বাংলাদেশ

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="bpy">
  <siteinfo>
    <sitename>উইকিপিডিয়া</sitename>
    <dbname>bpywiki</dbname>
    <base>https://bpy.wikipedia.org/wiki/%E0%A6%AA%E0%A6%AF%E0%A6%BC%E0%A6%B2%E0%A6%BE_%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A4%E0%A6%BE</base>
    <generator>MediaWiki 1.43.0-wmf.4</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">মিডিয়া</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">বিশেষ</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">য়্যারী</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">আতাকুরা</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">আতাকুরার য়্যারী</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">উইকিপিডিয়া</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">উইকিপিডিয়া য়্যারী</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">ছবি</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">ছবি য়্যারী</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">মিডিয়াউইকি</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">মিডিয়াউইকির য়্যারী</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">মডেল</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">মডেলর য়্যারী</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">পাংলাক</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">পাংলাকর য়্যারী</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">থাক</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">থাকর য়্যারী</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">হমিলদুৱার</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">হমিলদুৱার য়্যারী</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">মডিউল</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">মডিউল আলাপ</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>বাংলাদেশ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>30127</id>
    <revision>
      <id>895375</id>
      <parentid>895351</parentid>
      <timestamp>2024-05-12T21:01:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>A09</username>
        <id>24658</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/103.118.78.51|103.118.78.51]] ([[User talk:103.118.78.51|আলাপ]])-এর সম্পাদিত সংস্করণ হতে [[User:InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]]-এর সম্পাদিত সর্বশেষ সংস্করণে ফেরত যাওয়া হয়েছে</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17833" xml:space="preserve">{{দেশর পৌরঝাপি |
|native_name              = বাংলাদেশ
|conventional_long_name   = গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ
|common_name              = বাংলাদেশ
|image_flag               = Flag of Bangladesh.svg
|image_coat               = Coat_of_arms_of_Bangladesh.svg
|image_map                = Bangladesh (orthographic projection).svg
|other_symbol = [[file:গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ সরকারের সীল.svg|90x90px]]
|other_symbol_type =বাংলাদেশ সরকারর সিলমোহর
|national_motto           = 
|national_anthem          = ''[[আমার সোনার বাংলা]]''
|official_languages       = [[বাংলা ঠার]]
|capital                  = [[ঢাকা]]
|মাপাহান =  {{coor dm|24|00|N|90|00|E|type:country|২৪|০০|ঔ|৯০|০০|মু|}}
|largest_city             = capital
|government_type          = সংসদীয় গনতন্ত্র
|leader_title1           = [[বাংলাদেশর রাষ্ট্রমাপু|রাষ্ট্রমাপু]]
|leader_name1            = [[আব্দুল হামিদ]]
|leader_title2            = [[বাংলাদেশর মন্ত্রীমাকক|মন্ত্রীমাকক]]
|leader_name2             = [[শেখ হাসিনা]]
|leader_title3            =  
|leader_name3             = 
|established         = [[বাংলাদেশর ইতিহাস|প্রতিষ্ঠা]]
|sovereignty_type         = [[বাংলাদেশর ৱাইসাঙনির লালফাম|ৱাইসাঙনির লালফাম]]
|sovereignty_note         = [[পাকিস্তান]]অ রাঙতো
|established_event1       = ঘোষনা করিসিতা
|established_date1        =  [[ডিসেম্বর ১৬]], [[মারি ১৯৭১]]
|established_event2       = [[বাংলাদেশর বিজয় দিবস|বিজয় দিবস]]
|established_date2        = [[ডিসেম্বর ১৬]] [[মারি ১৯৭১]]
|established_event3       = 
|established_date3        = 
|established_event4       = 
|established_date4        = 
|area_rank                = ৯৪তম
|area_magnitude           = 
|area                     = ১৪৭,৫৭০
|areami²                  = ৫৬৯৭৭
|area_water              = ১০,০৯০
|percent_water            = ৭.০
|area_land                 = ১৩৩,৯১০
|population_estimate      = ১৫৮,৮২২,৩০০
|population_estimate_year = ২০০৪
|population_estimate_rank = ৭তম
|population_census        = ১২৯,২৪৭,২৩৩&lt;sup&gt;১&lt;/sup&gt;
|population_census_year   = ২০০১
|population_density       = ১০৪৫
|population_densitymi²    = ২৭০৬
|population_density_rank  = ১১তম
|GDP_PPP_year             =২০০৬
|GDP_PPP                  = $৩৩৬.৭ বিলিয়ন
|GDP_PPP_rank             = ৩১তম
|GDP_PPP_per_capita       = $২৩০০
|GDP_PPP_per_capita_rank  = ১৩৮তম
|GDP_Real_Growth_Rate     = ৬.১%
|HDI_year                 = ২০০৪
|HDI                      = {{increase}}০.৫৩
|HDI_rank                 = ১৩৭তম
|HDI_category             = {{বুকগত}}
|Gini                      = ৩১.৮
|Gini_year                 = ২০০০
|Gini_category             = {{বুকগত}}
|currency                 = [[বাংলাদেশি টাকা]] (বিডিটি)
|currency_code            = BDT
|time_zone                = [[বিডিটি]]
|utc_offset               = +৬
|cctld                    = [[.বিডি]] (.bd)
|calling_code             = ৮৮০
|footnote1                = গনিসি জনসংখ্যা, পাতা.৪,
{{cite web |url=http://www.banbeis.gov.bd/bd_pro.htm |publisher=বাংলাদেশ পরিসংখ্যান ব্যুরো |title=মানু লেহা মারি ২০০১, অকরা প্রতিবেদন |date=২০০১-০৮}}
|footnote2                = 
}}
'''বাংলাদেশর''' ([[বাংলা ঠার|বাংলা]]: বাংলাদেশ)  পুরা নাম '''গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ''', এহান [[এশিয়া|এশিয়া মহাদেশ]] বারো [[খা-হমবুক এশিয়া]] উপমহাদেশর দেশ আহান। দেশ এহানর রাজধানীগ [[ঢাকা]]। রাষ্ট্র এহানর মানুরে/নাগরিকরে [[বাংলাদেশি]] বুলতারা। দেশহানর ঔয়াঙ, মুঙ বারো পিসেদের চৌদ্দাহান [[ভারত]]র লগে বারো খা-মুঙ চৌদ্দাত [[মায়ানমার]]; খায়েদে [[বঙ্গোপসাগর]]হান আসে। বাংলাদেশ বারো ভারতর অঙ্গরাজ্য [[পশ্চিমবঙ্গ]] তিলয়া বাংলাঠারর লয়া আগ হঙসে যেহানর ঐতিহাসিক নাঙহান “বঙ্গ” 

[[মারি ১৯৪৭]]র [[১৯৪৭র ভারত খেয়না]]র সময়ত [[পাকিস্তান]]র মুঙ লয়া (মুঙ পাকিস্তান) বুলিয়া বাংলাদেশর চৌদ্দাহান লেপকরানি ইল। মুঙ বারো [[পাকিস্তান|পিস পাকিস্তানর]] মা দুরিহান আসিলতা ১৬০০ [[কিলোমিটার|কিমি]] (১০০০ মাইল)র চুৱা। দ্বিয় পাকিস্তানর মানুর লিচেত ([[ইসলাম]]) ইলেউ তানুর মা জাতহান বারো ঠারহানর মা য়্যামপারা অমিল থা গেলগা। অতা বুলতেউ পিস পাকিস্তানর সরকারর খৌরাঙহান য়্যাতনায় মিলনেয়নাহান চি য়ৌয়িল, যেহানর খাম থেঙ পরিণতিত [[মারি ১৯৭১]]-এ ভারতর পাঙলাকলো ডাঙর রকতর গুলা বাহিব [[বাংলাদেশর ৱাইসাঙনির লালফাম|লালফাম]] মা ৱাইসাঙ রাষ্ট্রহান অয়া বাংলাদেশর অভ্যুদয় ইল। বাংলাদেশর ৱাইসাঙনির পিসর বসর অহানিত নানান রাজনৈতিক বিশৃঙ্খলাই দেশহান হাবদে বেল্ল; এ তাঞ্জাৎ দেশহানরমা তেরমাউ রাষ্ট্রর ডান্ডি সিন্না ইল, বারো [[বাংলাদেশর সামরিক অভ্যুত্থান|সামরিক অভ্যুত্থান]] কমেদে ইলেউ চারইমাউ ঘটিল।

বিশ্বর হাবিত্ত মানু য়্যাম ইসি দেশ অতার মা বাংলাদেশ [[জনসংখ্যার মাতুঙে দেশর লাতঙ|আট]] নম্বরে উবা ইসি। কিন্তু আয়তনর মাতুঙে বাংলাদেশ বিশ্বত ৯৩তম, এহানে বাংলাদেশ [[জনসংখ্যার ঘনহানর মাতুঙে রাষ্ট্রহানির লাতঙ|বিশ্বর হাবিত্ত মানু ঘনিয়া পরিসি দেশ]]র মা আহান। [[মুসলমান]]-য়্যাম ইসি দেশহানির মা বাংলাদেশর অঙতাহান ৪র্থত, যদিয়ৌ বাংলাদেশর মুসলমান ভারতর সংখ্যালঘু মুসলমানরাঙত য়্যাতুইসি। [[গাঙ্গেয় ব-দ্বীপ|গঙ্গা-ব্রহ্মপুত্রর উর্বর অববাহিকাযত]] আসে দেশ এহাত হারি বসর মৌসুমী গুলা আহের, বারো [[বৌবরন|বৌবরনৌ]] হামেসা আহের। বাংলাদেশ খা এশিয়া আঞ্চলিক সহযোগিতা শিংলুপ [[সার্ক]] বারো [[বিম্‌সটেক]]-র প্রতিষ্ঠাতা সদস্য। অতা বাদেউ দেশ এহান [[ওআইসি]] বারো [[ডি-৮]] রতাউ সদস্য ইসি। 

== চিনৎ ==
বাংলাদেশর জাতীয় চিনৎহানি
{| class=&quot;infobox borderless&quot;
|+ গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ চিনত্হান (অফিসিয়াল)
|-
! '''রাষ্ট্রীয় পশু'''
| 
| [[Image:Panthera tigris.jpg|thumb|50px|right|রয়েল বেঙ্গল টাইগার]]
|-
! '''রাষ্ট্রীয় পাহিয়া'''
| 
| [[Image:Oriental Magpie Robin (Copsychus saularis)- Male calling in the rain at Kolkata I IMG 3746.jpg|thumb|50px|right|দোয়েল]]
|-
! '''রাষ্ট্রীয় সপা'''
| 
| [[Image:Mango blossoms.jpg|thumb|50px|right|আম গাছ]]
|-
! '''রাষ্ট্রীয় ফুল'''
| 
| [[Image:Nymphaea pubescens (9149867657).jpg|thumb|50px|right|(9149867657).jpg|thumb|50px|right|শাপলা]]
|-
! '''রাষ্ট্রীয় জলজ সামুদ্রিক পশু'''
| 
[[Image:PlatanistaHardwicke.jpg|thumb|50px|right|ডলফিন]]
|-
! '''রাষ্ট্র সরীসৃপ'''
| 
| [[Image:Gavial-du-gange.jpg|thumb|50px|right|ঘড়িয়াল]]
|-
! '''রাষ্ট্রীয় ফল'''
| 
| [[Image:(Artocarpus heterophyllus) Jack fruits on Simhachalam Hills 01.jpg|thumb|50px|right|কাঁঠাল]]
|-
! '''রাষ্ট্রীয় মাছ'''
|
| [[Image:Ilish.JPG|thumb|50px|right|ইলিশ]]
|-
! '''রাষ্ট্রীয় মসজিদ'''
|
| [[Image:Baitul Mukarram (Arabic, بيت المكرّم; Bengali, বায়তুল মুকাররম; The Holy House).jpg|thumb|50px|right|বায়তুল মুকারাম]]
|-
! '''রাষ্ট্রীয় মন্দির'''
| 
| [[Image:Hindu Temple in Dhaka.jpg|thumb|50px|right|ঢাকেশ্বরী মন্দির]]
|-
! '''রাষ্ট্রীয় নদী'''
| 
| [[Image:Boat on Jamuna River.jpg|thumb|50px|right|যমুনা নদী]]
|-
! '''রাষ্ট্রীয় পর্বত'''
| 
|[[Image:Keokradong.jpg|thumb|50px|right|কিওক্রাডাং]]
|-
! '''রাষ্ট্রীয় খেলা'''
| 
| [[Image:Kabadi.jpg|thumb|50px|right|কাবাডি/হা-ডুডু]]
|-
! '''রাষ্ট্রীয় মারি'''
| 
| [[Image:Bengali month Ashar.jpg|thumb|50px|right|বঙ্গাব্দ]]
|-
|}

== ভৌগলিক উপাত্ত ==
দেশ এহানার আয়তনহান ১,৪৭,৫৭০ [[বর্গ কিলোমিটার]] (৫৬,৯৭৭ বর্গ মাইল) অতার মা মাটিহান ১,৩৩,৯১০ ব.কিমি., পানিহান ১০,০৯০ ব.কিমি বা ১২ নটিকেল মাইল। রাষ্ট্র এহানর ভৌগলিক মাপাহান ইলতাই ২০°৩৪' ত্ত ২৬°৩৮' ঔয়াং বারো ৮৮°০১' ত্ত ৯২°৪১' মুংর ভিতরে। অহাত্ত ঠিক রাজধানীগর মাপাহান পরিসেতাই {{coor dm|24|00|N|90|00|E|type:country|২৪|০০|ঔ|৯০|০০|মু|}}।

===অবস্থান ===
বাংলাদেশর মুঙেদে [[ভারত]]র [[ত্রিপুরা]] বারো [[অসম]] রাজ্য, পিছেদে [[ভারত]]র [[পশ্চিমবঙ্গ]] রাজ্য, খায়েদে [[বঙ্গোপসাগর]], ঔয়াঙেদে [[ভারত]]র [[মেঘালয়]] বারো [[অসম]] রাজ্য পরিসে।

== জনসংখ্যার উপাত্ত ==
দেশ এহানাত মানু আসিতাই ১৫৮,৮২২,৩০০গ বারো মানুর ঘনহান হারি বর্গ কিলোমিটারে ৯৮৫গ।&lt;ref name=&quot;জাতি সংঘর পরিসংখ্যান&quot;&gt;{{cite web |  accessdate = জুলাই ২ | accessyear = মারি ২০০৪ |  url = http://esa.un.org/unpp | title = জাতি সংঘর বিশ্ব জনসংখ্যার প্রস্পেক্ট (মারি ২০০৪র রিভিশন)}}&lt;/ref&gt;
== ইতিহাসহান ==
দেশ এহান পিছ পাকিস্তান [[ডিসেম্বর ১৬]], [[মারি ১৯৭১]]ত ৱাইসাঙসে।

== অর্থনীতি ==
বাংলাদেশর তাংখারে [[টাকা]] বুলতারা বাট্টি করে বিডিটি (BDT) বুলানি অর।[[মারি ২০০৬]]র আনুমানিক হিসাবহানর মাতুঙে দেশ এহানর [[পুল্লাপ আভ্যন্তরীন সাম্পাল|জিডিপি]] ([[লুৱা পারানির মান্নাপা পাংকাল|পিপিপি]])৩৩৬.৭ বিলিয়ন ডলার বারো [[পুল্লাপ আভ্যন্তরীন সাম্পাল মানুগ লেহে|মানুগ লেহে]] ২৩০০ ডলার
== রাজনীতি ==
দেশ এহানর সরকারর [[সংসদীয় গনতন্ত্র]]র সিজিলন চলের।

== প্রশাসনিক লয়াগি ==
বাংলাদেশ সরকার দেশহান চালানির সুবিধারকা [[স্থানীয় সরকার প্রসাশন]]র অধীনে দেশ হানরে ৮ গ [[বাংলাদেশর বিভাগ|বিভাগে]] খেইকরিসে। এর ৮গ বিভাগরেল ১২হান [[বাংলাদেশর সিটি কর্পোরেশ|সিটি কর্পোরেশ]]ন হঙিসে। বিভাগর তলে ৬৪গ [[জিলা]] আসে বারো ৬৪গ জিলান ৬৪গ [[জিলা পরিষদ]] (বর্তমানে স্থগিত করিয়া থনা অসে) আসে। জিলার তলে ৪৮১গ [[উপজিলা]] বারো ৫৯৬গ [[থানা]] আসে অতান বারো [[উপজিলা পরিষদ]] বা [[থানা পরিষদ]] (বর্তমানে স্থগিত করিয়া থনা অসে) হঙিসে। উপজিলার তলে ৪,৪৯৮গ [[বাংলাদেশর ইউনিয়নগি|ইউনিয়ন]] আসে এতানো [[ইউনিয়ন পরিষদ]] হঙসে। ইউনিয়নর তলে ৫৯,২৯৯হান মৌজা আসে। হারি ইউনিয়নর অধীনে গাঙ থার গাঙনো [[গ্রাম সরকার]] (বর্তমানে স্থগিত করিয়া থনা অসে) হঙর। বাংলাদেশ ৮৭,৯২৮ হান গাঙ আসে বুলিয়া ধরানি অর। অতার বাদেউ খানি মানি উন্নত লয়ানো বা শহরল বা ইউনিয়নল ৩০৮হান [[বাংলাদেশর পৌরসভা|পৌরসভা]] হঙিসে। &lt;ref&gt;[https://web.archive.org/web/20070816121328/http://www.lgd.gov.bd/html/sitemap.html  স্থানীয় সরকার প্রসাশন বিভাগর সরকারী সাইটহান]&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;Unnamed-20230318151921&quot;&gt;[http://www.bbs.gov.bd বাংলাদেশ পরিসংখ্যান ব্যুরো]&lt;/ref&gt;

== শিক্ষা ==
[[ছবি:Education-growth.png|500px|বাংলাদেশর শিক্ষারহারহান ১৯৯৯-২০০৪ পেয়া]]&lt;ref name=&quot;Unnamed-20230318151921&quot;/&gt;

==সাকেই আসে ইকরা==
== পাসিতা ==
{{পাসিতা তালিকা}}

{{বাংলাদেশর প্রশাসনিক লয়াগি}}

{{এশিয়ার বারে||এশিয়া মহাদেশর দেশহানি}}

{{দেশ-লইনাসে}}
&lt;!--Interwiki--&gt;

[[থাক:খা-হমবুক এশিয়ার দেশহানি]]
[[থাক:এশিয়া মহাদেশর দেশহানি]]
[[থাক:বাংলাদেশ]]</text>
      <sha1>9zjaq23ax6tviafemoh1iqmkuvgjxtm</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>