Wikipedia
alswiki
https://als.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Houptsyte
MediaWiki 1.44.0-wmf.5
first-letter
Medium
Spezial
Diskussion
Benutzer
Benutzer Diskussion
Wikipedia
Wikipedia Diskussion
Datei
Datei Diskussion
MediaWiki
MediaWiki Diskussion
Vorlage
Vorlage Diskussion
Hilfe
Hilfe Diskussion
Kategorie
Kategorie Diskussion
Portal
Portal Diskussion
Buech
Buech Diskussion
Wort
Wort Diskussion
Text
Text Diskussion
Spruch
Spruch Diskussion
Nochricht
Nochricht Diskussion
TimedText
TimedText talk
Modul
Modul Diskussion
Laupen BE
0
22501
1062249
1029249
2024-12-01T08:54:38Z
Uschoen
81185
Biuder inetaa
1062249
wikitext
text/x-wiki
{{DISPLAYTITLE:Loupe}}
{{Begriffsklärung Schweizer Kanton|BE|Bern|Bärn|Laupen|Laupen}}
{{Infobox Ort in der Schweiz
| NAME_ORT = Laupen
| BILDPFAD_KARTE = Karte Gemeinde Laupen 2023.png
| BILDPFAD_WAPPEN = CHE_Laupen_COA.svg
| BILD = Laupen panorama 2009.jpg
| BESCHREIBUNG = Loupe vom Schloss us gsää
| REGION-ISO = CH-BE
| BEZIRK = [[Verwaltungskreis Bern-Mittelland|Bärn-Mittuland]]
| IMAGEMAP = Verwaltungskreis Bern-Mittelland
| BFS = 0667
| PLZ = 3177
| UN/LOCODE =
| BREITENGRAD = 46.900002
| LÄNGENGRAD = 7.233332
| HÖHE = 489
| FLÄCHE = 4.12
| WEBSITE = www.laupen.ch
}}
'''Loupe''' (amtlech ''Laupen'', [[Französische Sprache|frz.]] ''Loyes'') isch e [[Politische Gemeinde|politischi Gmeind]] im Verwautigschreis [[Verwaltungskreis Bern-Mittelland|Bärn-Mittuland]] im [[Kanton Bern|Kanton Bärn]], [[Schweiz|Schwyz]].
== Geografi ==
Loupe ligt am rächte Stade vor [[Sense (Fluss)|Seise]] oberhaub vor Mündig i d [[Saane]]. D Gmeindsflächi bsteit us 40,2 % langwirtschaftlecher Flächi, 29,7 % Waud, 24,8 % Sidligsflächi u 5,4 % süschtigi Flächi.<ref name="BfS 2012">Bundesamt für Statistik: [https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html |date=2019-09 }}, Mai 2012</ref>
== Gschicht ==
Die ersti urkundligi Erwähnig stammt us em Johr 1032 (''Loupa''). Im Johr 1264 isch d Ortschaft vom [[Rudolf I. (HRR)|Rudolf vo Habsburg]] eroberet worde. 1267 isch dr Peter vo Savoye noch Loupe cho, aber scho im Johr 1269 isch s vom Rudolf zruggeroberet worde. 1339 het der [[Schlacht bei Laupen|Loupechrieg]] zwüsche de [[Bern|Bärner]] und de Herre vom Burgund und vo [[Habsburg]] gwüetet, wo Bärn gwunne het.
Bis zum 31. Dezämber 2009 het d Gmeind zum [[Bezirk Laupen|Bezirk Loupe]] ghört.
== Ywohner ==
Quäuue: Bundesamt für Statistik 2005<ref>Bundesamt für Statistik: ''Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000.'' Bern 2005 ([https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html Online uf bfs.admin.ch]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html |date=2019-09 }}, Date im [https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix Aahang]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix |date=2019-09 }})</ref>
{| class="wikitable" width=350
|- align=center class="hintergrundfarbe5"
|align=left | '''Jahr''' || '''1850''' || '''1860''' || '''1870''' || '''1880''' || '''1888''' || '''1900''' || '''1910''' || '''1920''' || '''1930'''
|- align=center
|align=left|'''Ywohner'''|| 651 || 724 || 881 || 945 || 922 || 957 || 1076 || 1305 || 1332
|- align=center class="hintergrundfarbe5"
|align=left | '''Jahr''' || '''1941''' || '''1950''' || '''1960''' || '''1970''' || '''1980''' || '''1990''' || '''2000''' || '''2010''' || '''2015'''
|- align=center
|align=left|'''Ywohner''' || 1314 || 1418 || 1607 || 2139 || 2261 || 2556 || 2796 || 2799 || 3079
|}
Dr Uusländeraateil isch 2010 bi 10 % gläge.<ref name=" BfS 2012" />
== Religion ==
68,8 % vo de Ywohner si [[Reformierte Kirche|evangelisch-reformiert]], 18,2 % si [[Römisch-katholische Kirche|römisch-katholisch]] (Stang 2000).<ref name=" BfS 2012" />
== Politik ==
Bi de Nationauraatswahle 2011 het s das Ergebnis ggää:<ref name=" BfS 2012" /> [[Bürgerlich-Demokratische Partei|BDP]] 19,9 %, [[Christlichdemokratische Volkspartei|CVP]] 3,3 %, [[Evangelische Volkspartei|EVP]] 1,7 %, [[FDP.Die Liberalen|FDP]] 7,9 %. [[Grünliberale Partei|GLP]] 6,2 %, [[Grüne Partei der Schweiz|GP]] 8,8 %, [[Sozialdemokratische Partei der Schweiz|SP]] 24,6 %, [[Schweizerische Volkspartei|SVP]] 23,3 %, Suschtigi 4,3 %.
Gmeindspresidänt vo Loupe isch sit 2010 dr Urs Balsiger (Stang 2017).
== Wirtschaft ==
D Arbetslosigkeit isch im Jahr 2011 bi 2,2 % gläge.<ref name=" BfS 2012" />
== Sprach u Dialäkt ==
Bir Vouchszeuuig 2000 hei vo de 2796 Ywohner 92,3 % [[Deutsche Sprache|Dütsch]] aus Houptsprach aaggää, 1,5 % [[Französische Sprache|Französisch]] u 1,5 % [[Italienische Sprache|Italienisch]].<ref name=" BfS 2012" />
Dr Dialäkt vo Loupe ghört zum [[Hochalemannisch]].
== Sport ==
Z Loupe het s vili verschiideni Sportverein. Der FC Loupe spiilt sini Heimspiil uf dr Gillenau, grad näben em Schwümmbad. Dr Spiilplatz vom SC Loupe ([[Unihockey]]) isch in der "Golden Globe-Arena" an dr Schützestross. Dr HBC Sense (Handballclub, 3. Liga) isch in dr neue Sporthalle vo Neuenegg dehei.
== Biuder ==
<gallery>
Ansicht von Westen auf Schloss Laupen.jpg|<center>Schloss Laupe
Marktgasse und Läubliplatz Laupen.jpg|<center>Zentrum vo Laupe mit Chiuche
Wohnhaus Kreuzplatz 1-3 Laupen.jpg|<center>Wohnhus am Chrüzplatz
Wohnhaus Bärenplatz 8 Laupen.jpg|<center>Wohnhus am Bäreplatz
</gallery>
== Lüt vo Loupe ==
* [[Emil Balmer]] (1890–1966), Mundartoutor u Vouchskundler
== Weblingg ==
{{Commonscat|Laupen|Loupe}}
* [http://www.laupen.ch di offizielli Websiite vo dr Gmeind Loupe]
* {{HLS|8447|Laupen (BE)|Autor=Anne-Marie Dubler}}
== Fuessnote ==
<references />
{{NaviBlock
|Navigationsleiste Verwaltungskreis Bern-Mittelland
|Navigationsleiste Bezirk Laupen
}}
{{Übersetzungshinweis|de|Laupen_BE|dütsch}}
[[Kategorie:Ort (Kanton Bärn)]]
bqfhuv67xly8gnjji9rbuytrmlhdj3z
Bäriswil BE
0
42770
1062245
1029209
2024-12-01T07:50:11Z
Uschoen
81185
Biuder inetaa
1062245
wikitext
text/x-wiki
{{DISPLAYTITLE:Bäriswiu BE}}
{{Begriffsklärung Schweizer Kanton|BE|Bern|Bärn|Bäriswil|Bäriswil}}
{{Infobox Ort in der Schweiz
| NAME_ORT = Bäriswiu
| BILDPFAD_KARTE = Karte Gemeinde Bäriswil 2023.png
| BILDPFAD_WAPPEN = Bäriswil-coat of arms.svg
| BILD = 2011-04-17 Balonveturo (Foto Dietrich Michael Weidmann) 159.JPG
| BESCHREIBUNG =Schwizer Mittuland, obe im Hingergrund Bäriswiu
| REGION-ISO = CH-BE
| BEZIRK = [[Verwaltungskreis Bern-Mittelland|Bärn-Mittuland]]
| IMAGEMAP = Verwaltungskreis Bern-Mittelland
| BFS = 0403
| PLZ = 3323
| UN/LOCODE =
| BREITENGRAD = 47.018888
| LÄNGENGRAD = 7.52751
| HÖHE = 546
| FLÄCHE = 2.8
| WEBSITE = www.baeriswil.ch
}}
'''Bäriswiu''' (amtlech ''Bäriswil'') isch e [[Politische Gemeinde|politischi Gmeind]] im Verwautigschreis [[Verwaltungskreis Bern-Mittelland|Bärn-Mittuland]] im [[Kanton Bern|Kanton Bärn]], [[Schweiz|Schwyz]].
== Geografi ==
Bäriswiu isch es Dorf im [[Mittelland (Schweiz)|Schwizer Mittuland]]. D Gmeindsflächi bsteit us 46,2 % langwirtschaftlecher Flächi, 41,5 % Waud, 11,6 % Sidligsflächi u 0,7 % süschtigi Flächi.<ref name="BfS 2012">Bundesamt für Statistik: [https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html |date=2019-09 }}, Mai 2012</ref> D Nachburgmeinde si [[Hindelbank|Hingubank]], [[Krauchthal|Chrouchtu]], [[Urtenen-Schönbühl|Urtene-Schömbüeu]] u [[Mattstetten|Matstette]].
== Gschicht ==
Bäriswiu isch zum erschte Mal gnennt worde im Jahr 861 aus ''Perolteswilare'', 1310 ''Berolswile''. Bis zum 31. Dezämber 2009 het d Gmeind zum Bezirk [[Bezirk Burgdorf|Buurdlef]] ghört.
== Ywohner ==
Quäuue: Bundesamt für Statistik 2005<ref>Bundesamt für Statistik: ''Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000.'' Bern 2005 ([https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html Online uf bfs.admin.ch]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html |date=2019-09 }}, Date im [https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix Aahang]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix |date=2019-09 }})</ref>
{| class="wikitable" width=350
|- align=center class="hintergrundfarbe5"
|align=left | '''Jahr''' || '''1850''' || '''1860''' || '''1870''' || '''1880''' || '''1888''' || '''1900''' || '''1910''' || '''1920'''
|- align=center
|align=left|'''Ywohner'''|| 462 || 440 || 440 || 450 || 460 || 501 || 505 || 496
|- align=center class="hintergrundfarbe5"
|align=left | '''Jahr''' || '''1930''' || '''1941''' || '''1950''' || '''1960''' || '''1970''' || '''1980''' || '''1990''' || '''2000'''
|- align=center
|align=left|'''Ywohner'''|| 503 || 461 || 474 || 466 || 505 || 699 || 930 || 1027
|}
Dr Uusländeraateil isch 2010 bi 6 % gläge.<ref name=" BfS 2012" />
== Religion ==
79,5 % vo de Ywohner si [[Reformierte Kirche|evangelisch-reformiert]], 10,4 % si [[Römisch-katholische Kirche|römisch-katholisch]] (Stang 2000).<ref name=" BfS 2012" />
== Politik ==
Bi de Nationauraatswahle 2011 het s das Ergebnis ggää:<ref name=" BfS 2012" /> [[Bürgerlich-Demokratische Partei|BDP]] 21,1 %, [[Christlichdemokratische Volkspartei|CVP]] 1,7 %, [[Evangelische Volkspartei|EVP]] 2,7 %, [[FDP.Die Liberalen|FDP]] 5,8 %. [[Grünliberale Partei|GLP]] 5,4 %, [[Grüne Partei der Schweiz|GP]] 9,2 %, [[Sozialdemokratische Partei der Schweiz|SP]] 16,2 %, [[Schweizerische Volkspartei|SVP]] 29,7 %, Suschtigi 8,2 %.
Gmeindspresidänt vo Bäriswiu isch dr Alois Eisenring (Stang 2013).
== Wirtschaft ==
D Arbetslosigkeit isch im Jahr 2011 bi 1,0 % gläge.<ref name=" BfS 2012" />
== Sprach u Dialäkt ==
Bir Vouchszeuuig 2000 hei vo de 1027 Ywohner 97 % [[Deutsche Sprache|Dütsch]] aus Houptsprach aaggää, 1 % [[Französische Sprache|Französisch]] u 0,5 % [[Italienische Sprache|Italienisch]].<ref name=" BfS 2012" />
Dr Dialäkt vo Bäriswiu ghört zum [[Hochalemannisch]].
== Biuder ==
<gallery>
Ehemaliges Schulhaus Dorfstrasse 2 Bäriswil.jpg|<center>Ehemaligs Schuelhus, hüt Restaurant
Keramikwerkstatt Röhrerhütte Hubelweg 12 Bäriswil.jpg|<center>Röhrehütte Bäriswiu, ehemaligi Töpferei
Bauernhaus Hubelweg 4 Bäriswil.jpg|<center>Burehus
</gallery>
== Literatur ==
* Andreas Heege/Andreas Kistler/Walter Thut: ''Keramik aus Bäriswil. Zur Geschichte einer bedeutenden Landhafnerei im Kanton Bern und ihrer handwerklichen Geschirrproduktion''. Bern 2011 (Schriften des Bernischen Historischen Museums, Band 10)
== Weblink ==
{{Commonscat|Bäriswil}}
* [http://www.baeriswil.ch www.baeriswil.ch]
* {{HLS|240|Bäriswiu|Autor=Anne-Marie Dubler}}
== Fuessnote ==
<references />
{{Navigationsleiste Verwaltungskreis Bern-Mittelland}}
{{SORTIERUNG:Bariswil BE}}
[[Kategorie:Ort (Kanton Bärn)]]
0jzes4f9vea1hv0w40i3f03311np6nr
Mattstetten
0
43065
1062244
1029252
2024-12-01T07:44:58Z
Uschoen
81185
Biuder inetaa
1062244
wikitext
text/x-wiki
{{DISPLAYTITLE:Matstette}}
{{Infobox Ort in der Schweiz
| NAME_ORT = Matstette
| BILDPFAD_KARTE = Karte Gemeinde Mattstetten 2023.png
| BILDPFAD_WAPPEN = Mattstetten-coat of arms.svg
| BILD = Dorfbrunnen Mattstetten3.jpg
| BESCHREIBUNG =am Dorfbrunne
| REGION-ISO = CH-BE
| BEZIRK = [[Verwaltungskreis Bern-Mittelland|Bärn-Mittuland]]
| IMAGEMAP = Verwaltungskreis Bern-Mittelland
| BFS = 0543
| PLZ = 3322
| UN/LOCODE =
| BREITENGRAD = 47.029719
| LÄNGENGRAD = 7.513622
| HÖHE = 516
| FLÄCHE = 3.8
| WEBSITE = www.mattstetten.ch
}}
'''Matstette''' (amtlech ''Mattstetten'') isch e [[Politische Gemeinde|politischi Gmeind]] im Verwautigschreis [[Verwaltungskreis Bern-Mittelland|Bärn-Mittuland]] im [[Kanton Bern|Kanton Bärn]].
== Geografi ==
Matstette isch es Dorf im Urtenetal. D Urtene isch e [[Bach]], wo usem Moossee flüsst und bi Schalune id [[Emme|Ämme]] mündet. D Gmeindsflächi isch nid gross; si heti nur öpe 4 Kwadratkilometer. Us het druff 49,9 Prozänt langwirtschaftlechi Flächi, 33,8 Prozänt [[Wald|Waud]], 15,6 Prozänt Sidligsflächi u 0,8 Prozänt anders Areal.<ref name="BfS 2012">Bundesamt für Statistik: [https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html |date=2019-09 }}, Mai 2012</ref> D Nachburgmeinde vo Matstette si [[Jegenstorf|Iegischtoorf]], [[Münchringen|Münchringe]], [[Hindelbank|Hingubank]], [[Bäriswil BE|Bäriswiu]], [[Krauchthal|Chrouchtu]], [[Bolligen|Bouige]] u [[Urtenen-Schönbühl|Urtene-Schömbüeu]].
Im Süüde goot dr Gmeindbann imene schmale Zipfel um Bäriswil ume bis uf s Grauholz, wo dr Matstetterbärg isch. S «Matstettertürli» isch am Wääg uf Bollige.
== Gschicht ==
S Dorf goot uf ene Sidlig vo de [[Alemannen|Alemanne]] öpen im 6. oder 7. Joorhundert zrugg.
Matstette isch zum erschte Mal gnennt worde im Jahr 1201 aus ''Mahtsteten''. Bis zum 31. Dezämber 2009 het d Gmeind zum Bezirk [[Bezirk Fraubrunnen|Froubrunne]] ghört.
Ane 1857 het Matstette en eigete Baanhof übercho, wo a dr Ysebaanlinie vo Bärn uf Burtlef gsi isch. Bim grosse nazionale Ysebaanprojäkt «Baan 2000» isch dr Name vo Matstette algemein bekant worde; do foot dr Abschnidd «Neuboustrecki Matstette-Rootrischt» aa. A dere neue Schnällbaanstrecki, wo ane 2004 ufgangen isch, lyt uf em Gmeindgebiet vo Matstette s Nordportaal vom Grauholzdunnel.
== Ywohner ==
Quäuue: Bundesamt für Statistik 2005<ref>Bundesamt für Statistik: ''Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000.'' Bern 2005 ([https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html Online uf bfs.admin.ch]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html |date=2019-09 }}, Date im [https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix Aahang]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix |date=2019-09 }})</ref>
{| class="wikitable" width=350
|- align=center class="hintergrundfarbe5"
|align=left | '''Jahr''' || '''1850''' || '''1860''' || '''1870''' || '''1880''' || '''1888''' || '''1900''' || '''1910''' || '''1920'''
|- align=center
|align=left|'''Ywohner'''|| 244 || 234 || 257 || 307 || 301 || 256 || 313 || 347
|- align=center class="hintergrundfarbe5"
|align=left | '''Jahr''' || '''1930''' || '''1941''' || '''1950''' || '''1960''' || '''1970''' || '''1980''' || '''1990''' || '''2000'''
|- align=center
|align=left|'''Ywohner'''|| 360 || 341 || 346 || 347 || 400 || 539 || 610 || 583
|}
Dr Uusländeraateil isch 2010 bi 2,8 % gläge.<ref name=" BfS 2012" />
== Religion ==
77,4 % vo de Ywohner si [[Reformierte Kirche|evangelisch-reformiert]], 15,6 % si [[Römisch-katholische Kirche|römisch-katholisch]] (Stang 2000).<ref name=" BfS 2012" />
== Politik ==
Bi de Nationauraatswahle 2011 het s das Ergebnis ggää:<ref name=" BfS 2012" /> [[Bürgerlich-Demokratische Partei|BDP]] 17,7 %, [[Christlichdemokratische Volkspartei|CVP]] 3,3 %, [[Evangelische Volkspartei|EVP]] 4,7 %, [[FDP.Die Liberalen|FDP]] 10,0 %. [[Grünliberale Partei|GLP]] 3,6 %, [[Grüne Partei der Schweiz|GP]] 9,4 %, [[Sozialdemokratische Partei der Schweiz|SP]] 11,8 %, [[Schweizerische Volkspartei|SVP]] 29,3 %, Suschtigi 10,2 %.
Gmeindspresidänt vo Matstette isch dr Christian Haueter-Läser (Stang 2018).
== Sprach u Dialäkt ==
Bir Vouchszeuuig 2000 hei vo de 583 Ywohner 97,1 % [[Deutsche Sprache|Dütsch]] aus Houptsprach aaggää, 0,7 % [[Französische Sprache|Französisch]] u 0,3 % [[Italienische Sprache|Italienisch]].<ref name=" BfS 2012" />
Dr Dialäkt vo Matstette ghört zum [[Hochalemannisch]].
== Biuder ==
<gallery>
Schlössli Mattstetten Bäriswilstrasse 15 Mattstetten.jpg|<center>Schlössli Mattstette
Bauernhaus Urtenenstrasse 1 Mattstetten.jpg|<center>Burehus
Speicher Jegenstorfstrasse 33a Mattstetten.jpg|<center>Spicher
</gallery>
== Weblink ==
{{Commonscat|Mattstetten}}
* [http://www.mattstetten.ch Website vo dr Gmeind Mattstette]
* {{HLS|304|Matstette|Autor=Anne-Marie Dubler}}
== Fuessnote ==
<references />
{{Navigationsleiste Verwaltungskreis Bern-Mittelland}}
[[Kategorie:Ort (Kanton Bärn)]]
gdbad06xclaj8h1je3gc216nszzzgnz
Stettlen
0
43287
1062247
1029285
2024-12-01T08:01:25Z
Uschoen
81185
Biuder inetaa
1062247
wikitext
text/x-wiki
{{DISPLAYTITLE:Stettle}}
{{Infobox Ort in der Schweiz
| NAME_ORT = Stettlen
| BILDPFAD_KARTE = Karte Gemeinde Stettlen 2023.png
| BILDPFAD_WAPPEN =Stettlen-coat of arms.svg
| BILD = Stettlen village view.jpg
| BESCHREIBUNG = Stettle, vom Däntebärg us gluegt
| REGION-ISO = CH-BE
| BEZIRK = [[Verwaltungskreis Bern-Mittelland|Bärn-Mittuland]]
| IMAGEMAP = Verwaltungskreis Bern-Mittelland
| BFS = 0358
| PLZ = 3066
| UN/LOCODE =
| BREITENGRAD = 46.959721
| LÄNGENGRAD = 7.523615
| HÖHE = 570
| FLÄCHE = 3.50
| WEBSITE = www.stettlen.ch
}}
'''Stettle''' (amtlech ''Stettlen'') isch e [[Politische Gemeinde|politischi Gmeind]] im Verwautigschreis [[Verwaltungskreis Bern-Mittelland|Bärn-Mittuland]] im [[Kanton Bern|Kanton Bärn]], [[Schweiz|Schwyz]].
== Geografi ==
Stettle ligt im Worbletau ir Agglomeration Bärn. D Gmeindsflächi bsteit us 52,7 % langwirtschaftlecher Flächi, 25,1 % Waud, 22 % Sidligsflächi u 0,3 % süschtigi Flächi.<ref name="BfS 2012">Bundesamt für Statistik: [https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html |date=2019-09 }}, Mai 2012</ref> D Nachburgmeinde si [[Vechigen|Vechige]], [[Muri bei Bern|Muri]], [[Ostermundigen|Oschtermundige]] u [[Bolligen|Bouige]].
== Gschicht ==
Stettle isch zum erschte Mal gnennt worde im Jahr 1146 aus ''Stetelon''. Bis zum 31. Dezämber 2009 het d Gmeind zum Bezirk [[Bezirk Bern|Bärn]] ghört.
== Ywohner ==
Quäuue: Bundesamt für Statistik 2005<ref>Bundesamt für Statistik: ''Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000.'' Bern 2005 ([https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html Online uf bfs.admin.ch]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html |date=2019-09 }}, Date im [https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix Aahang]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix |date=2019-09 }})</ref>
{| class="wikitable" width=350
|- align=center class="hintergrundfarbe5"
|align=left | '''Jahr''' || '''1850''' || '''1860''' || '''1870''' || '''1880''' || '''1888''' || '''1900''' || '''1910''' || '''1920'''
|- align=center
|align=left|'''Ywohner'''|| 651 || 676 || 754 || 754 || 656 || 683 || 753 || 825
|- align=center class="hintergrundfarbe5"
|align=left | '''Jahr''' || '''1930''' || '''1941''' || '''1950''' || '''1960''' || '''1970''' || '''1980''' || '''1990''' || '''2000'''
|- align=center
|align=left|'''Ywohner'''|| 884 || 865 || 947 || 1173 || 1536 || 2234 || 2744 || 2833
|}
Dr Uusländeraateil isch 2010 bi 10,2 % gläge.<ref name=" BfS 2012" />
== Religion ==
70,6 % vo de Ywohner si [[Reformierte Kirche|evangelisch-reformiert]], 14,7 % si [[Römisch-katholische Kirche|römisch-katholisch]] (Stang 2000).<ref name=" BfS 2012" />
== Politik ==
Bi de Nationauraatswahle 2011 het s das Ergebnis ggää:<ref name=" BfS 2012" /> [[Bürgerlich-Demokratische Partei|BDP]] 24,5 %, [[Christlichdemokratische Volkspartei|CVP]] 2,7 %, [[Evangelische Volkspartei|EVP]] 3,8 %, [[FDP.Die Liberalen|FDP]] 13,5 %. [[Grünliberale Partei|GLP]] 5,2 %, [[Grüne Partei der Schweiz|GP]] 7,3 %, [[Sozialdemokratische Partei der Schweiz|SP]] 17,3 %, [[Schweizerische Volkspartei|SVP]] 20,3 %, Suschtigi 5,4 %.
Gmeindspresidänt vo Stettle isch dr Lorenz Hess (Stang 2013).
== Wirtschaft ==
D Arbetslosigkeit isch im Jahr 2011 bi 2,0 % gläge.<ref name=" BfS 2012" />
== Sprach u Dialäkt ==
Bir Vouchszeuuig 2000 hei vo de 2833 Ywohner 92,1 % [[Deutsche Sprache|Dütsch]] aus Houptsprach aaggää, 1,8 % [[Französische Sprache|Französisch]] u 1,5 % [[Italienische Sprache|Italienisch]].<ref name=" BfS 2012" />
Dr Dialäkt vo Stettle ghört zum [[Hochalemannisch]].
== Biuder ==
<gallery>
Fabrikantenvilla Bernstrasse 3 (1).jpg|<center>Fabrikantevilla Deisswil
Ref Kirche Kirchgasse 4-6 side.jpg|<center>Chiuche Stettle
Ehemalige Mühle Bernstrasse 14 Stettlen.jpg|<center>Alti Müli Deisswil
</gallery>
== Literatur ==
* Otto Born: ''Die Geschichte der Kirche und des alten Kirchspiels''. Stettlen 1991.
== Weblink ==
{{Commonscat|Stettlen}}
* [http://www.stettlen.ch www.stettlen.ch]
* {{HLS|216|Stettle|Autor=Anne-Marie Dubler}}
== Fuessnote ==
<references />
{{Navigationsleiste Verwaltungskreis Bern-Mittelland}}
[[Kategorie:Ort (Kanton Bärn)]]
i7sm8rjjdwuvoqbk0ledj5ab2d7czws
Urtenen-Schönbühl
0
43320
1062246
1029289
2024-12-01T07:54:46Z
Uschoen
81185
/* Biuder */ ergänzt
1062246
wikitext
text/x-wiki
{{DISPLAYTITLE:Urtene-Schömbüeu}}
{{Infobox Ort in der Schweiz
| NAME_ORT = Urtenen-Schönbühl
| BILDPFAD_KARTE = Karte Gemeinde Urtenen-Schönbühl 2023.png
| BILDPFAD_WAPPEN =Urtenen-coat of arms.svg
| BILD =2010-04-17 Urtenen-Schönbühl (Foto Dietrich Michael Weidmann) 300.JPG
| BESCHREIBUNG =Solebad Urtene-Schömbüeu
| REGION-ISO = CH-BE
| BEZIRK = [[Verwaltungskreis Bern-Mittelland|Bärn-Mittuland]]
| IMAGEMAP = Verwaltungskreis Bern-Mittelland
| BFS = 0551
| PLZ = 3322
| UN/LOCODE = CH SBL (Schönbühl)
| BREITENGRAD = 47.01995
| LÄNGENGRAD = 7.49905
| HÖHE = 525
| FLÄCHE = 7.2
| WEBSITE = www.urtenen-schoenbuehl.ch
}}
'''Urtene-Schömbüeu''' (amtlech ''Urtenen-Schönbühl'', bis 2001 ''Urtenen'') isch e [[Politische Gemeinde|politischi Gmeind]] im Verwautigschreis [[Verwaltungskreis Bern-Mittelland|Bärn-Mittuland]] im [[Kanton Bern|Kanton Bärn]], [[Schweiz|Schwyz]].
== Geografi ==
Urtene-Schömbüeu ligt im Urtenetau un umfasst s Dorf Urtene u dr Ortsteil Schömbüeu. D Gmeindsflächi bsteit us 47,3 % langwirtschaftlecher Flächi, 31 % Waud, 17,9 % Sidligsflächi u 3,8 % süschtigi Flächi.<ref name="BfS 2012">Bundesamt für Statistik: [https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html |date=2019-09 }}, Mai 2012</ref> D Nachburgmeinde si [[Jegenstorf|Iegischtoorf]], [[Mattstetten|Matstette]], [[Bolligen|Bouige]], [[Moosseedorf]] u [[Wiggiswil|Wiggiswiu]].
== Gschicht ==
Urtene isch zum erschte Mal gnennt worde im Jahr 1249 aus ''Urtinun''. Bis zum 31. Dezämber 2009 het d Gmeind zum Bezirk [[Bezirk Fraubrunnen|Froubrunne]] ghört.
== Ywohner ==
Quäuue: Bundesamt für Statistik 2005<ref>Bundesamt für Statistik: ''Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000.'' Bern 2005 ([https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html Online uf bfs.admin.ch]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html |date=2019-09 }}, Date im [https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix Aahang]{{Toter Link|url=https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix |date=2019-09 }})</ref>
{| class="wikitable" width=350
|- align=center class="hintergrundfarbe5"
|align=left | '''Jahr''' || '''1850''' || '''1860''' || '''1870''' || '''1880''' || '''1888''' || '''1900''' || '''1910''' || '''1920'''
|- align=center
|align=left|'''Ywohner'''|| 714 || 703 || 790 || 802 || 811 || 919 || 1065 || 1147
|- align=center class="hintergrundfarbe5"
|align=left | '''Jahr''' || '''1930''' || '''1941''' || '''1950''' || '''1960''' || '''1970''' || '''1980''' || '''1990''' || '''2000'''
|- align=center
|align=left|'''Ywohner'''|| 1224 || 1314 || 1465 || 1619 || 2606 || 3823 || 5208 || 5295
|}
Dr Uusländeraateil isch 2010 bi 16,3 % gläge.<ref name=" BfS 2012" />
== Religion ==
62,9 % vo de Ywohner si [[Reformierte Kirche|evangelisch-reformiert]], 16 % si [[Römisch-katholische Kirche|römisch-katholisch]] (Stang 2000).<ref name=" BfS 2012" />
== Politik ==
Bi de Nationauraatswahle 2011 het s das Ergebnis ggää:<ref name=" BfS 2012" /> [[Bürgerlich-Demokratische Partei|BDP]] 18,3 %, [[Christlichdemokratische Volkspartei|CVP]] 2,5 %, [[Evangelische Volkspartei|EVP]] 4,4 %, [[FDP.Die Liberalen|FDP]] 7,8 %. [[Grünliberale Partei|GLP]] 6,0 %, [[Grüne Partei der Schweiz|GP]] 6,5 %, [[Sozialdemokratische Partei der Schweiz|SP]] 19,0 %, [[Schweizerische Volkspartei|SVP]] 28,7 %, Suschtigi 6,8 %.
Gmeindspresidänt vo Urtene-Schömbüeu isch dr Hansueli Kummer (Stang 2013).
== Wirtschaft ==
D Arbetslosigkeit isch im Jahr 2011 bi 2,7 % gläge.<ref name=" BfS 2012" />
== Sprach u Dialäkt ==
Bir Vouchszeuuig 2000 hei vo de 5295 Ywohner 87,4 % [[Deutsche Sprache|Dütsch]] aus Houptsprach aaggää, 1,6 % [[Französische Sprache|Französisch]] u 1,6 % [[Italienische Sprache|Italienisch]].<ref name=" BfS 2012" />
Dr Dialäkt vo Urtene-Schömbüeu ghört zum [[Hochalemannisch]].
== Biuder ==
<gallery>
Kirche Urtenen 01.jpg|<center>Chiuche
Kirche Urtenen 02.jpg|<center>Innenaasicht vor Chiuche
Schulhaus Schulhausstrasse 4 Urtenen.jpg|<center>Schuelhus Urtene
Gasthof Schönbühl Alte Bernstrasse 11 Schönbühl.jpg|<center>Gaschthof Schönbüel
</gallery>
== Weblink ==
{{Commonscat|Urtenen-Schönbühl}}
* [http://www.urtenen-schoenbuehl.ch www.urtenen-schoenbuehl.ch]
* {{HLS|312|Urtene-Schömbüeu|Autor=Anne-Marie Dubler}}
* {{HLS|8369|Schömbüeu|Autor=Anne-Marie Dubler}}
== Fuessnote ==
<references />
{{Navigationsleiste Verwaltungskreis Bern-Mittelland}}
[[Kategorie:Ort (Kanton Bärn)]]
hnk354z90riebon5yrke10rn10s3k67
Vechigen
0
43324
1062248
1029290
2024-12-01T08:08:25Z
Uschoen
81185
Biuder inetaa
1062248
wikitext
text/x-wiki
{{DISPLAYTITLE:Vechige}}
{{Infobox Ort in der Schweiz
| NAME_ORT = Vechigen
| BILDPFAD_KARTE = Karte Gemeinde Vechigen 2023.png
| BILDPFAD_WAPPEN = Vechigen-coat of arms.svg
| BILD = KircheVechigen.jpg
| BESCHREIBUNG = d Chiuche
| REGION-ISO = CH-BE
| BEZIRK = [[Verwaltungskreis Bern-Mittelland|Bärn-Mittuland]]
| IMAGEMAP = Verwaltungskreis Bern-Mittelland
| BFS = 0359
| PLZ = 3067 Boll<br /> 3068 Utzigen
| UN/LOCODE =
| BREITENGRAD = 46.947218
| LÄNGENGRAD = 7.562501
| HÖHE = 583
| FLÄCHE = 25
| WEBSITE = www.vechigen.ch
}}
'''Vechige''' (amtlech ''Vechigen'') isch e [[Politische Gemeinde|politischi Gmeind]] im [[Bezirk (Schweiz)|Verwautigschreis]] [[Verwaltungskreis Bern-Mittelland|Bärn-Mittuland]] vom [[Kanton]] [[Kanton Bern|Bärn]], [[Schweiz|Schwyz]].
== Geografi ==
D Gmeind Vechige ligt im obere Worbletau u zur Gmeind ghöre d Dörfer: Sinneringe, Boll, Vechige, Lindetau, Dentebärg, Utzige, Littewiu, Radufinge und Luterbach. D Gmeindsflächi bsteit us 63,8 % langwirtschaftlecher Flächi, 28,5 % Waud, 7,2 % Sidligsflächi u 0,5 % süschtigi Flächi.<ref name=":0">Bundesamt für Statistik: [https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/regionalstatistik/regionale-portraets-kennzahlen/gemeinden/gemeindeportraets.html Gemeindeporträts] </ref> D Nachbergmeinde si: [[Krauchthal|Chrouchtu]], [[Oberburg BE|Oberbuurg]] u [[Hasle bei Burgdorf|Hasli]] im [[Verwaltungskreis Emmental|Verwautigschreis Ämmitau]]; [[Walkringen|Wauggringe]], [[Worb]], [[Muri bei Bern|Muri]], [[Stettlen|Stettle]] u [[Bolligen|Bouige]] im Verwautigschreis Bärn-Mittuland.
== Gschicht ==
Vechige isch zum erschte Mal gnennt worde im Jahr 1275 aus ''Vechingen''. Bis zum 31. Dezämber 2009 het d Gmeind zum Bezirk [[Bezirk Bern|Bärn]] ghört.
== Wappe ==
S Wappe vo Vechige zeigt uf rotem Grund e wiisse Flügu. Heraldisch seit me ''e haube Flug''. Flügu chöme i Wappe vor, hüfiger aber aus Heumzier über oder näb em Wappe – meischtens sis im oder näb em Wappe zwöi Flügu, aus Zier obe numen eine. Drum isch s Wappe vo Vechige mit nume eim Flügu im Schiud ehnder säute. Dr Name ''Vechige'' söu übrigens vom Wort ''Fecke'' für Flügu abstamme. Sit em Ougschte 2013 het d Gmeind Vechige es Wappe, wo zwar s gliiche druffen isch, wi uf em aute Wappe, aber dr Flügu isch gliner zerchenne.<ref>[https://www.bern-ost.ch/Vechigens-neues-Wappen-Der-abgespeckte-Huehnerfluegel-26239 ''Vechigens neues Wappen: Der abgespeckte Hühnerflügel''] Artiku vom 27. Ougschte 2013 uf bern-ost.ch</ref>
<gallery>
Vechigen-old coat of arms.svg|bis 2013
Vechigen-coat of arms.svg|sit Ougschte 2013
</gallery>
== Ywohner ==
Quäuue: Bundesamt für Statistik 2005<ref>Bundesamt für Statistik: ''Eidgenössische Volkszählung 2000: Bevölkerungsentwicklung der Gemeinden 1850–2000.'' Bern 2005 ([https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/publikationen.assetdetail.340621.html Online uf bfs.admin.ch] Date im [https://www.bfs.admin.ch/bfsstatic/dam/assets/340621/appendix Aahang])</ref>
{| class="wikitable" width=350
|- align=center class="hintergrundfarbe5"
|align=left | '''Jahr''' || '''1850''' || '''1860''' || '''1870''' || '''1880''' || '''1888''' || '''1900''' || '''1910''' || '''1920''' || '''1930'''
|- align=center
|align=left|'''Ywohner'''|| 2692 || 2525 || 2554 || 2970 || 2840 || 2860 || 2730 || 2714 || 2762
|- align=center class="hintergrundfarbe5"
|align=left | '''Jahr''' || '''1941''' || '''1950''' || '''1960''' || '''1970''' || '''1980''' || '''1990''' || '''2000''' || '''2010''' || '''2015'''
|- align=center
|align=left|'''Ywohner''' || 2803 || 2914 || 3153 || 3595 || 4036 || 4240 || 4614 || 4691 || 5252
|}
Dr Uusländeraateil isch 2010 bi 6,8 % gläge.<ref name="BfS 2012">Bundesamt für Statistik: [https://www.bfs.admin.ch/bfs/de/home/statistiken/kataloge-datenbanken/tabellen.assetdetail.2420706.html ''Regionalporträts 2012: Kennzahlen aller Gemeinden'']uf bfs.ch vom Mai 2012</ref>
== Sprach u Dialäkt ==
Bir Vouchszeuuig 2000 hei vo de 4614 Ywohner 95,7 % [[Deutsche Sprache|Dütsch]] aus Houptsprach aaggää, 0,9 % [[Französische Sprache|Französisch]] u 0,5 % [[Italienische Sprache|Italienisch]].<ref name=" BfS 2012" />
Dr Dialäkt vo Vechige ghört zum [[Hochalemannisch]].
== Religion ==
77,4 % vo de Ywohner si [[Reformierte Kirchen|evangelisch-reformiert]], 10,3 % si [[Römisch-katholische Kirche|römisch-katholisch]] (Stang 2000).<ref name=" BfS 2012" />
== Politik ==
Bi de Nationauraatswahle 2011 het s das Ergebnis ggää:<ref name=" BfS 2012" /> [[Bürgerlich-Demokratische Partei|BDP]] 17,3 %, [[Christlichdemokratische Volkspartei|CVP]] 2,1 %, [[Evangelische Volkspartei|EVP]] 4,1 %, [[FDP.Die Liberalen|FDP]] 9,8 %. [[Grünliberale Partei|GLP]] 5,9 %, [[Grüne Partei der Schweiz|GP]] 9,2 %, [[Sozialdemokratische Partei der Schweiz|SP]] 16,6 %, [[Schweizerische Volkspartei|SVP]] 29,5 %, Suschtigi 5,5 %.
Im 2019 si d Resultat wie folgt gsi: [[Bürgerlich-Demokratische Partei|BDP]] 9,5 %, [[Christlichdemokratische Volkspartei|CVP]] 1,7 %, [[Evangelische Volkspartei|EVP]] 4,5 %, [[FDP.Die Liberalen|FDP]] 10,9 %. [[Grünliberale Partei|GLP]] 11,4 %, [[Grüne Partei der Schweiz|GP]] 12,1 %, [[Sozialdemokratische Partei der Schweiz|SP]] 13,6 %, [[Schweizerische Volkspartei|SVP]] 30,7 %, Süschtigi 5,6 %.<ref name=":0" />
Gmeindspresidänt vo Vechige isch dr Walter Schilt (SVP) und Vize isch dr Erich Bolz (SP) (Stang 2020).<ref>[https://www.vechigen.ch/de/politik/gemeinderat.php ''Gemeinderat''] uf vechigen.ch</ref>
== Wirtschaft ==
D Arbetslosigkeit isch im Jahr 2011 bi 1,0 % gläge.<ref name=" BfS 2012" />
== Biuder ==
<gallery>
Schoss Utzigen (2).jpg|<center>Schloss Utzige
Vechigen Schlössli Sinneringen DSC01090.JPG|<center>Schlössli Sinneringe
Reformierte Kirche Dorf 2 Vechigen.jpg|<center>Chiuche Vechige
Stöckli Lindentalstrasse 138 Lindental.jpg|<center>Stöckli im Lindetal
</gallery>
== Weblink ==
{{Commonscat|Vechigen}}
* [https://www.vechigen.ch/ www.vechigen.ch]
* {{HLS|217|Vechigen|Autor=Anne-Marie Dubler}}
* {{HLS|8314|Boll|Autor=Anne-Marie Dubler}}
* {{HLS|8484|Sinneringen|Autor=Anne-Marie Dubler}}
* {{HLS|8365|Utzigen|Autor=Anne-Marie Dubler}}
== Fuessnote ==
<references />
{{Navigationsleiste Verwaltungskreis Bern-Mittelland}}
[[Kategorie:Ort (Kanton Bärn)]]
9f21rb2l90xgrmflan17x9emvtcyrtm
8. Oktober
0
44967
1062242
1060555
2024-11-30T23:27:13Z
178.238.167.189
/* Uf d Wält chuu */
1062242
wikitext
text/x-wiki
{{Kalender Jahrestage|Oktober}}
Dr '''8. Oktober''' isch dr 281. Dag vum [[Gregorianischer Kalender|Gregorianische Kalender]] (dr 282. in [[Schaltjahr|Schaltjohr]]), dodermit blybe no 84 Däg bis zum Änd vum Johr.
== Was isch bassiert? ==
[[Datei:Von der Leyen 2010.jpg|100px|right|thumb|Ursula von der Leyen]]
[[Datei:Bundesarchiv B 145 Bild-F057884-0009, Willy Brandt.jpg|100px|right|thumb|Willy Brandt]]
* [[1600]]: [[San Marino]] chunnt e Verfassig iber, wu in dr Grundzig hite no giltet.
* [[1804]]: Dr [[Haiti#Gschicht|haitianisch]] Revolutionsfierer Jean-Jacques Dessalines losst sich uf dr Karibikinsle [[Hispaniola]] zum Chaiser Jakob I. vu Haiti uusruefe.
* [[1805]]: In dr Nechi vu Wertenge findet s erscht Gfächt vum [[Koalitionskriege|Dritte Koalitionschrieg]] zwische [[Frankreich|Frankrych]] un [[Österreich|Eschtrych]] statt.
* [[1991]]: S [[Kroatien|kroatisch]] Barlemänt erklert d Unabhängigkait vu dr Dailrepublik vu [[Jugoslawien|Jugoslawie]].
== Uf d Wält chuu ==
* [[1819]]: [[Alexander Gregg]], US-amerikanische Bischof
* [[1856]]: [[Karl Borromä Bauknecht]], dytsche Volksdichter
* [[1920]]: [[Maria Beig]], dytschi Schriftstelleri
* [[1924]]: [[Alphons Egli]], Schwyzer Bolitiker un Bundesrot
* [[1926]]: [[Ruth Mönch]], dytschi Sängeri un Schauspiileri
* [[1934]]: [[Friedrich-Wilhelm von Herrmann]], dytsche Philosoph
* [[1958]]: [[Ursula von der Leyen]], dytschi Bolitikeri
* [[1966]]: [[Tabea Zimmermann]], dytschi Musikeri
* [[1985]]: [[Bruno Mars]], US-amerikanischi Musiker
== Gstorbe ==
* [[1992]]: [[Willy Brandt]], dytsche Bolitiker
* [[2010]]: [[Mohammad Omar]], afghanische Bolitiker
* [[2015]]: [[Gion Deplazes]], Schwyzer Schriftsteller
* [[2024]]: [[André Jobin (Comicautor)|André Jobin]], Schwyzer Comicautor
== Weblink ==
{{commonscat|8 October|8. Oktober}}
[[Kategorie:Tag|1008]]
45o7lc4lynn7dk3df0cpajhybkdmlll
1985
0
54099
1062241
1060901
2024-11-30T23:26:46Z
178.238.167.189
/* uf d Wält chuu */
1062241
wikitext
text/x-wiki
{{Artikel Jahr}}
{| {{Jahresbox}}
| colspan="2" style="text-align:center;"| [[Datei:Live Aid at JFK Stadium, Philadelphia, PA.jpg|zentriert|200px|s Live Aid-Konzert z Philadelphia]] Am 13. Juli findet z London un z Philadelphia s Live Aid Benefizkonzert statt.
|-
|}
{{Linkbox Andere Kalender}}
|}
== Was isch bassiert? ==
* D [[Augsburg|Stadt Augschburg]] fyyrt ihre 2000. Geburtstag.
* [[1. Januar|1. Jänner]]: D [[Schweiz|Schwyz]] fiert d Autobahngebihr fir [[Personenkraftwagen|PKW]] yy.
* [[1. Januar|1. Jänner]]: Dr [[Kurt Furgler]] wird zum dritte Mol [[Bundespräsident (Schweiz)|Bundespresidänt]] vu dr Schwyz.
* [[20. Januar|20.]] bis [[27. Januar|27. Jänner]]: 20. [[Solothurner Filmtage|Soledurner Filmdäg]]
* [[31. Januar|31. Jänner]] bis [[7. Februar]]: 15. [[Weltwirtschaftsforum|Europäischs Managemänt-Simposium]] z [[Davos|Tafaas]], Schwyz
* [[15. Februar|15.]] bis [[26. Februar]]: 35. [[Internationale Filmfestspiele Berlin|Internationali Filmfeschtspiil Berlin]]
* [[7. März|7.]] bis [[17. März|17. Merz]]: 55. [[Genfer Auto-Salon|Gämfer Auto-Salon]]
* [[11. März|11. Merz]]: Dr [[Michail Gorbatschow]] wird Generalsekretär vu dr KPdSU.
* [[28. April]]: [[Zürich-Marathon|Züri Marathon]]
* [[2. Mai|2.]] bis [[4. Mai]]: [[G7|11. G7-Gipfel]] z Bonn, Dytschland
* [[7. Mai|7.]] bis [[12. Mai]]: 39. [[Tour de Romandie]]
* [[8. Mai]]: Dr [[Richard von Weizsäcker]] haltet im [[Deutscher Bundestag|Dytsche Bundesdag]] di vylbeachtet Red ''Zum 40. Jahrestag der Beendigung des Krieges in Europa und der nationalsozialistischen Gewaltherrschaft''.
* [[9. Mai]]: Z [[Zürich|Züri]] wird d [[James Joyce Stiftung Zürich|James Joyce Stiftig]] grindet.
* [[31. Mai]] bis [[17. Juni]]: 3. [[Zelt-Musik-Festival]], Friburg
* [[11. Juni|11.]] bis [[20. Juni]]: 49. [[Tour de Suisse]]
* [[12. Juni|12.]] bis [[17. Juni]]: [[Art Basel]]
* [[13. Juni]]: Dur e Brandaaschlag wird im [[Kunsthaus Zürich|Chunschthuus Züri]] s Bildnis vum spanische Chenig Philipp IV. vum [[Peter Paul Rubens]] total gschlisse.
* [[4. Juli|4.]] bis [[20. Juli]]: 19. [[Montreux Jazz Festival]]
* [[12. Juli|12.]] bis [[14. Juli]]: [[Züri Fäscht|Zürcher Seenachtfäscht]]
* [[13. Juli]]: Mit [[Live Aid]] findet s bis dert grescht größte Benefizkonzert parallel z [[London]] un z [[Philadelphia]] statt, Aaloss isch di aktuällt Hungersnot z [[Äthiopien|Ethiopie]].
* [[23. Juli]]: Commodore stellt im Lincoln Center z New York, USA dr Amiga (speter in [[Amiga 1000]] umgnännt) vor.
* [[23. Juli]] bis [[24. August|24. Augschte]]: 40. [[Bregenzer Festspiele|Breagazer Feschtspiil]]
* [[4. August|4. Augschte]]: Dr Aschtronom Edward L. G. Bowell entdeckt dr [[Asteroid|Aschteroid]] [[(12225) Yanfernandez]].
* [[26. August|26. Augschte]] bis [[6. September|6. Septämber]]: 42. [[Internationale Filmfestspiele von Venedig|Internationali Filmfeschtspiil vu Venedig]]
* [[7. September|7.]] bis [[9. September|9. Septämber]]: Gipfeldräffe vu dr [[Arabische Liga]] z Casablanca, Marokko
* [[10. Oktober|10.]] bis [[20. Oktober]]: 43. [[OLMA Schweizer Messe für Landwirtschaft und Ernährung|OLMA, Schweizer Messe für Land- und Milchwirtschaft]]
* [[18. November|18.]] bis [[24. November|24. Novämber]]: 1. [[Freiburger film forum|fryburger film forum]]
* [[12. Dezember|12. Dezämber]]: [[Sozialdemokratische Partei Deutschlands|Rot]]-[[Bündnis 90/Die Grünen|Grieni]] Koalition z [[Hessen|Hesse]]: Mit dr Veraidigung vum Joschka Fischer ibernimmt s erschtmol in dr Gschicht vu [[Deutschland|Dytschland]] e Griene ne Minischteramt. Dr Fischer erregt Ufsää bi dr Zeremoni dur syyni Sportschue.
* Z Fryburg wird s [[ensemble recherche]] grindet.
== uf d Wält chuu ==
* [[29. Januar|29. Jänner]]: [[Anna Aaron]], Schwyzer Singer-Songwriteri
* [[5. Februar]]: [[Cristiano Ronaldo]], portugisische Fuessballer
* [[17. März|17. Merz]]: [[Mario Thürig]], Schwyzer Schwinger
* [[26. März|26. Merz]]: [[Keira Knightley]], britischi Schauspiileri
* [[28. März|28. Merz]]: [[Léopoldine HH]], elsässischi Musikeri
* [[21. April]]: [[Claudia Schmid]], Schwyzer Germanischtin
* [[23. April]]: [[Tony Martin]], dytsche Radrännfahrer
* [[20. Mai]]: [[Chris Froome]], britische Radrännfahrer
* [[21. Mai]]: [[Mark Cavendish]], britische Radrännfahrer
* [[4. Juni]]: [[Dominique Gisin]], Schwyzer Skirännfahreri
* [[10. Juni]]: [[Andy Schleck]], luxeburgische Radrännfahrer
* [[20. Juni]]: [[Katharina Schulze]], dytschi Bolitikeri
* [[24. Juni]]: [[Saralisa Volm]], dytschi Schauspileri, Filmproduzänti un Regisseuri
* [[30. Juni]]: [[Viktorina Kapitonova]], russischi Ballettdänzeri
* [[5. Juli]]: [[Judith Chemla]], franzesischi Schauspileri
* [[14. August|14. Augschte]]: [[Kunz (Musiker)|Kunz]], Schwyzer Musiker
* [[26. September|26. Septämber]]: [[Sarah-Jane]], Schwyzer Schlagersängeri
* [[8. Oktober]]: [[Bruno Mars]], US-amerikanischi Musiker
* [[18. November|18. Novämber]]: [[Christoph Bieri]], Schwyzer Schwinger
* [[20. November|20. Novämber]]: [[Renato Kaiser]], Schwyzer Slam-Poet un Kabarettischt
* [[26. November|26. Novämber]]: [[Annetta Janka-Zini]], Schwyzer Romanischti
* [[28. November|28. Novämber]]: [[Stanislas Wawrinka]], Schwizer Dennisspiiler
;Datum nit bekannt
* [[Dorothee Elmiger]], Schwyzer Schriftstelleri
* [[Ursina Giger]], Schwyzer Singer-Songwriteri
== gstorbe ==
* [[1. Januar|1. Jänner]]: [[Hermann Reutter]], dytsche Komponischt
* [[3. Januar|3. Jänner]]: [[Margarete Ruckmich]], dytschi Chrankebflaägeri un Begrinderi vum Fraueberuef in dr Seelsorg
* [[14. Februar]]: [[Emil Müller-Ettikon]], dytsche Lehrer un Haimetautor
* [[1. März|1. Merz]]: [[Prisca Thevenot]], franzesischi Bolitikeri
* [[18. März|18. Merz]]: [[Kurt Heynicke]], dytsche Schriftsteller
* [[28. März|28. Merz]]: [[Marc Chagall]], russisch-franzesische Moler
* [[20. April]]: [[Rudolf Gnägi]], Schwyzer Bolitiker un Bundesrot
* [[15. Juni]]: [[Ruben Sutter]], Schwyzer Botaniker
* [[2. Juli]]: [[Ciara Michel]], britischi Volleyballspileri
* [[16. Juli]]: [[Heinrich Böll]], dytsche Schriftsteller
* [[11. September|11. Septämber]]: [[Heinrich Kessler]], Schwyzer Germanischt un Lehrer
* [[14. September|14. Septämber]]: [[Roland Hofmaier]], dytsche Liedermacher
* [[6. Oktober]]: [[Josef Hug]], Schwyzer Mundartdichter
* [[7. Oktober]]: [[Oskar Kohler]], dytsche Lehrer un Haimetautor
* [[7. November|7. Novämber]]: [[Friedrich Traugott Wahlen]], Schwyzer Bolitiker un Bundesrot
* [[15. November|15. Novämber]]: [[Meret Oppenheim]], dytsch-schwyzerischi Chinschtleri un Dichteri
* [[26. Dezember|26. Dezämber]]: [[Dian Fossey]], US-amerikanischi Zoologi
;Datum nit bekannt
* [[Albrecht Wolfinger]], dytsche Bfarrer un Autor
== Rund um di alemannische Dialäkt ==
* [[1. März|1.]] bis [[16. März|16. Merz]]: 10. [[Reutlinger Mundart-Wochen|Reidlenger Mundart-Woche]]
* Wettbewärb [[Jungi Mundart 84]] vu dr Muettersproch-Gsellschaft
== Weblink ==
{{Commonscat}}
89617248aglej6v2rdafon787jsji9v
BLS RABe 528
0
84914
1062228
1061203
2024-11-30T15:50:39Z
Vsler
71877
/* Toufnäme */
1062228
wikitext
text/x-wiki
Der '''BLS RABe 528''', ou unerem Name MIKA bekannt, was '''m'''oderne '''i'''nnovative '''k'''ompakte '''A'''llroundzug bedütet, isch der neu Regioexpress und S-Bahn-Zug vo der [[BLS AG|BLS]] und ghört zur neue Flirt 4 Famili. Im Jahr 2022 sinds nur no sekundär igsetzt.<!-- was bidüütet das? -->
{{Infobox Schienenfahrzeug
| Baureihe= BLS RABe 528
| Farbe1= D81E05
| Farbe2= FFFFFF
| Abbildung= BLS MIKA 107 Ramsei.jpg
| Name= BLS RABe 528 107 bei der Einfahrt in Ramsei
| Nummerierung= RE: 101–130, S-Bahn: 201–228
| Hersteller= [[Stadler Rail]]
| Baujahre= 2021–
| Ausmusterung=
| Anzahl= 58
| Achsformel= Bo' Bo' 2' 2' 2' Bo' Bo
| Bauart=
| Gattung=
| Spurweite= 1435 mm
| Treibraddurchmesser=
| VorneLaufraddurchmesser=
| HintenLaufraddurchmesser=
| AussenLaufraddurchmesser=
| InnenLaufraddurchmesser=
| Laufraddurchmesser=
| Anfahrzugkraft= 1,3 m/s2
| Beschleunigung=
| Bremsverzögerung=
| Leistungskennziffer=
| Höchstgeschwindigkeit= 160 km/h
| LängeÜberKupplung= 104 900 mm
| LängeÜberPuffer=
| Länge= 105 m
| Höhe= 4260 mm
| Breite= 2880 mm
| Drehzapfenabstand=
| AchsabstandDerFahrgestelle=
| FesterRadstand=
| Gesamtradstand=
| RadstandMitTender=
| Leermasse=
| Dienstmasse= 182.0 t
| DienstmasseMitTender=
| Reibungsmasse=
| Radsatzfahrmasse=
| Antrieb=
| Geschwindigkeitsmesser=
| Steuerung=
| Übersetzungsstufen=
| Kupplungstyp=
| Bremsen=
| Zugheizung=
| Lokbremse=
| Zugbremse=
| Halbmesser=
| Besonderheiten=
| Anmerkung=
| Stromsystem=
| Stromübertragung=
| Stundenleistung=
| Dauerleistung=
| AnzahlFahrmotoren=
| Fahrstufenschalter=
| Raddurchmesser=
| Sitzplätze= 242 (RE), 240 (S-Bahn)
| Stehplätze= 200 (4 P. /m²)
| Fußbodenhöhe= Niederflur 600 mm, Hochflur 1145 mm
| Niederfluranteil=
| Klassen= 1. und 2.
| Nutzmasse=
| Betriebsart=
| Zusatzbremse=
| Feststellbremse=
| Zugsicherung=
}}
== Gschicht ==
Im Mai 2017 het d BLS bschlosse, bi Stadler Rail 52 neui Züg (später + 6 Option) als Ersatz für d ältere Züg wie d EW III, [[BLS RBDe 4/4|RBDe 565]] und [[EBT RBDe 4/4 II|RBDe 566 II]], azschaffe.<ref>{{Internetquelle |autor=SRF |url=https://www.srf.ch/news/wirtschaft/bls-kauft-stadler-zuege-fuer-650-millionen|titel=BLS kauft Stadler-Züge für 650 Millionen|abruf=2022-03-18}}</ref>
Im Mai 2021 isch der erscht MIKA in Betriib ggange.<ref>{{Internetquelle |autor=BLS |url=https://www.bls.ch/de/unternehmen/medien/medienmitteilungen/2021/05-04-einfuehrung-mika |titel=BLS nimmt erste MIKA-Züge in Betrieb |abruf=2022-03-15}}</ref>
== Versione ==
[[Datei:BLS RABe 528 (528 xxx A W).jpg|mini|RABe 528 «RegioExpress» bi Richebach]]
[[Datei:MIKA 201 Seite.jpg|mini|Siteasicht vom RABe 528 201 iner Version «S-Bahn» ds Frutige abgstellt.]]
Der MIKA isch ire «RegioExpress» und «S-Bahn» Version bstellt worde.
D «S-Bahn» het 2 Türe pro Wagechaschte und Site zudem hets bi de Endwäge uf der Site vom Wageubergang ds Logo vo der [[S-Bahn Bern|S-Bahn Bärn]] druf. Der «RegioExpress» het zwar nur halb so viili Türe pro Wagechaschte derfer giz aber es Bistroabteil mit Sitzplätz.
== Toufnäme ==
Ufglistet sind nur d toufte Fahrzüg:
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|- class="hintergrundfarbe6"
! Betriebsnummer
! Taufname
! Bild
|-
|528 104 || [[Entlebuch]] ||
|-
|528 111 || [[La Chaux-de-Fonds]] <ref>{{Internetquelle |autor=Lok Report|url=https://www.lok-report.de/news/europa/item/29012-schweiz-wiedereroeffnung-neuchatel-la-chaux-de-fonds-mit-neuen-mika-zuegen.html|titel=Schweiz: Wiedereröffnung Neuchâtel - La Chaux-de-Fonds mit neuen MIKA-Zügen|datum=2021-11-11 |abruf=2023-03-29}}</ref> || [[Datei:RABe 528 111 La Chaux-de-Fonds.jpg|100px]]
|-
|528 114 || [[Frutigen]]<ref>{{Internetquelle |autor=Nau.ch|url=https://www.nau.ch/amp/ort/frutigen/zug-wird-mit-dem-namen-frutigen-getauft-66225128|titel=Zug wird mit dem Namen «Frutigen» getauft|datum=2021-07-18 |abruf=2023-03-29}}</ref> || [[Datei:528 114 Frutigen.jpg|100px]]
|-
|528 117 || [[Brig-Glis]]<ref>{{Internetquelle |autor=BLS|url=https://www.bls.ch/de/unternehmen/medien/medienmitteilungen/2024/04-04-mika-taufe-domo|titel=BLS unterstreicht die Bedeutung der Simplonlinie mit der Taufe dreier MIKAs|datum=2024-04-04 |abruf=2024-04-05}}</ref> ||[[Datei:RABe 528 117 Brig-Glis.jpg|100px]]
|-
|528 118 ||[[Varzo|Comune di Varzo]] || [[Datei:BLS RABe 528 118 Wappen.jpeg|100px]]
|-
|528 119 || [[Domodossola|Città di Domodossola]] ||[[Datei:528 119 Domodossola.jpg|100px]]
|-
|528 120 || [[Wimmis]] || [[Datei:RABe 528 120 Wimmis.jpg|100px]]
|-
|528 122 || [[Erlenbach im Simmental]] || [[Datei:528 122 Erlenbach.jpg|100px]]
|-
| 528 123 || [[Boltigen]]<ref>{{Internetquelle |autor=Nau.ch|url= https://www.jungfrauzeitung.ch/artikel/210314/|titel= Wenn die Einweihungsfeier zum Dorffest wird|datum=2023-05-28|abruf=2023-05-31}}</ref> || [[Datei:Rabe 528 123 boltigen.jpg|100px]]
|-
| 528 202 || [[Neuenegg]] || [[Datei:RABe 528 202 Neuenegg.jpg|100px]]
|-
|}
== Speziells ==
[[Datei:BLS AKIM.jpg|mini|RABe 528 113 wo AKIM gnennt worde isch.]]
Bi der BLS treit traditionell ds 13. Fahrzüg en spezielle Name.
Der RABe 528 113 heisst AKIM 113 (MIKA hinderschi geschribe).
== Streckine ==
D BLS ersetzt mit de RABe 528 älteri Züg uf verschidene Strecke. Paar vo de Züg sind scho ersetzt worde und witeri wärde bis 2025 ersetzt.
Uf folgende Strecke fahre d RABe 528 scho<ref>{{Internetquelle |autor=BLS |url=https://www.bls.ch/de/freizeit-und-ferien/charter/flotte-rabe-528-mika |titel=BLS Flotte RABe 528 Mika |werk= |hrsg= |datum= |abruf=2022-09-14}}</ref>: (Stand: Dezember 2022)
* {{SBB-Linie|17|x|x|n}} (Tilwis an Samstäg und Sunntäg)
* {{SBB-Linie|66|x|x|n}}
* {{SBB-Linie|RE_Bern_Domodossola|x|x|n}} (Wege fählender Zuelassig nur uf Brig)
* {{SBB-Linie|RE_Bern_Zweisimmen|x|x|n}}
* {{Zuggattung-CH|RE}}[[Biel/Bienne]] – [[Ostermundigen]] – [[Frutigen]] – [[Goppenstein]] – [[Brig]] (Saisonali Zuesatzzüg, Samstags und Sunntags)
* {{S-Bahn Bern|2|x|x|}} (Schrittwis, ab April 2022 komplett)
* {{S-Bahn Bern|4|x|x|}} (Sporadisch, bis gnueg S-Bahne)
* {{Zuggattung-CH|R}}Thun – [[Steffisburg]] – [[Konolfingen]] (Teilwis iner [[Verkehrszeiten|HVZ]])
Zuekünftig soll der RABe 528 uf folgende Strecke fahre:<ref>{{Internetquelle |autor=BLS |url=https://www.bls.ch/de/unternehmen/projekte-und-hintergruende/rollmaterialbeschaffung |titel=MIKA: Der Zug der Zukunft |kommentar=BLS Projekte Rollmaterialbeschaffung RABe 528 |hrsg=BLS AG |abruf=2022-09-21}}</ref>
* {{Zuggattung-CH|RE}}Bern – Burgdorf – Konolfingen – Thun
* {{S-Bahn Bern|5|x|x|}}
* {{S-Bahn Bern|6|x|x|}}
Uf folgende Strecke fahre d RABe 528 nümme:
* {{Zuggattung-CH|R}}Spiez – Zweisimmen (Ersatzzug [[Schweizer Eisenbahnprojekte|Baustelle Bern]])
* {{S-Bahn Bern|51|x|x|}}
* {{Zuggattung-CH|R}}[[Lyss]] – [[Büren an der Aare|Büren a. A.]]
Ab Fahrplanwächsel im Dezember 2024 sölle die Züg ou iner Region Luzärn fahre:
* {{SBB-Linie|RE_Luzern_Bern|x|x|n}}
* {{S-Bahn Zentralschweiz|6|x|x}}
* {{S-Bahn Zentralschweiz|7|x|x}}
== Links ==
{{Commonscat|BLS RABe 528}}
* [https://www.stadlerrail.com/media/pdf/fbls0820d.pdf Stadler Typenblatt RABe 528 «Regioexpress»]
== Fuessnote ==
<references />
{{SORTIERUNG:Bls Rabe 528}}
[[Kategorie:Triibfahrzüg]]
[[Kategorie:Elektrolokomotyv]]
mbinwp0ybw8c038bg6tl3ed2k8q53cr
1062229
1062228
2024-11-30T15:53:06Z
Vsler
71877
/* Toufnäme */
1062229
wikitext
text/x-wiki
Der '''BLS RABe 528''', ou unerem Name MIKA bekannt, was '''m'''oderne '''i'''nnovative '''k'''ompakte '''A'''llroundzug bedütet, isch der neu Regioexpress und S-Bahn-Zug vo der [[BLS AG|BLS]] und ghört zur neue Flirt 4 Famili. Im Jahr 2022 sinds nur no sekundär igsetzt.<!-- was bidüütet das? -->
{{Infobox Schienenfahrzeug
| Baureihe= BLS RABe 528
| Farbe1= D81E05
| Farbe2= FFFFFF
| Abbildung= BLS MIKA 107 Ramsei.jpg
| Name= BLS RABe 528 107 bei der Einfahrt in Ramsei
| Nummerierung= RE: 101–130, S-Bahn: 201–228
| Hersteller= [[Stadler Rail]]
| Baujahre= 2021–
| Ausmusterung=
| Anzahl= 58
| Achsformel= Bo' Bo' 2' 2' 2' Bo' Bo
| Bauart=
| Gattung=
| Spurweite= 1435 mm
| Treibraddurchmesser=
| VorneLaufraddurchmesser=
| HintenLaufraddurchmesser=
| AussenLaufraddurchmesser=
| InnenLaufraddurchmesser=
| Laufraddurchmesser=
| Anfahrzugkraft= 1,3 m/s2
| Beschleunigung=
| Bremsverzögerung=
| Leistungskennziffer=
| Höchstgeschwindigkeit= 160 km/h
| LängeÜberKupplung= 104 900 mm
| LängeÜberPuffer=
| Länge= 105 m
| Höhe= 4260 mm
| Breite= 2880 mm
| Drehzapfenabstand=
| AchsabstandDerFahrgestelle=
| FesterRadstand=
| Gesamtradstand=
| RadstandMitTender=
| Leermasse=
| Dienstmasse= 182.0 t
| DienstmasseMitTender=
| Reibungsmasse=
| Radsatzfahrmasse=
| Antrieb=
| Geschwindigkeitsmesser=
| Steuerung=
| Übersetzungsstufen=
| Kupplungstyp=
| Bremsen=
| Zugheizung=
| Lokbremse=
| Zugbremse=
| Halbmesser=
| Besonderheiten=
| Anmerkung=
| Stromsystem=
| Stromübertragung=
| Stundenleistung=
| Dauerleistung=
| AnzahlFahrmotoren=
| Fahrstufenschalter=
| Raddurchmesser=
| Sitzplätze= 242 (RE), 240 (S-Bahn)
| Stehplätze= 200 (4 P. /m²)
| Fußbodenhöhe= Niederflur 600 mm, Hochflur 1145 mm
| Niederfluranteil=
| Klassen= 1. und 2.
| Nutzmasse=
| Betriebsart=
| Zusatzbremse=
| Feststellbremse=
| Zugsicherung=
}}
== Gschicht ==
Im Mai 2017 het d BLS bschlosse, bi Stadler Rail 52 neui Züg (später + 6 Option) als Ersatz für d ältere Züg wie d EW III, [[BLS RBDe 4/4|RBDe 565]] und [[EBT RBDe 4/4 II|RBDe 566 II]], azschaffe.<ref>{{Internetquelle |autor=SRF |url=https://www.srf.ch/news/wirtschaft/bls-kauft-stadler-zuege-fuer-650-millionen|titel=BLS kauft Stadler-Züge für 650 Millionen|abruf=2022-03-18}}</ref>
Im Mai 2021 isch der erscht MIKA in Betriib ggange.<ref>{{Internetquelle |autor=BLS |url=https://www.bls.ch/de/unternehmen/medien/medienmitteilungen/2021/05-04-einfuehrung-mika |titel=BLS nimmt erste MIKA-Züge in Betrieb |abruf=2022-03-15}}</ref>
== Versione ==
[[Datei:BLS RABe 528 (528 xxx A W).jpg|mini|RABe 528 «RegioExpress» bi Richebach]]
[[Datei:MIKA 201 Seite.jpg|mini|Siteasicht vom RABe 528 201 iner Version «S-Bahn» ds Frutige abgstellt.]]
Der MIKA isch ire «RegioExpress» und «S-Bahn» Version bstellt worde.
D «S-Bahn» het 2 Türe pro Wagechaschte und Site zudem hets bi de Endwäge uf der Site vom Wageubergang ds Logo vo der [[S-Bahn Bern|S-Bahn Bärn]] druf. Der «RegioExpress» het zwar nur halb so viili Türe pro Wagechaschte derfer giz aber es Bistroabteil mit Sitzplätz.
== Toufnäme ==
Ufglistet sind nur d toufte Fahrzüg:
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|- class="hintergrundfarbe6"
! Betriebsnummer
! Taufname
! Bild
|-
|528 104 || [[Entlebuch]] ||
|-
|528 111 || [[La Chaux-de-Fonds]] <ref>{{Internetquelle |autor=Lok Report|url=https://www.lok-report.de/news/europa/item/29012-schweiz-wiedereroeffnung-neuchatel-la-chaux-de-fonds-mit-neuen-mika-zuegen.html|titel=Schweiz: Wiedereröffnung Neuchâtel - La Chaux-de-Fonds mit neuen MIKA-Zügen|datum=2021-11-11 |abruf=2023-03-29}}</ref> || [[Datei:RABe 528 111 La Chaux-de-Fonds.jpg|100px]]
|-
|528 114 || [[Frutigen]]<ref>{{Internetquelle |autor=Nau.ch|url=https://www.nau.ch/amp/ort/frutigen/zug-wird-mit-dem-namen-frutigen-getauft-66225128|titel=Zug wird mit dem Namen «Frutigen» getauft|datum=2021-07-18 |abruf=2023-03-29}}</ref> || [[Datei:528 114 Frutigen.jpg|100px]]
|-
|528 117 || [[Brig-Glis]]<ref>{{Internetquelle |autor=BLS|url=https://www.bls.ch/de/unternehmen/medien/medienmitteilungen/2024/04-04-mika-taufe-domo|titel=BLS unterstreicht die Bedeutung der Simplonlinie mit der Taufe dreier MIKAs|datum=2024-04-04 |abruf=2024-04-05}}</ref> ||[[Datei:RABe 528 117 Brig-Glis.jpg|100px]]
|-
|528 118 ||[[Varzo|Comune di Varzo]] ||[[Datei:BLS RABe 528 118 Wappen.jpeg|100px]]
|-
|528 119 || [[Domodossola|Città di Domodossola]] ||[[Datei:528 119 Domodossola.jpg|100px]]
|-
|528 120 || [[Wimmis]] || [[Datei:RABe 528 120 Wimmis.jpg|100px]]
|-
|528 122 || [[Erlenbach im Simmental]] || [[Datei:528 122 Erlenbach.jpg|100px]]
|-
| 528 123 || [[Boltigen]]<ref>{{Internetquelle |autor=Nau.ch|url= https://www.jungfrauzeitung.ch/artikel/210314/|titel= Wenn die Einweihungsfeier zum Dorffest wird|datum=2023-05-28|abruf=2023-05-31}}</ref> || [[Datei:Rabe 528 123 boltigen.jpg|100px]]
|-
| 528 202 || [[Neuenegg]] || [[Datei:RABe 528 202 Neuenegg.jpg|100px]]
|-
|}
== Speziells ==
[[Datei:BLS AKIM.jpg|mini|RABe 528 113 wo AKIM gnennt worde isch.]]
Bi der BLS treit traditionell ds 13. Fahrzüg en spezielle Name.
Der RABe 528 113 heisst AKIM 113 (MIKA hinderschi geschribe).
== Streckine ==
D BLS ersetzt mit de RABe 528 älteri Züg uf verschidene Strecke. Paar vo de Züg sind scho ersetzt worde und witeri wärde bis 2025 ersetzt.
Uf folgende Strecke fahre d RABe 528 scho<ref>{{Internetquelle |autor=BLS |url=https://www.bls.ch/de/freizeit-und-ferien/charter/flotte-rabe-528-mika |titel=BLS Flotte RABe 528 Mika |werk= |hrsg= |datum= |abruf=2022-09-14}}</ref>: (Stand: Dezember 2022)
* {{SBB-Linie|17|x|x|n}} (Tilwis an Samstäg und Sunntäg)
* {{SBB-Linie|66|x|x|n}}
* {{SBB-Linie|RE_Bern_Domodossola|x|x|n}} (Wege fählender Zuelassig nur uf Brig)
* {{SBB-Linie|RE_Bern_Zweisimmen|x|x|n}}
* {{Zuggattung-CH|RE}}[[Biel/Bienne]] – [[Ostermundigen]] – [[Frutigen]] – [[Goppenstein]] – [[Brig]] (Saisonali Zuesatzzüg, Samstags und Sunntags)
* {{S-Bahn Bern|2|x|x|}} (Schrittwis, ab April 2022 komplett)
* {{S-Bahn Bern|4|x|x|}} (Sporadisch, bis gnueg S-Bahne)
* {{Zuggattung-CH|R}}Thun – [[Steffisburg]] – [[Konolfingen]] (Teilwis iner [[Verkehrszeiten|HVZ]])
Zuekünftig soll der RABe 528 uf folgende Strecke fahre:<ref>{{Internetquelle |autor=BLS |url=https://www.bls.ch/de/unternehmen/projekte-und-hintergruende/rollmaterialbeschaffung |titel=MIKA: Der Zug der Zukunft |kommentar=BLS Projekte Rollmaterialbeschaffung RABe 528 |hrsg=BLS AG |abruf=2022-09-21}}</ref>
* {{Zuggattung-CH|RE}}Bern – Burgdorf – Konolfingen – Thun
* {{S-Bahn Bern|5|x|x|}}
* {{S-Bahn Bern|6|x|x|}}
Uf folgende Strecke fahre d RABe 528 nümme:
* {{Zuggattung-CH|R}}Spiez – Zweisimmen (Ersatzzug [[Schweizer Eisenbahnprojekte|Baustelle Bern]])
* {{S-Bahn Bern|51|x|x|}}
* {{Zuggattung-CH|R}}[[Lyss]] – [[Büren an der Aare|Büren a. A.]]
Ab Fahrplanwächsel im Dezember 2024 sölle die Züg ou iner Region Luzärn fahre:
* {{SBB-Linie|RE_Luzern_Bern|x|x|n}}
* {{S-Bahn Zentralschweiz|6|x|x}}
* {{S-Bahn Zentralschweiz|7|x|x}}
== Links ==
{{Commonscat|BLS RABe 528}}
* [https://www.stadlerrail.com/media/pdf/fbls0820d.pdf Stadler Typenblatt RABe 528 «Regioexpress»]
== Fuessnote ==
<references />
{{SORTIERUNG:Bls Rabe 528}}
[[Kategorie:Triibfahrzüg]]
[[Kategorie:Elektrolokomotyv]]
03idev9guppql6w9qe5rcr2c5cc10kd
Diskussion:BLS RABe 528
1
85507
1062230
1020324
2024-11-30T15:53:51Z
Vsler
71877
Neje Abschnitt /* Toufnäme */
1062230
wikitext
text/x-wiki
== Vorlage übernäh ==
Chame bitte no d fählend Vorlag SBB-Linie ubernäh? [[Benutzer:Vsler|Vsler]] ([[Benutzer Diskussion:Vsler|Diskussion]]) 11:42, 21. Sep. 2022 (MESZ)
:@[[Benutzer:Holder|Holder]] I ha ei vorlag erstellt chumme aber sälber grad nid wyter chasch du dir das mal aluege? Gruess--[[Benutzer:MerengeManu|MerengeManu]] - <small>Byträg für ds [[Portal:Bible|Portal Bible]]</small> 13:37, 21. Sep. 2022 (MESZ)
::Die andere Vorlage sin jetz au aaglait, mer mueß aber [[:Vorlage:SBB-Linie/Route|in däre Vorlag]] no di ganze Bahnhef ibersetze. --[[Benutzer:Holder|Holder]] ([[Benutzer Diskussion:Holder|Diskussion]]) 15:35, 21. Sep. 2022 (MESZ)
== Toufnäme ==
Leider hets irgend es Problem mitem Bild vom 528 118 das ned azeigt wird.. [[Benutzer:Vsler|Vsler]] ([[Benutzer Diskussion:Vsler|Diskussion]]) 16:53, 30. Nov. 2024 (MEZ)
d3teevkkn75t3io8xp0q2nw98nea8e0
Laon
0
88657
1062232
1045205
2024-11-30T22:15:16Z
Mathieu Kappler
76078
/* Ainzelnoohwiisa */ +NVL
1062232
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Gemeinde in Frankreich dewiki
|nomcommune=Laon
|armoiries=Blason ville fr Laon (Aisne).svg
|région=[[Hauts-de-France]]
|département=[[Département Aisne|Aisne]]
|arrondissement=[[Arrondissement Laon|Laon]]
|canton=[[Kanton Laon-1|Laon-1]]<br />[[Kanton Laon-2|Laon-2]]
|insee=02408
|cp=02020
|intercomm=[[Communauté d’agglomération du Pays de Laon|Pays de Laon]]
|longitude=03/37/25/E
|latitude=49/33/48/N
|alt mini=63
|alt maxi=183
|km²=42.00
|siteweb=[http://www.ville-laon.fr/ Laon]
|image=La cathédrale de Laon DSC 0707.jpg
|image-desc=d’ Owerschtàdt Laon mìt’m Mìnschter
}}
{{Dialekt|Elsässisch|Milhüserisch|Mìlhüüserdiitsch}}
'''Laon''' {{Audio-IPA|LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Laon.wav|[lɑ̃]}}<ref>{{Literatur|Sprache=fr|Autor=Jean-Marie Pierret|Titel=Phonétique historique du français et notions de phonétique générale|Ort=Louvain-la-Neuve|Verlag=Peeters|Jahr=1994|Seiten=104|Online={{Google Buch|BuchID=mP4JUXoFLBoC}}|ISBN=9789068316087}}</ref> ìsch a [[Frankreich|frànzeescha]] Schtàdt mìt {{EWZ|FR|02408}} Iiwoohner (Stand {{EWD|FR|02408}}) un dr Hàuiptort vum [[Département Aisne]] ìn dr Regioon [[Hauts-de-France]] — bis 2016 ìn dr Regioon [[Picardie]]. Siina Iiwoohner nännt maa ''Laonnoises'' {{Audio-IPA|LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Laonnoises.wav|[lanwaz]}} bzw. ''Laonnois'' {{Audio-IPA|LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Laonnois.wav|[lanwa]}}.
Bis 1801 ìsch d’ Schtàdt Sìtz vum [[Bistum Laon|Bìschtumm Laon]] gsìì.
== Äntwìcklung vu dr Beväälkerung ==
{| class="wikitable" width="520"
|- align="center" class="hintergrundfarbe5"
|align=left | '''Joohr''' || '''1800''' || '''1851''' || '''1901''' || '''1954''' || '''1999''' || '''2012'''
|- align="center"
|align=left|'''Iiwoohner'''<ref name=de>Kwalla: Àrtìkel „[[:de:Laon|Laon]]“ ìn dr hochdiitscha Wikipedia</ref>|| 6.691 || 10.091 || 15.434 || 21.931 || 26.265 || 25.317
|}
D’ Beväälkerung ìsch gwàcksa, wial zàhlriicha Iiwoohner üss dr Làndschàft uff Laon gwàndert hann. Ìn da lätschta Joohra ìsch jedoch d’ Beväälkerung nìt gschtììga.<ref name=de/>
== wàs doo z’ sah ìsch ==
Z’ Laon sìnn zàhlriicha Gebäijer àls [[Monument historique|Histoorischa Dankmooler]] ànärkännt. Bii dana gìtt’s:
* s’ Liawafràuimìnschter ''(cathédrale Notre-Dame)'': ’s ìsch ain vu da bediitendschta [[Gotik|friahjgootischa]] Mìnschter ìm Frànkrììch. Dr Bàuischtiil vum Mìnschter ìsch vum anglischa Gotik beiiflusst — ’s gìtt àui Ahnligkaita zem Limburger, Bamberger un Naumburger Dom ìn Diitschlànd.
* dr ehamooliga Bischoofspàlàscht, wo hìtt dr Juschtizpàlàscht naawa-n-em Mìnschter ìsch.
* s’ àlta {{lang|fr|Hôtel-Dieu}} üss’m 12. Joohrhundert: ’s ìsch s’ ältschta Schpitààlgebäi, wo’s noch hìtt ìm Frànkrììch gìtt.<ref>Bernhard Schnell: ''Medizin in Bild und Text. Zur medizinischen Sammelhandschrift Ms. 413 der Bibliothèque Municipale Laon.'' In: ''Würzburger medizinhistorische Mitteilungen.'' Bànd 6, 1988, S. 67–88, doo: S. 82 f.</ref><ref>Alain Saint-Denis: ''L’Hotel-Dieu de Laon 1150–1300.'' Nancy 1983</ref> S’ Untergschooss ìsch fìr Pìlger un Àrma; ìm Hàuiptsààl ìm Owergschooss sìnn 50 Bätter fìr d’ Krànka — ìm Kàpitel vu Laon sìnn bediitenda-n-Arzt gsìì.<ref>Ernst Kern: ''Sehen – Denken – Handeln eines Chirurgen im 20. Jahrhundert.'' ecomed, Landsberg am Lech 2000, ISBN 3-609-20149-5, S. 250.</ref> Hìtt ìsch doo s’ Främdaverkehrsàmt z’ fìnda
* d’ Tämplerkàpall üss’m 12. Joohrhundert<ref name=de/>
* d’ Kloschterkìrìch St. Martin: Kìrìch üss’m 12. Joohrhundert un Kloschtergebäi üss’m 17. un 18. Joohrhundert<ref name=de/>
* d’ Schtàdtmüüra, wo 7 km làng sìnn. ’S gìtt noch hìtt d’ Schtàdttoor Porte d’Ardon, Porte des Cheminzelles un Porte de Soissons <ref name=de/>
<gallery class="center" widths=175px heights=175px>
Laon Cathedral (www.pixinn.net).jpg|d’ Wäschtfàssààda vum Mìnschter
Laon Cathedral Interior (www.pixinn.net).jpg|dr [[Chor (Architektur)|Chor]] vum Mìnschter
Hôtel dieu 06162.JPG|s’ ehamooliga Hôtel-Dieu naawa-n-em Mìnschter
Sint-Martinuskerk3 Laon.jpg|d’ Kloschterkìrìch St. Màrtin
Laon Chapelle des Templiers.JPG|d’ Tämplerkàpall
Palais de Justice et remparts Laon.JPG|d’ Schtàdtmüüra vor’m Bischoofspàlàscht
Porte de Soissons.jpg|d’ Porte de Soissons
Chenizelles-DSC 0453.jpg|d’ Porte Chenizelles
PA00115766 porte d'Ardon de Laon.jpg|d’ Porte d’Ardon
</gallery>
Dr Schrìftschtäller [[Victor Hugo]] ìsch ànna 1835 z’ Laon kumma.<ref>{{Internetquelle|sprache=fr|url=http://lhistoireenrafale.lunion.fr/2011/08/27/laon-lhommage-de-victor-hugo/|titel=Laon: l’hommage de Victor Hugo|datum=2011-08-27|abruf=2023-12-16|archiv-url=https://web.archive.org/web/20230609121535/http://lhistoireenrafale.lunion.fr/2011/08/27/laon-lhommage-de-victor-hugo/|archiv-datum=2023-06-09|werk=L’histoire en rafale}}</ref> Wu-n-’r ìn siinera Ehafràui Adèle Foucher a Briaf gschrììwa hàt, hàt’r d’ Schtàdt ärwäähnt: „Àlles ìsch scheen z’ Laon, d’ Kìrcha, d’ Hiiser, d’ Umgaawung, aifàch àlles [...]“.<ref>{{Literatur|Sprache=fr|Autor=[[Victor Hugo]]|Titel=La Fère, Œuvres complètes|Band=II: ''En voyage''|Verlag=Librairie Ollendorff|Jahr=1910|Seiten=30|Online=https://fr.wikisource.org/wiki/En_voyage,_tome_II_(Hugo,_%C3%A9d._1910)/France_et_Belgique/A/8|Zitat=Tout est beau à Laon, les églises, les maisons, les environs, tout, excepté l’horrible auberge de la Hure où j’ai couché et sur le mur de laquelle j’ai écrit ce petit adieu [...].|Abruf=2023-12-16}}</ref>
== Lüag àui ==
* [[Liste der Gemeinden im Département Aisne|Lischta vu da Gmainda ìm Département Aisne]]
== Lìteràtüür ==
; ìn Noohschlààgawark
* {{Literatur|Sprache=de|Online=https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/laon|Abruf=2023-12-16|Titel=Laon|Sammelwerk=[[Brockhaus Enzyklopädie|Brockhüüs Enzüklopädii]]|Verlag=Brockhüüs}}
* {{Literatur|Sprache=en-GB|Titel=Laon|Sammelwerk=[[Encyclopædia Britannica]]|Verlag=Encyclopædia Britannica, Inc.|Online=https://www.britannica.com/place/Laon-France|Abruf=2023-12-16}}
* {{Literatur|Sprache=fr|Online=https://www.universalis.fr/encyclopedie/laon/|Abruf=2023-12-16|Titel=Laon|Sammelwerk=[[Encyclopædia Universalis]]|Verlag=Encyclopædia Universalis France|Autor=Pierre-Jean Thumerelle}}
; Sàchbiacher uff Frànzeesch
* {{Literatur|Sprache=fr|Hrsg=Michel Bur|Titel=Histoire de Laon et du Laonnois|Ort=Toulouse|Jahr=1987|Reihe=Pays et villes de France|Umfang=302|ISBN=9782708982666|Verlag=Privat SA}}
* {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Jacques François Laurent Devisme|Titel=Histoire de la ville de Laon|Jahr=1822|Verlag=Le Blan-Courtois|Online={{Google Buch|BuchID=f0YKAAAAIAAJ|Linktext=Bànd 1}}, {{Google Buch|BuchID=-EoKAAAAIAAJ|Linktext=Bànd 2}}|Umfang=424}}
* {{Literatur|Sprache=fr|Autor=R. de La-Tour-du-Pin Chambly|Titel=Anciennes familles militaires du Laonnois|Jahr=1903|Online={{Google Buch|BuchID=_cb7xwEACAAJ}}}}
* {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Lucien Broche|Titel=Laon|Sammelwerk=Guide du congrès de Reims en 1911|Verlag=Société française d’archéologie|Hrsg=Louis Demaison, Société française d’archéologie|Ort=Caen|Jahr=1911|Verlag=Henri Delesques|Online={{Google Buch|BuchID=uw0tAAAAYAAJ}}|Umfang=431}}
* {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Maxime de Sars|Titel=Laon : huit cents ans de municipalité|Jahr=1933}}
* {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Victor Dessain, Jean-Michel Schill|Hrsg=Cécile Souchon|Titel=Laon : 1790-1945|Verlag=Archives départementales de l'Aisne|Jahr=1991|ISBN=9782860020015}}
* {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Jackie Lusse|Titel=Naissance d’une cité : Laon et le Laonnois du V<sup>e</sup> au X<sup>e</sup> siècle|Jahr=1992|Verlag=Presses Universitaires de Nancy|ISBN=9782864805960|Umfang=424|Online={{Google Buch|BuchID=jiQrAAAAIAAJ}}}}
* {{Literatur|Sprache=fr|Autor=A. Saint-Denis|Titel=Apogée d’une cité : Laon et le Laonnois aux XII<sup>e</sup> et XIII<sup>e</sup> siècles|Jahr=1994|Verlag=Presses Universitaires de Nancy|ISBN=9782864807025|Umfang=652}}
* {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Martine Plouvier, Fabrice Charrondière, Jean-François Luneau|Titel=Laon : une acropole à la française|Umfang=431|Jahr=1995|Verlag=Association pour la généralisation de l'Inventaire régional en Picardie|Online={{Google Buch|BuchID=2lmpGAAACAAJ}}|ISBN=9782906340176}}
* {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Martine Plouvier|Titel=Laon : belle île en terre|Sammelwerk=Cahier du patrimoine|Nummer=40|Band=1, 2}}
* {{Literatur|Sprache=fr|Autor=Denis Montagne|Titel=Les Souterrains de Laon|Jahr=1998|Umfang=128|ISBN=9782912961020|Verlag=Nord Patrimoine Éditions}}
== Weblìnks ==
{{commonscat|Laon}}
* [https://laon.fr/ Offiziälla Websitta vu dr Gmaindaverwàltung] (frànzeesch)
* [https://www.tourisme-paysdelaon.com/ Websitta vu dr Främdaverkehrsàmt Laon] (frànzeesch, hoochdiitsch, anglisch, nììderlandisch)
* [https://www.nordfrankreich-erleben.com/entdecken/die-staedte-nordfrankreichs/laon/ Laon] bii ''Nordfrankreich erleben'', Främdaverkehrsàmt Hauts-de-France (hoochdiitsch)
* [http://cassini.ehess.fr/fr/html/fiche.php?select_resultat=18722 Laon - Notice communale] bii LdH/EHESS/Cassini (frànzeesch)
== Ainzelnoohwiisa ==
<references responsive />
{{Navigationsleiste Gemeinden im Arrondissement Laon}}
{{Normdaten}}
[[Kategorie:Stadt (Frankrych)]]
[[Kategorie:Ort (Aisne)]]
7l8d2p771szgbq1kchnwk11yvdx42ta
Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden im Arrondissement Laon
10
92716
1062231
2024-11-30T20:06:47Z
Mathieu Kappler
76078
+
1062231
wikitext
text/x-wiki
<onlyinclude>{{Navigationsleiste
|TITEL=Gmainda ìm [[Arrondissement Laon]]
|INHALT=
[[Abbécourt]] |
[[Achery]] |
[[Agnicourt-et-Séchelles]] |
[[Aguilcourt]] |
[[Aizelles]] |
[[Amifontaine]] |
[[Amigny-Rouy]] |
[[Andelain]] |
[[Anguilcourt-le-Sart]] |
[[Anizy-le-Grand]] |
[[Arrancy]] |
[[Assis-sur-Serre]] |
[[Athies-sous-Laon]] |
[[Aubigny-en-Laonnois]] |
[[Aulnois-sous-Laon]] |
[[Autremencourt]] |
[[Autreville (Aisne)|Autreville]] |
[[Barenton-Bugny]] |
[[Barenton-Cel]] |
[[Barenton-sur-Serre]] |
[[Barisis-aux-Bois]] |
[[Bassoles-Aulers]] |
[[Beaumont-en-Beine]] |
[[Beaurieux (Aisne)|Beaurieux]] |
[[Beautor]] |
[[Berrieux]] |
[[Berry-au-Bac]] |
[[Bertaucourt-Epourdon]] |
[[Bertricourt]] |
[[Besmé]] |
[[Besny-et-Loizy]] |
[[Béthancourt-en-Vaux]] |
[[Bichancourt]] |
[[Bièvres (Aisne)|Bièvres]] |
[[Blérancourt]] |
[[Bois-lès-Pargny]] |
[[Boncourt (Aisne)|Boncourt]] |
[[Bosmont-sur-Serre]] |
[[Bouconville-Vauclair]] |
[[Bouffignereux]] |
[[Bourg-et-Comin]] |
[[Bourguignon-sous-Coucy]] |
[[Bourguignon-sous-Montbavin]] |
[[Brancourt-en-Laonnois]] |
[[Braye-en-Laonnois]] |
[[Brie (Aisne)|Brie]] |
[[Bruyères-et-Montbérault]] |
[[Bucy-lès-Cerny]] |
[[Bucy-lès-Pierrepont]] |
[[Caillouël-Crépigny]] |
[[Camelin]] |
[[Caumont (Aisne)|Caumont]] |
[[Cerny-en-Laonnois]] |
[[Cerny-lès-Bucy]] |
[[Cessières-Suzy]] |
[[Chaillevois]] |
[[Chalandry]] |
[[Chambry (Aisne)|Chambry]] |
[[Chamouille]] |
[[Champs (Aisne)|Champs]] |
[[Charmes (Aisne)|Charmes]] |
[[Châtillon-lès-Sons]] |
[[Chaudardes]] |
[[Chauny]] |
[[Chérêt]] |
[[Chermizy-Ailles]] |
[[Chéry-lès-Pouilly]] |
[[Chevregny]] |
[[Chivres-en-Laonnois]] |
[[Chivy-lès-Étouvelles]] |
[[Cilly (Aisne)|Cilly]] |
[[Clacy-et-Thierret]] |
[[Colligis-Crandelain]] |
[[Commenchon]] |
[[Concevreux]] |
[[Condé-sur-Suippe]] |
[[Condren]] |
[[Corbeny]] |
[[Coucy-le-Château-Auffrique]] |
[[Coucy-lès-Eppes]] |
[[Coucy-la-Ville]] |
[[Courbes]] |
[[Courtrizy-et-Fussigny]] |
[[Couvron-et-Aumencourt]] |
[[Craonne]] |
[[Craonnelle]] |
[[Crécy-au-Mont]] |
[[Crécy-sur-Serre]] |
[[Crépy (Aisne)|Crépy]] |
[[Cuirieux]] |
[[Cuiry-lès-Chaudardes]] |
[[Cuissy-et-Geny]] |
[[Danizy]] |
[[Dercy]] |
[[Deuillet]] |
[[Ébouleau]] |
[[Eppes]] |
[[Erlon]] |
[[Étouvelles]] |
[[Évergnicourt]] |
[[Festieux]] |
[[Folembray]] |
[[Fourdrain]] |
[[Fresnes-sous-Coucy]] |
[[Fressancourt]] |
[[Frières-Faillouël]] |
[[Froidmont-Cohartille]] |
[[Gizy]] |
[[Goudelancourt-lès-Berrieux]] |
[[Goudelancourt-lès-Pierrepont]] |
[[Grandlup-et-Fay]] |
[[Guivry]] |
[[Guny]] |
[[Guyencourt]] |
[[Jumencourt]] |
[[Jumigny]] |
[[Juvincourt-et-Damary]]
[[La Fère]] |
[[La Malmaison]] |
[[Landricourt (Aisne)|Landricourt]] |
[[La Neuville-Bosmont]] |
[[La Neuville-en-Beine]] |
[[Laniscourt]] |
[[Laon]] |
[[Lappion]] |
[[La Selve (Aisne)|La Selve]] |
[[Laval-en-Laonnois]] |
[[La Ville-aux-Bois-lès-Pontavert]] |
[[Leuilly-sous-Coucy]] |
[[Lierval]] |
[[Liesse-Notre-Dame]] |
[[Liez (Aisne)|Liez]] |
[[Lor (Aisne)|Lor]] |
[[Mâchecourt]] |
[[Maizy]] |
[[Manicamp]] |
[[Marchais (Aisne)|Marchais]] |
[[Marcy-sous-Marle]] |
[[Marest-Dampcourt]] |
[[Marle]] |
[[Martigny-Courpierre]] |
[[Mauregny-en-Haye]] |
[[Mayot]] |
[[Mennessis]] |
[[Merlieux-et-Fouquerolles]] |
[[Mesbrecourt-Richecourt]] |
[[Meurival]] |
[[Missy-lès-Pierrepont]] |
[[Molinchart]] |
[[Monceau-lès-Leups]] |
[[Monceau-le-Waast]] |
[[Mons-en-Laonnois]] |
[[Montaigu (Aisne)|Montaigu]] |
[[Montbavin]] |
[[Montchâlons]] |
[[Monthenault]] |
[[Montigny-le-Franc]] |
[[Montigny-sous-Marle]] |
[[Montigny-sur-Crécy]] |
[[Mortiers (Aisne)|Mortiers]] |
[[Moulins (Aisne)|Moulins]] |
[[Moussy-Verneuil]] |
[[Muscourt]] |
[[Neufchâtel-sur-Aisne]] |
[[Neuflieux]] |
[[Neuville-sur-Ailette]] |
[[Nizy-le-Comte]] |
[[Nouvion-et-Catillon]] |
[[Nouvion-le-Comte]] |
[[Nouvion-le-Vineux]] |
[[Œuilly (Aisne)|Œuilly]] |
[[Ognes (Aisne)|Ognes]] |
[[Orainville]] |
[[Orgeval (Aisne)|Orgeval]] |
[[Oulches-la-Vallée-Foulon]] |
[[Paissy]] |
[[Pancy-Courtecon]] |
[[Parfondru]] |
[[Pargnan]] |
[[Pargny-les-Bois]] |
[[Pierremande]] |
[[Pierrepont (Aisne)|Pierrepont]] |
[[Pignicourt]] |
[[Pinon (Aisne)|Pinon]] |
[[Ployart-et-Vaurseine]] |
[[Pontavert]] |
[[Pont-Saint-Mard]] |
[[Pouilly-sur-Serre]] |
[[Prémontré]] |
[[Presles-et-Thierny]] |
[[Prouvais]] |
[[Proviseux-et-Plesnoy]] |
[[Quierzy]] |
[[Quincy-Basse]] |
[[Remies]] |
[[Rogécourt]] |
[[Roucy]] |
[[Royaucourt-et-Chailvet]] |
[[Saint-Aubin (Aisne)|Saint-Aubin]] |
[[Sainte-Croix (Aisne)|Sainte-Croix]] |
[[Sainte-Preuve]] |
[[Saint-Erme-Outre-et-Ramecourt]] |
[[Saint-Gobain]] |
[[Saint-Nicolas-aux-Bois]] |
[[Saint-Paul-aux-Bois]] |
[[Saint-Pierremont (Aisne)|Saint-Pierremont]] |
[[Saint-Thomas (Aisne)|Saint-Thomas]] |
[[Samoussy]] |
[[Selens]] |
[[Septvaux]] |
[[Servais]] |
[[Sinceny]] |
[[Sissonne]] |
[[Sons-et-Ronchères]] |
[[Tavaux-et-Pontséricourt]] |
[[Tergnier]] |
[[Thiernu]] |
[[Toulis-et-Attencourt]] |
[[Travecy]] |
[[Trosly-Loire]] |
[[Trucy]] |
[[Ugny-le-Gay]] |
[[Urcel]] |
[[Variscourt]] |
[[Vassogne]] |
[[Vaucelles-et-Beffecourt]] |
[[Vauxaillon]] |
[[Vendresse-Beaulne]] |
[[Verneuil-sous-Coucy]] |
[[Verneuil-sur-Serre]] |
[[Versigny (Aisne)|Versigny]] |
[[Vesles-et-Caumont]] |
[[Veslud]] |
[[Villeneuve-sur-Aisne]] |
[[Villequier-Aumont]] |
[[Viry-Noureuil]] |
[[Vivaise]] |
[[Vorges]] |
[[Voyenne]] |
[[Wissignicourt]]
}}</onlyinclude>
[[Kategorie:Vorlage:Navigationsleiste Gemeinden in Arrondissement in der Region Hauts-de-France|Laon]]
igs841przywsfbjg9s2vyfxzq1g462w
Kamala Harris
0
92717
1062233
2024-11-30T22:58:02Z
178.238.167.189
Die Syte isch nöi erstellt worde: Kamala Harris isch e US amerikanische Politiker. Si isch Vizepräsident vo Joe Biden.
1062233
wikitext
text/x-wiki
Kamala Harris isch e US amerikanische Politiker. Si isch Vizepräsident vo Joe Biden.
mstxzxidhga38b6lhmvq9zobi0wzl4u
1062234
1062233
2024-11-30T22:58:44Z
178.238.167.189
1062234
wikitext
text/x-wiki
Kamala Harris (20 Oktober 1964 z Oakland, Kalifornie) isch e US amerikanische Politiker. Si isch Vizepräsident vo Joe Biden.
gtl0ryvto4duv6eaeduijmuoeohk3l5
1062235
1062234
2024-11-30T23:01:43Z
178.238.167.189
1062235
wikitext
text/x-wiki
Kamala Harris (20 Oktober 1964 z Oakland, Kalifornie) isch e US amerikanische Politiker. Si isch syt em 20. Jänner 2021 Vizepräsident vo de USA.
d2w0q3eptyn1x4dx9robhx0qt8d8bhh
1062236
1062235
2024-11-30T23:01:58Z
178.238.167.189
1062236
wikitext
text/x-wiki
Kamala Harris (20 Oktober 1964 z Oakland, Kalifornie) isch e US amerikanische Politiker. Si isch syt em 20. Jänner 2021 d Vizepräsidenti vo de USA.
0i3lh1b8asgufmn4kk3g2dvwxwb192w
MrBeast
0
92718
1062237
2024-11-30T23:06:49Z
178.238.167.189
Die Syte isch nöi erstellt worde: Jimmy Donaldson (7. Mai 1998 z Wichita, Kansas) isch e US-amerikanische YouTuber und Unternähmer. Er hat öppe 330 Million Abonnänte und isch d erfolgriischte YouTube Kanal.
1062237
wikitext
text/x-wiki
Jimmy Donaldson (7. Mai 1998 z Wichita, Kansas) isch e US-amerikanische YouTuber und Unternähmer. Er hat öppe 330 Million Abonnänte und isch d erfolgriischte YouTube Kanal.
pcf91mvtllwsrmqwav0haraucj58i1g
1062238
1062237
2024-11-30T23:07:38Z
178.238.167.189
1062238
wikitext
text/x-wiki
MrBeast (7. Mai 1998 z Wichita, Kansas; bürgerlich James Stephen „Jimmy“ Donaldson) isch e US-amerikanische YouTuber und Unternähmer. Er hat öppe 330 Million Abonnänte und isch d erfolgriischte YouTube Kanal.
jkdr1sgws1ukpvp4z9fg0qrn5my8653
Thomas Müller
0
92719
1062239
2024-11-30T23:13:58Z
178.238.167.189
Die Syte isch nöi erstellt worde: '''Thomas Müller''' (* 13. Septämber 1989 z Weilheim in Oberbayern) isch e dytsche Fueßballspieler. Er spiilt bim FC Bayern Münche.
1062239
wikitext
text/x-wiki
'''Thomas Müller''' (* 13. Septämber 1989 z Weilheim in Oberbayern) isch e dytsche Fueßballspieler. Er spiilt bim FC Bayern Münche.
6p4na7t6jbup6o42kpcr5vt3u327hb4
1062240
1062239
2024-11-30T23:16:19Z
178.238.167.189
1062240
wikitext
text/x-wiki
'''Thomas Müller''' (* 13. Septämber 1989 z Weilheim in Oberbayern) isch e dytsche Fueßballspieler. Er spiilt bim FC Bayern Münche. Müller isch vo 2010 bis 2024 dütsche Nationalspiiler gsii.
kca5l0j0po00pprx643lfc95f69n2vz