Wikipedia brwiki https://br.wikipedia.org/wiki/Degemer MediaWiki 1.43.0-wmf.2 first-letter Media Dibar Kaozeal Implijer Kaozeadenn Implijer Wikipedia Kaozeadenn Wikipedia Restr Kaozeadenn Restr MediaWiki Kaozeadenn MediaWiki Patrom Kaozeadenn Patrom Skoazell Kaozeadenn Skoazell Rummad Kaozeadenn Rummad TimedText TimedText talk Modulenn Kaozeadenn modulenn 0 1823 2094396 2094343 2024-04-25T13:49:00Z Huñvreüs 54570 liamm wikitext text/x-wiki [[Restr:LogoDiwan.png|thumb|185px|Logo kozh Diwan]] [[Restr:Diwan.jpg|thumb|Al logo nevez]] '''Diwan''' zo ur rouedad [[skol]]ioù, kentañ derez hag eil derez, ma vez kelennet e [[brezhoneg]].<br> Kevredigezhel hervez lezenn c'hall ar [[1añ a viz Gouere]] [[1901]], lik, digoust ha digor d'an holl ez eo ar skolioù Diwan. Krouet e voe ar gevarzhe hag, diouzhtu goude, ar skol gentañ e [[1977]]. Ur c'hevredad kevredigezhioù eo pa vez meret pep skol, [[skolaj]] ha lise gant kevredigezhioù lec'hel. E Gwengolo [[2016]] e oa 47 skol, 6 skolaj hag ul lise, gant {{formatnum:4242}} skoliad enno<ref>[http://www.ouest-france.fr/bretagne/finistere/rentree-les-etablissements-diwan-font-le-plein-4461183 ''Ouest-France'', 8 Gwengolo 2016]</ref> (4,4% a gresk er c'hentañ derez hag 1,6% en eil derez e-keñver ar bloaz a-raok).<br> Kevredet eo an teir c'hevredigezh ''[[Dihun]]'', ''[[Div Yezh]]'' ha ''Diwan'' a-benn diorren ar c'helenn e brezhoneg. == Pal ar skolioù Diwan == Dre ma chome diseblant [[politiker]]ien Breizh ha re ar [[Bro-C'hall|Stad C'hall]] ouzh dazont ar brezhoneg, ha dre ma ne oa lec'h ebet evitañ en deskadurezh c'hallek e voe krouet skolioù Diwan gant un dornad stourmerien, dezho bugale en oad da vont d'ar skol. Kaoz a oa bet eus ''Garm'' evel anv d'ar rouedad, met skeudenn ar blantennig o tont a-rez d'an douar a voe kavet gwelloc'h pa arouezie ar bromesa da reneveziñ implij ar brezhoneg gant ar remziadoù nevez. == Istor == === An div skol gentañ e 1977 === <gallery> Mairie_Lampaul_Pld.jpg|An ti-skol a-zehou d'ar maerdi. Plaque_diwan.jpg|Plakenn ar '''skol Diwan''' gentañ. </gallery> [[Reun an Ostiz]] (René L'Hostis), soner, ezel eus ar [[CGT]] hag eus an [[UDB]], o welet ne oa lec'h ebet evit ar brezhoneg er reizhiad kelenn gall, a gendrec'has un dek bennak a familhoù, ar c'huzul-kêr hag ar senedour [[Alphonse Arzel]] da zigeriñ ur skol-vamm vrezhonek penn-da-benn.<br> Pa oa aet un nebeud tud eus ar gevarzhe [[Skol an Emsav]] da arsellout ouzh ar skolioù [[Ikastola]] e [[euskareg]] e Bro-Euskadi er bloaz 1975 e voe aozet un emvod foran e sal liessportoù [[Gwitalmeze]] e Mae 1976. An daou brezegenner a voe Yann Trellu (o chom e Euskadi) ha Reun an Ostiz. Ne voe savet goulenn ebet gant an tregont bennak a dud, ken divoas e oa ur seurt embregenn hervez deskrivadur [[Pêr-Vari Mallegol]] (Pierre-Marie Mallégol).<br> Hervez Reun an Ostiz e krogas un nebeud tud, hag eñ brouder anezho, da adneveziñ skol gozh [[Lambaol-Gwitalmeze]] en 1976 pa oa bet rakwelet bezañ prest e C'hwevrer 1977. Kinniget e voe krouiñ ur ''Greizenn evit ar vugale vihan''<ref>Kaoz a voe da sevel ar vagouri da gentañ, une "garderie bretonne".</ref> da guzul ti-kêr Lambaol-Gwitalmeze d'an 21 a viz C'hwevrer 1977 hag e voe asantet feurmiñ al lec'h. Divizet e voe disklêriañ ar gevarzhe Diwan goude ur emvod gant kerent Kemper o sevel ur raktres ivez e penn Meurzh 1977. [[Gweltaz ar Fur]], hag en doa kinniget an anv, a voe lakaet da brezidant, [[Anna-Vari Chapalain]] da sekretourez ha Reun an Ostiz da deñzorer. D'an [[17 Ebrel|17 a viz Ebrel]] 1977 e oa bet disklêriet ar gevarzhe kreiz e prefeti [[Penn-ar-Bed]]. Divizet e voe ampellat raktres Lambaol, keit ha ma vo kavet ur sal-skol e Kemper<ref>Reun L'Hostis, Ar bouled maen, 2008, p. p.82-83.</ref>. D'an 23 a viz Mae [[1977]] e voe digoret ar '''skol Diwan''' gentañ, ur skol-vamm gant 5 bugel hag ur mestr-skol, [[Denez Abernot]]<ref>Un danvez-skolaerez diplomet he doa kinniget bezañ ar vestrez, pa ne oa ket evit kaout ur post war hir dermen. Anvet e voe z skol Lanniliz daou zevezh a-raok an digoradur. Kavet e voe ur mestr all d'an 22 a viz Mae gant [[Yvon Abiven]]. Reun L'Hostis, Ar bouled maen, 2008, p. p.82-83.</ref> enni. Staliet e voe ar skol e savadurioù foran ur skol a oa bet serret pemp bloaz kentoc'h, feurmet digant ar gumun adalek miz Kerzu [[1976]]. === Diorren ar rouedad === Ar skol-vamm-se a voe savet diwar batrom skolioù kevredigezhel [[Europa]] : ''[[Gaelscoil]]eanna'' [[Iwerzhon]], ''[[Seaska|Ikastolak]]'' [[Euskadi]], ''[[Calandreta]]s'' [[Okitania]], ''[[La Bressola]]'' [[Katalonia]], hag all.<br> Un nebeud emvodoù etre tud kuzul-departamant Penn-ar-Bed ha tud all a oa bet dalc'het er sizunvezhioù a-raok, an hini diwezhañ e [[Kastellin]].<br> [[Gweltaz ar Fur]] a voe dilennet da brezidant (betek [[1980]]) ha war e lerc'h Reun an Ostiz betek [[1986]], ha da heul e voe tro Andrev Lavanant ([[André Lavanant]]), sekretour ar gevredigezh e [[1980]], teñzorer e [[1981]] ha [[1982]], ha prezidant eus [[1983]] betek [[1989]] hag eus [[1991]] betek [[1997]]. Hiziv ez eo deuet ar gevredigezh '''Diwan Breizh''' da vezañ ur rouedad kelenn, enni skolioù-mamm, skolioù kentañ derez, skolajoù hag ul [[lise Diwan Karaez|lise]] (e [[Karaez-Plougêr]]). Skolioù zo e 5 departamant Breizh, mui ur skol-vamm hag ur skol kentañ derez e [[Pariz]]. === O klask tapout ur statud publik === Hiriv an deiz (2008) emañ ar skolioù Diwan gant ur statud prevez, o vont en-dro gant yalc'hadoù an aozadurioù lec'hel ha skoazell tud. E [[1972]], ar programm boutin, sinet gant ar strollad sokialour, ar strollad komunour ha strolladoù all an tu kleiz a bromete : "Holl rannoù an deskadurezh diazez hag ul lodenn vras eus an deskadurezh peurbadus a vezo bodet en ur servij publik ha lik stag ouzh ministrerezh an Deskadurezh-Stad". En hevelep doare e kinnigas [[François Mitterrand]], e-kerzh dilennadegoù prezidantel [[1981]], staliañ "ur servij bras foran unanet ha lik en Deskadurezh-Stad", pal hennezh o vezañ "degemer an holl skolioù hag o implijidi", ar pezh en defe degaset Diwan da vezañ ebarzhet en deskadurezh foran. Hogen ar raktres Savary "stag ouzh an darempredoù etre ar Stad, ar c'humunioù, an departamantoù, ar rannvroioù, hag ar skolioù prevez" a voe dilezet e [[1984]]. Adalek [[1983]] avat e resevas ar gevredigezh skoazelloù digant ar Stad. E [[1986]] e voe sinet ur raktres ebarzhiñ 31 skolaer gant ministrerezh an Deskadurezh-Stad. Met buan a-walc'h e voe kavet abeg er raktres-se. E [[1988]] e voe sinet un emglev a lakae sklaer mont en-dro ar skolioù Diwan, perzh arc'hantel ar Stad, an aozadurioù lec'hel ha [[Rannvro Breizh]]. Diwar neuze e voe kemeret 10 skolaer e karg.<br> E [[1990]], ur gevrat nevez sinet gant an Deskadurezh-Stad a gemeras e karg 51,5 post gant ar statud a vistri-skol gevratet. E [[1993]], un emglev frammañ a lakaas a-nevez kevrat 1990 e pleustr. Titlet e voe 3 skolaer da skolaerien foran, ha 6 all da renerien skol. Abaoe [[1994]] ez eus kevratoù kevredigezhel etre an Deskadurezh-Stad ha Diwan. D'an [[28 a viz Mae]] [[2001]], maodiern an Deskadurezh Stad [[Jack Lang]] ha prezidant Diwan, [[Andrew Lincoln]], a sinas e [[Roazhon]] ur feur-emglev evit tremen ar skolioù Diwan dindan statud foran, ha kement-se a-enep da Guzul uhelañ an Deskadurez-Stad (0 mouezh a-du, 32 a-enep, 8 neptu, 1 n'en deus ket mouezhiet). [[Sindikad]]où skolaerien a yeas a-enep an emglev hag a c'houlennas digant ar C'huzul Stad e derriñ ; nac'het e voe an emglev gant hennezh war zigarez ma oa an hentenn dre soubidigezh implijet gant Diwan a-enep lezennoù ha [[bonreizh]] Bro-C'hall, war ziazezoù ar melladoù L. 121-3 ha L. 312-10 eus kod an Deskadurezh, ar mellad 1{{añ}} eus lezenn ar [[4 a viz Eost]] [[1994]] hag ar mellad 2 eus ar vonreizh, a voe kemmet da vare sinadur [[feur-emglev Maastricht]] : "Ar galleg eo yezh ar Republik". Prometet e oa bet d'ar mare-se ne vije ket implijet al lezenn a-enep ar yezhoù rannvroel. Herzel a reaa an diviz-se ouzh Diwan a vezañ degemeret en Deskadurezh foran, war abeg e zivyezhegezh dre e hentenn dre soubidigezh. Padal, n'ez a ket a-enep an deskadurezh divyezhek gant un deskadurezh kempouez en div yezh (par an eurvezhioù kelenn), evel ma 'z eo testeniekaet gant mennad an [[12 a viz Mae]] [[2003]] : "Stag ouzh ar c'helenn divyezhek er yezhoù rannvroel, gant eurioù kelenn par, er skolioù hag er rannoù 'yezh rannvroel' er skolajoù hag el liseoù". == Statud publik pe kevredigezhel ? == E diabarzh Diwan ez voe enebiezhioù etre ar re a felle dezho e vefe staget Diwan ouzh an Deskadurezh foran, difennet gant [[Andrew Lincoln]], a oa prezidant abaoe [[1997]], hag ar re a felle dezho derc'hel ur statud kevredigezhel. Abalamour d'an enebiezh diabarzh-se e roas kuzul-merañ Diwan e zilez d'ar [[24 a viz Du]] [[2002]] e-kerzh ur vodadeg veur dreistordinal e [[Gwerliskin]]. Eno e voe taget politikerezh Andrew Lincoln. Teñzorer kozh ar gevredigezh, [[Michel Le Tallec]], a oa e penn ar strollad Bodañ Diwan hag a enebe ouzh ar renerezh kozh, a voe dilennet d'ar 1{{añ}} a viz Kerzu da brezidant Diwan gant burev ar gevredigezh. == Skolioù brezhonek a-raok re Diwan == Er [[bloavezioù 1890|bloavezhioù 1890]] e talc'he ar [[gouarnamant]] gall da herzel ouzh implij ar yezhoù rannvroel en deskadurezh. Rebechet groñs e voe da lod mistri-skol terriñ ar reolenn zibleg "deskiñ e galleg nemetken" goude ma veze dic'hallek a-grenn ar vugale skoliataet.<br> Daou esae sevel un deskadurezh vrezhonek zo bet renablet : *e skol-Stad [[Plistin]] e [[1940]], ma oa ur c'hlasad 12 bugel gant ar [[mestr-skol]] [[Yann Kerlann]] ; *e skol [[kristeniezh|gristen]] [[Ploueg-ar-Mor]] e [[1957]], gant ar mestr-skol [[Armañs ar C'halvez]]. == Kresk ar rouedad == Ur skol-vamm hepken a oa da gentañ e 1977, savet war batrom skolioù damheñvel en [[Euskadi]] hag e [[Katalonia]].<br> Goude digeriñ meur a skol-vamm e voe krouet ar c'hentañ skol kentañ derez e [[1980]], ar c'hentañ skolaj e [[Brest]] e [[1988]] hag ar c'hentañ lise e [[1994]] er [[Ar Releg-Kerhuon|Releg-Kerhuon]] e-tal Brest. == Stad ar rouedad skolioù == ;Gwelet ivez *[[Listenn skolioù Diwan]] === Deiziadoù === *Ebrel [[1977]] : krouidigezh Diwan ; [[Gweltaz ar Fur]] evel kadoriad. *Mae [[1977]] : kentañ klas skol-vamm, 5 bugel ennañ, krouet e [[Lambaol-Gwitalmeze]] ; [[Denez Abernot]] evel mestr-skol. *Gwengolo [[1977]] : Digoret skol-vamm Diwan Kemper. Sellit ouzh [[Skol Diwan Kemper]] *Gwengolo [[1980]] : Digoret ar c'hentañ klas kentañ derez e [[Treglonoù]]. *Gwengolo [[1988]] : [[skolaj Diwan Penn-ar-Bed|skolaj Diwan kentañ e Brest]] gant 8 skolajiad er 6{{vet}} klas. Daou vloaz war-lerc'h e tilojas ar skolaj eus [[Brest]] d'ar [[Ar Releg-Kerhuon|Releg-Kerhuon]]. *Gwengolo [[1994]] : Digoret lise Diwan kentañ er Releg-Kerhuon. *Gwengolo [[1995]] : Krouet un eil skolaj e [[Plijidi]] en [[Aodoù-an-Arvor]]. Daou all a zeuas da heul, unan e Kemper hag unan all e [[Plañvour]] – hemañ a zilojas da [[Gwened|Wened]] goude. Klasoù all, stag ent-melestradurel, zo bet digoret e Treglonoù ha kaset da [[Gwiseni|Wiseni]] da heul. *[[1997|1999]] : Treuzlec'hiet [[lise Diwan Karaez]] e Karaez-Plougêr. *Gwengolo [[2006]] : Digoret skolioù Diwan [[Louaneg]] hag [[ar Chapel-Nevez]]. D'ar mare-se e voe staliet ul lodenn eus klasoù Skolaj ar Releg-Kerhuon e Gwiseni. *Here [[2007]] : Digoret [[Skol Diwan Kastellin]]. *Gwengolo [[2008]] : Digoret [[Skolaj Diwan al [[Liger-Atlantel]] e [[Sant-Ervlan]]) ha skolioù [[Lokournan]]-Leon ha [[Magoer]], e-kichen [[Roazhon]]. *Gwengolo [[2009]] : Digoret skolioù [[Skol Diwan Rianteg|Rianteg]] e [[Bro-Gwened]] ha [[Skol Diwan Savenneg|Savenneg]] e [[Bro-Naoned]]. *C'hwevrer [[2010]] : Disklêriadur [[Roc'h Diwan]], [[font debarzhadur]] Diwan, e prefeti Penn-ar-Bed. *Gwengolo [[2010]] : Digoret [[Skol Diwan Plogastell-Sant-Jermen]] e [[Kerne]]. *Gwengolo [[2012]] : Digoret skolioù [[Skol Diwan Pornizh]] ha [[Skol Diwan Landivizio]]. *Gwengolo [[2013]] : skolioù [[Skol Diwan Boulvriag|Boulvriag]] ha [[Skol Diwan Felger|Felger]]. Serret eo skol Pornizh. *Gwengolo [[2015]] : Digoret [[Skol Diwan ar Bont]] e [[Pontekroaz]] ; serret eo skol Diwan Pariz. *Gwengolo [[2016]] : Digoret [[Skol Diwan Sant-Ervlan]]. *Kerzu [[2016]] : Serret eo Skol Diwan Landivizio. *Gwengolo [[2016]] : Digoret [[Skol Diwan Plougastell-Daoulaz]]. *Gwengolo [[2018]] : Digoret [[Skol Diwan Plougerne]] * Gwengolo [[2020]] : Trede skol Kemper. Serret eo skol Kistreberzh. Digoret [[Lise Diwan Gwened]] gant ar live 2vet<ref name="BWB1">[https://www.brezhoweb.bzh/Eil-lise-diwan-breizh-digoret-gwened_fiche_3222.html Un eil lise Diwan e Breizh digoret e Gwened], ''Florent Grouin hag Armel Roudaut'', ''[[Brezhoweb]]'', 20/09/2021</ref>. * Gwengolo [[2021]] : Dilojet Skolaj-Lise Diwan [[Gwened]] e-barzh savadur kozh skolaj Montaigne adkempennet<ref name="BWB1" />. === Niver a skolidi === Setu amañ taolennoù an niver a vugale er reizhiad Diwan er bloavezhioù-skol 2020-2021<ref>Sifroù Rouadad Skolioù Diwan - Lizher Diwan Miz Du 2020</ref>. <div style="width:500px; background-color:#abc; text-align:center;"><big>'''Kentañ derez'''</big></div> {| |- valign="top" | {| class="wikitable" |- ! colspan="2" | Aodoù-an-Arvor |- | [[Dinan]] || align="center" |77 |- | [[Boulvriag]] || align="center" |36 |- | [[Gwengamp]] || align="center" |65 |- | [[Lannuon]] || align="center" |95 |- | [[Louaneg]] || align="center" |30 |- | [[Pempoull]] || align="center" |26 |- | [[Plounevez-Moedeg|Plounevez-M.]] || align="center" |26 |- | [[Sant-Brieg]] || align="center" |75 |- bgcolor="#e6e6e6" | align="center"|'''''Sammad 22''''' || align="center" |'''430''' |- |} {| class="wikitable" |+ ! colspan="2" |Liger-Atlantel 44 |- |[[Gwenrann]] |26 |- |[[Naoned]] 1 ha 2 |197 |- |[[Sant-Ervlan]] |10 |- |[[Sant-Nazer]] |40 |- |[[Savenneg]] |41 |- |'''''Sammad 44''''' |'''314''' |} | {| class="wikitable" |- ! colspan="2" | Il-ha-Gwilen |- |Guipedel |25 |- | [[Felger]] || align="center"|21 |- | [[Roazhon]] 1 ha 2 || align="center" |152 |- bgcolor="#e6e6e6" | align="center" |'''''Sammad 35'''''|| align="center" |'''198''' |- |} {| class="wikitable" |- ! colspan="2" | Mor-Bihan |- | [[An Alre]]|| align="center" |72 |- | [[An Oriant]]|| align="center" |95 |- | [[Baod]]|| align="center" |37 |- | [[Gwened]]|| align="center" |72 |- | Pondi || align="center" |61 |- | [[Rianteg]]|| align="center" |31 |- bgcolor="#e6e6e6" | align="center" |'''''Sammad 56''''' || align="center" |368 |- |} | {| class="wikitable" |+ ! colspan="2" |Penn-ar-Bed |- |[[Ar Faou]] |52 |- |[[Banaleg]] |87 |- |[[Brest]] 1 ha 2 |269 |- |[[Gwitalmeze]] |57 |- |[[Karaez-Plougêr]] |84 |- |[[Kastellin]] |23 |- |[[Kastell-Paol]] |71 |- |[[Kemper]] 1 ha 2 |209 |- |[[Kemperle]] |57 |- |[[Landerne]] |78 |- |[[Kraon]] |47 |- |[[Kommanna]] |30 |- |[[Lesneven]] |110 |- |[[Lokournan]] |40 |- |[[Montroulez]] |64 |- |[[Plabenneg]] |26 |- |[[Plougastell-Daoulaz]] |42 |- |[[Plogastell-Sant-Jermen|Plogastell-St-J.]] |40 |- |[[Plougerne]] |21 |- |[[Pontekroaz]] |47 |- |[[Tregon]] |48 |- |'''''Sammad 29''''' |'''1 502''' |} | {| class="wikitable" |+ | colspan="2" |<big>'''Eil derez'''</big> |- | | |- |'''Penn-Ar-Bed''' | |- |[[Ar Releg-Kerhuon]] |236 |- |[[Kemper]] |175 |- |Lise Karaez |293 |- |Gwiseni |96 |- |'''Morbihan''' | |- |[[Gwened]] (skloaj ha lise) |174 |- |'''Aodoù-an-Arvor''' | |- |Plijidi |208 |- |'''Liger Atlantel''' | |- |Sant-Ervlan |81 |- |'''''Sammad 2''''' |'''1291''' |- |'''Rouedad Diwan''' |4075 |} |- |} ==Diwan hag al levrioù== == Skolioù brezhonek estreget Diwan == Estreget skolioù Diwan, n'eus ket a skolioù hollvrezhonek e Breizh.<br> Bez' ez eus ''klasoù'' divyezhek avat : *e Deskadurezh ar Stad c'hall, gwarezet gant ar gevredigezh [[Div Yezh]], a vod tadoù ha mammoù ar c'hlasadoù-se ; *en deskadurezh [[katoligiezh|katolik]], gwarezet gant ar gevredigezh [[Dihun]] Breizh gwechall ha [[Divaskell Breizh]] bremañ. ==Enebourion Diwan== *Gant an aozadurioù ''[[L'Observatoire du Communautarisme]]'' ha ''[[Grand Orient de France]]'' e oa bet aozet un [[diviz]] e [[Sened]] Bro-C'hall d'ar [[24 a viz Du]] [[2006]] , ma tistagas [[Françoise Morvan]] ur brezegenn a-enep [[Karta Europa ar yezhoù rannvro pe bihanniver|Karta Europat ar yezhoù]], hag a-enep difennerien ar yezhoù evel Diwan.<!-- [http://www.communautarisme.net/Les-ethno-regionalismes-et-la-Charte-des-langues-regionales-et-minoritaires_a873.html], [http://www.communautarisme.net/docs/Francoise_Morvan.mp3] -- MARV 03 MAE 16--> :Aozet e oa ar c'hendiviz un tamm a-raok ar voterezh er parlamant gall diwar-benn gwareziñ ar yezhoù bihan er vonreizh. *Klask louzañ Diwan a vez graet gant lod tud war an [[Internet]] : **gant [[Pierrick Le Guennec]], danvez-kuzulier-kanton e Lannerstêr<!--[http://membres.lycos.fr/leguenne/etudes/diwan/origine.htm]--MARV 03 MAE 16--> ; **gant un nebeud wikipedourien c'hall : gwelit ''[[:fr:Critique des écoles Diwan|Critique des écoles Diwan]]. *[[Jean-Luc Mélenchon]], senedour ha kenaozer an diviz meneget uheloc'h, zo brudet e gomzoù enep Diwan hag ar brezhoneg. **E 2001: ''Diwan, une école contraire à l'idéal laïque''<!--[http://www.hucault.com/CmC/effort/effort20011215.htm]--MARV 03MAE 16--> **E sened Bro-C'hall, d'an 13 a viz Mae 2008 : [http://www.senat.fr/basile/visio.do?id=s20080513_3&idtable=s20080513_3&_c=m%E9lenchon&rch=gs&de=20080513&au=20080514&dp=1+an&radio=deau&aff=sep&tri=p&off=0&afd=cvn&#eltSign0 ''C'est une secte !'']{{,}} [http://www.agencebretagnepresse.com/fetch.php?id=10696 ''Agence Bretagne Presse''] == Diwanet == [[Skeudenn:Diwanet.jpg|thumb|<div class="center">Logo <q>&nbsp;Diwanet&nbsp;</q></div>]] E 2004 e voe savet ur gevredigezh hervez lezenn 1901 hag a stroll ar skolidi bet e Diwan, ''[[Diwanet]]'' hec'h anv. Morgousket eo abaoe 2009. ==Darvoudoù== *Kendiviz diwar-benn "ar soubidigezh yezhel" e [[Landerne]] 2007. *[[Ar Redadeg]], war droad eus [[Naoned]] da [[Vrest]] hag alese da Garaez, en deizioù kentañ a Vae e [[2008]]. *[[Gouel 30 vloaz Diwan]] e 2008 e [[Karaez]], pal ar Redadeg. == Levrlennadur == * Pierre-Marie Mallégol, ...et les Bretons créèrent... Diwan, Yoran embanner, 2018.{{ISBN|9782367850139}}. Unan eus ar gerent gentañ. * Fanny Chauffin, ''Diwan, quarante-ans déjà ! ur skol e brezhoneg'', Fouenant, Yoran Embanner, 2017. Kelennerez e Diwan. * Reun L'Hostis, ''Ar boled mean = Le boulet de pierre, Diwan du germe à la moisson ?'' , Landerne, Édipaj, 2008.{{ISBN|978-2-367850-95-8}}. Istor krouidigezh Diwan kontet gant an eil prezidant. * Jean-Charles Pérazzi, ''Diwan, Vingt-ans d'enthousiasme, de doute et d'espoir'', Coop Breizh, 1998.{{ISBN|2-952936-056-5}} ==Liammoù diavez== *[http://www.diwan.bzh Lec'hienn ofisiel Diwan Breizh] * [http://www.ina.fr/fresques/ouest-en-memoire/video/Region00508/diwan-skoliou-mamm-e-brezhoneg-diwan-des-ecoles-maternelles-en-breton L'Ouest en mémoire (Ina) - Diwan: skolioù mamm e brezhoneg 1978] * [http://www.ina.fr/fresques/ouest-en-memoire/video/Region00451/l-ecole-diwan L'Ouest en mémoire (Ina) - Skolioù mamm Diwan e 1982] ==Notennoù ha daveennoù== {{Daveoù}} {{Porched Breizh}} [[Rummad:Diwan]] [[Rummad:Deskadurezh e Breizh]] [[Rummad:Deskadurezh vrezhonek]] [[Rummad:Kevredigezhioù Breizh]] et1kl4hh76nww7epcj4dpfcsobysgqe 0 2488 2094394 2017004 2024-04-25T13:45:11Z Huñvreüs 54570 Divaskell wikitext text/x-wiki {{LabourAChom}} [[Skeudenn:Dihun-Breizh.jpg|thumb|200px|right|Logo ar [[Kevredigezh|gevredigezh]] Dihun-Breizh]] [[Skeudenn:DihunKpr29302008.jpg|thumb|right|200px|ur vanifestadeg aozet gant Dihun e Kemper e miz Meurzh 2008. Yannig Baron a weler o tougen ar giton (a-zehoù)]] [[Kevredigezh]] ar gerent o deus bugale e [[klasoù divyezh ar skolioù kristen|klasoù divyezhek brezhoneg-galleg ar skolioù kristen]] e [[Breizh]] e oa '''Dihun'''. 4 971 skoliad a oa enne e miz Gwengolo [[2013]]. E [[2020]] eo bet krouet [[Divaskell Breizh]] war he lerc’h<ref>{{fr}} {{cite web |url=https://www.ouest-france.fr/bretagne/vannes-56000/le-nombre-d-eleves-n-est-pas-assez-important-pour-sauver-la-langue-bretonne-affirme-divaskell-breizh-5016e950-6d76-11ed-a158-c55305e444bb |publisher=Ouest France |title=Le nombre d’élèves n’est pas assez important pour sauver la langue bretonne affirme Divaskell Breizh |month=Du |year=2022 |author=Isabelle Jégouzo}}</ref>. ==Istor== E [[1989]] e oa krog ar seurez [[Anna-Vari Arzur]] e [[bro Leon]] ha [[Yannig Baron]] e [[bro Gwened]] da glask digeriñ ar skolioù kristen d'ar gelennadurezh divyezhek brezhoneg-galleg. Diwar o labour pennek e voe digoret ur c'hlas divyezhek e skol [[Sant-Gwenn]] e [[Gwened]] gant 29 bugel hag ur c'hlas divyezhek all e [[Gwiseni]] d'an distro-skol 1990. D'ar [[26 Here|26 a viz Here]] e voe fiziet [[dezvadoù]] ''Dihun-56'' e prefeti ar [[Mor-Bihan]]. E miz [[C'hwevrer]] [[1993]] e teuas ''Dihun [[Penn-ar-Bed]]'' da vezañ ur gevredigezh kerent hag e miz [[Mezheven]] [[1993]] e voe krouet ''Dihun-Breizh''. [[File:Ur Skol Diyezhek Katolik Bro Gwened.jpg|thumb|200 px |Ur Skol Diyezhek Katolik Bro Gwened]] ==Yun== E 2006 en deus ranket ar prezidant [[Yannig Baron]] ober yun evit diskouez pegen drouklaouen e oa ar gevredigezh gant enebiezh renerezh ar skolioù katolik ouzh mont war-raok ar c'helenn brezhoneg. War a seblant e vije deuet a-benn da lakaat ar renerien da blediñ da vat gant ur c'helenn ne oant ket gwall nec'het gantañ a-raok. Da vihanañ eo evel-se eo bet kinniget an danevelloù embannet e dibenn ar yun. ==Liammoù diavaez== [https://web.archive.org/web/20180718114735/http://www.dihunbreizh.bzh/ Diell lec'hienn ofisiel Dihun-Breizh] ==Daveoù== {{Daveoù}} {{Porched Breizh}} [[Rummad:Kevredigezhioù Breizh]] [[Rummad:Diorren ar brezhoneg]] [[Rummad:Emsav evit hor yezh]] 6u9sharkctv60wha8z17chr890p5lwe 0 7246 2094452 2007283 2024-04-26T00:12:46Z InternetArchiveBot 61915 O saveteiñ 1 mammenn hag o tikedenniñ 0 evel marv.) #IABot (v2.0.9.5 wikitext text/x-wiki {| class="infobox" style="font-size:90%;"} |- {{Infobox/Titl|札幌市&nbsp;Sapporo|019f62|talbenn map|fff}} |- align="center" |colspan="2"|[[Restr:Italc logo.png|16px]] ''Bukit war pep skeudenn da welet an alc'hwez'' |- | colspan="2"| {| width="100%" style="text-align:center;" |- | colspan="2"|[[Restr:SapporoCity Skylines2020.jpg|284px|Ur sell war Sapporo]] |- |[[Restr:Sapporo Clock Tower (16144265946).jpg|140px|時計台 Tour an Horolaj]]||[[Restr:Sapporo Beer Museum.JPG|140px|サッポロビール博物館 Mirdi ar Bier]] |- |[[Restr:131103 Hokkaido University Sapporo Hokkaido Japan12s5.jpg|140px|北海道大学 Skol-veur Hokkaido]]||[[Restr:Sapporo station 2012.jpg|140px|札幌駅 Ar porzh-houarn]] |- |[[Restr:Sapporo dome 001.jpg|140px|スタジアム Ar Stadiom]]||[[Restr:Odori Park Sapporo.JPG|140px|大通公園Odori Park]] |} |- |colspan="2"| {| width="100%" |- align="center" |width="50%"|[[Restr:Flag of Sapporo, Hokkaido.svg|120px|border]] |width="50%"|[[Restr:Emblem of Sapporo, Hokkaido.svg|70px]] |- align="center" |width="50%"|[[Banniel]] |width="50%"|Siell |} <hr> |- bgcolor="#019f62" !colspan="2" style="color:#fff;"|Melestradur |- |'''[[Riez]]'''||{{Japan}} |- |'''[[Rannvroioù Japan|Rannvro]]'''||{{Hokkaido}} |- |'''[[Japan#Melestradur|Prefedelezh]]'''||Hokkaidō<br>(Isprefedelezh Ishikari) |- |'''Maer'''||秋元 克広, <span style="font-variant:small-caps;">Akimoto</span> Katsuhiro<br><small>(dilennet d'an [[2 a viz Mae]] [[2015]])</small> |- bgcolor="#019f62" !colspan="2" style="color:#fff;"|Douaroniezh |- |'''Lec'hiadur'''||'''[https://geohack.toolforge.org/geohack.php?language=ja&pagename=%E6%9C%AD%E5%B9%8C%E5%B8%82&params=43_3_43.5_N_141_21_15.8_E_region:JP-01_type:adm2nd 43° 3′ 43.5″ N, 141° 21′ 15.8″ R]''' |- |colspan="2"| {{Location map|Japan |alt = Lec'hiadur Sapporo |lat_deg = 43.062083 |lon_deg = 141.354389 }} |- |'''Gorread'''||1 121,26 km² |- |'''Poblañs'''||1 983832 <small>({{Deiziad|1|Meurzh|2021}})</small> |- |'''Stankter'''||1760,37 den/km² |- |'''[[Hin]]'''||Kerreizh [[Rummatadur Köppen an hin|''Dfa'']] :<br>(Kevandirel gleb, hañvezhioù tomm) |- bgcolor="#019f62" !colspan="2" style="color:#fff;"|Arouezioù |- |'''Evn'''||[[Koukoug-Eurazia]] |- |'''Boked'''||[[Louzaouenn-an-hañv]] |- |'''Gwezenn'''||[[Synringa]] |- bgcolor="#019f62" !colspan="2" style="height:1px"| |- |'''Internet'''||{{en}} [https://www.city.sapporo.jp/city/english/ www.city.sapporo.jp] |} '''Sapporo''' (札幌市; ''Sapporo-shi'' e [[japaneg]]) zo unan eus kêrioù bras [[Japan]]. E miz Ebrel 2005 e oa 1 864 352 den o chom eno. Niver an annezidi a sav bremañ da {{WD Poblañs}}. Emañ Sapporo en enez [[Hokkaido]] e [[hanternoz]] Bro-Japan. Anv Sapporo n'eo ket ur ger [[japaneg]] met ur ger deuet eus an [[ainoueg]], evel kalz anvioù-lec’h all eus Enez-Hokkaido. E-pad ar [[goañv]] e vez yen an amzer hag erc’h a ra bep bloaz. Setu perak e voe aozet [[C'hoarioù Olimpek]] [[1972]] e Sapporo. A-drugarez d’ar yenijenn e vez lidet eno ivez fest an [[erc'h]] a zo brudet-tre e Bro-Japan. [[Kizelladurioù]] erc’h pe [[skorn]] a vez savet a-ratozh evit ar fest-mañ. Brudetoc’h c’hoazh eo [[bier]] melen Sapporo a vez ezporzhiet er bed a-bezh. ==Istor== A-raok diazezadur Sapporo e oa poblet ar vro gant [[Ainoued]] o chom e meur a gamp<ref>"[http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7437244.stm Recognition at last for Japan's Ainu ]". BBC News. 6 a viz Gouere 2008</ref>. N'eo nemet e diwezh ar [[Marevezh Edo]] e [[1866]] e erruas ar c'hentañ trevadennerien. E 1866 e krogas ar Stad da sevel ur ganol a-dreuz ar vro, ar pezh a vroudas kalz tud d'en em ziazezañ en enezenn ha da sevel ur gêriadenn anvet Sapporo<ref name=city>{{cite web|url=http://hometown.infocreate.co.jp/hokkaido/sapporo/rekisi.html |script-title=ja:サイト閉鎖のお知らせ}}</ref>. Anv ar ger a zeu eus an [[ainoueg]] hag a dalvez « stêr vras a red a-dreuz ar gompezenn ». E [[1868]], gouarnamant nevez an [[ Oadvezh Meiji]] a zivizas ober eus Sapporo kêr-benn nevez rannvro Hokkaidō. Emsavoc'h e oa al lec'h ma oa da zifenn ha da ziorren evit hini ar gêr-benn gozh, [[Hakodate]]. Er bloavezhioù [[1870]]-1871, [[Kiyotaka Kuroda]], besprezidant ar bodad evit diorren Hokkaidō (''kaitakushi''), a yeas e darempred gant ar gouarnamant [[Stadoù-Unanet Amerika|amerikan]]. Gant skoazell [[Horace Capron]], sekretour e karg eus al labour-douar dindan prezidant amerikan [[Ulysses Simpson Grant|Ulysses S. Grant]], hag a zeuas da vezañ ''[[Oyatoi gaikokujin]]'', emañ o vont da ziorren Sapporo en-dro d'al [[Liorzh Ōdōri]] war patrom ar [[steuñv hippodamek]], un dra divoaz-kenañ e Japan, memes hiziv. Atizet gant ar ''c'haitakushi'', e teuas kalz trevadennerien eus [[Honshū]] da ziorroen al labour-douar (gwinizh, avaloù-douar, maiz, asperjez) ar sevel chatal (deñved ha moc'h) met ivez produadur danvezioù krai (koad, glaou) ha [[Sapporo (bier)|breserezhioù]]. E-pad an {{XXvet kantved}} e kendalc'has kêr d'en em ziorren kalz dindan levezon tud a afer ha tud o klask goproù uheloc'h, kement ha ken bihan ma tremenas Sapporo en tu all d'ur milion a annezidi e [[1970]]. E-pad an [[Eil Brezel-bed]] e voe meneget alies Sapporo e-giz un trede pal evit ur [[Bombezadennoù atomek Hiroshima ha Nagasaki|vombezadenn atomek]], betek-gouzout n'en dije ket kodianet Bro-Japan. <gallery mode="packed" style="text-align: center;" perrow="3"> File:Sapporo-City-1918-Taisho-Era.png|Sapporo e 1918 e-doug an [[Oadvezh Taishō]]. File:Odori Park in Sapporo 1936.jpg|Al Liorzh Ōdōri e 1936. File:Hokkaido Prefectural Office02s5s4272.jpg|Burevioù kozh gouarnamant [[Hokkaidō]]. File:Sapporo TV Tower 20070812.jpg|[[Tour skinwel Sapporo]], savet e 1957. </gallery> ==Douaroniezh== === Arondisamantoù === Rannet eo Sapporo e dek [[Roll arondisamantoù Bro-Japan|arondisamant]]<ref name="Sapporo_overview">Ti-kêr Sapporo, [https://web.archive.org/web/20221214194944/https://www.city.sapporo.jp/city/english/outline.html General Overview of Sapporo], www.city.sapporo.jp, 2011.</ref> : {| class="wikitable sortable" style="text-align:right;" !Niverenn !Anv !E japaneg !Pob.<br />(2015) !Gorread !Kartennn |- | align="center"|1 |[[Chūō-ku (Sapporo)|Chūō-ku]] |中央区 |{{formatnum:230415}} |46,42 | rowspan="10" | |- | align="center"|2 |[[Kita-ku (Sapporo)|Kita-ku]] |北区 |{{formatnum:283403}} |63,57 |- | align="center"|3 |[[Higashi-ku (Sapporo)|Higashi-ku]] |東区 |{{formatnum:259843}} |56,97 |- | align="center"|4 |[[Shiroishi-ku]] |白石区 |{{formatnum:210492}} |34,47 |- | align="center"|5 |[[Atsubetsu-ku]] |厚別区 |{{formatnum:129136}} |24,38 |- | align="center"|6 |[[Toyohira-ku]] |豊平区 |{{formatnum:219077}} |46,23 |- | align="center"|7 |[[Kiyota-ku]] |清田区 |{{formatnum:115022}} |59,87 |- | align="center"|8 |[[Minami-ku (Sapporo)|Minami-ku]] |南区 |{{formatnum:140814}} |657,48 |- | align="center"|9 |[[Nishi-ku (Sapporo)|Nishi-ku]] |西区 |{{formatnum:212525}} |75,10 |- | align="center"|10 |[[Teine-ku]] |手稲区 |{{formatnum:141200}} |56,77 |} ==Notennoù== {{Daveoù}} {{Porched Japan}} [[Rummad:Kêrioù Japan]] [[Rummad:Hokkaido]] o96gynii8d345ebulxitf58g0a3dtlk 0 16529 2094402 2090113 2024-04-25T15:51:50Z Dakbzh 58931 + Astenn ha kempenn. wikitext text/x-wiki {{Infobox kumunioù Breizh | anv = Kerorgen | anvYezh = Calorgen | Yezh = gallaouek | anvOfisiel = Calorguen | skeudenn = Mairie, Calorguen, France.jpg | alc'hwez = An ti-kêr. | ardamezioù = Blason de la ville de Calorguen (Côtes-d'Armor).svg | bro = [[Bro Sant-Maloù]] | departamant = [[Aodoù-an-Arvor]] | arondisamant = [[Arondisamant Dinan|Dinan]] | kanton = [[Kanton Lanvalae|Lanvalae]] | etrekumuniezh = [[Dinan Tolpad-kêrioù]] | bro velestradurel = [[Bro Dinan]] | maer = Marcel Robert | amzer-gefridi = [[2020]]-[[2026]] | gorread = 8.48 | hedred = -2.0275 | ledred = 48.4105555556 | uk = 60 | ubi = 7 | ubr = 87 }} '''Kerorgen''' a zo ur gumun eus Bro [[Sant-Maloù]] e [[kanton Lanvalae]], e departamant [[Aodoù-an-Arvor]], e [[Norzh]] [[Breizh]]. == Douaroniezh == <gallery> Lock on the River Rance canal to Rennes - panoramio.jpg|Skluz. </gallery> * War lez ar [[Renk (stêr)|Renk]] emañ Kerorgen. == Anv == '''Stummoù skrivet''' * Erwan Vallerie ː '''Karorguen''', 1182; '''Calorguen''', 1184; '''Carorguen''', 1187; '''Carorgon''', 1187; '''Calorguen''', XVIvet; '''Qualorguen''', 1630; '''Calorien''', 1735 '''Gerdarzh''' * Dauzat & Rostaing ː ''Caer - Orguen'' * Erwan Vallerie ː ''Caer - Gorgon'' * Léon Fleuriot ː ''Caer - Orwen'' * Bernard Tanguy ː marteze ''Orguen > Orven'', pe ''Aourken'', anv gwregel, evel kavet en anv "''le village d'Aourken''" == Ardamezioù == ''En glazur e c'hwec'h kanochenn en argant, 3, 2, 1; e gab en gul karget gant teir rilhenn en aour, skoret gant ur goudreustell ivez en aour'' Diforc'h ardamezioù familh Ferron (siell 1371); anvet gant al livioù e-kerzh adreizhadur 4 Eost 1670 evit familh Ferron de la Ferronnays<ref>{{fr}}Régis de Saint-Jouan</ref>. Kuzul ar Gumunn, 28 Here 1987. == Istor == === {{XXvet kantved}} === ==== [[Brezel-bed kentañ]] ==== * Mervel a reas 27 gwaz abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 3,19 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911<ref name="memorialgenweb.org">{{fr}}[http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=41008 Monumant ar re varv - Memorial Genweb]</ref>. ==== [[Eil Brezel-bed]] ==== * D'an [[29 Mae|29 a viz Mae]] [[1943]] e kouezhas ur c'harr-nij [[Focke-Wulf Fw 190|Focke Wulf Fw 190 A-4]] eus an [[aerlu]] [[alaman]] (''[[Luftwaffe (1933-1945)|Luftwaffe]]'') e Kerorgen<ref>{{fr}}[http://www.absa3945.com/Pertes%20Bretagne/Cotes%20Armor/pertes_luftwaffe_cotes_arm.html Pertes Luftwaffe]</ref>. * Mervel a reas tri den eus ar gumun abalamour d'ar brezel, hag ur soudard eus ur gompagnunezh tennoù en tirlu lu gall a oa o terc'helAlamagn e miz Gwengolo 1945<ref name="memorialgenweb.org"/>. == Monumantoù ha traoù heverk == <gallery> Manoir ferronnays Calorguen 1.png|Maner La Ferronnays. </gallery> * Maner La Ferronnays,{{XVIvet kantved}}, enrollet d'ar 27 a viz C'hwevrer 1926. * Maner Boutron (XVI^vet pe XVII^vet) <gallery> Calorguen (22) Église Saint-Hubert 01.JPG|An iliz katolik. </gallery> * Iliz katolik ''Sant Huberzh'' (1584-1788-1838). * Kroazioù ː Plessix, ar vered, Treliger, la Noë, la Roussais. <gallery> Calorguen (22) Monument aux morts.JPG|Ar monumant. </gallery> * Monumant ar re varv. == Emdroadur ar boblañs abaoe 1962 == {| align="center" rules="all" cellspacing="0" cellpadding="4" style="border: 1px solid #999; border-right: 2px solid #999; border-bottom:2px solid #999; background: #f3fff3" |+ style="font-weight: bold; font-size: 1.1em; margin-bottom: 0.5em"| Demografiezh |-style="background: #ddffdd" ! [[1962]] !! [[1968]] !! [[1975]] !! [[1982]] !! [[1990]] !! [[1999]] !! [[2006]] !! [[2012]] !! [[2013]] |- | align=center| 505 || align=center| 506 || align=center| 450 || align=center| 497 || align=center| 508|| align=center| 523|| align=center| 610 || align=center| 687 || align=center| 694 |- | colspan=7 align=center| <small>Abaoe [[1962]] : [[Poblañs hep kontoù doubl]] |} {{Demografiezh |titl=Niver a annezidi |dimx= |dimy= |popmax=700 |passo1=100 |passo2=20 |bl1=1962 |bl2=1968 |bl3=1975 |bl4=1982 |bl5=1990 |bl6=1999 |bl7=2006 |bl8=2012 |bl9=2013 |p1=507 |p2=506 |p3=450 |p4=497 |p5=508 |p6=523 |p7=610 |p8=687 |p9=694 |mammenn=EBSSA }} == Melestradurezh == == Tud == * Auguste-Pierre-Marie Ferron, kont de la Ferronnays, politiker (Sant-Maloù, 4 Du 1777 / Roma, 17 Gouere 1842). * Pauline Ferron, Itron Auguste Fraven (1820-1891) ː skrivagnerez. === Ardamezeg ar familhoù === {| class="wikitable" |+ | | | |- | | | |} == Liammoù diavaez == * [http://www.ign.fr/affiche_rubrique.asp?rbr_id=1087&CommuneId=86176 Kerorgen en Institut géographique national] == Levrlennadur == * {{fr}}Hervé Abalain : ''Les noms de lieux bretons''. Les Universels Gisserot. 2000 * {{fr}}Michel Froger & Michel Pressensé : ''Armorial des communes des Côtes-d'Armor & Ille-et-Vilaine''. 2008 * {{fr}}Régis de Saint-Jouan : ''Dictionnaire des communes. Département des Côtes-d'Armor. Eléments d'histoire et d'archéologie''. Conseil Général des Côtes d'Armor. Saint-Brieuc. 1990 * {{br}}Erwan Vallerie : ''Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus.'' An Here. 1995 == Notennoù ha daveoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Kumunioù Aodoù-an-Arvor]] [[Rummad:Nijerezioù alaman aet d'ar strad e Breizh e-pad an Eil brezel-bed]] 26cb1h56zu1lsxko2wku1l58uuv572y 0 17042 2094415 2089523 2024-04-25T17:54:13Z Dakbzh 58931 + Kemm maer ha kempennig. wikitext text/x-wiki {{Infobox kumunioù Breizh | anv = Kerborzh | anvOfisiel = Kerbors | skeudenn = Allée couverte de Men-ar-Rumpet.JPG | alc'hwez = Alez-toet Maen-ar-Romped. | ardamezioù = | bro = [[Bro-Dreger]] | departamant = [[Aodoù-an-Arvor]] | arondisamant = [[Arondisamant Lannuon|Lannuon]] | etrekumuniezh = [[Lannuon-Treger Kumuniezh]] | bro velestradurel = [[Bro Treger ha Goueloù]] | kanton = [[Kanton Lezardrev|Lezardrev]] <small>(betek 2015)</small> <br /> [[Kanton Landreger|Landreger]] <small>(abaoe 2015)</small> | maer = Gildas Le Béver | amzer-gefridi = [[2020]]-[[2026]] | gorread = 6.88 | hedred = -3.181944444 | ledred = 48.828611111 | uk = 20 | ubi = 0 | ubr = 70 | lec'hienn web = }} '''Kerborzh''' (distaget: {{IPA|[kɛrˈbɔrs]}}) a zo ur gumun eus [[Bro-Dreger]] e [[kanton Landreger]], e departamant [[Aodoù-an-Arvor]], e hanternoz [[Breizh]]. Lec'hiet eo e gourenez Lezardrev. == Douaroniezh == * War lez reter genoù ar [[Yeodi]] emañ Kerborzh . * Kumunioù amezek : [[Tredarzeg]], [[Pleuvihan]], [[Pleuveur-Gaoter]]. * [[Enez ar Yar]]. == Anv == B. Tanguy : '''Cap. seu eccl. beatissimae Mariae de Kerportz''', 1546 '''Kerpors''', 1778. An anv ne zeu ket diouzh ur porzh mor, mes diouzh porzh ur c'hastell (= ''cour''). == Brezhoneg == === Ar Brezoneg er Skol === * 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad [[Ar Brezoneg er Skol|Ar Brezoneg er Skol (ABES)]] evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol<ref>{{fr}}[[Marsel Guieysse]], ''La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle'', pajenn 266, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936</ref>. == Istor == Un trev eus [[Pleuvihan]] e oa Kerborzh, betek an 17 Mae 1856. * 20 Gwengolo 1546 : beniget eo chapel Kerborzh. * 25 C'hwevrer 1851 : parrez nevez Kerborzh a zo distaget diouzh hini Pleuvihan * 17 Mae 1856 : kumunn Kerborzh a zo distaget diouzh hini Pleuvihan * 26 Mae 1859 : beniget eo maen kentañ en iliz ''Itron Varia an Nec'h'' Kerborzh * 15 Mezheven 1864, beniget eo an iliz ''Itron Varia an Nerc'h'' === {{XXvet kantved}} === ==== [[Brezel-bed kentañ]] ==== * Mervel a reas 30 gwaz abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 4,03 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911<ref name="memorialgenweb.org">{{fr}}[http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=34447 Monumant ar re varv - Memorial Genweb]</ref>. ==== [[Eil Brezel-bed]] ==== * D'an [[31 a viz Kerzu]] [[1943]] e kouezhas un nijerez ''[[B-17|B-17 F]]'' (marilhet 42-31179 ha kodet DS-B) eus [[aerlu]] ar Stadoù-Unanet (''[[United States Army Air Forces]]'') e Bellevue e Kerborzh<ref>{{fr}}[http://www.absa3945.com/Pertes%20Bretagne/Cotes%20Armor/pertes_usaaf_cotes_armor.html Pertes USAAF]</ref>. * Mervel a reas c'hwec'h den eus ar gumun abalamour d'ar brezel<ref name="memorialgenweb.org"/>. ==== Trevadennoù ==== * [[Brezel Indez-Sina]]: ur milour a varvas. == Monumantoù ha traoù heverk == * Alez-toet, ha kromlec'h ''Maen-ar-Romped.'' Enrollet an 23 Genver 1957. * Stal brikennerezh Enez-Yar (amzer an Houarn) * Gwechal chapel, hirie Iliz katolik ''Itron-Varia an Erc'h''. * Milin-avel ar Merdi (1574) * Maner Kerc'hozh (XVIvet-XVIIvet). Enrollet an 21 Genver 1983 * Maner Keraliou (In hanter XVIIvet) * Maner Treozel-Vras (XVIIvet) * Maner Maez-Uhel (XVIIIvet) * Maner Treozel-Bihan (fin XVIIIvet) * Chapel Sant-Albin (1752) * Monumant ar re varv. * Lez ar Yeodi : enrollet an 10 a viz Du 1965 == Emdroadur ar boblañs abaoe 1962 == {{Demografiezh |titl=Niver a annezidi |dimx= |dimy= |popmax=500 |passo1=50 |passo2=10 |bl1=1962 |bl2=1968 |bl3=1975 |bl4=1982 |bl5=1990 |bl6=1999 |bl7=2006 |bl8=2012 |bl9=2013 |p1=483 |p2=427 |p3=368 |p4=318 |p5=321 |p6=329 |p7=355 |p8=310 |p9=314 |mammenn=EBSSA }} == Melestradurezh == == Tud == == Levroniezh == == Liammoù diavaez == {{Commonscat|Kerbors}} * {{br}}[http://www.geobreizh.bzh/geobreizh/bre/keriou-fichenn.asp?numero_paysbreton=1&insee_ville=22085 Kerborzh war lec'hienn Geobreizh] * {{br}}[http://www.chez.com/follenn/kerborz.html Kantik da itron Varia Gerborzh] == Notennoù ha daveoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Kumunioù Aodoù-an-Arvor]] [[Rummad:Kumunioù Treger]] [[Rummad:Kerborzh]] [[Rummad:Yeodi]] [[Rummad:Ar Brezoneg er Skol]] [[Rummad:Nijerezioù SUA aet d'ar strad e Breizh e-pad an Eil brezel-bed]] ptps4a2h7i85u4dl7lj32u2507vgcir 2094416 2094415 2024-04-25T18:26:18Z Dakbzh 58931 + Kemm maer, astenn ha kempenn. wikitext text/x-wiki {{Infobox kumunioù Breizh | anv = Kerborzh | anvOfisiel = Kerbors | skeudenn = Allée couverte de Men-ar-Rumpet.JPG | alc'hwez = Alez-toet Maen-ar-Romped. | ardamezioù = | bro = [[Bro-Dreger]] | departamant = [[Aodoù-an-Arvor]] | arondisamant = [[Arondisamant Lannuon|Lannuon]] | etrekumuniezh = [[Lannuon-Treger Kumuniezh]] | bro velestradurel = [[Bro Treger ha Goueloù]] | kanton = [[Kanton Lezardrev|Lezardrev]] <small>(betek 2015)</small> <br /> [[Kanton Landreger|Landreger]] <small>(abaoe 2015)</small> | maer = Gildas Le Béver | amzer-gefridi = [[2020]]-[[2026]] | gorread = 6.88 | hedred = -3.181944444 | ledred = 48.828611111 | uk = 20 | ubi = 0 | ubr = 70 | lec'hienn web = }} '''Kerborzh''' (distaget: {{IPA|[kɛrˈbɔrs]}}) a zo ur gumun eus [[Bro-Dreger]] e [[kanton Landreger]], e departamant [[Aodoù-an-Arvor]], e hanternoz [[Breizh]]. Lec'hiet eo e gourenez Lezardrev. == Douaroniezh == * War lez reter genoù ar [[Yeodi]] emañ Kerborzh . * Kumunioù amezek : [[Tredarzeg]], [[Pleuvihan]], [[Pleuveur-Gaoter]]. * [[Enez ar Yar]]. == Anv == B. Tanguy : '''Cap. seu eccl. beatissimae Mariae de Kerportz''', 1546 '''Kerpors''', 1778. An anv ne zeu ket diouzh ur porzh mor, mes diouzh porzh ur c'hastell. == Brezhoneg == === Ar Brezoneg er Skol === * 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad [[Ar Brezoneg er Skol|Ar Brezoneg er Skol (ABES)]] evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol<ref>{{fr}}[[Marsel Guieysse]], ''La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle'', pajenn 266, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936</ref>. == Istor == Un trev eus [[Pleuvihan]] e oa Kerborzh, betek an 17 Mae 1856. * 20 Gwengolo 1546 : beniget eo chapel Kerborzh. * 25 C'hwevrer 1851 : parrez nevez Kerborzh a zo distaget diouzh hini Pleuvihan * 17 Mae 1856 : kumunn Kerborzh a zo distaget diouzh hini Pleuvihan * 26 Mae 1859 : beniget eo maen kentañ en iliz ''Itron Varia an Nec'h'' Kerborzh * 15 Mezheven 1864, beniget eo iliz ''Itron Varia an Nerc'h'' === {{XXvet kantved}} === ==== [[Brezel-bed kentañ]] ==== * Mervel a reas 30 gwaz abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 4,03 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911<ref name="memorialgenweb.org">{{fr}}[http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=34447 Monumant ar re varv - Memorial Genweb]</ref>. ==== [[Eil Brezel-bed]] ==== * D'an [[31 a viz Kerzu]] [[1943]] e kouezhas un nijerez ''[[B-17|B-17 F]]'' (marilhet 42-31179 ha kodet DS-B) eus [[aerlu]] ar Stadoù-Unanet (''[[United States Army Air Forces]]'') e Bellevue e Kerborzh<ref>{{fr}}[http://www.absa3945.com/Pertes%20Bretagne/Cotes%20Armor/pertes_usaaf_cotes_armor.html Pertes USAAF]</ref>. * Mervel a reas c'hwec'h den eus ar gumun abalamour d'ar brezel<ref name="memorialgenweb.org"/>. === Brezelioù didrevadennañ === ===== [[Brezel Indez-Sina]] ===== * Mervel a reas ur milour. == Monumantoù ha traoù heverk == <gallery> Men-ar-Rumpet, panoramique du versant Ouest.JPG|An alez-toet. </gallery> * Alez-toet, ha kromlec'h ''Maen-ar-Romped.'' Enrollet d'an 23 a viz Genver 1957. * Stal brikennerezh Enez-Yar ([[Amzer an houarn]]). <gallery> Eglise Kerbors 1.jpg|An iliz katolik ha monumant ar re varv. </gallery> * Gwechal chapel, hirie Iliz katolik ''Itron-Varia an Erc'h''. * Milin-avel ar Maerdi (1574). <gallery> Manoir de Kerhos - Bâtiment est.JPG|Maner Kerc'hozh. </gallery> * Maner Kerc'hozh (XVIvet-XVIIvet). Enrollet d'an 21 a viz Genver 1983. * Maner Keraliou (In hanter {{XVIIIvet kantved}}). * Maner Treozel-Vras {{XVIIIvet kantved}}. * Maner Maez-Uhel {{XVIIIvet kantved}}. * Maner Treozel-Bihan (dibenn an {{XVIIIvet kantved}}). * Chapel ''Sant Albin'' (1752). * Monumant ar re varv. * Lez ar Yeodi : enrollet d'an 10 a viz Du 1965. == Emdroadur ar boblañs abaoe 1962 == {{Demografiezh |titl=Niver a annezidi |dimx= |dimy= |popmax=500 |passo1=50 |passo2=10 |bl1=1962 |bl2=1968 |bl3=1975 |bl4=1982 |bl5=1990 |bl6=1999 |bl7=2006 |bl8=2012 |bl9=2013 |p1=483 |p2=427 |p3=368 |p4=318 |p5=321 |p6=329 |p7=355 |p8=310 |p9=314 |mammenn=EBSSA }} == Melestradurezh == == Tud == == Levroniezh == == Liammoù diavaez == {{Commonscat|Kerbors}} * {{br}}[http://www.geobreizh.bzh/geobreizh/bre/keriou-fichenn.asp?numero_paysbreton=1&insee_ville=22085 Kerborzh war lec'hienn Geobreizh] * {{br}}[http://www.chez.com/follenn/kerborz.html Kantik da itron Varia Gerborzh] == Notennoù ha daveoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Kumunioù Aodoù-an-Arvor]] [[Rummad:Kumunioù Treger]] [[Rummad:Kerborzh]] [[Rummad:Yeodi]] [[Rummad:Ar Brezoneg er Skol]] [[Rummad:Nijerezioù SUA aet d'ar strad e Breizh e-pad an Eil brezel-bed]] ihccm2rrqb8syi3eg8vw9qypefrhs80 2094417 2094416 2024-04-25T18:28:38Z Dakbzh 58931 /* Douaroniezh */ wikitext text/x-wiki {{Infobox kumunioù Breizh | anv = Kerborzh | anvOfisiel = Kerbors | skeudenn = Allée couverte de Men-ar-Rumpet.JPG | alc'hwez = Alez-toet Maen-ar-Romped. | ardamezioù = | bro = [[Bro-Dreger]] | departamant = [[Aodoù-an-Arvor]] | arondisamant = [[Arondisamant Lannuon|Lannuon]] | etrekumuniezh = [[Lannuon-Treger Kumuniezh]] | bro velestradurel = [[Bro Treger ha Goueloù]] | kanton = [[Kanton Lezardrev|Lezardrev]] <small>(betek 2015)</small> <br /> [[Kanton Landreger|Landreger]] <small>(abaoe 2015)</small> | maer = Gildas Le Béver | amzer-gefridi = [[2020]]-[[2026]] | gorread = 6.88 | hedred = -3.181944444 | ledred = 48.828611111 | uk = 20 | ubi = 0 | ubr = 70 | lec'hienn web = }} '''Kerborzh''' (distaget: {{IPA|[kɛrˈbɔrs]}}) a zo ur gumun eus [[Bro-Dreger]] e [[kanton Landreger]], e departamant [[Aodoù-an-Arvor]], e hanternoz [[Breizh]]. Lec'hiet eo e gourenez Lezardrev. == Douaroniezh == * War lez reter genoù ar [[Yeodi]] emañ Kerborzh. * Kumunioù amezek : [[Tredarzeg]], [[Pleuvihan]], [[Pleuveur-Gaoter]]. * [[Enez ar Yar]]. == Anv == B. Tanguy : '''Cap. seu eccl. beatissimae Mariae de Kerportz''', 1546 '''Kerpors''', 1778. An anv ne zeu ket diouzh ur porzh mor, mes diouzh porzh ur c'hastell. == Brezhoneg == === Ar Brezoneg er Skol === * 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad [[Ar Brezoneg er Skol|Ar Brezoneg er Skol (ABES)]] evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol<ref>{{fr}}[[Marsel Guieysse]], ''La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle'', pajenn 266, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936</ref>. == Istor == Un trev eus [[Pleuvihan]] e oa Kerborzh, betek an 17 Mae 1856. * 20 Gwengolo 1546 : beniget eo chapel Kerborzh. * 25 C'hwevrer 1851 : parrez nevez Kerborzh a zo distaget diouzh hini Pleuvihan * 17 Mae 1856 : kumunn Kerborzh a zo distaget diouzh hini Pleuvihan * 26 Mae 1859 : beniget eo maen kentañ en iliz ''Itron Varia an Nec'h'' Kerborzh * 15 Mezheven 1864, beniget eo iliz ''Itron Varia an Nerc'h'' === {{XXvet kantved}} === ==== [[Brezel-bed kentañ]] ==== * Mervel a reas 30 gwaz abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 4,03 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911<ref name="memorialgenweb.org">{{fr}}[http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=34447 Monumant ar re varv - Memorial Genweb]</ref>. ==== [[Eil Brezel-bed]] ==== * D'an [[31 a viz Kerzu]] [[1943]] e kouezhas un nijerez ''[[B-17|B-17 F]]'' (marilhet 42-31179 ha kodet DS-B) eus [[aerlu]] ar Stadoù-Unanet (''[[United States Army Air Forces]]'') e Bellevue e Kerborzh<ref>{{fr}}[http://www.absa3945.com/Pertes%20Bretagne/Cotes%20Armor/pertes_usaaf_cotes_armor.html Pertes USAAF]</ref>. * Mervel a reas c'hwec'h den eus ar gumun abalamour d'ar brezel<ref name="memorialgenweb.org"/>. === Brezelioù didrevadennañ === ===== [[Brezel Indez-Sina]] ===== * Mervel a reas ur milour. == Monumantoù ha traoù heverk == <gallery> Men-ar-Rumpet, panoramique du versant Ouest.JPG|An alez-toet. </gallery> * Alez-toet, ha kromlec'h ''Maen-ar-Romped.'' Enrollet d'an 23 a viz Genver 1957. * Stal brikennerezh Enez-Yar ([[Amzer an houarn]]). <gallery> Eglise Kerbors 1.jpg|An iliz katolik ha monumant ar re varv. </gallery> * Gwechal chapel, hirie Iliz katolik ''Itron-Varia an Erc'h''. * Milin-avel ar Maerdi (1574). <gallery> Manoir de Kerhos - Bâtiment est.JPG|Maner Kerc'hozh. </gallery> * Maner Kerc'hozh (XVIvet-XVIIvet). Enrollet d'an 21 a viz Genver 1983. * Maner Keraliou (In hanter {{XVIIIvet kantved}}). * Maner Treozel-Vras {{XVIIIvet kantved}}. * Maner Maez-Uhel {{XVIIIvet kantved}}. * Maner Treozel-Bihan (dibenn an {{XVIIIvet kantved}}). * Chapel ''Sant Albin'' (1752). * Monumant ar re varv. * Lez ar Yeodi : enrollet d'an 10 a viz Du 1965. == Emdroadur ar boblañs abaoe 1962 == {{Demografiezh |titl=Niver a annezidi |dimx= |dimy= |popmax=500 |passo1=50 |passo2=10 |bl1=1962 |bl2=1968 |bl3=1975 |bl4=1982 |bl5=1990 |bl6=1999 |bl7=2006 |bl8=2012 |bl9=2013 |p1=483 |p2=427 |p3=368 |p4=318 |p5=321 |p6=329 |p7=355 |p8=310 |p9=314 |mammenn=EBSSA }} == Melestradurezh == == Tud == == Levroniezh == == Liammoù diavaez == {{Commonscat|Kerbors}} * {{br}}[http://www.geobreizh.bzh/geobreizh/bre/keriou-fichenn.asp?numero_paysbreton=1&insee_ville=22085 Kerborzh war lec'hienn Geobreizh] * {{br}}[http://www.chez.com/follenn/kerborz.html Kantik da itron Varia Gerborzh] == Notennoù ha daveoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Kumunioù Aodoù-an-Arvor]] [[Rummad:Kumunioù Treger]] [[Rummad:Kerborzh]] [[Rummad:Yeodi]] [[Rummad:Ar Brezoneg er Skol]] [[Rummad:Nijerezioù SUA aet d'ar strad e Breizh e-pad an Eil brezel-bed]] 173fmdpameau8rfzqu2soddvjriquyw 0 17043 2094413 2089491 2024-04-25T17:21:08Z Dakbzh 58931 + Kemm maer ha kempennig. wikitext text/x-wiki {{Infobox kumunioù Breizh | anv = Kerfod | anvOfisiel = ''Kerfot'' | skeudenn = Eglise-de-kerfot-1.jpg | alc'hwez = Iliz katolik ''Itron Varia''. | ardamezioù = | bro = [[Bro-Sant-Brieg]] ([[Goueloù]]) | departamant = [[Aodoù-an-Arvor]] | arondisamant = [[Arondisamant Sant-Brieg|Sant-Brieg]] | kanton = [[Kanton Pempoull|Pempoull]] | etrekumuniezh = [[Gwengamp-Pempoull Arvor-Argoad Tolpad-kêrioù]] | bro velestradurel = [[Bro Treger ha Goueloù]] | cp = 22500 | maer = Caroline Samson-Raoul | amzer-gefridi = [[2020]]-[[2026]] | gorread = 5.71 | hedred = -3.0286111111 | ledred = 48.737222222 | uk = 40 | ubi = 28 | ubr = 101 | lec'hienn web = }} '''Kerfod''' a zo ur gumun eus [[Breizh]] e [[Bro-Oueloù]] e [[kanton Pempoull]], e departamant [[Aodoù-an-Arvor]], e hanternoz [[Breizh]]. == Istor == === {{XIXvet kantved}} === * E 1850 e teuas Kerfod da vezañ ur barrez distag diouzh [[Eviaz]]. * Krouet e voe ar gumun e 1860. === {{XXvet kantved}} === ==== [[Brezel-bed kentañ]] ==== * Mervel a reas 26 gwaz abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 4,12 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911<ref name="memorialgenweb.org">{{fr}}[http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=17742 Monumant ar re varv - Memorial Genweb]</ref>. ==== [[Eil Brezel-bed]] ==== * Ur strouezheg a voe e Kerfod. * Mervel a reas pevar den eus ar gumun abalamour d'ar brezel<ref name="memorialgenweb.org"/>. == Monumantoù ha traoù heverk == * Iliz katolik ''Itron Varia Gerfod'' ({{XVIvet kantved}} - 1922). * Chapel ''Sant Erwan'' (1868). * Monumant ar re varv. == Douaroniezh == == Emdroadur ar boblañs abaoe 1962 == {{Demografiezh |titl=Niver a annezidi |dimx= |dimy= |popmax=700 |passo1=100 |bl1=1962 |bl2=1968 |bl3=1975 |bl4=1982 |bl5=1990 |bl6=1999 |bl7=2006 |bl8=2012 |p1=483 |p2=465 |p3=466 |p4=612 |p5=617 |p6=590 |p7=572 |p8=684 |mammenn=EBSSA }} == Tud == == Melestradurezh == == Liammoù diavaez == {{Commons|Category:Kerfot}} * {{fr}}[https://web.archive.org/web/20140322082349/http://www.cc-paimpol-goelo.com/la-communaute/les-communes/la-commune-de-kerfot/ Kerfod war lec'hienn ar gumuniezh-kumunioù] * {{br}}[https://web.archive.org/web/20160307075531/http://www.geobreizh.bzh/geobreizh/bre/keriou-fichenn.asp?insee_ville=22086 Kerfod war al lec'hienn Geobreizh] == Notennoù ha daveoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Kumunioù Aodoù-an-Arvor]] [[Rummad:Kumunioù Bro Sant-Brieg]] [[Rummad:Kumunioù Bro-Oueloù]] h5norh4byuvpo8x7gyfuk5w4fl2wbmv 0 17044 2094411 2089447 2024-04-25T17:00:25Z Dakbzh 58931 + Kemm maer, astenn ha kempenn. wikitext text/x-wiki {{Infobox kumunioù Breizh | anv = Kergrist-Moeloù | anvOfisiel = ''Kergrist-Moëlou'' | skeudenn = Kergrist-Moëlou (22) Mairie.JPG | alc'hwez = Ar maerdi. | ardamezioù = | bro = [[Kernev]] | departamant = [[Aodoù-an-Arvor]] | arondisamant = [[Arondisamant Gwengamp|Gwengamp]] | kanton = [[Kanton Rostrenenn|Rostrenenn]] | etrekumuniezh = [[Kumuniezh kumunioù Kreiz-Breizh]] | bro velestradurel = [[Bro Kornôg Kreiz-Breizh]] | cp = 22110 | maer = Alain Cupcic | amzer-gefridi = [[2020]]-[[2026]] | gorread = 47.16 | hedred = -3.316388889 | ledred = 48.310277778 | uk = 262 | ubi = 153 | ubr = 302 | lec'hienn web = }} '''Kergrist-Moeloù''' a zo ur [[kumun c'hall|gumun]] eus [[Breizh]], e [[Bro-Gernev]] hag e [[kanton Rostrenenn]], e departamant [[Aodoù-an-Arvor]]. == Douaroniezh == == Istor == === {{XVIIvet kantved}} === * [[Emsavadeg ar Bonedoù ruz]]: trubuilhoù a voe er barrez d'an [[19 Gouere|19]] ha d'an [[20 Gouere|20 a viz Gouere]] [[1675]]<ref>{{fr}}[[Yvon Garlan]] ha [[Claude Nières]], ''Les Révoltes bretonnes de 1675 - papier timbré et bonnets rouges'', Éditions Sociales, Pariz, 1975 (e [[galleg]]), pajenn 113</ref>. === {{XXvet kantved}} === ==== [[Brezel-bed kentañ]] ==== * Mervel a reas 116 gwaz abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 4,42 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911<ref name="memorialgenweb.org">{{fr}}[http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?insee=22087&dpt=22&idsource=35646&table=bp&maxligne=125 Monumant ar re varv - Memorial Genweb]</ref>. ==== [[Eil brezel-bed]] ==== * D'ar [[5 Genver|5 a viz Genver]] [[1944]] e kouezhas un nijerez ''[[B-17]]F'' (marilhet 42-31212 ha kodet QE-K) eus [[aerlu]] [[SUA]] (''[[United States Army Air Forces]]'') e ''Kermoroux'' e Kergrist-Moeloù; pemp nijour a varvas, pemp nijour all a c'hellas distreiñ da [[Breizh-Veur|Vreizh-Veur]]<ref>{{fr}}[http://www.absa3945.com/Pertes%20Bretagne/Cotes%20Armor/pertes_usaaf_cotes_armor.html Pertes USAAF]</ref>. * Kemeret e voe etre 14 000 ha 15 000 Lur en ti-post, gant tri ezel eus ar Rezistañs moarvat, d’an 22 a viz Ebrel 1944, hervez danevell sizhuniek [[Titouroù Hollek]] [[Sant-Brieg]]<ref>{{fr}}Éric Rondel, ''En attendant le Débarquement en Bretagne du 15 août 1943 au 6 juin 1944'', pajenn 205, Dastumadenn ''Guerres et Conflits'', Embannadurioù Astoure, Pleherel, 2011</ref>. * Mervel a reas eizh den eus ar gumun abalamour d'ar brezel<ref name="memorialgenweb.org"/>. ==== Brezelioù didrevadennañ ==== ===== [[Brezel Aljeria]] ===== * Mervel a reas ur soudard. == Monumantoù ha traoù heverk == <gallery widths="150px" heights="150px" perrow="5"> Kergrist-Moëlou (22) Église 01.JPG|An iliz katolik. 054 Kergrist-Moëlou.jpg|Delwenn Sant Yezekael en iliz. Kergrist-Moëlou (22) Chapelle Saint-Lubin 01.JPG|Ar chapel. Statue st-lubin.JPG|Ar feunteun. </gallery> * Iliz katolik ''Itron-Varia''. * Chapel ha feunteun ''Sant Lubin''. <gallery> 077 Kergrist-Moëlou.jpg|Ar monumant. </gallery> * Monumant ar re varv. == Emdroadur ar boblañs abaoe 1962 == {{Demografiezh |titl=Niver a annezidi |dimx= |dimy= |popmax=1200 |passo1=100 |passo2=50 |bl1=1962 |bl2=1968 |bl3=1975 |bl4=1982 |bl5=1990 |bl6=1999 |bl7=2006 |bl8=2013 |p1=1185 |p2=1092 |p3=854 |p4=722 |p5=685 |p6=692 |p7=668 |p8=651 |mammenn=EBSSA }} == Melestradurezh == == Tud == ===Tud ganet eno=== *[[François Le Guerne]] (1725-1789), beleg ha misioner en [[Amerika an Norzh]], d'ar [[5 a viz Genver]] 1725. * [[1862]] : [[Hollsent ar Garreg]], skrivagner brezhonek. * [[Michel Le Milinaire]], gourdoner skipailh mell-droad ar [[Stade lavallois Mayenne Football Club|Stade Lavallois]], d'ar [[7 a viz C'hwevrer]] 1931. * [[Jean Kergrist]], komedian, e [[1940]]. ===Tud hag o deus bevet eno=== *[[Job Lec'hvien]], bet beleg eno, ha kemeret gantañ an anv-pluenn "Job Kergrist". == Gevelliñ == {| class="wikitable" |- ! Bro ! Kêr ! Abaoe |- | [[Restr:Flag of Ireland.svg|border|25px]] [[Iwerzhon]] | [[Cill na Martra]] | 1986 |} == Liammoù diavaez == {{Commonscat|Kergrist-Moëlou}} * {{br}}[http://www.geobreizh.com/breizh/bre/keriou-fichenn.asp?insee_ville=22087 Kergrist-Moeloù war lec'hienn Geobreizh] * {{fr}}[http://connan.thierry.chez-alice.fr/ Lec'hienn bersonel Thierry Konan] == Dave ha notennoù== {{Daveoù}} [[Rummad:Kumunioù Aodoù-an-Arvor]] [[Rummad:Kumunioù Kerne]] [[Rummad:Emsavadeg ar Bonedoù ruz]] [[Rummad:Nijerezioù SUA aet d'ar strad e Breizh e-pad an Eil brezel-bed]] [[Rummad:Argant tapet e tiez-post Aodoù-an-Hanternoz gant tud eus ar Rezistañs]] c8ftpu55qc4ijo5mjsv5hk45c5owx99 0 17069 2094406 2089578 2024-04-25T16:28:00Z Dakbzh 58931 + Astenn ha kempenn. wikitext text/x-wiki :[[Restr:Disambig colour.svg|20px]] ''Evit sterioù all an anv '''Kerien''', gwelit ar pennad [[Kerien (disheñvelout)]].'' <HR noShade> {{Infobox kumunioù Breizh | anv = Kerien-Boulvriag | anvOfisiel = ''Kerien'' | skeudenn = Kerien (22) Église Saint-Pierre 01.JPG | alc'hwez = An iliz katolik. | ardamezioù = | bro = [[Bro-Gernev]] | departamant = [[Aodoù-an-Arvor]] | arondisamant = [[Arondisamant Gwengamp|Gwengamp]] | kanton = [[Kanton Boulvriag|Boulvriag]] <small>(betek 2015)</small><br />[[Kanton Kallag|Kallag]] <small>(abaoe 2015)</small> | etrekumuniezh = [[Gwengamp-Pempoull Arvor-Argoad Tolpad-kêrioù]] | bro velestradurel = [[Bro Gwengamp]] | maer =Claude Salomon<ref>{{fr}}[http://elections.ouest-france.fr/elections-municipales-2014/cotes-d-armor/22480-kerien.html Ouest-France]</ref> | amzer-gefridi = [[2014]]-[[2026]] | gorread = 21.88 | hedred = -3.2108333333333 | ledred = 48.3908333333333 | uk = 200 | ubi = 101 | ubr = 308 | lec'hienn web = }} '''Kerien-Boulvriag''', pe '''Kerien''' ent-berr, a zo ur gumun eus [[Breizh]] e [[Bro-Gerne]]v hag e departamant [[Aodoù-an-Arvor]]. == Geografiezh == Kerien a zo ur gumun lec'hiet e 8&nbsp;km e su da bennlec'h ar c'hanton kozh: [[Boulvriag]]. Ar c'humunioù tostañ a zo [[Kerbêr]], [[Larruen]], [[Mael-Pestivien]] ha [[Magor]]. Etre Boulvriag ha Kerien emañ ode Roc'h C'hlas Vihan hag a zo en hec'h uhelañ e 300 metrad uhelder. Ar [[Blavezh]] a dremen e traoñ ar bourk. Kumun Kerien en em led war 21,88&nbsp;km², tro-dro 12,8 annezidi dre km² a zo e Kerien. Hec'h uhelder izelañ a zo 223 metrad hag an hini uhelañ a zo 307 metrad, 265 metrad eo an uhelder keitat, hini ar bourk. == Brezhoneg == === Ar Brezoneg er Skol === * 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad [[Ar Brezoneg er Skol|Ar Brezoneg er Skol (ABES)]] evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol<ref>{{fr}}[[Marsel Guieysse]], ''La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle'', pajenn 266, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936</ref>. == Istor == * Kerien a oa un drev eus [[Botoha]] (hiziv an deiz ur gêriadenn e [[Sant-Nikolaz-ar-Pelem]]). An drev-se a oa bet diazezet etre penn kentañ an {{XIIvet kantved}} betek fin an {{XIIIvet kantved}} evel ma seblant prouiñ moudenn c'hladdalc'hel Kozhkêr-Jehan. === {{XXvet kantved}} === ==== [[Brezel-bed kentañ]] ==== * Mervel a reas 47 gwaz abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 4,60 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911<ref name="memorialgenweb.org">{{fr}}[http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=52067 Monumant ar re varv - Memorial Genweb]</ref>. ==== [[Eil Brezel-bed]] ==== * Kemeret e voe 5 340 Lur en ti-post, gant tri ezel eus ar Rezistañs moarvat, d’an 22 a viz Ebrel 1944, hervez danevell sizhuniek [[Titouroù Hollek]] [[Sant-Brieg]]<ref>{{fr}}Éric Rondel, ''En attendant le Débarquement en Bretagne du 15 août 1943 au 6 juin 1944'', pajennoù 205 ha 206, Dastumadenn ''Guerres et Conflits'', Embannadurioù Astoure, Pleherel, 2011</ref>. * Mervel a reas nav den eus ar gumun abalamour d'ar brezel<ref name="memorialgenweb.org"/>. == Etimologiezh == Kerien a zeufe eus Sant-Kerian pe Kerrien, ur penitiour eus ar {{Vvet kantved}}, ganet e [[Hibernia]], hag a vefe bet douaret e [[Kleder]]. Kavandad [[Sant Ke]] pe [[Kenan]], lesanvet "Collodoc" e oa pa zivroas hemañ en Arvorig. == Monumantoù ha traoù heverk == ==== Glad relijiel katolik Kerien ==== <gallery> Kerien (22) Église Saint-Pierre 02.JPG|Porched su an iliz. Kerien (22) Croix du cimetière.JPG|Ar groaz er vered. Chapelle Saint-Jean du Pénity - Kerien - France.jpg|Ar chapel. </gallery> * E Kerien ez eus un iliz katolik gouestlet da Sant Pêr (1836–1852). An iliz a zo bet benniget e 1838. Ar c'hloc'hdi (pe tour) a zo eus 1852. Ar porched er su a zo bet adaozet hag amzeriet eo bet eus ar {{XVIvet kantved}}. Ur chapelig a zo ivez, hini Sant-Yann-Peniti ({{XVIIIvet kantved}}). Adsavet eo bet tro-dro da 1846. Gallout a rafe bezañ ur berc'henniezh kozh da [[Urzh Sant Yann Jeruzalem|Ospitalourien Sant-Yann Jeruzalem]]. Ar feunteun lec'hiet nepell diouzh an iliz a zo amzeriet eus 1733. * Kalvarioù Kerlegan ({{XVIvet kantved}}), Boge ({{XVIvet kantved}}), Kerligan ({{XVIvet kantved}}). * Kroaz Kerlouet ({{XVIvet kantved}}) ha Langrenn ({{XVIIvet kantved}}). * Kroaz ar vered. ==== Traoù all heverk ==== <gallery> MenhirKerligan.jpg|Kerligan. MenhirCosquerJehan.jpg|Kozhkêr-"Jehan" MenhirMagourou.jpg|Magouroù. </gallery> * Peulvan ar bourk, hini Kerligan hag hini Kozhkêr-"Jehan" (?). * "Alez-toet" pe "hent korriganed" Menez Krec'h-an-Arc'hant. * Hent dindan douar ar Paou ([[Oadvezh an houarn]]). <gallery> Moudenn Kozhker-Yann.jpg|Ar voudenn. </gallery> * Moudenn c'hladdalc'hel Kozhkêr-"Jehan" (?) ({{XIIvet}}–{{XIIIvet kantved}}). * Pont Roudour Gwezeg ([[Krennamzer]]). * Monumant ar re varv. ==== Dizoloadegoù e Kerien ==== Kavet ez eus bet ur goustilh en arem, ur [[gobed|c'hobed]] hag un [[darbod]] grafitet e Kerien. Dizoloet ez eus ivez un hent dindan douar, e Kerien, er Paou. Kavet eo bet a-drugarez d'ul leue a oa kouezhet e-barzh!!! == Emdroadur ar boblañs == <div class="center">'''Emdroadur poblañs Kerien abaoe 1793'''<br /> <timeline> Colors= id:lightgrey value:gray(0.9) id:darkgrey value:gray(0.7) id:sfondo value:rgb(1,1,1) id:barra value:rgb(0.7,0.9,0.7) ImageSize = width:800 height:350 PlotArea = left:50 bottom:30 top:30 right:50 DateFormat = x.y Period =from:0 till:1100 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:200 start:0 ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:100 start:0 BackgroundColors = canvas:sfondo BarData= bar:1791 bar:1792 bar:1793 bar:1794 bar:1795 bar:1796 bar:1797 bar:1798 bar:1799 bar:1800 text:1800 bar:1801 bar:1802 bar:1803 bar:1804 bar:1805 bar:1806 bar:1807 bar:1808 bar:1809 bar:1810 bar:1811 bar:1812 bar:1813 bar:1814 bar:1815 bar:1816 bar:1817 bar:1818 bar:1819 bar:1820 text:1820 bar:1821 bar:1822 bar:1823 bar:1824 bar:1825 bar:1826 bar:1827 bar:1828 bar:1829 bar:1830 bar:1831 bar:1832 bar:1833 bar:1834 bar:1835 bar:1836 bar:1837 bar:1838 bar:1839 bar:1840 text:1840 bar:1841 bar:1842 bar:1843 bar:1844 bar:1845 bar:1846 bar:1847 bar:1848 bar:1849 bar:1850 bar:1851 bar:1852 bar:1853 bar:1854 bar:1855 bar:1856 bar:1857 bar:1858 bar:1859 bar:1860 text:1860 bar:1861 bar:1862 bar:1863 bar:1864 bar:1865 bar:1866 bar:1867 bar:1868 bar:1869 bar:1870 bar:1871 bar:1872 bar:1873 bar:1874 bar:1875 bar:1876 bar:1877 bar:1878 bar:1879 bar:1880 text:1880 bar:1881 bar:1882 bar:1883 bar:1884 bar:1885 bar:1886 bar:1887 bar:1888 bar:1889 bar:1890 bar:1891 bar:1892 bar:1893 bar:1894 bar:1895 bar:1896 bar:1897 bar:1898 bar:1899 bar:1900 text:1900 bar:1901 bar:1902 bar:1903 bar:1904 bar:1905 bar:1906 bar:1907 bar:1908 bar:1909 bar:1910 bar:1911 bar:1912 bar:1913 bar:1914 bar:1915 bar:1916 bar:1917 bar:1918 bar:1919 bar:1920 text:1920 bar:1921 bar:1922 bar:1923 bar:1924 bar:1925 bar:1926 bar:1927 bar:1928 bar:1929 bar:1930 bar:1931 bar:1932 bar:1933 bar:1934 bar:1935 bar:1936 bar:1937 bar:1938 bar:1939 bar:1940 text:1940 bar:1941 bar:1942 bar:1943 bar:1944 bar:1945 bar:1946 bar:1947 bar:1948 bar:1949 bar:1950 bar:1951 bar:1952 bar:1953 bar:1954 bar:1955 bar:1956 bar:1957 bar:1958 bar:1959 bar:1960 text:1960 bar:1961 bar:1962 bar:1963 bar:1964 bar:1965 bar:1966 bar:1967 bar:1968 bar:1969 bar:1970 bar:1971 bar:1972 bar:1973 bar:1974 bar:1975 bar:1976 bar:1977 bar:1978 bar:1979 bar:1980 text:1980 bar:1981 bar:1982 bar:1983 bar:1984 bar:1985 bar:1986 bar:1987 bar:1988 bar:1989 bar:1990 bar:1991 bar:1992 bar:1993 bar:1994 bar:1995 bar:1996 bar:1997 bar:1998 bar:1999 bar:2000 text:2000 bar:2001 bar:2002 bar:2003 bar:2004 bar:2005 bar:2006 bar:2007 bar:2008 bar:2009 bar:2010 bar:2011 bar:2012 bar:2013 bar:2014 bar:2015 bar:2016 bar:2017 bar:2018 bar:2019 bar:2020 text:2020 PlotData= color:barra width:10 align:left bar:1793 from:0 till: 751 bar:1800 from:0 till: 564 bar:1806 from:0 till: 803 bar:1821 from:0 till: 746 bar:1831 from:0 till: 837 bar:1836 from:0 till: 972 bar:1841 from:0 till: 868 bar:1846 from:0 till: 903 bar:1851 from:0 till: 965 bar:1856 from:0 till: 996 bar:1861 from:0 till: 918 bar:1866 from:0 till: 962 bar:1872 from:0 till: 940 bar:1876 from:0 till: 965 bar:1881 from:0 till: 948 bar:1886 from:0 till: 956 bar:1891 from:0 till: 978 bar:1896 from:0 till: 953 bar:1901 from:0 till: 943 bar:1906 from:0 till: 1018 bar:1911 from:0 till: 1021 bar:1921 from:0 till: 1023 bar:1926 from:0 till: 930 bar:1931 from:0 till: 911 bar:1936 from:0 till: 832 bar:1946 from:0 till: 690 bar:1954 from:0 till: 630 bar:1962 from:0 till: 566 bar:1968 from:0 till: 499 bar:1975 from:0 till: 453 bar:1982 from:0 till: 342 bar:1990 from:0 till: 287 bar:1999 from:0 till: 218 bar:2006 from:0 till: 262 bar:2012 from:0 till: 274 bar:2013 from:0 till: 277 TextData= fontsize:S pos:(50,10) text:mammenn Cassini hag EBSSA </timeline> </div> == Melestradurezh == == Tud == == Liammoù diavaez == {{Commons|Category:Kerien}} * {{br}}[http://www.geobreizh.bzh/geobreizh/bre/keriou-fichenn.asp?numero_paysbreton=1&insee_ville=22088 Kerien war lec'hienn Geobreizh] == Notennoù ha daveoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Kumunioù Aodoù-an-Arvor]] [[Rummad:Kumunioù Kerne]] [[Rummad:Ar Brezoneg er Skol]] [[Rummad:Argant tapet e tiez-post Aodoù-an-Hanternoz gant tud eus ar Rezistañs]] be2h63d454cy8cik2w36y2u0jsubsua 0 17107 2094399 2089255 2024-04-25T15:22:10Z Dakbzh 58931 + Kemm maer ha kempennig. wikitext text/x-wiki {{pennad zo|Kervaria}} {{Infobox kumunioù Breizh | anv = Kervaria-Sular | anvOfisiel = ''Kermaria-Sulard'' | skeudenn = 018 Kermaria-Sulard ( 22450 ).JPG | alc'hwez = Ar maerdi. | ardamezioù = | bro = [[Bro-Dreger]] | departamant = [[Aodoù-an-Arvor]] | arondisamant = [[Arondisamant Lannuon|Lannuon]] | etrekumuniezh = [[Lannuon-Treger Kumuniezh]] | bro velestradurel = [[Bro Treger ha Goueloù]] | kanton = [[Kanton Perroz-Gireg|Perroz-Gireg]] | cp = 22450 | maer = Pierre Houssais | amzer-gefridi = [[2020]]-[[2026]] | gorread = 9.02 | hedred = -3.369444444 | ledred = 48.7725 | uk = | ubi = 55 | ubr = 110 | lec'hienn web = {{fr}}[http://www.kermaria-sulard.fr Ti-kêr] }} [[Restr:Kermaria-Sulard. Panneau d'agglomération.jpg|thumb]] '''Kervaria-Sular''' (distaget: {{IPA|[kɛrvaˈriˑa.zyːlar]}}) a zo ur gumun eus [[kanton Perroz-Gireg]], e [[Treger]], e [[Breizh]]. == Douaroniezh == Kumunioù amezek : [[Louaneg]]; [[Trelêvern]]; [[Kamlez]]; [[Koatreven]]; [[Trezeni]]; [[Rospezh]] == Anv == B. Tanguy : '''Ville Beate Marie Insuler, Kermaria''', 1330; '''Kermaria an Sullard''', 1399; '''Kermaria en Sular''', 1427; '''Kermaria en Suler''', 1438, 1464; '''Kermaria en Sular''', 1481; '''Kermaria Sullar''', XVII^vet; '''Kermaria Sulard''', 1782 == Ardamez == {| class="wikitable" |+ |[[Restr:Kermaria-Sulard. Blason.gif|100px]] |Rannet. Ouzh 1, en glazur e peder brizhenn erminig en aour, 1, 1, 1, 1; ouzh 2, geotet e bennlizherennoù K-S en aour, e gab en glazur, skoret gant ur c'houdreustell kommek en argant; e gab en argant karget gant teir brizhenn erminig en sabel. |} == Istor == === {{XXvet kantved}} === ==== [[Brezel-bed kentañ]] ==== * Mervel a reas 28 gwaz abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 3,66 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911<ref name="memorialgenweb.org">{{fr}}[http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=14381 Plakenn en iliz katolik - Memorial Genweb]</ref>. ==== [[Eil Brezel-bed]] ==== * Mervel a reas eizh den eus ar gumun abalamour d'ar brezel<ref name="memorialgenweb.org"/>. == Monumantoù ha traoù heverk == <gallery> Kermaria-sulard-eglise.JPG </gallery> * Iliz katolik ''Intron-Varia al Levenez''. * Monumant ar re varv. == Emdroadur ar boblañs abaoe 1962 == {{Demografiezh |titl=Niver a annezidi |dimx= |dimy= |popmax=1000 |passo1=200 |passo2=50 |bl1=1962 |bl2=1968 |bl3=1975 |bl4=1982 |bl5=1990 |bl6=1999 |bl7=2006 |bl8=2012 |p1=537 |p2=478 |p3=460 |p4=632 |p5=648 |p6=745 |p7=911 |p8=989 |mammenn=EBSSA }} == Melestradurezh == == Tud == *[[Klaoda 'r Prad]], skrivagner brezhonek, beziet eno. ==Gevelliñ== {| class="wikitable" |- ! Bro ! Kêr |- |[[Restr:Flag of Alsace (historical).svg|border|25px]] [[Elzas]] |[[Mühlbach im Elsaß|Mühlbach]] |} == Levrioù talvoudus == == Liammoù diavaez == {{Commons|Category:Kermaria-Sulard}} * {{br}}[http://www.geobreizh.bzh/geobreizh/bre/keriou-fichenn.asp?numero_paysbreton=1&insee_ville=22090 Kervaria-Sular war al lec'hienn Geobreizh] * {{fr}}[https://kermaria-sulard.fr/category/un-peu-dhistoire/] == Notennoù ha daveoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Kumunioù Aodoù-an-Arvor]] [[Rummad:Kumunioù Treger]] j6r654eidw74fxzglo566rwjnln1q4f 0 17273 2094429 2089490 2024-04-25T18:53:39Z Dakbzh 58931 wikitext text/x-wiki {{Infobox kumunioù Breizh | anv = Kemperven | anvOfisiel = ''Quemperven'' | skeudenn = Église Saint-Hervé de Quemperven 1.JPG | alc'hwez = Iliz katolik ''Sant Herve''. | ardamezioù = | bro = [[Bro-Dreger]] | departamant = [[Aodoù-an-Arvor]] | arondisamant = [[Arondisamant Lannuon|Lannuon]] | etrekumuniezh = [[Lannuon-Treger Kumuniezh]] | bro velestradurel = [[Bro Treger-Goueloù]] | kanton = [[Kanton ar Roc'h-Derrien|ar Roc'h-Derrien]] <small>(betek 2015)</small> <br /> [[Kanton Bear|Bear]] <small>(abaoe 2015)</small> | cp = 22450 | maer = Laurent Rannou | amzer-gefridi = [[2020]]-[[2026]] | gorread = 7.69 | hedred = -3.320833333 | ledred = 48.725833333 | uk = 60 | ubi = 28 | ubr = 93 | lec'hienn web = {{fr}}[http://www.quemperven.fr/site/index.php Ti-kêr] }} [[Restr:Quemperven. Panneau d'agglomeration.jpg|thumb|Pannell ar Gêr]] '''Kemperven''' ({{LFE|[kɛmˈpɛrvɛn]}}) zo ur gumun e [[Treger|Bro-Dreger]], e [[Breizh]], e departamant [[Aodoù-an-Arvor]]. == Douaroniezh == * Treuzet eo ar gumun gant ar stêr [[Gindi]]. * Kumunioù amezek : [[Kaouenneg-Lanvezeeg]], [[Rospezh]], [[Lanvilin]], [[Langoad]], [[Kawan]]. == Anv == * {{fr}}Régis de Saint-Jouan (1990) : ''Kemperven'', 1330 ; ''Kamperven'', 1426 ; ''='Camperven'', 1505 ; ''Quemperven'', 1554. * Bernard Tanguy (1992) : ''Kemperven'', 1330 ; ''Camperven'', dibenn ar {{XIVvet kantved}} ; ''Kamperven'', 1426 ; ''Quemperguen'', 1486 ; ''Quemperven'', 1554. * Diwar ''kember'' = etre daou dour + * ''-ven'' (gwenn ? diasur). == Istor == <gallery>Quemperven. Le Diuzet. Routes.jpg|Kartenn an hentoù galian ha roman gant Alan An Diuzet. E limestra, Ar Yeoded ha Landreger. E ruz, Kemperven</gallery> ===={{XVIIIvet kantved}} ==== * Miz Gwengolo 1792 : emsavadeg a enep ar veleien touet, asamblez gant tud Rospezh, Langoad, Prad, Kawan, Tonkedeg, Mantallod, Trezeni, Kamlez. Tagadenn war Lannuon, difennet gant ar Republikaned. An emsaverien, kouerien evit ar vrasañ, a zo lakaet war dec'h. Un den lazhet, pewar all gloazhet, ur plac'h en o mesk. Unan a zo bet kondaonet ar 26 Mezheven 1793 (ne ouzer ker da betra, pe marv pe all). Unan all a zo kondaonet d'ar verzheridigezh anvet "''la gêne''". (cf. Benjamin Jollivet) === {{XXvet kantved}} === ;[[Brezel-bed kentañ]] * Mervel a reas 41 gwaz abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 6,16 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911<ref name="memorialgenweb.org">{{fr}}[http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=14386 Monumant ar re varv - Memorial Genweb]</ref>. ;[[Eil Brezel-bed]] * Mervel a reas pevar den eus ar gumun abalamour d'ar brezel<ref name="memorialgenweb.org"/>. ;Trevadennoù * [[Sav-Heol (Reter-Nesañ)|Sav-Heol]]: ur milour a varvas e 1923. * [[Brezel Indez-Sina]]: ur milour a varvas e 1952. * [[Brezel Aljeria]]: ur milour a varvas e 1959. == Monumantoù ha traoù heverk == ===Moudenn ar Saozon=== <gallery>Quemperven. Messelière. Sauzon.jpg|Tresadenn gant La Messelière, 1933</gallery> ===Iliz katolik ''Sant Herve''=== X*VIvet kantved - XVIIvet kantved *Bet enrollet d'an 28 Ebrel 1964 (''cf''; R. de St Jouan) ;Diavaez <gallery> Église Saint-Hervé de Quemperven 3.JPG| Quemperven. Eglise. Escalier sur pignon.jpg|Skalier war an tour </gallery> ;Diabarzh <gallery> Quemperven. Eglise. Autel 1.jpg|Aoter Quemperven. Eglise. Autel 2.jpg|Aoter a dost Quemperven. Eglise. Vierge à l'enfant.jpg|Ar Werc'hez gant he bugel Quemperven. Eglise. Chaire.jpg|Kador sermon Restr:Quemperven. Eglise. Engoulant.jpg|Engoulet (bet adlakaet war an tu-gin) Quemperven. Armoiries du pape.jpg|Ardamez ar pab]] Quemperven. Armoiries de l'évêque.jpg|Ardamez an eskob]] </gallery> === Monumant ar re varv === === Kroazioù === Ul levrig e galleg zo bet savet diwar-benn kalvarioù ha kroazioù Kemperven gant Jean-Baptiste Lintanf ha Wolfgang Lörcher, e 2007. (e galleg) == Emdroadur ar boblañs abaoe 1954 == {{Demografiezh |titl=Niver a annezidi |dimx= |dimy= |popmax=500 |passo1=100 |passo2=20 |bl1=1954 |bl2=1962 |bl3=1968 |bl4=1975 |bl5=1982 |bl6=1990 |bl7=1999 |bl8=2006 |bl9=2012 |bl10=2020 |p1=434 |p2=394 |p3=407 |p4=324 |p5=340 |p6=350 |p7=357 |p8=366 |p9=397 |p10=393 |mammenn=EBSSA }} == Brezhoneg == * D’ar 7 a viz Gouere 2006 e oa bet votet ar garta [[Ya d'ar brezhoneg]] gant kuzul-kêr ar gumun. *Ar mikro-magouri "Ti-Choutig" he deus sinet Live 1 karta Divskouarn. == Tud == *Dom [[Maodez ar C'hozhaned]] (1666-1720) lesanvet “ar sant”, interet eno, beleg, lakaet burzhudoù war e anv. Bet ganet e Kervot e Langoad al lun 8 a viz Du 1666, ha badezet an deiz war lec'h. Kloerdi e 1699; beleg e 1693. Staget ouzh Lanvilin e 1699, ouzh Kawan Kaouenneg e 1706, Gurunhuel e 1708. En dro da Langoad e 1712, kent en em stagañ da vat ouzh Kemperven, evel prezegenner, adalek miz Here 1717. Aet da Anaon en e barez Kemperven ar 25 Gouere 1720. Kalz a birc'hirin a zo bet war e bez betek 1875. (hervez P.F-M Henry). (cf R. de St Jouan & Jean Le Grand) <gallery> Quemperven. Cozannet. Testament.jpg|Breur henañ Dom Maode en devoa c'hoant, en desped d'an testamant, hag e vefe douaret e vreur e Langoad. Asantiñ e reas bepred ma vefe e Kemperven, goude bet lennet an destenn. Quemperven. Cimetière. Tombe de Maudez-René Le Cozannet.jpg|Bez Maode-Reun Ar C'hozannet</gallery> === Ardamezeg ar familhoù === {| |- |[[Restr:Michel du Cosquer.gif|60px]] | :;Michel :Aotrounez ar Gozker :''En argant e benn Morian en sabel, talwedek en argant.'' |} == Hengoun ar vro == <gallery> Quemperven. Croix faïence 1.jpg|Kroaz feilhañs 1. Quemperven. Croix faïence 2.jpg|Kroaz feilhañs 2. Quemperven. Tresse d'oignons.jpg|Kordennad ognon lakaet da sec'hañ. </gallery> == Levrlennadur == * {{fr}}Benjamin Jollivet : ''Monographies des villes et villages de France. Côtes-du-Nord. Arrondissements de Lannion et Loudéac Volume IV.'' 1859. Adembannet gant Rassorts Lorisse. 2002. * {{fr}}P. F.-M. HENRY : ''Dom Maudez-René Le Cozannet''. 1924 * {{fr}}Régis de SAINT-JOUAN : ''Dictionnaire des communes du département des Côtes d'Armor''. 1990. * {{fr}}Bernard TANGUY : ''Dictionnaire des noms de communes, trèves et paroisses des Côtes-d'Armor''. Chasse-Marée - Ar Men. 1992 * {{fr}}Jean MAGUER : ''Kanton ar Roc'h. Petite histoire du canton de La Roche-Derrien''. Lannion. 1999. * {{fr}}Jean LE GRAND : De la terre à la source. Kevredigezh Vivre à Langoat. 2002 * {{fr}}Jean-Baptiste LINTANF & Wolfgang LORCHER : ''Les calvaires de QUEMPERVEN''. Neckar-Verlag. 2007 == Liammoù diavaez == {{Commonscat|Quemperven}} * {{fr}}[http://www.quemperven.fr/site/index.php Lec'hienn an ti-kêr] * {{br}}[https://archive.today/20150908114500/http://www.geobreizh.bzh/geobreizh/bre/keriou-fichenn.asp?insee_ville=22057 Kemperven war lec'hienn Geobreizh] == Notennoù ha daveoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Kumunioù Aodoù-an-Arvor]] [[Rummad:Kumunioù Treger]] jp9nlhatjznzjt3z3b7gulme66ns4wl 0 28456 2094453 2089273 2024-04-26T01:32:53Z Dakbzh 58931 + Astenn ha kempenn. wikitext text/x-wiki {{Infobox kumunioù Breizh | anv = Kemper-Gwezhenneg | anvOfisiel = ''Quemper-Guézennec'' | skeudenn = Mairie de Quemper-Guézennec.jpg | alc'hwez = | ardamezioù = Blason de la ville de Quemper-Guézennec (Côtes-d'Armor).svg | bro = [[Bro-Dreger]] | departamant = [[Aodoù-an-Arvor]] | arondisamant = [[Arondisamant Gwengamp|Gwengamp]] | etrekumuniezh = [[Gwengamp-Pempoull Arvor-Argoad Tolpad-kêrioù]] | bro velestradurel = [[Bro Gwengamp]] | kanton = [[Kanton Pontrev|Pontrev]] <small>(betek 2015)</small><br />[[Kanton Bear|Bear]] <small>(abaoe 2015)</small> | cp = 22260 | maer = Gilbert Le Vaillant | amzer-gefridi = [[2014]]-[[2026]] | gorread = 23.08 | hedred = -3.1041666666667 | ledred = 48.7022222222222 | uk = 60 | ubi = 2 | ubr = 98 | lec'hienn web = {{fr}}[http://www.quemper-guezennec.com/site/ Ti-kêr] }} '''Kemper-Gwezhenneg''' a zo ur [[kumun c'hall|gumun]] eus [[Breizh]] e [[Bro-Dreger]], e [[kanton Bear]], e departamant [[Aodoù-an-Arvor]]. [[Restr:Map commune FR insee code 22256.png|thumb]] == Douaroniezh == * Emañ e [[kember]] al [[Leñv]] (lez kleiz) hag an [[Trev (stêr)|Trev]] (lez dehoù). * [[Frinaoudour]]. * Kumunioù amezek : [[Plourivoù]]; [[Eviaz]]; [[Lanleñv]]; [[Ar Faoued (Aodoù-an-Arvor)|Ar Faoued]]; [[Sant-Kleve]]; [[Pontrev]]; [[Pleuzal]] == Anv == * Bernard Tanguy : "'''Kemper''''', 1235;'' '''eccl. de Kemper''''', v. 1330;'' '''Quemper Guezenec''''', fin XIV.;'' '''Quenpergueheneuc''''', 1405;'' '''Quemper Gueheneuc''''', 1426;'' '''Quemperguehennec''''', 1464;'' *Erwan Vallerie ː '''Quenperguheneuc''', 1405; '''Quemperguezenec''', 1516; '''Quinperquezenec''', 1630; '''Quimperguezenec''', 1731; '''Quimper-Guezenec''', 1779 == Ardamezioù == ''En aour, e groaz koñchek en gul'' == Istor == === {{XXvet kantved}} === ==== [[Brezel-bed kentañ]] ==== * Mervel a reas 75 gwaz abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 3,30 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911<ref name="memorialgenweb.org">{{fr}}[http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=55500 Monumant ar re varv - Memorial Genweb]</ref>. ==== [[Eil Brezel-bed]] ==== * Kemeret e voe 11 000 Lur en ti-post, gant tri ezel eus ar Rezistañs moarvat, d’an 30 a viz Mae 1944, hervez danevell sizhuniek [[Titouroù Hollek]] [[Sant-Brieg]]<ref>{{fr}}Éric Rondel, ''En attendant le Débarquement en Bretagne du 15 août 1943 au 6 juin 1944'', pajenn 268, Dastumadenn ''Guerres et Conflits'', Embannadurioù Astoure, Pleherel, 2011</ref>. * Eno e voe lazhet ar beleg [[Pêr-Mari Lec'hvien]] gant tud eus ar Rezistañs d'an 10 a viz Eost 1944. * Mervel a reas daouzek den eus ar gumun abalamour d'ar brezel<ref name="memorialgenweb.org"/>. == Monumantoù ha traoù heverk == * Kev Kerwaz-Sec'h. * Kastell ''Frinaudour'' (aet en e boull); (''Fri an daou dour ?; froud an dour ?''). <gallery> Belle Eglise Bretonne (7709731138).jpg|An iliz katolik. </gallery> * Iliz katolik ''Sant Pêr''. * Maner ha chapel sant Vode. * Maner Penn Lann. * Maner Kergog (aet en e boull). * Maner Kerlouet (aet en e boull). <gallery> Monument aux morts de Quemper-Guézennec.jpg|Ar monumant. </gallery> * Monumant ar re varv. == Emdroadur ar boblañs abaoe 1962 == {{Demografiezh |titl=Niver a annezidi |dimx= |dimy= |popmax=1400 |passo1=200 |passo2=50 |bl1=1962 |bl2=1968 |bl3=1975 |bl4=1982 |bl5=1990 |bl6=1999 |bl7=2006 |bl8=2013 |p1=1368 |p2=1235 |p3=1180 |p4=1103 |p5=1029 |p6=1018 |p7=1054 |p8=1134 |mammenn=EBSSA }} == Melestradurezh == == Brezhoneg == === Ar Brezoneg er Skol === * 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad [[Ar Brezoneg er Skol|Ar Brezoneg er Skol (ABES)]] evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol<ref>{{fr}}[[Marsel Guieysse]], ''La langue bretonne : ce qu'elle fut, ce qu'elle est, ce qui se fait pour elle et contre elle'', pajenn 266, Kemper, Nouvelles Éditions Bretonnes, 1936</ref>. ==Tud brudet== ===Tud bet ganet eno=== * [[Paul-Antoine Fleuriot de Langle]] (1744-1787), merdeer. * [[Armañs ar C'halvez]], beleg katolik oberiant, brezhoneger, keltieger ha kelenner, [[29 a viz Eost]] [[1921]]. ===Tud bet marvet eno=== * E-pad an [[Eil brezel-bed]] e voe lazhet ar beleg [[Pêr-Mari Lec'hvien]]. === Ardamezeg ar familhoù === {| class="wikitable" |[[Restr:Acigne-d.jpg|80px]] |'''d'Acigné''', aotrounez Kernevenoe / Carnavalet ː ''En erminoù e dreustell zivouedet en gul karget gant teir flourdilizenn en aour''. * Sturienn : ''Neque terrent monstra''<ref>Pol Potier de Courcy : ''Nobiliaire et armorial de Bretagne''. 1890</ref> |} == Liammoù diavaez == {{Commons|Category:Quemper-Guézennec}} * {{br}}[http://www.geobreizh.bzh/geobreizh/fra/villes-fiche.asp?numero_departement=22&insee_ville=22256 Kemper-Gwezhenneg war Lec'hienn Geobreizh] * {{fr}}[http://perso.wanadoo.fr/passion.histoire/histoirecommune.htm Istor kumun Kemper-Gwezhenneg] == Levrlennadur == * {{fr}}Hervé Abalain : ''Les noms de lieux bretons''. Les Universels Gisserot. 2000 * {{fr}}René Couffon : ''Recherches sur les églises primitives''. Société d'Emulation des Côtes-du-Nord. Bulletins & Mémoires. Tome LXXV. 1945-1946 Michel Froger & Michel Pressensé : ''Armorial des communes des Côtes-d'Armor & Ille-et-Vilaine''. 2008 * {{fr}}Pol Potier de Courcy : ''Nobiliaire et armorial de Bretagne''. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014 * {{fr}}Régis de Saint-Jouan : ''Dictionnaire des communes. Département des Côtes-d'Armor. Eléments d'histoire et d'archéologie''. Conseil Général des Côtes d'Armor. Saint-Brieuc. 1990 * {{fr}}Bernard Tanguy : ''Dictionnaire des noms de communes, trèves et paroisses des Côtes d'Armor''. Chasse-Marée. ArMen. 1992 Erwan Vallerie : ''Diazezoù studi istorel an anvioù-parrez. Corpus.'' An Here. 1995 == Notennoù ha daveoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Kumunioù Aodoù-an-Arvor]] [[Rummad:Kumunioù Treger]] [[Rummad:Ar Brezoneg er Skol]] [[Rummad:Argant tapet e tiez-post Aodoù-an-Hanternoz gant tud eus ar Rezistañs]] 0om4cad3xdyaqj0166qmfi2mdimyyp6 0 34888 2094398 2089283 2024-04-25T15:18:11Z Dakbzh 58931 + Kemm maer, astenn ha kempenn. wikitext text/x-wiki {{Infobox kumunioù Breizh | anv = Kerveskont | anvYezh = | Yezh = gallaouek | anvOfisiel = La Vicomté-sur-Rance | skeudenn = La Vicomté-sur-Rance - mairie.JPG | alc'hwez = An ti-kêr. | ardamezioù = Blason de la ville de Vicomté-sur-Rance (La) (Côtes-d'Armor).svg | bro = [[Bro-Zol]] | departamant = [[Aodoù-an-Arvor]] | arondisamant = [[Arondisamant Dinan|Dinan]] | kanton = [[Kanton Plelin-Tregavoù|Plelin-Tregavoù]] | etrekumuniezh = [[Dinan Tolpad-kêrioù]] | bro velestradurel = [[Bro Dinan]] | maer = Alain Brombin | amzer-gefridi = [[2020]]-[[2026]] | gorread = 4.57 | hedred = -1.98111111111 | ledred = 48.4894444444 | uk = 35 | ubi = 5 | ubr = 73 }} ''' Kerveskont ''' (''{{lang|fr|La Vicomté-sur-Rance}}'' e galleg) a zo ur gumun eus [[Breizh]] e [[kanton Plelin-Tregavoù]] e [[departamant gall|departamant]] [[Aodoù-an-Arvor]]. == Douaroniezh == <gallery> Rancevicomte.jpg|Ar Renk e Kerveskont. </gallery> * War lez ar stêr [[Renk (stêr)|Renk]] emañ Kerveskont. == Istor == === {{XXvet kantved}} === ==== [[Brezel-bed kentañ]] ==== * Mervel a reas 36 gwaz abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 4,18 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911<ref name="memorialgenweb.org">{{fr}}[http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=37513 Monumant ar re varv - Memorial Genweb]</ref>. ==== [[Eil Brezel-bed]] ==== * Mervel a reas c'hwezek den eus ar gumun abalamour d'ar brezel<ref name="memorialgenweb.org"/>. === Brezelioù didrevadennañ === ===== [[Brezel Indez-Sina]] ===== * Mervel a reas ur c'hanolier d'ar 7 a viz Mae 1954 e dibenn [[Emgann Diên Biên Phu]]. == Monumantoù ha traoù heverk == <gallery> La Vicomté-sur-Rance - église 01.JPG|An iliz katolik. Moulinduprat.jpg|Ar velin. Monuments aux morts de La Vicomté-sur-Rance.jpg|Ar monumant. </gallery> * Iliz katolik ''Santez Anna''. * Milin ar Prad war ar Renk. * Monumant ar re varv. == Emdroadur ar boblañs 1962-2012 == {{Demografiezh |titl=Niver a annezidi |dimx= |dimy= |popmax=1000 |passo1=100 |passo2=20 |bl1=1962 |bl2=1968 |bl3=1975 |bl4=1982 |bl5=1990 |bl6=1999 |bl7=2006 |bl8=2012 |p1=593 |p2=692 |p3=726 |p4=793 |p5=779 |p6=770 |p7=891 |p8=982 |mammenn=EBSSA }} == Melestradurezh == == Tud == == Liammoù diavaez == {{commonscat|La Vicomté-sur-Rance}} * {{fr}}[http://lavicomtesurrance.free.fr/ Lec'hienn web ar gumun] == Notennoù ha daveoù == <references /> [[Rummad:Kumunioù Aodoù-an-Arvor]] c7eipxnkvvjxtbak93d31rworugdlu9 0 36068 2094410 2067792 2024-04-25T16:51:25Z Ar choler 52661 kempenn wikitext text/x-wiki {{databox}} {{IstorBreizh}} {{Pennad zo|Yezekael}} '''Yezekael''', '''Yudikael''', bet ganet war-dro [[590]] ha marvet war-dro [[658]], a voe roue [[Domnonea]], ur [[rouantelezh]] vras e [[hanternoz]] [[Breizh]] er {{VIIvet kantved}}. Mont a reas da [[Manac'h|vanac'h]], ha lakaet e voe da [[sant]]. == Anv == *[[Henvrezhoneg]] : ''Iudichael'', eus ''iud'' "brezelour" + ''-ic'' + ''hael'' "nobl", "brokus". Paot eo an anv Yudikael e [[Breizh]]. Deuet eo da vezañ Yezek(a)el ha « Jézéquel » e [[Breizh-Izel]], Jikel ha « Gicquel » e [[Breizh-Uhel]]. == Buhez == Dindan an anv ''Iudichael'' ez eo meneget gant [[Gregor Teurgn]] en e ''Historia Francorum''. Mab e oa da Judual pe ''Judhaël'', roue Domnonea, ha d'ar rouanez Pritelle, merc'h henañ Ausoche, kont [[Bro-Leon|Leon]]. Ur c'hoar en devoa, [[Onenn (santez)|Onenn]], ha pemzek breur yaouankoc'h, en o zouez ar sent [[Judog]], [[Winog]], ha Haelog. Hag eñ pennhêr e voe rediet da lezel ar galloud gant e vreur Haelog. Mont a reas da vanac'h e [[Gwazel]] betek marv Haelog. Galvet e voe en-dro diwezhatoc'h da gemer krog e stur ar rouantelezh ha neuze e tapas ur vrud a furnez. Marteze e voe trec'h war ar roue [[Franked|frank]] [[Dagobert Iañ]]. E [[635]], Dagobert a roas urzh da Yezekael da zont betek e balez e [[Clichy]], e-kichen [[Pariz]], evit adanzav e fealded d'ar roue, anez e vije aloubet Breizh. Asantiñ a reas ar roue brezhon, a erruas gant profoù, met nac'h a reas debriñ gant ar roue, ar pezh a voe gwelet evel ur gunujenn outañ. E mare Yudikael eo e teuas [[sant Maloù]] da Vreizh da ziazezañ [[eskopti Sant-Maloù]]. Harpañ a reas savidigezh meur a [[manati|vanati]], hini [[Pempont]] savet diwar emziskouez ar [[Gwerc'hez Vari|Werc'hez]] a oa bet eno, a-hervez. == Marv == War-dro [[640]] e tilezas e garg a roue da vont adarre da vanac'h e Gwazel, nepell diouzh manati Pempont, a oa bet diazezet gantañ, a-raok mervel eno. Goude e dremenvan e voe beziet e-kichen an [[abad]] [[Meven (sant)|Meven]], hag anvet da sant. Lidet e vez d'ar [[16 a viz Kerzu]]. <gallery mode="packed" heights="220px"> Hommage de saint Judicaël à Dagobert Ier.jpg|Judikael dirak [[Dagobert Iañ]] Paimpont (35) Abbatiale Notre-Dame - Intérieur - Statue de Saint-Judicaël - 01.jpg|Sant Yezekael en iliz abati Pempont Delwenn da Yezekael Domnonea.JPG|thumb|Delwenn da Yezekael e Pempont </gallery> ==Levrlennadur== * {{fr}} Joseph Chardonnet : ''Le livre d'or des saints de Bretagne'', Coop Breizh, 2011 {{ISBN|978-2-84346-533-8}} * {{en}} Julia M. H. Smith : ''Province and Empire: Brittany and the Carolingians'', Cambridge University Press, 2008 {{ISBN|978-0-52103-030-4}} == Pennad kar == * An [[anv-badez]] [[Yezekael]] == Liammoù == {{commonscat|Saint Judicael|Yezekael, roue Domnonea}} *[https://web.archive.org/web/20070318131600/http://www.catholic.pf/gael%20judicael.htm Saint Judicaël, Roi de Bretagne] *[http://perso.orange.fr/pennker/saints/syekel.htm La vie de Saint Judicaël ou Gicquel] [[Rummad:Istor Breizh er VIIvet kantved]] [[Rummad:Sent Breizh]] [[Rummad:Ganedigezhioù ar bloavezhioù 590]] lzk6bb0nb92qq3y8eg9zvmedx1pzfjo 0 36222 2094392 2092483 2024-04-25T13:02:55Z Tanjee 66 77674 /* Sultaned Hadramaout */ wikitext text/x-wiki [[File:Stamp Aden 1937 0.5a.jpg|thumb|left|upright 0.7|Timbr hanter-anna 1937]] [[File:Stamp Aden 1951 2sh.jpg|thumb|upright 0.7|Timbr 1951 o tiskouez Steamer Point hag ur menez-tan]] Er [[Reter-Kreiz]] emañ [[Aden]], bevennet gant ar [[Meurvor Indez|Mor Indian]], stok ouzh [[Arabia]]. [[Timbroù India]] ([[Bro-Saoz|saoz]]) zo bet implijet en Aden betek ma 'z eo deuet da vezañ trevadenn ar [[Rouantelezh Unanet]] d’ar 1añ a viz Ebrel [[1937]]. N’eus bet merk ebet evit diforc’hañ anezho diouzh re [[India]] nemet an niverenn 124 er sielladur implijet er vro hepken. Ur wech ma oa Aden un drevadenn ez eus bet moulet timbroù gant an titl “Aden” (betek [[1964]]). [[File:Stamp Aden 1939 2.5a.jpg|thumb|left|upright 0.7|Timbr Aden 1939]] [[File:Stamp_Aden_1953_20sh.jpg|thumb|upright 0.7|Timbr Aden 1953]] E [[1963]] ec’h emezel [[Aden]] da g[[Kevredad Arabia ar Su]]. 29 timbr a vo embannet etre [[1963]] ha [[1966]] dindan an anv « Federation of South Arabia » ([[Kevredad Arabia ar Su]]). E [[1967]] eo krouet [[Republik Demokratel ha Poblel Yemen ar Su]] (“People’s Democratic Republic of South Yemen”). Betek [[1990]] e vo embannet timbroù a-leizh, bras o ment, izel an dalvoudegezh alies, dindan an anv “Yemen PDR”. (Gwelet [[Timbroù Yemen ar Su]]) En e gichen emañ [[Rouantelezh ar Yemen]] (“The mutawakelite kingdom of Yemen”), dizalc’h abaoe [[1929]]. E [[1963]] ez eus roet un dermen d’ar roue hag embannet eo Republik Yemen an Hanternoz (“Yemen Arab Republic”). Timbroù gant al lizhiri YAR a gavomp eta. (Gwelet [[Timbroù Yemen an Hanternoz]]) Unvanet eo bet div lodenn ar Yemen e [[1990]]. Dibaoe e vez embannet timbroù gant an alc'hwez “[[Republic of Yemen]]”. (Gwelet [[Timbroù ar Yemen]]) == Sultaned Hadramaout == [[File:Arabia ar Su Brezhoneg.jpg|Arabia_ar_Su_Brezhoneg|left|300 px|Arabia ar Su]] E [[1939]] e teu er-maez timbroù nevez en o [[George VI]], Roue ar [[Rouantelezh Unanet]], met sultaned Hadramaout – anezhi ur rannvro bet dindan gwarez Aden abaoe 1880 – a gavas peadra da glemm ha da abegiñ. Evit doujañ ouzh hevelepted ha kizidigezh pennoù bras ar vro ez eus bet embannet gant ar Saozon e [[1942]] rummadoù timbroù warno penn ar sultaned hag ar menegoù [[Seiyun|Kathiri State of Seiyun]] ha [[Qu'aiti|Qu'aiti State of Shihr and Mukalla]]. An holl dimbroù-se a veze mat koulz evit lizhiri kaset en Aden hag en “Aden Protectorate”. An div sultanelezh a yelo d’ober gant [[Aden]] [[Kevredad Arabia ar Su]] e [[1963]]. Kendalc’het e vo an embann timbroù ganto avat, heuliet gant sultanelezh [[Mahra]] a sav e re e 1967-1968. Hiriv e vez graet gant timbroù [[Republik ar Yemen]]. [[File:Stamp Aden Kathiri Seiyun 1942 2.5a.jpg|thumb|left|180 px|Timbr Stad Kathiri Seiyun, 1942]] [[File:Stamp Aden Quaiti Shihr Mukalla 1942 2a.jpg|right|thumb|180px|Timbr Quaiti Shihr Mukalla 1942]] Alc'hwez war an timbroù : * 1942-1953 : Aden - Qu'aiti State of Shihr and Mukalla * 1955 – 1963 : Aden - Qu'aiti State in Hadhramaut * 1966 : timbroù Seiyun soulgarget “South Arabia” * 1966-1968 : Qu'aiti State in Hadhramaut (Kevredad Arabia ar Su) * 1942-1964 : Aden - Kathiri State of Seiyun * 1966 : timbroù Seiyun soulgarget “South Arabia” * 1966-1968 : Kathiri State of Seiyun * 1967-1968 : “Mahra” pe “Mahra State South Arabia” {{clr|left}} == Liammoù diavaez== *{{en}} [https://web.archive.org/web/20071015143753/http://postalstampssale.com/Aden.html Aden Postal Stamps] [[Rummad:Yemen]] [[Rummad:Timbroù hervez ar vro|Aden, Timbroù]] edclh8a3tw89h226ge63d4jsye7wrw5 0 42868 2094393 2094388 2024-04-25T13:44:55Z Tanjee 66 77674 /* Reter-Kreiz */ wikitext text/x-wiki Setu roll ar melestradurezhioù o deus embannet [[Timbr|timbroù]]. == [[Afrika]] == {| |- valign="top" | * [[Timbroù Afrika ar C'hornaoueg C'hall]] * [[Timbroù Afrika bortugalek]] * [[Timbroù Afrika ar Reter alaman]] * [[Timbroù Afrika ar Reter italian]] * [[Timbroù Afrika ar Reter saoz]] * [[Timbroù Anjouan]] * [[Timbroù Ascension]] * [[Timbroù Basoutoland]] * [[Timbroù Bechuanaland]] * [[Timbroù Diego-Suárez]] * [[Timbroù Egipt]] * [[Timbroù Egipt - Burevioù gall]] * [[Timbroù Elobey, Annobón ha Corrisco]] * [[Timbroù Enez ar Reünion]] * [[Timbroù Enezeg an Azorez]] * [[Timbroù Fernando Poo]] * [[Timbroù Fezzan Ghadames]] * [[Timbroù Ifni]] | * [[Timbroù Joubaland]] * [[Timbroù Kab ar Spi Mat]] * [[Timbroù Katanga]] * [[Timbroù Kenya hag Ouganda ]] * [[Timbroù Kenya Ouganda Tanganyika]] * [[Timbroù Kompagnunezh Vreizh-Veur evit Su-Afrika]] * [[Timbroù Kreizafrika saoz]] * [[Timbroù La Agüera]] * [[Timbroù Lesotho]] * [[Timbroù Maroko spagnol]] * [[Timbroù Mervent Afrika]] * [[Timbroù Mozambik]] * [[Timbroù Postoù prevez Mozambik]] * [[Timbroù Natal]] * [[Timbroù Nyasaland]] * [[Timbroù Obock]] * [[Timbroù an Oubangi-Chari]] | * [[Timbroù Bro-Orañje]] * [[Timbroù Rodezia ha Nyasaland]] * [[Timbroù Ruanda-Urundi]] * [[Timbroù Sahara ar C'hornôg]] * [[Timbroù Somalia italian]] * [[Timbroù Somaliland saoz]] * [[Timbroù Stellaland]] *[[Timbroù Stadoù emren Suafrika]] * [[Timbroù Swaziland]] * [[Timbroù Tanganyika]] * [[Timbroù Transvaal]] * [[Timbroù Tripolitania]] * [[Timbroù Zambezia]] * [[Timbroù Zanzibar - Burevioù gall]] * [[Timbroù Zanzibar]] * [[Timbroù Zoulouland]] |} == [[Amerika]] == {| |- valign="top" | * [[Timbroù Brunswick-Nevez]] * [[Timbroù an Douar-Nevez]] * [[Timbroù Greunland]] | * [[Timbroù Martinik]] * [[Timbroù Montserrat]] * [[Timbroù Enez ar Priñs-Edward]] | * [[Timbroù Saint Kitts ha Nevis]] * [[Timbroù Sant-Pêr-ha-Mikelon]] * [[Timbroù Santez-Lusia]] | * [[Timbroù Skos Nevez]] * [[Timbroù Stadoù-Unanet Kolombia]] |} == [[Azia]] == {| |- valign="top" | * [[Timbroù Armenia]] * [[Timbroù Azerbaidjan]] * [[Timbroù Bahawalpour]] * [[Timbroù Bamra]] * [[Timbroù Batoum]] * [[Timbroù Chamba]] * [[Timbroù Datia]] * [[Timbroù Faridkot]] * [[Timbroù Gwalior]] | * [[Timbroù Holkar]] * [[Timbroù Hong Kong]] * [[Timbroù Jhind]] * [[Timbroù Kazac'hstan]] * [[Timbroù Kirgizstan]] * [[Timbroù Morvi]] * [[Timbroù Nabha]] * [[Timbroù Nowanuggur]] * [[Timbroù Orcha]] | * [[Timbroù Pakistan]] * [[Timbroù RSKS Treuzkaokazek]] * [[Timbroù Sina – Burevioù alaman]] * [[Timbroù Sina - Burevioù gall]] * [[Timbroù Sina – Burevioù rusian]] * [[Timbroù Sina - Burevioù saoz]] * [[Timbroù Soruth]] * [[Timbroù Travancore]] |} == [[Europa (kevandir)|Europa]] == {| |- valign="top" | * [[Timbroù Allenstein]] * [[Timbroù Aunus]] * [[Timbroù Baden]] * [[Timbroù Bavaria]] * [[Timbroù Bergedorf]] * [[Timbroù Brunswick]] * [[Timbroù Danzig]] * [[Timbroù Epira]] * [[Timbroù Fiume]] * [[Timbroù Gres - Burevioù gall]] * [[Timbroù Hannover]] | * [[Timbroù Heligoland]] * [[Timbroù an Inizi Åland]] * [[Timbroù an Inizi Faero]] * [[Timbroù Jibraltar]] * [[Timbroù Karelia]] * [[Timbroù Kengevread Norzh Alamagn]] * [[Timbroù Keoded Dieub Lubeck]] * [[Timbroù Kreta - Burevioù aostrian]] * [[Timbroù Kreta - Burevioù gall]] * [[Timbroù Kroatia]] * [[Timbroù Liechtenstein]] | * [[Timbroù Lituania]] * [[Timbroù Makedonia]] * [[Timbroù Marienwerder]] * [[Timbroù Mecklenbourg]] * [[Timbroù Montenegro]] * [[Timbroù Oldenburg]] * [[Timbroù Prusia]] * [[Timbroù Saksonia]] * [[Timbroù Saarland]] * [[Timbroù Tiriad Dieub Trieste]] * [[Timbroù Thurn ha Taksis]] | * [[Timbroù Wenden]] |} == [[Okeania]] == {| |- valign="top" | * [[Timbroù Aitutaki]] * [[Timbroù Borneo an Norzh]] * [[Timbroù Guam]] * [[Timbroù Gilbert hag Ellice]] | * [[Timbroù Hawaii]] * [[Timbroù an Inizi Karolina]] * [[Timbroù Kiribati]] * [[Timbroù Labuan]] | * [[Timbroù Mikronezia]] * [[Timbroù Palau]] * [[Timbroù Penrhyn]] * [[Timbroù Tahiti]] * | * [[Timbroù Tasmania]] * [[Timbroù Tiriadoù gall Okeania]] * [[Timbroù Victoria]] |} == [[Reter-Kreiz]] == {| |- valign="top" | * [[Timbroù Abou Dhabi]] * [[Timbroù Aden]] | * [[Timbroù Sandjak Alexandretta]] * [[Timbroù Tiriad an Alawited]] | * [[Gwarezva Arabia ar Su]] * [[Timbroù Kastellórizo]] * [[Timbroù Enez Rouad]] |} == Pennad kar == * [[Istor an timbroù]] [[Rummad:Timbrouriezh]] [[Rummad:Timbroù hervez ar vro| ]] 6dq4fm4yuoe1a9xc854bqvxv7zt6zfl 0 80138 2094449 1980357 2024-04-25T20:54:00Z CommonsDelinker 424 Lakaet eo bet ar restr [[commons:File:Blason_ville_fr_Brévillers_62.svg]] e-lec’h Blason_brévillers.svg gant [[commons:User:CommonsDelinker]] evit an abeg-mañ: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR4|Criterion 4]] (harmonizing names of file set) · cor wikitext text/x-wiki {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" style="width:300px; float:right; margin:0 0 1em 1em; background:#fafafa; border:1px #aaaaaa solid; border-collapse:collapse; font-size:95%;" |+<span style="font-size:large;"> </span><br /> ! colspan="2" style="background-color: #adafda" |'''Kumunioù Frañs''' |- |- align="center" |Anv |'''Brévillers''' |- align="center" |Skoed |[[Restr:Blason ville fr Brévillers 62.svg|90px]] |- align="center" |[[Riez]] |{{Frañs}} |- align="center" |[[Rannvro]] |{{FR-NPDC}} |- align="center" |[[Departamant]] |{{FR-Pas-de-Calais-skoed}} |- align="center" |[[Bro hengounel]] | |- align="center" |[[Arondisamant]] |[[Arondisamant Montreuil-sur-Mer|Montreuil-sur-Mer]] |- align="center" |[[Etrekumuniezh]] |Communauté de communes de l'Hesdinois |- align="center" |[[Kanton]] |[[Kanton Hesdin|Hesdin]] |- align="center" |[[Kod INSEE]] |62175 |- align="center" |[[Kod post]] |62140 |- align="center" |Maer |Georgette Houwelyks |- align="center" |Amzer-gefridi |[[2008]]-[[2014]] |- align="center" |Gorread |3,03&nbsp;km² |- align="center" |Led |50° 20' 50" Norzh |- align="center" |Hed |02° 01' 39" Reter |- align="center" |Uhelder kreiz |122 m |- align="center" |Uhelder bihanañ |60 m |- align="center" |Uhelder brasañ |130 m |- align="center" |Poblañs hep kontoù doubl |125 <small>(2007)</small> |- align="center" |Stankter |40 a./km² |- align="center" |Lec'hienn ar gumun | |- |} '''Brévillers''' a zo ur gumun eus departamant [[Pas-de-Calais]] ([[Bro-C'hall]]). == Istor == == Monumantoù ha traoù heverk == * An iliz katolik, {{XVIIIvet}} kantved. == Douaroniezh == == Emdroadur ar boblañs 1793-2006 == <div class="center"> <timeline> Colors= id:lightgrey value:gray(0.9) id:darkgrey value:gray(0.7) id:sfondo value:rgb(1,1,1) id:barra value:rgb(0.7,0.9,0.7) ImageSize = width:800 height:350 PlotArea = left:50 bottom:30 top:30 right:50 DateFormat = x.y Period =from:0 till:190 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:50 start:0 ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:10 start:0 BackgroundColors = canvas:sfondo BarData= bar:1791 bar:1792 bar:1793 bar:1794 bar:1795 bar:1796 bar:1797 bar:1798 bar:1799 bar:1800 text:1800 bar:1801 bar:1802 bar:1803 bar:1804 bar:1805 bar:1806 bar:1807 bar:1808 bar:1809 bar:1810 bar:1811 bar:1812 bar:1813 bar:1814 bar:1815 bar:1816 bar:1817 bar:1818 bar:1819 bar:1820 text:1820 bar:1821 bar:1822 bar:1823 bar:1824 bar:1825 bar:1826 bar:1827 bar:1828 bar:1829 bar:1830 bar:1831 bar:1832 bar:1833 bar:1834 bar:1835 bar:1836 bar:1837 bar:1838 bar:1839 bar:1840 text:1840 bar:1841 bar:1842 bar:1843 bar:1844 bar:1845 bar:1846 bar:1847 bar:1848 bar:1849 bar:1850 bar:1851 bar:1852 bar:1853 bar:1854 bar:1855 bar:1856 bar:1857 bar:1858 bar:1859 bar:1860 text:1860 bar:1861 bar:1862 bar:1863 bar:1864 bar:1865 bar:1866 bar:1867 bar:1868 bar:1869 bar:1870 bar:1871 bar:1872 bar:1873 bar:1874 bar:1875 bar:1876 bar:1877 bar:1878 bar:1879 bar:1880 text:1880 bar:1881 bar:1882 bar:1883 bar:1884 bar:1885 bar:1886 bar:1887 bar:1888 bar:1889 bar:1890 bar:1891 bar:1892 bar:1893 bar:1894 bar:1895 bar:1896 bar:1897 bar:1898 bar:1899 bar:1900 text:1900 bar:1901 bar:1902 bar:1903 bar:1904 bar:1905 bar:1906 bar:1907 bar:1908 bar:1909 bar:1910 bar:1911 bar:1912 bar:1913 bar:1914 bar:1915 bar:1916 bar:1917 bar:1918 bar:1919 bar:1920 text:1920 bar:1921 bar:1922 bar:1923 bar:1924 bar:1925 bar:1926 bar:1927 bar:1928 bar:1929 bar:1930 bar:1931 bar:1932 bar:1933 bar:1934 bar:1935 bar:1936 bar:1937 bar:1938 bar:1939 bar:1940 text:1940 bar:1941 bar:1942 bar:1943 bar:1944 bar:1945 bar:1946 bar:1947 bar:1948 bar:1949 bar:1950 bar:1951 bar:1952 bar:1953 bar:1954 bar:1955 bar:1956 bar:1957 bar:1958 bar:1959 bar:1960 text:1960 bar:1961 bar:1962 bar:1963 bar:1964 bar:1965 bar:1966 bar:1967 bar:1968 bar:1969 bar:1970 bar:1971 bar:1972 bar:1973 bar:1974 bar:1975 bar:1976 bar:1977 bar:1978 bar:1979 bar:1980 text:1980 bar:1981 bar:1982 bar:1983 bar:1984 bar:1985 bar:1986 bar:1987 bar:1988 bar:1989 bar:1990 bar:1991 bar:1992 bar:1993 bar:1994 bar:1995 bar:1996 bar:1997 bar:1998 bar:1999 bar:2000 text:2000 bar:2001 bar:2002 bar:2003 bar:2004 bar:2005 bar:2006 bar:2007 PlotData= color:barra width:10 align:left bar:1793 from:0 till: 188 bar:1800 from:0 till: 184 bar:1806 from:0 till: 171 bar:1821 from:0 till: 162 bar:1831 from:0 till: 156 bar:1836 from:0 till: 164 bar:1841 from:0 till: 173 bar:1846 from:0 till: 156 bar:1851 from:0 till: 149 bar:1856 from:0 till: 143 bar:1861 from:0 till: 151 bar:1866 from:0 till: 140 bar:1872 from:0 till: 139 bar:1876 from:0 till: 135 bar:1881 from:0 till: 122 bar:1886 from:0 till: 113 bar:1891 from:0 till: 137 bar:1896 from:0 till: 145 bar:1901 from:0 till: 145 bar:1906 from:0 till: 129 bar:1911 from:0 till: 133 bar:1921 from:0 till: 135 bar:1926 from:0 till: 139 bar:1931 from:0 till: 137 bar:1936 from:0 till: 137 bar:1946 from:0 till: 139 bar:1954 from:0 till: 128 bar:1962 from:0 till: 105 bar:1968 from:0 till: 111 bar:1975 from:0 till: 131 bar:1982 from:0 till: 120 bar:1990 from:0 till: 119 bar:1999 from:0 till: 107 bar:2006 from:0 till: 122 bar:2007 from:0 till: 125 TextData= fontsize:S pos:(50,10) text:Cassini hag EBSSA </timeline> </div> == Melestradurezh == == Tud == == Liammoù diavaez == == Dave ha notennoù== <references/> [[Rummad:Kumunioù Pas-de-Calais]] [[pms:Brévillers]] j0vfprbfdmn0swf0m6a395byi54kxdr 0 86820 2094477 2022414 2024-04-26T10:17:04Z InternetArchiveBot 61915 O saveteiñ 1 mammenn hag o tikedenniñ 0 evel marv.) #IABot (v2.0.9.5 wikitext text/x-wiki '''Tud-kaer''' un den eo [[tud]] e [[pried|bried]]. *An ''' [[tad-kaer]] ''', pe an '''tadeg''', eo [[tad]] e bried. *Ar ''' [[mamm-gaer|vamm-gaer, pe ar vammeg]], ''' eo [[mamm]] e bried. *Ar ''' [[breur-kaer]]''', pe '''breureg''' eo [[breur]] ar pried pe pried ur c'hoar pe ur c'hoar-gaer. *Ar ''' [[c'hoar-gaer]] ''' eo [[c'hoar]] ar pried pe pried ur breur pe ur breur-kaer. *Ar ''' [[mab-kaer]] ''' eo pried ar [[merc'h|verc'h]]. *Ar ''' [[merc'h-kaer|verc'h-kaer]] ''' eo pried ar [[mab]]. ==Liammoù diavaez== * Salomon Reinach, [https://web.archive.org/web/20110215110902/http://www.psychanalyse-paris.com/824-Le-gendre-et-la-belle-mere.html Le gendre et la belle-mère], ''L'Anthropologie'' (1911). * Anna Marie : [https://web.archive.org/web/20111012153540/http://bmlisieux.com/curiosa/marie01.htm ''La Belle-mère''] (1842). * Nathalie Couture : [https://web.archive.org/web/20151011235234/http://confessionsdunebellemere.com/ www.confessionsdunebellemere.com] Blog ur vamm-gaer. [[Rummad:Tiegezh]] kl7tu2ou19et2035a740hh2fg6ue28t 0 100566 2094414 2089268 2024-04-25T17:44:09Z Dakbzh 58931 + Astenn ha kempenn. wikitext text/x-wiki {{adkas|Kerbêr}} {{Infobox kumunioù Breizh | anv = Kerbêr | anvOfisiel = ''Kerpert'' | skeudenn = Kerpert (22) Mairie.JPG | alc'hwez = Ti-kêr Kerbêr. | ardamezioù = | bro = [[Kernev]] | departamant = [[Aodoù-an-Arvor]] | arondisamant = [[Arondisamant Gwengamp|Gwengamp]] | etrekumuniezh = [[Gwengamp-Pempoull Arvor-Argoad Tolpad-kêrioù]] | bro velestradurel = [[Bro Kornôg Kreiz Breizh]] | kanton = [[Kanton Sant-Nikolaz-ar-Pelem|S.-Nikolaz-ar-Pelem]] <small>(betek 2015)</small><br />[[Kanton Kallag|Kallag]] <small>(abaoe 2015)</small> | cp = 22480 | maer = Bruno Taloc | amzer-gefridi = 2020-2026 | gorread = 21 | hedred = -3.1327777777778 | ledred = 48.3772222222222 | uk = 300 | ubi = 177 | ubr = 301 | lec'hienn web = }} '''Kerbêr''' a zo ur gumun eus [[Breizh]], e [[Kernev|Bro-Gernev]] hag e [[kanton Kallag]] en [[Aodoù-an-Arvor]]. == Douaroniezh == ===Stêrioù=== * Eieniñ a ra an [[Trev (stêr)|Trev]] e Kerbêr. == Istor == === {{XXvet kantved}} === ==== [[Brezel-bed kentañ]] ==== * Mervel a reas 60 gwaz abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 5,27 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911<ref>{{fr}}[http://www.memorialgenweb.org/memorial3/html/fr/resultcommune.php?idsource=10211 Monumant ar re varv - Memorial Genweb]</ref>. ==== [[Eil Brezel-bed]] ==== * D'an [[3 Gouere|3 a viz Gouere]] [[1944]] e kouezhas un nijerez ''[[Hawker Typhoon|Typhoon]] Ib'', marilhet MN527 ha kodet HE-X, eus [[aerlu]] ar [[Rouantelezh-Unanet]] (''[[Royal Air Force]]'') e Kerbêr; an nijour a zeuas a-benn da achap<ref>{{fr}}[http://www.absa3945.com/Pertes%20Bretagne/Cotes%20Armor/pertes_raf_cotes_armor.html Pertes RAF]</ref>. * Ur strouezheg a oa er gumun. * Mervel a reas pemp den abalamour d'ar brezel == Brezhoneg == * D'an 18 a viz Gwengolo [[2019]] e oa bet votet emezelañ d'ar garta [[Ya d'ar brezhoneg]] gant kuzul-kêr ar gumun. * Roet eo bet al label [[Ya d'ar brezhoneg]] a live 1 d'ar gumun d'an 13 a viz Kerzu [[2019]]. == Monumantoù ha traoù heverk == <gallery widths="100px" heights="150px" perrow="5"> Abbaye de Koad Malouen - Kerpert 22 - France - 2004.JPG| Kerbêr - Koad Malouen 1.jpg| Kerbêr - Koad Malouen 2.jpg| Kerbêr - Koad Malouen 3.jpg| Kerbêr - Koad Malouen 4.jpg| </gallery> * Abati Koadmalaouen. </gallery> Kerpert (22) Église Saint-Pierre 01.JP|An iliz katolik, ar groaz ha monumant ar re varv. Kerpert (22) Ossuaire paroissial 02.JP|Ar garnel. </gallery> * Iliz katolik ''Sant Pêr'', kroaz ar vered hag ar garnel. * Monumant ar re varv. == Emdroadur ar boblañs abaoe 1793 == <div class="center">'''Emdroadur poblañs Kerbêr etre 1793 ha 2020'''<br /> <timeline> Colors= id:lightgrey value:gray(0.9) id:darkgrey value:gray(0.7) id:sfondo value:rgb(1,1,1) id:barra value:rgb(0.7,0.9,0.7) ImageSize = width:800 height:350 PlotArea = left:50 bottom:30 top:30 right:50 DateFormat = x.y Period =from:0 till:1400 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:200 start:0 ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:100 start:0 BackgroundColors = canvas:sfondo BarData= bar:1791 bar:1792 bar:1793 bar:1794 bar:1795 bar:1796 bar:1797 bar:1798 bar:1799 bar:1800 text:1800 bar:1801 bar:1802 bar:1803 bar:1804 bar:1805 bar:1806 bar:1807 bar:1808 bar:1809 bar:1810 bar:1811 bar:1812 bar:1813 bar:1814 bar:1815 bar:1816 bar:1817 bar:1818 bar:1819 bar:1820 text:1820 bar:1821 bar:1822 bar:1823 bar:1824 bar:1825 bar:1826 bar:1827 bar:1828 bar:1829 bar:1830 bar:1831 bar:1832 bar:1833 bar:1834 bar:1835 bar:1836 bar:1837 bar:1838 bar:1839 bar:1840 text:1840 bar:1841 bar:1842 bar:1843 bar:1844 bar:1845 bar:1846 bar:1847 bar:1848 bar:1849 bar:1850 bar:1851 bar:1852 bar:1853 bar:1854 bar:1855 bar:1856 bar:1857 bar:1858 bar:1859 bar:1860 text:1860 bar:1861 bar:1862 bar:1863 bar:1864 bar:1865 bar:1866 bar:1867 bar:1868 bar:1869 bar:1870 bar:1871 bar:1872 bar:1873 bar:1874 bar:1875 bar:1876 bar:1877 bar:1878 bar:1879 bar:1880 text:1880 bar:1881 bar:1882 bar:1883 bar:1884 bar:1885 bar:1886 bar:1887 bar:1888 bar:1889 bar:1890 bar:1891 bar:1892 bar:1893 bar:1894 bar:1895 bar:1896 bar:1897 bar:1898 bar:1899 bar:1900 text:1900 bar:1901 bar:1902 bar:1903 bar:1904 bar:1905 bar:1906 bar:1907 bar:1908 bar:1909 bar:1910 bar:1911 bar:1912 bar:1913 bar:1914 bar:1915 bar:1916 bar:1917 bar:1918 bar:1919 bar:1920 text:1920 bar:1921 bar:1922 bar:1923 bar:1924 bar:1925 bar:1926 bar:1927 bar:1928 bar:1929 bar:1930 bar:1931 bar:1932 bar:1933 bar:1934 bar:1935 bar:1936 bar:1937 bar:1938 bar:1939 bar:1940 text:1940 bar:1941 bar:1942 bar:1943 bar:1944 bar:1945 bar:1946 bar:1947 bar:1948 bar:1949 bar:1950 bar:1951 bar:1952 bar:1953 bar:1954 bar:1955 bar:1956 bar:1957 bar:1958 bar:1959 bar:1960 text:1960 bar:1961 bar:1962 bar:1963 bar:1964 bar:1965 bar:1966 bar:1967 bar:1968 bar:1969 bar:1970 bar:1971 bar:1972 bar:1973 bar:1974 bar:1975 bar:1976 bar:1977 bar:1978 bar:1979 bar:1980 text:1980 bar:1981 bar:1982 bar:1983 bar:1984 bar:1985 bar:1986 bar:1987 bar:1988 bar:1989 bar:1990 bar:1991 bar:1992 bar:1993 bar:1994 bar:1995 bar:1996 bar:1997 bar:1998 bar:1999 bar:2000 text:2000 bar:2001 bar:2002 bar:2003 bar:2004 bar:2005 bar:2006 bar:2007 bar:2008 bar:2009 bar:2010 bar:2011 bar:2012 bar:2013 text:2013 bar:2014 bar:2015 bar:2016 bar:2017 bar:2018 bar:2019 bar:2020 text:2020 PlotData= color:barra width:10 align:left bar:1793 from:0 till: 865 bar:1800 from:0 till: 835 bar:1806 from:0 till: 1017 bar:1821 from:0 till: 997 bar:1831 from:0 till: 1034 bar:1836 from:0 till: 1228 bar:1841 from:0 till: 1241 bar:1846 from:0 till: 1275 bar:1851 from:0 till: 1238 bar:1856 from:0 till: 1233 bar:1861 from:0 till: 1255 bar:1866 from:0 till: 1270 bar:1872 from:0 till: 1142 bar:1876 from:0 till: 1162 bar:1881 from:0 till: 1153 bar:1886 from:0 till: 1190 bar:1891 from:0 till: 1165 bar:1896 from:0 till: 1171 bar:1901 from:0 till: 1203 bar:1906 from:0 till: 1161 bar:1911 from:0 till: 1138 bar:1921 from:0 till: 1078 bar:1926 from:0 till: 1018 bar:1931 from:0 till: 933 bar:1936 from:0 till: 818 bar:1946 from:0 till: 758 bar:1954 from:0 till: 596 bar:1962 from:0 till: 617 bar:1968 from:0 till: 536 bar:1975 from:0 till: 441 bar:1982 from:0 till: 407 bar:1990 from:0 till: 308 bar:1999 from:0 till: 318 bar:2006 from:0 till: 294 bar:2012 from:0 till: 295 bar:2013 from:0 till: 289 TextData= fontsize:S pos:(50,10) text:mammenn Cassini hag EBSSA </timeline> </div> == Melestradurezh == == Tud == == Liammoù diavaez == {{Commonscat|Kerpert}} * {{br}}[http://www.geobreizh.bzh/geobreizh/bre/keriou-fichenn.asp?numero_paysbreton=1&insee_ville=22092 Kerbêr war lec'hienn Geobreizh] == Notennoù ha daveoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Kumunioù Aodoù-an-Arvor]] [[Rummad:Kumunioù Kerne]] [[Rummad:Nijerezioù ar C'hommonwealth aet d'ar strad e Breizh e-pad an Eil brezel-bed]] 5q1vbzexw7wuppbir0k83zt7potx8wn 0 101114 2094407 1915716 2024-04-25T16:29:31Z InternetArchiveBot 61915 O saveteiñ 1 mammenn hag o tikedenniñ 0 evel marv.) #IABot (v2.0.9.5 wikitext text/x-wiki {{pennad zo|Reno}} <hr> [[Restr:Washoe County Nevada Incorporated and Unincorporated areas Reno Highlighted.svg |200px|border|right]] '''Reno''' zo ur gêr lec'hiet e kornôg [[Stadoù SUA|stad]] [[Nevada]], unan eus [[stadoù SUA |stadoù]] [[SUA]]. Er bloavezh [[2010]] e oa 225 221 a annezidi o chom enni. Krouet eo bet anv Reno en ur mod ofisiel e [[1850]]. <gallery mode="packed" heights="150px"> Reno arch.jpg The Riverside Hotel (Reno, Nevada).jpg Washoe County Courthouse in Reno, Nevada.jpg 20th Century Club frontal.jpg Reno, Nevada photo D Ramey Logan.jpg </gallery> == Liammoù diavaez == * {{en}} [https://web.archive.org/web/20120511050635/http://www.reno.gov/ Lec'hienn ofisiel Reno] [[Rummad:Kêrioù Nevada]] t4utgdwrt29cw4jc61ovtehdkxxqr21 0 119855 2094468 1959606 2024-04-26T09:30:02Z InternetArchiveBot 61915 O saveteiñ 1 mammenn hag o tikedenniñ 0 evel marv.) #IABot (v2.0.9.5 wikitext text/x-wiki [[file:El Tres de Mayo, by Francisco de Goya, from Prado thin black margin.jpg|thumb|350px]] '''El tres de mayo de 1808 en Madrid''', anavezet ivez e spagnoleg evel '''''Los fusilamientos en la [[montaña del Príncipe Pío]]'''''<ref>VV.AA., pág. 141.</ref>{{,}}<ref>Titl ofisiel an oberenn eo ''Los fusilamientos del 3 de mayo de 1808 en la Montaña del Príncipe Pío, Madrid''. Gwelout [[Príncipe Pío]] diwar-benn al lec'h.</ref> pe '''''Los fusilamientos del tres de mayo'''''<ref name="prado">Al respecto el Museo del Prado nombra al lienzo, en su sitio web, como ''[https://web.archive.org/web/20190913011854/https://www.museodelprado.es/coleccion/ El 3 de mayo de 1808 en Madrid: los fusilamientos en la montaña del Príncipe Pío]''</ref>) zo un daolenn gant [[Francisco Goya]] hag a voe peurechuet en [[1814]]. War ziskouez emañ er [[Museo del Prado]] ([[Madrid]], [[Spagn]]). Un heuliad eo d'an daolenn [[El dos de mayo de 1808 en Madrid]]. En nozvezh etre an 2 hag an tri 3 a viz Mae 1808 e krogas an arme c'hall — evel kastiz da emsavadeg an 2 a viz Mae — da fuzuilhañ ar Spagnoled bet prizoniet e-pad an emgann. ==Pennad kar== *[[El dos de mayo de 1808 en Madrid]] ==Notennoù== [[Rummad:Livadurioù Goya]] [[Rummad:Mirdi ar Prado]] 08nr6tvnsm456zwzya7sdiee6r9gnfq 0 124790 2094458 1960256 2024-04-26T08:59:24Z InternetArchiveBot 61915 O saveteiñ 1 mammenn hag o tikedenniñ 0 evel marv.) #IABot (v2.0.9.5 wikitext text/x-wiki '''Tournamant ar 6 broad 2016''', ez-ofisiel ''RBS 6 Nations 2016'', zo un gevezadeg rugbi aozet e miz C'hwevrer ha miz Meurzh 2016. Gant [[Skipailh rugby Bro-Saoz|skipailh Bro-Saoz]] ez eas ar maout, hag ar Chelem Meur war an dro. == Ar skipailhoù == {|border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" class="wikitable" style="font-size: 90%;" |-bgcolor="#CCCCCC" !'''2015''' !'''Broad''' !'''Stad''' !'''Kabiten''' !'''Gourdoner''' |- |align="center"|1 |align="center"|[[Restr:Flag_of_Ireland.svg|20px]] [[Iwerzhon]]||align="center"|[[Staid Aviva]] ||align="center"|[[Rory Best]]||align="center"|[[Joe Schmidt]] |- |-bgcolor="#EFEFEF" |align="center"|2 |align="center"|[[Restr:Flag_of_England.svg|20px]] [[Bro-Saoz]]||align="center"|[[Twickenham Stadium]] ||align="center"|[[Dylan Hartley]]||align="center"|[[Eddie Jones]] |- |align="center"|3 |align="center"|[[Restr:Flag_of_Wales.svg|20px]] [[Kembre]]||align="center"|[[Stadiwm y Mileniwm]] ||align="center"|[[Sam Warburton]]||align="center"|[[Warren Gatland]] |- |-bgcolor="#EFEFEF" |align="center"|4 |align="center"|[[Restr:Flag_of_France.svg|20px]] [[Bro-C'hall]]||align="center"| [[Stade de France]] ||align="center"|[[Guilhem Guirado]]||align="center"|[[Guy Novès]] |- |align="center"|5 |align="center"|[[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Italia]]||align="center"| [[Stadio Olimpico di Roma|Stadio Olimpico]] ||align="center"|[[Sergio Parisse]]||align="center"|[[Jacques Brunel]] |- |-bgcolor="#EFEFEF" |align="center"|6 |align="center"|[[Restr:Flag_of_Scotland.svg|20px]] [[Bro-Skos]]||align="center"| [[Murrayfield Stadium]] ||align="center"|[[Greig Laidlaw]] ||align="center"|[[Vern Cotter]] |- |} == Ar renkadur == {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! rowspan="2" style="width:8%"|Renk ! rowspan="2" style="width:18%"|Broad ! colspan="4" style="width:32%"|Krogad ! colspan="3" style="width:24%"|Poent ! rowspan="2" style="width:8%"|Esae ! rowspan="2" style="width:10%"|Poent (r. hollek) |- ! style="width:8%"|C'hoariet ! style="width:8%"|Gounezet ! style="width:8%"|Rampo ! style="width:8%"|Kollet ! style="width:8%"|Evit ! style="width:8%"|A-enep ! style="width:8%"|Kont |- |1||align="left"|{{Bro-Saoz}} |5||5||0||0||132||70||+62||13||'''10''' |- |2||align="left"|{{Kembre}} |5||3||1||1||150||88||+62||17||'''7''' |- |3||align="left"|{{Iwerzhon}} |5||2||1||2||128||87||+41||15||'''5''' |- |4||align="left"|{{Skos}} |5||2||0||3||122||115||+7||11||'''4''' |- |5||align="left"|{{Bro-C'hall}} |5||2||0||3||82||109||−27||7||'''4''' |- |6||align="left"|{{Italia}} |5||0||0||5||79||224||−145||8||'''0''' |} == Ar c'hrogadoù == D1 * {{Bro-C'hall}} '''23 - 21''' {{Italia}}<br /> D1 * {{Skos}} '''9 - 15''' {{Bro-Saoz}}<br /> D1 * {{Iwerzhon}} '''16 - 16''' {{Kembre}}<br /> D2 * {{Bro-C'hall}} '''10 - 9''' {{Iwerzhon}}<br /> D2 * {{Kembre}} '''27 - 23''' {{Skos}}<br /> D2 * {{Italia}} '''9 - 40''' {{Bro-Saoz}}<br /> D3 * {{Kembre}} '''19''' - '''10''' {{Bro-C'hall}}<br /> D3 * {{Italia}} '''20''' - '''36''' {{Skos}}<br /> D3 * {{Bro-Saoz}} '''21''' - '''10''' {{Iwerzhon}}<br /> D4 * {{Iwerzhon}} '''58''' - '''15''' {{Italia}}<br /> D4 * {{Bro-Saoz}} '''25''' - '''21''' {{Kembre}}<br /> D4 * {{Skos}} '''29''' - '''18''' {{Bro-C'hall}}<br /> D5 * {{Kembre}} '''67''' - '''14''' {{Italia}}<br /> D5 * {{Iwerzhon}} '''35''' - '''25''' {{Skos}}<br /> D5 * {{Bro-C'hall}} '''21''' - '''31''' {{Bro-Saoz}} == Brezhoneg == * Ar c'hrogad [[Skos]] - [[Bro-C'hall]] a voe skingaset ha prezegennet war-eeun e brezhoneg, d'ar Sul 20 a viz Meurzh, gant ar gevredigezh [[Kentelioù an Noz]]. == Liamm == * {{fr}} [https://web.archive.org/web/20081007023756/http://www.rbs6nations.com/fr/ Lec'hienn ofisiel] [[Rummad:Rugbi]] s4cxp6sebaw2jkbkdxzfjdvs3jvakcx 0 131196 2094459 1961068 2024-04-26T08:59:33Z InternetArchiveBot 61915 O saveteiñ 1 mammenn hag o tikedenniñ 0 evel marv.) #IABot (v2.0.9.5 wikitext text/x-wiki '''Tournamant ar 6 broad 2017''', ez-ofisiel ''RBS 6 Nations 2017'', zo un gevezadeg rugbi aozet e miz C'hwevrer ha miz Meurzh 2017. Evit ar wech kentañ ez eus degaset poentoù bonus: evit gounit unan eo ret plantañ pevar esae (''bonus tagañ'') pe koll gant seizh poent diforc'h d'ar muiañ war ar gont (''bonus difenn''). == Ar skipailhoù == {|border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" class="wikitable" style="font-size: 90%;" |-bgcolor="#CCCCCC" !'''2016''' !'''Broad''' !'''Stad''' !'''Kabiten''' !'''Gourdoner''' |- |align="center"|1 |align="center"|[[Restr:Flag_of_England.svg|20px]] [[Bro-Saoz]]||align="center"|[[Twickenham Stadium]] ||align="center"|[[Dylan Hartley]]||align="center"|[[Eddie Jones]] |- |-bgcolor="#EFEFEF" |align="center"|2 |align="center"|[[Restr:Flag_of_Wales.svg|20px]] [[Kembre]]||align="center"|[[Stadiwm y Mileniwm]] ||align="center"|[[Alun-Wyn Jones]]||align="center"|[[Rob Howley]] |- |align="center"|3 |align="center"|[[Restr:Flag_of_Ireland.svg|20px]] [[Iwerzhon]]||align="center"|[[Staid Aviva]] ||align="center"|[[Rory Best]]||align="center"|[[Joe Schmidt]] |- |-bgcolor="#EFEFEF" |align="center"|4 |align="center"|[[Restr:Flag_of_Scotland.svg|20px]] [[Bro-Skos]]||align="center"| [[Murrayfield Stadium]] ||align="center"|[[Greig Laidlaw]] ||align="center"|[[Vern Cotter]] |- |align="center"|5 |align="center"|[[Restr:Flag_of_France.svg|20px]] [[Bro-C'hall]]||align="center"| [[Stade de France]] ||align="center"|[[Guilhem Guirado]]||align="center"|[[Guy Novès]] |- |-bgcolor="#EFEFEF" |align="center"|6 |align="center"|[[Restr:Flag_of_Italy.svg|20px]] [[Italia]]||align="center"| [[Stadio Olimpico di Roma|Stadio Olimpico]] ||align="center"|[[Sergio Parisse]]||align="center"|[[Conor O'Shea]] |- |} == Ar renkadur == {| class="wikitable" style="text-align:center" |- ! rowspan="2" style="width:8%"|Renk ! rowspan="2" style="width:18%"|Broad ! colspan="4" style="width:32%"|Krogad ! colspan="3" style="width:24%"|Poent ! rowspan="2" style="width:8%"|Esae ! rowspan="2" style="width:10%"|Poent / Renkadur (bonus) |- ! style="width:8%"|C'hoariet ! style="width:8%"|Gounezet ! style="width:8%"|Rampo ! style="width:8%"|Kollet ! style="width:8%"|Evit ! style="width:8%"|A-enep ! style="width:8%"|Kont |- |1||align="left"|{{Bro-Saoz}} |5||4||0||1||146||81||+65||16||'''19''' (3) |- |2||align="left"|{{Iwerzhon}} |5||3||0||2||126||77||+49||14||'''14''' (2) |- |3||align="left"|{{Bro-C'hall}} |5||3||0||2||107||90||+17||8||'''14''' (2) |- |4||align="left"|{{Skos}} |5||3||0||2||122||118||+4||14||'''14''' (2) |- |5||align="left"|{{Kembre}} |5||2||0||3||102||86||+16||8||'''10''' (2) |- |6||align="left"|{{Italia}} |5||0||0||5||50||201||−151||6||'''0''' |} == Ar c'hrogadoù == D1 * {{Skos}} '''27 - 22''' {{Iwerzhon}}<br /> D1 * {{Bro-Saoz}} '''19 - 16''' {{Bro-C'hall}}<br /> D1 * {{Italia}} '''7 - 33''' {{Kembre}}<br /> D2 * {{Italia}} '''10 - 63''' {{Iwerzhon}}<br /> D2 * {{Kembre}} '''16 - 21''' {{Bro-Saoz}}<br /> D2 * {{Bro-C'hall}} '''22 - 16''' {{Skos}}<br /> D3 * {{Skos}} '''29''' - '''13''' {{Kembre}}<br /> D3 * {{Iwerzhon}} '''19''' - '''9''' {{Bro-C'hall}}<br /> D3 * {{Bro-Saoz}} '''36''' - '''15''' {{Italia}}<br /> D4 * {{Kembre}} '''22''' - '''9''' {{Iwerzhon}}}<br /> D4 * {{Italia}} '''18''' - '''40''' {{Bro-C'hall}}<br /> D4 * {{Bro-Saoz}} '''61''' - '''21''' {{Skos}}<br /> D5 * {{Skos}} '''29''' - '''0''' {{Italia}}<br /> D5 * {{Bro-C'hall}} '''20''' - '''18''' {{Kembre}}<br /> D5 * {{Iwerzhon}} '''13''' - '''9''' {{Bro-Saoz}} == Brezhoneg == * Ar c'hrogad [[Bro-C'hall]] - [[Kembre]] a oa bet skingaset ha prezegennet war-eeun e brezhoneg, d'ar Sadorn 18 a viz Meurzh, gant ar gevredigezh [[Kentelioù an Noz]]. == Liamm == * {{fr}} [https://web.archive.org/web/20081007023756/http://www.rbs6nations.com/fr/ Lec'hienn ofisiel] [[Rummad:Rugbi]] rbscflym114d9sjv7klkc30n9q61gik 0 135047 2094419 2090801 2024-04-25T18:39:36Z Dishual 612 wikitext text/x-wiki [[Restr:Leo Varadkar TD (cropped).jpg|thumb|Leo Varadkar, e 2020]] '''Leo Varadkar''', ganet d'an [[18 a viz Genver]] [[1979]], zo ur [[politiker]] [[iwerzhon]]at eus ar gostezenn [[Fine Gael]]. Ganet e voe e [[Dulenn]], mab da Ashok Varadkar, ur mezeg [[india]]n, ha d'un Iwerzhonadez, Miriam Howell. Studioù a reas e Skolaj an Drinded e Dulenn ha mont da [[mezeg|vezeg]]. Dilennet e voe da gannad e [[Dáil Éireann]] e 2007. Pevar bloaz war-lerc'h e teuas da vezañ ministr er gouarnamant. Goude dilennadeg 2016 e voe anvet da vinistr adarre. Dilennet e voe e penn ar strollad Fine Gael d'an 2 a viz Mezheven 2017, pa oa bet roet e zilez gant an [[Taoiseach]] (kentañ ministr) [[Enda Kenny]] hag aet e oa da d-Taoiseach en e lec'h, da 38 vloaz hepken. Taoiseach eo bet etre Mezheven 2017 ha Mezheven 2020, ha unan eus ministred gouarnamant [[Micheál Martin]] etre miz Mezheven 2020 ha miz Kerzu 2022. Deuet eo da vezañ Kentañ Ministr adarre abaoe 2022, hervez an emglev skoulmet etre e strollad Fine Gael ha strollad Micheál Martin [[Fianna Fáil]] e 2020. D’an {{deiziad|20|Meurzh|2024}} e tisklêrias dilezel e garg<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.theguardian.com/world/2024/mar/20/leo-varadkar-step-downs-as-irish-prime-minister-in-shock-move |title=Leo Varadkar steps down as Irish prime minister in shock move |publisher=The Guardian |month=Meurzh |year=2024}}</ref>. ==Daveoù== {{Daveoù}} {{DEFAULTSORT:Varadkar, Leo}} [[Rummad:Ganedigezhioù 1979]] [[Rummad:Politikourien Iwerzhon]] [[Rummad:Kentañ Ministred Iwerzhon]] p9r183pj4xr2dr9jfxv2hd2u2kb1sch 2094420 2094419 2024-04-25T18:40:06Z Dishual 612 wikitext text/x-wiki [[Restr:Leo Varadkar TD (cropped).jpg|thumb|Leo Varadkar, e 2020]] '''Leo Varadkar''', ganet d'an [[18 a viz Genver]] [[1979]], zo ur [[politiker]] [[iwerzhon]]at eus ar gostezenn [[Fine Gael]]. Ganet e voe e [[Dulenn]], mab da Ashok Varadkar, ur mezeg [[india]]n, ha d'un Iwerzhonadez, Miriam Howell. Studioù a reas e Skolaj an Drinded e Dulenn ha mont da [[mezeg|vezeg]]. Dilennet e voe da gannad e [[Dáil Éireann]] e 2007. Pevar bloaz war-lerc'h e teuas da vezañ ministr er gouarnamant. Goude dilennadeg 2016 e voe anvet da vinistr adarre. Dilennet e voe e penn ar strollad Fine Gael d'an 2 a viz Mezheven 2017, pa oa bet roet e zilez gant an [[Taoiseach]] (kentañ ministr) [[Enda Kenny]] hag aet e oa da d-Taoiseach en e lec'h, da 38 vloaz hepken. Taoiseach eo bet etre Mezheven 2017 ha Mezheven 2020, ha unan eus ministred gouarnamant [[Micheál Martin]] etre miz Mezheven 2020 ha miz Kerzu 2022. Deuet eo da vezañ Kentañ Ministr adarre abaoe 2022, hervez an emglev skoulmet etre e strollad Fine Gael ha strollad Micheál Martin [[Fianna Fáil]] e 2020. D’an {{deiziad|20|Meurzh|2024}} e tisklêrias dilezel e garg<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.theguardian.com/world/2024/mar/20/leo-varadkar-step-downs-as-irish-prime-minister-in-shock-move |title=Leo Varadkar steps down as Irish prime minister in shock move |publisher=The Guardian |month=Meurzh |year=2024}}</ref>. ==Daveoù== {{Daveoù}} {{DEFAULTSORT:Varadkar, Leo}} [[Rummad:Ganedigezhioù 1979]] [[Rummad:Politikourien Iwerzhon]] [[Rummad:Kentañ Ministred Iwerzhon]] [[Rummad:Tud LGBT]] fu3gqslii6rddmwuf8dfbsw9pdfdyef 2094421 2094420 2024-04-25T18:40:41Z Dishual 612 wikitext text/x-wiki [[Restr:Leo Varadkar TD (cropped).jpg|thumb|Leo Varadkar, e 2020]] '''Leo Varadkar''', ganet d'an [[18 a viz Genver]] [[1979]], zo ur [[politiker]] [[iwerzhon]]at eus ar gostezenn [[Fine Gael]]. Ganet e voe e [[Dulenn]], mab da Ashok Varadkar, ur mezeg [[india]]n, ha d'un Iwerzhonadez, Miriam Howell. Studioù a reas e Skolaj an Drinded e Dulenn ha mont da [[mezeg|vezeg]]. Dilennet e voe da gannad e [[Dáil Éireann]] e 2007. Pevar bloaz war-lerc'h e teuas da vezañ ministr er gouarnamant. Goude dilennadeg 2016 e voe anvet da vinistr adarre. Dilennet e voe e penn ar strollad Fine Gael d'an 2 a viz Mezheven 2017, pa oa bet roet e zilez gant an [[Taoiseach]] (kentañ ministr) [[Enda Kenny]] hag aet e oa da d-Taoiseach en e lec'h, da 38 vloaz hepken. Taoiseach eo bet etre Mezheven 2017 ha Mezheven 2020, ha unan eus ministred gouarnamant [[Micheál Martin]] etre miz Mezheven 2020 ha miz Kerzu 2022. Deuet eo da vezañ Kentañ Ministr adarre abaoe 2022, hervez an emglev skoulmet etre e strollad Fine Gael ha strollad Micheál Martin [[Fianna Fáil]] e 2020. D’an {{deiziad|20|Meurzh|2024}} e tisklêrias dilezel e garg<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.theguardian.com/world/2024/mar/20/leo-varadkar-step-downs-as-irish-prime-minister-in-shock-move |title=Leo Varadkar steps down as Irish prime minister in shock move |publisher=The Guardian |month=Meurzh |year=2024}}</ref>. Erlec'hiet e voe d'an 9 a viz Ebrel 2024 gant [[Simon Harris]]. ==Daveoù== {{Daveoù}} {{DEFAULTSORT:Varadkar, Leo}} [[Rummad:Ganedigezhioù 1979]] [[Rummad:Politikourien Iwerzhon]] [[Rummad:Kentañ Ministred Iwerzhon]] [[Rummad:Tud LGBT]] s7wjyzswdvq004fk9e2jq3j3evzef5x 2094422 2094421 2024-04-25T18:40:56Z Dishual 612 wikitext text/x-wiki [[Restr:Leo Varadkar TD (cropped).jpg|thumb|Leo Varadkar, e 2020]] '''Leo Eric Varadkar''', ganet d'an [[18 a viz Genver]] [[1979]], zo ur [[politiker]] [[iwerzhon]]at eus ar gostezenn [[Fine Gael]]. Ganet e voe e [[Dulenn]], mab da Ashok Varadkar, ur mezeg [[india]]n, ha d'un Iwerzhonadez, Miriam Howell. Studioù a reas e Skolaj an Drinded e Dulenn ha mont da [[mezeg|vezeg]]. Dilennet e voe da gannad e [[Dáil Éireann]] e 2007. Pevar bloaz war-lerc'h e teuas da vezañ ministr er gouarnamant. Goude dilennadeg 2016 e voe anvet da vinistr adarre. Dilennet e voe e penn ar strollad Fine Gael d'an 2 a viz Mezheven 2017, pa oa bet roet e zilez gant an [[Taoiseach]] (kentañ ministr) [[Enda Kenny]] hag aet e oa da d-Taoiseach en e lec'h, da 38 vloaz hepken. Taoiseach eo bet etre Mezheven 2017 ha Mezheven 2020, ha unan eus ministred gouarnamant [[Micheál Martin]] etre miz Mezheven 2020 ha miz Kerzu 2022. Deuet eo da vezañ Kentañ Ministr adarre abaoe 2022, hervez an emglev skoulmet etre e strollad Fine Gael ha strollad Micheál Martin [[Fianna Fáil]] e 2020. D’an {{deiziad|20|Meurzh|2024}} e tisklêrias dilezel e garg<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.theguardian.com/world/2024/mar/20/leo-varadkar-step-downs-as-irish-prime-minister-in-shock-move |title=Leo Varadkar steps down as Irish prime minister in shock move |publisher=The Guardian |month=Meurzh |year=2024}}</ref>. Erlec'hiet e voe d'an 9 a viz Ebrel 2024 gant [[Simon Harris]]. ==Daveoù== {{Daveoù}} {{DEFAULTSORT:Varadkar, Leo}} [[Rummad:Ganedigezhioù 1979]] [[Rummad:Politikourien Iwerzhon]] [[Rummad:Kentañ Ministred Iwerzhon]] [[Rummad:Tud LGBT]] iis8ohwas1trwgusmid2rjvqnmaf1hv 2094423 2094422 2024-04-25T18:49:10Z Dishual 612 wikitext text/x-wiki {{databox}} [[Restr:Leo Varadkar TD (cropped).jpg|thumb|Leo Varadkar, e 2020]] '''Leo Eric Varadkar''', ganet d'an [[18 a viz Genver]] [[1979]], zo ur [[politiker]] [[iwerzhon]]at eus ar gostezenn [[Fine Gael]]. Ganet e voe e [[Dulenn]], mab da Ashok Varadkar, ur mezeg [[india]]n, ha d'un Iwerzhonadez, Miriam Howell. Studioù a reas e Skolaj an Drinded e Dulenn ha mont da [[mezeg|vezeg]]. Dilennet e voe da gannad e [[Dáil Éireann]] e 2007. Pevar bloaz war-lerc'h e teuas da vezañ ministr er gouarnamant. Goude dilennadeg 2016 e voe anvet da vinistr adarre. Dilennet e voe e penn ar strollad Fine Gael d'an 2 a viz Mezheven 2017, pa oa bet roet e zilez gant an [[Taoiseach]] (kentañ ministr) [[Enda Kenny]] hag aet e oa da d-Taoiseach en e lec'h, da 38 vloaz hepken. Taoiseach eo bet etre Mezheven 2017 ha Mezheven 2020, ha unan eus ministred gouarnamant [[Micheál Martin]] etre miz Mezheven 2020 ha miz Kerzu 2022. Deuet eo da vezañ Kentañ Ministr adarre abaoe 2022, hervez an emglev skoulmet etre e strollad Fine Gael ha strollad Micheál Martin [[Fianna Fáil]] e 2020. D’an {{deiziad|20|Meurzh|2024}} e tisklêrias dilezel e garg<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.theguardian.com/world/2024/mar/20/leo-varadkar-step-downs-as-irish-prime-minister-in-shock-move |title=Leo Varadkar steps down as Irish prime minister in shock move |publisher=The Guardian |month=Meurzh |year=2024}}</ref>. Erlec'hiet e voe d'an 9 a viz Ebrel 2024 gant [[Simon Harris]]. ==Daveoù== {{Daveoù}} {{DEFAULTSORT:Varadkar, Leo}} [[Rummad:Ganedigezhioù 1979]] [[Rummad:Politikourien Iwerzhon]] [[Rummad:Kentañ Ministred Iwerzhon]] [[Rummad:Tud LGBT]] 1qe71zu610mtqwmfgq7ki9vwyrthwqz 2094424 2094423 2024-04-25T18:49:18Z Dishual 612 wikitext text/x-wiki {{databox}} '''Leo Eric Varadkar''', ganet d'an [[18 a viz Genver]] [[1979]], zo ur [[politiker]] [[iwerzhon]]at eus ar gostezenn [[Fine Gael]]. Ganet e voe e [[Dulenn]], mab da Ashok Varadkar, ur mezeg [[india]]n, ha d'un Iwerzhonadez, Miriam Howell. Studioù a reas e Skolaj an Drinded e Dulenn ha mont da [[mezeg|vezeg]]. Dilennet e voe da gannad e [[Dáil Éireann]] e 2007. Pevar bloaz war-lerc'h e teuas da vezañ ministr er gouarnamant. Goude dilennadeg 2016 e voe anvet da vinistr adarre. Dilennet e voe e penn ar strollad Fine Gael d'an 2 a viz Mezheven 2017, pa oa bet roet e zilez gant an [[Taoiseach]] (kentañ ministr) [[Enda Kenny]] hag aet e oa da d-Taoiseach en e lec'h, da 38 vloaz hepken. Taoiseach eo bet etre Mezheven 2017 ha Mezheven 2020, ha unan eus ministred gouarnamant [[Micheál Martin]] etre miz Mezheven 2020 ha miz Kerzu 2022. Deuet eo da vezañ Kentañ Ministr adarre abaoe 2022, hervez an emglev skoulmet etre e strollad Fine Gael ha strollad Micheál Martin [[Fianna Fáil]] e 2020. D’an {{deiziad|20|Meurzh|2024}} e tisklêrias dilezel e garg<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.theguardian.com/world/2024/mar/20/leo-varadkar-step-downs-as-irish-prime-minister-in-shock-move |title=Leo Varadkar steps down as Irish prime minister in shock move |publisher=The Guardian |month=Meurzh |year=2024}}</ref>. Erlec'hiet e voe d'an 9 a viz Ebrel 2024 gant [[Simon Harris]]. ==Daveoù== {{Daveoù}} {{DEFAULTSORT:Varadkar, Leo}} [[Rummad:Ganedigezhioù 1979]] [[Rummad:Politikourien Iwerzhon]] [[Rummad:Kentañ Ministred Iwerzhon]] [[Rummad:Tud LGBT]] qbc1x69lw5qiuby8ijir5g9umbjh1dj 2094425 2094424 2024-04-25T18:49:31Z Dishual 612 /* Daveoù */ wikitext text/x-wiki {{databox}} '''Leo Eric Varadkar''', ganet d'an [[18 a viz Genver]] [[1979]], zo ur [[politiker]] [[iwerzhon]]at eus ar gostezenn [[Fine Gael]]. Ganet e voe e [[Dulenn]], mab da Ashok Varadkar, ur mezeg [[india]]n, ha d'un Iwerzhonadez, Miriam Howell. Studioù a reas e Skolaj an Drinded e Dulenn ha mont da [[mezeg|vezeg]]. Dilennet e voe da gannad e [[Dáil Éireann]] e 2007. Pevar bloaz war-lerc'h e teuas da vezañ ministr er gouarnamant. Goude dilennadeg 2016 e voe anvet da vinistr adarre. Dilennet e voe e penn ar strollad Fine Gael d'an 2 a viz Mezheven 2017, pa oa bet roet e zilez gant an [[Taoiseach]] (kentañ ministr) [[Enda Kenny]] hag aet e oa da d-Taoiseach en e lec'h, da 38 vloaz hepken. Taoiseach eo bet etre Mezheven 2017 ha Mezheven 2020, ha unan eus ministred gouarnamant [[Micheál Martin]] etre miz Mezheven 2020 ha miz Kerzu 2022. Deuet eo da vezañ Kentañ Ministr adarre abaoe 2022, hervez an emglev skoulmet etre e strollad Fine Gael ha strollad Micheál Martin [[Fianna Fáil]] e 2020. D’an {{deiziad|20|Meurzh|2024}} e tisklêrias dilezel e garg<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.theguardian.com/world/2024/mar/20/leo-varadkar-step-downs-as-irish-prime-minister-in-shock-move |title=Leo Varadkar steps down as Irish prime minister in shock move |publisher=The Guardian |month=Meurzh |year=2024}}</ref>. Erlec'hiet e voe d'an 9 a viz Ebrel 2024 gant [[Simon Harris]]. ==Notennoù ha davennoù== {{Daveoù}} {{DEFAULTSORT:Varadkar, Leo}} [[Rummad:Ganedigezhioù 1979]] [[Rummad:Politikourien Iwerzhon]] [[Rummad:Kentañ Ministred Iwerzhon]] [[Rummad:Tud LGBT]] n17z0906ngeplfxw3f02ys15825iwfx 2094426 2094425 2024-04-25T18:49:38Z Dishual 612 /* Notennoù ha davennoù */ wikitext text/x-wiki {{databox}} '''Leo Eric Varadkar''', ganet d'an [[18 a viz Genver]] [[1979]], zo ur [[politiker]] [[iwerzhon]]at eus ar gostezenn [[Fine Gael]]. Ganet e voe e [[Dulenn]], mab da Ashok Varadkar, ur mezeg [[india]]n, ha d'un Iwerzhonadez, Miriam Howell. Studioù a reas e Skolaj an Drinded e Dulenn ha mont da [[mezeg|vezeg]]. Dilennet e voe da gannad e [[Dáil Éireann]] e 2007. Pevar bloaz war-lerc'h e teuas da vezañ ministr er gouarnamant. Goude dilennadeg 2016 e voe anvet da vinistr adarre. Dilennet e voe e penn ar strollad Fine Gael d'an 2 a viz Mezheven 2017, pa oa bet roet e zilez gant an [[Taoiseach]] (kentañ ministr) [[Enda Kenny]] hag aet e oa da d-Taoiseach en e lec'h, da 38 vloaz hepken. Taoiseach eo bet etre Mezheven 2017 ha Mezheven 2020, ha unan eus ministred gouarnamant [[Micheál Martin]] etre miz Mezheven 2020 ha miz Kerzu 2022. Deuet eo da vezañ Kentañ Ministr adarre abaoe 2022, hervez an emglev skoulmet etre e strollad Fine Gael ha strollad Micheál Martin [[Fianna Fáil]] e 2020. D’an {{deiziad|20|Meurzh|2024}} e tisklêrias dilezel e garg<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.theguardian.com/world/2024/mar/20/leo-varadkar-step-downs-as-irish-prime-minister-in-shock-move |title=Leo Varadkar steps down as Irish prime minister in shock move |publisher=The Guardian |month=Meurzh |year=2024}}</ref>. Erlec'hiet e voe d'an 9 a viz Ebrel 2024 gant [[Simon Harris]]. ==Notennoù ha daveennoù== {{Daveoù}} {{DEFAULTSORT:Varadkar, Leo}} [[Rummad:Ganedigezhioù 1979]] [[Rummad:Politikourien Iwerzhon]] [[Rummad:Kentañ Ministred Iwerzhon]] [[Rummad:Tud LGBT]] q9ujlam9wcjk9icevdvnclobmz58npj 0 137775 2094403 1961910 2024-04-25T15:59:20Z InternetArchiveBot 61915 O saveteiñ 1 mammenn hag o tikedenniñ 0 evel marv.) #IABot (v2.0.9.5 wikitext text/x-wiki [[Restr:Ras yr Iaith 2014 Castellnewydd Emlyn.jpg|thumb|Ras yr Iaith e 2014, e [[Castellnewydd Emlyn]]. ]] '''Ras yr Iaith''' (e brezhoneg : "redadeg ar yezh") zo ur [[redadeg]] hir, war droad, a-dreuz [[Kembre]], aozet en hañv evit souten ar [[kembraeg|c'hembraeg]]. Savet eo bet war skouer redadegoù all evel [[ar Redadeg]] e [[Breizh]] pe [[Korrika]] en [[Euskadi]]. Disheñvelik eo avat diouzh ar redadegoù evit ar brezhoneg hag an euskareg, rak ne c'hoarvez nemet a-dammoù hag er c'hêrioù. Renet eo an traoù gant ur gevredigezh a zo bet savet a-ratozh, "Rhedadeg Cyf", harpet gant "Mentrau Iaith" Kembre ha gant tud a-youl-vat e pep korn-bro. Ouzhpenn brudañ ar yezh ha krouiñ liammoù etre ar gembraegerien e klasker ivez dastum arc'hant evit ar yezh ha mont a ra ar gwenneien gounezet evel-se da harpañ ar c'hembraeg er c'hornioù-bro m'eo tremenet ar redadeg. Graet e voe ar redadeg kentañ e Mezheven 2014 ha bep daou vloaz eo bet graet abaoe. ==Liamm diavaez== *[https://web.archive.org/web/20170929121401/http://rasyriaith.cymru/ Ras yr Iaith] {{cy}} {{en}} [[Rummad:Kembraeg]] gufzfnl2pdprcf545l1p5shrrqvwsws 3 140018 2094451 2094326 2024-04-25T23:05:18Z Tanjee 66 77674 /* Gwarezva Arabia ar Su */ rann nevez wikitext text/x-wiki Salud dit ! Diverket 'peus ma reizhadennoù er pennad [[Paul Revere's Ride]]. N'eo ket diwar skañv e oant bet degaset ganin. Diwar-benn an implij eus "a-benn", sell ouzh pennad Yann Gerven [http://www.reseau-canope.fr/tes/yanngerven/index.php?pennad=A002|amañ]. Ha diwar-benn an implij eus "lakaat termen", sell ouzh [http://www.devri.bzh/recherche/?q=termen&submit=|skouerioù Devri]. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 6 Meu 2019 da 16:57 (UTC) :Salud dit, Ne'm eus ket diverket da zifaziadenn "evit" e-lec'h *a-benn, skrivet em eus e oa direizh *a-benn, zoken, peogwir e oa bet graet kazeg gant al Lifreoù Ruz ! Evit a sell ouzh "lakaat termen da", gant an droienn-se em befe graet ivez er c'hemperzh, setu em boa lennet Devri (13) ha geriadur Martial p. 1314b, linenn 9/10 a-raok diverkañ *fin evit distreiñ da skrid Keritiad. Trugarez evit bout kenlabouret, aze emañ spered ar Wiki. --[[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 6 Meu 2019 da 17:21 (UTC) ==Iwerzhoneg== Salud dit ! ''turas'' eo ar ger en nominativ ha ''turais'' er genitiv, evel ma weler er geriadurioù iwerzhoneg. Hag evel-se eo skrivet, evel-just, ma sellez ouzh an dave roet (ret eo klikañ war "Oscail taifid scanáilte" evit gwelet un notenn dornskrivet). A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 4 Ebr 2019 da 10:35 (UTC) :OK, ne oan ket aet pell a-walc'h ! Trugarez dit, --[[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 4 Ebr 2019 da 10:59 (UTC) == Wikipedia:Dilennadeg 2022 == Salud, Trugarez vras eus ho pedadenn met ne gav din en defe ur paourkaezh IP ar gwir da vouezhiañ da-geñver ar seurt darvoud pouezus-kenañ evit ar gumuniezh. Chañs vat d'ho lapined memes tra ! A galon.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:489A:903D:3315:DE12|2A01:CB08:8BB7:F100:489A:903D:3315:DE12]] 15 C'hwe 2022 da 11:44 (UTC) ::Demat dit, ::Digor eo ar votadeg evit kaout merourien nevez. Gallout a rez votiñ [[Wikipedia:Kumuniezh/votadeg evit merourien Ebrel 2022|amañ]]. ::A galon, ::--[[File:Flag of Ukraine.svg|20px]] [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] <small>([[Kaozeadenn_Implijer:Lekemok|kaozeal]])</small> 1 Ebr 2022 da 10:33 (UTC) == Goulenn ali == [[Wikipedia:Kumuniezh/An davarn/sizhunvezh 17, bloaz 2022#Adlakaat ar saozneg e lec’h ar galleg dre ziouer evit ar wikioù brezhonek|Trugarez da zont da reiñ da ali amañ]] diwar-benn implij ar saozneg pe ar galleg dre ziouer evit an troidigezhioù a vank en etrefas ar wiki brezhoneg.--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 3 Mae 2022 da 15:16 (UTC) == Mizvezh Diplomatiezh Sevenadurel Ukraina 2024 == https://meta.wikimedia.org/wiki/Ukraine%27s_Cultural_Diplomacy_Month_2024/Participants/br Krog on da dreiñ an traoù amañ, ma fell deoc'h sikour? A galon [[Implijer:Dishual|Dishual]] ([[Kaozeadenn Implijer:Dishual|kaozeal]]) 2 Meu 2024 da 21:39 (UTC) :Ur c'heloù mat ! Astennet em eus [[Ukraineg]] ha [[Kan broadel Ukraina]] ; dav e vefe rannañ al labour, kuit a gaout 2 bennad war ar memes danvez ? [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 3 Meu 2024 da 20:49 (UTC) ::Demat, normalamant em eus troet tamm pe damm darn ra c'hemennadennoù. Da wiriekaat ha stankan an toulloù a chomo benn neuze. ::A galon [[Implijer:Dishual|Dishual]] ([[Kaozeadenn Implijer:Dishual|kaozeal]]) 3 Meu 2024 da 20:56 (UTC) :::{{graet}} [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 4 Meu 2024 da 13:32 (UTC) == Kemm en da bajenn implijer == Iskis eo [https://br.wikipedia.org/w/index.php?diff=2089701&oldid=2088971&title=Implijer:Ar_choler ar c’hemm-mañ]. Graet ganit hep bezañ kevreet, pe graet gant un den all? Derc’hel pe nullañ? [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 10 Meu 2024 da 16:31 (UTC) :N'eo ket bet graet ganin : ne ouzon ket alamaneg. Nullet em eus ar c'hemm. Trugarez dit evit da gemennadenn ! [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 10 Meu 2024 da 17:03 (UTC) == Hentoù-harn == Demat. Unan all evidoc'h 'benn p'ho c'hoant. "* War al [[Hent-houarn Sant-Meven Loudieg|linenn hent-houarn Sant-Meven Loudieg]], serret, emañ Tremorae."[[Implijer:Dakbzh|Dakbzh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Dakbzh|kaozeal]]) 1 Ebr 2024 da 16:09 (UTC) :Re wir ! PK 42,75 adalek Loudieg ! Kenderc'hel a rin da gempenn al linennoù a zo, a-raok stagañ ganti. [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 1 Ebr 2024 da 16:41 (UTC) ::Mat-tre. trugarez. [[Implijer:Dakbzh|Dakbzh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Dakbzh|kaozeal]]) 1 Ebr 2024 da 17:12 (UTC) :::{{graet}} Graet eo ! [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 1 Ebr 2024 da 18:47 (UTC) ::::Dreist! [[Implijer:Dakbzh|Dakbzh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Dakbzh|kaozeal]]) 1 Ebr 2024 da 20:00 (UTC) == Emgannan Alre == N'on ket echu. amzer mar plij ! [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 23 Ebr 2024 da 20:28 (UTC) :Ne'm eus graet nemet [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Emgann_an_Alre_%281364%29&diff=2094219&oldid=2094217 lemel ur skeudenn doubl] ; ne c'heller ket gouzout pegoulz e vez "echu" ur pennad. [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 24 Ebr 2024 da 09:19 (UTC) ::Gallout a reer kavout un tamm pasianted ha chom hep kemm traoù er pennadoù just goude ar c'hemmoù diwezhañ, betek-gouzout ne vefe ket echu end-eeun. Klasket em eus ar skeudenn zoubl-se evit ober udb. ganti. N'eo ket grevus met torr-penn eo koll amzer. [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 24 Ebr 2024 da 12:25 (UTC) == Gwarezva Arabia ar Su == Ne gavan ket gwelloc'h ar bajennad evel m'emañ bremañ... [[Implijer:Tanjee 66|Tanjee 66]] ([[Kaozeadenn Implijer:Tanjee 66|kaozeal]]) 25 Ebr 2024 da 23:05 (UTC) krkuyxwtou0hq69131g025csxu93psb 2094462 2094451 2024-04-26T09:17:48Z Ar choler 52661 /* Gwarezva Arabia ar Su */ wikitext text/x-wiki Salud dit ! Diverket 'peus ma reizhadennoù er pennad [[Paul Revere's Ride]]. N'eo ket diwar skañv e oant bet degaset ganin. Diwar-benn an implij eus "a-benn", sell ouzh pennad Yann Gerven [http://www.reseau-canope.fr/tes/yanngerven/index.php?pennad=A002|amañ]. Ha diwar-benn an implij eus "lakaat termen", sell ouzh [http://www.devri.bzh/recherche/?q=termen&submit=|skouerioù Devri]. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 6 Meu 2019 da 16:57 (UTC) :Salud dit, Ne'm eus ket diverket da zifaziadenn "evit" e-lec'h *a-benn, skrivet em eus e oa direizh *a-benn, zoken, peogwir e oa bet graet kazeg gant al Lifreoù Ruz ! Evit a sell ouzh "lakaat termen da", gant an droienn-se em befe graet ivez er c'hemperzh, setu em boa lennet Devri (13) ha geriadur Martial p. 1314b, linenn 9/10 a-raok diverkañ *fin evit distreiñ da skrid Keritiad. Trugarez evit bout kenlabouret, aze emañ spered ar Wiki. --[[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 6 Meu 2019 da 17:21 (UTC) ==Iwerzhoneg== Salud dit ! ''turas'' eo ar ger en nominativ ha ''turais'' er genitiv, evel ma weler er geriadurioù iwerzhoneg. Hag evel-se eo skrivet, evel-just, ma sellez ouzh an dave roet (ret eo klikañ war "Oscail taifid scanáilte" evit gwelet un notenn dornskrivet). A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 4 Ebr 2019 da 10:35 (UTC) :OK, ne oan ket aet pell a-walc'h ! Trugarez dit, --[[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 4 Ebr 2019 da 10:59 (UTC) == Wikipedia:Dilennadeg 2022 == Salud, Trugarez vras eus ho pedadenn met ne gav din en defe ur paourkaezh IP ar gwir da vouezhiañ da-geñver ar seurt darvoud pouezus-kenañ evit ar gumuniezh. Chañs vat d'ho lapined memes tra ! A galon.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:489A:903D:3315:DE12|2A01:CB08:8BB7:F100:489A:903D:3315:DE12]] 15 C'hwe 2022 da 11:44 (UTC) ::Demat dit, ::Digor eo ar votadeg evit kaout merourien nevez. Gallout a rez votiñ [[Wikipedia:Kumuniezh/votadeg evit merourien Ebrel 2022|amañ]]. ::A galon, ::--[[File:Flag of Ukraine.svg|20px]] [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] <small>([[Kaozeadenn_Implijer:Lekemok|kaozeal]])</small> 1 Ebr 2022 da 10:33 (UTC) == Goulenn ali == [[Wikipedia:Kumuniezh/An davarn/sizhunvezh 17, bloaz 2022#Adlakaat ar saozneg e lec’h ar galleg dre ziouer evit ar wikioù brezhonek|Trugarez da zont da reiñ da ali amañ]] diwar-benn implij ar saozneg pe ar galleg dre ziouer evit an troidigezhioù a vank en etrefas ar wiki brezhoneg.--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 3 Mae 2022 da 15:16 (UTC) == Mizvezh Diplomatiezh Sevenadurel Ukraina 2024 == https://meta.wikimedia.org/wiki/Ukraine%27s_Cultural_Diplomacy_Month_2024/Participants/br Krog on da dreiñ an traoù amañ, ma fell deoc'h sikour? A galon [[Implijer:Dishual|Dishual]] ([[Kaozeadenn Implijer:Dishual|kaozeal]]) 2 Meu 2024 da 21:39 (UTC) :Ur c'heloù mat ! Astennet em eus [[Ukraineg]] ha [[Kan broadel Ukraina]] ; dav e vefe rannañ al labour, kuit a gaout 2 bennad war ar memes danvez ? [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 3 Meu 2024 da 20:49 (UTC) ::Demat, normalamant em eus troet tamm pe damm darn ra c'hemennadennoù. Da wiriekaat ha stankan an toulloù a chomo benn neuze. ::A galon [[Implijer:Dishual|Dishual]] ([[Kaozeadenn Implijer:Dishual|kaozeal]]) 3 Meu 2024 da 20:56 (UTC) :::{{graet}} [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 4 Meu 2024 da 13:32 (UTC) == Kemm en da bajenn implijer == Iskis eo [https://br.wikipedia.org/w/index.php?diff=2089701&oldid=2088971&title=Implijer:Ar_choler ar c’hemm-mañ]. Graet ganit hep bezañ kevreet, pe graet gant un den all? Derc’hel pe nullañ? [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 10 Meu 2024 da 16:31 (UTC) :N'eo ket bet graet ganin : ne ouzon ket alamaneg. Nullet em eus ar c'hemm. Trugarez dit evit da gemennadenn ! [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 10 Meu 2024 da 17:03 (UTC) == Hentoù-harn == Demat. Unan all evidoc'h 'benn p'ho c'hoant. "* War al [[Hent-houarn Sant-Meven Loudieg|linenn hent-houarn Sant-Meven Loudieg]], serret, emañ Tremorae."[[Implijer:Dakbzh|Dakbzh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Dakbzh|kaozeal]]) 1 Ebr 2024 da 16:09 (UTC) :Re wir ! PK 42,75 adalek Loudieg ! Kenderc'hel a rin da gempenn al linennoù a zo, a-raok stagañ ganti. [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 1 Ebr 2024 da 16:41 (UTC) ::Mat-tre. trugarez. [[Implijer:Dakbzh|Dakbzh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Dakbzh|kaozeal]]) 1 Ebr 2024 da 17:12 (UTC) :::{{graet}} Graet eo ! [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 1 Ebr 2024 da 18:47 (UTC) ::::Dreist! [[Implijer:Dakbzh|Dakbzh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Dakbzh|kaozeal]]) 1 Ebr 2024 da 20:00 (UTC) == Emgannan Alre == N'on ket echu. amzer mar plij ! [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 23 Ebr 2024 da 20:28 (UTC) :Ne'm eus graet nemet [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Emgann_an_Alre_%281364%29&diff=2094219&oldid=2094217 lemel ur skeudenn doubl] ; ne c'heller ket gouzout pegoulz e vez "echu" ur pennad. [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 24 Ebr 2024 da 09:19 (UTC) ::Gallout a reer kavout un tamm pasianted ha chom hep kemm traoù er pennadoù just goude ar c'hemmoù diwezhañ, betek-gouzout ne vefe ket echu end-eeun. Klasket em eus ar skeudenn zoubl-se evit ober udb. ganti. N'eo ket grevus met torr-penn eo koll amzer. [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 24 Ebr 2024 da 12:25 (UTC) == Gwarezva Arabia ar Su == Ne gavan ket gwelloc'h ar bajennad evel m'emañ bremañ... [[Implijer:Tanjee 66|Tanjee 66]] ([[Kaozeadenn Implijer:Tanjee 66|kaozeal]]) 25 Ebr 2024 da 23:05 (UTC) :OK, nullet em eus ar c'hemmoù. --[[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 26 Ebr 2024 da 09:17 (UTC) d531ypltx7ypp6k0pxciae3uhv3b2z0 2094471 2094462 2024-04-26T09:36:36Z Tanjee 66 77674 /* Gwarezva Arabia ar Su */ Respont wikitext text/x-wiki Salud dit ! Diverket 'peus ma reizhadennoù er pennad [[Paul Revere's Ride]]. N'eo ket diwar skañv e oant bet degaset ganin. Diwar-benn an implij eus "a-benn", sell ouzh pennad Yann Gerven [http://www.reseau-canope.fr/tes/yanngerven/index.php?pennad=A002|amañ]. Ha diwar-benn an implij eus "lakaat termen", sell ouzh [http://www.devri.bzh/recherche/?q=termen&submit=|skouerioù Devri]. A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 6 Meu 2019 da 16:57 (UTC) :Salud dit, Ne'm eus ket diverket da zifaziadenn "evit" e-lec'h *a-benn, skrivet em eus e oa direizh *a-benn, zoken, peogwir e oa bet graet kazeg gant al Lifreoù Ruz ! Evit a sell ouzh "lakaat termen da", gant an droienn-se em befe graet ivez er c'hemperzh, setu em boa lennet Devri (13) ha geriadur Martial p. 1314b, linenn 9/10 a-raok diverkañ *fin evit distreiñ da skrid Keritiad. Trugarez evit bout kenlabouret, aze emañ spered ar Wiki. --[[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 6 Meu 2019 da 17:21 (UTC) ==Iwerzhoneg== Salud dit ! ''turas'' eo ar ger en nominativ ha ''turais'' er genitiv, evel ma weler er geriadurioù iwerzhoneg. Hag evel-se eo skrivet, evel-just, ma sellez ouzh an dave roet (ret eo klikañ war "Oscail taifid scanáilte" evit gwelet un notenn dornskrivet). A galon, --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 4 Ebr 2019 da 10:35 (UTC) :OK, ne oan ket aet pell a-walc'h ! Trugarez dit, --[[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 4 Ebr 2019 da 10:59 (UTC) == Wikipedia:Dilennadeg 2022 == Salud, Trugarez vras eus ho pedadenn met ne gav din en defe ur paourkaezh IP ar gwir da vouezhiañ da-geñver ar seurt darvoud pouezus-kenañ evit ar gumuniezh. Chañs vat d'ho lapined memes tra ! A galon.--[[Dibar:Degasadennoù/2A01:CB08:8BB7:F100:489A:903D:3315:DE12|2A01:CB08:8BB7:F100:489A:903D:3315:DE12]] 15 C'hwe 2022 da 11:44 (UTC) ::Demat dit, ::Digor eo ar votadeg evit kaout merourien nevez. Gallout a rez votiñ [[Wikipedia:Kumuniezh/votadeg evit merourien Ebrel 2022|amañ]]. ::A galon, ::--[[File:Flag of Ukraine.svg|20px]] [[Implijer:Lekemok|Lekemok]] <small>([[Kaozeadenn_Implijer:Lekemok|kaozeal]])</small> 1 Ebr 2022 da 10:33 (UTC) == Goulenn ali == [[Wikipedia:Kumuniezh/An davarn/sizhunvezh 17, bloaz 2022#Adlakaat ar saozneg e lec’h ar galleg dre ziouer evit ar wikioù brezhonek|Trugarez da zont da reiñ da ali amañ]] diwar-benn implij ar saozneg pe ar galleg dre ziouer evit an troidigezhioù a vank en etrefas ar wiki brezhoneg.--[[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 3 Mae 2022 da 15:16 (UTC) == Mizvezh Diplomatiezh Sevenadurel Ukraina 2024 == https://meta.wikimedia.org/wiki/Ukraine%27s_Cultural_Diplomacy_Month_2024/Participants/br Krog on da dreiñ an traoù amañ, ma fell deoc'h sikour? A galon [[Implijer:Dishual|Dishual]] ([[Kaozeadenn Implijer:Dishual|kaozeal]]) 2 Meu 2024 da 21:39 (UTC) :Ur c'heloù mat ! Astennet em eus [[Ukraineg]] ha [[Kan broadel Ukraina]] ; dav e vefe rannañ al labour, kuit a gaout 2 bennad war ar memes danvez ? [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 3 Meu 2024 da 20:49 (UTC) ::Demat, normalamant em eus troet tamm pe damm darn ra c'hemennadennoù. Da wiriekaat ha stankan an toulloù a chomo benn neuze. ::A galon [[Implijer:Dishual|Dishual]] ([[Kaozeadenn Implijer:Dishual|kaozeal]]) 3 Meu 2024 da 20:56 (UTC) :::{{graet}} [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 4 Meu 2024 da 13:32 (UTC) == Kemm en da bajenn implijer == Iskis eo [https://br.wikipedia.org/w/index.php?diff=2089701&oldid=2088971&title=Implijer:Ar_choler ar c’hemm-mañ]. Graet ganit hep bezañ kevreet, pe graet gant un den all? Derc’hel pe nullañ? [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 10 Meu 2024 da 16:31 (UTC) :N'eo ket bet graet ganin : ne ouzon ket alamaneg. Nullet em eus ar c'hemm. Trugarez dit evit da gemennadenn ! [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 10 Meu 2024 da 17:03 (UTC) == Hentoù-harn == Demat. Unan all evidoc'h 'benn p'ho c'hoant. "* War al [[Hent-houarn Sant-Meven Loudieg|linenn hent-houarn Sant-Meven Loudieg]], serret, emañ Tremorae."[[Implijer:Dakbzh|Dakbzh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Dakbzh|kaozeal]]) 1 Ebr 2024 da 16:09 (UTC) :Re wir ! PK 42,75 adalek Loudieg ! Kenderc'hel a rin da gempenn al linennoù a zo, a-raok stagañ ganti. [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 1 Ebr 2024 da 16:41 (UTC) ::Mat-tre. trugarez. [[Implijer:Dakbzh|Dakbzh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Dakbzh|kaozeal]]) 1 Ebr 2024 da 17:12 (UTC) :::{{graet}} Graet eo ! [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 1 Ebr 2024 da 18:47 (UTC) ::::Dreist! [[Implijer:Dakbzh|Dakbzh]] ([[Kaozeadenn Implijer:Dakbzh|kaozeal]]) 1 Ebr 2024 da 20:00 (UTC) == Emgannan Alre == N'on ket echu. amzer mar plij ! [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 23 Ebr 2024 da 20:28 (UTC) :Ne'm eus graet nemet [https://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Emgann_an_Alre_%281364%29&diff=2094219&oldid=2094217 lemel ur skeudenn doubl] ; ne c'heller ket gouzout pegoulz e vez "echu" ur pennad. [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 24 Ebr 2024 da 09:19 (UTC) ::Gallout a reer kavout un tamm pasianted ha chom hep kemm traoù er pennadoù just goude ar c'hemmoù diwezhañ, betek-gouzout ne vefe ket echu end-eeun. Klasket em eus ar skeudenn zoubl-se evit ober udb. ganti. N'eo ket grevus met torr-penn eo koll amzer. [[Implijer:Kadwalan|Kadwalan]] ([[Kaozeadenn Implijer:Kadwalan|kaozeal]]) 24 Ebr 2024 da 12:25 (UTC) == Gwarezva Arabia ar Su == Ne gavan ket gwelloc'h ar bajennad evel m'emañ bremañ... [[Implijer:Tanjee 66|Tanjee 66]] ([[Kaozeadenn Implijer:Tanjee 66|kaozeal]]) 25 Ebr 2024 da 23:05 (UTC) :OK, nullet em eus ar c'hemmoù. --[[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 26 Ebr 2024 da 09:17 (UTC) ::Trugarez dit. [[Implijer:Tanjee 66|Tanjee 66]] ([[Kaozeadenn Implijer:Tanjee 66|kaozeal]]) 26 Ebr 2024 da 09:36 (UTC) dqme42644th3705vn30r0unztpdl0j1 0 141859 2094446 2091939 2024-04-25T20:14:32Z Fanchigo 14086 wikitext text/x-wiki {| class="infobox" {{Infobox/Titl|Karabiner 98 kurz|696969|talbenn defaut|FFF}} |- | colspan="2" style="text-align:center; line-height: 1.5em;" |[[Restr:Kar 98K AM021488 noBG.png|liamm=Restr:Kar 98K AM021488 noBG.png|alt=Skeudenn ar pennad Karabiner 98k|frameless|280x280px]] <br /><br />Karabiner 98k profet da Sveden gant ar gouarnamant alaman e 1940 |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Kinnig |- ! scope="row" |Bro |{{Trede Reich}} |- ! scope="row" |Mont en-dro |[[Karabinenn|Karabinenn-vorailh]] |- ! scope="row" |[[Munision|Munisionoù]] |7,92 x 57 mm Mauser |- ! scope="row" |Produerien |[[Mauser]], kopiennoù gant kalz produerien all |- ! scope="row" |Mare produiñ |1934 - 1945 (arme alaman) |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Pouez ha muzulioù |- ! scope="row" |Mas (hep kartouchenn) |3,700 kg |- ! scope="row" |Hirder |1.110 mm |- ! scope="row" |Hirder ar c'hanol |600 mm |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Perzhioù all |- ! scope="row" |Hed-tenn pleustrek |500 m (betek 1.000 m gant ul [[Lunedenn (arm-tan)|lunedenn]]) |- ! scope="row" |Tizh mont e-maez ar boledoù |760 m/s |- ! scope="row" |Endalc'h |Pourveziet gant klipoù 5 kartouchenn |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Lezenn |- ! scope="row" |Rummad e Bro-C'hall |C |- |} Ar '''Karabiner 98 kurz''' (''karabinenn verr 98'') berraet e '''Kar98k''' pe '''K98k''', ha kammskrivet alies "K98" (a oa ur [[karabinenn|garabinenn]] all, [[Polonia|polonat]]), zo ur [[Karabinenn|garabinenn]] kambret e [[7,92 × 57 mm Mauser]]. == Istor == Etre 1899 ha 1904 e labouras an embregerezh [[Mauser|Waffenfabrik Mauser AG]] war stummoù disheñvel eus ar fuzuilh [[Gewehr 98]] evit respont d'ur goulenn war armoù berroc'h a oa o tiwan en [[Europa (kevandir)|Europa]] hag er [[Stadoù-Unanet Amerika|Stadoù-Unanet]].<ref>{{Fr}} McNAB Chris, ''Armes à feu Encyclopédie Visuelle'', L'imprévu, 2022, p. 134-135</ref> Peurechuet e voe ijin ar Karabiner 98k e 1934 ha degemeret gant ar [[Wehrmacht]] d'an [[21 a viz Even]] [[1935]]. Produet e voe betek deroù 1945 ha diskar an Trede Reich. Bez' eo unan eus an doareoù armoù hiniennel hir diwezhañ bet produet gant an embregerezh Mauser. == Implijerien == * {{Trede Reich}}Karabinenn diazez ar Wehrmacht * {{Belgia}} : arme * {{Sina}} : arme * {{Tchekoslovakia}} : arme == Daveennoù == [[Rummad:Armoù alaman an Eil Brezel-bed]] [[Rummad:Armoù-tan]] [[Rummad:Karabinennoù]] [[Rummad:Armoù Alamagn]] [[Rummad:Armoù an Eil Brezel-bed]] <references />{{Porched:Armoù-tan}} dmlicyvlf5x67lpo3n86wkl9uxcn6xr 0 146817 2094455 2087919 2024-04-26T08:17:52Z Fanchigo 14086 wikitext text/x-wiki {| class="infobox" {{Infobox/Titl|Fusil à répétition 7,5 mm Modèle 36|696969|talbenn defaut|FFF}} |- | colspan="2" style="text-align:center; line-height: 1.5em;" |[[Restr:MAS36 crop.jpg|liamm=Restr:MAS36 crop.jpg|alt=Skeudenn ar pennad MAS 36|frameless|280x280px]] <br /><br />Ur fuzuilh MAS 36 |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Kinnig |- ! scope="row" |Bro |[[Restr:Flag_of_France.svg|liamm=Restr:Flag_of_France.svg|border|class=noviewer|20x20px|Drapeau des États-Unis]] </span>[[Bro-C'hall]]</span></span> |- ! scope="row" |Mont en-dro |Fuzuilh tennata dre zorn, dre vorailh |- ! scope="row" |[[Munision|Munisionoù]] |[[7,5 x 54 mm 1929C]], [[.22 Long Rifle]] (evit pleustriñ) |- ! scope="row" |Produer |[[Manufacture d'Armes de Saint-Étienne]] |- ! scope="row" |Mare implij |1938–1980 (Bro-C'hall) |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Pouez ha muzulioù |- ! scope="row" |Mas (hep kartouchenn) |3,720 kg |- ! scope="row" |Mas (karget) |3,850 kg |- ! scope="row" |Mas (karget, gant he baionetez) |4,020 kg |- ! scope="row" |Hirder |1.020 mm (1.290 mm gant he [[baionetez]]) |- ! scope="row" |Hirder ar c'hanol |575 mm |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Perzhioù all |- ! scope="row" |Hed-tenn pleustrek |200 m |- ! scope="row" |Tizh mont e-maez ar boledoù |850 m/s |- ! scope="row" |Endalc'h |6 + 1 gartouchenn |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Lezenn |- ! scope="row" |Rummad e Frañs |C |} Ar '''MAS 36''', ent ofisiel "'''MAS Modèle 36'''" (pe '''''Fusil à répétition 7,5 mm M. 36''''' evit an [[Arme Frañs|arme c'hall]]) zo ur fuzuilh tennata dre zorn produet e ''[[Manufacture d'Armes de Saint-Étienne]]''. Degemeret e oa bet e 1938 e armeoù [[Frañs]] evit kemer plas al [[Lebel (fuzuilh)|Lebel doare 1886/93]] hag armoù ar sistem Berthier skouer 07/15M16 ha 1892M16. Implijet eo bet un tamm adalek an [[Eil Brezel-bed]] (63.000 skouerenn pourveziet d'an arme e 1940 nemetken)<ref>{{Fr}} ''[http://armesfrancaises.free.fr/FR%20MAS%2036.html Le fusil de 7,5 mm Modèle 1936]'' war al lec'hienn ArmesFrancaises.free.fr (lennet d'ar 04/02/2024)</ref> ha dreist-holl goude, e-kerzh [[Brezel Indez-Sina]], [[Brezel Aljeria]] ha betek [[Brezel Viêt Nam]]. == Daveennoù == [[Rummad:Fuzuilhoù]] [[Rummad:Armoù Bro-C'hall]] [[Rummad:Armoù-tan]] <references />{{Porched:Armoù-tan}} [[Rummad:Armoù an Eil Brezel-bed]] [[Rummad:Armoù Brezel Aljeria]] 65ednmukd99c2o2w56a23vj5hm7ykpl 0 152197 2094418 2072190 2024-04-25T18:39:11Z InternetArchiveBot 61915 O saveteiñ 1 mammenn hag o tikedenniñ 0 evel marv.) #IABot (v2.0.9.5 wikitext text/x-wiki [[File:Paul Gauguin 1891.png|thumb|Paul Gauguin, 1891, tenner poltred dianav]] Setu amañ ur roll diglok eus oberennoù al liver gall [[Paul Gauguin]]. Paul Gauguin ([[1848]]–[[1903]]) a oa ul [[livouriezh|livour]] [[Goudetrivliadelouriezh|goudetrivliadelour]], ur [[Kizellañ|c'hizellour]], un [[engravour]], ur [[kroc'hanerezh|c'hroc'hanour]] hag ur [[skrivagner]]. Levezonet en deus an [[arz]] modern en {{XXvet kantved}} hag e zoare da zispakañ ster stag an dodennoù el livadennoù, dindan levezon ar [[bevennouriezh|vevennouriezh]], en deus digoret an hent d’ar [[kentidigouriezh|gentidigouriezh]]. Kalz levezon en deus bet ivez e implij eus an engravadurioù [[prenn]] hag eus ar [[prennengraverezh]]<ref>[https://web.archive.org/web/20160305070101/http://rubens.anu.edu.au/htdocs/surveys/prints/bysubject/display00087.html Engravadurioù gant Paul Gauguin].</ref>{{,}}<ref>[http://encyclopedia2.thefreedictionary.com/woodcut+and+wood+engraving Engravadur war goad].</ref>. ==Kronologiezh== *1873–1884 : yaouankiz en e familh e Pariz *1884 : buhez en e familh e Rouen *1884 : buhez en e familh e [[Kopenhagen]] *1885 : Dieppe, Pariz *1886–1887 : prantad e [[Pont-Aven]] *1887 : chomadenn e [[Martinik]] *1888 : Pont-Aven *1888 : chomadenn gant [[Vincent van Gogh|Van Gogh]] en [[Arle]] *1889 :Pont Aven *1891–1893 : chomadenn e [[Tahiti]] *1894 : Pont Aven *1895–1901 : Tahiti *1901–1903 : chomadenn e Hiva Oa, [[Inizi Markiz]] ==Roll== * ''An titloù e galleg pe e brezhoneg ne oant ket bet atav roet gant Gauguin. An titloù e [[tahitieg]] zo skrivet war al livadennoù. Klikañ war ar skeudenn da gaout muioc'h a ditouroù.'' * ''Er bann WIN emañ an niverenn e meneger Wildenstein (W.) pe an niverenn meneger hervez [[Gabriele Mandel Sugana]] (S.)'' ===1873–1885 (Pariz, Rouen, Kopenhagen)=== {|class="wikitable sortable" !Bloaz!!W. & S.!!class=unsortable|Titl!!Mirdi!!class=unsortable|Skeudenn |- |1873 |W. 4/5 |''Chemin dans la forêt'', ou 'Sous-bois'' ''Gwenodenn er goadeg'', pe ''Dangoad'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Chemin dans la fôret.jpg|100px]] |- |1873 |W. 5/4 |''Travaux des champs dans la plaine'', ou ''Le lac dans la plaine'' ''Labour er parkoù er gompezenn', pe ''Al lenn er gompezenn' |[[Mirdi Fitzwilliam]], Cambridge |[[File:PaulGauguin-1873-Landscape.jpg|100px]] |- |1874-78 |W. 3 |''Nature morte au livre ouvert'' ''Habaskaenn he levr digor'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin - Wildenstein 2002, 42.png|100px]] |- |1874 |W. 6/8 |''Maisons au bord de l'eau'' ''Tier war vord an dour'' |[[Ny Carlsberg Glyptotek]], Kopenhagen |[[File:Gauguin 1874 Maisons au bord de l'eau.jpg|100px]] |- |1874 (''c''.) |W. 7 |''Maisons au bord de l'eau - II'' ''Tier war vord an dour - II'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin - Wildenstein 2002, 9.png|100px]] |- |1874 |W. 8/7 |''Clairière - II'' ''Frankizenn - II''  |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1874 Clairière II.jpg|100px]] |- |1875 |W. 11/13 |''Paysage avec peupliers'' ''Gweledva gant gwez-pupli'' |[[Mirdi arz Indianapolis]] |[[File:Gauguin 1875 Paysage avec peupliers.jpg|100px]] |- |1875 |W. 12/14 |'' Sous-bois Viroflay'', ou ''Paysage de Viroflay'' ''Dangoad e Viroflay'', pe ''Gweledva e Viroflay'' |[[Ny Carlsberg Glyptotek]] |[[File:Landscape from Viroflay by Paul Gauguin, 1875 - Ny Carlsberg Glyptotek - Copenhagen - DSC09397.JPG|100px]] |- |1875 |W. 13/12 |'' La Seine, Pont d'Iéna'', ou ''Temps de neige'' ''Ar [[Saena]], Pont Iéna'', pe ''Amzer erc'hek'' |[[Mirdi Orsay]], Pariz |[[File:PaulGauguin-1875-Seine River Seen From Iéna Bridge.jpg|100px]] |- |1875 |W. 14/20 S. 4 |''Pont roulant au bord de la Seine'', ou'' La Seine à Paris entre le pont d'Iéna et le pont de Grenelle'' ''Pont-ruilh war lez ar Saena'', pe ''Ar Saena e Pariz etre pont Iena ha pont Grenelle'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin - Die Seine in Paris zwischen der Pont d'Ilena und der Pont de Grenelle -1875.jpg|100px]] |- |1875 |W. 15/18 |''La Seine au Pont de Grenelle'' ''Ar Saena e-kichen Pont Grenelle'' |[[Wallraf-Richartz Museum]], Köln |[[File:Paul Gauguin Die Seine beim Pont de Grenelle.jpg|100px]] |- |1875 |W. 96/22 |''Mette Gauguin dormant sur un canapé'' ''Mette Gauguin kousket war ur gourvezvank'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1875 Mette Gauguin dormant sur un canapé.jpg|100px]] |- |1876 (''c.'') |W. 2/26 |''Poires et raisins'' ''Per ha rezin'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1876 Poires et raisins.jpg|100px]] |- |1876 |W. 9/36 |''Fleurs dans un vase bleu et partition'' ''Bokedoù en ul lestr glas ha pajenn sonerezh'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1876 Fleurs dans un vase bleu.jpg|100px]] |- |1876 |W. 17 |''Paysage marin'' ''Morlivadenn'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin - Wildenstein 2002, 28.png|100px]] |- |1876 |W. 19/35 <br />S. 5 |''Marguerites et pivoines dans un vase bleu'' ''Bokedoù Marc’harid ha pivoena en ul lestr glas'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Marguerites et pivoines dans un vase bleu.jpg|100px]] |- |1876 |W. 19bis/41 |''Jacinthes et pommes sur un journal'' ''Pour-bran hag avaloù war ur gazetenn'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1876 Jacinthe et pommes sur un journal.jpg|100px]] |- |1876 |W. 20/34 |''Bouquet de pivoines sur une partition'', ou ''Vase de fleurs sur une page de musique'' ''Boked pivoena war ur bajenn sonerezh'', pe ''Lestrad bokedoù war ur bajenn sonerezh'' |Dastumad prevez |[[File:Paul Gauguin - Bouquet of Peonies on a Musical Score (14991888045).jpg|100px]] |- |1876 |W. 21/32 |''Nature morte aux huîtres'' ''Habaskaenn hec'h istr'' |[[Virginia Museum of Fine Arts]]’’, Richmond |[[File:Gauguin 1876 Nature morte aux huîtres.jpg|100px]] |- |1877 |W. 1/38 |''Ferme près d'un étang'', ou ''Paysage d'automne'' ''Atant tost d'ur stank'', pe ''Dremmvro en diskarmazer'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Paysage d'automne.jpg|100px]] |- |1877 |W. 22/43 |''Portrait de Claude-Antoine-Charles Favre'' ''Poltred Claude-Antoine-Charles Favre'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Portrait de Claude-Antoine-Charles Favre.jpg|100px]] |- |1877 |W. 23/44 |''Ingeborg Thaulow'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1877 Ingeborg Thaulow.jpg|100px]] |- |1875–1877 (''c.'') |W. 25 |''Autoportrait'' ''Emboltred'' |[[Fogg Museum]], Cambridge, MA |[[File:Paul Gauguin 200.jpg|100px]] |- |1878 |W. 26 |''Mette Gauguin'' |[[Foundation E.G. Bührle|Stiftung Sammlung E. G. Bührle]], Zurich |[[File:Paul Gauguin, 1880, The Embroiderer (La Brodeuse), oil on canvas, 116 x 81 cm, Foundation E.G. Bührle.jpg|100px]] |- |1878 (''c.'') |W. 28/27 |''Nature morte aux poissons'' ''Habaskaenn he fesked'' |[[Mirdi arzoù Gothenburg]] |[[File:Paul Gauguin 118.jpg|100px]] |- |1879 |W. 31/52 |''Les Pommiers de l'Hermitage - III'', ou ''Les Pommiers en fleur - I'' ''An avalennoù en Hermitage - III'', pe ''An avalennoù e bleuñv - I'' |[[Philadelphia Museum of Art]] |[[File:Gauguin 1879 Les Pommiers de l'Hermitage III.jpg|100px]] |- |1879 |W. 33/51 |''Les Pommiers de l'Hermitage - II'' ''An avalennoù en Hermitage - II'' |[[Aargauer Kunsthaus]], Bro-Suis |[[File:Gauguin 1879 Les Pommiers de l'Hermitage II.jpg|100px]] |- |1879 |W. 34/48 |'' Les Meules'', ou ''Environs de Pontoise'' ''Ar c'houstelloù'', pe ''Trowardroioù Pontoise'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1879 Les Meules.jpg|100px]] |- |1879 |W. 35/53 |''Chemin de village (La sente du Père Dupin)'' ''Hentig en ur gêriadenn (Gwenodenn an tad Dupin'' |Dastumad prevez |[[File:CHEMIN DE VILLAGE (LA SENTE DU PÈRE DUPIN).PNG|100px]] |- |1879 |W. 36/55 |''Les Maraîchers de Vaugirard'' ''Legumajerien Vaugirard'' |[[Smith College Museum of Art]], Northampton, MA |[[File:Paul Gauguin 064.jpg|100px]] |- |1879 |W. 37/57 |''Jardin sous la neige'' ''Liorzh dindan an erc’h'' |[[Museum of Fine Arts (Budapest)|Szépművészeti Múzeum]], Budapest |[[File:Paul Gauguin 059.jpg|100px]] |- |1879 |W. 38/58 |''Jardin sous la neige - II'', ou ''La neige a Vaugirard I- '' ''Liorzh dindan an erc’h - II'', pe ''An erc’h e Vaugirard - I'' |[[Ny Carlsberg Glyptotek]], Kopenhagen |[[File:Gauguin Jardin sous la neige II.jpg|100px]] |- |1879 |W. 38bis/54 |''Bord de rivière'', ou ''Rive'' ''Lez ur stêr'', pe ''Glann'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1879 Rive.jpg|100px]] |- |1880 |W. 29 |''Portrait d'Isidore Gauguin'' ''Poltred Isidore Gauguin'' |[[Mirdi arzoù Dallas]] |[[File:Paul Gauguin - Portrait of a Man - 1985.R.29 - Dallas Museum of Art.jpg|100px]] |- |1880 |W. 30/69 |''L'Église de Vaugirard'', ou ''Église de Vaugirard vue de la rue Carcel'' ''Iliz Vaugirard'', pe ''Iliz Vaugirard gwelet eus straed Carcel'' |[[Mirdi Groninger]], [[Izelvroioù]] |[[File:Paul Gauguin, L'Eglise de Vaugirard, 1879.jpg|100px]] |- |1880 |W. 39 |''Étude de nu (Suzanne cousant)'' ''Studiadenn evit un noazhenn (Suzanne o wriat)'' |[[Ny Carlsberg Glyptotek]] |[[File:Paul Gauguin 001.jpg|100px]] |- |1878 (''c.'') |W. 40 |''Au poulailler'' ''War-dro ar gludeg'' |[[Mirdi Thyssen-Bornemisza]] |[[File:Paul Gauguin - Dans le poulailler.jpg|100px]] |- |1880 |W. 44/58 |''Les Maisons de Vaugirard'' ''Tier Vaugirard'' |[[Mirdi Israel]], Jeruzalem |[[File:Paul Gauguin - Houses at Vaugirard - Google Art Project.jpg|100px]] |- |1880 |W. 46/63 |''Mandoline sur une chaise'' ''Mandolinenn war ur gador'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin - Mandoline sur une Chaise.jpg|100px]] |- |1880 |W. 47/60 |''Nature morte à la Cruche d'Argile et Tasse en Fer'' ''Habaskaenn he ficher pri hag ha zas houarn'' |[[Skol-uhel arzoù Chicago]] |[[File:Gauguin - Nature Morte à la Cruche d'Argile et Tasse en Fer.jpg|100px]] |- |1880 |W. 48/61 |''Fleurs et tapis (pensées)'' ''Bokedoù ha pallenn (bokedoù an Dreinded)'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1880 Fleurs et tapis.jpg|100px]] |- |1880 |W. 49/62 |''Pour faire un bouquet'' ''Penaos aozañ ur boked'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1880 Pour faire un bouquet.jpg|100px]] |- |1881 |W. 50/76 |''L'Intérieur, rue Carcel'' ou ''Intérieur du peintre, Paris, rue Carcel'' ''Er gêr, straed Carcel'', pe ''Ti al livour, Pariz, straed Carcel'' |[[National Gallery of Norway]] |[[File:Paul Gauguin, Interieur du peintre Paris, rue Carcel (1881) - 01.jpg|100px]] |- |1881 |W. 51/77 |''Intérieur avec Aline'' ''Er gêr gant Aline'' |[[Millennium Gallery]], Sheffield, UK |[[File:Gauguin 1881 Intérieur avec Aline.jpg|100px]] |- |1881 |W. 52 & 54/75 |''La Petite rêve'', ou ''Garçon endormi'' ''An hini vihan o hunvreal'', pe ''Paotr o kousket'' |[[Ordrupgaard]], near Kopenhagen |[[File:PaulGauguin-1881-The Little One is Dreaming.jpg|100px]] |- |1881 |W. 55/74 |''La Petite s'amuse, ou La Mare aux canards'' ''An hini vihan o c’hoari'', pe ''Poull an houidi'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1881 La Petite s'amuse.jpg|100px]] |- |1881 (''c.'') |W. 63 |''Vase de Fleurs'' ''Lestrad bokedoù'' |[[Musée des Beaux-Arts de Rennes]] |[[File:Paul Gauguin 015.jpg|100px]] |- |1881 |W. 67 |''La famille du peintre au jardin, rue Carcel'' ''Tiegezh al livour el liorzh, straed Carcel'' |Ny Carlsberg Glyptotek |[[File:Paul Gauguin 060.jpg|100px]] |- |1882 |W. 65/59 |''Nature morte aux oranges'' ''Habaskaenn hec'h orañjez'' |Mirdi arzoù-kaer Roazhon |[[File:Paul Gauguin 199.jpg|100px]] |- |1882 |W. 66 (pastel) |''Le sculpteur Aubé et son fils'' ''Ar c’hizellour Aubé hag e vab'' |[[Mirdi ar Petit Palais]] |[[File:Paul Gauguin 103.jpg|100px]] |- |1882 |W. 71/86 |''Les carrières du Chou, près de Pontoise - II'' ''Mengleuzioù ar Chou e-kichen Pontoise - II'' |[[National Gallery of Canada]], Ottawa |[[File:Paul Gauguin - Les carrières du Chou, près de Pontoise - II (1882).jpg|100px]] |- |1882 |W. 73/90 |''La Péniche bleue'', ou ''Le Chaland et la barque'' ''Ar gobar c'hlas'', pe ''Ar skaf hag ar vagig'' |[[Mirdi arz Lowe]], Miami |[[File:Le Chaland et la barque - Gauguin.jpg|100px]] |- |1882 |W. 77/96 |'' Fleurs et livres'' ''Bokedoù ha levrioù'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1882 Fleurs et livres.jpg|100px]] |- |1882 |W. 78/95 |''Fleurs et livre japonais sur une table'' ''Bokedoù ha levr japanek war un daol'' |[[Ny Carlsberg Glyptotek]] |[[File:Gauguin Fleurs et livre japonais.jpg|100px]] |- |1883 (''c.'') |W. 41/109 |''Portrait de femme (Ingeborg Thaulow)'' ''Poltred ur vaouez (Ingeborg Thaulow)'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1883 Portrait de femme.jpg|100px]] |- |1883 |W. 75/97 |''La neige, Rue Carcel'' ''An erc’h, straed Carcel'' |[[Ny Carlsberg Glyptotek]] |[[File:Paul Gauguin 108.jpg|100px]] |- |1883 |W. 82/111 |''Aline Gauguin et l'un de ses frères'' ''Aline Gauguin hag ur breur dezhi'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1883 Aline Gauguin et l'un de ses frères.jpg|100px]] |- |1883 |W. 84/99 |''Osny, la rue de Pontoise en hiver'', ou ''Entrée de village par la route de Pontoise'' ''Osny, straed Pontoise er goañv'', pe ''Penn ar gêriadenn dre hent Pontoise'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1883 Osny, la rue de Pontoise en hiver .jpg|100px]] |- |1883 |W. 85/103 |''La Ferme de la Groue à Osny'' ''Atant La Groue en Osny'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1883 La Ferme de la Groue à Osny.jpg|100px]] |- |1883 |W. 86/101 |'' La Ferme de Busagny à Osny'' ''Atant Busagny en Osny'' |[[Rhode Island School of Design Museum]], Providence |[[File:Paul Gauguin - Busagny Farm, Osny - 1999.3 - Rhode Island School of Design Museum.jpg|100px]] |- |1883 |W. 87/102 |''L'Entrée d'Osny par temps d'orage'', ou ''Osny, Chemin montant'' ''Penn Osny en amzer arnevek'', pe ''Osny, hent war-bouez krec'h'' |Ny Carlsberg Glyptotek |[[File:Paul Gauguin 005.jpg|100px]] |- |1883 |W. 88/105 |''Chemin aux peupliers, Osny'' ''Hent o gwez-pupli, Osny'' |Ny Carlsberg Glyptotek |[[File:Paul Gauguin 094.jpg|100px]] |- |1883 |W. 89/100 |''Le Ruisseau, Osny'' ''Ar wazh dour, Osny'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1883 Le Ruisseau, Osny.jpg|100px]] |- |1883 |W. 90/107 |''Tomates et pot d'étain sur une table'', ou ''Nature morte aux tomates'' ''Tomatez ha picher staen war un daol'', pe ''Habaskaenn he zomatez'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1883 Tomates et pot d'étain sur une table.jpg|100px]] |- |1883 |W. 91/108 |'' Dahlias et mandoline'' ou ''Mandoline et cache-pot'' ''Daliaoù ha mandolinenn'', pe ''Mandolinenn ha kuzh-pod'' |Dastumad prevez |[[File:Paul gauguin dahlias et mandoline.jpg|100px]] |- |1884 |W. 81/151 S. 12 |''Clovis endormi'' ''Clovis o kousket'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Clovis endormi.jpg|100px]] |- |1884 |W. 94/153 S. 13 |''Portrait d'homme'' ''Poltred ur gwaz'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Portrait d'homme.jpg|100px]] |- |1884 |W. 95/154 |''Mette Gauguin en robe de soir'' ''Mette Gauguin en he sae-abardaez'' |[[National Gallery, Oslo]] |[[File:Paul Gauguin 101.jpg|100px]] |- |1884 |W. 97/152 |''Mlle S. Manthey, Portrait de Sophie Margrethe Manthey'' ''An dimezell S. Manthey, poltred Sophie Margrethe Manthey'' |[[Mirdi Kröller-Müller]], Otterlo, Izelvroioù |[[File:Gauguin 1884 Mlle S. Manthey.jpg|100px]] |- |1884 |W. 98 |''Jeune fille au chapeau, Mlle S. Manthey'' ''Plac'h yaouank he zog, an dimezell S. Manthey'' |[[Worcester Art Museum]], Massachusetts |[[File:Gauguin - Mademoiselle Manthey, 1884.jpg|100px]] |- |1884 |W. 88/160 |''La Neige à Copenhague'' ''Erc’h e Kopenhagen'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1884 La Neige à Copenhague.jpg|100px]] |- |1884 |W. 100/116 |''Les toits bleus, Rouen'' ''An toennoù glas, Rouen'' |Sammlung Oskar Reinhart am Römerholz, Winterthur |[[File:Paul Gauguin 012.jpg|100px]] |- |1884 | |''Un Coin de jardin à Rouen'', ou ''Vue d'un jardin, Rouen'' ''Ur c’hornad liorzh e Rouen'', pe ''Gwel war ul liorzh, Rouen'' |[[Portland Museum of Art]], Oregon |[[File:Paul Gauguin 082.jpg|100px]] |- |1884 |W. 102/130 |''Notre-Dame-des-Anges, Rouen'' ''Itron-Varia-an-Aelez, Rouen'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1884 Notre-Dame-des-Anges, Rouen.jpg|100px]] |- |1884 |W. 103/124 |''Rouen, L'Eglise Saint-Ouen'' ''Rouen, iliz Saint-Ouen'' |Dastumad prevez |[[File:Paul Gauguin - Rouen, L'Eglise Saint-Ouen (1884).jpg|100px]] |- |1884 |W. 104/137 |''Jeune femme couchée dans l'herbe'' ou ''Fillette couchée dans une prairie'' ''Maouez yaouank en he gourvez er geot'', pe ''Plac'hig en he gourvez en ur bradenn'' |Marlborough Fine Art Ltd., London |[[File:Paul Gauguin 086.jpg|100px]] |- |1884 |W. 106/131 |''Les trois vaches'' ''An teir buoc’h'' |[[Kunstmuseum Winterthur]], Bro-Suis |[[File:Gauguin 1884 Les Trois vaches.jpg|100px]] |- |1884 |W. 107/138 |''Vache dans un pré, Rouen'' ou ''Paysage de Normandie'' ''Buoc’h en ur prad, Rouen'', pe ''Dremmvro e Normandi'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1884 Vache dans un pré, Rouen.jpg|100px]] |- |1884 |W. 110/135 S. 16 |'' Chemin creux dans une pente boisée'', ou ''Sous-bois'' ''Hent-kev en un diribin koadek'', pe ''Dangoad'' |[[Mirdi an arzoù kaer, Boston]] |[[File:Paul Gauguin - Sous-Bois.jpg|100px]] |- |1884 |W. 111/122 |''Une Rue à Rouen'', ou ''Personage sur la route'' ''Ur straed e Rouen'', pe ""Un den war an hent'' |[[Mirdi Thyssen-Bornemisza]], Madrid |[[File:Paul Gauguin - Rue à Rouen.jpg|100px]] |- |1884 |W. 111(bis)/128 |''Le Chemin creux'' ''An hent don'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1884 Le Chemin creux.jpg|100px]] |- |1884 |W. 114/133 |''Prairie entourée d'arbres'', ou 'L'Orée du bois'' ''Prad kelc’hiet gant gwez''n pe ''Lez ar c'hoad'' |Dastumad prevez |[[File:Paul Gauguin 017.jpg|100px]] |- |1884 |W. 115/126 |''À flanc de coteau'' ''A-grap ar savenn'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1884 À flanc de coteau.jpg|100px]] |- |1884 |W. 117/127 |''La Route montante'' ''Ar c'hrav'' |[[Foundation E.G. Bührle]], Zurich |[[File:Gauguin 1884 La Route montante.jpg|100px]] |- |1884 |W. 118/123 |''Vue générale de Rouen'' ''Gwel hollek war Rouen'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Vue générale de Rouen.jpg|100px]] |- |1884 |W. 119 |''Paysage de France, projet d'éventail'' ''Gweledva e Bro-C'hall, raktres evit un aveler'' |[[Ny Carlsberg Glyptotek]] |[[File:French Landscape, Fan Project by Paul Gauguin, 1885.JPG|100px]] |- |1884 |W. 120/143 |''Les Falaises de La Bouille'', ou ''Les Voiliers'' ''Tornaodoù La Bouille'', pe ''Ar bigi-dre-lien'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1884 Les Falaises de La Bouille.jpg|100px]] |- |1884 |W. 121/106 |''Entrée du village d'Osny'' ''Penn kêriadenn Osny'' |[[Museum of Fine Arts, Boston]] |[[File:Paul Gauguin 048.jpg|100px]] |- |1884 |W. 122/142 |''La Seine à Rouen'', ou ''Le Port de Rouen'' ''Ar Saena e Rouen'', pe ''Porzh Rouen'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1884 La Seine à Rouen.jpg|100px]] |- |1884 |W. 124/117 |''La Fumure des terres'', ou ''La Rentrée du foin'' ''O teilañ an douaroù'', pe ''Mare ar foenn'' |[[Wallraf–Richartz Museum]], Köln |[[File:Gauguin 1884 La Fumure des terres.jpg|100px]] |- |1884 |W. 125/121 | ''Le Bassin'', ou ''Le Bassin carré'' ''An oglenn'', pe ''An oglenn garrez'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1884 Le Bassin.jpg|100px]] |- |1884 |W. 126/114 | ''La Rue du Nord à Rouen'', ou ''Rue de village'' ''Straed an Norzh e Rouen'', pe ''Straed en ur gêriadenn'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1884 La Rue du Nord à Rouen.jpg|100px]] |- |1884 |W. 127/115 |''Rue Jouvenet à Rouen'' ''Straed Jouvenet e Rouen'' |Currently in [[Museo Thyssen-Bornemisza]], Madrid |[[File:Rue Jouvenet à Rouen.jpg|100px]] |- |1884 |W. 131/145 S. 18 |'' Le Vase de pivoines - I'', ou 'Les Pivoines - I'' ''Al lestrad pivoena - II'', pe ''Ar pivoena'' |[[National Gallery of Art]], Washington, DC |[[File:Paul Gauguin - Les Pivoines I (1884).jpg|100px]] |- |1884 |W. 133/134 |''Pommes, cruche et verre irisé'' ''Avaloù, picher ha gwerenn ganevedennek'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1884 Pommes, cruche et verre irisé.jpg|100px]] |- |1884 |W. 134/150 |''Capucines et dahlias dans une corbeille'', ou ''Corbeille de fleurs'' ''Kabusin ha daliaoù en ur baner'', pr ''Panerad bokedoù'' |[[National Gallery (Norway)]], Oslo |[[File:Gauguin 1884 Capucines et dahlias dans une corbeille.jpg|100px]] |- |1885 |W. 136/205 |''Portrait du peintre Granchi-Taylor'' ''Poltred al livour Granchi-Taylor'' |Kunstmuseum Basel |[[File:Paul Gauguin Portrait du peintre Granchi-Taylor.jpg|100px]] |- |1885 |W. 137/206 |''Portrait de Philibert Favre'' ''Poltred Philibert Favre'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1885 Portrait de Philibert Favre.jpg|100px]] |- |1885 |W. 138/165 |''Gauguin devant son chevalet'' ''Gauguin dirak e varc'h-livañ'' |[[Kimbell Art Museum]], Fort Worth, Texas |[[File:Self-Portrait by Paul Gauguin, 1885.jpg|100px]] |- |1885 |W. 140/162 |''Jardin sous la neige, projet d'éventail'' ''Liorzh dindan an erc’h, raktres evit un aveler'' |[[Mirdi Fitzwilliam]], Cambridge, UK |[[File:Gauguin Fan Design Garden Under Snow.jpg|100px]] |- |1885 |W. 141/174 |''Le Moulin de la Reine dans le parc Østervold'', ou 'Parc de l'Est à Copenhague avec le Moulin de la Reine'' ''Milin ar Rouanez e liorzh Østervold'', pe ''Liorzh ar Reter e Kopenhagen gant Milin ar Rouanez'' |Ny Carlsberg Glyptotek |[[File:Paul Gauguin - The Queen's Mill.JPG|100px]] |- |1885 |W. 142/173 |''Le Parc d'Østervold à Copenhague'' ''Liorzh Østervold e Kopenhagen'' |[[Kelvingrove Art Gallery and Museum]], Glasgow |[[File:Gauguin 1885 Le Parc d'Østervold à Copenhague.jpg|100px]] |- |1885 |W. 143/167 |''La Fin de l'hiver à Copenhague'', ou ''Paysage d'hiver à Copenhague'' ''Diwezh ar goañv e Kopenhagen'', pe ''Gweledva er goañv e Kopenhagen'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1885 La Fin de l'hiver à Copenhague.jpg|100px]] |- |1884 |W. 144/175 |''Conversation'' ''Kaoz'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1885 Conversation.jpg|100px]] |- |1884 |W. 148/161 |''Patineurs dans le parc de Frederiksberg'' ''Ruzikerien e liorzh Frederiksberg'' |Ny Carlsberg Glyptotek |[[File:Skaters in Frederiksberg Park (1884 painting).jpg|100px]] |- |1885 |W. 147 |''Paysage de France d'après Cézanne, projet d'éventail'' ''Maeziad e Bro-C’hall diwar skouer Cézanne, raktres evit un aveler'' |[[Ny Carlsberg Glyptotek]] |[[File:French Landscape after Cézanne by Paul Gauguin, 1885, gouache .JPG|100px]] |- |1885 |W. 149/163 |''Route bordée d'arbres à Rouen - II'', ou ''Route de Rouen'' ''Hent hedet gant gwez e Rouen - II'', pe ''Hent Rouen'' |Ny Carlsberg Glyptotek |[[File:Gauguin 1885 Route bordée d'arbres à Rouen II.jpg|100px]] |} ===1885–1886 (Dieppe, Pariz)=== {|class="wikitable sortable" !Bloaz!!WIN!!class=unsortable|Titl!!Mirdi!!class=unsortable|Skeudenn |- |1885 |W. 150/198 |''Chemin dans la hêtraie'', ou ''La Lisière de la forêt - I'' ''Hent er faoueg'', pe ''Lez ar goadeg - I'' |[[Aargauer Kunsthaus]], Suis |[[File:Gauguin 1885 Chemin dans la hêtraie.jpg|100px]] |- |1885 |W. 151/197 |''La Lisière de la forêt - II'' ''Lez ar goadeg - II'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1885 La Lisière de la forêt II.jpg|100px]] |- |1885 |W. 152/199 S. 21 |''La Lisière de la forêt - III'', ou ''L'Âne au bord du chemin'' ''Lez ar goadeg - III'' pe ''An azen war vord an hent'' |[[Mirdi Kröller-Müller]], Otterlo, Izelvroioù |[[File:Gauguin La lisière de la forêt III.jpeg|100px]] |- |1885 |W.153/196 |''Jeune garçon au bord de l'eau'', ou ''Le Ruisseau - I'' ''Paotrig e-tal ar wazh'', pe ''Ar wazh - I'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1885 Jeune garçon au bord de l'eau.jpg|100px]] |- |1885 |W. 155/195 |''La Sente du père Jean'' ''Gwenojenn an tad Jean'' |[[Mohamed Mahmoud Khalil Museum]], Giza, Egipt |[[File:Gauguin 1885 La Sente du père Jean.jpg|100px]] |- |1885 |W. 156/200 |''Les Saules'' ''An haleg'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Les Saules.jpg|100px]] |- |1885 |W. 157/190 |'' Vache et cheval dans un pré'' ''Buoc’h ha marc’h en ur prad'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Vache et cheval dans un pré.jpg|100px]] |- |1885 |W. 158/192 |''Vaches à l'abreuvoir'' ''Buoc'hed ouzh an dourlec'h'' |[[Galleria d'Arte Moderna, Milan]] |[[File:Gauguin - Kühe an der Tränke - 1985.jpg|100px]] |- |1885 |W. 159/203 |L'Abreuvoir - II'' ''An dourlec’h - II'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1885 L'Abreuvoir II.jpg|100px]] |- |1885 |W. 160/191 |''Vaches près de Dieppe'', ou ''Vaches au repos'' ''Bouoc'hed e-tal Dieppe'', pe ''Buoc'hed o tiskuizhañ'' |[[Museum Boijmans Van Beuningen]], Rotterdam |[[File:Gauguin Vaches au repos.jpg|100px]] |- |1885 |W. 161/184 |Les Oies dans le pré'', ou ''Ferme en Normandie'' ''Ar gwazi er prad'', pe ''Atant e Normandi'' |[[Portland Museum of Art]], Maine |[[File:Gauguin 1885 Les Oies dans le pré.jpg|100px]] |- |1885 |W. 162/189 |''Étable près de Dieppe - II'', ou ''Chaumière en Normandie - I'' ''Kraou e-kichen Dieppe - II'', pe ''Ti-soul e Normandi - I'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1885 Étable près de Dieppe II.jpg|100px]] |- |1885 |W. 163/188 |''Étable près de Dieppe I'', ou ''Chaumière en Normandie II'' ''Kraou e-kichen Dieppe - I'', pe ''Ti-soul e Normandi - II'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1885 Étable près de Dieppe I.jpg|100px]] |- |1885 |W. 164/214 S. 23 |''À Sèvres'' ''E Sèvres'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1886 À Sèvres.jpg|100px]] |- |1885 |W. 165/183 |''La Maison blanche'', ou ''Le Château de l’Anglaise'' ''An ti gwenn'', pe ''Kastell ar Saozez'' |Dastumad prevez |[[File:PAUL GAUGUIN 1848 - 1903 LA MAISON BLANCHE.jpg|100px]] |- |1885 |W. 166/178 |''La Plage à Dieppe'' ''An aod e Dieppe'' |Dastumad prevez |[[File:PaulGauguin-1885-Coast at Dieppe.jpg|100px]] |- |1885 |W. 167/179 |''Baigneuses à Dieppe'' ''Kouronkerezed e Dieppe'' |The National Museum of Western Art |[[File:Gauguin Women Bathing.jpg|100px]] |- |1885 |W. 168/212 |''Goélette et trois-mâts à quai'', ou ''Bateaux au port'' ''~Goueledenn ha teirgwern ouzh ar c’hae'', pe ''Listri er porzh'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1886 Goélette et trois-mâts à quai.jpg|100px]] |- |1885 |W. 169/180 |''Le Port de Dieppe'' ''Porzh Dieppe'' |[[Manchester Art Gallery]], UK |[[File:Gauguin 1885 Le Port de Dieppe.jpg|100px]] |- |1885 |W. 171/204 |''Au Bord du ruisseau, automne'' ''War vord ar wazh, diskar-amzer'' |Dastumad prevez |[[File:L'Autunno.jpg|100px]] |- |1885 |W. 172/186 |''Les Arbres dénudés'' ''Ar gwez dizeil'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1885 Les Arbres dénudés.jpg|100px]] |- |1885 |W. 173/169 |''Nature morte à la mandoline'' ''Habaskaenn he mandolinenn'' |[[Mirdi Orsay, Pariz]] |[[File:Paul Gauguin 122.jpg|100px]] |- |1885 |W. 174/171 |''Nature morte avec carafon et figurine'', ou ''Nature morte à la figurine de céramique'' ''Habaskaenn he c'harafennig hag he delwennig'', pe ''Habaskaenn he delwennig kroc'han'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1885 Nature morte avec carafon et figurine.jpg|100px]] |- |1885 |W. 175/201 |''Dahlias dans un vase en cuivre'' ''Daliaoù en ul lestr kouevr'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1885 Dahlias dans un vase en cuivre.jpg|100px]] |- |1885 |W. 176/164 |''Nature morte dans un intérieur'' ''Habaskaenn en un annez'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin - Stilleben mit Interieur.jpg|100px]] |- |1885 |W. 177/168 |''Lilas'' ''Lireu'' |[[Mirdi Thyssen-Bornemisza]] |[[File:Paul Gauguin - Lilas (1885).jpg|100px]] |- |1885 |W. 178/170 S. 25 |''Deux vases de fleurs et un éventail'' ''Daou lestrad bokedoù hag un aveler'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Deux vases de fleurs et un éventail.jpg|100px]] |- |1885 |W. 181/202 |''Œnothères dans un vase'' ''Louzoù-an-ezen en ul lestr'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1885 Œnothères dans en vase.jpg|100px]] |- |1885 |W. 191/194 S. 34 |''L'Abreuvoir - I'' ''An dourlec'h - I'' |Dastumad prevez |[[File:Paul Gauguin - L'Abreuvoir I (1885).jpg|100px]] |- |1886 |W. 182/148 |''Panier de fleurs'' ''Panerad bokedoù'' |[[Philadelphia Museum of Art]] |[[File:Gauguin Panier de fleurs.jpg|100px]] |- |1886 |W. 183/216 |''Nature morte à la tête de cheval'' ''Habaskaenn he fenn marc’h'' |[[Bridgestone Museum of Art]], Tokyo |[[File:Paul Gauguin - Still Life with Horse's Head - Google Art Project.jpg|100px]] |- |1886 |W. 184 S. 28 |''La femme au chignon'' ''Maouez he zorkad-blev'' |[[Bridgestone Museum of Art]], Tokyo |[[File:Paul Gauguin 055.jpg|100px]] |- |1886 |W. 186/207 S. 30 |''La fille du patron'' ''Merc’h ar mestr'' |Musée du Prieuré, Saint-Germain-en-Laye |[[File:Paul Gauguin 047.jpg|100px]] |- |1886 |W. 187/208 S. 31 |''Clovis (Le Liseur)'' ''Clovis (Al lenner)'' |[[Portland Museum of Art]], Maine |[[File:Gauguin portrait of the artists son.jpg|100px]] |- |1886 |W. 188/210 S. 32 |''Neige en banlieue'', ou ''Banlieue parisienne'' ''Erc'h er bannlev'', pe ''Bannlev Pariz'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Neige en banlieue.jpg|100px]] |- |1886 |W. 193/211 |''Le Feu au bord de l'eau'' ''An tantad war vord an dour'' |[[Mirdi Thyssen-Bornemisza]], Madrid |[[File:Paul Gauguin - Le feu au bord de la rivière.jpg|100px]] |- |} ===1886-1891 (Breizh, Martinik, Provañs)=== {|class="wikitable sortable" !Bloaz!!WIN!!class=unsortable|Titl!!Mirdi!!class=unsortable|Skeudenn |- |1886 |W. 194/231 S.43 |''Ferme en Bretagne - II'' ''Atant e Breizh - II'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Ferme en Bretagne (II).jpg|100px]] |- |1886 |W. 195/227 S. 44 |''La Montagne Sainte-Marguerite vue des environs du presbytère'' ''Menez Santez-Marc’harid gwelet a-gichen ar presbital'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin La Montagne Sainte-Marguerite vue des environs du presbytère.jpg|100px]] |- |1886 |W. 196/224 S. 45 |''Les Lavandières à Pont-Aven'' ''Argannerezed e Pont-Aven'' |[[Mirdi Orsay]], Pariz |[[File:Paul Gauguin 046.jpg|100px]] |- |1886 |W. 197/222 S. 40 |''Pont-Avennoise et enfant dans un sous-bois'', ou ''L'Allée dans la forêt'' ''Pontavenadez Mamm ha bugel en un dangoad'', pe ''An alez er goadeg'' |[[Pola Museum of Art]], Kanagawa, Japan |[[File:Gauguin L'Allée dans la forêt.jpg|100px]] |- |1886 |W. 198/223 S. 42 |''La baignade devant le port de Pont-Aven'' ''O kouronkañ dirakar porzh Pont-Aven'' |[[Dixon Gallery and Gardens]], Memphis, Tennessee |[[File:Gauguin La baignade devant le port de Pont-Aven.jpg|100px]] |- |1886 |W. 199/225 S. 46 |''Le Champ Lollichon et l'église de Pont-Aven'' ''Park Lollichon hag iliz Pont-Aven'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Le Champ Lollichon et l'église de Pont-Aven.jpg|100px]] |- |1886 |W. 200/226 S. 47 |''Un Coin du champ Lollichon'', ou ''Le Champ Derout-Lollichon - II'' ''Ur c'horn e park Lollichon'', pe ''Ar park Derout-Lollichon - II'' |[[Los Angeles County Museum of Art]] |[[File:The Field of Derout-Lollichon LACMA M.86.276.jpg|100px]] |- |1886 |W. 201/237 S. 54 |''Bretonnes causant'', ou ''La Danse des quatre Bretonnes'' ''Breizhadezed o toullañ kaoz'', pe ''Koroll ar peder Breizhadez'' |[[Neue Pinakothek]], Munich, Germany ||[[File:Paul Gauguin 036.jpg|100px]] |- |1886 |W. 203/233 S. 48 |''La bergère bretonne'' ''Ar vesaerez vreton'' |Laing Art Gallery and Museum, Newcastle upon Tyne |[[File:Paul Gauguin 019.jpg|100px]] |- |1886 |W. 205/235 S. 50 |''Rochers au bord de la mer'' ''Reier war-vord ar mor'' |[[Gothenburg Museum of Art]], Sweden |[[File:Paul Gauguin 053.jpg|100px]] |- |1886 |W. 206/234 S. 51 |''Vaches au bord de la mer'' ''Buoc'hed war-vord ar mor'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1886 Vaches au bord de la mer.jpg|100px]] |- |1886 |W. 206 bis/236 S. 52 |''Les Rochers dans la mer'', ou ''Rochers et mer'' ''Ar reier er mor'', pe ''Reier ha mor'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1886 Les Rochers dans la mer.jpg|100px]] |- |1886 |W. 207/238 S. 39 |''Nature morte au profil de Laval'' ''Habaskaenn he letu Laval'' |[[Mirdi arz Indianapolis]] |[[File:Paul Gauguin 117.jpg|100px]] |- |1886 |W. 209/239 S. 37 |''Pots et Bouquets'' ''Pod ha bokedoù'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Bouquets et céramique sur une commode.jpg|100px]] |- |1886 |W. 211 S. 36 |''Le Bol Blanc'' ''Ar volenn wenn'' |[[Kunsthaus Zürich]] |[[File:Gauguin - Stilleben mit weißer Schale - 1886.jpg|100px]] |- |1886 |W. 272/221 S. 103 |''Jeunes Bretons au bain (La baignade au moulin du Bois d’Amour, Pont-Aven)'' ''Bretoned yaouank o kouronkañ (Ar gouronkadenn e-kichen milin ar Bois d’Amour, Pont-Aven)'' |[[Hiroshima Museum of Art]] |[[File:Paul Gauguin 008.jpg|100px]] |- |1887 |W. 215/241 |''La baignade'', ou ''Deux Baigneuses'' ''Ar gouronkadenn'', pe ''Div gouronkerez'' |[[Museo Nacional de Bellas Artes]], Buenos Aires |[[File:MNBA Gauguin 7963.JPG|100px]] |- |1887 |W. 217/242 S. 57 |''Bord de mer - I (La rade de Saint-Pierre vue de l'Anse Turin)'' ''War vord ar mor - I (Lenn-vor Saint-Pierre gwelet eus an Anse Turin'' |[[Ny Carlsberg Glyptotek]], Kopenhagen |[[File:Paul Gauguin 088.jpg|100px]] |- |1887 (''c.'') |W. 533/257 S. 355 |''Nature morte d'après Delacroix'' ''Habaskaenn diwar skouer Delacroix'' |[[Strasbourg Museum of Modern and Contemporary Art]] |[[File:Nature morte de P. Gauguin (MAMC, Strasbourg) (29036905531).jpg|100px]] |- |1887 |W. 218/253 S. 58 |''Bord de mer - II'' ''War vord ar mor - II'' |Dastumad prevez, Pariz |[[File:Paul Gauguin 089.jpg|100px]] |- |1887 |W. 219 S. 6 |''Village en Martinique (Femmes et chèvre dans le village)'' ''Kêriadenn e Martinik (Maouezed ha gavr er gêriadenn)'' |[[Mirdi Israel]], Jeruzalem |[[File:Paul Gauguin - Village in Martinique (Femmes et Chevre dans le village) - Google Art Project.jpg|100px]] |- |1887 |W. 221/249 S. 64 |''Près des cases'', ou ''Autour des huttes'' ''Tost d'ar foukennoù'', pe ''War-dro ar c’hobanoù'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Autour des huttes.jpg|100px]] |- |1887 |W. 222/252 S. 65 |''Au bord de la rivière'' ''War glann ar stêr'' |[[Van Gogh Museum]], Amsterdam |[[File:Paul Gauguin 130.jpg|100px]] |- |1887 |W. 224/250 S. 67 |''La Cueillette des Fruits'', ou ''Aux Mangos'' ''O frouesha'', pe ''O vangeza'' |[[Van Gogh Museum]], Amsterdam |[[File:Paul Gauguin 087.jpg|100px]] |- |1887 |W. /245 |''Allées et venues, Martinique'' ''Monedone, Martinik'' |[[Mirdi Thyssen-Bornemisza]], Madrid |[[File:Paul Gauguin 077.jpg|100px]] |- |1887 |W. 226/246 S. 59 |''Cours d'eau sous les arbres, Martinique'' ''Dourredenn dindan ar gwez, Martinik'' |[[Neue Pinakothek]], Munich |[[File:Paul Gauguin 080.jpg|100px]] |- |1887 |W. 227/251 S. 68 |''Conversation (Tropiques)'', ou ''Négresses Causant'' ''Kaozeadenn (Trovanoù)'', pe ''Morianezed o kaozeal'' |Dastumad prevez, Dallas, Texas |[[File:Gauguin Conversation Tropiques.jpg|100px]] |- |1887 |W. 230/244 S. 71 |''Scène martiniquaise au manguier'' ou ''Huttes sous les arbres'' ''Arvest e Martinik dindan ar mangezenned'', pe ''Foukennoù dindan ar gwez'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin huttes-arbres.jpg|100px]] |- |1888 |W. 231/243 S. 72 |''Palmiers, Martinique'' ''Gwez-palmez, Martinik'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Palmiers Martinique.jpg|100px]] |- |1888 |W. 232/248 S. 61 |''Végétation tropicale, Martinique'' ''Struzh trovanel, Martinik'' |[[National Gallery of Scotland]], Dunedin |[[File:Paul Gauguin 131.jpg|100px]] |- |1888 |W. 234/255 S. 60 |''La petite laveuse'' ''Ar gannerezig'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin La petite laveuse.jpg|100px]] |- |1888 |W. 238/256 S. 56 |''Nature morte aux mangos et à la fleur d'hibiscus'' ''Habaskaenn he mangezennoù hag he boked hibiskuz'' |[[Museum of Fine Arts, Houston]], Texas |[[File:Paul Gauguin - Nature morte aux mangos et à la fleur d'hibiscus (1887).jpg|100px]] |- |1888 |W. 239/309 |''Autoportrait avec portrait de Berna, perd'', ou 'Les Misérables''' ''Emboltred gant poltred Bernard'', pe ''Ar reuzeudien'' |[[Van Gogh Museum]], Amsterdam |[[File:Paul Gauguin 112.jpg|100px]] |- |1888 |W. 240/305 S. 130 |''Portrait de Madeleine Bernard'' ''Poltred Madeleine Bernard'' |[[Museum of Grenoble]], France |[[File:Paul Gauguin 098.jpg|100px]] |- |1888 |W. 241/306 S. 128 |''Le Capitaine Jacob'' ''Ar c'habiten Jacob'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1888 Le Capitaine Jacob.jpg|100px]] |- |1888 |W. 242/292 S. 129 |''Jeune femme devant une fenêtre'', ou ''La Fiancée'' ''Maouez yaouank dirak ur prenestr'', pe ''An danvez-gwreg'' |Dastumad prevez |[[File:Girl in Front of Open Window.jpg|100px]] |- |1888 |W. 244/293 S. 85 |''Portrait d'une Pont-avennoise, peut-être Marie Louarn'' ''Poltred Bontavenadez, Marie Louarn marteze'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1888 Portrait d'une Pont-avennoise.jpg|100px]] |- |1888 |W. 245/308 S. 88 |''La Vision après le sermon'' ''Ar weledigezh goude ar sarmon'' |[[National Gallery of Scotland]], Dunedin |[[File:Paul Gauguin 137.jpg|100px]] |- |1888 |W. 246(311)/319 S. 88(134) |''Les arbres bleus (Vous y passerez, la belle)'' ''Ar gwez glas (Tremen dre eno a reot, koantenn)'' |[[Ordrupgaard]], Kopenhagen |[[File:Gaugain Les arbres bleus.jpg|100px]] |- |1888 |W. 248/264 S. 75 |''Pont-Aven sous la neige'', ou ''Effet de neige'' ''Pont-Aven dindan an erc’h'', pe ''Gwered erc'h'' |[[Konstmuseum Gothenburg]] |[[File:Paul Gauguin 022.jpg|100px]] |- |1888 |W. 249/279 |''Printemps à Lézaven'', ou 'Les Premières Fleurs'' ''Nevezamzer e Lezaven'', pe ''Ar bokedoù kentañ'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin - Die ersten Blumen - 1888.jpg|100px]] |- |1888 |W. 250/280 S. 76 |''Conversation dans les prés, Pont-Aven'' ''Kaoz er pradeier. Pont-Aven'' |[[Royal Museums of Fine Arts of Belgium]] |[[File:Paul Gauguin 201.jpg|100px]] |- |1888 |W. 251/296 S. 89 |''La Ronde des petites Bretonnes'' ''Korollar Vreizhadezed vihan'' |[[National Gallery of Art]], Washington, DC |[[File:Paul Gauguin 032.jpg|100px]] |- |1888 |W. 252/271 S. 90 |''Bretonnes et veau'', ou ''Bretonnes au Tournant d'une Route'' ''Breizhadezed ha leue'', pe ''Breizhadezed e pleg un hent |[[Ny Carlsberg Glyptotek]] |[[File:Gauguin Bretonnes au Tournant d'une Route.jpg|100px]] |- |1888 |W. 253/313 S. 91 |''L'Automne à Pont-Aven'', ou ''L'Aven à travers Pont-Aven'' ''An diskar-amzer e Pont-Aven'', pe ''An Aven a-dreuz Pont-Aven'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1888 L'Automne à Pont-Aven.jpg|100px]] |- |1888 |W. 254/267 S. 92 |''Bretonne à la cruche'' ''Bretonez he ficher'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1888 Bretonne à la cruche.jpg|100px]] |- |1888 |W. 255/302 S. 79 |''Le gardien de porcs, Bretagne'' ''Ar mesaer moc’h, Breizh'' |[[Los Angeles County Museum of Art]] |[[File:Paul Gauguin 018 (The Swineherd).jpg|100px]] |- |1888 |W. 256/265 S. 78 |''L'Hiver à Pont-Aven, petit Breton et ramasseuse'', ou ''Petit berger Breton'' ''Ar goañv e Pont-Aven, Bretonig ha dastumerez'', pe ''Maesaer brezhon bihan'' |[[National Museum of Western Art]], Tokyo |[[File:Paul Gauguin 021.jpg|100px]] |- |1888 |W. 258/273 |''Petit Breton arrangeant son sabot'' ou ''Paysage à Pont-Aven, Bretagne'' ''Breton bihan oc’h aozañ e votez-koad e Pont-Aven, Breizh'' |[[Ny Carlsberg Glyptotek]] |[[File:Paul Gauguin 076.jpg|100px]] |- |1888 |W. 260/269 S. 82 |''Sur l'Aven en amont de Pont-Aven'', ou 'La Prairie au bord de l'Aven'' ''War lez an Aven en argrec'h da Bont-Aven'', pe ''Ar prad war vord an Aven'' |[[Mirdi Pouchkin]], Moskov |[[File:A Meadow on the Banks of the Aven.jpg|100px]] |- |1888 |W. 261/268 S. 81 |''L'Aven en contrebas de la Montagne Sainte-Marguerite'' ''An Aven ouzh traoñ Menez Santez-Marc'harid'' |[[Bridgestone Museum of Art]], Tokyo |[[File:Paul Gauguin 013.jpg|100px]] |- |1888 |W. 262/275 S. 94 |''Pêcheurs bretons'' ''Pesketaerien vrezhon'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1888 Pêcheurs bretons.jpg|100px]] |- |1888 |W. 263/285 S. 95<ref>Er c'hin da W. 240/305, ''Portrait de Madeleine Bernard'', 1888.</ref> |''La Rivière blanche'', ou ''Paysage de Bretagne''<ref>Anv kozh.</ref> ''Ar stêr wenn'', pe ''Gweledva e Breizh'' |[[Museum of Grenoble]] |[[File:Gauguin-Rivière-blanche-Grenoble.jpg|100px]] |- |1888 |W. 264/300 S. 96 |''Pêcheur et baigneurs sur l'Aven'' ''Pesketaerien ha kouronkerien war vord an Aven'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1888 Pêcheur et baigneurs sur l'Aven.jpg|100px]] |- |1888 |W. 265/282 S. 97 |''Course de chiens dans la prairie'' ''Chas o redek er prad'' |[[Mirdi Thyssen-Bornemisza]] |[[File:Paul Gauguin - Chiens course dans un pré.jpg|100px]] |- |1888 |W. 266/276 S. 98 |''Crique en face du port de Pont-Aven'' ''Oufig a-dal da borzh Pont-Aven'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1888 Crique en face du port de Pont-Aven.jpg|100px]] |- |1888 |W. 267/277 |''Saule près de Pont-Aven'' ''Halegenn e-kichen an Aven'' |Dastumad prevez | |- |1888 |W. 268/278 |''Chemin en bas de Pont-Aven'' ''Gwenodenn e traoñ Pont-Aven'' |[[Ordrupgaard]], Denmark |[[File:Gauguin Chemin en bas de Pont-Aven.jpg|100px]] |- |1888 |W. 269/287 S. 101 |''La fenaison en Bretagne'' ''Ar foennadeg e Breizh'' |[[Mirdi Orsay]], Pariz |[[File:Gauguin La fenaison en Bretagne.jpg|100px]] |- |1888 |W. 271 S. 102 |''Le Champ Derout-Lollichon - III'' ''Park Derout-Lollichon - III'' ||[[Barber Institute of Fine Arts]], Birmingham University, UK |[[File:Attributed to Gauguin - A Landscape at Pont Aven, 1888.jpg|100px]] |- |1888 |W. 273/298 S. 104 |''Les jeunes lutteurs'', ou ''Enfants luttant - I'' ''Ar c'hourenerien yaouank'', pe ''Bugale o c'houren - I'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Jeunes Lutteurs.jpg|100px]] |- |1888 |W. 274/299 S. 105 |''Enfants luttant - II'' ''Bugale o c’houren - II'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1888 Enfants luttant II.jpg|100px]] |- |1888 |W. 275/297 S. 106 |''Jeunes baigneurs bretons'' ''Bretoned yaouank o kouronkañ'' |[[Kunsthalle, Hamburg]] |[[File:Paul Gauguin 009.jpg|100px]] |- |1888 |W. 276/283 S. 83 |''Les dindons à Pont-Aven'' ''Ar yer-Indez e Pont-Aven'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin - Truthähne - 1888.jpg|100px]] |- |1888 |W. 277/274 S. 107 |''Jeux d'oies'', ou ''Paysage aux canards'' ''C’hoarioù gwazi'', pe ''Dremmvro e houidi'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1888 Jeux d'oies.jpg|100px]] |- |1888 |W. 278/307 S. 108 |''Bretonne et oie au bord de l'eau'' ''Bretonez ha gwaz e-kichen an dour'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1888 Bretonne et oie au bord de l'eau.jpg|100px]] |- |1888 |W. 279/284 S. 109 |''Vache couchée au pied d'un arbre'', ou ''Vache accroupie'' ''Buoc’h en he gourvez e-harz ur wezenn'', pe ''Buoc'h puchet'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1888 Vache couchée au pied d'un arbre.jpg|100px]] |- |1888 |W. 280/286 S. 111 |'' Le Sabotier'' ''Ar botaouer'' |[[Musée des Beaux Arts de Pont-Aven]] |[[File:Gauguin 1888 Le Sabotier.jpg|100px]] |- |1888 |W. 282/310 S. 113 |''Marine avec vache'', ou ''Au-dessus du gouffre'' ''Morlivadenn gant ur vuoc’h'', pe ''A-us an islonk'' |[[Mirdi Orsay]], Pariz |[[File:Paul Gauguin 132.jpg|100px]] |- |1888 |W. 284/289 S. 116 |''La crique'', ou ''Rochers sur la côte bretonne'' ''An ouf'', pe ''Reier war aod Breizh'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Rochers sur la côte bretonne.jpg|100px]] |- |1888 |W. 285/288 S. 117 |''Rochers sur la côte'' ''Reier war an aod'' |[[Musée des Beaux Arts de Pont-Aven]] |[[File:Gauguin 1888 Rochers sur la côte.jpg|100px]] |- |1888 |W. 286/303 S. 118 |''La Vague'' ''Ar wagenn'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1888 La Vague.jpg|100px]] |- |1888 |W. 287/260 S. 119 |''Nature morte à l'estampe japonaise'' ''Habaskaenn he stampenn eus Japan '' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1888 Nature morte à l'estampe japonaise.jpg|100px]] |- |1888 |W. 288/312 S. 120 |''Nature morte aux fruits (dédicacée à Laval)'' ''Habaskaenn he frouezh (dediet da Laval)'' |[[Mirdi Pouchkin]], Moskov |[[File:Paul Gauguin 119.jpg|100px]] |- |1888 |W. 290/301 S. 122 |''La Fête Gloanec'' ''Gouel Gloaneg'' |[[Musée des Beaux-Arts d'Orléans]] |[[File:Paul Gauguin 115.jpg|100px]] |- |1888 |W. 291/261 S. 123 |''Pommes et bol'', ou ''Nature morte à l'ami Jacob'' ''Avaloù ha bolenn'', pe ''Habaskaenn evit ar c'heneil Jacob'' |Dastumad prevez, Bro-Suis |[[File:Paul Gauguin 114.jpg|100px]] |- |1888 |W. 292/262 S. 124 |''Bouquet de fleurs devant une fenêtre ouverte sur la mer'' ''Bokedoù bleuñv dirak ur prenestr a sko war ar mor'' |[[Mirdi Orsay]], Pariz |[[File:Gauguin 1888 Bouquet de fleurs devant la mer.jpg|100px]] |- |1888 |W. 293/311 S. 127 |''Nature morte aux trois petits chiens'' ''Habaskaenn he zri c’holen ki'' |[[Mirdi arz modern (New York)|Mirdi arz modern]], New York |[[File:Paul Gauguin - Still Life with Three Puppies.jpg|100px]] |- |1888 |W. 294/321 S. 126 |''Le Petit chat'', ou ''Le Petit chat aux trois pommes'' ''Ar c’hazhig'', pe ''Kazhig e dri aval'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1888 Le Petit chat.jpg|100px]] |- |1888 |W. 296/326 S. 133 |''Van Gogh peignant des tournesols'' ''Van Gogh o livañ bokedoù tro-heol'' |[[Van Gogh Museum]], Amsterdam |[[File:Paul Gauguin - Vincent van Gogh painting sunflowers - Google Art Project.jpg|100px]] |- |1888 (''c.'') |W. 297 S. 132 |''Autoportrait'' ''Emboltred'' |[[Mirdi Pouchkin]], Moskov |[[File:Self-portrait by Paul Gauguin, c. 1890, Pushkin Museum.JPG|100px]] |- |1888 |W. 298/327 S. 146 |''Madame Roulin'' ''An itron Roulin'' |[[Saint Louis Art Museum]], Missouri |[[File:Paul Gauguin - Madame Roulin.jpg|100px]] |- |1888 |W. 300/329 S. 144 |''Arlésiennes (Mistral)'' ''Arleadezed (Mistral)'' |[[Skol-uhel arzoù Chicago]] |[[File:Paul Gauguin 002.jpg|100px]] |- |1888 |W. 301/320 S. 143 |''La femme aux cochons, en pleine chaleur'', ou ''Dans le foin'' ''Maouez he moc’h, e barr ar wrez'', pe ''Er foenn'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Dans le foin.jpg|100px]] |- |1888 |W. 302/322 S. 140 |''Les laveuses à Arles - I (La Roubine du Roi)'' ''Ar gannerezed en Arle - I (La Roubine du Roi)'' |[[Mirdi arz modern (New York)|Mirdi arz modern]], New York City |[[File:Washerwomen at the Roubine du Roi Arles 1888 Paul Gauguin.jpg|100px]] |- |1888 |W. 303/325 S. 141 |''Les laveuses à Arles - II'' ''Ar gannerezed en Arle - II'' |[[Bilbao Fine Arts Museum]], Spagn |[[File:Washerwomen in Arles.jpg|100px]] |- |1888 |W. 304/317 S. 142 |''Vendanges à Arles'', ou ''Misères humaines'' ''Mendemoù en Arle'', pe ''Reuidigezh mab-den'' |[[Ordrupgaard]], Kopenhagen |[[File:Gauguin Misères humaines.jpg|100px]] |- |1888 |W. 305/318 S. 145 |''Café de Nuit, Arles'' ''Tavarn diouzh an noz, Arles'' |[[Mirdi Pouchkin]], Moskov |[[File:Paul Gauguin 072.jpg|100px]] |- |1888 |W. 306/316 S. 137 |''L'Allée des Alyscamps, Arles'' ''Alez an Alyscamps, Arles'' |Seiji Togo Memorial Yasuda Kasai Museum of Art, Tokyo |[[File:Lane at Alchamps, Arles 1888 Paul Gauguin.jpg|100px]] |- |1888 |W. 307/314 S. 138 |''Les Alyscamps'', ou ''Les Trois grâces au temple de Venus'' ''An Alyscamps'', pe ''An teir fulenn en azeuldi Gwener'' |[[Mirdi Orsay]], Pariz |[[File:Paul Gauguin 085.jpg|100px]] |- |1888 |W. 308/315 S. 139 |''Ferme à Arles'' ''Atant en Arles'' |[[Mirdi arz Indianapolis]] |[[File:Paul Gauguin, Ferme à Arles (1888).jpg|100px]] |- |1888 |W. 309/323 S. 136 |''Le Mas d'Arles'' ''Mas Arle'' |[[Nationalmuseum]], Stockholm |[[File:Paul Gauguin 043.jpg|100px]] |- |1888 |W. 310/324 S. 135 |''Paysage d'Arles avec buissons'' ''Maezioù en Arles gant strouezh'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Paysage d'Arles avec buissons.jpg|100px]] |- |1888 |W. 311(246)/319 S. 134(88) |''Les arbres bleus (Vous y passerez, la belle)'' ''Ar gwez glas (Tremen dre eno a reot, koantenn)'' |[[Ordrupgaard]], Kopenhagen |[[File:Gaugain Les arbres bleus.jpg|100px]] |- |1889 |W. 313 S. 148 |''L'atelier de Schuffenecker'' ''Stal-labour Schuffenecker'' |[[Mirdi Orsay]], Pariz |[[File:Paul Gauguin - Schuffenecker's Studio - Google Art Project.jpg|100px]] |- |1888 pe 1889 |W. 314/258 S. 155 |''Madame Alexandre Kohler'' ''An itron Alexandre Kohler'' |[[National Gallery of Art]], Washington, DC |[[File:Paul Gauguin 100.jpg|100px]] |- |1889 |W. 315 S. 156 |''La Belle Angèle'' ''Angèle gaer'' |[[Mirdi Orsay]], Pariz |[[File:Paul Gauguin 078.jpg|100px]] |- |1889 |W. 316 S. 157 |''Jeune Bretonne'' ''Bretonez yaouank'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1889 Jeune Bretonne.jpg|100px]] |- |1889 |W. 317 S. 200 |''Meyer de Haan'' |[[Mirdi arz modern (New York)|Mirdi arz modern]], New York |[[File:Gauguin Meyer de Haan.jpg|100px]] |- |1890 |W. 319 |''Mimi et son chat'' ''Mimi hag he c’hazh'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Mimi et son chat.jpg|100px]] |- |1889 pe 1890 |W. 320 S. 198 |''Nirvana, portrait de Jacob Meyer de Haan'' ''Nirvana, poltred Jacob Meyer de Haan'' |[[Wadsworth Atheneum]], Hartford, Connecticut |[[File:Paul Gauguin 092.jpg|100px]] |- |1889 |W. 321 S. 195 |''Bonjour Monsieur Gauguin - I'', ou ''Bonjour Monsieur Gauguins'' (''sic'') ''Ho temata Ao. Gauguin - I'', pe ''Ho temata Ao. Gauguins'' (''sic'') |[[Hammer Museum]], Los Angeles |[[File:Gauguin Bonjour Monsieur Gauguins.jpg|100px]] |- |1889 |W. 322 S. 196 |''Bonjour Monsieur Gauguin - II'' ''Ho temata Ao. Gauguin - II'' |[[National Gallery in Prague]] |[[File:Paul Gauguin 066.jpg|100px]] |- |1889 |W. 323 S. 199 |''Autoportrait-charge'', ou ''Autoportrait au Nimbe'' ''Emboltred-karg'', pe ''Emboltred e rod-heol'' |[[National Gallery of Art]], Washington, DC |[[File:Paul Gauguin - Self-Portrait with Halo and Snake.jpg|100px]] |- |1889 |W. 325 S. 153 |''Autoportrait à la mandoline'' ''Emboltred e vandolinenn'' |Dastumad prevez |[[File:PaulGauguin325.jpg|100px]] |- |1889 |W. 326 S. 149 |''Le Christ dans le Jardin des Olivers'' ''Ar C'hrist e Liorzh an Olivez'' |[[Norton Museum of Art]], West Palm Beach, Florida |[[File:Paul Gauguin - Christ and the Garden of Olives.jpg|100px]] |- |1889 |W. 327 S. 151 |''Le Christ jaune'' ''Ar C’hrist melen'' |[[Albright-Knox Art Gallery]], Buffalo, New York |[[File:Gauguin Il Cristo giallo.jpg|100px]] |- |1889 |W. 328 S. 150 |''Le Christ vert'', ou ''Calvaire Breton'' ''Ar C’hrist gwer'', pe ''Kalvar brezhek'' |[[Royal Museums of Fine Arts of Belgium]] |[[File:Paul Gauguin 028.jpg|100px]] |- |1889 |W. 329 S. 191 |''Jeanne d'Arc'', ou ''Jeune Bretonne au rouet'' ''Janed Ark'', pe ''Breizhadez yaouank he c'harr-nezañ'' |[[Van Gogh Museum]], Amsterdam |[[File:Jeanne d'Arc Paul Gauguin.jpeg|100px]] |- |1889 |W. 330 S. 194 |''Femme Caraïbe'' ''Maouez karibat'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Femme Caraibe.jpg|100px]] |- |1890-91 |W. 324 S. 152 |''Portrait de l'artiste au Christ jaune'' ''Emboltred e Grist melen'') |[[Mirdi Orsay]], Pariz |[[File:Gauguin portrait 1889.JPG|100px]] |- |1889 |W. 333 |''Eve bretonne - I'' ''Eva vreizhat - I'' |[[McNay Art Museum]], San Antonio, Texas |[[File:Gauguin Eve Bretonne.jpg|100px]] |- |1889 |W. 334 |''Eve bretonne - II'' ''Eva vreizhat - II'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1889 Eve bretonne II.jpg|100px]] |- |1889 |W. 335 S. 159 |''La Vie et la Mort'', ou ''Femmes se baignant'' ''Ar Vuhez hag ar Marv'', pe ''Maouezed o kouronkañ'' |[[Mohamed Mahmoud Khalil Museum]], Giza, Egypt |[[File:Gauguin 1889 La Vie et la Mort.jpg|100px]] |- |1889 |W. 336 S. 158 |''Ondine - I'', ou ''Dans les vagues'' ''Indina -I'', pe ''Er gwag'' |[[Cleveland Museum of Art]], Ohio |[[File:Dans les Vagues, by Paul Gauguin, Cleveland Museum of Art, 1978.63.jpg|100px]] |- |1889 |W. 337 |''Ondine - II'' ''Ondina - II'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1889 Ondine II.jpg|100px]] |- |1889 |W. 339 S. 160 |''Petit Breton nu'' ''Breizhad bihan en noazh'' |[[Wallraf-Richartz Museum]], Köln |[[File:Gauguin - Ein bretonischer Junge 1889.jpg|100px]] |- |1889 |W. 340 S. 189 |''Bretonnes près de la mer'' ''Breizhadezed tost d’ar mor'' |[[National Museum of Western Art]], Tokyo |[[File:Paul Gauguin 075.jpg|100px]] |- |1889 |W. 341 |''Petites Bretonnes devant la mer - II'' ''Breizhadezed vihan e-kichen ar mor -II'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1889 Petites Bretonnes devant la mer II.jpg|100px]] |- |1889 |W. 343 |''La Vachère'' ''Ar vugulez'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1889 La Vachère.jpg|100px]] |- |1889 |W. 344 S. 161 |''La Gardeuse de vaches'' ''Ar vugulez'' |[[Ny Carlsberg Glyptotek]], Kopenhagen |[[File:Paul Gauguin - Seated Breton Girl.jpg|100px]] |- |1889 |W. 345 S. 190 |''Fillettes au Pouldu'' ''Merc’hedigoù er Pouldu'' |Dastumad prevez |[[File:ZweiMädelsAmMeer (cropped).JPG|100px]] |- |1889 |W. 346 |''Enfance de Bretagne'' ''Bugeliezh e Breizh'' |[[Fukushima Prefectural Museum of Art]], Japan |[[File:Gauguin 1889 Enfance de Bretagne.jpg|100px]] |- |1889 |W. 347 S. 166 |''Le saule'' ''An halegenn'' |[[Nelson-Atkins Museum of Art]], Kansas City, Missouri |[[File:Paul Gauguin - Le saule (1889).jpg|100px]] |- |1889 |W. 349 S. 180 |''Ramasseuses de varech - II'' ''Bezhinerezed - II'' |[[Museum Folkwang]], Essen |[[File:Paul Gauguin 129.jpg|100px]] |- |1889 |W. 350 S. 163 |''Les faneuses'' ''Ar foennerezed'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1889 Les Faneuses.jpg|100px]] |- |1889 |W. 351 S. 164 |''Les meules jaunes'', ou ''La moisson blonde'' ''Ar gwrac'helloù melen'', pe ''An eostad melegan'' |[[Mirdi Orsay]], Pariz |[[File:Gauguin Die goldene Ernte - 1889.jpg|100px]] |- |1889 |W. 352 S. 162 |''Moisson en Bretagne'' ''Eost e Breizh'' |[[Courtauld Institute Galleries]], London |[[File:Paul Gauguin 050.jpg|100px]] |- |1889 |W. 353 S. 169 |''La barrière'' ''Ar gloued'' |[[Kunsthaus Zürich]] |[[File:Gauguin 1889 La Barrière.jpg|100px]] |- |1889 |W. 354 S. 172 |''Gardeuse de porcs'' ''Ar vaesaerez moc’h'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1889 Gardeuse de porcs.jpg|100px]] |- |1889 |W. 356 S. 171 |''Les Champs au bord de la mer'' ''Ar parkerier e-kichen ar mor'' |[[Nationalmuseum]], Stockholm |[[File:Berthe Morisot No jardim.jpg|100px]] |- |1889 |W. 357 S. 167 |''Les Saules (Paysage Breton)'', ou ''Paysage de Bretagne avec des vaches'' ''An haleg (Dremmvro breizhek)'', pe ''Dremmvro breizhek gant buoc'hed'' |[[National Gallery (Norway)]], Oslo |[[File:Paul Gauguin - Bretagnelandskap med kuer - Google Art Project.jpg|100px]] |- |1889 |W. 358 S. 170 |''La Couture'' ''O wriat'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1889 La Couture.jpg|100px]] |- |1889 |W. 359 S. 183 |''Sur la plage en Bretagne'' ''War an draezhenn e Breizh'' |[[National Gallery (Norway)]], Oslo |[[File:Gauguin Sur la plage en Bretagne.jpg|100px]] |- |1889 |W. 360 S. 177 |''Au-dessus de la mer'' ''A-us ar mor'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Au-dessus de la mer.jpg|100px]] |- |1889 |W. 361 S. 178 |''Le joueur de flageolet sur la falaise'' ''Ar soner fleütig war an tornaod'' |[[Mirdi arz Indianapolis]] |[[File:The Flageolet Player on the Cliff by Paul Gauguin.jpg|100px]] |- |1889 |W. 362 S. 184 |''La Plage au Pouldu'' ''Trezhenn ar Poulldu'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin1889 La Plage au Pouldu.JPG|100px]] |- |1889 |W. 363 S. 185 |''La côte de Bellangenay'' ''An aod e Bellangenay'' |Springfield Museum of Art, Ohio |[[File:Gauguin - Die Küste bei Bellangenay -1890.jpg|100px]] |- |1889 |W. 364 S. 179 |''La Maison isolée'' ''An ti digenvez'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1889 La Maison isolée.jpg|100px]] |- |1889 |W. 365 S. 174 |''La vache rouge'' ''Ar vuoc’h ruz'' |[[Los Angeles County Museum of Art]] |[[File:Gauguin - Die rote Kuh - 1889.jpg|100px]] |- |1889 |W. 367 S. 168 |''Petit Breton à l'oie'' ''Brezhon bihan e waz'' |Pierre Rosenberg, Pariz |[[File:Paul Gauguin 020.jpg|100px]] |- |1889 |W. 370/281 |''Vue sur Pont-Aven prise de Lezaven'' ''Gwel war Bont-Aven eus Lezaven'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Vue sur Pont-Aven prise de Lezaven.jpg|100px]] |- |1889 |W. 371 S. 186 |''Vue de la Plage de Bellanenay'' ''Gwel war draezhenn Bellangenay'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Vue de la Plage de Bellanenay.jpg|100px]] |- |1889 |W. 375 S. 203 |''Nature morte au vase en forme de tête'' ''Habaskaenn he lestr e stumm ur penn'' |[[Tehran Museum of Contemporary Art]] |[[File:Paul Gauguin 121.jpg|100px]] |- |1889 |W. 376 S. 204 |''Nature morte Ripipoint'' ''Habaskaenn e giz ar boentouriezh'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Nature morte Ripipoint.jpg|100px]] |- |1888 |W. 377/259 S. 201 |''Nature morte à l'éventail'' ''Habaskaenn hec'h aveler'' |[[Mirdi Orsay]] |[[File:Gauguin - Stilleben mit Fächer - 1889.jpg|100px]] |- |1889 |W. 378 S. 210 |''Nature morte à la comtesse de Ninial'', ou ''Nature morte au petit chien'', ou ''Fruits sur une table'' ''Habaskaenn he c'hontez Ninial'', pe ''Habaskadenn he c'hi bihan'', pe ''Frouezh war un daol'' |Dastumad prevez<ref>Laeret e 1970 hag adkavet ; e dalc'h polis Italia.</ref> |[[File:Gauguin Nature morte à la comtesse de Ninial.jpg|100px]] |- |1889 |W. 379 S. 209 |''Le Jambon'' ''Ar vorzhed-hoc'h'' |[[Phillips Memorial Gallery]], Washington, DC |[[File:Paul Gauguin 035.jpg|100px]] |- |1889 |W. 380 S. 202 |'' Nature morte aux oignons'' ''Habaskaenn hec'h ognon'' |[[Ny Carlsberg Glyptotek]], Kopenhagen |[[File:Still Life with Onion and Japanese Woodcut by Paul Gauguin, 1889 - Ny Carlsberg Glyptotek - Copenhagen - DSC09468.JPG|100px]] |- |1889 |W. 381 S. 206 |''Nature morte aux pêches'' ''Habaskaenn he fechez'' |[[Fogg Art Museum]], Cambridge, Massachusetts |[[File:Paul Gauguin 196.jpg|100px]] |- |1889 |W. 381bis/215 S. 207 |''Fruits dans une coupe'' ''Frouezh en ur volenn'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin 1888 Fruits dans une coupe.jpg|100px]] |- |1889 |W. 382 S. 208 |''Nature morte à la coupe'' ''Habaskaenn he c'hib'' |[[Virginia Museum of Fine Arts]], Richmond, Virginia |[[File:Gauguin 1889 Nature morte à la coupe.jpg|100px]] |- |1889 |W. 383 S. 192 |''L'Oie'' ''Ar waz'' |[[Musée des Beaux-Arts de Quimper]], France |[[File:Gauguin - L'Oie.jpg|100px]] |- |1888 pe 1889 |W. 384/291 S. 224 |''Autoportrait d"dié à Carrière'' ''Emboltred dediet da Garrière'' |[[National Gallery of Art]], Washington, DC |[[File:Paul Gauguin, Self-Portrait Dedicated to Carrière, 1888 or 1889, NGA 66418.jpg|100px]] |- |1889 |W. 385 S. 225 |''La Mère de l'artiste'' ''Mamm an arzour'' |[[Staatsgalerie Stuttgart]] |[[File:Gauguin La mère de l'artiste.jpg|100px]] |- |1890 |W. 386 S. 221 |''Le peintre Slewinski'' ''Al livour Slewinski'' ||[[National Museum of Western Art]], Tokyo |[[File:Gauguin Le peintre Slewinski.jpg|100px]] |- |1890 |W. 387 S. 223 |''Portrait de femme à la nature morte de Cézanne'' ''Poltred ur vaouez he habaskaenn diwar zorn Cézanne'' |[[Skol-uhel arzoù Chicago]] |[[File:Paul Gauguin 099.jpg|100px]] |- |1890 |W. 388 S. 222 |''Mr. Loulou'' ''An ao. Loulou'' |[[The Barnes Foundation]], Merion, Pennsylvania |[[File:Paul Gauguin Mr Loulou.jpg|100px]] |- |1890 |W. 389 S. 226 |''Ève exotique'' ''Eva a-vaez-bro'' |[[Pola Museum of Art]], Kanagawa, Japan |[[File:Gauguin 1890 Ève exotique.jpg|100px]] |- |1890 |W. 390 S. 227 |''Adam et Ève'', ou ''Le Paradis Perdu'' 'Adam hag Eva'', pe ''Ar baradoz kollet'' |[[Yale University Art Gallery]], New Haven, Connecticut |[[File:Gauguin Le Paradis perdu.jpg|100px]] |- |1889 pe 1890 |W. 392 |''Pêcheuses de Goémon'' ''Goumonaerezed'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Pêcheuses de Goémon.jpg|100px]] |- |1890 |W. 393 S. 235 |''Entrée de ferme'' ''Digor un atant'' |[[Staatliche Kunsthalle Karlsruhe]], Alamagn |[[File:Gauguin - Häuser in Le Pouldu - 1890.jpeg|100px]] |- |1890 |W. 394 S. 234 |''Le Toit bleu'', ou ''Ferme au Pouldu'' ''An doenn c'hlas'', pe ''Atant er Pouldu'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin Le Toit bleu.jpg|100px]] |- |1890 |W. 395 S. 231 |''La Maison du Pan-du'' ''Ti ar Pan-du'' |Dastumad prevez |[[File:Gauguin La Maison du Pan-du.jpg|100px]] |- |1890 |W. 396 S. 230 |'' La moisson au bord de la mer : Le Pouldu'' ''An eost war vord ar mor : Ar Pouldu'' |[[National Gallery]], London |[[File:Gauguin Les Foins.jpg|100px]] |- |1890 |W. 397 S. 228 |''Les meules'', ou ''Le champ de pommes de terre'' ''Ar gwrac'helloù'', pe ''Ar parkad avaloù-douar'' |[[National Gallery of Art]], Washington, DC |[[File:Gaugun - Heuhaufen in der Bretagne -1890.jpg|100px]] |- |1890 |W. 398 S. 233 |''Champs au Pouldu'', ou ''Paysage au Pouldu'' ''Parkeier er Pouldu'', pe ''Gweledva er Pouldu'' |[[National Gallery of Art]], Washington D.C. |[[File:Gauguin - Landschaft bei Le Pouldu - 1890.jpg|100px]] |- |1890 |W. 399 S. 232 |''Paysage du Pouldu'' ''Maeziad er Pouldu'' |Musée des beaux-arts de La Chaux-de-Fonds, Bro-Suis |[[File:Gauguin 1890 Paysage du Pouldu.jpg|100px]] |- |1889 |W. 405 S. 215 |''Pommes, poire et céramique'' ''Avaloù, ur berenn hag ur c'hroc'han'' |[[Fogg Art Museum]], Cambridge, Massachusetts |[[File:Paul Gauguin 116.jpg|100px]] |- |1889 pe 1895 |W. 530 S. 354 |''Double portrait d'enfants'' ''Daou boltred bugale'' |[[Ny Carlsberg Glyptotek]] |[[File:Gauguin - Bildnis zweier Kinder - 1890.jpg|100px]] |- |1890 |W. 401 S. 213 |''Oranges et citrons avec vue sur Pont-Aven'' ''Avaloù-orañjez ha sitroñs gant ur gwel war Bont-Aven'' |[[Museum Langmatt]], Baden, Bro-Suis |[[File:Gauguin Stillleben mit Fruchtschale und Zitronen.jpg|100px]] |- |1890 |W. 402 S. 214 |''Coupe de fruits et pichet devant la fenètre'' ''Kibad frouezh ha picher dirak ur prenestr'' |[[National Gallery]], Londrez |[[File:Gauguin 1890 Coupe de fruits et picher devant la fenètre.jpg|100px]] |- |1890 |W. 404 S. 211 |''Compotier sur une chaise de jardin'' ''Kibad war ur gador liorzh'' |[[Los Angeles County Museum of Art]] |[[File:Fruit Dish on a Garden Chair LACMA M.54.41.1.jpg|100px]] |- |1891 pe 1893 |W. 410 S. 238 |''Autoportrait à la palette'' ''Emboltred e livaoueg'' |Dastumad prevez |[[File:PaulGauguin410.jpg|100px]] |- |1890 pe 1891 |W. 412 S. 236 |''La Perte du pucelage'' ''Koll ar fleurenn'' |[[Chrysler Museum of Art]], Norfolk, Virginia |[[File:Paul Gauguin 136.jpg|100px]] |- |1891 |W. 413 S. 237 |''Olympia, copie d'après Manet'' ''Olympia, diwar skouer Manet'' |Dastumad prevez |[[File:Paul Gauguin - Copy of Manet's Olympia.jpg|100px]] |- |1893 (''c.'') |W. 415 S. 239 |''Autoportrait à l'idole'' ''Emboltred e idolenn'' |[[McNay Art Museum]], San Antonio, Texas |[[File:Gauguin Autoportrait à l'idole.jpg|100px]] |} ==Levrlennadur== *{{en}} Daniel Wildenstein : ''Gauguin: A Savage in the Making – Catalogue Raisonné of the Paintings'' (2 levrenn) ; Wildenstein Institute and Skira/Seuil, 2002 {{ISBN|978-8884911377}} — [https://wpi.art/2019/01/07/gauguin-a-savage-in-the-making/ En-linenn]. *{{it}} Gabriele Mandel Sugana] : ''L'opera completa di Gauguin'' ; Rizzoli, 2002 {{ISBN|978-88-17-27361-9}} ==Notennoù== {{Daveoù}} [[Rummad:Rolloù livadurioù|Gauguin]] [[Rummad:Livadurioù Paul Gauguin|Livadurioù Paul Gauguin]] j160xz0s7w1az2icyuoccuqg7oxzasv 0 160575 2094454 2046561 2024-04-26T05:32:10Z Kwamikagami 3049 wikitext text/x-wiki {| align="right" rules="all" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 0 0 1em 1em; border: 1px solid #999; border-right-width: 2px; border-bottom-width: 2px; background-color: #CEDAF2" ! colspan="3" style="background-color: #003399" | {| style="background: #003399" align="center" width="100%" | padding=15px| | style="background: #003399" align="center" width="100%" |<span style="font-size:2em; color:#fff;">'''Hygiea''' </span> [[Restr:Hygiea symbol (bold, white).svg|40px|⯚]] |- |} |- | bgcolor="black" colspan="2" align="center" | [[Restr:SPHERE image of Hygiea.jpg|frameless|center]] |- | colspan="2" | Hygiea |} '''(10) Hygiea''' ([[arouezioù steredoniezh|arouez]]: [[Restr:Hygiea symbol (bold).svg|16px|⯚]]) zo un [[asteroidenn]] eus [[Koskoriad an Heol]]<ref>[http://www.minorplanetcenter.net/db_search/show_object?object_id=10 ''Minor Planet Center'']</ref>. == Voir aussi == *[[Hygieia]] == Daveoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Asteroidennoù Koskoriad an Heol|Hygiea]] qw07ci5el5ymlzh2u6yfcwvujfpv4g2 0 168146 2094456 2087922 2024-04-26T08:19:57Z Fanchigo 14086 /* Deskrivadur hag implij */ wikitext text/x-wiki {{databox}} Ar '''PTRD-41''' (berradur an anv rusianek ProtivoTankovoye Ruzhyo Degtyaryova; Противотанковое однозарядное ружьё системы Дегтярёва образца 1941 года; "Degtyaryov arm enep-tank un tenn doare 1941") a vez graet eus ur fuzuilh enep-tankoù ijinet gant Vasily Degtyarev hag implijet adalek 1941 gant an [[Arme Ruz]] [[Unaniezh ar Republikoù Sokialour Soviedel|soviedat]] e-pad an [[Eil Brezel-bed]]. [[Restr:Finnish soldier with a captured PTRD-41 anti-tank rifle. Uuksujärvi, 3 September 1944. (32084521707).jpg|thumb|E 1944, ur soudard finlandat oc'h implij ur fuzuilh enep-tankoù PTRD-41 packet gantañ.|kleiz]] == Deskrivadur hag implij == Ar PTRD a oa un fuzuilh-vorailh un-tenn simpl da broduiñ ha da implijout. Daou zen a ranke bezañ war-dro evit hec'h implij abalamour d'he ment ha d'he fouez uhel (2.020 mm ha 17,4 kg). Kambret e oa evit kartouchennoù [[14.5 × 114 mm]], ur [[munision]] galloudus a c'helle toullañ aes tankoù alaman evel ar [[Panzer III]] hag ar c'hentañ tankoù doare [[Panzer IV]]. Adalek 1943 hag araokadennoù houarnaj ar c'hirri alaman, ne oa ket mui efedus evit toullañ hobregonoù an tankoù nevesoc'h. Gellet a rae bezañ implijet memestra evit tennañ a-dostoc'h war an hobregonoù kostez hag ar biskoulennoù. Gellet a rae bezañ tennet ivez en ur mod efedus war [[karbed biskoulet|karbedoù biskoulet]] pe [[kanol emlusker|kanolioù emlusker]]. 185.000 skouerenn eus ar PTRD a oa bet produet e fin 1942. == Liammoù diavaez == * ''[https://www.youtube.com/watch?v=dPr81rINVO0&list=PLAG2rDukZOZyxslo-H6PE1gyP3R7qyKXl&index=2 PTRS-41 & PTRD-41 - Le duo anti-char soviétique]'', war chadenn ''Maître Luger'', 08/06/2018 (gwelet d'ar 24/01/2024) <small>(galleg)</small> {{Porched:Armoù-tan}} [[Rummad:Armoù URSS]] [[Rummad:Armoù enep-tankoù]] [[Rummad:Armoù URSS an Eil Brezel-bed]] [[Rummad:Armoù-tan]] [[Rummad:Fuzuilhoù]] e74zwl45tasvekzpinjd7niu8cbo0lh 0 169345 2094447 2092114 2024-04-25T20:17:26Z Fanchigo 14086 wikitext text/x-wiki [[Restr:CascadeCartridgeIncLogo.png|thumb|Logo CCI.]] '''CCI''' (Cascade Cartridge Inc.), diazezet e Lewiston, [[Idaho]] ([[Stadoù-Unanet Amerika]]), a zo un embregerezh hag a brodu [[Munision|munisionoù]] [[Arm-tan|armoù-tan]] hiniennel hag emorsoù evit adkargañ anezhe. Krouet e oa bet e deroù ar bloavezhioù 1950. Perzh eo bremañ eus ar bodad merkoù ''The Kinetic Group'' renet gant ar strollad [[Vista Outdoor]], a zo ivez perc'henn war ar merkoù munisionoù [[Federal (munisionoù)|Federal]] ha [[Remington]]. == Produioù == CCI he doa krouet ar munision ''Mini-mag'' kentañ e 1963. Savet e oa bet ganti e 1975 ar ''Stinger'', ur gartouchenn [[.22 Long Rifle]] prim-tre e-touez ar re c'halloudusañ er c'halibr-se. Anavezet mat eo ar merk e bed ar [[sportoù tennañ]] hag implijet e vez he munisionoù gant meur a gleub tennañ. {{Porched:Armoù-tan}} [[Rummad:Embregerezhioù armoù-tan]] [[Rummad:Embregerezhioù SUA]] [[Rummad:Armoù-tan]] omazboo9d3zkmq2x1xa7wjletddut8r 0 169351 2094445 2093571 2024-04-25T20:13:08Z Fanchigo 14086 /* Daveeennoù */ wikitext text/x-wiki [[Restr:LogoRWS.jpg|thumb|Logo an embregerezh.]] '''RWS GmbH (Rheinisch-Westfälischen Sprengstofffabriken)''' zo un embregerezh [[Alamagn|alaman]] [[Munision|munisionoù]] chase, [[biatlon]] ha [[sportoù tennañ]] diazezet e [[Fürth]] ([[Bavaria]]). == Istor == E 1855 e krogas Heinrich Utendoerffer da sevel emorsoù en e labourva e [[Nürnberg]]. E 1889 e voe adprenet e stal gant an embregerezh '''Rheinisch Westfälische Sprengstoff-Actien-Gesellschaft''' ha savet un uzin e Fürth, nepell alese.<ref name=":0">{{Fr}} ''[https://rws-ammunition.com/fr/marque/la-marque-rws La marque RWS]'' war lec'hienn an embregerezh (lennet d'an 31/12/2023)</ref> Da vare ar [[Brezel-bed kentañ|Brezel-bed Kentañ]] e teuas RWS da vezañ ur produer emorsoù a bouez. [[Restr:.22 lfB RWS.jpg|kleiz|thumb|Ur voestad giz kozh kartouchennoù [[.22 Long Rifle]] produet gant RWS.]] E 1931 e voe adprenet gant Dynamit Nobel AG. Daou [[Kalibr (armoù-tan)|galibr]] kartouchennoù chase evit ar fuzuilhoù [[Gewehr 98]] a voe ijinet gant August Schüler ha produet gant RWS adalek ar bloavezhioù 1930 : ar [[6,65 x 68 RWS]] hag an [[8 x 68 S]]. Bombezet e voe an uzinoù en [[Eil Brezel-bed]] abalamour ma produe RWS kartouchennoù evit an [[Wehrmacht|arme alaman]]. Nebeud a zistruj a voe avat hag e kendalc'has ar produiñ betek 1945. Abaoe fin ar brezel e vez produet kartouchennoù chase ha tennañ gant RWS. Perzh eo bremañ eus ar strollad [[Beretta Holding]]. Ar strollad RWS GmbH a brodu munisionoù dindan anvioù merkoù all ([[Geco (munisionoù)|Geco]], Rottweil) pe reduered-son evit an armoù dindan ar merk Hausken.<ref>{{En}} [https://www.rws-technology.com/en/ Pajenn ar strollad RWS GmbH] (lennet d'an 31/12/2023)</ref> == Uzin Fürth-Stadel == War-dro 1500 den a labour bremañ evit an embregerezh e Fürth. 100 devezh-arat eo gorread al lec'h-produiñ-se. 35 [[stand tennañ]] a gaver war al lec'h da esaeañ ar munisionoù produet.<ref name=":0" /> == Produioù == === Kartouchennoù skoet war o zro === * Kartouchennoù e [[.22 Long Rifle]] (al liveoù-resisted zo roet hervez roadennoù ar merk<ref>{{Fr}} Hervez al levrig-bruderezh ''[https://rws-ammunition.com/fr/service/telechargements/brochure-rws-munitions-de-tireur#c1226 Brochure sur les munitions de tireurs]'' (lennet d'an 12/04/2024)</ref>) : ** Kartouchennoù sportoù tennañ uhel-tre o resisted : ''R100, R50, Special Match'' ** Kartouchennoù sportoù tennañ uhel o resisted : ''Rifle Match S, Rifle Match, Pistol Match, Pistol Match SR'' ** Kartouchennoù sportoù tennañ o resisted etre : ''Target Rifle, Target Pistol'' ** Kartouchennoù sportoù tennañ izeloc'h o resisted : ''Club, Auto'' ** Kartouchennoù chase : ''Z Lang, Subsonic HP, High Velocity, High Velocity HP'' * Kartouchennoù chase e [[.22 WMR]] : ''22 Magnum SP, 22 Magnum FMJ'' === Kartouchennoù skoet en o c'hreiz === == Sponsoring == Gant ar merk e vez pourvezet ha sponsorizet sportourien pe skipailhoù tennañ, en o zouez<ref>{{Fr}}''[https://rws-ammunition.com/fr/marque/wall-of-fame Wall of fame]'' war lec'hienn ar merk (lennet d'an 31/12/2023)</ref> : * skipailh broadel tennañ Frañs * skipailh broadel tennañ Hungaria * skipailh broadel pistolenn Breizh-Veur * skipailh broadel biathlon Suis * kevredad broadel tennañ Suis * kevredad broadel tennañ Alamagn == Daveeennoù == <references />{{Porched:Armoù-tan}} [[Rummad:Embregerezhioù armoù-tan]] [[Rummad:Embregerezhioù Alamagn]] [[Rummad:Armoù-tan]] t2ryyipb6vj3qsowoz7ky40viswdwcd 0 169771 2094442 2090218 2024-04-25T19:57:05Z InternetArchiveBot 61915 O saveteiñ 2 mammenn hag o tikedenniñ 0 evel marv.) #IABot (v2.0.9.5 wikitext text/x-wiki Diazezet eo '''rummatadur pobladoù kentidik Norzhamerika''' — da lavaret eo [[Kanada]] (kod ISO 3166 : CA)<ref>{{en}} {{es}} {{fr}} {{ru}} {{cite web |url=https://www.iso.org/obp/ui#search |title=ISO 3166 (''Country codes'')|accessdate=10/01/2024}}</ref>, [[Greunland]] (GL), rann hanternozel [[Mec'hiko]] (MX) ha [[Stadoù-Unanet Amerika]] (US) — war rannvroioù [[sevenadur]]el, war an [[douaroniezh]] hag ar [[yezhoniezh]]. [[Denoniezh|Denoniourion]] o deus termenet meur a rannvro sevenadurel o harzoù kemm-digemm ; kenemglev zo evit o degemer, gant un nebeud arlivioù. Dre vras ez eo bet termenet ar rannvroioù-se hervez al lec'h ma veze an [[Amerindianed]] o vevañ da vare an darempredeoù kentañ gant [[Europa (kevandir)|Europiz]] hag [[Afrika|Afrikiz]] er {{XVvet kantved}}. Dre o annezioù orin e vez rummataet ar pobladoù a zo bet rediet da zivroañ gant [[Stad]]où. Lod pobladoù a gaver e meur a rannvro sevenadurel. [[Tudouriezh|Tudourion]] o deus rummataet pobladoù amerindian CA hag SUA dre 10 rannvro douaroniel a ziskouez perzhioù sevenadurel boutin, alese an anv "rannvroioù sevenadurel"<ref>{{en}} {{cite web |url=https://web.archive.org/web/20131104204827/http://www.civilization.ca/cmc/exhibitions/tresors/ethno/etb0170e.shtml |title=''Gateway to Aborigenal Heritage''|accessdate=10/01/2024}}</ref>. Lod gouizieion a vod ar Bladenn hag an Diazad Meur en ur rannvro a anvont ''Intermontane West'' ("Ar C'horn^g etre ar menezioù") e [[saozneg]] ; lod a rann ar C'hompezennoù etre ''Prairie'' ("Pradenn") ha ''Great Plains'' ("Kompezennoù Meur") ; lod arall a ziforc'h etre pobladoù [[Lennoù Meur Amerika]] (''Great Lakes'') ha re Koadegi ar Biz (''Northeastern Woodlands''). ---- {| align="center" |- ! Stadoù CA !! Stadoù SUA |- |[[File:Political map of Canada.svg|400px|Stadoù CA]] |[[File:Map of USA with state names 2.svg|520px|Stadoù SUA]] |} ---- {| align="center" |- ! colspan="2" | An dek rannvro sevenadurel |- |[[File:North American cultural areas.png|300px|center|Rannvroioù sevenadurel ar pobladoù norzhamerikan da vare an darempredoù kentañ]] | <poem> {{legend|#75b7b8|Arktik}}{{legend|#c5daa6|Izarktik}} {{legend|#66a1c2|Aodoù ar Gwalarn}}{{legend|#dfa4b7|California}} {{legend|#b2734f|Pladenn ar Gwalarn}}{{legend|#ea8245|Diazad Meur}} {{legend|#fbee84|Kompezennoù Meur}}{{legend|#81a855|Biz}} {{legend|#cacb49|Gevred}}{{legend|#f2c34a|Mervent}} </poem> |} ---- *E saozneg ez eo chomet anvioù ar pobladoù er pennad-mañ pa n'eus bet kavet stumm brezhonek testeniekaet ebet ; lod anvioù zo bet lakaet e yezh ar boblad etre krommelloù pa'z eus bet tro da ober, da skouer : '''Sioux''' (''Očhéthi Šakówiŋ'') ; lod pobladoù o deus meur a anv, a zo meneget etre sonnelloù, da skouer : '''Dakelh''' [Carrier]. *Kalz pobladoù a yeas da get a-c'houde donedigezh Europiz : aloubet o bro, lazhet gant kleñvedoù estren, lazhadeget, harluet dre ar sklaverezh er {{XVIIvet kantved}} hag an {{XVIIIvet kantved}}. *Kalz pobladoù a voe divroet dre an [[naetaat kenelel] hag ar [[gouennlazh]] anvet ''Indian Removal Act'' (IRA, {{deiziad|28|Mae|1830}}), "Lezenn a-zivout deportadeg an Indianed", adalek 1830 betek [[1847]] ; merket eo bet bro orin pep poblad pa'z eo bet gallus gober. ==Arktik== Er rannvro arktikel emañ Greunland. Lod pobladoù zo e [[Rusia]] (RU) ivez. [[File:Inuit-Kleidung 1.jpg|thumb|upright 1.4|Maouezed inughuit]] [[File:Siberian-eskimo-Nabogatova-.PNG|thumb|upright 1.4|Maouez yupik e Siberia]] <poem> '''♦ Heninuit''', sevenadurioù [[ragistor]]el (-4450 → 1500) : US-[[Alaska|AK]] ; GL ; CA ; [[RU]] *Sevenadur rUS-AK-Dorset (-4450 → -400) : Arktik ar Reter *Hengoun arktikel ar binvioùigoù, sevenadur ragistorel (-2500) : [[Strizh-mor Bering]] *Sevenadur Saqqaq (-2500 → -800) : GL *Sevenadur ''Independence I'' (-2400 → -1800) ; GL ; CA (biz) *Sevenadur Groswater (-800 → -200) : [[Labrador]] ; [[Nunavik]] *Sevenadur ''Independence II'' (-800 → -1) : GL ; CA (biz) *Sevenadur Dorset (-500 → 1500) : CA, US-AK '''♦ Aleout''' (''Unangax̂'') : RU ([[Ledenez Kamtchatka]]) ; US-AK ([[Inizi an Aleouted]]) '''♦ Inuit''' (''Inupiat'') : CA ; GL ; RU ; US-AK *Sevenadur Thule, ur sevenadur heninuit (-900 → 1500) : CA ; GL ; US-AK **Sevenadur Birnirk, sevenadur heninuit (500 → 1100) : US-AK *Inuit GL **Kalaallit : kornôg **Avanersuarmiut (''Inughuit'') : [[Nunavut|NU]] **Tunumiit (''Iivit'') : reter *Inuvialuit : rann gornôgel an Arktik kanadian *Iñupiat : US-AK (norzh ha gwalarn) '''♦ Youpik''' (''Youp'ik'') : RU ; US-AK *Alutiiq (''Sugpiaq'') [Youpiked ar [[Meurvor Habask]]] : US-AK (su)<ref>Aodoù Prince William Sound ha Kenai Peninsula.</ref> *Youpik Alaska : US-AK (kornôg-kreiz) **Koup'ik : US-AK (kêrioù Hooper Bay ha Chevak) **Koup'ig Nunivak : Nunivak Island *Youpik Siberia : RU (reter-pellañ) ; US-AK (St. Lawrence Island) **Chaplino : Siberia (kreiz) **Naukan (Нывуӄаӷмит ''Nyvukagmit'') : [[Rannvro Emren Chukotka]]<ref>Etre Kamtchatka ha strizh-mor Bering.</ref> **Sirenik : Siberia </poem> ==Izarktik== [[File:Akaithco and son.jpg|thumb|upright 1.4|Akaitcho, penn ar boblad T'satsąot'ınę, hag e vab (1821)]] [[File:Dogrib tipis.jpg|thumb|upright 1.4|Kamp ''Tłı̨chǫ'' war ribl Slave Lake (1907)]] <poem> '''♦ Ahtnaed''' ('‘Atnahwt’aene'') : US-AK (su)<ref>Bro ar stêr Copper River.</ref> '''♦ Anishinaabe''' : Lennoù Meur Amerika e CA ha SUA<ref>Neuze en o c'haver ivez e rannvroioù sevenadurel ar C'hompezennoù meur hag ar Biz.</ref> *Oji-Cree] (Anishinini, Severn Ojibwa) : CA-[[Manitoba|MB]], [[Ontario|ON]] *Ojibwa (Chippewa, Ojibwe) : CA-MB, ON ; US-[[Minnesota|MN]] '''♦ Atikamekw''' : CA-[[Québec|QC]] '''♦ Carcross/Tagish''' : CA-YT '''♦ Chipewyan''' : CA (kornôg) ; US-AK (diabarzh) '''♦ Cree''' : CA (kreiz ha kornôg) ; US-[[North Dakota|ND]] '''♦ Dakelh''' [Carrier] : CA-[[British Columbia|BC]] *Babine : CA-BC *Wet'suwet'en : CA-BC '''♦ Dane-zaa''' [Beaver, Doig River] : CA-[[Alberta|AB]], BC '''♦ Deg Hit’an''' (''Deg Xinag'', ''Degexit’an'', ''Kaiyuhkhotana'') : US-AK '''♦ Dena'ina [Tanaina] : US-AK '''♦ Gwich'in''' [Kutchin, Loucheaux] : CA-[[Yukon|YT]] ; US-AK '''♦ Holikachuk''' : US-AK '''♦ Hän''' : CA-YT ; US-AK '''♦ Innu''' [Montagnais] : CA-QC ; Labrador '''♦ Kaska Dena''' [Nahane] : CA-BC (norzh), YT (su) '''♦ Kolchan''' (''Dichinanek' Hwt'ana'') [Upper Kuskokwim] ; US-AK (su) '''♦ Koyukon''' : US-AK (aod kornôgel) '''♦ Naskapi''' : CA-QC (norzh) ; Labrador '''♦ Sahtú''' [North Slavey, Bearlake, Hare, Mountain] : CA-[[Northwest Territories|NT]] '''♦ Sekani''' : CA-BC '''♦ Slavey''' (''Awokanak'', ''Deh Gah Got'ine'', ''Deh Cho'') : CA-AB, BC '''♦ T'satsąot'ınę''' [Yellowknives] : CA-NT '''♦ Tahltan''' : CA-BC '''♦ Tanacross''' : CA-YT '''♦ Tanana''' : CA-YT '''♦ Tlicho''' (''Tłı̨chǫ'') [Dogrib] : CA-NT '''♦ Tsetsaut''' (''Jits'aawi'', ''Wetaŀ'', ''Wetaɬ'')<ref>Da get ez eo aet ar boblad e deroù an {{XXvet kantved}}.</ref> : CA-BC ; US-AK<ref>Portland Canal, en div Stad.</ref> '''♦ Tŝilhqot’in''' [Chilcotin] : CA-BC '''♦ Tutchone''' : CA-YT </poem> ==Aodoù ar Gwalarn== {| width="100%" |- valign="top" | <poem> '''♦ Alsea''' : [[Oregon|OR]] '''♦ Chehalis''' (''Ts-a-lis'', ''Chi-ke-lis'') : US-[[Washington (stad)|WA]] '''♦ Sts'Ailes''' : CA-BC (Fraser Valley) '''♦ Chimakum''' (''Aqokúlo'') : US-WA<ref>Da get ez eo aet ar boblad e [[1902]].</ref> '''♦ Chetco''' : US-[[Kalifornia|CA]] '''♦ Chinook''' : US-OR, WA (stêr [[Columbia (stêr)|Columbia]]) '''♦ Clatsop''' : US-OR '''♦ Comox''' : CA-BC<ref name="VI">[[Enez Vancouver|Vancouver Island]].</ref> '''♦ Coos''' [Hanis] : US-OR '''♦ Coquille''' [Ko-Kwel] : US-OR '''♦ Cowichan''' (''Quw’utsun'') : CA-BC<ref name="VISMG">Vancouver Island ha [[Strizh-mor Georgia|Strait of Georgia]].</ref> *Quwutsun *Somena *Quamichan '''♦ Cowlitz''' : US-WA '''♦ Duwamish''' (''Dxʷdəwʔabš'') : US-WA '''♦ Eyak''' (''ʔi·ya·ɢdəlahɢəyu·'') : US-AK '''♦ Galice''' (''Taltushtuntede'', ''Tal-tvsh-dan-ni'') : US-OR '''♦ Gitxsan''' [Gitksan] : CA-BC '''♦ Haida''' (''X̱aayda'', ''X̱aadas'', ''X̱aad'', ''X̱aat'') : CA-BC ; US-AK '''♦ Haisla''' (''Xa’islak’ala'') : CA-BC *Haihai *Kimsquit *Kitimaat *Kitlope '''♦ Heiltsuk''' (''Haíɫzaqv'') [Bella Bella]<ref>Pritzker 2000, p. 66.</ref> : CA-BC '''♦ Hoh''' [Chalá·at]] : US-WA '''♦ Kalapuya''' [Tfalatim, Yamel, Yaquina, Yoncalla] : US-OR *Kalapuya ar C'hreiz **Ahantchuyuk **Ampinefu [Marys River] **LUS-AKmiut **Mohawk **Santiam *Kalapuya an Norzh **Tfalati [Atfalati] **Tualatin **Yamhill [Yamel] *Kalapuya ar Su [Yonkalla] '''♦ Klallam''' (''Nəxʷsƛ̕áy̕əm̕'') : US-WA<ref>[[Ledenez Olimpek|Olympic Peninsula]].</ref> '''♦ Kwalhioqua''' [Willapa]] : US-WA '''♦ Kwakwa̱ka̱ʼwakw''' [Kwakiutl] : CA-BC<ref name="VI" /><ref>[[Inizi Discovery|Discovery Islands]]</ref> *Koskimo *'Namgis *Laich-kwil-tach [Euclataws, Yuculta] '''♦ Lekwungen''' (''Lək̓ʷəŋən'') [Songhees] : CA-BC<ref name="VI" /> '''♦ Lummi''' : US-WA '''♦ Makah''' : US-WA </poem> | <poem> '''♦ Muckleshoot''' : US-WA '''♦ Musqueam''' (''xʷməθkʷəy̓əm'') : CA-BC '''♦ Nisg̱a’a Lisims''' ; CA-BC '''♦ Nisqually''' (''Dxʷsq̓ʷaliʔabš'') : US-WA '''♦ Nooksack''' (''Noxws’áʔaq'') : US-WA '''♦ Nuu-chah-nulth'''<ref name="VI" /> '''♦ Nuxalk''' (''Nuxalkmc'') [Bella Coola]<ref>{{en}} [https://web.archive.org/web/20130224071101/http://www.nuxalknation.org/content/blogcategory/16/40 ''Nuxalk''].</ref> : CA-BC '''♦ Pentlatch''' [Puntledge] : CA-BC<ref name="VISMG" /> '''♦ Puyallup''' (''Spuyaləpabš'') : US-WA '''♦ Quileute''' : US-WA '''♦ Quinault''' : US-WA '''♦ Saanich''' (''W̱sáneć'') : CA-BC<ref name="VISMG" /> '''♦ Samish''' (''Xws7ámesh'') : US-WA '''♦ Sauk-Suiattle''' (''Saʔqʷəbixʷ-suyaƛ̕ʔbixʷ'') [Sah-Ku-Me-Hu] : US-WA '''♦ Shíshálh''' : CA-BC (Strait of Georgia) '''♦ Shistakwasta''' [Shasta Costa] : US-OR '''♦ Shoalwater Bay''' : US-WA '''♦ Siletz''' : US-OR '''♦ Siuslaw''' : US-OR '''♦ Skagit''' (''Sqaǰətabš '') : US-WA '''♦ Skokomish''' : US-WA '''♦ Snohomish''' : US-WA '''♦ Snoqualmie''' (''Sdukʷalbixʷ'') : US-WA '''♦ Snuneymuxw''' : CA-BC<ref name="VI" /> '''♦ Spokane''' : US-WA '''♦ Squamish''' (''Skwxwu7mesh'') [Sko-ko-mish] : CA-BC<ref name="VI" /> '''♦ Squaxin Island Tribe''' : US-WA '''♦ Stillaguamish''' (''Stuləgʷabš'') : US-WA '''♦ Stó꞉lō''' [Staulo, Stahlo] : CA-BC *Kwantlen *Katzie '''♦ Steilacoom''' [Stelakubalish] : US-WA<ref name="XIX" /> '''♦ Suquamish''' (''Xʷsəq̓ʷəb'') : US-WA '''♦ Swinomish''' (''Swədəbš'') : US-WA '''♦ T'Sou-ke''' : CA-BC<ref name="VI" /> '''♦ Tait''' (''Te-it''): CA-BC '''♦ TUS-AKelma''' [Dagelma] : US-OR '''♦ Talio''' : US-OR '''♦ Tillamook''' : US-OR '''♦ Tla'amin''' : CA-BC '''♦ Tlatlasikoala''' [Tlatlasikwala] : CA-BC<ref name="VI" /> '''♦ Tlingit''' [Lingit] : US-AK '''♦ Tolowa''' (''Taa-laa-wa Dee-ni’'') : US-CA, OR '''♦ Tsimshian''' (''Ts’msyan'', ''Tsm'syen'') : CA-BC ; US-AK '''♦ Tsleil-Waututh''' (''Səlilwətaɬ'') [Burrard] : CA-BC '''♦ Tulalip''' (''Dxʷlilap'') : US-WA '''♦ Tututni''' [Rogue River] : US-OR '''♦ Twana''' (''Təwəʔduq'') : US-WA '''♦ Tzouk-e''' [Sooke] : CA-BC<ref name="VI" /> '''♦ Umpqua''' : US-OR '''♦ Wuikinuxv''' [Owekeeno, Rivers Inlet] : CA-BC </poem> |} <gallery mode="packed" heights="220px"> Chimakum woman.jpg|Maouez chimakum, kent 1902 Hoh woman named Minnie Cole poses outside near water, Hoh Indian Reservation, Washington, 1905.png|Maouez hoh, 1905 Jennie, a Rogue River Indian who crafted the dress worn in this iconic Peter Britt portrait.JPG|An it. Oscharwasha, maouez takelma, kent 1900 Edward S. Curtis Collection People 010.jpg|Paotrig twana, 1913 </gallery> ==California== '''''Notenn :''' ne glot ket rik rannvro sevenadurel California gant harzoù ar Stad a-vremañ ; meur boblad er reter war an harzoù gant [[NevadaNV]] a vez rummataet en Diazad Meur, ha lod en norzh war an harzoù gant Oregon a vez rummataet er Bladenn.''<ref>Pritzker 2000, p. 112.</ref> ---- {| width="100%" |- valign="top"} | <poem> '''♦ Cahuilla''' : gevred '''♦ Chumash''' : aod ar c'hreiz *Barbareño (''Šmuwič'') *Cruzeño [Isleño] *Inezeño (''Samala'') *Obispeño (''Tiłhini'') *Purisimeño *Ventureño (''Mitsqanaqa'n'') '''♦ Chilula''' : gwalarn '''♦ Chimariko''' : gwalarn<ref>Aet da get e 1900.</ref> '''♦ Cupeño''' : su '''♦ Eel River Athapaskan''' : gwalarn *Lassik (''Las'-sik'')<ref>Anv o fenn diwezhañ.</ref> *Mattole [Bear River] *Nongatl *Sinkyone *Wailaki [Wai-lakki] '''♦ Esselen''' : kreiz-kornôg '''♦ Hoopa''' (''Natinixwe'') [Hupa] : gwalarn *Tsnungwe (''Tse:ningxwe'') '''♦ Juaneño''' (''Acjachemen'') : gevred '''♦ Karuk''' : gwalarn '''♦ Kato''' [Cahto] : gwalarn '''♦ Kitanemuk''' : kreiz-su '''♦ Kumeyaay''' ('''Iipai-Tiipai'') [Diegueño, Kumiai] : su ; MX an norzh '''♦ La Jolla complex''' : gevred ; [[Kalifornia-Izel|Baja California]] (gwalarn)<ref>Sevenadur ragistorel (e-tro -8000 → 500).</ref> '''♦ Luiseño''' (''Payómkawichum'') : gevred '''♦ Maidu''' : kreiz-norzh *Konkow *Mechoopda *Nisenan [Southern Maidu] '''♦ Miwok''' : kreiz '''♦ Mono''' : kreiz ; US-NV (mervent) '''♦ Ohlone''' [Costanoan] : norzh (San Francisco Bay) *Awaswas [Santa Cruz Costanoan] *Chalon [Soledad] *Chochenyo [East Bay Costanoan] *Karkin [Carquin] *Mutsun [San Juan Bautista Costanoan] *Ramaytush [San Francisco Costanoan] *Rumsien [Carmel, Carmeleno, Rumsen] *Tamyen [Santa Clara Costanoan] *Ramaytush **Yelamu '''♦ Pauma Complex''' : su<ref>Sevenadur ragistorel (e-tro -8200 → -4200).</ref> </poem> | <poem> '''♦ Pit River Tribe''' : biz *Ajumawi [Achomawi, Achumawi, Ahjumawi] *Aporige *Astarawi *Atsugewi *Atwamsini *Hammawi *Hewisedawi *Ilmawi *Itsatawi *Kosalektawi *Madesi '''♦ Pomo''' : gwalarn ha kreiz '''♦ Salinan''' (''Te'po'ta'ahl'') : aodoù ar c'hreiz *Antoniaño *Migueleño '''♦ Serrano''' (''Taaqtam'') : su '''♦ Shasta''' : gwalarn *Konomihu *Okwanuchu '''♦ Tataviam''' : su '''♦ Tolowa''' (''Taa-laa-wa Dee-ni’'') : gwalarn '''♦ Tongva''' [Gabrieleño, Fernandeño] : aodoù ar su '''♦ Tübatulabal''' : kreiz-su '''♦ Wappo''' (''Micewal'') : kreiz-norzh '''♦ Whilkut''' (''Xwiy¬q'it, Xwe:ył-q'it, Xoył-q'it'') : gwalarn '''♦ Wintun''' : gwalarn *Nomlaki : tu kreiz *Patwin : tu su **Suisun *Wintu : tu norzh '''♦ Wíyot''' : biz '''♦ Yana''' : [[Sierra Nevada (Stadoù-Unanet)|Sierra Nevada]] (norzh) *Yahi : Sierra Nevada (su) '''♦ Yokuts''' : kreiz ha su *Chukchansi *Northern Valley Yokuts *Tachi '''♦ Yuki''' [Yukiah] : gwalarn *Huchnom ("E-maez ar Saonenn") *Ukohtontilka ("Tud ar Meurvor") *Ukomno'om ("Tud ar Saonenn") '''♦ Yurok''' (''Yurúkvaarar'', ''Yuru Kyara'') : gwalarn </poem> |} <gallery mode="packed" heights="180px"> Cahto woman curtis.jpg|Maouez kato, 1924 Suscol Intertribal Council 2015 Pow-wow - Stierch 31.jpg|Maouez pomo, 2015 Tongva woman.jpg|Maouez tongva, 1905 Edward S. Curtis Collection People 080.jpg|Maouez wappo, e-tro 1900 Edward S. Curtis Collection People 069.jpg|Maouez yokuts chuckchansi, e-tro 1900 YukiTribe.jpg|Indianed Yuki, e-tro 1858 </gallery> ==Pladenn ar Gwalarn== <gallery mode="packed" heights="373px">Salish-men-tipis-1903.jpg|'''Ur c'hamp salish e Montana, 1903'''</gallery> ---- {| width="100%" |-valign="top" | ===Chinook=== <poem> '''♦ Clackamas''' : US-OR '''♦ Clatsop''' (''Lā'k!ēlak'') : US-OR '''♦ Kathlamet''' : US-WA '''♦ Multnomah''' : US-OR '''♦ Wasco-Wishram''' : US-OR ; US-WA '''♦ Watlata''' [Cascade Indians] : US-WA </poem> ===Salish an diabarzh=== <poem> '''♦ Chelan''' : US-WA '''♦ Entiat''' (''Sintia'tkumuk'') : US-WA '''♦ Flathead''' : US-[[Idaho|ID]], [[Montana|MT]] *Salish (''Séliš u Ql̓ispé'') **Bitterroot Salish *Kootenai (''K̓upawiȼq̓nuk'')) '''♦ Kalispel''' [Pend d'Oreilles] : US-MT, WA '''♦ In-SHUCK-ch''' [Lower Lillooet] : CA-BC '''♦ Lil'wat''' (''Líl̓watǝmx)'') : CA-BC '''♦ Methow''' : US-WA '''♦ Nespelem''' : US-WA '''♦ Nlaka'pamux''' [Thompson Salish] : CA-BC '''♦ Nicola''' : CA-BC<ref>Eus ar penn N'kwala Hwistesmetxe'qen "Grizzly tremenant" (~1782 – ~1865) e teu anv ar boblad.</ref> '''♦ Sanpoil''' (''Nesilextcl'n'') : US-WA '''♦ Secwépemc''' [Shuswap] : CA-BC '''♦ Sinixt''' [Arrow Lakes Indians, Senjextee]<ref>{{en}} {{cite web|url=https://sinixt.org/about-sinixt/ |title=''Autonomous Sinixt''|accessdate=10/01/2024}}</ref> : CA-BC, US-ID, US-MT '''♦ Sinkiuse''' (''.tskowa'xtsEnux'', ''.skowa'xtsEnEx'') [Sinkiuse-Columbia] : US-WA '''♦ Spokane''' : US-WA<ref>{{en}} {{cite web|url=https://www.spokanetribe.com/history/ |title=''Spokane Tribe of Indians''|accessdate=10/01/2024}}</ref> '''♦ Skitswish''' (''Schi̲tsu'umsh'') [Coeur d'Alene] : US-ID, MT, WA '''♦ Syilx''' [Okanagan] : CA-BC ; US-WA '''♦ St'at'imc''' [Upper Lillooet] : CA-BC '''♦ Wenatchi''' (''Šnp̍əšqʷáw̉šəxʷi'', ''Np̓əšqʷáw̓səxʷ'') : US-WA </poem> | ===Sahaptin=== <poem> '''♦ Cowlitz''' : US-WA *Lower Cowlitz *Upper Cowlitz (''Taidnapam'') [Stick Indians] '''♦ Klikitat''' [Klickitat] : US-WA '''♦ Nez Percé''' (''Niimíipuu'') : US-ID '''♦ Tenino''' : US-OR *Tygh (''Tayxɫáma'') *Wyam (''Wayámɫáma'') [Lower Deschute] *Tinainu (''Tinaynuɫáma'') *Tukspush (''TUS-AKspasɫáma'') [Dock-Spus, John Day] '''♦ Umatilla''' (''Imatalamłáma'') : US-ID, OR '''♦ Walla Walla''' (''Walawalałáma'') : US-OR '''♦ Wanapum''' : US-WA '''♦ Wauyukma''' : US-WA '''♦ Yakama''' : US-WA </poem> ===Pobladoù arall=== <poem> '''♦ Cayuse''' : US-OR '''♦ Kutenai''' [Ktunaxa, Ksanka] : CA-BC ; US-ID, MT '''♦ Lower Snake''' : US-ID, WA *Chamnapam *Naxiyampam *Wauyukma '''♦ Mishalpan''' [Upper Nisqually] : US-WA '''♦ Modoc''' : US-[[Oklahoma|OK]] *Klamath : US-CA (norzh) ; US-OR (su) '''♦ Molalla''' : US-OR '''♦ Nicola Athapaskans''' (''Scw'exmx-Syilx'' : CA-BC<ref>Aet da get e dibenn an XIX{{vet]] kantved ; kar d'ar boblad Nicola (Salish an diabarzh) bet meneget uheloc'h. Gwelit Mark S. Wade, ''The Thompson Country'', Kamloops, 1907, [https://issuu.com/showbc/docs/thompsoncountryb00wadeiala?mode=embed&documentId=080322231047-f3a96c8ed6764594936340a84ec6cf09&layout=grey pp. 8-10].</ref> '''♦ Palus''' [Palouse] : US-ID, OR, WA '''♦ Wayampam : US-OR </poem> |} <gallery mode="packed" heights="180px"> Flathead Indians.jpg|Flathead gant ur jubennour Kalispel girl by Edward S. Curtis, ca. 1910.jpg|Plac'h kalispel, e-tro 1910 Klickitat Brave 1899-Benjamin Gifford.jpg|Kadour klikitat, 1899 Coeur d'Alene people and tipis, Desmet Reservation, c. 1907.jpg|Kamp skitswish, e-tro 1900 Wishram-bride-1910.jpg|Plac'h-nevez wasco-wishram, 1910 Yakamawarrior.jpg|Kadour yakama (1913) </gallery> ==Diazad Meur== {| width="100%" |- valign="top" | <poem> '''♦ Ahwahnechee''' :US-CA '''♦ Bannock''' : US-ID *Southern Paiute (''Nuwuvi'') : US-[[Arizona|AZ]], NV, [[Utah|UT]] **Chemehuevi : US-AZ, CA **Kaibab (''Kai'vi'vits'') : US-AZ **Kaiparowtis : US-UT **Moapa [Muppa, Nunwuvi, Paranigets] : US-NV **Shivwits : US-UT **Cedar Band of Paiute Indians (''Suh’dutsing'') : US-UT<ref name="CC">E Cedar City.</ref> **Kanosh Band of Paiute Indians (''Kawnaw’os'') : US-UT<ref>E Kanosh.</ref> **Koosharem Band of Paiute Indians (''Paw goosawd’uhmpuhtseng'') : US-UT<ref>E Richfield.</ref> **Indian Peaks Band of Paiute Indians (''Kwee’choovunt'') : US-UT<ref name="CC" /> '''♦ Fremont''' : US-[[Colorado|CO]] ; US-ID, NV, UT, WY<ref>Aet da get ; ''[[floruit]]'' 1 → 1301).</ref> '''♦ Kawaiisu''' (''Nuwa'') : US-CA '''♦ Mono''' *Eastern Mono : US-CA<ref>Gevred, e tu reterel ar Sierra Nevada.</ref> *Western Mono : US-NV<ref>Mervent, e tu kornôgel ar Sierra Nevada.</ref> '''♦ Northern Paiute''' (''Numu'', ''Numa'') : US-CA, ID, NV, OR *Kucadikadi : US-CA '''♦ Shoshone''' (''Newe'') [Shoshoni] : US-CA, ID, MT, NV, OR, UT, WY *Eastern Shoshone : US-UT, WY **Boho'inee' [Pohoini, Pohogwe, Sage Grass, Sagebrush Butte] : US-ID **Haivodika [Blacks Fork Indians, Dove Eaters<ref>"Debrerion dubeed".</ref>, Haiwodekanee] : US-WY **Kuccuntikka [Buffalo Eaters<ref>"Debrerion bizoned".</ref>, Guchundeka, Kuchun-deka] : US-WY **Tukudeka [Banaiti Doyanee, Mountain Sheep Eaters<ref>"Debrerion deñved eus ar Menezioù]".</ref>] : IS-ID, MT, WY *Northern Shoshone : US-ID, UT, WY **Akaitikka [Lemhi Shoshone, Salmon Eaters<ref>"Debrerion eoged".</ref>] : US-ID **Kammitikka [Bannock Creek Shoshone, Jack Rabbit Eaters<ref>"Debrerion gedon".</ref>] : US-ID, UT **Yahantikka [Yakandika, Groundhog Eaters<ref>"Debrerion [[Moregan ar c'hoadoù|Moreganed ar c'hoadoù]]".</ref>] : US-ID ::::• Boise Shoshone ::::• Bruneau Shoshone ::::• Sohuwawki Shoshone [Weiser Shoshone] </poem> | <poem> *Western Shoshone : US-ID, NV, UT **Kusiutta [Goshute] : US-NV, UT ::::•Cedar Valley G. : US-UT ::::•Deep Creek G.(''Aipimpaa Newe'') : US-UT ::::•Rush Valley G. : US-UT ::::•Skull Valley G. (''Wepayuttax'') : US-UT ::::•Tooele Valley G. : US-UT ::::•Trout Creek G. : US-UT **Kuyatikka [Bitterroot Eaters<ref>"Debrerion [https://species.wikimedia.org/wiki/Lewisia_rediviva ''Lewisia rediviva'']".</ref> : US-NV **Mahaguadüka [Mentzelia Seed Eaters<ref>"Debrerion hadoù [https://species.wikimedia.org/wiki/Mentzelia ''Mentzelia'']".</ref>] : US-NV **Painkwitikka [Fish Eaters<ref>"Debrerion pesked".</ref>] : US-ID, UT **Pasiatikka [Redtop Grass Eaters<ref>"Debrerion [https://species.wikimedia.org/wiki/Agrostis_gigantea ''Agrostis gigantea'']"</ref>] : US-NV, UT **Te-Moak : US-NV **Tipatikka [Pinenut Eaters<ref>"Debrerion pignon".</ref>] : US-UT **Tsaiduka [Tule Eaters<ref>"Debrerion hesk".</ref>] : US-NV **Tsogwiyuyugi : US-NV **Waitikka [Ricegrass Eaters<ref>"Debrerion [https://species.wikimedia.org/wiki/Oryzopsis ''Oryzopsis'']"</ref>] : US-NV **Watatikka [Ryegrass Seed Eaters <ref>"Debrerion hadoù [[dreog]]"</ref>] : US-NV **Wiyimpihtikka [Buffaloberry Eaters<ref>"Debrerion [https://species.wikimedia.org/wiki/Shepherdia ''Shepherdia''"]</ref> : US-NV '''♦ Timbisha''' (''Nümü Tümpisattsi'') : US-CA<ref>[[Traoñienn ar Marv|Death Valley]].</ref> '''♦ Ute''' (''Núuchi-u'') : US-CO, NM, UT *Kahpota (''Kapuuta Núuchi'') [Capote] : US-CO, NM *Moanunts : US-UT *Muache (''Moghwachi Núuchi'') : US-CO *Pahvant : US-UT *Sanpit [San Pitch Utes] : US-UT *Southern Ute : US-CO *Timpanogo [Timpanog, Utah] : US-UT *Uintah : US-UT *Uncompahgre ('' ꞌAkaꞌ-páa-gharʉrʉ Núuchi'') [Taviwach] : US-CO *Ute Mountain Tribe : US-CO *Weeminuche : US-CO (kornôg) ; US-NM (gwalarn) ; US-UT *White River Ute (Parusanuch + Yampa) : US-CO ; US-UT '''♦ Washoe''' (''Wašiw'') : US-CA ; US-NV '''♦ Tubatulabal''' : US-CA<ref>{{en}} Nicholas, Walter S. : {{cite web|url=https://web.archive.org/web/20101031113235/http://www.rranch.org/history/ |title=''A Short History of Johnsondale''|accessdate=10/01/2024}}</ref> *Bankalachi [Pong-ah-lache] *Palagewan *Pahkanapil </poem> |} <gallery mode="packed" heights="180px"> Bannock.jpg|Indianed bannock (bloaziad ebet) Washakie (Shoots-the-Buffalo-Running), a Shoshoni chief, half-length, seated, holding pipe - NARA - 530875.jpg|Washakie , penn shoshoni (bloaziad ebet) Kanosh (Pahvant).jpg|Kanosh, penn pahvant (e-tro 1870) NIE 1905 Indians American - Shoshonean.jpg|Ouray, penn uncompahgre (1905) A Washo Woman LACMA AC1997.271.36.jpg|Maouez washo (1924) </gallery> ==Kompezennoù Meur== Alies e vez diforc'het etre pobladoù Kompezennoù an Norzh ha re ar Su. {| width="100%" |- valign="top" | <poem> '''♦ Anishinaabe''' *Saulteaux (''Nakawē'') [Plain Ojibwe] : CA-MB, ON ; US-MN<ref>Diwezhatoc'h, eleze da heul an IRA : Alberta, British Columbia, Montana, [[Saskatchewan|SK]].</ref> *Odawa [Ottawa] : CA-ON ; US-[[Michigan|MI]]<ref name="OK">IRA : Oklahoma.</ref> *Potawatomi : CA-ON ; US-[[Indiana|IN]], MI, [[Wisconsin|WI]] '''♦ Apache''' (gwelit ivez : [[#Mervent|Mervent]]) *Lipan Apache : US-[[New Mexico|NM]], [[Texas|TX]] *Plains Apache [Kiowa Apache] : US-OK *Querecho Apache : US-TX '''♦ Arapaho''' (''Hinono'ei'') [Gens de Vache] : US-OK, [[Wyoming|WY]]<ref>IRA : Colorado.</ref> *Besawunena *Nawathinehena '''♦ Arikara''' [Arikari, Ree, Sahnish] : US-ND '''♦ Atsina''' (''Aaniiih'') [Gros Ventre] : US-MT '''♦ Blackfoot''' (''Siksikaitsitapi'') *Kainai ('''Káínaa'') [Blood Tribe] : CA-AB *Piegan Blackfeet (''Aamsskáápipikani'') [Southern Piegan] : US-MT *Piikani (''Aapátohsipikáni'') [Northern Piegan] : CA-AB *Siksika (''Siksikáwa'') : CA-AB '''♦ Cheyenne''' : US-MT, OK *Suhtai (''Só'taétaneo'o'') *Tsitsistas (''Tsétsêhéstâhese'') '''♦ Comanche''' (''Nʉmʉnʉʉ'') : US-NM, OK, TX '''♦ Plains Cree''' (''PaskwāwiyiniwUS-AK'') : US-MT '''♦ Crow''' (''Apsáalooke'') : US-MT '''♦ Escanjaque''' : [[KansasKS]] ; US-OK, TX<ref>N'eus bet kavet roud ebet eus ar boblad abaoe ar XVII{{vet}} kantved ; moarvat ez eo troet d'ar boblad Iscani ; gwelit {{en}} {{cite web|url=https://www.okhistory.org/publications/enc/entry?entry=CO006 |title=''The Encyclopedia of US-OK History and Culture''|accessdate=10/01/2024}}.</ref> '''♦ Hidatsa''' (''Hiraacá'') : US-ND '''♦ Iowa''' (''Báxoje ich'é'') : US-KS, [[Nebraska|NE]], OK '''♦ Kaw''' (''Kaáⁿze Íe'') [Kanza] : US-OK, KS '''♦ Kiowa''' (''Ka'igwu'') : US-OK '''♦ Mandan''' : US-ND '''♦ Métis''' (''Michif'') : CA-AB, MB, SK ; US-ND '''♦ Missouria''' (''Niúachi'') : US-OK<ref>E Missouri kent IRA, alese an anv.</ref> '''♦ Omaha''' (''Umoⁿhoⁿ'') : US-[[Iowa|IA]], NE </poem> | <poem> '''♦ Osage''' (''Ni Okašką'') : US-OK<ref>En Arkansas, Kansas, Missouri, Ohio ha Mississippi kent IRA.</ref> '''♦ Otoe''' (''Jiwére'') : US-OK<ref>E Nebraska kent IRA.</ref> '''♦ Pawnee''' (''Chatiks si chatiks'') : US-OK *Cáwiiʾi *Kítkehahki *Piitahawiraata *Skidi (''Ckírihki Kuuruúriki'') [Skiri] '''♦ Ponca''' ('' Páⁿka'') : US-NE ; US-OK '''♦ O-gah-pah''' (''Ogáxpa'') [Arkansas, Quapaw] : US-OK<ref>En Arkansas kent IRA.</ref> '''♦ [[Sioued|Sioux]]''' (''Očhéthi Šakówiŋ'') *Dakota (''Dakȟóta'') : CA-MB, SK ; US-MN, MT, NE, ND, [[South Dakota|SD]] **Canupawakpa Dakota : CA-MB **Santee (''Isáŋyathi'') [Santee Sioux] : US-NE **Yankton Dakota (''Iháŋkthuŋwaŋ'') : US-SD **Yanktonai (''Iháŋkthuŋwaŋna'') : US-MT ; US-ND ; US-SD<ref>E Minnesota kent IRA.</ref> *Lakota (''Lakȟóta'') [Teton] (''Thítȟuŋwaŋ''<ref>"Kêriadenn er bradenn".</ref>) : CA-SK ; US-MT, ND, SD **Oglala (''Oglála Lakhóta Oyáte''<ref>"Ar re a stlabez o re".</ref> **Hunkpapa (''Húŋkpapȟa''<ref>"Kêriadenn e dibenn ar c'hamp".</ref> **Itázipčho<ref>"Hep gwareg".</ref> [Sans Arc, No Bows] **Miniconjou (''Mnikȟówožu''<ref>"Planterion war lez an dour".</ref> **Sicangu (''Sičhą́ǧu Oyáte''<ref>"Morzhedoù devet".</ref>) [Brûlé, Burned Thighs] **Sihasapa (''Sihásapa''<ref>"Troad du".</ref> [Blackfoot Sioux] **Two Kettles (''Oóhenuŋpa''<ref>"Div gitell".</ref> *Nakoda (''Îyârhe Nakoda'') [Stoney] : CA-AB, SK ; US-MT *Nakota (''Asiniibwaan'' [Assiniboine, Hohe]: CA-SK ; US-MT<ref>Ivez en Alberta, Manitoba (mervent) ha North Dakota (kornôg) kent IRA.</ref> '''♦ Teya''' : OS-OK, TX<ref>Aet da get er XVI{{vet}} kantved ; marteze kendeuzjont gant ar boblad Lipan Apache kent kemmeskañ gant ar boblad Mescalero Apache. Gwelit H. Allen Anderson : {{cite web|url=https://www.tshaonline.org/handbook/entries/teya-indians |title=''Teya Indians''|accessdate=10/01/2024}}.</ref> '''♦ Tonkawa''' (''Tickanwa•tic'') : US-OK '''♦ Tsuut'ina''' (''Tsúùtʼínà'') [Sarcee, Sarsi] : CA-AB '''♦ Wichita''' (''Kitikiti'sh'') : US-OK<ref name=KSTX">E Kansas ha Texas kent IRA.</ref> *Kichai (''K'itaish'') [Keechi, Kitsai]<ref>Ivez kar d'ar boblad Caddo e rannvro sevenadurel ar Mervent.</ref> : US-OK<ref name=KSTX" /> *Taovaya [Aijados, Towash, ''etc'']<ref> Edward B. Jelks : {{cite web|url=https://www.tshaonline.org/handbook/entries/taovaya-indians |title=''Taovaya Indians''|accessdate=10/01/2024}}.</ref> : US-OK,<ref name=KSTX" /> *Tawakoni [Tahuacano, Tehuacana]] : US-OK<ref name=KSTX" /> *Waco [Huaco, Hueco,Iscani, Yscani] : US-OK<ref>E Texas kent IRA.</ref> </poem> |} <gallery mode="packed" heights="180px"> William S. Soule - Pacer.jpg|Essa-queta, penn Plains Apache, 1869 Edward S. Curtis Collection People 013.jpg|Natyinehitha, Atsina, 1909 Crow Indians by David F Barry, 1878-1883.jpg|Crow, e-tro 1880 George Catlin - The White Cloud, Head Chief of the Iowas - Google Art Project.jpg|Maxúhga "White Cloud", penn iowa, 1845 In Summer, Kiowa.jpg|Tri faotr kiowa </gallery> ==Biz== {| width="100%" |- valign="top" | <poem> '''♦ Abenaki''' (''Wαpánahki'') [Wabanaki, Tarrantine] : CA-QC, [[New Brunswick|NB]] ; US-[[Maine (stad)|ME]], [[New Hampshire|NH]], [[Vermont|VT]] *Eastern Abenaki : CA-QC ; US-ME, NH **Norridgewock [Kennebec] : US-ME *Western Abenaki : CA-QC ; US-[[Massachusetts|MA]], NH, VT '''♦ Annamessex''' : US-[[Maryland|MD]]<ref>Aet da get en XVIII{{vet}} kantved ; gwelit {{en}} Wise, Jennings Cropper (1881). ''Ye kingdome of Accawmacke, or, The Eastern Shore of Virginia in the seventeenth century''. Richmond : Bell Book and Stationery Co., 1911, {{cite web|https://www.loc.gov/resource/gdcmassbookdig.yekingdomeofacca00wise/?sp=76&st=image&r=-0.412,0.799,1.873,0.907,0 |title=pp. 62 sqq.|accessdate=10/01/2024}}</ref> '''♦ Anishinaabeg''' : CA-QC, ON, MB ; US-KS, MI, MN, ND, OK, WI *Algonquin : CA-ON, QC *Nipissing : CA-ON *Ojibwe [Chippewa, Saulteaux] : CA-ON ; US-MI, MN, ND, WI **Mississauga : CA-ON **Saulteaux (''Nakawē') : CA-AB, BC, MB, ON, SK *Odawa people [Ottawa]] : CA-ON ; US-IN, MI, [[Ohio|OH]]<ref name="OK" /> *Potawatomi (''Neshnabé'')<ref>Kar d'an anv Anishinaabeg.</ref>) : CA-ON ; US-[[Illinois|IL]], IN, MI, WI<ref>IRA : Kansas hag Oklahoma.</ref> '''♦ Accomac''' : US-[[Virginia|VA]]<ref name="XVIII">Aet da get en XVIII{{vet}} kantved.</ref> *Accohannock *Gingaskin '''♦ Adena''' (-1000 → 200) : US-IN, [[Kentucky|KY]], MD, [[New York (Stad)|NY]], OH, [[Pennsylvania|PA]], [[West Virginia|WV]] '''♦ Assateague''' : US-MD<ref name="XVIII" /> '''♦ Attawandaron''' : CA-ON<ref name="XVII">Aet da get er XVII{{vet}} kantved.</ref> '''♦ Beothuk''' : CA-[[Douar-Nevez ha Labrador|NL]]<ref name="XIX">Aet da get en XIX{{vet}} kantved.</ref> '''♦ Chowanoke''' [Chowanoc] : US-[[North Carolina|NC]]<ref name="Adg1820">Aet da get e 1820.</ref> '''♦ Choptank''' [Ababco] : US-MD<ref>Aet da get e 1822.</ref> '''♦ Delaware''' (''Lënapeyok'') [Lenape, Lenni Lenape] : US-[[Delaware|DE]], [[New Jersey|NJ]]<ref>IRA : Ontario, Oklahoma ha Wisconsin.</ref> *Munsee (''Huluníixsuwaakan'', ''Monsii èlixsuwakàn'') : US-NY ([[Long Island (New York)|Long Island]])<ref>IRA : Wisconsin.</ref> **Canarsee : Long Island<ref>Aet da get a-c'houde gwerzhañ beg su [[Manhattan]] da [[trevadennouriezh|drevadennourion]] deuet ag an [[Izelvroioù]] e 1639 ; gwelit {{en}} Nathaniel Benchley (1959) : {{cite web|url=https://www.americanheritage.com/24-swindle |title=''The $24 Swindle''|accessdate=10/01/2024}}</ref> **Esopus : US-NY,<ref>IRA : Ontario ha Wisconsin.</ref> **Hackensack : US-NY<ref>Stlabezet en SUA a-c'houde diwezh ar [[Brezel Gall-hag-Indian]] (''French and Indian War'', 1754-1763).</ref> **Minisink : US-NY **Navasink : US-NJ **Rumanchenank [Haverstraw] : US-NJ, NY<ref>Aet da get e 1664.</ref> **Sanhican [Raritan] : US-NJ<ref name="XVII" /> **Sinsink : US-NY **Siwanoy : US-[[Connecticut|CT]], NY<ref>Aet da get e kreiz an XVIII{{vet}} kantved dre gendeuziñ gant an drevadennourion saoz.</ref> **Tappan : US-NJ, NY <ref>Drouklazhet e [[Pavonia]], [[Nederland-Nevez]] (Hudson County, NJ) e 1643.</ref> **Wappinger : US-NY<ref>Kendeuzet gant Oneida goude [[Brezel dieubidigezh ar Stadoù Unanet]] (1775-1783).</ref> **Wiechquaeskeck : US-NY **Wisquaskeck [Raritan] : US-NY<ref name="XVIII" /> *Unami : US-DE, NJ, PA **Acquackanonk : US-NJ **Okehocking : US-PA **Unalachtigo: US-DE, NJ '''♦ Doeg''' [Taux, Tauxenent, Welsh Indians<ref>"Indianed kembreat" ; hervez ur vojenn badus e vije bet Madog ap [[Owain Gwynedd]] o tislestrañ en Amerika e dibenn an {{XIIvet kantved}}, ha darempredoù a vije bet etre Kembreiz hag an Indianed ; ''Mandoag'' a rae ar boblad algonquin eus an hini doeg, hag e 1669 e tisklêrias ar beleg Morgan Jones e oa bet miret e vuhez gantañ peogwir e oa bet komprenet e gembraeg gant an Indianed e NC ; gwelit {{en}} Williams, Robert (1870). ''Enwogion Cymru – A biographical dictionary of eminent Welshmen'', {{cite web|url=https://www.library.wales/discover-learn/digital-exhibitions/europeana-rise-of-literacy/history-books/enwogion-cymru-a-biographical-dictionary-of-eminent-welshmen |title=P. 309.|accessdate=10/01/2024}} ha [https://en.wikisource.org/wiki/Dictionary_of_National_Biography,_1885-1900/Madog_ab_Owain_Gwynedd ''Dictionary of National Biography, 1885-1900'' @ Wikisource.]</ref>] : US-VA<ref name="XVII" /> '''♦ Erie''' : US-NY, OH, PA<ref name="XVII" /> '''♦ Etchemin''' : US-ME<ref name="XVII" /> '''♦ Fort Ancient''' : US-IN, KY, OH, WV<ref>Aet da get e 1750.</ref> '''♦ Haudenosaunee''' [Iroquois] : CA-ON, QC ; US-NY *Cayuga (''Gayogo̱hó꞉nǫʼ'') : CA-ON ; US-NY, OK *Mohawk (''Kanienʼkehá꞉ka'') : CA-ON, QC ; US-NY *Oneida (''Onʌyoteˀa·ká·'') : CA-ON ; US-NY *Onondaga (''Onoñda’gegá'') : CA-ON ; US-NY *Seneca (''Onödowáʼga꞉'') : CA-ON ; US-NY<ref name="OK" /> **Mingo : formerly US-OH, NY, PA, WV *Tuscarora (''Skarù:ręˀ'') : CA-ON ; US-NC, NY<ref>E NC hepken gwezharall.</ref> '''♦ Ho-Chunk''' (''Hoocągra'') [Winnebago] : US-IA, MN, NE, WI<ref>En Illinois ivez gwezharall.</ref> '''♦ Honniasont''' [Honniasontkeronon] : US-OH, PA, WV<ref>Aet da get : distrujet gant ar pobladoù Seneca ha Susquehannock e 1679.</ref> '''♦ Hopewell''' (-100 → 500) : US-IL, KY<ref>{{en}} Moorehead, Warren K. (1895) : {{cite web|url=https://cdm17032.contentdm.oclc.org/digital/collection/p17032coll2/id/646/rec/14 |title=''The Examination of Fort Ancient, Ohio''|accessdate=10/01/2024}}</ref> '''♦ Illinois''' (''Illiniwek'') : US-[[Arkansas|AR]], IA, IL, MI, [[Missouri (stad)|MO]]<ref name="OK" /> *Cahokia : US-AR, IA, IL, MO *Kaskaskia : US-WI *Miami : US-IL, IN, MI '''♦ Kickapoo''' (''Kiikaapoa'') [Kikapú] : US-IL, MI, MO<ref>IRA : Kansas, Oklahoma, Texas ; MX.</ref> '''♦ Laurentian''' (~1300 → 1580) [St. Lawrence Iroquoians] : CA-ON, QC ; US-NY, VT '''♦ Manahoac''' [Mahock]] : US-VA<ref>Aet da get kent 1728</ref> *Stegarake '''♦ Mascouten''' : US-IL, MI, WI<ref>Aet da get goude ul lazhadeg gant ar C'hallaoued e 1712.</ref> '''♦ Massachusett''' : US-MA<ref>Aet da get goude 1919.</ref> *Ponkapoag : US-MA '''♦ Meherrin''' : US-NC, VA<ref>Aet de get goude 1802.</ref> '''♦ Menominee''' (''Omǣqnomenēwak'') : US-WI '''♦ Mi'kmaq''' (''L'nu'') [Mi'kmaw, Micmac] : CA-NB, NL, [[Nova Scotia|NS]], [[Prince Edward Island|PE]], QC ; US-ME *Abegweit (''Epekwitk'') : CA-PE *Acadia (''Malikiaq'') : CA-NS *Annapolis Valley (''Kampalijek'') : CA-NS *Bear Valley (''Kampalijek'') : CA-NS *Buctouche (''Puktusk'') : CA-NB *Eel River Bar (''Ugpiꞌganjig'') : CA-NB *Elsipogtog (''Lsipuktuk'') : CA-NB *Esgenoôpetitj (''Eskinuopitijk'') : CA-NB *Esksoni (''Wékistoqnik'') : CA-NS *Fort Folly (''Amlamkuk Kwesawék'') : CA-NB *Glooscap (''Kluskap'') : CA-NS *Indian Island (''Lnui Menikuk'') : CA-NB *Mi'kmaq de Gespeg (''Kespék'') : CA-QC *Lennox Island (''Lnui Mnikuk'') : CA-PE </poem> | <poem> *Listuguj Mi'gmaq (''Listikujk'') : CA-QC *Membertou (''Maupeltuk'') : CA-QS *Metepenagiag Mi'kmaq (''Metepnákiaq'') : CA-NB *Mi'kmaq Nation (''Ulustuk'') : US-ME *Miawpukek (''Miawpukwek'') : CA-NL *Mi'kmaq of Gesgapegiag (''Keskapekiaq'') : CA-QC *Millbrook (''Wékopekwitk'') : CA-NS *Natoaganeg (''Natuaqanek'') : CA-NB *Pabineau (''Kékwapskuk'') : CA-NB *Paqtnkek Mi’kmaq (''Paq'tnkek') : CA-NS *Pictou Landing (''Puksaqtéknékatik') : CA-NS *Potlotek (''Potlotek') : CA-NS *Qalipu Mi'kmaq (''Qalipu'') : CA-NL *Sipekneꞌkatik (''Sipekníkatik'') : CA-NS *Wagmatcook (''Waqmitkuk'') : CA-NS *We'koqma'q L'nue'kati (''Wékoqmáq'') : CA-NS '''♦ Mohegan''' : US-CT '''♦ Mohican''' (''Muh-he-con-ne-ok'') [Housatonic] : US-MA, NY<ref>IRA : Wisconsin.</ref> '''♦ Monacan''' : US-MD, OH, VA, [[West Virginia|VW]] '''♦ Montauk''' [Montaukett] : US-NY (Long Island) '''♦ Moneton''' : US-WV<ref>Aet da get e kreiz ar XVII{{vet}} kantved.</ref> '''♦ Nansemond''' : US-VA '''♦ Nanticoke''' : US-DE, MD '''♦ Narragansett''' : US-[[Rhode Island|RI}} '''♦ Niantic''' (''Nehântick '') [Nehantucket] : US-CT, RI<ref>E Connecticut hepken hiziv.</ref> '''♦ Nipmuc''' [Nipmuck] : US-CT, MA, RI '''♦ Nottoway''' [Cheroenhala] : US-VA '''♦ Occaneechi''' [Occaneechee] : US-NC, VA '''♦ Passamaquoddy''' (''Peskotomuhkati'') : CA-NB ; US-ME '''♦ Patuxent''' [Pawtuxent] : US-MD<ref>Aet da get e 1690.</ref> '''♦ Paugusett''' [Golden Hill Paugussett<ref>{{en}} {{cite web|url=https://web.archive.org/web/20040604134749/http://www.paugussett.itgo.com/ |title=''The Golden Hill Indians Of The Paugussett Indian Nation''|accessdate=10/01/2024}}</ref>] : US-CT *Potatuck : US-CT '''♦ Peoria''' : US-IL, IN, MI, MO, OH<ref name="OK" /> *Mitchigamea : US-IL<ref name="OK" /> *Moingona (''Moyiinkweena'') : US-IL<ref name="OK" /> *Tamaroa : US-IL<ref name="OK" /> *Wea : US-IN<ref name="OK" /> '''♦ Pennacook''' : US-MA, ME, NH<ref name=BRP">Aet da get goude [[Brezel ar roue Philip]] (1675-1678) enep an Indianed.</ref> '''♦ Penobscot''' (''Pαnawάhpskewi'') : US-ME '''♦ Pequot : US-CT '''♦ Petun''' (''Tionontat'') : CA-ON<ref>IRA : e Kansas hag Oklahoma ; eus ar galleg ''pétun'' ("butun") e teu an anv «&nbsp;Petun&nbsp;» rak gounezet e veze ar plant-se gant ar boblad, hervez Pierre François Xavier de Charlevoix, ''Histoire et description générale de la Nouvelle France'', 1744.</ref> '''♦ Piscataway''' (''Kinwaw Paskestikweya'') : US-MD '''♦ Pocumtuc''' [Deerfield Indians] : US-MA<ref name=BRP" /> '''♦ Podunk''' : US-CT<ref name=BRP" /> '''♦ Powhatan''' (''Tsenacommacah'') : US-VA *Appomattoc<ref name="XVIII /> *Arrohateck<ref name="XVIII /> *Chesapeake<ref name="XVIII /> *Chesepian<ref name="XVIII /> *Chickahominy : bezant c'hoazh e Virginia. *Kiskiack<ref name="XVIII /> *Mattaponi : bezant c'hoazh e Virginia *Nansemond : bezant c'hoazh e Virginia. *Pamunkey : bezant c'hoazh e Virginia. *Paspahegh<ref name="XVIII /> *Patawomeck [Potomac] : bezant c'hoazh e Virginia. *Powhatan : bezant c'hoazh e Virginia. '''♦ Quinnipiac''' : US-CT<ref name="XVIII" /> '''♦ Rappahannock''' : US-VA '''♦ Sac & Fox''' [Sauk] : US-MI<ref>IRA : Iowa, Kansas, Nebraska, Oklahoma.</ref> *Meskwaki (''Meshkwahkîhaki'') : US-IO *Nîmahâhaki : US-KS, NE *Othaakiiwaki : US-OK '''♦ Schaghticoke''' : US-CT '''♦ Shawnee''' : US-ID, OH, PA<ref name="OK" /> '''♦ Shinnecock''' : US-NY (Long Island) '''♦ Stuckanox''' : US-VA<ref>Kendeuziñ gant Saponi NC a rejont er XVII{{vet}} kantved.</ref> '''♦ Susquehannock''' [Andaste, Conestoga, Minquas] : US-MD, US-NY, US-PA, US-WV<ref name="XVIII" /> '''♦ Tunxi''' : US-CT<ref>Aet da get e dibenn an XVIII{{vet}} kantved.</ref> '''♦ Tuscarora''' (''Skarù:ręˀ'') : US-NC (hiziv : US-NY ha CA-ON ivez) '''♦ Tutelo''' (''Yesang'') : US-VA, WV<ref>Aet da get gant marv an ezel diwezhañ e 1898.</ref> '''♦ Unquachog''' [Poospatuck] : US-NY (Long Island) '''♦ Wampanoag''' (''Wôpanâak'') : US-MA<ref>E Rhode Island kent Brezel ar roue Philip.</ref> *Aquinnah [Gay Head] *Assawompsett Nemasket *Chappaquiddick *Herring Pond *Mashpee *Nantucket *Nauset *Patuxet *Pokanoket '''♦ Wangunk''' [Mattabeset] : US-CT<ref name="XVIII" /> '''♦ Wawyachtonoc''' : US-CT, NY<ref>IRA : e Wisconsin.</ref> '''♦ Weapemeoc''' : US-NC<ref name="XVIII" /> '''♦ Wenrohronon''' : US-NY<ref name="XVII" /> '''♦ Wicocomico''' : US-VA<ref name="XVII" /> '''♦ Wolastoqiyik''' [Maliseet] : CA-NB, QC ; US-ME '''♦ Wyandotte''' [Huron] : CA-ON, QC<ref>IRA : Kansas, Michigan hag Oklahoma.</ref> *Huron-Wendat (''Wendake'') </poem> |} <gallery mode="packed" heights="180px"> Joseph Brant 2.jpg|Thayendanegea, penn mohawk (1785) Todadaho Sid Hill United Nations.jpg|Todadaho Sid Hill, penn onondaga, en [[Aozadur ar Broadoù Unanet|ABU]] (2010) ChiefOshkosh.jpg|Oshkosh, penn menominee (1858) Mikmaq.jpg|Dañser mi'kmaq (2010) Peskotomuhkati Canoe.png|Indianed passamaquoddy (2016) George Catlin - Go-to-ków-páh-ah, Stands by Himself, a Distinguished Brave - 1985.66.248 - Smithsonian American Art Museum.jpg|Go-to-ków-páh-ah, wea (1830) </gallery> ==Gevred== {| width="100%" |- valign="top" | <poem> '''♦ Acolapissa''' : [[Louiziana|LA]], [[Mississippi (stad)|MS]]<ref name="Adg1739">Aet da get e 1739.</ref> '''♦ Ais''' : [[Florida|FL]]<ref>Aet da get e kreiz ar [[bloavezhioù 1740]].</ref> '''♦ Amacano''' : FL ref name="XVIII" /> '''♦ [[Apalached|Apalachee]]''' : FL<ref>Divroet da Vec'hiko ha [[Kuba|Cuba]] adalek 1763.</ref> '''♦ Atakapa''' (''Ishak'') : LA, TX *Eastern Atakapa (''Hiyekiti Ishak'' "Tud ar Sav-Heol") : LA **Ciwāt [Alligator Band] **Otse [Teche, Snake Band] **Appalousa [Opelousa, Heron]<ref>Moarvat eus ar [[Tchoktaweg|chocktaweg]] ''Abalusa'' "Blev Du" pe ''Apilusa'' "Divesker Du".</ref>, Tsikip] *Western Atakapa : TX **Akokisa [Orcoquiza]<ref>Aet da get e deroù [[Dispac'h Texas]] (1835-1836).</ref> **Atakapa (er ster dik) ::::• Katcok [Eagle Band, Calcasieu Band] ::::• Niāl [Panther Band] ::::• Red Bird Band <ref>''[[Cardinalis cardinalis]]''.</ref> **Deadose **Patiri [Petaros] **Quasmigdo [Bidai] **Tlacopsel [Acopsel, Lacopsel] '''♦ Avoyel''' [Petits Taensas] : LA<ref name="XVIII" /> '''♦ Bayogoula''' [Bayou Goula] : LA<ref name="XVIII" /> '''♦ Biloxi''' (''Tanêks'') : LA<ref>Mississippi e oa o bro orin, a rankjont kuitaat e dibenn ar XVII{{vet}} kantved a-c'houde bout bet peuzdistrujet gant ar [[Brec'h (kleñved)|vrec'h]] degaset gant Europiz, evel kalz pobladoù Indian.</ref> '''♦ Caddo''' (''Na'-a-wih ta'-sha'') : AR, LA, TX<ref name="OK" /> *Adai : LA, TX *Cahinnio : AR *Eyeish : TX *Hainai (''Háynay'') : TX *Hasinai (''Hasíinay'') : TX *Kadohadacho (''Kadawdáachuh'') : AR, LA, TX *Nabedache (''Nabáydácu'') : TX *Nabiti : TX *Nacogdoche (''Nakúʔkidáawtsiʔ'') : TX *Nacono : TX *Nadaco [Anduico] : TX *Nanatsoho : TX *Nasoni : TX *Natchitoches (''Náshit'ush'') : LA, TX **Doustioni : LA **Ouachita [Washita] : LA **Yatasi (''Yáttasih'') : LA *Neche : TX *Nechaui : TX *Tula : AR '''♦ Calusa''' [Escampaba] : FL<ref>Harluet da Guba gant Spagnoliz e 1763.</ref> '''♦ Cape Fear Indians''' : NC<ref>Kaset da get e 1808 gant trevadennourion gant Europiz.</ref> '''♦ Catawba''' (''Ye Iswąˀ'') [Iswa] : NC, [[South Carolina|SC]] '''♦ Chakchiuma''' (''Sa'ktcihuma'') : [[Alabama|AL]], MS, [[Tennessee|TN]]<ref name="XVII" /> '''♦ Chatot''' [Chacato, Chactoo] : FL<ref name="XVII" /> '''♦ Chaouacha''' [Chawasha] : LA<ref name="XIX" /> '''♦ Cheraw''' (''Saraw'') [Charáh, Saura] : FL, NC, SC<ref name="XVII" /> '''♦ Cherokee''' (''Anigiduwagi'', ''Tsa-la-gi'') : NC, SC <ref>IRA : California, North Carolina, Oklahoma ha South Carolina.</ref> '''♦ Chickanee''' [Chiquini] : NC '''♦ Chickasaw''' (''Chikasha'') : AL, KY, MS, TN<ref name="OK" /> '''♦ Chine''' : FL<ref name="XVII" /> '''♦ Chisca''' [Yuchi] : TN, VA<ref>Er XVI{{vet}} kantved.</ref> ; AL, [[Georgia|GA]], FL<ref>Adalek ar XVII{{vet}} kantved betek o steuziadur e dibenn arn XVIII{{vet}} kantved ; gwelit Hahn 2006, pp. 53-56.</ref> '''♦ Chitimacha''' : LA '''♦ Choctaw''' : AL, LA, MS<ref name="OK" /> '''♦ Chowanoc''' [Chowanoke] : NC<ref name="Adg1820" /> '''♦ Congaree''' : SC<ref name="XVIII" /> '''♦ Coree''' [Connamox] : NC<ref name="XVIII" /> '''♦ Croatan''' : NC<ref name="XVII" /> '''♦ Cusabo''' : SC<ref name="BaY">Aet da get a-c'houde [[Brezel ar Yamasee]] (1715-1717) enep an drevadennourion a Vreizh-Veur.</ref> '''♦ Eno''' {Enoke, Stuckenock] : NC<ref name="XVIII" /> '''♦ Grigra''' [Gri] : MS<ref>Aet da get a-c'houde [[Dispac'h an Natchez]] (1729-1731) enep an drevadennourion c'hall.</ref> '''♦ Guacata''' [Santalûces] : FL<ref name="XVIII" /> '''♦ Guacozo''' : FL<ref name="XVIII" /> '''♦ Guale''' : GA<ref>Lazhadeget gant gouarnamant an drevadennourion e 1740.</ref> '''♦ Houma''' : LA<ref>E Mississippi kent deroù an XIX{{vet}} kantved.</ref> '''♦ Jaega''' [Jobé] : FL<ref name="XVIII" /> '''♦ Keyauwee''' : NC<ref name="BaY" /> '''♦ Koasati''' [Coushatta, Quassarte] : AL, GA, TN<ref>IRA : e Louisiana, Oklahoma ha Texas.</ref> '''♦ Koroa''' : MS<ref name="XVIII" /> '''♦ Luca''' : FL<ref>Sturtevant & Fogelson 2004, p. 214.</ref> '''♦ Lumbee''' : NC '''♦ Machapunga''' : NC<ref name="XVIII" /> '''♦ Matecumbe''' : FL<ref>{{en}} Goggin, John M.. {{cite web|url=https://edwardwimberley.com/courses/80458/matecumbe.pdf |title=''The Indians and History of the Matecumbe Region''|accessdate=10/01/2024}}.</ref> '''♦ Mayaca''' : FL<ref name="XVIII" /> *Jororo *Mayajuaca '''♦ Mayaimi''' : FL<ref name="XVIII" /> '''♦ Miccosukee''' [Mikasuki] : FL '''♦ Mobile''' : AL<ref>N'eus roud ebet anezho goude 1761 ; gwelit {{en}} {{cite web|url=https://accessgenealogy.com/alabama/mobile-tribe.htm |title=''Mobile Tribe''|accessdate=10/01/2024}}.</ref> '''♦ Mocoso''' : FL<ref name="XVII" /> </poem> | <poem> '''♦ Mougoulacha''' (''Imongolosha'') : LA<ref>Lazhadeget e 1700 gant ar Bayogoula (Swanton 2003, p. 200).</ref> '''♦ Muscogee (Creek) (''Este Mvskokvlke'') : AL, GA, MS, TN, TX<ref>IRA : Oklahoma. Lod tud a dec'has war-du Stadoù arall :gwelit Debo 1970, pp. 100,102-104.</ref> *Abihka : AL *Alabama (''Albaamaha'') : AL *Chiaha :TN *Eufaula : GA *Kialegee Tribal Town : AL *Osochee : AL *Talapoosa : AL *Thlopthlocco Tribal Town : AL, GA *Tukabatchee (''Tokepahce'') : AL '''♦ Naniaba''' : AL, FL '''♦ Natchez''' (''W’Nahx’-Chee'') : LA, MN, MS, NC, OK<ref name="OK" /> '''♦ Mosopelea''' [Ofo] : MS, OH<ref>Goude Dispac'h an Natchez ec'h e tivrojont da Louiziana, m'emaint c'hoazh. Kollet eo bet o yezh ; galleg pe saozneg eo o yezh-vamm bremañ.</ref> '''♦ Okchai''' : AL<ref name="OK" /> '''♦ Okelousa''' : LA, MS<ref>Kendeuzet gant pobldoù arall ; gwelit {{en}} {{cite web|url=https://accessgenealogy.com/louisiana/okelousa-indians.htm |title=''Okelousa Indians''|accessd ate=10/01/2024}}.</ref> '''♦ Pacara''' [Capara], FL<ref name="XVIII" /> '''♦ Pamlico''' : NC<ref name="XVIII" /> '''♦ Pascagoula''' : MS<ref>Hervez ur vijenn en em lazhas an holl tud dre veuziñ er Singing River e 1699 ; gwelit {{en}} Wallace, Mark I.. ''Finding God in the Singing River'' (Pascagoula River, . Minneapolis : Fortress Press, 2005 {{ISBN|0-8006-3726-7}}, ha {{cite web|url=https://postalmuseum.si.edu/exhibition/indians-at-the-post-office-murals-legend-and-lore/legend-of-the-singing-river |title=''Legend of the Singing River''|accessdate=10/01/2024}}.</ref> '''♦ Pee Dee''' [Pedee] : SC<ref>E 1808 e veve an ezelez diwezhañ ; gwelit Swanton 1952, p. 97.</ref> '''♦ Pensacola''' : AL, FL<ref name="XVIII" /> '''♦ Pohoy''' : FL<ref name="Adg1739" /> *Alafay '''♦ Poteskeet''' : NC<ref>Aet da get goude 1730 ; gwelit Ferguson, Penny. {{cite web|url=https://nativeheritageproject.com/2012/06/09/study-of-the-poteskeet-indians/ |title=''Study of the Poteskeet Indians''|accessdate=10/01/2024}}.</ref>. '''♦ Quinipissa''' [Kinipissa] : LA<ref>Bet lazhadeget gant ar boblad bayagooula e 1700 ; gwelit Kniffen & al. 1994, p. 52. </ref> '''♦ Roanoke''' : NC<ref name="XVII" /> '''♦ Saluda''' [Saludee, Saruti] : SC<ref>Ne chomjont e North Carolina nete adalek 1695 betek 1712, war o hent da Bennsylvania ; gwelit : Rivers, William James (1852). ''A Sketch of the History of South Carolina to the Close of the Proprietary Government by the Revolution of 1719''. Paris : Legare Street Press, 2022, p. 38 {{ISBN|1-01-928006-9}}.</ref> '''♦ Santee''' : SC <ref>Disheñvel-krenn diouzh ar boblad santee-sioux</ref>{{,}}<ref name="XVIII" /> '''♦ Santaluces''' : FL<ref name="XVIII" />{{,}}<ref>{{en}} Wilkinson, Jerry. {{cite web|url=http://www.keyshistory.org/FL-Fla-Ind.html |title=''Historic Florida Indians''|accessdate=10/01/2024}}</ref> '''♦ Saponi''' {Nahyssan] : NC, VA<ref>IRA: New York ha Pennsylvania.</ref> *Haiwa Saponi Indian Tribe : NC *Occaneechi Band of the Saponi Nation : NC *Sappony : NC '''♦ Secotan''' : NC<ref>Aet da get e 1665, kendeuzet ma voent gant ar boblad Machapunga :gwelit {{en}} Ordahl Kupperman, Karen. ''Roanoke – The Abandoned Colony''. Lanham : Rowman & Littlefield Publishers, 2007 {{ISBN|0-7425-5263-2}}.</ref>. '''♦ Seminole''' : FL <ref name="OK" />{{,}}<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.seminolenation-indianterritory.org/ |title=''Seminole Nation, Indian Territory''|accessdate=10/01/2024}}</ref> '''♦ Sewee''' : SC <ref>Distrujet e 1670 gant ur gorventenn er [[Meurvor Atlantel]] ; Olexer 2005, p. 116.</ref> '''♦ Shakori''' : NC<ref>Kendeuzet e 1714 gant ar Saponi Nation.</ref> '''♦ Sissipahaw''' [Haw, Saxahapaw, Sauxpa, Sissipahaus] : NC<ref>Aet da get goude Brezel ar Yamasee ; marteze e kendeuzjont gant ar boblad Catawba, hervez Swanton 1952 pp. 84-85.</ref> '''♦ Sugeree''' (Satari, Sugau) : NC, SC<ref>Kendeuzet gant ar boblad Catawba goude Brezel ar Yamasee.</ref> '''♦ Surruque''' : FL<ref name="XVII" /> '''♦ Taensa''' [Grands Taensas] : AL, LA<ref name="XVIII"/>{{,}}<ref>{{en}} {{cite web|url=https://www.newadvent.org/cathen/14429c.htm |title=''Taensa Indians''|accessdate=10/01/2024}}</ref> '''♦ Taposa''' : MS<ref>Aet da get en XVIII{{vet}} kantved (Swanton 1952, p. 192).</ref> '''♦ Tawasa''' : AL<ref name="XVIII" /> '''♦ Tequesta''' [Chequesta, Vizcaynos] : FL<ref>Harluet da Guba e 1763 ; gwelit {{en}} {{cite web|url=https://home.nps.gov/ever/learn/historyculture/nativepeoples.htm |title=''National Park of Florida – Native Peoples''|accessdate=10/01/2024}}</ref> '''♦ Timucua''' : FL, GA<ref>Harluet da Guba e 1763 ; gwelit {{en}} Milanich, Gerald T.. ''The Timucua''. Hoboken : Wiley-Blackwell, 1999 {{ISBN|0-631-21864-5</ref> *Acuera : FA *Agua Dulce [Freshwater, Utina] :FL *Arapaha : FL, GA *Cascangue : GA *Icafui : GA *Mocama [Tacatacuru] : FL, GA *Northern Utina : FL *Ocale : FL *Oconi :GA *Potano :FL *Saturiwa : FL *Tacatacuru :GA *Tucururu] : FL *Yufera : GA *Yui [Ibi, Ibihica] : GA *Yustaga : FL '''♦ Tioux''' [Tiou, Thysia] : MS<ref>{{en}} {{cite web|url=https://www.native-languages.org/tioux.htm |title=''Tioux Indians''|ccessdate=10/01/2024}}</ref> '''♦ Tocaste : FL '''♦ Tocobaga : FL<ref name="XVIII" /> '''♦ Tohomé : AL, FL<ref name="XIX" />{{,}}<ref>{{en}} {{cite web|url=https://accessgenealogy.com/alabama/tohome-indians.htm |title=''Tohome Indians''|ccessdate=10/01/2024}}</ref> '''♦ Tomahitan : GA pe VA<ref>Ethridge 2010.</ref> '''♦ Topachula : FL '''♦ Tunica : AR, LA, MS<ref>Bremañ e Louisiana ha Mississippi hepken, dindan an anv Tunica-Biloxi.</ref> '''♦ Utiza : FL '''♦ Uzita [Uçita] : FL<ref>Milanich 1998 & Hahn 2003.</ref> '''♦ Vicela : FL '''♦ Viscaynos : FL '''♦ Waccamaw''' : NC, SC '''♦ Waccamaw Siouan''' : NC '''♦ Wateree''' [Guatari] : SC<ref>Aet da get goude 1744.</ref> '''♦ Waxhaw''' [Wisacky, Gueça] : NC, SC<ref>Aet da get goude Brezel ar Yamasee.</ref> '''♦ Westo''' : SC, VA<ref>Bet lazhadeget e 1680 gant trevadennourion harpet gant ar boblad Shawnee ; ar re a oa chomet bev a voe harluet d'an [[Antilhez]] evel sklaved (Gallay 2002).</ref> '''♦ Winyaw''' : SC<ref>Aet da get goude 1720 (Swanton 2003, p. 103).</ref> '''♦ Weapemoc''' : NC<ref name="XVII" /> '''♦ Yamasee''' : FL, GA, SC<ref>Aet da get e 1737, hervez {{en}} Hoffman, Paul E.. ''Florida's Frontiers: A History of the Trans-Appalachian Frontier''. Bloomington : Indiana University Press, 2002, p. 188 {{ISBN|0-253-34019-5}}.</ref> '''♦ Yazoo''' : MS<ref>Lazhadeget a-c'houde o emsavadeg a-enep an drevadennourion c'hall er [[bloavezhioù 1730]] ; an dud chomet bev a voe gwerzhet da drevadennourion e Carolina.</ref>{{,}}<ref>{{en}} Gibson, Arrell M.. ''The Indians of Mississippi''. In : McLemore, Richard Aubrey. ''A History of Mississippi'', levrenn 1, p. 76. Hattiesburg : University and College Press of Mississippi, 1973 {{ISBN|0-87805-013-2}}</ref> '''♦ Yuchi''' [Euchee, Uchee] : TN kent Al ha GA<ref name="OK" /> </poem> |} <gallery mode="packed" heights="180px"> Kaw-u-tz (Cado), 1906.jpg|Maouez caddo (1906) NC Museum of History, Raleigh, NC - panoramio (3).jpg|Delwenn d'ur vaouez cheraw (~1690) Henry Inman - Sequoyah - Google Art Project.jpg|[[Sequoyah]] (ᏍᏏᏉᏯ), ar Cherokee a savas ar [[skritur tsalagiek]] (~1830) Choctaw group.png|Indianed choctaw (~1908) </gallery> <gallery mode="packed" heights="220px"> Roberto Holy Card.jpg|Roberto, ur Yamasee bet lazhet e 1740 Face detail, 1837 Lithograph of Opothle Yoholo, from- Opothle Yaholo (cropped).jpg|Opothle Yahola, penn muscogee creek (1837) Seminole mother and children- Brighton Reservation, Florida (8443707301).jpg|Ur vamm seminole gant he bugale (1949) </gallery> ==Mervent== ''Er rannvro sevenadurel-mañ ez eus rannoù eus Arizona, Colorado ar su Southern, New Mexico, Texas ar c'hornôg hag Utah en SUA, koulz hag ar Stadoù [[Chihuahua (stad)|Chihuahua|]] (MX-CHH) ha [[Sonora (stad)|Sonora]] (MX-SON) er Stadoù Unanet Mec'hikan.'' ---- {| width="100%" |- valign="top" | <poem> '''♦ Apache'''<ref>Rummatadur hervez teir mammenn : {{en}} Foster, Morris W. & McCollough, Martha (2001). ''Plains Apache''. In : ''Handbook of the North American Indians – Volume 13'' ; {{en}} Opler, Morris E.. ''Chiricahua Apache'' & ''Mescalero Apache''. In : ''Handbook of North American Indians: Southwest'' - Volume 10'' ; {{en}} De Reuse, Willem J. (1983c). ''The Apachean culture pattern and its origins: Synonymy''. In : ''Handbook of North American Indians: Southwest'' - Volume 10'' ivez.</ref> (''Ndee biyat' '') : US-AZ, CO, NM, OK ; MX-[[Coahuila|COA]], [[Tamaulipas|TAM]]<ref name="OK" /> *Chiricahua Apache : AZ **Ch'úúkʾanén (Chiricahua dik) **Gileño [Gil Apache] : AZ, NM **Ndendahe : NM **Tchihende [Mimbreño] : NM *Jicarilla Apache : CO, NM, TX **Carlana [Sierra Blanca] : CO *Lipan Apache : NM, TX **Pelones: TX *Mescalero Apache : NM **Faraones **Sierra Blanca Mescaleros **Sacramento Mescaleros **Guadalupe Mescaleros **Limpia Mescaleros **Natagés [Apaches del Natafé] *Plains Apache [Kiowa-Apache, Naisha, Naʼishandine]: OK **Cibecue : AZ **San Carlos : AZ ::::•Arivaipa ::::•Pinal *Tonto Apache : AZ *White Mountain Apache [Coyotero] : AZ *Yavapai (''Wipuhk’a’bah'') : AZ **Tolkapaya (''Ɖo:lkabaya'') [Yuma Apache] : kornôg **Yavbe [Yavapé, Mohave Apache] : kreiz **Kwevkapaya : gevred **Wipukepa (''Wi:pukba'') : biz '''♦ Comecrudo''' : MX-TAM<ref name="XIX" /> '''♦ Cotoname''' : US-TX ; MX-TAM<ref name="XIX" /> '''♦ Genízaro''' : NM<ref name="XIX" /> '''♦ Halchidhoma''' (''Xalychidom Piipaa'') : AZ, CA '''♦ Hualapai''' (''Hwalbáy'') [Walapai] : AZ '''♦ Havasupai''' (''Havsuw' Baaja'') : AZ '''♦ Hohokam''' (300 → 1500) : US-AZ ; MX-SON '''♦ Karankawa''' : TX<ref>Lazhadeget e 1858, aet da get 1891 (Anderson 2005, pp. 53-54)</ref> *Copano '''♦ La Junta Indians''' : US-TX ; MX-CHH<ref name="XVIII" /> '''♦ Mamulique''' : US-TX ; [[Nuevo León|MX-NLE]] '''♦ Manso Indians''' : US-TX ; MX-CHH<ref name="XVII" /> '''♦ Maricopa''' [Piipaash] : AZ '''♦ Mohave''' ('' 'Aha Makhav'') [Mojave] : AZ, CA, NV </poem> | <poem> '''♦ [[Navac'hoed|Navajo]]''' (''Diné'', ''Naabeehó'') [Navaho] : AZ, CO, NM, UT '''♦ O'odham''' : US-AZ ; MX-SON *Ak-Chin ('ʼAkĭ Ciñ O'odham'') : AZ *Akimel O'odham [Pima] : US-AZ ; MX-CHH, SON **Qahatika : AZ *Hia C-eḍ Oʼodham [Areneños, Sand Papagos] : US-AZ ; MX-SON *Tohono O'odham : US-AZ ; MX-SON *Hia C-eḍ Oʼodham : US-AZ ; MX-SON '''♦ Aranama''' : TX<ref>Aet da get e-tro 1843 ; gwelit {{en}} Campbell, Thomas N.. {{cite web|url=https://www.tshaonline.org/handbook/entries/aranama-indians |title=''Aranama Indians ''|accessdate=10/01/2024}}</ref>. '''♦ Pima Bajo''' [Mountain Pima] : MX-CHH, SON '''♦ Pueblo''' : US-AZ, NM, TX, UT ; MX-CHH, SON *Anasazi [Ancestral Puebloans] (700 → 1400) : AZ (biz), CO (mervent), NM (gwalarn), UT (gevred)<ref>Eleze ar ''[[Four Corners]]'' ; kuitaat o bro a rejont a-nebeudoù en XII{{vet]] ha XIII{vet}} kantved ; hendadoù ar pobladoù pueblo hiziv int.</ref> *Acoma Pueblo (''Áakʼu'') : NM *Cochiti Pueblo (''Kúutyì'') : NM *Hopi : AZ **Hopi-Tewa [Hano, Tano] : AZ<ref>En emvodañ gant ar boblad hopi a rejont e-kerzh [[Emsavadeg pueblo 1680|Emsavadeg pueblo 1680]].</ref> *Isleta Pueblo (''Shiewhibak'', ''Tsugwevaga'') : NM *Jemez Pueblo (''Walatowa'') : NM *Kewa Pueblo (''Dámáyá'', ''Díiwʾi'') [Santo Domingo] : NM *Laguna Pueblo (''Kʼáwáiga'') : NM *Mogollon (~200 → 1540) : US-AZ, NM ; MX-CHH, SON *Nambé Pueblo (''Nąngbeʼe Ôwîngeh'') : NM *Ohkay Owingeh (''Ohkwee Ówîngeh'') [San Juan Pueblo] : NM *Picuris Pueblo (''Pʼįwweltha'', ''Pe’ewi'') : NM *Pecos Pueblo [Cicuye, Ciquique] : AZ, CO, NM, UT (''Four Corners'') *Piro : NM, TX<ref>Aet da get goude an Emsavadeg pueblo e 1680.</ref> *Pojoaque Pueblo (''Pʼohsųwæ̨geh Ówîngeh'') : NM *Sandia Pueblo (''Ną’piʼąd'''') : NM *San Felipe Pueblo (''Kaatishtya'') : NM *San Ildefonso Pueblo (''Pʼohwhogeh Ówîngeh'') : NM *Santa Ana Pueblo (''Dámáyá'') : NM *Santa Clara Pueblo (''Khaʼpʼoe Ówîngeh'') : NM *Taos Pueblo (''Təotho'') : NM *Tesuque Pueblo (''Tetsʼúgéh Ówîngeh'') : NM *Tiwa [Tigua] : NM *Tompiro Indians : NM<ref>Aet da get er [[bloavezhioù 1670]].</ref> *Ysleta del Sur Pueblo [Tigua Pueblo] : TX *Zia Pueblo (''Tsíiyʼa'') : NM *Zuni Pueblo (''A:shiwi'') : NM '''♦ Quechan''' (''Kwatsáan'') [Yuma] : AZ, CA '''♦ Quems''' : US-TX ; MX-[[Coahuila|COA]]<ref>Aet da get goude 1748 ; gwelit {{en}} Campbell, Thomas N.. {{cite web|url=https://www.tshaonline.org/handbook/entries/quems-indians |title=''Quems Indians ''|accessdate=10/01/2024}}</ref>. '''♦ Solano''' : US-TX ; MX-COA '''♦ Toboso''' : MX-CHH, COA<ref>Aer da get en XVIII{{vet}} kantved goude endevout tec'het da Dexas ; gwelit {{en}} Campbell, Thomas N.. {{cite web|url=https://www.tshaonline.org/handbook/entries/toboso-indians |title=''Toboso Indians ''|accessdate=10/01/2024}}</ref>. '''♦ Yaqui''' [Yoeme] :US-AZ ; MX-SON </poem> |} <gallery mode="packed" heights="180px"> Geronimo (From L. D. Greene Album) - NARA - 533082restoredh.jpg|Goyaałé [Geronimo], penkadour apache ndendahe (~1883) Hualapai elder.jpg|Ta'thamiche, gwaz hualapai (1908) Mosa, Mohave girl, by Edward S. Curtis, 1903.jpg|Mosa, plac'h vohave (1903) Pima.jpg|Tud akimel o'odham Hopi woman with a traditional pot and traditional clothing.png|Maouez hopi (~1900) </gallery> ==Levrlennadur== ;Daveoù *{{en}} Anderson, Gary Clayton. ''The Conquest of Texas – Ethnic Cleansing in the Promised Land, 1820–1875''. Norman : University of Oklahoma Press, 2005 {{ISBN|0-8061-3698-7}} *{{fr}} Berger, Yves & Dubois, Daniel. ''Les Indiens des plaines''. Paris : Dargaud, 1978 {{ISBN|2-205-01282-7}} *{{en}} Curtis, Edward Sherriff (1907-1930). ''The North American Indian''. Paris : Legare Street Press, 2022 {{ISBN|1-01-539363-2}} *{{en}} D'Azevedo, Warren L.. ''Handbook of North American Indians'', levrenn 11 : ''Great Basin''. Washington, D.C. : Smithsonian Institution, 1986 {ISBN|0-16-004581-9}} *{{en}} Debo, Angie (1970). ''A History of the Indians in the United States''. Norman : University of Oklahoma Press Press, 1984 {{ISBN|2-226-06903-8}} **{{fr}} ''Histoire des indiens des États-Unis'' (Troet gant Alain Deschamps). Paris : Albin Michel, 1994 {{ISBN|2-226-06903-8}} *{{en}} Debo, Angie (1972). ''And Still the Waters Run – The Betrayal of the Five Civilized Tribes''. Princeton : Princeton University Press, 2022 {{ISBN|0-691-23777-8}} *{{en}} Ethridge, Robbie Franklin. ''From Chicaza to Chickasaw – The European Invasion and the Transformation of the Mississippian World, 1540-1715''. Chapel Hill : The University of North Carolina Press, 2010 {{ISBN|0-8078-3435-1}} *{{en}} Gallay, Alan. ''The Indian Slave Trade – The Rise of the English Empire in the American South, 1670-1717''. New Haven : Yale University Press, 2003 {{ISBN|0-300-10193-7}} *{{en}} Hann, John H.. ''Indians of Central and South Florida: 1513–1763''. Gainesville : University Press of Florida, 2003 {{ISBN|0-8130-2645-8}} *{{en}} Hahn, John H.. ''The Native American World Beyond Apalachee''. Gainesville : University Press of Florida, 2006 {{ISBN|0-8130-2982-1}} *{{en}} Heizer, Robert F.. ''Handbook of North American Indians'', levrenn 8 : ''California''. Washington, D.C. : Smithsonian Institution, 1978 {{ISBN|0-16-004574-6}} *{{en}} Johnson, Michael G. & Hook, Richard. ''The Native Tribes of North America – A Concise Encyclopedia''. London : Windrow & Greene Ltd, 1993 {{ISBN|1-872004-03-2}} *{{en}} Kniffer, Fred B. & Gregory, Hiram F. & Stokes, George A.. ''The Historic Indian Tribes of Louisiana – From 1542 to the Present''. Baton Rouge : Louisiana State University Press, 2012 {{ISBN|0-8071-1963-6}} *{{en}} Milanich, Jerald T. ''Florida Indians and the Invasion from Europe''. Gainesville : University Press of Florida, 1998 {{ISBN|0-8130-1636-3} *{{en}} Mooney, James (1894). ''The Siouan Tribes of the East''. Paris : Legare Street Press, 2022 {{ISBN|1-01-546517-X}} *{{en}} Murphee, Daniel S.. ''Native America'' (3 levrenn). Santa Barbara : Greenwood, 2012 {{ISBN|0-313-38126-7}} *{{en}} Olexer, Barbara J.. ''The Enslavement of the American Indian in Colonial Times''. Monterey Park : Joyous Publishing, 2005 {{ISBN|0-9722740-4-9}} *{{en}} Ortiz, Alfonso. ''Handbook of North American Indians – Vulome 10:Southwest''. Monterey Park : Washington, D.C. : Smithsonian Books, 1983 {{ISBN|0-87474-190-4}} *{{en}} Pritzker, Barry M. ''A Native American Encyclopedia: History, Culture, and Peoples''. Oxford : Oxford University Press, 2000 {{ISBN|0-19-513877-5}} *{{en}} Romans, Bernard. ''A Concise Natural History of East and West Florida''. Paris : Legare Street Press, 2021 {{ISBN|1-01-460385-4}} *{{en}} Sturtevant, William C. & Trigger, Bruce G.. ''Handbook of North American Indians: Northeast'', levrenn 15 : ''Washington''. Washington, D.C. : Smithsonian Institution, 1978 {{ISBN|0-16-004575-4}} *{{en}} Sturtevant, William C. & Fogelson, Raymond D.. ''Handbook of North American Indians: Southeast'', levrenn 14. Washington, DC : Smithsonian Institution, 2004 {{ISBN|0-16-072300-0}} *{{en}} Swanton, John R. (1952). ''The Indian Tribes of North America''. Baltimore : Genealogical Publishing Co., 2003 {{ISBN|0-8063-1730-2}} *{{en}} United States Government Publications Office. ''Handbook of the North American Indians – Volume 13: Plains''. Washington, D.C. : Government Printing Office, 2001 {{ISBN|0-16-050400-7}} ;Danevell *{{en}} Nerburn, Kent (1994). ''Neither Wolf nor Dog: On Forgotten Roads with an Indian Elder''. Novato : New World Library, 2019 {{ISBN|1-60868-638-8}} **{{fr}} Pommel, Charles (treuzyezher). ''Ni loup ni chien''. Paris : Les Éditions du Sonneur, 2023 {{ISBN|2-37385-277-2}} ==Liammoù diavaez== ;Daveoù *{{en}} {{cite web|url=http://digital.library.okstate.edu/encyclopedia/entries/I/IN015.html |title=''Indian Removal''|accessdate=10/01/2024}} *{{en}} {{cite web|url=https://trails.mdah.ms.gov/education/tribes.htm |title=''Indian Tribes of Mississippi''|accessdate=10/01/2024}} *{{en}} {{cite web|url=https://www.bia.gov/ |title=''Bureau of Indian Affairs''|accessdate=10/01/2024}} *{{en}} {{cite web|url=https://www.govinfo.gov/app/details/FR-2020-01-30/2020-01707/summary |title=''85 FR 5462 - Indian Entities Recognized by and Eligible To Receive Services From the United States Bureau of Indian Affairs''|accessdate=10/01/2024}} *{{en}} {{cite web|url=https://www.indian-affairs.org/ |title=''Association on American Indian Affairs''|accessdate=10/01/2024}} *{{en}} {{cite web|url=https://www.native-languages.org/languages.htm |title=''Native Languages of the Americas''|accessdate=10/01/2024}} *{{en}} {{cite web|url=https://www.usa.gov/tribes |title=''Federally recognized Indian tribes and resources for Native Americans''|accessdate=10/01/2024}} *{{en}} {{cite web|url=https://nativeheritageproject.com/ |title=''Native Heritage Project''|accessdate=10/01/2024}} ;Lec'hiennoù indian ofisiel {| width="100%" |- valign="top" | *{{en}} [https://www.jbmian.com/#/ Acjachemen Nation]] *{{en}} [https://itcaonline.com/member-tribes/ak-chin-indian-community/ Ak-Chin Indian Community]] *{{en}} [https://aleut-international.org/ Aleut International Association] *{{en}} [https://www.anishinabek.ca/ Anishinabek Nation] *{{en}} [https://www.avfn.ca/ Annapolis Valley First Nation] *{{en}} [https://web.archive.org/web/20220709102937/https://apachetribe.org/ Apache Tribe of Oklahoma] *{{en}} [https://www.lipanapache.org/ Lipan Apache Tribe] *{{en}} [https://mescaleroapachetribe.com/ Mescalero Apache Tribe] *{{en}} [https://itcaonline.com/member-tribes/san-carlos-apache-tribe/ San Carlos Apache Tribe] *{{en}} [https://itcaonline.com/member-tribes/tonto-apache-tribe/ Tonto Apache Tribe] *{{en}} [http://www.wmat.nsn.us/ White Mountain Apache Tribe] *{{en}} [https://yavapai-apache.org/ Yavapai Apache Nation] *{{fr}} [https://www.northernarapaho.com/ Northern Arapaho Tribe] *{{fr}} [https://www.atikamekwsipi.com/fr Atikamekw Sipi] *{{en}} [https://mycaddonation.com/ Caddo Nation] *{{en}} [https://www.ctfn.ca/ Carcross/Tagish First Nation] *{{en}} [https://catawbaindian.net/ The Catawba Nation] *{{en}} [https://critfc.org/member-tribes-overview/the-confederated-tribes-of-the-umatilla-indian-reservation/ Cayuse Tribe] *{{en}} [https://www.chehalistribe.org/ Chehalis Reservation] *{{en}} [https://www.cherokee.org/ Cherokee Nation] *{{en}} [https://www.cheyenneandarapaho-nsn.gov/ Cheyenne and Arapaho Tribes] *{{en}} [https://www.cheyennenation.com/ Northern Cheyenne Tribe] *{{en}} [https://www.chickasaw.net/ The Chickasaw Nation] *{{en}} [https://www.chitimacha.gov/ Sovereign Nation of the Chitimacha] *{{en}} [https://www.choctawnation.com/ Choctaw Nation of Oklahoma] *{{en}} [https://www.chowanokenation.com/ Chowanoke Indian Nation] *{{en}} [https://northernchumash.org/ Northern Chumash Tribal Council] *{{en}} [https://www.cdatribe-nsn.gov/ Coeur d'Alene Tribe] *{{en}} [https://storymaps.arcgis.com/stories/bb31cd48d0284fa59d6f454cafabe962 Confederated Tribes of the Colville Reservation]<ref>Daouzek poblad : Chelan, Chief Joseph Band of Nez Percé, Colville, Entiat, Lakes, Methow, Moses-Columbia, Nespelem, Okanogan, Palus, San Poil ha Wenatchi.</ref> *{{en}} [https://comanchenation.com/ Comanche Nation] *{{en}} [https://ctclusi.org/ Confederated Tribes of Coos-Lower Umpqua-Siuslaw] *{{en}} [https://www.alabama-coushatta.com/ Alabama-Coushatta Tribe of Texas] *{{en}} [http://alabama-quassarte.org/ Alabama-Quassarte Tribal Town] *{{en}} [https://www.coushatta.org/ Coushatta Tribe of Louisiana] *{{en}} [https://cowichantribes.com/ Cowichan Tribes] *{{en}} [https://www.cowlitz.org/ Cowlitz Indian Tribe] *{{en}} {{fr}} [https://www.cngov.ca/ Cree Nation Government] *{{en}} [http://www.crow-nsn.gov/ Crow Tribe] *{{en}} [https://www.delawarenation-nsn.gov/ Delaware Nation] *{{en}} [https://web.archive.org/web/20070607145534/http://www.doigriverfn.com/ Doig River First Nation] *{{en}} [https://www.duwamishtribe.org/ Duwamish Tribe] *{{en}} [https://www.esselentribe.org/ Esselen Tribe of Monterey County] *{{en}} [https://www.haidanation.ca/ Council of the Haida Nation] *{{en}} [https://gitxsan.ca/ Gitxsan Huwilp Government] *{{en}} [https://ftbelknap.org/ Gros Ventre – Assiniboine] *{{en}} [https://haisla.ca/ Haisla Nation] *{{en}} [https://www.haliwa-saponi.org/ Haliwa Saponi Indian Tribe] *{{en}} [https://www.haudenosauneeconfederacy.com/ Haudenosaunee Confederacy] *{{en}} [https://www.theofficialhavasupaitribe.com/ The Havasupai Tribe] *{{en}} [https://heiltsuknation.ca/ Heiltsuk Tribal Council] *{{en}} [https://ho-chunknation.com/ Ho-Chunk Nation] *{{en}} [https://www.hoopa-nsn.gov/ Hoopa Valley Tribe] *{{en}} [https://www.hopi-nsn.gov/ The Hopi Tribe] *{{en}} [https://hualapai-nsn.gov/ Hualapai Tribe] *{{en}} [https://unitedhoumanation.org/ United Houma Nation] *{{en}} [https://www.innu.ca/ Innu Nation] *{{en}} [https://www.inuitcircumpolar.com/ Inuit Circumpolar Council] *{{en}} [https://web.archive.org/web/20121102232804/http://www.inshuckch.com/home.html In-SCHUCK-ch Nation] *{{en}} [https://iowatribeofkansasandnebraska.com/ Iowa Tribe of Kansas and Nebraska] *{{en}} [https://iowanation.org/ Iowa Tribe of Oklahoma] *{{en}} [https://kaibabpaiute-nsn.gov/ Kaibab Band of Paiute Indians] *{{en}} [https://kalispeltribe.com/ Kalispel Tribe of Indians] *{{en}} [https://kaskadenacouncil.com/ Kaska Dena Council] *{{en}} [https://www.kawnation.gov/ Kaw Nation] *{{en}} [https://web.archive.org/web/20210930175507/https://www.ktik-nsn.gov/ Kansas Kickapoo Tribe] *{{en}} [https://www.kickapootribeofoklahoma.com/ Kickapoo Tribe of Oklahoma] *{{en}} [https://www.kiowatribe.org/ Kiowa Tribe] *{{en}} [https://klamathtribes.org/ The Klamath Tribes] *{{en}} [https://www.ktunaxa.org/ Ktunaxa Nation] *{{en}} [https://www.umista.ca/pages/kwakwakawakw-tribes The Kwakwa̱ka̱ʼwakw Tribes] *{{en}} [https://www.lagunapueblo-nsn.gov/ Pueblo of Laguna] *{{en}} [https://lilwat.ca/wearelilwat7yul/ Lil'wat Nation] *{{en}} [https://www.soboba-nsn.gov/ Soboba Band of Luiseño Indians] *{{en}} [https://www.lumbeetribe.com/history-and-culture Lumbee Tribe of North Carolina] *{{en}} [https://makah.com/ Makah Reservation] *{{en}} [https://www.mhanation.com The Mandan, Hidatsa and Arikara Nation] *{{en}} [https://www.menominee-nsn.gov/ The Menominee Indian Tribe of Wisconsin] *{{en}} [https://www.metisnation.ca/ Métis Nation] *{{en}} [https://web.archive.org/web/20200427130105/https://tribe.miccosukee.com/ Miccosukee Tribe of Indians of Florida] *{{en}} [https://www.acadiafirstnation.ca/ Mi'kmaq Acadia First Nation] *{{fr}} [https://bearriverfirstnation.ca/ Mi'kmaq Bear River First Nation] *{{fr}} [http://www.eskasoni.ca/Home/ Eskasoni Mi'kmaw First Nation] *{{fr}} [https://fortfolly.ca/about-us Fort Folly Mi'kmaq First Nation] *{{fr}} [https://listuguj.ca/ Listiguj Mi'gmaq Government] *{{fr}} [https://www.millbrookband.com/index.php Mi'kmaq Millbrook First Nation] *{{fr}} [https://membertou.ca/ Membertou Mi'kmaq Community] *{{fr}} [https://www.paqtnkek.ca/ Paq'tnkek Mi'kmaw Nation] *{{fr}} [https://qalipu.ca/ Qalipu Mi'kmaq First Nation] *{{en}} [https://ugpi-ganjig.ca/ Mi'kmaq Ugpi'ganjig] *{{en}} [https://modocnation.com/ Modoc Nation] *{{en}} [https://www.mohegan.nsn.us/ Mohegan Tribe] *{{en}} [https://www.mohican.com Mohican Indians] *{{en}} [https://mojaveindiantribe.com/ Fort Mojave Indian Tribe] *{{en}} [https://www.monacannation.com/ Monacan Indian Nation] *{{en}} [https://www.onemontauknation.org/ ''Montauk Tribe of Indians''] *{{en}} [https://www.muckleshoot.nsn.us/ The Muckleshoot Indian Tribe] *{{en}} [https://www.muscogeenation.com/ The Muscogee Nation] *{{en}} [https://www.musqueam.bc.ca/ The Muscogee Nation] *{{en}} [https://www.nambepueblo.org/ Nambé O-weengé] *{{en}} [https://nanticokeindians.org/ Nanticoke Indian Tribe] | *{{en}} [https://narragansettindiannation.org/ Narragansett Indian Tribe] *{{en}} [https://web.archive.org/web/20100113141211/http://www.naskapi.ca/en/default.htm Naskapi Community] *{{en}} [https://www.natcheznation.com/ Natchez Nation] *{{en}} [https://www.navajo-nsn.gov/ Navajo Nation] *{{en}} [https://nezperce.org/ Nez Percé Tribe] *{{en}} [https://www.nipmucband.org/ Hassanamisco Nipmuc Band] *{{en}} [https://www.nisenan.org/ Nisenan] *{{en}} [http://www.nisgaanation.ca/ Nisg̱a’a Lisims Government] *{{en}} [http://www.nisqually-nsn.gov/ Nisqually Indian Tribe] *{{en}} [https://web.archive.org/web/20140714155941/http://www.nooksacktribe.org/ Nooksack Indian Tribe] *{{en}} [https://www.cheroenhaka-nottoway.org/ Cheroenhaka (Nottoway) Tribe] *{{en}} [https://nuuchahnulth.org/ Nuu-chah-nulth Tribal Council] *{{en}} [https://nuxalknation.ca/ Nuxalk Nation] *{{en}} [https://www.osagenation-nsn.gov/ Osage Nation] *{{en}} [https://wabanaki.com/ Passamaquoddy Tribe] *{{en}} [https://web.archive.org/web/20110718193023/http://www.poncatribe-ne.org/ Ponca Tribe of Nebraska] *{{en}} [https://www.ponca-nsn.gov/ Ponca Tribe of Oklahoma] *{{en}} [https://www.puyalluptribe-nsn.gov/ Puyallup Tribe of Indians] *{{en}} [https://www.rappahannocktribe.org/ The Rappahannock Tribe] *{{en}} [https://www.sahtu.ca/ The Sahtú Secretariat] *{{en}} [https://www.srpmic-nsn.gov/ Salt River Pima-Maricopa Indian Community] *{{en}} [https://obsn.org/ Occaneechi Band of the Saponi Nation] *{{en}} [https://peoriatribe.com/ Peoria Tribe] *{{en}} [https://www.penobscotnation.org/ Penobscot Nation] *{{en}} [https://www.quapawtribe.com/ Quapaw Nation] *{{en}} [https://quileutenation.org/ Quileute Nation] *{{en}} [http://quinaultindiannation.com/ Quinault Indian Nation] *{{en}} [https://www.sacandfoxnation-nsn.gov/ Sac & Fox Nation] *{{en}} [https://www.sacandfoxks.com/ Sac & Fox Nation in Kansas and Nebraska] *{{en}} [https://www.meskwaki.org/ Meskwaki Nation – Sac & Fox Tribe in Iowa] *{{en}} [https://www.sacandfoxnation-nsn.gov/ Sac & Fox Nation] *{{en}} [https://csktribes.org/ Confederated Salish & Kootenai Tribes] *{{en}} [https://www.samishtribe.nsn.us/ Samish Indian Nation] *{{en}} [https://www.sappony.org/ Sappony] *{{en}} [https://www.sauk-suiattle.com/ Sauk-Suiattle Indian Tribe of Washington] *{{en}} [https://schaghticoke.com/ Schaghticoke Tribal Nation] *{{en}} [https://web.archive.org/web/20180620184357/http://www.seminolenation.com/ Seminole Nation of Oklahoma] *{{en}} [https://web.archive.org/web/20110902102132/http://seminoletribe.com/ Seminole Tribe of Florida] *{{en}} [https://shishalh.com/ Shíshálh Nation] *{{en}} [https://www.shoalwaterbay-nsn.gov/ Shoalwater Bay Indian Tribe] *{{en}} [https://blackfootconfederacy.ca/ Siksikaitsitapi – Blackfoot Confederacy] *{{en}} [https://web.archive.org/web/20240123105639/https://www.ctsi.nsn.us/ Confederated Tribes of Siletz Indians] *{{en}} [https://www.shinnecock-nsn.gov/ Shinnecock Indian Nation] *{{en}} [https://www.sbtribes.com/ Shoshone-Bannock Tribe] *{{en}} [https://www.temoaktribe.com/index.shtml Te-Moak Tribe of Western Shoshone] *{{en}} [https://sinixt.org/ Autonomous Sinixt] *{{en}} [https://birdtailsioux.ca/ Birdtail Sioux Dakota Nation] *{{en}} [https://canupawakpanation.com/ Canupawakpa Dakota Nation] *{{en}} [https://www.cheyenneriversioux.com/ Cheyenne River Sioux Tribe] *{{en}} [https://www.dakotatipi.ca/ Dakota Tipi First Nation] *{{en}} [https://fsst-nsn.gov/ Flandreau Santee Sioux Tribe] *{{en}} [https://www.standingrock.org/ Standing Rock Sioux Tribe] *{{en}} [https://www.lowerbrulesiouxtribe.com/ Lower Brûlé Sioux Tribe] *{{en}} [https://web.archive.org/web/20240122140812/https://oglalalakotanation.net/ Oglala Sioux Tribe] *{{en}} [https://www.rosebudsiouxtribe-nsn.gov/ Rosebud Sioux Tribe] *{{en}} [https://www.shakopeedakota.org/ Shakopee Mdewakanton Sioux Community] *{{en}} [https://svdngovernance.com/ Sioux Valley Dakota Nation] *{{en}} [https://www.whitecapdakota.com/en/index.aspx Sioux Valley Dakota Nation] *{{en}} [https://www.yanktonsiouxtribe.net/ Whitecap Dakota First Nation] *{{en}} [https://skokomish.org/ Skokomish Indian Tribe] *{{en}} [https://www.snuneymuxw.ca/ Snuneymuxw First Nation] *{{en}} [https://songheesnation.ca/ Songhees Nation] *{{en}} [https://sooke.ca/ Sooke] *{{en}} [https://itcaonline.com/member-tribes/san-juan-southern-paiute/ San Juan Southern Paiute] *{{en}} [https://www.spokanetribe.com/ Spokane Tribe of Indians] *{{en}} [https://www.squamish.net/ Squamish Nation] *{{en}} [https://squaxinisland.org/ Squaxin Islan Tribes] *{{en}} [https://www.stolonation.bc.ca/ Stó꞉lō Service Agency] *{{en}} [https://suquamish.nsn.us/ The Suquamish Tribe] *{{en}} [https://swinomish.org/ Swinomish Indian Tribe Community] *{{en}} [https://tahltan.org/ Tahltan Central Government] *{{en}} [https://www.tlicho.ca/ Tlicho Government] *{{en}} [https://www.ccthita.org/ Tlingit & Haida Indian Tribes of Alaska] *{{en}} [http://www.tonation-nsn.gov/ Tohono O’odham Nation] *{{en}} [https://www.tolowa-nsn.gov/ Tolowa Dee-Ni’ Nation] *{{en}} [http://gabrielino-tongva.com/ Gabrielino / Tongva Nation] *{{en}} [https://tonkawatribe.com/ Tonkawa Tribe of Oklahoma] *{{en}} [https://www.tsilhqotin.ca/ Tŝilhqot’in National Government] *{{en}} [https://twnation.ca/ Tsleil-Waututh Nation] *{{en}} [https://tsuutina.com/ Tsuut'ina Nation] *{{en}} [https://www.tulaliptribes-nsn.gov/ Tulalip Tribes] *{{en}} [https://www.tunicabiloxi.org/ Tunica-Biloxi Tribe of Louisiana] *{{en}} [http://www.tuscaroras.com/ Tuscacora & Six Nations] *{{en}} [https://critfc.org/member-tribes-overview/the-confederated-tribes-of-the-umatilla-indian-reservation/ Ulatilla Tribe] *{{en}} [https://www.southernute-nsn.gov/ Southern Ute Indian Tribe] *{{en}} [https://www.utemountainutetribe.com/index.html Ute Mountaine Ute Tribe] *{{en}} [https://www.waccamaw.org/ Waccamaw Indian People] *{{en}} [https://waccamaw-siouan.org/ Waccamaw Siouan Indians] *{{en}} [https://critfc.org/member-tribes-overview/the-confederated-tribes-of-the-umatilla-indian-reservation/ Walla Walla Tribe] *{{en}} [https://wichitatribe.com/ Wichita and Affiliated Tribes] *{{en}} [https://wampanoagtribe-nsn.gov/ Wampanoag Tribe of Gay Head] *{{en}} [https://mashpeewampanoagtribe.com/ Mashpee Wampanoag Tribe] *{{fr}} [https://wendake.ca/ Wendake – Nation huronne-wendat] *{{en}} [https://www.wuikinuxv.net/ Wuikinuxv Nation] *{{en}} [https://wyandotte-nation.org/ Wyandotte Nation] *{{en}} [http://www.yakamamuseum.com/ Yakama Nation Museum] *{{en}} [https://www.tachi-yokut-nsn.gov/ Tachi Yokut Tribe] *{{en}} [https://www.yuroktribe.org/ The Yurok Tribe] *{{en}} [https://ashiwi.org/ Pueblo of Zuni] |} == Notennoù == {{daveoù|bannoù=2}} {{DEFAULTSORT:Classification Of Indigenous Peoples Of The Americas}} [[Rummad:Amerindianed]] [[Rummad:Norzhamerika]] t551u81bnut2ijjoqz2wnjqj1o7csj7 0 170336 2094404 2094324 2024-04-25T16:06:36Z J.C EVEN 691 /* Gwenaerien-Veur */ Roll a-bezh eus 1413 da 1642 wikitext text/x-wiki Amañ e kavor anvioù Ofiserien-Veur Dugelezh Breizh, da lavarout eo Marichaled, Amiraled, Besamiraled, Mistri-Veur ar Ganolierezh, Mistri-Veur an Ostel, Kambrelaned-Veur, Flec'h-Veur, Falc'hunerien-Veur, Gwenaerien-Veur, Mistri-Veur an Imbourc'hioù hag Adreizherien Dourioù ha Koadoù, Senesaled Breizh, Kañsellerien-Breizh, Beskañsellerien, Mirourien Sielloù, Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh, gant o anv, o ardamezioù ha menegoù diwar-benn o familhoù. == Marichaled == {| class="wikitable" |- |1235 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Normand de Québriac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant.'' |- |1273 |[[Restr:De Lohéac.gif|60px]] |Pierre de Lohéac |''Brizhet'' |- |1318 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Olivier de la Chapelle |''En gul e dreustell en erminoù.'' |- |1342 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Robert de Beaumanoir |''En glazur e 11 kanochenn en argant, 4, 3, 4.'' |- |1350 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Jean de Beaumanoir | |- |1365 | |Robert de Neufville (ur Saoz) | |- |1373 | |Adam de Blakemore (ur Saoz) | |- |1379 |[[Restr:De Fontenay de Chartres.png|60px]] |Amaury de Fontenay |''En argant e deir eilenn en gul, sourinet.'' |- |1379 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne-Gouyon de Launay-Boquien |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en argant e leon en gul kurunet en aour, hag a zo Gouyon ; ouzh 2 ha 3 en aour e ziv dreustell skoulmet en gul, heuliet gant nav moualc'henn ivez en gul ouzh gourem, hag a zo Matignon.'' |- |1379 |[[Restr:De la Houssaye de Ranléon.png|60px]] |Eustache de la Houssaye |''Gwezboellek etre argant ha glazur a c'hwec'h derenn.'' |- |1381 |[[Restr:De Kerimel de Kermaria.gif|60px]] |Geoffroy de Kerimel |''En argant e deir zreustell en sabel.'' |- |1387 |[[Restr:Du Perrier.jpg|60px]] |Alain de Perrier |''En glazur e zek kanochenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1407 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1412 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1418 |[[Restr:Dinan-de-Montafilant.gif|60px]] |Bertrand de Dinan des Huguetières |''En gul e beder gwerzhidenn en erminoù, heuliet gant c'hwec'h bezantenn ivez en erminoù.'' |- |1420 |[[Restr:Blois-Châtillon.gif|60px]] |Olivier de Châtillon de Blois |''En gul e dri feul brizhet ; e gab en aour karget gant un drailhenn a beder fastell en glazur.'' |- |1420 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Raoul de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul.'' |- |1447 |[[Restr:De Montauban.jpg|60px]] |Jean de Montauban de Landal |''En gul e seizh mailhenn en aour, 3, 3, 1 ; e zrailhenn en argant a beder fastell.'' |- |1451 |[[Restr:Raguenel-de-la-Belliere.jpg|60px]] |Jean Raguenel de Malestroit |''Palefarzhet etre argant ha sabel, e zrailhenn a deir fastell an eil en egile.'' |- |1470 |[[Restr:De Rieux.gif|60px]] |Jean de Rieux de Rochefort |''En glazur e zek bezantenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1484 |[[Restr:De Bretagne d'Avaugour (François).png|60px]] |François de Bretagne d'Avaugour |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en erminoù ; ouzh 2 ha 3, adpalefarzhet : ouzh 1 ha 4 en glazur e deir flourdilizenn en aour, e zrailhenn a deir fastell en argant, ouzh 2 ha 3 en argant e naer wagennet ouzh pal en glazur, kurunet en aour, o tislonkañ ur bugel en gwirion ; e greiz-holl en argant e gab en gul.'' |} == Amiraled == {| class="wikitable" |- |1320 |[[Restr:De la Lande de la Sauldraye.gif|60px]] |Geoffroy de la Lande |''En argant e gab gourdentek en gul.'' |- |1352 |[[Restr:Doria.png|60px]] |Baude Doria (eus [[Genova]], Italia) |''Troc'het etre aour hag argant, e erez en sabel iziliet en gul.'' |- |1364 |[[Restr:Bouchart de Kerbouchart.png|60px]] |Nicolas Bouchart |''En argant e zri delfin en sabel.'' |- |1397 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne Gouyon, bet marichal Breizh e 1379 |Gwelout a-us, 1379 |- |1411 |[[Restr:Penhoët-du-Léon.png|60px]] |Jean de Penhoët |''En aour e dreustell en gul'' |- |1433 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, beskont [[Ar Faou]] |''En erminoù, e gab en gul karget gant teir flourdilizenn en aour'' |- |1488 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, mab an hini kent |Gwelout a-us |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Louis de Rohan, aotrou [[Ar Gemene]] | |- |1498 |[[Restr:Blason famille fr Chalon Orange.svg|60px]] |Jean IV de Chalon-Arlay, priñs [[Priñselezh Orange|Orange]] ; marvet e 1502 | |- |1501 |[[Restr:De la Trémoille.png|60px]] |Louis de la Trémoille, beskont [[Thouars]] ; bet lazhet e 1524 e [[Pavia]] |''En aour e gebrenn en gul, heuliet gant tri ererig en glazur pigoset hag iziliet en gul.'' |- |1525 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Guy Laval, kont [[Laval (Mayenne)|Laval]], [[Moñforzh]] ha [[Kintin]] ; marvet e 1531 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |- |1531 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval, Aotrou [[Kastell-Briant]] ; marvet e 1542 |Gwelout a-us |} == Besamiraled == {| class="wikitable" |- |1472 | |Alain de la Motte |En gortoz. Seitek familh gant an anv se. |- |1486 |[[Restr:Kerouzy.gif|60px]] |Bizien de Kerouzy |''En aour e leon kudennek en sabel'' |- |1488 |[[Restr:Calon de la Villejames.gif|60px]] |Guillaume Calon |''En argant e vrizhenn erminig heuliet gant tri maen en gul'' |- |1489 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jean Guibé de la Vairie Kabiten Roazhon |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2, 1 ; e gab en aour.'' |- |1501 |[[Restr:Hamon du Bouvet-1.gif|60px]] |François Hamon de Bouvet ; Kabiten Felger; marvet e 1512 e [[Ravenna]] E familh e oa liammet gant ar re Guibé, a-us. |''Palefarzhet. Ouzh 1 ha 3 en gul e zeir c'havouc'hal en argant; ouzh 2 ha 3, en argant e zri hucher'' (livioù disanvet) |- |1525 |[[Restr:De Guengat.png|60px]] |Alain de Guengat Kabiten Brest ha mestr Ostel Frañsez Iñ. Marvet e 1532. | |- |1548 |[[Restr:De Carné.gif|60px]] |Marc de Carné de Crémeur, Letanant ar Roue e Breizh, kabiten [[Brest]] ha [[Gwenrann]], gwenaer-meur Breizh, kambrellan ha denjentil boutin ar roue [[Frañsez Iañ (Bro-C'hall)|Frañsez I{{añ}}]] |''En aour e ziv dreustell en gul'' |- |1560 |[[Restr:Drouillard de Kerlen.png|60px]] |Guillaume Drouillard Gouarnour [[Rewiz]] |''En glazur e dri aval-pin en aour'' |- |1593 |[[Restr:Du Vieuxpont.png|60px]] |Alexandre de Vieuxpont Dimezet gant Renée de Tournemine. |En argant e zek ruilhenn en gul, 3, 3, 3, 1 |} == Mistri-Veur ar Ganolierezh == {| class="wikitable" |- |1431 |en gortoz |Rolland de Saint-Pou |hag eo bet ivez kambrellan an dug. E ardamezioù n'int ket bet displeget |- |1454 |[[Restr:Uguet de la Vairie.gif|60px]] |Jean Uguet de la Vairie |''En aour, e zri fenn leonparzh diframmet ha teodet en aour'' |- |1459 |[[Restr:Labbé de la Commerière.gif|60px]] |Jean l'Abbé de la Commerière |''En argant e beder gwerzhidenn treustellet ha kenstag en gul'' |- |1460 |[[Restr:De Quélen de Porhoët.gif|60px]] |Olivier de Quélen du Broutay marvet e 1471. |''En argant e deir delienn gelenn c'heotet'' |- |1461 |[[Restr:Du Parc de la Motte.gif|60px]] |Bertrand du Parc ; marvet e 1482 A zo bet ivez kabiten [[Redon]], ha [[Felger]] |''En argant e deir eilenn en gul'' |- |1470 |[[Restr:Gaudin de Martigné.png|60px]] |Péan Gaudin de Martigné |''En gul e femp flourdilizenn lammellet en gul'' |- |1475 |[[Restr:De Mauhugeon de Taillepied.gif|60px]] |Jean Mauhugeon de Taillepié |''En glazur e deir c'hreskenn en aour; e gab en aour karget gant teir rodig-kentr en gul'' |- |1487 |[[Restr:Bouteillier des Landes.png|60px]] |Jean le Bouteiller de Maupertuis |''En argant e sourin werzhidet en sabel'' |- |1487 |En gortoz |Louis de la Haye |C'hwec'h familh gant an anv se. |- |1487 |[[Restr:De Lescoët de la Moquelais.gif|60px]] |Jean de Lescoët de Villepie |''En sabel e sparfel en argant stagellet ha grizilhonnet en aour, heuliet gant teir c'hregilhenn en argant'' |- |1500 |[[Restr:Estuer.gif|60px]] |Thomas d'Estuer |''En argant e lammell en gul'' |} == Mistri-Veur an Ostel == {| class="wikitable" |- |1413 |En gortoz |Tristan de la Lande de Guignen ; marvet e 1431 |Pempzek familh gant an anv se |- |1431 |En gortoz |Robert d'Espinay ; marvet e 1438 |Seizh familh gant an anv se |- |1448 |En gortoz |Robert d'Espinay | |- |1451 |[[Restr:De Villeblanche.png|60px]] |Henry de Villeblanche Marc'hag [[Urzh an heureuchin]] e 1448 |''En gul e dreustell en argant, heuliet gant tri fenn eog ivez en argant'' |- |1457 |[[Restr:De Malestroit.gif|60px]] |Jean de Malestroit de Keraër |''En gul e nav bezantenn en aour, 3, 3, 3'' |- |1462 |En gortoz |Simon d'Anglure, aotrou Etoges, e [[Champagn (proviñs)|Bro Champagn]] | |- |1462 |[[Restr:Du Chastel du Lezirivy.gif|60px]] |Tanguy du Chastel, beskont Bellière, floc'h-meur Bro-C'hall e 1474 ; marvet e 1477 |''Treustellet etre aour ha gul a c'hwec'h pezh'' |- |1469 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Jean de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul'' |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Jean de Rohan de Landal; marvet e 1524 | |- |1506 |[[Restr:De Coëtmen.png|60px]] |Olivier de Coëtmen du Bois-Guezennec |''En gul e nav ruilhenn en argant, 3, 3, 3'' |} == Kambrelaned-Veur == {| class="wikitable" |- |1249 |[[Restr:Gouyon.gif|60px]] |Etienne Gouyon de Matignon |''En argant e leon en gul kurunet en aour'' |- |1405 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron, e vo savet da varichal-meur Breizh er 1407 (gwelout a-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1409 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron, e va savet da varichal-meur Breizh e 1412 (gwelouta-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1415 |[[Restr:Lambilly de Créménan.gif|60px]] |Jean de Lambilly |''En glazur e c'hwec'h pempdiliaouen en argant, 3, 2, 1'' |- |1417 |[[Restr:Du Parc de Kergouzien.png|60px]] |Henri du Parc de la Roche-Jagu |''En argant e dreustell en sabel, heuliet gant teir c'hregilhenn en gul'' |- |1437 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Simon d'Espinay |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Jean de Châteaugiron de Derval |''En aour e gab en glazur'' |- |1532 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval de Châteaubriant, amiral Breizh e 1531 ; marvet e 1542 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |} == Flec'h-Veur == {| class="wikitable" |- |1380 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Simon de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1400 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Bertrand de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1420 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1431 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Guy de l'Espinay du Bois-du-Liers |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac du Blossac |''En glazur e deir vlourdilizenn en argant'' |- |1478 |[[Restr:Delbiest.png|60px]] |Arthur Delbiest (ur Flamank) |''En argant e sourin en gul karget gant teir c'hregilhenn en aour'' |- |1480 |[[Restr:D'Urfé.png|60px]] |Pierre d'Urfé de la Batie (eus Bro-Vorez) |''Brizhet e gab en gul'' |- |1486 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny A zo bet ivez kambrellan an Dug, ha kabiten [[Brest]], Kilbignon ha [[Lesneven]] eus 1378 da 1420 |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1488 |En gortoz. |Jacques Le Moine |Trizek familh gant an anv se. Hep anv an aotrouniezh, diasur a chom. |- |1488 |En gortoz |Louis de Lornay (eus Bro-Savoie) |Displegadur ebet diwar benn e ardamezioù |- |1506 |[[Restr:Hangest.jpg|60px]] |Louis de Hengest de Montmort (eus Bro-Champagn) |''En argant e groaz en gul karget gant pemp kregilhenn en aour'' |- |1513 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jacques Guibé de la Vaerie Kabiten [[Felger]], ha floc'h meur ar Rouanez e 1513 |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2 ; e gab en aour'' |- |1518 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac de Blossac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant'' |- |1539 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |François de Guémadeuc de Québriac et Blossac (marvety e 1568 |''En sabel e leonparzh en argant heuliet gant c'hwec'h c'hregilhenn ivez en argant, 3,, 3'' |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Thomas de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1617) | |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Toussaint de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1606) | |} == Falc'hunerien-Veur == {| class="wikitable" |1409 |[[Restr:Saint-Gilles.gif|60px]] |Bertrand de Saint-Gilles Bet lazhet e-kerzh emgann Azincourt e 1415 |''En glazur hadet gant flourdiliz en argant'' |- |1409 |??? |Rolland de Saint-Pou, e vo mestr-meur ar ganolierezh Breizh e 1431 | |- |1418 |??? |Robert de Saint-Pol | |- |1418 |[[Restr:De Coetmenech.png|60px]] |Jean de Coëtmenec'h |''Treustellet etre brizh ha gul'' |- |1422 |[[Restr:Le Vicomte de Saint-Ouen.png|60px]] |Guillaume le Vicomte |''Dougen a ra ur gebrenn heuliet gant teir steredenn'' (Livioù disanvet) |- |1430 |[[Restr:De Duault.png|60px]] |Alain de Duault |''En argant e leon geotet, tedoet ha krabanet en gul, kurunet en aour'' |- |1436 |[[Restr:Auray de Kermadio.gif|60px]] |Jean d'Auray |''Gwezboellek etre aour ha glazur'' |- |1452 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Guy de la Chapelle de Molac, ivez gwenaer-meur Breizh |''En gul e dreustell en erminoù'' |- |1457 |[[Restr:Le Parisy de Kerivallan.png|60px]] |Pierre le Parisy |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4, plezek etre argant ha gul ; ouzh 2 h 3, en glazur e groaz talbennanet etre argant ha gul'' |- |1460 |[[Restr:De Rohan du Gué de l'Isle.png|60px]] |Jean de Rohan du Gué de l'Isle; marvet e 1505 |''En gul e nav mailhenn en aour, 3, 3, 3 ; e sourin en argant'' |- |1487 |??? |Michel Ferron |Diasur. Div familh gant an anv-se, disheñvel o ardamezioù |} == Gwenaerien-Veur == {| class="wikitable" |1403 |[[Restr:Guillemet de Brignac.png|60px]] |Eon Guillemet |''En gul e lammell en argant'' |- |1413 | |Henri le Parisy | |- |1417 | |Henri de Chef du Bois de Bruslé | |- |1431 | |Tristan de la Lande de Guignen | |- |1436 | |Jean d'Auray | |- |1452 | |Guy de la Chapelle de Molac | |- |1457 | |Jean de Tournemine de Botloy | |- |1458 | |Amaury de la Moussaye | |- |1470 | |Jean de Trélan | |- |1474 | |Pierre de Maure | |- |1488 | |Arthur l'Epervier de la Bouvardière | |- |1491 | |Guillaume de Saffré | |- |1508 | |Jean de Saint-Amadour | |- |1536 | |Louis Perreau de Chastillon | |- |1548 | |Marc de Carné du Crémeur | |- |1556 | |René du Cambout de Coislin | |- |1573 | |Guillaume de Rosmadec de Mayneuf | |- |1577 | |François du Cambout de Coislin | |- |1602 | |Jean Cornulier de Lucinière | |- |1603 | |Victot Binet de Montifray | |- |1642 | |Pierre Cornulier de Lucinière | |} == Mistri-Veur an Imbourc'hioù ha Adreizherien Dourioù ha Koadoù == == Senesaled Breizh == == Kañsellerien Breizh == == Beskañsellerien == == Mirourien Sielloù == == Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh == == Levrlennadur == * Pol Potier de Courcy : ''Nobiliaire et armorial de Bretagne''. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014 [[Rummad:Dugelezh Breizh]] 9igvy6qvq5jp29hl36yazmu4s2klira 2094405 2094404 2024-04-25T16:24:25Z J.C EVEN 691 /* Mistri-Veur an Imbourc'hioù ha Adreizherien Dourioù ha Koadoù */ Roll a-bezh eu 1419 da 1784 wikitext text/x-wiki Amañ e kavor anvioù Ofiserien-Veur Dugelezh Breizh, da lavarout eo Marichaled, Amiraled, Besamiraled, Mistri-Veur ar Ganolierezh, Mistri-Veur an Ostel, Kambrelaned-Veur, Flec'h-Veur, Falc'hunerien-Veur, Gwenaerien-Veur, Mistri-Veur an Imbourc'hioù hag Adreizherien Dourioù ha Koadoù, Senesaled Breizh, Kañsellerien-Breizh, Beskañsellerien, Mirourien Sielloù, Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh, gant o anv, o ardamezioù ha menegoù diwar-benn o familhoù. == Marichaled == {| class="wikitable" |- |1235 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Normand de Québriac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant.'' |- |1273 |[[Restr:De Lohéac.gif|60px]] |Pierre de Lohéac |''Brizhet'' |- |1318 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Olivier de la Chapelle |''En gul e dreustell en erminoù.'' |- |1342 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Robert de Beaumanoir |''En glazur e 11 kanochenn en argant, 4, 3, 4.'' |- |1350 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Jean de Beaumanoir | |- |1365 | |Robert de Neufville (ur Saoz) | |- |1373 | |Adam de Blakemore (ur Saoz) | |- |1379 |[[Restr:De Fontenay de Chartres.png|60px]] |Amaury de Fontenay |''En argant e deir eilenn en gul, sourinet.'' |- |1379 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne-Gouyon de Launay-Boquien |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en argant e leon en gul kurunet en aour, hag a zo Gouyon ; ouzh 2 ha 3 en aour e ziv dreustell skoulmet en gul, heuliet gant nav moualc'henn ivez en gul ouzh gourem, hag a zo Matignon.'' |- |1379 |[[Restr:De la Houssaye de Ranléon.png|60px]] |Eustache de la Houssaye |''Gwezboellek etre argant ha glazur a c'hwec'h derenn.'' |- |1381 |[[Restr:De Kerimel de Kermaria.gif|60px]] |Geoffroy de Kerimel |''En argant e deir zreustell en sabel.'' |- |1387 |[[Restr:Du Perrier.jpg|60px]] |Alain de Perrier |''En glazur e zek kanochenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1407 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1412 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1418 |[[Restr:Dinan-de-Montafilant.gif|60px]] |Bertrand de Dinan des Huguetières |''En gul e beder gwerzhidenn en erminoù, heuliet gant c'hwec'h bezantenn ivez en erminoù.'' |- |1420 |[[Restr:Blois-Châtillon.gif|60px]] |Olivier de Châtillon de Blois |''En gul e dri feul brizhet ; e gab en aour karget gant un drailhenn a beder fastell en glazur.'' |- |1420 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Raoul de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul.'' |- |1447 |[[Restr:De Montauban.jpg|60px]] |Jean de Montauban de Landal |''En gul e seizh mailhenn en aour, 3, 3, 1 ; e zrailhenn en argant a beder fastell.'' |- |1451 |[[Restr:Raguenel-de-la-Belliere.jpg|60px]] |Jean Raguenel de Malestroit |''Palefarzhet etre argant ha sabel, e zrailhenn a deir fastell an eil en egile.'' |- |1470 |[[Restr:De Rieux.gif|60px]] |Jean de Rieux de Rochefort |''En glazur e zek bezantenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1484 |[[Restr:De Bretagne d'Avaugour (François).png|60px]] |François de Bretagne d'Avaugour |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en erminoù ; ouzh 2 ha 3, adpalefarzhet : ouzh 1 ha 4 en glazur e deir flourdilizenn en aour, e zrailhenn a deir fastell en argant, ouzh 2 ha 3 en argant e naer wagennet ouzh pal en glazur, kurunet en aour, o tislonkañ ur bugel en gwirion ; e greiz-holl en argant e gab en gul.'' |} == Amiraled == {| class="wikitable" |- |1320 |[[Restr:De la Lande de la Sauldraye.gif|60px]] |Geoffroy de la Lande |''En argant e gab gourdentek en gul.'' |- |1352 |[[Restr:Doria.png|60px]] |Baude Doria (eus [[Genova]], Italia) |''Troc'het etre aour hag argant, e erez en sabel iziliet en gul.'' |- |1364 |[[Restr:Bouchart de Kerbouchart.png|60px]] |Nicolas Bouchart |''En argant e zri delfin en sabel.'' |- |1397 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne Gouyon, bet marichal Breizh e 1379 |Gwelout a-us, 1379 |- |1411 |[[Restr:Penhoët-du-Léon.png|60px]] |Jean de Penhoët |''En aour e dreustell en gul'' |- |1433 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, beskont [[Ar Faou]] |''En erminoù, e gab en gul karget gant teir flourdilizenn en aour'' |- |1488 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, mab an hini kent |Gwelout a-us |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Louis de Rohan, aotrou [[Ar Gemene]] | |- |1498 |[[Restr:Blason famille fr Chalon Orange.svg|60px]] |Jean IV de Chalon-Arlay, priñs [[Priñselezh Orange|Orange]] ; marvet e 1502 | |- |1501 |[[Restr:De la Trémoille.png|60px]] |Louis de la Trémoille, beskont [[Thouars]] ; bet lazhet e 1524 e [[Pavia]] |''En aour e gebrenn en gul, heuliet gant tri ererig en glazur pigoset hag iziliet en gul.'' |- |1525 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Guy Laval, kont [[Laval (Mayenne)|Laval]], [[Moñforzh]] ha [[Kintin]] ; marvet e 1531 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |- |1531 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval, Aotrou [[Kastell-Briant]] ; marvet e 1542 |Gwelout a-us |} == Besamiraled == {| class="wikitable" |- |1472 | |Alain de la Motte |En gortoz. Seitek familh gant an anv se. |- |1486 |[[Restr:Kerouzy.gif|60px]] |Bizien de Kerouzy |''En aour e leon kudennek en sabel'' |- |1488 |[[Restr:Calon de la Villejames.gif|60px]] |Guillaume Calon |''En argant e vrizhenn erminig heuliet gant tri maen en gul'' |- |1489 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jean Guibé de la Vairie Kabiten Roazhon |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2, 1 ; e gab en aour.'' |- |1501 |[[Restr:Hamon du Bouvet-1.gif|60px]] |François Hamon de Bouvet ; Kabiten Felger; marvet e 1512 e [[Ravenna]] E familh e oa liammet gant ar re Guibé, a-us. |''Palefarzhet. Ouzh 1 ha 3 en gul e zeir c'havouc'hal en argant; ouzh 2 ha 3, en argant e zri hucher'' (livioù disanvet) |- |1525 |[[Restr:De Guengat.png|60px]] |Alain de Guengat Kabiten Brest ha mestr Ostel Frañsez Iñ. Marvet e 1532. | |- |1548 |[[Restr:De Carné.gif|60px]] |Marc de Carné de Crémeur, Letanant ar Roue e Breizh, kabiten [[Brest]] ha [[Gwenrann]], gwenaer-meur Breizh, kambrellan ha denjentil boutin ar roue [[Frañsez Iañ (Bro-C'hall)|Frañsez I{{añ}}]] |''En aour e ziv dreustell en gul'' |- |1560 |[[Restr:Drouillard de Kerlen.png|60px]] |Guillaume Drouillard Gouarnour [[Rewiz]] |''En glazur e dri aval-pin en aour'' |- |1593 |[[Restr:Du Vieuxpont.png|60px]] |Alexandre de Vieuxpont Dimezet gant Renée de Tournemine. |En argant e zek ruilhenn en gul, 3, 3, 3, 1 |} == Mistri-Veur ar Ganolierezh == {| class="wikitable" |- |1431 |en gortoz |Rolland de Saint-Pou |hag eo bet ivez kambrellan an dug. E ardamezioù n'int ket bet displeget |- |1454 |[[Restr:Uguet de la Vairie.gif|60px]] |Jean Uguet de la Vairie |''En aour, e zri fenn leonparzh diframmet ha teodet en aour'' |- |1459 |[[Restr:Labbé de la Commerière.gif|60px]] |Jean l'Abbé de la Commerière |''En argant e beder gwerzhidenn treustellet ha kenstag en gul'' |- |1460 |[[Restr:De Quélen de Porhoët.gif|60px]] |Olivier de Quélen du Broutay marvet e 1471. |''En argant e deir delienn gelenn c'heotet'' |- |1461 |[[Restr:Du Parc de la Motte.gif|60px]] |Bertrand du Parc ; marvet e 1482 A zo bet ivez kabiten [[Redon]], ha [[Felger]] |''En argant e deir eilenn en gul'' |- |1470 |[[Restr:Gaudin de Martigné.png|60px]] |Péan Gaudin de Martigné |''En gul e femp flourdilizenn lammellet en gul'' |- |1475 |[[Restr:De Mauhugeon de Taillepied.gif|60px]] |Jean Mauhugeon de Taillepié |''En glazur e deir c'hreskenn en aour; e gab en aour karget gant teir rodig-kentr en gul'' |- |1487 |[[Restr:Bouteillier des Landes.png|60px]] |Jean le Bouteiller de Maupertuis |''En argant e sourin werzhidet en sabel'' |- |1487 |En gortoz |Louis de la Haye |C'hwec'h familh gant an anv se. |- |1487 |[[Restr:De Lescoët de la Moquelais.gif|60px]] |Jean de Lescoët de Villepie |''En sabel e sparfel en argant stagellet ha grizilhonnet en aour, heuliet gant teir c'hregilhenn en argant'' |- |1500 |[[Restr:Estuer.gif|60px]] |Thomas d'Estuer |''En argant e lammell en gul'' |} == Mistri-Veur an Ostel == {| class="wikitable" |- |1413 |En gortoz |Tristan de la Lande de Guignen ; marvet e 1431 |Pempzek familh gant an anv se |- |1431 |En gortoz |Robert d'Espinay ; marvet e 1438 |Seizh familh gant an anv se |- |1448 |En gortoz |Robert d'Espinay | |- |1451 |[[Restr:De Villeblanche.png|60px]] |Henry de Villeblanche Marc'hag [[Urzh an heureuchin]] e 1448 |''En gul e dreustell en argant, heuliet gant tri fenn eog ivez en argant'' |- |1457 |[[Restr:De Malestroit.gif|60px]] |Jean de Malestroit de Keraër |''En gul e nav bezantenn en aour, 3, 3, 3'' |- |1462 |En gortoz |Simon d'Anglure, aotrou Etoges, e [[Champagn (proviñs)|Bro Champagn]] | |- |1462 |[[Restr:Du Chastel du Lezirivy.gif|60px]] |Tanguy du Chastel, beskont Bellière, floc'h-meur Bro-C'hall e 1474 ; marvet e 1477 |''Treustellet etre aour ha gul a c'hwec'h pezh'' |- |1469 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Jean de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul'' |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Jean de Rohan de Landal; marvet e 1524 | |- |1506 |[[Restr:De Coëtmen.png|60px]] |Olivier de Coëtmen du Bois-Guezennec |''En gul e nav ruilhenn en argant, 3, 3, 3'' |} == Kambrelaned-Veur == {| class="wikitable" |- |1249 |[[Restr:Gouyon.gif|60px]] |Etienne Gouyon de Matignon |''En argant e leon en gul kurunet en aour'' |- |1405 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron, e vo savet da varichal-meur Breizh er 1407 (gwelout a-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1409 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron, e va savet da varichal-meur Breizh e 1412 (gwelouta-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1415 |[[Restr:Lambilly de Créménan.gif|60px]] |Jean de Lambilly |''En glazur e c'hwec'h pempdiliaouen en argant, 3, 2, 1'' |- |1417 |[[Restr:Du Parc de Kergouzien.png|60px]] |Henri du Parc de la Roche-Jagu |''En argant e dreustell en sabel, heuliet gant teir c'hregilhenn en gul'' |- |1437 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Simon d'Espinay |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Jean de Châteaugiron de Derval |''En aour e gab en glazur'' |- |1532 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval de Châteaubriant, amiral Breizh e 1531 ; marvet e 1542 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |} == Flec'h-Veur == {| class="wikitable" |- |1380 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Simon de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1400 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Bertrand de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1420 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1431 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Guy de l'Espinay du Bois-du-Liers |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac du Blossac |''En glazur e deir vlourdilizenn en argant'' |- |1478 |[[Restr:Delbiest.png|60px]] |Arthur Delbiest (ur Flamank) |''En argant e sourin en gul karget gant teir c'hregilhenn en aour'' |- |1480 |[[Restr:D'Urfé.png|60px]] |Pierre d'Urfé de la Batie (eus Bro-Vorez) |''Brizhet e gab en gul'' |- |1486 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny A zo bet ivez kambrellan an Dug, ha kabiten [[Brest]], Kilbignon ha [[Lesneven]] eus 1378 da 1420 |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1488 |En gortoz. |Jacques Le Moine |Trizek familh gant an anv se. Hep anv an aotrouniezh, diasur a chom. |- |1488 |En gortoz |Louis de Lornay (eus Bro-Savoie) |Displegadur ebet diwar benn e ardamezioù |- |1506 |[[Restr:Hangest.jpg|60px]] |Louis de Hengest de Montmort (eus Bro-Champagn) |''En argant e groaz en gul karget gant pemp kregilhenn en aour'' |- |1513 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jacques Guibé de la Vaerie Kabiten [[Felger]], ha floc'h meur ar Rouanez e 1513 |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2 ; e gab en aour'' |- |1518 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac de Blossac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant'' |- |1539 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |François de Guémadeuc de Québriac et Blossac (marvety e 1568 |''En sabel e leonparzh en argant heuliet gant c'hwec'h c'hregilhenn ivez en argant, 3,, 3'' |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Thomas de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1617) | |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Toussaint de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1606) | |} == Falc'hunerien-Veur == {| class="wikitable" |1409 |[[Restr:Saint-Gilles.gif|60px]] |Bertrand de Saint-Gilles Bet lazhet e-kerzh emgann Azincourt e 1415 |''En glazur hadet gant flourdiliz en argant'' |- |1409 |??? |Rolland de Saint-Pou, e vo mestr-meur ar ganolierezh Breizh e 1431 | |- |1418 |??? |Robert de Saint-Pol | |- |1418 |[[Restr:De Coetmenech.png|60px]] |Jean de Coëtmenec'h |''Treustellet etre brizh ha gul'' |- |1422 |[[Restr:Le Vicomte de Saint-Ouen.png|60px]] |Guillaume le Vicomte |''Dougen a ra ur gebrenn heuliet gant teir steredenn'' (Livioù disanvet) |- |1430 |[[Restr:De Duault.png|60px]] |Alain de Duault |''En argant e leon geotet, tedoet ha krabanet en gul, kurunet en aour'' |- |1436 |[[Restr:Auray de Kermadio.gif|60px]] |Jean d'Auray |''Gwezboellek etre aour ha glazur'' |- |1452 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Guy de la Chapelle de Molac, ivez gwenaer-meur Breizh |''En gul e dreustell en erminoù'' |- |1457 |[[Restr:Le Parisy de Kerivallan.png|60px]] |Pierre le Parisy |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4, plezek etre argant ha gul ; ouzh 2 h 3, en glazur e groaz talbennanet etre argant ha gul'' |- |1460 |[[Restr:De Rohan du Gué de l'Isle.png|60px]] |Jean de Rohan du Gué de l'Isle; marvet e 1505 |''En gul e nav mailhenn en aour, 3, 3, 3 ; e sourin en argant'' |- |1487 |??? |Michel Ferron |Diasur. Div familh gant an anv-se, disheñvel o ardamezioù |} == Gwenaerien-Veur == {| class="wikitable" |1403 |[[Restr:Guillemet de Brignac.png|60px]] |Eon Guillemet |''En gul e lammell en argant'' |- |1413 | |Henri le Parisy | |- |1417 | |Henri de Chef du Bois de Bruslé | |- |1431 | |Tristan de la Lande de Guignen | |- |1436 | |Jean d'Auray | |- |1452 | |Guy de la Chapelle de Molac | |- |1457 | |Jean de Tournemine de Botloy | |- |1458 | |Amaury de la Moussaye | |- |1470 | |Jean de Trélan | |- |1474 | |Pierre de Maure | |- |1488 | |Arthur l'Epervier de la Bouvardière | |- |1491 | |Guillaume de Saffré | |- |1508 | |Jean de Saint-Amadour | |- |1536 | |Louis Perreau de Chastillon | |- |1548 | |Marc de Carné du Crémeur | |- |1556 | |René du Cambout de Coislin | |- |1573 | |Guillaume de Rosmadec de Mayneuf | |- |1577 | |François du Cambout de Coislin | |- |1602 | |Jean Cornulier de Lucinière | |- |1603 | |Victot Binet de Montifray | |- |1642 | |Pierre Cornulier de Lucinière | |} == Mistri-Veur an Imbourc'hioù ha Adreizherien Dourioù ha Koadoù == {| class="wikitable" |1419 | |Henry le Parisy | |- |1534 | |Jean Saint-Amadour | |- |1536 | |Louis Perreau de Chastillon | |- |1548 | |Marc de Carné de Crémeur | |- |1556 | |René du Cambout de Coislin | |- |1573 | |Guillaume Rosmadec de Mayneuf | |- |1577 | |François du Cambout de Coislin | |- |1585 | |Philippe du Cambout de Blays | |- |1591 | |Jean l'Aubier | |- |1596 | |Gilles Champion de Chartres | |- |1602 | |Jean Cornulier de Lucinière | |- |1642 | |Pierre Cornulier de Lucinière | |- |1661 | |Philippe Crocelay de la Violaye | |- |1685 | |Pierre du Moulinet | |- |1696 | |Jean de la Pierre de la Forest | |- |1714 | |N. Burgault de la Hannière | |- |1727 | |François de la Pierre de la Forest | |- |1784 | |Thomas-Louis du Couëdic de Kergoualer | |} == Senesaled Breizh == == Kañsellerien Breizh == == Beskañsellerien == == Mirourien Sielloù == == Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh == == Levrlennadur == * Pol Potier de Courcy : ''Nobiliaire et armorial de Bretagne''. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014 [[Rummad:Dugelezh Breizh]] n9vqc3o9v3nmfx3s85utexbi4xyybyc 2094408 2094405 2024-04-25T16:32:37Z J.C EVEN 691 /* Senesaled Breizh */ Roll a-bezh etre 1181 ha 1352 wikitext text/x-wiki Amañ e kavor anvioù Ofiserien-Veur Dugelezh Breizh, da lavarout eo Marichaled, Amiraled, Besamiraled, Mistri-Veur ar Ganolierezh, Mistri-Veur an Ostel, Kambrelaned-Veur, Flec'h-Veur, Falc'hunerien-Veur, Gwenaerien-Veur, Mistri-Veur an Imbourc'hioù hag Adreizherien Dourioù ha Koadoù, Senesaled Breizh, Kañsellerien-Breizh, Beskañsellerien, Mirourien Sielloù, Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh, gant o anv, o ardamezioù ha menegoù diwar-benn o familhoù. == Marichaled == {| class="wikitable" |- |1235 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Normand de Québriac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant.'' |- |1273 |[[Restr:De Lohéac.gif|60px]] |Pierre de Lohéac |''Brizhet'' |- |1318 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Olivier de la Chapelle |''En gul e dreustell en erminoù.'' |- |1342 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Robert de Beaumanoir |''En glazur e 11 kanochenn en argant, 4, 3, 4.'' |- |1350 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Jean de Beaumanoir | |- |1365 | |Robert de Neufville (ur Saoz) | |- |1373 | |Adam de Blakemore (ur Saoz) | |- |1379 |[[Restr:De Fontenay de Chartres.png|60px]] |Amaury de Fontenay |''En argant e deir eilenn en gul, sourinet.'' |- |1379 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne-Gouyon de Launay-Boquien |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en argant e leon en gul kurunet en aour, hag a zo Gouyon ; ouzh 2 ha 3 en aour e ziv dreustell skoulmet en gul, heuliet gant nav moualc'henn ivez en gul ouzh gourem, hag a zo Matignon.'' |- |1379 |[[Restr:De la Houssaye de Ranléon.png|60px]] |Eustache de la Houssaye |''Gwezboellek etre argant ha glazur a c'hwec'h derenn.'' |- |1381 |[[Restr:De Kerimel de Kermaria.gif|60px]] |Geoffroy de Kerimel |''En argant e deir zreustell en sabel.'' |- |1387 |[[Restr:Du Perrier.jpg|60px]] |Alain de Perrier |''En glazur e zek kanochenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1407 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1412 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1418 |[[Restr:Dinan-de-Montafilant.gif|60px]] |Bertrand de Dinan des Huguetières |''En gul e beder gwerzhidenn en erminoù, heuliet gant c'hwec'h bezantenn ivez en erminoù.'' |- |1420 |[[Restr:Blois-Châtillon.gif|60px]] |Olivier de Châtillon de Blois |''En gul e dri feul brizhet ; e gab en aour karget gant un drailhenn a beder fastell en glazur.'' |- |1420 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Raoul de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul.'' |- |1447 |[[Restr:De Montauban.jpg|60px]] |Jean de Montauban de Landal |''En gul e seizh mailhenn en aour, 3, 3, 1 ; e zrailhenn en argant a beder fastell.'' |- |1451 |[[Restr:Raguenel-de-la-Belliere.jpg|60px]] |Jean Raguenel de Malestroit |''Palefarzhet etre argant ha sabel, e zrailhenn a deir fastell an eil en egile.'' |- |1470 |[[Restr:De Rieux.gif|60px]] |Jean de Rieux de Rochefort |''En glazur e zek bezantenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1484 |[[Restr:De Bretagne d'Avaugour (François).png|60px]] |François de Bretagne d'Avaugour |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en erminoù ; ouzh 2 ha 3, adpalefarzhet : ouzh 1 ha 4 en glazur e deir flourdilizenn en aour, e zrailhenn a deir fastell en argant, ouzh 2 ha 3 en argant e naer wagennet ouzh pal en glazur, kurunet en aour, o tislonkañ ur bugel en gwirion ; e greiz-holl en argant e gab en gul.'' |} == Amiraled == {| class="wikitable" |- |1320 |[[Restr:De la Lande de la Sauldraye.gif|60px]] |Geoffroy de la Lande |''En argant e gab gourdentek en gul.'' |- |1352 |[[Restr:Doria.png|60px]] |Baude Doria (eus [[Genova]], Italia) |''Troc'het etre aour hag argant, e erez en sabel iziliet en gul.'' |- |1364 |[[Restr:Bouchart de Kerbouchart.png|60px]] |Nicolas Bouchart |''En argant e zri delfin en sabel.'' |- |1397 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne Gouyon, bet marichal Breizh e 1379 |Gwelout a-us, 1379 |- |1411 |[[Restr:Penhoët-du-Léon.png|60px]] |Jean de Penhoët |''En aour e dreustell en gul'' |- |1433 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, beskont [[Ar Faou]] |''En erminoù, e gab en gul karget gant teir flourdilizenn en aour'' |- |1488 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, mab an hini kent |Gwelout a-us |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Louis de Rohan, aotrou [[Ar Gemene]] | |- |1498 |[[Restr:Blason famille fr Chalon Orange.svg|60px]] |Jean IV de Chalon-Arlay, priñs [[Priñselezh Orange|Orange]] ; marvet e 1502 | |- |1501 |[[Restr:De la Trémoille.png|60px]] |Louis de la Trémoille, beskont [[Thouars]] ; bet lazhet e 1524 e [[Pavia]] |''En aour e gebrenn en gul, heuliet gant tri ererig en glazur pigoset hag iziliet en gul.'' |- |1525 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Guy Laval, kont [[Laval (Mayenne)|Laval]], [[Moñforzh]] ha [[Kintin]] ; marvet e 1531 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |- |1531 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval, Aotrou [[Kastell-Briant]] ; marvet e 1542 |Gwelout a-us |} == Besamiraled == {| class="wikitable" |- |1472 | |Alain de la Motte |En gortoz. Seitek familh gant an anv se. |- |1486 |[[Restr:Kerouzy.gif|60px]] |Bizien de Kerouzy |''En aour e leon kudennek en sabel'' |- |1488 |[[Restr:Calon de la Villejames.gif|60px]] |Guillaume Calon |''En argant e vrizhenn erminig heuliet gant tri maen en gul'' |- |1489 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jean Guibé de la Vairie Kabiten Roazhon |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2, 1 ; e gab en aour.'' |- |1501 |[[Restr:Hamon du Bouvet-1.gif|60px]] |François Hamon de Bouvet ; Kabiten Felger; marvet e 1512 e [[Ravenna]] E familh e oa liammet gant ar re Guibé, a-us. |''Palefarzhet. Ouzh 1 ha 3 en gul e zeir c'havouc'hal en argant; ouzh 2 ha 3, en argant e zri hucher'' (livioù disanvet) |- |1525 |[[Restr:De Guengat.png|60px]] |Alain de Guengat Kabiten Brest ha mestr Ostel Frañsez Iñ. Marvet e 1532. | |- |1548 |[[Restr:De Carné.gif|60px]] |Marc de Carné de Crémeur, Letanant ar Roue e Breizh, kabiten [[Brest]] ha [[Gwenrann]], gwenaer-meur Breizh, kambrellan ha denjentil boutin ar roue [[Frañsez Iañ (Bro-C'hall)|Frañsez I{{añ}}]] |''En aour e ziv dreustell en gul'' |- |1560 |[[Restr:Drouillard de Kerlen.png|60px]] |Guillaume Drouillard Gouarnour [[Rewiz]] |''En glazur e dri aval-pin en aour'' |- |1593 |[[Restr:Du Vieuxpont.png|60px]] |Alexandre de Vieuxpont Dimezet gant Renée de Tournemine. |En argant e zek ruilhenn en gul, 3, 3, 3, 1 |} == Mistri-Veur ar Ganolierezh == {| class="wikitable" |- |1431 |en gortoz |Rolland de Saint-Pou |hag eo bet ivez kambrellan an dug. E ardamezioù n'int ket bet displeget |- |1454 |[[Restr:Uguet de la Vairie.gif|60px]] |Jean Uguet de la Vairie |''En aour, e zri fenn leonparzh diframmet ha teodet en aour'' |- |1459 |[[Restr:Labbé de la Commerière.gif|60px]] |Jean l'Abbé de la Commerière |''En argant e beder gwerzhidenn treustellet ha kenstag en gul'' |- |1460 |[[Restr:De Quélen de Porhoët.gif|60px]] |Olivier de Quélen du Broutay marvet e 1471. |''En argant e deir delienn gelenn c'heotet'' |- |1461 |[[Restr:Du Parc de la Motte.gif|60px]] |Bertrand du Parc ; marvet e 1482 A zo bet ivez kabiten [[Redon]], ha [[Felger]] |''En argant e deir eilenn en gul'' |- |1470 |[[Restr:Gaudin de Martigné.png|60px]] |Péan Gaudin de Martigné |''En gul e femp flourdilizenn lammellet en gul'' |- |1475 |[[Restr:De Mauhugeon de Taillepied.gif|60px]] |Jean Mauhugeon de Taillepié |''En glazur e deir c'hreskenn en aour; e gab en aour karget gant teir rodig-kentr en gul'' |- |1487 |[[Restr:Bouteillier des Landes.png|60px]] |Jean le Bouteiller de Maupertuis |''En argant e sourin werzhidet en sabel'' |- |1487 |En gortoz |Louis de la Haye |C'hwec'h familh gant an anv se. |- |1487 |[[Restr:De Lescoët de la Moquelais.gif|60px]] |Jean de Lescoët de Villepie |''En sabel e sparfel en argant stagellet ha grizilhonnet en aour, heuliet gant teir c'hregilhenn en argant'' |- |1500 |[[Restr:Estuer.gif|60px]] |Thomas d'Estuer |''En argant e lammell en gul'' |} == Mistri-Veur an Ostel == {| class="wikitable" |- |1413 |En gortoz |Tristan de la Lande de Guignen ; marvet e 1431 |Pempzek familh gant an anv se |- |1431 |En gortoz |Robert d'Espinay ; marvet e 1438 |Seizh familh gant an anv se |- |1448 |En gortoz |Robert d'Espinay | |- |1451 |[[Restr:De Villeblanche.png|60px]] |Henry de Villeblanche Marc'hag [[Urzh an heureuchin]] e 1448 |''En gul e dreustell en argant, heuliet gant tri fenn eog ivez en argant'' |- |1457 |[[Restr:De Malestroit.gif|60px]] |Jean de Malestroit de Keraër |''En gul e nav bezantenn en aour, 3, 3, 3'' |- |1462 |En gortoz |Simon d'Anglure, aotrou Etoges, e [[Champagn (proviñs)|Bro Champagn]] | |- |1462 |[[Restr:Du Chastel du Lezirivy.gif|60px]] |Tanguy du Chastel, beskont Bellière, floc'h-meur Bro-C'hall e 1474 ; marvet e 1477 |''Treustellet etre aour ha gul a c'hwec'h pezh'' |- |1469 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Jean de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul'' |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Jean de Rohan de Landal; marvet e 1524 | |- |1506 |[[Restr:De Coëtmen.png|60px]] |Olivier de Coëtmen du Bois-Guezennec |''En gul e nav ruilhenn en argant, 3, 3, 3'' |} == Kambrelaned-Veur == {| class="wikitable" |- |1249 |[[Restr:Gouyon.gif|60px]] |Etienne Gouyon de Matignon |''En argant e leon en gul kurunet en aour'' |- |1405 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron, e vo savet da varichal-meur Breizh er 1407 (gwelout a-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1409 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron, e va savet da varichal-meur Breizh e 1412 (gwelouta-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1415 |[[Restr:Lambilly de Créménan.gif|60px]] |Jean de Lambilly |''En glazur e c'hwec'h pempdiliaouen en argant, 3, 2, 1'' |- |1417 |[[Restr:Du Parc de Kergouzien.png|60px]] |Henri du Parc de la Roche-Jagu |''En argant e dreustell en sabel, heuliet gant teir c'hregilhenn en gul'' |- |1437 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Simon d'Espinay |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Jean de Châteaugiron de Derval |''En aour e gab en glazur'' |- |1532 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval de Châteaubriant, amiral Breizh e 1531 ; marvet e 1542 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |} == Flec'h-Veur == {| class="wikitable" |- |1380 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Simon de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1400 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Bertrand de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1420 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1431 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Guy de l'Espinay du Bois-du-Liers |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac du Blossac |''En glazur e deir vlourdilizenn en argant'' |- |1478 |[[Restr:Delbiest.png|60px]] |Arthur Delbiest (ur Flamank) |''En argant e sourin en gul karget gant teir c'hregilhenn en aour'' |- |1480 |[[Restr:D'Urfé.png|60px]] |Pierre d'Urfé de la Batie (eus Bro-Vorez) |''Brizhet e gab en gul'' |- |1486 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny A zo bet ivez kambrellan an Dug, ha kabiten [[Brest]], Kilbignon ha [[Lesneven]] eus 1378 da 1420 |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1488 |En gortoz. |Jacques Le Moine |Trizek familh gant an anv se. Hep anv an aotrouniezh, diasur a chom. |- |1488 |En gortoz |Louis de Lornay (eus Bro-Savoie) |Displegadur ebet diwar benn e ardamezioù |- |1506 |[[Restr:Hangest.jpg|60px]] |Louis de Hengest de Montmort (eus Bro-Champagn) |''En argant e groaz en gul karget gant pemp kregilhenn en aour'' |- |1513 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jacques Guibé de la Vaerie Kabiten [[Felger]], ha floc'h meur ar Rouanez e 1513 |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2 ; e gab en aour'' |- |1518 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac de Blossac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant'' |- |1539 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |François de Guémadeuc de Québriac et Blossac (marvety e 1568 |''En sabel e leonparzh en argant heuliet gant c'hwec'h c'hregilhenn ivez en argant, 3,, 3'' |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Thomas de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1617) | |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Toussaint de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1606) | |} == Falc'hunerien-Veur == {| class="wikitable" |1409 |[[Restr:Saint-Gilles.gif|60px]] |Bertrand de Saint-Gilles Bet lazhet e-kerzh emgann Azincourt e 1415 |''En glazur hadet gant flourdiliz en argant'' |- |1409 |??? |Rolland de Saint-Pou, e vo mestr-meur ar ganolierezh Breizh e 1431 | |- |1418 |??? |Robert de Saint-Pol | |- |1418 |[[Restr:De Coetmenech.png|60px]] |Jean de Coëtmenec'h |''Treustellet etre brizh ha gul'' |- |1422 |[[Restr:Le Vicomte de Saint-Ouen.png|60px]] |Guillaume le Vicomte |''Dougen a ra ur gebrenn heuliet gant teir steredenn'' (Livioù disanvet) |- |1430 |[[Restr:De Duault.png|60px]] |Alain de Duault |''En argant e leon geotet, tedoet ha krabanet en gul, kurunet en aour'' |- |1436 |[[Restr:Auray de Kermadio.gif|60px]] |Jean d'Auray |''Gwezboellek etre aour ha glazur'' |- |1452 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Guy de la Chapelle de Molac, ivez gwenaer-meur Breizh |''En gul e dreustell en erminoù'' |- |1457 |[[Restr:Le Parisy de Kerivallan.png|60px]] |Pierre le Parisy |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4, plezek etre argant ha gul ; ouzh 2 h 3, en glazur e groaz talbennanet etre argant ha gul'' |- |1460 |[[Restr:De Rohan du Gué de l'Isle.png|60px]] |Jean de Rohan du Gué de l'Isle; marvet e 1505 |''En gul e nav mailhenn en aour, 3, 3, 3 ; e sourin en argant'' |- |1487 |??? |Michel Ferron |Diasur. Div familh gant an anv-se, disheñvel o ardamezioù |} == Gwenaerien-Veur == {| class="wikitable" |1403 |[[Restr:Guillemet de Brignac.png|60px]] |Eon Guillemet |''En gul e lammell en argant'' |- |1413 | |Henri le Parisy | |- |1417 | |Henri de Chef du Bois de Bruslé | |- |1431 | |Tristan de la Lande de Guignen | |- |1436 | |Jean d'Auray | |- |1452 | |Guy de la Chapelle de Molac | |- |1457 | |Jean de Tournemine de Botloy | |- |1458 | |Amaury de la Moussaye | |- |1470 | |Jean de Trélan | |- |1474 | |Pierre de Maure | |- |1488 | |Arthur l'Epervier de la Bouvardière | |- |1491 | |Guillaume de Saffré | |- |1508 | |Jean de Saint-Amadour | |- |1536 | |Louis Perreau de Chastillon | |- |1548 | |Marc de Carné du Crémeur | |- |1556 | |René du Cambout de Coislin | |- |1573 | |Guillaume de Rosmadec de Mayneuf | |- |1577 | |François du Cambout de Coislin | |- |1602 | |Jean Cornulier de Lucinière | |- |1603 | |Victor Binet de Montifray | |- |1642 | |Pierre Cornulier de Lucinière | |} == Mistri-Veur an Imbourc'hioù ha Adreizherien Dourioù ha Koadoù == {| class="wikitable" |1419 | |Henry le Parisy | |- |1534 | |Jean Saint-Amadour | |- |1536 | |Louis Perreau de Chastillon | |- |1548 | |Marc de Carné de Crémeur | |- |1556 | |René du Cambout de Coislin | |- |1573 | |Guillaume Rosmadec de Mayneuf | |- |1577 | |François du Cambout de Coislin | |- |1585 | |Philippe du Cambout de Blays | |- |1591 | |Jean l'Aubier | |- |1596 | |Gilles Champion de Chartres | |- |1602 | |Jean Cornulier de Lucinière | |- |1642 | |Pierre Cornulier de Lucinière | |- |1661 | |Philippe Crocelay de la Violaye | |- |1685 | |Pierre du Moulinet | |- |1696 | |Jean de la Pierre de la Forest | |- |1714 | |N. Burgault de la Hannière | |- |1727 | |François de la Pierre de la Forest | |- |1784 | |Thomas-Louis du Couëdic de Kergoualer | |} == Senesaled Breizh == {| class="wikitable" |1181 | |Renaud Botherel d'Arpigné | |- |1185 | |Raoul de Fougères | |- |1187 | |Maurice de Craon | |- |1189 | |Alain de Vitré | |- |1210 | |Juhel de Mayenne | |- |1235 | |Normand de Québriac | |- |1346 | |Rolland Phélippes de Coatgoureden | |- |1352 | |Guillaume Derrien | |} == Kañsellerien Breizh == == Beskañsellerien == == Mirourien Sielloù == == Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh == == Levrlennadur == * Pol Potier de Courcy : ''Nobiliaire et armorial de Bretagne''. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014 [[Rummad:Dugelezh Breizh]] p6bastpdw7bo2sx9zz7ci2lfccdpv88 2094409 2094408 2024-04-25T16:39:12Z J.C EVEN 691 /* Gwenaerien-Veur */ Henri le Parisy wikitext text/x-wiki Amañ e kavor anvioù Ofiserien-Veur Dugelezh Breizh, da lavarout eo Marichaled, Amiraled, Besamiraled, Mistri-Veur ar Ganolierezh, Mistri-Veur an Ostel, Kambrelaned-Veur, Flec'h-Veur, Falc'hunerien-Veur, Gwenaerien-Veur, Mistri-Veur an Imbourc'hioù hag Adreizherien Dourioù ha Koadoù, Senesaled Breizh, Kañsellerien-Breizh, Beskañsellerien, Mirourien Sielloù, Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh, gant o anv, o ardamezioù ha menegoù diwar-benn o familhoù. == Marichaled == {| class="wikitable" |- |1235 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Normand de Québriac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant.'' |- |1273 |[[Restr:De Lohéac.gif|60px]] |Pierre de Lohéac |''Brizhet'' |- |1318 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Olivier de la Chapelle |''En gul e dreustell en erminoù.'' |- |1342 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Robert de Beaumanoir |''En glazur e 11 kanochenn en argant, 4, 3, 4.'' |- |1350 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Jean de Beaumanoir | |- |1365 | |Robert de Neufville (ur Saoz) | |- |1373 | |Adam de Blakemore (ur Saoz) | |- |1379 |[[Restr:De Fontenay de Chartres.png|60px]] |Amaury de Fontenay |''En argant e deir eilenn en gul, sourinet.'' |- |1379 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne-Gouyon de Launay-Boquien |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en argant e leon en gul kurunet en aour, hag a zo Gouyon ; ouzh 2 ha 3 en aour e ziv dreustell skoulmet en gul, heuliet gant nav moualc'henn ivez en gul ouzh gourem, hag a zo Matignon.'' |- |1379 |[[Restr:De la Houssaye de Ranléon.png|60px]] |Eustache de la Houssaye |''Gwezboellek etre argant ha glazur a c'hwec'h derenn.'' |- |1381 |[[Restr:De Kerimel de Kermaria.gif|60px]] |Geoffroy de Kerimel |''En argant e deir zreustell en sabel.'' |- |1387 |[[Restr:Du Perrier.jpg|60px]] |Alain de Perrier |''En glazur e zek kanochenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1407 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1412 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1418 |[[Restr:Dinan-de-Montafilant.gif|60px]] |Bertrand de Dinan des Huguetières |''En gul e beder gwerzhidenn en erminoù, heuliet gant c'hwec'h bezantenn ivez en erminoù.'' |- |1420 |[[Restr:Blois-Châtillon.gif|60px]] |Olivier de Châtillon de Blois |''En gul e dri feul brizhet ; e gab en aour karget gant un drailhenn a beder fastell en glazur.'' |- |1420 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Raoul de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul.'' |- |1447 |[[Restr:De Montauban.jpg|60px]] |Jean de Montauban de Landal |''En gul e seizh mailhenn en aour, 3, 3, 1 ; e zrailhenn en argant a beder fastell.'' |- |1451 |[[Restr:Raguenel-de-la-Belliere.jpg|60px]] |Jean Raguenel de Malestroit |''Palefarzhet etre argant ha sabel, e zrailhenn a deir fastell an eil en egile.'' |- |1470 |[[Restr:De Rieux.gif|60px]] |Jean de Rieux de Rochefort |''En glazur e zek bezantenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1484 |[[Restr:De Bretagne d'Avaugour (François).png|60px]] |François de Bretagne d'Avaugour |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en erminoù ; ouzh 2 ha 3, adpalefarzhet : ouzh 1 ha 4 en glazur e deir flourdilizenn en aour, e zrailhenn a deir fastell en argant, ouzh 2 ha 3 en argant e naer wagennet ouzh pal en glazur, kurunet en aour, o tislonkañ ur bugel en gwirion ; e greiz-holl en argant e gab en gul.'' |} == Amiraled == {| class="wikitable" |- |1320 |[[Restr:De la Lande de la Sauldraye.gif|60px]] |Geoffroy de la Lande |''En argant e gab gourdentek en gul.'' |- |1352 |[[Restr:Doria.png|60px]] |Baude Doria (eus [[Genova]], Italia) |''Troc'het etre aour hag argant, e erez en sabel iziliet en gul.'' |- |1364 |[[Restr:Bouchart de Kerbouchart.png|60px]] |Nicolas Bouchart |''En argant e zri delfin en sabel.'' |- |1397 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne Gouyon, bet marichal Breizh e 1379 |Gwelout a-us, 1379 |- |1411 |[[Restr:Penhoët-du-Léon.png|60px]] |Jean de Penhoët |''En aour e dreustell en gul'' |- |1433 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, beskont [[Ar Faou]] |''En erminoù, e gab en gul karget gant teir flourdilizenn en aour'' |- |1488 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, mab an hini kent |Gwelout a-us |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Louis de Rohan, aotrou [[Ar Gemene]] | |- |1498 |[[Restr:Blason famille fr Chalon Orange.svg|60px]] |Jean IV de Chalon-Arlay, priñs [[Priñselezh Orange|Orange]] ; marvet e 1502 | |- |1501 |[[Restr:De la Trémoille.png|60px]] |Louis de la Trémoille, beskont [[Thouars]] ; bet lazhet e 1524 e [[Pavia]] |''En aour e gebrenn en gul, heuliet gant tri ererig en glazur pigoset hag iziliet en gul.'' |- |1525 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Guy Laval, kont [[Laval (Mayenne)|Laval]], [[Moñforzh]] ha [[Kintin]] ; marvet e 1531 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |- |1531 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval, Aotrou [[Kastell-Briant]] ; marvet e 1542 |Gwelout a-us |} == Besamiraled == {| class="wikitable" |- |1472 | |Alain de la Motte |En gortoz. Seitek familh gant an anv se. |- |1486 |[[Restr:Kerouzy.gif|60px]] |Bizien de Kerouzy |''En aour e leon kudennek en sabel'' |- |1488 |[[Restr:Calon de la Villejames.gif|60px]] |Guillaume Calon |''En argant e vrizhenn erminig heuliet gant tri maen en gul'' |- |1489 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jean Guibé de la Vairie Kabiten Roazhon |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2, 1 ; e gab en aour.'' |- |1501 |[[Restr:Hamon du Bouvet-1.gif|60px]] |François Hamon de Bouvet ; Kabiten Felger; marvet e 1512 e [[Ravenna]] E familh e oa liammet gant ar re Guibé, a-us. |''Palefarzhet. Ouzh 1 ha 3 en gul e zeir c'havouc'hal en argant; ouzh 2 ha 3, en argant e zri hucher'' (livioù disanvet) |- |1525 |[[Restr:De Guengat.png|60px]] |Alain de Guengat Kabiten Brest ha mestr Ostel Frañsez Iñ. Marvet e 1532. | |- |1548 |[[Restr:De Carné.gif|60px]] |Marc de Carné de Crémeur, Letanant ar Roue e Breizh, kabiten [[Brest]] ha [[Gwenrann]], gwenaer-meur Breizh, kambrellan ha denjentil boutin ar roue [[Frañsez Iañ (Bro-C'hall)|Frañsez I{{añ}}]] |''En aour e ziv dreustell en gul'' |- |1560 |[[Restr:Drouillard de Kerlen.png|60px]] |Guillaume Drouillard Gouarnour [[Rewiz]] |''En glazur e dri aval-pin en aour'' |- |1593 |[[Restr:Du Vieuxpont.png|60px]] |Alexandre de Vieuxpont Dimezet gant Renée de Tournemine. |En argant e zek ruilhenn en gul, 3, 3, 3, 1 |} == Mistri-Veur ar Ganolierezh == {| class="wikitable" |- |1431 |en gortoz |Rolland de Saint-Pou |hag eo bet ivez kambrellan an dug. E ardamezioù n'int ket bet displeget |- |1454 |[[Restr:Uguet de la Vairie.gif|60px]] |Jean Uguet de la Vairie |''En aour, e zri fenn leonparzh diframmet ha teodet en aour'' |- |1459 |[[Restr:Labbé de la Commerière.gif|60px]] |Jean l'Abbé de la Commerière |''En argant e beder gwerzhidenn treustellet ha kenstag en gul'' |- |1460 |[[Restr:De Quélen de Porhoët.gif|60px]] |Olivier de Quélen du Broutay marvet e 1471. |''En argant e deir delienn gelenn c'heotet'' |- |1461 |[[Restr:Du Parc de la Motte.gif|60px]] |Bertrand du Parc ; marvet e 1482 A zo bet ivez kabiten [[Redon]], ha [[Felger]] |''En argant e deir eilenn en gul'' |- |1470 |[[Restr:Gaudin de Martigné.png|60px]] |Péan Gaudin de Martigné |''En gul e femp flourdilizenn lammellet en gul'' |- |1475 |[[Restr:De Mauhugeon de Taillepied.gif|60px]] |Jean Mauhugeon de Taillepié |''En glazur e deir c'hreskenn en aour; e gab en aour karget gant teir rodig-kentr en gul'' |- |1487 |[[Restr:Bouteillier des Landes.png|60px]] |Jean le Bouteiller de Maupertuis |''En argant e sourin werzhidet en sabel'' |- |1487 |En gortoz |Louis de la Haye |C'hwec'h familh gant an anv se. |- |1487 |[[Restr:De Lescoët de la Moquelais.gif|60px]] |Jean de Lescoët de Villepie |''En sabel e sparfel en argant stagellet ha grizilhonnet en aour, heuliet gant teir c'hregilhenn en argant'' |- |1500 |[[Restr:Estuer.gif|60px]] |Thomas d'Estuer |''En argant e lammell en gul'' |} == Mistri-Veur an Ostel == {| class="wikitable" |- |1413 |En gortoz |Tristan de la Lande de Guignen ; marvet e 1431 |Pempzek familh gant an anv se |- |1431 |En gortoz |Robert d'Espinay ; marvet e 1438 |Seizh familh gant an anv se |- |1448 |En gortoz |Robert d'Espinay | |- |1451 |[[Restr:De Villeblanche.png|60px]] |Henry de Villeblanche Marc'hag [[Urzh an heureuchin]] e 1448 |''En gul e dreustell en argant, heuliet gant tri fenn eog ivez en argant'' |- |1457 |[[Restr:De Malestroit.gif|60px]] |Jean de Malestroit de Keraër |''En gul e nav bezantenn en aour, 3, 3, 3'' |- |1462 |En gortoz |Simon d'Anglure, aotrou Etoges, e [[Champagn (proviñs)|Bro Champagn]] | |- |1462 |[[Restr:Du Chastel du Lezirivy.gif|60px]] |Tanguy du Chastel, beskont Bellière, floc'h-meur Bro-C'hall e 1474 ; marvet e 1477 |''Treustellet etre aour ha gul a c'hwec'h pezh'' |- |1469 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Jean de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul'' |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Jean de Rohan de Landal; marvet e 1524 | |- |1506 |[[Restr:De Coëtmen.png|60px]] |Olivier de Coëtmen du Bois-Guezennec |''En gul e nav ruilhenn en argant, 3, 3, 3'' |} == Kambrelaned-Veur == {| class="wikitable" |- |1249 |[[Restr:Gouyon.gif|60px]] |Etienne Gouyon de Matignon |''En argant e leon en gul kurunet en aour'' |- |1405 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron, e vo savet da varichal-meur Breizh er 1407 (gwelout a-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1409 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron, e va savet da varichal-meur Breizh e 1412 (gwelouta-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1415 |[[Restr:Lambilly de Créménan.gif|60px]] |Jean de Lambilly |''En glazur e c'hwec'h pempdiliaouen en argant, 3, 2, 1'' |- |1417 |[[Restr:Du Parc de Kergouzien.png|60px]] |Henri du Parc de la Roche-Jagu |''En argant e dreustell en sabel, heuliet gant teir c'hregilhenn en gul'' |- |1437 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Simon d'Espinay |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Jean de Châteaugiron de Derval |''En aour e gab en glazur'' |- |1532 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval de Châteaubriant, amiral Breizh e 1531 ; marvet e 1542 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |} == Flec'h-Veur == {| class="wikitable" |- |1380 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Simon de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1400 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Bertrand de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1420 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1431 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Guy de l'Espinay du Bois-du-Liers |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac du Blossac |''En glazur e deir vlourdilizenn en argant'' |- |1478 |[[Restr:Delbiest.png|60px]] |Arthur Delbiest (ur Flamank) |''En argant e sourin en gul karget gant teir c'hregilhenn en aour'' |- |1480 |[[Restr:D'Urfé.png|60px]] |Pierre d'Urfé de la Batie (eus Bro-Vorez) |''Brizhet e gab en gul'' |- |1486 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny A zo bet ivez kambrellan an Dug, ha kabiten [[Brest]], Kilbignon ha [[Lesneven]] eus 1378 da 1420 |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1488 |En gortoz. |Jacques Le Moine |Trizek familh gant an anv se. Hep anv an aotrouniezh, diasur a chom. |- |1488 |En gortoz |Louis de Lornay (eus Bro-Savoie) |Displegadur ebet diwar benn e ardamezioù |- |1506 |[[Restr:Hangest.jpg|60px]] |Louis de Hengest de Montmort (eus Bro-Champagn) |''En argant e groaz en gul karget gant pemp kregilhenn en aour'' |- |1513 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jacques Guibé de la Vaerie Kabiten [[Felger]], ha floc'h meur ar Rouanez e 1513 |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2 ; e gab en aour'' |- |1518 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac de Blossac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant'' |- |1539 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |François de Guémadeuc de Québriac et Blossac (marvety e 1568 |''En sabel e leonparzh en argant heuliet gant c'hwec'h c'hregilhenn ivez en argant, 3,, 3'' |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Thomas de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1617) | |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Toussaint de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1606) | |} == Falc'hunerien-Veur == {| class="wikitable" |1409 |[[Restr:Saint-Gilles.gif|60px]] |Bertrand de Saint-Gilles Bet lazhet e-kerzh emgann Azincourt e 1415 |''En glazur hadet gant flourdiliz en argant'' |- |1409 |??? |Rolland de Saint-Pou, e vo mestr-meur ar ganolierezh Breizh e 1431 | |- |1418 |??? |Robert de Saint-Pol | |- |1418 |[[Restr:De Coetmenech.png|60px]] |Jean de Coëtmenec'h |''Treustellet etre brizh ha gul'' |- |1422 |[[Restr:Le Vicomte de Saint-Ouen.png|60px]] |Guillaume le Vicomte |''Dougen a ra ur gebrenn heuliet gant teir steredenn'' (Livioù disanvet) |- |1430 |[[Restr:De Duault.png|60px]] |Alain de Duault |''En argant e leon geotet, tedoet ha krabanet en gul, kurunet en aour'' |- |1436 |[[Restr:Auray de Kermadio.gif|60px]] |Jean d'Auray |''Gwezboellek etre aour ha glazur'' |- |1452 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Guy de la Chapelle de Molac, ivez gwenaer-meur Breizh |''En gul e dreustell en erminoù'' |- |1457 |[[Restr:Le Parisy de Kerivallan.png|60px]] |Pierre le Parisy |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4, plezek etre argant ha gul ; ouzh 2 h 3, en glazur e groaz talbennanet etre argant ha gul'' |- |1460 |[[Restr:De Rohan du Gué de l'Isle.png|60px]] |Jean de Rohan du Gué de l'Isle; marvet e 1505 |''En gul e nav mailhenn en aour, 3, 3, 3 ; e sourin en argant'' |- |1487 |??? |Michel Ferron |Diasur. Div familh gant an anv-se, disheñvel o ardamezioù |} == Gwenaerien-Veur == {| class="wikitable" |1403 |[[Restr:Guillemet de Brignac.png|60px]] |Eon Guillemet |''En gul e lammell en argant'' |- |1413 |[[Restr:Le Parisy de Kerivallan.png|60px]] |Henri le Parisy Mestr-Meur Dourioù ha Koadoù e 1419 |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4, plezek etre argant ha gul ; ouzh 2 h 3, en glazur e groaz talbennanet etre argant ha gul'' |- |1417 | |Henri de Chef du Bois de Bruslé | |- |1431 | |Tristan de la Lande de Guignen | |- |1436 | |Jean d'Auray | |- |1452 | |Guy de la Chapelle de Molac | |- |1457 | |Jean de Tournemine de Botloy | |- |1458 | |Amaury de la Moussaye | |- |1470 | |Jean de Trélan | |- |1474 | |Pierre de Maure | |- |1488 | |Arthur l'Epervier de la Bouvardière | |- |1491 | |Guillaume de Saffré | |- |1508 | |Jean de Saint-Amadour | |- |1536 | |Louis Perreau de Chastillon | |- |1548 | |Marc de Carné du Crémeur | |- |1556 | |René du Cambout de Coislin | |- |1573 | |Guillaume de Rosmadec de Mayneuf | |- |1577 | |François du Cambout de Coislin | |- |1602 | |Jean Cornulier de Lucinière | |- |1603 | |Victor Binet de Montifray | |- |1642 | |Pierre Cornulier de Lucinière | |} == Mistri-Veur an Imbourc'hioù ha Adreizherien Dourioù ha Koadoù == {| class="wikitable" |1419 | |Henry le Parisy | |- |1534 | |Jean Saint-Amadour | |- |1536 | |Louis Perreau de Chastillon | |- |1548 | |Marc de Carné de Crémeur | |- |1556 | |René du Cambout de Coislin | |- |1573 | |Guillaume Rosmadec de Mayneuf | |- |1577 | |François du Cambout de Coislin | |- |1585 | |Philippe du Cambout de Blays | |- |1591 | |Jean l'Aubier | |- |1596 | |Gilles Champion de Chartres | |- |1602 | |Jean Cornulier de Lucinière | |- |1642 | |Pierre Cornulier de Lucinière | |- |1661 | |Philippe Crocelay de la Violaye | |- |1685 | |Pierre du Moulinet | |- |1696 | |Jean de la Pierre de la Forest | |- |1714 | |N. Burgault de la Hannière | |- |1727 | |François de la Pierre de la Forest | |- |1784 | |Thomas-Louis du Couëdic de Kergoualer | |} == Senesaled Breizh == {| class="wikitable" |1181 | |Renaud Botherel d'Arpigné | |- |1185 | |Raoul de Fougères | |- |1187 | |Maurice de Craon | |- |1189 | |Alain de Vitré | |- |1210 | |Juhel de Mayenne | |- |1235 | |Normand de Québriac | |- |1346 | |Rolland Phélippes de Coatgoureden | |- |1352 | |Guillaume Derrien | |} == Kañsellerien Breizh == == Beskañsellerien == == Mirourien Sielloù == == Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh == == Levrlennadur == * Pol Potier de Courcy : ''Nobiliaire et armorial de Bretagne''. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014 [[Rummad:Dugelezh Breizh]] q8jlwzzjb2gyqvhs9ul4zg6esod2seb 2094412 2094409 2024-04-25T17:09:22Z J.C EVEN 691 /* Gwenaerien-Veur */ 1417 ː Henri de Chef du Bois de Bruslé wikitext text/x-wiki Amañ e kavor anvioù Ofiserien-Veur Dugelezh Breizh, da lavarout eo Marichaled, Amiraled, Besamiraled, Mistri-Veur ar Ganolierezh, Mistri-Veur an Ostel, Kambrelaned-Veur, Flec'h-Veur, Falc'hunerien-Veur, Gwenaerien-Veur, Mistri-Veur an Imbourc'hioù hag Adreizherien Dourioù ha Koadoù, Senesaled Breizh, Kañsellerien-Breizh, Beskañsellerien, Mirourien Sielloù, Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh, gant o anv, o ardamezioù ha menegoù diwar-benn o familhoù. == Marichaled == {| class="wikitable" |- |1235 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Normand de Québriac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant.'' |- |1273 |[[Restr:De Lohéac.gif|60px]] |Pierre de Lohéac |''Brizhet'' |- |1318 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Olivier de la Chapelle |''En gul e dreustell en erminoù.'' |- |1342 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Robert de Beaumanoir |''En glazur e 11 kanochenn en argant, 4, 3, 4.'' |- |1350 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Jean de Beaumanoir | |- |1365 | |Robert de Neufville (ur Saoz) | |- |1373 | |Adam de Blakemore (ur Saoz) | |- |1379 |[[Restr:De Fontenay de Chartres.png|60px]] |Amaury de Fontenay |''En argant e deir eilenn en gul, sourinet.'' |- |1379 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne-Gouyon de Launay-Boquien |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en argant e leon en gul kurunet en aour, hag a zo Gouyon ; ouzh 2 ha 3 en aour e ziv dreustell skoulmet en gul, heuliet gant nav moualc'henn ivez en gul ouzh gourem, hag a zo Matignon.'' |- |1379 |[[Restr:De la Houssaye de Ranléon.png|60px]] |Eustache de la Houssaye |''Gwezboellek etre argant ha glazur a c'hwec'h derenn.'' |- |1381 |[[Restr:De Kerimel de Kermaria.gif|60px]] |Geoffroy de Kerimel |''En argant e deir zreustell en sabel.'' |- |1387 |[[Restr:Du Perrier.jpg|60px]] |Alain de Perrier |''En glazur e zek kanochenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1407 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1412 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1418 |[[Restr:Dinan-de-Montafilant.gif|60px]] |Bertrand de Dinan des Huguetières |''En gul e beder gwerzhidenn en erminoù, heuliet gant c'hwec'h bezantenn ivez en erminoù.'' |- |1420 |[[Restr:Blois-Châtillon.gif|60px]] |Olivier de Châtillon de Blois |''En gul e dri feul brizhet ; e gab en aour karget gant un drailhenn a beder fastell en glazur.'' |- |1420 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Raoul de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul.'' |- |1447 |[[Restr:De Montauban.jpg|60px]] |Jean de Montauban de Landal |''En gul e seizh mailhenn en aour, 3, 3, 1 ; e zrailhenn en argant a beder fastell.'' |- |1451 |[[Restr:Raguenel-de-la-Belliere.jpg|60px]] |Jean Raguenel de Malestroit |''Palefarzhet etre argant ha sabel, e zrailhenn a deir fastell an eil en egile.'' |- |1470 |[[Restr:De Rieux.gif|60px]] |Jean de Rieux de Rochefort |''En glazur e zek bezantenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1484 |[[Restr:De Bretagne d'Avaugour (François).png|60px]] |François de Bretagne d'Avaugour |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en erminoù ; ouzh 2 ha 3, adpalefarzhet : ouzh 1 ha 4 en glazur e deir flourdilizenn en aour, e zrailhenn a deir fastell en argant, ouzh 2 ha 3 en argant e naer wagennet ouzh pal en glazur, kurunet en aour, o tislonkañ ur bugel en gwirion ; e greiz-holl en argant e gab en gul.'' |} == Amiraled == {| class="wikitable" |- |1320 |[[Restr:De la Lande de la Sauldraye.gif|60px]] |Geoffroy de la Lande |''En argant e gab gourdentek en gul.'' |- |1352 |[[Restr:Doria.png|60px]] |Baude Doria (eus [[Genova]], Italia) |''Troc'het etre aour hag argant, e erez en sabel iziliet en gul.'' |- |1364 |[[Restr:Bouchart de Kerbouchart.png|60px]] |Nicolas Bouchart |''En argant e zri delfin en sabel.'' |- |1397 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne Gouyon, bet marichal Breizh e 1379 |Gwelout a-us, 1379 |- |1411 |[[Restr:Penhoët-du-Léon.png|60px]] |Jean de Penhoët |''En aour e dreustell en gul'' |- |1433 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, beskont [[Ar Faou]] |''En erminoù, e gab en gul karget gant teir flourdilizenn en aour'' |- |1488 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, mab an hini kent |Gwelout a-us |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Louis de Rohan, aotrou [[Ar Gemene]] | |- |1498 |[[Restr:Blason famille fr Chalon Orange.svg|60px]] |Jean IV de Chalon-Arlay, priñs [[Priñselezh Orange|Orange]] ; marvet e 1502 | |- |1501 |[[Restr:De la Trémoille.png|60px]] |Louis de la Trémoille, beskont [[Thouars]] ; bet lazhet e 1524 e [[Pavia]] |''En aour e gebrenn en gul, heuliet gant tri ererig en glazur pigoset hag iziliet en gul.'' |- |1525 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Guy Laval, kont [[Laval (Mayenne)|Laval]], [[Moñforzh]] ha [[Kintin]] ; marvet e 1531 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |- |1531 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval, Aotrou [[Kastell-Briant]] ; marvet e 1542 |Gwelout a-us |} == Besamiraled == {| class="wikitable" |- |1472 | |Alain de la Motte |En gortoz. Seitek familh gant an anv se. |- |1486 |[[Restr:Kerouzy.gif|60px]] |Bizien de Kerouzy |''En aour e leon kudennek en sabel'' |- |1488 |[[Restr:Calon de la Villejames.gif|60px]] |Guillaume Calon |''En argant e vrizhenn erminig heuliet gant tri maen en gul'' |- |1489 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jean Guibé de la Vairie Kabiten Roazhon |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2, 1 ; e gab en aour.'' |- |1501 |[[Restr:Hamon du Bouvet-1.gif|60px]] |François Hamon de Bouvet ; Kabiten Felger; marvet e 1512 e [[Ravenna]] E familh e oa liammet gant ar re Guibé, a-us. |''Palefarzhet. Ouzh 1 ha 3 en gul e zeir c'havouc'hal en argant; ouzh 2 ha 3, en argant e zri hucher'' (livioù disanvet) |- |1525 |[[Restr:De Guengat.png|60px]] |Alain de Guengat Kabiten Brest ha mestr Ostel Frañsez Iñ. Marvet e 1532. | |- |1548 |[[Restr:De Carné.gif|60px]] |Marc de Carné de Crémeur, Letanant ar Roue e Breizh, kabiten [[Brest]] ha [[Gwenrann]], gwenaer-meur Breizh, kambrellan ha denjentil boutin ar roue [[Frañsez Iañ (Bro-C'hall)|Frañsez I{{añ}}]] |''En aour e ziv dreustell en gul'' |- |1560 |[[Restr:Drouillard de Kerlen.png|60px]] |Guillaume Drouillard Gouarnour [[Rewiz]] |''En glazur e dri aval-pin en aour'' |- |1593 |[[Restr:Du Vieuxpont.png|60px]] |Alexandre de Vieuxpont Dimezet gant Renée de Tournemine. |En argant e zek ruilhenn en gul, 3, 3, 3, 1 |} == Mistri-Veur ar Ganolierezh == {| class="wikitable" |- |1431 |en gortoz |Rolland de Saint-Pou |hag eo bet ivez kambrellan an dug. E ardamezioù n'int ket bet displeget |- |1454 |[[Restr:Uguet de la Vairie.gif|60px]] |Jean Uguet de la Vairie |''En aour, e zri fenn leonparzh diframmet ha teodet en aour'' |- |1459 |[[Restr:Labbé de la Commerière.gif|60px]] |Jean l'Abbé de la Commerière |''En argant e beder gwerzhidenn treustellet ha kenstag en gul'' |- |1460 |[[Restr:De Quélen de Porhoët.gif|60px]] |Olivier de Quélen du Broutay marvet e 1471. |''En argant e deir delienn gelenn c'heotet'' |- |1461 |[[Restr:Du Parc de la Motte.gif|60px]] |Bertrand du Parc ; marvet e 1482 A zo bet ivez kabiten [[Redon]], ha [[Felger]] |''En argant e deir eilenn en gul'' |- |1470 |[[Restr:Gaudin de Martigné.png|60px]] |Péan Gaudin de Martigné |''En gul e femp flourdilizenn lammellet en gul'' |- |1475 |[[Restr:De Mauhugeon de Taillepied.gif|60px]] |Jean Mauhugeon de Taillepié |''En glazur e deir c'hreskenn en aour; e gab en aour karget gant teir rodig-kentr en gul'' |- |1487 |[[Restr:Bouteillier des Landes.png|60px]] |Jean le Bouteiller de Maupertuis |''En argant e sourin werzhidet en sabel'' |- |1487 |En gortoz |Louis de la Haye |C'hwec'h familh gant an anv se. |- |1487 |[[Restr:De Lescoët de la Moquelais.gif|60px]] |Jean de Lescoët de Villepie |''En sabel e sparfel en argant stagellet ha grizilhonnet en aour, heuliet gant teir c'hregilhenn en argant'' |- |1500 |[[Restr:Estuer.gif|60px]] |Thomas d'Estuer |''En argant e lammell en gul'' |} == Mistri-Veur an Ostel == {| class="wikitable" |- |1413 |En gortoz |Tristan de la Lande de Guignen ; marvet e 1431 |Pempzek familh gant an anv se |- |1431 |En gortoz |Robert d'Espinay ; marvet e 1438 |Seizh familh gant an anv se |- |1448 |En gortoz |Robert d'Espinay | |- |1451 |[[Restr:De Villeblanche.png|60px]] |Henry de Villeblanche Marc'hag [[Urzh an heureuchin]] e 1448 |''En gul e dreustell en argant, heuliet gant tri fenn eog ivez en argant'' |- |1457 |[[Restr:De Malestroit.gif|60px]] |Jean de Malestroit de Keraër |''En gul e nav bezantenn en aour, 3, 3, 3'' |- |1462 |En gortoz |Simon d'Anglure, aotrou Etoges, e [[Champagn (proviñs)|Bro Champagn]] | |- |1462 |[[Restr:Du Chastel du Lezirivy.gif|60px]] |Tanguy du Chastel, beskont Bellière, floc'h-meur Bro-C'hall e 1474 ; marvet e 1477 |''Treustellet etre aour ha gul a c'hwec'h pezh'' |- |1469 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Jean de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul'' |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Jean de Rohan de Landal; marvet e 1524 | |- |1506 |[[Restr:De Coëtmen.png|60px]] |Olivier de Coëtmen du Bois-Guezennec |''En gul e nav ruilhenn en argant, 3, 3, 3'' |} == Kambrelaned-Veur == {| class="wikitable" |- |1249 |[[Restr:Gouyon.gif|60px]] |Etienne Gouyon de Matignon |''En argant e leon en gul kurunet en aour'' |- |1405 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron, e vo savet da varichal-meur Breizh er 1407 (gwelout a-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1409 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron, e va savet da varichal-meur Breizh e 1412 (gwelouta-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1415 |[[Restr:Lambilly de Créménan.gif|60px]] |Jean de Lambilly |''En glazur e c'hwec'h pempdiliaouen en argant, 3, 2, 1'' |- |1417 |[[Restr:Du Parc de Kergouzien.png|60px]] |Henri du Parc de la Roche-Jagu |''En argant e dreustell en sabel, heuliet gant teir c'hregilhenn en gul'' |- |1437 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Simon d'Espinay |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Jean de Châteaugiron de Derval |''En aour e gab en glazur'' |- |1532 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval de Châteaubriant, amiral Breizh e 1531 ; marvet e 1542 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |} == Flec'h-Veur == {| class="wikitable" |- |1380 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Simon de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1400 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Bertrand de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1420 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1431 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Guy de l'Espinay du Bois-du-Liers |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac du Blossac |''En glazur e deir vlourdilizenn en argant'' |- |1478 |[[Restr:Delbiest.png|60px]] |Arthur Delbiest (ur Flamank) |''En argant e sourin en gul karget gant teir c'hregilhenn en aour'' |- |1480 |[[Restr:D'Urfé.png|60px]] |Pierre d'Urfé de la Batie (eus Bro-Vorez) |''Brizhet e gab en gul'' |- |1486 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny A zo bet ivez kambrellan an Dug, ha kabiten [[Brest]], Kilbignon ha [[Lesneven]] eus 1378 da 1420 |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1488 |En gortoz. |Jacques Le Moine |Trizek familh gant an anv se. Hep anv an aotrouniezh, diasur a chom. |- |1488 |En gortoz |Louis de Lornay (eus Bro-Savoie) |Displegadur ebet diwar benn e ardamezioù |- |1506 |[[Restr:Hangest.jpg|60px]] |Louis de Hengest de Montmort (eus Bro-Champagn) |''En argant e groaz en gul karget gant pemp kregilhenn en aour'' |- |1513 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jacques Guibé de la Vaerie Kabiten [[Felger]], ha floc'h meur ar Rouanez e 1513 |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2 ; e gab en aour'' |- |1518 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac de Blossac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant'' |- |1539 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |François de Guémadeuc de Québriac et Blossac (marvety e 1568 |''En sabel e leonparzh en argant heuliet gant c'hwec'h c'hregilhenn ivez en argant, 3,, 3'' |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Thomas de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1617) | |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Toussaint de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1606) | |} == Falc'hunerien-Veur == {| class="wikitable" |1409 |[[Restr:Saint-Gilles.gif|60px]] |Bertrand de Saint-Gilles Bet lazhet e-kerzh emgann Azincourt e 1415 |''En glazur hadet gant flourdiliz en argant'' |- |1409 |??? |Rolland de Saint-Pou, e vo mestr-meur ar ganolierezh Breizh e 1431 | |- |1418 |??? |Robert de Saint-Pol | |- |1418 |[[Restr:De Coetmenech.png|60px]] |Jean de Coëtmenec'h |''Treustellet etre brizh ha gul'' |- |1422 |[[Restr:Le Vicomte de Saint-Ouen.png|60px]] |Guillaume le Vicomte |''Dougen a ra ur gebrenn heuliet gant teir steredenn'' (Livioù disanvet) |- |1430 |[[Restr:De Duault.png|60px]] |Alain de Duault |''En argant e leon geotet, tedoet ha krabanet en gul, kurunet en aour'' |- |1436 |[[Restr:Auray de Kermadio.gif|60px]] |Jean d'Auray |''Gwezboellek etre aour ha glazur'' |- |1452 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Guy de la Chapelle de Molac, ivez gwenaer-meur Breizh |''En gul e dreustell en erminoù'' |- |1457 |[[Restr:Le Parisy de Kerivallan.png|60px]] |Pierre le Parisy |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4, plezek etre argant ha gul ; ouzh 2 h 3, en glazur e groaz talbennanet etre argant ha gul'' |- |1460 |[[Restr:De Rohan du Gué de l'Isle.png|60px]] |Jean de Rohan du Gué de l'Isle; marvet e 1505 |''En gul e nav mailhenn en aour, 3, 3, 3 ; e sourin en argant'' |- |1487 |??? |Michel Ferron |Diasur. Div familh gant an anv-se, disheñvel o ardamezioù |} == Gwenaerien-Veur == {| class="wikitable" |1403 |[[Restr:Guillemet de Brignac.png|60px]] |Eon Guillemet |''En gul e lammell en argant'' |- |1413 |[[Restr:Le Parisy de Kerivallan.png|60px]] |Henri le Parisy Mestr-Meur Dourioù ha Koadoù e 1419 |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4, plezek etre argant ha gul ; ouzh 2 h 3, en glazur e groaz talbennanet etre argant ha gul'' |- |1417 |[[Restr:De Chef du Bois de Brusle.png|60px]] |Henri de Chef du Bois de Bruslé |''Palefarzhet; ouzh 1 ha 4, en argant e leon en gul; ouzh 2 ha 3, en glazur e sparfell en argant grizilhonet en aour'' |- |1431 | |Tristan de la Lande de Guignen | |- |1436 | |Jean d'Auray | |- |1452 | |Guy de la Chapelle de Molac | |- |1457 | |Jean de Tournemine de Botloy | |- |1458 | |Amaury de la Moussaye | |- |1470 | |Jean de Trélan | |- |1474 | |Pierre de Maure | |- |1488 | |Arthur l'Epervier de la Bouvardière | |- |1491 | |Guillaume de Saffré | |- |1508 | |Jean de Saint-Amadour | |- |1536 | |Louis Perreau de Chastillon | |- |1548 | |Marc de Carné du Crémeur | |- |1556 | |René du Cambout de Coislin | |- |1573 | |Guillaume de Rosmadec de Mayneuf | |- |1577 | |François du Cambout de Coislin | |- |1602 | |Jean Cornulier de Lucinière | |- |1603 | |Victor Binet de Montifray | |- |1642 | |Pierre Cornulier de Lucinière | |} == Mistri-Veur an Imbourc'hioù ha Adreizherien Dourioù ha Koadoù == {| class="wikitable" |1419 | |Henry le Parisy | |- |1534 | |Jean Saint-Amadour | |- |1536 | |Louis Perreau de Chastillon | |- |1548 | |Marc de Carné de Crémeur | |- |1556 | |René du Cambout de Coislin | |- |1573 | |Guillaume Rosmadec de Mayneuf | |- |1577 | |François du Cambout de Coislin | |- |1585 | |Philippe du Cambout de Blays | |- |1591 | |Jean l'Aubier | |- |1596 | |Gilles Champion de Chartres | |- |1602 | |Jean Cornulier de Lucinière | |- |1642 | |Pierre Cornulier de Lucinière | |- |1661 | |Philippe Crocelay de la Violaye | |- |1685 | |Pierre du Moulinet | |- |1696 | |Jean de la Pierre de la Forest | |- |1714 | |N. Burgault de la Hannière | |- |1727 | |François de la Pierre de la Forest | |- |1784 | |Thomas-Louis du Couëdic de Kergoualer | |} == Senesaled Breizh == {| class="wikitable" |1181 | |Renaud Botherel d'Arpigné | |- |1185 | |Raoul de Fougères | |- |1187 | |Maurice de Craon | |- |1189 | |Alain de Vitré | |- |1210 | |Juhel de Mayenne | |- |1235 | |Normand de Québriac | |- |1346 | |Rolland Phélippes de Coatgoureden | |- |1352 | |Guillaume Derrien | |} == Kañsellerien Breizh == == Beskañsellerien == == Mirourien Sielloù == == Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh == == Levrlennadur == * Pol Potier de Courcy : ''Nobiliaire et armorial de Bretagne''. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014 [[Rummad:Dugelezh Breizh]] sowq43pm70niuczrbommlymstalel8b 2094480 2094412 2024-04-26T11:49:40Z J.C EVEN 691 /* Mistri-Veur an Ostel, ha Gwenaerien-Veur */ 1413 ː Tristan de la Lande wikitext text/x-wiki Amañ e kavor anvioù Ofiserien-Veur Dugelezh Breizh, da lavarout eo Marichaled, Amiraled, Besamiraled, Mistri-Veur ar Ganolierezh, Mistri-Veur an Ostel, Kambrelaned-Veur, Flec'h-Veur, Falc'hunerien-Veur, Gwenaerien-Veur, Mistri-Veur an Imbourc'hioù hag Adreizherien Dourioù ha Koadoù, Senesaled Breizh, Kañsellerien-Breizh, Beskañsellerien, Mirourien Sielloù, Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh, gant o anv, o ardamezioù ha menegoù diwar-benn o familhoù. == Marichaled == {| class="wikitable" |- |1235 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Normand de Québriac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant.'' |- |1273 |[[Restr:De Lohéac.gif|60px]] |Pierre de Lohéac |''Brizhet'' |- |1318 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Olivier de la Chapelle |''En gul e dreustell en erminoù.'' |- |1342 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Robert de Beaumanoir |''En glazur e 11 kanochenn en argant, 4, 3, 4.'' |- |1350 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Jean de Beaumanoir | |- |1365 | |Robert de Neufville (ur Saoz) | |- |1373 | |Adam de Blakemore (ur Saoz) | |- |1379 |[[Restr:De Fontenay de Chartres.png|60px]] |Amaury de Fontenay |''En argant e deir eilenn en gul, sourinet.'' |- |1379 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne-Gouyon de Launay-Boquien |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en argant e leon en gul kurunet en aour, hag a zo Gouyon ; ouzh 2 ha 3 en aour e ziv dreustell skoulmet en gul, heuliet gant nav moualc'henn ivez en gul ouzh gourem, hag a zo Matignon.'' |- |1379 |[[Restr:De la Houssaye de Ranléon.png|60px]] |Eustache de la Houssaye |''Gwezboellek etre argant ha glazur a c'hwec'h derenn.'' |- |1381 |[[Restr:De Kerimel de Kermaria.gif|60px]] |Geoffroy de Kerimel |''En argant e deir zreustell en sabel.'' |- |1387 |[[Restr:Du Perrier.jpg|60px]] |Alain de Perrier |''En glazur e zek kanochenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1407 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1412 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1418 |[[Restr:Dinan-de-Montafilant.gif|60px]] |Bertrand de Dinan des Huguetières |''En gul e beder gwerzhidenn en erminoù, heuliet gant c'hwec'h bezantenn ivez en erminoù.'' |- |1420 |[[Restr:Blois-Châtillon.gif|60px]] |Olivier de Châtillon de Blois |''En gul e dri feul brizhet ; e gab en aour karget gant un drailhenn a beder fastell en glazur.'' |- |1420 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Raoul de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul.'' |- |1447 |[[Restr:De Montauban.jpg|60px]] |Jean de Montauban de Landal |''En gul e seizh mailhenn en aour, 3, 3, 1 ; e zrailhenn en argant a beder fastell.'' |- |1451 |[[Restr:Raguenel-de-la-Belliere.jpg|60px]] |Jean Raguenel de Malestroit |''Palefarzhet etre argant ha sabel, e zrailhenn a deir fastell an eil en egile.'' |- |1470 |[[Restr:De Rieux.gif|60px]] |Jean de Rieux de Rochefort |''En glazur e zek bezantenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1484 |[[Restr:De Bretagne d'Avaugour (François).png|60px]] |François de Bretagne d'Avaugour |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en erminoù ; ouzh 2 ha 3, adpalefarzhet : ouzh 1 ha 4 en glazur e deir flourdilizenn en aour, e zrailhenn a deir fastell en argant, ouzh 2 ha 3 en argant e naer wagennet ouzh pal en glazur, kurunet en aour, o tislonkañ ur bugel en gwirion ; e greiz-holl en argant e gab en gul.'' |} == Amiraled == {| class="wikitable" |- |1320 |[[Restr:De la Lande de la Sauldraye.gif|60px]] |Geoffroy de la Lande |''En argant e gab gourdentek en gul.'' |- |1352 |[[Restr:Doria.png|60px]] |Baude Doria (eus [[Genova]], Italia) |''Troc'het etre aour hag argant, e erez en sabel iziliet en gul.'' |- |1364 |[[Restr:Bouchart de Kerbouchart.png|60px]] |Nicolas Bouchart |''En argant e zri delfin en sabel.'' |- |1397 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne Gouyon, bet marichal Breizh e 1379 |Gwelout a-us, 1379 |- |1411 |[[Restr:Penhoët-du-Léon.png|60px]] |Jean de Penhoët |''En aour e dreustell en gul'' |- |1433 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, beskont [[Ar Faou]] |''En erminoù, e gab en gul karget gant teir flourdilizenn en aour'' |- |1488 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, mab an hini kent |Gwelout a-us |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Louis de Rohan, aotrou [[Ar Gemene]] | |- |1498 |[[Restr:Blason famille fr Chalon Orange.svg|60px]] |Jean IV de Chalon-Arlay, priñs [[Priñselezh Orange|Orange]] ; marvet e 1502 | |- |1501 |[[Restr:De la Trémoille.png|60px]] |Louis de la Trémoille, beskont [[Thouars]] ; bet lazhet e 1524 e [[Pavia]] |''En aour e gebrenn en gul, heuliet gant tri ererig en glazur pigoset hag iziliet en gul.'' |- |1525 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Guy Laval, kont [[Laval (Mayenne)|Laval]], [[Moñforzh]] ha [[Kintin]] ; marvet e 1531 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |- |1531 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval, Aotrou [[Kastell-Briant]] ; marvet e 1542 |Gwelout a-us |} == Besamiraled == {| class="wikitable" |- |1472 | |Alain de la Motte |En gortoz. Seitek familh gant an anv se. |- |1486 |[[Restr:Kerouzy.gif|60px]] |Bizien de Kerouzy |''En aour e leon kudennek en sabel'' |- |1488 |[[Restr:Calon de la Villejames.gif|60px]] |Guillaume Calon |''En argant e vrizhenn erminig heuliet gant tri maen en gul'' |- |1489 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jean Guibé de la Vairie Kabiten Roazhon |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2, 1 ; e gab en aour.'' |- |1501 |[[Restr:Hamon du Bouvet-1.gif|60px]] |François Hamon de Bouvet ; Kabiten Felger; marvet e 1512 e [[Ravenna]] E familh e oa liammet gant ar re Guibé, a-us. |''Palefarzhet. Ouzh 1 ha 3 en gul e zeir c'havouc'hal en argant; ouzh 2 ha 3, en argant e zri hucher'' (livioù disanvet) |- |1525 |[[Restr:De Guengat.png|60px]] |Alain de Guengat Kabiten Brest ha mestr Ostel Frañsez Iñ. Marvet e 1532. | |- |1548 |[[Restr:De Carné.gif|60px]] |Marc de Carné de Crémeur, Letanant ar Roue e Breizh, kabiten [[Brest]] ha [[Gwenrann]], gwenaer-meur Breizh, kambrellan ha denjentil boutin ar roue [[Frañsez Iañ (Bro-C'hall)|Frañsez I{{añ}}]] |''En aour e ziv dreustell en gul'' |- |1560 |[[Restr:Drouillard de Kerlen.png|60px]] |Guillaume Drouillard Gouarnour [[Rewiz]] |''En glazur e dri aval-pin en aour'' |- |1593 |[[Restr:Du Vieuxpont.png|60px]] |Alexandre de Vieuxpont Dimezet gant Renée de Tournemine. |En argant e zek ruilhenn en gul, 3, 3, 3, 1 |} == Mistri-Veur ar Ganolierezh == {| class="wikitable" |- |1431 |en gortoz |Rolland de Saint-Pou |hag eo bet ivez kambrellan an dug. E ardamezioù n'int ket bet displeget |- |1454 |[[Restr:Uguet de la Vairie.gif|60px]] |Jean Uguet de la Vairie |''En aour, e zri fenn leonparzh diframmet ha teodet en aour'' |- |1459 |[[Restr:Labbé de la Commerière.gif|60px]] |Jean l'Abbé de la Commerière |''En argant e beder gwerzhidenn treustellet ha kenstag en gul'' |- |1460 |[[Restr:De Quélen de Porhoët.gif|60px]] |Olivier de Quélen du Broutay marvet e 1471. |''En argant e deir delienn gelenn c'heotet'' |- |1461 |[[Restr:Du Parc de la Motte.gif|60px]] |Bertrand du Parc ; marvet e 1482 A zo bet ivez kabiten [[Redon]], ha [[Felger]] |''En argant e deir eilenn en gul'' |- |1470 |[[Restr:Gaudin de Martigné.png|60px]] |Péan Gaudin de Martigné |''En gul e femp flourdilizenn lammellet en gul'' |- |1475 |[[Restr:De Mauhugeon de Taillepied.gif|60px]] |Jean Mauhugeon de Taillepié |''En glazur e deir c'hreskenn en aour; e gab en aour karget gant teir rodig-kentr en gul'' |- |1487 |[[Restr:Bouteillier des Landes.png|60px]] |Jean le Bouteiller de Maupertuis |''En argant e sourin werzhidet en sabel'' |- |1487 |En gortoz |Louis de la Haye |C'hwec'h familh gant an anv se. |- |1487 |[[Restr:De Lescoët de la Moquelais.gif|60px]] |Jean de Lescoët de Villepie |''En sabel e sparfel en argant stagellet ha grizilhonnet en aour, heuliet gant teir c'hregilhenn en argant'' |- |1500 |[[Restr:Estuer.gif|60px]] |Thomas d'Estuer |''En argant e lammell en gul'' |} == Mistri-Veur an Ostel == {| class="wikitable" |- |1413 |[[Restr:De Théhillac.png|60px]] |Tristan de la Lande de Guignen ; marvet e 1431 |''En gul e deir greskenn en argant'' |- |1431 |En gortoz |Robert d'Espinay ; marvet e 1438 |Seizh familh gant an anv se |- |1448 |En gortoz |Robert d'Espinay | |- |1451 |[[Restr:De Villeblanche.png|60px]] |Henry de Villeblanche Marc'hag [[Urzh an heureuchin]] e 1448 |''En gul e dreustell en argant, heuliet gant tri fenn eog ivez en argant'' |- |1457 |[[Restr:De Malestroit.gif|60px]] |Jean de Malestroit de Keraër |''En gul e nav bezantenn en aour, 3, 3, 3'' |- |1462 |En gortoz |Simon d'Anglure, aotrou Etoges, e [[Champagn (proviñs)|Bro Champagn]] | |- |1462 |[[Restr:Du Chastel du Lezirivy.gif|60px]] |Tanguy du Chastel, beskont Bellière, floc'h-meur Bro-C'hall e 1474 ; marvet e 1477 |''Treustellet etre aour ha gul a c'hwec'h pezh'' |- |1469 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Jean de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul'' |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Jean de Rohan de Landal; marvet e 1524 | |- |1506 |[[Restr:De Coëtmen.png|60px]] |Olivier de Coëtmen du Bois-Guezennec |''En gul e nav ruilhenn en argant, 3, 3, 3'' |} == Kambrelaned-Veur == {| class="wikitable" |- |1249 |[[Restr:Gouyon.gif|60px]] |Etienne Gouyon de Matignon |''En argant e leon en gul kurunet en aour'' |- |1405 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron, e vo savet da varichal-meur Breizh er 1407 (gwelout a-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1409 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron, e va savet da varichal-meur Breizh e 1412 (gwelouta-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1415 |[[Restr:Lambilly de Créménan.gif|60px]] |Jean de Lambilly |''En glazur e c'hwec'h pempdiliaouen en argant, 3, 2, 1'' |- |1417 |[[Restr:Du Parc de Kergouzien.png|60px]] |Henri du Parc de la Roche-Jagu |''En argant e dreustell en sabel, heuliet gant teir c'hregilhenn en gul'' |- |1437 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Simon d'Espinay |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Jean de Châteaugiron de Derval |''En aour e gab en glazur'' |- |1532 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval de Châteaubriant, amiral Breizh e 1531 ; marvet e 1542 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |} == Flec'h-Veur == {| class="wikitable" |- |1380 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Simon de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1400 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Bertrand de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1420 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1431 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Guy de l'Espinay du Bois-du-Liers |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac du Blossac |''En glazur e deir vlourdilizenn en argant'' |- |1478 |[[Restr:Delbiest.png|60px]] |Arthur Delbiest (ur Flamank) |''En argant e sourin en gul karget gant teir c'hregilhenn en aour'' |- |1480 |[[Restr:D'Urfé.png|60px]] |Pierre d'Urfé de la Batie (eus Bro-Vorez) |''Brizhet e gab en gul'' |- |1486 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny A zo bet ivez kambrellan an Dug, ha kabiten [[Brest]], Kilbignon ha [[Lesneven]] eus 1378 da 1420 |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1488 |En gortoz. |Jacques Le Moine |Trizek familh gant an anv se. Hep anv an aotrouniezh, diasur a chom. |- |1488 |En gortoz |Louis de Lornay (eus Bro-Savoie) |Displegadur ebet diwar benn e ardamezioù |- |1506 |[[Restr:Hangest.jpg|60px]] |Louis de Hengest de Montmort (eus Bro-Champagn) |''En argant e groaz en gul karget gant pemp kregilhenn en aour'' |- |1513 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jacques Guibé de la Vaerie Kabiten [[Felger]], ha floc'h meur ar Rouanez e 1513 |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2 ; e gab en aour'' |- |1518 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac de Blossac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant'' |- |1539 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |François de Guémadeuc de Québriac et Blossac (marvety e 1568 |''En sabel e leonparzh en argant heuliet gant c'hwec'h c'hregilhenn ivez en argant, 3,, 3'' |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Thomas de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1617) | |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Toussaint de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1606) | |} == Falc'hunerien-Veur == {| class="wikitable" |1409 |[[Restr:Saint-Gilles.gif|60px]] |Bertrand de Saint-Gilles Bet lazhet e-kerzh emgann Azincourt e 1415 |''En glazur hadet gant flourdiliz en argant'' |- |1409 |??? |Rolland de Saint-Pou, e vo mestr-meur ar ganolierezh Breizh e 1431 | |- |1418 |??? |Robert de Saint-Pol | |- |1418 |[[Restr:De Coetmenech.png|60px]] |Jean de Coëtmenec'h |''Treustellet etre brizh ha gul'' |- |1422 |[[Restr:Le Vicomte de Saint-Ouen.png|60px]] |Guillaume le Vicomte |''Dougen a ra ur gebrenn heuliet gant teir steredenn'' (Livioù disanvet) |- |1430 |[[Restr:De Duault.png|60px]] |Alain de Duault |''En argant e leon geotet, tedoet ha krabanet en gul, kurunet en aour'' |- |1436 |[[Restr:Auray de Kermadio.gif|60px]] |Jean d'Auray |''Gwezboellek etre aour ha glazur'' |- |1452 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Guy de la Chapelle de Molac, ivez gwenaer-meur Breizh |''En gul e dreustell en erminoù'' |- |1457 |[[Restr:Le Parisy de Kerivallan.png|60px]] |Pierre le Parisy |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4, plezek etre argant ha gul ; ouzh 2 h 3, en glazur e groaz talbennanet etre argant ha gul'' |- |1460 |[[Restr:De Rohan du Gué de l'Isle.png|60px]] |Jean de Rohan du Gué de l'Isle; marvet e 1505 |''En gul e nav mailhenn en aour, 3, 3, 3 ; e sourin en argant'' |- |1487 |??? |Michel Ferron |Diasur. Div familh gant an anv-se, disheñvel o ardamezioù |} == Gwenaerien-Veur == {| class="wikitable" |1403 |[[Restr:Guillemet de Brignac.png|60px]] |Eon Guillemet |''En gul e lammell en argant'' |- |1413 |[[Restr:Le Parisy de Kerivallan.png|60px]] |Henri le Parisy Mestr-Meur Dourioù ha Koadoù e 1419 |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4, plezek etre argant ha gul ; ouzh 2 h 3, en glazur e groaz talbennanet etre argant ha gul'' |- |1417 |[[Restr:De Chef du Bois de Brusle.png|60px]] |Henri de Chef du Bois de Bruslé |''Palefarzhet; ouzh 1 ha 4, en argant e leon en gul; ouzh 2 ha 3, en glazur e sparfell en argant grizilhonet en aour'' |- |1431 |[[Restr:De Théhillac.png|60px]] |Tristan de la Lande de Guignen |''En gul e deir greskenn en argant'' |- |1436 | |Jean d'Auray | |- |1452 | |Guy de la Chapelle de Molac | |- |1457 | |Jean de Tournemine de Botloy | |- |1458 | |Amaury de la Moussaye | |- |1470 | |Jean de Trélan | |- |1474 | |Pierre de Maure | |- |1488 | |Arthur l'Epervier de la Bouvardière | |- |1491 | |Guillaume de Saffré | |- |1508 | |Jean de Saint-Amadour | |- |1536 | |Louis Perreau de Chastillon | |- |1548 | |Marc de Carné du Crémeur | |- |1556 | |René du Cambout de Coislin | |- |1573 | |Guillaume de Rosmadec de Mayneuf | |- |1577 | |François du Cambout de Coislin | |- |1602 | |Jean Cornulier de Lucinière | |- |1603 | |Victor Binet de Montifray | |- |1642 | |Pierre Cornulier de Lucinière | |} == Mistri-Veur an Imbourc'hioù ha Adreizherien Dourioù ha Koadoù == {| class="wikitable" |1419 | |Henry le Parisy | |- |1534 | |Jean Saint-Amadour | |- |1536 | |Louis Perreau de Chastillon | |- |1548 | |Marc de Carné de Crémeur | |- |1556 | |René du Cambout de Coislin | |- |1573 | |Guillaume Rosmadec de Mayneuf | |- |1577 | |François du Cambout de Coislin | |- |1585 | |Philippe du Cambout de Blays | |- |1591 | |Jean l'Aubier | |- |1596 | |Gilles Champion de Chartres | |- |1602 | |Jean Cornulier de Lucinière | |- |1642 | |Pierre Cornulier de Lucinière | |- |1661 | |Philippe Crocelay de la Violaye | |- |1685 | |Pierre du Moulinet | |- |1696 | |Jean de la Pierre de la Forest | |- |1714 | |N. Burgault de la Hannière | |- |1727 | |François de la Pierre de la Forest | |- |1784 | |Thomas-Louis du Couëdic de Kergoualer | |} == Senesaled Breizh == {| class="wikitable" |1181 | |Renaud Botherel d'Arpigné | |- |1185 | |Raoul de Fougères | |- |1187 | |Maurice de Craon | |- |1189 | |Alain de Vitré | |- |1210 | |Juhel de Mayenne | |- |1235 | |Normand de Québriac | |- |1346 | |Rolland Phélippes de Coatgoureden | |- |1352 | |Guillaume Derrien | |} == Kañsellerien Breizh == == Beskañsellerien == == Mirourien Sielloù == == Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh == == Levrlennadur == * Pol Potier de Courcy : ''Nobiliaire et armorial de Bretagne''. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014 [[Rummad:Dugelezh Breizh]] kokjn42uy289khbsh7j3vecdyhall5i 2094481 2094480 2024-04-26T11:53:15Z J.C EVEN 691 /* Gwenaerien-Veur */ 1436 ː Jean d'Auray wikitext text/x-wiki Amañ e kavor anvioù Ofiserien-Veur Dugelezh Breizh, da lavarout eo Marichaled, Amiraled, Besamiraled, Mistri-Veur ar Ganolierezh, Mistri-Veur an Ostel, Kambrelaned-Veur, Flec'h-Veur, Falc'hunerien-Veur, Gwenaerien-Veur, Mistri-Veur an Imbourc'hioù hag Adreizherien Dourioù ha Koadoù, Senesaled Breizh, Kañsellerien-Breizh, Beskañsellerien, Mirourien Sielloù, Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh, gant o anv, o ardamezioù ha menegoù diwar-benn o familhoù. == Marichaled == {| class="wikitable" |- |1235 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Normand de Québriac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant.'' |- |1273 |[[Restr:De Lohéac.gif|60px]] |Pierre de Lohéac |''Brizhet'' |- |1318 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Olivier de la Chapelle |''En gul e dreustell en erminoù.'' |- |1342 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Robert de Beaumanoir |''En glazur e 11 kanochenn en argant, 4, 3, 4.'' |- |1350 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Jean de Beaumanoir | |- |1365 | |Robert de Neufville (ur Saoz) | |- |1373 | |Adam de Blakemore (ur Saoz) | |- |1379 |[[Restr:De Fontenay de Chartres.png|60px]] |Amaury de Fontenay |''En argant e deir eilenn en gul, sourinet.'' |- |1379 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne-Gouyon de Launay-Boquien |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en argant e leon en gul kurunet en aour, hag a zo Gouyon ; ouzh 2 ha 3 en aour e ziv dreustell skoulmet en gul, heuliet gant nav moualc'henn ivez en gul ouzh gourem, hag a zo Matignon.'' |- |1379 |[[Restr:De la Houssaye de Ranléon.png|60px]] |Eustache de la Houssaye |''Gwezboellek etre argant ha glazur a c'hwec'h derenn.'' |- |1381 |[[Restr:De Kerimel de Kermaria.gif|60px]] |Geoffroy de Kerimel |''En argant e deir zreustell en sabel.'' |- |1387 |[[Restr:Du Perrier.jpg|60px]] |Alain de Perrier |''En glazur e zek kanochenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1407 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1412 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1418 |[[Restr:Dinan-de-Montafilant.gif|60px]] |Bertrand de Dinan des Huguetières |''En gul e beder gwerzhidenn en erminoù, heuliet gant c'hwec'h bezantenn ivez en erminoù.'' |- |1420 |[[Restr:Blois-Châtillon.gif|60px]] |Olivier de Châtillon de Blois |''En gul e dri feul brizhet ; e gab en aour karget gant un drailhenn a beder fastell en glazur.'' |- |1420 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Raoul de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul.'' |- |1447 |[[Restr:De Montauban.jpg|60px]] |Jean de Montauban de Landal |''En gul e seizh mailhenn en aour, 3, 3, 1 ; e zrailhenn en argant a beder fastell.'' |- |1451 |[[Restr:Raguenel-de-la-Belliere.jpg|60px]] |Jean Raguenel de Malestroit |''Palefarzhet etre argant ha sabel, e zrailhenn a deir fastell an eil en egile.'' |- |1470 |[[Restr:De Rieux.gif|60px]] |Jean de Rieux de Rochefort |''En glazur e zek bezantenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1484 |[[Restr:De Bretagne d'Avaugour (François).png|60px]] |François de Bretagne d'Avaugour |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en erminoù ; ouzh 2 ha 3, adpalefarzhet : ouzh 1 ha 4 en glazur e deir flourdilizenn en aour, e zrailhenn a deir fastell en argant, ouzh 2 ha 3 en argant e naer wagennet ouzh pal en glazur, kurunet en aour, o tislonkañ ur bugel en gwirion ; e greiz-holl en argant e gab en gul.'' |} == Amiraled == {| class="wikitable" |- |1320 |[[Restr:De la Lande de la Sauldraye.gif|60px]] |Geoffroy de la Lande |''En argant e gab gourdentek en gul.'' |- |1352 |[[Restr:Doria.png|60px]] |Baude Doria (eus [[Genova]], Italia) |''Troc'het etre aour hag argant, e erez en sabel iziliet en gul.'' |- |1364 |[[Restr:Bouchart de Kerbouchart.png|60px]] |Nicolas Bouchart |''En argant e zri delfin en sabel.'' |- |1397 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne Gouyon, bet marichal Breizh e 1379 |Gwelout a-us, 1379 |- |1411 |[[Restr:Penhoët-du-Léon.png|60px]] |Jean de Penhoët |''En aour e dreustell en gul'' |- |1433 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, beskont [[Ar Faou]] |''En erminoù, e gab en gul karget gant teir flourdilizenn en aour'' |- |1488 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, mab an hini kent |Gwelout a-us |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Louis de Rohan, aotrou [[Ar Gemene]] | |- |1498 |[[Restr:Blason famille fr Chalon Orange.svg|60px]] |Jean IV de Chalon-Arlay, priñs [[Priñselezh Orange|Orange]] ; marvet e 1502 | |- |1501 |[[Restr:De la Trémoille.png|60px]] |Louis de la Trémoille, beskont [[Thouars]] ; bet lazhet e 1524 e [[Pavia]] |''En aour e gebrenn en gul, heuliet gant tri ererig en glazur pigoset hag iziliet en gul.'' |- |1525 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Guy Laval, kont [[Laval (Mayenne)|Laval]], [[Moñforzh]] ha [[Kintin]] ; marvet e 1531 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |- |1531 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval, Aotrou [[Kastell-Briant]] ; marvet e 1542 |Gwelout a-us |} == Besamiraled == {| class="wikitable" |- |1472 | |Alain de la Motte |En gortoz. Seitek familh gant an anv se. |- |1486 |[[Restr:Kerouzy.gif|60px]] |Bizien de Kerouzy |''En aour e leon kudennek en sabel'' |- |1488 |[[Restr:Calon de la Villejames.gif|60px]] |Guillaume Calon |''En argant e vrizhenn erminig heuliet gant tri maen en gul'' |- |1489 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jean Guibé de la Vairie Kabiten Roazhon |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2, 1 ; e gab en aour.'' |- |1501 |[[Restr:Hamon du Bouvet-1.gif|60px]] |François Hamon de Bouvet ; Kabiten Felger; marvet e 1512 e [[Ravenna]] E familh e oa liammet gant ar re Guibé, a-us. |''Palefarzhet. Ouzh 1 ha 3 en gul e zeir c'havouc'hal en argant; ouzh 2 ha 3, en argant e zri hucher'' (livioù disanvet) |- |1525 |[[Restr:De Guengat.png|60px]] |Alain de Guengat Kabiten Brest ha mestr Ostel Frañsez Iñ. Marvet e 1532. | |- |1548 |[[Restr:De Carné.gif|60px]] |Marc de Carné de Crémeur, Letanant ar Roue e Breizh, kabiten [[Brest]] ha [[Gwenrann]], gwenaer-meur Breizh, kambrellan ha denjentil boutin ar roue [[Frañsez Iañ (Bro-C'hall)|Frañsez I{{añ}}]] |''En aour e ziv dreustell en gul'' |- |1560 |[[Restr:Drouillard de Kerlen.png|60px]] |Guillaume Drouillard Gouarnour [[Rewiz]] |''En glazur e dri aval-pin en aour'' |- |1593 |[[Restr:Du Vieuxpont.png|60px]] |Alexandre de Vieuxpont Dimezet gant Renée de Tournemine. |En argant e zek ruilhenn en gul, 3, 3, 3, 1 |} == Mistri-Veur ar Ganolierezh == {| class="wikitable" |- |1431 |en gortoz |Rolland de Saint-Pou |hag eo bet ivez kambrellan an dug. E ardamezioù n'int ket bet displeget |- |1454 |[[Restr:Uguet de la Vairie.gif|60px]] |Jean Uguet de la Vairie |''En aour, e zri fenn leonparzh diframmet ha teodet en aour'' |- |1459 |[[Restr:Labbé de la Commerière.gif|60px]] |Jean l'Abbé de la Commerière |''En argant e beder gwerzhidenn treustellet ha kenstag en gul'' |- |1460 |[[Restr:De Quélen de Porhoët.gif|60px]] |Olivier de Quélen du Broutay marvet e 1471. |''En argant e deir delienn gelenn c'heotet'' |- |1461 |[[Restr:Du Parc de la Motte.gif|60px]] |Bertrand du Parc ; marvet e 1482 A zo bet ivez kabiten [[Redon]], ha [[Felger]] |''En argant e deir eilenn en gul'' |- |1470 |[[Restr:Gaudin de Martigné.png|60px]] |Péan Gaudin de Martigné |''En gul e femp flourdilizenn lammellet en gul'' |- |1475 |[[Restr:De Mauhugeon de Taillepied.gif|60px]] |Jean Mauhugeon de Taillepié |''En glazur e deir c'hreskenn en aour; e gab en aour karget gant teir rodig-kentr en gul'' |- |1487 |[[Restr:Bouteillier des Landes.png|60px]] |Jean le Bouteiller de Maupertuis |''En argant e sourin werzhidet en sabel'' |- |1487 |En gortoz |Louis de la Haye |C'hwec'h familh gant an anv se. |- |1487 |[[Restr:De Lescoët de la Moquelais.gif|60px]] |Jean de Lescoët de Villepie |''En sabel e sparfel en argant stagellet ha grizilhonnet en aour, heuliet gant teir c'hregilhenn en argant'' |- |1500 |[[Restr:Estuer.gif|60px]] |Thomas d'Estuer |''En argant e lammell en gul'' |} == Mistri-Veur an Ostel == {| class="wikitable" |- |1413 |[[Restr:De Théhillac.png|60px]] |Tristan de la Lande de Guignen ; marvet e 1431 |''En gul e deir greskenn en argant'' |- |1431 |En gortoz |Robert d'Espinay ; marvet e 1438 |Seizh familh gant an anv se |- |1448 |En gortoz |Robert d'Espinay | |- |1451 |[[Restr:De Villeblanche.png|60px]] |Henry de Villeblanche Marc'hag [[Urzh an heureuchin]] e 1448 |''En gul e dreustell en argant, heuliet gant tri fenn eog ivez en argant'' |- |1457 |[[Restr:De Malestroit.gif|60px]] |Jean de Malestroit de Keraër |''En gul e nav bezantenn en aour, 3, 3, 3'' |- |1462 |En gortoz |Simon d'Anglure, aotrou Etoges, e [[Champagn (proviñs)|Bro Champagn]] | |- |1462 |[[Restr:Du Chastel du Lezirivy.gif|60px]] |Tanguy du Chastel, beskont Bellière, floc'h-meur Bro-C'hall e 1474 ; marvet e 1477 |''Treustellet etre aour ha gul a c'hwec'h pezh'' |- |1469 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Jean de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul'' |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Jean de Rohan de Landal; marvet e 1524 | |- |1506 |[[Restr:De Coëtmen.png|60px]] |Olivier de Coëtmen du Bois-Guezennec |''En gul e nav ruilhenn en argant, 3, 3, 3'' |} == Kambrelaned-Veur == {| class="wikitable" |- |1249 |[[Restr:Gouyon.gif|60px]] |Etienne Gouyon de Matignon |''En argant e leon en gul kurunet en aour'' |- |1405 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron, e vo savet da varichal-meur Breizh er 1407 (gwelout a-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1409 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron, e va savet da varichal-meur Breizh e 1412 (gwelouta-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1415 |[[Restr:Lambilly de Créménan.gif|60px]] |Jean de Lambilly |''En glazur e c'hwec'h pempdiliaouen en argant, 3, 2, 1'' |- |1417 |[[Restr:Du Parc de Kergouzien.png|60px]] |Henri du Parc de la Roche-Jagu |''En argant e dreustell en sabel, heuliet gant teir c'hregilhenn en gul'' |- |1437 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Simon d'Espinay |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Jean de Châteaugiron de Derval |''En aour e gab en glazur'' |- |1532 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval de Châteaubriant, amiral Breizh e 1531 ; marvet e 1542 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |} == Flec'h-Veur == {| class="wikitable" |- |1380 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Simon de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1400 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Bertrand de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1420 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1431 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Guy de l'Espinay du Bois-du-Liers |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac du Blossac |''En glazur e deir vlourdilizenn en argant'' |- |1478 |[[Restr:Delbiest.png|60px]] |Arthur Delbiest (ur Flamank) |''En argant e sourin en gul karget gant teir c'hregilhenn en aour'' |- |1480 |[[Restr:D'Urfé.png|60px]] |Pierre d'Urfé de la Batie (eus Bro-Vorez) |''Brizhet e gab en gul'' |- |1486 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny A zo bet ivez kambrellan an Dug, ha kabiten [[Brest]], Kilbignon ha [[Lesneven]] eus 1378 da 1420 |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1488 |En gortoz. |Jacques Le Moine |Trizek familh gant an anv se. Hep anv an aotrouniezh, diasur a chom. |- |1488 |En gortoz |Louis de Lornay (eus Bro-Savoie) |Displegadur ebet diwar benn e ardamezioù |- |1506 |[[Restr:Hangest.jpg|60px]] |Louis de Hengest de Montmort (eus Bro-Champagn) |''En argant e groaz en gul karget gant pemp kregilhenn en aour'' |- |1513 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jacques Guibé de la Vaerie Kabiten [[Felger]], ha floc'h meur ar Rouanez e 1513 |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2 ; e gab en aour'' |- |1518 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac de Blossac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant'' |- |1539 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |François de Guémadeuc de Québriac et Blossac (marvety e 1568 |''En sabel e leonparzh en argant heuliet gant c'hwec'h c'hregilhenn ivez en argant, 3,, 3'' |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Thomas de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1617) | |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Toussaint de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1606) | |} == Falc'hunerien-Veur == {| class="wikitable" |1409 |[[Restr:Saint-Gilles.gif|60px]] |Bertrand de Saint-Gilles Bet lazhet e-kerzh emgann Azincourt e 1415 |''En glazur hadet gant flourdiliz en argant'' |- |1409 |??? |Rolland de Saint-Pou, e vo mestr-meur ar ganolierezh Breizh e 1431 | |- |1418 |??? |Robert de Saint-Pol | |- |1418 |[[Restr:De Coetmenech.png|60px]] |Jean de Coëtmenec'h |''Treustellet etre brizh ha gul'' |- |1422 |[[Restr:Le Vicomte de Saint-Ouen.png|60px]] |Guillaume le Vicomte |''Dougen a ra ur gebrenn heuliet gant teir steredenn'' (Livioù disanvet) |- |1430 |[[Restr:De Duault.png|60px]] |Alain de Duault |''En argant e leon geotet, tedoet ha krabanet en gul, kurunet en aour'' |- |1436 |[[Restr:Auray de Kermadio.gif|60px]] |Jean d'Auray |''Gwezboellek etre aour ha glazur'' |- |1452 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Guy de la Chapelle de Molac, ivez gwenaer-meur Breizh |''En gul e dreustell en erminoù'' |- |1457 |[[Restr:Le Parisy de Kerivallan.png|60px]] |Pierre le Parisy |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4, plezek etre argant ha gul ; ouzh 2 h 3, en glazur e groaz talbennanet etre argant ha gul'' |- |1460 |[[Restr:De Rohan du Gué de l'Isle.png|60px]] |Jean de Rohan du Gué de l'Isle; marvet e 1505 |''En gul e nav mailhenn en aour, 3, 3, 3 ; e sourin en argant'' |- |1487 |??? |Michel Ferron |Diasur. Div familh gant an anv-se, disheñvel o ardamezioù |} == Gwenaerien-Veur == {| class="wikitable" |1403 |[[Restr:Guillemet de Brignac.png|60px]] |Eon Guillemet |''En gul e lammell en argant'' |- |1413 |[[Restr:Le Parisy de Kerivallan.png|60px]] |Henri le Parisy Mestr-Meur Dourioù ha Koadoù e 1419 |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4, plezek etre argant ha gul ; ouzh 2 h 3, en glazur e groaz talbennanet etre argant ha gul'' |- |1417 |[[Restr:De Chef du Bois de Brusle.png|60px]] |Henri de Chef du Bois de Bruslé |''Palefarzhet; ouzh 1 ha 4, en argant e leon en gul; ouzh 2 ha 3, en glazur e sparfell en argant grizilhonet en aour'' |- |1431 |[[Restr:De Théhillac.png|60px]] |Tristan de la Lande de Guignen |''En gul e deir greskenn en argant'' |- |1436 |[[Restr:Auray de Kermadio.gif|60px]] |Jean d'Auray |''Gwezboellek etre aour ha glazur'' |- |1452 | |Guy de la Chapelle de Molac | |- |1457 | |Jean de Tournemine de Botloy | |- |1458 | |Amaury de la Moussaye | |- |1470 | |Jean de Trélan | |- |1474 | |Pierre de Maure | |- |1488 | |Arthur l'Epervier de la Bouvardière | |- |1491 | |Guillaume de Saffré | |- |1508 | |Jean de Saint-Amadour | |- |1536 | |Louis Perreau de Chastillon | |- |1548 | |Marc de Carné du Crémeur | |- |1556 | |René du Cambout de Coislin | |- |1573 | |Guillaume de Rosmadec de Mayneuf | |- |1577 | |François du Cambout de Coislin | |- |1602 | |Jean Cornulier de Lucinière | |- |1603 | |Victor Binet de Montifray | |- |1642 | |Pierre Cornulier de Lucinière | |} == Mistri-Veur an Imbourc'hioù ha Adreizherien Dourioù ha Koadoù == {| class="wikitable" |1419 | |Henry le Parisy | |- |1534 | |Jean Saint-Amadour | |- |1536 | |Louis Perreau de Chastillon | |- |1548 | |Marc de Carné de Crémeur | |- |1556 | |René du Cambout de Coislin | |- |1573 | |Guillaume Rosmadec de Mayneuf | |- |1577 | |François du Cambout de Coislin | |- |1585 | |Philippe du Cambout de Blays | |- |1591 | |Jean l'Aubier | |- |1596 | |Gilles Champion de Chartres | |- |1602 | |Jean Cornulier de Lucinière | |- |1642 | |Pierre Cornulier de Lucinière | |- |1661 | |Philippe Crocelay de la Violaye | |- |1685 | |Pierre du Moulinet | |- |1696 | |Jean de la Pierre de la Forest | |- |1714 | |N. Burgault de la Hannière | |- |1727 | |François de la Pierre de la Forest | |- |1784 | |Thomas-Louis du Couëdic de Kergoualer | |} == Senesaled Breizh == {| class="wikitable" |1181 | |Renaud Botherel d'Arpigné | |- |1185 | |Raoul de Fougères | |- |1187 | |Maurice de Craon | |- |1189 | |Alain de Vitré | |- |1210 | |Juhel de Mayenne | |- |1235 | |Normand de Québriac | |- |1346 | |Rolland Phélippes de Coatgoureden | |- |1352 | |Guillaume Derrien | |} == Kañsellerien Breizh == == Beskañsellerien == == Mirourien Sielloù == == Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh == == Levrlennadur == * Pol Potier de Courcy : ''Nobiliaire et armorial de Bretagne''. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014 [[Rummad:Dugelezh Breizh]] 92gxk7mhs3h8cr9zhvn7q3w7zlvrtfc 2094482 2094481 2024-04-26T11:57:27Z J.C EVEN 691 /* Gwenaerien-Veur */ 1452 ; Guy de la Chapelle de Molac wikitext text/x-wiki Amañ e kavor anvioù Ofiserien-Veur Dugelezh Breizh, da lavarout eo Marichaled, Amiraled, Besamiraled, Mistri-Veur ar Ganolierezh, Mistri-Veur an Ostel, Kambrelaned-Veur, Flec'h-Veur, Falc'hunerien-Veur, Gwenaerien-Veur, Mistri-Veur an Imbourc'hioù hag Adreizherien Dourioù ha Koadoù, Senesaled Breizh, Kañsellerien-Breizh, Beskañsellerien, Mirourien Sielloù, Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh, gant o anv, o ardamezioù ha menegoù diwar-benn o familhoù. == Marichaled == {| class="wikitable" |- |1235 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Normand de Québriac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant.'' |- |1273 |[[Restr:De Lohéac.gif|60px]] |Pierre de Lohéac |''Brizhet'' |- |1318 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Olivier de la Chapelle |''En gul e dreustell en erminoù.'' |- |1342 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Robert de Beaumanoir |''En glazur e 11 kanochenn en argant, 4, 3, 4.'' |- |1350 |[[Restr:De Beaumanoir.gif|60px]] |Jean de Beaumanoir | |- |1365 | |Robert de Neufville (ur Saoz) | |- |1373 | |Adam de Blakemore (ur Saoz) | |- |1379 |[[Restr:De Fontenay de Chartres.png|60px]] |Amaury de Fontenay |''En argant e deir eilenn en gul, sourinet.'' |- |1379 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne-Gouyon de Launay-Boquien |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en argant e leon en gul kurunet en aour, hag a zo Gouyon ; ouzh 2 ha 3 en aour e ziv dreustell skoulmet en gul, heuliet gant nav moualc'henn ivez en gul ouzh gourem, hag a zo Matignon.'' |- |1379 |[[Restr:De la Houssaye de Ranléon.png|60px]] |Eustache de la Houssaye |''Gwezboellek etre argant ha glazur a c'hwec'h derenn.'' |- |1381 |[[Restr:De Kerimel de Kermaria.gif|60px]] |Geoffroy de Kerimel |''En argant e deir zreustell en sabel.'' |- |1387 |[[Restr:Du Perrier.jpg|60px]] |Alain de Perrier |''En glazur e zek kanochenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1407 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1412 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron |''En aour e gab en glazur.'' |- |1418 |[[Restr:Dinan-de-Montafilant.gif|60px]] |Bertrand de Dinan des Huguetières |''En gul e beder gwerzhidenn en erminoù, heuliet gant c'hwec'h bezantenn ivez en erminoù.'' |- |1420 |[[Restr:Blois-Châtillon.gif|60px]] |Olivier de Châtillon de Blois |''En gul e dri feul brizhet ; e gab en aour karget gant un drailhenn a beder fastell en glazur.'' |- |1420 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Raoul de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul.'' |- |1447 |[[Restr:De Montauban.jpg|60px]] |Jean de Montauban de Landal |''En gul e seizh mailhenn en aour, 3, 3, 1 ; e zrailhenn en argant a beder fastell.'' |- |1451 |[[Restr:Raguenel-de-la-Belliere.jpg|60px]] |Jean Raguenel de Malestroit |''Palefarzhet etre argant ha sabel, e zrailhenn a deir fastell an eil en egile.'' |- |1470 |[[Restr:De Rieux.gif|60px]] |Jean de Rieux de Rochefort |''En glazur e zek bezantenn en aour, 4, 3, 2, 1.'' |- |1484 |[[Restr:De Bretagne d'Avaugour (François).png|60px]] |François de Bretagne d'Avaugour |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4 en erminoù ; ouzh 2 ha 3, adpalefarzhet : ouzh 1 ha 4 en glazur e deir flourdilizenn en aour, e zrailhenn a deir fastell en argant, ouzh 2 ha 3 en argant e naer wagennet ouzh pal en glazur, kurunet en aour, o tislonkañ ur bugel en gwirion ; e greiz-holl en argant e gab en gul.'' |} == Amiraled == {| class="wikitable" |- |1320 |[[Restr:De la Lande de la Sauldraye.gif|60px]] |Geoffroy de la Lande |''En argant e gab gourdentek en gul.'' |- |1352 |[[Restr:Doria.png|60px]] |Baude Doria (eus [[Genova]], Italia) |''Troc'het etre aour hag argant, e erez en sabel iziliet en gul.'' |- |1364 |[[Restr:Bouchart de Kerbouchart.png|60px]] |Nicolas Bouchart |''En argant e zri delfin en sabel.'' |- |1397 |[[Restr:Gouyon de Launay-Boquien.png|60px]] |Etienne Gouyon, bet marichal Breizh e 1379 |Gwelout a-us, 1379 |- |1411 |[[Restr:Penhoët-du-Léon.png|60px]] |Jean de Penhoët |''En aour e dreustell en gul'' |- |1433 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, beskont [[Ar Faou]] |''En erminoù, e gab en gul karget gant teir flourdilizenn en aour'' |- |1488 |[[Restr:Du Quélennec.gif|60px]] |Jean du Quelennec, mab an hini kent |Gwelout a-us |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Louis de Rohan, aotrou [[Ar Gemene]] | |- |1498 |[[Restr:Blason famille fr Chalon Orange.svg|60px]] |Jean IV de Chalon-Arlay, priñs [[Priñselezh Orange|Orange]] ; marvet e 1502 | |- |1501 |[[Restr:De la Trémoille.png|60px]] |Louis de la Trémoille, beskont [[Thouars]] ; bet lazhet e 1524 e [[Pavia]] |''En aour e gebrenn en gul, heuliet gant tri ererig en glazur pigoset hag iziliet en gul.'' |- |1525 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Guy Laval, kont [[Laval (Mayenne)|Laval]], [[Moñforzh]] ha [[Kintin]] ; marvet e 1531 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |- |1531 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval, Aotrou [[Kastell-Briant]] ; marvet e 1542 |Gwelout a-us |} == Besamiraled == {| class="wikitable" |- |1472 | |Alain de la Motte |En gortoz. Seitek familh gant an anv se. |- |1486 |[[Restr:Kerouzy.gif|60px]] |Bizien de Kerouzy |''En aour e leon kudennek en sabel'' |- |1488 |[[Restr:Calon de la Villejames.gif|60px]] |Guillaume Calon |''En argant e vrizhenn erminig heuliet gant tri maen en gul'' |- |1489 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jean Guibé de la Vairie Kabiten Roazhon |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2, 1 ; e gab en aour.'' |- |1501 |[[Restr:Hamon du Bouvet-1.gif|60px]] |François Hamon de Bouvet ; Kabiten Felger; marvet e 1512 e [[Ravenna]] E familh e oa liammet gant ar re Guibé, a-us. |''Palefarzhet. Ouzh 1 ha 3 en gul e zeir c'havouc'hal en argant; ouzh 2 ha 3, en argant e zri hucher'' (livioù disanvet) |- |1525 |[[Restr:De Guengat.png|60px]] |Alain de Guengat Kabiten Brest ha mestr Ostel Frañsez Iñ. Marvet e 1532. | |- |1548 |[[Restr:De Carné.gif|60px]] |Marc de Carné de Crémeur, Letanant ar Roue e Breizh, kabiten [[Brest]] ha [[Gwenrann]], gwenaer-meur Breizh, kambrellan ha denjentil boutin ar roue [[Frañsez Iañ (Bro-C'hall)|Frañsez I{{añ}}]] |''En aour e ziv dreustell en gul'' |- |1560 |[[Restr:Drouillard de Kerlen.png|60px]] |Guillaume Drouillard Gouarnour [[Rewiz]] |''En glazur e dri aval-pin en aour'' |- |1593 |[[Restr:Du Vieuxpont.png|60px]] |Alexandre de Vieuxpont Dimezet gant Renée de Tournemine. |En argant e zek ruilhenn en gul, 3, 3, 3, 1 |} == Mistri-Veur ar Ganolierezh == {| class="wikitable" |- |1431 |en gortoz |Rolland de Saint-Pou |hag eo bet ivez kambrellan an dug. E ardamezioù n'int ket bet displeget |- |1454 |[[Restr:Uguet de la Vairie.gif|60px]] |Jean Uguet de la Vairie |''En aour, e zri fenn leonparzh diframmet ha teodet en aour'' |- |1459 |[[Restr:Labbé de la Commerière.gif|60px]] |Jean l'Abbé de la Commerière |''En argant e beder gwerzhidenn treustellet ha kenstag en gul'' |- |1460 |[[Restr:De Quélen de Porhoët.gif|60px]] |Olivier de Quélen du Broutay marvet e 1471. |''En argant e deir delienn gelenn c'heotet'' |- |1461 |[[Restr:Du Parc de la Motte.gif|60px]] |Bertrand du Parc ; marvet e 1482 A zo bet ivez kabiten [[Redon]], ha [[Felger]] |''En argant e deir eilenn en gul'' |- |1470 |[[Restr:Gaudin de Martigné.png|60px]] |Péan Gaudin de Martigné |''En gul e femp flourdilizenn lammellet en gul'' |- |1475 |[[Restr:De Mauhugeon de Taillepied.gif|60px]] |Jean Mauhugeon de Taillepié |''En glazur e deir c'hreskenn en aour; e gab en aour karget gant teir rodig-kentr en gul'' |- |1487 |[[Restr:Bouteillier des Landes.png|60px]] |Jean le Bouteiller de Maupertuis |''En argant e sourin werzhidet en sabel'' |- |1487 |En gortoz |Louis de la Haye |C'hwec'h familh gant an anv se. |- |1487 |[[Restr:De Lescoët de la Moquelais.gif|60px]] |Jean de Lescoët de Villepie |''En sabel e sparfel en argant stagellet ha grizilhonnet en aour, heuliet gant teir c'hregilhenn en argant'' |- |1500 |[[Restr:Estuer.gif|60px]] |Thomas d'Estuer |''En argant e lammell en gul'' |} == Mistri-Veur an Ostel == {| class="wikitable" |- |1413 |[[Restr:De Théhillac.png|60px]] |Tristan de la Lande de Guignen ; marvet e 1431 |''En gul e deir greskenn en argant'' |- |1431 |En gortoz |Robert d'Espinay ; marvet e 1438 |Seizh familh gant an anv se |- |1448 |En gortoz |Robert d'Espinay | |- |1451 |[[Restr:De Villeblanche.png|60px]] |Henry de Villeblanche Marc'hag [[Urzh an heureuchin]] e 1448 |''En gul e dreustell en argant, heuliet gant tri fenn eog ivez en argant'' |- |1457 |[[Restr:De Malestroit.gif|60px]] |Jean de Malestroit de Keraër |''En gul e nav bezantenn en aour, 3, 3, 3'' |- |1462 |En gortoz |Simon d'Anglure, aotrou Etoges, e [[Champagn (proviñs)|Bro Champagn]] | |- |1462 |[[Restr:Du Chastel du Lezirivy.gif|60px]] |Tanguy du Chastel, beskont Bellière, floc'h-meur Bro-C'hall e 1474 ; marvet e 1477 |''Treustellet etre aour ha gul a c'hwec'h pezh'' |- |1469 |[[Restr:De Coëtquen.gif|60px]] |Jean de Coëtquen |''Sourinet etre argant ha gul'' |- |1491 |[[Restr:Blason fam fr Rohan-Guéménée.svg|60px]] |Jean de Rohan de Landal; marvet e 1524 | |- |1506 |[[Restr:De Coëtmen.png|60px]] |Olivier de Coëtmen du Bois-Guezennec |''En gul e nav ruilhenn en argant, 3, 3, 3'' |} == Kambrelaned-Veur == {| class="wikitable" |- |1249 |[[Restr:Gouyon.gif|60px]] |Etienne Gouyon de Matignon |''En argant e leon en gul kurunet en aour'' |- |1405 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Patry de Châteaugiron, e vo savet da varichal-meur Breizh er 1407 (gwelout a-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1409 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Armel de Châteaugiron, e va savet da varichal-meur Breizh e 1412 (gwelouta-us) |''En aour e gab en glazur'' |- |1415 |[[Restr:Lambilly de Créménan.gif|60px]] |Jean de Lambilly |''En glazur e c'hwec'h pempdiliaouen en argant, 3, 2, 1'' |- |1417 |[[Restr:Du Parc de Kergouzien.png|60px]] |Henri du Parc de la Roche-Jagu |''En argant e dreustell en sabel, heuliet gant teir c'hregilhenn en gul'' |- |1437 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Simon d'Espinay |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Châteaugiron-3.gif|60px]] |Jean de Châteaugiron de Derval |''En aour e gab en glazur'' |- |1532 |[[Restr:De Laval.png|60px]] |Jean de Laval de Châteaubriant, amiral Breizh e 1531 ; marvet e 1542 |''En aour e groaz en gul karget gant pemp c'hregilhenn en argant, hag heuliet gant c'hwezek erezan en glazur, pevar ouzh pep konk.'' |} == Flec'h-Veur == {| class="wikitable" |- |1380 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Simon de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1400 |[[Restr:De Montbourcher.gif|60px]] |Bertrand de Montbourcher du Bordage |''En aour, e zri per en gul'' |- |1420 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1431 |[[Restr:D'Espinay de la Rivière.png|60px]] |Guy de l'Espinay du Bois-du-Liers |''En argant e leon troc'het etre gul ha geot, krabanet en aour'' |- |1451 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac du Blossac |''En glazur e deir vlourdilizenn en argant'' |- |1478 |[[Restr:Delbiest.png|60px]] |Arthur Delbiest (ur Flamank) |''En argant e sourin en gul karget gant teir c'hregilhenn en aour'' |- |1480 |[[Restr:D'Urfé.png|60px]] |Pierre d'Urfé de la Batie (eus Bro-Vorez) |''Brizhet e gab en gul'' |- |1486 |[[Restr:Le Moine de Trévigny.png|60px]] |Olivier Le Moine de Trévigny A zo bet ivez kambrellan an Dug, ha kabiten [[Brest]], Kilbignon ha [[Lesneven]] eus 1378 da 1420 |''En argant e deir c'hregilhenn en gul'' |- |1488 |En gortoz. |Jacques Le Moine |Trizek familh gant an anv se. Hep anv an aotrouniezh, diasur a chom. |- |1488 |En gortoz |Louis de Lornay (eus Bro-Savoie) |Displegadur ebet diwar benn e ardamezioù |- |1506 |[[Restr:Hangest.jpg|60px]] |Louis de Hengest de Montmort (eus Bro-Champagn) |''En argant e groaz en gul karget gant pemp kregilhenn en aour'' |- |1513 |[[Restr:Guibé.gif|60px]] |Jacques Guibé de la Vaerie Kabiten [[Felger]], ha floc'h meur ar Rouanez e 1513 |''En argant e deir eilenn en gul, heuliet gant c'hwec'h kregilhenn en glazur, 3, 2 ; e gab en aour'' |- |1518 |[[Restr:De Québriac.gif|60px]] |Thomas de Québriac de Blossac |''En glazur e deir flourdilizenn en argant'' |- |1539 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |François de Guémadeuc de Québriac et Blossac (marvety e 1568 |''En sabel e leonparzh en argant heuliet gant c'hwec'h c'hregilhenn ivez en argant, 3,, 3'' |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Thomas de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1617) | |- |1582 |[[Restr:De Guémadeuc.png|60px]] |Toussaint de Guémadeuc (mab an hini kent, marvet e 1606) | |} == Falc'hunerien-Veur == {| class="wikitable" |1409 |[[Restr:Saint-Gilles.gif|60px]] |Bertrand de Saint-Gilles Bet lazhet e-kerzh emgann Azincourt e 1415 |''En glazur hadet gant flourdiliz en argant'' |- |1409 |??? |Rolland de Saint-Pou, e vo mestr-meur ar ganolierezh Breizh e 1431 | |- |1418 |??? |Robert de Saint-Pol | |- |1418 |[[Restr:De Coetmenech.png|60px]] |Jean de Coëtmenec'h |''Treustellet etre brizh ha gul'' |- |1422 |[[Restr:Le Vicomte de Saint-Ouen.png|60px]] |Guillaume le Vicomte |''Dougen a ra ur gebrenn heuliet gant teir steredenn'' (Livioù disanvet) |- |1430 |[[Restr:De Duault.png|60px]] |Alain de Duault |''En argant e leon geotet, tedoet ha krabanet en gul, kurunet en aour'' |- |1436 |[[Restr:Auray de Kermadio.gif|60px]] |Jean d'Auray |''Gwezboellek etre aour ha glazur'' |- |1452 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Guy de la Chapelle de Molac, ivez gwenaer-meur Breizh |''En gul e dreustell en erminoù'' |- |1457 |[[Restr:Le Parisy de Kerivallan.png|60px]] |Pierre le Parisy |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4, plezek etre argant ha gul ; ouzh 2 h 3, en glazur e groaz talbennanet etre argant ha gul'' |- |1460 |[[Restr:De Rohan du Gué de l'Isle.png|60px]] |Jean de Rohan du Gué de l'Isle; marvet e 1505 |''En gul e nav mailhenn en aour, 3, 3, 3 ; e sourin en argant'' |- |1487 |??? |Michel Ferron |Diasur. Div familh gant an anv-se, disheñvel o ardamezioù |} == Gwenaerien-Veur == {| class="wikitable" |1403 |[[Restr:Guillemet de Brignac.png|60px]] |Eon Guillemet |''En gul e lammell en argant'' |- |1413 |[[Restr:Le Parisy de Kerivallan.png|60px]] |Henri le Parisy Mestr-Meur Dourioù ha Koadoù e 1419 |''Palefarzhet : ouzh 1 ha 4, plezek etre argant ha gul ; ouzh 2 h 3, en glazur e groaz talbennanet etre argant ha gul'' |- |1417 |[[Restr:De Chef du Bois de Brusle.png|60px]] |Henri de Chef du Bois de Bruslé |''Palefarzhet; ouzh 1 ha 4, en argant e leon en gul; ouzh 2 ha 3, en glazur e sparfell en argant grizilhonet en aour'' |- |1431 |[[Restr:De Théhillac.png|60px]] |Tristan de la Lande de Guignen |''En gul e deir greskenn en argant'' |- |1436 |[[Restr:Auray de Kermadio.gif|60px]] |Jean d'Auray |''Gwezboellek etre aour ha glazur'' |- |1452 |[[Restr:De la Chapelle.gif|60px]] |Guy de la Chapelle de Molac |''En gul e dreustell en erminoù'' |- |1457 | |Jean de Tournemine de Botloy | |- |1458 | |Amaury de la Moussaye | |- |1470 | |Jean de Trélan | |- |1474 | |Pierre de Maure | |- |1488 | |Arthur l'Epervier de la Bouvardière | |- |1491 | |Guillaume de Saffré | |- |1508 | |Jean de Saint-Amadour | |- |1536 | |Louis Perreau de Chastillon | |- |1548 | |Marc de Carné du Crémeur | |- |1556 | |René du Cambout de Coislin | |- |1573 | |Guillaume de Rosmadec de Mayneuf | |- |1577 | |François du Cambout de Coislin | |- |1602 | |Jean Cornulier de Lucinière | |- |1603 | |Victor Binet de Montifray | |- |1642 | |Pierre Cornulier de Lucinière | |} == Mistri-Veur an Imbourc'hioù ha Adreizherien Dourioù ha Koadoù == {| class="wikitable" |1419 | |Henry le Parisy | |- |1534 | |Jean Saint-Amadour | |- |1536 | |Louis Perreau de Chastillon | |- |1548 | |Marc de Carné de Crémeur | |- |1556 | |René du Cambout de Coislin | |- |1573 | |Guillaume Rosmadec de Mayneuf | |- |1577 | |François du Cambout de Coislin | |- |1585 | |Philippe du Cambout de Blays | |- |1591 | |Jean l'Aubier | |- |1596 | |Gilles Champion de Chartres | |- |1602 | |Jean Cornulier de Lucinière | |- |1642 | |Pierre Cornulier de Lucinière | |- |1661 | |Philippe Crocelay de la Violaye | |- |1685 | |Pierre du Moulinet | |- |1696 | |Jean de la Pierre de la Forest | |- |1714 | |N. Burgault de la Hannière | |- |1727 | |François de la Pierre de la Forest | |- |1784 | |Thomas-Louis du Couëdic de Kergoualer | |} == Senesaled Breizh == {| class="wikitable" |1181 | |Renaud Botherel d'Arpigné | |- |1185 | |Raoul de Fougères | |- |1187 | |Maurice de Craon | |- |1189 | |Alain de Vitré | |- |1210 | |Juhel de Mayenne | |- |1235 | |Normand de Québriac | |- |1346 | |Rolland Phélippes de Coatgoureden | |- |1352 | |Guillaume Derrien | |} == Kañsellerien Breizh == == Beskañsellerien == == Mirourien Sielloù == == Kadoridi ouzh Breujoù an Dug, Barnerien-hollek Breizh == == Levrlennadur == * Pol Potier de Courcy : ''Nobiliaire et armorial de Bretagne''. Adembannadur Editions des Régionalismes. Cressé. 2011/2014 [[Rummad:Dugelezh Breizh]] g65nvjhrdg5nxbl8jnku340n3h8aq2i 0 170590 2094470 2091306 2024-04-26T09:34:32Z Llydawr 145 wikitext text/x-wiki {{Labour a chom|diwar-benn=[[inizi Breizh]]|skeudenn=Nuvola Brittany flag.svg}}{{Infobox enez | anv = Kozh Kastell | skeudenn = Drone - Coz Castel marée basse.jpg | alc'hwez = Kozh Kastell d'an dazre. | yezh1 = [[galleg|gallek]] | anv yezh1 = ''Îlot de Coz Castel'',<br/>''île de Coz Castel'' | lec'hiadur = [[Mor Breizh]], ([[Meurvor Atlantel]]) | ledred = 48° 50′ 37″ N | hedred = 3° 17′ 10″ K | liamm = https://www.openstreetmap.org/way/80146612 | geologiezh = Enez kevandirel | rannvro1 = {{Breizh}} | seurt rannvro1 = Bro | rannvro3 = {{Bro-Dreger}} | seurt rannvro3 = [[Broioù hengounel Breizh|Bro hengounel]] | rannvro4 = {{Aodoù-an-Arvor}} | seurt rannvro4 = [[Departamant gall|Departamant]] | kumunioù = [[Perwenan]] | poblañs = ? ann. | dizoloet = [[Ragistor]] | gwerzhid = [[UTC+01:00]] }}'''Kozh Kastell''' zo un enezenn en [[Inizi Bugelez]], a-vaez da gêriadenn [[Bugelez]], e kumun [[Perwenan]], e [[Bro-Dreger]] hag en [[Aodoù-an-Arvor]], e [[Breizh]]. Daou di zo warni, an hini koshañ a oa bet savet e 1830. Un enez prevez eo ha tu zo d'he feurmiñ. == Liammoù diavaez == * {{Fr}} [https://cozcastel.fr/ ''Coz Castel, Louer une île privée en Bretagne''], lec'hienn ofisiel evit feurmiñ an enez. ==Notennoù ha daveoù== {{daveoù}} {{Inizi Breizh}} [[Rummad:Inizi Treger]] [[Rummad:Inizi Aodoù-an-Arvor]] [[Rummad:Perwenan]] algw738aghjg1sm81p5fzrj51uwcr20 0 170597 2094472 2091366 2024-04-26T09:37:40Z Llydawr 145 wikitext text/x-wiki {{Disheñvelout}} '''Plaine''' pe '''La Plaine''' zo un anv-lec'h hag un anv-tiegezh gallek. Talvezout a ra kement a [[kompezenn]] er yezh-se. == Anvioù-lec'h == === {{Breizh}} === * ''La Plaine-sur-Mer'', anv gallek [[Plaen-Raez]], kumun e [[Bro-Raez]] * ''"Plaine-Haute"'', anv gallek [[Plenaod]], kumun e [[Bro-Sant-Brieg]] === {{Bro-C'hall}} === * [[La Plaine (Maine-et-Loire)|La Plaine]], kumun c'hall e [[Maine-et-Loire]] === {{Dominika}} === * [[La-Plaine]], ur gêr eus parrez [[Saint-Patrick (Dominika)|Saint-Patrick]]. === {{Elzas}} === * [[Plaine (Elzas)|Plaine]], pe Blen en alamaneg, kumun === {{Haiti}} === * [[Plaine-du-Nord]], kumun e departamant Nord. === {{Kebek}} === * ''La Plaine'', ur gêr gozh bremañ e-barzh kêr [[Terrebonne]], e norzh Kumuniezh Meurgêr Montreal === {{Okitania}} === * "La Plaine", kêriadenn eus kumun [[Fajòlas]] e [[Lot (departamant)|Lot]] === {{Réunion}} === * [[La Plaine-des-Palmistes]], kumun === {{Suis}} === * [[La Plaine (Genève)|La Plaine]], kêriadenn eus kumun [[Dardagny]] == Anvioù-tiegezh == * Dom [[François Plaine]] (1833-1900), manac'h [[beneadat]] breizhat, saver buhezioù sent, istorour == Stêrioù == * [[Plaine (stêr)|Plaine]], un adstêr eus ar [[Meurthe (stêr)|Meurthe]] == Pennadoù kar == * [[Belle Plaine]], un anv-lec'h hag a gaver er Stadoù-Unanet * [[Llano]], anv-lec'h spagnolek [[Rummad:Lec'hanvioù gallek]] o4ovmranujl2i05ivlazm2pwd33p1ky 0 170598 2094473 2091575 2024-04-26T10:00:11Z Llydawr 145 wikitext text/x-wiki '''Dom François Plaine''' (lesanvet '''Bède Plaine''' a-wechoù) a oa ur manac'h [[beneadat]] hag un istorour breizhat, ganet e [[Lanwaz]] ([[Bro-Sant-Maloù]], nepell diouzh [[Moñforzh]]) d'ar 26 a viz Kerzu 1833 ha marvet en abati Sant-Dominig de Silos e [[Spagn]] d'an 10 a viz Gouere 1900. Embannet en deus kalz traoù diwar-benn istor relijiel Breizh. == Buhez == Studiañ a reas e kloerdi bihan [[Sant-Meven]] ha goude e kloerdi bras [[Roazhon]]. Goude bezañ bet beleget ez eas da abati Sant-Pêr Solesmes, e Bro-C'hall, lec'h ma reas e le d'an 11 a viz Gouere 1859. Ouzhpennañ a reas neuze an anv Bède d'e anv-badez François. Kuitaat a reas [[Solesmes (Sarthe)|Solesmes]] e miz Du 1864 evit mont da abati Sant-Marzhin [[Ligugé]], e Bro-C'hall c'hoazh. E miz Kerzu 1880 (goude an dekred a-enep ar c'hongregadurioù eus an 29 a viz Meurzh) ez eas menec'h Ligugé d'en em staliañ e Bro-Spagn, en abati kozh Sant-Dominig Siloa, e [[Kastilha ha León|Kastilha]], ha renevezet e voe ar savadur ganto. Tremen a reas Dom Plaine eno ar peurrest eus e vuhez ha mervel a reas en e gell manac'h [[Restr:Bédée - Rue Dom François Plaine.JPG|thumb|Straed Dom François Plaine e [[Bezeg]].]] Embann a reas meur a studiadenn diwar-benn [[Brezel hêrezh Breizh]] hag e aktourien, en o zouez [[Charlez Bleaz]] a gemeras perzh en e brosez gwenvidikadur, echuet e [[1904]]. Adalek [[1875]] e ouestlas e amzer da embannadur Buhez ar sent vreizhat. Kenlabourat a reas ur prantad gant [[Arthur de La Borderie]] met da c'houde e forc'has ali an daou ouizieg an eil diouzh egile. == Embannadurioù == * « Introduction aux ''Acta Sanctorum Armoricæ seu Britanniæ Minoris'' et spécialement aux ''Acta septem sanctorum hujus provinciæ'' », ''[[Association bretonne]]'', 22e session, 1879, {{p.}}72-97 (à part : Saint-Brieuc, L. Prud'homme, 1880). * « Vita sancti Pauli episcopi Leonensis in Britannia Minori auctore Wormonoco », ''Analecta Bollandiana'', 1882, t. I, {{p.}}208-258 (à part : Rennes, J. Plihon, 1882). * « Saint Gohard, évêque de Nantes, et ses compagnons martyrs. Vie, passion et culte », ''Association bretonne'', 1882, {{3e|série}}, t. II, {{p.}}78-90. * « Vita sancti Brioci episcopi et confessoris ab anonymo suppari », ''Analecta Bollandiana'', 1883, t. II, {{p.}}161-190 (à part : Saint-Brieuc, L. Conor-Grenier, 1883). * « Vie inédite de saint Malo, évêque d'Aleth (510-621 ?), par saint Bili, évêque de Vannes et martyr. Texte latin avec prolégomènes et notes en français », ''Bulletins et Mémoires de la Société archéologique du département d'Ille-et-Vilaine'', 1884, t. XVI, n° 2, {{p.}}137-264. * « Vita sancti Mevenni abbatis et confessoris in Britannia Armoricana (520 ?-638) ab anonymo fere suppari conscripta [suivi de] Appendix. Excerpta ex vita inedita sancti Judicaeli sancti Mevenni discipuli », ''Analecta Bollandiana'', 1884, t. III, {{p.}}141-158 (à part : Rennes, J. Plihon, 1884). * « Vita sancti Petri Oxomensis episcopi in Hispania ab anonymo suppari conscripta », ''Analecta Bollandiana'', 1885, t. IV, {{p.}}11-19. * « Vita inedita sancti Meloris martyris in Britannia Minori », ''Analecta Bollandiana'', 1886, t. V, {{p.}}165-176. * « Vie inédite de saint Corentin (avec traduction) », ''Bulletin de la Société archéologique du Finistère'', t. 13, 1886, {{p.}}118-153. * « Vita antiqua sancti Samsonis », ''Analecta Bollandiana'', 1887, t. VI, {{p.}}77-150. * ''Recherches historiques sur les origines littéraires de la Bretagne (Ve-XIe)'', Gwened, Lafolye, 1891. * ''Saint Hervé, sa vie et son culte, avec le texte latin de sa vie ancienne'', Gwened, Lafolye, 1893. * ''Saint Salomon, roi de Bretagne et martyr'', Vannes, Lafolye, 1895. * ''Histoire du bienheureux Charles de Blois, duc de Bretagne et vicomte de Limoges'', dans Antoine de Sérent (dir.), ''Monuments du procès de canonisation du bienheureux Charles de Blois duc de Bretagne'', Saint-Brieuc, R. Prud'homme, 1921, {{p.}}459-575. == Gwelout ivez == === Levrlennadur : === * Philippe Guigon, « Dom François Plaine, bénédictin et historien breton (1833-1900) », e-barzh Noël-Yves Tonnerre (dir.), ''Chroniqueurs et historiens de la Bretagne, du Moyen Âge au milieu du XXe siècle'', dastumad Histoire, Presses Universitaires de Rennes, 2001, {{p.}}157-196. * Philippe Guigon, « Le bénédictin François Plaine et le "bénédictin laïque" Arthur de La Borderie : chronique d'une amitié enfuie », ''Mémoires de la Société d'histoire et d'archéologie de Bretagne'', vol. 80, 2002, {{p.}}361-421. * Philippe Guigon, « La course à la publication hagiographique : l'exemple des ''Vies'' de saint Tudual », ''Annales de Bretagne et des Pays de l'Ouest'', vol. 110, n° 3, 2003, {{p.}}33-54. {{DEFAULTSORT:Plaine, Francois}} [[Rummad:Menec'h Breizh]] [[Rummad:Beneadiz]] [[Rummad:Istorourien Breizh]] [[Rummad:Ganedigezhioù 1833]] [[Rummad:Marvioù 1900]] r6bzvvmhppwg1ztjy5t6cz2201mbfr7 0 170602 2094474 2091437 2024-04-26T10:03:03Z Llydawr 145 wikitext text/x-wiki {{databox}} '''Dandadan''' (ダンダダン) zo ur [[Manga (bannoù-treset)|manga]] [[Japan|japanat]] skrivet ha treset gant [[Yukinobu Tatsu]]. Kroget eo bet an embann dre an aplikadur [[Shōnen Jump+]] hag al lec'hienn internet Shueisha abaoe Ebrel 2021. Goude-se eo bet embannet e stumm tankōbon. Ur stirad tresadennoù-bev japanat produet gant Science Saru a vo embannet e miz Here 2024. == Istor == Momo Ayase zo ul liseadez a gred en tasmantoù met ket er boudoù maez douarel, padal en he c'hlas emañ Okarun hag a gred ar c'hontrol mik. An daou zo o vont da lakaat klaoustre evit gouzout gant piv emañ ar wirionez. Pep hini zo o vont diouzh e du da welet ul lec'h sañset bezañ satanazet evit Okarun ha sañset ul lec'h skrapadenn gant boudoù maez douarel evit Ayase. Pep hini a erru el lec'h choazet ha pep hini a gompren ez eus eus an tasmantoù kement ha boudoù arallved. == Degemer == E miz Du 2023, ar manga Dandadan a oa bet gwerzhet 3,2 milion a gopiennoù anezhañ hag ouzhpenn 360 milion a weladenn a oa bet eus outañ war ar savenn Shōnen Jump+. [[Rummad:Mangaoù fent]] [[Rummad:Manga romantel]] [[Rummad:Shōnen]] [[Rummad:Mangaoù 2021]] j837wn2xtx1fl649b6vcv6w8unq8cfk 0 170603 2094475 2091446 2024-04-26T10:04:37Z Llydawr 145 wikitext text/x-wiki {{databox}} An '''United States Army Rangers''' a zo soudarded stadunanat eus an [[United States Army|U.S. Army]] hag a zo bet o tremen dre unan eus an unvezioù hag a zo bet o tougen an anv ofisiel "Ranger". Alies e vez implijet an droienn evit ober anv eus ar soudarded nevez diplomet eus ar [[Ranger School]], memes ma n'int ket bet c'hoazh o servij en un unvez "Ranger"; darn eus ar soudarded diplomet dre ur Skol Ranger ne vint biken o servij en un unvez Ranger ha graet e vez anezho neuze "Ranger barrek" <ref>''Ranger qualified''</ref>. == Liammoù diavaez == * {{en}} [https://ranger.org/ US Army Ranger Association] == Notennoù ha daveennoù == {{Daveoù}} [[Rummad:United States Army Rangers]] [[Rummad:Armeoù ar Stadoù-Unanet]] 7j7bp4qpxer5g09wsho02jdcc2tywvs 0 170607 2094476 2091488 2024-04-26T10:15:31Z Llydawr 145 wikitext text/x-wiki {| class="infobox" style="font-size:90%;" |- {{Infobox/Titl|Lesya Ukrayinka|005bbb|talbenn map|ffd700}} |- bgcolor="#ffd700" ! colspan="2" style="text-align:center; font-size:1.7em;"| Леся Українка |- | colspan="2"| [[File:Lesya Ukrainka portrait.jpg|260px|center]] |- | colspan="2" style="text-align:center;"| Lesya Ukrayinka en he yaouankiz |- bgcolor="#005bbb" ! colspan="2"| |- | '''Ganedigezh''' || [[13 a viz C'hwevrer]] ([[Deiziadur juluan|'''J''']]) / [[25 a viz C'hwevrer]] ([[Deiziadur gregorian|'''G''']]) [[1871]]<br>e Novohrad-Volynskyi<br>[[File:Coat of arms of Volyn Governorate.svg|20px]] Gouarnelezh Volyn<br>[[File:Flag of Russia.svg|20px]] [[Impalaeriezh Rusia]] |- | '''Marv''' || [[19 a viz Gouere]] ([[Deiziadur juluan|'''J''']]) / [[1añ a viz Eost]] ([[Deiziadur gregorian|'''G''']]) [[1913]]<br>e Sourami<br>[[File:Coat of arms of Tiflis Governorate 1878.svg|20px]] Gouarnelezh Tiflis<br>[[File:Flag of Russia.svg|20px]] [[Impalaeriezh Rusia]] |- | '''Broadelezh''' || Ukrainat |- | '''Micher''' || [[Barzh]]ez, [[skrivagner]]ez, [[arz ar c'hoariva|dramaourez]] |- | '''Luskad''' || Плеяда ''Pleyada'' |- | '''Remzad''' || [[1884]]-1913 |} '''Larysa Petrivna Kosatch''' ([[ukraineg]] : Лари́са Петрі́вна Ко́сач, lesanvet Ле́ся Украї́нка '''''Lesya Ukrayinka''''' "Lesya an Ukrainadez"), bet ganet d'an [[13 a viz C'hwevrer]] ([[Deiziadur juluan|'''J''']]) / [[25 a viz C'hwevrer]] ([[Deiziadur gregorian|'''G''']]) [[1871]] e Novohrad-Volynskyi, Gouarnelezh Volyn, [[Ukraina]], [[Impalaeriezh Rusia]], ha marvet d'an [[19 a viz Gouere]] ([[Deiziadur juluan|'''J''']]) / [[1añ a viz Eost]] ([[Deiziadur gregorian|'''G''']]) [[1913]] e Sourami, Gouarnelezh Tiflis, [[Jorjia]], Impalaeriezh Rusia, a oa ur [[Barzh|varzhez]], ur [[skrivagner]]ez hag un [[arz ar c'hoariva|dramaourez]] ukrainat. A-hed he buhez he deus stourmet evit an [[demokratelezh]] hag evit [[gwirioù ar merc'hed]]. Lakaet e vez da unan eus an Ukrainadezed vrudetañ a-bep-amzer<ref>{{uk}} {{cite web|url=https://uaua.top/1531/ |title=''Найвідоміші жінки давньої та сучасної України'' "Ar maouezed brudetañ en Ukraina hen hag a-vremañ"|accessdate=26 Meu 24}}</ref>. ==Buhez== Ganet e oa bet Larysa Petrivna Kosatch e 1871 e kêr Novohrad-Volynsky<ref>Zviahel en Oblast Jytomyr hiziv, un 200 km bennak er c'hornôg da Gyiv.</ref>, eil bugel ar skrivagnerez Olha Petrivna Drahomanova "Ptchilka" ([[1849]]-[[1930]]) hag he fried Petro Kosatch, un noblañs [[Kozaked|kozak]] desket-bras hag a oa perc'henn font hag e penn kuzul an distrig. Teir c'hoar yaouankoc'h he devoa, hag ur breur yaouankoc'h ivez<ref name="CB259">Bida, 2014, p. 259.</ref>. Goude bezañ bet skoliataet e Tchernihiv ec'h eas Petro Kosatch da studiañ ar [[matematik]] e Skol-veur [[Sankt-Peterbourg]] ma chomas e-pad daou vloaz kent dilojañ da [[Kyiv|Gyiv]], ma timezas gant Olga Dragomanova e [[1868]]. Engouestlet da ziorren [[sevenadur]] Ukraina e oa P. Kosatch, skoazellañ an embann ukrainek a rae sof-kont. Donezonet e oa Petro evit ar matematik, hogen evit ar yezhoù ne oa ket ; en enep e oa Larysa : dic'houest e oa da jediñ, met ouzhpenn an ukraineg e ouie [[alamaneg]], [[bulgareg]], [[galleg]], [[henc'hresianeg]], [[italianeg]], [[latin]], [[poloneg]], [[ruseg]] ha [[saozneg]]<ref name="CB259" />. Ar vamm a skrive [[barzhoniezh|barzhonegoù]] hag istorioù berr en ukraineg evit ar vugale ; oberiant war dachenn gwirioù ar merc'hed e oa ivez. Pouezus e voe he levezon war he merc'h : ukraineg hepken a veze er gêr, ha kelennet gant Ukrainiz e oa ar vugale e-lec'h bezañ kaset d'ar skolioù ma oa ar ruseg yezh ar c'helenn. D'an oad a 4 bloaz e teskas Larysa lenn e meur a yezh ; koulz hi hag he breur a c'helle lenn levrioù en o yezh-vamm<ref>Wedel, 1991, p. 116.</ref> E [[1879]], hag hi 8 vloaz, e skrivas Larysa he barzhoneg kentañ, ''Goanag'' (надія ''Nadiya''), a-c'houde harzidigezh he moereb Olena Antonovna Kosatch peogwir e kemere perzh en ul luskad politikel enep unveliezh an ''tsar'' [[Aleksandr II (Rusia)|Aleksandr II]]. Er bloaz-se tilojas an tiegezh da Loutsk, ur 100 km pelloc'h er c'hornôg, ma lakaas Petro Kosatch sevel tiez evit ar familh a-bezh. D'ar mare-se e voe broudet Larysa gant hec'h eontr Myc'hailo Drahomanov da studiañ an hengoun ukrainek : an [[Istor]], ar c'hanaouennoù hag an istorioù-pobl, ha da deurel ur sell war barzhoniezh ha dodennoù anamzerel ar [[Bibl]]<ref>Bohachevsky-Chomiak, 1988, p. 12.</ref>. Studiañ seniñ ar [[piano]] betek ul live uhel a reas Larysa a-hed he yaouankiz, hogen dre ma oa taget gant [[torzhellegezh]] an [[askorn|eskern]] ne c'helle ket mont d'ur skol-sonerezh da zeskiñ hiroc'h, neuze e ouestlas he buhez d'ar skrivañ<ref>Bohachevsky-Chomiak, 1988, p. 10.</ref>. E [[1884]], pa oa oadet a 13 vloaz, e voe embannet he barzhonegoù «&nbsp;Конвалія&nbsp;» ''Konvalyia'' "[[Louzaouenn-an-hañv]]" ha «&nbsp;Сапфо&nbsp;» ''[[Sapfo]]'' er [[kazetennerezh|gazetenn]] ''Zorya''<ref>Зоря "Steredenn".</ref> e [[Lviv]], sinet gant an [[anv-pluenn]] ''Lesya Ukrayinka'' diwar ali he mamm abalamour ma oa berzet embann skridoù en ukraineg en Impalaeriezh Rusia ; dre guzh e voe [[moullañ|moullet]], ha dre laer ec'h erruas e Kyiv<ref name=BSC">{{en}} {{cite web|url=https://web.archive.org/web/20120113102453/http://www.blacksea-crimea.com/Places/LesyaUkrainka.html |title=''Lessya Ukrainka'' @ Blacksea-Crimea|accessdate=26 Meu 24}}</ref>. Bloaz goude e voe embannet e Lviv un dastumad skridoù troet ganti hag he breur diwar ar Rus [[Nikolai Gogol|Nikolay Vasilyevich Gogol]]<ref>Bohachevsky-Chomiak, 1988, p. 120.</ref>. Er bloaz [[1888]], hag hi 17 vloaz, e vodas Larysa a-gevret gant he breur ur c'helc'h lennegel a anvjont ''Pleyada'' (Плеяда "''[[Pléiade]]''", diwar al luskad lennegel gallek) evit diorren al lennegezh ukrainek ha broudañ an [[Treiñ ha troidigezh|treiñ]] diwar oberennoù klasel a bellvro. E [[1889]] e savas ar varzhez ul listennad oberennoù da dreiñ ; he-unan e troas ''Buch der Lieder'' ("Levr ar C'hanoù") [[Heinrich Heine]], a voe embannet e [[1892]]. E [[1893]] e voe embannet kentañ dastumad barzhonegoù Lesya Ukrayinka, ''War eskell ar c'hanaouennoù'' (На крилах пісень) ; dre ma oa berzet ar skridoù ukrainek en Impalaeriezh Rusia e voe moullet en Ukraina ar C'hornôg, a oa en [[Aostria-Hungaria]] d'ar mare-se, ha silet e Kyiv. Adalek 1893 betek [[1906]] e tremenas Larysa Petrivna Kosatch hogos an holl hañvezhioù e Hadyatch (Гадяч), e Raion Myrhorod, Oblast Poltava, war-dro 100 km er reter da Gyiv. Eno e kejas ouzh ar gelennerez A. S. Marakova, a lezas eñvorennoù diwar-benn ar varzhez<ref>{{uk}} {{cite web|url=https://poltava-future.com.ua/uk/eternal-ukrayinishoyi-ukrayiny-yak-tut-vona-ne-bachyla-istoriya-gadyaczkoyi-vulyczi-lesi-ukrayinky |title=''Poltava Future'', 27/08/2022|accessdate=26 Meu 24}}</ref>. [[File:Роберт Брюс, король шотланський (обкладинка книги).jpg|thumb|upright|"Robert Bryous, roue Bro-Skos", 1894]] Er bloaz [[1894]] e voe embannet e kazetennoù ur varzhoneg hir diwar-benn [[Raibeart Brus|Raibeart am Brusach]] ([[1274]]-[[1329]]), kentañ roue [[Bro-Skos]] dizalc'h ; ul levrig a voe da-heul. Etre [[1895]] ha [[1897]], dre ma oa awenet he oberennoù gant frankiz ha dizalc'hiezh he bro, ec'h emezelas e Kevredigezh Lennegel hag Arzel Kyiv, a voe berzet e [[1905]] en abeg da zarempredoù gant dispac'herien<ref name=BSC" />. En abeg d'he c'hleñved e ranke Larysa beajiñ da lec'hioù sec'hoc'h : en [[Alamagn]], [[Aostria]], [[Bulgaria]], [[Egipt]], [[Kaokaz]] ha [[Krimea]]. Plijet-bras e veze o kejañ gant sevenadurioù all, alese al levr-skol a skrivas evit he c'hoarezed, ''Henistor pobloù ar Reter'' (Стародавня історія східніх народів). Er bloaz [[1897]] p'edo e [[Yalta]] e Krimea e kejas ouzh Serhiy Kostyantynovitch Merjinskyi ([[1870]]-[[1901]]), ur [[Belarus]]ad hag a oa eno koulz en abeg d'an dorzhellegezh hag evit brudañ ar [[marksouriezh|varksouriezh]] en Ukraina. Karantez a voe etrezo, a awenas ar varzhez meur a wech. En e gichen e voe pa varvas Merjinskyi, hag en un nozvezh ouzh troad e wele e skrivas he barzhoneg ''Ur vaouez darvredet'' (Одержима) ; un oberenn all zo gouestlet d'he c'harantez : ''«&nbsp;Marv eo da viken !&nbsp;» eme ar genoù'' (Уста говорять: "він навіки згинув!", 1901 ivez). Bloaz a-raok bezañ e Yalta, e [[1896]], he devoa skrivet he fezh-c'hoari kentañ, ''Ar rozenn bers'' (Блакитна троянда) ; ar c'hentañ pezh-c'hoari ukrainek o plediñ gant an ''intelligentsia'' e oa, pa oa bet ar re all a-zivout buhez ar [[gounezerezh|gouerien]]. A-zevri e stourmas Larysa Kosatch ouzh an dsarelouriezh, dre veur a aozadur marksour en Ukraina. E 1901 e roas d'ar [[sindikadelezh|sindikadour]] ukrainat Mykola Hankevitch ([[1869]]-[[1931]]) un droidigezh ukrainek eus ''Manifest der Kommunistischen Partei'' [[Karl Marx]] ([[1848]]) "graet gant he mignoned e Kyiv". [[File:Леся-Українка.JPG|thumb|upright|Bez Lesya Ukrayinka e Kyiv]] E [[1907]] e timezas gant ar [[kerzoniezh|c'herzoniour]] ha [[denoniezh|denoniour]] ukrainat Klyment Vasylovytch Kvitka ([[1880]]-[[1953]]) ; er bloaz-se ivez e voe harzet ar varzhez, a-gevret gant he c'hoar Olga ha tud all, gant poliserien an ''tsar'' hep abeg resis ebet ha lezet en he frankiz goude un nozvezh er vac'h, hogen evezhiet e voe a-hed an nemorant eus he buhez<ref>{{uk}} {{cite web|url=https://www.radiosvoboda.org/a/lesia-ukrainka-150-rokiv-nevidomi-fakty/31120122.html |title=Лесі Українці 150: невідомі факти змусять вас подивитися на письменницю по-новому "150 vloaz Lesya Ukrayinka : fedoù dianav hag a gemmo ho sell war ar skrivagnerez" @ Радіо Свобода "Radio Fankiz"|accessdate=24 Meu 24}}</ref>. E Krimea e reas ar c'houblad e annez kent dilojañ da Jorjia, ma varvas Lesya Ukrayinka e 1913 en ur sanatoriom d'an oad a 42 vloaz. ==Oberennoù== ;Gant Lesya Ukrayinka Lod pezhioù-c'hoari zo e gwerzennoù. *1880 : Чашка (''Tchachka'' "An tas"), istor berr *1888 : Така її доля (''Taka yiyi dolya'' "Setu he flanedenn") ha Святий вечір! (''Svyatyy vetchir!'' "Nozvezh santel !"), istorioù berr *1889 : Метелик (''Meteluk'' "Balafenn") ha Весняні співи (''Vesnyani spivy'' "Kanaouennoù an nevezamzer"), istorioù berr *1890 : Біда навчить (''Bida navtchyt'' "An trubuilhoù a gelenn") ha Лелія (''Leliya'' "Leliya"), istorioù berr *1893 : На крилах пісень (''Na krylac'hh pisen'' "War eskell ar c'hanaouennoù"), dastumad barzhonegoù • Жаль (''Jai'' "Truez"), istor berr *1894 : Притча про чотири перстені (''Pryttcha pro tchotyry persteni'' "Parabolenn ar peber gwalenn"), istor berr *1895 : Волинські образки. 1. Школа (''Volynski obrazky. 1. Chkola'' "Skeudennoù eus Volyn. 1 Skol) ha Щастя (''Chtchastya'' "Hevoud"), istorioù berr *1896 : Блакитна троянда (''Blakytna troyanda'' "Ar rozenn bers"), Прощание (''Prochtchaniye'' "Disrann"), pezhioù-c'hoari • «Місто смутку» (''«Misto smoutkou»'' "«&nbsp;Kerc'hlac'har&nbsp;»"), istor berr *1897 : Голосні струни (''Holosni strouny'' "Kerdin-mouezh") ha Пізно (''Pizno'' "Diwezhat"), istorioù berr *1898 : Ифигения в Тавриде (''Ifigeniya v Tavride'' "Ifigenia e Taorika"<ref>Anv [[henc'hres]]ianek Krimea.</ref>), pezh-c'hoari • Над морем (''Nad morem'' "En tu all d'ar mor"), istor berr *1899 : Думки і мрії (''Doumky i mriyi'' "Soñjezennoù ha hunvreoù"), dastumad barzhonegoù • ''Ein Brief ins Weite'' ("Ul lizher a-bell"), istor berr alamanek • Два направления в новейшей итальянской литературе ("Daou du el lennegezh italianek a-vremañ"), burutelladenn lennegel *1900 : Мгновение (''Mgnoveniye'' "Frapad") ha Враги (''Vragi'' "Enebourien"), istorioù berr • Писателі-русини на Буковині ("Skrivagnerien rus e Bukovina")<ref>"Rus" : eus ''Ruthenia, eleze ar Stadoù slavek a oa a-c'haoliad war Ukraina, Rusia ha Belarus ; "Bukovina" : ur rannvro istorel a oa a-c'haoliad war Ukraina, ha Roumania.</ref> ; Про основні мотиви творчості Г. Гейне ("A-zivout mennadoù pennañ krouusted H. Heine") ; Новые перспективы и старые тени ("Diaweladoù nevez ha skeudoù kozh") ; Заметки о новейшей польской литературе ("Notennoù a-zivout al lennegezh polonek nevesañ"), burutelladennoù lennegel *1901 : Одержима (''Oderjima'' "Ur vaouez darvredet"), pezh-c'hoari • «Михаэль Крамер». Последняя драма Гергарта Гауптмана ("''Michael Kramer'', ar pezh-c'hoari diwezhañ gant [[Gerhart Hauptmann]]"), burutelladenn lennegel *1902 : Відлуння (''Vidlounnya'' "Heklevioù") ha Відгуки (''Vidhouky'', "Dastaolioù") dastumadoù barzhonegoù ; Сліпець (''Slipietch'' "Un dall"), istor berr *1903 : В плену (''V plenou'' "Bac'het"), На руїнах (''Na rouyinac'h'' "War an dismantroù") ha Вавилонський полон (''Vavylonskyy polon'' "Ar vac'hidigezh vizantat"), pezhioù-c'hoari *1904 : На крилах пісень ; heñvel ouzh hini 1893 eo an titl, hogen disheñvel eo an dastumad barzhonegoù *1905 : Осенняя сказка (''Osennyaya skazka'' "Kontadenn an diskaramzer"), Три минуты (''Tri minuty'' Teir munutenn") ha (В катакомбах ''V katakombac'h'' "Er c'hev-beziañ"), pezhioù-c'hoari • Примара (''Prymara'' "Tasmant") ha Приязнь (''Pryyazn'' "Mignoniezh"), istorioù berr • Винниченко ("Vynnytchenko")<ref>Ur skrivagner hag ur politiker ukrainat e oa Volodymyr Kyrylovytch Vynnytchenko ([[1880]]-[[1951]])</ref>, burutelladenn lennegel *1906 : В дому роботи, в країні неволі (''V domu roboty, v krayini nevoli'' "E ti al labour, e bro ar sklavelezh") ha Вавилонський полон (''Vavylonskyy polon'' "Ar vac'hidigezh vizantat"), pezhioù-c'hoari • «Утопия» в беллетристическом смысле ("«&nbsp;Utopia&nbsdp;» en e ster faltaziek") ha Утопія в белетристиці ("An utopia el lennegezh faltaziek"), burutelladennoù lennegel *1907 : Кассандра ''Kassandra'' "Kasandra", Айша и Мохаммед (''Aycha i Moc'hammed'' "Aicha ha Moc'hammed"), pezhioù-c'hoari *1908 : Розмова (''Rozmova'' "Kaozeadenn"), istor berr *1909 : В пуще (''V pouchtche'' "Er goadeg"), На поле крови (''Na pole krovi'' "War dachenn ar gwad") ha Иоганна, жена Хусова (''Yohanna, jinka C'housova'' "Yohanna, gwreg C'housov"), pezhioù-c'hoari *1910 : Руфин и Присцилла (''Roufin ha Pritsilla'' "Roufin ha Pritsilla"), Боярыня (''Boyarynya'' "[[Boyar]]ez"), pezhioù-c'hoari *1911 : Лесная песня (''Lesnaya pesnya'' "Kan ar goadeg") ha Адвокат Мартиан (''Advokat Martian'' "An alvokad Martian"), pezhioù-c'hoari *1912 : Каменный хозяин (''Kamennyy c'hhozyain'' "Mestr an oaled"), pezh-c'hoari *1913 : Орфеєве чудо (''Orfeyeve tchoudo'' "Burzhud Orfeüs") ha Оргия (''Orgiya'' "Dirolladeg"), pezhioù-c'hoari ;Lakaet en ukraineg gant Lesya Ukrayinka Kalz oberennoù estren e meur a yezh zo bet treuzyezhet gant Lesya Ukrayinka adalek 1884 betek 1910. *Alamaneg : Dianav (1894)<ref>Ar varzhoneg disin anavet dre he werzenn gentañ, ''Wir haben keinen guten Vater im Himmel'' "Tad mat ebet n'hon eus en Neñv".</ref> • Heinrich Heine (11 oberenn, 1890, 1893, 1899, 1900) • ''[[Rigveda]]'' (1890)<ref>Ne voent ket troet diwar ar [[sañskriteg]], diwar an alamaneg hag ar galleg kentoc'h.</ref> • Gerharzh Hauptmann (1 oberenn, 1900) • Mendel Abramovich Rosenbaum ([[1872]]- ?, 1 oberenn, 1902) • Alfred Wiedemann ([[1856]]-[[1936]]), 1 oberenn, 1910) *Galleg : [[Victor Hugo]] (2 oberenn, 1889, 1890) • Pierre-Jules Etzel ([[1814]]-[[1886]], 1 oberenn, 1889) • [[George Sand]] (1 oberenn, 1889) • ''[[Rigveda]]'' (1890) • [[Testamant Kozh]] hag [[Aviel]]où, diwar droidigezh an [[doueoniezh|doueoniour]] Maurice Verne ([[1845]]-[[1923]]) (1894) • Maurice Maeterlinck ([[1862]]-[[1949]]) (2 oberenn, 1900) • Gaston Maspero ([[1846]]-[[1916]]) (1 oberenn, 1910) • Georges d'Esparbès ([[1863]]-[[1944]]) (1 oberenn, 1910) *Italianeg : [[Dante Alighieri]] (1 oberenn, 1898) • Ada Negri ([[1870]]-[[1945]], 2 oberenn, 1899, 1907) • [[Edmondo De Amicis]] (2 oberenn, 1902) • ''Kanaouen hengounel italianek'' (1902) *Latin : [[Homeros]] (1 oberenn, 1888) • [[Levr ar C'heneliezh]] (darn, 1891) • [[Levr Yehezkel]] (darn, 1891) • [[Levr Izaia]] (darn, 1892) *Poloneg : Adam Mickiewicz ([[1798]]-[[1855]], 1 oberenn, 1887) • August Antoni Jakubowski ([[1815]]-[[1837]], 2 oberenn, 1901) • [[Maria Konopnicka]] (1 oberenn, 1902) *Ruseg : Nikolai Gogol (3 oberenn, 1884) • [[Ivan Tourgeniev]] (1 oberenn, 1889) • Feliks Vadimovitch Volkhovskiy([[1846]]-[[1914]], 1 oberenn, 1903) *Saozneg : [[Jonathan Swift]] (1 oberenn, 1889) • [[William Shakespeare]] (1 oberenn, 1898) • [[George Byron]] (2 oberenn, 1898) ;Lakaet e ruseg diwar an ukraineg *[[Ivan Franko]] (8 oberenn, 1903, 1904) ==Azasadurioù== ;C'hoariva *[[1994]] : ''Yara's Forest Song'', diwar "Kan ar goadeg" (1911), leurennet gant Virlana Tracz e [[New York]] hag e Lviv<ref>{{en}} {{cite web[url=https://www.yaraartsgroup.net/forest-song |title=''Yara's Forest Song (1994)'' @ Yara Arts Group|accessdate=26 Meu 24}}</ref> *[[2013]] : ''Fire Water Night'', diwar dammoù eus "Kan ar goadeg" (1911), leurennet gant Virlana Tracz e [[New York]]<ref>{{en}} {{cite web|url=https://www.yaraartsgroup.net/fire-water-night |title=''Fire Water Night (2013)'' @ Yara Arts Group|accessdate=26 Meu 24}}</ref> ;[[Sinema]] *[[1961]] : ''Forest Song'', diwar "Kan ar goadeg" (1911), sevenet gant Viktor Ivtchenko *[[1971]] : ''Fireplace Master'', diwar "Mestr an oaled" (1912), sevenet gant Mstislav Djingjiristy) *[[1974]] : ''Cassandra'', diwar "Kasandra" (1907), sevenet gant Youriy Nekrasovha Serhiy Smyan *[[1976]] : ''Forest Song'', [[tresadennoù-bev|tresadenn-vev]] sevenet gant Alla Grachova *[[1981]] : ''Forest Song'', sevenet gant Youriy Ilyenko *[[1985]] : Искушение Дон-Жуана ''Temptadur Don Juan'', sevenet gant Vasyl Levin ha Grigory Koltunov<ref>Diwar ur pezh-c'hoari gant Lesya Ukrayinka, hervez ar skritell ; n'eus roud ebet eus ar pezh-c'hoari-se e listennadoù oberennoù an dramaourez avat.</ref> *[[1988]] : ''Blue Rose'', diwar "Ar rozenn bers" (1896), sevenet gant Oleg Biima *[[2001]] : ''On the field of blood'' diwar "War dachenn ar gwad" (1909), sevenet gant Yaroslav Lupiy *[[2022]] : ''Mavka – The Forest Song'', tresadenn-vev 3 ment (sevenet gant Oleksandra Ruban ;[[Skinwel]] *[[1991]] : ''Orgy'', diwar "Dirolladeg" (1913) ==Enrolladennoù== Par da [[Kervarker|Gervarker]] e oa bet Lesya Ukrayinka en he bro : meur a ganaouenn, a vojenn hag a bennad-kaoz he deus dastumet ha lakaet da ganañ, da seniñ ha da gontañ evit o enrollañ ha mirout an hengoun e-tal ar rusekaat he bro. *1891 : Записи в селі Колодяжне (''Zapysy v seli Kolodyajne'' "Enrolladennoù e kêriadenn Kolodyajne") *1893 : Купала на Волині (''Kupala na Volyni'' "Kupala e Volyni")<ref>Kupala zo un [[doue]]ez slavek par da [[Demeter|Zemeter]] [[Henc'hres]].</ref> *1901 : Записи в селах Довгополе та Буркут (''Zapysy v selakh Dovhopole ta Bourkout'' "Enrolladennoù er c'hêriadennoù Dovhopole ha Bourkout") *1903 : Дитячі гри, пісні й казки (''Dytyachi hry, pisni y kazky'' "C'hoarioù, kanaouennoù ha kontadennoù evit ar vugale") *1904 : Народні пісні до танцю (''Narodni pisni do tantsyou'' "Kanaouennoù-pobl evit dañsal") *1908 : З репертуару кобзаря Гната Гончаренка (''Z repertuaru kobzarya Hnata Honcharenka'' "Tennet eus rollad kanaouennoù ar ''c'hobzar'' Hnat Hontcharenko")<ref>''Kobzar'' : ur barzh dall hag ac'h ae da di da di da ganañ ha da seniñ ar ''c'hobza'' (кобза), un doare [[mandolinenn]] hengounel en Ukraina ; Hnata Honcharenka ([[1835]]-[[1917]]) e voe unan eus ar re vrudetañ.</ref> ==Hêrezh== Meur a vonumant zo bet savet en enor da Lesya Ukraina en he bro hag e meur a republik soviedel. Unan zo e Kyiv er Straed Lesya Ukraina, hag unan all e Mariyinskyy Park (Маріїнський парк) ; ur monumant all zo e rannvro [[Bakou]], en [[Azerbadidjan]]. Lod all zo e [[Kanada]] hag e [[Stadoù-Unanet Amerika]], a-drugarez d'an [[diaspora]] ukrainat. <gallery mode="packed" heights="150px" caption="En enor da Lesya Ukraynka"> Lesya Ukrainka USSR Stamp 1929b.jpg|Timbr soviedel, 1956 The Soviet Union 1971 CPA 3984 stamp (Lesya Ukrayinka (Larysa Petrivna Kosach-Kvitka, 1871-1913), Ukrainian Writer).jpg|Timbr soviedel, 1971<ref>100{{vet}} deiz-ha-bloaz ganedigezh Lesya Ukraynka.</ref> Lesia R.jpg|Pezh-moneiz ukrainek (''karbovanets'')<ref>''Karbonavets'' (карбованець) : moneiz ukrainek bet embannet goude an dizalc'hiezh e 1992 evit kemer lec'h ar roubl soviedel, a-raok ar hryvnia, ar moneiz ukrainat nevez.</ref>, 1992 200-uah-2020-1.png|Bilhed 200 hryvnia, 2019 </gallery> <gallery mode="packed" heights="180px"> Lesya Ukrainka.jpg|Delwenn e Skol-veur [[Saskatchewan]] Monument à Lessia Oukraïnka.jpg|Delwenn e Toronto Lesya Ukrainka monument in Moscow.jpg|Monumant e [[Moskov]] </gallery> ==Levrlennadur== *{{en}} Bida, Constantine & Rich, Vera. ''Lesya Ukrainka''. Toronto : University of Toronto Press, 2014 {{ISBN|978-1-4426-5188-3}}Bohachevsky-Chomiak *{{en}} Bohachevsky-Chomiak, Martha. ''Feminists Despite Themselves – Women in Ukrainian Community Life, 1884-1939''. Edmondton : University of Alberta Press, 1988 {{ISBN|978-0-920862-57-5}} *{{en}} Wedel, Erwin. ''Toward a Modern Ukrainian Drama : Innovative Concepts and Devices in Lesia Ukrainka's Dramatic Art''. In : Donskov, Sokolos. ''Slavic Drama – The question of innovation : proceedings''. Ottawa : University of Ottawa Press, 1991 {{ISBN|978-0-88927-016-9}} ==Liammoù diavaez== *{{uk}} {{ru}} {{en}} {{cite web|url=https://www.l-ukrainka.name/ |title=Oberennoù Lesya Ukrayinka @ Леся Українка|accessdate=26 Meu 24}} *{{en}} [[Restr:IMDB Logo 2016.svg|32px|link=https://www.imdb.com/name/nm0880342/?ref_=nv_sr_srsg_0_tt_1_nm_1_q_Lesya%2520Ukrainka ]] Lesya Ukrayinka @ ''Internet Movie Database''</ref> {{commonscat}} {{clr}} ==Notennoù== {{Daveoù|bannoù=2}} {{DEFAULTSORT:Ukrainka, Lesya}} [[Rummad:Ganedigezhioù 1871]] [[Rummad:Marvioù 1913]] [[Rummad:Skrivagnerien Ukraina]] [[Rummad:Skrivagnerien ukrainek]] kd2fjjr1s8cycp6af6r0d5jf4p35ra7 0 170609 2094478 2091569 2024-04-26T10:18:18Z Llydawr 145 wikitext text/x-wiki {{databox}} '''Shōnen Jump+''' ([[japaneg]]: 少年ジャンプ+プラス, Hepburn: Shōnen Janpu Purasu) zo ur savenn manga savet gant [[Shueisha]]. Lañset eo bet d'an [[22 a viz Gwengolo]] [[2014]]. Ar stumm a zo un aplikadur digoust war ar poellgomzoù kement hag ul elc'hienn internet. Jump+ a embann oberennoù nevez pe oberennoù bet embannet dija e kelaouennoù manga Shueishas, adkavout a reer ivez stummoù niverennel eus ar [[Weekly Shōnen Jump]]. An heuliadoù manga brudetañ embannet war Shōnen Jump+ eo [[World's End Harem]], [[Astra Lost in Space]], [[Hell's Paradise: Jigokuraku]], [[Spy × Family]], [[Demon Slave|Chained Soldier]], [[Kaiju No. 8]], [[Chainsaw Man]] lodenn 2 ha [[Dandadan]]. En desped d'e anv, Shōnen Jump+ a zo digor ivez war al lennerezed hag an dud gour ([[seinen]]) ouzhpenn an diaz shōnen, hag a zo mangaoù evit ar baotred yaouank. Er-maez eus Japan, Shueisha a embann mangaoù nevez war ar savenn [[Manga Plus]]. Kroget e 2023, pep heuliad manga nevez nemet ar mangaoù gant ul lisañs pe heuliadoù dishual lañset war Shōnen Jump+, e kaver un droidigezh saoznek war Manga Plus, d'ar memes mare ha ma vez embannet e Japan. == Liammoù diavaez == * [https://shonenjumpplus.com/ Lec'hienn ofisiel] * [https://twitter.com/shonenjump%20plus Shōnen Jump+] war [[Twitter|X]] [[Rummad:Shueisha]] [[Rummad:Savennoù]] [[Rummad:Mangaoù]] 7fqqi3ws1xw1hflmp1jtf259yji3ghr 0 170618 2094479 2091916 2024-04-26T10:19:46Z Llydawr 145 wikitext text/x-wiki {{Labour a chom|diwar-benn=[[inizi Breizh]] hag al [[Liger]]|skeudenn=Nuvola Brittany flag.svg}}{{Infobox enez | anv = Enez Héron | skeudenn = Pointe avale de l'île héron.jpg | alc'hwez = Enez Héron. | yezh1 = [[galleg|gallek]] | anv yezh1 = ''Île Héron'' | lec'hiadur = [[Liger]] | ledred = 47° 13′ N | hedred = 1° 30′ K | liamm = https://www.openstreetmap.org/way/141922425 | gorread = 0,69 km² | geologiezh = Enez stêr | rannvro1 = {{Breizh}} | seurt rannvro1 = Bro | rannvro3 = {{Bro-Naoned}} | seurt rannvro3 = [[Broioù hengounel Breizh|Bro hengounel]] | rannvro4 = {{Liger-Atlantel}} | seurt rannvro4 = [[Departamant gall|Departamant]] | kumunioù = [[Sant-Sebastian-an-Enk]] | poblañs = 0 ann. | gwerzhid = [[UTC+01:00]] }}'''Enez Héron''' (''Île Héron'' e [[galleg]]) zo un enezenn e stêr al [[Liger]], e kumun [[Sant-Sebastian-an-Enk]], el [[Liger-Atlantel]] hag e [[Bro-Naoned]]. N'haller ket mont d'an enez hep ur vag e-pad ar goañv peogwir n'eus pont ebet a stag anezhi ouzh ribloù ar stêr, abalamour da se eo chomet koadek ha naturel an enezenn. Moaien zo da vont di e-pad an hañv avat pa vez izeloc'h an dour dre ur roudouz. Difennet eo d'an dud diavaez evit abegoù a surentez hag evit nompas direnkañ an endro. <abbr>Emañ [[Enez Pinette]] en norzh d'an enezenn, ar ''Gourdeau'' eo anv ar vrec'h a disrann anezhe.</abbr> == Anv == Anv an enez a-hed an amzer<ref>{{Fr}} "[https://www.loire-atlantique.fr/44/besoin-de-nature/l-ile-heron/c_1393737 L'Ile Héron]", war lec'hienn ofisiel al Liger-Atlantel.</ref>: * ''Île des Plombs'' * ''Île Barthélémy'' * ''Île de la Grésillère'' (1781) * ''Île Renaulet'' (1784) * ''Île Héron'' (1850) == Notennoù ha daveoù == {{Daveoù}} {{Inizi Breizh}} [[Rummad:Sant-Sebastian-an-Enk]] [[Rummad:Inizi Bro-Naoned|Heron]] [[Rummad:Inizi al Liger|Heron]] [[Rummad:Inizi al Liger-Atlantel|Heron]] fhgtdbl30ax4300jyyhm7bkpvf72ioc 0 170631 2094466 2091699 2024-04-26T09:26:43Z Llydawr 145 Llydawr en deus kaset ar bajenn [[Krasnogorsk, Oblast Moskov]] da [[Krasnogorsk (Oblast Moskov)]] wikitext text/x-wiki {{databox}} '''Krasnogorsk''' ([[rusianeg]]: Красногорск {{LFE|[krəsnɐˈgorsk]}}) zo ur gêr kement ha kreizenn [[Distrig Krasnogorsky, Oblast Moskov|Distrig Krasnogorsky]] en [[Oblast Moskov]], [[Rusia]], lec'hiet war ribl ar [[Moskva (stêr)|stêr Moskva]] e Gwalarn fleñchoù Moskov. Gant 187 634 a dud e oa annezet e [[2021]]. == Istor == Ur [[Kumun kêrel (Rusia)|gumun gêrel]] a oa bet savet da gentañ e [[1932]], met n'eo nemet e [[1940]] e voe savet kêr ent-ofisiel. == Tagadenn sponterezh 2024 == * {{main|Tagadenn Crocus City Hall}} D'an [[22 a viz Meurzh]] [[2024]], sponterien o devoa tennet ha lakaet tarzhañ bombezennoù-tan e sal ar C'hrocus venue en Krasnogorsk. Lazhet e oa bet 133 den ha gloazet kant ouzhpenn d'an nebeutañ. Ar [[Stad Islamek]] – Proviñs Khorasan (IS-KP pe ISIS-K), en Azia Kreiz, ur skourr eus ar Stad Islamek, en doa embannet bezañ kablus. [[Rummad:Kêrioù oblast Moskov]] [[Rummad:Krasnogorsk (oblast Moskov)]] [[Rummad:Kêrioù oblast Moskov]] [[Rummad:Krasnogorsk (oblast Moskov)]] o8tix7yj8uurtiwhgpwdily2zn0dkwa 2094469 2094466 2024-04-26T09:33:31Z Llydawr 145 wikitext text/x-wiki {{databox}} '''Krasnogorsk''' ([[rusianeg]]: Красногорск {{LFE|[krəsnɐˈgorsk]}}) zo ur gêr kement ha kreizenn [[Distrig Krasnogorsky, Oblast Moskov|Distrig Krasnogorsk]] en [[Oblast Moskov]], e [[Rusia]], lec'hiet war ribl ar [[Moskva (stêr)|stêr Moskva]] e gwalarn harzoù Moskov. Gant 187 634 a dud e oa annezet e [[2021]]. == Istor == Ur [[Kumun gêrel (Rusia)|gumun gêrel]] a oa bet savet da gentañ e [[1932]], met n'eo nemet e [[1940]] e voe savet kêr ent-ofisiel. == Tagadenn sponterezh e 2024 == * {{main|Tagadenn Crocus City Hall}} D'an [[22 a viz Meurzh]] [[2024]], sponterien o devoa tennet ha lakaet tarzhañ bombezennoù-tan e sal ar C'hrocus City Hall e Krasnogorsk. Lazhet e oa bet 133 den ha gloazet kant ouzhpenn d'an nebeutañ. Ar [[Stad Islamek]] – Proviñs Khorasan (IS-KP pe ISIS-K), en Azia Greiz, ur skourr eus ar Stad Islamek, en doa embannet bezañ kablus. [[Rummad:Kêrioù oblast Moskov]] [[Rummad:Krasnogorsk (oblast Moskov)]] dh49d67gy4n68nyfgjphv4um2bexlu6 0 170878 2094432 2094371 2024-04-25T18:58:01Z Ar choler 52661 kempenn wikitext text/x-wiki Diwar studi [[Danvez Breizh]] ez eus bet meur a zen o c'houlakaat e vije bet chomet dianav kalz oberennoù brezhonek savet er [[Grennamzer]] ; al '''lennegezh vrezhonek kollet''' a reer eus ar re-se. Pinvidigezh al lennegezh vrezhonek dre gomz en doa degaset arguzennoù ouzhpenn diouzh roudoù un darlez ouiziek. Kemeret eo bet al lennegezh kollet-se da zanvez studi gant [[Yann-Ber Piriou]]. == ''Marvnad Yezekael'' == Goude m'eo bet lakaet war wel gant [[Léon Fleuriot]] ez eo bet degemeret ma c'hellfe ''Maronad Judikael'', un hir a [[Barzhoniezh|varzhoneg]] [[latin]] savet da-geñver tremenvan [[Yezekael, roue Domnonea|Yezekael]], roue [[Domnonea]], bezañ bet troet diwar an [[henvrezhoneg]]. Neuz ur meulgan gwerzaouet a oa ''gorchan'' e [[Yezhoù predenek|predeneg]] ([[kembraeg]]) zo er varzhoneg-se, a zo bet treuzkaset gant Ingomar, [[manac'h]] e [[Sant-Meven]] en e ''Historia regis sancti Judicaeli''<ref> E [[Levr Aneirin]], un [[dornskrid]] deiziadet [[1265]], e kaver pevar ''gorchanau'' evit harozed eus Bro an Norzh.</ref>. En e levr ''Les origines de la Bretagne'' e veneg Léon Fleuriot ez eo bet savet ''Vita Gurthierni''<ref>Diellaoueg abati Kemperle.</ref> en {{XIvet kantved]], ha traoù koshañ enni, ken kozh ma ra daveoù resis d'ur roue predenek kozh, [[Vortigern]], ha hemañ ne voe ket ur manac'h o sevel abatioù e bro Gemperle. Mab e c'hoar e lazhas ha ''nesciebat enim esse amicum sibi'' ("ne ouie ket ma oa kar dezhañ"). Diouzh ar meskaj etre kar ha mignon e laka ma voe ur skrid henvrezhonek evel patrom. Meur a vrizhtroidigezh a c'hellfe bezañ kavet hervezañ<ref>Léon Fleuriot, ''Les origines de la Bretagne'', p. 278.</ref>. == Jafrez Menoe == E raklavar e ''[[Historia Regum Britanniae]]'' e tisplegas [[Jafrez Menoe]] en doa savet e levr diwar ''Britannici sermonis liber vetustissimus'' ("ul levr eus ar re goshañ er yezh vrezhonek"). Abaoe an {{XIXvet kantved}} e veze lakaet e douetañs koulz al levr ha gwirionded istorel an ''Historia'', met ur vartezeadenn sirius a voe degaset gant Léon Fleuriot ha, muioc'h c'hoazh, gant Gwenael Le Duc ha [[Claude Sterckx]], diwar ''Chronicon Briocense'' ("Kronik [[Sant-Brieg]]" [[377]]-[[1415]], bet skrivet adalek [[1394]] hag echuet kent [[1420]]<ref>{{fr}} [https://www.persee.fr/doc/shf_0000-0000_1904_num_4_1_950_t1_0029_0000_11 ''Persée'']</ref>, troet hag embannet ganto o-daou) ha diwar ''Vita Gouznouii'', ma'z eo meneget ur skrid a c'hellfe bezañ [[Levr Oberoù Arzhur]] pe ur skrid kollet<ref>Kinniget e voe ar vartezeadenn ganto e 1972, e Kendalch Kevredigezh Arzhurianed, e [[Naoned]].</ref>. == Danvez Breizh savet e Breizh-Veur pe e Breizh kevandirel ivez ? == N'eo ket bet degemeret gant an holl arbennigourien orin brezhonek ar c'hontadennoù diniver a rae berzh bras goude [[1150]] en [[Europa (kevandir)|Europa]] a-bezh, ha troet e meur a yezh hag a reer "Danvez Breizh" anezho. Ma voe lañset ar c'hiz gant romantoù [[Chrétien de Troyes]] ha laeoù [[Marie de France (barzhez)|Marie de France]], ar c'hentañ o plediñ gant tudennoù tro-dro da [[Roue Arzhur|Arzhur]], ar roue breizhveuriat a gaver e anv e-barzh dornskridoù ar Grennamzer uhelañ, an eil o reiñ anvioù brezhonek da dudennoù en he laeoù pe o lec'hiañ anezho e Breizh (Sant-Maloù) ha pa skrive e [[normaneg]] hag e veve e [[Breizh-Veur]]. Dedennus eo merkañ al lae a gont istor ''Guigemar'', a zo [[Guyonvarc'h]]<ref>Patrick Kernévez, André-Yves Bourgès, ''Généalogie des vicomtes de Léon (XIe, XIIe et XIIIe siècles)''. E-barzh ''Bulletin de la Société archéologique du Finistère'', levrenn CXXXVI, 2007, p. 157-188.</ref>, a-hervez, pa weler ar memes anv e-barzh ''Erec et Enide' savet gant Chrétien de Troyes. Ul lodenn eus Danvez Breizh a denn da [[Tristan hag Izold|Dristan]] a voe ganet en [[Arvorig]], hervez Béroul ha Thomas, an oberourien gentañ o reiñ e anv etre 1150 ha [[1175]], ha goude bezañ bet o chom en [[Iwerzhon]] hag e [[Kernev-Veur]] e tistroas da Vreizh, ma varvas e [[Karaez]]. Lakaet eo evel ''roue al Loonoois'' : eus [[Bro-Leon]] ez eus kaoz, pa weler e veajoù a-dreuz [[Mor Breizh]]. [[Gaston Paris]] en doa embannet e teue Danvez Breizh eus Breizh-Veur ha ne wele tra o tont eus Breizh. Met, war dro ar bloaz [[1000]] e voe roet an anv ''Tristan'' d'ur babig, pa voe roet d'an aotrou o ren e [[Gwitreg]] goude [[1030]]<ref>Yann-Ber Piriou, arroudennet gant Léon Fleuriot e 1987.</ref>. Kinnig a ra Marie de France ur stumm all eus lae ''Guigemar'' e-barzh lae ''Eliduc''. Un eil titl a gaver ouzhpenn anv ar gwaz, anvioù e wreg hag e serc'h, ''Guidelüec ha Guilliadon''. Lod a gred ez eus bet un destenn vrezhonek el lec'h ma oa an araogenn "ha". Diskouezet e voe gant Léon Fleuriot e c'heller pignat da wriziennoù anvioù tudennoù romantoù Arzhur savet e [[Yezhoù romanek|romaneg]] en ur implij ar re goshañ a gaver e Breizh, evel re diellaoueg Redon ({{IXvet kantved}}). Hervezañ, anvioù evel ''Modret'', ''Lanval'', ''Guigemar'', ''Viviane'', ''Graislemier'', ''Lunette'', ''Eliduc'', ''Galahad'', ''Guivrez'' zo distummadurioù eus ''Modrot'', ''Ianuual'', ''Guiamar'', ''Ninian'', ''Gradlon meur'', ''Iunet'', ''Liduc'', ''Gulohet''/''Gulhoet'', ''Guivrec''/''Guevroc''. An darn vuiañ eus an arbennigourienn n'o deus ket merzet e voe ambrouget [[Gwilherm an Alouber]] gant un niver bras a Vrezhoned ken e c'helljont pouezañ war al lennegezhioù [[saoznek]], kembraek, romanek ha pelloc'h c'hoazh, pa zimezas roue ar ||Bro-Saoz|Saozon]], [[Herri II (Bro-Saoz)|Henry II]], gant [[Eleanora Akitania]] a voe o ren war Su [[Bro-C'hall]]. == Damvenegoù barzhed okitanek kozh == En eil hanterenn an {{XIIvet kantved}} e skrivas [[Bernat de Ventadorn]], un troubadour [[okitanek]] brudet, ar bevaradenn-mañ : {| align="center" |- valign="top" | <poem style="font-style:italic;"> Tan trac pensa d'amor Qu'a Tristan l'amador Non avenc tan de dolor Per Izeut la Blonda. </poem> | <poem> ::Poan karantez a c'houzañvas ::Koulz ha Tristan an amourouz ::Hag a voe tizhet gant gloazenn ::Dre wallIzold ar Veleganez. </poem> |} == Telennourien vrezhon== Gant [[Roparz Hemon]] ez eo bet lakaet war wel ha troet e brezhoneg ar varzhoneg [[hensaoznek]] ''Sir Orfeo'', 604 gwerzenn enni<ref>''Orfeo hag Herodis''. E-barzh ''Al Liamm'', niv. 51, Gouere-Eost 1955.</ref>. Savet eo bet e-doug eil lodenn an {{XIvet kantved]] ha tri dornskrid anezhi zo deuet betek ennomp. E diwezh an oberenn e lenner diwar an droidigezh gant Roparz Hemon : {{quotation| <poem>Telennerien e Breizh-Vihan A glevas ar brud, hag ur c'han 0 deus savet, hervez o giz. Kan Orfeo hag Herodis Ez eo anvet. Ha me ivez Am eus e zispleget em yezh. </poem>}} == Levrlennadur == * Joseph Anglade, ''Les Troubadours et les Bretons'', Montpellier, 1929. * [[Fañch Elies Abeozen|Abeozen]], ''Damskeud eus hol lennegezh kozh'', reizhet + daou meneger, Embannadurioù Al Liamm, 1962. Embannet a-dammou en a-raok e niverennoù ''Al Liamm'' 84 betek 87. * Marcel Carrières, ''La littérature bretonne perdue''. E-barzh ''Ar Vro-Gwirionez'', niv. 36, Ebrel 1966. * Léon Fleuriot. E-barzh Jean Delumeau (rener embann), ''Documents de l’Histoire de la Bretagne'', Toloza, Privat, 1971, p. p. 156-159. * Léon Fleuriot, ''Les origines de la Bretagne'', Payot, 1980, p. 278-279. * [[Yann-Ber Piriou]], ''La littérature bretonne perdue'' (Al lennegezh vrezhonek kollet), tezenn soutenet e Skol-Veur Roazhon 2 e 1982 (diembann). * Léon Fleuriot, ''Lais et romans bretons''. E-barzh "Histoire littéraire et culturelle de la Bretagne. Levrenn I, Champion-Slatkine, 1987. {{ISBN|285043L042X}} * Léon Fleuriot, Jean-Claude Lozachmeur, L. Prat, ''Récits et poèmes celtiques'', Paris, Stock-plus, 1981. Troidigezh barzhoneg Judikael e galleg. * Brouland, Marie-Thérèse, ''Le Substrat celtique du lai breton anglais : Sir Orfeo'', Paris, Didier Erudition, 1990. * [http://books.openedition.org/pur/3623 Bernard Merdrignac, ''Des auteurs inspirés ?''. E-barzh ''Les saints bretons entre légendes et histoire : Le glaive à deux tranchants''}, Roazhon, Presses universitaires de Rennes, 2008. {{ISBN|978-2-7535-3032-4}}. Doare enlinenn brassellet d'an 15 a viz Ebrel 2024. * Yann-Ber Piriou, ''Sur la trace des lais bretons''. E-barzh ''Mélanges en l'honneur de Francis Favereau = Pennadoù dibabet en enor da [[Frañsez Favereau]] = A festschrift in honour of professor Favereau'', [[Skol Vreizh]], 2018, p. p. 607-617. {{ISBN|9782367580746}} ;Lennegezh *Patrick Marquand, ''War roudoù hol lennegezh kollet''. E-barzh ''Al Liamm'', niv. 463, Meurzh-Ebrel 2024. Danevell war dodenn kest an testennoù kollet. == Notennoù ha daveennoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Danvez Breizh]] [[Rummad:Lennegezh vrezhonek]] 1c88jzc6trxo0xvn5p17ck4lxf0e77y 2094433 2094432 2024-04-25T19:00:44Z Ar choler 52661 Ar choler en deus kaset ar bajenn [["Lennegezh vrezhonek kollet"]] da [[Lennegezh vrezhonek kollet]]: Klochedigoù diezhomm wikitext text/x-wiki Diwar studi [[Danvez Breizh]] ez eus bet meur a zen o c'houlakaat e vije bet chomet dianav kalz oberennoù brezhonek savet er [[Grennamzer]] ; al '''lennegezh vrezhonek kollet''' a reer eus ar re-se. Pinvidigezh al lennegezh vrezhonek dre gomz en doa degaset arguzennoù ouzhpenn diouzh roudoù un darlez ouiziek. Kemeret eo bet al lennegezh kollet-se da zanvez studi gant [[Yann-Ber Piriou]]. == ''Marvnad Yezekael'' == Goude m'eo bet lakaet war wel gant [[Léon Fleuriot]] ez eo bet degemeret ma c'hellfe ''Maronad Judikael'', un hir a [[Barzhoniezh|varzhoneg]] [[latin]] savet da-geñver tremenvan [[Yezekael, roue Domnonea|Yezekael]], roue [[Domnonea]], bezañ bet troet diwar an [[henvrezhoneg]]. Neuz ur meulgan gwerzaouet a oa ''gorchan'' e [[Yezhoù predenek|predeneg]] ([[kembraeg]]) zo er varzhoneg-se, a zo bet treuzkaset gant Ingomar, [[manac'h]] e [[Sant-Meven]] en e ''Historia regis sancti Judicaeli''<ref> E [[Levr Aneirin]], un [[dornskrid]] deiziadet [[1265]], e kaver pevar ''gorchanau'' evit harozed eus Bro an Norzh.</ref>. En e levr ''Les origines de la Bretagne'' e veneg Léon Fleuriot ez eo bet savet ''Vita Gurthierni''<ref>Diellaoueg abati Kemperle.</ref> en {{XIvet kantved]], ha traoù koshañ enni, ken kozh ma ra daveoù resis d'ur roue predenek kozh, [[Vortigern]], ha hemañ ne voe ket ur manac'h o sevel abatioù e bro Gemperle. Mab e c'hoar e lazhas ha ''nesciebat enim esse amicum sibi'' ("ne ouie ket ma oa kar dezhañ"). Diouzh ar meskaj etre kar ha mignon e laka ma voe ur skrid henvrezhonek evel patrom. Meur a vrizhtroidigezh a c'hellfe bezañ kavet hervezañ<ref>Léon Fleuriot, ''Les origines de la Bretagne'', p. 278.</ref>. == Jafrez Menoe == E raklavar e ''[[Historia Regum Britanniae]]'' e tisplegas [[Jafrez Menoe]] en doa savet e levr diwar ''Britannici sermonis liber vetustissimus'' ("ul levr eus ar re goshañ er yezh vrezhonek"). Abaoe an {{XIXvet kantved}} e veze lakaet e douetañs koulz al levr ha gwirionded istorel an ''Historia'', met ur vartezeadenn sirius a voe degaset gant Léon Fleuriot ha, muioc'h c'hoazh, gant Gwenael Le Duc ha [[Claude Sterckx]], diwar ''Chronicon Briocense'' ("Kronik [[Sant-Brieg]]" [[377]]-[[1415]], bet skrivet adalek [[1394]] hag echuet kent [[1420]]<ref>{{fr}} [https://www.persee.fr/doc/shf_0000-0000_1904_num_4_1_950_t1_0029_0000_11 ''Persée'']</ref>, troet hag embannet ganto o-daou) ha diwar ''Vita Gouznouii'', ma'z eo meneget ur skrid a c'hellfe bezañ [[Levr Oberoù Arzhur]] pe ur skrid kollet<ref>Kinniget e voe ar vartezeadenn ganto e 1972, e Kendalch Kevredigezh Arzhurianed, e [[Naoned]].</ref>. == Danvez Breizh savet e Breizh-Veur pe e Breizh kevandirel ivez ? == N'eo ket bet degemeret gant an holl arbennigourien orin brezhonek ar c'hontadennoù diniver a rae berzh bras goude [[1150]] en [[Europa (kevandir)|Europa]] a-bezh, ha troet e meur a yezh hag a reer "Danvez Breizh" anezho. Ma voe lañset ar c'hiz gant romantoù [[Chrétien de Troyes]] ha laeoù [[Marie de France (barzhez)|Marie de France]], ar c'hentañ o plediñ gant tudennoù tro-dro da [[Roue Arzhur|Arzhur]], ar roue breizhveuriat a gaver e anv e-barzh dornskridoù ar Grennamzer uhelañ, an eil o reiñ anvioù brezhonek da dudennoù en he laeoù pe o lec'hiañ anezho e Breizh (Sant-Maloù) ha pa skrive e [[normaneg]] hag e veve e [[Breizh-Veur]]. Dedennus eo merkañ al lae a gont istor ''Guigemar'', a zo [[Guyonvarc'h]]<ref>Patrick Kernévez, André-Yves Bourgès, ''Généalogie des vicomtes de Léon (XIe, XIIe et XIIIe siècles)''. E-barzh ''Bulletin de la Société archéologique du Finistère'', levrenn CXXXVI, 2007, p. 157-188.</ref>, a-hervez, pa weler ar memes anv e-barzh ''Erec et Enide' savet gant Chrétien de Troyes. Ul lodenn eus Danvez Breizh a denn da [[Tristan hag Izold|Dristan]] a voe ganet en [[Arvorig]], hervez Béroul ha Thomas, an oberourien gentañ o reiñ e anv etre 1150 ha [[1175]], ha goude bezañ bet o chom en [[Iwerzhon]] hag e [[Kernev-Veur]] e tistroas da Vreizh, ma varvas e [[Karaez]]. Lakaet eo evel ''roue al Loonoois'' : eus [[Bro-Leon]] ez eus kaoz, pa weler e veajoù a-dreuz [[Mor Breizh]]. [[Gaston Paris]] en doa embannet e teue Danvez Breizh eus Breizh-Veur ha ne wele tra o tont eus Breizh. Met, war dro ar bloaz [[1000]] e voe roet an anv ''Tristan'' d'ur babig, pa voe roet d'an aotrou o ren e [[Gwitreg]] goude [[1030]]<ref>Yann-Ber Piriou, arroudennet gant Léon Fleuriot e 1987.</ref>. Kinnig a ra Marie de France ur stumm all eus lae ''Guigemar'' e-barzh lae ''Eliduc''. Un eil titl a gaver ouzhpenn anv ar gwaz, anvioù e wreg hag e serc'h, ''Guidelüec ha Guilliadon''. Lod a gred ez eus bet un destenn vrezhonek el lec'h ma oa an araogenn "ha". Diskouezet e voe gant Léon Fleuriot e c'heller pignat da wriziennoù anvioù tudennoù romantoù Arzhur savet e [[Yezhoù romanek|romaneg]] en ur implij ar re goshañ a gaver e Breizh, evel re diellaoueg Redon ({{IXvet kantved}}). Hervezañ, anvioù evel ''Modret'', ''Lanval'', ''Guigemar'', ''Viviane'', ''Graislemier'', ''Lunette'', ''Eliduc'', ''Galahad'', ''Guivrez'' zo distummadurioù eus ''Modrot'', ''Ianuual'', ''Guiamar'', ''Ninian'', ''Gradlon meur'', ''Iunet'', ''Liduc'', ''Gulohet''/''Gulhoet'', ''Guivrec''/''Guevroc''. An darn vuiañ eus an arbennigourienn n'o deus ket merzet e voe ambrouget [[Gwilherm an Alouber]] gant un niver bras a Vrezhoned ken e c'helljont pouezañ war al lennegezhioù [[saoznek]], kembraek, romanek ha pelloc'h c'hoazh, pa zimezas roue ar ||Bro-Saoz|Saozon]], [[Herri II (Bro-Saoz)|Henry II]], gant [[Eleanora Akitania]] a voe o ren war Su [[Bro-C'hall]]. == Damvenegoù barzhed okitanek kozh == En eil hanterenn an {{XIIvet kantved}} e skrivas [[Bernat de Ventadorn]], un troubadour [[okitanek]] brudet, ar bevaradenn-mañ : {| align="center" |- valign="top" | <poem style="font-style:italic;"> Tan trac pensa d'amor Qu'a Tristan l'amador Non avenc tan de dolor Per Izeut la Blonda. </poem> | <poem> ::Poan karantez a c'houzañvas ::Koulz ha Tristan an amourouz ::Hag a voe tizhet gant gloazenn ::Dre wallIzold ar Veleganez. </poem> |} == Telennourien vrezhon== Gant [[Roparz Hemon]] ez eo bet lakaet war wel ha troet e brezhoneg ar varzhoneg [[hensaoznek]] ''Sir Orfeo'', 604 gwerzenn enni<ref>''Orfeo hag Herodis''. E-barzh ''Al Liamm'', niv. 51, Gouere-Eost 1955.</ref>. Savet eo bet e-doug eil lodenn an {{XIvet kantved]] ha tri dornskrid anezhi zo deuet betek ennomp. E diwezh an oberenn e lenner diwar an droidigezh gant Roparz Hemon : {{quotation| <poem>Telennerien e Breizh-Vihan A glevas ar brud, hag ur c'han 0 deus savet, hervez o giz. Kan Orfeo hag Herodis Ez eo anvet. Ha me ivez Am eus e zispleget em yezh. </poem>}} == Levrlennadur == * Joseph Anglade, ''Les Troubadours et les Bretons'', Montpellier, 1929. * [[Fañch Elies Abeozen|Abeozen]], ''Damskeud eus hol lennegezh kozh'', reizhet + daou meneger, Embannadurioù Al Liamm, 1962. Embannet a-dammou en a-raok e niverennoù ''Al Liamm'' 84 betek 87. * Marcel Carrières, ''La littérature bretonne perdue''. E-barzh ''Ar Vro-Gwirionez'', niv. 36, Ebrel 1966. * Léon Fleuriot. E-barzh Jean Delumeau (rener embann), ''Documents de l’Histoire de la Bretagne'', Toloza, Privat, 1971, p. p. 156-159. * Léon Fleuriot, ''Les origines de la Bretagne'', Payot, 1980, p. 278-279. * [[Yann-Ber Piriou]], ''La littérature bretonne perdue'' (Al lennegezh vrezhonek kollet), tezenn soutenet e Skol-Veur Roazhon 2 e 1982 (diembann). * Léon Fleuriot, ''Lais et romans bretons''. E-barzh "Histoire littéraire et culturelle de la Bretagne. Levrenn I, Champion-Slatkine, 1987. {{ISBN|285043L042X}} * Léon Fleuriot, Jean-Claude Lozachmeur, L. Prat, ''Récits et poèmes celtiques'', Paris, Stock-plus, 1981. Troidigezh barzhoneg Judikael e galleg. * Brouland, Marie-Thérèse, ''Le Substrat celtique du lai breton anglais : Sir Orfeo'', Paris, Didier Erudition, 1990. * [http://books.openedition.org/pur/3623 Bernard Merdrignac, ''Des auteurs inspirés ?''. E-barzh ''Les saints bretons entre légendes et histoire : Le glaive à deux tranchants''}, Roazhon, Presses universitaires de Rennes, 2008. {{ISBN|978-2-7535-3032-4}}. Doare enlinenn brassellet d'an 15 a viz Ebrel 2024. * Yann-Ber Piriou, ''Sur la trace des lais bretons''. E-barzh ''Mélanges en l'honneur de Francis Favereau = Pennadoù dibabet en enor da [[Frañsez Favereau]] = A festschrift in honour of professor Favereau'', [[Skol Vreizh]], 2018, p. p. 607-617. {{ISBN|9782367580746}} ;Lennegezh *Patrick Marquand, ''War roudoù hol lennegezh kollet''. E-barzh ''Al Liamm'', niv. 463, Meurzh-Ebrel 2024. Danevell war dodenn kest an testennoù kollet. == Notennoù ha daveennoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Danvez Breizh]] [[Rummad:Lennegezh vrezhonek]] 1c88jzc6trxo0xvn5p17ck4lxf0e77y 2094438 2094433 2024-04-25T19:03:27Z Ar choler 52661 /* Marvnad Yezekael */ v-k wikitext text/x-wiki Diwar studi [[Danvez Breizh]] ez eus bet meur a zen o c'houlakaat e vije bet chomet dianav kalz oberennoù brezhonek savet er [[Grennamzer]] ; al '''lennegezh vrezhonek kollet''' a reer eus ar re-se. Pinvidigezh al lennegezh vrezhonek dre gomz en doa degaset arguzennoù ouzhpenn diouzh roudoù un darlez ouiziek. Kemeret eo bet al lennegezh kollet-se da zanvez studi gant [[Yann-Ber Piriou]]. == ''Marvnad Yezekael'' == Goude m'eo bet lakaet war wel gant [[Léon Fleuriot]] ez eo bet degemeret ma c'hellfe ''Maronad Judikael'', un hir a [[Barzhoniezh|varzhoneg]] [[latin]] savet da-geñver tremenvan [[Yezekael, roue Domnonea|Yezekael]], roue [[Domnonea]], bezañ bet troet diwar an [[henvrezhoneg]]. Neuz ur meulgan gwerzaouet a oa ''gorchan'' e [[Yezhoù predenek|predeneg]] ([[kembraeg]]) zo er varzhoneg-se, a zo bet treuzkaset gant Ingomar, [[manac'h]] e [[Sant-Meven]] en e ''Historia regis sancti Judicaeli''<ref> E [[Levr Aneirin]], un [[dornskrid]] deiziadet [[1265]], e kaver pevar ''gorchanau'' evit harozed eus Bro an Norzh.</ref>. En e levr ''Les origines de la Bretagne'' e veneg Léon Fleuriot ez eo bet savet ''Vita Gurthierni''<ref>Diellaoueg abati Kemperle.</ref> en {{XIvet kantved}}, ha traoù koshañ enni, ken kozh ma ra daveoù resis d'ur roue predenek kozh, [[Vortigern]], ha hemañ ne voe ket ur manac'h o sevel abatioù e bro Gemperle. Mab e c'hoar e lazhas ha ''nesciebat enim esse amicum sibi'' ("ne ouie ket ma oa kar dezhañ"). Diouzh ar meskaj etre kar ha mignon e laka ma voe ur skrid henvrezhonek evel patrom. Meur a vrizhtroidigezh a c'hellfe bezañ kavet hervezañ<ref>Léon Fleuriot, ''Les origines de la Bretagne'', p. 278.</ref>. == Jafrez Menoe == E raklavar e ''[[Historia Regum Britanniae]]'' e tisplegas [[Jafrez Menoe]] en doa savet e levr diwar ''Britannici sermonis liber vetustissimus'' ("ul levr eus ar re goshañ er yezh vrezhonek"). Abaoe an {{XIXvet kantved}} e veze lakaet e douetañs koulz al levr ha gwirionded istorel an ''Historia'', met ur vartezeadenn sirius a voe degaset gant Léon Fleuriot ha, muioc'h c'hoazh, gant Gwenael Le Duc ha [[Claude Sterckx]], diwar ''Chronicon Briocense'' ("Kronik [[Sant-Brieg]]" [[377]]-[[1415]], bet skrivet adalek [[1394]] hag echuet kent [[1420]]<ref>{{fr}} [https://www.persee.fr/doc/shf_0000-0000_1904_num_4_1_950_t1_0029_0000_11 ''Persée'']</ref>, troet hag embannet ganto o-daou) ha diwar ''Vita Gouznouii'', ma'z eo meneget ur skrid a c'hellfe bezañ [[Levr Oberoù Arzhur]] pe ur skrid kollet<ref>Kinniget e voe ar vartezeadenn ganto e 1972, e Kendalch Kevredigezh Arzhurianed, e [[Naoned]].</ref>. == Danvez Breizh savet e Breizh-Veur pe e Breizh kevandirel ivez ? == N'eo ket bet degemeret gant an holl arbennigourien orin brezhonek ar c'hontadennoù diniver a rae berzh bras goude [[1150]] en [[Europa (kevandir)|Europa]] a-bezh, ha troet e meur a yezh hag a reer "Danvez Breizh" anezho. Ma voe lañset ar c'hiz gant romantoù [[Chrétien de Troyes]] ha laeoù [[Marie de France (barzhez)|Marie de France]], ar c'hentañ o plediñ gant tudennoù tro-dro da [[Roue Arzhur|Arzhur]], ar roue breizhveuriat a gaver e anv e-barzh dornskridoù ar Grennamzer uhelañ, an eil o reiñ anvioù brezhonek da dudennoù en he laeoù pe o lec'hiañ anezho e Breizh (Sant-Maloù) ha pa skrive e [[normaneg]] hag e veve e [[Breizh-Veur]]. Dedennus eo merkañ al lae a gont istor ''Guigemar'', a zo [[Guyonvarc'h]]<ref>Patrick Kernévez, André-Yves Bourgès, ''Généalogie des vicomtes de Léon (XIe, XIIe et XIIIe siècles)''. E-barzh ''Bulletin de la Société archéologique du Finistère'', levrenn CXXXVI, 2007, p. 157-188.</ref>, a-hervez, pa weler ar memes anv e-barzh ''Erec et Enide' savet gant Chrétien de Troyes. Ul lodenn eus Danvez Breizh a denn da [[Tristan hag Izold|Dristan]] a voe ganet en [[Arvorig]], hervez Béroul ha Thomas, an oberourien gentañ o reiñ e anv etre 1150 ha [[1175]], ha goude bezañ bet o chom en [[Iwerzhon]] hag e [[Kernev-Veur]] e tistroas da Vreizh, ma varvas e [[Karaez]]. Lakaet eo evel ''roue al Loonoois'' : eus [[Bro-Leon]] ez eus kaoz, pa weler e veajoù a-dreuz [[Mor Breizh]]. [[Gaston Paris]] en doa embannet e teue Danvez Breizh eus Breizh-Veur ha ne wele tra o tont eus Breizh. Met, war dro ar bloaz [[1000]] e voe roet an anv ''Tristan'' d'ur babig, pa voe roet d'an aotrou o ren e [[Gwitreg]] goude [[1030]]<ref>Yann-Ber Piriou, arroudennet gant Léon Fleuriot e 1987.</ref>. Kinnig a ra Marie de France ur stumm all eus lae ''Guigemar'' e-barzh lae ''Eliduc''. Un eil titl a gaver ouzhpenn anv ar gwaz, anvioù e wreg hag e serc'h, ''Guidelüec ha Guilliadon''. Lod a gred ez eus bet un destenn vrezhonek el lec'h ma oa an araogenn "ha". Diskouezet e voe gant Léon Fleuriot e c'heller pignat da wriziennoù anvioù tudennoù romantoù Arzhur savet e [[Yezhoù romanek|romaneg]] en ur implij ar re goshañ a gaver e Breizh, evel re diellaoueg Redon ({{IXvet kantved}}). Hervezañ, anvioù evel ''Modret'', ''Lanval'', ''Guigemar'', ''Viviane'', ''Graislemier'', ''Lunette'', ''Eliduc'', ''Galahad'', ''Guivrez'' zo distummadurioù eus ''Modrot'', ''Ianuual'', ''Guiamar'', ''Ninian'', ''Gradlon meur'', ''Iunet'', ''Liduc'', ''Gulohet''/''Gulhoet'', ''Guivrec''/''Guevroc''. An darn vuiañ eus an arbennigourienn n'o deus ket merzet e voe ambrouget [[Gwilherm an Alouber]] gant un niver bras a Vrezhoned ken e c'helljont pouezañ war al lennegezhioù [[saoznek]], kembraek, romanek ha pelloc'h c'hoazh, pa zimezas roue ar ||Bro-Saoz|Saozon]], [[Herri II (Bro-Saoz)|Henry II]], gant [[Eleanora Akitania]] a voe o ren war Su [[Bro-C'hall]]. == Damvenegoù barzhed okitanek kozh == En eil hanterenn an {{XIIvet kantved}} e skrivas [[Bernat de Ventadorn]], un troubadour [[okitanek]] brudet, ar bevaradenn-mañ : {| align="center" |- valign="top" | <poem style="font-style:italic;"> Tan trac pensa d'amor Qu'a Tristan l'amador Non avenc tan de dolor Per Izeut la Blonda. </poem> | <poem> ::Poan karantez a c'houzañvas ::Koulz ha Tristan an amourouz ::Hag a voe tizhet gant gloazenn ::Dre wallIzold ar Veleganez. </poem> |} == Telennourien vrezhon== Gant [[Roparz Hemon]] ez eo bet lakaet war wel ha troet e brezhoneg ar varzhoneg [[hensaoznek]] ''Sir Orfeo'', 604 gwerzenn enni<ref>''Orfeo hag Herodis''. E-barzh ''Al Liamm'', niv. 51, Gouere-Eost 1955.</ref>. Savet eo bet e-doug eil lodenn an {{XIvet kantved]] ha tri dornskrid anezhi zo deuet betek ennomp. E diwezh an oberenn e lenner diwar an droidigezh gant Roparz Hemon : {{quotation| <poem>Telennerien e Breizh-Vihan A glevas ar brud, hag ur c'han 0 deus savet, hervez o giz. Kan Orfeo hag Herodis Ez eo anvet. Ha me ivez Am eus e zispleget em yezh. </poem>}} == Levrlennadur == * Joseph Anglade, ''Les Troubadours et les Bretons'', Montpellier, 1929. * [[Fañch Elies Abeozen|Abeozen]], ''Damskeud eus hol lennegezh kozh'', reizhet + daou meneger, Embannadurioù Al Liamm, 1962. Embannet a-dammou en a-raok e niverennoù ''Al Liamm'' 84 betek 87. * Marcel Carrières, ''La littérature bretonne perdue''. E-barzh ''Ar Vro-Gwirionez'', niv. 36, Ebrel 1966. * Léon Fleuriot. E-barzh Jean Delumeau (rener embann), ''Documents de l’Histoire de la Bretagne'', Toloza, Privat, 1971, p. p. 156-159. * Léon Fleuriot, ''Les origines de la Bretagne'', Payot, 1980, p. 278-279. * [[Yann-Ber Piriou]], ''La littérature bretonne perdue'' (Al lennegezh vrezhonek kollet), tezenn soutenet e Skol-Veur Roazhon 2 e 1982 (diembann). * Léon Fleuriot, ''Lais et romans bretons''. E-barzh "Histoire littéraire et culturelle de la Bretagne. Levrenn I, Champion-Slatkine, 1987. {{ISBN|285043L042X}} * Léon Fleuriot, Jean-Claude Lozachmeur, L. Prat, ''Récits et poèmes celtiques'', Paris, Stock-plus, 1981. Troidigezh barzhoneg Judikael e galleg. * Brouland, Marie-Thérèse, ''Le Substrat celtique du lai breton anglais : Sir Orfeo'', Paris, Didier Erudition, 1990. * [http://books.openedition.org/pur/3623 Bernard Merdrignac, ''Des auteurs inspirés ?''. E-barzh ''Les saints bretons entre légendes et histoire : Le glaive à deux tranchants''}, Roazhon, Presses universitaires de Rennes, 2008. {{ISBN|978-2-7535-3032-4}}. Doare enlinenn brassellet d'an 15 a viz Ebrel 2024. * Yann-Ber Piriou, ''Sur la trace des lais bretons''. E-barzh ''Mélanges en l'honneur de Francis Favereau = Pennadoù dibabet en enor da [[Frañsez Favereau]] = A festschrift in honour of professor Favereau'', [[Skol Vreizh]], 2018, p. p. 607-617. {{ISBN|9782367580746}} ;Lennegezh *Patrick Marquand, ''War roudoù hol lennegezh kollet''. E-barzh ''Al Liamm'', niv. 463, Meurzh-Ebrel 2024. Danevell war dodenn kest an testennoù kollet. == Notennoù ha daveennoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Danvez Breizh]] [[Rummad:Lennegezh vrezhonek]] aww2n0ooj80u887g1plq0lc12at80ot 2094439 2094438 2024-04-25T19:04:11Z Ar choler 52661 /* Jafrez Menoe */ wikitext text/x-wiki Diwar studi [[Danvez Breizh]] ez eus bet meur a zen o c'houlakaat e vije bet chomet dianav kalz oberennoù brezhonek savet er [[Grennamzer]] ; al '''lennegezh vrezhonek kollet''' a reer eus ar re-se. Pinvidigezh al lennegezh vrezhonek dre gomz en doa degaset arguzennoù ouzhpenn diouzh roudoù un darlez ouiziek. Kemeret eo bet al lennegezh kollet-se da zanvez studi gant [[Yann-Ber Piriou]]. == ''Marvnad Yezekael'' == Goude m'eo bet lakaet war wel gant [[Léon Fleuriot]] ez eo bet degemeret ma c'hellfe ''Maronad Judikael'', un hir a [[Barzhoniezh|varzhoneg]] [[latin]] savet da-geñver tremenvan [[Yezekael, roue Domnonea|Yezekael]], roue [[Domnonea]], bezañ bet troet diwar an [[henvrezhoneg]]. Neuz ur meulgan gwerzaouet a oa ''gorchan'' e [[Yezhoù predenek|predeneg]] ([[kembraeg]]) zo er varzhoneg-se, a zo bet treuzkaset gant Ingomar, [[manac'h]] e [[Sant-Meven]] en e ''Historia regis sancti Judicaeli''<ref> E [[Levr Aneirin]], un [[dornskrid]] deiziadet [[1265]], e kaver pevar ''gorchanau'' evit harozed eus Bro an Norzh.</ref>. En e levr ''Les origines de la Bretagne'' e veneg Léon Fleuriot ez eo bet savet ''Vita Gurthierni''<ref>Diellaoueg abati Kemperle.</ref> en {{XIvet kantved}}, ha traoù koshañ enni, ken kozh ma ra daveoù resis d'ur roue predenek kozh, [[Vortigern]], ha hemañ ne voe ket ur manac'h o sevel abatioù e bro Gemperle. Mab e c'hoar e lazhas ha ''nesciebat enim esse amicum sibi'' ("ne ouie ket ma oa kar dezhañ"). Diouzh ar meskaj etre kar ha mignon e laka ma voe ur skrid henvrezhonek evel patrom. Meur a vrizhtroidigezh a c'hellfe bezañ kavet hervezañ<ref>Léon Fleuriot, ''Les origines de la Bretagne'', p. 278.</ref>. == Jafrez Menoe == E raklavar e ''[[Historia Regum Britanniae]]'' e tisplegas [[Jafrez Menoe]] en doa savet e levr diwar ''Britannici sermonis liber vetustissimus'' ("ul levr eus ar re goshañ er yezh vrezhonek"). Abaoe an {{XIXvet kantved}} e veze lakaet e douetañs koulz al levr ha gwirionded istorel an ''Historia'', met ur vartezeadenn sirius a voe degaset gant Léon Fleuriot ha, muioc'h c'hoazh, gant Gwenael Le Duc ha [[Claude Sterckx]], diwar ''Chronicon Briocense'' ("Kronik [[Sant-Brieg]]" [[377]]-[[1415]], bet skrivet adalek [[1394]] hag echuet kent [[1420]]<ref>{{fr}} [https://www.persee.fr/doc/shf_0000-0000_1904_num_4_1_950_t1_0029_0000_11 ''Persée'']</ref>, troet hag embannet ganto o-daou) ha diwar ''Vita Gouznouii'', ma'z eo meneget ur skrid a c'hellfe bezañ Levr Oberoù Arzhur pe ur skrid kollet<ref>Kinniget e voe ar vartezeadenn ganto e 1972, e Kendalch Kevredigezh Arzhurianed, e [[Naoned]].</ref>. == Danvez Breizh savet e Breizh-Veur pe e Breizh kevandirel ivez ? == N'eo ket bet degemeret gant an holl arbennigourien orin brezhonek ar c'hontadennoù diniver a rae berzh bras goude [[1150]] en [[Europa (kevandir)|Europa]] a-bezh, ha troet e meur a yezh hag a reer "Danvez Breizh" anezho. Ma voe lañset ar c'hiz gant romantoù [[Chrétien de Troyes]] ha laeoù [[Marie de France (barzhez)|Marie de France]], ar c'hentañ o plediñ gant tudennoù tro-dro da [[Roue Arzhur|Arzhur]], ar roue breizhveuriat a gaver e anv e-barzh dornskridoù ar Grennamzer uhelañ, an eil o reiñ anvioù brezhonek da dudennoù en he laeoù pe o lec'hiañ anezho e Breizh (Sant-Maloù) ha pa skrive e [[normaneg]] hag e veve e [[Breizh-Veur]]. Dedennus eo merkañ al lae a gont istor ''Guigemar'', a zo [[Guyonvarc'h]]<ref>Patrick Kernévez, André-Yves Bourgès, ''Généalogie des vicomtes de Léon (XIe, XIIe et XIIIe siècles)''. E-barzh ''Bulletin de la Société archéologique du Finistère'', levrenn CXXXVI, 2007, p. 157-188.</ref>, a-hervez, pa weler ar memes anv e-barzh ''Erec et Enide' savet gant Chrétien de Troyes. Ul lodenn eus Danvez Breizh a denn da [[Tristan hag Izold|Dristan]] a voe ganet en [[Arvorig]], hervez Béroul ha Thomas, an oberourien gentañ o reiñ e anv etre 1150 ha [[1175]], ha goude bezañ bet o chom en [[Iwerzhon]] hag e [[Kernev-Veur]] e tistroas da Vreizh, ma varvas e [[Karaez]]. Lakaet eo evel ''roue al Loonoois'' : eus [[Bro-Leon]] ez eus kaoz, pa weler e veajoù a-dreuz [[Mor Breizh]]. [[Gaston Paris]] en doa embannet e teue Danvez Breizh eus Breizh-Veur ha ne wele tra o tont eus Breizh. Met, war dro ar bloaz [[1000]] e voe roet an anv ''Tristan'' d'ur babig, pa voe roet d'an aotrou o ren e [[Gwitreg]] goude [[1030]]<ref>Yann-Ber Piriou, arroudennet gant Léon Fleuriot e 1987.</ref>. Kinnig a ra Marie de France ur stumm all eus lae ''Guigemar'' e-barzh lae ''Eliduc''. Un eil titl a gaver ouzhpenn anv ar gwaz, anvioù e wreg hag e serc'h, ''Guidelüec ha Guilliadon''. Lod a gred ez eus bet un destenn vrezhonek el lec'h ma oa an araogenn "ha". Diskouezet e voe gant Léon Fleuriot e c'heller pignat da wriziennoù anvioù tudennoù romantoù Arzhur savet e [[Yezhoù romanek|romaneg]] en ur implij ar re goshañ a gaver e Breizh, evel re diellaoueg Redon ({{IXvet kantved}}). Hervezañ, anvioù evel ''Modret'', ''Lanval'', ''Guigemar'', ''Viviane'', ''Graislemier'', ''Lunette'', ''Eliduc'', ''Galahad'', ''Guivrez'' zo distummadurioù eus ''Modrot'', ''Ianuual'', ''Guiamar'', ''Ninian'', ''Gradlon meur'', ''Iunet'', ''Liduc'', ''Gulohet''/''Gulhoet'', ''Guivrec''/''Guevroc''. An darn vuiañ eus an arbennigourienn n'o deus ket merzet e voe ambrouget [[Gwilherm an Alouber]] gant un niver bras a Vrezhoned ken e c'helljont pouezañ war al lennegezhioù [[saoznek]], kembraek, romanek ha pelloc'h c'hoazh, pa zimezas roue ar ||Bro-Saoz|Saozon]], [[Herri II (Bro-Saoz)|Henry II]], gant [[Eleanora Akitania]] a voe o ren war Su [[Bro-C'hall]]. == Damvenegoù barzhed okitanek kozh == En eil hanterenn an {{XIIvet kantved}} e skrivas [[Bernat de Ventadorn]], un troubadour [[okitanek]] brudet, ar bevaradenn-mañ : {| align="center" |- valign="top" | <poem style="font-style:italic;"> Tan trac pensa d'amor Qu'a Tristan l'amador Non avenc tan de dolor Per Izeut la Blonda. </poem> | <poem> ::Poan karantez a c'houzañvas ::Koulz ha Tristan an amourouz ::Hag a voe tizhet gant gloazenn ::Dre wallIzold ar Veleganez. </poem> |} == Telennourien vrezhon== Gant [[Roparz Hemon]] ez eo bet lakaet war wel ha troet e brezhoneg ar varzhoneg [[hensaoznek]] ''Sir Orfeo'', 604 gwerzenn enni<ref>''Orfeo hag Herodis''. E-barzh ''Al Liamm'', niv. 51, Gouere-Eost 1955.</ref>. Savet eo bet e-doug eil lodenn an {{XIvet kantved]] ha tri dornskrid anezhi zo deuet betek ennomp. E diwezh an oberenn e lenner diwar an droidigezh gant Roparz Hemon : {{quotation| <poem>Telennerien e Breizh-Vihan A glevas ar brud, hag ur c'han 0 deus savet, hervez o giz. Kan Orfeo hag Herodis Ez eo anvet. Ha me ivez Am eus e zispleget em yezh. </poem>}} == Levrlennadur == * Joseph Anglade, ''Les Troubadours et les Bretons'', Montpellier, 1929. * [[Fañch Elies Abeozen|Abeozen]], ''Damskeud eus hol lennegezh kozh'', reizhet + daou meneger, Embannadurioù Al Liamm, 1962. Embannet a-dammou en a-raok e niverennoù ''Al Liamm'' 84 betek 87. * Marcel Carrières, ''La littérature bretonne perdue''. E-barzh ''Ar Vro-Gwirionez'', niv. 36, Ebrel 1966. * Léon Fleuriot. E-barzh Jean Delumeau (rener embann), ''Documents de l’Histoire de la Bretagne'', Toloza, Privat, 1971, p. p. 156-159. * Léon Fleuriot, ''Les origines de la Bretagne'', Payot, 1980, p. 278-279. * [[Yann-Ber Piriou]], ''La littérature bretonne perdue'' (Al lennegezh vrezhonek kollet), tezenn soutenet e Skol-Veur Roazhon 2 e 1982 (diembann). * Léon Fleuriot, ''Lais et romans bretons''. E-barzh "Histoire littéraire et culturelle de la Bretagne. Levrenn I, Champion-Slatkine, 1987. {{ISBN|285043L042X}} * Léon Fleuriot, Jean-Claude Lozachmeur, L. Prat, ''Récits et poèmes celtiques'', Paris, Stock-plus, 1981. Troidigezh barzhoneg Judikael e galleg. * Brouland, Marie-Thérèse, ''Le Substrat celtique du lai breton anglais : Sir Orfeo'', Paris, Didier Erudition, 1990. * [http://books.openedition.org/pur/3623 Bernard Merdrignac, ''Des auteurs inspirés ?''. E-barzh ''Les saints bretons entre légendes et histoire : Le glaive à deux tranchants''}, Roazhon, Presses universitaires de Rennes, 2008. {{ISBN|978-2-7535-3032-4}}. Doare enlinenn brassellet d'an 15 a viz Ebrel 2024. * Yann-Ber Piriou, ''Sur la trace des lais bretons''. E-barzh ''Mélanges en l'honneur de Francis Favereau = Pennadoù dibabet en enor da [[Frañsez Favereau]] = A festschrift in honour of professor Favereau'', [[Skol Vreizh]], 2018, p. p. 607-617. {{ISBN|9782367580746}} ;Lennegezh *Patrick Marquand, ''War roudoù hol lennegezh kollet''. E-barzh ''Al Liamm'', niv. 463, Meurzh-Ebrel 2024. Danevell war dodenn kest an testennoù kollet. == Notennoù ha daveennoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Danvez Breizh]] [[Rummad:Lennegezh vrezhonek]] 6h10lwor1aduaw9y34rgkguy96qaot4 2094450 2094439 2024-04-25T21:50:38Z Ch. Rogel 46 Astenn : sonerien ar pennoù uhel wikitext text/x-wiki Diwar studi [[Danvez Breizh]] ez eus bet meur a zen o c'houlakaat e vije bet chomet dianav kalz oberennoù brezhonek savet er [[Grennamzer]] ; al '''lennegezh vrezhonek kollet''' a reer eus ar re-se. Pinvidigezh al lennegezh vrezhonek dre gomz en doa degaset arguzennoù ouzhpenn diouzh roudoù un darlez ouiziek. Kemeret eo bet al lennegezh kollet-se da zanvez studi gant [[Yann-Ber Piriou]]. == ''Marvnad Yezekael'' == Goude m'eo bet lakaet war wel gant [[Léon Fleuriot]] ez eo bet degemeret ma c'hellfe ''Maronad Judikael'', un hir a [[Barzhoniezh|varzhoneg]] [[latin]] savet da-geñver tremenvan [[Yezekael, roue Domnonea|Yezekael]], roue [[Domnonea]], bezañ bet troet diwar an [[henvrezhoneg]]. Neuz ur meulgan gwerzaouet a oa ''gorchan'' e [[Yezhoù predenek|predeneg]] ([[kembraeg]]) zo er varzhoneg-se, a zo bet treuzkaset gant Ingomar, [[manac'h]] e [[Sant-Meven]] en e ''Historia regis sancti Judicaeli''<ref> E [[Levr Aneirin]], un [[dornskrid]] deiziadet [[1265]], e kaver pevar ''gorchanau'' evit harozed eus Bro an Norzh.</ref>. En e levr ''Les origines de la Bretagne'' e veneg Léon Fleuriot ez eo bet savet ''Vita Gurthierni''<ref>Diellaoueg abati Kemperle.</ref> en {{XIvet kantved}}, ha traoù koshañ enni, ken kozh ma ra daveoù resis d'ur roue predenek kozh, [[Vortigern]], ha hemañ ne voe ket ur manac'h o sevel abatioù e bro Gemperle. Mab e c'hoar e lazhas ha ''nesciebat enim esse amicum sibi'' ("ne ouie ket ma oa kar dezhañ"). Diouzh ar meskaj etre kar ha mignon e laka ma voe ur skrid henvrezhonek evel patrom. Meur a vrizhtroidigezh a c'hellfe bezañ kavet hervezañ<ref>Léon Fleuriot, ''Les origines de la Bretagne'', p. 278.</ref>. == Ar sonerien Kadiou, Pontel ha Garin == Kensinet gant "''Cadiou, citharista''" e voe un [[diell]] en anv [[Hoel II]], kont Kerne , e bloaz 1069<ref>"''Un acte de l'an 1069 nous a même conservé le nom celtique d'un des officiers de Hoël, et cet officier, nommé Cadiou, s'honore tant de son instrument qu'il signe Cadiou, Citharista''". Teodor Kervarker, ''Les Joculatores bretons, Garin, Cadiou, Pontel, Rivallon''". E-barzh ''Bulletin de la Société archéologique du Finistère'', Levrenn XX, 1893.</ref> hag pa kreder e voe ar soner-se o servijout an dug e c'heller krediñ e voe ur c'haner eilet gant e venveg kerdin dianav, telenn pe venveg all. Ha ma c'hane e tibune pezhioù lennegezh gwerzaouet a zo bet kollet, dre ma voent chomet nann skrivet pe dre distruj an dornskridoù. E 1079, ur "''joculator''" all, Pontellus, a voe aotreet lakaat e anv war un diell savet evit ar memes kont Hoel. Hervez testenioù savet diwhezatoc'h e verzer pegen brudet e oa ar ganerien ha sonerien vreizhat er broioù tro war dro da Vreizh. Rolant, arc'heskop Dol a ro un douar d'ur soner, Garin e anv, "''evit an amzer ma chomo bev''"<ref>Kervarker, ''Les Joculatores bretons''…</ref>. == Ar werzaouriezh vreizhat er Grennamzer == == Jafrez Menoe == E raklavar e ''[[Historia Regum Britanniae]]'' e tisplegas [[Jafrez Menoe]] en doa savet e levr diwar ''Britannici sermonis liber vetustissimus'' ("ul levr eus ar re goshañ er yezh vrezhonek"). Abaoe an {{XIXvet kantved}} e veze lakaet e douetañs koulz al levr ha gwirionded istorel an ''Historia'', met ur vartezeadenn sirius a voe degaset gant Léon Fleuriot ha, muioc'h c'hoazh, gant Gwenael Le Duc ha [[Claude Sterckx]], diwar ''Chronicon Briocense'' ("Kronik [[Sant-Brieg]]" [[377]]-[[1415]], bet skrivet adalek [[1394]] hag echuet kent [[1420]]<ref>{{fr}} [https://www.persee.fr/doc/shf_0000-0000_1904_num_4_1_950_t1_0029_0000_11 ''Persée'']</ref>, troet hag embannet ganto o-daou) ha diwar ''Vita Gouznouii'', ma'z eo meneget ur skrid a c'hellfe bezañ Levr Oberoù Arzhur pe ur skrid kollet<ref>Kinniget e voe ar vartezeadenn ganto e 1972, e Kendalch Kevredigezh Arzhurianed, e [[Naoned]].</ref>. == Danvez Breizh savet e Breizh-Veur pe e Breizh kevandirel ivez ? == N'eo ket bet degemeret gant an holl arbennigourien orin brezhonek ar c'hontadennoù diniver a rae berzh bras goude [[1150]] en [[Europa (kevandir)|Europa]] a-bezh, ha troet e meur a yezh hag a reer "Danvez Breizh" anezho. Ma voe lañset ar c'hiz gant romantoù [[Chrétien de Troyes]] ha laeoù [[Marie de France (barzhez)|Marie de France]], ar c'hentañ o plediñ gant tudennoù tro-dro da [[Roue Arzhur|Arzhur]], ar roue breizhveuriat a gaver e anv e-barzh dornskridoù ar Grennamzer uhelañ, an eil o reiñ anvioù brezhonek da dudennoù en he laeoù pe o lec'hiañ anezho e Breizh (Sant-Maloù) ha pa skrive e [[normaneg]] hag e veve e [[Breizh-Veur]]. Dedennus eo merkañ al lae a gont istor ''Guigemar'', a zo [[Guyonvarc'h]]<ref>Patrick Kernévez, André-Yves Bourgès, ''Généalogie des vicomtes de Léon (XIe, XIIe et XIIIe siècles)''. E-barzh ''Bulletin de la Société archéologique du Finistère'', Levrenn CXXXVI, 2007, p. 157-188.</ref>, a-hervez, pa weler ar memes anv e-barzh ''Erec et Enide'' savet gant Chrétien de Troyes. Ul lodenn eus Danvez Breizh a denn da [[Tristan hag Izold|Dristan]] a voe ganet en [[Arvorig]], hervez Béroul ha Thomas, an oberourien gentañ o reiñ e anv etre 1150 ha [[1175]], ha goude bezañ bet o chom en [[Iwerzhon]] hag e [[Kernev-Veur]] e tistroas da Vreizh, ma varvas e [[Karaez]]<ref>E wreg, [[Izold he daouarn gwenn]], a douellas anezhañ dre warizi, a voe merc'h Hoel, dug Breizh, hervez ar [[marvailh]].</ref>. Lakaet eo evel ''roue al Loonoois'' : eus [[Bro-Leon]] ez eus kaoz, pa weler e veajoù a-dreuz [[Mor Breizh]hag ]. [[Gaston Paris]] en doa embannet e teue Danvez Breizh eus Breizh-Veur ha ne wele tra o tont eus Breizh. Met, war dro ar bloaz [[1000]] e voe roet an anv ''Tristan'' d'ur babig, pa voe roet d'an aotrou o ren e [[Gwitreg]] goude [[1030]]<ref>Yann-Ber Piriou, arroudennet gant Léon Fleuriot e 1987.</ref>. Kinnig a ra Marie de France ur stumm all eus lae ''Guigemar'' e-barzh lae ''Eliduc''. Un eil titl a gaver ouzhpenn anv ar gwaz, anvioù e wreg hag e serc'h, ''Guidelüec ha Guilliadon''. Lod a gred ez eus bet un destenn vrezhonek el lec'h ma oa an araogenn "ha". Diskouezet e voe gant Léon Fleuriot e c'heller pignat da wriziennoù anvioù tudennoù romantoù Arzhur savet e [[Yezhoù romanek|romaneg]] en ur implij ar re goshañ a gaver e Breizh, evel re diellaoueg Redon ({{IXvet kantved}}). Hervezañ, anvioù evel ''Modret'', ''Lanval'', ''Guigemar'', ''Viviane'', ''Graislemier'', ''Lunette'', ''Eliduc'', ''Galahad'', ''Guivrez'' zo distummadurioù eus ''Modrot'', ''Ianuual'', ''Guiamar'', ''Ninian'', ''Gradlon meur'', ''Iunet'', ''Liduc'', ''Gulohet''/''Gulhoet'', ''Guivrec''/''Guevroc''. An darn vuiañ eus an arbennigourienn n'o deus ket merzet e voe ambrouget [[Gwilherm an Alouber]] gant un niver bras a Vrezhoned ken e c'helljont pouezañ war al lennegezhioù [[saoznek]], kembraek, romanek ha pelloc'h c'hoazh, pa zimezas roue ar ||Bro-Saoz|Saozon]], [[Herri II (Bro-Saoz)|Henry II]], gant [[Eleanora Akitania]] a voe o ren war Su [[Bro-C'hall]]. == Damvenegoù barzhed okitanek kozh == En eil hanterenn an {{XIIvet kantved}} e skrivas [[Bernat de Ventadorn]], un troubadour [[okitanek]] brudet, ar bevaradenn-mañ : {| align="center" |- valign="top" | <poem style="font-style:italic;"> Tan trac pensa d'amor Qu'a Tristan l'amador Non avenc tan de dolor Per Izeut la Blonda. </poem> | <poem> ::Poan karantez a c'houzañvas ::Koulz ha Tristan an amourouz ::Hag a voe tizhet gant gloazenn ::Dre wallIzold ar Veleganez. </poem> |} == Telennourien vrezhon == Gant [[Roparz Hemon]] ez eo bet lakaet war wel ha troet e brezhoneg ar varzhoneg [[hensaoznek]] ''Sir Orfeo'', 604 gwerzenn enni<ref>''Orfeo hag Herodis''. E-barzh ''Al Liamm'', niv. 51, Gouere-Eost 1955.</ref>. Savet eo bet e-doug eil lodenn an {{XIvet kantved}} ha tri dornskrid anezhi zo deuet betek ennomp. Splann ha didro e tispleg an oberour e voe savet an destenn diwar ur c'han a voe savet an "''harpours in Bretaine''", telennourien vrudet anezho ur wezh all. Ur giz dezho a oa ganto, ar werzaouriezh, marteze. E diwezh an oberenn e lenner diwar an droidigezh gant Roparz Hemon : {{quotation| <poem>Telennerien e Breizh-Vihan A glevas ar brud, hag ur c'han 0 deus savet, hervez o giz. Kan Orfeo hag Herodis Ez eo anvet. Ha me ivez Am eus e zispleget em yezh. </poem>}} == Levrlennadur == * Joseph Anglade, ''Les Troubadours et les Bretons'', Montpellier, 1929. * [[Fañch Elies Abeozen|Abeozen]], ''Damskeud eus hol lennegezh kozh'', reizhet + daou meneger, Embannadurioù Al Liamm, 1962. Embannet a-dammou en a-raok e niverennoù ''Al Liamm'' 84 betek 87. * Marcel Carrières, ''La littérature bretonne perdue''. E-barzh ''Ar Vro-Gwirionez'', niv. 36, Ebrel 1966. * Léon Fleuriot. E-barzh Jean Delumeau (rener embann), ''Documents de l’Histoire de la Bretagne'', Toloza, Privat, 1971, p. p. 156-159. * Léon Fleuriot, ''Les origines de la Bretagne'', Payot, 1980, p. 278-279. * [[Yann-Ber Piriou]], ''La littérature bretonne perdue'' (Al lennegezh vrezhonek kollet), tezenn soutenet e Skol-Veur Roazhon 2 e 1982 (diembann). * Léon Fleuriot, ''Lais et romans bretons''. E-barzh "Histoire littéraire et culturelle de la Bretagne. Levrenn I, Champion-Slatkine, 1987. {{ISBN|285043L042X}} * Léon Fleuriot, Jean-Claude Lozachmeur, L. Prat, ''Récits et poèmes celtiques'', Paris, Stock-plus, 1981. Troidigezh barzhoneg Judikael e galleg. * Brouland, Marie-Thérèse, ''Le Substrat celtique du lai breton anglais : Sir Orfeo'', Paris, Didier Erudition, 1990. * [http://books.openedition.org/pur/3623 Bernard Merdrignac, ''Des auteurs inspirés ?''. E-barzh ''Les saints bretons entre légendes et histoire : Le glaive à deux tranchants''}, Roazhon, Presses universitaires de Rennes, 2008. {{ISBN|978-2-7535-3032-4}}. Doare enlinenn brassellet d'an 15 a viz Ebrel 2024. * Yann-Ber Piriou, ''Sur la trace des lais bretons''. E-barzh ''Mélanges en l'honneur de Francis Favereau = Pennadoù dibabet en enor da [[Frañsez Favereau]] = A festschrift in honour of professor Favereau'', [[Skol Vreizh]], 2018, p. p. 607-617. {{ISBN|9782367580746}} ;Lennegezh *Patrick Marquand, ''War roudoù hol lennegezh kollet''. E-barzh ''Al Liamm'', niv. 463, Meurzh-Ebrel 2024. Danevell war dodenn kest an testennoù kollet. == Notennoù ha daveennoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Danvez Breizh]] [[Rummad:Lennegezh vrezhonek]] tqhyuevuodchtg38ijccjf4qgiajlyc 2094463 2094450 2024-04-26T09:20:00Z Llydawr 145 /* Jafrez Menoe */ wikitext text/x-wiki Diwar studi [[Danvez Breizh]] ez eus bet meur a zen o c'houlakaat e vije bet chomet dianav kalz oberennoù brezhonek savet er [[Grennamzer]] ; al '''lennegezh vrezhonek kollet''' a reer eus ar re-se. Pinvidigezh al lennegezh vrezhonek dre gomz en doa degaset arguzennoù ouzhpenn diouzh roudoù un darlez ouiziek. Kemeret eo bet al lennegezh kollet-se da zanvez studi gant [[Yann-Ber Piriou]]. == ''Marvnad Yezekael'' == Goude m'eo bet lakaet war wel gant [[Léon Fleuriot]] ez eo bet degemeret ma c'hellfe ''Maronad Judikael'', un hir a [[Barzhoniezh|varzhoneg]] [[latin]] savet da-geñver tremenvan [[Yezekael, roue Domnonea|Yezekael]], roue [[Domnonea]], bezañ bet troet diwar an [[henvrezhoneg]]. Neuz ur meulgan gwerzaouet a oa ''gorchan'' e [[Yezhoù predenek|predeneg]] ([[kembraeg]]) zo er varzhoneg-se, a zo bet treuzkaset gant Ingomar, [[manac'h]] e [[Sant-Meven]] en e ''Historia regis sancti Judicaeli''<ref> E [[Levr Aneirin]], un [[dornskrid]] deiziadet [[1265]], e kaver pevar ''gorchanau'' evit harozed eus Bro an Norzh.</ref>. En e levr ''Les origines de la Bretagne'' e veneg Léon Fleuriot ez eo bet savet ''Vita Gurthierni''<ref>Diellaoueg abati Kemperle.</ref> en {{XIvet kantved}}, ha traoù koshañ enni, ken kozh ma ra daveoù resis d'ur roue predenek kozh, [[Vortigern]], ha hemañ ne voe ket ur manac'h o sevel abatioù e bro Gemperle. Mab e c'hoar e lazhas ha ''nesciebat enim esse amicum sibi'' ("ne ouie ket ma oa kar dezhañ"). Diouzh ar meskaj etre kar ha mignon e laka ma voe ur skrid henvrezhonek evel patrom. Meur a vrizhtroidigezh a c'hellfe bezañ kavet hervezañ<ref>Léon Fleuriot, ''Les origines de la Bretagne'', p. 278.</ref>. == Ar sonerien Kadiou, Pontel ha Garin == Kensinet gant "''Cadiou, citharista''" e voe un [[diell]] en anv [[Hoel II]], kont Kerne , e bloaz 1069<ref>"''Un acte de l'an 1069 nous a même conservé le nom celtique d'un des officiers de Hoël, et cet officier, nommé Cadiou, s'honore tant de son instrument qu'il signe Cadiou, Citharista''". Teodor Kervarker, ''Les Joculatores bretons, Garin, Cadiou, Pontel, Rivallon''". E-barzh ''Bulletin de la Société archéologique du Finistère'', Levrenn XX, 1893.</ref> hag pa kreder e voe ar soner-se o servijout an dug e c'heller krediñ e voe ur c'haner eilet gant e venveg kerdin dianav, telenn pe venveg all. Ha ma c'hane e tibune pezhioù lennegezh gwerzaouet a zo bet kollet, dre ma voent chomet nann skrivet pe dre distruj an dornskridoù. E 1079, ur "''joculator''" all, Pontellus, a voe aotreet lakaat e anv war un diell savet evit ar memes kont Hoel. Hervez testenioù savet diwhezatoc'h e verzer pegen brudet e oa ar ganerien ha sonerien vreizhat er broioù tro war dro da Vreizh. Rolant, arc'heskop Dol a ro un douar d'ur soner, Garin e anv, "''evit an amzer ma chomo bev''"<ref>Kervarker, ''Les Joculatores bretons''…</ref>. == Ar werzaouriezh vreizhat er Grennamzer == == Jafrez Menoe == E raklavar e ''[[Historia Regum Britanniae]]'' e tisplegas [[Jafrez Menoe]] en doa savet e levr diwar ''Britannici sermonis liber vetustissimus'' ("ul levr eus ar re goshañ er yezh vrezhonek"). Abaoe an {{XIXvet kantved}} e veze lakaet e douetañs koulz al levr ha gwirionded istorel an ''Historia'', met ur vartezeadenn sirius a voe degaset gant Léon Fleuriot ha, muioc'h c'hoazh, gant Gwenael Le Duc ha [[Claude Sterckx]], diwar ''Chronicon Briocense'' ("Kronik [[Sant-Brieg]]" [[377]]-[[1415]], bet skrivet adalek [[1394]] hag echuet kent [[1420]]<ref>{{fr}} [https://www.persee.fr/doc/shf_0000-0000_1904_num_4_1_950_t1_0029_0000_11 ''Persée'']</ref>, troet hag embannet ganto o-daou) ha diwar ''Vita Goeznouei''<ref>[https://codecs.vanhamel.nl/Vita_sancti_Goeznovei Vita sancti Goeznovei]</ref>, ma'z eus meneget ur skrid a c'hellfe bezañ Levr Oberoù Arzhur pe ur skrid kollet<ref>Kinniget e voe ar vartezeadenn ganto e 1972, e Kendalch Kevredigezh Arzhurianed, e [[Naoned]].</ref>. == Danvez Breizh savet e Breizh-Veur pe e Breizh kevandirel ivez ? == N'eo ket bet degemeret gant an holl arbennigourien orin brezhonek ar c'hontadennoù diniver a rae berzh bras goude [[1150]] en [[Europa (kevandir)|Europa]] a-bezh, ha troet e meur a yezh hag a reer "Danvez Breizh" anezho. Ma voe lañset ar c'hiz gant romantoù [[Chrétien de Troyes]] ha laeoù [[Marie de France (barzhez)|Marie de France]], ar c'hentañ o plediñ gant tudennoù tro-dro da [[Roue Arzhur|Arzhur]], ar roue breizhveuriat a gaver e anv e-barzh dornskridoù ar Grennamzer uhelañ, an eil o reiñ anvioù brezhonek da dudennoù en he laeoù pe o lec'hiañ anezho e Breizh (Sant-Maloù) ha pa skrive e [[normaneg]] hag e veve e [[Breizh-Veur]]. Dedennus eo merkañ al lae a gont istor ''Guigemar'', a zo [[Guyonvarc'h]]<ref>Patrick Kernévez, André-Yves Bourgès, ''Généalogie des vicomtes de Léon (XIe, XIIe et XIIIe siècles)''. E-barzh ''Bulletin de la Société archéologique du Finistère'', Levrenn CXXXVI, 2007, p. 157-188.</ref>, a-hervez, pa weler ar memes anv e-barzh ''Erec et Enide'' savet gant Chrétien de Troyes. Ul lodenn eus Danvez Breizh a denn da [[Tristan hag Izold|Dristan]] a voe ganet en [[Arvorig]], hervez Béroul ha Thomas, an oberourien gentañ o reiñ e anv etre 1150 ha [[1175]], ha goude bezañ bet o chom en [[Iwerzhon]] hag e [[Kernev-Veur]] e tistroas da Vreizh, ma varvas e [[Karaez]]<ref>E wreg, [[Izold he daouarn gwenn]], a douellas anezhañ dre warizi, a voe merc'h Hoel, dug Breizh, hervez ar [[marvailh]].</ref>. Lakaet eo evel ''roue al Loonoois'' : eus [[Bro-Leon]] ez eus kaoz, pa weler e veajoù a-dreuz [[Mor Breizh]hag ]. [[Gaston Paris]] en doa embannet e teue Danvez Breizh eus Breizh-Veur ha ne wele tra o tont eus Breizh. Met, war dro ar bloaz [[1000]] e voe roet an anv ''Tristan'' d'ur babig, pa voe roet d'an aotrou o ren e [[Gwitreg]] goude [[1030]]<ref>Yann-Ber Piriou, arroudennet gant Léon Fleuriot e 1987.</ref>. Kinnig a ra Marie de France ur stumm all eus lae ''Guigemar'' e-barzh lae ''Eliduc''. Un eil titl a gaver ouzhpenn anv ar gwaz, anvioù e wreg hag e serc'h, ''Guidelüec ha Guilliadon''. Lod a gred ez eus bet un destenn vrezhonek el lec'h ma oa an araogenn "ha". Diskouezet e voe gant Léon Fleuriot e c'heller pignat da wriziennoù anvioù tudennoù romantoù Arzhur savet e [[Yezhoù romanek|romaneg]] en ur implij ar re goshañ a gaver e Breizh, evel re diellaoueg Redon ({{IXvet kantved}}). Hervezañ, anvioù evel ''Modret'', ''Lanval'', ''Guigemar'', ''Viviane'', ''Graislemier'', ''Lunette'', ''Eliduc'', ''Galahad'', ''Guivrez'' zo distummadurioù eus ''Modrot'', ''Ianuual'', ''Guiamar'', ''Ninian'', ''Gradlon meur'', ''Iunet'', ''Liduc'', ''Gulohet''/''Gulhoet'', ''Guivrec''/''Guevroc''. An darn vuiañ eus an arbennigourienn n'o deus ket merzet e voe ambrouget [[Gwilherm an Alouber]] gant un niver bras a Vrezhoned ken e c'helljont pouezañ war al lennegezhioù [[saoznek]], kembraek, romanek ha pelloc'h c'hoazh, pa zimezas roue ar ||Bro-Saoz|Saozon]], [[Herri II (Bro-Saoz)|Henry II]], gant [[Eleanora Akitania]] a voe o ren war Su [[Bro-C'hall]]. == Damvenegoù barzhed okitanek kozh == En eil hanterenn an {{XIIvet kantved}} e skrivas [[Bernat de Ventadorn]], un troubadour [[okitanek]] brudet, ar bevaradenn-mañ : {| align="center" |- valign="top" | <poem style="font-style:italic;"> Tan trac pensa d'amor Qu'a Tristan l'amador Non avenc tan de dolor Per Izeut la Blonda. </poem> | <poem> ::Poan karantez a c'houzañvas ::Koulz ha Tristan an amourouz ::Hag a voe tizhet gant gloazenn ::Dre wallIzold ar Veleganez. </poem> |} == Telennourien vrezhon == Gant [[Roparz Hemon]] ez eo bet lakaet war wel ha troet e brezhoneg ar varzhoneg [[hensaoznek]] ''Sir Orfeo'', 604 gwerzenn enni<ref>''Orfeo hag Herodis''. E-barzh ''Al Liamm'', niv. 51, Gouere-Eost 1955.</ref>. Savet eo bet e-doug eil lodenn an {{XIvet kantved}} ha tri dornskrid anezhi zo deuet betek ennomp. Splann ha didro e tispleg an oberour e voe savet an destenn diwar ur c'han a voe savet an "''harpours in Bretaine''", telennourien vrudet anezho ur wezh all. Ur giz dezho a oa ganto, ar werzaouriezh, marteze. E diwezh an oberenn e lenner diwar an droidigezh gant Roparz Hemon : {{quotation| <poem>Telennerien e Breizh-Vihan A glevas ar brud, hag ur c'han 0 deus savet, hervez o giz. Kan Orfeo hag Herodis Ez eo anvet. Ha me ivez Am eus e zispleget em yezh. </poem>}} == Levrlennadur == * Joseph Anglade, ''Les Troubadours et les Bretons'', Montpellier, 1929. * [[Fañch Elies Abeozen|Abeozen]], ''Damskeud eus hol lennegezh kozh'', reizhet + daou meneger, Embannadurioù Al Liamm, 1962. Embannet a-dammou en a-raok e niverennoù ''Al Liamm'' 84 betek 87. * Marcel Carrières, ''La littérature bretonne perdue''. E-barzh ''Ar Vro-Gwirionez'', niv. 36, Ebrel 1966. * Léon Fleuriot. E-barzh Jean Delumeau (rener embann), ''Documents de l’Histoire de la Bretagne'', Toloza, Privat, 1971, p. p. 156-159. * Léon Fleuriot, ''Les origines de la Bretagne'', Payot, 1980, p. 278-279. * [[Yann-Ber Piriou]], ''La littérature bretonne perdue'' (Al lennegezh vrezhonek kollet), tezenn soutenet e Skol-Veur Roazhon 2 e 1982 (diembann). * Léon Fleuriot, ''Lais et romans bretons''. E-barzh "Histoire littéraire et culturelle de la Bretagne. Levrenn I, Champion-Slatkine, 1987. {{ISBN|285043L042X}} * Léon Fleuriot, Jean-Claude Lozachmeur, L. Prat, ''Récits et poèmes celtiques'', Paris, Stock-plus, 1981. Troidigezh barzhoneg Judikael e galleg. * Brouland, Marie-Thérèse, ''Le Substrat celtique du lai breton anglais : Sir Orfeo'', Paris, Didier Erudition, 1990. * [http://books.openedition.org/pur/3623 Bernard Merdrignac, ''Des auteurs inspirés ?''. E-barzh ''Les saints bretons entre légendes et histoire : Le glaive à deux tranchants''}, Roazhon, Presses universitaires de Rennes, 2008. {{ISBN|978-2-7535-3032-4}}. Doare enlinenn brassellet d'an 15 a viz Ebrel 2024. * Yann-Ber Piriou, ''Sur la trace des lais bretons''. E-barzh ''Mélanges en l'honneur de Francis Favereau = Pennadoù dibabet en enor da [[Frañsez Favereau]] = A festschrift in honour of professor Favereau'', [[Skol Vreizh]], 2018, p. p. 607-617. {{ISBN|9782367580746}} ;Lennegezh *Patrick Marquand, ''War roudoù hol lennegezh kollet''. E-barzh ''Al Liamm'', niv. 463, Meurzh-Ebrel 2024. Danevell war dodenn kest an testennoù kollet. == Notennoù ha daveennoù == {{Daveoù}} [[Rummad:Danvez Breizh]] [[Rummad:Lennegezh vrezhonek]] 5ocvci26txd6awlfzwwnqlo6mwg09fw 4 170969 2094448 2094092 2024-04-25T20:20:07Z MediaWiki message delivery 28743 /* Vote now to select members of the first U4C */ rann nevez wikitext text/x-wiki = 22/04/2024 — 28/04/2024 = :[http://br.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn/sizhunvezh_<!--CHENCH 2-->17,_bloaz_2024&action=edit Skrivañ un dra bennak<!--CHENCH 3--> er seitekvet sizhun eus 2024] | [[Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn|An davarn]] | [[Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn/sizhunvezh_<!--CHENCH 4-->16, bloaz_2024|sizhun a-raok]] — [[Wikipedia:Kumuniezh/An_davarn/sizhunvezh_<!--CHENCH 5-->18, bloaz_2024|sizhun war-lerc'h]] == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Vote now to select members of the first U4C</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote opens}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]'' Dear all, I am writing to you to let you know the voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is open now through May 9, 2024. Read the information on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|voting page on Meta-wiki]] to learn more about voting and voter eligibility. The Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members were invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]]. Please share this message with members of your community so they can participate as well. On behalf of the UCoC project team,<section end="announcement-content" /> </div> [[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 25 Ebr 2024 da 20:20 (UTC) <!-- Message sent by User:RamzyM (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=26390244 --> g8lbyrbm1z2xuz5wst0dt1w9n33v4ws 0 170989 2094460 2094367 2024-04-26T09:05:47Z Dishual 612 wikitext text/x-wiki {{Databox}} '''Kronikennoù Plac'h nevez Breizh''' (japaneg: ''Bretagne Hanayome Ibun'') zo ur manga istorel ha [[seinen]] treset ha skrivet gant [[Takehara Junji]], hag embannet gant [[Tokuma Shoten]] e Japan ha [[Kurokawa]] e Breizh. Memes er stumm japaneg eo bet klasket gant an aozour plantañ brezhoneg evit ma vije gwiroc'h an oberenn a fed istorel<ref>https://hitek.fr/actualite/chroniques-de-la-mariee-de-bretagne-nouveau-manga_47298</ref>. Alies e vez keñveriet gant [[Vinland Saga]] ur manga damistorel e bed ar vikinged <ref>https://www.manga-news.com/index.php/manga/critique/Chroniques-de-la-mariee-de-Bretagne-les/vol-1</ref>. == Istor == Breizh en {{XIIIvet}} kantved. Tomaz un harod a heuilh e vestr en emgannoù. Gloazet e fin unan eus an emgannoù-se, e aotrou a fiziañ ennañ ur c'hefridi ispisial: kavout danvez pried evit dug Breizh. Evit en ober Tomaz a zo vont da gemer perzh en un tournamant marc'hegerien. == Notennoù ha daveennoù == {{Daveoù}} == Liammoù diavaez == * [https://www.calameo.com/read/006189501f56d44013950 Ar c'hentañ lodenn e brezhoneg] [[Rummad:Seinen]] [[Rummad:Mangaoù istorel]] [[Rummad:Mangaoù 2022]] qf9c67yyfs9dkp507pejdzgvim2yepz 1 170993 2094435 2094383 2024-04-25T19:00:45Z Ar choler 52661 Ar choler en deus kaset ar bajenn [[Kaozeal:"Lennegezh vrezhonek kollet"]] da [[Kaozeal:Lennegezh vrezhonek kollet]]: Klochedigoù diezhomm wikitext text/x-wiki == Skrabigoù == Perak ez eus skrabigoù en titl? [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Ebr 2024 da 08:21 (UTC) bd95ksk66hq7lkp8j4f249qk850unve 2094437 2094435 2024-04-25T19:02:11Z Ar choler 52661 /* Skrabigoù */ Respont wikitext text/x-wiki == Skrabigoù == Perak ez eus skrabigoù en titl? [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Ebr 2024 da 08:21 (UTC) :{{graet}} Reizhet. [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 25 Ebr 2024 da 19:02 (UTC) 8wc91p96kh5bi23ottzdcjgssc2ixyp 2094440 2094437 2024-04-25T19:07:47Z Ar choler 52661 /* Daveoù a vank */ rann nevez wikitext text/x-wiki == Skrabigoù == Perak ez eus skrabigoù en titl? [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Ebr 2024 da 08:21 (UTC) :{{graet}} Reizhet. [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 25 Ebr 2024 da 19:02 (UTC) == Daveoù a vank == #Ne'm eus kavet meneg ebet eus ur ''Vita Gouznouii'' neblec'h. #Dav eo diplegañ petra eo "Levr Oberoù Arzhur". [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 25 Ebr 2024 da 19:07 (UTC) lph3a86d0syfy4isekewhfnitzyifb8 2094464 2094440 2024-04-26T09:23:39Z Llydawr 145 /* Daveoù a vank */ wikitext text/x-wiki == Skrabigoù == Perak ez eus skrabigoù en titl? [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Ebr 2024 da 08:21 (UTC) :{{graet}} Reizhet. [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 25 Ebr 2024 da 19:02 (UTC) == Daveoù a vank == #Ne'm eus kavet meneg ebet eus ur ''Vita Gouznouii'' neblec'h. #Dav eo diplegañ petra eo "Levr Oberoù Arzhur". [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 25 Ebr 2024 da 19:07 (UTC) :Setu amañ ar pezh a lenner, pa glasker war Internet : ''La Vita de saint Goueznou a probablement été rédigée en 10191. Selon Léon Fleuriot, l’auteur de la Vita s’est inspiré du “Livre des faits d’Arthur” utilisé par Pierre Le Baud et sans doute par Geoffroy de Monmouth'' (skrivet gant Copilot gant GPT-4). --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 26 Ebr 2024 da 09:23 (UTC) r5nd29afrxv64txvceic49cmlccirab 2094465 2094464 2024-04-26T09:24:38Z Llydawr 145 /* Daveoù a vank */ wikitext text/x-wiki == Skrabigoù == Perak ez eus skrabigoù en titl? [[Implijer:Huñvreüs|Huñvreüs]] ([[Kaozeadenn Implijer:Huñvreüs|kaozeal]]) 25 Ebr 2024 da 08:21 (UTC) :{{graet}} Reizhet. [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 25 Ebr 2024 da 19:02 (UTC) == Daveoù a vank == #Ne'm eus kavet meneg ebet eus ur ''Vita Gouznouii'' neblec'h. #Dav eo diplegañ petra eo "Levr Oberoù Arzhur". [[Implijer:Ar choler|Ar choler]] ([[Kaozeadenn Implijer:Ar choler|kaozeal]]) 25 Ebr 2024 da 19:07 (UTC) :Setu amañ ar pezh a lenner, pa glasker war Internet : ''La Vita de saint Goueznou a probablement été rédigée en 1019. Selon Léon Fleuriot, l’auteur de la Vita s’est inspiré du “Livre des faits d’Arthur” utilisé par Pierre Le Baud et sans doute par Geoffroy de Monmouth'' (skrivet gant Copilot gant GPT-4). --[[Implijer:Llydawr|Llydawr]] ([[Kaozeadenn Implijer:Llydawr|kaozeal]]) 26 Ebr 2024 da 09:23 (UTC) 4eqdh9hxvnexcamwpozp44vajl86ffc 0 170995 2094395 2024-04-25T13:48:25Z Huñvreüs 54570 Boulc’het wikitext text/x-wiki [[Kevredigezh]] ar gerent o deus bugale e klasoù divyezh ar skolioù kristen e [[Breizh]] eo '''Divaskell Breizh'''. Krouet eo bet e 2020 war lerc’h [[Dihun]]<ref>{{fr}} {{cite web |url=https://www.ouest-france.fr/bretagne/vannes-56000/le-nombre-d-eleves-n-est-pas-assez-important-pour-sauver-la-langue-bretonne-affirme-divaskell-breizh-5016e950-6d76-11ed-a158-c55305e444bb |publisher=Ouest France |title=Le nombre d’élèves n’est pas assez important pour sauver la langue bretonne affirme Divaskell Breizh |month=Du |year=2022 |author=Isabelle Jégouzo}}</ref>. ==Liammoù diavaez== * {{br}} [https://www.divaskell.bzh/breton1.html Lec’hienn ofisiel Divaskell Breizh] ==Daveoù== {{Daveoù}} {{Porched Breizh}} [[Rummad:Kevredigezhioù Breizh]] [[Rummad:Diorren ar brezhoneg]] [[Rummad:Emsav evit hor yezh]] 1jn94cayw2jkj3frxmqkhxmcelwsd2c 0 170996 2094397 2024-04-25T13:54:18Z Tanjee 66 77674 Pajenn krouet gant : "[[File:Arabia ar Su Brezhoneg.jpg|Arabia_ar_Su_Brezhoneg|left|300 px|Arabia ar Su]] [[Gwarezva Arabia ar Su]] eo anv un tiriad e kreizteiz ledenez Arabia, eno ur strobad sultanelezhioù o doa sinet un emglev gant ar [[Rouantelezh Unanet]] da vezañ gwaerezt ganti. Dibabet e voe gant [[Mahra]], [[Stad Kathiri]], [[Stad Qu’aiti]] ha [[Yafa Uhelañ]] menel er-maez [[Kevreadur Suarabia]], un tiriad dindan dalc'h ar Saozon endro da [[Aden]]. Savet d’an 18 a viz Genver..." wikitext text/x-wiki [[File:Arabia ar Su Brezhoneg.jpg|Arabia_ar_Su_Brezhoneg|left|300 px|Arabia ar Su]] [[Gwarezva Arabia ar Su]] eo anv un tiriad e kreizteiz ledenez Arabia, eno ur strobad sultanelezhioù o doa sinet un emglev gant ar [[Rouantelezh Unanet]] da vezañ gwaerezt ganti. Dibabet e voe gant [[Mahra]], [[Stad Kathiri]], [[Stad Qu’aiti]] ha [[Yafa Uhelañ]] menel er-maez [[Kevreadur Suarabia]], un tiriad dindan dalc'h ar Saozon endro da [[Aden]]. Savet d’an 18 a viz Genver 1963 ne bado ket en tu all d’an 30 a viz Du 1967, pa vo dismantret ar rouantelezhioù bihan ha savet [[Republik Pobl Yemen ar Su]]. == Gwarezva Arabia ar Su=== [[File:Stamp South Arabia usage.jpg||thumb|left|upright 1.4|Banniel ar gevredad 1965]] 29 timbr a voe embannet e 1963 dindan an var gevredad (''Federation of South Arabia'') en o zouez timbroù-lidañ dreist-holl : 100vet deiz-ha-bloaz ar [[Kroaz Ruz|Groaz Ruz]], 20vet deiz-ha-bloaz [[Aozadur ar Broadoù Unanet]] , marv [[Winston Churchill]], … Gant postoù pep sultanelezh e voe embannet kalzig timbroù, an darn vrasañ gouestlet da daolennoù livourien Europa brudet. Peadra d’en em c’houlenn ma ‘z int bet implijet gant tu dar vro pe werzhet war-eeun da varc’hadourien timbroù… == Stad Qu’Aiti Hadramaout == [[File:A postage stamp from the Kathiri State of Hadhramaut, South Arabia.jpg|thumb|right|upright 1.0|Livadur Boticelli]] War bep timbr e lenner <small> QU’AITI STATE IN HADRAMAOUT - SOUTH ARABIA </small>, hag e weler war galzig anezho poltred ar Sultan. Livadurioù [[Edgar Degas]], re [[Leonardo Da Vinci]] pe [[Vincent van Gogh]] (ha reoù all !) mui ar C’hoarioù Olimpek a ya d’ober danvez an timbroù. == Mahra == [[File:MAH 1967 MiNr0051A mt B002.jpg|thumb|left|upright 0.6|Timbr Mahra 1967]] Un 40 timbr bennak zo embannet gant ar vroig, ha war-bouez ar rummad kentañ moullet e 1967 a ginnig ar banniel broadel, n’o deus an timbroù liamm ebet gant ar vro hag e fobl. == Stad Kathiri Seiyun == [[File:YEM-KS 1966 MiNr0095A pm B002.jpg|thumb|right|upright 1.0]] Un toullad timbroù gant ar meneg <small>ADEN KATHIRI STATE OF SEIYUN </small> a oa bet embannet etre 1942 ha 1964, hag ur darn anezho a voe dreistmoullet gant ‘’SOUTH ARABIA’’ e 1966 saozneg hag en arabeg evit diskouez n’eo mui Seiyun isrann Aden. Ingalet e vo war-erc’h timbroù evit enoriñ [[Winston Churchill]], [[Nehru]] ha [[Kennedy]] taolennoù [[Toulouse-Lautrec]]… == Yafa Uhelañ == [[File:Upperyafa1967.jpg|thumb|left|upright 0.8|Timbr Yafa Uhelañ 1967]] Timbroù enmbannet e 1967 hepken. ==Pennadoù kar== *[[Timbroù Aden]] [[Rummad:Arabia ar Su]] [[Rummad:Timbroù hervez ar vro|Gwarezva Arabia ar Su, Timbroù]] drkytaqpzfy0wrl6ciwe35khxo36ola 2094400 2094397 2024-04-25T15:42:54Z Tanjee 563 wikitext text/x-wiki [[File:Arabia ar Su Brezhoneg.jpg|Arabia_ar_Su_Brezhoneg|left|300 px|Arabia ar Su]] [[Gwarezva Arabia ar Su]] eo anv un tiriad e kreizteiz ledenez Arabia, eno ur strobad sultanelezhioù o doa sinet un emglev gant ar [[Rouantelezh Unanet]] da vezañ gwaerezt ganti. Dibabet e voe gant [[Mahra]], [[Stad Kathiri]], [[Stad Qu’aiti]] ha [[Yafa Uhelañ]] menel er-maez [[Kevreadur Suarabia]], un tiriad dindan dalc'h ar Saozon endro da [[Aden]]. Savet d’an 18 a viz Genver 1963 ne bado ket en tu all d’an 30 a viz Du 1967, pa vo dismantret ar rouantelezhioù bihan ha savet [[Republik Pobl Yemen ar Su]]. == Gwarezva Arabia ar Su=== [[File:Stamp South Arabia usage.jpg||thumb|left|upright 1.4|Banniel ar gevredad 1965]] 29 timbr a voe embannet e 1963 dindan an var gevredad (''Federation of South Arabia'') en o zouez timbroù-lidañ dreist-holl : 100vet deiz-ha-bloaz ar [[Kroaz Ruz|Groaz Ruz]], 20vet deiz-ha-bloaz [[Aozadur ar Broadoù Unanet]] , marv [[Winston Churchill]], … Gant postoù pep sultanelezh e voe embannet kalzig timbroù, an darn vrasañ gouestlet da daolennoù livourien Europa brudet. Peadra d’en em c’houlenn ma ‘z int bet implijet gant tu dar vro pe werzhet war-eeun da varc’hadourien timbroù… == Stad Qu’Aiti Hadramaout == [[File:A postage stamp from the Kathiri State of Hadhramaut, South Arabia.jpg|thumb|right|upright 1.0|Livadur Boticelli]] War bep timbr e lenner <small> QU’AITI STATE IN HADRAMAOUT - SOUTH ARABIA </small>, hag e weler war galzig anezho poltred ar Sultan. Livadurioù [[Edgar Degas]], re [[Leonardo Da Vinci]] pe [[Vincent van Gogh]] (ha reoù all !) mui ar C’hoarioù Olimpek a ya d’ober danvez an timbroù. == Mahra == [[File:MAH 1967 MiNr0051A mt B002.jpg|thumb|left|upright 0.6|Timbr Mahra 1967]] Un 40 timbr bennak zo embannet gant ar vroig, ha war-bouez ar rummad kentañ moullet e 1967 a ginnig ar banniel broadel, n’o deus an timbroù liamm ebet gant ar vro hag e fobl. == Stad Kathiri Seiyun == [[File:YEM-KS 1966 MiNr0095A pm B002.jpg|thumb|right|upright 1.0]] Un toullad timbroù gant ar meneg <small>ADEN KATHIRI STATE OF SEIYUN </small> a oa bet embannet etre 1942 ha 1964, hag ur darn anezho a voe dreistmoullet gant ‘’SOUTH ARABIA’’ e 1966 saozneg hag en arabeg evit diskouez n’eo mui Seiyun isrann Aden. Ingalet e vo war-lerc’h timbroù evit enoriñ [[Winston Churchill]], [[Nehru]] ha [[Kennedy]] taolennoù [[Toulouse-Lautrec]]… == Yafa Uhelañ == [[File:Upperyafa1967.jpg|thumb|left|upright 0.8|Timbr Yafa Uhelañ 1967]] Timbroù enmbannet e 1967 hepken. ==Pennadoù kar== *[[Timbroù Aden]] [[Rummad:Arabia ar Su]] [[Rummad:Timbroù hervez ar vro|Gwarezva Arabia ar Su, Timbroù]] g9zxpujdxg8c3sdrkdhtlsv2ya1w9kr 2094401 2094400 2024-04-25T15:45:42Z Tanjee 563 wikitext text/x-wiki [[File:Arabia ar Su Brezhoneg.jpg|Arabia_ar_Su_Brezhoneg|left|300 px|Arabia ar Su]] [[Gwarezva Arabia ar Su]] eo anv un tiriad e kreizteiz ledenez Arabia, eno ur strobad sultanelezhioù o doa sinet un emglev gant ar [[Rouantelezh Unanet]] da vezañ gwarezet ganti. Dibabet e voe gant [[Mahra]], [[Stad Kathiri]], [[Stad Qu’aiti]] ha [[Yafa Uhelañ]] menel er-maez [[Kevreadur Suarabia]], un tiriad dindan dalc'h ar Saozon en dro da [[Aden]]. Savet d’an 18 a viz Genver 1963 ne bado ket en tu all d’an 30 a viz Du 1967, pa vo dismantret ar rouantelezhioù bihan ha savet [[Republik Pobl Yemen ar Su]]. == Gwarezva Arabia ar Su=== [[File:Stamp South Arabia usage.jpg||thumb|left|upright 1.4|Banniel ar gevredad 1965]] 29 timbr a voe embannet e 1963 dindan an var gevredad (''Federation of South Arabia'') en o zouez timbroù-lidañ dreist-holl : 100vet deiz-ha-bloaz ar [[Kroaz Ruz|Groaz Ruz]], 20vet deiz-ha-bloaz [[Aozadur ar Broadoù Unanet]] , marv [[Winston Churchill]], … Gant postoù pep sultanelezh e voe embannet kalzig timbroù, an darn vrasañ gouestlet da daolennoù livourien Europa brudet. Peadra d’en em c’houlenn ma ‘z int bet implijet gant tu dar vro pe werzhet war-eeun da varc’hadourien timbroù… == Stad Qu’Aiti Hadramaout == [[File:A postage stamp from the Kathiri State of Hadhramaut, South Arabia.jpg|thumb|right|upright 1.0|Livadur Boticelli]] War bep timbr e lenner <small> QU’AITI STATE IN HADRAMAOUT - SOUTH ARABIA </small>, hag e weler war galzig anezho poltred ar Sultan. Livadurioù [[Edgar Degas]], re [[Leonardo Da Vinci]] pe [[Vincent van Gogh]] (ha reoù all !) mui ar C’hoarioù Olimpek a ya d’ober danvez an timbroù. == Mahra == [[File:MAH 1967 MiNr0051A mt B002.jpg|thumb|left|upright 0.6|Timbr Mahra 1967]] Un 40 timbr bennak zo embannet gant ar vroig, ha war-bouez ar rummad kentañ moullet e 1967 a ginnig ar banniel broadel, n’o deus an timbroù liamm ebet gant ar vro hag e fobl. == Stad Kathiri Seiyun == [[File:YEM-KS 1966 MiNr0095A pm B002.jpg|thumb|right|upright 1.0]] Un toullad timbroù gant ar meneg <small>ADEN KATHIRI STATE OF SEIYUN </small> a oa bet embannet etre 1942 ha 1964, hag ur darn anezho a voe dreistmoullet gant ‘’SOUTH ARABIA’’ e 1966 saozneg hag en arabeg evit diskouez n’eo mui Seiyun isrann Aden. Ingalet e vo war-lerc’h timbroù evit enoriñ [[Winston Churchill]], [[Nehru]] ha [[Kennedy]] taolennoù [[Toulouse-Lautrec]]… == Yafa Uhelañ == [[File:Upperyafa1967.jpg|thumb|left|upright 0.8|Timbr Yafa Uhelañ 1967]] Timbroù enmbannet e 1967 hepken. ==Pennadoù kar== *[[Timbroù Aden]] [[Rummad:Arabia ar Su]] [[Rummad:Timbroù hervez ar vro|Gwarezva Arabia ar Su, Timbroù]] iynw2cgffxohtjqr9jj2ktc0y60jdgs 2094441 2094401 2024-04-25T19:42:01Z Ar choler 52661 kempenn wikitext text/x-wiki [[File:Arabia ar Su Brezhoneg.jpg|Arabia_ar_Su_Brezhoneg|thumb|upright 1.4|Arabia ar Su]] [[File:Stamp South Arabia usage.jpg||thumb|upright 1.4|Banniel ar gevredad, 1965]] [[Gwarezva Arabia ar Su]] eo anv un tiriad e kreisteiz [[ledenez]] [[Arabia]], eno ur strobad [[sultan]]elezhioù o doa sinet un emglev gant ar [[Rouantelezh-Unanet]] da vezañ gwarezet ganti. Dibabet e voe gant [[Mahra]], [[Stad Kathiri]], [[Stad Qu’aiti]] ha [[Yafa Uhelañ]] menel er-maez eus [[Kevreadur Suarabia]], un tiriad dindan dalc'h Breizhveuriz en-dro da [[Aden]]. D’an [[18 a viz Genver]] [[1963]] e oa bet savet Kevreadur Suarabia, na badas ket pelloc'h eget an [[30 a viz Du]] [[1967]], pa voe dismantret ar rouantelezhioù bihan ha savet [[Republik Pobl Yemen ar Su]]. == Timbroù Gwarezva Arabia ar Su== 29 [[timbr|zimbr]] a voe embannet e 1963 dindan anv [[saoznek]] ar gevredad (''Federation of South Arabia''), en o zouez timbroù-lidañ dreist-holl : 100{{vet}} deiz-ha-bloaz ar [[Kroaz Ruz|Groaz Ruz]], 20{{vet]] deiz-ha-bloaz [[Aozadur ar Broadoù Unanet]], marv [[Winston Churchill]] hag all. Gant postoù pep sultanelezh e voe embannet kalzik timbroù, an darn vrasañ anezho gouestlet da oberennoù [[livouriezh|livourien]] [[Europa (kevandir)|europat]] brudet : peadra da glask gouzout hag implijet gant tud ar vro e oant, pe gwerzhet war-eeun da varc’hadourien timbroù. === Stad Qu’Aiti Hadramaout === War bep timbr e lenner ''KHATIRI STATE IN HADHRAMAUT - SOUTH ARABIA'' hag e weler war galzik anezho poltred arsSultan. Livadurioù [[Edgar Degas]], re [[Leonardo Da Vinci]], [[Vincent van Gogh]] ha reoù all, koulz hag ar [[C'hoarioù Olimpek]] a ya d’ober danvez an timbroù. [[File:A postage stamp from the Kathiri State of Hadhramaut, South Arabia.jpg|thumb|center|''Pallade e il centauro'', [[Sandro Botticelli]], 1967]] === Mahra === Un 40 timbr bennak zo embannet gant ar vroig, ha war-bouez ar rummad kentañ moullet e 1967 a ginnig ar banniel broadel, n’o deus an timbroù liamm ebet gant ar vro hag he fobl. [[File:MAH 1967 MiNr0051A mt B002.jpg|thumb|center|Timbr Mahra, 1967]] === Stad Kathiri Seiyun === Un toullad timbroù gant ar meneg ''ADEN KATHIRI STATE OF SEIYUN'' a oa bet embannet etre [[1942]] ha [[1964]], hag ur darn anezho a voe dreistmoullet gant ''SOUTH ARABIA'' e [[1966]], e saozneg hag en [[arabeg]] evit diskouez n’eo mui Seiyun un isrann eus Aden. Diwezharoc'h e voe embannet timbroù evit enoriñ Winston Churchill, [[Nehru]], [[Kennedy]], taolennoù [[Toulouse-Lautrec]] hag all. [[File:YEM-KS 1966 MiNr0095A pm B002.jpg|thumb|center|"William Churchill, livour", 1966]] === Yafa Uhelañ === Timbroù enmbannet e 1967 hepken. [[File:Upperyafa1967.jpg|thumb|center|Timbr Yafa Uhelañ, 1967]] ==Pennadoù kar== *[[Timbroù Aden]] [[Rummad:Arabia ar Su]] [[Rummad:Timbroù hervez ar vro|Gwarezva Arabia ar Su, Timbroù]] 50o2ov6oepd6itfdk4487bei6achq6o 2094461 2094441 2024-04-26T09:16:59Z Ar choler 52661 Dizober kemmoù [[Special:Diff/2094441|2094441]] a-berzh [[Special:Contributions/Ar choler|Ar choler]] ([[User talk:Ar choler|kaozeal]]) Distro da stumm Tanjee wikitext text/x-wiki [[File:Arabia ar Su Brezhoneg.jpg|Arabia_ar_Su_Brezhoneg|left|300 px|Arabia ar Su]] [[Gwarezva Arabia ar Su]] eo anv un tiriad e kreizteiz ledenez Arabia, eno ur strobad sultanelezhioù o doa sinet un emglev gant ar [[Rouantelezh Unanet]] da vezañ gwarezet ganti. Dibabet e voe gant [[Mahra]], [[Stad Kathiri]], [[Stad Qu’aiti]] ha [[Yafa Uhelañ]] menel er-maez [[Kevreadur Suarabia]], un tiriad dindan dalc'h ar Saozon en dro da [[Aden]]. Savet d’an 18 a viz Genver 1963 ne bado ket en tu all d’an 30 a viz Du 1967, pa vo dismantret ar rouantelezhioù bihan ha savet [[Republik Pobl Yemen ar Su]]. == Gwarezva Arabia ar Su=== [[File:Stamp South Arabia usage.jpg||thumb|left|upright 1.4|Banniel ar gevredad 1965]] 29 timbr a voe embannet e 1963 dindan an var gevredad (''Federation of South Arabia'') en o zouez timbroù-lidañ dreist-holl : 100vet deiz-ha-bloaz ar [[Kroaz Ruz|Groaz Ruz]], 20vet deiz-ha-bloaz [[Aozadur ar Broadoù Unanet]] , marv [[Winston Churchill]], … Gant postoù pep sultanelezh e voe embannet kalzig timbroù, an darn vrasañ gouestlet da daolennoù livourien Europa brudet. Peadra d’en em c’houlenn ma ‘z int bet implijet gant tu dar vro pe werzhet war-eeun da varc’hadourien timbroù… == Stad Qu’Aiti Hadramaout == [[File:A postage stamp from the Kathiri State of Hadhramaut, South Arabia.jpg|thumb|right|upright 1.0|Livadur Boticelli]] War bep timbr e lenner <small> QU’AITI STATE IN HADRAMAOUT - SOUTH ARABIA </small>, hag e weler war galzig anezho poltred ar Sultan. Livadurioù [[Edgar Degas]], re [[Leonardo Da Vinci]] pe [[Vincent van Gogh]] (ha reoù all !) mui ar C’hoarioù Olimpek a ya d’ober danvez an timbroù. == Mahra == [[File:MAH 1967 MiNr0051A mt B002.jpg|thumb|left|upright 0.6|Timbr Mahra 1967]] Un 40 timbr bennak zo embannet gant ar vroig, ha war-bouez ar rummad kentañ moullet e 1967 a ginnig ar banniel broadel, n’o deus an timbroù liamm ebet gant ar vro hag e fobl. == Stad Kathiri Seiyun == [[File:YEM-KS 1966 MiNr0095A pm B002.jpg|thumb|right|upright 1.0]] Un toullad timbroù gant ar meneg <small>ADEN KATHIRI STATE OF SEIYUN </small> a oa bet embannet etre 1942 ha 1964, hag ur darn anezho a voe dreistmoullet gant ‘’SOUTH ARABIA’’ e 1966 saozneg hag en arabeg evit diskouez n’eo mui Seiyun isrann Aden. Ingalet e vo war-lerc’h timbroù evit enoriñ [[Winston Churchill]], [[Nehru]] ha [[Kennedy]] taolennoù [[Toulouse-Lautrec]]… == Yafa Uhelañ == [[File:Upperyafa1967.jpg|thumb|left|upright 0.8|Timbr Yafa Uhelañ 1967]] Timbroù enmbannet e 1967 hepken. ==Pennadoù kar== *[[Timbroù Aden]] [[Rummad:Arabia ar Su]] [[Rummad:Timbroù hervez ar vro|Gwarezva Arabia ar Su, Timbroù]] iynw2cgffxohtjqr9jj2ktc0y60jdgs 0 170997 2094427 2024-04-25T18:49:50Z Dishual 612 Lañs dister wikitext text/x-wiki '''Simon Harris''' ganet d'ar [[17 a viz Here]] [[1986]] zo ur politikour eus ar strollad iwerzhonat [[Fine Gael]] hag a oa bet Taoiseach ha penn ar Fine Gael abaoe 2024. [[Teachta Dála]] evit [[Wicklow (pastell-vro an Dáil)|Wicklow]] aboe 2011, bet e oa bet kentañ ministr ar gouarnamant iwerzhonat abaoe 2016 ha bet e oa bet ministr Stad etre 2014 ha 2016. Goude dilez [[Leo Varadkar]] e miz Meurzh 2024, Harris a oa an danvez kannad nemetañ evit dilennadeg penn ar Fine Gael 2024. Ur wech dilennet penn ar strollad, e oa bet lakaet da Daoiseach d'an 9 a viz Ebrel 2024. Oadet a 37 vloaz, deuet eo da vezañ an Taoiseach yaouankañ eus istor ar vro. {{DEFAULTSORT:Harris, Simon}} [[Rummad:Ganedigezhioù 1986]] [[Rummad:Politikourien Iwerzhon]] [[Rummad:Kentañ Ministred Iwerzhon]] gbqr8eo61gv30ywsb0p08psbrslmii0 2094428 2094427 2024-04-25T18:50:11Z Dishual 612 wikitext text/x-wiki {{databox}} '''Simon Harris''' ganet d'ar [[17 a viz Here]] [[1986]] zo ur politikour eus ar strollad iwerzhonat [[Fine Gael]] hag a oa bet Taoiseach ha penn ar Fine Gael abaoe 2024. [[Teachta Dála]] evit [[Wicklow (pastell-vro an Dáil)|Wicklow]] aboe 2011, bet e oa bet kentañ ministr ar gouarnamant iwerzhonat abaoe 2016 ha bet e oa bet ministr Stad etre 2014 ha 2016. Goude dilez [[Leo Varadkar]] e miz Meurzh 2024, Harris a oa an danvez kannad nemetañ evit dilennadeg penn ar Fine Gael 2024. Ur wech dilennet penn ar strollad, e oa bet lakaet da Daoiseach d'an 9 a viz Ebrel 2024. Oadet a 37 vloaz, deuet eo da vezañ an Taoiseach yaouankañ eus istor ar vro. {{DEFAULTSORT:Harris, Simon}} [[Rummad:Ganedigezhioù 1986]] [[Rummad:Politikourien Iwerzhon]] [[Rummad:Kentañ Ministred Iwerzhon]] tbmyuenuz1spl7ya84pv3dfqu2wqrbw 2094430 2094428 2024-04-25T18:55:28Z Dishual 612 wikitext text/x-wiki {{databox}} '''Simon Harris''' ganet d'ar [[17 a viz Here]] [[1986]] zo ur politikour eus ar strollad iwerzhonat [[Fine Gael]] hag a oa bet Taoiseach ha penn ar Fine Gael abaoe 2024. [[Teachta Dála]] evit [[Wicklow (pastell-vro an Dáil)|Wicklow]] aboe 2011, bet e oa bet kentañ ministr ar gouarnamant iwerzhonat abaoe 2016 ha bet e oa bet ministr Stad etre 2014 ha 2016. Goude dilez [[Leo Varadkar]] e miz Meurzh 2024, Harris a oa an danvez kannad nemetañ evit dilennadeg penn ar Fine Gael 2024. Ur wech dilennet penn ar strollad, e oa bet lakaet da Daoiseach d'an 9 a viz Ebrel 2024. Oadet a 37 vloaz, deuet eo da vezañ an Taoiseach yaouankañ eus istor ar vro. {{s-start}} {{s-off}} {{s-bef|before = [[Brian Hayes (politician)|Brian Hayes]]}} {{s-ttl|title = [[Ministr ar Stad ha Departamant an arc'hant]] |years = 2014–2016}} {{s-aft|after = [[Eoghan Murphy]]}} {{s-bef|before = [[Leo Varadkar]]}} {{s-ttl|title = [[Ministr ar Yec'hed (Iwerzhon)|Ministr ar Yec'hed]] |years = 2016–2020}} {{s-aft|after = [[Stephen Donnelly]]}} {{s-new|office}} {{s-ttl|title = [[Ministr an deskadurezh uhel, an enklask, an nevezinit hag ar skinatoù]] |years = 2020–2024}} {{s-aft|after = [[Patrick O'Donovan]]}} {{s-bef|before = [[Heather Humphreys]]}} {{s-ttl|title = [[Ministr ar Justis (Iwerzhon)|Ministr ar Justis]] |years = December 2022–June 2023}} {{s-aft|after = [[Helen McEntee]]}} {{s-bef|before = [[Leo Varadkar]]}} {{s-ttl|title = [[Taoiseach]] |years = 2024–bremañ}} {{s-inc}} {{s-hon}} {{s-bef|before = [[Lucinda Creighton]]}} {{s-ttl|title = [[Baby of the House#Ireland|Baby of the Dáil]] |years = 2011–2016}} {{s-aft|after = [[Jack Chambers (politikour)|Jack Chambers]]}} {{s-ppo}} {{s-bef|before = [[Leo Varadkar]]}} {{s-ttl|title = [[Penn ar Fine Gael]] |years = 2024–bremañ}} {{s-inc}} {{s-end}} {{DEFAULTSORT:Harris, Simon}} [[Rummad:Ganedigezhioù 1986]] [[Rummad:Politikourien Iwerzhon]] [[Rummad:Kentañ Ministred Iwerzhon]] k3rhw81okqwwpn99xon7fmaqlreunle 2094431 2094430 2024-04-25T18:56:31Z Dishual 612 wikitext text/x-wiki {{databox}} '''Simon Harris''' ganet d'ar [[17 a viz Here]] [[1986]] zo ur politikour eus ar strollad iwerzhonat [[Fine Gael]] hag a oa bet Taoiseach ha penn ar Fine Gael abaoe 2024. [[Teachta Dála]] evit [[Wicklow (pastell-vro an Dáil)|Wicklow]] aboe 2011, bet e oa bet kentañ ministr ar gouarnamant iwerzhonat abaoe 2016 ha bet e oa bet ministr Stad etre 2014 ha 2016. Goude dilez [[Leo Varadkar]] e miz Meurzh 2024, Harris a oa an danvez kannad nemetañ evit dilennadeg penn ar Fine Gael 2024. Ur wech dilennet penn ar strollad, e oa bet lakaet da Daoiseach d'an 9 a viz Ebrel 2024. Oadet a 37 vloaz, deuet eo da vezañ an [[Taoiseach]] yaouankañ eus istor ar vro. {{s-start}} {{s-off}} {{s-bef|before = [[Brian Hayes (politician)|Brian Hayes]]}} {{s-ttl|title = [[Ministr ar Stad ha Departamant an arc'hant]] |years = 2014–2016}} {{s-aft|after = [[Eoghan Murphy]]}} {{s-bef|before = [[Leo Varadkar]]}} {{s-ttl|title = [[Ministr ar Yec'hed (Iwerzhon)|Ministr ar Yec'hed]] |years = 2016–2020}} {{s-aft|after = [[Stephen Donnelly]]}} {{s-new|office}} {{s-ttl|title = [[Ministr an deskadurezh uhel, an enklask, an nevezinit hag ar skinatoù]] |years = 2020–2024}} {{s-aft|after = [[Patrick O'Donovan]]}} {{s-bef|before = [[Heather Humphreys]]}} {{s-ttl|title = [[Ministr ar Justis (Iwerzhon)|Ministr ar Justis]] |years = December 2022–June 2023}} {{s-aft|after = [[Helen McEntee]]}} {{s-bef|before = [[Leo Varadkar]]}} {{s-ttl|title = [[Taoiseach]] |years = 2024–bremañ}} {{s-inc}} {{s-hon}} {{s-bef|before = [[Lucinda Creighton]]}} {{s-ttl|title = [[Baby of the House#Ireland|Baby of the Dáil]] |years = 2011–2016}} {{s-aft|after = [[Jack Chambers (politikour)|Jack Chambers]]}} {{s-ppo}} {{s-bef|before = [[Leo Varadkar]]}} {{s-ttl|title = [[Penn ar Fine Gael]] |years = 2024–bremañ}} {{s-inc}} {{s-end}} {{DEFAULTSORT:Harris, Simon}} [[Rummad:Ganedigezhioù 1986]] [[Rummad:Politikourien Iwerzhon]] [[Rummad:Kentañ Ministred Iwerzhon]] r69iojcm41pg0293h6ipe8fcka7vmrs 0 170998 2094434 2024-04-25T19:00:45Z Ar choler 52661 Ar choler en deus kaset ar bajenn [["Lennegezh vrezhonek kollet"]] da [[Lennegezh vrezhonek kollet]]: Klochedigoù diezhomm wikitext text/x-wiki #ADKAS [[Lennegezh vrezhonek kollet]] kbc3m22hovflt452liqc9ljkd3ku8l0 1 170999 2094436 2024-04-25T19:00:45Z Ar choler 52661 Ar choler en deus kaset ar bajenn [[Kaozeal:"Lennegezh vrezhonek kollet"]] da [[Kaozeal:Lennegezh vrezhonek kollet]]: Klochedigoù diezhomm wikitext text/x-wiki #ADKAS [[Kaozeal:Lennegezh vrezhonek kollet]] 6ohrvm9yqgyr61h0yol8msfxhiir4y7 0 171000 2094443 2024-04-25T20:07:13Z Fanchigo 14086 Pajenn krouet gant : "{| class="infobox" {{Infobox/Titl|Gewehr 98|696969|talbenn defaut|FFF}} |- | colspan="2" style="text-align:center; line-height: 1.5em;" |[[Restr:Gewehr 98 noBG.jpg|liamm=Restr:Gewehr 98 noBG.jpg|alt=Skeudenn ar pennad Gewehr 98|frameless|280x280px]] <br /><br />Ur fuzuilh Gewehr 98 kinniget e mirdi an arme e [[Stockholm]] ([[Sveden]]) |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Kinnig |- ! scope="row" |Bro |{{Impa..." wikitext text/x-wiki {| class="infobox" {{Infobox/Titl|Gewehr 98|696969|talbenn defaut|FFF}} |- | colspan="2" style="text-align:center; line-height: 1.5em;" |[[Restr:Gewehr 98 noBG.jpg|liamm=Restr:Gewehr 98 noBG.jpg|alt=Skeudenn ar pennad Gewehr 98|frameless|280x280px]] <br /><br />Ur fuzuilh Gewehr 98 kinniget e mirdi an arme e [[Stockholm]] ([[Sveden]]) |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Kinnig |- ! scope="row" |Bro |{{Impalaeriezh alaman}} |- ! scope="row" |Mont en-dro |Fuzuilh tennata dre zorn, dre vorailh |- ! scope="row" |[[Munision]] |8 x 57 mm Mauser |- ! scope="row" |Produerien |[[Mauser]], arsanailhoù Spandau, Amberg, Dantzig hag Erfurt |- ! scope="row" |Mare implij |1898–1935 (Alamagn) |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Pouez ha muzulioù |- ! scope="row" |Mas |4,200 kg |- ! scope="row" |Hirder |1.250 mm |- ! scope="row" |Hirder ar c'hanol |740 mm |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Perzhioù all |- ! scope="row" |Hed-tenn pleustrek |500/600 m |- ! scope="row" |Tizh mont e-maez ar boledoù |640 m/s |- ! scope="row" |Endalc'h |Laonenn-gargañ 5 kartouchenn |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Lezenn |- ! scope="row" |Rummad e Bro-C'hall |C |- |} Ar '''Gewehr 98''' ''(Fuzuilh 98)'' a zo ur [[fuzuilh]] tennata dre zorn ijinet gant an alaman [[Paul Mauser]] er bloavezhioù 1890. Brudet eo an arm evit bezañ bet implijet gant an armeoù alaman a-hed brezelioù hanterenn gentañ an XXvet kantved, hag evit kalite e [[Platinenn (arm-tan)|blatinenn]] a vez implijet c'hoazh e armoù a-vremañ.<ref>{{Fr}} ACHARD Olivier, ''L'univers des fusils'', Solar, 2002, pp. 72-73</ref> == Istor == E [[Bro-C'hall|Frañs]] e voe ijinet ar [[Geriaoueg an armoù-tan#Poultr|poultr hep moged]] gant [[Paul Vieille]] e 1886, ha diouzhtu goude e voe savet ar [[Lebel (fuzuilh)|fuzuilh Lebel]] da dennañ splet eus an ijinadenn nevez. D'ar memes mare, en [[Impalaeriezh alaman]], ar soudarded a oa o paouez bezañ pourvezet gant fuzuilhoù [[Mauser 1871/84]] savet evit bezañ implijet gant [[Poultr-tarzh|poultr du]]. Pennoù bras an arme alaman a zivizas keñveriañ anezhe ouzh ar re Lebel, ha buan e komprenjont e oa gwelloc'h ha modernoc'h an arm gall.<ref name=":0">{{Fr}} GUILLOU Luc, ''Le Gewehr 98 de l'armée impériale allemande (1ère partie)'', e Cibles n°646, miz Ebrel 2024, pp. 76-81</ref> Diwar-neuze e klaskas an alamaned ijinañ o foultr hep moged. E fin 1887 e voe kavet ur rekipe gant ar c'himiour [[Max Duttenoffer]] hag anvet ar meskaj nevez '''''GBP''' (Gewehr Blättchen Pulver'', Poultr e Pailhour evit ar Fuzuilhoù). Buan-kenañ e voe choazet ur fuzuilh nevez azasaet d'ar poultr-mañ evit an arme, ar [[Gewehr 88]], savet gant ar major Armand Mieg eus arsanailh Spandau, ha kopiet diwar ar [[Mannlicher Modell 1886|Mannlicher Mod. 1886]]. Ne voe ket amprouet mat ar fuzuilh siwazh, ha c'hoarvezout a reas meur a zarvoudoù pe gwallzarvoudoù-tennañ ganti er bloavezhioù war-lerc'h.<ref name=":0" /> E 1897 e kinnigas an embregerezh [[Mauser]] ur fuzuilh nevez da vodadoù an arme alaman. Ur wikefre dre vorailh a oa ganti. Kambret e oa evit kartouchennoù [[7,92 × 57 mm Mauser|8 x 57 mm]] ha pourvezet an arm gant laonennoù-kargañ 5 kartouchenn.<ref>{{Fr}} McNAB Chris, ''Armes à feu Encyclopédie visuelle'', L'Imprévu, 2022, pp. 130-131</ref> Ur c'houch reoliek etre 200 ha 2.000 metr a oa montet warni. Dibabet e voe gant an arme ha roet d'ar soudarded adalek 1898 dindan an anv ofisiel '''Gewehr 98'''. E 1905 e voe kemmet da c'hellet kambriñ ar munisionoù begek ''8 x 57 mm is'' nevez. Arm-skoaz standart an droadeien alaman e voe ar Gewehr 98 e-pad ar [[Brezel-bed kentañ]]. War-dro 9 milion a skouerennoù anezhi a voe produet. Lod a voe ezporzhiet da veur a vro evel [[Turkia]], [[Mec'hiko]] pe [[Brazil|vBrazil]]. E 1935 e kemeras ar [[Karabiner 98k]] plas ar Gewehr 98 evel arm-skoaz standart an arme alaman, met implijet e voe memestra e-pad an [[Eil Brezel-bed]]. == Daveennoù == [[Rummad:Armoù-tan]] [[Rummad:Fuzuilhoù]] [[Rummad:Armoù Alamagn]] [[Rummad:Armoù ar Brezel-bed Kentañ]] [[Rummad:Armoù an Eil Brezel-bed]] 54isb2wkjolk8d62eoxqyiuyebd78ge 2094444 2094443 2024-04-25T20:09:39Z Fanchigo 14086 wikitext text/x-wiki {| class="infobox" {{Infobox/Titl|Gewehr 98|696969|talbenn defaut|FFF}} |- | colspan="2" style="text-align:center; line-height: 1.5em;" |[[Restr:Gewehr 98 noBG.jpg|liamm=Restr:Gewehr 98 noBG.jpg|alt=Skeudenn ar pennad Gewehr 98|frameless|280x280px]] <br /><br />Ur fuzuilh Gewehr 98 kinniget e mirdi an arme e [[Stockholm]] ([[Sveden]]) |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Kinnig |- ! scope="row" |Bro |{{Impalaeriezh alaman}} |- ! scope="row" |Mont en-dro |Fuzuilh tennata dre zorn, dre vorailh |- ! scope="row" |[[Munision]] |8 x 57 mm Mauser |- ! scope="row" |Produerien |[[Mauser]], arsanailhoù Spandau, Amberg, Dantzig hag Erfurt |- ! scope="row" |Mare implij |1898–1935 (Alamagn) |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Pouez ha muzulioù |- ! scope="row" |Mas |4,200 kg |- ! scope="row" |Hirder |1.250 mm |- ! scope="row" |Hirder ar c'hanol |740 mm |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Perzhioù all |- ! scope="row" |Hed-tenn pleustrek |500/600 m |- ! scope="row" |Tizh mont e-maez ar boledoù |640 m/s |- ! scope="row" |Endalc'h |Laonenn-gargañ 5 kartouchenn |- ! colspan="2" style="padding:4px; text-align:center; background-color:#696969; color:#FFF" |Lezenn |- ! scope="row" |Rummad e Bro-C'hall |C |- |} Ar '''Gewehr 98''' ''(Fuzuilh 98)'' a zo ur [[fuzuilh]] tennata dre zorn ijinet gant an alaman [[Paul Mauser]] er bloavezhioù 1890. Brudet eo an arm evit bezañ bet implijet gant an armeoù alaman a-hed brezelioù hanterenn gentañ an XXvet kantved, hag evit kalite e [[Platinenn (arm-tan)|blatinenn]] a vez implijet c'hoazh e armoù a-vremañ.<ref>{{Fr}} ACHARD Olivier, ''L'univers des fusils'', Solar, 2002, pp. 72-73</ref> == Istor == E [[Bro-C'hall|Frañs]] e voe ijinet ar [[Geriaoueg an armoù-tan#Poultr|poultr hep moged]] gant [[Paul Vieille]] e 1886, ha diouzhtu goude e voe savet ar [[Lebel (fuzuilh)|fuzuilh Lebel]] da dennañ splet eus an ijinadenn nevez. D'ar memes mare, en [[Impalaeriezh alaman]], ar soudarded a oa o paouez bezañ pourvezet gant fuzuilhoù [[Mauser 1871/84]] savet evit bezañ implijet gant [[Poultr-tarzh|poultr du]]. Pennoù bras an arme alaman a zivizas keñveriañ anezhe ouzh ar re Lebel, ha buan e komprenjont e oa gwelloc'h ha modernoc'h an arm gall.<ref name=":0">{{Fr}} GUILLOU Luc, ''Le Gewehr 98 de l'armée impériale allemande (1ère partie)'', e Cibles n°646, miz Ebrel 2024, pp. 76-81</ref> Diwar-neuze e klaskas an alamaned ijinañ o foultr hep moged. E fin 1887 e voe kavet ur rekipe gant ar c'himiour [[Max Duttenoffer]] hag anvet ar meskaj nevez '''''GBP''' (Gewehr Blättchen Pulver'', Poultr e Pailhour evit ar Fuzuilhoù). Buan-kenañ e voe choazet ur fuzuilh nevez azasaet d'ar poultr-mañ evit an arme, ar [[Gewehr 88]], savet gant ar major Armand Mieg eus arsanailh Spandau, ha kopiet diwar ar [[Mannlicher Modell 1886|Mannlicher Mod. 1886]]. Ne voe ket amprouet mat ar fuzuilh siwazh, ha c'hoarvezout a reas meur a zarvoudoù pe gwallzarvoudoù-tennañ ganti er bloavezhioù war-lerc'h.<ref name=":0" /> [[Restr:Gewehr 98 Schnittmodell.jpg|kleiz|thumb|Gwel a-droc'h eus gwikefre ur Gewehr 98.]] E 1897 e kinnigas an embregerezh [[Mauser]] ur fuzuilh nevez da vodadoù an arme alaman. Ur wikefre dre vorailh a oa ganti. Kambret e oa evit kartouchennoù [[7,92 × 57 mm Mauser|8 x 57 mm]] ha pourvezet an arm gant laonennoù-kargañ 5 kartouchenn.<ref>{{Fr}} McNAB Chris, ''Armes à feu Encyclopédie visuelle'', L'Imprévu, 2022, pp. 130-131</ref> Ur c'houch reoliek etre 200 ha 2.000 metr a oa montet warni. Dibabet e voe gant an arme ha roet d'ar soudarded adalek 1898 dindan an anv ofisiel '''Gewehr 98'''. E 1905 e voe kemmet da c'hellet kambriñ ar munisionoù begek ''8 x 57 mm is'' nevez. Arm-skoaz standart an droadeien alaman e voe ar Gewehr 98 e-pad ar [[Brezel-bed kentañ]]. War-dro 9 milion a skouerennoù anezhi a voe produet. Lod a voe ezporzhiet da veur a vro evel [[Turkia]], [[Mec'hiko]] pe [[Brazil|vBrazil]]. E 1935 e kemeras ar [[Karabiner 98k]] plas ar Gewehr 98 evel arm-skoaz standart an arme alaman, met implijet e voe memestra e-pad an [[Eil Brezel-bed]]. == Daveennoù == [[Rummad:Armoù-tan]] [[Rummad:Fuzuilhoù]] [[Rummad:Armoù Alamagn]] [[Rummad:Armoù ar Brezel-bed Kentañ]] [[Rummad:Armoù an Eil Brezel-bed]] <references />{{Porched:Armoù-tan}} iheyjdnc95r4s3c7e7gcujy2b0lsr2k 14 171001 2094457 2024-04-26T08:21:21Z Fanchigo 14086 Pajenn krouet gant : "[[Rummad:Armoù hervez ar mare]]" wikitext text/x-wiki [[Rummad:Armoù hervez ar mare]] hnh749mxchj9snji8frszocxpag3lsr 0 171002 2094467 2024-04-26T09:26:44Z Llydawr 145 Llydawr en deus kaset ar bajenn [[Krasnogorsk, Oblast Moskov]] da [[Krasnogorsk (Oblast Moskov)]] wikitext text/x-wiki #ADKAS [[Krasnogorsk (Oblast Moskov)]] sayh5w70pb6py3gmz3panrnpz8i2y6c