Wikipedia alswiki https://als.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Houptsyte MediaWiki 1.44.0-wmf.5 first-letter Medium Spezial Diskussion Benutzer Benutzer Diskussion Wikipedia Wikipedia Diskussion Datei Datei Diskussion MediaWiki MediaWiki Diskussion Vorlage Vorlage Diskussion Hilfe Hilfe Diskussion Kategorie Kategorie Diskussion Portal Portal Diskussion Buech Buech Diskussion Wort Wort Diskussion Text Text Diskussion Spruch Spruch Diskussion Nochricht Nochricht Diskussion TimedText TimedText talk Modul Modul Diskussion FC Basel 0 4198 1062191 1056582 2024-11-29T08:49:24Z 213.160.60.34 /* Gschicht */ 1062191 wikitext text/x-wiki {{Infobox Fußballklub | image = [[Datei:FC Basel 3D.svg|130px|Logo]] | kurzname = FC Basel | langname = FC Basel 1893 | ort = [[Basel]] | gegründet = 15. November 1893 | vereinsfarben = rot-blau | stadion = [[St. Jakob-Park]] | plätze = 38'512 | präsident = [[David Degen]] | vorstand = | trainer = [[Fabio Celestini]] | homepage = [http://www.fcb.ch/ www.fcb.ch] | liga = [[Raiffeisen Super League]] | saison = 2023/24 | rang = 8. Rang | pattern_la1 = _fcbasel1314h | pattern_b1 = _fcbasel1314h | pattern_ra1 = _fcbasel1314h | pattern_sh1 = | pattern_so1 = | leftarm1 = FF0000 | body1 = FF0000 | rightarm1 = 0000FF | shorts1 = 0000FF | socks1 = 0000FF | pattern_la2 = | pattern_b2 = _gubbio1112a | pattern_ra2 = | pattern_sh2 = | pattern_so2 = | leftarm2 = FFFFFF | body2 = FFFFFF | rightarm2 = FFFFFF | shorts2 = FFFFFF | socks2 = FFFFFF }} {{Dialekt|Baseldeutsch|Baseldytsch|Baseldütsch}} Dr '''FC Basel''' isch e Verein vom schwizerische Fuessballverband [[SFV]], wo z [[Basel]] dehei isch. Är schpylt momentan in dr [[Raiffeisen Super League]], dr högschte Schwyzer Liga. S Johresbudget beträit öbbe 60 Millione Schwyzer Frangge. == Gschicht == Dr Verein isch am [[15. November|15. Novämber]] [[1893]] als "Footballclub Basel" gründet worde. Dr Veräin, wo vo de Fans "Eff Cee Bee" gnennt wird, het im 20. Joorhundert syni stärchschti Zyt in de 1960er und 1970er Johr gha mit im Ganze sibe Mäischtertitel und drei Pokalsig. In de 1980er Johr aber isch der FCB zymlig erfolglos gsi und het 1988 sogar müesse us dr [[Nationalliga A]], dr ehemolige erschte Fuessball-Liga vo dr Schwyz, abstyge. Erscht 1994 isch er ins Oberhuus zruggkehrt. Unter em Präsident [[René C. Jäggi]] isch dr gross Erfolg ins Schtadion "St.-Jakob-Park" zruggkho: 2002 het de Basler Verein s'Double mit Maischterschaft und Pokalsig gfyret. Druffabe isch em FCB als dr zwäite Schwyzer Fuessballmannschaft nach de [[Grasshoppers Zürich|Grasshoppers Züri]], wo 1995 und 1996 an dr Champions League teilgno hän, d'Qualifikation zu de [[Champions League]] glunge. D'Basler hän drby überraschend d Zwüscherundi, wo unterdesse abgschafft worden isch, erräicht und hän unter anderem [[Celtic Glasgow]] und de [[FC Liverpool]] us em Wettbewärb gworfe. 2004 het dr FC Basel unter em [[Christian Gross]] dr 10. Maischtertitel scho vier Runde vor em Schluss gholt. In 36 Rundene hän si nur 3 Schpyl verlore. 2008 het er sin 12. Maischtertitel erscht im letschte Schpyl gholt. Doner 2008 au dr Cup gwunne hett, hett är s sogenannte "Double" gholt. 2010 het s mit em Trainer [[Thorsten Fink]] non emol e Double ge, wo dr FCB im Cupfinal gege Lausanne gwunne het und d [[Axpo Super League|Ligaspyl]] mit drei Pünggt Vorsprung vor YB Bärn beändet het. 2011 het dr FCB dr Maistertitel chöne verteidige. Im August 2011 het d Bresidäntin Gisela Oeri iire Rückdritt zum Ändi vom Joor 2011 bekannt gee. Am 13. Oktober 2011 het dr Thorsten Fink si Verdraag mit em FC Basel glööst und isch zum Hamburger SV gange. Dr Assistänzdrääner Heiko Vogel het dr Dräänerdschob übernoo und dr FCB isch in dr Grubberunde vo dr Champions League Grubbezwäite worde mit eme Siig über Manchester United. Am 15. Oktober 2012 isch dr Murat Yakin, wo sälber vo 2000 bis 2006 für e FCB gspiilt het, Drääner worde. Im April 2013 het sich dr FCB im Viertelfinal vom Europacup gege Tottenham Hotspur duuregsetzt, het denn aber im Halbfinal gege dr FC Chelsea bäidi Spiil verloore (1:2, 1:3), drfür aber churz druf wider d Schwizer Mäisterschaft gwunne. In dr Säson 2013-14 het dr FC Baasel in dr [[UEFA Europa League 2013/14]] gspiilt, gege e [[FC Salzburg]] gwunne und isch in Viertelfinal choo. Er het s Häimspiil gegen e [[FC Valencia]] 3:0 gwunne, uswärts aber 0:5 verloore und isch usgschiide.<ref>[http://de.uefa.com/uefaeuropaleague/season=2014/matches/round=2000471/match=2012666/postmatch/quotes/index.html Salzburg trauert vergebenen Chancen nach, Offizielle Internetpräsenz der UEFA, 21. März 2014]</ref> Dr Schwizer Göpfinal het dr FCB gegen e FC Züri 0:2 verloore, aber d Mäisterschaft mit siibe Pünkt vor em FC Grasshoppers gwunne. Am Ändi vo dr Seson isch dr Murat Yakin as Dreener entloo und dr Bordugiis Paulo Sousa aagstellt worde. D Seson 2014-2015 isch für en FC Basel wider e groose Erfolg gsi. Er het d Mäisterschaft scho in dr drittletschte Runde gnoo und isch in dr Champions League bis in Achtelfinal cho, aber dr Göpfinal het er 0:3 gege Sion verloore. Dr Dreener Paulo Sousa het am Ändi vo dr Seson zum AC Floränz welle und dorum het d Clubläitig am 17. Juni 2015 bekannt gee, ass er wurd goo. Zu sim Noochfolger isch dr Urs Fischer ernennt worde. == Schtadion == Dr FC Basel schpylt sini Häimschpyl im "[[St. Jakob Park]]", wo vo de Lüt ''Joggeli'' gnennt wird. Es het e Fassigsvermöge vo guet 38'512 Sitzplätz, woby e Täil vo dr Oschtkurve ("Muttänzerkurve") by nationale Schpyl us Schtandplätz beschtoht. S'Schtadion isch zwüsche 1999 und 2001 vo de wältbekannte Architekte [[Herzog & de Meuron]] neu baut worde und isch momäntan s'gröschte Fuessballschtadion vo dr Schwyz. In dä Joohre 2006/2007 isch d'Kapazidät vom Joggeli vo 32'000 uf 38'512 erhöht worde, wobi me über em C-Sektor no än nöiä Sektor, dr Sektor G, anäbaut het. == Erfolg == === In dr Schwiz === * 20 mol Schwyzermäischter: 1953, 1967, 1969, 1970, 1972, 1973, 1977, 1980, 2002, 2004, 2005, 2008, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 * 11 mol Cupsiiger: 1933, 1947, 1963, 1967, 1975, 2002, 2003, 2007, 2008, 2010, 2012, 2017, 2019 * 1 mol Liga-Cup Siiger: 1973 * 4 mol Alpe-Cup Siiger: 1969, 1970, 1981, 2003 === Internazional === * [[Coppa delle Alpi|Alpegöpsiiger]]: 1969, 1970, 1981 * [[UEFA Champions League|Champions League]]: 2002 (Zwüscherundi), 2008, 2010 (Grubbefaase), 2011 (Achtelfinal), 2014 Grubbefaase, 2015 (Achtelfinal) * [[UI-Cup]]: 2001 Final * [[UEFA Europa League]]: 2012/13 Halbfinal, 2013/14: Viertelfinal == Die 1. Mannschaft == <small>Stand: 1. Oktober 2018. Profispiiler vom FC Basel, wo an en andere Club usgleent si, wärde nit ufgfüert.</small> {| class="wikitable" |- style="background:#9799f3;" !Nummere !Spiiler !Nazionalidäät !Im Veräin sit !Letschte Veräin |- ! colspan="8" style="background:#efefef;"| === Gooli === |- style="background:#ffecce;" |align=center|'''21''' |[[Jonas Omlin]] |align=center|{{CHE|#}} |align=center|2018 |[[FC Luzern|FC Lozärn]] |- style="background:#ffecce;" |align=center|'''35''' |[[Martin Hansen]] |align=center|{{DNK|#}} |align=center|2018 |[[FC Ingolstadt 04]] |- style="background:#ffecce;" |align=center|'''40''' |[[Signori António]] |align=center|{{ANG|#}} {{CHE|#}} |align=center|2018 |[[CD Primeiro de Agosto]] |- style="background:#ffecce;" |align=center|'''44''' |[[Jozef Pukaj]] |align=center|{{CHE|#}} |align=center|2018 |Äigeni Jugend |- ! colspan="8" style="background:#efefef;"| === Verteidigung === |- style="background:#e7faec;" |align=center|'''3''' |[[Konstantinos Dimitriou]] |align=center|{{GRC|#}} |align=center|2018 |[[PAOK Thessaloniki]] |- style="background:#e7faec;" |align=center|'''4''' |[[Eray Cömert]] |align=center|{{CHE|#}} {{TUR|#}} |align=center|2016 |Äigeni Jugend |- style="background:#e7faec;" |align=center|'''5''' |[[Silvan Widmer]] |align=center|{{CHE|#}} |align=center|2018 |[[Udinese Calcio]] |- style="background:#e7faec;" |align=center|'''15''' |[[Blás Riveros]] |align=center|{{PRY|#}} |align=center|2016 |[[Club Olimpia]] |- style="background:#e7faec;" |align=center|'''17''' |[[Marek Suchý]] {{Kapitän}} |align=center|{{CZE|#}} |align=center|2014 |[[Spartak Moskau]] |- style="background:#e7faec;" |align=center|'''23''' |[[Éder Balanta]] |align=center|{{COL|#}} |align=center|2016 |[[CA River Plate]] |- style="background:#e7faec;" |align=center|'''25''' |[[Carlos Zambrano]] |align=center|{{PER|#}} |align=center|2018 |[[Dynamo Kiew]] |- style="background:#e7faec;" |align=center|'''28''' |[[Raoul Petretta]] |align=center|{{ITA|#}} |align=center|2017 |Äigeni Jugend |- style="background:#e7faec;" |align=center|'''43''' |[[Yves Kaiser]] |align=center|{{CHE|#}} |align=center|2018 |Äigeni Jugend |- ! colspan="8" style="background:#efefef;"| === Middelfäld === |- style="background:#dfedfd;" |align=center|'''6''' |[[Fabian Frei]] |align=center|{{CHE|#}} |align=center|2018 |[[1. FSV Mainz 05]] |- style="background:#dfedfd;" |align=center|'''7''' |[[Luca Zuffi]] |align=center|{{CHE|#}} |align=center|2014 |[[FC Thun]] |- style="background:#dfedfd;" |align=center|'''8''' |[[Zdravko Kuzmanović]] |align=center| {{SRB|#}} {{CHE|#}} |align=center|2015 |[[Inter Mailand]] |- style="background:#dfedfd;" |align=center|'''10''' |[[Samuele Campo]] |align=center|{{CHE|#}} {{ITA|#}} |align=center|2018 |[[FC Lausanne-Sport]] |- style="background:#dfedfd;" |align=center|'''14''' |[[Valentin Stocker]] |align=center|{{CHE|#}} |align=center|2018 |[[Hertha BSC Berlin]] |- style="background:#dfedfd;" |align=center|'''20''' |[[Serey Dié]] |align=center|{{CIV|#}} |align=center|2016 |[[VfB Stuttgart|VfB Schduagert]] |- style="background:#dfedfd;" |align=center|'''26''' |[[Aldo Kalulu]] |align=center|{{FRA|#}} {{COD|#}} |align=center|2018 |[[Olympique Lyon]] |- style="background:#dfedfd;" |align=center|'''33''' |[[Kevin Bua]] |align=center|{{CHE|#}} {{ESP|#}} |align=center|2016 |[[FC Zürich|FC Züüri]] |- style="background:#dfedfd;" |align=center|'''34''' |[[Taulant Xhaka]] |align=center|{{ALB|#}} {{CHE|#}} |align=center|2013 |[[Grasshopper Club Zürich|Grasshopper Club Züüri]] |- style="background:#dfedfd;" |align=center|'''36''' |[[Robin Huser]] |align=center|{{CHE|#}} |align=center|2018 |[[FC Thun]] |- style="background:#dfedfd;" ! colspan="8" style="background:#efefef;"| === Stürmer === |- style="background:#ffd2d6;" |align=center|'''9''' |[[Ricky van Wolfswinkel]] |align=center|{{NLD|#}} |align=center|2017 |[[Vitesse Arnheim]] |- style="background:#ffd2d6;" |align=center|'''11''' |[[Noah Okafor]] |align=center|{{CHE|#}} {{NGA|#}} |align=center|2018 |Äigeni Jugend |- style="background:#ffd2d6;" |align=center|'''18''' |[[Julian von Moos]] |align=center|{{CHE|#}} |align=center|2018 |[[Grasshopper Club Zürich|Grasshopper Club Züüri]] |- style="background:#ffd2d6;" |align=center|'''19''' |[[Dimitri Oberlin]] |align=center|{{CHE|#}} {{CMR|#}} |align=center|2017 |[[FC Red Bull Salzburg]] |- style="background:#ffd2d6;" |align=center|'''22''' |[[Albian Ajeti]] |align=center|{{CHE|#}} {{ALB|#}} |align=center|2017 |[[FC St. Gallen|FC Sanggalle]] |- style="background:#ffd2d6;" |align=center|'''37''' |[[Afimico Pululu]] |align=center|{{FRA|#}} {{ANG|#}} |align=center|2014 |Äigeni Jugend |- style="background:#ffd2d6;" |} === Stab und Vorstand === {| style="width:550px;" |- style="background:#ddd;" ! Name, Vorname ! Funkzion |- style="background:#eee;" | colspan="3" style="text-align:left;"| '''Vorstand''' |- style="background:#fff;" | {{CHE|Ziel=Bernhard Burgener}} || style="text-align:center;" | Bresidänt |- style="background:#fff;" | {{CHE|Ziel=Marco Streller}} || style="text-align:center;" | Sportdiräkter |- style="background:#eee;" | colspan="7" style="text-align:left;"| '''Dreenerstab''' |- style="background:#fff;" | {{CHE|Ziel=Marcel Koller}} || style="text-align:center;" | Schef-Dreener |- style="background:#fff;" | {{AUT|Ziel=Thomas Janeschitz}} || style="text-align:center;" | Co-Dreener |- style="background:#fff;" | {{ARG|Ziel=Carlos Bernegger}} || style="text-align:center;" | Co-Dreener |- | {{CHE|Ziel=Mathieu Degrange}} || style="text-align:center;" | Konditions-Dreener |- style="background:#fff;" | {{CHE|Ziel=Massimo Colomba}} || style="text-align:center;"| Goolidreener |} == Lüt == === Presidänte === {|border="0" cellpadding="5" |- valign="top" | * 1893–1896 Roland Geldner * 1896–1896 Emanuel Schiess * 1896–1899 Charlie Volderauer * 1900–1901 [[Ernst Alfred Thalmann]] * 1901–1902 Emanuel Schiess * 1902–1902 Ernst Alfred Thalmann * 1902–1903 Josy Ebinger * 1903–1907 Ernst Alfred Thalmann * 1907–1908 Siegfried Pfeiffer * 1908–1913 Ernst Alfred Thalmann * 1913–1913 Karl Ibach * 1913–1914 C. A. Hintermann * 1914–1915 Ernst Alfred Thalmann * 1915–1915 Philipp Leichner * 1915–1918 Franz Rinderer * 1918–1919 August Rossa * 1919–1920 Bernard Klingelfuss * 1920–1921 Franz Rinderer * 1921–1922 Carl Burkhardt * 1922–1925 Karl Ibach * 1925–1926 Carl Burkhardt * 1926–1927 Franz Rinderer * 1927–1927 Karl Ibach | * 1927–1927 Karl Junker * 1927–1929 Hans Rupprecht * 1929–1931 Otto Kuhn * 1931–1936 Franz Rinderer * 1936–1939 Emil Junker * 1939–1944 Albert Besse * 1944–1946 Emil Junker * 1946–1959 Jules Düblin * 1959–1962 Ernst Weber * 1962–1966 Lucien Schmidlin * 1966–1970 Harry Thommen * 1970–1976 Félix Musfeld * 1976–1980 [[René Theler]] * 1980–1982 Pierre Jacques Lieblich * 1982–1983 [[Roland Rasi]] * 1983–1986 Urs Gribi * 1986–1987 Peter Max Sutter * 1987–1992 [[Charles Röthlisberger]] * 1992–1996 [[Peter Epting]] * 1996–2002 [[René C. Jäggi]] * 2002–2006 [[Werner Edelmann]] * 2006–2011 [[Gisela Oeri]] * 2012–2017 [[Bernhard Heusler]] * syt 2017 [[Bernhard Burgener]] |} === Trainer === {|border="0" cellpadding="5" |- valign="top" | * 1913–1914 [[Percy Humphreys]] * 1922–1923 [[Max Breunig]] * 1928–1930 [[Julius Kertesz]] * 1930–1931 [[Gustav Putzendopler]] * 1932–1932 [[Otto Haftel]] * 1932–1933 [[Karl Kurz]] * 1934–1934 [[Josef Haist]] * 1934–1934 [[Richard Dombi]] * 1934–1935 [[Alvin Riemke]] * 1936–1937 [[Heinrich Körner (Fußballspieler)|Heinrich Körner]] * 1937–1939 [[Fernand Jaccard]] * 1939–1939 [[Walter Dietrich (Sportler)|Walter Dietrich]] * 1939–1940 [[Max Galler]] * 1940–1943 [[Eugen Rupf]] * 1943–1944 [[Willy Wolf]] * 1944–1946 [[Max Barras]] * 1946–1947 [[Anton Schall (Fußballspieler)|Anton Schall]] * 1947–1952 [[Ernst Hufschmid]] * 1952–1955 [[Willy Dürr]] und [[René Bader]] * 1955–1957 [[Bela Sarosi]] * 1957–1958 [[Rudolf Strittich]] * 1958–1959 [[René Bader]] * 1959–1961 [[Jenő Vincze]] * 1961–1965 [[Georges Sobotka]] * 1965–1982 [[Helmut Benthaus]] | * 1982–1983 [[Rainer Ohlhauser]] * 1983–1984 [[Ernst-August Künnecke]] * 1985–1985 [[Emil Müller (Trainer)|Emil Müller]] * 1985–1987 [[Helmut Benthaus]] * 1987–1989 [[Urs Siegenthaler]] (Juli–November) * 1989–1992 [[Ernst-August Künnecke]] (November–Juli) * 1992–1992 [[Bruno Rahmen]] und [[Karl Odermatt]] * 1992–1993 [[Friedel Rausch]] * 1993–1995 [[Claude Andrey|Claude «Didi» Andrey]] (Juli–Oktober) * 1995–1995 [[Oldrich Svab]] (Oktober–November) * 1995–1997 [[Karl Engel (Fussballspieler)|Karl Engel]] (November–März) * 1997–1997 [[Heinz Hermann (Fussballspieler)|Heinz Hermann]] * 1997–1997 [[Salvatore Andracchio]] * 1997–1997 [[Jörg Berger]] (Juli–Oktober) * 1997–1997 [[Salvatore Andracchio]] (Oktober–Dezember) * 1997–1999 [[Guy Mathez]] (Dezember–Mai) * 1999–1999 [[Marco Schällibaum]] (Mai–Juli) * 1999–2009 [[Christian Gross]] * 2009–2011 [[Thorsten Fink]] * 2011–2012 [[Heiko Vogel]] * 2012–2014 [[Murat Yakin]] * 2014–2015 [[Paulo Sousa]] * 2015–2017 [[Urs Fischer]] * 2017–2018 [[Raphael Wicky]] * syt 2018 [[Marcel Koller]] |} == Wyterfüehrendi Informatione == === Weblink === * [http://www.stadiumguide.com/stjakobpark.htm Informatione zum Schtadion] * [http://www.fcb.ch/ Offizielli Website] * [https://radio-rotblau.ch unabhängigs FCB Live Radio, Baaseldytsch] * [http://www.fcbforum.ch/ FC Basel Forum] ===Einzelnochwiis=== <references /> === Biecher === * Josef Zindel: ''FC Basel – Emotionen in Rotblau''. Opinio Verlag, Basel 2001 ISBN 3-03999-002-0 {{Navigationsleiste Vereine der Schweizer Fussball-Super League}} [[Kategorie:Verein (Basel)]] [[Kategorie:Schwiizer Fuessballclub|Basel, FC]] [[Kategorie:Sport z Basel|FC Basel]] [[Kategorie:FC Basel| ]] rjhk4act1yg3pqq61gagrc3y6bqbijk ETH Zürich 0 15316 1062173 978565 2024-11-28T13:35:12Z 2A02:8440:9104:3DFD:E411:186:B13E:5D8F 1062173 wikitext text/x-wiki ………Imbécile……… == Gschicht == Wo sich ds jung Land im 19. Jahrhundert zumne Bundesstaat entwicklet hett, hett me sich gfroget, ob me nebscht kantonale Universitäte, au e „eidgenössischi“ gründe sött, wo vum Bund betribe würd und nid vu de Kantöön. Am 7. Februar 1854 hett d de Bundesroot drzue es Gsetz verabschidet, wo die Schuel als „eidgenössische polytechnische Schule in Verbindung mit einer Schule für das höhere Studium der exakten, politischen und humanistischen Wissenschafte“ definiert. 1855 isch denn d Hochschuel als „eidgenössisch polytechnischi Hochschuel“ in Betriib gnah worde. Will di katolische Kantöön es „Bildigsmonopol“ vu nem protestantische Kantoon hend verhindere welle, hett s nu e chliini Ahzahl vu Fächer a dere Schuel ggää. [[Datei:Gottfried-semper.jpg|miniatur|hochkant|Gottfried Semper, Gwünner vum Wettbewerb]] Um für di neu Bildigsstett es Gebüüde baue zchönne, hett dr Kantuu und d Stadt Züri en Wettbewerb gstartet, wo d Architekte drzue bewoge hett, Vorschläg für ds Ussehe vum Gebüüde zmache. Dr damalig Professor [[Gottfried Semper|Semper]] hett dr Wettbewerb gunne und hett z Gebüüde baue chönne. De Nordflügel isch für ds Polytechnikum gsii, de Südflügel für d [[Universität Zürich|Universität Züri]]. D Uni isch denn 1914 in en äiges Huus uuszoge. == Organisation == An der ETH entstöhn hüt jedes Johr meh as 700 [[Dissertation]]e und über 1600 [[Master-Diplom]] wärde vergää. De ETH het im Johr 1855 mit 68 Studente agfange, sit denn isch ihri Zahl die ganz Ziit grösser worde. Sit 1968 het d Zahl vo de Studentinne stark zuegno und hüte si fast 30 % vo de Studierende Fraue. Im Joor 2018 existiere 23 Bachelorstudiegäng mit 8500 Studierende, 43 Masterstudiegäng mit 4700 Studierende (Master) und es si 3800 Doktorierendi iigschriibe.<ref>[http://www.ethz.ch/studies/index ETH Studies]</ref> '''Departemänt''' {| class="prettytable" ! class="hintergrundfarbe6" |Departement ! width="80" ! class="hintergrundfarbe6" |Chürzel (ETH-Link) ! width="80" ! class="hintergrundfarbe6" |Studiegang ! width="88" ! class="hintergrundfarbe6" |[[Student|Studänte]] ! width="55" ! class="hintergrundfarbe6" |[[Doktorand]]e ! width="55" ! class="hintergrundfarbe6" |[[Professor|Profässore]] |- |'''Architektur und Bauwüssenschafte''' |- |[[Architektur]] |[http://www.arch.ethz.ch/ D-ARCH] | Architektur | align="center" |1225 | align="center" |94 | align="center" |29 |- |[[Bauingenieur|Bau]], [[Umweltingenieurwissenschaften|Umwelt]] und [[Geomatik]] |[http://www.baug.ethz.ch/ D-BAUG] | Bauingenieur <br /> Umweltingenieur <br /> Geomatik und Planig | align="center" |441 <br /> 208 <br /> 115 | align="center" |103 <br /> 32 <br /> 47 | align="center" |28 |- |'''Ingenieurwüsseschafte''' |- |[[Informatik]] |[http://www.INF.ethz.ch/ D-INFK] | Informatik | align="center" |849 | align="center" |168 | align="center" |26 |- |[[Informationstechnologie|Informationstechnologii]] und [[Elektrotechnik]] |[http://www.ITET.ethz.ch/ D-ITET] | Elektrotechnik und Informationstechnologii | align="center" |917 | align="center" |306 | align="center" |23 |- |[[Materialwissenschaft|Materialwüsseschaft]] |[http://www.MATL.ethz.ch/ D-MATL] | Materialwüsseschaft | align="center" |181 | align="center" |115 | align="center" |10 |- |[[Maschinenbau|Maschinebau]] und [[Verfahrenstechnik]] |[http://www.MAVT.ethz.ch/ D-MAVT] | Maschineningenieure | align="center" |1191 | align="center" |276 | align="center" |29 |- |[[Biosysteme|Biosystem]] |[http://www.bsse.ethz.ch/ D-BSSE] | Biomedizinischi Technik | align="center" |0 | align="center" |39 | align="center" |0 |- |'''Naturwüsseschafte und Mathematik''' |- |[[Biologie]] |[http://www.BIOL.ethz.ch/ D-BIOL] | Biologii | align="center" |681 <br />541 | align="center" |334 <br /> 8 | align="center" |36 <br /> 1 |- |[[Chemie|Chemii]] und [[Biowissenschaften|Agwandti Biowüsseschafte]] |[http://www.CHAB.ethz.ch/ D-CHAB] | Chemii <br />Chemiiingenieur <br /> Interdisziplinäri <br /> [[Pharmazie|Pharmazii]] | align="center" |224 <br /> 57 <br /> 81 <br />347 | align="center" |261 <br /> 54 <br />13 <br /> 82 | align="center" |36 <br /> <br /> <br />9 |- |[[Mathematik]] |[http://www.MATH.ethz.ch/ D-MATH] | Mathematik <br /> Rechnergstützti Wüsseschafte | align="center" |448 <br /> 39 | align="center" |79 <br /> 20 | align="center" |27 <br /> |- |[[Physik]] |[http://www.PHYS.ethz.ch/ D-PHYS] | Physik | align="center" |622 | align="center" |197 | align="center" |25 |- |'''Systemorientierti Naturwüsseschafte''' |- |[[Gesundheitswissenschaften|Gsundheitswüsseschafte und Technologie]] |[http://www.HEST.ethz.ch/ D-HEST] | Gsundheitswüsseschafte <br /> Läbensmittelwüsseschafte | align="center" |170 <br /> 260 | align="center" |112 <br /> 46 | align="center" |14 |- |[[Geowissenschaften|Erdwüsseschafte]] |[http://www.ERDW.ethz.ch/ D-ERDW] | Erdwüsseschafte | align="center" |274 | align="center" |103 | align="center" |14 |- |[[Umweltsystemwissenschaften|Umweltsystemwüsseschafte]] |[http://www.USYS.ethz.ch/ D-USYS] | Umweltnaturwüsseschafte <br /> Forstwüsseschafte | align="center" |668 <br /> 51 | align="center" |222 <br /> 16 | align="center" |28 |- |- |'''Management- und Sozialwüsseschafte''' |- |[[Management]], [[Technologie|Technologii]] und [[Ökonomie]] |[http://www.MTEC.ethz.ch/ D-MTEC] | Management, Technologii und Ökonomii | align="center" |132 | align="center" |74 | align="center" |12 |- |[[Geisteswissenschaften|Geistes]]-, [[Sozialwissenschaften|Sozial-]] und [[Staatswissenschaften|Staatswüsseschafte]] (GESS) und übrigi |[http://www.GESS.ethz.ch/ D-GESS] | GESS <br /> Bruefsoffizier <br /> Turn- und Sportlehrer | align="center" |0 <br /> 60 <br /> 138 | align="center" |32 <br /> 0<br /> 0 | align="center" |16 <br /> <br /> |- |- |'''ETH Total''' |'''[http://www.ethz.ch/ ETH Zürich]''' | | align="center" |'''10223''' | align="center" |'''2794''' | align="center" |'''359''' |} Tabelle: Stand 2013 == Quälle == <references/> {{Navigationsleiste Hochschulen in der Schweiz}} {{normdaten}} [[Kategorie:Hochschuel in dr Schwiiz|Zürich]] [[Kategorie:Züri (Stadt)]] [[Kategorie:Kulturguet vo nationaler Bedütig im Kanton Züri]] [[Kategorie:ETH Züri| ]] lop674t8fg4ea4xt6n8bpi1gukzbvj2 1062174 1062173 2024-11-28T15:09:11Z Holder 491 Rückgängig gmacht zur letschte Änderig vo Holder 978565 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:ETH Züri}} {{Infobox Hochschule | Name = ETH Zürich | Logo = ETH Zürich wordmark.svg | Logogrösse = 260px | Motto = | Gründungsdatum = 1855 | Trägerschaft = Bund | Ort = [[Zürich|Züri]], [[Schweiz|Schwiiz]] | Leitung = Lino Guzzella (Präsident)<br />[[Sarah Springman|Sarah M. Springman]] (Rektori) | Leitungstitel = | Studentenzahl = 20'607<ref name="ETH Zürich in Zahlen">[https://www.ethz.ch/de/die-eth-zuerich/portraet/die-eth-zuerich-in-zahlen.html ETH ETH Zürich in Zahlen]</ref><br />davon 3'795 Doktoranden<br /> 31,8 % weiblich<br />38,7 % ausländisch | Mitarbeiterzahl = 9'281 | davon Professoren= 531 | Jahresetat = 1,885 Mrd. [[Schweizer Franken|SFr.]], davon 423 Mio. SFr. Drittmittel | Stiftungsvermögen= 424 Mio. SFr. | Website = [http://www.ethz.ch/ www.ethz.ch] }} [[Datei:ETH geradlinig 1.jpg|miniatur|S Hauptgebäud vo der ETH Züri, vo der Polyterrasse us gseh]] '''Eidgenössisch Technisch Hochschuel Züri''' oder churz '''ETH Züri''' heisst e Hochschuel z [[Zürich|Züri]]. Si isch 1855 als ''Eidgenössisches Polytechnikum'' gründet worde. Me säit de Schuel au drumm hüt no ''s Poly''. D Schuel staht an zwäi Ort z Züri: D ETH Zentrum liit i dr Mitti vur Stadt Züri, dr Standort Hönggerberg liit oberhalb vom Stadtquartier [[Höngg]]. == Gschicht == Wo sich ds jung Land im 19. Jahrhundert zumne Bundesstaat entwicklet hett, hett me sich gfroget, ob me nebscht kantonale Universitäte, au e „eidgenössischi“ gründe sött, wo vum Bund betribe würd und nid vu de Kantöön. Am 7. Februar 1854 hett d de Bundesroot drzue es Gsetz verabschidet, wo die Schuel als „eidgenössische polytechnische Schule in Verbindung mit einer Schule für das höhere Studium der exakten, politischen und humanistischen Wissenschafte“ definiert. 1855 isch denn d Hochschuel als „eidgenössisch polytechnischi Hochschuel“ in Betriib gnah worde. Will di katolische Kantöön es „Bildigsmonopol“ vu nem protestantische Kantoon hend verhindere welle, hett s nu e chliini Ahzahl vu Fächer a dere Schuel ggää. [[Datei:Gottfried-semper.jpg|miniatur|hochkant|Gottfried Semper, Gwünner vum Wettbewerb]] Um für di neu Bildigsstett es Gebüüde baue zchönne, hett dr Kantuu und d Stadt Züri en Wettbewerb gstartet, wo d Architekte drzue bewoge hett, Vorschläg für ds Ussehe vum Gebüüde zmache. Dr damalig Professor [[Gottfried Semper|Semper]] hett dr Wettbewerb gunne und hett z Gebüüde baue chönne. De Nordflügel isch für ds Polytechnikum gsii, de Südflügel für d [[Universität Zürich|Universität Züri]]. D Uni isch denn 1914 in en äiges Huus uuszoge. == Organisation == An der ETH entstöhn hüt jedes Johr meh as 700 [[Dissertation]]e und über 1600 [[Master-Diplom]] wärde vergää. De ETH het im Johr 1855 mit 68 Studente agfange, sit denn isch ihri Zahl die ganz Ziit grösser worde. Sit 1968 het d Zahl vo de Studentinne stark zuegno und hüte si fast 30 % vo de Studierende Fraue. Im Joor 2018 existiere 23 Bachelorstudiegäng mit 8500 Studierende, 43 Masterstudiegäng mit 4700 Studierende (Master) und es si 3800 Doktorierendi iigschriibe.<ref>[http://www.ethz.ch/studies/index ETH Studies]</ref> '''Departemänt''' {| class="prettytable" ! class="hintergrundfarbe6" |Departement ! width="80" ! class="hintergrundfarbe6" |Chürzel (ETH-Link) ! width="80" ! class="hintergrundfarbe6" |Studiegang ! width="88" ! class="hintergrundfarbe6" |[[Student|Studänte]] ! width="55" ! class="hintergrundfarbe6" |[[Doktorand]]e ! width="55" ! class="hintergrundfarbe6" |[[Professor|Profässore]] |- |'''Architektur und Bauwüssenschafte''' |- |[[Architektur]] |[http://www.arch.ethz.ch/ D-ARCH] | Architektur | align="center" |1225 | align="center" |94 | align="center" |29 |- |[[Bauingenieur|Bau]], [[Umweltingenieurwissenschaften|Umwelt]] und [[Geomatik]] |[http://www.baug.ethz.ch/ D-BAUG] | Bauingenieur <br /> Umweltingenieur <br /> Geomatik und Planig | align="center" |441 <br /> 208 <br /> 115 | align="center" |103 <br /> 32 <br /> 47 | align="center" |28 |- |'''Ingenieurwüsseschafte''' |- |[[Informatik]] |[http://www.INF.ethz.ch/ D-INFK] | Informatik | align="center" |849 | align="center" |168 | align="center" |26 |- |[[Informationstechnologie|Informationstechnologii]] und [[Elektrotechnik]] |[http://www.ITET.ethz.ch/ D-ITET] | Elektrotechnik und Informationstechnologii | align="center" |917 | align="center" |306 | align="center" |23 |- |[[Materialwissenschaft|Materialwüsseschaft]] |[http://www.MATL.ethz.ch/ D-MATL] | Materialwüsseschaft | align="center" |181 | align="center" |115 | align="center" |10 |- |[[Maschinenbau|Maschinebau]] und [[Verfahrenstechnik]] |[http://www.MAVT.ethz.ch/ D-MAVT] | Maschineningenieure | align="center" |1191 | align="center" |276 | align="center" |29 |- |[[Biosysteme|Biosystem]] |[http://www.bsse.ethz.ch/ D-BSSE] | Biomedizinischi Technik | align="center" |0 | align="center" |39 | align="center" |0 |- |'''Naturwüsseschafte und Mathematik''' |- |[[Biologie]] |[http://www.BIOL.ethz.ch/ D-BIOL] | Biologii | align="center" |681 <br />541 | align="center" |334 <br /> 8 | align="center" |36 <br /> 1 |- |[[Chemie|Chemii]] und [[Biowissenschaften|Agwandti Biowüsseschafte]] |[http://www.CHAB.ethz.ch/ D-CHAB] | Chemii <br />Chemiiingenieur <br /> Interdisziplinäri <br /> [[Pharmazie|Pharmazii]] | align="center" |224 <br /> 57 <br /> 81 <br />347 | align="center" |261 <br /> 54 <br />13 <br /> 82 | align="center" |36 <br /> <br /> <br />9 |- |[[Mathematik]] |[http://www.MATH.ethz.ch/ D-MATH] | Mathematik <br /> Rechnergstützti Wüsseschafte | align="center" |448 <br /> 39 | align="center" |79 <br /> 20 | align="center" |27 <br /> |- |[[Physik]] |[http://www.PHYS.ethz.ch/ D-PHYS] | Physik | align="center" |622 | align="center" |197 | align="center" |25 |- |'''Systemorientierti Naturwüsseschafte''' |- |[[Gesundheitswissenschaften|Gsundheitswüsseschafte und Technologie]] |[http://www.HEST.ethz.ch/ D-HEST] | Gsundheitswüsseschafte <br /> Läbensmittelwüsseschafte | align="center" |170 <br /> 260 | align="center" |112 <br /> 46 | align="center" |14 |- |[[Geowissenschaften|Erdwüsseschafte]] |[http://www.ERDW.ethz.ch/ D-ERDW] | Erdwüsseschafte | align="center" |274 | align="center" |103 | align="center" |14 |- |[[Umweltsystemwissenschaften|Umweltsystemwüsseschafte]] |[http://www.USYS.ethz.ch/ D-USYS] | Umweltnaturwüsseschafte <br /> Forstwüsseschafte | align="center" |668 <br /> 51 | align="center" |222 <br /> 16 | align="center" |28 |- |- |'''Management- und Sozialwüsseschafte''' |- |[[Management]], [[Technologie|Technologii]] und [[Ökonomie]] |[http://www.MTEC.ethz.ch/ D-MTEC] | Management, Technologii und Ökonomii | align="center" |132 | align="center" |74 | align="center" |12 |- |[[Geisteswissenschaften|Geistes]]-, [[Sozialwissenschaften|Sozial-]] und [[Staatswissenschaften|Staatswüsseschafte]] (GESS) und übrigi |[http://www.GESS.ethz.ch/ D-GESS] | GESS <br /> Bruefsoffizier <br /> Turn- und Sportlehrer | align="center" |0 <br /> 60 <br /> 138 | align="center" |32 <br /> 0<br /> 0 | align="center" |16 <br /> <br /> |- |- |'''ETH Total''' |'''[http://www.ethz.ch/ ETH Zürich]''' | | align="center" |'''10223''' | align="center" |'''2794''' | align="center" |'''359''' |} Tabelle: Stand 2013 == Quälle == <references/> {{Navigationsleiste Hochschulen in der Schweiz}} {{normdaten}} [[Kategorie:Hochschuel in dr Schwiiz|Zürich]] [[Kategorie:Züri (Stadt)]] [[Kategorie:Kulturguet vo nationaler Bedütig im Kanton Züri]] [[Kategorie:ETH Züri| ]] 87xdeim9q8xcsw8kt00c1yhbo2444ou Wikipedia:Stammtisch 4 17084 1062193 1062086 2024-11-29T09:45:09Z Freigut 8945 1062193 wikitext text/x-wiki __NEWSECTIONLINK__ {{Wikipedia-Information}} <div style="margin-right: 14em;"> {{Wikipedia-Stammtisch}} </div> == Käi Uuszäichnigsstèèrndli me i de deWiki == Liebi Lüüt, i de hoochtüütsche Wikipedia wèèrded Artikel vo der alemanische Wikipedia, wo uuszäichned woorde sind, nümen as settigi gchännzäichnet. Was isch da loos? LG, --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 10:11, 22. Nov. 2023 (MEZ) :Hm, ich haa do mool uf dr dewiki noogfrogt, eb deert eber ebis derzue waißt. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 11:05, 22. Nov. 2023 (MEZ) ::Öppis usegfunde? --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 19:31, 20. Dez. 2023 (MEZ) :::Nai, dert het nieme Antwort gee. Wänn i mol der Zyt haa frog i no naime andersch, aber des Johr schaffi i des nimi. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 20:18, 20. Dez. 2023 (MEZ) ::::Merci vilmaal! --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 20:38, 20. Dez. 2023 (MEZ) :::::Ha s namaal us em Archyv füregholt, das Probleem isch ja nanig glööst. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 12:49, 12. Jan. 2024 (MEZ) ::::::Ich haa jetz e [https://phabricator.wikimedia.org/T356849 Aafroog uf Phabricator] gstellt. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 09:57, 7. Feb. 2024 (MEZ) :::::::Du häsch deet gschribe: «Unfortunately, I don't know when the badges disappeared.» Es isch sicher im Hèrbscht 23 gsy, i ha zimli rasch reagiert (am 22. Novämber). --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 12:04, 27. Mär. 2024 (MEZ) == Links auf Commons auf ALS Wikipedia == Hallo, die Interwiki-Links von Commons auf Artikel der ALS-Wikipedia sind derzeit aus unbekanntem Grund doppelt. So führt z.B. bei [[:commons:Category:Switzerland]] zwei Links (auf [[:Kategorie:Schwiiz]] und Seite [[Schweiz]]), bei einigen spezielleren Kategorien wie [[:commons:Category:Liechtensteinisches Landesmuseum]], sind die beiden Links identisch. --[[Benutzer:A.Savin|A.Savin]] ([[Benutzer Diskussion:A.Savin|Diskussion]]) 23:23, 30. Dez. 2023 (MEZ) == WikiCon 2024 == D [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024|WikiCon 2024]] findet vum 4. bis 6. Oktober in dr hessische Landeshauptstadt [[Wiesbaden]] statt. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 18:38, 15. Feb. 2024 (MEZ) :Fir d [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024|WikiCon 2024]] z Wiesbaden cha mer si jetz [https://anmeldung.wikicon.org aamälde] un [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programmvorschläge|Brogrammvorschleg yygee]]. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 12:20, 30. Mai 2024 (MESZ) ::S [[:de:Wikipedia:WikiCon_2024/Programm|Brogramm]] stoht jetz. S hän si im Ibrige scho eso vyl Lyt aagmäldet, ass es mittlerwyli ne Wartelischt git. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 08:13, 29. Aug. 2024 (MESZ) === Churzbericht === Au wänn d WikiCon scho segs Wuche här isch, git s do no ne Churzbericht. D WikiCon isch des Johr z Wiesbaden im ''Heimathafen'', em ehmolige Amts- un Landgrichtsgebei, un in dr Hochschuel Fresenius grad näbedraa gsii. Fir d Verleiig vu dr WikiEule simer in d Casino-Gesellschaft gange. Mit mir isch au dr Pakeha dert gsii, e baar Lyt us dr Schwyz un e Hufe anderi Wikipedianer un Wikipedianerne, wu mer chänne oder chänne gleert hän. Au wänn i im Orga-Team gsii bii, haan i ainewäg no Zyt gfunde zum verschideni Session im [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm|Programm]] aazlose: [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/Neuigkeiten von Freiem Wissen im Politikbetrieb|Neuigkeiten von Freiem Wissen im Politikbetrieb]], [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/(Selbst)Kritische Männlichkeit|(Selbst)Kritische Männlichkeit]], [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/WikiFAIR|WikiFAIR]], [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/Wissen ist Macht – Resilienz von freiem Wissen in einer kriselnden Welt|Resilienz von freiem Wissen in einer kriselnden Welt]], [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/Gendersensibel schreiben – elegant und ohne Sonderzeichen|Gendersensibel schreiben]], [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/Wikipedia-Zukunftskongress|Wikipedia-Zukunftskongress]], [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/Die Himmelsscheibe von Nebra: Das Urheberrecht und die Gemeinfreiheit von Kulturgütern|Urheberrecht und die Gemeinfreiheit von Kulturgütern]], [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/Grauzonen enzyklopädischer Relevanz|Grauzonen enzyklopädischer Relevanz]]. Bresäntazione cha mer [[:commons:Category:Präsentationen der WikiCon 2024|doo]] aaluege, [[:commons:Category:Videos of WikiCon 2024|doo]] het s verschideni Videoufzaichnige vu ainzelne Session un [[:de:commons:Category:WikiCon 2024|doo]] no Bilder vu dr WikiCon. <gallery> MKr364384 Gruppenbild WikiCon 2024 (16-9).jpg|Gruppebild MKr347498 Altes Gericht (Wiesbaden)-cropped.jpg|Heimathafen MKr347510 Treppenhaus (Altes Gericht, Wiesbaden).jpg|s Stägehuus im Haimathafen MKr363228 Hochschule Fresenius (Wiesbaden).jpg|Hochschuel Fresenius Wiesbaden - Friedrichstraße 22 (KD.HE 1 09.2015).jpg|Casino-Gesellschaft 2024-10-05 Palais Friedrichstraße Wiesbaden Verleihung der WikiEule 2024.jpg|WikiEule </gallery> --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 08:28, 25. Nov. 2024 (MEZ) == Manifeste contre le linguicide de la langue régionale d’Alsace == D Initiative Citoyenne Alsacienne het e [https://www.ica.alsace/wp-content/medias/Linguicide-II.pdf Manifescht gege dr Linguizid an dr Regionalsproch vum Elsass] publiziert un doderzue ne [https://www.ica.alsace/wp-content/medias/ICA-lettre-II-au-president-de-la-Republique-du-28-mars-2024.pdf uffige Brief an franzesische Bresidänt Macron] gschribe. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 19:19, 13. Apr. 2024 (MESZ) : Au d fr:Wikipedia hod a Tendenz, d Minoridäda mid de Kriteria wia 'Vrbroidong' kloi z halda. AVS -<small> Beidräg zom [[Portal:Schwoba]]</small> 07:57, 14. Apr. 2024 (MESZ) ::[https://www.petitionenligne.net/signez_le_manifeste_contre_le_linguicide_de_la_langue_regionale_dalsace?utm_source=etarget&utm_medium=email&utm_campaign=doubler_signataires_linguicide Do] git s e Petition zum Thema. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 20:35, 15. Apr. 2024 (MESZ) == Alemann:innentagung 2024 == Di 21. [[Arbeitstagung zur alemannischen Dialektologie]] (Alemann:innentagung) findet des Johr vum 9. bis 11. Septämber an dr Uni Bärn statt: https://www.alemanninnentagung2024.ch/. No bis zum 17. Juli cha mer si iber s [https://www.conftool.com/ALTA2024/ Conferencetool aamälde]. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 21:11, 4. Jul. 2024 (MESZ) :S [https://www.alemanninnentagung2024.ch/_files/ugd/eb61a9_cd8c31e350ed4a8f819be41fdd53a994.pdf vorlaifig Programm] isch publiziert wore. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 14:11, 30. Jul. 2024 (MESZ) == Wèrsiooneverglych == Cha mer äigetli di nöi Daarstelig bim Verglyche vo Wèrsioone wider uusschalte? Aso zum Byspil wän i wott überprüeffe, öb i öppis chönn sichte. Ich bi mit der alte Wèrsioon vil besser zschlaag chaa. LG, --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 15:19, 24. Aug. 2024 (MESZ) :Du chasch in [https://als.wikipedia.org/wiki/Spezial:Ystellige#mw-prefsection-rendering dyne Yystellige] Vector 2010 aktiviere, no sin alli Änderige ewäg, wu syt 2010 umgsetzt wore sin (ich haa des scho lang eso yygstellt). Eb mer sonigi Sache au ainzeln cha deaktiviere, waiß i nit. Ich chänn wäge däm die neie Sache vylmol au gar nit. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 16:38, 25. Aug. 2024 (MESZ) ::Merci. Edèrewääg verschwinded aber läider au di sinnvolen Änderige, wo würkli Verbesserige sind&nbsp;… Jä nu. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 10:04, 29. Aug. 2024 (MESZ) :::S git unter der Yystellige bi dr Sytedarstellig au no dr Abschnitt ''Versionsverglych'', lueg mol, eb s mit aim vu sällene Chnepfli funktioniert. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 11:11, 29. Aug. 2024 (MESZ) == Chaarte korigiere == Chan öpper vo öi Chaarte verändere? Ich tänken a die: [[Datei:Alemannisch-korrigiert.png|mini]]. Dass s Bairisch in Schwarzwald und s Oschtschwyzertüütsch in Kanton Bèèrn voordringt, isch Chabis. Überhaupt cha mer all die Pfyl ewägglaa, wil äinewääg all Minderhäitsspraache schrumpfed – nöd nu deete, wo s iez Pfyl hät. Und d Gränze zwüschet Hooch- und Hööchschtalemanisch zwüschet em Züri- und em Walesee (Kantön Schwyz, Glaris, Sanggale) isch au nöd richtig. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 17:11, 4. Sep. 2024 (MESZ) :Sali [[Benutzer:Freigut|Freiguet]], die png-Datei ändere isch nit aifach, aber s git jo ne svg-Datei derzue, die chennt mer ganz schnäll ändere. D Bfyyl chaan i gschwind uusenee, aber fir d Gränze zwische Hooch- und Hööchschtalemanisch mießt i wisse, wie s richtiger wär. Bisch du di negscht Wuche uf dr Alemannetagig z Bärn? No chennte mer is dert emol zämehocke un die Charte zäme korrigiere. LG --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 17:19, 4. Sep. 2024 (MESZ) ::Super, mached mer das dänn! LG, --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 17:36, 4. Sep. 2024 (MESZ) :::[[Benutzer:Freigut|Freiguet]], fahrsch du scho am Mentigemorge uf Bärn? Un mit wellem Zug? Ich fahr vu Züri uus. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 11:26, 6. Sep. 2024 (MESZ) ::::Vilicht mit em 7:32-Zuug? S cha vo miir uus aber au spööter sy, ich mues nöd umbidingt scho vo alem Aafang deby sy. Wänn wottsch dän duu gaa? --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 12:27, 6. Sep. 2024 (MESZ) :::::Ich wär au mit em 7:32er gfahre, dräffe mer is am Glais, oder? --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 15:16, 6. Sep. 2024 (MESZ) ::::::Isch guet! --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 15:39, 6. Sep. 2024 (MESZ) == Checking files and GFDL == Hello, greetings from Denmark! Sorry to write in English! I like to check files and I have marked some files with NowCommons. There are more files in [[Benutzer:MGA73/Sandbox]]. All files need a license and I noticed that a few files on [[Spezial:Dateie_wo_nit_brucht_wäre]] does not have a license (example [[:Datei:Theidlind-Chroone.jpg]]) and some of the unused files seems to be non-free. So perhaps some of the files can just be deleted? I suggested to make a change of the licenses at [[MediaWiki Diskussion:Licenses]]. Last thing the files in [[:Kategorie:GFDL-Bild]] may or may not be eligible for a license update (see [[:de:Wikipedia:Lizenzumstellung bei Dateien]] or [[:en:Wikipedia:Image license migration]]). I will check later but it is easier if the files with a NowCommons is deleted first. [[Benutzer:MGA73|MGA73]] ([[Benutzer Diskussion:MGA73|Diskussion]]) 17:20, 4. Sep. 2024 (MESZ) : I have set up [[:mw:Help:Extension:FileImporter|FileImporter]] so now it is easy to move files to Commons. Example [[:Datei:Ausschnitt Merian Ansicht Basel-St.Alban-Vorstadt.jpg]]. Just check the file and if it is okay the click "Export to Wikimedia Commons" and "Import". --[[Benutzer:MGA73|MGA73]] ([[Benutzer Diskussion:MGA73|Diskussion]]) 17:36, 4. Sep. 2024 (MESZ) == Novämberdräffe? == Git's eventuell am Wùchenänd vùm 23./24. Novämber Inträss amene gmietliche Dräffe vo de alemannische Wikipedianer, so öbe imene 2-Stùnde Umchreis vo de Stedt Mülhuuse oder Memminge? Ich hätti do zum Aalass vùm "[[:de:Kongress von Monastir|Alphabet-Daag]]" e verlängerts Wùchenänd ùn gueti Flugmöglichkeite grad dezue. Schryybet emool, wänn's Inträss git. [[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 23:20, 14. Sep. 2024 (MESZ) : Nein. {{smiley|smile}} — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 00:59, 15. Sep. 2024 (MESZ) :::{{ping|Mathieu Kappler}}🥺 [[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 12:34, 15. Sep. 2024 (MESZ) ::::{{ping|Terfili}} Ìch bìn mänschafìnd. {{S|Facepalm}} — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 05:47, 16. Sep. 2024 (MESZ) ::Ich hätt Inträssi un au der Zyt. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 05:36, 15. Sep. 2024 (MESZ) :::Guet :) Mir chönnte es jo wie scho mangmool, mit eme Museumsbsuech verbinde. :::Z Kolmer ùn de Nööchi het’s e paar intressanti Musee, wommer chönnt bsueche. Z.B. s ''Musée des Vins d'Alsace'' oder d ''Association du Musée Hansi''. Oder nit sehr wyt ewäg wär no s ''Musée de la Schlitte et des Métiers du Bois''. S Läbchueche-Museum ''Maison du Pain d'épices Lips'' ghört sich au spannend aa, aber des wär deno e wenig e lengeri Aafahrt. S ''Musée Sundgauvien'' wär nööcher bi Mülhuuse un Basel. :::Z Stuegert un Umgäbig het's sowiiso Musee ohni Änd zur Usswaal. :::Oder mer dräffe üs z Fryburg. Mer chönnt en Bsuech mache bi de ''Oberrheinische Narrenschau'' z Kenzinge oder bim Vorderöschtrych-Museum z Ändige :::Für mich wär eifach praktisch, ich wüsst relativ bal, ob änder am Bodesee/Schwäbische oder Elsass/Bade/Schwyz. --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 18:05, 15. Sep. 2024 (MESZ) ::::Ich ping emool die iebliche Dräffe-Deilnäämer aa: {{ping|Al-qamar}}, {{ping|B.A.Enz}}, {{ping|Freigut}}, {{ping|Gestumblindi}}, {{ping|Pakeha}}, {{ping|MireilleLibmann}}, wänn si vilycht Zyt un Lùscht hen. --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 18:11, 15. Sep. 2024 (MESZ) ::::Ùn i weiss, s isch no wyt bis zum 23.11, also wänn zum Schlùss deno alli wiider absaage, binni au nit bös. Sùndern no gniessi halt eso en Wùchenänd mit Brezle ùn Weggli, mach e paar Bsorgige ùn erhol mi emool chùrz vo pauselose alemannische Chinderstimme, amene Ort, wommer des ganz bstimmt niene ghört: Südweschtdütschland ùn em Elsass 🤣 --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 18:57, 15. Sep. 2024 (MESZ) :::::Chume grundsätzli gèèrn. Wäg em Daatum bin i nanig hundertprozäntig sicher, ha da vo wäge 23. öppis im Hinderchopf, aber vilicht tüüsch i mi ja. Und ich pingen ä na en nöiere Wikialemann aa: {{ping|SBVS}}. En Gruez vom --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 19:03, 15. Sep. 2024 (MESZ) (MESZ) ::::::Merci fer d Ilàdung! Ìch bì zwàr weniger àktiv, àwer 's ìsch numma wial's àn Zitt fahlt, s Ìntrassa ìsch ìmmer noch do. Ìch hà bis jetz nichs vor àm 23./24. Novamber un ìch kam garn àn dàs Traffa (un mi Mànn aui). A Grüeß! --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 22:15, 15. Sep. 2024 (MESZ) :::::::No zwee Ping: {{ping|Fideli}}, {{ping|J. 'mach' wust}}. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 06:25, 19. Sep. 2024 (MESZ) ::::::::Bi a däm Wuchenendi läider scho doppled bsetzt. --[[Benutzer:B.A.Enz|B.A.Enz]] ([[Benutzer Diskussion:B.A.Enz|Diskussion]]) 22:47, 19. Sep. 2024 (MESZ) ::::::::: Und ich weis es no nid. --[[Benutzer:Pakeha|Pakeha]] ([[Benutzer Diskussion:Pakeha|Diskussion]]) 14:36, 27. Sep. 2024 (MESZ) Also, was isch jetz? Mache mer jetz e Dräffe am Wuchenänd 23./24. Novämber un wänn gnau un wu? Un wär organisiert ebis? Ich haa amel nit der Zyt ebis z organisere. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 13:07, 7. Nov. 2024 (MEZ) :Mir giengs underdesse nu na am Samschdig (ooni Aabig). Fund s schöön, er äint oder di ander vo öi z gsee, aber wie gsäit, am Aabig mues i rächtzytig dihäime sy, ha dänn scho s nèèchscht Programm. LG, --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 14:51, 7. Nov. 2024 (MEZ) ::Also ych ha deno Flüg buecht, ùff Bade-Bade/Charlsrue ùn zrùgg vo Mülhuuse. Ha denkt, die wo Inträss gmäldet hen, sin mee in derre Ecki wie im Allgäu. Für mi wär eigetli de Sùntig Morge-Mittag-frie Noomittag am beschte, aber Samschtig ab Mittag ging au (deno aber definitiv nit bis Basel/Mülhuuse/Colmar, sùndern ùm Frybùrg ume). Samschtig Vormittag goot leider nit. --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 19:11, 7. Nov. 2024 (MEZ) I ha jetz do ùnte emool öbis gmacht, wommer s Inträss ùn Zyt cha yydraage, ùn ping no mool e paar aa: {{ping|Al-qamar}}, {{ping|Gestumblindi}}, {{ping|Pakeha}}, {{ping|MireilleLibmann}}, {{ping|Fideli}}, {{ping|J. 'mach' wust}}, {{ping|Badener}}, {{ping|MerengeManu}}, {{ping|Stephele}}. Je noch däm chammer jo en Bsuech bimene Museum oder eso organisiere, oder mer göön eifach e weng spaziere oder ässe ùn drinke öbis. Hoff, e paar alti ùn neui Gsichter z gsee :) --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 22:55, 7. Nov. 2024 (MEZ) === Samschtig, 23. Novämber <small>(Ort: zwüsche Bade-Bade un Fryburg im Brysgau)</small> === '''Wär debi (vo wänn bis wänn):''' # --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 23:03, 7. Nov. 2024 (MEZ) allerfrieschtens ab em 13 Uhr, bis solang mer möge. # --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 06:38, 8. Nov. 2024 (MEZ) Ich chennt au scho friejer. # --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 12:19, 8. Nov. 2024 (MEZ) Am Sibni z Aabig mues i wider z Züri sy, suscht gaats mer de ganz Taag. Irged e schööns Oort im Altbadische (nöd Vorderööschterrychische) wèèr nett, mit guetem badischem Wy. :-) # --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 20:43, 18. Nov. 2024 (MEZ) Wenn's nooch àm Bàhnnof vu Fryburg ìsch un wenn nit àm Sunntig ìsch. # '''Cha dänn nit:''' # --[[Benutzer:B.A.Enz|B.A.Enz]] ([[Benutzer Diskussion:B.A.Enz|Diskussion]]) 22:48, 7. Nov. 2024 (MEZ) # --[[Benutzer:Badener|Badener]] ([[Benutzer Diskussion:Badener|Diskussion]]) 10:56, 11. Nov. 2024 (MEZ) # --[[Benutzer:Pakeha|Pakeha]] ([[Benutzer Diskussion:Pakeha|Diskussion]]) 17:23, 18. Nov. 2024 (MEZ) # Also, wänns e Ort im Altbadische soll syy un nit z Vorderreschtrych, no chenne mer nit in d Nechi vum ICE-Bahnhof in dr [[Freiburg im Breisgau|alte Jesuite-Hochburg]]. D Frog wär in däm Fall: ender [[Markgrafschaft Baden-Baden|katholischs Altbade]] oder [[Markgrafschaft Baden-Durlach|evangelischs Altbade]]? Im erschte Fall chennte mer jo in di alt [[Baden-Baden|Residänzstadt]], im zweete Fall villicht ins [[Emmendingen|Hachbärgische]]? Mer chennten is aifach scho ame Zwelfi dräffe, un dr Terfili chunnt e bitzli speter un derfir fahrt dr Freiguet e bitzli friejer. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 17:45, 8. Nov. 2024 (MEZ) :Ich weiss zwar nicht so ganz, worum d Verwaltigsgränze vo vor über 200 Joor eso wichtig sin, i hätti jetz denkt, di hütigi Vercheersaabindig wär wichtiger, aber in däm Fall ging doch Emmedinge (do miesst de Freiguet luut Faarplan spöötestens um 15:43 los) oder no Waldkirch grad dernäbe (letschti Verbindig ùff Züri vor 19 Uhr: 15:33). Also wänn sich des für de Freiguet lohnt, fascht fümf Stund Zug faare für chnapp drüü Stund dräffe, vo mir uss göön die Ort. [[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 08:46, 10. Nov. 2024 (MEZ) ::Wil mer hett chönen Oort gsee, wo-n-i suscht nie anechoo wèèr. Aber wänn d Verbindige z Tüütschland eso schlächt sind, dänn träffed mer is am beschte grad z Basel. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 20:31, 10. Nov. 2024 (MEZ) :::D Verbindige sin nit emol s Brobläm, ender, ass mer halt vu Fryburg uus zwoo Stund uf Züri brucht (un vu Ämmedinge derno zwaiehalb). Wänn gnau mießtsch dänn z Züri syy? Deet 19:05 am HB länge? No chennscht ab 17:03 ab Fryburg fahre. Wän des aber scho z knapp isch, no wär s halt ab 16:14 ab Fryburg un z Züri am 18:05. Un die fimf Stund, wu dr Terfili gschribe het, sin vu Züri uus aane un wider retur. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 21:57, 10. Nov. 2024 (MEZ) ::::Ah, merci. – Mues i na abklèère, aber Sibni z Züri sett wol lange. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 22:01, 10. Nov. 2024 (MEZ) :::::Fer mìch war Bàsel gràd so pràktisch. --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 20:21, 12. Nov. 2024 (MEZ) ::::::Basel isch für mich am Samschtig z wyt. Am Sùnntig hätti ebe Zyt für in de Umgäbig vo Mülhuuse dräffe. Was isch jetz? Goot des mit Emmedinge? Vo mir uss chönne sich au e paar am 23. z Emmedinge dräffe, ùn deno dräffe sich e paar andri am näggste Daag au no z Colmar oder eso. --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 23:15, 12. Nov. 2024 (MEZ) :::::::Ah, Emmendingen! Oh jee, wenn i mìt em Zug reis ìsch dàs nìt eifàch fer mìch. Ìch glàuib, àm And màcha mìr amol a Zoom-Traffa dur Internet. ;-) [[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 13:13, 13. Nov. 2024 (MEZ) ::::::::Wänn scho so zäntraal wie mügli, wils ja schynts a dèm Wuchenänd für ali echli schwirig isch. Und wän i eso gseene, das vo den Aagfröögete fascht niemert reagiert, dänn lömmers halt blybe. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 15:10, 13. Nov. 2024 (MEZ) :::::::::Un wurum dänn nit doch aifach Fryburg? --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 08:09, 14. Nov. 2024 (MEZ) ::::::::::Für hii und zrugg am glyche Taag isch das halt scho chli wyt – dänn setted scho na chli mee Lüüt choo … --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 14:18, 14. Nov. 2024 (MEZ) === Suntig, 24. Novämber <small>(Ort: zwüsche Colmar un Mülhuuse)</small> === '''Wär debi (vo wänn bis wänn):''' # --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 23:03, 7. Nov. 2024 (MEZ) vùm Morge bis so öbe ùm 14 Uhr. # --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 21:32, 8. Nov. 2024 (MEZ) Z Milhüsa bis 12 Uhr. # --[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 10:30, 16. Nov. 2024 (MEZ) - Muess´s ém Süde vun Còlmr sin - bessr: ze Còlmr odr südlech? '''Cha dänn nit:''' # --[[Benutzer:B.A.Enz|B.A.Enz]] ([[Benutzer Diskussion:B.A.Enz|Diskussion]]) 22:48, 7. Nov. 2024 (MEZ) # --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 12:19, 8. Nov. 2024 (MEZ) # --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 19:06, 16. Nov. 2024 (MEZ) # --[[Benutzer:Pakeha|Pakeha]] ([[Benutzer Diskussion:Pakeha|Diskussion]]) 17:23, 18. Nov. 2024 (MEZ) # === Ergebnis === Wie wär s wänn si di ainte am Samschtig zum zMittag z Fryburg dräffe un di andere am Sunntigemorge z Milhüüsa? --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 19:09, 16. Nov. 2024 (MEZ) :{{like}} --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 20:51, 16. Nov. 2024 (MEZ) ::Ìch fìnd's doch schàd, wenn zwei Gruppa sìn. 😟 Àm Sunntig z Morga ìsch dr [https://restaurants-de-france.fr/fr/le-grand-comptoir-mulhouse-1998440.html Restaurant vum Bàhnhof] uf. Un ìch gàng nìt àn d zwei Traffa, denn ìch hà mi scho igschrìewa fer [https://47degresnord.fr/808-actualites-forum-latitude-2024---frontieres---decouvrez-le-programme-.html Konferanz] ge lüega. --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 21:48, 16. Nov. 2024 (MEZ) :::I denk, dass alles allene Rächt isch, dass alli am glyche Daag e paar Stund lang Zyt hen, niemer e zue langi Aareis hen, ùn mer au no öbis neus gseen, des git's halt des Mool nit. Also i würdi vorschlo, wär am Samschtig ùff Frybùrg cha ùn wott cho, de chùnt halt, ùn wär am Sùnntig ùff Mülhuuse cha cho, chùnt dörte ane. Ùn je nooch Wätter chammer en Räge- ùn en Schönwätter-Plan mache, ùn wänn deno halt nùmme zwei zämme en Kaffi drinke isch doch au scho schön ùn de Rescht cha per Video Solly saage wänn si wenn. Ùn wänn sich d Aareis dodefür halt nit lohnt ùn sich deno niemer drifft, no isch jo au nit schlimm. Nùmme so lengsem entscheide wär guet, demit i sùnscht halt andri Plän mache cha.--[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 01:00, 17. Nov. 2024 (MEZ) ::::Also, ich haa jetz e Ibernachtig z Fryburg reserviert. Ich driff mi gärn am Samschtig mit eberem ab em Mittag. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 18:00, 17. Nov. 2024 (MEZ) :::::Bi ùff jede Fall au dörte :) Jetz grad gseet d Wättervorhersag nit eso günschtig uss, aber s git sicher au öbis, wommer dinne cha ùnternee. I cha au emool e paar Muettersproch-Gsellschaft Mitgliider frooge, ob si ùme sin ùn Zyt hen. --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 22:51, 17. Nov. 2024 (MEZ) ::::::Jo, gärn. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 06:30, 18. Nov. 2024 (MEZ) ::Àlso, ich hàb mi express (extra) rüsghàlte üs dr Planung un erscht emol gwàrt wàs kummt. Àwwr wenn jetz wédr emol fàscht numme Elsassr éns Elsàss kumme - obwohl diss erscht àls e Treffe ém Elsàss àngedenkt wore-n-ésch, denn gibt`s öi „''ken Priis''“... ::Ich hàb ém Iwrige `s ''Deutschlandticket'' un tät wohrschins selbscht uff Melhüse greeschteteils dur´s Ditschlànd fàhre (öi wenn-i vorgeschtern mét däm Ticket von Wisseburi uff Strosburi gfàhre bén :-) - de SNCF het ze Wisseburi ken Gald welle hàn!), àwwr ich vrzehl jetz nit ass mr de Rhinsite egàl ésch...! --[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 10:47, 18. Nov. 2024 (MEZ) Also s schynt, dass de Samschtig z Frybùrg jetz doch de bescht Termin isch. Erschti Froog: {{ping|Freigut}} ùn {{ping|Stephele}}: goot des für euch au? Oder wär für dich nùmme de Sùntig gange, Stephele? :-( Zweiti Froog: goot nùmme z Frybùrg in de Umgäbig vùm Bahnhof, oder doch au z Emmedinge, {{ping|MireilleLibmann}}? Des sin öbe 10 Minute mit em Zug, wo öbe alli halb Stund faart. Ùn Froog aa alli: interessiert sich öber für s Archäologischi Museum Colombischlössle oder s Fasnetmuseum oder het en andre Vorschlag? Wänn nit, gömmer halt eifach e weng spaziere (de Wyynechtsmärkt startet aa däm Daag) ùn drinke ùn/oder ässe neume öbis. --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 18:57, 19. Nov. 2024 (MEZ) :Iverstànda fer Emmedinge (ìch hà mìr dàs schlìmmer vorgstellt). Museum oder ìrgend wàs mìr màcha, mìr pàsst àlles, ìch gàng wo d àndera gehn. -- [[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 20:43, 19. Nov. 2024 (MEZ) ::Ok, merci fürs Organisiere. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 10:10, 20. Nov. 2024 (MEZ) Nä, dr Daa ésch mr egàl, odr fascht egàl. Dr Ort ésch d'Sàch. 'S ésch schun trischt, ass mr wédr emol numme so e ''Kompromiss''-Plätzel zsàmmekrieje. - Un jetz hàw-i schun minr Kopf firschigstreckt... (hett-i bessr mini Schniss ghàlte?) - un bin schun öi e bissele gspànnt. Ich hàb nàdirli Vrständnis, wenn Lit zwei Stunde Anris hàn un àm Owe wédr e àndri Sàch. Mr geht's selbscht jà öi eso - un ich hàb's nit so wit (ob Colmr, Milhüse, [[Albert Schweitzer|Ginschbe]], [[Humanistenbibliothek_in_Schlettstadt|Schlettstàdt]], Bade-Bade, Kenzinge odr Friburi...). Un wäje Emmedinge: Ich hàb nix drgeje (bi minem gsteerte, zwispältich Vrhältnis mét Friburi schun gar nit), àwwr wenn wirkli ebbr's schàfft, Lit dezuezehole, wie Alemànnisch redde, àwwr do (noch) nit métmàche (e.g. Muedrsprochgsellschàft), war diss wohrschins wenijr pràktisch, odr? Un wàs màche mr dert iwwrhaapt?--[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 14:49, 20. Nov. 2024 (MEZ) :Jetz, um well' Zitt? Mìt da Zug-Verbìndunga gìtt's fer mìch dia Meegligkeita fer z Emmedinge ààkumma: 09:37, 11:35 oder 13:38. Nàtiirlig kàà-n-i aui därt wàrta, wenn's nìt glich pàsst. --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 22:06, 21. Nov. 2024 (MEZ) ::Wie wär's, mer dräffe üs zerscht emool z Frybùrg ùn entscheide de spontan, was mer gnau mache? No chönne mer je nooch däm zämme ùff Emmedinge faare oder doch z Frybùrg blyybe. Ich chönnt so gäge 12:30 ≈ 13 Uhr. Kennt öber en guete Dräffpùnkt, diräkt bim Bahnhof? En Café, wommer cha anehocke ùn ùff di andre warte? --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 22:45, 21. Nov. 2024 (MEZ) :::Hm, in däm Fall am beschte im Hauptbahnhof? Dert het z. B. e Starbucks oder s Coucou-Café. Ich cha ab em Zwelfi dert syy. Aber ich glaub, wämer is zerscht z Fryburg dräffe, no fahre mer nimi uf Ämmedinge ... --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 07:14, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::::Eerli – für zum i s Starbucks oder soo faar i nöd zwoo Stund hii und zwoo Stund zrugg. Ich verstaane, das mer jetz nöd äifach soo es Kultuurprogramm chönd uf d Bäi stele, und vo miir uus mues mer au nöd uf Ämedinge. Aber di letschte paar Maal hämmer tolli Programm ghaa, wo sich drum (näbet de nette Lüüt) au d Räis gloont hät. Ich mälde mi drum ab, bitti händ Verständnis. LG, --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 14:26, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::::::Hä? D Idee isch doch gsii, ass mer dert cha uf di andere warte, nit, ass mer dert blybe (do hätt i au kai Luscht druf). Z Fryburg gäb s e Hufe Museum zum Aaluege. Z Ämmedinge git s nit vyl, wel di ganze Museum dert schyns nume am Sunntig ufmache. Ainewäg chennte mer dert d Innestadt aaluege un no naime aanegoo. Ich bi uf alli Fäll in ere Stund z Fryburg un bii gspanne, wär morn derno chunnt. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 15:32, 22. Nov. 2024 (MEZ) :::::::Un wämer in e Museum z Fryburg wänn: [[:de:Freiburg_im_Breisgau#Museen|doo]] sin verschideni ufzellt. Luegen emol, was eich deet inträssiere, no chenne mer dert aifach aane. Dr Terfili het scho s Colombischlössle un s Fasnetmuseum vorgschlaa. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 15:48, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::::::Diss ésch jetz unglawli! Friburi(/Emmedinge) ésch àls e Kopromiss én dr Dischküssion, ass mr öi vun Züri üss met e Owe-Termin ém Ànschluss do ànne kànn! - Un jetz kehrt dr Einzich, wie wäjedäm, untr selle Bedingunge, wenigschtens ingschriwwe-n-ésch, dr Rucke!! Diss ésch jetz wédr e Modell devun, wii´s '''do''' laift! Typisch!! Ich meld mi denn öi wédr àb! Ich sitz jetz eh noch ze Bonn un schàff´s vor Morje (frieh) eh nimm én´s Elsàss. Diss ésch meh àls doppelt so wit wie Züri, un fr morje àm Owe uff Strosburi zem ze-n-Owe-asse met Frénd ze kumme, muess-i ja nit erscht àm Middaa uff Friburi...--[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 16:30, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::::::In einem ''Gemeinschaft''sprojekt sollte man eben alle Beteiligten im Auge haben und abwägen! - Und nicht nur sich selbst in engem Blickfeld!--[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 16:35, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::::::Bén no nit ferti! Je länger ich darüber nachdenke, desto mehr reg´ ich mich auf! Das ist echt `ne Unverschämtheit! Ich habe gerade mal überprüft, ob ich nicht übertreibe: reine Strecke Bonn-Freiburg: 407 Autobahnkilometer laut google Maps - von Zürich 152! 4 1/2 Sunden mit ICE-Verbindung (un dene nem-i jo nit! Un `s ésch '''DB'''!! Zug én Ditschlànd - verkehrstechnisch (Bahn-)Entwicklungsland!!) - vun Züri 2 h 18!! `S ésch àlso noch ditlich schlimmr!--[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 16:35, 22. Nov. 2024 (MEZ) :::::::Ää – Friburg isch aso nöd myni Idee gsy … duu schrybsch ja gspässigi Sache. Vilicht settsch emaal di ganz Diskussioon läse. Und vo öpperem, wo i der alemanische Wikipedia scho lang nüüt me macht, laan i mer aso gaar nüüt säge. Vilicht hät ja na öpper e gueti Idee, wo mi doch na chönnt uf Friburg zöikle – guet z wüsse, das duu nöd chunsch, so Schnuri chönd mer gstole blybe. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 16:44, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::::::::Ich hàb´s schun gschpiert, vor ass´s kumme-n-èsch: jetz hàn mr öi noch e muschtrmässi Ditsch-Schwizr Vrstimmung... Àwwr: ich kànn do nix defir! Wenn mr nit vrtraawe kànn, ass mr emol e Kàtz e Kàtz nennt, sott mr uem so sensiblr sin! Ich '''hàb''' nämli àlls gläse! Ich hàb meh gläse àls gschriwwe - àls-i hätt schriwwe kenne. Un niemes het gmeint, ass ''de Idee'' vun Friburi vun Dir ésch (les emol richti!). ::::::::Un diss: „...laan i mer aso gaar nüüt säge“ , vun ebbrm, wo mét dr Sprooch sin Gald vrdiint, diss ésch wirkli projekt-konträr! Toxisch, Meischtr! Ich fénd, do siiht mr, welle vun de zwei Site wirkli arrogant ésch! ::::::::Fénd-i àwwr nett, ass Dü des „gschpässig“ nennsch.--[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 17:11, 22. Nov. 2024 (MEZ) :::::::::Aha. Fachlüüt händ i de Wikipedia nüüt verloore. Intressanti Ystelig. So, und jetz hör i uuf. Aber s wèèr ja nett gsy, diich gchänezleere. :-) --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 17:31, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::::::::::Aha - wessen Einstellung? Diss het niemes gsaat - un ich schun erscht raacht nit. Àwwr `s Bescht ésch: diss isch jetz`s exakt Gejeteil vun däm, wàs Dü vorhar schlecht vrsteckelt formülirt hesch... ::::::::::Un zem ''kennelere'': Ich hàb Di schun getroffe, schun bim eerschte mol ze Züri. Un àls e „Amatör“ un nit-Muedrsproochlr - un „Schwob“ uf Schwizr Bode - háw-i mi gànz modescht ém Hintrgrund ghàlte! Wi´s si schickt, wenn e Treffe zsàmme geplànt ésch. Un ich hàb mr Miejh genn, dert ànne ze kumme - un wédr haam! ::::::::::Ich muess jetz als àn dr Bruno Ganz ém neie ''Heidi'' denke: dr Öhi zr Dete: „S git nüüüt me z´säge!“ :-) - ''Adía''! ;-)--[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 17:50, 22. Nov. 2024 (MEZ) :::::::::::Äh, ok. Ha jetz grad kei Zyt des alles gnau z läse, aber i bin deno gäge 13 Uhr morn bi däm Coucou-Café un suech euch :) wyl s Wätter nit unbedingt eso toll zum spaziere go isch, un au niemer "wow Ämmedinge" gsait het, würdi saage, mer göön z Frybùrg in eis vo dänne Musee un im Aaschluss spaziere oder ässe. Hoffetli isch des für d Dütsche un Schwyzer nit scho zue spontan. Un jetz berueiget euch bitte ùn mäldet eu nit alli ab. [[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 19:02, 22. Nov. 2024 (MEZ) [[Datei:Colombischlössle Freiburg im Breisgau November 2024.jpg|thumb|[[Colombischlössle|Colombischlessli]] im Novämber]] Liebí Lyt, z Fryburg lyt Schnee un im [[Archäologisches_Museum_Colombischlössle|Colombischlessli]] het s e scheni [https://www.freiburg.de/pb/498510.html Uusstellig in dr „alamannische Schatzchammere“]! Ich frai mi uf alli, wu chemme. LG --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 19:35, 22. Nov. 2024 (MEZ) :Ààkunft z Fryburg um 11:24 oder 13:25. Worschins besser z friaih às z spot, ìch kàà jo ebbis màcha derwilscht. Un züe spot z Owa gàng i aui nìt heim. --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 22:21, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::Ich bi ab em ais am Dräffpunkt. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 09:19, 23. Nov. 2024 (MEZ) :::Un ich [https://bonn.bund.net/praktischer-naturschutz/naturnahe-wiese-buschdorf/ bekimmr-mi] denn wédr uem [[:de:UN-Klimakonferenz in Baku 2024|wichtigi]] [https://www.bund-nrw.de/termine/detail/event/rote-linie-am-hambacher-wald/ Sàche]... - Pardon! :::Un noch ebs, wie hit wichtig ésch (öi fr´s Elsassisch - un sini „''greffe''“), wo-i jetz àwwr öi gfehlt hàb...: [https://france3-regions.francetvinfo.fr/grand-est/bas-rhin/strasbourg-0/80e-anniversaire-de-la-liberation-de-strasbourg-ou-et-comment-suivre-les-ceremonies-du-samedi-23-novembre-3064456.html 80 Johr].--[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 14:05, 23. Nov. 2024 (MEZ) === Churzbericht === Luege do: [[Wikipedia:Treffen der Wikipedianer/Novämberdräffe 2024|Novämberdräffe 2024]]. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 22:30, 24. Nov. 2024 (MEZ) :Merci für de schöön Pricht! Ja, ich hoffe, das der Aalaass s nööchscht Maal amene Wuchenänd isch, wo-n-i ekäi Zytprobleem ha. Nu scho wäg em Diftong ''iu''&nbsp;… (hüt na [Stand irgedwän um 1900&nbsp;…] ganz luutgsetzlich i der Oschtschwyz ''lüüb''. Wäiss de Gugger, wurum das fränkisch ''lieb'' sich by-n-is bräit gmachet hät). {{S|:)}} --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 11:02, 25. Nov. 2024 (MEZ) == wàs ìsch dàs?? == Ìm Àrtìkel [[33 Thomas Street]] sìnn d' Kàtegoriia "Seiten mit Bildgrößen, die eine zusätzliche px-Angabe enthalten" un "Seiten, die die Kartographer-Erweiterung verwenden" Kann man das wegnehmen bitte Danke Güat Nàcht [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 01:13, 20. Sep. 2024 (MESZ) :Des sin automatisch generierti ''[[:Kategorie:Versteckti Kategorie|Wartungskategorie]]'', ich haa die jetz uusbländet. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 06:00, 20. Sep. 2024 (MESZ) ::@{{ping|Holder}} Hoppla märsi! — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 11:36, 20. Sep. 2024 (MESZ) == svn.apache.org == Ich bii grad [https://svn.apache.org/repos/bigdata/opennlp/trunk/leipzig/data/gsw_wikipedia_2016_100K-sentences.txt doo druf] gstoße, schyns 100 000 Sätz us dr Alemannische Wikipedia. Aber wär die zämedrait het un fir was, waiß i nit. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 19:24, 8. Nov. 2024 (MEZ) :Villicht fir des: [https://wortschatz.uni-leipzig.de/en/download/Swiss%20German Corpora Swiss German]? --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 19:27, 8. Nov. 2024 (MEZ) == So klingt ChatGPT auf Schweizerdeutsch == Gàr nìt schlacht: [https://www.facebook.com/reel/420283884225593 https://www.facebook.com/reel/420283884225593] -- [[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 18:05, 10. Nov. 2024 (MEZ) : Haha scheen TÄCKNOLOGII FÜERS DIALÄKT {{Smiley|grins}} — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 13:52, 11. Nov. 2024 (MEZ) ::Ìch hà gràd gsah àss d Kommentàr sehr negativ sìn. Ìch hatt nìt dankt àss dia KI-Sproch so schlacht ìsch. Àlso brüücha mìr kè Hìlf vu Open AI hoffa, fer d Mìnderheitsprocha z retta. Schàd! --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 20:29, 12. Nov. 2024 (MEZ) :::Ja m’r brüücht aigantlig Litt, wo Elsassisch un Àlamànnisch reeda... Àwwer d’ Litt wälla ìhra aigana Idantiteet zärschteera {{Smiley|truurig}} — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 11:07, 13. Nov. 2024 (MEZ) :Mir sottat d nuie [[Medien|Medie]] mai aufnemma. Ob des [[TikTok]], [[Facebook]] odr [[Instagram]] - odr wia emmr dia hoißad - isch. AVS -<small> Beidräg zom [[Portal:Schwoba]]</small> 12:58, 13. Nov. 2024 (MEZ) AVS -<small> Beidräg zom [[Portal:Schwoba]]</small> 12:58, 13. Nov. 2024 (MEZ) == En nöie Tüütschschwyzer Spraachatlas und e nöis Buech über Spraache (nöd nu Landesspraache) i de Schwyz usechoo == Für ali, wo sich für Spraach inträssiered: Es sind zwäi wichtigi nöii Wèèrch usechoo, bäidi i truckter und – graatis – i digitaaler Form: * Adrian Leemann, Carina Steiner, Melanie Studerus, Linus Oberholzer, Péter Jeszenszky, Fabian Tomaschek, Simon Kistler: ''Dialäktatlas. 1950 bis heute.'' vdf Hochschulverlag, Zollikon 2024, ISBN 978-3-7281-4183-5; digital: [https://www.dialäktatlas.ch/downloads Downloads]. * Elvira Glaser, Johannes Kabatek, Barbara Sonnenhauser (Hrsg.): ''Sprachenräume der Schweiz.'' Band 1: ''Sprachen.'' Narr Francke Attempto, Tübingen 2024, ISBN 978-3-381-10401-7; digital: [https://www.narr.de/sprachenräume-der-schweiz-1040-1/ Download].<br /> De Spraachatlas verglycht d Uufnaame vom SDS vo öppe 1950 mit äigenen Uufnaame vo de hüttigen eltere mit de hüttige jüngere Gänerazioon, dezue ane gits (arg) populèèri Komentäär. S Buech über d Spraachen i de Schwyz hät Kapitel über di vier Landesspraache, Frankoprowänzaalisch, Samnaun, Liechtestäi, Jiddisch, Bèèrner Amisch, verschideni Migrazioonsspraache (Änglisch, Italiänisch, Spanisch, Portugysisch, Serbokroaatisch, Albaanisch), spraachlichi Voorstuufe, spraachlichs Mitenand und d Zaalen und d Macht vo de Statischtik.--[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 10:44, 29. Nov. 2024 (MEZ) t50oyad2j1b50buzc8qa7dw687o1vbp 1062194 1062193 2024-11-29T10:51:03Z Freigut 8945 /* En nöie Tüütschschwyzer Spraachatlas und e nöis Buech über Spraache (nöd nu Landesspraache) i de Schwyz usechoo */ 1062194 wikitext text/x-wiki __NEWSECTIONLINK__ {{Wikipedia-Information}} <div style="margin-right: 14em;"> {{Wikipedia-Stammtisch}} </div> == Käi Uuszäichnigsstèèrndli me i de deWiki == Liebi Lüüt, i de hoochtüütsche Wikipedia wèèrded Artikel vo der alemanische Wikipedia, wo uuszäichned woorde sind, nümen as settigi gchännzäichnet. Was isch da loos? LG, --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 10:11, 22. Nov. 2023 (MEZ) :Hm, ich haa do mool uf dr dewiki noogfrogt, eb deert eber ebis derzue waißt. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 11:05, 22. Nov. 2023 (MEZ) ::Öppis usegfunde? --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 19:31, 20. Dez. 2023 (MEZ) :::Nai, dert het nieme Antwort gee. Wänn i mol der Zyt haa frog i no naime andersch, aber des Johr schaffi i des nimi. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 20:18, 20. Dez. 2023 (MEZ) ::::Merci vilmaal! --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 20:38, 20. Dez. 2023 (MEZ) :::::Ha s namaal us em Archyv füregholt, das Probleem isch ja nanig glööst. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 12:49, 12. Jan. 2024 (MEZ) ::::::Ich haa jetz e [https://phabricator.wikimedia.org/T356849 Aafroog uf Phabricator] gstellt. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 09:57, 7. Feb. 2024 (MEZ) :::::::Du häsch deet gschribe: «Unfortunately, I don't know when the badges disappeared.» Es isch sicher im Hèrbscht 23 gsy, i ha zimli rasch reagiert (am 22. Novämber). --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 12:04, 27. Mär. 2024 (MEZ) == Links auf Commons auf ALS Wikipedia == Hallo, die Interwiki-Links von Commons auf Artikel der ALS-Wikipedia sind derzeit aus unbekanntem Grund doppelt. So führt z.B. bei [[:commons:Category:Switzerland]] zwei Links (auf [[:Kategorie:Schwiiz]] und Seite [[Schweiz]]), bei einigen spezielleren Kategorien wie [[:commons:Category:Liechtensteinisches Landesmuseum]], sind die beiden Links identisch. --[[Benutzer:A.Savin|A.Savin]] ([[Benutzer Diskussion:A.Savin|Diskussion]]) 23:23, 30. Dez. 2023 (MEZ) == WikiCon 2024 == D [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024|WikiCon 2024]] findet vum 4. bis 6. Oktober in dr hessische Landeshauptstadt [[Wiesbaden]] statt. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 18:38, 15. Feb. 2024 (MEZ) :Fir d [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024|WikiCon 2024]] z Wiesbaden cha mer si jetz [https://anmeldung.wikicon.org aamälde] un [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programmvorschläge|Brogrammvorschleg yygee]]. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 12:20, 30. Mai 2024 (MESZ) ::S [[:de:Wikipedia:WikiCon_2024/Programm|Brogramm]] stoht jetz. S hän si im Ibrige scho eso vyl Lyt aagmäldet, ass es mittlerwyli ne Wartelischt git. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 08:13, 29. Aug. 2024 (MESZ) === Churzbericht === Au wänn d WikiCon scho segs Wuche här isch, git s do no ne Churzbericht. D WikiCon isch des Johr z Wiesbaden im ''Heimathafen'', em ehmolige Amts- un Landgrichtsgebei, un in dr Hochschuel Fresenius grad näbedraa gsii. Fir d Verleiig vu dr WikiEule simer in d Casino-Gesellschaft gange. Mit mir isch au dr Pakeha dert gsii, e baar Lyt us dr Schwyz un e Hufe anderi Wikipedianer un Wikipedianerne, wu mer chänne oder chänne gleert hän. Au wänn i im Orga-Team gsii bii, haan i ainewäg no Zyt gfunde zum verschideni Session im [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm|Programm]] aazlose: [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/Neuigkeiten von Freiem Wissen im Politikbetrieb|Neuigkeiten von Freiem Wissen im Politikbetrieb]], [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/(Selbst)Kritische Männlichkeit|(Selbst)Kritische Männlichkeit]], [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/WikiFAIR|WikiFAIR]], [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/Wissen ist Macht – Resilienz von freiem Wissen in einer kriselnden Welt|Resilienz von freiem Wissen in einer kriselnden Welt]], [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/Gendersensibel schreiben – elegant und ohne Sonderzeichen|Gendersensibel schreiben]], [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/Wikipedia-Zukunftskongress|Wikipedia-Zukunftskongress]], [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/Die Himmelsscheibe von Nebra: Das Urheberrecht und die Gemeinfreiheit von Kulturgütern|Urheberrecht und die Gemeinfreiheit von Kulturgütern]], [[:de:Wikipedia:WikiCon 2024/Programm/Grauzonen enzyklopädischer Relevanz|Grauzonen enzyklopädischer Relevanz]]. Bresäntazione cha mer [[:commons:Category:Präsentationen der WikiCon 2024|doo]] aaluege, [[:commons:Category:Videos of WikiCon 2024|doo]] het s verschideni Videoufzaichnige vu ainzelne Session un [[:de:commons:Category:WikiCon 2024|doo]] no Bilder vu dr WikiCon. <gallery> MKr364384 Gruppenbild WikiCon 2024 (16-9).jpg|Gruppebild MKr347498 Altes Gericht (Wiesbaden)-cropped.jpg|Heimathafen MKr347510 Treppenhaus (Altes Gericht, Wiesbaden).jpg|s Stägehuus im Haimathafen MKr363228 Hochschule Fresenius (Wiesbaden).jpg|Hochschuel Fresenius Wiesbaden - Friedrichstraße 22 (KD.HE 1 09.2015).jpg|Casino-Gesellschaft 2024-10-05 Palais Friedrichstraße Wiesbaden Verleihung der WikiEule 2024.jpg|WikiEule </gallery> --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 08:28, 25. Nov. 2024 (MEZ) == Manifeste contre le linguicide de la langue régionale d’Alsace == D Initiative Citoyenne Alsacienne het e [https://www.ica.alsace/wp-content/medias/Linguicide-II.pdf Manifescht gege dr Linguizid an dr Regionalsproch vum Elsass] publiziert un doderzue ne [https://www.ica.alsace/wp-content/medias/ICA-lettre-II-au-president-de-la-Republique-du-28-mars-2024.pdf uffige Brief an franzesische Bresidänt Macron] gschribe. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 19:19, 13. Apr. 2024 (MESZ) : Au d fr:Wikipedia hod a Tendenz, d Minoridäda mid de Kriteria wia 'Vrbroidong' kloi z halda. AVS -<small> Beidräg zom [[Portal:Schwoba]]</small> 07:57, 14. Apr. 2024 (MESZ) ::[https://www.petitionenligne.net/signez_le_manifeste_contre_le_linguicide_de_la_langue_regionale_dalsace?utm_source=etarget&utm_medium=email&utm_campaign=doubler_signataires_linguicide Do] git s e Petition zum Thema. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 20:35, 15. Apr. 2024 (MESZ) == Alemann:innentagung 2024 == Di 21. [[Arbeitstagung zur alemannischen Dialektologie]] (Alemann:innentagung) findet des Johr vum 9. bis 11. Septämber an dr Uni Bärn statt: https://www.alemanninnentagung2024.ch/. No bis zum 17. Juli cha mer si iber s [https://www.conftool.com/ALTA2024/ Conferencetool aamälde]. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 21:11, 4. Jul. 2024 (MESZ) :S [https://www.alemanninnentagung2024.ch/_files/ugd/eb61a9_cd8c31e350ed4a8f819be41fdd53a994.pdf vorlaifig Programm] isch publiziert wore. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 14:11, 30. Jul. 2024 (MESZ) == Wèrsiooneverglych == Cha mer äigetli di nöi Daarstelig bim Verglyche vo Wèrsioone wider uusschalte? Aso zum Byspil wän i wott überprüeffe, öb i öppis chönn sichte. Ich bi mit der alte Wèrsioon vil besser zschlaag chaa. LG, --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 15:19, 24. Aug. 2024 (MESZ) :Du chasch in [https://als.wikipedia.org/wiki/Spezial:Ystellige#mw-prefsection-rendering dyne Yystellige] Vector 2010 aktiviere, no sin alli Änderige ewäg, wu syt 2010 umgsetzt wore sin (ich haa des scho lang eso yygstellt). Eb mer sonigi Sache au ainzeln cha deaktiviere, waiß i nit. Ich chänn wäge däm die neie Sache vylmol au gar nit. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 16:38, 25. Aug. 2024 (MESZ) ::Merci. Edèrewääg verschwinded aber läider au di sinnvolen Änderige, wo würkli Verbesserige sind&nbsp;… Jä nu. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 10:04, 29. Aug. 2024 (MESZ) :::S git unter der Yystellige bi dr Sytedarstellig au no dr Abschnitt ''Versionsverglych'', lueg mol, eb s mit aim vu sällene Chnepfli funktioniert. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 11:11, 29. Aug. 2024 (MESZ) == Chaarte korigiere == Chan öpper vo öi Chaarte verändere? Ich tänken a die: [[Datei:Alemannisch-korrigiert.png|mini]]. Dass s Bairisch in Schwarzwald und s Oschtschwyzertüütsch in Kanton Bèèrn voordringt, isch Chabis. Überhaupt cha mer all die Pfyl ewägglaa, wil äinewääg all Minderhäitsspraache schrumpfed – nöd nu deete, wo s iez Pfyl hät. Und d Gränze zwüschet Hooch- und Hööchschtalemanisch zwüschet em Züri- und em Walesee (Kantön Schwyz, Glaris, Sanggale) isch au nöd richtig. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 17:11, 4. Sep. 2024 (MESZ) :Sali [[Benutzer:Freigut|Freiguet]], die png-Datei ändere isch nit aifach, aber s git jo ne svg-Datei derzue, die chennt mer ganz schnäll ändere. D Bfyyl chaan i gschwind uusenee, aber fir d Gränze zwische Hooch- und Hööchschtalemanisch mießt i wisse, wie s richtiger wär. Bisch du di negscht Wuche uf dr Alemannetagig z Bärn? No chennte mer is dert emol zämehocke un die Charte zäme korrigiere. LG --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 17:19, 4. Sep. 2024 (MESZ) ::Super, mached mer das dänn! LG, --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 17:36, 4. Sep. 2024 (MESZ) :::[[Benutzer:Freigut|Freiguet]], fahrsch du scho am Mentigemorge uf Bärn? Un mit wellem Zug? Ich fahr vu Züri uus. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 11:26, 6. Sep. 2024 (MESZ) ::::Vilicht mit em 7:32-Zuug? S cha vo miir uus aber au spööter sy, ich mues nöd umbidingt scho vo alem Aafang deby sy. Wänn wottsch dän duu gaa? --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 12:27, 6. Sep. 2024 (MESZ) :::::Ich wär au mit em 7:32er gfahre, dräffe mer is am Glais, oder? --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 15:16, 6. Sep. 2024 (MESZ) ::::::Isch guet! --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 15:39, 6. Sep. 2024 (MESZ) == Checking files and GFDL == Hello, greetings from Denmark! Sorry to write in English! I like to check files and I have marked some files with NowCommons. There are more files in [[Benutzer:MGA73/Sandbox]]. All files need a license and I noticed that a few files on [[Spezial:Dateie_wo_nit_brucht_wäre]] does not have a license (example [[:Datei:Theidlind-Chroone.jpg]]) and some of the unused files seems to be non-free. So perhaps some of the files can just be deleted? I suggested to make a change of the licenses at [[MediaWiki Diskussion:Licenses]]. Last thing the files in [[:Kategorie:GFDL-Bild]] may or may not be eligible for a license update (see [[:de:Wikipedia:Lizenzumstellung bei Dateien]] or [[:en:Wikipedia:Image license migration]]). I will check later but it is easier if the files with a NowCommons is deleted first. [[Benutzer:MGA73|MGA73]] ([[Benutzer Diskussion:MGA73|Diskussion]]) 17:20, 4. Sep. 2024 (MESZ) : I have set up [[:mw:Help:Extension:FileImporter|FileImporter]] so now it is easy to move files to Commons. Example [[:Datei:Ausschnitt Merian Ansicht Basel-St.Alban-Vorstadt.jpg]]. Just check the file and if it is okay the click "Export to Wikimedia Commons" and "Import". --[[Benutzer:MGA73|MGA73]] ([[Benutzer Diskussion:MGA73|Diskussion]]) 17:36, 4. Sep. 2024 (MESZ) == Novämberdräffe? == Git's eventuell am Wùchenänd vùm 23./24. Novämber Inträss amene gmietliche Dräffe vo de alemannische Wikipedianer, so öbe imene 2-Stùnde Umchreis vo de Stedt Mülhuuse oder Memminge? Ich hätti do zum Aalass vùm "[[:de:Kongress von Monastir|Alphabet-Daag]]" e verlängerts Wùchenänd ùn gueti Flugmöglichkeite grad dezue. Schryybet emool, wänn's Inträss git. [[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 23:20, 14. Sep. 2024 (MESZ) : Nein. {{smiley|smile}} — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 00:59, 15. Sep. 2024 (MESZ) :::{{ping|Mathieu Kappler}}🥺 [[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 12:34, 15. Sep. 2024 (MESZ) ::::{{ping|Terfili}} Ìch bìn mänschafìnd. {{S|Facepalm}} — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 05:47, 16. Sep. 2024 (MESZ) ::Ich hätt Inträssi un au der Zyt. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 05:36, 15. Sep. 2024 (MESZ) :::Guet :) Mir chönnte es jo wie scho mangmool, mit eme Museumsbsuech verbinde. :::Z Kolmer ùn de Nööchi het’s e paar intressanti Musee, wommer chönnt bsueche. Z.B. s ''Musée des Vins d'Alsace'' oder d ''Association du Musée Hansi''. Oder nit sehr wyt ewäg wär no s ''Musée de la Schlitte et des Métiers du Bois''. S Läbchueche-Museum ''Maison du Pain d'épices Lips'' ghört sich au spannend aa, aber des wär deno e wenig e lengeri Aafahrt. S ''Musée Sundgauvien'' wär nööcher bi Mülhuuse un Basel. :::Z Stuegert un Umgäbig het's sowiiso Musee ohni Änd zur Usswaal. :::Oder mer dräffe üs z Fryburg. Mer chönnt en Bsuech mache bi de ''Oberrheinische Narrenschau'' z Kenzinge oder bim Vorderöschtrych-Museum z Ändige :::Für mich wär eifach praktisch, ich wüsst relativ bal, ob änder am Bodesee/Schwäbische oder Elsass/Bade/Schwyz. --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 18:05, 15. Sep. 2024 (MESZ) ::::Ich ping emool die iebliche Dräffe-Deilnäämer aa: {{ping|Al-qamar}}, {{ping|B.A.Enz}}, {{ping|Freigut}}, {{ping|Gestumblindi}}, {{ping|Pakeha}}, {{ping|MireilleLibmann}}, wänn si vilycht Zyt un Lùscht hen. --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 18:11, 15. Sep. 2024 (MESZ) ::::Ùn i weiss, s isch no wyt bis zum 23.11, also wänn zum Schlùss deno alli wiider absaage, binni au nit bös. Sùndern no gniessi halt eso en Wùchenänd mit Brezle ùn Weggli, mach e paar Bsorgige ùn erhol mi emool chùrz vo pauselose alemannische Chinderstimme, amene Ort, wommer des ganz bstimmt niene ghört: Südweschtdütschland ùn em Elsass 🤣 --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 18:57, 15. Sep. 2024 (MESZ) :::::Chume grundsätzli gèèrn. Wäg em Daatum bin i nanig hundertprozäntig sicher, ha da vo wäge 23. öppis im Hinderchopf, aber vilicht tüüsch i mi ja. Und ich pingen ä na en nöiere Wikialemann aa: {{ping|SBVS}}. En Gruez vom --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 19:03, 15. Sep. 2024 (MESZ) (MESZ) ::::::Merci fer d Ilàdung! Ìch bì zwàr weniger àktiv, àwer 's ìsch numma wial's àn Zitt fahlt, s Ìntrassa ìsch ìmmer noch do. Ìch hà bis jetz nichs vor àm 23./24. Novamber un ìch kam garn àn dàs Traffa (un mi Mànn aui). A Grüeß! --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 22:15, 15. Sep. 2024 (MESZ) :::::::No zwee Ping: {{ping|Fideli}}, {{ping|J. 'mach' wust}}. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 06:25, 19. Sep. 2024 (MESZ) ::::::::Bi a däm Wuchenendi läider scho doppled bsetzt. --[[Benutzer:B.A.Enz|B.A.Enz]] ([[Benutzer Diskussion:B.A.Enz|Diskussion]]) 22:47, 19. Sep. 2024 (MESZ) ::::::::: Und ich weis es no nid. --[[Benutzer:Pakeha|Pakeha]] ([[Benutzer Diskussion:Pakeha|Diskussion]]) 14:36, 27. Sep. 2024 (MESZ) Also, was isch jetz? Mache mer jetz e Dräffe am Wuchenänd 23./24. Novämber un wänn gnau un wu? Un wär organisiert ebis? Ich haa amel nit der Zyt ebis z organisere. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 13:07, 7. Nov. 2024 (MEZ) :Mir giengs underdesse nu na am Samschdig (ooni Aabig). Fund s schöön, er äint oder di ander vo öi z gsee, aber wie gsäit, am Aabig mues i rächtzytig dihäime sy, ha dänn scho s nèèchscht Programm. LG, --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 14:51, 7. Nov. 2024 (MEZ) ::Also ych ha deno Flüg buecht, ùff Bade-Bade/Charlsrue ùn zrùgg vo Mülhuuse. Ha denkt, die wo Inträss gmäldet hen, sin mee in derre Ecki wie im Allgäu. Für mi wär eigetli de Sùntig Morge-Mittag-frie Noomittag am beschte, aber Samschtig ab Mittag ging au (deno aber definitiv nit bis Basel/Mülhuuse/Colmar, sùndern ùm Frybùrg ume). Samschtig Vormittag goot leider nit. --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 19:11, 7. Nov. 2024 (MEZ) I ha jetz do ùnte emool öbis gmacht, wommer s Inträss ùn Zyt cha yydraage, ùn ping no mool e paar aa: {{ping|Al-qamar}}, {{ping|Gestumblindi}}, {{ping|Pakeha}}, {{ping|MireilleLibmann}}, {{ping|Fideli}}, {{ping|J. 'mach' wust}}, {{ping|Badener}}, {{ping|MerengeManu}}, {{ping|Stephele}}. Je noch däm chammer jo en Bsuech bimene Museum oder eso organisiere, oder mer göön eifach e weng spaziere oder ässe ùn drinke öbis. Hoff, e paar alti ùn neui Gsichter z gsee :) --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 22:55, 7. Nov. 2024 (MEZ) === Samschtig, 23. Novämber <small>(Ort: zwüsche Bade-Bade un Fryburg im Brysgau)</small> === '''Wär debi (vo wänn bis wänn):''' # --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 23:03, 7. Nov. 2024 (MEZ) allerfrieschtens ab em 13 Uhr, bis solang mer möge. # --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 06:38, 8. Nov. 2024 (MEZ) Ich chennt au scho friejer. # --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 12:19, 8. Nov. 2024 (MEZ) Am Sibni z Aabig mues i wider z Züri sy, suscht gaats mer de ganz Taag. Irged e schööns Oort im Altbadische (nöd Vorderööschterrychische) wèèr nett, mit guetem badischem Wy. :-) # --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 20:43, 18. Nov. 2024 (MEZ) Wenn's nooch àm Bàhnnof vu Fryburg ìsch un wenn nit àm Sunntig ìsch. # '''Cha dänn nit:''' # --[[Benutzer:B.A.Enz|B.A.Enz]] ([[Benutzer Diskussion:B.A.Enz|Diskussion]]) 22:48, 7. Nov. 2024 (MEZ) # --[[Benutzer:Badener|Badener]] ([[Benutzer Diskussion:Badener|Diskussion]]) 10:56, 11. Nov. 2024 (MEZ) # --[[Benutzer:Pakeha|Pakeha]] ([[Benutzer Diskussion:Pakeha|Diskussion]]) 17:23, 18. Nov. 2024 (MEZ) # Also, wänns e Ort im Altbadische soll syy un nit z Vorderreschtrych, no chenne mer nit in d Nechi vum ICE-Bahnhof in dr [[Freiburg im Breisgau|alte Jesuite-Hochburg]]. D Frog wär in däm Fall: ender [[Markgrafschaft Baden-Baden|katholischs Altbade]] oder [[Markgrafschaft Baden-Durlach|evangelischs Altbade]]? Im erschte Fall chennte mer jo in di alt [[Baden-Baden|Residänzstadt]], im zweete Fall villicht ins [[Emmendingen|Hachbärgische]]? Mer chennten is aifach scho ame Zwelfi dräffe, un dr Terfili chunnt e bitzli speter un derfir fahrt dr Freiguet e bitzli friejer. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 17:45, 8. Nov. 2024 (MEZ) :Ich weiss zwar nicht so ganz, worum d Verwaltigsgränze vo vor über 200 Joor eso wichtig sin, i hätti jetz denkt, di hütigi Vercheersaabindig wär wichtiger, aber in däm Fall ging doch Emmedinge (do miesst de Freiguet luut Faarplan spöötestens um 15:43 los) oder no Waldkirch grad dernäbe (letschti Verbindig ùff Züri vor 19 Uhr: 15:33). Also wänn sich des für de Freiguet lohnt, fascht fümf Stund Zug faare für chnapp drüü Stund dräffe, vo mir uss göön die Ort. [[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 08:46, 10. Nov. 2024 (MEZ) ::Wil mer hett chönen Oort gsee, wo-n-i suscht nie anechoo wèèr. Aber wänn d Verbindige z Tüütschland eso schlächt sind, dänn träffed mer is am beschte grad z Basel. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 20:31, 10. Nov. 2024 (MEZ) :::D Verbindige sin nit emol s Brobläm, ender, ass mer halt vu Fryburg uus zwoo Stund uf Züri brucht (un vu Ämmedinge derno zwaiehalb). Wänn gnau mießtsch dänn z Züri syy? Deet 19:05 am HB länge? No chennscht ab 17:03 ab Fryburg fahre. Wän des aber scho z knapp isch, no wär s halt ab 16:14 ab Fryburg un z Züri am 18:05. Un die fimf Stund, wu dr Terfili gschribe het, sin vu Züri uus aane un wider retur. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 21:57, 10. Nov. 2024 (MEZ) ::::Ah, merci. – Mues i na abklèère, aber Sibni z Züri sett wol lange. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 22:01, 10. Nov. 2024 (MEZ) :::::Fer mìch war Bàsel gràd so pràktisch. --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 20:21, 12. Nov. 2024 (MEZ) ::::::Basel isch für mich am Samschtig z wyt. Am Sùnntig hätti ebe Zyt für in de Umgäbig vo Mülhuuse dräffe. Was isch jetz? Goot des mit Emmedinge? Vo mir uss chönne sich au e paar am 23. z Emmedinge dräffe, ùn deno dräffe sich e paar andri am näggste Daag au no z Colmar oder eso. --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 23:15, 12. Nov. 2024 (MEZ) :::::::Ah, Emmendingen! Oh jee, wenn i mìt em Zug reis ìsch dàs nìt eifàch fer mìch. Ìch glàuib, àm And màcha mìr amol a Zoom-Traffa dur Internet. ;-) [[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 13:13, 13. Nov. 2024 (MEZ) ::::::::Wänn scho so zäntraal wie mügli, wils ja schynts a dèm Wuchenänd für ali echli schwirig isch. Und wän i eso gseene, das vo den Aagfröögete fascht niemert reagiert, dänn lömmers halt blybe. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 15:10, 13. Nov. 2024 (MEZ) :::::::::Un wurum dänn nit doch aifach Fryburg? --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 08:09, 14. Nov. 2024 (MEZ) ::::::::::Für hii und zrugg am glyche Taag isch das halt scho chli wyt – dänn setted scho na chli mee Lüüt choo … --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 14:18, 14. Nov. 2024 (MEZ) === Suntig, 24. Novämber <small>(Ort: zwüsche Colmar un Mülhuuse)</small> === '''Wär debi (vo wänn bis wänn):''' # --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 23:03, 7. Nov. 2024 (MEZ) vùm Morge bis so öbe ùm 14 Uhr. # --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 21:32, 8. Nov. 2024 (MEZ) Z Milhüsa bis 12 Uhr. # --[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 10:30, 16. Nov. 2024 (MEZ) - Muess´s ém Süde vun Còlmr sin - bessr: ze Còlmr odr südlech? '''Cha dänn nit:''' # --[[Benutzer:B.A.Enz|B.A.Enz]] ([[Benutzer Diskussion:B.A.Enz|Diskussion]]) 22:48, 7. Nov. 2024 (MEZ) # --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 12:19, 8. Nov. 2024 (MEZ) # --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 19:06, 16. Nov. 2024 (MEZ) # --[[Benutzer:Pakeha|Pakeha]] ([[Benutzer Diskussion:Pakeha|Diskussion]]) 17:23, 18. Nov. 2024 (MEZ) # === Ergebnis === Wie wär s wänn si di ainte am Samschtig zum zMittag z Fryburg dräffe un di andere am Sunntigemorge z Milhüüsa? --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 19:09, 16. Nov. 2024 (MEZ) :{{like}} --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 20:51, 16. Nov. 2024 (MEZ) ::Ìch fìnd's doch schàd, wenn zwei Gruppa sìn. 😟 Àm Sunntig z Morga ìsch dr [https://restaurants-de-france.fr/fr/le-grand-comptoir-mulhouse-1998440.html Restaurant vum Bàhnhof] uf. Un ìch gàng nìt àn d zwei Traffa, denn ìch hà mi scho igschrìewa fer [https://47degresnord.fr/808-actualites-forum-latitude-2024---frontieres---decouvrez-le-programme-.html Konferanz] ge lüega. --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 21:48, 16. Nov. 2024 (MEZ) :::I denk, dass alles allene Rächt isch, dass alli am glyche Daag e paar Stund lang Zyt hen, niemer e zue langi Aareis hen, ùn mer au no öbis neus gseen, des git's halt des Mool nit. Also i würdi vorschlo, wär am Samschtig ùff Frybùrg cha ùn wott cho, de chùnt halt, ùn wär am Sùnntig ùff Mülhuuse cha cho, chùnt dörte ane. Ùn je nooch Wätter chammer en Räge- ùn en Schönwätter-Plan mache, ùn wänn deno halt nùmme zwei zämme en Kaffi drinke isch doch au scho schön ùn de Rescht cha per Video Solly saage wänn si wenn. Ùn wänn sich d Aareis dodefür halt nit lohnt ùn sich deno niemer drifft, no isch jo au nit schlimm. Nùmme so lengsem entscheide wär guet, demit i sùnscht halt andri Plän mache cha.--[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 01:00, 17. Nov. 2024 (MEZ) ::::Also, ich haa jetz e Ibernachtig z Fryburg reserviert. Ich driff mi gärn am Samschtig mit eberem ab em Mittag. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 18:00, 17. Nov. 2024 (MEZ) :::::Bi ùff jede Fall au dörte :) Jetz grad gseet d Wättervorhersag nit eso günschtig uss, aber s git sicher au öbis, wommer dinne cha ùnternee. I cha au emool e paar Muettersproch-Gsellschaft Mitgliider frooge, ob si ùme sin ùn Zyt hen. --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 22:51, 17. Nov. 2024 (MEZ) ::::::Jo, gärn. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 06:30, 18. Nov. 2024 (MEZ) ::Àlso, ich hàb mi express (extra) rüsghàlte üs dr Planung un erscht emol gwàrt wàs kummt. Àwwr wenn jetz wédr emol fàscht numme Elsassr éns Elsàss kumme - obwohl diss erscht àls e Treffe ém Elsàss àngedenkt wore-n-ésch, denn gibt`s öi „''ken Priis''“... ::Ich hàb ém Iwrige `s ''Deutschlandticket'' un tät wohrschins selbscht uff Melhüse greeschteteils dur´s Ditschlànd fàhre (öi wenn-i vorgeschtern mét däm Ticket von Wisseburi uff Strosburi gfàhre bén :-) - de SNCF het ze Wisseburi ken Gald welle hàn!), àwwr ich vrzehl jetz nit ass mr de Rhinsite egàl ésch...! --[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 10:47, 18. Nov. 2024 (MEZ) Also s schynt, dass de Samschtig z Frybùrg jetz doch de bescht Termin isch. Erschti Froog: {{ping|Freigut}} ùn {{ping|Stephele}}: goot des für euch au? Oder wär für dich nùmme de Sùntig gange, Stephele? :-( Zweiti Froog: goot nùmme z Frybùrg in de Umgäbig vùm Bahnhof, oder doch au z Emmedinge, {{ping|MireilleLibmann}}? Des sin öbe 10 Minute mit em Zug, wo öbe alli halb Stund faart. Ùn Froog aa alli: interessiert sich öber für s Archäologischi Museum Colombischlössle oder s Fasnetmuseum oder het en andre Vorschlag? Wänn nit, gömmer halt eifach e weng spaziere (de Wyynechtsmärkt startet aa däm Daag) ùn drinke ùn/oder ässe neume öbis. --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 18:57, 19. Nov. 2024 (MEZ) :Iverstànda fer Emmedinge (ìch hà mìr dàs schlìmmer vorgstellt). Museum oder ìrgend wàs mìr màcha, mìr pàsst àlles, ìch gàng wo d àndera gehn. -- [[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 20:43, 19. Nov. 2024 (MEZ) ::Ok, merci fürs Organisiere. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 10:10, 20. Nov. 2024 (MEZ) Nä, dr Daa ésch mr egàl, odr fascht egàl. Dr Ort ésch d'Sàch. 'S ésch schun trischt, ass mr wédr emol numme so e ''Kompromiss''-Plätzel zsàmmekrieje. - Un jetz hàw-i schun minr Kopf firschigstreckt... (hett-i bessr mini Schniss ghàlte?) - un bin schun öi e bissele gspànnt. Ich hàb nàdirli Vrständnis, wenn Lit zwei Stunde Anris hàn un àm Owe wédr e àndri Sàch. Mr geht's selbscht jà öi eso - un ich hàb's nit so wit (ob Colmr, Milhüse, [[Albert Schweitzer|Ginschbe]], [[Humanistenbibliothek_in_Schlettstadt|Schlettstàdt]], Bade-Bade, Kenzinge odr Friburi...). Un wäje Emmedinge: Ich hàb nix drgeje (bi minem gsteerte, zwispältich Vrhältnis mét Friburi schun gar nit), àwwr wenn wirkli ebbr's schàfft, Lit dezuezehole, wie Alemànnisch redde, àwwr do (noch) nit métmàche (e.g. Muedrsprochgsellschàft), war diss wohrschins wenijr pràktisch, odr? Un wàs màche mr dert iwwrhaapt?--[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 14:49, 20. Nov. 2024 (MEZ) :Jetz, um well' Zitt? Mìt da Zug-Verbìndunga gìtt's fer mìch dia Meegligkeita fer z Emmedinge ààkumma: 09:37, 11:35 oder 13:38. Nàtiirlig kàà-n-i aui därt wàrta, wenn's nìt glich pàsst. --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 22:06, 21. Nov. 2024 (MEZ) ::Wie wär's, mer dräffe üs zerscht emool z Frybùrg ùn entscheide de spontan, was mer gnau mache? No chönne mer je nooch däm zämme ùff Emmedinge faare oder doch z Frybùrg blyybe. Ich chönnt so gäge 12:30 ≈ 13 Uhr. Kennt öber en guete Dräffpùnkt, diräkt bim Bahnhof? En Café, wommer cha anehocke ùn ùff di andre warte? --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 22:45, 21. Nov. 2024 (MEZ) :::Hm, in däm Fall am beschte im Hauptbahnhof? Dert het z. B. e Starbucks oder s Coucou-Café. Ich cha ab em Zwelfi dert syy. Aber ich glaub, wämer is zerscht z Fryburg dräffe, no fahre mer nimi uf Ämmedinge ... --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 07:14, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::::Eerli – für zum i s Starbucks oder soo faar i nöd zwoo Stund hii und zwoo Stund zrugg. Ich verstaane, das mer jetz nöd äifach soo es Kultuurprogramm chönd uf d Bäi stele, und vo miir uus mues mer au nöd uf Ämedinge. Aber di letschte paar Maal hämmer tolli Programm ghaa, wo sich drum (näbet de nette Lüüt) au d Räis gloont hät. Ich mälde mi drum ab, bitti händ Verständnis. LG, --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 14:26, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::::::Hä? D Idee isch doch gsii, ass mer dert cha uf di andere warte, nit, ass mer dert blybe (do hätt i au kai Luscht druf). Z Fryburg gäb s e Hufe Museum zum Aaluege. Z Ämmedinge git s nit vyl, wel di ganze Museum dert schyns nume am Sunntig ufmache. Ainewäg chennte mer dert d Innestadt aaluege un no naime aanegoo. Ich bi uf alli Fäll in ere Stund z Fryburg un bii gspanne, wär morn derno chunnt. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 15:32, 22. Nov. 2024 (MEZ) :::::::Un wämer in e Museum z Fryburg wänn: [[:de:Freiburg_im_Breisgau#Museen|doo]] sin verschideni ufzellt. Luegen emol, was eich deet inträssiere, no chenne mer dert aifach aane. Dr Terfili het scho s Colombischlössle un s Fasnetmuseum vorgschlaa. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 15:48, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::::::Diss ésch jetz unglawli! Friburi(/Emmedinge) ésch àls e Kopromiss én dr Dischküssion, ass mr öi vun Züri üss met e Owe-Termin ém Ànschluss do ànne kànn! - Un jetz kehrt dr Einzich, wie wäjedäm, untr selle Bedingunge, wenigschtens ingschriwwe-n-ésch, dr Rucke!! Diss ésch jetz wédr e Modell devun, wii´s '''do''' laift! Typisch!! Ich meld mi denn öi wédr àb! Ich sitz jetz eh noch ze Bonn un schàff´s vor Morje (frieh) eh nimm én´s Elsàss. Diss ésch meh àls doppelt so wit wie Züri, un fr morje àm Owe uff Strosburi zem ze-n-Owe-asse met Frénd ze kumme, muess-i ja nit erscht àm Middaa uff Friburi...--[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 16:30, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::::::In einem ''Gemeinschaft''sprojekt sollte man eben alle Beteiligten im Auge haben und abwägen! - Und nicht nur sich selbst in engem Blickfeld!--[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 16:35, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::::::Bén no nit ferti! Je länger ich darüber nachdenke, desto mehr reg´ ich mich auf! Das ist echt `ne Unverschämtheit! Ich habe gerade mal überprüft, ob ich nicht übertreibe: reine Strecke Bonn-Freiburg: 407 Autobahnkilometer laut google Maps - von Zürich 152! 4 1/2 Sunden mit ICE-Verbindung (un dene nem-i jo nit! Un `s ésch '''DB'''!! Zug én Ditschlànd - verkehrstechnisch (Bahn-)Entwicklungsland!!) - vun Züri 2 h 18!! `S ésch àlso noch ditlich schlimmr!--[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 16:35, 22. Nov. 2024 (MEZ) :::::::Ää – Friburg isch aso nöd myni Idee gsy … duu schrybsch ja gspässigi Sache. Vilicht settsch emaal di ganz Diskussioon läse. Und vo öpperem, wo i der alemanische Wikipedia scho lang nüüt me macht, laan i mer aso gaar nüüt säge. Vilicht hät ja na öpper e gueti Idee, wo mi doch na chönnt uf Friburg zöikle – guet z wüsse, das duu nöd chunsch, so Schnuri chönd mer gstole blybe. --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 16:44, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::::::::Ich hàb´s schun gschpiert, vor ass´s kumme-n-èsch: jetz hàn mr öi noch e muschtrmässi Ditsch-Schwizr Vrstimmung... Àwwr: ich kànn do nix defir! Wenn mr nit vrtraawe kànn, ass mr emol e Kàtz e Kàtz nennt, sott mr uem so sensiblr sin! Ich '''hàb''' nämli àlls gläse! Ich hàb meh gläse àls gschriwwe - àls-i hätt schriwwe kenne. Un niemes het gmeint, ass ''de Idee'' vun Friburi vun Dir ésch (les emol richti!). ::::::::Un diss: „...laan i mer aso gaar nüüt säge“ , vun ebbrm, wo mét dr Sprooch sin Gald vrdiint, diss ésch wirkli projekt-konträr! Toxisch, Meischtr! Ich fénd, do siiht mr, welle vun de zwei Site wirkli arrogant ésch! ::::::::Fénd-i àwwr nett, ass Dü des „gschpässig“ nennsch.--[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 17:11, 22. Nov. 2024 (MEZ) :::::::::Aha. Fachlüüt händ i de Wikipedia nüüt verloore. Intressanti Ystelig. So, und jetz hör i uuf. Aber s wèèr ja nett gsy, diich gchänezleere. :-) --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 17:31, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::::::::::Aha - wessen Einstellung? Diss het niemes gsaat - un ich schun erscht raacht nit. Àwwr `s Bescht ésch: diss isch jetz`s exakt Gejeteil vun däm, wàs Dü vorhar schlecht vrsteckelt formülirt hesch... ::::::::::Un zem ''kennelere'': Ich hàb Di schun getroffe, schun bim eerschte mol ze Züri. Un àls e „Amatör“ un nit-Muedrsproochlr - un „Schwob“ uf Schwizr Bode - háw-i mi gànz modescht ém Hintrgrund ghàlte! Wi´s si schickt, wenn e Treffe zsàmme geplànt ésch. Un ich hàb mr Miejh genn, dert ànne ze kumme - un wédr haam! ::::::::::Ich muess jetz als àn dr Bruno Ganz ém neie ''Heidi'' denke: dr Öhi zr Dete: „S git nüüüt me z´säge!“ :-) - ''Adía''! ;-)--[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 17:50, 22. Nov. 2024 (MEZ) :::::::::::Äh, ok. Ha jetz grad kei Zyt des alles gnau z läse, aber i bin deno gäge 13 Uhr morn bi däm Coucou-Café un suech euch :) wyl s Wätter nit unbedingt eso toll zum spaziere go isch, un au niemer "wow Ämmedinge" gsait het, würdi saage, mer göön z Frybùrg in eis vo dänne Musee un im Aaschluss spaziere oder ässe. Hoffetli isch des für d Dütsche un Schwyzer nit scho zue spontan. Un jetz berueiget euch bitte ùn mäldet eu nit alli ab. [[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 19:02, 22. Nov. 2024 (MEZ) [[Datei:Colombischlössle Freiburg im Breisgau November 2024.jpg|thumb|[[Colombischlössle|Colombischlessli]] im Novämber]] Liebí Lyt, z Fryburg lyt Schnee un im [[Archäologisches_Museum_Colombischlössle|Colombischlessli]] het s e scheni [https://www.freiburg.de/pb/498510.html Uusstellig in dr „alamannische Schatzchammere“]! Ich frai mi uf alli, wu chemme. LG --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 19:35, 22. Nov. 2024 (MEZ) :Ààkunft z Fryburg um 11:24 oder 13:25. Worschins besser z friaih às z spot, ìch kàà jo ebbis màcha derwilscht. Un züe spot z Owa gàng i aui nìt heim. --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 22:21, 22. Nov. 2024 (MEZ) ::Ich bi ab em ais am Dräffpunkt. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 09:19, 23. Nov. 2024 (MEZ) :::Un ich [https://bonn.bund.net/praktischer-naturschutz/naturnahe-wiese-buschdorf/ bekimmr-mi] denn wédr uem [[:de:UN-Klimakonferenz in Baku 2024|wichtigi]] [https://www.bund-nrw.de/termine/detail/event/rote-linie-am-hambacher-wald/ Sàche]... - Pardon! :::Un noch ebs, wie hit wichtig ésch (öi fr´s Elsassisch - un sini „''greffe''“), wo-i jetz àwwr öi gfehlt hàb...: [https://france3-regions.francetvinfo.fr/grand-est/bas-rhin/strasbourg-0/80e-anniversaire-de-la-liberation-de-strasbourg-ou-et-comment-suivre-les-ceremonies-du-samedi-23-novembre-3064456.html 80 Johr].--[[Benutzer:Stephele|Stephele]] ([[Benutzer Diskussion:Stephele|Diskussion]]) 14:05, 23. Nov. 2024 (MEZ) === Churzbericht === Luege do: [[Wikipedia:Treffen der Wikipedianer/Novämberdräffe 2024|Novämberdräffe 2024]]. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 22:30, 24. Nov. 2024 (MEZ) :Merci für de schöön Pricht! Ja, ich hoffe, das der Aalaass s nööchscht Maal amene Wuchenänd isch, wo-n-i ekäi Zytprobleem ha. Nu scho wäg em Diftong ''iu''&nbsp;… (hüt na [Stand irgedwän um 1900&nbsp;…] ganz luutgsetzlich i der Oschtschwyz ''lüüb''. Wäiss de Gugger, wurum das fränkisch ''lieb'' sich by-n-is bräit gmachet hät). {{S|:)}} --[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 11:02, 25. Nov. 2024 (MEZ) == wàs ìsch dàs?? == Ìm Àrtìkel [[33 Thomas Street]] sìnn d' Kàtegoriia "Seiten mit Bildgrößen, die eine zusätzliche px-Angabe enthalten" un "Seiten, die die Kartographer-Erweiterung verwenden" Kann man das wegnehmen bitte Danke Güat Nàcht [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 01:13, 20. Sep. 2024 (MESZ) :Des sin automatisch generierti ''[[:Kategorie:Versteckti Kategorie|Wartungskategorie]]'', ich haa die jetz uusbländet. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 06:00, 20. Sep. 2024 (MESZ) ::@{{ping|Holder}} Hoppla märsi! — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 11:36, 20. Sep. 2024 (MESZ) == svn.apache.org == Ich bii grad [https://svn.apache.org/repos/bigdata/opennlp/trunk/leipzig/data/gsw_wikipedia_2016_100K-sentences.txt doo druf] gstoße, schyns 100 000 Sätz us dr Alemannische Wikipedia. Aber wär die zämedrait het un fir was, waiß i nit. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 19:24, 8. Nov. 2024 (MEZ) :Villicht fir des: [https://wortschatz.uni-leipzig.de/en/download/Swiss%20German Corpora Swiss German]? --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 19:27, 8. Nov. 2024 (MEZ) == So klingt ChatGPT auf Schweizerdeutsch == Gàr nìt schlacht: [https://www.facebook.com/reel/420283884225593 https://www.facebook.com/reel/420283884225593] -- [[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 18:05, 10. Nov. 2024 (MEZ) : Haha scheen TÄCKNOLOGII FÜERS DIALÄKT {{Smiley|grins}} — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 13:52, 11. Nov. 2024 (MEZ) ::Ìch hà gràd gsah àss d Kommentàr sehr negativ sìn. Ìch hatt nìt dankt àss dia KI-Sproch so schlacht ìsch. Àlso brüücha mìr kè Hìlf vu Open AI hoffa, fer d Mìnderheitsprocha z retta. Schàd! --[[Benutzer:MireilleLibmann|MireilleLibmann]] ([[Benutzer Diskussion:MireilleLibmann|Diskussion]]) 20:29, 12. Nov. 2024 (MEZ) :::Ja m’r brüücht aigantlig Litt, wo Elsassisch un Àlamànnisch reeda... Àwwer d’ Litt wälla ìhra aigana Idantiteet zärschteera {{Smiley|truurig}} — [[Benutzer:Mathieu Kappler|Mathieu Kappler]] ([[Benutzer Diskussion:Mathieu Kappler|Diskussion]]) 11:07, 13. Nov. 2024 (MEZ) :Mir sottat d nuie [[Medien|Medie]] mai aufnemma. Ob des [[TikTok]], [[Facebook]] odr [[Instagram]] - odr wia emmr dia hoißad - isch. AVS -<small> Beidräg zom [[Portal:Schwoba]]</small> 12:58, 13. Nov. 2024 (MEZ) AVS -<small> Beidräg zom [[Portal:Schwoba]]</small> 12:58, 13. Nov. 2024 (MEZ) == En nöie Tüütschschwyzer Spraachatlas und e nöis Buech über Spraache (nöd nu Landesspraache) i de Schwyz usechoo == Für ali, wo sich für Spraach inträssiered: Es sind zwäi wichtigi nöii Wèèrch usechoo, bäidi i truckter und – graatis – i digitaaler Form: * Adrian Leemann, Carina Steiner, Melanie Studerus, Linus Oberholzer, Péter Jeszenszky, Fabian Tomaschek, Simon Kistler: ''Dialäktatlas. 1950 bis heute.'' vdf Hochschulverlag, Zollikon 2024, ISBN 978-3-7281-4183-5; digital: [https://www.dialäktatlas.ch/downloads Downloads]. * Elvira Glaser, Johannes Kabatek, Barbara Sonnenhauser (Hrsg.): ''Sprachenräume der Schweiz.'' Band 1: ''Sprachen.'' Narr Francke Attempto, Tübingen 2024, ISBN 978-3-381-10401-7; digital: [https://www.narr.de/sprachenräume-der-schweiz-1040-1/ Download].<br /> De Spraachatlas verglycht d Uufnaame vom SDS vo öppe 1950 mit äigenen Uufnaame vo de hüttigen eltere mit de hüttige jüngere Gänerazioon, dezue ane gits (arg) populèèri Komentäär. S Buech über d Spraachen i de Schwyz hät Kapitel über di vier Landesspraache, Frankoprowänzaalisch, Samnaun, Liechtestäi, Jiddisch, Bèèrner Amisch, verschideni Migrazioonsspraache (Änglisch, Italiänisch, Spanisch, Portugysisch, Serbokroaatisch, Albaanisch), di drei Gebèèrdespraache, spraachlichi Voorstuufe, spraachlichs Mitenand und d Zaalen und d Macht vo de Statischtik.--[[Benutzer:Freigut|Freiguet]] ([[Benutzer Diskussion:Freigut|Diskussion]]) 10:44, 29. Nov. 2024 (MEZ) jw5gppp3qe8ng2bjoshp851hv5vpjl0 2. April 0 44434 1062181 1051325 2024-11-29T05:57:08Z Holder 491 /* Gstorbe */ 1062181 wikitext text/x-wiki {{Kalender Jahrestage|April}} Dr '''2. April''' isch dr 92. Dag vum [[Gregorianischer Kalender|Gregorianische Kalender]] (dr 93. in [[Schaltjahr|Schaltjohr]]), dodermit blybe no 273 Däg bis zum Änd vum Johr. == Was isch bassiert? == [[Datei:HCA by Thora Hallager 1869.jpg|100px|right|thumb|Hans Christian Andersen]] [[Datei:Annett-Louisan-Bochum.jpg|100px|right|thumb|Annett Louisan]] [[Datei:Urs-widmer-2012-ffm-066.jpg|100px|right|thumb|Urs Widmer]] * [[1453]]: Di erschte Ainhaite vum [[Osmanisches Reich|osmanische]] Heer vum Mehmed II. cheme zue [[Konstantinopel]]. Dodermit fangt d [[Belagerung von Konstantinopel (1453)|Belagerig vu dr Stadt]] aa, wu bis zum Fall vo dr Stadt am 29. Mai goht. * [[1720]]: Am [[King's Theatre]] z [[London]] wird d [[Oper]] ''Numitore'' vum Giovanni Porta unter dr Laitig vum [[Georg Friedrich Händel]] urufgfiert. * [[1814]]: Dr [[Frankreich|franzesisch]] Senat erklert dr [[Napoleon Bonaparte]] fir abgsetzt. * [[1912]]: Dr urspringli as Rugbyclub grindet ''Stuttgarter FV 93'' un dr Fueßballverain ''Kronen-Club Cannstatt'' fusioniere z [[Stuttgart|Cannstatt]] zem ''[[VfB Stuttgart|Verein für Bewegungsspiele Stuttgart 1893 e. V.]]'' * [[1944]]: In dr Nacht vum 1. zum 2. April mordet e SS-Division im ''Massaker vu Ascq'' z [[Villeneuve-d'Ascq]] 86 Mänsche. * [[1945]]: [[Albbruck]] wird Ziil vun eme Luftaagriff. * [[1968]]: Dr Film ''[[2001: Odyssee im Weltraum]]'' vum Stanley Kubrick het am ''Uptown Theater'' z [[Washington, D.C.]] Wältpremiere. == Uf d Wält chuu == * {{0}}[[747]]: [[Karl der Große|Karl dr Groß]], fränkische Chenig un remische Chaiser * [[1698]]: [[Francesca Cuzzoni]], italienischi Sopranischti * [[1789]]: [[Alois Glutz]]: Schwyzer Dichter und Sänger * [[1798]]: [[August Heinrich Hoffmann von Fallersleben]], düütsche Sproochforscher und Dichter * [[1805]]: [[Hans Christian Andersen]], dänische Dichter * [[1840]]: [[Émile Zola]], franzöösische Schriftsteller und Schurnalist * [[1891]]: [[Max Ernst]], dytsche Moler un Bildhauer * [[1892]]: [[Maurice-Yves Sandoz]], Schwyzer Schriftsteller * [[1905]]: [[Andrea Schorta]], Schwyzer Romanischt * [[1907]]: [[Karl Pümpin]], Schwyzer Buur un Moler * [[1917]]: [[Iris von Roten]], Schwyzer Jurischti, Journalischti un Frauerächtleri * [[1927]]: [[Margret Hölle]], Mundartdichterin vo Bayern * [[1937]]: [[Christa Kopf]], dytschi Dialäktdichteri * [[1940]]: [[Adrien Zeller]], franzesische Bolitiker * [[1957]]: [[Fritz Keller (Winzer)|Fritz Keller]], dytsche Gaschtronom un Fueßballfunktionär * [[1969]]: [[Martí Gasull i Roig]], katalanische Filosoof, Sproochaktivischt und Bärgstyger * [[1977]]: [[Annett Louisan]], dytschi Sängeri * [[1981]]: [[Katja Wünsche]], dytschi Balettdänzeri == Gstorbe == * [[1830]]: [[Ernst Julius Leichtlen]], badische Historiker un Archivar * [[1922]]: [[Hermann Rorschach]], Schwyzer Psychiater un Psychoanaytiker * [[1974]]: [[Georges Pompidou]], franzesische Bolitiker * [[1977]]: [[Hans-Arnold Metzger]], dytsche Komponischt, Musikpedagog un Dirigänt * [[2004]]: [[Emma Paolini]], dytschi Haimetdichteri * [[2005]]: [[Johannes Paul II.]], polnische Papscht * [[2014]]: [[Urs Widmer]], Schwyzer Schriftsteller * [[2024]]: [[Michael Studer]], Schwyzer Pianischt == Weblink == {{Commonscat|2 April|2. April}} [[Kategorie:Tag|0402]] q7lwjhorem2gds7pv26sr36jftdxuoy 2. Juni 0 44576 1062187 1057348 2024-11-29T08:16:34Z Holder 491 /* Uf d Wält chuu */ 1062187 wikitext text/x-wiki {{Kalender Jahrestage|Juni}} Dr '''2. Juni''' isch dr 153. Dag vum [[Gregorianischer Kalender|Gregorianische Kalender]] (dr 154. in [[Schaltjahr|Schaltjohr]]), dodermit blybe no 212 Däg bis zum Änd vum Johr. == Was isch bassiert? == [[Datei:Coronation of Queen Elizabeth II Couronnement de la Reine Elizabeth II.jpg|100px|right|thumb|Chrenig vu dr Elisabeth II. (1953)]] [[Datei:Garibaldi (1866).jpg|100px|right|thumb|Giuseppe Garibaldi (1866)]] * {{0}}[[455]]: D [[Wandalen|Vandale]], wu in s [[Römisches Reich|Remisch Rych]] yydrungen sin erobere unter em Chenig Geiserich [[Rom]]. * [[1946]]: Im [[Königreich Italien|Königriich Italie]] wird es Referendum über die künftig Staatsform abgehalte. Als sich mit 53,4 % d Mehrheit für d Republik usspricht, gat de König [[Umberto II. (Italien)|Umberto II.]] am 6. Juni is Exil. * [[1953]]: D Chenigi [[Elisabeth II.]] vu [[Vereinigtes Königreich|Großbritannie un Nordirland]] wird in dr Westminster Abbey z [[London]] gchrent. * [[1966]]: Am Staatstheater [[Stuttgart|Stuegert]] wird di schwerzhaft Oper ''Siebzehn Tage und vier Minuten'' vum [[Werner Egk]] urufgfiert. * [[2010]]: Dr [[Bernd Riexinger]] un d [[Katja Kipping]] wäre zue dr Bundesvorsitzende vu dr Bartei [[Die Linke]] gwehlt. == Uf d Wält chuu == * [[1835]]: [[Pius X.]], Papscht * [[1863]]: [[Felix Weingartner]], eschtrychische Komponischt * [[1885]]: [[Karl Häfner]], dytsche Dialäktdichter * [[1902]]: [[Giuseppe Lepori]], Schwyzer Bolitker un Bundesrot * [[1922]]: [[Ruth Bunkenburg]], dütschi Mundartautorin * [[1923]]: [[Emily Gerstner-Hirzel]], Schwyzer Volgskundleri und Dialäktologin * [[1926]]: [[Rosmarie Walter-Fahrer]], Schwyzer Liedermacheri * [[1926]]: [[Bernard Cazeneuve]], franzesische Bolitiker * [[1935]]: [[Wilhelm Wieben]], dytsche Färnsehmoderator * [[1941]]: [[Irène Schweizer]], Schwyzer Jazz-Musikeri * [[1947]]: [[Heiderose Berroth]], dytschi Bolitikeri * [[1981]]: [[Johanna Zeul]], dytschi Liedermacheri == Gstorbe == * [[1882]]: [[Giuseppe Garibaldi]], italienisch Freihaitskämpfer * [[2000]]: [[William G. Moulton]], US-amerikanische Sproochforscher * [[2017]]: [[Sonja Sutter]], dytschi Schauspiileri == Weblink == {{commonscat|2 June|2. Juni}} [[Kategorie:Tag|0602]] hkrxly6l0a8zvxmyi39zod9dik43vbz 16. Juli 0 44679 1062189 1059098 2024-11-29T08:17:09Z Holder 491 /* Gstorbe */ 1062189 wikitext text/x-wiki {{Kalender Jahrestage|Juli}} Dr '''16. Juli''' isch dr 197. Dag vum [[Gregorianischer Kalender|Gregorianische Kalender]] (dr 198. in [[Schaltjahr|Schaltjohr]]), dodermit blybe no 168 Däg bis zum Änd vum Johr. == Was isch bassiert? == [[Datei:Österreich-Ungarns Ende.png|100px|right|mini|Uflesig vu Eschtrych-Ungarn]] [[Datei:Roald Amundsen cph.3b17878.jpg|100px|right|mini|Roald Amundsen]] * {{0}}[[622]]: Mit dr Uuswandrig ([[Hedschra]]) vum [[Mohammed]] un syyne Aahänger vu Mekka uf Medina fangt di islamisch Zyträchnig. * [[1054]]: D Uffeleegig vun ere päpschtlige Exkommunikationsbulle gege dr [[Patriarch von Konstantinopel|Patriarch vu Konstantinopel]], Michael I., dur dr Humbert vu Silva Candida leest s ''Morgenländisch Schisma'' uus. * [[1228]]: Dr [[Franz von Assisi|Franz vu Assisi]] wird hailiggsproche. * [[1448]]: Dr Fride vu Murte am Änd vum Friburgchrieg burdet dr Schwyzer Stadt [[Freiburg im Üechtland|Friburg]] e hochi Entschädigung an s Herzogtum Savoye uf. * [[1790]]: [[Washington, D.C.]] wird grindet as neji Hauptstadt vu dr [[USA]]. * [[1920]]: Dr Verdraag vu Saint-Germain, wu d Ufleesig vun dr k.u.k. Doppel-Monarchi [[Österreich-Ungarn|Eschtrych-Ungarn]] un d Bedingige fir di nei [[Österreich|Republik Eschtrych]] reeglet, dritt in Chraft. * [[1951]]: Dr Roman [[Der Fänger im Roggen|''The Catcher in the Rye'' (dt. ''Der Fänger im Roggen'')]] vum US-amerikanische Schriftsteller Jerome D. Salinger erschynt. * [[1980]]: Dr [[Juan Antonio Samaranch]] wird dr sibt Bresidänt vum [[Internationales Olympisches Komitee|Internationale Olympische Kommittee]]. * [[2001]]: Grindig vum [[Förderverein Schwäbischer Dialekt|Förderverein Schwäbischer Dialekt e. V.]] == Uf d Wält chuu == * [[1811]]: [[Raphael Christen]], Schwyzer Biudhauer * [[1829]]: [[Graziadio Isaia Ascoli]], iteliänische Romanischt * [[1872]]: [[Roald Amundsen]], norwegische Polarforscher * [[1883]]: [[Albert Weber]], Schwyzer Dialäktolog und Lehrer * [[1889]]: [[Heinrich Baumgartner]], Schwyzer Sprochwisseschaftler * [[1919]]: [[Choi Kyu-ha]], sidkoreanische Bolitiker * [[1957]]: [[Wolfgang Raufelder]], dytsche Bolitiker * [[1973]]: [[Stefano Garzelli]], italienische Radrännfahrer == Gstorbe == * [[1926]]: [[Heinrich Würtenberger]], dytsche Haimetdichter un badische Ekonomirot * [[1934]]: [[Fritz Sutermeister]], Schwyzer Bfaarer un religiese Sozialischt * [[1962]]: [[Lene Voigt]], düütschi Mundartdichterin * [[1985]]: [[Heinrich Böll]], dytsche Schriftsteller * [[2006]]: [[Ossi Reichert]], dytschi Skirännlaiferi * [[2018]]: [[Christian Menn]], Schwizer Bouingeniöör * [[2024]]: [[Irène Schweizer]], Schwyzer Jazz-Musikeri == Weblink == {{commonscat|16 July|16. Juli}} [[Kategorie:Tag|0716]] t3z4guqx82k3khuq77sybicf5w71rse 12. Dezember 0 45234 1062179 1030894 2024-11-29T05:56:39Z Holder 491 /* Uf d Wält chuu */ 1062179 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:12. Dezämber}} {{Kalender Jahrestage|Dezember}} Dr '''12. Dezämber''' isch dr 346. Dag vum [[Gregorianischer Kalender|Gregorianische Kalender]] (dr 347. in [[Schaltjahr|Schaltjohr]]), dodermit blybe no 19 Däg bis zum Änd vum Johr. == Was isch bassiert? == [[Datei:Kaspar Hagen.jpg|100px|right|thumb|Kaspar Hagen]] [[Datei:Edvard Munch 1921.jpg|100px|right|thumb|Edvard Munch]] * [[1889]]: D [[Bundesversammlung (Schweiz)|Schwyzer Bundesversammlig]] lait s Uussääne vum [[Wappen der Schweiz|Aidgnessische Woobe]] fescht. * [[1963]]: D Kronkoloni [[Kenia]] wird unabhängig vu [[Vereinigtes Königreich|Großbritannie]]. * [[1985]]: [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands|Rot]]-[[Bündnis 90/Die Grünen|Grieni]] Koalition z [[Hessen|Hesse]]: Mit dr Veraidigung vum Joschka Fischer ibernimmt s erschtmol in dr Gschicht vu [[Deutschland|Dytschland]] e Griene ne Minischteramt. Dr Fischer erregt Ufsää bi dr Zeremoni dur syyni Sportschue. * [[2004]]: Di erscht Etappe vum [[Eisenbahn|Yysebahn]]-Großprojäkt ''Bahn 2000'' wird in dr [[Schweiz|Schwyz]] yygfiert. == Uf d Wält chuu == * [[1802]]: [[Jakob Joseph Matthys]], Schwyzer Kaplan, Dialäktolog und Sprachgenie * [[1820]]: [[Kaspar Hagen]], Vorarlbäger Dialäktdichter * [[1863]]: [[Edvard Munch]], norwegische Moler * [[1863]]: [[Barbara Renz]], dytschi Religionswisseschaftleri un Frauerächleri * [[1922]]: [[Ella Kostolich]], dytschi Dialäktautori * [[1933]]: [[Luise Katharina Meier]], dytschi Dialäktdichteri * [[1940]]: [[Michael Studer]], Schwyzer Pianischt * [[1960]]: [[Volker Beck]], dytsche Bolitiker * [[1976]]: [[Maren Ade]], dytschi Filmregisseuri == Gstorbe == * [[1478]]: [[Johannes Mentelin]], elsässische Buechdrucker * [[1937]]: [[Robert von Planta]], Schwyzer Romanischt und Lexikograaf * [[1963]]: [[Theodor Heuss]], dytsche Bolitiker un Bundesbresidänt * [[1990]]: [[Andrea Schorta]], Schwyzer Romanischt und Lexikograaf * [[2006]]: [[Oscar Klein]], eschtrychische Jazzmusiker == Weblink == {{commonscat|12 December|12. Dezämber}} [[Kategorie:Tag|1212]] gcrzeumfm6q1pgn2toxkc77h925dmyz Vorlage:Wechselkursdaten/EZB 10 53385 1062175 1062169 2024-11-28T19:07:13Z LkhBot 98539 Bot: Aktualisierung 1062175 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{#switch: {{{1|}}} |STAND=2024-11-28 |USD = 1.0542 |JPY = 159.89 |BGN = 1.9558 |CZK = 25.271 |DKK = 7.4577 |GBP = 0.8323 |HUF = 412.83 |PLN = 4.31 |RON = 4.9773 |SEK = 11.5375 |CHF = 0.9314 |ISK = 145.1 |NOK = 11.664 |HRK = 7.5365 |RUB = 117.2010 |TRY = 36.4814 |AUD = 1.6228 |BRL = 6.2891 |CAD = 1.477 |CNY = 7.6403 |HKD = 8.2046 |IDR = 16734.74 |ILS = 3.8453 |INR = 89.0495 |KRW = 1472.29 |MXN = 21.4419 |MYR = 4.688 |NZD = 1.7912 |PHP = 61.872 |SGD = 1.4165 |THB = 36.291 |QUELLE=[http://www.ecb.europa.eu/stats/eurofxref/eurofxref-daily.xml EZB Euro foreign exchange reference rates] }}</includeonly><noinclude> Liefert den Gegenwert von 1 EUR in einer Fremdwährung. Datenquelle: http://www.ecb.int/stats/exchange/eurofxref/html/index.en.html [[Kategorie:Vorlage:Metadaten|Wechselkursdaten/EZB]] </noinclude> 3orqwzzaxp6i7ucaiznt66ztq83g436 1941 0 54250 1062188 1059549 2024-11-29T08:16:46Z Holder 491 /* uf d Wält chuu */ 1062188 wikitext text/x-wiki {{Artikel Jahr}} {| {{Jahresbox}} | colspan="2" style="text-align:center;"|[[Datei:Bundesarchiv Bild 101I-137-1032-14A, Russland, brennendes Dorf, deutsche Kavallerie.jpg|250px|Gschlisse Dorf z Russland]]<br />Unternehmen Barbarossa: Am 22. Juni iberfallt Dytschland d Sowjetunion. |- |} {{Linkbox Andere Kalender}} |} == Was isch bassiert? == * [[1. Januar|1. Jänner]]: Dr [[Ernst Wetter]] wird [[Bundespräsident (Schweiz)|Bundespresidänt]] vu dr [[Schweiz|Schwyz]]. * [[24. Januar|24. Jänner]]: Di [[Spanien|spanisch]] [[Eisenbahn|Yysebahngsellschaft]] [[RENFE]] wird grindet. * [[6. April]]: Im [[Zweiter Weltkrieg|Zweete Wärltchrieg]] iberschryte [[Deutsches Reich (1933–1945)|dytschi]] Druppe d Gränze zue Jugoslawie. * [[17. April]]: [[Jugoslawien|Jugoslawie]] kapituliert vor dr dytsche Wehrmacht. * [[19. April]]: Im Schauspilhuus [[Zürich|Züri]] wird s Drama ''[[Mutter Courage und ihre Kinder]]'' vum [[Bertolt Brecht]] urufgfiert. * [[21. April]]: [[Griechenland|Griechelands]] kapituliert vor dr dytsche Wehrmacht. * [[22. Juni]]: Unter em Codename ''Unternehmen Barbarossa'' fangt im [[Zweiter Weltkrieg|Zweete Wältchrieg]] dr dytsch Iberfall uf d [[Sowjetunion]] aa. * [[14. August|14. Augschte]]: Dr [[Franklin D. Roosevelt]] un dr [[Winston Churchill]] unterzaichne uf dr ''HMS Prince of Wales'' d ''Atlantik-Charta'', wu si iri Vorstellige vun ere neie Wältornig noch em [[Zweiter Weltkrieg|Zweete Wältchrieg]] din ufgschribe hän. Die Charta wird noch em Chrieg di zäntral Grundlag fir di [[Vereinte Nationen|Verainte Natione]]. * [[23. August|23.]] bis [[24. August|24. Augschte]]: 8. [[Tour de Suisse]] * [[30. August|30. Augschte]] bis [[14. September|14. Septämber]]: [[Internationale Filmfestspiele von Venedig|Internationali Filmfeschtspiil vu Venedig]] * [[1. September|1. Septämber]]: Di [[Nationalsozialismus|nationalsozialistisch]] Fierig erlosst e Bolizeiverornig, wu s Drage vum „Judestärn“ ab em 19. Septämber fir alli [[Judentum|Juden]] im Dytschen Rych ab em sechste Lääbesjohr verbindli macht. * [[7. Dezember|7. Dezämber]]: Dr [[Japan|Japanischer]] Aagriff uf Pearl Harbor fiert zum Yydritt vu dr [[Vereinigte Staaten|USA]] in dr [[Zweiter Weltkrieg|Zweet Wältchrieg]]. * [[11. Dezember|11. Dezämber]]: [[Königreich Italien|Italie]] erklärt de USA de Chrieg. == uf d Wält chuu == * [[8. Januar|8. Jänner]]: [[Annemarie Pieper]], dytschi Philosophi * [[5. Februar]]: [[Kaspar Villiger]], Schwyzer Bolitiker un Bundesrot * [[16. Februar]]: [[Kim Jong-il]], nordkoreanische Bolitiker un Diktator * [[17. Februar]]: [[Heidi Biebl]], dytschi Skirännfahreri * [[4. März|4. Merz]]: [[Christoph Schäublin]], Schwyzer Altphilolog * [[6. März|6. Merz]]: [[Alfred Rossel]], normannische Liedermacher un Folklorischt * [[22. März]]: [[Bruno Ganz]], Schwiizer Schaupiiler * [[21. April]]: [[Christiane Langenberger]], Schwyzer Bolitikeri * [[1. Mai]]: [[Hannelore Gadatsch]], dytschi Färnsehjournalischti un -moderatori * [[4. Mai]]: [[Cornelia Schefold-Albrecht]], Schwyzer Füsiotherapöiti * [[14. Mai]]: [[Armin Zweite]], dytsche Chunschthischtoriker un Museumsdiräkter * [[15. Mai]]: [[Gundi Scharpf]], dytschi Dierbflägeri * [[24. Mai]]: [[Bob Dylan]], US-amerikanische Musiker * [[30. Mai]]: [[Claus-Peter Hilger]], dytsche Journalischt un Haimetforscher * [[2. Juni]]: [[Irène Schweizer]], Schwyzer Jazz-Musikeri * [[14. Juni]]: [[Òscar Tusquets]], spanische Architäkt un Moler * [[15. Juni]]: [[Frank Strecker]], dytsche Schauspiler, Regisseur un Autor * [[19. Juni]]: [[Václav Klaus]], tschechische Bolitiker * [[31. August|31. Augschte]]: [[Walter Mossmann]], dytsche Liedermacher * [[8. September|8. Septämber]]: [[Bernie Sanders]], en amerikanische Politiker (D) * [[9. September|9. Septämber]]: [[Dennis Ritchie]], US-amerikanische Informatiker * [[11. Oktober]]: [[Anton Schaller]], Schwyzer Journalischt un Bolitiker * [[25. November|25. Novämber]]: [[Philippe Honoré]], franzesische Cartoonischt * [[1. Dezember|1. Dezämber]]: [[Gerhard Hiesel]], eschtrychische klassische Archeolog * [[10. Dezember|10. Dezämber]]: [[Ricarda Liver]], Schwyzer Romanischtin * [[19. Dezember|19. Dezämber]]: [[Lee Myung-bak]], sidkoreanische Bolitiker * [[23. Dezember|23. Dezämber]]: [[Sigrun Mattes]], dytschi Mundartschauspileri un Fasnachteri Datum nit bekannt * [[Brigitte Bachmann-Geiser]], Schwyzer Musigetnoloogin * [[Reinhold Bruder]], Schwyzer Mundartautor * [[Dieter de Lazzer]], dytsche Schriftsteller, Theolog un Rächtsaawalt * [[Liselotte Reber-Liebrich]], Schwyzer Bibliotekaarin und Germanischtin * [[Hubert Roth]], dytsche Kommunalbolitiker un Haimetautor == gstorbe == * [[13. Januar|13. Jänner]]: [[James Joyce]], irische Schriftsteller * [[15. März|15. Merz]]: [[Alexej von Jawlensky]], dytsch-russische Chinschtler * [[26. März|26. Merz]]: [[Fritz Hauser (Politiker)|Fritz Hauser]], Schwyzer Bolitiker * [[17. Mai]]: [[John C. Box]], US-amerikanische Bolitiker * [[11. Juli]]: [[Eduard Heyck]], dytsche Kulturhischtoriker un Schriftsteller * [[25. August|25. Augschte]]: [[Ernest Bovet]], Schwyzer Romanischt * [[12. September|12. Septämber]]: [[Hans Spemann]], dytsche Entwickligszoolog * [[25. Oktober]]: [[Robert Delaunay]], franzesische Moler * [[19. Dezember|19. Dezämber]]: [[Karl Berner (Dichter)|Karl Berner]], dytsche Dialäktdichter == Weblink == {{Commonscat}} nunczva4wwkmp4j3ozhybk9170waw0x 1940 0 54251 1062180 1050073 2024-11-29T05:56:57Z Holder 491 /* uf d Wält chuu */ 1062180 wikitext text/x-wiki {{Artikel Jahr}} {| {{Jahresbox}} | colspan="2" style="text-align:center;"|[[Datei:Bundesarchiv Bild 101I-126-0347-09A, Paris, Deutsche Truppen am Arc de Triomphe.jpg|250px|Dytschi Druppen am Arc de Triomphe]]<br />Dytschi Druppe bsetze Paris. |- |} {{Linkbox Andere Kalender}} |} == Was isch bassiert? == * [[1. Januar|1. Jänner]]: Dr [[Marcel Pilet-Golaz]] wird zum zwaite Mol [[Bundespräsident (Schweiz)|Bundespresidänt]] vu dr [[Schweiz|Schwyz]]. * [[22. Februar]]: Dr [[Tenzin Gyatso]] wird im Alter vu 4½ Johr as dr XIV. [[Dalai Lama]] inthronisiert. * [[18. März|18. Merz]]: Dr [[Adolf Hitler]] un dr [[Benito Mussolini]] dräffe sich am Brännerbass in dr [[Alpen]] un veryybare ne Allianz gege [[Frankreich|Frankrych]] un [[Vereinigtes Königreich|Großbritannie]]. * [[27. März|27. Merz]]: Z Los Angeles wird ''Rebecca'' urufgfiert, dr erscht Hollywoodfilm vum [[Alfred Hitchcock]] un dr ainzig, wun er je en [[Oscar]] as ''Beschte Film'' derfir iberchuu het. * Merz/April: Massaker von Katyn: Ainhaite vum [[Sowjetunion|sowjetische]] Ghaimdienscht NKW ermorde bi Smolensk e baar döusert [[Polen|polnischi]] Offizier un Zivilischte. * [[9. April]]: Dytschi Druppe fange mit dr Bsetzig vu [[Dänemark]] un [[Norwegen]] aa. * [[13. April]]: D Oper ''Romeo und Julia'' vum [[Heinrich Sutermeister]] noch em glychnamige Stuck vum [[William Shakespeare]] wird an dr Staatsoper z Dresden urufgfiert. * [[10. Mai]]: Weschtfäldzug: Di dytsch Wehrmacht bsetzt d [[Niederlande|Niderlande]], [[Belgien]] un s neutral [[Luxemburg]]. * [[12. Mai]]: Aafang vum Bitzchrieg gege [[Frankreich|Frankrych]], di dytsch Wehrmacht iberschrytet di franzesisch Gränze. * [[13. Mai]]: Dr britisch Premierminschter [[Winston Churchill]] haltet syni beriemt Bluet-Schwaiß-un-Dräne-Red vor em britische Barlemänt. * [[10. Juni]]: [[Königreich Italien|Italie]] erklärt Frankriich und Ängland de Chrieg und bsetzt en Teil vo Südostfrankriich, Korsika und Tunesie. * [[14. Juni]]: Dytschi Druppe bsetze [[Paris]]. * [[14. Juni]]: S [[Konzentrationslager Auschwitz-Birkenau]] wird ufgmacht. * [[15. Juni]] bis [[17. Juni]]: D [[Sowjetunion]] bsetzt [[Estland]], [[Lettland]] un [[Litauen|Litaue]]. * [[25. August|25. Augschte]]: [[Eidgenössisches Schwing- und Älplerfest|Aidgnessisch Schwing- un Älplerfescht]] z [[Solothurn|Soledurn]] * [[1. September|1.]] bis [[8. September|8. Septämber]]: [[Internationale Filmfestspiele von Venedig|Internationali Filmfeschtspiil vu Venedig]] * [[12. September|12. Septämber]]: D [[Höhle von Lascaux|Hehli vu Lascaux]] mit ihre jungstaizytlige Hehlemolereie wird entdeckt. * [[22. Oktober]]: Bi dr ''[[Wagner-Bürckel-Aktion]]'' wären iber 6.000 [[Judentum|Juden]] us dr Saarpfalz un us Bade vu dr [[Nationalsozialismus|Nationalsozialiste]] in s Lager ''Camp de Gurs'' z Frankrych deportiert. * [[5. November|5. Novämber]]: US-Bresidänt [[Franklin D. Roosevelt]] wird as ainzige Bresidänt fir e dritti Amtszyt widergwehlt. == uf d Wält chuu == * [[9. Januar|9. Jänner]]: [[Ruth Dreifuss]], Schwyzer Bolitikeri un Bundesreti * [[24. Januar|24. Jänner]]: [[Joachim Gauck]], dytsche Bfaarer, Burgerrächtler un Bundesbresidänt * [[28. Januar|28. Jänner]]: [[Guido Bachmann]], Schwyzer Schriftsteller * [[5. Februar]]: [[Hansruedi Giger|H.R. Giger]], Schwyzer Chinschtler * [[12. März|12. Merz]]: [[Al Jarreau]], US-amerikanische Sänger * [[21. März|21. Merz]]: [[Solomon Burke]], US-amerikanische Sänger * [[29. März]]: [[Regula Frei-Stolba]], Schwiizer Historikerin * [[2. April]]: [[Adrien Zeller]], franzesische Bolitiker * [[12. April]]: [[Herbie Hancock]], US-amerikanische Jazz-Pianischt * [[23. April]]: [[Dietrich Schwanitz]], dytsche Anglischt un Schriftsteller * [[11. Mai]]: [[Niklaus Meienberg]], Schwyzer Schriftsteller * [[15. Mai]]: [[Esther Fischer-Homberger]], Schwyzer Medizinhischtorikeri * [[19. Mai]]: [[Pio Corradi]], Schwyzer Kameramann * [[27. Juli]]: [[Pina Bausch]], dytschi Dänzeri un Choreografi * [[24. August|24. Augschte]]: [[Wolfgang Jäger]], dytsche Bolitikwisseschaftler * [[25. August|25. Augschte]]: [[Adolf Vallaster]], Vorarlbärger Mundartschriftsteller * [[29. August|29. Augschte]]: [[Peter Fiedler]], dytsche Theolog * [[1. September|1. Septämber]]: [[Luzius Theiler]], Schwyzer Bolitiker * [[9. Oktober]]: [[John Lennon]], änglische Popmusiker * [[11. Oktober]]: [[Christoph Blocher]], Schwyzer Bolitiker un Bundesrot * [[17. Oktober]]: [[Hedi Wyss]], Schwyzer Schrifstelleri un Journalischti * [[24. Oktober]]: [[Jossi Sarid]], israelische Noochrichde-Kommentator und Politiker * [[26. Oktober]]: [[Katharina von Salis]], Schwyzer Geologi * [[11. November|11. Novämber]]: [[Wolfram Wette]], dytsche Gschichtswisseschaftler * [[13. November|13. Novämber]]: [[Martin Winterhalter]], dytsche Lehrer un Dialäktdichter * [[18. November|18. Novämber]]: [[Marlies Schoch]], Schwyzer Gaschtwirti un Bolitikeri * [[12. Dezember|12. Dezämber]]: [[Michael Studer]], Schwyzer Pianischt * [[24. Dezember|24. Dezämber]]: [[Jan Stráský]], tschechische Bolitiker * [[29. Dezember|29. Dezämber]]: [[Hans Rudolf Gysin]], Schwyzer Bolitiker ;Datum nit bekant * [[Hubert Treyer]], dytsche Dialäktdichter * [[Beat Trachsler]], Schwyzer Lehrer, Verleger und Dialäktdichter * [[Silvia Trummer]], Schwyzer Schriftstellerin == gstorbe == * [[2. Januar|2. Jänner]]: [[Albert Richter (Radrennfahrer)|Albert Richter]], dytsche Radrännfahrer * [[23. Januar|23. Jänner]]: [[Giuseppe Motta]], Schwyzer Bolitiker un Bundesrot * [[31. Januar|31. Jänner]]: [[René Schickele]], elsässische Schriftsteller * [[5. April]]: [[Robert Maillart]], Schwiizer Bouingeniöör und Boumeischter * [[11. April]]: [[Klara Honegger]], Schwyzer Frauerächtleri * [[29. Juni]]: [[Paul Klee]], Schwyzer Moler * [[17. Juli]]: [[Cyprien Ruffieux]], Schwyzer Mundartautor * [[21. August|21. Augschte]]: [[Hermann Obrecht]], Schwyzer Bolitiker un Bundesrot * [[21. August|21. Augschte]]: [[Leo Trotzki]], russische Revolutionär * [[26. September|26. Septämber]]: [[Walter Benjamin]], dytsche Philosoph un Literaturkritiker * [[18. Oktober]]: [[Jacques Higelin]], franzesischer Sänger * [[15. Dezember|15. Dezämber]]: [[William Pierrehumbert]], Schwyzer Lexikograaf Datum nit bekannt: * [[Pierre Yoyotte]], franzesische Surrealischt == Weblink == {{Commonscat}} f4arkes3jvjwhozuvmkplrqahpr8ant 2024 0 88683 1062182 1062041 2024-11-29T05:57:33Z Holder 491 /* gstorbe */ 1062182 wikitext text/x-wiki {{Artikel Jahr}} {| {{Jahresbox}} | colspan="2" style="text-align:center;"|[[Datei:Nemo Trophy Press Conference.jpg|250px|Nemo mit dr Trophäe a dr Brässekumferänz]]<br />[[11. Mai]]: [[Nemo (Musiker*in)|Nemo]] gwinnt dr [[Eurovision Song Contest]] |- |} {{Linkbox Andere Kalender}} |} == Was isch bassiert? == * [[1. Januar|1. Jänner]]: D [[Viola Amherd]] wird [[Bundespräsident (Schweiz)|Bundespresidänti]] vu dr [[Schweiz|Schwyz]]. * [[1. Januar|1. Jänner]]: [[Belgien|Belige]] ibernimmt d Rotsbresidäntschaft vu dr [[Europäische Union|EU]]. * [[1. Januar|1. Jänner]]: [[Malta]] ibernimmt d Bresidäntschaft vu dr [[Organisation für Sicherheit und Zusammenarbeit in Europa|OSZE]]. * [[8. Januar|8. Jänner]]: Z Dytschland grindet d [[Sahra Wagenknecht]] d Bartei [[Bündnis Sahra Wagenknecht – Vernunft und ]] (BSW). Si isch zäme mit dr [[Amira Mohamed Ali]] Vorsitzeri vum Bindnis. * [[8. Januar|8.]] bis [[15. Januar|15. Jänner]]: Im Rame vun ere Aktionswuche proteschtiere in ganz Dytschland Buure, Spediteur, Handwärcher un anderi Burger gege d Bolitik vu dr Bundesregierig un blockiere Stroße un Uffahrte zue Autobahne. * [[9. Januar|9. Jänner]]: Z Frankrych wird dr [[Gabriel Attal]] neie Bremierminischter. * [[10. Januar|10. Jänner]]: S Redaktionsnetzwerk Correctiv vereffetligt Recherche zue me Dräffe vu Rächtsextremischte, wu am 25. Novämber 2023 in dr Villa Adlon z Potsdam stattgfunde het. Dert het dr eschtrychisch Rächtsextremischt Martin Sellner e Blan zur Deportation vu Millione vu Yywohner vu Dytschland vorgstellt: Asylbewärber, Uusländer mit Blyberächt un sognännti „nit assimilierti“ Staatsburger, also Dytschi mit eme Migrationshintergrund, vorgstellt. Dischpetiert hän dert iber där Blan Mitglider vu dr [[Alternative für Deutschland|AfD]], dr Werteunion, dr CDU, dr Identitäre Bewegig un anderi Lyt. Där Blan un d Vernetzig zwische dr AfD un rächtsextreme Gruppe hän zuen ere braite Wälle vu dr Empörig un Entsetze bi Hyfe Verdrätter*ne us Bolitik, Wirtschaft un Kultur gfiert. S chunnt in ganz Dytschland zue Demonschtrazione gege Rächtsextremismus un gege d AfD, am Wuchenänd 20./21. Jänner demonschtriere insgsamt iber ai Million Lyt. * [[15. Januar|15.]] bis [[19. Januar|19. Jänner]]: 54. [[Weltwirtschaftsforum|Wältwirtschaftsforum]] uf [[Davos|Tafaas]], Schwyz * [[17. Januar|17.]] bis [[24. Januar|24. Jänner]]: 59. [[Solothurner Filmtage|Soledurner Filmdäg]] * [[15. Februar|15.]] bis [[25. Februar]]: 74. [[Internationale Filmfestspiele Berlin|Internationali Filmfeschtspiil Berlin]] * [[3. März|3. Merz]]: Bi dr [[Volksabstimmung (Schweiz)|Volksabstimmig]] in dr Schwyz stimme 58,24 % vum Stimmvolch un s Mee vu dr Ständ (15:8) fir d Volksinitiative «Für ein besseres Leben im Alter (Initiative für eine 13. AHV-Rente)». D Volksinitiative «Für eine sichere und nachhaltige Altersvorsorge (Renteninitiative)» wird mit 74,72 % Nai-Stimme un em Mee vu dr Ständ (0:23) abglähnt. * [[7. März|7. Merz]]: As Reaktion uf dr [[Russland|russisch]] Aagrifsschrieg gege d [[Ukraine]] wird [[Schweden|Schwede]] s 32. Mitgliid vu dr [[NATO]]. * [[7. April]]: [[Freiburg-Marathon|Friburg-Marathon]] * [[12. April]]: Dr [[Deutscher Bundestag|Dytsch Bundesdag]] nimmt s ''Gesetz über die Selbstbestimmung in Bezug auf den Geschlechtseintrag (SBGG)'' aa, wu s [[Transgeschlechtlichkeit|transgschlächtlige]], [[Intergeschlechtlichkeit|intergschlächtlige]] un [[Nichtbinäre Geschlechtsidentität|nitbinäre]] Lyt z Dytschland lychter mache soll, ire amtlige Gschlächtsyydrag un ire Vorname ändere z loo. * [[21. April]]: [[Zürich-Marathon|Züri Marathon]] * [[23. April|23.]] bis [[28. April]]: 77. [[Tour de Romandie]] * [[4. Mai|4.]] bis [[25. Mai]]: 107. [[Giro d’Italia]] * [[7. Mai|7.]] bis [[11. Mai]]: 68. [[Eurovision Song Contest]] z Malmö, Schwede. S Finale gwinnt [[Nemo (Musiker*in)|Nemo]] us dr Schwyz mit em Lied ''The Code''. * [[30. Mai]] bis [[4. Juni]]: No Duurrääge mit zum Dail dytli iber 100 mm Niderschleg innert 24 Stunde chunnt s in Dail vu Bayern, Bade-Wirttebärg, Vorarlbärg un dr Oschtschwyz zue Hochwasser, an verschidene Bäch un Fliss chunnt s zue Johrhundert-Hochwasser * [[6. Juni|6.]] bis [[9. Juni]]: B dr [[Europawahl 2024|Europawahl]] wird s chrischtdemokratisch-konservativ Barteiebindnis vu dr Europäische Volksbartei wider sterkschti Chraft. Dytli derzue gwinne dien dernäbe au di rächte bis rächtsextreme Barteie, dytli verliere dien dergege di griene un di liberale Barteie. * [[9. Juni]]: [[Kommunalwahlen in Baden-Württemberg 2024|Kommunalwahle z Bade-Wirttebärg]] * [[9. Juni]]: Bi dr [[Volksabstimmung (Schweiz)|Volksabstimmig]] in dr Schwyz stimme 68,72 % vum Stimmvolch fir s «Bundesgesetz über eine sichere Stromversorgung mit erneuerbaren Energien (Änderung des Energiegesetzes und des Stromversorgungsgesetzes)». D Volksinitiative, wu au driber abstimmt wird, wäre alli drei abglähnt: «Maximal 10 % des Einkommens für die Krankenkassenprämien (Prämien-Entlastungs-Initiative)» 55,47 % Nai-Stimme un s Mee vu dr Ständ (7½:15½), «Für tiefere Prämien – Kostenbremse im Gesundheitswesen (Kostenbremse-Initiative)» 62,77 % Nai-Stimme un s Mee vu dr Ständ (5:18), «Für Freiheit und körperliche Unversehrtheit» 73,73 % Nai-Stimme un s Mee vu dr Ständ (0:23) * [[9. Juni|9.]] bis [[18. Juni]]: 87. [[Tour de Suisse]] * [[13. Juni|13.]] bis [[16. Juni]]: [[Art Basel]] * [[14. Juni]] bis [[14. Juli]]: [[Fußball-Europameisterschaft 2024|Fueßball-Europamaischterschaft vu dr Manne]] z Dytschland * [[21. Juni]]: No extreme Uuwätter chunnt s zue Hochwasser un Murgäng in dr Schwyzer Alpe un in dr Nordoschtschwyz. * [[4. Juli]] bis [[4. August|4. Augschte]]: 30. [[Stimmen-Festival|Stimme-Feschtiwäl]] z Löörech * [[29. Juni]] bis [[21. Juli]]: 111. [[Tour de France]] * [[5. Juli|5.]] bis [[20. Juli]]: 58. [[Montreux Jazz Festival]] * [[17. Juli]] bis [[4. August|4. Augschte]]: 40. [[Zelt-Musik-Festival]], Friburg * [[17. Juli]] bis [[18. August|18. Augschte]]: [[Bregenzer Festspiele|Breagazer Feschtspiil]] * [[26. Juli]] bis [[11. August|11. Augschte]]: [[Olympische Sommerspiele|Olympischi Summerspiil 2024]] z Paris * [[10. August|10. Augschte]]: [[Street Parade]] z Züri * [[28. August|28. Augschte]] bis [[7. September|7. Septämber]]: 81. [[Internationale Filmfestspiele von Venedig|Internationali Filmfeschtspiil vu Venedig]] * [[1. September|1. Septämber]]: Bi dr Landdagswahl z [[Sachsen|Sachse]] chunnt d [[Christlich Demokratische Union Deutschlands|CDU]] uf 31,9 % (-0,2) un isch dodermit di sterkscht Chraft im Landdag. D [[Alternative für Deutschland|AfD]] chunnt mit 30,6 % (+3.1) uf ire bescht Ergebnis z Sachse un wird zwootsterkschti Bartei. S [[Bündnis Sahra Wagenknecht|BSW]] ziet mit 11,8 % nei in Landdag yy. Au in Landdag verdrätte sin d [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands|SPD]] mit 7,3 % (−0,4) un di [[Bündnis 90/Die Grünen|Griene]] mit 5,1 % (−3,4). D [[Freie Demokratische Partei|FDP]] blybt mit 0,9 % % (−3,3) an dr Fimf-Brozänt-Hurd hange. * [[1. September|1. Septämber]]: Bi dr Landdagswahl z [[Thüringen|Diringe]] chunnt d [[Alternative für Deutschland|AfD]] mit 32,8 % (+9,4) uf ire bescht Ergebnis z Diringe un wird sterkschti Bartei. D [[Christlich Demokratische Union Deutschlands|CDU]] wird mit 23,6 % (+1,9) zwootsterkschti Chraft im Landdag. S [[Bündnis Sahra Wagenknecht|BSW]] ziet mit 15,8 % nei in Landdag yy. [[Die Linke|Di Linke]], wu mit em [[Bodo Ramelow]] mit ere churze Unterbrächig syt 2014 dr Minischterbresidänt gstellt hän, cheme mit 13,1 % (−17,9) uf s schlächtscht Ergebnis syt 1990. Au in Landdag verdrätte isch d [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands|SPD]] mit 6,1 % (−2,1). Di [[Bündnis 90/Die Grünen|Griene]] (3,2 %, −2,0) un d [[Freie Demokratische Partei|FDP]] (1,1 %, −3,9) blybe an dr Fimf-Brozänt-Hurd hange. * [[22. September|22. Septämber]]: Bi dr Landdagswahl z [[Brandenburg|Brandeburg]] wird d [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands|SPD]] mit 30,9 (+4,7) sterkschti Bartei. D [[Alternative für Deutschland|AfD]] chunnt mit 29,2 % (+5,7) uf ire bescht Ergebnis z Brandenburg. D [[Christlich Demokratische Union Deutschlands|CDU]] chunnt mit 12,1 % (−3,5) uf s schlächtscht Ergebnis in eme oschtdytsche Bundesland syt 1990. Di [[Bündnis 90/Die Grünen|Griene]] (4,1 %, −6,7), [[Die Linke|Di Linke]] (3,0 %, −7,7) un d [[Freie Demokratische Partei|FDP]] (0,9 %, −3,5) blybe an dr Fimf-Brozänt-Hurd hange. * [[22. September|22. Septämber]]: Bi dr [[Volksabstimmung (Schweiz)|Volksabstimmig]] in dr Schwyz stimme 67,12 % vum Stimmvolch gege d Änderig vum 17. Merz 2023 vum Bundesgsetz iber di beruefli Alters-, Hinterlossene- un Invalidevorsorg (BVG). D Volksinitiative «Für die Zukunft unserer Natur und Landschaft (Biodiversitätsinitiative)» wird mit 63,03 % Nai-Stimme un em Mee vu dr Ständ (1½:21½) abglähnt. * [[10. Oktober|10.]] bis [[20. Oktober]]: 81. [[OLMA Schweizer Messe für Landwirtschaft und Ernährung]] z [[St. Gallen|Sanggale]] * [[13. Oktober]]: Bi dr [[Landtagswahl in Vorarlberg 2024|Landdagswahl]] z [[Vorarlberg]] chunnt d [[Vorarlberger Volkspartei|Vorarlberger Volksbartei]] mit 38,30 % (−5,23) uf s schlächts Ergebnis syt 1945 un d [[Vorarlberger Freiheitliche|FPÖ]] mit 28,0 % (+14,07) uf s bescht Ergebnis syt 1945. [[Die Grünen Vorarlberg|Di Griene]], wu syt 2019 zäme mit dr Volksbartei in dr Landesregierig sin, verliere dytli un cheme uf 12,43 % (−6,46). Au im Landdaag verdrätte sin d [[SPÖ Vorarlberg|SPÖ]] mit 9,06 % (−0,40) un s liberal [[NEOS – Das Neue Österreich und Liberales Forum|NEOS]] mit 8,93 % (+0,42) * [[5. November|5. Novämber]]: Bi dr US-amerikanische Bresidänschtaftswahle het dr friejer Bresidänt [[Donald Trump]] vu dr Republikaner gege d [[Kamala Harris]] vu dr Demokrate gwunne. Bi dr Kungrässwahle hän d Republikaner in bode Chammere d Meehait gwunne. * [[6. November|6. Novämber]]: Dr dytsch Bundeschanzler [[Olaf Scholz]] (SPD) bittet dr Bundesbresidänt drum, ass dr Bundesfinanzminischter [[Christian Lindner]] us syre Regierig entloo wird, un chindet aa, ass er am 15. Jänner d Verdröuesfrog im Bundesdag stellt. D FDP chindet druf aa, ass si us dr Regierig uusegoht un alli andere Minischter*ne abziet. * [[11. November|11.]] bis [[22. November|22. Novämber]]: 29. [[UN-Klimakonferenz|UN-Klimakumferänz]] (COP 29 / CMP 19 / CMA 6) z Baku, Aserbaidschan * [[18. November|18.]]/[[19. November|19. Novämber]]: [[Gruppe der zwanzig wichtigsten Industrie- und Schwellenländer|G20-Gipfel]] z Rio de Janeiro, Brasilie * [[24. November|24. Novämber]]: Bi dr [[Volksabstimmung (Schweiz)|Volksabstimmig]] in dr Schwyz stimme 52,70 % vum Stimmvolch gege dr Bundesbschluss iber dr Uusböuschritt 2023 fir d Nationalstrosse, 51,58 % gege d Änderig vum Obligationerächt (Mieträcht: Untermieti) un 53,83 % gege d Änderig vum Obligationerächt (Mieträcht: Chindigung wäge Aigebedarf). D Änderig vum Bundesgsetz iber d Chrankeversicherig (Ainhaitligi Finanzierig vu dr Laischtige) wird mit 53,31 % vu dr Stimme aagnuu. == gstorbe == * [[7. Januar|7. Jänner]]: [[Franz Beckenbauer]], dytsche Fueßballspiler un -trainer * [[7. Januar|7. Jänner]]: [[Alexi Decurtins]], Schwyzer Romanischt und Wörterbuechredakter * [[10. Januar|10. Jänner]]: [[Paul Günter]], Schwyzer Bolitiker un Dokter * [[19. Januar|19. Jänner]]: [[Renate Zoepffel]], dytschi Althischtorikeri * [[21. Januar|21. Jänner]]: [[Helmut Heizmann]], dytsche Dialäktdichter * [[26. Januar|26. Jänner]]: [[Andreas Blum (Journalist)|Andreas Blum]], Schwyzer Radiojournalischt * [[8. Februar]]: [[Erich Schneider (Politiker, 1933)|Erich Schneider]], dytsche Bolitiker * [[26. Februar]]: [[Bärbel Brüderle]], dytschi Dialäktautori * [[11. März|11. Merz]]: [[Hannelore Gadatsch]], dytschi Färnsehjournalischti un -moderatori * [[13. März|13. Merz]]: [[Klaus Gmeiner]], eschtrychische Heerfunk- un Theaterregisseur * [[16. März|16. Merz]]: [[Roger Pfund]], Schwyzer Grafiker * [[1. April]]: [[Rosemarie Simmen]], Schwyzer Bolitikeri * [[2. April]]: [[Michael Studer]], Schwyzer Pianischt * [[28. April]]: [[Ulrike Ebert]], dytschi Schriftstelleri * [[10. Mai]]: [[André Simonazzi]], Schwyzer Vizebundeskanzler * [[13. Mai]]: [[Alice Munro]], kanadischi Schriftstelleri * [[18. Mai]]: [[Arno Bogenrieder]], dytsche Biolog * [[5. Juni]]: [[Ben Vautier]], schwyzerisch-franzesische Chinschtler * [[6. Juni]]: [[Rolf Schäfer]], dytsche Chilchehischtoriker * [[23. Juni]]: [[Thomas Reis (Kabarettist)|Thomas Reis]], dytsche Kabarettischt * [[26. Juni]]: [[Hans-Martin Gauger]], dytsche Romanischt * [[28. Juni]]: [[Verena Diener]], Schwyzer Politikeri * [[1. Juli]]: [[Martin Stern]], Schwyzer Literaturwisseschaftler * [[3. Juli]]: [[Gerhard Götz (Weinbaufachmann)|Gerhard Götz]], dytsche Räbböufachmann * [[3. Juli]]: [[Yvan Pestalozzi]], Schwyzer Chinschtler * [[4. Juli]]: [[Boris Björn Bagger]], dytsche Gitarrischt * [[17. Juli]]ː [[Marcela Krinke Susmelj]], schwyzerisch-tschechoslowakischi Dressurryteri * [[18. August|18. Augschte]]: [[Alain Delon]], franzesische Schauspiiler * [[16. September|16. Septämber]]: [[Robert Dill-Bundi]], Schwyzer Radsportler * [[24. September|24. Septämber]]: [[Michael Sladek]], dytsche Mediziner un Umwältaktivischt * [[27. September|27. Septämber]]: [[Muriel Furrer]], Schwyzer Radrännfahreri * [[1. Oktober]]: [[Stephan Dabbert]], dytsche Agrarökonom * [[8. Oktober]]: [[André Jobin (Comicautor)|André Jobin]], Schwyzer Comicautor * [[16. Oktober]]: [[Liam Payne]], britische Sänger * [[6. November|6. Novämber]]: [[Daniel Spoerri]], Schwyzer Chinschtler * [[9. November|9. Novämber]]: [[Ram Narayan]], indische Sarangispiiler == Weblink == {{Commonscat}} t4xe0qoj31kmn9cehvpnm3qf46cmjap 1062190 1062182 2024-11-29T08:17:38Z Holder 491 /* gstorbe */ 1062190 wikitext text/x-wiki {{Artikel Jahr}} {| {{Jahresbox}} | colspan="2" style="text-align:center;"|[[Datei:Nemo Trophy Press Conference.jpg|250px|Nemo mit dr Trophäe a dr Brässekumferänz]]<br />[[11. Mai]]: [[Nemo (Musiker*in)|Nemo]] gwinnt dr [[Eurovision Song Contest]] |- |} {{Linkbox Andere Kalender}} |} == Was isch bassiert? == * [[1. Januar|1. Jänner]]: D [[Viola Amherd]] wird [[Bundespräsident (Schweiz)|Bundespresidänti]] vu dr [[Schweiz|Schwyz]]. * [[1. Januar|1. Jänner]]: [[Belgien|Belige]] ibernimmt d Rotsbresidäntschaft vu dr [[Europäische Union|EU]]. * [[1. Januar|1. Jänner]]: [[Malta]] ibernimmt d Bresidäntschaft vu dr [[Organisation für Sicherheit und Zusammenarbeit in Europa|OSZE]]. * [[8. Januar|8. Jänner]]: Z Dytschland grindet d [[Sahra Wagenknecht]] d Bartei [[Bündnis Sahra Wagenknecht – Vernunft und ]] (BSW). Si isch zäme mit dr [[Amira Mohamed Ali]] Vorsitzeri vum Bindnis. * [[8. Januar|8.]] bis [[15. Januar|15. Jänner]]: Im Rame vun ere Aktionswuche proteschtiere in ganz Dytschland Buure, Spediteur, Handwärcher un anderi Burger gege d Bolitik vu dr Bundesregierig un blockiere Stroße un Uffahrte zue Autobahne. * [[9. Januar|9. Jänner]]: Z Frankrych wird dr [[Gabriel Attal]] neie Bremierminischter. * [[10. Januar|10. Jänner]]: S Redaktionsnetzwerk Correctiv vereffetligt Recherche zue me Dräffe vu Rächtsextremischte, wu am 25. Novämber 2023 in dr Villa Adlon z Potsdam stattgfunde het. Dert het dr eschtrychisch Rächtsextremischt Martin Sellner e Blan zur Deportation vu Millione vu Yywohner vu Dytschland vorgstellt: Asylbewärber, Uusländer mit Blyberächt un sognännti „nit assimilierti“ Staatsburger, also Dytschi mit eme Migrationshintergrund, vorgstellt. Dischpetiert hän dert iber där Blan Mitglider vu dr [[Alternative für Deutschland|AfD]], dr Werteunion, dr CDU, dr Identitäre Bewegig un anderi Lyt. Där Blan un d Vernetzig zwische dr AfD un rächtsextreme Gruppe hän zuen ere braite Wälle vu dr Empörig un Entsetze bi Hyfe Verdrätter*ne us Bolitik, Wirtschaft un Kultur gfiert. S chunnt in ganz Dytschland zue Demonschtrazione gege Rächtsextremismus un gege d AfD, am Wuchenänd 20./21. Jänner demonschtriere insgsamt iber ai Million Lyt. * [[15. Januar|15.]] bis [[19. Januar|19. Jänner]]: 54. [[Weltwirtschaftsforum|Wältwirtschaftsforum]] uf [[Davos|Tafaas]], Schwyz * [[17. Januar|17.]] bis [[24. Januar|24. Jänner]]: 59. [[Solothurner Filmtage|Soledurner Filmdäg]] * [[15. Februar|15.]] bis [[25. Februar]]: 74. [[Internationale Filmfestspiele Berlin|Internationali Filmfeschtspiil Berlin]] * [[3. März|3. Merz]]: Bi dr [[Volksabstimmung (Schweiz)|Volksabstimmig]] in dr Schwyz stimme 58,24 % vum Stimmvolch un s Mee vu dr Ständ (15:8) fir d Volksinitiative «Für ein besseres Leben im Alter (Initiative für eine 13. AHV-Rente)». D Volksinitiative «Für eine sichere und nachhaltige Altersvorsorge (Renteninitiative)» wird mit 74,72 % Nai-Stimme un em Mee vu dr Ständ (0:23) abglähnt. * [[7. März|7. Merz]]: As Reaktion uf dr [[Russland|russisch]] Aagrifsschrieg gege d [[Ukraine]] wird [[Schweden|Schwede]] s 32. Mitgliid vu dr [[NATO]]. * [[7. April]]: [[Freiburg-Marathon|Friburg-Marathon]] * [[12. April]]: Dr [[Deutscher Bundestag|Dytsch Bundesdag]] nimmt s ''Gesetz über die Selbstbestimmung in Bezug auf den Geschlechtseintrag (SBGG)'' aa, wu s [[Transgeschlechtlichkeit|transgschlächtlige]], [[Intergeschlechtlichkeit|intergschlächtlige]] un [[Nichtbinäre Geschlechtsidentität|nitbinäre]] Lyt z Dytschland lychter mache soll, ire amtlige Gschlächtsyydrag un ire Vorname ändere z loo. * [[21. April]]: [[Zürich-Marathon|Züri Marathon]] * [[23. April|23.]] bis [[28. April]]: 77. [[Tour de Romandie]] * [[4. Mai|4.]] bis [[25. Mai]]: 107. [[Giro d’Italia]] * [[7. Mai|7.]] bis [[11. Mai]]: 68. [[Eurovision Song Contest]] z Malmö, Schwede. S Finale gwinnt [[Nemo (Musiker*in)|Nemo]] us dr Schwyz mit em Lied ''The Code''. * [[30. Mai]] bis [[4. Juni]]: No Duurrääge mit zum Dail dytli iber 100 mm Niderschleg innert 24 Stunde chunnt s in Dail vu Bayern, Bade-Wirttebärg, Vorarlbärg un dr Oschtschwyz zue Hochwasser, an verschidene Bäch un Fliss chunnt s zue Johrhundert-Hochwasser * [[6. Juni|6.]] bis [[9. Juni]]: B dr [[Europawahl 2024|Europawahl]] wird s chrischtdemokratisch-konservativ Barteiebindnis vu dr Europäische Volksbartei wider sterkschti Chraft. Dytli derzue gwinne dien dernäbe au di rächte bis rächtsextreme Barteie, dytli verliere dien dergege di griene un di liberale Barteie. * [[9. Juni]]: [[Kommunalwahlen in Baden-Württemberg 2024|Kommunalwahle z Bade-Wirttebärg]] * [[9. Juni]]: Bi dr [[Volksabstimmung (Schweiz)|Volksabstimmig]] in dr Schwyz stimme 68,72 % vum Stimmvolch fir s «Bundesgesetz über eine sichere Stromversorgung mit erneuerbaren Energien (Änderung des Energiegesetzes und des Stromversorgungsgesetzes)». D Volksinitiative, wu au driber abstimmt wird, wäre alli drei abglähnt: «Maximal 10 % des Einkommens für die Krankenkassenprämien (Prämien-Entlastungs-Initiative)» 55,47 % Nai-Stimme un s Mee vu dr Ständ (7½:15½), «Für tiefere Prämien – Kostenbremse im Gesundheitswesen (Kostenbremse-Initiative)» 62,77 % Nai-Stimme un s Mee vu dr Ständ (5:18), «Für Freiheit und körperliche Unversehrtheit» 73,73 % Nai-Stimme un s Mee vu dr Ständ (0:23) * [[9. Juni|9.]] bis [[18. Juni]]: 87. [[Tour de Suisse]] * [[13. Juni|13.]] bis [[16. Juni]]: [[Art Basel]] * [[14. Juni]] bis [[14. Juli]]: [[Fußball-Europameisterschaft 2024|Fueßball-Europamaischterschaft vu dr Manne]] z Dytschland * [[21. Juni]]: No extreme Uuwätter chunnt s zue Hochwasser un Murgäng in dr Schwyzer Alpe un in dr Nordoschtschwyz. * [[4. Juli]] bis [[4. August|4. Augschte]]: 30. [[Stimmen-Festival|Stimme-Feschtiwäl]] z Löörech * [[29. Juni]] bis [[21. Juli]]: 111. [[Tour de France]] * [[5. Juli|5.]] bis [[20. Juli]]: 58. [[Montreux Jazz Festival]] * [[17. Juli]] bis [[4. August|4. Augschte]]: 40. [[Zelt-Musik-Festival]], Friburg * [[17. Juli]] bis [[18. August|18. Augschte]]: [[Bregenzer Festspiele|Breagazer Feschtspiil]] * [[26. Juli]] bis [[11. August|11. Augschte]]: [[Olympische Sommerspiele|Olympischi Summerspiil 2024]] z Paris * [[10. August|10. Augschte]]: [[Street Parade]] z Züri * [[28. August|28. Augschte]] bis [[7. September|7. Septämber]]: 81. [[Internationale Filmfestspiele von Venedig|Internationali Filmfeschtspiil vu Venedig]] * [[1. September|1. Septämber]]: Bi dr Landdagswahl z [[Sachsen|Sachse]] chunnt d [[Christlich Demokratische Union Deutschlands|CDU]] uf 31,9 % (-0,2) un isch dodermit di sterkscht Chraft im Landdag. D [[Alternative für Deutschland|AfD]] chunnt mit 30,6 % (+3.1) uf ire bescht Ergebnis z Sachse un wird zwootsterkschti Bartei. S [[Bündnis Sahra Wagenknecht|BSW]] ziet mit 11,8 % nei in Landdag yy. Au in Landdag verdrätte sin d [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands|SPD]] mit 7,3 % (−0,4) un di [[Bündnis 90/Die Grünen|Griene]] mit 5,1 % (−3,4). D [[Freie Demokratische Partei|FDP]] blybt mit 0,9 % % (−3,3) an dr Fimf-Brozänt-Hurd hange. * [[1. September|1. Septämber]]: Bi dr Landdagswahl z [[Thüringen|Diringe]] chunnt d [[Alternative für Deutschland|AfD]] mit 32,8 % (+9,4) uf ire bescht Ergebnis z Diringe un wird sterkschti Bartei. D [[Christlich Demokratische Union Deutschlands|CDU]] wird mit 23,6 % (+1,9) zwootsterkschti Chraft im Landdag. S [[Bündnis Sahra Wagenknecht|BSW]] ziet mit 15,8 % nei in Landdag yy. [[Die Linke|Di Linke]], wu mit em [[Bodo Ramelow]] mit ere churze Unterbrächig syt 2014 dr Minischterbresidänt gstellt hän, cheme mit 13,1 % (−17,9) uf s schlächtscht Ergebnis syt 1990. Au in Landdag verdrätte isch d [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands|SPD]] mit 6,1 % (−2,1). Di [[Bündnis 90/Die Grünen|Griene]] (3,2 %, −2,0) un d [[Freie Demokratische Partei|FDP]] (1,1 %, −3,9) blybe an dr Fimf-Brozänt-Hurd hange. * [[22. September|22. Septämber]]: Bi dr Landdagswahl z [[Brandenburg|Brandeburg]] wird d [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands|SPD]] mit 30,9 (+4,7) sterkschti Bartei. D [[Alternative für Deutschland|AfD]] chunnt mit 29,2 % (+5,7) uf ire bescht Ergebnis z Brandenburg. D [[Christlich Demokratische Union Deutschlands|CDU]] chunnt mit 12,1 % (−3,5) uf s schlächtscht Ergebnis in eme oschtdytsche Bundesland syt 1990. Di [[Bündnis 90/Die Grünen|Griene]] (4,1 %, −6,7), [[Die Linke|Di Linke]] (3,0 %, −7,7) un d [[Freie Demokratische Partei|FDP]] (0,9 %, −3,5) blybe an dr Fimf-Brozänt-Hurd hange. * [[22. September|22. Septämber]]: Bi dr [[Volksabstimmung (Schweiz)|Volksabstimmig]] in dr Schwyz stimme 67,12 % vum Stimmvolch gege d Änderig vum 17. Merz 2023 vum Bundesgsetz iber di beruefli Alters-, Hinterlossene- un Invalidevorsorg (BVG). D Volksinitiative «Für die Zukunft unserer Natur und Landschaft (Biodiversitätsinitiative)» wird mit 63,03 % Nai-Stimme un em Mee vu dr Ständ (1½:21½) abglähnt. * [[10. Oktober|10.]] bis [[20. Oktober]]: 81. [[OLMA Schweizer Messe für Landwirtschaft und Ernährung]] z [[St. Gallen|Sanggale]] * [[13. Oktober]]: Bi dr [[Landtagswahl in Vorarlberg 2024|Landdagswahl]] z [[Vorarlberg]] chunnt d [[Vorarlberger Volkspartei|Vorarlberger Volksbartei]] mit 38,30 % (−5,23) uf s schlächts Ergebnis syt 1945 un d [[Vorarlberger Freiheitliche|FPÖ]] mit 28,0 % (+14,07) uf s bescht Ergebnis syt 1945. [[Die Grünen Vorarlberg|Di Griene]], wu syt 2019 zäme mit dr Volksbartei in dr Landesregierig sin, verliere dytli un cheme uf 12,43 % (−6,46). Au im Landdaag verdrätte sin d [[SPÖ Vorarlberg|SPÖ]] mit 9,06 % (−0,40) un s liberal [[NEOS – Das Neue Österreich und Liberales Forum|NEOS]] mit 8,93 % (+0,42) * [[5. November|5. Novämber]]: Bi dr US-amerikanische Bresidänschtaftswahle het dr friejer Bresidänt [[Donald Trump]] vu dr Republikaner gege d [[Kamala Harris]] vu dr Demokrate gwunne. Bi dr Kungrässwahle hän d Republikaner in bode Chammere d Meehait gwunne. * [[6. November|6. Novämber]]: Dr dytsch Bundeschanzler [[Olaf Scholz]] (SPD) bittet dr Bundesbresidänt drum, ass dr Bundesfinanzminischter [[Christian Lindner]] us syre Regierig entloo wird, un chindet aa, ass er am 15. Jänner d Verdröuesfrog im Bundesdag stellt. D FDP chindet druf aa, ass si us dr Regierig uusegoht un alli andere Minischter*ne abziet. * [[11. November|11.]] bis [[22. November|22. Novämber]]: 29. [[UN-Klimakonferenz|UN-Klimakumferänz]] (COP 29 / CMP 19 / CMA 6) z Baku, Aserbaidschan * [[18. November|18.]]/[[19. November|19. Novämber]]: [[Gruppe der zwanzig wichtigsten Industrie- und Schwellenländer|G20-Gipfel]] z Rio de Janeiro, Brasilie * [[24. November|24. Novämber]]: Bi dr [[Volksabstimmung (Schweiz)|Volksabstimmig]] in dr Schwyz stimme 52,70 % vum Stimmvolch gege dr Bundesbschluss iber dr Uusböuschritt 2023 fir d Nationalstrosse, 51,58 % gege d Änderig vum Obligationerächt (Mieträcht: Untermieti) un 53,83 % gege d Änderig vum Obligationerächt (Mieträcht: Chindigung wäge Aigebedarf). D Änderig vum Bundesgsetz iber d Chrankeversicherig (Ainhaitligi Finanzierig vu dr Laischtige) wird mit 53,31 % vu dr Stimme aagnuu. == gstorbe == * [[7. Januar|7. Jänner]]: [[Franz Beckenbauer]], dytsche Fueßballspiler un -trainer * [[7. Januar|7. Jänner]]: [[Alexi Decurtins]], Schwyzer Romanischt und Wörterbuechredakter * [[10. Januar|10. Jänner]]: [[Paul Günter]], Schwyzer Bolitiker un Dokter * [[19. Januar|19. Jänner]]: [[Renate Zoepffel]], dytschi Althischtorikeri * [[21. Januar|21. Jänner]]: [[Helmut Heizmann]], dytsche Dialäktdichter * [[26. Januar|26. Jänner]]: [[Andreas Blum (Journalist)|Andreas Blum]], Schwyzer Radiojournalischt * [[8. Februar]]: [[Erich Schneider (Politiker, 1933)|Erich Schneider]], dytsche Bolitiker * [[26. Februar]]: [[Bärbel Brüderle]], dytschi Dialäktautori * [[11. März|11. Merz]]: [[Hannelore Gadatsch]], dytschi Färnsehjournalischti un -moderatori * [[13. März|13. Merz]]: [[Klaus Gmeiner]], eschtrychische Heerfunk- un Theaterregisseur * [[16. März|16. Merz]]: [[Roger Pfund]], Schwyzer Grafiker * [[1. April]]: [[Rosemarie Simmen]], Schwyzer Bolitikeri * [[2. April]]: [[Michael Studer]], Schwyzer Pianischt * [[28. April]]: [[Ulrike Ebert]], dytschi Schriftstelleri * [[10. Mai]]: [[André Simonazzi]], Schwyzer Vizebundeskanzler * [[13. Mai]]: [[Alice Munro]], kanadischi Schriftstelleri * [[18. Mai]]: [[Arno Bogenrieder]], dytsche Biolog * [[5. Juni]]: [[Ben Vautier]], schwyzerisch-franzesische Chinschtler * [[6. Juni]]: [[Rolf Schäfer]], dytsche Chilchehischtoriker * [[23. Juni]]: [[Thomas Reis (Kabarettist)|Thomas Reis]], dytsche Kabarettischt * [[26. Juni]]: [[Hans-Martin Gauger]], dytsche Romanischt * [[28. Juni]]: [[Verena Diener]], Schwyzer Politikeri * [[1. Juli]]: [[Martin Stern]], Schwyzer Literaturwisseschaftler * [[3. Juli]]: [[Gerhard Götz (Weinbaufachmann)|Gerhard Götz]], dytsche Räbböufachmann * [[3. Juli]]: [[Yvan Pestalozzi]], Schwyzer Chinschtler * [[4. Juli]]: [[Boris Björn Bagger]], dytsche Gitarrischt * [[16. Juli]]: [[Irène Schweizer]], Schwyzer Jazz-Musikeri * [[17. Juli]]ː [[Marcela Krinke Susmelj]], schwyzerisch-tschechoslowakischi Dressurryteri * [[18. August|18. Augschte]]: [[Alain Delon]], franzesische Schauspiiler * [[16. September|16. Septämber]]: [[Robert Dill-Bundi]], Schwyzer Radsportler * [[24. September|24. Septämber]]: [[Michael Sladek]], dytsche Mediziner un Umwältaktivischt * [[27. September|27. Septämber]]: [[Muriel Furrer]], Schwyzer Radrännfahreri * [[1. Oktober]]: [[Stephan Dabbert]], dytsche Agrarökonom * [[8. Oktober]]: [[André Jobin (Comicautor)|André Jobin]], Schwyzer Comicautor * [[16. Oktober]]: [[Liam Payne]], britische Sänger * [[6. November|6. Novämber]]: [[Daniel Spoerri]], Schwyzer Chinschtler * [[9. November|9. Novämber]]: [[Ram Narayan]], indische Sarangispiiler == Weblink == {{Commonscat}} 2ygm14rlxm9zzbdywtfrlw5l4l827oj Wikipedia:Treffen der Wikipedianer/Novämberdräffe 2024 4 92700 1062172 1062087 2024-11-28T13:12:42Z Freigut 8945 /* Churzbricht */ 1062172 wikitext text/x-wiki Di voranig Diskussioon findsch uf em [[Wikipedia:Stammtisch#Novämberdräffe?|Stammtisch]]. <div style="background-color: #FFFFFF; border: 1px solid #778899; padding-left: 8px;"> '''Termyn:''' Samschtig, 23. Novämber 2024<br/> '''Ort:''' [[Freiburg im Breisgau|Fryybeg]]. </div> == Churzbricht == [[Datei:Alemannischs Wikidräffe Novämber 2024.jpg|thumb|de harti Chreis vo de alemannische Wikipedia vor em Colombischlessli]] Am e ais zmittag hän si dr Terfili, d Mireille un dr Holder im Hauptbahnhof z Fryburg am Café Coucou droffe. Mer hän zerscht e Kaffee drunke un druf gwartet, eb no ander Lyt chemme. Schließli simer mit albanischem Bärgtee (''Sideritis syriaca'') im Rucksack zum [[Colombischlössle|Colombischlessli]] gloffe un hän is dert d Uusstellige mit Fund us dr Region im [[Archäologisches_Museum_Colombischlössle|Archäologische Museum]] aagluegt. Unter anderem hämer [https://www.freiburg.de/pb/528611.html Chlinge us Fyyrstai un Wärchzyg us Chnoche us dr Altstaizyt], [https://www.freiburg.de/pb/498448.html Tongfäß us dr Jungstaizyt], [https://www.freiburg.de/pb/498456.html Waffe us dr Bronzezyt], [https://www.freiburg.de/pb/498464.html Gschiir us dr Yysezyt], [https://www.freiburg.de/pb/498472.html Alldaagsgeegeständ us dr Remerzyt] un [https://www.freiburg.de/pb/498488.html Schmuck us em Friemittelalter] chenne bewundere. Derzue simer dur d Sunderuustellig [https://www.freiburg.de/pb/1973462.html KeltenKids] zoge un hän im Chäller in dr [https://www.freiburg.de/pb/2115180.html alamannische Schatzchammere] versucht, verschideni Runeinschrifte z entziffere. Unter andrem hemmer de [[Runenstab von Neudingen|Runestab von Niidinge]] chönne bewundre un hen schliessli au d Rune druff entdeggt. Eso wisse mer jetz, dass öbe im 6. Joorhundert d Imuba em Hamal viil Liebi gwünscht het ùn sich drum vo de Bliþguþ (eini vo de sältene bekannte Runeritzer'''inne''') de Wunsch in en Holz het lo ritze. Bi de Froog, uff wellere Entwiggligstapfel d Luutig vum Diphthong ''Liubi'' stoot, hemmer leider üsri Fachlüt bi somene Thema schmärzhaft miesse vermisse. Derno simer no iber dr Wynächtsmärt flaniert, wu mer e Hufe Lyt hän here Alemannisch schwätze – dr ganz Wynächtsmärt isch voll mit Schwyzer gsii! D Mireille isch derno mit em Zug wider Richtig Elsass gfahre un dr Terfili un dr Holder sin no in e Wirtschaft gange go ebis drinke. Mer hän driber sinniert, eb dr Rhyfäldemer Dialäkt villicht irgendwänn nume no in ere Sprochinsle im sidlige Albanie iberläbt un wie groß Läbchueche sotte syy. Am Änd simer ussenander gange mit em Bschluss, ass mer s negscht Mol Termin un Ort vun eme Dräffe friejer sotte feschtlege un nit erscht ai Dag vorhär&nbsp;… --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 22:23, 24. Nov. 2024 (MEZ) <small>mit Ergänzige vum --[[Benutzer:Terfili|Terfili]] ([[Benutzer Diskussion:Terfili|Diskussion]]) 23:00, 24. Nov. 2024 (MEZ)</small> [[Kategorie:Träffe vu dr Wikipedianer]] bmsmezoga2z06mpec85aq42mfe1hayg Michael Studer 0 92713 1062176 2024-11-29T05:54:58Z Holder 491 Die Syte isch nöi erstellt worde: Dr '''Michael Studer''' (* [[12. Dezember|12. Dezämber]] [[1940]] z [[Thun]]; † [[2. April]] [[2024]] z [[Bern|Bärn]] isch e [[Schweiz|Schwyzer]] [[Klavier|Pianischt]] gsii. == Lääbe == Dr Michael Studer isch in eme musische Elterehuus ufgwagse. Sy Vater het as Räkter vum [[Gymnasium und Fachmittelschule Thun|Gimnasium Thun un Inderlache]] gschafft. Sy Mueter isch Pianischti gsii, isch aber nit effetli ufdrätte. Är het syni Uusbildig am Klavier a… 1062176 wikitext text/x-wiki Dr '''Michael Studer''' (* [[12. Dezember|12. Dezämber]] [[1940]] z [[Thun]]; † [[2. April]] [[2024]] z [[Bern|Bärn]] isch e [[Schweiz|Schwyzer]] [[Klavier|Pianischt]] gsii. == Lääbe == Dr Michael Studer isch in eme musische Elterehuus ufgwagse. Sy Vater het as Räkter vum [[Gymnasium und Fachmittelschule Thun|Gimnasium Thun un Inderlache]] gschafft. Sy Mueter isch Pianischti gsii, isch aber nit effetli ufdrätte. Är het syni Uusbildig am Klavier am [[Hochschule der Künste Bern|Bärner Konservatorium]] bi dr Suzanne Eggli aagfange, het vu 1960 bis 1962 am Conservatoire National Supérieur de Musique de Paris bi dr Yvonne Lefébure wytergmacht un icsh deiu as Privatschueler zum Richard Hauser uf Wien gange. Perfkzioniert het er sy Spiil in Maischterkirs bim Bruno Seidlhofer z Köln un bim [[Géza Anda]] z [[Luzern|Lozärn]]. Dr Studer isch 1962 erschte Bryysdreeger vum Klavierwettbewärb vum Pariser Kunservatoriums wore un het druf Bryys gwunne bim ''Große Pembaur-Wettbewärb'' Bärn un bim ''Concours Musical International de Montréa]''. Är isch au uuszaichnet wore mit em ''Kulturbryys vu dr Stadt Thun''. Em Studer sy Klavierspiil isch dur tächnisch suverääni Interpretazioon, Täxtdreii, strukturälli Klarhait, rhythmischi Pregnanz un hoochi chlangligi Sänsibiliteet gchännzaichnet gsii. Är het jedwäderi Säntimentalitet oder Affektierthait vum Uusdrucl vermiide. Dank dr Kunzäntrazioon uf d Daarstellig vum musikaalische Ghalt isch dr Studer dr unterschiidligschte stilischtische Aafoorderige vu dr Klaviermusik zwische Bach un Ravel in exemplaarischen Yyspiilige gräächrt woore. Ä hezt doodermit d Zyylede vu grooße schwyzer Pianischte im 20. Jorhundert vum [[Edwin Fischer]] un em [[Paul Baumgartner (Pianist)|Paul Baumgartner]] wytergfiert. Ab Mitti vu dr 1960er Joor isch dr Studer reegelmääßig as Solischt an Schwyzer Musikfeschtiwäl ufdrätte, zem Byschpel am ''Festival Tibor Varga'' ([[Sion|Sittu]]), em ''Festival Yehudi Menuhin'' ([[Gstaad]]), de ''Internationale Musikfestwochen'' Luzern (hite [[Lucerne Festival]]) un de ''Internationale Junifestwochen'' Züri (hite [[Festspiele Zürich]]). Dr Studer het mit internazionaal renommierte Dirigänte zämegschafft, doodrunter [[Charles Dutoit]], [[Zdeněk Mácal]], [[Paul Klecki]], [[Armin Jordan]], [[Wolfgang Sawallisch]], [[Erich Leinsdorf]], [[Esa-Pekka Salonen]], [[Rafael Frühbeck de Burgos]], [[Fritz Rieger]], [[Herbert Blomstedt]], [[Gerd Albrecht (Dirigent)|Gerd Albrecht]] un [[Antal Doráti]]. Ann 2001 het dr Studer syni Ufdritt bi Kunzärt uns y Brofässuur am Bärner Kunservatoorium wäg eme chroonische Gheerlyyde mieße ufgee. 2024 isch er mit [[Exit (Schweiz)|Exit]] freiwillig us em Lääbe gschiide.<ref>[https://www.hommages.ch/fr/avis-de-deces/michael-studer/pdf/267250 Druuraazaig] uf ''hommages.ch'' (PDF)</ref> == Yyspiilige == Dr Michael Studer het fir s Schallblatte-Label ''Luna'', wun er grindet ghaa het, ab Ändi 1960er Joo ruf fimf LP Soolowäärch vu [[Johannes Brahms|Brahms]], [[Frédéric Chopin|Chopin]], [[Claude Debussy|Debussy]], [[Franz Liszt|Liszt]], [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozart]], [[Maurice Ravel|Ravel]], [[Franz Schubert|Schubert]] un [[Robert Schumann|Schumann]] yygspiilt. Anderi Ufnaame het er bi verschiidene Schwyzer Label gmacht. Bi ''Jecklin'' isch e LP mit Melodraame vum [[Richard Strauss|Strauss]], em [[Friedrich Nietzsche|Nietzsche]] un em Liszt uusechuu; sy chinschtlerische Paartner as Sprächer isch doo dr Gert Westphal gsii. Fir ''Claves Records'' het dr Studer Wäärch vu [[Johann Sebastian Bach|Bach]], [[Joseph Haydn|Haydn]], Mozart (Klavierkunzärt Nr. 9, 11 un 12 mit em Helmut Müller-Brühl), [[Sergej Rachmaninow|Rachmaninow]] un Schumann ufgnuu. Sy letschti Yyspiilig i, 1999 vu ''Müller & Schade'' produziert, het Wäärch vum Chopin gulte. Anne 2007 het ''Claves Records'' e rebresäntatiivi Uuswaal vu s Studers Yyspiilige us de Joor 1971 bis 1999 unter em Titel ''Michael Studer – The Legacy'' uusegee, ergänzt um zwee Kunzärtmitschnitt vum [[Schweizer Radio DRS|Schwyzer Rundfunk]] mit em Klavierkunzärt G-Dur vum Ravel (mit em [[Orchestre de la Suisse Romande]] unter em Sawallisch] un em Klavierkunzärt Nr. 2 g-moll vum [[Camille Saint-Saëns]] (mit em [[Orchestre de Chambre de Lausanne]] unter em Rieger). == Literatuur == Olivier Verrey, Antonin Scherrer und Michael Studer im Booklet der CD-Edition ''Michael Studer – The Legacy.'' [Claves Records 50-2713/18, 6 CDs (2007)] == Weblink == * {{DNB-Portal|134574168}} * {{Discogs|2602011}} == Fueßnote == <references /> {{Normdaten}} {{Übersetzungshinweis|1 = de |2 = Michael_Studer |3 = dütsch|4 = 244597275 }} {{SORTIERUNG:Studer, Michael}} [[Kategorie:Pianist]] [[Kategorie:Schwizer Musiker]] [[Kategorie:Person (Bärn)]] [[Kategorie:Schwiizer]] [[Kategorie:Maa]] hscr77lj0c9657594yzbq07ytarhs6w 1062177 1062176 2024-11-29T05:55:27Z Holder 491 1062177 wikitext text/x-wiki Dr '''Michael Studer''' (* [[12. Dezember|12. Dezämber]] [[1940]] z [[Thun]]; † [[2. April]] [[2024]] z [[Bern|Bärn]] isch e [[Schweiz|Schwyzer]] [[Klavier|Pianischt]] gsii. == Lääbe == Dr Michael Studer isch in eme musische Elterehuus ufgwagse. Sy Vater het as Räkter vum [[Gymnasium und Fachmittelschule Thun|Gimnasium Thun un Inderlache]] gschafft. Sy Mueter isch Pianischti gsii, isch aber nit effetli ufdrätte. Är het syni Uusbildig am Klavier am [[Hochschule der Künste Bern|Bärner Konservatorium]] bi dr Suzanne Eggli aagfange, het vu 1960 bis 1962 am Conservatoire National Supérieur de Musique de Paris bi dr Yvonne Lefébure wytergmacht un icsh deiu as Privatschueler zum Richard Hauser uf Wien gange. Perfkzioniert het er sy Spiil in Maischterkirs bim Bruno Seidlhofer z Köln un bim [[Géza Anda]] z [[Luzern|Lozärn]]. Dr Studer isch 1962 erschte Bryysdreeger vum Klavierwettbewärb vum Pariser Kunservatoriums wore un het druf Bryys gwunne bim ''Große Pembaur-Wettbewärb'' Bärn un bim ''Concours Musical International de Montréa]''. Är isch au uuszaichnet wore mit em ''Kulturbryys vu dr Stadt Thun''. Em Studer sy Klavierspiil isch dur tächnisch suverääni Interpretazioon, Täxtdreii, strukturälli Klarhait, rhythmischi Pregnanz un hoochi chlangligi Sänsibiliteet gchännzaichnet gsii. Är het jedwäderi Säntimentalitet oder Affektierthait vum Uusdrucl vermiide. Dank dr Kunzäntrazioon uf d Daarstellig vum musikaalische Ghalt isch dr Studer dr unterschiidligschte stilischtische Aafoorderige vu dr Klaviermusik zwische Bach un Ravel in exemplaarischen Yyspiilige gräächrt woore. Ä hezt doodermit d Zyylede vu grooße schwyzer Pianischte im 20. Jorhundert vum [[Edwin Fischer]] un em [[Paul Baumgartner (Pianist)|Paul Baumgartner]] wytergfiert. Ab Mitti vu dr 1960er Joor isch dr Studer reegelmääßig as Solischt an Schwyzer Musikfeschtiwäl ufdrätte, zem Byschpel am ''Festival Tibor Varga'' ([[Sion|Sittu]]), em ''Festival Yehudi Menuhin'' ([[Gstaad]]), de ''Internationale Musikfestwochen'' Luzern (hite [[Lucerne Festival]]) un de ''Internationale Junifestwochen'' Züri (hite [[Festspiele Zürich]]). Dr Studer het mit internazionaal renommierte Dirigänte zämegschafft, doodrunter [[Charles Dutoit]], [[Zdeněk Mácal]], [[Paul Klecki]], [[Armin Jordan]], [[Wolfgang Sawallisch]], [[Erich Leinsdorf]], [[Esa-Pekka Salonen]], [[Rafael Frühbeck de Burgos]], [[Fritz Rieger]], [[Herbert Blomstedt]], [[Gerd Albrecht (Dirigent)|Gerd Albrecht]] un [[Antal Doráti]]. Ann 2001 het dr Studer syni Ufdritt bi Kunzärt un sy Brofässuur am Bärner Kunservatoorium wäg eme chroonische Gheerlyyde mieße ufgee. 2024 isch er mit [[Exit (Schweiz)|Exit]] freiwillig us em Lääbe gschiide.<ref>[https://www.hommages.ch/fr/avis-de-deces/michael-studer/pdf/267250 Druuraazaig] uf ''hommages.ch'' (PDF)</ref> == Yyspiilige == Dr Michael Studer het fir s Schallblatte-Label ''Luna'', wun er grindet ghaa het, ab Ändi 1960er Joo ruf fimf LP Soolowäärch vu [[Johannes Brahms|Brahms]], [[Frédéric Chopin|Chopin]], [[Claude Debussy|Debussy]], [[Franz Liszt|Liszt]], [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozart]], [[Maurice Ravel|Ravel]], [[Franz Schubert|Schubert]] un [[Robert Schumann|Schumann]] yygspiilt. Anderi Ufnaame het er bi verschiidene Schwyzer Label gmacht. Bi ''Jecklin'' isch e LP mit Melodraame vum [[Richard Strauss|Strauss]], em [[Friedrich Nietzsche|Nietzsche]] un em Liszt uusechuu; sy chinschtlerische Paartner as Sprächer isch doo dr Gert Westphal gsii. Fir ''Claves Records'' het dr Studer Wäärch vu [[Johann Sebastian Bach|Bach]], [[Joseph Haydn|Haydn]], Mozart (Klavierkunzärt Nr. 9, 11 un 12 mit em Helmut Müller-Brühl), [[Sergej Rachmaninow|Rachmaninow]] un Schumann ufgnuu. Sy letschti Yyspiilig i, 1999 vu ''Müller & Schade'' produziert, het Wäärch vum Chopin gulte. Anne 2007 het ''Claves Records'' e rebresäntatiivi Uuswaal vu s Studers Yyspiilige us de Joor 1971 bis 1999 unter em Titel ''Michael Studer – The Legacy'' uusegee, ergänzt um zwee Kunzärtmitschnitt vum [[Schweizer Radio DRS|Schwyzer Rundfunk]] mit em Klavierkunzärt G-Dur vum Ravel (mit em [[Orchestre de la Suisse Romande]] unter em Sawallisch] un em Klavierkunzärt Nr. 2 g-moll vum [[Camille Saint-Saëns]] (mit em [[Orchestre de Chambre de Lausanne]] unter em Rieger). == Literatuur == Olivier Verrey, Antonin Scherrer und Michael Studer im Booklet der CD-Edition ''Michael Studer – The Legacy.'' [Claves Records 50-2713/18, 6 CDs (2007)] == Weblink == * {{DNB-Portal|134574168}} * {{Discogs|2602011}} == Fueßnote == <references /> {{Normdaten}} {{Übersetzungshinweis|1 = de |2 = Michael_Studer |3 = dütsch|4 = 244597275 }} {{SORTIERUNG:Studer, Michael}} [[Kategorie:Pianist]] [[Kategorie:Schwizer Musiker]] [[Kategorie:Person (Bärn)]] [[Kategorie:Schwiizer]] [[Kategorie:Maa]] apg84up4tj8jub9pwqj9ts60zl0rq78 1062178 1062177 2024-11-29T05:56:02Z Holder 491 1062178 wikitext text/x-wiki Dr '''Michael Studer''' (* [[12. Dezember|12. Dezämber]] [[1940]] z [[Thun]]; † [[2. April]] [[2024]] z [[Bern|Bärn]] isch e [[Schweiz|Schwyzer]] [[Klavier|Pianischt]] gsii. == Lääbe == Dr Michael Studer isch in eme musische Elterehuus ufgwagse. Sy Vater het as Räkter vum [[Gymnasium und Fachmittelschule Thun|Gimnasium Thun un Inderlache]] gschafft. Sy Mueter isch Pianischti gsii, isch aber nit effetli ufdrätte. Är het syni Uusbildig am Klavier am [[Hochschule der Künste Bern|Bärner Konservatorium]] bi dr Suzanne Eggli aagfange, het vu 1960 bis 1962 am Conservatoire National Supérieur de Musique de Paris bi dr Yvonne Lefébure wytergmacht un icsh deiu as Privatschueler zum Richard Hauser uf Wien gange. Perfkzioniert het er sy Spiil in Maischterkirs bim Bruno Seidlhofer z Köln un bim [[Géza Anda]] z [[Luzern|Lozärn]]. Dr Studer isch 1962 erschte Bryysdreeger vum Klavierwettbewärb vum Pariser Kunservatoriums wore un het druf Bryys gwunne bim ''Große Pembaur-Wettbewärb'' Bärn un bim ''Concours Musical International de Montréa]''. Är isch au uuszaichnet wore mit em ''Kulturbryys vu dr Stadt Thun''. Em Studer sy Klavierspiil isch dur tächnisch suverääni Interpretazioon, Täxtdreii, strukturälli Klarhait, rhythmischi Pregnanz un hoochi chlangligi Sänsibiliteet gchännzaichnet gsii. Är het jedwäderi Säntimentalitet oder Affektierthait vum Uusdrucl vermiide. Dank dr Kunzäntrazioon uf d Daarstellig vum musikaalische Ghalt isch dr Studer dr unterschiidligschte stilischtische Aafoorderige vu dr Klaviermusik zwische Bach un Ravel in exemplaarischen Yyspiilige gräächrt woore. Ä het doodermit d Zyylede vu grooße Schwyzer Pianischte im 20. Jorhundert vum [[Edwin Fischer]] un em [[Paul Baumgartner (Pianist)|Paul Baumgartner]] wytergfiert. Ab Mitti vu dr 1960er Joor isch dr Studer reegelmääßig as Solischt an Schwyzer Musikfeschtiwäl ufdrätte, zem Byschpel am ''Festival Tibor Varga'' ([[Sion|Sittu]]), em ''Festival Yehudi Menuhin'' ([[Gstaad]]), de ''Internationale Musikfestwochen'' Luzern (hite [[Lucerne Festival]]) un de ''Internationale Junifestwochen'' Züri (hite [[Festspiele Zürich]]). Dr Studer het mit internazionaal renommierte Dirigänte zämegschafft, doodrunter [[Charles Dutoit]], [[Zdeněk Mácal]], [[Paul Klecki]], [[Armin Jordan]], [[Wolfgang Sawallisch]], [[Erich Leinsdorf]], [[Esa-Pekka Salonen]], [[Rafael Frühbeck de Burgos]], [[Fritz Rieger]], [[Herbert Blomstedt]], [[Gerd Albrecht (Dirigent)|Gerd Albrecht]] un [[Antal Doráti]]. Ann 2001 het dr Studer syni Ufdritt bi Kunzärt un sy Brofässuur am Bärner Kunservatoorium wäg eme chroonische Gheerlyyde mieße ufgee. 2024 isch er mit [[Exit (Schweiz)|Exit]] freiwillig us em Lääbe gschiide.<ref>[https://www.hommages.ch/fr/avis-de-deces/michael-studer/pdf/267250 Druuraazaig] uf ''hommages.ch'' (PDF)</ref> == Yyspiilige == Dr Michael Studer het fir s Schallblatte-Label ''Luna'', wun er grindet ghaa het, ab Ändi 1960er Joo ruf fimf LP Soolowäärch vu [[Johannes Brahms|Brahms]], [[Frédéric Chopin|Chopin]], [[Claude Debussy|Debussy]], [[Franz Liszt|Liszt]], [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozart]], [[Maurice Ravel|Ravel]], [[Franz Schubert|Schubert]] un [[Robert Schumann|Schumann]] yygspiilt. Anderi Ufnaame het er bi verschiidene Schwyzer Label gmacht. Bi ''Jecklin'' isch e LP mit Melodraame vum [[Richard Strauss|Strauss]], em [[Friedrich Nietzsche|Nietzsche]] un em Liszt uusechuu; sy chinschtlerische Paartner as Sprächer isch doo dr Gert Westphal gsii. Fir ''Claves Records'' het dr Studer Wäärch vu [[Johann Sebastian Bach|Bach]], [[Joseph Haydn|Haydn]], Mozart (Klavierkunzärt Nr. 9, 11 un 12 mit em Helmut Müller-Brühl), [[Sergej Rachmaninow|Rachmaninow]] un Schumann ufgnuu. Sy letschti Yyspiilig i, 1999 vu ''Müller & Schade'' produziert, het Wäärch vum Chopin gulte. Anne 2007 het ''Claves Records'' e rebresäntatiivi Uuswaal vu s Studers Yyspiilige us de Joor 1971 bis 1999 unter em Titel ''Michael Studer – The Legacy'' uusegee, ergänzt um zwee Kunzärtmitschnitt vum [[Schweizer Radio DRS|Schwyzer Rundfunk]] mit em Klavierkunzärt G-Dur vum Ravel (mit em [[Orchestre de la Suisse Romande]] unter em Sawallisch] un em Klavierkunzärt Nr. 2 g-moll vum [[Camille Saint-Saëns]] (mit em [[Orchestre de Chambre de Lausanne]] unter em Rieger). == Literatuur == Olivier Verrey, Antonin Scherrer und Michael Studer im Booklet der CD-Edition ''Michael Studer – The Legacy.'' [Claves Records 50-2713/18, 6 CDs (2007)] == Weblink == * {{DNB-Portal|134574168}} * {{Discogs|2602011}} == Fueßnote == <references /> {{Normdaten}} {{Übersetzungshinweis|1 = de |2 = Michael_Studer |3 = dütsch|4 = 244597275 }} {{SORTIERUNG:Studer, Michael}} [[Kategorie:Pianist]] [[Kategorie:Schwizer Musiker]] [[Kategorie:Person (Bärn)]] [[Kategorie:Schwiizer]] [[Kategorie:Maa]] h9et3l2d3fxhcdcp34mce8p23owbjsf 1062183 1062178 2024-11-29T06:02:42Z Holder 491 1062183 wikitext text/x-wiki Dr '''Michael Studer''' (* [[12. Dezember|12. Dezämber]] [[1940]] z [[Thun]]; † [[2. April]] [[2024]] z [[Bern|Bärn]] isch e [[Schweiz|Schwyzer]] [[Klavier|Pianischt]] gsii. == Lääbe == Dr Michael Studer isch in eme musische Elterehuus ufgwagse. Sy Vater het as Räkter vum [[Gymnasium und Fachmittelschule Thun|Gimnasium Thun un Inderlache]] gschafft. Sy Mueter isch Pianischti gsii, isch aber nit effetli ufdrätte. Är het syni Uusbildig am Klavier am [[Hochschule der Künste Bern|Bärner Kunservatoorium]] bi dr Suzanne Eggli aagfange, het vu 1960 bis 1962 am Conservatoire National Supérieur de Musique de Paris bi dr Yvonne Lefébure wytergmacht un isch deiu as Privaatschueler zum Richard Hauser uf Wien gange. Perfäkzioniert het er sy Spiil in Maischterkiirs bim Bruno Seidlhofer z Köln un bim [[Géza Anda]] z [[Luzern|Lozärn]]. Dr Studer isch 1962 erschte Bryysdreeger vum Klavierwettbewäärb vum Pariser Kunservatoorium woore un het druf Bryys gwunne bim ''Große Pembaur-Wettbewärb'' Bärn un bim ''Concours Musical International de Montréal''. Är isch au uuszaichnet woore mit em ''Kulturbryys vu dr Stadt Thun''. Em Studer sy Klavierspiil isch dur tächnisch suverääni Interpretazioon, Täxtdreii, strukturälli Klaarhait, rhythmischi Bregnanz un hoochi chlangligi Sänsibiliteet gchännzaichnet gsii. Är het jedwääderi Säntimentalitet oder Affektierthait vum Uusdruck vermiide. Dank dr Kunzäntrazioon uf d Daarstellig vum musikaalische Ghalt isch dr Studer dr unterschiidligschte stilischtische Aafoorderige vu dr Klaviermusik zwische Bach un Ravel in exemplaarischen Yyspiilige gräächt woore. Ä het doodermit d Zyylede vu grooße Schwyzer Pianischte im 20. Jorhundert vum [[Edwin Fischer]] un em [[Paul Baumgartner (Pianist)|Paul Baumgartner]] wytergfiert. Ab Mitti vu dr 1960er Joor isch dr Studer reegelmääßig as Solischt an Schwyzer Musikfeschtiwäl ufdrätte, zem Byschpel am ''Festival Tibor Varga'' ([[Sion|Sittu]]), em ''Festival Yehudi Menuhin'' ([[Gstaad]]), de ''Internationale Musikfestwochen'' Luzern (hite [[Lucerne Festival]]) un de ''Internationale Junifestwochen'' Züri (hite [[Festspiele Zürich]]). Dr Studer het mit internazionaal renommierte Dirigänte zämegschafft, doodrunter Charles Dutoit, Zdeněk Mácal, Paul Klecki, Armin Jordan, Wolfgang Sawallisch, Erich Leinsdorf, Esa-Pekka Salonen, Rafael Frühbeck de Burgos, Fritz Rieger, Herbert Blomstedt, Gerd Albrecht un Antal Doráti. Ann 2001 het dr Studer syni Ufdritt bi Kunzärt un sy Brofässuur am Bärner Kunservatoorium wäg eme chroonische Gheerlyyde mieße ufgee. 2024 isch er mit [[Exit (Schweiz)|Exit]] freiwillig us em Lääbe gschiide.<ref>[https://www.hommages.ch/fr/avis-de-deces/michael-studer/pdf/267250 Druuraazaig] uf ''hommages.ch'' (PDF)</ref> == Yyspiilige == Dr Michael Studer het fir s Schallblatte-Label ''Luna'', wun er grindet ghaa het, ab Ändi 1960er Joor druf fimf LP Soolowäärch vu [[Johannes Brahms|Brahms]], [[Frédéric Chopin|Chopin]], [[Claude Debussy|Debussy]], [[Franz Liszt|Liszt]], [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozart]], [[Maurice Ravel|Ravel]], [[Franz Schubert|Schubert]] un [[Robert Schumann|Schumann]] yygspiilt. Anderi Ufnaame het er bi verschiidene Schwyzer Label gmacht. Bi ''Jecklin'' isch e LP mit Melodraame vum [[Richard Strauss|Strauss]], em [[Friedrich Nietzsche|Nietzsche]] un em Liszt uusechuu; sy chinschtlerische Paartner as Sprächer isch doo dr Gert Westphal gsii. Fir ''Claves Records'' het dr Studer Wäärch vu [[Johann Sebastian Bach|Bach]], [[Joseph Haydn|Haydn]], Mozart (Klavierkunzärt Nr. 9, 11 un 12 mit em Helmut Müller-Brühl), [[Sergej Rachmaninow|Rachmaninow]] un Schumann ufgnuu. Sy letschti Yyspiilig vu 1999 het Wäärch vum Chopin gulte un isch vu ''Müller & Schade'' broduziert woore. Anne 2007 het ''Claves Records'' e rebresäntatiivi Uuswaal vu s Studers Yyspiilige us de Joor 1971 bis 1999 unter em Titel ''Michael Studer – The Legacy'' uusegee, ergänzt um zwee Kunzärtmitschnitt vum [[Schweizer Radio DRS|Schwyzer Rundfunk]] mit em Klavierkunzärt G-Dur vum Ravel (mit em [[Orchestre de la Suisse Romande]] unter em Sawallisch) un em Klavierkunzärt Nr. 2 g-moll vum [[Camille Saint-Saëns]] (mit em [[Orchestre de Chambre de Lausanne]] unter em Rieger). == Literatuur == Olivier Verrey, Antonin Scherrer und Michael Studer im Booklet der CD-Edition ''Michael Studer – The Legacy.'' [Claves Records 50-2713/18, 6 CDs (2007)] == Weblink == * {{DNB-Portal|134574168}} * {{Discogs|2602011}} == Fueßnote == <references /> {{Normdaten}} {{Übersetzungshinweis|1 = de |2 = Michael_Studer |3 = dütsch|4 = 244597275 }} {{SORTIERUNG:Studer, Michael}} [[Kategorie:Pianist]] [[Kategorie:Schwizer Musiker]] [[Kategorie:Person (Bärn)]] [[Kategorie:Schwiizer]] [[Kategorie:Maa]] mtj5obphzqaa6nhpuk6hpro5egwx8lp Irène Schweizer 0 92714 1062184 2024-11-29T08:13:09Z Holder 491 Die Syte isch nöi erstellt worde: [[Datei:Irene Schweizer (Annamarie Ursula) P1120602.JPG|mini|hochkant|d Irène Schweizer im Kölner Loft (2014)]] D '''Irène Schweizer''' (* [[2. Juni|2. Juuni]] [[1941]] z [[Schaffhausen|Schafuuse]]; † [[16. Juli |16. Juuli]] [[2024]] z [[Zürich|Züri]]) isch e [[Schweiz|Schwyzer]] [[Klavier|Pianischti]] un [[Schlagzeug|Schlaagzyygeri]] gsii, wu zue dr Grinder*ne vum europäische [[Free Jazz]] zellt.<ref name="WDR">{{Internetquelle |url=https://www1.w… 1062184 wikitext text/x-wiki [[Datei:Irene Schweizer (Annamarie Ursula) P1120602.JPG|mini|hochkant|d Irène Schweizer im Kölner Loft (2014)]] D '''Irène Schweizer''' (* [[2. Juni|2. Juuni]] [[1941]] z [[Schaffhausen|Schafuuse]]; † [[16. Juli |16. Juuli]] [[2024]] z [[Zürich|Züri]]) isch e [[Schweiz|Schwyzer]] [[Klavier|Pianischti]] un [[Schlagzeug|Schlaagzyygeri]] gsii, wu zue dr Grinder*ne vum europäische [[Free Jazz]] zellt.<ref name="WDR">{{Internetquelle |url=https://www1.wdr.de/kultur/kulturnachrichten/irene-schweizer-jazzmusikerin-gestorben-100.html |titel=Jazzmusikerin Irène Schweizer gestorben |werk=WDR |datum=2024-07-17 |sprache=de |abruf=2024-07-17}}</ref> In ire aigeständige, syt de frieje 1960er Joor kunsequänt entwickleten Aarbet isch s um e «eine frei improvisierende Spielweise, die Geräusche, perkussive Elemente, schnelle, teils mit den Armen angeschlagene Clusters und konventionellere Pianotechniken miteinander verbindet», gange.<ref>zit. no Martin Kunzler: ''Jazz-Lexikon.'' Band 2: ''M–Z'' (= ''rororo-Sachbuch.'' Band 16513). 2. Auflage. Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 2004, ISBN 3-499-16513-9.</ref> Si het as «Europas erfahrenste Jazzpianistin» gulte.<ref>Ulrich Stock: [https://www.zeit.de/online/2005/41/schweizer ''Fräulein Schweizer erreicht den Gipfel.''] In: ''Die Zeit.'' 12. Mai 2005.</ref> == Lääbe un Wiirke == D Schweizer het ase chlai zeerscht [[Akkordeon|Handoorgele]] gleert, un het si derno ab em Alter vu zelf Joor zeerscht autodidaktisch mit [[Klavier]] un [[Schlagzeug|Schlaagzyyg]] bscheftigt, vooreb si Unterriicht bi me Privaatleerer iiberchuu het. As Vierzeejeerigi het si Schlaagzyyg in ere Dixielandband gspiilt. Noch em Bsuech vun ere Handelsschuel het si as Sekreteeri gschafft. Anne 1958 het si mit Modern Jazz aagfange un isch bis 1961 all Joor mit de ''Modern Jazz Preachers'' bim Amateurfestival z Züri ufdrätte, 1960 as Siigeri. Si het dr [[Abdullah Ibrahim]] un d ''Blue Notes'' um dr [[Chris McGregor]] (im legändeere Jazzcafé Africana z Zürich) un dr [[Cecil Taylor]] (1966) chännegleert un sich dur die zum Free Jazz chuu.<ref name="MR">{{Internetquelle |autor=[[Michael Rüsenberg]] |url=https://jazzcity.de/index.php/news/3026-irene-schweizer-1941-2024 |titel=Irene Schweizer, 1941-2024 |werk=jazzcity.de |datum=2024-07-17 |sprache=de |abruf=2024-07-18}}</ref> Vor allem mit irem Trio, wu syter 1963 dr Schlaagzyyger [[Mani Neumeier]] un dr Bassischt [[Uli Trepte]] (beedi speeter bi [[Guru Guru]]), syt 1968 no dr Schlaagzyyger [[Pierre Favre (Schlagzeuger)|Pierre Favre]] un dr Bassischt [[Peter Kowald]] derzue gheert hän, het si uf vyyl Festival gspiilt. Noch ere Zyt vu dr Suechi, wu si u.&nbsp;a. im Trio mit em [[Buschi Niebergall]] un em [[Allen Blairman]] ufdrätten isch, het si ab 1973 mit em Saxofonischt [[Rüdiger Carl]] zämegschafft, zem Dail wiider as Trio mit em siidafrikaanische Schlaagzyyg Louis Moholo. Ab 1976, wu si bim [[Jazz Festival Willisau]] e spektakuleere Erfolg gfyyrt het ''(Musical Monsters)'', het si aa Soolo-Kunzärt gee. D Schweizer het u faire Syt di ganz frei Imbrovisazioon gäärn ghaa, uf dr andre Syte findet me in ire Musik aber aa Aachläng an dradizionälleri Foorme un Kumpesizioone vu Klassiker wie [[Thelonious Monk]] un [[Duke Ellington]] un an di siidafrikaanisch Musik. Näb dr Musik het si si scho frie au as Feminischti engaschiert. Si isch um 1980 aa in dr [[Feminist Improvising Group]] aktiiv gsii; s Trio ''Les Diaboliques'' mit dr [[Joëlle Léandre]] un dr [[Maggie Nicols]] het des au refläktiert. In de 1990er Joor het si aa mit dr [[Marilyn Crispell]], em ''London Jazz Composers’ Orchestra'' un [[Co Streiff]] zämegschafft, un aa im Trio mit dr [[Makaya Ntshoko]] un [[Omri Ziegele]]. In dr Schweizer Jazzszeene isch si aa wiichtig gsii as Organisaateri. Si het zum Byyschpel zum Entstoo vum [[Taktlos Festival]] (Züri) un vum Label [[Intakt Records]] byydrait. Ire letscht Album ''Celebration'', wu in Zämenaarbet mit em Schlaagzyyger [[Hamid Drake]] entstanden isch, «legt einmal mehr Zeugnis ab von ihrem energischen und eigenständigen Personalstil».<ref>{{Internetquelle |autor=Florian Bissig |url=https://www.nzz.ch/amp/feuilleton/irene-schweizer-die-grande-dame-des-schweizer-jazz-wird-achtzig-ld.1627399 |titel=Irène Schweizer ist die Grande Dame des Schweizer Jazz. Als erste und lange einzige Frau war sie Teil der europäischen Free-Jazz-Szene. Irène Schweizer wird achtzig |werk=[[Neue Zürcher Zeitung]] |datum=2021-06-02 |abruf=2022-01-05}}</ref> D Schweizer het z Züri-[[Aussersihl|Ussersihl]] gwoont. Anne 2007 het si bi de [[Schweizer Parlamentswahlen 2007|Nazionaalrootswaale]] fir di [[Alternative Liste (Schweiz)|Alternatiiv Lischt]] kandidiert.<ref>{{Internetquelle |autor=Ulrich Stock |url=https://www.zeit.de/2016/18/jazz-pianistin-irene-schweizer |titel=Irène Schweizer. Das Üben einfach mal lassen |werk=Die Zeit |datum=2016-05-24 |abruf=2016-05-26}}</ref> Si isch [[lesbisch]] gsii un het si fir d Glyychberäächtigung yygsetzt.<ref>{{Internetquelle |autor=Bettina Dyttrich |url=https://www.woz.ch/0816/durch-den-monat-mit-irene-schweizer-teil-3/wie-wird-der-kopf-leer |titel=Durch den Monat mit Irène Schweizer (Teil 3). Wie wird der Kopf leer? |werk=WOZ Die Wochenzeitung |datum=2012-02-07 |abruf=2022-12-20 |kommentar=Interview}}</ref> Am 16. Juuli 2024 isch si noch ere lange Chranket im Alter vu 83 Joor z Züri gstoorbe.<ref name="WDR" /><ref name="MR" /> == Bryys un Uuszaichnige == D Schweizer het anne 1990 dr Kultuurbryys vu dr Stadt Schafuuse iiberchuu un 1991 dr Chunschtbryys vu dr Stadt Züri. D Schwyzer Reschiseeri [[Gitta Gsell]] het s Lääbe vu dr Jazzmuusikeri in eme Film dokemäntiert.<ref>Ulrich Stock: [https://www.woz.ch/0540/irene-schweizer/die-erste-frau-am-klavier ''Die erste Frau am Klavier.''] In: ''WOZ Die Wochenzeitung.'' 6. Oktober 2005.</ref> 2013 isch si mit dr «Nachtigall 2013», em Sunderbryys vu dr dytsche Schallblattekritik, uuszaichnet woore. In dr Laudazio het me «künstlerische und persönliche Integrität, ihr freundliches Wesen, ihre kreative Unruhe, ihr Organisationstalent, ihre Vielseitigkeit und ihre Präsenz in den verschiedensten Verbindungen und natürlich, über allem, ihre Entwicklung als Pianistin» globt; die Aigeschafte «machten sie zu einer der spannendsten Figuren des Jazz».<ref>[https://www.musikzeitung.ch/de/resonance/jazz/2013/01/irene-schweizer.html ''Irène Schweizer ist «Nachtigall 2013».''] In: ''Schweizer Musikzeitung.'' 30. Jänner 2013.</ref> Im Joor 2018 isch si mit em Kultuurbryys vum Kanton Züri un aa mit em Schwyzer Grand Prix Musik, wu mit 100'000 Franke dotiert isch, uuszaichnet woore.<ref>Christoph Merki: [https://www.bazonline.ch/irene-schweizer-erhaelt-schweizer-musikpreis-938215736561 ''Irène Schweizer erhält Schweizer Musikpreis.''] In: ''Basler Zeitung.'' 8. Mai 2018.</ref> == Wäärch == En guete Iiberblick iber s Schaffe vu dr Irène Schweizer gän die CD: * Irène Schweizer: ''Portrait'' (Intakt CD 105 / 2005) * Irène Schweizer – Hamid Drake: ''Celebration'' (Intakt 2020) == Literatuur == * Lislot Frei: ''Schweizer Irène.'' In: Bruno Spoerri (Hrsg.): ''Biografisches Lexikon des Schweizer Jazz.'' CD-Beilage zu: Bruno Spoerri (Hrsg.): ''Jazz in der Schweiz. Geschichte und Geschichten.'' Chronos-Verlag, Zürich 2005, ISBN 3-0340-0739-6. * Christian Broecking: ''Dieses unbändige Gefühl der Freiheit. Irène Schweizer – Jazz, Avantgarde, Politik.'' Creative People Books, Berlin 2016, ISBN 978-3-938763-44-5. == Film == * '' Irène Schweizer.'' Film von Gitta Gsell, 2005. == Weblink == {{Commonscat|Irene Schweizer|Irène Schweizer|audio=0|video=0}} * [https://www.intaktrec.ch/schweizer-a.htm Websyte] bi Intakt (mit Diskografy, Interview un Bspächige) * {{Nationalphonothek}} * [http://www.fmp-label.de/freemusicproduction/musiker/schweizer.html Daildiskografy] vum Label FMP * Maxi Broecking: ''[https://www.zeit.de/kultur/musik/2024-07/irene-schweizer-free-jazz-pianistin-tot-nachruf Irène Schweizer: Eine Gigantin der improvisierten Musik],'' Zeit online, 17. Juuli 2024 == Fueßnote == <references /> {{Normdaten}} {{Übersetzungshinweis|1 = de|2 = Irène_Schweizer |3 = dütsch |4 = 247406357 }} {{SORTIERUNG:Schweizer, Irene}} [[Kategorie:Pianist]] [[Kategorie:Schlagzüüger]] [[Kategorie:Jazz-Musiker]] [[Kategorie:Schwizer Musiker]] [[Kategorie:Person (Kanton Schaffuuse)]] [[Kategorie:Person (Züri)]] [[Kategorie:AL-Mitglied (Schweiz)]] [[Kategorie:Schwiizer]] [[Kategorie:Frau]] gifob2vk9cj9pdiua1grzdatg3satix 1062185 1062184 2024-11-29T08:15:40Z Holder 491 1062185 wikitext text/x-wiki [[Datei:Irene Schweizer (Annamarie Ursula) P1120602.JPG|mini|hochkant|d Irène Schweizer im Kölner Loft (2014)]] D '''Irène Schweizer''' (* [[2. Juni|2. Juuni]] [[1941]] z [[Schaffhausen|Schafuuse]]; † [[16. Juli |16. Juuli]] [[2024]] z [[Zürich|Züri]]) isch e [[Schweiz|Schwyzer]] [[Klavier|Pianischti]] un [[Schlagzeug|Schlaagzyygeri]] gsii, wu zue dr Grinder*ne vum europäische [[Free Jazz]] zellt.<ref name="WDR">{{Internetquelle |url=https://www1.wdr.de/kultur/kulturnachrichten/irene-schweizer-jazzmusikerin-gestorben-100.html |titel=Jazzmusikerin Irène Schweizer gestorben |werk=WDR |datum=2024-07-17 |sprache=de |abruf=2024-07-17}}</ref> In ire aigeständige, syt de frieje 1960er Joor kunsequänt entwickleten Aarbet isch s um e «frei improvisierti Spiilwyys, wu Gryysch, perkussiivi Elemänt, schnälli, zum Dail mit de Äärm gschlaani Cluster un kunvänzionälli Pianotächnike mitenander verbindet», gange.<ref>zitiert no Martin Kunzler: ''Jazz-Lexikon.'' Band 2: ''M–Z'' (= ''rororo-Sachbuch.'' Band 16513). 2. Auflage. Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 2004, ISBN 3-499-16513-9.</ref> Si het as «Europas erfahrenste Jazzpianistin» gulte.<ref>Ulrich Stock: [https://www.zeit.de/online/2005/41/schweizer ''Fräulein Schweizer erreicht den Gipfel.''] In: ''Die Zeit.'' 12. Mai 2005.</ref> == Lääbe un Wiirke == D Schweizer het ase chlai zeerscht [[Akkordeon|Handoorgele]] gleert, un het si derno ab em Alter vu zelf Joor zeerscht autodidaktisch mit [[Klavier]] un [[Schlagzeug|Schlaagzyyg]] bscheftigt, vooreb si Unterriicht bi me Privaatleerer iiberchuu het. As Vierzeejeerigi het si Schlaagzyyg in ere Dixielandband gspiilt. Noch em Bsuech vun ere Handelsschuel het si as Sekreteeri gschafft. Anne 1958 het si mit Modern Jazz aagfange un isch bis 1961 all Joor mit de ''Modern Jazz Preachers'' bim Amateurfestival z Züri ufdrätte, 1960 as Siigeri. Si het dr [[Abdullah Ibrahim]] un d ''Blue Notes'' um dr [[Chris McGregor]] (im legändeere Jazzcafé Africana z Zürich) un dr [[Cecil Taylor]] (1966) chännegleert un sich dur die zum Free Jazz chuu.<ref name="MR">{{Internetquelle |autor=[[Michael Rüsenberg]] |url=https://jazzcity.de/index.php/news/3026-irene-schweizer-1941-2024 |titel=Irene Schweizer, 1941-2024 |werk=jazzcity.de |datum=2024-07-17 |sprache=de |abruf=2024-07-18}}</ref> Vor allem mit irem Trio, wu syter 1963 dr Schlaagzyyger [[Mani Neumeier]] un dr Bassischt [[Uli Trepte]] (beedi speeter bi [[Guru Guru]]), syt 1968 no dr Schlaagzyyger [[Pierre Favre (Schlagzeuger)|Pierre Favre]] un dr Bassischt [[Peter Kowald]] derzue gheert hän, het si uf vyyl Festival gspiilt. Noch ere Zyt vu dr Suechi, wu si u.&nbsp;a. im Trio mit em [[Buschi Niebergall]] un em [[Allen Blairman]] ufdrätten isch, het si ab 1973 mit em Saxofonischt [[Rüdiger Carl]] zämegschafft, zem Dail wiider as Trio mit em siidafrikaanische Schlaagzyyg Louis Moholo. Ab 1976, wu si bim [[Jazz Festival Willisau]] e spektakuleere Erfolg gfyyrt het ''(Musical Monsters)'', het si aa Soolo-Kunzärt gee. D Schweizer het u faire Syt di ganz frei Imbrovisazioon gäärn ghaa, uf dr andre Syte findet me in ire Musik aber aa Aachläng an dradizionälleri Foorme un Kumpesizioone vu Klassiker wie [[Thelonious Monk]] un [[Duke Ellington]] un an di siidafrikaanisch Musik. Näb dr Musik het si si scho frie au as Feminischti engaschiert. Si isch um 1980 aa in dr [[Feminist Improvising Group]] aktiiv gsii; s Trio ''Les Diaboliques'' mit dr [[Joëlle Léandre]] un dr [[Maggie Nicols]] het des au refläktiert. In de 1990er Joor het si aa mit dr [[Marilyn Crispell]], em ''London Jazz Composers’ Orchestra'' un [[Co Streiff]] zämegschafft, un aa im Trio mit dr [[Makaya Ntshoko]] un [[Omri Ziegele]]. In dr Schweizer Jazzszeene isch si aa wiichtig gsii as Organisaateri. Si het zum Byyschpel zum Entstoo vum [[Taktlos Festival]] (Züri) un vum Label [[Intakt Records]] byydrait. Ire letscht Album ''Celebration'', wu in Zämenaarbet mit em Schlaagzyyger [[Hamid Drake]] entstanden isch, «legt einmal mehr Zeugnis ab von ihrem energischen und eigenständigen Personalstil».<ref>{{Internetquelle |autor=Florian Bissig |url=https://www.nzz.ch/amp/feuilleton/irene-schweizer-die-grande-dame-des-schweizer-jazz-wird-achtzig-ld.1627399 |titel=Irène Schweizer ist die Grande Dame des Schweizer Jazz. Als erste und lange einzige Frau war sie Teil der europäischen Free-Jazz-Szene. Irène Schweizer wird achtzig |werk=[[Neue Zürcher Zeitung]] |datum=2021-06-02 |abruf=2022-01-05}}</ref> D Schweizer het z Züri-[[Aussersihl|Ussersihl]] gwoont. Anne 2007 het si bi de [[Schweizer Parlamentswahlen 2007|Nazionaalrootswaale]] fir di [[Alternative Liste (Schweiz)|Alternatiiv Lischt]] kandidiert.<ref>{{Internetquelle |autor=Ulrich Stock |url=https://www.zeit.de/2016/18/jazz-pianistin-irene-schweizer |titel=Irène Schweizer. Das Üben einfach mal lassen |werk=Die Zeit |datum=2016-05-24 |abruf=2016-05-26}}</ref> Si isch [[lesbisch]] gsii un het si fir d Glyychberäächtigung yygsetzt.<ref>{{Internetquelle |autor=Bettina Dyttrich |url=https://www.woz.ch/0816/durch-den-monat-mit-irene-schweizer-teil-3/wie-wird-der-kopf-leer |titel=Durch den Monat mit Irène Schweizer (Teil 3). Wie wird der Kopf leer? |werk=WOZ Die Wochenzeitung |datum=2012-02-07 |abruf=2022-12-20 |kommentar=Interview}}</ref> Am 16. Juuli 2024 isch si noch ere lange Chranket im Alter vu 83 Joor z Züri gstoorbe.<ref name="WDR" /><ref name="MR" /> == Bryys un Uuszaichnige == D Schweizer het anne 1990 dr Kultuurbryys vu dr Stadt Schafuuse iiberchuu un 1991 dr Chunschtbryys vu dr Stadt Züri. D Schwyzer Reschiseeri [[Gitta Gsell]] het s Lääbe vu dr Jazzmuusikeri in eme Film dokemäntiert.<ref>Ulrich Stock: [https://www.woz.ch/0540/irene-schweizer/die-erste-frau-am-klavier ''Die erste Frau am Klavier.''] In: ''WOZ Die Wochenzeitung.'' 6. Oktober 2005.</ref> 2013 isch si mit dr «Nachtigall 2013», em Sunderbryys vu dr dytsche Schallblattekritik, uuszaichnet woore. In dr Laudazio het me «künstlerische und persönliche Integrität, ihr freundliches Wesen, ihre kreative Unruhe, ihr Organisationstalent, ihre Vielseitigkeit und ihre Präsenz in den verschiedensten Verbindungen und natürlich, über allem, ihre Entwicklung als Pianistin» globt; die Aigeschafte «machten sie zu einer der spannendsten Figuren des Jazz».<ref>[https://www.musikzeitung.ch/de/resonance/jazz/2013/01/irene-schweizer.html ''Irène Schweizer ist «Nachtigall 2013».''] In: ''Schweizer Musikzeitung.'' 30. Jänner 2013.</ref> Im Joor 2018 isch si mit em Kultuurbryys vum Kanton Züri un aa mit em Schwyzer Grand Prix Musik, wu mit 100'000 Franke dotiert isch, uuszaichnet woore.<ref>Christoph Merki: [https://www.bazonline.ch/irene-schweizer-erhaelt-schweizer-musikpreis-938215736561 ''Irène Schweizer erhält Schweizer Musikpreis.''] In: ''Basler Zeitung.'' 8. Mai 2018.</ref> == Wäärch == En guete Iiberblick iber s Schaffe vu dr Irène Schweizer gän die CD: * Irène Schweizer: ''Portrait'' (Intakt CD 105 / 2005) * Irène Schweizer – Hamid Drake: ''Celebration'' (Intakt 2020) == Literatuur == * Lislot Frei: ''Schweizer Irène.'' In: Bruno Spoerri (Hrsg.): ''Biografisches Lexikon des Schweizer Jazz.'' CD-Beilage zu: Bruno Spoerri (Hrsg.): ''Jazz in der Schweiz. Geschichte und Geschichten.'' Chronos-Verlag, Zürich 2005, ISBN 3-0340-0739-6. * Christian Broecking: ''Dieses unbändige Gefühl der Freiheit. Irène Schweizer – Jazz, Avantgarde, Politik.'' Creative People Books, Berlin 2016, ISBN 978-3-938763-44-5. == Film == * '' Irène Schweizer.'' Film von Gitta Gsell, 2005. == Weblink == {{Commonscat|Irene Schweizer|Irène Schweizer|audio=0|video=0}} * [https://www.intaktrec.ch/schweizer-a.htm Websyte] bi Intakt (mit Diskografy, Interview un Bspächige) * {{Nationalphonothek}} * [http://www.fmp-label.de/freemusicproduction/musiker/schweizer.html Daildiskografy] vum Label FMP * Maxi Broecking: ''[https://www.zeit.de/kultur/musik/2024-07/irene-schweizer-free-jazz-pianistin-tot-nachruf Irène Schweizer: Eine Gigantin der improvisierten Musik],'' Zeit online, 17. Juuli 2024 == Fueßnote == <references /> {{Normdaten}} {{Übersetzungshinweis|1 = de|2 = Irène_Schweizer |3 = dütsch |4 = 247406357 }} {{SORTIERUNG:Schweizer, Irene}} [[Kategorie:Pianist]] [[Kategorie:Schlagzüüger]] [[Kategorie:Jazz-Musiker]] [[Kategorie:Schwizer Musiker]] [[Kategorie:Person (Kanton Schaffuuse)]] [[Kategorie:Person (Züri)]] [[Kategorie:AL-Mitglied (Schweiz)]] [[Kategorie:Schwiizer]] [[Kategorie:Frau]] 4w5zj1itj9lkyyqdsfclxvobv9uc17s 1062186 1062185 2024-11-29T08:15:58Z Holder 491 1062186 wikitext text/x-wiki [[Datei:Irene Schweizer (Annamarie Ursula) P1120602.JPG|mini|hochkant|d Irène Schweizer im Kölner Loft (2014)]] D '''Irène Schweizer''' (* [[2. Juni|2. Juuni]] [[1941]] z [[Schaffhausen|Schafuuse]]; † [[16. Juli |16. Juuli]] [[2024]] z [[Zürich|Züri]]) isch e [[Schweiz|Schwyzer]] [[Klavier|Pianischti]] un [[Schlagzeug|Schlaagzyygeri]] gsii, wu zue dr Grinder*ne vum europäische [[Free Jazz]] zellt.<ref name="WDR">{{Internetquelle |url=https://www1.wdr.de/kultur/kulturnachrichten/irene-schweizer-jazzmusikerin-gestorben-100.html |titel=Jazzmusikerin Irène Schweizer gestorben |werk=WDR |datum=2024-07-17 |sprache=de |abruf=2024-07-17}}</ref> In ire aigeständige, syt de frieje 1960er Joor kunsequänt entwickleten Aarbet isch s um e frei improvisierti Spiilwyys, wu Gryysch, perkussiivi Elemänt, schnälli, zum Dail mit de Äärm gschlaani Cluster un kunvänzionälli Pianotächnike mitenander verbindet, gange.<ref>no Martin Kunzler: ''Jazz-Lexikon.'' Band 2: ''M–Z'' (= ''rororo-Sachbuch.'' Band 16513). 2. Auflage. Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 2004, ISBN 3-499-16513-9.</ref> Si het as «Europas erfahrenste Jazzpianistin» gulte.<ref>Ulrich Stock: [https://www.zeit.de/online/2005/41/schweizer ''Fräulein Schweizer erreicht den Gipfel.''] In: ''Die Zeit.'' 12. Mai 2005.</ref> == Lääbe un Wiirke == D Schweizer het ase chlai zeerscht [[Akkordeon|Handoorgele]] gleert, un het si derno ab em Alter vu zelf Joor zeerscht autodidaktisch mit [[Klavier]] un [[Schlagzeug|Schlaagzyyg]] bscheftigt, vooreb si Unterriicht bi me Privaatleerer iiberchuu het. As Vierzeejeerigi het si Schlaagzyyg in ere Dixielandband gspiilt. Noch em Bsuech vun ere Handelsschuel het si as Sekreteeri gschafft. Anne 1958 het si mit Modern Jazz aagfange un isch bis 1961 all Joor mit de ''Modern Jazz Preachers'' bim Amateurfestival z Züri ufdrätte, 1960 as Siigeri. Si het dr [[Abdullah Ibrahim]] un d ''Blue Notes'' um dr [[Chris McGregor]] (im legändeere Jazzcafé Africana z Zürich) un dr [[Cecil Taylor]] (1966) chännegleert un sich dur die zum Free Jazz chuu.<ref name="MR">{{Internetquelle |autor=[[Michael Rüsenberg]] |url=https://jazzcity.de/index.php/news/3026-irene-schweizer-1941-2024 |titel=Irene Schweizer, 1941-2024 |werk=jazzcity.de |datum=2024-07-17 |sprache=de |abruf=2024-07-18}}</ref> Vor allem mit irem Trio, wu syter 1963 dr Schlaagzyyger [[Mani Neumeier]] un dr Bassischt [[Uli Trepte]] (beedi speeter bi [[Guru Guru]]), syt 1968 no dr Schlaagzyyger [[Pierre Favre (Schlagzeuger)|Pierre Favre]] un dr Bassischt [[Peter Kowald]] derzue gheert hän, het si uf vyyl Festival gspiilt. Noch ere Zyt vu dr Suechi, wu si u.&nbsp;a. im Trio mit em [[Buschi Niebergall]] un em [[Allen Blairman]] ufdrätten isch, het si ab 1973 mit em Saxofonischt [[Rüdiger Carl]] zämegschafft, zem Dail wiider as Trio mit em siidafrikaanische Schlaagzyyg Louis Moholo. Ab 1976, wu si bim [[Jazz Festival Willisau]] e spektakuleere Erfolg gfyyrt het ''(Musical Monsters)'', het si aa Soolo-Kunzärt gee. D Schweizer het u faire Syt di ganz frei Imbrovisazioon gäärn ghaa, uf dr andre Syte findet me in ire Musik aber aa Aachläng an dradizionälleri Foorme un Kumpesizioone vu Klassiker wie [[Thelonious Monk]] un [[Duke Ellington]] un an di siidafrikaanisch Musik. Näb dr Musik het si si scho frie au as Feminischti engaschiert. Si isch um 1980 aa in dr [[Feminist Improvising Group]] aktiiv gsii; s Trio ''Les Diaboliques'' mit dr [[Joëlle Léandre]] un dr [[Maggie Nicols]] het des au refläktiert. In de 1990er Joor het si aa mit dr [[Marilyn Crispell]], em ''London Jazz Composers’ Orchestra'' un [[Co Streiff]] zämegschafft, un aa im Trio mit dr [[Makaya Ntshoko]] un [[Omri Ziegele]]. In dr Schweizer Jazzszeene isch si aa wiichtig gsii as Organisaateri. Si het zum Byyschpel zum Entstoo vum [[Taktlos Festival]] (Züri) un vum Label [[Intakt Records]] byydrait. Ire letscht Album ''Celebration'', wu in Zämenaarbet mit em Schlaagzyyger [[Hamid Drake]] entstanden isch, «legt einmal mehr Zeugnis ab von ihrem energischen und eigenständigen Personalstil».<ref>{{Internetquelle |autor=Florian Bissig |url=https://www.nzz.ch/amp/feuilleton/irene-schweizer-die-grande-dame-des-schweizer-jazz-wird-achtzig-ld.1627399 |titel=Irène Schweizer ist die Grande Dame des Schweizer Jazz. Als erste und lange einzige Frau war sie Teil der europäischen Free-Jazz-Szene. Irène Schweizer wird achtzig |werk=[[Neue Zürcher Zeitung]] |datum=2021-06-02 |abruf=2022-01-05}}</ref> D Schweizer het z Züri-[[Aussersihl|Ussersihl]] gwoont. Anne 2007 het si bi de [[Schweizer Parlamentswahlen 2007|Nazionaalrootswaale]] fir di [[Alternative Liste (Schweiz)|Alternatiiv Lischt]] kandidiert.<ref>{{Internetquelle |autor=Ulrich Stock |url=https://www.zeit.de/2016/18/jazz-pianistin-irene-schweizer |titel=Irène Schweizer. Das Üben einfach mal lassen |werk=Die Zeit |datum=2016-05-24 |abruf=2016-05-26}}</ref> Si isch [[lesbisch]] gsii un het si fir d Glyychberäächtigung yygsetzt.<ref>{{Internetquelle |autor=Bettina Dyttrich |url=https://www.woz.ch/0816/durch-den-monat-mit-irene-schweizer-teil-3/wie-wird-der-kopf-leer |titel=Durch den Monat mit Irène Schweizer (Teil 3). Wie wird der Kopf leer? |werk=WOZ Die Wochenzeitung |datum=2012-02-07 |abruf=2022-12-20 |kommentar=Interview}}</ref> Am 16. Juuli 2024 isch si noch ere lange Chranket im Alter vu 83 Joor z Züri gstoorbe.<ref name="WDR" /><ref name="MR" /> == Bryys un Uuszaichnige == D Schweizer het anne 1990 dr Kultuurbryys vu dr Stadt Schafuuse iiberchuu un 1991 dr Chunschtbryys vu dr Stadt Züri. D Schwyzer Reschiseeri [[Gitta Gsell]] het s Lääbe vu dr Jazzmuusikeri in eme Film dokemäntiert.<ref>Ulrich Stock: [https://www.woz.ch/0540/irene-schweizer/die-erste-frau-am-klavier ''Die erste Frau am Klavier.''] In: ''WOZ Die Wochenzeitung.'' 6. Oktober 2005.</ref> 2013 isch si mit dr «Nachtigall 2013», em Sunderbryys vu dr dytsche Schallblattekritik, uuszaichnet woore. In dr Laudazio het me «künstlerische und persönliche Integrität, ihr freundliches Wesen, ihre kreative Unruhe, ihr Organisationstalent, ihre Vielseitigkeit und ihre Präsenz in den verschiedensten Verbindungen und natürlich, über allem, ihre Entwicklung als Pianistin» globt; die Aigeschafte «machten sie zu einer der spannendsten Figuren des Jazz».<ref>[https://www.musikzeitung.ch/de/resonance/jazz/2013/01/irene-schweizer.html ''Irène Schweizer ist «Nachtigall 2013».''] In: ''Schweizer Musikzeitung.'' 30. Jänner 2013.</ref> Im Joor 2018 isch si mit em Kultuurbryys vum Kanton Züri un aa mit em Schwyzer Grand Prix Musik, wu mit 100'000 Franke dotiert isch, uuszaichnet woore.<ref>Christoph Merki: [https://www.bazonline.ch/irene-schweizer-erhaelt-schweizer-musikpreis-938215736561 ''Irène Schweizer erhält Schweizer Musikpreis.''] In: ''Basler Zeitung.'' 8. Mai 2018.</ref> == Wäärch == En guete Iiberblick iber s Schaffe vu dr Irène Schweizer gän die CD: * Irène Schweizer: ''Portrait'' (Intakt CD 105 / 2005) * Irène Schweizer – Hamid Drake: ''Celebration'' (Intakt 2020) == Literatuur == * Lislot Frei: ''Schweizer Irène.'' In: Bruno Spoerri (Hrsg.): ''Biografisches Lexikon des Schweizer Jazz.'' CD-Beilage zu: Bruno Spoerri (Hrsg.): ''Jazz in der Schweiz. Geschichte und Geschichten.'' Chronos-Verlag, Zürich 2005, ISBN 3-0340-0739-6. * Christian Broecking: ''Dieses unbändige Gefühl der Freiheit. Irène Schweizer – Jazz, Avantgarde, Politik.'' Creative People Books, Berlin 2016, ISBN 978-3-938763-44-5. == Film == * '' Irène Schweizer.'' Film von Gitta Gsell, 2005. == Weblink == {{Commonscat|Irene Schweizer|Irène Schweizer|audio=0|video=0}} * [https://www.intaktrec.ch/schweizer-a.htm Websyte] bi Intakt (mit Diskografy, Interview un Bspächige) * {{Nationalphonothek}} * [http://www.fmp-label.de/freemusicproduction/musiker/schweizer.html Daildiskografy] vum Label FMP * Maxi Broecking: ''[https://www.zeit.de/kultur/musik/2024-07/irene-schweizer-free-jazz-pianistin-tot-nachruf Irène Schweizer: Eine Gigantin der improvisierten Musik],'' Zeit online, 17. Juuli 2024 == Fueßnote == <references /> {{Normdaten}} {{Übersetzungshinweis|1 = de|2 = Irène_Schweizer |3 = dütsch |4 = 247406357 }} {{SORTIERUNG:Schweizer, Irene}} [[Kategorie:Pianist]] [[Kategorie:Schlagzüüger]] [[Kategorie:Jazz-Musiker]] [[Kategorie:Schwizer Musiker]] [[Kategorie:Person (Kanton Schaffuuse)]] [[Kategorie:Person (Züri)]] [[Kategorie:AL-Mitglied (Schweiz)]] [[Kategorie:Schwiizer]] [[Kategorie:Frau]] qlfsxs1hmmm07bdkeqkfubf6m286l8y 1062192 1062186 2024-11-29T09:19:17Z Freigut 8945 1062192 wikitext text/x-wiki [[Datei:Irene Schweizer (Annamarie Ursula) P1120602.JPG|mini|hochkant|d Irène Schweizer im Kölner Loft (2014)]] D '''Irène Schweizer''' (* [[2. Juni|2. Juuni]] [[1941]] z [[Schaffhausen|Schafuuse]]; † [[16. Juli |16. Juuli]] [[2024]] z [[Zürich|Züri]]) isch e [[Schweiz|Schwyzer]] [[Klavier|Pianischti]] un [[Schlagzeug|Schlaagzyygeri]] gsii, wu zue dr Grinder*ne vum europäische [[Free Jazz]] zellt.<ref name="WDR">{{Internetquelle |url=https://www1.wdr.de/kultur/kulturnachrichten/irene-schweizer-jazzmusikerin-gestorben-100.html |titel=Jazzmusikerin Irène Schweizer gestorben |werk=WDR |datum=2024-07-17 |sprache=de |abruf=2024-07-17}}</ref> In ire aigeständige, syt de frieje 1960er Joor kunsequänt entwickleten Aarbet isch s um e frei improvisierti Spiilwyys, wu Gryysch, perkussiivi Elemänt, schnälli, zum Dail mit de Äärm gschlaani Cluster un kunvänzionälli Pianotächnike mitenander verbindet, gange.<ref>no Martin Kunzler: ''Jazz-Lexikon.'' Band 2: ''M–Z'' (= ''rororo-Sachbuch.'' Band 16513). 2. Auflage. Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 2004, ISBN 3-499-16513-9.</ref> Si het as «Europas erfahrenste Jazzpianistin» gulte.<ref>Ulrich Stock: [https://www.zeit.de/online/2005/41/schweizer ''Fräulein Schweizer erreicht den Gipfel.''] In: ''Die Zeit.'' 12. Mai 2005.</ref> == Lääbe un Wiirke == D Schweizer het ase chlai zeerscht [[Akkordeon|Handoorgele]] gleert, un het si derno ab em Alter vu zelf Joor zeerscht autodidaktisch mit [[Klavier]] un [[Schlagzeug|Schlaagzyyg]] bscheftigt, vooreb si Unterriicht bi me Privaatleerer iiberchuu het. As Vierzeejeerigi het si Schlaagzyyg in ere Dixielandband gspiilt. Noch em Bsuech vun ere Handelsschuel het si as Sekreteeri gschafft. Anne 1958 het si mit Modern Jazz aagfange un isch bis 1961 all Joor mit de ''Modern Jazz Preachers'' bim Amateurfestival z Züri ufdrätte, 1960 as Siigeri. Si het dr [[Abdullah Ibrahim]] un d ''Blue Notes'' um dr [[Chris McGregor]] (im legändeere Jazzcafé Africana z Zürich) un dr [[Cecil Taylor]] (1966) chännegleert un sich dur die zum Free Jazz chuu.<ref name="MR">{{Internetquelle |autor=Michael Rüsenberg |url=https://jazzcity.de/index.php/news/3026-irene-schweizer-1941-2024 |titel=Irene Schweizer, 1941-2024 |werk=jazzcity.de |datum=2024-07-17 |sprache=de |abruf=2024-07-18}}</ref> Vor allem mit irem Trio, wu syter 1963 dr Schlaagzyyger [[Mani Neumeier]] un dr Bassischt [[Uli Trepte]] (beedi speeter bi [[Guru Guru]]), syt 1968 no dr Schlaagzyyger [[Pierre Favre (Schlagzeuger)|Pierre Favre]] un dr Bassischt [[Peter Kowald]] derzue gheert hän, het si uf vyyl Festival gspiilt. Noch ere Zyt vu dr Suechi, wu si u.&nbsp;a. im Trio mit em [[Buschi Niebergall]] un em [[Allen Blairman]] ufdrätten isch, het si ab 1973 mit em Saxofonischt [[Rüdiger Carl]] zämegschafft, zem Dail wiider as Trio mit em siidafrikaanische Schlaagzyyg Louis Moholo. Ab 1976, wu si bim [[Jazz Festival Willisau]] e spektakuleere Erfolg gfyyrt het ''(Musical Monsters)'', het si aa Soolo-Kunzärt gee. D Schweizer het u faire Syt di ganz frei Imbrovisazioon gäärn ghaa, uf dr andre Syte findet me in ire Musik aber aa Aachläng an dradizionälleri Foorme un Kumpesizioone vu Klassiker wie [[Thelonious Monk]] un [[Duke Ellington]] un an di siidafrikaanisch Musik. Näb dr Musik het si si scho frie au as Feminischti engaschiert. Si isch um 1980 aa in dr [[Feminist Improvising Group]] aktiiv gsii; s Trio ''Les Diaboliques'' mit dr [[Joëlle Léandre]] un dr [[Maggie Nicols]] het des au refläktiert. In de 1990er Joor het si aa mit dr [[Marilyn Crispell]], em ''London Jazz Composers’ Orchestra'' un [[Co Streiff]] zämegschafft, un aa im Trio mit dr [[Makaya Ntshoko]] un [[Omri Ziegele]]. In dr Schweizer Jazzszeene isch si aa wiichtig gsii as Organisaateri. Si het zum Byyschpel zum Entstoo vum [[Taktlos Festival]] (Züri) un vum Label [[Intakt Records]] byydrait. Ire letscht Album ''Celebration'', wu in Zämenaarbet mit em Schlaagzyyger [[Hamid Drake]] entstanden isch, «legt einmal mehr Zeugnis ab von ihrem energischen und eigenständigen Personalstil».<ref>{{Internetquelle |autor=Florian Bissig |url=https://www.nzz.ch/amp/feuilleton/irene-schweizer-die-grande-dame-des-schweizer-jazz-wird-achtzig-ld.1627399 |titel=Irène Schweizer ist die Grande Dame des Schweizer Jazz. Als erste und lange einzige Frau war sie Teil der europäischen Free-Jazz-Szene. Irène Schweizer wird achtzig |werk=[[Neue Zürcher Zeitung]] |datum=2021-06-02 |abruf=2022-01-05}}</ref> D Schweizer het z Züri-[[Aussersihl|Ussersihl]] gwoont. Anne 2007 het si bi de [[Schweizer Parlamentswahlen 2007|Nazionaalrootswaale]] fir di [[Alternative Liste (Schweiz)|Alternatiiv Lischt]] kandidiert.<ref>{{Internetquelle |autor=Ulrich Stock |url=https://www.zeit.de/2016/18/jazz-pianistin-irene-schweizer |titel=Irène Schweizer. Das Üben einfach mal lassen |werk=Die Zeit |datum=2016-05-24 |abruf=2016-05-26}}</ref> Si isch [[lesbisch]] gsii un het si fir d Glyychberäächtigung yygsetzt.<ref>{{Internetquelle |autor=Bettina Dyttrich |url=https://www.woz.ch/0816/durch-den-monat-mit-irene-schweizer-teil-3/wie-wird-der-kopf-leer |titel=Durch den Monat mit Irène Schweizer (Teil 3). Wie wird der Kopf leer? |werk=WOZ Die Wochenzeitung |datum=2012-02-07 |abruf=2022-12-20 |kommentar=Interview}}</ref> Am 16. Juuli 2024 isch si noch ere lange Chranket im Alter vu 83 Joor z Züri gstoorbe.<ref name="WDR" /><ref name="MR" /> == Bryys un Uuszaichnige == D Schweizer het anne 1990 dr Kultuurbryys vu dr Stadt Schafuuse iiberchuu un 1991 dr Chunschtbryys vu dr Stadt Züri. D Schwyzer Reschiseeri [[Gitta Gsell]] het s Lääbe vu dr Jazzmuusikeri in eme Film dokemäntiert.<ref>Ulrich Stock: [https://www.woz.ch/0540/irene-schweizer/die-erste-frau-am-klavier ''Die erste Frau am Klavier.''] In: ''WOZ Die Wochenzeitung.'' 6. Oktober 2005.</ref> 2013 isch si mit dr «Nachtigall 2013», em Sunderbryys vu dr dytsche Schallblattekritik, uuszaichnet woore. In dr Laudazio het me «künstlerische und persönliche Integrität, ihr freundliches Wesen, ihre kreative Unruhe, ihr Organisationstalent, ihre Vielseitigkeit und ihre Präsenz in den verschiedensten Verbindungen und natürlich, über allem, ihre Entwicklung als Pianistin» globt; die Aigeschafte «machten sie zu einer der spannendsten Figuren des Jazz».<ref>[https://www.musikzeitung.ch/de/resonance/jazz/2013/01/irene-schweizer.html ''Irène Schweizer ist «Nachtigall 2013».''] In: ''Schweizer Musikzeitung.'' 30. Jänner 2013.</ref> Im Joor 2018 isch si mit em Kultuurbryys vum Kanton Züri un aa mit em Schwyzer Grand Prix Musik, wu mit 100'000 Franke dotiert isch, uuszaichnet woore.<ref>Christoph Merki: [https://www.bazonline.ch/irene-schweizer-erhaelt-schweizer-musikpreis-938215736561 ''Irène Schweizer erhält Schweizer Musikpreis.''] In: ''Basler Zeitung.'' 8. Mai 2018.</ref> == Wäärch == En guete Iiberblick iber s Schaffe vu dr Irène Schweizer gän die CD: * Irène Schweizer: ''Portrait'' (Intakt CD 105 / 2005) * Irène Schweizer – Hamid Drake: ''Celebration'' (Intakt 2020) == Literatuur == * Lislot Frei: ''Schweizer Irène.'' In: Bruno Spoerri (Hrsg.): ''Biografisches Lexikon des Schweizer Jazz.'' CD-Beilage zu: Bruno Spoerri (Hrsg.): ''Jazz in der Schweiz. Geschichte und Geschichten.'' Chronos-Verlag, Zürich 2005, ISBN 3-0340-0739-6. * Christian Broecking: ''Dieses unbändige Gefühl der Freiheit. Irène Schweizer – Jazz, Avantgarde, Politik.'' Creative People Books, Berlin 2016, ISBN 978-3-938763-44-5. == Film == * '' Irène Schweizer.'' Film von Gitta Gsell, 2005. == Weblink == {{Commonscat|Irene Schweizer|Irène Schweizer|audio=0|video=0}} * [https://www.intaktrec.ch/schweizer-a.htm Websyte] bi Intakt (mit Diskografy, Interview un Bspächige) * {{Nationalphonothek}} * [http://www.fmp-label.de/freemusicproduction/musiker/schweizer.html Daildiskografy] vum Label FMP * Maxi Broecking: ''[https://www.zeit.de/kultur/musik/2024-07/irene-schweizer-free-jazz-pianistin-tot-nachruf Irène Schweizer: Eine Gigantin der improvisierten Musik],'' Zeit online, 17. Juuli 2024 == Fueßnote == <references /> {{Normdaten}} {{Übersetzungshinweis|1 = de|2 = Irène_Schweizer |3 = dütsch |4 = 247406357 }} {{SORTIERUNG:Schweizer, Irene}} [[Kategorie:Pianist]] [[Kategorie:Schlagzüüger]] [[Kategorie:Jazz-Musiker]] [[Kategorie:Schwizer Musiker]] [[Kategorie:Person (Kanton Schaffuuse)]] [[Kategorie:Person (Züri)]] [[Kategorie:AL-Mitglied (Schweiz)]] [[Kategorie:Schwiizer]] [[Kategorie:Frau]] 1p9emompney1x64bfijoyouhykbng0n