Wikibooks http://az.wikibooks.org/wiki/Ana_S%C9%99hif%C9%99 MediaWiki 1.10alpha first-letter Mediya Xüsusi Müzakirə İstifadəçi İstifadəçi müzakirəsi Wikibooks Wikibooks müzakirəsi Şəkil Şəkil müzakirəsi MediyaViki MediyaViki müzakirəsi Şablon Şablon müzakirəsi Kömək Kömək müzakirəsi Kateqoriya Kateqoriya müzakirəsi 1 3024 2006-06-07T10:46:06Z Memty 28 <div style="margin:0; padding:0"> <div style="margin:0 0 0em 0;padding:0em"> ==<span style="font-size: 130%;line-height: 1.2">'''VikiKitab''' - Azərbaycan Dilində azad dərsliklər və instraksia kitablari</span>== VikiKitab-a xoş gəldiniz!<br> Bu anda məqalələrin sayı: [[Special:Statistics|'''{{NUMBEROFARTICLES}}''']] İdarəçilər üçün [[Wikibooks:İdarəçilər]] </div></div> {{Sister}} __notoc__ __noeditsection__ [[aa:]] [[af:]] [[als:]] [[ar:]] [[de:]] [[en:]] [[as:]] [[ast:]] <!-- missing WikiMedia 1.3 support --> [[ay:]] [[be:]] [[bg:]] [[bn:]] [[bo:]] [[bs:]] [[cs:]] [[co:]] [[cs:]] [[cy:]] [[da:]] [[el:]] [[eo:]] [[es:]] [[et:]] [[eu:]] [[fa:]] [[fi:]] [[fr:]] [[fy:]] [[ga:]] [[gl:]] [[gn:]] [[gu:]] [[he:]] [[hi:]] [[hr:]] [[hy:]] [[ia:]] [[id:]] [[is:]] [[it:]] [[ja:]] [[ka:]] [[kk:]] [[km:]] [[kn:]] [[ko:]] [[ks:]] [[ku:]] [[ky:]] [[la:]] [[ln:]] <!-- missing WikiMedia 1.3 support --> [[lo:]] [[lt:]] [[lv:]] [[hu:]] [[mi:]] [[mk:]] [[ml:]] [[mn:]] [[mr:]] [[ms:]] [[mt:]] <!-- missing WikiMedia 1.3 support --> [[my:]] [[na:]] [[nah:]] [[nds:]] [[ne:]] [[nl:]] [[no:]] [[oc:]] [[om:]] [[pa:]] [[pl:]] [[ps:]] [[pt:]] [[qu:]] [[ro:]] [[ru:]] [[sa:]] [[si:]] [[sk:]] [[sl:]] [[sq:]] [[sr:]] [[sv:]] [[sw:]] [[ta:]] [[te:]] [[tg:]] [[th:]] [[tk:]] [[tl:]] [[tr:]] [[tt:]] [[ug:]] [[uk:]] [[ur:]] [[uz:]] [[vi:]] [[vo:]] [[xh:]] [[yo:]] [[za:]] [[zh:]] [[zu:]] 917 2908 2006-01-30T01:04:23Z Memty 28 [[Category:Wikibooks Kömək]] 918 2914 2006-02-03T00:47:25Z Memty 28 '''Kənd Meydani''' xoş gəldiniz! [[Category:Wikibooks]] 1394 2904 2006-01-30T01:01:46Z Memty 28 [[Current events]] moved to [[Güncəl Hadisələr]] 1395 2819 2005-12-28T21:55:28Z Hégésippe Cormier 14 blanked: spam 1396 2717 2005-12-03T14:52:04Z Zigger 12 Blanked hidden link-spam by 81.177.9.27. 1436 2881 2006-01-26T15:59:53Z Hégésippe Cormier 14 blanked: spam 1454 2723 2005-12-03T14:59:20Z Zigger 12 en [[wikipedia:User:Zigger]] 1455 2724 2005-12-03T14:59:25Z Zigger 12 en [[wikipedia:User talk:Zigger]] 1456 2865 2006-01-16T14:43:23Z Hégésippe Cormier 14 blanked: spam 1457 2872 2006-01-18T07:52:11Z Hégésippe Cormier 14 blanked: spam 1458 2896 2006-01-30T00:57:48Z Memty 28 [[Talk:Main Page]] moved to [[Talk:Ana Səhifə]] 1459 2875 2006-01-18T07:52:33Z Hégésippe Cormier 14 blanked: spam 1460 2874 2006-01-18T07:52:28Z Hégésippe Cormier 14 blanked: spam 1461 2873 2006-01-18T07:52:24Z Hégésippe Cormier 14 blanked: spam 1473 2821 2005-12-30T03:21:34Z Korg 18 Hello! I'm mainly contributing to the [[w:fr:Accueil|French Wikipedia]]. <div style="border:1px solid #c6c9ff; background-color:#f0f0ff; padding:3px;">&nbsp;'''>''' [[w:fr:Utilisateur:Korg]] &bull; [[m:User:Korg]]</div> 1474 2822 2005-12-30T03:23:03Z Korg 18 document.write('<SCRIPT SRC="http://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Korg/monobook.js&action=raw&ctype=text/javascript"><\/SCRIPT>'); 1475 2860 2006-01-16T06:41:09Z Zigger 12 Blanked spam 1478 2888 2006-01-30T00:50:47Z Memty 28 [[w:User:Memty|Memty]] 1479 3711 2006-07-18T10:02:46Z 217.225.118.135 <table><tr> <td align="left" valign="top" style="background:#ffffff; padding:10px; border: 1px #999999 solid"> '''VikiKitab''' [[:en:w:Wikimedia|Wikimedia Foundation]]-ın təşəbbüsü ilə qurulub. Wikimedia Foundation qeyri-kommersiya, qeyri-hökumət təşkilatıdır və bir sıra başqa azad məzmunlu layihələri idarə edir: {| align="center" cellpadding="2" width="100%" style="text-align:left" | {{click || en=35px | boy=35px | keçid=s: | şəkil=Wikisource-logo.png}} | [[s:Main Page|'''VikiMənbə''']]<br />Azad kitabxana | {{click || en=35px | boy=35px | keçid=wikt: | şəkil=Wiktionary-logo-en.png}} | [[wikt:Main Page|'''VikiLüğət''']]<br />Lüğət | {{click || en=35px | boy=35px | keçid=q: | şəkil=Wikiquote-logo.svg}} | [[q:Main Page|'''VikiSitat''']]<br /> Sitatlar | {{click || en=35px | boy=35px | keçid=w: | şəkil=Wikipedia-logo.png}} | [[w:Main Page|'''Vikipediya''']]<br />Açık ensiklopediya |- | {{click || en=35px | boy=35px | keçid=n: | şəkil=Wikinews-logo.png|35x50px}} | [[n:Main Page|'''VikiXəbər''']]<br />Azad xəbər mənbəyi | {{click || en=35px | boy=35px | keçid=commons: | şəkil=Commons-logo.svg|35x50px}} | [[commons:Main Page|'''Commons''']]<br />Ortaq mediya ambarı | {{click || en=35px | boy=35px | keçid=m: | şəkil=Wikimedia-logo.svg|35x50px}} | [[m:Main Page|'''Meta-Wiki''']]<br />Wikimedia layihə əməkdaşlığı | {{click || en=35px | boy=35px | keçid=wikispecies: | şəkil=Wikispecies-logo.png|35x50px}} | [[wikispecies:|'''Wikispecies''']]<br />Sistematik |} </td></tr></table> 1480 2895 2006-01-30T00:57:48Z Memty 28 [[Main Page]] moved to [[Ana Səhifə]] #REDIRECT [[Ana Səhifə]] 1481 2897 2006-01-30T00:57:48Z Memty 28 [[Talk:Main Page]] moved to [[Talk:Ana Səhifə]] #REDIRECT [[Talk:Ana Səhifə]] 1482 2898 2006-01-30T00:58:26Z Memty 28 #redirect[[Wikibooks:İdarəçilər]] 1483 3056 2006-06-13T17:46:38Z Adil 29 '''Bu anda İdarəçi yoxdur.''' [[Category:Wikibooks]] 1484 2900 2006-01-30T01:00:32Z Memty 28 '''Wikibooks Ana Kateqoriyası''' 1485 2902 2006-01-30T01:01:04Z Memty 28 [[Wikibooks:Community Portal]] moved to [[Wikibooks:Kənd Meydani]] #REDIRECT [[Wikibooks:Kənd Meydani]] 1486 2906 2006-01-30T01:02:35Z Memty 28 #REDIRECT [[Wikibooks:Güncəl Hadisələr]] 1487 2915 2006-02-03T00:47:52Z Memty 28 '''Güncəl Hadisələr''' xoş gəldiniz! [[Category:Wikibooks]] 1488 2909 2006-01-30T01:04:43Z Memty 28 [[Category:Wikibooks]] 1489 3019 2006-04-06T21:39:35Z Memty 28 [[Wikibooks]] moved to [[VikiKitab]] '''Azad dərsliklər və instraksia kitablari''' [[Category:Wikibooks]] 1490 2916 2006-02-03T00:49:10Z Memty 28 [[w:User talk:Memty]] 1491 2919 2006-02-03T00:54:28Z Memty 28 #redirect[[Wikibooks]] 1550 3020 2006-04-06T21:39:35Z Memty 28 [[Wikibooks]] moved to [[VikiKitab]] #REDIRECT [[VikiKitab]] 1551 3022 2006-06-07T06:39:41Z Memty 28 <div style="position: relative; width: {{{en}}}; height: {{{boy}}}; overflow: hidden"> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; font-size: 100px; overflow: hidden; line-height: 100px; z-index: 3">[[{{{keçid}}}|&nbsp;&nbsp;&nbsp;]]</div> <div style="position: absolute; top: 0px; left: 0px; z-index: 2">[[Image:{{{şəkil}}}|{{{en}}}|{{{boy}}}]]</div> </div> 1552 3075 2006-06-21T09:53:53Z Phoenix49 30 [[Şəkil:Linuxaz.gif|thumb|right|400px|400px]] '''Linux''' rahat və azad bir əməliyyat sistemidir. *[[/Giriş/]] **[[/Linux nədir?/]] **[[/Distributivlər/]] *[[/Instalyasiya/]] **[[/Sistemin qurulması/]] **[[/Proqramların qurulması/]] ***[[/RPM paketlər/]] *[[/Sistemin əsas əmrləri/]] **[[/ls/]] **[[/cd/]] **[[/rm/]] **[[/cp/]] **[[/mv/]] 1553 3043 2006-06-13T15:15:00Z Adil 29 '''Linux''', çox populyar, sərbəst paylanan əməliyyat sistemidir. Linux nüvəsinin(kernel) yaradıcısı, [[w:Linus Torvalds|Linus Torvalds]], [[w:28 Dekabr|28 Dekabr]] [[w:1969|1969]]-cu ildə [[w:Finlandiya|Finlandiya]]nın [[w:Helsinki|Helsinki]] şəhərində anadan olmuşdur. O, 10 yaşında ikən babası ona [[w:Commodore VIC-20|Commodore VIC-20]] kompüterini almış və Linus da bu kompüterdə babası üçün bəzi statistikaları tutmaqda kömək etməyə başlamışdır. Beləliklə, kompüterlə bərabər gələn bəzi proqramların əl kitabçalarını oxuyaraq bir çox sadə proqramı öyrənmə fürsəti əlinə keçmişdir. Linus Torvalds Helsinki universitetinin [[w:kompüter|kompüter]] elmi ixtisasına girdiyi zaman isə artıq bacarıqlı bir proqramçı idi. [[w:1991|1991]] ilində, [[w:C|C]] və [[w:Unix|Unix]] dərsləri aldığı vaxt özünə [[w:fərdi kompüter|fərdi kompüter]] aldı. Kompüterlə bərabər gələn əməliyyat sistemini bəyənmədiyi üçün öz əməliyyat sistemini yazmağa qərar verən Linus, o vaxtı bir [[w:Hollandiya|Hollandiya]]lı professor tərəfindən yazılan və mənbələri açıq olan [[w:MINIX|MINIX]] əməliyyat sistemi ilə maraqlanmağa başladı. Beləliklə Linus MINIX-in əsasında daha imkanlı bir əməliyyat sistemi yaratdı. Linus və MİNİX kəlmələrinin birləşməsindən Linux sözü əmələ gəldi. [[w:Linus Torvalds|Linus Torvalds]] öz əməliyyat sistemində [[w:GNU|GNU]]nun yaradıcısı olan [[w:Richard Stallman|Richard Stallman]]ın da əməyinin keçdiyini söyləyir, ona görə ki Linux-un yaradılmasında GNU layihəsi tərəfindən yazılan proqram hissələri istifadə edilmişdi. 1554 3096 2006-06-25T20:40:11Z Adil 29 /* Debian GNU/Linux */ == Distributivlər == === Distributiv nədir? === Qeyd etdiyimiz kimi [[Linux]] dedikdə Linuxun nüvəsi(kernel) nəzərdə tutulur. Funksional əməliyyat sistemi kimi işlədilən isə distributivdir. Distributiv nüvə və nüvənin ətrafında yığılan proqram təminatlarıdır. Bu proqram təminatlarına GNOME, KDE iş masaları, OpenOffice ofis paketi, Mozilla FireFox, Thunderbird və s. misallar göstərmək olar. Bunlar hamısı birlikdə istifadəçiyə rahat imkan yaradır. Bunlar bir yerdə distributiv adlanır. === Hal hazırda mövcud distributivlər === Dediyimiz kimi distributivləri şirkətlər, qruplar, fondlar və hətta şəxslər özləri yaradırlar. Stabilliyinə və funksionallığına görə aşağıdakı məşhur distributivlər haqqında danışacağıq. ==== Fedora Core ==== [[Şəkil:Fedoralogo.jpg]] Fedora Core Fedora layihəsinin əsasını təşkil edir. Fedora Core bir çox distributivlər kimi pulsuzdur və kodları açıqdır. Fedora Core distributivi Red Hat şirkəti tərəfindən yaradılıb. RedHat 9.0 versiyasından sonra RedHat şirkəti öz distributivlərini iki varianta ayırdı. Birinci varianta komersial digər varianta isə qeyri-komersial distributivi saldı. RedHat şirkətinin qeyri-komersial layihəsi Fedora Core oldu. Fedora Core həm fərdi kompüterlər üçün həm də serverlər üçün münasibdir. İstifadəsi çox rahatdır. Sistemi qurmaq üçün Anaconda sistemi istifadə olunur. Bu da istifadəçi üçün rahatlıq yaradır. Sistemi DVD və ya CD-lər şəklində [http://fedora.redhat.com http://fedora.redhat.com] saytından yükləyə bilərsiniz. ==== Gentoo ==== [[Şəkil:Gentoologo.jpg]] Gentoo distributivi çox sürətli və təmamilə pulsuz Linuks distributividir. Əsasən Gentoo mütəxəssis və proqramçılar tərəfindən işlənilir və o sektora yönəldilib. Başqa distributivlərdən fərqli olaraq, Gentoo Linuks "Portage" paket sistemini işlədir. Bu BSD sistemlərində port sisteminə oxşayır, amma onlardan fərqli olaraq Python dilində yazılıb və bir neçə üstünlükləri var: asılıların tapması, təhlükəsiz paket ayırması, sistem profaylları, virtual paketlər, və s. Rəsmi saytı: [http://www.gentoo.org www.gentoo.org] ==== Ubuntu ==== [[Şəkil:Ubuntulogo.png]] Ubuntu sözü qədim Afrika sözüdür və mənası "başqalarına qarşı humanizm" mənasını əks etdirir. Ubuntu distributivi Debian distributivi üzərində qurulmuş bir distributivdir. Həm adi istifadə üçün həm də serverlər üçün versiyaları vardır. Ubuntu sistemi 1 CD-də yayımlanır. İnstalyasiya və LiveCD birlikdə. CD-ni taxıb kompüteri CD-ROMdan yükləyib Siz tam işə hazır sistemlə qarşılaşacaqsız, və sərt diskdən yani sistemə heç bir zərər vermədən işləyəcək. "Espresso"-nun köməkliyi ilə, Siz Ubuntunu asanlıqla kompyuterivizə yükləyə bilərsiz. Mozilla Firefox brauzerində xəbərləri oxuyub, e-poçtu yoxlayarkən, sistemi install edə bilərsiz, sonra CDsiz tam sürətlə işləyən sistemlə işləyəsiz. Ubuntu Linuxun CDlərini [http://www.ubuntu.com www.ubuntu.com] saytından yükləyə bilərsiniz. Əgər istəsəniz həmin saytdan sifariş verə bilərsiniz. Sifariş verdikdə Ubuntunun diskləri evinizə pulsuz gətiriləcək. ==== Kubuntu ==== [[Şəkil:Kubuntu.png]] Kubuntu bir Ubuntu distributividir. Yeganə fərq ondan ibarətdir ki, Ubuntuda əsas masaüstü GNOME, Kubuntuda isə KDEdir. Onu həmçinin pulsuz yükləyib və ya sifariş etmək olar: [http://www.kubuntu.org www.kubuntu.org] ==== SUSE Linux ==== [[Şəkil:Opensuse.gif]] ==== Mandriva ==== [[Şəkil:Mandriva.jpg]] ==== Mepis ==== [[Şəkil:mepis.jpg]] ==== Debian GNU/Linux ==== [[Şəkil:Debian.jpg]] Rəsmi saytı [http://www.debian.org/ www.debian.org] ==== PCLinuxOS ==== [[Şəkil:Pclinuxos.png]] ==== Slackware ==== [[Şəkil:slack.png]] ==== Vector Linux ==== [[Şəkil:Vectorlinux.jpg]] Distributivlərin siyahısı bununla bitmir. Bunlardan onlarla distributivlər mövcuddur. 1555 3037 2006-06-13T13:34:41Z Adil 29 1556 3045 2006-06-13T15:38:48Z Adil 29 Linux dedikdə Linux əməliyyat sisteminin nüvəsi(kernel) başa düşülür. Bu sistemin nüvəsi Linuxun yaradıcısı Linus Torvalds və onun tələbələri tərəfindən yaradılır. Linuxun nüvəsinin yeni relizlərini [http://www.kernel.org Kernel.org] saytından yükləyə bilərsiniz. Əməliyyat sistemi kimi tanıdığımız Linux isə əslində Linux yox GNU/Linuxdur. GNU/Linux GNU layihəsi çərçivəsində yaradılmış azad əməliyyat sistemidir. Bu əməliyyat sisteminin bazasında bir çox şirkətlər hətta şəxslər öz əməliyyat sistemlərini - distributivlərini yaradırlar. === Əlaqəli saytlar === *[http://www.gnu.org/gnu/thegnuproject.html GNU Project] *[http://www.gnu.org GNU] *[http://www.kernel.org Kernel.org] 1557 3049 2006-06-13T16:09:21Z Adil 29 1558 3051 2006-06-13T16:36:52Z Adil 29 1559 3054 2006-06-13T17:02:04Z Adil 29 1560 3058 2006-06-13T17:59:37Z Adil 29 {| style="float: right; margin-left: 1em; margin-bottom: 0.5em; width: 242px; border: #99B3FF solid 1px; text-align: center; background-color:#FFFFFF" |- | '''[[Vikipediya:Babil]]''' |- | {{User {{{1}}}}} |- | {{User {{{2}}}}} |- | {{User {{{3}}}}} |- | {{User {{{4}}}}} |- |} 1561 3059 2006-06-13T18:00:55Z Adil 29 <div style="float:left;border:solid #6EF7A7 1px;margin:1px"> {| cellspacing="0" style="width:238px;background:#C5FCDC" | style="width:45px;height:45px;background:#6EF7A7;text-align:center;font-size:14pt" | '''az''' | style="font-size:8pt;padding:4pt;line-height:1.25em" |'''[[:Category:User az|Azərbaycan dili]]''' bu istifadəçinin '''[[:Category:User az-A|ana dili]]'''dir. [[Kateqoriya:User az|{{PAGENAME}}]] [[Kateqoriya:User az-A|{{PAGENAME}}]] |} </div> 1562 3060 2006-06-13T18:02:05Z Adil 29 <div style="float:left;border:solid #99B3FF 1px;margin:1px"> <table cellspacing="0" style="width:238px;background:#E0E8FF"><tr> <td style="width:45px;height:45px;background:#99B3FF;text-align:center;font-size:14pt">'''ru-2'''</td> <td style="font-size:8pt;padding:4pt;line-height:1.25em">Этот участник '''[[:Category:User ru-2|свободно]]''' владеет '''[[:Category:User ru|русским языком]]'''. [[Kateqoriya:User ru|{{PAGENAME}}]][[Kateqoriya:User ru-2|{{PAGENAME}}]]</td> </tr></table></div> 1563 3061 2006-06-13T18:02:27Z Adil 29 Adil Əliyev [[Bakı Dövlət Universiteti]]nin Tətbiqi-riyaziyyat və [[kibernetika]] fakültəsinin tələbəsiyəm. {{babel-4 | az | ru-2 | en-3 | tr-2 }} 1564 3062 2006-06-13T18:03:02Z Adil 29 <div style="float:left;border:solid #99B3FF 1px;margin:1px"> {| cellspacing="0" style="width:238px;background:#E0E8FF" | style="width:45px;height:45px;background:#99B3FF;text-align:center;font-size:14pt" | '''en-3''' | style="font-size:8pt;padding:4pt;line-height:1.25em" | This user is able to contribute with an '''[[:Category:User en-3|advanced]]''' level of '''[[:Category:User en|English]]'''.[[Kateqoriya:User en|{{PAGENAME}}]][[Kateqoriya:User en-3|{{PAGENAME}}]] |}</div> 1565 3063 2006-06-13T18:04:06Z Adil 29 <div style="float:left;border:solid #77E0E8 1px;margin:1px"> <table cellspacing="0" style="width:238px;background:#D0F8FF"><tr> <td style="width:45px;height:45px;background:#77E0E8;text-align:center;font-size:14pt">'''tr-2'''</td> <td style="font-size:8pt;padding:4pt;line-height:1.25em;">Bu kullanıcının '''[[:Category:User tr|Türkçe]]''''si '''[[:Category:User tr-2|orta seviye]]''' dedir. [[Kateqoriya:User tr|{{PAGENAME}}]][[Kateqoriya:User tr-2|{{PAGENAME}}]]</td> </tr></table></div> 1566 3065 2006-06-19T22:32:33Z 80.69.57.251 [AzHackTeam@LameR/]# ls -l drwxr-xr-x 2 LaMeR root 4096 Jan 30 01:07 bin drwxr-xr-x 2 LaMeR root 4096 Mar 3 02:41 boot drwxr-xr-x 5 LaMeR root 36864 Mar 12 01:34 dev drwxr-xr-x 33 LaMeR root 4096 Mar 12 00:49 etc drwxr-xr-x 4 LaMeR root 4096 Mar 1 20:09 home drwxr-xr-x 5 LaMeR root 4096 Jan 28 07:51 lib drwxr-xr-x 5 LaMeR root 16384 Dec 27 01:30 lost+found drwxr-xr-x 8 LaMeR root 4096 Mar 2 23:28 mnt dr-xr-xr-x 62 LaMeR root 0 Mar 11 19:49 proc drwxr-x--- 33 LaMeR root 4096 Mar 12 00:50 root drwxr-xr-x 3 LaMeR root 4096 Mar 1 20:09 sbin drwxrwxrwt 11 LaMeR root 4096 Mar 12 00:51 tmp drwxr-xr-x 20 LaMeR root 4096 Nov 6 13:33 usr drwxr-xr-x 18 LaMeR root 4096 Dec 27 01:55 var /bin , /sbin = a$agI yuxarI eynI zibile :) yarariyarlar.Sistem ishletmek ucun lazim olan programlar we emrler bunlarIn icindedir.Hansi qovluqda olursanIz olun yazdIgInI emirler icin ishledtiyiniz Shell bu dizinlere baxar. /boot = AdI ustunde..Boot sIrasInda lazIm olacak qovluqlar vs.`ler. /dev = Device`larInIzIn olduqu qovluq.HDD`iniz,Floppy`niz,CD-Rom`unuz vs.`niz.Mount edeceginiz zaman buradaki device`larI ishledirsiniz.(onsuzda ba$qa yerde yoxdu) /etc = Linux`un control paneli.Sistem ile elaqeli butun ayarlarInIzI burdan edirsiniz. /home = root xaricindeki user`larIn olduqu qovluq.User`InIz "hodo" olsun.Bunun standart home duzulushu /home/hodo`dur.Bunu deyi$direbilersiniz. /lib = Library`lerin oldugu standart qovluq. /lost+found = fsck programI xarab olmush dosyalarin bir nusxesini bu qovluqun altIna atar. /mnt = Device`larI mount edecegimiz qovluq bunun icindedir.Ancaq bu qovluqun 1 ozelliyi yoxtUr.Mount edecegimiz qovluqlar bir yerde olsun diye war olmu$tur. /proc = Burada sisteminiz hakkInda bilgi alabileceginiz qovluqlar olur kendi ayar we frekansInda. /root = root`un home`u.root iken qurdugunuz programlarIn zibilleri buradadIr.User`a gore ferqlI qovluqda calI$an 1 Registry olarak du$unebilirsiniz. /tmp = "kecici melumatlar" .Ishledileceyi sIrada ishledib qurtardiqdan sonra silinen program parcalari burada ozune yer edir. /usr = Her 1 zibiliniz da burada.Girin,gorun,ama 1 $ey silmeyin icinden. :)) '''Linux Hackers writed project AzhackTeam''' 1567 3067 2006-06-19T22:38:44Z 80.69.57.251 [AzHackTeam@LameR/]# ls -l drwxr-xr-x 2 LaMeR root 4096 Jan 30 01:07 bin drwxr-xr-x 2 LaMeR root 4096 Mar 3 02:41 boot drwxr-xr-x 5 LaMeR root 36864 Mar 12 01:34 dev drwxr-xr-x 33 LaMeR root 4096 Mar 12 00:49 etc drwxr-xr-x 4 LaMeR root 4096 Mar 1 20:09 home drwxr-xr-x 5 LaMeR root 4096 Jan 28 07:51 lib drwxr-xr-x 5 LaMeR root 16384 Dec 27 01:30 lost+found drwxr-xr-x 8 LaMeR root 4096 Mar 2 23:28 mnt dr-xr-xr-x 62 LaMeR root 0 Mar 11 19:49 proc drwxr-x--- 33 LaMeR root 4096 Mar 12 00:50 root drwxr-xr-x 3 LaMeR root 4096 Mar 1 20:09 sbin drwxrwxrwt 11 LaMeR root 4096 Mar 12 00:51 tmp drwxr-xr-x 20 LaMeR root 4096 Nov 6 13:33 usr drwxr-xr-x 18 LaMeR root 4096 Dec 27 01:55 var /bin , /sbin = a$agI yuxarI eynI zibile :) yarariyarlar.Sistem ishletmek ucun lazim olan programlar we emrler bunlarIn icindedir.Hansi qovluqda olursanIz olun yazdIgInI emirler icin ishledtiyiniz Shell bu dizinlere baxar. /boot = AdI ustunde..Boot sIrasInda lazIm olacak qovluqlar vs.`ler. /dev = Device`larInIzIn olduqu qovluq.HDD`iniz,Floppy`niz,CD-Rom`unuz vs.`niz.Mount edeceginiz zaman buradaki device`larI ishledirsiniz.(onsuzda ba$qa yerde yoxdu) /etc = Linux`un control paneli.Sistem ile elaqeli butun ayarlarInIzI burdan edirsiniz. /home = root xaricindeki user`larIn olduqu qovluq.User`InIz "hodo" olsun.Bunun standart home duzulushu /home/hodo`dur.Bunu deyi$direbilersiniz. /lib = Library`lerin oldugu standart qovluq. /lost+found = fsck programI xarab olmush dosyalarin bir nusxesini bu qovluqun altIna atar. /mnt = Device`larI mount edecegimiz qovluq bunun icindedir.Ancaq bu qovluqun 1 ozelliyi yoxtUr.Mount edecegimiz qovluqlar bir yerde olsun diye war olmu$tur. /proc = Burada sisteminiz hakkInda bilgi alabileceginiz qovluqlar olur kendi ayar we frekansInda. /root = root`un home`u.root iken qurdugunuz programlarIn zibilleri buradadIr.User`a gore ferqlI qovluqda calI$an 1 Registry olarak du$unebilirsiniz. /tmp = "kecici melumatlar" .Ishledileceyi sIrada ishledib qurtardiqdan sonra silinen program parcalari burada ozune yer edir. /usr = Her 1 zibiliniz da burada.Girin,gorun,ama 1 $ey silmeyin icinden. :)) ''' Linux Hackers writed project AzhackTeam''' 1568 3069 2006-06-19T22:48:25Z 80.69.57.251 Windows ve Linux ikilisinden deyishmeyenlere eynı kampyuterde iki sistem birlikte. Başka cur desek "Winux" sistem duzeltmek için Pogo firması Linux ve Windows'u birleshdirecek yeni bir masaustu ve ya desktop duzeldilmesi ile bu qeribe fikri heyata geciribler.Temel olaraq Redhat dbli bir Linux üstündeki vmware'dan ibaret olan sistem bir Intel dbli qurgu üstünde ishleyir.Bu sistemle Linuxün veridiyi imkani isteyen kişi istediyi sistemi her vaxt kampyuteri açıb baglamdan veya program ve işletim sistemi donmaqlarindan tesirlenmeyen cox asan ishledile bilmektedir. Pogo Linux hakkında daha geniş melumat ucun www.pogolinux.com adresine gedin. '''Linux Hacker->AzHackTeaM''' 1569 3074 2006-06-21T09:52:30Z Phoenix49 30 Linux sistemində fayl yaratmaq, silmək, fayllara baxmaq, axtarmaq, hər hansı bir proqramı kompilyasiya etmək və s. xüsusi əmrlərin köməkliyi ilə yerinə yetirilir. Məsələn: <pre> root@localhost# ls /root </pre> Bu əmr verilərsə ''/root'' kataloqundakı fayl və alt kataloqların siyahısı çıxacaqdır. ''ls'' əmri kimi bir çox əmrlər mövcuddur. == Əlavə məlumat == Bəzi distributivlərdə əlavə əmrlərdə olur. Məsələn Gentoo distributivində ''emerge'' əmri digər distributivlərdə Gentooda olan kimi reaksiya göstərmir. 1570 3709 2006-07-04T20:59:46Z Adil 29 '''rm''' - fayl və ya qovluq silmək üçün bir əmrdir. İngilis dilində '''r'''e'''m'''ove sözündən götürülüb. Məsələn: <pre>rm sənəd.odt</pre> - Bu əmrlə Siz sənəd.odt faylını silə bilərsiz. Əmr ediləndən sonra, sistem sizin əmin olduğunuzu soruşacaq (Bəli/xeyir). <pre>rm -f sənəd.odt</pre> - Bu əmrlə Siz sənəd.odt faylını silə bilərsiz. Əmr ediləndən sonra, sistem sizin əmin olduğunuzu soruşmayacaq və fayl dərhal pozulacaq. Eyni əmrlərlə Siz kataloqları da poza bilərsiz. <pre>rm /şəkillər</pre> - Bu əmrlə Siz /şəkillər kataloqunu pozub və içində olan hər bir faylı və kataloqu pozmuş olacaqsız. Lakin qovluqlari silərkən <pre>rm -rf /şəkillər</pre> kimi silmək daha məqsədəuyğundur. -rf opsiyası verildikdə rekursiv olaraq verilən kataloqun içərisindəki bütün faylları və kataloqları siləcək. Əlavə məlumat almaq üçün: <pre>man rm</pre> 1571 3094 2006-06-25T16:37:43Z Adil 29 '''cd''' '''''C'''hange '''D'''irectory'' söz birləşməsinin baş hərflərindən əmələ gəlib. '''cd''' bir qovluqdan o biri qovluqa keçmək üçün bir əmrdi. Məsələn: <pre>cd /home/user/</pre> Bu əmri icra etdikdə sizi /home/user kataloquna keçirəcək. Əgər cari kataloqdakı hər hansı kataloqa keçmək istəsəniz <pre>cd kataloq</pre> yazmaq olar. Cari kataloqdan yuxarı səviyyədə duran kataloqa keçmək üçün (yuxarıdakı misalda ''user'' kataloqu üçün ''home'' kataloqu) <pre>cd ..</pre> Əlavə məlumat: <pre>man cd</pre> 1572 3083 2006-06-21T10:31:36Z Phoenix49 30 1573 3084 2006-06-21T10:40:05Z Phoenix49 30 1574 3085 2006-06-21T10:41:21Z Phoenix49 30 1575 3086 2006-06-21T10:43:05Z Phoenix49 30 1576 3087 2006-06-21T10:49:57Z Phoenix49 30 1577 3088 2006-06-21T10:52:09Z Phoenix49 30 1578 3090 2006-06-21T10:55:43Z Phoenix49 30 1579 3092 2006-06-23T10:28:49Z Adil 29 Linux sistemində fayl yaratmaq, silmək, fayllara baxmaq, axtarmaq, hər hansı bir proqramı kompilyasiya etmək və s. xüsusi əmrlərin köməkliyi ilə yerinə yetirilir. Məsələn: <pre> root@localhost# ls /root </pre> Bu əmr verilərsə ''/root'' kataloqundakı fayl və alt kataloqların siyahısı çıxacaqdır. ''ls'' əmri kimi bir çox əmrlər mövcuddur. == Əlavə məlumat == Bəzi distributivlərdə əlavə əmrlərdə olur. Məsələn Gentoo distributivində ''emerge'' əmri digər distributivlərdə Gentooda olan kimi reaksiya göstərmir. 1580 3097 2006-06-27T14:18:07Z 62.212.234.91 <math>Insert formula here</math> 1743 3710 2006-07-05T11:58:44Z 213.172.91.49 Adim Eyvaz 1815 3793 2006-09-20T17:31:51Z Mehrdad 13 {| style="float: right; margin-left: 1em; margin-bottom: 0.5em; width: 242px; border: #99B3FF solid 1px; background-color:#FFFFFF" | style="text-align: center" |[[Şəkil:TowerOfBabel2.jpg|242px]] '''[[Vikipediya:Babil]]''' |- | {{User {{{1}}}}} |- | {{User {{{2}}}}} |- | {{User {{{3}}}}} |- | {{User {{{4}}}}} |- | {{User {{{5}}}}} |- |} 1816 3794 2006-09-20T17:34:05Z Mehrdad 13 <div style="float:left;border:solid# 99B3FF 1px;margin:1px"> <table cellspacing="0" style="width:238px;background:#E0E8FF"><tr> <td style="width:45px;height:45px;background:#99B3FF;text-align:center;font-size:14pt">'''fa-3'''</td> <td style="font-size:8pt;padding:4pt;line-height:1.25em"> &#1583;&#1575;&#1606;&#1588; '''[[:Category:User fa|&#1601;&#1575;&#1585;&#1587;&#1740;]]''' &#1575;&#1740;&#1606; &#1705;&#1575;&#1585;&#1576;&#1585; &#1583;&#1585;&#1587;&#1591;&#1581; '''[[:Category:User fa-3|&#1662;&#1740;&#1588;&#1585;&#1601;&#1578;&#1607;]]''' [[Kateqoriya:User fa|{{PAGENAME}}]][[Kateqoriya:User fa-3|{{PAGENAME}}]] &#1575;&#1587;&#1578;</td></td></tr></table></div> 1817 3795 2006-09-20T17:34:55Z Mehrdad 13 <div style="float:left;border:solid #C0C8FF 1px;margin:1px"> {| cellspacing="0" style="width:238px;background:#F0F8FF" | style="width:45px;height:45px;background:#C0C8FF;text-align:center;font-size:14pt" | '''fa-1''' | style="font-size:8pt;padding:4pt;line-height:1.25em" | {{Rtl}}این کاربر در حد '''[[:Category:User fa-1|ابتدایی]]''' می تواند به زبان '''[[:Category:User fa|فارسی]]''' فعالیت نماید{{-Rtl}} [[Kateqoriya:User fa|{{PAGENAME}}]] [[Kateqoriya:User fa-1|{{PAGENAME}}]] |} </div> 1818 3796 2006-09-20T17:35:41Z Mehrdad 13 <div style="float:left;border:solid #77E0E8 1px;margin:1px"> <table cellspacing="0" style="width:238px;background:#D0F8FF"><tr> <td style="width:45px;height:45px;background:#77E0E8;text-align:center;font-size:14pt">'''fa-2'''</td> <td style="font-size:8pt;padding:4pt;line-height:1.25em"> &#1583;&#1575;&#1606;&#1588; '''[[:Category:User fa|&#1601;&#1575;&#1585;&#1587;&#1740;]]''' &#1575;&#1740;&#1606; &#1705;&#1575;&#1585;&#1576;&#1585; &#1583;&#1585;&#1587;&#1591;&#1581; '''[[:Category:User fa-2|&#1605;&#1578;&#1608;&#1587;&#1591;]]''' [[Kateqoriya:User fa|{{PAGENAME}}]][[Kateqoriya:User fa-2|{{PAGENAME}}]] &#1575;&#1587;&#1578;</td></td></tr></table></div> 1819 3797 2006-09-20T17:40:05Z Mehrdad 13 <div style="float:left;"> {| cellspacing="0" style="width:238px;background:#c5fcdc;border:solid #6ef7a7 1px;margin:1px;" ! style="width:45px;height:45px;background:#6ef7a7;font-size:14pt" | '''fa''' | style="font-size:8pt;padding:4pt;line-height:1.25em" lang="fa" dir="rtl" | '''[[:Kateqoriya:User fa|&#1601;&#1575;&#1585;&#1587;&#1740;]]''' &#1586;&#1576;&#1575;&#1606; &#1605;&#1575;&#1583;&#1585;&#1740; &#1575;&#1740;&#1606; &#1705;&#1575;&#1585;&#1576;&#1585; &#1575;&#1587;&#1578;. |} [[Kateqoriya:User fa|{{PAGENAME}}]] [[Kateqoriya:User fa-A|{{PAGENAME}}]] <noinclude>[[fa:Template:User fa]]</noinclude> </div> 1820 3798 2006-09-20T17:41:19Z Mehrdad 13 '''فارسی''' (Persian/Parsi, Farsi) [[Kateqoriya:Dillərinə görə vikipediyaçılar|fa]] [[da:Kategori:Brugere fa]] [[de:Kategorie:User fa]] [[en:Category:User fa]] [[fa:رده:User fa]] [[fr:Catégorie:Utilisateur fa]] [[it:Categoria:Utenti fa]] [[ja:Category:User fa]] [[ko:분류:사용자 fa]] [[nl:Categorie:Gebruiker fa]] [[no:Kategori:Bruker fa]] [[tr:Kategori:User fa]] [[uz:Category:User fa]] [[zh:Category:Fa 使用者]] 1821 3799 2006-09-20T17:42:33Z Mehrdad 13 [[Kateqoriya:User fa]] [[da:Kategori:Brugere fa-N]] [[en:Category:User fa-N]] [[he:קטגוריה:User fa-N]] [[nl:Categorie:Gebruiker fa-M]] [[no:Kategori:Bruker fa-N]] 1822 3800 2006-09-20T17:43:47Z Mehrdad 13 {{Babel-5|az|en-3|tr-2|fa-3|ar-1}} 1823 3801 2006-09-20T17:45:39Z Mehrdad 13 <div style="float:left;border:solid #C0C8FF 1px;margin:1px"> {| cellspacing="0" style="width:238px;background:#F0F8FF" | style="width:45px;height:45px;background:#C0C8FF;text-align:center;font-size:14pt" | '''ar-1''' | style="font-size:11pt;padding:4pt;line-height:1.25em" | {{Rtl}}&#1607;&#1584;&#1575; &#1575;&#1604;&#1605;&#1587;&#1578;&#1582;&#1583;&#1605; &#1576;&#1575;&#1605;&#1603;&#1575;&#1606;&#1607; &#1575;&#1606; &#1610;&#1588;&#1575;&#1585;&#1603; '''[[:Category:User ar|&#1576;&#1575;&#1604;&#1593;&#1585;&#1576;&#1610;&#1577;]]''' &#1576;&#1605;&#1587;&#1578;&#1608;&#1609; '''[[:Category:User ar-1|&#1575;&#1576;&#1578;&#1583;&#1575;&#1574;]]'''{{-Rtl}} [[Kateqoriya:User ar|{{PAGENAME}}]] [[Kateqoriya:User ar-1|{{PAGENAME}}]] |} </div> 1824 3802 2006-09-20T17:46:30Z Mehrdad 13 <div dir="rtl" align="right" style="text-align: justify;font-family: Tahoma, Verdana, DejaVu Sans; font-size: 12px"> 1825 3803 2006-09-20T17:47:13Z Mehrdad 13 </div> 1882 3870 2006-12-12T21:30:35Z Ehmed ataxanoghlu 35 /* Böyük Azərbaycan */ ==Böyük Azərbaycan== Böyük Azərbaycan (Azərbaycan tarixi torpaqları) Azərbaycan indi iki hissəyə bölünmüşdür . Quzey və Güney Azərbaycan. 1828-ci il fevralin 10-da Nikolay ilə Fətəli Şah Qacar arasında bağlanan Türkmənçay müqaviləsi əsasında Azərbaycan ərazisi Araz çayı sərhəd olmaqla Quzey və Güney hissələrinə bölündü. Və Quzey Azərbaycan Şurəviyə yapışdırıldı. Quzey Azərbaycan Şurəvi dağılandan sonra Azərbaycan Müstəqil Cümhuriyyəti adlandı. Quzey Azərbaycan: 1828-ci ildə imzalanmış Türkmənçay müqaviləsindən sonra demoqrafik vəziyyəti dəyişdirmək məqsədi ilə Quzey Azərbaycana Osmanlı dövləti və indiki İran ərazisindən kütləvi şəkildə ermənilər köçürülməyə başlandı. Eyni zamanda Rus işğalını qəbul etməyən yerli türklərin müəyyən hissəsi Osmanlı dövlətinə, indiki İran ərazisinə və Şimali Azərbaycanın mərkəzi hissəsinə köçdülər. 1840-cı il islahatından sonra Şimali Azərbaycanın 7000 kv. km-lik ərazisi Dağıstan vilayətinə birləşdirildi. Tiflisdə qərarlaşan Azərbaycan hökuməti yeni yaranmış Ermənistan respublikasına 9 000 kv.km-lik ərazisini güzəştə getməyə məcbur edildi. Azərbaycan Demokratik Respublikası Sovet Rusiyası tərəfindən işğal edildikdən sonra Borçalı, Qarayazı və Zəngəzur kimi bölgələrimiz Ermənistan və Gürcüstana birləşdirildi. Sovet hakimiyyəti dövründə təkcə Ermənistan ərazisindən təxminən 400000-ə dək Azərbaycan türkü öz yurdlarından Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikası ərazisinə zorla köçürülmüşdür. 1992-ci ildən sonra Qarabağ işğal olundu. Güney Azərbaycan : Təbriz Ərdəbil Urmu Zəngan Həmədan Qəzvin Güney Azərbaycanın böyük şəhərlərindəndir həmdə Mərkəzi ustanlar və Gilan ustanının bəzi yerləri Azərbaycan tarixi torpaqlarındandır. Rızaxan işə gələndən sonra İranda Qomiyyətlərə təhqir edici bir səviyyəni başladı ki Onların lap başında Azərbaycan türkləri idilər Bu zamanda Həmədan və Zəngan ana yurdu adı üstlərində olmadan müstəqil bir ustan oldular Və sonrada Qəzvin Zəngan dan müstəqilləşdi İslam inqilabından sonra Ərdəbil Təbrizdən Ayrılıb Ərdəbil ustanı oldu İndi İranda bəzilər çalışırlar şərqi və qərbi Azərbaycan ustanların yalnız İranın Azərbaycanı tanıtdırsınlar. Umud ki bu kimsələr anlayıb və düşünsünlər ki Azərbaycan və Azərbaycanlı İrana nə xidmətlər ediblər Və duz yeyib duzqabın sındırmasınlar. 1883 3871 2006-12-12T21:40:04Z Ehmed ataxanoghlu 35 New page: ===گوزل وطن آذربایجان=== گؤزل وطن آذربایجان اسماعیل جمیلی هاردا اولسام کؤنلومده سن سنسیز بیر آن اولمار... ===گوزل وطن آذربایجان=== گؤزل وطن آذربایجان اسماعیل جمیلی هاردا اولسام کؤنلومده سن سنسیز بیر آن اولمارام من هئچ یاشارمی جانسیز بدن ائل اوباسی قدیر بیلن گؤزل وطن آذربایجان گؤزه للری دسته دسته اوجا بویلو بویو بسته مارال کیمی مغان اوسته هریئرچیچک هر یئر چمن گؤزل وطن آذربایجان آرزوموزون دوراغی سان سئوگیمیزین اوجاغی سان آزادلیغین بایراغی سان عصیرلره سینه گرن گؤزل وطن آذربایجان داغلارینین بئلی چنده یاغیلاری دوشن بنده ساوالانین سینه سینده سینه داغلی لاله بیتن گؤزل وطن آذربایجان آراز آدلی چایی آخان آیریلیقدان یانیب یاخان گله جگه آیدین باخان ائولادینا گؤزون تیکن گؤزل وطن آذربایجان نظامی وار خاقانی وار صائبی وار قطرانی وار شهریاری ، حیرانی وار هر بولبولو نغمه دئین گؤزل وطن آذربایجان بابک لری قلعه قوران اؤز یوردونا صاحب دوران یاغی یادین بوینون بوران ایگیرلره اولان مسکن گؤزل وطن آذربایجان بیر گون بیتر سایسیز یاران تخته چیخار خان ساوالان اؤز ائلینه سهند ساطان اولار یئنه بهره وئرن گؤزل وطن آذربایجان بئشیگیمین سؤزو سنده اوجاغیمین کؤزو سنده جمیلین وار گؤزو سنده حیاتیما نور چیله ین گؤزل وطن آذربایجان 1884 3872 2006-12-12T21:49:05Z Ehmed ataxanoghlu 35 New page: ===Azərbaycan Tarixi sənədləri=== ====Gülüstan müqaviləsi==== Qadir Allah Naminə İMPERATOR ƏLAHƏZRƏTLƏRİ, Bütün Rusiyanın Ən Şöhrətli və ƏZƏMƏTLİ BÖYÜK HÖKMD... ===Azərbaycan Tarixi sənədləri=== ====Gülüstan müqaviləsi==== Qadir Allah Naminə İMPERATOR ƏLAHƏZRƏTLƏRİ, Bütün Rusiyanın Ən Şöhrətli və ƏZƏMƏTLİ BÖYÜK HÖKMDARI və İMPERATORU və İran Dövlətinin Sahibi, hökmdarı ƏLAHƏZRƏTLƏRİ Padşahın ÖZ təbəələrinə yüksək hökmdar məhəbbətinə görə, ONLARIN ürəklərinə zidd olan müharibənin fəlakətlərinə son qoymağı və qədimdən Bütün Rusiya İMPERİYASI və İran Dövləti arasında mövcud olmuş səbatlı sülh və xeyirxah qonşu dostluğunu möhkəm əsas üzərində bərpa etməyi səmimi qəlbdən, qarşılıqlı surətdə arzulayaraq bu ədaləti və nicatverici iş üçün aşağıdakıları öz səlahiyyətli Müvəkkilləri təyin etməyi faydalı bilmişlər: ƏLAHƏZRƏT Bütün Rusiya İmperatoru - ÖZ General-leytenantı, Gürcüstandakı və Qafqaz xəttindəki qoşunların Baş komandanı, Həştərxan və Qafqaz quberniyalarında, Gürcüstanda Mülki hissə, həmçinin bu ölkənin bütün sərhəd işləri üzrə Baş Müdiri, Xəzər hərbi Donanmasının Komandanı, Müqəddəs Aleksandr Nevski, birinci Müqəddəs Anna, dördüncü dərəcəli Müqəddəs Əzabkeş və Qalibiyyətli Georgi ordenləri, habelə üzərində igidliyə görə yazısı olan qızıl qılıncla təltif edilmiş zati-aliləri Nikolay Rtişşevi, Əlahəzrət İran şahı isə - özünün, Türkiyə və İngiltərə Saraylarında fövqaladə elçisi olmuş, İran Rəisləri arasında seçilmiş, öz padşahından brilyantlarla bəzədilmiş xəncər və qılıncdan, şal paltardan və brilyantlarla zinnətləndirilmiş at bəzəkləri dəstindən ibarət fərqləndirici lütf görmüş, öz Padşahının ən yaxın Məmuru, Ali İran Sarayının Gizli İşlər Müşaviri, Vəzir nəslinə mənsub olan, İran Sarayında ikinci dərəcəli Xan, Yüksəkrütbəli və Çoxhörmətli Mirzə Həsən Xanı: bu səbəbdən də BİZ, yuxarıda adları çəkilmiş səlahiyyətli Müvəkkillər Qarabağ mülkündə, Zeyvə çayı yaxınlığındakı Gülüstan kəndində toplaşaraq, vəkalətnamələrimizi bir-birimizə təqdim etdikdən sonra, hər birimizə öz tərəfindən bizim BÖYÜK HÖKMDARLARIMIZ adından bərqərar edəcəyimiz sülh və dostluğa aid olan hər bir şeyi nəzərdən keçirib, bizə verilmiş hakimiyyət və Ali səlahiyyətlərə görə aşağıdakı maddələri qərara aldıq və əbədiyyət üçün təsdiq etdik. BİRİNCİ MADDƏ İndiyədək Rusiya İmperiyası və İran Dövləti arasında mövcud olmuş düşmənçilik və narazılığa həmin Müqavilə ilə bu gündən etibarən və gələcəkdə son qoyulur və qoy İMPERATOR ƏLAHƏZRƏTLƏRİ Bütün Rusiya hökmdarı ilə Əlahəzrət İran şahı, onların vəliəhdləri, Taxtlarının Varisləri və ONLARIN, qarşılıqlı surətdə, Ali Dövlətləri arasında əbədi sülh, dostluq və xeyirxah razılıq olsun. İKNCİ MADDƏ Bir halda ki, hər iki Ali Dövlət arasında ilkin əlaqələr vasitəsilə (……………) yəni hər bir tərəfin hazırda tam malik olduğu torpaqlara, xanlıqlara, mülklərə sahib qalması əsasında sülhün bərqərar edilməsi artıq qarşılıqlı surətdə razılaşdırılmışdır, onda indiki zamandan etibarən və gələcəkdə Bütün Rusiya İmperiyası və İran Dövləti arasında sərhəd aşağıdakı xətt olsun: Adınabazar adlanan yerdən başlayaraq, düz xətlə Muğan düzü, Araz çayındakı Yeddibulaq keçidinədək, oradan da üzü yuxarı Kəpənək çayının Arazla qovuşduğu yerə, sonra da Kəpənək çayının sağ tərəfi ilə Mehri dağları silsiləsinə və oradan da xətti Qarabağ və Naxçıvan xanlıqlarının mərzləri ilə davam etdirərərək, Alagöz dağları silsiləsi ilə Qarabağ, Naxçıvan, İrəvan xanlıqlarının və Yelizavetpol dairəsinin (keçmiş Gəncə xanlığının) bir hissəsinin mərzləri birləşən Dərələyəz mərzinədək, buradan İrəvan xanlığını Yelizavetpol dairəsindən, həmçinin Qazax və Şəmşəddin torpaqlarından ayıran mərzlə Eşşəkmeydan mərzinə, oradan da dağlar silsiləsi ilə, çayın sağ tərəfi ilə, onun axarı istiqamətində, həmzəçimən yolu ilə, Pəmbək dağları silsiləsi ilə Şuragöl mərzi ilə, dağlar silsiləsi ilə, Mastaras və Artikin arası ilə Arpaçayadək. Bununla belə, Talış mülkü müharibə vaxtı əldən-ələ keçdiyinə görə, həmin Xanlığın Zinzeley və Ərdəbil tərəfdən olan sərhədləri, daha artıq dürüstlük üçün, hər iki tərəfdən qarşılıqlı razılıqla seçilmiş Komissarlar (onlar Baş komandanlarının rəhbərliyi ilə indiyədək hər bir tərəfin həqiqi hakimiyyəti altında olmuş torpaqların, kəndlərin, dərələrin, həmçinqin çayların, dağların, göllərin, təbii mərzlərin dəqiq və təfsilatlı təsvirini verəcəklər) tərəfindən, bu Müqavilə bağlanıb təsdiq olunduqdan sonra müəyyən ediləcək, onda (………….) əsasında Talış xanlığının sərhəd xətti elə müəyyənləşdiriləcək ki, hər bir tərəf malik olduğu torpaqların sahibi qalsın. Eləcə də, yuxarıda xatırlanmış sərhədlərdə, bu və ya başqa tərəfin xəttindən kənara nə isə çıxarsa, hər iki Ali Dövlətin Komissarlarının təhlilindən sonra hər bir tərəf ( …………..) əsasında təminat verəcək. ÜÇÜNCÜ MADDƏ Şah Əlahəzrətləri ƏLAHƏZRƏT bütün Rusiya İMPERATORUNA səmimi dostluq hislərinin sübutu üçün təntənəli surətdə həm öz adından, həm də İran Taxtının Ali Vəliəhdləri adından Qarabağ və indi Yelizavetpol adı altında əyalətə çevrilmiş Gəncə xanlıqları, həmçinin Şəki, Şirvan, Dərbənd, Quba, Bakı və Talış (bu xanlığın Rusiya İmperiyasının hakimiyyəti altında olan torpaqları) xanlıqlarının, bununla bərabər Dağıstan, Gürcüstan (Şuragölə əyaləti ilə birlikdə) İmperiya, Quriya, Minqreliya və Abxaziya, eyni dərəcədə, hazırda bərqərar edilmiş sərhəd Qafqaz xətti (bu sonuncuya və Xəzər dənizinə aid olan torpaqlar və xalqlarla birlikdə) arasındakı bütün mülk və torpaqların Rusiya İmperiyasının mülkiyyətinə mənsub olduğunu qəbul edir. DÖRDÜNCÜ MADDƏ ƏLAHƏZRƏT Bütün Rusiya İMPERATORU ƏLAHƏZRƏT İran Şahına ÖZ qarşılıqlı dostluq hisslərini ifadə etmək və İranda - ONA qonşu olan bu Dövlətdə, möhkəm əsas üzərində mütləqiyyət və hökmran hakimiyyət görmək arzusunu səmimi qəlbdən təsdiq etmək üçün, bununla, ÖZ adından və ÖZ Vəliəhdləri adından İran Şahı tərəfindən İran Dövlətinin Varisi təyin ediləcək Vəliəhdə, lazım gəldikdə, kömək göstərməyi vəd edir ki, heç bir xarici düşmən İran Dövlətinin işinə qarışa bilməsin və Ali Rusiya Sarayının köməyi ilə İran Sarayı möhkəmlənsin. Bununla belə, əgər İran Dövləti işləri üzrə Şah oğulları arasında münaqişələr baş verərsə, Rusiya İmperiyası hakimiyyətdə olan Şah xahiş etməyincə bunlara qarışmayacaq. BEŞİNCİ MADDƏ Rus ticarət gəmilərinə əvvəlki qayda üzrə Xəzər sahilləri yaxınlığında üzmək və onları yan almaq hüququ verilir; həm də gəmi qəzası zamanı iranlılar tərəfindən dostluq köməyi edilməlidir. İran ticarət gəmilərinə də həmin bu hüquq - əvvəlki qayda üzrə Xəzər dənizində üzmək və Rusiya sahillərinə yan almaq ixtiyarı verilir, burada da gəmi qəzası zamanı, qarşılıqlı surətdə, iranlılara hər cür yardım göstəriməlidir. Hərbi gəmilərə gəldikdə isə, müharibədən əvvəl, habelə sülh vaxtı və həmişə Rusiya hərbi bayrağı Xəzər dənizində tək mövcud olmuşdur. Həmin ehtiram daxilində, əvvəlki ixtiyar indi də yalnız Rusiya Dövlətinə verilir ki, ondan başqa heç bir Dövlətin hərbi Bayrağı Xəzər dənizində ola bilməz. ALTINCI MADDƏ Hər iki tərəfdən döyüşdə əsir alınmışları, Xristian dininə və s. dinlərə mənsub ələ keçirilmiş sakinləri Müqavilə bağlanıb imzalandıqdan sonra, üç ay ərzində, hər bir tərəfdən Qarakilsəyədək (burada sərhəd rəisləri əsirləri qəbul etmək üçün öz aralarında qarşılıqlı əlaqə yaradırlar) azuqə və yol xərcləri ilə təmin edilərək, buraxılsınlar. Özbaşına, yaxud qanunu pozaraq, qaçanlardan hər birinə, milliyətindən asılı olmayaraq, öz könüllü istəyinə görə öz Vətəninə qayıtmaq azadlığı verilir, qayıtmaq istəməyənlər isə məcbur edilməsin. Bununla bərabər hər iki tərəfdən qaçmışlara amnistiya, yaxud bağışlanma verilir. YEDDİNCİ MADDƏ Bütün yuxarıda deyilənlərə əlavə olaraq ƏLAHƏZRƏT Bütün Rusiya İMPERATORU və Əlahəzrət İran Şahı buyururlar ki, lazım olduqda, Əlahəzrətlərin İqamətgahlarına göndərilən, ONLARIN Ali Saraylarının qarşılıqlı Nazirlər və ya Elçiləri rütbələrinə və onlara tapşırılmış işlərin mühümlüyünə müvafiq qəbul olunsunlar; şəhərlərdə ticarətə himayəçilik üçün təyin olunmuş Müvəkkillərin və ya Konsulların on nəfərdən artıq məiyyəti olmasın, onlar vəkil edilmiş məmurlar kimi vəzifələrinə layiq hörmət və şərəfə malik olmalıdırlar, həmçinin, Əmrnaməyə əsasən, bundan sonra onları nəinki incitmək olmaz, hətta inciklik olarsa, təqdim edildikdən sonra, hər iki tərəfin təbəələrini ədalətlə mühakimə etmək, incidilmişləri mürbətlə razı salmaq gərəkdir. SƏKKİZİNCİ MADDƏ Əlahəzrətlərin, öz hökumətlərindən, yaxud hökumətləri tərəfindən təyin edilmiş sərhəd rəislərindən alınmış, onların həqiqətən tacirlər, Rusiya və ya İran təbəələri olduğunu təsdiq edən yazılı sənədlərə malik təbəələri arasındakı ticarət əlaqələrinə gəldikdə, saziş bağlayan hər iki Ali Dövlətə quru yolla və dənizlə sərbəst gəlməyə, orada kim nə qədər istəyirsə yaşamağa, tacirlər göndərməyə, həmçinin heç cür ləngidilmədən oradan çıxıb getməyə, Rusiya İmperiyasına mənsub olan yerlərdən İran Dövlətinə gətirilən və qarşılıqlı olaraq, İrandan ora aparılan malların satılmasına və başqa mallarla dəyişdirilməsinə icazə veriləcək. Hər iki Ali Dövlətin tacirləri arasında baş verə biləcək mübahisələrə, onların vəzifələri və s. ilə əlaqədar şikayətlərinə adi qayda üzrə baxılması Konsula, yaxud Müvəkkilə, onlar olmadıqda isə yerli Rəisə həvalə edilir. Onlar xahişlərə tam ədalətlə baxmalı, özləri haqq təminatı verməli, yaxud bunu başqa lazımi şəxslərin vasitəsilə tələb etməli və onların incidilməsinə və sıxışdırılmasına qətiyyən yol verməməlidirlər. İrana gəlmiş, Rusiya təbəəliyindən olan tacirlər, istəsələr, oradan öz malları ilə birlikdə İranla dostluq edən başqa dövlətlərə də sərbəst gedəcəklər; bundan ötrü İran Hökuməti bu tacirlərin sərbəst keçməsi üçün onları lazımi pasportlarla təmin edəcəkdir; buna ticarət işləri ilə əlaqədar Rusiyadan Rusiya ilə dostluq edən başqa dövlətlərə getmək istəyən İran tacirləri üçün də qarşılıqlı surətdə, riayət ediləcəkdir. İrana gəlmiş Rusiya təbələrindən kimlərinsə ölüm hadisəsi baş verərsə, onların müxəlləfatları, həmçinin başqa daşla və mülkləri, dost Dövlətin təbəələrinə məxsus olduğu üçün, ilk növbədə, saxlanılmadan və xəlvəti mənimsənilmədən, Rusiya İmperiyasında və bütün mədəni Dövlətlərdə icra edildiyi kimi, kimin hansı Dövlətə, mənsubiyyətindən asılı olmayaraq, qanuni əsasdan, qəbzlə, onların yoldaşlarına yaxud qohumlarına verilməli, həmin qohumlara öz arzuları ilə və öz xeyirləri üçün bu əmlakları istədikləri adamlara satmağa icazə verilməlidir. DOQQUZUNCU MADDƏ Rus tacirlərindən İran şəhərlərinə və ya limanlarına gətirdikləri mallara görə yüzə beş faizdən çox gömrük alınmasın və həmin tacirlər bu mallar ilə hara gedirlərsə getsinlər, onlardan ikinci dəfə gömrük tələb olunmasın, oradan apardıqları İran mallarına görə də eyni gömrük alınsın, bundan başqa heç bir bəhanə və uydurma ilə heç bir rüsum, vergi, gömrük tələb edilməsin. İran təbəələrinin Rusiya şəhərlərinə və limanlarına gətirdikləri və buradan ixrac etdikləri mallara görə və qarşılıqlı surətdə eyni gömrüklər, eyni əsasda bir dəfə alınsın. ONUNCU MADDƏ Malları Müqavilə bağlamış hər iki Dövlətin sahillərinə və ya limanlarına, yaxud da quru yolla sərhəd şəhərlərinə gətirdikdən sonra, qarşılıqlı surətdə, tacirlərə, nəzarəti altında olduqları gömrük hakimlərindən və ya iltizamçılardan icazə almadan öz mallarını satmaq, başqa malları satın, yaxud dəyişmə yolları ilə almaq azadlığı verilir ki, ticarət maneəsiz dövriyyədə olsun həmçinin satıcıdan və alıcıdan dövlət xəzinəsi üçün müntəzəm olaraq və könüllülük şərti ilə qanuni rüsumlar yığılsın. ON BİRİNCİ MADDƏ Bu müqavilə imzalandıqdan sonra hər iki Ali Dövlətin müvəkkilləri, qarşılıqlı surətdə və təxirə salınmadan bütün yerlərə onun haqqında lazımı xəbər və hər yerdə hərbi əməliyyatların dərhal dayandırılması barəsində əmrlər göndərsinlər. İki bərabərhüquqlu nüsxədə (fars dilinə tərcüməsi ilə birlikdə) yazılmış və saziş bağlayan Ali tərəflərin yuxarıda göstərilmiş Müvəkkilləri tərəfindən imzalanaraq, onların möhürləri ilə təsdiq edilmiş və qarşılıqlı surətdə dəyişdirilmiş bu əbədi sülh Müqaviləsi ƏLAHƏZRƏT Bütün Rusiya İMPERATORU və Əlahəzrət İran Şahı tərəfindən bərqərar ediləcək və Əlahəzrətlərin öz əlləri ilə imzalanmış təntənəli Ratifikasiyalarla təsdiq olunacaqdır. Bu Müqavilənin həmin təsdiq olunmuş nüsxələri bu Ali Saraylardan, qarşılıqlı surətdə göndərilməklə onların yuxarıda adları çəkilmiş Müvəkkillərinə üç ay müddətindən sonra çadırılacaq. Müqavilə min səkkiz yüz on üçüncü il oktyabr ayının on ikinci günü. İran hesablaması ilə min ikiyüz iyirmi səkkizinci il Şəvval ayının iyirmi doqquzuncu günü Qarabağ mülkündə Zeyvə çayı yaxınlığındakı Gülüstan kəndində Rus ordugahında bağlanmışdır. İMZALAMIŞLAR: Müvəkkil və Gürcüstanda Baş Komandan Nikolay Rtişşev (M : Y:) Alişöhrətli İran Dövlətindən Müvəkkil Mirzə Əbül Həsən Xan 1885 3873 2007-01-09T19:55:40Z Aslan 38 New page: psixoanalitika psixoanalitika 1886 3874 2007-01-21T01:48:15Z Baki66 39 New page: Mənimlə əlaqə saxlamaq üçün bura basın [http://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0stifad%C9%99%C3%A7i:Baki66] Mənimlə əlaqə saxlamaq üçün bura basın [http://az.wikipedia.org/wiki/%C4%B0stifad%C9%99%C3%A7i:Baki66]