ویکیپیدیا ckbwiki https://ckb.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%95%D8%B3%D8%AA%D9%BE%DB%8E%DA%A9 MediaWiki 1.44.0-wmf.1 first-letter میدیا تایبەت وتووێژ بەکارھێنەر لێدوانی بەکارھێنەر ویکیپیدیا لێدوانی ویکیپیدیا پەڕگە وتووێژی پەڕگە میدیاویکی وتووێژی میدیاویکی داڕێژە وتووێژی داڕێژە یارمەتی وتووێژی یارمەتی پۆل وتووێژی پۆل دەروازە لێدوانی دەروازە ویکیپرۆژە لێدوانی ویکیپرۆژە ڕەشنووس لێدوانی ڕەشنووس TimedText TimedText talk مۆدیوول لێدوانی مۆدیوول 0 34 1374536 1364063 2024-11-02T13:28:29Z 95.159.92.111 وشەی (بەلای) نوسرابوو (بەل ای) گۆڕیم بە (بەلای) 1374536 wikitext text/x-wiki {{نیشانەی وتاری ھەڵبژێردراو}} {{زانیاریدانی نووسەر | ناو = پیرەمێرد{{ھن}}Pîremêrd | وێنە = Piramerd 1867–1950.jpg | قەبارەی وێنە = | لێدوان = | سەردێڕ = پیرەمێرد بە [[جلی کوردی|جلوبەرگی کوردییەوە]] (کە [[گیوی موکریانی]] گرتوویەتی) | ناوی خۆماڵی =حاجی تۆفیق بەگ | زمانی ناو =[[زمانی کوردی|کوردی]] | ناوی کاتی لەدایکبوون =تۆفیق مەحموود ھەمزە | ڕێکەوتی لەدایکبوون = ١٨٦٧ | شوێنی لەدایکبوون = [[سلێمانی]] | ڕێکەوتی مردن = {{ڕێکەوتی مەرگ و تەمەن|١٩٥٠|٦|١٩|١٨٦٧}} | شوێنی مردن = [[سلێمانی]] | شوێنی ناشتن = [[گردی مامەیارە]]، [[سلێمانی]] | پیشە = [[ڕۆژنامەوان|ڕۆژنامەنووس]]، [[شاعیر]]، [[نووسەر]]، [[قائیمقام]] و [[پارێزگار]] | زمان = [[زمانی کوردی|کوردی]]، [[زمانی تورکی|تورکی]] و [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] | نەتەوە = [[کورد]] | ڕەگەز = | ڕەگەزنامە = [[عێراق]]ی | خوێندن = [[کۆلێژی یاسا]] | شوێنی بڕوانامە = [[تورکیا]] | سەردەم = | بواری کارکردن = [[وێژە]]، [[یاسا]]، [[ڕۆژنامەوانی]]، [[ھۆنراوە]] | قوتابخانەی ئەدەبی = | کارە دیارەکان = [[ڕۆژنامەی ڕەسملی کاتب]]، [[ڕۆژنامەی کورد تەعاون و ترقی غەزەتەسی|ڕۆژنامەی کورد تەعاون و ترقی غزەتەسی]]، [[کۆواری ژین|گۆڤاری ژین]] و [[ڕۆژنامەی ژین]] | خەڵاتە دیارەکان = | ساڵانی چالاکی = | ھاوسەر = غەزالە خان | یار = | منداڵەکان = نەژاد{{ھن}}وەداد | خزمەکان = | واژوو = | لێدوانی واژوو = }} '''پیرەمێرد''' یان '''حاجی تۆفیق بەگ''' بە ناوی تەواوی '''تۆفیق کوڕی مەحموود ئاغا کوڕی ھەمزاغای مەسرەفە''' (١٨٦٧ – ١٩ی حوزەیرانی ١٩٥٠)<ref>کتێب: مێژووی ئەدەبی کوردی، بەرگ: بەرگی پێنجەم نووسەر: دکتۆر مارف خەزنەدار، لاپەڕە: ٩٥ چاپ: چاپی یەکەم، ھەولێر، ٢٠٠٥</ref> شاعیر، نووسەر و ڕۆژنامەوانێکی [[کورد]] بوو. لە [[سلێمانی]] لەدایک بووە و لە لاویدا زانستی ئایینی لەوێ خوێندووە. پیرەمێردیش بەو دەستوورە ھەر وەکو [[حاجی قادری کۆیی]] و [[نالی]] و [[مەحوی]] و [[مەولەوی]] و [[زێوەر]]، مزگەوت بە مزگەوت و شار بە شار گەڕاوە و لە ھەر شوێنێک ماوەیەک ماوەتەوە، پاش ئەوەی زۆربەی مزگەوتەکانی [[سلێمانی]] گەڕاوە و ئەوسا ڕووی کردووەتە مزگەوتەکانی شاری [[بانە]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.penusakan.com/nusaran/144-bextyar-seaeed/4554-2012-03-19-23-17-16.html |سەردێڕ=وەشانی ئەرشیڤکراو |ڕێکەوتی سەردان=١٩ی ئابی ٢٠١٥ |ڕەوشی ناونیشان=مردوو |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20151017004322/http://www.penusakan.com/nusaran/144-bextyar-seaeed/4554-2012-03-19-23-17-16.html |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151017004322/http://www.penusakan.com/nusaran/144-bextyar-seaeed/4554-2012-03-19-23-17-16.html |date=١٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥}}</ref> شێخ مستەفای نەقیب و شێخ سەعیدی حەفید لە ١٨٩٨دا دەیبەن بۆ [[ئەستەمبوڵ]]. لەوێ لە کۆلێژی [[یاسا]] دەخوێنێت و لە حکوومەتی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|دەوڵەتی عوسمانیدا]] لە چەند پلەی میری و سیاسیدا دادەمەزرێت. لەدوای شۆڕشی [[شێخ سەعید|شێخ سەعیدی پیران]] لە ١٩٢٥ و تێکچوونی بارودۆخ، دەگەڕێتەوە بۆ [[سلێمانی]] و تا دوا ساتی ژیانی ھەر لەوێ خەریکی کاری وێژەیی و [[ڕۆژنامەوانی]] دەبێت. پیرەمێرد بەرھەمی وێژەیی زۆری ھەیە و زۆر خزمەتی [[ڕۆژنامەوانی|ڕۆژنامەگەری]] کوردی کردووە. لە بواری ڕۆژنامەوانی کوردیدا خزمەتێکی بەرچاوی کردووە، ھەندێک لەو خزمەتانە بریتین لە دامەزراندنی [[ڕۆژنامەی ڕەسملی کاتب]]، [[ڕۆژنامەی کورد تەعاون و ترقی غەزەتەسی|ڕۆژنامەی کورد تەعاون و ترقی غزەتەسی]]، [[ڕۆژنامەی ژین]] و [[کۆواری ژین|گۆڤاری ژین]]. == ژیاننامە == === سەرەتای ژیان === ناوی تۆفیق کوڕی مەحموود ئاغا کوڕی ھەمزاغای مەسرەفە. لە ساڵی ١٨٦٧ لە [[گۆیژە (گەڕەک)|گەڕەکی گۆیژە]]ی شاری [[سلێمانی]] لەدایک بووە. پیرەمێرد لە بارەی ژیانی منداڵیی خۆیەوە لە ژیاننامەکەیدا دەڵێت:<ref>یرەمێرد و پێداچوونەوەیەکی ژیان و بەرھەمەکانی، کۆکردنەوەو لێکۆڵینەوەی: ئومێد ئاشنا، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی ئاراس، بەرگی یەکەم، چاپی یەکەم، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، ھەولێر، ٢٠٠١ لا١٠</ref> {{دەقی تایبەت|کاتێ ھاتمە ئەم کۆنە جیھانەوە، دەوری منداڵی لای ھەموو ڕۆڵەیەک خۆشە، چونکە غەمی گوزەران نازانێت، بەو سەودایی منداڵییەوە خۆشم ڕابوارد}} پیرەمێرد بەم ناز و نیعمەتەوە و بە چاودێری و خۆشەویستییەوە پەروەردە کرا، تا تەمەنی گەیشتە حەوت ساڵان، ئەوسا ئیتر بردیانە حوجرەی مەلا حسێن گۆچە، ھەتا خوێندنی تەواو کرد لەوێ مایەوە، ئینجا سمایلنامە و چەند کتێبێکی تری وردیلەی خوێند. ڕۆژێک تۆفیقی تەمەن ھەشت-نۆ ساڵان لەگەڵ مامۆستاکەیدا لەسەر ھۆزانێکی [[حافز]]ی شیرازی تێک دەچن، چونکە پیرەمێرد خۆی بە خاوەن ماف دەزانێت، نایەوێت لە قسەی خۆی پاشگەز ببێتەوە و داوای لێبوردن لە مامۆستاکەی بکات، ناچار حەسەن ئەفەندی مامی لەو حوجرەیە گواستییەوە و بردی بۆ حوجرەی مەلا سەعیدی زڵزڵەیی،<ref>دیوانی پیرەمێرد، کۆکردنەوەو ساغکردنەوەو بەراوردکردن و ئامادەکردن و پەراوێز بۆ نووسین: فایەق ھۆشیار، مستەفا ساڵح کەریم، ئەحمەد زرنگ مستەفا، محمد نوری تۆفیق، محمد ئەحمد محمد، لا 11.</ref> کە دەیباتە ئەوێ، حەسەن ئەفەندیی دەڵێ: «تۆفیق، ئومێد دەکەم دەم و نەفەسی ئەم زاتە پاکە بتکا بە ھەڵبەستوانێکی وەکوو من.» بەمەدا دەردەکەوێت کە حەسەن ئەفەندی مامیشی ھەر ھۆزانڤان بووە، ھەرچەندە بەداخەوە کە ئێمە ھەتا ئێستا ھیچ ھۆنراوەیەکی ئەومان دەست نەکەوتووە.<ref>دیوانی پیرەمێردی نەمر، محەممەد ڕەسوڵا ھاوار، چاپی یەکەم، چاپخانەی شڤان، سلێمانی ٢٠٠٧ لا ١٧.</ref> لەم حوجرەیەدا سەرەتای بەھرەی شیعر وتنی تێدا دەرکەوت، خووی دایە خوێندنەوەی وێژە و شیعر و سەرگوزشتەی ئەدیبان و ھۆزانوانان، لەسەر دابونەریتی کوردەواری و بەپێی ئەوەی کە لە بنەماڵەیەکی عەشایەردا چاوی ھەڵھێنابوو، ئارەزووی سوارچاکی و تفەنگچێتیی پەیدا کرد. شۆرەتی سوارچاکیی پیرەمێرد بەناوبانگ بوو، وەک مامۆستا سەجادی دەیگێڕێتەوە، لە شاخی ھەڕووتە، کە پیادە بە ئاستەم {{قت|پێیدا}} سەردەکەوێت، ئەم بەتا و لەسەردا ئەسپی ھێناوەتە خوارەوە، بەسەر پردی قەشان و تەپادا بەغار پەڕیوەتەوە. لە دوای ئەوەی کە ئیتر بەرەبەرە لە خوێندنەکەشی پێش کەوت، وا پێویست بوو لەسەر فەقێیەتی دەوام بکات.<ref>دیوانی پیرەمێرد، کۆکردنەوەو ساغکردنەوەو بەراوردکردن و ئامادەکردن و پەراوێز بۆ نووسین: فایەق ھۆشیار، مستەفا ساڵح کەریم، ئەحمەد زرنگ مستەفا، محمد نوری تۆفیق، محمد ئەحمد محمد، لا١٠.</ref> لە سەرەتاوە لە مزگەوتەکەی باپیری کە ئێستاش ماوە (مزگەوتی ھەمزاغا)، کە نزیک ماڵی خۆیان بووە و لە نزیک باخێک بووە پێیان وتووە باخی پوورە بەگی، کە لە گەڕەکی گۆیژەیە و چاپخانەکەی پیرەمێرد لە نزیک ئەو مزگەوتەیە،<ref name="ReferenceA">دیوانی پیرەمێردی نەمر، محەممەد ڕەسوڵا ھاوار، چاپی یەکەم، چاپخانەی شڤان، سلێمانی ٢٠٠٧ لا ١٨.</ref> لای مەلا مەحموود دەرسی عەرەبی دەخوێنێت، لە خوێندنی عەرەبیدا دەچێتە پێشەوە و دەست ئەکا بەخوێندنی (سیوتی)، بە دوای خوێندندا وەک ھەر فەقێیەکی ئەو سەردەمە لە شار و و جێگەی خۆی دوور دەکەوێتەوە، بەپێی ئەو نەریتەی، کە لە کام مزگەوتدا مامۆستای چاک بووبێ فەقێکان ڕوویان تێ کردووە، وەکوو چۆن مامۆستایانی ئێستا ھەر یەکەی لە بوارێکدا شارەزایی پەیدا دەکەن و وانە دەڵێنەوە، مامۆستایانی ئەوساش ھەر مەلایەی لە بوارێکی تایبەتدا شارەزاییی پەیدا دەکرد. پیرەمێردیش ھەروەکو [[حاجی قادری کۆیی]]، [[نالی]]، [[مەحوی]]، [[مەولەوی]] و، [[زێوەر]]، مزگەوتا و مزگەوت و شار بە شار گەڕاوە و لە ھەر شوێنێک ماوەیەک ماوەتەوە،<ref name="ReferenceA"/> دەگاتە مزگەوتەکانی شاری [[بانە]] لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] و ماوەیەک لەوێ ماوەتەوە و پاشان گەڕاوەتەوە بۆ سلێمانی.<ref name="ReferenceE">پیرەمێرد و پێداچوونەوەیەکی ژیان و بەرھەمەکانی، کۆکردنەوەو لێکۆڵینەوەی: ئومێد ئاشنا، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی ئاراس، بەرگی یەکەم، چاپی یەکەم، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، ھەولێر، ٢٠٠١ لا٤٩.</ref> بەڵام، پێش ئەوەی تەواوی بکات، دەستی لە خوێندن ھەڵگرت و ڕوویکردە ژیانی ڕۆژانەی ئەم دنیایە.<ref name="ReferenceB">١دیوانی پیرەمێرد، کۆکردنەوەو ساغکردنەوەو بەراوردکردن و ئامادەکردن و پەراوێز بۆ نووسین: فایەق ھۆشیار، مستەفا ساڵح کەریم، ئەحمەد زرنگ مستەفا، محمد نوری تۆفیق، محمد ئەحمد محمد، لا ١٠.</ref> لەو سەردەمەشدا ھەر کەسێک خوێندنی مەلایەتیی تەواو بکردایە و مەلایەتیی بکردایە، ئەوە دەبوو بە مەلا، بەڵام گەر وازی لێ بھێنایە پێیان دەوت (میرزا)، بەو پێیەی پیرەمێردیش وازی لە خوێندنەکەی ھێنا، بوو بە میرزا. [[پەڕگە:Piremed statue, Slemani.jpg|وێنۆک|پەیکەری پیرەمێرد لە سەرای سلێمانی.]] لە ئەیلوولی ١٨٨٢، واتە لە تەمەنی ١٥ ساڵیدا، دەبێت بە کاتبی نفووسی سلێمانی، زۆری پێناچێت دەکرێت بە کاتبی (زەبت) لە دادگای سلێمانی، لە حوزەیرانی ساڵی ١٨٨٣دا بووە بە فەرمانبەری زەویوزار و موڵکی میری لە [[ھەڵەبجە]]، نزیکەی سێ ساڵان لەوێ مایەوە. بەپێی نووسینەکانی پیرەمێرد بێت کە لە (ژیان) و (ژین) دا بڵاوی کردوونەتەوە، وا دەردەکەوێت کە ئەو سەردەمە عەشقی ھۆنراوە لە دەروونیدا بووە؛ خولیای ھۆنراوە کۆکردنەوە کەوتووەتە سەری. تا ئەو دەمە ھەر خەریکی لەبەرکردنی ھۆنراوەی نالی بووە، بەڵام کە چووەتە ئەو ناوچەیە، شەیدای [[مەولەوی]] و [[مستەفا بێسارانی|بێسارانی]]ش بووە، بە ھەموو دەشتی [[شارەزوور]]دا گەڕاوە، کەشکۆڵی ڕەنگینی بۆ خۆی پێکەوە ناوە و ھەرچی ھۆنراوەیەکی دەست کەوتبێت یان بینیبێت یان بیستبێ، لە کەشکۆڵەکەیدا نووسیویەتییەوە، پاشان بوو بە سەرنووسەر (باشکاتب) لە دادگای [[چوارتا]]، لە تشرینی یەکەمی ١٨٩٥ گوازرایەوە بۆ [[کەربەلا]] بە وەزیفەی مودەعی یاریدەدەریی گشتی، بەڵام بڕیاری دا کە نەچێت بۆ ئەو وەزیفەیە و بەیەکجاری دەست لە فەرمانبەریی دەوڵەت ھەڵگرێت.<ref name="ReferenceB"/> شێخ مستەفای نەقیب دڵخۆشیی دایەوە و کردی بە نووسەری تایبەتی خۆی بۆ ڕاپەڕاندنی ئیشوکارەکانی، بەم جۆرەش ژیانێکی باش و لەباری بۆ خوڵقاندووە.<ref name="ReferenceE"/> === لە تورکیا === لەبەر ئەوەی تۆفیق لاوێکی زرنگ و زیرەک و بەڕەوشت بوو و خوێندەوارییەکەشی بەپێی ئەو سەردەمە باش بوو، لە تەک بنەماڵەی شێخانی سلێمانیدا پەیوەندییەکی پتەوی پەیدا کرد، تا وای لێھات متمانەی زۆر شتیان پێکرد، خۆشیاندەویست، جێی بڕوایان بوو، بۆیە کاتێک لە ساڵی ١٨٩٨ [[شێخ سەعیدی حەفید]] (باوکی [[شێخ مەحموودی حەفید|شێخ مەحموودی نەمر]]) لەسەر بانگێشتی سوڵتان عەبدولحەمید بانگکرا بۆ [[ئەستەمبوڵ]]، شێخ سەعید و شێخ مستەفای نەقیب ڕوویان لە تۆفیقی مەحموود ئاغا نا کە لەگەڵیان بچێت بۆ [[تورکیا]]، ئەمیش بەپێی ئەو نزیکی و پەیوەندییەی لەگەڵیاندا ھەیبوو، دەستی نەنا بەڕووی داواکەیانەوە، بەمجۆرە شێخ سەعید جگە لە [[شێخ مستەفای نەقیب]]، چەند کەسێکی ھەڵبژارد لەگەڵیاندابن، یەکێکیان تۆفیقی مەحموود ئاغای ھەمزاغای مەسرەف بوو. ئەو دەمە تۆفیق خاوەن ژن و ماڵ بوو، بەڵام دیسان ماوەی ئەوەی نەدا کە ژن و منداڵەکەی ببنە کۆسپ لە ڕێگەی ئەم سەفەرەدا، ئەو دەمە تۆفیق غەزالە خانی کچی عەبدوڵڵا فەندیی عەزیز ئاغای بابەکر ئاغای مەلا وەیسی ھاوسەری بوو، دوو کچیشی لێی بوو بوو بە ناوەکانی ڕەحمە و ئامینە، ئەو دەمە تۆفیق ماڵاوایی لە دۆست و ھاوڕێیانی و لە (غەزالە) خانی خێزانی کرد، کە دەستی بە سەر و قژی کچە بچکۆلەکانیدا دەھێنا، ھەرگیز بیری نەدەکردەوە، کە ئەم سەفەرەی ئەوەندە درێژخایەن دەبێت، مستەفا سائیب لە دەستنووسێکیدا دەڵێ: {{دەقی تایبەت|تاریخی ڕۆشتنی خاڵم ھەرگیز لەبیر ناچێت، چونکە لە کاتی سەفەریا لەسەر دیواری ماڵەوە نووسرابوو، ئیتر لە منداڵییەوە ھەر لەبیرم مابوو}}.<ref name="ReferenceC">پیرەمێردو پێداچوونەوەیەکی ژیان و بەرھەمەکانی، کۆکردنەوەو لێکۆڵینەوەی: ئومێد ئاشنا، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی ئاراس، بەرگی یەکەم، چاپی یەکەم، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، ھەولێر، ٢٠٠١ لا٤٩</ref> تۆفیق لە خزمەت شێخ سەعید و شێخ مستەفای نەقیب و [[شێخ مەحموودی حەفید|شێخ مەحموود]] و دەستە و دایەرەیانا گەیشتە ئەستەمبوڵ، لەوێش بوونە میوانی بارەگای سوڵتان.<ref>پیرەمێردو پێداچوونەوەیەکی ژیان و بەرھەمەکانی، کۆکردنەوەو لێکۆڵینەوەی: ئومێد ئاشنا، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی ئاراس، بەرگی یەکەم، چاپی یەکەم، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، ھەولێر، ٢٠٠١ لا١٢</ref> لە پاش ساڵێک لەگەڵ شێخ سەعید و شێخ مستەفا و گەلێ ڕۆشنبیر و پیاوانی بەناوبانگی سەفەرەکەیاندا دەچن بۆ (حەج)، تۆفیق دەبێت بە حاجی تۆفیق، کاتێک لە حەج دەبن [[وەفایی]] شاعیر و سەید ئەحمەدی خانەقای [[کەرکووک]]، دەبنە ھاوڕێی حاجی تۆفیق.<ref name="ReferenceC"/> پیرەمێرد لەمبارەیەوە دەڵێت: {{دەقی تایبەت|وەفایی کە لە پێشدا موفتی شیعرە جوانەکانی بووم، واڕێکەوت لە ماڵی خوایشا ھاوناڵە و ئەفغانی بووم، لە پاش حەج لە ڕێگەی حیجازدا مردو سەید ئەحمەدی خانەقا لەسەری بەند بوو، تا ناشتنی ڕەفیقی گریانی بووم}}. لە پاش ئەوە سەید ئەحمەد ڕووەو [[عێراق]] دێت و حاجی تۆفیقیش دەچێتەوە بۆ تورکیا.<ref name="ReferenceC"/> بەمشێوەیە تۆفیقی مەحموود ئاغا، لە تەمەنی ٣٢ ساڵیداو لە ھەڕەتی لاویدا، بوو بەحاجی تۆفیق. بەھۆی زیرەکی و ھۆشیاریی خۆیەوە، حاجی تۆفیق زوو دەچووە دڵەوە، ئەمەیان لەلایەک، لەلایەکی تریشەوە لە نووسین و داڕشتنی فارسیدا دەستێکی باڵای ھەبوو، لەبەر ئەوە عزەت پاشای نووسەری دەرباری شەھریاری لە ئەستەمبوڵ، بۆ وەڵامدانەوەی ئەو نامەیەی کە ناسرەدینی شای ئێران بۆ سوڵتان عەبدولحەمیدی ناردبوو، داوا لە حاجی تۆفیق دەکات بە فارسی وەڵامی سوڵتان بۆ شای ئێران بنووسێتەوە، وەڵامەکە ھێندە جوان دەبێت سەرنجی کاربەدەستانی دەرباری سوڵتان ڕادەکێشێت، بۆ پاداشتی ئەمە، لە ١٤ی ئەیلوولی ١٨٩٩ ئیرادەی سوڵتانی بۆ دەردەچێ. دەبێتە ئەندام لە ئەنجومەنی باڵادا لە ئەستەمبوڵ، ھەروەھا پلەی بەگێتیشی دەدرێتێ، ئەمجا ئیتر بەناوی حاجی تۆفیق بەگی مەحموود ئاغای ھەمزاغای مەسرەفەوە، لە دیوانی سوڵتانی و لە ڕەسمیاتدا ناودەبرا.<ref>دیوانی پیرەمێرد، کۆکردنەوەو ساغکردنەوەو بەراوردکردن و ئامادەکردن و پەراوێز بۆ نووسین: فایەق ھۆشیار، مستەفا ساڵح کەریم، ئەحمەد زرنگ مستەفا، محمد نوریی تۆفیق، محمد ئەحمد محمد، لا١٥</ref> ھەر لەو ماوەیەدا بەھۆی عزەت پاشاوە لە ئەستەمبوڵ، لە کۆلێجی یاسا وەردەگیرێت و بڕوانامەی حقوق وەردەگرێت.<ref>پیرەمێرد و پێداچوونەوەیەکی ژیان و بەرھەمەکانی، کۆکردنەوەو لێکۆڵینەوەی: ئومێد ئاشنا، دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی ئاراس، بەرگی یەکەم، چاپی یەکەم، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، ھەولێر، ٢٠٠١ لا ٥٠</ref> === گەنجێتی === شێخ مستەفای نەقیب کردوویەتی بە جێگری خۆی بۆ ڕاپەڕاندنی کارەکانی و ژیانێکی باش و لە باری بۆ گونجاند. لەسەر بانگھێشتی [[عەبدولحەمیدی دووەم|سوڵتان عەبدولحەمید]]، شێخ مستەفای نەقیب و شێخ سەعیدی حەفید، کاروانێک ڕێکدەخەن؛ لە ١٨٩٨ دەچن بۆ تورکیا، پیرەمێرد ھاوسەفەریان دەبێت. لە ١٨٩٩ شێخ سەعید و پیرەمێرد پێکەوە چوون بۆ [[حەج]] و لە گەڕانەوەیاندا بۆ ئەستەمبوڵ، [[سەید ئەحمەدی خانەقا]] و [[وەفایی]]ی شاعیریشیان لەگەڵ دەبێ، [[وەفایی]] لە ڕێگا کۆچی دواییی کردووە. لە ١٨٩٩ بە فەرمانی شاھانە دەبێت بە ئەندامی ئەنجومەنی بەرزی ئەستەمبوڵ. بەھۆی [[عیزەت پاشا]]وە لە ئەستەمبوڵ لە کۆلێژی یاسا دەخوێنێت، بڕوانامەی یاساناس وەردەگرێت. لە نێوان ساڵانی ١٩٠٥ تا ١٩٠٨ لە ئەستەمبوڵ بە کاری پارێزەری و گۆڤار و ڕۆژنامەوانییەوە خەریک بووە. لە ١٩٠٧دا بووە بە ئەندامی [[کۆمەڵەی کورد]] کە بە نھێنی پێکھاتبوو بە سەرۆکایەتیی [[شێخ عەبدولقادر شەمزینی|شێخ عەبدولقادری شەمزینی]]. حاجی تۆفیق کە زۆربەی تەمەنی گەنجێتی و ھەرزەکاری لە تورکیادا ڕابواردبوو و لەوێ ژنێکی ھێنابوو دوو کوڕی (بە ناوەکانی نەژاد و وەداد) لێ ھەبوو. لەو کاتەدا بنەماڵەکەی لە سلێمانییەوە دەست دەکەن بە نامەنووسین بۆی بەتایبەتی [[مستەفا سائیب]]ی خوشکەزای گەلێ نامەی بۆناردوە و داوای گەڕانەوەیان لێکردوە بگەڕێتەوە بۆ کوردستان. بەھۆی شۆڕشی کورد لە تورکیا و تێکچوونی بار و بەھۆی ئەوەی کە پیرەمێرد خۆشی ئەندامی کۆمەڵەی کورد بوو لە ساڵی ١٩٢٣ پیرەمێرد، ژن و منداڵەکانی لە ئەستەمبوڵ بەجێ دەھێڵێت و لەڕێگەی [[سووریا]]وە بە شاری [[حەلەب]]دا دێتەوە بۆ [[بەغدا]] و لەوێوە دەگەڕێتەوە بۆ کوردستان. لەو کاتەدا [[ڕۆژنامەی ژیانەوە]] لە سلێمانی دەردەچوو. ھەواڵی گەیشتنەوەی پیرەمێرد بە ھەواڵێک بڵاودەکاتەوە: «جەنابی تۆفیق بەگی مەحموود ئاغا کە بیست و سێ ساڵە لەوەتەن دوورکەوتووەتەوە، شەوی ٣٠ی کانوونی دووەمی ١٩٢٥ تەشریفی ھاتەوە مەملەکەتەکەمان، بەقدومی ئەم زاتە زۆر مەسروور و خۆشحاڵە، بەناوی ھەموو خۆوڵاتییەکەوە بەخێرھاتنی دەکەین».<ref>ڕۆژنامەی ژیانەوە - ژمارە ١٤، ٢ی شوباتی ١٩٢٥</ref> === گەڕانەوەی بۆ باشووری کوردستان === پیرەمێرد کە زۆربەی تەمەنی گەنجێتی و ھەرزەکاری لە تورکیادا بەسەر بردبوو و لەوێ ژنێکی ھێنابوو دوو کوڕی بە ناوەکانی (نەژاد و وەداد)ی ھەبوو. لەو کاتەدا بنەماڵەکەی لە سلێمانییەوە دەست دەکەن بە نامەنووسین بۆی بەتایبەتی مستەفا سائیبی خوشکەزای گەلێ نامەی بۆ ناردووە و داوای گەڕانەوەیان لێ کردووە کە بگەڕێتەوە بۆ [[کوردستان]]. بەھۆی شۆڕشی کورد لە تورکیا و تێکچوونی بار و بەھۆی ئەوەی کە پیرەمێرد خۆشی ئەندامی کۆمەڵەی کورد بوو لە ساڵی ١٩٢٣. پیرەمێرد ژن و منداڵەکانی لە ئەستەمبوڵ بەجێ دەھێڵێت و لە ڕێگەی [[سووریا]]وە بە شاری [[حەلەب]]دا دێتەوە بۆ [[بەغدا]] و لەوێوە دەگەڕێتەوە بۆ کوردستان. لەو کاتەدا [[ڕۆژنامەی ژیانەوە]] لە سلێمانی دەردەچوو. ھەواڵی گەیشتنەوەی پیرەمێرد بە ھەواڵێک بڵاودەکاتەوە: {{دەقی تایبەت|جەنابی تۆفیق بەگی مەحموود ئاغا کە بیست و سێ ساڵە لە وەتەن دوورکەوتووەتەوە، شەوی ٣٠ی کانوونی دووەمی ١٩٢٥ تەشریفی ھاتەوە مەملەکەتەکەمان، بە قدومی ئەم زاتە زۆر مەسروور و خۆشحاڵین، بەناوی ھەموو ھاووڵاتییەکەوە بەخێرھاتنی دەکەین.}} و پاش گەڕاندەوەی لە تورکیا، چەند ساڵێک لە شاری سلێمانیدا دەمێنێتەوە تا لە ساڵی ١٩٢٦دا لە مانگی کانوونی یەکەمدا، شارەوانی سلێمانی [[ڕۆژنامەی ژیان]] دەردەھێنێت بە سەرۆکایەتیی حسێن کازم و پیرەمێردیش دەکرێت بە سەرپەرشتکاری ڕۆژنامەکە. ھەروەھا کاتێک لە ساڵی ١٩٢٤دا دەگەڕێتەوە بۆ سلێمانی پاش ٢٥ ساڵ ژیان لە تورکیا وای چاوەڕوان دەکرد ئەو وڵاتەی لە ١٨٩٨ جێی ھێشتووە گۆڕابێت و لە بارودۆخێکی جیاواز و پێشکەوتوودا خۆی بنوێنێت، بەڵام بەداخەوە گۆڕان و بەرەو پێشچوونێکی ئەوتۆی تیادا بەدی نەکرد، لەگەڵ ئەمەشدا کە ئەو لە پلەوپایەی موتەسەڕیفی شاری ئەماسییەی تورکیاوە ھاتبۆوە، بەھیچ جۆرێک بەلای پایەبەرزی و کورسی وەزارەت و نوێنەرایەتی گەل و پلەی فەرمانبەری و میریدا نەچوو، کاری ڕۆژنامەوانی بە پێشتر و پێویستتر زانی، ئەم بڕوایەشی لە خۆیەوە نەھێنابوو، بەڵکو ئەنجامی تاقیکردنەوەیەکی سەختی درێژخایەن بوو لە ئەستەمبوڵ، لەو دەمەدا ئەستەمبوڵ قیبلەی ڕۆشنبیران و سەرچاوەی زانست و وێژە بوو، لەو شارە گەورەیەدا دوو جیھان بەیەک دەگەیشتن، جیھانی کۆن و دواکەوتووی ڕۆژھەڵات، و جیھانی نوێ و ڕاپەڕیوی ئەورووپا پیرەمێرد دەیویست ئەو بەرگی پێشکەوتن و گیانی ڕاپەڕینە شارستانییە بکاتە بەری وڵاتە دواکەوتووەکەی، لەبەر ئەوە خوێندەواری و فێربوونی خوێندنی بە مەرجی بنەڕەتی ئەو پێشکەوتنە دادەنا، زۆرجار دەینووسی کە میللەت تا خوێندەوار نەبێت ھەنگاوێک نانێت. ھەر لەبەر ئەمەش بوو کە لە قوتابخانەی زانستیدا دەوری ڕابەر و دامەزرێنەری بینی. لەلایەکی تریشەوە دەوری پێشڕەوی بینی لە کردنەوەی قوتابخانەی کچاندا لە سلێمانی و ھاندانی کۆمەڵانی خەڵک بۆ ناردنی کچەکانیان بۆ قوتابخانە. لە بەرامبەر ئەم کارەیدا تووشی گەلێ ھێرش و توانج بوو بەڵام دیسان کۆڵی نەئەدا، و گەرمتر و جوانتر شیعری بۆ کچان و قوتابخانەی کچان دەگوت؛ و لە ١٩٣٢، حسێن کازم کۆچی دوایی دەکات و پیرەمێرد دەکرێت بە بەڕێوبەری ئەو ڕۆژنامەیە، لە ساڵی ١٩٣٤دا چاپخانەکەی شارەوانی بە کرێ دەگرێت و مافی [[ڕۆژنامەی ژیان]] دەگۆڕێتە سەرخۆی. لە ساڵی ١٩٣٧دا لەگەڵ کاربەدەستانی شاری سلێمانیدا تێکدەچێت و چاپخانەکەی شارەوانی لێ دەسەندرێتەوە، بەڵام پیرەمێرد ھەر کۆڵنادات دەچێت خانووەکەی دەخاتە ڕەھنی بەڕێوبەرایەتیی «ھەتیوان»ەوە، مافی ڕۆژنامەیەکی نوێ بۆ خۆی وەردەگرێت و بەناوی [[ڕۆژنامەی ژین]]ەوە دەری دەھێنێت و چاپخانەی ژین دادەمەزرێنێت. === مردن === پیرەمێرد تا دواھەناسەی ژیانی بە ڕۆژنامە و نووسینەوە خەریک بووە، تا لە ١٩ی حوزەیرانی ١٩٥٠، بەرامبەر بە ٤ی ڕەمەزانی ١٣٦٩ی کۆچی، لە شاری سلێمانی لە تەمەنی ٨٣ ساڵیدا بەھۆی [[نەخۆشیی شەکرە]] و [[نەخۆشیی گورچیلە]]وە کۆچی دواییی کرد. لەسەر خواستی خۆی لە گردی مامەیارە، ئەوەی جاران مەڵبەندی ئاھەنگگێڕانی جەژنی نەورۆزی بوو، بەرامبەر بە ئەرخەوانەکانی [[گردی سەیوان]] بووە، لەوێدا نێژراوە. [[قانع]] شاعیری کورد کە پێشتر لەگەڵ پیرەمێرددا پەیوەندیی ھەبووە، ھۆنراوەیەکی درێژی بە بۆنەی مردنی پیرەمێردەوە نووسیوە، کە لە دوای ناوبردنی ژمارەیەکی زۆر لە شاعیرانی کورد دێتە سەر باسی پیرەمێرد و شیوەنی مردنی ئەو.<ref>دیوانی قانع، کۆکردنەوەی بورھان قانع، نەشری پانیز، 1386ی ھەتاوی</ref> == شیعر و پەخشان == پیرەمێرد لە بواری شیعردا دەستێکی باڵای ھەبووە و یەکێکە لەو شاعیرە دەگمەنانەی کورد کە سنووری لە نێوان شیعری کلاسیکی لاسایی دانەناوە، واتە لە نێوان کێش و قافیەی عەرووزی و سیلابی میللی، ئەمانەی تێکەڵ بە یەکتری کردووە. ئەمڕۆ شیعرێکی تازە بابەتی میللی داناوە و سبەینێ لە شیعرێکی دیکەیدا پێڕەوی بەحری عەرووزی و یەکێتی قافیەی کردووە.<ref>کتێب: مێژووی ئەدەبی کوردی، بەرگ: بەرگی پێنجەم نووسەر: دکتۆر مارف خەزنەدار، لاپەڕە: ١٠٤ چاپ: چاپی یەکەم، ھەولێر، ٢٠٠٥</ref> === کێش و قافیە === شیعری عەرووزی [[دیوانی پیرەمێرد]] لە چل پارچە شیعر پێکھاتوون. ئەمە ژمارەیەکی کەم نییە لە ھەموو بەرھەمە شیعرییە ڕەسەنەکانی. بە زۆری شاعیر بەحری موزاریع و ھەزەج و ڕەمەلی بەکارھێناوە. تاکە تاکە بەحرەکانی موتەقاریب و ڕەجەز و موجتەس و خەفیفیش لە شیعریدا بەرچاو دەکەون. پیرەمێرد لە بەکارھێنانی بەحرەکانی عەرووزدا دەوڵەمەندە. لە بابەت قافیەشەوە دیسانەوە داھێنانی زۆرە، بەوەی دەبوو یەکێتی قافیە لە شیعرە عەرووزییەکانیدا گەلێ زۆر بن، کەچی ئەو بە پێچەوانەوە زۆربەی شیعرە عەرووزییەکانی لە ڕووی قافیەوە جووت قافیەن (مەسنەوی) (اا ب ب ج ج…) کەچی بە ڕاستی جووت قافیە بۆ شیعری میللی کێشی خۆماڵی بەکاردێ، بەڵام پیرەمێرد ئەم ڕچەی شکاندووە. دیارە ئەو بە تەنیا داھێنەری ئەم نوێگەرییە نییە، بەڵام ئەوە ھەیە شاعیرانی کلاسیکی دیکەی کورد زۆر کەمتر قافیەی مەسنەوییان بۆ شیعری بەحری عەرووزی بەکارھێناوە. ھەرچی بەشەکەی دیکەی بەرھەمی پیرەمێرد کێشی خۆماڵی، بەشی زۆری شیعری لەم بابەتەن. شاعیر ھەموو کێشە خۆماڵییە میللییەکانی کە لە دیالێکتی [[گۆران]]ی بەکاردێن لە شیعریدا بەکاری ھێناون. بەزۆری کێشە سووکەکانی بەکارھێناوە وەکو حەوت و ھەشت و دە بڕگەیی. زۆرترین لەم بابەتانە دە بڕگەیییە، وەستانیان لە ناوەڕاست دایە (٥+٥). لە ڕووی قافیەشەوە دیارە ھەموو ئەو شیعرانە جووت قافیە (مەسنەوی) ن.<ref>کتێب: مێژووی ئەدەبی کوردی، بەرگ: بەرگی پێنجەم نووسەر: دکتۆر مارف خەزنەدار، لاپەڕە: ١٠٤–١٠٥ چاپ: چاپی یەکەم، ھەولێر، ٢٠٠٥</ref> === زمان === لە بابەتی زمانی نووسینەکانی پیرەمێردەوە ([[شیعر]] و [[پەخشان]]) دەڵێی بۆ ماوەی زیاتر لە چارەکە سەدەیەک لە ناو کۆمەڵی [[زمانی تورکی|تورکی]] [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|عوسمانی]] نەژیاوە. ھیچ جۆرە تارمایییەکی [[زمانی تورکی]] لە بەرھەمیدا بەدی ناکرێ. ئەمە کارێکی یەکجار باشە بۆ خاوێنی زمانی نووسین، بەڵام ئەگەر کاریگەرێتی بەجێی [[زمانی تورکی]] [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|عوسمانی]] لە شیعری پیرەمێرددا بەرچاو بکەوتایە ڕەنگ ھەبوو ھەست بە دیمەنی تازەگەرییەک لەو شیعرانەدا بکرایە.<ref name="ReferenceD">کتێب: مێژووی ئەدەبی کوردی، بەرگ: بەرگی پێنجەم نووسەر: دکتۆر مارف خەزنەدار، لاپەڕە: ١٠٥ چاپ: چاپی یەکەم، ھەولێر، ٢٠٠٥</ref> ھەرچۆنێ بێ [[زمانی ئەدەبی]]ی پیرەمێرد کوردییەکی پاکی ڕەسەنی میللییانەی ناو خەڵکی کوردەوارییە. ئەگەر ھەندێ جار ھەست بە قورسی وشەیەک بکرێ بە تایبەتی (ناو) بە حسابی دەستووری زمان لەبەر ئەوەیە خوێنەر ئاگاداری وشەکە نییە، [[زمانی کوردی]] بە تایبەتی لە دەشتودەر و گوند و دێھاتی دوور لە شار زۆر فراوانە.<ref name="ReferenceD"/> == ژیانی ھونەری و کارکردن == === کارکردن لە حکوومەتدا === پیرەمێرد چەندینجار چەندین پلە و پایەی لە ناو حکوومەتدا وەرگرتووە، ھەندێک لەو پۆستانە بریتین لە: # لە ئەیلوولی ١٩٠٩ دا بووە قائیمقامی چۆڵەمێرگ. # لە نیسانی ١٩١٢ دا بووە قائیمقامی قەرەمورسل. # لە شوباتی ١٩١٥ دا بووە بە قائیمقامی بالاوا. # لە ئەیلوولی ١٩١٦ دا بووە بە قائیمقامی بیت الشباب. # لە مارتی ١٩١٧ دا بووە بە قائیمقامی گموش کوی. لە ھەمان ساڵدا بە ھەمان پلە چووەتە [[ئیتەپازاری]]، ھەگەلی ئوتە کە دوورگەیەکی خۆش و ناوداری تورکیایە. # لە نیسانی ١٩١٨ دا بووە بە پارێزگاری (موتەسەڕیف) شاری [[ئاماسیا]] لە تورکیا، تاکوو ساڵی ١٩٢٣ لەوێ بووە. === ڕۆژنامەوانی === پیرەمێرد لە ساڵەکانی یەکەمی گەیشتنی بە تورکیا و ھەر لەو کاتەوە کە ئەندامی مەجلیسی عالی ئەستەمبوڵ و خوێندکاری کۆلیژی یاسا بووە، دەستی کردووە بە نووسین و وەرگێڕانی شیعر و وتار و زیندووکردنەوەی وێژەی کوردی و ناساندنی بەو جیھانە نوێیە. لە چەندین گۆڤار و ڕۆژنامەدا یا خاوەن و سەرنووسەر بووە یاخود لە دەستەی نووسەراندا بووە و نووسەرێکی چالاک بووە. کاتێک لە ساڵی ١٩٢٤دا دەگەڕێتەوە بۆ سلێمانی پاش ٢٥ ساڵ ژیان لە تورکیا،<ref>بڕوانە شیعری "ئەوا ڕووم کردە تۆ ئەی دایکی موشفق"</ref> وای چاوەڕواندەکرد ئەو وڵاتەی لە ١٨٩٨ جێی ھێشتووە گۆڕابێت و لە بارودۆخێکی جیاواز و پێشکەوتوودا خۆی بنوێنێت، بەڵام بەداخەوە گۆڕان و بەرەو پێشچوونێکی ئەوتۆی تیادا بەدی نەکرد، لەگەڵ ئەمەشدا کە ئەو لە پلە و پایەی موتەسەڕیفی شاری ئەماسییەی تورکیاوە ھاتبۆوە، بە ھیچ جۆرێک بە لای پایەبەرزی و کورسی وەزارەت و نوێنەرایەتی گەل و پلەی فەرمانبەری میریدا نەچوو، ڕۆژنامەی بە پێشتر و پێویستتر زانی، ئەم بڕوایەشی لە خۆیەوە نەھێنابوو، بەڵکو ئەنجامی تاقیکردنەوەیەکی سەختی درێژخایەن بوو لە ئەستەمبوڵ، لەو دەمەدا ئەستەمبوڵ قیبلەی ڕۆشنبیران و سەرچاوەی زانست و ئەدەب بوو، لەو شارە گەورەیەدا دوو جیھان بە یەک دەگەیشتن، جیھانی کۆن و دواکەوتووی ڕۆژھەڵات، و جیھانی نوێ و ڕاپەڕیوی [[ئەورووپا]].<ref>پیرەمێرد و پێداچوونەوەیەکی نوێی ژیان و بەرھەمەکانی - ئومێد ئاشنا: ل٦٥ ول٦٦</ref> پیرەمێرد دەیویست ئەو بەرگی پێشکەوتن و گیانی ڕاپەڕینە شارستانییە بکاتە بەری وڵاتە دواکەوتووەکەی، لەبەر ئەوە خوێندەواری و فێربوونی خوێندنی بە مەرجی بنەڕەتی ئەو پێشکەوتنە دادەنا، زۆرجار دەینووسی کە (میللەت تا خوێندەوار نەبێت ھەنگاوێک نانێت). ھەر لەبەر ئەمەش بوو کە لە قوتابخانەی زانستیدا دەوری ڕابەر و دامەزرێنەری بینی. لەلایەکی تریشەوە دەوری پێشڕەوی بینی لە کردنەوەی قوتابخانەی کچاندا لە [[سلێمانی]] و ھاندانی کۆمەڵانی خەڵک بۆ ناردنی کچەکانیان بۆ قوتابخانە. لە بەرامبەر ئەم کارەیدا تووشی گەلێ ھێرش و توانج بوو بەڵام دیسان کۆڵی نەئەدا و گەرمتر و جوانتر شیعری بۆ کچان و قوتابخانەی کچان دەگوت. پاش گەڕاندەوەی لە تورکیا، چەند ساڵێک لە شاری سلێمانیدا دەمێنێتەوە بەبێ ئەوەی توخنی کاری میری بکەوێت، لە ساڵی ١٩٢٦دا لە مانگی کانوونی یەکەمدا شارەوانی سلێمانی [[ڕۆژنامەی ژیان]] دەردەھێنێت بە سەرۆکایەتی [[حسێن کازم]] و پیرەمێردیش دەکرێت بە سەرپەرشتکاری ڕۆژنامەکە. لە ساڵی ١٩٣٢ دا حسێن کازم کۆچی دوایی دەکات و پیرەمێرد دەکرێت بە بەڕێوبەری ئەو ڕۆژنامەیە، لە ساڵی ١٩٣٤دا چاپخانەکەی شارەوانی بەکرێ دەگرێت و مافی ڕۆژنامەی ژیان دەگۆڕێتە سەرخۆی. لە ساڵی ١٩٣٧ دا لەگەڵ کاربەدەستانی شاری سلێمانیدا تێکدەچێت و چاپخانەکەی شارەوانی لێدەسەندرێتەوە، بەڵام پیرەمێرد ھەر کۆڵنادات دەچێت خانووەکەی دەخاتە ڕەھنی بەڕیوبەرایەتی «[[ھەتیوان]]»ەوە، مافی ڕۆژنامەیەکی نوێ بۆ خۆی وەردەگرێت و بە ناوی [[ڕۆژنامەی ژین]]ەوە دەری دەھێنێت و [[چاپخانەی ژین]]ی دادەمەزرێنێت. === لەو ڕۆژنامە و بڵاوکراوانەی کە پیرەمێرد بەشداری تیا کردوون === {| class="wikitable" border=0 cellpadding=1 cellspacing=1 style="border:1px solid black; background-color:#F4F9FF; text-align:right" |+ |- ! style="background-color:#99CCFF"|ناوی ڕۆژنامە !! style="background-color:#99CCFF"|زانیاری دەربارەی ڕۆژنامە !! style="background-color:#99CCFF"|ئەرکی پیرەمێرد |- | [[ڕۆژنامەی ڕەسملی کاتب]] || لە ئەستەنبوڵ دەردەچوو || خاوەنی ئیمتیاز پیرەمێرد بوو. |- | [[ڕۆژنامەی کورد تەعاون و ترقی غەزەتەسی|ڕۆژنامەی کورد تەعاون و ترقی غزەتەسی]] || بە دوو زمانی کوردی و تورکی لە [[ئەستەمبوڵ|ئەستەنبوڵ]] دەردەچوو، لە ٩ی تشرینی دووەمی ١٩٠٨ تاکوو حوزەیرانی ١٩٠٩ بەردەوام بووە و سەرنووسەرەکەی [[ئەحمەد جەمیل پاشا]] بووە. لەو دەمەدا دەنگی [[کۆمەڵەی کورد]] بووە کە [[شێخ عەبدولقادر شەمزینی|شێخ عەبدولقادری شەمزینی]] سەرۆکی بووە. || پیرەمێرد خاوەنی ئیمتیاز بووە |- | ڕۆژنامەی مسەوڕ موحیت (مصور محیط) || پیرەمێرد لەگەڵ [[فایق سەبری بەگ]] دەری دەکرد. || خاوەن |- | [[کۆواری ژین|گۆڤاری ژین]] || لە [[ئەستەمبوڵ]] لە ساڵانی ١٩١٨ و ١٩١٩ بە دوو زمانی [[زمانی کوردی|کوردی]] و [[زمانی تورکی|تورکی]] دەرچووە. || پیرەمێرد لە زۆربەی ژمارەکانیدا شیعر و نووسین و وەرگێڕانی ھەیە. |- |[[ڕۆژنامەی شەمس]] || لە [[تاران]] دەردەچوو و ئەم ڕۆژنامەیە [[سەید حسێنی ئێرانی]] خاوەنی بوو. || ئەو کاتەی لە [[تورکیا]] بوو زۆر جار شیعر و نووسینی دەنارد بۆ تاران بۆ بڵاوکردنەوە.<ref name=Zhin>ڕۆژنامەی ژین - ژمارە ٨٥٥ ساڵی ١٩٤٧</ref> |- |[[ڕۆژنامەی ژین]] || کە خۆی لە [[سلێمانی]] چاپی دەکرد. وەک درێژکراوەیەکی [[ڕۆژنامەی ژیان]]. [[ڕۆژنامەی ژین]] ٥٥٣ ژمارەی لێ چاپکرا. یەکەم ژمارەکەی لە ١٩٣٩دا دەرکرد و تا کۆچی دوایی کرد لە ١٩٥٠ دا بەردەوامبوو و بە ژمارە ١٠١٥ی گەیاند. دوای خۆیشی [[جەمیل سائیب]] و [[نووری ئەمین بەگ]] و [[گۆران]] و [[ئەحمەد زرنگ]] بەردەوام بوون تا ساڵی ١٩٦٣ گەیاندیانە ژمارەی کۆتایی (١٧١٤). ئەمڕۆکە [[بنکەی ژین]] لە [[سلێمانی]] لە ھەوڵی دەرکردنی گۆڤارێکدان بەناوی گۆڤاری ژین<ref>[https://zheen.org/govaryzheen/ گۆڤاری ژین - بنکەی ژین بۆ بوژاندنەوەی کەلەپووری بەڵگەنامەیی و ڕۆژنامەوانیی کوردی]</ref> || خاوەن ئیمتیاز |} بەدەر لەوانەی سەرەوە، پیرەمێرد لە گەلێک بڵاوکراوەی تردا دەستڕەنگینی خۆی لە نووسیندا نیشانداوە و چالاک بووە لەوانە: # گۆڤاری فەرھەنگ و ڕۆژنامەی «شفق سرخ» کە لە تاران دەردەچوون، پیرەمێرد دەڵێت: «ھەمیشە من لە ئەستەنبوڵەوە مەقالەو شیعرم بۆ دەناردن».<ref name=Zhin/> # زۆرجار سەروتاری بۆ ڕۆژنامەی «ئیقدام» و «حوڕییەت» دەنووسی. # [[کۆواری ئیجتیھاد|گۆڤاری ئیجتیھاد]] لە ئەستەنبوڵ لە ساڵەکانی ١٩٠٤–١٩١٢ لەلایەن [[عەبدوڵڵا جەودەت]]ەوە دەردەچوو. پیرەمێرد بەرھەمی خۆی تیا بڵاوکردووەتەوە.<ref>ژیان و بەرھەمی عەبدوڵلا جەودەت - گۆڤاری کاروان، ژمارە ٣٧، ساڵی ١٩٨٥ ل٤–١٢</ref> لەمبارەیەوە دەڵێت: «عەبدوڵلا جەودەت» لەپاش مەشروتییەت کە لە ئەورووپاوە ھاتەوە، لە ئەستەمبوڵ بوو، زۆرتر لەھەموو کەس من لە خزمەتیا بووم، خۆم و نەژادی کوڕم بە (نەزم و نەسر) لە مجەلەکەیدا خزمەتمان ھەیە». # لە ڕۆژنامەی «ترجماتی حقیقت»ی مامۆستا موعەلیم ناجی کە لە تورکیا دەردەچوو شیعری بڵاوکردووەتەوە. # شیعر و نووسینی ناردوە بۆ ڕۆژنامەی تان کە لە [[پاریس]] دەردەچوو، بەھۆی داوود حەیدەری کوڕی ئیبراھیم حەیدەرییەوە، کە لە دەرچووانی خوێندنی باڵای فەڕەنسا بوو. === جەژنی نەورۆز === جگە لە کاری ڕۆژنامەوانی، یەکێکی دیکە لەو بابەتانەی کە پیرەمێرد گرنگییەکی زۆری پێ داوە [[نەورۆز]] بووە، بەلای پیرەمێردەوە نەورۆز تەنھا کردنەوەی ئاھەنگێک و گێڕانی ئاھەنگ نەبووە، بەڵکو شتێکی لەوە گەورەتر بووە، لای ئەو ھاوکێشەی مەرگ و ژیانەوەی وەرگرتووە، لەلایەکەوە سروشتی مردوو ژیاوەتەوە، لەلایەکی تریشەوە ڕەمزی [[شۆڕش]] و ڕزگاربوونی گەل بووە.<ref>ڕۆڤار، ژمارە ٥١ ئاگرێک لەدڵەوە، گەشتێک بەدنیای پیرەمێرددا، شیعر و ڕۆژنامەوانی (ھەڵبژاردە)، دەزگای سەردەم، لا ٢٩.</ref> === کاری شانۆیی === پیرەمێرد پشت بەو ڕۆشنبیری و زانیاری و گەڕان و پشکنینەی لە تورکیا دەستی کەوتبوو، ویستی بزووتنەوەی شانۆیی بە تایبەتی لە سلێمانیدا پەرە پێ بدات، بەھۆی کۆمەڵەی زانستییەوە چەند [[شانۆ]] نامەیەکی خۆی پێشکەش کرد، و لە ڕۆژنامەکەیدا جێگای تایبەتی بۆ باسکردن و پێدا ھەڵگوتنی ئەم شانۆگەریانە تەرخان کردبوو. [[شانۆگەری]] [[مەم و زین]] و مەحموود ئاغای شیوەکەلێ و شەریف ھەمەوەندی نووسی و ھەریەکەیان لە کاتی خۆیدا پیێشکەش کران زۆرجار دەسکەوتی ئەم شانۆگەرییانەی بەسەر قوتابی ھەژار و خەڵکی دەستکورتدا دابەش دەکرد، گەلێ جار باسی بایەخ و گرنگی شانۆی نووسیوە لە ژیانی کۆمەلگادا، بە تایبەتی لە کۆمەڵگای دواکەوتوو و نەخوێندەواردا. == بەرھەمەکان == [[پەڕگە:Piramerd hand writing.JPG|200px|وێنۆک|وێنەی دەست خەتێکی پیرەمێرد کە بریتییە لە [[پەندی پێشینان]].]] جگە لە جێدەستی لە ڕۆژنامەگری کوردیدا، پیرەمێرد خاوەنی دیوانێکی شیعرییە، کە چەندین جۆر و بواری شیعری تیا بەدی دەکرێت؛ کۆمەڵایەتی، فەلسەفە، ڕامیاری و ھتد<ref name=UmedAshna>پیرەمێرد و پێداچوونەوەیەکی نوێی ژیان و بەرھەمەکانی - کۆکردنەوە و لێکۆڵینەوەی [[ئومێد ئاشنا]]</ref> بەرھەمەکانی بەناوی «حاجی تۆفیق بەگ»ەوە بڵاودەبوەوە، کاتێک کە پیرەمێرد لە تورکیاوە دەگەڕێتەوە بۆ سلێمانی، تەمەنی بەرەو پیربوون دەچێت، کە ساڵی ١٩٣٢ شیعری «بەیانی بوو لەخەو ھەستام» بڵاودەکاتەوە، بۆ یەکەمجار نازناوی پیرەمێرد بۆخۆی ھەڵدەبژێرێت و دەینووسێت،<ref>ڕۆژنامەی ژیان - ژمارە ٣١٢ ساڵی ١٩٣٢</ref> لەوەبەدواوە بە پیرەمێرد دەناسرێت؛ کە لە تورکیا بوو بەناوی جیاجیا شتی بڵاوکردووەتەوە: سلیمانیەلی توفیق، س. ت، سلیمانیەلی مەحموود نەژاد، سلیمانیەلی م. نەژاد تۆفیق، م. م، سلیمانیەلی وداد، اسماعیل وداد. پیرەمێرد خۆی لەیاداشتەکانیدا باسی دەکات و بە بەرھەم و کاری ئەدەبیش ساخ بووەتەوە، کە بەچاکی زمانی تورکی و فارسی و عەرەبی زانیوە. لە نووسینی فارسیدا دەستێکی زۆر باڵای ھەبووە وەکو دەڵێن لەو دەمەی خۆیدا مەگەر تەنیا [[سلێمان بەگ]]ی باوکی [[گۆران]]، لە ئاستی پیرەمێرد لە فارسیدا شارەزایی بوبێت. خوێندنی ئەو کاتەی پیرەمێرد لە کوردستاندا زیاتر فارسی بووە و تێکەڵ بوونی تورکیش لە کوردستاندا بەھۆی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|دەوڵەتی عوسمانی]] و کار و فرمانی ڕەسمییەوە و مانەوەی پیرەمێرد ٢٥ ساڵ لە تورکیا، و ئەو نووسین و شیعرانەی بەتورکی بڵاوی کردونەتەوە.<ref name=Umed2Ashna>ئومێد ئاشنا: سەرچاوەەی پێشوو ل٦٣</ref> === کتێب و چاپکراوەکان === پیرمێرد خاوەنی چەند کتێبێکە، لەو کتێبە چاپکراوانەش:<ref>ئومێد ئاشنا سەرچاوەی پێشوو: لاپەڕە ٦١ تا ٦٣</ref> * دیوانی [[مەولەوی]] (ئەسڵ و ڕۆح)، ساڵی ١٩٣٥ لەچاپخانەی خۆی بە دوو بەرگ لەچاپی داون. * چیرۆکی [[مەم و زین]] * [[دونزە سوارەی مەریوان]]، ١٩٣٥ * کتێبی پەندی پێشینان، ١٩٣٦ * چیرۆکی محمود ئاغای شێوەکەل، ١٩٤٢ * گاڵتەوگەپ ساڵی ١٩٤٧، بریتییە لە ھەندێک ڕووداوی خۆشی ناو کۆمەڵی کوردەواری، ھەم بۆ پێکەنین و ھەم بۆ پەند وەرگرتنە. * دیوانی [[مەولانا خالیدی نەقشبەندی]] - بەزنجیرە لە ڕۆژنامەکەیدا بڵاوی دەکردەوە. * شیعرەکانی [[وەلی دێوانە]] و [[مستەفا بێسارانی|بێسارانی]]، ئەوی دەستی کەوتبێ، لە [[ھەورامی]]یەوە کردوویە بە شێوەی سلێمانی. * شیعری گەلێ لەشاعیرانی [[ھەورامان]] و [[زەنگنە|زەنگەنەی]] بە شێوەزاری سلێمانی بڵاوکردووەتەوە وەک: شەفیع، مەلا وەلەدخان، مەجزوب، فخرالعلما، مەلای جەباری، عەبدوڵلابەگی زەنگەنە و ھتد. * زنجیرە وتارێک دەربارەی مێژووی [[میرنشینی بابان]] و خیڵ و تیرەکانی [[جاف]]، و گەلێک ڕووداوی مێژوویی گرنگ. لەو کتێبانەی وەریگێڕاونەتە سەر زمانی کورد: * گەشتی ھۆنەرمەندێک لە جیھاندا * [[کەمانچەژەن (ڕۆمان)|ڕۆمانی کەمانجەژەن]]، ١٩٤٢، لە تورکییەوە کردویەتی بە کوردی. * [[پەندەکانی پیرەمێرد]] [[کاکەی فەلاح]] پاش وەرگرتنی مۆڵەت لە کەسوکاری پیرەمێرد، ھەندێک لەم کتێبانەی سەرلەنوێ لە چاپدایەوە.<ref>دیوانی پیرەمێرد - بەرگی یەکەم - پێشەکی</ref> === شیعرەکان === ==== فرمێسکی نھێنی بۆ چارەنووسی کورد ==== لە سەردەمی ژیانی پیرەمێرددا کارەساتی زۆر ڕوویانداوە و بوون بە مایەی غەم و پەژارە بۆ شاعیر، لە ئەنجامدا زنجیرەیەک شیعری ڕۆمانتیکی - سیمبۆلییانەی ھێناوەتە بەرھەم. لە ساڵی ١٩٢٥ لە دوای لە سێدارەدانی [[شێخ سەعید|شێخ سەعیدی پیران]] و [[شێخ عەبدولقادری نەقشبەندی]] لە [[ئامەد|دیاربەکر]]، پیرەمێرد ئەم شیعرەی وتووە:<ref>کتێب: مێژووی ئەدەبی کوردی، بەرگ: بەرگی پێنجەم نووسەر: دکتۆر مارف خەزنەدار، لاپەڕە: ١٢٠ چاپ: چاپی یەکەم، ھەولێر، ٢٠٠٥</ref> {{شیعر}} {{ب|ھاتن شەھیدەکان بە جلی سووری خوێنەوە|دایکی وەتەن دە ھەڵسە سڵاویان بسێنەوە}} {{ب|شێخ قادرە لە پێشەوە سەرقافڵەی ئەوان|چەن جوانە خوێن و ڕیشی سپی پیر و نەوجەوان}} {{ب|سەیری ئەمانە کە کە ھەموو کوردی سەف شکەن|ڕووحیان فیدا ئەکرد و ئەیان وت بژی وەتەن}} {{ب|قوربانی تۆن بەڕێز کە تۆ غەم لەبەر نەبی|بۆ ئێمە مردنە ئەگەر ئازادە سەر نەبی}} {{ب|مەگری و مەناڵە با بە خەفەت دڵ شکست نەبن|نەختێ لە لات ئەمێننەوە و بۆ بەھەشت ئەچن}} {{ب|تۆخوا لە باتی ئێمە بە چاوێکی ڕوونەوە|فەرموو کە خوا ئەزانێ لە بیرمان نەچوونەوە}} {{ب|ئاخۆ لە فرسەتێکی ترا بەختیار ئەبین|ئێمەش وەکو ئەوان لە دڵی میللەتا ئەبین}} {{ب|من وام ئەوێ کە حەشر ئەکرێم خوێن بە بەرگەوە|بەو عەشقی میللییەوە و بە کزەی سۆزی جەرگەوە}} {{ب|ئەو ئاگرەی لە دڵمەوە بەربێتەوە کفنەکەم|تا دوژمنم نەکا بەزوغاڵ شەرتە پف نەکەم}} {{کۆتاییی شیعر}} === پەندەکان === پیرەمێرد خاوەنی کۆمەڵێک پەندە کە لە پەندی پێشینانی کوردییەوە ھەڵقوڵاون و لە ناو ھۆنراوەکانیدا ھۆنیونییەتەوە، کەژمارەیان دەگاتە ٤٨٠٠ پەند، زۆربەی پەندەکانی ڕۆژانە دەینووسی و لە [[ڕۆژنامەی ژین]]دا بڵاوی دەکردنەوە، پاش مردنی خۆی، کاکەی فەلاح کۆی کردوونەتەوە و ڕێکیخستوون و لە دووتوێی کتێبێکدا چاپکراون.<ref>پەندەکانی پیرەمێرد - کۆکردنەوە و ساغکردنەوەی کاکەی فەلاح - بەغداد ١٩٨٠</ref> نموونەی پارچەیەک لە پەندەکانی پیرەمێرد: {{شیعر}} {{ب|وتیان بە ڕێوی شاھیدت کێیە؟|وتی کلکی خۆم، باوەڕم پێیە}} {{ب|حەزدەکەی دوور بی لە گێرە و کێشە|بەقەد بەڕەی خۆت پێ ڕابکێشە}} {{ب|بەسمان بەسەردا لێدە گیزو فیز|پێوەدان خۆشە نەوەک ویزەویز}} {{ب|لە شارو لادێ ئەم نەقڵە باوە|گیای شین بە جێگای سەختەوە ماوە}} {{ب|شەڕنەکەر پیشەی زوو دانیشتنە|بەردی زل بەڵگەی نەھاویشتنە}} {{ب|ئاو بتبا مەچۆ سەر پردی نامەرد|چش با بخنکێی بە سەد ئێش و دەرد}} {{ب|وتیان پشیلە، گووت بە دەرمانە|دایپۆشی بە خۆڵ ئەو بێویژدانە}} {{ب|شوێن بۆ سەر پیشەی خۆی دەچێتەوە|گیا لەسەر پنجی خۆی دەڕوێتەوە}} {{ب|قەل ئەڵێن لاسای کەوی کردەوە|ڕۆینەکەی خۆیشی لەبیر بردەوە}} {{ب|مەشھورە بزن بۆ تاقە شەوێ|جێگای خۆش دەکا لە کوێ وەرکەوێ}} {{ب|ناشکوری مەکە بەم بەشە کاکە|لە قوڕ ئەوەندە تۆز ھەستێ چاکە}} {{ب|زۆر گوڕتان خوارد و بازێکتان نەدا|بۆیە باوەڕتان پێناکەین بە خوا.}} {{کۆتاییی شیعر}} {{شیعر}} {{ب|ئمڕۆ بە کەڵکە تۆ بە دۆست دەرچی|پاش لێزمە و باران کەپەنک بۆچی.}} {{ب|مادام دنیایە و ئەمانەی تیایە|پیاوی دنیایی لە برەودایە.}} {{ب|کە قەلەڕەشمان ڕێ نیشاندەر بێ|ئەبێ گەورەمان ھەر دەربەدەر بێ.}} {{ب|ئەمە دووجارە ئەکەوینە چاڵ|زەرە دەبینین بە ماڵ و مناڵ.}} {{ب|ھێشتا پیاوی چاک لێک ناکەینەوە|گرەو لە پیاوی بەد نابەینەوە.}} {{ب|ناوەجاخ بێنە بیخەرە سەر کار|لە پێشدا برای خۆی ئەدا لە دار.}} {{ب|سوحبەتی نادان تاڵ ڕابواردنە|لە دوای کەر ڕۆیین تەرس بۆن کردنە.}} {{ب|مەیەڵن نەفام دەنگی دەربێنێ|سەگی ھەڵەوەڕ دزتان بۆ دێنێ.}} {{ب|شێخ ئەڵێ: ئاگام لە عەرش و قورشە|کێت دیوە بە دۆی خۆی بڵێ ترشە.}} {{ب|سەبری عاشق و پارەی دەست بڵاو|قەرار ناگرن بیشیان خەیتە داو.}} {{ب|ئەوی بە ھێزی قۆڵی ئەنازێ|زوو پەکی ئەخا سەختی ھەورازێ.}} {{ب|بە ڕێسی خەڵکی بۆچ ئەڵێی: پەتە|زوبانت بێڵێ سەرت ڕەحەتە.}} {{ب|پیاوی زۆربڵێ بۆ دۆزەخ بەرە|لەوێشدا ئەڵێ: دارەکەی تەڕە.}} {{ب|ئاگری درۆزن ساتێک ئەگڕێ|بەڕە ھەر لە لای تەنکی ئەدڕێ.}} {{کۆتاییی شیعر}} {{شیعر}} {{ب|ئەم قەومە وەکو مەڕی بێ زمان|دوای ھەرکەسێ کەوت نەیبردە ناوڕان.}} {{ب|وا دامەنیشە تەمەڵ و بەتاڵ|تا نەگری مەمک نادەن بە مناڵ.}} {{ب|شوان دەڵێ شوانین پێئیفتیخارە|نان چنینەوەی لا عەیب و عارە}} {{ب|پەسەندتربوو چ ئێستاو چ زوو|ڕێوی گەڕیدە لەشێری نووستوو}} {{ب|پشیلە دەمی بۆدووگ نەدەچوو|دەیگووت چەندسوێرە، پێم ناخورێ پەکوو}} {{ب|ڕوبەڕو دەبی ڵەگەڵ ژینی تاڵ|چ ونکی بەخەیاڵ کەس نەبووە بە ماڵ}} {{ب|پیاو کارێ بکا کە پێی بووە ستێ|دووشوتی ھەڵ ناگیرێ بەتەنھادەستێ}} {{ب|خۆت لێنەگۆڕێ گەر بوویتە گەورە|مەشھوورە دنیا بە پێچو دەورە}} {{ب|کێ باسی خەڵکی کرد بەلاتەوە|بۆئەوان قسەی تۆش ئەباتەوە}} {{ب|ئەوکەسە دۆستی گیانی گیانییە|ھاوڕێی نەبونی و لێقەو ماویتە}} {{ب|ھەڵەو لەبیرچوون جاروبارێکە|دەڵێن ھەر ئەقڵەولەخەسارێکە}} {{ب|سابێ سکی خۆت مەدڕە لەداخا|کێ مرد و کێ ماوە لە و جاخا}} {{کۆتاییی شیعر}} [[پەڕگە:Tomb of Kurdish poet Piramerd in Sulaymaniyah, Kurdistan.JPG|220px|وێنۆک|وێنەی گۆڕی پیرەمێرد لە [[گردی مامەیارە]] لە شاری [[سلێمانی]].]] == وەسێتنامە == پیرەمێرد لە پێش مردنی وەسێتنامەیەکی نووسیوە کە ئەمە دەقەکەیەتی:<ref>{{بیرخستنەوەی وێب| ناونیشان =http://knwe.org/Direje.aspx?Jimare=2311&Cor=9&Besh=Araste | سەردێڕ =پیرەمێرد؛ لەدایکبوون، ژیان، داھێنان | ڕێکەوتی سەردان =٢٨ی ئابی ٢٠١٥| نووسەر =پێشەوا محەممەد | ڕێکەوت =٢٠ی ئایاری ٢٠١٠| ساڵ =٢٠١٠ | مانگ =ئایار | بڵاوکەرەوە =[[کوردستانی نوێ (ڕۆژنامە)|ڕۆژنامەی کوردستانی نوێ]] | زمان =کوردی | ڕێکەوتی ئەرشیڤ =٢٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥ | ناونیشانی ئەرشیڤ =https://web.archive.org/web/20151026014530/http://knwe.org/Direje.aspx?Jimare=2311&Cor=9&Besh=Araste | ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> {{دەقی تایبەت|ئەمجارە دەمرم، لە [[مەرگ|مردن]] ناترسم، ژیانێکی باش و عومرێکی درێژم ڕابوورد، گەلێ شاران و وڵاتان گەڕاوم، گەورە و پادشاھانم دیوە، تاڵی و سوێری زۆرم چەشتووە، بە نیوە خوێندەواری لە سلێمانی دەرچووم و خوێندنێکی بەرزم ھێنایەوە، بە سەربەرزیی دەزانم کە لە ڕێی باوەڕی خۆمدا حەپس و زیندانێکی زۆرم دیوە. لەم وڵاتەدا دوو چاوم ھەبووە، یەکێ زانستی و یەکێ ژین، ئێستا کە ئیتر لەوانەیە کەڵکی خزمەتم پێوە نەمێنێ و ببم بە بار بەسەر خەڵکەوە، ڕوو دەکەمە قاپی ئەبەدی، ڕوو دەکەمە قاپی ئەبەدی بەبێ ئەوەی کە ماڵی کەسم خواردبێ، موحتاجی کەس بووبێتم، ھیچم پاشەکەوت نەکردووە، ھیچیشم لە دوا بەجێ نەماوە، چاوم لە دوای خۆم نییە، خۆم بە ئاخر خێر دەزانم، ھەرچەندە یەکانە ھیوام ئەوە بوو کە ببینم قەوم و میللەتەکەم پلەیەک لەمە بەرزتر و خوێندەوارتر و پێگەشتووتربن، بوو بەگرێ و لەدڵما و نەمدی، لەگەڵ ئەوەشدا بەختیارم، چونکە بۆم دەرکەوت کە قەوم و میللەتەکەم لە پێشکەوتنان و ھەموو جۆرە توانا و قابیلییەتێکیان تێدایە، ئامۆژگاریم ئەوەیە بخوێنن، کوڕ و کچ تا خوێندەوار نەبن بێسوودە، ھەموو شت بە عیلم و فەنەوەیە وەکو وتومە: «لای من بە خوێندەوارییە، ئاە خوێندەوارییە/ ھەر میللەتێ کە فەنی نەبێ دەردی کارییە/ ئاخ خۆزگە خوێندنیش وەک من ئارەزوو ئەکەم/ بیبینم و نەبێتە گرێی قورسی کفنەکەم» ئامۆژگاریم ئەوەیە بە شوێن ماددە مەکەون، دنیا زۆر بە گران مەگرن، تا دەتوانن خزمەتی ڕاست و بێ موقابیلی قەوم و زمان و وڵاتەکەتان بکەن و دەستی داماوان بگرن و لە دین لامەدەن، خوا و پێغەمبەری خۆتان بناسن و ڕەوشتتان پاک و خاوێن بێ. ئامۆژگاریم ئەوەیە چاپخانەکە مەفەوتێنن، ئەم قەلەندەرخانەیە تێکمەدەن، ئەو یەک دوو کەسانەی ئەم بەینە لەم قەلەندەرخانەیەدا خۆیان داوەتە پەنای من، بێ نازیان مەکەن حەقیان بەسەرمەوەیە. ڕۆژنامەکەش لەدەست مەدەن، [[پەستانی چاپکردن|چاپخانەکە]] ئیش پێبکەن، چونکە لەلایەکەوە ناکوژێتەوە و خزمەتی پێ دەکرێت، لەلایەکی تریشەوە ئەو جیھەتەی من یارمەتیم داون، بەڵکو بەھۆی ئیشکردنی چاپخانەکەوە ئەو یارمەتییەیان لێ نەبڕێت. ئامۆژگاریم ئەوەیە کە شیعر و نووسینەکانم کۆکرایەوە مەیفەوتێنن، ئیستیفادەی لێ دەکرێت، ئامۆژگاریم ئەوەیە لە [[گردی مامەیارە]] بمنێژن، بۆم مەگرین، ئەگەر زۆر بیرتان کردم جارجارە سەرم لێدەن، فائق ئەم ئامۆژگاریانەم بۆ تۆیە و بۆ ئەو کەسانەیە کە بە تەنگمەوەن.}} == میرات == پیرەمێرد جگە لە ھۆنراوە نووسین و ڕۆژنامەگەری کۆمەڵێک وەرگێڕانی شێعری کردووە کە ڕەنگدانەوەیەکی گرنگی لە کۆمەڵگای سۆرانی زماندا بووە. ھەروەھا پیرەمێرد یەکێک لەو کەسانە بووە کە زۆر جەختی لەسەر جێژنی [[نەورۆز]] کردووەتەوە و ھەموو ساڵێک نەورۆزی پیرۆز کردووە.<ref>ھەژار، چێشتی مجێور، خانی شەڕەفکەندی ئامادەی کردووە و سەرپەرشتی چاپی کردووە، چاپی یەکەم: پاریس ١٩٩٧.</ref> ھۆنراوەی نەورۆزی یەکێک لە میراتانەیە کە لە کۆمەڵگای کوردەواریدا بە جێی ھێشتووە. === ھۆنراوەی نەورۆز === '''نەورۆز''' لە شیعرە ھەرە بەناوبانگەکانی پیرەمێردە کە لە ئازاری ١٩٤٨دا وتوویەتی. {{چینی ناوەند}}'''[[نەورۆز]]'''{{کۆتایی}} {{شیعر}} {{ب|ئەم ڕۆژی ساڵی تازەیە نەورۆز ھاتەوە|جەژنێکی کۆنی کوردە بە خۆشی و بە ھاتەوە}} {{ب|چەند ساڵ گوڵی ھیوای ئێمە پێپەست بوو تاکو پار|ھەر خوێنی لاوەکان بوو گوڵی ئاڵی نەوبەھار}} {{ب|ئەو ڕەنگە سوورە بوو کە لە ئاسۆی بڵندی کورد|مژدەی بەیانی بۆ گەلی دوور و نزیک ئەبرد}} {{ب|نەورۆز بوو ئاگرێکی وەھای خستە جەرگەوە|لاوان بە عەشق ئەچوون بە بەرەو پیری مەرگەوە}} {{ب|وا ڕۆژھەڵات، لە بەندەنی بەرزی وڵاتەوە|خوێنی شەھیدە ڕەنگی شەفەق شەوق ئەداتەوە}} {{ب|تا ئێستە ڕووی نەداوە لە تاریخی میللەتا|قەڵغانی گوللە سنگی کچان بێ لە ھەڵمەتا}} {{ب|پێی ناوێ بۆ شەھیدی وەتەن شیوەن و گرین|نامرن ئەوانە وا لە دڵی میللەتا ئەژین}} {{کۆتاییی شیعر}} == ئەمانەش ببینە == * [[پەندەکانی پیرەمێرد]] == سەرچاوەکان == {{پەراوێزەکان|٢}} * [https://web.archive.org/web/20100511011243/http://www.xozga.com/nawdaran/shairan/5.html خۆزگە - پیرەمێرد] ماڵپەڕی خۆزگە - ژیاننامەی شاعیرانی کورد * ''پیرەمێرد و پێداچوونەوەیەکی نوێی ژیان و بەرھەمەکانی''، کۆکردنەوە و لێکۆڵینەوەی [[ئومێد ئاشنا]]، بڵاوکراوەی ئاراس، چاپی یەکەم، چاپخانەی وەزارەتی پەروەردە، ھەولێر، ٢٠٠١ * ''دیوانی پیرەمێرد'' (بەرگی یەکەم)، کۆکردنەوە و ساخکردنەوە و پێداچوونەوەی دەستەیەک لە نووسەرانی کورد، وەزارەتی ڕۆشنبیری، بەغدا، ١٩٩٠ * [https://web.archive.org/web/20151026014530/http://knwe.org/Direje.aspx?Jimare=2311&Cor=9&Besh=Araste ڕۆژنامەی کوردستانی نوێ - پیرەمێرد - لەدایکبوون، ژیان، داھێنان] == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز|Piramerd}} * {{ڤەژینبوکس | ٢٣}} * [http://www.perlan.info/kurdi/mamosta-piremerd.htm کتێبخانەی میدیا - ژیان و بەرھەمی مامۆستا پیرەمێرد] * [http://www.zheenlibrary.com/opac/index.php کتێبخانەی ئەلکترۆنی کوردی] {{شاعیرانی کورد}} {{کەسایەتییەکانی سلێمانی}} {{شیعری کلاسیکی کوردی}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{تووڵی دەروازە|شیعر|ژیاننامە|وێژەی کوردی|وێژە|کوردستان|عێراق|ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی}} [[پۆل:باشووری کوردستان]] [[پۆل:خەڵکی سلێمانی]] [[پۆل:ڕۆژنامەنووسانی کورد]] [[پۆل:شاعیران بە زمانی کوردی]] [[پۆل:شاعیرانی عێراقی بە زمانی کوردی]] [[پۆل:شاعیرانی عێراقی سەدەی ١٩یەم]] [[پۆل:شاعیرانی عێراقی سەدەی ٢٠ەم]] [[پۆل:شاعیرانی کورد]] [[پۆل:شاعیرەکانی کوردیی ناوەندی]] [[پۆل:کوردەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:کوردەکانی عوسمانی]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٦٧]] [[پۆل:مردووانی ١٩٥٠]] [[پۆل:موسڵمانانی کورد]] [[پۆل:نووسەران بە زمانی کوردی]] [[پۆل:نووسەرانی عێراقی]] 63e7sj3hvjmvgkm3tgnm7wzg5ogqek7 0 43 1374620 1374218 2024-11-02T17:18:27Z Zemen 40346 گەڕاندنەوەی دەستکارییەکانی [[Special:Contributions/Bahram1p|Bahram1p]] ([[User talk:Bahram1p|لێدوان]]) بۆ دوایین پێداچوونەوەی [[User:Hivja|Hivja]] 1372787 wikitext text/x-wiki {{coord|32|N|53|E|dim:1000km_type:country_region:IR|format=dms|display=title}} {{Infobox country | conventional_long_name = کۆماری ئیسلامیی ئێران | common_name = | native_name = جمهوری اسلامی ایران | image_flag = Flag of Iran.svg | image_coat = Emblem of Iran.svg | symbol_type = | national_motto = «سەربەخۆیی، ئازادی، کۆماری ئیسلامی»<ref>Jeroen Temperman (2010). State-Religion Relationships and Human Rights Law: Towards a Right to Religiously Neutral Governance. Brill. pp. 87–. ISBN 978-90-04-18148-9. The official motto of Iran is Takbir ('God is the Greatest' or 'God is Great'). Transliteration Allahu Akbar. As referred to in art. 18 of the constitution of Iran (1979). The de facto motto however is: 'Independence, freedom, the Islamic Republic.'</ref> | national_anthem = [[دروشمی نیشتمانیی ئێران|میھری خاوەران]]{{ھن}}{{ھن}}{{ناوەند|[[پەڕگە:Sorud-e Mellí-e Yomhurí-e Eslamí-e Irán (instrumental).oga]]}} | image_map = {{switcher|[[File:Iran (orthographic projection).svg|upright=1.15|frameless]]|نیشاندانی نەخشەی جیھان|[[File:Iran - Location Map (2013) - IRN - UNOCHA.svg|upright=1.15|frameless]]|نیشاندانی نەخشەی ئێران}} |image_map2= {{Maplink|frame=yes|plain=yes|frame-width=full|frame-height=300|zoom=4|frame-lat=32.0|frame-long=54.00 |type=shape-inverse|id=Q794|title=City map interactive |type2=point|id2=Q794|stroke-width=3|stroke-color=#7e7e7e|fill=#7e7e7e|title2=zones|marker=city }} | capital = [[تاران]]|latd=35|latm=41|latNS=N|longd=51|longm=25|longEW=E | largest_city = [[تاران]] | official_languages = [[زمانی فارسی|فارسی]] |national_languages = | regional_languages = {{Collapsible list |title= پێڕستی زمانەکان |٥٣٪ [[زمانی فارسی|فارسی]] (زمانی فەرمی) |١٨٪ [[زمانی ئازەربایجانی|ئازەربایجانی]] و [[زمانە تورکییەکان]]ی تر ([[زمانی قەشقایی|قەشقایی]] و [[زمانی تورکمانی|تورکمانی]] لەخۆدەگرێت) |١٠٪ [[زمانی کوردی|کوردی]] |٧٪ [[زمانی گیلەکی|گیلەکی]] و [[زمانی تەبەری|مازەندەرانی]] |٦٪ [[لوڕی]] |٢٪ [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] |٢٪ [[زمانی بەلۆچی|بەلۆچی]] |٢٪ زمانەکانی تر<ref name=":EBok">{{بیرخستنەوەی وێب|زمان=en|ناونیشان=https://books.google.com/books?id=JT3Jo4Ekm7sC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false|سەردێڕ=The World Factbook (EBook) - Page 330|ڕێکەوتی سەردان=٢٢ی ئایاری ٢٠٢٠|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20200531140534/https://books.google.com/books?id=JT3Jo4Ekm7sC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٢ی ئایاری ٢٠٢٠}}</ref> }} | ethnic_groups = {{Collapsible list |title= نەتەوەکانی ئێران |٦٠٪ [[فارسەکان]] |١٥٪ [[ئازەربایجانییەکان]] |١٠٪ [[کورد]]ەکان |٦٪ [[لوڕ]]ەکان |٢٪ [[گیلەکەکان]] |٢٪ [[عەرەبەکانی ئێران|عەرەبەکان]] |٢٪ [[بەلۆچەکان]] |٢٪ [[تەبەرییەکان|مازەندەرانییەکان]] |١٪ [[نەتەوەکانی ئێران|نەتەوەکانی تر]]<ref name=":EBok"/> }} | demonym = ئێرانی<ref name=":demonym">{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=A List of Nationalities|ناونیشان=https://www.worldatlas.com/articles/what-is-a-demonym-a-list-of-nationalities.html|وبگاه=WorldAtlas|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی ئایاری ٢٠٢٠|زمان=en|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20200529155122/https://www.worldatlas.com/articles/what-is-a-demonym-a-list-of-nationalities.html|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٩ی ئایاری ٢٠٢٠}}</ref> | religion =[[ئیسلام]]{{ھن}}مەزھەبی [[شیعەی دوازدە ئیمام]] ([[ئایینی فەرمی]])<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=اصل ۱۲ قانون اساسی|ناونیشان=http://ccri.ac.ir/fa/news/1641|ڕێکەوتی سەردان=٢٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣|زمان=fa}}</ref> | government_type = [[کۆماری ئیسلامی]]ی [[سیستمی سەرۆکایەتی|سەرۆکایەتی]]ی [[سیۆکراسی|ئایینی]]ی [[دەوڵەتی یەکپارچە|یەکپارچە]] | leader_title1 = [[ڕێبەری کۆماری ئیسلامیی ئێران|ڕێبەر]] | leader_name1 = [[عەلی خامنەیی]] | leader_title2 = [[سەرۆک کۆماری ئێران|سەرۆک کۆمار]] | leader_name2 = [[مەسعوود پزیشکیان]] | leader_title3 = [[جێگری یەکەمی سەرۆک کۆماری ئێران|جێگری یەکەمی سەرۆک کۆمار]] | leader_name3 = [[محەممەدڕەزا عارف]] | leader_title4 = [[سەرۆکی ئەنجومەنی ڕاوێژی ئیسلامی|سەرۆکی پەرلەمان]] | leader_name4 = [[محەممەدباقر قالیباف]] | leader_title5 = [[سەۆکی دەزگای دادگەریی کۆماری ئیسلامیی ئێران|سەرۆکی دەزگای دادگەری]] | leader_name5 = [[غوڵامحوسێن موحسینی ئیژەیی]] | lower_house = [[ئەنجومەنی ڕاوێژی ئیسلامی]] | legislature = {{sp}} | sovereignty_type = [[مێژووی ئێران|کورتەی مێژوو]] | established_event1 = [[ماد|ئیمپراتۆریەتیی ماد]] | established_date1 = دەوروبەری ٦٧٨ی پ. ز | established_event2 = [[ئیمپراتۆریەتیی ھەخامەنشی]] | established_date2 = ٥٥٠ی پ. ز | established_event3 = [[ئیمپراتۆریەتیی ئەشکانی]] | established_date3 = ٢٤٧ی پ. ز | established_event4 = [[ئیمپراتۆریەتیی ساسانی]] | established_date4 = ٢٢٤ی ز | established_event5 = [[شانشینی سەفەوی]] | established_date5 = ١٥٠١ی ز | established_event6 = [[ئێرانی ئەفشاری|شانشینی ئەفشاری]] | established_date6 = ١٧٣٦ی ز | established_event7 = [[زەندییەکان]] | established_date7 = ١٧٥١ی ز | established_event8 = [[ئێرانی قاجاڕی]] | established_date8 = ١٧٩٦ی ز | established_event9 = [[ئێرانی پەھلەوی|شانشینی پەھلەوی]] | established_date9 = ١٥ی کانوونی یەکەمی ١٩٢٥ | established_event10 = [[شۆڕشی ١٩٧٩ی ئێران|شۆڕشی ١٩٧٩]] | established_date10 = ١١ی شوباتی ١٩٧٩ | established_event11 = [[یاسای بنەڕەتیی کۆماری ئیسلامیی ئێران|یاسای بنەڕەتیی ئێستاکە]] | established_date11 = ٣ی کانوونی یەکەمی ١٩٧٩ | established_event12 = [[گشتپرسیی پێداچوونەوەی یاسای بنەڕەتیی کۆماری ئیسلامیی ئێران|ئاخرین پێداچوونەی یاسای بنەڕەتی]] | established_date12 = ٢٨ی تەممووزی ١٩٨٩ | area_km2 = ١،٦٤٨،١٩٥ | area_rank = ١٧یەم | percent_water = ١٫٦٣ (ھەتا ٢٠١٥)<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Surface water and surface water change |ناونیشان=https://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=SURFACE_WATER |ڕێکەوتی سەردان=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠|بڵاوکەرەوە=Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD)}}</ref> | population_estimate = ٨٧،٥٩٠،٨٧٣<ref>{{CIA World Factbook link|country=Iran|access-date=22 June 2023|year=2023}}</ref> | population_estimate_year = ٢٠٢٣ | population_estimate_rank = ١٧یەم | population_density_km2 = ٤٨ | population_density_sq_mi = ١٢٤ | population_density_rank = ١٦٢یەم | GDP_PPP = {{increase}} ١٫٧٢٥ ترلیۆن دۆلار<ref name="imf2">{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=April 2023 |سەردێڕ=World Economic Outlook Database, April 2023 |ناونیشان=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2023/April/weo-report?c=158,&s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,&sy=2022&ey=2023&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1 |ڕێکەوتی سەردان=١١ی نیسانی ٢٠٢٣|وێبگە=IMF.org |بڵاوکەرەوە=International Monetary Fund}}</ref> | GDP_PPP_year = ٢٠٢٣ | GDP_PPP_rank = ١٩یەم | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} ١٩٫٩٤٢ دۆلار<ref name="imf2"/> | GDP_PPP_per_capita_rank = ٧٩یەم | GDP_nominal = {{increase}} ٣٦٦٫٤٣٨ ملیارد دۆلار<ref name="imf2"/> | GDP_nominal_year = ٢٠٢٣ | GDP_nominal_rank = ٤٢ | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} ٤٫٢٣٤ دۆلار<ref name="imf2"/> | GDP_nominal_per_capita_rank = ١٢٠یەم | Gini = ٤٠٫٩ | Gini_year = ٢٠١٩ | Gini_change = decrease | Gini_ref =<ref name="Data.worldbank.org">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=IR |سەردێڕ=Gini index |work=[[World Bank]] |ڕێکەوتی سەردان=١٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣}}</ref> | Gini_rank = {{پرتەقاڵی|مامناوەند}} | HDI = ٠٫٧٧٤ | HDI_year = ٢٠٢١ | HDI_change = increase<!--increase/decrease/steady--> | HDI_ref =<ref name="HDI">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2021-22pdf_1.pdf|سەردێڕ=Human Development Report 2021/2022|زمان=en|بڵاوکەرەوە=United Nations Development Programme|ڕێکەوت=٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢|ڕێکەوتی سەردان=٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢}}</ref> | HDI_rank = ٧٦یەم؛ {{سەوز|بەرز}} | currency = [[ڕیاڵی ئێرانی]] | currency_code = IRR | time_zone = [[کاتی فەرمیی ئێران]] (+٣:٣٠ یوو تی سی) | time_zone_DST = | date_format = [[ڕۆژژمێری کۆچیی ھەتاوی|کۆچیی ھەتاوی]] | drives_on = ڕاست | calling_code = +٩٨ | iso3166code = IR | cctld = [[‎.ir]]{{ھن}}[[‎.ir|.ایران]] | today = }} '''ئێران'''، بە فەرمی '''کۆماری ئیسلامیی ئێران''' ({{بە فارسی|جمهوری اسلامی ایران}})، وڵاتێکی سەربەخۆیە لە [[ڕۆژاوای ئاسیا]]. ئەو وڵاتە لە ڕۆژاواوە لەگەڵ [[تورکیا]] و [[عێراق]]، لە باکووری ڕۆژاواوە لەگەڵ [[ئەرمەنستان]] و [[ئازەربایجان]]، لە باکوورەوە لەگەڵ [[دەریای قەزوین]] و [[تورکمانستان]]، لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[ئەفغانستان]] و [[پاکستان]] و لە باشوورەوە لەگەڵ [[کەنداوی عومان]] و [[کەنداوی فارس]] ھاوسنوورە. ئێران بە ڕووبەری ١٫٦٤ کیلۆمەتری چوارگۆشە، [[پێڕستی وڵاتان پشت بەستن بە ناوچەکەیان|١٧یەمین وڵاتی گەورەی جیھان]] و بە ژمارەی دانیشتووانی ٨٦٫٨ ملیۆن کەسی، [[پێڕستی وڵاتان بەپێی دانیشتووان|١٧یەمین وڵات]] لە جیھانە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان = https://www.amar.org.ir/دادهها-و-اطلاعات-آماری |سەردێڕ = داده‌ها و اطلاعات آماری | ناشر =دەروازەی نیشتمانیی ئامار (درگاه ملی آمار) |ڕێکەوتی سەردان = ١٣ی ئایاری ٢٠٢٢ |زمان = fa}}</ref> ئێران لەڕووی دابەشکردنی کارگێڕییەوە بە [[پارێزگاکانی ئێران|٣١ پارێزگا]] دابەش دەکرێت. [[زمانی فارسی|فارسی]] تەنیا [[زمانی فەرمی]] ئەو وڵاتەیە. [[ئیسلام]] وەکوو ئایینی فەرمی و [[شیعە]] وەکوو مەزھەبی فەرمی لە یاسای بنەڕەتیدا ناسێندراون. دەستەڵاتی سیاسی لە ئێراندا لەسەر بنەمای [[یاسای بنەڕەتیی ئێران|یاسای بنەڕەتی]]ی پەسندکراوی ساڵی ١٩٧٩ و پێداچوونەوەی ساڵی ١٩٨٩ داندراوە. بەرزترین پلەی دەستەڵاتی فەرمیی ئێران لەدوای سەرکەوتنی [[شۆڕشی ١٩٧٩ی ئێران|شۆڕشی ١٩٧٩]]، [[ڕێبەری کۆماری ئیسلامیی ئێران|ڕێبەر]]ە کە ئێستا لەژێر دەستی [[عەلی خامنەیی]] دایە. ئەو وڵاتە وەکوو وڵاتێکی پێکھاتوو لە چەند نەتەوە، مێژوویەکی کۆنی ھەیە و یەکێک لە کۆنترین وڵاتانی جیھانە. [[پێڕستی شارەکانی ئێران|گەورەترین شارەکانی ئێران]] بریتین لە [[تاران]] ([[پایتەخت]])، [[مەشھەد]]، [[ئەسفەھان]]، [[کەرەج]]، [[شیراز]] و [[تەورێز]].<ref>{{سەرژمێریی ٢٠١٦ی ئێران}}</ref> ئێران بەھۆی ھەڵکەوتنی لە ناوچەی [[ئەوراسیا]]دا جێگایەکی تایبەتی ھەیە. ئەم وڵاتە ئەندامی ڕێکخراوی [[نەتەوە یەکگرتووەکان]]، بزووتنەوەی وڵاتانی بێلایەن، ڕێکخراوی کۆنفرانسی ئیسلامی، [[ئۆپێک]] و [[ڕێکخراوەی ھاوکاریی ئابووری]]یە. ئێران ھێزێکی ناوچەیییە لە باکووری ڕۆژاوای ئاسیادا و جێگایەکی گرینگی لە [[ئابوور]]ی جیھاندا بە بۆنەی ھەبوونی [[نەوت]]، پیشەسازیی [[پێترۆشیمی]] و [[گازی سروشتی]] بەدەست ھێناوە. وڵاتی ئێران لە گرووپە ئێتنیکییە جۆراوجۆرەکان وەک [[فارسەکان|فارس]]، [[ئازەربایجانییەکان|تورکی ئازەربایجانی]]، [[کورد]]، [[گیلەکەکان|گیلەک]]، [[تەبەرییەکان|مازەندەرانی]]، [[لوڕ]]، [[بەلۆچەکان|بەلۆچ]]، [[عەرەب]]، [[تاڵشەکان|تاڵش]] و چەندین ئێتنیکی تر پێکھاتووە کە ھەر کامیان لە پارێزگا جۆراوجۆرەکان دەژین.<ref>https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/iran/#people-and-society</ref> == دابەشکاری == {{ئەمانەش ببینە|دابەشکاریی کارگێڕیی ئێران|پارێزگاکانی ئێران|پێڕستی شارەکانی ئێران|پێڕستی گەورەشارەکانی ئێران|پێڕستی ناوەندەکانی پارێزگاکانی ئێران}} ئێران دابەشبووە بەسەر [[پارێزگاکانی ئێران|٣١ پارێزگا]]دا و ھەر پارێزگایەک پارێزگارێکی ھەیە کە لەلایەن [[سەرۆک کۆماری ئێران|سەرۆک کۆمار]]ەوە دەستنیشان دەکرێت. ھەر پارێزگایەک دابەش کراوە بەسەر چەندین [[پێڕستی شارستانەکانی ئێران|شارستان]] و ھەر شارستانێک بەسەر چەندین [[پێڕستی ناوچەکانی ئێران|ناوچە]]دا دابەش دەکرێت. دواتر ھەر ناوچەیەکیش بەسەر چەندین [[گوندستان]] دابەش کراوە. ئێران یەکێکە لەو وڵاتانەیە کە بەرزترین ڕێژەی گەشەکردنی شارەکانی ھەیە. لەنێوان ساڵانی ١٩٥٠ بۆ ٢٠٠٢، ڕێژەی شارنشینیوونی دانیشتووان لە ٢٧٪ بۆ ٦٠٪ بەرز بووەتەوە. بەپێی پێشبینییەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان، ھەتا ساڵی ٢٠٣٠، ٨٠٪ی دانیشتووانی ئێران دەبنە شارنشین. زۆربەی کۆچبەرە ناوخۆیییەکان لە ئێران، نیشتەجێی دەوروبەری شارەکانی [[تاران]]، [[ئەسفەھان]]، [[ئەھواز]]، [[قوم]]ن. == سیاسەت == حکوومەتی ئێران [[حکوومەتی کۆماری ئیسلامیی ئێران|کۆمارێکی ئیسلامی]]یە و سیستەمێکی [[سەرۆک کۆماری ئێران|سەرۆکایەتی]]ی ھەیە، ھەروەھا دەسەڵاتی ڕەھا و سەرەکی بە [[ڕێبەری کۆماری ئیسلامیی ئێران|ڕابەرێکی ئایینی]] دراوە؛ ئەو دەسەڵاتە لەدوای مردنی [[ڕووحوڵڵا خومەینی]] لە ساڵی ١٩٨٩، لەلایەن [[عەلی خامنەیی]]یەوە بەڕێوەدەبرێت. حکوومەتی ئێران حکوومەتێکی [[سەربازیخوازی|سوپاخواز]] و [[دەسەڵاتخوازی|دەسەڵاتخواز]]ە، کە بەھۆی سنووردارکردنی بەرچاو و [[پێشێلکردنی مافی مرۆڤ لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران|پێشێلکردنی مافەکانی مرۆڤ]] و ئازادییە مەدەنییەکان، ڕەخنەی بەرفراوانی لێ گیراوە. ھەروەھا لەڕووی ڕامیارییەوە وڵاتی سەرەکیی [[شیعە|موسڵمانە شیعەکان]]ە لە جیھاندا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١١ی تەممووزی ٢٠٢٣|سەردێڕ=U.N. Report: Human Rights in Iran {{!}} The Iran Primer|ناونیشان=https://iranprimer.usip.org/blog/2023/jul/11/un-report-human-rights-iran|ڕێکەوتی سەردان=١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|وێبگە=iranprimer.usip.org|زمان=en}}</ref> لەدوای [[شۆڕشی ١٩٧٩ی ئێران|شۆڕشی ئێرانەوە]]، ئەم وڵاتە بە سەرەکیترین نەیاری [[عەرەبستانی سعوودی]] و [[ئیسرائیل]] دادەنرێت.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٠|سەردێڕ=Iran and Israel {{!}} The Iran Primer|ناونیشان=https://iranprimer.usip.org/resource/iran-and-israel|ڕێکەوتی سەردان=١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|وێبگە=iranprimer.usip.org|زمان=en}}</ref> ھەرچەندە کە لە ١٠ی ئازاری ٢٠٢٣، ئێران و عەرەبستانی سعوودی دوای چەندین ساڵ دوژمنایەتی، پەیوەندییەکانیان ئاسایی کردەوە. حکوومەتی ئێران ڕەخنەی زۆری لێ گیراوە بەھۆی سیاسەتە جۆراوجۆرەکانی وەکوو: پشتگیریکردنی [[تیرۆریزم]]، لەئەستۆگرتنی خەرجیی میلیشیا ئاژاوەگێڕەکان و تێوەگلانی لە زۆرینەی ململانێ نوێیەکانی ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاستدا. ھەروەھا حکوومەتی ئێران وەکوو سەرەکیترین خاڵی تیرۆر لە ناوچەکەدا دادەنرێت، کە بەھۆیەوە چەندین گرووپ و ھێزی چەکداریی سەر بە حکوومەت وەکوو [[سپای پاسدارانی شۆڕشی ئیسلامی]] خراونەتە ناو [[ئێران و تیرۆریزمی دەوڵەتی|پێڕستی تیرۆر]]ی چەندین وڵات.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=State Sponsors of Terrorism|ناونیشان=https://www.state.gov/state-sponsors-of-terrorism/|ڕێکەوتی سەردان=١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|وێبگە=United States Department of State|زمان=en}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|سەردێڕ=New EU Council President Urged To Initiate IRGC Terror Listing|ناونیشان=https://www.iranintl.com/en/202307091764|ڕێکەوتی سەردان=١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|وێبگە=Iran International|زمان=en}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=NISSINEN|یەکەم=Frédérique RIES, Anna FOTYGA, Antonio LÓPEZ-ISTÚRIZ WHITE, Andrey KOVATCHEV, Costas MAVRIDES, Petras AUŠTREVIČIUS, Romana TOMC, Bronis ROPĖ, Lukas MANDL, Sara SKYTTEDAL, David LEGA, Abir AL-SAHLANI, Hildegard BENTELE, Svenja HAHN, Marina KALJURAND, Attila ARA-KOVÁCS, Javier ZARZALEJOS, Juan Ignacio ZOIDO ÁLVAREZ, Stelios KYMPOUROPOULOS, Anna-Michelle ASIMAKOPOULOU, Bert-Jan RUISSEN, Leopoldo LÓPEZ GIL, Bart GROOTHUIS, Malik AZMANI, Hermann TERTSCH, Samira RAFAELA, Emmanouil FRAGKOS, Miriam LEXMANN, Ilana CICUREL, Johan|سەردێڕ=Parliamentary question {{!}} Designation of the IRGC as a terrorist organisation within the parameters of Common Position 2001/931/CFSP {{!}} E-000503/2023 {{!}} European Parliament|ناونیشان=https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/E-9-2023-000503_EN.html|ڕێکەوتی سەردان=١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|وێبگە=www.europarl.europa.eu|زمان=en}}</ref> == مرۆڤناسی == {{ئەمانەش ببینە|نەتەوەکانی ئێران}} ئێران کۆمەڵگایەکی زۆرڕەنگە، زمانگەل، ئایینگەل و ئیتنیکگەلێکی زۆر لە نێو [[جوگرافیای ئێران]]دا دەژین. ژمارەی دانیشتووانی ئێران لە درێژایی سەدەی بیستەمدا بە شێوازێکی بەتەوژم زۆر بوو؛ بە شێوەیەک کە دانیشتووانی ١٩ ملیۆن کەسی ئێران لە ساڵی ١٩٥٦ بوون بە ٧٥ ملیۆن کەس لە ساڵی ٢٠٠٩دا.<ref>https://web.archive.org/web/20090214041911/http://www.un.org/Depts/escap/pop/journal/v10n1a1.htm</ref><ref>http://countrystudies.us/iran/32.htm</ref> بەڵام لە ساڵانی سەرەتایی [[سەدەی بیست و یەکەم|سەدەی بیستەم]] ڕێژەی زاوزێی خەڵکی ئێران دابەزی.<ref>http://www.dw.de/dw/article/0,,16112833,00.html?maca=per-rss-per-all_volltext-5613-xml-mrss</ref> بەپێی ئامارەکانی ساڵی ٢٠١٤ ژمارەی دانیشتووانی وڵاتی ئێران ٧٨٬٤٧٠٬٢٢٢ کەس بووە کە دەکاتە ١٫٠٨ لەسەدی ڕێژەی خەڵکی جیھان. تەمەنی مامناوەندی خەڵکی ئەم وڵاتە ٢٩ ساڵە. ھەروەھا ٧٠ لە سەدی دانیشتووانی وڵات لە شارەکان دەژین.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Countries in the world (ranked by 2014 population)|ناونیشان=http://www.worldometers.info/world-population/population-by-country/|ڕێکەوتی سەردان=٥ی ئایاری ٢٠١٥|بڵاوکەرەوە=ماڵپەڕی Worldometers|زمان=ئینگلیسی}}</ref> بەراوەردەکان پیشان دەدەن کە ژمارەی خەڵکی ئێران ڕوو لە زۆر بوونە ھەتا ساڵی ٢٠٥٠ کە ژمارەی دانیشتووان لە ١٠٥ ملیۆن کەسدا پاوەجێ دەبێت.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.census.gov/cgi-bin/ipc/idbsum.pl?cty=IR|سەردێڕ=وەشانی ئەرشیڤکراو|ڕێکەوتی سەردان=٢٤ی شوباتی ٢٠١٤|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20131010122359/http://www.census.gov/cgi-bin/ipc/idbsum.pl?cty=IR|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٣}}</ref><ref>http://www.payvand.com/news/04/aug/1017.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161227193340/http://www.payvand.com/news/04/aug/1017.html |date=٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ }}</ref> === نەتەوەکان === {{ئەمانەش ببینە|نەتەوەکانی ئێران}} {{bar box | title=دانیشتووانی ئێران بەپێی نەتەوە ([[کتێبی ڕاستییەکانی جیھانی]])<ref name="CIA World Factbook">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/iran/ |سەردێڕ=The World Factbook — Central Intelligence Agency |وێبگە=Cia.gov |ڕێکەوتی سەردان=١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧}}</ref> | titlebar=#ddd | left1='''نەتەوەکان''' | right1='''ڕێژە''' | float=left | bars= {{bar percent|[[فارسەکان]] |green|53|٥٣٪}} {{bar percent|[[ئازەربایجانییەکان]]|blue|16|١٦٪}} {{bar percent|[[کورد]]ەکان|yellow|10|١٠٪}} {{bar percent|[[گیلەکەکان]] و [[تەبەرییەکان]]|purple|8|٨٪}} {{bar percent|[[لوڕ]]ەکان|brown|6|٦٪}} {{bar percent|[[تورکمان]]ەکان و [[قەشقایی]]یەکان|black|2|٢٪}} {{bar percent|[[عەرەب]]ەکان|skyblue|2|٢٪}} {{bar percent|[[بەلۆچەکان]]|red|2|٢٪}} {{bar percent|ئەوانەی تر|grey|1|١٪}} }} === زمانەکان === لە ئێراندا زمانگەلێکی زۆر بوونیان ھەیە، وەکوو [[زمانی فارسی|فارسی]]، [[زمانی ئازەربایجانی|ئازەربایجانی]] و [[زمانی کوردی|کوردی]] (شێوەزارەکانی سۆرانی، کورمانجی کەڵھوڕی، لەکی و ھەورامی)، ھەروەھا لەم وڵاتە زمانەکانی تریش وەکوو [[لوڕی]]، [[زمانی گیلەکی|گیلەکی]] [[زمانی تەبەری|تەبەری]]، [[زمانی بەلۆچی|بەلۆچی]]، [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] و چەندین زمانی تر قسەیان پێدەکرێت، بەڵام تەنھا زمانێک کە بە شێوەی فەرمی و یاسایی ناسراوە، [[زمانی فارسی]]یە. لە [[یاسای بنەڕەتیی کۆماری ئیسلامیی ئێران|یاسای بنەڕەتیی ئێران]]، یاسای ژمارەی ١٥ ھاتووە کە زمانە ناوچەیییەکان دەتوانن لە ناوچەکانی خۆیان لە پێناو زمانی فارسیدا لە قوتابخانەکان فێر بکرێن. === ئایینەکان === {{bar box | title=ئایینەکان لە ئێران<ref>{{Cite book|last=بەختیاری|first=سەعی|title=جوگرافیا|publisher=ڕێکخراوی جوگرافیاییو کارتۆگرافی گیتاناسی|isbn=978-964-342-431-2|location=تاران}}</ref> | titlebar=#ddd | left1='''ئایینەکان''' | right1='''ڕێژە''' | float=left | bars= {{bar percent|[[شیعە]]|black|٦٥٫٠}} {{bar percent|[[سوننە]]|green|٣٥٫٠}}}} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز|Iran|ئێران}} {{ڕۆژھەڵاتی ناوین}} {{پارێزگاکانی ئێران}} {{وڵاتانی ڕۆژھەڵاتی ناوین}} {{وڵاتەکانی ئاسیا}} {{ڕێکخراوەی ھاوکاریی ئابووری}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|وڵاتەکان|ئاسیا|ڕۆژھەڵاتی ناوین|ئێران|ئیسلام|شیعە}} [[پۆل:ئێران]] [[پۆل:دەوڵەتانی ئەندامی ڕێکخراوەی ھاوکاریی ئیسلامی]] [[پۆل:دەوڵەتانی ئەندامی نەتەوە یەکگرتووەکان]] [[پۆل:ڕۆژاوای ئاسیا]] [[پۆل:وڵاتانی ڕۆژاوای ئاسیا]] [[پۆل:کۆمارە ئیسلامییەکان]] [[پۆل:وڵاتەکانی ڕۆژھەڵاتی ناوین]] [[پۆل:وڵاتەکان و مەڵبەندەکانی فارسی ئاخێو]] [[پۆل:دامەزرانەکانی ١٩٧٩ لە ئێران]] [[پۆل:بەرزاییە ئیرانییەکان]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٧٩]] [[پۆل:نەتەوەکانی جی ١٥]] [[پۆل:وڵاتانی ئەندامی ئۆپێک]] [[پۆل:نزیک وڵاتانی ڕۆژھەڵات]] [[پۆل:بانووی ئێرانی]] 8iijspminw52rrwgpvnf56tm9l8pjm9 0 261 1374627 1372858 2024-11-02T17:30:21Z Zemen 40346 1374627 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کەسایەتی |ناو= حەسەن زیرەک{{ھن}}Hesen Zîrek |ناوی_کاتی_لەدایکبوون=حەسەن عەبدوڵڵا ڕەحمان<ref name=":5">{{Cite journal|last=س.|first=ئەنوەر|title=یادی ١٠٠ ساڵەی حەسەن زیرەک|url=https://bokan.de/|journal=|pages=5-48}}</ref> |وێنە=Zirak.jpg |ڕێکەوتی لەدایکبوون= {{Birth date|١٩٢١|١١|٢٩}} |شوێنی لەدایکبوون= گەڕەکی [[قەڵای سەردار]]، [[بۆکان]]، [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] |ڕێکەوتی مەرگ= {{Death date and age|١٩٧٢|٦|٢٦|١٩٢١|١١|٢٩}} |شوێنی مەرگ= بۆکان، ڕۆژھەڵاتی کوردستان |ھۆکاری مردن= ژەھراوی کردن، شێرپەنجەی جەرگ<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=ئیمپراتۆری گۆرانی و میوزیکی کوردی|ناونیشان=https://knwe.org/KU/Details/2054|ڕێکەوتی سەردان=١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣|وێبگە=knwe.org|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20231110230442/https://knwe.org/KU/Details/2054|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=کوردیپێدیا|یەکەم=Kurdipedia-|سەردێڕ=ساواک بۆچی حەسەن زیرەکی کوشت؟|ناونیشان=https://www.kurdipedia.org/?q=2012020516145264157|ڕێکەوتی سەردان=١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣|وێبگە=Kurdipedia.org|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20231110234949/https://www.kurdipedia.org/?q=2012020516145264157|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=حەسەن زیرەک: لە نێوان مردنی ئاسایی و تیرۆرکردندا |ناونیشان=https://politicmedia.net/detailnewspo.aspx?jimare=8730&cor=5&related=2 |ڕێکەوتی سەردان=١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣|وێبگە=politicmedia.net |زمان=ku |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20231110224938/https://politicmedia.net/detailnewspo.aspx?jimare=8730&cor=5&related=2 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> |شوێنی گۆڕ= [[ناڵەشکێنە]]، بۆکان |پۆتانەکانی گۆڕ= {{Coord|36.5005291|46.2082101|display=inline,title}} |نەتەوە= [[کورد]] |ڕادەی خوێندەواری= [[خوێندەواری|نەخوێندەوار]] |پیشە= [[ھونەرمەند]]، [[گۆرانیبێژ]]، [[وێنەکێش]]<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=بەرگرییەک لە ھونەرمەند حەسەن زیرەک |ناونیشان=https://hawlati.co/page_detail?smart-id=19882 |ڕێکەوتی سەردان=٢٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٣|وێبگە=hawlati.co |زمان=ku |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20231210203759/https://hawlati.co/page_detail?smart-id=19882 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> [[مەقام]]بێژ، [[شاعیر]]، [[مۆسیقاژەن]] ([[دەف]]ژەن، [[تار (ئامێر)|تارژەن]]<ref>{{Cite journal |last=ع. |first=ھێڤی |last2=پ. |first2=سوزانا |date=2024-02-02 |title=لێکدانەوەیەکی نوێی میوزیک بۆ شیعرەکانی ئەحمەدی خانی |url=https://www.goethe.de/ins/iq/ku/m/kult/kei/25159613.html |journal=work |volume=1 |access-date=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤ |archive-date=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤ |archive-url=https://web.archive.org/web/20240731115942/https://www.goethe.de/ins/iq/ku/m/kult/kei/25159613.html |url-status=dead |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115942/https://www.goethe.de/ins/iq/ku/m/kult/kei/25159613.html }}</ref> و [[عوود]]ژەن) |ساڵانی چالاکی= ١٩٥٣–١٩٧٢ |ئایین= [[ئیسلام]] |ھاوسەر= '''ھاوسەرگیرییە فەرمییەکان:'''{{ھن}}میدیا زەندی، ڕابیعە سەرئەنجام<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=وتووێژێکی بڵاونەکراوە لەگەڵ میدیا زەندی ھاوسەری مامۆستا حەسەن زیرەک |ناونیشان=http://haje.ir/newsdetails.aspx?itemid=3846 |ڕێکەوتی سەردان=١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣|وێبگە=haje.ir |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20231110224940/http://haje.ir/newsdetails.aspx?itemid=3846 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٣|سەردێڕ=ھاوسەری ھونەرمەند حەسەن زیرەک کۆچی دوایی کرد |ناونیشان=https://kurdistanmedia.com/so/news/2023/06/79 |ڕێکەوتی سەردان=١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣|وێبگە=Kurdistanmedia |زمان=ku |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20231110224939/https://kurdistanmedia.com/so/news/2023/06/79 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref>{{ھن}}'''ئەوانەی تر:'''{{ھن}}نزیکەی ٣٠ ھاوسەری تر<ref>{{Cite book|last=ئیبراھیم|first=فەرشی|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|title=حەسەن زیرەک و زمانی دوولا|year=٢٠٠٧|pages=28|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240609200534/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200534/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;}}</ref><ref>{{Cite book|last=نەشقی|first=ڕەحمان|url=https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863|title=مامۆستا حەسەن زیرەک: ئەستێرەیەکی گەشی ئاسمانی گۆرانی کوردی|last2=مەلاقەرە|first2=جەمیل|year=2018-06-01|pages=233|access-date=١ی ئابی ٢٠٢٤|archive-date= ١ی ئابی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240801090137/https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240801090137/https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863}}</ref> |شارۆمەندێتی= [[پەڕگە:State flag of Iran 1964-1980.svg|20px|alt=Flag]] [[ئێرانی پەھلەوی|ئێران]] |شێواز= [[فۆلکلۆر]]، [[ئیرۆتیزم]] |ناوبانگ= [[مۆسیقای کوردی]]، [[مۆسیقای فۆڵک|فۆڵک]]، [[مۆسیقای کلاسیک|کلاسیک]] |باوک=عەبدوڵڵا |دایک=ئامینە |مناڵەکان= مەھتاب (ئارەزوو)، مەھناز (ساکار)<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=حەسەن زیرەک|ناونیشان=https://www.khaktv.net/profile-detail.aspx?jimare=2103|ڕێکەوتی سەردان=١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣|وێبگە=www.khaktv.net|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20231110224938/https://www.khaktv.net/profile-detail.aspx?jimare=2103|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> |خزمەکان=محەممەدئەمین{{تێبینی|لای خەڵک ناسراوە بە مینە}} (برای گەورە){{ھن}}حوسێن (برای بچووک)<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Corporation|یەکەم=Nalia|سەردێڕ=کەسێکی نزیکی حەسەن زیرەک کۆچی دوایی کرد|ناونیشان=http://www.nrttv.com/nrt2/detail2/1696|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=nrttv.com}}</ref>{{ھن}}سارا (خوشک) |ئۆفیس=[[ڕادیۆی کوردیی بەغدا|ڕادیۆی بەغدا]]{{ھن}}[[ڕادیۆی کوردیی تاران|ڕادیۆی تاران]]{{ھن}}[[ڕادیۆی کوردیی کرماشان|ڕادیۆی کرماشان]]{{ھن}}[[ڕادیۆی تەورێز]]{{ھن}}[[ڕادیۆی سنە]]|ناوەکانی تر=بولبولی کوردستان<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٨ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١|سەردێڕ=بولبولی کوردستان بوو بە ١٠٠ ساڵ|ناونیشان=https://kurdish.sahartv.ir/news/فەرھەنگی_ھونەری_وەرزشی-i402978|ڕێکەوتی سەردان=١٠ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣|وێبگە=SAHAR KURDISH (Sorani)}}</ref> }} '''حەسەن زیرەک''' (٢٩ی تشرینی دووەمی ١٩٢١ لە [[بۆکان]] – ٢٦ی حوزەیرانی ١٩٧٢ لە بۆکان)<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=An Introduction to Kurdish Folk Music|ناونیشان=https://folkworks.org/article/an-introduction-to-kurdish-folk-music/|ڕێکەوتی سەردان=٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=FolkWorks|زمان=en-US|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731141538/https://folkworks.org/article/an-introduction-to-kurdish-folk-music/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> ھونەرمەند و گۆرانیبێژێکی [[کورد]] بوو، کە بە یەکێک لە بەناوبانگترین ھونەرمەندانی کورد لە تەواوی [[کوردستان]]دا دادەنرێت.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٦ی تەممووزی ٢٠٢٤|سەردێڕ=(تصاویر) بیوگرافی و عکس های حسن زیرک؛ از خوانندگی و شهرت تا مرگ|ناونیشان=https://faradeed.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%87%D8%A7-45/196126-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B9%DA%A9%D8%B3-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-%D8%A7%D8%B2-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%AA-%D8%AA%D8%A7-%D9%85%D8%B1%DA%AF|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=فرادید {{!}} Faradeed {{!}} فرادید|زمان=fa|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115950/https://faradeed.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%87%D8%A7-45/196126-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B9%DA%A9%D8%B3-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-%D8%A7%D8%B2-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%AA-%D8%AA%D8%A7-%D9%85%D8%B1%DA%AF|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{Cite book|last=M. Gunter|first=Michael|title=Historical Dictionary of the Kurds|publisher=Scarecrow Press|year=November 4, 2010|isbn=978-0-8108-7507-4|pages=220}}</ref> بەرچاوترین کاری، کۆکردنەوەی گەنجینەیەک لە گۆرانی و ئاوازی تۆمارکراوی کوردی بوو بە دەنگی خۆی کە ژمارەیان لە نێوان ١٠٠٠<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٨ی ئابی ٢٠١٧|سەردێڕ=Kurdish music – Alchetron, The Free Social Encyclopedia|ناونیشان=https://alchetron.com/Kurdish-music|ڕێکەوتی سەردان=٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Alchetron.com|زمان=en-US|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115945/https://alchetron.com/Kurdish-music|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> بۆ ٢٠٠٠ گۆرانییە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٦ی ئابی ٢٠٢٢|سەردێڕ=بە حەسەن زیرەکبوون ڕەنجی فەرھادی دەوێت|ناونیشان=https://chra.tv/%D8%A8%DB%95-%D8%AD%DB%95%D8%B3%DB%95%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A8%D9%88%D9%88%D9%86%D8%8C%DA%95%DB%95%D9%86%D8%AC%DB%8C-%D9%81%DB%95%D8%B1%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%DA%AF%DB%95%D8%B1/|ڕێکەوتی سەردان=٢٠ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=Chra.tv|زمان=ku}}</ref><ref>{{Cite book|last=Broughton|first=Simon|url=https://books.google.iq/books?id=gyiTOcnb2yYC&dq=Hassan+Zirak+genius+composed&source=gbs_navlinks_s|title=World Music: Africa, Europe and the Middle East|last2=Ellingham|first2=Mark|last3=Trillo|first3=Richard|publisher=Rough Guides|year=1999|isbn=978-1-85828-635-8|volume=1|pages=381|access-date=١٤ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-date=١٤ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240714213022/https://books.google.iq/books?id=gyiTOcnb2yYC&dq=Hassan%20Zirak%20genius%20composed&source=gbs_navlinks_s|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240714213022/https://books.google.iq/books?id=gyiTOcnb2yYC&dq=Hassan%20Zirak%20genius%20composed&source=gbs_navlinks_s}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢|سەردێڕ=یادی کنیم از بزرگان موسیقی استاد حسن زیرک |ناونیشان=https://akharinkhabar.ir/gallery/92584830/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D9%86%DB%8C%D9%85-%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9 |ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=akharinkhabar.ir |زمان=fa |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240523080216/https://akharinkhabar.ir/gallery/92584830/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D9%86%DB%8C%D9%85-%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> زیرەک بەھۆی گۆرانییەکانی لە ناو کوردەکانی [[کورد لە ئێران|ڕۆژھەڵات]] و [[کوردانی باشووری کوردستان|باشوور]] ناسراوە. لە ساڵی ١٩٧٢ لە شاری [[بۆکان]]، [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|پارێزگای ورمێ]] کۆچی دواییی کرد و ھەر لەوێش بە خاک سپێردرا. ھەرچەندە حەسەن زیرەک بەھۆی بارودۆخی سەختی ژیانەوە سوودی لە خوێندن وەرنەگرت،<ref name=":8">{{Cite book|url=http://archive.org/details/agiri_162|title=Agirî 162 (2011 Tîrmeha 6)}}</ref> بەڵام لە ئاوازدانانی [[شیعر]] و [[مۆسیقای کوردی]] شارەزا بوو، ئەم بەھرەیە لەگەڵ دەنگیدا، گۆرانییەکانی لە سەرانسەری کوردستاندا جێی بایەخ کردووە. گۆرانییە کوردییەکانی ھەتا ئێستاش لەناو کوردەکاندا بە تایبەت لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان|ڕۆژھەڵات]] و [[باشووری کوردستان]] لە شوێنە گشتییەکان، سەیرانگا، بۆنە و ئاھەنگەکاندا دەبیسترێت.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٠|سەردێڕ=٤٨ ساڵ تێپەڕ دەبێت بەسەر کۆچی دوایی حەسەن زیرەکی بلیمەت |ناونیشان=https://kurdistantv.net/ku/news/99683 |ڕێکەوتی سەردان=٢٠ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=Kurdistantv.net |زمان=ku}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١|سەردێڕ=«حسن زیرک»، حافظ موسیقی کردی/شعیب خسروی|ناونیشان=https://kurdpress.com/news/22553/%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%D8%B4%D8%B9%DB%8C%D8%A8-%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=kurdpress|زمان=fa|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240523083012/https://www.kurdpress.com/news/22553/%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%D8%B4%D8%B9%DB%8C%D8%A8-%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١|سەردێڕ=«بلبل کردستان» ١٠٠ سالە شد|ناونیشان=https://kurdpress.com/news/22269/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=kurdpress|زمان=فارسی|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی ئابی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240810124601/https://www.kurdpress.com/news/22269/%D8%A8%D9%84%D8%A8%D9%84-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%A1%D9%A0%D9%A0-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%B4%D8%AF}}</ref> حەسەن زیرەک جگە لە [[زمانی کوردی]]ی زگماکی خۆی (شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]])،{{تێبینی|لە شێوەزاری [[ھەورامی]]یش شارەزا ھەبووە}} زمانەکانی [[زمانی فارسی|فارسی]]، [[زمانی تورکی|تورکی]]،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=köse|یەکەم=berkehan|ڕێکەوت=٨ی تەممووزی ٢٠٢٣|سەردێڕ=Kurdish Culture|ناونیشان=https://www.hevseltimes.com/post/kurdish-culture|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Hevsel Times|زمان=en|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731121445/https://www.hevseltimes.com/post/kurdish-culture|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> [[زمانی ئازەربایجانی|ئازەربایجانی]]، [[زمانی ئەرمەنی|ئەرمەنی]] و شێوەزاری [[لوڕیی باکووری]]ی تێکەڵاوی گۆرانییەکانی کردووە. ئەو خاوەنی ٣ مەقامە بە تورکی، ٨ مەقام بە فارسی، ٢ مەقام بە ھەورامی و ٦٤ مەقام بە کوردیی سۆرانی.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١|سەردێڕ=کتاب مجموعە آوازھای حسن زیرک بە چاپ سوم می رسد/ زیرک بیش از 1300 ترانە خواندە است {{!}} کردستان|ناونیشان=https://kordestan.farhang.gov.ir/fa/news/124512/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%DA%BE-%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B2%DA%BE%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-%D8%A8%DA%BE-%DA%86%D8%A7%D9%BE-%D8%B3%D9%88%D9%85-%D9%85%DB%8C-%D8%B1%D8%B3%D8%AF-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-1300-%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%BE-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%DA%BE-%D8%A7%D8%B3%D8%AA|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=web.archive.org|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20211203070533/https://kordestan.farhang.gov.ir/fa/news/124512/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%DA%BE-%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B2%DA%BE%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-%D8%A8%DA%BE-%DA%86%D8%A7%D9%BE-%D8%B3%D9%88%D9%85-%D9%85%DB%8C-%D8%B1%D8%B3%D8%AF-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-1300-%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%BE-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%DA%BE-%D8%A7%D8%B3%D8%AA|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> زیرەک لەگەڵ ئۆرکێستراکانی مۆسیقای کوردیی برایانی یوسف زەمانی،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٦ی ئابی ٢٠٠٩|سەردێڕ=زندگینامە: حسن یوسف زمانی (۱۳۱۰-۱۳۸۸)|ناونیشان=https://www.hamshahrionline.ir/news/87963/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%DA%BE-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DB%B1%DB%B3%DB%B1%DB%B0-%DB%B1%DB%B3%DB%B8%DB%B8|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=ھمشھری آنلاین|زمان=fa|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی ئابی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240810124604/https://www.hamshahrionline.ir/news/87963/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DB%B1%DB%B3%DB%B1%DB%B0-%DB%B1%DB%B3%DB%B8%DB%B8|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> ئۆرکێسترای موشیر ھومایۆن شارەدار لە تاران و ئۆرکێسترای [[موجتەبا میرزادە]] لە [[کرماشان]] گۆرانیی پێشکەش کردووە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٦ی ئازاری ٢٠٢١|سەردێڕ=من جانشین «میرزادە» در اکستر ڕادیو کردی کرمانشاە بودم / گفتگو بااستاد ابوالقاسم پرندیان نوازندە قدیمی کرمانشاھی|ناونیشان=https://kurdpress.com/news/6170/%D9%85%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DA%BE-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1-%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%DA%BE-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%85-%DA%AF%D9%81%D8%AA%DA%AF%D9%88|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=kurdpress|زمان=fa|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی ئابی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240810124555/https://www.kurdpress.com/news/6170/%D9%85%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D9%86-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DA%A9%D8%B3%D8%AA%D8%B1-%D8%B1%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%88-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%85-%DA%AF%D9%81%D8%AA%DA%AF%D9%88|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٣ی ئایاری ٢٠١٧|سەردێڕ=زندگی و آثار استاد 'حسن زیرک' مورد بحث و بررسی پژوھشگران قرار گرفت|ناونیشان=https://www.irna.ir/news/82514468/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%A8%D8%AD%D8%AB-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%BE%DA%98%D9%88%DA%BE%D8%B4%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=ایرنا|زمان=فارسی|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی ئابی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240810124552/https://www.irna.ir/news/82514468/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%D9%8A-%D9%88-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%D9%8A%D8%B1%D9%83-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%A8%D8%AD%D8%AB-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%D9%8A-%D9%BE%DA%98%D9%88%D9%87%D8%B4%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1}}</ref> جیا لە ڕادیۆی کرماشان و تاران، زیرەک سەردانی ڕادیۆکانی [[ڕادیۆی تەورێز|تەورێز]]، [[ڕادیۆی سنە|سنە]] و [[مەھاباد]]ی کردووە و گۆرانیی لێ تۆمار کردوون. نازناوی «زیرەک» بۆماوەیی نییە، باوکی و باپیریشی ئەو ناوەیان پێوە نەبووە، بەڵکو لە ساڵی ١٩٥٣ لە ڕادیۆی بەغدا ئەم نازناوەی پێ درا. == ژیان == === سەرەتای ژیان === بەپێی بڕوانامەی لەدایکبوون و بە گوێرەی خەڵکی ناوچەی بۆکان و بنەماڵەکەی لە ساڵی ١٩٢١ لە گەڕەکی [[قەڵای سەردار]]، لە شاری بۆکان لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|پارێزگای ورمێ]] حەسەن زیرەک لەدایکبووە. عەبدوڵڵا، باوکی حەسەن زیرەک لە سەردەمی منداڵی زیرەک کۆچی دوایی کرد و دواتر ھاوسەرەکەی بەناوی ئامینە کەیفە، توانای چاودێری و بەخێوکردنی منداڵەکانی نەبوو، بۆیە ناچار بوو دووبارە ھاوسەرگیری بکاتەوە و منداڵەکانی بە زیرەکیشەوە نەچوونە [[قوتابخانە]] و کرێکارییان دەکرد بۆ پەیداکردنی بژێوی ژیانیان.<ref>{{Cite book|last=زیرەک|first=حەسەن|url=https://libris.kb.se/bib/22002860|title=چریکەی کوردستان - چاپی یەکەم|last2=زەندی|first2=میدیا|publisher=Intîşaratê Borekeyî|year=1966|isbn=9649152806|volume=1|location=تاران، ئێران|language=ku}}</ref> حەسەن زیرەک ١ خوشک و ٢ برای ھەبوو؛ زیرەک دەربارەی جێی لەدایکبوونی و خێزانەکەی لە ژیاننامە شیعرییەکەی لە کتێبی چریکەی کوردستان بەم شێوەیە دەڵێت: <blockquote> {{چینی ناوەند}} خەڵکی بۆکانم کوردی خوێن پاکم{{ھن}}برام حسێنە و ئامینە دایکم{{ھن}}ناوم حەسەنە باوکم عەبدوڵڵا{{ھن}}خوشکم سارایە و کاکە مینە کاکم<ref>{{Cite book|last=زیرەک|first=حەسەن|url=https://libris.kb.se/bib/22002860|title=چریکەی کوردستان - چاپی یەکەم|last2=زەندی|first2=میدیا|publisher=Intîşaratê Borekeyî|year=1966|isbn=9649152806|volume=1|location=تاران، ئێران|pages=8|language=ku}}</ref> {{کۆتایی}} </blockquote> ژیانی ناخۆش و ئاوارەیی حەسەن زیرەک لەو کاتەوە دەستی پێکرد کاتێک باوکی کۆچی دوایی کرد و دایکی شوی کردەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٨ی ئابی ٢٠١٧|سەردێڕ=Hassan Zirak – Alchetron, The Free Social Encyclopedia|ناونیشان=https://alchetron.com/Hassan-Zirak|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Alchetron.com|زمان=en-US|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115942/https://alchetron.com/Hassan-Zirak}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Oggito|ناونیشان=https://oggito.com/icerikler/ruhuyla-direnen-kurt-muzisyen-hesen-zirek/29881|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=oggito.com|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی ئابی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240810124606/https://oggito.com/icerikler/ruhuyla-direnen-kurt-muzisyen-hesen-zirek/29881|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠|سەردێڕ=خوانندە {{!}} بیوگرافی حسن زیرک|ناونیشان=https://forum.1roman.ir/threads/138633/|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=انجمن رمان نویسی یک رمان|زمان=fa-IR|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115943/https://forum.1roman.ir/threads/138633/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> حەسەن زیرەک بە درێژایی تەمەنی منداڵی و گەنجی چەندین کاری جۆراوجۆری تاقی کردووەتەوە، وەک کرێکاری و شاگردی لە دوکانی خواردنەوە و شیرینی، قاوەچێتی، کارکردن لە چایخانە و بەردەستیی [[کەباب]]چی لە بۆکان و شارەکانی دیکە،<ref>{{Cite book|last=عادل|first=محەممەد|url=https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|title=ڕەھەندەکانی حەسەن زیرەک|publisher=چاپخانەی سەردەم|year=٢٠١٧|location=سلێمانی، ھەرێمی کوردستان|pages=٢٦|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240609200530/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200530/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690}}</ref> تەنانەت چووەتە [[پێنجوێن]]، [[سلێمانی]]، [[مووسڵ]]، [[بەسڕە]]، [[پارێزگای خووزستان|خووزستان]] و [[باشووری ئێران]] بۆ کرێکاری کردن؛ ژیانێکی نائاسایی و ھەژارانەی بردووەتە سەر. کاتێک زیرەک تەمەنی تەنھا ٧ بۆ ٨ ساڵ بوو زۆر حەزی لە گۆرانی و گۆرانیوتن بوو. لەو سەردەمەدا خەڵکی لە بۆکان سەرقاڵی گۆرانیوتن بوون لە کۆڕ و بۆنەی جیاوازدا لە شەقام و بازاڕەکان. یەکێک لەو کەسانەی لەم شارەدا ئاشنای مۆسیقا و گۆرانیوتن بوو و لەم بوارەدا چالاک بوو، گۆرانیبێژێکی [[جوو]]لەکە بوو بە ناوی «شێنگە جوو» کە حەسەن زیرەک گوێی لە گۆرانییەکانی دەگرت و بە ئەگەرێکی زۆرەوە لەو تەمەنەدا شێنگە جوو یەکەم مامۆستای نافەرمی حەسەن زیرەک بووە. حەسەن زیرەک، لە تەمەنی گەنجیدا، ڕۆژێک کاتێک شۆفێری دەکات لە ڕێگای [[سەقز]]–[[بانە]]، لە کاتی کارکردن ئۆتۆمبێلەکەی گڕ دەگرێت و بەھۆیەوە کەسێک گیان لەدەست دەدات؛{{تێبینی|لە ھەندێک سەرچاوە وا باسکراوە کە کەسەکە بەر ئۆتۆمبێلەکە کەوتووە پاشان گیانی لەدەست داوە.}} بەم شێوەیە حەسەن زیرەک [[ئۆتۆمبێل]]ەکە و شوێنی کوشتنەکەی بەجێدەھێڵێت، بۆ ماوەیەکی زۆر بە ترسەوە خۆی دەشارێتەوە، پاشان ئێران جێدەھێڵێت و دەچێتە [[عێراق]] و شاری بەغدا بۆ دابینکردنی بژێوی ژیانی.<ref name=":0">{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٣٠ی تشرینی دووەمی ٢٠١٦|سەردێڕ=حسن زیرک از کارگری در بووکان تا خوانندگی در بغداد|ناونیشان=https://www.faratab.com/news/4783/%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A7-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=فراتاب|زمان=fa-IR|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240523100103/https://www.faratab.com/news/4783/%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D9%88%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%A7-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%AF|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> === ڕادیۆی کوردیی بەغدا === سەرەتا حەسەن زیرەک دەچێتە پێنجوێن و پاشان سلێمانی، نیشتەجێی گەڕەکی دەرگەزێنی سلێمانی دەبێت، لەوێ لە ھۆتێلێکدا بە شاگردی کار دەکات و ھەر لەوێش ھاوسەرگیری دەکات لەگەڵ ناسکێ؛ و ٦ مانگ لەم ھۆتێلە دەمێنێتەوە.<ref>{{Cite book|last=ئیبراھیم|first=فەرشی|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|title=حەسەن زیرەک و زمانی دوولا|year=٢٠٠٧|pages=٧|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240609200534/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200534/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;}}</ref> ماوەیەک دەچێتە شاری [[کەرکووک]]، دواتر لە ساڵی ١٩٥٠ زیرەک لە بەغدا لە ''میوانخانەی باکوور'' ({{بە عەرەبی|فندق شمال}})<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Hasan Zirak – The Legend|ناونیشان=https://www.strangerthanparadiserecords.com/hasan-zirak-the-legend.html?source=facebook|ڕێکەوتی سەردان=٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Stranger Than Paradise Records|زمان=en|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115943/https://www.strangerthanparadiserecords.com/hasan-zirak-the-legend.html?source=facebook|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> لای جەعفەری خاوەن ھۆتێل دەست دەکات بە شاگردی، زیرەک ماوەی ٤ ساڵ لەم ھۆتێلەدا کاری کردووە. لەو کاتەدا لەگەڵ ناسکێی ھاوسەری بە ڕۆژ لە میوانخانەکە کار دەکەن و شەوانیش لەسەر بانی بیناکە دەمێننەوە و زیرەک لەوێ گۆرانی دەڵێت، ڕۆژێک ھاوپیشە و کەسانی نزیک لە ھۆتێلەکە دەنگخۆشیی حەسەن زیرەک بۆ جەعفەر باس دەکەن، جەعفەریش ھەر زوو تاقیدەکاتەوە و پلەی زیرەک لە ھۆتێلەکە بەرز دەکاتەوە، و ھەموو ھەینییەک لەسەر تەختی میوانخانەی ھۆتێلەکە دەست دەکات بە گۆرانیوتن. ھەواڵ دەچێتە ڕادیۆ و کارمەندانی ڕادیۆ دەچن بۆ میوانخانە تا زیرەک بھێننە ڕادیۆ و وەک کارمەند دایمەزرێنن، پاش ڕازیکردنی جەعفەری خاوەن میوانخانە، زیرەک دەچێتە [[ڕادیۆی کوردیی بەغدا]] و بە ھاوکاری [[عەلی مەردان]]، نەشەت عەبدولڕەحمان، حەمەی دەروێش کەریم، سەڵاح و عادل عیرفان بەشداری بەشی کوردیی ڕادیۆی بەغدا دەکات و مانگانە چوار گۆرانی بە شەش [[دینار]] پێشکەش دەکات.<ref>{{Cite book|last=ئیبراھیم|first=فەرشی|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|title=حەسەن زیرەک و زمانی دوولا|year=٢٠٠٧|pages=٨}}</ref><ref name=":6"/> حەسەن زیرەک لە ساڵی ١٩٥٣ەوە لە بەشی کوردیی ڕادیۆی بەغدا بەفەرمی دادەمەزرێت.<ref name=":0"/> ھاتنی حەسەن زیرەک بۆ ڕادیۆی کوردیی بەغدا ھاوکات بوو لەگەڵ سەرەتای پەنجاکانی سەدەی ڕابردوو و بە گوتەی خۆی لەگەڵ ھونەرمەندە ناسراوەکانی [[مۆسیقای کوردی]] ئەو ساڵانە لەوێ بووە، لەوانە عەلی مەردان، [[نەسرین شێروان]]، حەسەن و [[محەممەد عارف جزیری]]، [[شەماڵ سائیب]]، [[تایەر تۆفیق]]، ڕەسوڵ گەردی، ئیلیاس فەڕەنگی و [[قادر دیلان]].<ref>{{Cite news|url=https://ia600707.us.archive.org/15/items/majidalhydar_gmail_52/52.pdf|title=حسن زيرك: مدرسة غنائية كوردية صنعتها العفوية وصدق المشاعر|last=بەرواری|first=ج.|date=2018-12-11|access-date=2024-07-25|language=ar|page=11|volume=52|publisher=Sabah Kurdistan|newspaper=Sabah Kurdistan}}</ref> لە ساڵانی سەرەتای کارکردنی لە ڕادیۆی بەغدا، سەرنجی گوێگرانی بۆ لای خۆی ڕاکێشا، بەو پێیەی شارەزایییەکی زۆریی لە ئاواز و گۆرانییە کوردییەکانی ناوچەی [[موکریان]] ھەبوو. ساڵی ١٩٥٨ کاتێک حەسەن زیرەک گەڕایەوە بۆکان، و ھەواڵی ھاتنەوەی زیرەک بڵاودەبێتەوە، عەبدوڵڵا موفتیزادە کە لە [[ڕادیۆی سنە]] کاری دەکرد، دەچێتە لای زیرەک و بانگێشتی دەکات بۆ ڕادیۆی سنە تا گۆرانی لێ تۆمار بکات، ھەر لە ساڵی ١٩٥٨ حەسەن زیرەک دوای وەرگرتنی مۆڵەت لە بەرپرسانی ڕادیۆی کوردی لە بەغدا بڕیاری گەڕانەوەی بۆ ئێران دا؛<ref>{{Cite book|last=نەشقی|first=ڕەحمان|url=https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863|title=مامۆستا حەسەن زیرەک: ئەستێرەیەکی گەشی ئاسمانی گۆرانی کوردی|last2=مەلاقەرە|first2=جەمیل|year=2018-06-01|pages=23|access-date=١ی ئابی ٢٠٢٤|archive-date= ١ی ئابی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240801090137/https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240801090137/https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863}}</ref> پاش ماوەیەک زیرەک دەچێتە مەھاباد و لەگەڵ میرزا ڕەحیم دەچنە [[ڕادیۆی کوردیی تاران]] کە تازە دامەزرابوو، سەرەتا بە دوو گۆرانی دەنگی تاقی دەکەنەوە و دەستبەجێ وەری دەگرن. === کودەتای عێراق === لە ساڵی ١٩٥٨ شانشینی عێراق لە [[شۆڕشی ١٤ی تەممووز|کودەتایەکدا]] بە سەرۆکایەتی [[عەبدولکەریم قاسم]] و [[عەبدولسەلام عارف]] کەوت و حکوومەتی کۆماری لە عێراق ڕاگەیەندرا. حەسەن زیرەک لە کاتی گەڕانەوەی بۆ بۆکان، دوای ماوەیەک بڕیاریدا بگەڕێتەوە عێراق، لەکاتی ئامادەکاری بۆ گەڕانەوەی، ھەواڵی کودەتاکەی عێراق دڵەڕاوکێ و نیگەرانی زیرەکی لێ دەکەوێتەوە، چونکە ئەوکاتەی لە ڕادیۆی بەغدا گۆرانیبێژ بوو، بەبۆنەی تاج لەسەرنانی [[فەیسەڵی دووەم|شا فەیسەڵی دووەم]]ی عێراق و شا حوسێن لە [[ئوردن]]، لە ڕادیۆی بەغدا ئاھەنگێکی گۆرانی ڕێک دەخرێت،<ref>{{Cite journal|last=Smets|first=Kevin|last2=Sengul|first2=Ali Fuat|date=2016-01-01|title=Kurds and Their Cultural Crossroads: Kurdish Identity, Media and Cultural Production|url=https://brill.com/view/journals/mjcc/9/3/article-p247_2.xml|journal=Middle East Journal of Culture and Communication|language=en|volume=9|issue=3|pages=247–256|doi=10.1163/18739865-00903006|issn=1873-9865|access-date=١٤ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-date=١٨ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣|archive-url=https://web.archive.org/web/20231118135857/https://brill.com/view/journals/mjcc/9/3/article-p247_2.xml|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20231118135857/https://brill.com/view/journals/mjcc/9/3/article-p247_2.xml}}</ref> زۆر لە ھونەرمەندان لەم ئاھەنگەدا گۆرانی دەڵێن، زیرەکیش کە تازە دامەزرابوو بەو بۆنەیەوە گۆرانییەکی پێشکەش کردبوو: {{شیعر}} {{ب|دە لێدەن لێدەن لە تەپڵی شادمانی|}} {{ب|ئەوا تاجیان نایە سەر حوسێن و فەیسەڵی سانی|}} {{کۆتاییی شیعر}} {{ltr}} {{ltr/end}} پڕوپاگەندە و وتاری بەربڵاو لە ڕادیۆی بەغدا دژی دادوەرە لابراوەکانی ڕژێمی پێشوو و چەندین خۆپیشاندان و ڕاگەیاندن و وتارە یەک لە دوای یەکەکانی گەلانی ناوچەکە و بەتایبەت کورد، بۆ پشتیوانی لە کردەوە شۆڕشگێڕانەکەی عەبدولکەریم قاسم لە ڕووخاندنی شانشینی عێراق، وای کرد حەسەن زیرەک بترسێت لەوەی بگەڕێتەوە عێراق و بیگرن بەبیانوی ئەوەی گۆرانی بۆ حکوومەتی پاشایەتی پێشوو ھەڵگوتووە، چونکە حکوومەتی نوێ ئەو کەسانەی دەستگیر دەکرد کە پێشتر پشتیوانیان بۆ پاشایەتیخوازی دەربڕیوە، بۆیە لە ئێران مایەوە و چاوەڕێی کرد تا دۆخی سیاسی وڵاتەکە ڕوون دەبێتەوە.<ref name=":0"/> کودەتای عێراق وەک شۆڕشی کورد و عەرەب ناو دەبرا، حکوومەتی نوێش وەک حکوومەتێکی کوردی-عەرەبی پێناسە کرا. ڕادیۆی بەغدا پاش [[کۆمار]]یبوون و لەناوبردنی [[پاشایەتی|سیستەمی پاشایەتی]]، بانگەشەیەکی زۆری دژ بە پاشایەتی وڵاتی ئێران دەستپێکرد، لەوەی کوردەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان و ئێران ھیچ مافێکی سیاسی، فەرھەنگی و کۆمەڵایەتییان پێ نەدراوە بەڵام لە عێراق بەشدارن لە دەوڵەتدا. کاردانەوەی ئەم بانگەشانە دامەزراندنی ڕادیۆی کوردی تاران و پاشان کرماشان بوو، ھەروەھا بڵاوبوونەوەی ''ھەفتەنامەی کوردستان'' لە تاران، کە توانی ھەندێک ئازادی بۆ کورد لە ئێران دەستەبەر بکات.<ref>{{Cite book |last=سلێمانی |first=ئیدریس |url=https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863 |title=مامۆستا حەسەن زیرەک: ئەستێرەیەکی گەشی ئاسمانی گۆرانی کوردی |last2=حوسێنپوور |first2=سەڵاح |year=2017-01-16 |pages=183 |access-date=١ی ئابی ٢٠٢٤ |archive-date= ١ی ئابی ٢٠٢٤ |archive-url=https://web.archive.org/web/20240801090137/https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863 |url-status=dead |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240801090137/https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863 }}</ref> === ڕادیۆی کوردیی تاران === بەپێی بەڵێننامەیەک لە ڕێکەوتی ١٢ی نیسانی ١٩٥٨ لەلایەن محەممەد کەیھان، یەکێک لە دامەزرێنەرانی ڕادیۆی کوردی لە [[تاران]]، ئاماژە بە پێدانی مانگانەی دوازدە ھەزار [[تمەن]] دەکات بە زیرەک بۆ پێشکەشکردنی گۆرانی کوردی، ئەمەش ئاماژەیە بۆ سەرەتای ھاوکاری ئەم ھونەرمەندە لە ڕادیۆی کوردی لە پایتەختی ئێران. لە ڕادیۆی تاران ھەندێک جار دەچووە [[ڕادیۆی تەورێز]] و لەوێ گۆرانی تۆمار دەکرد. ئەو بەرھەمانەی کە حەسەن زیرەک لە ڕادیۆی کوردیی تاران تۆماری کردبوو، زۆر جار بە ئامێری مامۆستاکانی وەک حسێن یاھەقی، حەسەن کەسایی، جەلیل شەھناز، جیھانگیر مەلەک، ئەحمەد عیبادی و بە سەرپەرشتیی موشیر ھومایۆن شارەدار تۆماری دەکردن.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Hunermendê mezin Hesen Zîrek 52 sal berê ji nav me bar kir|ناونیشان=https://www.rudaw.net/notfound.html|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net|زمان=ku|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٥ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240705030359/https://www.rudaw.net/notfound.html}}</ref> === ڕادیۆی کوردیی کرماشان === [[پەڕگە:Right hasanzirek-1343 (1).jpg|وێنۆک|150px|حەسەن زیرەک لە [[تاقوەسان]] (ڕاست)]] لە مانگی ئابی ساڵی ١٩٦٢ کاتێک ڕادیۆی کوردیی تاران داخرا، حەسەن زیرەک و ھاوکارەکانی بەرەو [[کرماشان]] بەڕێکەوتن. ڕادیۆی کوردیی کرماشان ناوەکەی گۆڕدرا بۆ ''بەشی کوردیی ڕادیۆ ئێران''. ئەم ڕادیۆ نوێیە دەنگی نێودەوڵەتیی ئێران بوو، بەمەش کاتژمێری پەخشەکانی زیاتر بوو، پەخشەکەی بەشێکی زۆریی وڵاتانی [[ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست]]ی دەگرتەوە. ھاتنی حەسەن زیرەک بۆ کرماشان و پەیوەندیکردن بە گرووپ و ھاوکارەکانی ڕادیۆ، ئۆرکێستراکەی زیاتر چالاکتر کرد، کە چەند ساڵێک بەو چالاکییە مایەوە و ھەنگاوی گەورەی لە بەرھەمھێنانی مۆسیقا و گۆرانی کوردیدا نا. سەرۆکی ئۆرکێستراکە محەممەد عەبدولسەمەدی بوو، و کلارنێتژەنی ئەوێ بوو. لە ساڵانی دواتردا، مەحموود بللووریی عودژەن، و سەرجەنتی زەید یەحیای کلارنێتژەن، بۆ ئەم گرووپە زیادکران. حەسەن زیرەک لە ڕادیۆی کوردیی کرماشان بە ھاوکاریی لەگەڵ ھونەرمەندانی دیاری کرماشان وەک [[موجتەبا میرزادە]] ([[کەمانچە]])، محەممەد عەبدولسەمەدی ([[قەڕانی]])، ئەکبەر عیزەدی ([[سەنتوور]])، ئاستوار دەروێشی ([[تار]]) و بەھمەن پولەکی و مورتەزا قەسری (کەمانچە و تێمپۆ) گەلێک گۆرانی تۆمار کرد، بەرھەمەکانی حەسەن زیرەک لە ڕادیۆی کرماشان بە باشترین بەرھەمەکان و سەردەمی زێڕینی دادەنرێن. سەبارەت بە گۆرانی و ئاواز، حەسەن زیرەک لەگەڵ موجتەبای میرزادە کە ئەوکات تەمەنی تەنیا ١٦ ساڵ بوو، وتووێژی دەکرد و زانیارییەکی بەرفراوانی لەسەر گۆرانی کوردی پێ دەدا، ئەمەش وای کرد میرزادە ھێندەی تر ئارەزووی بچێتە بوارەکە. میرزادە چەندین جار ئاماژەی بەوە کردووە «بوونی حەسەن زیرەک لە کرماشان زۆر بەسود بووە» چونکە ئەوی بە مۆسیقای کوردی ناساندووە و لە ڕێگەی زیرەکەوە چەندین گۆرانی و ئاوازی کوردی ناسیوە و وای کردووە شێوازی ژەنینی جیاواز بێت. حەسەن زیرەک لە ماوەی ٣ ساڵی ژیانی لە [[کرماشان]]، ناو و ناوبانگێکی گەورەتری بۆ خۆی تۆمار کرد، بەجۆرێک زۆربەی ڕۆژەکان چەند کەسێک کە ئارەزویان لە دەنگی بوو لە ناوچە جیاجیاکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان و ئێران و باشووری کوردستانەوە دەھاتن بۆ سەردانی و ئەویش لە ماڵەکەی خۆیدا میواندارییانی دەکرد.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٨ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧|سەردێڕ=حسن زیرک در ڕادیو کُردی کرماشان|ناونیشان=https://www.faratab.com/news/5235/حسن-زیرک-در-رادیو-کُردی-کرماشان-|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=فراتاب|زمان=fa-IR}}</ref> === دەرکردنی لە ڕادیۆ === دوای بەدەستھێنانی ناوبانگ، ھەندێک کەس لە ئێران ڕێگریان لە حەسەن زیرەک کرد درێژە بە چالاکییەکانی بدات و بە ھۆکاری جۆراوجۆر لە ڕادیۆکانی تاران و کرماشان دەریان کرد. {{وتە١|کە شێخ عابدی سەراجدەدینی سەرۆکی بەرنامەی ڕادیۆی کوردیی تاران بوو، کاتێک حەسەن زیرەک ھاتبووە مەیدانی ڕادیۆکە، شێخ عابدی بە دەرگاوانی ڕادیۆکەی گوتبوو ڕێگە نەدات بە ھیچ شێوەیەک حەسەن زیرەک بێتە ژوورەوە، ئەمەش زیرەک خەمبار دەکات و دەیەوێت بگەڕێتەوە بەغدا و چیتر نەگەڕێتەوە تاران، بەڵام لەکاتی گەیشتنی بۆ بەغداش دەیگرن و دەیخەنە بەندیخانەوە|میدیا زەندی}} لە ساڵانی ١٩٦٢ و ١٩٦٤ ژیانی کارکردنی حەسەن زیرەک بەرەو دابەزین چوو و حکوومەت پارەی پێ نەدەدا، بەرپرسی ڕادیۆی کوردی ئەوکات [[شوکروڵڵا بابان]] وتی «نزیکەی ١٥٠٠ گۆرانیمان بە دەنگی حەسەن زیرەک تۆمار کردووە، چیتر پێویستمان بە حەسەن زیرەک نییە».{{تێبینی|لە باسی دەرکردنی ''[[کوردستان (ڕۆژنامە)|ڕۆژنامەی کوردستان]]''، [[عیسا پژمان]] باس لە ساواکیبوونی شوکروڵڵا بابان دەکات و بە پیاوی حکوومەت ناوی دەبات، لەوانەیە ھەر ئەمە ھۆکاری دەرکردنی زیرەک بووبێت لەلایەن ئەو کەسانەوە}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٥ی حوزەیرانی ٢٠١٦|سەردێڕ=حسن زیرک؛ ڕاوی ملودی ھای عشق و ھجران!|ناونیشان=https://www.faratab.com/news/2494/%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%9B-%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C--%D9%85%D9%84%D9%88%D8%AF%DB%8C-%DA%BE%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D8%B4%D9%82-%D9%88-%DA%BE%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D9%86%21|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=فراتاب|زمان=fa-IR|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609205159/https://www.faratab.com/news/2494/%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%9B-%D8%B1%D8%A7%D9%88%DB%8C--%D9%85%D9%84%D9%88%D8%AF%DB%8C-%DA%BE%D8%A7%DB%8C-%D8%B9%D8%B4%D9%82-%D9%88-%DA%BE%D8%AC%D8%B1%D8%A7%D9%86!|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{Cite book|last=ئیبراھیم|first=فەرشی|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|title=حەسەن زیرەک و زمانی دوولا|pages=٣٤|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240810125107/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200534/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;}}</ref>زیرەک لە سەردەمی خۆیدا گوێگرێکی زۆری لە ڕادیۆ کوردییەکانی بەغدا و کرماشان و تاران ھەبووە، ھەر ئەمە زۆر جار بووەتە ھۆی ئیرەیی ھونەرمەندانی سەردەمی خۆی؛ زیرەک نەک بە تەنھا لەلایەن خەڵک و حکوومەتەوە ئازار دراوە، بەڵکو لەلایەن ھونەرمەندانی ئەو سەردەمەش تووشی سووکایەتی و ئازاردان بووەتەوە؛ لەوانەش [[شەماڵ سائیب]]ە، کە بە سڕینەوەی چەند بەرھەمێکی زیرەک لە ڕادیۆی بەغدا تۆمەتبار دەکرێت، شەماڵ سائیب خۆیشی ئەمەی پشتڕاست کردووەتەوە، بەڵام وەک خۆی دەڵێت «تەنیا یەک گۆرانی لە ئەرشیڤدا سڕیوەتەوە».<ref>{{Cite book|last=سالار|first=ئەحمەد|url=https://lib.cihanuniversity.edu.iq/index.php?p=show_detail&id=9663|title=شەماڵ سائیب: ژیان و ھونەر|last2=شەماڵ س.|first2=ژیمۆ|publisher=چاپخانەی ئاراس|year=2010|location=ھەرێمی کوردستان|pages=76|language=ku}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=عەتا|یەکەم=محەممەد|ڕێکەوت=٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٣|سەردێڕ=لە یادی یۆبیلی زێڕینی ماڵاوایی حەسەن زیرەکدا|ناونیشان=https://muziknas.com/260620232/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=Muziknas|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240629210538/https://muziknas.com/260620232/}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=ڕادیۆی کوردیی بەغدا|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/onair/tv/episodes/episode/documentari01022015muh|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net|زمان=کوردی|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240630144643/https://www.rudaw.net/sorani/onair/tv/episodes/episode/documentari01022015muh}}</ref> ساڵی ١٩٦٦ کاتێک لە ئێران ڕێگەی پێنادرێت، دێتەوە عێراق بە ھیوای دامەزراندنەوەی لە ڕادیۆی بەغدا، لەوێ تاقی دەکەنەوە بۆ ئەوەی وەک گۆرانیبێژ وەری بگرنەوە، بەڵام دەری ناچێنن و پێی دەڵێن «دەنگت بۆ ڕادیۆ ناگونجێ» و ھیچ گۆرانییەکی بۆ تۆمار ناکەن، لەکاتێکدا لە سەردەمی بوونی خۆی لە ساڵانی سەرەتای پەنجاکان ھەتا ساڵی ١٩٥٨ بەشێکی زۆری گوێگرانی ڕادیۆی بەغدا گوێگری حەسەن زیرەک بوون، بۆیە لەوێش جێگای بۆ ناکەنەوە.<ref>{{Cite book|last=مەولوود|first=ئیبراھیم حەسەن|url=https://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|title=ساواک بۆچی حەسەن زیرەکی کوشت؟|publisher=دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی بەدرخان|year=٢٠١٢|location=ھەولێر|pages=١١٢|access-date=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٣ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240703174450/https://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240703174450/https://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=مێژووی ڕادیۆی کوردی لە بەغدا بڵاوکرایەوە|ناونیشان=http://www.metroo.org/dreja.aspx?=hewal&jmare=341&Jor=1|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=www.metroo.org|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240629210535/https://www.metroo.org/dreja.aspx?=hewal&jmare=341&Jor=1}}</ref> لە ساڵی ٢٠١٦دا عارف ئیبراھیمپوور، لە پڕۆگرامێکدا کە لەلایەن وەشانی فارسی [[دۆیچە ڤێڵ]]ی [[ئەڵمانیا|ئەڵمانی]] پەخشکرا، پرسی ناکۆکی و دوورخستنەوەی حەسەن زیرەک لەلایەن مەزھەر خالقییەوە لە ڕادیۆی کرماشان ھێنرایە بەرباس، لە کۆمەڵگا و لایەنە ھونەرییەکانەوە ھەندێک کەس ئەم بابەتەیان بە ساختە و ناڕاست ناوبرد بۆ پشتگیریکردن لە مەزھەر خالقی. تا ئەو کاتەی حیسامەدین ئەمین یەکێک لە کەسایەتییە دیارەکانی شاری [[سنە]] کاردانەوەی نیشاندا، و سەبارەت بە پەیوەندی نێوان حەسەن زیرەک و خالقی وتی: {{وتە١|دوای ئەوەی حەسەن زیرەک ھاتە ڕادیۆ و ناوبانگی دەرکرد، بە ناڕەوا و نەشیاو مامەڵەیان لەگەڵدا کرد، حەسەن زیرەک کەسێکی سادە و بێتاوان بوو. بێ ترس دەیڵێم خاڵێکی پەیوەندیی باش لەگەڵ زیرەک لە نێوانیاندا نەبووە و تەنانەت یەکێک لە ھۆکارەکانی بەختی خراپ و لێکەوتەی ئاوارەیی زیرەک بوو.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠|سەردێڕ=وقایع تاریخی از روابط مظهر خالقی و حسن زیرک |ناونیشان=https://kurdpress.com/details.aspx?id=79175 |ڕێکەوتی سەردان=١٩ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=web.archive.org |زمان=fa |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20201022082138/https://kurdpress.com/details.aspx?id=79175 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref>}} === بەندیخانە === [[پەڕگە:Zirak-zendan.png|وێنۆک|150px|وێنەی حەسەن زیرەک بە پلاکی گرتووخانەوە لە زیندانی کرماشان]] دوای دەرکردنی لە ڕادیۆکانی ئێران و لە ڕادیۆی کوردیی بەغدا، زیرەک لە عێراق دەستگیر دەکرێت.<ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/minhac_a_dibistane_li_rojava/MINHAC%20A%20DIBISTANA%20ROJAVA/Seretayî/Seretayî%20-%20Refa%20Şeşemîn/MUZÎK06/page/35/mode/1up|title=پەڕتووکی میوزیک ‒ ئاستی شەش|publisher=Rêveberîya Xweser a Rojava yê Kurdistan ê|location=[[خۆبەڕێوەبەریی باکوور و ڕۆژھەڵاتی سووریا]]|pages=35}}</ref> ٦ مانگ لەوێ زیندانی و ئەشکەنجە دەدرێت، کە زیرەک لە تۆمارێکدا بە دەنگی خۆی سەبارەت بە ئەشکەنجەدانی لە عێراق دەڵێت: {{وتە٢|١٨ شەو لە زیندانی کەرکووک بووم، بۆ ماوەی ٦ مانگ لەلایەن ڕێکخراوی ئاسایشی نیشتمانیی عێراقەوە چەندین جار ئەشکەنجە دەدرام، لە شارێکەوە دەیانبردم بۆ شارێکی تر، کەس لە بارودۆخی نەپرسیم|bgcolor=#FEF6E1}} دوای ئازادبوونی زیرەک لە عێراق لەسەر سنوورەکانی عێراق–ئێران،<ref>{{Cite book|last=Bengio|first=Ofra|title=Kurdish Awakening|url=https://archive.org/details/kurdishawakening0000unse|publisher=University of Texas Press|year=November 15, 2014|isbn=978-0-292-75813-1|language=ئینگلیزی}}</ref> دیسان لەلایەن [[ساواک]]ەوە بە تۆمەتی سیخوڕی دەستبەسەر دەکرێت و ماوەیەک لە زیندانی کرماشان بەسەر دەبات. حەسەن زیرەک لەو کاتەدا داوای لە بەڕێوەبەرانی ڕادیۆکان کرد بیگەڕێننەوە بۆ کارکردن، بەڵام ئەوان ڕازی نەبوون بە داواکارییەکەی و ھەر لەو کاتەوە زیرەک لە ئاھەنگی ھاوسەرگیری و بۆنە ناوخۆیییەکان گۆرانی دەگوت. === کۆتایییەکانی ژیان === دوا ساڵەکانی تەمەنی حەسەن زیرەک لە ناخۆشی و دەربەدەریدا بەسەر برد و زۆر گرنگی بە گۆرانیوتن نەدەدا. زیرەک لە ماوەی ٥٠ ساڵی تەمەنیدا چەندین جار بە شێوازی جیاواز ھەراسان دەکرا، ھەر لە زیندانیکردنی لە عێراق تا گێچەڵ پێکردنی لەلایەن ساواکەوە{{تێبینی|ساواک: واتا «ڕێکخراوەی ئاگاداربوون لە ئاسایشی وڵات» ({{بە فارسی|سازمان اطلاعات و امنیت کشور}}) بەرچاو ڕوونیی [[محەممەدڕەزا پەھلەوی|شای ئەوکاتی]] ئێران بوو لەژێر چاودێریی سوپادا، ئەم ڕێکخراوە ئەرکی پاراستنی ئێران بوو لە مەترسییەکانی نەیارانی ناوەوە و دەرەوەی.}} لە ئێران و دەرکردنی لە ڕادیۆی کوردیی کرماشان و ڕەتکردنەوەی لەلایەن ھونەرمەندانی دیکە و ھاوکارەکانی لە ڕادیۆدا، دڵتەنگیی زیرەکی لێکەوتەوە. زیرەک ھێندە لەم ڕووداوانە بێزار ببوو کە لە تۆمارێکی دەنگیدا دەڵێت: {{وتە٢|لە بەینی دوو سێ کێودا چاخانەیەکی پرتوکاو و ناخۆش عەجایبم ھەیە، ئەگەر بێن تەماشا بکەن سەرسام دەبن کە من چۆن لێرە دەژیم؛ ھونەر ھیچ سوودێکی بۆ من نەبوو، چونکە کوردم و بە زمانی کوردی قسە دەکەم، ھونەر لە نێو کورددا جێگای نییە، وا دەمرم و ماڵاوایی دەکەم، بچمە ژێر گڵەوە بۆ ئەوەی جارێکی تر بەشەری کورد نەبینم.<ref>تۆماری دەنگیی حەسەن زیرەک لەلایەن میرزا کەریم خۆشناو، لە نێوان ساڵانی ١٩٦٨ بۆ ١٩٧١</ref>|bgcolor=#FEF6E1}} [[ئێرانی پەھلەوی|حکوومەتی ئێران]] ھەموو کات ویستویەتی بە شێوەیەک حەسەن زیرەک ئەشکەنجە بدات، لە ڕێگەی تۆمەت خستنە پاڵ و بزڕکاندن؛ زیرەک و میدیا زەندیی خێزانی کاتێک لە ڕادیۆی تاران بەرنامەیەک پێشکەش دەکەن بە ناوی «ئێمە و گوێگرەکان» لە بەرنامەکەدا خەڵک و ھەوادارانی حەسەن زیرەک پەیوەندییان دەکرد و سڵاویان لە ناوبراو دەکرد و گۆرانی بۆ دەگوتن، دەربارەی ئەم بەرنامەیە لە بەڵگەنامەی ژمارە /٣١١/٧٦٣ی ساواک لە ڕۆژی ٣٠ی تشرینی یەکەمی ١٩٦١دا دەڵێت «بەرنامەی ڕادیۆی تاران، بووە بە ئامرازی پەیوەندیکردن بە کوردانی عێراقەوە، لەبەر ئەوەی ڕۆژی چوارشەممەی ڕابردوو لەژێر ناونیشانی ''ئێمە و گوێگرەکان'' پەیامی حەسەن زیرەک لە ڕێگەی میدیای زەندییەوە ڕەوانە کراوە بۆ کەسێکی عێراقی دانیشتووی شاری کەرکووک»، ئەمەش دەرخەری ئەوەیە ساواک بەدوای بیانوودا گەڕاوە تا زیرەکی پێ تۆمەتبار بکات بە بەڵگەی لاوازەوە.<ref>{{Cite book|last=مەولوود|first=ئیبراھیم حەسەن|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|title=ساواک بۆچی حەسەن زیرەکی کوشت؟|publisher=دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی بەدرخان|year=٢٠١٢|location=ھەولێر|page=٢٣|language=کوردی|access-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240523095241/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240523095241/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157}}</ref><ref>{{Cite book|last=عادل|first=محەممەد|url=https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|title=ڕەھەندەکانی حەسەن زیرەک|publisher=چاپخانەی سەردەم|year=٢٠١٧|location=[[سلێمانی]]، ھەرێمی کوردستان|pages=٣١}}</ref> کاتێک لە عێراق دەستگیر دەکرێت، ڕەوانەی چەندین بەندیخانەی شارەکانی دەکەن، یەک لەو شارانەش سلێمانییە، زیرەک لەوێ لەسەر گۆرانیوتن لێیدراوە و سووکایەتی پێکراوە، زۆر جاریش لەبەر ئەوەی نەیتوانیوە گۆرانی بڵێت، لێی دراوە. لە بەندیخانەی تەورێز لەبەر ئەوەی لە ڕیزی زیندانییەکان دەکۆکێت، سووکایەتی پێدەکرێت و پێی دەوترێت «نابێ بە کوردی بکۆکیت».<ref name=":6">{{Cite book|url=http://archive.org/details/20240627_20240627_0704|title=ژمارە ٢٧ی گۆڤاری دیوان|publisher=دیوان|year=2023-08-01|location=ھەولێر|pages=113}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٦ی نیسانی ٢٠٢٣|سەردێڕ=چلۆن ھونەرمەند ماملێ لە پەتی سێدارە ڕزگاری بوو؟ لە زمانی حامید ڕەشیدی زەرزاوە|ناونیشان=https://mamle.net/archives/13154|ڕێکەوتی سەردان=٢١ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=ماڵپەڕی فەرمیی ماملێ}}</ref> زیاتر لە ١٥ جار ماڵی لە ئێرانەوە گواستووەتەوە بۆ عێراق و لە عێراقیشەوە بەرەو ئێران. لە ئێران پێی وتراوە «پیاوی ڕژێمی عێراق» و لە عێراقیش پێی وتراوە «سیخوڕی شای ئێران»، تەنانەت [[گەلانی تورک|تورکەکانیش]] مامەڵەی باشیان نەکردوە لەگەڵیدا.<ref name=":7">{{Cite book|last=شەمێرانی|first=ئارام|url=https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863|title=مامۆستا حەسەن زیرەک: ئەستێرەیەکی گەشی ئاسمانی گۆرانی کوردی|year=2018-06-01|pages=235|access-date=١ی ئابی ٢٠٢٤|archive-date= ١ی ئابی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240801090137/https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240801090137/https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863}}</ref> ==== کانی مەلا ئەحمەد ==== ناوچەیەکی دوورە دەستی سەر سنوور بوو لە شاری [[بانە]]، زیرەک لەگەڵ ڕابیعەی ھاوسەری، بە یارمەتیی میرزا کەریم خۆشناو{{تێبینی|میرزا کەریم ھاوڕێ و دۆستێکی نزیکیی حەسەن زیرەک بوو}} چایخانەیەکی لێ کردبووەوە و بەڕێوەی دەبرد، کە دواتر ناسرا بە «گازینۆی زیرەک». زۆر جار ھونەرمەندان و ڕۆشنبیران لێرە کۆدەبوونەوە، چ چایخانەکە و چ ئەوانەی سەردانی چایخانەکەیان دەکرد لەلایەن ساواک چاودێری دەکران. ساواک کە بەردەوام دەیویست گێچەڵ بە زیرەک بکات، ھەر جارەو بەشێوازێک کۆمەڵێک چەقۆکێش و شەقاوەی دەنارد بۆ ئەوەی زیرەک شوێنەکە بەجێ بھێڵێت و بێکار بمێنێت. لە دواتریشدا زیرەک شوێنەکەی بەجێھێشت و چووەوە بۆکان.<ref>{{Cite book|last=مەولوود|first=ئیبراھیم حەسەن|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|title=ساواک بۆچی حەسەن زیرەکی کوشت؟|publisher=دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی بەدرخان|year=٢٠١٢|location=ھەولێر|page=٦٧|language=کوردی|access-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240523095241/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240523095241/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157}}</ref><ref>{{Cite book|last=Surûş|first=Ebdulkerîm|url=https://books.google.iq/books?id=V6iGEAAAQBAJ&pg=PA190&dq=hesen+z%C3%AErek&hl=en&newbks=1&newbks_redir=0&source=gb_mobile_search&ovdme=1&sa=X&ved=2ahUKEwimwOWRy8GHAxWfBdsEHV4ZEOoQ6AF6BAgJEAM|title=Newayên Mutrib û Çengên Kurdan|date=2022-09-01|publisher=Pak Ajans Yayincilik Turizm Ve Diş Ticaret Limited şirketi|isbn=978-625-7383-47-9|pages=191|language=ku|access-date=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-date=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240731115946/https://books.google.iq/books?id=V6iGEAAAQBAJ&pg=PA190&dq=hesen+z%C3%AErek&hl=en&newbks=1&newbks_redir=0&source=gb_mobile_search&ovdme=1&sa=X&ved=2ahUKEwimwOWRy8GHAxWfBdsEHV4ZEOoQ6AF6BAgJEAM#v=onepage&q=hesen%20zîrek&f=false|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115946/https://books.google.iq/books?id=V6iGEAAAQBAJ&pg=PA190&dq=hesen+z%C3%AErek&hl=en&newbks=1&newbks_redir=0&source=gb_mobile_search&ovdme=1&sa=X&ved=2ahUKEwimwOWRy8GHAxWfBdsEHV4ZEOoQ6AF6BAgJEAM}}</ref> === کۆچی دوایی === [[پەڕگە:Hassanzirak-keyhan1350.jpg|وێنۆک|ڕاست|200px|بڵاوکراوەیەکی ڕۆژنامەی کەیھان، دەربارەی ھەواڵی نەخۆشکەوتنی حەسەن زیرەک، تاران]] [[پەڕگە:Hesen Zirek tomb 2014-08-01.jpg|وێنۆک|گۆڕی حەسەن زیرەک (چەپ) و گۆڕی [[قالەمەڕە]] (ڕاست) لە بۆکان.]] ماوەیەک لە شاری [[شنۆ]] مایەوە و دواتر بە سەختی نەخۆش کەوت، لەلایەن بنەماڵەکەیەوە گەڕێنرایەوە بۆ بۆکان و لە نەخۆشخانەی شارەکە خەوێندرا. حەسەن زیرەک دوای ھەفتەیەک و چەند ڕۆژێک لە نەشتەرگەرییەکی نەخۆشخانەی بۆکان،<ref>{{Cite book|url=http://archive.org/details/agiri_090|title=Agirî 90 (2008 Hezîranê 31)}}</ref> لە کاتژمێر ٨ بۆ ٩ی شەوی ٢٦ی{{تێبینی|بەپێی ھەندێک سەرچاوە ئەم ڕێکەوتە ٢٨ی حوزەیرانە و بەپێی ھەندێکی تریش ٢٤ی حوزەیرانە}} حوزەیرانی ١٩٧٢ لە تەمەنی ٥١ ساڵیدا، لە ماڵی خوشکەکەی لە شەقامی سەقز، بەھۆی [[شێرپەنجە|شێرپەنجەی جگەر]]ەوە کۆچی دواییی کرد،<ref>{{Cite book|last=ئیبراھیم|first=فەرشی|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|title=حەسەن زیرەک و زمانی دوولا|year=٢٠٠٧|pages=١٥|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240609200534/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200534/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;}}</ref><ref name=":2">{{Cite book|last=Azad|first=Younesi|title=Merciless|publisher=Austin Macauley Publishers|year=June 21, 2024|isbn=978-1-03-583800-4|location=[[لەندەن]]، [[شانشینی یەکگرتوو]]|pages=17|language=ئینگلیزی}}</ref> و لە گۆڕستانی بۆکان بە خاک سپێردرا؛ بەڵام دوای ٣٧ ڕۆژ لەسەر ڕاسپاردەی خۆی، لە گۆڕەکەی دەرھێنرا و لە دامێنی [[ناڵەشکێنە|کێوی ناڵەشکێنە]] بە خاک سپێردرا.<ref>https://www.kurdistan24.net/ckb {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20240518220235/https://www.kurdistan24.net/ckb |date=١٨ی ئایاری ٢٠٢٤ }}</ref><ref>{{Cite book|last=Kerber|first=Peter|url=https://books.google.iq/books?id=C7nqAwAAQBAJ&newbks=1&newbks_redir=0&lpg=PA1&pg=PA217|title=Iran: Islamischer Staat und jahrtausendealte Kultur|date=2014|publisher=Trescher Verlag|isbn=978-3-89794-298-1|language=de|access-date=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-date=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240731131228/https://books.google.iq/books?id=C7nqAwAAQBAJ&newbks=1&newbks_redir=0&lpg=PA1&pg=PA217#v=onepage&q&f=false|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731131228/https://books.google.iq/books?id=C7nqAwAAQBAJ&newbks=1&newbks_redir=0&lpg=PA1&pg=PA217}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٢ی حوزەیرانی ٢٠٢٢|سەردێڕ=لە ٥١یەمین ساڵیادی کۆچی، بەشێک لە ژیاننامەی حەسەن زیرەک|ناونیشان=https://shafaq.com/ku/%D9%87%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%B1/%D9%84-%D9%85-%D9%86-%D8%B3%D8%A7-%D8%A7%D8%AF-%D9%88%D9%88-%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%A8-%D8%B4-%D9%84-%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%A7%D9%85-%D8%AD-%D8%B3-%D9%86-%D8%B2-%D8%B1|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=شەفەق نيوز|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731131238/https://shafaq.com/ku/%D9%87%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%B1/%D9%84-%D9%85-%D9%86-%D8%B3%D8%A7-%D8%A7%D8%AF-%D9%88%D9%88-%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%A8-%D8%B4-%D9%84-%D8%A7%D9%86%D9%86%D8%A7%D9%85-%D8%AD-%D8%B3-%D9%86-%D8%B2-%D8%B1}}</ref> لە کاتی کۆچی دوایی حەسەن زیرەکدا، [[بی بی سی فارسی|ڕادیۆی بی بی سی]] باس لە کۆچی دوایی ھونەرمەندەکە دەکات و دەڵێت: «تاکە ھونەرمەندی [[کورد|گەلی کورد]] لە نەخۆشخانەی بۆکان کۆچی دوایی کرد».<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=پایگاه خبری زریان موکریان - آخرین لحظه های زندگی حسن زیرک به ڕوایت رفیقِ روزهایِ بیمارستانش|ناونیشان=https://www.ziryanmukryan.ir/news.php?id=42389073&news=%D8%A2%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D9%86%20%D9%84%D8%AD%D8%B8%D9%87%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%20%D8%AD%D8%B3%D9%86%20%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9%20%D8%A8%D9%87%20%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA%20%D8%B1%D9%81%DB%8C%D9%82%D9%90%20%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C%D9%90%20%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B4|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=www.ziryanmukryan.ir|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240629230752/https://www.ziryanmukryan.ir/news.php?id=42389073&news=%D8%A2%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D9%86%20%D9%84%D8%AD%D8%B8%D9%87%20%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%20%D8%AD%D8%B3%D9%86%20%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9%20%D8%A8%D9%87%20%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA%20%D8%B1%D9%81%DB%8C%D9%82%D9%90%20%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%87%D8%A7%DB%8C%D9%90%20%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D8%B4|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> لە گێڕانەوەیەکی ڕابیعە سەرئەنجام، ھاوسەری حەسەن زیرەک، باس لە دواھاتی کۆچی دواییی زیرەک دەکات: {{وتە١|دوای مردنی زیرەک تیمێکی [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمریکی]] لە تارانەوە ھاتن سەردانی گۆڕەکەیان کرد لە ناڵەشکێنە، و پارەیەکی باشیان بۆ پێشنیار کردین تا ماوەیەک زیرەک لە گۆڕەکەی دەربھێنن و نموونەیەک لە گەرووی لێ بکەنەوە و ڕەوانەی تاقیگەی بکەن، بەڵام ئێمە ڕازی نەبووین.<ref>{{Cite book|last=مەولوود|first=ئیبراھیم حەسەن|url=https://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|title=ساواک بۆچی حەسەن زیرەکی کوشت؟|publisher=دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی بەدرخان|year=٢٠١٢|location=ھەولێر|pages=١٣٦|language=کوردی|access-date=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٣ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240703174450/https://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240703174450/https://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157}}</ref>}} ==== ژەھراویکردن ==== [[پەڕگە:Hassanzirak-kurdish singer (3).png|وێنۆک|حەسەن زیرەک لە نەخۆشخانەی شیر و خورشید لە بۆکان، ١٩٧٢]] گومان لە کۆچی دوایی حەسەن زیرەک ھەیە لەوەی کوژرابێت، لە ماوەی ساڵانی ڕابردوودا لە سەرچاوە کوردییەکاندا باس لەوە دەکرا، مردنی زیرەک لەناکاو بووە و ھۆکاری مردنەکەی ژەھراویکردن بووە؛ ڕووداوەکە لە کاتی ئاھەنگێکی ھاوسەرگیری ڕوویداوە لە شاری [[مەھاباد]]، و زیرەک لەلایەن ژنێکەوە خواردنی ژەھراوی پێدراوە، ئەمە لە نەخۆشییەکەیدا بەدی کراوە.<ref name=":3"/><ref name=":2"/><ref>{{Cite book|last=مەولود|first=ئیبراھیم حەسەن|url=https://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|title=ساواک بۆچی حەسەن زیرەکی کوشت؟|publisher=دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی بەدرخان|year=٢٠١٢|location=ھەولێر|pages=٦٤|access-date=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٣ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240703174450/https://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240703174450/https://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157}}</ref> ڕۆژی ٢٠ی تەممووزی ٢٠١٠ کاتژمێر شەشی ئێوارە لە ماڵی ڕابیعە سەرئەنجام لە شاری [[ھەولێر]]، لە چاوپێکەوتنێکی تۆمارکراودا،{{تێبینی|چاوپێکەوتنەکە لە ژمارە ١٤٦ی ھەفتەنامەی بەدرخان بڵاوکراوەتەوە}} ڕابیعە لەبارەی نەخۆشییەکەی زیرەکەوە دەڵێت: {{وتە١|زیرەک ھیچ جۆرە نەخۆشییەکی نەبوو، ڕۆژێک چووە ئاھەنگێک، ئێوارە ئاگاداریان کردمەوە زیرەک لە نەخۆشخانەیە و نەخۆشە، کە چووم بێ ھۆش بوو. ژنێک لەوێ بوو و پێی گوتم زیرەک لەلایەن ساواکەوە ژەھرخوارد کراوە}} == ژیانی کەسی == [[پەڕگە:Genealogy of Hasan Zirak.png|وێنۆک|درەختی بنەماڵەیی حەسەن زیرەک]] حەسەن زیرەک نەک تەنھا بەھۆی بەھرەی لە مۆسیقادا، بەڵکو بە شێوازی ژیانیشی، بە شێوەیەکی بەرفراوان بەتایبەت لە ڕۆژھەڵاتی کوردستان ناسراوە؛ ئارەزوویەکی زۆری لە جلوبەرگ و پۆشاک ھەبووە و گرنگی زۆری پێدەدا، بەرگدووری تایبەتی لە سلێمانی و بۆکان بۆ جلوبەرگەکانی تەرخان کردبوو، پارەیەکی زۆری لەو بوارەدا بەفیڕۆ دەدا. ماڵباتی حەسەن زیرەک لە بۆکان بە توانا و جەستە بەھێزەکەیان ناسراو بوون، نازناوی باوکی زیرەک «زلە بۆکانی» بوو، زیرەک و ھاوڕێکانی لە سەردەمی لاوێتیدا بە کۆڵانەکانی بۆکاندا دەگەڕان بۆ زۆرانبازی و شەڕکردن. لە تاران زۆربەی ئێواران بانگێشتی گەشتیارە کوردەکانی دەکرد بۆ نانخواردن و خەوتن لە ماڵەکەی. دۆستایەتییەکی بەھێزی لەگەڵ شێخانی تەریقەت ھەبوو لە [[خانەقای زەنبیل]] بەتایبەت [[سەید کامیل ئیمامی]]ی شاعیر و سەیدی نورانی؛ گۆرانی «شەو» شیعرێکی سەید کامیل ئیمامییە و وەک داواکاری پێشکەشی حەسەن زیرەکی کردووە تا بیکاتە گۆرانی.<ref>{{Cite book|last=نەشقی|first=ڕەحمان|url=https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863|title=مامۆستا حەسەن زیرەک: ئەستێرەیەکی گەشی ئاسمانی گۆرانی کوردی|last2=مەلاقەرە|first2=جەمیل|year=2018-06-01|pages=25|access-date=١ی ئابی ٢٠٢٤|archive-date= ١ی ئابی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240801090137/https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240801090137/https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863}}</ref> فۆڕمی دەرخستن ({{بە فارسی|اظهارنامە}})، بەڵگەیەکی فەرمیی حکوومەتی ئێرانی سەردەمی [[ڕەزا شا]]ی [[شانشینی پەھلەوی|پەھلەوییە]] کە باوک یان دایکی منداڵ جێبەجێیان دەکرد و داوایان دەکرد ناسنامە بۆ منداڵەکەیان دەربکرێت؛ حەسەن زیرەکیش خاوەنی فۆڕمەکەیە و لەلایەن باوکییەوە پڕکراوەتەوە، دوو شایەتیش پەسەندی زانیارییەکانیان کردووە، شایەتەکان دوو بازرگانی بۆکانین؛ لە ڕێکەوتی ١١ی تشرینی یەکەمی ١٩٣٨ ئەم فۆڕمە پڕکراوەتەوە. تێیدا شوێنی لە دایکبوونی زیرەک بە بۆکان و ڕۆژی لە دایکبوونی بە ٨ی ٩ی ١٣٠٠ ھەتاوی (٢٩ی تشرینی دووەمی ١٩٢١ زایینی) ڕاگەیەنراوە. {| class="infobox biography vcard" |- ! colspan="2" style="text-align: center; background-color: #EDEBD3;" | وەزارەتی ناوخۆی ئێران{{ھن}}'''(پەڕاوی بڵاوکراوە)'''{{تێبینی|ناوەڕۆکی فۆڕمی ناسنامەی حەسەن زیرەک بە زمانی کوردی}} |- | '''ژمارەی ناسنامە:''' | ٧٣٥ی بەڕێوەبەرایەتی تۆماری مەدەنیی بۆکان |- | '''تۆماری بڵاوکراوە:''' | ٧٩ |- | '''ناو:''' | حەسەن |- | '''نازناو:''' | زلە بۆکانی ({{بە فارسی|بزورگی}}) |- | '''ناوی باوک:''' | عەبدوڵڵا زلە بۆکانی |- | '''پیشە''': | جووتیار |- | '''ناوی دایک:''' | ئامینە |- | '''ڕێکەوتی لەدایکبوون:''' | ٨ی ئەیلوولی ١٣٠٠ ھەتاوی{{ھن}}(٢٩ی تشرینی دووەمی ١٩٢١ زایینی) |- | '''شوێنی لەدایکبوون:''' | بۆکان |- | '''شوێنی وەرگرتنی ناسنامە:''' | بۆکان، دەزگای ئەختاچی |- | '''شایەتەکان:''' | حاجی ئیبراھیم محەممەدیان، حاجی عەبدوڵڵا کەریمی بۆکانی |} لەو ساڵانە و ساڵانێکی زۆری دوای ئەوەش، کەمتر وابوو ڕۆژ و مانگ و ساڵی لەدایکبوونی منداڵان لەسەر ناسنامەکەیان بە دروستی بنووسرێت. جیا لەوەی تۆمارکردنی تایبەتمەندییەکانی تاک و بنەماڵە لەلایەن دەسەڵاتێکی حکوومیی زۆردارەوە جێگەی گومان و ناڕەزایی خەڵک بوو، یاسای سەربازیی زۆرەملێ لە ساڵی ١٩٢٤ لە ئەنجومەنی ئێران پەسەند کرا، دۆخەکە خراپتر بوو، لەبەر ئەوەی بردنی لاوان بۆ سەربازخانەی شارە دوورەکان و دوور خستنەوەیان لە کار و بەرھەمھێنان و یارمەتیدانی ئابووریی بنەماڵە، بووە جێگەی تووڕەیی و ناڕەزایی کۆمەڵگە، خێزانەکان بۆ ڕزگاربوون لەو یاسایە، ئاڵوگۆڕیان لە ڕێکەوتی ناسنامەی منداڵەکانیان دەکرد و زانیاریی ناڕاستیان لە ڕێکەوتەکاندا دادەنا. کاتێ ئەو یاسایە لە ئێران جێبەجێ کرا و سەربازیی زۆرەملێ بوو بە فەرمانی حکوومی، حەسەن زیرەک لە ١٧ ساڵیدا مەترسیی زۆری گیران و بران بۆ سەربازی لەسەر بووە، بۆیە ئەگەری گۆڕانکاریی لە ساڵ و مانگی لەدایکبوونەکەی ھەیە.<ref>{{Cite journal|last=س.|first=ئەنوەر|date=2019-01-11|title=ناسنامەی حەسەن زیرەک|url=https://www.bokan.de/laperekan/nuseran/Kak%20Anwer/kak%20anwer.htm|journal=بڵاوکراوە|language=ku|location=لەندەن|access-date=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-date=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240731111132/https://www.bokan.de/laperekan/nuseran/Kak%20Anwer/kak%20anwer.htm|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731111132/https://www.bokan.de/laperekan/nuseran/Kak%20Anwer/kak%20anwer.htm}}</ref><ref name=":5">{{Cite journal|last=س.|first=ئەنوەر|title=یادی ١٠٠ ساڵەی حەسەن زیرەک|url=https://bokan.de/|journal=|pages=5-48}}</ref> === ژیانی ھاوسەرگیری === [[پەڕگە:Hassanzirak-kurdish singer (1).png|وێنۆک|ڕاست|150px|حەسەن زیرەک و کچەکانی]] بەپێی گوتەی کۆتا ھاوسەرەکانی، حەسەن زیرەک ٣٠ جار ھاوسەرگیری کردووە،{{تێبینی|جیا لە میدیا زەندی و ڕابیعە سەرئەنجام، ئەو ھاوسەرانەی تریی زیرەک کە تائێستا باسکراون و ناسراون: زێنێ، ئامین، زییە، ناسکێ، مریەم، مەحبوبە، گەوھەر (کاتێک زیرەک لە بەغدا بووە گەوھەری ناسیوە و لەلایەن [[مەلا عەبدولکەریم مودەریس]] لەیەک مارەکراون)}} دوو جاریش بەفەرمی و وەک ئەوەی دیارە ھاوسەرگیری کردووە. میدیا زەندی ھاوسەری زیرەک بووە، و خاوەنی دوو کچە لێی بە ناوەکانی مەھتاب (ئارەزوو) و مەھناز (ساکار)،<ref>{{Cite book|last=Sheyholislami|first=J.|url=https://books.google.iq/books?id=doTFAAAAQBAJ&pg=PA113&dq=hassan+zirak&hl=en&newbks=1&newbks_redir=0&source=gb_mobile_search&ovdme=1&sa=X&ved=2ahUKEwjE96C6ycGHAxWcQvEDHbYtFNk4ChDoAXoECAYQAw|title=Kurdish Identity, Discourse, and New Media|date=2011-06-06|publisher=Springer|isbn=978-0-230-11930-7|pages=113|language=en|access-date=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-date=١٠ی ئابی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240810125110/https://books.google.iq/books?id=doTFAAAAQBAJ&pg=PA113&dq=hassan+zirak&hl=en&newbks=1&newbks_redir=0&source=gb_mobile_search&ovdme=1&sa=X&ved=2ahUKEwjE96C6ycGHAxWcQvEDHbYtFNk4ChDoAXoECAYQAw#v=onepage&q=hassan%20zirak&f=false|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240810125110/https://books.google.iq/books?id=doTFAAAAQBAJ&pg=PA113&dq=hassan+zirak&hl=en&newbks=1&newbks_redir=0&source=gb_mobile_search&ovdme=1&sa=X&ved=2ahUKEwjE96C6ycGHAxWcQvEDHbYtFNk4ChDoAXoECAYQAw}}</ref> ھەروەھا چەند گۆرانییەکی بۆ دوو کچەکەی تۆمار کردووە. میدیا کچی عەلی زەندی بووە، کە یەکێک بوو لە دامەزرێنەرانی [[کۆمەڵەی ژیانەوەی کوردستان|ژێ کاف]] و کوردێکی ناسیۆنالیست بوو. کاتێک زیرەک ناوبانگ پەیدا دەکات لە ڕادیۆی تاران میدیا زەندی دەناسێت، پاش گەڕانەوەی بۆ ڕادیۆی کرماشان میدیا دەخوازێت؛ بەڵام دوای دەرکرانی لە ڕادیۆ و بێکاریی زیرەک، میدیا زەندی داوای جیابوونەوەی لێ دەکات و جیادەبنەوە.<ref>{{Cite book|last=مەولوود|first=ئیبراھیم حەسەن|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|title=ساواک بۆچی حەسەن زیرەکی کوشت؟|publisher=دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی بەدرخان|year=٢٠١٢|location=ھەولێر|page=٢١|language=کوردی|access-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240810125113/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240523095241/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157}}</ref><ref>{{Cite book|last=ئیبراھیم|first=فەرشی|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|title=حەسەن زیرەک و زمانی دوولا|year=٢٠٠٧|pages=١٤|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240609200534/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200534/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;}}</ref> ئەو ماوەیەی پێکەوە بوون بەھۆی نەخوێندەواری حەسەن زیرەک، میدیا زەندی یارمەتییەکی زۆری داوە لە نووسین و خوێندنەوەی شیعرە فارسی و کوردییەکان تا زیرەک بیانکاتە مەقام و گۆرانی،<ref>{{Cite book|last=مەولوود|first=ئیبراھیم حەسەن|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|title=ساواک بۆچی حەسەن زیرەکی کوشت؟|publisher=دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی بەدرخان|year=٢٠١٢|location=ھەولێر|page=٢٢|language=کوردی|access-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240523095241/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240523095241/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157}}</ref><ref>{{Cite book|last=ھیوا|first=عومەر ئەحمەد|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2011120416532363105&lng=1;|title=حەسەن زیرەک|publisher=چاپخانەی ڕاپەڕین|year=١٩٧٦|location=سلێمانی|pages=١٣|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240609202031/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2011120416532363105&lng=1;|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609202031/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2011120416532363105&lng=1;}}</ref> ھەروەھا دوای نەخۆش کەوتنی زیرەک دووبارە میدیا زەندی گەڕاوەتەوە لای و لەگەڵ ڕابیعە سەرئەنجام چاودێریان کردووە. زەندی لە ڕۆژی ھەینی ٣١ی ئابی ٢٠١٨ لە تاران کۆچی دوایی کرد. ڕابیعە سەرئەنجام کۆتا ھاوسەری زیرەکە و بۆ ماوەی ١١ ساڵ و تا کۆتایییەکانی ژیانی زیرەک لەگەڵیدا بووە، بۆ یەکەمجار یەکتریان لە ئاھەنگێکی ھاوسەرگیری بینیوە. بە وتەی ڕابیعە، حەسەن زیرەک خۆی پێی وتووە «٢٨٠٠ گۆرانی ھەیە» کە کەس نازانێت گۆرانییە ونبووەکان چیان لێ بەسەر ھاتووە و چیان لێ کراوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=آپارات - سرویس اشتراک ویدیو|ناونیشان=https://www.aparat.com/v/OEkyJ/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9_2800_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%BE_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF%21|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=آپارات - سرویس اشتراک ویدیو|زمان=fa|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609205159/https://www.aparat.com/v/OEkyJ/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9_2800_%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%BE_%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF!|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> ڕابیعە سەرئەنجام لە ٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٣ بەھۆی تووشبوونی بە نەخۆشیی خوێنبەربوونی گەدە، لە تەمەنی ٧٨ ساڵی لە نەخۆشخانەیەکی شاری [[سەقز]] کۆچی دوایی کرد.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٣|سەردێڕ= «ڕابعە سرانجام»؛ ھمسر مرحوم استاد حسن زیرک در سقز فوت کرد|ناونیشان=https://kurdpress.com/news/2756735/رابعھ-سرانجام-ھمسر-مرحوم-استاد-حسن-زیرک-در-سقز-فوت-کرد|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=kurdpress|زمان=fa}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=ڕابیعە سەرئەنجام ھاوژینی حەسەن زیرەک کۆچی دوایی کرد|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/0706202316|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240629134608/https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/0706202316}}</ref> === ئایین === دەربارەی [[ئایین]] زانیارییەکی ئەوتۆ بەردەست نییە، بەڵام بەھۆی ھاتنە کایەی [[میتافیزیک]] و بیرکردنەوە لە [[بوون]] و [[مردن]] لە کۆتایییەکانی تەمەن، ھەستی نزیکبوونەوە لە [[خودا]]، ویستی تۆبە و گەڕانەوە بۆ لای خودا دەبینێتەوە. <blockquote> {{چینی ناوەند}} مردن لەبیرمی، بیرم کردەوە{{ھن}}سەر لە بەیانی نوێژم کردەوە{{ھن}}نەعلەت لە شەیتان{{ھن}}ھۆشم کردەوە، ھۆشیار بوومەوە {{کۆتایی}} </blockquote> ئەم گۆرانییەی بە ناوی «[[گۆرانیناسیی حەسەن زیرەک#پێڕستی گۆرانییەکان|باران بارانە]]» لەگەڵ مەقامێک، لە کۆتاییەکانی ژیانیدا تۆماری کرد. وەک چۆن بەشێکی ژیانی زیرەک لە ڕێگەی ھۆنراوە، شیعر و گۆرانییەکانیەوە زانراوە و وەرگیراوە، ئەمەش وەک نیشانەیەک بۆ گەڕانەوە و ھەستکردنی بە بوونی خودا لێکدەدرێتەوە؛<ref>{{Cite journal|last=بینەندە|first=مەسعوود|date=2016-07-19|title=حەسەن زیرەک، حەسەن زیرەک نەبوو|journal=ماڵپەڕی ئاماژە|pages=8}}</ref> کاتێکیش لەگەڵ میدیا زەندی ھاوسەری جیادەبێتەوە دەست دەکات بە [[خواردنەوەی کھوولی|کھوول]] و [[مەی]] خواردنەوە، دواتر لەسەر دەستی [[سەید کامیل ئیمامی]] واز لە خواردنەوە دەھێنێت و تۆبە دەکات.<ref>{{Cite book|last=ئیبراھیم|first=فەرشی|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|title=حەسەن زیرەک و زمانی دوولا|year=٢٠٠٧|pages=29|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240810125107/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200534/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;}}</ref> لە ساڵانی ژیانی لەگەڵ ڕابیعە سەرئەنجام لە شاری شنۆ، ھەموو [[ڕەمەزان|مانگی ڕەمەزان]]ێک لە سەربانی ماڵەکەی بە مایکرۆفۆن سەڵای ئیسلامی دەخوێند.<ref>{{بیرخستنەوەی ڤەژین |فەرھەنگ = ھەنبانەبۆرینە |وشە = سەڵا |ڕێکەوتی سەردان = ٢١ی ئابی ٢٠٢٤}}</ref><ref>{{Cite journal|last=پیشداد|first=کاوە|date=2023-12-21|title=وتووێژ لەگەڵ ڕابیعە سەرئەنجام|url=https://musickordi.com/|journal=}}</ref> زیرەک چەندین وشە و دەستەواژەی پەیوەست بە ئایینی و [[خوداپەرستی]] لە گۆرانییەکانیدا بەکارھێناوە. == ھەستی کوردایەتی == پاش دابەشکردن و پارچە پارچەکردنی تەواوەتیی [[کوردستان|خاکی کوردستان]] و داگیرکردنی ھەر پارچەیەکی لەلایەن حکوومەتێکەوە، ناوھێنان و باسکردنی «کوردستان» باجی گەورەی لەسەر بوو، پاش شکستی شۆڕشە [[کاتھێڵی ڕاپەڕینی کوردەکان|یەک لەدوای یەکەکانی]] گەلی کورد لە پارچە جیا جیاکانی کوردستان و بەتایبەت [[کۆماری مەھاباد]] و لەسێدارەدانی [[قازی محەممەد]]، ناوی «کوردستان» لە ھەموو کوردستان سڕایەوە، تەنیا لە [[ئێران]] ناوی کوردستان کرا بە ناوی پارێزگایەک لەجیاتی «[[سنە]]»، ئەمەش مەبەستێکی سیاسی بوو و مەبەست لێی بچووککردنەوەی ناوی کوردستان بوو بۆ ناساندنی کورد وەک ھۆزێک و [[زمانی کوردی]] وەک زاراوەیەک. حەسەن زیرەک وەک ھونەرمەند و چالاکەکانی ئەوکاتە، ھەستی بە شوناسی خۆیەتی کردووە و [[کوردایەتی|ناسیۆنالیستێکی کورد]] بوو، لە زۆرینەی گۆرانییەکانی ناوی «کورد» و «کوردستان»ی بەکارھێناوە، یەکەمین ھونەرمەندە کە لە سەرەتای پەنجاکانی سەدەی ڕابردوو بۆ ماوەی بیست ساڵ زۆرترین جار وشە و ناوی «کورد و کوردستان» لەنێو گۆرانییەکانی خۆیدا بەکار بھێنێت، چ لە ناو عێراق و چ لە ئێران.<ref>{{Cite book|last=مەولوود|first=ئیبراھیم حەسەن|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|title=ساواک بۆچی حەسەن زیرەکی کوشت؟|publisher=دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی بەدرخان|year=٢٠١٢|location=ھەولێر|page=٣٠–٣١|language=کوردی|access-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240523095241/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240523095241/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157}}</ref> {{وتە٢|ئەگەر چی وشەکانم لە پلەی نەخوێندەواری و ساکاریمە و زۆر ساکار گۆرانییەکانم دەبیسترێن، بەڵام ئەو سەری نیازم ھەر ئەو گڕە میللییەیە کە دەروونی ئاگر تێبەرداوم و شەیدای خۆراکی جوانی شار و بست بە بستی کوردستانی کردووم و گۆرانیان پیا ھەڵدەدەم|bgcolor=#FEF6E1|4=حەسەن زیرەک، ساڵی ١٩٧٢<ref>{{Cite book|last=عوسمان|first=شارباژێڕی|url=https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=2012061016514967316&lng=1;|title=گەوھەرێ|pages=٣٤٤|access-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240523151158/https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=2012061016514967316&lng=1;|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240523151158/https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=2012061016514967316&lng=1;}}</ref><ref>{{Cite book|last=مەولوود|first=ئیبراھیم حەسەن|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|title=ساواک بۆچی حەسەن زیرەکی کوشت؟|publisher=دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی بەدرخان|year=٢٠١٢|location=ھەولێر|page=٣١|language=کوردی|access-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240523095241/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240523095241/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157}}</ref>}} گۆرانی نەورۆزی حەسەن زیرەک کە لەسەر شیعرێکی [[پیرەمێرد]] بەرھەمی ھێناوە، یەکێکە لەو گۆرانیانەی تائێستاش لە جەژنی نەتەوەیی کورد، [[نەورۆزی کوردەواری|نەورۆز]] لێ دەدرێت و بەو گۆرانییە کوردەکان یادی ئەم بۆنەیە دەکەنەوە.<ref>{{Citation|title=Newroz {{!}} Hassan Zirak Lyrics, Meaning & Videos|url=https://sonichits.com/video/Hassan_Zirak/Newroz|language=en|access-date=2024-07-26|archive-date=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240731115948/https://sonichits.com/video/Hassan_Zirak/Newroz|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115948/https://sonichits.com/video/Hassan_Zirak/Newroz}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٤|سەردێڕ=ھونەرمەندی کورد حەسەن زیرەک، دەنگێکی نەمر و نەتەوەیی کورد|ناونیشان=https://ronahi.net/%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%B1%D8%AF%D9%8A-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%D9%8A%D8%B1%D9%83-%D8%B5%D9%88%D8%AA-%D9%88%D8%B7%D9%86%D9%8A-%D9%88%D9%83%D8%B1%D8%AF%D9%8A/|ڕێکەوتی سەردان=٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=صحيفة روناهي|زمان=ar|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115958/https://ronahi.net/%d8%a7%d9%84%d9%81%d9%86%d8%a7%d9%86-%d8%a7%d9%84%d9%83%d8%b1%d8%af%d9%8a-%d8%ad%d8%b3%d9%86-%d8%b2%d9%8a%d8%b1%d9%83-%d8%b5%d9%88%d8%aa-%d9%88%d8%b7%d9%86%d9%8a-%d9%88%d9%83%d8%b1%d8%af%d9%8a/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=عربي|یەکەم=سبوتنيك|ڕێکەوت=٢٢ی ئازاری ٢٠١٨|سەردێڕ=مدن النرجس تتوهج في كردستان العراق للربيع وعفرين (فيديو)|ناونیشان=https://sarabic.ae/20180322/%D9%85%D8%AF%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B1%D8%AC%D8%B3-%D9%83%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82-%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%B9-%D8%B9%D9%81%D8%B1%D9%8A%D9%86-1030966716.html|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=سبوتنيك عربي|زمان=ar|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115958/https://sarabic.ae/20180322/%D9%85%D8%AF%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%86%D8%B1%D8%AC%D8%B3-%D9%83%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82-%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%B9-%D8%B9%D9%81%D8%B1%D9%8A%D9%86-1030966716.html}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://almadapaper.net/file/archiveto2615/865/11.pdf|title=حسن زیرك: صوت کوردي خالد الیمحوە الموت|last=ن. ئەلدواوی|first=حەکیم|date=2007-02-04|access-date=2024-07-22|publisher=Almada Culture|language=ar|newspaper=Almada|volume=865|archive-date= ١ی ئابی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240801080550/https://almadapaper.net/file/archiveto2615/865/11.pdf|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240801080550/https://almadapaper.net/file/archiveto2615/865/11.pdf}}</ref> ھەستە ناسیۆنالیستییەکەی حەسەن زیرەک لە دێڕی یەکەمی گۆرانییەکەدا دەردەکەوێت، لەنێو وڵاتێکی وەک ئێران کە بەدرێژایی مێژوو [[سەربەخۆییخوازیی کوردان لە ئێران|دژبەریی]] سەرەکی کوردەکان بووە، و لە ڕادیۆیەکی گەورە کە پەخشەکەی چەندان وڵات تێدەپەڕێنێت، جەژنێکی وا بە [[مێژووی کورد]] دەبەستێتەوە<ref>{{Cite book|last=مەولوود|first=ئیبراھیم حەسەن|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|title=ساواک بۆچی حەسەن زیرەکی کوشت؟|publisher=دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی بەدرخان|year=٢٠١٢|location=ھەولێر|page=٣٩|language=کوردی|access-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240523095241/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240523095241/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157}}</ref> و ناوی کوردی پێوە دەلکێنێت: <blockquote> {{چینی ناوەند}} ئەم ڕۆژە ساڵی تازەیە، نەورۆزە ھاتەوە{{ھن}}جەژنێکی کۆنی '''کوردە''' بەخۆشی و بەھاتەوە {{کۆتایی}} </blockquote> بەشێک لە ھونەرمەند و نووسەرانی کورد، حەسەن زیرەکیان بە «خیانەتکار» و «پاشایەتیخواز» ناو بردووە بەوەی ستایشی شای ئێرانی کردووە لە [[نەورۆز (گۆرانی)|گۆرانی نەورۆزدا]]، چونکە شای ئەوکاتی ئێران چەندین یاسا و بڕیارنامەی لە دژی کورد جێبەجێ کردبوو. کاتێک حەسەن زیرەک لە [[ڕادیۆی کوردیی تاران]] دەیەوێت گۆرانییەک بۆ جەژنی نەورۆز تۆمار بکات، ھۆنراوەیەکی شاعیر و بیرمەندی کورد [[پیرەمێرد|حاجی تۆفیقی پیرەمێرد]] ھەڵدەبژێرێت، کاتێک بەڕێوەبەرانی ڕادیۆی تاران ھۆنراوەکە دەبینن توڕە دەبن، چونکە مۆرکی کوردەواری پێوەیە و [[سەرەتاکانی ناسیۆنالیزمی کوردی|بزووتنەوەی سەربەخۆییخوازیی کوردی]] لە دوو توێی نیوە دێڕێکدا باس دەکات: <blockquote> {{چینی ناوەند}} چەند ساڵ گوڵی ھیوای ئێمە پێ پەست بوو تاکو پار{{ھن}}ھەر خوێنی لاوەکان بوو، گوڵی ئاڵی نەوبەھار {{کۆتایی}} </blockquote> ھەروەھا لە دێڕی یەکەمی گۆرانییەکەشدا ناوی «کورد» دەھێنرێت. ڕادیۆی ئەوکاتی ئێران حەسەن زیرەک ناچار دەکەن تا لەجیاتی ئەو دێڕە دوو نیوەدێڕی تر بڵێت و مۆرکی ستایش و پیاھەڵدانی [[محەممەدڕەزا پەھلەوی|شای ئێرانی]] پێوەبێت، ئەگەر نا گۆرانییەکەی بۆ تۆمار ناکەن. زیرەکیش بە ناچاری دەیگۆڕێت: <blockquote> {{چینی ناوەند}} چەند ساڵ گوڵی ھیوای ئێمە بێ بەر بوو تاکو پار{{ھن}}تا شاھەنشا لووتفی فەرموو، ھەق لەگەڵ جووتیار و کرێکار {{کۆتایی}} </blockquote> [[پەڕگە:HesenZirek-Newroz.ogg|وێنۆک|ڕاست|بەشێک لە گۆرانیی نەورۆز بە دەنگی حەسەن زیرەک (ئەو بەشەی باسی شاھەنشا دەکات).]] وشەی «[[پاشای پاشاکان|شاھەنشا]]» ئەوکاتە وەک ڕێزێکی زیاتر بۆ پایەی شای ئێران دەگوترا، بەڵام وشەیەک لە نیوە دێڕێکدا دەکرێت چەندین مانا بگەیەنێت، لە ڕەوانبێژیدا پێی دەوترێت «توانج پۆشی». وشەی شاھەنشا بە مانا گشتییەکەی واتا ''خواوەند'' یان ''خودا''، و لە زۆربەی [[تەفسیر|وەرگێڕانە]] کوردییەکانی [[قورئان]]دا خودا بە ''شاھەنشا'' وەرگێڕدراوە، بۆیە لەو ڕووەوە حەسەن زیرەک ئەو وشەیەی بە واتای خودا بەکارھێناوە، چونکە لە دەقی ئایینیدا خودا ''شاھەنشا''ی باڵادەستە. لە ڕوویەکی دیکەشەوە کورد ھەمیشە خۆی بە نەوەی [[ماد|دەوڵەتی ماد]]ەکان زانیوە؛ یەکێک لە پاشا یان ئەمیری مادەکان [[ھەڤەخشترە|کەیخەسرەو]] بووە، و کوڕی [[فرەڤەرتیش|شاھەنشا فرەڤەرتیشە]] و دەبێتە سێیەم شاھەنشای ئیمپڕاتۆری ماد دوای ئەوەی شا [[ئاشووربانیپاڵ]]ی ئیمپڕاتۆری ئاشوری باوکی دەکوژێت، کەیخوسرەویش بە «شاھەنشا» ناسراوە. بێجگە لە تۆماری ڕادیۆ و بۆنە و ئاھەنگەکانی دەوڵەت حەسەن زیرەک لە ھیچ شوێنێکی دیکە ناوی شاھەنشای لە گۆرانی نەورۆزدا بەکارنەھێناوە و شیعرەکەی پیرەمێردی وەک خۆی گوتووەتەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٠ی تەممووزی ٢٠١٣|سەردێڕ=حەسەن زیرەک: نەورۆز ستایشی شاھەنشا یان کەیخەسرەو؟|ناونیشان=https://kurdpa.net/so/news/%D8%AD%DB%95%D8%B3%DB%95%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%95%DA%A9-%D9%86%DB%95%D9%88%D8%B1%DB%86%D8%B2-%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%95%D9%86%D8%B4%D8%A7-%DB%8C%D8%A7%D9%86-%DA%A9%DB%95%DB%8C%D8%AE%D9%88%D8%B3%D8%B1%DB%95%D9%88|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Kurdpa (kurdpa.net)|زمان=ku|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی ئابی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240810125114/https://kurdpa.net/so/news/%D8%AD%DB%95%D8%B3%DB%95%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%95%DA%A9-%D9%86%DB%95%D9%88%D8%B1%DB%86%D8%B2-%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D8%B4%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D9%87%DB%95%D9%86%D8%B4%D8%A7-%DB%8C%D8%A7%D9%86-%DA%A9%DB%95%DB%8C%D8%AE%D9%88%D8%B3%D8%B1%DB%95%D9%88}}</ref> زیرەک دوای چاپکردنی «چریکەی کوردستان» فەرمانی دەستگیرکردنی بۆ دەردەچێت، چونکە لەو ساڵانەدا چاپکردنی کتێبی کوردی کارێکی ئەستەم بووە،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٠ی ئازاری ٢٠٢٢|سەردێڕ=HASAN ZİREK KİMDİR|ناونیشان=https://www.bernamegeh.com/hasan-zirek-kimdir/|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Bernamegeh|زمان=tr|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115945/https://www.bernamegeh.com/hasan-zirek-kimdir/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> بە ناچاری خێزانەکەی بەجێدەھێڵێت، دواتر ڕوو دەکاتە [[باشووری کوردستان]] و پەیوەندیی بە شۆڕشی کوردییەوە دەکات، لەلایەن سەرکردایەتی کوردی و خەڵکی ناوچەکە پێشوازی لێ دەکرێت، لەوێش چایخانەیەک دەکاتەوە، و ھەر لەوێوە گۆرانی بەسەر کورد و شۆڕشی کوردیدا ھەڵدەڵێت. ھۆکاری ئەوەی حەسەن زیرەک بەردەوام تووشی ھەراسانکردن و ئەشکەنجەدان ببێتەوە لەلایەن ساواک و حکوومەتی ئێرانەوە، ئەوە بوو زیرەک بە دڵی حکوومەت نەبوو و کاری بۆ [[ساواک]] نەدەکرد، بۆیە ساواکیش دەیویست بە ھەر جۆرێک بێت بارگرانی بۆ حەسەن زیرەک دروست بکات. حسێن عەبدوڵڵای برا بچووکی زیرەک لەم بارەیەوە دەڵێت: {{وتە١|ساواک دەیویست حەسەن بە خێزانەوە بڕواتە باشووری کوردستان و عێراق سیخوڕی بکات، و پارەیەکی باشیان بۆ دانابوو، بەڵام زیرەک ڕازی نەبووە و گوتویەتی ھیچ کات خیانەت لە خەڵکەکەی خۆم ناکەم با بە ھەژاری بمرم و ساڵی دوو سێ جار لێم بدەن<ref>{{Cite book|last=مەولوود|first=ئیبراھیم حەسەن|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|title=ساواک بۆچی حەسەن زیرەکی کوشت؟|publisher=دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی بەدرخان|year=٢٠١٢|location=ھەولێر|page=٧٥|language=کوردی|access-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240523095241/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240523095241/https://kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157}}</ref>}} سەرەڕای کارە ھونەرییەکانی لە مۆسیقای کوردیدا زیرەک نەیویستووە بە خیانەتکار دەرکەوێت. جیا لەوەش چەندین ھەڵبەست و مەقام و گۆرانی [[نیشتیمانپەروەری|نیشتیمانپەروەرانەی]] ھەیە لەوانە: ''[[ئەی نیشتیمان]]''،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧|سەردێڕ=* Hesen Zîrek *|ناونیشان=https://dengbejler.wordpress.com/2017/01/17/hesen-zirek/|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Yasak Bir Dilin Anlatıcıları [Dengbêj Dengbêjler] Kürt Kültüründe Yaşayan Gelenek|زمان=tr-TR|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115946/https://dengbejler.wordpress.com/2017/01/17/hesen-zirek/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> ''ئەی وەتەن''، ''ئەمن کوردم''، ''بژی کورد و کوردستان''، لەسەر گوتنی ئەم گۆرانیانە زۆر جار زیندانی کراوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣|سەردێڕ=Hesen Zîrek: Dengeke zîndî û hertimî |ناونیشان=https://kurdshop.net/kt/famous-kurdish-persons/3735 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو |ڕێکەوتی سەردان=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=Kurdshop |زمان=ku |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200528/https://kurdshop.net/kt/famous-kurdish-persons/3735}}</ref> == ھەڵسەنگاندن == [[عەلی مەردان]] ھونەرمەندی کوردیی باشووری کوردستان، دەربارەی حەسەن زیرەک دەڵێت: {{وتە٢|حەسەن زیرەک مرد، من ھێزی گۆرانی گوتنم نەما، نەمویست بچمەوە نێو کاری ھونەری؛ نەک ھەر من، بەڵکو لە ھەموو گەلی کورد ڕۆیشت. حەسەن زۆر ڕێزی دەگرتم، کە چوومە ئێران خۆی و ھاوسەرەکەی منیان بردە ماڵی خۆیان و چەندین شەو میوانداریان کردم و خزمەتیان دەکردم، لە وێنەی حەسەن زیرەک کەمە.<ref>{{Cite book|last=عوسمان|first=شارباژێڕی|url=https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=2012061016514967316&lng=1;|title=گەوھەرێ|pages=٣٥٥|access-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240523151158/https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=2012061016514967316&lng=1;|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240523151158/https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=2012061016514967316&lng=1;}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢١|سەردێڕ=کەسایەتیی مامۆستا زیرەک لە زمانی مامۆستا عەلی مەردان|ناونیشان=https://kurdish.sahartv.ir/tv/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AA%DB%95_%D8%A8%DB%95%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%95-i403007|ڕێکەوتی سەردان=١٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=SAHAR KURDISH (Sorani)|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240610135001/https://kurdish.sahartv.ir/tv/%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AA%DB%95_%D8%A8%DB%95%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%95-i403007|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref>}} [[محەممەد ماملێ]] ھونەرمەندی ڕۆژھەڵاتی کوردستان، لە گێڕانەوەیەکی دەربارەی زیرەک دەڵێت: {{وتە٢|نێوانم لەگەڵ حەسەن زۆر خۆش بوو. حەسەن لە مەھاباد ھاتە لام گوتی دەمەوێ بچمە کرماشان و نەشتەرگەری بکەم، بەڵام توانای مادیم نییە، منیش پێم گوت کە تۆ خەمت نەبێ من کەسێک لە کرماشان دەناسم دەتوانێ یارمەتیت بدات، ناوی ئەم کەسەم دایە و ڕۆیی. دەنگێکی خۆشی ھەبوو. دوای مردنی، چەندین جار بە دەنگی ئیبراھیم سابیر دەکەوتمە ھەڵە وامدەزانی حەسەنە و ئەویش لێرەیە گۆرانی دەڵێت، چون دەنگی لە زیرەک زۆر نزیک بوو.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧|سەردێڕ=تۆمارێکی دەنگیی ماملێ پاشی ٤٤ ساڵ|ناونیشان=https://mamle.net/archives/9967|ڕێکەوتی سەردان=٢١ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=ماڵپەڕی فەرمیی ماملێ}}</ref>}} [[عەدنان کەریم]] گۆرانیبێژی کلاسیکی کورد، دەربارەی حەسەن زیرەک و بەراوردی بە ماملێ، دەدوێت: {{وتە٢|لە سەردەمی گەنجیمدا عاشقی دەنگی حەسەن زیرەک بووم، سەرەتا دەمویست وەک ئەو گۆرانی بڵێم.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٢ی ئازاری ٢٠٢٤|سەردێڕ=گفتووگۆی باڵۆن - عەدنان کەریم، بەشی یەکەم|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/onair/tv/episodes/episode/gftugoi-balloon---adnan-karem/11032024034544|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net|زمان=Ku|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731121621/https://www.rudaw.net/sorani/onair/tv/episodes/episode/gftugoi-balloon---adnan-karem/11032024034544}}</ref> بە سەفەر و سەردانە زۆرەکانی حەسەن زیرەک لەگەڵ کەسانی جیاواز، لەوانەش گۆرانیبێژانی ئێستای ڕادیۆکانی ئێران و بەغدا، وایان کرد زانیاریی حەسەن زیرەک لە گۆرانی و مۆسیقادا چەندین ھێندە زیاد بکات و ھەر لەبەر ئەم ھۆکارەش حەسەن زیرەک ناوبانگ و ناسراوییەکی زۆر زیاتری ھەیە لە محەممەدی ماملێ.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٤ی ئازاری ٢٠٢٤|سەردێڕ=گفتووگۆی باڵۆن - عەدنان کەریم، بەشی سێیەم|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/onair/tv/episodes/episode/gftugoi-balloon---adnan-karem-p3/14032024101658|ڕەوشی ناونیشان=live|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=m_73572910|ڕێکەوت=٦ی ئایاری ٢٠٢٤|سەردێڕ=بیوگرافی حسن زیرک|ناونیشان=https://virgool.io/%40m_73572910/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-rgpfxmqkex9g|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=ویرگول|زمان=fa|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731123128/https://virgool.io/@m_73572910/%D8%A8%DB%8C%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-rgpfxmqkex9g|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref>}} میدیا زەندی، ھاوسەری حەسەن زیرەک کە بێژەری [[ڕادیۆی کوردیی تاران|بەشی کوردیی ڕادیۆ تاران]] بووە، دەنووسێت: {{وتە٢|حەسەن زیرەک نزیکەی ھەزار گۆرانی لە تاران و کرماشان پێشکەش کردبوو و ھەر بەھۆی گۆرانییەکانییەوە بوو کە ڕۆژانە نزیکەی دوو ھەزار نامە دەنێردران و تەنانەت پارەیان دەخستە ناو نامەکەوە بۆ ئەوەی ئەو گۆرانییە داواکراوە لێ بدرێتەوە. بەرنامە کوردییەکانی ڕادیۆ تاران و کرماشان بەھۆی دەنگی خۆشی حەسەن زیرەک سەرنجی ھەمووانی ڕاکێشابوو؛ بەڵام سەرەڕای ئەو ھەموو خزمەتانەی ئیتر حەسەن زیرەک لە ڕادیۆ ڕێگەی پێنەدرا و لەبیر کرا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٣١ی ئابی ٢٠١٤|سەردێڕ=آوای ماد - زندگینامە استاد حسن زیرک|ناونیشان=http://www.awayemad.ir/News/m/17/|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=web.archive.org|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی ئابی ٢٠١٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20140831103457/http://www.awayemad.ir/News/m/17/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref>}} شاعیری کۆچکردوو [[شێرکۆ بێکەس]] لەبارەی حەسەن زیرەکەوە دەڵێت: {{وتە٢|حەسەن زیرەک مامۆستای بەستەی کوردییە، لەو ڕۆژەوەی حەسەن زیرەک نەماوە تا ئێستا چوار گۆرانیبێژی وەک حەسەن زیرەکمان نییە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=حەسەن زیرەک مرد یان کوشتیان؟|ناونیشان=https://pukmedia.com/KS/Details/180032|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=pukmedia.com|زمان=ku|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240629213717/https://pukmedia.com/KS/Details/180032|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref>}} [[شەماڵ سائیب]] مۆسیقاژەن و گۆرانیبێژی دیاری کورد، دەربارەی زیرەک: {{وتە٢|چەند جاری تر دەیڵێمەوە، ئێمە دەبێت مەمنوونی حەسەن زیرەک بین، ئەگەر ئەو چووەوە ئەودیو (ئێران) درێژەی بەو گۆرانییە کوردیانە نەدایە، ئێستا گۆرانی کوردی نەمابوو.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=2165|ناونیشان=https://www.calameo.com/read/000084793a418fdaa5c59|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=calameo.com|زمان=en|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731121616/https://www.calameo.com/read/000084793a418fdaa5c59|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref>}} [[شارام نازری]]، ھونەرمەندی [[مۆسیقای فۆلکلۆر|مۆسیقای نەریتی]]ی کورد، سەبارەت بە دەنگی حەسەن زیرەک دەڵێت: {{وتە٢|سەبارەت بە حەسەن زیرەک، بە گشتی تەنیا دەتوانم بڵێم کە ئەو بە مانا ڕاستەقینەکەی بلیمەت بووە؛ واتە لە ھەمان ساتدا کە دەچووە ناو ئۆرکێسترای ڕادیۆ و دەچووە ژووری تۆمارکردن، شیعرێکی دەگوت و گۆرانییەکی ئامادە دەکرد و لە ھەمان کاتدا دەیگوت، کە پێشتر لە مۆسیقادا ڕووی نەداوە. بە لەبەرچاوگرتنی ئەوەی کە ئەو خوێندەوار نەبوو، بەڵکو مۆسیقا و شیعری بە شێوەیەکی ئیلھامبەخش خوێندووەتەوە و بەڕاستی کەسێکی ناوازە و بلیمەتی مۆسیقای کوردی بوو و لە نێو گۆرانیبێژانی کورددا، من حەزێکی تایبەتم بۆ دەنگی حەسەن زیرەک ھەیە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Magiran {{!}} روزنامە اعتماد (1392/10/25): آواز محبوب، آوازە خوان مغضوب|ناونیشان=https://www.magiran.com/article/2885097|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=www.magiran.com|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240523170839/https://www.magiran.com/article/2885097|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref>}} [[موجتەبا میرزادە]]، [[ڤایۆلین|کەمانژەن]] و [[مۆسیقاژەن]] کە لە ساڵانی ١٩٦٠ەکان لە ھەموو بەرھەمەکانی حەسەن زیرەک لە ئۆرکێسترای [[ڕادیۆی کوردیی کرماشان]] ژەنیار بووە و ئەو ڕێکی خستووە، لە وتووێژێکدا سەبارەت بەم ھونەرمەندە وتی: {{وتە٢|حەسەن زیرەک، ھەرچەندە ھیچ خوێندەوارییەکی نەبووە، بەڵام زۆربەی ھۆنراوەی گۆرانییەکانی لە ساتەوەختی گوتنیدا بە شێوەیەکی سەرپێیی و لەپڕ دەھاتنە نێو مێشکی. بیرەوەرییەکی زۆر بەھێزی ھەبوو لە لەبەرکردنی شیعر و گۆرانی و ھەڵبەستی کوردیدا و دەبێ بگوترێ کە حەسەن زیرەک ھەرگیز لە مۆسیقای کوردیدا دووبارە نابێتەوە؛ چونکە بەردەوامترین و جوانترین گۆرانی کوردی دروست کردووە، ئێستاش نەک ھەر لە ئێران، بەڵکو تەنانەت لە نێو کوردانی باشوور و سوید و بەشەکانی دیکەی جیھاندا، بەرھەمەکانی و ناو و یادەوەرییەکەی پێگە و ڕێزێکی بەرزیان ھەیە.}} [[بیژەن کامکار]]، گۆرانیبێژ و مۆسیقاژەنی کورد، دەربارەی زیرەک دەڵێت: {{وتە٢|حەسەن زیرەک بە یەکێک لە کەسایەتییە دیارەکانی مۆسیقای کوردی دادەنرێت و زۆرێک لەو گۆرانییە کوردی و فارسییانەی کە ئێستا پێشکەش دەکرێن، ئیلھامیان لە بەرھەمەکانی ئەو ھونەرمەندە وەرگرتووە. ناوبانگ و جێیباسیی حەسەن زیرەک تەنیا لە سنوورەکانی ئێراندا سنووردار نییە، بەڵکو [[ئەورووپا|وڵاتانی ئەورووپایی]] و کوردانی ھەموو جیھان دەگرێتەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٣٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٢|سەردێڕ=حسن زیرک بزرگ|ناونیشان=https://forum.alaatv.com/topic/55154/حسن-زیرک-بزرگ/2|ڕێکەوتی سەردان=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=آلاخونھ|زمان=fa-IR}}</ref>}} [[ناسر ڕەزازی]]، ھونەرمەند و گۆرانیبێژی کورد، سەبارەت بە زیرەک دەڵێت: {{وتە٢|دوو جار مامۆستا حەسەن زیرەکم لە [[سنە]] بینیوە، جارێکیان لە ماڵی دانیشتوویەکی شاری سنە و جارێکیش کە بۆ ئاھەنگی زەماوەندی کارمەندێکی ڕادیۆی سنە ھاتبوو، بینیم. من شاگردی حەسەن زیرەکم، ئەو بەدبەختی و داماوییەی حەسەن زیرەک چەشتویەتی، ھیچ گۆرانیبێژێکی دیکە نەی چەشتووە و کەس بە قەد ئەو بەدبەختی و چارەڕەشی نەچەشتووە، زیندان، بەدبەختی، منداڵییەکی ھەژارانە، ھەموو ئەمانەی بەسەر ھاتووە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢ی نیسانی ٢٠٢٤|سەردێڕ=ناسر ڕەزازی: ئاواتی لەمێژینەم ئەوەیە کورد ببێتە خاوەن چارەنووسی خۆی|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/culture/020420241|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net|زمان=Ku|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731121621/https://www.rudaw.net/sorani/culture/020420241}}</ref>}} فرانسیس داوود و خالید سەرکار کە ھاوکاری حەسەن زیرەکیان کردووە، سەبارەت بە بەھرەی زیرەک لە بواری مۆسیقادا دەڵێن: {{وتە٢|لە یەکێک لەو دیدارانەی لەگەڵ زیرەک ئەنجامماندا، لە کاتی پشوودا ئاوازی گۆرانییەکی ئەرمەنیمان لێدا و زیرەک تەنھا گوێی لێ دەگرت. دوای چەند خولەکێک زیرەک وتی جارێکی تر بیژەننەوە، ئێمە ھەروا بۆخۆشی لێمان دایەوە، بەڵام زیرەک کردی بە گۆرانییەکی کوردی، کە بە «ئۆخەی ئۆخەی لەو باڵایە» و «لای لای» ناوبانگی دەرکرد.<ref>{{Citation|last=Rudaw Radio|title=حەسەن زیرەک، لە زاری کچ و ھاوژینەکەی و عەلی مەردانەوە|date=2019-09-23|url=https://www.youtube.com/watch?v=ukqsok4pFAM|access-date=2024-05-23|archive-date=٢٣ی ئایاری ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240523170838/https://www.youtube.com/watch?v=ukqsok4pFAM|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240523170838/https://www.youtube.com/watch?v=ukqsok4pFAM}}</ref>}} [[ئەنوەر قەرەداغی]]، مۆسیقاژەنی کورد، دەربارەی ھەمان گۆرانی کە ئەویش یەکێک بووە لە مۆسیقاژەنەکانی ئەوێ، دەڵێت: {{وتە٢|بلیمەتی زیرەکم لەوەوە بۆ دەرکەوت، کە نە پێشتر ئەم ئاوازەی بیستبوو، نە دەشیزانی ھی چ گۆرانییەکە و کوێندەرییە، بەو ماندوویەتییەی خۆیەوە یەکسەر لەوێ شیعری بۆ دانا و کردی بە گۆرانییەکی کوردی. زوو شتی وەردەگرت، مۆسیقاکانی منی زۆر بەدڵ بوو، زۆرجار دەیگوت کە سەیری پەنجەکانت دەکەم موجتەبا میرزادەم دێتەوە بیر.<ref name=":1"/>}} == ژیانی ھونەری == {{وتاری سەرەکی|گۆرانیناسیی حەسەن زیرەک}} [[پەڕگە:Hassan-Zirak Farsi.ogg|وێنۆک|مەقامێکی فارسیی حەسەن زیرەک لەسەر شیعرێکی [[حافزی شیرازی]]،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=گنجور، حافظ، غزلیات، غزل شمارهٔ ۳۱۷ |ناونیشان=https://ganjoor.net/hafez/ghazal/sh317/ |ڕێکەوتی سەردان=٢٠ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=ganjoor.net |زمان=fa}}</ref> لە گۆرانی [[گۆرانیناسیی حەسەن زیرەک#پێڕستی گۆرانییەکان|ڕێبوار و ڕێبوار]].]] حەسەن زیرەک بە قوتابخانەیەکی گەورە لە گۆرانی کوردی دادەنرێت، کە بە خۆبەخۆیی و سەرپێیی دروست بووە، و تا ئێستاش دەنگدانەوەی دەنگی زیرەک دەبیسترێت،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|سەردێڕ=أَنشد لكل شجرة وزهرة وصخرة واد وألَّف أكثر من ألف أغنية.. في ذكرى رحيل حسن زيرك|ناونیشان=https://almasra.iq/87933/|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=المسرى|زمان=ar|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115943/https://almasra.iq/87933/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> زۆرێک لە ھونەرمەندان و نووسەرانی ئەمڕۆش بە گەنجینەی گۆرانی و ئاوازی کوردی دادەنێن و سودی لێ وەردەگرن.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=ژیان لە فەرهەنگدا: حەسەن زیرەک|ناونیشان=https://www-dengiamerika-com.cdn.ampproject.org/v/s/www.dengiamerika.com/amp/5489611.html?amp_gsa=1&amp_js_v=a9&usqp=mq331AQIUAKwASCAAgM=|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=www-dengiamerika-com.cdn.ampproject.org|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115942/https://www-dengiamerika-com.cdn.ampproject.org/v/s/www.dengiamerika.com/amp/5489611.html?amp_gsa=1&amp_js_v=a9&usqp=mq331AQIUAKwASCAAgM=#amp_tf=From%20%251$s&aoh=17221999589237&referrer=https://www.google.com&ampshare=https://www.dengiamerika.com/a/5489611.html|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> حەسەن زیرەک نەک ھەر دەنگ و یادەوەرییەکی بەھێزی ھەبوو، بەڵکو لە یەک کاتدا شیعر و ھۆنراوەی گۆرانییەکەی لە مێشکیدا دەنووسی و لەسەر ھەر ئاوازێک بۆی بژەندرایە دەیگوتەوە و گۆڕانکاری لە تۆنەکانیدا دەکرد،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٠ی حوزەیرانی ٢٠١٨|سەردێڕ=Türkçeleştirilen Kürtçe şarkılar: bir kültürel yağma hikayesi (14 şarkıyı dinleyelim bakalım) {{!}} Özgürlükçü Sol|ناونیشان=http://www.ozgurlukcusol.com/turkcelestirilen-kurtce-sarkilar-bir-kulturel-yagma-hikayesi/|ڕێکەوتی سەردان=٦ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=web.archive.org|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٠ی حوزەیرانی ٢٠١٨|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20180620002520/http://www.ozgurlukcusol.com/turkcelestirilen-kurtce-sarkilar-bir-kulturel-yagma-hikayesi/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{Cite report |date=2022-06-26 |title=حەسەن زیرەک دەیتوانی لە مۆسیقای کوردیدا ببێتە کەسێکی وەکو باخ |url=https://ku.kurdpress.com/news/6279/%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7-%D8%AD%DB%95%D8%B3%DB%95%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%95%DA%A9-%D8%AF%DB%95%DB%8C%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%84%DB%95-%D9%85%DB%86%D8%B3%DB%8C%D9%82%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7-%D8%A8%D8%A8%DB%8E%D8%AA%DB%95-%DA%A9%DB%95%D8%B3%DB%8E%DA%A9%DB%8C |access-date=2024-08-20 |website=kurdpress |language=ku}}</ref> ھەروەھا یەکێک لە تایبەتمەندیی گۆرانییەکانی، پشتبەستنی بە گۆرانییە [[فۆلکلۆر]]ییەکانە، ھەر گۆرانییەکی زیرەک چیرۆکێکی تایبەت بەخۆی لەپشت بووە،<ref>{{Cite book|last=ھیوا|first=عومەر ئەحمەد|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2011120416532363105&lng=1;|title=حەسەن زیرەک|publisher=چاپخانەی ڕاپەڕین|year=١٩٧٦|location=سلێمانی|pages=٢٩|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240609202031/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2011120416532363105&lng=1;|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609202031/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2011120416532363105&lng=1;}}</ref> ھەر کەسێک چەند وشەیەکی پێ بدایە، دەیتوانی بیکات بە گۆرانی، دەربارەی ھەر شتێک بێت؛<ref>{{Cite book|last=Mihemedînijad|first=Keyhan|url=https://kurdistanmedia.com/content/upload/1/newsletter/agiri-393.pdf|title=Hunermendê netewî ê gelê Kurd Hesen Zîrek|publisher=Agirî|year=2021-03-06|volume=393|location=[[پاریس]]، [[فەڕەنسا]]|pages=10|language=ku|access-date=٧ی ئابی ٢٠٢٤|archive-date=٣٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240630114906/https://kurdistanmedia.com/content/upload/1/newsletter/agiri-393.pdf|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240630114906/https://kurdistanmedia.com/content/upload/1/newsletter/agiri-393.pdf}}</ref> چاوی بە زۆر ناوچەی کوردستان و تورکنشین و عەرەبنشین کەوتووە، لێیان ماوەتەوە، لای خەڵکەکەی میوان بووە و لەگەڵ شێوەی ژیانیان و جلوبەرگ و ھەڵسوکەوتیان ئاشنا بووە، ئەو گۆرانییانەی لە خەڵکەوە بیستوویەتی، فێری بووە، ھەرچەندە زیرەک زۆرینەی گۆرانییەکانی ھەم ھەڵبەستەکەی و ھەم ئاوازەکەشی ھی خۆیەتی؛ یەکەم گۆرانی تۆمارکراویی ژیانی ھونەریی حەسەن زیرەک گۆرانی «ئەسمەر یارم جوانە»یە لە ڕادیۆی کوردیی بەغدا.<ref name=":3">{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|سەردێڕ=ئایا ساواک حەسەن زیرەکی کوشت؟|ناونیشان=https://ku.964media.com/206352/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=+964|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240629211925/https://ku.964media.com/206352/}}</ref> زیرەک بە دەنگی [[سەید عەلی ئەسغەر کوردستانی]] کاریگەر بووە، کاتێک لە بەندیخانەی مووسڵ زیندانی دەکرێت، وێنەیەکی بچووکی ڕەش و سپیی سەید عەلی ھەڵگرتووە و ویستویەتی پەڕتووکێک دەربارەی بنوسێت.<ref>{{Cite book|last=شەمێرانی|first=ئارام|url=https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863|title=مامۆستا حەسەن زیرەک: ئەستێرەیەکی گەشی ئاسمانی گۆرانی کوردی|year=2018-06-01|pages=236|access-date=١ی ئابی ٢٠٢٤|archive-date= ١ی ئابی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240801090137/https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240801090137/https://www.calameo.com/books/0026073014a55bd5af863}}</ref> زیرەک لە شیعری کوردیش کەڵکی وەرگرتووە، لەو شاعیرانەی لێی سوودمەند بووە: [[نالی]]، [[خانای قوبادی]]، [[شێخ ڕەزای تاڵەبانی]]، [[ئەحمەد موختار جاف]]، [[بێخود]]، [[وەفایی]]، [[سەید کامیل ئیمامی]]، [[گۆران]]، [[کوردی (شاعیر)|کوردی]]، [[ئەحمەد ھەردی]]، [[فایەق بێکەس]]، [[ھەژار موکریانی]]، [[پیرەمێرد]] و [[ھێمن]]؛ نموونە، حەسەن زیرەک شیعری «شەو»ی سەید کامیل ئیمامی کردووە بە گۆرانی لەسەر داخوازیی سەید کامیل ئیمامی خۆی.<ref name=":4"/> [[پەڕگە:شەو - حەسەن زیرەک.ogg|وێنۆک|سەرەتای گۆرانی «شەو»ی حەسەن زیرەک، تۆمارکراویی ڕادیۆی کرماشان]] حەسەن زیرەک گۆرانیی [[زمانی فارسی|فارسی]]، [[زمانی ئەرمەنی|ئەرمەنی]] و [[زمانی ئازەری (ڕوونکردنەوە)|ئازەریی]] ھەیە، لەو جۆرە گۆرانییانەدا زیرەک ھەڵبەستی کوردیی تێکەڵاو کردوون. «گویلدر»{{تێبینی|ئەم گۆرانییە لە کوردییەکەی زیاتر بە «بێ دکتۆر» ناسراوە}} یەکێکە لەو گۆرانییە ئازەریانەی کە زیرەک بە تێکەڵاوکردنی زمانی کوردی وتوویەتییەوە، لەگەڵ گۆرانیبێژێکی تورکی ئازەری، بەناوی ژاڵە. گۆرانی «غنیلی شوی شوی» یەکێکە لە گۆرانییە ناسراوەکانی [[ئوم کەلسووم]] خانمە ھونەرمەندی ناسراوی [[عەرەب]]، حەسەن زیرەک ئاوازەکەی وەرگرتووە و بە کوردی گوتویەتی، بە ناوی «بۆم بڵێ تۆزە تۆزە» و «ماڵی بابم نەسرین».<ref name=":1">{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=کورد بەھۆی حەسەن زیرەکەوە دەوڵەمەندترین نەتەوەیە لە میلۆدیدا|ناونیشان=https://www.peyserpress.com/detail.aspx?Jimare=8245|ڕەوشی ناونیشان=live|وێبگە=www.peyserpress.com}}</ref> ھەروەھا یەکەم کەس بوو [[دەف]] بباتە نێو ئۆرکێستراکانی ئێران.<ref>{{Cite book|last=ز.|first=بۆکانی|url=https://bokan.de/|title=ژيان و بەسەرھاتی گۆرانیبێژی مەزنی کورد حەسەن زيرەک|pages=5|access-date=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-date=١٨ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240718041455/http://www.bokan.de/|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240718041455/http://www.bokan.de/}}</ref> === شانۆگەری === لە نێوان ساڵانی ١٩٦٠ بۆ ٦١ لە سلێمانی لە تیپی شانۆیی ھونەرە جوانەکان لەگەڵ [[سێوە]]، [[ڕەشۆڵ]] و چەند ھونەرمەندێکی تر، لە شانۆگەرییەکانی وەک «بووکی ژێر دەواری ڕەش»، «خەسوو یان ئەژدیھا»، «تەڕپیر» و چەندین شانۆگەری تر بەشداری کردووە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٤ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣|سەردێڕ=حەسەن زیرەک|ناونیشان=https://chawykurd.com/2023/01/24/%D8%AD%DB%95%D8%B3%DB%95%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%95%D9%83/|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Chawy Kurd|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115946/https://chawykurd.com/2023/01/24/%d8%ad%db%95%d8%b3%db%95%d9%86-%d8%b2%db%8c%d8%b1%db%95%d9%83/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> === ھاوبەشیی گۆرانیبێژان === حەسەن زیرەک لەگەڵ زۆر گۆرانیبێژیی کورد گۆرانی گوتووە، لەوانە [[محەممەد ماملێ]]، [[مەلا حسێنی عەبدوڵڵازادە]]،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٢|سەردێڕ=مەلا حوسێن عەبدوڵڵازادە، خۆشخوان و دەنگە شادی بەخشەکەی موكریان|ناونیشان=https://mamle.net/archives/13000|ڕێکەوتی سەردان=٢١ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=ماڵپەڕی فەرمیی ماملێ}}</ref> ئەمجەد ئێرانزادە، [[سەید عەلی سەردەشتی]]، [[ڕەشۆڵ]]، [[ڕەزا سەقایی]]، [[سەید محەممەد سەفایی]]، [[ئەحمەد شەماڵ]] و [[عوسمان محەممەدی]]،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|سەردێڕ=ڕێوڕەسمی ڕێزگرتنی مامۆستا عوسمان محەممەدی لە بۆکان بەڕێوەدەچێت |ناونیشان=https://chra.tv/%DA%95%DB%8E%D9%88%DA%95%D9%87%D8%B3%D9%85%DB%8C-%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%B1%D8%AA%D9%86%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7-%D8%B9%D9%88%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AD/ |ڕێکەوتی سەردان=٢٠ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=Chra.tv |زمان=ku}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|سەردێڕ=ڕێوڕەسمی ڕێزگرتنی عوسمان محەممەدی ژەنیاری لێھاتوو |ناونیشان=https://jamekurdi.ir/2024/01/11/%DA%95%DB%8E%D9%88%DA%95%D9%87%D8%B3%D9%85%DB%8C-%D8%B1%DB%8E%D8%B2%DA%AF%D8%B1%D8%AA%D9%86%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7-%D8%B9%D9%88%D8%B3%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AD/ |ڕێکەوتی سەردان=٢٠ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=جام کوردی |location=ئێران |زمان=ku}}</ref> ھەروەھا لەگەڵ چەندین گۆرانیبێژی فارس و ئازەر گۆرانی تۆمار کردووە؛ گۆرانییەکانی «ئەمان ئەمان» و «نازانم لە کێ پرسم» دوو گۆرانی تۆمارکراویی زیرەک و ئەحمەد شەماڵە لە شاری [[سلێمانی]]. گۆرانیی «ماڵی بابم بێ وەفا» یەکێک لەو گۆرانییانەیە کە حەسەن زیرەک، محەممەدی ماملێ و مەلا حسێنی عەبدوڵڵازادە ساڵی ١٩٥٩ بە یارمەتیی تیپی مۆسیقای کرماشان تۆماریان کردووە. «بەرھەڵبێنە» و «ھەوارە گوڵم» دوو گۆرانی دیکەن کە زیرەک و محەممەدی ماملێ پێکەوە وتوویانە. === گۆرانییەکان === ئەمە تەنیا بەشێک لە گۆرانییە دیارەکانی حەسەن زیرەک نیشان دەدات، بۆ بینینی ھەموو پێڕستەکە بڕوانە [[گۆرانیناسیی حەسەن زیرەک#پێڕستی گۆرانییەکان|گۆرانییەکانی حەسەن زیرەک]]. <div style=display:inline-grid> {| class="wikitable" |- ! گۆرانییەکان |- | [[خان باجی]] (زمانەکانی کوردی، ئازەری، ئەرمەنی، [[تورکی]] و فارسی لەم گۆرانییەدا بەکارھاتوون، لە ڕادیۆی تەورێز تۆمار کراوە). |- | [[ئەی نیشتیمان]]{{تێبینی|بەھۆی ئەم گۆرانییەوە دەستبەسەر کرا}} |- | ھەر تۆم دەوێ |- | یەڵا شۆفێر |- | ئای لاچن{{تێبینی|گۆرانی «دەسماڵ حەریری» بە ھەمان ئاواز گوتووەتەوە}} |- | نایلۆنە{{تێبینی|ماملێ ھەمان گۆرانی گوتووەتەوە}} |- | لۆرکێ لۆرکێ |- | کەتانە |- | قژ کاڵی لێو ئاڵی{{تێبینی|ھونەرمەندان [[قادر دیلان]] و [[ھۆمەر دزەیی]] ئەم گۆرانییەیان [[کەڤەر ڤێرژن|کەڤەر]] کردووە}} |- | مەھتاب{{تێبینی|ئەم گۆرانییەی بۆ کچەکەی، مەھتاب (ئارەزوو) گوتووە، کە لەسەر ئاوازی گۆرانی «ئەی موتریبی حەریفان»ی [[تایەر تۆفیق]]ە}} |- | ناڵەشکێنە |- | [[نەورۆز (گۆرانی)|نەورۆز]] |- | جەرسە |- | ھەوری لار{{تێبینی|وەک گۆرانی}} |- | کرماشان شاری شیرینم |- | گەوھەرێ |- | کەویار |- | بەلەنگەر |- | [[دایە دایە]] |} </div> <div style=display:inline-grid> {| class="wikitable" |- ! مەقامەکان |- | سەوزەڵێ |- | فرمێسکی گەش |- | ئەو دڵەی وەک بت پەرستێ{{تێبینی|شیعری [[ئەحمەد ھەردی]]}} |- | وا من نەخۆشم{{تێبینی|ھەروەھا بە ناوی «من بریندارم» دووبارە گوتویەتییەوە؛ ئەم مەقامەی لە کاتی نەخۆش کەوتنیدا گوت}} |- | قەسەمت دەدەم |- | ھەی بەناز |- | ئەی وەتەن |- | مردن لەبیرمی |- | گوڵنیشان |- | مینا گیان |- | دەمێک ساقی{{تێبینی|شیعری [[وەفایی]]}} |- | قاسپاندم |} </div> {{collapse top|ئەو شارانەی حەسەن زیرەک گۆرانی لێ تۆمار کردووە|bg=#fff}} {| style="width: 100%;" | {{location map+ |Iran |width=550|float=center|caption=لە [[ئێران]] و [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] |places= {{location map~ |Iran |lat=35.6892|long=51.3890|mark=Red pog.svg|label= {{small|[[تاران]]}}|position=right}} {{location map~ |Iran |lat=38.0803|long=46.2919|mark=Red pog.svg|label= {{small|[[تەورێز]]}}|position=right}} {{location map~ |Iran |lat=34.3142|long=47.0650|mark=Red pog.svg|label= {{small|[[کرماشان]]}}|position=right}} {{location map~ |Iran |lat=35.3140|long=46.9929|mark=Red pog.svg|label= {{small|[[سنە]]}}|position=right}} {{location map~ |Iran |lat=37.5527|long=45.0761|mark=Green pog.svg|label= {{small|[[ورمێ]]}}|position=right}} {{location map~ |Iran |lat=36.7631|long=45.7222|mark=Green pog.svg|label= {{small|[[مەھاباد]]}}|position=right}} {{location map~ |Iran |lat=37.0392|long=45.0984|mark=Green pog.svg|label= {{small|[[شنۆ]]}}|position=right}} {{location map~ |Iran |lat=35.9979|long=45.8852|mark=Green pog.svg|label= {{small|[[بانە]]}}|position=right}} {{location map~ |Iran |lat=36.5214|long=46.2076|mark=Green pog.svg|label= {{small|[[بۆکان]]}}|position=right}} {{location map~ |Iran |lat=36.2499|long=46.2738|mark=Green pog.svg|label= {{small|[[سەقز]]}}|position=right}} }} | {{location map+ |Iraq |width=480 |float=center|caption=لە [[عێراق]] و [[باشووری کوردستان]] |places= {{location map~ |Iraq |lat=33.3152|long=44.3661|mark=Red pog.svg|label= {{small|[[بەغدا]]}}|position=right}} {{location map~ |Iraq |lat=35.4681|long=44.3922|mark=Red pog.svg|label= {{small|[[کەرکووک]]}}|position=right}} {{location map~ |Iraq |lat=35.5611|long=45.4309|mark=Green pog.svg|label= {{small|[[سلێمانی]]}}|position=right}} {{location map~ |Iraq |lat=36.6522|long=44.5378|mark=Green pog.svg|label= {{small|[[سۆران]]}}|position=right}} {{location map~ |Iraq |lat=36.1676274|long=44.0089184|mark=Green pog.svg|label= {{small|[[ھەولێر]]}}|position=right}} }} |- | {{legend|red|ئەو شارانەی حەسەن زیرەک گۆرانی لە ڕادیۆ فەرمییەکانی دەوڵەت تۆمار کردوە}} {{legend|green|ئەو شارانەی تەنیا گۆرانی لاوەکی و دیوەخانی لێ تۆمار کردوون}} |} {{collapse bottom}} === گۆرانییە نوێکراوەکان === دەنگی زیرەک دوای مردنی لەنێو [[کورد]]اندا زۆر زیاتر بڵاوبووەوە، وای لێھات گۆرانییەکانی دووبارە نوێ دەکرانەوە و دروست دەکرانەوە، ئەمەش لە ساڵانی ٢٠١٠ەوە بوونی ھەیە، لە ئێستاشدا بەشێوازێکی نوێتر و بە یارمەتی [[ژیریی دەستکرد]] دەنگی حەسەن زیرەک بە ئاواز و ھۆنراوەی نوێوە دروست دەکرێت و بەرھەم دەھێنرێت، بە تایبەت لە ساڵانی ٢٠٢٣ و ٢٠٢٤ ئەم گۆرانییە دەستکردانەی حەسەن زیرەک خواستی زۆربەی [[تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان]]ی لەسەر بوو، تا ئەو ئاستەی چووە ترێندە جیھانییەکانەوە. ساڵی ٢٠٢٣ شەش گۆرانیی حەسەن زیرەک: ''کوێستانان خاڵ خاڵ''، ''بە تەورات''، ''خانزادە خانم''، ''نووری ڕوخسارت''، ''ھەوری لار'' و ''کاروانە'' لەلایەن ھونەرمەند [[عەبدوڵڵا جەماڵ سەگرمە]] و ئۆرکێسترای ژێدار میوزیکێکی ئاست بەرزیان بۆ دانراوە و بە شێوەیەکی ستاندارد دەنگی حەسەن زیرەکیان لەسەر دانراوە و نوێ کراوەتەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=شەش گۆرانیی نوێکراوەی حەسەن زیرەک|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/culture/culture-style/12102023|ڕەوشی ناونیشان=live|ڕێکەوتی سەردان=١٨ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net|زمان=کوردی}}</ref> لەلایەن دوو گەنجی شاری [[سلێمانی]] بە ناوەکانی زرنگ مەھدی و ئەحمەد کەریم ڕۆژی ١١ی ئایاری ٢٠٢٣ گۆرانی «نازدار نازدار» لە ڕێگەی ژیریی دەستکرد بە دەنگی حەسەن زیرەک بەرھەم ھێنرا،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣|سەردێڕ=آھنگ حسن زیرک و محسن چاوشی نازدار نازدار|ناونیشان=https://www.tarafdari.com/node/2394306|ڕێکەوتی سەردان=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=طرفداری|زمان=fa|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609190755/https://www.tarafdari.com/node/2394306|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> لە ماوەیەکی کورتدا لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان دەنگدانەوەی زۆری بەدوای خۆیدا ھێنا. ئاوازی گۆرانییەکە لە گۆرانیی «ڕەفەت ڕەفەت» وەرگیراوە کە لەلایەن تاھیر عوجەیلی بە زمانی عەرەبی گوتراوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=ئیبراھیم تاتلیساس گۆرانییەکی نوێکراوەی زیرەک دەڵێتەوە|ناونیشان=https://www.rudaw.net/turkish/kurdistan/05012024?fbclid=IwAR3NV1HpR9Gd1oWA8QWvO3U76aeWclZtKUdYnyz5bHeviVk4C_VzxIg46Yk_aem_AYc-fcu3owAbjoKyEp2UeApTcWnzyK7_WlqbSnyBAWJzKcRFR6oQrKT6npWnOOKkz08|ڕەوشی ناونیشان=live|ڕێکەوتی سەردان=١٨ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net|بڵاوکەرەوە=Rudaw Network|زمان=تورکی}}</ref> گۆرانییەکە لە ماوەیەکی کورتدا بە خێرایی بڵاوبووەوە، لە تەواوی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکاندا بە گشتی سەروو ٧٠ ملیۆن بینەری ھەبوو. لە [[فەیسبووک]]، [[ئینستاگرام]] و [[سناپچات]] چووە پلەی یەکی ترێندی عێراق، ھەروەھا لە بەشی میوزیکیی [[یووتیووب]] چووە پلەی دووەمی عێراق.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=گۆرانیی 'نازدار نازدار' لەلایەن ئاوازدانەرەکەیەوە سڕدرایەوە|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/culture/culture-style/04122023|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=١٨ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net|زمان=کوردی|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٨ی ئایاری ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240518204816/https://www.rudaw.net/sorani/culture/culture-style/04122023}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Kaymaz|یەکەم=Ebru|ڕێکەوت=٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|سەردێڕ=TELE1 gündeme getirdi! İbrahim Tatlıses’in ‘Devamke’si zora girdi|ناونیشان=https://tele1.com.tr/tele1-gundeme-getirdi-ibrahim-tatlisesin-devamkesi-zora-girdi-984736/|ڕێکەوتی سەردان=١٨ی ئایاری ٢٠٢٤|وێبگە=Tele1|زمان=tr|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٨ی ئایاری ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240518204948/https://tele1.com.tr/tele1-gundeme-getirdi-ibrahim-tatlisesin-devamkesi-zora-girdi-984736/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|سەردێڕ=تاتڵیساس گۆرانییەکی نوێی بە ستایلی نازدار نازدار بڵاوکردەوە|ناونیشان=https://ku.964media.com/145149/|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=+964|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240629230744/https://ku.964media.com/145149/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> جیا لە گۆرانی نازدار نازدار، ئەو دوو گەنجە چەندین گۆرانی دیکەیان دروست کردووە کە خۆیان ئاواز و ھۆنراوەیان بۆ داناوە و لەسەر دەنگیی حەسەن زیرەک بڵاوکراوەتەوە. === تایبەتمەندیی گۆرانییەکان === حەسەن زیرەک لە ھەموو ڕوویەکەوە بە ھونەرمەندێکی جیھانی دادەنرێت، [[مەزھەر خالقی|مەزھەری خالقی]] حەسەن زیرەک بە «خاوەنی زۆرترین ملیۆدی و ئاواز لە تەواوی جیھان» دادەنێت و دەڵێت «ھەموو ئەورووپا ١٠٠٠ دانە ئاوازیان نییە»، بە کۆی گشتی گێڕانەوە و تۆمارگاکان، زیرەک خاوەنی نزیکەی یان زیاتر لە ٢٠٠٠ ئاواز و گۆرانییە.{{تێبینی|چەندین گێڕانەوەی جۆراوجۆر ھەن دەربارەی ژمارەی گۆرانی و ئاوازەکانی، ئەوەی زیاتر پشتڕاست کراوەتەوە «١٥٠٠<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=بە حەسەن زیرەکبوون ڕەنجی فەرھادی دەوێت |ناونیشان=https://www.kurdistanpost.nu/?mod=news&id=91551&eid=93186 |ڕێکەوتی سەردان=٢٠ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=www.kurdistanpost.nu |زمان=ku}}</ref> بۆ ٢٠٠٠ گۆرانییە»،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Bilbilê Kurdistanê: Hesen Zîrek|ناونیشان=https://kurmanci.ozgurpolitika.com/nuceya-bilbile-kurdistane-hesen-zirek-190405|ڕێکەوتی سەردان=٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Yeniozgurpolitika.com|زمان=ku|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731115952/https://kurmanci.ozgurpolitika.com/nuceya-bilbile-kurdistane-hesen-zirek-190405|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢١ی ئابی ٢٠٢١|سەردێڕ=حسن زیرک|ناونیشان=https://beeptunes.com/artist/3404581/%D8%AD%D8%B3%D9%86%20%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9|ڕێکەوتی سەردان=٣٠ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=بیپ تونز|زمان=fa|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٧ی تشرینی دووەمی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20151107194624/http://beeptunes.com/artist/3404581/%D8%AD%D8%B3%D9%86%20%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> وێڕای ئەوەی چەندین گۆرانیش ھێشتا نەکەوتوونەتە بەردەست یان سڕدراونەوە}}<ref>{{Cite book|last=مەولوود|first=ئیبراھیم حەسەن|url=https://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|title=ساواک بۆچی حەسەن زیرەکی کوشت؟|publisher=دەزگای چاپ و بڵاوکردنەوەی بەدرخان|year=٢٠١٢|location=ھەولێر|pages=١٠٧|access-date=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٣ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240703174450/https://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240703174450/https://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=2012020516145264157}}</ref> زۆرینەی زمانناس و ھونەرمەندان، حەسەن زیرەک بە فەرھەنگێکی گەورەی زمانی کوردی دادەنێن، زیرەک یەکێکە لە کاریگەرترین کەسایەتییەکان کە فەرھەنگێکی گەورەی لە وشەی زمانی کوردی پاراستووە لە ڕێگەی گۆرانییەکانی. چەند گۆرانییەکی زیرەک دەگەڕێتەوە بۆ سەردەمی [[سۆمەر]]ییەکان، بەتایبەت ئەو بەشەی مەقامەکانی کە «لێلێ و لۆلۆ» تێدا بەکار دەھێنێت یان «ئامان ئامان»، ئەم دوو بەستەیە وەک سرودێکی ئایینی بۆ خوداوەندەکانی سەردەمی کۆن وتراوە و داوای «ئامان-تو»یان کردووە، کە بە واتای «پاراستن» یان «بمانپارێزە» دێت. ڕوویەکی تر لە تایبەتمەندیی ھونەری گۆرانییەکانی زیرەک، بەم شێوەیە پۆلێن دەکرێت: * زۆرینەی گۆرانییەکانی [[فۆلکلۆر]]ی کوردی بوون و زیرەک بە شێوازی تایبەتی خۆی دووبارە داڕشتنەوەی بۆ کردون و بەرھەمی ھێناونەوە. * ھەندێک لەم گۆرانیانە داھێنانی خودی زیرەک بوون و ئێستا بوونەتە بەشێک لە فۆلکلۆری کوردی و تەواوی [[پێڕستی گۆرانیبێژانی کورد|ھونەرمەندانی تریی کورد]] سود لەم میراتییە وەردەگرن. * لە ڕووی زانستییەوە ھەندێک تەکنیکی بەکارھێناوە، لەوانە پیانۆ، فۆرتی کریشاندۆ، دیمیناندۆ، ھەروەھا وردکردنەوەی دەنگەکان، ئەم شێوازە لە [[تیۆریی مۆسیقا|زانستی بیردۆزی مۆسیقادا]] لە ترێل و ئەپاجوتاریۆ دەچێت.<ref name=":4">{{Cite book|last=عادل|first=محەممەد|url=https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|title=ڕەھەندەکانی حەسەن زیرەک|publisher=چاپخانەی سەردەم|year=٢٠١٧|location=سلێمانی، ھەرێمی کوردستان|pages=٤١|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240609200530/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200530/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690}}</ref> * لە گۆرانییەکانیدا زاراوە جیاوازەکانی کوردی [[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]، [[موکریانی]] و [[کوردیی باکووری|کرمانجی]] تێکەڵ کردووە وەک ''لێ لێ''، ''دەلالۆ''، ''{{قت|لەبۆ}}''، ''وێ'' و زۆریی تر، ئەمەش بووەتە ھۆیەک بۆ نزیککردنەوەی شێوەزارەکانی زمانی کوردی لە یەکتر. * حەسەن زیرەک بە پێکی توانیویەتی ئاوازی بێگانە [[کورداندن|بکوردێنێت]]؛ ئاوازێکی ئازەری، ئەرمەنی، تورکی، عەرەبی یان فارسی گوێ لێبوبێت ڕاستەوخۆ لە ئەندێشەی مێشکیدا کوردانە سەرلەنوێ دای ڕشتووەتەوە، بە شێوەیەک کە ھەستی پێ ناکرێت ئەو ئاوازە بیانییە. تەنانەت لە گوتنەوەی مەقامی فارسی و زمانەکانی تر، زیرەک نەیھێشتووە مۆرکە بێگانەیییەکە زاڵ بێت و لەسەر شێوازێکی کوردیی گوتویەتی.<ref>{{Cite book|last=عادل|first=محەممەد|url=https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|title=ڕەھەندەکانی حەسەن زیرەک|publisher=چاپخانەی سەردەم|year=٢٠١٧|location=سلێمانی، ھەرێمی کوردستان|pages=٤٣|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240810125713/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200530/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690}}</ref> ئەو ھۆکارانەی وایان کردووە دەنگ و گۆرانییەکانی حەسەن زیرەک زۆر بەناوبانگ بن: * '''دەنگخۆشی''': سیمایەکی سروشتییە، بە ئاشکرا لە دەنگی زیرەکدا بەدی دەکرێت، دەنگەژێیەکانی قوڕگی ھەموو کات ئامادەبوون و لەگەڵ ھەناسەیدا ھاوساز بووە، کە وای کردووە لە کاتی بەرزکردنەوەی تۆنەکانیش ھیلاک نەبێت و گۆرانییەکە وەکو خۆی بڵێتەوە. * '''چڕین''': چۆنییەتی گوتن و چڕین، دوو توخمی بنەڕەتییە لە حەسەن زیرەکدا، دەگمەنە گۆرانیبێژێک ئەم دوو بەشەی لە ھونەرەکەیدا ھەبێت، بەڵام زیرەک خاوەنی ھەردووکییەتی بۆیەش بووەتە گرنگترین گۆرانیبێژی کورد. * '''شاعیری''': زیرەک لەگەڵ ئەوەی نەخوێندەوار بوو، زۆربەی زۆریی زانیارییەکانی وەرگیراوی گشتی و خۆڕسک و ژیانی کۆمەڵی کوردەوارییە، نەک ناوەند یان دامەزراوەیەکی ئەکادیمی، بۆیە شاعیرێکی زۆر باشی لێدەرچووە لە بەندداڕشتندا، و لە وشەی نێو گۆرانی پەکی نەکەوتووە.<ref>{{Cite book|last=عادل|first=محەممەد|url=https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|title=ڕەھەندەکانی حەسەن زیرەک|publisher=چاپخانەی سەردەم|year=٢٠١٧|location=سلێمانی، ھەرێمی کوردستان|pages=٤٠|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240609200530/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200530/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690}}</ref> * '''یادگە''': حەسەن زیرەک توانایەکی بەھێزیی لە لەبەرکردنی شیعر و ھۆنراوە ھەبووە، کەسێک تەنیا جارێک ھۆنراوەیەکی بۆ گوتبێت و بە دڵی بووبێت، دەستبەجێ لەبەری کردووە و ماوەیەکی زۆریشی بەسەردا تێپەڕیبێت لەسەر ئاوازێکی گونجاو ھۆنراوەکەی کردووە بە گۆرانی. * '''شارەزایی''': لە ئاواز ھەڵبژاردندا خۆبەخۆیی ئاوازی دانەناوە، ھەر ھۆنراوەیەک شایستەی کام ئاوازە بووبێت ئەوەیانی ھەڵبژاردوە، یان بە چەند شێوازێکی جیاواز ھەمان گۆرانی گوتووەتەوە. * '''گونجاندن''': لەگەڵ ھەموو ئەو گرووپ و ئۆرکێسترایانەی لەگەڵی ھاوکار بوون، خۆی گونجاندووە، بۆیەش لە ھەموو ڕادیۆکان کە گۆرانی لێ تۆمار کردون، گۆرانییەکانی لە ئاستێکی بەرزدان، چ لە دیوەخان و کۆڕ و کۆبوونەوەکان، و چ لە ڕادیۆ و ئاھەنگ.<ref>{{Cite book|last=عادل|first=محەممەد|url=https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|title=ڕەھەندەکانی حەسەن زیرەک|publisher=چاپخانەی سەردەم|year=٢٠١٧|location=سلێمانی، ھەرێمی کوردستان|pages=٤٢|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240810125713/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200530/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690}}</ref> پانتایی دەنگی حەسەن زیرەک تێکڕا لە نێوان دەنگەکانی دۆی یەکەم بۆ دەنگی می و ھەندێکجار بۆ دەنگی فا و سۆڵی دووەمیشە، واتە لە نێوان ١٢ دەنگدایە و لەو نێوەندەدا ئاوازەکانی چڕیوە؛ [[پەیژە (مۆسیقا)|پەیژەی]] [[مەقامی بەیات|بەیات]] و سێگا لە پێکھاتی بەستەی ئاوازەکانی حەسەن زیرەکدا بە زۆرترین ڕێژە ھاتووە،<ref>{{Cite book|last=عادل|first=محەممەد|url=https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|title=ڕەھەندەکانی حەسەن زیرەک|publisher=چاپخانەی سەردەم|year=٢٠١٧|location=سلێمانی، ھەرێمی کوردستان|pages=٢٢٤|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240609200530/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200530/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690}}</ref> ھەروەھا کێشی دوو چوار و شەش ھەشت زیاتر لە کێشەکانی تر لە ئاوازەکانی زیرەکدا بەکارھاتوون، کە بەڵگەیە لەسەر ئەوەی لە فۆلکلۆر و کلاسیکی کوردی دوور نەکەوتووەتەوە؛ تەواو نزیک بووەتەوە لە ئاڵتۆ، دەنگی لە چینی تێنۆر یان خوار تێنۆردایە و ھەندێک جار خۆی داوە لە گڕ (Bass).<ref>{{Cite book|last=عادل|first=محەممەد|url=https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|title=ڕەھەندەکانی حەسەن زیرەک|publisher=چاپخانەی سەردەم|year=٢٠١٧|location=سلێمانی، ھەرێمی کوردستان|pages=٢٢٥|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240609200530/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200530/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690}}</ref> بەگشتی میراتی گۆرانی زیرەک بە پلەی یەکەم میراتێکی ھونەریی جوانیناسانەیە، و بەدیھێنەری ڕەوتێکی نوێیە لە گۆرانی و مۆسیقای کوردیدا،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=ناوەڕۆکی ژیانی حەسەن زیرەک|ناونیشان=https://www.politicmedia.net/detailnewspo.aspx?jimare=8496&cor=5&related=2|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=www.politicmedia.net|زمان=کوردی|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240629211929/https://www.politicmedia.net/detailnewspo.aspx?jimare=8496&cor=5&related=2}}</ref> تائێستا گۆرانییەکانی لە پڕفرۆشترینەکانە و گوێی لێدەگیرێت.<ref name=":7" /><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=٩٩‌ـەمین ساڵیادی لەدایکبوونی حەسەن زیرەک|ناونیشان=https://www.khaktv.net/all-detail.aspx?jimare=24071&type=farhang|ڕێکەوتی سەردان=٢٠ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=www.khaktv.net}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٣ی ئابی ٢٠١١|سەردێڕ=ھونەردۆستان بە لێشاو ڕوو لە کڕینی بەرھەمی ھونەرمەندە کۆچ کردووەکان دەکەن |ناونیشان=https://chra.tv/%DA%BE%D9%88%D9%86%DB%95%D8%B1%D8%AF%DB%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A8%DB%95-%D9%84%DB%8E%D8%B4%D8%A7%D9%88-%D8%B1%D9%88%D9%88%D9%84%DB%95%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%AF%DB%8C/ |ڕێکەوتی سەردان=٢٠ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=Chra.tv |زمان=ku}}</ref> لە ساڵانی شەستەکانی سەدەی ڕابردوو، [[ڕادیۆی بی بی سی]] لە پێشبڕکێیەکی پەیوەندیی تەلەفۆنیدا پرسیارێک دەکات کە «بەرھەمەکانی کام گۆرانیبێژ لە جیھاندا زۆرترین خواستی لەسەرە؟» دوای وەرگرتنی چەند وەڵامێک، بێژەریی ڕادیۆکە ڕای دەگەیەنێت کەس نەیتوانیوە وەڵامی ڕاست بداتەوە، و وەڵامی ڕاست گۆرانیبێژێکی کوردە بە ناوی ''حەسەن زیرەک''، سەرەڕای ئەوەی لەو سەردەمەدا تەنیا سێ ڕادیۆی کوردی ھەبوون و گۆرانی داواکراویان پەخش کردووە. بەپێی ئاماری ئەو سەردەمە بەرھەم و گۆرانییەکانی حەسەن زیرەک لە نێو ڕادیۆکانی جیھاندا زۆرترین داواکارییان لەسەر ھەبووە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=عوزێری|یەکەم=عەبدولکەریم|ڕێکەوت=٢٠ی ئازاری ٢٠١٧|سەردێڕ=حسن زیرک هنرمندی بی مانند|ناونیشان=http://ziryan.ir/NewsDetail.aspx?itemid=1316|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٨ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=web.archive.org|زمان=fa|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٠ی ئازاری ٢٠١٧|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20170320234059/http://ziryan.ir/NewsDetail.aspx?itemid=1316}}</ref> === کێشەی ناوی گۆرانییەکان === ناوی گۆرانی وا باوە کە لە سەربەندەکان وەردەگیرێت، لەسەر ڕادیۆ، تەلەڤیزیۆن، شریت و قەوانی فەرمیی [[کۆمپانیا]]کانیشدا ھونەرمەندەکە خۆی دەسەڵاتی بەسەریدا ھەیە، و ناوی گۆرانییەکان تووشی کێشە نابن. بەڵام لە ٧٠ بۆ ٦٠ ساڵی ڕابردوو کە ھەموو تاکێک توانای نەبووە شریتی گۆرانی لەبەربگرێتەوە یان دەنگی [[ڕادیۆ]] و [[تەلەڤیزیۆن]] تۆمار بکات، بۆیە زۆر کەس بە تێگەیشتن و ئارەزوی خۆی ناوی لەسەر گۆرانییە کوردییەکان دادەنا. ئەنجامی ئەم کارە بووە ھۆی ئەوەی یەک گۆرانی کوردی، دوو یان سێ ناوی جیاوازی ھەبێت؛ ھەروەھا توانای حەسەن زیرەک لە ڕێکخستنی دەستبەجێی شیعری گۆرانییەکان و تێخستنی بابەتی نوێ و خۆ دوورخستنەوە لە دووپاتکردنەوە، وای کردووە شیعرەکان ھەردەم لەگۆڕانکاریدا بن. وەک ئەنجامێکی ئەم کارە، گۆرانی «خۆشم دەوێی کچە جیران»ی حەسەن زیرەک لەڕاستیدا ناوی ڕەسەنی گۆرانیەکەیە نەک «کرماشان شاری شیرینم»، ھەروەھا گۆرانی «خاڵەی ڕێبوار» کە لەناو خەڵک بە ناوی «کاکی جووتیار» بڵاوکراوەتەوە.<ref name=":5" /> === جوگرافیای گۆرانییەکان === بۆکان ھەندێک تایبەتمەندی ھەیە کە لە بەشێکی شارەکانی دیکەی کوردستانیشدا ھەن؛ خەڵکەکەی کوردن بەڵام ناوچەکە لە ڕووی کارگێڕییەوە سەر بە [[ئازەربایجان (ھەرێم)|ئازەربایجانە]]. {{Div col|colwidth=20em}} * بەشی ڕۆژھەڵاتی شار، ناوچەی فەیزوڵڵابەگییەکانە. * بەرامبەری، بەشی چواردۆڵییە و زاراوەی ئەو دوو بەشە زیاتر لەگەڵ شاری سەقزدا ھاوبەش بووە، کە ئەویش کەوتووەتە بازنەی باشووری شارەکە. * ناوچەی گەورکایەتی و پاشان [[سەردەشت]] کەوتوونەتە باشووری ڕۆژاوا، لەوێدا زاراوەی [[موکریانی]] وردە وردە زاڵ دەبێت و دەبێتە زاراوەی سەرەکی خەڵکەکە. * بەرەو ڕۆژاوای شار، ڕووی شارەکە لە مەھاباد و سەرجەم [[موکریان]]ە و زاراوەی خەڵکەکەی و بەشێک لە داب و نەریت و فەرھەنگیان، لە موکریان نزیکە. * لای باکووری شار، تا ناوچەی سەرچۆمی مەجیدخان و نزیکەی ناوجەرگەی شاری [[میاندواو]]، خەڵکی کوردی تێدا نیشتەجێن بەڵام تێکەڵاوییەکی کەم و زۆری کورد لەگەڵ [[ئازەربایجانییەکان]] ھەیە. {{Div col end}} ڕەفتار و بیروباوەڕی چینایەتی حەسەن زیرەک سەر بەو ناوچانەیە، ھەروەھا ئەو تێکەڵاوی فەرھەنگی، زاراوەیی، کلتووری و زمانەوانیەیە کە بەسەریەکەوە کەسایەتی ھونەریی زیرەکیان دروست کردووە. بەشێک لە گۆرانییەکانی زیرەک ھی ناوچەی فەیزوڵڵابەگییە، بەشێکیان بۆ سەرچۆمی مەجیدخان و بەشێکی تری دەگەڕێتەوە نێو شاری بۆکان. بەڵام کەم نین ئەو گۆرانییانەی ناوچەی مەھاباد و سەقزیش کە زیرەک گوتوونیەتەوە، بە ھەمان شێوە سنە، سلێمانی، ھەولێر و کەرکووکیش شێوازی خۆیان ھەیە و زیرەک بەو شێوازانەش گۆرانی گوتووە، ھەروەھا ئازەری، فارسی و عەرەبی لە چەشنەکانی دیکەن کە بە شێوازی نەریتیی ئەو زمانانە گوتویەتییەوە.<ref name=":5" /><ref name=":8" /> === ئیرۆتیکا === یەکێک لەو بابەتە گرنگانەی لە ھونەری حەسەن زیرەکدا ھەیە ''ژن'' و ''کچە''، کە زۆر بە شێوەیەکی [[ئیرۆتیزم]]ی و [[جوانیناسی]]انە (ئیستاتیکی) گەورەیی و پێگەی ژن پیشان دەدات، و لەنێو ھۆنراوەکانی ئەو ھونەرمەندەدا ژن پێگەیەکی گرنگی گرتووە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|سەردێڕ=حەسەن زیرەک: بولبولەکەی کوردستان و گەنجینەی ئاواز و فۆلکلۆری کوردی|ناونیشان=https://rojnews.news/?p=480181|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=کوردی - RojNews.News|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240626193202/https://rojnews.news/?p=480181}}</ref> لە ڕووی کەسایەتییەوە، زیرەک کەسێکی عاشق بووە و «گیرۆدەی جوانیی ژن بووە»، بۆیە بەدرێژایی ژیانی چەندین جار ھاوسەرگیری کردووە، ئەو جوانی بینینەی ژن لە چاوی زیرەک خۆیدا، لە بەرھەمەکانیدا ڕەنگی داوەتەوە. بەپێی گێڕانەوەکانی ژیانی ناوبراو، زیرەک لە ساتی گۆرانیوتندا، ئەگەر ژنان و کچان لە دووریشەوە لێوەی دیار بوایە، ئەوا خۆشتر و باشتر گۆرانییەکانی دەگوت، زۆرجاریش ئەگەر ژن لەو شوێنە نەبوایە گۆرانی نەدەگوت. لە دیدارێکی ھونەرمەند جەمال جەلال، بەرپرس و سەرۆکی بەشی کوردی، تورکمانی و سریانی لە [[ڕادیۆی کوردیی بەغدا|ڕادیۆی بەغدا]] باس لەوە دەکات لە ساڵانی ١٩٥٨، ڕۆژێک حەسەن زیرەک لە کاتی گۆرانیوتندا کاغەزێکی بەدەستەوە بووە و جار جارە تەماشای دەکرد، پاش کۆتایی ھاتنی گۆرانییەکە و تۆمارکردنی، لەبەرئەوەی زیرەک خۆی بە نەخوێندەوار لە قەڵەم دابوو، گومانیان لێی کرد و وایان دانا سیخوڕی بۆ ئێران و ساواک دەکات؛ بۆیە ھەر زوو ڕاپۆرتیان لەسەر نووسی، بەڵام لە کاتی لێکۆڵینەوە زیرەک کاغەزەکەی پێشاندا، ھیچ نووسین یان ھۆنراوەیەکی لەسەر نەبوو، بەڵکو وێنەی ژنێکی بە پێنووسی دار کێشا بوو، کاتێک پرسیاری لێکرا دەربارەی وێنەکە، حەسەن زیرەک دەڵێت: {{وتە٢|خۆم کێشاومە، خۆتان دەزانن من ئەگەر ژنم بەرامبەر نەبێت، ناتوانم گۆرانی بە باشی بچڕم، بۆیە ئەم وێنەیەم کێشاوە، ئەگەر نا من خوێندەواریم نییە.|bgcolor=#FEF6E1}} عەشق و جوانی ژن نەک تەنھا سەرچاوەی سروشی گۆرانیوتنی زیرەک بووە، بەڵکو سەرچاوەی سروشی جۆرێک لە شێوەکاریشی بووە؛ تەنانەت ئەگەر گۆرانیشی نەگوتبێت، ئەوا وێنە و نیگاری ئەو ژنەی کێشاوە کە عاشقی بووە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Rudaw|سەردێڕ=ھونەری دەنگ و کاریگەری شوێن لەسەر دەنگ، ئەو ھونەرمەندانەی میوزیکی کوردیان بردە قۆناغێکی نوێوە|ناونیشان=https://podcast.rudaw.net/episode/hwneri-deng-u-karigeri-shwen-leser-deng-ew-hwnermendaney-miwziki-kwrdyan-brde-qonaxeki-nwe-u-dengyan-be-nemri-mawetewe|ڕێکەوتی سەردان=٢١ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=podcast.rudaw.net|زمان=en}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=ژن و حەسەن زیرەک|ناونیشان=https://channel8.com/kurdish/70016|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٣ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Channel8|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی ئابی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240810125718/https://channel8.com/kurdish/70016}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=حەمە|یەکەم=توانا|ڕێکەوت=٢٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٢|سەردێڕ=چەند لایەنێکی شاراوە دەربارەی ژیانی حەسەن زیرەک|ناونیشان=https://muziknas.com/157/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=Muziknas|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240629211925/https://muziknas.com/157/}}</ref> زیرەک ناوی «ژن» و ھاوتا کۆمەڵایەتییەکانی وەک بێوەژن، کورتەژن و شۆڕەژن و ئەوانی تری دەکردە بەردەنگ و بابەتی گوتنەکانی، ئەمە دەرخەری ئەوەیە حەسەن زیرەک بەتەواوی خولیا و ئارەزووی ژن و جەستەی ژن بووە، کە زۆر جار لە ڕادیۆی بەغدا لەسەر باسکردنی جەستەی ژن لەگەڵ ناوھێنانی ناوی تایبەتی ڕەگەزی مێ، ڕووبەڕووی ڕەخنە و ھەڕەشەی کەسانی ئایینی و عەشایەری ئەوکاتە بووەتەوە، و ھەر ئەمەش بووە ھۆکارێک لە ھۆکارەکان بۆ ڕێگەنەدان بە گۆرانیوتنی لەو ڕادیۆیە لە ساڵانی دواتر.<ref>{{Cite book|last=عادل|first=محەممەد|url=https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|title=ڕەھەندەکانی حەسەن زیرەک|publisher=چاپخانەی سەردەم|year=٢٠١٧|location=سلێمانی، ھەرێمی کوردستان|pages=٣٦|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240810125713/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200530/https://kurdipedia.org/Default.aspx?lng=1&q=20220309000110407690}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=محەمەد|یەکەم=زاموا|ڕێکەوت=١٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١|سەردێڕ=پاش حەسەن زیرەک؟|ناونیشان=https://jineftin.krd/2021/12/12/%D9%BE%D8%A7%D8%B4-%D8%AD%DB%95%D8%B3%DB%95%D9%86-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%9F/|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=ژنەفتن|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240629211933/https://jineftin.krd/2021/12/12/%d9%be%d8%a7%d8%b4-%d8%ad%db%95%d8%b3%db%95%d9%86-%d8%b2%db%8c%d8%b1%db%95%da%a9%d8%9f/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> === ھایپەربۆڵ === [[پەڕگە:Hyperbolic in Mamle and Hasan Zirak's song lyrics.jpg|وێنۆک|دەربڕینی ھایپەربۆڵ لە ھۆنراوەی ١٥ گۆرانی خۆشەویستی [[محەممەد ماملێ|ماملێ]] و حەسەن زیرەکدا:{{ھن}}{{div col |colwidth=30em}} {{legend|#59A7A7|دەربڕینی زیادەڕەوی نەرێنی لە دەقی گۆرانییەکانی ماملێ}} {{legend|#97D7C6|دەربڕینی زیادەڕەوی ئەرێنی لە دەقی گۆرانییەکانی ماملێ}} {{legend|#BAC94A|دەربڕینی زیادەڕەوی نەرێنی لە دەقی گۆرانییەکانی حەسەن زیرەک}} {{legend|#E2D46B|دەربڕینی زیادەڕەوی ئەرێنی لە دەقی گۆرانییەکانی حەسەن زیرەک}} {{div col end}}]] لە بەشێکی زۆری گۆرانییەکانی حەسەن زیرەکدا ھایپەربۆڵ یان دەستەواژەی زیادەڕەوتیاکراو{{تێبینی|''Hyperbole''، ''وشەی زیادەڕەو'' یان ''زیادەڕەویکردن لە دەربڕین''، ڕێگایەکی ئەدەبی و زمانەوانییە، بۆ گەورەکردن و زیادەڕەویکردن لە پێناسەکردنی شتێک بە مەبەستی پشتڕاستکردنەوە یان کاریگەری دروستکردن، کە بەزۆری لە ھۆنراوە و شیعردا بەکاردێت<ref>{{Cite book|last=Riri|first=Marliana|url=https://repository.stba-jia.ac.id/245/|title=HYPERBOLE IN SONG LYRICS BY ONE DIRECTIONS|year=2021|pages=9|access-date=١٤ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-date=١٠ی ئابی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240810125718/https://repository.stba-jia.ac.id/245/|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240810125718/https://repository.stba-jia.ac.id/245/}}</ref>}} بوونی ھەیە، زیرەک وەک ھونەرمەندانی تر ئەمەی لە دوپاتکردنەوەی ''خۆشەویستی'' لە گۆرانییەکانیدا بەکارھێناوە، لەم دەربڕینەدا وشەگەلێکی بەھێز بەکارھاتوون، وەک ''گوڵ''، ''ئەستێرەی گەش''، ''ڕێحانە''، ''بەندی ڕەشماڵ''، ''کەو''، ''ئاسک''، ''مانگ''، ''پەنیری کوردی''، ''کەمەری شمشماڵی'' و زۆریی تر، وێڕای پێناسەکردنی جوانی خۆشەویستەکەی بە [[لێکچوواندن]]ی بەو وشانە، بەراوردی وشەکانیشی کردووە وەک نیشاندانی خۆشەویستییەکی زیاتر بۆ خۆشەویستەکەی؛ لەکاتێکدا وشەی تریی وەک ''شێت''، ''نەخۆش''، ''بێ دەرمان''، ''بەدبەخت''، ''ڕەشپۆش''، ''خومار''، ''سەرخۆش''، ''تیخی کەباب''، ''گێرە و قەرقەش'' و ھتد.. بەکارھێناوە بۆ باسکردنی شێوازی خۆشەویستییەکەی و پێناسەکردنی سەختی خۆشەویستییەکەی، یان خراپی ژیانی خۆی، زیرەک بە تەواوەتی ھەوڵی خۆی داوە بۆ نزیککردنەوە و بەستنەوەی ئەو وشانە لەگەڵ ناوەڕۆکی گۆرانییەکەی، بۆ ئەوەی گوێگر ئاشنای گۆرانییەکە بێت و مەبەستی گۆرانیبێژ بزانێت.<ref>{{Cite book|last=FaqeAbdulla|first=B.|url=https://doi.org/10.21271/zjhs.27.4.20|title=Hyperbole as a Way of Showing Eager Toward a Lover in Hamay Mamle's and Hasan Zirak's Songs|publisher=[[زانکۆی سەڵاحەدین]]|year=2023-09-27|volume=27|location=ھەولێر|pages=٣٠٢}}</ref> نموونە، لە گۆرانی «وەک قومری» حەسەن زیرەک، سێ دەربڕینی زیادەڕەویی ئەرێنی بەدی دەکرێت: <blockquote> {{چینی ناوەند}} تەنیا گوڵەکەی سەحرای چینم {{کۆتایی}} </blockquote> ھیچ گوڵێک لە [[بیابانی تەکلەمەکان|بیابانی چیندا]] نییە، بەڵام گۆرانیبێژ بەراوردی خۆشەویستەکەی بە گوڵێک لە بیابانێکی چیندا کردووە، بەوەی وەک گوڵێک وایە لە جیھانێکی وشک و بێ ئاوەدانی ھاوشێوەی بیابانێک. لە گۆرانی «ھەر وایە» دەڵێت: <blockquote> {{چینی ناوەند}} دەمەکەت ھەنگوین لە قودوی چیندا {{کۆتایی}} </blockquote> ئەو پێناسەی دەمی خۆشەویستەکەی کردووە بە [[ھەنگوین]] لە قودوی (یان قوتووی<ref>{{بیرخستنەوەی ڤەژین |فەرھەنگ = خاڵ |وشە = قوتوو |ڕێکەوتی سەردان = ١١ی ئابی ٢٠٢٤}}</ref>) چینیدا، ''ھەنگوین'' خواردنێکی بەتامە و وەک دەرمان بەکاردەھێندرێت، لەکاتێکدا ''قودوی چینی'' بەکارھێناوە چونکە وڵاتی [[چین]] لە [[کوردستان]]ەوە دوورە و خەڵک ناتوانن بە ئاسانی بەو وڵاتە بگەن، حەسەن زیرەکیش ناتوانێت بە ئاسانی بە دەمی خۆشەویستەکەی بگات؛ دوو جار ئەم دێڕەی لە گۆرانییەکەدا بەکارھێناوە، و جوانیی خۆشەویستەکەی ئەرێنیانە دووپات کردووەتەوە.<ref>{{Cite book|last=FaqeAbdulla|first=B.|url=https://doi.org/10.21271/zjhs.27.4.20|title=Hyperbole as a Way of Showing Eager Toward a Lover in Hamay Mamle's and Hasan Zirak's Songs|publisher=زانکۆی سەڵاحەدین|year=2023-09-27|volume=27|location=ھەولێر|pages=٢٩٩}}</ref> بەڵام لە گۆرانی «کراس ڕەش» نەرێنییانە دەربارەی خۆشەویستەکەی دەدوێت: <blockquote> {{چینی ناوەند}} ئاگرت لە من بەرداوە جوانێ{{ھن}}<small>''دێڕی دواتر''</small>{{ھن}}خوێنت مژیم ئەسمەرێ {{کۆتایی}} </blockquote> خۆشەویستەکەی ئاگری لە زیرەک بەرداوە، ئاگرێکی نادیار، نەک [[فیزیک]]ی؛ خۆشەویستەکەی ''[[خوێنمژ]]'' نییە بەڵام نادڵسۆزییەکەی وای کردووە ئازار بە گۆرانیبێژ بگەیەنێت، ئەم ھایپەربۆڵە بەکاردەھێنێت تا نیشانی بدات چەندە ڕقی لەوەیە لەلایەن کچێکەوە ڕەت بکرێتەوە؛ بەپێی پێوەری جۆرێتی، ئەو کچە بە شێوەیەکی نەرێنی ھەڵدەسەنگێنێت.<ref>{{Cite book|last=FaqeAbdulla|first=B.|url=https://doi.org/10.21271/zjhs.27.4.20|title=Hyperbole as a Way of Showing Eager Toward a Lover in Hamay Mamle's and Hasan Zirak's Songs|publisher=زانکۆی سەڵاحەدین|year=2023-09-27|volume=27|location=ھەولێر|pages=٢٩٧}}</ref> === دزینی گۆرانییەکان === زۆر لە گۆرانیبێژ و ئاوازدانەرانی گەلانی [[گەلانی تورک|تورک]] و [[فارسەکان|فارس]] سودیان لە ئاواز و گۆرانییەکانی حەسەن زیرەک وەرگرتووە بۆ دەوڵەمەندکردن و پڕکردنەوەی ئەرشیڤی نەتەوەییی خۆیان، بەبێ ناوھێنان یان ئاماژەکردن بە حەسەن زیرەک لە بەکارھێنانەوەی ئاوازەکەدا، و پێشێلی مافی ھونەرمەندەکەیان کردووە؛<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=لەجەلال بەگەوە بۆ ئیبراھیم تاتلیسس: پلانی سەد ساڵەی دەوڵەتی تورک بۆ داگیركاركردنی ئاواز و مۆسیقای كوردی|ناونیشان=https://anfsorani.com/kwltwwr-hwnhr/ljlal-bgw-b-yybrahym-tatyss-plany-sd-say-dwty-twrk-21181|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=ANF News|زمان=کوردی|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240629234106/https://anfsorani.com/kwltwwr-hwnhr/ljlal-bgw-b-yybrahym-tatyss-plany-sd-say-dwty-twrk-21181}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|سەردێڕ=ھونەرمەندێک: گۆرانییەکانی حەسەن زیرەک لەلایەن نەتەوەکانی دیکەوە دەدزرێت|ناونیشان=https://rojnews.news/?p=480269|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=کوردی - RojNews.News|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240626082536/https://rojnews.news/?p=480269}}</ref> لەو گۆرانیانەش: * Ankara'nın Taşına Bak – کە ئێستا سروودێکی نیشتیمانییە لە [[تورکیا]] ئاوازەکەی لە گۆرانی «[[ئەی نیشتیمان]]»ی حەسەن زیرەک دزراوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Kürt “Ankara’nın Taşına” Kimlik Kazandırınca!|ناونیشان=https://bianet.org/yazi/kurt-ankara-nin-tasina-kimlik-kazandirinca-167998|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=bianet.org|زمان=tr|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240629234058/https://bianet.org/yazi/kurt-ankara-nin-tasina-kimlik-kazandirinca-167998|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=لە دزینی نیشتیمان بۆ دزینی ھونەر و ئاواز: گۆرانی «ئەی نیشتیمان»ی حەسەن زیرەک چۆن بووە «مارشی ئەنكەرا»ی توركیا؟|ناونیشان=https://sekokurd.org/?p=5181|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=Sekokurd.org|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی ئابی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240810130845/https://sekokurd.org/?p=5181}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=کوردیپێدیا|یەکەم=Kurdipedia-|سەردێڕ=دزینی گۆرانی ئەی نیشتمانی حەسەن زیرەک لەلایەن تورکەکانەوە|ناونیشان=https://www.kurdipedia.org/?q=20240503151511569030|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=Kurdipedia.org|زمان=کوردی|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240629234059/https://www.kurdipedia.org/?q=20240503151511569030}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=‘Ankara’nın Taşına Bak’ mı, ‘Ey Niştiman’ mı?|ناونیشان=https://www-rudaw-net.cdn.ampproject.org/v/s/www.rudaw.net/turkish/culture/26062016-amp?amp_gsa=1&amp_js_v=a9&usqp=mq331AQIUAKwASCAAgM=|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=www-rudaw-net.cdn.ampproject.org|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240629234107/https://www-rudaw-net.cdn.ampproject.org/v/s/www.rudaw.net/turkish/culture/26062016-amp?amp_gsa=1&amp_js_v=a9&usqp=mq331AQIUAKwASCAAgM=#amp_tf=From%20%251$s&aoh=17197042106824&referrer=https://www.google.com&ampshare=https://www.rudaw.net/turkish/culture/26062016|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> * Ağlama Yar – نەسرین * Aman Doktor – ئامان دکتۆر{{تێبینی|ھەروەھا بە [[یۆنانی]]ش گوتراوەتەوە}} * Yallah Şoför – یەڵا شۆفێر، لەلایەن [[ئیبراھیم تاتلیسس]]ەوە دزراوە. * Leyla – ''لەیلا'' * ساز قسەگو – لای لای سوورە گوڵ، لەلایەن [[محەممەدڕەزا شەجەریان]] دزراوە. ھەرچەندە زیرەکیش چەند ئاوازێکی ھەیە کە ھی خۆی نییە بەڵام ئاوازەکەی لە خاوەنەکانیان وەرگرتووە و مۆڵەتی گوتنەوەی پێدراوە، وەک گۆرانی «غنیلی شوی شوی» و «ھەوری لار». زیرەک لە سکاڵانامەیەکدا باس لەوە دەکات کە گۆرانییەک بە دەنگی خۆی تۆمارکراوە بەڵام بە ناوی کەسێکی ترەوە لە ڕادیۆ پەخش دەکرێت، ھەر لە سکاڵانامەکەدا گلەیی ئاڕاستەی بەڕێوەبەری ڕادیۆی بەغدا دەکات، کە ئەمە دەقەکەیەتی: {{وتە٢|برام کاک سەڵاح لە پاش سەلامێکی گەرم و گوڕ و پرسینی ئەحواڵت ھەر لە دوور ڕا دەستت ئەگوشم و زۆر ھیوادارم سەلامەت بی و منیش زۆر گلەییم لە تۆ ھەیە، من ئەو ھەمو گۆرانییەی کە لە ئیزاعە ھەمە قەت گۆرانییە چاکەکانم بڵاوناکەنەوە و ئەگەر جارێکیش گۆرانییەکی باشم بڵاو بکرێتەوە بە ناوی کەسێکی دیکە بڵاوی دەکەنەوە. برام خۆ من بۆ ئەو گۆرانیانە زەحەتم کێشاوە و ئێستاش لە ئێوە داخوازی دەکەم کە ئاغای لێدەری موزیک بانگ بکەن لێیان پرسیار بفەرموون بزانن کە گۆرانی ئەسمەر یارم جوانە دەنگی منە لە ڕادیۆدا کە بە نێوی ئەحمەد شاباز بڵاودەکرێتەوە! زۆر ھیوادارم لە پاش ئەو کاغەزە ھەرچی زووتر لە ئیزاعەدا بۆم بڵاو بکرێتەوە بە نێوی خۆمەوە ئیتر بە خواتان دەسپێرم ھەر بژین بە خۆشی.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=موزیکناس|ڕێکەوت=٥ی ئایاری ٢٠٢٣|سەردێڕ=حەسەن زیرەک لە سکاڵانامەکەیدا چی بۆ ڕادیۆی بەغدا نوسیوە؟ - Muziknas|ناونیشان=https://muziknas.com/5520232/|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی ئابی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240810130904/https://muziknas.com/5520232/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref>|bgcolor=#FEF6E1}} کاتێک لە عێراق نەما و ھاتەوە ئێران، پێش ئەوەی بچێتە ڕادیۆ حەسەن زیرەک نیشتەجێ نەبوو و گەڕۆک بوو، لە گوندێکەوە دەچووە گوندێکی تر تا لە ئاھەنگ و دیوەخانی خەڵکی گۆرانی بڵێ، لەو سەردەمەدا چەند کەسێک ھەبوون دەچوونە شارۆچکە و گوندەکانەوە، خۆیان بە حەسەن زیرەک ناو دەبرد و بە ناوی حەسەن زیرەکەوە گۆرانیان دەگوت، خەڵکێکی زۆر بڕوایان بەم کەسانە دەکرد چونکە لەو کاتەدا وێنەی ڕاستەقینەی حەسەن زیرەک بڵاو نەبوبووەوە و تەنیا بە دەنگی ئاشنابوون.<ref>{{Cite book|last=ئیبراھیم|first=فەرشی|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|title=حەسەن زیرەک و زمانی دوولا|year=٢٠٠٧|pages=9|access-date=٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-date= ٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240810125107/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240609200534/https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;}}</ref> === چریکەی کوردستان === چریکەی کوردستان کتێبێکی ژیننامەیی شیعرییە، ساڵی ١٩٦٦ لە تاران چاپکرا و بڵاوبووەوە، بەھۆی نەخوێندەواری حەسەن زیرەک، [[حەسەن زیرەک#ژیانی ھاوسەرگیری|میدیا زەندی]] ھاوسەری لە نووسین و داڕشتنەوەی کتێبەکە یارمەتیداوە؛ وێڕای ئەوەی وەزیری فەرھەنگ و ھونەریی ئەوکاتەی ئێران جەختی لەوە دەکردەوە کە نابێت کتێب بە کوردی چاپ بکرێت. وەشانی یەکەمی کتێبەکە ھەزار دانەی لێ چاپ ببوو و زیرەک بەبێ بەرامبەر دەیبەخشییەوە و ھیچ نرخێکی لەسەر نەبوو، پێشوازییەکی باشی خوێنەرانی لێکرا.<ref>{{Cite book|last=ئیبراھیم|first=فەرشی|url=https://kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122214412319450&lng=1;|title=حەسەن زیرەک و زمانی دوولا|year=٢٠٠٧|pages=26}}</ref> وەشانی یەکەم لە ٥٣ لاپەڕە پێکدێت، ناوەڕۆکەکەی چەند نووسینێکی زیادەی [[محەممەد سدیق موفتیزادە]] لەخۆ دەگرێت، ھەروەھا ھۆنراوە و نۆتەی چەند گۆرانییەکی زیرەکیشی تێدایە کە لەلایەن فەرەیدوونی مورادییەوە ئامادەکراون. بڵاوکردنەوەی کتێبێک بە زمانی کوردی و ناوی کوردستانەوە، توڕەبوونی حکوومەتی لێ دەکەوێتەوە، بۆیە دوای بڵاوبوونەوەی کتێبەکە، فەرمانی دەستگیرکردن بۆ زیرەک دەردەچێت و لە ڕادیۆکانی ئێران دەردەکرێت.<ref>{{Cite book|last=زیرەک|first=حەسەن|url=https://libris.kb.se/bib/22002860|title=چریکەی کوردستان - چاپی دووەم|last2=زەندی|first2=میدیا|publisher=Intîşaratê Borekeyî|year=1997|isbn=9649152806|volume=2|location=تاران، ئێران|language=ku|orig-year=1966}}</ref> == بیرەوەری == === پەیکەر === لە شاری بۆکان لەلایەن [[بەشیر ناسری]] پەیکەرساز و شێوەکاری کورد، پەیکەرێکی حەسەن زیرەک لەسەر فایبەرگڵاس دروست کراوە و نمایشکراوە، پەیکەرەکە لەسەر ھیچ کام لەو وێنانە دروست نەکراوەتەوە کە ئێستا لە ئەرشیڤی حەسەن زیرەکدا بوونی ھەیە.<ref>{{Cite news|url=https://www.boukanmukryan.ir/1402/04/05/سردیس-ماموستا-حسن-زیرک-؛-تجلی-از-رهایی-و/|title=سردیس ماموستا حسن زیرک؛ تجلی از رهایی و جسارت + فیلم|date=2023-06-26|access-date=2024-07-28|language=fa}}</ref> ھەروەھا ئارامگە و گۆڕی حەسەن زیرەک ئێستا بەشێکە لە مۆزەخانە و کەلەپووری شاری بۆکان.<ref>{{Cite news|url=https://www.boukanmukryan.ir/1401/01/08/%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%87-%DB%8C-%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%AE%D8%B1-%D9%88-%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%A9-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-%D8%AF%D8%B1-%D8%B5%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%B9/|title=موزه ی مفاخر و پارک زیرک در صدر بازدید علاقمندان و مسافران نوروزی در هفته اول سال جدید|date=2022-03-28|access-date=2024-07-28|work=newspaper|archive-date=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240731112538/https://www.boukanmukryan.ir/1401/01/08/%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%87-%DB%8C-%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%AE%D8%B1-%D9%88-%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%A9-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-%D8%AF%D8%B1-%D8%B5%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%B9/|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731112538/https://www.boukanmukryan.ir/1401/01/08/%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%87-%DB%8C-%D9%85%D9%81%D8%A7%D8%AE%D8%B1-%D9%88-%D9%BE%D8%A7%D8%B1%DA%A9-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%DA%A9-%D8%AF%D8%B1-%D8%B5%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%AF%DB%8C%D8%AF-%D8%B9/}}</ref> لە [[ھەڵەبجە]]،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٤ی شوباتی ٢٠٢٠|سەردێڕ=لە هەڵەبجە پەردە لەسەر پەیكەری حەسەن زیرەک لادرا|ناونیشان=https://rojnews.news/?p=19062|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=کوردی - Rojnews|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی ئابی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240810130739/https://rojnews.news/?p=19062}}</ref> سلێمانی،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=سلێمانى: یادى ھونەرمەندى گەورە حەسەن زیرەک|ناونیشان=https://archive.gov.krd/mocy/www.mocy.gov.krd/index.php/2018-01-20-21-51-32/2018-01-20-11-26-47/item/414-2018-06-28-09-06-25.html|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=archive.gov.krd|زمان=ar-aa|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731105523/https://archive.gov.krd/mocy/www.mocy.gov.krd/index.php/2018-01-20-21-51-32/2018-01-20-11-26-47/item/414-2018-06-28-09-06-25.html|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> گۆڕەکەی لە کێوی ناڵەشکێنە،<ref>{{Cite journal|last=Leon|first=Sally Cassell|date=1988-03-01|title=Aztec Meets Compaq: Bringing the Pre‐Columbians Up to Date|url=http://dx.doi.org/10.1111/an.1988.29.3.24.1|journal=Anthropology News|volume=29|issue=3|pages=24–22|doi=10.1111/an.1988.29.3.24.1|issn=1541-6151|access-date=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|archive-date=١٠ی ئابی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240810130919/https://anthrosource.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/an.1988.29.3.24.1|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240810130919/https://anthrosource.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/an.1988.29.3.24.1}}</ref> و چەند شوێنێکی دیکەی ڕۆژھەڵاتی کوردستان، پەیکەر و کۆتەڵی تایبەت بە حەسەن زیرەک ھەیە. لە شاری بانە لەلایەن ھونەرمەندی شێوەکار، ئارام مەجیدزادە لەسەر دیوارەکانی شەقامی کەمەربەندیی نێو بانە، وێنەی چەند کەسایەتییەکی دیاری چوار پارچەی کوردستان کێشراوە، یەکێک لەوانە حەسەن زیرەکە، و لە پاڵ ھونەرمەند [[عەباس کەمەندی]]یەوە داندراوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١ی ئەیلوولی ٢٠٢٣|سەردێڕ=شێوەکارێک وێنەی کەسایەتییەکانی کوردستان لەسەر دیوارەکانی بانە دەکێشێت|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/culture/culture-style/01092023|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731105523/https://www.rudaw.net/sorani/culture/culture-style/01092023}}</ref> === یادکردنەوە === لە ١١ی تەممووزی ٢٠١٩ لە شاری کەرکووک بە ئامادەبوونی چەند ھونەرمەند و کەسایەتییەکی شارەکە یادی حەسەن زیرەک کرایەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١١ی تەممووزی ٢٠١٩|سەردێڕ=یادی حەسەن زیرەک لە کەرکووک|ناونیشان=https://www.kurdistan24.net/ckb/tv_episode/4044-یادی-حەسەن-زیرەک-لە-کەرکووک|ڕەوشی ناونیشان=live|ڕێکەوتی سەردان=٢٨ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Kurdistan24.net}}</ref> لە شاری [[سلێمانی]] و دەوربەریشی<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Rojnews|یەکەم=Botan|ڕێکەوت=٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|سەردێڕ=لە چەمچەماڵ ساڵیادی کۆچی دوایی حەسەن زیرەک بەرز ڕاگیرا - کلتوور و هونه‌ر|ناونیشان=https://rojnews.news/?p=480719|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=کوردی - RojNews.News|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٠ی ئابی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240810130744/https://rojnews.news/?p=480719|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> ساڵانە یادی کۆچی دوایی و لەدایکبوونیی حەسەن زیرەک دەکرێتەوە بە ئاھەنگ و گۆرانی و بۆنەی جۆراوجۆر، لە بەشێک لەو بۆنانەدا ''خەڵاتی حەسەن زیرەک'' پێشکەش کراوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٧ی حوزەیرانی ٢٠١٨|سەردێڕ=سلێمانی یادی حەسەن زیرەک دەکاتەوە|ناونیشان=https://www.dengiamerika.com/a/slemani-hesen-zirek/4456564.html|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Voice of America|زمان=ku|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731105522/https://www.dengiamerika.com/a/slemani-hesen-zirek/4456564.html|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=بزرگداشت حسن زیرک در شهر سلیمانیه|ناونیشان=https://anfpersian.com/فرهنگ_هنر/bzrgdasht-hsn-zyrk-dr-shhr-slymanyh-67534|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=ANF News|زمان=fa}}</ref> ساڵی ٢٠١٩ بۆ ٤٩یەمین ساڵیادی کۆچی دوایی ڕێوڕەسمێکی گەورە سازکرا، و تێیدا کتێبی ''حەسەن زیرەک: چریکەیەک بۆ شادی'' ناسێنرا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Sulaimani remembers iconic singer Hassan Zirak on 47th anniversary of his death|ناونیشان=https://www.rudaw.net/english/kurdistan/27062019|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net|زمان=en|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731105523/https://www.rudaw.net/english/kurdistan/27062019#:~:text=The%20city%20of%20Sulaimani%20commemorated,a%20number%20of%20Sulaimani%20artists.}}</ref> ساڵی ٢٠٢١ ھێزەکانی حکوومەتی ئێران ڕێگریان کرد لە ساڵیادی حەسەن زیرەک لە ئارامگەکەی خۆی لە بۆکان، سەرەڕای ڕێگیرییەکانی حکوومەت، خەڵکی و بەشداربووانی ڕێوڕەسمەکە لە شوێنەکە مانەوە و یادکردنەوەکەیان ئەنجامدا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١|سەردێڕ=İran rejimi, Hasan Zirek’in doğum gününü kutlamak isteyen halkı engellemek istedi|ناونیشان=https://darkamazi.com/archives/1017309|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Darka Mazi|زمان=tr|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731105528/https://darkamazi.com/archives/1017309|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> پرۆژەی «سەدەی زیرەک» پرۆژەیەکە لە ٢٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٠ەوە دەستی پێکرد و تا تشرینی دووەمی ٢٠٢١ بە یارمەتیی دام و دەزگا مەدەنی، ھونەری و ئەدەبییەکان، ھونەرمەندان، نووسەران و ڕێکخراوەکان، بەردەوام بوو، پرۆژەیەک بوو بۆ یادی ١٠٠ ساڵەی حەسەن زیرەک، تێیدا چەندین نووسین، بەڵگە و بابەتی ھەمەڕەنگ دەربارەی زیرەک بڵاوکرانەوە.<ref>{{Cite journal|date=2021-11-22|title=پرۆژەی سەدەی زیرەک|url=https://kurdistanukurd.com/wp-content/uploads/2022/01/hassanzirak.pdf|journal=work|pages=1|via=ماڵپەڕی ڕۆژھەڵات - بۆکان|access-date=٧ی ئابی ٢٠٢٤|archive-date= ٧ی ئابی ٢٠٢٤|archive-url=https://web.archive.org/web/20240807155228/https://kurdistanukurd.com/wp-content/uploads/2022/01/hassanzirak.pdf|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240807155228/https://kurdistanukurd.com/wp-content/uploads/2022/01/hassanzirak.pdf}}</ref> ڕۆژی ٢٢ی تشرینی دووەمی ١٩٩٦ لە شاری [[کۆلن]]، [[ئەڵمانیا]]، بە بەشداری [[قادر دیلان]]، ئیقباڵ حاجبی، ڕەزا حەمە فەرەج، سیروان ڕەحیم، [[خالید ڕەشید]] و ٤٠٠ کەسی دیکە لە کورد و ئەڵمانی و ئەوانی تر، کۆڕێک بۆ یادی ٧٥ ساڵەی حەسەن زیرەک بەسترا؛ لەژێر چاودێری و پاراستنیی پۆلیسی کۆڵن بەھۆی فشار و ھەڕەشەکانی حکوومەتی ئێران لەسەر [[ھەڵسووڕاوی|چالاکوانە]] کوردەکان و ھەوڵی دووبارە نەبوونەوەی [[تیرۆری میکۆنۆس]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٢ی تشرینی دووەمی ١٩٩٦|سەردێڕ=ڕاپۆرتی فێستیڤاڵی ٧٥ ساڵەی حەسەن زیرەک - شانۆی کۆچەر|ناونیشان=https://bokan.de/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Bokan|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٨ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240718041455/http://www.bokan.de/}}</ref> === ناو === چەندین شوێن و ناوچە بە ناوی حەسەن زیرەکەوە کراون، لەوانە باخچەی حەسەن زیرەک لە بۆکان و [[چوارقوڕنە]] لە [[ڕانیە]]، پردی حەسەن زیرەک لە [[قەڵادزێ]]، چێشتخانە و خواردنگەی حەسەن زیرەک لە شارەکانی تریی ڕۆژھەڵاتی کوردستان، ھەروەھا لە ناوەندی شاری سلێمانی چایخانەی حەسەن زیرەک بوونی ھەیە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Kurdish tea shop celebrates the life of renowned singer Hesen Zirek|ناونیشان=https://www.rudaw.net/english/kurdistan/150120172|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ڕێکەوتی سەردان=٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net|زمان=en|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731105521/https://www.rudaw.net/english/kurdistan/150120172}}</ref> ساڵی ٢٠٢٠ حکوومەتی ئێران، وێنەی حەسەن زیرەکی لەسەر پولی پۆستەی دەوڵەت دانا و بڵاوی کردەوە، بۆ یادکردنەوەی ھونەرمەند و پاراستنی ناوی ھونەرمەندەکە لە مێژوودا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=إيران تصدر طابعا يحمل صورة الفنان الكوردي الكبير حسن زيرك|ناونیشان=https://shafaq.com/ar/%D9%83%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D9%80%D9%80%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A7%D8%AA/%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%B5%D8%AF%D8%B1-%D8%B7%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D8%A7-%D9%8A%D8%AD%D9%85%D9%84-%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%A8%D9%8A%D8%B1-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%D9%8A%D8%B1%D9%83|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=شفق نيوز|زمان=ar|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731105524/https://shafaq.com/ar/%D9%83%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%B3%D9%80%D9%80%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%8A%D8%A7%D8%AA/%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%B5%D8%AF%D8%B1-%D8%B7%D8%A7%D8%A8%D8%B9%D8%A7-%D9%8A%D8%AD%D9%85%D9%84-%D8%B5%D9%88%D8%B1%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D9%81%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%D8%B1%D8%AF%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D9%83%D8%A8%D9%8A%D8%B1-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B2%D9%8A%D8%B1%D9%83|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> لە ڕۆژھەڵاتی کوردستان بەتایبەتی شاری بۆکان، پیشەسازەکان جۆرێکی [[چەقۆ]] بەرھەم دەھێنن کە لە پۆڵای سپی دروست دەکرێت، دەستەوانەکەشی لە قۆچی ئاژەڵ دروست دەکرێت؛ پارچەیەکی بەنرخە و لە ڕێگەی بازرگانانەوە بە کوردستاندا ڕەوانەی شارەکانی عێراق دەکرێت، بەکارھێنەران و ئەوانەی خواستیان لەسەر چەقۆکە ھەیە، چەقۆکەیان ناوناوە ''چەقۆی زیرەک'' لەبەر ھۆگرییان بە دەنگی حەسەن زیرەک و جێی لەدایکبوونی حەسەن زیرەک کە شاری بۆکانە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٨ی ئایاری ٢٠٢٤|سەردێڕ=شاهد: إيران تصنع السكاكين من القرون وبعضها يصل إلى العراق|ناونیشان=https://964media.com/369959/|ڕێکەوتی سەردان=٢٦ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=+964|زمان=ar|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣١ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240731105525/https://964media.com/369959/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> == ژیان و بەرھەمەکانی لە پەڕتووکدا == * چریکەی کوردستان (<small>نووسەر: حەسەن زیرەک</small>) * گەوھەرێ (<small>نووسەر: عوسمان شارباژێڕی</small>) * حەسەن زیرەک و ھەندێک لە بەسەرھاتەکانی (<small>نووسەر: میرزا کەریم خۆشناو</small>) * ناڵەشکێنە: گۆرانییەکانی حەسەن زیرەک (<small>نووسەر: قادرنەسیری نیا</small>) * ساواک بۆچی حەسەن زیرەکی کوشت؟ (<small>نووسەر: مەولوود ئیبراھیم حەسەن</small>) * بەرکوڵێک لە ژیان و بەسەرھاتی حەسەن زیرەک (<small>نووسەر: ھیوا عومەر ئەحمەد</small>) * حەسەن زیرەک (<small>نووسەر: ھیوا عومەر ئەحمەد</small>) * حەسەن زیرەک: چریکەیەک بۆ شادی (<small>نووسەر: مەریوان مەسعوود</small>) * حەسەن زیرەک: ناسنامەی گۆرانی کوردی (<small>نووسەر: شێرزاد عەبدولڕەحمان</small>) * حەسەن زیرەک و زمانی دوولا (<small>نووسەر: ئیبراھیم فەرشی</small>) * ڕۆڵی حەسەن زیرەک لە میوزیکی کوردیدا (<small>نووسەران: زۆزک ئەحمەد قەرەداغی</small> و <small>زاھیر محەممەد عەزیز</small>) * ڕەھەندەکانی حەسەن زیرەک (<small>نووسەر: عادل محەممەد کەریم</small>) == ئەمانەش ببینە == * [[گۆرانیناسیی حەسەن زیرەک]] * [[ڕادیۆی کوردیی بەغدا]] * [[ڕادیۆی کوردیی کرماشان]] * [[ڕادیۆی کوردیی تاران]] * [[محەممەد ماملێ]] == تێبینییەکان == {{تێبینییەکان}} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز|Hassan Zirak}} * [https://www.kurdistan24.net/ckb/production_episode/9959-حەسەن-زیرەک بەڵگەفیلمی حەسەن زیرەک – K24] {{گۆرانیبێژانی کورد}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{وتاری ھەڵبژێردراو|وەشان=|ڕێکەوت=٣٠ی ئابی ٢٠٢٤}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|کوردستان|موکریان|مۆسیقای کوردی|مۆسیقا|ئێران}} [[پۆل:خەڵکی بۆکان]] [[پۆل:ژەنیارانی کورد]] [[پۆل:کەسایەتییەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] [[پۆل:کوردەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] [[پۆل:گۆرانیبێژان بە زمانی کوردی]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی پیاوی کورد]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی فۆلکلۆری کوردی]] [[پۆل:گۆرانیبێژانی کورد]] [[پۆل:گۆرانیبێژە پیاوەکانی کوردیی ناوەندی]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٢١]] [[پۆل:مردووانی ١٩٧٢]] [[پۆل:مەرگەکان بە شێرپەنجە لە ئێران]] 89t8x7asvtpvwytzcpx3me5wer9u348 0 588 1374609 1374435 2024-11-02T17:03:03Z Zemen 40346 گەڕاندنەوەی دەستکارییەکانی [[Special:Contributions/130.193.205.8|130.193.205.8]] ([[User talk:130.193.205.8|لێدوان]]) بۆ دوایین پێداچوونەوەی [[User:81.215.99.121|81.215.99.121]] 1373430 wikitext text/x-wiki {{ئز}} {{نامەی ڕوونکردنەوە|بزووتنەوەی گۆڕان|‏گۆڕان (ڕوونکردنەوە)}} {{زانیاریدانی حیزب پێشکەوتوو | ناو = بزووتنەوەی گۆڕان | ناوی_خۆماڵی = گۆڕان | زمان١ = [[عەرەبی]] | ناوی_زمان١ = {{عەرەبی|حركة التغيير}} | زمان٢ = [[ئینگلیزی]] | ناوی_زمان٢ = {{چبڕ|Change Movement}} | زمان٣ = | ناوی_زمان٣ = | زمان٤ = | ناوی_زمان٤ = | لۆگۆ = [[پەڕگە:Goran-change.jpg|بێچوارچێوە]] | ڕەنگکۆد = darkblue | سەرکردە = | سەرۆک = | سەرۆک_ئەنجومەن = | سکرتێری_یەکەم = | سکرتێری_گشتی = | لجە = | سکرتارییەت = | وتەبێژ = | دامەزرێنەر = [[نەوشیروان مستەفا]] | ناونیشانی_سەرکردە١ = ڕێکخەری گشتی | ناوی_سەرکردە١ = [[دانا ئەحمەد مەجید]] | ناونیشانی_سەرکردە٢ = | ناوی_سەرکردە٢ = | ناونیشانی_سەرکردە٣ = | ناوی_سەرکردە٣ = | ناونیشانی_سەرکردە٤ = | ناوی_سەرکردە٤ = | ناونیشانی_سەرکردە٥ = | ناوی_سەرکردە٥ = | دروشم = بەرەو گۆڕان | دامەزراندن =۱۱ی نیسانی ٢٠٠٩<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=ئێمه‌ کێین؟|ناونیشان=https://gorran.net/about.aspx?jimare=1|ڕێکەوتی سەردان=١٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|وێبگە=gorran.net}}</ref> | جیابوونەوە = | جیابووەتەوە_لە = [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]] | پێشینە = | یەکگرتن = | پاشینە = | شوێنگە = [[گردی زەرگەتە]]، [[سلێمانی]]، [[ھەرێمی کوردستان]]<ref>http://gorran.net/</ref> | ڕۆژنامە = | باڵی_خوێندکار = | باڵی_گەنج = | ناوی_باڵی١ = | باڵی١ = | ناوی_باڵی٢ = | باڵی٢ = | ناوی_باڵی٣ = | باڵی٣ = | ساڵی_ئەندامێتی = | ئەندامێتی = | ئایدۆلۆژیا = [[ڕیفۆرمخوازی]]{{ھن}}[[ناسیۆنالیزمی کوردی]]{{ھن}}[[لیبراڵیزم]] |شوێنی_سیاسی = [[ناوەڕاستگەرایی|ناوەڕاست]] | ئایین = | نیشتمانی = | نێودەوڵەتی = | ئەورووپی = | پەرلەمانی_ئەورووپی = | ناونیشانی_ئینتیما١ = | ئینتیما١ = | ڕەنگەکان = شین | ناوی_کورسییەکان١ = کورسییەکان لە [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق]] | کورسییەکان١ = {{زانیاریدانی حیزب پێشکەوتوو/کورسییەکان|0|329|hex=Blue}} | ناوی_کورسییەکان٢ = کورسییەکان لە [[پەرلەمانی کوردستان]] | کورسییەکان٢ = {{زانیاریدانی حیزب پێشکەوتوو/کورسییەکان|1|100|hex=Blue}} | ناوی_کورسییەکان٣ = | کورسییەکان٣ = | ناوی_کورسییەکان٤ = | کورسییەکان٤ = | سونبوول = | ئاڵا = | ماڵپەر = [http://gorran.net/ gorran.net] | وڵات = [[عێراق]] | وڵات٢ = | بەرپێنووس = }} {{سیاسەتی ھەرێمی کوردستان}} '''بزووتنەوەی گۆڕان''' بزووتنەوەیەکی نوێیە، قەوارەیەکی سیاسییە کە بە سەرۆکایەتی [[نەوشیروان مستەفا]] بە ناوی لیستی گۆڕانەوە بەشداری لە ھەڵبژاردنەکانی [[٢٥ی تەممووز]]ی [[پەرلەمانی کوردستان]]ی کرد، و لە کۆی ١٠٠ کورسی ٢٥ کورسی بەدەستھێنا؛ و بەشداری لە ھەڵبژاردنەکانی [[کانوونی دووەم]]ی ٢٠١٠ی ئێراقی کرد. نەوشیروان مستەفا لەنێو [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]] لە باڵی ڕیفۆرم بوو، دوای ئەوەی نەیتوانی ڕیفۆرم لەنێو یەکێتیدا بکات لە ساڵی [[٢٠٠٦]] وازی لە کاری حیزبی ھێنا و دەستی کرد بە کاری ڕاگەیاندن وەک دەرکردنی [[ڕۆژنامەی ڕۆژنامە]]، [[ماڵپەڕی سبەی]]، [[کەی ئێن ئێن]]، ڕادیۆی [[دەنگی گۆڕان]] و سەنتەرێکی ڕاپرسی. لەناوەڕاسی ساڵی ٢٠٠٩ دا بۆ ھەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان نەوشیروان مستەفا لەگەڵ ھاوەڵەکانی بە لیستێکی نوێ و بەناوی گۆڕانەوە دەستیان کردەوە بە کاری سیاسی، لەپێناو گۆڕینی سیستەمی حوکمڕانی و ڕۆشنکردنی بوودجەی ھەرێم و جیاکردنەوەی حیزب لە دەسەڵات. لیستی گۆڕان ڕکابەرێکی سەرەکی لیستی کوردستانی بوو کە ژمارەیەکی زۆری جەماوەری شاری سلێمانی لەگەڵدابوو سەرجەمی دەنگەکانیش ٥١٪ی لە شاری سلێمانیی بەدەستھێنا ئەویش لە ئەنجامی ناڕەزایی ھاووڵاتییانەوە دێت لە دەسەڵاتی کوردی لە ماوەی ١٨ ساڵی {{قت|حوکمیدا}} بەتایبەتی شاری سلێمانی کە لە چوار ساڵی ڕابردوودا لەلایەن [[یەکێتیی نشتیمانیی کوردستان]]ی دەسەڵاتدار لە پارێزگای سڵیمانی پەراوێزخراوییەکی پێوە دیارە بە بەراورد لەگەڵ شارەکانی تری [[ھەرێمی کوردستان]] کە لەوێ [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] دەسەڵاتدار بوو و خزمەتی باشی شوێنەکانی خۆی (پارێزگای [[ھەولێر]] و [[دھۆک]]) دەکرد، کە ئەوەش بەھۆی ھەر بۆیە ھاووڵاتییانی ئەم شارە شەوانە دەڕژانە سەر شەقام و کۆڵانەکان و ئاھەنگ و خۆشی خۆیان دەگێڕا. بۆیە لە سەرەتاشەوە پێشبینی دەکرا ئەم لیستە {{قت|چواریەک}} بۆ سێیەکی دەنگەکان بەدەست بھێنێت. لەدوای کۆچی دواییکردنی نەوشێروان مستەفا لە ئایاری ٢٠١٧ ئەوا گۆران بێ ڕێکخەری گشتی مایەوە تاکوو لە ھەڵبژاردنی ٢٥ی تەممووزی ٢٠١٧ لە ھەڵبژاردنی ناوخۆییدا [[عومەری سەید عەلی]] بە ڕێکخەری نوێی بزووتنەوەکە دیاریکرا. عومەی سەید عەلی لەدوای نەوشێروان بووە دووەم ڕێکخەری بزووتنەوەکە لەمێژووی خۆیدا. == لە یەکێتیی نیشتیمانیی کوردستانەوە بۆ گۆڕان == ئەمانەی خوارەوە ھەندێک لەو کەسایەتییە دیارانەی نێو [[یەکێتیی نشتیمانیی کوردستان]]ن کە وازیان لەو حیزبە ھێناوە و کار بۆ بزووتنەوەی گۆڕان دەکەن: * [[نەوشیروان مستەفا]] (سەرۆکی بزووتنەوەی گۆڕان) * [[مام ڕۆستەم]] * [[فەرھاد سەنگاوی]] (ئیستا گەڕاوەتەوە ناو یەکێتی نیشتیمانی کوردستان) * [[عوسمان بانیمارانی]] ([[ئەندام پەرلەمان]])(ئیستا گەڕاوەتەوە ناو یەکێتی نیشتیمانی کوردستان) * [[کوێستان محەممەد]] ([[ئەندام پەرلەمان]]) * [[عوسمانی حاجی مەحموود]] (وەزیری ناوخۆی ئیدارەی سلێمانی پێشوو) * [[جەلال جەوھەر]] * [[دانا ئەحمەد مەجید]] (پارێزگای پێشووی سلێمانی) * [[مستەفا سەید قادر]] * مستەفا سەلیم (باژێروانی مەکۆی ڕانیە) * [[عومەری سەید عەلی]] (ئێستا ڕێکخەری گشتی بزووتنەوەی گۆڕان)ە * [[شۆڕش حاجی]] *سەرکەوتی کوبە (ئیستا گەڕاوەتەوە ناو یەکێتی نیشتیمانی کوردستان)<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=سه‌ركه‌وت حه‌سه‌ن گه‌ڕایه‌وه‌ ماڵه‌ گه‌وره‌كه‌‌|ناونیشان=https://www.pukmedia.com/KS/details/?Jimare=124131|ڕێکەوتی سەردان=٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|وێبگە=www.pukmedia.com|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20211027132837/https://www.pukmedia.com/KS/details/?Jimare=124131|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> == ھەڵبژاردنەکان == === ھەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان === === ٢٠٠٩ === بزووتنەوەی گۆران بە سەرکردایەتی [[نەوشیروان مستەفا]] دەوای جیابوونەوەی لە [[یەکێتی نیشتیمانی کوردستان]]، بەشداری ھەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان بە ناوی لیستی گۆران کرد، کە لە ڕۆژی ٢٥ی تەممووزی ٢٠٠٩ بەرێوەچوو. ڕکابەری گۆڕان لەگەڵ [[لیستی کوردستانی]] بوو کە لە پارتی و یەکێتی پێکھاتبوون و لەلایەن [[مەسعوود بارزانی]] و [[جەلال تاڵەبانی]] سەرکردایەتی دەکرا. دوای دەرچوونی ئەنجامەکان بزووتنەوەکە توانی ٢٦ کورسی پەرلەمانی ھەرێمی کوردستان بەدەست بھێنێت ، بووە یەکەم ھێزی سیاسی دەرەوەی یەکێتی و پارتی بەو شێوەیە زۆرترین ژمارەی کورسی لە ھەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی ھەرێمی کوردستان بەدەست بھێنێت . لەکاتی پێکھێنانی حکوومەت بزووتنەوەکە بەشداری نەکرد، لەگەڵ ھەریەکە لە ھەریەکە لە [[یەکگرتووی ئیسلامیی کوردستان]] و [[کۆمەڵی ئیسلامیی کوردستان]] بوون بە ئۆپۆزسیۆن لە پەرلەمان. === ٢٠١٣ === بە پێچەوانەی بانگەشەکانی ساڵی ٢٠٠٩ کە دژایەتی کردنی حکوومەت بوو، لیستی گۆران لەکاتی بانگەشەکرد بۆ ھەڵبژاردنی پەرلەمانی ھەرێمی کوردستان بۆ ساڵی ٢٠١٣ بڕیاری بەشداریکردنی لە حکوومەت دا بەمەبەستی چاکسازی و ڕووبەڕووبوونەوەی گەندەڵکاران. دوای بەڕێوەچوونی ھەڵبژاردنەکان و دەرچوونی ئەنجامەکان بزووتنەوەی گۆران توانی ٢٥ کورسی بەدەست بھێنێت ئەمە لەکاتێکدا بوو لە ھەڵبژاردنی خووڵی پێشوو ٢٦ کورسی بردبووەوە. لە پێکھێنانی حکوومەت ھاوبەشی پارتی و یەکێتی کرد چەندین پۆست و پلەی وەرگرت. بەشداریکردنی لە حکوومەت بووە ھۆی ئەوەی دەنگی ناڕەزایەتی لە ناو بزووتنەوەکە سەرھەڵبدات، ژمارەی لایەنگرانی کەمتر بوو وەوە. === ٢٠١٨ === مردنی نەوشیروان مستەفا لە ١٩ی ئایاری ٢٠١٧ بە شێوەیەکی گشتی کاریگەری کردە سەر دەنگەکانی بزووتنەوەکە لە ھەڵبژاردنی پەرلەمانی ھەرێمی کوردستان لە ساڵی ٢٠١٨ دوای ئەوەی لە کاتی دەرچوونی ئەنجامەکان کورسییەکانی بزووتنەوەکە لە ٢٥ دابەزی بۆ ١٣ کورسی ئەمەش ڕێژەیەکی بەرچاو بوو لە دابەزینی پێگەی جەماوەری و لایەنگرییان لەلایەن خەڵکی ھەرێمی کوردستان. === ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق === === ٢٠٢١ === لە ھەڵبژاردنی پێشوەختەی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق لە ساڵی ٢٠٢١ بزووتنەوەی گۆران لەگەڵ یەکێتی نیشتیمانی کوردستان [[ھاوپەیمانیی کوردستان]]یان دروست کرد پێکەوە لە سەرجەم بازنەکانی پارێزگاکانی کوردستان کاندیدیان دانا، بزووتنەوەکە لە چەند بازنەیەک کاندیدی خۆی دانا. دوای بەرێوەچوونی ھەڵبژاردنی تایبەت لە ٨ی تشرینی یەکەم ھەروەھا ھەڵبژردنی گشتی لە ١٠ی تشرینی یەکەم، دەرچوونی ئەنجامە بەرایییەکان، بزووتنەوەکە کەمترین ڕێژەی دەنگدانی لە مێژووی خۆیدا بەدەست ھێنا، بە شێوەیەک ھیچ بەربژێریکی نەیتوانی یەک کوورسی پەرلەمانی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق بباتەوە. لەکاتێکدا لە ھەڵبژاردنیساڵی ٢٠١٨ پێنج کورسی بەدەست ھێنابوو. ئەم ئەنجامە جێگای چاوەڕوانی بزووتنەوەکە بە شێوەیەکی گشتی و خەڵکی کوردستان بە تایبەتە نەبوو وەک یەکێک لە ڕووداوە چاوەڕوانەنەکراوەکانی ھەڵبژاردن لە قەڵەم درا، لایەنگرانیان داوای دەست لە کارکێشانەوەی خانەی ڕاپەڕاندنی کارەکانی بزووتنەوەکە کرد.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/1110202116|ڕێکەوتی سەردان=١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|وێبگە=www.rudaw.net}}</ref> دوای یەکلایکردنەوەی ئەنجامەکان خانەی ڕاپەڕاندنی بزووتنەوەی گۆران داوای لێبوردنیان لە دەنگدەرانیان کرد.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=خانەی ڕاپەڕاندنی گۆڕان: شكستەكەمان قبووڵە|ناونیشان=http://www.wishe.net/details.aspx?=hewal&jmare=124093&Jor=14|ڕێکەوتی سەردان=١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|وێبگە=www.wishe.net}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=بزووتنەوەی گۆڕان داوای لێبووردن لە دەنگدەرانی دەکات: بەربژێرەکانمان سەرنەکەوتن|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/1110202115|ڕەوشی ناونیشان=live|ڕێکەوتی سەردان=١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|وێبگە=www.rudaw.net}}</ref> ڕۆژی ١٢ی تشرینی یەکەم بەمەبەستی بڕیاردان لە چارەنووسی بزووتنەوەکە کۆبوونەوە. بەشێکیش لە ھەڵسوراوانی ئەم بزووتنەوەیە دەستلە کارکێشانەوەیان ڕاگەیاند.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=دەست لەكاركێشانەوەی بە كۆمەڵ لەناو گۆڕان دەست پێ دەكات|ناونیشان=http://www.wishe.net/details.aspx?=hewal&jmare=124095&Jor=14|ڕێکەوتی سەردان=١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|وێبگە=www.wishe.net}}</ref>لە ١٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١، لە کاردانەوەی ئەو شکستە و وەک ھەڵگرتنی بەرپرسیارێتی، [[عومەر سەید عەلی|عومەری سەید علی]] و ئەندامانی خانەی ڕاپەڕاندنی بزووتنەوەکە بە شێوەی گشتی دەست لە کارکێشانەوەی خۆیان لە سەکردایەتیکردنی بزووتنەوەی گۆڕان ڕاگەیاند.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=راگەیەندراوی جڤاتی نیشتمانی بزووتنەوەی گۆڕان|ناونیشان=http://gorran.net/Details_hawal.aspx?jimare=1779|ڕێکەوتی سەردان=١٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١|وێبگە=gorran.net}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * {{وێبگەی فەرمی}} {{ڕێکخراوە سیاسییەکانی کوردستان}} {{حیزبەکانی عێراق}} {{پەرلەمانی کوردستان}} {{تووڵی دەروازە|سیاسەت|عێراق|کوردستان|زانستی سیاسەت}} [[پۆل:باشووری کوردستان]] [[پۆل:حیزبەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:حیزبەکانی عێراق]] [[پۆل:ڕێکخراوە کوردییەکان]] [[پۆل:پەرلەمانی کوردستان]] [[پۆل:پارتە سیاسییەکان لە ھەرێمی کوردستان]] [[پۆل:حیزبەکان، دامەزرانی ١٩٤٦]] [[پۆل:کوردەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:حیزبە سۆسیالیستییەکانی عێراق]] [[پۆل:دامەزراوەکانی ٢٠٠٩ لە باشووری کوردستان]] [[پۆل:حیزبە ناسیۆنالیستە کوردەکان]] q83elpxd8128wxmz70dofewcg5ud66i 0 1543 1374553 1374443 2024-11-02T16:05:46Z Zemen 40346 گەڕاندنەوەی دەستکارییەکانی [[Special:Contributions/2A01:5EC0:B801:B4EC:1:0:B3BA:8BF6|2A01:5EC0:B801:B4EC:1:0:B3BA:8BF6]] ([[User talk:2A01:5EC0:B801:B4EC:1:0:B3BA:8BF6|لێدوان]]) بۆ دوایین پێداچوونەوەی [[User:AramBot|AramBot]] 1359896 wikitext text/x-wiki [[File:Dispersion of the Lor people.jpg|وێنۆک|جوگرافیای ئاخێوەرانی شێوەزاری لوڕی.]] '''لوڕی''' یەکێک لە [[شێوەزارەکانی کوردی|شێوەزارەکانیی]] [[زمانی کوردی]]یە. لوڕی لە بەشێکی گەورەی [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] و [[ئێران]] قسەی پێ دەکرێت. لوڕی لە ناوەند و بەشی باشووری [[پارێزگای لوڕستان]]، زۆربەی بەشەکانی پارێزگای کۆھگیلوویە و بۆیەر ئەحمەد، نێوەیەک لە پارێزگای چوارمەحال و بەختیاری، بەشی ڕۆژاوای پارێزگای پارس، بەشی ڕۆژاوا و ھەندێک لە شارەکانی ناوەندی پارێزگای ئەسفەھان، نێوەی ڕۆژھەڵاتی پارێزگای خووزستان، بەشەکانێک لە پارێزگای بووشێھر، بەشی باشوور و ڕۆژاوای [[پارێزگای ھەمەدان]]، بەشی باشووری پارێزگای مەرکەزی، بەشی باشووری پارێزگای ئیلام، و ھەروەھا شارەکانی گەودین و کەنگاوەر لە پارێزگای کرماشان قسە دەکرێت. جگە لەمانە لە ھەندێک لە پارێزگاکانی دیکەی ئێران وەکوو کرمان، خۆراسان، ئەلبۆرز و تارانیش ئاخێوەرانی لوڕی دەژێن. ھەر وەکوو [[شێخ محەممەدی مەردۆخ]] کە دەڵێت لوڕی یەکێک لە بنزارەکانی شێوەزاری [[کوردیی باشووری]]یە و بە شێوەزاری کوردیی باشووری (شێوەزارەکانی کەلھوڕی، فەیلی و لەکی) ناوی لوڕییان داوە.<ref>{{Cite book|last=کوردستانی|first=محەممەد مەردۆخ|title=تاریخی مەردۆخ|publisher=کارنگ|year=۱۳۷۹|isbn=964-6730-08-6|location=تاران|pages=۱۲۰}}</ref><ref>{{Cite book|last=مەردۆخ|first=شێخ محەممەد|title=کوردستان|publisher=کاڕەنگ|year=١٣٧٩ ھەتاوی|isbn=964-6730-08-6|location=تاران|pages=١٢٠}}</ref> ئەمە لە حاڵێکدایە کە شێوەزارەکانی کەڵھوڕی، لەکی و فەیلی بە تەواوی کوردیین. == شێوەزارەکانی لوڕی == شێوەزارەکانی لوڕی پێکەوە جیاوازییان ھەیە. بەپێی زانستنامەی ئێرانیکا لوڕی بە شێوەیەکی گشتی بە دوو شاخەی [[لوڕیی باکووری]] و [[لوڕیی باشووری]] دابەش دەکرێتەوە. بەڵام دابەشکارییەکانی دیکە وەکو [[پێڕستی لینگۆییست]] لوڕییان بە سێ شاخەی باکووری، بەختیاری و باشووری دەستەبەندی کردووە. سەرەڕای ئەم دابەشکارییانە لوڕی سێ شاخەی سەرەکیی ھەیە کە ھەر کامیان بۆ خۆی بریتی لە بنزارەکانێکی جیاجیایە. * [[لوڕیی باکووری]] * [[لوڕیی بەختیاری]] * [[لوڕیی باشووری]] ھەندێک کەس بە ھەڵە لە [[لەکی]] وەکوو شێوەزارێک لە لوڕی ناو دەبەن.<ref>William J. Frawley, William Frawley, ''International Encyclopedia of Linguistics&'' 4-Volume Set, Volume 1, Oxford University Press, 2003, {{ISBN|978-0-19-513977-8|en}}, [https://books.google.com/books?id=sl_dDVctycgC&printsec=frontcover&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjB1-SHi5PTAhWCHJoKHR41AFAQ6AEIGzAA#v=onepage&q=laki,%20alaki&f=false page. 310.]</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.peoplegroups.org/explore/GroupDetails.aspx?peid=11717#topmenupeid=11717#topmenu|سەردێڕ=PeopleGroups.org - Laki of Iraq|دوایین=PeopleGroups.org|بڵاوکەرەوە=}}</ref> ئەمە لە حەڵێکدایە کە لەکی وەکوو زمانێکی باکووری ڕۆژاوا دەستەبەندی کراوە و لوڕی لە زمانە ئێرانییەکانی باشووری ڕۆژاوایە، و لەکی ناتوانرێت بەشێک لە زمانی لوڕی بە ئەژمار بێت. == ھەندێک لە وشەکانی شێوەزاری لوڕی == === باکووری === * دا، دالک= دایک * باوھ= باوک * برا= برا * لوچ= لێو، لچ * میمی= میمی، میمگ، پوور * پت= پت، لووت * کلک= کلک، کلگ، ئەنگۆست * می= موو، مۆ * گوپ، دھ‌م= دەم * قوڵ= قوڵ * مل= مل * کووک= کەڵەکە * گیھ، گێھ= گەیە، زک * سی، ئھ‌را= بۆ، سا * د، دھ= دە، لە * ئھ‌زگل، زخال= زخال، زۆخال * چیا، چوقا= چیا * ژو= ژان * پیا= پیا، پیاو * زھ‌ن، ژھ‌ن= ژن * ئسپێ= سپێ * سوور= سوور * کوڕ= کوڕ * گھ‌گھ، کاکھ= برا، کاکھ * ئیوارھ= ئێوارھ * شو، شھ‌و= شھ‌ۆ * مونگ= مانگ * دت، دوت= کچ، دوت * سوز= سھ‌وز * ھالیم، ھھ‌نی= ھێشتا * ئیسھ= ئێستا === ناوەندی === * ننە= دایک * بوا= باوک * برار= برا * خوار= خوشک * لو، لوچ= لێو، لچ * پِت= پت، لووت * کلک= کلک، کلگ، ئەنگۆست * دو= دەم * ورە= بۆ، ئەڕا، پەری * زنشت= ژان * ئژبوژ= سپێ * کرجنگ= قرژنگ === باشووری === * دی= دایک * بوڤ= باوک * کوکا، ککا= برا، کاکە === بەختیاری === * دا= دایک، داڵگ * بھ‌ڤھ، بوڤھ، بو= باوک، باوە * برار، گھ‌گھ، گو= برا، کاکە * چپلاق= سیلی یان پھ‌س گھ‌ردھ‌نی * کچی= میمگ، میمی، پوور * نفت، پت= پت، لووت * کلک، کلیچ=ک لک، کلگ، ئەنگۆست * پل= موو * قول= قوڵ، پێ * مل= مل * قھ‌ڌ= کەڵەکە * گدھ، ئشکھ‌م= گەیە، زک * سی= بۆ، ئەڕا، سا * من، مین= ناو، نێو * ئھ‌نگشت= زۆخال * چوقا= چیا * زنھ‌شت= ژان === لوڕیی ڕامھورمزی === * دا، دالکھ= دایک، داڵگ * بوھ= باوک، باوە * ئھ‌مھ= میمی، میمگ، پوور * گوو، گیو= برا، کاکە * دھ‌دی= خوێشک، دادە * قفا= پھ‌س گھ‌ردھ‌نی * نوفت= پت، لووت * پنجھ= کلک، کڵگ، ئەنگۆست * کوم= گەیە، زک * می= موو * پیل= پارە، پوول * سی= بۆ، ئەڕا، سا * مێن= ناو، نێو * تۉ= ژوور، وتاخ، ئۆد * کور= کوڕ * دوتھ‌ر= دت، دیوەت، کچ * دزی= دزی * ھونھ= خانە، ماڵ، کێ، یانە * خین= خوێن * میرھ= شوی، مێرد * پیا= پیا، پیاو، پیاگ * بھ‌ھیگ= بۆک، ویو، وەوی == ئەمانەش ببینە == * [[وێژەی لوڕی]] * [[مۆسیقای لوڕی]] {{Incubator|کۆد=luz|زمان=لوڕیی باشووری}} {{Incubator|کۆد=bqi|زمان=بختیاری}} {{نێوانویکی|لوڕیی باکووری|code=lrc}} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|زمانی کوردی|کوردستان|ئێران|زمان}} {{لقوپۆپی زمانی لوڕی}} {{زمانەکانی ئێران}} {{کۆلکە}} {{پۆلی کۆمنز|Luri language}} [[پۆل:زمانی لوڕی]] [[پۆل:زمانەکانی ئێران]] 3u3qy7u8rg8zeni6k2hdf43osjpnm28 10 1544 1374691 1373373 2024-11-02T22:48:19Z Hivja 64112 1374691 wikitext text/x-wiki {{لە ھەواڵەکاندا/وێنە | وێنە = Yahya al-Sinwar 2011 crop.JPG <!--تێبینی: پەڕگەی نەپارێزراوی کۆمنز بەکار مەھێنە. پاراستنە تاڤگەیییەکەی ئێمە قبووڵی ناکەن. --> | پانی = <!--بەگشتی 120 بۆ وێنە ستوونییەکان، 160 بۆ وێنە ئاسۆیییەکان و 140 بۆ وێنە چوارگۆشەیییەکان--> | شرۆڤە = {{ناوەند|یەحیا سینوار لە ٢٠١١}} | جێگری وێنە = | بەستەر = | لێوار = no | بەری شرۆڤە = ڕاست }} <!-- * بەکاربھێنە بۆ شێوازی پێڕستکردن. ھەمیشە بە ھێڵێکی نوێ دەست پێ بکە و بە شکاندنی ھێڵێک کۆتایی پێ بھێنە. لەنێوان ھەر ھەواڵێک ھێڵی بۆش بەجێ مەھێڵە. --> <!-- تکایە نوێترینی ھەواڵەکان لە خوارووی ئێرە دابنێ. --> * [[٢٠ی تشرینی یەکەم]] – '''[[ھەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان، ٢٠٢٤|ھەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان]]''' بە بەشداریی ٣٨ حیزب و لایەن بەڕێوەچوو. * [[١٦ی تشرینی یەکەم]] – '''[[یەحیا سینوار]]''' ''(لە وێنەکەدا)''، سەرۆکی مەکتەبی سیاسیی [[حەماس]] لەلایەن [[ھێزەکانی بەرگریی ئیسرائیل]]ەوە [[کوشتنی یەحیا سینوار|کوژرا]]. * [[١٠ی تشرینی یەکەم]] – '''[[ھان کانگ]]'''، شاعیر و ڕۆماننوسی کۆریی باشووری [[خەڵاتی نۆبێل لە وێژە|خەڵاتی نۆبێلی وێژە]]ی پێبەخشرا. * [[٩ی تشرینی یەکەم]] – '''[[دێمیس ھەسابیس]]''' و '''[[جۆن ئێم. جامپەر]]''' بۆ کارەکانیان لە بواری پێشبینیکردنی پێکھاتەی [[پرۆتین]] و '''[[دەیڤد بەیکەر]]''' بۆ کارەکانی لە دیزاینی پرۆتینی لێکدانەوەییدا، [[خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا|خەڵاتی نوبێلی کیمیا]]یان پێبەخشرا. * [[٩ی تشرینی یەکەم]] – '''[[زریانی میڵتن]]''' گەیشتە ویلایەتی [[فلۆریدا]] لە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]]. <!--کۆتاییی ھەواڵەکان--> {{لە ھەواڵەکاندا/پێپەڕە |nocurrenteventslink = {{{nocurrenteventslink|}}} |currentevents = <!-- ڕووداوەکانی «بەردەوامە» لێرە دەبن. بەپێی کاتی ڕوودانیان لە تازەوە بۆ کۆن پێڕستیان بکە. سوود لە جیاکردنەوە بە * ببینە ئەگەر زۆر بوون--> * <!-- ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ --> [[پێکدادانەکانی ئیسرائیل و حیزبوڵڵا (٢٠٢٣–ئێستا)|پێکدادانەکانی ئیسرائیل و حیزبوڵڵا]] * <!-- ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ --> [[شەڕی ئیسرائیل و حەماس]] * <!-- ١٥ی نیسانی ٢٠٢٣ --> [[ململانێی سوودان (٢٠٢٣–ئێستا)|ململانێی سوودان]] * <!-- ٩ی ئازاری ٢٠٢٢ --> [[ھێرشی ڕووسیا بۆ ئوکراینا]] <!--*--><!--ڕێکەوت--> <!--[[ڕووداو]]--> |recentdeaths = <!-- «دوایین مردنەکان» لێرە دەبن. * بەکاربھێنە بۆ شێوازی پێڕستکردن. ھەمیشە بە ھێڵێکی نوێ دەست پێ بکە و بە شکاندنی ھێڵێک کۆتاییی پێ بھێنە. لەنێوان ھەر ھەواڵێکی مردن ھێڵی بۆش بەجێ مەھێڵە. پێویستە ئەوپەڕی ٦ دوایین مردوو لێرە بن. ھەر ھەواڵێکی کۆنتر لە ٣٠ ڕۆژ لاببە. --> * <!-- ٢٥ی تشرینی یەکەم --> [[کیم سوو-می]] * <!-- ٢٤ی تشرینی یەکەم --> [[جۆیس بلەو]] * <!-- ٢٠ی تشرینی یەکەم --> [[فەتحوڵڵا گویلەن]] * <!-- ٢٠ی تشرینی یەکەم --> [[ئاشتی ھەورامی]] * <!-- ٢٧ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ --> [[حەسەن نەسروڵڵا]] * <!-- ٢٧ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ --> [[عەلی کەرەکی]] }}<noinclude> {{active editnotice}} {{بەڵگەنامە}} </noinclude> [[پۆل:ویکیپیدیا لە ھەواڵەکاندا]] ryutosmi3rg0mrkbbww09c4bn7raihl 1374693 1374691 2024-11-02T22:51:19Z Hivja 64112 1374693 wikitext text/x-wiki {{لە ھەواڵەکاندا/وێنە | وێنە = Yahya al-Sinwar 2011 crop.JPG <!--تێبینی: پەڕگەی نەپارێزراوی کۆمنز بەکار مەھێنە. پاراستنە تاڤگەیییەکەی ئێمە قبووڵی ناکەن. --> | پانی = <!--بەگشتی 120 بۆ وێنە ستوونییەکان، 160 بۆ وێنە ئاسۆیییەکان و 140 بۆ وێنە چوارگۆشەیییەکان--> | شرۆڤە = {{ناوەند|یەحیا سینوار لە ٢٠١١}} | جێگری وێنە = | بەستەر = | لێوار = no | بەری شرۆڤە = ڕاست }} <!-- * بەکاربھێنە بۆ شێوازی پێڕستکردن. ھەمیشە بە ھێڵێکی نوێ دەست پێ بکە و بە شکاندنی ھێڵێک کۆتایی پێ بھێنە. لەنێوان ھەر ھەواڵێک ھێڵی بۆش بەجێ مەھێڵە. --> <!-- تکایە نوێترینی ھەواڵەکان لە خوارووی ئێرە دابنێ. --> * [[٢٠ی تشرینی یەکەم]] – '''[[ھەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان، ٢٠٢٤|ھەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان]]''' بە بەشداریی ٣٨ حیزب و لایەن بەڕێوەچوو. * [[١٦ی تشرینی یەکەم]] – '''[[یەحیا سینوار]]''' ''(لە وێنەکەدا)''، سەرۆکی مەکتەبی سیاسیی [[حەماس]] لەلایەن [[ھێزەکانی بەرگریی ئیسرائیل]]ەوە [[کوشتنی یەحیا سینوار|کوژرا]]. * [[١٠ی تشرینی یەکەم]] – '''[[ھان کانگ]]'''، شاعیر و ڕۆماننوسی کۆریی باشووری [[خەڵاتی نۆبێل لە وێژە|خەڵاتی نۆبێلی وێژە]]ی پێبەخشرا. * [[٩ی تشرینی یەکەم]] – '''[[دێمیس ھەسابیس]]''' و '''[[جۆن ئێم. جامپەر]]''' بۆ کارەکانیان لە بواری پێشبینیکردنی پێکھاتەی [[پرۆتین]] و '''[[دەیڤد بەیکەر]]''' بۆ کارەکانی لە دیزاینی پرۆتینی لێکدانەوەییدا، [[خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا|خەڵاتی نوبێلی کیمیا]]یان پێبەخشرا. * [[٩ی تشرینی یەکەم]] – '''[[زریانی میڵتن]]''' گەیشتە ویلایەتی [[فلۆریدا]] لە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]]. <!--کۆتاییی ھەواڵەکان--> {{لە ھەواڵەکاندا/پێپەڕە |nocurrenteventslink = {{{nocurrenteventslink|}}} |currentevents = <!-- ڕووداوەکانی «بەردەوامە» لێرە دەبن. بەپێی کاتی ڕوودانیان لە تازەوە بۆ کۆن پێڕستیان بکە. سوود لە جیاکردنەوە بە * ببینە ئەگەر زۆر بوون--> * <!-- ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ --> [[پێکدادانەکانی ئیسرائیل و حیزبوڵڵا (٢٠٢٣–ئێستا)|پێکدادانەکانی ئیسرائیل و حیزبوڵڵا]] * <!-- ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ --> [[شەڕی ئیسرائیل و حەماس]] * <!-- ١٥ی نیسانی ٢٠٢٣ --> [[ململانێی سوودان (٢٠٢٣–ئێستا)|ململانێی سوودان]] * <!-- ٩ی ئازاری ٢٠٢٢ --> [[ھێرشی ڕووسیا بۆ ئوکراینا]] <!--*--><!--ڕێکەوت--> <!--[[ڕووداو]]--> |recentdeaths = <!-- «دوایین مردنەکان» لێرە دەبن. * بەکاربھێنە بۆ شێوازی پێڕستکردن. ھەمیشە بە ھێڵێکی نوێ دەست پێ بکە و بە شکاندنی ھێڵێک کۆتاییی پێ بھێنە. لەنێوان ھەر ھەواڵێکی مردن ھێڵی بۆش بەجێ مەھێڵە. پێویستە ئەوپەڕی ٦ دوایین مردوو لێرە بن. ھەر ھەواڵێکی کۆنتر لە ٣٠ ڕۆژ لاببە. --> * <!-- ٢٥ی تشرینی یەکەم --> [[کیم سوو-می]] * <!-- ٢٤ی تشرینی یەکەم --> [[جۆیس بلەو]] * <!-- ٢٣ی تشرینی یەکەم --> [[لیۆن کووپەر]] * <!-- ٢٠ی تشرینی یەکەم --> [[فەتحوڵڵا گویلەن]] * <!-- ٢٠ی تشرینی یەکەم --> [[ئاشتی ھەورامی]] * <!-- ٣ی تشرینی یەکەم --> [[ھاشم سەفییەدین]] }}<noinclude> {{active editnotice}} {{بەڵگەنامە}} </noinclude> [[پۆل:ویکیپیدیا لە ھەواڵەکاندا]] nra4zom92hif0b1hwq9tl5kksjy04fn 1374702 1374693 2024-11-02T23:03:27Z Hivja 64112 1374702 wikitext text/x-wiki {{لە ھەواڵەکاندا/وێنە | وێنە = Yahya al-Sinwar 2011 crop.JPG <!--تێبینی: پەڕگەی نەپارێزراوی کۆمنز بەکار مەھێنە. پاراستنە تاڤگەیییەکەی ئێمە قبووڵی ناکەن. --> | پانی = <!--بەگشتی 120 بۆ وێنە ستوونییەکان، 160 بۆ وێنە ئاسۆیییەکان و 140 بۆ وێنە چوارگۆشەیییەکان--> | شرۆڤە = {{ناوەند|یەحیا سینوار لە ٢٠١١}} | جێگری وێنە = | بەستەر = | لێوار = no | بەری شرۆڤە = ڕاست }} <!-- * بەکاربھێنە بۆ شێوازی پێڕستکردن. ھەمیشە بە ھێڵێکی نوێ دەست پێ بکە و بە شکاندنی ھێڵێک کۆتایی پێ بھێنە. لەنێوان ھەر ھەواڵێک ھێڵی بۆش بەجێ مەھێڵە. --> <!-- تکایە نوێترینی ھەواڵەکان لە خوارووی ئێرە دابنێ. --> * [[٢٠ی تشرینی یەکەم]] – '''[[ھەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان، ٢٠٢٤|ھەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان]]''' بە بەشداریی ٣٨ حیزب و لایەن بەڕێوەچوو. * [[١٦ی تشرینی یەکەم]] – '''[[یەحیا سینوار]]''' ''(لە وێنەکەدا)''، سەرۆکی مەکتەبی سیاسیی [[حەماس]] لەلایەن [[ھێزەکانی بەرگریی ئیسرائیل]]ەوە [[کوشتنی یەحیا سینوار|کوژرا]]. * [[١٠ی تشرینی یەکەم]] – '''[[ھان کانگ]]'''، شاعیر و ڕۆماننوسی کۆریی باشووری [[خەڵاتی نۆبێل لە وێژە|خەڵاتی نۆبێلی وێژە]]ی پێبەخشرا. * [[٩ی تشرینی یەکەم]] – '''[[دێمیس ھەسابیس]]''' و '''[[جۆن ئێم. جامپەر]]''' بۆ کارەکانیان لە بواری پێشبینیکردنی پێکھاتەی [[پرۆتین]] و '''[[دەیڤد بەیکەر]]''' بۆ کارەکانی لە دیزاینی پرۆتینی لێکدانەوەییدا، [[خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا|خەڵاتی نوبێلی کیمیا]]یان پێبەخشرا. * [[٩ی تشرینی یەکەم]] – '''[[زریانی میڵتن]]''' گەیشتە ویلایەتی [[فلۆریدا]] لە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]]. <!--کۆتاییی ھەواڵەکان--> {{لە ھەواڵەکاندا/پێپەڕە |nocurrenteventslink = {{{nocurrenteventslink|}}} |currentevents = <!-- ڕووداوەکانی «بەردەوامە» لێرە دەبن. بەپێی کاتی ڕوودانیان لە تازەوە بۆ کۆن پێڕستیان بکە. سوود لە جیاکردنەوە بە * ببینە ئەگەر زۆر بوون--> * <!-- ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ --> [[پێکدادانەکانی ئیسرائیل و حیزبوڵڵا (٢٠٢٣–ئێستا)|پێکدادانەکانی ئیسرائیل و حیزبوڵڵا]] * <!-- ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ --> [[شەڕی ئیسرائیل و حەماس]] * <!-- ١٥ی نیسانی ٢٠٢٣ --> [[ململانێی سوودان (٢٠٢٣–ئێستا)|ململانێی سوودان]] * <!-- ٩ی ئازاری ٢٠٢٢ --> [[ھێرشی ڕووسیا بۆ ئوکراینا]] <!--*--><!--ڕێکەوت--> <!--[[ڕووداو]]--> |recentdeaths = <!-- «دوایین مردنەکان» لێرە دەبن. * بەکاربھێنە بۆ شێوازی پێڕستکردن. ھەمیشە بە ھێڵێکی نوێ دەست پێ بکە و بە شکاندنی ھێڵێک کۆتاییی پێ بھێنە. لەنێوان ھەر ھەواڵێکی مردن ھێڵی بۆش بەجێ مەھێڵە. پێویستە ئەوپەڕی ٦ دوایین مردوو لێرە بن. ھەر ھەواڵێکی کۆنتر لە ٣٠ ڕۆژ لاببە. --> * <!-- ٢٨ی تشرینی یەکەم --> [[پۆڵ مۆریسی]] * <!-- ٢٥ی تشرینی یەکەم --> [[کیم سوو-می]] * <!-- ٢٤ی تشرینی یەکەم --> [[جۆیس بلەو]] * <!-- ٢٣ی تشرینی یەکەم --> [[لیۆن کووپەر]] * <!-- ٢٠ی تشرینی یەکەم --> [[فەتحوڵڵا گویلەن]] * <!-- ٢٠ی تشرینی یەکەم --> [[ئاشتی ھەورامی]] }}<noinclude> {{active editnotice}} {{بەڵگەنامە}} </noinclude> [[پۆل:ویکیپیدیا لە ھەواڵەکاندا]] 12kp8dy809ds6vkpk259xrzepkran2k 1374703 1374702 2024-11-02T23:07:06Z Hivja 64112 1374703 wikitext text/x-wiki {{لە ھەواڵەکاندا/وێنە | وێنە = Iraqi Kurdistan Region Parliament 2024 results.svg <!--تێبینی: پەڕگەی نەپارێزراوی کۆمنز بەکار مەھێنە. پاراستنە تاڤگەیییەکەی ئێمە قبووڵی ناکەن. --> | پانی = <!--بەگشتی 120 بۆ وێنە ستوونییەکان، 160 بۆ وێنە ئاسۆیییەکان و 140 بۆ وێنە چوارگۆشەیییەکان--> | شرۆڤە = {{ناوەند|کورسییەکانی حیزبەکان بەپێی ئەنجامی ھەڵبژاردن}} | جێگری وێنە = | بەستەر = | لێوار = no | بەری شرۆڤە = ڕاست }} <!-- * بەکاربھێنە بۆ شێوازی پێڕستکردن. ھەمیشە بە ھێڵێکی نوێ دەست پێ بکە و بە شکاندنی ھێڵێک کۆتایی پێ بھێنە. لەنێوان ھەر ھەواڵێک ھێڵی بۆش بەجێ مەھێڵە. --> <!-- تکایە نوێترینی ھەواڵەکان لە خوارووی ئێرە دابنێ. --> * [[٢٠ی تشرینی یەکەم]] – '''[[ھەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان، ٢٠٢٤|ھەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان]]''' بە بەشداریی ٣٨ حیزب و لایەن بەڕێوەچوو ''(لە وێنەکەدا)''. * [[١٦ی تشرینی یەکەم]] – '''[[یەحیا سینوار]]'''، سەرۆکی مەکتەبی سیاسیی [[حەماس]] لەلایەن [[ھێزەکانی بەرگریی ئیسرائیل]]ەوە [[کوشتنی یەحیا سینوار|کوژرا]]. * [[١٠ی تشرینی یەکەم]] – '''[[ھان کانگ]]'''، شاعیر و ڕۆماننوسی کۆریی باشووری [[خەڵاتی نۆبێل لە وێژە|خەڵاتی نۆبێلی وێژە]]ی پێبەخشرا. * [[٩ی تشرینی یەکەم]] – '''[[دێمیس ھەسابیس]]''' و '''[[جۆن ئێم. جامپەر]]''' بۆ کارەکانیان لە بواری پێشبینیکردنی پێکھاتەی [[پرۆتین]] و '''[[دەیڤد بەیکەر]]''' بۆ کارەکانی لە دیزاینی پرۆتینی لێکدانەوەییدا، [[خەڵاتی نۆبێل لە کیمیا|خەڵاتی نوبێلی کیمیا]]یان پێبەخشرا. * [[٩ی تشرینی یەکەم]] – '''[[زریانی میڵتن]]''' گەیشتە ویلایەتی [[فلۆریدا]] لە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]]. <!--کۆتاییی ھەواڵەکان--> {{لە ھەواڵەکاندا/پێپەڕە |nocurrenteventslink = {{{nocurrenteventslink|}}} |currentevents = <!-- ڕووداوەکانی «بەردەوامە» لێرە دەبن. بەپێی کاتی ڕوودانیان لە تازەوە بۆ کۆن پێڕستیان بکە. سوود لە جیاکردنەوە بە * ببینە ئەگەر زۆر بوون--> * <!-- ٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ --> [[پێکدادانەکانی ئیسرائیل و حیزبوڵڵا (٢٠٢٣–ئێستا)|پێکدادانەکانی ئیسرائیل و حیزبوڵڵا]] * <!-- ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ --> [[شەڕی ئیسرائیل و حەماس]] * <!-- ١٥ی نیسانی ٢٠٢٣ --> [[ململانێی سوودان (٢٠٢٣–ئێستا)|ململانێی سوودان]] * <!-- ٩ی ئازاری ٢٠٢٢ --> [[ھێرشی ڕووسیا بۆ ئوکراینا]] <!--*--><!--ڕێکەوت--> <!--[[ڕووداو]]--> |recentdeaths = <!-- «دوایین مردنەکان» لێرە دەبن. * بەکاربھێنە بۆ شێوازی پێڕستکردن. ھەمیشە بە ھێڵێکی نوێ دەست پێ بکە و بە شکاندنی ھێڵێک کۆتاییی پێ بھێنە. لەنێوان ھەر ھەواڵێکی مردن ھێڵی بۆش بەجێ مەھێڵە. پێویستە ئەوپەڕی ٦ دوایین مردوو لێرە بن. ھەر ھەواڵێکی کۆنتر لە ٣٠ ڕۆژ لاببە. --> * <!-- ٢٨ی تشرینی یەکەم --> [[پۆڵ مۆریسی]] * <!-- ٢٥ی تشرینی یەکەم --> [[کیم سوو-می]] * <!-- ٢٤ی تشرینی یەکەم --> [[جۆیس بلەو]] * <!-- ٢٣ی تشرینی یەکەم --> [[لیۆن کووپەر]] * <!-- ٢٠ی تشرینی یەکەم --> [[فەتحوڵڵا گویلەن]] * <!-- ٢٠ی تشرینی یەکەم --> [[ئاشتی ھەورامی]] }}<noinclude> {{active editnotice}} {{بەڵگەنامە}} </noinclude> [[پۆل:ویکیپیدیا لە ھەواڵەکاندا]] bx8emh8e2irmanj1saa0zhl5a46ok2t 0 1592 1374570 1281620 2024-11-02T16:18:45Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[حکوومەتی فیدڕاڵ]]ی گواستەوە بۆ [[حکوومەتی فیدراڵ]]: وەک وتارەکانی تر 1281620 wikitext text/x-wiki {{+R}} '''دەوڵەتی فیدراڵی''' ([[زمانی ئینگلیزی|بە ئینگلیزی]]: Federal State) کۆمەڵێک نەتەوە، پارێزگا، یا دەوڵەتن کە حکوومەتی ناوەندییان ھەیە بەڵام لە کاروباری ناوخۆدا سەربەخۆن. بە شێوەیەکی گشتی، لە ناو دەوڵەتی فێدیراڵیدا، شێوازی سەربەخۆیی دەوڵەتەکانی پێکھاتە و دابەشکردنی دەسەڵات لە نێوان ئەوان و حکوومەتی ناوەندیدا لە ڕووی دەستوورییکی بنیاتنراوە و ڕەنگە بە بڕیارێکی یەکلایەنە نەگۆڕدرێت. زۆرجار باس لەوە دەکرێت کە ویلایەتە فیدرالییەکان کە حکوومەتی ناوەندی زاڵە بەسەریاندا، بە ڕاستی دەوڵەتی فیدراڵی نین. ئەو پێکھاتە حکومی یان دەستوورییەی ناو دەوڵەتی فێدێراڵی بە فیدرالیزم دادەنرێت. دەکرێت بە پێچەوانەی سیستەمێکیتر ھەژمار بکرێت کە دەوڵەتی یەکگرتووە. بۆ نموونە فەرەنسا بۆ چەندین سەدە یەکگرتووە. ئەڵمانیا بە ١٦ ویلایەتەوە، نموونەی فیدراسیۆنێکە. زۆرجار فیدراسیۆنەکان فرە نەتەوەن و ڕووبەرێکی فراوانی خاک دەگرێتەوە (وەک ڕووسیا، ئەمریکا، کەنەدا، ھیندستان، یان بەرازیل)، بەڵام ھەمیشە وا نییە (وەک سانت کیتس و نیڤیس یان ویلایەتە فیدراڵییەکانی مایکرۆنیزیا). چەندین سەرۆکایەتی و شانشینی کۆن، وەک خولی چوارەمی پێش زایین لە کۆرینس، نۆریکۆم لە ئەورووپای ناوەندی، و کۆنفیدراڵی ئیرۆکۆیس لە ئەمریکای باکووری پێش کۆلۆمبیا، دەکرێت بە فیدراسیۆن یان کۆنفیدراسیۆن وەسف بکرێت. کۆنفیدراڵی سویسری کۆن نموونەیەکی سەرەتایی بوو بۆ دەوڵەتی فەرمی نایەکگرتو. چەندین کۆلۆنی و دەسەڵاتی زاڵ لە جیھانی نوێدا لە پارێزگای خۆبەڕێوەبەر پێکھاتبوون، لەگەڵ سەربەخۆییدا گۆڕدرابوون بۆ دەوڵەتی فیدراڵی، وەک ئەمریکا و چەندین وڵاتی ئەمریکای لاتین. ھەندێک لە فیدراسیۆنەکانی جیھانی نوێ شکستیان ھێنا؛ کۆماری فیدراڵی ئەمریکای ناوەڕاست کەمتر لە ٢٠ ساڵ دوای دامەزراندنی دابەش بوو بۆ بە چەندین دەوڵەتی سەربەخۆ. ھەندێکی تریش وەک ئەرجەنتین پێش ئەوەی ببن بە دەوڵەتی فێدێراڵی لە نێوان سیستەمی فیدراڵی و کۆنفیدڕاڵی و یەکگرتوودا گۆڕاون. بەرازیل تەنھا دوای ڕووخانی دەسەڵاتی پاشایەتی بوو بە فیدراسیۆن و ڤەنزوێلاش دوای جەنگی فیدراڵی بوو بە فیدراسیۆن. ھەروەھا ئوسترالیا و کەنەدا فیدراسیۆنن. ئەڵمانیا دەوڵەت-نەتەوەیەکیترە کە لە نێوان کۆنفیدڕاڵی و فیدراڵی و یەکگرتوودا چەندین جار گۆڕاوە، لە دوای دامەزراندنی کۆنفیدڕاڵی ئەڵمانیا لە ساڵی ١٨١٥. کۆنفیدڕاڵی ئەڵمانیای باکوور و ئیمپراتۆرییەتی ئەڵمانیای دواتر و کۆماری ڤایمار فیدراسیۆن بوون. یەکێتی سۆڤیەت کە لە ساڵی ١٩٢٢ دامەزرا بە فەرمی فیدراسیۆنێکی کۆمارەکانی سۆڤیەت، کۆمارە ئۆتۆنۆمەکان و ڕەعییەتەکانی تری فیدراڵی بوو، ھەرچەندە لە ڕاستیدا لەژێر حکوومەتی ناوەندی یەکێتی سۆڤیەتدا بوو. فیدراسیۆنی ڕووسیاش سیستەمێکی ھاوشێوەی ھەیە. ھیندستان، پاکستان، نەیجیریا و مالیزیا (ئەوکات فیدراسیۆنی مالایا) لە سەردەمی ئیمپراتۆرییەتی بەریتانیا یان ماوەیەکی کەم پێش سەربەخۆبوونیان لە ئیمپراتۆرییەتی بەریتانیا بوونە فیدراسیۆن. لە ھەندێک حاڵەتی ئەم دوایییەدا، فیدراسیۆنەکان وەک ڕێکارێک بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ ململانێی نەتەوەیی لەناو دەوڵەتێکدا دامەزراون، وەک بۆسنە و ھەرزەگۆڤین و عێراق لە ساڵی ٢٠٠٥ەوە. ئەمریکا کۆنترین فیدراسیۆنە کە لە ئێستاش ھەر بەردەوامە، لەکاتێکدا نوێترین فیدراسیۆن نیپاڵە، دوای ئەوەی دەستوورەکەی لە ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠١٥ کەوتە بواری جێبەجێکردنەوە.<ref>{{Citation|title=Federation|date=2022-09-23|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Federation&oldid=1111817357|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-09-25}}</ref> == فیدراسیۆنەکان و شێوازەکانی دیکەی دەوڵەت == === فیدراسیۆن === دەوڵەتەکانی پێکھاتە تا ڕادەیەک باڵادەستن، واتا ھەندێک ھێزی دیاریکراو بۆیان پارێزراوە کە لەوانەیە لەلایەن حکوومەتی ناوەندەوە پیادە نەکرێت. بەڵام زۆربەی جارەکان دەوڵەتەکانی پێکھاتەی فیدراسیۆن دەسەڵاتیان نییە لە سیاسەتی دەرەوە بەپێی یاسای نێودەوڵەتی. ھەرچۆنێک بێت، لەندەری ئەڵمانی ئەو ھێزەی ھەیە کە لە ئاستی ئەورووپادا دەست بە ڕاھێنان دەکات. ھەندێک لە فیدراسیۆنەکان پێیان دەوترێت ناھاوسەنگ چونکە ھەندێک لە دەوڵەتە پێکھاتەکان سەربەخۆیی زیاتریان ھەیە لە ھەندێکیتر. نموونەی فیدراسیۆنێکی لەو جۆرە مالیزیایە کە تێیدا ساراواک و سەباح ڕێککەوتن لەسەر ئەوەی کە مەرج و [[ڕێسا]]ی جیاوازیان ببێت لە ویلایەتەکانی نیمچەدوورگەی مالیزیا. زۆرجار فیدراسیۆن لە ڕێککەوتنێکی سەرەتایی نێوان چەند دەوڵەتێکی جیاوازەوە سەرھەڵدەدات. دەتوانێت ئامانج ئەوەبێت کە چارەسەری کێشە ھاوبەشەکان بکەن، بەرگری لە یەکتر بکەن، یان دەوڵەت-نەتەوەیەک دروست بکەن بۆ ئێتنیکێک کە بەسەر چەند دەوڵەتێکدا بڵاوبووەتەوە. یەکەمیان لە ئەمریکا و سویسرادا بوو. بەڵام بەو پێیەی مێژووی وڵاتان و نەتەوەکان جیاوازن، سیستەمی فیدرالیستی دەوڵەتێک دەتوانێت تەواو جیاواز بێت لەم مۆدێلانە. حەوت وڵات لە ھەشت گەورەترین وڵاتەکان بەپێی ڕووبەر وەک فیدراسیۆن بەڕێوەدەبرێن. === فیدراڵییەکان === * [[عێراق|حکومەتی عێراق]] * [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|حوکومەتی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] * [[ئۆسترالیا|حکومەتی ئۆسترالیا]] * [[ئاڵمان|حکومەتی ئاڵمان]] * [[سویس|حکومەتی سویس]] * [[کانادا|حکومەتی کانادا]] * [[ڕووسیا|حکومەتی ڕووسیا]] == ئەمانەش ببینە == * [[حکوومەتی نەتەویی]] * [[فێدراسیۆن]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * [[:en:Federal government|ویکیپیدیای ئینگلیزی]]، ١٦ی ئەیلوول ٢٠٠٩. {{تووڵی دەروازە|سیاسەت|فەلسەفە|کۆمەڵگا}} {{پۆلی کۆمنز|Federación}} g6inr3u2beuxcvko2q5du9jew5pd0o8 1374574 1374570 2024-11-02T16:20:06Z Zemen 40346 1374574 wikitext text/x-wiki {{+R}} '''حکوومەتی فیدراڵ''' ({{بە بە ئینگلیزی|Federal State}}) کۆمەڵێک نەتەوە، پارێزگا، یا دەوڵەتن کە حکوومەتی ناوەندییان ھەیە بەڵام لە کاروباری ناوخۆدا سەربەخۆن. بە شێوەیەکی گشتی، لە ناو دەوڵەتی فێدیراڵیدا، شێوازی سەربەخۆیی دەوڵەتەکانی پێکھاتە و دابەشکردنی دەسەڵات لە نێوان ئەوان و حکوومەتی ناوەندیدا لە ڕووی دەستوورییکی بنیاتنراوە و ڕەنگە بە بڕیارێکی یەکلایەنە نەگۆڕدرێت. زۆرجار باس لەوە دەکرێت کە ویلایەتە فیدرالییەکان کە حکوومەتی ناوەندی زاڵە بەسەریاندا، بە ڕاستی دەوڵەتی فیدراڵی نین. ئەو پێکھاتە حکومی یان دەستوورییەی ناو دەوڵەتی فێدێراڵی بە فیدرالیزم دادەنرێت. دەکرێت بە پێچەوانەی سیستەمێکیتر ھەژمار بکرێت کە دەوڵەتی یەکگرتووە. بۆ نموونە فەرەنسا بۆ چەندین سەدە یەکگرتووە. ئەڵمانیا بە ١٦ ویلایەتەوە، نموونەی فیدراسیۆنێکە. زۆرجار فیدراسیۆنەکان فرە نەتەوەن و ڕووبەرێکی فراوانی خاک دەگرێتەوە (وەک ڕووسیا، ئەمریکا، کەنەدا، ھیندستان، یان بەرازیل)، بەڵام ھەمیشە وا نییە (وەک سانت کیتس و نیڤیس یان ویلایەتە فیدراڵییەکانی مایکرۆنیزیا). چەندین سەرۆکایەتی و شانشینی کۆن، وەک خولی چوارەمی پێش زایین لە کۆرینس، نۆریکۆم لە ئەورووپای ناوەندی، و کۆنفیدراڵی ئیرۆکۆیس لە ئەمریکای باکووری پێش کۆلۆمبیا، دەکرێت بە فیدراسیۆن یان کۆنفیدراسیۆن وەسف بکرێت. کۆنفیدراڵی سویسری کۆن نموونەیەکی سەرەتایی بوو بۆ دەوڵەتی فەرمی نایەکگرتو. چەندین کۆلۆنی و دەسەڵاتی زاڵ لە جیھانی نوێدا لە پارێزگای خۆبەڕێوەبەر پێکھاتبوون، لەگەڵ سەربەخۆییدا گۆڕدرابوون بۆ دەوڵەتی فیدراڵی، وەک ئەمریکا و چەندین وڵاتی ئەمریکای لاتین. ھەندێک لە فیدراسیۆنەکانی جیھانی نوێ شکستیان ھێنا؛ کۆماری فیدراڵی ئەمریکای ناوەڕاست کەمتر لە ٢٠ ساڵ دوای دامەزراندنی دابەش بوو بۆ بە چەندین دەوڵەتی سەربەخۆ. ھەندێکی تریش وەک ئەرجەنتین پێش ئەوەی ببن بە دەوڵەتی فێدێراڵی لە نێوان سیستەمی فیدراڵی و کۆنفیدڕاڵی و یەکگرتوودا گۆڕاون. بەرازیل تەنھا دوای ڕووخانی دەسەڵاتی پاشایەتی بوو بە فیدراسیۆن و ڤەنزوێلاش دوای جەنگی فیدراڵی بوو بە فیدراسیۆن. ھەروەھا ئوسترالیا و کەنەدا فیدراسیۆنن. ئەڵمانیا دەوڵەت-نەتەوەیەکیترە کە لە نێوان کۆنفیدڕاڵی و فیدراڵی و یەکگرتوودا چەندین جار گۆڕاوە، لە دوای دامەزراندنی کۆنفیدڕاڵی ئەڵمانیا لە ساڵی ١٨١٥. کۆنفیدڕاڵی ئەڵمانیای باکوور و ئیمپراتۆرییەتی ئەڵمانیای دواتر و کۆماری ڤایمار فیدراسیۆن بوون. یەکێتی سۆڤیەت کە لە ساڵی ١٩٢٢ دامەزرا بە فەرمی فیدراسیۆنێکی کۆمارەکانی سۆڤیەت، کۆمارە ئۆتۆنۆمەکان و ڕەعییەتەکانی تری فیدراڵی بوو، ھەرچەندە لە ڕاستیدا لەژێر حکوومەتی ناوەندی یەکێتی سۆڤیەتدا بوو. فیدراسیۆنی ڕووسیاش سیستەمێکی ھاوشێوەی ھەیە. ھیندستان، پاکستان، نەیجیریا و مالیزیا (ئەوکات فیدراسیۆنی مالایا) لە سەردەمی ئیمپراتۆرییەتی بەریتانیا یان ماوەیەکی کەم پێش سەربەخۆبوونیان لە ئیمپراتۆرییەتی بەریتانیا بوونە فیدراسیۆن. لە ھەندێک حاڵەتی ئەم دوایییەدا، فیدراسیۆنەکان وەک ڕێکارێک بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ ململانێی نەتەوەیی لەناو دەوڵەتێکدا دامەزراون، وەک بۆسنە و ھەرزەگۆڤین و عێراق لە ساڵی ٢٠٠٥ەوە. ئەمریکا کۆنترین فیدراسیۆنە کە لە ئێستاش ھەر بەردەوامە، لەکاتێکدا نوێترین فیدراسیۆن نیپاڵە، دوای ئەوەی دەستوورەکەی لە ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠١٥ کەوتە بواری جێبەجێکردنەوە.<ref>{{Citation|title=Federation|date=2022-09-23|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Federation&oldid=1111817357|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-09-25}}</ref> == فیدراسیۆنەکان و شێوازەکانی دیکەی دەوڵەت == === فیدراسیۆن === دەوڵەتەکانی پێکھاتە تا ڕادەیەک باڵادەستن، واتا ھەندێک ھێزی دیاریکراو بۆیان پارێزراوە کە لەوانەیە لەلایەن حکوومەتی ناوەندەوە پیادە نەکرێت. بەڵام زۆربەی جارەکان دەوڵەتەکانی پێکھاتەی فیدراسیۆن دەسەڵاتیان نییە لە سیاسەتی دەرەوە بەپێی یاسای نێودەوڵەتی. ھەرچۆنێک بێت، لەندەری ئەڵمانی ئەو ھێزەی ھەیە کە لە ئاستی ئەورووپادا دەست بە ڕاھێنان دەکات. ھەندێک لە فیدراسیۆنەکان پێیان دەوترێت ناھاوسەنگ چونکە ھەندێک لە دەوڵەتە پێکھاتەکان سەربەخۆیی زیاتریان ھەیە لە ھەندێکیتر. نموونەی فیدراسیۆنێکی لەو جۆرە مالیزیایە کە تێیدا ساراواک و سەباح ڕێککەوتن لەسەر ئەوەی کە مەرج و [[ڕێسا]]ی جیاوازیان ببێت لە ویلایەتەکانی نیمچەدوورگەی مالیزیا. زۆرجار فیدراسیۆن لە ڕێککەوتنێکی سەرەتایی نێوان چەند دەوڵەتێکی جیاوازەوە سەرھەڵدەدات. دەتوانێت ئامانج ئەوەبێت کە چارەسەری کێشە ھاوبەشەکان بکەن، بەرگری لە یەکتر بکەن، یان دەوڵەت-نەتەوەیەک دروست بکەن بۆ ئێتنیکێک کە بەسەر چەند دەوڵەتێکدا بڵاوبووەتەوە. یەکەمیان لە ئەمریکا و سویسرادا بوو. بەڵام بەو پێیەی مێژووی وڵاتان و نەتەوەکان جیاوازن، سیستەمی فیدرالیستی دەوڵەتێک دەتوانێت تەواو جیاواز بێت لەم مۆدێلانە. حەوت وڵات لە ھەشت گەورەترین وڵاتەکان بەپێی ڕووبەر وەک فیدراسیۆن بەڕێوەدەبرێن. === فیدراڵییەکان === * [[عێراق|حکوومەتی عێراق]] * [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|حکوومەتی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] * [[ئۆسترالیا|حکوومەتی ئۆسترالیا]] * [[ئاڵمان|حکوومەتی ئاڵمان]] * [[سویس|حکوومەتی سویس]] * [[کانادا|حکوومەتی کانادا]] * [[ڕووسیا|حکوومەتی ڕووسیا]] == ئەمانەش ببینە == * [[حکوومەتی نەتەویی]] * [[فێدراسیۆن]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * [[:en:Federal government|ویکیپیدیای ئینگلیزی]]، ١٦ی ئەیلوول ٢٠٠٩. {{تووڵی دەروازە|سیاسەت|فەلسەفە|کۆمەڵگا}} {{پۆلی کۆمنز|Federación}} 9afo2px5a7v4h7jubfadolxmgqi4a7n 1374575 1374574 2024-11-02T16:20:20Z Zemen 40346 1374575 wikitext text/x-wiki {{+R}} '''حکوومەتی فیدراڵ''' ({{بە ئینگلیزی|Federal State}}) کۆمەڵێک نەتەوە، پارێزگا، یا دەوڵەتن کە حکوومەتی ناوەندییان ھەیە بەڵام لە کاروباری ناوخۆدا سەربەخۆن. بە شێوەیەکی گشتی، لە ناو دەوڵەتی فێدیراڵیدا، شێوازی سەربەخۆیی دەوڵەتەکانی پێکھاتە و دابەشکردنی دەسەڵات لە نێوان ئەوان و حکوومەتی ناوەندیدا لە ڕووی دەستوورییکی بنیاتنراوە و ڕەنگە بە بڕیارێکی یەکلایەنە نەگۆڕدرێت. زۆرجار باس لەوە دەکرێت کە ویلایەتە فیدرالییەکان کە حکوومەتی ناوەندی زاڵە بەسەریاندا، بە ڕاستی دەوڵەتی فیدراڵی نین. ئەو پێکھاتە حکومی یان دەستوورییەی ناو دەوڵەتی فێدێراڵی بە فیدرالیزم دادەنرێت. دەکرێت بە پێچەوانەی سیستەمێکیتر ھەژمار بکرێت کە دەوڵەتی یەکگرتووە. بۆ نموونە فەرەنسا بۆ چەندین سەدە یەکگرتووە. ئەڵمانیا بە ١٦ ویلایەتەوە، نموونەی فیدراسیۆنێکە. زۆرجار فیدراسیۆنەکان فرە نەتەوەن و ڕووبەرێکی فراوانی خاک دەگرێتەوە (وەک ڕووسیا، ئەمریکا، کەنەدا، ھیندستان، یان بەرازیل)، بەڵام ھەمیشە وا نییە (وەک سانت کیتس و نیڤیس یان ویلایەتە فیدراڵییەکانی مایکرۆنیزیا). چەندین سەرۆکایەتی و شانشینی کۆن، وەک خولی چوارەمی پێش زایین لە کۆرینس، نۆریکۆم لە ئەورووپای ناوەندی، و کۆنفیدراڵی ئیرۆکۆیس لە ئەمریکای باکووری پێش کۆلۆمبیا، دەکرێت بە فیدراسیۆن یان کۆنفیدراسیۆن وەسف بکرێت. کۆنفیدراڵی سویسری کۆن نموونەیەکی سەرەتایی بوو بۆ دەوڵەتی فەرمی نایەکگرتو. چەندین کۆلۆنی و دەسەڵاتی زاڵ لە جیھانی نوێدا لە پارێزگای خۆبەڕێوەبەر پێکھاتبوون، لەگەڵ سەربەخۆییدا گۆڕدرابوون بۆ دەوڵەتی فیدراڵی، وەک ئەمریکا و چەندین وڵاتی ئەمریکای لاتین. ھەندێک لە فیدراسیۆنەکانی جیھانی نوێ شکستیان ھێنا؛ کۆماری فیدراڵی ئەمریکای ناوەڕاست کەمتر لە ٢٠ ساڵ دوای دامەزراندنی دابەش بوو بۆ بە چەندین دەوڵەتی سەربەخۆ. ھەندێکی تریش وەک ئەرجەنتین پێش ئەوەی ببن بە دەوڵەتی فێدێراڵی لە نێوان سیستەمی فیدراڵی و کۆنفیدڕاڵی و یەکگرتوودا گۆڕاون. بەرازیل تەنھا دوای ڕووخانی دەسەڵاتی پاشایەتی بوو بە فیدراسیۆن و ڤەنزوێلاش دوای جەنگی فیدراڵی بوو بە فیدراسیۆن. ھەروەھا ئوسترالیا و کەنەدا فیدراسیۆنن. ئەڵمانیا دەوڵەت-نەتەوەیەکیترە کە لە نێوان کۆنفیدڕاڵی و فیدراڵی و یەکگرتوودا چەندین جار گۆڕاوە، لە دوای دامەزراندنی کۆنفیدڕاڵی ئەڵمانیا لە ساڵی ١٨١٥. کۆنفیدڕاڵی ئەڵمانیای باکوور و ئیمپراتۆرییەتی ئەڵمانیای دواتر و کۆماری ڤایمار فیدراسیۆن بوون. یەکێتی سۆڤیەت کە لە ساڵی ١٩٢٢ دامەزرا بە فەرمی فیدراسیۆنێکی کۆمارەکانی سۆڤیەت، کۆمارە ئۆتۆنۆمەکان و ڕەعییەتەکانی تری فیدراڵی بوو، ھەرچەندە لە ڕاستیدا لەژێر حکوومەتی ناوەندی یەکێتی سۆڤیەتدا بوو. فیدراسیۆنی ڕووسیاش سیستەمێکی ھاوشێوەی ھەیە. ھیندستان، پاکستان، نەیجیریا و مالیزیا (ئەوکات فیدراسیۆنی مالایا) لە سەردەمی ئیمپراتۆرییەتی بەریتانیا یان ماوەیەکی کەم پێش سەربەخۆبوونیان لە ئیمپراتۆرییەتی بەریتانیا بوونە فیدراسیۆن. لە ھەندێک حاڵەتی ئەم دوایییەدا، فیدراسیۆنەکان وەک ڕێکارێک بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ ململانێی نەتەوەیی لەناو دەوڵەتێکدا دامەزراون، وەک بۆسنە و ھەرزەگۆڤین و عێراق لە ساڵی ٢٠٠٥ەوە. ئەمریکا کۆنترین فیدراسیۆنە کە لە ئێستاش ھەر بەردەوامە، لەکاتێکدا نوێترین فیدراسیۆن نیپاڵە، دوای ئەوەی دەستوورەکەی لە ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠١٥ کەوتە بواری جێبەجێکردنەوە.<ref>{{Citation|title=Federation|date=2022-09-23|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Federation&oldid=1111817357|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-09-25}}</ref> == فیدراسیۆنەکان و شێوازەکانی دیکەی دەوڵەت == === فیدراسیۆن === دەوڵەتەکانی پێکھاتە تا ڕادەیەک باڵادەستن، واتا ھەندێک ھێزی دیاریکراو بۆیان پارێزراوە کە لەوانەیە لەلایەن حکوومەتی ناوەندەوە پیادە نەکرێت. بەڵام زۆربەی جارەکان دەوڵەتەکانی پێکھاتەی فیدراسیۆن دەسەڵاتیان نییە لە سیاسەتی دەرەوە بەپێی یاسای نێودەوڵەتی. ھەرچۆنێک بێت، لەندەری ئەڵمانی ئەو ھێزەی ھەیە کە لە ئاستی ئەورووپادا دەست بە ڕاھێنان دەکات. ھەندێک لە فیدراسیۆنەکان پێیان دەوترێت ناھاوسەنگ چونکە ھەندێک لە دەوڵەتە پێکھاتەکان سەربەخۆیی زیاتریان ھەیە لە ھەندێکیتر. نموونەی فیدراسیۆنێکی لەو جۆرە مالیزیایە کە تێیدا ساراواک و سەباح ڕێککەوتن لەسەر ئەوەی کە مەرج و [[ڕێسا]]ی جیاوازیان ببێت لە ویلایەتەکانی نیمچەدوورگەی مالیزیا. زۆرجار فیدراسیۆن لە ڕێککەوتنێکی سەرەتایی نێوان چەند دەوڵەتێکی جیاوازەوە سەرھەڵدەدات. دەتوانێت ئامانج ئەوەبێت کە چارەسەری کێشە ھاوبەشەکان بکەن، بەرگری لە یەکتر بکەن، یان دەوڵەت-نەتەوەیەک دروست بکەن بۆ ئێتنیکێک کە بەسەر چەند دەوڵەتێکدا بڵاوبووەتەوە. یەکەمیان لە ئەمریکا و سویسرادا بوو. بەڵام بەو پێیەی مێژووی وڵاتان و نەتەوەکان جیاوازن، سیستەمی فیدرالیستی دەوڵەتێک دەتوانێت تەواو جیاواز بێت لەم مۆدێلانە. حەوت وڵات لە ھەشت گەورەترین وڵاتەکان بەپێی ڕووبەر وەک فیدراسیۆن بەڕێوەدەبرێن. === فیدراڵییەکان === * [[عێراق|حکوومەتی عێراق]] * [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|حکوومەتی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] * [[ئۆسترالیا|حکوومەتی ئۆسترالیا]] * [[ئاڵمان|حکوومەتی ئاڵمان]] * [[سویس|حکوومەتی سویس]] * [[کانادا|حکوومەتی کانادا]] * [[ڕووسیا|حکوومەتی ڕووسیا]] == ئەمانەش ببینە == * [[حکوومەتی نەتەویی]] * [[فێدراسیۆن]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * [[:en:Federal government|ویکیپیدیای ئینگلیزی]]، ١٦ی ئەیلوول ٢٠٠٩. {{تووڵی دەروازە|سیاسەت|فەلسەفە|کۆمەڵگا}} {{پۆلی کۆمنز|Federación}} j1bclzsxrnn9llfa0mxjcp9a5k81prs 0 2246 1374670 1372680 2024-11-02T19:30:22Z Sakura emad 42467 پێداچوونەوەی 12323ی گەڕاندەوە بۆ پێداچوونەوەی [[Special:Contributions/Broosk|Broosk]] ([[en:User:BrandonXLF/Restorer|گەڕاندنەوە]]) 1374670 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[ناسیۆنالیزم]] 0ae586xi33l33tbgx8nez6dhfp7h277 0 2858 1374560 1362829 2024-11-02T16:09:43Z Zemen 40346 1374560 wikitext text/x-wiki {{Infobox geopolitical organization |name = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent; font-size:9pt; |title = {{resize|11.5pt|نەتەوە یەکگرتووەکان}} |{{Infobox|subbox=yes|bodystyle= font-size:9pt; | rowclass1 = mergedrow| label1 = [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: | data1 = <div style="text-align: right;">{{lang|ar|الأمم المتحدة}}</div> | rowclass2 = mergedrow| label2 = [[زمانی چینی|چینی]]: | data2 = {{lang|zh|联合国}} | rowclass3 = mergedrow| label3 = [[زمانی فەڕەنسی|فەڕەنسی]]: | data3 = {{lang|fr|Nations Unies}} | rowclass4 = mergedrow| label4 = [[زمانی ڕووسی|ڕووسی]]: | data4 = {{lang|ru|Организация Объединённых Наций}} | rowclass5 = mergedrow| label5 = [[زمانی ئیسپانی|ئیسپانی]]: | data5 = {{lang|es|Naciones Unidas}} }}<!--NOTE: 'Organisation' is only part of the official title in Russian. --> }} |linking_name = the United Nations |image_flag = Flag of the United Nations.svg |symbol_type = [[Emblem of the United Nations|Emblem]] |image_symbol = Emblem of the United Nations.svg |image_map = United Nations (Member States and Territories).svg |map_width = 280px |map_caption = نەخشەی [[دەوڵەتانی ئەندامی نەتەوە یەکگرتووەکان|وڵاتانی ئەندامی نەتەوە یەکگرتووەکان]]{{efn|This map does not represent the view of its members or the UN concerning the legal status of any country,<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.un.org/Depts/Cartographic/map/profile/world00.pdf|سەردێڕ=The World Today|format=PDF|ڕێکەوتی سەردان=١٨ی حوزەیرانی ٢٠٠٩|وتەگێڕانەوە=The designations employed and the presentation of material on this map do not imply the expression of any opinion whatsoever on the part of the Secretariat of the United Nations concerning the legal status of any country}}</ref> nor does it accurately reflect which areas' governments have UN representation.}} |membership = [[دەوڵەتانی ئەندامی نەتەوە یەکگرتووەکان|١٩٣ وڵاتی ئەندام]]{{ھن}}[[چاودێرانی نەتەوە یەکگرتووەکان|٢وڵات چاودێر]] |admin_center_type = [[بنکەی سەرەکی نەتەوە یەکگرتووەکان|بنکەی سەرەکی]] |admin_center = [[نیویۆرک]]{{ھن}}{{small|([[باڵەخانەی نەتەوە یەکگرتووەکان|بنکەی جیھانی]])}} |languages_type = [[زمانە فرمیەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان|زمانە فەرمییەکان]] |languages = {{hlist|[[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]|[[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]|[[زمانی فەڕەنسی|فەڕەنسی]]|[[زمانی چینی|چینی]]|[[زمانی ڕووسی|ڕووسی]]|[[زمانی ئیسپانی|ئیسپانی]]<ref>[http://www.un.org/en/aboutun/languages.shtml UN official languages] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110826011927/http://www.un.org/en/aboutun/languages.shtml |date=٢٦ی ئابی ٢٠١١}}, www.un.org. Retrieved 11 July 2014.</ref>}} |leader_title1 = [[سکرتێری گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان|سکرتێری گشتی]] |leader_name1 = {{flagicon|Portugal}} [[ئەنتۆنیۆ گوتیرێس]]<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=سەرکردایەتی یونامی|ناونیشان=https://www.uniraq.org/index.php?option=com_k2&view=item&layout=item&id=3605&Itemid=689&lang=ku|وێبگە=www.uniraq.org|ڕێکەوتی سەردان=17ی شوباتی 2020|زمان=ku}}{{بەستەری مردوو|url=https://www.uniraq.org/index.php?option=com_k2&view=item&layout=item&id=3605&Itemid=689&lang=ku |date=ئابی ٢٠٢٤ }}</ref> |leader_title2 = [[سەرۆکی کۆڕی گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان|سەروکایەتی کوڕی گشتی]] |leader_name2 = {{flagicon|Nigeria}} [[تیجانی محەممەد]] |leader_title3 = [[جێگری سکرتێری نەتەوە یەکگرتووەکان|جێگری سکرتێر]] |leader_name3 = {{flagicon|Nigeria}} [[ئامینا جێین محەممەد]] |leader_title4 = [[سەروکایەتی ئەنجومەنی ئابوۆری و کۆمەڵایەتی نەتەوە یەکگرتووەکان|سەروکایەتی ئەنجومەنی ئابوۆری و کۆمەڵایەتی]] |leader_name4 = {{flagicon|Norway}} Mona Juul |leader_title5 = [[سەروکایەتی ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان|سەروکایەتی ئەنجومەنی ئاسایش]] |leader_name5 = {{flagicon|Belgium}} Marc Pecsteen de Buytswerve |established_event1 ={{nowrap|[[United Nations Charter|UN Charter]] signed}} |established_date1 = {{Start date and age|1945|06|26|df=yes|p=y}} |established_event2 ={{nowrap|Charter entered into force}} |established_date2 = {{Start date and age|1945|10|24|df=yes|p=y}} |official_website = {{URL|http://www.un.org/}} }} '''نەتەوە یەکگرتووەکان''' ({{بە ئینگلیزی|United Nations}}، کورت دەکرێتەوە بۆ UN، یوو ئێن) ڕێکخراوێکی نێوان [[میری]]یەکانە کە ئامانجە ڕاگەیەندراوەکانی بریتین لە پاراستنی [[ئاشتی]] و ئاسایشی [[نێونەتەوەیی (ڕوونکردنەوە)|نێونەتەوەیی]]، پەرەپێدانی پەیوەندی دۆستانە لە نێوان گەلان، بەدەستھێنانی ھاوکاری نێونەتەوەیی و بوون بە ناوەندێک بۆ ھاوئاھەنگی کردەوەکانی گەلان. گەورەترین و ئاشناترین ڕێکخراوی نێونەتەوەیییە لە جیھاندا، بارەگای سەرەکی نەتەوە یەکگرتووەکان لەسەر خاکی نێونەتەوەیی لە شاری [[نیویۆرک]]ە، ھەروەھا ئۆفیسی سەرەکی دیکەی لە [[ژنێڤ]]، [[نایرۆبی]]، [[ڤیەننا]] و لاھای ھەیە.<ref name="بەردی بناغەی مێژووی ڕێکخراوەی نەتەوە یەکگرتووەکان">[http://www.un.org/en/aboutun/index.shtml] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170216190653/http://www.un.org/en/aboutun/index.shtml |date=١٦ی شوباتی ٢٠١٧}}, وەرگیراوە لە ٣ی مارچی ٢٠١١.</ref> == مێژوو == پاش سەرنەکەوتنی ڕێکخراوی [[کۆمەڵەی نەتەوەکان]] لە پێشگرتن لە [[جەنگی جیھانیی دووەم]] و لە بەر ترسی ئەوەی کە [[مرۆڤ]] لەوانەیە [[جەنگ]]ێکی تری لە ھەمان جۆر دروست بکات، ڕێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان دامەزرا تا جێگای ڕیکخراوی کۆمەڵەی نەتەوەکان بگرێتەوە. ڕێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان کە ڕێکخراوێکی جیھانیی نێونەتەوەیییە، بیرۆکەی دروستبوونی دەگەرێتەوە بۆ ١٢ی کانوونی دووەمی [[١٩٤١]]، کاتێک وڵاتە ھاوپەیمانەکانی ئەوکات، ھەر یەک لە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] و [[ئینگلتەرا]]، ڕێککەوتننامەیەکیان مۆر کرد.<ref name="بەردی بناغەی مێژووی ڕێکخراوەی نەتەوە یەکگرتووەکان"/> ئەمە بە یەکەم ھەنگاو دەژمێردرێت لە دروستبوونی ئەم ڕێکخراوە. لە [[١٤ی ئاب]]ی ساڵی ١٩٤١، لە کۆبوونەوەیەکی نێوان سەرۆک وەزیرانی ئەوکاتی [[بەریتانیا]]، [[وینستۆن چێرچیل]]، لەگەڵ سەرۆکی [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]]ی ئەوکات، [[فرانکلین ڕۆزڤێڵت بوو]]، بڕیاری دەستپێشخەریی کۆمەڵێک ھەنگاو درا. ئەم دۆکۆمێنتە لە نێوان ھەردوو ناوبراو لەسەر کەشتییەک «لە شوێنێکی ناو دەریا» واژوو کرا. ئەم دۆکۆمێنتە بە [[ناتۆ|پەییمانی ئەنتلەنتیک]] ناو دەبرێت کە دوایی کاری بۆ کرا و ئەو ڕێکخراوەی لێ کەوتەوە کە ئێستا دەیبینین. 1ی ئازاری ١٩٤٥، ٢١ دەوڵەتی دیکە جاڕنامەکەیان لەلایەن نەتەوە یەکگرتووەکانەوە واژۆ کردبوو. دوای چەند مانگێک لە پلاندانان، کۆنفرانسی ڕێکخراوی نێودەوڵەتی نەتەوە یەکگرتووەکان لە ٢٥ی نیسانی ١٩٤٥ لە سانفرانسیسکۆ کرایەوە، کە ٥٠ حکومەت و ژمارەیەک ڕێکخراوی ناحکومی بەشدارییان تێدا کرد. وڵاتانی سپۆنسەری چوار گەورەکە بانگهێشتی گەلانی دیکەیان کرد بۆ بەشداریکردن و سەرۆکی شاندەکانی چوار کەسەکە سەرپەرشتی کۆبوونەوە پلینۆمەکانیان کرد. وینستن چەرچڵ داوای لە ڕۆزڤێڵت کرد کە فەرەنسا بگەڕێنێتەوە بۆ پێگەی زلهێزێکی گەورە دوای ئازادکردنی [[پاریس]] لە ئابی ١٩٤٤. داڕشتنی میساقی نەتەوە یەکگرتووەکان لە دوو مانگی دواتردا تەواو بوو؛ لە ٢٦ی حوزەیرانی ١٩٤٥ لەلایەن نوێنەرانی ٥٠ وڵاتەوە واژۆ کرا. یان سمۆتس نووسەری سەرەکی ڕەشنووسەکە بوو. نەتەوە یەکگرتووەکان بە فەرمی لە ٢٤ی تشرینی یەکەمی ١٩٤٥ هاتە ئاراوە، بە پەسەندکردنی میساقەکە لەلایەن پێنج ئەندامی هەمیشەیی ئەنجومەنی ئاسایشەوە- [[ئەمریکا]]، [[بەریتانیا]]، [[فەرەنسا]]، [[یەکێتی سۆڤیەت]] و [[کۆماری چین]] و بە زۆرینەی زۆرینەی ئەوی دیکە ٤٦ واژۆکەر.<ref name="Charter">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.un.org/en/charter-united-nations/|سەردێڕ=جاڕنامەی نەتەوە یەکگرتووەکان{{!}}نەتەوە یەکگرتووەکان |وێبگە=www.un.org|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦|ڕێکەوت=١٠ی ئابی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20170204151003/http://www.un.org/en/charter-united-nations/|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٤ی شوباتی ٢٠١٧|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref><ref name="UNHistory">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.un.org/en/sections/history/history-united-nations/index.html|سەردێڕ=مێژووی نەتەوە یەکگرتووەکان{{!}}نەتەوە یەکگرتووەکان |وێبگە=www.un.org|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦|ڕێکەوت=٢١ی ئابی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20170107223107/http://www.un.org/en/sections/history/history-united-nations/index.html|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.sfchronicle.com/opinion/article/San-Francisco-the-birthplace-of-the-United-6336655.php|title=سان فرانسیسکۆ – شوێنی لەدایکبوونی نەتەوە یەکگرتووەکان |newspaper=San Francisco Chronicle|access-date=29 December 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161229171754/http://www.sfchronicle.com/opinion/article/San-Francisco-the-birthplace-of-the-United-6336655.php|archive-date=29 December 2016|url-status=live}}</ref> -سکرتێری گشتیی ڕێکخراوەکە لە ١٩٤٦ەوە تا ئێستا {| class="wikitable" |+سکێرتیری گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان:<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Former Secretaries-General|ناونیشان=https://www.un.org/sg/formersgs.shtml|ڕەوشی ناونیشان=live|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20131017074925/http://www.un.org/sg/formersgs.shtml|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=٦ی تشرینی دووەمی ٢٠١٣|بڵاوکەرەوە=United Nations}}</ref> !ژ !ناو !وڵات ![[لەپۆستدابوون|لە ئۆفیس]] !جێھێشتن !تێبینی |- |1 |گلادوین جێب |{{Flag|United Kingdom}} |٢٤ی تشرینی یەکەمی ١٩٤٥ |٢ی شووباتی ١٩٤٦ | |- |2 |تریگی لی |{{flag|Norway}} |٢ی شووباتی ١٩٤٦ |١٠ی تشرینی دووەمی ١٩٥٢ |دەستی لەکار کێشایەوە |- |3 |داگ شۆلد |{{flag|Sweden}} |١٠ی نیسانی ١٩٥٣ |١٨ی ئەیلوولی ١٩٦١ | |- |4 |یۆ سانت |{{flag|Burma|1948}} |٣٠ی تشرینی دووەمی ١٩٦١ |٣١ی کانوونی یەکەمی ١٩٧١ | |- |5 |کۆرت ڤاڵداھیم |{{flag|Austria}} |١ی کانوونی دووەمی ١٩٧٢ |٣١ی کانوونی یەکەمی ١٩٨١ | |- |6 |خاڤێر بیلادۆڤی |{{flag|Peru}} |١ی کانوونی دووەمی ١٩٨٢ |٣١ی کانوونی یەکەمی ١٩٩١ | |- |7 |بوترس گالی |{{flag|Egypt}} |١ی کانوونی دووەمی ١٩٩٢ |٣١ی کانوونی یەکەمی ١٩٩٦ | |- |8 |[[کۆفی عەنان]] |{{flag|Ghana}} |١ی کانوونی دووەمی ١٩٩٧ |٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦ | |- |9 |بان کی-موون |{{flag|South Korea}} |١ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٧ |٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ |(دەستی لەکار کێشاوە بەھۆی بەربژێربوونی بۆ سەرۆکایەتی [[کۆریای باشوور]]) |- |10 |ئەنتۆنیۆ |{{flag|Portugal}} |١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧ | | |} * [[پەڕگە:António_Guterres_November_2016.jpg|وێنۆک|جینین هێنیس سکرتێرا رێکخراوێ یا نهۆ]] == ئامانجەکانی ڕێکخراو == دەتوانین ئامانجەکانی ڕێکخراوەکە لە چوار خاڵدا کۆ بکەینەوە. [[ئاشتی]] و [[ئاسایش]]ی نێونەتەوەیی، بۆ پاراستنی ئاشتی لەسەر ئاستی جیھانی. بۆ پێشخستنی پەیوەندییەکی دۆستانە لە نێوان نەتەوەکان. یارمەتیدانی نەتەوەکان بۆ کارکردن لەگەڵ یەکدا بۆ باشترکردنی باری گوزەرانی [[ھەژار]]ان، سەرکەوتن بەسەر برسییەتی و [[نەخۆشی]] و نەخوێندەواری و بۆ ھاندانی ڕێز بۆ [[ماف]] و ئەرکی یەکتر. ببێ بە مەڵبەندێک بۆ یارمەتیدانی نەتەوەکان بۆ گەیشتن بەم ئامانجانە.<ref name="نەتەوە یەکگرتووەکان لە چاوخشانێکدا">[http://www.un.org/en/aboutun/index.shtml] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170216190653/http://www.un.org/en/aboutun/index.shtml |date=١٦ی شوباتی ٢٠١٧}}, ئامانجەکانی ڕێکخراوەی نەتەوە یەکگرتووەکان.</ref> == مەرجەکانی بەئەندامبوون == ھەر [[دەوڵەت]]ێکی ئاشتیخواز کە پابەندبوونی خۆی بۆ پەیماننامە و بڕیارەکانی نەتەوە یەکگرتوەکان دەربڕیبێت، دەتوانێت ببێتە ئەندامی ئەو ڕێکخراوە. == دەزگاکانی ڕێکخراو == نەتەوە یەکگرتووەکان خاوەنی ٦ دەزگای سەرەکییە کە بە (مەنزوومەی نەتەوە یەکگرتوەکان) ناسراون و بریتین لە: [[ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان|ئەنجومەنی ئاسایش]]، کۆمەڵەی گشتی، ئەنجومەنی سەرپەرشتیکردن، ئەمیندارێتیی گشتی، دادگای دادی نێودەوڵەتی و، ئەنجومەنی [[ئابووری]]ی کۆمەڵایەتیی نەتەوە یەکگرتووەکان. == کۆمەڵەی گشتی == سەرجەم ئەندامانی ڕێکخراوەکە تێیدا ئەندامن و ھەر وڵاتە دەنگێکی ھەیە و کارەکانی بریتین لە: * تاوتوێکردنی گرفتە نێودەوڵەتییەکان و شێوازەکانی پتەوکردنی ھاوکاریی نێودەوڵەتی. * دانانی بودجەی گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان. * بڕیاردان لەسەر وەرگرتنی ئەندامی نوێ. * دامەزراندنی ئەمینداری گشتی و ئەندامی دەزگاکانی دیکە. == تێبینییەکان == <references group="lower-alpha"/> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{نەتەوە یەکگرتووەکان}} {| class="toccolours" cellspacing="0" style="width:50%;margin:auto;float:none;clear:both;" |- bgcolor="#ccccff" ! style="text-align:center;font-size:110%;" |[[پەڕگە:Flag of the United Nations.svg|40px|توانج]] زمانە فەرمییەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان [[پەڕگە:Flag of the United Nations.svg|40px|توانج]] |- | style="font-size:90%;text-align:center;"|[[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] - [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]] - [[زمانی فەڕەنسی|فەڕەنسی]] - [[زمانی چینی|چینی]] - [[زمانی ڕووسی|ڕووسی]] - [[زمانی ئیسپانی|ئیسپانی]] |} {{تووڵی دەروازە|مافەکانی مرۆڤ|مێژوو|سیاسەت|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|پەیوەندییە نێونەتەوەیییەکان|کۆمەڵگا}} {{پۆلی کۆمنز|United Nations}} [[پۆل:نەتەوە یەکگرتووەکان]] [[پۆل:ڕێکخراوەکان، دامەزرانی ١٩٤٥]] [[پۆل:براوەکانی خەڵاتی ساخارۆڤ]] nd2vgv34w4t56h2e2enw4dsdwx55c2l 1374562 1374560 2024-11-02T16:12:25Z Zemen 40346 چاکسازی بچووک 1374562 wikitext text/x-wiki {{Infobox geopolitical organization |name = {{collapsible list |titlestyle = background:transparent; font-size:9pt; |title = {{resize|11.5pt|نەتەوە یەکگرتووەکان}} |{{Infobox|subbox=yes|bodystyle= font-size:9pt; | rowclass1 = mergedrow| label1 = [[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]: | data1 = <div style="text-align: right;">{{lang|ar|الأمم المتحدة}}</div> | rowclass2 = mergedrow| label2 = [[زمانی چینی|چینی]]: | data2 = {{lang|zh|联合国}} | rowclass3 = mergedrow| label3 = [[زمانی فەڕەنسی|فەڕەنسی]]: | data3 = {{lang|fr|Nations Unies}} | rowclass4 = mergedrow| label4 = [[زمانی ڕووسی|ڕووسی]]: | data4 = {{lang|ru|Организация Объединённых Наций}} | rowclass5 = mergedrow| label5 = [[زمانی ئیسپانی|ئیسپانی]]: | data5 = {{lang|es|Naciones Unidas}} }}<!--NOTE: 'Organisation' is only part of the official title in Russian. --> }} |linking_name = the United Nations |image_flag = Flag of the United Nations.svg |symbol_type = [[Emblem of the United Nations|Emblem]] |image_symbol = Emblem of the United Nations.svg |image_map = United Nations (Member States and Territories).svg |map_width = 280px |map_caption = نەخشەی [[دەوڵەتانی ئەندامی نەتەوە یەکگرتووەکان|وڵاتانی ئەندامی نەتەوە یەکگرتووەکان]]{{efn|This map does not represent the view of its members or the UN concerning the legal status of any country,<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.un.org/Depts/Cartographic/map/profile/world00.pdf|سەردێڕ=The World Today|format=PDF|ڕێکەوتی سەردان=١٨ی حوزەیرانی ٢٠٠٩|وتەگێڕانەوە=The designations employed and the presentation of material on this map do not imply the expression of any opinion whatsoever on the part of the Secretariat of the United Nations concerning the legal status of any country}}</ref> nor does it accurately reflect which areas' governments have UN representation.}} |membership = [[دەوڵەتانی ئەندامی نەتەوە یەکگرتووەکان|١٩٣ وڵاتی ئەندام]]{{ھن}}[[چاودێرانی نەتەوە یەکگرتووەکان|٢وڵات چاودێر]] |admin_center_type = [[بنکەی سەرەکی نەتەوە یەکگرتووەکان|بنکەی سەرەکی]] |admin_center = [[نیویۆرک]]{{ھن}}{{small|([[باڵەخانەی نەتەوە یەکگرتووەکان|بنکەی جیھانی]])}} |languages_type = [[زمانە فرمیەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان|زمانە فەرمییەکان]] |languages = {{hlist|[[زمانی عەرەبی|عەرەبی]]|[[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]|[[زمانی فەڕەنسی|فەڕەنسی]]|[[زمانی چینی|چینی]]|[[زمانی ڕووسی|ڕووسی]]|[[زمانی ئیسپانی|ئیسپانی]]<ref>[http://www.un.org/en/aboutun/languages.shtml UN official languages] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110826011927/http://www.un.org/en/aboutun/languages.shtml |date=٢٦ی ئابی ٢٠١١}}, www.un.org. Retrieved 11 July 2014.</ref>}} |leader_title1 = [[سکرتێری گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان|سکرتێری گشتی]] |leader_name1 = {{flagicon|Portugal}} [[ئەنتۆنیۆ گوتیرێس]]<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=سەرکردایەتی یونامی|ناونیشان=https://www.uniraq.org/index.php?option=com_k2&view=item&layout=item&id=3605&Itemid=689&lang=ku|وێبگە=www.uniraq.org|ڕێکەوتی سەردان=17ی شوباتی 2020|زمان=ku}}{{بەستەری مردوو|url=https://www.uniraq.org/index.php?option=com_k2&view=item&layout=item&id=3605&Itemid=689&lang=ku |date=ئابی ٢٠٢٤ }}</ref> |leader_title2 = [[سەرۆکی کۆڕی گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان|سەروکایەتی کوڕی گشتی]] |leader_name2 = {{flagicon|Nigeria}} [[تیجانی محەممەد]] |leader_title3 = [[جێگری سکرتێری نەتەوە یەکگرتووەکان|جێگری سکرتێر]] |leader_name3 = {{flagicon|Nigeria}} [[ئامینا جێین محەممەد]] |leader_title4 = [[سەروکایەتی ئەنجومەنی ئابوۆری و کۆمەڵایەتی نەتەوە یەکگرتووەکان|سەروکایەتی ئەنجومەنی ئابوۆری و کۆمەڵایەتی]] |leader_name4 = {{flagicon|Norway}} Mona Juul |leader_title5 = [[سەروکایەتی ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان|سەروکایەتی ئەنجومەنی ئاسایش]] |leader_name5 = {{flagicon|Belgium}} Marc Pecsteen de Buytswerve |established_event1 ={{nowrap|[[United Nations Charter|UN Charter]] signed}} |established_date1 = {{Start date and age|1945|06|26|df=yes|p=y}} |established_event2 ={{nowrap|Charter entered into force}} |established_date2 = {{Start date and age|1945|10|24|df=yes|p=y}} |official_website = {{URL|http://www.un.org/}} }} '''نەتەوە یەکگرتووەکان''' ({{بە ئینگلیزی|United Nations}}، کورت دەکرێتەوە بۆ UN، یوو ئێن) ڕێکخراوێکی نێوان [[میری]]یەکانە کە ئامانجە ڕاگەیەندراوەکانی بریتین لە پاراستنی [[ئاشتی]] و ئاسایشی [[نێونەتەوەیی (ڕوونکردنەوە)|نێونەتەوەیی]]، پەرەپێدانی پەیوەندی دۆستانە لە نێوان گەلان، بەدەستھێنانی ھاوکاری نێونەتەوەیی و بوون بە ناوەندێک بۆ ھاوئاھەنگی کردەوەکانی گەلان. گەورەترین و ئاشناترین ڕێکخراوی نێونەتەوەیییە لە جیھاندا، بارەگای سەرەکی نەتەوە یەکگرتووەکان لەسەر خاکی نێونەتەوەیی لە شاری [[نیویۆرک]]ە، ھەروەھا ئۆفیسی سەرەکی دیکەی لە [[ژنێڤ]]، [[نایرۆبی]]، [[ڤیەننا]] و لاھای ھەیە.<ref name="بەردی بناغەی مێژووی ڕێکخراوەی نەتەوە یەکگرتووەکان">[http://www.un.org/en/aboutun/index.shtml] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170216190653/http://www.un.org/en/aboutun/index.shtml |date=١٦ی شوباتی ٢٠١٧}}, وەرگیراوە لە ٣ی مارچی ٢٠١١.</ref> == مێژوو == [[پەڕگە:António_Guterres_November_2016.jpg|وێنۆک|جینین هێنیس سکرتێری پێشووی نەتەوە یەکگرتووەکان]] پاش سەرنەکەوتنی ڕێکخراوی [[کۆمەڵەی نەتەوەکان]] لە پێشگرتن لە [[جەنگی جیھانیی دووەم]] و لە بەر ترسی ئەوەی کە [[مرۆڤ]] لەوانەیە [[جەنگ]]ێکی تری لە ھەمان جۆر دروست بکات، ڕێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان دامەزرا تا جێگای ڕیکخراوی کۆمەڵەی نەتەوەکان بگرێتەوە. ڕێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان کە ڕێکخراوێکی جیھانیی نێونەتەوەیییە، بیرۆکەی دروستبوونی دەگەرێتەوە بۆ ١٢ی کانوونی دووەمی [[١٩٤١]]، کاتێک وڵاتە ھاوپەیمانەکانی ئەوکات، ھەر یەک لە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] و [[ئینگلتەرا]]، ڕێککەوتننامەیەکیان مۆر کرد.<ref name="بەردی بناغەی مێژووی ڕێکخراوەی نەتەوە یەکگرتووەکان"/> ئەمە بە یەکەم ھەنگاو دەژمێردرێت لە دروستبوونی ئەم ڕێکخراوە. لە [[١٤ی ئاب]]ی ساڵی ١٩٤١، لە کۆبوونەوەیەکی نێوان سەرۆک وەزیرانی ئەوکاتی [[بەریتانیا]]، [[وینستۆن چێرچیل]]، لەگەڵ سەرۆکی [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]]ی ئەوکات، [[فرانکلین ڕۆزڤێڵت بوو]]، بڕیاری دەستپێشخەریی کۆمەڵێک ھەنگاو درا. ئەم دۆکۆمێنتە لە نێوان ھەردوو ناوبراو لەسەر کەشتییەک «لە شوێنێکی ناو دەریا» واژوو کرا. ئەم دۆکۆمێنتە بە [[ناتۆ|پەییمانی ئەنتلەنتیک]] ناو دەبرێت کە دوایی کاری بۆ کرا و ئەو ڕێکخراوەی لێ کەوتەوە کە ئێستا دەیبینین. 1ی ئازاری ١٩٤٥، ٢١ دەوڵەتی دیکە جاڕنامەکەیان لەلایەن نەتەوە یەکگرتووەکانەوە واژۆ کردبوو. دوای چەند مانگێک لە پلاندانان، کۆنفرانسی ڕێکخراوی نێودەوڵەتی نەتەوە یەکگرتووەکان لە ٢٥ی نیسانی ١٩٤٥ لە سانفرانسیسکۆ کرایەوە، کە ٥٠ حکومەت و ژمارەیەک ڕێکخراوی ناحکومی بەشدارییان تێدا کرد. وڵاتانی سپۆنسەری چوار گەورەکە بانگهێشتی گەلانی دیکەیان کرد بۆ بەشداریکردن و سەرۆکی شاندەکانی چوار کەسەکە سەرپەرشتی کۆبوونەوە پلینۆمەکانیان کرد. وینستن چەرچڵ داوای لە ڕۆزڤێڵت کرد کە فەرەنسا بگەڕێنێتەوە بۆ پێگەی زلهێزێکی گەورە دوای ئازادکردنی [[پاریس]] لە ئابی ١٩٤٤. داڕشتنی میساقی نەتەوە یەکگرتووەکان لە دوو مانگی دواتردا تەواو بوو؛ لە ٢٦ی حوزەیرانی ١٩٤٥ لەلایەن نوێنەرانی ٥٠ وڵاتەوە واژۆ کرا. یان سمۆتس نووسەری سەرەکی ڕەشنووسەکە بوو. نەتەوە یەکگرتووەکان بە فەرمی لە ٢٤ی تشرینی یەکەمی ١٩٤٥ هاتە ئاراوە، بە پەسەندکردنی میساقەکە لەلایەن پێنج ئەندامی هەمیشەیی ئەنجومەنی ئاسایشەوە- [[ئەمریکا]]، [[بەریتانیا]]، [[فەرەنسا]]، [[یەکێتی سۆڤیەت]] و [[کۆماری چین]] و بە زۆرینەی زۆرینەی ئەوی دیکە ٤٦ واژۆکەر.<ref name="Charter">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.un.org/en/charter-united-nations/|سەردێڕ=جاڕنامەی نەتەوە یەکگرتووەکان{{!}}نەتەوە یەکگرتووەکان |وێبگە=www.un.org|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦|ڕێکەوت=١٠ی ئابی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20170204151003/http://www.un.org/en/charter-united-nations/|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٤ی شوباتی ٢٠١٧|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref><ref name="UNHistory">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.un.org/en/sections/history/history-united-nations/index.html|سەردێڕ=مێژووی نەتەوە یەکگرتووەکان{{!}}نەتەوە یەکگرتووەکان |وێبگە=www.un.org|ڕێکەوتی سەردان=٢٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦|ڕێکەوت=٢١ی ئابی ٢٠١٥|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20170107223107/http://www.un.org/en/sections/history/history-united-nations/index.html|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٧ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.sfchronicle.com/opinion/article/San-Francisco-the-birthplace-of-the-United-6336655.php|title=سان فرانسیسکۆ – شوێنی لەدایکبوونی نەتەوە یەکگرتووەکان |newspaper=San Francisco Chronicle|access-date=29 December 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161229171754/http://www.sfchronicle.com/opinion/article/San-Francisco-the-birthplace-of-the-United-6336655.php|archive-date=29 December 2016|url-status=live}}</ref> -سکرتێری گشتیی ڕێکخراوەکە لە ١٩٤٦ەوە تا ئێستا {| class="wikitable" |+سکێرتیری گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان:<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Former Secretaries-General|ناونیشان=https://www.un.org/sg/formersgs.shtml|ڕەوشی ناونیشان=live|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20131017074925/http://www.un.org/sg/formersgs.shtml|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=٦ی تشرینی دووەمی ٢٠١٣|بڵاوکەرەوە=United Nations}}</ref> !ژ !ناو !وڵات ![[لەپۆستدابوون|لە ئۆفیس]] !جێھێشتن !تێبینی |- |1 |گلادوین جێب |{{Flag|United Kingdom}} |٢٤ی تشرینی یەکەمی ١٩٤٥ |٢ی شووباتی ١٩٤٦ | |- |2 |تریگی لی |{{flag|Norway}} |٢ی شووباتی ١٩٤٦ |١٠ی تشرینی دووەمی ١٩٥٢ |دەستی لەکار کێشایەوە |- |3 |داگ شۆلد |{{flag|Sweden}} |١٠ی نیسانی ١٩٥٣ |١٨ی ئەیلوولی ١٩٦١ | |- |4 |یۆ سانت |{{flag|Burma|1948}} |٣٠ی تشرینی دووەمی ١٩٦١ |٣١ی کانوونی یەکەمی ١٩٧١ | |- |5 |کۆرت ڤاڵداھیم |{{flag|Austria}} |١ی کانوونی دووەمی ١٩٧٢ |٣١ی کانوونی یەکەمی ١٩٨١ | |- |6 |خاڤێر بیلادۆڤی |{{flag|Peru}} |١ی کانوونی دووەمی ١٩٨٢ |٣١ی کانوونی یەکەمی ١٩٩١ | |- |7 |بوترس گالی |{{flag|Egypt}} |١ی کانوونی دووەمی ١٩٩٢ |٣١ی کانوونی یەکەمی ١٩٩٦ | |- |8 |[[کۆفی عەنان]] |{{flag|Ghana}} |١ی کانوونی دووەمی ١٩٩٧ |٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦ | |- |9 |بان کی-موون |{{flag|South Korea}} |١ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٧ |٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ |(دەستی لەکار کێشاوە بەھۆی بەربژێربوونی بۆ سەرۆکایەتی [[کۆریای باشوور]]) |- |10 |ئەنتۆنیۆ |{{flag|Portugal}} |١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٧ | | |} * == ئامانجەکانی ڕێکخراو == دەکرێت ئامانجەکانی ڕێکخراوەکە لە چوار خاڵدا کۆ بکرێتەوە: * [[ئاشتی]] و [[ئاسایش]]ی نێونەتەوەیی، بۆ پاراستنی ئاشتی لەسەر ئاستی جیھانی. * بۆ پێشخستنی پەیوەندییەکی دۆستانە لە نێوان نەتەوەکان. * یارمەتیدانی نەتەوەکان بۆ کارکردن لەگەڵ یەکدا بۆ باشترکردنی باری گوزەرانی [[ھەژار]]ان، سەرکەوتن بەسەر برسییەتی و [[نەخۆشی]] و نەخوێندەواری و بۆ ھاندانی ڕێز بۆ [[ماف]] و ئەرکی یەکتر. * ببێ بە مەڵبەندێک بۆ یارمەتیدانی نەتەوەکان بۆ گەیشتن بەم ئامانجانە.<ref name="نەتەوە یەکگرتووەکان لە چاوخشانێکدا">[http://www.un.org/en/aboutun/index.shtml] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170216190653/http://www.un.org/en/aboutun/index.shtml |date=١٦ی شوباتی ٢٠١٧}}, ئامانجەکانی ڕێکخراوەی نەتەوە یەکگرتووەکان.</ref> == مەرجەکانی بەئەندامبوون == ھەر [[دەوڵەت]]ێکی ئاشتیخواز کە پابەندبوونی خۆی بۆ پەیماننامە و بڕیارەکانی نەتەوە یەکگرتوەکان دەربڕیبێت، دەتوانێت ببێتە ئەندامی ئەو ڕێکخراوە. == دەزگاکانی ڕێکخراو == نەتەوە یەکگرتووەکان خاوەنی ٦ دەزگای سەرەکییە کە بە (مەنزوومەی نەتەوە یەکگرتوەکان) ناسراون و بریتین لە: [[ئەنجومەنی ئاسایشی نەتەوە یەکگرتووەکان|ئەنجومەنی ئاسایش]]، کۆمەڵەی گشتی، ئەنجومەنی سەرپەرشتیکردن، ئەمیندارێتیی گشتی، دادگای دادی نێودەوڵەتی و، ئەنجومەنی [[ئابووری]]ی کۆمەڵایەتیی نەتەوە یەکگرتووەکان. == کۆمەڵەی گشتی == سەرجەم ئەندامانی ڕێکخراوەکە تێیدا ئەندامن و ھەر وڵاتە دەنگێکی ھەیە و کارەکانی بریتین لە: * تاوتوێکردنی گرفتە نێودەوڵەتییەکان و شێوازەکانی پتەوکردنی ھاوکاریی نێودەوڵەتی. * دانانی بودجەی گشتیی نەتەوە یەکگرتووەکان. * بڕیاردان لەسەر وەرگرتنی ئەندامی نوێ. * دامەزراندنی ئەمینداری گشتی و ئەندامی دەزگاکانی دیکە. == تێبینییەکان == <references group="lower-alpha"/> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{نەتەوە یەکگرتووەکان}} {| class="toccolours" cellspacing="0" style="width:50%;margin:auto;float:none;clear:both;" |- bgcolor="#ccccff" ! style="text-align:center;font-size:110%;" |[[پەڕگە:Flag of the United Nations.svg|40px|توانج]] زمانە فەرمییەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان [[پەڕگە:Flag of the United Nations.svg|40px|توانج]] |- | style="font-size:90%;text-align:center;"|[[زمانی عەرەبی|عەرەبی]] - [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]] - [[زمانی فەڕەنسی|فەڕەنسی]] - [[زمانی چینی|چینی]] - [[زمانی ڕووسی|ڕووسی]] - [[زمانی ئیسپانی|ئیسپانی]] |} {{تووڵی دەروازە|مافەکانی مرۆڤ|مێژوو|سیاسەت|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|پەیوەندییە نێونەتەوەیییەکان|کۆمەڵگا}} {{پۆلی کۆمنز|United Nations}} [[پۆل:نەتەوە یەکگرتووەکان]] [[پۆل:ڕێکخراوەکان، دامەزرانی ١٩٤٥]] [[پۆل:براوەکانی خەڵاتی ساخارۆڤ]] 6cc4ltlp9d6qf2ogaif1unfyg3b62j7 0 4397 1374600 1374522 2024-11-02T16:59:01Z Zemen 40346 گەڕاندنەوەی دەستکارییەکانی [[Special:Contributions/82.199.223.38|82.199.223.38]] ([[User talk:82.199.223.38|لێدوان]]) بۆ دوایین پێداچوونەوەی [[User:Ari Qasm|Ari Qasm]] 1309822 wikitext text/x-wiki {{ویکیسازی}}{{Infobox country|name=میرنشینی سۆران|image_flag=Flag of the Emirate of Soran.svg|common_name=میرنشینی سۆران|flag_caption=[[ئاڵا]]ی میرنشینی سۆران|capital=[[ڕەواندز]]|largest_city=[[ڕەواندز]]|official_languages=[[کوردی]]{{هن}} [[کوردیی سۆرانی]]|regional_languages=[[کوردی]]|ethnic_groups=[[کورد]]{{هن}}[[فارس]]{{هن}}[[تورک]]|leader_name1=[[میر محەممەد]]|established=١٥١٤|image_map=PeakSoranEmirate.png}} '''میرنشینی سۆران''' (١٣٩٩–١٨٣٥) حکوومەتێکی کوردی بوو کە لە ١٨١٦دا سەربەخۆییی خۆی ڕاگەیاند و لە ساڵی ١٨٣٥دا بەدەستی ھێزەکانی عوسمانیەکان لەناوچوو. دامەزراندنی میرنشینی سۆران لەلایەن میری سۆران [[میر محەممەد|موسا کوری کەلۆس بەگ]] بوو. لە سەردەمی فەرمانڕەوایەتی میر مستەفادا بارودۆخی میرنشینی سۆران گەشە دەکات و بەرەوپێش دەچێت. میر مستەفا لە ساڵی ١٨١٣دا دەسەڵاتی میرێتی دەداتە دەستی کوڕەکەی خۆیەوە کە ناوی [[میر محەممەد]] بووە،میر محەممەدە زیاتر بە پاشا کوێرە ناسراو بووە.<ref>{{cite news|last1=ئەدەب|first1=کولتوور|title=لە تیرۆری پاشای گەورەوە تا جمھووریی رواندز|url=http://www.rudaw.net/sorani/opinion/culture_and_literature/050820181|work=Rudaw|access-date= ٨ی ئابی ٢٠١٨|archive-url=https://web.archive.org/web/20180807174631/http://www.rudaw.net/sorani/opinion/culture_and_literature/050820181|archive-date= ٧ی ئابی ٢٠١٨|dead-url=yes}}</ref> == چاکسازی و کارە گرنگەکانی میرنشینی سۆان == # چارەسەرکردنی [[شەڕ]] و کێشەی ناوخۆیی. # [[خەبات]] لە پێناوی بەرفراوانکردنی میرنشینی سۆراندا. # لە ساڵی ١٨١٦دا کارخانەیەکی [[چەک|چەکی]] لە [[کاولان]] کە نزیکی [[ڕەواندز|ڕەواندوزە]] دروستکرا کە لەو کارخانەیەدا، [[شمشێر]] و تفەنگ و [[گوللە]] و تۆپ و چەرخی تۆپ دروست دەکران. # پاش [[سەربەخۆیی]] میرنشینی سۆران هەوڵی بەرفراوانکردنی [[سنوور|سنووری]] میرنشینی سۆران دەدرا کە [[میر محەممەد]] ئۆردووگایەکی [[ھێزی سەربازی|سەربازیی]] لە ٣٠٠٠٠ (سی ھەزار) سەرباز دروست کرد، کە پێکهاتبوو لە ١٠٠٠٠ (دە ھەزار)[[سوارە|سەربازی سوارە]] و ٢٠٠٠٠ (بیست ھەزار) [[سەربازی پیادە]]. == لەناوچوونی میرنشینی سۆران == میرمحەمەد لە ساڵی ١٨٣٠دا [[سپا|لەشکرێکی]] مەزنی بە سەرۆکایەتیی ئیبراھیم پاشا، دژی سوڵتان [[مەحموودی دووەم]]ی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|عوسمانی]] ناردە سەر [[سووریا]] و لە لایەکی تریشەوە [[سپا|لەشکرێکی]] تری بە سەرۆکایەتیی میرموراد ناردە [[ئێران]] و ئەو ناوچانەی [[کورد|کوردیان]] تیا دەژیا، وە لە ساڵی ١٨٣٤دا میرنشینی سۆران [[پەیمانی ئاشتی|پەیمانێکی ئاشتیی]] لەگەڵ [[ئێران|ئێراندا]] مۆرکرد. لە ساڵی ١٨٣٦دا [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|عوسمانییەکان]] بە سەرۆکایەتیی ڕەشید کە والی (سیواس) بوو، ھێزێکی گەورە و پتەویان ناردە سەر میرنشینی سۆران و جەنگ بەرپا بوو. لە دواییدا ھێزەکانی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|عوسمانی]] توانیان دەوروبەری میرنشینی سۆران بگرن. دواتر میر محەممەد خۆی چوو بۆ شاری [[ئەستەمبوڵ]]. وە [[مەحموودی دووەم|سوڵتان مەحموودی دووەمی]] [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|عوسمانی]] [[میر محەممەد|میر محەممەدی]] ئازاد کرد، بەڵام لە گەڕانەوەیدا [[میر محەممەد|میر محەمەد]] یان پاشای گەورەیان کوشت و توانیان میرنشینی سۆران ھەڵبوەشێننەوە. == سنوورەکانی میرنشینی سۆران == سەرچاوەکانی [[مێژووی ئیسلام|مێژووی ئیسلامی]] ئاماژە بە زاراوەی [[سۆران (شار)|سۆران]] دەکەن و دەڵین: (الصھران – السھران بلاد الصھرییە).و کۆنترین دەقی مێژوویی کە ناوی سۆرانی تێدا ھاتبێت ئەم دەقەیە «مسالک الایصار» ھەروەھا لە (صبح الاعشی) دا باسی سۆرانی کراوە. ئەگەر سنووری ئەم ناوچانە دیاری بکەین کە بە سۆران ناسراوە، زۆر جار تەنھا [[ڕەواندز]]ی بەدەستەوە ماوە ھەندێ جار سنووری دەسەڵاتی میرنشینەکانی دراوسێشی خستۆتە ژێر ڕکێفی خۆی. بەڵام بە شێوەیەکی گشتی دەتوانیین بڵێین ئەم شوێنانەی لەماوەی (٤٠٠) ساڵی دەسەڵاتی میرنشینی سۆران باڵا دەستی ھەبووە و ئەوان بە موڵکی خۆیان زانیوە بریتییە لە ([[ڕەواندوز]]، ھاودیان، [[خەلیفان، سۆران|خەلیفان]]، [[ھەریر]]، [[شەقڵاوە]]، [[ھەولێر]]، [[کۆیە (قەزا)]]، سماقولی). سنووری ژووروی سۆران خۆی دەدا لەھەکاری و ناوچەکانی [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]، لە خوارووشەوە دەگەیشتە میرنشینی بابان. ھەر وەکوو ساڵح محەممەدامین دەڵێ سنووری دەسەڵاتی میرایەتی سۆران لە نێوان ھەردوو زێی گەورە دابووە و ھاوسنووربوو لەگەڵ میرنشینی بابان لە لایەک لەگەڵ میرنشینی بادینان لە لایەکی ترەوە. == ژیاننامەی میر محەممەد یان پاشای گەورە == {{سەرەکی|میر محەممەد}} یەکێکە لە میرە ھەرە بەناوبانگەکانی میر نشینی سۆران کە بە پاشای گەورە ناسراوە چونکە لەسەردەمی فەرمانڕەوایەتییەکەی بۆ بەڕێوەبردنی کاروبارەکانی ئیداری و سەربازی و ھتد.. لەھەر شوێن و ناوچەیەک میرێکی دانا بوو جا لەبەر ئەوەی ھەمووی لەژێر فەرمانی ئەو، کاریان دەکرد بۆیە لە لایان خەڵک ناونرابوو پاشای گەورە، ئەو پاشایە زۆرترین لاپەڕەی لە [[مێژووی کورد]] و میرنشینەکان تۆمارکردووە و سەرکردەیەکی بەتوانای سەردەمی خۆی بووە ھەر لەسەردەمی ئەو ڕواندز پایتەخت بووە، کچی بایزبەگی باپشتی کە دەکاتە کچی مامی مارە دەکات بەڵام لە بەر دەستپێکردنی شەڕ لەگەڵ عوسمانییە تورکەکان نایگوازێتەوە تاکو ساڵی ١٨٣٦ز عوسمانییەکان بە ھاوکاری یەزیدییەکان و عەشیرەتی مزوری، ڕواندز داگیردەکەن و ئەم پاشایە گەورەیە بە دیل دەگرن و بەناوی گفتوگۆ دەیبەنە ئەستەنبۆل لە ڕێگای گەڕانەوەی ھەر لە لایان عوسمانییەکان شەھیدی دەکەن، ھەرچەندە خەڵکی دەڤەری ڕواندز خۆیان بە نەوەی ئەو دادەنێن بەڵام لەبەر ھۆکاری ئەوە تەنھا ڕێزگرتنە بەڵکو ھیچ نەوەیەکی لەدووای خۆی بەجێ نەھێشتووە جونکە ژنی نەگواستبۆوە لەلایەکی تر لە کتێبی شەڕفنامەی بەدلیسی ھاتووە کە پاشماوەو خزم و کەسانی ھەیە کە بریتین لە ھەندێک بەگزادەکانی ڕواندز و باپشتیان ودێلزیان(دێرزیا) و دەرگەڵە و ئاڵانێ و شەقڵاوەو… ھتد. دەگێڕنەوە دەڵێن دوژمنان چەندین شوێنی کوردستان داگیردەکەن بەڵام کەسێکی ئازاو چاونەترس بە ناوی ڕەشائاغا کە (دەبێتە باپیرە گەوڕەی ئیبڕاھیم ئاغا و لەتیف نادرئاغا و سالح نادرئاغا و خزم و سەرۆکی بنەماڵەی باویل ئاغا) بە بێ ئاگاداری پاشا خۆیی و بە ١٥٠–١٦٠کەس ڕووبەڕووی دوژمنان دەبنەوە لە ئەنجامدا بەسەر دوژمنان سەردەکەون، کاتێک کە ئەم ھەواڵە بە پاشا گەیشت، پاشا یاوەرێکی خۆی بەناوی (سۆراو) ناردی بەشوێنیاو خۆشی لەبەر دەرگا چاوەڕێی کرد و تاکو ڕەشاغا گەیشتە لای ئینجا لەگەڵ خۆی بردییە ژوورەوە و ھەر ئەم کاتە فەرمانی پلەی (فەرماندەیی سوپای) پێ بەخشی. ھەموو ڕۆژانی ھەینی پاشای گەورە لە دووای نوێژی ھەینی لە دیوەخانەکەی پێشوازی لە خەڵک دەکرد بۆ دیتنیان و گفتۆگۆ کردن لەگەل کردنیان تاکو لە نزیکەوە ئاگاداری کاروبارو ئێش و ئازارەکانیان ببێ، جارێکیان ڕەشاغا مەلا عەزیز کە دەکاتە (باوکی باویل ئاغا) لەگەڵ خۆی دەبات بۆ دیوەخان، پاشا دەپرسێت ئەمە فەقێ عەزیزە ڕەشا ئاغاش دەڵێت (بەڵێ) پاشاش وتی من حەزدەکەم گوێ لەدەنگی ڕاگرم جونکە مەلایەکەی زۆر مەتحی لە لای من کردییە، فەقێ عەزیزیش بەوپەڕی خۆشحاڵییەوە دەست دەکات بە خوێندنی قورئان بەڵام ھەر لەگەڵ دەستپێکردنی بە (اعوز باللە الشیطان الرجیم) پاشا لە جێگای خۆی ھەڵدەستێت و لەسەر چۆک دادەنیشێت کە تەواو بوو، پاشا ھەستا سەر پێ و لە چێگای خۆی دانیشتوو زۆر بە ھێمنی لەسەرخۆ فەرمووی (ئەم قورئان خوێندنەی زۆر خۆش بوو، دڵم نەرم و نیانی کەوتە ناوی، ھەیبەت لە دڵم پەیدابوو) ھەر ئەوکاتە بوخچەیەک دەشیای کە بریتی بوو لە خەنجەرێکی کاڵا زیو و کورتەک و شەلوار و قوندەرەیەکی کڵاشی چاک و دەستە سڕێکی پێشکەش بە مەلا عەزیزی کرد. لەوکاتەی کە عەلی بەگی میری یەزیدی بەخۆی و دوو کچی گیران، ئەم دوو کچە بوون بە موسڵمان و میر یەکیێکیانی لە ڕەسول پاشای برای مارە کرد و ئەوی تریشیان لە مەلاعەزیز مارە کرد بەڵام عەلی بەگ لە ھاوینەھەواری گەلی عەلی بەگ لە سێدارە درا ھەرچەندە میر زۆر عاشقی ئازایەتی بوو بەڵام لەبەر ئەوەی نەبووە موسڵمان بۆیە لەلایان [[مەلای خەتێ]] فتوای لەسێدارەدانی بۆ دەرجوو، جا ھەندێک کەس بۆ مێژوو شێواندن دەڵێن گەلی عەلی بەگ بەناوی عەلی بەگی مامی پاشای گەورە کراوە جونکە پاشا لەسەر خواردنی پارە و گەندەڵی لە سێدارەی داوە بەڵام ئەمە زۆر لە ڕاستییەوە دوورە جونکە پاشای گەورە ھیچ مامی نەبووە بە ناوی عەلی بەگ، ئەو گەلییە بەناوی عەلی بەگی یەزیدی ناونراوە کە لەوێ لەسێدارە دراوە.<ref>{{cite news|last1=بەشی|first1=یەکەم|title=لە تیرۆری پاشای گەورەوە تا جمھووریی رواندز|url=http://www.rudaw.net/sorani/opinion/culture_and_literature/270720181|work=Rudaw|access-date= ٨ی ئابی ٢٠١٨|archive-url=https://web.archive.org/web/20180809143748/http://www.rudaw.net/sorani/opinion/culture_and_literature/270720181|archive-date= ٩ی ئابی ٢٠١٨|dead-url=yes}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}}{{تووڵی دەروازە|مێژوو|کوردستان|مێژووی ئیسلام|ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی|عێراق|ئێران|شەڕ|جوگرافیا|وڵاتەکان|ئیسلام|زمانی کوردی|پاشایەتی}} [[پۆل:میرنشینی سۆران|میرنشینی سۆران]] [[پۆل:خانەدانە کوردییەکان]] [[پۆل:مێژووی کورد]] [[پۆل:باشووری کوردستان]] m4j240ngs4ag96ajgdf08e85qb4or5l 0 4633 1374529 1373447 2024-11-02T12:29:05Z WikiBayer 33946 گەڕاندنەوەی دەستکارییەکانی [[Special:Contributions/186.126.30.87|186.126.30.87]] ([[User talk:186.126.30.87|لێدوان]]) بۆ دوایین پێداچوونەوەی [[User:AramBot|AramBot]] 1296974 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Milk.jpg|thumb|200px| پەرداخێک شیر]] '''شیر''' [[شلە]]یەکی [[سپی]] ڕەنگە، لە [[مەمک]]ی [[زیندەوەر]]ە[[مێینە]] [[شیردەرەکان]]دا دروست دەبێت. پێش ئەوەی فێری خواردن ببن، سەرچاوەی سەرەکی خواردنی بەچکەی شیردەرەکان. لە دوای زاین، شیری دایک پێ دەوترێ '''ژەک''' (کۆلۆستروم colostrum) کە ژمارەیەکی زۆری دژە تەن antibody تیدایە لە لەشی دایکەوە دەگوازرێتەوە بۆ بەچکەکانی تاکو پارێزگاری بکات لە تووش بوون بە نەخۆشی، شیر گەلێ مادەی تری خۆراکی بەسودی تیدایە)کاربۆھیدرات (لاکتۆزو) کالسیۆم چەند کانزایەکی تر و چەندین ڤیتامین )،ھەروەھا سەرچاوەیەکی نایابی خواردەمەنی مرۆڤیشە. شیر وەک بەرھەمێکی ئاژەڵ بۆ خواردنی مرۆڤ بەکار دێت کە خیرا دوای زاین یان لە کاتی ئاوسیدا بەرھەم دێت، لە سەرانسەری جیھان بە ھەزاران کێڵگەی بەخێو کردنی مانگای شیر ھەیە و بە ھەزاران تۆن شیر بەرھەم دێنن لە سەرتاسەری جیھاندا نزیکەی شەش بلیۆن کەس شیر و بەرھەمکانی شیرەمەنی بەکار دێنن بۆ خواردن، وە زیاتر لە ٧٥٠ ملیۆن کەس لە نزیک و لەگەڵ کێڵگە کانی بەرھەم ھێنانی شیرن. شیر لە تاقیگەدا دروست دەکرێ لە ئاو و ترشە چەوری و پرۆتین == بەکارھێنانی شیر == === خۆراکی بەچکە (ساوای) شیردەرەکان === مەمک یان گوان پاش ئەوەی دروست دەبێ کاری سەرەکی دروست کردنی شیرە تا ببێتە سەرچاوەی خۆراکی بەچکە و ساوای گیانلەبەران پێی دەوترێ ( breastfeeding) واتە شیری مەمک، ھەموو گیانلەبەرە شیردەرەکان لەڕێگای مەمکەوە شیر ئەدەن بە بەچکەکانیان، یان خیرا دوای دۆشین ھەڵدەگیری لە شوێنی تایبەت و دواتر دەخورێ، وەک باسمان کرد ( ژەک،کۆلسترەم) کە راستەوخۆ دوای زاین دێتە ناو مەمکەکانەوە، تا بەچکە کان بیخۆن، پڕیەتی لە مادەی بەسودی خۆراکی و دژە تەن، یارمەتی گەشەو پاراستنی لە نەخۆشی ی تازە پەیدا بوەکان ئەدات. مانەوە ودروست بونی کۆلستروم (ژەک) لە گیانلەبەرە شیردەرکاندا جیاوازە لە جۆرێکەوە بۆ جۆرێکی تر. ئاژەڵی بەتەمەن واتە جەندین جارە زێ ژەکی زۆرترە تا ئاژەلێک یەکەم جارە بزێ. ڕیکخراوی تەندروستی جیھانی ڕێنمای دەکات کە مناڵ پیوستە لە ماوەی شەش مانگ شیری دایکی بخوات، ئینجا تا دوساڵ شیری دایک لەگەڵ خواردنی تر، لەھەندێ شووێن و کەلتوری جیاوازدا ھەروەھا لە کوردستانیش، مناڵ ( ٣-٥) ساڵ یان زیاتر شیری دایکی دەخوات، ھەروەھا دەرکەوتوە کە شیری بزن دەکرێ جێگای شیری دایک بگرێتەوە، لەکاتی نەبونی شیری دایک،ھەرچەند ھەندێ ئاڵۆزی لە گەشە ی منالەکدا دێتە پێشەوە. === ژەک-کۆلسترەم === ژەک لە ماوەی کۆتایی سک پڕیدا دروست دەبێ لەناو مەمکی ئافرەتدا، لەدوای زاین مناڵی تازە پەیدا بوو دیخوات، ٣-٤ ڕۆژ بەردەوام دەبێ، دواتر دەگۆڕێ بۆ شیر، کۆلۆسترم پێکھاتەیەکی بەسودی ھەیە، ئاسان ھەرس دەبێت و مادەیکی خەست ولینج مەیلەوزەردە،ڕیخۆڵەکانی ساوا ساف و لینج دەکات تا بەئاسانی [[پیسایی]] بکات، ژەک چەوری کەمی تیدایە و دەولەمەندە بە جۆرەھا پڕۆتین و کار بۆھیدرەیت و دژە تەن. لەدوای ٣-٤ ڕۆژ لە پێدانی ژەک وردە وردە ڕەنگ و رونی ژەک کەم دەبێتەوە دەگۆڕێ بۆشیر بەلام بە ڕیژەیەکی زیاتر بەرھەم دێت. ژەک لە مەڕدا: پیوستە لە ٢٤ کاتژمێری یەکەمدا بەرخ تێر ژەک ببێ جونکە زۆر پیوستە بۆ دروست کردنی بەگری لەش و پێ گرتن،لانی کەمی دەبێ لە ماوەی دوڕۆژدا تێڕ ژەک ببێ،،نەخواردنی ژەک لە بەچکەی ئاژەڵدا دەبێتە ھۆی مڕدار بونەوە، چونکە لەڕو لاواز دەرئەجی و بەرگەی نەخۆشی ناگرێ،ھەرووەھا لە ئاژەلەکانی تریشدا ھەمان شێوەیە. دەکرێ ژەک لە بەفرەگرە دا سارد بکرێتەوە بۆ ماوەی چەند ڕۆژێ ھەڵبگیرێ و دواتر بخورێ،ھەروەھا لە ٢٠ پلەی ژێڕ سەدی تا ماوەی سالێک ھەڵدەگیرێ دواتر دەخورێ. فرۆ: جاران لەکوردستان لە دوای زاینی مەرو مانگا لە گوندەکان، ژەکیان دەھێنا و دەیان کوڵاند و پیان دەوت فرۆ،و لەلایەن مرۆڤەکانەوە دەخورا،کە تامێکی شیرن و بەلەزەتی ھەیە. === وەک خۆراکی مرۆڤ === لەسەرتاسەری جیھان سەرباری شیرخواردن لەمناڵیەوە،بەتایبەت لە وڵاتانی ڕۆژئاوا، شیرخواردن بەردەوامی ھەیە و شیری ئاژەڵ دەخون ( مانگا، مەڕ، بزن)،ھەروەھا لەشیری ئاژەڵ چەندی مادەی خۆراکی تریان بەرھەم ھێناوە و بوە بەسەرچاوەیەکی گرنگی خۆراکی مرۆڤ وەک ( پەنیر،[[ماست]]، دۆ،کەرە،کەشک،قەیماخ،سیرێژ )،بەھۆی پێشکەوتنی پیشەسازیەوە شیری وشک و شیری خەست و ھەوێن و چەندین جۆری خۆراکی تێکەڵ شیری بەرھەم ھاتوە . شیر وکەرە چەوری زۆریان تیدایە کەپێی دەوترێ تێر چەوری(saturated fat )، شەکری لاکتۆز lactose تەنھا لەشیردا ھەیە، ئەو ئەنزیمەی کە لاکتۆزی شیر ھەرس دەکات پێ دەوترێ لاکتەیز lactase،کە لە دوای لەدایک بونی منالەوە لەڕیخۆلەباریکەدا بە بڕێکی زۆر دەرئەدرێ، پاشان وردە وردە دەردانی کەم دەبێتەوە و ھەرس کردنی شیر بەڕیکو پێکی دەبێت. == ووشەزانی == کۆمەڵگای مرۆڤایەتی ھەندێ ووشەی تر بەکاردێنن وەک : ئاماژە بۆڕەنگی سپی ( سپیە وەک شیر) ڕەنگی شیریە، ھەندێ خواردنەوەی نا ئاژەڵی ( ڕوەکی) ھەن کە ئاماژە بۆشیر دەکەن ( شیر مۆز،شیری برنج، شیری گوێزی ھیندی..ھتد )، شیری کۆتر یان شیری سیقەتۆرە (crop milk) ئەو مادە نیمجە ھەرسکراوەیە کۆتر دەیکات بە دەمی بەچکەکانیەوە. لەکوردەواریدا پەندێک ھەیە دەڵێ ( شیری چۆلەکەی لا دەس دەکەوێ ) بەواتایە ئەو کەسە ھەمووشتێک و پیداویستیەکی ژیانی لا دەس دەکەوێ تەنانەت شیری چۆلەکەش،،کە چۆلەکە شیری نیە. == میژوو == بەکارھێنانی شیر وەک خواردنەوە لەلایەن مرۆڤەوە دەگەرێتەوە بۆ چاخی بەردینی نوێ یان ئەوکاتەی مرۆڤ فێری کشتوکاڵ و بەخیوکردنی ئاژەڵ بوو، لەسەرئاستی جیھان بەم شیوە باس کراوە، لە سالەکانی (٩٠٠٠-٧٠٠٠ ) پێش زاینی لە باشوری ڕۆژئاوای کەرتی ئاسیا شیر وەک خواردن بەکار ھاتوە لەلایەن مرۆڤەوە، لە سالەکانی (٣٠٠٠-٣٥٠٠) پێش زاین لەئەمریکا . گرنگترین ئاژەڵی شیردەر کە لەلایەن مرۆڤەوە ماڵی کراوە مەرو بزن و مانگا بوە،کە یەکەمجار لە باشوری خۆرئاوای کەرتی ئاسیا ماڵی کراوە، ئەم ئاژەلانەیان بۆ مەبەستی خواردنی گۆشت و بار بردن،موو خوریەکەی بەخێو کردووە، دواتر بۆیان دەرکەوتوە کە مێنگەی ئاژەلەکان بەرھەمێکی تریان ھەیە ئەویش شیرە . لە باشوری ڕۆژئاوای کەرتی ئاسیاوە لە ھەزارەی حەوتەمی پیش زاینەوە ئاژەڵە شیردەرەکان بۆ ئەوروپا گوازراونەتەوە،بەلام لە دوای ھەزارەی چوارەمەوە گەیشتنە ولاتانی ئەسکەندەناڤی و بەریتانیا. ھەروەھا مەرو بزنیش لە باشوری خۆرئاوای ئاسیاوە ڕۆشتووە بۆ کەرتی ئەفریقا، بەلام مانگای ئەفریکا ھەر خۆی لەوێ ھەبوە لە ساڵەکانی ٧٠٠٠-٦٠٠٠ پێش زاینی ماڵی کراووە. ووشتر لە ھەزارەی چوارەمی پێش زاینی لە نیمچە دورگەی عەرەبیەوە ماڵی کراوە،وەک ئاژەڵی شیردەر و باربەر لە ئەفریقا و عەرەبستان بەکار ھاتوە. لەوکاتەدا شیر وەک پێکھاتەیەکی سەرەکی خۆراکی مرۆڤ نەبوە، تا دوای ھاتنی ئیمپریالزمی ئەوروپا داگیرکردنی ولاتانی ڕۆژھەلاتی ناوەراست و ئەفریکا، چونکە لای ئەوروپیەکان شیر پێکھاتەی سەرکی خواردنەکانیان بوو،ئیتر دوای ئەوە لەم ولاتانەش کە داگیر کران شیر وەک پێکاتەیەکی سەرەکی خواردن دەخورا، واتە لە م ٥٠٠ ساڵەی دوایدا برەو درا بەخواردنی شیر. == پیشەسازی == لە مێژودا بۆ یەکەم جار لە نیوەی سەدەی نۆزدەھەمدا و لە سالەکانی (١٨٤٠-١٨٥٠ ) و بەداوە بە ھۆی راکێشانی ھێڵی ئاسنی شەمەندەفەر بۆ ھەموو شارۆچکەکان و نزیک گوندەکان، لە بەریتانیا، بەرھەم ھێنانی شیر ھەلکشانی بەرچاوی بەخۆیەوە بینی،لەگەڵ ھاندانی گوند نشینان بۆ زیادکردنی بەرھەمی شیرەکەیان و دۆزینەوەی بازار بۆیان، بەم جۆرە بەرھەمی شیر لە گوندەکانەوە دەگوازرانە وە بۆ شارەگەورەکان بۆمەبەستی خواردن و بەرھەم ھێنانی شیرەمەنیەکان وەک پەنیر ..ھتد. وای لێھات سالانە ٢٥ ملیۆن گاڵۆن شیر لە گوندەکانەوە بەرھەم دەھات و دەبرا بۆ کارگەکان و لە لایەن خەڵکەوە بەکار دەھینرا وەک یەکێک لەخۆرکە سەرەکیەکانی مرۆڤ،ئەمەش وای کرد کە گوندەکان زیاتر ئاوەدانی و پیشکەوتن بەخۆوە ببینن، ھەروەھا داواکاری لەسەر شیر دوقات و سێ قات زیادی کرد. لەگەڵ ھەڵمەتی بەبازار کردنی شیر لە شاری لەندەن گۆڕانکاری بالای بەخۆوە دی، لەساڵی ١٨٦٠دا کەمتر لە ٪٥ پێوستی شارەکەیان دابین دەکرد، بەلام بەھۆی ڕیکخستنی کاروبارەکان پەرەسەندنی بەبازارکردن و بەخیو کردنی مانگای شیر لەسەرەتای سەدەی بیستەمدا گەیشتە ٪٩٦ . ساڵی ١٩٥٩ بۆ یەکەم جار لە [[نەمسا]]وە شیر ھەناردەی دەرەوە کراوە. ساڵی ١٨٧٠ دەس کراوە بە ئامادەسازی و ھەڵگرتنی شیر لە شوشەدا، کۆمپانیا شیری نیۆیۆرک لەساڵی ١٨٧٧ دا شیر پاکی لە شوشەدا ئامادە کرد، لەبەریتانیا ساڵی ١٨٨٠ کۆمپانیای شیری ئینگلترا شیری شوشەی ئامادە کرد، ساڵی ١٨٨٤ داھێنەرێکی ئەمریکی بەناوی ھیرفی تاتشر، شووشەیەکی تایبەتی شیری داھێنا بەناوی خۆیەوە ناونرا (شوشەی تاتشری شیر ) کە بەرگی مۆم کراو نوسینی لەسەر بوو، دواتر لەساڵی ١٩٣٢ بوتڵی پلاستیکی شیر کە بە کاخەز داپۆشرابوو داھێنرا. ساڵی ١٨٦٣ لویس پاستۆر زانای فەرەنسی لە بواری کیمیا و زیندەوەرزانی، ھەوڵی دا ھۆکارێک بدۆزێتەوە بۆ لەناو بردنی ئەو بەکتریایەی کە دەبێتە ھۆ خراپ کردنی خواردن و خواردنەوەکان، بۆی دەرکەوت کە بەگەرم کردنی خواردنەوە کان (شەراب و بیرە،،ھتد) تا پلەی ٦٠ دەبێتە ھۆی لەناو بردنی بەکتریا زیان بەخشەکان کە دەبنە ھۆی خراپ بونی یان ترشاندنی ئەم خواردنەوانە، دواتر ئەم کردارەیان ناو نا بەستەرە ( pasteurization ) کە لە ئەسڵدا بۆ بیرەو شەراب بەکار ھاتوە،دواتر لە بواری پاراستنی شیردا بەکار ھات، ھەر شیرێک ھەتا پلەی ٦٠ سەدی بکوڵێنرێ ھەموو بەکتریایەکی زیان بەخشەکانی ناوی دەکوژێ. ساڵی ١٨٨٠ ئامێر و کەرەستەکانی بەستەرە لە ئەڵمانیا بەرھەم ھات بە مەبستی بازرگانی کرد و فرۆشتنی،ھەروەھا لە سوید سالی ١٨٨٥ لەشارەکانی ستۆکھۆلم و کۆپنھاگن . == سەرچاوەکانی شیر == ھەموو مێینەکانی گیانەوەران سەرچاوەی بەرھەم ھێنانی شیرن. بەلام لەڕوی بەرھەم ھێنانەوە شیری مانگا لە ھەموو گیانەورەکانی تر زیاترە، ھەربۆیە ڕیکخراوی خۆراکی جیھانی FAO لەساڵی ٢٠١١ رای گەیاند کە زیاتر ٪٨٥ بەرھەمی شیر لەسەر ئاستی جھیان ھی مانگایە. شیری دایک بەشیوازی پیشەسازی وبازرگانی بەرھەم نایەت و نەھاتوە،لەگەڵ ئەوەشدا بانکی شیری دایک ھەیە، واتە شیری ئەو ئافرەتانەی کە شیر دەبەخش تایبەت بۆ ئەو منالانەی کە پێوستیان پێەتی بەھۆکاری جیاواز، وەک (مناڵی نەوەکام (خدج)، ئەومنالانەی کە حەساسیەتیان بەشیری وشک ھەیە،ھەروەھا ھەندێ مناڵیش ھەیە شیری وشک ناتوانێ ھەرس بکات و سودی لێ ببینێ metabolic diseases . لە وڵاتانی ڕۆژئاواد بەرھەم ھێنانی شیر بەشێوەیەکی بەرفراوان گەشەی سەندوە، بەکار ھێنانی ئامێری شیردۆشین و بەخێو کردنی مانگای تایبەت بەشیر لە پرۆژەکانی گاوداریدا،دابین کردنی خزمەت گوزاری ڤێترنەری،ئەمانەو ھۆکار گەلێکی تر کە یارمەتی دەرن بۆ زیاد کردنی بەرھەمی شیر،مانگای(Holstein) ھۆڵستاین (ھۆڵشتاین ) یەکێکە لە مانگای شیر کە ٪٩٠ مانگای شیری ئەمریکا لەم ڕەگەزەیە، ھەرووەھا ڕیژەی ٪٨٥ ی مانگای شیر لە بەریتانیا لەم ڕەگەزەیە. ڕێژەیکی کەمتر لە مانگای شیر لەم جۆرانەیە لەھەردو ولاتی ناوبراو ھەیە (Ayrshire ئیرشایر، Brown swiss براون سویس، Guernsey گیورێنسی، jersey جێرسی، shorthorn شۆرت ھۆرنی شیر ) شانە بەشانی مانگای شیر جەند جۆر ئاژەڵی تر ھەیە کە مرۆڤ بەخێوی دەکات و سود لەشیرکەی دەبینێ وەک ( گامێش buffalo، بزن goat، مەڕ sheep، ووشتر camel، گوێ درێژ donkey، ئەسپ Horse )ھەروەھا ئاسکە کێوی و گای کێوی, کەڵەکێوی. == بەرھەمھێنانی شیر لەسەر ئاستی جیھان == لە ساڵی ٢٠٠٩ دا گەورەترین بەرھەم ھینی شیر و شیرەمەنیەکان لەسەر ئاستی جیھان دەوڵەتانی یەکێتی ئەورپا بوون،دواتر [[ھیندستان]]، ئەمریکا،چین،ئەڵمانیا،بەرازیل، ڕوسیا. ولاتانی یەکێتی ئەوروپا لە ساڵی ٢٠١١ دا ١٣٨ ملیۆن تەن شیریان بەرھەم ھێناووە. بەھۆی دەولەمەند بونی خەڵکەوە لە ولاتە تازە پێگەیشتوەکان خواردن و بەرھەم ھێنانی شیرو شیرەمەنیەکان رویان لەزیاد بون کردوە،بۆیە جۆرەھا کۆمپانیای بەرھەم ھینان رویان لەو شوێنانە کردوە بۆ ئەو مەبەستە، ھەرجەند لەھەندێ شوێن تائیستاش ھەر بەشیوەیەکی زۆرکەم شیر بەرھەم دێت و کۆدەکرێتەوە و دەیبەنە شوینی کۆکردنەوەی شیر لەناوچەکەدا کارگەی بچوکی تیدایە بۆ خوردنی ڕۆژانەی خەلکەکە بەکاری دەبەن،کەشێوازی پرۆژەی ھەروەزی دەنوێنێ. === لە کوردستان === تا ئیستا بەشیوازی زۆر کۆن بەرھەم ھێنانی شیر بەردەوامە،ئەویش بەھۆی نەبونی کارگەیەکی دروست کردنی شیرەمەنی،زۆر جار گاوداری لەلایەن خەڵکەوە دروست کراوە بەلام دواتر زیان مەند بوە بەھۆی نەبونی بازاری فرۆشتنی شیرەکەی،ئیستاش ئەوانەی کێڵگەی بەرھەم ھێنانی مانگای شیریان ھەیە،دەیبەن لەبازار بە لیتر دەی فرۆش یان دەیکەن بەماست، تائسیتا ئەوندەی من ئاگاداربم کارگەیەکی شیرەمەنی نیە وەک پیوست بەڕیک وپێکی شیری ناوچەکە کۆبکاتەوە وبەرھەمی بھێنێت، زۆربەی شیرەمەنیەکان لە ولاتانی دراوسێەوە ھاوردە دەکرێن. ھەروەھا لایەنی پەیوەندی دار گرنگی نەداوە بە پرۆژەکانی بەخیوکردنی مانگای شیر و ئاژەلەکانی تر، بەشیوە کۆنەکەی جاران بەخیوکردنی ئاژەڵ بەردەوامە . === ڕادەی بەرھەم ھێنان === ڕیکخراوی خۆراکی جیھانی FAO رای گەیاند کێڵگەکانی بەرھەم ھێنانی شیر لەئیسرائیل بەرزترین رادەی بەرھەم ھێنانیان ھەبوە، لە تۆژینەوەیەکدا کە لیژنەی تۆمارکردنی ئاژەڵ ئەنجامی دابوولە نێوان سالی ٢٠٠١ -٢٠٠٧ بەچەشنێک بەرھەمی شیری ھەرمانگایەک لەساڵیکدا گەیشتۆتە ١٢٥٤٦ کیلۆگرام،بەلام لە ولاتی نیوزلەندا کەمترین ئاست تۆمار کراوە کە ٣٩٧٤ کگم بوە، بۆیە ھەندێ ھۆکار ھەیە کە پەیوەستە بە رادەی بەرھەم ھینانی شیرەوە وەک (خواردن و ئیدارەدان، واتە مانگایەک ئەگەر لە شوێنی خۆی نەجولێ ھەر خواردی باش بخوات شیری زیاترە لەوانەی کە بەخیوکردنەکەی کراوەیەو دەگەرێ،ھەندێ مانگا ھەیە بە ڕەچەلەک شیری زیاتر) رادەی بەرھەم ھینانی شیری مانگا لەئەمریکا کە ساڵی ٢٠١٠ تۆمار کراوە لەماوەی ساڵێکدا ٩٩٥٤ کگم، لە ھیندستان ١١٥٤ کگم، لەچین ٢٢٨٢ کگم. === نرخی شیر === بەھۆی زۆر بونی دانیشتوان ی سەرگۆی زەوی داوکاری و بەرھەمە ھێنانی شیر زیادی کردوە،لەھەندێ ولاتیش نرخەکان بەرزتر بونەتەوە لەو نرخەی کە حکومەت دیاری کردوە،وەک چین و ئەمریکا، ساڵی ٢٠١٠ یەک لیر شیر بە ٣٥ سەنت بوە لەئەمریکا،ئەکید ئیستا زیاترە. لە کوردستان نرخی یەک کیلۆ یان یەک لیتر شیری مانگا لە نیوان (١٠٠٠ -١٢٥٠ ) دینارە. == پۆلێنی شیر == دو جۆر پۆلێن ھەیە بۆشیر یەکەمیان A ئەوجۆرەیە کە راستەو خۆی بەکاردێ بۆ خواردن پاش بەرھەم ھێنان و فرۆشتنی بە کۆگاکان، جۆری دوەمیان B کە ناراستەوخۆ بەکار دێت وەک لە دروست کردنی پەنیرو شیرەمەنیەکانی تر یان دەکرێتە خۆراکی ترەوە بۆخواردن (بسکیت،شکولاتە،ئایسکرێم.....ھتد ). بەپێ یاسای بەڕێوەبەری ویسکۆنس بۆ کشتوکاڵ وبازرگانی و پاراستنی بەکارھێنەر،جیاوازی کراوە لە نیوان شیری جۆری یەکەم و دوەم B، بەم شێوە: شیری جۆری دوەم B لە بوتڵی گەورەی شیراد لەشوێنێکی سارد دا کە لەئاویکی سارد ھەڵقولاودا بێت لەکانیاوێک دەپاریزرێ و ھەڵدەگیرێ ئینجا بەکار دەھێنرێ بۆ مەبەستی تایبەتی خۆی،نەک بەھۆی سارد کردنەوەی میکانیکی وەک بەفرەگرەو یەخچاڵ. ==سەرچاوەکان== * وتاریکی د. ناجح گوڵپی، پزیشکی ڤێترنەری راوێژکار، ١٧/١٢/٢٠١٥ {{شیر}} {{تووڵی دەروازە|خۆراک|ژینناسی|خواردنەوە}} {{پۆلی کۆمنز|Milk}} [[پۆل:شیر]] [[پۆل:خواردنەوە ناکحولییەکان]] 05cyr3fqtbkvtypdjf83sgcg0t1iu7i 0 12629 1374717 1279802 2024-11-03T02:17:05Z CommonsDelinker 62 ئاڵوگۆڕی Basketball_game.jpg لەگەڵ [[File:Army_vs_Navy_Basketball_game,_2004.jpg]] (لەلایەن [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] بە ھۆی:[[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR2|Criterion 2]] (meaningless or ambiguous name) · Adding name.) 1374717 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''تۆپی سەبەتە''' یان '''باسکە''' ({{بە ئینگلیزی|Basketball}}، ''باسکێتبۆڵ'') یارییەکە لەنێوان دوو تیپ بەڕێوە دەچێت. ھەردوو تیپیش بە مەبەستی بردنەوە ھەوڵ دەدەن زۆرترین خاڵ لە سەبەتەی تیپەکەی تر تۆمار بکەن. لەم یارییەدا ھەر تیپێک لە ٥ یاریزان پێک دێت. لە [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمریکادا]] ئەم یارییە بە ھۆی خولی ئێن بی ئەیەوە خاوەن گرنگییەکی زۆرە. [[پەڕگە:Jordan by Lipofsky 16577.jpg|thumb|یاریزانی تۆپی سەبەتە [[مایکڵ جۆردن]]]] == یاریگای تۆپی سەبەتە == یاریگای نێودەوڵەتی درێژیی 28م و پانییشی 15م، بەڵام دەتوانرێت کەم بکرێتەوە بۆ 26 م بۆ 14م. == ژمارەی درێسی یاریزانان == دەبێ ژمارەی درێسی یاریزانان لەنێوان ٣ بۆ ١٥ بێت و دەتوانرێت دوو یاریزان ژمارەی درێسەکانیان ١٦ بۆ ٩٩ بێت؛ دەبێت ژمارەی دواوەی درێسەکە ٢٠ سم بێت و ژمارەی پێشەوە ١٠ سم بێت و ٥ سم دوور بێت لە ڕیکلامی سەر درێسەکە٠ == ناوبژیوانان == سێ نابژیوان لە یاریگادا ھەن جگە لە تۆمارکەر و یاریدەدەری تۆمارکەر و کاتگر و کاتگری ٢٤ چرکە. [[پەڕگە:Army vs Navy Basketball game, 2004.jpg|thumb|باسکێتباڵ]] یاساکانی باسکە * تیپ دەبێ لەماوەی ٢٤ چرکە ھێرشێ تەواو بکەن و ئەم ٢٤ چرکە تازە دەکرێتەوە بە تۆمارکردنی خاڵ و گەر تۆپەکە بەر ڕینگی سەبەتەکە بکەوێت ئەوا کاتەکە دووبارە دەبێتەوە. * دەبێ تیپێک لە ماوەی ٨ چرکەدا تۆپەکە لەنیوەی یاریگای خۆیان ببەنە یاریگاکەی وان یاریزان دەتوانێت بە تۆپەوە بڕوات و تەپ تەپەش بکات بەمەرجێ تەپ تەپە بە یەک دەست بێت. نابێ تیپ لەھەر چارەگێک ٤ ھەڵە تۆمار بکات گەر تیپێ چوار ھەڵەی کرد لە چارەگێ ئەوا تۆپ دەدرێ بە تیپی بەرامبەر و لەگەڵ لێدانی تیپی سەربەست. * نابێ یاریزان لە ٥ ھەڵە تۆمار بکا لە ھەر چارەگێ گەر کردیشی ئەوا دەکرێتە دەرەوە و نابێ بەردەوام بێ لەیاریگا لەگەڵ ئەوەشدا ڕاھێنەر دەتوانێت یاریزانێک بخاتە شوێنی ئەو. * نابێ یاریزان شتێک بەکاربھێنێت ببێتە ھۆی ئەزیەت بۆ یاریزانی بەرامبەر. == جلوبەرگی ناوبژیوان == * پانتۆڵی ڕەش * تیشێرتی سپی و ڕەش * کالەی ڕەش * قایشی ڕەشی سادە {{تووڵی دەروازە|وەرزش|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{پۆلی کۆمنز|Basketball}} [[پۆل:تۆپی سەبەتە]] [[پۆل:داھێنانە کەنەدییەکان]] [[پۆل:ناساندنەکانی ١٨٩١]] [[پۆل:وەرزشەکانی ئۆڵۆمپیادی هاوین]] [[پۆل:وەرزشەکانی ئۆڵۆمپیادی ھاوین]] ddhvafoasuvy8a2jkwdt5567prky07x 0 18969 1374618 1352977 2024-11-02T17:15:15Z Zemen 40346 1374618 wikitext text/x-wiki {{نامەی ڕوونکردنەوە|جوولەکەکان|جوولەکە (ڕوونکردنەوە)}} {{Infobox ethnic group | image = Star of David.svg | caption = ئەستێرەکانی [[داوود]] ھێمایەک بۆ جووەکان{{ھن}}[[پەڕگە:Jewish people around the world.svg|ناوەڕاست|بێوارچێوە|260x260px]] {{Legend|#000000|ئیسرائیل}} {{Legend|#00216bff|١٬٠٠٠٬٠٠٠+}} {{Legend|#0038b8ff|١٠٠٬٠٠٠+}} {{Legend|#578bffff|١٠٬٠٠٠+}} {{Legend|#b3cbffff|١٬٠٠٠+}} |group = جووەکان – جوولەکەکان{{ھن}}יהודים |native_name = |population = '''١٣٬٧٤٦٬١٠٠ – ١٧٬٩٣٦٬٤٠٠''' |region1 = {{ئاڵا|ئیسرائیل}} |pop1 = ٦٬٠٤٢٬٠٠٠ |ref1 = |region2 = {{ئاڵا|ویلایەتە یەکگرتووەکان}} |pop2 = ٥٬٧٠٠٬٠٠٠ |ref2 = |region3 = {{ئاڵا|فەڕەنسا}} |pop3 = ٤٨٠٬٠٠٠ |ref3 = |region4 = {{ئاڵا|کەنەدا}} |pop4 = ٣٧٥٬٠٠٠ |ref4 = |region5 = {{ئاڵا|شانشینی یەکگرتوو}} |pop5 = ٢٩١٬٠٠٠ |ref5 = |region6 = {{ئاڵا|ڕووسیا}} |pop6 = ١٩٤٬٠٠٠ – ٥٠٠٬٠٠٠ |ref6 = |region7 = {{ئاڵا|ئارجەنتین}} |pop7 = ١٨٢٬٣٠٠ |ref7 = |region8 = {{ئاڵا|ئەڵمانیا}} |pop8 = ١١٩٬٠٠٠ |ref8 = |region9 = {{ئاڵا|ئۆسترالیا}} |pop9 = ١٠٧٬٥٠٠ |ref9 = |region10 = {{ئاڵا|بەڕازیل}} |pop10 = ٩٥٬٣٠٠ |ref10 = |region11 = {{ئاڵا|ئەفریقای باشوور}} |pop11 = ٧٠٬٨٠٠ |ref11 = |region12 = {{ئاڵا|ئوکراینا}} |pop12 = ٦٧٬٠٠٠ – ٢٠٠٬٠٠٠ |ref12 = |region13 = {{ئاڵا|مەجارستان}} |pop13 = ٤٨٬٦٠٠ |ref13 = |region14 = {{ئاڵا|مەکسیک}} |pop14 = ٣٩٬٤٠٠ |ref14 = |region15 = {{ئاڵا|بەلجیکا}} |pop15 = ٣٠٬٣٠٠ |ref15 = |region16 = {{ئاڵا|ھۆڵەندا}} |pop16 = ٣٠٬٠٠٠ |ref16 = |region17 = {{ئاڵا|ئیتالیا}} |pop17 = ٢٨٬٤٠٠ |ref17 = |region18 = {{ئاڵا|تورکیا}} |pop18 = ٢٦٬٠٠٠ |ref18 = |region19 = {{ئاڵا|ئێران}} |pop19 = ٢٥٬٠٠٠ |ref19 = |region20 = وڵاتەکانی تر |pop20 = ٢٥٠٬٢٠٠ |ref20 = |languages = {{Hlist|[[زمانی عیبری|عیبری]]|[[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]|[[زمانی ڕووسی|ڕووسی]]}} |religions = [[پەڕگە:Star of David.svg|10px]] [[جوولەکایەتی]] |related = [[شام|خەڵکەکانی شام]]،<ref>{{Cite news|title=Studies Show Jews’ Genetic Similarity|first= Nicholas|last= Wade|date=June 9, 2010|url=http://www.nytimes.com/2010/06/10/science/10jews.html?_r=0|work=New York Times}}</ref><ref>{{Cite journal|doi=10.1007/s004390000426|url=http://www.ucl.ac.uk/tcga/tcgapdf/Nebel-HG-00-IPArabs.pdf|title=High-resolution Y chromosome haplotypes of Israeli and Palestinian Arabs reveal geographic substructure and substantial overlap with haplotypes of Jews|year=2000|last1=Nebel|first1=Almut|last2=Filon|first2=Dvora|last3=Weiss|first3=Deborah A.|last4=Weale|first4=Michael|last5=Faerman|first5=Marina|last6=Oppenheim|first6=Ariella|last7=Thomas|first7=Mark G.|journal=Human Genetics|volume=107|issue=6|pages=630–41|pmid=11153918}}</ref><ref name="evolutsioon">{{Cite journal|pmid=15300852|url=http://evolutsioon.ut.ee/publications/Shen2004.pdf|year=2004|last1=Shen|first1=P|last2=Lavi|first2=T|last3=Kivisild|first3=T|last4=Chou|first4=V|last5=Sengun|first5=D|last6=Gefel|first6=D|last7=Shpirer|first7=I|last8=Woolf|first8=E|last9=Hillel|first9=J|displayauthors=9|title=Reconstruction of patrilineages and matrilineages of Samaritans and other Israeli populations from Y-chromosome and mitochondrial DNA sequence variation|volume=24|issue=3|pages=248–60|doi=10.1002/humu.20077|journal=Human mutation|access-date=٣١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١|archive-date=٢٠ی نیسانی ٢٠٢٠|archive-url=https://web.archive.org/web/20200420110753/http://evolutsioon.ut.ee/publications/Shen2004.pdf|url-status=dead|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20200420110753/http://evolutsioon.ut.ee/publications/Shen2004.pdf}}</ref><ref name="sciencedaily">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.sciencedaily.com/releases/2000/05/000509003653.htm |سەردێڕ=Jews Are The Genetic Brothers Of Palestinians, Syrians, And Lebanese |بڵاوکەرەوە=Sciencedaily.com |ڕێکەوت=٩ی ئایاری ٢٠٠٠|ڕێکەوتی سەردان=١٢ی نیسانی ٢٠١٣}}</ref><ref name="evolutsioon"/> [[عەرەب]]ەکان،<ref name="evolutsioon"/><ref>{{Cite journal|pmc=3032072|year=2010|last1=Atzmon|first1=G|last2=Hao|first2=L|last3=Pe'Er|first3=I|last4=Velez|first4=C|last5=Pearlman|first5=A|last6=Palamara|first6=PF|last7=Morrow|first7=B|last8=Friedman|first8=E|last9=Oddoux|first9=C|displayauthors=9|title=Abraham's Children in the Genome Era: Major Jewish Diaspora Populations Comprise Distinct Genetic Clusters with Shared Middle Eastern Ancestry|volume=86|issue=6|pages=850–859|doi=10.1016/j.ajhg.2010.04.015|journal=American Journal of Human Genetics|pmid=20560205}}</ref> [[ئاشووری]]یەکان<ref name="evolutsioon"/> }} '''جوو'''، '''جوولەکە''' یان '''یەھوود''' ({{بە عیبری|יהודים}})، بەپێی سەرچاوەکانی مێژوو ئەم گەلە بۆ نەوەکانی پەیامبەر [[یەعقووب]] دادەنرێن، نەوەکانی ئەم گەلە سەر بە [[ئایینی جوولەکە]]کان کە سەر بەپەیامی [[مووسا]]یە.<ref>* "In the broader sense of the term, a Jew is any person belonging to the worldwide group that constitutes, through descent or conversion, a continuation of the ancient Jewish people, who were themselves descendants of the Hebrews of the Old Testament." [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/303358/Jew Jew] at [http://www.britannica.com/ Encyclopedia Britannica]</ref><ref>"Hebrew, any member of an ancient northern Semitic people that were the ancestors of the Jews." [http://www.britannica.com/EBchecked/topic/259033/Hebrew Hebrew (People)] at [http://www.britannica.com/ Encyclopedia Britannica]</ref> == سەرچاوەی جوولەکەکان == بەپێی شوێنەوارناسی، جوولەکەکان [[کەنعان|نەوەی کەنعانییەکانن]] کە لە وڵاتانی ڕۆژھەڵاتدا نیشتەجێ بوون. بەگوێرەی [[تەورات]]، بنەچەی جوولەکەکان دەگەڕێتەوە بۆ [[ئیبراھیم]] و دوای ئەو [[ئیسحاق]]ی کوڕی و دوای ئەویش [[یەعقووب]]ی کوڕی و دوازدە منداڵەکەی و لەنێویاندا [[بەنی ئیسرائیل|نەوەی ئیسرائیل]] ھاتوون کە لە میسری کۆندا ژیاون و پاشان گواسترانەو بۆ [[بیابانی سینا]]، لەوێ [[تەورات]] لەلایەن خوداوە لەسەر دەستی [[موسا]] پێیان بەخشرا.<ref>https://books.google.com/books/about/Ancient_Canaan_and_Israel.html?hl=ar&id=EResmS5wOnkC#v=onepage&q&f=false</ref> نەوەکانی ئیسرائیل بە عیبرانییەکان ناسراو بوون بەھۆی باوکیان ئیبراھیم کە بە زمانی [[عیبری]] و پەڕینەوەی لە ڕووبارێکەوە لە خاکی ئاشوورەوە ناسرابوو و جوولەکەکان ئەوانەن کە شوێن موسا کەوتوون و باوەڕیان بە [[ئایینی جوولەکە]] ھەیە، کە بنەچەیەکی ئایینییە و بنەچەیەکی نەتەوەیی نییە، بەڵام موسا تەنیا بۆ نەوەکانی ئیسرائیل نێردراوە و لەو کاتەدا دوازدە ھۆز بوون، نەوەکانی [[یووسف]] و ئەو براکانی کە بە گوێرەی ڕاڤەکارانی تەورات لە میسر نیشتەجێ بوون دوای ئەوەی یووسف بوو بە یەکێک لە کەسایەتییە دیارەکان تێیدا. تا خودا موسای پێغەمبەری لە نێوانیاندا نارد و ھەموویانی کۆکردەوە و ھانی جووەکانی دا کە میسر بەجێبھێڵن و بگەڕێنەوە بۆ زێدی پێغەمبەر یەعقووب و ئیسحاق، کە تێیدا ھۆزەکانی کەنعان ھەبوون کە بتیان دەپەرست و سەرپێچی فەرمانی خوادایان دەکرد، بۆیە بەپێی تەورات خودا خاکەکەی بەخشی بە نەوەکانی ئیسرائیل و ناوی لێنا خاکی [[ئیسرائیل]]. == ناوەڕۆک == جوولەکایەتی لە ھەندێک لە تایبەتمەندییەکانی [[نەتەوە]] و ڕەگەز و ھەروەھا [[ئایین]] و [[چاند]]دا ھاوبەشە، ئەمەش وا دەکات پێناسەی جوولەکە کەمێک جیاواز بێت بەپێی ئەوەی کە ئایا وەک ناسنامەی ئایینی بەکاردەھێندرێت یان نەتەوەیی. بەگشتی لە [[چاند]]ی جوولەکە [[جیھانگەرایی|جیھانگەری]]یە ھاوچەرخەکاندا جوولەکەکان لە سێ کۆمەڵەدا پێناسە دەکرێن: ئەو کەسانەی کە لە خێزانێکی جوولەکەدا لەدایکبوون جا ئایینی جوولەکە پەیڕەو بکەن یاخود نا، و ئەوانەی کە ھەندێک زانیاری بنچینەییان ھەیە لەسەر باوباپیرە جوولەکەکانیان یان ڕەچەڵەکی دایکێکی جوولەکەیان ھەیە (ھەندێکجاریش ئەوانە لەخۆدەگرێت کە لە لایەنی باوکییەوە ڕەچەڵەکی جوولەکەیان ھەیە)، و ئەو کەسانەی کە ھیچ پاشخان و ڕەچەڵەکی جوولەکەیان نییە بەڵام بە فەرمی چوونەتە ناو ئایینی جوولەکە و شوێنەوتووین. لەکاتێکدا بەپێی یاسای جوولەکایەتی، بەتایبەتی بەپێی مەزھەبی جوولەکە ئۆرتۆدۆکسەکان، کەسێک بە جوولەکە دادەنرێت ئەگەر کوڕی ژنێکی بە بنەچە جوولەکە بێت.<ref>https://web.archive.org/web/20200315153005/https://www.chabad.org/library/article_cdo/aid/45132/jewish/What-Makes-a-Jew-Jewish.htm</ref><ref>https://web.archive.org/web/20170115014050/http://www.jewishvirtuallibrary.org:80/jsource/Judaism/whojew1.html</ref><ref>https://archive.org/details/worldreligionsin0000unse_d8f1</ref> == سەرکردایەتی ئایینی == یەک دەستەی کارگێڕی بۆ کۆمەڵگەی جوولەکە نییە، و نە یەک دەسەڵات بەرپرسیارە لە ڕێبازی ئایینی. بەڵکو لە ئاستی نێوخۆیی و نیشتمانی و نێونەتەوەییدا چەندین دامەزراوەی [[جیھانگەرایی|جیھانگەری]] و ئایینی جۆراوجۆر ھەن کە ڕۆڵی جیاواز دەگێڕن لە سەرکردایەتیکردنی کۆمەڵگەی جوولەکەکان و کارکردن بۆ ئەو دۆسییانەی کە بەلای جوولەکەکانەوە گرنگن.<ref>https://web.archive.org/web/20220319081307/https://archive.org/details/explorationsjewi00eise</ref><ref>https://archive.org/details/fromsanctuarytob0000lewi</ref> == بەشدارییەکان == جوولەکەکان بەشدارییەکی زۆریان لە بواری بەرفراواندا کردووە، لەوانە [[زانست]]، [[ھونەر]]، [[ڕامیاری]]، [[بازرگانی]]. ھەرچەندە جوولەکەکان تەنیا ٠٫٢٪ی دانیشتووانی جیھان پێکدەھێنن، بەڵام زیاتر لە ٢٠٪ی براوەی [[خەڵاتی نۆبڵ]] جوولەکە بوون.<ref>Schwartz, Richard H. (2001). Judaism and Global Survival. New York: Lantern Books. ص. 153. ISBN 1-930051-87-5.</ref><ref>https://web.archive.org/web/20180227030652/http://www.nytimes.com/2010/01/12/opinion/12brooks.html</ref><ref>Shalev, Baruch (2005). 100 Years of Nobel Prizes. ص. 57. A striking fact... is the high number of Laureates of the Jewish faith—over 20% of the total Nobel Prizes (138); including: 17% in Chemistry, 26% in Medicine and Physics, 40% in Economics and 11% in Peace and Literature each. These numbers are especially startling in light of the fact that only some 14 million people (0.2% of the world's population) are Jewish.</ref><ref>https://archive.today/20130103135054/http://www.jweekly.com/article/full/16556/as-the-nobel-prize-marks-centennial-jews-constitute-1-5-of-laureates/</ref><ref>https://web.archive.org/web/20171019170057/http://www.jewishbiography.com/biographies/list-of-jews/jewish-nobel-prize-winners/index.html</ref><ref>https://web.archive.org/web/20171019170057/http://www.jewishbiography.com/biographies/list-of-jews/jewish-nobel-prize-winners/index.html</ref><ref>Ted Falcon, David Blatner (2001). "28". Judaism for dummies. جون وايلي وأولاده [لغات أخرى]‏. Similarly, because Jews make up less than a quarter of one percent of the world's population, it's surprising that over 20 percent of Nobel prizes have been awarded to Jews or people of Jewish descent.{{استشهاد بكتاب}}: صيانة CS1: extra punctuation (link)</ref><ref>Lawrence E. Harrison (2008). The Central Liberal Truth: How Politics Can Change a Culture and Save It. مطبعة جامعة أكسفورد. ص. 102. That achievement is symbolized by the fact that 15 to 20 percent of Nobel Prizes have been won by Jews, who represent two tenths of one percent of the world's population.</ref><ref>https://archive.org/details/historyofjewishp0001kras</ref> == کاریگەری کولتووری جوولەکە لەسەر جیھان == کولتووری جوولەکەکان کاریگەرییەکی قووڵی لەسەر ئاستی جیھانی لە سەرانسەری بوارە جیاوازەکاندا هەبووە، لەوانە [[هونەر]]، [[زانست]]، [[فەلسەفە]]، [[کارگێڕی]]، دادپەروەری کۆمەڵایەتی و [[پەروەردە]]. === هونەر و ئەدەب === نووسەر و مۆسیقاژەن و هونەرمەندە بەناوبانگەکانی جوولەکە وەک [[فرانز کافکا]]، [[مارک شاگال]]، و [[لیۆنار بێرنشتاین]] جێپەنجەی نەسڕاوەیان لەسەر بوارەکانی خۆیان بەجێهێشتووە، بە داهێنان و داهێنانەکانیان کولتووری جیھانییان دەوڵەمەند کردووە. === زانست و پزیشکی === زانا و پزیشکە دیارەکانی جولەکە، لەوانە [[ئەلبەرت ئاینشتاین]] و [[جۆناس سالک]]، دۆزینەوە و پێشکەوتنی پێشکەوتوویان ئەنجامداوە، بەشدارییان لە پێشخستنی زانستی مرۆڤ و باشترکردنی تەندروستی گشتی لە سەرانسەری جیھاندا کردووە. === فەلسەفە و هزر === فەیلەسوفە جوولەکەکانی وەک [[باروخ سپینۆزا]] و [[مارتین بوبەر]] گوتاری فەلسەفی ڕۆژئاوایان لە قاڵب داوە، پرسیارە قووڵەکانی ئەخلاق و میتافیزیک و بوونی مرۆڤیان لێکۆڵیەوە. === کارگێڕی و داهێنان === خاوەنکارە جولەکەکان ڕۆڵی سەرەکییان بینیوە لە داڕشتنی پیشەسازییەکانی وەک تەکنەلۆژیا و دارایی، کەسایەتییەکانی وەک [[سێرجی برین]] و [[مارک زوکەربێرگ]] شۆڕشیان لە دیمەنی دیجیتاڵیدا کردووە و گەشەی ئابوورییان هانداوە. === دادپەروەری کۆمەڵایەتی و چالاکی === تاک و ڕێکخراوە جولەکەکان داکۆکیکارێکی دیار بوون بۆ مافە مەدەنییەکان، مافەکانی مرۆڤ و دۆزی دادپەروەری کۆمەڵایەتی، لەگەڵ سەرکردەکانی وەک [[ڕوت بەدەر گینسبێرگ]] و [[ئێلی ویزل]] ئیلهامبەخش بوون بۆ گۆڕانکاری و پێشکەوتن لەسەر ئاستی جیهانی. === کۆمەڵگاکانی ڕەوەند === کۆمەڵگە جولەکەکان لە ڕەوەندەکاندا بەشدارییان لە هەمەجۆریی کولتووری گەلان کردووە لە سەرانسەری جیهاندا، بە نەریت و چێشتخانە و دەربڕینە هونەرییەکانیان کولتوورە ناوخۆییەکانیان دەوڵەمەند کردووە. === پەروەردە و سکۆلەرشیپ === دامەزراوە پەروەردەییەکان و زانایانی جولەکەکان بەشدارییەکی بەرچاویان لە بواری ئەکادیمی و گوتاری فیکریدا کردووە، پەرەپێدانی توێژینەوە و داهێنان و فێربوون لە بوارە جیاوازەکاندا. == ئایینی جوولەکە == نەوەکانی ئەم گەلە سەر بە ئایینی [[جوولەکە]]ن کە سەر بەپەیامی [[مووسا]]ن، لەنێو جوولەکان دوو پەرتووک نێوبانگی ھەیە یەکەمیان [[تەورات]] و دووەمیش [[تەلەمود]]ە کە لەلایەن حاخامەکانەوە نووسراوە. == زمانی عیبری == {{سەرەکی|زمانی عیبری}} زمانی عیبری زمانێکە لە بنەماڵەی [[زمانە سامییەکان]] کە خەڵکی کەونارای [[فەلەستین]] قسەیان پێدەکرد و ئێستاکە لە [[ئیسرائیل]]دا زمانی فەرمییە. == بنیادی دەوڵەتی جوو == لە ١٤ی ئایاری [[١٩٤٨]]، لەخاکی [[فەلەستین]] دەوڵەتی [[ئیسرائیل]] دامەزرا، ئەمەش بەیەکەم دەوڵەتی فەرمی بۆ جووەکان دادەنرێت. == ئەمانەش ببینە == * [[مووسا]] * [[ھۆلۆکۆست]] * [[تیۆدۆر ھیرتزل]] * [[ڕابی|حاخام]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەرژەنتین|ئەڵمانیا|ئیسرائیل|ئوسترالیا|بەڕازیل|شانشینی یەکگرتوو|ڕووسیا|کەنەدا|فەڕەنسا}} {{پۆلی کۆمنز|Jews}} [[پۆل:جووەکان]] [[پۆل:دەستنیشانکردنی ئیتنۆ-کلتووری]] [[پۆل:سامییەکان]] [[پۆل:گروپە نەتەوەییەکانی باشووری ئاسیا]] [[پۆل:گروپە نەتەوەییەکانی باکووری ئەفریقا]] [[پۆل:گروپە نەتەوەییەکانی ڕۆژھەڵاتی ئەفریقا]] [[پۆل:گرووپە ئەفسانییەکان]] [[پۆل:گرووپە ڕەگەزییەکانی ئاسیا]] [[پۆل:گرووپە ڕەگەزییەکانی ئەورووپا]] [[پۆل:گرووپە ڕەگەزییەکانی ڕۆژھەڵاتی ناوین]] [[پۆل:گەلانی دێرینی ڕۆژھەڵاتی نزیک]] [[پۆل:ناسنامەی ئایینی]] [[پۆل:گرووپە نەتەوەیییەکانی ڕۆژھەڵاتی ئەفریقا]] [[پۆل:بەنی ئیسرائیل]] 7ql4z8vobg7acwnl69tjj9ema0gp6fe 4 25122 1374709 1374496 2024-11-03T00:03:18Z CdRBot 8950 Updated by Bot *** لەگەڵ دەقەکەیدا جێگۆڕ کرا *** 1374709 wikitext text/x-wiki <div style="background: #E5E4E2; padding: 0.5em; font-size: 130%; -moz-border-radius: 0.3em; border-radius: 0.3em;"> <center> پێرستی ١٠٠ بەشداربووی بەرزتر بە پێی ژمارەی دەستکارییەکان (بە بۆتەوە). ھەروەھا بڕوانە: [[ویکیپیدیا:ڕاپۆرتی بنکەدراوە/پێرستی نووسەرانی ویکیپیدیا بە پێی ژمارەی دەستکارییەکان|ئەم ئامارە بەبێ بۆت]] '''دوایین نوێکردنەوە لە لایەن [[user:CdRBot|CdRBot]]''': ''‏٠٠:٠٣، ٣ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC)'' {| |- style="vertical-align:text-top;" | {| class="wikitable" border="1" style="margin:0px;" |- ! زنجیرە |- | ١ |- | ٢ |- | ٣ |- | ٤ |- | ٥ |- | ٦ |- | ٧ |- | ٨ |- | ٩ |- | ١٠ |- | ١١ |- | ١٢ |- | ١٣ |- | ١٤ |- | ١٥ |- | ١٦ |- | ١٧ |- | ١٨ |- | ١٩ |- | ٢٠ |- | ٢١ |- | ٢٢ |- | ٢٣ |- | ٢٤ |- | ٢٥ |- | ٢٦ |- | ٢٧ |- | ٢٨ |- | ٢٩ |- | ٣٠ |- | ٣١ |- | ٣٢ |- | ٣٣ |- | ٣٤ |- | ٣٥ |- | ٣٦ |- | ٣٧ |- | ٣٨ |- | ٣٩ |- | ٤٠ |- | ٤١ |- | ٤٢ |- | ٤٣ |- | ٤٤ |- | ٤٥ |- | ٤٦ |- | ٤٧ |- | ٤٨ |- | ٤٩ |- | ٥٠ |- | ٥١ |- | ٥٢ |- | ٥٣ |- | ٥٤ |- | ٥٥ |- | ٥٦ |- | ٥٧ |- | ٥٨ |- | ٥٩ |- | ٦٠ |- | ٦١ |- | ٦٢ |- | ٦٣ |- | ٦٤ |- | ٦٥ |- | ٦٦ |- | ٦٧ |- | ٦٨ |- | ٦٩ |- | ٧٠ |- | ٧١ |- | ٧٢ |- | ٧٣ |- | ٧٤ |- | ٧٥ |- | ٧٦ |- | ٧٧ |- | ٧٨ |- | ٧٩ |- | ٨٠ |- | ٨١ |- | ٨٢ |- | ٨٣ |- | ٨٤ |- | ٨٥ |- | ٨٦ |- | ٨٧ |- | ٨٨ |- | ٨٩ |- | ٩٠ |- | ٩١ |- | ٩٢ |- | ٩٣ |- | ٩٤ |- | ٩٥ |- | ٩٦ |- | ٩٧ |- | ٩٨ |- | ٩٩ |- | ١٠٠ |} | {| class="wikitable sortable" !بەکارھێنەر!!ژ. دەستکارییەکان |- | [[Special:Contributions/AramBot|AramBot]] || ٢٣٠٦٣٢ |- | [[Special:Contributions/CalakBot|CalakBot]] || ١٧٧٣٩٤ |- | [[Special:Contributions/InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] || ٧٢٩٥٦ |- | [[Special:Contributions/Aram|Aram]] || ٥٣٣٨٧ |- | [[Special:Contributions/Tessla|Tessla]] || ٥١٦٥٦ |- | [[Special:Contributions/Sakura emad|Sakura emad]] || ٤٣٩٤٠ |- | [[Special:Contributions/EmausBot|EmausBot]] || ٤١٢٧٥ |- | [[Special:Contributions/Calak|Calak]] || ٣٣٧٠٦ |- | [[Special:Contributions/Épine|Épine]] || ٢٦٣٥٤ |- | [[Special:Contributions/Ahrir|Ahrir]] || ٢٤١٦١ |- | [[Special:Contributions/Xqbot|Xqbot]] || ٢٠٤٨٦ |- | [[Special:Contributions/Amine yousefi|Amine yousefi]] || ١٨٨١٠ |- | [[Special:Contributions/SakuraBot|SakuraBot]] || ١٨٥٣٠ |- | [[Special:Contributions/MFTG|MFTG]] || ١٧٧٩٧ |- | [[Special:Contributions/AlaaBot|AlaaBot]] || ١٧٦١٨ |- | [[Special:Contributions/Kushared|Kushared]] || ١٥٧١١ |- | [[Special:Contributions/MerlIwBot|MerlIwBot]] || ١٤٥١٢ |- | [[Special:Contributions/Serchia|Serchia]] || ١٣٦٨٩ |- | [[Special:Contributions/New user message|New user message]] || ١١٥٤٥ |- | [[Special:Contributions/ساکاتا گینتۆکی|ساکاتا گینتۆکی]] || ١٠٦٥٩ |- | [[Special:Contributions/Paraw|Paraw]] || ٩٩٣٤ |- | [[Special:Contributions/Aza|Aza]] || ٩٤٠٥ |- | [[Special:Contributions/Pirehelokan|Pirehelokan]] || ٩٣٥٥ |- | [[Special:Contributions/Addbot|Addbot]] || ٩١٢٠ |- | [[Special:Contributions/Kurd2021|Kurd2021]] || ٨٧٨٤ |- | [[Special:Contributions/Danial2703kurdistan|Danial2703kurdistan]] || ٨٦٥٨ |- | [[Special:Contributions/1silent scientist|1silent scientist]] || ٨٢١٧ |- | [[Special:Contributions/Min.neel|Min.neel]] || ٨٠٠٦ |- | [[Special:Contributions/Dexbot|Dexbot]] || ٧٨٩٠ |- | [[Special:Contributions/Legobot|Legobot]] || ٧٦١٨ |- | [[Special:Contributions/Diyar se|Diyar se]] || ٧٤٧٩ |- | [[Special:Contributions/مامۆستا|مامۆستا]] || ٦٩٩٠ |- | [[Special:Contributions/ئاسۆ|ئاسۆ]] || ٦٤٩٦ |- | [[Special:Contributions/Hamaredha|Hamaredha]] || ٦٤٤٨ |- | [[Special:Contributions/-Haryad|-Haryad]] || ٦٣٩٠ |- | [[Special:Contributions/Zemen|Zemen]] || ٦١٢٥ |- | [[Special:Contributions/Luckas-bot|Luckas-bot]] || ٦١١٧ |- | [[Special:Contributions/Broosk|Broosk]] || ٥٩٦٢ |- | [[Special:Contributions/Abdurhman Ahmad|Abdurhman Ahmad]] || ٥٠٧٥ |- | [[Special:Contributions/Muhammed taha|Muhammed taha]] || ٤٨٢٨ |- | [[Special:Contributions/Gejeluk|Gejeluk]] || ٤٥١٧ |- | [[Special:Contributions/CdRBot|CdRBot]] || ٤٢٣١ |- | [[Special:Contributions/AsoBot|AsoBot]] || ٤١٢٧ |- | [[Special:Contributions/Merkhas|Merkhas]] || ٤٠٣٦ |- | [[Special:Contributions/CommonsDelinker|CommonsDelinker]] || ٣٩٦٣ |- | [[Special:Contributions/Aro Salar|Aro Salar]] || ٣٩٥٣ |- | [[Special:Contributions/WikitanvirBot|WikitanvirBot]] || ٣٧١١ |- | [[Special:Contributions/Gyan333|Gyan333]] || ٣٦٥٩ |- | [[Special:Contributions/Rannda|Rannda]] || ٣٣٧٩ |- | [[Special:Contributions/ZéroBot|ZéroBot]] || ٣٣٦٢ |- | [[Special:Contributions/DarafshBot|DarafshBot]] || ٣٣٢٤ |- | [[Special:Contributions/فەرهاد|فەرهاد]] || ٣٣٢١ |- | [[Special:Contributions/Ibrahim aziz|Ibrahim aziz]] || ٣٢٥١ |- | [[Special:Contributions/دیاکۆ|دیاکۆ]] || ٣١٦٨ |- | [[Special:Contributions/Diyako kazm|Diyako kazm]] || ٣١٦٣ |- | [[Special:Contributions/MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] || ٢٩٦١ |- | [[Special:Contributions/Shahid tahir|Shahid tahir]] || ٢٩١٣ |- | [[Special:Contributions/Nskoalj|Nskoalj]] || ٢٩٠٢ |- | [[Special:Contributions/Marmzok|Marmzok]] || ٢٧٨٣ |- | [[Special:Contributions/Keenîî|Keenîî]] || ٢٧٨٠ |- | [[Special:Contributions/Escarbot|Escarbot]] || ٢٧٢٢ |- | [[Special:Contributions/Sorou6sh|Sorou6sh]] || ٢٦٩٦ |- | [[Special:Contributions/Barham|Barham]] || ٢٤٨١ |- | [[Special:Contributions/Arya sarhan|Arya sarhan]] || ٢٤٠٤ |- | [[Special:Contributions/هیوا|هیوا]] || ٢٣٦٧ |- | [[Special:Contributions/Halbast1|Halbast1]] || ٢١٥٩ |- | [[Special:Contributions/ChuispastonBot|ChuispastonBot]] || ٢١٤٦ |- | [[Special:Contributions/TXiKiBoT|TXiKiBoT]] || ٢١١٦ |- | [[Special:Contributions/Ebrambot|Ebrambot]] || ١٨٨٩ |- | [[Special:Contributions/Twana.ismail|Twana.ismail]] || ١٦٨٢ |- | [[Special:Contributions/Hivja|Hivja]] || ١٦٥٥ |- | [[Special:Contributions/کاردۆ جاف|کاردۆ جاف]] || ١٦٥٣ |- | [[Special:Contributions/MelancholieBot|MelancholieBot]] || ١٦٣٤ |- | [[Special:Contributions/Rebin galaly|Rebin galaly]] || ١٦٢٢ |- | [[Special:Contributions/ElphiBot|ElphiBot]] || ١٥٩٧ |- | [[Special:Contributions/TjBot|TjBot]] || ١٥٠٥ |- | [[Special:Contributions/Rabar ajax1|Rabar ajax1]] || ١٤٢٤ |- | [[Special:Contributions/RedBot|RedBot]] || ١٤٢٠ |- | [[Special:Contributions/KamikazeBot|KamikazeBot]] || ١٣٩٩ |- | [[Special:Contributions/Aminijian|Aminijian]] || ١٣٩٥ |- | [[Special:Contributions/Kován|Kován]] || ١٣٧٦ |- | [[Special:Contributions/Ismail.Sharifi|Ismail.Sharifi]] || ١٣٦٥ |- | [[Special:Contributions/SieBot|SieBot]] || ١٣٣٩ |- | [[Special:Contributions/FoxBot|FoxBot]] || ١٣١٠ |- | [[Special:Contributions/VolkovBot|VolkovBot]] || ١٢٩٩ |- | [[Special:Contributions/Ali Sardar 06|Ali Sardar 06]] || ١٢٩٤ |- | [[Special:Contributions/タチコマ robot|タチコマ robot]] || ١٢٩٢ |- | [[Special:Contributions/Khabat4545|Khabat4545]] || ١٢٨٨ |- | [[Special:Contributions/Saad Goran|Saad Goran]] || ١٢٣٦ |- | [[Special:Contributions/Ahmad.Kurdistan|Ahmad.Kurdistan]] || ١١٨٠ |- | [[Special:Contributions/Ari Qasm|Ari Qasm]] || ١١٤٤ |- | [[Special:Contributions/Ferxwaz|Ferxwaz]] || ١١٣١ |- | [[Special:Contributions/Ayoub Majeed|Ayoub Majeed]] || ١١٢٠ |- | [[Special:Contributions/GoRaN909|GoRaN909]] || ١١٢٠ |- | [[Special:Contributions/Blqk yeloow|Blqk yeloow]] || ١٠٩٨ |- | [[Special:Contributions/Eng.dilan86|Eng.dilan86]] || ١٠٢٠ |- | [[Special:Contributions/Ilamxan|Ilamxan]] || ١٠٠٩ |- | [[Special:Contributions/Ibrahim N. Qader|Ibrahim N. Qader]] || ٩٨٢ |- | [[Special:Contributions/ئاریا سالار|ئاریا سالار]] || ٩٦٤ |- | [[Special:Contributions/Baneh k|Baneh k]] || ٩٦٠ |} |} </center> </div> [[پۆل:ڕاپۆرتی بنکەدراوەی ویکیپیدیا]] bf6ob826jeocfimku51ui1x4vz44hp4 4 25128 1374710 1374497 2024-11-03T00:03:28Z CdRBot 8950 Updated by Bot *** لەگەڵ دەقەکەیدا جێگۆڕ کرا *** 1374710 wikitext text/x-wiki <div style="background: #E5E4E2; padding: 0.5em; font-size: 130%; -moz-border-radius: 0.3em; border-radius: 0.3em;"> <center> پێرستی ١٠٠ بەشداربووی بەرزتر بە پێی ژمارەی دەستکارییەکان (بەبێ بۆت). ھەروەھا بڕوانە: [[ویکیپیدیا:ڕاپۆرتی بنکەدراوە/پێرستی نووسەرانی ویکیپیدیا بە پێی ژمارەی دەستکارییەکان (بە بۆتەوە)|ئەم ئامارە بە بۆتەوە]] '''دوایین نوێکردنەوە لە لایەن [[user:CdRBot|CdRBot]]''': ''‏٠٠:٠٣، ٣ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC)'' {| |- style="vertical-align:text-top;" | {| class="wikitable" border="1" style="margin:0px;" |- ! زنجیرە |- | ١ |- | ٢ |- | ٣ |- | ٤ |- | ٥ |- | ٦ |- | ٧ |- | ٨ |- | ٩ |- | ١٠ |- | ١١ |- | ١٢ |- | ١٣ |- | ١٤ |- | ١٥ |- | ١٦ |- | ١٧ |- | ١٨ |- | ١٩ |- | ٢٠ |- | ٢١ |- | ٢٢ |- | ٢٣ |- | ٢٤ |- | ٢٥ |- | ٢٦ |- | ٢٧ |- | ٢٨ |- | ٢٩ |- | ٣٠ |- | ٣١ |- | ٣٢ |- | ٣٣ |- | ٣٤ |- | ٣٥ |- | ٣٦ |- | ٣٧ |- | ٣٨ |- | ٣٩ |- | ٤٠ |- | ٤١ |- | ٤٢ |- | ٤٣ |- | ٤٤ |- | ٤٥ |- | ٤٦ |- | ٤٧ |- | ٤٨ |- | ٤٩ |- | ٥٠ |- | ٥١ |- | ٥٢ |- | ٥٣ |- | ٥٤ |- | ٥٥ |- | ٥٦ |- | ٥٧ |- | ٥٨ |- | ٥٩ |- | ٦٠ |- | ٦١ |- | ٦٢ |- | ٦٣ |- | ٦٤ |- | ٦٥ |- | ٦٦ |- | ٦٧ |- | ٦٨ |- | ٦٩ |- | ٧٠ |- | ٧١ |- | ٧٢ |- | ٧٣ |- | ٧٤ |- | ٧٥ |- | ٧٦ |- | ٧٧ |- | ٧٨ |- | ٧٩ |- | ٨٠ |- | ٨١ |- | ٨٢ |- | ٨٣ |- | ٨٤ |- | ٨٥ |- | ٨٦ |- | ٨٧ |- | ٨٨ |- | ٨٩ |- | ٩٠ |- | ٩١ |- | ٩٢ |- | ٩٣ |- | ٩٤ |- | ٩٥ |- | ٩٦ |- | ٩٧ |- | ٩٨ |- | ٩٩ |- | ١٠٠ |} | {| class="wikitable sortable" !بەکارھێنەر!!ژ. دەستکارییەکان |- | [[Special:Contributions/Aram|Aram]] || ٥٣٣٨٧ |- | [[Special:Contributions/Tessla|Tessla]] || ٥١٦٥٦ |- | [[Special:Contributions/Sakura emad|Sakura emad]] || ٤٣٩٤٠ |- | [[Special:Contributions/Calak|Calak]] || ٣٣٧٠٦ |- | [[Special:Contributions/Épine|Épine]] || ٢٦٣٥٤ |- | [[Special:Contributions/Ahrir|Ahrir]] || ٢٤١٦١ |- | [[Special:Contributions/Amine yousefi|Amine yousefi]] || ١٨٨١٠ |- | [[Special:Contributions/MFTG|MFTG]] || ١٧٧٩٧ |- | [[Special:Contributions/Kushared|Kushared]] || ١٥٧١١ |- | [[Special:Contributions/Serchia|Serchia]] || ١٣٦٨٩ |- | [[Special:Contributions/New user message|New user message]] || ١١٥٤٥ |- | [[Special:Contributions/ساکاتا گینتۆکی|ساکاتا گینتۆکی]] || ١٠٦٥٩ |- | [[Special:Contributions/Paraw|Paraw]] || ٩٩٣٤ |- | [[Special:Contributions/Aza|Aza]] || ٩٤٠٥ |- | [[Special:Contributions/Pirehelokan|Pirehelokan]] || ٩٣٥٥ |- | [[Special:Contributions/Kurd2021|Kurd2021]] || ٨٧٨٤ |- | [[Special:Contributions/Danial2703kurdistan|Danial2703kurdistan]] || ٨٦٥٨ |- | [[Special:Contributions/1silent scientist|1silent scientist]] || ٨٢١٧ |- | [[Special:Contributions/Min.neel|Min.neel]] || ٨٠٠٦ |- | [[Special:Contributions/Diyar se|Diyar se]] || ٧٤٧٩ |- | [[Special:Contributions/مامۆستا|مامۆستا]] || ٦٩٩٠ |- | [[Special:Contributions/ئاسۆ|ئاسۆ]] || ٦٤٩٦ |- | [[Special:Contributions/Hamaredha|Hamaredha]] || ٦٤٤٨ |- | [[Special:Contributions/-Haryad|-Haryad]] || ٦٣٩٠ |- | [[Special:Contributions/Zemen|Zemen]] || ٦١٢٥ |- | [[Special:Contributions/Broosk|Broosk]] || ٥٩٦٢ |- | [[Special:Contributions/Abdurhman Ahmad|Abdurhman Ahmad]] || ٥٠٧٥ |- | [[Special:Contributions/Muhammed taha|Muhammed taha]] || ٤٨٢٨ |- | [[Special:Contributions/Gejeluk|Gejeluk]] || ٤٥١٧ |- | [[Special:Contributions/Merkhas|Merkhas]] || ٤٠٣٦ |- | [[Special:Contributions/CommonsDelinker|CommonsDelinker]] || ٣٩٦٣ |- | [[Special:Contributions/Aro Salar|Aro Salar]] || ٣٩٥٣ |- | [[Special:Contributions/Gyan333|Gyan333]] || ٣٦٥٩ |- | [[Special:Contributions/Rannda|Rannda]] || ٣٣٧٩ |- | [[Special:Contributions/فەرهاد|فەرهاد]] || ٣٣٢١ |- | [[Special:Contributions/Ibrahim aziz|Ibrahim aziz]] || ٣٢٥١ |- | [[Special:Contributions/دیاکۆ|دیاکۆ]] || ٣١٦٨ |- | [[Special:Contributions/Diyako kazm|Diyako kazm]] || ٣١٦٣ |- | [[Special:Contributions/Shahid tahir|Shahid tahir]] || ٢٩١٣ |- | [[Special:Contributions/Nskoalj|Nskoalj]] || ٢٩٠٢ |- | [[Special:Contributions/Marmzok|Marmzok]] || ٢٧٨٣ |- | [[Special:Contributions/Keenîî|Keenîî]] || ٢٧٨٠ |- | [[Special:Contributions/Sorou6sh|Sorou6sh]] || ٢٦٩٦ |- | [[Special:Contributions/Barham|Barham]] || ٢٤٨١ |- | [[Special:Contributions/Arya sarhan|Arya sarhan]] || ٢٤٠٤ |- | [[Special:Contributions/هیوا|هیوا]] || ٢٣٦٧ |- | [[Special:Contributions/Halbast1|Halbast1]] || ٢١٥٩ |- | [[Special:Contributions/Twana.ismail|Twana.ismail]] || ١٦٨٢ |- | [[Special:Contributions/Hivja|Hivja]] || ١٦٥٥ |- | [[Special:Contributions/کاردۆ جاف|کاردۆ جاف]] || ١٦٥٣ |- | [[Special:Contributions/Rebin galaly|Rebin galaly]] || ١٦٢٢ |- | [[Special:Contributions/Rabar ajax1|Rabar ajax1]] || ١٤٢٤ |- | [[Special:Contributions/Aminijian|Aminijian]] || ١٣٩٥ |- | [[Special:Contributions/Kován|Kován]] || ١٣٧٦ |- | [[Special:Contributions/Ismail.Sharifi|Ismail.Sharifi]] || ١٣٦٥ |- | [[Special:Contributions/Ali Sardar 06|Ali Sardar 06]] || ١٢٩٤ |- | [[Special:Contributions/Khabat4545|Khabat4545]] || ١٢٨٨ |- | [[Special:Contributions/Saad Goran|Saad Goran]] || ١٢٣٦ |- | [[Special:Contributions/Ahmad.Kurdistan|Ahmad.Kurdistan]] || ١١٨٠ |- | [[Special:Contributions/Ari Qasm|Ari Qasm]] || ١١٤٤ |- | [[Special:Contributions/Ferxwaz|Ferxwaz]] || ١١٣١ |- | [[Special:Contributions/Ayoub Majeed|Ayoub Majeed]] || ١١٢٠ |- | [[Special:Contributions/GoRaN909|GoRaN909]] || ١١٢٠ |- | [[Special:Contributions/Blqk yeloow|Blqk yeloow]] || ١٠٩٨ |- | [[Special:Contributions/Eng.dilan86|Eng.dilan86]] || ١٠٢٠ |- | [[Special:Contributions/Ilamxan|Ilamxan]] || ١٠٠٩ |- | [[Special:Contributions/Ibrahim N. Qader|Ibrahim N. Qader]] || ٩٨٢ |- | [[Special:Contributions/ئاریا سالار|ئاریا سالار]] || ٩٦٤ |- | [[Special:Contributions/Baneh k|Baneh k]] || ٩٦٠ |- | [[Special:Contributions/Khoshhat|Khoshhat]] || ٩٤٨ |- | [[Special:Contributions/ArkanEN123|ArkanEN123]] || ٩٣٧ |- | [[Special:Contributions/Hamedvahid|Hamedvahid]] || ٩٢٦ |- | [[Special:Contributions/Hastyar Abdullah|Hastyar Abdullah]] || ٩١٤ |- | [[Special:Contributions/Burhan br|Burhan br]] || ٩٠٣ |- | [[Special:Contributions/Hîwa Seqiz|Hîwa Seqiz]] || ٨٨٨ |- | [[Special:Contributions/Rasan emprator page|Rasan emprator page]] || ٨٦٢ |- | [[Special:Contributions/ئاراس نوری|ئاراس نوری]] || ٨٤٥ |- | [[Special:Contributions/Halvada|Halvada]] || ٧٦١ |- | [[Special:Contributions/Qezwan|Qezwan]] || ٧٥٩ |- | [[Special:Contributions/Kareeeeem|Kareeeeem]] || ٧٤٦ |- | [[Special:Contributions/Ara Qadir|Ara Qadir]] || ٧٣٧ |- | [[Special:Contributions/Mamozk|Mamozk]] || ٧٢٠ |- | [[Special:Contributions/Shaxstan|Shaxstan]] || ٦٨٠ |- | [[Special:Contributions/Eyubm|Eyubm]] || ٦٣١ |- | [[Special:Contributions/444radio|444radio]] || ٦٢٠ |- | [[Special:Contributions/Sako Nanakli|Sako Nanakli]] || ٦١٥ |- | [[Special:Contributions/MuhammadKamaran|MuhammadKamaran]] || ٦١٣ |- | [[Special:Contributions/Qan4il|Qan4il]] || ٦٠٧ |- | [[Special:Contributions/Cwtiyar|Cwtiyar]] || ٥٩٧ |- | [[Special:Contributions/Rojhalatkurdistan|Rojhalatkurdistan]] || ٥٩٥ |- | [[Special:Contributions/Bilalinfo|Bilalinfo]] || ٥٧٠ |- | [[Special:Contributions/شنەی ئازادی|شنەی ئازادی]] || ٥٥٧ |- | [[Special:Contributions/Sina Khezrii|Sina Khezrii]] || ٥٥٥ |- | [[Special:Contributions/Barrazinji|Barrazinji]] || ٥٥٢ |- | [[Special:Contributions/Cyrus abdi~ckbwiki|Cyrus abdi~ckbwiki]] || ٥٤٤ |- | [[Special:Contributions/د. توانا ع. بەرزنجی|د. توانا ع. بەرزنجی]] || ٥٣٣ |- | [[Special:Contributions/KLBot2|KLBot2]] || ٥٢٥ |- | [[Special:Contributions/گرووپی قوتابخانە|گرووپی قوتابخانە]] || ٥٢١ |- | [[Special:Contributions/RasberryPedia|RasberryPedia]] || ٥٠٩ |- | [[Special:Contributions/Jarah Design|Jarah Design]] || ٤٩١ |} |} </center> </div> [[پۆل:ئاماری ویکیپیدیا]] [[پۆل:ڕاپۆرتی بنکەدراوەی ویکیپیدیا]] 8hn35n0rynf4i8dlkhxqvultnc36mvl 4 40680 1374640 860910 2024-11-02T17:50:49Z Zemen 40346 1374640 wikitext text/x-wiki *[[١٩١٤]] &ndash; لە درێژەی [[جەنگی جیھانیی یەکەم]]، [[ڕووسیا]] جەنگی لە دژیی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]] ڕاگەیاند‌، و دەستی بە ھێرشی خاکی کرد بۆ سەر خاکەکەی. *[[١٩٧٦]] &ndash; دوای ھەڵبژاردن [[جیمی کارتەر]] بووە سەرۆکی [[ئەمریکا]]. [[٢ی تشرینی دووەم|زیاتر لەم ڕۆژەدا &raquo;]] <noinclude> [[پۆل:ئەمڕۆ لە مێژوودا بەپێی ڕۆژ]] </noinclude> 5pevhfsky143lobcgwrsbdrkdwaddxq 0 76108 1374667 1372702 2024-11-02T19:25:30Z Sakura emad 42467 پێداچوونەوەی 295320ی گەڕاندەوە بۆ پێداچوونەوەی [[Special:Contributions/Aminijian|Aminijian]] ([[en:User:BrandonXLF/Restorer|گەڕاندنەوە]]) 1374667 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[گیانەوەران]] odwoyqwxx6flmbplkqokh7x7lshijrr 0 87080 1374616 1177915 2024-11-02T17:13:06Z Zemen 40346 1374616 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە: The Earth seen from Apollo 17.jpg |وێنۆک|یەکەم وێنەی تەواوی زەوی، ئەپۆلۆ ١٧: ڕۆژی ٧ دێسەمبەری ١٩٧٢]] {{ئایدۆلۆژیای سیاسی}} '''ژینگەخوازی''' یان '''ئێکۆلۆژیزم''' ({{بە ئینگلیزی|Ecologism}} یان ''Environmentalism'') ئایدیۆلۆژییەکی [[سیاسی]] و بزاڤیکی جڤاکییە داوای ھاوسەنگیی ژینگە و فراژووتنی جێگیر دەکات. شێواندنی ھاوسەنگیی ژینگە زیان ھەم لە سروشت دەدات ھەم لە [[مرۆڤ]]. لەبەر ئەوە دەبێ ڕێکخستنی جڤات بە جۆرێک بێت کەمترین کاریگەریی ھەبێت لەسەر سروشت. فەیلەسووفی نۆروێژی ئارنە نێس (Arne Dekke Eide Næss (1912-2009 لەم بوارەدا سیستەمێکی فەلسەفی سەرلەبەری داڕشتووە و ناوی ناوە ئێکۆسۆفی Ekosofi. لە نێو پارتگەلی ئێکۆلۆژیستاندا Die Grünen «کەسکەکان» ی ئەڵمانی جێی سیاسیی ھەرە بەھێزیان گرتووە. لە یەکگرتنەوەی ئەڵمانیادا، کەسکەکان، لە پەرلەماندا داھێزران، لەبەر ئەوەی ئەمان دژی یەکگرتنەوەکە وەستان و ئومێدیان وابوو بیروڕای ئێکۆلۆژیستانە لە DDR ێکی نوێدا جێی خۆی بکاتەوە. لە سکاندیناڤیا پارتی De gröna «کەسکەکان» ی فینلاند، لە ھەموان زووتر جێی خۆی لە پەرلەماندا کردەوە. لە نۆروێژ و دانمارک پارتە چەپە سۆسیالیستەکان بەرنامەی ئێکۆلۆژیستانەیان ھەڵگرتەوە. == شانرخاندن == باوەڕی ھاوسەنگیی ئێکۆلۆژیستانە بنەمای ئێکۆلۆژیزمە. ئەمیان چەمکێکی سیاسییە نەک زانستی، لە ماوەیەکی زووتری دەمی گفتوگۆی ژینگەخوازیدا سەری ھەڵدا. مەبەستیش لە ھاوسەنگیی ئێکۆلۆژیستانە دۆخی سروشتێکە مرۆڤ دەستی لێ نەداوە. بە دیدی ئێکۆلۆژیزم جڤاتی پیشەسازیی مۆدێرن ئەم ھاوسەنگییەی تەواو شێواندووە. دەست تێوەردانی مرۆڤ ھێند مەزن بووە شیرازەی سروشت خۆی ھاتۆتە دەست. بڕوانە سامانی سروشت، کە بە دیدی ئێکۆلۆژیزم خەریکە نابوود دەبێ، بڕوانە ژینگە و بڕوانە سەرلەبەری شێوازی گوزەرانی مرۆڤ. ئەو جڤاتەی دەبێ جێی جڤاتی پیشەساز بگرێتەوە ئارنە نێس ناوی دەنێ جڤاتی ھاوسەنگ. لە بورای گوزەرانی جڤاکیدا گوناھی لاسەنگیی دەخرێتە ئەستۆی نە تەنھا پیشەسازیی مەزن بگرە «ئابووریی ڕکابەر» و «چڕ کردنەوەی دەسەڵاتی ئابووری» یشەوە. لێرەدا ئیلھام لە سۆسیالیزمەوە ئاشکرایە، بە نموونە ئێکۆلۆژیستەکانی ئەڵمانیا دەڵێن: دادۆشینی مرۆڤ و بەدبەکارھێنانی یەکدی، لەگەڵ سیاسەتی ئێکۆلۆژیانەدا یەک ناگرنەوە. تیۆریی جڤاکی دەربارەی جڤاتی پیشەساز سەرچاوەی ئەم ڕەخنانەن. ئەمانە پشتیوانی دەکەن لەو ھەوڵەی ئێکۆلۆژیزم دەیدات بۆ دروست کردنەوەی ئەو داوەستان Stagnation و ئاسوودەبوونەی گۆیا لە جڤاتی بەر لە پیشەسازیدا ھەبووە. == گرنگترین یەکەی جڤات == ئێکۆلۆژیزم بەگشتی ئایدیۆلۆژییەکی فرەمیللیە. ئەم باوەڕە دەڵێ ڕکابەریی نێو بازاڕی جیھانی بۆ گەشەندی ئابووریی جیھانی ڕۆژاوا، جیھانی ھەژاری سێیەمی کردۆتە یەکەم قوربانی. کاتێک مرۆڤ و مرۆڤایەتی بە پلەی یەکەم بە ھاوژینی سروشت سەیر بکرێن ئیدی پلەی یەکەی «میللەت - ناسیۆن Nation» دادەبەزێ. تەنگژەی ژینگە بە تەنگژەیەکی جیھانگیر Global و ھەمەپۆش دادەنرێ. == مێتودی گۆڕینی جڤات == ئارنە نێس پاش ھەڵسەنگاندنێکی وردی نێوان ڕیفۆرم و شۆڕش دەگات بەوەی کە «جێگر (بەدیل) ی داکەوتبین (واقیعی - ڕیالیست) ڕێگەیەکە بە ڕیفۆرمی سەرانسەریدا تێپەڕ دەبێ». دوور نییە «ڕیفۆرمی سەرانسەری» ئیلھامی لە «ڕیفۆرمی ساختارەکی» ی کۆمیونیزمی ئەورووپی و سۆسیالیزمی چەپڕەوەوە گرتبێ. نێس ئەم گریمانەیەی خوارەوەی داڕشتووە گەرچی مەبەستیشی تەنھا جڤاتی خۆشگوزەرانی سکاندیناڤیایە: <blockquote style="color:#999; background:white; padding:1em; border:1px solid DarkSeaGreen;"> «چالاکیی ڕیفۆرمیستانەی پلەداری ھەتا دێ قووڵتر و بەرینتر، کە ھەموو ئامانجێکی تێیدا پلەپلە ڕاوێژی لەسەر کرا بێت، دەرفەتی لە شۆڕش زیاترە دامەزراو بگۆڕێ بە جێگرێکی تەواو باشتر. پێوانەی ”‌باشتر‌“ یش، بە کورتی، دەکاتەوە ژیانی خۆش». </blockquote> ئەوجا لای کەسکەکان مەرجێکی گرنگ ھەیە بۆ تەک و گرووپی تەک: دەبێ پەیڕەوی بیرۆکەی لاشەڕ (نا- دڕی) Nonviolence بکرێ. ئارنە نێس بەتایبەتی ورد بۆتەوە لە سیاسەتی لاشەڕی گاندی Gandhi کە لە خەباتی سەرخۆبوونی ھیندستاندا پەیڕەوی دەکرا و دەگاتە ئەوەی: «تەکی ڕاستەوخۆ ئەگەر تاڕادەیەکی بەرز لاشەڕ نەبێ ناتوانێ بۆ ماوەیەکی درێژخایەن سەرکەوتوو بێ». == شێوازی حوکومڕانیی سیاسی == «دێمۆکراتیی بنەما» ی کەسکەکان دەکاتەوە سەپاندنێکی قووڵی دێمۆکراتیی ڕاستەوخۆ لە یەکەی بچووکدا. لە سەر ئاستی میللی، دێمۆکراتیی نوێنەرەکی ڕەت ناکرێتەوە بەڵام دەبێ بە گەلپرسی تەواو بکرێ. گەلپرسی دەبێ بڕیاردەر بێ و دەبێ بە دەستپێشخەری گەل بێ، واتە ژمارەیەکی دیاریکراوی وەڵاتیان بۆیان ھەبێ گەلپرسی بسەپێنن. داخوازیی سێیەم دەڵێ گەل دەبێ بتوانێ ھەر کاتێک بێ لە دەمی مانداتی نوێنەراندا، نوێنەری ھەڵبژاردە لە نوێنەرایەتی بخات، ئەمەش ھەر داخوازییەکی کلاسیکی دێمۆکراتی ڕادیکالانەیە. == ئوتوپیا == ئارنە نێس لە «ئێکۆسۆفی» ـیەکەی خۆیدا چەند ڕستەیەکی سیستەمبەند کردووە، وێنەیەکی پتر سەرلەبەر دەدەن دەربارەی ئوتوپیای ئێکۆلۆژیانە. ئەمەش کورتەی ڕستەکانە: <blockquote style="color:#999; background:white; padding:1em; border:1px solid DarkSeaGreen;"> - خۆڕاستاندنی ھەرە بەرز - خۆڕاستاندنی تاکەکەس بەستەگی ھەیە بە خۆراستاندنی ھەموانەوە. - خۆڕاستاندنی ھەرە بەرز داوای ھاوژینی Symbiosis ی ھەرە بەرز دەکات. - فرەواندنی فرەڕەنگی دەرفەت دەدات بە فرەواندنی خۆڕاستاندن. - فرەڕەنگ، فرەفەرھەنگ، فرەمەیدانی ھەرە فرەوان! - خۆڕاستاندنی ھەرە بەرز داوای خۆفەرمانیی ھەرە بەرز دەکات. - خۆڕاستاندنی ھەرە بەرز داوای فرەڕەنگیی ھەرە بەرز دەکات. - سامانی ھەرە بەرزی جۆرایەتی. </blockquote> == سەرچاوەکان == [http://www.ne.se/enkel/ekologism Nationalencyklopedin] [http://komak.nu/Kurdi/Kteebkhane/KteebiKOMAK_PDF/AydiyolojiySiyasi_20101207.pdf «ئایدیۆلۆژیی سیاسیی ھاوچەرخ»]{{dead link|date=ئەیلوولی ٢٠١٧ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} == بەستەرە دەرەکییەکان == [http://www.nplusonemag.com/ecosophy-t-x Ecosophy from T to X] {{پۆلی کۆمنز|Environmentalism}} [[پۆل:ژینگە]] 4w95kfz4v9r746qgbhtr8udu6hfbo89 0 87959 1374671 1372689 2024-11-02T19:33:36Z Sakura emad 42467 پێداچوونەوەی 330681ی گەڕاندەوە بۆ پێداچوونەوەی [[Special:Contributions/Min.neel|Min.neel]] ([[en:User:BrandonXLF/Restorer|گەڕاندنەوە]]) 1374671 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[گیانەوەران]] odwoyqwxx6flmbplkqokh7x7lshijrr 4 89337 1374674 1373434 2024-11-02T21:00:32Z AramBot 39807 بۆت: نوێکردنەوە 1374674 wikitext text/x-wiki {{/سەرپەڕە}} <onlyinclude>'''دوایین نوێکردنەوە لەلایەن [[بەکارھێنەر:AramBot|AramBot]]'''؛ لە ‏٢١:٠٠، ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC)</onlyinclude> {| class="wikitable sortable" |- ! ناوی پۆل بە ئینگلیزی !! ژمارەی{{ھن}}نێوانویکییەکان |- | [[:en:Category:Project (main)|Category:Project (main)]] || ٢٩١ |- | [[:en:Category:Sports competitors|Category:Sports competitors]] || ١٦٩ |- | [[:en:Category:Astrology|Category:Astrology]] || ١٥٣ |- | [[:en:Category:Minerals|Category:Minerals]] || ١٤٧ |- | [[:en:Category:Saints|Category:Saints]] || ١٤٢ |- | [[:en:Category:All languages|Category:All languages]] || ١٤٢ |- | [[:en:Category:Sexuality|Category:Sexuality]] || ١٤١ |- | [[:en:Category:Capitals|Category:Capitals]] || ١٣٨ |- | [[:en:Category:Catholicism|Category:Catholicism]] || ١٣٨ |- | [[:en:Category:Molluscs|Category:Molluscs]] || ١٣٦ |- | [[:en:Category:Constellations|Category:Constellations]] || ١٣٦ |- | [[:en:Category:Jurists|Category:Jurists]] || ١٣٥ |- | [[:en:Category:Monarchs|Category:Monarchs]] || ١٣٠ |- | [[:en:Category:Fairy tales|Category:Fairy tales]] || ١٢٨ |- | [[:en:Category:Humour|Category:Humour]] || ١٢٨ |- | [[:en:Category:Literary genres|Category:Literary genres]] || ١٢٥ |- | [[:en:Category:Pages where post-expand include size is exceeded|Category:Pages where post-expand include size is exceeded]] || ١٢٣ |- | [[:en:Category:Bishops|Category:Bishops]] || ١٢٣ |- | [[:en:Category:Ancient Greek|Category:Ancient Greek]] || ١٢٢ |- | [[:en:Category:Canines|Category:Canines]] || ١٢٠ |- | [[:en:Category:Anarchists|Category:Anarchists]] || ١١٨ |- | [[:en:Category:Health care|Category:Health care]] || ١١٧ |- | [[:en:Category:Genealogy|Category:Genealogy]] || ١١٧ |- | [[:en:Category:Rosaceae|Category:Rosaceae]] || ١١٧ |- | [[:en:Category:Dancers|Category:Dancers]] || ١١٧ |- | [[:en:Category:Sport of athletics|Category:Sport of athletics]] || ١١٧ |- | [[:en:Category:Carnivorans|Category:Carnivorans]] || ١١٧ |- | [[:en:Category:Models (profession)|Category:Models (profession)]] || ١١٦ |- | [[:en:Category:Pages where expansion depth is exceeded|Category:Pages where expansion depth is exceeded]] || ١١٥ |- | [[:en:Category:Asteraceae|Category:Asteraceae]] || ١١٤ |- | [[:en:Category:Christians|Category:Christians]] || ١١٤ |- | [[:en:Category:Arctic|Category:Arctic]] || ١١٤ |- | [[:en:Category:Belgian writers|Category:Belgian writers]] || ١١٣ |- | [[:en:Category:Textiles|Category:Textiles]] || ١١٣ |- | [[:en:Category:American television series|Category:American television series]] || ١١٣ |- | [[:en:Category:Computer scientists|Category:Computer scientists]] || ١١٢ |- | [[:en:Category:Poaceae|Category:Poaceae]] || ١١٢ |- | [[:en:Category:Nobility|Category:Nobility]] || ١١١ |- | [[:en:Category:Composers by nationality|Category:Composers by nationality]] || ١١١ |- | [[:en:Category:Mycology|Category:Mycology]] || ١١١ |- | [[:en:Category:Philologists|Category:Philologists]] || ١١١ |- | [[:en:Category:Oceania|Category:Oceania]] || ١١١ |- | [[:en:Category:Art movements|Category:Art movements]] || ١١٠ |- | [[:en:Category:Eastern Orthodoxy|Category:Eastern Orthodoxy]] || ١١٠ |- | [[:en:Category:Political scientists|Category:Political scientists]] || ١٠٩ |- | [[:en:Category:Passeriformes|Category:Passeriformes]] || ١٠٩ |- | [[:en:Category:Basketball players|Category:Basketball players]] || ١٠٩ |- | [[:en:Category:French films|Category:French films]] || ١٠٩ |- | [[:en:Category:Awards|Category:Awards]] || ١٠٩ |- | [[:en:Category:Canadian writers|Category:Canadian writers]] || ١٠٨ |- | [[:en:Category:Bashkortostan|Category:Bashkortostan]] || ١٠٨ |- | [[:en:Category:Arachnids|Category:Arachnids]] || ١٠٨ |- | [[:en:Category:Cantons of Switzerland|Category:Cantons of Switzerland]] || ١٠٧ |- | [[:en:Category:Cognitive science|Category:Cognitive science]] || ١٠٧ |- | [[:en:Category:States of Mexico|Category:States of Mexico]] || ١٠٧ |- | [[:en:Category:Christian festivals and holy days|Category:Christian festivals and holy days]] || ١٠٧ |- | [[:en:Category:Breads|Category:Breads]] || ١٠٦ |- | [[:en:Category:Galicia (Spain)|Category:Galicia (Spain)]] || ١٠٦ |- | [[:en:Category:Clergy|Category:Clergy]] || ١٠٦ |- | [[:en:Category:Typography|Category:Typography]] || ١٠٦ |- | [[:en:Category:Portuguese footballers|Category:Portuguese footballers]] || ١٠٦ |- | [[:en:Category:Latin words and phrases|Category:Latin words and phrases]] || ١٠٦ |- | [[:en:Category:Physicists by nationality|Category:Physicists by nationality]] || ١٠٥ |- | [[:en:Category:Educators|Category:Educators]] || ١٠٥ |- | [[:en:Category:Crustaceans|Category:Crustaceans]] || ١٠٥ |- | [[:en:Category:Women|Category:Women]] || ١٠٥ |- | [[:en:Category:Galliformes|Category:Galliformes]] || ١٠٥ |- | [[:en:Category:Finno-Ugric languages|Category:Finno-Ugric languages]] || ١٠٥ |- | [[:en:Category:Artiodactyls|Category:Artiodactyls]] || ١٠٥ |- | [[:en:Category:Aircraft|Category:Aircraft]] || ١٠٤ |- | [[:en:Category:Immunology|Category:Immunology]] || ١٠٤ |- | [[:en:Category:Deities|Category:Deities]] || ١٠٤ |- | [[:en:Category:Venezuelan politicians|Category:Venezuelan politicians]] || ١٠٤ |- | [[:en:Category:Capital punishment|Category:Capital punishment]] || ١٠٤ |- | [[:en:Category:Vice presidents of the United States|Category:Vice presidents of the United States]] || ١٠٤ |- | [[:en:Category:Niger–Congo languages|Category:Niger–Congo languages]] || ١٠٤ |- | [[:en:Category:Portuguese writers|Category:Portuguese writers]] || ١٠٣ |- | [[:en:Category:Solanaceae|Category:Solanaceae]] || ١٠٣ |- | [[:en:Category:Île-de-France|Category:Île-de-France]] || ١٠٣ |- | [[:en:Category:Jewellery|Category:Jewellery]] || ١٠٣ |- | [[:en:Category:Russian scientists|Category:Russian scientists]] || ١٠٣ |- | [[:en:Category:Drama films|Category:Drama films]] || ١٠٣ |- | [[:en:Category:Moons|Category:Moons]] || ١٠٣ |- | [[:en:Category:Equidae|Category:Equidae]] || ١٠٣ |- | [[:en:Category:Soups|Category:Soups]] || ١٠٣ |- | [[:en:Category:Psychiatrists|Category:Psychiatrists]] || ١٠٣ |- | [[:en:Category:West Germanic languages|Category:West Germanic languages]] || ١٠٣ |- | [[:en:Category:Banking|Category:Banking]] || ١٠٢ |- | [[:en:Category:Fabaceae|Category:Fabaceae]] || ١٠٢ |- | [[:en:Category:Normandy|Category:Normandy]] || ١٠٢ |- | [[:en:Category:Nationality|Category:Nationality]] || ١٠٢ |- | [[:en:Category:Autobiographies|Category:Autobiographies]] || ١٠٢ |- | [[:en:Category:Imperialism|Category:Imperialism]] || ١٠٢ |- | [[:en:Category:Romansh language|Category:Romansh language]] || ١٠٢ |- | [[:en:Category:Antisemitism|Category:Antisemitism]] || ١٠٢ |- | [[:en:Category:Literary works|Category:Literary works]] || ١٠١ |- | [[:en:Category:Conductors (music)|Category:Conductors (music)]] || ١٠١ |- | [[:en:Category:Cultural studies|Category:Cultural studies]] || ١٠١ |- | [[:en:Category:Action films|Category:Action films]] || ١٠١ |- | [[:en:Category:Biblical people|Category:Biblical people]] || ١٠١ |- | [[:en:Category:East Africa|Category:East Africa]] || ١٠١ |- | [[:en:Category:Archaeological sites|Category:Archaeological sites]] || ١٠١ |- | [[:en:Category:Learning|Category:Learning]] || ١٠١ |- | [[:en:Category:Beekeeping|Category:Beekeeping]] || ١٠١ |- | [[:en:Category:Deer|Category:Deer]] || ١٠١ |- | [[:en:Category:Crusades|Category:Crusades]] || ١٠٠ |- | [[:en:Category:Urban planning|Category:Urban planning]] || ١٠٠ |- | [[:en:Category:Forestry|Category:Forestry]] || ١٠٠ |- | [[:en:Category:Sportspeople by nationality|Category:Sportspeople by nationality]] || ١٠٠ |- | [[:en:Category:Malayalam language|Category:Malayalam language]] || ١٠٠ |- | [[:en:Category:Serbo-Croatian language|Category:Serbo-Croatian language]] || ١٠٠ |- | [[:en:Category:Printing|Category:Printing]] || ١٠٠ |- | [[:en:Category:English nouns|Category:English nouns]] || ١٠٠ |- | [[:en:Category:Religious faiths, traditions, and movements|Category:Religious faiths, traditions, and movements]] || ٩٩ |- | [[:en:Category:Ukrainians|Category:Ukrainians]] || ٩٩ |- | [[:en:Category:Toxicology|Category:Toxicology]] || ٩٩ |- | [[:en:Category:Recreation|Category:Recreation]] || ٩٩ |- | [[:en:Category:Colombian writers|Category:Colombian writers]] || ٩٩ |- | [[:en:Category:Numismatics|Category:Numismatics]] || ٩٩ |- | [[:en:Category:People from Germany|Category:People from Germany]] || ٩٩ |- | [[:en:Category:Asturian language|Category:Asturian language]] || ٩٩ |- | [[:en:Category:Organic compounds|Category:Organic compounds]] || ٩٨ |- | [[:en:Category:Russian musicians|Category:Russian musicians]] || ٩٨ |- | [[:en:Category:Lamiaceae|Category:Lamiaceae]] || ٩٨ |- | [[:en:Category:Subcultures|Category:Subcultures]] || ٩٨ |- | [[:en:Category:Anthems|Category:Anthems]] || ٩٨ |- | [[:en:Category:Spanish monarchs|Category:Spanish monarchs]] || ٩٨ |- | [[:en:Category:Designers|Category:Designers]] || ٩٨ |- | [[:en:Category:Brassicaceae|Category:Brassicaceae]] || ٩٧ |- | [[:en:Category:Mining|Category:Mining]] || ٩٧ |- | [[:en:Category:Methodology|Category:Methodology]] || ٩٧ |- | [[:en:Category:Rutaceae|Category:Rutaceae]] || ٩٧ |- | [[:en:Category:Monasteries|Category:Monasteries]] || ٩٧ |- | [[:en:Category:Provence-Alpes-Côte d'Azur|Category:Provence-Alpes-Côte d'Azur]] || ٩٧ |- | [[:en:Category:Austrian scientists|Category:Austrian scientists]] || ٩٧ |- | [[:en:Category:Cucurbitaceae|Category:Cucurbitaceae]] || ٩٧ |- | [[:en:Category:Perissodactyla|Category:Perissodactyla]] || ٩٧ |- | [[:en:Category:Apiaceae|Category:Apiaceae]] || ٩٧ |- | [[:en:Category:Rosales|Category:Rosales]] || ٩٧ |- | [[:en:Category:Natural resources|Category:Natural resources]] || ٩٧ |- | [[:en:Category:Noble gases|Category:Noble gases]] || ٩٦ |- | [[:en:Category:Fashion designers|Category:Fashion designers]] || ٩٦ |- | [[:en:Category:Cultural anthropology|Category:Cultural anthropology]] || ٩٦ |- | [[:en:Category:Counties of England|Category:Counties of England]] || ٩٦ |- | [[:en:Category:West Africa|Category:West Africa]] || ٩٦ |- | [[:en:Category:Cyclists|Category:Cyclists]] || ٩٦ |- | [[:en:Category:People by religion|Category:People by religion]] || ٩٦ |- | [[:en:Category:Generals|Category:Generals]] || ٩٦ |- | [[:en:Category:Bantu languages|Category:Bantu languages]] || ٩٦ |- | [[:en:Category:Onomastics|Category:Onomastics]] || ٩٦ |- | [[:en:Category:Language isolates|Category:Language isolates]] || ٩٥ |- | [[:en:Category:Malvaceae|Category:Malvaceae]] || ٩٥ |- | [[:en:Category:Sports competitions|Category:Sports competitions]] || ٩٥ |- | [[:en:Category:Biologists by nationality|Category:Biologists by nationality]] || ٩٥ |- | [[:en:Category:Magnetism|Category:Magnetism]] || ٩٥ |- | [[:en:Category:Pharaohs|Category:Pharaohs]] || ٩٥ |- | [[:en:Category:Competitors in athletics|Category:Competitors in athletics]] || ٩٥ |- | [[:en:Category:Turkic peoples|Category:Turkic peoples]] || ٩٥ |- | [[:en:Category:Swiss scientists|Category:Swiss scientists]] || ٩٥ |- | [[:en:Category:Lepidoptera|Category:Lepidoptera]] || ٩٥ |- | [[:en:Category:Biogeography|Category:Biogeography]] || ٩٥ |- | [[:en:Category:Virtue|Category:Virtue]] || ٩٥ |- | [[:en:Category:Interlingue|Category:Interlingue]] || ٩٥ |- | [[:en:Category:Bovidae|Category:Bovidae]] || ٩٥ |- | [[:en:Category:Voivodeships of Poland|Category:Voivodeships of Poland]] || ٩٥ |- | [[:en:Category:Swedish scientists|Category:Swedish scientists]] || ٩٤ |- | [[:en:Category:Ports and harbours|Category:Ports and harbours]] || ٩٤ |- | [[:en:Category:Wiki uploaded files|Category:Wiki uploaded files]] || ٩٤ |- | [[:en:Category:Place names|Category:Place names]] || ٩٤ |- | [[:en:Category:Prussia|Category:Prussia]] || ٩٤ |- | [[:en:Category:Manufacturing|Category:Manufacturing]] || ٩٤ |- | [[:en:Category:Ecosystems|Category:Ecosystems]] || ٩٤ |- | [[:en:Category:Competitions|Category:Competitions]] || ٩٤ |- | [[:en:Category:National security|Category:National security]] || ٩٤ |- | [[:en:Category:Austroasiatic languages|Category:Austroasiatic languages]] || ٩٤ |- | [[:en:Category:Kannada language|Category:Kannada language]] || ٩٤ |- | [[:en:Category:English verbs|Category:English verbs]] || ٩٤ |- | [[:en:Category:Kings of France|Category:Kings of France]] || ٩٣ |- | [[:en:Category:Krasnodar Krai|Category:Krasnodar Krai]] || ٩٣ |- | [[:en:Category:Spies|Category:Spies]] || ٩٣ |- | [[:en:Category:Literary awards|Category:Literary awards]] || ٩٣ |- | [[:en:Category:Communes in France|Category:Communes in France]] || ٩٣ |- | [[:en:Category:Pollution|Category:Pollution]] || ٩٣ |- | [[:en:Category:Gymnastics|Category:Gymnastics]] || ٩٣ |- | [[:en:Category:Scientific method|Category:Scientific method]] || ٩٣ |- | [[:en:Category:Flanders|Category:Flanders]] || ٩٣ |- | [[:en:Category:Essayists|Category:Essayists]] || ٩٣ |- | [[:en:Category:Vocabulary|Category:Vocabulary]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Paintings|Category:Paintings]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Seoul|Category:Seoul]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Architectural elements|Category:Architectural elements]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Humanists|Category:Humanists]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Literary critics|Category:Literary critics]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Literary characters|Category:Literary characters]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:American physicians|Category:American physicians]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:American psychologists|Category:American psychologists]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Public domain files|Category:Public domain files]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Marsupials|Category:Marsupials]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Sakha Republic|Category:Sakha Republic]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Balearic Islands|Category:Balearic Islands]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Parts of speech|Category:Parts of speech]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Astrologers|Category:Astrologers]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Horror films|Category:Horror films]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Chuvashia|Category:Chuvashia]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Speeches|Category:Speeches]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Biochemists|Category:Biochemists]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Slavs|Category:Slavs]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Tourist attractions|Category:Tourist attractions]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Monks|Category:Monks]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:French nouns|Category:French nouns]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:English adjectives|Category:English adjectives]] || ٩٢ |- | [[:en:Category:Feminine given names|Category:Feminine given names]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Low German|Category:Low German]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Cardinals (Catholic Church)|Category:Cardinals (Catholic Church)]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Manitoba|Category:Manitoba]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Intellectual property law|Category:Intellectual property law]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Courts|Category:Courts]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Christian denominations|Category:Christian denominations]] || ٩١ |- | [[:en:Category:British biologists|Category:British biologists]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Social issues|Category:Social issues]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Interdisciplinary subfields|Category:Interdisciplinary subfields]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Gastropods|Category:Gastropods]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Liguria|Category:Liguria]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Fagaceae|Category:Fagaceae]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Phasianidae|Category:Phasianidae]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Producers|Category:Producers]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Counties of the United States|Category:Counties of the United States]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Confucianism|Category:Confucianism]] || ٩١ |- | [[:en:Category:Superstitions|Category:Superstitions]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Military personnel by nationality|Category:Military personnel by nationality]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Secretaries-general of the United Nations|Category:Secretaries-general of the United Nations]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:American diplomats|Category:American diplomats]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Orchidaceae|Category:Orchidaceae]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Computer programmers|Category:Computer programmers]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Anatidae|Category:Anatidae]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:American basketball players|Category:American basketball players]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Perception|Category:Perception]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Krasnoyarsk Krai|Category:Krasnoyarsk Krai]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:American military personnel|Category:American military personnel]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Palaces|Category:Palaces]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Buryatia|Category:Buryatia]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Charadriiformes|Category:Charadriiformes]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Melanesia|Category:Melanesia]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Collecting|Category:Collecting]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Spirituality|Category:Spirituality]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Åland|Category:Åland]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Euphorbiaceae|Category:Euphorbiaceae]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Pinaceae|Category:Pinaceae]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Cities in Belarus|Category:Cities in Belarus]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Freemasonry|Category:Freemasonry]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Ice hockey|Category:Ice hockey]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Manuscripts|Category:Manuscripts]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Mongolic languages|Category:Mongolic languages]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Adygea|Category:Adygea]] || ٩٠ |- | [[:en:Category:Epic poems|Category:Epic poems]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Pays de la Loire|Category:Pays de la Loire]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Umbria|Category:Umbria]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Association football competitions|Category:Association football competitions]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Kaliningrad Oblast|Category:Kaliningrad Oblast]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Politicians from Georgia (country)|Category:Politicians from Georgia (country)]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Uttar Pradesh|Category:Uttar Pradesh]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Corvidae|Category:Corvidae]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Asturias|Category:Asturias]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Punishments|Category:Punishments]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Formula One drivers|Category:Formula One drivers]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Maharashtra|Category:Maharashtra]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Populated places in France|Category:Populated places in France]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Cities in Cuba|Category:Cities in Cuba]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Mayotte|Category:Mayotte]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Geopolitics|Category:Geopolitics]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Anseriformes|Category:Anseriformes]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Oleaceae|Category:Oleaceae]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Ericaceae|Category:Ericaceae]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Eskaleut languages|Category:Eskaleut languages]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Fables|Category:Fables]] || ٨٩ |- | [[:en:Category:Scots language|Category:Scots language]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:West Slavic languages|Category:West Slavic languages]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Sicilian language|Category:Sicilian language]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Marche|Category:Marche]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Arecaceae|Category:Arecaceae]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:East Slavic languages|Category:East Slavic languages]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Murder|Category:Murder]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Nature conservation|Category:Nature conservation]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Irkutsk Oblast|Category:Irkutsk Oblast]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Cities in Nigeria|Category:Cities in Nigeria]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Protista|Category:Protista]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Hymenoptera|Category:Hymenoptera]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Javanese language|Category:Javanese language]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Rio de Janeiro (city)|Category:Rio de Janeiro (city)]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Paleontologists|Category:Paleontologists]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Montserrat|Category:Montserrat]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Skiing|Category:Skiing]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Mythological creatures|Category:Mythological creatures]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Nouns|Category:Nouns]] || ٨٨ |- | [[:en:Category:Navies|Category:Navies]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:Cities and towns in Lebanon|Category:Cities and towns in Lebanon]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:Scientific disciplines|Category:Scientific disciplines]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:Moons of Jupiter|Category:Moons of Jupiter]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:Radio stations|Category:Radio stations]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:Udmurtia|Category:Udmurtia]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:Lagomorphs|Category:Lagomorphs]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:Film festivals|Category:Film festivals]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:Malayo-Polynesian languages|Category:Malayo-Polynesian languages]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:Cities in Portugal|Category:Cities in Portugal]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:Perm Krai|Category:Perm Krai]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:Muscicapidae|Category:Muscicapidae]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:Easter|Category:Easter]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:Moraceae|Category:Moraceae]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:German nouns|Category:German nouns]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:Rabbis|Category:Rabbis]] || ٨٧ |- | [[:en:Category:Cyrillic script|Category:Cyrillic script]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Astronautics|Category:Astronautics]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Indian musicians|Category:Indian musicians]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Rivers of Belarus|Category:Rivers of Belarus]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Sapindales|Category:Sapindales]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Centre-Val de Loire|Category:Centre-Val de Loire]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Peninsulas of Europe|Category:Peninsulas of Europe]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Missionaries|Category:Missionaries]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Holy Roman Emperors|Category:Holy Roman Emperors]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Austria-Hungary|Category:Austria-Hungary]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:American boxers|Category:American boxers]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Squirrels|Category:Squirrels]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Lighthouses|Category:Lighthouses]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Bashkir language|Category:Bashkir language]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Antibiotics|Category:Antibiotics]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:West Bengal|Category:West Bengal]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Arkhangelsk Oblast|Category:Arkhangelsk Oblast]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Florence|Category:Florence]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Cities in Bangladesh|Category:Cities in Bangladesh]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Organizations based in the United States|Category:Organizations based in the United States]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Sign languages|Category:Sign languages]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Germanic peoples|Category:Germanic peoples]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Footwear|Category:Footwear]] || ٨٦ |- | [[:en:Category:Children's writers|Category:Children's writers]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Danish scientists|Category:Danish scientists]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Disputed territories|Category:Disputed territories]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Perciformes|Category:Perciformes]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Latin-script letters|Category:Latin-script letters]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Lamiales|Category:Lamiales]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Bloggers|Category:Bloggers]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Kartvelian languages|Category:Kartvelian languages]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Historical films|Category:Historical films]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Mountain climbers|Category:Mountain climbers]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Dutch philosophers|Category:Dutch philosophers]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Astronomers by nationality|Category:Astronomers by nationality]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Freemasons|Category:Freemasons]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Television presenters|Category:Television presenters]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Logistics|Category:Logistics]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Senses|Category:Senses]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Dog breeds|Category:Dog breeds]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Romance films|Category:Romance films]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Pali|Category:Pali]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Plant physiology|Category:Plant physiology]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:First ladies of the United States|Category:First ladies of the United States]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Sverdlovsk Oblast|Category:Sverdlovsk Oblast]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Developmental biology|Category:Developmental biology]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Khabarovsk Krai|Category:Khabarovsk Krai]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Trentino-Alto Adige/Südtirol|Category:Trentino-Alto Adige/Südtirol]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Culture of Finland|Category:Culture of Finland]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Tuva|Category:Tuva]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Fringillidae|Category:Fringillidae]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Glaciers|Category:Glaciers]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Guarani language|Category:Guarani language]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Satire|Category:Satire]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Chancellors of Germany|Category:Chancellors of Germany]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Populated places in Poland|Category:Populated places in Poland]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Populated places in Russia|Category:Populated places in Russia]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Auvergne-Rhône-Alpes|Category:Auvergne-Rhône-Alpes]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Gruiformes|Category:Gruiformes]] || ٨٥ |- | [[:en:Category:Occult|Category:Occult]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Violinists|Category:Violinists]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Lizards|Category:Lizards]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Ingushetia|Category:Ingushetia]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Yaroslavl Oblast|Category:Yaroslavl Oblast]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Letters (message)|Category:Letters (message)]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Medical treatments|Category:Medical treatments]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Sports venues|Category:Sports venues]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Geography-related lists|Category:Geography-related lists]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Fluid mechanics|Category:Fluid mechanics]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Electromagnetic radiation|Category:Electromagnetic radiation]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Municipalities of Spain|Category:Municipalities of Spain]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Asterales|Category:Asterales]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Mountain passes|Category:Mountain passes]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Foreign relations by country|Category:Foreign relations by country]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Coups d'état|Category:Coups d'état]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Spanish philosophers|Category:Spanish philosophers]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Puerto Rican people|Category:Puerto Rican people]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:French military personnel|Category:French military personnel]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Swedish monarchs|Category:Swedish monarchs]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Insurance|Category:Insurance]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Brazilian musicians|Category:Brazilian musicians]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:German journalists|Category:German journalists]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Lao language|Category:Lao language]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Ranunculaceae|Category:Ranunculaceae]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Stavropol Krai|Category:Stavropol Krai]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Oxygen compounds|Category:Oxygen compounds]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Nonmetals|Category:Nonmetals]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Caribbean islands|Category:Caribbean islands]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Leningrad Oblast|Category:Leningrad Oblast]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Philately|Category:Philately]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:English mathematicians|Category:English mathematicians]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Languages of Nepal|Category:Languages of Nepal]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Cannabis|Category:Cannabis]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Headgear|Category:Headgear]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Myrtaceae|Category:Myrtaceae]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Sapindaceae|Category:Sapindaceae]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Sardinian language|Category:Sardinian language]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Operas|Category:Operas]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:California counties|Category:California counties]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Camelids|Category:Camelids]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Spanish nouns|Category:Spanish nouns]] || ٨٤ |- | [[:en:Category:Provinces of South Africa|Category:Provinces of South Africa]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Wrestlers|Category:Wrestlers]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Coats of arms|Category:Coats of arms]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Malpighiales|Category:Malpighiales]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Alcohols|Category:Alcohols]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Extinct animals|Category:Extinct animals]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Jesuits|Category:Jesuits]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Anacardiaceae|Category:Anacardiaceae]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Asparagales|Category:Asparagales]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Theatres|Category:Theatres]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Subdivisions of Italy|Category:Subdivisions of Italy]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Administrative law|Category:Administrative law]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Chemists by nationality|Category:Chemists by nationality]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:DJs|Category:DJs]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Illustrators|Category:Illustrators]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:British chemists|Category:British chemists]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Optical devices|Category:Optical devices]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Polish sportspeople|Category:Polish sportspeople]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Naturalists|Category:Naturalists]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Belgian painters|Category:Belgian painters]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:War films|Category:War films]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Saskatchewan|Category:Saskatchewan]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Central Africa|Category:Central Africa]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Biomolecules|Category:Biomolecules]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Bankers|Category:Bankers]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Poales|Category:Poales]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Malvales|Category:Malvales]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Writing implements|Category:Writing implements]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Decorative arts|Category:Decorative arts]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Meat dishes|Category:Meat dishes]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Families|Category:Families]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Fast food|Category:Fast food]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Humorists|Category:Humorists]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Aosta Valley|Category:Aosta Valley]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Betulaceae|Category:Betulaceae]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Pasta|Category:Pasta]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Nizhny Novgorod Oblast|Category:Nizhny Novgorod Oblast]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Chuvash language|Category:Chuvash language]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Kashubian language|Category:Kashubian language]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Bourgogne-Franche-Comté|Category:Bourgogne-Franche-Comté]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Hauts-de-France|Category:Hauts-de-France]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Buddhists|Category:Buddhists]] || ٨٣ |- | [[:en:Category:Sexually transmitted diseases and infections|Category:Sexually transmitted diseases and infections]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Psychoactive drugs|Category:Psychoactive drugs]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Vladimir Oblast|Category:Vladimir Oblast]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:English phrases|Category:English phrases]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Cathedrals|Category:Cathedrals]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Skyscrapers|Category:Skyscrapers]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Arts in the United States|Category:Arts in the United States]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Salicaceae|Category:Salicaceae]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Valencian Community|Category:Valencian Community]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:People of World War II|Category:People of World War II]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Saratov Oblast|Category:Saratov Oblast]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Piciformes|Category:Piciformes]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Music awards|Category:Music awards]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Rivers of Portugal|Category:Rivers of Portugal]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Indian mathematicians|Category:Indian mathematicians]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Norwegian musicians|Category:Norwegian musicians]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Provinces of Belgium|Category:Provinces of Belgium]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Turin|Category:Turin]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Democratic Republic of the Congo people|Category:Democratic Republic of the Congo people]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Rubiaceae|Category:Rubiaceae]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Causes of death|Category:Causes of death]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Naples|Category:Naples]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Sports equipment|Category:Sports equipment]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Amino acids|Category:Amino acids]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Cities in Kenya|Category:Cities in Kenya]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Coraciiformes|Category:Coraciiformes]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Vegetarianism|Category:Vegetarianism]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Chelyabinsk Oblast|Category:Chelyabinsk Oblast]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Ericales|Category:Ericales]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Hindu deities|Category:Hindu deities]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Inorganic compounds|Category:Inorganic compounds]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Logicians|Category:Logicians]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Arts in Azerbaijan|Category:Arts in Azerbaijan]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Pacifists|Category:Pacifists]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Caryophyllales|Category:Caryophyllales]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Populated places in the United States|Category:Populated places in the United States]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Molise|Category:Molise]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Russo-Ukrainian War|Category:Russo-Ukrainian War]] || ٨٢ |- | [[:en:Category:Military units and formations|Category:Military units and formations]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Accipitridae|Category:Accipitridae]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Voronezh Oblast|Category:Voronezh Oblast]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Amusement parks|Category:Amusement parks]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Prime ministers of Azerbaijan|Category:Prime ministers of Azerbaijan]] || ٨١ |- | [[:en:Category:People involved in religion|Category:People involved in religion]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Fabales|Category:Fabales]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Renewable energy|Category:Renewable energy]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Literature by period|Category:Literature by period]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Kabardino-Balkaria|Category:Kabardino-Balkaria]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Celts|Category:Celts]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Byzantine emperors|Category:Byzantine emperors]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Dependent territories|Category:Dependent territories]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Linguists by nationality|Category:Linguists by nationality]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Indian scientists|Category:Indian scientists]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Radiation|Category:Radiation]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Motorcycles|Category:Motorcycles]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Tyumen Oblast|Category:Tyumen Oblast]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Systems theory|Category:Systems theory]] || ٨١ |- | [[:en:Category:American comedians|Category:American comedians]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Colombian footballers|Category:Colombian footballers]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Vietnamese politicians|Category:Vietnamese politicians]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Editors|Category:Editors]] || ٨١ |- | [[:en:Category:British Virgin Islands|Category:British Virgin Islands]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Surrealism|Category:Surrealism]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Culture of South Korea|Category:Culture of South Korea]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Altai Krai|Category:Altai Krai]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Federal districts of Russia|Category:Federal districts of Russia]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Music festivals|Category:Music festivals]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Cnidarians|Category:Cnidarians]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Kursk Oblast|Category:Kursk Oblast]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Culture of Ukraine|Category:Culture of Ukraine]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Fagales|Category:Fagales]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Wallis and Futuna|Category:Wallis and Futuna]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Cartographers|Category:Cartographers]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Lexicographers|Category:Lexicographers]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Manx language|Category:Manx language]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Pacifism|Category:Pacifism]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Power stations|Category:Power stations]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Montreal|Category:Montreal]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Liliaceae|Category:Liliaceae]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Amur Oblast|Category:Amur Oblast]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Professions|Category:Professions]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Individual adjectives|Category:Individual adjectives]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Crops|Category:Crops]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Nouvelle-Aquitaine|Category:Nouvelle-Aquitaine]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Dutch nouns|Category:Dutch nouns]] || ٨١ |- | [[:en:Category:Deaths by cause|Category:Deaths by cause]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Falconiformes|Category:Falconiformes]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Guernsey|Category:Guernsey]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Greek scientists|Category:Greek scientists]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Smolensk Oblast|Category:Smolensk Oblast]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Populated places in Italy|Category:Populated places in Italy]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Ivorian footballers|Category:Ivorian footballers]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Caryophyllaceae|Category:Caryophyllaceae]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Drugs|Category:Drugs]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Guangdong|Category:Guangdong]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Companies of the Netherlands|Category:Companies of the Netherlands]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Lauraceae|Category:Lauraceae]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:New Brunswick|Category:New Brunswick]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Belgorod Oblast|Category:Belgorod Oblast]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Rivers of Belgium|Category:Rivers of Belgium]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Inventors by nationality|Category:Inventors by nationality]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Translators by nationality|Category:Translators by nationality]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Ivorian people|Category:Ivorian people]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:German military personnel|Category:German military personnel]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Polish mathematicians|Category:Polish mathematicians]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Beaches|Category:Beaches]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Thai politicians|Category:Thai politicians]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Body fluids|Category:Body fluids]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Ancient Roman politicians|Category:Ancient Roman politicians]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Mughal Empire|Category:Mughal Empire]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Macedonia (region)|Category:Macedonia (region)]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Writers by period|Category:Writers by period]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Groups (periodic table)|Category:Groups (periodic table)]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Numeral systems|Category:Numeral systems]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Apocynaceae|Category:Apocynaceae]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Columbiformes|Category:Columbiformes]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Gardens|Category:Gardens]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Altai Republic|Category:Altai Republic]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Hydrogen compounds|Category:Hydrogen compounds]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Chemical compounds by element|Category:Chemical compounds by element]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Record producers|Category:Record producers]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Beauty pageants|Category:Beauty pageants]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Kamchatka Krai|Category:Kamchatka Krai]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Serbian sportspeople|Category:Serbian sportspeople]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Graphics|Category:Graphics]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Cities in Nepal|Category:Cities in Nepal]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Cities in Cyprus|Category:Cities in Cyprus]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Hemiptera|Category:Hemiptera]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Khakassia|Category:Khakassia]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Ants|Category:Ants]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Waste|Category:Waste]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:J. R. R. Tolkien|Category:J. R. R. Tolkien]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Vice presidents|Category:Vice presidents]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Act|Category:Act]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Jersey|Category:Jersey]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Amaranthaceae|Category:Amaranthaceae]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Bryansk Oblast|Category:Bryansk Oblast]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Cities in Washington (state)|Category:Cities in Washington (state)]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Murmansk Oblast|Category:Murmansk Oblast]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Sandpipers|Category:Sandpipers]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Anti-communism|Category:Anti-communism]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:United States senators|Category:United States senators]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Terrorist incidents|Category:Terrorist incidents]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Publishers (people)|Category:Publishers (people)]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Novosibirsk Oblast|Category:Novosibirsk Oblast]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:German literature|Category:German literature]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Grand Est|Category:Grand Est]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:Russian nouns|Category:Russian nouns]] || ٨٠ |- | [[:en:Category:British film directors|Category:British film directors]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Rulers|Category:Rulers]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Rapid transit|Category:Rapid transit]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Family law|Category:Family law]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Echinoderms|Category:Echinoderms]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Anglicanism|Category:Anglicanism]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Samara Oblast|Category:Samara Oblast]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:French diplomats|Category:French diplomats]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Iridaceae|Category:Iridaceae]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Pokémon|Category:Pokémon]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:String manipulation templates|Category:String manipulation templates]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Biographical films|Category:Biographical films]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Sculptures|Category:Sculptures]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Japanese scientists|Category:Japanese scientists]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Ancient Roman poets|Category:Ancient Roman poets]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Electronic music|Category:Electronic music]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Kra–Dai languages|Category:Kra–Dai languages]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Singaporean people|Category:Singaporean people]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Centenarians|Category:Centenarians]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Crete|Category:Crete]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Testudines|Category:Testudines]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Cities in Georgia (U.S. state)|Category:Cities in Georgia (U.S. state)]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Exoplanets|Category:Exoplanets]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Portuguese sportspeople|Category:Portuguese sportspeople]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Culture of Armenia|Category:Culture of Armenia]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Cities in Iceland|Category:Cities in Iceland]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Culture of Belgium|Category:Culture of Belgium]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Paridae|Category:Paridae]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Tunnels|Category:Tunnels]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Lipetsk Oblast|Category:Lipetsk Oblast]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Periodicals|Category:Periodicals]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Cities in Chile|Category:Cities in Chile]] || ٧٩ |- | [[:en:Category:Human sexuality|Category:Human sexuality]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Provinces of Vietnam|Category:Provinces of Vietnam]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Equestrianism|Category:Equestrianism]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Sculptors by nationality|Category:Sculptors by nationality]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Crafts|Category:Crafts]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Thai singers|Category:Thai singers]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Dublin (city)|Category:Dublin (city)]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:American models|Category:American models]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Archery|Category:Archery]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Presidents of Georgia|Category:Presidents of Georgia]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Kaluga Oblast|Category:Kaluga Oblast]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Ukrainian musicians|Category:Ukrainian musicians]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Tver Oblast|Category:Tver Oblast]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:South Slavic languages|Category:South Slavic languages]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Danish monarchs|Category:Danish monarchs]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Poisons|Category:Poisons]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:House of Habsburg|Category:House of Habsburg]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Amaryllidaceae|Category:Amaryllidaceae]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Star Trek|Category:Star Trek]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Navarre|Category:Navarre]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:German cuisine|Category:German cuisine]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Ulyanovsk Oblast|Category:Ulyanovsk Oblast]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Cakes|Category:Cakes]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Murder victims|Category:Murder victims]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Castilla–La Mancha|Category:Castilla–La Mancha]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Cantabria|Category:Cantabria]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Community of Madrid|Category:Community of Madrid]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Transport infrastructure|Category:Transport infrastructure]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Alkali metals|Category:Alkali metals]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Baseball players|Category:Baseball players]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Culture of Portugal|Category:Culture of Portugal]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Brassicales|Category:Brassicales]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Apiales|Category:Apiales]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Arts in France|Category:Arts in France]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Restaurants|Category:Restaurants]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Toponymy|Category:Toponymy]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Artillery|Category:Artillery]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Baltic states|Category:Baltic states]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Ethnologists|Category:Ethnologists]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Extremadura|Category:Extremadura]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Cupressaceae|Category:Cupressaceae]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Grammatical cases|Category:Grammatical cases]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Salads|Category:Salads]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Netherlands Antilles|Category:Netherlands Antilles]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Myrtales|Category:Myrtales]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:People by political orientation|Category:People by political orientation]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Plantaginaceae|Category:Plantaginaceae]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Companies|Category:Companies]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Italian nouns|Category:Italian nouns]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Prime ministers of Poland|Category:Prime ministers of Poland]] || ٧٨ |- | [[:en:Category:Architectural styles|Category:Architectural styles]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Piracy|Category:Piracy]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:North Ossetia–Alania|Category:North Ossetia–Alania]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Overseas France|Category:Overseas France]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Librarians|Category:Librarians]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Passeridae|Category:Passeridae]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:UEFA|Category:UEFA]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Housing|Category:Housing]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Trade unions|Category:Trade unions]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Military leaders|Category:Military leaders]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Solanales|Category:Solanales]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Mental processes|Category:Mental processes]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 files|Category:Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 files]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Chemical bonding|Category:Chemical bonding]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Municipalities of Germany|Category:Municipalities of Germany]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Populated places in Spain|Category:Populated places in Spain]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Leporidae|Category:Leporidae]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Chinese scientists|Category:Chinese scientists]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:American sociologists|Category:American sociologists]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Belgian sportspeople|Category:Belgian sportspeople]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:German engineers|Category:German engineers]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Novgorod Oblast|Category:Novgorod Oblast]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Danish philosophers|Category:Danish philosophers]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:South Korean singers|Category:South Korean singers]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:South Korean actors|Category:South Korean actors]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Coins|Category:Coins]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Belgian musicians|Category:Belgian musicians]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Pskov Oblast|Category:Pskov Oblast]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Church Fathers|Category:Church Fathers]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Madhya Pradesh|Category:Madhya Pradesh]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Sturnidae|Category:Sturnidae]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Carbon compounds|Category:Carbon compounds]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Proboscideans|Category:Proboscideans]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Ciconiiformes|Category:Ciconiiformes]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Kemerovo Oblast|Category:Kemerovo Oblast]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Annelids|Category:Annelids]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Bioinformatics|Category:Bioinformatics]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Ice hockey players|Category:Ice hockey players]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Cartilaginous fish|Category:Cartilaginous fish]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Curaçao|Category:Curaçao]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Polygonaceae|Category:Polygonaceae]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Football clubs in Portugal|Category:Football clubs in Portugal]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Chukotka Autonomous Okrug|Category:Chukotka Autonomous Okrug]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Drawing|Category:Drawing]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Animal diseases|Category:Animal diseases]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Districts of Germany|Category:Districts of Germany]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Council of Europe|Category:Council of Europe]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Geneva|Category:Geneva]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Kostroma Oblast|Category:Kostroma Oblast]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Magadan Oblast|Category:Magadan Oblast]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Ryazan Oblast|Category:Ryazan Oblast]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Paganism|Category:Paganism]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Archbishops|Category:Archbishops]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Archaeological cultures|Category:Archaeological cultures]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Baroque|Category:Baroque]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Tula Oblast|Category:Tula Oblast]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Asparagaceae|Category:Asparagaceae]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Administrative regions of Greece|Category:Administrative regions of Greece]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Counties of Norway|Category:Counties of Norway]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Portuguese nouns|Category:Portuguese nouns]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Japanese nouns|Category:Japanese nouns]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Squamata|Category:Squamata]] || ٧٧ |- | [[:en:Category:Ethnic groups in the United States|Category:Ethnic groups in the United States]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Karachay-Cherkessia|Category:Karachay-Cherkessia]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Cacti|Category:Cacti]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Conspiracy theories|Category:Conspiracy theories]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Record labels|Category:Record labels]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Helicopters|Category:Helicopters]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Mountains of Azerbaijan|Category:Mountains of Azerbaijan]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Rivers of Georgia (country)|Category:Rivers of Georgia (country)]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Isotopes|Category:Isotopes]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Martial artists|Category:Martial artists]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Figures of speech|Category:Figures of speech]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:American animated films|Category:American animated films]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Dramatists and playwrights by nationality|Category:Dramatists and playwrights by nationality]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Cities in Yemen|Category:Cities in Yemen]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Tanzanian people|Category:Tanzanian people]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Speculative fiction|Category:Speculative fiction]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Norwegian monarchs|Category:Norwegian monarchs]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Bas-Rhin|Category:Bas-Rhin]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Hungarian composers|Category:Hungarian composers]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Belgian scientists|Category:Belgian scientists]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Linguists from Germany|Category:Linguists from Germany]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Geneticists|Category:Geneticists]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Polish chemists|Category:Polish chemists]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Somalian people|Category:Somalian people]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Terrorists|Category:Terrorists]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Jurists by nationality|Category:Jurists by nationality]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:American computer scientists|Category:American computer scientists]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Writers from Georgia (country)|Category:Writers from Georgia (country)]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Belgian singers|Category:Belgian singers]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:British medical doctors|Category:British medical doctors]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:People by period|Category:People by period]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Napoleonic Wars|Category:Napoleonic Wars]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Futures studies|Category:Futures studies]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Omsk Oblast|Category:Omsk Oblast]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Jewish Autonomous Oblast|Category:Jewish Autonomous Oblast]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Ho Chi Minh City|Category:Ho Chi Minh City]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Sausages|Category:Sausages]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Biological classification|Category:Biological classification]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Judoka|Category:Judoka]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Music of Azerbaijan|Category:Music of Azerbaijan]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Weightlifting|Category:Weightlifting]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Japonic languages|Category:Japonic languages]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Southern Europe|Category:Southern Europe]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Wallonia|Category:Wallonia]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Alkaloids|Category:Alkaloids]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Astrophysicists|Category:Astrophysicists]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:British television series|Category:British television series]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Erotica|Category:Erotica]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Croatian writers|Category:Croatian writers]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Executed people|Category:Executed people]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Kirov Oblast|Category:Kirov Oblast]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Race (human categorization)|Category:Race (human categorization)]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Romani language|Category:Romani language]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Sámi languages|Category:Sámi languages]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Oryol Oblast|Category:Oryol Oblast]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:South Holland|Category:South Holland]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Presidents of Colombia|Category:Presidents of Colombia]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Television in the United States|Category:Television in the United States]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Vologda Oblast|Category:Vologda Oblast]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Monocots|Category:Monocots]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Penza Oblast|Category:Penza Oblast]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Authors|Category:Authors]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:West Frisian language|Category:West Frisian language]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Gymnasts|Category:Gymnasts]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:English adverbs|Category:English adverbs]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Czech nouns|Category:Czech nouns]] || ٧٦ |- | [[:en:Category:Ceramics|Category:Ceramics]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Administrative divisions of the United Kingdom|Category:Administrative divisions of the United Kingdom]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Prime ministers of Finland|Category:Prime ministers of Finland]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Singer-songwriters|Category:Singer-songwriters]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Presidents of the People's Republic of China|Category:Presidents of the People's Republic of China]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Future events|Category:Future events]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Human pregnancy|Category:Human pregnancy]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Liliales|Category:Liliales]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Northeast Caucasian languages|Category:Northeast Caucasian languages]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Financial markets|Category:Financial markets]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Dutch mathematicians|Category:Dutch mathematicians]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Root vegetables|Category:Root vegetables]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Saxifragales|Category:Saxifragales]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Culture of the Soviet Union|Category:Culture of the Soviet Union]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Yukon|Category:Yukon]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Zabaykalsky Krai|Category:Zabaykalsky Krai]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Newfoundland and Labrador|Category:Newfoundland and Labrador]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Haute-Savoie|Category:Haute-Savoie]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Rallidae|Category:Rallidae]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Sports events|Category:Sports events]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Religion and politics|Category:Religion and politics]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Contemporary history|Category:Contemporary history]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Gentianales|Category:Gentianales]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Scottish scientists|Category:Scottish scientists]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:German theologians|Category:German theologians]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Crocodilians|Category:Crocodilians]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Bouches-du-Rhône|Category:Bouches-du-Rhône]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:JavaScript|Category:JavaScript]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Portuguese explorers|Category:Portuguese explorers]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Hungarian mathematicians|Category:Hungarian mathematicians]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Hirundinidae|Category:Hirundinidae]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Italian physicians|Category:Italian physicians]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Zimbabwean politicians|Category:Zimbabwean politicians]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Mongol Empire|Category:Mongol Empire]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Christian theology|Category:Christian theology]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Mary, mother of Jesus|Category:Mary, mother of Jesus]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Counties of Sweden|Category:Counties of Sweden]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Victoria (state)|Category:Victoria (state)]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Scouting|Category:Scouting]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Conifers|Category:Conifers]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Newspapers published in the United States|Category:Newspapers published in the United States]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Pelecaniformes|Category:Pelecaniformes]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Cypriniformes|Category:Cypriniformes]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Fossil fuels|Category:Fossil fuels]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Consonants|Category:Consonants]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Alkaline earth metals|Category:Alkaline earth metals]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Kyiv Oblast|Category:Kyiv Oblast]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Culture of Colombia|Category:Culture of Colombia]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Ray-finned fish|Category:Ray-finned fish]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Irish literature|Category:Irish literature]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Educational institutions|Category:Educational institutions]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Zurich|Category:Zurich]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Convolvulaceae|Category:Convolvulaceae]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Cannabaceae|Category:Cannabaceae]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Bihar|Category:Bihar]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Boraginaceae|Category:Boraginaceae]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Choreographers|Category:Choreographers]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Folklorists|Category:Folklorists]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Ivanovo Oblast|Category:Ivanovo Oblast]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Old Norse|Category:Old Norse]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Science and technology awards|Category:Science and technology awards]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Prokaryotes|Category:Prokaryotes]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Orenburg Oblast|Category:Orenburg Oblast]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Tokelau|Category:Tokelau]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Seven Wonders of the Ancient World|Category:Seven Wonders of the Ancient World]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Cities in Pakistan|Category:Cities in Pakistan]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Drummers|Category:Drummers]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Latin nouns|Category:Latin nouns]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:Verbs|Category:Verbs]] || ٧٥ |- | [[:en:Category:American directors|Category:American directors]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:English-language writers|Category:English-language writers]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Nilo-Saharan languages|Category:Nilo-Saharan languages]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Russian cosmonauts|Category:Russian cosmonauts]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Military aircraft|Category:Military aircraft]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Broadcasting|Category:Broadcasting]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Populated places in Canada|Category:Populated places in Canada]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:American pianists|Category:American pianists]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Differential equations|Category:Differential equations]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Sports terminology|Category:Sports terminology]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Submarines|Category:Submarines]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Cuban writers|Category:Cuban writers]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Norwegian scientists|Category:Norwegian scientists]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Timekeeping|Category:Timekeeping]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Sports by year|Category:Sports by year]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Combinatorics|Category:Combinatorics]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Safety|Category:Safety]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Danish musicians|Category:Danish musicians]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Marne (department)|Category:Marne (department)]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Alpes-Maritimes|Category:Alpes-Maritimes]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Aisne|Category:Aisne]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Sudanese people|Category:Sudanese people]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Game theory|Category:Game theory]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Barbadian people|Category:Barbadian people]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:IUCN Red List least concern species|Category:IUCN Red List least concern species]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Legal professions|Category:Legal professions]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Azerbaijani people by occupation|Category:Azerbaijani people by occupation]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Military alliances|Category:Military alliances]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Coordinate systems|Category:Coordinate systems]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Individual animals|Category:Individual animals]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Sultans|Category:Sultans]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Cocos (Keeling) Islands|Category:Cocos (Keeling) Islands]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Respiratory diseases|Category:Respiratory diseases]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Hérault|Category:Hérault]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Araceae|Category:Araceae]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:European cuisine|Category:European cuisine]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Cyprinidae|Category:Cyprinidae]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Culture of Lithuania|Category:Culture of Lithuania]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Cities and towns in Bosnia and Herzegovina|Category:Cities and towns in Bosnia and Herzegovina]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Culture of Iceland|Category:Culture of Iceland]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Cucurbitales|Category:Cucurbitales]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Ranunculales|Category:Ranunculales]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Modernism|Category:Modernism]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:European Parliament|Category:European Parliament]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Food additives|Category:Food additives]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Legislators|Category:Legislators]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Regions of Finland|Category:Regions of Finland]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Crassulaceae|Category:Crassulaceae]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Lutheranism|Category:Lutheranism]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Stationery|Category:Stationery]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Buses|Category:Buses]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:New Testament people|Category:New Testament people]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Fashion accessories|Category:Fashion accessories]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Men|Category:Men]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Cities in Uzbekistan|Category:Cities in Uzbekistan]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Ethnicity|Category:Ethnicity]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Turkish nouns|Category:Turkish nouns]] || ٧٤ |- | [[:en:Category:Volleyball players|Category:Volleyball players]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Leipzig|Category:Leipzig]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Nordic countries|Category:Nordic countries]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Province of Soria|Category:Province of Soria]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Musical compositions|Category:Musical compositions]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Prime ministers of Portugal|Category:Prime ministers of Portugal]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Russian military personnel|Category:Russian military personnel]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Social classes|Category:Social classes]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Cities in Madagascar|Category:Cities in Madagascar]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Biological processes|Category:Biological processes]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Berbers|Category:Berbers]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Geography of Europe by country|Category:Geography of Europe by country]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Space telescopes|Category:Space telescopes]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Religious practices|Category:Religious practices]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:20th-century works|Category:20th-century works]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Identifiers|Category:Identifiers]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Diasporas|Category:Diasporas]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Lanthanides|Category:Lanthanides]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Haut-Rhin|Category:Haut-Rhin]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Real estate|Category:Real estate]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Ancient literature|Category:Ancient literature]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Paralympic Games|Category:Paralympic Games]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Explorers by nationality|Category:Explorers by nationality]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Czech scientists|Category:Czech scientists]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Monarchs of Belgium|Category:Monarchs of Belgium]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Russian biologists|Category:Russian biologists]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Danish poets|Category:Danish poets]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Kharkiv Oblast|Category:Kharkiv Oblast]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:North Holland|Category:North Holland]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Ain|Category:Ain]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Cyperaceae|Category:Cyperaceae]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Application software|Category:Application software]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Fossils|Category:Fossils]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Apodiformes|Category:Apodiformes]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Deserts of Africa|Category:Deserts of Africa]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Prime ministers of Belgium|Category:Prime ministers of Belgium]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Military of Germany|Category:Military of Germany]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Greek historians|Category:Greek historians]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Spanish sculptors|Category:Spanish sculptors]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Beatified people|Category:Beatified people]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Culture of Vietnam|Category:Culture of Vietnam]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Nebulae|Category:Nebulae]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Hydraulics|Category:Hydraulics]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Skills|Category:Skills]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Organists|Category:Organists]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Culture of Croatia|Category:Culture of Croatia]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Events by country|Category:Events by country]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Digital libraries|Category:Digital libraries]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Rhamnaceae|Category:Rhamnaceae]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Bromeliaceae|Category:Bromeliaceae]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Turdidae|Category:Turdidae]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Cebuano language|Category:Cebuano language]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Indigenous languages of the Americas|Category:Indigenous languages of the Americas]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Motacillidae|Category:Motacillidae]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Saint Pierre and Miquelon|Category:Saint Pierre and Miquelon]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Silent films|Category:Silent films]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Photosynthesis|Category:Photosynthesis]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Pulitzer Prize winners|Category:Pulitzer Prize winners]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Mormonism|Category:Mormonism]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Synagogues|Category:Synagogues]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:The Hague|Category:The Hague]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Tomsk Oblast|Category:Tomsk Oblast]] || ٧٣ |- | [[:en:Category:Tram transport|Category:Tram transport]] || ٧٣ |} [[پۆل:ڕاپۆرتی بنکەدراوەی ویکیپیدیا]] hs6hij8cbdtuvqc33h1461by7833gv3 4 90420 1374711 1374498 2024-11-03T00:04:32Z CdRBot 8950 Updated by Bot *** لەگەڵ دەقەکەیدا جێگۆڕ کرا *** 1374711 wikitext text/x-wiki <div style="background: #E5E4E2; padding: 0.5em; font-size: 130%; -moz-border-radius: 0.3em; border-radius: 0.3em;"> <center> پێڕستی ١٠٠ بەشداربووی بەرزتر بەپێی ژمارەی دروستکردنی پەڕەکان (بە بۆتەوە). ھەروەھا بڕوانە: [[ویکیپیدیا:ڕاپۆرتی بنکەدراوە/پێڕستی نووسەرانی ویکیپیدیا بەپێی ژمارەی دروستکردنی پەڕەکان|ئەم ئامارە بەبێ بۆت]] '''دوایین نوێکردنەوە لە لایەن [[user:CdRBot|CdRBot]]''': ''‏٠٠:٠٤، ٣ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC)'' {| |- style="vertical-align:text-top;" | {| class="wikitable" border="1" style="margin:0px;" |- ! زنجیرە |- | ١ |- | ٢ |- | ٣ |- | ٤ |- | ٥ |- | ٦ |- | ٧ |- | ٨ |- | ٩ |- | ١٠ |- | ١١ |- | ١٢ |- | ١٣ |- | ١٤ |- | ١٥ |- | ١٦ |- | ١٧ |- | ١٨ |- | ١٩ |- | ٢٠ |- | ٢١ |- | ٢٢ |- | ٢٣ |- | ٢٤ |- | ٢٥ |- | ٢٦ |- | ٢٧ |- | ٢٨ |- | ٢٩ |- | ٣٠ |- | ٣١ |- | ٣٢ |- | ٣٣ |- | ٣٤ |- | ٣٥ |- | ٣٦ |- | ٣٧ |- | ٣٨ |- | ٣٩ |- | ٤٠ |- | ٤١ |- | ٤٢ |- | ٤٣ |- | ٤٤ |- | ٤٥ |- | ٤٦ |- | ٤٧ |- | ٤٨ |- | ٤٩ |- | ٥٠ |- | ٥١ |- | ٥٢ |- | ٥٣ |- | ٥٤ |- | ٥٥ |- | ٥٦ |- | ٥٧ |- | ٥٨ |- | ٥٩ |- | ٦٠ |- | ٦١ |- | ٦٢ |- | ٦٣ |- | ٦٤ |- | ٦٥ |- | ٦٦ |- | ٦٧ |- | ٦٨ |- | ٦٩ |- | ٧٠ |- | ٧١ |- | ٧٢ |- | ٧٣ |- | ٧٤ |- | ٧٥ |- | ٧٦ |- | ٧٧ |- | ٧٨ |- | ٧٩ |- | ٨٠ |- | ٨١ |- | ٨٢ |- | ٨٣ |- | ٨٤ |- | ٨٥ |- | ٨٦ |- | ٨٧ |- | ٨٨ |- | ٨٩ |- | ٩٠ |- | ٩١ |- | ٩٢ |- | ٩٣ |- | ٩٤ |- | ٩٥ |- | ٩٦ |- | ٩٧ |- | ٩٨ |- | ٩٩ |- | ١٠٠ |} | {| class="wikitable" !بەکارھێنەر!!ژمارەی وتارەکان |- | [[Special:Contributions/AramBot|AramBot]] || ١٨٩٠١ |- | [[Special:Contributions/Tessla|Tessla]] || ٧٤٥٢ |- | [[Special:Contributions/MFTG|MFTG]] || ٥٠٧٥ |- | [[Special:Contributions/Sakura emad|Sakura emad]] || ٣٠٠٥ |- | [[Special:Contributions/CalakBot|CalakBot]] || ٢٧٣٣ |- | [[Special:Contributions/DarafshBot|DarafshBot]] || ٢٢٣٢ |- | [[Special:Contributions/Kushared|Kushared]] || ٢١١٤ |- | [[Special:Contributions/Kurd2021|Kurd2021]] || ١٧٩٨ |- | [[Special:Contributions/1silent scientist|1silent scientist]] || ١٢٩٦ |- | [[Special:Contributions/Danial2703kurdistan|Danial2703kurdistan]] || ١١٩٣ |- | [[Special:Contributions/Min.neel|Min.neel]] || ١١٦٠ |- | [[Special:Contributions/Ebrambot|Ebrambot]] || ٩٣١ |- | [[Special:Contributions/Serchia|Serchia]] || ٩٢٧ |- | [[Special:Contributions/Diyar se|Diyar se]] || ٨٧٠ |- | [[Special:Contributions/Hamaredha|Hamaredha]] || ٨٥٣ |- | [[Special:Contributions/Aza|Aza]] || ٧٧٤ |- | [[Special:Contributions/Zemen|Zemen]] || ٧٧٢ |- | [[Special:Contributions/Shahid tahir|Shahid tahir]] || ٧٦١ |- | [[Special:Contributions/Paraw|Paraw]] || ٧٢٣ |- | [[Special:Contributions/ئاسۆ|ئاسۆ]] || ٧١٩ |- | [[Special:Contributions/Ahrir|Ahrir]] || ٦٥٥ |- | [[Special:Contributions/Merkhas|Merkhas]] || ٦١٢ |- | [[Special:Contributions/Épine|Épine]] || ٥٦١ |- | [[Special:Contributions/مامۆستا|مامۆستا]] || ٥٠٣ |- | [[Special:Contributions/ساکاتا گینتۆکی|ساکاتا گینتۆکی]] || ٥٠٠ |- | [[Special:Contributions/Amine yousefi|Amine yousefi]] || ٤٦٥ |- | [[Special:Contributions/Pirehelokan|Pirehelokan]] || ٤٥٩ |- | [[Special:Contributions/Kován|Kován]] || ٣٩٧ |- | [[Special:Contributions/Calak|Calak]] || ٣٩٥ |- | [[Special:Contributions/Khoshhat|Khoshhat]] || ٣٨٤ |- | [[Special:Contributions/Rebin galaly|Rebin galaly]] || ٣٨١ |- | [[Special:Contributions/Diyako kazm|Diyako kazm]] || ٣٧٣ |- | [[Special:Contributions/دیاکۆ|دیاکۆ]] || ٣٦١ |- | [[Special:Contributions/Khabat4545|Khabat4545]] || ٣٠٨ |- | [[Special:Contributions/Aro Salar|Aro Salar]] || ٣٠٤ |- | [[Special:Contributions/Ibrahim aziz|Ibrahim aziz]] || ٣٠٢ |- | [[Special:Contributions/Sorou6sh|Sorou6sh]] || ٢٧٠ |- | [[Special:Contributions/Broosk|Broosk]] || ٢٦٧ |- | [[Special:Contributions/فەرهاد|فەرهاد]] || ٢٦٢ |- | [[Special:Contributions/Mamozk|Mamozk]] || ٢٤٩ |- | [[Special:Contributions/MuhammadKamaran|MuhammadKamaran]] || ٢٤٦ |- | [[Special:Contributions/هیوا|هیوا]] || ٢٣٦ |- | [[Special:Contributions/Muhammed taha|Muhammed taha]] || ٢٣٣ |- | [[Special:Contributions/کاردۆ جاف|کاردۆ جاف]] || ٢٣٢ |- | [[Special:Contributions/Keenîî|Keenîî]] || ٢٢٢ |- | [[Special:Contributions/Rannda|Rannda]] || ٢١٩ |- | [[Special:Contributions/Abdurhman Ahmad|Abdurhman Ahmad]] || ٢١٤ |- | [[Special:Contributions/AsoBot|AsoBot]] || ١٩١ |- | [[Special:Contributions/Aminijian|Aminijian]] || ١٨٦ |- | [[Special:Contributions/Ferxwaz|Ferxwaz]] || ١٨١ |- | [[Special:Contributions/Gejeluk|Gejeluk]] || ١٨١ |- | [[Special:Contributions/Cyrus abdi|Cyrus abdi]] || ١٧٤ |- | [[Special:Contributions/Blqk yeloow|Blqk yeloow]] || ١٧١ |- | [[Special:Contributions/Shaxstan|Shaxstan]] || ١٦٦ |- | [[Special:Contributions/Ali Sardar 06|Ali Sardar 06]] || ١٦١ |- | [[Special:Contributions/Halbast1|Halbast1]] || ١٤٢ |- | [[Special:Contributions/محمد فاتح حامد|محمد فاتح حامد]] || ١٤٢ |- | [[Special:Contributions/Helen S Abdulrahman|Helen S Abdulrahman]] || ١٣٩ |- | [[Special:Contributions/Jutyaar|Jutyaar]] || ١٣٨ |- | [[Special:Contributions/Ibrahim N. Qader|Ibrahim N. Qader]] || ١٣٧ |- | [[Special:Contributions/Burhan br|Burhan br]] || ١٣٥ |- | [[Special:Contributions/Maniu13|Maniu13]] || ١٣٠ |- | [[Special:Contributions/Ara Qadir|Ara Qadir]] || ١٢٨ |- | [[Special:Contributions/Twana.ismail|Twana.ismail]] || ١٢٧ |- | [[Special:Contributions/ArkanEN123|ArkanEN123]] || ١٢٦ |- | [[Special:Contributions/ZheenCenter|ZheenCenter]] || ١٢٤ |- | [[Special:Contributions/Gyan333|Gyan333]] || ١٢٣ |- | [[Special:Contributions/Rabar ajax1|Rabar ajax1]] || ١٢٢ |- | [[Special:Contributions/Barham|Barham]] || ١٢١ |- | [[Special:Contributions/Cwtiyar|Cwtiyar]] || ١١٨ |- | [[Special:Contributions/Ilamxan|Ilamxan]] || ١١٣ |- | [[Special:Contributions/Abdullah Arfa|Abdullah Arfa]] || ١١٣ |- | [[Special:Contributions/Hîwa Seqiz|Hîwa Seqiz]] || ١١١ |- | [[Special:Contributions/ئاراس نوری|ئاراس نوری]] || ١٠٩ |- | [[Special:Contributions/Ismail.Sharifi|Ismail.Sharifi]] || ١٠٩ |- | [[Special:Contributions/Daniiiar|Daniiiar]] || ١٠٤ |- | [[Special:Contributions/Aram|Aram]] || ٩٨ |- | [[Special:Contributions/Saad Goran|Saad Goran]] || ٩٨ |- | [[Special:Contributions/GoRaN909|GoRaN909]] || ٩٤ |- | [[Special:Contributions/Cyrus abdi~ckbwiki|Cyrus abdi~ckbwiki]] || ٩٠ |- | [[Special:Contributions/عبد الله عرفة (بيت الحكمة)|عبد الله عرفة (بيت الحكمة)]] || ٨٥ |- | [[Special:Contributions/Ferhad y|Ferhad y]] || ٨٠ |- | [[Special:Contributions/-Haryad|-Haryad]] || ٨٠ |- | [[Special:Contributions/Bilalinfo|Bilalinfo]] || ٨٠ |- | [[Special:Contributions/Marmzok|Marmzok]] || ٧٥ |- | [[Special:Contributions/Nskoalj|Nskoalj]] || ٧١ |- | [[Special:Contributions/Ari Qasm|Ari Qasm]] || ٦٢ |- | [[Special:Contributions/Karwandoorandish|Karwandoorandish]] || ٦١ |- | [[Special:Contributions/Hastyar Abdullah|Hastyar Abdullah]] || ٥٨ |- | [[Special:Contributions/Kareeeeem|Kareeeeem]] || ٥٤ |- | [[Special:Contributions/Arya sarhan|Arya sarhan]] || ٥٢ |- | [[Special:Contributions/444radio|444radio]] || ٥٠ |- | [[Special:Contributions/Baneh k|Baneh k]] || ٤٦ |- | [[Special:Contributions/Rauf t jabar|Rauf t jabar]] || ٤٦ |- | [[Special:Contributions/بنار|بنار]] || ٤٤ |- | [[Special:Contributions/Sakaros sasan|Sakaros sasan]] || ٤٣ |- | [[Special:Contributions/Houshang tabrizi|Houshang tabrizi]] || ٤١ |- | [[Special:Contributions/Eng.dilan86|Eng.dilan86]] || ٤١ |- | [[Special:Contributions/Hamedvahid|Hamedvahid]] || ٤٠ |- | [[Special:Contributions/Jwanro|Jwanro]] || ٤٠ |} </center> [[پۆل:ڕاپۆرتی بنکەدراوەی ویکیپیدیا]] </div> a0esdfcemt15y3dv0qzc09ysztoddre 4 90421 1374712 1374499 2024-11-03T00:04:42Z CdRBot 8950 Updated by Bot *** لەگەڵ دەقەکەیدا جێگۆڕ کرا *** 1374712 wikitext text/x-wiki <div style="background: #E5E4E2; padding: 0.5em; font-size: 130%; -moz-border-radius: 0.3em; border-radius: 0.3em;"> <center> پێڕستی ١٠٠ بەشداربووی بەرزتر بەپێی ژمارەی دروستکردنی پەڕەکان (بەبێ بۆت). ھەروەھا بڕوانە: [[ویکیپیدیا:ڕاپۆرتی بنکەدراوە/پێڕستی نووسەرانی ویکیپیدیا بەپێی ژمارەی دروستکردنی پەڕەکان (بە بۆتەوە)|ئەم ئامارە بە بۆتەوە]] '''دوایین نوێکردنەوە لەلایەن [[user:CdRBot|CdRBot]]''': ''‏٠٠:٠٤، ٣ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC)'' </center> {| |- style="vertical-align:text-top;" | {| class="wikitable" border="1" style="margin:0px;" |- ! زنجیرە |- | ١ |- | ٢ |- | ٣ |- | ٤ |- | ٥ |- | ٦ |- | ٧ |- | ٨ |- | ٩ |- | ١٠ |- | ١١ |- | ١٢ |- | ١٣ |- | ١٤ |- | ١٥ |- | ١٦ |- | ١٧ |- | ١٨ |- | ١٩ |- | ٢٠ |- | ٢١ |- | ٢٢ |- | ٢٣ |- | ٢٤ |- | ٢٥ |- | ٢٦ |- | ٢٧ |- | ٢٨ |- | ٢٩ |- | ٣٠ |- | ٣١ |- | ٣٢ |- | ٣٣ |- | ٣٤ |- | ٣٥ |- | ٣٦ |- | ٣٧ |- | ٣٨ |- | ٣٩ |- | ٤٠ |- | ٤١ |- | ٤٢ |- | ٤٣ |- | ٤٤ |- | ٤٥ |- | ٤٦ |- | ٤٧ |- | ٤٨ |- | ٤٩ |- | ٥٠ |- | ٥١ |- | ٥٢ |- | ٥٣ |- | ٥٤ |- | ٥٥ |- | ٥٦ |- | ٥٧ |- | ٥٨ |- | ٥٩ |- | ٦٠ |- | ٦١ |- | ٦٢ |- | ٦٣ |- | ٦٤ |- | ٦٥ |- | ٦٦ |- | ٦٧ |- | ٦٨ |- | ٦٩ |- | ٧٠ |- | ٧١ |- | ٧٢ |- | ٧٣ |- | ٧٤ |- | ٧٥ |- | ٧٦ |- | ٧٧ |- | ٧٨ |- | ٧٩ |- | ٨٠ |- | ٨١ |- | ٨٢ |- | ٨٣ |- | ٨٤ |- | ٨٥ |- | ٨٦ |- | ٨٧ |- | ٨٨ |- | ٨٩ |- | ٩٠ |- | ٩١ |- | ٩٢ |- | ٩٣ |- | ٩٤ |- | ٩٥ |- | ٩٦ |- | ٩٧ |- | ٩٨ |- | ٩٩ |- | ١٠٠ |} | {| class="wikitable sortable" !style="background-color:#808080" align="center"|بەکارھێنەر!!style="background-color:#808080" align="center"|وتار!!style="background-color:#808080" align="center"|داڕێژە!!style="background-color:#808080" align="center"|پەڕەی یارمەتی!!style="background-color:#808080" align="center"|پۆل!!style="background-color:#808080" align="center"|دەروازە!!style="background-color:#808080" align="center"|ویکیپرۆژە |- | [[Special:Contributions/Tessla|Tessla]] || ٧٤٥٢ || ١١٥ || ٠ || ٨٧٧١ || ١٤٧٢ || ٢ |- | [[Special:Contributions/MFTG|MFTG]] || ٥٠٧٥ || ٤١ || ٠ || ٢١ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Sakura emad|Sakura emad]] || ٣٠٠٥ || ٦٥٤ || ٢ || ٤٤٩٤ || ٥ || ٤ |- | [[Special:Contributions/Kushared|Kushared]] || ٢١١٤ || ٩٧ || ٠ || ١١٤ || ١ || ٣ |- | [[Special:Contributions/Kurd2021|Kurd2021]] || ١٧٩٨ || ٨٦ || ٠ || ١٢٣ || ١٠ || ١ |- | [[Special:Contributions/1silent scientist|1silent scientist]] || ١٢٩٦ || ١ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Danial2703kurdistan|Danial2703kurdistan]] || ١١٩٣ || ٣ || ٠ || ٨٥ || ٢٣ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Min.neel|Min.neel]] || ١١٦٠ || ٢٩ || ٠ || ٢١٥ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Serchia|Serchia]] || ٩٢٧ || ١١٠ || ٠ || ٤٣١ || ١ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Diyar se|Diyar se]] || ٨٧٠ || ٣١٩ || ٠ || ٢٧ || ٥ || ١ |- | [[Special:Contributions/Hamaredha|Hamaredha]] || ٨٥٣ || ٠ || ٠ || ٩٧٩ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Aza|Aza]] || ٧٧٤ || ٦ || ٠ || ١ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Zemen|Zemen]] || ٧٧٢ || ١٨ || ١ || ٢٦ || ٢ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Shahid tahir|Shahid tahir]] || ٧٦١ || ٢ || ٠ || ٣ || ٢ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Paraw|Paraw]] || ٧٢٣ || ٩٥ || ٠ || ٩٦٧ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/ئاسۆ|ئاسۆ]] || ٧١٩ || ٣٨٠ || ٣ || ٤٨ || ١٣ || ٤ |- | [[Special:Contributions/Ahrir|Ahrir]] || ٦٥٥ || ١٢٣ || ١ || ٤٣٦ || ٣٨٤ || ٧ |- | [[Special:Contributions/Merkhas|Merkhas]] || ٦١٢ || ٢١٧ || ٠ || ٥٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Épine|Épine]] || ٥٦١ || ٨٨٥ || ٩ || ٧١٣ || ٣١٤ || ١٢ |- | [[Special:Contributions/مامۆستا|مامۆستا]] || ٥٠٣ || ٠ || ٠ || ٢٠٢ || ٨ || ٠ |- | [[Special:Contributions/ساکاتا گینتۆکی|ساکاتا گینتۆکی]] || ٥٠٠ || ٤١ || ٠ || ٢٣٥ || ١٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Amine yousefi|Amine yousefi]] || ٤٦٥ || ٤٩ || ٠ || ٣٥٩ || ١٧٤٤ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Pirehelokan|Pirehelokan]] || ٤٥٩ || ٢ || ٠ || ١٩١ || ٢ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Kován|Kován]] || ٣٩٧ || ٦٤ || ٠ || ١٧١ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Calak|Calak]] || ٣٩٥ || ٤٦٧ || ١ || ٢٠٠٣ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Khoshhat|Khoshhat]] || ٣٨٤ || ٠ || ٠ || ٢٩ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Rebin galaly|Rebin galaly]] || ٣٨١ || ٢٢ || ٠ || ٩ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Diyako kazm|Diyako kazm]] || ٣٧٣ || ١٢٠ || ٠ || ٥٥٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/دیاکۆ|دیاکۆ]] || ٣٦١ || ٠ || ٠ || ١٨ || ٣٧٥ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Khabat4545|Khabat4545]] || ٣٠٨ || ٦ || ٠ || ٣٨ || ٠ || ١ |- | [[Special:Contributions/Aro Salar|Aro Salar]] || ٣٠٤ || ٣٧ || ٠ || ٥٤ || ٢ || ٣ |- | [[Special:Contributions/Ibrahim aziz|Ibrahim aziz]] || ٣٠٢ || ١٣ || ٠ || ٢٣ || ٣٨ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Sorou6sh|Sorou6sh]] || ٢٧٠ || ٦ || ٠ || ١٩٥ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Broosk|Broosk]] || ٢٦٧ || ١١٧ || ٠ || ٣٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/فەرهاد|فەرهاد]] || ٢٦٢ || ١ || ٠ || ٠ || ٩٧ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Mamozk|Mamozk]] || ٢٤٩ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/MuhammadKamaran|MuhammadKamaran]] || ٢٤٦ || ٣ || ٠ || ١ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/هیوا|هیوا]] || ٢٣٦ || ٥ || ١ || ١٥ || ٢ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Muhammed taha|Muhammed taha]] || ٢٣٣ || ١١٨ || ١ || ٥٦ || ٤ || ٠ |- | [[Special:Contributions/کاردۆ جاف|کاردۆ جاف]] || ٢٣٢ || ٢ || ٠ || ٢ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Keenîî|Keenîî]] || ٢٢٢ || ٢ || ٠ || ١٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Rannda|Rannda]] || ٢١٩ || ٦٥ || ٠ || ٦٩ || ١ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Abdurhman Ahmad|Abdurhman Ahmad]] || ٢١٤ || ٢ || ٠ || ٥٠ || ٣ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Aminijian|Aminijian]] || ١٨٦ || ٣ || ٠ || ٢ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Ferxwaz|Ferxwaz]] || ١٨١ || ١ || ٠ || ١٤ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Gejeluk|Gejeluk]] || ١٨١ || ٣٧ || ٠ || ١١٦١ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Cyrus abdi|Cyrus abdi]] || ١٧٤ || ٠ || ٠ || ١٢ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Blqk yeloow|Blqk yeloow]] || ١٧١ || ٠ || ٠ || ٧ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Shaxstan|Shaxstan]] || ١٦٦ || ٢ || ٠ || ٣ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Ali Sardar 06|Ali Sardar 06]] || ١٦١ || ٠ || ٠ || ١ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Halbast1|Halbast1]] || ١٤٢ || ١٠٦ || ٢ || ٥٠ || ١ || ٠ |- | [[Special:Contributions/محمد فاتح حامد|محمد فاتح حامد]] || ١٤٢ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Helen S Abdulrahman|Helen S Abdulrahman]] || ١٣٩ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Jutyaar|Jutyaar]] || ١٣٨ || ٢ || ٠ || ٢ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Ibrahim N. Qader|Ibrahim N. Qader]] || ١٣٧ || ٠ || ٠ || ١ || ٤ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Burhan br|Burhan br]] || ١٣٥ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Maniu13|Maniu13]] || ١٣٠ || ٠ || ٠ || ١ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Ara Qadir|Ara Qadir]] || ١٢٨ || ١٥ || ٠ || ١٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Twana.ismail|Twana.ismail]] || ١٢٧ || ٢٩ || ٠ || ١٥٢ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/ArkanEN123|ArkanEN123]] || ١٢٦ || ١٣ || ٠ || ٩ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/ZheenCenter|ZheenCenter]] || ١٢٤ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Gyan333|Gyan333]] || ١٢٣ || ٧ || ٠ || ١٩ || ٤٢ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Rabar ajax1|Rabar ajax1]] || ١٢٢ || ١ || ٠ || ١ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Barham|Barham]] || ١٢١ || ١٤٢ || ٢ || ٣ || ١ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Cwtiyar|Cwtiyar]] || ١١٨ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Ilamxan|Ilamxan]] || ١١٣ || ٠ || ٠ || ١ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Abdullah Arfa|Abdullah Arfa]] || ١١٣ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Hîwa Seqiz|Hîwa Seqiz]] || ١١١ || ٠ || ٠ || ٥ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/ئاراس نوری|ئاراس نوری]] || ١٠٩ || ٣ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Ismail.Sharifi|Ismail.Sharifi]] || ١٠٩ || ٦ || ٠ || ٥٨ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Daniiiar|Daniiiar]] || ١٠٤ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Aram|Aram]] || ٩٨ || ٨٩٥ || ٠ || ٨٥٦ || ٧٣ || ١٠ |- | [[Special:Contributions/Saad Goran|Saad Goran]] || ٩٨ || ٠ || ٠ || ٤ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/GoRaN909|GoRaN909]] || ٩٤ || ٤ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Cyrus abdi~ckbwiki|Cyrus abdi~ckbwiki]] || ٩٠ || ٠ || ٠ || ١٤ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/عبد الله عرفة (بيت الحكمة)|عبد الله عرفة (بيت الحكمة)]] || ٨٥ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Ferhad y|Ferhad y]] || ٨٠ || ٣ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/-Haryad|-Haryad]] || ٨٠ || ١٢ || ٠ || ١٠ || ٦٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Bilalinfo|Bilalinfo]] || ٨٠ || ٨ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Marmzok|Marmzok]] || ٧٥ || ٧٢ || ٧ || ٣ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Nskoalj|Nskoalj]] || ٧١ || ٢٩ || ٠ || ٣٥ || ٦ || ٢ |- | [[Special:Contributions/Ari Qasm|Ari Qasm]] || ٦٢ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Karwandoorandish|Karwandoorandish]] || ٦١ || ٠ || ٠ || ١ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Hastyar Abdullah|Hastyar Abdullah]] || ٥٨ || ١١ || ٠ || ٣ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Kareeeeem|Kareeeeem]] || ٥٤ || ٣ || ٠ || ٩ || ٥ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Arya sarhan|Arya sarhan]] || ٥٢ || ١٨ || ٠ || ١٧٠ || ٢١٦ || ٠ |- | [[Special:Contributions/444radio|444radio]] || ٥٠ || ٠ || ٠ || ٢ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Baneh k|Baneh k]] || ٤٦ || ٥ || ٠ || ١ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Rauf t jabar|Rauf t jabar]] || ٤٦ || ٦ || ٠ || ١٠ || ٠ || ١ |- | [[Special:Contributions/بنار|بنار]] || ٤٤ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Sakaros sasan|Sakaros sasan]] || ٤٣ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Houshang tabrizi|Houshang tabrizi]] || ٤١ || ٣ || ٠ || ١٣ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Eng.dilan86|Eng.dilan86]] || ٤١ || ٤ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Hamedvahid|Hamedvahid]] || ٤٠ || ١١ || ٠ || ١٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Jwanro|Jwanro]] || ٤٠ || ١ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/AsosShafeek|AsosShafeek]] || ٣٧ || ٠ || ٠ || ٢ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Zhyar Afc|Zhyar Afc]] || ٣٥ || ٨ || ٠ || ٨ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Arma1991|Arma1991]] || ٣٥ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/FPP|FPP]] || ٣٣ || ٠ || ٠ || ٤ || ٠ || ٠ |- | [[Special:Contributions/Hivja|Hivja]] || ٣٢ || ١٠ || ٠ || ٨ || ٠ || ٣ |} [[پۆل:ڕاپۆرتی بنکەدراوەی ویکیپیدیا]] </div> thxq7ak8a63z2t8omt9ahsiy6hmefvu 0 95256 1374666 1372699 2024-11-02T19:25:14Z Sakura emad 42467 پێداچوونەوەی 363172ی گەڕاندەوە بۆ پێداچوونەوەی [[Special:Contributions/CalakBot|CalakBot]] ([[en:User:BrandonXLF/Restorer|گەڕاندنەوە]]) 1374666 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[گیانلەبەر]] et8gwp659ayx7tam9x3esnsaunuznsv 0 99035 1374692 1296700 2024-11-02T22:51:11Z Hivja 64112 1374692 wikitext text/x-wiki {{یەک سەرچاوە}} {{داتابۆکس-کەسایەتی}} [[پەڕگە:Nobel Laureate Leon Cooper in 2007.jpg|200px|وێنۆک|چەپ|کووپەر لە ساڵی ١٩٧٢]] '''لیۆن کووپەر''' (بە [[ئینگلیزی]]: Leon Cooper) (لەدایکبووی [[٢٨ی شوبات]]ی ١٩٣٠) [[فیزیکزان|فیزیکزانێکی]] ئەمریکییە، کە لە ساڵی ١٩٧٢ [[خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک|خەڵاتی نۆبێلی لە فیزیک]] وەرگرت. == ئەمانەش ببینە == *[[خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک]] *[[خەڵاتی نۆبێل]] == سەرچاوەکان == [https://en.wikipedia.org/wiki/Leon_Cooper ویکی ئینگلیزی] {{وەرگرانی خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|زانست|ژیاننامە|فیزیک|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{پۆلی کۆمنز|Leon Cooper}} [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:وەرگرانی خەڵاتی نۆبێلی ئەمریکی]] [[پۆل:فیزیکزانانی ئەمریکی]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٣٠]] [[پۆل:وەرگرانی خەڵاتی نۆبێلی فیزیک]] [[پۆل:ھاوپۆلەکانی کۆمەڵگای فیزیکی ئەمریکی]] [[پۆل:جووەکانی وەرگری خەڵاتی نۆبێل]] [[پۆل:ئەندامی زانستی ئەکادیمیایی نەتەوەیی نەتەوە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] [[پۆل:ئەندامانی ئەکادیمیای نەتەوەییی زانستەکانی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] eak3m0xwxjl4cuoqcenlfn5nydo9m54 1374694 1374692 2024-11-02T22:52:01Z Hivja 64112 1374694 wikitext text/x-wiki {{یەک سەرچاوە}} {{داتابۆکس-کەسایەتی}} [[پەڕگە:Nobel Laureate Leon Cooper in 2007.jpg|200px|وێنۆک|چەپ|کووپەر لە ساڵی ١٩٧٢]] '''لیۆن کووپەر''' (بە [[ئینگلیزی]]: Leon Cooper) (لەدایکبووی [[٢٨ی شوبات]]ی ١٩٣٠) [[فیزیکزان|فیزیکزانێکی]] ئەمریکییە، کە لە ساڵی ١٩٧٢ [[خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک|خەڵاتی نۆبێلی لە فیزیک]] وەرگرت. == ئەمانەش ببینە == *[[خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک]] *[[خەڵاتی نۆبێل]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{وەرگرانی خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|زانست|ژیاننامە|فیزیک|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{پۆلی کۆمنز|Leon Cooper}} [[پۆل:وەرگرانی خەڵاتی نۆبێلی ئەمریکی]] [[پۆل:فیزیکزانانی ئەمریکی]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٣٠]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٢٤]] [[پۆل:وەرگرانی خەڵاتی نۆبێلی فیزیک]] [[پۆل:ھاوپۆلەکانی کۆمەڵگای فیزیکی ئەمریکی]] [[پۆل:جووەکانی وەرگری خەڵاتی نۆبێل]] [[پۆل:ئەندامی زانستی ئەکادیمیایی نەتەوەیی نەتەوە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] [[پۆل:ئەندامانی ئەکادیمیای نەتەوەییی زانستەکانی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] 5xqxfqg1bdj9poii1i5adoqm6zntm72 1374695 1374694 2024-11-02T22:55:51Z Hivja 64112 1374695 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''لیۆن کووپەر''' (}}بە ئینگلیزی|Leon Cooper}}؛ لەدایکبووی ٢٨ی شوباتی ١٩٣٠ – مردووی ٢٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤)<ref name = McClain>{{Cite web |last=McClain |first=Dylan Loeb |date=October 25, 2024 |title=Leon Cooper Dies at 94; Nobelist Unlocked Secrets of Superconductivity |url=https://www.nytimes.com/2024/10/25/science/leon-cooper-dead.html |access-date=October 25, 2024 |website=The New York Times}}</ref> [[فیزیکزان]]ێکی ئەمریکی بوو، کە لە ساڵی ١٩٧٢دا [[خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک|خەڵاتی نۆبێلی لە فیزیک]] وەرگرت.<ref>{{cite web|title=Superconductivity|url=http://home.web.cern.ch/about/engineering/superconductivity|website=CERN official website|date=July 21, 2023 |publisher=CERN}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Weinberg|first1=Steven|title=From BSC to the LHC|journal=CERN Courier|date=February 2008|volume=48|issue=1|pages=17–21|url=https://cds.cern.ch/record/1734155}}</ref> == ئەمانەش ببینە == *[[خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک]] *[[خەڵاتی نۆبێل]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{وەرگرانی خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|زانست|ژیاننامە|فیزیک|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{پۆلی کۆمنز|Leon Cooper}} [[پۆل:وەرگرانی خەڵاتی نۆبێلی ئەمریکی]] [[پۆل:فیزیکزانانی ئەمریکی]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٣٠]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٢٤]] [[پۆل:وەرگرانی خەڵاتی نۆبێلی فیزیک]] [[پۆل:ھاوپۆلەکانی کۆمەڵگای فیزیکی ئەمریکی]] [[پۆل:جووەکانی وەرگری خەڵاتی نۆبێل]] [[پۆل:ئەندامی زانستی ئەکادیمیایی نەتەوەیی نەتەوە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] [[پۆل:ئەندامانی ئەکادیمیای نەتەوەییی زانستەکانی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] cjc1i4yki7k5ahvhjqg58bu6cw9log6 1374696 1374695 2024-11-02T22:56:05Z Hivja 64112 1374696 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''لیۆن کووپەر''' ({{بە ئینگلیزی|Leon Cooper}}؛ لەدایکبووی ٢٨ی شوباتی ١٩٣٠ – مردووی ٢٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤)<ref name = McClain>{{Cite web |last=McClain |first=Dylan Loeb |date=October 25, 2024 |title=Leon Cooper Dies at 94; Nobelist Unlocked Secrets of Superconductivity |url=https://www.nytimes.com/2024/10/25/science/leon-cooper-dead.html |access-date=October 25, 2024 |website=The New York Times}}</ref> [[فیزیکزان]]ێکی ئەمریکی بوو، کە لە ساڵی ١٩٧٢دا [[خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک|خەڵاتی نۆبێلی لە فیزیک]] وەرگرت.<ref>{{cite web|title=Superconductivity|url=http://home.web.cern.ch/about/engineering/superconductivity|website=CERN official website|date=July 21, 2023 |publisher=CERN}}</ref><ref>{{cite journal|last1=Weinberg|first1=Steven|title=From BSC to the LHC|journal=CERN Courier|date=February 2008|volume=48|issue=1|pages=17–21|url=https://cds.cern.ch/record/1734155}}</ref> == ئەمانەش ببینە == *[[خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک]] *[[خەڵاتی نۆبێل]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{وەرگرانی خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|زانست|ژیاننامە|فیزیک|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا}} {{پۆلی کۆمنز|Leon Cooper}} [[پۆل:وەرگرانی خەڵاتی نۆبێلی ئەمریکی]] [[پۆل:فیزیکزانانی ئەمریکی]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٣٠]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٢٤]] [[پۆل:وەرگرانی خەڵاتی نۆبێلی فیزیک]] [[پۆل:ھاوپۆلەکانی کۆمەڵگای فیزیکی ئەمریکی]] [[پۆل:جووەکانی وەرگری خەڵاتی نۆبێل]] [[پۆل:ئەندامی زانستی ئەکادیمیایی نەتەوەیی نەتەوە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] [[پۆل:ئەندامانی ئەکادیمیای نەتەوەییی زانستەکانی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]] 4411zdzc7v84nphi01vzvu9k41zsjnl 0 99190 1374537 1286174 2024-11-02T13:32:16Z Aza 86 1374537 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Crossingtherhine.jpg|وێنۆک|چەکدارەکانی [[ئەمریکا]] لە [[جەنگی جیھانیی دووەم]]]] {{زس}} '''شەڕ''' بە ھەر جۆرە [[بەگژیەکاچوون|بەگژیەکداچوونی]] دوو لایەن دەوترێ کە [[توندوتیژی|توندوتیژیی]] لەگەڵ بێ. لە لێدان و کوتانی دوو یا چەند کەس لەگەڵ یەکتر بە مست و شەق و چەکی ساردەوە بگرە، ھەتا تێکھەڵچوونی دوو دەوڵەت یا دوو لەشکر لەگەڵ یەک بە چەکی گەرم، لە زمانی کوردیدا شەڕی پێ دەوترێ.<ref name=":0">{{Cite book|last=نانەوازادە|first=عەلی|title=فەرھەنگی ڕیشەی وشەی کوردی|volume=4|pages=|at=576}}</ref> ئەم وتارە زیاتر لەبارەی ئەم مانا دوایییەوەیە؛ واتە پێکدادانی چەکدارانە و ڕێکخراوی نێوان دەوڵەتەکان. شەڕ ئاکام گەلێکی کۆمەڵایەتی و ئابووری ھەیە و دەبێتە ھۆی لەناوچوونی ژیانی [[مرۆڤ]] و لەناوچوونی بنکە ئابوورییەکانی کۆمەڵگا. == وشەڕەتناسی == وشەی «شەڕ» لە «شر»ی عەرەبییەوە دێ بە مانای خراپە.<ref name=":0" /> == سەرچاوەکان == <references/> {{کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|شەڕ|جوگرافیا|ئابووری|کۆمەڵگا|وڵاتەکان|فڕین|ئۆتۆمۆبیل|جەنگی جیھانیی دووەم|جەنگی جیھانیی یەکەم|شەڕی سارد|مێژوو|سیاسەت|مافەکانی مرۆڤ|پەیوەندییە نێونەتەوەیییەکان}} {{پۆلی کۆمنز|War}} [[پۆل:شەڕ]] [[پۆل:فەلسەفەی ئەخلاق]] [[پۆل:ململانێیەکان]] [[پۆل:توندوتیژی]] [[پۆل:توندوتیژی دژی پیاوان]] lpq3o0xz7b5mf47efuz4ox0w6xoyau6 1374539 1374537 2024-11-02T13:39:30Z Aza 86 1374539 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Crossingtherhine.jpg|وێنۆک|چەکدارەکانی [[ئەمریکا]] لە [[جەنگی جیھانیی دووەم]]]] {{زس}} '''شەڕ''' بە ھەر جۆرە [[بەگژیەکاچوون|بەگژیەکداچوونی]] دوو لایەن دەوترێ کە [[توندوتیژی|توندوتیژیی]] لەگەڵ بێ. لە لێدان و کوتانی دوو یا چەند کەس لەگەڵ یەکتر بە مست و شەق و چەکی ساردەوە بگرە، ھەتا تێکھەڵچوونی دوو دەوڵەت یا دوو لەشکر لەگەڵ یەک بە چەکی گەرم، لە زمانی کوردیدا شەڕی پێ دەوترێ.<ref name=":0">{{Cite book|last=نانەوازادە|first=عەلی|title=فەرھەنگی ڕیشەی وشەی کوردی|volume=4|pages=|at=576}}</ref> ئەم وتارە زیاتر لەبارەی ئەم مانا دوایییەوەیە؛ واتە پێکدادانی چەکدارانە و ڕێکخراوی نێوان دەوڵەتەکان. شەڕ ئاکامگەلێکی کۆمەڵایەتی و ئابووریی ھەیە و دەبێتە ھۆی لەناوچوونی ژیانی [[مرۆڤ]] و لەناوچوونی بنکە ئابوورییەکانی کۆمەڵگا. == وشەڕەتناسی == وشەی «شەڕ» لە «شر»ی عەرەبییەوە دێ بە مانای خراپە.<ref name=":0" /> == سەرچاوەکان == <references/> {{کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|شەڕ|جوگرافیا|ئابووری|کۆمەڵگا|وڵاتەکان|فڕین|ئۆتۆمۆبیل|جەنگی جیھانیی دووەم|جەنگی جیھانیی یەکەم|شەڕی سارد|مێژوو|سیاسەت|مافەکانی مرۆڤ|پەیوەندییە نێونەتەوەیییەکان}} {{پۆلی کۆمنز|War}} [[پۆل:شەڕ]] [[پۆل:فەلسەفەی ئەخلاق]] [[پۆل:ململانێیەکان]] [[پۆل:توندوتیژی]] [[پۆل:توندوتیژی دژی پیاوان]] icuh3eo29m797u7rf4ejljyjr8tfk4i 1374543 1374539 2024-11-02T15:22:26Z Aza 86 1374543 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Crossingtherhine.jpg|وێنۆک|چەکدارەکانی [[ئەمریکا]] لە [[جەنگی جیھانیی دووەم]]]] {{زس}} '''شەڕ''' بە ھەر جۆرە [[بەگژیەکاچوون|بەگژیەکداچوونی]] دوو لایەن دەوترێ کە [[توندوتیژی|توندوتیژیی]] لەگەڵ بێ. لە لێدان و کوتانی دوو یا چەند کەس لەگەڵ یەکتر بە مست و شەق و چەکی ساردەوە بگرە، ھەتا تێکھەڵچوونی دوو دەوڵەت یا دوو لەشکر بە چەکی گەرم، لە زمانی کوردیدا «شەڕ»ی پێ دەوترێ.<ref name=":0">{{Cite book|last=نانەوازادە|first=عەلی|title=فەرھەنگی ڕیشەی وشەی کوردی|volume=4|pages=|at=576}}</ref> ئەم وتارە زیاتر لەبارەی ئەم مانا دوایییەوەیە؛ واتە پێکدادانی چەکدارانە و ڕێکخراوی نێوان دەوڵەتەکان. شەڕ ئاکامگەلێکی کۆمەڵایەتی و ئابووریی ھەیە و دەبێتە ھۆی لەناوچوونی ژیانی [[مرۆڤ]] و لەناوچوونی بنکە ئابوورییەکانی کۆمەڵگا. == وشەڕەتناسی == وشەی «شەڕ» لە «شر»ی عەرەبییەوە دێ بە مانای خراپە.<ref name=":0" /> == سەرچاوەکان == <references/> {{کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|شەڕ|جوگرافیا|ئابووری|کۆمەڵگا|وڵاتەکان|فڕین|ئۆتۆمۆبیل|جەنگی جیھانیی دووەم|جەنگی جیھانیی یەکەم|شەڕی سارد|مێژوو|سیاسەت|مافەکانی مرۆڤ|پەیوەندییە نێونەتەوەیییەکان}} {{پۆلی کۆمنز|War}} [[پۆل:شەڕ]] [[پۆل:فەلسەفەی ئەخلاق]] [[پۆل:ململانێیەکان]] [[پۆل:توندوتیژی]] [[پۆل:توندوتیژی دژی پیاوان]] n83dmpv0yijk42uuwfofu11tux0dq0u 1374606 1374543 2024-11-02T17:01:10Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی دەروازەی [[دەروازە:زانستی سیاسەت|زانستی سیاسەت]] 1374606 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Crossingtherhine.jpg|وێنۆک|چەکدارەکانی [[ئەمریکا]] لە [[جەنگی جیھانیی دووەم]]]] {{زس}} '''شەڕ''' بە ھەر جۆرە [[بەگژیەکاچوون|بەگژیەکداچوونی]] دوو لایەن دەوترێ کە [[توندوتیژی|توندوتیژیی]] لەگەڵ بێ. لە لێدان و کوتانی دوو یا چەند کەس لەگەڵ یەکتر بە مست و شەق و چەکی ساردەوە بگرە، ھەتا تێکھەڵچوونی دوو دەوڵەت یا دوو لەشکر بە چەکی گەرم، لە زمانی کوردیدا «شەڕ»ی پێ دەوترێ.<ref name=":0">{{Cite book|last=نانەوازادە|first=عەلی|title=فەرھەنگی ڕیشەی وشەی کوردی|volume=4|pages=|at=576}}</ref> ئەم وتارە زیاتر لەبارەی ئەم مانا دوایییەوەیە؛ واتە پێکدادانی چەکدارانە و ڕێکخراوی نێوان دەوڵەتەکان. شەڕ ئاکامگەلێکی کۆمەڵایەتی و ئابووریی ھەیە و دەبێتە ھۆی لەناوچوونی ژیانی [[مرۆڤ]] و لەناوچوونی بنکە ئابوورییەکانی کۆمەڵگا. == وشەڕەتناسی == وشەی «شەڕ» لە «شر»ی عەرەبییەوە دێ بە مانای خراپە.<ref name=":0" /> == سەرچاوەکان == <references/> {{کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|شەڕ|جوگرافیا|ئابووری|کۆمەڵگا|وڵاتەکان|فڕین|ئۆتۆمۆبیل|جەنگی جیھانیی دووەم|جەنگی جیھانیی یەکەم|شەڕی سارد|مێژوو|سیاسەت|مافەکانی مرۆڤ|پەیوەندییە نێونەتەوەیییەکان|زانستی سیاسەت}} {{پۆلی کۆمنز|War}} [[پۆل:شەڕ]] [[پۆل:فەلسەفەی ئەخلاق]] [[پۆل:ململانێیەکان]] [[پۆل:توندوتیژی]] [[پۆل:توندوتیژی دژی پیاوان]] 2wor650k3ihd80nvokc9dv7kwjugrdf 1 101273 1374538 395815 2024-11-02T13:37:58Z Aza 86 وەڵامدانەوە 1374538 wikitext text/x-wiki لەب'''ە'''رچوون یان لەب'''ا'''رچوون؟ لەنێو وتارەکەدا نووسراوە لەبارچوون کەچی سەردێڕ لەبەرچوونە. من لەبارچوون ـم بیستووە. --[[بەکارھێنەر:Broosk|برووسک]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Broosk|لێدوان]]) ‏١٩:٠٠، ٣ی شوباتی ٢٠١٤ (UTC) :بەڵێ من گواستمەوە. لای ئێمە وا دەڵێن. دروستەکەشی لەبەرچوونە. بەر لێرەدا یانی ثمرە. وەک '''بەر'''ی دار (میوە).--[[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک'''</span></span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏١٩:٠٦، ٣ی شوباتی ٢٠١٤ (UTC) ::عەیبی نییە، دەستت خۆش بێت. --[[بەکارھێنەر:Broosk|برووسک]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Broosk|لێدوان]]) ‏١٩:٠٨، ٣ی شوباتی ٢٠١٤ (UTC) :::مەسەلە ئەمەیە کاک [[بەکارھێنەر:Broosk|برووسک]] گیان ئێمە نابێ شتەکان لەگەڵ یەک تێکەڵ بکەین. لە ھەندێک شوێن و مەڵبەند بە بەر دەڵێن بار کە چی ئەمە باش نییە. '''بەر''' دەبێتە ئەو شتەی بە عەرەبی دەڵێن [[:ar:ثمرة|ثمرة]] بەڵام '''بار''' دەبێتە [[:ar:حمولة|حمولة]]. من ھەمیشە چاوم لەم شتانەیە و قەتم چاو لە شێوەزاری خۆم نەبووە؛ ھەر کامیان دروستتر بێ بە کاری دەھێنم. سپاس.--[[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک'''</span></span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏١٩:٢٣، ٣ی شوباتی ٢٠١٤ (UTC) ::::مامە چالاک قسەکەت تەواوە، '''بەر''' مادام لە ثمرة ـوە هاتووە کەواتە ئەوەی تۆ دەیڵێیت تەواوە. من تەنها یەک پێشنیار دەکەم، ڕەوانەکەر هەبێت بۆ ئەم جۆرە مەسەلانە ئیدی کێشەمان نابێت. دەنا قسەکەی تۆ ١٠٠% تەواوە. هەبژیت --[[بەکارھێنەر:Broosk|برووسک]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Broosk|لێدوان]]) ‏١٩:٣٧، ٣ی شوباتی ٢٠١٤ (UTC) ::::خۆی یەک شت هەبوو من بیرم لێ دەکردەوە، من وام دانا بار = Status، Situation یان دۆخ یان حالة، وضع--- کەواتە لە بار چوون = کاتێک کۆرپە لەدۆخەکەی لادەدات، بەڵام هێشتاکە ثمرة + چوون ڕاستترە و موقنیعترە. بۆچوونەکەی تۆ درووستە و بێ کێشەیە. هەربژیت و من لەدڵسۆزیی تۆ دڵنیاترم وەک لەهی خۆم. --[[بەکارھێنەر:Broosk|برووسک]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Broosk|لێدوان]]) ‏١٩:٤١، ٣ی شوباتی ٢٠١٤ (UTC) :::::ئێستا ئێمە زیاتر بەم شتەی فەرمووت دەڵێین '''بوار'''. بەڵام من بۆچۆنێکی تریشم ھەیە. بەر جاروبار بە مانای لەشی مرۆڤیشە، بۆ نموونە لەبەرکردن: ئەو کراسە لە بەر کە! لێرەدا دەتوانێ ئەم مانایەشی ھەیە؛ لەبەرچوون: لە لەش چوون (کەمێکی بیر لێ کردنەوە دەوێ). بەڵام بۆچۆنی یەکەم زیاتر لە ڕاستی نزیکە.--[[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک'''</span></span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏١٩:٥٤، ٣ی شوباتی ٢٠١٤ (UTC) :::::درووستە خاڵە چالاک. وەک وتت یەکەمیان لەجێی خۆیەتی. --[[بەکارھێنەر:Broosk|برووسک]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Broosk|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٩، ٣ی شوباتی ٢٠١٤ (UTC) ::::::@[[بەکارھێنەر:Calak|Calak]] ئەمە لەباربردنە، لەبارچوون Miscarriage-ە. [[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|لێدوان]]) ‏١٣:٣٧، ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) suvo19g0qotsvf02y9177tq2duws4tm 0 101418 1374581 1361714 2024-11-02T16:35:34Z Zemen 40346 1374581 wikitext text/x-wiki {{Infobox Ethnic group |group = جووە کوردەکان |image = [[پەڕگە:MosheBarazani.jpg|58px]] [[File:Tsvi Bar.jpg|78px]] [[File:Yosef Shiloach.jpg|86px]]{{ھن}}[[File:Yitzhak Mordechai (cropped).jpg|68px]] [[File:Ilana Eliya.JPG|111px]] |caption = [[مۆشە بارزانی]]{{•}} [[زڤی بار]]{{•}} [[یوسف شایلۆج]]{{ھن}}[[ئیسحاق موردەخای]]{{•}} [[ئیلانا ئیلیا]] |pop = '''٢٠٠٬٠٠٠'''+ |region1 = {{flag|Israel}} |pop1 = ٢٠٠٬٠٠٠–٥٠٠٬٠٠٠ |region2 = {{flag|Iran}} |pop2 = ٣٠٠ |region3 = {{flag|Syria}} |pop3 = ١٠٠ |region4 = {{flag|Iraq}} |pop4 = ٥٠ |ref1 = {{lower|<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.ou.org/publications/ja/5762summer/LEGAL-EA.PDF |سەردێڕ=What’s the Truth about...Aramaic? |ڕێکەوتی سەردان=١٤ی کانوونی دووەمی ٢٠٠٧|دوایین=Zivotofsky |یەکەم=Ari Z. |ساڵ=2002 |work=[[Orthodox Union]] |format=PDF |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20110606064722/http://www.ou.org/publications/ja/5762summer/LEGAL-EA.PDF |ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٦ی حوزەیرانی ٢٠١١ |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>[http://www.slis.indiana.edu/faculty/meho/meho-bibliography-2001.pdf (p.2)] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060624190132/http://www.slis.indiana.edu/faculty/meho/meho-bibliography-2001.pdf |date=٢٤ی حوزەیرانی ٢٠٠٦}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20 |سەردێڕ=Kurdish Jewish Community in Israel |بڵاوکەرەوە=Jcjcr.org |ڕێکەوتی سەردان=١١ی نیسانی ٢٠١٣|ڕەوشی ناونیشان=مردوو |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20130728230338/http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20 |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٨ی تەممووزی ٢٠١٣}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130728230338/http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20 |date=٢٨ی تەممووزی ٢٠١٣}}</ref><ref>[http://www.timesofisrael.com/pride-and-unlikely-guests-at-kurdish-jewish-festival Cultural pride, and unlikely guests, at Kurdish Jewish festival]By Lazar Berman September 30, 2013</ref><ref>https://web.archive.org/web/20130728230338/http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20</ref><ref>http://www.timesofisrael.com/pride-and-unlikely-guests-at-kurdish-jewish-festival</ref><ref>https://www.haaretz.com/amp/middle-east-news/syria/.premium.MAGAZINE-israel-and-the-kurds-an-unlikely-and-unofficial-relationship-1.8234659</ref>}} |languages = [[زمانی عیبری]] و زاراوەی ناوخۆیی [[ئارامیی نوێی باکووری ڕۆژھەڵات]] زمانی زگماکییان بووە لە کوردستان و زمانی زگماکی وەچە کۆنەکانە لە ئەمڕۆدا. نەوە نوێکان لە ئەمڕۆدا بە زمانی نیشتیمانی ڕەسەنیان دەدوێن، لەگەڵ [[عیبری میزراحی]] و کوردی و زاراوەکانی [[زمانی ئازەربایجانی|ئازەری]] (لە ئێران).<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://eleven.co.il/article/12263 |سەردێڕ=курдские евреи. Электронная еврейская энциклопедия |بڵاوکەرەوە=Eleven.co.il |ڕێکەوت=٢٧ی کانوونی یەکەمی ٢٠٠٦|ڕێکەوتی سەردان=١١ی نیسانی ٢٠١٣}}</ref> |religions = [[ئایینی جوولەکە]] |related = گرووپی [[جوو]]ی تر{{ھن}}{{smaller|([[جووی میزراحی|میزراحی]]، [[جووی سفاردی|سفاردی]]، [[جووی ئاشکنای|ئاشکنازی]]، ھتد)}} }} [[File:RABBI MOSHE GABAIL.jpg|thumb|ڕابی (ڕابای) مۆشێ گابای، سەرکردەی جووەکانی زاخۆ بووە، لە ساڵی ١٩٥١ دا لە زاخۆوە کۆچی کردووە بۆ ئیسرائیل. مۆشێ گابای لەو وێنەیەدا کە لە پەنجاکاندا گیراوە، داوای ھاوکاری لە سەرۆکی دەوڵەتی ئیسرائیل، یەتزاک بن زڤی، دەکات بۆ جووە کوردە زاخۆیییەکان.]] [[پەڕگە:Kurdish Jews, Purim.jpg|وێنۆک|تەختی نەخشراو لەسەر پەڕە کە [[خۆشنووسی]] و توخمەکانی ڕازاندنەوە لەخۆدەگرێ. سێ ھۆنراوەی نەریتیی ئایینی (بە ئینڵیزی: liturgical) بۆ بۆنەی [[پوریم]] لەنێو جووە کوردەکاندا؛ ناوەڕاستی سەدەی١٩، کوردستان.]] [[پەڕگە:KurdJewwomenRowendez905.jpg|وێنۆک|جووی کورد لە [[ڕەواندز]]، ١٩٠٥.]] '''جووە کوردەکان''' یان '''کوردە جووەکان''' یان '''جووە کوردستانییەکان''' (بە [[زمانی عیبری|عیبری]]: יהודי כורדיסטן؛ یەھودیی کوردستان؛ جووەکانی کوردستان، بە [[زمانی ئارامی|ئارامی]]: אנשא דידנ؛ ناشی ددن) سەر بە کۆمەڵگا دێرینەکانی [[جووی میزراحی|جووە ڕۆژھەڵاتییەکان]]ن، نیشتەجێی ئەو ھەرێمەی باکووری [[مێزۆپۆتامیا]]ن کە بە کوردستان ناسراوە. کلتور و جلوبەرگیان ھاوشیوەی کوردە موسوڵمان و [[ئاشوورییەکان|ئاشوورییە]] [[کریستیان|کریستیانەکان]] دەچێ کە ھاوسێیانن. جووەکانی [[کوردستان]] وەک کۆمەڵگای ڕەگەزی داخراو دەژیان ھەتا [[کۆچکردنی جووەکان لە وڵاتە عەرەبیی و ئیسلامییەکان|کۆچکردنیان]] بۆ [[ئیسرائیل]] لە ١٩٤٠کان و سەرەتای ١٩٥٠کاندا. کوردە جووەکان بە شێوەیەکی بەرچاو [[زمانی ئارامی|ئارامیان]] بەکاردەھێنا و ھەندێکیان [[زمانی کوردی|زاراوەکانی کوردی]] دەدوان. بۆ نموونە، لە کوردستانی عیراقدا، بە ھەردوو زمانی ئارامی و زاراوەی [[کورمانجی]] دەدوان. دوای ھاتنیان بۆ ئیسرائیل ئەوانەی [[کورمانجی]] دەدوان گۆڕییان بۆ [[زمانی ئارامی|ئارامی]]. لە ئەمڕۆدا، زۆرینەی جووە کوردەکان و نەوەکانیان لە ئیسرائیل دەژین. == مێژوو == === سەردەمی کۆن و سەردەمی کۆنی کلاسیکی === بەپێی دابونەریت، ئیسرائیلییەکانی ھۆزی بێنیامین ھاتنە کوردستان دوای داگیرکردنی [[وڵاتی ئیسرائیل]] لەلایەن [[ئیمپڕاتۆرییەتی ئاشووری]]ەوە لە سەدەی ٨ی پ. ز؛ و دوایی گەڕێندرانەوە بۆ پایتەختی ئاشوورییەکان. لە سەدەی یەکەمی پ.ز. خانەوادە یاخود ماڵی پادشایی [[ھەزەبانی]]، کە پایتەختەکەی ھەولێر بوو، ھاتنە سەر ئایینی جوو. پادشا مۆنۆبەیزس، ھێلینای شاژنی، کوڕەکەی، و ئێزیتاسی جێنشینی تۆمارکراون وەک یەکەمین لادەران لە دین یان نامۆکان (بە [[زمانی ئینگلیزی]]: proselytes). === سەدەکانی ناوەڕاست === بەپێی بیرەوەرییەکانی [[بێنیامین تودلایی]] و [[پێدشی ڕیگنسبێرگ]]، دەوروبەری ١٠٠ دانیشگەی جوو و دانیشتووانێکی بەرچاوی جوو لە [[کوردستان]]دا ھەبووە لە سەدەی ١٢دا. بێنیامین تودلایی ئاماژە بە [[داود ئەلۆی]]، سەرکردەیەکی ماشیحی کوردستانی، دەکات کە شۆرشی دژی پاشای [[فارس]] بەرپا کردووە و پڕۆژەی ڕێبەریکردنی جووەکانی ھەبووە بۆ [[ئورشەلیم]]. ھەروەھا ئەم کۆچکەرانە بەسی ھەواڵی کۆمەڵگا جووە دەوڵەمەند و دەسەڵاتدارەکانی [[مووسڵ]] دەکات کە بنکەیەکی ڕۆحی و بازرگانی کوردستان بوو. گەلێ جوو لە ترسی نزیکبوونەوەی [[شەڕەکانی خاچپەرستی|خاچھەڵگران]] ھەڵھاتن لە [[سووریا]]، [[فەلەستین]]، [[بابل]] و کوردستان. جووەکانی مووسڵ کەیفخۆشی بوونی ئاستێ لە دەسەڵاتی [[ئۆتۆنۆمی]]ان ھەبوو بەسەر کۆمەڵگاکەی خۆیاندا. === سەردەمی عوسمانی === تەنایت [[ئەسێناس بەرزانی]]، کە لە مووسڵ ژیاوە لە ١٥٩٠ بۆ ١٦٧٠، کچی ڕابی سامۆئێل بەرزانی کوردستانە. دواتر شووی بە یەعقوب میزراحی ڕابی ئامێدیی کردووە کەوانەی لە [[یەشیڤا]] دەوتەوە. ئوم خانمە ناوبانگی ھەبوو بە شارەزایییەکەی لە [[تەورات]]، [[تەلموود]]، [[قیبالە]] و یاساکانی جوودا. دوای مەرگی زووی ھاوسەرەکەی، بوو بە سەرۆکی یەشیڤاکەی ئامێدی، و لە کۆتاییدا دانی پیادانرا وەک سەرۆکی ڕاھێنەری تەورات لە کوردستان. بە تەنایتی (پسپۆڕ یان زانای تەلموود بۆ مێینە) ناو دەبرا، سۆفیگەری پەیڕەو کردووە، و ناسراوە بەوەی کە ناوە نھێنییەکانی خوای زانیوە. ھەروەھا نەسراوە بە ھۆنراوە و ڕێبەرایەتییەکەی لە [[زمانی عیبری]]دا. ھۆنراوەی لاوانەوە درێژی نووسیوە بە شێوەی بڕگە و سەروای کلاسیکی. ھۆنراوەوکانی لەو نموونە کەمانەن لە نوسراوی سەرەتای نوێی عیبری کە نوسراون لەلایەن ژنەوە. ئەوەی کە مایەی سەرنجە بوونی ژن بە سەرکردەی ئایینی لە ناو کۆمەڵگەی جودا شتێکی دەگمەنە کە ئەوە دیسان دووپاتی ئەوە دەکاتەوە کە ھەمیشە فەرھەنگی کوردی ڕێی داوە بە دروستبوونی سەرکردەی ژن و تەنانەت لە ناو جوەکانیشدا ئەو فەرھەنگە کوردییە ڕەنگی داوەتەوە. کۆچکردنی جووە کوردەکان بۆ خاکی ئیسرائیل دەستیپێکرد لە کۆتایی سەدەی ١٦دا، بە کۆمەڵگایەکی زانای عیبری کۆنەوە کە گەیشتنە [[سەفد]] و [[گالیلی/جەلیل]]، و بنکەیەکی کوردی دامەزرێندا لە ئەنجامدا. سەردەمێکی گەشانەوەی [[سەفد]] (بە ئینڵیزی: Safed) کۆتاییپێھات لە ١٦٦٠دا، بە ململانێی [[دروز]]ەکان بۆ دەسەڵات لە ھەرێمەکەدا و دابەزینی ئاستی ئابوری. == مێژووی ھاوچەرخ == لە سەرەتای سەدەی ٢٠وە ھەندی جووی کورد چالاکبوون لە بزووتنەوەی [[زایۆنیزم|زایۆنیدا]]. یەکێ لە ئەندامە ھەرە دیارەکانی [[شەڕکەرانی ئازادی بۆ ئیسرائیل]]، [[مۆشە بارزانی]] بووە کە خانەوادەکەی کۆچی کردووە لە کوردستانی عیراقەوە بۆ [[ئورشەلیم]] لە کۆتایی ١٩٢٠کاندا. زۆرینەی جووە کوردەکان [[کۆچکردنی جووەکان لە وڵاتە عەرەبیی و ئیسلامییەکان|ناچارکران بۆ جێھێشتنی]] عێراق و [[ئۆپەراسیۆنی عەزرا و نەھەمیا|گواسترانەوە]] بۆ ئیسرائیل لە سەرەتای ١٩٥٠کاندا لەگەڵ کۆمەڵگای [[مێژووی جووەکان لە عێراق|جووە عێراقییەکان]]. زۆربەی جووە کوردەکانی کوردستانی ئێران گەڕانەوە بۆ ئیسرائیل بە ھەمانشێوە لە ١٩٥٠کاندا. ڕۆژنامەی [[تایمز ئۆف ئیسرائیل]] ڕاپۆرتیدا لە ٣٠ی ئەیلوولی ٢٠١٣دا، "ئەمڕۆ لە ئیسرائیلدا نزیکەی ٢٠٠٬٠٠٠ جووی کورد لە ئیسرائیلدا ھەن و نیوەیان لە ئۆرشەلیم دەژین. زیاتر لە ٣٠ گوندی کشتوکاڵی لە ھەموو وڵاتدا ھەن کە لەلایەن کوردەوە دامەزرێنراون.{{ژێدەر پێویستە}} == زانستی مێژوویی == یەکێ لە کێشە سەرەکییەکانی مێژووی جووە کوردەکان کەمی مێژووی نوسراوە، دۆکیومێنت، و تۆمارە مێژوویییەکانە. لە ١٩٣٠کاندە، ڕەگەزناسی ئەڵمانی جوو، ئێریک بغاوا دەستیکرد بە چاوپێکەوتنەکانی لەگەڵ ئەندامەکانی ئەم کۆمەڵگایەدا. [[ڕافائێل پاتای]]ی یاریدەدەری ئەنجامی لێکۆڵینەوەکانی بە عیبری بڵاوکردەوە. کتێبی (Yehude Kurditan: mehqar ethnographi) (ئورشەلیم، ١٩٤٠)، وەرگێڕدرا بۆ ئینڵیزی لە ١٩٩٠کاندا. زانا و لێکۆڵەر، [[موردەخی زاکین]]، کتێبێکی گرنگی نووسیوە کە تێیدا سەرچاوەی نووسراو، ئەرشیفکراو، و زارەکی یاخود دەماودەمی بەکارھێناوە لەسەر پەیوەندی نێوان جووەکان و دەرەبەگە کوردەکان. چاوپێکەوتنی لەگەڵ ٥٦ جووی کورددا کردووە کە دانیشتووی [[زاخۆ]]، [[ئاکرێ]]، [[ئامێدی]]، [[دھۆک]]، [[سلێمانی]]، [[شنۆ]]، و ژمارەیەکی زۆر گوند بەتایبەتی لە ناوچەی [[میرنشینی بادینان|بادینان]]. کتێبەکەی زاکین (Jewish Subjects and their Tribal Chieftains in Kurdistan)، بەشێوەیەکی بەھێز پشت دەبەستێ بە سەرچاوە مێژوویییە زارەکییەکان، و پەردە لەسەر بەسەرھاتی تایبەتی جووە شارنشین و گوندنشینەکان لە نیوەی یەکەمی سەدەی ٢٠دا لادەبات. == ئەمانەش ببینە == * [[کوردە جووەکانی ئیسرائیل]] * [[پەیوەندییەکانی ئیسرائیل‒ھەرێمی کوردستان]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{ئایینەکانی کوردستان}} {{دانیشتووانی کورد}} {{جەماوەرناسیی عێراق}} {{ھەرێمی کوردستان}} {{تووڵی دەروازە|مێژوو|کوردستان|ئیسرائیل|جوویەتی|ئێران|عێراق|تورکیا|سووریا}} {{پۆلی کۆمنز|Kurdish Jews}} [[پۆل:کورد]] [[پۆل:گرووپە ڕەگەزییەکانی کوردستان]] [[پۆل:کوردە جووەکان]] cz6xk2eq6nk7f88olkdmyv4ok9tbmf9 0 104211 1374595 1134695 2024-11-02T16:53:41Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[یاخیبوونی عێراقی (پاش کشانەوەی ئەمەریکا)]]ی گواستەوە بۆ [[یاخیبوونی عێراق (٢٠١١–٢٠١٣)]]: ناوی شیاوتر 1134695 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} [[پەڕگە:Iraq war map.png|وێنۆک|چۆنیەتی دابەشبوونی دەسەڵات لە عێراق]] '''یاخیبوونی عێراقی''' چەندین سەرھەڵدان و یاخیبوونە کە لە دوای کشانەوەی ھێزەکانی [[ئەمریکا]] لە [[عێراق]] لە ساڵی ٢٠١١ ڕووی دا. لەم پێکدادانانەدا چەندین ھەزار کەس کوژراون یان بریندار بوون.<ref>http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/isis-declares-new-islamic-state-in-middle-east-with-abu-bakr-albaghdadi-as-emir-removing-iraq-and-syria-from-its-name-9571374.html {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140630105143/http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/isis-declares-new-islamic-state-in-middle-east-with-abu-bakr-albaghdadi-as-emir-removing-iraq-and-syria-from-its-name-9571374.html |date=٣٠ی حوزەیرانی ٢٠١٤ }}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{ھەرێمی کوردستان}} [[پۆل:عێراق لە ٢٠١١]] [[پۆل:ململانێکانی ٢٠١١]] [[پۆل:ململانێکانی ٢٠١٢]] [[پۆل:ململانێکانی ٢٠١٣]] [[پۆل:ململانێکانی ٢٠١٤]] [[پۆل:شەڕەکانی ئێران]] [[پۆل:شەڕەکانی عێراق]] [[پۆل:شەڕەکانی سووریا]] lk9lusmpg9l674f8kjg5v1jqxtwvrx7 1374597 1374595 2024-11-02T16:54:15Z Zemen 40346 1374597 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} [[پەڕگە:Iraq war map.png|وێنۆک|چۆنیەتی دابەشبوونی دەسەڵات لە عێراق]] '''یاخیبوونی عێراق''' چەندین سەرھەڵدان و یاخیبوونە کە لە دوای کشانەوەی ھێزەکانی [[ئەمریکا]] لە [[عێراق]] لە ساڵی ٢٠١١ ڕووی دا. لەم پێکدادانانەدا چەندین ھەزار کەس کوژراون یان بریندار بوون.<ref>http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/isis-declares-new-islamic-state-in-middle-east-with-abu-bakr-albaghdadi-as-emir-removing-iraq-and-syria-from-its-name-9571374.html {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140630105143/http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/isis-declares-new-islamic-state-in-middle-east-with-abu-bakr-albaghdadi-as-emir-removing-iraq-and-syria-from-its-name-9571374.html |date=٣٠ی حوزەیرانی ٢٠١٤ }}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|عێراق|شەڕ|سیاسەت}} {{ھەرێمی کوردستان}} [[پۆل:عێراق لە ٢٠١١]] [[پۆل:ململانێکانی ٢٠١١]] [[پۆل:ململانێکانی ٢٠١٢]] [[پۆل:ململانێکانی ٢٠١٣]] [[پۆل:ململانێکانی ٢٠١٤]] [[پۆل:شەڕەکانی ئێران]] [[پۆل:شەڕەکانی عێراق]] [[پۆل:شەڕەکانی سووریا]] dbci5jg9560eiis9yi3cmb7ceze7e1g 1374602 1374597 2024-11-02T17:00:29Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی دەروازەی [[دەروازە:دەیەی ٢٠١٠|دەیەی ٢٠١٠]] 1374602 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} [[پەڕگە:Iraq war map.png|وێنۆک|چۆنیەتی دابەشبوونی دەسەڵات لە عێراق]] '''یاخیبوونی عێراق''' چەندین سەرھەڵدان و یاخیبوونە کە لە دوای کشانەوەی ھێزەکانی [[ئەمریکا]] لە [[عێراق]] لە ساڵی ٢٠١١ ڕووی دا. لەم پێکدادانانەدا چەندین ھەزار کەس کوژراون یان بریندار بوون.<ref>http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/isis-declares-new-islamic-state-in-middle-east-with-abu-bakr-albaghdadi-as-emir-removing-iraq-and-syria-from-its-name-9571374.html {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140630105143/http://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/isis-declares-new-islamic-state-in-middle-east-with-abu-bakr-albaghdadi-as-emir-removing-iraq-and-syria-from-its-name-9571374.html |date=٣٠ی حوزەیرانی ٢٠١٤ }}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|عێراق|شەڕ|سیاسەت|دەیەی ٢٠١٠}} {{ھەرێمی کوردستان}} [[پۆل:عێراق لە ٢٠١١]] [[پۆل:ململانێکانی ٢٠١١]] [[پۆل:ململانێکانی ٢٠١٢]] [[پۆل:ململانێکانی ٢٠١٣]] [[پۆل:ململانێکانی ٢٠١٤]] [[پۆل:شەڕەکانی ئێران]] [[پۆل:شەڕەکانی عێراق]] [[پۆل:شەڕەکانی سووریا]] i5vh2gq8ubiow2fs3ntqigz6n7tvzko 0 109697 1374668 1372921 2024-11-02T19:29:54Z Sakura emad 42467 پێداچوونەوەی 423786ی گەڕاندەوە بۆ پێداچوونەوەی [[Special:Contributions/CalakBot|CalakBot]] ([[en:User:BrandonXLF/Restorer|گەڕاندنەوە]]) 1374668 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[دەوڵەتی سەلجووقی]] nmtvzp67m8w5ypy8tgnsriemnlvg8j7 0 110839 1374669 1372898 2024-11-02T19:30:04Z Sakura emad 42467 پێداچوونەوەی 424954ی گەڕاندەوە بۆ پێداچوونەوەی [[Special:Contributions/CalakBot|CalakBot]] ([[en:User:BrandonXLF/Restorer|گەڕاندنەوە]]) 1374669 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[دەوڵەتی سەلجووقی]] nmtvzp67m8w5ypy8tgnsriemnlvg8j7 0 119824 1374684 1348161 2024-11-02T21:15:00Z Burhan br 216 زیادکردنى زانیارى 1374684 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = حەسەن عەلی خانی گەڕووسی{{ھن}}{{nobold|{{lang|fa|امیر نظام گروسی}}}} | image = GarrusiPicture.jpg | nationality = | birth_date = ١٨٢٠ | birth_place = [[بیجاڕ]] | death_date = ١٩٠٠ | death_place =کرمان }} '''حەسەن عەلی خانی گەڕووسی''' (١٨٢٢ [[بیجاڕ]]-١٨٩٩ [[کرمان]]) ناسراو بە '''ئەمیر نیزامی گەڕووسی''' سیاسی، شاعیر و خۆشنووسی کوردی سەردەمی [[قاجاڕ]]ەکانە. ئەو لە ساڵە دوایینەکانی عومریدا والیی [[کرمان]] بوو و لەوێ کۆچی دوایی کرد و لەسەر داخوازیی خۆی لە پاڵ [[شا نیعمەتوڵڵای وەلی]]دا نێژرا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=AMĪR NEẒĀM GARRŪSĪ|ناونیشان=https://iranicaonline.org/articles/amir-e-nezam-garrusi|وێبگە=iranicaonline.org|بڵاوکەرەوە=Encyclopaedia Iranica|زمان=en}}</ref> لە مەهاباد (سابڵاغ) دەورانى دوای شۆڕشى شێخ عوبێدوڵاى نەهرى، گەڕووسی بە پلانێکى نەگریس هەمزاغاى مەنگوڕى کوشت و بووە مایەى ناڕەزایەتیێکى زۆر لە موکریان و دەوڵەتێکى وەک رووسیا. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [https://web.archive.org/web/20140606054925/http://kurdpress.com/Fa/NSite/FullStory/News/?Id=57175 ئەمیر نیزامی گەڕووسی؛ کوردپرێس] {{کۆڵکە}} {{پۆلی کۆمنز|Amir Nezam Garrusi}} [[پۆل:خەڵکی بیجاڕ]] [[پۆل:حاکمانی کورد]] [[پۆل:سیاسەتوانانی کورد]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٢٠]] [[پۆل:مردووانی ١٩٠٠]] [[پۆل:کوردەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] c80l2eb64nn0w7jwge3kg31olq7yiv1 1374685 1374684 2024-11-02T21:16:15Z Burhan br 216 زیاد کردنى زانیارى 1374685 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = حەسەن عەلی خانی گەڕووسی{{ھن}}{{nobold|{{lang|fa|امیر نظام گروسی}}}} | image = GarrusiPicture.jpg | nationality = | birth_date = ١٨٢٠ | birth_place = [[بیجاڕ]] | death_date = ١٩٠٠ | death_place =کرمان }} '''حەسەن عەلی خانی گەڕووسی''' (١٨٢٢ [[بیجاڕ]]-١٨٩٩ [[کرمان]]) ناسراو بە '''ئەمیر نیزامی گەڕووسی''' سیاسی، شاعیر و خۆشنووسی کوردی سەردەمی [[قاجاڕ]]ەکانە. ئەو لە ساڵە دوایینەکانی عومریدا والیی [[کرمان]] بوو و لەوێ کۆچی دوایی کرد و لەسەر داخوازیی خۆی لە پاڵ [[شا نیعمەتوڵڵای وەلی]]دا نێژرا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=AMĪR NEẒĀM GARRŪSĪ|ناونیشان=https://iranicaonline.org/articles/amir-e-nezam-garrusi|وێبگە=iranicaonline.org|بڵاوکەرەوە=Encyclopaedia Iranica|زمان=en}}</ref> لە مەهاباد (سابڵاغ) دەورانى دوای شۆڕشى شێخ عوبێدوڵاى نەهرى، گەڕووسی کە بە (وەزیرە چورچە) ناسراو بوو لای کوردان ، بە پلانێکى نەگریس هەمزاغاى مەنگوڕى کوشت و بووە مایەى ناڕەزایەتیێکى زۆر لە موکریان و دەوڵەتێکى وەک رووسیا. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [https://web.archive.org/web/20140606054925/http://kurdpress.com/Fa/NSite/FullStory/News/?Id=57175 ئەمیر نیزامی گەڕووسی؛ کوردپرێس] {{کۆڵکە}} {{پۆلی کۆمنز|Amir Nezam Garrusi}} [[پۆل:خەڵکی بیجاڕ]] [[پۆل:حاکمانی کورد]] [[پۆل:سیاسەتوانانی کورد]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٢٠]] [[پۆل:مردووانی ١٩٠٠]] [[پۆل:کوردەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] 1ivettktye21kctzfrx9w3vntkzgjid 1374686 1374685 2024-11-02T21:21:10Z Burhan br 216 دانانى لینک 1374686 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = حەسەن عەلی خانی گەڕووسی{{ھن}}{{nobold|{{lang|fa|امیر نظام گروسی}}}} | image = GarrusiPicture.jpg | nationality = | birth_date = ١٨٢٠ | birth_place = [[بیجاڕ]] | death_date = ١٩٠٠ | death_place =کرمان }} '''حەسەن عەلی خانی گەڕووسی''' (١٨٢٢ [[بیجاڕ]]-١٨٩٩ [[کرمان]]) ناسراو بە '''ئەمیر نیزامی گەڕووسی''' سیاسی، شاعیر و خۆشنووسی کوردی سەردەمی [[قاجاڕ]]ەکانە. ئەو لە ساڵە دوایینەکانی عومریدا والیی [[کرمان]] بوو و لەوێ کۆچی دوایی کرد و لەسەر داخوازیی خۆی لە پاڵ [[شا نیعمەتوڵڵای وەلی]]دا نێژرا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=AMĪR NEẒĀM GARRŪSĪ|ناونیشان=https://iranicaonline.org/articles/amir-e-nezam-garrusi|وێبگە=iranicaonline.org|بڵاوکەرەوە=Encyclopaedia Iranica|زمان=en}}</ref> لە مەهاباد (سابڵاغ) دەورانى دوای شۆڕشى شێخ عوبێدوڵاى نەهرى، گەڕووسی کە بە (وەزیرە چورچە)<ref>* مێژووی هۆزی مەنگوڕ . لاپەڕەى فێسبووک.[https://www.facebook.com/p/%D9%85%DB%8E%DA%98%D9%88%D9%88%DB%8C-%D9%87%DB%86%D8%B2%DB%8C-%D9%85%DB%95%D9%86%DA%AF%D9%88%DA%95-100057392922591/]</ref> ناسراو بوو لای کوردان ، بە پلانێکى نەگریس هەمزاغاى مەنگوڕى کوشت و بووە مایەى ناڕەزایەتیێکى زۆر لە موکریان و دەوڵەتێکى وەک رووسیا.<ref>* سازمان اسناد ملی، ژ 296012995/ 752ح2زآ1 و 296012780/ 533ح2زآ1 و 296012065/ 823ح2زآ1</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [https://web.archive.org/web/20140606054925/http://kurdpress.com/Fa/NSite/FullStory/News/?Id=57175 ئەمیر نیزامی گەڕووسی؛ کوردپرێس] {{کۆڵکە}} {{پۆلی کۆمنز|Amir Nezam Garrusi}} [[پۆل:خەڵکی بیجاڕ]] [[پۆل:حاکمانی کورد]] [[پۆل:سیاسەتوانانی کورد]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٢٠]] [[پۆل:مردووانی ١٩٠٠]] [[پۆل:کوردەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] rb61scqm3o5orjpoyeh30i6rsfawp62 1374720 1374686 2024-11-03T06:48:50Z Burhan br 216 دانانى لینک 1374720 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = حەسەن عەلی خانی گەڕووسی{{ھن}}{{nobold|{{lang|fa|امیر نظام گروسی}}}} | image = GarrusiPicture.jpg | nationality = | birth_date = ١٨٢٠ | birth_place = [[بیجاڕ]] | death_date = ١٩٠٠ | death_place =کرمان }} '''حەسەن عەلی خانی گەڕووسی''' (١٨٢٢ [[بیجاڕ]]-١٨٩٩ [[کرمان]]) ناسراو بە '''ئەمیر نیزامی گەڕووسی''' سیاسی، شاعیر و خۆشنووسی کوردی سەردەمی [[قاجاڕ]]ەکانە. ئەو لە ساڵە دوایینەکانی عومریدا والیی [[کرمان]] بوو و لەوێ کۆچی دوایی کرد و لەسەر داخوازیی خۆی لە پاڵ [[شا نیعمەتوڵڵای وەلی]]دا نێژرا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=AMĪR NEẒĀM GARRŪSĪ|ناونیشان=https://iranicaonline.org/articles/amir-e-nezam-garrusi|وێبگە=iranicaonline.org|بڵاوکەرەوە=Encyclopaedia Iranica|زمان=en}}</ref> لە مەهاباد (سابڵاغ) دەورانى دوای شۆڕشى شێخ عوبێدوڵاى نەهرى، گەڕووسی کە بە (وەزیرە چورچە)<ref>* مێژووی هۆزی مەنگوڕ . لاپەڕەى فێسبووک.[https://www.facebook.com/p/%D9%85%DB%8E%DA%98%D9%88%D9%88%DB%8C-%D9%87%DB%86%D8%B2%DB%8C-%D9%85%DB%95%D9%86%DA%AF%D9%88%DA%95-100057392922591/]</ref> ناسراو بوو لای کوردان ، بە فیڵ و پلانێکى نەگریس [[ھەمزاغای مەنگوڕ|هەمزاغاى مەنگوڕى]] لە مەهاباد کوشت (لە تەمموزى ساڵى ١٨٨١) و بووە مایەى ناڕەزایەتیێکى زۆر لە موکریان و تەنانەت دەوڵەتێکى وەک رووسیاش .<ref>* سازمان اسناد ملی، ژ 296012995/ 752ح2زآ1 و 296012780/ 533ح2زآ1 و 296012065/ 823ح2زآ1</ref> == لینک == ٨ [https://www.rojikurd.net/%d8%b9%db%95%d8%b4%db%8c%d8%b1%db%95%db%8c-%d9%85%db%95%d9%86%da%af%d9%88%da%95/ عەشیرەی مەنگوڕ] [مالپەڵاى رۆژى کورد]{{سەرچاوەکان}} [https://web.archive.org/web/20140606054925/http://kurdpress.com/Fa/NSite/FullStory/News/?Id=57175 ئەمیر نیزامی گەڕووسی؛ کوردپرێس] {{کۆڵکە}} {{پۆلی کۆمنز|Amir Nezam Garrusi}} [[پۆل:خەڵکی بیجاڕ]] [[پۆل:حاکمانی کورد]] [[پۆل:سیاسەتوانانی کورد]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٢٠]] [[پۆل:مردووانی ١٩٠٠]] [[پۆل:کوردەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] 0kp9drrtn804c761ueweymw62wicyxc 1374721 1374720 2024-11-03T06:49:11Z Burhan br 216 /* لینک */ 1374721 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = حەسەن عەلی خانی گەڕووسی{{ھن}}{{nobold|{{lang|fa|امیر نظام گروسی}}}} | image = GarrusiPicture.jpg | nationality = | birth_date = ١٨٢٠ | birth_place = [[بیجاڕ]] | death_date = ١٩٠٠ | death_place =کرمان }} '''حەسەن عەلی خانی گەڕووسی''' (١٨٢٢ [[بیجاڕ]]-١٨٩٩ [[کرمان]]) ناسراو بە '''ئەمیر نیزامی گەڕووسی''' سیاسی، شاعیر و خۆشنووسی کوردی سەردەمی [[قاجاڕ]]ەکانە. ئەو لە ساڵە دوایینەکانی عومریدا والیی [[کرمان]] بوو و لەوێ کۆچی دوایی کرد و لەسەر داخوازیی خۆی لە پاڵ [[شا نیعمەتوڵڵای وەلی]]دا نێژرا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=AMĪR NEẒĀM GARRŪSĪ|ناونیشان=https://iranicaonline.org/articles/amir-e-nezam-garrusi|وێبگە=iranicaonline.org|بڵاوکەرەوە=Encyclopaedia Iranica|زمان=en}}</ref> لە مەهاباد (سابڵاغ) دەورانى دوای شۆڕشى شێخ عوبێدوڵاى نەهرى، گەڕووسی کە بە (وەزیرە چورچە)<ref>* مێژووی هۆزی مەنگوڕ . لاپەڕەى فێسبووک.[https://www.facebook.com/p/%D9%85%DB%8E%DA%98%D9%88%D9%88%DB%8C-%D9%87%DB%86%D8%B2%DB%8C-%D9%85%DB%95%D9%86%DA%AF%D9%88%DA%95-100057392922591/]</ref> ناسراو بوو لای کوردان ، بە فیڵ و پلانێکى نەگریس [[ھەمزاغای مەنگوڕ|هەمزاغاى مەنگوڕى]] لە مەهاباد کوشت (لە تەمموزى ساڵى ١٨٨١) و بووە مایەى ناڕەزایەتیێکى زۆر لە موکریان و تەنانەت دەوڵەتێکى وەک رووسیاش .<ref>* سازمان اسناد ملی، ژ 296012995/ 752ح2زآ1 و 296012780/ 533ح2زآ1 و 296012065/ 823ح2زآ1</ref> == لینک == ٨ [https://www.rojikurd.net/%d8%b9%db%95%d8%b4%db%8c%d8%b1%db%95%db%8c-%d9%85%db%95%d9%86%da%af%d9%88%da%95/ عەشیرەی مەنگوڕ] [مالپەڕى رۆژى کورد]{{سەرچاوەکان}} [https://web.archive.org/web/20140606054925/http://kurdpress.com/Fa/NSite/FullStory/News/?Id=57175 ئەمیر نیزامی گەڕووسی؛ کوردپرێس] {{کۆڵکە}} {{پۆلی کۆمنز|Amir Nezam Garrusi}} [[پۆل:خەڵکی بیجاڕ]] [[پۆل:حاکمانی کورد]] [[پۆل:سیاسەتوانانی کورد]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٢٠]] [[پۆل:مردووانی ١٩٠٠]] [[پۆل:کوردەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] dg0y4x0q0y8qmqmm62g2m2og9bbaysf 0 120673 1374672 1363812 2024-11-02T20:54:26Z 81.215.99.121 1374672 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} [[File:Kierkegaard-Dostoyevsky-Nietzsche-Sartre.jpg|thumb|left|لە چەپەوە بۆ ڕاست، لە سەرەوە بۆ خوارێ: [[سۆرێن کیەرکێگۆر]], [[فیۆدۆر دۆستۆیەڤسکی]], [[فریدریش نیچە]], [[ژان پۆل سارتر]]]] {{ئەمانەش ببینە|هیچخوازی}} '''ئێگزیستانسیالیزم''' یان '''بوونخوازی''' (بە [[ئینگلیزی]]: Existentialism) دەستەواژەیەکە کە بۆ بەرھەمەکانی ھەندێک لە فەیلەسووفانی کۆتایی سەدەی ١٩ و سەدەی ٢٠ـەمی زایینی بەکاردێ کە سەرەڕای قوتابخانە جیاوازەکانیان لە سەر ئەم باوەڕە ھاودەنگن کە بیرکردنەوەی فەلسەفی بە بابەتی مرۆڤ دەست پێدەکات نە بەتەنیا بابەتی بیرکردنەوە.<ref>ویکیپیدیای ئینگلیسی [//en.wikipedia.org/wiki/Existentialism]</ref> ئێگزیستانسیالیزم قوتابخانەیەکە کە جەخت لە گرینگی و ڕەسەنایەتی مرۆڤ دەکاتەوە و بەو پێیەوە ھەر کەس ئازادە لە ئەنجامدانی ھەر کارێک و لە کردەوەکانی خۆی بەرپرسە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب| سەردێڕ = existentialism | ناونیشان = http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/existentialism/ | ڕێکەوتی سەردان = ٢٠ی نیسانی ٢٠١٥ | بڵاوکەرەوە = فەرھەنگی ئاکسفۆرد | زمان = ئینگلیسی | ڕێکەوتی ئەرشیڤ = ٨ی نیسانی ٢٠١٥ | ناونیشانی ئەرشیڤ = https://web.archive.org/web/20150408010413/http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/existentialism | ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>فەرھەنگی ھەژیر، وەرگێڕان و ئامادەکردن: ھەژیر عەبدوڵاپوور/ چاپی ھەولێر/ ٢٠٠٨</ref> بە ئاوڕدانەوە لە بەرھەمەکانی [[نیچە]] و [[سۆرێن کیەرکێگۆر|کیەرکێگۆر]]، بزووتنەوی ئێگزیستانسیالیزم لە سەدەی بیستەم لەلایەن [[مارتین ھایدگەر|ھایدگەر]]، [[ژان پۆل سارتر|سارتر]] و [[مێرلائۆ پۆنتی]] پەرەی پێدرا و بڵاوبووە. ھایدگێر ڕای خۆی لە دژی فەلسەفەی دیاردەناسی [[ھوسێرل]] بە دەربڕینی ئەوەیکە مرۆڤ لە ژیانی کۆمەڵایەتی جێدەگرێ و نەتوانینی ئێمە بۆ تیۆریزەکردن لە دەرەوەی ئەو چوارچێوە، باسکردووە. سارتر و پۆنتی، ئێگزیستانسیالیزمیان بە پرۆسەی باڵادەست و ئەقڵانەی سەردەمی پاش شەڕ لە ئەورووپا دەگۆڕن.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب| سەردێڕ = ھمە چیز دربارە مکتب اگزیستانسیالیسم | ناونیشان = http://www.parsine.com/fa/news/11669/همه-چیز-درباره-مكتب-اگزيستانسياليسم |ڕێکەوتی سەردان= ٢١ی نیسانی ٢٠١٥ | بڵاوکەرەوە = ماڵپەڕی پارسینە |زمان = فارسی}}</ref> [[سۆرێن کیەرکێگۆر]] بە گشتی وەک ھەوەڵین فەیلەسووفی ئێگزیستانسیالیزم لەقەڵەم دەدرێ،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب| سەردێڕ = Existentialism | ناونیشان = http://plato.stanford.edu/entries/existentialism/ |ڕێکەوتی سەردان= ٢١ی نیسانی ٢٠١٥ | بڵاوکەرەوە = ئینسایکلۆپیدیای ستانفۆرد |زمان = ئینگلیسی}}</ref> گەرچی ئەو، دەستەواژەی ئێگزیستانسیالیزمی بەکار نەھێناوە. == فەلسەفەی ئێگزیستانسیالیزمی سارتر == بە پێی تێڕوانینەکانی [[ژان پۆل سارتر]]، مرۆڤ ئەو شتەیە کە بۆخۆی دەیھەوێ. گوڵێک، یان خود کرمێک ناتوانێ بۆ خۆی، خۆی ساز بکات؛ لە بەر ئەوەی کە ئەمانە دوو لایەنیان ھەیە، لایەنی گەوھەر و لایەنی ھەبوون. لێرەدا '''گەوھەر''' بەر لە '''ھەبوون''' دێ. گوڵ ئەو کاتە دەبێتە گوڵ کە خۆی لە گەڵ گەوھەری گوڵ ڕێک بخات. بەڵام مرۆڤ جیاوازە. لە مرۆڤدا '''ھەبوون''' بەر لە '''گەوھەر''' دێ. مرۆڤ سەرەتا ھەیە و پاشان بچم دەگرێ. مرۆڤ بۆخۆی گەوھەری دەروونی خۆی دەخوڵقێنێ.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب | سەردێڕ = فەلسەفەی ئەخلاق | ناونیشان = http://www.nusin.net/vb/archive/index.php/t-1438.html/ | ڕێکەوتی سەردان = ٢٠ی نیسانی ٢٠١٥ | نووسەر = ئەنوەر حەسەن پوور | زمان = کوردی | archive-date = ٩ی ئەیلوولی ٢٠١٥ | archive-url = https://web.archive.org/web/20150909235545/http://www.nusin.net/vb/archive/index.php/t-1438.html/ | url-status = dead }}</ref> === وتەکانی سارتر لەسەر ئێگزیستانسیالیزم<ref>اگزیستانسیالیسم و اصالت بشر؛ ژان پل سارتر (فارسی)/ وەرگێڕان: مستەفا رەحیمی/ چاپ چواردەھەم، ١٣٩١</ref> === {{وتە|ئێگزیستانسیالیزم فەلسەفەیەکە کە ژیانی مرۆڤ ڕەخساو دەکات و لەلایەک ڕادەگەیەنێ کە ھەر ڕاستییەک و ھەر کردەوەیەک لەخۆگری چوارچێوە و دەروونخوازییە}} {{وتە|بە باوەڕی ئێگزیستانسیالیزم، خراپە لەپێشدا دەبێ بدیترێتەوە پاشان بگۆڕدرێ.}} {{وتە|لە قوتابخانەی ئێگزیستانسیالیزم، بەوھۆیەوە مرۆڤ پێناسەھەڵگر نییە چوونکو مرۆڤ لەپێشدا ھیچ نییە، یانی نە چاکە نە خراپ.}} {{وتە|ئێگزیستانسیالیزم باوەڕی بە توانای ھەستەکان و ھەوەسەکان نییە، بە باوەڕی مە مرۆڤ بەرپرسی ھەست و ھەوەسەکانی خۆیەتی.}} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|فەلسەفە|دەروونناسی|وێژە}} [[پۆل:وتارە ھەتیوەکان]] [[پۆل:ئێگزیستانسیالیزم]] [[پۆل:فەلسەفەی ژیان]] [[پۆل:بنەما زانستییەکانی کۆمەڵگا]] [[پۆل:فەلسەفەی سەدەی ٢٠ەم]] [[پۆل:تاکەکەسێتی]] [[پۆل:بزووتنەوە فەلسەفییەکان]] [[پۆل:بیردۆزە کۆمەڵایەتییەکان]] [[پۆل:قوتابخانە و نەریتە فەلسەفییەکان]] i8ppahv1eimc4q5r4tfr2qynijcsg43 0 124801 1374547 1372883 2024-11-02T15:51:39Z MFTG 21816 /* top */ چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان 1374547 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = سێمێل | ناوی_فەرمی = '''{{lang-ar| سیمیل }}<br>{{lang-en| Semel }}''' | ناوی_خۆماڵی = | زمانی_ناوی_خۆماڵی = | ناوەکانی_تر = | جۆری_نیشتنگە = '''[[شارۆچکە]]''' <!--- وێنەکان، ناسناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Sêmêl 2012 1.JPG | photo2a = Semel Park.jpg | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 300px }} | شرۆڤەی_وێنە = وێنەی سەرەوە{{ھن}} شارۆچکەی سێمێل{{ھن}} وێنەی خوارەوە {{ھن}} پارکی سێمێل | وێنەی_ئاڵا = | قەبارەی_ئاڵا = 300px | وێنەی_مۆر = | قەبارەی_مۆر = | وێنەی_نیشان = | قەبارەی_نیشان = | ناسناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی_نەخشە = {{Infobox mapframe|zoom=12|coord={{Coord|36.85833|42.8501 }}}} | قەبارەی_نەخشە =200px | شرۆڤەی_نەخشە = '''شارۆچکەی سێمێل''' | دەرزیی_نەخشە = Kurdistan Region#Iraq#Asia | ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = | شوێنی_ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = top | قەبارەی_دەرزیی_نەخشە = 300px | شرۆڤەی_دەرزیی_نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا##جێگە لە [[عێراق]]دا##جێگە لە [[ئاسیا]]دا | بەرزونزمیی_دەرزیی_نەخشە = ١ | پۆتانەکان = {{coord| 36.85833|42.8501 |region:IQ|display=inline,title}} | دەرزیی_دیاریکردنی_پۆتانەکان = <!-- شوێن ------------------> | جۆری_دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی_دابەشکراو = {{ئاڵا|عێراق}} | جۆری_دابەشکراو١ = [[ھەرێمی فێدراڵ]] | ناوی_دابەشکراو١ = {{ئاڵا|ھەرێمی کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |ڕێکەوتی سەردان=٩ی ئابی ٢٠١٢|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141006170845/http://www.krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> | جۆری_دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی_دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک]] | جۆری_دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی_دابەشکراو٣ = [[قەزای ئامێدی]] | جۆری_دابەشکراو٤ = [[ناحیە]] | ناوی_دابەشکراو٤ = [[ناحیەی ناوەندی قەزای ئامێدی]] <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی_دامەزران = بوون بە [[شارۆچکە]] | ڕێکەوتی_دامەزران = [[١٩٣٣]] | سەردێڕی_دامەزران١ = | ڕێکەوتی_دامەزران١ = | سەردێڕی_لەناوچوون = | ڕێکەوتی_لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری_ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی_دەسەڵات = | جۆری_دەسەڵات = | حیزبی_سەرۆک = | سەرناوی_سەرۆک = قایمقام | ناوی_سەرۆک = خەلیل مەحموود | سەرناوی_سەرۆک١ = | ناوی_سەرۆک١ = | سەرناوی_سەرۆک٢ = | ناوی_سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی_ڕووبەر_بە_کم٢ = ١٥٫٩ | ڕووبەری_وشکایی_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_لەسەددا = | ڕووبەری_شاری_بە_کم٢ = | ڕووبەری_لادێیی_بە_کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی_بە_م = ٤٦٣ | بەرزترین_بەرزایی_بە_م = | نزمترین_بەرزایی_بە_م = <!-- ژمارەی_دانیشتووان ----------------> | ژمارەی_دانیشتووان = ٥٠،٠٠٠<ref> https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000</ref> | دانیشتووان_لە = [[٢٠١٨]] | چڕیی_دانیشتووان_بە_کم٢ = | مەزندەی_دانیشتووان = | مەزندەی_دانیشتووان_لە = | دانیشتووانی_شاری = | چڕیی_دانیشتووانی_شاری_بە_کم٢ = | دانیشتووانی_لادێیی = | چڕیی_دانیشتووانی_لادێیی_بە_کم٢ = | سەرناوی_دانیشتووان = | ئاگاداریی_دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|بادینانی]]) و [[زمانی سوریانی|سریانی]] | سەرناوی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) و [[مەسیحییەت]] و [[ئێزیدی]] | سەرناوی٣_دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣_دانیشتووانناسی١ = ٠٬٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|سەردێڕ=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|وێبگە=hdi.globaldatalab.org|زمان=en|ڕێکەوتی سەردان=١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی١_لە_utc = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی١_لە_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی_پۆستە، کۆدی_ناوچە ---> | جۆری_کۆدی_پۆستە = | کۆدی_پۆستە = | جۆری_کۆدی_پۆستە٢ = | کۆدی_پۆستە٢ = | جۆری_کۆدی_ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی_ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- وێبگە، پەراوێزەکان --------> | وێبگە = | پەراوێزەکان = }} '''سێمێل''' یەکێکە لە شارۆچکەکانی [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]].<ref> https://www.hawlergov.org/app/node/393</ref><ref> ‎{{بیرخستنەوەی وێب| سەردێڕ = جوگرافیای کوردستان | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122702075619922&lng=1 | نووسەر = د. عەبدوڵڵا غەفوور |زمان = کوردی}} </ref><ref>زانیارینامەی سەرھێڵی [http://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=20151016205816127552 کورد پیدیا]</ref> سێمێل ناوەندی [[قەزای سێمێل]]ە. شارۆچکەی سێمێل لە شاری [[دھۆک]] (١٠)کم و (١٦٢)کم لە شاری [[ھەولێر]] دوورە.<ref> https://www.wishe.net/details.aspx?=hewal&jmare=18419&Jor=4</ref> دانیشتووانی سێمێل، کوردی [[موسڵمان]] و [[ئێزدی]] و [[ئاشوورییەکان|ئاشووری]]<ref>{{Cite journal|last=Baarda|first=Tijmen C.|date=2020-02-26|title=Arabic and the Syriac Christians in Iraq: Three Levels of Loyalty to the Arabist Project (1920–1950)|url=https://brill.com/view/book/edcoll/9789004423220/BP000014.xml|journal=Arabic and its Alternatives|language=en|pages=143–170|doi=10.1163/9789004423220_007|doi-access=free}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Robson|first=Laura|date=2016-01-02|title=Peripheries of belonging: military recruitment and the making of a ‘minority’ in wartime Iraq|url=https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/19475020.2016.1159595|journal=First World War Studies|language=en|volume=7|issue=1|pages=23–42|doi=10.1080/19475020.2016.1159595|issn=1947-5020}}</ref> و [[ئەرمەنی]]ن.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=سێمێل|ناونیشان=http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕێکەوتی سەردان=١٤ی نیسانی ٢٠٢٠|وێبگە=duhok.gov.krd/|زمان=ku|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20201014190617/http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> زۆرینەی ئەرمەنی و ئاشوورییەکانی سێمێل لەدوای [[کۆمەڵکوژیی ئەرمەنییەکان|کۆمەڵکوژیی ئەرمەنی]] و ئاشوورییەکان لە ١٩١٥ ھاتنە شارۆچکەکە.<ref>{{Cite news|last=Safi|first=Marlo|date=|title=The Simele Massacre & the Unsung Hero of the Genocide Convention|work=National Review|url=https://www.nationalreview.com/2018/07/simele-massacre-1933-assyrian-victims-still-seek-justice/|url-status=live|access-date=27 June 2020}}</ref> لە ٧ی ئابی ١٩٣٣، لەلایەن حکوومەتی عێراقییەوە ئاشوورییەکانی سێمێل ڕووبەڕووی کۆمەڵکوژییەک بوونەوە و ٣٠٠٠ ئاشووری لەوکاتەدا بوونە قوربانی.<ref>{{cite journal|date=January 2003|title=Iraq: continuous and silent ethnic cleansing Displaced persons in Iraqi Kurdistan and Iraqi refugees in Iran|url=http://www.fidh.org/IMG/pdf/iq350a.pdf|journal=FIDH|page=17|accessdate=14 April 2020}}</ref> == ناو == == مێژوو == == جوگرافیا == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{شار، شارۆچکە و شارەدێیەکانی ھەرێمی کوردستان}} {{پارێزگای دھۆک}} {{پۆلی کۆمنز|Simele}} {{تووڵی دەروازە|عێراق|جوگرافیا|کوردستان}} [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شارەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:نیشتەجێبوونی کوردەکان لە عێراق]] jvztxe4uge1d10sly9ndke0s304ld80 1374549 1374547 2024-11-02T15:58:22Z MFTG 21816 /* ناو */ چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان 1374549 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = سێمێل | ناوی_فەرمی = '''{{lang-ar| سیمیل }}<br>{{lang-en| Semel }}''' | ناوی_خۆماڵی = | زمانی_ناوی_خۆماڵی = | ناوەکانی_تر = | جۆری_نیشتنگە = '''[[شارۆچکە]]''' <!--- وێنەکان، ناسناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Sêmêl 2012 1.JPG | photo2a = Semel Park.jpg | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 300px }} | شرۆڤەی_وێنە = وێنەی سەرەوە{{ھن}} شارۆچکەی سێمێل{{ھن}} وێنەی خوارەوە {{ھن}} پارکی سێمێل | وێنەی_ئاڵا = | قەبارەی_ئاڵا = 300px | وێنەی_مۆر = | قەبارەی_مۆر = | وێنەی_نیشان = | قەبارەی_نیشان = | ناسناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی_نەخشە = {{Infobox mapframe|zoom=12|coord={{Coord|36.85833|42.8501 }}}} | قەبارەی_نەخشە =200px | شرۆڤەی_نەخشە = '''شارۆچکەی سێمێل''' | دەرزیی_نەخشە = Kurdistan Region#Iraq#Asia | ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = | شوێنی_ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = top | قەبارەی_دەرزیی_نەخشە = 300px | شرۆڤەی_دەرزیی_نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا##جێگە لە [[عێراق]]دا##جێگە لە [[ئاسیا]]دا | بەرزونزمیی_دەرزیی_نەخشە = ١ | پۆتانەکان = {{coord| 36.85833|42.8501 |region:IQ|display=inline,title}} | دەرزیی_دیاریکردنی_پۆتانەکان = <!-- شوێن ------------------> | جۆری_دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی_دابەشکراو = {{ئاڵا|عێراق}} | جۆری_دابەشکراو١ = [[ھەرێمی فێدراڵ]] | ناوی_دابەشکراو١ = {{ئاڵا|ھەرێمی کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |ڕێکەوتی سەردان=٩ی ئابی ٢٠١٢|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141006170845/http://www.krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> | جۆری_دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی_دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک]] | جۆری_دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی_دابەشکراو٣ = [[قەزای ئامێدی]] | جۆری_دابەشکراو٤ = [[ناحیە]] | ناوی_دابەشکراو٤ = [[ناحیەی ناوەندی قەزای ئامێدی]] <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی_دامەزران = بوون بە [[شارۆچکە]] | ڕێکەوتی_دامەزران = [[١٩٣٣]] | سەردێڕی_دامەزران١ = | ڕێکەوتی_دامەزران١ = | سەردێڕی_لەناوچوون = | ڕێکەوتی_لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری_ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی_دەسەڵات = | جۆری_دەسەڵات = | حیزبی_سەرۆک = | سەرناوی_سەرۆک = قایمقام | ناوی_سەرۆک = خەلیل مەحموود | سەرناوی_سەرۆک١ = | ناوی_سەرۆک١ = | سەرناوی_سەرۆک٢ = | ناوی_سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی_ڕووبەر_بە_کم٢ = ١٥٫٩ | ڕووبەری_وشکایی_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_لەسەددا = | ڕووبەری_شاری_بە_کم٢ = | ڕووبەری_لادێیی_بە_کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی_بە_م = ٤٦٣ | بەرزترین_بەرزایی_بە_م = | نزمترین_بەرزایی_بە_م = <!-- ژمارەی_دانیشتووان ----------------> | ژمارەی_دانیشتووان = ٥٠،٠٠٠<ref> https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000</ref> | دانیشتووان_لە = [[٢٠١٨]] | چڕیی_دانیشتووان_بە_کم٢ = | مەزندەی_دانیشتووان = | مەزندەی_دانیشتووان_لە = | دانیشتووانی_شاری = | چڕیی_دانیشتووانی_شاری_بە_کم٢ = | دانیشتووانی_لادێیی = | چڕیی_دانیشتووانی_لادێیی_بە_کم٢ = | سەرناوی_دانیشتووان = | ئاگاداریی_دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|بادینانی]]) و [[زمانی سوریانی|سریانی]] | سەرناوی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) و [[مەسیحییەت]] و [[ئێزیدی]] | سەرناوی٣_دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣_دانیشتووانناسی١ = ٠٬٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|سەردێڕ=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|وێبگە=hdi.globaldatalab.org|زمان=en|ڕێکەوتی سەردان=١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی١_لە_utc = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی١_لە_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی_پۆستە، کۆدی_ناوچە ---> | جۆری_کۆدی_پۆستە = | کۆدی_پۆستە = | جۆری_کۆدی_پۆستە٢ = | کۆدی_پۆستە٢ = | جۆری_کۆدی_ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی_ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- وێبگە، پەراوێزەکان --------> | وێبگە = | پەراوێزەکان = }} '''سێمێل''' یەکێکە لە شارۆچکەکانی [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]].<ref> https://www.hawlergov.org/app/node/393</ref><ref> ‎{{بیرخستنەوەی وێب| سەردێڕ = جوگرافیای کوردستان | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122702075619922&lng=1 | نووسەر = د. عەبدوڵڵا غەفوور |زمان = کوردی}} </ref><ref>زانیارینامەی سەرھێڵی [http://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=20151016205816127552 کورد پیدیا]</ref> سێمێل ناوەندی [[قەزای سێمێل]]ە. شارۆچکەی سێمێل لە شاری [[دھۆک]] (١٠)کم و (١٦٢)کم لە شاری [[ھەولێر]] دوورە.<ref> https://www.wishe.net/details.aspx?=hewal&jmare=18419&Jor=4</ref> دانیشتووانی سێمێل، کوردی [[موسڵمان]] و [[ئێزدی]] و [[ئاشوورییەکان|ئاشووری]]<ref>{{Cite journal|last=Baarda|first=Tijmen C.|date=2020-02-26|title=Arabic and the Syriac Christians in Iraq: Three Levels of Loyalty to the Arabist Project (1920–1950)|url=https://brill.com/view/book/edcoll/9789004423220/BP000014.xml|journal=Arabic and its Alternatives|language=en|pages=143–170|doi=10.1163/9789004423220_007|doi-access=free}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Robson|first=Laura|date=2016-01-02|title=Peripheries of belonging: military recruitment and the making of a ‘minority’ in wartime Iraq|url=https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/19475020.2016.1159595|journal=First World War Studies|language=en|volume=7|issue=1|pages=23–42|doi=10.1080/19475020.2016.1159595|issn=1947-5020}}</ref> و [[ئەرمەنی]]ن.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=سێمێل|ناونیشان=http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕێکەوتی سەردان=١٤ی نیسانی ٢٠٢٠|وێبگە=duhok.gov.krd/|زمان=ku|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20201014190617/http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> زۆرینەی ئەرمەنی و ئاشوورییەکانی سێمێل لەدوای [[کۆمەڵکوژیی ئەرمەنییەکان|کۆمەڵکوژیی ئەرمەنی]] و ئاشوورییەکان لە ١٩١٥ ھاتنە شارۆچکەکە.<ref>{{Cite news|last=Safi|first=Marlo|date=|title=The Simele Massacre & the Unsung Hero of the Genocide Convention|work=National Review|url=https://www.nationalreview.com/2018/07/simele-massacre-1933-assyrian-victims-still-seek-justice/|url-status=live|access-date=27 June 2020}}</ref> لە ٧ی ئابی ١٩٣٣، لەلایەن حکوومەتی عێراقییەوە ئاشوورییەکانی سێمێل ڕووبەڕووی کۆمەڵکوژییەک بوونەوە و ٣٠٠٠ ئاشووری لەوکاتەدا بوونە قوربانی.<ref>{{cite journal|date=January 2003|title=Iraq: continuous and silent ethnic cleansing Displaced persons in Iraqi Kurdistan and Iraqi refugees in Iran|url=http://www.fidh.org/IMG/pdf/iq350a.pdf|journal=FIDH|page=17|accessdate=14 April 2020}}</ref> == ناو == ناوی سێمێل وشەیەکی لێکدراوە، لە دوو وشەی(سێ) و (مێل یان مل) پێکھاتووە: * گوایە ئەم شارۆچکەیە لە سەرەتای درووستبوونیدا کەوتووەتە نێوان سێ گردەوە، (مل یان مێل) بە واتای گرد دێت. * گوایە ئەم شارۆچکەیە لە سەرەتای درووستبوونیدا لە سێ ماڵ (سێ مالا) پێکھاتووە لەوەوە ناوەکەی ھاتووە و بەپێی کات بووەتە سێمێل.<ref>http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/</ref> == مێژوو == == جوگرافیا == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{شار، شارۆچکە و شارەدێیەکانی ھەرێمی کوردستان}} {{پارێزگای دھۆک}} {{پۆلی کۆمنز|Simele}} {{تووڵی دەروازە|عێراق|جوگرافیا|کوردستان}} [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شارەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:نیشتەجێبوونی کوردەکان لە عێراق]] 0gyhzdoqr6kkeospzsoprg8wv49eoob 1374550 1374549 2024-11-02T15:59:23Z MFTG 21816 /* ناو */ 1374550 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = سێمێل | ناوی_فەرمی = '''{{lang-ar| سیمیل }}<br>{{lang-en| Semel }}''' | ناوی_خۆماڵی = | زمانی_ناوی_خۆماڵی = | ناوەکانی_تر = | جۆری_نیشتنگە = '''[[شارۆچکە]]''' <!--- وێنەکان، ناسناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Sêmêl 2012 1.JPG | photo2a = Semel Park.jpg | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 300px }} | شرۆڤەی_وێنە = وێنەی سەرەوە{{ھن}} شارۆچکەی سێمێل{{ھن}} وێنەی خوارەوە {{ھن}} پارکی سێمێل | وێنەی_ئاڵا = | قەبارەی_ئاڵا = 300px | وێنەی_مۆر = | قەبارەی_مۆر = | وێنەی_نیشان = | قەبارەی_نیشان = | ناسناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی_نەخشە = {{Infobox mapframe|zoom=12|coord={{Coord|36.85833|42.8501 }}}} | قەبارەی_نەخشە =200px | شرۆڤەی_نەخشە = '''شارۆچکەی سێمێل''' | دەرزیی_نەخشە = Kurdistan Region#Iraq#Asia | ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = | شوێنی_ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = top | قەبارەی_دەرزیی_نەخشە = 300px | شرۆڤەی_دەرزیی_نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا##جێگە لە [[عێراق]]دا##جێگە لە [[ئاسیا]]دا | بەرزونزمیی_دەرزیی_نەخشە = ١ | پۆتانەکان = {{coord| 36.85833|42.8501 |region:IQ|display=inline,title}} | دەرزیی_دیاریکردنی_پۆتانەکان = <!-- شوێن ------------------> | جۆری_دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی_دابەشکراو = {{ئاڵا|عێراق}} | جۆری_دابەشکراو١ = [[ھەرێمی فێدراڵ]] | ناوی_دابەشکراو١ = {{ئاڵا|ھەرێمی کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |ڕێکەوتی سەردان=٩ی ئابی ٢٠١٢|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141006170845/http://www.krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> | جۆری_دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی_دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک]] | جۆری_دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی_دابەشکراو٣ = [[قەزای ئامێدی]] | جۆری_دابەشکراو٤ = [[ناحیە]] | ناوی_دابەشکراو٤ = [[ناحیەی ناوەندی قەزای ئامێدی]] <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی_دامەزران = بوون بە [[شارۆچکە]] | ڕێکەوتی_دامەزران = [[١٩٣٣]] | سەردێڕی_دامەزران١ = | ڕێکەوتی_دامەزران١ = | سەردێڕی_لەناوچوون = | ڕێکەوتی_لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری_ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی_دەسەڵات = | جۆری_دەسەڵات = | حیزبی_سەرۆک = | سەرناوی_سەرۆک = قایمقام | ناوی_سەرۆک = خەلیل مەحموود | سەرناوی_سەرۆک١ = | ناوی_سەرۆک١ = | سەرناوی_سەرۆک٢ = | ناوی_سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی_ڕووبەر_بە_کم٢ = ١٥٫٩ | ڕووبەری_وشکایی_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_لەسەددا = | ڕووبەری_شاری_بە_کم٢ = | ڕووبەری_لادێیی_بە_کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی_بە_م = ٤٦٣ | بەرزترین_بەرزایی_بە_م = | نزمترین_بەرزایی_بە_م = <!-- ژمارەی_دانیشتووان ----------------> | ژمارەی_دانیشتووان = ٥٠،٠٠٠<ref> https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000</ref> | دانیشتووان_لە = [[٢٠١٨]] | چڕیی_دانیشتووان_بە_کم٢ = | مەزندەی_دانیشتووان = | مەزندەی_دانیشتووان_لە = | دانیشتووانی_شاری = | چڕیی_دانیشتووانی_شاری_بە_کم٢ = | دانیشتووانی_لادێیی = | چڕیی_دانیشتووانی_لادێیی_بە_کم٢ = | سەرناوی_دانیشتووان = | ئاگاداریی_دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|بادینانی]]) و [[زمانی سوریانی|سریانی]] | سەرناوی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) و [[مەسیحییەت]] و [[ئێزیدی]] | سەرناوی٣_دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣_دانیشتووانناسی١ = ٠٬٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|سەردێڕ=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|وێبگە=hdi.globaldatalab.org|زمان=en|ڕێکەوتی سەردان=١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی١_لە_utc = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی١_لە_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی_پۆستە، کۆدی_ناوچە ---> | جۆری_کۆدی_پۆستە = | کۆدی_پۆستە = | جۆری_کۆدی_پۆستە٢ = | کۆدی_پۆستە٢ = | جۆری_کۆدی_ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی_ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- وێبگە، پەراوێزەکان --------> | وێبگە = | پەراوێزەکان = }} '''سێمێل''' یەکێکە لە شارۆچکەکانی [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]].<ref> https://www.hawlergov.org/app/node/393</ref><ref> ‎{{بیرخستنەوەی وێب| سەردێڕ = جوگرافیای کوردستان | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122702075619922&lng=1 | نووسەر = د. عەبدوڵڵا غەفوور |زمان = کوردی}} </ref><ref>زانیارینامەی سەرھێڵی [http://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=20151016205816127552 کورد پیدیا]</ref> سێمێل ناوەندی [[قەزای سێمێل]]ە. شارۆچکەی سێمێل لە شاری [[دھۆک]] (١٠)کم و (١٦٢)کم لە شاری [[ھەولێر]] دوورە.<ref> https://www.wishe.net/details.aspx?=hewal&jmare=18419&Jor=4</ref> دانیشتووانی سێمێل، کوردی [[موسڵمان]] و [[ئێزدی]] و [[ئاشوورییەکان|ئاشووری]]<ref>{{Cite journal|last=Baarda|first=Tijmen C.|date=2020-02-26|title=Arabic and the Syriac Christians in Iraq: Three Levels of Loyalty to the Arabist Project (1920–1950)|url=https://brill.com/view/book/edcoll/9789004423220/BP000014.xml|journal=Arabic and its Alternatives|language=en|pages=143–170|doi=10.1163/9789004423220_007|doi-access=free}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Robson|first=Laura|date=2016-01-02|title=Peripheries of belonging: military recruitment and the making of a ‘minority’ in wartime Iraq|url=https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/19475020.2016.1159595|journal=First World War Studies|language=en|volume=7|issue=1|pages=23–42|doi=10.1080/19475020.2016.1159595|issn=1947-5020}}</ref> و [[ئەرمەنی]]ن.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=سێمێل|ناونیشان=http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕێکەوتی سەردان=١٤ی نیسانی ٢٠٢٠|وێبگە=duhok.gov.krd/|زمان=ku|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20201014190617/http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> زۆرینەی ئەرمەنی و ئاشوورییەکانی سێمێل لەدوای [[کۆمەڵکوژیی ئەرمەنییەکان|کۆمەڵکوژیی ئەرمەنی]] و ئاشوورییەکان لە ١٩١٥ ھاتنە شارۆچکەکە.<ref>{{Cite news|last=Safi|first=Marlo|date=|title=The Simele Massacre & the Unsung Hero of the Genocide Convention|work=National Review|url=https://www.nationalreview.com/2018/07/simele-massacre-1933-assyrian-victims-still-seek-justice/|url-status=live|access-date=27 June 2020}}</ref> لە ٧ی ئابی ١٩٣٣، لەلایەن حکوومەتی عێراقییەوە ئاشوورییەکانی سێمێل ڕووبەڕووی کۆمەڵکوژییەک بوونەوە و ٣٠٠٠ ئاشووری لەوکاتەدا بوونە قوربانی.<ref>{{cite journal|date=January 2003|title=Iraq: continuous and silent ethnic cleansing Displaced persons in Iraqi Kurdistan and Iraqi refugees in Iran|url=http://www.fidh.org/IMG/pdf/iq350a.pdf|journal=FIDH|page=17|accessdate=14 April 2020}}</ref> == ناو == ناوی سێمێل وشەیەکی لێکدراوە، لە دوو وشەی(سێ) و (مێل یان مل) پێکھاتووە: * گوایە ئەم شارۆچکەیە لە سەرەتای درووستبوونیدا کەوتووەتە نێوان سێ [[گرد]]ەوە، (مل یان مێل) بە واتای گرد دێت. * گوایە ئەم شارۆچکەیە لە سەرەتای درووستبوونیدا لە سێ [[ماڵ]] (سێ مالا) پێکھاتووە لەوەوە ناوەکەی ھاتووە و بەپێی کات بووەتە سێمێل.<ref>http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/</ref> == مێژوو == == جوگرافیا == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{شار، شارۆچکە و شارەدێیەکانی ھەرێمی کوردستان}} {{پارێزگای دھۆک}} {{پۆلی کۆمنز|Simele}} {{تووڵی دەروازە|عێراق|جوگرافیا|کوردستان}} [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شارەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:نیشتەجێبوونی کوردەکان لە عێراق]] pcxpcxw0e4l5k6p2wf5z29d8pjc6cnf 1374554 1374550 2024-11-02T16:07:08Z MFTG 21816 /* ناو */ چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان 1374554 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = سێمێل | ناوی_فەرمی = '''{{lang-ar| سیمیل }}<br>{{lang-en| Semel }}''' | ناوی_خۆماڵی = | زمانی_ناوی_خۆماڵی = | ناوەکانی_تر = | جۆری_نیشتنگە = '''[[شارۆچکە]]''' <!--- وێنەکان، ناسناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Sêmêl 2012 1.JPG | photo2a = Semel Park.jpg | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 300px }} | شرۆڤەی_وێنە = وێنەی سەرەوە{{ھن}} شارۆچکەی سێمێل{{ھن}} وێنەی خوارەوە {{ھن}} پارکی سێمێل | وێنەی_ئاڵا = | قەبارەی_ئاڵا = 300px | وێنەی_مۆر = | قەبارەی_مۆر = | وێنەی_نیشان = | قەبارەی_نیشان = | ناسناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی_نەخشە = {{Infobox mapframe|zoom=12|coord={{Coord|36.85833|42.8501 }}}} | قەبارەی_نەخشە =200px | شرۆڤەی_نەخشە = '''شارۆچکەی سێمێل''' | دەرزیی_نەخشە = Kurdistan Region#Iraq#Asia | ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = | شوێنی_ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = top | قەبارەی_دەرزیی_نەخشە = 300px | شرۆڤەی_دەرزیی_نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا##جێگە لە [[عێراق]]دا##جێگە لە [[ئاسیا]]دا | بەرزونزمیی_دەرزیی_نەخشە = ١ | پۆتانەکان = {{coord| 36.85833|42.8501 |region:IQ|display=inline,title}} | دەرزیی_دیاریکردنی_پۆتانەکان = <!-- شوێن ------------------> | جۆری_دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی_دابەشکراو = {{ئاڵا|عێراق}} | جۆری_دابەشکراو١ = [[ھەرێمی فێدراڵ]] | ناوی_دابەشکراو١ = {{ئاڵا|ھەرێمی کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |ڕێکەوتی سەردان=٩ی ئابی ٢٠١٢|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141006170845/http://www.krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> | جۆری_دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی_دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک]] | جۆری_دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی_دابەشکراو٣ = [[قەزای ئامێدی]] | جۆری_دابەشکراو٤ = [[ناحیە]] | ناوی_دابەشکراو٤ = [[ناحیەی ناوەندی قەزای ئامێدی]] <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی_دامەزران = بوون بە [[شارۆچکە]] | ڕێکەوتی_دامەزران = [[١٩٣٣]] | سەردێڕی_دامەزران١ = | ڕێکەوتی_دامەزران١ = | سەردێڕی_لەناوچوون = | ڕێکەوتی_لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری_ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی_دەسەڵات = | جۆری_دەسەڵات = | حیزبی_سەرۆک = | سەرناوی_سەرۆک = قایمقام | ناوی_سەرۆک = خەلیل مەحموود | سەرناوی_سەرۆک١ = | ناوی_سەرۆک١ = | سەرناوی_سەرۆک٢ = | ناوی_سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی_ڕووبەر_بە_کم٢ = ١٥٫٩ | ڕووبەری_وشکایی_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_لەسەددا = | ڕووبەری_شاری_بە_کم٢ = | ڕووبەری_لادێیی_بە_کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی_بە_م = ٤٦٣ | بەرزترین_بەرزایی_بە_م = | نزمترین_بەرزایی_بە_م = <!-- ژمارەی_دانیشتووان ----------------> | ژمارەی_دانیشتووان = ٥٠،٠٠٠<ref> https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000</ref> | دانیشتووان_لە = [[٢٠١٨]] | چڕیی_دانیشتووان_بە_کم٢ = | مەزندەی_دانیشتووان = | مەزندەی_دانیشتووان_لە = | دانیشتووانی_شاری = | چڕیی_دانیشتووانی_شاری_بە_کم٢ = | دانیشتووانی_لادێیی = | چڕیی_دانیشتووانی_لادێیی_بە_کم٢ = | سەرناوی_دانیشتووان = | ئاگاداریی_دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|بادینانی]]) و [[زمانی سوریانی|سریانی]] | سەرناوی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) و [[مەسیحییەت]] و [[ئێزیدی]] | سەرناوی٣_دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣_دانیشتووانناسی١ = ٠٬٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|سەردێڕ=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|وێبگە=hdi.globaldatalab.org|زمان=en|ڕێکەوتی سەردان=١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی١_لە_utc = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی١_لە_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی_پۆستە، کۆدی_ناوچە ---> | جۆری_کۆدی_پۆستە = | کۆدی_پۆستە = | جۆری_کۆدی_پۆستە٢ = | کۆدی_پۆستە٢ = | جۆری_کۆدی_ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی_ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- وێبگە، پەراوێزەکان --------> | وێبگە = | پەراوێزەکان = }} '''سێمێل''' یەکێکە لە شارۆچکەکانی [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]].<ref> https://www.hawlergov.org/app/node/393</ref><ref> ‎{{بیرخستنەوەی وێب| سەردێڕ = جوگرافیای کوردستان | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122702075619922&lng=1 | نووسەر = د. عەبدوڵڵا غەفوور |زمان = کوردی}} </ref><ref>زانیارینامەی سەرھێڵی [http://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=20151016205816127552 کورد پیدیا]</ref> سێمێل ناوەندی [[قەزای سێمێل]]ە. شارۆچکەی سێمێل لە شاری [[دھۆک]] (١٠)کم و (١٦٢)کم لە شاری [[ھەولێر]] دوورە.<ref> https://www.wishe.net/details.aspx?=hewal&jmare=18419&Jor=4</ref> دانیشتووانی سێمێل، کوردی [[موسڵمان]] و [[ئێزدی]] و [[ئاشوورییەکان|ئاشووری]]<ref>{{Cite journal|last=Baarda|first=Tijmen C.|date=2020-02-26|title=Arabic and the Syriac Christians in Iraq: Three Levels of Loyalty to the Arabist Project (1920–1950)|url=https://brill.com/view/book/edcoll/9789004423220/BP000014.xml|journal=Arabic and its Alternatives|language=en|pages=143–170|doi=10.1163/9789004423220_007|doi-access=free}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Robson|first=Laura|date=2016-01-02|title=Peripheries of belonging: military recruitment and the making of a ‘minority’ in wartime Iraq|url=https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/19475020.2016.1159595|journal=First World War Studies|language=en|volume=7|issue=1|pages=23–42|doi=10.1080/19475020.2016.1159595|issn=1947-5020}}</ref> و [[ئەرمەنی]]ن.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=سێمێل|ناونیشان=http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕێکەوتی سەردان=١٤ی نیسانی ٢٠٢٠|وێبگە=duhok.gov.krd/|زمان=ku|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20201014190617/http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> زۆرینەی ئەرمەنی و ئاشوورییەکانی سێمێل لەدوای [[کۆمەڵکوژیی ئەرمەنییەکان|کۆمەڵکوژیی ئەرمەنی]] و ئاشوورییەکان لە ١٩١٥ ھاتنە شارۆچکەکە.<ref>{{Cite news|last=Safi|first=Marlo|date=|title=The Simele Massacre & the Unsung Hero of the Genocide Convention|work=National Review|url=https://www.nationalreview.com/2018/07/simele-massacre-1933-assyrian-victims-still-seek-justice/|url-status=live|access-date=27 June 2020}}</ref> لە ٧ی ئابی ١٩٣٣، لەلایەن حکوومەتی عێراقییەوە ئاشوورییەکانی سێمێل ڕووبەڕووی کۆمەڵکوژییەک بوونەوە و ٣٠٠٠ ئاشووری لەوکاتەدا بوونە قوربانی.<ref>{{cite journal|date=January 2003|title=Iraq: continuous and silent ethnic cleansing Displaced persons in Iraqi Kurdistan and Iraqi refugees in Iran|url=http://www.fidh.org/IMG/pdf/iq350a.pdf|journal=FIDH|page=17|accessdate=14 April 2020}}</ref> == ناو == ناوی سێمێل وشەیەکی لێکدراوە، لە دوو وشەی(سێ) و (مێل یان مل) پێکھاتووە: * گوایە ئەم شارۆچکەیە لە سەرەتای درووستبوونیدا کەوتووەتە نێوان سێ [[گرد]]ەوە، (مل یان مێل) بە واتای گرد دێت. * گوایە ئەم شارۆچکەیە لە سەرەتای درووستبوونیدا لە سێ [[ماڵ]] (سێ مالا) پێکھاتووە لەوەوە ناوەکەی ھاتووە و بەپێی کات بووەتە سێمێل.<ref>http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/</ref> * یاقوت حەمەوی باسی ئەو شارۆچکەیەی کردووە لە ژێر ناوی ساموێل، پێیان وایە کە گەندەڵی وشەی سریانی سەمالا(ܣܡܠܐ)ە، بە واتای چەپ (باکوور) و کەسانێک ھەن کە پێیان وایە سەرچاوەی ناوەکە دەگەڕێتەوە بۆ وشەی شەمع ئێل(ܫܡܥ ܐܝܠ)، واتە “دەبیستم پەروەردگار”.<ref>یاقوت الحموی. معجم البلدان - الجزء الخامس - ص 70</ref> == مێژوو == == جوگرافیا == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{شار، شارۆچکە و شارەدێیەکانی ھەرێمی کوردستان}} {{پارێزگای دھۆک}} {{پۆلی کۆمنز|Simele}} {{تووڵی دەروازە|عێراق|جوگرافیا|کوردستان}} [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شارەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:نیشتەجێبوونی کوردەکان لە عێراق]] 1uh0q2ieroo9qyzmm3tg43f7h06k5c4 1374561 1374554 2024-11-02T16:10:29Z MFTG 21816 /* ناو */ 1374561 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = سێمێل | ناوی_فەرمی = '''{{lang-ar| سیمیل }}<br>{{lang-en| Semel }}''' | ناوی_خۆماڵی = | زمانی_ناوی_خۆماڵی = | ناوەکانی_تر = | جۆری_نیشتنگە = '''[[شارۆچکە]]''' <!--- وێنەکان، ناسناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Sêmêl 2012 1.JPG | photo2a = Semel Park.jpg | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 300px }} | شرۆڤەی_وێنە = وێنەی سەرەوە{{ھن}} شارۆچکەی سێمێل{{ھن}} وێنەی خوارەوە {{ھن}} پارکی سێمێل | وێنەی_ئاڵا = | قەبارەی_ئاڵا = 300px | وێنەی_مۆر = | قەبارەی_مۆر = | وێنەی_نیشان = | قەبارەی_نیشان = | ناسناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی_نەخشە = {{Infobox mapframe|zoom=12|coord={{Coord|36.85833|42.8501 }}}} | قەبارەی_نەخشە =200px | شرۆڤەی_نەخشە = '''شارۆچکەی سێمێل''' | دەرزیی_نەخشە = Kurdistan Region#Iraq#Asia | ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = | شوێنی_ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = top | قەبارەی_دەرزیی_نەخشە = 300px | شرۆڤەی_دەرزیی_نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا##جێگە لە [[عێراق]]دا##جێگە لە [[ئاسیا]]دا | بەرزونزمیی_دەرزیی_نەخشە = ١ | پۆتانەکان = {{coord| 36.85833|42.8501 |region:IQ|display=inline,title}} | دەرزیی_دیاریکردنی_پۆتانەکان = <!-- شوێن ------------------> | جۆری_دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی_دابەشکراو = {{ئاڵا|عێراق}} | جۆری_دابەشکراو١ = [[ھەرێمی فێدراڵ]] | ناوی_دابەشکراو١ = {{ئاڵا|ھەرێمی کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |ڕێکەوتی سەردان=٩ی ئابی ٢٠١٢|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141006170845/http://www.krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> | جۆری_دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی_دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک]] | جۆری_دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی_دابەشکراو٣ = [[قەزای ئامێدی]] | جۆری_دابەشکراو٤ = [[ناحیە]] | ناوی_دابەشکراو٤ = [[ناحیەی ناوەندی قەزای ئامێدی]] <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی_دامەزران = بوون بە [[شارۆچکە]] | ڕێکەوتی_دامەزران = [[١٩٣٣]] | سەردێڕی_دامەزران١ = | ڕێکەوتی_دامەزران١ = | سەردێڕی_لەناوچوون = | ڕێکەوتی_لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری_ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی_دەسەڵات = | جۆری_دەسەڵات = | حیزبی_سەرۆک = | سەرناوی_سەرۆک = قایمقام | ناوی_سەرۆک = خەلیل مەحموود | سەرناوی_سەرۆک١ = | ناوی_سەرۆک١ = | سەرناوی_سەرۆک٢ = | ناوی_سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی_ڕووبەر_بە_کم٢ = ١٥٫٩ | ڕووبەری_وشکایی_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_لەسەددا = | ڕووبەری_شاری_بە_کم٢ = | ڕووبەری_لادێیی_بە_کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی_بە_م = ٤٦٣ | بەرزترین_بەرزایی_بە_م = | نزمترین_بەرزایی_بە_م = <!-- ژمارەی_دانیشتووان ----------------> | ژمارەی_دانیشتووان = ٥٠،٠٠٠<ref> https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000</ref> | دانیشتووان_لە = [[٢٠١٨]] | چڕیی_دانیشتووان_بە_کم٢ = | مەزندەی_دانیشتووان = | مەزندەی_دانیشتووان_لە = | دانیشتووانی_شاری = | چڕیی_دانیشتووانی_شاری_بە_کم٢ = | دانیشتووانی_لادێیی = | چڕیی_دانیشتووانی_لادێیی_بە_کم٢ = | سەرناوی_دانیشتووان = | ئاگاداریی_دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|بادینانی]]) و [[زمانی سوریانی|سریانی]] | سەرناوی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) و [[مەسیحییەت]] و [[ئێزیدی]] | سەرناوی٣_دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣_دانیشتووانناسی١ = ٠٬٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|سەردێڕ=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|وێبگە=hdi.globaldatalab.org|زمان=en|ڕێکەوتی سەردان=١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی١_لە_utc = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی١_لە_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی_پۆستە، کۆدی_ناوچە ---> | جۆری_کۆدی_پۆستە = | کۆدی_پۆستە = | جۆری_کۆدی_پۆستە٢ = | کۆدی_پۆستە٢ = | جۆری_کۆدی_ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی_ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- وێبگە، پەراوێزەکان --------> | وێبگە = | پەراوێزەکان = }} '''سێمێل''' یەکێکە لە شارۆچکەکانی [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]].<ref> https://www.hawlergov.org/app/node/393</ref><ref> ‎{{بیرخستنەوەی وێب| سەردێڕ = جوگرافیای کوردستان | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122702075619922&lng=1 | نووسەر = د. عەبدوڵڵا غەفوور |زمان = کوردی}} </ref><ref>زانیارینامەی سەرھێڵی [http://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=20151016205816127552 کورد پیدیا]</ref> سێمێل ناوەندی [[قەزای سێمێل]]ە. شارۆچکەی سێمێل لە شاری [[دھۆک]] (١٠)کم و (١٦٢)کم لە شاری [[ھەولێر]] دوورە.<ref> https://www.wishe.net/details.aspx?=hewal&jmare=18419&Jor=4</ref> دانیشتووانی سێمێل، کوردی [[موسڵمان]] و [[ئێزدی]] و [[ئاشوورییەکان|ئاشووری]]<ref>{{Cite journal|last=Baarda|first=Tijmen C.|date=2020-02-26|title=Arabic and the Syriac Christians in Iraq: Three Levels of Loyalty to the Arabist Project (1920–1950)|url=https://brill.com/view/book/edcoll/9789004423220/BP000014.xml|journal=Arabic and its Alternatives|language=en|pages=143–170|doi=10.1163/9789004423220_007|doi-access=free}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Robson|first=Laura|date=2016-01-02|title=Peripheries of belonging: military recruitment and the making of a ‘minority’ in wartime Iraq|url=https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/19475020.2016.1159595|journal=First World War Studies|language=en|volume=7|issue=1|pages=23–42|doi=10.1080/19475020.2016.1159595|issn=1947-5020}}</ref> و [[ئەرمەنی]]ن.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=سێمێل|ناونیشان=http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕێکەوتی سەردان=١٤ی نیسانی ٢٠٢٠|وێبگە=duhok.gov.krd/|زمان=ku|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20201014190617/http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> زۆرینەی ئەرمەنی و ئاشوورییەکانی سێمێل لەدوای [[کۆمەڵکوژیی ئەرمەنییەکان|کۆمەڵکوژیی ئەرمەنی]] و ئاشوورییەکان لە ١٩١٥ ھاتنە شارۆچکەکە.<ref>{{Cite news|last=Safi|first=Marlo|date=|title=The Simele Massacre & the Unsung Hero of the Genocide Convention|work=National Review|url=https://www.nationalreview.com/2018/07/simele-massacre-1933-assyrian-victims-still-seek-justice/|url-status=live|access-date=27 June 2020}}</ref> لە ٧ی ئابی ١٩٣٣، لەلایەن حکوومەتی عێراقییەوە ئاشوورییەکانی سێمێل ڕووبەڕووی کۆمەڵکوژییەک بوونەوە و ٣٠٠٠ ئاشووری لەوکاتەدا بوونە قوربانی.<ref>{{cite journal|date=January 2003|title=Iraq: continuous and silent ethnic cleansing Displaced persons in Iraqi Kurdistan and Iraqi refugees in Iran|url=http://www.fidh.org/IMG/pdf/iq350a.pdf|journal=FIDH|page=17|accessdate=14 April 2020}}</ref> == ناو == ناوی سێمێل وشەیەکی لێکدراوە، لە دوو وشەی(سێ) و (مێل یان مل) پێکھاتووە: * گوایە ئەم شارۆچکەیە لە سەرەتای درووستبوونیدا کەوتووەتە نێوان سێ [[گرد]]ەوە، (مل یان مێل) بە واتای گرد دێت. * گوایە ئەم شارۆچکەیە لە سەرەتای درووستبوونیدا لە سێ [[ماڵ]] (سێ مالا) پێکھاتووە لەوەوە ناوەکەی ھاتووە و بەپێی کات بووەتە سێمێل.<ref>http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/</ref> * یاقوت حەمەوی باسی ئەو شارۆچکەیەی کردووە لە ژێر ناوی ساموێل، پێیان وایە کە شێواوی وشەی [[زمانی سوریانی|سریانی]] سەمالا(ܣܡܠܐ)ە، بە واتای چەپ (باکوور) و کەسانێک ھەن کە پێیان وایە سەرچاوەی ناوەکە دەگەڕێتەوە بۆ وشەی شەمع ئێل(ܫܡܥ ܐܝܠ)، واتە “دەبیستم پەروەردگار”.<ref>یاقوت الحموی. معجم البلدان - الجزء الخامس - ص 70</ref> == مێژوو == == جوگرافیا == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{شار، شارۆچکە و شارەدێیەکانی ھەرێمی کوردستان}} {{پارێزگای دھۆک}} {{پۆلی کۆمنز|Simele}} {{تووڵی دەروازە|عێراق|جوگرافیا|کوردستان}} [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شارەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:نیشتەجێبوونی کوردەکان لە عێراق]] fuzgln3ke8omx74m33lxgikzbpb802x 1374663 1374561 2024-11-02T18:21:17Z MFTG 21816 /* مێژوو */ چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان 1374663 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = سێمێل | ناوی_فەرمی = '''{{lang-ar| سیمیل }}<br>{{lang-en| Semel }}''' | ناوی_خۆماڵی = | زمانی_ناوی_خۆماڵی = | ناوەکانی_تر = | جۆری_نیشتنگە = '''[[شارۆچکە]]''' <!--- وێنەکان، ناسناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Sêmêl 2012 1.JPG | photo2a = Semel Park.jpg | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 300px }} | شرۆڤەی_وێنە = وێنەی سەرەوە{{ھن}} شارۆچکەی سێمێل{{ھن}} وێنەی خوارەوە {{ھن}} پارکی سێمێل | وێنەی_ئاڵا = | قەبارەی_ئاڵا = 300px | وێنەی_مۆر = | قەبارەی_مۆر = | وێنەی_نیشان = | قەبارەی_نیشان = | ناسناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی_نەخشە = {{Infobox mapframe|zoom=12|coord={{Coord|36.85833|42.8501 }}}} | قەبارەی_نەخشە =200px | شرۆڤەی_نەخشە = '''شارۆچکەی سێمێل''' | دەرزیی_نەخشە = Kurdistan Region#Iraq#Asia | ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = | شوێنی_ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = top | قەبارەی_دەرزیی_نەخشە = 300px | شرۆڤەی_دەرزیی_نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا##جێگە لە [[عێراق]]دا##جێگە لە [[ئاسیا]]دا | بەرزونزمیی_دەرزیی_نەخشە = ١ | پۆتانەکان = {{coord| 36.85833|42.8501 |region:IQ|display=inline,title}} | دەرزیی_دیاریکردنی_پۆتانەکان = <!-- شوێن ------------------> | جۆری_دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی_دابەشکراو = {{ئاڵا|عێراق}} | جۆری_دابەشکراو١ = [[ھەرێمی فێدراڵ]] | ناوی_دابەشکراو١ = {{ئاڵا|ھەرێمی کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |ڕێکەوتی سەردان=٩ی ئابی ٢٠١٢|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141006170845/http://www.krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> | جۆری_دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی_دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک]] | جۆری_دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی_دابەشکراو٣ = [[قەزای ئامێدی]] | جۆری_دابەشکراو٤ = [[ناحیە]] | ناوی_دابەشکراو٤ = [[ناحیەی ناوەندی قەزای ئامێدی]] <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی_دامەزران = بوون بە [[شارۆچکە]] | ڕێکەوتی_دامەزران = [[١٩٣٣]] | سەردێڕی_دامەزران١ = | ڕێکەوتی_دامەزران١ = | سەردێڕی_لەناوچوون = | ڕێکەوتی_لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری_ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی_دەسەڵات = | جۆری_دەسەڵات = | حیزبی_سەرۆک = | سەرناوی_سەرۆک = قایمقام | ناوی_سەرۆک = خەلیل مەحموود | سەرناوی_سەرۆک١ = | ناوی_سەرۆک١ = | سەرناوی_سەرۆک٢ = | ناوی_سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی_ڕووبەر_بە_کم٢ = ١٥٫٩ | ڕووبەری_وشکایی_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_لەسەددا = | ڕووبەری_شاری_بە_کم٢ = | ڕووبەری_لادێیی_بە_کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی_بە_م = ٤٦٣ | بەرزترین_بەرزایی_بە_م = | نزمترین_بەرزایی_بە_م = <!-- ژمارەی_دانیشتووان ----------------> | ژمارەی_دانیشتووان = ٥٠،٠٠٠<ref> https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000</ref> | دانیشتووان_لە = [[٢٠١٨]] | چڕیی_دانیشتووان_بە_کم٢ = | مەزندەی_دانیشتووان = | مەزندەی_دانیشتووان_لە = | دانیشتووانی_شاری = | چڕیی_دانیشتووانی_شاری_بە_کم٢ = | دانیشتووانی_لادێیی = | چڕیی_دانیشتووانی_لادێیی_بە_کم٢ = | سەرناوی_دانیشتووان = | ئاگاداریی_دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|بادینانی]]) و [[زمانی سوریانی|سریانی]] | سەرناوی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) و [[مەسیحییەت]] و [[ئێزیدی]] | سەرناوی٣_دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣_دانیشتووانناسی١ = ٠٬٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|سەردێڕ=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|وێبگە=hdi.globaldatalab.org|زمان=en|ڕێکەوتی سەردان=١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی١_لە_utc = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی١_لە_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی_پۆستە، کۆدی_ناوچە ---> | جۆری_کۆدی_پۆستە = | کۆدی_پۆستە = | جۆری_کۆدی_پۆستە٢ = | کۆدی_پۆستە٢ = | جۆری_کۆدی_ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی_ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- وێبگە، پەراوێزەکان --------> | وێبگە = | پەراوێزەکان = }} '''سێمێل''' یەکێکە لە شارۆچکەکانی [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]].<ref> https://www.hawlergov.org/app/node/393</ref><ref> ‎{{بیرخستنەوەی وێب| سەردێڕ = جوگرافیای کوردستان | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122702075619922&lng=1 | نووسەر = د. عەبدوڵڵا غەفوور |زمان = کوردی}} </ref><ref>زانیارینامەی سەرھێڵی [http://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=20151016205816127552 کورد پیدیا]</ref> سێمێل ناوەندی [[قەزای سێمێل]]ە. شارۆچکەی سێمێل لە شاری [[دھۆک]] (١٠)کم و (١٦٢)کم لە شاری [[ھەولێر]] دوورە.<ref> https://www.wishe.net/details.aspx?=hewal&jmare=18419&Jor=4</ref> دانیشتووانی سێمێل، کوردی [[موسڵمان]] و [[ئێزدی]] و [[ئاشوورییەکان|ئاشووری]]<ref>{{Cite journal|last=Baarda|first=Tijmen C.|date=2020-02-26|title=Arabic and the Syriac Christians in Iraq: Three Levels of Loyalty to the Arabist Project (1920–1950)|url=https://brill.com/view/book/edcoll/9789004423220/BP000014.xml|journal=Arabic and its Alternatives|language=en|pages=143–170|doi=10.1163/9789004423220_007|doi-access=free}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Robson|first=Laura|date=2016-01-02|title=Peripheries of belonging: military recruitment and the making of a ‘minority’ in wartime Iraq|url=https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/19475020.2016.1159595|journal=First World War Studies|language=en|volume=7|issue=1|pages=23–42|doi=10.1080/19475020.2016.1159595|issn=1947-5020}}</ref> و [[ئەرمەنی]]ن.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=سێمێل|ناونیشان=http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕێکەوتی سەردان=١٤ی نیسانی ٢٠٢٠|وێبگە=duhok.gov.krd/|زمان=ku|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20201014190617/http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> زۆرینەی ئەرمەنی و ئاشوورییەکانی سێمێل لەدوای [[کۆمەڵکوژیی ئەرمەنییەکان|کۆمەڵکوژیی ئەرمەنی]] و ئاشوورییەکان لە ١٩١٥ ھاتنە شارۆچکەکە.<ref>{{Cite news|last=Safi|first=Marlo|date=|title=The Simele Massacre & the Unsung Hero of the Genocide Convention|work=National Review|url=https://www.nationalreview.com/2018/07/simele-massacre-1933-assyrian-victims-still-seek-justice/|url-status=live|access-date=27 June 2020}}</ref> لە ٧ی ئابی ١٩٣٣، لەلایەن حکوومەتی عێراقییەوە ئاشوورییەکانی سێمێل ڕووبەڕووی کۆمەڵکوژییەک بوونەوە و ٣٠٠٠ ئاشووری لەوکاتەدا بوونە قوربانی.<ref>{{cite journal|date=January 2003|title=Iraq: continuous and silent ethnic cleansing Displaced persons in Iraqi Kurdistan and Iraqi refugees in Iran|url=http://www.fidh.org/IMG/pdf/iq350a.pdf|journal=FIDH|page=17|accessdate=14 April 2020}}</ref> == ناو == ناوی سێمێل وشەیەکی لێکدراوە، لە دوو وشەی(سێ) و (مێل یان مل) پێکھاتووە: * گوایە ئەم شارۆچکەیە لە سەرەتای درووستبوونیدا کەوتووەتە نێوان سێ [[گرد]]ەوە، (مل یان مێل) بە واتای گرد دێت. * گوایە ئەم شارۆچکەیە لە سەرەتای درووستبوونیدا لە سێ [[ماڵ]] (سێ مالا) پێکھاتووە لەوەوە ناوەکەی ھاتووە و بەپێی کات بووەتە سێمێل.<ref>http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/</ref> * یاقوت حەمەوی باسی ئەو شارۆچکەیەی کردووە لە ژێر ناوی ساموێل، پێیان وایە کە شێواوی وشەی [[زمانی سوریانی|سریانی]] سەمالا(ܣܡܠܐ)ە، بە واتای چەپ (باکوور) و کەسانێک ھەن کە پێیان وایە سەرچاوەی ناوەکە دەگەڕێتەوە بۆ وشەی شەمع ئێل(ܫܡܥ ܐܝܠ)، واتە “دەبیستم پەروەردگار”.<ref>یاقوت الحموی. معجم البلدان - الجزء الخامس - ص 70</ref> == مێژوو == وادەی دروستی دروستکردنی شارۆچکەکە دیار نییە، بەڵام لە ناوچەیەکی ستراتیژی لە ڕێڕەوێکی تەسک لە نێوان دوو شاخدا ھەڵکەوتووە، ئەمەش وای لە [[ئەکەد]]یەکان کردووە لەو ناوچەیە نیشتەجێ ببن. لە سەدەی دووەمەوە بووەتە گوندێکی مەسیحی و دواتر دوای ئەوە گۆڕاوە بۆ عەقیدەی نەستۆری. شارۆچکەکە بەناوبانگ بوو بە بوونی چەندین دەستنووسی مێژوویی سریانی کە لەوێ کۆپی کراون. لە سەردەمی ھاوچەرخدا باسی لێوەکرا کە ڕووبەڕووبوونەوە لە نێوان سەرکردەکانی [[کورد]] (بەھرام پاشا و سەعید بەگ) ڕوویدا. لە ساڵی ١٧٨٧دا (نەمری کوڕی سەمو ئاغا)، میری خێڵی دەنادیەی [[ئێزیدی]]ەکان، (عەبدولباقی ئەلجەلیلی)، والی [[مووسڵ]] و براکەی و دوو کوڕی تیرۆر کرد، لە کاتی سەردانەکەیدا بۆ شارۆچکەکە. کاریگەری میرنشینی [[ئێزیدی]] لەو ناوچانە بەھێزتر بوو، بۆیە مەسیحییەکانیان لەوێ دەرکرد بۆ [[ئەلقۆش]] و [[تەلسقۆف]]، لە دەوروبەری ساڵی ١٨٠٠ لەوێ نیشتەجێ بوون. بەڵام لە ساڵی ١٨٣٧ لەسەر دەستی [[میر محەممەد]] پاشای [[میرنشینی سۆران]] کۆمەڵکوژی کران. خێزانە [[عەرەب]]ەکانیش دواتر لەوێ نیشتەجێ بوون. عوسمانیەکان لە کۆتایی دەسەڵاتی خۆیاندا وێستگەیەکی جەندرمە و گردی چاودێرییان لەوێ دامەزراند و سێمیل بوو بە ناوەندێک بۆ کۆکردنەوەی [[ئەرمەنییەکان]] لە کاتی کۆمەڵکوژییەکانی ئەرمەنەکاندا. لە ساڵانی ١٩٢٠دا شارۆچکەکە بووە شوێنی نیشتەجێبوونی [[ئاشوورییەکان]]، کە دوای ئەوەی [[ئاشوورییەکان]] لە چیای ھەکارییەوە ئاوارەبوون و کۆمەڵکوژیان لە دژ ئەنجامدرا، بەڵام لە ١١ی ئابی ١٩٣٣دا بە دەستی سوپای [[عێراق]] بە سەرۆکایەتی (بەکر سیدقی) کۆمەڵکوژکرانەوە. == جوگرافیا == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{شار، شارۆچکە و شارەدێیەکانی ھەرێمی کوردستان}} {{پارێزگای دھۆک}} {{پۆلی کۆمنز|Simele}} {{تووڵی دەروازە|عێراق|جوگرافیا|کوردستان}} [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شارەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:نیشتەجێبوونی کوردەکان لە عێراق]] dlykdw3ihrt2rudpg3luq3exjgyqc5c 1374664 1374663 2024-11-02T18:31:07Z MFTG 21816 /* مێژوو */ چاکسازیی ژمارەکان، چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان 1374664 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = سێمێل | ناوی_فەرمی = '''{{lang-ar| سیمیل }}<br>{{lang-en| Semel }}''' | ناوی_خۆماڵی = | زمانی_ناوی_خۆماڵی = | ناوەکانی_تر = | جۆری_نیشتنگە = '''[[شارۆچکە]]''' <!--- وێنەکان، ناسناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Sêmêl 2012 1.JPG | photo2a = Semel Park.jpg | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 300px }} | شرۆڤەی_وێنە = وێنەی سەرەوە{{ھن}} شارۆچکەی سێمێل{{ھن}} وێنەی خوارەوە {{ھن}} پارکی سێمێل | وێنەی_ئاڵا = | قەبارەی_ئاڵا = 300px | وێنەی_مۆر = | قەبارەی_مۆر = | وێنەی_نیشان = | قەبارەی_نیشان = | ناسناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی_نەخشە = {{Infobox mapframe|zoom=12|coord={{Coord|36.85833|42.8501 }}}} | قەبارەی_نەخشە =200px | شرۆڤەی_نەخشە = '''شارۆچکەی سێمێل''' | دەرزیی_نەخشە = Kurdistan Region#Iraq#Asia | ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = | شوێنی_ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = top | قەبارەی_دەرزیی_نەخشە = 300px | شرۆڤەی_دەرزیی_نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا##جێگە لە [[عێراق]]دا##جێگە لە [[ئاسیا]]دا | بەرزونزمیی_دەرزیی_نەخشە = ١ | پۆتانەکان = {{coord| 36.85833|42.8501 |region:IQ|display=inline,title}} | دەرزیی_دیاریکردنی_پۆتانەکان = <!-- شوێن ------------------> | جۆری_دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی_دابەشکراو = {{ئاڵا|عێراق}} | جۆری_دابەشکراو١ = [[ھەرێمی فێدراڵ]] | ناوی_دابەشکراو١ = {{ئاڵا|ھەرێمی کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |ڕێکەوتی سەردان=٩ی ئابی ٢٠١٢|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141006170845/http://www.krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> | جۆری_دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی_دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک]] | جۆری_دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی_دابەشکراو٣ = [[قەزای ئامێدی]] | جۆری_دابەشکراو٤ = [[ناحیە]] | ناوی_دابەشکراو٤ = [[ناحیەی ناوەندی قەزای ئامێدی]] <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی_دامەزران = بوون بە [[شارۆچکە]] | ڕێکەوتی_دامەزران = [[١٩٣٣]] | سەردێڕی_دامەزران١ = | ڕێکەوتی_دامەزران١ = | سەردێڕی_لەناوچوون = | ڕێکەوتی_لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری_ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی_دەسەڵات = | جۆری_دەسەڵات = | حیزبی_سەرۆک = | سەرناوی_سەرۆک = قایمقام | ناوی_سەرۆک = خەلیل مەحموود | سەرناوی_سەرۆک١ = | ناوی_سەرۆک١ = | سەرناوی_سەرۆک٢ = | ناوی_سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی_ڕووبەر_بە_کم٢ = ١٥٫٩ | ڕووبەری_وشکایی_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_لەسەددا = | ڕووبەری_شاری_بە_کم٢ = | ڕووبەری_لادێیی_بە_کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی_بە_م = ٤٦٣ | بەرزترین_بەرزایی_بە_م = | نزمترین_بەرزایی_بە_م = <!-- ژمارەی_دانیشتووان ----------------> | ژمارەی_دانیشتووان = ٥٠،٠٠٠<ref> https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000</ref> | دانیشتووان_لە = [[٢٠١٨]] | چڕیی_دانیشتووان_بە_کم٢ = | مەزندەی_دانیشتووان = | مەزندەی_دانیشتووان_لە = | دانیشتووانی_شاری = | چڕیی_دانیشتووانی_شاری_بە_کم٢ = | دانیشتووانی_لادێیی = | چڕیی_دانیشتووانی_لادێیی_بە_کم٢ = | سەرناوی_دانیشتووان = | ئاگاداریی_دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|بادینانی]]) و [[زمانی سوریانی|سریانی]] | سەرناوی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) و [[مەسیحییەت]] و [[ئێزیدی]] | سەرناوی٣_دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣_دانیشتووانناسی١ = ٠٬٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|سەردێڕ=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|وێبگە=hdi.globaldatalab.org|زمان=en|ڕێکەوتی سەردان=١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی١_لە_utc = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی١_لە_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی_پۆستە، کۆدی_ناوچە ---> | جۆری_کۆدی_پۆستە = | کۆدی_پۆستە = | جۆری_کۆدی_پۆستە٢ = | کۆدی_پۆستە٢ = | جۆری_کۆدی_ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی_ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- وێبگە، پەراوێزەکان --------> | وێبگە = | پەراوێزەکان = }} '''سێمێل''' یەکێکە لە شارۆچکەکانی [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]].<ref> https://www.hawlergov.org/app/node/393</ref><ref> ‎{{بیرخستنەوەی وێب| سەردێڕ = جوگرافیای کوردستان | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122702075619922&lng=1 | نووسەر = د. عەبدوڵڵا غەفوور |زمان = کوردی}} </ref><ref>زانیارینامەی سەرھێڵی [http://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=20151016205816127552 کورد پیدیا]</ref> سێمێل ناوەندی [[قەزای سێمێل]]ە. شارۆچکەی سێمێل لە شاری [[دھۆک]] (١٠)کم و (١٦٢)کم لە شاری [[ھەولێر]] دوورە.<ref> https://www.wishe.net/details.aspx?=hewal&jmare=18419&Jor=4</ref> دانیشتووانی سێمێل، کوردی [[موسڵمان]] و [[ئێزدی]] و [[ئاشوورییەکان|ئاشووری]]<ref>{{Cite journal|last=Baarda|first=Tijmen C.|date=2020-02-26|title=Arabic and the Syriac Christians in Iraq: Three Levels of Loyalty to the Arabist Project (1920–1950)|url=https://brill.com/view/book/edcoll/9789004423220/BP000014.xml|journal=Arabic and its Alternatives|language=en|pages=143–170|doi=10.1163/9789004423220_007|doi-access=free}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Robson|first=Laura|date=2016-01-02|title=Peripheries of belonging: military recruitment and the making of a ‘minority’ in wartime Iraq|url=https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/19475020.2016.1159595|journal=First World War Studies|language=en|volume=7|issue=1|pages=23–42|doi=10.1080/19475020.2016.1159595|issn=1947-5020}}</ref> و [[ئەرمەنی]]ن.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=سێمێل|ناونیشان=http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕێکەوتی سەردان=١٤ی نیسانی ٢٠٢٠|وێبگە=duhok.gov.krd/|زمان=ku|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20201014190617/http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> زۆرینەی ئەرمەنی و ئاشوورییەکانی سێمێل لەدوای [[کۆمەڵکوژیی ئەرمەنییەکان|کۆمەڵکوژیی ئەرمەنی]] و ئاشوورییەکان لە ١٩١٥ ھاتنە شارۆچکەکە.<ref>{{Cite news|last=Safi|first=Marlo|date=|title=The Simele Massacre & the Unsung Hero of the Genocide Convention|work=National Review|url=https://www.nationalreview.com/2018/07/simele-massacre-1933-assyrian-victims-still-seek-justice/|url-status=live|access-date=27 June 2020}}</ref> لە ٧ی ئابی ١٩٣٣، لەلایەن حکوومەتی عێراقییەوە ئاشوورییەکانی سێمێل ڕووبەڕووی کۆمەڵکوژییەک بوونەوە و ٣٠٠٠ ئاشووری لەوکاتەدا بوونە قوربانی.<ref>{{cite journal|date=January 2003|title=Iraq: continuous and silent ethnic cleansing Displaced persons in Iraqi Kurdistan and Iraqi refugees in Iran|url=http://www.fidh.org/IMG/pdf/iq350a.pdf|journal=FIDH|page=17|accessdate=14 April 2020}}</ref> == ناو == ناوی سێمێل وشەیەکی لێکدراوە، لە دوو وشەی(سێ) و (مێل یان مل) پێکھاتووە: * گوایە ئەم شارۆچکەیە لە سەرەتای درووستبوونیدا کەوتووەتە نێوان سێ [[گرد]]ەوە، (مل یان مێل) بە واتای گرد دێت. * گوایە ئەم شارۆچکەیە لە سەرەتای درووستبوونیدا لە سێ [[ماڵ]] (سێ مالا) پێکھاتووە لەوەوە ناوەکەی ھاتووە و بەپێی کات بووەتە سێمێل.<ref>http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/</ref> * یاقوت حەمەوی باسی ئەو شارۆچکەیەی کردووە لە ژێر ناوی ساموێل، پێیان وایە کە شێواوی وشەی [[زمانی سوریانی|سریانی]] سەمالا(ܣܡܠܐ)ە، بە واتای چەپ (باکوور) و کەسانێک ھەن کە پێیان وایە سەرچاوەی ناوەکە دەگەڕێتەوە بۆ وشەی شەمع ئێل(ܫܡܥ ܐܝܠ)، واتە “دەبیستم پەروەردگار”.<ref>یاقوت الحموی. معجم البلدان - الجزء الخامس - ص 70</ref> == مێژوو == وادەی دروستی دروستکردنی شارۆچکەکە دیار نییە، بەڵام لە ناوچەیەکی ستراتیژی لە ڕێڕەوێکی تەسک لە نێوان دوو شاخدا ھەڵکەوتووە، ئەمەش وای لە [[ئەکەد]]یەکان کردووە لەو ناوچەیە نیشتەجێ ببن. لە سەدەی دووەمەوە بووەتە گوندێکی مەسیحی و دواتر دوای ئەوە گۆڕاوە بۆ عەقیدەی نەستۆری. شارۆچکەکە بەناوبانگ بوو بە بوونی چەندین دەستنووسی مێژوویی سریانی کە لەوێ کۆپی کراون. لە سەردەمی ھاوچەرخدا باسی لێوەکرا کە ڕووبەڕووبوونەوە لە نێوان سەرکردەکانی [[کورد]] (بەھرام پاشا و سەعید بەگ) ڕوویدا. لە ساڵی ١٧٨٧دا (نەمری کوڕی سەمو ئاغا)، میری خێڵی دەنادیەی [[ئێزیدی]]ەکان، (عەبدولباقی ئەلجەلیلی)، والی [[مووسڵ]] و براکەی و دوو کوڕی تیرۆر کرد، لە کاتی سەردانەکەیدا بۆ شارۆچکەکە. کاریگەری میرنشینی [[ئێزیدی]] لەو ناوچانە بەھێزتر بوو، بۆیە مەسیحییەکانیان لەوێ دەرکرد بۆ [[ئەلقۆش]] و [[تەلسقۆف]]، لە دەوروبەری ساڵی ١٨٠٠ لەوێ نیشتەجێ بوون. بەڵام لە ساڵی ١٨٣٧ لەسەر دەستی [[میر محەممەد]] پاشای [[میرنشینی سۆران]] کۆمەڵکوژی کران. خێزانە [[عەرەب]]ەکانیش دواتر لەوێ نیشتەجێ بوون.<ref>https://www.ankawa.com/%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%8A%D9%81/</ref> سیمێلێ تا ناوەڕاستی ساڵانی ١٩١٠ گوندێکی بچووکی [[کورد]]ی بوو، بەو پێیەی ئەو گوندە دانیشتووانی ئەو پەنابەرانەی ئەرمەنی و ئاشووری بوون کە لە کۆمەڵکوژییەکانی سەیفۆ و جینۆسایدی ئەرمەنییەکان ھەڵھاتبوون. عوسمانیەکان لە کۆتایی دەسەڵاتی خۆیاندا وێستگەیەکی جەندرمە و گردی چاودێرییان لەوێ دامەزراند و سێمیل بوو بە ناوەندێک بۆ کۆکردنەوەی [[ئەرمەنییەکان]] لە کاتی کۆمەڵکوژییەکانی ئەرمەنەکاندا. لە ساڵانی ١٩٢٠دا شارۆچکەکە بووە شوێنی نیشتەجێبوونی [[ئاشوورییەکان]]، کە دوای ئەوەی [[ئاشوورییەکان]] لە چیای ھەکارییەوە ئاوارەبوون و کۆمەڵکوژیان لە دژ ئەنجامدرا، بەڵام لە ١١ی ئابی ١٩٣٣دا بە دەستی سوپای [[عێراق]] بە سەرۆکایەتی (بەکر سیدقی) کۆمەڵکوژکرانەوە.<ref>http://www.fidh.org/IMG/pdf/iq350a.pdf</ref> لە ساڵانی دواتردا بەھۆی ھەڵکەوتەی گرنگی جوگرافیای شارەکە و نیشتەجێکردنی خەڵکی گوندەکانی دراوسێ، ژمارەی دانیشتووان زیادی کرد. زۆربەی دانیشتووان لە بواری کشتوکاڵدا کاردەکەن. ھەندێکی تریش بازرگانن. لە ئێستادا نزیکەی ١٧٠ خێزانی [[ئاشوورییەکان|ئاشووری]] لە سێمیل دەژین. ئەوان ئەندامی کەنیسەی کاسۆلیکی کلدان و کەنیسەی ئاشووری ڕۆژھەڵاتن. کەنیسەی کلدان لە سێمیلی ناوی “مەریەمی پاکیزەی پیرۆز”، ئاشووری “کڵێسای شەھیدان”ە. ھەروەھا ١٢ خێزانی [[ئەرمەنییەکان|ئەرمەنیش]] ھەن. [[کورد]] زۆرینەی دانیشتوانەکەی پێکدەھێنن. لە دوای [[جەنگی کەنداو|جەنگی دووەمی کەنداوەوە]]، سێمیلی بەشێک بووە لە [[ھەرێمی کوردستان]].<ref>Marlo Safi, « The Simele Massacre & the Unsung Hero of the Genocide Convention », National Review,‎ 2018</ref> == جوگرافیا == == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{شار، شارۆچکە و شارەدێیەکانی ھەرێمی کوردستان}} {{پارێزگای دھۆک}} {{پۆلی کۆمنز|Simele}} {{تووڵی دەروازە|عێراق|جوگرافیا|کوردستان}} [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شارەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:نیشتەجێبوونی کوردەکان لە عێراق]] i70igpgnzthwdrquli8dib3gupxdgoi 1374673 1374664 2024-11-02T20:59:56Z MFTG 21816 /* جوگرافیا */ 1374673 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = سێمێل | ناوی_فەرمی = '''{{lang-ar| سیمیل }}<br>{{lang-en| Semel }}''' | ناوی_خۆماڵی = | زمانی_ناوی_خۆماڵی = | ناوەکانی_تر = | جۆری_نیشتنگە = '''[[شارۆچکە]]''' <!--- وێنەکان، ناسناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Sêmêl 2012 1.JPG | photo2a = Semel Park.jpg | photo2b = | photo3a = | photo3b = | | spacing = 2 |size = 300px }} | شرۆڤەی_وێنە = وێنەی سەرەوە{{ھن}} شارۆچکەی سێمێل{{ھن}} وێنەی خوارەوە {{ھن}} پارکی سێمێل | وێنەی_ئاڵا = | قەبارەی_ئاڵا = 300px | وێنەی_مۆر = | قەبارەی_مۆر = | وێنەی_نیشان = | قەبارەی_نیشان = | ناسناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی_نەخشە = {{Infobox mapframe|zoom=12|coord={{Coord|36.85833|42.8501 }}}} | قەبارەی_نەخشە =200px | شرۆڤەی_نەخشە = '''شارۆچکەی سێمێل''' | دەرزیی_نەخشە = Kurdistan Region#Iraq#Asia | ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = | شوێنی_ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = top | قەبارەی_دەرزیی_نەخشە = 300px | شرۆڤەی_دەرزیی_نەخشە = جێگەی لە [[ھەرێمی کوردستان]]دا##جێگە لە [[عێراق]]دا##جێگە لە [[ئاسیا]]دا | بەرزونزمیی_دەرزیی_نەخشە = ١ | پۆتانەکان = {{coord| 36.85833|42.8501 |region:IQ|display=inline,title}} | دەرزیی_دیاریکردنی_پۆتانەکان = <!-- شوێن ------------------> | جۆری_دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی_دابەشکراو = {{ئاڵا|عێراق}} | جۆری_دابەشکراو١ = [[ھەرێمی فێدراڵ]] | ناوی_دابەشکراو١ = {{ئاڵا|ھەرێمی کوردستان}}<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |سەردێڕ=Kurdistan Regional Government |بڵاوکەرەوە=KRG |ڕێکەوتی سەردان=٩ی ئابی ٢٠١٢|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20141006170845/http://www.krg.org/articles/detail.asp?lngnr=12&smap=03010300&rnr=140&anr=23911 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> | جۆری_دابەشکراو٢ = [[پارێزگا]] | ناوی_دابەشکراو٢ = [[پارێزگای دھۆک]] | جۆری_دابەشکراو٣ = [[قەزا]] | ناوی_دابەشکراو٣ = [[قەزای ئامێدی]] | جۆری_دابەشکراو٤ = [[ناحیە]] | ناوی_دابەشکراو٤ = [[ناحیەی ناوەندی قەزای ئامێدی]] <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی_دامەزران = بوون بە [[شارۆچکە]] | ڕێکەوتی_دامەزران = [[١٩٣٣]] | سەردێڕی_دامەزران١ = | ڕێکەوتی_دامەزران١ = | سەردێڕی_لەناوچوون = | ڕێکەوتی_لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری_ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی_دەسەڵات = | جۆری_دەسەڵات = | حیزبی_سەرۆک = | سەرناوی_سەرۆک = قایمقام | ناوی_سەرۆک = خەلیل مەحموود | سەرناوی_سەرۆک١ = | ناوی_سەرۆک١ = | سەرناوی_سەرۆک٢ = | ناوی_سەرۆک٢ = <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی_ڕووبەر_بە_کم٢ = ١٥٫٩ | ڕووبەری_وشکایی_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_لەسەددا = | ڕووبەری_شاری_بە_کم٢ = | ڕووبەری_لادێیی_بە_کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی_بە_م = ٤٦٣ | بەرزترین_بەرزایی_بە_م = | نزمترین_بەرزایی_بە_م = <!-- ژمارەی_دانیشتووان ----------------> | ژمارەی_دانیشتووان = ٥٠،٠٠٠<ref> https://www.kurdipedia.org/files/books/2011/62722.PDF?ver=129817313510000000</ref> | دانیشتووان_لە = [[٢٠١٨]] | چڕیی_دانیشتووان_بە_کم٢ = | مەزندەی_دانیشتووان = | مەزندەی_دانیشتووان_لە = | دانیشتووانی_شاری = | چڕیی_دانیشتووانی_شاری_بە_کم٢ = | دانیشتووانی_لادێیی = | چڕیی_دانیشتووانی_لادێیی_بە_کم٢ = | سەرناوی_دانیشتووان = | ئاگاداریی_دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]]([[کوردیی باکووری|بادینانی]]) و [[زمانی سوریانی|سریانی]] | سەرناوی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]]) و [[مەسیحییەت]] و [[ئێزیدی]] | سەرناوی٣_دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣_دانیشتووانناسی١ = ٠٬٧٥٨<ref name="GlobalDataLab">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|سەردێڕ=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|وێبگە=hdi.globaldatalab.org|زمان=en|ڕێکەوتی سەردان=١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٢٦مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی١_لە_utc = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی١_لە_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی_پۆستە، کۆدی_ناوچە ---> | جۆری_کۆدی_پۆستە = | کۆدی_پۆستە = | جۆری_کۆدی_پۆستە٢ = | کۆدی_پۆستە٢ = | جۆری_کۆدی_ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی_ناوچە = ٠٠٩٦٤ <!-- وێبگە، پەراوێزەکان --------> | وێبگە = | پەراوێزەکان = }} '''سێمێل''' یەکێکە لە شارۆچکەکانی [[پارێزگای دھۆک]] لە [[ھەرێمی کوردستان]] لە [[عێراق]].<ref> https://www.hawlergov.org/app/node/393</ref><ref> ‎{{بیرخستنەوەی وێب| سەردێڕ = جوگرافیای کوردستان | ناونیشان = https://www.kurdipedia.org/default.aspx?q=2010122702075619922&lng=1 | نووسەر = د. عەبدوڵڵا غەفوور |زمان = کوردی}} </ref><ref>زانیارینامەی سەرھێڵی [http://www.kurdipedia.org/default.aspx?lng=1&q=20151016205816127552 کورد پیدیا]</ref> سێمێل ناوەندی [[قەزای سێمێل]]ە. شارۆچکەی سێمێل لە شاری [[دھۆک]] (١٠)کم و (١٦٢)کم لە شاری [[ھەولێر]] دوورە.<ref> https://www.wishe.net/details.aspx?=hewal&jmare=18419&Jor=4</ref> دانیشتووانی سێمێل، کوردی [[موسڵمان]] و [[ئێزدی]] و [[ئاشوورییەکان|ئاشووری]]<ref>{{Cite journal|last=Baarda|first=Tijmen C.|date=2020-02-26|title=Arabic and the Syriac Christians in Iraq: Three Levels of Loyalty to the Arabist Project (1920–1950)|url=https://brill.com/view/book/edcoll/9789004423220/BP000014.xml|journal=Arabic and its Alternatives|language=en|pages=143–170|doi=10.1163/9789004423220_007|doi-access=free}}</ref><ref>{{Cite journal|last=Robson|first=Laura|date=2016-01-02|title=Peripheries of belonging: military recruitment and the making of a ‘minority’ in wartime Iraq|url=https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/19475020.2016.1159595|journal=First World War Studies|language=en|volume=7|issue=1|pages=23–42|doi=10.1080/19475020.2016.1159595|issn=1947-5020}}</ref> و [[ئەرمەنی]]ن.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=سێمێل|ناونیشان=http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕێکەوتی سەردان=١٤ی نیسانی ٢٠٢٠|وێبگە=duhok.gov.krd/|زمان=ku|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20201014190617/http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> زۆرینەی ئەرمەنی و ئاشوورییەکانی سێمێل لەدوای [[کۆمەڵکوژیی ئەرمەنییەکان|کۆمەڵکوژیی ئەرمەنی]] و ئاشوورییەکان لە ١٩١٥ ھاتنە شارۆچکەکە.<ref>{{Cite news|last=Safi|first=Marlo|date=|title=The Simele Massacre & the Unsung Hero of the Genocide Convention|work=National Review|url=https://www.nationalreview.com/2018/07/simele-massacre-1933-assyrian-victims-still-seek-justice/|url-status=live|access-date=27 June 2020}}</ref> لە ٧ی ئابی ١٩٣٣، لەلایەن حکوومەتی عێراقییەوە ئاشوورییەکانی سێمێل ڕووبەڕووی کۆمەڵکوژییەک بوونەوە و ٣٠٠٠ ئاشووری لەوکاتەدا بوونە قوربانی.<ref>{{cite journal|date=January 2003|title=Iraq: continuous and silent ethnic cleansing Displaced persons in Iraqi Kurdistan and Iraqi refugees in Iran|url=http://www.fidh.org/IMG/pdf/iq350a.pdf|journal=FIDH|page=17|accessdate=14 April 2020}}</ref> == ناو == ناوی سێمێل وشەیەکی لێکدراوە، لە دوو وشەی(سێ) و (مێل یان مل) پێکھاتووە: * گوایە ئەم شارۆچکەیە لە سەرەتای درووستبوونیدا کەوتووەتە نێوان سێ [[گرد]]ەوە، (مل یان مێل) بە واتای گرد دێت. * گوایە ئەم شارۆچکەیە لە سەرەتای درووستبوونیدا لە سێ [[ماڵ]] (سێ مالا) پێکھاتووە لەوەوە ناوەکەی ھاتووە و بەپێی کات بووەتە سێمێل.<ref>http://duhok.gov.krd/%D8%B3%DB%8E%D9%85%DB%8E%D9%84/</ref> * یاقوت حەمەوی باسی ئەو شارۆچکەیەی کردووە لە ژێر ناوی ساموێل، پێیان وایە کە شێواوی وشەی [[زمانی سوریانی|سریانی]] سەمالا(ܣܡܠܐ)ە، بە واتای چەپ (باکوور) و کەسانێک ھەن کە پێیان وایە سەرچاوەی ناوەکە دەگەڕێتەوە بۆ وشەی شەمع ئێل(ܫܡܥ ܐܝܠ)، واتە “دەبیستم پەروەردگار”.<ref>یاقوت الحموی. معجم البلدان - الجزء الخامس - ص 70</ref> == مێژوو == وادەی دروستی دروستکردنی شارۆچکەکە دیار نییە، بەڵام لە ناوچەیەکی ستراتیژی لە ڕێڕەوێکی تەسک لە نێوان دوو شاخدا ھەڵکەوتووە، ئەمەش وای لە [[ئەکەد]]یەکان کردووە لەو ناوچەیە نیشتەجێ ببن. لە سەدەی دووەمەوە بووەتە گوندێکی مەسیحی و دواتر دوای ئەوە گۆڕاوە بۆ عەقیدەی نەستۆری. شارۆچکەکە بەناوبانگ بوو بە بوونی چەندین دەستنووسی مێژوویی سریانی کە لەوێ کۆپی کراون. لە سەردەمی ھاوچەرخدا باسی لێوەکرا کە ڕووبەڕووبوونەوە لە نێوان سەرکردەکانی [[کورد]] (بەھرام پاشا و سەعید بەگ) ڕوویدا. لە ساڵی ١٧٨٧دا (نەمری کوڕی سەمو ئاغا)، میری خێڵی دەنادیەی [[ئێزیدی]]ەکان، (عەبدولباقی ئەلجەلیلی)، والی [[مووسڵ]] و براکەی و دوو کوڕی تیرۆر کرد، لە کاتی سەردانەکەیدا بۆ شارۆچکەکە. کاریگەری میرنشینی [[ئێزیدی]] لەو ناوچانە بەھێزتر بوو، بۆیە مەسیحییەکانیان لەوێ دەرکرد بۆ [[ئەلقۆش]] و [[تەلسقۆف]]، لە دەوروبەری ساڵی ١٨٠٠ لەوێ نیشتەجێ بوون. بەڵام لە ساڵی ١٨٣٧ لەسەر دەستی [[میر محەممەد]] پاشای [[میرنشینی سۆران]] کۆمەڵکوژی کران. خێزانە [[عەرەب]]ەکانیش دواتر لەوێ نیشتەجێ بوون.<ref>https://www.ankawa.com/%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%8A%D9%81/</ref> سیمێلێ تا ناوەڕاستی ساڵانی ١٩١٠ گوندێکی بچووکی [[کورد]]ی بوو، بەو پێیەی ئەو گوندە دانیشتووانی ئەو پەنابەرانەی ئەرمەنی و ئاشووری بوون کە لە کۆمەڵکوژییەکانی سەیفۆ و جینۆسایدی ئەرمەنییەکان ھەڵھاتبوون. عوسمانیەکان لە کۆتایی دەسەڵاتی خۆیاندا وێستگەیەکی جەندرمە و گردی چاودێرییان لەوێ دامەزراند و سێمیل بوو بە ناوەندێک بۆ کۆکردنەوەی [[ئەرمەنییەکان]] لە کاتی کۆمەڵکوژییەکانی ئەرمەنەکاندا. لە ساڵانی ١٩٢٠دا شارۆچکەکە بووە شوێنی نیشتەجێبوونی [[ئاشوورییەکان]]، کە دوای ئەوەی [[ئاشوورییەکان]] لە چیای ھەکارییەوە ئاوارەبوون و کۆمەڵکوژیان لە دژ ئەنجامدرا، بەڵام لە ١١ی ئابی ١٩٣٣دا بە دەستی سوپای [[عێراق]] بە سەرۆکایەتی (بەکر سیدقی) کۆمەڵکوژکرانەوە.<ref>http://www.fidh.org/IMG/pdf/iq350a.pdf</ref> لە ساڵانی دواتردا بەھۆی ھەڵکەوتەی گرنگی جوگرافیای شارەکە و نیشتەجێکردنی خەڵکی گوندەکانی دراوسێ، ژمارەی دانیشتووان زیادی کرد. زۆربەی دانیشتووان لە بواری کشتوکاڵدا کاردەکەن. ھەندێکی تریش بازرگانن. لە ئێستادا نزیکەی ١٧٠ خێزانی [[ئاشوورییەکان|ئاشووری]] لە سێمیل دەژین. ئەوان ئەندامی کەنیسەی کاسۆلیکی کلدان و کەنیسەی ئاشووری ڕۆژھەڵاتن. کەنیسەی کلدان لە سێمیلی ناوی “مەریەمی پاکیزەی پیرۆز”، ئاشووری “کڵێسای شەھیدان”ە. ھەروەھا ١٢ خێزانی [[ئەرمەنییەکان|ئەرمەنیش]] ھەن. [[کورد]] زۆرینەی دانیشتوانەکەی پێکدەھێنن. لە دوای [[جەنگی کەنداو|جەنگی دووەمی کەنداوەوە]]، سێمیلی بەشێک بووە لە [[ھەرێمی کوردستان]].<ref>Marlo Safi, « The Simele Massacre & the Unsung Hero of the Genocide Convention », National Review,‎ 2018</ref> == جوگرافیا == شارۆچکەی '''سێمێل''' ھاوسنوورە لەگەڵ؛ * لە باکوورەوە گوندی [[گەرماڤا]]. * لە باشوورەوە گوندی [[سورکا]]. * لە ڕۆژھەڵاتەوە گوندی [[سەرتەنگ، سێمێل|سەرتەنگ]]. * لە ڕۆژاواوە گوندی [[سەید زاری ژووری]].<ref>https://www.openstreetmap.org/way/290684256#map=14/36.84783/42.86436</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{شار، شارۆچکە و شارەدێیەکانی ھەرێمی کوردستان}} {{پارێزگای دھۆک}} {{پۆلی کۆمنز|Simele}} {{تووڵی دەروازە|عێراق|جوگرافیا|کوردستان}} [[پۆل:شوێنە ئاوەدانەکانی پارێزگای دھۆک]] [[پۆل:شارەکانی باشووری کوردستان]] [[پۆل:نیشتەجێبوونی کوردەکان لە عێراق]] 0y4ka14fmdie38wumubj623rsn4h02p 1 128885 1374577 1374323 2024-11-02T16:28:27Z Zemen 40346 وەڵامدانەوە 1374577 wikitext text/x-wiki ئەم وشەیە عەرەبییە، پێشنیاری گواستنەوە دەکەم بۆ ئاوەدانکاری.—[[بەکارھێنەر:Zhyar Merlin|<span style="color:black">'''<span style="font-size:13px">ژیار مێرلن'''</span></span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Zhyar Merlin|'''<span style= "color:purple">وتووێژ</span>''']]} ‏ ‏٢٠:٤٣، ٣ی ئابی ٢٠١٦ (UTC) :لە عەرەبیدا ئیستیعمار یانی ئاوەدانکردنەوە بەڵام لە ئینگلیزیدا Colonialism بەم مانایە نییە. ھەر وەک دەزانین Colonialism لە زەینی ھەمووماندا دروست پێچەوانەی ئاوەدانکردنەوەیە. بە بیانووی ئاوەدانکردنەوە وڵاتەکە دەڕووتێننەوە. :لە کوردیدا ھەر ئەو ئیستیعمارە دەڵێن کە لە فارسی و عەرەبیدا باوە. داگیرکردنیش ھاتووە ئەویش بەرامبەرێکی باش نییە (داگیرکردن دەبێتە usurp یان occupy). یا ھەر عەرەبییەکەی بێ یان دەنا ئینگلیزیەکەی کۆلۆنیالیزم.--[[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک'''</span></span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏٠٩:٣٩، ٤ی ئابی ٢٠١٦ (UTC) ::بەڕای من ئینگلیزییەکە زۆر باشترە. بێت چۆنە بیگوازینەوە؟—[[بەکارھێنەر:Zhyar Merlin|<span style="color:black">'''<span style="font-size:13px">ژیار مێرلن'''</span></span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Zhyar Merlin|'''<span style= "color:purple">وتووێژ</span>''']]} ‏ ‏٠٩:٥٢، ٤ی ئابی ٢٠١٦ (UTC) :::من خۆم دژایەتیم نییە.--[[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک'''</span></span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏١١:٠٤، ٤ی ئابی ٢٠١٦ (UTC) ::::{{کرا}}—[[بەکارھێنەر:Zhyar Merlin|<span style="color:black">'''<span style="font-size:13px">ژیار مێرلن'''</span></span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Zhyar Merlin|'''<span style= "color:purple">وتووێژ</span>''']]} ‏ ‏١١:٢٠، ٤ی ئابی ٢٠١٦ (UTC) :::::@[[بەکارھێنەر:Zemen|Zemen]] تکایە بەبێ وتووێژ پەڕەکان مەگوازەرەوە. [[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|لێدوان]]) ‏١٥:٥٢، ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) ::::::{{وب|Aza}} ببورن ویستم دگەڵ ئەوانەی تر گشتگیریان بکەم، کە ھەر خۆت چارەسەرت کردون، دەستتخۆش. [[User:Zemen|<b style="color:#ffffff;font-size:10px;display:inline-block;border:1px solid #5B7830;border-radius:5px;background-color:#5B7830;padding:1px;">&#160;زەمەنCefayî&#160;</b>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zemen|لێدوان]]) ‏١٦:٢٨، ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) 7rsfh7fa5gbmojonw9octg7jorp7h4b 0 130917 1374619 1374423 2024-11-02T17:16:37Z Zemen 40346 گەڕاندنەوەی دەستکارییەکانی [[Special:Contributions/2A02:4540:E04D:4981:7878:D229:EC70:CE22|2A02:4540:E04D:4981:7878:D229:EC70:CE22]] ([[User talk:2A02:4540:E04D:4981:7878:D229:EC70:CE22|لێدوان]]) بۆ دوایین پێداچوونەوەی [[User:AramBot|AramBot]] 1357504 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی نیشتنگە | ناو = شارستانی ئیلام | ناوی_فەرمی = استان ایلام - Ilam province | ناوی_خۆماڵی = | زمانی_ناوی_خۆماڵی = | ناوەکانی_تر = | جۆری_نیشتنگە = [[شارستان]] <!--- وێنەکان، ناسناو، دروشم ---> | وێنە = {{Photomontage | photo1a = Ilam sharestan.png | photo2a = | photo3a = | photo2b= | photo3b = | photo4a = | spacing = 2 | size = 266 | foot_montage = | position = center }} | قەبارەی_وێنە =300px | شرۆڤەی_وێنە = شارستانەکانی پارێزگای ئیلام | وێنەی_ئاڵا = | قەبارەی_ئاڵا = | وێنەی_مۆر = | قەبارەی_مۆر = | وێنەی_نیشان = | قەبارەی_نیشان = | ناسناو = | دروشم = <!-- نەخشەکان و شوێنی جوگرافیایی ------> | وێنەی_نەخشە = {{Infobox mapframe |wikidata=yes |zoom=8 |coord={{WikidataCoord|display=i}}}} | قەبارەی_نەخشە =200px | شرۆڤەی_نەخشە = '''شارستانی ئیلام''' | دەرزیی_نەخشە = | شوێنی_ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە = | قەبارەی_دەرزیی_نەخشە = | شرۆڤەی_دەرزیی_نەخشە = جێگەی لە [[ئێران]] دا | دەرزیی_نەخشە١ = | شوێنی_ناونیشانی_دەرزیی_نەخشە١ = | قەبارەی_دەرزیی_نەخشە١ = | شرۆڤەی_دەرزیی_نەخشە١ = جێگەی لە [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]]دا | پۆتانەکان = | دەرزیی_دیاریکردنی_پۆتانەکان = <!-- شوێن ------------------> | جۆری_دابەشکراو = [[وڵات]] | ناوی_دابەشکراو = {{ئاڵا|ئێران}}{{ھن}}{{flagicon image| Flag of Kurdistan.svg}} [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] | جۆری_دابەشکراو١ = [[پارێزگاکانی ئێران|پارێزگا]] | ناوی_دابەشکراو١ = [[پارێزگای ئیلام]] | جۆری_دابەشکراو٢ = [[پایتەخت|ناوەند]] | ناوی_دابەشکراو٢ = [[ئیلام]] | جۆری_دابەشکراو٣ = ژمارەی [[ناوچە]]کان | ناوی_دابەشکراو٣ = <span style="color:#090;">٢</span> | جۆری_دابەشکراو٤ = ژمارەی [[گوندەوار]]ەکان | ناوی_دابەشکراو٤ = <span style="color:#090;">٤</span> | جۆری_دابەشکراو٥ = | ناوی_دابەشکراو٥ = | جۆری_دابەشکراو٦ = | ناوی_دابەشکراو٦ = <!-- دامەزران ---------------> | سەردێڕی_دامەزران = بوون بە [[شارستان]] | ڕێکەوتی_دامەزران = [[١٩٣٧]] | سەردێڕی_دامەزران١ = | ڕێکەوتی_دامەزران١ = | سەردێڕی_لەناوچوون = | ڕێکەوتی_لەناوچوون = | دامەزرێنەر = | ھۆکاری_ناونران = <!-- ڕێبەرەکان، شێوازی دەسەڵات ---> | پەراوێزەکانی_دەسەڵات = | جۆری_دەسەڵات = | حیزبی_سەرۆک = | سەرناوی_سەرۆک = [[ڕاژۆر]] | ناوی_سەرۆک = ئاغای خەیروڵا گراوەند<ref> https://www.isna.ir/news/1400083023853/اولین-استاندار-ایلام-در-دولت-سیزدھم-انتخاب-شد-ھمھ-ی-استانداران</ref> <!-- ڕووبەر ----------------------> | سەرجەمی_ڕووبەر_بە_کم٢ = ٢١٥٨ | ڕووبەری_وشکایی_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_بە_کم٢ = | ڕووبەری_ئاو_لەسەددا = | ڕووبەری_شاری_بە_کم٢ = | ڕووبەری_لادێیی_بە_کم٢ = <!-- بەرزایی ---------------------> | بەرزایی_بە_م = ١٠٦١ | بەرزترین_بەرزایی_بە_م = | نزمترین_بەرزایی_بە_م = <!-- ژمارەی_دانیشتووان ----------------> | ژمارەی_دانیشتووان = ٢٢٤٬٥٩٠<ref> https://web.archive.org/web/20190327172500/https://azgharbi.mporg.ir/FileSystem/View/File.aspx?FileId=5667c51a-59d4-482f-a804-bfe650b98de0 </ref> | دانیشتووان_لە = [[٢٠١٦]] | چڕیی_دانیشتووان_بە_کم٢ = | مەزندەی_دانیشتووان = | مەزندەی_دانیشتووان_لە = | دانیشتووانی_شاری = | چڕیی_دانیشتووانی_شاری_بە_کم٢ = | دانیشتووانی_لادێیی = | چڕیی_دانیشتووانی_لادێیی_بە_کم٢ = | سەرناوی_دانیشتووان = | ئاگاداریی_دانیشتووان = <!-- دانیشتوواناسی (بەشی ١) --------> | جۆری_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] و [[ئایین]] | سەرناوی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمان]] | زانیاریی١_دانیشتووانناسی١ = [[زمانی کوردی|کوردی]] ([[کوردیی باشووری|کەڵھوڕی]]، [[کوردیی ناوەندی|سۆرانی]]، [[لەکی]] و [[لوڕی]]) | سەرناوی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئایین]] | زانیاریی٢_دانیشتووانناسی١ = [[ئیسلام]]([[سوننە]] و [[شیعە]])، [[یارسان]] و [[ئایینی زەردەشتی|زەردەشتی]] | سەرناوی٣_دانیشتووانناسی١ = [[بنەمای پەرەسەندنی مرۆڤی|ب پ م]](٢٠١٧) | زانیاریی٣_دانیشتووانناسی١ = ٠٬٨١٥<ref name="GlobalDataLab">{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://hdi.globaldatalab.org/areadata/shdi/|سەردێڕ=Sub-national HDI - Area Database - Global Data Lab|وێبگە=hdi.globaldatalab.org|زمان=en|ڕێکەوتی سەردان=١٣ی ئەیلوولی ٢٠١٨}}</ref><br/>{{color|#0c0|بەرز}} · ٨مین <!-- کاتناوچە --------------> | کاتناوچە١ = [[ناوچەی کاتی]] | جیاوازی١_لە_utc = +٣:٣٠ | کاتناوچە١_DST = [[ھاوین]] | جیاوازی١_لە_DST = +٤:٣٠ <!-- کۆدی_پۆستە، کۆدی_ناوچە ---> | جۆری_کۆدی_پۆستە = پۆستاڵکۆد | کۆدی_پۆستە = ٦٩٣١١–٦٩٩٩١ | جۆری_کۆدی_پۆستە٢ = پلانی ژمارەدان بە تەلەفۆن | کۆدی_پۆستە٢ = ٩٨٨٤+ | جۆری_کۆدی_ناوچە = [[تەلەفۆن]] | کۆدی_ناوچە = ٠٤٤١ <!-- وێبگە، پەراوێزەکان --------> | وێبگە = http://www.portal-il.ir/fa-ir/}}{{dead link|date=کانوونی دووەمی ٢٠١٨ |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes | پەراوێزەکان = }} '''شارستانی ئیلام'''،({{بە فارسی|شھرستان ایلام}}) لە [[پارێزگای ئیلام]]ی [[ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] ھەڵکەوتووە. ناوەندی ئەم شارستانە شاری [[ئیلام]]ە. بەپێی ئاماری سەرژمێری ساڵی ٢٠١٦، ژمارەی دانیشتووانی ئەم شارستانە ٢٢٤٬٥٩٠.<ref> https://web.archive.org/web/20190327172500/https://azgharbi.mporg.ir/FileSystem/View/File.aspx?FileId=5667c51a-59d4-482f-a804-bfe650b98de0 </ref> شارستانی ئیلام زۆرترین دانیشتوانی هەیە لە چاو شارستانەکانی دیکەی [[پارێزگای ئیلام]]. == جوگرافیا == شارستانی ئیلام لە باکوورەوە لەگەڵ [[شارستانی سیروان]] و لە باکووری ڕۆژئاواوە لەگەڵ [[شارستانی چەوار]] و لە باشووری ڕۆژئاواوە لەگەڵ [[شارستانی مێھران]] و لە باشوورەوە لەگەڵ [[شارستانی مەڵگشای]] و لە ڕۆژھەڵاتەوە لەگەڵ [[شارستانی بەدرە]] ھاوسنوورە.<ref> http://www.geonames.org/99237/republic-of-iraq.html</ref> == دابەشی کارگێڕی == شارستانی ئیلام خاوەنی ٢ [[ناوچە]] و ٤ [[گوندەوار]] و ٢ [[شار]]ە بەم شێوەیە: {| class="wikitable sortable" !ناوچە !ناوەندی ناوچە !دانیشتوانی ناوچە لە ٢٠١٦ !ناوی گوندەوار !ناوەندی گوندەوار ! دانیشتوانی گوندەوار لە ٢٠١٦ !شار ! دانیشتوانی شار لە ٢٠١٦ |- | rowspan="2" |[[ناوچەی ناوەندی شارستانی ئیلام|ناوەند]] | rowspan="2" |[[ئیلام]] | rowspan="2" |٢١٥٬٥٤٣ کەس |[[گوندەواری دێیخواروو|دێیخواروو]] |[[چاڵسرا]] |١٣٬٧٢٦ کەس | rowspan="2" |[[ئیلام]] | rowspan="2" |١٩٤٬٠٣٠ کەس |- |[[گوندەواری کشوەری|کشوەری]] |[[شەھرەکی سەرتاف]] |٧٬٧٨٧ کەس |- | rowspan="2" |[[ناوچەی سیوان|سیوان]] | rowspan="2" |[[جافراباد]] | rowspan="2" |٨٬٩٩٤ کەس |[[گوندەواری مییەخاس|مییەخاس]] |[[مییدان]] |٤٬٩٩٠ کەس | rowspan="2" |[[جافراباد]] | rowspan="2" |٢٬٢٣٧ کەس |- |[[گوندەواری عەلی شیروان|عەلی شیروان]] |[[پاکەل گەڕاو]] |١٬٧٦٧ کەس |} == دانیشتوان == * ژمارەی دانیشتوانی شارستانی ئیلام بە پێی سەرژمێری گشتیی دانیشتووان و خانووبەرە لە ساڵی ٢٠١٦دا یەکسان بە ٢٢٤ ھەزار و ٥٩٠ کەس بووە.<ref> https://www.amar.org.ir/سرشماری-عمومی-نفوس-و-مسکن/نتایج-سرشماری/جمعیت-بھ-تفکیک-تقسیمات-کشوری-سال-1395</ref> * لەڕووی نەتەوەییەوە سەرجەمی دانیشتوانی پێکھاتووە لە[[کورد]]. == ئەمانەش ببینە == * [[پارێزگای ئیلام]] * [[ئیلام]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{شارستانی ئیلام}} {{پارێزگای ئیلام}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|ئێران|کوردستان}} {{پۆلی کۆمنز|Ilam County}} [[پۆل:شارستانی ئیلام| ]] [[پۆل:شارستانەکانی پارێزگای ئیلام]] [[پۆل:شارستانەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] 8rlolq8dkmkdc2e7lob6opjilvxlk2u 3 134072 1374714 1374391 2024-11-03T01:52:06Z Dexbot 6403 ڕۆبۆت: ئەرشیڤکردنی 1 بابەت (کۆنتر لە) بۆ [[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/ئەرشیڤی ١٣]]. 1374714 wikitext text/x-wiki {{بەکارھێنەر:Dexbot/Archivebot |archive = لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/ئەرشیڤی %(counter)s |algo = old(31d) |counter = 13 |maxarchivesize = 200K |archiveheader = {{ئەرشیڤی وتووێژ}}{{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} |minthreadsleft = 0 |minthreadstoarchive = 1 }} {{سەرقاڵ}} ---- {{تۆخ|{{ناوەڕاست|{{دوایین جار دەستکاری کراوە لەلایەن}}}}}} <!--{{پەیامەکان بۆ کۆمەڵگە}}--> {{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} {{ھن|٥}} <!-- تکایە دەستکاریی بەشی سەرەوە مەکە --> == چاکردنی ساڵە کۆچییەکان == <!-- دەستپێکی دەمبوس -->{{پەیامی دەمبوسدار|}}<!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٩:٥٣، ١٤ی ئەیلوولی ٢٠٣١ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٤٧١٨١٩٨٩}}<!-- کۆتاییی دەمبوس --> سڵاو بەڕێز ئارام، سپاس بۆ بەسەرداچوونەوەی وتارەکان، پێشنیارێکم ھەیوو، پێم وابێت ھەڵەیەک ھەبوو لە گۆڕینی ساڵە کۆچیەکان بۆ زاینی، کە بۆ نموونە ١٣٧٤کۆچی کرابوو لە ١٩٩٢ لەجیاتی ١٩٥٤. حەزم کرد ئاگادارتان بکەمەوە نەک کێشەیەک لە سیستەمەکە ھەبێت. زۆر سپاس[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏٢١:١٤، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :سڵاو لە ئێوەش {{وب|Daniel abdullah}} ساڵی زایینی = ساڵی کۆچی + ٦٢١. وا نییە؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:٣٣، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :: سڵاو، نا منیش جاران وام ئەزانی وایە، بەڵام ئەوە ھەڵەیە،<br> ::بەشێوەیەکی گشتی ئاوا ئەکرێت، بۆ کۆچی مانگی کە سوننەکان بەکاری ئەھێنن(جیاوازە لە کۆچی خۆریی کە شیعەکان بەکاری ئەبەن) بە ھەرحاڵ ئەمە یاساکەیە <br> ::زاینی= ((کۆچی*0.97)+622)، <br> ::کۆچی=((ساڵی زاینی-622)*1.03)<br> ::بۆ زانیاری زیاتر بڕوانە [https://jostrans.org/issue17/art_darani.php ئێرە]، ھەڵبەت مانگەکانیش کێشە دروست ئەکەن، بۆ ئەوەی وردتر گۆڕانکاریەکان بکەن بەتایبەت ئەگەر مانگ و ڕۆژی لەگەڵ بوو [https://www.islamicity.org/hijri-gregorian-converter/# ئەمە] بەکار ببەن زۆر بێ کێشەیە.<br> ::ڕێز و سڵاو[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏١١:٥٩، ٩ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::{{وب|Daniel abdullah}} زۆر سپاس بۆ ڕوونکردنەوەکانت! حەز دەکەم ڕای {{وب|Calak|Serchia}} وەرگرین و قسەیەک لەم بارەوە بکەن. من کەمێک سەرم لێ تێک چووە! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:٤٩، ١٦ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::: شایەنی نییە براکەم، منیش تازە فێری ئەوە بووم، دەستی بەڕێزتان خۆش بێت ھۆکارەکەی ئێوە بوون، لەشتان ساخ بێت.[[بەکارھێنەر:Daniel abdullah|Daniel abdullah]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Daniel abdullah|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٦، ١٦ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::::نازانم ئێستا بەدیاریکراوی کێشەکە لەکوێ دروست بووە. بۆ گۆڕینی ساڵی کۆچی بە زایینی، ئەوەی بزانم حسابێکی ئاسانی نییە و کێشە لە ئاڵوگۆڕ دروست دەبێت. ھەرچۆن بێت، باشترە ویکیی عەرەبی یان ئینگلیزی بکرێتە سەرچاوە لەم بابەتە. [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]] — ‏١٨:٢٤، ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) :::::: ئەرێ مام {{وب|Calak}} تۆ سەر لەم باسە دەردەکەی؟ زۆر دەمێکە ئەم بەشەم لە چوونە نێو ئەرشیڤەکان ڕاگرتووە. گەر ئێوەش نایزانن یان ناتانەوێت قسەی لێوە بکەن، بێزەحمەت قورنچکێ لە یەکێکی شارەزا بگرە و سپاسیش! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٠٨:١٧، ١٨ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::نەکنیکیەن ساڵنامەی کۆچی ١٠ ڕۆژی کەمترە لە زایینی بۆیەش ناتوانی بەو ڕێگایە هەژماری بکەیت ,ئەشتوانی ئەم [[Https://www.islamicity.org/hijri-gregorian-converter/|وێبسایت]]ە بەکار بێنی بۆ هەژمارکردنی دروست . [[بەکارھێنەر:KOJIN VIO|KOJIN VIO]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:KOJIN VIO|لێدوان]]) ‏٠٢:٠٠، ٢٦ی ئازاری ٢٠٢٤ (UTC) :::::::: {{وب|KOJIN VIO}} سپاس بۆ لێدوانەکەت، بەڵام لێرەدا باسەکە بەتایبەت لەسەر ساڵەکە بوو نەک ڕۆژ و مانگیش. دوگمەیەکی بچووکمان بۆ ئەوە دروست کردبوو تا ساڵی کۆچی بکاتە زایینی چونکە بەشێک لە بەکارھێنەرانمان لە ویکیپیدیای فارسییەوە وەرگێڕان دەکەن و لەوێش کار بە ساڵنامەی کۆچی دەکەن؛ وتمان با کاری گۆڕینی ساڵەکان ئاسانتر بکەین و ئیتر ئەم باسەی لێوە دروست بوو کە جارێ ئەوسەری دیار نییە. لەگەڵ سپاسی دووبارەی بەندە، ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏٠١:٥٧، ٢٨ی ئازاری ٢٠٢٤ (UTC) == فۆنتی سەربەشەکان == <!-- دەستپێکی دەمبوس -->{{پەیامی دەمبوسدار|}}<!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٤:٣٢، ٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٣٣ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٨٨٨٠٧٥٢٢}}<!-- کۆتاییی دەمبوس --> سڵاو کاک ئارام، تێبینیم کردووە فۆنتی سەردێڕی بەشەکان گۆڕاوە (کرۆمی دیسکتۆپ). ویستم بزانم لای ئێوەش وایە، تا ئەگەر وا بێت چارە بکرێت. ([https://ibb.co/gyJq60L وێنە]) [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue">'''<span style="font-size:14px">سەرچیا</span>'''</span>]] — ‏١٥:١٤، ٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ (UTC) :سڵاو کاک {{وب|Serchia}} من و کاک {{وب|Kushared}} ئاگادارین. منیش چاوەڕێی وەڵامێکم لە کاک محەممەدەوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٠٤، ٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ (UTC) == ساڵی هەڵە == <!-- دەستپێکی دەمبوس -->{{پەیامی دەمبوسدار|}}<!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ٢٠:٠٧، ٢٢ی تەممووزی ٢٠٣٤ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|٢٠٣٧٢١١٦٦١}}<!-- کۆتاییی دەمبوس --> سڵاو کاک {{وب|Aram}} بڕوانە ئەم [[داڕێژە:بڕیارنامەکانی ئەنجومەنی ئاسایش ٢٠٠٥|داڕێژەیە]] زۆربەی ساڵەکان هەڵەیە ناوەڕۆک و ساڵەکان یەکناگرنەوە. پێشتر لە ڕێگای بۆتەوە درووست کراون، بۆئەوەی کاتێکی زیاترمان بۆ بگەڕێتەوە لە ڕێگای بۆتەوە چارەسەری بکە. بۆ نموونە؛ ئەم [[بڕیارنامەی ١٥٦٩ی ئەنجومەنی ئاسایش|وتارە]] گەر سێرێکی وتارە ئینگلیزییەکە بکەی لە ناوەڕۆکەوە جیاوازی هەیە. یاخود هەندێک لە وتارەکان یان گرێنەدراون بە زمانەکانی ترەوەیان بە ساڵێکی ھەڵەوە گرێدراون. [[بەکارھێنەر:Arya sarhan|Arya sarhan]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Arya sarhan|لێدوان]]) ‏١٧:٥٤، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٤ (UTC) :سڵاو {{وب|Arya sarhan}} ئەگەر مەبەستت ڕێکەوتی دەرچوونی بڕیارنامەکانە، بەڵێ، تێبینیی ڕێکەوتی نادروستم کرد، بەڵام ھەمووشیان ھەڵە نین. لەسەر ئەوەی وتتان «هەندێک لە وتارەکان یان گرێنەدراون بە زمانەکانی ترەوەیان بە ساڵێکی ھەڵەوە گرێدراون.» دەتوانی نموونەم بۆ دانێیت؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏٢٠:٠٦، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٤ (UTC) ::ئەم وتارانە بە هەڵە گرێدراون؛ ([[بڕیارنامەی ١٥٨٥ی ئەنجومەنی ئاسایش|١٩٨٥]]، [[بڕیارنامەی ١٥٨٦ی ئەنجومەنی ئاسایش|١٥٨٦]] ، [[بڕیارنامەی ١٥٨٧ی ئەنجومەنی ئاسایش|١٥٨٧]] ، [[بڕیارنامەی ١٥٨٨ی ئەنجومەنی ئاسایش|١٥٨٨]]) چەندانی تریش. وە [[بڕیارنامەی ١٥٨٣ی ئەنجومەنی ئاسایش|١٥٨٣]]ش گرێنەدراوە، گەر سێری ناوی وتارەکە و سەردیڕی داڕێژەکەش بکەی جیاوازن. زۆربەیان وان ناوی وتار و سەردێڕی داڕێژەکە ساڵێکیان جیاوازە. چەند دانەیەکم چاک کرد و چەند وتارێکم گرێدا بەڵام زۆرن باشترە بە بۆت بکرێت. [[بەکارھێنەر:Arya sarhan|Arya sarhan]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Arya sarhan|لێدوان]]) ‏٢٢:٤٧، ٢٤ی تەممووزی ٢٠٢٤ (UTC) :::{{وب|Arya sarhan}} زۆر سپاس بۆ وردبوونەوەت لێیان! ئەمانە ئەوانەن کە لێرە و لەوێ جیاوازن: :::*[[en:United Nations Security Council Resolution 70]]|[[بڕیارنامەی ٧١ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[en:United Nations Security Council Resolution 570]]|[[بڕیارنامەی ٥٧٣ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[en:United Nations Security Council Resolution 1574]]|[[بڕیارنامەی ١٥٧٥ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[en:United Nations Security Council Resolution 1575]]|[[بڕیارنامەی ١٥٧٦ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[en:United Nations Security Council Resolution 1583]]|[[بڕیارنامەی ١٥٨٤ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[en:United Nations Security Council Resolution 1584]]|[[بڕیارنامەی ١٥٨٥ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[en:United Nations Security Council Resolution 1585]]|[[بڕیارنامەی ١٥٨٦ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[en:United Nations Security Council Resolution 1586]]|[[بڕیارنامەی ١٥٨٧ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[en:United Nations Security Council Resolution 1587]]|[[بڕیارنامەی ١٥٨٨ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[en:United Nations Security Council Resolution 1588]]|[[بڕیارنامەی ١٥٨٩ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[en:United Nations Security Council Resolution 1590]]|[[بڕیارنامەی ١٥٩١ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[en:United Nations Security Council Resolution 1589]]|[[بڕیارنامەی ١٥٩٠ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::ئەمانەش ئەوانەن کە زمانەکانی تریان پێوە گرێ نەدراوە و بە لێکدانیان لەگەڵ بەندی ئینگلیزییەکە چارە دەبن نەک بە گواستنەوە کە ئیشەکە دەکاتە دوو ئیش: :::*[[بڕیارنامەی ١٥٧٣ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[بڕیارنامەی ١٥٧٨ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[بڕیارنامەی ١٥٧٩ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[بڕیارنامەی ١٥٨٣ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[بڕیارنامەی ٤٣١ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[بڕیارنامەی ٥٧٠ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::*[[بڕیارنامەی ٧٠ی ئەنجومەنی ئاسایش]] :::لەسەر چاکسازیی ڕێکەوتەکانیش، کاتی دەوێ و ماوەیەک لێرە نابم. ئیشەڵڵا کە ھاتمەوە، خەریکیان دەبین. سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏٠١:٢٠، ٢٥ی تەممووزی ٢٠٢٤ (UTC) == پرسیار لە [[User:شەمە|شەمە]]ەوە (‏٢٠:٣٣، ٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤) == سڵاو،ناونیشانی وتاری سەرەکی (بوکی دەریا) بگۆڕن بۆ (لالەی دەریا) لە ناو خەڵکا بەو ناوە ئەناسرێتەوە(لالەی دەریا) و بەپێی سوڕی ژیانی و سەرچاوەی وتارەکەشی ئەم ناوە نوێیە ڕاستتر و گونجاوترە، (بوکی دەریا ناوی گیاندارێکی ترە! ) --[[بەکارھێنەر:شەمە|شەمە]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:شەمە|لێدوان]]) ‏٢٠:٣٣، ٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) :سڵاو {{وب|شەمە}} لە [[وتووێژ:بووکی دەریا]] لێدوانێکم دا و بزانین چۆن دەبێت. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏٠٧:٥٤، ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) == گلەی == وتارەکەی من دەستکاریم کرد تەنیا شتانێکم بۆزیاد کرد خۆی دیارە واتا چی من پەرتووکی نوسەرم هێناوەو باسم کردوە داوای بەڵگە دەکەیت هەمووی لەپەیجی نوسەر ڕیکلامی بۆ دەکرێت [[بەکارھێنەر:چۆمان شارەزووری|چۆمان شارەزووری]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:چۆمان شارەزووری|لێدوان]]) ‏١٠:٢٩، ١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) :سڵاو {{وب|چۆمان شارەزووری}} من نازانم باسی چی دەکەیت. دەتوانی ڕوونکردنەوە بدەیت؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏١١:١١، ١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) == پرسیار لە [[User:نمە|نمە]]ەوە (‏١٦:٣١، ٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤) == slaw aya datwanm babateki nwe blawbkamawa be away iakam jar dastkari paraiak bkam --[[بەکارھێنەر:نمە|نمە]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:نمە|لێدوان]]) ‏١٦:٣١، ٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) tiofepf1drr0ayq28xnbyasu1hq3wx2 0 139870 1374634 1354015 2024-11-02T17:37:38Z Zemen 40346 1374634 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی ئەنجومەنی یاسادانان | ناو = ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق | ناوی خۆماڵی = {{native name|ar|مجلس النواب|italics=off}} | زمانی_ناوی_خۆماڵی = عەرەبی | ناو_وەک_خۆی = | خوول = [[خولی پێنجەمی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق|پێنجەم]] | ئاڕم = Logo of the Council of Representatives of Iraq.png | سەرنووسی_ئاڕم = | قەبارەی_ئاڕم = | جێگرەوەی_ئاڕم = | وێنەی_لۆگۆ = | سەرنووسی_لۆگۆ = | قەبارەی_لۆگۆ = | جێگرەوەی_لۆگۆ = | جۆری_ئەنجومەن = [[تاکە پەرلەمانی]] | پێکھاتە = | ئەنجومەنەکان = | سنوورەکانی_خوول = | دامەزراندن = ٢٠٠٥ | جیابوونەوە = [[کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی ھەڵبژاردنەکان]] | پێشینە = [[ژووری نوێنەرانی عێراق|ژووری نوێنەران]]{{ھن}}[[ئەنجومەنی نیشتمانیی عێراقی بەعس|ئەنجومەنی نیشتمانی]] | پاشینە = | دانیشتنی_نوێ = | جۆری_سەرکردە١ = [[پێڕستی سەرۆکەکانی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق|سەرۆک]] | سەرکردە١ = [[مەحموود مەشھەدانی]] | حیزب١ = ([[بەرەی تەوافوقی عێراقی]]) | ھەڵبژاردن١ = ١٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣ (بەوەکالەت) | جۆری_سەرکردە٢ = جێگری یەکەمی سەرۆک | سەرکردە٢ = بەتاڵ | حیزب٢ = | ھەڵبژاردن٢ = ١٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣ | جۆری_سەرکردە٣ = جێگری دووەمی سەرۆک | سەرکردە٣ = [[شاخەوان عەبدوڵڵا]] | حیزب٣ = ([[پارتی دیموکراتی کوردستان|پەدەکە]]) | ھەڵبژاردن٣ = ٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=شاخەوان عەبدوڵا بە جێگری دووەمی سەرۆکی پەرلەمانی عێراق هەڵبژێردرا|ناونیشان=http://www.nrttv.com/detail/6690|ڕێکەوتی سەردان=١٠ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢|بڵاوکەرەوە=ئێن ئاڕ تی تیڤی}}</ref> | جۆری_سەرکردە٤ = | سەرکردە٤ = | حیزب٤ = | ھەڵبژاردن٤ = | جۆری_سەرکردە٥ = | سەرکردە٥ = | حیزب٥ = | ھەڵبژاردن٥ = | جۆری_سەرکردە٦ = | سەرکردە٦ = | حیزب٦ = | ھەڵبژاردن٦ = | کورسییەکان = ٣٢٩ | ئەنجومەن١ = | ئەنجومەن٢ = | پێکھاتە١ = Iraqparliament-post2022resignations.svg | قەبارەی_پێکھاتە١ = 300px | جێگرەوەی_پێکھاتە١ = مۆری ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق | پێکھاتە٢ = | قەبارەی_پێکھاتە٢ = | جێگرەوەی_پێکھاتە٢ = | گرووپە_سیاسییەکان١ = * {{Color box|{{party color|Progress Party (Iraq)}}|border=darkgray}} [[حیزبی تەقەدوم]] (٣٩) * {{Color box|#FF0000|border=darkgray}} [[ھاوپەیمانیی دەوڵەتی یاسا|دەوڵەتی یاسا]] (٣٨) * {{Color box|{{party color|Kurdistan Democratic Party}}|border=darkgray}} [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] (٣١) * {{Color box|#A8B11D|border=darkgray}} [[ھاوپەیمانیی فەتح]] (٢٩) * {{Color box|#0d9a3a|border=darkgray}} [[ھاوپەیمانیی کوردستان]] (١٧) * {{Color box|#00607a|border=darkgray}} [[بزووتنەوەی ئیمتیداد]] (١٦) * {{Color box|#F216B3|border=darkgray}} [[ھاوپەیمانیی عەزم]] (١٤) * {{Color box|#0472b3|border=darkgray}} [[ھاوپەیمانیی نەسر]] (١١) * {{Color box|#ff681f|border=darkgray}} [[جووڵانەوەی نەوەی نوێ]] (٩) * {{Color box|#ffb4c8|border=darkgray}} [[ھاوپەیمانیی عەقدی نیشتمانی]] (٨) * {{Color box|#ad2384|border=darkgray}} [[ھاوپەیمانیی تەسمیم]] (٨) * {{Color box|#81c8a9|border=darkgray}} [[ئیشراقەت کانوون]] (٧) * {{Color box|#2CA65D|border=darkgray}} [[بزووتنەوەی مافەکان]] (٦) * {{Color box|#00ca32|border=darkgray}} [[بزووتنەوەی بابلیوون]] (٤) * {{Color box|#C66F88|border=darkgray}} [[ڕێبازی نیشتمانی]] (٤) * {{Color box|#9680C3|border=darkgray}} [[حیزبی فوراتین]] (٣) * {{nowrap|{{Color box|#b88b63|border=darkgray}} [[بزووتنەوەی چاکسازیی یەکلاکەرەوە]] (٣)}} * {{Color box|#80796f|border=darkgray}} [[گەلەکەمان ناسنامەکەمانە]] (٣) * {{Color box|#d0d0d0|border=darkgray}} [[پێڕستی پارتە سیاسییەکان لە عێراق|ئەوانەی تر]] (٢٤) * {{Color box|#dedede|border=darkgray}} [[سیاسەتوانی سەربەخۆ|سەربەخۆکان]] (٥٥) | گرووپە_سیاسییەکان٢ = | کۆمیتەکان١ = | کۆمیتەکان٢ = | کۆمیتە_دەمیەکەکان = | سیستەمی_دەنگدان١ = [[یەک ڕای ڕانەگوێزراو]] {{small|(لەدوای ٢٠١٩)}} | سیستەمی_دەنگدان٢ = | دوایین_ھەڵبژاردن١ = [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١|١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١]] | دوایین_ھەڵبژاردن٢ = | ھەڵبژاردنی_داھاتوو١ = [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢٥|٢٠٢٥]] | ھەڵبژاردنی_داھاتوو٢ = | ژووری_دانیشتن = Baghdad Convention Center inside.jpg | قەبارەی_دانیشتن = | جێگرەوەی_دانیشتن = | شوێنی_کۆبوونەوە = [[ناوچەی سەوز]]، [[بەغدا]]، [[عێراق]] | ماڵپەر = {{URL|http://www.parliament.iq|www.parliament.iq}} | بەرپێنووس = | درووشم = }} '''ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق''' یان '''پەرلەمانی عێراق''' ({{بە عەرەبی|مجلس النواب العراقي}}) ناوەندی بڕیار و دەسەڵاتی شەرعییە لە [[عێراق]]. لە ئێستادا ٣٢٩ ئەندام لە پەرلەماندا ھەن و باڵەخانەکەی دەکەوێتە [[ناوچەی سەوز]] لە [[بەغدا]]. بە چوار ساڵ جارێک ھەڵبژاردن بۆ پەرلەمانی عێراق دەکرێت، کۆتاجار لە [[ھەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق، ٢٠٢١|تشرینی یەکەمی ٢٠٢١]] ئەنجامدرا. لە ئێستادا [[موحسین مەندەلاوی]] سەرۆکی بەوەکالەتی پەرلەمانی عێراقە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * {{وێبگەی فەرمی}} {{تووڵی دەروازە|سیاسەت|عێراق|زانستی سیاسەت}} {{سیاسەت-کۆلکە}} [[پۆل:ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق|*]] [[پۆل:پەرلەمانەکان بەپێی وڵات|عێراق]] [[پۆل:ئەنجومەنەکانی یاسادانانی نەتەوەیی]] [[پۆل:سیاسەتی عێراق]] czprw90x7bxyherch0978tqwka2cvs2 0 148041 1374608 1374470 2024-11-02T17:02:00Z Zemen 40346 1374608 wikitext text/x-wiki {{بێسەرچاوە}} {{شێواز}} [[پەڕگە:Flying carpet.jpg|چەپ|وێنۆک|یەکێک لە تابلۆکانی ڤاسنێتسۆڤ لەبارەی هەمان بابەت]] '''بەرماڵی فڕیو''' یان '''بەرماڵی جادوویی''' بریتییە لە بەرماڵێک کە دەتوانێت مرۆڤ ھەڵبگرێت و بیگوازێتەوە لە شوێنێکەوە بۆ شوێنێکی دوور لەماوەیەکی کورتدا. == بەرماڵ لە وێژەدا == یەکێکە لەئامرازە تەواوکەرەکانی چیڕۆکی ھەزار و یەک شەو، کە لەچیڕۆکی میر حوسێن کوڕی میری گەورەی ھیندستان دەست پێدەکات، کە چۆن میر حوسێن گەشت دەکات بۆ شاڕی بەسناگار (ڤیژایاناگارا) ی ھیندستان بۆ کڕینی بەرماڵێکی ئەفسوناوی، ئەم بەرماڵە بەجۆڕێکە کە ھەرکەسێک بچێتە سەری دابنیشێت دەتوانێت بیگوازێتەوە بۆ ئەوشوێنەی کە کەسەکە بیری لێدەکاتەوە بەجۆڕێک کەسەکە دەبات لەماوەیەکی کەم وە دەشتوانێت بیگەڕێنێتەوە ھەمان شوێنی خۆی لەھەمان ڕۆژدا شوێنەکە ھەرچەندە دووریش بێت. چیرۆکی ئەم بەرماڵە پڕژاوەتە سەر گەلێک شاکاری وێژەیی و ڕۆشەنبیری میللەتانی جیاواز لەسەرانسەری جیھان.  [[پەڕگە:Fantastic 195910.jpg|چەپ|وێنۆک|بەرهەمێکی بێرترام چاندلەر بۆبەرگی ڕۆمانی (بەرماڵی ئەفسوناوی) کەلەساڵی ١٩٥٩چاپ کراوە و بڵاوکراوەتەوە.]] وا دەگوترێت بەرماڵەکەی سولەیمان لە کوتاڵی حەریری سەوز چنرابێت بە پەڕەیەکی زەردی زێڕین  لێوارکرابێت بەجۆڕێک دڕێژیەکەی حەوت میل بووە و پانیەکەشی حەوت میل کاتێک سولەیمان لەسەری دانیشتوە توانیویەتی لەسەری پازبدات ڕووبەروو بە ئاڕاستەی با، وە توانیویەتی بەئاسمانی دەریا دا بفڕێت وە سولەیمان فەرماندەری بایەکان بووە کاتێک فەرمانی پێکردوون ئاراستەی بایەکان بەتەواوی بەرماڵەکەیان بۆ شوێنی گونجاو ئاڕاستەکردوە، ھەروەھا لەناو کوردانیش وا وتراوە کە شێخ عەبدولقادری گەیلانی توانیویەتی بەھۆی بەرماڵەکەیەوە بەسەر ئاوی ڕووباری دیجلە دا بڕوات پاشان بەرزبۆتەوە بۆ ئاسمان بەھۆی بەرماڵەکەیەوە ھەروەک سولەیمان (پەرتوکی"قصائد الأحجار الکریمة"لە نووسینی شێخ محمدی کوڕی یەحیا)، ھەروەھا لەفەرھەنگی ڕووسەکاندا وەھا ھاتوە کە بابا یاگا توانیویەتی کچێک بەناوی ئیڤانکا لەگەڵ خۆی سواربکات و چەندین خەڵاتیشی پێ بدات، ھەروەھا لەچەندین بەرھەمی خۆڕئاوایی و ئاسیایی وەک پەرتوک یاخود فیلم کاری لەسەرکراوە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{پۆلی کۆمنز|Flying carpets}} {{تووڵی دەروازە|ئێران|فڕین}} [[پۆل:چاندی عەرەبی]] [[پۆل:فۆلکلۆری عەرەبی]] [[پۆل:فۆلکلۆری ئێرانی]] [[پۆل:میتۆلۆژیای فارسی]] [[پۆل:سولەیمان]] 3hpmv8s258r9o1isymek3ruixsmroat 4 152900 1374716 1374505 2024-11-03T01:52:27Z Dexbot 6403 ڕۆبۆت: ئەرشیڤکردنی 1 بابەت (کۆنتر لە) بۆ [[ویکیپیدیا:دیوەخان (جۆراوجۆر)/ئەرشیڤی ٨]]. 1374716 wikitext text/x-wiki {{بەکارھێنەر:Dexbot/Archivebot |archive = ویکیپیدیا:دیوەخان (جۆراوجۆر)/ئەرشیڤی %(counter)s |algo = old(60d) |counter = 8 |maxarchivesize = 150K |archiveheader = {{ئەرشیڤی وتووێژ}} |minthreadsleft = 2 |minthreadstoarchive = 1 }} <noinclude> {{سەرپەڕەی دیوەخان|start= |1=جۆراوجۆر|2= بەشی '''جۆراوجۆر'''ی دیوەخان بۆ ناردنی ئەو پەیامانەن کە لە ھیچ بەشێکی تردا ناگونجن. بۆ بەشەکانی تر بڕوانن [[ویکیپیدیا:دیوەخان (سیاسەت)|سیاسەت]]، [[ویکیپیدیا:دیوەخان (تەکنیکی)|تەکنیکی]]، یان [[ویکیپیدیا:دیوەخان (پێشنیارەکان)|پێشنیارەکان]]، یان - بۆ یارمەتی - لە [[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگا]] کەڵک وەربگرن. بۆ پرسیارە گشتییە زانستییەکان تکایە [[ویکیپیدیا:مێزی زانیاری|مێزی زانیاری]] بەکاربھێنن. |3=وپ:دخج|4=وپ:دخ/ج}} __NEWSECTIONLINK__ <span id="below_toc"> __TOC__ </span> {{Clear}} {{anchor|below_toc}} [[پۆل:دیوەخانی ویکیپیدیا]] </noinclude> == داواکردنی بۆچوون بەم زوانە لەسەر ھەڵبژاردنی بۆردی ئەمیندارەکان == <section begin="announcement-content /> بۆردی ئەمیندارەکان ئامادەکاری دەکات بۆ داواکردنی بۆ چوون لەسەر ھەڵبژاردنی بۆردەکە بەم زوانە، لە ١٠ی شووبات - ٧ی شووباتی، ٢٠٢٢. لە کاتێکدا کە زانیارییەکان ھەفتەیەک پێش داواکردنەکە ئامادە دەبێت، ئێمە دڵنیایی ئەوەمان کردۆتەوە کە بەلایەنی کەمەوە دوو پرسیار ئامادەیە بۆ پرسین لەم داواکردنەی ئێستا: * * باشترین ڕێگا چییە بۆ دڵنیابوونەوە لە نوێنەرایەتییەکی دادەپەروەرانە بۆ یەکخستنی کۆمەڵگاکان لەنێوان بۆردەکە؟ کاندیدکراوەکان پێویستە چی شتێکیان ھەبێت لە کاتی ھەڵبژاردنەکە؟ لەکاتێکدا لەوانەیە پرسیاری زیاتر دابنرێت، ستراتیژی جوڵانەوەکە و بەڕێوەبەرایەتی تیمەکە دەیانەوێت کات دابین بکەن بۆ ئەندامانی کۆمەڵگاکە و شوێنە پەیوەندیدارەکان بۆ ئەوەی لێکۆلینەوە و بیرۆکەکان ئامادە بکەن لەسەر پرسیارە سەلمێنراوەکان پێش ئەوەی داواکارییەکە بکرێتەوە، ئێمە داوای لێبوردن دەکەین لەسەر ئەوەی لە ئێستادا پێرستێکی تەواوی پرسیارەکانمان ئامادەنەکردووە، پێرستی پرسیارەکان پێویستە تەنھا بە یەک یان دوو پرسیار زیاتر بکرێت، مەبەستەکە ئەوە نییە فشار بخەینە سەر کۆمەڵگاکان بە داواکاری زۆر، بەڵکو بۆ دابینکردنی تێبینی و بۆچوونی پێشوازی لێکراوە لەسەر ئەم پرسیارە گرنگانە. '''دەتەوێت یارمەتی رێکخستنەوەی گفتووگۆییە ناوخۆییەکان بدەیت لەم داوالێکردنەوەی ئێستادا؟''' پەیوەندی بکە بە [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|ستراتیژی جوڵانەوە و تیمی بەڕێوەبەراییەتی]] لەسەر مێتا، یان لە [https://t.me/wmboardgovernancechat تێلێگرامم]، یاخوود لە ڕێگەی ئیمەیڵ msg[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org پەیوەندی بکە ئەگەر ھەر پرسیارێک یان تێبنییەکت ھەبوو، ستراتیژی جوڵانەوە و بەڕێوەبەراییەتی تیمەکە تا ٣ی کانوونی دووەم بەشێوەیەکی کەم ستافی دەبێت، تکایە لەھەر دواکەوتنی وەڵامێک ببورە لەم کاتەدا، وە ئێمە ئەوەش دەزانین کەوا ھەنێک لە ئەندامانی کۆمەڵگا و شوێنە پەیوەندیدارەکان بەردەست نابن لە کاتی پشووی کانوونی یەکەم، داوای لێبوردن دەکەین ئەگەر نامەکەمان لەو کاتە پێت گەیشتووە کەتۆ لە پشوودا بوویت. هیوای سەرکەوتن، ستراتیژی جوڵانەوە و بەڕێوەبەراییەتی<section end="announcement-content" /> {{واژۆنەکراو|Xeno (WMF)}} == Subscribe to the This Month in Education newsletter - learn from others and share your stories == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Dear community members, Greetings from the EWOC Newsletter team and the education team at Wikimedia Foundation. We are very excited to share that we on tenth years of Education Newsletter ([[m:Education/News|This Month in Education]]) invite you to join us by [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|subscribing to the newsletter on your talk page]] or by [[m:Education/News/Newsroom|sharing your activities in the upcoming newsletters]]. The Wikimedia Education newsletter is a monthly newsletter that collects articles written by community members using Wikimedia projects in education around the world, and it is published by the EWOC Newsletter team in collaboration with the Education team. These stories can bring you new ideas to try, valuable insights about the success and challenges of our community members in running education programs in their context. If your affiliate/language project is developing its own education initiatives, please remember to take advantage of this newsletter to publish your stories with the wider movement that shares your passion for education. You can submit newsletter articles in your own language or submit bilingual articles for the education newsletter. For the month of January the deadline to submit articles is on the 20th January. We look forward to reading your stories. Older versions of this newsletter can be found in the [[outreach:Education/Newsletter/Archives|complete archive]]. More information about the newsletter can be found at [[m:Education/News/Publication Guidelines|Education/Newsletter/About]]. For more information, please contact spatnaik{{@}}wikimedia.org. ------ <div style="text-align: center;"><div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[User:ZI Jony|<span style="color:#8B0000">'''ZI Jony'''</span>]] [[User talk:ZI Jony|^{<span style="color:Green"><i>(Talk)</i></span>}]], {{<includeonly>subst:</includeonly>#time:l G:i, d F Y|}} (UTC)</div></div> </div> <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:ZI Jony@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:ZI_Jony/MassMessage/Awareness_of_Education_Newsletter/List_of_Village_Pumps&oldid=21244129 --> == گۆڕینی چەند وشەیەکی ویکیپیدیا == <!-- دەستپێکی دەمبوس -->{{پەیامی دەمبوسدار|}}<!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ٢٢:١٣، ٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٣٢ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|١٩٥٨٨٥٤٤١٠}}<!-- کۆتاییی دەمبوس --> === پارامەتر یان پارامیتەر؟ === سڵاو، وەک دەزانن لەم پرۆژەیە وشەی Parameter زۆرتر بە «پارامەتر» نووسراوە، بەڵام زۆرتر لە خەڵکی دەرەوە بە «پارامیتەر» بیستوومە. چی دەڵێن؟ بیگۆڕین؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٣٤، ٢٢ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) :سڵاو. ئەگەر دەنووسی پارامیتەر دەبێ مەتر-یش بکەیە میتر. تا ئەو جێگایەی دەزانم مەتر و پارامەتر لە کوردیدا ئینگلیزی نین و فەرەنسین (mètre و paramètre).-- [[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک</span>'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏٢٣:٠٤، ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) ::کاک {{وب|Calak}} منیش بیرم لەوە کردەوە و، دەشزانم لە ڕۆژھەڵات دەڵێن میتر نەک مەتر. بزانین ڕای ئەوانی تر چییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:٢٠، ٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) :زۆر زاڕاوەمان هەیە قسەی لەسەر کراوە و لە فەرهەنگدا هەیە و نوێ نیە، پێویست بە گۆڕینی ناکا. لە فەرهەنگی زانستپەروەرانی کورد [https://ferheng.zkurd.org/?q=parameter وامان نووسیوە] بەبۆچوونی من بابەتێکی لەسەر بنوسرێت، هاوواتاکانی نبنووسرێت باشترە. ئەگەریش سەلیقەی زمان پارامیتەر بێ، ئەوا ڕەوانەکردن دروست بکرێت، تاکو هەردووکیمان هەبێت. سوپاس. [[بەکارھێنەر:ئاراس نوری|ئاراس نوری]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:ئاراس نوری|لێدوان]]) ‏١١:٥٢، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) :: کاک {{وب|ئاراس نوری}} وەڵا تا ئەو جێگەیەی من بزانم لە باشوور ھەر پارامیتەر دەڵێن و پارامەتر نامۆیە. دەزانم لەگەڵ وشەی مەتر ڕووبەڕوویان بکەینەوە پارامەتر دروستە، بەس وەکتریش زەحمەتە لە باشوور پارامەتر ھەزم بکەن. بەھەرحاڵ، باسەکە لەسەر وتاری [[:en:Parameter|Parameter]] نییە و لەسەر تەواوی پرۆژەکە بوو. بۆ نموونە بڕوانە [[داڕێژە:ڤەژینبوکس#پارامەترەکان]]. مەبەستمان لەوەیە کە لە تەواوی پرۆژەکە ئەو وشەیە بگۆڕدرێت، بەس مادام دوای ئەو ماوە زۆرە کەس پشتگیریی وشەی پارامیتەری نەکردووە و گەر ھەر واش مایەوە، ئەوا شکست دەھێنێت و ناگۆڕدرێت. زۆر سپاس. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٢:١٥، ٢٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٢ (UTC) ::: {{نەکرا}} ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:١٧، ٣ی ئابی ٢٠٢٢ (UTC) === بیرخستنەوە یان ئاماژە؟ === سڵاوی دووبارە، لە ویکییەکەمان بۆ وشەی «cite» وشەی «بیرخستنەوە» دانراوە کە پێم وایە لە «یادکرد»ی فارسییەوە مانا کرابێتەوە، بەڵام من پێم وایە بەرامبەرێکی زۆر نەگونجاوە. لە ٢٠١٥ لە [[وتووێژی داڕێژە:بیرخستنەوەی وێب]] برادەرانی ئەو کاتە وتوویانە کە بیرخستنەوە باش نییە و کاک دیاریش وشەی «ئاماژە»ی پێشنیار کردووە کە خۆم بە باشم زانی بیگۆڕین و بیکەینە ئەوە. ئێوە چی دەڵێن؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٢:٠٥، ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) :من لەگەڵ ئاماژەم، نموونە: (Cite a source) ئاماژە بە سەرچاوە بدە نەک بیرخستنەوەی سەرچاوە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٥٦، ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) ::ھەرخۆشی لە دەستکاری دیداری بەشی (Cite) ی ئینگلیزی کراوە بە (ئاماژە) :) [[بەکارھێنەر:Sakura emad|🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٥٦، ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) ::: {{وب|Sakura emad}} وایە و بزانین ڕای ئەوانی تر چییە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:٢٠، ٢٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) ::::ئاماژە-ش تەواو نییە. یا شتێکی تەواو دابنرێ یا کاری دووکارەکی نەکەین. [[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک</span>'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏١٦:٥٧، ١٧ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: کاک {{وب|Calak}}، کاک ئاراس، کاک دیار، کاک سەرچیا، کاک پیرەھەڵۆکان و، ئەوە من و ساکووراش دەڵێین ئاماژە وشەیەکی باشترە لەو بیرخستنەوە فارسییە کە لەوێ نووسراوە یادکرد. گەر وشەی ترتان پێ شک نایە، ئەوا تکایە با بیکەینە ئاماژە و نەجاتی بەین. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٧:٢٠، ١٧ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::منیش لەگەڵ ئاماژە نیم. cite لە فارسیدا کردوویانە بە استناد کە واتە پاڵ دان و پشت بەستن، لە عەرەبیدا پێ ئەڵێن استشهاد کە واتە گەواھێنانەوە. -[[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|لێدوان]]) ‏١٢:٤٦، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::: کاک {{وب|Aza}} ئەوە نییە یادکردە. بڕوانە [[:fa:الگو:ویکی‌پدیا:الگوهای یادکرد]]. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٣:٢٧، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: ویکیی فارسی بە تەمایە ھەموو شتێک بکاتە فارسی. ناڵێ استناد چون عەرەبییە. ئێمە فارسی دەزانین لە ویکی بەدەر کەس ناڵێ یادکرد. [[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک</span>'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏١٤:٣٧، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::نازانم ویکیپیدیای فارسی بۆ ئەڵێ یادکرد. ئاکادیمیای زمانی فارسی ئەڵێ بڵێن اسنتاد. <!-- داڕێژە:واژوونەکراو --><small class="autosigned">—&nbsp;ئەم لێدوانە لەلایەن [[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] [[ویکیپیدیا:واژوو|واژوونەکراوە]]. ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza#top|لێدوان]] • [[تایبەت:بەشدارییەکان/Aza|بەشدارییەکان]]) ١٣:٣٥، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC)</small> ::: کاک {{وب|Aza}} و کاک {{وب|Calak}} ئاشکرایە کە ئێوە ئاگاتان لە فارسی ھەیە، بەڵام ئێمە باسی ویکیپیدیا دەکەین. بەھەرحاڵ، حەز ناکەم ئەم بەشە زۆر درێژ بکەینەوە. تەنیا ئەوەندەم دەوێت کە ئێستا ئێوە لەگەڵ بیرخستنەوەن؟ زۆرێک وتوویانە ئاماژە کێشەی نییە. ئێستا ئێوە کە دژی ئاماژەن، دەبێت شتێکی باشتریش پێشنیار بکەن. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٥٤، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) :::من لەگەڵ بیرخستنەوەش نیم. بەڵام ئاماژەش ھەر شتێکە وەکوو بیرخستنەوە، ئەدی بۆ بیگۆڕین؟ ئەگەر بمانەوێ بیگۆڕین ئەبێ بیکەینە شتێکی باشتر. استناد واتە «پشت بەستن بە بەڵگە». بەڵام ئەمە زۆر دوور و درێژە. گەواھێنانەوە کورتترە. -[[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|لێدوان]]) ‏١٨:٤٦، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::::منیش قسەی خۆم کرد کە شتێکی گونجاو دابنرێ سووی چییە ھەڵە بە ھەڵە بگۆڕین. دەبی بیری لێ بکەینەوە. گەواھێنانەوە-ش نازانم گونجاو بێ یان نا. گەوا کە کوردی نییە. [[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک</span>'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏١٩:٠٤، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: {{وب|Aza}} نازانم چۆناوچۆن ئاماژە و بیرخستنەوە وەک یەکن! تۆ کە بە کەسێک بڵێی سەرچاوە بۆ وتارەکەت زیاد بکە، دەڵێی ئاماژەی پێ بدە یان بیری بخەوە؟ ئەوەتا لە ٢٠٠٩ [[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە]] دروست کراوە. دواتر لەبەر کورتییەکەشی ئاماژە شتێکی جوانە. گەواھێنانەوەش شتێکی جوان نییە و وەک بیرخستنەوەکە وایە. دەزانم بەڵگەھێنانەوە ڕەنگە باشتر مانای cite بدات، بەڵام ھێشتا دوورودرێژە و باش نییە. وەختی خۆی کاک [[بەکارھێنەر:Pirehelokan|Pirehelokan]] لە شوێنێک ئاماژەی نووسیبوو. بزانین ئەو چی دەڵێت. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٩:١٥، ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::::::ئەمانە ئەڵێم با تۆزێ بابەتەکە ڕوون بێتەوە و بەشکەم کەسێ پێشنیارێک بگاتە زەینی. citation جۆرێ reference -ە. refer پیت بە پیت کە سەیری بکەی واتە «بردنەوە»، ھەر fer ھاوڕیشەی وشەی «بردن» -ە. reference واتە «بردنەوە بۆ سەرچاوە». cite -یش ھاوڕیشەی وشەی «چوون»ی کوردی و «شدن»ی فارسییە. مەبەست لە citation «چوون بۆ سەرچاوە» -یە. بۆیە ھەم reference و ھەم citation چەشنێ «ئاماژە»ی تیایە. ھەر دوو ئاماژە بە سەرچاوە دەکەن، ئەمانبەنەوە یا ئەمانگەڕێننەوە بۆ سەرچاوە. بەڵام ئەگەر ئەم ئاماژەدانە لە ناو دڵی دەقەکەدا بێ پێی ئەڵێن citation، ئەگەر لە کۆتاییی دەقەکەدا بێ پێی ئەڵێن reference. -[[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|لێدوان]]) ‏٠٦:٥٨، ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) === دەم باش === کاتێک دەچیتە سەر پەڕەی وتووێژیش و بەشی نوێ لێ دەدەی، دیفاڵت نووسراوە دەمباش، کە بەپێی ئەوەیکە خۆی ڕستەیەکە دەبێت جودا بکرێتەوە و دەم باش بنووسرێت؛ تا ڕای هاوڕێیانیش چی بێت.. [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Keenîî|لێدوان]]) ‏٠٠:٠٣، ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) :ڕاستە. [[بەکارھێنەر:Calak|<span style="color:blue">'''<span style="font-size:13px">چالاک</span>'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Calak|'''<span style="color:red">وتووێژ</span>''']]} ‏٠٨:٢٦، ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) :: {{کرا}} – سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٢:١٢، ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢ (UTC) === ناوبڕ یان قەدبڕ؟ === لە ویکیپیدیا بۆ وشەی «Shortcut»، وشەی «ناوبڕ» دانراوە، کە ڕێک فارسییەکەیە و، نە لە کوردی بەو مانایە دێ و نە کەسانێکی زۆریش بەکاری دێنن. لە کوردیدا ئەمە پێی دەوترێت «قەدبڕ». ناوبڕ لە ئێستادا وەک ھاوواتای وچان بەکاردێت کە لە بەرنامە تەلەڤیزیۆنی و ڕادیۆیییەکاندا زۆر بەکارھاتووە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢٠:١٤، ١٦ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) :::[https://lex.vejin.net/ck/search/?t=%D9%82%DB%95%D8%AF%D8%A8%DA%95&f=0 قەدبڕ] تەواوە. -[[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|لێدوان]]) ‏١١:١٩، ٢٠ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) :::: سپاس کاک ئازا! کاک {{وب|Épine}} پێم وا بێت جارێک تۆ وتت ناوبڕ تەواوە. گەر قسەت نییە، پێم وا بێت گۆڕینەکە بکەین باشە. سپاس، ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏٢١:١٤، ٢١ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) ::::: دەستتان خۆش بۆ دۆزینەوەی وشە تەواوەکە. هیچ لێدوانێکم نییە.—&#9666; [[بەکارھێنەر:Épine|<b style="color:purple;font-size:13px;display:inline-block;border:1px solid purple;border-radius:5px;">&#160;ئێپین&#160;</b>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Épine|<span style="color:purple">&#9836;</span>]]} ‏٢١:٣٤، ٢١ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) :::::: {{کرا}} – سپاس بۆ ھەردووکتان! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٤:٥٧، ٢٤ی شوباتی ٢٠٢٢ (UTC) :::::::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] نەکرێتە ئەرشیڤ؟ [[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Nskoalj|لێدوان]]) ‏١٩:٢٣، ٢٣ی شوباتی ٢٠٢٤ (UTC) == The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/The 2022 Board of Trustees election Community Voting period is now open}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hi everyone, The Community Voting period for the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] is now open. Here are some helpful links to get you the information you need to vote: * Try the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|Election Compass]], showing how candidates stand on 15 different topics. * Read the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|candidate statements]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Affiliate_Organization_Participation/Candidate_Questions|answers to Affiliate questions]] * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Apply to be a Candidate|Learn more about the skills the Board seeks]] and how the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Analysis Committee found candidates align with those skills]] If you are ready to vote, you may go to [[Special:SecurePoll/vote/Wikimedia_Foundation_Board_Elections_2022|SecurePoll voting page]] to vote now. '''You may vote from August 23 at 00:00 UTC to September 6 at 23:59 UTC.''' To see about your voter eligibility, please visit the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Voter_eligibility_guidelines|voter eligibility page]]. Best, Movement Strategy and Governance ''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''<br /><section end="announcement-content" /> [[User:MNadzikiewicz_(WMF)|MNadzikiewicz (WMF)]] <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23708360 --> == Opportunities open for the Ombuds commission and the Case Review Committee == <section begin="announcement-content" /> <div style="margin:.2em 0 .5em;margin-{{#switch:{{PAGELANGUAGE}}|ar|arc|ary|arz|azb|bcc|bgn|ckb|bqi|dv|fa|fa-af|glk|ha-arab|he|kk-arab|kk-cn|ks|ku-arab|ms-arab|mzn|pnb|prd|ps|sd|ug|ur|ydd|yi=right|left}}:3ex;"> [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Legal department/Announcement/2023 OC and CRC appointments process|''You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.'']] ''<span class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Legal department/Announcement/2023 OC and CRC appointments process|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Legal department/Announcement/2023 OC and CRC appointments process}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</span>'' </div> Hi everyone! The Ombuds commission (OC) and the Case Review Committee (CRC) are looking for members. People are encouraged to nominate themselves or encourage others they feel would contribute to these groups to do so. There is more information below about the opportunity and the skills that are needed. '''About the Ombuds commission''' The Ombuds commission (OC) works on all Wikimedia projects to investigate complaints about violations of the privacy policy, especially in use of [[m:Special:MyLanguage/CheckUser policy|CheckUser]] and [[m:Special:MyLanguage/Oversight policy|Oversight]] (also known as Suppression) tools. The Commission mediates between the parties of the investigation and, when violations of the policies are identified, advises the Wikimedia Foundation on best handling. They may also assist the General Counsel, the Chief Executive Officer, or the Board of Trustees of the Foundation in these investigations when legally necessary. For more on the OC's duties and roles, '''[[m:Special:MyLanguage/Ombuds commission|see Ombuds commission on Meta-Wiki]]'''. Volunteers serving in this role should be experienced Wikimedians, active on any project, who have previously used the CheckUser/Oversight tools OR who have the technical ability to understand these tools and the willingness to learn them. They must be able to communicate in English, the common language of the commission. They are expected to be able to engage neutrally in investigating these concerns and to know when to recuse when other roles and relationships may cause conflict. Commissioners will serve '''two-year terms''' (note that this is different from past years, when the terms have been for one year). '''About the Case Review Committee''' The Case Review Committee (CRC) reviews appeals of eligible Trust & Safety office actions. The CRC is a critical layer of oversight to ensure that Wikimedia Foundation office actions are fair and unbiased. They also make sure the Wikimedia Foundation doesn’t overstep established practices or boundaries. For more about the role, '''[[m:Special:MyLanguage/Case Review Committee|see Case Review Committee on Meta-Wiki]]'''. We are looking for current or former functionaries and experienced volunteers with an interest in joining this group. Applicants must be fluent in English (additional languages are a strong plus) and willing to abide by the [[m:Special:MyLanguage/Trust_and_Safety/Case_Review_Committee/Charter|terms of the Committee charter]]. If the work resonates and you qualify, please apply. Committee members will serve '''two-year terms''' (note that this is different from past years, when the terms have been for one year). '''Applying to join either of these groups''' Members are required to sign the [[m:Special:MyLanguage/Confidentiality agreement for nonpublic information|Confidentiality agreement for nonpublic information]] and must be willing to comply with the appropriate Wikimedia Foundation board policies (such as the [[m:Special:MyLanguage/Access to nonpublic information policy|access to non-public information policy]] and the [[foundation:Special:MyLanguage/Privacy policy|Foundation privacy policy]]). These positions requires a high degree of discretion and trust. Members must also be over 18 years of age. '''If you are interested in serving in either capacity listed above,''' please write in English to the Trust and Safety team at ca[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org (to apply to the OC) or to the Legal Team at legal[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org (to apply to the CRC) with information about: * Your primary projects * Languages you speak/write * Any experience you have serving on committees, whether movement or non-movement * Your thoughts on what you could bring to the OC or CRC if appointed * Any experience you have with the Checkuser or Oversight tools (OC only) * Any other information you think is relevant '''The deadline for applications is 31 December 2022 in any timezone.''' Please feel free to pass this invitation along to any users who you think may be qualified and interested. Thank you! On behalf of the Committee Support team,<br /><section end="announcement-content" /> <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:MNadzikiewicz (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=23914777 --> == Global ban for PlanespotterA320/RespectCE == Per the [[m:Global bans|Global bans]] policy, I'm informing the project of this request for comment: [[m:Requests for comment/Global ban for PlanespotterA320 (2) ]] about banning a member from your community. Thank you.--[[User:Lemonaka|Lemonaka]] ([[User talk:Lemonaka|talk]]) 21:40, 6 February 2023 (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Zabe@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Lemonaka/Massmessagelist&oldid=24501599 --> == Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2023: We are back! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> [[File:UCDM 2023 promo.png|180px|right]] {{int:please-translate}} Hello, dear Wikipedians!<br/> [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Ukraine|Wikimedia Ukraine]], in cooperation with the [[:en:Ministry of Foreign Affairs of Ukraine|Ministry of Foreign Affairs of Ukraine]] and [[:en:Ukrainian Institute|Ukrainian Institute]], has launched the third edition of writing challenge "'''[[m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2023|Ukraine's Cultural Diplomacy Month]]'''", which lasts from 1st until 31st March 2023. The campaign is dedicated to famous Ukrainian artists of cinema, music, literature, architecture, design and cultural phenomena of Ukraine that are now part of world heritage. We accept contribution in every language! The most active contesters will receive [[m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2023/Prizes|prizes]].<br/> We invite you to take part and help us improve the coverage of Ukrainian culture on Wikipedia in your language! Also, we plan to set up a [[m:CentralNotice/Request/UCDM 2023|banner]] to notify users of the possibility to participate in such a challenge! </div> [[m:User:ValentynNefedov (WMUA)|ValentynNefedov (WMUA)]] ([[m:User talk:ValentynNefedov (WMUA)|talk]]) 07:58, 1 March 2023 (UTC) </div>: <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:ValentynNefedov (WMUA)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=23942484 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Wikimania 2023 Welcoming Program Submissions</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="wikimania-program-submissions"/>[[File:Wikimania Singapore Logo.svg|right|frameless]]Do you want to host an in-person or virtual session at Wikimania 2023? Maybe a hands-on workshop, a lively discussion, a fun performance, a catchy poster, or a memorable lightning talk? [[wmania:Special:MyLanguage/2023:Program/Submissions|'''Submissions are open until March 28''']]. The event will have dedicated hybrid blocks, so virtual submissions and pre-recorded content are also welcome. If you have any questions, please join us at an upcoming conversation on March 12 or 19, or reach out by email at wikimania@wikimedia.org or on Telegram. More information on-wiki.<section end="wikimania-program-submissions"/> </div> <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:CKoerner (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=24390465 --> == Reusing references: Can we look over your shoulder? == ''Apologies for writing in English.'' The Technical Wishes team at Wikimedia Deutschland is planning to [[m:WMDE Technical Wishes/Reusing references|make reusing references easier]]. For our research, we are looking for wiki contributors willing to show us how they are interacting with references. * The format will be a 1-hour video call, where you would share your screen. [https://wikimedia.sslsurvey.de/User-research-into-Reusing-References-Sign-up-Form-2024/en/ More information here]. * Interviews can be conducted in English, German or Dutch. * [[mw:WMDE_Engineering/Participate_in_UX_Activities#Compensation|Compensation is available]]. * Sessions will be held in January and February. * [https://wikimedia.sslsurvey.de/User-research-into-Reusing-References-Sign-up-Form-2024/en/ Sign up here if you are interested.] * Please note that we probably won’t be able to have sessions with everyone who is interested. Our UX researcher will try to create a good balance of wiki contributors, e.g. in terms of wiki experience, tech experience, editing preferences, gender, disability and more. If you’re a fit, she will reach out to you to schedule an appointment. We’re looking forward to seeing you, [[m:User:Thereza Mengs (WMDE)| Thereza Mengs (WMDE)]] <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Thereza Mengs (WMDE)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=25956752 --> == Looking for your Input: Invitation to interview on using Wikidata in other projects == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> ''Note: Apologies for cross-posting and sending in English.'' Hello, the '''[[m:WD4WMP|Wikidata for Wikimedia Projects]]''' team at Wikimedia Deutschland would like to hear about your experiences using Wikidata in the sibling projects. If you are interested in sharing your opinion and insights, please consider signing up for an interview with us in this '''[https://wikimedia.sslsurvey.de/Wikidata-for-Wikimedia-Interviews Registration form]'''.<br> ''Currently, we are only able to conduct interviews in English.'' The front page of the form has more details about what the conversation will be like, including how we would '''compensate''' you for your time. For more information, visit our ''[[m:WD4WMP/AddIssue|project issue page]]'' where you can also share your experiences in written form, without an interview.<br>We look forward to speaking with you, [[m:User:Danny Benjafield (WMDE)|Danny Benjafield (WMDE)]] ([[m:User talk:Danny Benjafield (WMDE)|talk]]) 08:53, 5 January 2024 (UTC) </div> <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/WD4WMP/ScreenerInvite2&oldid=26048136 --> == Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2024: We are back! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> [[File:UCDM 2024 general.jpg|180px|right]] {{int:please-translate}} Hello, dear Wikipedians!<br/> [[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Ukraine|Wikimedia Ukraine]], in cooperation with the [[:en:Ministry of Foreign Affairs of Ukraine|MFA of Ukraine]] and [[:en:Ukrainian Institute|Ukrainian Institute]], has launched the forth edition of writing challenge "'''[[:m:Special:MyLanguage/Ukraine's Cultural Diplomacy Month 2024|Ukraine's Cultural Diplomacy Month]]'''", which lasts from 1st until 31st March 2024. The campaign is dedicated to famous Ukrainian artists of cinema, music, literature, architecture, design and cultural phenomena of Ukraine that are now part of world heritage. We accept contribution in every language! The most active contesters will receive prizes.<br/> We invite you to take part and help us improve the coverage of Ukrainian culture on Wikipedia in your language! Also, we plan to set up a [[:m:CentralNotice/Request/UCDM 2024|banner]] to notify users of the possibility to participate in such a challenge! [[:m:User:ValentynNefedov (WMUA)|ValentynNefedov (WMUA)]] ([[:m:User talk:ValentynNefedov (WMUA)|talk]]) </div> <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:ValentynNefedov (WMUA)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery/Wikipedia&oldid=26166467 --> == <span lang="en" dir="ltr">Coming soon: A new sub-referencing feature – try it!</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="Sub-referencing"/> [[File:Sub-referencing reuse visual.png|{{#ifeq:{{#dir}}|ltr|right|left}}|400px]] Hello. For many years, community members have requested an easy way to re-use references with different details. Now, a MediaWiki solution is coming: The new sub-referencing feature will work for wikitext and Visual Editor and will enhance the existing reference system. You can continue to use different ways of referencing, but you will probably encounter sub-references in articles written by other users. More information on [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|the project page]]. '''We want your feedback''' to make sure this feature works well for you: * [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes/Sub-referencing#Test|Please try]] the current state of development on beta wiki and [[m:Talk:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|let us know what you think]]. * [[m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing/Sign-up|Sign up here]] to get updates and/or invites to participate in user research activities. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Deutschland|Wikimedia Deutschland]]’s [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes|Technical Wishes]] team is planning to bring this feature to Wikimedia wikis later this year. We will reach out to creators/maintainers of tools and templates related to references beforehand. Please help us spread the message. --[[m:User:Johannes Richter (WMDE)|Johannes Richter (WMDE)]] ([[m:User talk:Johannes Richter (WMDE)|talk]]) 10:36, 19 August 2024 (UTC) <section end="Sub-referencing"/> </div> <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Johannes Richter (WMDE)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johannes_Richter_(WMDE)/Sub-referencing/massmessage_list&oldid=27309345 --> == بەربەستکردنی پەیوەندیە دەرەکیەکان لە AdvancedSiteNotices؟ == هەندێک کەس پێیان وایە کە ڕاپۆرتەکانی ویکیپیدیای ئینگلیزی و ئینگلیزی [[داڕێژە:AdvancedSiteNotices|AdvancedSiteNotices]] نابێت ناوی بڕانەکان وەک Telegram، Instagram، Google Form بەتەواوی باس بکەن، و ئەم پەیوەندیە دەرەکیانە بەکار نەهێنن، پێویستە [[phab:T375253|زووتر لە Phabricator T375253 چاکبکرێتەوە]]. من ئەمە زۆر نادروستم دەبینێت، ناخۆشحاڵیم دەردەبڕم و داوای زیاتر بۆچوونی ژێڕاوژێر دەکەم. ئەو وتی: "من زۆر ئەوەندە هەستم بەوەیە کە پەیوەندی بدەیت یان حەتتا ناوی بڕانەکانی Telegram یان Instagram یان Google لە سایت نۆتیسەوە نابێت. ناتوانیت لە ناوەندی ئاگادارکردنەوە ئەمە بکەیت، من ناڵێم بۆچی پۆلیسی جیاواز لێرە جێبەجێ بکرێت. دەتوانیت لە پەڕە ویکیەکەت ئەم پەڕانە پەیوەندی پێبدەیت و لە سایتنۆتیسەوە پەیوەندی بدەی بەم پەڕەیە لە ویکیەکەت. بەڵام بەراستەوە لە سایتنۆتیسەوە پەیوەندی مەدە بۆ سایتی دەرەکی. ئەمەش زۆر فەوتا، پێویستە زووتر چاک بکرێتەوە. (مەگەر بتوانیت پیشانمان بدەیت کە کەسێک گوتووە ئەمە ڕەوایە؟)" Prohibiting External Brand Links in AdvancedSiteNotices? Some believe that the Chinese Wikinews and Chinese Wikipedia [[داڕێژە:AdvancedSiteNotices|AdvancedSiteNotices]] should not fully mention brand names like Telegram, Instagram, Google Form, and use these external links, needing to be [[phab:T375253|fixed on Phabricator T375253]] immediately. I find this very unreasonable, express regret, and seek more opinions from you all. He said: "I'm pretty sure you're not allowed to link to or even mention the brand names Telegram or Instagram or Google from a sitenotice. you can't from a CentralNotice, I don't see why a different policy should apply here. you can link to those pages from a page on your wiki and link from the sitenotice to that page on your wiki. but not directly from sitenotice to the external site. this is urgent, must be fixed immediately. (unless you can show us where someone said this is ok?)"--[[بەکارھێنەر:Kitabc12345|Kitabc12345]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kitabc12345|لێدوان]]) ‏١٩:٤٥، ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) == 'Wikidata item' link is moving. Find out where... == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"><i>Apologies for cross-posting in English. Please consider translating this message.</i>{{tracked|T66315}} Hello everyone, a small change will soon be coming to the user-interface of your Wikimedia project. The [[d:Q16222597|Wikidata item]] [[w:|sitelink]] currently found under the <span style="color: #54595d;"><u>''General''</u></span> section of the '''Tools''' sidebar menu will move into the <span style="color: #54595d;"><u>''In Other Projects''</u></span> section. We would like the Wiki communities feedback so please let us know or ask questions on the [[m:Talk:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|Discussion page]] before we enable the change which can take place October 4 2024, circa 15:00 UTC+2. More information can be found on [[m:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|the project page]].<br><br>We welcome your feedback and questions.<br> [[بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|لێدوان]]) ‏١٨:٥٨، ٢٧ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) </div> <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Danny_Benjafield_(WMDE)/MassMessage_Test_List&oldid=27524260 --> == <span lang="en" dir="ltr">Preliminary results of the 2024 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="announcement-content" /> Hello all, Thank you to everyone who participated in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|2024 Wikimedia Foundation Board of Trustees election]]. Close to 6000 community members from more than 180 wiki projects have voted. The following four candidates were the most voted: # [[User:Kritzolina|Christel Steigenberger]] # [[User:Nadzik|Maciej Artur Nadzikiewicz]] # [[User:Victoria|Victoria Doronina]] # [[User:Laurentius|Lorenzo Losa]] While these candidates have been ranked through the vote, they still need to be appointed to the Board of Trustees. They need to pass a successful background check and meet the qualifications outlined in the Bylaws. New trustees will be appointed at the next Board meeting in December 2024. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Results|Learn more about the results on Meta-Wiki.]] Best regards, The Elections Committee and Board Selection Working Group <section end="announcement-content" /> </div> [[User:MPossoupe_(WMF)|MPossoupe_(WMF)]] ‏٠٨:٢٥، ١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:MPossoupe (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 --> == <span lang="en" dir="ltr">Seeking volunteers to join several of the movement’s committees</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="announcement-content" /> Each year, typically from October through December, several of the movement’s committees seek new volunteers. Read more about the committees on their Meta-wiki pages: * [[m:Special:MyLanguage/Affiliations_Committee|Affiliations Committee (AffCom)]] * [[m:Special:MyLanguage/Ombuds_commission|Ombuds commission (OC)]] * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation/Legal/Community Resilience and Sustainability/Trust and Safety/Case Review Committee|Case Review Committee (CRC)]] Applications for the committees open on 16 October 2024. Applications for the Affiliations Committee close on 18 November 2024, and applications for the Ombuds commission and the Case Review Committee close on 2 December 2024. Learn how to apply by [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation/Legal/Committee_appointments|visiting the appointment page on Meta-wiki]]. Post to the talk page or email [mailto:cst@wikimedia.org cst@wikimedia.org] with any questions you may have. For the Committee Support team, <section end="announcement-content" /> </div> -- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) ‏٢٣:٠٧، ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Keegan (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27601062 --> == 'Wikidata item' link is moving, finally. == Hello everyone, I previously wrote on the 27th September to advise that the ''Wikidata item'' sitelink will change places in the sidebar menu, moving from the '''General''' section into the '''In Other Projects''' section. The scheduled rollout date of 04.10.2024 was delayed due to a necessary request for Mobile/MinervaNeue skin. I am happy to inform that the global rollout can now proceed and will occur later today, 22.10.2024 at 15:00 UTC-2. [[m:Talk:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|Please let us know]] if you notice any problems or bugs after this change. There should be no need for null-edits or purging cache for the changes to occur. Kind regards, -[[m:User:Danny Benjafield (WMDE)|Danny Benjafield (WMDE)]] ‏١١:٢٩، ٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:Danny Benjafield (WMDE)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Danny_Benjafield_(WMDE)/MassMessage_Test_List&oldid=27535421 --> llblmra85hpls6lhto8r84fw0szx253 0 153802 1374599 1281166 2024-11-02T16:58:16Z Zemen 40346 1374599 wikitext text/x-wiki {{بێسەرچاوە}} '''جێدار''' یان '''ملازم''' ({{بە ئینگلیزی|Lieutenant}}) [[پلەی سەربازی|پلەیەکی سەربازیی]]ە کە لە یەک ئەستێرە پێکدێت. ئەفسەران دوای تەواوکردنی کۆلێژی سەربازی و مەشقی سەربازییە سەرەکییەکان ئەم پلەیە بەدەست دەھێنن. [[پەڕگە:IraqArmyRankInsignia-11.png|وێنۆک|250x250پیکسڵ]] دوای تەواوکردنی کۆلێژی سەربازی، جێدارەکان بەپێی ئەو بەشەی کە پێویستە پۆل پۆل دەکرێن، بەڵام ھەر وازاندراوە کە جێدار دوای دەرچوونی سەرکردایەتی دەستەیەک [[سەرباز]]ی پێ دەسپێردرێت کە پێکدێن لە ٣٢ بۆ ٣٧ سەرباز کە لەژێر فەرمانی ئەودا دەب. بەگشتی جێدار بۆ ماوەی ٣ ساڵ لەم پلەیەدا دەمێنێتەوە، دوای ئەم ماوەیە پلەکەی بەرزدەبێتەوە بۆ پلەی [[جێداری یەکەم]]. == شێوازی پلەی جێدار بەپێی ھەندێک لە وڵاتان == <gallery> پەڕگە:IrqMrank11.svg|عێراق پەڕگە:Syria-Mulazim.jpg|سووریا پەڕگە:EgyptianArmyInsignia-Lieutenant.svg|میسر پەڕگە:MULAZIM (RSLF).png|سعودیە پەڕگە:Australian Army OF-1a.svg|ئوستوڕاڵیا پەڕگە:Bangladesh-army-OF-1a.svg|بەنگلادیش پەڕگە:Segundo-Tenente-V.gif| بەڕازیل پەڕگە:Cdn-Army-2Lt(OF-1)-2014.svg|کەنەدا پەڕگە:211-Leutnant.png|ئەڵمانیا پەڕگە:Army-GRE-OF-01b.svg|یۆنان پەڕگە:13-TNI Army-2LT.svg|ئیندۆنیسیا پەڕگە:IDF segen mishne.svg|ئیسرائیل پەڕگە:Rank insignia of sottotenete of the Army of Italy (1973).svg|ئیتاڵیا پەڕگە:Potporucnik-arm-shoulder.png|مەکدۆنیا پەڕگە:Mexican Military Subteniente.gif|مەکسیک پەڕگە:OF-1(A) Pakistan Army.svg|پاکستان پەڕگە:SWE-Fänrik.svg|سوید پەڕگە:RO-Army-OF1b.png|ڕۆمانیا پەڕگە:British Army OF-1a.svg|بەڕیتانیا </gallery> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|شەڕ|سیاسەت|وڵاتەکان}} {{پۆلی کۆمنز|Lieutenants}} {{کۆلکە}} [[پۆل:پلەکانی سەربازی]] ijd1722nzddr0bwmtb8pyi19iad4b0e 10 154092 1374725 620937 2024-11-03T08:50:11Z CommonsDelinker 62 ئاڵوگۆڕی Yellow_check.svg لەگەڵ [[File:Gold_check_mark.svg]] (لەلایەن [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] بە ھۆی:[[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR2|Criterion 2]] (meaningless or ambiguous name) · We have 2 "Yellow check" files, and this on 1374725 wikitext text/x-wiki [[File:Gold check mark.svg|{{{{{|safesubst:}}}#if:{{{1|}}}|{{{1}}}|20}}px|alt=Yes|link=]]<span style="display:none">Y</span><!--template:yellow tick--><noinclude> {{documentation}} </noinclude> cszv13bqatrqwzos9twqb11nfj9iav8 10 154094 1374726 620526 2024-11-03T09:04:14Z CommonsDelinker 62 ئاڵوگۆڕی Yellow_check.svg لەگەڵ [[File:Gold_check_mark.svg]] (لەلایەن [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] بە ھۆی:[[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR2|Criterion 2]] (meaningless or ambiguous name) · We have 2 "Yellow check" files, and this on 1374726 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Gold check mark.svg|18px|Check mark|alt=yellow tick|link=]]<span style="display:none">ز</span> '''{{{{{|safesubst:}}}ucfirst:{{{1|نیوەی کرا}}}}}'''<!--template:half done--><noinclude> {{بەڵگەنامە}} </noinclude> dtdcpmfw5z4xcnmfdqxagvih527ykwt 0 155738 1374555 1344931 2024-11-02T16:07:10Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[نۆیەمین کابینەی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]ی گواستەوە بۆ [[کابینەی ٩ی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]: ناوی شیاوتر 1344931 wikitext text/x-wiki '''کابینەی نۆیەمی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان''' نۆیەمین کابینەیە لە پێکھێنانی [[حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]. ڕۆژی ١٠ی تەممووزی ٢٠١٩، لە پەرلەمانی کوردستان متمانە بە وەزیرەکانی ئەم کابینەیە بەخشرا.<ref>[http://www.basnews.com/index.php/so/news/kurdistan/532667 مەسروور بارزانی و وەزیرەکانی کابینەی نوێی حکوومەت سوێندی یاساییان خوارد]، ماڵپەڕی باسنیوز، ڕۆژی ١٣ی تەممووزی ٢٠١٩ هێنراوە.</ref> لەکۆبوونەوەکەدا، [[مەسروور بارزانی]] وەک کاندیدی [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] بۆ پلەی سەرۆکوەزیران ھەڵبژێردرا<ref>[https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/110620197 مەسروور بارزانی بەزۆرینەی دەنگ بە سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان ناوزەندکرا] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190614075329/http://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/110620197 |date=١٤ی حوزەیرانی ٢٠١٩}}، ڕووداو، لە ١٤ی تەممووزی ٢٠١٩ هێنراوە.</ref> و [[قوباد تاڵەبانی]] لە [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]] بەجێگرەکەی.<ref>[http://www.nuche.net/?p=138907 نێچیرڤان بارزانی پاڵپشتی خۆی بۆ مەسروور بارزانی و قوباد تاڵەبانی ڕاگەیاند] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210921132833/https://www.nuche.net/?p=138907 |date=٢١ی ئەیلوولی ٢٠٢١}}، ماڵپەڕی نووچەنێت، لە ١٤ی تەممووزی ٢٠١٩ هێنراوە.</ref> == ئەنجومەنی وەزیران لەکابینەی نۆیەم == {| class="wikitable" |+ناوی پلەداران لە ئەنجومەنی وەزیران بۆ کابینەی نۆیەمی حکوومەتی ھەرێم<ref>[https://gov.krd/government/the-cabinet/ کابینەی نۆیەمی حکوومەت] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190725064218/https://gov.krd/government/the-cabinet/ |date=٢٥ی تەممووزی ٢٠١٩}}، ماڵپەڕی حکوومەتی هەرێمی کوردستان، لە ١٤ی تەممووزی ٢٠١٩ هێنراوە.</ref> !ناو !پلە !حیزب |- |[[مەسروور بارزانی]] |سەرۆکوەزیرانی حکوومەتی ھەرێم |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0">[http://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=73526&babet=1&relat=1024 ناوی سەرجەم وەزیرەکانی کابینەی نۆیەمی حکوومەتی هەرێمی کوردستان] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210629091254/https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=73526&babet=1&relat=1024 |date=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢١}}، ماڵپەڕی خەندان، 7/8/2019.</ref> |- |[[قوباد تاڵەبانی]] |جێگری سەرۆکوەزیرانی حکوومەتی ھەرێم |[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]]<ref name=":1">[https://www.kurdistan24.net/so/news/5305bb8e-9151-4fdf-9097-5d2cd17c57b1 یه‌كێتی ناوی كاندیده‌كانی خۆی راده‌ستی ڕاسپێردراوی پێكهێنانی كابینه‌ی نۆیه‌می حكوومه‌ت كرد] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190721083347/https://www.kurdistan24.net/so/news/5305bb8e-9151-4fdf-9097-5d2cd17c57b1 |date=٢١ی تەممووزی ٢٠١٩}}، ماڵپەڕی کوردستان ٢٤، لە ڕۆژی ١٤ی تەممووزی ٢٠١٩ هێنراوە.</ref> |- |[[فەرسەت ئەحمەد عەبدوڵڵا|فەرسەت ئەحمەد عەبدولڵا]] |وەزیری داد |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[ڕێبەر ئەحمەد خالید]] |وەزیری ناوخۆ |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[شۆڕش ئیسماعیل عەبدولڵا]] |وەزیری پێشمەرگە |[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]]<ref name=":1"/> |- |[[ئاوات جەناب نوری]] |وەزیری دارایی و ئابووری |[[بزووتنەوەی گۆڕان]]<ref name=":2">[http://chawder.org/detailnews.aspx?jimare=21858&cor=15&related=2 گۆڕان وەزیرەکانی یەکلاکردەوە، ماڵپەڕی چاودێر] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200929112829/http://chawder.org/detailnews.aspx?jimare=21858&cor=15&related=2 |date=٢٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٠}}، ڕۆژی ١٤ی تەممووزی ٢٠١٩ هێنراوە.</ref> |- |[[سامان بەرزنجی]] |وەزیری تەندروستی |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[ئالان حەمە سەعید]] |وەزیری پەروەردە |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[دانا عەبدولکەریم حەمەصاڵح]] |وەزیری ئاوەدانکردنەوە و نیشتەجێ کردن |[[بزووتنەوەی گۆڕان]]<ref name=":2"/> |- |[[کەمال ئەتروشی]] |وەزیری سامانە سروشتییەکان |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]] |- |[[ساسان عەونی]] |وەزیری [[شارەوانی]] و گەشت و گوزار |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[ئارام محمد قادر ئەمین]] |وەزیری خوێندنی باڵا |[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]]<ref name=":1"/> |- |[[دارا ڕەشید مەحموود]] |وەزیری پلاندان |[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]]<ref name=":1"/> |- |[[کوێستان محەممەد عەبدولڵا]] |وەزیری کاروباری کۆمەڵایەتی |[[بزووتنەوەی گۆڕان]]<ref name=":2"/> |- |[[محەممەد سەعید عەلی]] |وەزیری ڕۆشەنبیری و لاوان |[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]]<ref name=":1"/> |- |[[عەبدولڵا مەحموود محەممەد]] |وەزیری شەھیدان و ئەنفالکراوان |[[حیزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان|حیزبی سۆسیالیت دیموکراتی کوردستان]]<ref>[https://gov.krd/kurdish/government/the-cabinet/عبداللە-محمود-محمد-سان-احمد/ عەبدولڵا مەحموود محەممەد]{{بەستەری مردوو|url=https://gov.krd/kurdish/government/the-cabinet/عبداللە-محمود-محمد-سان-احمد/ |date=ئابی ٢٠١٩}} ماڵپەڕی حکوومەتی هەرێمی کوردستان.</ref> |- |[[بێگەرد تاڵەبانی]] |وەزیری کشتوکاڵ و سەرچاوەکانی ئاو |[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]]<ref name=":1"/> |- |[[کەمال موسلیم]] |وەزیری پیشەسازی |[[بزووتنەوەی گۆڕان]]<ref name=":2"/> |- |[[ئانو جەوھەر عەبدولمەسیح]] |وەزیری گواستنەوە و گەیاندن |سەرۆکی ھاوپەیمانی یەکێتی نەتەوەیی (ھاوپەیمانییەکی مەسیحییە لە [[پەرلەمانی کوردستان]])<ref>[https://gov.krd/kurdish/government/the-cabinet/ئانو-جوهر-عبدالمسیح-عبدوکا/ ئانو جەوهەر عەبدولمەسیح]{{بەستەری مردوو|url=https://gov.krd/kurdish/government/the-cabinet/ئانو-جوهر-عبدالمسیح-عبدوکا/ |date=ئابی ٢٠١٩}}، ماڵپەڕی حکوومەتی هەرێمی کوردستان.</ref> |- |[[پشتیوان سادق]] |وەزیری ئەوقاف و کاروباری ئایینی |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[کەمال محەممەد ساڵح]] |وەزیری کارەبا |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[ئایدن مەعرووف]] |وەزیری ھەرێم |[[بەرەی تورکمانی عێراق|بەرەی تورکمانی]]<ref>[https://www.aa.com.tr/ks/سياسەت/ئایدن-مەعروف-راگرتنی-هاوسەنگی-Ø³ÛŒØ§Ø³ÛŒÛ ئایدن مەعروف: "راگرتنی هاوسەنگی سیاسیی گرنگە"]{{بەستەری مردوو|url=https://www.aa.com.tr/ks/سياسەت/ئایدن-مەعروف-راگرتنی-هاوسەنگی-Ø³ÛŒØ§Ø³ÛŒÛ |date=تەممووزی ٢٠١٩}}، ماڵپەڕی ئاژانسی ئەنادۆل، 16.06.2019.</ref> |- |[[ڤالا فەرید]] |وەزیری ھەرێم |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[خالید شوانی]] |وەزیری ھەرێم |[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]]<ref name=":1"/> |} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:نۆیەمین کابینەی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]] 37mfj0ye19tqpac2pfhnfojxi89nrc1 1374559 1374555 2024-11-02T16:07:48Z Zemen 40346 1374559 wikitext text/x-wiki '''کابینەی ٩ی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان''' نۆیەمین کابینەیە لە پێکھێنانی [[حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]. ڕۆژی ١٠ی تەممووزی ٢٠١٩، لە پەرلەمانی کوردستان متمانە بە وەزیرەکانی ئەم کابینەیە بەخشرا.<ref>[http://www.basnews.com/index.php/so/news/kurdistan/532667 مەسروور بارزانی و وەزیرەکانی کابینەی نوێی حکوومەت سوێندی یاساییان خوارد]، ماڵپەڕی باسنیوز، ڕۆژی ١٣ی تەممووزی ٢٠١٩ هێنراوە.</ref> لەکۆبوونەوەکەدا، [[مەسروور بارزانی]] وەک کاندیدی [[پارتی دیموکراتی کوردستان]] بۆ پلەی سەرۆکوەزیران ھەڵبژێردرا<ref>[https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/110620197 مەسروور بارزانی بەزۆرینەی دەنگ بە سەرۆکوەزیرانی هەرێمی کوردستان ناوزەندکرا] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190614075329/http://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/110620197 |date=١٤ی حوزەیرانی ٢٠١٩}}، ڕووداو، لە ١٤ی تەممووزی ٢٠١٩ هێنراوە.</ref> و [[قوباد تاڵەبانی]] لە [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]] بەجێگرەکەی.<ref>[http://www.nuche.net/?p=138907 نێچیرڤان بارزانی پاڵپشتی خۆی بۆ مەسروور بارزانی و قوباد تاڵەبانی ڕاگەیاند] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210921132833/https://www.nuche.net/?p=138907 |date=٢١ی ئەیلوولی ٢٠٢١}}، ماڵپەڕی نووچەنێت، لە ١٤ی تەممووزی ٢٠١٩ هێنراوە.</ref> == ئەنجومەنی وەزیران لەکابینەی نۆیەم == {| class="wikitable" |+ناوی پلەداران لە ئەنجومەنی وەزیران بۆ کابینەی نۆیەمی حکوومەتی ھەرێم<ref>[https://gov.krd/government/the-cabinet/ کابینەی نۆیەمی حکوومەت] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190725064218/https://gov.krd/government/the-cabinet/ |date=٢٥ی تەممووزی ٢٠١٩}}، ماڵپەڕی حکوومەتی هەرێمی کوردستان، لە ١٤ی تەممووزی ٢٠١٩ هێنراوە.</ref> !ناو !پلە !حیزب |- |[[مەسروور بارزانی]] |سەرۆکوەزیرانی حکوومەتی ھەرێم |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0">[http://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=73526&babet=1&relat=1024 ناوی سەرجەم وەزیرەکانی کابینەی نۆیەمی حکوومەتی هەرێمی کوردستان] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210629091254/https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=73526&babet=1&relat=1024 |date=٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢١}}، ماڵپەڕی خەندان، 7/8/2019.</ref> |- |[[قوباد تاڵەبانی]] |جێگری سەرۆکوەزیرانی حکوومەتی ھەرێم |[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]]<ref name=":1">[https://www.kurdistan24.net/so/news/5305bb8e-9151-4fdf-9097-5d2cd17c57b1 یه‌كێتی ناوی كاندیده‌كانی خۆی راده‌ستی ڕاسپێردراوی پێكهێنانی كابینه‌ی نۆیه‌می حكوومه‌ت كرد] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190721083347/https://www.kurdistan24.net/so/news/5305bb8e-9151-4fdf-9097-5d2cd17c57b1 |date=٢١ی تەممووزی ٢٠١٩}}، ماڵپەڕی کوردستان ٢٤، لە ڕۆژی ١٤ی تەممووزی ٢٠١٩ هێنراوە.</ref> |- |[[فەرسەت ئەحمەد عەبدوڵڵا|فەرسەت ئەحمەد عەبدولڵا]] |وەزیری داد |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[ڕێبەر ئەحمەد خالید]] |وەزیری ناوخۆ |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[شۆڕش ئیسماعیل عەبدولڵا]] |وەزیری پێشمەرگە |[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]]<ref name=":1"/> |- |[[ئاوات جەناب نوری]] |وەزیری دارایی و ئابووری |[[بزووتنەوەی گۆڕان]]<ref name=":2">[http://chawder.org/detailnews.aspx?jimare=21858&cor=15&related=2 گۆڕان وەزیرەکانی یەکلاکردەوە، ماڵپەڕی چاودێر] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200929112829/http://chawder.org/detailnews.aspx?jimare=21858&cor=15&related=2 |date=٢٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٠}}، ڕۆژی ١٤ی تەممووزی ٢٠١٩ هێنراوە.</ref> |- |[[سامان بەرزنجی]] |وەزیری تەندروستی |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[ئالان حەمە سەعید]] |وەزیری پەروەردە |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[دانا عەبدولکەریم حەمەصاڵح]] |وەزیری ئاوەدانکردنەوە و نیشتەجێ کردن |[[بزووتنەوەی گۆڕان]]<ref name=":2"/> |- |[[کەمال ئەتروشی]] |وەزیری سامانە سروشتییەکان |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]] |- |[[ساسان عەونی]] |وەزیری [[شارەوانی]] و گەشت و گوزار |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[ئارام محمد قادر ئەمین]] |وەزیری خوێندنی باڵا |[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]]<ref name=":1"/> |- |[[دارا ڕەشید مەحموود]] |وەزیری پلاندان |[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]]<ref name=":1"/> |- |[[کوێستان محەممەد عەبدولڵا]] |وەزیری کاروباری کۆمەڵایەتی |[[بزووتنەوەی گۆڕان]]<ref name=":2"/> |- |[[محەممەد سەعید عەلی]] |وەزیری ڕۆشەنبیری و لاوان |[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]]<ref name=":1"/> |- |[[عەبدولڵا مەحموود محەممەد]] |وەزیری شەھیدان و ئەنفالکراوان |[[حیزبی سۆسیالیست دیموکراتی کوردستان|حیزبی سۆسیالیت دیموکراتی کوردستان]]<ref>[https://gov.krd/kurdish/government/the-cabinet/عبداللە-محمود-محمد-سان-احمد/ عەبدولڵا مەحموود محەممەد]{{بەستەری مردوو|url=https://gov.krd/kurdish/government/the-cabinet/عبداللە-محمود-محمد-سان-احمد/ |date=ئابی ٢٠١٩}} ماڵپەڕی حکوومەتی هەرێمی کوردستان.</ref> |- |[[بێگەرد تاڵەبانی]] |وەزیری کشتوکاڵ و سەرچاوەکانی ئاو |[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]]<ref name=":1"/> |- |[[کەمال موسلیم]] |وەزیری پیشەسازی |[[بزووتنەوەی گۆڕان]]<ref name=":2"/> |- |[[ئانو جەوھەر عەبدولمەسیح]] |وەزیری گواستنەوە و گەیاندن |سەرۆکی ھاوپەیمانی یەکێتی نەتەوەیی (ھاوپەیمانییەکی مەسیحییە لە [[پەرلەمانی کوردستان]])<ref>[https://gov.krd/kurdish/government/the-cabinet/ئانو-جوهر-عبدالمسیح-عبدوکا/ ئانو جەوهەر عەبدولمەسیح]{{بەستەری مردوو|url=https://gov.krd/kurdish/government/the-cabinet/ئانو-جوهر-عبدالمسیح-عبدوکا/ |date=ئابی ٢٠١٩}}، ماڵپەڕی حکوومەتی هەرێمی کوردستان.</ref> |- |[[پشتیوان سادق]] |وەزیری ئەوقاف و کاروباری ئایینی |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[کەمال محەممەد ساڵح]] |وەزیری کارەبا |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[ئایدن مەعرووف]] |وەزیری ھەرێم |[[بەرەی تورکمانی عێراق|بەرەی تورکمانی]]<ref>[https://www.aa.com.tr/ks/سياسەت/ئایدن-مەعروف-راگرتنی-هاوسەنگی-Ø³ÛŒØ§Ø³ÛŒÛ ئایدن مەعروف: "راگرتنی هاوسەنگی سیاسیی گرنگە"]{{بەستەری مردوو|url=https://www.aa.com.tr/ks/سياسەت/ئایدن-مەعروف-راگرتنی-هاوسەنگی-Ø³ÛŒØ§Ø³ÛŒÛ |date=تەممووزی ٢٠١٩}}، ماڵپەڕی ئاژانسی ئەنادۆل، 16.06.2019.</ref> |- |[[ڤالا فەرید]] |وەزیری ھەرێم |[[پارتی دیموکراتی کوردستان]]<ref name=":0"/> |- |[[خالید شوانی]] |وەزیری ھەرێم |[[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتیی نیشتمانی کوردستان]]<ref name=":1"/> |} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} [[پۆل:نۆیەمین کابینەی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]] jik231chhs5btw2d9vpaa8or38x6emy 1 157269 1374557 868410 2024-11-02T16:07:11Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[وتووێژ:نۆیەمین کابینەی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]ی گواستەوە بۆ [[وتووێژ:کابینەی ٩ی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]: ناوی شیاوتر 868410 wikitext text/x-wiki == چاکسازی بەستەرە دەرەکییەکان == سڵاو ھاوڕێیان، من ئێستا دەستکاری ١ بەستەری دەرەکیی [[نۆیەمین کابینەی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]م کرد. تکایە [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=638665 بەسەر دەستکارییەکەمدا بچۆرەوە]. ئەگەر ھەر پرسیارێکت ھەیە، یان پێویستە کە وا لە بۆتەکە بکەیت بەستەرەکان، یانیش ھەموو پەڕەکە فەرامۆش بکات، تکایە سەردانی [[:m:InternetArchiveBot/FAQ|پرسیارە دووپاتکراوەکان]] بکە بۆ وردەکاری زیادتر. من ئەم دەستکارییانەم ئەنجام داوە: *ئەرشیڤێکی نوێ https://web.archive.org/web/20190725064218/https://gov.krd/government/the-cabinet/ بۆ https://gov.krd/government/the-cabinet/ زیاد کرا تکایە سەردانی پرسیارە دووپاتکراوەکان بکە بۆ زانیاری لەسەر ڕاستکردنەوەی ھەڵەکانی بۆتەکە، کاتێکی شاد!—[[:en:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:monospace">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|سکاڵاکردنی کێشە]])</span> ‏١٩:٢٩، ٢٨ی ئابی ٢٠١٩ (UTC) == چاکسازی بەستەرە دەرەکییەکان == سڵاو ھاوڕێیان، من ئێستا دەستکاری ١ بەستەری دەرەکیی [[نۆیەمین کابینەی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]م کرد. تکایە [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=642562 بەسەر دەستکارییەکەمدا بچۆرەوە]. ئەگەر ھەر پرسیارێکت ھەیە، یان پێویستە کە وا لە بۆتەکە بکەیت بەستەرەکان، یانیش ھەموو پەڕەکە فەرامۆش بکات، تکایە سەردانی [[:m:InternetArchiveBot/FAQ|پرسیارە دووپاتکراوەکان]] بکە بۆ وردەکاری زیادتر. من ئەم دەستکارییانەم ئەنجام داوە: *ئەرشیڤێکی نوێ https://web.archive.org/web/20190721083347/https://www.kurdistan24.net/so/news/5305bb8e-9151-4fdf-9097-5d2cd17c57b1 بۆ https://www.kurdistan24.net/so/news/5305bb8e-9151-4fdf-9097-5d2cd17c57b1 زیاد کرا تکایە سەردانی پرسیارە دووپاتکراوەکان بکە بۆ زانیاری لەسەر ڕاستکردنەوەی ھەڵەکانی بۆتەکە، کاتێکی شاد!—[[:en:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:monospace">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|سکاڵاکردنی کێشە]])</span> ‏١٨:٠٠، ٢٣ی ئەیلوولی ٢٠١٩ (UTC) == چاکسازی بەستەرە دەرەکییەکان == سڵاو ھاوڕێیان، من ئێستا دەستکاری ٤ بەستەری دەرەکیی [[نۆیەمین کابینەی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]م کرد. تکایە [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=868409 بەسەر دەستکارییەکەمدا بچۆرەوە]. ئەگەر ھەر پرسیارێکت ھەیە، یان پێویستە کە وا لە بۆتەکە بکەیت بەستەرەکان، یانیش ھەموو پەڕەکە فەرامۆش بکات، تکایە سەردانی [[:m:InternetArchiveBot/FAQ|پرسیارە دووپاتکراوەکان]] بکە بۆ وردەکاری زیادتر. من ئەم دەستکارییانەم ئەنجام داوە: *ئەرشیڤێکی نوێ https://web.archive.org/web/20190614075329/http://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/110620197 بۆ https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/110620197 زیاد کرا *ئەرشیڤێکی نوێ https://web.archive.org/web/20210921132833/https://www.nuche.net/?p=138907 بۆ http://www.nuche.net/?p=138907 زیاد کرا *ئەرشیڤێکی نوێ https://web.archive.org/web/20210629091254/https://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=73526&babet=1&relat=1024 بۆ http://www.xendan.org/detailnews.aspx?jimare=73526&babet=1&relat=1024 زیاد کرا *ئەرشیڤێکی نوێ https://web.archive.org/web/20200929112829/http://chawder.org/detailnews.aspx?jimare=21858&cor=15&related=2 بۆ http://chawder.org/detailnews.aspx?jimare=21858&cor=15&related=2 زیاد کرا تکایە سەردانی پرسیارە دووپاتکراوەکان بکە بۆ زانیاری لەسەر ڕاستکردنەوەی ھەڵەکانی بۆتەکە، کاتێکی شاد!—[[:en:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:monospace">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|سکاڵاکردنی کێشە]])</span> ‏١٩:٢٦، ١٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢١ (UTC) kbcrivqnxyab6s7v1n3vuaapagt3p6l 0 163117 1374665 1358087 2024-11-02T18:49:48Z CommonsDelinker 62 ئاڵوگۆڕی Col._Shafiqa_Quraishi_of_Aghanistan.jpg لەگەڵ [[File:Col._Shafiqa_Quraishi_of_Afghanistan.jpg]] (لەلایەن [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] بە ھۆی:[[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR3|Criterion 3]] (obvious error).) 1374665 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Col. Shafiqa Quraishi of Afghanistan.jpg|وێنۆک|شەفیقە قورەیشی.]] '''شەفیقە قورەیشی''' چالاکوانی مافەکانی ژنانی [[ئەفغانستان|ئەفغانییە]].<ref name="autogenerated1">[https://web.archive.org/web/20140423045134/http://www.state.gov/s/gwi/programs/iwoc/2010/ 2010 International Women of Courage Award<!-- Bot generated title -->]</ref> لە ساڵی ٢٠١٠ بووەتە پۆلیسی کۆلۆنێل و بەڕێبەری بەڕێوبەرایەتی مافەکانی منداڵان، مرۆڤ و جێندەری لە وەزارەتی ناوخۆی ئفغانستان.<ref name="autogenerated3">[http://iipdigital.usembassy.gov/st/english/article/2010/03/20100305101732ajesrom4.983157e-02.html Colonel Shafiqa Quraishi of Afghanistan | IIP Digital<!-- Bot generated title -->]</ref><ref name="autogenerated2">[https://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=124505232 Afghan Women Wary Of Overtures To Taliban : NPR<!-- Bot generated title -->]</ref> ئەو دامەزرێنەر و ڕێبەری گرووپی ستراتیژی دامەزراندنی جێندەری، کە ئامانجی ھێنانەسەرکاری ٥٠٠٠ ژنە بۆ کارکردنیان لەوەزارەتی ناوخۆ ھەروەھا زیادکردنی ئامنجی کارکردنی وەزارەکەتە بۆ خزمەتکردنی ژنان.<ref name="autogenerated3"/> ھەروەھا کاری کردووە بۆ وشیارکردنەوە و یارمەتی ژنان لە ئاگاداربوون لە منداڵ، تەندرووستیان، دەروونیان و بەرزکردنەوەی توانای بەرگری.<ref name="autogenerated3"/> ئەو توانی لەبەشی پۆلیس چەندجارێک پلەکەی بەرزبکریتەوە، ئەمەش لەوکاتەی ئەم پلەبەرزکردنەوەیە بۆ ژنان فەرامۆشکرابوو بۆ چەند ساڵێک. لە ماوەی ساڵانی ١٩٩٦ تاکوو ٢٠٠١، لەسەردەمی حوکمڕانی [[تاڵیبان]] لە ئەفغانستان ئەوا لەکارەکەی دوورخرابوویەوە.<ref>[https://worldcrunch.com/world-affairs/afghan-strongwoman-meet-colonel-shafiqa-quraishi Afghan Strongwoman: Meet Colonel Shafiqa Quraishi]{{بەستەری مردوو|url=https://worldcrunch.com/world-affairs/afghan-strongwoman-meet-colonel-shafiqa-quraishi |date=حوزەیرانی ٢٠٢٠ }}، ماڵپەڕی worldcrunch، ڕۆژی 2011-08-01 بڵاوکرایەوە.</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://usatoday30.usatoday.com/news/world/story/2011-09-19/Afghan-National-Police-force-women-Islam/50471816/1 |سەردێڕ=For Afghan female cops, fight starts at home – USATODAY.com<!-- Bot generated title --> |ڕێکەوتی سەردان=٣٠ی ئازاری ٢٠٢٠ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20191112111241/https://usatoday30.usatoday.com/news/world/story/2011-09-19/Afghan-National-Police-force-women-Islam/50471816/1 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> لە ئازاری ٢٠١٠، لەلایەن حکوومەتی ئەمریکا خەڵاتی ئازایەتی ژنانی نێودەوڵەتی وەرگرت.<ref>[http://awiu.org/iwoc-celebration/2010-international-women-of-courage-honorees/ 2010 International Women of Courage Award Winners Bios] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220928042229/https://awiu.org/iwoc-celebration/2010-international-women-of-courage-honorees/ |date=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ }}، ماڵپەڕی awiu، ڕۆژی ٣٠ی ئازاری ٢٠٢٠ ھێنراوە.</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|ژن|مافەکانی مرۆڤ|ئەفغانستان}} {{پۆلی کۆمنز|Shafiqa Quraishi}} [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:ژنانی ئەفغانی]] [[پۆل:ئەو ژنانەی خەڵاتی نێونەتەوەییی ژنانی بوێریان وەرگرتووە]] dk5mgb3sekailgf68iqadffaxwlt3i2 0 163410 1374534 1374517 2024-11-02T12:59:30Z Aza 86 1374534 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Grigory Gagarin. Escarmouche de Persans et de Kurdes.jpg|وێنۆک|420x420پیکسڵ|ڕەزمەکەی واغارشاپات لە ڕەوتی شەڕی ئێران و ڕووسیا ڕووی دا. کورد و فارس ھێرش ئەکەنە سەر شاری واغارشاپات لە ئەرمەنستاندا.]] {{زس}} '''ڕەزم'''<ref name=":0" /> یان '''نەبەرد'''<ref name=":0">{{Cite book|last=Wahby|first=Taufiq|title=A Kurdish-English Dictionary|last2=Edmonds|first2=C. J.|publisher=Oxford|year=1966|isbn=|location=Great Britain|pages=}}</ref><ref>{{Cite book|last=موکریانی|first=گیو|title=فەرھەنگی کوردستان|publisher=|year=|isbn=|location=|page=٨٧٤|pages=}}</ref> [[بەگژیەکاچوون|بەگژیەکداچوونی]] دوو یا چەند ھێزی پڕچەکە لە ناو [[شەڕ]]ێکدا. ھەر شەڕێ لە چەندین ڕەزم پێک دێ کە لە کات و شوێنی دیاریکراوی خۆیاندا ڕوو ئەدەن و، ھێزی تەرخانکراوی تایبەت بە خۆیان ھەیە. بە شوێنی ڕوودانی ڕەزم ئەوترێ ''[[ڕەزمگە]]'' یان ''نەبەردگا'' یان ''مەیدانی نەبەرد'' کە ئەتوانێ لەسەر عەرز بێ، یان لە دەریا بێ، یان لە عاسمانا بێ. لەم دوایییەشدا لەوانەیە لە [[ئینتەرنێت]]دا بێ. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|چینی چەپ=}} {{تووڵی دەروازە|شەڕ|مێژوو}} {{پۆلی کۆمنز|Battles}} g4q654xl1vt4zjm88kplwk791ez7i15 3 164814 1374576 1374286 2024-11-02T16:25:22Z Zemen 40346 /* سڕینەوەی ڕەوانەکەرەکان */ وەڵامدانەوە 1374576 wikitext text/x-wiki == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Barnstar of Diligence Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی تێکۆشەری''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | بە هیوای سەرکەوتن دڵ💌 [[بەکارھێنەر:Hevar333|Hevar333]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hevar333|لێدوان]]) ‏١٠:٠٤، ١٧ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ (UTC) |} == ئەرشیڤ == سڵاو بەڕێز زەمەند، سپاس بۆ بەشدارییەکانت، تکایە کاتێک هەواڵە کۆنەکان لە [[داڕێژە:لە ھەواڵەکاندا]] پاک دەکەیەوە، لە [[داڕێژە:لە ھەواڵەکاندا/ئەرشیڤ|ئێرەدا]] ئەرشیڤیان بکە. [[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Nskoalj|لێدوان]]) ‏١٧:٠١، ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) :دەستخۆش بۆ ئاگادارکردنەوەکە. [[بەکارھێنەر:Zamand Karim| <span style="font-weight: bold; background-color: #5B7830; color: #ffffff;">زەمەنCefayî</span>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zamand Karim|لێدوان]]) ‏١٩:١٥، ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) ::سپاس بۆ سەرنجدانتان، ھەر بژین. [[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Nskoalj|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٢، ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Peace Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی دیپلۆماسی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەشدارییەکانت بەڕێز زەمەند؛ ھەر بژی. [[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Nskoalj|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٤، ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) |} :@[[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]]ی ئازیز زۆر سپاس، خۆشحاڵم کە توانیومە ببمە یارمەتیدەری ئەم ویکیپیدیایە. [[بەکارھێنەر:Zamand Karim| <span style="font-weight: bold; background-color: #5B7830; color: #ffffff;">زەمەنCefayî</span>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zamand Karim|لێدوان]]) ‏٢١:١١، ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) == سازکردنی وتارێک == سڵاو بەڕێز زەمەند، تکایە ئەگەر توانیتان لە ھەر ئاستێکدا بێت وتاری [[:en:Red Sea crisis|قەیرانی دەریای سوور]] ساز بکە. بەھۆی شارەزاییتان ئەو داواکارییەی دەکەم. سپاس بۆ ئێوە. [[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Nskoalj|لێدوان]]) ‏٢٣:٢٦، ٢ی شوباتی ٢٠٢٤ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]]، ئەو وتارە لە لیستی دروستکردنی وتارەکانم بوو، و لێی بێئاگا ببووم، خستتەوە بەرچاوم، بەدڵنیاییەوە کاری لەسەر دەکەم. گەلەک سپاس. [[بەکارھێنەر:Zamand Karim| <span style="font-weight: bold; background-color: #5B7830; color: #ffffff;">زەمەنCefayî</span>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zamand Karim|لێدوان]]) ‏١٠:٤٣، ٣ی شوباتی ٢٠٢٤ (UTC) ::سپاس بۆ ئێوە کە ھەوڵی بەرەپێشبردنی پڕۆژەکە دەدن. ھەر بژین. [[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Nskoalj|لێدوان]]) ‏١١:٢٤، ٣ی شوباتی ٢٠٢٤ (UTC) == ٤ مافی نوێت بۆ زیاد کرا == سڵاو، بەو پێیەی بەشدارییەکی زۆر باشت ھەبووە، ھەر چوار مافی بەکارھێنەری پەسندکراو، [[ویکیپیدیا:پاسدراوی خۆگەڕ|پاسدەری خۆگەڕ]] و [[ویکیپیدیا:گەڕاندنەوە|گەڕێنەرەوە]] و [[وپ:گپبڕ|گواستنەوە بەبێ ڕەوانەکەر]]ت بۆ زیاد کرا. تکایە پەڕەی ڕێنمایییەکان بخوێنەوە تا بزانیت چۆن بەکاریان بێنیت. سپاس و بەھیوای بەردەوامی! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏١٩:١٨، ١٦ی شوباتی ٢٠٢٤ (UTC) :زۆر سپاس کاک @[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]، بەهیوام شایەنی بم. [[بەکارھێنەر:Zamand Karim| <span style="font-weight: bold; background-color: #5B7830; color: #ffffff;">زەمەنCefayî</span>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zamand Karim|لێدوان]]) ‏٢١:٤٧، ١٦ی شوباتی ٢٠٢٤ (UTC) == نیشانێک لە تێسلاوە ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Barnstar of Diligence decorated (gold-brown version).png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی بەردەوامی و بەهێزیت''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | پێم خۆشە تا ئێستا لە ویکی بەردەوامیت، بەهیوای کاری زیاتر. <b><span style="font-family:Oswald;color:black"></span> [[User:Tessla|<span style="font-family:Oswald;color:FF003A6A">Tessla</span>]] ([[User Talk:Tessla#top|<span style="font-family:Oswald;color:black">وتووێژ</span>]])</b> ‏٠٩:٢٠، ١٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٤ (UTC) |} :@[[بەکارھێنەر:Tessla|Tessla]] زۆر سپاس! پشتگیرییەکەت بەرز دەنرخێنم، ئێوەیش بمێنن بۆم پرۆژەیە. [[بەکارھێنەر:Zamand Karim| <span style="font-weight: bold; background-color: #5B7830; color: #ffffff;">زەمەنCefayî</span>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zamand Karim|لێدوان]]) ‏١٧:٤٣، ١٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٤ (UTC) == گواستنەوە بەبێ جێھێشتنی ڕەوانەکەر == سڵاو کاک زەمەند زۆر ئاگاداری مافی گواستنەوە بن چەندین پەڕ ھەیە گواستنەوەتان بۆی کردووە بەبێ جێھێشتنی ڕەوانەکەر بەبێ ئەوەی بزانن گەر وا بکەن دەبێت ئەو پەڕانەش بگوازنەوە کە بەستەری پێدەدەن. بۆ زانیاری زیاتر بڕوانە [[ویکیپیدیا:کێشەی گواستنەوە]]. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٥٤، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٤ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] ئەوەم کردوە کە ئێوە دەیڵێن، جا نازانم «بەستەرەکان بە ئێرەوە» تەواوی بەستەرەکان نیشان دەدات یان نا، وتارێکم گواستوەتەوە لە یەک تا چوار بەستەر زیاتر نەم بینیوە دەنا ئەوەی تێیدا بووبێت چاکم کردوە. [[بەکارھێنەر:Zamand Karim| <span style="font-weight: bold; background-color: #5B7830; color: #ffffff;">زەمەنCefayî</span>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zamand Karim|لێدوان]]) ‏٢٠:٤٩، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٤ (UTC) == سڕینەوەی ڕەوانەکەرەکان == کۆمەڵێک ڕەوانەکەرت بۆ سڕینەوەی خێرا پاڵاوتبوو نەمسڕینەوە چونکە سڕینەوەیان بە قازانجی وییکیپیدیا نەبوون سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٢٥، ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) :بەڵام خاڵێکی گرنگت ئەوە بوو ڕاستکردنەوەت بۆ ناوی ئیمپراتۆڕیەتی جین کردبوو دەست خۆش، چونکە جین (金朝) جیاوازە لەگەڵ چین (秦朝). [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٣١، ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) ::{{وب|Sakura emad}}: [[ئیستعمار]]، [[ئیستیعمار]]، [[ئیستێعمار]]، [[ئستعمار]] ھەم ھەڵە نووسراون ھەم بەکارنایەن و کوردی نین، بەستەریشیان نییە. زەحمەت نەبێ یان بیانسڕەوە یا دەیانگەڕێنمەوە باری پێشووی. [[User:Zemen|<b style="color:#ffffff;font-size:10px;display:inline-block;border:1px solid #5B7830;border-radius:5px;background-color:#5B7830;padding:1px;">&#160;زەمەنCefayî&#160;</b>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zemen|لێدوان]]) ‏١٦:٢٥، ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) k5xgodojoyuqjub4m25srg721fhd5jb 1374638 1374576 2024-11-02T17:41:45Z Sakura emad 42467 /* سڕینەوەی ڕەوانەکەرەکان */ وەڵامدانەوە 1374638 wikitext text/x-wiki == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Barnstar of Diligence Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی تێکۆشەری''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | بە هیوای سەرکەوتن دڵ💌 [[بەکارھێنەر:Hevar333|Hevar333]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hevar333|لێدوان]]) ‏١٠:٠٤، ١٧ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ (UTC) |} == ئەرشیڤ == سڵاو بەڕێز زەمەند، سپاس بۆ بەشدارییەکانت، تکایە کاتێک هەواڵە کۆنەکان لە [[داڕێژە:لە ھەواڵەکاندا]] پاک دەکەیەوە، لە [[داڕێژە:لە ھەواڵەکاندا/ئەرشیڤ|ئێرەدا]] ئەرشیڤیان بکە. [[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Nskoalj|لێدوان]]) ‏١٧:٠١، ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) :دەستخۆش بۆ ئاگادارکردنەوەکە. [[بەکارھێنەر:Zamand Karim| <span style="font-weight: bold; background-color: #5B7830; color: #ffffff;">زەمەنCefayî</span>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zamand Karim|لێدوان]]) ‏١٩:١٥، ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) ::سپاس بۆ سەرنجدانتان، ھەر بژین. [[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Nskoalj|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٢، ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) == نیشانێک بۆ تۆ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Peace Barnstar Hires.png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی دیپلۆماسی''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | سپاس بۆ بەشدارییەکانت بەڕێز زەمەند؛ ھەر بژی. [[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Nskoalj|لێدوان]]) ‏٢٠:٢٤، ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) |} :@[[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]]ی ئازیز زۆر سپاس، خۆشحاڵم کە توانیومە ببمە یارمەتیدەری ئەم ویکیپیدیایە. [[بەکارھێنەر:Zamand Karim| <span style="font-weight: bold; background-color: #5B7830; color: #ffffff;">زەمەنCefayî</span>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zamand Karim|لێدوان]]) ‏٢١:١١، ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) == سازکردنی وتارێک == سڵاو بەڕێز زەمەند، تکایە ئەگەر توانیتان لە ھەر ئاستێکدا بێت وتاری [[:en:Red Sea crisis|قەیرانی دەریای سوور]] ساز بکە. بەھۆی شارەزاییتان ئەو داواکارییەی دەکەم. سپاس بۆ ئێوە. [[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Nskoalj|لێدوان]]) ‏٢٣:٢٦، ٢ی شوباتی ٢٠٢٤ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]]، ئەو وتارە لە لیستی دروستکردنی وتارەکانم بوو، و لێی بێئاگا ببووم، خستتەوە بەرچاوم، بەدڵنیاییەوە کاری لەسەر دەکەم. گەلەک سپاس. [[بەکارھێنەر:Zamand Karim| <span style="font-weight: bold; background-color: #5B7830; color: #ffffff;">زەمەنCefayî</span>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zamand Karim|لێدوان]]) ‏١٠:٤٣، ٣ی شوباتی ٢٠٢٤ (UTC) ::سپاس بۆ ئێوە کە ھەوڵی بەرەپێشبردنی پڕۆژەکە دەدن. ھەر بژین. [[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Nskoalj|لێدوان]]) ‏١١:٢٤، ٣ی شوباتی ٢٠٢٤ (UTC) == ٤ مافی نوێت بۆ زیاد کرا == سڵاو، بەو پێیەی بەشدارییەکی زۆر باشت ھەبووە، ھەر چوار مافی بەکارھێنەری پەسندکراو، [[ویکیپیدیا:پاسدراوی خۆگەڕ|پاسدەری خۆگەڕ]] و [[ویکیپیدیا:گەڕاندنەوە|گەڕێنەرەوە]] و [[وپ:گپبڕ|گواستنەوە بەبێ ڕەوانەکەر]]ت بۆ زیاد کرا. تکایە پەڕەی ڕێنمایییەکان بخوێنەوە تا بزانیت چۆن بەکاریان بێنیت. سپاس و بەھیوای بەردەوامی! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏١٩:١٨، ١٦ی شوباتی ٢٠٢٤ (UTC) :زۆر سپاس کاک @[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]، بەهیوام شایەنی بم. [[بەکارھێنەر:Zamand Karim| <span style="font-weight: bold; background-color: #5B7830; color: #ffffff;">زەمەنCefayî</span>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zamand Karim|لێدوان]]) ‏٢١:٤٧، ١٦ی شوباتی ٢٠٢٤ (UTC) == نیشانێک لە تێسلاوە ! == {| style="background-color: #fdffe7; border: 1px solid #fceb92;" |rowspan="2" style="vertical-align: middle; padding: 5px;" | [[پەڕگە:Barnstar of Diligence decorated (gold-brown version).png|100px]] |style="font-size: x-large; padding: 3px 3px 0 3px; height: 1.5em;" | '''نیشانی بەردەوامی و بەهێزیت''' |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | پێم خۆشە تا ئێستا لە ویکی بەردەوامیت، بەهیوای کاری زیاتر. <b><span style="font-family:Oswald;color:black"></span> [[User:Tessla|<span style="font-family:Oswald;color:FF003A6A">Tessla</span>]] ([[User Talk:Tessla#top|<span style="font-family:Oswald;color:black">وتووێژ</span>]])</b> ‏٠٩:٢٠، ١٤ی حوزەیرانی ٢٠٢٤ (UTC) |} :@[[بەکارھێنەر:Tessla|Tessla]] زۆر سپاس! پشتگیرییەکەت بەرز دەنرخێنم، ئێوەیش بمێنن بۆم پرۆژەیە. [[بەکارھێنەر:Zamand Karim| <span style="font-weight: bold; background-color: #5B7830; color: #ffffff;">زەمەنCefayî</span>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zamand Karim|لێدوان]]) ‏١٧:٤٣، ١٥ی حوزەیرانی ٢٠٢٤ (UTC) == گواستنەوە بەبێ جێھێشتنی ڕەوانەکەر == سڵاو کاک زەمەند زۆر ئاگاداری مافی گواستنەوە بن چەندین پەڕ ھەیە گواستنەوەتان بۆی کردووە بەبێ جێھێشتنی ڕەوانەکەر بەبێ ئەوەی بزانن گەر وا بکەن دەبێت ئەو پەڕانەش بگوازنەوە کە بەستەری پێدەدەن. بۆ زانیاری زیاتر بڕوانە [[ویکیپیدیا:کێشەی گواستنەوە]]. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏٢٢:٥٤، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٤ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Sakura emad|Sakura emad]] ئەوەم کردوە کە ئێوە دەیڵێن، جا نازانم «بەستەرەکان بە ئێرەوە» تەواوی بەستەرەکان نیشان دەدات یان نا، وتارێکم گواستوەتەوە لە یەک تا چوار بەستەر زیاتر نەم بینیوە دەنا ئەوەی تێیدا بووبێت چاکم کردوە. [[بەکارھێنەر:Zamand Karim| <span style="font-weight: bold; background-color: #5B7830; color: #ffffff;">زەمەنCefayî</span>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zamand Karim|لێدوان]]) ‏٢٠:٤٩، ١٧ی تەممووزی ٢٠٢٤ (UTC) == سڕینەوەی ڕەوانەکەرەکان == کۆمەڵێک ڕەوانەکەرت بۆ سڕینەوەی خێرا پاڵاوتبوو نەمسڕینەوە چونکە سڕینەوەیان بە قازانجی وییکیپیدیا نەبوون سپاس. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٢٥، ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) :بەڵام خاڵێکی گرنگت ئەوە بوو ڕاستکردنەوەت بۆ ناوی ئیمپراتۆڕیەتی جین کردبوو دەست خۆش، چونکە جین (金朝) جیاوازە لەگەڵ چین (秦朝). [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٢:٣١، ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) ::{{وب|Sakura emad}}: [[ئیستعمار]]، [[ئیستیعمار]]، [[ئیستێعمار]]، [[ئستعمار]] ھەم ھەڵە نووسراون ھەم بەکارنایەن و کوردی نین، بەستەریشیان نییە. زەحمەت نەبێ یان بیانسڕەوە یا دەیانگەڕێنمەوە باری پێشووی. [[User:Zemen|<b style="color:#ffffff;font-size:10px;display:inline-block;border:1px solid #5B7830;border-radius:5px;background-color:#5B7830;padding:1px;">&#160;زەمەنCefayî&#160;</b>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zemen|لێدوان]]) ‏١٦:٢٥، ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) :::کاتی خۆی لەلایەن Min.neelوە بەھۆکارێک درووستکراون و دیارە لە سێرجی گووگڵ بەکاردێن و سێرجیان بۆ دەکرێت، گەڕانەوەی بەبێ وتووێژ تەنھا بارودۆخەکە خراپتر دەکات لە قازانجی ویکیپیدیا نییە. [[بەکارھێنەر:Sakura emad|—— 🌸 Sakura emad 💖]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Sakura emad|لێدوان]]) ‏١٧:٤١، ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) 87uhgo0d208z7x9kxku98w50z8ng5qw 0 170172 1374719 1364334 2024-11-03T06:37:23Z CommonsDelinker 62 ئاڵوگۆڕی Reisepass_2017.jpg لەگەڵ [[File:Reisepass_Bundesrepublik_Deutschland_–_Einband_Vorderseite_2017.jpg]] (لەلایەن [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] بە ھۆی:[[:c:COM:FR|File renamed]]: r2 there are over 200 of passports in the world.) 1374719 wikitext text/x-wiki {{Orphan|date=حوزەیران ٢٠٢١}} == پاسپۆرت ئاسایییەکان ھاوچەرخ == [[File:Passport design world map.png|center|upright=3.3|thumb| ڕەنگی پاسپۆرتی وڵاتانی جیھان]]<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Category:Passports|ناونیشان=https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Passports|وێبگە=commons.wikimedia.org|بڵاوکەرەوە=Wikimedia Commons|ڕێکەوتی سەردان=15ی تشرینی یەکەمی 2020|زمان=en}}</ref> === [[ئەفریقا]] === <!--Non-free files of passport covers cannot be used for the individual entries per Wikipedia's non-free content use policy (WP:NFCCP). See article talk page for relevant discussion. --> [[File:Africa (orthographic projection).svg|left|frameless|upright]] <gallery class="center"> File:Passeport biométrique algérien Couverture.jpg|{{flagicon|Algeria}} [[پاسپۆرتی جەزائیر|جەزائیر]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Cover of Beninese Passport.jpg|{{flagicon|Benin}} [[Beninese passport|بێنین]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Image not available.png|{{flagicon|BFA}} [[Burkinabe passport|بورکینافاسۆ]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Cape Verdean Passport Cover.jpg|{{flagicon|Cape Verde}} [[Cape Verdean passport|کەیپڤەرد]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Image not available.png|{{flagicon|Central African Republic}} [[Central African Republic passport|کۆماری ئەفریقای ناوەندی]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Cover of Chadian Passport.jpg|{{flagicon|Chad}} [[Chadian passport|چاد]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Comorian Passport.png|{{flagicon|Comoros}} [[Comorian passport|دوورگەکانی قەمەر]] {{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Djiboutian passport.jpg|{{flagicon|Djibouti}} [[Djibouti passport|جیبووتی]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Cover of Congolese Passport.jpg|{{flagicon|Democratic Republic of the Congo}} [[Democratic Republic of the Congo passport|کۆماری دیموکراتیی کۆنگۆ]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:New Egyptian Passport.jpg|{{flagicon|Egypt}} [[Egyptian passport|میسر]]{{ھن}} [[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Cover of Eritrean Passport.jpeg|{{flagicon|Eritrea}} [[Eritrean passport|ئێریتریا]]{{ھن}} [[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Cover of Swazi Passport.jpg|{{flagicon|Eswatini}} [[Swazi passport|Eswatini]]{{ھن}} [[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Current Ethiopian Passport.jpg|{{flagicon|Ethiopia}} [[Ethiopian passport|ئیتیۆپیا]]{{ھن}} [[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Cover of Gabonese passport.jpg|{{flagicon|Gabon}} [[Gabonese passport|گابۆن]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Ghana Biometric Passport.jpg|{{flagicon|Ghana}} [[Ghanaian passport|گانا]]{{ھن}} [[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Passaporte Guiné-Bissau.jpg|{{flagicon|Guinea Bissau}} [[Guinea-Bissauan passport|Guinea-Bissau]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Kenyan E-passport.jpg|{{flagicon|Kenya}} [[Kenyan passport|کینیا]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Image not available.png|{{flagicon|LBR}} [[Liberian passport|لیبێریا]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Libyan New Passport.jpg|{{flagicon|Libya}} [[Libyan passport|لیبیا]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Cover of Malagasy Passport.JPG|{{flagicon|Madagascar}} [[Malagasy passport|ماداگاسکار]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Cover of Mauritanian Biometric Passport.png|{{flagicon|Mauritania}} [[Mauritanian passport|مۆریتانیا]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:BioPassMaroc.JPG|{{flagicon|Morocco}} [[Moroccan passport|مەغریب]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Cover of Mozambican Passport.jpg|{{flagicon|Mozambique}} [[Mozambican passport|مۆزامبیک]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Namibia Passport.jpg|{{flagicon|Namibia}} [[Namibian passport|نامیبیا]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Niger Passport.JPG|{{flagicon|Niger}} [[Nigerien passport|نیجەر]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Image not available.png|{{flagicon|Nigeria}} [[Nigerian passport|نێجیریا]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Image not available.png|{{flagicon|Rwanda}} [[Rwandan passport|ڕواندا]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Helenacover.jpg|{{flagicon|Saint Helena}} [[St. Helena passport|Saint Helena, Ascension and Tristan da Cunha]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Cover of Santomean Passport.jpg|{{flagicon|São Tomé and Príncipe}} [[Santomean passport|ساوتۆمێ و پرینسیپی]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Senegalese Passport.png|{{flagicon|Senegal}} [[Senegalese passport|سێنیگال]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Passport of Seychelles cover cropped.jpg|{{flagicon|Seychelles}} [[Seychellois passport|سیشێل]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Image not available.png|{{flagicon|SLE}} [[Sierra Leonean passport|سییەرالیۆن]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Image not available.png|{{flagicon|Somalia}} [[Somali passport|سۆماڵیا]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:SA Passport Coat of Arms 2010 web.jpg|{{flagicon|South Africa}} [[South African passport|ئەفریقای باشوور]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Sudan passport cover.JPG|{{flagicon|Sudan}} [[Sudanese passport|سوودان]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Passport TZ.jpg|{{flagicon|Tanzania}} [[Tanzanian passport|تانزانیا]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Togo passport.png|{{flagicon|Togo}} [[Togolese passport|تۆگۆ]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Passeport Tunisie 2014.jpg|{{flagicon|Tunisia}} [[Tunisian passport|توونس]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Cover of Ugandan Passport.jpg|{{flagicon|Uganda}} [[Ugandan passport|ئووگاندا]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Sahrawi passport.jpg|{{flagicon|SADR}} [[Sahrawi passport|Western Sahara]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] </gallery> === [[ئەمریکای باکوور]] === <!--Non-free files of passport covers cannot be used for the individual entries per Wikipedia's non-free content use policy (WP:NFCCP). See article talk page for relevant discussion--> [[File:Location North America.svg|left|frameless|upright]] <gallery mode="traditional" caption="" class="center"> File:British passport (Anguilla) new.jpg|{{flagicon|United Kingdom}} {{flagicon|AIA}} [[پاسپۆرتی ئەنگویلا|ئەنگویلا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] |{{flagicon|CARICOM}} {{flagicon|Antigua and Barbuda}} [[Antigua and Barbuda passport|Antigua and Barbuda]] File:Barbadian Passport Cover.jpg|{{flagicon|CARICOM}} {{flagicon|Barbados}} [[Barbados passport|باربادۆس]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] |{{flagicon|CARICOM}} {{flagicon|Belize}} [[Belizean passport|Belize]] File:British_passport_(Government_of_Bermuda).jpg|{{flagicon|United Kingdom}} {{flagicon|BMU}} [[Bermudian passport|Bermuda]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Canada}} [[پاسپۆرتی کەنەدا|کەنەدا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:British passport (Cayman Islands).jpg|{{flagicon|United Kingdom}} {{flagicon|CYM}} [[British passport (Cayman Islands)|Cayman Islands]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Portada del Pasaporte Costarricense desde 2022.png|{{flagicon|Costa Rica}} [[پاسپۆرتی کۆستاریکا|کۆستاریکا]] File:Current_cover_Cuban_passport.JPG|{{flagicon|Cuba}} [[Cuban passport|کووبا]] File:Dominican Republic Passport.jpg|{{flagicon|Dominican Republic}} [[Dominican Republic passport|کۆماری دۆمینیکان]] File:Passeport Groenland.jpg|{{flagicon|Kingdom of Denmark}} {{flagicon|GRL}} [[Greenlandic passport|Greenland]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Caribbean_Community_Grenada_Passport.jpg|{{flagicon|CARICOM}} {{flagicon|Grenada}} [[Grenadian passport|گرینادا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Pasaporte Mexicano.jpg|{{flagicon|Mexico}} [[پاسپۆرتی مەکسیک|مەکسیک]] File:British passport (Montserrat) new.jpg|{{flagicon|United Kingdom}} {{flagicon|MSR}} [[Montserratian passport|Montserrat]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Front cover of the Panamanian biometric passport.jpg|{{flagicon|Panama}} [[پاسپۆرتی پەنەما|پەنەما]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] |{{flagicon|CARICOM}} {{flagicon|Saint Kitts and Nevis}} [[Saint Kitts and Nevis passport|Saint Kitts and Nevis]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:SVG passport cover.png|{{flagicon|CARICOM}} {{flagicon|Saint Vincent and the Grenadines}} [[Saint Vincent and the Grenadines passport|Saint Vincent and the Grenadines]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:British passport (Turks and Caicos Islands).jpg|{{flagicon|United Kingdom}} {{flagicon|Turks and Caicos Islands}} [[Turks and Caicos Islands passport|Turks and Caicos Islands]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Us-passport.jpg|{{flagicon|USA}} [[United States passport|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] </gallery> === [[ئەمریکای باشوور]] === <!--Non-free files of passport covers cannot be used for the individual entries per Wikipedia's non-free content use policy (WP:NFCCP). See article talk page for relevant discussion--> [[File:South America (orthographic projection).svg|left|frameless|upright]] <gallery caption="" widths="120px" heights="120px" class="center"> File:Pasaporte Republica Argentina.png|{{flagicon|Mercosur}} {{flagicon|Argentina}} [[Argentine passport|ئەرژەنتین]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Pasaporte boliviano biometrico.jpg|{{flagicon|UNASUR}} {{flagicon|Andean Community}} {{flagicon|بۆلیڤیا}} [[Bolivian passport|Bolivia]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Passport of Brazil (2019).png| {{flagicon|Mercosur}} {{flagicon|Brazil}} [[Brazilian passport|بەڕازیل]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Portada del pasaporte biométrico actual, vigente desde 2013.jpg| {{flagicon|Chile}} [[Chilean passport|چیلی]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:PasaporteColombiaBiometrico.jpg| {{flagicon|Andean Community}} {{flagicon|Colombia}} [[Colombian passport|کۆلۆمبیا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Pasaporte de la República del Ecuador.jpg| {{flagicon|Andean Community}} {{flagicon|Ecuador}} [[Ecuadorian passport|ئێکوادۆر]] File:Biometric Passport Peru.jpg| {{flagicon|Andean Community}} {{flagicon|Peru}} [[Peruvian passport|پێروو]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Pasaporte Venezolano Mercosur.jpeg|{{flagicon|Mercosur}} {{flagicon|UNASUR}} {{flagicon|Venezuela}} [[Venezuelan passport|ڤێنیزوێلا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] </gallery> === [[ئاسیا]] === <!--Non-free files of passport covers cannot be used for the individual entries per Wikipedia's non-free content use policy (WP:NFCCP). See article talk page for relevant discussion--> [[File:Asia (orthographic projection).svg|left|upright|frameless]] <gallery widths="120" heights="120" class="center" classes="center"> File:Abkhazian passport.jpg|{{flagicon|Abkhazia}} ''[[Abkhazian passport|ئەبخازیا]]'' File:Afghan Passport.jpg|<!-- Commented out: [[File:SAARC Logo.svg|link=South Asian Association for Regional Cooperation|20px]] -->{{flagicon|Afghanistan}} [[Afghanistani passport|ئەفغانستان]] File:Հայկական անձնագիր.jpg|{{flagicon|CIS}} {{flagicon|Armenia}} [[Armenian passport|ئەرمەنستان]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Karabakh passport.jpg|{{flagicon|Artsakh}} ''[[پاسپۆرتی ئارتساخ|ئارتساخ]]'' File:Azərbaycan Respublikası vətəndaşının biometrik pasportu.png|{{flagicon|CIS}} {{flagicon|Azerbaijan}} [[Azerbaijani passport|ئازەربایجان]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Bahraincover.png|{{flagicon|Bahrain}} [[Bahraini passport|بەحرەین]] File:Bangladeshi E-Passport.svg|<!-- Commented out: [[File:SAARC Logo.svg|link=South Asian Association for Regional Cooperation|20px]] -->{{flagicon|Bangladesh}} [[Bangladeshi passport|بەنگلادێش]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Brunei biometric passport.jpg|<!-- Commented out: [[File:Flag_of_ASEAN.svg|ASEAN|23px]] -->{{flagicon|Brunei}} [[Bruneian passport|بروونای]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Cambodian passport.jpg|{{flagicon|KHM}} [[Cambodian passport|کەمبۆدیا]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:People's Republic of China Biometric passport.jpg|{{flagicon|People's Republic of China}} [[پاسپۆرتی چین|چین]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Cover of East Timorese Passport.jpg|{{flagicon|East Timor}} [[East Timorese passport|تیمۆری ڕۆژھەڵات]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Georgian passport.jpg|{{flagicon|Georgia}} [[Georgian passport|گورجستان]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Indian Passport cover 2015.jpg|<!-- Commented out: [[File:SAARC Logo.svg|link=South Asian Association for Regional Cooperation|20px]] -->{{flagicon|India}} [[Indian passport|ھیندستان]]{{ھن}} File:Epaspor-nusantara.png|<!-- Commented out: [[File:Flag_of_ASEAN.svg|ASEAN|23px]] -->{{flagicon|Indonesia}} [[Indonesian passport|ئیندۆنیزیا]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Iranian Biometric Passport Cover.jpg|{{flagicon|Iran}} [[Iranian passport|ئێران]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:NB-83720-635162940582157713.jpg|{{flagicon|Iraq}} [[پاسپۆرتی عێراقی|عێراق]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Biometric passport of Israel.jpg|{{flagicon|Israel}} [[Israeli passport|ئیسرائیل]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:JapanpassportNew10y.PNG|{{flagicon|Japan}} [[Japanese passport|ژاپۆن]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:KZepassport.jpg|{{flagicon|CIS}} {{flagicon|Kazakhstan}} [[Kazakhstani passport|کازاخستان]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Kuwait passport.png|{{flagicon|GCC}} {{flagicon|KWT}} [[Kuwaiti passport|کووەیت]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Kirguiz.jpg|{{flagicon|KGZ}} [[Kyrgyzstani passport|قرغیزستان]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Cover of Lao Passport.jpg|<!-- Commented out: [[File:Flag_of_ASEAN.svg|ASEAN|23px]] -->{{flagicon|Laos}} [[Laotian passport|لاوس]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:The New Lebanese Biometric Passport.jpg|{{flagicon|Lebanon}} [[Lebanese passport|لوبنان]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Macau Biom Passport.jpg|{{flagicon|People's Republic of China}} {{flagicon|MAC}} [[Macao Special Administrative Region passport|ماکاو (Macao Special Administrative Region)]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:PMA-ICAO2010.jpg|<!-- Commented out: [[File:Flag_of_ASEAN.svg|ASEAN|23px]] -->{{flagicon|Malaysia}} [[Malaysian passport|مالیزیا]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Maldives ePassport.jpg|<!-- Commented out: [[File:SAARC Logo.svg|link=South Asian Association for Regional Cooperation|20px]] -->{{flagicon|Maldives}} [[Maldivian passport|مالدیڤ]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:PassportMongolia.png|{{flagicon|Mongolia}} [[Mongolian passport|مەنگۆلیا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Cover of Burmese Passport.jpg|<!-- Commented out: [[File:Flag_of_ASEAN.svg|ASEAN|23px]] -->{{flagicon|Burma}} [[Burmese passport|میانمار]] File:New nepalese passport front.jpg|<!-- Commented out: [[File:SAARC Logo.svg|link=South Asian Association for Regional Cooperation|20px]] -->{{flagicon|Nepal}} [[Nepalese passport|نیپال]] File:DPRK passport.png|{{flagicon|PRK}} [[Democratic People's Republic of Korea passport|کۆریای باکوور(کۆماری دیمۆکراتی گەلی کۆریا))]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Pakistani Passport.jpg|<!-- Commented out: [[File:SAARC Logo.svg|link=South Asian Association for Regional Cooperation|20px]] -->{{flagicon|Pakistan}} [[Pakistani passport|پاکستان]] File:Regular Philippine Passport.svg|<!-- Commented out: [[File:Flag_of_ASEAN.svg|ASEAN|23px]] -->{{flagicon|Philippines}} [[فلیپین passport|Philippines]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Qa.png|{{flagicon|GCC}} {{flagicon|QAT}} [[Qatari passport|قەتەر]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Saudi Passport.jpg|{{flagicon|GCC}} {{flagicon|KSA}} [[Saudi Arabian passport|عەرەبستانی سعوودی]] File:Singaporean passport biom cover.jpg|<!-- Commented out: [[File:Flag_of_ASEAN.svg|ASEAN|23px]] -->{{flagicon|Singapore}} [[Singapore passport|سینگاپوور]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:KOR ePassport.jpg|{{flagicon|Republic of Korea}} [[Republic of Korea passport|کۆریای باشوور]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:South Ossetian passport cover.jpg|{{flagicon|South Ossetia}} ''[[South Ossetian passport|ئۆسێتیای باشوور]]'' File:Sri Lankan Passport.jpg|<!-- Commented out: [[File:SAARC Logo.svg|link=South Asian Association for Regional Cooperation|20px]] -->{{flagicon|Sri Lanka}} [[Sri Lankan passport|سریلانکا]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:REPUBLIC OF CHINA (TAIWAN) PASSPORT 2020.png|{{flagicon|Taiwan}} ''[[Taiwan passport|Republic of China (تایوان)]]''{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:P TJK NEW.jpg|{{flagicon|CIS}} {{flagicon|Tajikistan}} [[Tajik passport|تاجیکستان]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Thailand ePassport.jpg|<!-- Commented out: [[File:Flag_of_ASEAN.svg|ASEAN|23px]] -->{{flagicon|Thailand}} [[Thai passport|تایلەند]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Turkmenistan passport.jpg|{{flagicon|Turkmenistan}} [[Turkmen passport|تورکمانستان]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:United Arab Emirates Passport Cover.png|{{flagicon|GCC}} {{flagicon|UAE}} [[Emirati passport|میرنشینە یەکگرتووە عەرەبییەکان]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Passport of citizen of Uzbekistan. Cover.JPG|{{flagicon|CIS}} {{flagicon|Uzbekistan}} [[Uzbekistani passport|ئۆزبەکستان]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Vietnamese passport.jpg|<!-- Commented out: [[File:Flag_of_ASEAN.svg|ASEAN|23px]] -->{{flagicon|Vietnam}} [[Vietnamese passport|ڤیێتنام]] File:Republic-of-yemen-passport-non-biometric-01.JPG|{{flagicon|Yemen}} [[Yemeni passport|یەمەن]] </gallery> === [[ئەورووپا]] === <!--Non-free files of passport covers cannot be used for the individual entries per Wikipedia's non-free content use policy (WP:NFCCP). See article talk page for relevant discussion--> [[File:Europe orthographic Caucasus Urals boundary.svg|left|frameless|upright]] <gallery widths="120" heights="120" class="center"> File:Albanian biometric passport (crop).jpg|{{flagicon|Albania}} [[Albanian passport|ئالبانیا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Passaport andorrà.jpg|{{flagicon|AND}} [[Andorran passport|ئەندۆرا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Reisepass at.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Austria}} [[Austrian passport|نەمسا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Пашпарт. Рэспубліка Беларусь. 2001.jpg|{{flagicon|CIS}} {{flagicon|Belarus}} [[Belarusian passport|بیلاڕووس]] File:Belgian Passport 2008 cover.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Belgium}} [[Belgian passport|بەلجیکا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Bosnian Passport Cover.jpg|{{flagicon|Bosnia and Herzegovina}} [[Bosnia and Herzegovina passport|بۆسنیا و ھەرزەگۆڤینا]] {{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Passportbg.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Bulgaria}} [[Bulgarian passport|بولگاریا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Croatian biometric passport.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Croatia}} [[Croatian passport|کرواتیا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Czech passport 2007 cover.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Czech Republic}} [[Czech passport|کۆماری چیک]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:DK Passport Cover.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Denmark}} [[Danish passport|دانمارک]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Eesti pass.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Estonia}} [[Estonian passport|ئیستۆنیا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Passeport Îles Féroé.jpg|{{flagicon|Kingdom of Denmark}} {{flagicon|FRO}} [[Faroese passport|دوورگەکانی فارۆ]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Finnish passport cover PRADO.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Finland}} [[Finnish passport|فینلاند]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Passeport électronique français.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|France}} [[French passport|فەڕەنسا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Reisepass Bundesrepublik Deutschland – Einband Vorderseite 2017.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Germany}} [[German passport|ئەڵمانیا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Passport of Gibraltar.jpg|{{flagicon|United Kingdom}} {{flagicon|Gibraltar}} [[Gibraltar passport|Gibraltar]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Greek Passport.svg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Greece}} [[Greek passport|یۆنان]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Guernsey passport.jpg|{{flagicon|United Kingdom}} {{flagicon|GGY}} [[Guernsey passport|Guernsey]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Hungarian passport.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Hungary}} [[Hungarian passport|مەجارستان]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Icelandic Passport Front Cover.jpg|{{flagicon|Iceland}} [[Icelandic passport|ئایسلەند]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Eirepas.JPG|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Ireland}} [[Irish passport|ئیرلەند]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Isle of man passport.jpg|{{flagicon|United Kingdom}} {{flagicon|IMN}} [[Manx passport|Isle of Man]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Italian biometric passport.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Italy}} [[Italian passport|ئیتالیا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Jersey passport.jpg|{{flagicon|United Kingdom}} {{flagicon|JEY}} [[Jersey passport|Jersey]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Passaporta_e_Kosoves.svg|{{flagicon|Kosovo}} ''[[Kosovan passport|کۆسۆڤۆ]]''{{ھن}}[[file:EPassport logo.svg|20px]] File:LR Pase.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Latvia}} [[Latvian passport|لاتڤیا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:FürstentumLiechtensteinReisepassCover.jpg|{{flagicon|Liechtenstein}} [[Liechtenstein passport|لیختنشتاین]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Pasas2008.gif|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Lithuania}} [[Lithuanian passport|لیتوانیا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Luxembourg Biometric Passport.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Luxembourg}} [[Luxembourgish passport|لوکسەمبورگ]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Front cover of a current Maltese biometric passport.JPG|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Malta}} [[Maltese passport|ماڵتا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:PAEM.jpg|{{flagicon|CIS}} {{flagicon|Moldova}} [[Moldovan passport|مۆلدۆڤا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Monaco}} [[Monaco passport|مۆناکۆ]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Passport of Montenegro.png|{{flagicon|Montenegro}} [[Montenegrin passport|مۆنتینیگرۆ]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Nederlanden paspoort 2011.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Netherlands}} [[Dutch passport|ھۆلەند]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Macedonain Passport.jpg|{{flagicon|North Macedonia}} [[North Macedonia passport|قوبرسی باکوور]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Passport Northern Cyprus.jpg|{{flagicon|Northern Cyprus}} ''[[Northern Cypriot passport|Northern Cyprus]]''{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Norwegian Passport, New Design.jpg|{{flagicon|Norway}} [[Norwegian passport|نەرویژ]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Polska ePaszport 2019.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Poland}} [[Polish passport|پۆڵەندا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Passaporte Português .jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Portugal}} [[Portuguese passport|پورتوگال]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Romanian New Passport 2019.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Romania}} [[Romanian passport|ڕۆمانیا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Russian ePassport.jpg|{{flagicon|CIS}} {{flagicon|Russia}} [[Russian passport|ڕووسیا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Srpski Pasoš, 2009 version.png|{{flagicon|Serbia}} [[Serbian passport|سربیا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Slovak passport biometric.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Slovakia}} [[Slovak passport|سلۆڤاکیا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Slovenian_Passport.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Slovenia}} [[Slovenian passport|سلۆڤێنیا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] |{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Sweden}} [[Swedish passport|سوێد]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Swiss Pass 2010.jpg|{{flagicon|Switzerland}} [[Swiss passport|سویس]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Transnistria.jpg|{{flagicon|Transnistria}} ''[[Transnistrian passport|ترانسنیستریا]]'' File:TurkeyPassport.jpg|{{flagicon|Turkey}} [[Turkish passport|تورکیا]]{{ھن}}[[File:EPassport_logo.svg|20x20px]] File:Ukrainian passport 2015.jpg|{{flagicon|Ukraine}} [[Ukrainian passport|ئوکراینا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:British Passport cover 2010 (non-EU).jpg|British Passport cover 2010 (non-EU)]]|{{flagicon|United Kingdom}} [[British passport|شانشینی یەکگرتوو]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Vatican passport.jpg|{{flagicon|Holy See}} [[Vatican passport|ڤاتیکان]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Åland passport.jpg|{{flagicon|European Union}} {{flagicon|Finland}} {{flagicon|Åland}} ''[[Åland passport|ئۆلەند]]''{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] </gallery> === [[ئۆقیانووسیا]] === <!--Non-free files of passport covers cannot be used for the individual entries per Wikipedia's non-free content use policy (WP:NFCCP). See article talk page for relevant discussion--> [[File:Oceania (orthographic projection).svg|left|frameless|upright]] <gallery caption="" widths="120px" heights="120px" class="center"> File:Australian Passport ("P" Series).jpg|{{flagicon|Australia}} [[Australian passport|ئوسترالیا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Fiji}} [[Fijian passport|فیجی]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Kiribati}} [[Kiribati passport|کیریباس]] File:RMI passport cover.jpg|{{flagicon|Marshall Islands}} [[Marshallese passport|دوورگەکانی مارشاڵ]] File:Micronesia passport.jpg|{{flagicon|Micronesia}} [[Micronesian passport|ویلایەتە فیدراڵییەکانی مایکرۆنیزیا]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Nauru}} [[Nauruan passport|نائووروو]] File:New Zealand Passport Biometric.jpg|{{flagicon|New Zealand}} [[New Zealand passport|نیوزیلاند]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Palau}} [[Palauan passport|پالاو]] File:Cover of Papua New Guinean Passport.gif|{{flagicon|PNG}} [[Papua New Guinean passport|پاپوا گینێی نوێ]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Solomon Islands}} [[Solomon Islands passport|دوورگەکانی سلێمان]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:NonFreeImageRemoved.svg|{{flagicon|Tonga}} [[Tongan passport|تۆنگا]]{{ھن}}[[File:EPassport logo.svg|20px]] File:Cover of Tuvaluan Passport.jpg|{{flagicon|Tuvalu}} [[Tuvaluan passport|تووڤالوو]] File:Cover of Vanuatuan Passport.jpg|{{flagicon|Vanuatu}} [[Vanuatu passport|ڤانواتوو]] </gallery> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{پۆلی کۆمنز|Passports}} {{تووڵی دەروازە|پەیوەندییە نێونەتەوەیییەکان}} [[پۆل:دیپلۆماسی]] [[پۆل:پێڕستەکان بەپێی وڵات]] [[پۆل:بەڵگەکانی حکوومەتی]] aobnp0s2sd83osq2zm8lzqg06a0kxbk 0 170724 1374617 1374428 2024-11-02T17:13:54Z Zemen 40346 گەڕاندنەوەی دەستکارییەکانی [[Special:Contributions/TheSaoirseMMA|TheSaoirseMMA]] ([[User talk:TheSaoirseMMA|لێدوان]]) بۆ دوایین پێداچوونەوەی [[User:AramBot|AramBot]] 1367901 wikitext text/x-wiki {{Infobox martial artist|name=کۆنگەر مکگرێگەر|am_kowin=1|mma_decwin=2|mma_koloss=|mma_subloss=4|mma_decloss=|mma_draw=|mma_nc=|am_win=1|am_loss=0|mma_kowin=19|url=|sherdog=29688|box_win=0|box_kowin=|box_loss=1|box_koloss=1|box_draw=|mma_subwin=1|years_active=۲۰۰٨–تا ئێستا|image=Conor McGregor 2018.jpg|height_in=9|image_size=|caption=مکگرێگەر لە ساڵی ٢٠١٨ـدا|birth_name=کۆنتەر ئانتۆنی مکگرێگەر|birth_date={{Birth date and age|df=yes|1988|07|14}}|birth_place=[[دوبلین]]، ئێرلەندا|nickname=دڕندە|height_ft=5|height_footnote=<ref name=height1>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.cbssports.com/mma/news/ufc-246-fight-preview-conor-mcgregor-vs-cowboy-cerrone-tale-of-the-tape-whats-at-stake/ |سەردێڕ=UFC 246 fight preview -- Conor McGregor vs. Cowboy Cerrone: Tale of the tape, what's at stake |دوایین=Campbell |یەکەم=Brian |ڕێکەوت=١٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠|وێبگە=CBS Sports |بڵاوکەرەوە=ViacomCBS Inc. |ڕێکەوتی سەردان=١٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠|وتەگێڕانەوە=... &nbsp;Height 5-foot-9&nbsp;...}}</ref><ref name=height2>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.independent.co.uk/sport/general/boxing/mayweather-mcgregor/floyd-mayweather-vs-conor-mcgregor-tale-tape-stats-compared-weight-height-range-record-a7914506.html |سەردێڕ=Floyd Mayweather vs Conor McGregor tale of the tape: Their stats compared ahead of the super-fight |نووسەر=<!--Not stated--> |ڕێکەوت=٢٧ی ئابی ٢٠٢٠|وێبگە=The Independent |بڵاوکەرەوە=Independent Digital News & Media Limited |ڕێکەوتی سەردان=١٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠|وتەگێڕانەوە=... &nbsp;Height 5ft 9in&nbsp;...}}</ref>|trainer=جۆن کاڤانا|weight=77 کیلۆگرام|weight_class=[[پشتێنەی فێزەروەیت]] (۲۰۰٨–۲۰۱٥){{ھن}}[[پشتێنەی لایت وەیت]] (۲۰۰٨–۲۰۱۲, ۲۰۱٦–۲۰۱٨){{ھن}}[[پشتێنەی وێڵتەروەیت]] (۲۰۱٦, ۲۰۲۰)|reach=74 in<ref name=ufcprofile>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.ufc.com/athlete/conor-mcgregor |سەردێڕ=Conor McGregor |بڵاوکەرەوە=UFC – Ultimate Fighting Championship |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20160825234937/http://www.ufc.com/fighter/Conor-McGregor |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٥ی ئابی ٢٠١٦}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.fightmetric.com/fighter-details/f4c49976c75c5ab2 |سەردێڕ=Conor McGregor |وێبگە=FightMetric}}</ref>|style=بۆکسینگ|stance=|rank=پشتێنی قاوەیی لە [[جی جووتسوی بەڕازیلی]]<ref>{{cite news|url=http://www.bjjee.com/videos/conor-mcgregor-promoted-to-bjj-brown-belt-after-ko-win-over-poirier|title=Conor McGregor Promoted To BJJ Brown Belt After KO Win Over Poirier |publisher=BJJ Eastern Europe |first=Gile |last=Huni |date=28 September 2014}}</ref> <small>لەژێر سەرپەرشتی [[جۆن کاڤانا]]</small><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.sportsjoe.ie/mma/conor-mcgregors-bjj-defended-by-long-time-black-belts-eddie-bravo-and-joe-rogan/68873 |سەردێڕ=WATCH: Conor McGregor's BJJ defended by third degree black belt Eddie Bravo |وێبگە=SportsJOE.ie |یەکەم=Darragh |دوایین=Murphy |ڕێکەوتی سەردان=٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠ |ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٥ی تشرینی دووەمی ٢٠١٦ |ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20161115050432/http://www.sportsjoe.ie/mma/conor-mcgregors-bjj-defended-by-long-time-black-belts-eddie-bravo-and-joe-rogan/68873 |ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref>|team=[[ئێس جی بی ئایرلەند]]|box_nc=}}'''کۆنتەر ئانتۆنی مکگرێگەر''' (لەدایکبووی ١٤ی تەممووزی ١٩٨٨)<ref>{{cite news|title=The most surprising stories behind Conor McGregor's incredible success|url=https://www.irishcentral.com/culture/entertainment/9-surprising-stories-behind-conor-mcgregor-s-incredible-success|website=IrishCentral|date=13 December 2016|accessdate=3 September 2017}}</ref> یاریزانێکی پیشەگەری ھونەرە جەنگییەکان و بۆکسینگە. ئەو پاڵەوانی پێشووی ھەریەک لە پشتێنەکانی «فێزەروەیت» و «لایتوەیت»ـە لە [[یو ئێف سی]].<ref name="auto">{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Rondina|یەکەم=Steven|ڕێکەوت=٨ی نیسانی ٢٠١٨|سەردێڕ=Conor McGregor Officially Stripped of UFC Title Following UFC 223|ناونیشان=https://bleacherreport.com/articles/2768998-conor-mcgregor-officially-stripped-of-ufc-title-following-ufc-223|ڕێکەوتی سەردان=٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨|وێبگە=Bleacher Report}}</ref> کۆنەر لە پلەی ١١ەمدایە لەسەر ئاستی UFC و ژمارە چوار لەسەر ئاستی یاریزانانی پۆلی کێشی «لایتوەیت».<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠|سەردێڕ=Rankings {{!}} UFC|ناونیشان=https://www.ufc.com/rankings|ڕێکەوتی سەردان=١ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٠|وێبگە=www.ufc.com}}</ref> لە ساڵی ٢٠١٥دا، لە میانەی مەڕاسیمی UFC 194 بۆ پشتێنەی «فێزەروەیت» توانی [[جۆسێ ئاڵدۆ]] ببەزێنێت بە ماوەی تەنھا ١٣ چرکە کە بووە خێراترین بردنەوەی پشتێنەیەک لە مێژووی UFCیدا. دواتریش کە ئێدی ئالڤارێزی بەزاند لە UFC 205، مکگرێگەر بووە یەکەمین شەڕکەری مێژووی UFC کە لەیەک کاتدا دوو پشتێنەی ھەبێت.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Thomas|یەکەم=Luke|ڕێکەوت=١٦ی تشرینی دووەمی ٢٠١٦|سەردێڕ=Chat Wrap: UFC 205, McGregor, title shots & more|ناونیشان=http://www.mmafighting.com/2016/11/16/13646242/live-chat-ufc-205-results-conor-mcgregors-future-ufc-fight-nights|بڵاوکەرەوە=MMA Fighting}}</ref> لە یەکەمین یاری خۆیدا لە بۆکسینگ، کۆنەر شکستی ھێنا بەرامبەر [[فلۆید مەیوێزەر|فلۆید مەیوێزەر جونیەر]].<ref name=":1">{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Emons|یەکەم=Michael|ڕێکەوت=٢٦ی ئابی ٢٠١٧|سەردێڕ=Mayweather beats McGregor: as it happened|ناونیشان=https://www.bbc.com/sport/live/boxing/40874881|ڕێکەوتی سەردان=٢٨ی ئابی ٢٠١٧|وێبگە=BBC Sport}}</ref> یارییەکانی کۆنەر بەوە ناسراون کە زۆرترین بیەریان ھەیە. یارییەکەی بەرامبەر [[حەبیب نۆرماگومیدۆڤ|حەبیب نورماگمێدۆڤ]] بای ٢٫٤ ملیۆن فرۆشی بلیتی ھەبوو، لەوکاتەی یارییەکەی بەرامبەر مەیوێزەر ٤٫٣ ملیۆن فرۆشی ھەبوو، کە دەکاتە دووەمین پڕفرۆشترین یاری لەسەر ئاستی کیشوەری [[ئەمریکای باکوور|ئەمەریکای باکوور]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Christ|یەکەم=Scott|ڕێکەوت=١٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧|سەردێڕ=Mayweather v McGregor: Final pay-per-view numbers are official|ناونیشان=https://www.badlefthook.com/2017/12/14/16779010/mayweather-v-mcgregor-final-pay-per-view-numbers-are-official|ڕێکەوتی سەردان=٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨|بڵاوکەرەوە=Bad Left Hook}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|وەرزش}} {{پۆلی کۆمنز|Conor McGregor}} [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٨٨]] [[پۆل:شەڕکەرانی یوو ئێف سی]] [[پۆل:ھونەرمەندانی جەنگی تێکەڵ بە کێشی سووک]] [[پۆل:ھونەرمەندانی جەنگی تێکەڵ بە سوود وەرگرتن لە بۆکسینگ]] k734i55kmdssjg6de6gxtogwopadsn2 0 171355 1374707 1364311 2024-11-02T23:14:07Z Hivja 64112 1374707 wikitext text/x-wiki {{پاڵاوتنی پێڕستی ھەڵبژێردراو|٢٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٤}} {{Provinces of Iran Labelled Map|float=left}} ئەمە پێڕستێکی شارەکانی [[ئێران]]ە، کە بەپێی [[پارێزگاکانی ئێران|پارێزگاکان]] پۆڵێن کراون. ساڵانی سەرژمێریی دانیشتووان کە لە خوارەوە پێڕست کراون لە سەرچاوەی [[ناوەندی ئاماری ئێران]] وەرگیراون؛<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.amar.org.ir/english|سەردێڕ=Statistical Center of Iran > Home|وێبگە=www.amar.org.ir}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://financialtribune.com/articles/domestic-economy/61421/national-census-preliminary-results-released-irans-urban-population|title=National Census Preliminary Results Released: Iran's Urban Population Up|date=2017-03-13|work=Financial Tribune|access-date=2017-05-28|language=en-US}}</ref> ئێران ھەر دە ساڵ جارێک [[سەرژمێریی گشتیی جەماوەر و خانووی ئێران|سەرژمێریی دانیشتووان]] دەکات.{{تێبینی|لە ساڵی ١٩٥٦ ھەتا ٢٠٠٦ ھەر ساڵ جارێک سەرژمێریی ئەنجام دەدرا، بەڵام لە ساڵی ٢٠٠٦ ھەتا ٢٠١٦ کرایە پێنج ساڵ جارێک، ھەرچەندە لە ساڵی ٢٠١٦ەوە دیسان کرایەوە دە ساڵ جارێک.}} ئەو شارانەی کە تۆخن ناوەندی [[شارستانەکانی ئێران|شارستانەکان]]ن. ئێران ٣١ پارێزگا و ١٢٤٥ شاری ھەیە. {{Multiple image|width = 217px|perrow = 2|align = left | header = نەخشەکانی دانیشتووانی شارستان و پارێزگاکانی ئێران | image1 = Iran Counties by Population (2021).svg | image2 = Provinces of Iran by population.svg | image3 = The most populated cities of iran.svg | image4 = Map of Iran with province names and neighboring land.svg | caption_align = center | caption3 = [[پێڕستی گەورەشارەکانی ئێران|گەورەترین شارەکانی ئێران]] | caption4 = [[پارێزگاکانی ئێران]] | footer = }} [[پەڕگە:IranOMC.png|frameless|upright=1.35|چەپ]] == [[پارێزگای ئەلبورز]] == [[پەڕگە:Alborz.svg|شارستانەکانی پارێزگای ئەلبورز|frameless|upright=1.75|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[کەرەج]]''' | {{Change|invert=on|1,592,492|1,614,626}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | [[فەردیس]] | {{Change|invert=on|181,174}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | [[کەمالشەھر]] | {{Change|invert=on|141,669|109,943}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[نەزەرئاباد]]''' | {{Change|invert=on|119,512|107,806}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | [[محەممەدشار]] | {{Change|invert=on|119,418|100,519}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٦ | [[ماھدەشت]] | {{Change|invert=on|62,910|51,518}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٧ | '''[[مەشکین دەشت]]''' | {{Change|invert=on|62,005|53,440}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[ھەشتگەرد]]''' | {{Change|invert=on|55,640|51,953}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[چۆھارباغ]]''' | {{Change|invert=on|48,828|6,772}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | [[مەھستان، ئەلبورز|مەھستان]] | {{Change|invert=on|42,147|22,742}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | '''[[ئەشتەھارد]]''' | {{Change|invert=on|29,993|23,010}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | [[گەرمدەرە]] | {{Change|invert=on|22,726|13,248}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | [[گوڵسار]] | {{Change|invert=on|13,745|12,407}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | '''[[کووھسار]]''' | {{Change|invert=on|10,940|8,303}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |١٥ | '''[[تەنکەمان]]''' | {{Change|invert=on|4,654|4,190}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | '''[[تەلیقان]]''' | {{Change|invert=on|3,545|3,211}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | '''[[ئاسارا]]''' | {{Change|invert=on|1,339|701}} |- |} == [[پارێزگای ئەردەوێڵ]] == [[پەڕگە:Ardabil.svg|شارستانەکانی پارێزگای ئەردەوێڵ|frameless|upright=1.35|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[ئەردەوێڵ]]''' | {{Change|invert=on|529,374|482,632}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[پارساباد]]''' | {{Change|invert=on|93,387|88,924}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[مەشگینشەھر]]''' | {{Change|invert=on|74,109|66,883}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[خەڵخاڵ]]''' | {{Change|invert=on|39,304|41,165}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[گەرمی (شار)|گەرمی]]''' | {{Change|invert=on|28,967|28,953}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[بیلەسوار]]''' | {{Change|invert=on|16,188|15,183}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | '''[[نەمین]]''' | {{Change|invert=on|13,659|11,963}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | '''[[جەعفەرئاباد]]''' | {{Change|invert=on|7,226|7,706}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[گیوی]]''' | {{Change|invert=on|7,101|7,158}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٠ | '''[[ئابی بیگلوو]]''' | {{Change|invert=on|6,516|5,999}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١١ | '''[[ئەسلاندووز]]''' | {{Change|invert=on|6,348|4,557}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٢ | '''[[نیر، ئەردەوێڵ|نیر]]''' | {{Change|invert=on|5,873|5,820}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[عەنبەران]]''' | {{Change|invert=on|5,757|6,084}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[ھەشجین]]''' | {{Change|invert=on|5,725|4,578}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٥ | '''[[سەرعەین]]''' | {{Change|invert=on|5,459|4,440}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[ئیسلامابادی قەدیم]]''' | {{Change|invert=on|3,068}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٧ | '''[[ئونگووت]]''' | {{Change|invert=on|2,645|2,544}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | '''[[موغانسەر]]''' | {{Change|invert=on|2,575|2,798}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٩ | '''[[کۆلوور]]''' | {{Change|invert=on|2,347|2,105}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٢٠ | '''[[لاھروود]]''' | {{Change|invert=on|2,149|2,583}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[قۆسابە]]''' | {{Change|invert=on|2,095}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | '''[[ھیر، ئێران|ھیر]]''' | {{Change|invert=on|2,080|2,521}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | '''[[ڕەزی، ئەردەوێڵ|ڕەزی]]''' | {{Change|invert=on|1,581|1,617}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | [[فەخرئاباد، ئەردەوێڵ|فەخرئاباد]] | {{Change|invert=on|999|1,114}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | '''[[کووراییم]]''' | {{Change|invert=on|831|854}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | '''[[مورادلوو]]''' | {{Change|invert=on|671|761}} |- |} == [[پارێزگای بووشێھر]] == [[پەڕگە:Bushehr.svg|شارستانەکانی پارێزگای بووشێھر|frameless|upright=1.75|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[بووشێھر]]''' | {{Change|invert=on|223,504|195,222}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[بۆرازجان]]''' | {{Change|invert=on|110,567|95,449}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[بەندەر گناوە]]''' | {{Change|invert=on|73,472|64,110}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٤ | '''[[بەندەر کەنگان]]''' | {{Change|invert=on|60,187|76,329}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[خوورمەوج]]''' | {{Change|invert=on|40,722|74,944}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[جەم]]''' | {{Change|invert=on|31,436|16,313}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[بەندەر دەیلەم]]''' | {{Change|invert=on|25,730|22,393}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[بەندەر دەییەر]]''' | {{Change|invert=on|24,083|20,157}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | [[عالیشەھر]] | {{Change|invert=on|23,178}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠ | '''[[ئاب پەخش]]''' | {{Change|invert=on|18,913|17,238}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١١ | [[نەخل تەقی]] | {{Change|invert=on|18,837|11,503}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[چوغادەک]]''' | {{Change|invert=on|18,702|18,072}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | '''[[ئەھرەم]]''' | {{Change|invert=on|15,198|13,778}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٤ | [[بەنک]] | {{Change|invert=on|14,126|11,515}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٥ | '''[[بەندەر عەسەلوویە]]''' | {{Change|invert=on|13,557|7,884}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٦ | '''[[کاکی، ئێران|کاکی]]''' | {{Change|invert=on|12,119|10,156}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | [[وەحدەتیە]] | {{Change|invert=on|11,222|11,414}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | '''[[سەعدئاباد]]''' | {{Change|invert=on|8,248|7,859}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٩ | '''[[خارگ، ئێران|خارگ]]''' | {{Change|invert=on|8,193|7,722}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | '''[[شەبانکارە]]''' | {{Change|invert=on|7,900|7,653}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٢١ | [[بەردستان]] | {{Change|invert=on|7,112|6,078}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٢٢ | '''[[بەندەر سیراف]]''' | {{Change|invert=on|6,992|7,137}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | '''[[ئابدان]]''' | {{Change|invert=on|6,827|6,211}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٢٤ | [[دالەکی]] | {{Change|invert=on|6,436|6,044}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | '''[[بەندەر ڕیگ]]''' | {{Change|invert=on|6,252|5,619}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٦ | '''[[بۆردخوون]]''' | {{Change|invert=on|5,333|4,376}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٢٧ | [[دووراھەک]] | {{Change|invert=on|4,852}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٨ | '''[[دێلوار]]''' | {{Change|invert=on|4,442|3,704}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٩ | [[بادوولە]] | {{Change|invert=on|4,028}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٣٠ | [[ئاباد، تەنگستان|ئاباد]] | {{Change|invert=on|3,787}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٣١ | [[ئەنارستان، جەم|ئەنارستان]] | {{Change|invert=on|3,400|2,735}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٣٢ | '''[[ڕیز، ئێران|ڕیز]]''' | {{Change|invert=on|3,282|2,405}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٣ | '''[[تەنگ ئێرەم]]''' | {{Change|invert=on|3,242|3,183}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٤ | '''[[شۆنبە]]''' | {{Change|invert=on|2,747|2,528}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٥ | '''[[ئیمام حەسەن، ئێران|ئیمام حەسەن]]''' | {{Change|invert=on|2,731|2,498}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٦ | '''[[کەلەمە]]''' | {{Change|invert=on|2,463|2,164}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٧ | [[بووشکان]] | {{Change|invert=on|2,135}} |- |} == [[پارێزگای چوارمەحاڵ و بەختیاری]] == [[پەڕگە:Chaharmahal and Bakhtiari.svg|شارستانەکانی پارێزگای چوارمەحاڵ و بەختیاری|frameless|upright=1.75|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[شەھری کورد]]''' | {{Change|invert=on|190,441|159,775}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[بۆرووجن]]''' | {{Change|invert=on|57,071|52,694}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣ | '''[[لوڕدێگان]]''' | {{Change|invert=on|40,528|35,276}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤ | '''[[فەڕۆخشەھر]]''' | {{Change|invert=on|31,739|30,036}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | '''[[فارسان]]''' | {{Change|invert=on|30,504|28,013}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | [[ھەفشەجان]] | {{Change|invert=on|21,352|20,847}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٧ | '''[[جوونەقان]]''' | {{Change|invert=on|14,433|14,800}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[سامان]]''' | {{Change|invert=on|14,192|15,327}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | [[فەرادونبە]] | {{Change|invert=on|13,317|13,139}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[بۆن (چوارمەحاڵ و بەختیاری)|بۆن]]''' | {{Change|invert=on|12,971|11,775}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |١١ | [[کیان، ئێران|کیان]] | {{Change|invert=on|12,948|12,020}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[سوورەشجان]]''' | {{Change|invert=on|12,308|11,407}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |١٣ | '''[[بۆلداجی]]''' | {{Change|invert=on|11,980|11,728}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | '''[[باباحەیدەر]]''' | {{Change|invert=on|11,202|11,099}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | '''[[ئەردەڵ]]''' | {{Change|invert=on|10,113|8,992}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | [[نەقنە]] | {{Change|invert=on|9,923|9,603}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | [[پەردەنجان]] | {{Change|invert=on|8,699|8,088}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[شەلەمزار]]''' | {{Change|invert=on|6,899|7,132}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |١٩ | '''[[گەندومان]]''' | {{Change|invert=on|6,291|5,761}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | [[گەھروو]] | {{Change|invert=on|6,263|5,949}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | [[گوجان]] | {{Change|invert=on|6,179}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٢ | [[تاقانەک]] | {{Change|invert=on|6,170|5,941}} |- | align=center bgcolor="66CDAA|٢٣ | '''[[ناغان]]''' | {{Change|invert=on|6,125|4,861}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٢٤ | '''[[سەردەشت، چوارمەحاڵ و بەختیاری|سەردەشت]]''' | {{Change|invert=on|5,691}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٢٥ | [[سوودجان]] | {{Change|invert=on|5,581|5,410}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٢٦ | [[سەفیددەشت]] | {{Change|invert=on|5,471|5,561}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٢٧ | '''[[ئالوونی]]''' | {{Change|invert=on|5,248|4,094}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٢٨ | [[دەستەنا، چوارمەحاڵ و بەختیاری|دەستەنا]] | {{Change|invert=on|5,143|5,199}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٢٩ | [[چولیچە]] | {{Change|invert=on|4,945}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٠ | [[وەردەنجان]] | {{Change|invert=on|4,456|4,324}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣١ | [[کاج، چوارمەحاڵ و بەختیاری|کاج]] | {{Change|invert=on|4,227}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٢ | [[نافەچ]] | {{Change|invert=on|4,059}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٣ | '''[[ماڵی خەلیفە]]''' | {{Change|invert=on|4,024|3,698}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٤ | [[دەشتەک، چوارمەحاڵ و بەختیاری|دەشتەک]] | {{Change|invert=on|4,016}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٥ | [[ھاڕوونی، چوارمەحاڵ و بەختیاری|ھاڕوونی]] | {{Change|invert=on|3,601}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٦ | '''[[چلگرد]]''' | {{Change|invert=on|2,989|3,061}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٧ | [[سەرخوون، چوارمەحاڵ و بەختیاری|سەرخوون]] | {{Change|invert=on|2,131}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٨ | '''[[بازۆفت (شار)|بازۆفت]]''' | {{Change|invert=on|1,519}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٩ | '''[[مەنج]]''' | {{Change|invert=on|1,492|1,486}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٠ | '''[[سەمسامی]]''' | {{Change|invert=on|1,203}} |} == [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات]] == [[پەڕگە:East Azerbaijan.svg|شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[تەورێز]]''' | {{Change|invert=on|1,558,693|1,494,998}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[مەراغە]]''' | {{Change|invert=on|175,255|162,275}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[مەرەند]]''' | {{Change|invert=on|130,825|124,323}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[ئەھەر]]''' | {{Change|invert=on|100,641|92,608}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[میانە، ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|میانە]]''' | {{Change|invert=on|98,973|95,505}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[بناب]]''' | {{Change|invert=on|85,274|79,894}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | [[سەھەند، ئێران|سەھەند]] | {{Change|invert=on|82,494|24,704}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | '''[[سەراب، ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|سەراب]]''' | {{Change|invert=on|45,031|44,846}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[ئازەرشەھر]]''' | {{Change|invert=on|44,887|39,918}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | [[ھادیشەھر]] | {{Change|invert=on|34,346|30,575}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[عەجەبشێر]]''' | {{Change|invert=on|33,606|26,280}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | [[سەردروود]] | {{Change|invert=on|29,739|26,856}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[مەلێکان]]''' | {{Change|invert=on|27,431|25,312}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[شەبەستەر]]''' | {{Change|invert=on|22,181|15,663}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٥ | '''[[خەسرەوشاھ]]''' | {{Change|invert=on|21,972|12,447}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[بۆستان ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|21,734|17,954}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | '''[[ھەشتەڕۆ]]''' | {{Change|invert=on|20,572|19,903}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | '''[[ئۆسکوو]]''' | {{Change|invert=on|18,459|16,983}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٩ | '''[[ئیلخچی]]''' | {{Change|invert=on|16,574|15,231}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٢٠ | '''[[باسمێنج]]''' | {{Change|invert=on|12,692|11,190}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[ماماقان]]''' | {{Change|invert=on|11,892|13,359}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | '''[[گووگان]]''' | {{Change|invert=on|11,742|11,395}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | '''[[ھەریس]]''' | {{Change|invert=on|10,515|9,823}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | '''[[یامچی]]''' | {{Change|invert=on|10,392|9,832}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٢٥ | '''[[سووفیان]]''' | {{Change|invert=on|9,963|9,126}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | '''[[کەلێبەر]]''' | {{Change|invert=on|9,324|9,887}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٢٧ | '''[[جوڵفا]]''' | {{Change|invert=on|8,810|5,628}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | [[شەندئاباد]] | {{Change|invert=on|8,489|9,034}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | '''[[کۆشکسەرای]]''' | {{Change|invert=on|8,060|7,723}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٠ | '''[[تەسووج]]''' | {{Change|invert=on|7,522|7,370}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٣١ | [[کۆلوانەق]] | {{Change|invert=on|7,465|6,792}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٢ | '''[[تورکمانچای]]''' | {{Change|invert=on|7,443|7,094}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٣ | '''[[لەیلان، ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|لەیلان]]''' | {{Change|invert=on|6,356|6,175}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٤ | [[سیس]] | {{Change|invert=on|6,106|5,502}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٥ | '''[[بەخشایێش]]''' | {{Change|invert=on|6,102|6,098}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٥ | '''[[قەرەئاغاج، ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|قەرەئاغاج]]''' | {{Change|invert=on|6,102|5,652}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٦ | '''[[مێھرەبان، ئێران|مێھرەبان]]''' | {{Change|invert=on|5,772|6,095}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٧ | [[تەیموورلوو، ئازەرشەھر|تەیموورلوو]] | {{Change|invert=on|5,375}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٨ | '''[[وەرزەقان]]''' | {{Change|invert=on|5,348|5,385}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٩ | [[زەرنەق]] | {{Change|invert=on|5,343|5,713}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٠ | [[شەرەبیان]] | {{Change|invert=on|4,877|4,737}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤١ | [[کوزە کەنان]] | {{Change|invert=on|4,730|3,274}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٢ | [[وایقان]] | {{Change|invert=on|4,678|4,298}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٣ | '''[[ھووراند]]''' | {{Change|invert=on|4,658|4,445}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٤ | [[موبارەکشەھر]] | {{Change|invert=on|4,456}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٥ | [[بنابی مەرەند]] | {{Change|invert=on|4,311|4,371}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٦ | [[شەرەفخانە]] | {{Change|invert=on|4,244|3,585}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٧ | '''[[خاجە، ئێران|خاجە]]''' | {{Change|invert=on|4,011|3,801}} |- | align=center bgcolor="FFFAF"|٤٨ | [[ئاچاچی]] | {{Change|invert=on|3,647}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٩ | [[دووزدووزان]] | {{Change|invert=on|3,627|3,815}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٠ | '''[[خاروانا]]''' | {{Change|invert=on|3,353|1,373}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥١ | [[خامنە]] | {{Change|invert=on|3,056|2,541}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٢ | '''[[تیکمەداش]]''' | {{Change|invert=on|2,974|2,645}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٣ | '''[[ئاقکەند]]''' | {{Change|invert=on|2,902|1,733}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٤ | '''[[ئابیش ئەحمەد]]''' | {{Change|invert=on|2,715|2,318}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٥ | [[زونووز]] | {{Change|invert=on|2,465|2,626}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٦ | '''[[تەرک]]''' | {{Change|invert=on|2,031|2,406}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٧ | '''[[خومارلوو]]''' | {{Change|invert=on|1,902|1,659}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٨ | '''[[خوداجوو]]''' | {{Change|invert=on|1,824|1,584}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٩ | '''[[سیەھروود]]''' | {{Change|invert=on|1,548|1,553}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦٠ | '''[[نەزەرکەھریزی]]''' | {{Change|invert=on|1,215|1,266}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦١ | [[جەوان قەلعە]] | {{Change|invert=on|700}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"| | [[مەلێک کیان]] | {{Change|invert=on| |}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"| | [[شەھریار، ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|شەھریار]] |- |} == [[پارێزگای ئەسفەھان]] == [[پەڕگە:Isfahan counties.svg|شارستانەکانی پارێزگای ئەسفەھان|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[ئەسفەھان]]''' | {{Change|invert=on|1,961,260|1,853,293}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[کاشان]]''' | {{Change|invert=on|304,487|275,325}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[خومەینی شەھر]]''' | {{Change|invert=on|247,128|244,696}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | '''[[نەجەف ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|235,281|221,814}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[شاھینشەھر]]''' | {{Change|invert=on|173,329|143,308}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[شەھرەزا]]''' | {{Change|invert=on|134,952|123,767}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[فوولادشەھر]]''' | {{Change|invert=on|88,426|66,903}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | [[بەھارستان]] | {{Change|invert=on|79,023|61,647}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | '''[[موبارەکە]]''' | {{Change|invert=on|69,449|66,092}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | '''[[ئاران و بیدگۆل]]''' | {{Change|invert=on|65,404|60,290}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[گوڵپایەگان]]''' | {{Change|invert=on|58,936|54,572}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[زەڕینشەھر]]''' | {{Change|invert=on|55,817|60,118}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | [[دۆرچە]] | {{Change|invert=on|47,800|44,689}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | '''[[دەوڵەت ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|40,945|37,098}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | '''[[فەلاوەرجان]]''' | {{Change|invert=on|37,704|38,310}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | '''[[قەھدەریجان]]''' | {{Change|invert=on|34,226|31,679}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | [[خۆرزووق]] | {{Change|invert=on|29,154|22,321}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | '''[[نائین]]''' | {{Change|invert=on|27,379|25,379}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | '''[[سەمیرۆم]]''' | {{Change|invert=on|26,942|25,122}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | [[کلیشاد و سوودەرجان]] | {{Change|invert=on|25,635|24,355}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | [[گوڵدەشت]] | {{Change|invert=on|25,235|23,192}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | [[گەز]] | {{Change|invert=on|24,433|21,991}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | [[ئەبریشم]] | {{Change|invert=on|22,429|21,794}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٤ | '''[[خانسار]]''' | {{Change|invert=on|21,883|21,338}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | '''[[تیران، ئێران|تیران]]''' | {{Change|invert=on|21,703|19,421}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٦ | '''[[داران]]''' | {{Change|invert=on|20,078|19,645}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٧ | [[سەدە لەنجان]] | {{Change|invert=on|19,101|18,654}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٨ | [[دیزیچە]] | {{Change|invert=on|18,935|18,750}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٩ | [[وەرنامخاست]] | {{Change|invert=on|18,700|17,384}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٠ | '''[[دەھاقان]]''' | {{Change|invert=on|17,945|17,108}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣١ | [[دەستگەرد]] | {{Change|invert=on|17,775|16,848}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٢ | '''[[ئەردستان]]''' | {{Change|invert=on|15,744|15,701}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٣ | [[چەمگەردان]] | {{Change|invert=on|15,574|16,219}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٤ | '''[[بادروود]]''' | {{Change|invert=on|14,723|13,120}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٥ | [[ئیمانشەھر]] | {{Change|invert=on|14,633|14,267}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٦ | '''[[نەتەنز]]''' | {{Change|invert=on|14,122|12,281}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٧ | [[چەرمەھین]] | {{Change|invert=on|13,732|13,568}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٨ | '''[[فەرەیدوونشەھر]]''' | {{Change|invert=on|13,603|14,007}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٩ | '''[[پیربەکران]]''' | {{Change|invert=on|13,469|12,192}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٠ | [[کووشک]] | {{Change|invert=on|13,248|12,029}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤١ | '''[[وەرزەنە]]''' | {{Change|invert=on|12,714|11,924}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٢ | [[نووشئاباد]] | {{Change|invert=on|11,838|10,904}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٣ | [[بەھارانشەھر]] | {{Change|invert=on|11,284|11,132}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٤ | [[کەھریزسەنگ]] | {{Change|invert=on|10,442|9,264}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٥ | '''[[باغی بەھادۆران]]''' | {{Change|invert=on|10,279|9,598}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٦ | '''[[زیباشەھر]]''' | {{Change|invert=on|10,200|9,668}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٧ | '''[[چادگان]]''' | {{Change|invert=on|9,924|9,738}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٧ | [[تالخوونچە]] | {{Change|invert=on|9,924|9,472}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٨ | [[گوڵشەھر]] | {{Change|invert=on|9,904|9,903}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٩ | '''[[بووئین مینادەشت]]''' | {{Change|invert=on|9,889|10,256}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٠ | [[قەھجاوەرستان]] | {{Change|invert=on|9,712|7,906}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥١ | [[گۆرگاب، ئەسفەھان|گۆرگاب]] | {{Change|invert=on|9,690|6,359}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥٢ | '''[[حەبیب ئاباد، ئەسفەھان|حەبیب ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|9,491|9,444}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٣ | [[زایەندەروود، ئەسفەھان|زایەندەروود]] | {{Change|invert=on|9,463|9,514}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥٤ | [[مەجلیسی، ئەسفەھان|مەجلیسی]] | {{Change|invert=on|9,363|4,083}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥٥ | '''[[زەوارە]]''' | {{Change|invert=on|8,320|7,814}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥٦ | '''[[دێھەق]]''' | {{Change|invert=on|8,272|7,710}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥٧ | '''[[عەلەویجە]]''' | {{Change|invert=on|8,067|7,526}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥٨ | [[زازەریان]] | {{Change|invert=on|7,962}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥٩ | '''[[ھەرەند]]''' | {{Change|invert=on|7,829|7,108}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٦٠ | [[مەنزەریە]] | {{Change|invert=on|7,164|6,270}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٦١ | [[کەرکەوەند]] | {{Change|invert=on|7,058|6,857}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٦٢ | [[جەوزدان]] | {{Change|invert=on|6,998|6,749}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٣ | [[ئەسغەرئاباد، ئەسفەھان|ئەسغەرئاباد]] | {{Change|invert=on|6,876}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٤ | '''[[خوور، ئەسفەھان|خوور]]''' | {{Change|invert=on|6,765|6,721}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٥ | [[نەسرئاباد]] | {{Change|invert=on|6,425|6,176}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٦ | [[گووگەد]] | {{Change|invert=on|6,012|6,008}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٦٧ | '''[[ئەبوو زەیدئاباد]]''' | {{Change|invert=on|5,976|5,559}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٦٨ | [[وەزوان]] | {{Change|invert=on|5,952|4,559}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٩ | [[شاپوورئاباد]] | {{Change|invert=on|5,915|5,487}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٠ | [[سەفیدشەھر]] | {{Change|invert=on|5,804|5,579}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧١ | '''[[مەیمە، ئەسفەھان|مەیمە]]''' | {{Change|invert=on|5,651|5,449}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٢ | '''[[کووھپایە]]''' | {{Change|invert=on|5,518|4,587}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٣ | [[سین، ئێران|سین]] | {{Change|invert=on|5,495}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٤ | [[گوڵشەن]] | {{Change|invert=on|5,437|5,058}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٥ | [[بەرف ئەنبار]] | {{Change|invert=on|5,382|5,336}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٦ | [[مەشکات]] | {{Change|invert=on|5,357|4,869}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٧ | [[کۆمەشچە]] | {{Change|invert=on|5,100|4,871}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٨ | '''[[سەجزی]]''' | {{Change|invert=on|5,063|4,698}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٩ | [[محەممەدئاباد، ئەسفەھان|محەممەدئاباد]] | {{Change|invert=on|5,032|4,549}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٠ | [[حەنا]] | {{Change|invert=on|4,922|5,354}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨١ | '''[[عەسگەران، ئێران|عەسگەران]]''' | {{Change|invert=on|4,858|4,521}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٢ | [[جەندەق]] | {{Change|invert=on|4,665|4,472}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٣ | '''[[بەرزۆک]]''' | {{Change|invert=on|4,588|3,265}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨٤ | '''[[حەسەنئاباد، ئەسفەھان|حەسەنئاباد]]''' | {{Change|invert=on|4,478|4,267}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٥ | [[دامەنە]] | {{Change|invert=on|4,366|4,617}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٦ | [[نیکاباد]] | {{Change|invert=on|4,364|4,303}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٧ | [[باغشاد]] | {{Change|invert=on|4,356}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٨ | [[ڕوزوە]] | {{Change|invert=on|4,332|4,536}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٩ | '''[[توودەشگ]]''' | {{Change|invert=on|4,275|4,229}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٠ | [[جووشەقان قالی]] | {{Change|invert=on|4,161}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩١ | [[زیار، ئەسفەھان|زیار]] | {{Change|invert=on|3,918}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٢ | '''[[قەمسەر]]''' | {{Change|invert=on|3,877|3,410}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٣ | '''[[مەھاباد، ئەسفەھان|مەھاباد]]''' | {{Change|invert=on|3,727|3,656}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٤ | [[ئەفووس]] | {{Change|invert=on|3,696|4,313}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٥ | [[ڕزوانشەھر]] | {{Change|invert=on|3,606|3,508}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٦ | '''[[ئەژیە]]''' | {{Change|invert=on|3,156|3,481}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٧ | [[خالیدئاباد]] | {{Change|invert=on|3,023|2,756}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٨ | [[فەرخی]] | {{Change|invert=on|2,968|2,502}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٩ | [[کاموو و چووگان]] | {{Change|invert=on|2,434}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠٠ | '''[[نیاسەر]]''' | {{Change|invert=on|2,319|2,171}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠١ | '''[[کۆمە]]''' | {{Change|invert=on|2,184|2,146}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠٢ | [[بافران]] | {{Change|invert=on|1,978|2,027}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠٣ | '''[[ئەنارەک]]''' | {{Change|invert=on|1,903|1,477}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠٤ | [[لایبید]] | {{Change|invert=on|1,832|1,473}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠٥ | [[تەرق، ئەسفەھان|تەرق]] | {{Change|invert=on|1,749}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠٦ | [[وەنەک]] | {{Change|invert=on|1,665|1,977}} |- |} == [[پارێزگای فارس]] == [[پەڕگە:Fars.svg|شارستانەکانی پارێزگای فارس|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[شیراز]]''' | {{Change|invert=on|1,565,572|1,460,665}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[مەرودەشت]]''' | {{Change|invert=on|148,858|138,649}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[جەھروم]]''' | {{Change|invert=on|141,634|114,108}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[فەسا]]''' | {{Change|invert=on|110,825|104,809}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | '''[[کازیروون]]''' | {{Change|invert=on|96,683|89,685}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | [[سەدرا، فارس|سەدرا]] | {{Change|invert=on|91,863|39,979}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | '''[[داراب]]''' | {{Change|invert=on|70,232|61,672}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[فیرووزئاباد، فارس|فیرووزئاباد]]''' | {{Change|invert=on|65,417|64,969}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[لار]]''' | {{Change|invert=on|62,045|65,451}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[ئابادە]]''' | {{Change|invert=on|59,116|55,758}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | '''[[نووراباد]]''' | {{Change|invert=on|57,058|55,736}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[نەیریز]]''' | {{Change|invert=on|49,850|50,291}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | '''[[ئەقلید]]''' | {{Change|invert=on|44,341|44,552}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | '''[[ئەستەھبان]]''' | {{Change|invert=on|36,410|34,639}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | '''[[گراش]]''' | {{Change|invert=on|34,469|30,593}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | '''[[زەرقان]]''' | {{Change|invert=on|32,261|28,958}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | '''[[کەوار]]''' | {{Change|invert=on|31,711|26,342}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[لامەرد]]''' | {{Change|invert=on|29,380|25,131}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | '''[[سەفاشەھر]]''' | {{Change|invert=on|26,933|26,091}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | '''[[چنارشاھیجان]]''' | {{Change|invert=on|26,918|25,355}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | '''[[حاجی ئاباد، فارس|حاجی ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|21,675|20,501}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٢ | '''[[فەراشبەند]]''' | {{Change|invert=on|20,320|18,492}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٣ | '''[[قیر، فارس|قیر]]''' | {{Change|invert=on|20,010|18,038}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٤ | '''[[ئەوەز]]''' | {{Change|invert=on|19,987|22,401}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٥ | '''[[خۆنج]]''' | {{Change|invert=on|19,217|18,792}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٦ | '''[[خەرامە]]''' | {{Change|invert=on|18,477|20,920}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٧ | '''[[سەروستان]]''' | {{Change|invert=on|18,187|19,116}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٨ | '''[[ئەرسەنجان]]''' | {{Change|invert=on|17,706|17,382}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٩ | '''[[سەعادەتشەھر]]''' | {{Change|invert=on|17,131|16,876}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٠ | '''[[قادرئاباد]]''' | {{Change|invert=on|14,973|15,792}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣١ | '''[[ئەردەکان، فارس|ئەردەکان]]''' | {{Change|invert=on|14,633|16,661}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٢ | [[دۆبیران]] | {{Change|invert=on|13,809|12,682}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٣ | '''[[جەنەتشەھر]]''' | {{Change|invert=on|13,598|11,852}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٤ | '''[[گەلەدار]]''' | {{Change|invert=on|13,448|11,354}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٥ | '''[[سۆغاد]]''' | {{Change|invert=on|12,582|11,156}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٦ | '''[[مەیمەند]]''' | {{Change|invert=on|10,120|9,058}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٧ | [[داریان، ئێران|داریان]] | {{Change|invert=on|10,037|9,557}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٨ | '''[[بەوانات]]''' | {{Change|invert=on|9,776|10,670}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٩ | '''[[زاھیدشەھر]]''' | {{Change|invert=on|9,719|9,483}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٠ | '''[[خێشت]]''' | {{Change|invert=on|9,599|9,108}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤١ | '''[[ئەشکەنان]]''' | {{Change|invert=on|9,115|8,211}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٢ | '''[[بەناروویە]]''' | {{Change|invert=on|9,077|10,977}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٣ | '''[[مەسیری]]''' | {{Change|invert=on|9,031|5,830}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٤ | [[لەپوویی]] | {{Change|invert=on|8,985|6,924}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٥ | '''[[شەھرپیر]]''' | {{Change|invert=on|8,927|8,100}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٦ | [[فەتح ئاباد]] | {{Change|invert=on|8,841|8,446}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٧ | '''[[سەیدان، ئێران|سەیدان]]''' | {{Change|invert=on|8,574|7,563}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٨ | '''[[جوویۆم]]''' | {{Change|invert=on|8,010|8,810}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٩ | '''[[مۆھر، ئێران|مۆھر]]''' | {{Change|invert=on|7,784|7,823}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٥٠ | [[بەھمەن، فارس|بەھمەن]] | {{Change|invert=on|7,568|7,305}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٥١ | '''[[قۆتبئاباد]]''' | {{Change|invert=on|7,476|6,7754}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٥٢ | '''[[ئابادە تەشک]]''' | {{Change|invert=on|7,379|7,562}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٥٣ | [[خوور، فارس|خوور]] | {{Change|invert=on|7,338|6,821}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٤ | '''[[بەیرەم|بەیرەم]]''' | {{Change|invert=on|7,300|7,379}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٥٤ | [[لەتیفی]] | {{Change|invert=on|7,300|6,669}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٥٥ | '''[[بەیزا]]''' | {{Change|invert=on|7,252|4,234}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٦ | [[باب ئەنار]] | {{Change|invert=on|7,061|6,968}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٧ | [[قەرەبوڵاغ، فارس|قەرەبوڵاغ]] | {{Change|invert=on|6,772}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٥٨ | '''[[سەدە، ئەقلید|سەدە]]''' | {{Change|invert=on|6,747|6,137}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٩ | [[ئیج، ئێران|ئیج]] | {{Change|invert=on|6,246|5,849}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٠ | [[خوومەزار]] | {{Change|invert=on|6,220|6,095}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦١ | '''[[کۆنارتەختە]]''' | {{Change|invert=on|6,081|5,478}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٢ | '''[[والاشەھر]]''' | {{Change|invert=on|5,972|4,243}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٣ | '''[[شەشدە]]''' | {{Change|invert=on|5,960|5,562}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٤ | [[میانشەھر]] | {{Change|invert=on|5,912}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٥ | [[ئیزەدخاست]] | {{Change|invert=on|5,910|6,532}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٦ | [[ئیمامشەھر]] | {{Change|invert=on|5,803|5,190}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٧ | '''[[ڕۆنیز]]''' | {{Change|invert=on|5,760|5,593}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٨ | '''[[ئارەد، ئێران|ئارەد]]''' | {{Change|inver=on|5,094|}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٩ | [[موبارەک ئاباد، قیر و کارزین|موبارەک ئاباد]] | {{Change|invert=on|4,707|4,235}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٠ | '''[[وەراوی]]''' | {{Change|invert=on|4,622|3,971}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧١ | '''[[مەشکان]]''' | {{Change|invert=on|4,617|4,580}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٢ | '''[[خاوەران]]''' | {{Change|invert=on|4,332|5,562}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٣ | [[عیمادشەھر]] | {{Change|invert=on|4,235|4,506}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٤ | [[فەدامی]] | {{Change|invert=on|4,097|4,028}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٥ | '''[[عەلامەرودەشت]]''' | {{Change|invert=on|4,068|4,095}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٦ | '''[[خانە زەنیان]]''' | {{Change|invert=on|4,027|3,370}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٧ | '''[[کۆرەیی]]''' | {{Change|invert=on|3,954|3,912}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٨ | [[دژکورد]] | {{Change|invert=on|3,924|4,220}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٩ | [[ھەماشەھر]] | {{Change|invert=on|3,852|3,233}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٠ | [[نووجین]] | {{Change|invert=on|3,769|3,416}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨١ | '''[[کامفیرووز]]''' | {{Change|invert=on|3,713|2,498}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٢ | '''[[مەزایجان، بەوانات|مەزایجان]]''' | {{Change|invert=on|3,567}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٣ | '''[[دێھرەم]]''' | {{Change|invert=on|3,468|2,999}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٤ | '''[[کوھەنجان، سەروستان|کوھەنجان]]''' | {{Change|invert=on|3,281|3,739}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٥ | [[خووزی]] | {{Change|invert=on|3,245}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٦ | [[کۆپۆن]] | {{Change|invert=on|3,237}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٧ | [[ئەھل]] | {{Change|invert=on|3,179|2,940}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٨ | [[حیسامی]] | {{Change|invert=on|3,131|2,826}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٩ | [[سوورمەق]] | {{Change|invert=on|3,050|3,458}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٠ | '''[[ئەسیر، ئێران|ئەسیر]]''' | {{Change|invert=on|3,042|2,180}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩١ | '''[[خانیمەن]]''' | {{Change|invert=on|3,020}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٢ | '''[[دۆبۆرجی]]''' | {{Change|invert=on|2,907|2,651}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٣ | '''[[قەتروویە]]''' | {{Change|invert=on|2,895|2,764}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٤ | '''[[نەودان]]''' | {{Change|invert=on|2,892|2,574}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٥ | '''[[ئەفزەر]]''' | {{Change|invert=on|2,657|2,338}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٦ | '''[[ڕامجەرد]]''' | {{Change|invert=on|2,550|2,260}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٧ | '''[[نەوبەندەگان]]''' | {{Change|invert=on|2,410|2,704}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٨ | '''[[حەسەنئاباد، ئەقلید|حەسەنئاباد]]''' | {{Change|invert=on|2,045|1,894}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٩ | '''[[سوڵتانشەھر]]''' | {{Change|invert=on|1,928}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠٠ | '''[[مادەر سولەیمان]]''' | {{Change|invert=on|1,546}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠١ | '''[[بابامونیر]]''' | {{Change|invert=on|1,379}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠٢ | '''[[دووزە]]''' | {{Change|invert=on|1,348|887}} |- |} == [[پارێزگای گێڵان]] == [[پەڕگە:Gilan.svg|شارستانەکانی پارێزگای گێڵان|frameless|upright=1.75|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[ڕەشت]]''' | {{Change|invert=on|679,995|639,951}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[بەندەر ئەنزەلی]]''' | {{Change|invert=on|118,564|116,664}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[لاھیجان]]''' | {{Change|invert=on|101,073|94,051}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[لەنگەروود]]''' | {{Change|invert=on|79,445|74,477}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[ھەشتپەر]]''' | {{Change|invert=on|54,178|52,344}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[ئاستارا، ئێران|ئاستارا]]''' | {{Change|invert=on|51,579|48,470}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | '''[[سەومەعەسەرا]]''' | {{Change|invert=on|47,083|40,978}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | '''[[ئاستانەی ئەشرەفیە]]''' | {{Change|invert=on|44,941|40,726}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[ڕوودسەر]]''' | {{Change|invert=on|37,998|37,579}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | '''[[فوومەن]]''' | {{Change|invert=on|35,841|30,608}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[خۆمام]]''' | {{Change|invert=on|20,897|17,106}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | '''[[سیاھکەل]]''' | {{Change|invert=on|19,924|18,176}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[ڕەزوانشەھر، گێڵان|ڕەزوانشەھر]]''' | {{Change|invert=on|19,519|15,267}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[ماسال]]''' | {{Change|invert=on|17,901|14,689}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٥ | [[مەنجیل]] | {{Change|invert=on|15,630|17,396}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[ئەملەش]]''' | {{Change|invert=on|15,444|14,915}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | '''[[بەندەر کیاشەھر]]''' | {{Change|invert=on|14,022|13,753}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | [[ڕوستەمئاباد]] | {{Change|invert=on|13,746|13,749}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٩ | [[لەوشان]] | {{Change|invert=on|13,032|15,193}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٠ | '''[[سەنگەر، گێڵان|سەنگەر]]''' | {{Change|invert=on|12,583|10,154}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[کەلاچای]]''' | {{Change|invert=on|12,379|11,936}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | '''[[لەوەندەویل]]''' | {{Change|invert=on|11,235|10,617}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | '''[[ئەسالەم]]''' | {{Change|invert=on|10,720|10,040}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | '''[[ڕەحیمئاباد]]''' | {{Change|invert=on|10,571|8,719}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | '''[[لەشت نەشا]]''' | {{Change|invert=on|10,539|10,662}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | '''[[ڕوودبار]]''' | {{Change|invert=on|10,504|10,926}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٧ | '''[[کۆچەسفەھان]]''' | {{Change|invert=on|10,026|9,450}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | [[چاف و چەمخالە]] | {{Change|invert=on|8,840|4,494}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | '''[[چابکسەر]]''' | {{Change|invert=on|8,224|6,994}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٠ | '''[[شەفت، ئێران|شەفت]]''' | {{Change|invert=on|8,184|6,533}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣١ | '''[[پەرەسەر]]''' | {{Change|invert=on|8,016|7,626}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٢ | [[لوولمان]] | {{Change|invert=on|7,426|3,558}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٣ | '''[[خۆشکبیجاڕ]]''' | {{Change|invert=on|7,245|7,133}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٤ | '''[[مەرجەغەل]]''' | {{Change|invert=on|6,735|6,471}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٥ | '''[[کوومەڵە]]''' | {{Change|invert=on|6,457|6,078}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٦ | '''[[بازار جومعە]]''' | {{Change|invert=on|5,729|4,493}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٧ | [[چووبەر]] | {{Change|invert=on|5,554|5,522}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٨ | [[شەلمان]] | {{Change|invert=on|5,102|5,184}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٩ | '''[[گووراب زەرمیخ]]''' | {{Change|invert=on|4,840|4,588}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٠ | [[واجارگاھ]] | {{Change|invert=on|4,537|4,522}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤١ | '''[[حەویق]]''' | {{Change|invert=on|4,261|4,194}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٢ | '''[[لیسار]]''' | {{Change|invert=on|3,647|3,262}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٣ | '''[[ڕوودبۆنە]]''' | {{Change|invert=on|3,441|3,646}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٤ | '''[[جیرەندە]]''' | {{Change|invert=on|2,320|2,584}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٥ | '''[[ڕانکووھ]]''' | {{Change|invert=on|2,154|2,224}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٦ | '''[[ئەحمەدسەرگووراب]]''' | {{Change|invert=on|2,128|2,346}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٧ | '''[[ئۆتاقوەر]]''' | {{Change|invert=on|1,938|1,804}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٨ | '''[[دەیلەمان]]''' | {{Change|invert=on|1,729|1,656}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٩ | '''[[ماکلەوان]]''' | {{Change|invert=on|1,635}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٠ | '''[[بەرەسەر]]''' | {{Change|invert=on|1,612|1,416}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥١ | '''[[تووتکابۆن]]''' | {{Change|invert=on|1,510|1,678}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٢ | [[ماسوولە]] | {{Change|invert=on|393|568}} |- |} == [[پارێزگای گوڵستان]] == [[پەڕگە:Golestan.svg|شارستانەکانی پارێزگای گوڵستان|frameless|upright=1.75|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[گورگان]]''' | {{Change|invert=on|350,676|329,536}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[گۆنبەدی کاووس]]''' | {{Change|invert=on|151,910|144,546}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | '''[[عەلی ئابادی کەتوول]]''' | {{Change|invert=on|52,838|49,804}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[بەندەر تورکمان]]''' | {{Change|invert=on|53,970|48,736}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[ئازادشەھر]]''' | {{Change|invert=on|43,760|39,484}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[کوردکووی]]''' | {{Change|invert=on|39,881|38,246}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[کەلالە]]''' | {{Change|invert=on|36,176|27,951}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[ئاققەڵا]]''' | {{Change|invert=on|35,116|31,626}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | '''[[مینوودەشت]]''' | {{Change|invert=on|30,085|28,478}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | [[گاڵیکەش]] | {{Change|invert=on|23,394|20,831}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[بەندەر گەز]]''' | {{Change|invert=on|20,742|18,734}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | '''[[گۆمیشان]]''' | {{Change|invert=on|19,191|17,648}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | [[سیمینشەھر]] | {{Change|invert=on|17,205|15,539}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[فازڵ ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|19,461|14,548}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | '''[[ڕامیان]]''' | {{Change|invert=on|12,426|12,263}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | [[خان بەبین]] | {{Change|invert=on|10,878|11,007}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | [[دەڵەند]] | {{Change|invert=on|8,184|7,992}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | [[نگینشەھر]] | {{Change|invert=on|8,138|7,858}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | '''[[نەوکەندە]]''' | {{Change|invert=on|6,650|7,155}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | '''[[سەرخۆن کەلاتە]]''' | {{Change|invert=on|7,589|6,688}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | [[جەلین، ئێران|جەلین]] | {{Change|invert=on|7,417|7,753}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | '''[[ئەنبارئالووم]]''' | {{Change|invert=on|7,003|6,540}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | '''[[مەراوەتەپە]]''' | {{Change|invert=on|8,671|7,906}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٤ | [[فەراغی]] | {{Change|invert=on|5,777}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | [[تاتاری سەرێ، گوڵستان|تاتاری سەرێ]] | {{Change|invert=on|4,782}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٦ | [[سەنگدەوین]] | {{Change|invert=on|4,203}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٧ | [[مەزرەعە، گوڵستان|مەزرەعە]] | {{Change|invert=on|4,009}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٨ | '''[[نەودێ خاندووز]]''' | {{Change|invert=on|2,989|3,032}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٩ | '''[[ئینچەبۆروون]]''' | {{Change|invert=on|2,494|2,281}} |- |} == [[پارێزگای ھەمەدان]] == [[پەڕگە:Hamadan.svg|شارستانەکانی پارێزگای ھەمەدان|frameless|upright=1.35|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[ھەمەدان]]''' | {{Change|invert=on|554,406|525,794}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[مەلایێر]]''' | {{Change|invert=on|170,237|159,848}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[ئەسەداوا]]''' | {{Change|invert=on|55,703|55,024}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[ناوەن]]''' | {{Change|invert=on|76,162|75,445}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | '''[[تووسرکان]]''' | {{Change|invert=on|50,455|44,516}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | '''[[بەھار (ھەمەدان)|بەھار]]''' | {{Change|invert=on|28,685|27,645}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | '''[[کەبوودەر ئاھەنگ]]''' | {{Change|invert=on|20,336|20,349}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[لالەجین]]''' | {{Change|invert=on|14,916|15,291}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[فامنین]]''' | {{Change|invert=on|14,208|14,478}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[ڕەزەن]]''' | {{Change|invert=on|14,275|13,711}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | [[ئەزەندەریان]] | {{Change|invert=on|11,171|9,324}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | [[مەریانەج]] | {{Change|invert=on|10,848|10,207}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | '''[[قوروە دەرگەزین]]''' | {{Change|invert=on|9,540|10,231}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | [[جوورقان]] | {{Change|invert=on|9,234|9,262}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | '''[[گیان، ئێران|گیان]]''' | {{Change|invert=on|8,186|8,102}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | '''[[ساڵحاباد، ھەمەدان|ساڵحاباد]]''' | {{Change|invert=on|7,899|7,830}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | [[موھاجەران، ھەمەدان|موھاجەران]] | {{Change|invert=on|7,331}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[فیرووزان]]''' | {{Change|invert=on|5,173|4,635}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | [[سەرکان، ھەمەدان|سەرکان]] | {{Change|invert=on|4,081|4,271}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | '''[[سامەن]]''' | {{Change|invert=on|3,873|4,426}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | '''[[دەمەق]]''' | {{Change|invert=on|3,231|3,783}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٢ | '''[[قەھاوەند]]''' | {{Change|invert=on|2,970|3,115}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٣ | '''[[ئاجین]]''' | {{Change|invert=on|2,738|2,738}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٤ | '''[[شیرین سوو]]''' | {{Change|invert=on|2,460|3,060}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٥ | '''[[بەرزوول]]''' | {{Change|invert=on|2,457|2,695}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٦ | '''[[جۆکار]]''' | {{Change|invert=on|2,258|2,425}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٧ | '''[[گوڵتەپە]]''' | {{Change|invert=on|2,237|2,692}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٨ | '''[[فەرەسفەج]]''' | {{Change|invert=on|1,526|1,721}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٩ | '''[[زەنگەنە، ھەمەدان|زەنگەنە]]''' | {{Change|invert=on|621|725}} |- |} == [[پارێزگای ھورمزگان]] == [[پەڕگە:Hormozgan.svg|شارستانەکانی پارێزگای ھورمزگان|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[بەندەر عەباس]]''' | {{Change|invert=on|526,648|435,751}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[میناب]]''' | {{Change|invert=on|73,170|63,229}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[قەشم]]''' | {{Change|invert=on|40,678|28,602}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[کیش (شار)|کیش]]''' | {{Change|invert=on|39,853|24,819}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[ڕوودان]]''' | {{Change|invert=on|36,121|33,285}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[بەندەر لەنگە]]''' | {{Change|invert=on|30,435|30,478}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | '''[[حاجی ئاباد، ھورمزگان|حاجی ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|28,977|23,309}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | [[بەندەر کۆنگ]] | {{Change|invert=on|19,213|16,496}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[پارسیان، ئێران|پارسیان]]''' | {{Change|invert=on|18,045|12,544}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | '''[[جاسک]]''' | {{Change|invert=on|16,860|13,810}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[بەندەر خەمیر]]''' | {{Change|invert=on|15,320|14,617}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | [[دەرگەھان]] | {{Change|invert=on|14,525|8,667}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[بەستەک]]''' | {{Change|invert=on|9,959|9,225}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[بیکا، ئێران|بیکا]]''' | {{Change|invert=on|7,190|7,002}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٥ | '''[[جەناح]]''' | {{Change|invert=on|6,910|7,169}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[ھەشت بەندی]]''' | {{Change|invert=on|6,718|4,438}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | '''[[ڕوویدەر]]''' | {{Change|invert=on|6,558|6,034}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | '''[[ھورمز، ئێران|ھورمز]]''' | {{Change|invert=on|5,891|5,867}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٩ | '''[[سووزا]]''' | {{Change|invert=on|5,707|4,712}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٠ | '''[[قەلعە قازی، ھورمزگان|قەلعە قازی]]''' | {{Change|invert=on|5,286|5,183}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[سیریک]]''' | {{Change|invert=on|5,137|4,140}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | [[تیروور]] | {{Change|invert=on|4,871}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | [[دەشتی، ھورموزگان|دەشتی]] | {{Change|invert=on|4,695}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | '''[[کووخەردھەرەنگ]]''' | {{Change|invert=on|4,390}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | [[تازیان پایین]] | {{Change|invert=on|4,263}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | '''[[ئەبوو مووسا]]''' | {{Change|invert=on|4,213|3,461}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٧ | '''[[بەندەر چارەک]]''' | {{Change|invert=on|4,066|3,758}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | [[گەرووک، ھورمزگان|گەرووک]] | {{Change|invert=on|4,008}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | '''[[فین]]''' | {{Change|invert=on|3,939|5,279}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٠ | '''[[کووشکەنار]]''' | {{Change|invert=on|3,260|2,902}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣١ | '''[[تەخت، ھورمزگان|تەخت]]''' | {{Change|invert=on|3,082|2,648}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٢ | '''[[کووھەستەک]]''' | {{Change|invert=on|3,060}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٣ | '''[[لەمەزان]]''' | {{Change|invert=on|2,745}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٤ | '''[[زیارەتعەلی]]''' | {{Change|invert=on|2,679|3,075}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٥ | '''[[سەندرەک]]''' | {{Change|invert=on|1,915|2,024}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٦ | '''[[فارەغان]]''' | {{Change|invert=on|1,773|1,925}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٧ | '''[[سەردەشت، ھورمزگان|سەردەشت]]''' | {{Change|invert=on|1,725|1,536}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٨ | '''[[گەوھەران، ھورمزگان|گەوھەران]]''' | {{Change|invert=on|1,170|1,316}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٩ | [[سەرگز]] | {{Change|invert=on|1,157|1,170}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"| | [[دەرگەھان]] | {{Change|invert=on| |}} |- |} == [[پارێزگای ئیلام]] == [[پەڕگە:Ilam.svg|شارستانەکانی پارێزگای ئیلام|frameless|upright=1.75|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[ئیلام]]''' | {{Change|invert=on|194,030|172,213}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[ئەیوان]]''' | {{Change|invert=on|31,299|29,400}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[دێلوڕان]]''' | {{Change|invert=on|32,941|30,989}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | '''[[ئاودانان]]''' | {{Change|invert=on|23,946|22,901}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[دەڕەشار]]''' | {{Change|invert=on|21,900|20,712}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[مێھران]]''' | {{Change|invert=on|17,435|14,920}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[سەراوڵە]]''' | {{Change|invert=on|12,393|10,967}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[ئەرکەواز]]''' | {{Change|invert=on|11,977|12,358}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | '''[[ئاسماوە]]''' | {{Change|invert=on|6,280|5,889}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | '''[[چەوار]]''' | {{Change|invert=on|5,831|5,775}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[بەدرە، ئیلام|بەدرە]]''' | {{Change|invert=on|4,278|4,249}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[شەباب، ئیلام|شەباب]]''' | {{Change|invert=on|4,088}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | '''[[پەھلە]]''' | {{Change|invert=on|3,870|4,065}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | '''[[مورموری]]''' | {{Change|invert=on|3,768|3,529}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | '''[[زەڕنە]]''' | {{Change|invert=on|2,966|3,118}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | '''[[لوومار]]''' | {{Change|invert=on|2,696|2,658}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | '''[[مووسیان]]''' | {{Change|invert=on|2,459|2,577}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | '''[[تۆحید]]''' | {{Change|invert=on|2,128|1,475}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | '''[[سەراوباغ]]''' | {{Change|invert=on|2,659|2,557}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | '''[[مەیمە]]''' | {{Change|invert=on|1,913|2,636}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | [[دڵگوشا]] | {{Change|invert=on|1,819|2,210}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | '''[[ساڵحاباد، مێھران|ساڵحاباد]]''' | {{Change|invert=on|1,751|1,707}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | '''[[میرزا حوسێناباد]]''' | {{Change|invert=on|1,512}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٤ | '''[[مێھر، ئیلام|مێھر]]''' | {{Change|invert=on|1,060}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | '''[[بڵاوە (شار)|بڵاوە]]''' | {{Change|invert=on|264}} |- |} == [[پارێزگای کرمان]] == [[پەڕگە:Kerman.svg|شارستانەکانی پارێزگای کرمان|frameless|upright=1.75|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[کرمان]]''' | {{Change|invert=on|537,718|534,441}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[سیرجان]]''' | {{Change|invert=on|199,704|185,623}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[ڕەفسەنجان]]''' | {{Change|invert=on|161,909|151,420}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[جیرۆفت]]''' | {{Change|invert=on|130,429|111,034}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | '''[[بەم]]''' | {{Change|invert=on|127,396|107,131}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | '''[[زەرەند]]''' | {{Change|invert=on|60,370|57,749}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | '''[[کەھنووج]]''' | {{Change|invert=on|52,624|43,977}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[شەھربابەک]]''' | {{Change|invert=on|51,620|45,256}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[بافت]]''' | {{Change|invert=on|34,517|33,107}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[بەردسیر]]''' | {{Change|invert=on|25,152|31,870}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | '''[[بەرەوات]]''' | {{Change|invert=on|22,761|18,633}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[ڕاوەر]]''' | {{Change|invert=on|22,729|21,901}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | '''[[محەممەدئاباد، کرمان|محەممەدئاباد]]''' | {{Change|invert=on|20,720|9,664}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | [[نەجەفشەھر]] | {{Change|invert=on|20,164|9,448}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | '''[[ماھان]]''' | {{Change|invert=on|19,423|17,178}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | '''[[عەنبەرئاباد]]''' | {{Change|invert=on|18,185|18,731}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | '''[[مەنووجان]]''' | {{Change|invert=on|15,634|14,286}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[ئەنار]]''' | {{Change|invert=on|15,532|13,089}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | '''[[ڕوودبار]]''' | {{Change|invert=on|14,747|12,223}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | '''[[ڕابۆر]]''' | {{Change|invert=on|13,263|11,657}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | '''[[قەلعەگەنج]]''' | {{Change|invert=on|13,169|12,663}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٢ | '''[[کووھبەنان]]''' | {{Change|invert=on|10,761|11,093}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٣ | '''[[دەربی بەھەشت]]''' | {{Change|invert=on|10,670|6,538}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٤ | [[باغین]] | {{Change|invert=on|10,407|8,176}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٥ | '''[[ڕایەن]]''' | {{Change|invert=on|10,286|11,006}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٣ | [[نیگار، کرمان|نیگار]] | {{Change|invert=on|7,600|5,731}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٩ | [[مێسی سەرچەشمە]] | {{Change|invert=on|5,967|6,406}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٦ | [[ئیختیارئاباد]] | {{Change|invert=on|9,840|8,746}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٧ | '''[[گوڵباف، کرمان|گوڵباف]]''' | {{Change|invert=on|9,205|8,828}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٨ | [[زەیدئاباد]] | {{Change|invert=on|9,112|5,260}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٩ | [[زەنگیئاباد]] | {{Change|invert=on|8,568|6,823}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٠ | [[خۆرسەند]] | {{Change|invert=on|8,252|6,672}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣١ | '''[[پاریز]]''' | {{Change|invert=on|8,005|4,902}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٩ | '''[[دەھەج]]''' | {{Change|invert=on|5,045|3,366}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٢ | '''[[کۆشکوویە]]''' | {{Change|invert=on|7,644|6,610}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٤ | [[گوڵزار، کرمان|گوڵزار]] | {{Change|invert=on|5,445|3,411}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٤ | '''[[محەممەدئابادی گۆنبەکی]]''' | {{Change|invert=on|7,210}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٥ | '''[[فەھرەج]]''' | {{Change|invert=on|6,876|11,939}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٦ | '''[[ئەرزوویە]]''' | {{Change|invert=on|6,868|7,555}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٧ | [[زەھکەلووت]] | {{Change|invert=on|6,835}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٨ | '''[[جەبالبارێز]]''' | {{Change|invert=on|6,750|4,416}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٠ | '''[[چەتروود]]''' | {{Change|invert=on|5,860|5,344}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤١ | '''[[یەزدانشەھر]]''' | {{Change|invert=on|5,607|5,442}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٢ | '''[[نەودژ]]''' | {{Change|invert=on|5,562|5,284}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٠ | '''[[فاریاب، ئێران|فاریاب]]''' | {{Change|invert=on|4,863|6,025}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥١ | [[ڕەیحانشەھر]] | {{Change|invert=on|4,580|4,791}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٢ | [[کیانشەھر]] | {{Change|invert=on|4,543|5,555}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٣ | [[بەزەنجان]] | {{Change|invert=on|4,517|4,034}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٤ | '''[[لالەزار، کرمان|لالەزار]]''' | {{Change|invert=on|4,429|2,945}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٥ | [[ئەمینشەھر]] | {{Change|invert=on|4,413|4,555}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٦ | [[دەوساری]] | {{Change|invert=on|4,130|3,762}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٥ | [[بۆلووک]] | {{Change|invert=on|5,304}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٦ | '''[[بەھرەمان]]''' | {{Change|invert=on|5,265|4,528}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٧ | '''[[نەرماشیر]]''' | {{Change|invert=on|5,222|6,167}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٨ | '''[[شەھداد]]''' | {{Change|invert=on|5,217|5,942}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٣ | [[خاتوون ئاباد]] | {{Change|invert=on|5,471|4,201}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٠ | [[چوپار]] | {{Change|invert=on|3,607|3,937}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦١ | [[بەلوەرد]] | {{Change|invert=on|3,534}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٢ | [[جەوزەم]] | {{Change|invert=on|3,436|4,929}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٧ | [[کازم ئاباد]] | {{Change|invert=on|4,060|3,645}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٦ | [[خانووک]] | {{Change|invert=on|2,628|2,153}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٩ | [[مۆحیئاباد]] | {{Change|invert=on|3,930|3,719}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٨ | [[ئەندووھجەرد]] | {{Change|invert=on|4,041|3,589}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٧ | [[خواجووشەھر]] | {{Change|invert=on|2,478}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|- | '''[[سەفایە]]''' | {{Change|invert=on|2,478|2,233}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٣ | [[ھوماشەھر، کرمان|ھوماشەھر]] | {{Change|invert=on|3,311|2,800}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٤ | [[دەشتکار، بەردسیر|دەشتکار]] | {{Change|invert=on|3,234}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٥ | '''[[مەردەھەک]]''' | {{Change|invert=on|2,870|2,904}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٩ | [[نیزامشەھر]] | {{Change|invert=on|2,426|2,049}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٠ | '''[[ھەنزا، ڕابۆر|ھەنزا]]''' | {{Change|invert=on|1,452}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧١ | '''[[ھۆجەدک]]''' | {{Change|invert=on|1,007|750}} |- |} == [[پارێزگای کرماشان]] == [[پەڕگە:Kermanshah.svg|شارستانەکانی پارێزگای کرماشان|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[کرماشان]]''' | {{Change|invert=on|946,651|851,405}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[ئارووناوا]]''' | {{Change|invert=on|90,559|94,699}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[کەنگەوەر]]''' | {{Change|invert=on|51,352|53,449}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | '''[[ھەرسین]]''' | {{Change|invert=on|44,146|49,967}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | [[جوانڕۆ]] | {{Change|invert=on|54,354|51,483}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[سەرپێڵی زەھاو]]''' | {{Change|invert=on|45,481|35,809}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[سونقوڕ]]''' | {{Change|invert=on|44,256|44,954}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | [[سەحنە]] | {{Change|invert=on|35,508|36,542}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[گیەڵان]]''' | {{Change|invert=on|22,331|20,922}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[پاوە]]''' | {{Change|invert=on|25,771|23,704}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | '''[[ڕوانسەر]]''' | {{Change|invert=on|24,527|21,250}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | '''[[قەسری شیرین]]''' | {{Change|invert=on|18,473|17,959}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[تازاوای سەلاس]]''' | {{Change|invert=on|14,701|12,080}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[کرن]]''' | {{Change|invert=on|7,798|8,311}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[گاوارە]]''' | {{Change|invert=on|4,050|4,619}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | '''[[کووزەران]]''' | {{Change|invert=on|4,007|3,934}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | [[بانەوڕێ]] | {{Change|invert=on|3,187}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | [[گەودین]] | {{Change|invert=on|2,629}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٩ | [[نۆدشە]] | {{Change|invert=on|3,683|3,077}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | [[ڕێژاو]] | {{Change|invert=on|3,907}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٠ | '''[[شاھۆ (شار)|شاھۆ]]''' | {{Change|invert=on|3,558|3,342}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[سەرمەس]]''' | {{Change|invert=on|2,913|2,858}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٥ | '''[[بێستوون (شار)|بێستوون]]''' | {{Change|invert=on|4,942|5,107}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | '''[[باینگان]]''' | {{Change|invert=on|1,513|1,731}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | '''[[نەوسوود]]''' | {{Change|invert=on|1,949|1,730}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | '''[[ئەزگڵە]]''' | {{Change|invert=on|1,502|1,256}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | '''[[ھومەیل]]''' | {{Change|invert=on|1,317|1,363}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٧ | '''[[سەتەر]]''' | {{Change|invert=on|1,048|1,227}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | '''[[ڕبات]]''' | {{Change|invert=on|823|940}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٠ | '''[[میانڕیان]]''' | {{Change|invert=on|695|598}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | '''[[ھەڵەشی]]''' | {{Change|invert=on|804|769}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣١ | '''[[سوومار]]''' | {{Change|invert=on|180|9}} |- |} == [[پارێزگای خووزستان]] == [[پەڕگە:Khuzestan.svg|شارستانەکانی پارێزگای خووزستان|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[ئەھواز]]''' | {{Change|invert=on|1,184,788|1,112,021}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[دژپێڵ]]''' | {{Change|invert=on|264,709|248,380}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[ئابادان]]''' | {{Change|invert=on|231,476|212,744}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | '''[[بەندەر ماھشەھر]]''' | {{Change|invert=on|162,797|153,778}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[ئەندیمشک]]''' | {{Change|invert=on|135,116|126,811}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[خوڕەمشار]]''' | {{Change|invert=on|133,097|129,418}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[بەھبەھان]]''' | {{Change|invert=on|122,604|107,412}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[ئییزە]]''' | {{Change|invert=on|119,399|117,093}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | '''[[شووشتەر]]''' | {{Change|invert=on|101,878|106,815}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | '''[[مەسجێد سولەیمان]]''' | {{Change|invert=on|100,497|103,369}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | '''[[ئۆمێدییە]]''' | {{Change|invert=on|67,427|60,461}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[بەندەر ئیمام خومەینی]]''' | {{Change|invert=on|78,353|72,357}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | '''[[کووتی عەبدوڵڵا، خووزستان|کووتی عەبدوڵڵا]]''' | {{Change|invert=on|56,252}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[شۆش]]''' | {{Change|invert=on|77,148|59,161}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | '''[[ڕامھورموز]]''' | {{Change|invert=on|74,285|69,869}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | '''[[شادگان]]''' | {{Change|invert=on|41,733|52,785}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | [[سووسەنگرد]] | {{Change|invert=on|51,431|44,469}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | '''[[ھیندیجان]]''' | {{Change|invert=on|29,015|26,929}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | '''[[ڕامشێر]]''' | {{Change|invert=on|25,009|23,008}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | [[شەیبان، ئێران|شەیبان]] | {{Change|invert=on|36,374|24,968}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٤ | '''[[حەمیدیە]]''' | {{Change|invert=on|22,057|20,982}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | '''[[گۆتوەند]]''' | {{Change|invert=on|24,216|22,822}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | '''[[باخ مەلێک]]''' | {{Change|invert=on|26,343|23,352}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | [[چەمران]] | {{Change|invert=on|33,505|31,138}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٦ | '''[[لالی]]''' | {{Change|invert=on|18,473|17,745}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٨ | '''[[حەوتکل]]''' | {{Change|invert=on|15,802|14,877}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | '''[[ھۆوەیزە]]''' | {{Change|invert=on|19,481|16,154}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٩ | '''[[وەیس، ئێران|وەیس]]''' | {{Change|invert=on|15,312|15,105}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٧ | '''[[مەلاسانی]]''' | {{Change|invert=on|17,337|14,813}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٠ | '''[[ئاغاجاری]]''' | {{Change|invert=on|11,912|12,653}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣١ | [[شەرافەت، خووزستان|شەرافەت]] | {{Change|invert=on|11,757|10,881}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٢ | [[شەھری ئیمام]] | {{Change|invert=on|11,393|10,836}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٣ | '''[[ئەروەندکەنار]]''' | {{Change|invert=on|11,173|8,909}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٤ | [[شەمساباد، دژپێڵ|شەمساباد]] | {{Change|invert=on|10,858}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٦ | [[میانروود]] | {{Change|invert=on|10,110|9,033}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٥ | [[قەلعەتۆل]] | {{Change|invert=on|10,698|10,052}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٧ | [[سەفی ئاباد، خووزستان|سەفی ئاباد]] | {{Change|invert=on|9,879|9,046}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٨ | [[حور ڕیاحی]] | {{Change|invert=on|9,177|8,624}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٩ | '''[[شاوور، ئێران|شاوور]]''' | {{Change|invert=on|8,833|9,330}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٠ | '''[[بۆستان، ئێران|بۆستان]]''' | {{Change|invert=on|8,476|7,258}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤١ | [[چەویبدە]] | {{Change|invert=on|7,906|7,252}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٢ | [[ئیلھایی]] | {{Change|invert=on|7,651}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٣ | '''[[سەیدوون]]''' | {{Change|invert=on|7,650|6,588}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٤ | [[ساڵحشەھر]] | {{Change|invert=on|7,309|7,779}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٥ | '''[[سەردەشت، خووزستان|سەردەشت]]''' | {{Change|invert=on|6,912|6,239}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٦ | '''[[ئەلوان]]''' | {{Change|invert=on|6,860|7,092}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٧ | [[حەمزە، دژپێڵ|حەمزە]] | {{Change|invert=on|6,091|5,850}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٨ | [[تورکالەکی]] | {{Change|invert=on|5,688|5,654}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٩ | [[دارخووەین]] | {{Change|invert=on|5,655|5,759}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٤ | [[سیاھمەنسوور، خووزستان|سیاھمەنسوور]] | {{Change|invert=on|5,406}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٥ | [[جەننەتمەکان]] | {{Change|invert=on|5,360|6,020}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٠ | [[ئەبوو حەمیزە]] | {{Change|invert=on|5,506}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥١ | '''[[دێھدەز]]''' | {{Change|invert=on|5,490|4,920}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٢ | [[چەمگولەک]] | {{Change|invert=on|5,446}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٣ | [[مەنسووریە]] | {{Change|invert=on|5,441}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٦ | [[سەرداران، ئێران|سەرداران]] | {{Change|invert=on|5,240}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٧ | [[ئازادی، ئەندیمشک|ئازادی]] | {{Change|invert=on|4,957}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٨ | [[کووتی سەیدنەعیم]] | {{Change|invert=on|4,541}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٩ | '''[[تەشان، خووزستان|تەشان]]''' | {{Change|invert=on|4,281}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٠ | '''[[خەنافەرە]]''' | {{Change|invert=on|3,853}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦١ | '''[[ڕەفیع]]''' | {{Change|invert=on|3,797|3,690}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٢ | [[مەیداوود]] | {{Change|invert=on|3,513|3,590}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٣ | [[ساڵح موشەتەت]] | {{Change|invert=on|2,973|2,769}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٤ | [[گووریە]] | {{Change|invert=on|2,890|2,991}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٨ | '''[[جایەزان]]''' | {{Change|invert=on|2,357|2,401}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٥ | '''[[سالەند]]''' | {{Change|invert=on|2,560|2,085}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٩ | '''[[مینووشەھر]]''' | {{Change|invert=on|2,231|1,289}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٦ | '''[[قەڵا خاجە]]''' | {{Change|invert=on|2,408|2,272}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٧ | [[بیدرووبە]] | {{Change|invert=on|2,386}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٠ | '''[[مۆشراگە، ڕامشێر|مۆشراگە]]''' | {{Change|invert=on|2,095|1,793}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧١ | '''[[چوغامیش]]''' | {{Change|invert=on|2,013|2,113}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٢ | '''[[حوسێنیە، خووزستان|حوسێنیە]]''' | {{Change|invert=on|1,821|1,963}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٣ | [[سومالە]] | {{Change|invert=on|1,784|1,606}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٤ | '''[[ئابژدان، ئەندیکا|ئابژدان]]''' | {{Change|invert=on|1,673}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٥ | '''[[زەھرە]]''' | {{Change|invert=on|1,192|1,277}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٦ | '''[[گوڵگیر]]''' | {{Change|invert=on|1,089}} |- | align=center bgcolor="F08080"| | [[موقاوەمەت، ئێران|موقاوەمەت]] | | | |- | align=center bgcolor="F08080"| | [[شیرینشەھر]] | | | |- |} == [[پارێزگای کۆھگیلوویە و بۆیەر ئەحمەد]] == [[پەڕگە:Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad.svg|شارستانەکانی پارێزگای کۆھگیلوویە و بۆیەر ئەحمەد|frameless|upright=1.75|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[یاسووج]]''' | {{Change|invert=on|134,532|108,505}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[دووگۆنبەدان]]''' | {{Change|invert=on|96,728|91,739}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[دێدەشت]]''' | {{Change|invert=on|57,036|56,279}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | '''[[چورام]]''' | {{Change|invert=on|15,218|12,634}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[لێکەک]]''' | {{Change|invert=on|19,857|17,007}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | [[مادەوان]] | {{Change|invert=on|18,078|10,777}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | '''[[لێندە]]''' | {{Change|invert=on|12,772|11,670}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[باشت]]''' | {{Change|invert=on|10,764|9,266}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[سی سەخت]]''' | {{Change|invert=on|7,855|7,389}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | [[سووق]] | {{Change|invert=on|6,438|5,993}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | '''[[دیشمۆک]]''' | {{Change|invert=on|5,791|4,875}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[قەلعە ڕەئیسی]]''' | {{Change|invert=on|3,269|3,562}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | '''[[مارگوون]]''' | {{Change|invert=on|3,135|2,706}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | '''[[پاتاوە]]''' | {{Change|invert=on|2,284|2,314}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | '''[[سەرفاریاب]]''' | {{Change|invert=on|1,995}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | '''[[چیتاب]]''' | {{Change|invert=on|1,164|1,418}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | '''[[گەرابی سەرێ]]''' | {{Change|invert=on|545|492}} |- |} == [[پارێزگای کوردستان]] == [[پەڕگە:Kurdistan.svg|شارستانەکانی پارێزگای کوردستان|frameless|upright=1.75|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[سنە]]''' | {{Change|invert=on|412,767|373,987}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[سەقز]]''' | {{Change|invert=on|165,258|139,738}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٣ | '''[[مەریوان]]''' | {{Change|invert=on|136,654|110,464}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤ | '''[[بانە]]''' | {{Change|invert=on|110,218|85,190}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[قوروە]]''' | {{Change|invert=on|78,276|71,232}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[کامیاران]]''' | {{Change|invert=on|57,077|52,907}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٧ | '''[[بیجاڕ]]''' | {{Change|invert=on|50,014|47,926}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | '''[[دیواندەرە]]''' | {{Change|invert=on|34,007|26,654}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[دێولان]]''' | {{Change|invert=on|25,992|23,074}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | [[کانیدینار]] | {{Change|invert=on|13,059|11,415}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[سرێشاوا]]''' | {{Change|invert=on|7,196|7,194}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | [[دڵوەران]] | {{Change|invert=on|6,713|7,076}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | [[سەوڵاوا]] | {{Change|invert=on|5,121|4,976}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٤ | '''[[یاسووکەند]]''' | {{Change|invert=on|3,490|3,784}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٥ | '''[[مووژژ]]''' | {{Change|invert=on|3,370|3,448}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[بۆلواناوا]]''' | {{Change|invert=on|3,193|3,207}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | [[ھەورامانی تەخت]] | {{Change|invert=on|3,176}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٨ | '''[[ساحێو]]''' | {{Change|invert=on|3,101|2,294}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٩ | '''[[ئارمردە]]''' | {{Change|invert=on|2,305|2,349}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٠ | '''[[دزە]]''' | {{Change|invert=on|2,219|2,290}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[زەڕینە]]''' | {{Change|invert=on|2,091|1,854}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | [[تۆپاغاج]] | {{Change|invert=on|1,645}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | '''[[بۆیەن خواروو]]''' | {{Change|invert=on|1,518|1,458}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | '''[[شوێشە]]''' | {{Change|invert=on|1,302|1,293}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | '''[[کانی سوور]]''' | {{Change|invert=on|1,284|1,307}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | [[پیرتاج]] | {{Change|invert=on|1,199}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٧ | [[بەردەڕەشە، خاو و میراوای مەریوان|بەردەڕەشە]] | {{Change|invert=on|1,020}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | '''[[باوەڕەشانی]]''' | {{Change|invert=on|509|573}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | [[چنارە، مەریوان|چنارە]] | {{Change|invert=on|455|184}} |- |} == [[پارێزگای لوڕستان]] == [[پەڕگە:Lorestan.svg|شارستانەکانی پارێزگای لوڕستان|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[خوڕەماوە]]''' | {{Change|invert=on|373,416|348,216}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[ورووگڕ]]''' | {{Change|invert=on|234,997|240,654}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[دووروود]]''' | {{Change|invert=on|121,638|99,499}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٤ | '''[[ئەلیگوودەرز]]''' | {{Change|invert=on|89,268|87,967}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[کوویەشت]]''' | {{Change|invert=on|89,091|92,927}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[نووراوا]]''' | {{Change|invert=on|65,547|61,142}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[ئەزنا]]''' | {{Change|invert=on|47,489|40,145}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[ئەلیشتەر]]''' | {{Change|invert=on|33,558|30,257}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | '''[[پاپێڵ]]''' | {{Change|invert=on|26,352|25,092}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | '''[[کوونانی]]''' | {{Change|invert=on|7,768|8,242}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[مەعموولان]]''' | {{Change|invert=on|7,656|7,502}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[چیابەل]]''' | {{Change|invert=on|6,125|5,176}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | '''[[ئۆشتۆرینان]]''' | {{Change|invert=on|5,520|5,083}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٤ | '''[[فیرووزئاباد، لوڕستان|فیرووزئاباد]]''' | {{Change|invert=on|3,399|2,876}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | '''[[گەراب]]''' | {{Change|invert=on|3,295|3,200}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | '''[[سپیددەشت]]''' | {{Change|invert=on|2,917|2,545}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | '''[[زاغە]]''' | {{Change|invert=on|2,776|2,685}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٨ | '''[[چالانچۆڵان]]''' | {{Change|invert=on|2,223|1,478}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | '''[[دەرب گۆنبەد]]''' | {{Change|invert=on|2,131|2,191}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | '''[[وەیسیان، لوڕستان|وەیسیان]]''' | {{Change|invert=on|2,087|1,988}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٢١ | '''[[مۆمێن ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|1,821|1,561}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | '''[[بەیرانشەھر]]''' | {{Change|invert=on|1,720|1,409}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | '''[[سەراو دەورە]]''' | {{Change|invert=on|1,713|1,515}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٤ | [[شوولابادی عۆلیا]] | {{Change|invert=on|1,531|1,553}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | [[ھەفت چەشمە، دڵفان|ھەفت چەشمە]] | {{Change|invert=on|870|1,048}} |- |} == [[پارێزگای مەرکەزی]] == [[پەڕگە:Markazi.svg|شارستانەکانی پارێزگای مەرکەزی|frameless|upright=1.35|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[ئەراک]]''' | {{Change|invert=on|520,944|526,182}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | [[ساوە]] | {{Change|invert=on|220,762|200,481}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[خومەین]]''' | {{Change|invert=on|72,882|70,053}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[مەحەلات]]''' | {{Change|invert=on|43,245|40,582}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | '''[[دێلیجان]]''' | {{Change|invert=on|40,902|37,470}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٦ | '''[[مەئموونیە]]''' | {{Change|invert=on|21,814|19,005}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | '''[[شازەند]]''' | {{Change|invert=on|21,181|21,156}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | [[موھاجەران، مەرکەزی|موھاجەران]] | {{Change|invert=on|20,346|12,293}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | [[تەفرێش]] | {{Change|invert=on|16,493|16,447}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[میلاجەرد]]''' | {{Change|invert=on|9,288|9,357}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |١١ | '''[[کۆمیجان]]''' | {{Change|invert=on|8,776|9,195}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[ئاشتیان]]''' | {{Change|invert=on|8,763|9,015}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | '''[[خۆنداب]]''' | {{Change|invert=on|7,810|7,753}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | [[شەھباز، مەرکەزی|شەھباز]] | {{Change|invert=on|7,536}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |١٥ | [[نیموەر]] | {{Change|invert=on|7,507|5,856}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | [[ئاستانە، مەرکەزی|ئاستانە]] | {{Change|invert=on|7,166|6,880}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |١٧ | [[پەرەندەک]] | {{Change|invert=on|6,886|6,633}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | [[زاویە]] | {{Change|invert=on|6,027|5,877}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | [[فەرمەھین]] | {{Change|invert=on|5,756|4,297}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | [[داوودئاباد]] | {{Change|invert=on|5,491|5,252}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | [[غەرق ئاباد]] | {{Change|invert=on|5,375|4,992}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٢ | [[خۆشکڕوود، مەرکەزی|خۆشکڕوود]] | {{Change|invert=on|5,246|5,019}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٣ | [[جاورسیان]] | {{Change|invert=on|4,993|4,726}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٤ | [[ئاوە، مەرکەزی|ئاوە]] | {{Change|invert=on|3,906}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٥ | [[کارچان]] | {{Change|invert=on|3,743|3,752}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٦ | '''[[نەوبەران]]''' | {{Change|invert=on|3,334|2,170}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٧ | [[خەنەجین]] | {{Change|invert=on|3,235}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٨ | [[نەراق]] | {{Change|invert=on|2,592|2,744}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٩ | [[توورە]] | {{Change|invert=on|2,302|2,331}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٠ | '''[[ھیندوودەر]]''' | {{Change|invert=on|1,918|2,103}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣١ | '''[[سارووق]]''' | {{Change|invert=on|1,345|1,386}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٢ | '''[[قوورچی باشی]]''' | {{Change|invert=on|1,374|1,497}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٣ | '''[[ڕازقان]]''' | {{Change|invert=on|826|497}} |- |} == [[پارێزگای مازەندەران]] == [[پەڕگە:Mazandaran.svg|شارستانەکانی پارێزگای مازەندەران|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[ساری]]''' | {{Change|invert=on|309,820|296,417}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[بابۆل]]''' | {{Change|invert=on|250,217|219,467}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[ئامۆل]]''' | {{Change|invert=on|237,528|219,915}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[قائمشەھر]]''' | {{Change|invert=on|204,953|196,050}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[بێھشەھر]]''' | {{Change|invert=on|94,702|89,251}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[چالووس]]''' | {{Change|invert=on|65,196|47,881}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | '''[[نەکا، ئێران|نەکا]]''' | {{Change|invert=on|60,991|50,680}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | '''[[بابۆلسەر]]''' | {{Change|invert=on|59,966|50,477}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[تۆنەکابۆن]]''' | {{Change|invert=on|55,434|45,338}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | '''[[نەوشەھر]]''' | {{Change|invert=on|49,403|43,378}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[فەرەیدوون کەنار]]''' | {{Change|invert=on|38,154|36,192}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | '''[[ڕامسەر]]''' | {{Change|invert=on|35,997|32,294}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[جوویبار]]''' | {{Change|invert=on|32,924|29,122}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[مەحموودئاباد]]''' | {{Change|invert=on|31,844|31,771}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٥ | [[ئەمیرکۆلا]] | {{Change|invert=on|30,478|28,086}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[نوور، مازەندەران|نوور]]''' | {{Change|invert=on|26,947|22,978}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | '''[[گەلووگاھ]]''' | {{Change|invert=on|21,352|19,625}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | [[کەتالەم و ساداتشەھر]] | {{Change|invert=on|20,716|18,962}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٩ | '''[[زیرئاب]]''' | {{Change|invert=on|16,191|15,679}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٠ | '''[[عەباس ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|13,482|11,599}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[کەلاردەشت]]''' | {{Change|invert=on|13,401|9,122}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | [[ڕۆستەمکۆڵا]] | {{Change|invert=on|11,686|11,553}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | '''[[خوڕەم ئاباد، مازەندەران|خوڕەم ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|11,542|9,114}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | [[شیروود]] | {{Change|invert=on|11,377|10,429}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | '''[[چەمستان]]''' | {{Change|invert=on|11,194|10,617}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | [[خەلیل شەھر]] | {{Change|invert=on|11,032|10,141}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٧ | [[ھەچیروود]] | {{Change|invert=on|10,398}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | [[ئەرتە]] | {{Change|invert=on|10,327}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | '''[[سەلمانشەھر]]''' | {{Change|invert=on|9,656|8,654}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٠ | [[سوورەک]] | {{Change|invert=on|9,208|8,930}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣١ | '''[[شیرگاھ]]''' | {{Change|invert=on|8,671|8,129}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٢ | [[پۆل سێفید]] | {{Change|invert=on|8,294|7,708}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٣ | '''[[کیاکۆلا]]''' | {{Change|invert=on|8,040|7,691}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٤ | '''[[بەھنەمیر]]''' | {{Change|invert=on|7,906|7,410}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٣٥ | '''[[کەلەبەست]]''' | {{Change|invert=on|7,889|4,097}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٦ | [[ڕۆیان، ئێران|ڕۆیان]] | {{Change|invert=on|7,731|7,102}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٧ | [[ئیزەدشەھر]] | {{Change|invert=on|7,439|6,797}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٨ | '''[[گەتاب]]''' | {{Change|invert=on|7,374|7,242}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٣٩ | '''[[گەلووگاھ، بابۆل|گەلووگاھ]]''' | {{Change|invert=on|6,908|2,643}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٠ | '''[[سۆرخروود]]''' | {{Change|invert=on|6,699|5,921}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤١ | [[مەرزەنئاباد]] | {{Change|invert=on|6,698|5,789}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٢ | '''[[نەشتاروود]]''' | {{Change|invert=on|6,394|5,642}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٣ | '''[[کەلارئاباد]]''' | {{Change|invert=on|6,267|5,926}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٤ | [[ئۆسکۆمەحەلە]] | {{Change|invert=on|5,768}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٥ | '''[[خۆش ڕوودپەی]]''' | {{Change|invert=on|5,742|3,317}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٦ | '''[[زەرگەرمەحەلە]]''' | {{Change|invert=on|3,991|423}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٧ | '''[[کیاسەر]]''' | {{Change|invert=on|3,384|2,837}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٨ | [[پووڵ، ئێران|پووڵ]] | {{Change|invert=on|3,150|2,806}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٩ | '''[[کۆجوور]]''' | {{Change|invert=on|3,120}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٠ | '''[[کووھی خەیل]]''' | {{Change|invert=on|2,242|2,061}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٥١ | '''[[داربوودەشت]]''' | {{Change|invert=on|1,758|1,169}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٥٢ | [[ئالاشت]] | {{Change|invert=on|1,193|874}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٥٣ | '''[[ڕینە]]''' | {{Change|invert=on|982|782}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٤ | '''[[بەلدە]]''' | {{Change|invert=on|970|1,037}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٥ | [[پایین ھوولار]] | {{Change|invert=on|956}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٦ | '''[[مەرزیکۆلا]]''' | {{Change|invert=on|868|555}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٥٧ | '''[[فەریم]]''' | {{Change|invert=on|369|272}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٨ | [[گەزەنەک]] | {{Change|invert=on|319|200}} |- |} == [[پارێزگای خۆراسانی باکوور]] == [[پەڕگە:North Khorasan.svg|شارستانەکانی پارێزگای خۆراسانی باکوور|frameless|upright=1.35|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[بوژنۆرد]]''' | {{Change|invert=on|228,931|199,791}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[شیرڤان]]''' | {{Change|invert=on|82,689|88,254}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[ئێسفەرایێن]]''' | {{Change|invert=on|59,490|60,372}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[جاجروم]]''' | {{Change|invert=on|19,580|18,547}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[گەرمە]]''' | {{Change|invert=on|10,933|10,716}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | '''[[ئاشخانە، خۆراسانی باکوور|ئاشخانە]]''' | {{Change|invert=on|25,104|22,877}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[فارووج]]''' | {{Change|invert=on|12,061|11,731}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[ڕاز، ئێران|ڕاز]]''' | {{Change|invert=on|5,029|5,747}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | [[دەرەق]] | {{Change|invert=on|4,926|5,153}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | [[زیارەت، خۆراسانی باکوور|زیارەت]] | {{Change|invert=on|4,179}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | [[سەفی ئاباد، خۆراسانی باکوور|سەفی ئاباد]] | {{Change|invert=on|3,427|3,527}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | [[ئیوەر، خۆراسانی باکوور|ئیوەر]] | {{Change|invert=on|3,994|3,783}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | [[شەھرئابادی خاوەر]] | {{Change|invert=on|3,993}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | [[تیتکانلوو]] | {{Change|invert=on|3,835|3,827}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | [[چنارانشەھر]] | {{Change|invert=on|3,380}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | [[قازی، ئێران|قازی]] | {{Change|invert=on|2,428|2,956}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | '''[[شۆقان]]''' | {{Change|invert=on|2,313|2,436}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | '''[[سەنخاست]]''' | {{Change|invert=on|2,077|2,120}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | [[پیشقەڵا]] | {{Change|invert=on|2,001|2,211}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | [[لووجەلی]] | {{Change|invert=on|1,481|1,166}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | [[حەساری گەرمخان]] | {{Change|invert=on|1,499|1,658}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | [[قووشخانە]] | {{Change|invert=on|996}} |- |} == [[پارێزگای قەزوین]] == [[پەڕگە:Qazvin.svg|شارستانەکانی پارێزگای قەزوین|frameless|upright=1.75|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[قەزوین]]''' | {{Change|invert=on|402,748|381,598}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[ئەلوەند]]''' | {{Change|invert=on|93,836|88,711}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | [[ئیقبالیە]] | {{Change|invert=on|55,066|55,498}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[تاکستان]]''' | {{Change|invert=on|80,299|77,907}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | '''[[ئابیەک]]''' | {{Change|invert=on|60,107|55,779}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[محەممەدیە]]''' | {{Change|invert=on|90,513|48,862}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | [[بیدستان]] | {{Change|invert=on|18,060|19,996}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | [[مەحموودئابادی نموونە]] | {{Change|invert=on|21,982|21,796}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[بووئین زەھرا]]''' | {{Change|invert=on|20,823|18,210}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | [[شەریف ئاباد، ئەلبورز|شەریف ئاباد]] | {{Change|invert=on|20,347|21,009}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[شاڵ، قەزوین|شاڵ]]''' | {{Change|invert=on|15,290|14,996}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | '''[[ئەسفەروەرین]]''' | {{Change|invert=on|12,371|12,615}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[دانەسفەھان]]''' | {{Change|invert=on|9,434|9,545}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | '''[[زیائاباد]]''' | {{Change|invert=on|8,262|8,637}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | '''[[خوڕەمدەشت]]''' | {{Change|invert=on|6,554|6,725}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | [[نەرجە]] | {{Change|invert=on|5,604|5,404}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | '''[[ئابگەرم]]''' | {{Change|invert=on|6,336|5,998}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | [[سەگەزئاباد]] | {{Change|invert=on|5,492|5,440}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | '''[[ئەرداق]]''' | {{Change|invert=on|5,043|5,123}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[ئاوەج]]''' | {{Change|invert=on|5,142|5,609}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | '''[[خاکعەلی]]''' | {{Change|invert=on|3,148|3,352}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | '''[[موعەلیم کەلایە]]''' | {{Change|invert=on|2,223|1,607}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٢ | '''[[کووھین]]''' | {{Change|invert=on|1,411|1,622}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٣ | '''[[ڕازمیان]]''' | {{Change|invert=on|1,253|1,164}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٤ | [[سیردان]] | {{Change|invert=on|805|1,038}} |- |} == [[پارێزگای قوم]] == [[پەڕگە:Qom.svg|شارستانەکانی پارێزگای قوم|frameless|upright=1.35|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[قوم]]''' | {{Change|invert=on|1,201,158|1,074,036}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | [[قەنەوات]] | {{Change|invert=on|11,667|9,662}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[جەعفەریە]]''' | {{Change|invert=on|9,387|7,203}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[دەستجەرد]]''' | {{Change|invert=on|1,525|1,334}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[کەھەک]]''' | {{Change|invert=on|4,837|2,906}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[سەلەفچەگان]]''' | {{Change|invert=on|1,390|730}} |- |} == [[پارێزگای خۆراسانی ڕەزەوی]] == [[پەڕگە:Razavi Khorasan.svg|شارستانەکانی پارێزگای خۆراسانی ڕەزەوی|frameless|upright=2|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[مەشھەد]]''' | {{Change|invert=on|3,001,184|2,766,258}} |- |align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[نەیشابوور]]''' | {{Change|invert=on|264,375|239,185}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[سەبزەوار]]''' | {{Change|invert=on|243,700|231,557}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | '''[[تۆربەت حەیدەریە]]''' | {{Change|invert=on|140,019|131,150}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[کاشمەر]]''' | {{Change|invert=on|102,282|90,200}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[قۆچان]]''' | {{Change|invert=on|101,604|103,760}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[تۆربەت جام]]''' | {{Change|invert=on|100,449|94,758}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[تایباد]]''' | {{Change|invert=on|56,562|52,280}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | '''[[چەناران]]''' | {{Change|invert=on|53,879|48,567}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | '''[[سەرەخس]]''' | {{Change|invert=on|42,179|37,162}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[گۆناباد]]''' | {{Change|invert=on|40,773|36,367}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[فەریمان]]''' | {{Change|invert=on|39,515|36,550}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | [[گوڵبەھار]] | {{Change|invert=on|36,877}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | '''[[دەرگەز]]''' | {{Change|invert=on|36,762|37,054}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | '''[[خاف، ئێران|خاف]]''' | {{Change|invert=on|33,189|28,444}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | '''[[بەردەسکەن]]''' | {{Change|invert=on|28,233|26,107}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | '''[[تورقەبە]]''' | {{Change|invert=on|20,998|16,718}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | '''[[فەیزئاباد]]''' | {{Change|invert=on|18,120|16,253}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | '''[[نیقاب (شار)|نیقاب]]''' | {{Change|invert=on|14,783|13,614}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | '''[[شاندیز]]''' | {{Change|invert=on|13,987|10,428}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | [[خەرو]] | {{Change|invert=on|13,535|14,115}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | '''[[خەلیل ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|12,751|11,094}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | '''[[سەنگان]]''' | {{Change|invert=on|12,443|9,500}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٤ | '''[[بەجەستان]]''' | {{Change|invert=on|11,741|11,133}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | [[کاریز، خۆراسانی ڕەزەوی|کاریز]] | {{Change|invert=on|11,102|10,391}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٦ | [[مەشھەد ڕیزە]] | {{Change|invert=on|10,105|9,211}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٧ | '''[[دەوڵەتئاباد، خۆراسانی ڕەزەوی|دەوڵەتئاباد]]''' | {{Change|invert=on|9,329|9,606}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٠ | '''[[باخەرز]]''' | {{Change|invert=on|9,044|8,392}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣١ | '''[[ڕەزەوییە]]''' | {{Change|invert=on|8,850|4,542}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٢ | '''[[ساڵحاباد، خۆراسانی ڕەزەوی|ساڵحاباد]]''' | {{Change|invert=on|8,625|9,642}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٣ | [[فەرھادگەرد]] | {{Change|invert=on|8,442|7,647}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٤ | [[گوڵمەکان، خۆراسانی ڕەزەوی|گوڵمەکان]] | {{Change|invert=on|8,373|9,534}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٥ | [[ئەحمەدئابادی سەولەت]] | {{Change|invert=on|8,326|6,758}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٩ | '''[[نەسرئاباد، خۆراسانی ڕەزەوی|نەسرئاباد]]''' | {{Change|invert=on|7,460|7,757}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٠ | [[نیلشەھر]] | {{Change|invert=on|7,371|6,797}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٩ | [[نەشتیفان]] | {{Change|invert=on|9,176|7,426}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٦ | '''[[کەلات]]''' | {{Change|invert=on|7,687|7,532}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤١ | '''[[جەنگەل]]''' | {{Change|invert=on|6,650|6,490}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٧ | '''[[سەلامی]]''' | {{Change|invert=on|7,555|6,581}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٨ | '''[[جوغەتای]]''' | {{Change|invert=on|9,268|8,212}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٣ | '''[[ئەنابەد]]''' | {{Change|invert=on|6,186|5,739}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٢ | [[کۆندۆر]] | {{Change|invert=on|6,460|6,002}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٨ | '''[[ڕۆشتخار]]''' | {{Change|invert=on|7,514|6,686}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٦ | '''[[فیرووزە، خۆراسانی ڕەزەوی|فیرووزە]]''' | {{Change|invert=on|5,884|5,769}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٧ | [[دەرروود]] | {{Change|invert=on|5,717|5,449}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٤ | [[سەفیدسەنگ]] | {{Change|invert=on|6,129|5,545}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٥ | '''[[سوڵتانئاباد]]''' | {{Change|invert=on|5,932|5,495}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٨ | [[ڕیوەش]] | {{Change|invert=on|5,687|5,762}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٩ | [[بیدۆخت]] | {{Change|invert=on|5,501|5,348}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٠ | [[قاسمئاباد]] | {{Change|invert=on|5,145|4,414}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥١ | '''[[قەلەندەرئاباد]]''' | {{Change|invert=on|4,880|4,924}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٢ | '''[[کاخک]]''' | {{Change|invert=on|4,625|4,413}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٣ | '''[[ڕوودئاب]]''' | {{Change|invert=on|4,028|4,042}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٥ | [[بار، خۆراسانی ڕەزەوی|بار]] | {{Change|invert=on|3,765|4,121}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٦ | '''[[شەھرزەو]]''' | {{Change|invert=on|3,745|4,089}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٨ | '''[[بایگ]]''' | {{Change|invert=on|3,545|3,577}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٩ | '''[[یوونسی]]''' | {{Change|invert=on|3,426|3,504}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٤ | '''[[شادمێھر، خۆراسانی ڕەزەوی|شادمێھر]]''' | {{Change|invert=on|3,825|3,678}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٧ | '''[[کەدکەن]]''' | {{Change|invert=on|3,719|3,788}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦١ | [[قەدەمگا]] | {{Change|invert=on|3,010|3,714}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٢ | '''[[داوەرزەن]]''' | {{Change|invert=on|2,744|2,702}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٣ | '''[[نەوخەندان]]''' | {{Change|invert=on|2,634|2,662}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٤ | '''[[چاپەشلوو]]''' | {{Change|invert=on|2,374|2,474}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٠ | '''[[شەشتۆمەد]]''' | {{Change|invert=on|3,108|4,172}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٥ | '''[[شەھرئاباد]]''' | {{Change|invert=on|2,083|2,255}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٨ | '''[[لوتفئاباد]]''' | {{Change|invert=on|1,865|1,790}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٩ | '''[[ڕۆبات سەنگ]]''' | {{Change|invert=on|1,551|1,721}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٠ | [[چەکنە]] | {{Change|invert=on|1,381|1,834}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٧ | [[عەشقاباد، خۆراسانی ڕەزەوی|عەشقاباد]] | {{Change|invert=on|1,993|1,883}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧١ | [[ھەممەتئاباد]] | {{Change|invert=on|1,274|1,434}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٦ | '''[[مۆلکئاباد، خۆراسانی ڕەزەوی|مۆلکئاباد]]''' | {{Change|invert=on|2,056|1,487}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٢ | '''[[مەزداوەند]]''' | {{Change|invert=on|1,241|1,559}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٣ | '''[[باجگران]]''' | {{Change|invert=on|594|406}} |- |} == [[پارێزگای سمنان]] == [[پەڕگە:Semnan.svg|شارستانەکانی پارێزگای سمنان|frameless|upright=1.75|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[سمنان]]''' | {{Change|invert=on|185,129|153,680}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[شاھروود]]''' | {{Change|invert=on|150,129|140,474}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[دامغان]]''' | {{Change|invert=on|59,106|58,770}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[گەرمسار]]''' | {{Change|invert=on|48,672|40,985}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | [[مەھدیشەھر]] | {{Change|invert=on|24,485|19,854}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[ئارادان]]''' | {{Change|invert=on|6,257|5,626}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | '''[[ئەیوانکی]]''' | {{Change|invert=on|13,518|11,995}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[بەستام]]''' | {{Change|invert=on|8,609|7,712}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[سۆرخە]]''' | {{Change|invert=on|9,951|9,711}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | [[شەھمیرزاد]] | {{Change|invert=on|11,191|8,882}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | [[موجەن]] | {{Change|invert=on|5,932|5,456}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | [[کەلاتە خیج]] | {{Change|invert=on|5,651|5,057}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | [[دەرجەزین]] | {{Change|invert=on|5,997|4,964}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | '''[[مەیامی، سمنان|مەیامی]]''' | {{Change|invert=on|4,566|4,562}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | [[کەلاتە ڕوودبار]] | {{Change|invert=on|4,611}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | [[دیباج]] | {{Change|invert=on|5,647|3,774}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | '''[[بەیارجومەند]]''' | {{Change|invert=on|2,528|2,441}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[ئەمیریە]]''' | {{Change|invert=on|3,561|2,402}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | [[ڕوویان، سمنان|ڕوویان]] | {{Change|invert=on|3,770}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | [[کۆھەنئاباد]] | {{Change|invert=on|1,192}} |- |} == [[پارێزگای سیستان و بەلۆچستان]] == [[پەڕگە:Sistan and Baluchestan.svg|شارستانەکانی پارێزگای سیستان و بەلۆچستان|frameless|upright=1.5|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[زاھیدان]]''' | {{Change|invert=on|587,730|560,725}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[زابۆل]]''' | {{Change|134,950|137,722}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[ئێرانشەھر]]''' | {{Change|invert=on|113,750|97,012}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[چابەھار]]''' | {{Change|invert=on|106,739|85,633}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[سەراوان]]''' | {{Change|invert=on|60,114|59,795}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[خاش]]''' | {{Change|invert=on|56,584|54,105}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | '''[[کۆنارەک]]''' | {{Change|invert=on|43,258|35,630}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | '''[[جالەق]]''' | {{Change|invert=on|18,098|17,546}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[نیکشەھر]]''' | {{Change|invert=on|17,732|15,889}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | '''[[پیشین]]''' | {{Change|invert=on|16,011|13,690}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | '''[[زەھەک]]''' | {{Change|invert=on|13,357|14,324}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[قەسرقەند]]''' | {{Change|invert=on|11,605|8,563}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[سووران]]''' | {{Change|invert=on|13,580|10,632}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[فەنووج]]''' | {{Change|invert=on|13,070|11,577}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٥ | '''[[بەمپوور]]''' | {{Change|invert=on|12,217|10,071}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[مێھرستان]]''' | {{Change|invert=on|12,245|10,112}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | [[محەممەدان]] | {{Change|invert=on|10,302|8,193}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | '''[[گەلموورتی]]''' | {{Change|invert=on|10,292|8,310}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٩ | '''[[ڕاسک]]''' | {{Change|invert=on|10,115|8,472}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٠ | '''[[میرجاوە]]''' | {{Change|invert=on|9,359|10,121}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[دووست محەممەد]]''' | {{Change|invert=on|6,621|6,774}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | '''[[بەنت، ئێران|بەنت]]''' | {{Change|invert=on|5,822|5,294}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | '''[[نوسرەتئاباد]]''' | {{Change|invert=on|5,238|4,270}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٧ | '''[[بەزمان]]''' | {{Change|invert=on|5,192|4,702}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | '''[[نەگوور]]''' | {{Change|invert=on|5,670|4,612}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | [[محەممەدی، سیستان و بەلۆچستان|محەممەدی]] | {{Change|invert=on|5,606|5,206}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٢ | [[بۆنجار]] | {{Change|invert=on|3,760|4,088}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | [[گۆشت، سیستان و بەلۆچستان|گۆشت]] | {{Change|invert=on|4,992|5,145}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | [[عەلی ئەکبەر، سیستان و بەلۆچستان|عەلی ئەکبەر]] | {{Change|invert=on|4,779|4,551}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٠ | '''[[ئەسپەکە]]''' | {{Change|invert=on|4,719|3,636}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣١ | [[زەڕئاباد، سیستان و بەلۆچستان|زەڕئاباد]] | {{Change|invert=on|4,003|3,222}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٣ | '''[[ئەدیمی]]''' | {{Change|invert=on|3,613|3,328}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | '''[[نووکاباد]]''' | {{Change|invert=on|5,261|3,193}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٤ | '''[[محەممەدئاباد، سیستان و بەلۆچستان|محەممەدئاباد]]''' | {{Change|invert=on|3,468|2,681}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٥ | '''[[سیرکان]]''' | {{Change|invert=on|2,196|1,499}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٧ | '''[[ھیدووج]]''' | {{Change|invert=on|1,674|1,526}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٦ | '''[[سەرباز، ئێران|سەرباز]]''' | {{Change|invert=on|2,020|1,230}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"| | [[ڕامشار]] | {{Change|invert=on|}} |- |} == [[پارێزگای خۆراسانی باشوور]] == [[پەڕگە:South Khorasan.svg|شارستانەکانی پارێزگای خۆراسانی باشوور|frameless|upright=1.75|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[بیرجەند]]''' | {{Change|invert=on|203,636|178,020}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[قاین]]''' | {{Change|invert=on|42,323|40,226}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[تەبەس]]''' | {{Change|invert=on|39,676|35,150}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | '''[[فیردەوس]]''' | {{Change|invert=on|28,695|25,968}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[نەھبەندان]]''' | {{Change|invert=on|18,304|18,827}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[بۆشروویە]]''' | {{Change|invert=on|16,426|15,318}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[سەرایان]]''' | {{Change|invert=on|13,795|13,247}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[سەربیشە]]''' | {{Change|invert=on|8,715|8,203}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | [[ئیسلامیە]] | {{Change|invert=on|7,108|6,084}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | [[ئایەسک]] | {{Change|invert=on|5,143|4,756}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | [[خەزری دەشت بیاز]] | {{Change|invert=on|5,680|5,761}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | '''[[عەشقاباد، خۆراسانی باشوور|عەشقاباد]]''' | {{Change|invert=on|3,965|4,623}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | '''[[حاجی ئاباد، خۆراسانی باشوور|حاجی ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|6,168|5,918}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | [[ئەسەدیە]] | {{Change|invert=on|5,460|5,804}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | '''[[سێقەلعە]]''' | {{Change|invert=on|4,436|4,242}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | [[نیمبەلووک]] | {{Change|invert=on|4,762|4,393}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | [[تەبەس مەسینا]] | {{Change|invert=on|4,596|4,133}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[خووسف]]''' | {{Change|invert=on|5,716|4,920}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | [[ئەسفەدەن]] | {{Change|invert=on|3,598|3,530}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | '''[[ئاریانشەھر]]''' | {{Change|invert=on|3,729|3,585}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٤ | '''[[دەیھووک]]''' | {{Change|invert=on|2,959|3,346}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | '''[[موود، ئێران|موود]]''' | {{Change|invert=on|3,477|3,067}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | '''[[شووسەف]]''' | {{Change|invert=on|3,181|3,010}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | '''[[ئەرەسک]]''' | {{Change|invert=on|2,955|2,954}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٦ | [[قۆھستان]] | {{Change|invert=on|2,322|3,028}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٧ | '''[[گەزیک، دەرمیان|گەزیک]]''' | {{Change|invert=on|2,294|2,934}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٨ | '''[[زوھان]]''' | {{Change|invert=on|1,118|1,419}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | [[محەممەدشەھر، خۆراسانی باشوور|محەممەدشەھر]] | {{Change|invert=on|3,590|1,707}} |- |} == [[پارێزگای تاران]] == [[پەڕگە:Tehran.svg|شارستانەکانی پارێزگای تاران|frameless|upright=2|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[تاران]]''' | {{Change|invert=on|8,693,706|8,154,051}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[ئیسلامشەھر]]''' | {{Change|invert=on|448,129|389,102}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | '''[[گوڵستان، ئێران|گوڵستان]]''' | {{Change|invert=on|239,556|259,480}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[قودس، ئێران|قودس]]''' | {{Change|invert=on|309,605|283,517}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | '''[[مەلارد]]''' | {{Change|invert=on|281,027|290,817}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[وەڕامین]]''' | {{Change|invert=on|225,628|218,991}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[شەھریار، تاران|شەھریار]]''' | {{Change|invert=on|309,607|249,473}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[قەرچەک]]''' | {{Change|invert=on|231,075|191,588}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[نەسیمشەھر]]''' | {{Change|invert=on|200,393|157,474}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | '''[[پاکدەشت]]''' | {{Change|invert=on|236,319|206,490}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | '''[[پەردیس]]''' | {{Change|invert=on|73,363|37,257}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | [[ئەندیشە (شار)|ئەندیشە]] | {{Change|invert=on|116,062|96,807}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[ڕۆباتکەریم]]''' | {{Change|invert=on|105,393|78,097}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | [[پەرەند]] | {{Change|invert=on|97,464}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | [[ساڵحیە]] | {{Change|invert=on|58,683|56,356}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٢ | '''[[دەماوەند]]''' | {{Change|invert=on|48,380|37,315}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | [[باقرشەھر]] | {{Change|invert=on|65,388|59,091}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | [[باغستان]] | {{Change|invert=on|83,934|71,861}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | [[بوومەھەن]] | {{Change|invert=on|79,034|53,451}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | '''[[چۆھاردانگە]]''' | {{Change|invert=on|49,950|46,299}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[پیشوا]]''' | {{Change|invert=on|59,184|47,253}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | [[سەباشەھر]] | {{Change|invert=on|53,971|47,123}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٤ | '''[[کەھریزەک]]''' | {{Change|invert=on|37,527|13,095}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٦ | [[وەحیدیە]] | {{Change|invert=on|33,249|28,405}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٨ | [[نەسیرشەھر]] | {{Change|invert=on|28,644|26,935}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٥ | [[فێردەوسیە]] | {{Change|invert=on|34,221|24,508}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٣ | '''[[حەسەنئاباد، ڕێی|حەسەنئاباد]]''' | {{Change|invert=on|43,922|27,859}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٧ | [[سەفادەشت]] | {{Change|invert=on|32,476|19,233}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٩ | '''[[ڕوودەھەن]]''' | {{Change|invert=on|28,533|21,477}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٠ | [[شاھیدشەھر]] | {{Change|invert=on|25,544|20,865}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣١ | [[فەروونئاباد]] | {{Change|invert=on|21,682|14,437}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٣ | [[لەواسان]] | {{Change|invert=on|18,146|15,706}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٤ | '''[[فیرووزکووھ]]''' | {{Change|invert=on|17,453|20,371}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٥ | [[ئەحمەدئابادی مستەوفی]] | {{Change|invert=on|14,077}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٦ | [[ئابسەرد]] | {{Change|invert=on|10,648|9,202}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٢ | '''[[شەریفئاباد]]''' | {{Change|invert=on|18,281|12,332}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٧ | '''[[فەشەم]]''' | {{Change|invert=on|6,945|7,994}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٨ | '''[[جەوادئاباد]]''' | {{Change|invert=on|4,844|4,903}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٩ | [[شەمشەک]] | {{Change|invert=on|3,423}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٠ | [[کیلان]] | {{Change|invert=on|2,882|2,981}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤١ | [[ئابعلی]] | {{Change|invert=on|2,758|2,522}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٢ | '''[[ئەرجومەند]]''' | {{Change|invert=on|1,124|1,114}} |- |} == [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] == [[پەڕگە:West Azerbaijan.svg|شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[ورمێ]]''' | {{Change|invert=on|736,224|667,499}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[خۆی]]''' | {{Change|invert=on|198,845|200,958}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[بۆکان]]''' | {{Change|invert=on|193,501|170,600}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[مەھاباد]]''' | {{Change|invert=on|168,393|147,268}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[میاندواو]]''' | {{Change|invert=on|134,425|123,081}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[سەڵماس]]''' | {{Change|invert=on|92,811|88,196}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | '''[[پیرانشار]]''' | {{Change|invert=on|91,515|69,049}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | '''[[نەغەدە]]''' | {{Change|invert=on|81,598|75,550}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[تیکاب]]''' | {{Change|invert=on|49,677|44,040}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | '''[[ماکۆ]]''' | {{Change|invert=on|46,581|42,751}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[سەردەشت]]''' | {{Change|invert=on|46,412|42,167}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | '''[[ساینقەڵا]]''' | {{Change|invert=on|43,131|38,396}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[شنۆ]]''' | {{Change|invert=on|39,801|32,723}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[قەرەزیائەددین]]''' | {{Change|invert=on|26,767|23,769}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٥ | '''[[شەوت]]''' | {{Change|invert=on|25,381|21,047}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[سیاھچەشمە]]''' | {{Change|invert=on|17,804|15,786}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | [[ڕەبەت]] | {{Change|invert=on|15,750|12,068}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | '''[[پۆلدەشت]]''' | {{Change|invert=on|11,472|9,963}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٩ | '''[[بازەرگان (شار)|بازەرگان]]''' | {{Change|invert=on|9,979|9,551}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٠ | '''[[چواربورج]]''' | {{Change|invert=on|9,406|8,681}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[محەممەدیار]]''' | {{Change|invert=on|9,313|8,604}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | [[فیروورەق]] | {{Change|invert=on|9,190|8,837}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | [[تازەشار]] | {{Change|invert=on|8,629|8,864}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | '''[[نۆشینشار]]''' | {{Change|invert=on|8,380|7,183}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | [[دیزەدیز]] | {{Change|invert=on|8,282|7,896}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | [[مەحمودچغ]] | {{Change|invert=on|6,866|6,680}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٧ | '''[[میراوە]]''' | {{Change|invert=on|6,000|5,430}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | '''[[کۆتۆل]]''' | {{Change|invert=on|5,147|4,663}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | '''[[بارووق]]''' | {{Change|invert=on|4,225|4,118}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٠ | '''[[گردەکشانە]]''' | {{Change|invert=on|4,201|1,673}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣١ | '''[[کەشەور]]''' | {{Change|invert=on|4,138|3,904}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٢ | '''[[ئێوۆغلی]]''' | {{Change|invert=on|3,320|3,167}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٣ | '''[[نەڵۆس]]''' | {{Change|invert=on|2,973|2,938}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٤ | '''[[قۆچی]]''' | {{Change|invert=on|2,787|2,526}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٥ | '''[[نازکی سەروو]]''' | {{Change|invert=on|2,667|2,761}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٦ | '''[[مەرگەنلەر]]''' | {{Change|invert=on|2,294|2,247}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٧ | '''[[سێرۆ]]''' | {{Change|invert=on|1,800|1,530}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٨ | '''[[ئاواجیق]]''' | {{Change|invert=on|1,663|1,516}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٩ | '''[[سلیوانا]]''' | {{Change|invert=on|1,614|1,490}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٠ | '''[[قەرەموسالیان]]''' | {{Change|invert=on|1,345|1,173}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤١ | '''[[زەراوا (خۆی)|زەراوا]]''' | {{Change|invert=on|1,147|1,239}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٢ | '''[[خەلیفان، مەھاباد|خەلیفان]]''' | {{Change|invert=on|749|962}} |- |} == [[پارێزگای یەزد]] == [[پەڕگە:Yazd.svg|شارستانەکانی پارێزگای یەزد|frameless|upright=1.5|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[یەزد]]''' | {{Change|invert=on|529,673|486,152}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[مەیبۆد]]''' | {{Change|invert=on|80,712|66,907}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[ئەردەکان]]''' | {{Change|invert=on|75,271|56,776}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | [[حەمیدیا]] | {{Change|invert=on|51,793|37,428}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[بافق]]''' | {{Change|invert=on|45,453|33,882}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[مێھریز]]''' | {{Change|invert=on|34,237|28,483}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[ئەبەرکووھ]]''' | {{Change|invert=on|27,524|23,986}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[ئەشکزەر]]''' | {{Change|invert=on|19,123|15,663}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | '''[[تەفت]]''' | {{Change|invert=on|18,464|15,717}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | [[شاھیدیە]] | {{Change|invert=on|18,309|16,571}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[ھەرات، ئێران|ھەرات]]''' | {{Change|invert=on|13,032|12,392}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[زارچ]]''' | {{Change|invert=on|11,691|10,753}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | '''[[مەروەست]]''' | {{Change|invert=on|9,379|8,865}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | '''[[بەھاباد]]''' | {{Change|invert=on|9,232|7,652}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | '''[[مێھردەشت]]''' | {{Change|invert=on|8,097|7,390}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | [[بەفروویە]] | {{Change|invert=on|6,939|6,486}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | [[ئەحمەدئاباد]] | {{Change|invert=on|6,046|5,019}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | [[نەدووشەن]] | {{Change|invert=on|2,351|2,332}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | '''[[عەقدا]]''' | {{Change|invert=on|1,754|1,809}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | '''[[نیر، یەزد|نیر]]''' | {{Change|invert=on|1,740|1,620}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | '''[[خەزر ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|535|581}} |- | align=center bgcolor="F08080"| | [[مەجوومەرد]] | {{Change|invert=on|}} |} == [[پارێزگای زەنگان]] == [[پەڕگە:Zanjan.svg|شارستانەکانی پارێزگای زەنگان|frameless|upright=1.75|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[زەنگان]]''' | {{Change|invert=on|430,871|386,851}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[ئەبھەر]]''' | {{Change|invert=on|99,285|87,396}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[خوڕەمدەڕە]]''' | {{Change|invert=on|55,368|52,548}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[قەیدار]]''' | {{Change|invert=on|34,921|30,251}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | [[ھیدەج]] | {{Change|invert=on|13,840|13,003}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | [[سایین قەلعە]] | {{Change|invert=on|12,989|11,939}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | '''[[ئاببەر]]''' | {{Change|invert=on|8,091|6,725}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[سوڵتانیە]]''' | {{Change|invert=on|7,638|7,116}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[سوجاس]]''' | {{Change|invert=on|7,037|6,666}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | [[سوھرەوەرد]] | {{Change|invert=on|6,991|6,104}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | '''[[زەڕینڕوود]]''' | {{Change|invert=on|5,664|5,530}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[ماھنیشان]]''' | {{Change|invert=on|5,487|5,439}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | '''[[دەندی]]''' | {{Change|invert=on|4,778|3,952}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | '''[[گەرماب]]''' | {{Change|invert=on|3,823|4,021}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | [[نووربەھار]] | {{Change|invert=on|3,644}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | [[کەرەسف]] | {{Change|invert=on|3,083}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | '''[[زەڕین ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|2,374|2,471}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[ئەرمەغانخانە]]''' | {{Change|invert=on|2,149|1,945}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | '''[[چەوەرزەق]]''' | {{Change|invert=on|1,733|1,753}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | '''[[حەلەب (ئێران)|حەلەب]]''' | {{Change|invert=on|956|1,089}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | [[نیکپەی، زەنگان|نیکپەی]] | {{Change|invert=on|455}} |- |} == شارە کۆنە لەناوچووەکان == * [[پەرسپۆلیس]] * [[تەختی سلێمان]] * [[شاری کۆنینەی شۆش]] * [[ھەگمەتانە]] == ئەمانەش ببینە == * [[پارێزگاکانی ئێران]] * [[پێڕستی گەورەشارەکانی ئێران]] * [[پێڕستی ناوەندەکانی پارێزگاکانی ئێران]] == تێبینییەکان == {{تێبینییەکان}} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز|Cities in Iran|پێڕستی شارەکانی ئێران}} * {{usurped|1=[https://web.archive.org/web/20040807183158/http://irantour.org/Iran/province/Iran%20Provinces%20List.html پارێزگای ئێران]}} == خوێندنەوەی زیاتر == * {{cite book|last1=Chaichian|first1=Mohammad A.|title=Town and Country in the Middle East: Iran and Egypt in the Transition to Globalization|url=https://archive.org/details/towncountryinmid0000chai|date=2009|publisher=Lexington Books|location=New York|isbn=978-0-7391-2677-6}} {{بابەتی ئاسیا|پێڕستی شارەکانی}} {{پێڕستەکانی شارەکان لە ڕۆژھەڵاتی ناوین}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|شارەکان|ئێران}} {{پێڕستی ھەڵبژێردراو|وەشان=|ڕێکەوت=٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}} [[پۆل:پێرستەکانی شارەکانی ئاسیا|ئێران]] [[پۆل:پێڕستەکانی شارەکان بەپێی وڵات|ئێران]] [[پۆل:شارەکانی ئێران بەپێی پارێزگا| ]] [[پۆل:شارەکانی ئێران| ]] nf50waewt6ahcwghoasvsab0qekutpd 1374708 1374707 2024-11-02T23:16:07Z Hivja 64112 1374708 wikitext text/x-wiki {{Provinces of Iran Labelled Map|float=left}} ئەمە پێڕستێکی شارەکانی [[ئێران]]ە، کە بەپێی [[پارێزگاکانی ئێران|پارێزگاکان]] پۆڵێن کراون. ساڵانی سەرژمێریی دانیشتووان کە لە خوارەوە پێڕست کراون لە سەرچاوەی [[ناوەندی ئاماری ئێران]] وەرگیراون؛<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.amar.org.ir/english|سەردێڕ=Statistical Center of Iran > Home|وێبگە=www.amar.org.ir}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://financialtribune.com/articles/domestic-economy/61421/national-census-preliminary-results-released-irans-urban-population|title=National Census Preliminary Results Released: Iran's Urban Population Up|date=2017-03-13|work=Financial Tribune|access-date=2017-05-28|language=en-US}}</ref> ئێران ھەر دە ساڵ جارێک [[سەرژمێریی گشتیی جەماوەر و خانووی ئێران|سەرژمێریی دانیشتووان]] دەکات.{{تێبینی|لە ساڵی ١٩٥٦ ھەتا ٢٠٠٦ ھەر ساڵ جارێک سەرژمێریی ئەنجام دەدرا، بەڵام لە ساڵی ٢٠٠٦ ھەتا ٢٠١٦ کرایە پێنج ساڵ جارێک، ھەرچەندە لە ساڵی ٢٠١٦ەوە دیسان کرایەوە دە ساڵ جارێک.}} ئەو شارانەی کە تۆخن ناوەندی [[شارستانەکانی ئێران|شارستانەکان]]ن. ئێران ٣١ پارێزگا و ١٢٤٥ شاری ھەیە. {{Multiple image|width = 217px|perrow = 2|align = left | header = نەخشەکانی دانیشتووانی شارستان و پارێزگاکانی ئێران | image1 = Iran Counties by Population (2021).svg | image2 = Provinces of Iran by population.svg | image3 = The most populated cities of iran.svg | image4 = Map of Iran with province names and neighboring land.svg | caption_align = center | caption3 = [[پێڕستی گەورەشارەکانی ئێران|گەورەترین شارەکانی ئێران]] | caption4 = [[پارێزگاکانی ئێران]] | footer = }} [[پەڕگە:IranOMC.png|frameless|upright=1.35|چەپ]] == [[پارێزگای ئەلبورز]] == [[پەڕگە:Alborz.svg|شارستانەکانی پارێزگای ئەلبورز|frameless|upright=1.75|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[کەرەج]]''' | {{Change|invert=on|1,592,492|1,614,626}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | [[فەردیس]] | {{Change|invert=on|181,174}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | [[کەمالشەھر]] | {{Change|invert=on|141,669|109,943}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[نەزەرئاباد]]''' | {{Change|invert=on|119,512|107,806}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | [[محەممەدشار]] | {{Change|invert=on|119,418|100,519}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٦ | [[ماھدەشت]] | {{Change|invert=on|62,910|51,518}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٧ | '''[[مەشکین دەشت]]''' | {{Change|invert=on|62,005|53,440}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[ھەشتگەرد]]''' | {{Change|invert=on|55,640|51,953}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[چۆھارباغ]]''' | {{Change|invert=on|48,828|6,772}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | [[مەھستان، ئەلبورز|مەھستان]] | {{Change|invert=on|42,147|22,742}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | '''[[ئەشتەھارد]]''' | {{Change|invert=on|29,993|23,010}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | [[گەرمدەرە]] | {{Change|invert=on|22,726|13,248}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | [[گوڵسار]] | {{Change|invert=on|13,745|12,407}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | '''[[کووھسار]]''' | {{Change|invert=on|10,940|8,303}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |١٥ | '''[[تەنکەمان]]''' | {{Change|invert=on|4,654|4,190}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | '''[[تەلیقان]]''' | {{Change|invert=on|3,545|3,211}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | '''[[ئاسارا]]''' | {{Change|invert=on|1,339|701}} |- |} == [[پارێزگای ئەردەوێڵ]] == [[پەڕگە:Ardabil.svg|شارستانەکانی پارێزگای ئەردەوێڵ|frameless|upright=1.35|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[ئەردەوێڵ]]''' | {{Change|invert=on|529,374|482,632}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[پارساباد]]''' | {{Change|invert=on|93,387|88,924}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[مەشگینشەھر]]''' | {{Change|invert=on|74,109|66,883}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[خەڵخاڵ]]''' | {{Change|invert=on|39,304|41,165}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[گەرمی (شار)|گەرمی]]''' | {{Change|invert=on|28,967|28,953}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[بیلەسوار]]''' | {{Change|invert=on|16,188|15,183}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | '''[[نەمین]]''' | {{Change|invert=on|13,659|11,963}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | '''[[جەعفەرئاباد]]''' | {{Change|invert=on|7,226|7,706}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[گیوی]]''' | {{Change|invert=on|7,101|7,158}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٠ | '''[[ئابی بیگلوو]]''' | {{Change|invert=on|6,516|5,999}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١١ | '''[[ئەسلاندووز]]''' | {{Change|invert=on|6,348|4,557}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٢ | '''[[نیر، ئەردەوێڵ|نیر]]''' | {{Change|invert=on|5,873|5,820}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[عەنبەران]]''' | {{Change|invert=on|5,757|6,084}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[ھەشجین]]''' | {{Change|invert=on|5,725|4,578}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٥ | '''[[سەرعەین]]''' | {{Change|invert=on|5,459|4,440}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[ئیسلامابادی قەدیم]]''' | {{Change|invert=on|3,068}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٧ | '''[[ئونگووت]]''' | {{Change|invert=on|2,645|2,544}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | '''[[موغانسەر]]''' | {{Change|invert=on|2,575|2,798}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٩ | '''[[کۆلوور]]''' | {{Change|invert=on|2,347|2,105}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٢٠ | '''[[لاھروود]]''' | {{Change|invert=on|2,149|2,583}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[قۆسابە]]''' | {{Change|invert=on|2,095}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | '''[[ھیر، ئێران|ھیر]]''' | {{Change|invert=on|2,080|2,521}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | '''[[ڕەزی، ئەردەوێڵ|ڕەزی]]''' | {{Change|invert=on|1,581|1,617}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | [[فەخرئاباد، ئەردەوێڵ|فەخرئاباد]] | {{Change|invert=on|999|1,114}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | '''[[کووراییم]]''' | {{Change|invert=on|831|854}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | '''[[مورادلوو]]''' | {{Change|invert=on|671|761}} |- |} == [[پارێزگای بووشێھر]] == [[پەڕگە:Bushehr.svg|شارستانەکانی پارێزگای بووشێھر|frameless|upright=1.75|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[بووشێھر]]''' | {{Change|invert=on|223,504|195,222}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[بۆرازجان]]''' | {{Change|invert=on|110,567|95,449}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[بەندەر گناوە]]''' | {{Change|invert=on|73,472|64,110}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٤ | '''[[بەندەر کەنگان]]''' | {{Change|invert=on|60,187|76,329}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[خوورمەوج]]''' | {{Change|invert=on|40,722|74,944}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[جەم]]''' | {{Change|invert=on|31,436|16,313}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[بەندەر دەیلەم]]''' | {{Change|invert=on|25,730|22,393}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[بەندەر دەییەر]]''' | {{Change|invert=on|24,083|20,157}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | [[عالیشەھر]] | {{Change|invert=on|23,178}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠ | '''[[ئاب پەخش]]''' | {{Change|invert=on|18,913|17,238}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١١ | [[نەخل تەقی]] | {{Change|invert=on|18,837|11,503}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[چوغادەک]]''' | {{Change|invert=on|18,702|18,072}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | '''[[ئەھرەم]]''' | {{Change|invert=on|15,198|13,778}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٤ | [[بەنک]] | {{Change|invert=on|14,126|11,515}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٥ | '''[[بەندەر عەسەلوویە]]''' | {{Change|invert=on|13,557|7,884}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٦ | '''[[کاکی، ئێران|کاکی]]''' | {{Change|invert=on|12,119|10,156}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | [[وەحدەتیە]] | {{Change|invert=on|11,222|11,414}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | '''[[سەعدئاباد]]''' | {{Change|invert=on|8,248|7,859}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٩ | '''[[خارگ، ئێران|خارگ]]''' | {{Change|invert=on|8,193|7,722}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | '''[[شەبانکارە]]''' | {{Change|invert=on|7,900|7,653}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٢١ | [[بەردستان]] | {{Change|invert=on|7,112|6,078}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٢٢ | '''[[بەندەر سیراف]]''' | {{Change|invert=on|6,992|7,137}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | '''[[ئابدان]]''' | {{Change|invert=on|6,827|6,211}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٢٤ | [[دالەکی]] | {{Change|invert=on|6,436|6,044}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | '''[[بەندەر ڕیگ]]''' | {{Change|invert=on|6,252|5,619}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٦ | '''[[بۆردخوون]]''' | {{Change|invert=on|5,333|4,376}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٢٧ | [[دووراھەک]] | {{Change|invert=on|4,852}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٨ | '''[[دێلوار]]''' | {{Change|invert=on|4,442|3,704}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٩ | [[بادوولە]] | {{Change|invert=on|4,028}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٣٠ | [[ئاباد، تەنگستان|ئاباد]] | {{Change|invert=on|3,787}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٣١ | [[ئەنارستان، جەم|ئەنارستان]] | {{Change|invert=on|3,400|2,735}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٣٢ | '''[[ڕیز، ئێران|ڕیز]]''' | {{Change|invert=on|3,282|2,405}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٣ | '''[[تەنگ ئێرەم]]''' | {{Change|invert=on|3,242|3,183}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٤ | '''[[شۆنبە]]''' | {{Change|invert=on|2,747|2,528}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٥ | '''[[ئیمام حەسەن، ئێران|ئیمام حەسەن]]''' | {{Change|invert=on|2,731|2,498}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٦ | '''[[کەلەمە]]''' | {{Change|invert=on|2,463|2,164}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٧ | [[بووشکان]] | {{Change|invert=on|2,135}} |- |} == [[پارێزگای چوارمەحاڵ و بەختیاری]] == [[پەڕگە:Chaharmahal and Bakhtiari.svg|شارستانەکانی پارێزگای چوارمەحاڵ و بەختیاری|frameless|upright=1.75|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[شەھری کورد]]''' | {{Change|invert=on|190,441|159,775}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[بۆرووجن]]''' | {{Change|invert=on|57,071|52,694}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣ | '''[[لوڕدێگان]]''' | {{Change|invert=on|40,528|35,276}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤ | '''[[فەڕۆخشەھر]]''' | {{Change|invert=on|31,739|30,036}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | '''[[فارسان]]''' | {{Change|invert=on|30,504|28,013}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | [[ھەفشەجان]] | {{Change|invert=on|21,352|20,847}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٧ | '''[[جوونەقان]]''' | {{Change|invert=on|14,433|14,800}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[سامان]]''' | {{Change|invert=on|14,192|15,327}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | [[فەرادونبە]] | {{Change|invert=on|13,317|13,139}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[بۆن (چوارمەحاڵ و بەختیاری)|بۆن]]''' | {{Change|invert=on|12,971|11,775}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |١١ | [[کیان، ئێران|کیان]] | {{Change|invert=on|12,948|12,020}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[سوورەشجان]]''' | {{Change|invert=on|12,308|11,407}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |١٣ | '''[[بۆلداجی]]''' | {{Change|invert=on|11,980|11,728}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | '''[[باباحەیدەر]]''' | {{Change|invert=on|11,202|11,099}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | '''[[ئەردەڵ]]''' | {{Change|invert=on|10,113|8,992}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | [[نەقنە]] | {{Change|invert=on|9,923|9,603}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | [[پەردەنجان]] | {{Change|invert=on|8,699|8,088}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[شەلەمزار]]''' | {{Change|invert=on|6,899|7,132}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |١٩ | '''[[گەندومان]]''' | {{Change|invert=on|6,291|5,761}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | [[گەھروو]] | {{Change|invert=on|6,263|5,949}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | [[گوجان]] | {{Change|invert=on|6,179}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٢ | [[تاقانەک]] | {{Change|invert=on|6,170|5,941}} |- | align=center bgcolor="66CDAA|٢٣ | '''[[ناغان]]''' | {{Change|invert=on|6,125|4,861}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٢٤ | '''[[سەردەشت، چوارمەحاڵ و بەختیاری|سەردەشت]]''' | {{Change|invert=on|5,691}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٢٥ | [[سوودجان]] | {{Change|invert=on|5,581|5,410}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٢٦ | [[سەفیددەشت]] | {{Change|invert=on|5,471|5,561}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٢٧ | '''[[ئالوونی]]''' | {{Change|invert=on|5,248|4,094}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٢٨ | [[دەستەنا، چوارمەحاڵ و بەختیاری|دەستەنا]] | {{Change|invert=on|5,143|5,199}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٢٩ | [[چولیچە]] | {{Change|invert=on|4,945}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٠ | [[وەردەنجان]] | {{Change|invert=on|4,456|4,324}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣١ | [[کاج، چوارمەحاڵ و بەختیاری|کاج]] | {{Change|invert=on|4,227}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٢ | [[نافەچ]] | {{Change|invert=on|4,059}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٣ | '''[[ماڵی خەلیفە]]''' | {{Change|invert=on|4,024|3,698}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٤ | [[دەشتەک، چوارمەحاڵ و بەختیاری|دەشتەک]] | {{Change|invert=on|4,016}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٥ | [[ھاڕوونی، چوارمەحاڵ و بەختیاری|ھاڕوونی]] | {{Change|invert=on|3,601}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٦ | '''[[چلگرد]]''' | {{Change|invert=on|2,989|3,061}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٧ | [[سەرخوون، چوارمەحاڵ و بەختیاری|سەرخوون]] | {{Change|invert=on|2,131}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٨ | '''[[بازۆفت (شار)|بازۆفت]]''' | {{Change|invert=on|1,519}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٩ | '''[[مەنج]]''' | {{Change|invert=on|1,492|1,486}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٠ | '''[[سەمسامی]]''' | {{Change|invert=on|1,203}} |} == [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات]] == [[پەڕگە:East Azerbaijan.svg|شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[تەورێز]]''' | {{Change|invert=on|1,558,693|1,494,998}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[مەراغە]]''' | {{Change|invert=on|175,255|162,275}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[مەرەند]]''' | {{Change|invert=on|130,825|124,323}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[ئەھەر]]''' | {{Change|invert=on|100,641|92,608}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[میانە، ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|میانە]]''' | {{Change|invert=on|98,973|95,505}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[بناب]]''' | {{Change|invert=on|85,274|79,894}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | [[سەھەند، ئێران|سەھەند]] | {{Change|invert=on|82,494|24,704}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | '''[[سەراب، ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|سەراب]]''' | {{Change|invert=on|45,031|44,846}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[ئازەرشەھر]]''' | {{Change|invert=on|44,887|39,918}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | [[ھادیشەھر]] | {{Change|invert=on|34,346|30,575}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[عەجەبشێر]]''' | {{Change|invert=on|33,606|26,280}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | [[سەردروود]] | {{Change|invert=on|29,739|26,856}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[مەلێکان]]''' | {{Change|invert=on|27,431|25,312}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[شەبەستەر]]''' | {{Change|invert=on|22,181|15,663}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٥ | '''[[خەسرەوشاھ]]''' | {{Change|invert=on|21,972|12,447}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[بۆستان ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|21,734|17,954}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | '''[[ھەشتەڕۆ]]''' | {{Change|invert=on|20,572|19,903}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | '''[[ئۆسکوو]]''' | {{Change|invert=on|18,459|16,983}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٩ | '''[[ئیلخچی]]''' | {{Change|invert=on|16,574|15,231}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٢٠ | '''[[باسمێنج]]''' | {{Change|invert=on|12,692|11,190}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[ماماقان]]''' | {{Change|invert=on|11,892|13,359}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | '''[[گووگان]]''' | {{Change|invert=on|11,742|11,395}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | '''[[ھەریس]]''' | {{Change|invert=on|10,515|9,823}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | '''[[یامچی]]''' | {{Change|invert=on|10,392|9,832}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٢٥ | '''[[سووفیان]]''' | {{Change|invert=on|9,963|9,126}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | '''[[کەلێبەر]]''' | {{Change|invert=on|9,324|9,887}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٢٧ | '''[[جوڵفا]]''' | {{Change|invert=on|8,810|5,628}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | [[شەندئاباد]] | {{Change|invert=on|8,489|9,034}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | '''[[کۆشکسەرای]]''' | {{Change|invert=on|8,060|7,723}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٠ | '''[[تەسووج]]''' | {{Change|invert=on|7,522|7,370}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٣١ | [[کۆلوانەق]] | {{Change|invert=on|7,465|6,792}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٢ | '''[[تورکمانچای]]''' | {{Change|invert=on|7,443|7,094}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٣ | '''[[لەیلان، ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|لەیلان]]''' | {{Change|invert=on|6,356|6,175}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٤ | [[سیس]] | {{Change|invert=on|6,106|5,502}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٥ | '''[[بەخشایێش]]''' | {{Change|invert=on|6,102|6,098}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٥ | '''[[قەرەئاغاج، ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|قەرەئاغاج]]''' | {{Change|invert=on|6,102|5,652}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٦ | '''[[مێھرەبان، ئێران|مێھرەبان]]''' | {{Change|invert=on|5,772|6,095}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٧ | [[تەیموورلوو، ئازەرشەھر|تەیموورلوو]] | {{Change|invert=on|5,375}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٨ | '''[[وەرزەقان]]''' | {{Change|invert=on|5,348|5,385}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٩ | [[زەرنەق]] | {{Change|invert=on|5,343|5,713}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٠ | [[شەرەبیان]] | {{Change|invert=on|4,877|4,737}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤١ | [[کوزە کەنان]] | {{Change|invert=on|4,730|3,274}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٢ | [[وایقان]] | {{Change|invert=on|4,678|4,298}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٣ | '''[[ھووراند]]''' | {{Change|invert=on|4,658|4,445}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٤ | [[موبارەکشەھر]] | {{Change|invert=on|4,456}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٥ | [[بنابی مەرەند]] | {{Change|invert=on|4,311|4,371}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٦ | [[شەرەفخانە]] | {{Change|invert=on|4,244|3,585}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٧ | '''[[خاجە، ئێران|خاجە]]''' | {{Change|invert=on|4,011|3,801}} |- | align=center bgcolor="FFFAF"|٤٨ | [[ئاچاچی]] | {{Change|invert=on|3,647}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٩ | [[دووزدووزان]] | {{Change|invert=on|3,627|3,815}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٠ | '''[[خاروانا]]''' | {{Change|invert=on|3,353|1,373}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥١ | [[خامنە]] | {{Change|invert=on|3,056|2,541}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٢ | '''[[تیکمەداش]]''' | {{Change|invert=on|2,974|2,645}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٣ | '''[[ئاقکەند]]''' | {{Change|invert=on|2,902|1,733}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٤ | '''[[ئابیش ئەحمەد]]''' | {{Change|invert=on|2,715|2,318}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٥ | [[زونووز]] | {{Change|invert=on|2,465|2,626}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٦ | '''[[تەرک]]''' | {{Change|invert=on|2,031|2,406}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٧ | '''[[خومارلوو]]''' | {{Change|invert=on|1,902|1,659}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٨ | '''[[خوداجوو]]''' | {{Change|invert=on|1,824|1,584}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٩ | '''[[سیەھروود]]''' | {{Change|invert=on|1,548|1,553}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦٠ | '''[[نەزەرکەھریزی]]''' | {{Change|invert=on|1,215|1,266}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦١ | [[جەوان قەلعە]] | {{Change|invert=on|700}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"| | [[مەلێک کیان]] | {{Change|invert=on| |}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"| | [[شەھریار، ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|شەھریار]] |- |} == [[پارێزگای ئەسفەھان]] == [[پەڕگە:Isfahan counties.svg|شارستانەکانی پارێزگای ئەسفەھان|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[ئەسفەھان]]''' | {{Change|invert=on|1,961,260|1,853,293}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[کاشان]]''' | {{Change|invert=on|304,487|275,325}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[خومەینی شەھر]]''' | {{Change|invert=on|247,128|244,696}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | '''[[نەجەف ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|235,281|221,814}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[شاھینشەھر]]''' | {{Change|invert=on|173,329|143,308}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[شەھرەزا]]''' | {{Change|invert=on|134,952|123,767}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[فوولادشەھر]]''' | {{Change|invert=on|88,426|66,903}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | [[بەھارستان]] | {{Change|invert=on|79,023|61,647}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | '''[[موبارەکە]]''' | {{Change|invert=on|69,449|66,092}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | '''[[ئاران و بیدگۆل]]''' | {{Change|invert=on|65,404|60,290}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[گوڵپایەگان]]''' | {{Change|invert=on|58,936|54,572}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[زەڕینشەھر]]''' | {{Change|invert=on|55,817|60,118}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | [[دۆرچە]] | {{Change|invert=on|47,800|44,689}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | '''[[دەوڵەت ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|40,945|37,098}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | '''[[فەلاوەرجان]]''' | {{Change|invert=on|37,704|38,310}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | '''[[قەھدەریجان]]''' | {{Change|invert=on|34,226|31,679}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | [[خۆرزووق]] | {{Change|invert=on|29,154|22,321}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | '''[[نائین]]''' | {{Change|invert=on|27,379|25,379}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | '''[[سەمیرۆم]]''' | {{Change|invert=on|26,942|25,122}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | [[کلیشاد و سوودەرجان]] | {{Change|invert=on|25,635|24,355}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | [[گوڵدەشت]] | {{Change|invert=on|25,235|23,192}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | [[گەز]] | {{Change|invert=on|24,433|21,991}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | [[ئەبریشم]] | {{Change|invert=on|22,429|21,794}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٤ | '''[[خانسار]]''' | {{Change|invert=on|21,883|21,338}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | '''[[تیران، ئێران|تیران]]''' | {{Change|invert=on|21,703|19,421}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٦ | '''[[داران]]''' | {{Change|invert=on|20,078|19,645}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٧ | [[سەدە لەنجان]] | {{Change|invert=on|19,101|18,654}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٨ | [[دیزیچە]] | {{Change|invert=on|18,935|18,750}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٩ | [[وەرنامخاست]] | {{Change|invert=on|18,700|17,384}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٠ | '''[[دەھاقان]]''' | {{Change|invert=on|17,945|17,108}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣١ | [[دەستگەرد]] | {{Change|invert=on|17,775|16,848}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٢ | '''[[ئەردستان]]''' | {{Change|invert=on|15,744|15,701}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٣ | [[چەمگەردان]] | {{Change|invert=on|15,574|16,219}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٤ | '''[[بادروود]]''' | {{Change|invert=on|14,723|13,120}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٥ | [[ئیمانشەھر]] | {{Change|invert=on|14,633|14,267}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٦ | '''[[نەتەنز]]''' | {{Change|invert=on|14,122|12,281}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٧ | [[چەرمەھین]] | {{Change|invert=on|13,732|13,568}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٨ | '''[[فەرەیدوونشەھر]]''' | {{Change|invert=on|13,603|14,007}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٩ | '''[[پیربەکران]]''' | {{Change|invert=on|13,469|12,192}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٠ | [[کووشک]] | {{Change|invert=on|13,248|12,029}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤١ | '''[[وەرزەنە]]''' | {{Change|invert=on|12,714|11,924}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٢ | [[نووشئاباد]] | {{Change|invert=on|11,838|10,904}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٣ | [[بەھارانشەھر]] | {{Change|invert=on|11,284|11,132}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٤ | [[کەھریزسەنگ]] | {{Change|invert=on|10,442|9,264}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٥ | '''[[باغی بەھادۆران]]''' | {{Change|invert=on|10,279|9,598}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٦ | '''[[زیباشەھر]]''' | {{Change|invert=on|10,200|9,668}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٧ | '''[[چادگان]]''' | {{Change|invert=on|9,924|9,738}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٧ | [[تالخوونچە]] | {{Change|invert=on|9,924|9,472}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٨ | [[گوڵشەھر]] | {{Change|invert=on|9,904|9,903}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٩ | '''[[بووئین مینادەشت]]''' | {{Change|invert=on|9,889|10,256}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٠ | [[قەھجاوەرستان]] | {{Change|invert=on|9,712|7,906}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥١ | [[گۆرگاب، ئەسفەھان|گۆرگاب]] | {{Change|invert=on|9,690|6,359}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥٢ | '''[[حەبیب ئاباد، ئەسفەھان|حەبیب ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|9,491|9,444}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٣ | [[زایەندەروود، ئەسفەھان|زایەندەروود]] | {{Change|invert=on|9,463|9,514}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥٤ | [[مەجلیسی، ئەسفەھان|مەجلیسی]] | {{Change|invert=on|9,363|4,083}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥٥ | '''[[زەوارە]]''' | {{Change|invert=on|8,320|7,814}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥٦ | '''[[دێھەق]]''' | {{Change|invert=on|8,272|7,710}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥٧ | '''[[عەلەویجە]]''' | {{Change|invert=on|8,067|7,526}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥٨ | [[زازەریان]] | {{Change|invert=on|7,962}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٥٩ | '''[[ھەرەند]]''' | {{Change|invert=on|7,829|7,108}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٦٠ | [[مەنزەریە]] | {{Change|invert=on|7,164|6,270}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٦١ | [[کەرکەوەند]] | {{Change|invert=on|7,058|6,857}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٦٢ | [[جەوزدان]] | {{Change|invert=on|6,998|6,749}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٣ | [[ئەسغەرئاباد، ئەسفەھان|ئەسغەرئاباد]] | {{Change|invert=on|6,876}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٤ | '''[[خوور، ئەسفەھان|خوور]]''' | {{Change|invert=on|6,765|6,721}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٥ | [[نەسرئاباد]] | {{Change|invert=on|6,425|6,176}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٦ | [[گووگەد]] | {{Change|invert=on|6,012|6,008}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٦٧ | '''[[ئەبوو زەیدئاباد]]''' | {{Change|invert=on|5,976|5,559}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٦٨ | [[وەزوان]] | {{Change|invert=on|5,952|4,559}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٩ | [[شاپوورئاباد]] | {{Change|invert=on|5,915|5,487}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٠ | [[سەفیدشەھر]] | {{Change|invert=on|5,804|5,579}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧١ | '''[[مەیمە، ئەسفەھان|مەیمە]]''' | {{Change|invert=on|5,651|5,449}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٢ | '''[[کووھپایە]]''' | {{Change|invert=on|5,518|4,587}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٣ | [[سین، ئێران|سین]] | {{Change|invert=on|5,495}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٤ | [[گوڵشەن]] | {{Change|invert=on|5,437|5,058}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٥ | [[بەرف ئەنبار]] | {{Change|invert=on|5,382|5,336}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٦ | [[مەشکات]] | {{Change|invert=on|5,357|4,869}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٧ | [[کۆمەشچە]] | {{Change|invert=on|5,100|4,871}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٨ | '''[[سەجزی]]''' | {{Change|invert=on|5,063|4,698}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٧٩ | [[محەممەدئاباد، ئەسفەھان|محەممەدئاباد]] | {{Change|invert=on|5,032|4,549}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٠ | [[حەنا]] | {{Change|invert=on|4,922|5,354}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨١ | '''[[عەسگەران، ئێران|عەسگەران]]''' | {{Change|invert=on|4,858|4,521}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٢ | [[جەندەق]] | {{Change|invert=on|4,665|4,472}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٣ | '''[[بەرزۆک]]''' | {{Change|invert=on|4,588|3,265}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨٤ | '''[[حەسەنئاباد، ئەسفەھان|حەسەنئاباد]]''' | {{Change|invert=on|4,478|4,267}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٥ | [[دامەنە]] | {{Change|invert=on|4,366|4,617}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٦ | [[نیکاباد]] | {{Change|invert=on|4,364|4,303}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٧ | [[باغشاد]] | {{Change|invert=on|4,356}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٨ | [[ڕوزوە]] | {{Change|invert=on|4,332|4,536}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٨٩ | '''[[توودەشگ]]''' | {{Change|invert=on|4,275|4,229}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٠ | [[جووشەقان قالی]] | {{Change|invert=on|4,161}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩١ | [[زیار، ئەسفەھان|زیار]] | {{Change|invert=on|3,918}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٢ | '''[[قەمسەر]]''' | {{Change|invert=on|3,877|3,410}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٣ | '''[[مەھاباد، ئەسفەھان|مەھاباد]]''' | {{Change|invert=on|3,727|3,656}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٤ | [[ئەفووس]] | {{Change|invert=on|3,696|4,313}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٥ | [[ڕزوانشەھر]] | {{Change|invert=on|3,606|3,508}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٦ | '''[[ئەژیە]]''' | {{Change|invert=on|3,156|3,481}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٧ | [[خالیدئاباد]] | {{Change|invert=on|3,023|2,756}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٨ | [[فەرخی]] | {{Change|invert=on|2,968|2,502}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٩٩ | [[کاموو و چووگان]] | {{Change|invert=on|2,434}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠٠ | '''[[نیاسەر]]''' | {{Change|invert=on|2,319|2,171}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠١ | '''[[کۆمە]]''' | {{Change|invert=on|2,184|2,146}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠٢ | [[بافران]] | {{Change|invert=on|1,978|2,027}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠٣ | '''[[ئەنارەک]]''' | {{Change|invert=on|1,903|1,477}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠٤ | [[لایبید]] | {{Change|invert=on|1,832|1,473}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠٥ | [[تەرق، ئەسفەھان|تەرق]] | {{Change|invert=on|1,749}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٠٦ | [[وەنەک]] | {{Change|invert=on|1,665|1,977}} |- |} == [[پارێزگای فارس]] == [[پەڕگە:Fars.svg|شارستانەکانی پارێزگای فارس|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[شیراز]]''' | {{Change|invert=on|1,565,572|1,460,665}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[مەرودەشت]]''' | {{Change|invert=on|148,858|138,649}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[جەھروم]]''' | {{Change|invert=on|141,634|114,108}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[فەسا]]''' | {{Change|invert=on|110,825|104,809}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | '''[[کازیروون]]''' | {{Change|invert=on|96,683|89,685}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | [[سەدرا، فارس|سەدرا]] | {{Change|invert=on|91,863|39,979}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | '''[[داراب]]''' | {{Change|invert=on|70,232|61,672}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[فیرووزئاباد، فارس|فیرووزئاباد]]''' | {{Change|invert=on|65,417|64,969}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[لار]]''' | {{Change|invert=on|62,045|65,451}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[ئابادە]]''' | {{Change|invert=on|59,116|55,758}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | '''[[نووراباد]]''' | {{Change|invert=on|57,058|55,736}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[نەیریز]]''' | {{Change|invert=on|49,850|50,291}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | '''[[ئەقلید]]''' | {{Change|invert=on|44,341|44,552}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | '''[[ئەستەھبان]]''' | {{Change|invert=on|36,410|34,639}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | '''[[گراش]]''' | {{Change|invert=on|34,469|30,593}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | '''[[زەرقان]]''' | {{Change|invert=on|32,261|28,958}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | '''[[کەوار]]''' | {{Change|invert=on|31,711|26,342}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[لامەرد]]''' | {{Change|invert=on|29,380|25,131}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | '''[[سەفاشەھر]]''' | {{Change|invert=on|26,933|26,091}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | '''[[چنارشاھیجان]]''' | {{Change|invert=on|26,918|25,355}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | '''[[حاجی ئاباد، فارس|حاجی ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|21,675|20,501}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٢ | '''[[فەراشبەند]]''' | {{Change|invert=on|20,320|18,492}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٣ | '''[[قیر، فارس|قیر]]''' | {{Change|invert=on|20,010|18,038}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٤ | '''[[ئەوەز]]''' | {{Change|invert=on|19,987|22,401}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٥ | '''[[خۆنج]]''' | {{Change|invert=on|19,217|18,792}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٦ | '''[[خەرامە]]''' | {{Change|invert=on|18,477|20,920}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٧ | '''[[سەروستان]]''' | {{Change|invert=on|18,187|19,116}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٨ | '''[[ئەرسەنجان]]''' | {{Change|invert=on|17,706|17,382}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٩ | '''[[سەعادەتشەھر]]''' | {{Change|invert=on|17,131|16,876}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٠ | '''[[قادرئاباد]]''' | {{Change|invert=on|14,973|15,792}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣١ | '''[[ئەردەکان، فارس|ئەردەکان]]''' | {{Change|invert=on|14,633|16,661}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٢ | [[دۆبیران]] | {{Change|invert=on|13,809|12,682}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٣ | '''[[جەنەتشەھر]]''' | {{Change|invert=on|13,598|11,852}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٤ | '''[[گەلەدار]]''' | {{Change|invert=on|13,448|11,354}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٥ | '''[[سۆغاد]]''' | {{Change|invert=on|12,582|11,156}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٦ | '''[[مەیمەند]]''' | {{Change|invert=on|10,120|9,058}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٧ | [[داریان، ئێران|داریان]] | {{Change|invert=on|10,037|9,557}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٨ | '''[[بەوانات]]''' | {{Change|invert=on|9,776|10,670}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٩ | '''[[زاھیدشەھر]]''' | {{Change|invert=on|9,719|9,483}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٠ | '''[[خێشت]]''' | {{Change|invert=on|9,599|9,108}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤١ | '''[[ئەشکەنان]]''' | {{Change|invert=on|9,115|8,211}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٢ | '''[[بەناروویە]]''' | {{Change|invert=on|9,077|10,977}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٣ | '''[[مەسیری]]''' | {{Change|invert=on|9,031|5,830}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٤ | [[لەپوویی]] | {{Change|invert=on|8,985|6,924}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٥ | '''[[شەھرپیر]]''' | {{Change|invert=on|8,927|8,100}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٦ | [[فەتح ئاباد]] | {{Change|invert=on|8,841|8,446}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٧ | '''[[سەیدان، ئێران|سەیدان]]''' | {{Change|invert=on|8,574|7,563}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٨ | '''[[جوویۆم]]''' | {{Change|invert=on|8,010|8,810}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٤٩ | '''[[مۆھر، ئێران|مۆھر]]''' | {{Change|invert=on|7,784|7,823}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٥٠ | [[بەھمەن، فارس|بەھمەن]] | {{Change|invert=on|7,568|7,305}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٥١ | '''[[قۆتبئاباد]]''' | {{Change|invert=on|7,476|6,7754}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٥٢ | '''[[ئابادە تەشک]]''' | {{Change|invert=on|7,379|7,562}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٥٣ | [[خوور، فارس|خوور]] | {{Change|invert=on|7,338|6,821}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٤ | '''[[بەیرەم|بەیرەم]]''' | {{Change|invert=on|7,300|7,379}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٥٤ | [[لەتیفی]] | {{Change|invert=on|7,300|6,669}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٥٥ | '''[[بەیزا]]''' | {{Change|invert=on|7,252|4,234}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٦ | [[باب ئەنار]] | {{Change|invert=on|7,061|6,968}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٧ | [[قەرەبوڵاغ، فارس|قەرەبوڵاغ]] | {{Change|invert=on|6,772}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٥٨ | '''[[سەدە، ئەقلید|سەدە]]''' | {{Change|invert=on|6,747|6,137}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٩ | [[ئیج، ئێران|ئیج]] | {{Change|invert=on|6,246|5,849}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٠ | [[خوومەزار]] | {{Change|invert=on|6,220|6,095}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦١ | '''[[کۆنارتەختە]]''' | {{Change|invert=on|6,081|5,478}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٢ | '''[[والاشەھر]]''' | {{Change|invert=on|5,972|4,243}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٣ | '''[[شەشدە]]''' | {{Change|invert=on|5,960|5,562}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٤ | [[میانشەھر]] | {{Change|invert=on|5,912}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٥ | [[ئیزەدخاست]] | {{Change|invert=on|5,910|6,532}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٦ | [[ئیمامشەھر]] | {{Change|invert=on|5,803|5,190}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٧ | '''[[ڕۆنیز]]''' | {{Change|invert=on|5,760|5,593}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٨ | '''[[ئارەد، ئێران|ئارەد]]''' | {{Change|inver=on|5,094|}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٩ | [[موبارەک ئاباد، قیر و کارزین|موبارەک ئاباد]] | {{Change|invert=on|4,707|4,235}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٠ | '''[[وەراوی]]''' | {{Change|invert=on|4,622|3,971}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧١ | '''[[مەشکان]]''' | {{Change|invert=on|4,617|4,580}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٢ | '''[[خاوەران]]''' | {{Change|invert=on|4,332|5,562}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٣ | [[عیمادشەھر]] | {{Change|invert=on|4,235|4,506}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٤ | [[فەدامی]] | {{Change|invert=on|4,097|4,028}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٥ | '''[[عەلامەرودەشت]]''' | {{Change|invert=on|4,068|4,095}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٦ | '''[[خانە زەنیان]]''' | {{Change|invert=on|4,027|3,370}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٧ | '''[[کۆرەیی]]''' | {{Change|invert=on|3,954|3,912}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٨ | [[دژکورد]] | {{Change|invert=on|3,924|4,220}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٩ | [[ھەماشەھر]] | {{Change|invert=on|3,852|3,233}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٠ | [[نووجین]] | {{Change|invert=on|3,769|3,416}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨١ | '''[[کامفیرووز]]''' | {{Change|invert=on|3,713|2,498}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٢ | '''[[مەزایجان، بەوانات|مەزایجان]]''' | {{Change|invert=on|3,567}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٣ | '''[[دێھرەم]]''' | {{Change|invert=on|3,468|2,999}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٤ | '''[[کوھەنجان، سەروستان|کوھەنجان]]''' | {{Change|invert=on|3,281|3,739}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٥ | [[خووزی]] | {{Change|invert=on|3,245}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٦ | [[کۆپۆن]] | {{Change|invert=on|3,237}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٧ | [[ئەھل]] | {{Change|invert=on|3,179|2,940}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٨ | [[حیسامی]] | {{Change|invert=on|3,131|2,826}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨٩ | [[سوورمەق]] | {{Change|invert=on|3,050|3,458}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٠ | '''[[ئەسیر، ئێران|ئەسیر]]''' | {{Change|invert=on|3,042|2,180}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩١ | '''[[خانیمەن]]''' | {{Change|invert=on|3,020}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٢ | '''[[دۆبۆرجی]]''' | {{Change|invert=on|2,907|2,651}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٣ | '''[[قەتروویە]]''' | {{Change|invert=on|2,895|2,764}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٤ | '''[[نەودان]]''' | {{Change|invert=on|2,892|2,574}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٥ | '''[[ئەفزەر]]''' | {{Change|invert=on|2,657|2,338}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٦ | '''[[ڕامجەرد]]''' | {{Change|invert=on|2,550|2,260}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٧ | '''[[نەوبەندەگان]]''' | {{Change|invert=on|2,410|2,704}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٨ | '''[[حەسەنئاباد، ئەقلید|حەسەنئاباد]]''' | {{Change|invert=on|2,045|1,894}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩٩ | '''[[سوڵتانشەھر]]''' | {{Change|invert=on|1,928}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠٠ | '''[[مادەر سولەیمان]]''' | {{Change|invert=on|1,546}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠١ | '''[[بابامونیر]]''' | {{Change|invert=on|1,379}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠٢ | '''[[دووزە]]''' | {{Change|invert=on|1,348|887}} |- |} == [[پارێزگای گێڵان]] == [[پەڕگە:Gilan.svg|شارستانەکانی پارێزگای گێڵان|frameless|upright=1.75|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[ڕەشت]]''' | {{Change|invert=on|679,995|639,951}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[بەندەر ئەنزەلی]]''' | {{Change|invert=on|118,564|116,664}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[لاھیجان]]''' | {{Change|invert=on|101,073|94,051}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[لەنگەروود]]''' | {{Change|invert=on|79,445|74,477}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[ھەشتپەر]]''' | {{Change|invert=on|54,178|52,344}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[ئاستارا، ئێران|ئاستارا]]''' | {{Change|invert=on|51,579|48,470}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | '''[[سەومەعەسەرا]]''' | {{Change|invert=on|47,083|40,978}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | '''[[ئاستانەی ئەشرەفیە]]''' | {{Change|invert=on|44,941|40,726}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[ڕوودسەر]]''' | {{Change|invert=on|37,998|37,579}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | '''[[فوومەن]]''' | {{Change|invert=on|35,841|30,608}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[خۆمام]]''' | {{Change|invert=on|20,897|17,106}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | '''[[سیاھکەل]]''' | {{Change|invert=on|19,924|18,176}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[ڕەزوانشەھر، گێڵان|ڕەزوانشەھر]]''' | {{Change|invert=on|19,519|15,267}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[ماسال]]''' | {{Change|invert=on|17,901|14,689}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٥ | [[مەنجیل]] | {{Change|invert=on|15,630|17,396}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[ئەملەش]]''' | {{Change|invert=on|15,444|14,915}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | '''[[بەندەر کیاشەھر]]''' | {{Change|invert=on|14,022|13,753}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | [[ڕوستەمئاباد]] | {{Change|invert=on|13,746|13,749}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٩ | [[لەوشان]] | {{Change|invert=on|13,032|15,193}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٠ | '''[[سەنگەر، گێڵان|سەنگەر]]''' | {{Change|invert=on|12,583|10,154}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[کەلاچای]]''' | {{Change|invert=on|12,379|11,936}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | '''[[لەوەندەویل]]''' | {{Change|invert=on|11,235|10,617}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | '''[[ئەسالەم]]''' | {{Change|invert=on|10,720|10,040}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | '''[[ڕەحیمئاباد]]''' | {{Change|invert=on|10,571|8,719}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | '''[[لەشت نەشا]]''' | {{Change|invert=on|10,539|10,662}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | '''[[ڕوودبار]]''' | {{Change|invert=on|10,504|10,926}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٧ | '''[[کۆچەسفەھان]]''' | {{Change|invert=on|10,026|9,450}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | [[چاف و چەمخالە]] | {{Change|invert=on|8,840|4,494}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | '''[[چابکسەر]]''' | {{Change|invert=on|8,224|6,994}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٠ | '''[[شەفت، ئێران|شەفت]]''' | {{Change|invert=on|8,184|6,533}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣١ | '''[[پەرەسەر]]''' | {{Change|invert=on|8,016|7,626}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٢ | [[لوولمان]] | {{Change|invert=on|7,426|3,558}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٣ | '''[[خۆشکبیجاڕ]]''' | {{Change|invert=on|7,245|7,133}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٤ | '''[[مەرجەغەل]]''' | {{Change|invert=on|6,735|6,471}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٥ | '''[[کوومەڵە]]''' | {{Change|invert=on|6,457|6,078}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٦ | '''[[بازار جومعە]]''' | {{Change|invert=on|5,729|4,493}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٧ | [[چووبەر]] | {{Change|invert=on|5,554|5,522}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٨ | [[شەلمان]] | {{Change|invert=on|5,102|5,184}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٩ | '''[[گووراب زەرمیخ]]''' | {{Change|invert=on|4,840|4,588}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٠ | [[واجارگاھ]] | {{Change|invert=on|4,537|4,522}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤١ | '''[[حەویق]]''' | {{Change|invert=on|4,261|4,194}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٢ | '''[[لیسار]]''' | {{Change|invert=on|3,647|3,262}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٣ | '''[[ڕوودبۆنە]]''' | {{Change|invert=on|3,441|3,646}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٤ | '''[[جیرەندە]]''' | {{Change|invert=on|2,320|2,584}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٥ | '''[[ڕانکووھ]]''' | {{Change|invert=on|2,154|2,224}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٦ | '''[[ئەحمەدسەرگووراب]]''' | {{Change|invert=on|2,128|2,346}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٧ | '''[[ئۆتاقوەر]]''' | {{Change|invert=on|1,938|1,804}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٨ | '''[[دەیلەمان]]''' | {{Change|invert=on|1,729|1,656}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٩ | '''[[ماکلەوان]]''' | {{Change|invert=on|1,635}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٠ | '''[[بەرەسەر]]''' | {{Change|invert=on|1,612|1,416}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥١ | '''[[تووتکابۆن]]''' | {{Change|invert=on|1,510|1,678}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٢ | [[ماسوولە]] | {{Change|invert=on|393|568}} |- |} == [[پارێزگای گوڵستان]] == [[پەڕگە:Golestan.svg|شارستانەکانی پارێزگای گوڵستان|frameless|upright=1.75|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[گورگان]]''' | {{Change|invert=on|350,676|329,536}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[گۆنبەدی کاووس]]''' | {{Change|invert=on|151,910|144,546}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | '''[[عەلی ئابادی کەتوول]]''' | {{Change|invert=on|52,838|49,804}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[بەندەر تورکمان]]''' | {{Change|invert=on|53,970|48,736}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[ئازادشەھر]]''' | {{Change|invert=on|43,760|39,484}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[کوردکووی]]''' | {{Change|invert=on|39,881|38,246}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[کەلالە]]''' | {{Change|invert=on|36,176|27,951}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[ئاققەڵا]]''' | {{Change|invert=on|35,116|31,626}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | '''[[مینوودەشت]]''' | {{Change|invert=on|30,085|28,478}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | [[گاڵیکەش]] | {{Change|invert=on|23,394|20,831}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[بەندەر گەز]]''' | {{Change|invert=on|20,742|18,734}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | '''[[گۆمیشان]]''' | {{Change|invert=on|19,191|17,648}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | [[سیمینشەھر]] | {{Change|invert=on|17,205|15,539}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[فازڵ ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|19,461|14,548}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | '''[[ڕامیان]]''' | {{Change|invert=on|12,426|12,263}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | [[خان بەبین]] | {{Change|invert=on|10,878|11,007}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | [[دەڵەند]] | {{Change|invert=on|8,184|7,992}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | [[نگینشەھر]] | {{Change|invert=on|8,138|7,858}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | '''[[نەوکەندە]]''' | {{Change|invert=on|6,650|7,155}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | '''[[سەرخۆن کەلاتە]]''' | {{Change|invert=on|7,589|6,688}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | [[جەلین، ئێران|جەلین]] | {{Change|invert=on|7,417|7,753}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | '''[[ئەنبارئالووم]]''' | {{Change|invert=on|7,003|6,540}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | '''[[مەراوەتەپە]]''' | {{Change|invert=on|8,671|7,906}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٤ | [[فەراغی]] | {{Change|invert=on|5,777}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | [[تاتاری سەرێ، گوڵستان|تاتاری سەرێ]] | {{Change|invert=on|4,782}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٦ | [[سەنگدەوین]] | {{Change|invert=on|4,203}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٧ | [[مەزرەعە، گوڵستان|مەزرەعە]] | {{Change|invert=on|4,009}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٨ | '''[[نەودێ خاندووز]]''' | {{Change|invert=on|2,989|3,032}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٩ | '''[[ئینچەبۆروون]]''' | {{Change|invert=on|2,494|2,281}} |- |} == [[پارێزگای ھەمەدان]] == [[پەڕگە:Hamadan.svg|شارستانەکانی پارێزگای ھەمەدان|frameless|upright=1.35|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[ھەمەدان]]''' | {{Change|invert=on|554,406|525,794}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[مەلایێر]]''' | {{Change|invert=on|170,237|159,848}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[ئەسەداوا]]''' | {{Change|invert=on|55,703|55,024}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[ناوەن]]''' | {{Change|invert=on|76,162|75,445}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | '''[[تووسرکان]]''' | {{Change|invert=on|50,455|44,516}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | '''[[بەھار (ھەمەدان)|بەھار]]''' | {{Change|invert=on|28,685|27,645}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | '''[[کەبوودەر ئاھەنگ]]''' | {{Change|invert=on|20,336|20,349}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[لالەجین]]''' | {{Change|invert=on|14,916|15,291}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[فامنین]]''' | {{Change|invert=on|14,208|14,478}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[ڕەزەن]]''' | {{Change|invert=on|14,275|13,711}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | [[ئەزەندەریان]] | {{Change|invert=on|11,171|9,324}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | [[مەریانەج]] | {{Change|invert=on|10,848|10,207}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | '''[[قوروە دەرگەزین]]''' | {{Change|invert=on|9,540|10,231}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | [[جوورقان]] | {{Change|invert=on|9,234|9,262}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | '''[[گیان، ئێران|گیان]]''' | {{Change|invert=on|8,186|8,102}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | '''[[ساڵحاباد، ھەمەدان|ساڵحاباد]]''' | {{Change|invert=on|7,899|7,830}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | [[موھاجەران، ھەمەدان|موھاجەران]] | {{Change|invert=on|7,331}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[فیرووزان]]''' | {{Change|invert=on|5,173|4,635}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | [[سەرکان، ھەمەدان|سەرکان]] | {{Change|invert=on|4,081|4,271}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | '''[[سامەن]]''' | {{Change|invert=on|3,873|4,426}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | '''[[دەمەق]]''' | {{Change|invert=on|3,231|3,783}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٢ | '''[[قەھاوەند]]''' | {{Change|invert=on|2,970|3,115}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٣ | '''[[ئاجین]]''' | {{Change|invert=on|2,738|2,738}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٤ | '''[[شیرین سوو]]''' | {{Change|invert=on|2,460|3,060}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٥ | '''[[بەرزوول]]''' | {{Change|invert=on|2,457|2,695}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٦ | '''[[جۆکار]]''' | {{Change|invert=on|2,258|2,425}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٧ | '''[[گوڵتەپە]]''' | {{Change|invert=on|2,237|2,692}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٨ | '''[[فەرەسفەج]]''' | {{Change|invert=on|1,526|1,721}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٩ | '''[[زەنگەنە، ھەمەدان|زەنگەنە]]''' | {{Change|invert=on|621|725}} |- |} == [[پارێزگای ھورمزگان]] == [[پەڕگە:Hormozgan.svg|شارستانەکانی پارێزگای ھورمزگان|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[بەندەر عەباس]]''' | {{Change|invert=on|526,648|435,751}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[میناب]]''' | {{Change|invert=on|73,170|63,229}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[قەشم]]''' | {{Change|invert=on|40,678|28,602}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[کیش (شار)|کیش]]''' | {{Change|invert=on|39,853|24,819}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[ڕوودان]]''' | {{Change|invert=on|36,121|33,285}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[بەندەر لەنگە]]''' | {{Change|invert=on|30,435|30,478}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | '''[[حاجی ئاباد، ھورمزگان|حاجی ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|28,977|23,309}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | [[بەندەر کۆنگ]] | {{Change|invert=on|19,213|16,496}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[پارسیان، ئێران|پارسیان]]''' | {{Change|invert=on|18,045|12,544}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | '''[[جاسک]]''' | {{Change|invert=on|16,860|13,810}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[بەندەر خەمیر]]''' | {{Change|invert=on|15,320|14,617}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | [[دەرگەھان]] | {{Change|invert=on|14,525|8,667}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[بەستەک]]''' | {{Change|invert=on|9,959|9,225}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[بیکا، ئێران|بیکا]]''' | {{Change|invert=on|7,190|7,002}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٥ | '''[[جەناح]]''' | {{Change|invert=on|6,910|7,169}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[ھەشت بەندی]]''' | {{Change|invert=on|6,718|4,438}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | '''[[ڕوویدەر]]''' | {{Change|invert=on|6,558|6,034}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | '''[[ھورمز، ئێران|ھورمز]]''' | {{Change|invert=on|5,891|5,867}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٩ | '''[[سووزا]]''' | {{Change|invert=on|5,707|4,712}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٠ | '''[[قەلعە قازی، ھورمزگان|قەلعە قازی]]''' | {{Change|invert=on|5,286|5,183}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[سیریک]]''' | {{Change|invert=on|5,137|4,140}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | [[تیروور]] | {{Change|invert=on|4,871}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | [[دەشتی، ھورموزگان|دەشتی]] | {{Change|invert=on|4,695}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | '''[[کووخەردھەرەنگ]]''' | {{Change|invert=on|4,390}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | [[تازیان پایین]] | {{Change|invert=on|4,263}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | '''[[ئەبوو مووسا]]''' | {{Change|invert=on|4,213|3,461}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٧ | '''[[بەندەر چارەک]]''' | {{Change|invert=on|4,066|3,758}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | [[گەرووک، ھورمزگان|گەرووک]] | {{Change|invert=on|4,008}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | '''[[فین]]''' | {{Change|invert=on|3,939|5,279}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٠ | '''[[کووشکەنار]]''' | {{Change|invert=on|3,260|2,902}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣١ | '''[[تەخت، ھورمزگان|تەخت]]''' | {{Change|invert=on|3,082|2,648}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٢ | '''[[کووھەستەک]]''' | {{Change|invert=on|3,060}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٣ | '''[[لەمەزان]]''' | {{Change|invert=on|2,745}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٤ | '''[[زیارەتعەلی]]''' | {{Change|invert=on|2,679|3,075}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٥ | '''[[سەندرەک]]''' | {{Change|invert=on|1,915|2,024}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٦ | '''[[فارەغان]]''' | {{Change|invert=on|1,773|1,925}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٧ | '''[[سەردەشت، ھورمزگان|سەردەشت]]''' | {{Change|invert=on|1,725|1,536}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٨ | '''[[گەوھەران، ھورمزگان|گەوھەران]]''' | {{Change|invert=on|1,170|1,316}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٩ | [[سەرگز]] | {{Change|invert=on|1,157|1,170}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"| | [[دەرگەھان]] | {{Change|invert=on| |}} |- |} == [[پارێزگای ئیلام]] == [[پەڕگە:Ilam.svg|شارستانەکانی پارێزگای ئیلام|frameless|upright=1.75|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[ئیلام]]''' | {{Change|invert=on|194,030|172,213}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[ئەیوان]]''' | {{Change|invert=on|31,299|29,400}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[دێلوڕان]]''' | {{Change|invert=on|32,941|30,989}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | '''[[ئاودانان]]''' | {{Change|invert=on|23,946|22,901}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[دەڕەشار]]''' | {{Change|invert=on|21,900|20,712}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[مێھران]]''' | {{Change|invert=on|17,435|14,920}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[سەراوڵە]]''' | {{Change|invert=on|12,393|10,967}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[ئەرکەواز]]''' | {{Change|invert=on|11,977|12,358}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | '''[[ئاسماوە]]''' | {{Change|invert=on|6,280|5,889}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | '''[[چەوار]]''' | {{Change|invert=on|5,831|5,775}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[بەدرە، ئیلام|بەدرە]]''' | {{Change|invert=on|4,278|4,249}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[شەباب، ئیلام|شەباب]]''' | {{Change|invert=on|4,088}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | '''[[پەھلە]]''' | {{Change|invert=on|3,870|4,065}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | '''[[مورموری]]''' | {{Change|invert=on|3,768|3,529}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | '''[[زەڕنە]]''' | {{Change|invert=on|2,966|3,118}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | '''[[لوومار]]''' | {{Change|invert=on|2,696|2,658}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | '''[[مووسیان]]''' | {{Change|invert=on|2,459|2,577}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | '''[[تۆحید]]''' | {{Change|invert=on|2,128|1,475}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | '''[[سەراوباغ]]''' | {{Change|invert=on|2,659|2,557}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | '''[[مەیمە]]''' | {{Change|invert=on|1,913|2,636}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | [[دڵگوشا]] | {{Change|invert=on|1,819|2,210}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | '''[[ساڵحاباد، مێھران|ساڵحاباد]]''' | {{Change|invert=on|1,751|1,707}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | '''[[میرزا حوسێناباد]]''' | {{Change|invert=on|1,512}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٤ | '''[[مێھر، ئیلام|مێھر]]''' | {{Change|invert=on|1,060}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | '''[[بڵاوە (شار)|بڵاوە]]''' | {{Change|invert=on|264}} |- |} == [[پارێزگای کرمان]] == [[پەڕگە:Kerman.svg|شارستانەکانی پارێزگای کرمان|frameless|upright=1.75|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[کرمان]]''' | {{Change|invert=on|537,718|534,441}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[سیرجان]]''' | {{Change|invert=on|199,704|185,623}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[ڕەفسەنجان]]''' | {{Change|invert=on|161,909|151,420}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[جیرۆفت]]''' | {{Change|invert=on|130,429|111,034}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | '''[[بەم]]''' | {{Change|invert=on|127,396|107,131}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | '''[[زەرەند]]''' | {{Change|invert=on|60,370|57,749}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | '''[[کەھنووج]]''' | {{Change|invert=on|52,624|43,977}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[شەھربابەک]]''' | {{Change|invert=on|51,620|45,256}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[بافت]]''' | {{Change|invert=on|34,517|33,107}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[بەردسیر]]''' | {{Change|invert=on|25,152|31,870}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | '''[[بەرەوات]]''' | {{Change|invert=on|22,761|18,633}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[ڕاوەر]]''' | {{Change|invert=on|22,729|21,901}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | '''[[محەممەدئاباد، کرمان|محەممەدئاباد]]''' | {{Change|invert=on|20,720|9,664}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | [[نەجەفشەھر]] | {{Change|invert=on|20,164|9,448}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | '''[[ماھان]]''' | {{Change|invert=on|19,423|17,178}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | '''[[عەنبەرئاباد]]''' | {{Change|invert=on|18,185|18,731}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | '''[[مەنووجان]]''' | {{Change|invert=on|15,634|14,286}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[ئەنار]]''' | {{Change|invert=on|15,532|13,089}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | '''[[ڕوودبار]]''' | {{Change|invert=on|14,747|12,223}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | '''[[ڕابۆر]]''' | {{Change|invert=on|13,263|11,657}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | '''[[قەلعەگەنج]]''' | {{Change|invert=on|13,169|12,663}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٢ | '''[[کووھبەنان]]''' | {{Change|invert=on|10,761|11,093}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٣ | '''[[دەربی بەھەشت]]''' | {{Change|invert=on|10,670|6,538}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٤ | [[باغین]] | {{Change|invert=on|10,407|8,176}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٥ | '''[[ڕایەن]]''' | {{Change|invert=on|10,286|11,006}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٣ | [[نیگار، کرمان|نیگار]] | {{Change|invert=on|7,600|5,731}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٩ | [[مێسی سەرچەشمە]] | {{Change|invert=on|5,967|6,406}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٦ | [[ئیختیارئاباد]] | {{Change|invert=on|9,840|8,746}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٧ | '''[[گوڵباف، کرمان|گوڵباف]]''' | {{Change|invert=on|9,205|8,828}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٨ | [[زەیدئاباد]] | {{Change|invert=on|9,112|5,260}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٩ | [[زەنگیئاباد]] | {{Change|invert=on|8,568|6,823}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٠ | [[خۆرسەند]] | {{Change|invert=on|8,252|6,672}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣١ | '''[[پاریز]]''' | {{Change|invert=on|8,005|4,902}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٩ | '''[[دەھەج]]''' | {{Change|invert=on|5,045|3,366}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٢ | '''[[کۆشکوویە]]''' | {{Change|invert=on|7,644|6,610}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٤ | [[گوڵزار، کرمان|گوڵزار]] | {{Change|invert=on|5,445|3,411}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٤ | '''[[محەممەدئابادی گۆنبەکی]]''' | {{Change|invert=on|7,210}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٥ | '''[[فەھرەج]]''' | {{Change|invert=on|6,876|11,939}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٦ | '''[[ئەرزوویە]]''' | {{Change|invert=on|6,868|7,555}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٧ | [[زەھکەلووت]] | {{Change|invert=on|6,835}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٨ | '''[[جەبالبارێز]]''' | {{Change|invert=on|6,750|4,416}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٠ | '''[[چەتروود]]''' | {{Change|invert=on|5,860|5,344}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤١ | '''[[یەزدانشەھر]]''' | {{Change|invert=on|5,607|5,442}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٢ | '''[[نەودژ]]''' | {{Change|invert=on|5,562|5,284}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٠ | '''[[فاریاب، ئێران|فاریاب]]''' | {{Change|invert=on|4,863|6,025}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥١ | [[ڕەیحانشەھر]] | {{Change|invert=on|4,580|4,791}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٢ | [[کیانشەھر]] | {{Change|invert=on|4,543|5,555}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٣ | [[بەزەنجان]] | {{Change|invert=on|4,517|4,034}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٤ | '''[[لالەزار، کرمان|لالەزار]]''' | {{Change|invert=on|4,429|2,945}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٥ | [[ئەمینشەھر]] | {{Change|invert=on|4,413|4,555}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٦ | [[دەوساری]] | {{Change|invert=on|4,130|3,762}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٥ | [[بۆلووک]] | {{Change|invert=on|5,304}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٦ | '''[[بەھرەمان]]''' | {{Change|invert=on|5,265|4,528}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٧ | '''[[نەرماشیر]]''' | {{Change|invert=on|5,222|6,167}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٨ | '''[[شەھداد]]''' | {{Change|invert=on|5,217|5,942}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٣ | [[خاتوون ئاباد]] | {{Change|invert=on|5,471|4,201}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٠ | [[چوپار]] | {{Change|invert=on|3,607|3,937}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦١ | [[بەلوەرد]] | {{Change|invert=on|3,534}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٢ | [[جەوزەم]] | {{Change|invert=on|3,436|4,929}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٧ | [[کازم ئاباد]] | {{Change|invert=on|4,060|3,645}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٦ | [[خانووک]] | {{Change|invert=on|2,628|2,153}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٩ | [[مۆحیئاباد]] | {{Change|invert=on|3,930|3,719}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥٨ | [[ئەندووھجەرد]] | {{Change|invert=on|4,041|3,589}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٧ | [[خواجووشەھر]] | {{Change|invert=on|2,478}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|- | '''[[سەفایە]]''' | {{Change|invert=on|2,478|2,233}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٣ | [[ھوماشەھر، کرمان|ھوماشەھر]] | {{Change|invert=on|3,311|2,800}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٤ | [[دەشتکار، بەردسیر|دەشتکار]] | {{Change|invert=on|3,234}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٥ | '''[[مەردەھەک]]''' | {{Change|invert=on|2,870|2,904}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦٩ | [[نیزامشەھر]] | {{Change|invert=on|2,426|2,049}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧٠ | '''[[ھەنزا، ڕابۆر|ھەنزا]]''' | {{Change|invert=on|1,452}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧١ | '''[[ھۆجەدک]]''' | {{Change|invert=on|1,007|750}} |- |} == [[پارێزگای کرماشان]] == [[پەڕگە:Kermanshah.svg|شارستانەکانی پارێزگای کرماشان|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[کرماشان]]''' | {{Change|invert=on|946,651|851,405}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[ئارووناوا]]''' | {{Change|invert=on|90,559|94,699}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[کەنگەوەر]]''' | {{Change|invert=on|51,352|53,449}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | '''[[ھەرسین]]''' | {{Change|invert=on|44,146|49,967}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | [[جوانڕۆ]] | {{Change|invert=on|54,354|51,483}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[سەرپێڵی زەھاو]]''' | {{Change|invert=on|45,481|35,809}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[سونقوڕ]]''' | {{Change|invert=on|44,256|44,954}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | [[سەحنە]] | {{Change|invert=on|35,508|36,542}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[گیەڵان]]''' | {{Change|invert=on|22,331|20,922}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[پاوە]]''' | {{Change|invert=on|25,771|23,704}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | '''[[ڕوانسەر]]''' | {{Change|invert=on|24,527|21,250}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | '''[[قەسری شیرین]]''' | {{Change|invert=on|18,473|17,959}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[تازاوای سەلاس]]''' | {{Change|invert=on|14,701|12,080}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[کرن]]''' | {{Change|invert=on|7,798|8,311}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[گاوارە]]''' | {{Change|invert=on|4,050|4,619}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | '''[[کووزەران]]''' | {{Change|invert=on|4,007|3,934}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | [[بانەوڕێ]] | {{Change|invert=on|3,187}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | [[گەودین]] | {{Change|invert=on|2,629}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٩ | [[نۆدشە]] | {{Change|invert=on|3,683|3,077}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | [[ڕێژاو]] | {{Change|invert=on|3,907}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٠ | '''[[شاھۆ (شار)|شاھۆ]]''' | {{Change|invert=on|3,558|3,342}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[سەرمەس]]''' | {{Change|invert=on|2,913|2,858}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٥ | '''[[بێستوون (شار)|بێستوون]]''' | {{Change|invert=on|4,942|5,107}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | '''[[باینگان]]''' | {{Change|invert=on|1,513|1,731}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | '''[[نەوسوود]]''' | {{Change|invert=on|1,949|1,730}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | '''[[ئەزگڵە]]''' | {{Change|invert=on|1,502|1,256}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | '''[[ھومەیل]]''' | {{Change|invert=on|1,317|1,363}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٧ | '''[[سەتەر]]''' | {{Change|invert=on|1,048|1,227}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | '''[[ڕبات]]''' | {{Change|invert=on|823|940}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٠ | '''[[میانڕیان]]''' | {{Change|invert=on|695|598}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | '''[[ھەڵەشی]]''' | {{Change|invert=on|804|769}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣١ | '''[[سوومار]]''' | {{Change|invert=on|180|9}} |- |} == [[پارێزگای خووزستان]] == [[پەڕگە:Khuzestan.svg|شارستانەکانی پارێزگای خووزستان|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[ئەھواز]]''' | {{Change|invert=on|1,184,788|1,112,021}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[دژپێڵ]]''' | {{Change|invert=on|264,709|248,380}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[ئابادان]]''' | {{Change|invert=on|231,476|212,744}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | '''[[بەندەر ماھشەھر]]''' | {{Change|invert=on|162,797|153,778}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[ئەندیمشک]]''' | {{Change|invert=on|135,116|126,811}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[خوڕەمشار]]''' | {{Change|invert=on|133,097|129,418}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[بەھبەھان]]''' | {{Change|invert=on|122,604|107,412}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[ئییزە]]''' | {{Change|invert=on|119,399|117,093}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | '''[[شووشتەر]]''' | {{Change|invert=on|101,878|106,815}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | '''[[مەسجێد سولەیمان]]''' | {{Change|invert=on|100,497|103,369}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | '''[[ئۆمێدییە]]''' | {{Change|invert=on|67,427|60,461}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[بەندەر ئیمام خومەینی]]''' | {{Change|invert=on|78,353|72,357}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | '''[[کووتی عەبدوڵڵا، خووزستان|کووتی عەبدوڵڵا]]''' | {{Change|invert=on|56,252}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[شۆش]]''' | {{Change|invert=on|77,148|59,161}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | '''[[ڕامھورموز]]''' | {{Change|invert=on|74,285|69,869}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | '''[[شادگان]]''' | {{Change|invert=on|41,733|52,785}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | [[سووسەنگرد]] | {{Change|invert=on|51,431|44,469}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | '''[[ھیندیجان]]''' | {{Change|invert=on|29,015|26,929}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | '''[[ڕامشێر]]''' | {{Change|invert=on|25,009|23,008}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | [[شەیبان، ئێران|شەیبان]] | {{Change|invert=on|36,374|24,968}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٤ | '''[[حەمیدیە]]''' | {{Change|invert=on|22,057|20,982}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | '''[[گۆتوەند]]''' | {{Change|invert=on|24,216|22,822}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | '''[[باخ مەلێک]]''' | {{Change|invert=on|26,343|23,352}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | [[چەمران]] | {{Change|invert=on|33,505|31,138}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٦ | '''[[لالی]]''' | {{Change|invert=on|18,473|17,745}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٨ | '''[[حەوتکل]]''' | {{Change|invert=on|15,802|14,877}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | '''[[ھۆوەیزە]]''' | {{Change|invert=on|19,481|16,154}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٩ | '''[[وەیس، ئێران|وەیس]]''' | {{Change|invert=on|15,312|15,105}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٧ | '''[[مەلاسانی]]''' | {{Change|invert=on|17,337|14,813}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٠ | '''[[ئاغاجاری]]''' | {{Change|invert=on|11,912|12,653}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣١ | [[شەرافەت، خووزستان|شەرافەت]] | {{Change|invert=on|11,757|10,881}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٢ | [[شەھری ئیمام]] | {{Change|invert=on|11,393|10,836}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٣ | '''[[ئەروەندکەنار]]''' | {{Change|invert=on|11,173|8,909}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٤ | [[شەمساباد، دژپێڵ|شەمساباد]] | {{Change|invert=on|10,858}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٦ | [[میانروود]] | {{Change|invert=on|10,110|9,033}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٥ | [[قەلعەتۆل]] | {{Change|invert=on|10,698|10,052}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٧ | [[سەفی ئاباد، خووزستان|سەفی ئاباد]] | {{Change|invert=on|9,879|9,046}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٨ | [[حور ڕیاحی]] | {{Change|invert=on|9,177|8,624}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٩ | '''[[شاوور، ئێران|شاوور]]''' | {{Change|invert=on|8,833|9,330}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٠ | '''[[بۆستان، ئێران|بۆستان]]''' | {{Change|invert=on|8,476|7,258}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤١ | [[چەویبدە]] | {{Change|invert=on|7,906|7,252}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٢ | [[ئیلھایی]] | {{Change|invert=on|7,651}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٣ | '''[[سەیدوون]]''' | {{Change|invert=on|7,650|6,588}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٤ | [[ساڵحشەھر]] | {{Change|invert=on|7,309|7,779}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٥ | '''[[سەردەشت، خووزستان|سەردەشت]]''' | {{Change|invert=on|6,912|6,239}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٦ | '''[[ئەلوان]]''' | {{Change|invert=on|6,860|7,092}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٧ | [[حەمزە، دژپێڵ|حەمزە]] | {{Change|invert=on|6,091|5,850}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٨ | [[تورکالەکی]] | {{Change|invert=on|5,688|5,654}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٩ | [[دارخووەین]] | {{Change|invert=on|5,655|5,759}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٤ | [[سیاھمەنسوور، خووزستان|سیاھمەنسوور]] | {{Change|invert=on|5,406}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٥ | [[جەننەتمەکان]] | {{Change|invert=on|5,360|6,020}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٠ | [[ئەبوو حەمیزە]] | {{Change|invert=on|5,506}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥١ | '''[[دێھدەز]]''' | {{Change|invert=on|5,490|4,920}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٢ | [[چەمگولەک]] | {{Change|invert=on|5,446}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٣ | [[مەنسووریە]] | {{Change|invert=on|5,441}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٦ | [[سەرداران، ئێران|سەرداران]] | {{Change|invert=on|5,240}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٧ | [[ئازادی، ئەندیمشک|ئازادی]] | {{Change|invert=on|4,957}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٨ | [[کووتی سەیدنەعیم]] | {{Change|invert=on|4,541}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٩ | '''[[تەشان، خووزستان|تەشان]]''' | {{Change|invert=on|4,281}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٠ | '''[[خەنافەرە]]''' | {{Change|invert=on|3,853}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦١ | '''[[ڕەفیع]]''' | {{Change|invert=on|3,797|3,690}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٢ | [[مەیداوود]] | {{Change|invert=on|3,513|3,590}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٣ | [[ساڵح موشەتەت]] | {{Change|invert=on|2,973|2,769}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٤ | [[گووریە]] | {{Change|invert=on|2,890|2,991}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٨ | '''[[جایەزان]]''' | {{Change|invert=on|2,357|2,401}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٥ | '''[[سالەند]]''' | {{Change|invert=on|2,560|2,085}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٩ | '''[[مینووشەھر]]''' | {{Change|invert=on|2,231|1,289}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٦ | '''[[قەڵا خاجە]]''' | {{Change|invert=on|2,408|2,272}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٧ | [[بیدرووبە]] | {{Change|invert=on|2,386}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٠ | '''[[مۆشراگە، ڕامشێر|مۆشراگە]]''' | {{Change|invert=on|2,095|1,793}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧١ | '''[[چوغامیش]]''' | {{Change|invert=on|2,013|2,113}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٢ | '''[[حوسێنیە، خووزستان|حوسێنیە]]''' | {{Change|invert=on|1,821|1,963}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٣ | [[سومالە]] | {{Change|invert=on|1,784|1,606}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٤ | '''[[ئابژدان، ئەندیکا|ئابژدان]]''' | {{Change|invert=on|1,673}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٥ | '''[[زەھرە]]''' | {{Change|invert=on|1,192|1,277}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٦ | '''[[گوڵگیر]]''' | {{Change|invert=on|1,089}} |- | align=center bgcolor="F08080"| | [[موقاوەمەت، ئێران|موقاوەمەت]] | | | |- | align=center bgcolor="F08080"| | [[شیرینشەھر]] | | | |- |} == [[پارێزگای کۆھگیلوویە و بۆیەر ئەحمەد]] == [[پەڕگە:Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad.svg|شارستانەکانی پارێزگای کۆھگیلوویە و بۆیەر ئەحمەد|frameless|upright=1.75|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[یاسووج]]''' | {{Change|invert=on|134,532|108,505}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[دووگۆنبەدان]]''' | {{Change|invert=on|96,728|91,739}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[دێدەشت]]''' | {{Change|invert=on|57,036|56,279}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | '''[[چورام]]''' | {{Change|invert=on|15,218|12,634}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[لێکەک]]''' | {{Change|invert=on|19,857|17,007}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | [[مادەوان]] | {{Change|invert=on|18,078|10,777}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | '''[[لێندە]]''' | {{Change|invert=on|12,772|11,670}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[باشت]]''' | {{Change|invert=on|10,764|9,266}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[سی سەخت]]''' | {{Change|invert=on|7,855|7,389}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | [[سووق]] | {{Change|invert=on|6,438|5,993}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | '''[[دیشمۆک]]''' | {{Change|invert=on|5,791|4,875}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[قەلعە ڕەئیسی]]''' | {{Change|invert=on|3,269|3,562}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | '''[[مارگوون]]''' | {{Change|invert=on|3,135|2,706}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | '''[[پاتاوە]]''' | {{Change|invert=on|2,284|2,314}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | '''[[سەرفاریاب]]''' | {{Change|invert=on|1,995}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | '''[[چیتاب]]''' | {{Change|invert=on|1,164|1,418}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | '''[[گەرابی سەرێ]]''' | {{Change|invert=on|545|492}} |- |} == [[پارێزگای کوردستان]] == [[پەڕگە:Kurdistan.svg|شارستانەکانی پارێزگای کوردستان|frameless|upright=1.75|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[سنە]]''' | {{Change|invert=on|412,767|373,987}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[سەقز]]''' | {{Change|invert=on|165,258|139,738}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٣ | '''[[مەریوان]]''' | {{Change|invert=on|136,654|110,464}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤ | '''[[بانە]]''' | {{Change|invert=on|110,218|85,190}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[قوروە]]''' | {{Change|invert=on|78,276|71,232}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[کامیاران]]''' | {{Change|invert=on|57,077|52,907}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٧ | '''[[بیجاڕ]]''' | {{Change|invert=on|50,014|47,926}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | '''[[دیواندەرە]]''' | {{Change|invert=on|34,007|26,654}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[دێولان]]''' | {{Change|invert=on|25,992|23,074}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | [[کانیدینار]] | {{Change|invert=on|13,059|11,415}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[سرێشاوا]]''' | {{Change|invert=on|7,196|7,194}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | [[دڵوەران]] | {{Change|invert=on|6,713|7,076}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | [[سەوڵاوا]] | {{Change|invert=on|5,121|4,976}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٤ | '''[[یاسووکەند]]''' | {{Change|invert=on|3,490|3,784}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٥ | '''[[مووژژ]]''' | {{Change|invert=on|3,370|3,448}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[بۆلواناوا]]''' | {{Change|invert=on|3,193|3,207}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | [[ھەورامانی تەخت]] | {{Change|invert=on|3,176}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٨ | '''[[ساحێو]]''' | {{Change|invert=on|3,101|2,294}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |١٩ | '''[[ئارمردە]]''' | {{Change|invert=on|2,305|2,349}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٠ | '''[[دزە]]''' | {{Change|invert=on|2,219|2,290}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[زەڕینە]]''' | {{Change|invert=on|2,091|1,854}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | [[تۆپاغاج]] | {{Change|invert=on|1,645}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | '''[[بۆیەن خواروو]]''' | {{Change|invert=on|1,518|1,458}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | '''[[شوێشە]]''' | {{Change|invert=on|1,302|1,293}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | '''[[کانی سوور]]''' | {{Change|invert=on|1,284|1,307}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | [[پیرتاج]] | {{Change|invert=on|1,199}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٧ | [[بەردەڕەشە، خاو و میراوای مەریوان|بەردەڕەشە]] | {{Change|invert=on|1,020}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | '''[[باوەڕەشانی]]''' | {{Change|invert=on|509|573}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | [[چنارە، مەریوان|چنارە]] | {{Change|invert=on|455|184}} |- |} == [[پارێزگای لوڕستان]] == [[پەڕگە:Lorestan.svg|شارستانەکانی پارێزگای لوڕستان|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[خوڕەماوە]]''' | {{Change|invert=on|373,416|348,216}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[ورووگڕ]]''' | {{Change|invert=on|234,997|240,654}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[دووروود]]''' | {{Change|invert=on|121,638|99,499}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٤ | '''[[ئەلیگوودەرز]]''' | {{Change|invert=on|89,268|87,967}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[کوویەشت]]''' | {{Change|invert=on|89,091|92,927}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[نووراوا]]''' | {{Change|invert=on|65,547|61,142}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[ئەزنا]]''' | {{Change|invert=on|47,489|40,145}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[ئەلیشتەر]]''' | {{Change|invert=on|33,558|30,257}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | '''[[پاپێڵ]]''' | {{Change|invert=on|26,352|25,092}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | '''[[کوونانی]]''' | {{Change|invert=on|7,768|8,242}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[مەعموولان]]''' | {{Change|invert=on|7,656|7,502}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[چیابەل]]''' | {{Change|invert=on|6,125|5,176}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | '''[[ئۆشتۆرینان]]''' | {{Change|invert=on|5,520|5,083}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٤ | '''[[فیرووزئاباد، لوڕستان|فیرووزئاباد]]''' | {{Change|invert=on|3,399|2,876}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | '''[[گەراب]]''' | {{Change|invert=on|3,295|3,200}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | '''[[سپیددەشت]]''' | {{Change|invert=on|2,917|2,545}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | '''[[زاغە]]''' | {{Change|invert=on|2,776|2,685}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |١٨ | '''[[چالانچۆڵان]]''' | {{Change|invert=on|2,223|1,478}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | '''[[دەرب گۆنبەد]]''' | {{Change|invert=on|2,131|2,191}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | '''[[وەیسیان، لوڕستان|وەیسیان]]''' | {{Change|invert=on|2,087|1,988}} |- | align="center" bgcolor="F08080" |٢١ | '''[[مۆمێن ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|1,821|1,561}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | '''[[بەیرانشەھر]]''' | {{Change|invert=on|1,720|1,409}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | '''[[سەراو دەورە]]''' | {{Change|invert=on|1,713|1,515}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٤ | [[شوولابادی عۆلیا]] | {{Change|invert=on|1,531|1,553}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | [[ھەفت چەشمە، دڵفان|ھەفت چەشمە]] | {{Change|invert=on|870|1,048}} |- |} == [[پارێزگای مەرکەزی]] == [[پەڕگە:Markazi.svg|شارستانەکانی پارێزگای مەرکەزی|frameless|upright=1.35|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[ئەراک]]''' | {{Change|invert=on|520,944|526,182}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | [[ساوە]] | {{Change|invert=on|220,762|200,481}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[خومەین]]''' | {{Change|invert=on|72,882|70,053}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[مەحەلات]]''' | {{Change|invert=on|43,245|40,582}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | '''[[دێلیجان]]''' | {{Change|invert=on|40,902|37,470}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٦ | '''[[مەئموونیە]]''' | {{Change|invert=on|21,814|19,005}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | '''[[شازەند]]''' | {{Change|invert=on|21,181|21,156}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | [[موھاجەران، مەرکەزی|موھاجەران]] | {{Change|invert=on|20,346|12,293}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | [[تەفرێش]] | {{Change|invert=on|16,493|16,447}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[میلاجەرد]]''' | {{Change|invert=on|9,288|9,357}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |١١ | '''[[کۆمیجان]]''' | {{Change|invert=on|8,776|9,195}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[ئاشتیان]]''' | {{Change|invert=on|8,763|9,015}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | '''[[خۆنداب]]''' | {{Change|invert=on|7,810|7,753}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | [[شەھباز، مەرکەزی|شەھباز]] | {{Change|invert=on|7,536}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |١٥ | [[نیموەر]] | {{Change|invert=on|7,507|5,856}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | [[ئاستانە، مەرکەزی|ئاستانە]] | {{Change|invert=on|7,166|6,880}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |١٧ | [[پەرەندەک]] | {{Change|invert=on|6,886|6,633}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | [[زاویە]] | {{Change|invert=on|6,027|5,877}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | [[فەرمەھین]] | {{Change|invert=on|5,756|4,297}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | [[داوودئاباد]] | {{Change|invert=on|5,491|5,252}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | [[غەرق ئاباد]] | {{Change|invert=on|5,375|4,992}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٢ | [[خۆشکڕوود، مەرکەزی|خۆشکڕوود]] | {{Change|invert=on|5,246|5,019}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٣ | [[جاورسیان]] | {{Change|invert=on|4,993|4,726}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٤ | [[ئاوە، مەرکەزی|ئاوە]] | {{Change|invert=on|3,906}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٥ | [[کارچان]] | {{Change|invert=on|3,743|3,752}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٦ | '''[[نەوبەران]]''' | {{Change|invert=on|3,334|2,170}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٧ | [[خەنەجین]] | {{Change|invert=on|3,235}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٨ | [[نەراق]] | {{Change|invert=on|2,592|2,744}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٩ | [[توورە]] | {{Change|invert=on|2,302|2,331}} |- | align="center" bgcolor="66CDAA" |٣٠ | '''[[ھیندوودەر]]''' | {{Change|invert=on|1,918|2,103}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣١ | '''[[سارووق]]''' | {{Change|invert=on|1,345|1,386}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٢ | '''[[قوورچی باشی]]''' | {{Change|invert=on|1,374|1,497}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٣ | '''[[ڕازقان]]''' | {{Change|invert=on|826|497}} |- |} == [[پارێزگای مازەندەران]] == [[پەڕگە:Mazandaran.svg|شارستانەکانی پارێزگای مازەندەران|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[ساری]]''' | {{Change|invert=on|309,820|296,417}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[بابۆل]]''' | {{Change|invert=on|250,217|219,467}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[ئامۆل]]''' | {{Change|invert=on|237,528|219,915}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[قائمشەھر]]''' | {{Change|invert=on|204,953|196,050}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[بێھشەھر]]''' | {{Change|invert=on|94,702|89,251}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[چالووس]]''' | {{Change|invert=on|65,196|47,881}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | '''[[نەکا، ئێران|نەکا]]''' | {{Change|invert=on|60,991|50,680}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | '''[[بابۆلسەر]]''' | {{Change|invert=on|59,966|50,477}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[تۆنەکابۆن]]''' | {{Change|invert=on|55,434|45,338}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | '''[[نەوشەھر]]''' | {{Change|invert=on|49,403|43,378}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[فەرەیدوون کەنار]]''' | {{Change|invert=on|38,154|36,192}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | '''[[ڕامسەر]]''' | {{Change|invert=on|35,997|32,294}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[جوویبار]]''' | {{Change|invert=on|32,924|29,122}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[مەحموودئاباد]]''' | {{Change|invert=on|31,844|31,771}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٥ | [[ئەمیرکۆلا]] | {{Change|invert=on|30,478|28,086}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[نوور، مازەندەران|نوور]]''' | {{Change|invert=on|26,947|22,978}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | '''[[گەلووگاھ]]''' | {{Change|invert=on|21,352|19,625}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | [[کەتالەم و ساداتشەھر]] | {{Change|invert=on|20,716|18,962}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٩ | '''[[زیرئاب]]''' | {{Change|invert=on|16,191|15,679}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٠ | '''[[عەباس ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|13,482|11,599}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[کەلاردەشت]]''' | {{Change|invert=on|13,401|9,122}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | [[ڕۆستەمکۆڵا]] | {{Change|invert=on|11,686|11,553}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | '''[[خوڕەم ئاباد، مازەندەران|خوڕەم ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|11,542|9,114}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | [[شیروود]] | {{Change|invert=on|11,377|10,429}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | '''[[چەمستان]]''' | {{Change|invert=on|11,194|10,617}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | [[خەلیل شەھر]] | {{Change|invert=on|11,032|10,141}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٧ | [[ھەچیروود]] | {{Change|invert=on|10,398}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | [[ئەرتە]] | {{Change|invert=on|10,327}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | '''[[سەلمانشەھر]]''' | {{Change|invert=on|9,656|8,654}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٠ | [[سوورەک]] | {{Change|invert=on|9,208|8,930}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣١ | '''[[شیرگاھ]]''' | {{Change|invert=on|8,671|8,129}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٢ | [[پۆل سێفید]] | {{Change|invert=on|8,294|7,708}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٣ | '''[[کیاکۆلا]]''' | {{Change|invert=on|8,040|7,691}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٤ | '''[[بەھنەمیر]]''' | {{Change|invert=on|7,906|7,410}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٣٥ | '''[[کەلەبەست]]''' | {{Change|invert=on|7,889|4,097}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٦ | [[ڕۆیان، ئێران|ڕۆیان]] | {{Change|invert=on|7,731|7,102}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٧ | [[ئیزەدشەھر]] | {{Change|invert=on|7,439|6,797}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٨ | '''[[گەتاب]]''' | {{Change|invert=on|7,374|7,242}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٣٩ | '''[[گەلووگاھ، بابۆل|گەلووگاھ]]''' | {{Change|invert=on|6,908|2,643}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٠ | '''[[سۆرخروود]]''' | {{Change|invert=on|6,699|5,921}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤١ | [[مەرزەنئاباد]] | {{Change|invert=on|6,698|5,789}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٢ | '''[[نەشتاروود]]''' | {{Change|invert=on|6,394|5,642}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٣ | '''[[کەلارئاباد]]''' | {{Change|invert=on|6,267|5,926}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٤ | [[ئۆسکۆمەحەلە]] | {{Change|invert=on|5,768}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٥ | '''[[خۆش ڕوودپەی]]''' | {{Change|invert=on|5,742|3,317}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٦ | '''[[زەرگەرمەحەلە]]''' | {{Change|invert=on|3,991|423}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٧ | '''[[کیاسەر]]''' | {{Change|invert=on|3,384|2,837}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٨ | [[پووڵ، ئێران|پووڵ]] | {{Change|invert=on|3,150|2,806}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٤٩ | '''[[کۆجوور]]''' | {{Change|invert=on|3,120}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٠ | '''[[کووھی خەیل]]''' | {{Change|invert=on|2,242|2,061}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٥١ | '''[[داربوودەشت]]''' | {{Change|invert=on|1,758|1,169}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٥٢ | [[ئالاشت]] | {{Change|invert=on|1,193|874}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٥٣ | '''[[ڕینە]]''' | {{Change|invert=on|982|782}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٤ | '''[[بەلدە]]''' | {{Change|invert=on|970|1,037}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٥ | [[پایین ھوولار]] | {{Change|invert=on|956}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٦ | '''[[مەرزیکۆلا]]''' | {{Change|invert=on|868|555}} |- | align="center" bgcolor="FFFAF0" |٥٧ | '''[[فەریم]]''' | {{Change|invert=on|369|272}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥٨ | [[گەزەنەک]] | {{Change|invert=on|319|200}} |- |} == [[پارێزگای خۆراسانی باکوور]] == [[پەڕگە:North Khorasan.svg|شارستانەکانی پارێزگای خۆراسانی باکوور|frameless|upright=1.35|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[بوژنۆرد]]''' | {{Change|invert=on|228,931|199,791}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[شیرڤان]]''' | {{Change|invert=on|82,689|88,254}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[ئێسفەرایێن]]''' | {{Change|invert=on|59,490|60,372}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[جاجروم]]''' | {{Change|invert=on|19,580|18,547}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[گەرمە]]''' | {{Change|invert=on|10,933|10,716}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | '''[[ئاشخانە، خۆراسانی باکوور|ئاشخانە]]''' | {{Change|invert=on|25,104|22,877}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[فارووج]]''' | {{Change|invert=on|12,061|11,731}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[ڕاز، ئێران|ڕاز]]''' | {{Change|invert=on|5,029|5,747}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | [[دەرەق]] | {{Change|invert=on|4,926|5,153}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | [[زیارەت، خۆراسانی باکوور|زیارەت]] | {{Change|invert=on|4,179}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | [[سەفی ئاباد، خۆراسانی باکوور|سەفی ئاباد]] | {{Change|invert=on|3,427|3,527}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | [[ئیوەر، خۆراسانی باکوور|ئیوەر]] | {{Change|invert=on|3,994|3,783}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | [[شەھرئابادی خاوەر]] | {{Change|invert=on|3,993}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | [[تیتکانلوو]] | {{Change|invert=on|3,835|3,827}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | [[چنارانشەھر]] | {{Change|invert=on|3,380}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | [[قازی، ئێران|قازی]] | {{Change|invert=on|2,428|2,956}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | '''[[شۆقان]]''' | {{Change|invert=on|2,313|2,436}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | '''[[سەنخاست]]''' | {{Change|invert=on|2,077|2,120}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | [[پیشقەڵا]] | {{Change|invert=on|2,001|2,211}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | [[لووجەلی]] | {{Change|invert=on|1,481|1,166}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | [[حەساری گەرمخان]] | {{Change|invert=on|1,499|1,658}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | [[قووشخانە]] | {{Change|invert=on|996}} |- |} == [[پارێزگای قەزوین]] == [[پەڕگە:Qazvin.svg|شارستانەکانی پارێزگای قەزوین|frameless|upright=1.75|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[قەزوین]]''' | {{Change|invert=on|402,748|381,598}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[ئەلوەند]]''' | {{Change|invert=on|93,836|88,711}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | [[ئیقبالیە]] | {{Change|invert=on|55,066|55,498}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[تاکستان]]''' | {{Change|invert=on|80,299|77,907}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | '''[[ئابیەک]]''' | {{Change|invert=on|60,107|55,779}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[محەممەدیە]]''' | {{Change|invert=on|90,513|48,862}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | [[بیدستان]] | {{Change|invert=on|18,060|19,996}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | [[مەحموودئابادی نموونە]] | {{Change|invert=on|21,982|21,796}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[بووئین زەھرا]]''' | {{Change|invert=on|20,823|18,210}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | [[شەریف ئاباد، ئەلبورز|شەریف ئاباد]] | {{Change|invert=on|20,347|21,009}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[شاڵ، قەزوین|شاڵ]]''' | {{Change|invert=on|15,290|14,996}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | '''[[ئەسفەروەرین]]''' | {{Change|invert=on|12,371|12,615}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[دانەسفەھان]]''' | {{Change|invert=on|9,434|9,545}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | '''[[زیائاباد]]''' | {{Change|invert=on|8,262|8,637}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | '''[[خوڕەمدەشت]]''' | {{Change|invert=on|6,554|6,725}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | [[نەرجە]] | {{Change|invert=on|5,604|5,404}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | '''[[ئابگەرم]]''' | {{Change|invert=on|6,336|5,998}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | [[سەگەزئاباد]] | {{Change|invert=on|5,492|5,440}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | '''[[ئەرداق]]''' | {{Change|invert=on|5,043|5,123}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[ئاوەج]]''' | {{Change|invert=on|5,142|5,609}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | '''[[خاکعەلی]]''' | {{Change|invert=on|3,148|3,352}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | '''[[موعەلیم کەلایە]]''' | {{Change|invert=on|2,223|1,607}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٢ | '''[[کووھین]]''' | {{Change|invert=on|1,411|1,622}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٣ | '''[[ڕازمیان]]''' | {{Change|invert=on|1,253|1,164}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٤ | [[سیردان]] | {{Change|invert=on|805|1,038}} |- |} == [[پارێزگای قوم]] == [[پەڕگە:Qom.svg|شارستانەکانی پارێزگای قوم|frameless|upright=1.35|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[قوم]]''' | {{Change|invert=on|1,201,158|1,074,036}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | [[قەنەوات]] | {{Change|invert=on|11,667|9,662}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[جەعفەریە]]''' | {{Change|invert=on|9,387|7,203}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[دەستجەرد]]''' | {{Change|invert=on|1,525|1,334}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[کەھەک]]''' | {{Change|invert=on|4,837|2,906}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[سەلەفچەگان]]''' | {{Change|invert=on|1,390|730}} |- |} == [[پارێزگای خۆراسانی ڕەزەوی]] == [[پەڕگە:Razavi Khorasan.svg|شارستانەکانی پارێزگای خۆراسانی ڕەزەوی|frameless|upright=2|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[مەشھەد]]''' | {{Change|invert=on|3,001,184|2,766,258}} |- |align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[نەیشابوور]]''' | {{Change|invert=on|264,375|239,185}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[سەبزەوار]]''' | {{Change|invert=on|243,700|231,557}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | '''[[تۆربەت حەیدەریە]]''' | {{Change|invert=on|140,019|131,150}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[کاشمەر]]''' | {{Change|invert=on|102,282|90,200}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[قۆچان]]''' | {{Change|invert=on|101,604|103,760}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[تۆربەت جام]]''' | {{Change|invert=on|100,449|94,758}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[تایباد]]''' | {{Change|invert=on|56,562|52,280}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | '''[[چەناران]]''' | {{Change|invert=on|53,879|48,567}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | '''[[سەرەخس]]''' | {{Change|invert=on|42,179|37,162}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[گۆناباد]]''' | {{Change|invert=on|40,773|36,367}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[فەریمان]]''' | {{Change|invert=on|39,515|36,550}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | [[گوڵبەھار]] | {{Change|invert=on|36,877}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | '''[[دەرگەز]]''' | {{Change|invert=on|36,762|37,054}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | '''[[خاف، ئێران|خاف]]''' | {{Change|invert=on|33,189|28,444}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | '''[[بەردەسکەن]]''' | {{Change|invert=on|28,233|26,107}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | '''[[تورقەبە]]''' | {{Change|invert=on|20,998|16,718}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | '''[[فەیزئاباد]]''' | {{Change|invert=on|18,120|16,253}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | '''[[نیقاب (شار)|نیقاب]]''' | {{Change|invert=on|14,783|13,614}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | '''[[شاندیز]]''' | {{Change|invert=on|13,987|10,428}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | [[خەرو]] | {{Change|invert=on|13,535|14,115}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | '''[[خەلیل ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|12,751|11,094}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | '''[[سەنگان]]''' | {{Change|invert=on|12,443|9,500}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٤ | '''[[بەجەستان]]''' | {{Change|invert=on|11,741|11,133}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | [[کاریز، خۆراسانی ڕەزەوی|کاریز]] | {{Change|invert=on|11,102|10,391}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٦ | [[مەشھەد ڕیزە]] | {{Change|invert=on|10,105|9,211}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٧ | '''[[دەوڵەتئاباد، خۆراسانی ڕەزەوی|دەوڵەتئاباد]]''' | {{Change|invert=on|9,329|9,606}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٠ | '''[[باخەرز]]''' | {{Change|invert=on|9,044|8,392}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣١ | '''[[ڕەزەوییە]]''' | {{Change|invert=on|8,850|4,542}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٢ | '''[[ساڵحاباد، خۆراسانی ڕەزەوی|ساڵحاباد]]''' | {{Change|invert=on|8,625|9,642}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٣ | [[فەرھادگەرد]] | {{Change|invert=on|8,442|7,647}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٤ | [[گوڵمەکان، خۆراسانی ڕەزەوی|گوڵمەکان]] | {{Change|invert=on|8,373|9,534}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٥ | [[ئەحمەدئابادی سەولەت]] | {{Change|invert=on|8,326|6,758}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٩ | '''[[نەسرئاباد، خۆراسانی ڕەزەوی|نەسرئاباد]]''' | {{Change|invert=on|7,460|7,757}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٠ | [[نیلشەھر]] | {{Change|invert=on|7,371|6,797}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٩ | [[نەشتیفان]] | {{Change|invert=on|9,176|7,426}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٦ | '''[[کەلات]]''' | {{Change|invert=on|7,687|7,532}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤١ | '''[[جەنگەل]]''' | {{Change|invert=on|6,650|6,490}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٧ | '''[[سەلامی]]''' | {{Change|invert=on|7,555|6,581}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٨ | '''[[جوغەتای]]''' | {{Change|invert=on|9,268|8,212}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٣ | '''[[ئەنابەد]]''' | {{Change|invert=on|6,186|5,739}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٢ | [[کۆندۆر]] | {{Change|invert=on|6,460|6,002}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣٨ | '''[[ڕۆشتخار]]''' | {{Change|invert=on|7,514|6,686}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٦ | '''[[فیرووزە، خۆراسانی ڕەزەوی|فیرووزە]]''' | {{Change|invert=on|5,884|5,769}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٧ | [[دەرروود]] | {{Change|invert=on|5,717|5,449}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٤ | [[سەفیدسەنگ]] | {{Change|invert=on|6,129|5,545}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٥ | '''[[سوڵتانئاباد]]''' | {{Change|invert=on|5,932|5,495}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٨ | [[ڕیوەش]] | {{Change|invert=on|5,687|5,762}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤٩ | [[بیدۆخت]] | {{Change|invert=on|5,501|5,348}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٠ | [[قاسمئاباد]] | {{Change|invert=on|5,145|4,414}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥١ | '''[[قەلەندەرئاباد]]''' | {{Change|invert=on|4,880|4,924}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٢ | '''[[کاخک]]''' | {{Change|invert=on|4,625|4,413}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٣ | '''[[ڕوودئاب]]''' | {{Change|invert=on|4,028|4,042}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٥ | [[بار، خۆراسانی ڕەزەوی|بار]] | {{Change|invert=on|3,765|4,121}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٦ | '''[[شەھرزەو]]''' | {{Change|invert=on|3,745|4,089}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٨ | '''[[بایگ]]''' | {{Change|invert=on|3,545|3,577}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٩ | '''[[یوونسی]]''' | {{Change|invert=on|3,426|3,504}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٤ | '''[[شادمێھر، خۆراسانی ڕەزەوی|شادمێھر]]''' | {{Change|invert=on|3,825|3,678}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥٧ | '''[[کەدکەن]]''' | {{Change|invert=on|3,719|3,788}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦١ | [[قەدەمگا]] | {{Change|invert=on|3,010|3,714}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٢ | '''[[داوەرزەن]]''' | {{Change|invert=on|2,744|2,702}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٣ | '''[[نەوخەندان]]''' | {{Change|invert=on|2,634|2,662}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٤ | '''[[چاپەشلوو]]''' | {{Change|invert=on|2,374|2,474}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٠ | '''[[شەشتۆمەد]]''' | {{Change|invert=on|3,108|4,172}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٥ | '''[[شەھرئاباد]]''' | {{Change|invert=on|2,083|2,255}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٨ | '''[[لوتفئاباد]]''' | {{Change|invert=on|1,865|1,790}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٩ | '''[[ڕۆبات سەنگ]]''' | {{Change|invert=on|1,551|1,721}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٠ | [[چەکنە]] | {{Change|invert=on|1,381|1,834}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٧ | [[عەشقاباد، خۆراسانی ڕەزەوی|عەشقاباد]] | {{Change|invert=on|1,993|1,883}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧١ | [[ھەممەتئاباد]] | {{Change|invert=on|1,274|1,434}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦٦ | '''[[مۆلکئاباد، خۆراسانی ڕەزەوی|مۆلکئاباد]]''' | {{Change|invert=on|2,056|1,487}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٢ | '''[[مەزداوەند]]''' | {{Change|invert=on|1,241|1,559}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧٣ | '''[[باجگران]]''' | {{Change|invert=on|594|406}} |- |} == [[پارێزگای سمنان]] == [[پەڕگە:Semnan.svg|شارستانەکانی پارێزگای سمنان|frameless|upright=1.75|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[سمنان]]''' | {{Change|invert=on|185,129|153,680}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[شاھروود]]''' | {{Change|invert=on|150,129|140,474}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[دامغان]]''' | {{Change|invert=on|59,106|58,770}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[گەرمسار]]''' | {{Change|invert=on|48,672|40,985}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | [[مەھدیشەھر]] | {{Change|invert=on|24,485|19,854}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[ئارادان]]''' | {{Change|invert=on|6,257|5,626}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | '''[[ئەیوانکی]]''' | {{Change|invert=on|13,518|11,995}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[بەستام]]''' | {{Change|invert=on|8,609|7,712}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[سۆرخە]]''' | {{Change|invert=on|9,951|9,711}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | [[شەھمیرزاد]] | {{Change|invert=on|11,191|8,882}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | [[موجەن]] | {{Change|invert=on|5,932|5,456}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | [[کەلاتە خیج]] | {{Change|invert=on|5,651|5,057}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | [[دەرجەزین]] | {{Change|invert=on|5,997|4,964}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | '''[[مەیامی، سمنان|مەیامی]]''' | {{Change|invert=on|4,566|4,562}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | [[کەلاتە ڕوودبار]] | {{Change|invert=on|4,611}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | [[دیباج]] | {{Change|invert=on|5,647|3,774}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | '''[[بەیارجومەند]]''' | {{Change|invert=on|2,528|2,441}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[ئەمیریە]]''' | {{Change|invert=on|3,561|2,402}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | [[ڕوویان، سمنان|ڕوویان]] | {{Change|invert=on|3,770}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | [[کۆھەنئاباد]] | {{Change|invert=on|1,192}} |- |} == [[پارێزگای سیستان و بەلۆچستان]] == [[پەڕگە:Sistan and Baluchestan.svg|شارستانەکانی پارێزگای سیستان و بەلۆچستان|frameless|upright=1.5|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[زاھیدان]]''' | {{Change|invert=on|587,730|560,725}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[زابۆل]]''' | {{Change|134,950|137,722}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[ئێرانشەھر]]''' | {{Change|invert=on|113,750|97,012}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[چابەھار]]''' | {{Change|invert=on|106,739|85,633}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[سەراوان]]''' | {{Change|invert=on|60,114|59,795}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[خاش]]''' | {{Change|invert=on|56,584|54,105}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | '''[[کۆنارەک]]''' | {{Change|invert=on|43,258|35,630}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | '''[[جالەق]]''' | {{Change|invert=on|18,098|17,546}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[نیکشەھر]]''' | {{Change|invert=on|17,732|15,889}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | '''[[پیشین]]''' | {{Change|invert=on|16,011|13,690}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | '''[[زەھەک]]''' | {{Change|invert=on|13,357|14,324}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[قەسرقەند]]''' | {{Change|invert=on|11,605|8,563}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[سووران]]''' | {{Change|invert=on|13,580|10,632}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[فەنووج]]''' | {{Change|invert=on|13,070|11,577}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٥ | '''[[بەمپوور]]''' | {{Change|invert=on|12,217|10,071}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[مێھرستان]]''' | {{Change|invert=on|12,245|10,112}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | [[محەممەدان]] | {{Change|invert=on|10,302|8,193}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | '''[[گەلموورتی]]''' | {{Change|invert=on|10,292|8,310}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٩ | '''[[ڕاسک]]''' | {{Change|invert=on|10,115|8,472}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٠ | '''[[میرجاوە]]''' | {{Change|invert=on|9,359|10,121}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[دووست محەممەد]]''' | {{Change|invert=on|6,621|6,774}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | '''[[بەنت، ئێران|بەنت]]''' | {{Change|invert=on|5,822|5,294}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | '''[[نوسرەتئاباد]]''' | {{Change|invert=on|5,238|4,270}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٧ | '''[[بەزمان]]''' | {{Change|invert=on|5,192|4,702}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | '''[[نەگوور]]''' | {{Change|invert=on|5,670|4,612}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | [[محەممەدی، سیستان و بەلۆچستان|محەممەدی]] | {{Change|invert=on|5,606|5,206}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٢ | [[بۆنجار]] | {{Change|invert=on|3,760|4,088}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | [[گۆشت، سیستان و بەلۆچستان|گۆشت]] | {{Change|invert=on|4,992|5,145}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | [[عەلی ئەکبەر، سیستان و بەلۆچستان|عەلی ئەکبەر]] | {{Change|invert=on|4,779|4,551}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٠ | '''[[ئەسپەکە]]''' | {{Change|invert=on|4,719|3,636}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣١ | [[زەڕئاباد، سیستان و بەلۆچستان|زەڕئاباد]] | {{Change|invert=on|4,003|3,222}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٣ | '''[[ئەدیمی]]''' | {{Change|invert=on|3,613|3,328}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | '''[[نووکاباد]]''' | {{Change|invert=on|5,261|3,193}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٤ | '''[[محەممەدئاباد، سیستان و بەلۆچستان|محەممەدئاباد]]''' | {{Change|invert=on|3,468|2,681}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٥ | '''[[سیرکان]]''' | {{Change|invert=on|2,196|1,499}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٧ | '''[[ھیدووج]]''' | {{Change|invert=on|1,674|1,526}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٦ | '''[[سەرباز، ئێران|سەرباز]]''' | {{Change|invert=on|2,020|1,230}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"| | [[ڕامشار]] | {{Change|invert=on|}} |- |} == [[پارێزگای خۆراسانی باشوور]] == [[پەڕگە:South Khorasan.svg|شارستانەکانی پارێزگای خۆراسانی باشوور|frameless|upright=1.75|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[بیرجەند]]''' | {{Change|invert=on|203,636|178,020}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[قاین]]''' | {{Change|invert=on|42,323|40,226}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[تەبەس]]''' | {{Change|invert=on|39,676|35,150}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | '''[[فیردەوس]]''' | {{Change|invert=on|28,695|25,968}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[نەھبەندان]]''' | {{Change|invert=on|18,304|18,827}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[بۆشروویە]]''' | {{Change|invert=on|16,426|15,318}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[سەرایان]]''' | {{Change|invert=on|13,795|13,247}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[سەربیشە]]''' | {{Change|invert=on|8,715|8,203}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | [[ئیسلامیە]] | {{Change|invert=on|7,108|6,084}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | [[ئایەسک]] | {{Change|invert=on|5,143|4,756}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | [[خەزری دەشت بیاز]] | {{Change|invert=on|5,680|5,761}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | '''[[عەشقاباد، خۆراسانی باشوور|عەشقاباد]]''' | {{Change|invert=on|3,965|4,623}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | '''[[حاجی ئاباد، خۆراسانی باشوور|حاجی ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|6,168|5,918}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | [[ئەسەدیە]] | {{Change|invert=on|5,460|5,804}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | '''[[سێقەلعە]]''' | {{Change|invert=on|4,436|4,242}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | [[نیمبەلووک]] | {{Change|invert=on|4,762|4,393}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | [[تەبەس مەسینا]] | {{Change|invert=on|4,596|4,133}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[خووسف]]''' | {{Change|invert=on|5,716|4,920}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | [[ئەسفەدەن]] | {{Change|invert=on|3,598|3,530}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | '''[[ئاریانشەھر]]''' | {{Change|invert=on|3,729|3,585}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٤ | '''[[دەیھووک]]''' | {{Change|invert=on|2,959|3,346}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٢ | '''[[موود، ئێران|موود]]''' | {{Change|invert=on|3,477|3,067}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٣ | '''[[شووسەف]]''' | {{Change|invert=on|3,181|3,010}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٥ | '''[[ئەرەسک]]''' | {{Change|invert=on|2,955|2,954}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٦ | [[قۆھستان]] | {{Change|invert=on|2,322|3,028}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٧ | '''[[گەزیک، دەرمیان|گەزیک]]''' | {{Change|invert=on|2,294|2,934}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٨ | '''[[زوھان]]''' | {{Change|invert=on|1,118|1,419}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | [[محەممەدشەھر، خۆراسانی باشوور|محەممەدشەھر]] | {{Change|invert=on|3,590|1,707}} |- |} == [[پارێزگای تاران]] == [[پەڕگە:Tehran.svg|شارستانەکانی پارێزگای تاران|frameless|upright=2|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[تاران]]''' | {{Change|invert=on|8,693,706|8,154,051}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[ئیسلامشەھر]]''' | {{Change|invert=on|448,129|389,102}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | '''[[گوڵستان، ئێران|گوڵستان]]''' | {{Change|invert=on|239,556|259,480}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[قودس، ئێران|قودس]]''' | {{Change|invert=on|309,605|283,517}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | '''[[مەلارد]]''' | {{Change|invert=on|281,027|290,817}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[وەڕامین]]''' | {{Change|invert=on|225,628|218,991}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[شەھریار، تاران|شەھریار]]''' | {{Change|invert=on|309,607|249,473}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[قەرچەک]]''' | {{Change|invert=on|231,075|191,588}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | '''[[نەسیمشەھر]]''' | {{Change|invert=on|200,393|157,474}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | '''[[پاکدەشت]]''' | {{Change|invert=on|236,319|206,490}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | '''[[پەردیس]]''' | {{Change|invert=on|73,363|37,257}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | [[ئەندیشە (شار)|ئەندیشە]] | {{Change|invert=on|116,062|96,807}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[ڕۆباتکەریم]]''' | {{Change|invert=on|105,393|78,097}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | [[پەرەند]] | {{Change|invert=on|97,464}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | [[ساڵحیە]] | {{Change|invert=on|58,683|56,356}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٢ | '''[[دەماوەند]]''' | {{Change|invert=on|48,380|37,315}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | [[باقرشەھر]] | {{Change|invert=on|65,388|59,091}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | [[باغستان]] | {{Change|invert=on|83,934|71,861}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | [[بوومەھەن]] | {{Change|invert=on|79,034|53,451}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | '''[[چۆھاردانگە]]''' | {{Change|invert=on|49,950|46,299}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[پیشوا]]''' | {{Change|invert=on|59,184|47,253}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | [[سەباشەھر]] | {{Change|invert=on|53,971|47,123}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٤ | '''[[کەھریزەک]]''' | {{Change|invert=on|37,527|13,095}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٦ | [[وەحیدیە]] | {{Change|invert=on|33,249|28,405}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٨ | [[نەسیرشەھر]] | {{Change|invert=on|28,644|26,935}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٥ | [[فێردەوسیە]] | {{Change|invert=on|34,221|24,508}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٣ | '''[[حەسەنئاباد، ڕێی|حەسەنئاباد]]''' | {{Change|invert=on|43,922|27,859}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٧ | [[سەفادەشت]] | {{Change|invert=on|32,476|19,233}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٩ | '''[[ڕوودەھەن]]''' | {{Change|invert=on|28,533|21,477}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٠ | [[شاھیدشەھر]] | {{Change|invert=on|25,544|20,865}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣١ | [[فەروونئاباد]] | {{Change|invert=on|21,682|14,437}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٣ | [[لەواسان]] | {{Change|invert=on|18,146|15,706}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٤ | '''[[فیرووزکووھ]]''' | {{Change|invert=on|17,453|20,371}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٥ | [[ئەحمەدئابادی مستەوفی]] | {{Change|invert=on|14,077}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٦ | [[ئابسەرد]] | {{Change|invert=on|10,648|9,202}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٢ | '''[[شەریفئاباد]]''' | {{Change|invert=on|18,281|12,332}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٧ | '''[[فەشەم]]''' | {{Change|invert=on|6,945|7,994}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٨ | '''[[جەوادئاباد]]''' | {{Change|invert=on|4,844|4,903}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣٩ | [[شەمشەک]] | {{Change|invert=on|3,423}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٠ | [[کیلان]] | {{Change|invert=on|2,882|2,981}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤١ | [[ئابعلی]] | {{Change|invert=on|2,758|2,522}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤٢ | '''[[ئەرجومەند]]''' | {{Change|invert=on|1,124|1,114}} |- |} == [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا]] == [[پەڕگە:West Azerbaijan.svg|شارستانەکانی پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژاوا|frameless|upright=2|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١ | '''[[ورمێ]]''' | {{Change|invert=on|736,224|667,499}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢ | '''[[خۆی]]''' | {{Change|invert=on|198,845|200,958}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣ | '''[[بۆکان]]''' | {{Change|invert=on|193,501|170,600}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤ | '''[[مەھاباد]]''' | {{Change|invert=on|168,393|147,268}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٥ | '''[[میاندواو]]''' | {{Change|invert=on|134,425|123,081}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٦ | '''[[سەڵماس]]''' | {{Change|invert=on|92,811|88,196}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٧ | '''[[پیرانشار]]''' | {{Change|invert=on|91,515|69,049}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٨ | '''[[نەغەدە]]''' | {{Change|invert=on|81,598|75,550}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٩ | '''[[تیکاب]]''' | {{Change|invert=on|49,677|44,040}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٠ | '''[[ماکۆ]]''' | {{Change|invert=on|46,581|42,751}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١١ | '''[[سەردەشت]]''' | {{Change|invert=on|46,412|42,167}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٢ | '''[[ساینقەڵا]]''' | {{Change|invert=on|43,131|38,396}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٣ | '''[[شنۆ]]''' | {{Change|invert=on|39,801|32,723}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٤ | '''[[قەرەزیائەددین]]''' | {{Change|invert=on|26,767|23,769}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٥ | '''[[شەوت]]''' | {{Change|invert=on|25,381|21,047}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٦ | '''[[سیاھچەشمە]]''' | {{Change|invert=on|17,804|15,786}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٧ | [[ڕەبەت]] | {{Change|invert=on|15,750|12,068}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٨ | '''[[پۆلدەشت]]''' | {{Change|invert=on|11,472|9,963}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|١٩ | '''[[بازەرگان (شار)|بازەرگان]]''' | {{Change|invert=on|9,979|9,551}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٠ | '''[[چواربورج]]''' | {{Change|invert=on|9,406|8,681}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢١ | '''[[محەممەدیار]]''' | {{Change|invert=on|9,313|8,604}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٢ | [[فیروورەق]] | {{Change|invert=on|9,190|8,837}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٣ | [[تازەشار]] | {{Change|invert=on|8,629|8,864}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٤ | '''[[نۆشینشار]]''' | {{Change|invert=on|8,380|7,183}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٥ | [[دیزەدیز]] | {{Change|invert=on|8,282|7,896}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٦ | [[مەحمودچغ]] | {{Change|invert=on|6,866|6,680}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٧ | '''[[میراوە]]''' | {{Change|invert=on|6,000|5,430}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٨ | '''[[کۆتۆل]]''' | {{Change|invert=on|5,147|4,663}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٢٩ | '''[[بارووق]]''' | {{Change|invert=on|4,225|4,118}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٠ | '''[[گردەکشانە]]''' | {{Change|invert=on|4,201|1,673}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣١ | '''[[کەشەور]]''' | {{Change|invert=on|4,138|3,904}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٢ | '''[[ئێوۆغلی]]''' | {{Change|invert=on|3,320|3,167}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٣ | '''[[نەڵۆس]]''' | {{Change|invert=on|2,973|2,938}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٤ | '''[[قۆچی]]''' | {{Change|invert=on|2,787|2,526}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٥ | '''[[نازکی سەروو]]''' | {{Change|invert=on|2,667|2,761}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٦ | '''[[مەرگەنلەر]]''' | {{Change|invert=on|2,294|2,247}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٧ | '''[[سێرۆ]]''' | {{Change|invert=on|1,800|1,530}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٨ | '''[[ئاواجیق]]''' | {{Change|invert=on|1,663|1,516}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٣٩ | '''[[سلیوانا]]''' | {{Change|invert=on|1,614|1,490}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٠ | '''[[قەرەموسالیان]]''' | {{Change|invert=on|1,345|1,173}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤١ | '''[[زەراوا (خۆی)|زەراوا]]''' | {{Change|invert=on|1,147|1,239}} |- | align=center bgcolor="FFFAF0"|٤٢ | '''[[خەلیفان، مەھاباد|خەلیفان]]''' | {{Change|invert=on|749|962}} |- |} == [[پارێزگای یەزد]] == [[پەڕگە:Yazd.svg|شارستانەکانی پارێزگای یەزد|frameless|upright=1.5|چەپ]] {| class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="F08080"|١ | '''[[یەزد]]''' | {{Change|invert=on|529,673|486,152}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢ | '''[[مەیبۆد]]''' | {{Change|invert=on|80,712|66,907}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٣ | '''[[ئەردەکان]]''' | {{Change|invert=on|75,271|56,776}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٤ | [[حەمیدیا]] | {{Change|invert=on|51,793|37,428}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٥ | '''[[بافق]]''' | {{Change|invert=on|45,453|33,882}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٦ | '''[[مێھریز]]''' | {{Change|invert=on|34,237|28,483}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٧ | '''[[ئەبەرکووھ]]''' | {{Change|invert=on|27,524|23,986}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٨ | '''[[ئەشکزەر]]''' | {{Change|invert=on|19,123|15,663}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٩ | '''[[تەفت]]''' | {{Change|invert=on|18,464|15,717}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٠ | [[شاھیدیە]] | {{Change|invert=on|18,309|16,571}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١١ | '''[[ھەرات، ئێران|ھەرات]]''' | {{Change|invert=on|13,032|12,392}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٢ | '''[[زارچ]]''' | {{Change|invert=on|11,691|10,753}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٣ | '''[[مەروەست]]''' | {{Change|invert=on|9,379|8,865}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٤ | '''[[بەھاباد]]''' | {{Change|invert=on|9,232|7,652}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٥ | '''[[مێھردەشت]]''' | {{Change|invert=on|8,097|7,390}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٦ | [[بەفروویە]] | {{Change|invert=on|6,939|6,486}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٧ | [[ئەحمەدئاباد]] | {{Change|invert=on|6,046|5,019}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٨ | [[نەدووشەن]] | {{Change|invert=on|2,351|2,332}} |- | align=center bgcolor="F08080"|١٩ | '''[[عەقدا]]''' | {{Change|invert=on|1,754|1,809}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢٠ | '''[[نیر، یەزد|نیر]]''' | {{Change|invert=on|1,740|1,620}} |- | align=center bgcolor="F08080"|٢١ | '''[[خەزر ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|535|581}} |- | align=center bgcolor="F08080"| | [[مەجوومەرد]] | {{Change|invert=on|}} |} == [[پارێزگای زەنگان]] == [[پەڕگە:Zanjan.svg|شارستانەکانی پارێزگای زەنگان|frameless|upright=1.75|چەپ]] {|class="wikitable sortable" ! ڕیزبەندی ! شار ! سەرژمێریی ٢٠١٦ ! سەرژمێریی ٢٠١١ ! گۆڕان |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١ | '''[[زەنگان]]''' | {{Change|invert=on|430,871|386,851}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢ | '''[[ئەبھەر]]''' | {{Change|invert=on|99,285|87,396}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٣ | '''[[خوڕەمدەڕە]]''' | {{Change|invert=on|55,368|52,548}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٤ | '''[[قەیدار]]''' | {{Change|invert=on|34,921|30,251}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٥ | [[ھیدەج]] | {{Change|invert=on|13,840|13,003}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٦ | [[سایین قەلعە]] | {{Change|invert=on|12,989|11,939}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٧ | '''[[ئاببەر]]''' | {{Change|invert=on|8,091|6,725}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٨ | '''[[سوڵتانیە]]''' | {{Change|invert=on|7,638|7,116}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٩ | '''[[سوجاس]]''' | {{Change|invert=on|7,037|6,666}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٠ | [[سوھرەوەرد]] | {{Change|invert=on|6,991|6,104}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١١ | '''[[زەڕینڕوود]]''' | {{Change|invert=on|5,664|5,530}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٢ | '''[[ماھنیشان]]''' | {{Change|invert=on|5,487|5,439}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٣ | '''[[دەندی]]''' | {{Change|invert=on|4,778|3,952}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٤ | '''[[گەرماب]]''' | {{Change|invert=on|3,823|4,021}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٥ | [[نووربەھار]] | {{Change|invert=on|3,644}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٦ | [[کەرەسف]] | {{Change|invert=on|3,083}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٧ | '''[[زەڕین ئاباد]]''' | {{Change|invert=on|2,374|2,471}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٨ | '''[[ئەرمەغانخانە]]''' | {{Change|invert=on|2,149|1,945}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|١٩ | '''[[چەوەرزەق]]''' | {{Change|invert=on|1,733|1,753}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢٠ | '''[[حەلەب (ئێران)|حەلەب]]''' | {{Change|invert=on|956|1,089}} |- | align=center bgcolor="66CDAA"|٢١ | [[نیکپەی، زەنگان|نیکپەی]] | {{Change|invert=on|455}} |- |} == شارە کۆنە لەناوچووەکان == * [[پەرسپۆلیس]] * [[تەختی سلێمان]] * [[شاری کۆنینەی شۆش]] * [[ھەگمەتانە]] == ئەمانەش ببینە == * [[پارێزگاکانی ئێران]] * [[پێڕستی گەورەشارەکانی ئێران]] * [[پێڕستی ناوەندەکانی پارێزگاکانی ئێران]] == تێبینییەکان == {{تێبینییەکان}} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{پۆلی کۆمنز|Cities in Iran|پێڕستی شارەکانی ئێران}} * {{usurped|1=[https://web.archive.org/web/20040807183158/http://irantour.org/Iran/province/Iran%20Provinces%20List.html پارێزگای ئێران]}} == خوێندنەوەی زیاتر == * {{cite book|last1=Chaichian|first1=Mohammad A.|title=Town and Country in the Middle East: Iran and Egypt in the Transition to Globalization|url=https://archive.org/details/towncountryinmid0000chai|date=2009|publisher=Lexington Books|location=New York|isbn=978-0-7391-2677-6}} {{بابەتی ئاسیا|پێڕستی شارەکانی}} {{پێڕستەکانی شارەکان لە ڕۆژھەڵاتی ناوین}} {{تووڵی دەروازە|جوگرافیا|شارەکان|ئێران}} {{پێڕستی ھەڵبژێردراو|وەشان=|ڕێکەوت=٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}} [[پۆل:پێرستەکانی شارەکانی ئاسیا|ئێران]] [[پۆل:پێڕستەکانی شارەکان بەپێی وڵات|ئێران]] [[پۆل:شارەکانی ئێران بەپێی پارێزگا| ]] [[پۆل:شارەکانی ئێران| ]] 8qzlgo2bic1sl2bh4roar7vy0a52n3z 1 173307 1374572 1108909 2024-11-02T16:18:45Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[وتووێژ:حکوومەتی فیدڕاڵ]]ی گواستەوە بۆ [[وتووێژ:حکوومەتی فیدراڵ]]: وەک وتارەکانی تر 991995 wikitext text/x-wiki == گۆڕینی ناو == سڵاو، ھەر ئەم جۆرەی بەخۆشتان دەزانن کە حکومەت نادروستە و دەبێ حکوومەت بنوسرێت و بۆیە ئەبێ ناوی حکومەتی فێدراڵ بکەینە حکوومەتی فێدراڵ <!-- داڕێژە:واژوونەکراو --><small class="autosigned">—&nbsp;ئەم لێدوانە لەلایەن [[بەکارھێنەر:Ahrir|Ahrir]] [[ویکیپیدیا:واژوو|واژوونەکراوە]]. ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ahrir#top|لێدوان]] • [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ahrir|بەشدارییەکان]]) ٠٠:٥٤، ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ (UTC)</small> jqofblfonfq53drn4g4gtqdaj951rfw 0 173668 1374583 1366925 2024-11-02T16:38:53Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[کوردانی ئیسرائیل]]ی بە بێ بەجێھشتنی ڕەوانەکەرێک گواستەوە بۆ [[کوردە جووەکانی ئیسرائیل]]: دوو وتاری جیاواز 1366925 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group |image= |group=کوردانی ئیسرائیل |population= ٢٠٠،٠٠٠–٥٠٠،٠٠٠<ref>https://web.archive.org/web/20130728230338/http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20</ref><ref>http://www.timesofisrael.com/pride-and-unlikely-guests-at-kurdish-jewish-festival</ref><ref>https://www.haaretz.com/amp/middle-east-news/syria/.premium.MAGAZINE-israel-and-the-kurds-an-unlikely-and-unofficial-relationship-1.8234659</ref> |popplace=زۆرینە [[ئۆرشەلیم]]، ھەروەھا [[تێل ئەڤیڤ]] و ناوچەکانی تری ئیسرائیل. |rels= [[جوو]] |langs= [[کوردی]] و [[عیبری]] }} '''کوردانی ئیسرائیل''' مەبەست لەو کۆمەڵەیەیە کە دانیشتوو یان لەدایکبووی [[ئیسرائیل]]ن و لە بنەچەدا [[کورد|کوردن]]، ژمارەی کوردەکانی دانیشتوو لە ئیسرائیل زیاتر لە ٢٠٠٬٠٠٠ کەسە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20130728230338/http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٨ی تەممووزی ٢٠١٣|سەردێڕ=Kurdish Jewish Community in Israel|بڵاوکەرەوە=Jcjcr.org|ڕێکەوتی سەردان=١١ی نیسانی ٢٠١٣|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.timesofisrael.com/pride-and-unlikely-guests-at-kurdish-jewish-festival|title=Cultural pride, and unlikely guests, at Kurdish Jewish festival|work=timesofisrael.com|first=Lazar|last=Berman|date=September 30, 2013}}</ref> == ئەمانەش ببینە == * [[مێژووی جووەکان لە کوردستان]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{کوردە دابڕاوەکان}} {{ئیسرائیل-کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|ئیسرائیل|کوردستان|کۆمەڵگا}} [[پۆل:پەرتبوونی کورد]] [[پۆل:گرووپە ڕەگەزییەکانی ئیسرائیل]] [[پۆل:گرووپە ڕەگەزییەکانی ڕۆژھەڵاتی ناوین]] ru7qzd0c92zchfwqgjyxuoyliuaps6a 1374585 1374583 2024-11-02T16:39:31Z Zemen 40346 1374585 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group |image= |group=کوردانی ئیسرائیل |population= ٢٠٠،٠٠٠–٥٠٠،٠٠٠<ref>https://web.archive.org/web/20130728230338/http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20</ref><ref>http://www.timesofisrael.com/pride-and-unlikely-guests-at-kurdish-jewish-festival</ref><ref>https://www.haaretz.com/amp/middle-east-news/syria/.premium.MAGAZINE-israel-and-the-kurds-an-unlikely-and-unofficial-relationship-1.8234659</ref> |popplace=زۆرینە [[ئۆرشەلیم]]، ھەروەھا [[تێل ئەڤیڤ]] و ناوچەکانی تری ئیسرائیل. |rels= [[جوو]] |langs= [[کوردی]] و [[عیبری]] }} '''کوردە جووەکانی ئیسرائیل''' مەبەست لەو کۆمەڵەیەیە کە دانیشتوو یان لەدایکبووی [[ئیسرائیل]]ن و لە بنەچەدا [[کورد]]ن، ژمارەی کوردەکانی دانیشتوو لە ئیسرائیل زیاتر لە ٢٠٠٬٠٠٠ کەسە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20130728230338/http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٢٨ی تەممووزی ٢٠١٣|سەردێڕ=Kurdish Jewish Community in Israel|بڵاوکەرەوە=Jcjcr.org|ڕێکەوتی سەردان=١١ی نیسانی ٢٠١٣|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.timesofisrael.com/pride-and-unlikely-guests-at-kurdish-jewish-festival|title=Cultural pride, and unlikely guests, at Kurdish Jewish festival|work=timesofisrael.com|first=Lazar|last=Berman|date=September 30, 2013}}</ref> == ئەمانەش ببینە == * [[مێژووی جووەکان لە کوردستان]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{کوردە دابڕاوەکان}} {{ئیسرائیل-کۆلکە}} {{تووڵی دەروازە|ئیسرائیل|کوردستان|کۆمەڵگا}} [[پۆل:پەرتبوونی کورد]] [[پۆل:گرووپە ڕەگەزییەکانی ئیسرائیل]] [[پۆل:گرووپە ڕەگەزییەکانی ڕۆژھەڵاتی ناوین]] 77u3u8nu8gf1ate9rh3c16yt3uhw3yq 0 174069 1374582 751222 2024-11-02T16:37:02Z Zemen 40346 ئامانجی ڕەوانەکەری لە [[کوردانی ئیسرائیل]]ەوە گۆڕی بۆ [[کوردە جووەکانی ئیسرائیل]] 1374582 wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[کوردە جووەکانی ئیسرائیل]] 0xqbtiqmgow19zvfrj3jpfq4yu5ffm4 4 177584 1374724 1332611 2024-11-03T07:08:49Z -Haryad 40333 /* ئۆزای */ کرا 1374724 wikitext text/x-wiki {{بەکارھێنەر:Dexbot/Archivebot |archive = ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە/بەشی داواکاری/ئەرشیڤی %(counter)s |algo = old(48h) |counter = 4 |maxarchivesize = 150K |archiveheader = {{ئەرشیڤی وتووێژ}} |minthreadsleft = 1 |minthreadstoarchive = 2 }} {{ئەرشیڤەکان}} <!------------------ دەستکاری سەرەوە مەکە -------------------------------------> بە بارکردنی ھەر وێنەیەک تۆ ڕەزامەندیت بە [[ویکیپیدیا:سیاسەتی_بەکارھێنانی_وێنەکان|سیاسەتی بارکردنی وێنە]]، بۆ چۆنییەتی داواکردنی پەڕگە بە دروستی بڕوانە ([[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە/بەشی داواکاری/چۆنیەتی داواکردن|فێرکاری چۆنییەتی داواکردنی پەڕگە]]). {{Clickable button 2|ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە|گەڕانەوە بۆ سەرەتا|class=mw-ui-neutral}}{{Clickable button 2|ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە/سیاسەت و ڕێسا/داواکار|سیاسەت و رێسا|class=mw-ui-neutral}}{{Clickable button 2|داواکاری نوێ پێشکەش بکە|url=https://w.wiki/3xb6|class=mw-ui-progressive}} <div class="anonymous-show boilerplate metadata" style="background:#dee; border:1px solid #00c; margin:0.5em; padding:0.5em;; padding: 1em; width:70%">'''تێبینی'''...{{ھن}} سوپاس بۆ ھەڵبژاردنی پڕۆژە، تکایە سەیرێکی [[ویکیپیدیا:داواکاریی بارکردنی پەڕگە/سیاسەت و ڕێسا/داواکار|سیاسەت و ڕێساکانی]] پڕۆژە بکە. </div><div class="user-show"> '''بەخێرھاتیت''' تکایە ئەو پەڕگەیەی ئەتەوێت باری بکەیت لێرە لە بەشێکی نوێ بەم شێوەیەی خوارەوە زانیارییەکانی تێدا بنووسە. == [[ئۆزای]] == {{ڕەوشی داواکاری|1}} {{داواکاریی بارکردنی پەڕگە | واژووی پێشکەشکەری داواکارییەکە = [[User:Zamand Karim|<b style="color:#ffffff;font-size:10px;display:inline-block;border:1px solid #5B7830;border-radius:5px;background-color:#5B7830;padding:1px;">&#160;زەمەنCefayî&#160;</b>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zamand Karim|لێدوان]]) ‏٠٨:٥٨، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) <!-- دەستکاری مەکە --> | ھۆکاری داواکارییەکە = <!-- بۆ پێشکەشکەری داواکارییەکە: ھۆکاری داواکارییەکەت بنووسە -->باشترکردنی وتارەکانی ئەڤەتار | ناساندن = <!-- پەڕگەکەت باسی چی دەکات و لەسەر چییە؟ -->کارەکتەری خەیاڵی | سەرچاوەی پەڕگە = <!-- سەرچاوەی پێویست بۆ پەڕگەکە بنووسە، کە لەکوێ ھاتووە و شوێنی کوێیە؟ -->https://ms.wikipedia.org/wiki/Fail:FireLordOzai01.png | زانیاریی زیاتر = <!-- تکایە گەر ھەر زانیاریەکی پێویستی تر ھەیە، کە یارمەتیی بارکردنی پەڕگەکە دەدات، بینووسە --> | ھۆکاری ڕەتکردنەوەکە = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لە حاڵەتی ڕەتکردنەوەی داواکارییەکە، ھۆکارەکەی لێرەدا بنووسە --> | بەسەرداچوونەوەی داواکارییەکە لەلایەن = {{کرا}} ([[:پەڕگە:FireLordOzai01.png|بینین]]) ‏‎[[بەکارھێنەر:-Haryad |<span style="color:black; font-size:16px;">'''ʜᴀʀʏᴀᴅ'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر: -Haryad |<span style="color:yellow; Background:black ">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏٠٧:٠٨، ٣ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) }} == [[کچە بەھێزەکە نام-سوون]] == <!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٢:٥٩، ٧ی ئەیلوولی ٢٠٣٤ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|٢٠٤١٢٤٦٧٤٢}} <!-- بۆ بارکەری پێداچوونەوەکەر، تکایە دوای ئەوەی وەڵامدانەوەی داواکارییەکە، ئەم لێدوانە و ھێڵەکەی سەرەوەش بسڕەوە --> <!-- end --> <!-- بۆ داواکار -- > <!-- تکایە ناوی ئەو وتارەی کە دەتەوێت پەڕگەکەی بۆ داوا بکەیت لەسەرەوەی ئێرە و لە بۆشاییی بابەتدا لەنێوان [[]] بنووسە ئەگەر نەنووسرابوو --> {{ڕەوشی داواکاری|چاوەڕوانی}} {{داواکاریی بارکردنی پەڕگە | واژووی پێشکەشکەری داواکارییەکە = [[بەکارھێنەر:Ari Qasm|Ari Qasm]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ari Qasm|لێدوان]]) ‏١٢:٥٩، ٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) <!-- دەستکاری مەکە --> | ھۆکاری داواکارییەکە = <!-- بۆ پێشکەشکەری داواکارییەکە: ھۆکاری داواکارییەکەت بنووسە --> بۆ ناساندنەوەی زیاتری وتارەکە بۆ خوێنەر. | ناساندن = <!-- پەڕگەکەت باسی چی دەکات و لەسەر چییە؟ -->زنجیرە درامایەک بە ناوی کچە بەهێزەکە نام-سوون. | سەرچاوەی پەڕگە = <!-- سەرچاوەی پێویست بۆ پەڕگەکە بنووسە، کە لەکوێ ھاتووە و شوێنی کوێیە؟ -->https://m.media-amazon.com/images/M/MV5BNTgyYzI2YmMtM2Q1YS00MTI3LThmY2MtYzQ3MjkzNTQzMmYxXkEyXkFqcGdeQXVyNjI4NDY5ODM@._V1_FMjpg_UX1000_.jpg | زانیاریی زیاتر = <!-- تکایە گەر ھەر زانیاریەکی پێویستی تر ھەیە، کە یارمەتیی بارکردنی پەڕگەکە دەدات، بینووسە -->پەڕگەکەم لە پەڕەی بنکەدراوەی فیلمەکانەوە وەرگرتووە. | ھۆکاری ڕەتکردنەوەکە = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لە حاڵەتی ڕەتکردنەوەی داواکارییەکە، ھۆکارەکەی لێرەدا بنووسە --> | بەسەرداچوونەوەی داواکارییەکە لەلایەن = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لێرە واژووەکەت بکە. --> }} == [[وەڵامدانەوەی ١٩٨٨]] == <!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٣:٠٦، ٧ی ئەیلوولی ٢٠٣٤ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|٢٠٤١٢٤٧٢١١}} <!-- بۆ بارکەری پێداچوونەوەکەر، تکایە دوای ئەوەی وەڵامدانەوەی داواکارییەکە، ئەم لێدوانە و ھێڵەکەی سەرەوەش بسڕەوە --> <!-- end --> <!-- بۆ داواکار -- > <!-- تکایە ناوی ئەو وتارەی کە دەتەوێت پەڕگەکەی بۆ داوا بکەیت لەسەرەوەی ئێرە و لە بۆشاییی بابەتدا لەنێوان [[]] بنووسە ئەگەر نەنووسرابوو --> {{ڕەوشی داواکاری|چاوەڕوانی}} {{داواکاریی بارکردنی پەڕگە | واژووی پێشکەشکەری داواکارییەکە = [[بەکارھێنەر:Ari Qasm|Ari Qasm]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ari Qasm|لێدوان]]) ‏١٣:٠٦، ٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) <!-- دەستکاری مەکە --> | ھۆکاری داواکارییەکە = <!-- بۆ پێشکەشکەری داواکارییەکە: ھۆکاری داواکارییەکەت بنووسە -->بۆ ناساندنی زیاتری دراماکە | ناساندن = <!-- پەڕگەکەت باسی چی دەکات و لەسەر چییە؟ -->درامایەکی کۆری بەناوی وەڵامدانەوەی ١٩٨٨ | سەرچاوەی پەڕگە = <!-- سەرچاوەی پێویست بۆ پەڕگەکە بنووسە، کە لەکوێ ھاتووە و شوێنی کوێیە؟ -->https://i.mydramalist.com/EVe0p_4c.jpg?v=1 | زانیاریی زیاتر = <!-- تکایە گەر ھەر زانیاریەکی پێویستی تر ھەیە، کە یارمەتیی بارکردنی پەڕگەکە دەدات، بینووسە --> | ھۆکاری ڕەتکردنەوەکە = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لە حاڵەتی ڕەتکردنەوەی داواکارییەکە، ھۆکارەکەی لێرەدا بنووسە --> | بەسەرداچوونەوەی داواکارییەکە لەلایەن = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لێرە واژووەکەت بکە. --> }} == [[خودای شەڕ ٢]] == <!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٣:٥٢، ٧ی ئەیلوولی ٢٠٣٤ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|٢٠٤١٢٤٩٩٦٦}} <!-- بۆ بارکەری پێداچوونەوەکەر، تکایە دوای ئەوەی وەڵامدانەوەی داواکارییەکە، ئەم لێدوانە و ھێڵەکەی سەرەوەش بسڕەوە --> <!-- end --> <!-- بۆ داواکار -- > <!-- تکایە ناوی ئەو وتارەی کە دەتەوێت پەڕگەکەی بۆ داوا بکەیت لەسەرەوەی ئێرە و لە بۆشاییی بابەتدا لەنێوان [[]] بنووسە ئەگەر نەنووسرابوو --> {{ڕەوشی داواکاری|چاوەڕوانی}} {{داواکاریی بارکردنی پەڕگە | واژووی پێشکەشکەری داواکارییەکە = [[بەکارھێنەر:Rabar ajax1|Rabar Ajaxy]]([[لێدوانی بەکارھێنەر:Rabar ajax1|لێدوان]]) ‏١٣:٥٢، ٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) <!-- دەستکاری مەکە --> | ھۆکاری داواکارییەکە = <!-- بۆ پێشکەشکەری داواکارییەکە: ھۆکاری داواکارییەکەت بنووسە --> بۆ باشترکردنی وتار | ناساندن = <!-- پەڕگەکەت باسی چی دەکات و لەسەر چییە؟ --> یاری و گەیمینگ | سەرچاوەی پەڕگە = <!-- سەرچاوەی پێویست بۆ پەڕگەکە بنووسە، کە لەکوێ ھاتووە و شوێنی کوێیە؟ -->https://en.m.wikipedia.org/wiki/File:God_of_War_II_cover.jpg | زانیاریی زیاتر = <!-- تکایە گەر ھەر زانیاریەکی پێویستی تر ھەیە، کە یارمەتیی بارکردنی پەڕگەکە دەدات، بینووسە --> | ھۆکاری ڕەتکردنەوەکە = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لە حاڵەتی ڕەتکردنەوەی داواکارییەکە، ھۆکارەکەی لێرەدا بنووسە --> | بەسەرداچوونەوەی داواکارییەکە لەلایەن = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لێرە واژووەکەت بکە. --> }} == [[ویندۆز میدیا سەنتەر]] == <!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٣:١٤، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٣٤ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|٢٠٤١٣٣٤٠٩٤}} <!-- بۆ بارکەری پێداچوونەوەکەر، تکایە دوای ئەوەی وەڵامدانەوەی داواکارییەکە، ئەم لێدوانە و ھێڵەکەی سەرەوەش بسڕەوە --> <!-- end --> <!-- بۆ داواکار -- > <!-- تکایە ناوی ئەو وتارەی کە دەتەوێت پەڕگەکەی بۆ داوا بکەیت لەسەرەوەی ئێرە و لە بۆشاییی بابەتدا لەنێوان [[]] بنووسە ئەگەر نەنووسرابوو --> {{ڕەوشی داواکاری|چاوەڕوانی}} {{داواکاریی بارکردنی پەڕگە | واژووی پێشکەشکەری داواکارییەکە = [[بەکارھێنەر:Ari Qasm|Ari Qasm]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ari Qasm|لێدوان]]) ‏١٣:١٤، ١٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) <!-- دەستکاری مەکە --> | ھۆکاری داواکارییەکە = <!-- بۆ پێشکەشکەری داواکارییەکە: ھۆکاری داواکارییەکەت بنووسە --> بۆ دانانی لۆگۆی نەرمامێرەکە و ناساندنی وتار بێ کێشە | ناساندن = <!-- پەڕگەکەت باسی چی دەکات و لەسەر چییە؟ --> لۆگۆی نەرمامێری ویندۆز میدیا سەنتەر | سەرچاوەی پەڕگە = <!-- سەرچاوەی پێویست بۆ پەڕگەکە بنووسە، کە لەکوێ ھاتووە و شوێنی کوێیە؟ -->https://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/c/cc/Windows_Media_Center_logo.png | زانیاریی زیاتر = <!-- تکایە گەر ھەر زانیاریەکی پێویستی تر ھەیە، کە یارمەتیی بارکردنی پەڕگەکە دەدات، بینووسە --> | ھۆکاری ڕەتکردنەوەکە = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لە حاڵەتی ڕەتکردنەوەی داواکارییەکە، ھۆکارەکەی لێرەدا بنووسە --> | بەسەرداچوونەوەی داواکارییەکە لەلایەن = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لێرە واژووەکەت بکە. --> }} == [[ویندۆز میدیا سەنتەر]] == <!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٥:٥٥، ١٢ی ئەیلوولی ٢٠٣٤ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|٢٠٤١٦٨٩٣٤٦}} <!-- بۆ بارکەری پێداچوونەوەکەر، تکایە دوای ئەوەی وەڵامدانەوەی داواکارییەکە، ئەم لێدوانە و ھێڵەکەی سەرەوەش بسڕەوە --> <!-- end --> <!-- بۆ داواکار -- > <!-- تکایە ناوی ئەو وتارەی کە دەتەوێت پەڕگەکەی بۆ داوا بکەیت لەسەرەوەی ئێرە و لە بۆشاییی بابەتدا لەنێوان [[]] بنووسە ئەگەر نەنووسرابوو --> {{ڕەوشی داواکاری|چاوەڕوانی}} {{داواکاریی بارکردنی پەڕگە | واژووی پێشکەشکەری داواکارییەکە = [[بەکارھێنەر:Ari Qasm|Ari Qasm]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ari Qasm|لێدوان]]) ‏١٥:٥٥، ١٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) <!-- دەستکاری مەکە --> | ھۆکاری داواکارییەکە = <!-- بۆ پێشکەشکەری داواکارییەکە: ھۆکاری داواکارییەکەت بنووسە --> بۆ ناساندنی زیاتری وتارەکە و بەکارهێنانی لە بەشی سکرینشۆت | ناساندن = <!-- پەڕگەکەت باسی چی دەکات و لەسەر چییە؟ --> نەرمامێری ویندۆز میدیا سەنتەر | سەرچاوەی پەڕگە = <!-- سەرچاوەی پێویست بۆ پەڕگەکە بنووسە، کە لەکوێ ھاتووە و شوێنی کوێیە؟ -->https://www.mymovies.dk/media/12966/01.jpg | زانیاریی زیاتر = <!-- تکایە گەر ھەر زانیاریەکی پێویستی تر ھەیە، کە یارمەتیی بارکردنی پەڕگەکە دەدات، بینووسە --> | ھۆکاری ڕەتکردنەوەکە = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لە حاڵەتی ڕەتکردنەوەی داواکارییەکە، ھۆکارەکەی لێرەدا بنووسە --> | بەسەرداچوونەوەی داواکارییەکە لەلایەن = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لێرە واژووەکەت بکە. --> }} == [[شاسوار عەبدولواحید]] == <!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٩:٣٣، ١٢ی ئەیلوولی ٢٠٣٤ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|٢٠٤١٧٠٢٤٠٧}} <!-- بۆ بارکەری پێداچوونەوەکەر، تکایە دوای ئەوەی وەڵامدانەوەی داواکارییەکە، ئەم لێدوانە و ھێڵەکەی سەرەوەش بسڕەوە --> <!-- end --> <!-- بۆ داواکار -- > <!-- تکایە ناوی ئەو وتارەی کە دەتەوێت پەڕگەکەی بۆ داوا بکەیت لەسەرەوەی ئێرە و لە بۆشاییی بابەتدا لەنێوان [[]] بنووسە ئەگەر نەنووسرابوو --> {{ڕەوشی داواکاری|چاوەڕوانی}} {{داواکاریی بارکردنی پەڕگە | واژووی پێشکەشکەری داواکارییەکە = [[بەکارھێنەر:Ari Qasm|Ari Qasm]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ari Qasm|لێدوان]]) ‏١٩:٣٣، ١٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) <!-- دەستکاری مەکە --> | ھۆکاری داواکارییەکە = <!-- بۆ پێشکەشکەری داواکارییەکە: ھۆکاری داواکارییەکەت بنووسە -->وێنەیەکی جوانتر و ڕێکتر بۆ باشترکردنی وتارەکە | ناساندن = <!-- پەڕگەکەت باسی چی دەکات و لەسەر چییە؟ -->سیاسەتوان شاسوار عەبدولواحید | سەرچاوەی پەڕگە = <!-- سەرچاوەی پێویست بۆ پەڕگەکە بنووسە، کە لەکوێ ھاتووە و شوێنی کوێیە؟ -->https://scontent.febl5-1.fna.fbcdn.net/v/t1.6435-9/92411191_3129844413694512_3008892811555635200_n.jpg?stp=dst-jpg_p526x296&_nc_cat=111&ccb=1-7&_nc_sid=7b2446&_nc_ohc=ujwGMg-mHLAQ7kNvgFkkSXO&_nc_ht=scontent.febl5-1.fna&_nc_gid=AZ6AaryZWRElwsfdhcUIgDo&oh=00_AYDVIjHLNDe7320xgWZHWtaelnNM0AQ36yq5AlLYLz1zdw&oe=670D6C09 | زانیاریی زیاتر = <!-- تکایە گەر ھەر زانیاریەکی پێویستی تر ھەیە، کە یارمەتیی بارکردنی پەڕگەکە دەدات، بینووسە --> | ھۆکاری ڕەتکردنەوەکە = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لە حاڵەتی ڕەتکردنەوەی داواکارییەکە، ھۆکارەکەی لێرەدا بنووسە --> | بەسەرداچوونەوەی داواکارییەکە لەلایەن = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لێرە واژووەکەت بکە. --> }} == [[کەمال موفتی]] == <!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١١:٥٩، ١٣ی ئەیلوولی ٢٠٣٤ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|٢٠٤١٧٦١٥٤٤}} <!-- بۆ بارکەری پێداچوونەوەکەر، تکایە دوای ئەوەی وەڵامدانەوەی داواکارییەکە، ئەم لێدوانە و ھێڵەکەی سەرەوەش بسڕەوە --> <!-- end --> <!-- بۆ داواکار -- > <!-- تکایە ناوی ئەو وتارەی کە دەتەوێت پەڕگەکەی بۆ داوا بکەیت لەسەرەوەی ئێرە و لە بۆشاییی بابەتدا لەنێوان [[]] بنووسە ئەگەر نەنووسرابوو --> {{ڕەوشی داواکاری|چاوەڕوانی}} {{داواکاریی بارکردنی پەڕگە | واژووی پێشکەشکەری داواکارییەکە = [[بەکارھێنەر:Ari Qasm|Ari Qasm]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ari Qasm|لێدوان]]) ‏١١:٥٩، ١٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) <!-- دەستکاری مەکە --> | ھۆکاری داواکارییەکە = <!-- بۆ پێشکەشکەری داواکارییەکە: ھۆکاری داواکارییەکەت بنووسە -->بۆ بەکارهێنانی لە وتاری کەمال موفتی و ناساندنی زیاتری وتار | ناساندن = <!-- پەڕگەکەت باسی چی دەکات و لەسەر چییە؟ -->فەرماندەی سەربازی کەمال موفتی | سەرچاوەی پەڕگە = <!-- سەرچاوەی پێویست بۆ پەڕگەکە بنووسە، کە لەکوێ ھاتووە و شوێنی کوێیە؟ -->https://www.kurdipedia.org/files/photos/2018/165050.JPG?ver=20181201125247 | زانیاریی زیاتر = <!-- تکایە گەر ھەر زانیاریەکی پێویستی تر ھەیە، کە یارمەتیی بارکردنی پەڕگەکە دەدات، بینووسە --> | ھۆکاری ڕەتکردنەوەکە = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لە حاڵەتی ڕەتکردنەوەی داواکارییەکە، ھۆکارەکەی لێرەدا بنووسە --> | بەسەرداچوونەوەی داواکارییەکە لەلایەن = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لێرە واژووەکەت بکە. --> }} == [[ناوەندی ئاماری ئێران]] == <!-- [[بەکارھێنەر:نموونە]] ١٩:٥٣، ٢٥ی ئەیلوولی ٢٠٣٤ (UTC) -->{{User:Dexbot/DoNotArchiveUntil|٢٠٤٢٨٢٦٨١٦}} <!-- بۆ بارکەری پێداچوونەوەکەر، تکایە دوای ئەوەی وەڵامدانەوەی داواکارییەکە، ئەم لێدوانە و ھێڵەکەی سەرەوەش بسڕەوە --> <!-- end --> <!-- بۆ داواکار -- > <!-- تکایە ناوی ئەو وتارەی کە دەتەوێت پەڕگەکەی بۆ داوا بکەیت لەسەرەوەی ئێرە و لە بۆشاییی بابەتدا لەنێوان [[]] بنووسە ئەگەر نەنووسرابوو --> {{ڕەوشی داواکاری|چاوەڕوانی}} {{داواکاریی بارکردنی پەڕگە | واژووی پێشکەشکەری داواکارییەکە = [[بەکارھێنەر:Hivja|ھیڤجا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hivja|وتووێژ]]) ‏١٩:٥٣، ٢٧ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) <!-- دەستکاری مەکە --> | ھۆکاری داواکارییەکە = پێویستە | ناساندن = لۆگۆی [[ناوەندی ئاماری ئێران]] | سەرچاوەی پەڕگە = https://amar.org.ir/ | زانیاریی زیاتر = لۆگۆکە لە وێبگەکەیدا بەردەستە. | ھۆکاری ڕەتکردنەوەکە = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لە حاڵەتی ڕەتکردنەوەی داواکارییەکە، ھۆکارەکەی لێرەدا بنووسە --> | بەسەرداچوونەوەی داواکارییەکە لەلایەن = <!-- بۆ وەڵامدەرەکە: لێرە واژووەکەت بکە. --> }} q8l4qgusdj6sez93tgyju7i8ktclked 0 184689 1374687 1368012 2024-11-02T22:41:13Z Hivja 64112 1374687 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name= کیم سوو-می |image= (우먼센스 스타) 2018년 8월호 김수미.jpg |birth_name= Kim Young-ok |birth_date= ٣ی ئەیلوولی ١٩٤٩ |birth_place= [[گونسان]]، [[باکووری پارێزگای جیۆلا]]، [[کۆریای باشوور]] death_date= {{death date and age|٢٠٢٤|١٠|٢٥|١٩٤٩|٩|٣}} |death_place= [[سێئۆل]]، کۆریای باشوور |occupation= [[ئەکتەر]] |years_active= ١٩٧٠–٢٠٢٤ |spouse=|education= لە [[زانکۆی کۆریا]] لە قوتابخانەی میدیا دەرچوو |module= {{Infobox Korean name|child=yes|color=transparent| | hangulborn = {{linktext|김|영|옥}} | hanjaborn = ! | rrborn =گیم یۆنگ-ئۆک | mrborn = کیم یۆنگئۆک | hangul = {{linktext|김|수|미}} | hanja = {{linktext|金|守|美}} | rr = گیم سو-می | mr = کیم سومی }}}} '''کیم سوو-می''' (لەدایکبووی ٣ی ئەیلوولی ١٩٤٩ – مردووی ٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤)<ref>{{Cite web |last=Young-gyu |first=Yoo |date=2024-10-25 |title='일용 엄니' 배우 김수미 심정지로 별세…향년 75세 |trans-title=Actress Kim Soo-mi Passes Away from Cardiac Arrest... Aged 75|url=https://news.sbs.co.kr//news/endPage.do?newsId=N1007847544&plink=SHARE&cooper=COPY&plink=SHARE&cooper=COPY |access-date=2024-10-25 |website=Seoul Broadcasting System |language=ko}}</ref> خانمەکتەرێکی خەڵکی [[کۆریای باشوور|کۆریای باشوور]] بوو کە لە ساڵی ١٩٧٠دا دەستی بە [[کاری ھونەری]] کرد. [[زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی|زنجیرە تەلەڤیزیۆنیەک]] کە سوو-می بەشداری تێدا کردبوو بۆ ماوەی ٢٠ ساڵ بەردەوام بوو، ئەوەش وایکرد سوو-می زیاتر لە کۆریای باشوور لە دەیەی ١٩٨٠دا بناسرێت.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Cho|یەکەم=Jae-eun|ڕێکەوت=٨ی ئەیلوولی ٢٠١١|سەردێڕ=Actress reveals airplane incident that got her to give up smoking for good|ناونیشان=http://koreajoongangdaily.joinsmsn.com/news/article/html/270/2941270.html|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://archive.today/20130411051402/http://koreajoongangdaily.joinsmsn.com/news/article/html/270/2941270.html|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١١ی نیسانی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی شوباتی ٢٠١٣|work=Korea JoongAng Daily}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Han|یەکەم=Hyun-woo|ڕێکەوت=١٤ی نیسانی ٢٠٠٠|سەردێڕ=MBC to Film Drama Episode in Kumgang|ناونیشان=http://english.chosun.com/site/data/html_dir/2000/04/14/2000041461292.html|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی شوباتی ٢٠١٣|work=The Chosun Ilbo}}</ref> == خەڵاتەکان == * ٢٠١٣ خەڵاتی ئێس بی ئێس دراما: وەرگرتنی خەڵاتی بۆ (''Incarnation of Money'') * ٢٠١١:[[:en:32nd_Blue_Dragon_Film_Awards|٣٢مین خەڵاتی فیلمی دراگۆن بلو]] [[خەڵاتەکانی فیلمی دراگۆن]]: باشترین خانمەکتەری پشتگیریکەر بۆ (''[[:en:Late_Blossom|Late Blossom]]'') * ٢٠٠٧خەڵاتی یەکەم ئەستێرەی کۆری : باشترین خانمەکتەر کە وایکرد پێبکەنین بۆ (''Marrying the Mafia III'') * ٢٠٠٦ سێیەم خەڵاتی ماکس مۆڤی: باشترین خانمەکتەری پشتگیریکەر * 2006 ١٤مین خەڵاتی ھونەری فیلمی چونسا: باشترین خانمەکتەری پشتگیریکەر بۆ (''[[:en:Barefoot_Ki-bong|Barefoot Ki-bong]]'') * 2005 ٢٦مین [[خەڵاتەکانی فیلمی دراگۆن]] : خەڵاتی ئەستێرەی بەناوبانگ (''[[:en:Mapado|Mapado]], [[:en:Marrying_the_Mafia_II|Marrying the Mafia II]]'') == سەرچاوەکان == * {{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی|سەردان=١ی تەممووزی ٢٠٢١}} <references /> == بەستەرە دەرەکییەکان == * {{kmdb person|00004150|Kim Soo-mi}} * {{IMDb name|1239800|Kim Soo-mi}} * {{HanCinema person}} {{Navboxes|list={{Chunsa Film Art Awards for Best Supporting Actress}} {{Blue Dragon Film Award Best Supporting Actress}}|title=خەڵاتەکانی کیم سوو-می}} {{authority control}} {{تووڵی دەروازە|کۆریای باشوور|تەلەڤیزیۆن|ژن|ژیاننامە|فیلم}} {{پۆلی کۆمنز|Kim Soo-mi}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٩]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:خانمەکتەرانی فیلم لە کۆریای باشوور]] [[پۆل:خانمەکتەرانی تەلەڤیزیۆنی کۆریای باشوور]] [[پۆل:خانمەکتەرانی سەر ستەیج لە کۆریای باشوور]] [[پۆل:پێشکەشکارانی تەلەڤیزیۆن لە کۆریای باشوور]] [[پۆل:پێشکەشکارەکانی کۆریای باشوور]] [[پۆل:ژنە پێشکەشکارەکانی تەلەڤیزیۆن لە کۆریای باشوور]] [[پۆل:خانمەکتەرانی کۆریای باشوور لە سەدەی بیستەم]] [[پۆل:خانمەکتەرانی کۆریای باشوور لە سەدەی ٢١ەم]] [[پۆل:خەڵکی گونسان]] ldvaoydw6yxfaxjgqliqijn76nlfm1i 1374688 1374687 2024-11-02T22:41:35Z Hivja 64112 1374688 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name= کیم سوو-می |image= (우먼센스 스타) 2018년 8월호 김수미.jpg |birth_name= Kim Young-ok |birth_date= ٣ی ئەیلوولی ١٩٤٩ |birth_place= [[گونسان]]، [[باکووری پارێزگای جیۆلا]]، [[کۆریای باشوور]] |death_date= {{death date and age|٢٠٢٤|١٠|٢٥|١٩٤٩|٩|٣}} |death_place= [[سێئۆل]]، کۆریای باشوور |occupation= [[ئەکتەر]] |years_active= ١٩٧٠–٢٠٢٤ |spouse=|education= لە [[زانکۆی کۆریا]] لە قوتابخانەی میدیا دەرچوو |module= {{Infobox Korean name|child=yes|color=transparent| | hangulborn = {{linktext|김|영|옥}} | hanjaborn = ! | rrborn =گیم یۆنگ-ئۆک | mrborn = کیم یۆنگئۆک | hangul = {{linktext|김|수|미}} | hanja = {{linktext|金|守|美}} | rr = گیم سو-می | mr = کیم سومی }}}} '''کیم سوو-می''' (لەدایکبووی ٣ی ئەیلوولی ١٩٤٩ – مردووی ٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤)<ref>{{Cite web |last=Young-gyu |first=Yoo |date=2024-10-25 |title='일용 엄니' 배우 김수미 심정지로 별세…향년 75세 |trans-title=Actress Kim Soo-mi Passes Away from Cardiac Arrest... Aged 75|url=https://news.sbs.co.kr//news/endPage.do?newsId=N1007847544&plink=SHARE&cooper=COPY&plink=SHARE&cooper=COPY |access-date=2024-10-25 |website=Seoul Broadcasting System |language=ko}}</ref> خانمەکتەرێکی خەڵکی [[کۆریای باشوور|کۆریای باشوور]] بوو کە لە ساڵی ١٩٧٠دا دەستی بە [[کاری ھونەری]] کرد. [[زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی|زنجیرە تەلەڤیزیۆنیەک]] کە سوو-می بەشداری تێدا کردبوو بۆ ماوەی ٢٠ ساڵ بەردەوام بوو، ئەوەش وایکرد سوو-می زیاتر لە کۆریای باشوور لە دەیەی ١٩٨٠دا بناسرێت.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Cho|یەکەم=Jae-eun|ڕێکەوت=٨ی ئەیلوولی ٢٠١١|سەردێڕ=Actress reveals airplane incident that got her to give up smoking for good|ناونیشان=http://koreajoongangdaily.joinsmsn.com/news/article/html/270/2941270.html|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://archive.today/20130411051402/http://koreajoongangdaily.joinsmsn.com/news/article/html/270/2941270.html|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١١ی نیسانی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی شوباتی ٢٠١٣|work=Korea JoongAng Daily}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Han|یەکەم=Hyun-woo|ڕێکەوت=١٤ی نیسانی ٢٠٠٠|سەردێڕ=MBC to Film Drama Episode in Kumgang|ناونیشان=http://english.chosun.com/site/data/html_dir/2000/04/14/2000041461292.html|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی شوباتی ٢٠١٣|work=The Chosun Ilbo}}</ref> == خەڵاتەکان == * ٢٠١٣ خەڵاتی ئێس بی ئێس دراما: وەرگرتنی خەڵاتی بۆ (''Incarnation of Money'') * ٢٠١١:[[:en:32nd_Blue_Dragon_Film_Awards|٣٢مین خەڵاتی فیلمی دراگۆن بلو]] [[خەڵاتەکانی فیلمی دراگۆن]]: باشترین خانمەکتەری پشتگیریکەر بۆ (''[[:en:Late_Blossom|Late Blossom]]'') * ٢٠٠٧خەڵاتی یەکەم ئەستێرەی کۆری : باشترین خانمەکتەر کە وایکرد پێبکەنین بۆ (''Marrying the Mafia III'') * ٢٠٠٦ سێیەم خەڵاتی ماکس مۆڤی: باشترین خانمەکتەری پشتگیریکەر * 2006 ١٤مین خەڵاتی ھونەری فیلمی چونسا: باشترین خانمەکتەری پشتگیریکەر بۆ (''[[:en:Barefoot_Ki-bong|Barefoot Ki-bong]]'') * 2005 ٢٦مین [[خەڵاتەکانی فیلمی دراگۆن]] : خەڵاتی ئەستێرەی بەناوبانگ (''[[:en:Mapado|Mapado]], [[:en:Marrying_the_Mafia_II|Marrying the Mafia II]]'') == سەرچاوەکان == * {{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی|سەردان=١ی تەممووزی ٢٠٢١}} <references /> == بەستەرە دەرەکییەکان == * {{kmdb person|00004150|Kim Soo-mi}} * {{IMDb name|1239800|Kim Soo-mi}} * {{HanCinema person}} {{Navboxes|list={{Chunsa Film Art Awards for Best Supporting Actress}} {{Blue Dragon Film Award Best Supporting Actress}}|title=خەڵاتەکانی کیم سوو-می}} {{authority control}} {{تووڵی دەروازە|کۆریای باشوور|تەلەڤیزیۆن|ژن|ژیاننامە|فیلم}} {{پۆلی کۆمنز|Kim Soo-mi}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٩]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:خانمەکتەرانی فیلم لە کۆریای باشوور]] [[پۆل:خانمەکتەرانی تەلەڤیزیۆنی کۆریای باشوور]] [[پۆل:خانمەکتەرانی سەر ستەیج لە کۆریای باشوور]] [[پۆل:پێشکەشکارانی تەلەڤیزیۆن لە کۆریای باشوور]] [[پۆل:پێشکەشکارەکانی کۆریای باشوور]] [[پۆل:ژنە پێشکەشکارەکانی تەلەڤیزیۆن لە کۆریای باشوور]] [[پۆل:خانمەکتەرانی کۆریای باشوور لە سەدەی بیستەم]] [[پۆل:خانمەکتەرانی کۆریای باشوور لە سەدەی ٢١ەم]] [[پۆل:خەڵکی گونسان]] enypcqgytth1kr1d5hlfg89m99v4gnb 1374689 1374688 2024-11-02T22:41:58Z Hivja 64112 1374689 wikitext text/x-wiki {{Infobox person |name= کیم سوو-می |image= (우먼센스 스타) 2018년 8월호 김수미.jpg |birth_name= Kim Young-ok |birth_date= ٣ی ئەیلوولی ١٩٤٩ |birth_place= [[گونسان]]، [[باکووری پارێزگای جیۆلا]]، [[کۆریای باشوور]] |death_date= {{death date and age|٢٠٢٤|١٠|٢٥|١٩٤٩|٩|٣}} |death_place= [[سیئۆل]]، کۆریای باشوور |occupation= [[ئەکتەر]] |years_active= ١٩٧٠–٢٠٢٤ |spouse=|education= لە [[زانکۆی کۆریا]] لە قوتابخانەی میدیا دەرچوو |module= {{Infobox Korean name|child=yes|color=transparent| | hangulborn = {{linktext|김|영|옥}} | hanjaborn = ! | rrborn =گیم یۆنگ-ئۆک | mrborn = کیم یۆنگئۆک | hangul = {{linktext|김|수|미}} | hanja = {{linktext|金|守|美}} | rr = گیم سو-می | mr = کیم سومی }}}} '''کیم سوو-می''' (لەدایکبووی ٣ی ئەیلوولی ١٩٤٩ – مردووی ٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤)<ref>{{Cite web |last=Young-gyu |first=Yoo |date=2024-10-25 |title='일용 엄니' 배우 김수미 심정지로 별세…향년 75세 |trans-title=Actress Kim Soo-mi Passes Away from Cardiac Arrest... Aged 75|url=https://news.sbs.co.kr//news/endPage.do?newsId=N1007847544&plink=SHARE&cooper=COPY&plink=SHARE&cooper=COPY |access-date=2024-10-25 |website=Seoul Broadcasting System |language=ko}}</ref> خانمەکتەرێکی خەڵکی [[کۆریای باشوور|کۆریای باشوور]] بوو کە لە ساڵی ١٩٧٠دا دەستی بە [[کاری ھونەری]] کرد. [[زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی|زنجیرە تەلەڤیزیۆنیەک]] کە سوو-می بەشداری تێدا کردبوو بۆ ماوەی ٢٠ ساڵ بەردەوام بوو، ئەوەش وایکرد سوو-می زیاتر لە کۆریای باشوور لە دەیەی ١٩٨٠دا بناسرێت.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Cho|یەکەم=Jae-eun|ڕێکەوت=٨ی ئەیلوولی ٢٠١١|سەردێڕ=Actress reveals airplane incident that got her to give up smoking for good|ناونیشان=http://koreajoongangdaily.joinsmsn.com/news/article/html/270/2941270.html|ڕەوشی ناونیشان=مردوو|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://archive.today/20130411051402/http://koreajoongangdaily.joinsmsn.com/news/article/html/270/2941270.html|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١١ی نیسانی ٢٠١٣|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی شوباتی ٢٠١٣|work=Korea JoongAng Daily}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Han|یەکەم=Hyun-woo|ڕێکەوت=١٤ی نیسانی ٢٠٠٠|سەردێڕ=MBC to Film Drama Episode in Kumgang|ناونیشان=http://english.chosun.com/site/data/html_dir/2000/04/14/2000041461292.html|ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی شوباتی ٢٠١٣|work=The Chosun Ilbo}}</ref> == خەڵاتەکان == * ٢٠١٣ خەڵاتی ئێس بی ئێس دراما: وەرگرتنی خەڵاتی بۆ (''Incarnation of Money'') * ٢٠١١:[[:en:32nd_Blue_Dragon_Film_Awards|٣٢مین خەڵاتی فیلمی دراگۆن بلو]] [[خەڵاتەکانی فیلمی دراگۆن]]: باشترین خانمەکتەری پشتگیریکەر بۆ (''[[:en:Late_Blossom|Late Blossom]]'') * ٢٠٠٧خەڵاتی یەکەم ئەستێرەی کۆری : باشترین خانمەکتەر کە وایکرد پێبکەنین بۆ (''Marrying the Mafia III'') * ٢٠٠٦ سێیەم خەڵاتی ماکس مۆڤی: باشترین خانمەکتەری پشتگیریکەر * 2006 ١٤مین خەڵاتی ھونەری فیلمی چونسا: باشترین خانمەکتەری پشتگیریکەر بۆ (''[[:en:Barefoot_Ki-bong|Barefoot Ki-bong]]'') * 2005 ٢٦مین [[خەڵاتەکانی فیلمی دراگۆن]] : خەڵاتی ئەستێرەی بەناوبانگ (''[[:en:Mapado|Mapado]], [[:en:Marrying_the_Mafia_II|Marrying the Mafia II]]'') == سەرچاوەکان == * {{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی|سەردان=١ی تەممووزی ٢٠٢١}} <references /> == بەستەرە دەرەکییەکان == * {{kmdb person|00004150|Kim Soo-mi}} * {{IMDb name|1239800|Kim Soo-mi}} * {{HanCinema person}} {{Navboxes|list={{Chunsa Film Art Awards for Best Supporting Actress}} {{Blue Dragon Film Award Best Supporting Actress}}|title=خەڵاتەکانی کیم سوو-می}} {{authority control}} {{تووڵی دەروازە|کۆریای باشوور|تەلەڤیزیۆن|ژن|ژیاننامە|فیلم}} {{پۆلی کۆمنز|Kim Soo-mi}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٤٩]] [[پۆل:زیندووان]] [[پۆل:خانمەکتەرانی فیلم لە کۆریای باشوور]] [[پۆل:خانمەکتەرانی تەلەڤیزیۆنی کۆریای باشوور]] [[پۆل:خانمەکتەرانی سەر ستەیج لە کۆریای باشوور]] [[پۆل:پێشکەشکارانی تەلەڤیزیۆن لە کۆریای باشوور]] [[پۆل:پێشکەشکارەکانی کۆریای باشوور]] [[پۆل:ژنە پێشکەشکارەکانی تەلەڤیزیۆن لە کۆریای باشوور]] [[پۆل:خانمەکتەرانی کۆریای باشوور لە سەدەی بیستەم]] [[پۆل:خانمەکتەرانی کۆریای باشوور لە سەدەی ٢١ەم]] [[پۆل:خەڵکی گونسان]] fs8rkogkwos1tjnyi9egivyuwu6ftbg 1 192875 1374584 846902 2024-11-02T16:38:53Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[وتووێژ:کوردانی ئیسرائیل]]ی بە بێ بەجێھشتنی ڕەوانەکەرێک گواستەوە بۆ [[وتووێژ:کوردە جووەکانی ئیسرائیل]]: دوو وتاری جیاواز 846902 wikitext text/x-wiki == چاکسازی بەستەرە دەرەکییەکان == سڵاو ھاوڕێیان، من ئێستا دەستکاری ٣ بەستەری دەرەکیی [[کوردانی ئیسرائیل]]م کرد. تکایە [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=846901 بەسەر دەستکارییەکەمدا بچۆرەوە]. ئەگەر ھەر پرسیارێکت ھەیە، یان پێویستە کە وا لە بۆتەکە بکەیت بەستەرەکان، یانیش ھەموو پەڕەکە فەرامۆش بکات، تکایە سەردانی [[:m:InternetArchiveBot/FAQ|پرسیارە دووپاتکراوەکان]] بکە بۆ وردەکاری زیادتر. من ئەم دەستکارییانەم ئەنجام داوە: *ئەرشیڤێکی نوێ https://web.archive.org/web/20130728230338/http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20 بۆ http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20 زیاد کرا *ئەرشیڤێکی نوێ https://web.archive.org/web/20130728230338/http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20 بۆ http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20 زیاد کرا *ئەرشیڤێکی نوێ https://web.archive.org/web/20130728230338/http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20 بۆ http://www.jcjcr.org/kyn_article_view.php?aid=20 زیاد کرا تکایە سەردانی پرسیارە دووپاتکراوەکان بکە بۆ زانیاری لەسەر ڕاستکردنەوەی ھەڵەکانی بۆتەکە، کاتێکی شاد!—[[:en:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:monospace">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|سکاڵاکردنی کێشە]])</span> ‏١٩:٣٤، ٢٥ی ئەیلوولی ٢٠٢١ (UTC) h1390d0y242wmn5mtuktu1xzlijcykv 0 219979 1374601 1368285 2024-11-02T17:00:18Z 8,9millionAl-Sharqiya(AlBaathiya,Baathist)tv 65807 /* کەناڵە خوشکەکان */ 1374601 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس |وێنە = Al Sharqiya.png |تەنیا کوردی = بەڵێ}} '''کەناڵی ئەلشەرقییە''' کەناڵێکی تەلەڤیزیۆنی مانگی دەستکردی [[عێراق|عێراقیی]]<nowiki/>ە و لە مانگی ئازاری ٢٠٠٤ دەستی بە پەخشی ئەزموونی (تجریبي) کردووە، و پەخشی ئاسایی خۆی لە ٤ی ئایاری ٢٠٠٤ ئەنجامدا، کەناڵەکە بەرنامەکانی لە ڕێگەی مانگە دەستکردەکانی [[عەرەبسات]] و [[نایلسات]] و [[ھۆتبێر|ھۆتبێردەوە]] پەخش دەکات ھەروەھا پەخشی ڕاستەوخۆ لە ڕێگەی [[ئینتەرنێت]] لە ڕێگەی ماڵپەڕی کەناڵەکەوە بەردەستە کەناڵی ئەلشەرقییە یەکەمین کەناڵی عێراقییە کە خاوەندارێتی تایبەتە و ژمارەیەک [[پەیامنێر|پەیامنێری]] لە زۆرێک لە شارەکانی جیھان ھەیە. کەناڵەکە خاوەندارێتی [[سەعد ئەلبەزاز]]ە بازرگان و سەرکردەی پێشووی پارتی [[حیزبی بەعس|سۆسیالیستی بەعسی عەرەبی]] کە لە [[لەندەن]] دەژی، لە ساڵانی نەوەدەکان بەڕێوەبەری ڕادیۆ و تەلەڤیزیۆن بووە تا [[١٩٩٢|ساڵی ١٩٩٢]]، دوای ئەوە ڕووی کردە [[شانشینی یەکگرتوو|بەریتانیا]]. کەناڵەکە بەناوبانگ بوو بە پرۆگرامە مرۆییەکانی وەک کارستا، ئەمال، ئەلیاد ئەلبەیدە، بەخششەکانی [[ڕەمەزان]] و بەخششەکانی دابینکردنی ھاوکاری بۆ زۆرێک لە خێزانە ھەژارەکانی عێراق، ئەمە جگە لە بەرنامە کۆمیدییە سیاسییە تەنزئامێزەکانیان. ==کەناڵە خوشکەکان== ===ئەلشەرقییە نیوز=== لە مانگی یەکی ساڵی ٢٠١١ کەناڵەکە فراوانتر بوو بە کردنەوەی کەناڵێکی نوێی ھەواڵ بە ناوی “[[ئەلشەرقییە نیوز]]” کە بە درێژایی کاتژمێر بەرنامەی ھەواڵی پەخش دەکات و گرنگی بە کاروباری عەرەبی و عێراقی ھەیە، ھەروەھا بەدواداچوون بۆ کاروباری جیھانی دەکات، دەکەوێتە سەر فرێکوێنسی ١٠٨٩٢ کۆدکردنی H ڕاست ٢٧٥٠٠ ٥/٦. 8,9millionAl-Sharqiya(AlBaathiya,Baathist)tv === ئەلشەرقییە دراما=== کەناڵێکی نوێ کە لەلایەن گروپی کەناڵەکانی ئەلشەرقییە بەبۆنەی مانگی [[ڕەمەزان]]ـەوە بۆ ساڵی ٢٠١٢ دەستی پێکردووە، و ئەم کەناڵە ھەموو ئەو شتانە دەخاتەڕوو کە تازەن لە دونیای درامای عەرەبیدا، لە ساڵی ٢٠١٣ داخرا. ==کوژراوەکانی ئەلشەرقییە== ١٢ کەس لە ستافی ئەلشەرقییە شەهید بوون، ٤ کەسیان لە بەرنامەی ([[نانی بەیانیتان لەسەر ئێمەیە]] - فطوركم علينا) کاریان دەکرد، کە لە مانگی ئەیلولی ٢٠٠٨ کە لەلایەن [[شەیما عیماد]]ەوە لە گەڕەکی [[ئەلزەنجیل]]ی پێشکەدەکرا، [[عێراق|حکومەتی عێراقیش]] سوێندی خوارد کە تاوانباران دەستگیر بکات و ڕەوانەی دەسەڵاتی دادوەریان بکات. == بێلایەنی کەناڵ == تۆمەتی زۆر لەدژی کەناڵی ئەلشەرقییە خرایە پاڵ، لەوانە هەڵگیرسانی مەزهەبی و هاندان لەدژی [[عێراق|حکومەتی عێراق]] بە سەرۆکایەتی [[نووری مالیکی]]، جگە لەوەی کە پێشتر لەلایەن [[سەددام حوسێن|سەدادم حوسێنەوە]] پارەدار دەکرا.<ref>https://web.archive.org/web/20200410183732/http://www.aawsat.com/details.asp?issueno=10261&article=399691#.UgIWNG2pdsA</ref><ref>http://www.ana-hura.com/modules.php?name=News&file=article&sid=5327 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305063658/http://www.ana-hura.com/modules.php?name=News&file=article&sid=5327 |date= ٥ی ئازاری ٢٠١٦ }}</ref> == ئامانجگرتن == چەندین ھەوڵ دژی کەناڵی ئەلشەرقییە کراوە لەوانە داخستنی نووسینگەکانی، لێپێچینەوەی یاسایی و کوشتنی ئەندامەکانی کەناڵەکە کە پەیامنێرێکی کەناڵەکە لە [[کەرکووک]] دوای ئەوەی نامەیەکی ھەڕەشەئامێزی پێگەیشت کە داوای لێکرابوو واز لە کارکردن بۆ ئەو کەناڵەکە بھێنێت، ھەوڵی تیرۆرکردنی درا، ھەروەھا کەناڵەکە ڕایگەیاندووە کە لە مانگی نیسانی ٢٠٠٩ لەلایەن کەسانی نەناسراوەوە ھەڕەشەیان لێ کراوە پەیوەندیکەرێکی نەناسراو کە خۆی بە "سەر بە سوپای عێراق" فەرمانی پێگەشت بە تەقەکردن لە ستافی کەناڵەکانی [[بەغدادییە]] و ئەلشەرقیە لە کاتی خۆپیشاندانەکانی ٢٥ی شوباتی ٢٠١١ ئەم تۆمەتانەش لەلایەن سەرچاوەی ترەوە پشتڕاست نەکراونەتەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٣ی نیسانی ٢٠١٦|سەردێڕ=‫شهادة احد منتسبي الجيش العراقي لقناة البغدادية‬‎ - YouTube|ناونیشان=https://www.youtube.com/watch?v=usBqnE1Ew00|ڕێکەوتی سەردان=٤ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٢|وێبگە=web.archive.org|ڕێکەوتی ئەرشیڤ= ٣ی نیسانی ٢٠١٦|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20160403191235/https://www.youtube.com/watch?v=usBqnE1Ew00|ڕەوشی ناونیشان=bot: unknown}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|تەلەڤیزیۆن|عێراق|ڕۆژنامەوانی}} [[پۆل:کەناڵە تەلەڤیزیۆنییەکانی زمانی عەرەبی]] n2c8uy1y6q8so0kipxzbhjwj2a5dn8z 0 226961 1374662 1289265 2024-11-02T18:18:04Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[محمدتقی پسیان]]ی بە بێ بەجێھشتنی ڕەوانەکەرێک گواستەوە بۆ [[محەممەدتەقی پسیان]] 1289265 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Mohammad Taqi Pessian (N00003480-r-b-001) (Cropped).jpg|وێنۆک|محەممەدتەقی پسیان]] '''محەممەدتەقی پسیان''' (لەدایکبوویی ١٩٨٢ وەرزەقان – کۆچی دوایی ٣ی تشرینی یەکەمی ١٩٢١ لە [[قۆچان]]) سەربازێکی کۆتایییەکانی سەردەمی [[قاجاڕەکان|قاجاڕ]] و بوو کە لە سەرەتای ڕێکەوتنی ھێزی مۆدێرنی ئەمنی ھەتا ٩ ساڵ دوای ئەوە لەوێدا کاری کرد. ئەو دوای چەند ساڵێک دژ بە دەوڵەتی ناوەندی [[ئێران]] بە سەرۆک وەزارەتی [[ئەحمەد قەوام]] یاخی بوو، ئەو لە ئەنجامدا، لە شەڕ و پێکدادان لەگەڵ عەشیرەتە کوردەکانی قۆچان کوژرا. == سەرچاوەکان == * ویکیپیدیای فارسی {{پۆلی کۆمنز|Mohammad-Taghi Pessian}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|ئەڵمانیا|ئێران}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٨٩٢]] [[پۆل:مردووانی ١٩٢١]] 3wemkiqgwtel17p4ddqbhc8v22scc7a 4 241625 1374676 1374480 2024-11-02T21:01:07Z AramBot 39807 بۆت: نوێکردنەوە 1374676 wikitext text/x-wiki {{ئەمانەش ببینە|ویکیپیدیا:ڕاپۆرتی بنکەدراوە/پێڕستی بۆتە ناچالاکەکان}} {{چینی ناوەند}} پێرستی [[وپ:بۆت|بۆت]]ە چالاکەکانی ویکیپیدیا{{ھن}} بۆتی چالاک بە بۆتێک دەڵێن کە لە ٣٠ ڕۆژی ڕابردوو لانی کەم [[تایبەت:بەشدارییەکان|بەشدارییەکی]] ھەبووە.{{ھن}} لە ئێستادا ئەم ئامارە ڕۆژانە نوێ دەکرێتەوە.{{ھن}} '''دوایین نوێکردنەوە لەلایەن [[بەکارھێنەر:AramBot|AramBot]]'''؛ لە ''‏٢١:٠١، ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC)'' {{کۆتایی}} {| class="wikitable sortable" style="margin: auto;" |+ بۆتە چالاکەکان |- ! # !! بەکارھێنەر !! دوایین دەستکاری !! ژمارەی دەستکارییەکان !! مافەکان !! ڕێکەوتی خۆتۆمارکردن |- | ١ || [[بەکارھێنەر:AramBot|AramBot]] || [[تایبەت:بەشدارییەکان/AramBot|٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤]] || ٢٣٠٦٢٢ || bot,botadmin || ٤ی نیسانی ٢٠٢٠ |- | ٢ || [[بەکارھێنەر:Dexbot|Dexbot]] || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Dexbot|٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤]] || ٧٨٩٠ || bot || ٢ی ئایاری ٢٠١٢ |- | ٣ || [[بەکارھێنەر:CdRBot|CdRBot]] || [[تایبەت:بەشدارییەکان/CdRBot|٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤]] || ٤٢٣١ || bot || ٢٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢ |- | ٤ || [[بەکارھێنەر:InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] || [[تایبەت:بەشدارییەکان/InternetArchiveBot|١ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤]] || ٧٢٩٥٦ || bot || ٢٨ی تەممووزی ٢٠١٧ |- | ٥ || [[بەکارھێنەر:Xqbot|Xqbot]] || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Xqbot|١ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤]] || ٢٠٤٨٦ || bot || ٣١ی ئابی ٢٠٠٩ |- | ٦ || [[بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] || [[تایبەت:بەشدارییەکان/MediaWiki message delivery|٢٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤]] || ٢٩٦١ || bot || ١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠١٣ |} [[پۆل:ڕاپۆرتی بنکەدراوەی ویکیپیدیا]] 9gi1erginjjp9m5bb3piazhaf2ieo75 0 242164 1374578 1162270 2024-11-02T16:29:24Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[ئیمپراتۆریەتیی یەکەمی فەڕەنسا]]ی گواستەوە بۆ [[یەکەم ئیمپراتۆریەتیی فەڕەنسا]]: ناوی شیاوتر 1162270 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس |وێنە=French empire.png}} '''ئیمپراتۆریەتیی یەکەمی فەڕەنسا''' بە فەرمی '''ئیمپراتۆریەتیی فەڕەنسی''' (بە [[زمانی فەڕەنسی|فەڕەنسی]]: Empire Français) ئەو قۆناغە دەگرێتەوە کە [[فەڕەنسا]] لە ساڵی ١٨٠٤–١٨١٤دا زاڵ بوو بەسەر [[ئەورووپا]] لەژێر دەسەڵاتی [[ناپۆلیۆن بۆناپارت|ناپلیۆن]] و سیستمی کونسوڵخانەی گۆڕی بە ڕاگەیاندنی ئیمپراتۆریەت لە ساڵی ١٨٠٤ و خۆی وەک ئیمپراتۆری فەڕەنسییەکان دانا. ئیمپراتۆریەتەکە لە فەڕەنسا بەردەوام بوو تا شکستی سەربازی ناپلیۆن لە [[لایپزیگ]] و دوورخستنەوەی بۆ [[ئیلبا|دوورگەی ئەلبا]]. و گەڕانەوەی دەسەڵاتی پادشایەتی بۆ فەڕەنسا لە ساڵی ١٨١٤ و بەردەوامبوونی تا ساڵی ١٨٤٨ (کاتی ڕاگەیاندنی [[کۆماری دووەمی فەڕەنسا]]). ئیمپراتۆریەتیی فەڕەنسی ناپلیۆن بۆناپارت لە سەرەتای [[سەدەی نۆزدەھەم]]دا دەسەڵاتی باڵادەست بوو بەسەر زۆربەی کیشوەری ئەورووپا. ھەرچەندە فەڕەنسا ئیمپراتۆریەتێکی داگیرکەری دامەزراندبوو لە دەرەوەی ئەورووپا کە لە [[سەدەی ١٧]]ەوە دەستی پێکردبوو، دەوڵەتی فەڕەنسا وەک شانشینێک لەژێر دەسەڵاتی بۆربۆنەکان و دوای شۆڕش وەک کۆمارێک مایەوە. مێژوونووسان ئاماژە بە ڕژێمی ناپلیۆن دەکەن بە [[ئیمپراتۆریەتیی یەکەمی فەڕەنسا|ئیمپراتۆریەتیی یەکەم]] بۆ جیاکردنەوەی لە [[ئیمپراتۆریەتیی دووەمی فەڕەنسا|ئیمپراتۆریەتیی دووەمی نوێ]] (١٨٥٢–١٨٧٠) کە لەلایەن کوڕەزاکەیەوە کە بە ناپلیۆنی سێیەم ناسراوە فەرمانڕەوایەتی دەکرد. [[پەڕگە:First_French_Empire_1812.svg|وێنۆک|چەپ|نەخشەی ئیمپراتۆریەتیی یەکەمی فەڕەنسا و ھاوپەیمانەکانی لە ساڵی ١٨١٢]] لە مانگی ئایاری ساڵی ١٨٠٤دا ناپلیۆن لەلایەن ئەنجومەنی پیرانەوە نازناوی ئیمپراتۆری فەڕەنسای پێبەخشرا، ھەروەھا لە ٢ی کانوونی یەکەمی ١٨٠٤ تاجی لەسەر خۆی دانا، ئەمەش کۆتایی ھاتنی حکوومەتی کونسوڵەکانی فەڕەنسا و [[کۆماری یەکەمی فەڕەنسا]] بوو، [[ئیمپراتۆریەتیی یەکەمی فەڕەنسا]] باڵادەستی سەربازی درووستکرد لە ناوچە سەرەکییەکانی ئەورووپا لە ڕێگەی سەرکەوتنی بەرچاو لە شەڕی ھاوپەیمانی سێیەم دژی [[ئیمپراتۆریەتیی نەمسا|نەمسا]] و [[شانشینی پرووسیا|پرووسیا]] و [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی|ڕووسیا]] و دژی وڵاتە ھاوپەیمانەکان، بە تایبەت لە [[شەڕی ئوستەرلیتز]] لە ساڵی ١٨٠٥. باڵادەستی فەڕەنسا لەکاتی جەنگی ھاوپەیمانی چوارەمدا ئەمە پشتڕاستکرایەوە و لە [[شەڕی جێنا]] لە ساڵی ١٨٠٦، و لە [[شەڕی فریدلاند]] لە ساڵی ١٨٠٧دا. زنجیرە شەڕەکان کە بە [[شەڕەکانی ناپلیۆن]] ناسراون، کاریگەریی فەڕەنسایان بەسەر زۆربەی ئەورووپای ڕۆژاوادا فراوانتر کرد و بۆ ناو پۆڵەنداش. لە لوتکەی خۆیدا لە ساڵی ١٩١٢، حکوومەتی فەڕەنسا ١٣٠ بەشی کارگێڕی ھەبوو، و فەرمانڕەوایەتیی زیاتر لە ٧٠ ملیۆن کەسی دەکرد، و بوونی سەربازی بەرفراوانی لە [[ئەڵمانیا]]، [[ئیتاڵیا]]، [[ئیسپانیا]] و دوووکایەتی واساو پاراست، و پرووسیا و نەمسای بە ھاوپەیمانی ڕەمزی دەزانی. سەرکەوتنە سەرەتاییەکانی فەڕەنسا زۆرێک لە ڕوواڵەتە ھزرییەکانی [[شۆڕشی فەڕەنسا]]یان لە سەرانسەری ئەورووپادا ستاندار کرد، وەک: ھێنانەکایەی یاسای ناپلیۆن لە سەرانسەری کیشوەرەکەدا یەکسانی یاسایی زیاد کرد، و سیستمی [[دەستەی سوێندخۆران]] و جیابوونەوەی  پەسەندکراوی دامەزراند، ئیمتیازات و دادپەروەری فیۆداڵی ھەڵوەشێنرایەوە و ھەموو ئیمتیازاتی فیۆداڵی لە ھەموو شوێنێکدا جگە لە [[پۆڵەندا]]. فەڕەنسا لە ساڵی ١٨١٤ (و دیسانەوە لە ساڵی ١٨١٥) شکستی ھێنا، و ئەم بەروارە کۆتایی ھاتنی ئیمپراتۆریەتەکەیە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{بیرخستنەوەی ویکیی عەرەبی | سەردان = ٢٩ی ٨ی ٢٠٢٣}} {{تووڵی دەروازە|وڵاتەکان|مێژوو|فەڕەنسا|شەڕ}} {{پۆلی کۆمنز|First French Empire}} [[پۆل:ئیمپراتۆریەتییە پێشووەکان]] [[پۆل:شۆڕشی فەڕەنسا]] [[پۆل:حکوومەتی فەرەنسا]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٨٠٤]] la0a8jvtjyszv5c1atas3lk908b6gn9 1374580 1374578 2024-11-02T16:30:05Z Zemen 40346 1374580 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس |وێنە=French empire.png}} '''یەکەم ئیمپراتۆریەتیی فەڕەنسا''' بە فەرمی '''ئیمپراتۆریەتیی فەڕەنسی''' ({{بە فەڕەنسی|Empire Français}}) ئەو قۆناغە دەگرێتەوە کە [[فەڕەنسا]] لە ساڵی ١٨٠٤–١٨١٤دا زاڵ بوو بەسەر [[ئەورووپا]] لەژێر دەسەڵاتی [[ناپۆلیۆن بۆناپارت|ناپلیۆن]] و سیستمی کونسوڵخانەی گۆڕی بە ڕاگەیاندنی ئیمپراتۆریەت لە ساڵی ١٨٠٤ و خۆی وەک ئیمپراتۆری فەڕەنسییەکان دانا. ئیمپراتۆریەتەکە لە فەڕەنسا بەردەوام بوو تا شکستی سەربازی ناپلیۆن لە [[لایپزیگ]] و دوورخستنەوەی بۆ [[ئیلبا|دوورگەی ئەلبا]]. و گەڕانەوەی دەسەڵاتی پادشایەتی بۆ فەڕەنسا لە ساڵی ١٨١٤ و بەردەوامبوونی تا ساڵی ١٨٤٨ (کاتی ڕاگەیاندنی [[کۆماری دووەمی فەڕەنسا]]). ئیمپراتۆریەتیی فەڕەنسی ناپلیۆن بۆناپارت لە سەرەتای [[سەدەی نۆزدەھەم]]دا دەسەڵاتی باڵادەست بوو بەسەر زۆربەی کیشوەری ئەورووپا. ھەرچەندە فەڕەنسا ئیمپراتۆریەتێکی داگیرکەری دامەزراندبوو لە دەرەوەی ئەورووپا کە لە [[سەدەی ١٧]]ەوە دەستی پێکردبوو، دەوڵەتی فەڕەنسا وەک شانشینێک لەژێر دەسەڵاتی بۆربۆنەکان و دوای شۆڕش وەک کۆمارێک مایەوە. مێژوونووسان ئاماژە بە ڕژێمی ناپلیۆن دەکەن بە [[ئیمپراتۆریەتیی یەکەمی فەڕەنسا|ئیمپراتۆریەتیی یەکەم]] بۆ جیاکردنەوەی لە [[ئیمپراتۆریەتیی دووەمی فەڕەنسا|ئیمپراتۆریەتیی دووەمی نوێ]] (١٨٥٢–١٨٧٠) کە لەلایەن کوڕەزاکەیەوە کە بە ناپلیۆنی سێیەم ناسراوە فەرمانڕەوایەتی دەکرد. [[پەڕگە:First_French_Empire_1812.svg|وێنۆک|چەپ|نەخشەی ئیمپراتۆریەتیی یەکەمی فەڕەنسا و ھاوپەیمانەکانی لە ساڵی ١٨١٢]] لە مانگی ئایاری ساڵی ١٨٠٤دا ناپلیۆن لەلایەن ئەنجومەنی پیرانەوە نازناوی ئیمپراتۆری فەڕەنسای پێبەخشرا، ھەروەھا لە ٢ی کانوونی یەکەمی ١٨٠٤ تاجی لەسەر خۆی دانا، ئەمەش کۆتایی ھاتنی حکوومەتی کونسوڵەکانی فەڕەنسا و [[کۆماری یەکەمی فەڕەنسا]] بوو، [[ئیمپراتۆریەتیی یەکەمی فەڕەنسا]] باڵادەستی سەربازی درووستکرد لە ناوچە سەرەکییەکانی ئەورووپا لە ڕێگەی سەرکەوتنی بەرچاو لە شەڕی ھاوپەیمانی سێیەم دژی [[ئیمپراتۆریەتیی نەمسا|نەمسا]] و [[شانشینی پرووسیا|پرووسیا]] و [[ئیمپراتۆریەتیی ڕووسی|ڕووسیا]] و دژی وڵاتە ھاوپەیمانەکان، بە تایبەت لە [[شەڕی ئوستەرلیتز]] لە ساڵی ١٨٠٥. باڵادەستی فەڕەنسا لەکاتی جەنگی ھاوپەیمانی چوارەمدا ئەمە پشتڕاستکرایەوە و لە [[شەڕی جێنا]] لە ساڵی ١٨٠٦، و لە [[شەڕی فریدلاند]] لە ساڵی ١٨٠٧دا. زنجیرە شەڕەکان کە بە [[شەڕەکانی ناپلیۆن]] ناسراون، کاریگەریی فەڕەنسایان بەسەر زۆربەی ئەورووپای ڕۆژاوادا فراوانتر کرد و بۆ ناو پۆڵەنداش. لە لوتکەی خۆیدا لە ساڵی ١٩١٢، حکوومەتی فەڕەنسا ١٣٠ بەشی کارگێڕی ھەبوو، و فەرمانڕەوایەتیی زیاتر لە ٧٠ ملیۆن کەسی دەکرد، و بوونی سەربازی بەرفراوانی لە [[ئەڵمانیا]]، [[ئیتاڵیا]]، [[ئیسپانیا]] و دوووکایەتی واساو پاراست، و پرووسیا و نەمسای بە ھاوپەیمانی ڕەمزی دەزانی. سەرکەوتنە سەرەتاییەکانی فەڕەنسا زۆرێک لە ڕوواڵەتە ھزرییەکانی [[شۆڕشی فەڕەنسا]]یان لە سەرانسەری ئەورووپادا ستاندار کرد، وەک: ھێنانەکایەی یاسای ناپلیۆن لە سەرانسەری کیشوەرەکەدا یەکسانی یاسایی زیاد کرد، و سیستمی [[دەستەی سوێندخۆران]] و جیابوونەوەی  پەسەندکراوی دامەزراند، ئیمتیازات و دادپەروەری فیۆداڵی ھەڵوەشێنرایەوە و ھەموو ئیمتیازاتی فیۆداڵی لە ھەموو شوێنێکدا جگە لە [[پۆڵەندا]]. فەڕەنسا لە ساڵی ١٨١٤ (و دیسانەوە لە ساڵی ١٨١٥) شکستی ھێنا، و ئەم بەروارە کۆتایی ھاتنی ئیمپراتۆریەتەکەیە. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{بیرخستنەوەی ویکیی عەرەبی | سەردان = ٢٩ی ٨ی ٢٠٢٣}} {{تووڵی دەروازە|وڵاتەکان|مێژوو|فەڕەنسا|شەڕ}} {{پۆلی کۆمنز|First French Empire}} [[پۆل:ئیمپراتۆریەتییە پێشووەکان]] [[پۆل:شۆڕشی فەڕەنسا]] [[پۆل:حکوومەتی فەرەنسا]] [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٨٠٤]] sh0xmfcai80bcwaq0yaiua16u2kafj3 0 242602 1374527 1363756 2024-11-02T12:19:59Z 81.215.99.121 1374527 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Pac-Man Cutscene.svg|ناوەڕاست|وێنۆک]] '''پاک مان'''<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Pacman Doodle|ناونیشان=https://www.google.com/logos/2010/pacman10-i.html|ڕێکەوتی سەردان=٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٣|وێبگە=www.google.com}}</ref> یان '''پەک مان''' (بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]؛Pac Man) یان Puc man [[کایەی ڤیدیۆیی|یاریەکی ڤیدیۆی]] کۆنی [[ژاپۆن|ژاپۆنیە]] کە بۆ یەکەمین جار لەلایەن [[کۆمپانیا|کۆمپانیای]] نامکۆ لیمیتد<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٣|سەردێڕ=We are Bandai Namco Europe|ناونیشان=https://en.bandainamcoent.eu/node/8075|ڕێکەوتی سەردان=٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٣|وێبگە=Bandai Namco Europe|زمان=en}}</ref> پەرەی پێدراوە و دروستکراوە لە ساڵانی [[١٩٨٠]] بۆ یاریگاکانی ئارکێد بڵاوکراوەتەوە کە یاریەکە باس لە تۆپەڵەیەکی [[زەرد]] دەکات کە لە چوارچێوەیەکی داخراودا کە چوار [[جنۆکە|جنۆکەی]] ڕەنگاو ڕەنگی لێیە، کە یاریزان دەبێت خاڵ کۆبکاتەوە لەساڵی [[٢٠١٠]] یاریەکە وەک گۆگڵ دوودڵ بڵاوکرایەوە لە لایەن کۆمپانیای [[گووگڵ|گۆگڵ]] وەک یادی سی ساڵەی یاریەکە وە هێشتا یاریەکە لە گۆگڵ دوودڵ بەردەستە و یادی دەکرێتەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Pacman Doodle|ناونیشان=https://www.google.com/logos/2010/pacman10-i.html|ڕێکەوتی سەردان=٢٦ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=www.google.com}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Google Doodles - Google’s Search Logo Changes for Every Occasion|ناونیشان=https://doodles.google|ڕێکەوتی سەردان=٢٦ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=doodles.google|زمان=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{پۆلی کۆمنز|Pac-Man}} {{تووڵی دەروازە|کایەی ڤیدیۆیی|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ژاپۆن}} [[پۆل:یارییەکانی ئەندرۆید]] [[پۆل:یارییەکانی گەیم گێر]] [[پۆل:یارییەکانی ئای ئۆ ئێس]] [[پۆل:کایەکانی مەک ئۆئێس]] [[پۆل:یارییە ڤیدیۆییەکانی میدوەی]] [[پۆل:یارییەکانی پلەی ستەیشن ٤]] [[پۆل:یارییە ڤیدیۆییە دەستوورییەکان]] [[پۆل:کایە ڤیدیۆیییەکان سەبارەت بە خۆراک و خواردنەوە]] [[پۆل:ئەو یارییە ڤیدیۆیانەی لەگەڵ بەرنامە تەلەڤیزیۆنییەکان گونجێنراون]] [[پۆل:ئەو یارییە ڤیدیۆییانەی لە ژاپۆن گەشەپیان پێدراوە]] [[پۆل:کایە ڤیدیۆیییە تاک-یاریزان و فرەیاریزانەکان]] [[پۆل:کایەکانی نینتێندۆ سویچ]] [[پۆل:ھۆڵی ناودارانی کایەب ڤیدیۆییی جیھانی]] 3fdifl3pt9ar0j13n1kmrr814yu5oos 1374528 1374527 2024-11-02T12:21:03Z 81.215.99.121 1374528 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} [[پەڕگە:Pac-Man Cutscene.svg|ناوەڕاست|وێنۆک]] '''پاک مان'''<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Pacman Doodle|ناونیشان=https://www.google.com/logos/2010/pacman10-i.html|ڕێکەوتی سەردان=٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٣|وێبگە=www.google.com}}</ref> یان '''پەک مان''' (بە [[زمانی ئینگلیزی|ئینگلیزی]]؛Pac Man) یان Puc man [[کایەی ڤیدیۆیی|یاریەکی ڤیدیۆی]] کۆنی [[ژاپۆن|ژاپۆنیە]] کە بۆ یەکەمین جار لەلایەن [[کۆمپانیا|کۆمپانیای]] نامکۆ لیمیتد<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٣|سەردێڕ=We are Bandai Namco Europe|ناونیشان=https://en.bandainamcoent.eu/node/8075|ڕێکەوتی سەردان=٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٣|وێبگە=Bandai Namco Europe|زمان=en}}</ref> پەرەی پێدراوە و دروستکراوە لە ساڵانی [[١٩٨٠]] بۆ یاریگاکانی ئارکێد بڵاوکراوەتەوە کە یاریەکە باس لە تۆپەڵەیەکی [[زەرد]] دەکات کە لە چوارچێوەیەکی داخراودا کە چوار [[جنۆکە|جنۆکەی]] ڕەنگاو ڕەنگی لێیە، کە یاریزان دەبێت خاڵ کۆبکاتەوە لەساڵی [[٢٠١٠]] یاریەکە وەک گۆگڵ دوودڵ بڵاوکرایەوە لە لایەن کۆمپانیای [[گووگڵ|گۆگڵ]] وەک یادی سی ساڵەی یاریەکە وە هێشتا یاریەکە لە گۆگڵ دوودڵ بەردەستە و یادی دەکرێتەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Pacman Doodle|ناونیشان=https://www.google.com/logos/2010/pacman10-i.html|ڕێکەوتی سەردان=٢٦ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=www.google.com}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Google Doodles - Google’s Search Logo Changes for Every Occasion|ناونیشان=https://doodles.google|ڕێکەوتی سەردان=٢٦ی ئابی ٢٠٢٤|وێبگە=doodles.google|زمان=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{پۆلی کۆمنز|Pac-Man}} {{تووڵی دەروازە|کایەی ڤیدیۆیی|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ژاپۆن}} [[پۆل:یارییەکانی ئەندرۆید]] [[پۆل:یارییەکانی گەیم گێر]] [[پۆل:یارییەکانی ئای ئۆ ئێس]] [[پۆل:کایەکانی مەک ئۆئێس]] [[پۆل:یارییە ڤیدیۆییەکانی میدوەی]] [[پۆل:یارییەکانی پلەی ستەیشن ٤]] [[پۆل:یارییە ڤیدیۆییە دەستوورییەکان]] [[پۆل:کایە ڤیدیۆیییەکان سەبارەت بە خۆراک و خواردنەوە]] [[پۆل:ئەو یارییە ڤیدیۆیانەی لەگەڵ بەرنامە تەلەڤیزیۆنییەکان گونجێنراون]] [[پۆل:ئەو یارییە ڤیدیۆییانەی لە ژاپۆن گەشەپیان پێدراوە]] [[پۆل:کایە ڤیدیۆیییە تاک-یاریزان و فرەیاریزانەکان]] [[پۆل:کایەکانی نینتێندۆ سویچ]] [[پۆل:ھۆڵی ناودارانی کایەب ڤیدیۆییی جیھانی]] ljsvfcy04o2km52kjy0sy97tdeyjlsr 0 242641 1374563 1362722 2024-11-02T16:13:31Z Zemen 40346 لە ڕێگەی [[وپ:تووڵامراز|تووڵامراز]] دەستکاری کراوە 1374563 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:A Royal Canadian Mounted Police officer stands watch as his colleagues search for migrants aboard R-V Strait Hunter, which was simulating a migrant vessel, May 8, 2012, in Sydney, Nova Scotia, Canada, during 120508-N-IL267-091.jpg|وێنۆک|200px|ئەفسەرێکی [[پۆلیسی سواری شاھانەی کەنەدا]] (بەشی تیمی وەڵامدانەوەی فریاگوزاری) وەستاوە و سەیری ھاوکارەکانی دەکات کە بەدوای کۆچبەراندا دەگەڕێن لەناو کەشتییەکی ستڕایت ھانتەر، کە ھاوشێوەکردنی کەشتییەکی کۆچبەران بوو، ٨ی ئایاری ٢٠١٢، لە سیدنی، نۆڤا سکۆتیا، کەنەدا، لە کاتی.]]. '''نیمچە سەربازی''' باس لەو ھێزانە دەکات کە وەک ھێزی [[سەرباز]]ی ڕێکخراون، بەڵام بەشێک نین لە [[سەربازی|ھێزە چەکدارەکان]]. نموونەی ئەم جۆرە ھێزانە بریتین لە ھێزەکانی [[پۆلیس]] کە پاسەوانی [[سنوور]]ەکانی وڵاتێک دەکەن. گرووپی نیمچە سەربازی ھەن کە فەرمین (لەلایەن وڵاتێکەوە بەڕێوەدەبرێن)، ھەندێکی تریش کە فەرمی نین. ناوەکە لە [[زمانی یۆنانی|یۆنانی]] ''پارا'' (کە بە واتای ''لە تەنیشت'') و [[زمانی لاتینی|لاتینی]] ''میل'' (کە بە واتای ''سەرباز'') ھاتووە.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Zanz3|ناونیشان=http://www.royalark.net/Tanzania/zanz3.htm|ڕێکەوتی سەردان=٦ی ئەیلوولی ٢٠٢٣|وێبگە=www.royalark.net}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|شەڕ|سیاسەت|کۆمەڵگا}} {{پۆلی کۆمنز|Paramilitary organizations}} 3z6izvmuwsmcd02ftl6270jibmcsswm 0 244444 1374722 1362642 2024-11-03T07:07:55Z Aza 86 چاکسازیی مەودای ڕاستەقینە، چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان 1374722 wikitext text/x-wiki '''نۆمینۆن''' وشەیەکی [[زمانی یۆنانی|یۆنانییە]] بە مانای شتێ کە [[ئۆبژە|بابەتی]] [[ئاوەز|ئاوەزین]] و [[ھزر|فکرلێکردنەوە]] بێ.<ref name=":0">{{Cite book|last=Mautner|first=Thomas|title=The penguin dictionary of Philisophy|pages=431}}</ref> وشەکە تاکە و «کۆ»کەی دەبێ بە «نۆمینە».<ref>{{Cite book|last=کەمال|first=محەمەد|title=فینۆمینۆلۆجی|publisher=ڕەھەند|pages=12}}</ref> [[ئیمانوێل کانت]]، لە پرۆژە فەلسەفییەکەی خۆیدا، نۆمینۆن -ی لە بەرامبەر [[فینۆمینۆن]] -ەوە داناوە. فینۆمینۆن یانی شتێ کە خۆی دەرخستووە و لە ڕێگەی [[ئەزموون|ئەزموونی]] ھەستەکییەوە دەناسرێ و پێویست ناکا بیر لە بوونی بکرێتەوە. بە پێچەوانەوە، نۆمینۆن یانی شتێ کە ھەستەکان دەستیان پێ ناگا و تەنیا بە بیرکردنەوە و بەکارخستنی ئەقڵ بوونی خۆی ڕادەگەیەنێ. ھەرچەند جیھانی شیاوی لێتێگەیشتن بە نۆمینۆن ئاخنراوە، بەڵام بە وتەی کانت [[مەعریفە|مەعریفەی]] مرۆڤ قەت دەستی ناگاتێ و مرۆڤ ھەر تەنیا دەتوانێ فینۆمینۆن بناسێ.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Noumenon {{!}} Definition, Example, & Facts {{!}} Britannica|ناونیشان=https://www.britannica.com/topic/noumenon|ڕێکەوتی سەردان=٢٦ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣|وێبگە=www.britannica.com|زمان=en}}</ref> == پێناسە == کانت خۆی نۆمینۆن -ی بە شێوەیەکی نەرێنی ناساندووە: نۆمینۆن بابەت و ئۆبژەیەکی [[ئاگایی|ئاگایییە]] کە ئەزموونی ھەستەکی بەرھەمی نەھێناوە. بە پێوانەی بیروڕای کانت ئینسان جگە لە [[ھۆشە|ھەستی ئەندامەکانی لەشی]]، ھیچ توانایی و لێھاتوویییەکی نییە بۆ بەدیکردن و دەرککردنی شتەکان. تەنانەت، ئینسان ناتوانێ پێش چاوی خۆی بھێنێ کە وەھا توانایی و لێھاتوویییەک دەبێ چۆن بێ. کەوایە، مرۆڤ زانایی و مەعریفەی نۆمیناڵی نییە. ھەموو مەعریفەی لە ئۆبژەکان دەبێ بنەڕەتی لە ئەزموونی ھەستەکیدا دانرابێ و بەم بۆنەوە ھەر دەگەڕێتەوە بۆ مەڵبەندی دیاردەکان یا فینۆمینە. چەمکێکی دیکەش کە کانت بە کاری دێنێ و دژ بە فینۆمینۆن دایدەنێ چەمکی [[شت لە خۆیدا]] یا شت وەکوو خۆی -ە. کانت لە زۆر جێگادا ئاماژەیەکی وێڕایی بەوە دەکا کە نۆمینۆن و شت لە خۆیدا [[ھەرھەمانی|ھەرھەمانن]]. یانی ئەوەی کە لەوانەیە بە ھۆی ئەقڵەوە و بەبێ یارمەتیی ھەست ببینرێ ھەر ھەمان ئۆبژەیە کە لە پشتەوەی دیاردەیە.<ref name=":0" /> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|فەلسەفە}} [[پۆل:چەمکەکان لە مێتافیزیک]] 4okypte3kundca9nv1yz9lf8vmijc5u 4 244575 1374675 1374481 2024-11-02T21:00:38Z AramBot 39807 بۆت: نوێکردنەوە 1374675 wikitext text/x-wiki {{/سەرپەڕە}} {{چینی ناوەند}} <onlyinclude>'''دوایین نوێکردنەوە لەلایەن [[بەکارھێنەر:AramBot|AramBot]]'''؛ لە ‏٢١:٠٠، ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC)</onlyinclude> {{کۆتایی}} {| class="wikitable sortable" style="margin: auto;" |+ بەکارھێنەرە ناچالاکەکان |- ! # !! بەکارھێنەر !! ژمارەی دەستکارییەکان !! ڕێکەوتی خۆتۆمارکردن !! دوایین دەستکاری !! مافەکان |- | ١ || [[بەکارھێنەر:Bn7abib|Bn7abib]] || ٢٩٨ || ١٥ی ئایاری ٢٠٢٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Bn7abib|٣١ی ئازاری ٢٠٢٤]] || |- | ٢ || [[بەکارھێنەر:بەهات بەلقیسە ئازاد|بەهات بەلقیسە ئازاد]] || ١٠٤ || ٢٥ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/بەهات بەلقیسە ئازاد|٢٠ی ئازاری ٢٠٢٤]] || |- | ٣ || [[بەکارھێنەر:Nskoalj|Nskoalj]] || ٢٩٠٢ || ٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Nskoalj|١٢ی ئازاری ٢٠٢٤]] || autopatrolled |- | ٤ || [[بەکارھێنەر:Danial2703kurdistan|Danial2703kurdistan]] || ٨٦٥٨ || ٢٦ی ئازاری ٢٠٢١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Danial2703kurdistan|١٢ی ئازاری ٢٠٢٤]] || autopatrolled,rollbacker |- | ٥ || [[بەکارھێنەر:Rebin galaly|Rebin galaly]] || ١٦٢٢ || ٢٢ی ئایاری ٢٠١٥ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Rebin galaly|٢٨ی شوباتی ٢٠٢٤]] || |- | ٦ || [[بەکارھێنەر:Keenîî|Keenîî]] || ٢٧٨٠ || ١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Keenîî|٢٣ی شوباتی ٢٠٢٤]] || autopatrolled,ipblock-exempt,rollbacker,suppressredirect,uploader |- | ٧ || [[بەکارھێنەر:Bilalinfo|Bilalinfo]] || ٥٧٠ || ٣ی تەممووزی ٢٠٢٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Bilalinfo|١٩ی شوباتی ٢٠٢٤]] || |- | ٨ || [[بەکارھێنەر:محمد محسن 90|محمد محسن 90]] || ١٨١ || ٢٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/محمد محسن 90|١٨ی شوباتی ٢٠٢٤]] || |- | ٩ || [[بەکارھێنەر:Eng.dilan86|Eng.dilan86]] || ١٠٢٠ || ٢٦ی تشرینی دووەمی ٢٠١٧ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Eng.dilan86|١٨ی شوباتی ٢٠٢٤]] || autopatrolled |- | ١٠ || [[بەکارھێنەر:کۆرن|کۆرن]] || ١١٩ || ٢٠ی نیسانی ٢٠٢٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/کۆرن|١٥ی شوباتی ٢٠٢٤]] || |- | ١١ || [[بەکارھێنەر:Xozge|Xozge]] || ١٣٩ || ٢١ی شوباتی ٢٠١٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Xozge|١٣ی شوباتی ٢٠٢٤]] || |- | ١٢ || [[بەکارھێنەر:ArkanEN123|ArkanEN123]] || ٩٣٧ || ٣ی نیسانی ٢٠٢٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/ArkanEN123|١٢ی شوباتی ٢٠٢٤]] || autopatrolled |- | ١٣ || [[بەکارھێنەر:Omid Qasre|Omid Qasre]] || ١٦٩ || ١٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٤ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Omid Qasre|٧ی شوباتی ٢٠٢٤]] || |- | ١٤ || [[بەکارھێنەر:Shahrwzi|Shahrwzi]] || ١٩٤ || ٢٠ی تەممووزی ٢٠٢٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Shahrwzi|٢٤ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤]] || |- | ١٥ || [[بەکارھێنەر:Ghamgeen|Ghamgeen]] || ٤٠٧ || ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠١٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ghamgeen|١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤]] || |- | ١٦ || [[بەکارھێنەر:Helen S Abdulrahman|Helen S Abdulrahman]] || ١٥٤ || ٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Helen S Abdulrahman|٢٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣]] || |- | ١٧ || [[بەکارھێنەر:ئاریا سالار|ئاریا سالار]] || ٩٦٤ || ٢٦ی ئایاری ٢٠٢٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/ئاریا سالار|١١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣]] || |- | ١٨ || [[بەکارھێنەر:Zana71|Zana71]] || ١٥٥ || ٤ی ئەیلوولی ٢٠١٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Zana71|١١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣]] || |- | ١٩ || [[بەکارھێنەر:Arez pro|Arez pro]] || ١٣٧ || ١٤ی ئازاری ٢٠١٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Arez pro|٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٣]] || |- | ٢٠ || [[بەکارھێنەر:Kamarantofiq|Kamarantofiq]] || ١٣٢ || ١٤ی شوباتی ٢٠٢١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Kamarantofiq|٦ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٣]] || |- | ٢١ || [[بەکارھێنەر:کاردۆ جاف|کاردۆ جاف]] || ١٦٥٣ || ١٩ی شوباتی ٢٠١٨ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/کاردۆ جاف|٢٣ی ئەیلوولی ٢٠٢٣]] || autopatrolled |- | ٢٢ || [[بەکارھێنەر:Kamanchejan|Kamanchejan]] || ٢٥٥ || ٦ی حوزەیرانی ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Kamanchejan|٢٨ی ئابی ٢٠٢٣]] || |- | ٢٣ || [[بەکارھێنەر:Kurdistanler|Kurdistanler]] || ١٢٥ || ٢٨ی ئابی ٢٠٢٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Kurdistanler|٢٧ی ئابی ٢٠٢٣]] || |- | ٢٤ || [[بەکارھێنەر:Mamozk|Mamozk]] || ٧٢٠ || ٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Mamozk|٢٥ی ئابی ٢٠٢٣]] || |- | ٢٥ || [[بەکارھێنەر:Amine yousefi|Amine yousefi]] || ١٨٨١٠ || ١٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٤ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Amine yousefi|٢١ی ئابی ٢٠٢٣]] || autopatrolled,ipblock-exempt,rollbacker |- | ٢٦ || [[بەکارھێنەر:Arma1991|Arma1991]] || ١٧٢ || ٢٨ی تشرینی دووەمی ٢٠١٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Arma1991|١٥ی تەممووزی ٢٠٢٣]] || |- | ٢٧ || [[بەکارھێنەر:Ibrahim aziz|Ibrahim aziz]] || ٣٢٥١ || ١٣ی شوباتی ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ibrahim aziz|١٣ی تەممووزی ٢٠٢٣]] || autopatrolled,rollbacker,uploader |- | ٢٨ || [[بەکارھێنەر:Dashta ze|Dashta ze]] || ١٠٨ || ١ی شوباتی ٢٠٢٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Dashta ze|١٦ی ئایاری ٢٠٢٣]] || |- | ٢٩ || [[بەکارھێنەر:Ayoub Majeed|Ayoub Majeed]] || ١١٢٠ || ٣٠ی حوزەیرانی ٢٠٢١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ayoub Majeed|٦ی ئایاری ٢٠٢٣]] || |- | ٣٠ || [[بەکارھێنەر:Diyako kazm|Diyako kazm]] || ٣١٦٣ || ٢٥ی تەممووزی ٢٠١١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Diyako kazm|٢٣ی نیسانی ٢٠٢٣]] || autopatrolled,rollbacker,suppressredirect,uploader |- | ٣١ || [[بەکارھێنەر:پەھلەوی|پەھلەوی]] || ١١٦ || ٤ی نیسانی ٢٠٢٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/پەھلەوی|٢٣ی نیسانی ٢٠٢٣]] || |- | ٣٢ || [[بەکارھێنەر:Klein Muçi|Klein Muçi]] || ١١٩ || ١٤ی ئابی ٢٠٢٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Klein Muçi|١٧ی نیسانی ٢٠٢٣]] || autopatrolled |- | ٣٣ || [[بەکارھێنەر:Sako Nanakli|Sako Nanakli]] || ٦١٥ || ١٩ی نیسانی ٢٠٢٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Sako Nanakli|١٦ی نیسانی ٢٠٢٣]] || |- | ٣٤ || [[بەکارھێنەر:Hamedvahid|Hamedvahid]] || ٩٢٦ || ٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Hamedvahid|٧ی نیسانی ٢٠٢٣]] || |- | ٣٥ || [[بەکارھێنەر:Rojhalatkurdistan|Rojhalatkurdistan]] || ٥٩٥ || ٢٣ی تەممووزی ٢٠١٤ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Rojhalatkurdistan|٣١ی ئازاری ٢٠٢٣]] || |- | ٣٦ || [[بەکارھێنەر:Encrypt0r|Encrypt0r]] || ٤٤٦ || ١٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٥ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Encrypt0r|١٨ی شوباتی ٢٠٢٣]] || autopatrolled |- | ٣٧ || [[بەکارھێنەر:Marmzok|Marmzok]] || ٢٧٨٣ || ١٣ی ئابی ٢٠٠٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Marmzok|١٤ی شوباتی ٢٠٢٣]] || autopatrolled,rollbacker,uploader |- | ٣٨ || [[بەکارھێنەر:Kareeeeem|Kareeeeem]] || ٧٤٦ || ١ی ئازاری ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Kareeeeem|٤ی شوباتی ٢٠٢٣]] || autopatrolled |- | ٣٩ || [[بەکارھێنەر:Saman1378|Saman1378]] || ١١٨ || ١٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Saman1378|٢٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣]] || |- | ٤٠ || [[بەکارھێنەر:ئاسۆ|ئاسۆ]] || ٦٤٩٦ || ١٣ی ئابی ٢٠٠٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/ئاسۆ|٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣]] || autopatrolled,interface-editor,rollbacker,suppressredirect,uploader |- | ٤١ || [[بەکارھێنەر:Hiwak82|Hiwak82]] || ٢٥٢ || ١٩ی ئایاری ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Hiwak82|٦ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٣]] || |- | ٤٢ || [[بەکارھێنەر:RasberryPedia|RasberryPedia]] || ٥٠٩ || ٩ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/RasberryPedia|٣١ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢]] || |- | ٤٣ || [[بەکارھێنەر:Ladsgroup|Ladsgroup]] || ١٣٩ || ١٨ی ئازاری ٢٠١٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ladsgroup|٢٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢]] || autopatrolled,rollbacker |- | ٤٤ || [[بەکارھێنەر:Shoreshjina|Shoreshjina]] || ١٢٩ || ١٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Shoreshjina|١٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢]] || |- | ٤٥ || [[بەکارھێنەر:Yad nursi|Yad nursi]] || ١١٤ || ١٧ی تەممووزی ٢٠١٥ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Yad nursi|١٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٢]] || |- | ٤٦ || [[بەکارھێنەر:Mhab Zdan1|Mhab Zdan1]] || ٢٥٦ || ١ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Mhab Zdan1|٢١ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٢]] || |- | ٤٧ || [[بەکارھێنەر:Baaqo92|Baaqo92]] || ١٢٨ || ٢٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Baaqo92|١٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٢]] || |- | ٤٨ || [[بەکارھێنەر:Ebrequ|Ebrequ]] || ٢٣١ || ٢٩ی ئەیلوولی ٢٠١١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ebrequ|١٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٢]] || |- | ٤٩ || [[بەکارھێنەر:Ahrir|Ahrir]] || ٢٤١٦١ || ١٨ی ئابی ٢٠٢٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ahrir|٢٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٢]] || |- | ٥٠ || [[بەکارھێنەر:Roj im|Roj im]] || ٣٦٥ || ٨ی نیسانی ٢٠١٨ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Roj im|٢٣ی ئەیلوولی ٢٠٢٢]] || |- | ٥١ || [[بەکارھێنەر:Daniiiar|Daniiiar]] || ١٩٠ || ٦ی نیسانی ٢٠٢٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Daniiiar|١٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٢]] || |- | ٥٢ || [[بەکارھێنەر:Ruwaym|Ruwaym]] || ١٦٣ || ١٧ی ئابی ٢٠١٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ruwaym|١٧ی ئەیلوولی ٢٠٢٢]] || |- | ٥٣ || [[بەکارھێنەر:Rauf t jabar|Rauf t jabar]] || ٣٣٥ || ٢٢ی حوزەیرانی ٢٠١٤ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Rauf t jabar|١١ی ئابی ٢٠٢٢]] || |- | ٥٤ || [[بەکارھێنەر:Ibrahim N. Qader|Ibrahim N. Qader]] || ٩٨٢ || ٦ی ئەیلوولی ٢٠١٨ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ibrahim N. Qader|٥ی ئابی ٢٠٢٢]] || |- | ٥٥ || [[بەکارھێنەر:Regaazad|Regaazad]] || ١٣٩ || ٧ی ئایاری ٢٠٢٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Regaazad|٢٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٢]] || |- | ٥٦ || [[بەکارھێنەر:فەرهاد|فەرهاد]] || ٣٣٢١ || ٢٨ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/فەرهاد|٢١ی ئایاری ٢٠٢٢]] || |- | ٥٧ || [[بەکارھێنەر:Vanished user 18426782427|Vanished user 18426782427]] || ٢٩٥ || ٢٢ی ئایاری ٢٠١٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Vanished user 18426782427|١٤ی ئایاری ٢٠٢٢]] || |- | ٥٨ || [[بەکارھێنەر:Zhyar Afc|Zhyar Afc]] || ٤٤٠ || ١٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Zhyar Afc|٩ی نیسانی ٢٠٢٢]] || uploader |- | ٥٩ || [[بەکارھێنەر:Khabat4545|Khabat4545]] || ١٢٨٨ || ٦ی شوباتی ٢٠٢١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Khabat4545|١٦ی ئازاری ٢٠٢٢]] || |- | ٦٠ || [[بەکارھێنەر:Diyar se|Diyar se]] || ٧٤٧٩ || ١٦ی ئازاری ٢٠١١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Diyar se|١١ی شوباتی ٢٠٢٢]] || autopatrolled,rollbacker,uploader |- | ٦١ || [[بەکارھێنەر:Jutyaar|Jutyaar]] || ٤٧٩ || ٧ی شوباتی ٢٠١٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Jutyaar|٣١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٢]] || |- | ٦٢ || [[بەکارھێنەر:عبد الله عرفة (بيت الحكمة)|عبد الله عرفة (بيت الحكمة)]] || ١٥٧ || ١٨ی ئازاری ٢٠٢٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/عبد الله عرفة (بيت الحكمة)|٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١]] || autopatrolled |- | ٦٣ || [[بەکارھێنەر:Cwtiyar|Cwtiyar]] || ٥٩٧ || ٢٢ی ئابی ٢٠٠٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Cwtiyar|٢٩ی ئەیلوولی ٢٠٢١]] || |- | ٦٤ || [[بەکارھێنەر:Maniu13|Maniu13]] || ٣١١ || ١٧ی حوزەیرانی ٢٠٢١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Maniu13|٢٦ی ئەیلوولی ٢٠٢١]] || |- | ٦٥ || [[بەکارھێنەر:Houshang tabrizi|Houshang tabrizi]] || ٣٢٢ || ١٧ی نیسانی ٢٠١٥ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Houshang tabrizi|٨ی ئەیلوولی ٢٠٢١]] || autopatrolled |- | ٦٦ || [[بەکارھێنەر:Hevi|Hevi]] || ٢٧٢ || ٣١ی ئایاری ٢٠١١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Hevi|١ی ئابی ٢٠٢١]] || autopatrolled |- | ٦٧ || [[بەکارھێنەر:Hastyar Abdullah|Hastyar Abdullah]] || ٩١٤ || ١٦ی کانوونی دووەمی ٢٠١٨ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Hastyar Abdullah|٩ی ئایاری ٢٠٢١]] || autopatrolled,uploader |- | ٦٨ || [[بەکارھێنەر:Halsho98|Halsho98]] || ١٣٨ || ٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Halsho98|٣٠ی ئازاری ٢٠٢١]] || |- | ٦٩ || [[بەکارھێنەر:Hevar333|Hevar333]] || ٣٢٢ || ١١ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Hevar333|٣١ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١]] || |- | ٧٠ || [[بەکارھێنەر:Karwandoorandish|Karwandoorandish]] || ٤٠٦ || ١١ی تشرینی دووەمی ٢٠١٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Karwandoorandish|١٣ی کانوونی دووەمی ٢٠٢١]] || |- | ٧١ || [[بەکارھێنەر:Rasan emprator page|Rasan emprator page]] || ٨٦٢ || ٧ی ئابی ٢٠١٨ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Rasan emprator page|٢٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠]] || |- | ٧٢ || [[بەکارھێنەر:بنار|بنار]] || ٣٣٧ || ٢٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/بنار|١٤ی کانوونی یەکەمی ٢٠٢٠]] || autopatrolled,uploader |- | ٧٣ || [[بەکارھێنەر:Dilo2121|Dilo2121]] || ٢٢٢ || ١٨ی شوباتی ٢٠٢٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Dilo2121|٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٠]] || |- | ٧٤ || [[بەکارھێنەر:Gyan333|Gyan333]] || ٣٦٥٩ || ٢٥ی شوباتی ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Gyan333|٢٩ی ئابی ٢٠٢٠]] || |- | ٧٥ || [[بەکارھێنەر:Broosk|Broosk]] || ٥٩٦٢ || ٣٠ی ئابی ٢٠٠٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Broosk|٩ی ئابی ٢٠٢٠]] || autopatrolled,rollbacker,uploader |- | ٧٦ || [[بەکارھێنەر:D.daniel42|D.daniel42]] || ١٥٠ || ٤ی کانوونی دووەمی ٢٠١٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/D.daniel42|٤ی ئابی ٢٠٢٠]] || |- | ٧٧ || [[بەکارھێنەر:Baneh k|Baneh k]] || ٩٦٠ || ١٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٠٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Baneh k|٢١ی تەممووزی ٢٠٢٠]] || |- | ٧٨ || [[بەکارھێنەر:Qezwan|Qezwan]] || ٧٥٩ || ١ی ئەیلوولی ٢٠١١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Qezwan|٦ی تەممووزی ٢٠٢٠]] || |- | ٧٩ || [[بەکارھێنەر:محەمەد دانشگەر|محەمەد دانشگەر]] || ١٣٢ || ٤ی تەممووزی ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/محەمەد دانشگەر|٥ی تەممووزی ٢٠٢٠]] || |- | ٨٠ || [[بەکارھێنەر:دیاکۆ|دیاکۆ]] || ٣١٦٨ || ٢١ی تەممووزی ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/دیاکۆ|١١ی حوزەیرانی ٢٠٢٠]] || |- | ٨١ || [[بەکارھێنەر:Hîwa Seqiz|Hîwa Seqiz]] || ٨٨٨ || ٤ی حوزەیرانی ٢٠١٥ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Hîwa Seqiz|٧ی حوزەیرانی ٢٠٢٠]] || autopatrolled |- | ٨٢ || [[بەکارھێنەر:Rabar ajax|Rabar ajax]] || ١٢٣ || ٣ی ئایاری ٢٠٢٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Rabar ajax|١٨ی ئایاری ٢٠٢٠]] || |- | ٨٣ || [[بەکارھێنەر:Ali Sardar 06|Ali Sardar 06]] || ١٢٩٤ || ١٤ی تەممووزی ٢٠١٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ali Sardar 06|١٧ی نیسانی ٢٠٢٠]] || autopatrolled |- | ٨٤ || [[بەکارھێنەر:Wshkanaw|Wshkanaw]] || ١٠٨ || ٢ی ئازاری ٢٠٢٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Wshkanaw|٨ی نیسانی ٢٠٢٠]] || |- | ٨٥ || [[بەکارھێنەر:Abdullah Arfa|Abdullah Arfa]] || ١٣٩ || ٣ی شوباتی ٢٠١٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Abdullah Arfa|٣١ی ئازاری ٢٠٢٠]] || autopatrolled |- | ٨٦ || [[بەکارھێنەر:Milan Alimohammadi|Milan Alimohammadi]] || ١٦٠ || ١٣ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Milan Alimohammadi|٢٩ی ئازاری ٢٠٢٠]] || |- | ٨٧ || [[بەکارھێنەر:Eyubm|Eyubm]] || ٦٣١ || ٢٣ی ئازاری ٢٠١٥ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Eyubm|٢٨ی ئازاری ٢٠٢٠]] || autopatrolled |- | ٨٨ || [[بەکارھێنەر:Ismail.Sharifi|Ismail.Sharifi]] || ١٣٦٥ || ٩ی حوزەیرانی ٢٠١٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ismail.Sharifi|١ی ئازاری ٢٠٢٠]] || autopatrolled,uploader |- | ٨٩ || [[بەکارھێنەر:Zanear alves|Zanear alves]] || ٢٣٠ || ٦ی ئازاری ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Zanear alves|١٤ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠]] || |- | ٩٠ || [[بەکارھێنەر:Muhammad ND|Muhammad ND]] || ١١٥ || ١٢ی تەممووزی ٢٠١٤ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Muhammad ND|٤ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٠]] || |- | ٩١ || [[بەکارھێنەر:Barez Dara|Barez Dara]] || ١٢٤ || ٢٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Barez Dara|٢٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩]] || |- | ٩٢ || [[بەکارھێنەر:Hershedm96|Hershedm96]] || ١١٩ || ٢٩ی تەممووزی ٢٠١٨ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Hershedm96|١٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩]] || autopatrolled |- | ٩٣ || [[بەکارھێنەر:Barrazinji|Barrazinji]] || ٥٥٢ || ١١ی تەممووزی ٢٠١٤ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Barrazinji|٢٢ی ئەیلوولی ٢٠١٩]] || |- | ٩٤ || [[بەکارھێنەر:Kován|Kován]] || ١٣٧٦ || ٢٧ی ئازاری ٢٠١٤ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Kován|٢١ی ئەیلوولی ٢٠١٩]] || autopatrolled,rollbacker,suppressredirect,uploader |- | ٩٥ || [[بەکارھێنەر:Aminijian|Aminijian]] || ١٣٩٥ || ٢٩ی نیسانی ٢٠١٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Aminijian|٢ی ئەیلوولی ٢٠١٩]] || autopatrolled,suppressredirect |- | ٩٦ || [[بەکارھێنەر:Muhammafb|Muhammafb]] || ١٩٠ || ١٩ی شوباتی ٢٠١٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Muhammafb|١٣ی حوزەیرانی ٢٠١٩]] || |- | ٩٧ || [[بەکارھێنەر:Roj2006|Roj2006]] || ٢٧٥ || ١ی ئەیلوولی ٢٠١٨ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Roj2006|٢٥ی ئایاری ٢٠١٩]] || |- | ٩٨ || [[بەکارھێنەر:Zhiyar Sp|Zhiyar Sp]] || ٢٤٥ || ٢٧ی تەممووزی ٢٠١٥ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Zhiyar Sp|٢١ی ئازاری ٢٠١٩]] || uploader |- | ٩٩ || [[بەکارھێنەر:Mhamad rzgar|Mhamad rzgar]] || ١٥٥ || ١٠ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Mhamad rzgar|١٤ی ئازاری ٢٠١٩]] || |- | ١٠٠ || [[بەکارھێنەر:Shaxstan|Shaxstan]] || ٦٨٠ || ٢٣ی ئایاری ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Shaxstan|١٠ی ئازاری ٢٠١٩]] || autopatrolled |- | ١٠١ || [[بەکارھێنەر:Kurdbuddha|Kurdbuddha]] || ١٧٤ || ٨ی ئەیلوولی ٢٠١٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Kurdbuddha|١٠ی شوباتی ٢٠١٩]] || |- | ١٠٢ || [[بەکارھێنەر:Redur Nerway|Redur Nerway]] || ١٩٧ || ٩ی شوباتی ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Redur Nerway|١ی کانوونی دووەمی ٢٠١٩]] || |- | ١٠٣ || [[بەکارھێنەر:شنەی ئازادی|شنەی ئازادی]] || ٥٥٧ || ٣٠ی ئابی ٢٠١٨ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/شنەی ئازادی|٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨]] || autopatrolled |- | ١٠٤ || [[بەکارھێنەر:Ghybu|Ghybu]] || ١١٦ || ١٨ی شوباتی ٢٠١١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ghybu|٢٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٨]] || autopatrolled,rollbacker,suppressredirect,uploader |- | ١٠٥ || [[بەکارھێنەر:گرووپی قوتابخانە|گرووپی قوتابخانە]] || ٥٢١ || ٢٤ی ئابی ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/گرووپی قوتابخانە|٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨]] || |- | ١٠٦ || [[بەکارھێنەر:ماني|ماني]] || ٣١٢ || ١ی ئەیلوولی ٢٠٠٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/ماني|١٢ی تەممووزی ٢٠١٨]] || |- | ١٠٧ || [[بەکارھێنەر:میر فه رهاد|میر فه رهاد]] || ٢٩٤ || ١ی تەممووزی ٢٠١٥ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/میر فه رهاد|١٨ی نیسانی ٢٠١٨]] || |- | ١٠٨ || [[بەکارھێنەر:Sherwan bajallan|Sherwan bajallan]] || ٣٠٩ || ٩ی نیسانی ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Sherwan bajallan|٢٥ی شوباتی ٢٠١٨]] || |- | ١٠٩ || [[بەکارھێنەر:AsosShafeek|AsosShafeek]] || ٢٦٣ || ٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/AsosShafeek|١٢ی شوباتی ٢٠١٨]] || |- | ١١٠ || [[بەکارھێنەر:Mudric|Mudric]] || ١٥٠ || ٧ی ئابی ٢٠١٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Mudric|٢٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧]] || |- | ١١١ || [[بەکارھێنەر:Bawar ss|Bawar ss]] || ١٦٧ || ٣ی تشرینی دووەمی ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Bawar ss|٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٧]] || |- | ١١٢ || [[بەکارھێنەر:Twana.ismail|Twana.ismail]] || ١٦٨٢ || ٢٣ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Twana.ismail|٦ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٧]] || |- | ١١٣ || [[بەکارھێنەر:Muhammad Othman Maaruf|Muhammad Othman Maaruf]] || ١٦٨ || ٢٢ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Muhammad Othman Maaruf|٢٤ی شوباتی ٢٠١٧]] || |- | ١١٤ || [[بەکارھێنەر:Saad sazani|Saad sazani]] || ٢٧١ || ٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Saad sazani|٢٩ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٦]] || |- | ١١٥ || [[بەکارھێنەر:Delan.jaff|Delan.jaff]] || ٤٤٣ || ٣٠ی کانوونی دووەمی ٢٠١٦ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Delan.jaff|١٤ی ئابی ٢٠١٦]] || |- | ١١٦ || [[بەکارھێنەر:Hamatatlises17|Hamatatlises17]] || ١٢٧ || ١٦ی تشرینی دووەمی ٢٠١٥ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Hamatatlises17|١٠ی ئایاری ٢٠١٦]] || |- | ١١٧ || [[بەکارھێنەر:Rannda|Rannda]] || ٣٣٧٩ || ١ی نیسانی ٢٠١١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Rannda|٢٥ی ئازاری ٢٠١٦]] || |- | ١١٨ || [[بەکارھێنەر:Ara Qadir|Ara Qadir]] || ٧٣٧ || ١٩ی ئابی ٢٠٠٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ara Qadir|١٥ی ئابی ٢٠١٥]] || |- | ١١٩ || [[بەکارھێنەر:محمد فاتح حامد|محمد فاتح حامد]] || ٢٠٨ || ٦ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٤ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/محمد فاتح حامد|١٠ی شوباتی ٢٠١٥]] || |- | ١٢٠ || [[بەکارھێنەر:Zartoshtkurd|Zartoshtkurd]] || ١٤٣ || ٢٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Zartoshtkurd|١٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٤]] || |- | ١٢١ || [[بەکارھێنەر:Zimnako|Zimnako]] || ١٤٢ || ٢٧ی شوباتی ٢٠١٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Zimnako|٢١ی ئەیلوولی ٢٠١٤]] || |- | ١٢٢ || [[بەکارھێنەر:Ku&Kurdistan|Ku&Kurdistan]] || ٣٠١ || ٢٣ی کانوونی دووەمی ٢٠١٤ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ku&Kurdistan|١٩ی ئابی ٢٠١٤]] || |- | ١٢٣ || [[بەکارھێنەر:Soran kawani|Soran kawani]] || ١١١ || ٢٣ی حوزەیرانی ٢٠١٤ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Soran kawani|١٢ی ئابی ٢٠١٤]] || |- | ١٢٤ || [[بەکارھێنەر:Jarah Design|Jarah Design]] || ٤٩١ || ٤ی ئازاری ٢٠١٤ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Jarah Design|١١ی نیسانی ٢٠١٤]] || |- | ١٢٥ || [[بەکارھێنەر:Ferxwaz|Ferxwaz]] || ١١٣١ || ١٤ی ئابی ٢٠١٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ferxwaz|٦ی نیسانی ٢٠١٤]] || autopatrolled |- | ١٢٦ || [[بەکارھێنەر:Kaywan shirzad|Kaywan shirzad]] || ١٣٢ || ٢ی کانوونی دووەمی ٢٠١٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Kaywan shirzad|١٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٣]] || |- | ١٢٧ || [[بەکارھێنەر:Eroe|Eroe]] || ١٣٨ || ٢٨ی کانوونی یەکەمی ٢٠١١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Eroe|١٤ی ئابی ٢٠١٣]] || |- | ١٢٨ || [[بەکارھێنەر:Umedm43|Umedm43]] || ١٤٨ || ٢٦ی ئایاری ٢٠١٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Umedm43|٩ی ئازاری ٢٠١٣]] || |- | ١٢٩ || [[بەکارھێنەر:Merkhas|Merkhas]] || ٤٠٣٦ || ١٥ی شوباتی ٢٠١١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Merkhas|٢٣ی شوباتی ٢٠١٣]] || |- | ١٣٠ || [[بەکارھێنەر:پێشین|پێشین]] || ١١٧ || ٢ی کانوونی دووەمی ٢٠١٣ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/پێشین|١٩ی کانوونی دووەمی ٢٠١٣]] || |- | ١٣١ || [[بەکارھێنەر:Hevarhendren|Hevarhendren]] || ١٢١ || ١٤ی تەممووزی ٢٠١١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Hevarhendren|١٣ی ئابی ٢٠١٢]] || |- | ١٣٢ || [[بەکارھێنەر:Kwrakurd|Kwrakurd]] || ١١٤ || ١٨ی تەممووزی ٢٠١٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Kwrakurd|١ی ئابی ٢٠١٢]] || |- | ١٣٣ || [[بەکارھێنەر:Faridfakhri|Faridfakhri]] || ٢١١ || ١٦ی ئایاری ٢٠١٢ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Faridfakhri|٢١ی حوزەیرانی ٢٠١٢]] || |- | ١٣٤ || [[بەکارھێنەر:Kurdish EAgle|Kurdish EAgle]] || ١١٠ || ١٧ی ئەیلوولی ٢٠١٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Kurdish EAgle|٤ی ئایاری ٢٠١٢]] || |- | ١٣٥ || [[بەکارھێنەر:Barham|Barham]] || ٢٤٨١ || ١١ی ئەیلوولی ٢٠٠٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Barham|٢٤ی ئازاری ٢٠١٢]] || |- | ١٣٦ || [[بەکارھێنەر:Cyrus abdi~ckbwiki|Cyrus abdi~ckbwiki]] || ٥٤٤ || ١٨ی ئابی ٢٠٠٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Cyrus abdi~ckbwiki|١ی تشرینی دووەمی ٢٠١١]] || |- | ١٣٧ || [[بەکارھێنەر:سوران كفرى|سوران كفرى]] || ١٢١ || ١٥ی تەممووزی ٢٠١٠ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/سوران كفرى|١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠١١]] || |- | ١٣٨ || [[بەکارھێنەر:Bahoz|Bahoz]] || ١١٨ || ٢٠ی کانوونی دووەمی ٢٠١١ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Bahoz|٤ی ئەیلوولی ٢٠١١]] || |- | ١٣٩ || [[بەکارھێنەر:Ahmed-shaqlawa|Ahmed-shaqlawa]] || ١٧٩ || ٢ی ئەیلوولی ٢٠٠٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ahmed-shaqlawa|١٥ی ئەیلوولی ٢٠١٠]] || |- | ١٤٠ || [[بەکارھێنەر:Ferhad y|Ferhad y]] || ١٧٢ || ١٣ی ئابی ٢٠٠٩ || [[تایبەت:بەشدارییەکان/Ferhad y|٣ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٩]] || |} [[پۆل:ڕاپۆرتی بنکەدراوەی ویکیپیدیا]] o30g7zvcetaopzw8a0u678o8mkn62os 0 247740 1374690 1373377 2024-11-02T22:44:50Z Hivja 64112 /* تشرینی یەکەم */ 1374690 wikitext text/x-wiki ئەم مردووانەی خوارەوە کەسە بەناوبانگەکانە کە لە ٢٠٢٤دا مردوون. نموونەی تۆمارکردنی ڕاپۆرتی زانیارییەکان وەک ئەم زنجیرەیەی خوارەوەیە: * ناو، تەمەن، وڵاتی ھاونیشتیمانی (لە لەدایکبوون)، بەدوایدا [[نەتەوە]] (ئەگەر بەسوودبێت)، ئەو بابەتەی کە پێی ناسرابوو، ھۆکاری مردن (ئەگەر زاندرا)، و سەرچاوە. == تشرینی یەکەم == === ٢٥ === * [[کیم سوو-می]]، ٧٥، ئەکتەری [[کۆریای باشوور|کۆری]]، [[وەستانی دڵ]].<ref>{{Cite web |last=Young-gyu |first=Yoo |date=2024-10-25 |title='일용 엄니' 배우 김수미 심정지로 별세…향년 75세 |trans-title=Actress Kim Soo-mi Passes Away from Cardiac Arrest... Aged 75|url=https://news.sbs.co.kr//news/endPage.do?newsId=N1007847544&plink=SHARE&cooper=COPY&plink=SHARE&cooper=COPY |access-date=2024-10-25 |website=Seoul Broadcasting System |language=ko}}</ref> === ٢٤ === * [[جۆیس بلەو]]، ٩٢، نووسەر و زمانناسی فەڕەنسی و شارەزای زمان و وێژەی کوردی، بەساڵاچوون.<ref name="ڕووداو ٢">[https://www.rudaw.net/english/world/25102024 تۆڕی میدیاییی ڕووداو: ''جۆیس بلەو زمانناسی شارەزای زمانی کوردی لە ۹۲ ساڵی کۆچی دواییی کرد'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٢٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤.</ref> === ٢٠ === * [[ئاشتی ھەورامی]]، ٧٦، سیاسەتوانی کورد و [[وەزارەتی سامانە سروشتیەکان (ھەرێمی کوردستان)|وەزیری پێشووی سامانە سرووشتیەکانی ھەرێمی کوردستان]]، نەخۆشی.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان = https://www.sharpress.net/all-detail.aspx?Jimare=231137 |سەردێڕ = ئاشتی هەورامی کۆچی دوایی کرد | ڕێکەوت = ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ |بڵاوکەرەوە = شارپرێس |ڕێکەوتی سەردان = ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ | زمان = کوردی}}</ref> * [[فەتحوڵڵا گویلەن]]، ٨٣، ڕۆشنبیرێکی ئیسلامی، بانگخواز، بانگەشەکەری عوسمانییەت، پان-تورکیزمچی، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان = https://www.reuters.com/world/us/turkish-us-based-cleric-gulen-has-died-media-says-2024-10-21/ |سەردێڕ = گولەن، ئەو پیاوە ئایینییە بەھێزەی کە تۆمەتبارە بە ڕێکخستنی کودەتای تورکیا، گیانی لەدەستدا | ڕێکەوت = ٢١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ |بڵاوکەرەوە = ڕۆیتەرز |ڕێکەوتی سەردان = ٢١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ | زمان = ئینگلیزی}}</ref> == ئەیلوول == === ٢٧ === * [[حەسەن نەسروڵڵا]]، ٦٤، سکرتێری گشتیی [[حیزبوڵڵای لوبنان]]، [[تیرۆرکردنی حەسەن نەسروڵڵا|ھێرشی ئاسمانی]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.bbc.com/news/articles/c1wnp0vln19o|سەردێڕ=Who was Hezbollah leader Hassan Nasrallah?|بڵاوکەرەوە=BBC news|یەکەم=David|دوایین=Gritten|ڕێکەوت=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤}}</ref> * [[عەلی کەرەکی]]، ٦٢، فەرماندەی بەرەی باشووری [[حیزبوڵڵای لوبنان|حیزبوڵڵا]]، [[تیرۆرکردنی حەسەن نەسروڵڵا|ھێرشی ئاسمانی]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٣ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=Israeli forces launch large-scale attack on Dahiyeh in Beirut |ناونیشان=https://en.mehrnews.com/news/221776/Israeli-forces-launch-large-scale-attack-on-Dahiyeh-in-Beirut |ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=Mehr News Agency |زمان=en}}</ref> * [[عەباس نیلفرووشان]]، ٥٧ یان ٥٨، فەرماندەی [[سپای پاسدارانی شۆڕشی ئیسلامی|سپای پاسداران]]، [[تیرۆرکردنی حەسەن نەسروڵڵا|ھێرشی ئاسمانی]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=IRGC deputy commander killed in Israeli strikes on Beirut - Iranian media|ناونیشان=https://www.jpost.com/breaking-news/article-822221|ڕێکەوتی سەردان=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=The Jerusalem Post|زمان=en}}</ref> === ٢٤ === * [[فەتانە وەلیدی]]، ٧٠ یان ٧١، گۆرانیبێژی کورد، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=خانمە هونەرمەند فەتانە وەلیدی کۆچی دوایی کرد|ناونیشان=https://www.kurdistan24.net/ckb/story/266208-خانمە-هونەرمەند-فەتانە-وەلیدی-کۆچی-دوایی-کرد|ڕەوشی ناونیشان=live|ڕێکەوتی سەردان=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=www.kurdistan24.net}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=فەتانە وەلیدی کۆچی دواییکرد|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/2409202427|ڕەوشی ناونیشان=live|ڕێکەوتی سەردان=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net}}</ref> == ئاب == === ١٨ === * [[ئالێن دیلۆن]]، ٨٨، ئەکتەر و بەرھەمھێنەری فەڕەنسی، [[لیمفۆما]].<ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/film/article/2024/aug/24/alain-delon-buried-grounds-estate-douchy|title=Alain Delon to be buried in grounds of his estate in 'strictest privacy'|work=The Guardian |last1=Willsher |first1=Kim }}</ref> === ١٥ === * [[تاریق زیا ئەکینجی]]، ٩٩، نووسەر، پزیشک، پارێزەری مافەکانی مرۆڤ و سیاسەتوانێکی کوردی باکووری کوردستان، بەساڵاچوون.<ref>{{cite news |last=Merkezi|first=Haber|date=15 August 2024|title=Tarık Ziya Ekinci hayatını kaybetti (Tarık Ziya Ekinci kimdir?)|trans-title= |url=https://www.dunya.com/amp/gundem/tarik-ziya-ekinci-hayatini-kaybetti-tarik-ziya-ekinci-kimdir-haberi-741619|language=Turkish|work=[[Dünya (newspaper)|Dünya]]|location= |access-date=16 August 2024}}</ref> === ٩ === * [[سووزان وۆجیسکی]]، ٥٦، بەڕێوەبەری جێبەجێکاری [[یووتیووب]] (٢٠١٤–٢٠٢٣) و بازرگانی ئەمریکی، [[شێرپەنجە]].<ref>{{cite news |last1=Yoon |first1=John |last2=Isaac |first2=Mike |date=August 10, 2024 |title=Susan Wojcicki, Former Chief of YouTube, Dies at 56 |url=https://www.nytimes.com/2024/08/10/business/susan-wojcicki-dies.html |access-date=August 10, 2024 |work=The New York Times}}</ref> === ٦ === * [[ڕەزا ڕەسایی]]، ٣٥، خۆپیشاندەر و بەندکراوی سیاسیی [[کورد]]، [[سزای مەرگ|لەسێدارەدان]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=رضا رسایی، زندانی سیاسی کرد اعدام شد|ناونیشان=https://www.bbc.com/persian/articles/cp8nn5098reo|بڵاوکەرەوە=BBC News فارسی|ڕێکەوت=٦ی ئابی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٦ی ئابی ٢٠٢٤|زمان=fa}}</ref> === ٤ === * [[چارڵز سایفەرز]]، ٨٥، ئەکتەری ئەمریکی، نەخۆشییەکی ماوە کورت.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.nytimes.com/2024/08/06/arts/charles-cyphers-halloween-dead.html|سەردێڕ=Charles Cyphers, Who Played Sheriff Brackett in 'Halloween,' Dies at 85|work=The New York Times|ڕێکەوت=٦ی ئابی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٦ی ئابی ٢٠٢٤}}</ref> == تەممووز == === ١٨ === * [[بۆب نیوھارت]]، ٩٤، [[ئەکتەر]]ی ئەمریکی، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Barnes |یەکەم=Mike |ڕێکەوت=١٨ی تەممووزی ٢٠٢٤|سەردێڕ=Bob Newhart, Dean of the Deadpan Delivery, Dies at 94 |ناونیشان=https://www.hollywoodreporter.com/tv/tv-news/bob-newhart-dead-sitcom-legend-1235952438/ |ڕێکەوتی سەردان=١٨ی تەممووزی ٢٠٢٤|بڵاوکەرەوە=The Hollywood Reporter}}</ref> === ١ === * [[ڕۆبێرت تاون]]، ٨٩، [[سیناریۆنووس]]، [[دەرھێنەر]] و ئەکتەری ئەمریکی، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=McLellan|یەکەم=Dennis|سەردێڕ=Robert Towne, Oscar-winning screenwriting icon behind 'Chinatown,' dies at 89|ناونیشان=https://www.latimes.com/entertainment-arts/movies/story/2024-07-02/robert-towne-dead-chinatown-screenwriter|ڕێکەوت=٢ی تەممووزی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٢ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Los Angeles Times|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240703025948/https://www.latimes.com/entertainment-arts/movies/story/2024-07-02/robert-towne-dead-chinatown-screenwriter|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> == حوزەیران == === ١٨ === * [[بەرزانی قالەی خەڵۆز]]، ٦٣، ھونەرمەندی ئەکتەر، شانۆکار، میدیاکار و ھەروەھا پێشمەرگەیەکی دێرینی کورد، جەڵتەی دڵ.<ref name="ڕووداو ۱">[https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/1806202422 تۆڕی میدیاییی ڕووداو: ''ھونەرمەند بەرزانی قالەی خەڵووز کۆچی دواییکرد'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٤.</ref> === ١١ === * [[فرانسواز ئاردی]]، ٨٠، گۆرانیبێژ، گۆرانینووس، ئەکتەر، مۆدێل، ئەستێرەزان و نووسەری فەڕەنسی.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٢ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|سەردێڕ=Françoise Hardy: French music and fashion icon dies aged 80|ناونیشان=https://www.bbc.com/news/articles/crgg8elp0lxo|ڕێکەوتی سەردان=٢٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=BBC News|زمان=en-gb}}</ref> === ١ === * [[ئێریچ ئەندەرسۆن]]، ٦٧، ئەکتەری ئەمریکی، [[شێرپەنجە]].<ref>{{cite news|url = https://www.nytimes.com/2024/06/05/arts/erich-anderson-dead.html|last = Tumin|first = Remy|date = June 5, 2024|title = Erich Anderson, Actor in 'Friday the 13th' and 'Felicity,' Dies at 67|accessdate = June 5, 2024|newspaper = The New York Times|url-access = limited}}</ref> == ئایار == === ٣٠ === * [[نۆرا کۆرتینیاس]]، ٩٤، دەروونناسێکی کۆمەڵایەتی، چالاکوان و بەرگریکاری مافەکانی مرۆڤی ئەرژەنتینی، بەساڵاچوویی.<ref>[https://anfenglishmobile.com/women/plazo-de-mayo-mothers-founding-member-nora-cortinas-dies-73540 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''«نۆرا کۆرتیناس» ئەندامی دامەزرێنەری «دایکانی گۆڕەپانی مایۆ» کۆچی دوایی کرد'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٣١ی ئایاری ٢٠٢٤؛] سەرسان لە ٣١ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> === ١٩ === * [[ئیبراھیم ڕەئیسی]]، ٦٣، [[پێڕستی سەرۆک کۆمارەکانی ئێران|ھەشتەمین]] [[سەرۆک کۆماری ئێران]]، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]].<ref name="گاردیەن ١">[https://www.theguardian.com/world/article/2024/may/20/iran-president-ebrahim-raisi-dead-helicopter-crash-mountains-azerbaijan-border-foreign-minister-hossein-amir-abdollahian گاردیەن: ''سەرۆک کۆماری ئێران ئیبراھیم ڕەئیسی لە ڕووداوێکی کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر مردی'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> * [[حوسێن ئەمیرعەبدوڵڵاھیان]]، ٦٠، [[وەزیری کاروباری دەرەوە (ئێران)|وەزیری کاروباری دەرەوەی ئێران]] لە دەوڵەتی ئیبراھیم ڕەئیسی، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]].<ref name="نیویۆرک تایمز ١">[https://www.nytimes.com/2024/05/20/world/middleeast/iran-foreign-minister-amir-abdollahian.html نیویۆرک تایمز: ''حوسێن ئەمیرعەبدوڵلاھیان وەزیری دەرەوەی ئێران کی بوو؟'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> * [[محەممەدعەلی ئالی ھاشم]]، نوێنەری [[ڕێبەری کۆماری ئیسلامیی ئێران|ڕێبەری باڵا]] لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات]] و پێشنوێژی [[تەورێز]]، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]]. * [[مالیک ڕەحمەتی]]، ٤٢، پارێزگاری [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات]]، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]]. == نیسان == === ٢٣ === * [[جەمال ھیدایەت]]، ٩٣، ژەنیاری کوردی ئامێری عوود، نەخۆشی.<ref name="سپی میدیا ١">[https://speemedia.com/dreja.aspx?=hewal&jmare=133347&Jor=25 سپی میدیا: ''وێنە.. ھونەرمەندێکی ناسراوی کورد کۆچی دوایی کرد'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ٢٣ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی نیسانی ٢٠٢٤.</ref> === ١٢ === * [[بابەشێخ حوسێنی (نووسەر)|بابەشێخ حوسێنی]]، ٧٢، مامۆستای بیرکاری، نووسەر و توێژەری کورد، نەخۆشی.<ref name="حدکا ۱">[https://kurdistanmedia.com/so/news/2024/04/152 کوردستان میدیا: ''کۆچی دوایی دوو کەسایەتیی سیاسی و زانستی لە کوردستان'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ١٢ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref><ref name="دەنگی شار ۱">[https://www.dangishar.ir/درگذشت-دو-شخصیت-کورد/ دەنگی شار: ''کۆچی دواییی دوو کەسایەتیی کورد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ١٣ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> * [[ڕەحیم فەرەھمەند]]، ؟، سیاسەتوانی کورد و سکرتێری پێشووی [[بەرەی یەکگرتووی کورد]]، نەخۆشی.<ref name="حدکا ۱">[https://kurdistanmedia.com/so/news/2024/04/152 کوردستان میدیا: ''کۆچی دوایی دوو کەسایەتیی سیاسی و زانستی لە کوردستان'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ١٢ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref><ref name="کوردانە ۱">[https://kurdane.com/?p=71851 کوردانە: ''دکتۆر فەرەھمەند، دەمیرتاشێکی نەوەکام'' (بە فارسی)، نووسراو لە ١٢ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> === ٤ === * [[عەلی زەندی]]، ٦٨، گۆرانیبێژ و ژەنیاری کورد، شێرپەنجە.<ref name="خەڵک ١">[https://xelk.org/65236/ ماڵپەڕی خەڵک: ''ھونەرمەندێکی ڕۆژھەڵاتی کوردستان کۆچی دوایی کرد'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ٥ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٥ی نیسانی ٢٠٢٤.</ref> == ئازار == === ٢٧ === * [[میچالیس چارالامپیدس]]، ٧٣، سیاسەتمەدار و کۆمەڵناس و نووسەری یۆنانی.<ref name="پرۆتۆتێما ١">[https://www.protothema.gr/politics/article/1482072/mihalis-haralabidis-me-podiaka-tragoudia-kai-timitiko-agima-podion-to-adio-sto-istoriko-stelehos-tou-pasok/ ماڵپەڕی پرۆتۆتێما: ''میکالیس چارالامبیدیس: بە گۆرانییەکانی پۆنتیک و سڵاوێکی فەخریی پۆنتی، ماڵئاوایی لە ئەندامی مێژوویی پاسۆک کرا'' (بە یۆنانی)، نووسراو لە ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٣١ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ٢٠ === * [[فەرامەرز ئەسڵانی]]، ٧٨، گۆرانیبێژ، گیتارژەن، ئاوازدانەر، و بەرھەمھێنەرێکی میوزیکیی ئێرانی، شێرپەنجە.<ref name="ئیسنا ٢">[https://isna.ir/xdQNgd ئاژانسی ھەواڵنێریی خوێندکارانی ئێران (ئیسنا): ''فەرامەرز ئەسڵانی کۆچی دوایی کرد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ٢١ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٦ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ٥ === * [[جەمشید عەندەلیبی]]، ٦٧، مۆسیقاژەن، ئاوازدانەر و ژەنیاری ئامێری نەی، جەڵتەی دڵ.<ref name="ئیسنا ۱">[https://isna.ir/xdQHPQ ئاژانسی ھەواڵنێریی خوێندکارانی ئێران (ئیسنا): ''جەمشید عەندەلیبی کۆچی دوایی کرد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ٥ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٦ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ٤ === * [[جەمیل ئەحمەدی]]، ٧٨، گۆرانیبێژ و مامۆستای ئاوازی کوردیی سیاوچەمانە، نەخۆشی.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/هۆرامی/gwr-hwnrmndww-hwramany-jmyl-nwswwdy-kchy-dmaynsh-krd-50758 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''گەورە ھونەرمەندی ھەورامان جەمیل نەوسوودی کۆچی دوایی کرد'' (بە ھەورامی)، نووسراو لە ٤ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٦ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ١ === * [[ئێرلینگ فۆلکڤۆرد]]، ٧٤، سیاسەتوانی نەرویژی، ئەندامی پارتی سوور و نوێنەری پەرلەمانی نەرویژ.<ref name="ئن ئاڕ کۆ ۱">[https://www.nrk.no/norge/erling-folkvord-er-dod-1.16785959 ھەواڵنێریی ئن ئاڕ کۆ: ''ئێرلینگ فۆلکڤۆرد کۆچی دوایی کردەوە: ئەو سەگە پاسەوانەکە کە خەڵک قەدری دەزانی'' (بە نەرویژی)، نووسراو لە ١ی ئازاری ٢٠٢٤؛] [https://web.archive.org/web/20240301132844/https://www.nrk.no/norge/erling-folkvord-er-dod-1.16785959 ئەرشیڤکراو لە ١ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> == شوبات == === ٢١ === * [[ڕۆجەر گۆلمین]]، تەمەن ١٠٠ ساڵ، زانا، توێژەرێکی فەڕەنسی–ئەمریکی و براوەی [[خەڵاتی نۆبێل لە زانستی ئەرکی ئەندام و پزیشکی|خەڵاتی نۆبێلی پزیشکی]]، بەھۆی بەساڵاچوونی کۆچی دواییی کرد.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=L'Institut Salk pleure la perte du lauréat du prix Nobel Roger Guillemin, éminent professeur émérite |ناونیشان=https://www.salk.edu/fr/communiqu%C3%A9-de-presse/L%27institut-Salk-pleure-la-perte-du-laur%C3%A9at-du-prix-Nobel-Roger-Guillemin%2C-professeur-%C3%A9m%C3%A9rite-distingu%C3%A9/ |ڕێکەوتی سەردان=٢٧ی شوباتی ٢٠٢٤|وێبگە=Salk Institute for Biological Studies |زمان=fr}}</ref> === ١٦ === * [[ئەلێکسی ناڤاڵنی]]، تەمەن ٤٧ ساڵ، یاساناس، سیاسەتوانی ڕووس و ڕەخنەگری دەسەڵاتی [[ڤلادیمیر پوتین]]، کۆچکردن لە بەندیخانەیەکی باکووری ڕووسیا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٦ی شوباتی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=١٦ی شوباتی ٢٠٢٤|سەردێڕ=ئەلێکسی ناڤالنی سیاسەتمەداری ئۆپۆزسیۆنی رووسیا کۆچی دواییکرد|ناونیشان=https://www.sharpress.net/all-detail.aspx?Jimare=224186|بڵاوکەرەوە=شارپرێس|زمان=ckb}}</ref> == کانوونی دووەم == === ٢٩ === * [[محەممەد فەرامەرزی]]، تەمەن ٣٠ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> * [[موحسین مەزڵووم]]، تەمەن ٣١ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> * [[پێژمان فاتحی]]، تەمەن ٣٠ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> * [[وەفا ئازەربار]]، تەمەن ٢٨ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> === ٢٧ === * [[توانا فەرەج]]، تەمەن ٥٢ ساڵ، ھونەرمەندی مۆسیقاژەنی کورد، [[جەڵدەی مێشک]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/270120243|سەردێڕ=توانا فەرەجی میوزیکژەن كۆچی دواییكرد|ڕێکەوتی سەردان=٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net}}</ref> === ٢٢ === * [[ئارنۆ ئالان پێنزیاس]] تەمەن ٩٠ ساڵ، فیزیکزان و فەلەکناسی ڕادیۆیی ئەمریکی، خاوەنی [[خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک|خەڵاتی نۆبڵ]] (١٩٧٨)، [[نەخۆشیی ئەلزھایمەر]].<ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1978/penzias/biographical/ Arno Penzias]</ref> === ١٤ === * [[لێڤ ڕوبینشتن]]، تەمەن ٧٦ ساڵ، شاعیر و وتارنووس و چالاکوانی ڕووسی، پێکدادانی ھاتوچۆ.<ref>[https://ura.news/news/1052722722 Умер поэт Лев Рубинштейн] {{In lang|ru}}</ref> === ٧ === [[فرانتس بێکنباوەر]]، تەمەن ٧٨ ساڵ، یاریزانی تۆپی پێی ئەڵمانی ([[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشن]]، [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ھەڵبژاردەی نیشتمانی]]) و ڕاھێنەر، پاڵەوانی جیھان ([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٤|١٩٧٤]]) و براوەی [[تۆپی زێڕین|باڵۆن دۆر]] (١٩٧٢، ١٩٧٦).<ref>[https://www.bild.de/sport/2024/sport/franz-beckenbauer-ist-tot-86680998.bild.html Beckenbauer ist tot!] {{In lang|de}}</ref><ref>{{Cite news|title=Franz Beckenbauer, World Cup-winning captain and manager, dies aged 78|url=https://www.theguardian.com/football/2024/jan/08/franz-beckenbauer-world-cup-winning-captain-and-manager-dies-aged-78|newspaper=The Guardian|date=2024-01-08|access-date=2024-01-08|issn=0261-3077|language=en-GB|first=Sachin|last=Nakrani}}</ref> === ٦ === * فێلیس بێسۆستری، تەمەن ٧٩ ساڵ، پارێزەر و سیاسەتمەداری ئیتاڵی، سەرۆکی شارەوانی بۆرگۆ سان جیۆڤانی (١٩٨٣–١٩٨٨) و سیناتۆر (١٩٩٦–٢٠٠١).<ref>[https://www.lanuovasavona.it/2024/01/06/leggi-notizia/argomenti/news-1/articolo/addio-a-felice-besostri.html Addio a Felice Besostri] {{In lang|it}}</ref> === ٥ === ** [[ماریۆ زاگالۆ]]، تەمەن ٩٢ ساڵ، یاریزانی تۆپی پێی بەڕازیلی و ڕاھێنەری (فلامینگۆ، بۆتافۆگۆ، [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|ھەڵبژاردەی نیشتمانی]])، پاڵەوانی جیھان ([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٨|١٩٥٨]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٢|١٩٦٢]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٤|١٩٩٤]])، لەکارکەوتنی چەندین ئەندامی جەستە.<ref>[https://www.espn.com/soccer/story/_/id/39250676/mario-zagallo-world-cup-winning-player-coach-brazil-dies-age-92 Brazil soccer legend Mario Zagallo dies at age 92]</ref> === ٢ === * [[بەرزین حەمزەزادە]]، ١٥ ساڵ، مێرمنداڵێکی کورد و خۆپیشاندەری [[خۆپیشاندانەکانی ٢٠٢٢ی ئێران|خۆپیشاندانەکانی ٢٠٢٢]] لە [[سەردەشت]]، کە تشرینی دووەمی ٢٠٢٢ دەستبەسەر کرابوو و ئەشکەنجە درابوو، بەوھۆیەوە لە ئاخرین نەشتەرگەریدا لە نەخۆشخانەیەکی [[ورمێ]] گیانی لەدەستدا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|بڵاوکەرەوە=دەنگی ئەمریکا|ناونیشان=https://www.dengiamerika.com/a/7426585.html|سەردێڕ=سەرچاوەکان: نەوجەوانێکی کورد کە لە میانەی خۆپیشاندانەکانی شۆڕشی ژینا دەستگیرکرا و ئەشکەنجەدرابوو گیانی لەدەستداوە|ڕێکەوتی سەردان=٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|زمان=ckb}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * [https://www.theguardian.com/tone/obituaries ''ڕۆژنامەی گاردیانی'' بەریتانی (بەریتانیا) کۆچی دوایی] * [https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/ ''ڕۆژنامەی تەلەگراف'' (بەریتانیا) نامەی مردن] * [http://www.chicagotribune.com/news/obituaries/ کتێبی مردن، ''شیکاگۆ تریبیون''] * [https://latimes.com/news/obituaries/ کتێبی مردن، ''لۆس ئەنجلۆس تایمز''] * [https://www.nytimes.com/pages/obituaries/index.html ''نیویۆرک تایمز'', مردنی] * [https://www.washingtonpost.com/national/obituaries/ ڕۆژنامەی ''واشنتۆن پۆست''] * [http://www.smh.com.au/obituaries ''ڕۆژنامەی سیدنی مۆرنینگ ھیرالد'' (ئۆسترالیا) نامەی مردن] {{مردنەکان بەپێی مانگ و ساڵ}} {{پۆلی کۆمنز|2024 deaths}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|مێژوو|دەیەی ٢٠٢٠}} [[پۆل:مردووانی ٢٠٢٤]] 13mzw30ov5mknulrrpzm4zx4hmkkox3 1374697 1374690 2024-11-02T22:58:19Z Hivja 64112 /* ٢٤ */ 1374697 wikitext text/x-wiki ئەم مردووانەی خوارەوە کەسە بەناوبانگەکانە کە لە ٢٠٢٤دا مردوون. نموونەی تۆمارکردنی ڕاپۆرتی زانیارییەکان وەک ئەم زنجیرەیەی خوارەوەیە: * ناو، تەمەن، وڵاتی ھاونیشتیمانی (لە لەدایکبوون)، بەدوایدا [[نەتەوە]] (ئەگەر بەسوودبێت)، ئەو بابەتەی کە پێی ناسرابوو، ھۆکاری مردن (ئەگەر زاندرا)، و سەرچاوە. == تشرینی یەکەم == === ٢٥ === * [[کیم سوو-می]]، ٧٥، ئەکتەری [[کۆریای باشوور|کۆری]]، [[وەستانی دڵ]].<ref>{{Cite web |last=Young-gyu |first=Yoo |date=2024-10-25 |title='일용 엄니' 배우 김수미 심정지로 별세…향년 75세 |trans-title=Actress Kim Soo-mi Passes Away from Cardiac Arrest... Aged 75|url=https://news.sbs.co.kr//news/endPage.do?newsId=N1007847544&plink=SHARE&cooper=COPY&plink=SHARE&cooper=COPY |access-date=2024-10-25 |website=Seoul Broadcasting System |language=ko}}</ref> === ٢٤ === * [[جۆیس بلەو]]، ٩٢، نووسەر و زمانناسی فەڕەنسی و شارەزای زمان و وێژەی کوردی، بەساڵاچوون.<ref name="ڕووداو ٢">[https://www.rudaw.net/english/world/25102024 تۆڕی میدیاییی ڕووداو: ''جۆیس بلەو زمانناسی شارەزای زمانی کوردی لە ۹۲ ساڵی کۆچی دواییی کرد'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٢٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤.</ref> == ٢٣ == * [[لیۆن کووپەر]]، ٩٥، [[فیزیکزان]]ێکی ئەمریکی و براوەی [[خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک|خەڵاتی نۆبێلی فیزیک]] لە ساڵی ١٩٧٢، بەساڵاچوون.<ref name = McClain>{{Cite web |last=McClain |first=Dylan Loeb |date=October 25, 2024 |title=Leon Cooper Dies at 94; Nobelist Unlocked Secrets of Superconductivity |url=https://www.nytimes.com/2024/10/25/science/leon-cooper-dead.html |access-date=October 25, 2024 |website=The New York Times}}</ref> === ٢٠ === * [[ئاشتی ھەورامی]]، ٧٦، سیاسەتوانی کورد و [[وەزارەتی سامانە سروشتیەکان (ھەرێمی کوردستان)|وەزیری پێشووی سامانە سرووشتیەکانی ھەرێمی کوردستان]]، نەخۆشی.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان = https://www.sharpress.net/all-detail.aspx?Jimare=231137 |سەردێڕ = ئاشتی هەورامی کۆچی دوایی کرد | ڕێکەوت = ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ |بڵاوکەرەوە = شارپرێس |ڕێکەوتی سەردان = ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ | زمان = کوردی}}</ref> * [[فەتحوڵڵا گویلەن]]، ٨٣، ڕۆشنبیرێکی ئیسلامی، بانگخواز، بانگەشەکەری عوسمانییەت، پان-تورکیزمچی، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان = https://www.reuters.com/world/us/turkish-us-based-cleric-gulen-has-died-media-says-2024-10-21/ |سەردێڕ = گولەن، ئەو پیاوە ئایینییە بەھێزەی کە تۆمەتبارە بە ڕێکخستنی کودەتای تورکیا، گیانی لەدەستدا | ڕێکەوت = ٢١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ |بڵاوکەرەوە = ڕۆیتەرز |ڕێکەوتی سەردان = ٢١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ | زمان = ئینگلیزی}}</ref> == ئەیلوول == === ٢٧ === * [[حەسەن نەسروڵڵا]]، ٦٤، سکرتێری گشتیی [[حیزبوڵڵای لوبنان]]، [[تیرۆرکردنی حەسەن نەسروڵڵا|ھێرشی ئاسمانی]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.bbc.com/news/articles/c1wnp0vln19o|سەردێڕ=Who was Hezbollah leader Hassan Nasrallah?|بڵاوکەرەوە=BBC news|یەکەم=David|دوایین=Gritten|ڕێکەوت=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤}}</ref> * [[عەلی کەرەکی]]، ٦٢، فەرماندەی بەرەی باشووری [[حیزبوڵڵای لوبنان|حیزبوڵڵا]]، [[تیرۆرکردنی حەسەن نەسروڵڵا|ھێرشی ئاسمانی]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٣ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=Israeli forces launch large-scale attack on Dahiyeh in Beirut |ناونیشان=https://en.mehrnews.com/news/221776/Israeli-forces-launch-large-scale-attack-on-Dahiyeh-in-Beirut |ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=Mehr News Agency |زمان=en}}</ref> * [[عەباس نیلفرووشان]]، ٥٧ یان ٥٨، فەرماندەی [[سپای پاسدارانی شۆڕشی ئیسلامی|سپای پاسداران]]، [[تیرۆرکردنی حەسەن نەسروڵڵا|ھێرشی ئاسمانی]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=IRGC deputy commander killed in Israeli strikes on Beirut - Iranian media|ناونیشان=https://www.jpost.com/breaking-news/article-822221|ڕێکەوتی سەردان=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=The Jerusalem Post|زمان=en}}</ref> === ٢٤ === * [[فەتانە وەلیدی]]، ٧٠ یان ٧١، گۆرانیبێژی کورد، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=خانمە هونەرمەند فەتانە وەلیدی کۆچی دوایی کرد|ناونیشان=https://www.kurdistan24.net/ckb/story/266208-خانمە-هونەرمەند-فەتانە-وەلیدی-کۆچی-دوایی-کرد|ڕەوشی ناونیشان=live|ڕێکەوتی سەردان=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=www.kurdistan24.net}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=فەتانە وەلیدی کۆچی دواییکرد|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/2409202427|ڕەوشی ناونیشان=live|ڕێکەوتی سەردان=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net}}</ref> == ئاب == === ١٨ === * [[ئالێن دیلۆن]]، ٨٨، ئەکتەر و بەرھەمھێنەری فەڕەنسی، [[لیمفۆما]].<ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/film/article/2024/aug/24/alain-delon-buried-grounds-estate-douchy|title=Alain Delon to be buried in grounds of his estate in 'strictest privacy'|work=The Guardian |last1=Willsher |first1=Kim }}</ref> === ١٥ === * [[تاریق زیا ئەکینجی]]، ٩٩، نووسەر، پزیشک، پارێزەری مافەکانی مرۆڤ و سیاسەتوانێکی کوردی باکووری کوردستان، بەساڵاچوون.<ref>{{cite news |last=Merkezi|first=Haber|date=15 August 2024|title=Tarık Ziya Ekinci hayatını kaybetti (Tarık Ziya Ekinci kimdir?)|trans-title= |url=https://www.dunya.com/amp/gundem/tarik-ziya-ekinci-hayatini-kaybetti-tarik-ziya-ekinci-kimdir-haberi-741619|language=Turkish|work=[[Dünya (newspaper)|Dünya]]|location= |access-date=16 August 2024}}</ref> === ٩ === * [[سووزان وۆجیسکی]]، ٥٦، بەڕێوەبەری جێبەجێکاری [[یووتیووب]] (٢٠١٤–٢٠٢٣) و بازرگانی ئەمریکی، [[شێرپەنجە]].<ref>{{cite news |last1=Yoon |first1=John |last2=Isaac |first2=Mike |date=August 10, 2024 |title=Susan Wojcicki, Former Chief of YouTube, Dies at 56 |url=https://www.nytimes.com/2024/08/10/business/susan-wojcicki-dies.html |access-date=August 10, 2024 |work=The New York Times}}</ref> === ٦ === * [[ڕەزا ڕەسایی]]، ٣٥، خۆپیشاندەر و بەندکراوی سیاسیی [[کورد]]، [[سزای مەرگ|لەسێدارەدان]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=رضا رسایی، زندانی سیاسی کرد اعدام شد|ناونیشان=https://www.bbc.com/persian/articles/cp8nn5098reo|بڵاوکەرەوە=BBC News فارسی|ڕێکەوت=٦ی ئابی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٦ی ئابی ٢٠٢٤|زمان=fa}}</ref> === ٤ === * [[چارڵز سایفەرز]]، ٨٥، ئەکتەری ئەمریکی، نەخۆشییەکی ماوە کورت.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.nytimes.com/2024/08/06/arts/charles-cyphers-halloween-dead.html|سەردێڕ=Charles Cyphers, Who Played Sheriff Brackett in 'Halloween,' Dies at 85|work=The New York Times|ڕێکەوت=٦ی ئابی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٦ی ئابی ٢٠٢٤}}</ref> == تەممووز == === ١٨ === * [[بۆب نیوھارت]]، ٩٤، [[ئەکتەر]]ی ئەمریکی، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Barnes |یەکەم=Mike |ڕێکەوت=١٨ی تەممووزی ٢٠٢٤|سەردێڕ=Bob Newhart, Dean of the Deadpan Delivery, Dies at 94 |ناونیشان=https://www.hollywoodreporter.com/tv/tv-news/bob-newhart-dead-sitcom-legend-1235952438/ |ڕێکەوتی سەردان=١٨ی تەممووزی ٢٠٢٤|بڵاوکەرەوە=The Hollywood Reporter}}</ref> === ١ === * [[ڕۆبێرت تاون]]، ٨٩، [[سیناریۆنووس]]، [[دەرھێنەر]] و ئەکتەری ئەمریکی، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=McLellan|یەکەم=Dennis|سەردێڕ=Robert Towne, Oscar-winning screenwriting icon behind 'Chinatown,' dies at 89|ناونیشان=https://www.latimes.com/entertainment-arts/movies/story/2024-07-02/robert-towne-dead-chinatown-screenwriter|ڕێکەوت=٢ی تەممووزی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٢ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Los Angeles Times|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240703025948/https://www.latimes.com/entertainment-arts/movies/story/2024-07-02/robert-towne-dead-chinatown-screenwriter|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> == حوزەیران == === ١٨ === * [[بەرزانی قالەی خەڵۆز]]، ٦٣، ھونەرمەندی ئەکتەر، شانۆکار، میدیاکار و ھەروەھا پێشمەرگەیەکی دێرینی کورد، جەڵتەی دڵ.<ref name="ڕووداو ۱">[https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/1806202422 تۆڕی میدیاییی ڕووداو: ''ھونەرمەند بەرزانی قالەی خەڵووز کۆچی دواییکرد'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٤.</ref> === ١١ === * [[فرانسواز ئاردی]]، ٨٠، گۆرانیبێژ، گۆرانینووس، ئەکتەر، مۆدێل، ئەستێرەزان و نووسەری فەڕەنسی.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٢ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|سەردێڕ=Françoise Hardy: French music and fashion icon dies aged 80|ناونیشان=https://www.bbc.com/news/articles/crgg8elp0lxo|ڕێکەوتی سەردان=٢٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=BBC News|زمان=en-gb}}</ref> === ١ === * [[ئێریچ ئەندەرسۆن]]، ٦٧، ئەکتەری ئەمریکی، [[شێرپەنجە]].<ref>{{cite news|url = https://www.nytimes.com/2024/06/05/arts/erich-anderson-dead.html|last = Tumin|first = Remy|date = June 5, 2024|title = Erich Anderson, Actor in 'Friday the 13th' and 'Felicity,' Dies at 67|accessdate = June 5, 2024|newspaper = The New York Times|url-access = limited}}</ref> == ئایار == === ٣٠ === * [[نۆرا کۆرتینیاس]]، ٩٤، دەروونناسێکی کۆمەڵایەتی، چالاکوان و بەرگریکاری مافەکانی مرۆڤی ئەرژەنتینی، بەساڵاچوویی.<ref>[https://anfenglishmobile.com/women/plazo-de-mayo-mothers-founding-member-nora-cortinas-dies-73540 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''«نۆرا کۆرتیناس» ئەندامی دامەزرێنەری «دایکانی گۆڕەپانی مایۆ» کۆچی دوایی کرد'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٣١ی ئایاری ٢٠٢٤؛] سەرسان لە ٣١ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> === ١٩ === * [[ئیبراھیم ڕەئیسی]]، ٦٣، [[پێڕستی سەرۆک کۆمارەکانی ئێران|ھەشتەمین]] [[سەرۆک کۆماری ئێران]]، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]].<ref name="گاردیەن ١">[https://www.theguardian.com/world/article/2024/may/20/iran-president-ebrahim-raisi-dead-helicopter-crash-mountains-azerbaijan-border-foreign-minister-hossein-amir-abdollahian گاردیەن: ''سەرۆک کۆماری ئێران ئیبراھیم ڕەئیسی لە ڕووداوێکی کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر مردی'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> * [[حوسێن ئەمیرعەبدوڵڵاھیان]]، ٦٠، [[وەزیری کاروباری دەرەوە (ئێران)|وەزیری کاروباری دەرەوەی ئێران]] لە دەوڵەتی ئیبراھیم ڕەئیسی، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]].<ref name="نیویۆرک تایمز ١">[https://www.nytimes.com/2024/05/20/world/middleeast/iran-foreign-minister-amir-abdollahian.html نیویۆرک تایمز: ''حوسێن ئەمیرعەبدوڵلاھیان وەزیری دەرەوەی ئێران کی بوو؟'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> * [[محەممەدعەلی ئالی ھاشم]]، نوێنەری [[ڕێبەری کۆماری ئیسلامیی ئێران|ڕێبەری باڵا]] لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات]] و پێشنوێژی [[تەورێز]]، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]]. * [[مالیک ڕەحمەتی]]، ٤٢، پارێزگاری [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات]]، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]]. == نیسان == === ٢٣ === * [[جەمال ھیدایەت]]، ٩٣، ژەنیاری کوردی ئامێری عوود، نەخۆشی.<ref name="سپی میدیا ١">[https://speemedia.com/dreja.aspx?=hewal&jmare=133347&Jor=25 سپی میدیا: ''وێنە.. ھونەرمەندێکی ناسراوی کورد کۆچی دوایی کرد'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ٢٣ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی نیسانی ٢٠٢٤.</ref> === ١٢ === * [[بابەشێخ حوسێنی (نووسەر)|بابەشێخ حوسێنی]]، ٧٢، مامۆستای بیرکاری، نووسەر و توێژەری کورد، نەخۆشی.<ref name="حدکا ۱">[https://kurdistanmedia.com/so/news/2024/04/152 کوردستان میدیا: ''کۆچی دوایی دوو کەسایەتیی سیاسی و زانستی لە کوردستان'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ١٢ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref><ref name="دەنگی شار ۱">[https://www.dangishar.ir/درگذشت-دو-شخصیت-کورد/ دەنگی شار: ''کۆچی دواییی دوو کەسایەتیی کورد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ١٣ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> * [[ڕەحیم فەرەھمەند]]، ؟، سیاسەتوانی کورد و سکرتێری پێشووی [[بەرەی یەکگرتووی کورد]]، نەخۆشی.<ref name="حدکا ۱">[https://kurdistanmedia.com/so/news/2024/04/152 کوردستان میدیا: ''کۆچی دوایی دوو کەسایەتیی سیاسی و زانستی لە کوردستان'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ١٢ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref><ref name="کوردانە ۱">[https://kurdane.com/?p=71851 کوردانە: ''دکتۆر فەرەھمەند، دەمیرتاشێکی نەوەکام'' (بە فارسی)، نووسراو لە ١٢ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> === ٤ === * [[عەلی زەندی]]، ٦٨، گۆرانیبێژ و ژەنیاری کورد، شێرپەنجە.<ref name="خەڵک ١">[https://xelk.org/65236/ ماڵپەڕی خەڵک: ''ھونەرمەندێکی ڕۆژھەڵاتی کوردستان کۆچی دوایی کرد'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ٥ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٥ی نیسانی ٢٠٢٤.</ref> == ئازار == === ٢٧ === * [[میچالیس چارالامپیدس]]، ٧٣، سیاسەتمەدار و کۆمەڵناس و نووسەری یۆنانی.<ref name="پرۆتۆتێما ١">[https://www.protothema.gr/politics/article/1482072/mihalis-haralabidis-me-podiaka-tragoudia-kai-timitiko-agima-podion-to-adio-sto-istoriko-stelehos-tou-pasok/ ماڵپەڕی پرۆتۆتێما: ''میکالیس چارالامبیدیس: بە گۆرانییەکانی پۆنتیک و سڵاوێکی فەخریی پۆنتی، ماڵئاوایی لە ئەندامی مێژوویی پاسۆک کرا'' (بە یۆنانی)، نووسراو لە ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٣١ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ٢٠ === * [[فەرامەرز ئەسڵانی]]، ٧٨، گۆرانیبێژ، گیتارژەن، ئاوازدانەر، و بەرھەمھێنەرێکی میوزیکیی ئێرانی، شێرپەنجە.<ref name="ئیسنا ٢">[https://isna.ir/xdQNgd ئاژانسی ھەواڵنێریی خوێندکارانی ئێران (ئیسنا): ''فەرامەرز ئەسڵانی کۆچی دوایی کرد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ٢١ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٦ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ٥ === * [[جەمشید عەندەلیبی]]، ٦٧، مۆسیقاژەن، ئاوازدانەر و ژەنیاری ئامێری نەی، جەڵتەی دڵ.<ref name="ئیسنا ۱">[https://isna.ir/xdQHPQ ئاژانسی ھەواڵنێریی خوێندکارانی ئێران (ئیسنا): ''جەمشید عەندەلیبی کۆچی دوایی کرد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ٥ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٦ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ٤ === * [[جەمیل ئەحمەدی]]، ٧٨، گۆرانیبێژ و مامۆستای ئاوازی کوردیی سیاوچەمانە، نەخۆشی.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/هۆرامی/gwr-hwnrmndww-hwramany-jmyl-nwswwdy-kchy-dmaynsh-krd-50758 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''گەورە ھونەرمەندی ھەورامان جەمیل نەوسوودی کۆچی دوایی کرد'' (بە ھەورامی)، نووسراو لە ٤ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٦ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ١ === * [[ئێرلینگ فۆلکڤۆرد]]، ٧٤، سیاسەتوانی نەرویژی، ئەندامی پارتی سوور و نوێنەری پەرلەمانی نەرویژ.<ref name="ئن ئاڕ کۆ ۱">[https://www.nrk.no/norge/erling-folkvord-er-dod-1.16785959 ھەواڵنێریی ئن ئاڕ کۆ: ''ئێرلینگ فۆلکڤۆرد کۆچی دوایی کردەوە: ئەو سەگە پاسەوانەکە کە خەڵک قەدری دەزانی'' (بە نەرویژی)، نووسراو لە ١ی ئازاری ٢٠٢٤؛] [https://web.archive.org/web/20240301132844/https://www.nrk.no/norge/erling-folkvord-er-dod-1.16785959 ئەرشیڤکراو لە ١ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> == شوبات == === ٢١ === * [[ڕۆجەر گۆلمین]]، تەمەن ١٠٠ ساڵ، زانا، توێژەرێکی فەڕەنسی–ئەمریکی و براوەی [[خەڵاتی نۆبێل لە زانستی ئەرکی ئەندام و پزیشکی|خەڵاتی نۆبێلی پزیشکی]]، بەھۆی بەساڵاچوونی کۆچی دواییی کرد.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=L'Institut Salk pleure la perte du lauréat du prix Nobel Roger Guillemin, éminent professeur émérite |ناونیشان=https://www.salk.edu/fr/communiqu%C3%A9-de-presse/L%27institut-Salk-pleure-la-perte-du-laur%C3%A9at-du-prix-Nobel-Roger-Guillemin%2C-professeur-%C3%A9m%C3%A9rite-distingu%C3%A9/ |ڕێکەوتی سەردان=٢٧ی شوباتی ٢٠٢٤|وێبگە=Salk Institute for Biological Studies |زمان=fr}}</ref> === ١٦ === * [[ئەلێکسی ناڤاڵنی]]، تەمەن ٤٧ ساڵ، یاساناس، سیاسەتوانی ڕووس و ڕەخنەگری دەسەڵاتی [[ڤلادیمیر پوتین]]، کۆچکردن لە بەندیخانەیەکی باکووری ڕووسیا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٦ی شوباتی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=١٦ی شوباتی ٢٠٢٤|سەردێڕ=ئەلێکسی ناڤالنی سیاسەتمەداری ئۆپۆزسیۆنی رووسیا کۆچی دواییکرد|ناونیشان=https://www.sharpress.net/all-detail.aspx?Jimare=224186|بڵاوکەرەوە=شارپرێس|زمان=ckb}}</ref> == کانوونی دووەم == === ٢٩ === * [[محەممەد فەرامەرزی]]، تەمەن ٣٠ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> * [[موحسین مەزڵووم]]، تەمەن ٣١ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> * [[پێژمان فاتحی]]، تەمەن ٣٠ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> * [[وەفا ئازەربار]]، تەمەن ٢٨ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> === ٢٧ === * [[توانا فەرەج]]، تەمەن ٥٢ ساڵ، ھونەرمەندی مۆسیقاژەنی کورد، [[جەڵدەی مێشک]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/270120243|سەردێڕ=توانا فەرەجی میوزیکژەن كۆچی دواییكرد|ڕێکەوتی سەردان=٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net}}</ref> === ٢٢ === * [[ئارنۆ ئالان پێنزیاس]] تەمەن ٩٠ ساڵ، فیزیکزان و فەلەکناسی ڕادیۆیی ئەمریکی، خاوەنی [[خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک|خەڵاتی نۆبڵ]] (١٩٧٨)، [[نەخۆشیی ئەلزھایمەر]].<ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1978/penzias/biographical/ Arno Penzias]</ref> === ١٤ === * [[لێڤ ڕوبینشتن]]، تەمەن ٧٦ ساڵ، شاعیر و وتارنووس و چالاکوانی ڕووسی، پێکدادانی ھاتوچۆ.<ref>[https://ura.news/news/1052722722 Умер поэт Лев Рубинштейн] {{In lang|ru}}</ref> === ٧ === [[فرانتس بێکنباوەر]]، تەمەن ٧٨ ساڵ، یاریزانی تۆپی پێی ئەڵمانی ([[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشن]]، [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ھەڵبژاردەی نیشتمانی]]) و ڕاھێنەر، پاڵەوانی جیھان ([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٤|١٩٧٤]]) و براوەی [[تۆپی زێڕین|باڵۆن دۆر]] (١٩٧٢، ١٩٧٦).<ref>[https://www.bild.de/sport/2024/sport/franz-beckenbauer-ist-tot-86680998.bild.html Beckenbauer ist tot!] {{In lang|de}}</ref><ref>{{Cite news|title=Franz Beckenbauer, World Cup-winning captain and manager, dies aged 78|url=https://www.theguardian.com/football/2024/jan/08/franz-beckenbauer-world-cup-winning-captain-and-manager-dies-aged-78|newspaper=The Guardian|date=2024-01-08|access-date=2024-01-08|issn=0261-3077|language=en-GB|first=Sachin|last=Nakrani}}</ref> === ٦ === * فێلیس بێسۆستری، تەمەن ٧٩ ساڵ، پارێزەر و سیاسەتمەداری ئیتاڵی، سەرۆکی شارەوانی بۆرگۆ سان جیۆڤانی (١٩٨٣–١٩٨٨) و سیناتۆر (١٩٩٦–٢٠٠١).<ref>[https://www.lanuovasavona.it/2024/01/06/leggi-notizia/argomenti/news-1/articolo/addio-a-felice-besostri.html Addio a Felice Besostri] {{In lang|it}}</ref> === ٥ === ** [[ماریۆ زاگالۆ]]، تەمەن ٩٢ ساڵ، یاریزانی تۆپی پێی بەڕازیلی و ڕاھێنەری (فلامینگۆ، بۆتافۆگۆ، [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|ھەڵبژاردەی نیشتمانی]])، پاڵەوانی جیھان ([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٨|١٩٥٨]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٢|١٩٦٢]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٤|١٩٩٤]])، لەکارکەوتنی چەندین ئەندامی جەستە.<ref>[https://www.espn.com/soccer/story/_/id/39250676/mario-zagallo-world-cup-winning-player-coach-brazil-dies-age-92 Brazil soccer legend Mario Zagallo dies at age 92]</ref> === ٢ === * [[بەرزین حەمزەزادە]]، ١٥ ساڵ، مێرمنداڵێکی کورد و خۆپیشاندەری [[خۆپیشاندانەکانی ٢٠٢٢ی ئێران|خۆپیشاندانەکانی ٢٠٢٢]] لە [[سەردەشت]]، کە تشرینی دووەمی ٢٠٢٢ دەستبەسەر کرابوو و ئەشکەنجە درابوو، بەوھۆیەوە لە ئاخرین نەشتەرگەریدا لە نەخۆشخانەیەکی [[ورمێ]] گیانی لەدەستدا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|بڵاوکەرەوە=دەنگی ئەمریکا|ناونیشان=https://www.dengiamerika.com/a/7426585.html|سەردێڕ=سەرچاوەکان: نەوجەوانێکی کورد کە لە میانەی خۆپیشاندانەکانی شۆڕشی ژینا دەستگیرکرا و ئەشکەنجەدرابوو گیانی لەدەستداوە|ڕێکەوتی سەردان=٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|زمان=ckb}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * [https://www.theguardian.com/tone/obituaries ''ڕۆژنامەی گاردیانی'' بەریتانی (بەریتانیا) کۆچی دوایی] * [https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/ ''ڕۆژنامەی تەلەگراف'' (بەریتانیا) نامەی مردن] * [http://www.chicagotribune.com/news/obituaries/ کتێبی مردن، ''شیکاگۆ تریبیون''] * [https://latimes.com/news/obituaries/ کتێبی مردن، ''لۆس ئەنجلۆس تایمز''] * [https://www.nytimes.com/pages/obituaries/index.html ''نیویۆرک تایمز'', مردنی] * [https://www.washingtonpost.com/national/obituaries/ ڕۆژنامەی ''واشنتۆن پۆست''] * [http://www.smh.com.au/obituaries ''ڕۆژنامەی سیدنی مۆرنینگ ھیرالد'' (ئۆسترالیا) نامەی مردن] {{مردنەکان بەپێی مانگ و ساڵ}} {{پۆلی کۆمنز|2024 deaths}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|مێژوو|دەیەی ٢٠٢٠}} [[پۆل:مردووانی ٢٠٢٤]] 0al1gt8ogt7znd0dflrajpq8iqxk47t 1374698 1374697 2024-11-02T22:58:34Z Hivja 64112 1374698 wikitext text/x-wiki ئەم مردووانەی خوارەوە کەسە بەناوبانگەکانە کە لە ٢٠٢٤دا مردوون. نموونەی تۆمارکردنی ڕاپۆرتی زانیارییەکان وەک ئەم زنجیرەیەی خوارەوەیە: * ناو، تەمەن، وڵاتی ھاونیشتیمانی (لە لەدایکبوون)، بەدوایدا [[نەتەوە]] (ئەگەر بەسوودبێت)، ئەو بابەتەی کە پێی ناسرابوو، ھۆکاری مردن (ئەگەر زاندرا)، و سەرچاوە. == تشرینی یەکەم == === ٢٥ === * [[کیم سوو-می]]، ٧٥، ئەکتەری [[کۆریای باشوور|کۆری]]، [[وەستانی دڵ]].<ref>{{Cite web |last=Young-gyu |first=Yoo |date=2024-10-25 |title='일용 엄니' 배우 김수미 심정지로 별세…향년 75세 |trans-title=Actress Kim Soo-mi Passes Away from Cardiac Arrest... Aged 75|url=https://news.sbs.co.kr//news/endPage.do?newsId=N1007847544&plink=SHARE&cooper=COPY&plink=SHARE&cooper=COPY |access-date=2024-10-25 |website=Seoul Broadcasting System |language=ko}}</ref> === ٢٤ === * [[جۆیس بلەو]]، ٩٢، نووسەر و زمانناسی فەڕەنسی و شارەزای زمان و وێژەی کوردی، بەساڵاچوون.<ref name="ڕووداو ٢">[https://www.rudaw.net/english/world/25102024 تۆڕی میدیاییی ڕووداو: ''جۆیس بلەو زمانناسی شارەزای زمانی کوردی لە ۹۲ ساڵی کۆچی دواییی کرد'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٢٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤.</ref> === ٢٣ === * [[لیۆن کووپەر]]، ٩٥، [[فیزیکزان]]ێکی ئەمریکی و براوەی [[خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک|خەڵاتی نۆبێلی فیزیک]] لە ساڵی ١٩٧٢، بەساڵاچوون.<ref name = McClain>{{Cite web |last=McClain |first=Dylan Loeb |date=October 25, 2024 |title=Leon Cooper Dies at 94; Nobelist Unlocked Secrets of Superconductivity |url=https://www.nytimes.com/2024/10/25/science/leon-cooper-dead.html |access-date=October 25, 2024 |website=The New York Times}}</ref> === ٢٠ === * [[ئاشتی ھەورامی]]، ٧٦، سیاسەتوانی کورد و [[وەزارەتی سامانە سروشتیەکان (ھەرێمی کوردستان)|وەزیری پێشووی سامانە سرووشتیەکانی ھەرێمی کوردستان]]، نەخۆشی.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان = https://www.sharpress.net/all-detail.aspx?Jimare=231137 |سەردێڕ = ئاشتی هەورامی کۆچی دوایی کرد | ڕێکەوت = ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ |بڵاوکەرەوە = شارپرێس |ڕێکەوتی سەردان = ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ | زمان = کوردی}}</ref> * [[فەتحوڵڵا گویلەن]]، ٨٣، ڕۆشنبیرێکی ئیسلامی، بانگخواز، بانگەشەکەری عوسمانییەت، پان-تورکیزمچی، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان = https://www.reuters.com/world/us/turkish-us-based-cleric-gulen-has-died-media-says-2024-10-21/ |سەردێڕ = گولەن، ئەو پیاوە ئایینییە بەھێزەی کە تۆمەتبارە بە ڕێکخستنی کودەتای تورکیا، گیانی لەدەستدا | ڕێکەوت = ٢١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ |بڵاوکەرەوە = ڕۆیتەرز |ڕێکەوتی سەردان = ٢١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ | زمان = ئینگلیزی}}</ref> == ئەیلوول == === ٢٧ === * [[حەسەن نەسروڵڵا]]، ٦٤، سکرتێری گشتیی [[حیزبوڵڵای لوبنان]]، [[تیرۆرکردنی حەسەن نەسروڵڵا|ھێرشی ئاسمانی]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.bbc.com/news/articles/c1wnp0vln19o|سەردێڕ=Who was Hezbollah leader Hassan Nasrallah?|بڵاوکەرەوە=BBC news|یەکەم=David|دوایین=Gritten|ڕێکەوت=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤}}</ref> * [[عەلی کەرەکی]]، ٦٢، فەرماندەی بەرەی باشووری [[حیزبوڵڵای لوبنان|حیزبوڵڵا]]، [[تیرۆرکردنی حەسەن نەسروڵڵا|ھێرشی ئاسمانی]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٣ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=Israeli forces launch large-scale attack on Dahiyeh in Beirut |ناونیشان=https://en.mehrnews.com/news/221776/Israeli-forces-launch-large-scale-attack-on-Dahiyeh-in-Beirut |ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=Mehr News Agency |زمان=en}}</ref> * [[عەباس نیلفرووشان]]، ٥٧ یان ٥٨، فەرماندەی [[سپای پاسدارانی شۆڕشی ئیسلامی|سپای پاسداران]]، [[تیرۆرکردنی حەسەن نەسروڵڵا|ھێرشی ئاسمانی]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=IRGC deputy commander killed in Israeli strikes on Beirut - Iranian media|ناونیشان=https://www.jpost.com/breaking-news/article-822221|ڕێکەوتی سەردان=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=The Jerusalem Post|زمان=en}}</ref> === ٢٤ === * [[فەتانە وەلیدی]]، ٧٠ یان ٧١، گۆرانیبێژی کورد، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=خانمە هونەرمەند فەتانە وەلیدی کۆچی دوایی کرد|ناونیشان=https://www.kurdistan24.net/ckb/story/266208-خانمە-هونەرمەند-فەتانە-وەلیدی-کۆچی-دوایی-کرد|ڕەوشی ناونیشان=live|ڕێکەوتی سەردان=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=www.kurdistan24.net}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=فەتانە وەلیدی کۆچی دواییکرد|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/2409202427|ڕەوشی ناونیشان=live|ڕێکەوتی سەردان=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net}}</ref> == ئاب == === ١٨ === * [[ئالێن دیلۆن]]، ٨٨، ئەکتەر و بەرھەمھێنەری فەڕەنسی، [[لیمفۆما]].<ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/film/article/2024/aug/24/alain-delon-buried-grounds-estate-douchy|title=Alain Delon to be buried in grounds of his estate in 'strictest privacy'|work=The Guardian |last1=Willsher |first1=Kim }}</ref> === ١٥ === * [[تاریق زیا ئەکینجی]]، ٩٩، نووسەر، پزیشک، پارێزەری مافەکانی مرۆڤ و سیاسەتوانێکی کوردی باکووری کوردستان، بەساڵاچوون.<ref>{{cite news |last=Merkezi|first=Haber|date=15 August 2024|title=Tarık Ziya Ekinci hayatını kaybetti (Tarık Ziya Ekinci kimdir?)|trans-title= |url=https://www.dunya.com/amp/gundem/tarik-ziya-ekinci-hayatini-kaybetti-tarik-ziya-ekinci-kimdir-haberi-741619|language=Turkish|work=[[Dünya (newspaper)|Dünya]]|location= |access-date=16 August 2024}}</ref> === ٩ === * [[سووزان وۆجیسکی]]، ٥٦، بەڕێوەبەری جێبەجێکاری [[یووتیووب]] (٢٠١٤–٢٠٢٣) و بازرگانی ئەمریکی، [[شێرپەنجە]].<ref>{{cite news |last1=Yoon |first1=John |last2=Isaac |first2=Mike |date=August 10, 2024 |title=Susan Wojcicki, Former Chief of YouTube, Dies at 56 |url=https://www.nytimes.com/2024/08/10/business/susan-wojcicki-dies.html |access-date=August 10, 2024 |work=The New York Times}}</ref> === ٦ === * [[ڕەزا ڕەسایی]]، ٣٥، خۆپیشاندەر و بەندکراوی سیاسیی [[کورد]]، [[سزای مەرگ|لەسێدارەدان]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=رضا رسایی، زندانی سیاسی کرد اعدام شد|ناونیشان=https://www.bbc.com/persian/articles/cp8nn5098reo|بڵاوکەرەوە=BBC News فارسی|ڕێکەوت=٦ی ئابی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٦ی ئابی ٢٠٢٤|زمان=fa}}</ref> === ٤ === * [[چارڵز سایفەرز]]، ٨٥، ئەکتەری ئەمریکی، نەخۆشییەکی ماوە کورت.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.nytimes.com/2024/08/06/arts/charles-cyphers-halloween-dead.html|سەردێڕ=Charles Cyphers, Who Played Sheriff Brackett in 'Halloween,' Dies at 85|work=The New York Times|ڕێکەوت=٦ی ئابی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٦ی ئابی ٢٠٢٤}}</ref> == تەممووز == === ١٨ === * [[بۆب نیوھارت]]، ٩٤، [[ئەکتەر]]ی ئەمریکی، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Barnes |یەکەم=Mike |ڕێکەوت=١٨ی تەممووزی ٢٠٢٤|سەردێڕ=Bob Newhart, Dean of the Deadpan Delivery, Dies at 94 |ناونیشان=https://www.hollywoodreporter.com/tv/tv-news/bob-newhart-dead-sitcom-legend-1235952438/ |ڕێکەوتی سەردان=١٨ی تەممووزی ٢٠٢٤|بڵاوکەرەوە=The Hollywood Reporter}}</ref> === ١ === * [[ڕۆبێرت تاون]]، ٨٩، [[سیناریۆنووس]]، [[دەرھێنەر]] و ئەکتەری ئەمریکی، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=McLellan|یەکەم=Dennis|سەردێڕ=Robert Towne, Oscar-winning screenwriting icon behind 'Chinatown,' dies at 89|ناونیشان=https://www.latimes.com/entertainment-arts/movies/story/2024-07-02/robert-towne-dead-chinatown-screenwriter|ڕێکەوت=٢ی تەممووزی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٢ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Los Angeles Times|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240703025948/https://www.latimes.com/entertainment-arts/movies/story/2024-07-02/robert-towne-dead-chinatown-screenwriter|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> == حوزەیران == === ١٨ === * [[بەرزانی قالەی خەڵۆز]]، ٦٣، ھونەرمەندی ئەکتەر، شانۆکار، میدیاکار و ھەروەھا پێشمەرگەیەکی دێرینی کورد، جەڵتەی دڵ.<ref name="ڕووداو ۱">[https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/1806202422 تۆڕی میدیاییی ڕووداو: ''ھونەرمەند بەرزانی قالەی خەڵووز کۆچی دواییکرد'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٤.</ref> === ١١ === * [[فرانسواز ئاردی]]، ٨٠، گۆرانیبێژ، گۆرانینووس، ئەکتەر، مۆدێل، ئەستێرەزان و نووسەری فەڕەنسی.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٢ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|سەردێڕ=Françoise Hardy: French music and fashion icon dies aged 80|ناونیشان=https://www.bbc.com/news/articles/crgg8elp0lxo|ڕێکەوتی سەردان=٢٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=BBC News|زمان=en-gb}}</ref> === ١ === * [[ئێریچ ئەندەرسۆن]]، ٦٧، ئەکتەری ئەمریکی، [[شێرپەنجە]].<ref>{{cite news|url = https://www.nytimes.com/2024/06/05/arts/erich-anderson-dead.html|last = Tumin|first = Remy|date = June 5, 2024|title = Erich Anderson, Actor in 'Friday the 13th' and 'Felicity,' Dies at 67|accessdate = June 5, 2024|newspaper = The New York Times|url-access = limited}}</ref> == ئایار == === ٣٠ === * [[نۆرا کۆرتینیاس]]، ٩٤، دەروونناسێکی کۆمەڵایەتی، چالاکوان و بەرگریکاری مافەکانی مرۆڤی ئەرژەنتینی، بەساڵاچوویی.<ref>[https://anfenglishmobile.com/women/plazo-de-mayo-mothers-founding-member-nora-cortinas-dies-73540 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''«نۆرا کۆرتیناس» ئەندامی دامەزرێنەری «دایکانی گۆڕەپانی مایۆ» کۆچی دوایی کرد'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٣١ی ئایاری ٢٠٢٤؛] سەرسان لە ٣١ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> === ١٩ === * [[ئیبراھیم ڕەئیسی]]، ٦٣، [[پێڕستی سەرۆک کۆمارەکانی ئێران|ھەشتەمین]] [[سەرۆک کۆماری ئێران]]، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]].<ref name="گاردیەن ١">[https://www.theguardian.com/world/article/2024/may/20/iran-president-ebrahim-raisi-dead-helicopter-crash-mountains-azerbaijan-border-foreign-minister-hossein-amir-abdollahian گاردیەن: ''سەرۆک کۆماری ئێران ئیبراھیم ڕەئیسی لە ڕووداوێکی کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر مردی'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> * [[حوسێن ئەمیرعەبدوڵڵاھیان]]، ٦٠، [[وەزیری کاروباری دەرەوە (ئێران)|وەزیری کاروباری دەرەوەی ئێران]] لە دەوڵەتی ئیبراھیم ڕەئیسی، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]].<ref name="نیویۆرک تایمز ١">[https://www.nytimes.com/2024/05/20/world/middleeast/iran-foreign-minister-amir-abdollahian.html نیویۆرک تایمز: ''حوسێن ئەمیرعەبدوڵلاھیان وەزیری دەرەوەی ئێران کی بوو؟'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> * [[محەممەدعەلی ئالی ھاشم]]، نوێنەری [[ڕێبەری کۆماری ئیسلامیی ئێران|ڕێبەری باڵا]] لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات]] و پێشنوێژی [[تەورێز]]، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]]. * [[مالیک ڕەحمەتی]]، ٤٢، پارێزگاری [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات]]، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]]. == نیسان == === ٢٣ === * [[جەمال ھیدایەت]]، ٩٣، ژەنیاری کوردی ئامێری عوود، نەخۆشی.<ref name="سپی میدیا ١">[https://speemedia.com/dreja.aspx?=hewal&jmare=133347&Jor=25 سپی میدیا: ''وێنە.. ھونەرمەندێکی ناسراوی کورد کۆچی دوایی کرد'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ٢٣ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی نیسانی ٢٠٢٤.</ref> === ١٢ === * [[بابەشێخ حوسێنی (نووسەر)|بابەشێخ حوسێنی]]، ٧٢، مامۆستای بیرکاری، نووسەر و توێژەری کورد، نەخۆشی.<ref name="حدکا ۱">[https://kurdistanmedia.com/so/news/2024/04/152 کوردستان میدیا: ''کۆچی دوایی دوو کەسایەتیی سیاسی و زانستی لە کوردستان'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ١٢ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref><ref name="دەنگی شار ۱">[https://www.dangishar.ir/درگذشت-دو-شخصیت-کورد/ دەنگی شار: ''کۆچی دواییی دوو کەسایەتیی کورد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ١٣ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> * [[ڕەحیم فەرەھمەند]]، ؟، سیاسەتوانی کورد و سکرتێری پێشووی [[بەرەی یەکگرتووی کورد]]، نەخۆشی.<ref name="حدکا ۱">[https://kurdistanmedia.com/so/news/2024/04/152 کوردستان میدیا: ''کۆچی دوایی دوو کەسایەتیی سیاسی و زانستی لە کوردستان'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ١٢ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref><ref name="کوردانە ۱">[https://kurdane.com/?p=71851 کوردانە: ''دکتۆر فەرەھمەند، دەمیرتاشێکی نەوەکام'' (بە فارسی)، نووسراو لە ١٢ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> === ٤ === * [[عەلی زەندی]]، ٦٨، گۆرانیبێژ و ژەنیاری کورد، شێرپەنجە.<ref name="خەڵک ١">[https://xelk.org/65236/ ماڵپەڕی خەڵک: ''ھونەرمەندێکی ڕۆژھەڵاتی کوردستان کۆچی دوایی کرد'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ٥ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٥ی نیسانی ٢٠٢٤.</ref> == ئازار == === ٢٧ === * [[میچالیس چارالامپیدس]]، ٧٣، سیاسەتمەدار و کۆمەڵناس و نووسەری یۆنانی.<ref name="پرۆتۆتێما ١">[https://www.protothema.gr/politics/article/1482072/mihalis-haralabidis-me-podiaka-tragoudia-kai-timitiko-agima-podion-to-adio-sto-istoriko-stelehos-tou-pasok/ ماڵپەڕی پرۆتۆتێما: ''میکالیس چارالامبیدیس: بە گۆرانییەکانی پۆنتیک و سڵاوێکی فەخریی پۆنتی، ماڵئاوایی لە ئەندامی مێژوویی پاسۆک کرا'' (بە یۆنانی)، نووسراو لە ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٣١ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ٢٠ === * [[فەرامەرز ئەسڵانی]]، ٧٨، گۆرانیبێژ، گیتارژەن، ئاوازدانەر، و بەرھەمھێنەرێکی میوزیکیی ئێرانی، شێرپەنجە.<ref name="ئیسنا ٢">[https://isna.ir/xdQNgd ئاژانسی ھەواڵنێریی خوێندکارانی ئێران (ئیسنا): ''فەرامەرز ئەسڵانی کۆچی دوایی کرد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ٢١ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٦ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ٥ === * [[جەمشید عەندەلیبی]]، ٦٧، مۆسیقاژەن، ئاوازدانەر و ژەنیاری ئامێری نەی، جەڵتەی دڵ.<ref name="ئیسنا ۱">[https://isna.ir/xdQHPQ ئاژانسی ھەواڵنێریی خوێندکارانی ئێران (ئیسنا): ''جەمشید عەندەلیبی کۆچی دوایی کرد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ٥ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٦ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ٤ === * [[جەمیل ئەحمەدی]]، ٧٨، گۆرانیبێژ و مامۆستای ئاوازی کوردیی سیاوچەمانە، نەخۆشی.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/هۆرامی/gwr-hwnrmndww-hwramany-jmyl-nwswwdy-kchy-dmaynsh-krd-50758 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''گەورە ھونەرمەندی ھەورامان جەمیل نەوسوودی کۆچی دوایی کرد'' (بە ھەورامی)، نووسراو لە ٤ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٦ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ١ === * [[ئێرلینگ فۆلکڤۆرد]]، ٧٤، سیاسەتوانی نەرویژی، ئەندامی پارتی سوور و نوێنەری پەرلەمانی نەرویژ.<ref name="ئن ئاڕ کۆ ۱">[https://www.nrk.no/norge/erling-folkvord-er-dod-1.16785959 ھەواڵنێریی ئن ئاڕ کۆ: ''ئێرلینگ فۆلکڤۆرد کۆچی دوایی کردەوە: ئەو سەگە پاسەوانەکە کە خەڵک قەدری دەزانی'' (بە نەرویژی)، نووسراو لە ١ی ئازاری ٢٠٢٤؛] [https://web.archive.org/web/20240301132844/https://www.nrk.no/norge/erling-folkvord-er-dod-1.16785959 ئەرشیڤکراو لە ١ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> == شوبات == === ٢١ === * [[ڕۆجەر گۆلمین]]، تەمەن ١٠٠ ساڵ، زانا، توێژەرێکی فەڕەنسی–ئەمریکی و براوەی [[خەڵاتی نۆبێل لە زانستی ئەرکی ئەندام و پزیشکی|خەڵاتی نۆبێلی پزیشکی]]، بەھۆی بەساڵاچوونی کۆچی دواییی کرد.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=L'Institut Salk pleure la perte du lauréat du prix Nobel Roger Guillemin, éminent professeur émérite |ناونیشان=https://www.salk.edu/fr/communiqu%C3%A9-de-presse/L%27institut-Salk-pleure-la-perte-du-laur%C3%A9at-du-prix-Nobel-Roger-Guillemin%2C-professeur-%C3%A9m%C3%A9rite-distingu%C3%A9/ |ڕێکەوتی سەردان=٢٧ی شوباتی ٢٠٢٤|وێبگە=Salk Institute for Biological Studies |زمان=fr}}</ref> === ١٦ === * [[ئەلێکسی ناڤاڵنی]]، تەمەن ٤٧ ساڵ، یاساناس، سیاسەتوانی ڕووس و ڕەخنەگری دەسەڵاتی [[ڤلادیمیر پوتین]]، کۆچکردن لە بەندیخانەیەکی باکووری ڕووسیا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٦ی شوباتی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=١٦ی شوباتی ٢٠٢٤|سەردێڕ=ئەلێکسی ناڤالنی سیاسەتمەداری ئۆپۆزسیۆنی رووسیا کۆچی دواییکرد|ناونیشان=https://www.sharpress.net/all-detail.aspx?Jimare=224186|بڵاوکەرەوە=شارپرێس|زمان=ckb}}</ref> == کانوونی دووەم == === ٢٩ === * [[محەممەد فەرامەرزی]]، تەمەن ٣٠ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> * [[موحسین مەزڵووم]]، تەمەن ٣١ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> * [[پێژمان فاتحی]]، تەمەن ٣٠ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> * [[وەفا ئازەربار]]، تەمەن ٢٨ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> === ٢٧ === * [[توانا فەرەج]]، تەمەن ٥٢ ساڵ، ھونەرمەندی مۆسیقاژەنی کورد، [[جەڵدەی مێشک]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/270120243|سەردێڕ=توانا فەرەجی میوزیکژەن كۆچی دواییكرد|ڕێکەوتی سەردان=٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net}}</ref> === ٢٢ === * [[ئارنۆ ئالان پێنزیاس]] تەمەن ٩٠ ساڵ، فیزیکزان و فەلەکناسی ڕادیۆیی ئەمریکی، خاوەنی [[خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک|خەڵاتی نۆبڵ]] (١٩٧٨)، [[نەخۆشیی ئەلزھایمەر]].<ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1978/penzias/biographical/ Arno Penzias]</ref> === ١٤ === * [[لێڤ ڕوبینشتن]]، تەمەن ٧٦ ساڵ، شاعیر و وتارنووس و چالاکوانی ڕووسی، پێکدادانی ھاتوچۆ.<ref>[https://ura.news/news/1052722722 Умер поэт Лев Рубинштейн] {{In lang|ru}}</ref> === ٧ === [[فرانتس بێکنباوەر]]، تەمەن ٧٨ ساڵ، یاریزانی تۆپی پێی ئەڵمانی ([[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشن]]، [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ھەڵبژاردەی نیشتمانی]]) و ڕاھێنەر، پاڵەوانی جیھان ([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٤|١٩٧٤]]) و براوەی [[تۆپی زێڕین|باڵۆن دۆر]] (١٩٧٢، ١٩٧٦).<ref>[https://www.bild.de/sport/2024/sport/franz-beckenbauer-ist-tot-86680998.bild.html Beckenbauer ist tot!] {{In lang|de}}</ref><ref>{{Cite news|title=Franz Beckenbauer, World Cup-winning captain and manager, dies aged 78|url=https://www.theguardian.com/football/2024/jan/08/franz-beckenbauer-world-cup-winning-captain-and-manager-dies-aged-78|newspaper=The Guardian|date=2024-01-08|access-date=2024-01-08|issn=0261-3077|language=en-GB|first=Sachin|last=Nakrani}}</ref> === ٦ === * فێلیس بێسۆستری، تەمەن ٧٩ ساڵ، پارێزەر و سیاسەتمەداری ئیتاڵی، سەرۆکی شارەوانی بۆرگۆ سان جیۆڤانی (١٩٨٣–١٩٨٨) و سیناتۆر (١٩٩٦–٢٠٠١).<ref>[https://www.lanuovasavona.it/2024/01/06/leggi-notizia/argomenti/news-1/articolo/addio-a-felice-besostri.html Addio a Felice Besostri] {{In lang|it}}</ref> === ٥ === ** [[ماریۆ زاگالۆ]]، تەمەن ٩٢ ساڵ، یاریزانی تۆپی پێی بەڕازیلی و ڕاھێنەری (فلامینگۆ، بۆتافۆگۆ، [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|ھەڵبژاردەی نیشتمانی]])، پاڵەوانی جیھان ([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٨|١٩٥٨]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٢|١٩٦٢]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٤|١٩٩٤]])، لەکارکەوتنی چەندین ئەندامی جەستە.<ref>[https://www.espn.com/soccer/story/_/id/39250676/mario-zagallo-world-cup-winning-player-coach-brazil-dies-age-92 Brazil soccer legend Mario Zagallo dies at age 92]</ref> === ٢ === * [[بەرزین حەمزەزادە]]، ١٥ ساڵ، مێرمنداڵێکی کورد و خۆپیشاندەری [[خۆپیشاندانەکانی ٢٠٢٢ی ئێران|خۆپیشاندانەکانی ٢٠٢٢]] لە [[سەردەشت]]، کە تشرینی دووەمی ٢٠٢٢ دەستبەسەر کرابوو و ئەشکەنجە درابوو، بەوھۆیەوە لە ئاخرین نەشتەرگەریدا لە نەخۆشخانەیەکی [[ورمێ]] گیانی لەدەستدا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|بڵاوکەرەوە=دەنگی ئەمریکا|ناونیشان=https://www.dengiamerika.com/a/7426585.html|سەردێڕ=سەرچاوەکان: نەوجەوانێکی کورد کە لە میانەی خۆپیشاندانەکانی شۆڕشی ژینا دەستگیرکرا و ئەشکەنجەدرابوو گیانی لەدەستداوە|ڕێکەوتی سەردان=٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|زمان=ckb}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * [https://www.theguardian.com/tone/obituaries ''ڕۆژنامەی گاردیانی'' بەریتانی (بەریتانیا) کۆچی دوایی] * [https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/ ''ڕۆژنامەی تەلەگراف'' (بەریتانیا) نامەی مردن] * [http://www.chicagotribune.com/news/obituaries/ کتێبی مردن، ''شیکاگۆ تریبیون''] * [https://latimes.com/news/obituaries/ کتێبی مردن، ''لۆس ئەنجلۆس تایمز''] * [https://www.nytimes.com/pages/obituaries/index.html ''نیویۆرک تایمز'', مردنی] * [https://www.washingtonpost.com/national/obituaries/ ڕۆژنامەی ''واشنتۆن پۆست''] * [http://www.smh.com.au/obituaries ''ڕۆژنامەی سیدنی مۆرنینگ ھیرالد'' (ئۆسترالیا) نامەی مردن] {{مردنەکان بەپێی مانگ و ساڵ}} {{پۆلی کۆمنز|2024 deaths}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|مێژوو|دەیەی ٢٠٢٠}} [[پۆل:مردووانی ٢٠٢٤]] 0c61ihxwgka6ygnenfwm5ucc8ikzdhh 1374699 1374698 2024-11-02T22:59:01Z Hivja 64112 1374699 wikitext text/x-wiki ئەم مردووانەی خوارەوە کەسە بەناوبانگەکانە کە لە ٢٠٢٤دا مردوون. نموونەی تۆمارکردنی ڕاپۆرتی زانیارییەکان وەک ئەم زنجیرەیەی خوارەوەیە: * ناو، تەمەن، وڵاتی ھاونیشتیمانی (لە لەدایکبوون)، بەدوایدا [[نەتەوە]] (ئەگەر بەسوودبێت)، ئەو بابەتەی کە پێی ناسرابوو، ھۆکاری مردن (ئەگەر زاندرا)، و سەرچاوە. == تشرینی دووەم == == تشرینی یەکەم == === ٢٥ === * [[کیم سوو-می]]، ٧٥، ئەکتەری [[کۆریای باشوور|کۆری]]، [[وەستانی دڵ]].<ref>{{Cite web |last=Young-gyu |first=Yoo |date=2024-10-25 |title='일용 엄니' 배우 김수미 심정지로 별세…향년 75세 |trans-title=Actress Kim Soo-mi Passes Away from Cardiac Arrest... Aged 75|url=https://news.sbs.co.kr//news/endPage.do?newsId=N1007847544&plink=SHARE&cooper=COPY&plink=SHARE&cooper=COPY |access-date=2024-10-25 |website=Seoul Broadcasting System |language=ko}}</ref> === ٢٤ === * [[جۆیس بلەو]]، ٩٢، نووسەر و زمانناسی فەڕەنسی و شارەزای زمان و وێژەی کوردی، بەساڵاچوون.<ref name="ڕووداو ٢">[https://www.rudaw.net/english/world/25102024 تۆڕی میدیاییی ڕووداو: ''جۆیس بلەو زمانناسی شارەزای زمانی کوردی لە ۹۲ ساڵی کۆچی دواییی کرد'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٢٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٥ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤.</ref> === ٢٣ === * [[لیۆن کووپەر]]، ٩٥، [[فیزیکزان]]ێکی ئەمریکی و براوەی [[خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک|خەڵاتی نۆبێلی فیزیک]] لە ساڵی ١٩٧٢، بەساڵاچوون.<ref name = McClain>{{Cite web |last=McClain |first=Dylan Loeb |date=October 25, 2024 |title=Leon Cooper Dies at 94; Nobelist Unlocked Secrets of Superconductivity |url=https://www.nytimes.com/2024/10/25/science/leon-cooper-dead.html |access-date=October 25, 2024 |website=The New York Times}}</ref> === ٢٠ === * [[ئاشتی ھەورامی]]، ٧٦، سیاسەتوانی کورد و [[وەزارەتی سامانە سروشتیەکان (ھەرێمی کوردستان)|وەزیری پێشووی سامانە سرووشتیەکانی ھەرێمی کوردستان]]، نەخۆشی.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان = https://www.sharpress.net/all-detail.aspx?Jimare=231137 |سەردێڕ = ئاشتی هەورامی کۆچی دوایی کرد | ڕێکەوت = ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ |بڵاوکەرەوە = شارپرێس |ڕێکەوتی سەردان = ٢٠ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ | زمان = کوردی}}</ref> * [[فەتحوڵڵا گویلەن]]، ٨٣، ڕۆشنبیرێکی ئیسلامی، بانگخواز، بانگەشەکەری عوسمانییەت، پان-تورکیزمچی، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان = https://www.reuters.com/world/us/turkish-us-based-cleric-gulen-has-died-media-says-2024-10-21/ |سەردێڕ = گولەن، ئەو پیاوە ئایینییە بەھێزەی کە تۆمەتبارە بە ڕێکخستنی کودەتای تورکیا، گیانی لەدەستدا | ڕێکەوت = ٢١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ |بڵاوکەرەوە = ڕۆیتەرز |ڕێکەوتی سەردان = ٢١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ | زمان = ئینگلیزی}}</ref> == ئەیلوول == === ٢٧ === * [[حەسەن نەسروڵڵا]]، ٦٤، سکرتێری گشتیی [[حیزبوڵڵای لوبنان]]، [[تیرۆرکردنی حەسەن نەسروڵڵا|ھێرشی ئاسمانی]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.bbc.com/news/articles/c1wnp0vln19o|سەردێڕ=Who was Hezbollah leader Hassan Nasrallah?|بڵاوکەرەوە=BBC news|یەکەم=David|دوایین=Gritten|ڕێکەوت=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤}}</ref> * [[عەلی کەرەکی]]، ٦٢، فەرماندەی بەرەی باشووری [[حیزبوڵڵای لوبنان|حیزبوڵڵا]]، [[تیرۆرکردنی حەسەن نەسروڵڵا|ھێرشی ئاسمانی]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٣ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=Israeli forces launch large-scale attack on Dahiyeh in Beirut |ناونیشان=https://en.mehrnews.com/news/221776/Israeli-forces-launch-large-scale-attack-on-Dahiyeh-in-Beirut |ڕێکەوتی سەردان=٢٣ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=Mehr News Agency |زمان=en}}</ref> * [[عەباس نیلفرووشان]]، ٥٧ یان ٥٨، فەرماندەی [[سپای پاسدارانی شۆڕشی ئیسلامی|سپای پاسداران]]، [[تیرۆرکردنی حەسەن نەسروڵڵا|ھێرشی ئاسمانی]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=IRGC deputy commander killed in Israeli strikes on Beirut - Iranian media|ناونیشان=https://www.jpost.com/breaking-news/article-822221|ڕێکەوتی سەردان=٢٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=The Jerusalem Post|زمان=en}}</ref> === ٢٤ === * [[فەتانە وەلیدی]]، ٧٠ یان ٧١، گۆرانیبێژی کورد، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=خانمە هونەرمەند فەتانە وەلیدی کۆچی دوایی کرد|ناونیشان=https://www.kurdistan24.net/ckb/story/266208-خانمە-هونەرمەند-فەتانە-وەلیدی-کۆچی-دوایی-کرد|ڕەوشی ناونیشان=live|ڕێکەوتی سەردان=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=www.kurdistan24.net}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|سەردێڕ=فەتانە وەلیدی کۆچی دواییکرد|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/2409202427|ڕەوشی ناونیشان=live|ڕێکەوتی سەردان=٢٤ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net}}</ref> == ئاب == === ١٨ === * [[ئالێن دیلۆن]]، ٨٨، ئەکتەر و بەرھەمھێنەری فەڕەنسی، [[لیمفۆما]].<ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/film/article/2024/aug/24/alain-delon-buried-grounds-estate-douchy|title=Alain Delon to be buried in grounds of his estate in 'strictest privacy'|work=The Guardian |last1=Willsher |first1=Kim }}</ref> === ١٥ === * [[تاریق زیا ئەکینجی]]، ٩٩، نووسەر، پزیشک، پارێزەری مافەکانی مرۆڤ و سیاسەتوانێکی کوردی باکووری کوردستان، بەساڵاچوون.<ref>{{cite news |last=Merkezi|first=Haber|date=15 August 2024|title=Tarık Ziya Ekinci hayatını kaybetti (Tarık Ziya Ekinci kimdir?)|trans-title= |url=https://www.dunya.com/amp/gundem/tarik-ziya-ekinci-hayatini-kaybetti-tarik-ziya-ekinci-kimdir-haberi-741619|language=Turkish|work=[[Dünya (newspaper)|Dünya]]|location= |access-date=16 August 2024}}</ref> === ٩ === * [[سووزان وۆجیسکی]]، ٥٦، بەڕێوەبەری جێبەجێکاری [[یووتیووب]] (٢٠١٤–٢٠٢٣) و بازرگانی ئەمریکی، [[شێرپەنجە]].<ref>{{cite news |last1=Yoon |first1=John |last2=Isaac |first2=Mike |date=August 10, 2024 |title=Susan Wojcicki, Former Chief of YouTube, Dies at 56 |url=https://www.nytimes.com/2024/08/10/business/susan-wojcicki-dies.html |access-date=August 10, 2024 |work=The New York Times}}</ref> === ٦ === * [[ڕەزا ڕەسایی]]، ٣٥، خۆپیشاندەر و بەندکراوی سیاسیی [[کورد]]، [[سزای مەرگ|لەسێدارەدان]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=رضا رسایی، زندانی سیاسی کرد اعدام شد|ناونیشان=https://www.bbc.com/persian/articles/cp8nn5098reo|بڵاوکەرەوە=BBC News فارسی|ڕێکەوت=٦ی ئابی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٦ی ئابی ٢٠٢٤|زمان=fa}}</ref> === ٤ === * [[چارڵز سایفەرز]]، ٨٥، ئەکتەری ئەمریکی، نەخۆشییەکی ماوە کورت.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.nytimes.com/2024/08/06/arts/charles-cyphers-halloween-dead.html|سەردێڕ=Charles Cyphers, Who Played Sheriff Brackett in 'Halloween,' Dies at 85|work=The New York Times|ڕێکەوت=٦ی ئابی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٦ی ئابی ٢٠٢٤}}</ref> == تەممووز == === ١٨ === * [[بۆب نیوھارت]]، ٩٤، [[ئەکتەر]]ی ئەمریکی، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Barnes |یەکەم=Mike |ڕێکەوت=١٨ی تەممووزی ٢٠٢٤|سەردێڕ=Bob Newhart, Dean of the Deadpan Delivery, Dies at 94 |ناونیشان=https://www.hollywoodreporter.com/tv/tv-news/bob-newhart-dead-sitcom-legend-1235952438/ |ڕێکەوتی سەردان=١٨ی تەممووزی ٢٠٢٤|بڵاوکەرەوە=The Hollywood Reporter}}</ref> === ١ === * [[ڕۆبێرت تاون]]، ٨٩، [[سیناریۆنووس]]، [[دەرھێنەر]] و ئەکتەری ئەمریکی، بەساڵاچوون.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=McLellan|یەکەم=Dennis|سەردێڕ=Robert Towne, Oscar-winning screenwriting icon behind 'Chinatown,' dies at 89|ناونیشان=https://www.latimes.com/entertainment-arts/movies/story/2024-07-02/robert-towne-dead-chinatown-screenwriter|ڕێکەوت=٢ی تەممووزی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=٢ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Los Angeles Times|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=٣ی تەممووزی ٢٠٢٤|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20240703025948/https://www.latimes.com/entertainment-arts/movies/story/2024-07-02/robert-towne-dead-chinatown-screenwriter|ڕەوشی ناونیشان=live}}</ref> == حوزەیران == === ١٨ === * [[بەرزانی قالەی خەڵۆز]]، ٦٣، ھونەرمەندی ئەکتەر، شانۆکار، میدیاکار و ھەروەھا پێشمەرگەیەکی دێرینی کورد، جەڵتەی دڵ.<ref name="ڕووداو ۱">[https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/1806202422 تۆڕی میدیاییی ڕووداو: ''ھونەرمەند بەرزانی قالەی خەڵووز کۆچی دواییکرد'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ١٩ی حوزەیرانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٤.</ref> === ١١ === * [[فرانسواز ئاردی]]، ٨٠، گۆرانیبێژ، گۆرانینووس، ئەکتەر، مۆدێل، ئەستێرەزان و نووسەری فەڕەنسی.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٢ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|سەردێڕ=Françoise Hardy: French music and fashion icon dies aged 80|ناونیشان=https://www.bbc.com/news/articles/crgg8elp0lxo|ڕێکەوتی سەردان=٢٠ی حوزەیرانی ٢٠٢٤|وێبگە=BBC News|زمان=en-gb}}</ref> === ١ === * [[ئێریچ ئەندەرسۆن]]، ٦٧، ئەکتەری ئەمریکی، [[شێرپەنجە]].<ref>{{cite news|url = https://www.nytimes.com/2024/06/05/arts/erich-anderson-dead.html|last = Tumin|first = Remy|date = June 5, 2024|title = Erich Anderson, Actor in 'Friday the 13th' and 'Felicity,' Dies at 67|accessdate = June 5, 2024|newspaper = The New York Times|url-access = limited}}</ref> == ئایار == === ٣٠ === * [[نۆرا کۆرتینیاس]]، ٩٤، دەروونناسێکی کۆمەڵایەتی، چالاکوان و بەرگریکاری مافەکانی مرۆڤی ئەرژەنتینی، بەساڵاچوویی.<ref>[https://anfenglishmobile.com/women/plazo-de-mayo-mothers-founding-member-nora-cortinas-dies-73540 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''«نۆرا کۆرتیناس» ئەندامی دامەزرێنەری «دایکانی گۆڕەپانی مایۆ» کۆچی دوایی کرد'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٣١ی ئایاری ٢٠٢٤؛] سەرسان لە ٣١ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> === ١٩ === * [[ئیبراھیم ڕەئیسی]]، ٦٣، [[پێڕستی سەرۆک کۆمارەکانی ئێران|ھەشتەمین]] [[سەرۆک کۆماری ئێران]]، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]].<ref name="گاردیەن ١">[https://www.theguardian.com/world/article/2024/may/20/iran-president-ebrahim-raisi-dead-helicopter-crash-mountains-azerbaijan-border-foreign-minister-hossein-amir-abdollahian گاردیەن: ''سەرۆک کۆماری ئێران ئیبراھیم ڕەئیسی لە ڕووداوێکی کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر مردی'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> * [[حوسێن ئەمیرعەبدوڵڵاھیان]]، ٦٠، [[وەزیری کاروباری دەرەوە (ئێران)|وەزیری کاروباری دەرەوەی ئێران]] لە دەوڵەتی ئیبراھیم ڕەئیسی، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]].<ref name="نیویۆرک تایمز ١">[https://www.nytimes.com/2024/05/20/world/middleeast/iran-foreign-minister-amir-abdollahian.html نیویۆرک تایمز: ''حوسێن ئەمیرعەبدوڵلاھیان وەزیری دەرەوەی ئێران کی بوو؟'' (بە ئینگلیزی)، نووسراو لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٠ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> * [[محەممەدعەلی ئالی ھاشم]]، نوێنەری [[ڕێبەری کۆماری ئیسلامیی ئێران|ڕێبەری باڵا]] لە [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات]] و پێشنوێژی [[تەورێز]]، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]]. * [[مالیک ڕەحمەتی]]، ٤٢، پارێزگاری [[پارێزگای ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات|ئازەربایجانی ڕۆژھەڵات]]، [[کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەی ئیبراھیم ڕەئیسی|کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەر]]. == نیسان == === ٢٣ === * [[جەمال ھیدایەت]]، ٩٣، ژەنیاری کوردی ئامێری عوود، نەخۆشی.<ref name="سپی میدیا ١">[https://speemedia.com/dreja.aspx?=hewal&jmare=133347&Jor=25 سپی میدیا: ''وێنە.. ھونەرمەندێکی ناسراوی کورد کۆچی دوایی کرد'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ٢٣ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی نیسانی ٢٠٢٤.</ref> === ١٢ === * [[بابەشێخ حوسێنی (نووسەر)|بابەشێخ حوسێنی]]، ٧٢، مامۆستای بیرکاری، نووسەر و توێژەری کورد، نەخۆشی.<ref name="حدکا ۱">[https://kurdistanmedia.com/so/news/2024/04/152 کوردستان میدیا: ''کۆچی دوایی دوو کەسایەتیی سیاسی و زانستی لە کوردستان'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ١٢ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref><ref name="دەنگی شار ۱">[https://www.dangishar.ir/درگذشت-دو-شخصیت-کورد/ دەنگی شار: ''کۆچی دواییی دوو کەسایەتیی کورد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ١٣ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> * [[ڕەحیم فەرەھمەند]]، ؟، سیاسەتوانی کورد و سکرتێری پێشووی [[بەرەی یەکگرتووی کورد]]، نەخۆشی.<ref name="حدکا ۱">[https://kurdistanmedia.com/so/news/2024/04/152 کوردستان میدیا: ''کۆچی دوایی دوو کەسایەتیی سیاسی و زانستی لە کوردستان'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ١٢ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref><ref name="کوردانە ۱">[https://kurdane.com/?p=71851 کوردانە: ''دکتۆر فەرەھمەند، دەمیرتاشێکی نەوەکام'' (بە فارسی)، نووسراو لە ١٢ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٧ی ئایاری ٢٠٢٤.</ref> === ٤ === * [[عەلی زەندی]]، ٦٨، گۆرانیبێژ و ژەنیاری کورد، شێرپەنجە.<ref name="خەڵک ١">[https://xelk.org/65236/ ماڵپەڕی خەڵک: ''ھونەرمەندێکی ڕۆژھەڵاتی کوردستان کۆچی دوایی کرد'' (بە سۆرانی)، نووسراو لە ٥ی نیسانی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٥ی نیسانی ٢٠٢٤.</ref> == ئازار == === ٢٧ === * [[میچالیس چارالامپیدس]]، ٧٣، سیاسەتمەدار و کۆمەڵناس و نووسەری یۆنانی.<ref name="پرۆتۆتێما ١">[https://www.protothema.gr/politics/article/1482072/mihalis-haralabidis-me-podiaka-tragoudia-kai-timitiko-agima-podion-to-adio-sto-istoriko-stelehos-tou-pasok/ ماڵپەڕی پرۆتۆتێما: ''میکالیس چارالامبیدیس: بە گۆرانییەکانی پۆنتیک و سڵاوێکی فەخریی پۆنتی، ماڵئاوایی لە ئەندامی مێژوویی پاسۆک کرا'' (بە یۆنانی)، نووسراو لە ٢٩ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٣١ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ٢٠ === * [[فەرامەرز ئەسڵانی]]، ٧٨، گۆرانیبێژ، گیتارژەن، ئاوازدانەر، و بەرھەمھێنەرێکی میوزیکیی ئێرانی، شێرپەنجە.<ref name="ئیسنا ٢">[https://isna.ir/xdQNgd ئاژانسی ھەواڵنێریی خوێندکارانی ئێران (ئیسنا): ''فەرامەرز ئەسڵانی کۆچی دوایی کرد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ٢١ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٦ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ٥ === * [[جەمشید عەندەلیبی]]، ٦٧، مۆسیقاژەن، ئاوازدانەر و ژەنیاری ئامێری نەی، جەڵتەی دڵ.<ref name="ئیسنا ۱">[https://isna.ir/xdQHPQ ئاژانسی ھەواڵنێریی خوێندکارانی ئێران (ئیسنا): ''جەمشید عەندەلیبی کۆچی دوایی کرد'' (بە فارسی)، نووسراو لە ٥ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٦ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ٤ === * [[جەمیل ئەحمەدی]]، ٧٨، گۆرانیبێژ و مامۆستای ئاوازی کوردیی سیاوچەمانە، نەخۆشی.<ref name="فرات ۱">[https://anfsorani.com/هۆرامی/gwr-hwnrmndww-hwramany-jmyl-nwswwdy-kchy-dmaynsh-krd-50758 ئاژانسی ھەواڵی فرات: ''گەورە ھونەرمەندی ھەورامان جەمیل نەوسوودی کۆچی دوایی کرد'' (بە ھەورامی)، نووسراو لە ٤ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٦ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> === ١ === * [[ئێرلینگ فۆلکڤۆرد]]، ٧٤، سیاسەتوانی نەرویژی، ئەندامی پارتی سوور و نوێنەری پەرلەمانی نەرویژ.<ref name="ئن ئاڕ کۆ ۱">[https://www.nrk.no/norge/erling-folkvord-er-dod-1.16785959 ھەواڵنێریی ئن ئاڕ کۆ: ''ئێرلینگ فۆلکڤۆرد کۆچی دوایی کردەوە: ئەو سەگە پاسەوانەکە کە خەڵک قەدری دەزانی'' (بە نەرویژی)، نووسراو لە ١ی ئازاری ٢٠٢٤؛] [https://web.archive.org/web/20240301132844/https://www.nrk.no/norge/erling-folkvord-er-dod-1.16785959 ئەرشیڤکراو لە ١ی ئازاری ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢ی ئازاری ٢٠٢٤.</ref> == شوبات == === ٢١ === * [[ڕۆجەر گۆلمین]]، تەمەن ١٠٠ ساڵ، زانا، توێژەرێکی فەڕەنسی–ئەمریکی و براوەی [[خەڵاتی نۆبێل لە زانستی ئەرکی ئەندام و پزیشکی|خەڵاتی نۆبێلی پزیشکی]]، بەھۆی بەساڵاچوونی کۆچی دواییی کرد.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=L'Institut Salk pleure la perte du lauréat du prix Nobel Roger Guillemin, éminent professeur émérite |ناونیشان=https://www.salk.edu/fr/communiqu%C3%A9-de-presse/L%27institut-Salk-pleure-la-perte-du-laur%C3%A9at-du-prix-Nobel-Roger-Guillemin%2C-professeur-%C3%A9m%C3%A9rite-distingu%C3%A9/ |ڕێکەوتی سەردان=٢٧ی شوباتی ٢٠٢٤|وێبگە=Salk Institute for Biological Studies |زمان=fr}}</ref> === ١٦ === * [[ئەلێکسی ناڤاڵنی]]، تەمەن ٤٧ ساڵ، یاساناس، سیاسەتوانی ڕووس و ڕەخنەگری دەسەڵاتی [[ڤلادیمیر پوتین]]، کۆچکردن لە بەندیخانەیەکی باکووری ڕووسیا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ڕێکەوت=١٦ی شوباتی ٢٠٢٤|ڕێکەوتی سەردان=١٦ی شوباتی ٢٠٢٤|سەردێڕ=ئەلێکسی ناڤالنی سیاسەتمەداری ئۆپۆزسیۆنی رووسیا کۆچی دواییکرد|ناونیشان=https://www.sharpress.net/all-detail.aspx?Jimare=224186|بڵاوکەرەوە=شارپرێس|زمان=ckb}}</ref> == کانوونی دووەم == === ٢٩ === * [[محەممەد فەرامەرزی]]، تەمەن ٣٠ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> * [[موحسین مەزڵووم]]، تەمەن ٣١ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> * [[پێژمان فاتحی]]، تەمەن ٣٠ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> * [[وەفا ئازەربار]]، تەمەن ٢٨ ساڵ، چالاکی سیاسیی کورد، لەسێدارەدان لەلایەن کۆماری ئیسلامیی ئێران.<ref name="ڕۆژنیوز ۱">[https://rojnews.news/?p=426921 ڕۆژنیوز: ''بەرەبەیانی ئەمڕۆ ئێران چوار گەنجی کوردی لە سێدارە دا''، نووسراو لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤؛] سەردان لە ٢٩ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤.</ref> === ٢٧ === * [[توانا فەرەج]]، تەمەن ٥٢ ساڵ، ھونەرمەندی مۆسیقاژەنی کورد، [[جەڵدەی مێشک]].<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|ناونیشان=https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/270120243|سەردێڕ=توانا فەرەجی میوزیکژەن كۆچی دواییكرد|ڕێکەوتی سەردان=٢٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|وێبگە=www.rudaw.net}}</ref> === ٢٢ === * [[ئارنۆ ئالان پێنزیاس]] تەمەن ٩٠ ساڵ، فیزیکزان و فەلەکناسی ڕادیۆیی ئەمریکی، خاوەنی [[خەڵاتی نۆبێل لە فیزیک|خەڵاتی نۆبڵ]] (١٩٧٨)، [[نەخۆشیی ئەلزھایمەر]].<ref>[https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1978/penzias/biographical/ Arno Penzias]</ref> === ١٤ === * [[لێڤ ڕوبینشتن]]، تەمەن ٧٦ ساڵ، شاعیر و وتارنووس و چالاکوانی ڕووسی، پێکدادانی ھاتوچۆ.<ref>[https://ura.news/news/1052722722 Умер поэт Лев Рубинштейн] {{In lang|ru}}</ref> === ٧ === [[فرانتس بێکنباوەر]]، تەمەن ٧٨ ساڵ، یاریزانی تۆپی پێی ئەڵمانی ([[یانەی تۆپی پێی بایەرن میونشن|بایەرن میونشن]]، [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی ئەڵمانیا|ھەڵبژاردەی نیشتمانی]]) و ڕاھێنەر، پاڵەوانی جیھان ([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٤|١٩٧٤]]) و براوەی [[تۆپی زێڕین|باڵۆن دۆر]] (١٩٧٢، ١٩٧٦).<ref>[https://www.bild.de/sport/2024/sport/franz-beckenbauer-ist-tot-86680998.bild.html Beckenbauer ist tot!] {{In lang|de}}</ref><ref>{{Cite news|title=Franz Beckenbauer, World Cup-winning captain and manager, dies aged 78|url=https://www.theguardian.com/football/2024/jan/08/franz-beckenbauer-world-cup-winning-captain-and-manager-dies-aged-78|newspaper=The Guardian|date=2024-01-08|access-date=2024-01-08|issn=0261-3077|language=en-GB|first=Sachin|last=Nakrani}}</ref> === ٦ === * فێلیس بێسۆستری، تەمەن ٧٩ ساڵ، پارێزەر و سیاسەتمەداری ئیتاڵی، سەرۆکی شارەوانی بۆرگۆ سان جیۆڤانی (١٩٨٣–١٩٨٨) و سیناتۆر (١٩٩٦–٢٠٠١).<ref>[https://www.lanuovasavona.it/2024/01/06/leggi-notizia/argomenti/news-1/articolo/addio-a-felice-besostri.html Addio a Felice Besostri] {{In lang|it}}</ref> === ٥ === ** [[ماریۆ زاگالۆ]]، تەمەن ٩٢ ساڵ، یاریزانی تۆپی پێی بەڕازیلی و ڕاھێنەری (فلامینگۆ، بۆتافۆگۆ، [[ھەڵبژاردەی تۆپی پێی بەڕازیل|ھەڵبژاردەی نیشتمانی]])، پاڵەوانی جیھان ([[جامی جیھانیی فیفای ١٩٥٨|١٩٥٨]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٦٢|١٩٦٢]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٧٠|١٩٧٠]]، [[جامی جیھانیی فیفای ١٩٩٤|١٩٩٤]])، لەکارکەوتنی چەندین ئەندامی جەستە.<ref>[https://www.espn.com/soccer/story/_/id/39250676/mario-zagallo-world-cup-winning-player-coach-brazil-dies-age-92 Brazil soccer legend Mario Zagallo dies at age 92]</ref> === ٢ === * [[بەرزین حەمزەزادە]]، ١٥ ساڵ، مێرمنداڵێکی کورد و خۆپیشاندەری [[خۆپیشاندانەکانی ٢٠٢٢ی ئێران|خۆپیشاندانەکانی ٢٠٢٢]] لە [[سەردەشت]]، کە تشرینی دووەمی ٢٠٢٢ دەستبەسەر کرابوو و ئەشکەنجە درابوو، بەوھۆیەوە لە ئاخرین نەشتەرگەریدا لە نەخۆشخانەیەکی [[ورمێ]] گیانی لەدەستدا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|بڵاوکەرەوە=دەنگی ئەمریکا|ناونیشان=https://www.dengiamerika.com/a/7426585.html|سەردێڕ=سەرچاوەکان: نەوجەوانێکی کورد کە لە میانەی خۆپیشاندانەکانی شۆڕشی ژینا دەستگیرکرا و ئەشکەنجەدرابوو گیانی لەدەستداوە|ڕێکەوتی سەردان=٧ی کانوونی دووەمی ٢٠٢٤|زمان=ckb}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * [https://www.theguardian.com/tone/obituaries ''ڕۆژنامەی گاردیانی'' بەریتانی (بەریتانیا) کۆچی دوایی] * [https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/ ''ڕۆژنامەی تەلەگراف'' (بەریتانیا) نامەی مردن] * [http://www.chicagotribune.com/news/obituaries/ کتێبی مردن، ''شیکاگۆ تریبیون''] * [https://latimes.com/news/obituaries/ کتێبی مردن، ''لۆس ئەنجلۆس تایمز''] * [https://www.nytimes.com/pages/obituaries/index.html ''نیویۆرک تایمز'', مردنی] * [https://www.washingtonpost.com/national/obituaries/ ڕۆژنامەی ''واشنتۆن پۆست''] * [http://www.smh.com.au/obituaries ''ڕۆژنامەی سیدنی مۆرنینگ ھیرالد'' (ئۆسترالیا) نامەی مردن] {{مردنەکان بەپێی مانگ و ساڵ}} {{پۆلی کۆمنز|2024 deaths}} {{تووڵی دەروازە|ژیاننامە|مێژوو|دەیەی ٢٠٢٠}} [[پۆل:مردووانی ٢٠٢٤]] 8uizsuhkyf40q3vsrw4qsffqy2s6e1n 4 249639 1374706 1340343 2024-11-02T23:13:09Z Hivja 64112 1374706 wikitext text/x-wiki __NOTOC____NOEDITSECTION__ {{پپ}} {{سەری پێڕستە ھەڵبژێردراوەکان}} {| | width="60%" style="padding:1em; border:1px solid #E6F2FF; background:#E6F2FF" valign="top" | <span style="font-size:16pt">پێڕستە ھەڵبژێردراوەکانی ویکیپیدیا</span> [[پەڕگە:Cscr-featured.svg|ڕاست|60px]] '''پێڕستە ھەڵبژێردراوەکان''' ''(پھ)'' یان '''لیستە ھەڵبژێردراوەکان''' ''(لھ)'' نایابترین پێڕستەکانن لە ویکیپیدیا، پێڕستە ھەڵبژێردراوەکان لەسەر کۆدەنگیی بەشداربووانی ویکیپیدیا دیاری دەکرێن. وتارە ھەڵبژێردراوەکان گوێڕایەڵی سیاسەتەکانی ویکیپیدیان. پێش ئەوەی لەم پێڕستانەی خوارەوەدا دەربکەون، پێڕستە ھەڵبژێردراوەکان سەرەتا لە بەشی [[ویکیپیدیا:پێڕستە ھەڵبژێردراوەکان/پاڵاوتن|پاڵاوتن]] دەنگیان پێ دەدرێت؛ دەبێت سەرکەوتووانە پڕۆسەی پاڵاوتن تێپەڕێنن و شیاوی ئەوە بن لە پەڕەی دەستپێکدا دەربکەون. وتارەکان سەرەتا بە [[ویکیپیدیا:پێڕستە ھەڵبژێردراوەکان/پێوەرەکان|پێوەرەکانی پێڕستی ھەڵبژێردراو]] بەراورد دەکرێن. دەبێت وتارەکان لەسەر بنەماکانی دروستی، [[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی]]، تەواوی و [[ویکیپیدیا:شێواز|شێواز]] و پێوەرەکانی پێڕستی ھەڵبژێردراو نووسرابێتەوە. لە ویکیپیدیای کوردیی ناوەندی '''{{NUMBEROFARTICLES}}''' وتار بوونی ھەیە و '''{{ژمارەی وتارەکان لە پۆلدا|پێڕستە ھەڵبژێردراوەکان}}''' لەوان پێڕستی ھەڵبژێردراون. کاتێک کە پێڕستێکی ھەڵبژێردراو دەکەیتەوە، ئەستێرەیەکی زەردی کاڵی بچووک ({{ھێما|پھ}}) لە بەشی سەرەوەی چەپی وتارەکە دەردەکەوێت، کە نیشانەی ئەوەیە کە پێڕستەکە ھەڵبژێردراوە. لەوانەیە ئەم ئەستێرەیە لەسەر مۆبایلەکان دەرنەکەوێت. ◂ {{دوگمە|فۆرمات=تۆخ|دەق={{پەڕەیەک بە ھەڵکەوت لە پۆلدا|پێڕستە ھەڵبژێردراوەکان}}}} | valign="top" style="padding:1em; border:1px solid #E6F2FF; background-color:#E6F2FF" | {{قەدبڕ|وپ:پھ|وپ:لھ}} {{ناوەڕۆکەکان/پێڕستی ھەڵبژێردراو}} |- | colspan=2 width="100%" style="padding:.2em 1em.2em 1em; background-color:#E6F2FF; border:1px solid #E6F2FF" valign="top" align="right"| |- | colspan=2 width="100%" class="hlist" style="padding:.2em 1em.2em 1em; border:1px solid #E6F2FF; background-color:#E6F2FF" valign="top" align="center"| <div style="font-size:14pt;text-align:center">ناوەڕۆکەکان</div><div style="font-size:11pt;text-align:center;"> * [[#سیاسەت|سیاسەت]]{{•}} * [[#ھونەر|ھونەر]]{{•}} * [[#مۆسیقا|مۆسیقا]]{{•}} * [[#فیلم|فیلم]]{{•}} * [[#میدیا|میدیا]]{{•}} * [[#جوگرافیا و ناوچەکان|جوگرافیا و ناوچەکان]]{{•}} * [[#زمانەکان|زمانەکان]]{{•}} * [[#زانستەکان|زانستەکان]]{{•}} * [[#تەندروستی و دەرمان|تەندروستی و دەرمان]]{{•}} * [[#مێژوو|مێژوو]]{{•}} * [[#وەرزش|وەرزش]] |- | colspan=2 width="100%" class="hlist" style="padding:.2em 1em.2em 1em; border:1px solid #E6F2FF; background-color:#E6F2FF"| == سیاسەت == == ھونەر == == مۆسیقا == == فیلم == [[ پێڕستی کارەکتەرەکانی ئەڤەتار: دوایین ملکەچپێکەری ھەوا]] == میدیا == == جوگرافیا و ناوچەکان == * [[پێڕستی شارەکانی ئێران]] * == زمانەکان == == زانستەکان == * [[بەڕێوەبەری ناسا]] == تەندروستی و دەرمان == == مێژوو == == وەرزش == [[پێڕستی یارییەکانی کۆتاییی جامی کیشوەرەکانی فیفا]] nge6fsbmh2f3c36cbzw66av6a4q7i7a 0 253868 1374628 1351564 2024-11-02T17:32:08Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[بەراوردکاری]]ی بە بێ بەجێھشتنی ڕەوانەکەرێک گواستەوە بۆ [[لێکچوواندن]] 1351564 wikitext text/x-wiki '''بەراوردکاری''' بریتییە لە ئاخاوتنێک کە ڕاستەوخۆ دوو شت بەراورد دەکات.<ref>{{Cite book|last=Ross C. Murfin|url=http://archive.org/details/bedfordglossaryo00murf_2|title=The Bedford glossary of critical and literary terms|date=2003|publisher=Bedford/St. Martin's|others=Internet Archive|isbn=978-0-312-25910-5}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|دوایین=Writer|یەکەم=Literature|ڕێکەوت=٢٢ی حوزەیرانی ٢٠١٥|سەردێڕ=Simile: Definition and Examples {{!}} LiteraryTerms.net|ناونیشان=https://literaryterms.net/simile/|ڕێکەوتی سەردان=١٤ی تەممووزی ٢٠٢٤|وێبگە=Literary Terms|زمان=en}}</ref> بەراودکاری لە مێتافۆر جیاواز دەبن لەلایەن تیشک خستنە سەری لێکچوونەکان لەنێوان دوو شت بۆ نموونە "وەک"، "ھەروەک"، "ئەوەندە"، یان "لە". == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|زمان|کۆمەڵگا|ھونەرەکان|زمانی عەرەبی|وێژە}} {{کورت}} [[پۆل:دەستەواژەکان]] fmc161c5jizpjsfzsww9p24uqmkb36x 1374630 1374628 2024-11-02T17:33:09Z Zemen 40346 1374630 wikitext text/x-wiki '''لێکچوواندن'''<ref>{{بیرخستنەوەی ڤەژین|وشە=Simile|فەرھەنگ=کوردستانیکا|ڕێکەوتی سەردان=٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> ({{بە ئینگلیزی|Simile}}، {{IPAc-en|ˈ|s|ɪ|m|əl|i}}) بریتییە لە شێوەندێکی قسە یان ئاخاوتن کە ڕاستەوخۆ دوو شت بەراورد دەکات. زۆرجار لێکچوونەکان لەگەڵ خواستەکاندا (مێتافۆر) [[بەراوردکاری|بەراورد]] دەکرێن، کە لێکچوونەکان بەپێویستی دەزانن دوو شت بەراورد بکەن بە بەکارھێنانی وشەکانی وەک «ھاوشێوە»، «وەکوو»، «لە وێنە» لە کاتێکدا خواستەکان زۆرجار بەراوردێکی ناڕاستەوخۆ دروست دەکەن (واتە وەک شتێک "ئەوەیە" بەڵام شتێکی ترە). بەڵام دوو جوڵانەوەی بیرکردنەوە ھەیە سەبارەت بە پەیوەندی نێوان لێکچوون و خواست (مێتافۆر).<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * [https://englishgrammarsoft.com/what-is-a-simile-examples/ نموونەکانی لێکچوواندن لە ئەدەبدا] {{تد|فیزیک|کۆمەڵگا|زمان}} {{کورت}} [[پۆل:دەستەواژەکان]] 5nz64tspvetxfps98f5x75s4vqdgkjn 1 255036 1374629 1292040 2024-11-02T17:32:09Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[وتووێژ:بەراوردکاری]]ی بە بێ بەجێھشتنی ڕەوانەکەرێک گواستەوە بۆ [[وتووێژ:لێکچوواندن]] 1224351 wikitext text/x-wiki == ناو == @[[بەکارھێنەر:Zamand Karim|Zamand Karim]] ئەمە لێکچوواندن نییە؟ ئەوانەی کار لەسەر زمان و ڕێزمان دەکەن وای پێ دەڵێن. [[بەکارھێنەر:Aza|Aza]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Aza|لێدوان]]) ‏٠٥:٢٤، ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٤ (UTC) nv7zzc8zjrynyxv9d5wpb6xhwgg2q7r 0 263304 1374700 1295343 2024-11-02T23:01:33Z Hivja 64112 1374700 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''پۆڵ مۆریسی''' ({{بە ئینگلیزی|Paul Morrissey}}؛ لەدایکبووی ٢٣ی شوباتی ١٩٣٨ لە [[نیویۆرک]] – مردووی ٢٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ لە [[مانھاتن]]) [[ئەکتەر]]ێکی [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمریکی]] بوو.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * {{IMDb name|0607407}} {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ھۆڵیوود|فیلم|ئەکتەران|ژیاننامە|ھونەرەکان|تەلەڤیزیۆن|وێژە}} {{ئەکتەر-کۆلکە}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} {{پۆلی کۆمنز|Paul Morrissey}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٣٨]] [[پۆل:ئەو ئەمریکییانەی پەیڕەوی کڵێسای کاتۆلیکی ڕۆم دەکەن]] [[پۆل:ئەمریکییەکانی بە ڕەگەز ئیری]] [[پۆل:دەرھێنەرانی فیلمی نیویۆرکی]] [[پۆل:زیندووان]] qppn4jon83zgvurospltkdrp7hmpwo8 1374701 1374700 2024-11-02T23:01:58Z Hivja 64112 1374701 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''پۆڵ مۆریسی''' ({{بە ئینگلیزی|Paul Morrissey}}؛ لەدایکبووی ٢٣ی شوباتی ١٩٣٨ لە [[نیویۆرک]] – مردووی ٢٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ لە [[مانھاتن]]) [[ئەکتەر]]ێکی [[ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ئەمریکی]] بوو.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ١٥ی تەممووزی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == * {{IMDb name|0607407}} {{تووڵی دەروازە|ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا|ھۆڵیوود|فیلم|ئەکتەران|ژیاننامە|ھونەرەکان|تەلەڤیزیۆن|وێژە}} {{ئەکتەر-کۆلکە}} {{ژیاننامە-کۆلکە}} {{پۆلی کۆمنز|Paul Morrissey}} [[پۆل:لەدایکبووانی ١٩٣٨]] [[پۆل:ئەو ئەمریکییانەی پەیڕەوی کڵێسای کاتۆلیکی ڕۆم دەکەن]] [[پۆل:ئەمریکییەکانی بە ڕەگەز ئیری]] [[پۆل:دەرھێنەرانی فیلمی نیویۆرکی]] [[پۆل:مردووانی ٢٠٢٤]] boyobwr5x3wzv8sejgywm1ksub5y69a 0 267349 1374598 1358154 2024-11-02T16:56:41Z Zemen 40346 1374598 wikitext text/x-wiki {{Infobox military conflict | conflict = شەڕی حەمک | width = | partof = [[تێکھەڵچوونی نێوان عێراق و کوردەکان|شەڕی کورد و عێراق]] | image = By Kurdo7aladen mamarisha.jpg | image_size = | caption = ھێزەکانی پێشمەرگەی یەکێتی بە سەرکردایەتیی مامە ڕیشە لە شەڕی حەمکدا | date = {{ڕێکەوتی سەرەتا و تەمەن|١٩٨٢|٥|١٧}} | place = گوندی [[حەمک]]، [[پارێزگای سلێمانی]] | map_type = | map_relief = | map_size = | map_marksize = | map_caption = | map_label = | territory = | result = سەرکەوتنی ھێزی [[کورد]] | status = | combatants_header = | combatant1 = {{ھێمای ئاڵا|کوردستان}} [[پێشمەرگە]] * {{flagicon image|Flag of PUK.png}} [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان]] | combatant2 = {{flagdeco|Iraq|1963}} [[عێراقی بەعس]] | commander1 = {{ھێمای ئاڵا|کوردستان}} [[مامە ڕیشە]] | commander2 = {{flagdeco|Iraq|1963}} نەناسراو | units1 = | units2 = | strength1 = ١٠ پێشمەرگە | strength2 = ٢٨٠٠ سەرباز | strength3 = | casualties1 =٤ شەھید{{ھن}}٤ بریندار | casualties2 =٦٢ کوژراو{{ھن}}٦٦ بریندار | notes = }} '''شەڕی حەمک''' شەڕێک بوو کە لە گوندی [[حەمک]] لە ١٧ی ئایاری ١٩٨٢،<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=بۆچی پشکی شێری داستانی کۆڕێ بەر یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان دەکەوێت؟|ناونیشان=https://knwe.org/KU/Details/8289}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=خیانەت مامە ڕیشەی شەهید کرد|ناونیشان=https://rojnews.news/?p=98176}}</ref> لە نێوان ١٠ [[پێشمەرگە]]ی [[یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان|یەکێتی]] بە سەرکردایەتیی [[مامە ڕیشە]] لە دژی ٢٨٠٠ سەربازی [[ڕژێمی بەعس|بەعسی عێراق]] و [[جاش]]ەکان ڕوویدا. لەم شەڕەدا مامە ڕیشە ناوبانگی بەدەستھێنا لەبەر ئەوەی توانی بە ١٠ پێشمەرگەوە گوندی حەمک لە دژی بەعس بپارێزێت.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=شەڕی حەمک|ناونیشان=https://plus4.co/ku/detail/622}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=مامه‌ ریشه‌ ، ئه‌فسانه‌که‌ی گه‌رمیان|ناونیشان=https://www.kurdistanpost.nu/?mod=news&id=93337}}</ref> ھەر لەم شەڕەدا بوو کە [[مامە ڕیشە]] نازناوەی ''پیاوە ئاسنینەکە''ی لەلایەن [[سەددام حوسێن]]ەوە وەرگرت.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=مامە ڕیشە پیاوە ئاسنینەکە|ناونیشان=https://Youtube.com/N_iAjOqJ_xA|ڕەوشی ناونیشان=live}}{{بەستەری مردوو|url=https://youtube.com/N_iAjOqJ_xA |date=ئابی ٢٠٢٤ }}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=PUK's legendary peshmerga, 'Mama Risha'|ناونیشان=https://www.pukmedia.com/EN/details/?Jimare=64961}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=Mama Risha|ناونیشان=https://en-academic.com/dic.nsf/enwiki/1672882}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|شەڕ|کوردستان|عێراق}} [[پۆل:یاخیبوونی کوردان لە عێراق]] [[پۆل:شەڕەکانی کوردستان]] 956s2pw0us7wwctmtnpn8abq85yanjp 0 270550 1374728 1307453 2024-11-03T09:32:37Z Burhan br 216 راستکردنەوە 1374728 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:ایل_پیران_ایل_مامش.jpg|وێنۆک| لە چەپەوە محەممەدئەمین ئاغای پیران و لە ڕاستەوە ھەمزە ئاغای مامەش]] '''مامەش''' یان '''ھۆزی مامەش''' ناوی یەکێک لە خێڵە کوردەکانی ([[موکریان]])ى ڕۆژھەڵاتی کوردستانە لە [[پارێزگای ورمێ]] لە شارەکانی [[نەغەدە]]، [[مەھاباد]]، [[پیرانشار]]، [[پاسۆ|پەسوێ (پەسۆ)]] و [[بۆکان]] نیشتەجێن. [[پەڕگە:Ashayerimangour_piran.jpg|وێنۆک| سەرۆک ھۆزەکانی پیران، سێھەم کەس لەلای ڕاستەوە محەممەدئەمین ئاغای پیران و پێنجەم کەس لەلای ڕاستەوە ھەمزە ئاغای مامەش]] ھۆزی مامەش لە ناوچە شاخاوییەکانی [[ناوچەی لاجان|دەشتی لاجان]] (لەنێوان [[پیرانشار]]، [[مەھاباد]] و [[شنۆ]]) و لە دەڤەری شارەکانی [[نەغەدە]]، [[شنۆ]]، [[پیرانشار]]، [[مەھاباد]] و [[بۆکان]] لە نزیکەى سەد و سی [[گوند]]ی ئەو ناوچەیەدا نیشتەجێن. ئەم ھۆزە [[موسڵمان|موسڵمانن]] و مەزھەبیان [[شافعی|شافعییە]]. * دەوروبەری ساڵى ١٨٨٠ [[ھۆز|خێڵی]] مامەش، [[مەنگوڕ]] و [[ایل پیران|پیران]] بە ھاوکاریی [[ھەرکی|خێڵی ھەرکی]] و [[شێخ عوبەیدوڵڵای نەھری]]، شۆڕشی شێخ عوبەیدوڵڵایان دەست پێ کرد. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} * مەردۆخ کوردستانی، شێخ محەممەد، ''مێژووی کورد و کوردستان،'' لاپەڕەی ١١١. [[پۆل:ھۆزەکانی ڕۆژھەڵاتی کوردستان]] [[پۆل:ھۆز]] 8f2hf7hxc7pktl09t4ez0qx079taxzn 0 271175 1374564 1364236 2024-11-02T16:14:23Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[پێشەنگ (پلەیەکی سەربازی)]]ی گواستەوە بۆ [[پێشەنگ (پلەی سەربازی)]] 1364236 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:EgyptianArmyInsignia-Captain.svg|وێنۆک|269x269پیکسڵ|پلەی پێشەنگی ھێزی وشکانی میسر]] '''پێشەنگ''' یان '''نەقیب''' یان '''کاپتن''' [[پلەی سەربازی|پلەیەکی سەربازییە]] و پلەی سێیەمە لەسەر ئاستی ئەفسەر.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=معلومات عن نقيب (رتبة عسكرية) على موقع d-nb.info|ناونیشان=https://d-nb.info/gnd/7698002-9|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20191215021811/https://d-nb.info/gnd/7698002-9|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|بڵاوکەرەوە=d-nb.info}}</ref> <ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=معلومات عن نقيب (رتبة عسكرية) على موقع britannica.com|ناونیشان=https://www.britannica.com/topic/captain-naval-rank|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20160409071418/http://www.britannica.com/topic/captain-naval-rank|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=9 أبريل 2016|بڵاوکەرەوە=britannica.com}}</ref> <ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=معلومات عن نقيب (رتبة عسكرية) على موقع babelnet.org|ناونیشان=https://babelnet.org/synset?word=bn:00015749n|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20191215021814/https://babelnet.org/synset?word=bn:00015749n|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|بڵاوکەرەوە=babelnet.org|ڕێکەوتی سەردان= ٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> پلەکە پێی دەوترێت ({{بە ئینگلیزی|Captain}}) لە پلەی ئەفسەری یاریدەدەردایە (ئەفسەری یاریدەدەر: [[جێدار|مولازم]]، مولازمی یەکەم، '''پێشەنگ،''' ئەفسەرانی فەرماندە: پێشڕەو، پێشکار، سەرھەنگ، سەرتیپ، سەردار، عیماد، فەریق). == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|سەربازی|شەڕ|ھیندستان|پاکستان|ڕووسیا|کەنەدا}} {{سەرچاوەکان}} {{پۆلی کۆمنز|Captains}} [[پۆل:پلەکانی سەربازی]] fx8ucdeq60xs9ync4k9q0t1qbx1gvv9 1374568 1374564 2024-11-02T16:14:46Z Zemen 40346 1374568 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:EgyptianArmyInsignia-Captain.svg|وێنۆک|269x269پیکسڵ|پلەی پێشەنگی ھێزی وشکانی میسر]] '''پێشەنگ'''، '''نەقیب''' یان '''کاپتن''' [[پلەی سەربازی|پلەیەکی سەربازییە]] و پلەی سێیەمە لەسەر ئاستی ئەفسەر.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=معلومات عن نقيب (رتبة عسكرية) على موقع d-nb.info|ناونیشان=https://d-nb.info/gnd/7698002-9|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20191215021811/https://d-nb.info/gnd/7698002-9|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|بڵاوکەرەوە=d-nb.info}}</ref> <ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=معلومات عن نقيب (رتبة عسكرية) على موقع britannica.com|ناونیشان=https://www.britannica.com/topic/captain-naval-rank|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20160409071418/http://www.britannica.com/topic/captain-naval-rank|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=9 أبريل 2016|بڵاوکەرەوە=britannica.com}}</ref> <ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=معلومات عن نقيب (رتبة عسكرية) على موقع babelnet.org|ناونیشان=https://babelnet.org/synset?word=bn:00015749n|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20191215021814/https://babelnet.org/synset?word=bn:00015749n|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|بڵاوکەرەوە=babelnet.org|ڕێکەوتی سەردان= ٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> پلەکە پێی دەوترێت ({{بە ئینگلیزی|Captain}}) لە پلەی ئەفسەری یاریدەدەردایە (ئەفسەری یاریدەدەر: [[جێدار|مولازم]]، مولازمی یەکەم، '''پێشەنگ،''' ئەفسەرانی فەرماندە: پێشڕەو، پێشکار، سەرھەنگ، سەرتیپ، سەردار، عیماد، فەریق). == سەرچاوەکان == {{تووڵی دەروازە|سەربازی|شەڕ|ھیندستان|پاکستان|ڕووسیا|کەنەدا}} {{سەرچاوەکان}} {{پۆلی کۆمنز|Captains}} [[پۆل:پلەکانی سەربازی]] rem7oulg1ogayu4ihkgz2lw6wtzdadv 1374569 1374568 2024-11-02T16:15:25Z Zemen 40346 1374569 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:EgyptianArmyInsignia-Captain.svg|وێنۆک|269x269پیکسڵ|پلەی پێشەنگی ھێزی وشکانی میسر]] '''پێشەنگ'''، '''نەقیب''' یان '''کاپتن''' [[پلەی سەربازی|پلەیەکی سەربازییە]] و پلەی سێیەمە لەسەر ئاستی ئەفسەر.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=معلومات عن نقيب (رتبة عسكرية) على موقع d-nb.info|ناونیشان=https://d-nb.info/gnd/7698002-9|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20191215021811/https://d-nb.info/gnd/7698002-9|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|بڵاوکەرەوە=d-nb.info}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=معلومات عن نقيب (رتبة عسكرية) على موقع britannica.com|ناونیشان=https://www.britannica.com/topic/captain-naval-rank|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20160409071418/http://www.britannica.com/topic/captain-naval-rank|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=9 أبريل 2016|بڵاوکەرەوە=britannica.com}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=معلومات عن نقيب (رتبة عسكرية) على موقع babelnet.org|ناونیشان=https://babelnet.org/synset?word=bn:00015749n|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20191215021814/https://babelnet.org/synset?word=bn:00015749n|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|بڵاوکەرەوە=babelnet.org|ڕێکەوتی سەردان= ٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> پلەکە پێی دەوترێت ({{بە ئینگلیزی|Captain}}) لە پلەی ئەفسەری یاریدەدەردایە (ئەفسەری یاریدەدەر: [[جێدار|مولازم]]، مولازمی یەکەم، '''پێشەنگ،''' ئەفسەرانی فەرماندە: پێشڕەو، پێشکار، سەرھەنگ، سەرتیپ، سەردار، عیماد، فەریق). == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|شەڕ|سیاسەت}} {{پۆلی کۆمنز|Captains}} [[پۆل:پلەکانی سەربازی]] lf14u0nyttb8nn2l5qhcvzgxq50pajl 1374603 1374569 2024-11-02T17:00:40Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی دەروازەکانی [[دەروازە:ھیندستان|ھیندستان]]، [[دەروازە:پاکستان|پاکستان]]، [[دەروازە:ڕووسیا|ڕووسیا]] و [[دەروازە:کەنەدا|کەنەدا]] 1374603 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:EgyptianArmyInsignia-Captain.svg|وێنۆک|269x269پیکسڵ|پلەی پێشەنگی ھێزی وشکانی میسر]] '''پێشەنگ'''، '''نەقیب''' یان '''کاپتن''' [[پلەی سەربازی|پلەیەکی سەربازییە]] و پلەی سێیەمە لەسەر ئاستی ئەفسەر.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=معلومات عن نقيب (رتبة عسكرية) على موقع d-nb.info|ناونیشان=https://d-nb.info/gnd/7698002-9|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20191215021811/https://d-nb.info/gnd/7698002-9|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|بڵاوکەرەوە=d-nb.info}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=معلومات عن نقيب (رتبة عسكرية) على موقع britannica.com|ناونیشان=https://www.britannica.com/topic/captain-naval-rank|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20160409071418/http://www.britannica.com/topic/captain-naval-rank|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=9 أبريل 2016|بڵاوکەرەوە=britannica.com}}</ref><ref>{{بیرخستنەوەی وێب|سەردێڕ=معلومات عن نقيب (رتبة عسكرية) على موقع babelnet.org|ناونیشان=https://babelnet.org/synset?word=bn:00015749n|ناونیشانی ئەرشیڤ=https://web.archive.org/web/20191215021814/https://babelnet.org/synset?word=bn:00015749n|ڕێکەوتی ئەرشیڤ=١٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٩|بڵاوکەرەوە=babelnet.org|ڕێکەوتی سەردان= ٥ی ئەیلوولی ٢٠٢٤|ڕەوشی ناونیشان=مردوو}}</ref> پلەکە پێی دەوترێت ({{بە ئینگلیزی|Captain}}) لە پلەی ئەفسەری یاریدەدەردایە (ئەفسەری یاریدەدەر: [[جێدار|مولازم]]، مولازمی یەکەم، '''پێشەنگ،''' ئەفسەرانی فەرماندە: پێشڕەو، پێشکار، سەرھەنگ، سەرتیپ، سەردار، عیماد، فەریق). == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|شەڕ|سیاسەت|ھیندستان|پاکستان|ڕووسیا|کەنەدا}} {{پۆلی کۆمنز|Captains}} [[پۆل:پلەکانی سەربازی]] m1qc9ssicrayn4vj50fkwe7amhmuwf4 1 271452 1374566 1308891 2024-11-02T16:14:24Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[وتووێژ:پێشەنگ (پلەیەکی سەربازی)]]ی گواستەوە بۆ [[وتووێژ:پێشەنگ (پلەی سەربازی)]] 1308891 wikitext text/x-wiki == چاکسازی بەستەرە دەرەکییەکان == سڵاو ھاوڕێیان، من ئێستا دەستکاری ١ بەستەری دەرەکیی [[پێشەنگ (پلەیەکی سەربازی)]]م کرد. تکایە [https://ckb.wikipedia.org/w/index.php?diff=prev&oldid=1308890 بەسەر دەستکارییەکەمدا بچۆرەوە]. ئەگەر ھەر پرسیارێکت ھەیە، یان پێویستە کە وا لە بۆتەکە بکەیت بەستەرەکان، یانیش ھەموو پەڕەکە فەرامۆش بکات، تکایە سەردانی [[:m:InternetArchiveBot/FAQ|پرسیارە دووپاتکراوەکان]] بکە بۆ وردەکاری زیادتر. من ئەم دەستکارییانەم ئەنجام داوە: *ئەرشیڤێکی نوێ https://web.archive.org/web/20191215021814/https://babelnet.org/synset?word=bn:00015749n بۆ https://babelnet.org/synset?word=bn:00015749n زیاد کرا تکایە سەردانی پرسیارە دووپاتکراوەکان بکە بۆ زانیاری لەسەر ڕاستکردنەوەی ھەڵەکانی بۆتەکە، کاتێکی شاد!—[[:en:User:InternetArchiveBot|'''<span style="color:darkgrey;font-family:monospace">InternetArchiveBot</span>''']] <span style="color:green;font-family:Rockwell">([[:en:User talk:InternetArchiveBot|سکاڵاکردنی کێشە]])</span> ‏١٨:١٥، ٨ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) hem0q2xga5synuhl29sgo6erxych3ml 4 274973 1374704 1344947 2024-11-02T23:12:14Z Hivja 64112 1374704 wikitext text/x-wiki {{atopg | status = | result = }} {{زانیاریی وتاری پاڵێوراو|{{بڕین|پێڕستی شارەکانی ئێران}}}} کورتەی وتار: {{Transclude lead excerpt|پێڕستی شارەکانی ئێران|paragraphs=1}} ==== {{پشتگیری}} ==== <!--داڕێژەی {{لەگەڵ}} بەکاربێنە و دەنگەکەت بە * ڕیز بکە--> * {{لەگەڵ}} [[User:Zemen|<b style="color:#ffffff;font-size:10px;display:inline-block;border:1px solid #5B7830;border-radius:5px;background-color:#5B7830;padding:1px;">&#160;زەمەنCefayî&#160;</b>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zemen|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٥، ١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) ==== {{دژایەتی}} ==== <!--داڕێژەی {{دژ}} بەکاربێنە و دەنگەکەت بە * ڕیز بکە--> * ==== {{بێلایەن}} ==== <!--داڕێژەی {{بێلایەن}} بەکاربێنە و دەنگەکەت بە * ڕیز بکە--> * <!-- دەنگدانەکان دەبێ ھەموو لە سەروو ئەم خەتەوە بن. --> ==== {{لێدوان|لێدوانەکان}} ==== <!--ئێرە بۆ لێدوانی گشتی لەسەر بابەتی وتارەکە بەکار مەھێنە.--> * تکایە دەنگی خۆتان لەبارەیدا بدەن. [[بەکارھێنەر:Hivja|ھیڤجا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hivja|وتووێژ]]) ‏١٢:٣٥، ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) 9h9ig2dwr4kpjk6ayy7la9irfmf1jo7 1374705 1374704 2024-11-02T23:12:29Z Hivja 64112 1374705 wikitext text/x-wiki {{atopg | status = | result = }} {{زانیاریی وتاری پاڵێوراو|{{بڕین|پێڕستی شارەکانی ئێران}}}} کورتەی وتار: {{Transclude lead excerpt|پێڕستی شارەکانی ئێران|paragraphs=1}} ==== {{پشتگیری}} ==== <!--داڕێژەی {{لەگەڵ}} بەکاربێنە و دەنگەکەت بە * ڕیز بکە--> * {{لەگەڵ}} [[User:Zemen|<b style="color:#ffffff;font-size:10px;display:inline-block;border:1px solid #5B7830;border-radius:5px;background-color:#5B7830;padding:1px;">&#160;زەمەنCefayî&#160;</b>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zemen|لێدوان]]) ‏٢٠:٠٥، ١٤ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) ==== {{دژایەتی}} ==== <!--داڕێژەی {{دژ}} بەکاربێنە و دەنگەکەت بە * ڕیز بکە--> * ==== {{بێلایەن}} ==== <!--داڕێژەی {{بێلایەن}} بەکاربێنە و دەنگەکەت بە * ڕیز بکە--> * <!-- دەنگدانەکان دەبێ ھەموو لە سەروو ئەم خەتەوە بن. --> ==== {{لێدوان|لێدوانەکان}} ==== <!--ئێرە بۆ لێدوانی گشتی لەسەر بابەتی وتارەکە بەکار مەھێنە.--> * تکایە دەنگی خۆتان لەبارەیدا بدەن. [[بەکارھێنەر:Hivja|ھیڤجا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hivja|وتووێژ]]) ‏١٢:٣٥، ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) ;ئەنجام: {{ھەڵبژێردرا}}[[بەکارھێنەر:Hivja|ھیڤجا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hivja|وتووێژ]]) ‏٢٣:١٢، ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) {{بنی ئەرشیڤ}} ozty29lvqloi9ypyappyx4ooyciefuu 3 275132 1374713 1374390 2024-11-03T01:51:56Z Dexbot 6403 ڕۆبۆت: ئەرشیڤکردنی 1 بابەت لە [[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram]]. 1374713 wikitext text/x-wiki {{ئەرشیڤی وتووێژ}}{{لێدوانی بەکارھێنەر:Aram/سەرپەڕە}} == کیبۆڕد == سڵاو! دڵنیابە جارێکی تر بەستەر بە مانگ و ساڵەکان نادەم و داڕێژەی زمانەکان بەکاردێنم، بەڵام مەبەست چییە لە کیبۆڕدی عەڕەبی من هەمیشە کیبۆردی کوردی بەکاردێنم بۆ نوسینی وتارەکان؟ ئەو ئاگادارکردنەوانە چین؟ [[بەکارھێنەر:Ari Qasm|Ari Qasm]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Ari Qasm|لێدوان]]) ‏١٩:٥٤، ٢ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) :سڵاو {{وب|Ari Qasm}} سپاس بۆ وەڵامەکەت. بۆ نووسە عەرەبییەکان، بڕوانە [[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی#پیتی_(ھ_H)|ئێرە]]. کێشەکە لەوێدایە. بۆ ئاگادارکردنەوەکانیش، جاروبار لەجیاتیی ناردنی پەیام ئاوا بانگت تا یەکسەر ھەڵەکە ببینی و پێویست بە قسەی زیادە نەکات، بەڵام لە حاڵەتێ تێنەگەشتی، پەیامم بۆ بنێرە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏٢٠:٥٦، ٢ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) == پرسیار لە [[User:Rasannnnn|Rasannnnn]]ەوە لەسەر [[بەکارھێنەر:Rasannnnn]] (‏١٠:٤١، ١٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٤) == چۆن لۆگۆ دابنێم؟ --[[بەکارھێنەر:Rasannnnn|Rasannnnn]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Rasannnnn|لێدوان]]) ‏١٠:٤١، ١٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) :سڵاو {{وب|Rasannnnn}} بە خێر بێیت و ببوورە درەنگ وەڵامم دایەوە. ئەگەر مەبەستت دانانی پەڕگەیە، [https://www.youtube.com/watch?v=K8bvT178zD4 بڕوانە ئەم ڤیدیۆیە]. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏١٨:٢٠، ١٧ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) == پرسیار لە [[User:Rasannnnn|Rasannnnn]]ەوە لەسەر [[بەکارھێنەر:Rasannnnn]] (‏١٠:٤٩، ١٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٤) == چۆن بیوگرافی زیاف بكەم؟ --[[بەکارھێنەر:Rasannnnn|Rasannnnn]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Rasannnnn|لێدوان]]) ‏١٠:٤٩، ١٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) : {{وب|Rasannnnn}} وتاری ژیاننامەییش وەک ھەر وتارێکی ترە. بۆ دروستکردنی وتارێکی نوێ، دەتوانی بڕوانیتە [https://www.youtube.com/watch?v=bo_ugff2g6A ئەم ڤیدیۆیە] و [[وپ:ژکز]] و [[وپ:خۆ]]ش بخوێنیتەوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏١٨:٢٥، ١٧ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) == ئارام بۆت == کاک ئارام سڵاوی دووبارە؛ کاتێکی زۆرە چاودێری بەسەر دەستکارییەکانی ئارام بۆتدا دەکەم، زۆر بەسوودن بۆیە دەست خۆشیت لێ دەکەم. تەنیا شتێک کە سەرنجم ڕادەکێشێت ئەوەیە کاتێک داڕێژەی «پۆلی کۆمنز» زیاد دەکات لە خوارەوەی داڕێژەی کۆلکەی دادەنێت (وەک ئەوەی ئێستا دوای بڵاوکردنەوەی وتارەکانی زانکۆکانی زانستە پزیشکییەکان کردوویەتی)، ئایا نابێت دارێژەی پۆلی کۆمنز یەکەمین داڕێژەی بەشی بەستەرە دەرەکییەکان بێت؟ [[بەکارھێنەر:Hivja|ھیڤجا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hivja|وتووێژ]]) ‏٢٢:٠٤، ١٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) :سڵاو لە ئێوەش {{وب|Hivja}} زۆر خۆشحاڵم کە چاودێریی دەستکارییەکانی بۆتەکەمت کردووە و بەرزت نرخاندووە! ڕاستییەکەی بیرۆکەی زیادکردنی پۆلی کۆمنز سادەیە؛ دەیخاتە خواری خوارەوە و سەری پۆلەکان. ناتوانرێ حساباتێکی ورد بۆ ھەموو داڕێژەکانی ھەموو ویکییەکان بکرێ. مەبەستم دەکرێ، بەڵام کاتی زۆری دەوێ تا پەڕەیەک دەستکاری بکات. ئامانجی ئەم سکریپتە دانانی داڕێژەکەیە و بەس، بەڵام خەم مەخۆ و تەنیا لە دەستکاریی سەرچاوە وا پیشان دەدرێ کە لە بنەوەی کۆلکە دانراوە، بەڵام ڕێندەرەکەی (مەبەستم دەرکەوتنی لەسەر وتارەکان) سکریپتی [[میدیاویکی:Common.js/sort.js]] کە وەختی خۆی لە ویکیی عەرەبی ھاوردەم کرد ڕیزبەندیی دەرکەوتنی داڕێژەکان ڕێک دەخات. ڕەنگە سکریپتێک بۆ چاکسازیی ڕیزبەندیی داڕێژەکان لە دەستکاریی سەرچاوە ئەم کێشەیە چارە بکات، بەڵام جارێ شتی لەوە گرنگتر لە مێشکمدایە وەک بەکوردیکردنی تەواوی داڕێژەکانی سەرچاوەکان بە کۆد و دەرکەوتنیشیانەوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏٢٣:٠٠، ١٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) ::زۆر سپاس بۆ بەڕێزت. تەنیا ئەوە گرنگە ئێوە بابەتەکە تەسدیق بکەن. زۆر سپاس بۆ پشتڕاستکردنەوەی بابەتەکە و ھەر بمێنن. [[بەکارھێنەر:Hivja|ھیڤجا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hivja|وتووێژ]]) ‏٢٣:٠٤، ١٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) == پرسیار لە [[User:Komarikurdistan|Komarikurdistan]]ەوە (‏١٤:٤٠، ٢٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٤) == سڵاو مامۆستا ئارام بەرێز و خۆشەویستی و سپاس بۆ بە خێرهاتنتان ... بە سپاسەوە ڕۆژنامەنووس لیلی کامکار لە رۆژهەڵاتی کوردستان، کرماسان --[[بەکارھێنەر:Komarikurdistan|Komarikurdistan]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Komarikurdistan|لێدوان]]) ‏١٤:٤٠، ٢٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) :سڵاو {{وب|Komarikurdistan}} زۆر سپاس بۆ پەیامە گەرموگوڕ و ستایشەکەشتان. بە خێر بێن بۆ ویکیپیدیا! ھەر پرسیارێکت لەسەر ویکیپیدیا و بەکارھێنانی ھەبوو، دەتوانی لێرە پەیامم بۆ بنێریت و لێمی بپرسیت. دووبارە بە خێر بێن. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏١٤:٤٦، ٢٩ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) == پرسیار لە [[User:برادۆستی|برادۆستی]]ەوە (‏١٢:٣٤، ٣٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٤) == سڵاو مامۆستا چۆنی ھیوام باشیتە پسیارەکەم لەسەر ئەوەیە ئەو پەرانەی کە سەرچاوەیان نیە چۆن بتوانم سەرچاوەیەکی قەناعەت پئکراو بدۆزمەوە؟ --[[بەکارھێنەر:برادۆستی|برادۆستی]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:برادۆستی|لێدوان]]) ‏١٢:٣٤، ٣٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) :سڵاو {{وب|برادۆستی}} بە خێر بێیت، بۆ پرسیارەکەت بڕوانە، [[وپ:دسب]]. ئەگەر زمانەکانی تریش وەک ئینگلیزی دەزانی، ڕەنگە باشتر بێت بچیتە ویکیپیدیای ئینگلیزی و لەوێ بیخوێنیتەوە چونکە ئەوەی ئێمە کەمێک کۆن بووە، بەڵام بە خوێندنەوەی شتێکت دەست دەکەوێت. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏١٢:٣٩، ٣٠ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) == پرسیار لە [[User:شەمە|شەمە]]ەوە (‏١١:٥٤، ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤) == سڵاو،چۆن سەرچاوە بسڕمەوە؟ بەبێ جێگرەوە --[[بەکارھێنەر:شەمە|شەمە]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:شەمە|لێدوان]]) ‏١١:٥٤، ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) :سڵاو {{وب|شەمە}} سەرچاوەکان لەنێوان <code><nowiki><ref>...</ref></nowiki></code> دانراون. دەشتوانیت لەڕێگەی دەستکاریکەری دیداری بچیتە سەر ژمارەی سەرچاوەکە و دیاری بکەیت و بیسڕیتەوە. بەڵام، بەبێ ھۆکار سەرچاوە مەسڕەوە ئەگینا پووچەڵ دەکرێتەوە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏١٣:٠٣، ٢ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ (UTC) coq9e85dtaq7znydp9t5d85zx0lw9gu 2 276691 1374589 1372983 2024-11-02T16:44:18Z Zemen 40346 1374589 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="width: 100%; text-align: center; border: 2px solid #CAE9C0; background-color: #F8F9FA;" |+ style="background-color: #CAE9C0; font-size: 1.00em; padding: 5px;" | '''وتارەکان بۆ دروستکردن''' ! style="background-color: #D5E8D4; padding: 3px;" | سەرناو ! style="background-color: #D5E8D4; padding: 3px;" | دۆخ |- | [[ئۆرک]] || {{#ifexist:ئۆرک|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[خاکی]] || {{#ifexist:خاکی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین ئەنیمەیشنی ھەڵبژێردراو]] || {{#ifexist:خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین ئەنیمەیشنی ھەڵبژێردراو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بەڕێوەبەرایەتیی ناوەندی]] || {{#ifexist:بەڕێوەبەرایەتیی ناوەندی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بارپاپا]] || {{#ifexist:بارپاپا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئەشکەوتەوانی]] || {{#ifexist:ئەشکەوتەوانی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[گۆلیۆ ڕۆزاتی]] || {{#ifexist:گۆلیۆ ڕۆزاتی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سوپای یۆنان]] || {{#ifexist:سوپای یۆنان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[گشتپرسیی سەربەخۆیی ٢٠١٧ی کەتەلۆنیا]] || {{#ifexist:گشتپرسیی سەربەخۆیی ٢٠١٧ی کەتەلۆنیا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سینەمای دیجیتاڵی]] || {{#ifexist:سینەمای دیجیتاڵی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھێزی پاراستنی ئێزیدخان]] || {{#ifexist:ھێزی پاراستنی ئێزیدخان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ململانێی بریکاریی ئێران و ئیسرائیل]] || {{#ifexist:ململانێی بریکاریی ئێران و ئیسرائیل|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[کوردانی ئیسرائیل]] || {{#ifexist:کوردانی ئیسرائیل|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[مێگەل]] || {{#ifexist:مێگەل|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[خواردنەوەی گازی]] || {{#ifexist:خواردنەوەی گازی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شۆڕشی ئەنارکیستی]] || {{#ifexist:شۆڕشی ئەنارکیستی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سوێسکەی کوردی]] || {{#ifexist:سوێسکەی کوردی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ڕەیان کلدانی]] || {{#ifexist:ڕەیان کلدانی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تەکنۆکراسی]] || {{#ifexist:تەکنۆکراسی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شێوەمرۆڤ]] || {{#ifexist:شێوەمرۆڤ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بایکۆت]] || {{#ifexist:بایکۆت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بسکویت]] || {{#ifexist:بسکویت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سەنجەقی شارەزوور]] || {{#ifexist:سەنجەقی شارەزوور|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئاژەڵی ماڵی]] || {{#ifexist:ئاژەڵی ماڵی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شاری دەستەخوشک]] || {{#ifexist:شاری دەستەخوشک|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[میدڵ ئیست ئای]] || {{#ifexist:میدڵ ئیست ئای|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئافرۆدایت]] || {{#ifexist:ئافرۆدایت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تاقیکاریی نەرمامێر]] || {{#ifexist:تاقیکاریی نەرمامێر|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[لیکیپ (ڕۆژنامە)]] || {{#ifexist:لیکیپ (ڕۆژنامە)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[دانیاڵ ھاگاری]] || {{#ifexist:دانیاڵ ھاگاری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ڕاگەیاندنی شەڕ]] || {{#ifexist:ڕاگەیاندنی شەڕ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[داگیرکاریی مسوڵمانەکان]] || {{#ifexist:داگیرکاریی مسوڵمانەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[وەرگێڕانی دەقاودەق]] || {{#ifexist:وەرگێڕانی دەقاودەق|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شەڕی پاراگوای]] || {{#ifexist:شەڕی پاراگوای|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئاڵای نێوخۆیی]] || {{#ifexist:ئاڵای نێوخۆیی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئازادستان]] || {{#ifexist:ئازادستان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[پێشەنگ]] || {{#ifexist:پێشەنگ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تیرۆرکردنی جولیوس سێزار]] || {{#ifexist:تیرۆرکردنی جولیوس سێزار|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بڵاوبوونەوەی ئیسلام]] || {{#ifexist:بڵاوبوونەوەی ئیسلام|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[کۆمارەکانی یەکێتیی سۆڤیەت]] || {{#ifexist:کۆمارەکانی یەکێتیی سۆڤیەت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[نەخشەی پیری ڕەئیس]] || {{#ifexist:نەخشەی پیری ڕەئیس|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[پەنابەرانی کورد]] || {{#ifexist:پەنابەرانی کوردەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بنکەی کەیوان]] || {{#ifexist:بنکەی کەیوان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شەڕی ڕۆژگیرانەکە]] || {{#ifexist:شەڕی ڕۆژگیرانەکە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ماد (ناوچە)]] || {{#ifexist:ماد (ناوچە)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سەردەمی جەنگ]] || {{#ifexist:سەردەمی جەنگ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئینگلیزیی سکۆتلاندی]] || {{#ifexist:ئینگلیزیی سکۆتلاندی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[کورتەڕۆمان]] || {{#ifexist:کورتەڕۆمان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[خۆپیشاندانەکانی ٢٠٠٤ی قامیشلۆ]] || {{#ifexist:خۆپیشاندانەکانی ٢٠٠٤ی قامیشلۆ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[قامیش]] || {{#ifexist:قامیش|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[جیھانی ڕۆژھەڵاتی]] || {{#ifexist:جیھانی ڕۆژھەڵاتی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بەڕووسیکردن]] || {{#ifexist:بەڕووسیکردن|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھۆبیتەکان]] || {{#ifexist:ھۆبیتەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شیعری ئیسلامی]] || {{#ifexist:شیعری ئیسلامی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سەرھەڵدانی حیزبوڵڵای کورد]] || {{#ifexist:سەرھەڵدانی حیزبوڵڵای کورد|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھێزە ئاشوورییەکانی عێراق]] || {{#ifexist:ھێزە ئاشوورییەکانی عێراق|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئەنگلۆ]] || {{#ifexist:ئەنگلۆ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[یۆروکەکان]] || {{#ifexist:یۆروکەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[کۆتا جینۆسایدەکان لەلایەن عوسمانییەکان]] || {{#ifexist:کۆتا جینۆسایدەکان لەلایەن عوسمانییەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[موزەفەرییەکان]] || {{#ifexist:موزەفەرییەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئێلخانات]] || {{#ifexist:ئێلخانات|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تەیموورییەکان]] || {{#ifexist:تەیموورییەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ترەیلەر]] || {{#ifexist:ترەیلەر|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تیزەر ترەیلەر]] || {{#ifexist:تیزەر ترەیلەر|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[پیر (فیلمی ٢٠٢١)]] || {{#ifexist:پیر (فیلمی ٢٠٢١)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[جامی کاراباو]] || {{#ifexist:جامی کاراباو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[پۆمپای]] || {{#ifexist:پۆمپای|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[نیشانی عێراق]] || {{#ifexist:نیشانی عێراق|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[حکوومەتی ناوەندی]] || {{#ifexist:حکوومەتی ناوەندی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بەرەی ڕۆژھەڵات (جەنگی جیھانیی دووەم)]] || {{#ifexist:بەرەی ڕۆژھەڵات (جەنگی جیھانیی دووەم)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[کێویانە]] || {{#ifexist:کێویانە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[زەیتوونی]] || {{#ifexist:زەیتوونی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[زنجیرەفیلم]] || {{#ifexist:زنجیرەفیلم|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھێزی ئەرکی ھاوبەشی تێکەڵ – ئۆپەراسیۆنی چارەسەری ڕیشەیی]] || {{#ifexist:ھێزی ئەرکی ھاوبەشی تێکەڵ – ئۆپەراسیۆنی چارەسەری ڕیشەیی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[پاسەوانی کۆماریی عێراق]] || {{#ifexist:پاسەوانی کۆماریی عێراق|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سوپای باڤاریا]] || {{#ifexist:سوپای باڤاریا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئۆپەراسیۆنی ڤاڵکێری]] || {{#ifexist:ئۆپەراسیۆنی ڤاڵکێری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھیسپانیا]] || {{#ifexist:ھیسپانیا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[فیلمی ھەواداران]] || {{#ifexist:فیلمی ھەواداران|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سەرھەڵدان]] || {{#ifexist:سەرھەڵدان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شەڕی ساوجوبڵاغ]] || {{#ifexist:شەڕی ساوجوبڵاغ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شەڕی جەعفەرئاباد]] || {{#ifexist:شەڕی جەعفەرئاباد|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ڕاپەڕینی جەعفەر ئاغا]] || {{#ifexist:ڕاپەڕینی جەعفەر ئاغا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[چۆڵکردنی کەرتی غەززە]] || {{#ifexist:چۆڵکردنی کەرتی غەززە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ڕاپەڕینی ١٩١٤ی بدلیس]] || {{#ifexist:ڕاپەڕینی ١٩١٤ی بدلیس|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ڕاپەڕینی ١٩٠٧ی بدلیس]] || {{#ifexist:ڕاپەڕینی ١٩٠٧ی بدلیس|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ڕاکێشەری مەزن]] || {{#ifexist:ڕاکێشەری مەزن|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Great Attractor --> |- | [[بەھرامجی]] || {{#ifexist:بەھرامجی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[وێرانکردنی گوندە کوردنشینییەکان لە باشووری کوردستان]] || {{#ifexist:وێرانکردنی گوندە کوردنشینییەکان لە باشووری کوردستان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Destruction of Kurdish villages during the Iraqi Arabization campaign --> |- | [[کۆمەڵکوژیی ھەولێر]] || {{#ifexist:کۆمەڵکوژیی ھەولێر|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تۆمارکردنی جووڵە]] || {{#ifexist:تۆمارکردنی جووڵە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Motion capture --> |- | [[تیمی بچووک (ئاوازێکی کریسمس)]] || {{#ifexist:تیمی بچووک (ئاوازێکی کریسمس)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بۆب کراچێت]] || {{#ifexist:بۆب کراچێت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Bob Cratchit --> |- | [[ئیبینیزەر سکروج]] || {{#ifexist:ئیبینیزەر سکروج|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Ebenezer Scrooge --> |- | [[کۆمەڵکوژیی زینی ڕەفت]] || {{#ifexist:کۆمەڵکوژیی زینی ڕەفت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Zini Rift Massacre --> |- | [[کۆمەڵکوژیی ٣٣ گوللە]] || {{#ifexist:کۆمەڵکوژیی ٣٣ گوللە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Muğlalı incident --> |- | [[کۆمەڵکوژیی ئاھەنگی ھاوسەرگیریی ماردین]] || {{#ifexist:کۆمەڵکوژیی ئاھەنگی ھاوسەرگیریی ماردین|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Mardin engagement ceremony massacre --> |- | [[کۆمەڵکوژیی لجێ]] || {{#ifexist:کۆمەڵکوژیی لجێ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Lice massacre --> |- | [[کۆمەڵکوژیی کوشکۆنار]] || {{#ifexist:کۆمەڵکوژیی کوشکۆنار|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Kuşkonar and Koçağılı massacre --> |- | [[تەسکبینی]] || {{#ifexist:تەسکبینی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Parochialism --> |- | [[سەلجووقییەکان]] || {{#ifexist:سەلجووقییەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Seljuk dynasty --> |- | [[کایو]] || {{#ifexist:کایو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Caillou --> |- | [[پێکدادانی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران و کۆمەڵە]] || {{#ifexist:پێکدادانی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران و کۆمەڵە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- KDPI–Komala conflict --> |- | [[ئاشوورییە خۆبەخشەکان]] || {{#ifexist:ئاشوورییە خۆبەخشەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Assyrian Volunteers --> |- | [[شەڕی تازەشار]] || {{#ifexist:شەڕی تازەشار|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Battle of Charah --> |- | [[کۆمپیوتەری کوانتەم]] || {{#ifexist:کۆمپیوتەری کوانتەم|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Quantum computing --> |- | [[ئاڵای ئەڵمانیای نازی]] || {{#ifexist:ئاڵای ئەڵمانیای نازی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھەنگ (سوپا)]] || {{#ifexist:ھەنگ (سوپا)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Regiment --> |- | [[پێشڕەو]] || {{#ifexist:پێشڕەو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Major (rank) --> |- | [[نیشتەجێکردنی ھۆزە کوردییەکان]] || {{#ifexist:نیشتەجێکردنی ھۆزە کوردییەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Sedentarization of Kurdish tribes --> |- | [[ھەنگی حەمیدیە]] || {{#ifexist:ھەنگی حەمیدیە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Hamidiye (cavalry) --> |- | [[پارێزراوی سار]] || {{#ifexist:پارێزراوی سار|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[دەستەوشەی ڕێزداری]] || {{#ifexist:دەستەوشەی ڕێزداری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Honorific --> |- | [[مەنسا مووسا]] || {{#ifexist:مەنسا مووسا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تیم سپیک]] || {{#ifexist:تیم سپیک|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Teamspeak --> |- | [[ستووننووس]] || {{#ifexist:ستووننووس|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Columnist --> |- | [[سەردەمی نوێ (فیلمی ١٩٣٨)]] || {{#ifexist:سەردەمی نوێ (فیلمی ١٩٣٨)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شڕێک!]] || {{#ifexist:شڕێک!|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئایینی نەتەوەیی]] || {{#ifexist:ئایینی نەتەوەیی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Ethnic religion --> |- | [[پاگانیزم]] || {{#ifexist:پاگانیزم|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بنکەدراوەی ئۆنلاین]] || {{#ifexist:بنکەدراوەی ئۆنلاین|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Online database --> |- | [[نێوبۆکسی پۆستی ئەلیکترۆنی]] || {{#ifexist:نێوبۆکسی پۆستی ئەلیکترۆنی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Inbox by Gmail --> |- | [[شانشینی ماد]] || {{#ifexist:شانشینی ماد|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تیا (ھەسارە)]] || {{#ifexist:تیا (ھەسارە)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Theia (planet) --> |- | [[گۆی ئاسمان]] || {{#ifexist:گۆی ئاسمان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Firmament --> |- | [[گوستاڤ کلیمت]] || {{#ifexist:گوستاڤ کلیمت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[کۆنەپەرستی]] || {{#ifexist:کۆنەپەرستی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Obscurantism/یان تاریکخوازی --> |- | [[زەقورە]] || {{#ifexist:زەقورە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Ziggurat --> |- | [[زەقورەی ئوور]] || {{#ifexist:زەقورەی ئوور|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Ziggurat of Ur --> |- | [[نەوەی وای]] || {{#ifexist:نەوەی وای|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Millennials --> |- | [[نەوەی ئێکس]] || {{#ifexist:نەوەی ئێکس|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Generation X --> |- | [[پۆمپای]] || {{#ifexist:پۆمپای|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[پەیکەری تەسکلم]] || {{#ifexist:پەیکەری تەسکلم|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Tusculum portrait --> |- | [[ئەندازە]] || {{#ifexist:ئەندازە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Size --> |- | [[بانکی تۆو]] || {{#ifexist:بانکی تۆو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Seed bank --> |- | [[ھایپۆکسیا]] || {{#ifexist:ھایپۆکسیا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Hypoxia --> |- | [[ئۆنلاین و ئۆفلاین]] || {{#ifexist:ئۆنلاین و ئۆفلاین|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ڕێلادان]] || {{#ifexist:ڕێلادان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Off-roading --> |- | [[یاسر دۆسەری]] || {{#ifexist:یاسر دۆسەری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[چیچانەکان]] || {{#ifexist:چیچانەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[چیچانە کوردەکان]] || {{#ifexist:چیچانە کوردەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[مێژووی ناوەندیی گەردوون]] || {{#ifexist:مێژووی ناوەندیی گەردوون|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھافەفۆبیا]] || {{#ifexist:ھافەفۆبیا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Haphephobia --> |- | [[پەشێویی فشاری دەروونی دوای کارەسات]] || {{#ifexist:پەشێویی فشاری دەروونی دوای کارەسات|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- PTSD --> |- | [[ناپاکی نەتەوەیی]] || {{#ifexist:ناپاکی نەتەوەیی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Treason --> |- | [[سەرئاوکەوتە]] || {{#ifexist:سەرئاوکەوتە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Buoy --> |- | [[فۆبیای مێروو]] || {{#ifexist:فۆبیای مێروو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Entomopobia --> |- | [[دووڕوویی]] || {{#ifexist:دووڕوویی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Hypocrisy --> |- | [[ململانێی فارس و مادەکان]] || {{#ifexist:ململانێی فارس و مادەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Medo-Persian conflict --> |- | [[دەریاچەی گەناو]] || {{#ifexist:دەریاچەی گەناو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Lake Kanaw --> |- | [[بەرزکەر]] || {{#ifexist:بەرزکەر|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Crane --> |- | [[داگیرکردنی مەریخ]] || {{#ifexist:داگیرکردنی مەریخ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ڕێڕەوی فارس]] || {{#ifexist:ڕێڕەوی فارس|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Persian corridor --> |- | [[فەرزەندە]] || {{#ifexist:فەرزەندە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Ferzende --> |- | [[ئیبراھیم حەسکی]] || {{#ifexist:ئیبراھیم حەسکی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Ibrahim Heski --> |- | [[شەڕی ٢٠٠٧ی غەززە]] || {{#ifexist:شەڕی ٢٠٠٧ی غەززە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Battle of Gaza (2007) --> |- | [[شەڕی قاراوە]] || {{#ifexist:شەڕی قاراوە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Battle of Qahrawa --> |- | [[پاشایەک لە نیویۆرک]] || {{#ifexist:پاشایەک لە نیویۆرک|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بیرۆکەی مێگالی]] || {{#ifexist:بیرۆکەی مێگالی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Megali Idea --> |- | [[مێزۆپۆتامیای خواروو]] || {{#ifexist:مێزۆپۆتامیای خواروو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Lower Mesopotamia --> |- | [[ھەستی دژەمەسیحی]] || {{#ifexist:ھەستی دژەمەسیحی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Anti-Christian --> |- | [[دەوڵەتە یەکگرتووەکان]] || {{#ifexist:دەوڵەتە یەکگرتووەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Unitary states --> |- | [[داگیرکاریی تورکیا لە باکووری سووریا]] || {{#ifexist:داگیرکاریی تورکیا لە باکووری سووریا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Turkish occupation of northern Syria --> |- | [[ئەڤەتار: دوایین ملکەچپێکەری ھەوا (کایەی ڤیدیۆیی)]] || {{#ifexist:ئەڤەتار: دوایین ملکەچپێکەری ھەوا (کایەی ڤیدیۆیی)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ناوچەی جێناکۆک]] || {{#ifexist:ناوچەی جێناکۆک|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[مووشەک]] || {{#ifexist:مووشەک|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئۆپەراسیۆنی پارێزەری خۆشگوزەرانی]] || {{#ifexist:ئۆپەراسیۆنی پارێزەری خۆشگوزەرانی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Operation prosperity guardian --> |- | [[ئاگر (توخمی کلاسیکی)]] || {{#ifexist:‌ئاگر (توخمی کلاسیکی)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئاو (توخمی کلاسیکی)]] || {{#ifexist:ئاو (توخمی کلاسیکی)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[زەوی (توخمی کلاسیکی)]] || {{#ifexist:زەوی (توخمی کلاسیکی)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھەوا (توخمی کلاسیکی]] || {{#ifexist:ھەوا (توخمی کلاسیکی)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[نەخشەکێشی]] || {{#ifexist:نەخشەکێشی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Cartography --> |- | [[سوپای ئەڵمانیا (١٩٣٥–١٩٤٥)]] || {{#ifexist:سوپای ئەڵمانیا (١٩٣٥–١٩٤٥)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[توندوتیژیی ئەلیکترۆنی]] || {{#ifexist:توندوتیژیی ئەلیکترۆنی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Cyberbullying --> |- | [[کانتۆنەکانی خۆبەڕێوەبەریی باکوور و ڕۆژھەڵاتی سووریا]] || {{#ifexist:کانتۆنەکانی خۆبەڕێوەبەریی باکوور و ڕۆژھەڵاتی سووریا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Regions of the AANES --> |- | [[ڕێبازی ھێماخوازی]] || {{#ifexist:ڕێبازی ھێماخوازی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Symbolism (movement) --> |- | [[کۆچکردنی کورد بۆ سووریا]] || {{#ifexist:کۆچکردنی کورد بۆ سووریا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Kurdish immegration into Syria --> |- | [[بازی دۆستەکی]] || {{#ifexist:بازی دۆستەکی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Badh ibn Dustak --> |- | [[سەرھەڵدانی قۆچگری]] || {{#ifexist:سەرھەڵدانی قۆچگری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Koçgiri rebellion --> |- | [[گیانلەبەران]] || {{#ifexist:گیانلەبەران|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Fauna/یان ئاژەڵنامە --> |- | [[پیاھەڵدان]] || {{#ifexist:پیاھەڵدان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Panegyric --> |- | [[فیدراڵیزم لە عێراق]] || {{#ifexist:فیدراڵیزم لە عێراق|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سەرۆکی دەسەڵاتی نیشتیمانیی فەلەستین]] || {{#ifexist:سەرۆکی دەسەڵاتی نیشتیمانیی فەلەستین|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- President of the Palestinian National Authority --> |- | [[ھای فایڤ]] || {{#ifexist:ھای فایڤ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- High five --> |- | [[زیادە چالاکی سێکسی]] || {{#ifexist:زیادە چالاکی سێکسی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Hypersexuality --> |- | [[خالس بەگی سپکی]] || {{#ifexist:خالس بەگی سپکی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Halis Ozturk --> |- | [[ژن و دووچەرخە لە ئیسلامدا]] || {{#ifexist:ژن و دووچەرخە لە ئیسلامدا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Women and bicycling in Islam --> |- | [[سەوزایی]] || {{#ifexist:سەوزایی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Vegetation --> |- | [[مافی مرۆڤی کوردەکان لە تورکیا]] || {{#ifexist:مافی مرۆڤی کوردەکان لە تورکیا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Human rights of Kurdish people in Turkey --> |- | [[چۆڵکردنی گوندە کوردنشینییەکان لەلایەن تورکیا]] || {{#ifexist:چۆڵکردنی گوندە کوردنشینییەکان لەلایەن تورکیا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Kurdish villages depopulated by Turkey --> |- | [[داگیرکاری]] || {{#ifexist:داگیرکاری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Colonization --> |- | [[کاردوخی]] || {{#ifexist:کاردوخی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Carduxii --> |- | [[سووکەمارەیی]] || {{#ifexist:سووکەمارەیی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Concubinage --> |- | [[ئوزوماکی]] || {{#ifexist:ئوزوماکی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Uzumaki --> |- | [[شەڕی ھیربا]] || {{#ifexist:شەڕی ھیربا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Battle of Hyrba --> |- | [[سادۆمازوخیزم]] || {{#ifexist:سادۆمازوخیزم|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Sadomasochism --> |- | [[تیۆری لوولەی ھەویری ددان]] || {{#ifexist:تیۆری لوولەی ھەویری ددان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Toothpaste tube theory --> |- | [[نیسەفۆر نیپس]] || {{#ifexist:نیسەفۆر نیپس|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Nicéphore Nicépce --> |- | [[شێری کراھام]] || {{#ifexist:شێری کراھام|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Sherri Kraham --> |- | [[دروستکارباوەڕی]] || {{#ifexist:دروستکارباوەڕی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Creationism --> |- | [[نمایشی ترومەن]] || {{#ifexist:نمایشی ترومەن|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شێتگیری]] || {{#ifexist:شێتگیری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Hysteria --> |- | [[مۆنۆپۆلی]] || {{#ifexist:مۆنۆپۆلی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Monopoly --> |- | [[ئیندپێندێنت]] || {{#ifexist:ئیندپێندێنت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- The Independent --> |- | [[نزیکترین و دوورترین]] || {{#ifexist:نزیکترین و دوورترین|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Apsis --> |- | [[تۆقان]] || {{#ifexist:تۆقان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Panic --> |- | [[ژەندرمە]] || {{#ifexist:ژەندرمە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Gendarmerie --> |- | [[سەرھەنگ]] || {{#ifexist:سەرھەنگ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تیپەکانی بەرگریی نیشتمانی (عێراق)]] || {{#ifexist:تیپەکانی بەرگریی نیشتمانی (عێراق)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- National defence battalions (Iraq) --> |- | [[تیپ]] || {{#ifexist:تیپ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Battalion --> |- | [[مۆزی شین]] || {{#ifexist:مۆزی شین|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Blue banana --> |- | [[مایکرۆفۆن]] || {{#ifexist:مایکرۆفۆن|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[یەکپۆشی]] || {{#ifexist:یەکپۆشی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[حکوومەتی ئیسپانیا]] || {{#ifexist:حکوومەتی ئیسپانیا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بەراوردکاری]] || {{#ifexist:بەراوردکاری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Comparison --> |- | [[لێکچوواندن]] || {{#ifexist:لێکچوواندن|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Simile --> |- | [[سمێڵ]] || {{#ifexist:سمێڵ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سەگی شوانی ئەڵمانی]] || {{#ifexist:سەگی شوانی ئەڵمانی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- German shepherd --> |} a4vmep64ntzwn2h0am3u002xm97jfwd 1374639 1374589 2024-11-02T17:42:39Z Zemen 40346 1374639 wikitext text/x-wiki {| class="wikitable" style="width: 100%; text-align: center; border: 2px solid #CAE9C0; background-color: #F8F9FA;" |+ style="background-color: #CAE9C0; font-size: 1.00em; padding: 5px;" | '''وتارەکان بۆ دروستکردن''' ! style="background-color: #D5E8D4; padding: 3px;" | سەرناو ! style="background-color: #D5E8D4; padding: 3px;" | دۆخ |- | [[ئۆرک]] || {{#ifexist:ئۆرک|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[خاکی]] || {{#ifexist:خاکی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین ئەنیمەیشنی ھەڵبژێردراو]] || {{#ifexist:خەڵاتی ئۆسکار بۆ باشترین ئەنیمەیشنی ھەڵبژێردراو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بەڕێوەبەرایەتیی ناوەندی]] || {{#ifexist:بەڕێوەبەرایەتیی ناوەندی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بارپاپا]] || {{#ifexist:بارپاپا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئەشکەوتەوانی]] || {{#ifexist:ئەشکەوتەوانی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[گۆلیۆ ڕۆزاتی]] || {{#ifexist:گۆلیۆ ڕۆزاتی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سوپای یۆنان]] || {{#ifexist:سوپای یۆنان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[گشتپرسیی سەربەخۆیی ٢٠١٧ی کەتەلۆنیا]] || {{#ifexist:گشتپرسیی سەربەخۆیی ٢٠١٧ی کەتەلۆنیا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سینەمای دیجیتاڵی]] || {{#ifexist:سینەمای دیجیتاڵی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھێزی پاراستنی ئێزیدخان]] || {{#ifexist:ھێزی پاراستنی ئێزیدخان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ململانێی بریکاریی ئێران و ئیسرائیل]] || {{#ifexist:ململانێی بریکاریی ئێران و ئیسرائیل|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[کوردانی ئیسرائیل]] || {{#ifexist:کوردانی ئیسرائیل|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[مێگەل]] || {{#ifexist:مێگەل|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[خواردنەوەی گازی]] || {{#ifexist:خواردنەوەی گازی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شۆڕشی ئەنارکیستی]] || {{#ifexist:شۆڕشی ئەنارکیستی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سوێسکەی کوردی]] || {{#ifexist:سوێسکەی کوردی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تەکنۆکراسی]] || {{#ifexist:تەکنۆکراسی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شێوەمرۆڤ]] || {{#ifexist:شێوەمرۆڤ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بایکۆت]] || {{#ifexist:بایکۆت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بسکویت]] || {{#ifexist:بسکویت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سەنجەقی شارەزوور]] || {{#ifexist:سەنجەقی شارەزوور|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئاژەڵی ماڵی]] || {{#ifexist:ئاژەڵی ماڵی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شاری دەستەخوشک]] || {{#ifexist:شاری دەستەخوشک|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[میدڵ ئیست ئای]] || {{#ifexist:میدڵ ئیست ئای|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئافرۆدایت]] || {{#ifexist:ئافرۆدایت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تاقیکاریی نەرمامێر]] || {{#ifexist:تاقیکاریی نەرمامێر|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[لیکیپ (ڕۆژنامە)]] || {{#ifexist:لیکیپ (ڕۆژنامە)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[دانیاڵ ھاگاری]] || {{#ifexist:دانیاڵ ھاگاری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ڕاگەیاندنی شەڕ]] || {{#ifexist:ڕاگەیاندنی شەڕ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[داگیرکاریی مسوڵمانەکان]] || {{#ifexist:داگیرکاریی مسوڵمانەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[وەرگێڕانی دەقاودەق]] || {{#ifexist:وەرگێڕانی دەقاودەق|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شەڕی پاراگوای]] || {{#ifexist:شەڕی پاراگوای|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئاڵای نێوخۆیی]] || {{#ifexist:ئاڵای نێوخۆیی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئازادستان]] || {{#ifexist:ئازادستان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[پێشەنگ]] || {{#ifexist:پێشەنگ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تیرۆرکردنی جولیوس سێزار]] || {{#ifexist:تیرۆرکردنی جولیوس سێزار|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بڵاوبوونەوەی ئیسلام]] || {{#ifexist:بڵاوبوونەوەی ئیسلام|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[کۆمارەکانی یەکێتیی سۆڤیەت]] || {{#ifexist:کۆمارەکانی یەکێتیی سۆڤیەت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[نەخشەی پیری ڕەئیس]] || {{#ifexist:نەخشەی پیری ڕەئیس|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[پەنابەرانی کورد]] || {{#ifexist:پەنابەرانی کورد|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بنکەی کەیوان]] || {{#ifexist:بنکەی کەیوان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شەڕی ڕۆژگیرانەکە]] || {{#ifexist:شەڕی ڕۆژگیرانەکە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ماد (ناوچە)]] || {{#ifexist:ماد (ناوچە)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سەردەمی جەنگ]] || {{#ifexist:سەردەمی جەنگ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئینگلیزیی سکۆتلاندی]] || {{#ifexist:ئینگلیزیی سکۆتلاندی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[کورتەڕۆمان]] || {{#ifexist:کورتەڕۆمان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[خۆپیشاندانەکانی ٢٠٠٤ی قامیشلۆ]] || {{#ifexist:خۆپیشاندانەکانی ٢٠٠٤ی قامیشلۆ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[قامیش]] || {{#ifexist:قامیش|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[جیھانی ڕۆژھەڵاتی]] || {{#ifexist:جیھانی ڕۆژھەڵاتی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بەڕووسیکردن]] || {{#ifexist:بەڕووسیکردن|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھۆبیتەکان]] || {{#ifexist:ھۆبیتەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شیعری ئیسلامی]] || {{#ifexist:شیعری ئیسلامی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سەرھەڵدانی حیزبوڵڵای کورد]] || {{#ifexist:سەرھەڵدانی حیزبوڵڵای کورد|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھێزە ئاشوورییەکانی عێراق]] || {{#ifexist:ھێزە ئاشوورییەکانی عێراق|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئەنگلۆ]] || {{#ifexist:ئەنگلۆ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[یۆروکەکان]] || {{#ifexist:یۆروکەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[کۆتا جینۆسایدەکان لەلایەن عوسمانییەکان]] || {{#ifexist:کۆتا جینۆسایدەکان لەلایەن عوسمانییەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[موزەفەرییەکان]] || {{#ifexist:موزەفەرییەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئێلخانات]] || {{#ifexist:ئێلخانات|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تەیموورییەکان]] || {{#ifexist:تەیموورییەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ترەیلەر]] || {{#ifexist:ترەیلەر|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تیزەر ترەیلەر]] || {{#ifexist:تیزەر ترەیلەر|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[پیر (فیلمی ٢٠٢١)]] || {{#ifexist:پیر (فیلمی ٢٠٢١)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[جامی کاراباو]] || {{#ifexist:جامی کاراباو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[پۆمپای]] || {{#ifexist:پۆمپای|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[نیشانی عێراق]] || {{#ifexist:نیشانی عێراق|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[حکوومەتی ناوەندی]] || {{#ifexist:حکوومەتی ناوەندی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بەرەی ڕۆژھەڵات (جەنگی جیھانیی دووەم)]] || {{#ifexist:بەرەی ڕۆژھەڵات (جەنگی جیھانیی دووەم)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[کێویانە]] || {{#ifexist:کێویانە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[زەیتوونی]] || {{#ifexist:زەیتوونی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[زنجیرەفیلم]] || {{#ifexist:زنجیرەفیلم|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھێزی ئەرکی ھاوبەشی تێکەڵ – ئۆپەراسیۆنی چارەسەری ڕیشەیی]] || {{#ifexist:ھێزی ئەرکی ھاوبەشی تێکەڵ – ئۆپەراسیۆنی چارەسەری ڕیشەیی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[پاسەوانی کۆماریی عێراق]] || {{#ifexist:پاسەوانی کۆماریی عێراق|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سوپای باڤاریا]] || {{#ifexist:سوپای باڤاریا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئۆپەراسیۆنی ڤاڵکێری]] || {{#ifexist:ئۆپەراسیۆنی ڤاڵکێری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھیسپانیا]] || {{#ifexist:ھیسپانیا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[فیلمی ھەواداران]] || {{#ifexist:فیلمی ھەواداران|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سەرھەڵدان]] || {{#ifexist:سەرھەڵدان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شەڕی ساوجوبڵاغ]] || {{#ifexist:شەڕی ساوجوبڵاغ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شەڕی جەعفەرئاباد]] || {{#ifexist:شەڕی جەعفەرئاباد|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ڕاپەڕینی جەعفەر ئاغا]] || {{#ifexist:ڕاپەڕینی جەعفەر ئاغا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[چۆڵکردنی کەرتی غەززە]] || {{#ifexist:چۆڵکردنی کەرتی غەززە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ڕاپەڕینی ١٩١٤ی بدلیس]] || {{#ifexist:ڕاپەڕینی ١٩١٤ی بدلیس|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ڕاپەڕینی ١٩٠٧ی بدلیس]] || {{#ifexist:ڕاپەڕینی ١٩٠٧ی بدلیس|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ڕاکێشەری مەزن]] || {{#ifexist:ڕاکێشەری مەزن|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Great Attractor --> |- | [[بەھرامجی]] || {{#ifexist:بەھرامجی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[وێرانکردنی گوندە کوردنشینییەکان لە باشووری کوردستان]] || {{#ifexist:وێرانکردنی گوندە کوردنشینییەکان لە باشووری کوردستان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Destruction of Kurdish villages during the Iraqi Arabization campaign --> |- | [[کۆمەڵکوژیی ھەولێر]] || {{#ifexist:کۆمەڵکوژیی ھەولێر|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تۆمارکردنی جووڵە]] || {{#ifexist:تۆمارکردنی جووڵە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Motion capture --> |- | [[تیمی بچووک (ئاوازێکی کریسمس)]] || {{#ifexist:تیمی بچووک (ئاوازێکی کریسمس)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بۆب کراچێت]] || {{#ifexist:بۆب کراچێت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Bob Cratchit --> |- | [[ئیبینیزەر سکروج]] || {{#ifexist:ئیبینیزەر سکروج|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Ebenezer Scrooge --> |- | [[کۆمەڵکوژیی زینی ڕەفت]] || {{#ifexist:کۆمەڵکوژیی زینی ڕەفت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Zini Rift Massacre --> |- | [[کۆمەڵکوژیی ٣٣ گوللە]] || {{#ifexist:کۆمەڵکوژیی ٣٣ گوللە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Muğlalı incident --> |- | [[کۆمەڵکوژیی ئاھەنگی ھاوسەرگیریی ماردین]] || {{#ifexist:کۆمەڵکوژیی ئاھەنگی ھاوسەرگیریی ماردین|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Mardin engagement ceremony massacre --> |- | [[کۆمەڵکوژیی لجێ]] || {{#ifexist:کۆمەڵکوژیی لجێ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Lice massacre --> |- | [[کۆمەڵکوژیی کوشکۆنار]] || {{#ifexist:کۆمەڵکوژیی کوشکۆنار|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Kuşkonar and Koçağılı massacre --> |- | [[تەسکبینی]] || {{#ifexist:تەسکبینی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Parochialism --> |- | [[سەلجووقییەکان]] || {{#ifexist:سەلجووقییەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Seljuk dynasty --> |- | [[کایو]] || {{#ifexist:کایو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Caillou --> |- | [[پێکدادانی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران و کۆمەڵە]] || {{#ifexist:پێکدادانی حیزبی دێموکراتی کوردستانی ئێران و کۆمەڵە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- KDPI–Komala conflict --> |- | [[ئاشوورییە خۆبەخشەکان]] || {{#ifexist:ئاشوورییە خۆبەخشەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Assyrian Volunteers --> |- | [[شەڕی تازەشار]] || {{#ifexist:شەڕی تازەشار|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Battle of Charah --> |- | [[کۆمپیوتەری کوانتەم]] || {{#ifexist:کۆمپیوتەری کوانتەم|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Quantum computing --> |- | [[ئاڵای ئەڵمانیای نازی]] || {{#ifexist:ئاڵای ئەڵمانیای نازی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھەنگ (سوپا)]] || {{#ifexist:ھەنگ (سوپا)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Regiment --> |- | [[پێشڕەو]] || {{#ifexist:پێشڕەو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Major (rank) --> |- | [[نیشتەجێکردنی ھۆزە کوردییەکان]] || {{#ifexist:نیشتەجێکردنی ھۆزە کوردییەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Sedentarization of Kurdish tribes --> |- | [[ھەنگی حەمیدیە]] || {{#ifexist:ھەنگی حەمیدیە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Hamidiye (cavalry) --> |- | [[پارێزراوی سار]] || {{#ifexist:پارێزراوی سار|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[دەستەوشەی ڕێزداری]] || {{#ifexist:دەستەوشەی ڕێزداری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Honorific --> |- | [[مەنسا مووسا]] || {{#ifexist:مەنسا مووسا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تیم سپیک]] || {{#ifexist:تیم سپیک|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Teamspeak --> |- | [[ستووننووس]] || {{#ifexist:ستووننووس|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Columnist --> |- | [[سەردەمی نوێ (فیلمی ١٩٣٨)]] || {{#ifexist:سەردەمی نوێ (فیلمی ١٩٣٨)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شڕێک!]] || {{#ifexist:شڕێک!|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئایینی نەتەوەیی]] || {{#ifexist:ئایینی نەتەوەیی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Ethnic religion --> |- | [[پاگانیزم]] || {{#ifexist:پاگانیزم|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بنکەدراوەی ئۆنلاین]] || {{#ifexist:بنکەدراوەی ئۆنلاین|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Online database --> |- | [[نێوبۆکسی پۆستی ئەلیکترۆنی]] || {{#ifexist:نێوبۆکسی پۆستی ئەلیکترۆنی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Inbox by Gmail --> |- | [[شانشینی ماد]] || {{#ifexist:شانشینی ماد|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تیا (ھەسارە)]] || {{#ifexist:تیا (ھەسارە)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Theia (planet) --> |- | [[گۆی ئاسمان]] || {{#ifexist:گۆی ئاسمان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Firmament --> |- | [[گوستاڤ کلیمت]] || {{#ifexist:گوستاڤ کلیمت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[کۆنەپەرستی]] || {{#ifexist:کۆنەپەرستی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Obscurantism/یان تاریکخوازی --> |- | [[زەقورە]] || {{#ifexist:زەقورە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Ziggurat --> |- | [[زەقورەی ئوور]] || {{#ifexist:زەقورەی ئوور|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Ziggurat of Ur --> |- | [[نەوەی وای]] || {{#ifexist:نەوەی وای|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Millennials --> |- | [[نەوەی ئێکس]] || {{#ifexist:نەوەی ئێکس|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Generation X --> |- | [[پۆمپای]] || {{#ifexist:پۆمپای|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[پەیکەری تەسکلم]] || {{#ifexist:پەیکەری تەسکلم|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Tusculum portrait --> |- | [[ئەندازە]] || {{#ifexist:ئەندازە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Size --> |- | [[بانکی تۆو]] || {{#ifexist:بانکی تۆو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Seed bank --> |- | [[ھایپۆکسیا]] || {{#ifexist:ھایپۆکسیا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Hypoxia --> |- | [[ئۆنلاین و ئۆفلاین]] || {{#ifexist:ئۆنلاین و ئۆفلاین|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ڕێلادان]] || {{#ifexist:ڕێلادان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Off-roading --> |- | [[یاسر دۆسەری]] || {{#ifexist:یاسر دۆسەری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[چیچانەکان]] || {{#ifexist:چیچانەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[چیچانە کوردەکان]] || {{#ifexist:چیچانە کوردەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[مێژووی ناوەندیی گەردوون]] || {{#ifexist:مێژووی ناوەندیی گەردوون|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھافەفۆبیا]] || {{#ifexist:ھافەفۆبیا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Haphephobia --> |- | [[پەشێویی فشاری دەروونی دوای کارەسات]] || {{#ifexist:پەشێویی فشاری دەروونی دوای کارەسات|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- PTSD --> |- | [[ناپاکی نەتەوەیی]] || {{#ifexist:ناپاکی نەتەوەیی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Treason --> |- | [[سەرئاوکەوتە]] || {{#ifexist:سەرئاوکەوتە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Buoy --> |- | [[فۆبیای مێروو]] || {{#ifexist:فۆبیای مێروو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Entomopobia --> |- | [[دووڕوویی]] || {{#ifexist:دووڕوویی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Hypocrisy --> |- | [[ململانێی فارس و مادەکان]] || {{#ifexist:ململانێی فارس و مادەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Medo-Persian conflict --> |- | [[دەریاچەی گەناو]] || {{#ifexist:دەریاچەی گەناو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Lake Kanaw --> |- | [[بەرزکەر]] || {{#ifexist:بەرزکەر|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Crane --> |- | [[داگیرکردنی مەریخ]] || {{#ifexist:داگیرکردنی مەریخ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ڕێڕەوی فارس]] || {{#ifexist:ڕێڕەوی فارس|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Persian corridor --> |- | [[فەرزەندە]] || {{#ifexist:فەرزەندە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Ferzende --> |- | [[ئیبراھیم حەسکی]] || {{#ifexist:ئیبراھیم حەسکی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Ibrahim Heski --> |- | [[شەڕی ٢٠٠٧ی غەززە]] || {{#ifexist:شەڕی ٢٠٠٧ی غەززە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Battle of Gaza (2007) --> |- | [[شەڕی قاراوە]] || {{#ifexist:شەڕی قاراوە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Battle of Qahrawa --> |- | [[پاشایەک لە نیویۆرک]] || {{#ifexist:پاشایەک لە نیویۆرک|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بیرۆکەی مێگالی]] || {{#ifexist:بیرۆکەی مێگالی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Megali Idea --> |- | [[مێزۆپۆتامیای خواروو]] || {{#ifexist:مێزۆپۆتامیای خواروو|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Lower Mesopotamia --> |- | [[ھەستی دژەمەسیحی]] || {{#ifexist:ھەستی دژەمەسیحی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Anti-Christian --> |- | [[دەوڵەتە یەکگرتووەکان]] || {{#ifexist:دەوڵەتە یەکگرتووەکان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Unitary states --> |- | [[داگیرکاریی تورکیا لە باکووری سووریا]] || {{#ifexist:داگیرکاریی تورکیا لە باکووری سووریا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Turkish occupation of northern Syria --> |- | [[ئەڤەتار: دوایین ملکەچپێکەری ھەوا (کایەی ڤیدیۆیی)]] || {{#ifexist:ئەڤەتار: دوایین ملکەچپێکەری ھەوا (کایەی ڤیدیۆیی)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ناوچەی جێناکۆک]] || {{#ifexist:ناوچەی جێناکۆک|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[مووشەک]] || {{#ifexist:مووشەک|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئۆپەراسیۆنی پارێزەری خۆشگوزەرانی]] || {{#ifexist:ئۆپەراسیۆنی پارێزەری خۆشگوزەرانی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Operation prosperity guardian --> |- | [[ئاگر (توخمی کلاسیکی)]] || {{#ifexist:‌ئاگر (توخمی کلاسیکی)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ئاو (توخمی کلاسیکی)]] || {{#ifexist:ئاو (توخمی کلاسیکی)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[زەوی (توخمی کلاسیکی)]] || {{#ifexist:زەوی (توخمی کلاسیکی)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[ھەوا (توخمی کلاسیکی]] || {{#ifexist:ھەوا (توخمی کلاسیکی)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[نەخشەکێشی]] || {{#ifexist:نەخشەکێشی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Cartography --> |- | [[سوپای ئەڵمانیا (١٩٣٥–١٩٤٥)]] || {{#ifexist:سوپای ئەڵمانیا (١٩٣٥–١٩٤٥)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[توندوتیژیی ئەلیکترۆنی]] || {{#ifexist:توندوتیژیی ئەلیکترۆنی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Cyberbullying --> |- | [[کانتۆنەکانی خۆبەڕێوەبەریی باکوور و ڕۆژھەڵاتی سووریا]] || {{#ifexist:کانتۆنەکانی خۆبەڕێوەبەریی باکوور و ڕۆژھەڵاتی سووریا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Regions of the AANES --> |- | [[ڕێبازی ھێماخوازی]] || {{#ifexist:ڕێبازی ھێماخوازی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Symbolism (movement) --> |- | [[کۆچکردنی کورد بۆ سووریا]] || {{#ifexist:کۆچکردنی کورد بۆ سووریا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Kurdish immegration into Syria --> |- | [[بازی دۆستەکی]] || {{#ifexist:بازی دۆستەکی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Badh ibn Dustak --> |- | [[سەرھەڵدانی قۆچگری]] || {{#ifexist:سەرھەڵدانی قۆچگری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Koçgiri rebellion --> |- | [[گیانلەبەران]] || {{#ifexist:گیانلەبەران|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Fauna/یان ئاژەڵنامە --> |- | [[پیاھەڵدان]] || {{#ifexist:پیاھەڵدان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Panegyric --> |- | [[فیدراڵیزم لە عێراق]] || {{#ifexist:فیدراڵیزم لە عێراق|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سەرۆکی دەسەڵاتی نیشتیمانیی فەلەستین]] || {{#ifexist:سەرۆکی دەسەڵاتی نیشتیمانیی فەلەستین|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- President of the Palestinian National Authority --> |- | [[ھای فایڤ]] || {{#ifexist:ھای فایڤ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- High five --> |- | [[زیادە چالاکی سێکسی]] || {{#ifexist:زیادە چالاکی سێکسی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Hypersexuality --> |- | [[خالس بەگی سپکی]] || {{#ifexist:خالس بەگی سپکی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Halis Ozturk --> |- | [[ژن و دووچەرخە لە ئیسلامدا]] || {{#ifexist:ژن و دووچەرخە لە ئیسلامدا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Women and bicycling in Islam --> |- | [[سەوزایی]] || {{#ifexist:سەوزایی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Vegetation --> |- | [[مافی مرۆڤی کوردەکان لە تورکیا]] || {{#ifexist:مافی مرۆڤی کوردەکان لە تورکیا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Human rights of Kurdish people in Turkey --> |- | [[چۆڵکردنی گوندە کوردنشینییەکان لەلایەن تورکیا]] || {{#ifexist:چۆڵکردنی گوندە کوردنشینییەکان لەلایەن تورکیا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Kurdish villages depopulated by Turkey --> |- | [[داگیرکاری]] || {{#ifexist:داگیرکاری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Colonization --> |- | [[کاردوخی]] || {{#ifexist:کاردوخی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Carduxii --> |- | [[سووکەمارەیی]] || {{#ifexist:سووکەمارەیی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Concubinage --> |- | [[ئوزوماکی]] || {{#ifexist:ئوزوماکی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Uzumaki --> |- | [[شەڕی ھیربا]] || {{#ifexist:شەڕی ھیربا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Battle of Hyrba --> |- | [[سادۆمازوخیزم]] || {{#ifexist:سادۆمازوخیزم|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Sadomasochism --> |- | [[تیۆری لوولەی ھەویری ددان]] || {{#ifexist:تیۆری لوولەی ھەویری ددان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Toothpaste tube theory --> |- | [[نیسەفۆر نیپس]] || {{#ifexist:نیسەفۆر نیپس|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Nicéphore Nicépce --> |- | [[شێری کراھام]] || {{#ifexist:شێری کراھام|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Sherri Kraham --> |- | [[دروستکارباوەڕی]] || {{#ifexist:دروستکارباوەڕی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Creationism --> |- | [[نمایشی ترومەن]] || {{#ifexist:نمایشی ترومەن|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[شێتگیری]] || {{#ifexist:شێتگیری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Hysteria --> |- | [[مۆنۆپۆلی]] || {{#ifexist:مۆنۆپۆلی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Monopoly --> |- | [[ئیندپێندێنت]] || {{#ifexist:ئیندپێندێنت|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- The Independent --> |- | [[نزیکترین و دوورترین]] || {{#ifexist:نزیکترین و دوورترین|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Apsis --> |- | [[تۆقان]] || {{#ifexist:تۆقان|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Panic --> |- | [[ژەندرمە]] || {{#ifexist:ژەندرمە|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Gendarmerie --> |- | [[سەرھەنگ]] || {{#ifexist:سەرھەنگ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[تیپەکانی بەرگریی نیشتمانی (عێراق)]] || {{#ifexist:تیپەکانی بەرگریی نیشتمانی (عێراق)|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- National defence battalions (Iraq) --> |- | [[تیپ]] || {{#ifexist:تیپ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Battalion --> |- | [[مۆزی شین]] || {{#ifexist:مۆزی شین|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Blue banana --> |- | [[مایکرۆفۆن]] || {{#ifexist:مایکرۆفۆن|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[یەکپۆشی]] || {{#ifexist:یەکپۆشی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[حکوومەتی ئیسپانیا]] || {{#ifexist:حکوومەتی ئیسپانیا|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[بەراوردکاری]] || {{#ifexist:بەراوردکاری|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Comparison --> |- | [[لێکچوواندن]] || {{#ifexist:لێکچوواندن|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- Simile --> |- | [[سمێڵ]] || {{#ifexist:سمێڵ|{{کرا}}|{{ھھ}}}} |- | [[سەگی شوانی ئەڵمانی]] || {{#ifexist:سەگی شوانی ئەڵمانی|{{کرا}}|{{ھھ}}}} <!-- German shepherd --> |} jyr0zbjizpszl3zneuc1y7ekibgulg4 4 277033 1374715 1374504 2024-11-03T01:52:16Z Dexbot 6403 ڕۆبۆت: ئەرشیڤکردنی 1 بابەت لە [[ویکیپیدیا:دیوەخان (جۆراوجۆر)]]. 1374715 wikitext text/x-wiki {{ئەرشیڤی وتووێژ}} == ڕێگریکردن لە دانانی بەستەری kurdcollect.com == سڵاو {{وب|Zamand Karim|Paraw|Tessla}} و ئەوانی تریش، دەمەوێ ڕێگری لە دانانی ھەر بەستەرێک بکەین کە بگەڕێتەوە بۆ https://kurdcollect.com چونکە بەڕاستی سەرچاوەیان دیار نییە و [[وپ:دسب|باوەڕپێکراو نین]] و بگرە بەشێک لە بابەتەکانیان ھەر لە ویکیپیدیاوە وەرگرتووە بۆیە، دەبێ سەرجەم سەرچاوەکانی ئەوێ بسڕدرێتنەوە. تکایە بە ھیچ شێوەیەکیش پەڕگە لەوێوە مەھێننە ویکیپیدیا و ئەوەشی لەوێوە ھاتووە، دەبێ بسڕدرێتەوە. جا بەم بۆنەیەوە [[کورد کۆلێکت]] کە Paraw دروستی کردووە بە بایەخدار نازانم. پێشتریش ھەمان شتم بۆ https://zaniary.com کرد. تکایە ھەر شتێکتان لەسەر ئینتەرنێت دۆزییەوە، مەیکەنە سەرچاوە. پێگە ھەن پێیان دەڵێن [[:en:Mirror site]] و ئەوانەش مەکەنە سەرچاوە. ئێستا چی دەڵێن؟ ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏١٦:٥١، ٢٢ی ئابی ٢٠٢٤ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: دەستت خۆش، و دروستە قسەکەت. هەروەها لەسەر وتاری [[کورد کۆلێکت]]؛ سەرچاوەی ئەو وتارە دەگەڕێتەوە بۆ خوودی خۆی، مەگەر ئەمە خۆی لەڕەگەوە هەڵەیە، لەگەڵ سڕینەوەی ئەو وتارەم. '''[[User:Tessla|<span style="font-family:Oswald;color:FF003A6A">Tessla</span>]] ([[User Talk:Tessla#top|<span style="font-family:Oswald;color:black">وتووێژ</span>]])''' ‏١٦:٥٥، ٢٢ی ئابی ٢٠٢٤ (UTC) :@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]]: ھاوڕام. {{لەگەڵ}} بۆ سڕینەوەی وتارەکە. [[User:Zamand Karim|<b style="color:#ffffff;font-size:13px;display:inline-block;border:1px solid #5B7830;border-radius:5px;background-color:#5B7830;padding:2px;">&#160;زەمەنCefayî&#160;</b>]] ‏٢٠:٥٧، ٢٢ی ئابی ٢٠٢٤ (UTC) ::@[[بەکارھێنەر:Aram|Aram]] منیش لەگەڵ قەدەغەکردنی بەکارھێنانی سەرچاوەکانی ئەو وێبگەیەم. [[بەکارھێنەر:Hivja|ھیڤجا]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Hivja|وتووێژ]]) ‏١١:٣٠، ٢٣ی ئابی ٢٠٢٤ (UTC) ::: {{کرا|بۆ پێڕستی ڕەشی سپام زیاد کرا و سەرجەم سەرچاوە و بەستەرە دەرەکییەکانیشی سڕانەوە.}} تاگی سڕینەوە لە [[کورد کۆلێکت]] درا و دەشبێ [[:پەڕگە:Kurd collect.png]] و [[:پەڕگە:Heme Kerîm Arif.jpg]] بە ھەمان شێوە بسڕدرێنەوە چونکە لە ھەمان پێگەوە ھاتوونەتە ئێرە. ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏٢٢:٢٩، ٢٥ی ئابی ٢٠٢٤ (UTC) :::: {{کرا|وتار و پەڕگەکانیش سڕانەوە.}} سپاس! ⇐[[بەکارھێنەر:Aram|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:Aram|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ'''</span>]]} ‏١٥:٠٧، ٢٦ی ئابی ٢٠٢٤ (UTC) == <span lang="en" dir="ltr">Announcing the Universal Code of Conduct Coordinating Committee</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/board-elections@lists.wikimedia.org/thread/OKCCN2CANIH2K7DXJOL2GPVDFWL27R7C/ Original message at wikimedia-l]. [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement - results|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement - results}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]'' Hello all, The scrutineers have finished reviewing the vote and the [[m:Special:MyLanguage/Elections Committee|Elections Committee]] have certified the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Results|results]] for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) special election]]. I am pleased to announce the following individual as regional members of the U4C, who will fulfill a term until 15 June 2026: * North America (USA and Canada) ** Ajraddatz The following seats were not filled during this special election: * Latin America and Caribbean * Central and East Europe (CEE) * Sub-Saharan Africa * South Asia * The four remaining Community-At-Large seats Thank you again to everyone who participated in this process and much appreciation to the candidates for your leadership and dedication to the Wikimedia movement and community. Over the next few weeks, the U4C will begin meeting and planning the 2024-25 year in supporting the implementation and review of the UCoC and Enforcement Guidelines. You can follow their work on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Meta-Wiki]]. On behalf of the U4C and the Elections Committee,<section end="announcement-content" /> </div> [[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] ‏١٤:٠٥، ٢ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:RamzyM (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 --> == <span lang="en" dir="ltr">Have your say: Vote for the 2024 Board of Trustees!</span> == <div lang="en" dir="ltr"> <section begin="announcement-content" /> Hello all, The voting period for the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|2024 Board of Trustees election]] is now open. There are twelve (12) candidates running for four (4) seats on the Board. Learn more about the candidates by [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Candidates|reading their statements]] and their [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Questions_for_candidates|answers to community questions]]. When you are ready, go to the [[Special:SecurePoll/vote/400|SecurePoll]] voting page to vote. '''The vote is open from September 3rd at 00:00 UTC to September 17th at 23:59 UTC'''. To check your voter eligibility, please visit the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Voter_eligibility_guidelines|voter eligibility page]]. Best regards, The Elections Committee and Board Selection Working Group<section end="announcement-content" /> </div> [[بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:MediaWiki message delivery|لێدوان]]) ‏١٢:١٤، ٣ی ئەیلوولی ٢٠٢٤ (UTC) <!-- پەیامەکە لەلایەن بەکارھێنەر:RamzyM (WMF)@metawiki نێردراوە بە بەکارھێنانی ئەم پێڕستە: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=27183190 --> fc36q5cwvchl416gs60jk0qj4a4f94y 0 277076 1374610 1373710 2024-11-02T17:04:17Z Zemen 40346 1374610 wikitext text/x-wiki '''سەرھەنگ''' ({{بە ئینگلیزی|Colonel}}، '''کلۆنێل''' یان '''کۆلۆنێل''') پلەی ئەفسەری سەربازی باڵایە کە لە زۆرێک لە وڵاتان بەکاردەھێنرێت. ھەروەھا لە ھەندێک ھێزی پۆلیس و ڕێکخراوە [[نیمچە سەربازی|نیمچە سەربازییەکان]] بەکاردێت. لە سەدەی ١٧ و ١٨ و ١٩دا، سەرھەنگێک بە شێوەیەکی گشتی بەرپرسی [[ھەنگ (سوپا)|ھەنگێک]] بوو لە سوپایەکدا. بەکارھێنانی سەردەمیانەی زۆر جیاوازە و لە ھەندێک حاڵەتدا ئەم زاراوەیە وەک نازناوی سەربەرزی بەکاردەھێنرێت کە ڕەنگە ھیچ پەیوەندییەکی ڕاستەوخۆی بە سەربازییەوە نەبێت. لە ھەندێک ھێزی سەربازی بچووکتردا، وەک ھێزەکانی [[مۆناکۆ]] یان [[ڤاتیکان]]، سەرھەنگ بەرزترین [[پلەی سەربازی|پلەیە]].<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|شەڕ|وڵاتەکان}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{پۆلی کۆمنز|Colonels}} [[پۆل:پلەکانی سەربازی]] [[پۆل:وتارەکان بە دەقی زمانی پۆڵەندی]] lvwui2xf7q88usuel753c4zsrnq25w1 1374611 1374610 2024-11-02T17:05:42Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی دەروازەی [[دەروازە:ژیاننامە|ژیاننامە]] 1374611 wikitext text/x-wiki '''سەرھەنگ''' ({{بە ئینگلیزی|Colonel}}، '''کلۆنێل''' یان '''کۆلۆنێل''') پلەی ئەفسەری سەربازی باڵایە کە لە زۆرێک لە وڵاتان بەکاردەھێنرێت. ھەروەھا لە ھەندێک ھێزی پۆلیس و ڕێکخراوە [[نیمچە سەربازی|نیمچە سەربازییەکان]] بەکاردێت. لە سەدەی ١٧ و ١٨ و ١٩دا، سەرھەنگێک بە شێوەیەکی گشتی بەرپرسی [[ھەنگ (سوپا)|ھەنگێک]] بوو لە سوپایەکدا. بەکارھێنانی سەردەمیانەی زۆر جیاوازە و لە ھەندێک حاڵەتدا ئەم زاراوەیە وەک نازناوی سەربەرزی بەکاردەھێنرێت کە ڕەنگە ھیچ پەیوەندییەکی ڕاستەوخۆی بە سەربازییەوە نەبێت. لە ھەندێک ھێزی سەربازی بچووکتردا، وەک ھێزەکانی [[مۆناکۆ]] یان [[ڤاتیکان]]، سەرھەنگ بەرزترین [[پلەی سەربازی|پلەیە]].<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|شەڕ|وڵاتەکان|ژیاننامە}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{پۆلی کۆمنز|Colonels}} [[پۆل:پلەکانی سەربازی]] [[پۆل:وتارەکان بە دەقی زمانی پۆڵەندی]] 4kknzgk2hdjpdd7kzp4luz6bd0d8mxj 1374614 1374611 2024-11-02T17:09:44Z Zemen 40346 گەڕاندنەوەی دەستکارییەکانی [[Special:Contributions/AramBot|AramBot]] ([[User talk:AramBot|لێدوان]]) بۆ دوایین پێداچوونەوەی [[User:Zemen|Zemen]] 1374610 wikitext text/x-wiki '''سەرھەنگ''' ({{بە ئینگلیزی|Colonel}}، '''کلۆنێل''' یان '''کۆلۆنێل''') پلەی ئەفسەری سەربازی باڵایە کە لە زۆرێک لە وڵاتان بەکاردەھێنرێت. ھەروەھا لە ھەندێک ھێزی پۆلیس و ڕێکخراوە [[نیمچە سەربازی|نیمچە سەربازییەکان]] بەکاردێت. لە سەدەی ١٧ و ١٨ و ١٩دا، سەرھەنگێک بە شێوەیەکی گشتی بەرپرسی [[ھەنگ (سوپا)|ھەنگێک]] بوو لە سوپایەکدا. بەکارھێنانی سەردەمیانەی زۆر جیاوازە و لە ھەندێک حاڵەتدا ئەم زاراوەیە وەک نازناوی سەربەرزی بەکاردەھێنرێت کە ڕەنگە ھیچ پەیوەندییەکی ڕاستەوخۆی بە سەربازییەوە نەبێت. لە ھەندێک ھێزی سەربازی بچووکتردا، وەک ھێزەکانی [[مۆناکۆ]] یان [[ڤاتیکان]]، سەرھەنگ بەرزترین [[پلەی سەربازی|پلەیە]].<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢٧ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|شەڕ|وڵاتەکان}} {{زانیارییە کتێبخانەیییەکان}} {{پۆلی کۆمنز|Colonels}} [[پۆل:پلەکانی سەربازی]] [[پۆل:وتارەکان بە دەقی زمانی پۆڵەندی]] lvwui2xf7q88usuel753c4zsrnq25w1 0 277148 1374659 1374222 2024-11-02T18:10:48Z Aza 86 1374659 wikitext text/x-wiki '''ئیدیالیزمی بەرزەجێیانە''' یا '''ئیدیالیزمی ترانسێندێنتاڵ''' ڕێبازێکی گرنگی فەلسەفە ڕەخنەیییەکەی [[ئیمانوێل کانت|ئیمانوێل کانتە]]. لە کتێبی [[ڕەخنە لە ئەقڵی پەتی|ڕەخنە لە ئەقڵی پەتیدا]]، کانت بەم چەشنە دەیناسێنێ:<ref>ئیمانوێل کانت، ڕەخنە لە ئەقڵی پەتی، A369. بە پێی وەرگێڕانە فارسییەکەی بێھرووز نەزەری.</ref> <blockquote> بەڵام مەبەستی من لە ئیدیالیزمی بەرزەجێیانەی گشت نموودەکان،<ref>''نموود'' بەرامبەر بە ''appearance''ی ئینگلیزی دانراوە، بە گوێرەی [https://lex.vejin.net/ck/def/wahby-edmonds/nim%C3%BB%E1%B8%8D فەرھەنگی کوردی بە ئینگلیزیی تۆفێق وەھبی]. مەبەست لە نموود «بابەتی بیناو»ە. بۆ وێنە، خانوویەک کە لە بەرانبەرمەوە دیارە. بۆ زانیاریی زیاتر لەبارەی پێناسەی نموود بە لای کانتەوە، سەیری [https://hume.ucdavis.edu/phi175/appearance.html ئێرە] بکە.</ref> ڕێبازێکە کە بە گوێرەی ئەوە، ئێمە نموودەکان سەرجەم بە [[نوێنەرایەتیی زەینی|نوێنەرایەتیی]] ڕووت دەبینین، نە لە گوێن [[شت لە خۆیدا|شتەکان لە خۆیاندا]]. ھەروەھا، بە گوێرەی ئەوە، [[کات]] و [[بۆشایی|جێ]] ھەر تەنیا فۆرمە ھەستییەکانی بیناوەکانی ئێمەن و،<ref>''بیناو'' یا ''دیناو'' بەرامبەر بە ''intuition''</ref> دیاریکراوێتیگەلێک<ref>''دیاریکراوێتی'' بەرامبەر بە ''determination''، بە گوێرەی فەرھەنگی زاراوەی ڕەخنەییی بەختیار سەجادی.</ref> نین کە بۆ خۆیان درابێتن، یا مەرجەکانی ئۆبژەکان [نین] کاتێ کە لە گوێن شتەکان لە خۆیاندا چاویان لێ بکرێ. </blockquote>ئیدیالیزمەکەی کانت لە بەرامبەر ڕێبازە ئیدیالیستییەکانی دوو فەیلەسووفی پێش خۆیەوە دەوەستا. ئەوەڵ، ئەوەی [[دێکارت]] کە پێی وابوو ھەبوونی ماددە [[شکی دێکارتی|جێی شکە]] و، دووەم، [[ئیدیالیزمی سووژەیی|ئیدیالیزمە دۆگماتیکەکەی بارکلی]] کە ڕێک و ڕاست ھەبوونی ماددەی حاشا دەکرد. کانت باوەڕی ئەوە بوو کە، [[ئیدیا]] کە کەرەستەی مەعریفەتە، پێویستە بە جۆرێ لە واقیعێکی ھەڵنەواسراو بە زەینی مرۆڤەوە، سەرچاوەی گرتبێ. واقیعێ کە ئەو پێی دەوت [[شت بۆ خۆی|شتەکان لە خۆیەتیی خۆیاندا]] و، وایشی بۆ دەچوو کە ھەرگیز دەستی ناسیاریی مرۆڤ پێیان ناگا.<ref>{{بیرخستنەوەی وێب |سەردێڕ=Transcendental idealism {{!}} Definition & Facts {{!}} Britannica |ناونیشان=https://www.britannica.com/topic/transcendental-idealism |ڕێکەوتی سەردان=2024-10-30 |وێبگە=www.britannica.com |زمان=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|فەلسەفە}} [[پۆل:تیۆرە ئیپیستمۆلۆژییەکان]] [[پۆل:ھەبوونناسی]] gsstpvthxj40k2ne80zteagk0m8zwz8 0 277150 1374643 1374191 2024-11-02T18:00:02Z Zemen 40346 1374643 wikitext text/x-wiki '''زمانی ستاندارد'''، '''زمانی پێوەر''' یان '''پێوانەی بنەڕەت''' چەشنێکی زمانییە کە بە شێوەیەکی بەرچاو و تا ڕادەیەکی زۆر بە ڕەوتی کۆددانانی ڕێزمانی و وشەیی و سیستەمی نووسین و تایبەتمەندیییەکانی دیکەیدا تێپەڕیوە و بەم شێوەیەش لە نێو چەشنە پێوەندیدارەکانی تری کۆمەڵە زمانییەکەیدا وەکوو خاوەن ئاستی بەرز و پرێستیژ دادەنرێت. زمانی پێوەر زیاتر وەکوو چەشنێکی زمانیی خاوەن پرێستیژ لە سەرتاسەری ئەو وڵاتەدا سەیر دەکرێت.<ref>وەرگێڕان لە ویکیپیدیای ئینگلیزییەوە، وەرگیراو لە (دکتۆر بەختیار سەججادی).</ref> لە زمانناسیدا، ئەو ڕەوتەی کە تێیدا چەشنێکی زمانی بە مەبەستی بەپێوەربوون و لە ڕێگەی جیاجیاوە وەک دانانی زۆرێک کتێب و سەرچاوە لەسەر ڕێزمانەکەی ڕێکدەخرێت، یان ئەو ڕەوتەی کە وا لە ئاراستەی زمانی خەڵک دەکات ڕووی لە زمانی پێوەر بێت، بە «پێوەرسازی» ناسراوە. بە شێوەیەکی گشتی، ئەو چەشنە زمانیانەی بە ناو ڕەوتی بەپێوەربووندا تێدەپەڕن ئەوانەن کە زیاتر لە چەشنەکانی تر پێوەندییان بە ناوەندەکانی بازرگانی و دەسەڵاتەوە ھەیە. زمانی پێوەر لەلایەن توێژی خوێندەوارەوە و لە ڕاگەیاندنەکاندا بەکارئەھێنرێت و لە قوتابخانە و فێرگەکاندا و بۆ فێرخوازانی بیانیش دەوترێتەوە. لە نێو کۆمەڵێکی زمانیدا، پێوەرسازی زۆربەی کاتەکان بە دەستنیشانکردن و تیشک خستنەسەر چەشنێکی زمانیی دیاریکراو دەست پێدەکات، زیاتر بە مەبەستی یەکدەستکردنەوەی زیاتری زمانناسانە، کە لەلایەن خەڵکی کاریگەرەوە پەسەند دەکرێ و لە ڕووی کۆمەڵایەتی و فەرھەنگییەوە بڵاودەکرێتەوە و لە ھەمبەر چەشنە زمانییە ڕکابەرەکاندا قوت دەکرێتەوە و بە شێوەیەکی پەرەئەستێن لە بەستێنە جیاوازەکاندا بەکار دەھێنرێت و پێگەیەکی بەرزی کۆمەڵایەتیی پێ دەبەخشرێت، ئەمەش وەکوو دەرئەنجامی ئەوەی کە ئەم چەشنە زمانییە گرێدراوی خەڵکانێکی زۆر سەرکەوتوو و بەناوبانگە.<ref>https://library.fiveable.me/key-terms/introduction-sociolinguistics/standard-language</ref> == نموونەکانی زمانی ستاندارد == زۆر لە گەلانی جیھان کە خاوەنی پێشکەتووترین زمانەکانن، بە پڕۆسەی ستانداردیسازی زمانی دا تێپەڕ بوونە و بۆ ئەم مەبەستە شێوەزارێکی دیاریکراویان لە ناو دەیان یان بگرە سەدان شێوەزاری تری وڵاتەکەیان دا، وەک بنیاتی زمانی پێوەرکراو دیاری کردووە. زۆرتر، شێوەزاری پایتەخت یا ناوچەیەکی تر کە لە بواری کولتوورییەوە بەرچاوە وەک بنیاتی زمانی پێوەرکراو ھەڵدەبژێردرێ. بۆ وێنە شێوەزاری ستانداردیزەی [[زمانی چینی]]، زاراوەی شاری [[پەکین]]ە. یا لە [[زمانی تورکی]] دا، زاراوەی شاری [[ئەستەمبوڵ]] وەک پێوەر بۆ ئەکسێنت و دەستەواژەی [[زمانی تورکی]] دیاری کراوە. لە [[زمانی عەرەبی]] دا کە خاوەنی دەیان زاراوەیە کە ئاستی لێکتێگەیشتنیان زۆر دژوارە، زمانی [[عەرەبی]]ی کلاسیک یا فووسحا، بووە بە پێوەر بۆ پەیوەندییە کۆمەڵایەتیکان لە ناو گەلانی [[عەرەب|عەرەبزمان]] دا. لە وڵاتی [[ئێران]] دا، [[زمانی فارسی]]ی شاری [[تاران]] وەک پێوەر بۆ زمانی ستانداردی [[زمانی فارسی|فارسی]] دیاری کراوە و سیستەمی پەروەردە و ڕاگەنەیەرە گشتییەکان و ئەدەب و ھونەر و چالاکییەکانی تر بە زاراوەی فارسی [[تاران|تارانین]]. و لە زمانی [[زمانی ئیتاڵی|ئیتاڵی]] دا، بنیاتی شێوەی ستانداردی زمان ھی ناوچەی [[فلۆرێنس]]ە. ھۆیەکەی دەگەڕێتەوە بۆ ئەوەی کە ناوچەی [[فلۆرێنس]] لە بواری ئەدەب و وێژەوە لە فەرھەنگی [[ئیتاڵیا]] دا، ڕۆلێکی بەرچاو و گرنگی ھەبووە. لە سەرزەمینی [[کوردستان]]دا، لە وڵاتانی [[ئێران]] و [[عێراق]] دا، زمانی [[کوردیی ناوەندی]] وەک شێوەی پێوەری زمانی [[زمانی کوردی|کوردی]] لەم دوو وڵاتە دا دیاری کراوە. زمانی ستاندارد لە [[کوردستان]] دا لەسەر دوو شێوەزاری بنەڕەتیی [[کوردیی ناوەندی]] و [[کوردیی باکووری|کوردیی کرمانجی]] (کوردیی بادینی) بنیات نراوە. لە حاڵێک دا دوو شێوەزاری بنەڕەتیی تری زمانی [[کوردی]] واتە [[کوردیی باشووری|کوردیی کەڵھووڕی]] و [[لەکی|کوردیی لەکی]] بە قۆناغی ستانداردسازی نەگەیشتوون. لە زمانی [[ئینگلیزی]] دا جۆرە ستانداردەکان بریتین لە ئینگلیزی ئەمریکی و ئینگلیزی بەریتانی کە ھەریەکەیان ڕێکەوتنی تایبەتی خۆیان ھەیە. لەکاتێکدا کە زاراوە ناوچەیییەکان و قسەکردنی نافەرمی لە زمانی ئینگلیزی دا ڕەنگە زۆر جیاواز بن، زمانی ستاندارد زەمینەیەکی ھاوبەش بۆ تێگەیشتن و کارلێککردن لەم زمانە دا دابین دەکات.<ref>https://web.mnstate.edu/houtsli/tesl551/Socio/page2.htm</ref> == ئەمانەش ببینە == * [[زمانی کوردی]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{پۆلی کۆمنز|Standard languages}} {{تووڵی دەروازە|سیاسەت|زمان|چاند|زانستی سیاسەت}} [[پۆل:زمانەوانی]] [[پۆل:زمان]] [[پۆل:ڕێنووس]] [[پۆل:زمانەوانیی کۆمەڵایەتی]] m86wlbv3fv62svy5nkupl9nforoo2aw 0 277188 1374718 1374467 2024-11-03T05:42:42Z Aza 86 1374718 wikitext text/x-wiki [[File:Is_this_me_mental_disorder_of_looking.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Is_this_me_mental_disorder_of_looking.jpg|وێنۆک|300x300پیکسڵ|وێنەی خەیاڵیی مرۆڤ لە خۆی]] '''خۆواخەیاڵکردن''' بریتییە لە چۆنیەتیی ئەو وێنە زەینەکییە کە مرۆڤ لە [[خەیاڵ|خەیاڵیدا]] لە خۆی ھەیەتی. نە تەنیا ئەو وردەکارییانەی کە لەوانەیە ئەگەر خەڵکانی تریش تۆزێ سەرنج بدەن بۆیان ئاشکرا ببێ، وەک بەرزیی باڵا و ڕەنگی قژ و کێش و لەمانە، بەڵکوو، ھەرچییەکیش کە مرۆڤ لە ڕێگەی [[ئەزموون|ئەزموونەوە]] دەرھەق بە خۆی فێر بووبێ، لەو وێنەیەدا ھەیە. یەکێک لە تایبەتمەندییەکانی ئەو وێنە زەینییە خۆڕاگربوونیەتی لە بەرامبەر گۆڕاندا. ھەندێ کەس دەڵێن خۆواخەیاڵکردن بەشێکە لە [[خۆوافامکردن]].<ref>{{Citation |title=Self-image |date=2024-10-14 |work=Wikipedia |url=https://en.m.wikipedia.org/wiki/Self-image |access-date=2024-11-01 |language=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|دەروونناسی}} dqg3dbmrt2whv2sohtm8cuj6scntt43 0 277213 1374552 1374477 2024-11-02T16:03:33Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی {{پۆلی کۆمنز|Indonesian Wikipedia}} 1374552 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ویکیپیدیای ئەندۆنیزی''' وەشانی [[ویکیپیدیا]]یە بە [[زمانی ئیندۆنیزی]]. ویکیپیدیای ئەندەنووسی پێنجەمین ویکیپیدیای خێراترین گەشەکردنە لە زمانی ئاسیایی دوای ویکیپیدیای ژاپۆنی، چینی، کۆری و تورکی. لە ڕووی قووڵییەوە لە پلەی ٢٥ەمدایە لەنێو ویکیپیدیاکان. یەکەم وتارەکەی لە ٣٠ی ئایاری ٢٠٠٣ نووسراوە،<ref>{{in lang|id}} [//id.wikipedia.org/w/index.php?title=Elektron&limit=500&action=history Electron History Page in Bahasa Indonesia]</ref><ref>{{in lang|id}} [http://www.tokohindonesia.com/ensiklopedi/r/revo-ag-soekatno/index.shtml Tokoh Indonesia: Revo AGS: Indonesian Wikipedia Contributor] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071010053713/http://www.tokohindonesia.com/ensiklopedi/r/revo-ag-soekatno/index.shtml |date=10 October 2007}}</ref> بەڵام پەڕەی سەرەکی شەش مانگ دواتر لە ٢٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٣ دروست کراوە.<ref>{{in lang|id}} [//id.wikipedia.org/w/index.php?title=Halaman_Utama&action=history Wikipedia Bahasa Indonesia Main Page history]</ref> {{NUMBEROF|ARTICLES|id|N}} وتار لە ویکیپیدیای ئەندەنووسیدا ھەیە. لە نیسانی ٢٠١٦دا، ٤٦٢ دەستکاریکەر ھەبوون کە لانیکەم پێنج دەستکارییان لەو مانگەدا کردووە. == پێشینە == [[پەڕگە:Indonesian Wikipedia with modified Timeless skin screenshot.png|وێنۆک|232x232px|پەڕەی سەرەکی ویکیپیدیای ئەندەنووسی بە دۆخی تاریک و [[:mw:Skin:Timeless|Timeless]]]] ھەرچەندە زمانی ئەندەنووسی لە زمانی مالیزی دەچێت، بەڵام ویکیپیدیای ئەندەنووسی جیایە لە ویکیپیدیای مالیزی<ref name=Lihp136>[[Andrew Lih|Lih]], p. 136.</ref> (کە لە تشرینی یەکەمی ٢٠٠٢دا دەستی پێکردووە).<ref>{{cite web|url=https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Laman_Utama&dir=prev&action=history|title=Malay Wikipedia History}}</ref> ویکیپیدیای ئەندەنووسی و مالیزی بە جیا لەلایەن دوو گرووپی بەکارھێنەری جیاوازەوە لە ماوەی شەش مانگدا دەستی پێکراوە. لە ٢٠٠٩دا، ئەندرۆ لی نووسیویەتی «لەبەر ئەوەی ئەم گرووپانە لەسەر سنووری نیشتمانی دابەشکراون، یەکگرتنەوەیان لە نزیکدا ڕوونادات.»<ref name=Lihp136/> ئەندەنووسی فۆرمێکی نۆرماتیڤی زمانی مالیزییە، زمانێکی ئۆسترۆنیزی (یان مالیزی-پۆلینیزی)یە کە بۆ چەندین سەدە وەک زمانی فرانکا لە کەشکەڵانی ئەندەنووسیدا بەکارھاتووە، و بەرزکرایەوە بۆ پلەی زمانی فەرمی لەگەڵ ڕاگەیاندنی سەربەخۆیی ئەندەنووسی لە ١٩٤٥، ئیلھام وەرگرتن لە ڕووداوی سومپا پێمودا (پەیمانی گەنجان) لە ١٩٢٨. زۆر لە فۆرمی فەرمی مالیزی زمانەکە دەچێت. ھەرچەندە، لە ھەندێک ڕووەوە جیاوازە لە فۆرمی مالیزی، لەگەڵ جیاوازی سەرەکی لە دەربڕین و وشەدا، بەھۆی ئەو وشە ھۆڵەندیانەی کە لە فەرھەنگی وشەی ئەندەنووسیدا ھەن. تەنھا ٧٪ی دانیشتووانی ئەندەنووسی وەک زمانی دایک قسەی پێدەکەن، بەڵام بە گشتی زیاتر لە ٢٠٠ ملیۆن کەس قسەی پێدەکەن.<ref>{{Cite web |url=http://www.axistranslations.com/language-resources/indonesian-language.html |title=Axis translations: Indonesian language |access-date=9 March 2009 |archive-date=3 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160303181020/http://www.axistranslations.com/language-resources/indonesian-language.html |url-status=dead}}</ref> زمانی مالیزی لەلایەن گرووپە نەتەوەیییەکانەوە قسەی پێدەکرێت کە لە [[نیمچەدوورگەی مالایی]]، باشووری [[تایلەند]]، بەشێک لە [[فلیپین]] و [[سینگاپوور]] نیشتەجێن. مالیزی ھەروەھا وەک یەکێک لە دیالێکتەکانی زمانی ئەندەنووسی لەلایەن ئەندەنووسییەکانی ناوەڕاستی ڕۆژھەڵاتی سوماترا، دوورگەکانی ڕیاو و بەشێک لە کەناری بۆرنیۆ دادەنرێت.<ref>[http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=NL Ethnologue report for Netherlands]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{پۆلی کۆمنز|Indonesian Wikipedia}} emroxk0tfqgykug3wszmbpkd55mwykf 1374604 1374552 2024-11-02T17:00:50Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی دەروازەکانی [[دەروازە:ئینتەرنێت|ئینتەرنێت]] و [[دەروازە:زمان|زمان]] 1374604 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''ویکیپیدیای ئەندۆنیزی''' وەشانی [[ویکیپیدیا]]یە بە [[زمانی ئیندۆنیزی]]. ویکیپیدیای ئەندەنووسی پێنجەمین ویکیپیدیای خێراترین گەشەکردنە لە زمانی ئاسیایی دوای ویکیپیدیای ژاپۆنی، چینی، کۆری و تورکی. لە ڕووی قووڵییەوە لە پلەی ٢٥ەمدایە لەنێو ویکیپیدیاکان. یەکەم وتارەکەی لە ٣٠ی ئایاری ٢٠٠٣ نووسراوە،<ref>{{in lang|id}} [//id.wikipedia.org/w/index.php?title=Elektron&limit=500&action=history Electron History Page in Bahasa Indonesia]</ref><ref>{{in lang|id}} [http://www.tokohindonesia.com/ensiklopedi/r/revo-ag-soekatno/index.shtml Tokoh Indonesia: Revo AGS: Indonesian Wikipedia Contributor] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071010053713/http://www.tokohindonesia.com/ensiklopedi/r/revo-ag-soekatno/index.shtml |date=10 October 2007}}</ref> بەڵام پەڕەی سەرەکی شەش مانگ دواتر لە ٢٩ی تشرینی دووەمی ٢٠٠٣ دروست کراوە.<ref>{{in lang|id}} [//id.wikipedia.org/w/index.php?title=Halaman_Utama&action=history Wikipedia Bahasa Indonesia Main Page history]</ref> {{NUMBEROF|ARTICLES|id|N}} وتار لە ویکیپیدیای ئەندەنووسیدا ھەیە. لە نیسانی ٢٠١٦دا، ٤٦٢ دەستکاریکەر ھەبوون کە لانیکەم پێنج دەستکارییان لەو مانگەدا کردووە. == پێشینە == [[پەڕگە:Indonesian Wikipedia with modified Timeless skin screenshot.png|وێنۆک|232x232px|پەڕەی سەرەکی ویکیپیدیای ئەندەنووسی بە دۆخی تاریک و [[:mw:Skin:Timeless|Timeless]]]] ھەرچەندە زمانی ئەندەنووسی لە زمانی مالیزی دەچێت، بەڵام ویکیپیدیای ئەندەنووسی جیایە لە ویکیپیدیای مالیزی<ref name=Lihp136>[[Andrew Lih|Lih]], p. 136.</ref> (کە لە تشرینی یەکەمی ٢٠٠٢دا دەستی پێکردووە).<ref>{{cite web|url=https://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Laman_Utama&dir=prev&action=history|title=Malay Wikipedia History}}</ref> ویکیپیدیای ئەندەنووسی و مالیزی بە جیا لەلایەن دوو گرووپی بەکارھێنەری جیاوازەوە لە ماوەی شەش مانگدا دەستی پێکراوە. لە ٢٠٠٩دا، ئەندرۆ لی نووسیویەتی «لەبەر ئەوەی ئەم گرووپانە لەسەر سنووری نیشتمانی دابەشکراون، یەکگرتنەوەیان لە نزیکدا ڕوونادات.»<ref name=Lihp136/> ئەندەنووسی فۆرمێکی نۆرماتیڤی زمانی مالیزییە، زمانێکی ئۆسترۆنیزی (یان مالیزی-پۆلینیزی)یە کە بۆ چەندین سەدە وەک زمانی فرانکا لە کەشکەڵانی ئەندەنووسیدا بەکارھاتووە، و بەرزکرایەوە بۆ پلەی زمانی فەرمی لەگەڵ ڕاگەیاندنی سەربەخۆیی ئەندەنووسی لە ١٩٤٥، ئیلھام وەرگرتن لە ڕووداوی سومپا پێمودا (پەیمانی گەنجان) لە ١٩٢٨. زۆر لە فۆرمی فەرمی مالیزی زمانەکە دەچێت. ھەرچەندە، لە ھەندێک ڕووەوە جیاوازە لە فۆرمی مالیزی، لەگەڵ جیاوازی سەرەکی لە دەربڕین و وشەدا، بەھۆی ئەو وشە ھۆڵەندیانەی کە لە فەرھەنگی وشەی ئەندەنووسیدا ھەن. تەنھا ٧٪ی دانیشتووانی ئەندەنووسی وەک زمانی دایک قسەی پێدەکەن، بەڵام بە گشتی زیاتر لە ٢٠٠ ملیۆن کەس قسەی پێدەکەن.<ref>{{Cite web |url=http://www.axistranslations.com/language-resources/indonesian-language.html |title=Axis translations: Indonesian language |access-date=9 March 2009 |archive-date=3 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160303181020/http://www.axistranslations.com/language-resources/indonesian-language.html |url-status=dead}}</ref> زمانی مالیزی لەلایەن گرووپە نەتەوەیییەکانەوە قسەی پێدەکرێت کە لە [[نیمچەدوورگەی مالایی]]، باشووری [[تایلەند]]، بەشێک لە [[فلیپین]] و [[سینگاپوور]] نیشتەجێن. مالیزی ھەروەھا وەک یەکێک لە دیالێکتەکانی زمانی ئەندەنووسی لەلایەن ئەندەنووسییەکانی ناوەڕاستی ڕۆژھەڵاتی سوماترا، دوورگەکانی ڕیاو و بەشێک لە کەناری بۆرنیۆ دادەنرێت.<ref>[http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=NL Ethnologue report for Netherlands]</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{پۆلی کۆمنز|Indonesian Wikipedia}} {{تووڵی دەروازە|ئینتەرنێت|زمان}} s1xx3qacetnzm7p84hx1204psg12do3 0 277217 1374530 1374525 2024-11-02T12:29:39Z MFTG 21816 /* مێژوو */ 1374530 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی زانکۆ |ناو = قوتابخانەی قوبەھان{{ھن}}<small>Qubahan School</small>{{ھن}}<small>مدرسة قباهان</small> |ناوی خۆماڵی = |ناوی وێنە = Amedi Qobhan Madrasa ruins 01.jpg |قەبارەی وێنە = |وێنە_لێدوان = |سەردێڕ =دیمەنێک لە قوتابخانەی قوبەھان |ناوی لاتینی = |دروشم = |دروشم بە کوردی = |دامەزراندن = ١٥٣٤ |جۆر =[[ئیسلامی]] |پابەندبوون = |بودجە = |بەڕێوەبەر = |سەرۆکی زانکۆ = |خوێندکاران = |شار =[[ئامێدی]] |ویلایەت = |پارێزگا =[[پارێزگای دھۆک]] |وڵات =[[عێراق]] |ھێڵ = |کامپ = |یاریزانە وەرزشییەکان = |وەرزشەکان = |نازناو = |پابەندییەکان = |ماڵپەڕ = |لۆگۆ =}} '''قوتابخانەی قوبەھان''' لە شاری [[ئامێدی]]یە، یەکێکە لە قوتابخانە مێژوویی و شوێنەوارییەکانی [[عێراق]]، کە دەکەوێتە [[پارێزگای دھۆک]]، لە سەدەی سێزدەهەمدا دروستکراوە، هەروەها لە ساڵی ٩٤٠ کۆچی/١٥٣٤ی زایینی، تا ساڵی ٩٧٧ی کۆچی/١٥٧٠ز، لەلایەن سوڵتان حسێن وەلییەوە کاری نۆژەنکردنەوەی لەسەر ئەنجامدراوە، لە سەردەمی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]].<ref>دليل الجوامع والمساجد التراثية والأثرية - ديوان الوقف السني في العراق - صفحة 304.</ref> == ناو == ناوی ئەم فێرگەیە لە وشەی [[زمانی عەرەبی]] (قبة)ەوە ھاتووە واتای [[گومبەز]]. لەبەرئەوەی لەو سەردەمەدا خوێندن و نووسین عەرەبی بووە زۆرتر وشەی عەرەبی بەکارھێنراوە، ھەروەھا ئەم فێرگەیە لەبەرئەوەی گومبەز(قبة)یەکی زۆر لە پێکھاتەی تەلارەکەیدا ھەبووە، ناویان ناوە قوبەھان، ئامڕازی کۆی(ان)ی [[زمانی کوردی]]یان خستووەتە سەر وشەی عەرەبی قبة. (قبھ + ان) بووەتە قوبەھان. == مێژوو == == جوگرافیا == == سەرچاوەکان == [[پۆل:شوێنەوارناسیی عێراق]] gcz9hl8ks4hsk32m8e0j0cs6pzyd0ub 1374531 1374530 2024-11-02T12:39:17Z MFTG 21816 /* جوگرافیا */ 1374531 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی زانکۆ |ناو = قوتابخانەی قوبەھان{{ھن}}<small>Qubahan School</small>{{ھن}}<small>مدرسة قباهان</small> |ناوی خۆماڵی = |ناوی وێنە = Amedi Qobhan Madrasa ruins 01.jpg |قەبارەی وێنە = |وێنە_لێدوان = |سەردێڕ =دیمەنێک لە قوتابخانەی قوبەھان |ناوی لاتینی = |دروشم = |دروشم بە کوردی = |دامەزراندن = ١٥٣٤ |جۆر =[[ئیسلامی]] |پابەندبوون = |بودجە = |بەڕێوەبەر = |سەرۆکی زانکۆ = |خوێندکاران = |شار =[[ئامێدی]] |ویلایەت = |پارێزگا =[[پارێزگای دھۆک]] |وڵات =[[عێراق]] |ھێڵ = |کامپ = |یاریزانە وەرزشییەکان = |وەرزشەکان = |نازناو = |پابەندییەکان = |ماڵپەڕ = |لۆگۆ =}} '''قوتابخانەی قوبەھان''' لە شاری [[ئامێدی]]یە، یەکێکە لە قوتابخانە مێژوویی و شوێنەوارییەکانی [[عێراق]]، کە دەکەوێتە [[پارێزگای دھۆک]]، لە سەدەی سێزدەهەمدا دروستکراوە، هەروەها لە ساڵی ٩٤٠ کۆچی/١٥٣٤ی زایینی، تا ساڵی ٩٧٧ی کۆچی/١٥٧٠ز، لەلایەن سوڵتان حسێن وەلییەوە کاری نۆژەنکردنەوەی لەسەر ئەنجامدراوە، لە سەردەمی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]].<ref>دليل الجوامع والمساجد التراثية والأثرية - ديوان الوقف السني في العراق - صفحة 304.</ref> == ناو == ناوی ئەم فێرگەیە لە وشەی [[زمانی عەرەبی]] (قبة)ەوە ھاتووە واتای [[گومبەز]]. لەبەرئەوەی لەو سەردەمەدا خوێندن و نووسین عەرەبی بووە زۆرتر وشەی عەرەبی بەکارھێنراوە، ھەروەھا ئەم فێرگەیە لەبەرئەوەی گومبەز(قبة)یەکی زۆر لە پێکھاتەی تەلارەکەیدا ھەبووە، ناویان ناوە قوبەھان، ئامڕازی کۆی(ان)ی [[زمانی کوردی]]یان خستووەتە سەر وشەی عەرەبی قبة. (قبھ + ان) بووەتە قوبەھان. == مێژوو == == جوگرافیا == {{Maplink|frame=yes |type=point|coord={{coord|37|06|00|N|43|29|07|E}}|title=Point|description=Description of point }} == سەرچاوەکان == [[پۆل:شوێنەوارناسیی عێراق]] gft5ifz4wgr0zkjcm5ofeam6ltua92u 1374532 1374531 2024-11-02T12:44:26Z MFTG 21816 /* جوگرافیا */ چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان 1374532 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی زانکۆ |ناو = قوتابخانەی قوبەھان{{ھن}}<small>Qubahan School</small>{{ھن}}<small>مدرسة قباهان</small> |ناوی خۆماڵی = |ناوی وێنە = Amedi Qobhan Madrasa ruins 01.jpg |قەبارەی وێنە = |وێنە_لێدوان = |سەردێڕ =دیمەنێک لە قوتابخانەی قوبەھان |ناوی لاتینی = |دروشم = |دروشم بە کوردی = |دامەزراندن = ١٥٣٤ |جۆر =[[ئیسلامی]] |پابەندبوون = |بودجە = |بەڕێوەبەر = |سەرۆکی زانکۆ = |خوێندکاران = |شار =[[ئامێدی]] |ویلایەت = |پارێزگا =[[پارێزگای دھۆک]] |وڵات =[[عێراق]] |ھێڵ = |کامپ = |یاریزانە وەرزشییەکان = |وەرزشەکان = |نازناو = |پابەندییەکان = |ماڵپەڕ = |لۆگۆ =}} '''قوتابخانەی قوبەھان''' لە شاری [[ئامێدی]]یە، یەکێکە لە قوتابخانە مێژوویی و شوێنەوارییەکانی [[عێراق]]، کە دەکەوێتە [[پارێزگای دھۆک]]، لە سەدەی سێزدەهەمدا دروستکراوە، هەروەها لە ساڵی ٩٤٠ کۆچی/١٥٣٤ی زایینی، تا ساڵی ٩٧٧ی کۆچی/١٥٧٠ز، لەلایەن سوڵتان حسێن وەلییەوە کاری نۆژەنکردنەوەی لەسەر ئەنجامدراوە، لە سەردەمی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]].<ref>دليل الجوامع والمساجد التراثية والأثرية - ديوان الوقف السني في العراق - صفحة 304.</ref> == ناو == ناوی ئەم فێرگەیە لە وشەی [[زمانی عەرەبی]] (قبة)ەوە ھاتووە واتای [[گومبەز]]. لەبەرئەوەی لەو سەردەمەدا خوێندن و نووسین عەرەبی بووە زۆرتر وشەی عەرەبی بەکارھێنراوە، ھەروەھا ئەم فێرگەیە لەبەرئەوەی گومبەز(قبة)یەکی زۆر لە پێکھاتەی تەلارەکەیدا ھەبووە، ناویان ناوە قوبەھان، ئامڕازی کۆی(ان)ی [[زمانی کوردی]]یان خستووەتە سەر وشەی عەرەبی قبة. (قبھ + ان) بووەتە قوبەھان. == مێژوو == == جوگرافیا == {{Maplink|frame=yes |type=point|coord={{coord|37|06|00|N|43|29|07|E}}|title=Point|description=Description of point }} قوتابخانەی "قوبەھان" یەکێکە لە شوێنەوارە دێرینەکانی [[ھەرێمی کوردستان]] و دەکەوێتە سنووری [[قەزای ئامێدی]] لە بەشی باشووری ھاوینەھەواری سۆلاڤ لە سنووری [[پارێزگای دھۆک]]ی ناوچەی بادینان و لە ناو باخچە و دار و درختێکی چڕدا ھەڵکەوتووە.<ref>https://www.openstreetmap.org/node/2488237512#map=17/37.100001/43.486551</ref> == سەرچاوەکان == [[پۆل:شوێنەوارناسیی عێراق]] kadxpsz8mnurwz33pxyelz78zi4hi3x 1374533 1374532 2024-11-02T12:47:43Z MFTG 21816 /* مێژوو */ چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان 1374533 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی زانکۆ |ناو = قوتابخانەی قوبەھان{{ھن}}<small>Qubahan School</small>{{ھن}}<small>مدرسة قباهان</small> |ناوی خۆماڵی = |ناوی وێنە = Amedi Qobhan Madrasa ruins 01.jpg |قەبارەی وێنە = |وێنە_لێدوان = |سەردێڕ =دیمەنێک لە قوتابخانەی قوبەھان |ناوی لاتینی = |دروشم = |دروشم بە کوردی = |دامەزراندن = ١٥٣٤ |جۆر =[[ئیسلامی]] |پابەندبوون = |بودجە = |بەڕێوەبەر = |سەرۆکی زانکۆ = |خوێندکاران = |شار =[[ئامێدی]] |ویلایەت = |پارێزگا =[[پارێزگای دھۆک]] |وڵات =[[عێراق]] |ھێڵ = |کامپ = |یاریزانە وەرزشییەکان = |وەرزشەکان = |نازناو = |پابەندییەکان = |ماڵپەڕ = |لۆگۆ =}} '''قوتابخانەی قوبەھان''' لە شاری [[ئامێدی]]یە، یەکێکە لە قوتابخانە مێژوویی و شوێنەوارییەکانی [[عێراق]]، کە دەکەوێتە [[پارێزگای دھۆک]]، لە سەدەی سێزدەهەمدا دروستکراوە، هەروەها لە ساڵی ٩٤٠ کۆچی/١٥٣٤ی زایینی، تا ساڵی ٩٧٧ی کۆچی/١٥٧٠ز، لەلایەن سوڵتان حسێن وەلییەوە کاری نۆژەنکردنەوەی لەسەر ئەنجامدراوە، لە سەردەمی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]].<ref>دليل الجوامع والمساجد التراثية والأثرية - ديوان الوقف السني في العراق - صفحة 304.</ref> == ناو == ناوی ئەم فێرگەیە لە وشەی [[زمانی عەرەبی]] (قبة)ەوە ھاتووە واتای [[گومبەز]]. لەبەرئەوەی لەو سەردەمەدا خوێندن و نووسین عەرەبی بووە زۆرتر وشەی عەرەبی بەکارھێنراوە، ھەروەھا ئەم فێرگەیە لەبەرئەوەی گومبەز(قبة)یەکی زۆر لە پێکھاتەی تەلارەکەیدا ھەبووە، ناویان ناوە قوبەھان، ئامڕازی کۆی(ان)ی [[زمانی کوردی]]یان خستووەتە سەر وشەی عەرەبی قبة. (قبھ + ان) بووەتە قوبەھان. == مێژوو == مێژووی ئەم قوتابخانەیە دەگەڕێتەوە بۆسەدەی شازدەھەم واتە ساڵانی "١٥٣٤"ی زایینی و بە دیاریکراوی لە سەردەمی "میر حسێن وەلی"، میری [[میرنشینی بادینان]] و بە فەرمانی ئەو میرە دروست کراوە. ئەم قوتابخانەیە وەک ناوەندێکی ئایینی و فێرکاری بۆ فێرکردنی زانستەکانی "ئایین، فەلسەفە و بابەتە کۆمەڵایەتییەکان" بەکارھاتووە و قوتابییان وانەی "ئایینی و زانستی و مرۆییان" تێدا خوێندووە. مەیدانی قوتابخانەکە و پلیکانە پێچاوپێچەکانی و پایە مەزن و نووسینە ھەڵکەندراوەکانی سەر بەردەکان، گەواھیدەری مێژووی گرنگن نەک تەنھا بۆ [[ئامێدی]] بەڵکوو بۆ تەواوی [[کوردستان]]. بەڵام لە ئێستادا بەشی زۆری قوتابخانەکە ڕووخاوە == جوگرافیا == {{Maplink|frame=yes |type=point|coord={{coord|37|06|00|N|43|29|07|E}}|title=Point|description=Description of point }} قوتابخانەی "قوبەھان" یەکێکە لە شوێنەوارە دێرینەکانی [[ھەرێمی کوردستان]] و دەکەوێتە سنووری [[قەزای ئامێدی]] لە بەشی باشووری ھاوینەھەواری سۆلاڤ لە سنووری [[پارێزگای دھۆک]]ی ناوچەی بادینان و لە ناو باخچە و دار و درختێکی چڕدا ھەڵکەوتووە.<ref>https://www.openstreetmap.org/node/2488237512#map=17/37.100001/43.486551</ref> == سەرچاوەکان == [[پۆل:شوێنەوارناسیی عێراق]] bkbn7n3gncqa5ll97jdq5fzhdjrgzgl 1374541 1374533 2024-11-02T14:37:10Z MFTG 21816 /* مێژوو */ چاکسازیی نووسە عەرەبییەکان 1374541 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی زانکۆ |ناو = قوتابخانەی قوبەھان{{ھن}}<small>Qubahan School</small>{{ھن}}<small>مدرسة قباهان</small> |ناوی خۆماڵی = |ناوی وێنە = Amedi Qobhan Madrasa ruins 01.jpg |قەبارەی وێنە = |وێنە_لێدوان = |سەردێڕ =دیمەنێک لە قوتابخانەی قوبەھان |ناوی لاتینی = |دروشم = |دروشم بە کوردی = |دامەزراندن = ١٥٣٤ |جۆر =[[ئیسلامی]] |پابەندبوون = |بودجە = |بەڕێوەبەر = |سەرۆکی زانکۆ = |خوێندکاران = |شار =[[ئامێدی]] |ویلایەت = |پارێزگا =[[پارێزگای دھۆک]] |وڵات =[[عێراق]] |ھێڵ = |کامپ = |یاریزانە وەرزشییەکان = |وەرزشەکان = |نازناو = |پابەندییەکان = |ماڵپەڕ = |لۆگۆ =}} '''قوتابخانەی قوبەھان''' لە شاری [[ئامێدی]]یە، یەکێکە لە قوتابخانە مێژوویی و شوێنەوارییەکانی [[عێراق]]، کە دەکەوێتە [[پارێزگای دھۆک]]، لە سەدەی سێزدەهەمدا دروستکراوە، هەروەها لە ساڵی ٩٤٠ کۆچی/١٥٣٤ی زایینی، تا ساڵی ٩٧٧ی کۆچی/١٥٧٠ز، لەلایەن سوڵتان حسێن وەلییەوە کاری نۆژەنکردنەوەی لەسەر ئەنجامدراوە، لە سەردەمی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]].<ref>دليل الجوامع والمساجد التراثية والأثرية - ديوان الوقف السني في العراق - صفحة 304.</ref> == ناو == ناوی ئەم فێرگەیە لە وشەی [[زمانی عەرەبی]] (قبة)ەوە ھاتووە واتای [[گومبەز]]. لەبەرئەوەی لەو سەردەمەدا خوێندن و نووسین عەرەبی بووە زۆرتر وشەی عەرەبی بەکارھێنراوە، ھەروەھا ئەم فێرگەیە لەبەرئەوەی گومبەز(قبة)یەکی زۆر لە پێکھاتەی تەلارەکەیدا ھەبووە، ناویان ناوە قوبەھان، ئامڕازی کۆی(ان)ی [[زمانی کوردی]]یان خستووەتە سەر وشەی عەرەبی قبة. (قبھ + ان) بووەتە قوبەھان. == مێژوو == مێژووی ئەم قوتابخانەیە دەگەڕێتەوە بۆسەدەی شازدەھەم واتە ساڵانی "١٥٣٤"ی زایینی و بە دیاریکراوی لە سەردەمی "میر حسێن وەلی"، میری [[میرنشینی بادینان]] و بە فەرمانی ئەو میرە دروست کراوە. ئەم قوتابخانەیە وەک ناوەندێکی ئایینی و فێرکاری بۆ فێرکردنی زانستەکانی "ئایین، فەلسەفە و بابەتە کۆمەڵایەتییەکان" بەکارھاتووە و قوتابییان وانەی "ئایینی و زانستی و مرۆییان" تێدا خوێندووە. مەیدانی قوتابخانەکە و پلیکانە پێچاوپێچەکانی و پایە مەزن و نووسینە ھەڵکەندراوەکانی سەر بەردەکان، گەواھیدەری مێژووی گرنگن نەک تەنھا بۆ [[ئامێدی]] بەڵکوو بۆ تەواوی [[کوردستان]]. بەڵام لە ئێستادا بەشی زۆری قوتابخانەکە ڕووخاوە.<ref>https://knwe.org/KU/Details/6012</ref> بیناکە چەندین قەوس و تاقی تێدایە لەگەڵ نووسینی بەشێوەی بەرز لەسەر دیواری خوێندنگەکە. پانیی خوێندنگەی قوبەھان (٢٥٫٣٠)مەتر و درێژییەکەی دەگاتە (٢٨)مەتر. لە ڕۆژئاوای تەلاری خوێندنگەکە بەرزییەکەی دەگاتە (٣٫٨٠)مەتر و فراوانیی دەرگەی (٢٫٨٠)مەترە. قوتابخانەکە لە بەردی کلس دروست کراوە و قوبەکانیش لە بەردی حەلانی سوور دروست کراون، ھەروەھا ئاوی سۆلاڤ سەرچاوەی ئاوی خوێندنگەکە بووە.<ref>https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/0706201913</ref> == جوگرافیا == {{Maplink|frame=yes |type=point|coord={{coord|37|06|00|N|43|29|07|E}}|title=Point|description=Description of point }} قوتابخانەی "قوبەھان" یەکێکە لە شوێنەوارە دێرینەکانی [[ھەرێمی کوردستان]] و دەکەوێتە سنووری [[قەزای ئامێدی]] لە بەشی باشووری ھاوینەھەواری سۆلاڤ لە سنووری [[پارێزگای دھۆک]]ی ناوچەی بادینان و لە ناو باخچە و دار و درختێکی چڕدا ھەڵکەوتووە.<ref>https://www.openstreetmap.org/node/2488237512#map=17/37.100001/43.486551</ref> == سەرچاوەکان == [[پۆل:شوێنەوارناسیی عێراق]] hlfx2whtltth13m81z6xv7gutfqvtx9 1374542 1374541 2024-11-02T15:00:43Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی داڕێژەی بەجێماوی {{[[داڕێژە:سەرچاوەکان|سەرچاوەکان]]}} 1374542 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی زانکۆ |ناو = قوتابخانەی قوبەھان{{ھن}}<small>Qubahan School</small>{{ھن}}<small>مدرسة قباهان</small> |ناوی خۆماڵی = |ناوی وێنە = Amedi Qobhan Madrasa ruins 01.jpg |قەبارەی وێنە = |وێنە_لێدوان = |سەردێڕ =دیمەنێک لە قوتابخانەی قوبەھان |ناوی لاتینی = |دروشم = |دروشم بە کوردی = |دامەزراندن = ١٥٣٤ |جۆر =[[ئیسلامی]] |پابەندبوون = |بودجە = |بەڕێوەبەر = |سەرۆکی زانکۆ = |خوێندکاران = |شار =[[ئامێدی]] |ویلایەت = |پارێزگا =[[پارێزگای دھۆک]] |وڵات =[[عێراق]] |ھێڵ = |کامپ = |یاریزانە وەرزشییەکان = |وەرزشەکان = |نازناو = |پابەندییەکان = |ماڵپەڕ = |لۆگۆ =}} '''قوتابخانەی قوبەھان''' لە شاری [[ئامێدی]]یە، یەکێکە لە قوتابخانە مێژوویی و شوێنەوارییەکانی [[عێراق]]، کە دەکەوێتە [[پارێزگای دھۆک]]، لە سەدەی سێزدەهەمدا دروستکراوە، هەروەها لە ساڵی ٩٤٠ کۆچی/١٥٣٤ی زایینی، تا ساڵی ٩٧٧ی کۆچی/١٥٧٠ز، لەلایەن سوڵتان حسێن وەلییەوە کاری نۆژەنکردنەوەی لەسەر ئەنجامدراوە، لە سەردەمی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]].<ref>دليل الجوامع والمساجد التراثية والأثرية - ديوان الوقف السني في العراق - صفحة 304.</ref> == ناو == ناوی ئەم فێرگەیە لە وشەی [[زمانی عەرەبی]] (قبة)ەوە ھاتووە واتای [[گومبەز]]. لەبەرئەوەی لەو سەردەمەدا خوێندن و نووسین عەرەبی بووە زۆرتر وشەی عەرەبی بەکارھێنراوە، ھەروەھا ئەم فێرگەیە لەبەرئەوەی گومبەز(قبة)یەکی زۆر لە پێکھاتەی تەلارەکەیدا ھەبووە، ناویان ناوە قوبەھان، ئامڕازی کۆی(ان)ی [[زمانی کوردی]]یان خستووەتە سەر وشەی عەرەبی قبة. (قبھ + ان) بووەتە قوبەھان. == مێژوو == مێژووی ئەم قوتابخانەیە دەگەڕێتەوە بۆسەدەی شازدەھەم واتە ساڵانی "١٥٣٤"ی زایینی و بە دیاریکراوی لە سەردەمی "میر حسێن وەلی"، میری [[میرنشینی بادینان]] و بە فەرمانی ئەو میرە دروست کراوە. ئەم قوتابخانەیە وەک ناوەندێکی ئایینی و فێرکاری بۆ فێرکردنی زانستەکانی "ئایین، فەلسەفە و بابەتە کۆمەڵایەتییەکان" بەکارھاتووە و قوتابییان وانەی "ئایینی و زانستی و مرۆییان" تێدا خوێندووە. مەیدانی قوتابخانەکە و پلیکانە پێچاوپێچەکانی و پایە مەزن و نووسینە ھەڵکەندراوەکانی سەر بەردەکان، گەواھیدەری مێژووی گرنگن نەک تەنھا بۆ [[ئامێدی]] بەڵکوو بۆ تەواوی [[کوردستان]]. بەڵام لە ئێستادا بەشی زۆری قوتابخانەکە ڕووخاوە.<ref>https://knwe.org/KU/Details/6012</ref> بیناکە چەندین قەوس و تاقی تێدایە لەگەڵ نووسینی بەشێوەی بەرز لەسەر دیواری خوێندنگەکە. پانیی خوێندنگەی قوبەھان (٢٥٫٣٠)مەتر و درێژییەکەی دەگاتە (٢٨)مەتر. لە ڕۆژئاوای تەلاری خوێندنگەکە بەرزییەکەی دەگاتە (٣٫٨٠)مەتر و فراوانیی دەرگەی (٢٫٨٠)مەترە. قوتابخانەکە لە بەردی کلس دروست کراوە و قوبەکانیش لە بەردی حەلانی سوور دروست کراون، ھەروەھا ئاوی سۆلاڤ سەرچاوەی ئاوی خوێندنگەکە بووە.<ref>https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/0706201913</ref> == جوگرافیا == {{Maplink|frame=yes |type=point|coord={{coord|37|06|00|N|43|29|07|E}}|title=Point|description=Description of point }} قوتابخانەی "قوبەھان" یەکێکە لە شوێنەوارە دێرینەکانی [[ھەرێمی کوردستان]] و دەکەوێتە سنووری [[قەزای ئامێدی]] لە بەشی باشووری ھاوینەھەواری سۆلاڤ لە سنووری [[پارێزگای دھۆک]]ی ناوچەی بادینان و لە ناو باخچە و دار و درختێکی چڕدا ھەڵکەوتووە.<ref>https://www.openstreetmap.org/node/2488237512#map=17/37.100001/43.486551</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:شوێنەوارناسیی عێراق]] tj4bzip5xulescgmhd24s8kbuha464f 1374607 1374542 2024-11-02T17:01:20Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی دەروازەکانی [[دەروازە:ئیسلام|ئیسلام]]، [[دەروازە:نژیاروانی|نژیاروانی]] و [[دەروازە:عێراق|عێراق]] 1374607 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی زانکۆ |ناو = قوتابخانەی قوبەھان{{ھن}}<small>Qubahan School</small>{{ھن}}<small>مدرسة قباهان</small> |ناوی خۆماڵی = |ناوی وێنە = Amedi Qobhan Madrasa ruins 01.jpg |قەبارەی وێنە = |وێنە_لێدوان = |سەردێڕ =دیمەنێک لە قوتابخانەی قوبەھان |ناوی لاتینی = |دروشم = |دروشم بە کوردی = |دامەزراندن = ١٥٣٤ |جۆر =[[ئیسلامی]] |پابەندبوون = |بودجە = |بەڕێوەبەر = |سەرۆکی زانکۆ = |خوێندکاران = |شار =[[ئامێدی]] |ویلایەت = |پارێزگا =[[پارێزگای دھۆک]] |وڵات =[[عێراق]] |ھێڵ = |کامپ = |یاریزانە وەرزشییەکان = |وەرزشەکان = |نازناو = |پابەندییەکان = |ماڵپەڕ = |لۆگۆ =}} '''قوتابخانەی قوبەھان''' لە شاری [[ئامێدی]]یە، یەکێکە لە قوتابخانە مێژوویی و شوێنەوارییەکانی [[عێراق]]، کە دەکەوێتە [[پارێزگای دھۆک]]، لە سەدەی سێزدەهەمدا دروستکراوە، هەروەها لە ساڵی ٩٤٠ کۆچی/١٥٣٤ی زایینی، تا ساڵی ٩٧٧ی کۆچی/١٥٧٠ز، لەلایەن سوڵتان حسێن وەلییەوە کاری نۆژەنکردنەوەی لەسەر ئەنجامدراوە، لە سەردەمی [[ئیمپراتۆریەتیی عوسمانی]].<ref>دليل الجوامع والمساجد التراثية والأثرية - ديوان الوقف السني في العراق - صفحة 304.</ref> == ناو == ناوی ئەم فێرگەیە لە وشەی [[زمانی عەرەبی]] (قبة)ەوە ھاتووە واتای [[گومبەز]]. لەبەرئەوەی لەو سەردەمەدا خوێندن و نووسین عەرەبی بووە زۆرتر وشەی عەرەبی بەکارھێنراوە، ھەروەھا ئەم فێرگەیە لەبەرئەوەی گومبەز(قبة)یەکی زۆر لە پێکھاتەی تەلارەکەیدا ھەبووە، ناویان ناوە قوبەھان، ئامڕازی کۆی(ان)ی [[زمانی کوردی]]یان خستووەتە سەر وشەی عەرەبی قبة. (قبھ + ان) بووەتە قوبەھان. == مێژوو == مێژووی ئەم قوتابخانەیە دەگەڕێتەوە بۆسەدەی شازدەھەم واتە ساڵانی "١٥٣٤"ی زایینی و بە دیاریکراوی لە سەردەمی "میر حسێن وەلی"، میری [[میرنشینی بادینان]] و بە فەرمانی ئەو میرە دروست کراوە. ئەم قوتابخانەیە وەک ناوەندێکی ئایینی و فێرکاری بۆ فێرکردنی زانستەکانی "ئایین، فەلسەفە و بابەتە کۆمەڵایەتییەکان" بەکارھاتووە و قوتابییان وانەی "ئایینی و زانستی و مرۆییان" تێدا خوێندووە. مەیدانی قوتابخانەکە و پلیکانە پێچاوپێچەکانی و پایە مەزن و نووسینە ھەڵکەندراوەکانی سەر بەردەکان، گەواھیدەری مێژووی گرنگن نەک تەنھا بۆ [[ئامێدی]] بەڵکوو بۆ تەواوی [[کوردستان]]. بەڵام لە ئێستادا بەشی زۆری قوتابخانەکە ڕووخاوە.<ref>https://knwe.org/KU/Details/6012</ref> بیناکە چەندین قەوس و تاقی تێدایە لەگەڵ نووسینی بەشێوەی بەرز لەسەر دیواری خوێندنگەکە. پانیی خوێندنگەی قوبەھان (٢٥٫٣٠)مەتر و درێژییەکەی دەگاتە (٢٨)مەتر. لە ڕۆژئاوای تەلاری خوێندنگەکە بەرزییەکەی دەگاتە (٣٫٨٠)مەتر و فراوانیی دەرگەی (٢٫٨٠)مەترە. قوتابخانەکە لە بەردی کلس دروست کراوە و قوبەکانیش لە بەردی حەلانی سوور دروست کراون، ھەروەھا ئاوی سۆلاڤ سەرچاوەی ئاوی خوێندنگەکە بووە.<ref>https://www.rudaw.net/sorani/kurdistan/0706201913</ref> == جوگرافیا == {{Maplink|frame=yes |type=point|coord={{coord|37|06|00|N|43|29|07|E}}|title=Point|description=Description of point }} قوتابخانەی "قوبەھان" یەکێکە لە شوێنەوارە دێرینەکانی [[ھەرێمی کوردستان]] و دەکەوێتە سنووری [[قەزای ئامێدی]] لە بەشی باشووری ھاوینەھەواری سۆلاڤ لە سنووری [[پارێزگای دھۆک]]ی ناوچەی بادینان و لە ناو باخچە و دار و درختێکی چڕدا ھەڵکەوتووە.<ref>https://www.openstreetmap.org/node/2488237512#map=17/37.100001/43.486551</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تووڵی دەروازە|ئیسلام|نژیاروانی|عێراق}} [[پۆل:شوێنەوارناسیی عێراق]] og6nnj9k5kebf1x8cs3x51r7lxg31tg 10 277218 1374526 2024-11-02T12:05:16Z Épine 19745 پەڕەی دروست کرد بە «<includeonly>{{main other||{{#invoke:Random slideshow|transclude}}}}</includeonly><noinclude>{{Documentation}}</noinclude>»ەوە 1374526 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{main other||{{#invoke:Random slideshow|transclude}}}}</includeonly><noinclude>{{Documentation}}</noinclude> kz7odr3jmctza1hjiy2guxz6nn4vdyg 3 277219 1374535 2024-11-02T13:11:35Z New user message 11537 زیادکردنی [[داڕێژە:بەخێرھاتن|پەیامی بەخێرھاتن]] بە پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەری نوێ 1374535 wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> {{چینی ناوەند}}{{گەورە|'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!}}{{کۆتایی}} <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بەھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} {{چینی ناوەند}}ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی{{کۆتایی}} {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/دەسپێک ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [[:diq:|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی]] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- > [[بەکارھێنەر:Kushared|kushared]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kushared|لێدوان]]) ‏١٣:١١، ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) s8l9y1i8hub2gx14vuy6ws404a4dcji 0 277220 1374540 2024-11-02T14:22:30Z Aza 86 پەڕەی دروست کرد بە «'''توندوتیژی''' یا '''زەبروەزەنگ''' بریتییە لە بەکاربردنی زۆر بۆ زیان گەیاندن بە خەڵک یا گیاندارانی تر؛ بۆ وێنە، ئازاردان، بریندارکردن، کوشتن، ئێش پێگەیاندن، کاولکردن و لەمانە. [[ڕێکخراوەی تەندروستیی جیھانی|ڕێکخراوەی جیھانیی ساغی]] ئاوا توندوتیژی پێن...»ەوە 1374540 wikitext text/x-wiki '''توندوتیژی''' یا '''زەبروەزەنگ''' بریتییە لە بەکاربردنی زۆر بۆ زیان گەیاندن بە خەڵک یا گیاندارانی تر؛ بۆ وێنە، ئازاردان، بریندارکردن، کوشتن، ئێش پێگەیاندن، کاولکردن و لەمانە. [[ڕێکخراوەی تەندروستیی جیھانی|ڕێکخراوەی جیھانیی ساغی]] ئاوا توندوتیژی پێناسە دەکا: «بەکارھێنانی ئاگادارانەی زۆر یا دەسەڵات، بە ھەڕەشە یا بە کردەوە، دژی خۆ یا کەسانی تر، یا دژی کۆمەڵە یا دەستەیەک، کە یا بە واقیع ببێتە ھۆکار، یا زۆر ڕێی تێ بچێ ببێتە ھۆکاری برینداری یا مەرگ یا ئازاری ڕۆحی و ڕەوانی یا دواکەوتوویی یا بێبەشبوون.»<ref>{{بیرخستنەوەی وێب |سەردێڕ=Global status report on violence prevention 2014 |ناونیشان=https://www.who.int/publications/i/item/9789241564793 |ڕێکەوتی سەردان=2024-11-02 |وێبگە=www.who.int |زمان=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} 8acy3cd6sr387ie5p1hstqq3bsdwe0z 1374544 1374540 2024-11-02T15:24:38Z Aza 86 1374544 wikitext text/x-wiki '''توندوتیژی''' یا '''زەبروزەنگ''' بریتییە لە بەکاربردنی زۆر بۆ زیان گەیاندن بە خەڵک یا گیاندارانی تر؛ بۆ وێنە، ئازاردان، بریندارکردن، کوشتن، ئێش پێگەیاندن، کاولکردن و لەمانە. [[ڕێکخراوەی تەندروستیی جیھانی|ڕێکخراوەی جیھانیی ساغی]] ئاوا توندوتیژی پێناسە دەکا: «بەکارھێنانی ئاگادارانەی زۆر یا دەسەڵات، بە ھەڕەشە یا بە کردەوە، دژی خۆ یا کەسانی تر، یا دژی کۆمەڵە یا دەستەیەک، کە یا بە واقیع ببێتە ھۆکار، یا زۆر ڕێی تێ بچێ ببێتە ھۆکاری برینداری یا مەرگ یا ئازاری ڕۆحی و ڕەوانی یا دواکەوتوویی یا بێبەشبوون.»<ref>{{بیرخستنەوەی وێب |سەردێڕ=Global status report on violence prevention 2014 |ناونیشان=https://www.who.int/publications/i/item/9789241564793 |ڕێکەوتی سەردان=2024-11-02 |وێبگە=www.who.int |زمان=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} 2ny8o8gh8h9wgcz4uc699929up0qjhu 1374545 1374544 2024-11-02T15:25:08Z Aza 86 1374545 wikitext text/x-wiki '''توندوتیژی''' یا '''زەبروزەنگ''' بریتییە لە بەکاربردنی زۆر بۆ زیان گەیاندن بە خەڵک یا گیاندارانی تر؛ بۆ وێنە، بۆ ئازاردان، بریندارکردن، کوشتن، ئێش پێگەیاندن، کاولکردن و لەمانە. [[ڕێکخراوەی تەندروستیی جیھانی|ڕێکخراوەی جیھانیی ساغی]] ئاوا توندوتیژی پێناسە دەکا: «بەکارھێنانی ئاگادارانەی زۆر یا دەسەڵات، بە ھەڕەشە یا بە کردەوە، دژی خۆ یا کەسانی تر، یا دژی کۆمەڵە یا دەستەیەک، کە یا بە واقیع ببێتە ھۆکار، یا زۆر ڕێی تێ بچێ ببێتە ھۆکاری برینداری یا مەرگ یا ئازاری ڕۆحی و ڕەوانی یا دواکەوتوویی یا بێبەشبوون.»<ref>{{بیرخستنەوەی وێب |سەردێڕ=Global status report on violence prevention 2014 |ناونیشان=https://www.who.int/publications/i/item/9789241564793 |ڕێکەوتی سەردان=2024-11-02 |وێبگە=www.who.int |زمان=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} 1itfr2o7i2rtn8zx9p4lldeh9g6fcma 1374551 1374545 2024-11-02T16:01:17Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی {{پۆلی کۆمنز|Violence}} 1374551 wikitext text/x-wiki '''توندوتیژی''' یا '''زەبروزەنگ''' بریتییە لە بەکاربردنی زۆر بۆ زیان گەیاندن بە خەڵک یا گیاندارانی تر؛ بۆ وێنە، بۆ ئازاردان، بریندارکردن، کوشتن، ئێش پێگەیاندن، کاولکردن و لەمانە. [[ڕێکخراوەی تەندروستیی جیھانی|ڕێکخراوەی جیھانیی ساغی]] ئاوا توندوتیژی پێناسە دەکا: «بەکارھێنانی ئاگادارانەی زۆر یا دەسەڵات، بە ھەڕەشە یا بە کردەوە، دژی خۆ یا کەسانی تر، یا دژی کۆمەڵە یا دەستەیەک، کە یا بە واقیع ببێتە ھۆکار، یا زۆر ڕێی تێ بچێ ببێتە ھۆکاری برینداری یا مەرگ یا ئازاری ڕۆحی و ڕەوانی یا دواکەوتوویی یا بێبەشبوون.»<ref>{{بیرخستنەوەی وێب |سەردێڕ=Global status report on violence prevention 2014 |ناونیشان=https://www.who.int/publications/i/item/9789241564793 |ڕێکەوتی سەردان=2024-11-02 |وێبگە=www.who.int |زمان=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{پۆلی کۆمنز|Violence}} rxrhgwaw3c3tbvza3qoip04yco59e8r 1374605 1374551 2024-11-02T17:01:00Z AramBot 39807 بۆت: زیادکردنی دەروازەکانی [[دەروازە:دەروونناسی|دەروونناسی]] و [[دەروازە:کۆمەڵگا|کۆمەڵگا]] 1374605 wikitext text/x-wiki '''توندوتیژی''' یا '''زەبروزەنگ''' بریتییە لە بەکاربردنی زۆر بۆ زیان گەیاندن بە خەڵک یا گیاندارانی تر؛ بۆ وێنە، بۆ ئازاردان، بریندارکردن، کوشتن، ئێش پێگەیاندن، کاولکردن و لەمانە. [[ڕێکخراوەی تەندروستیی جیھانی|ڕێکخراوەی جیھانیی ساغی]] ئاوا توندوتیژی پێناسە دەکا: «بەکارھێنانی ئاگادارانەی زۆر یا دەسەڵات، بە ھەڕەشە یا بە کردەوە، دژی خۆ یا کەسانی تر، یا دژی کۆمەڵە یا دەستەیەک، کە یا بە واقیع ببێتە ھۆکار، یا زۆر ڕێی تێ بچێ ببێتە ھۆکاری برینداری یا مەرگ یا ئازاری ڕۆحی و ڕەوانی یا دواکەوتوویی یا بێبەشبوون.»<ref>{{بیرخستنەوەی وێب |سەردێڕ=Global status report on violence prevention 2014 |ناونیشان=https://www.who.int/publications/i/item/9789241564793 |ڕێکەوتی سەردان=2024-11-02 |وێبگە=www.who.int |زمان=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{پۆلی کۆمنز|Violence}} {{تووڵی دەروازە|دەروونناسی|کۆمەڵگا}} 6gbneuxia4lvii6ykfwei2xbuhesinr 1374641 1374605 2024-11-02T17:57:08Z Aza 86 1374641 wikitext text/x-wiki '''توندوتیژی''' یا '''زەبروزەنگ''' بریتییە لە بەکاربردنی زۆر بۆ زیان گەیاندن بە خەڵک یا گیاندارانی تر؛ بۆ وێنە، بۆ ئازاردان، بریندارکردن، کوشتن، ئێش پێگەیاندن، کاولکردن و لەمانە. [[ڕێکخراوەی تەندروستیی جیھانی|ڕێکخراوەی جیھانیی ساغی]] ئاوا توندوتیژی پێناسە دەکا: «بەکارھێنانی ئاگادارانەی زۆر یا دەسەڵات، بە ھەڕەشە یا بە کردەوە، دژی خۆ یا کەسانی تر، یا دژی کۆمەڵە یا دەستەیەک، کە یا بە واقیع ببێتە ھۆکار، یا زۆر ڕێی تێ بچێ ببێتە ھۆکاری برینداربوون یا مەرگ یا ئازاری ڕۆحی و ڕەوانی یا دواکەوتوویی یا بێبەشبوون.»<ref>{{بیرخستنەوەی وێب |سەردێڕ=Global status report on violence prevention 2014 |ناونیشان=https://www.who.int/publications/i/item/9789241564793 |ڕێکەوتی سەردان=2024-11-02 |وێبگە=www.who.int |زمان=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{پۆلی کۆمنز|Violence}} {{تووڵی دەروازە|دەروونناسی|کۆمەڵگا}} 71ut45faosdxadqtprctus34co9omh9 1374683 1374641 2024-11-02T21:05:04Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان 1374683 wikitext text/x-wiki '''توندوتیژی''' یا '''زەبروزەنگ''' بریتییە لە بەکاربردنی زۆر بۆ زیان گەیاندن بە خەڵک یا گیاندارانی تر؛ بۆ وێنە، بۆ ئازاردان، بریندارکردن، کوشتن، ئێش پێگەیاندن، کاولکردن و لەمانە. [[ڕێکخراوەی تەندروستیی جیھانی|ڕێکخراوەی جیھانیی ساغی]] ئاوا توندوتیژی پێناسە دەکا: «بەکارھێنانی ئاگادارانەی زۆر یا دەسەڵات، بە ھەڕەشە یا بە کردەوە، دژی خۆ یا کەسانی تر، یا دژی کۆمەڵە یا دەستەیەک، کە یا بە واقیع ببێتە ھۆکار، یا زۆر ڕێی تێ بچێ ببێتە ھۆکاری برینداربوون یا مەرگ یا ئازاری ڕۆحی و ڕەوانی یا دواکەوتوویی یا بێبەشبوون.»<ref>{{بیرخستنەوەی وێب |سەردێڕ=Global status report on violence prevention 2014 |ناونیشان=https://www.who.int/publications/i/item/9789241564793 |ڕێکەوتی سەردان=2024-11-02 |وێبگە=www.who.int |زمان=en}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{پۆلی کۆمنز|Violence}} {{تووڵی دەروازە|دەروونناسی|کۆمەڵگا}} [[پۆل:تاوانەکان]] [[پۆل:ڕەفتاری مرۆڤ]] [[پۆل:ئیسلام]] [[پۆل:توندوتیژی]] k9tzsubdpcotewjmi7s4ip72ykivajb 3 277221 1374546 2024-11-02T15:40:34Z New user message 11537 زیادکردنی [[داڕێژە:بەخێرھاتن|پەیامی بەخێرھاتن]] بە پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەری نوێ 1374546 wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> {{چینی ناوەند}}{{گەورە|'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!}}{{کۆتایی}} <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بەھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} {{چینی ناوەند}}ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی{{کۆتایی}} {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/دەسپێک ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [[:diq:|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی]] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- [[بەکارھێنەر:Serchia|<span style="color:mediumblue"><span style="font-size:14px">'''سەرچیا'''</span></span>]] ‏١٥:٤٠، ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) few1yf7bpwvz37hdlf5wvabj1fszw7e 3 277222 1374548 2024-11-02T15:52:51Z New user message 11537 زیادکردنی [[داڕێژە:بەخێرھاتن|پەیامی بەخێرھاتن]] بە پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەری نوێ 1374548 wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> {{چینی ناوەند}}{{گەورە|'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!}}{{کۆتایی}} <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بەھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} {{چینی ناوەند}}ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی{{کۆتایی}} {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/دەسپێک ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [[:diq:|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی]] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- ⇐[[بەکارھێنەر:ئارام بکر|<span style="font-family:Cursive; color:yellow; Background:Black; font-size:13px;">'''ئارام'''</span>]] _{[[لێدوانی بەکارھێنەر:ئارام بکر|<span style="color:black; Background:yellow">'''وتووێژ💭'''</span>]]} ‏١٥:٥٢، ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) ggwdbycz6gmv1etfsqx9dnaa2zxvtlz 0 277223 1374556 2024-11-02T16:07:10Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[نۆیەمین کابینەی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]ی گواستەوە بۆ [[کابینەی ٩ی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]: ناوی شیاوتر 1374556 wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[کابینەی ٩ی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]] nhmq83ydq0ip9x110usuytlgcn3ckcf 1 277224 1374558 2024-11-02T16:07:11Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[وتووێژ:نۆیەمین کابینەی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]ی گواستەوە بۆ [[وتووێژ:کابینەی ٩ی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]]: ناوی شیاوتر 1374558 wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[وتووێژ:کابینەی ٩ی حکوومەتی ھەرێمی کوردستان]] 85bvhyt48oz4tk4hgm4trttivnrhitx 0 277225 1374565 2024-11-02T16:14:24Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[پێشەنگ (پلەیەکی سەربازی)]]ی گواستەوە بۆ [[پێشەنگ (پلەی سەربازی)]] 1374565 wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[پێشەنگ (پلەی سەربازی)]] sh7rkpmfort63u6d23510ka9167hruy 1 277226 1374567 2024-11-02T16:14:24Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[وتووێژ:پێشەنگ (پلەیەکی سەربازی)]]ی گواستەوە بۆ [[وتووێژ:پێشەنگ (پلەی سەربازی)]] 1374567 wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[وتووێژ:پێشەنگ (پلەی سەربازی)]] fkn9p0q6b6zvnaqz4c3t30fgzw3yh3g 0 277227 1374571 2024-11-02T16:18:45Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[حکوومەتی فیدڕاڵ]]ی گواستەوە بۆ [[حکوومەتی فیدراڵ]]: وەک وتارەکانی تر 1374571 wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[حکوومەتی فیدراڵ]] t4q60xr05rlth6nr1oitvecxjwu0wzu 1 277228 1374573 2024-11-02T16:18:45Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[وتووێژ:حکوومەتی فیدڕاڵ]]ی گواستەوە بۆ [[وتووێژ:حکوومەتی فیدراڵ]]: وەک وتارەکانی تر 1374573 wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[وتووێژ:حکوومەتی فیدراڵ]] mo04w2njezikg6efkpv994hxemx0767 0 277229 1374579 2024-11-02T16:29:24Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[ئیمپراتۆریەتیی یەکەمی فەڕەنسا]]ی گواستەوە بۆ [[یەکەم ئیمپراتۆریەتیی فەڕەنسا]]: ناوی شیاوتر 1374579 wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[یەکەم ئیمپراتۆریەتیی فەڕەنسا]] benw7hz72od18ogu2en9i6s0intrjug 0 277230 1374586 2024-11-02T16:40:11Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374586 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group | group = کورد لە ئیسرائیل | image = Jewish Kurds.png | languages = [[کوردی]]، [[زمانی عیبری|عیبری]] | religions = [[جوو|یەھودییەت]]، [[ئیسلام]] | related = [[کوردانی ئیسرائیل]] }} {{کورد}} '''کوردانی ئیسرائیل''' ئاماژەیە بۆ ئەو کەسانەی بە ڕەچەڵەک [[کورد]]ن و لە [[ئیسرائیل]] نیشتەجێن (بێجگە لە [[کوردە جووەکانی ئیسرائیل]]). دانیشتووانی کورد لە ئیسرائیل کەمە و زیاتر لە تاک و خێزان پێکھاتوون، کە لە سەردەمی ململانێکانی [[تێکھەڵچوونی نێوان عێراق و کوردەکان|عێراق و کورد]] و [[سەربزێوییەکانی کورد لە تورکیا|تورکیا و کورد]] لە ماوەی سەدەی بیستەمدا لە [[باکووری کوردستان|باکوور]] و [[باشووری کوردستان]]ەوە ھەڵاتوون، ھەروەھا دانیشتووانی کاتی کە بۆ چاودێری پزیشکی چوون بۆ ئیسرائیل. == دانیشتووان == لە ڕووی مێژووییەوە، دانیشتووانێکی کەمی عەرەبی بە ڕەچەڵەک کورد لە ناوچەی [[جەلیل]] و [[ئورشەلیم]]دا بوونیان ھەیە، ھەرچەندە زیاتر لەگەڵ عەرەبە ناوخۆییەکان تێکەڵ بوون؛ ژمارەی وردیان لەبەردەستدا نییە بەو پێیەی لە سەرژمێری فەرمی ئیسرائیلدا وەک نەتەوەی عەرەب ھەژمار دەکرێن. ھەندێک بنەماڵەی عەرەبی و پاشخانی کورد ھێشتا بە ناوی بنەماڵەیی تایبەت دەناسرێنەوە. لە ساڵی ٢٠٠٦ ژمارەی پەنابەرە کوردەکانی تورکیا بە ٢٠٠ کەس مەزەندە کرا، خەمڵاندنێکی دیکە بۆ ھەردوو کوردی عێراق و تورکیا لە ساڵی ٢٠٠٧دا ١٥٠ کەس بوو. == پەیوەندی کۆمەڵگەی جووەکانی ئیسرائیل بە کوردستان == ئیسرائیل ماڵی نزیکەی ٢٠٠ ھەزار جوولەکەیە کە ڕەچەڵەکیان لە کوردستانەوەیە، زۆربەیان لە ڕەچەڵەک نزیکەی ٥٠ ھەزار جوولەکەی کوردن لە سەرەتای پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا لە عێراق ڕایانکردوە. جوولەکەکانی ئیسرائیل کە پاشخانی کوردستانییان ھەیە، پەیوەندییەکانیان لەگەڵ پێکھاتە کوردە نەتەوەییەکان لە ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاستدا پاراستووە، لەوانەش لەگەڵ تاکەکانی کورد کە لە ئیسرائیل نیشتەجێن.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == ئەمانەش ببینە == * [[کوردە جووەکانی ئیسرائیل]] * [[پەیوەندییەکانی ئیسرائیل‒ھەرێمی کوردستان]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|ئیسرائیل|کوردستان|کۆمەڵگا}} [[en:Kurds in Israel]] b6mrtgc50l8zoxknb3q7ztpjl31xb7i 1374587 1374586 2024-11-02T16:41:07Z Zemen 40346 1374587 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group | group = کورد لە ئیسرائیل | image = Jewish Kurds.png | languages = [[کوردی]]، [[زمانی عیبری|عیبری]] | religions = [[جوو|یەھودییەت]]، [[ئیسلام]] | related = [[کوردانی ئیسرائیل]] }} {{کورد}} '''کوردانی ئیسرائیل''' ئاماژەیە بۆ ئەو کەسانەی بە ڕەچەڵەک [[کورد]]ن و لە [[ئیسرائیل]] نیشتەجێن (بێجگە لە [[کوردە جووەکانی ئیسرائیل]]). دانیشتووانی کورد لە ئیسرائیل کەمە و زیاتر لە تاک و خێزان پێکھاتوون، کە لە سەردەمی ململانێکانی [[تێکھەڵچوونی نێوان عێراق و کوردەکان|عێراق و کورد]] و [[سەربزێوییەکانی کورد لە تورکیا|تورکیا و کورد]] لە ماوەی سەدەی بیستەمدا لە [[باکووری کوردستان|باکوور]] و [[باشووری کوردستان]]ەوە ھەڵاتوون، ھەروەھا دانیشتووانی کاتی کە بۆ چاودێری پزیشکی چوون بۆ ئیسرائیل. == دانیشتووان == لە ڕووی مێژووییەوە، دانیشتووانێکی کەمی عەرەبی بە ڕەچەڵەک کورد لە ناوچەی [[جەلیل]] و [[ئورشەلیم]]دا بوونیان ھەیە، ھەرچەندە زیاتر لەگەڵ عەرەبە ناوخۆییەکان تێکەڵ بوون؛ ژمارەی وردیان لەبەردەستدا نییە بەو پێیەی لە سەرژمێری فەرمی ئیسرائیلدا وەک نەتەوەی عەرەب ھەژمار دەکرێن. ھەندێک بنەماڵەی عەرەبی و پاشخانی کورد ھێشتا بە ناوی بنەماڵەیی تایبەت دەناسرێنەوە. لە ساڵی ٢٠٠٦ ژمارەی پەنابەرە کوردەکانی تورکیا بە ٢٠٠ کەس مەزەندە کرا، خەمڵاندنێکی دیکە بۆ ھەردوو کوردی عێراق و تورکیا لە ساڵی ٢٠٠٧دا ١٥٠ کەس بوو. == پەیوەندی کۆمەڵگەی جووەکانی ئیسرائیل بە کوردستان == ئیسرائیل ماڵی نزیکەی ٢٠٠ ھەزار جوولەکەیە کە ڕەچەڵەکیان لە کوردستانەوەیە، زۆربەیان لە ڕەچەڵەک نزیکەی ٥٠ ھەزار جوولەکەی کوردن لە سەرەتای پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا لە عێراق ڕایانکردوە. جوولەکەکانی ئیسرائیل کە پاشخانی کوردستانییان ھەیە، پەیوەندییەکانیان لەگەڵ پێکھاتە کوردە نەتەوەییەکان لە ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاستدا پاراستووە، لەوانەش لەگەڵ تاکەکانی کورد کە لە ئیسرائیل نیشتەجێن.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == ئەمانەش ببینە == * [[کوردە جووەکانی ئیسرائیل]] * [[پەیوەندییەکانی ئیسرائیل‒ھەرێمی کوردستان]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|ئیسرائیل|کوردستان|کۆمەڵگا}} s1vp60v05tkol359x806zr3tb0dy3bz 1374588 1374587 2024-11-02T16:42:22Z Zemen 40346 1374588 wikitext text/x-wiki {{Infobox ethnic group | group = کورد لە ئیسرائیل | image = Jewish Kurds.png | languages = [[کوردی]]، [[زمانی عیبری|عیبری]] | religions = [[جوولەکایەتی]]، [[ئیسلام]] | related = [[کوردانی ئیسرائیل]] }} {{کورد}} '''کوردانی ئیسرائیل''' ئاماژەیە بۆ ئەو کەسانەی بە ڕەچەڵەک [[کورد]]ن و لە [[ئیسرائیل]] نیشتەجێن (بێجگە لە [[کوردە جووەکانی ئیسرائیل]]). دانیشتووانی کورد لە ئیسرائیل کەمە و زیاتر لە تاک و خێزان پێکھاتوون، کە لە سەردەمی ململانێکانی [[تێکھەڵچوونی نێوان عێراق و کوردەکان|عێراق و کورد]] و [[سەربزێوییەکانی کورد لە تورکیا|تورکیا و کورد]] لە ماوەی سەدەی بیستەمدا لە [[باکووری کوردستان|باکوور]] و [[باشووری کوردستان]]ەوە ھەڵاتوون، ھەروەھا دانیشتووانی کاتی کە بۆ چاودێری پزیشکی چوون بۆ ئیسرائیل. == دانیشتووان == لە ڕووی مێژووییەوە، دانیشتووانێکی کەمی عەرەبی بە ڕەچەڵەک کورد لە ناوچەی [[جەلیل]] و [[ئورشەلیم]]دا بوونیان ھەیە، ھەرچەندە زیاتر لەگەڵ عەرەبە ناوخۆییەکان تێکەڵ بوون؛ ژمارەی وردیان لەبەردەستدا نییە بەو پێیەی لە سەرژمێری فەرمی ئیسرائیلدا وەک نەتەوەی عەرەب ھەژمار دەکرێن. ھەندێک بنەماڵەی عەرەبی و پاشخانی کورد ھێشتا بە ناوی بنەماڵەیی تایبەت دەناسرێنەوە. لە ساڵی ٢٠٠٦ ژمارەی پەنابەرە کوردەکانی تورکیا بە ٢٠٠ کەس مەزەندە کرا، خەمڵاندنێکی دیکە بۆ ھەردوو کوردی عێراق و تورکیا لە ساڵی ٢٠٠٧دا ١٥٠ کەس بوو. == پەیوەندی کۆمەڵگەی جووەکانی ئیسرائیل بە کوردستان == ئیسرائیل ماڵی نزیکەی ٢٠٠ ھەزار جوولەکەیە کە ڕەچەڵەکیان لە کوردستانەوەیە، زۆربەیان لە ڕەچەڵەک نزیکەی ٥٠ ھەزار جوولەکەی کوردن لە سەرەتای پەنجاکانی سەدەی ڕابردوودا لە عێراق ڕایانکردوە. جوولەکەکانی ئیسرائیل کە پاشخانی کوردستانییان ھەیە، پەیوەندییەکانیان لەگەڵ پێکھاتە کوردە نەتەوەییەکان لە ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاستدا پاراستووە، لەوانەش لەگەڵ تاکەکانی کورد کە لە ئیسرائیل نیشتەجێن.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == ئەمانەش ببینە == * [[کوردە جووەکانی ئیسرائیل]] * [[پەیوەندییەکانی ئیسرائیل‒ھەرێمی کوردستان]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|ئیسرائیل|کوردستان|کۆمەڵگا}} nn9tt91y7u8xivxvm0qy62txmodn2md 0 277231 1374590 2024-11-02T16:45:50Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374590 wikitext text/x-wiki '''بەڕێوەبەرایەتیی ناوەندی''' ({{بە ئینگلیزی|Central administration}}) بریتییە لە دەستەی [[ڕابەرایەتی]] یان سەرۆکایەتی [[ڕێکخراوە|ڕێکخراوێک]] و باڵاترین بەشی کارگێڕییە کە سەرپەرشتی ھەموو بەشەکانی ژێر خۆی دەکات.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|سیاسەت|وڵاتەکان}} {{کورت}} [[پۆل:حکوومەت]] [[پۆل:بەڕێوەبەرایەتیەکان]] [[en:Central administration]] bbw86zbmnwvixwkafz1qqej2qkyp0p9 1374655 1374590 2024-11-02T18:02:22Z AramBot 39807 بۆت: خاوێنکردنەوەی بەستەرە کۆنەکانی نێوانویکی 1374655 wikitext text/x-wiki '''بەڕێوەبەرایەتیی ناوەندی''' ({{بە ئینگلیزی|Central administration}}) بریتییە لە دەستەی [[ڕابەرایەتی]] یان سەرۆکایەتی [[ڕێکخراوە|ڕێکخراوێک]] و باڵاترین بەشی کارگێڕییە کە سەرپەرشتی ھەموو بەشەکانی ژێر خۆی دەکات.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|سیاسەت|وڵاتەکان}} {{کورت}} [[پۆل:حکوومەت]] [[پۆل:بەڕێوەبەرایەتیەکان]] 8xqpiq1cm42v5rv27n8jpcjj4dw43ne 1374677 1374655 2024-11-02T21:02:04Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان 1374677 wikitext text/x-wiki '''بەڕێوەبەرایەتیی ناوەندی''' ({{بە ئینگلیزی|Central administration}}) بریتییە لە دەستەی [[ڕابەرایەتی]] یان سەرۆکایەتی [[ڕێکخراوە|ڕێکخراوێک]] و باڵاترین بەشی کارگێڕییە کە سەرپەرشتی ھەموو بەشەکانی ژێر خۆی دەکات.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|سیاسەت|وڵاتەکان}} {{کورت}} [[پۆل:حکوومەت]] [[پۆل:بەڕێوەبەرایەتیەکان]] [[پۆل:بەڕێوەبردن بەپێی چەشن]] qjx63tmf6hzsfp15vf2ibyxbput0wur 0 277232 1374591 2024-11-02T16:46:56Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374591 wikitext text/x-wiki {{تێکنەچێ|پێشەنگ (پلەی سەربازی)}} لە [[تایپۆگرافی]]دا، '''پێشەنگ''' ({{IPAc-en|ˈ|l|ɛ|d|ɪ|ŋ}} {{respell|LED|ing}}) بریتییە لە بۆشایی نێوان ھێڵە نزیکەکانی جۆر؛ پێناسەی ورد و جیاوازی ھەیە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{کۆلکە}} [[en:Leading]] 20klq4ni3e0faa1h4yql00hzv06xtg7 1374654 1374591 2024-11-02T18:02:12Z AramBot 39807 بۆت: خاوێنکردنەوەی بەستەرە کۆنەکانی نێوانویکی 1374654 wikitext text/x-wiki {{تێکنەچێ|پێشەنگ (پلەی سەربازی)}} لە [[تایپۆگرافی]]دا، '''پێشەنگ''' ({{IPAc-en|ˈ|l|ɛ|d|ɪ|ŋ}} {{respell|LED|ing}}) بریتییە لە بۆشایی نێوان ھێڵە نزیکەکانی جۆر؛ پێناسەی ورد و جیاوازی ھەیە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{کۆلکە}} db6wxebq6n20030l2wdhwn87xu7q73c 0 277233 1374592 2024-11-02T16:47:36Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374592 wikitext text/x-wiki {{تێکنەچێ|بەڕێوەبەرایەتی ناوەندی}} '''حکوومەتی ناوەندی''' ({{بە ئینگلیزی|Central government}}) ئەو [[حکوومەت]]ەیە کە دەسەڵاتێکی کۆنترۆڵکەرە بەسەر [[دەوڵەتی یەکگرتوو|دەوڵەتێکی یەکگرتوو]]دا. یەکێکی دیکە لە لایەنە سیاسییە جیاوازەکان بەڵام سەروەرەکان، [[حکوومەتی فیدراڵ]]ییە، کە ڕەنگە دەسەڵاتی جیاوازتری ھەبێت لە ئاستە جیاوازەکانی حکوومەتدا؛ لەلایەن فیدراسیۆنەوە دەسەڵاتی پێدراوە و لەلایەن ھەریەک لە دەوڵەتە فیدراڵیەکانەوە ڕێککەوتنی ھاوبەشی لەسەر کراوە. پێکھاتەی حکوومەتە ناوەندییەکان جیاوازە. زۆرێک لە وڵاتان ھەرێمی ئۆتۆنۆمیان دروستکردووە بە بەخشینی دەسەڵاتەکان لە حکوومەتی ناوەندەوە بۆ حکوومەتەکان لەسەر ئاستی ژێر نیشتمانی، نموونەکانی وەک ناوچەیی، ویلایەتی، پارێزگا، ناوخۆیی و چەند نموونەیەکی دیکە. لەسەر بنەمای پێناسەیەکی فراوان بۆ سیستەمێکی سیاسی بنەڕەتی، دوو ئاستی حکوومەت یان زیاتر ھەیە کە لە چوارچێوەی خاکێکی دامەزراو و وڵاتدا لە ڕێگەی دامەزراوە ھاوبەشەکانەوە کە دەسەڵاتی سەریەککەوتوو یان یەکگرتوویان ھەیە وەک لە [[دەستوور]]ێک یان یاسایەکی دیکەدا دیاری کراوە، بوونیان ھەیە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|سیاسەت|وڵاتەکان}} {{کۆلکە}} [[پۆل:حکوومەت]] [[پۆل:بەڕێوەبەرایەتیەکان]] [[en:Central government]] kcjak16kflj5sx26x6gh5wpitlq5n51 1374593 1374592 2024-11-02T16:47:55Z Zemen 40346 1374593 wikitext text/x-wiki {{تێکنەچێ|بەڕێوەبەرایەتیی ناوەندی}} '''حکوومەتی ناوەندی''' ({{بە ئینگلیزی|Central government}}) ئەو [[حکوومەت]]ەیە کە دەسەڵاتێکی کۆنترۆڵکەرە بەسەر [[دەوڵەتی یەکگرتوو|دەوڵەتێکی یەکگرتوو]]دا. یەکێکی دیکە لە لایەنە سیاسییە جیاوازەکان بەڵام سەروەرەکان، [[حکوومەتی فیدراڵ]]ییە، کە ڕەنگە دەسەڵاتی جیاوازتری ھەبێت لە ئاستە جیاوازەکانی حکوومەتدا؛ لەلایەن فیدراسیۆنەوە دەسەڵاتی پێدراوە و لەلایەن ھەریەک لە دەوڵەتە فیدراڵیەکانەوە ڕێککەوتنی ھاوبەشی لەسەر کراوە. پێکھاتەی حکوومەتە ناوەندییەکان جیاوازە. زۆرێک لە وڵاتان ھەرێمی ئۆتۆنۆمیان دروستکردووە بە بەخشینی دەسەڵاتەکان لە حکوومەتی ناوەندەوە بۆ حکوومەتەکان لەسەر ئاستی ژێر نیشتمانی، نموونەکانی وەک ناوچەیی، ویلایەتی، پارێزگا، ناوخۆیی و چەند نموونەیەکی دیکە. لەسەر بنەمای پێناسەیەکی فراوان بۆ سیستەمێکی سیاسی بنەڕەتی، دوو ئاستی حکوومەت یان زیاتر ھەیە کە لە چوارچێوەی خاکێکی دامەزراو و وڵاتدا لە ڕێگەی دامەزراوە ھاوبەشەکانەوە کە دەسەڵاتی سەریەککەوتوو یان یەکگرتوویان ھەیە وەک لە [[دەستوور]]ێک یان یاسایەکی دیکەدا دیاری کراوە، بوونیان ھەیە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|سیاسەت|وڵاتەکان}} {{کۆلکە}} [[پۆل:حکوومەت]] [[پۆل:بەڕێوەبەرایەتیەکان]] [[en:Central government]] oeuu23g04t7louflg4t3heimv65kebv 1374653 1374593 2024-11-02T18:02:02Z AramBot 39807 بۆت: خاوێنکردنەوەی بەستەرە کۆنەکانی نێوانویکی 1374653 wikitext text/x-wiki {{تێکنەچێ|بەڕێوەبەرایەتیی ناوەندی}} '''حکوومەتی ناوەندی''' ({{بە ئینگلیزی|Central government}}) ئەو [[حکوومەت]]ەیە کە دەسەڵاتێکی کۆنترۆڵکەرە بەسەر [[دەوڵەتی یەکگرتوو|دەوڵەتێکی یەکگرتوو]]دا. یەکێکی دیکە لە لایەنە سیاسییە جیاوازەکان بەڵام سەروەرەکان، [[حکوومەتی فیدراڵ]]ییە، کە ڕەنگە دەسەڵاتی جیاوازتری ھەبێت لە ئاستە جیاوازەکانی حکوومەتدا؛ لەلایەن فیدراسیۆنەوە دەسەڵاتی پێدراوە و لەلایەن ھەریەک لە دەوڵەتە فیدراڵیەکانەوە ڕێککەوتنی ھاوبەشی لەسەر کراوە. پێکھاتەی حکوومەتە ناوەندییەکان جیاوازە. زۆرێک لە وڵاتان ھەرێمی ئۆتۆنۆمیان دروستکردووە بە بەخشینی دەسەڵاتەکان لە حکوومەتی ناوەندەوە بۆ حکوومەتەکان لەسەر ئاستی ژێر نیشتمانی، نموونەکانی وەک ناوچەیی، ویلایەتی، پارێزگا، ناوخۆیی و چەند نموونەیەکی دیکە. لەسەر بنەمای پێناسەیەکی فراوان بۆ سیستەمێکی سیاسی بنەڕەتی، دوو ئاستی حکوومەت یان زیاتر ھەیە کە لە چوارچێوەی خاکێکی دامەزراو و وڵاتدا لە ڕێگەی دامەزراوە ھاوبەشەکانەوە کە دەسەڵاتی سەریەککەوتوو یان یەکگرتوویان ھەیە وەک لە [[دەستوور]]ێک یان یاسایەکی دیکەدا دیاری کراوە، بوونیان ھەیە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|سیاسەت|وڵاتەکان}} {{کۆلکە}} [[پۆل:حکوومەت]] [[پۆل:بەڕێوەبەرایەتیەکان]] d6rp5xvr5mvdj7kvsg3rcid6p1eaezb 1374678 1374653 2024-11-02T21:02:34Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان 1374678 wikitext text/x-wiki {{تێکنەچێ|بەڕێوەبەرایەتیی ناوەندی}} '''حکوومەتی ناوەندی''' ({{بە ئینگلیزی|Central government}}) ئەو [[حکوومەت]]ەیە کە دەسەڵاتێکی کۆنترۆڵکەرە بەسەر [[دەوڵەتی یەکگرتوو|دەوڵەتێکی یەکگرتوو]]دا. یەکێکی دیکە لە لایەنە سیاسییە جیاوازەکان بەڵام سەروەرەکان، [[حکوومەتی فیدراڵ]]ییە، کە ڕەنگە دەسەڵاتی جیاوازتری ھەبێت لە ئاستە جیاوازەکانی حکوومەتدا؛ لەلایەن فیدراسیۆنەوە دەسەڵاتی پێدراوە و لەلایەن ھەریەک لە دەوڵەتە فیدراڵیەکانەوە ڕێککەوتنی ھاوبەشی لەسەر کراوە. پێکھاتەی حکوومەتە ناوەندییەکان جیاوازە. زۆرێک لە وڵاتان ھەرێمی ئۆتۆنۆمیان دروستکردووە بە بەخشینی دەسەڵاتەکان لە حکوومەتی ناوەندەوە بۆ حکوومەتەکان لەسەر ئاستی ژێر نیشتمانی، نموونەکانی وەک ناوچەیی، ویلایەتی، پارێزگا، ناوخۆیی و چەند نموونەیەکی دیکە. لەسەر بنەمای پێناسەیەکی فراوان بۆ سیستەمێکی سیاسی بنەڕەتی، دوو ئاستی حکوومەت یان زیاتر ھەیە کە لە چوارچێوەی خاکێکی دامەزراو و وڵاتدا لە ڕێگەی دامەزراوە ھاوبەشەکانەوە کە دەسەڵاتی سەریەککەوتوو یان یەکگرتوویان ھەیە وەک لە [[دەستوور]]ێک یان یاسایەکی دیکەدا دیاری کراوە، بوونیان ھەیە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|سیاسەت|وڵاتەکان}} {{کۆلکە}} [[پۆل:حکوومەت]] [[پۆل:بەڕێوەبەرایەتیەکان]] [[پۆل:جوگرافیای سیاسی]] 28iojj7tv01qjfxow2ec3h7tpwg79jr 0 277234 1374594 2024-11-02T16:51:22Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374594 wikitext text/x-wiki '''حکوومەتی یەکگرتوو''' یان '''دەوڵەتی یەکگرتوو''' بریتییە لە [[دەوڵەت]]ێک یان [[دەوڵەتی سەروەر|دەوڵەتێکی سەروەر]] کە وەک یەک پارچە بەڕێوەدەبرێت کە [[حکوومەتی ناوەندی]] تێیدا دەسەڵاتی باڵایە. حکوومەتی ناوەندی دەتوانێت دابەشبوونی کارگێڕی (یەکەکانی ژێر نیشتمانی یان لاوەکی دەوڵەت) دروست بکات یان ھەڵبوەشێنێتەوە. ئەم جۆرە یەکانە تەنھا ئەو دەسەڵاتانە بەکاردەھێنن کە حکوومەتی ناوەندی ھەڵیدەبژێرێت بۆ ئەوەی ڕادەستیان بکات. == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|سیاسەت|وڵاتەکان}} [[پۆل:حکوومەت]] 58vry13q406iir09b986v8mx6460psl 0 277235 1374596 2024-11-02T16:53:41Z Zemen 40346 Zemen پەڕەی [[یاخیبوونی عێراقی (پاش کشانەوەی ئەمەریکا)]]ی گواستەوە بۆ [[یاخیبوونی عێراق (٢٠١١–٢٠١٣)]]: ناوی شیاوتر 1374596 wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[یاخیبوونی عێراق (٢٠١١–٢٠١٣)]] hsxg4jzhgeqeadux6cjt61zrj0zes40 3 277236 1374612 2024-11-02T17:07:57Z Pathoschild 278 global user pages ([[m:Synchbot|requested by Wüstenspringmaus]]) 1374612 wikitext text/x-wiki [[File:Redirect arrow without text.svg|46px|link=]][[m:User talk:Wüstenspringmaus|m:User talk:Wüstenspringmaus]] s48bp6md0bqlqfh7qca2oj8x1jbdi2a 1 277237 1374613 2024-11-02T17:08:53Z Zemen 40346 /* بۆت */ بەشی نوێ 1374613 wikitext text/x-wiki == بۆت == {{وب|Aram}}: کاک ئارام تکایە ئاگاداری بۆتەکەت بە، دەروازەی ژیاننامەی بۆ ئێرە زیاد کردبوو. لە چەند شوێنی تریش تێبینیم کردوە دەروازەی زۆر ناپەیوەندیدار زیاد دەکا. [[User:Zemen|<b style="color:#ffffff;font-size:10px;display:inline-block;border:1px solid #5B7830;border-radius:5px;background-color:#5B7830;padding:1px;">&#160;زەمەنCefayî&#160;</b>]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Zemen|لێدوان]]) ‏١٧:٠٨، ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) 8j55m0kjdf1u6z2nl6i3usmi66yy5s6 0 277238 1374615 2024-11-02T17:10:44Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374615 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Cyprus BufferZoneInBlue.png|right|وێنۆک|300x300px|نەخشەی ئێستای بەربەستی ناوچە کێشەلەسەرەکان لە [[قوبرس]]]] '''ناوچەی جێناکۆک''' یان '''خاکی کێشەلەسەر''' بریتییە لە ناکۆکی لەسەر خاوەندارێتی یان کۆنترۆڵکردنی [[سەرزەوی]]یەکان ([[خاک]]، [[ئاو]] یان [[ئاسمان]]ی) لە نێوان دوو یان زیاتر لە [[بوونی ڕامیاری|پێکھاتەیەکی ڕامیاری]].<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|سیاسەت|وڵاتەکان}} {{کۆلکە}} [[پۆل:حکوومەت]] [[en:Territorial dispute]] rpdqntsbpnuohx0ohf34i363yqyzoer 1374652 1374615 2024-11-02T18:01:51Z AramBot 39807 بۆت: خاوێنکردنەوەی بەستەرە کۆنەکانی نێوانویکی 1374652 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Cyprus BufferZoneInBlue.png|right|وێنۆک|300x300px|نەخشەی ئێستای بەربەستی ناوچە کێشەلەسەرەکان لە [[قوبرس]]]] '''ناوچەی جێناکۆک''' یان '''خاکی کێشەلەسەر''' بریتییە لە ناکۆکی لەسەر خاوەندارێتی یان کۆنترۆڵکردنی [[سەرزەوی]]یەکان ([[خاک]]، [[ئاو]] یان [[ئاسمان]]ی) لە نێوان دوو یان زیاتر لە [[بوونی ڕامیاری|پێکھاتەیەکی ڕامیاری]].<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|سیاسەت|وڵاتەکان}} {{کۆلکە}} [[پۆل:حکوومەت]] c3jv5p5tqx12cihk153agpmvejhv4jy 0 277239 1374621 2024-11-02T17:19:22Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374621 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''پارێزراوی سار''' ({{langx|de|Saarprotektorat}} {{IPA|de|ˈzaːɐ̯pʁotɛktoˌʁaːt|}}؛ {{langx|fr|Protectorat de la Sarre}})، بە فەرمی '''سارلاند''' ({{بە فەڕەنسی|Sarre}})، ناوچەیەکی [[پارێزراو]]ی فەڕەنسی [[ناوچەی جێناکۆک|جێناکۆک]] بوو کە لە [[ئەڵمانیا]] جیا بووەوە. لە کاتی چوونەوە سەر [[ئەڵمانیای ڕۆژاوا|کۆماری فیدراڵی ئەڵمانیا]] لە ساڵی ١٩٥٧، بوو بە بچووکترین «دەوڵەتی فیدراڵی» وڵاتەکە. ناوەکەی لە [[ڕووباری سار]]ەوە ھاتووە. لە ساڵی ١٩٢٠ تا ١٩٣٥، لە ئەنجامی [[جەنگی جیھانیی یەکەم]]، ناوچەکە وەک خاکی حەوزی سار لە ژێر کۆنترۆڵی [[کۆمەڵەی نەتەوەکان]]دا بوو. لە ساڵی ١٩٣٥ [[ئەڵمانیای نازی]] سەروەری تەواوی خۆی بەسەر خاکەکە دامەزراند. == مێژوو == ناوچەکە پێشتر لەلایەن فەڕەنساوە لکێنرابوو و لە کاتی شۆڕش (١٧٩٠-١٧٩٨) و [[شەڕەکانی ناپلیۆن]]دا داگیرکرابوو، کاتێک لە [[یەکەم ئیمپراتۆریەتیی فەڕەنسا]]دا وەک وەزارەتی سار ناسێندرا، لە نێوان ١٧٩٨ و ١٨١٤. دوای جەنگی جیھانیی یەکەم، [[پەیمانی ڤێرسای]] ساری خستە ژێر بەڕێوەبەرایەتیی کۆمەڵەی نەتەوەکان، ئەمەش بە شێوەیەکی بەرچاو بەھۆی سامانە دەوڵەمەندەکانی خەڵوزەوە بوو، کە وەک بەشێک لە بژاردنەوەی جەنگ درایە فەرەنسا. لە ساڵی ١٩٣٥ بەپێی ڕاپرسی، سار گەڕێندرایەوە سەر ئەڵمانیا. لە پاش کۆتاییھاتنی [[جەنگی جیھانیی دووەم]] بە سەرکەوتنی [[ھاوپەیمانانی جەنگی جیھانیی دووەم|ھاوپەیمانان]]، دیسان سار لە ئەڵمانیا جیاکرایەوە. لە ساڵی ١٩٤٧ بوو بە پارێزراوی سار لە ژێر کۆنترۆڵی فەڕەنسادا، پەیوەندی ئابووری و سیاسی لەگەڵ فەڕەنسادا ھەبوو، ھەرچەندە بە تەواوی یەکگرتوو نەبوو بە فەڕەنساوە. گرژییەکان لە کاتێکدا سەریانھەڵدا کە زۆرێک لە خەڵکی سارلاند خوازیاری ماناوە بوون لە ئەڵمانیا. ساڵی ١٩٥٥ ڕاپرسییەکی دیکەی لێکەوتەوە کە دەنگدان بوو بە دژی بەردەوامیی جیابوونەوە لە ئەڵمانیا. دواتر لە ساڵی ١٩٥٧ سار وەک حکوومەتێک چووەوە سەر کۆماری فیدراڵی ئەڵمانیا (ئەڵمانیای ڕۆژاوا). ئەمەش بووە ھۆی ئەوەی وەک ناوچەیەکی پارێزراو نەمێنێتەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|ئەڵمانیا|فەڕەنسا|سیاسەت|جەنگی جیھانیی دووەم}} {{پۆلی کۆمنز|Saar Protectorate}} [[en:Saar Protectorate]] af0ntnnzdodkgorn2okasjd2h5h58tl 1374622 1374621 2024-11-02T17:21:25Z Zemen 40346 1374622 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''پارێزراوی سار''' ({{بە ئەڵمانی|Saarprotektorat}} {{IPA|de|ˈzaːɐ̯pʁotɛktoˌʁaːt}}؛ {{بە فەڕەنسی|Protectorat de la Sarre}})، بە فەرمی '''سارلاند''' ({{بە فەڕەنسی|Sarre}})، ناوچەیەکی [[پارێزراو]]ی فەڕەنسی [[ناوچەی جێناکۆک|جێناکۆک]] بوو کە لە [[ئەڵمانیا]] جیا بووەوە. لە کاتی چوونەوە سەر [[ئەڵمانیای ڕۆژاوا|کۆماری فیدراڵی ئەڵمانیا]] لە ساڵی ١٩٥٧، بوو بە بچووکترین «دەوڵەتی فیدراڵی» وڵاتەکە. ناوەکەی لە [[ڕووباری سار]]ەوە ھاتووە. لە ساڵی ١٩٢٠ تا ١٩٣٥، لە ئەنجامی [[جەنگی جیھانیی یەکەم]]، ناوچەکە وەک خاکی حەوزی سار لە ژێر کۆنترۆڵی [[کۆمەڵەی نەتەوەکان]]دا بوو. لە ساڵی ١٩٣٥ [[ئەڵمانیای نازی]] سەروەری تەواوی خۆی بەسەر خاکەکە دامەزراند. == مێژوو == ناوچەکە پێشتر لەلایەن فەڕەنساوە لکێنرابوو و لە کاتی شۆڕش (١٧٩٠-١٧٩٨) و [[شەڕەکانی ناپلیۆن]]دا داگیرکرابوو، کاتێک لە [[یەکەم ئیمپراتۆریەتیی فەڕەنسا]]دا وەک وەزارەتی سار ناسێندرا، لە نێوان ١٧٩٨ و ١٨١٤. دوای جەنگی جیھانیی یەکەم، [[پەیمانی ڤێرسای]] ساری خستە ژێر بەڕێوەبەرایەتیی کۆمەڵەی نەتەوەکان، ئەمەش بە شێوەیەکی بەرچاو بەھۆی سامانە دەوڵەمەندەکانی خەڵوزەوە بوو، کە وەک بەشێک لە بژاردنەوەی جەنگ درایە فەرەنسا. لە ساڵی ١٩٣٥ بەپێی ڕاپرسی، سار گەڕێندرایەوە سەر ئەڵمانیا. لە پاش کۆتاییھاتنی [[جەنگی جیھانیی دووەم]] بە سەرکەوتنی [[ھاوپەیمانانی جەنگی جیھانیی دووەم|ھاوپەیمانان]]، دیسان سار لە ئەڵمانیا جیاکرایەوە. لە ساڵی ١٩٤٧ بوو بە پارێزراوی سار لە ژێر کۆنترۆڵی فەڕەنسادا، پەیوەندی ئابووری و سیاسی لەگەڵ فەڕەنسادا ھەبوو، ھەرچەندە بە تەواوی یەکگرتوو نەبوو بە فەڕەنساوە. گرژییەکان لە کاتێکدا سەریانھەڵدا کە زۆرێک لە خەڵکی سارلاند خوازیاری ماناوە بوون لە ئەڵمانیا. ساڵی ١٩٥٥ ڕاپرسییەکی دیکەی لێکەوتەوە کە دەنگدان بوو بە دژی بەردەوامیی جیابوونەوە لە ئەڵمانیا. دواتر لە ساڵی ١٩٥٧ سار وەک حکوومەتێک چووەوە سەر کۆماری فیدراڵی ئەڵمانیا (ئەڵمانیای ڕۆژاوا). ئەمەش بووە ھۆی ئەوەی وەک ناوچەیەکی پارێزراو نەمێنێتەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|ئەڵمانیا|فەڕەنسا|سیاسەت|جەنگی جیھانیی دووەم}} {{پۆلی کۆمنز|Saar Protectorate}} [[en:Saar Protectorate]] fa293cuxl83d0fb964p0708rnggmcj3 1374651 1374622 2024-11-02T18:01:41Z AramBot 39807 بۆت: خاوێنکردنەوەی بەستەرە کۆنەکانی نێوانویکی 1374651 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''پارێزراوی سار''' ({{بە ئەڵمانی|Saarprotektorat}} {{IPA|de|ˈzaːɐ̯pʁotɛktoˌʁaːt}}؛ {{بە فەڕەنسی|Protectorat de la Sarre}})، بە فەرمی '''سارلاند''' ({{بە فەڕەنسی|Sarre}})، ناوچەیەکی [[پارێزراو]]ی فەڕەنسی [[ناوچەی جێناکۆک|جێناکۆک]] بوو کە لە [[ئەڵمانیا]] جیا بووەوە. لە کاتی چوونەوە سەر [[ئەڵمانیای ڕۆژاوا|کۆماری فیدراڵی ئەڵمانیا]] لە ساڵی ١٩٥٧، بوو بە بچووکترین «دەوڵەتی فیدراڵی» وڵاتەکە. ناوەکەی لە [[ڕووباری سار]]ەوە ھاتووە. لە ساڵی ١٩٢٠ تا ١٩٣٥، لە ئەنجامی [[جەنگی جیھانیی یەکەم]]، ناوچەکە وەک خاکی حەوزی سار لە ژێر کۆنترۆڵی [[کۆمەڵەی نەتەوەکان]]دا بوو. لە ساڵی ١٩٣٥ [[ئەڵمانیای نازی]] سەروەری تەواوی خۆی بەسەر خاکەکە دامەزراند. == مێژوو == ناوچەکە پێشتر لەلایەن فەڕەنساوە لکێنرابوو و لە کاتی شۆڕش (١٧٩٠-١٧٩٨) و [[شەڕەکانی ناپلیۆن]]دا داگیرکرابوو، کاتێک لە [[یەکەم ئیمپراتۆریەتیی فەڕەنسا]]دا وەک وەزارەتی سار ناسێندرا، لە نێوان ١٧٩٨ و ١٨١٤. دوای جەنگی جیھانیی یەکەم، [[پەیمانی ڤێرسای]] ساری خستە ژێر بەڕێوەبەرایەتیی کۆمەڵەی نەتەوەکان، ئەمەش بە شێوەیەکی بەرچاو بەھۆی سامانە دەوڵەمەندەکانی خەڵوزەوە بوو، کە وەک بەشێک لە بژاردنەوەی جەنگ درایە فەرەنسا. لە ساڵی ١٩٣٥ بەپێی ڕاپرسی، سار گەڕێندرایەوە سەر ئەڵمانیا. لە پاش کۆتاییھاتنی [[جەنگی جیھانیی دووەم]] بە سەرکەوتنی [[ھاوپەیمانانی جەنگی جیھانیی دووەم|ھاوپەیمانان]]، دیسان سار لە ئەڵمانیا جیاکرایەوە. لە ساڵی ١٩٤٧ بوو بە پارێزراوی سار لە ژێر کۆنترۆڵی فەڕەنسادا، پەیوەندی ئابووری و سیاسی لەگەڵ فەڕەنسادا ھەبوو، ھەرچەندە بە تەواوی یەکگرتوو نەبوو بە فەڕەنساوە. گرژییەکان لە کاتێکدا سەریانھەڵدا کە زۆرێک لە خەڵکی سارلاند خوازیاری ماناوە بوون لە ئەڵمانیا. ساڵی ١٩٥٥ ڕاپرسییەکی دیکەی لێکەوتەوە کە دەنگدان بوو بە دژی بەردەوامیی جیابوونەوە لە ئەڵمانیا. دواتر لە ساڵی ١٩٥٧ سار وەک حکوومەتێک چووەوە سەر کۆماری فیدراڵی ئەڵمانیا (ئەڵمانیای ڕۆژاوا). ئەمەش بووە ھۆی ئەوەی وەک ناوچەیەکی پارێزراو نەمێنێتەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|ئەڵمانیا|فەڕەنسا|سیاسەت|جەنگی جیھانیی دووەم}} {{پۆلی کۆمنز|Saar Protectorate}} 57py5zqoj0ev9aouik1gc5wnhupmmbs 1374679 1374651 2024-11-02T21:03:04Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان 1374679 wikitext text/x-wiki {{داتابۆکس}} '''پارێزراوی سار''' ({{بە ئەڵمانی|Saarprotektorat}} {{IPA|de|ˈzaːɐ̯pʁotɛktoˌʁaːt}}؛ {{بە فەڕەنسی|Protectorat de la Sarre}})، بە فەرمی '''سارلاند''' ({{بە فەڕەنسی|Sarre}})، ناوچەیەکی [[پارێزراو]]ی فەڕەنسی [[ناوچەی جێناکۆک|جێناکۆک]] بوو کە لە [[ئەڵمانیا]] جیا بووەوە. لە کاتی چوونەوە سەر [[ئەڵمانیای ڕۆژاوا|کۆماری فیدراڵی ئەڵمانیا]] لە ساڵی ١٩٥٧، بوو بە بچووکترین «دەوڵەتی فیدراڵی» وڵاتەکە. ناوەکەی لە [[ڕووباری سار]]ەوە ھاتووە. لە ساڵی ١٩٢٠ تا ١٩٣٥، لە ئەنجامی [[جەنگی جیھانیی یەکەم]]، ناوچەکە وەک خاکی حەوزی سار لە ژێر کۆنترۆڵی [[کۆمەڵەی نەتەوەکان]]دا بوو. لە ساڵی ١٩٣٥ [[ئەڵمانیای نازی]] سەروەری تەواوی خۆی بەسەر خاکەکە دامەزراند. == مێژوو == ناوچەکە پێشتر لەلایەن فەڕەنساوە لکێنرابوو و لە کاتی شۆڕش (١٧٩٠-١٧٩٨) و [[شەڕەکانی ناپلیۆن]]دا داگیرکرابوو، کاتێک لە [[یەکەم ئیمپراتۆریەتیی فەڕەنسا]]دا وەک وەزارەتی سار ناسێندرا، لە نێوان ١٧٩٨ و ١٨١٤. دوای جەنگی جیھانیی یەکەم، [[پەیمانی ڤێرسای]] ساری خستە ژێر بەڕێوەبەرایەتیی کۆمەڵەی نەتەوەکان، ئەمەش بە شێوەیەکی بەرچاو بەھۆی سامانە دەوڵەمەندەکانی خەڵوزەوە بوو، کە وەک بەشێک لە بژاردنەوەی جەنگ درایە فەرەنسا. لە ساڵی ١٩٣٥ بەپێی ڕاپرسی، سار گەڕێندرایەوە سەر ئەڵمانیا. لە پاش کۆتاییھاتنی [[جەنگی جیھانیی دووەم]] بە سەرکەوتنی [[ھاوپەیمانانی جەنگی جیھانیی دووەم|ھاوپەیمانان]]، دیسان سار لە ئەڵمانیا جیاکرایەوە. لە ساڵی ١٩٤٧ بوو بە پارێزراوی سار لە ژێر کۆنترۆڵی فەڕەنسادا، پەیوەندی ئابووری و سیاسی لەگەڵ فەڕەنسادا ھەبوو، ھەرچەندە بە تەواوی یەکگرتوو نەبوو بە فەڕەنساوە. گرژییەکان لە کاتێکدا سەریانھەڵدا کە زۆرێک لە خەڵکی سارلاند خوازیاری ماناوە بوون لە ئەڵمانیا. ساڵی ١٩٥٥ ڕاپرسییەکی دیکەی لێکەوتەوە کە دەنگدان بوو بە دژی بەردەوامیی جیابوونەوە لە ئەڵمانیا. دواتر لە ساڵی ١٩٥٧ سار وەک حکوومەتێک چووەوە سەر کۆماری فیدراڵی ئەڵمانیا (ئەڵمانیای ڕۆژاوا). ئەمەش بووە ھۆی ئەوەی وەک ناوچەیەکی پارێزراو نەمێنێتەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|ئەڵمانیا|فەڕەنسا|سیاسەت|جەنگی جیھانیی دووەم}} {{پۆلی کۆمنز|Saar Protectorate}} [[پۆل:ویلایەتەکان و مەڵبەندەکان، دامەزرانی ١٩٤٧]] k61nyw1z7uiadzdbp53mg4mo6irwe63 0 277240 1374623 2024-11-02T17:22:24Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374623 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Soft drink shelf 2.jpg|وێنۆک|]] '''خواردنەوەی گازی''' [[خواردنەوە]]یەکی تامدارە و لە [[ئاو]] پێکدێت، بەزۆری مەرج نییە گازدار بێت، و بە شێوەیەکی گشتی [[شیرینی|شیرینکەریی]] زیادکراوی تێدایە. تامە بەکارھێنراوەکانی دەکرێ سروشتی بن یان دەستکرد. شیرینکەرەکە لەوانەیە [[شەکر]]، خۆشاوی گەنمەشامی کە فرۆکتۆزی بەرزی تێدایە، [[ئاومیوە]] یان جێگرەوەی شەکر (سۆدەی پارێزراو) بێت. ھەروەھا ڕەنگە خواردنەوە گازییەکان [[کافاین]]، [[ڕەنگی خۆراکی|ڕەنگ]]، پارێزەر و پێکھاتەی دیکەی تێدابێت.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|خواردنەوە}} {{پۆلی کۆمنز|Soft drinks}} {{کورت}} [[en:Soft drinks]] rm9olldb9wj04hvzbo096967etxwttp 0 277241 1374624 2024-11-02T17:23:16Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374624 wikitext text/x-wiki {{زانیاریدانی کەسایەتی سیاسی |name=مەحموود مەشھەدانی |image=Mahmoud al-Mashhadani, altaghier.tv - Apr 30, 2021.jpg |caption=مەشھەدانی لە ٢٠٢١ |place of birth=[[بەغدا]]، [[شانشینی عێراق]] |date of birth={{Birth date and age|df=yes|١٩٤٨|٠٥|٢٠}} |nationality=عێراقی |religion=[[سوننە|سوننی ئیسلام]] |party=[[بەرەی تەوافوقی عێراقی]] }} '''مەحموود داود مەشھەدانی''' ({{بە عەرەبی|محمود المشھداني}}؛ لەدایکبووی ٢٠ی ئایاری ١٩٤٨) [[سیاسەتی عێراق|سیاسەتمەدارێکی]] [[عێراق]]ییە و لە ٣١ی تشرینی یەکەمی ٢٠٢٤ەوە سەرۆکی ئێستای [[ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق]]ە، وەک بەشێک لە [[بەرەی تەوافوقی عێراقی]] بە سەرۆکایەتی [[سوننە]] [[عەرەب]]ەکان ھەڵبژێردرا.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} == بەستەرە دەرەکییەکان == {{وێبگەی فەرمی|https://web.archive.org/web/20140612111705/http://www.al-mashhadani.com/}} {{تد|عێراق|سیاسەت|ژیاننامە}} {{کورت}} [[پۆل:کەسایەتییە سیاسییەکان]] [[پۆل:سیاسەتمەدارە عێراقییەکان]] [[پۆل:سیاسەتی عێراق]] [[پۆل:عێراق]] [[پۆل:ژیاننامە]] 7klfc5pkwnt3z1z333osh1opuetngrs 0 277242 1374625 2024-11-02T17:24:53Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374625 wikitext text/x-wiki '''پێشڕەو''' ({{بە ئینگلیزی|Major}}) [[پلەی سەربازی|پلەیەکی]] [[ئەفسەر]]ی سەربازیی باڵایە و لە زۆرێک لە وڵاتان بەکاردەھێنرێت. بەبێ ھێڵکاری و بە ھاوبەشی لەگەڵ ھیچ نیشاندەرێکی تر بەکاردەھێنرێت، پێشڕەو پلەیەک لە سەرووی [[پێشەنگ (پلەی سەربازی)|پێشەنگەوەیە]] لە سوپا و ھێزە ئاسمانییەکان، و پلەیەک لە ژێر [[پێشکار]]ەوەیە. بە بچووکترین پلەکانی ئەفسەری باڵا دادەنرێت.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|شەڕ|وڵاتەکان}} [[پۆل:پلەکانی سەربازی]] [[en:Major (rank)]] ebu6ws5cbrelbtpjhadzjnh0rwg9u8b 1374650 1374625 2024-11-02T18:01:31Z AramBot 39807 بۆت: خاوێنکردنەوەی بەستەرە کۆنەکانی نێوانویکی 1374650 wikitext text/x-wiki '''پێشڕەو''' ({{بە ئینگلیزی|Major}}) [[پلەی سەربازی|پلەیەکی]] [[ئەفسەر]]ی سەربازیی باڵایە و لە زۆرێک لە وڵاتان بەکاردەھێنرێت. بەبێ ھێڵکاری و بە ھاوبەشی لەگەڵ ھیچ نیشاندەرێکی تر بەکاردەھێنرێت، پێشڕەو پلەیەک لە سەرووی [[پێشەنگ (پلەی سەربازی)|پێشەنگەوەیە]] لە سوپا و ھێزە ئاسمانییەکان، و پلەیەک لە ژێر [[پێشکار]]ەوەیە. بە بچووکترین پلەکانی ئەفسەری باڵا دادەنرێت.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|شەڕ|وڵاتەکان}} [[پۆل:پلەکانی سەربازی]] 1mcxg9rmm8eaogrty575164vmvsdu8i 0 277243 1374626 2024-11-02T17:25:21Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374626 wikitext text/x-wiki '''پێشکار''' یان '''سەرھەنگی دووەم''' ({{بە ئینگلیزی|Lieutenant colonel}}) پلەی [[ئەفسەر]]ە ڕاسپێردراوەکانە لە [[سوپا]]کان و زۆربەی ھێزە دەریاییەکان و ھەندێک لە ھێزە ئاسمانییەکانی جیھان، لە سەرووی [[پێشڕەو]] و لە خوار [[سەرھەنگ]]ەوەیە. زۆرجار پلەی پێشکار لە زمانی ئینگلیزی و پەیوەندیدارەکانی تر، لە گفتووگۆ و نامەنووسی نافەرمیدا کورت دەکرێتەوە بۆ "کۆلۆنێل".<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|شەڕ|وڵاتەکان}} [[پۆل:پلەکانی سەربازی]] [[en:Lieutenant colonel]] 5kldg3tyezk1ak9uyupg0kygeclp3rb 1374649 1374626 2024-11-02T18:01:21Z AramBot 39807 بۆت: خاوێنکردنەوەی بەستەرە کۆنەکانی نێوانویکی 1374649 wikitext text/x-wiki '''پێشکار''' یان '''سەرھەنگی دووەم''' ({{بە ئینگلیزی|Lieutenant colonel}}) پلەی [[ئەفسەر]]ە ڕاسپێردراوەکانە لە [[سوپا]]کان و زۆربەی ھێزە دەریاییەکان و ھەندێک لە ھێزە ئاسمانییەکانی جیھان، لە سەرووی [[پێشڕەو]] و لە خوار [[سەرھەنگ]]ەوەیە. زۆرجار پلەی پێشکار لە زمانی ئینگلیزی و پەیوەندیدارەکانی تر، لە گفتووگۆ و نامەنووسی نافەرمیدا کورت دەکرێتەوە بۆ "کۆلۆنێل".<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|شەڕ|وڵاتەکان}} [[پۆل:پلەکانی سەربازی]] dqap8qnlpjmyzthd0028abcdfdgpq8p 0 277244 1374631 2024-11-02T17:34:06Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374631 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Two apples.jpg|وێنۆک|ڕاست|جووتێک شت، وەک ئەم جووتە [[سێو]]ە، کاتێک خاڵەکانی لێکچوون و جیاوازی دەستنیشان دەکرێن، دەکرێ بەراورد بکرێن.]] '''بەراوردکاری''' یان '''ھەڵسەنگاندن'''<ref>{{بیرخستنەوەی ڤەژین|وشە=Comparison|فەرھەنگ=کوردستانیکا|ڕێکەوتی سەردان=٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> بریتییە لە کردەی بەراوردکردن و ھەڵسەنگاندنی دوو شت یان زیاتر بە دیاریکردنی تایبەتمەندییە پەیوەندیدارەکانی ھەر شتێک و پاشان دیاریکردنی ئەوەی کام تایبەتمەندییەکانی ھەریەکەیان ھاوشێوەی ئەوی دیکەن و کامیان جیاوازن و تا چ ڕادەیەک لێک جیاوازن. لەو شوێنانەی کە تایبەتمەندییەکان جیاوازن، دواتر ڕەنگە جیاوازییەکان ھەڵدەسەنگێندرێن بۆ ئەوەی بزانرێت کام شت گونجاوترینە بۆ مەبەستێکی دیاریکراو. ھەروەھا پێناسەکردنی لێکچوون و جیاوازی کە لە نێوان ئەو دوو شتەدا دەدۆزرێتەوە پێی دەوترێت بەراوردکاری. بۆ بەراوردکردنی شتەکان، دەبێت تایبەتمەندییان ھەبێت کە لە ڕێگەی پەیوەندیدارەوە ئەوەندە لەیەک بچن کە شایەنی بەراوردکردن بن. ئەگەر دوو شت زۆر جیاواز بن بۆ بەراوردکردن بە شێوەیەکی بەسوود، ھەوڵدان بۆ بەراوردکردنیان لە زمانی ئینگلیزیدا بە "بەراوردکردنی سێو و پرتەقاڵ" ناودەبرێت. بەراوردکاری بە شێوەیەکی بەرفراوان لە [[کۆمەڵگە]] و لە [[زانست]] و [[ھونەر]]دا بەکاردەھێنرێت.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|فیزیک|کۆمەڵگا}} [[en:Comparison]] ny8fhhr9pz6kmahukiq4g9y9yqchqjp 1374648 1374631 2024-11-02T18:01:11Z AramBot 39807 بۆت: خاوێنکردنەوەی بەستەرە کۆنەکانی نێوانویکی 1374648 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Two apples.jpg|وێنۆک|ڕاست|جووتێک شت، وەک ئەم جووتە [[سێو]]ە، کاتێک خاڵەکانی لێکچوون و جیاوازی دەستنیشان دەکرێن، دەکرێ بەراورد بکرێن.]] '''بەراوردکاری''' یان '''ھەڵسەنگاندن'''<ref>{{بیرخستنەوەی ڤەژین|وشە=Comparison|فەرھەنگ=کوردستانیکا|ڕێکەوتی سەردان=٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> بریتییە لە کردەی بەراوردکردن و ھەڵسەنگاندنی دوو شت یان زیاتر بە دیاریکردنی تایبەتمەندییە پەیوەندیدارەکانی ھەر شتێک و پاشان دیاریکردنی ئەوەی کام تایبەتمەندییەکانی ھەریەکەیان ھاوشێوەی ئەوی دیکەن و کامیان جیاوازن و تا چ ڕادەیەک لێک جیاوازن. لەو شوێنانەی کە تایبەتمەندییەکان جیاوازن، دواتر ڕەنگە جیاوازییەکان ھەڵدەسەنگێندرێن بۆ ئەوەی بزانرێت کام شت گونجاوترینە بۆ مەبەستێکی دیاریکراو. ھەروەھا پێناسەکردنی لێکچوون و جیاوازی کە لە نێوان ئەو دوو شتەدا دەدۆزرێتەوە پێی دەوترێت بەراوردکاری. بۆ بەراوردکردنی شتەکان، دەبێت تایبەتمەندییان ھەبێت کە لە ڕێگەی پەیوەندیدارەوە ئەوەندە لەیەک بچن کە شایەنی بەراوردکردن بن. ئەگەر دوو شت زۆر جیاواز بن بۆ بەراوردکردن بە شێوەیەکی بەسوود، ھەوڵدان بۆ بەراوردکردنیان لە زمانی ئینگلیزیدا بە "بەراوردکردنی سێو و پرتەقاڵ" ناودەبرێت. بەراوردکاری بە شێوەیەکی بەرفراوان لە [[کۆمەڵگە]] و لە [[زانست]] و [[ھونەر]]دا بەکاردەھێنرێت.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|فیزیک|کۆمەڵگا}} tf4q2hjx1d9uba285ikl9vcmn818fnh 0 277245 1374632 2024-11-02T17:35:32Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374632 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Star Wars Celebration V - Anthony Daniels at the 3D fan film Solo Adventures booth (4940421595).jpg|وێنۆک|ئەنتۆنی دانیڵز لە دەرەوەی دوکانۆچکەیەک بۆ نمایشکردنی فیلمی ''سۆلۆ ئەڤێنتۆر'' کە لە ساڵی ٢٠١٠ لەلایەن ھەوادارانەوە دروستکرابوو، لە فیلمی ''[[جەنگی ئەستێرەکان]]ەوە'' ئیلھامی لێ وەرگیراوە]] '''فیلمی ھەواداران''' یان '''فان فیلم''' بریتییە لە [[فیلم]] یان [[ڤیدیۆ]]یەک کە لە فیلمێک، [[زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی|زنجیرەیەکی تەلەڤیزیۆنی]]، [[کتێبی کۆمیک]]، کتێب، یان کایەکی ڤیدیۆییەوە ئیلھام وەرگیراوە و لەلایەن ھەوادارانەوە دروستکراوە نەک لەلایەن خاوەن مافی چاپکردن یان دروستکەرانی سەرچاوە ڕەسەنەکە. فیلمە ھەوادارەکان لە ڕووی جۆرێتی (کوالێتی) و ھەروەھا لە درێژیدا جیاوازییەکی زۆریان ھەیە، مەوداەکەی لە [[ترەیلەر]] و [[تیزەر ترەیلەر|تیزەر]]ەوە تا [[کورتەفیلم]]ێک تێپەڕ ناکات.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|فیلم|کۆمیک|تەلەڤیزیۆن|کارتۆن|ئەنیمەیشن|وێژە|کتێب}} {{کورت}} [[en:Fan film]] d9qdm2e8tojdizzmw9nhqxs7ynbpnil 1374647 1374632 2024-11-02T18:01:01Z AramBot 39807 بۆت: خاوێنکردنەوەی بەستەرە کۆنەکانی نێوانویکی 1374647 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Star Wars Celebration V - Anthony Daniels at the 3D fan film Solo Adventures booth (4940421595).jpg|وێنۆک|ئەنتۆنی دانیڵز لە دەرەوەی دوکانۆچکەیەک بۆ نمایشکردنی فیلمی ''سۆلۆ ئەڤێنتۆر'' کە لە ساڵی ٢٠١٠ لەلایەن ھەوادارانەوە دروستکرابوو، لە فیلمی ''[[جەنگی ئەستێرەکان]]ەوە'' ئیلھامی لێ وەرگیراوە]] '''فیلمی ھەواداران''' یان '''فان فیلم''' بریتییە لە [[فیلم]] یان [[ڤیدیۆ]]یەک کە لە فیلمێک، [[زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی|زنجیرەیەکی تەلەڤیزیۆنی]]، [[کتێبی کۆمیک]]، کتێب، یان کایەکی ڤیدیۆییەوە ئیلھام وەرگیراوە و لەلایەن ھەوادارانەوە دروستکراوە نەک لەلایەن خاوەن مافی چاپکردن یان دروستکەرانی سەرچاوە ڕەسەنەکە. فیلمە ھەوادارەکان لە ڕووی جۆرێتی (کوالێتی) و ھەروەھا لە درێژیدا جیاوازییەکی زۆریان ھەیە، مەوداەکەی لە [[ترەیلەر]] و [[تیزەر ترەیلەر|تیزەر]]ەوە تا [[کورتەفیلم]]ێک تێپەڕ ناکات.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|فیلم|کۆمیک|تەلەڤیزیۆن|کارتۆن|ئەنیمەیشن|وێژە|کتێب}} {{کورت}} k4ekdirgl0ujqmw1unh1kt5ghdueduh 1374680 1374647 2024-11-02T21:03:34Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان 1374680 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Star Wars Celebration V - Anthony Daniels at the 3D fan film Solo Adventures booth (4940421595).jpg|وێنۆک|ئەنتۆنی دانیڵز لە دەرەوەی دوکانۆچکەیەک بۆ نمایشکردنی فیلمی ''سۆلۆ ئەڤێنتۆر'' کە لە ساڵی ٢٠١٠ لەلایەن ھەوادارانەوە دروستکرابوو، لە فیلمی ''[[جەنگی ئەستێرەکان]]ەوە'' ئیلھامی لێ وەرگیراوە]] '''فیلمی ھەواداران''' یان '''فان فیلم''' بریتییە لە [[فیلم]] یان [[ڤیدیۆ]]یەک کە لە فیلمێک، [[زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی|زنجیرەیەکی تەلەڤیزیۆنی]]، [[کتێبی کۆمیک]]، کتێب، یان کایەکی ڤیدیۆییەوە ئیلھام وەرگیراوە و لەلایەن ھەوادارانەوە دروستکراوە نەک لەلایەن خاوەن مافی چاپکردن یان دروستکەرانی سەرچاوە ڕەسەنەکە. فیلمە ھەوادارەکان لە ڕووی جۆرێتی (کوالێتی) و ھەروەھا لە درێژیدا جیاوازییەکی زۆریان ھەیە، مەوداەکەی لە [[ترەیلەر]] و [[تیزەر ترەیلەر|تیزەر]]ەوە تا [[کورتەفیلم]]ێک تێپەڕ ناکات.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|فیلم|کۆمیک|تەلەڤیزیۆن|کارتۆن|ئەنیمەیشن|وێژە|کتێب}} {{کورت}} [[پۆل:چاندی ئینتەرنێت]] jqosnemznkbixlzkojmlvyqhxqv6p3h 0 277246 1374633 2024-11-02T17:36:02Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374633 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Frankenstein trailer (1931).webm|وێنۆک|ڕاست|upright=1.3|ترەیلەری فیلمی [[فیلمی ترسێنەر|ترسناک]] و [[فیلمی زانستی خەیاڵی|زانستی خەیاڵی]] [[یوونیڤەرساڵ پیکچەرز]]، ''فرانکنشتاین'' (١٩٣١)]] '''ترەیلەر''' ({{بە ئینگلیزی|Trailer}}) '''پێش نیشاندان'''، '''کورتەی فیلم''' یان '''بڵاوکراوەی پێشەکی''' لە بنەڕەتدا بۆ [[فیلمی درێژ|فیلمێکی درێژ]] کە بڕیارە لە داھاتوودا لە [[سینەما]]، شانۆ یان تەماشاخانەیەک نمایش بکرێت. بەرھەمی کاری داھێنەران و تەکنیککارانە. ئێستا ترەیلەری فیلمەکان لە [[دی ڤی دی]] و پەپکەکانی [[بلو ڕای]] و ھەروەھا لە ئینتەرنێت و لایڤستریم و ئامێرە مۆبایلەکاندا بەناوبانگن. لە کۆی نزیکەی ١٠ ملیار ڤیدیۆ کە ساڵانە بە شێوەی ئۆنلاین سەیر دەکرێن، ترەیلەری فیلمەکان لە پلەی سێیەمدان، دوای ھەواڵ و ڤیدیۆی دروستکراوی بەکارھێنەران.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|فیلم|تەلەڤیزیۆن|کارتۆن|ئەنیمەیشن}} {{کورت}} [[en:Trailer (promotion)]] o50mod01rftqw86wg90zff9sc3qmled 1374646 1374633 2024-11-02T18:00:51Z AramBot 39807 بۆت: خاوێنکردنەوەی بەستەرە کۆنەکانی نێوانویکی 1374646 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Frankenstein trailer (1931).webm|وێنۆک|ڕاست|upright=1.3|ترەیلەری فیلمی [[فیلمی ترسێنەر|ترسناک]] و [[فیلمی زانستی خەیاڵی|زانستی خەیاڵی]] [[یوونیڤەرساڵ پیکچەرز]]، ''فرانکنشتاین'' (١٩٣١)]] '''ترەیلەر''' ({{بە ئینگلیزی|Trailer}}) '''پێش نیشاندان'''، '''کورتەی فیلم''' یان '''بڵاوکراوەی پێشەکی''' لە بنەڕەتدا بۆ [[فیلمی درێژ|فیلمێکی درێژ]] کە بڕیارە لە داھاتوودا لە [[سینەما]]، شانۆ یان تەماشاخانەیەک نمایش بکرێت. بەرھەمی کاری داھێنەران و تەکنیککارانە. ئێستا ترەیلەری فیلمەکان لە [[دی ڤی دی]] و پەپکەکانی [[بلو ڕای]] و ھەروەھا لە ئینتەرنێت و لایڤستریم و ئامێرە مۆبایلەکاندا بەناوبانگن. لە کۆی نزیکەی ١٠ ملیار ڤیدیۆ کە ساڵانە بە شێوەی ئۆنلاین سەیر دەکرێن، ترەیلەری فیلمەکان لە پلەی سێیەمدان، دوای ھەواڵ و ڤیدیۆی دروستکراوی بەکارھێنەران.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|فیلم|تەلەڤیزیۆن|کارتۆن|ئەنیمەیشن}} {{کورت}} 1zowgcc3x2gz6qzyrro1ds6ngtkwqqa 1374681 1374646 2024-11-02T21:04:04Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان 1374681 wikitext text/x-wiki [[پەڕگە:Frankenstein trailer (1931).webm|وێنۆک|ڕاست|upright=1.3|ترەیلەری فیلمی [[فیلمی ترسێنەر|ترسناک]] و [[فیلمی زانستی خەیاڵی|زانستی خەیاڵی]] [[یوونیڤەرساڵ پیکچەرز]]، ''فرانکنشتاین'' (١٩٣١)]] '''ترەیلەر''' ({{بە ئینگلیزی|Trailer}}) '''پێش نیشاندان'''، '''کورتەی فیلم''' یان '''بڵاوکراوەی پێشەکی''' لە بنەڕەتدا بۆ [[فیلمی درێژ|فیلمێکی درێژ]] کە بڕیارە لە داھاتوودا لە [[سینەما]]، شانۆ یان تەماشاخانەیەک نمایش بکرێت. بەرھەمی کاری داھێنەران و تەکنیککارانە. ئێستا ترەیلەری فیلمەکان لە [[دی ڤی دی]] و پەپکەکانی [[بلو ڕای]] و ھەروەھا لە ئینتەرنێت و لایڤستریم و ئامێرە مۆبایلەکاندا بەناوبانگن. لە کۆی نزیکەی ١٠ ملیار ڤیدیۆ کە ساڵانە بە شێوەی ئۆنلاین سەیر دەکرێن، ترەیلەری فیلمەکان لە پلەی سێیەمدان، دوای ھەواڵ و ڤیدیۆی دروستکراوی بەکارھێنەران.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|فیلم|تەلەڤیزیۆن|کارتۆن|ئەنیمەیشن}} {{کورت}} [[پۆل:دیزاینی پەیوەندی بەستن]] [[پۆل:ماددەی ڕیکلامی فیلم]] [[پۆل:زاراوەکانی فیلم و ڤیدیۆ]] [[پۆل:گرافیک دیزاین]] ncv53xwfkfaf37gehfqveztzz5opacl 0 277247 1374635 2024-11-02T17:38:19Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374635 wikitext text/x-wiki '''تیزەر ترەیلەر''' (یان بە سادەیی '''تیزەر''') '''ترەیلەر'''ێکی کورتە و جۆرێکە لە ڕیکلامی کەمپەینی تیزەر کە گرنگی بە بەرنامەی فیلم و تەلەڤیزیۆنی دەدات. ڕیکلامێکی ڤیدیۆگرافییە کە پێش بڵاوبوونەوەی فیلم یان زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی نیشان دەدرێت. تیزەرە ترەیلەرەکان مەودایان کورتە و ماددەیەکی کەمیان تێدایە (دیمەنی کەمی تێدا بەرجەستە کراوە) لە ناوەڕۆکی ڕیکلامکراو کە بڕیارە بڵاوبکرێنەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == ئەمانەش ببینە == * [[ترەیلەر]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|فیلم|تەلەڤیزیۆن|کارتۆن|ئەنیمەیشن}} {{کۆلکە}} [[en:Teaser trailer]] 65m5qgjzdvwohvoj43rfernvahma2ui 1374645 1374635 2024-11-02T18:00:41Z AramBot 39807 بۆت: خاوێنکردنەوەی بەستەرە کۆنەکانی نێوانویکی 1374645 wikitext text/x-wiki '''تیزەر ترەیلەر''' (یان بە سادەیی '''تیزەر''') '''ترەیلەر'''ێکی کورتە و جۆرێکە لە ڕیکلامی کەمپەینی تیزەر کە گرنگی بە بەرنامەی فیلم و تەلەڤیزیۆنی دەدات. ڕیکلامێکی ڤیدیۆگرافییە کە پێش بڵاوبوونەوەی فیلم یان زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی نیشان دەدرێت. تیزەرە ترەیلەرەکان مەودایان کورتە و ماددەیەکی کەمیان تێدایە (دیمەنی کەمی تێدا بەرجەستە کراوە) لە ناوەڕۆکی ڕیکلامکراو کە بڕیارە بڵاوبکرێنەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == ئەمانەش ببینە == * [[ترەیلەر]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|فیلم|تەلەڤیزیۆن|کارتۆن|ئەنیمەیشن}} {{کۆلکە}} ontad1awmkqvwclvi4va6xfx8y7wuyk 1374682 1374645 2024-11-02T21:04:34Z AramBot 39807 [[ویکیپیدیا:پۆلێنکردنی وتارە ھاوسەنگەکان|بۆت]]: زیادکردنی پۆلە ھاوسەنگەکان 1374682 wikitext text/x-wiki '''تیزەر ترەیلەر''' (یان بە سادەیی '''تیزەر''') '''ترەیلەر'''ێکی کورتە و جۆرێکە لە ڕیکلامی کەمپەینی تیزەر کە گرنگی بە بەرنامەی فیلم و تەلەڤیزیۆنی دەدات. ڕیکلامێکی ڤیدیۆگرافییە کە پێش بڵاوبوونەوەی فیلم یان زنجیرەی تەلەڤیزیۆنی نیشان دەدرێت. تیزەرە ترەیلەرەکان مەودایان کورتە و ماددەیەکی کەمیان تێدایە (دیمەنی کەمی تێدا بەرجەستە کراوە) لە ناوەڕۆکی ڕیکلامکراو کە بڕیارە بڵاوبکرێنەوە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == ئەمانەش ببینە == * [[ترەیلەر]] == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|فیلم|تەلەڤیزیۆن|کارتۆن|ئەنیمەیشن}} {{کۆلکە}} [[پۆل:ماددەی ڕیکلامی فیلم]] rdv612jtb9yeoqoce2o7zynhybla31m 0 277248 1374636 2024-11-02T17:38:48Z Zemen 40346 دروستکردنی وتارێکی نوێ لەڕێگەی سندووقی دروستکردنی وتارەوە لە پەڕەی دەستپێک. 1374636 wikitext text/x-wiki '''بایکۆت''' یان '''بەربەندکردن'''''<ref>{{بیرخستنەوەی ڤەژین|وشە=Boycott|فەرھەنگ=کوردستانیکا|ڕێکەوتی سەردان=٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> بریتییە لە کردەوەیەکی ناتوندوتیژی و خۆبەخشانە خۆبەدوورگرتن لە بەرھەمێک، کەسێک، ڕێکخراوێک، یان وڵاتێک وەک دەربڕینی ناڕەزایەتی. بەزۆری لەبەر ھۆکاری [[ڕەوشت]]ی، [[کۆمەڵگە|کۆمەڵایەتی]]، [[ڕامیاری]] یان [[ژینگەخوازی|ژینگەییە]]. مەبەست لە بایکۆت بریتییە لە گەیاندنی ھەندێک زیانی ئابووری بەسەر ئامانجەکەدا، یان ئاماژەدان بە توڕەیی ڕەوشتی، بەزۆری ھەوڵدان بۆ ناچارکردنی ئامانجەکە بۆ گۆڕینی کردارێک کە ناڕەزایی لێکەوتۆتەوە. وشەکە لە ناوی کاپتن ''چارڵز بایکۆت''ەوە ھاتووە، کە بریکاری خاوەن خانوویەک لە ئێرلەندا بووە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|کۆمەڵگا|سیاسەت|وڵاتەکان}} {{کورت}} [[پۆل:کۆمەڵگا]] [[پۆل:حکوومەت]] [[en:Boycott]] sktv059dop19wmqqu0ubzw7w7cdudqa 1374637 1374636 2024-11-02T17:39:50Z Zemen 40346 1374637 wikitext text/x-wiki '''بایکۆت''' یان '''بەربەندکردن'''<ref>{{بیرخستنەوەی ڤەژین|وشە=Boycott|فەرھەنگ=کوردستانیکا|ڕێکەوتی سەردان=٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> بریتییە لە کردەوەیەکی ناتوندوتیژی و خۆبەخشانە خۆبەدوورگرتن لە بەرھەمێک، کەسێک، ڕێکخراوێک، یان وڵاتێک وەک دەربڕینی ناڕەزایەتی. بەزۆری لەبەر ھۆکاری [[ڕەوشت]]ی، [[کۆمەڵگە|کۆمەڵایەتی]]، [[ڕامیاری]] یان [[ژینگەخوازی|ژینگەییە]]. مەبەست لە بایکۆت بریتییە لە گەیاندنی ھەندێک زیانی ئابووری بەسەر ئامانجەکەدا، یان ئاماژەدان بە توڕەیی ڕەوشتی، بەزۆری ھەوڵدان بۆ ناچارکردنی ئامانجەکە بۆ گۆڕینی کردارێک کە ناڕەزایی لێکەوتۆتەوە. وشەکە لە ناوی کاپتن ''چارڵز بایکۆت''ەوە ھاتووە، کە بریکاری خاوەن خانوویەک لە ئێرلەندا بووە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|کۆمەڵگا|سیاسەت|وڵاتەکان}} {{کورت}} [[پۆل:کۆمەڵگا]] [[پۆل:حکوومەت]] [[en:Boycott]] knuv9ax5xjwd94c0n5c5jv0ir4zszl7 1374644 1374637 2024-11-02T18:00:31Z AramBot 39807 بۆت: خاوێنکردنەوەی بەستەرە کۆنەکانی نێوانویکی 1374644 wikitext text/x-wiki '''بایکۆت''' یان '''بەربەندکردن'''<ref>{{بیرخستنەوەی ڤەژین|وشە=Boycott|فەرھەنگ=کوردستانیکا|ڕێکەوتی سەردان=٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> بریتییە لە کردەوەیەکی ناتوندوتیژی و خۆبەخشانە خۆبەدوورگرتن لە بەرھەمێک، کەسێک، ڕێکخراوێک، یان وڵاتێک وەک دەربڕینی ناڕەزایەتی. بەزۆری لەبەر ھۆکاری [[ڕەوشت]]ی، [[کۆمەڵگە|کۆمەڵایەتی]]، [[ڕامیاری]] یان [[ژینگەخوازی|ژینگەییە]]. مەبەست لە بایکۆت بریتییە لە گەیاندنی ھەندێک زیانی ئابووری بەسەر ئامانجەکەدا، یان ئاماژەدان بە توڕەیی ڕەوشتی، بەزۆری ھەوڵدان بۆ ناچارکردنی ئامانجەکە بۆ گۆڕینی کردارێک کە ناڕەزایی لێکەوتۆتەوە. وشەکە لە ناوی کاپتن ''چارڵز بایکۆت''ەوە ھاتووە، کە بریکاری خاوەن خانوویەک لە ئێرلەندا بووە.<ref>{{بیرخستنەوەی ویکیی ئینگلیزی | سەردان = ٢ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤}}</ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} {{تد|کۆمەڵگا|سیاسەت|وڵاتەکان}} {{کورت}} [[پۆل:کۆمەڵگا]] [[پۆل:حکوومەت]] t8ja6lkfenwmaogijpk9iil37op3ezk 0 277249 1374642 2024-11-02T17:58:17Z Aza 86 ڕەوانە کرا بۆ [[شت بۆ خۆی]] 1374642 wikitext text/x-wiki #ڕەوانەکەر [[شت بۆ خۆی]] glvqi9sj0llx4hvikpibk8qbtxhu7ar 0 277250 1374656 2024-11-02T18:02:41Z Aza 86 پەڕەی دروست کرد بە «لە [[فەلسەفەی کانت|فەلسەفەی کانتدا]]، '''شت بۆ خۆی''' (بە ئەڵمانی: Ding an sich) (وەرگێڕانەکانی تر: خودی شت، شت لە خۆیدا، شت بە خۆیەتیی خۆی، شت لە زاتی خۆیدا) بریتییە لەو بارودۆخەی کە [[ئۆبژە]] ھەیەتی ئازاد لە [[ڕوانین|چاولێبوون]] و [[نوێنەرایەتیی زەینی|نواندنی]] ...»ەوە 1374656 wikitext text/x-wiki لە [[فەلسەفەی کانت|فەلسەفەی کانتدا]]، '''شت بۆ خۆی''' (بە ئەڵمانی: Ding an sich) (وەرگێڕانەکانی تر: خودی شت، شت لە خۆیدا، شت بە خۆیەتیی خۆی، شت لە زاتی خۆیدا) بریتییە لەو بارودۆخەی کە [[ئۆبژە]] ھەیەتی ئازاد لە [[ڕوانین|چاولێبوون]] و [[نوێنەرایەتیی زەینی|نواندنی]] [[سووژە]]. تێگەیشتەی شت بۆ خۆی لە لایەن [[ئیمانوێل کانت|ئیمانوێل کانتی]] ئەڵمانییەوە داھێنرا. نزیکایەتیی زۆریشی ھەیە لەگەڵ یەکێکی تر لە تێگەیشتەکانی کانتدا، ئەویش تێگەیشتەی «[[نۆمینۆن]]»ە، کە کانت لە بەرامبەر «[[فینۆمینۆن]]»ەوە دای دەنا. نۆمینۆن ئەو ئۆبژەیەیە کە پێیدا ورد دەبینەوە، فینۆمینۆنیش دیاریدانەکان و دەرکەوتنەکانیەتی. لە ڕێبازی فەلسەفیی کانتدا، کە خۆی ناوی «[[ئیدیالیزمی بەرزەجێیانە]]»ی بۆ ھەڵبژاردووە، ئاوەھا ئامۆژگاری دەکرێ کە سەرجەم ھەموو ئۆبژەکان، یا ھەمان جیھانی ئەزموونی، کۆمەڵەیەک لە نموودەکانە (appearances) کە ھەبوونیان و لێکگرێدراوییان تەنیا لە زەینی ئێمەدا دەردەکەوێ و [[نوێنەرایەتیی زەینی|دەنوێندرێتەوە]]. بە لای: ئێمەوە، ئۆبژەکانی ھەست بە نموود حیساب دەکرێن و ھیچی تر. دان بەوەشدا دەنێین کە سەرچاوەیان دەگەڕێتەوە بۆ شتێکلەۆ خۆەتیی خۆیدای. ئەوەی کە ئەم شتە بۆ خۆی چۆنە، ئێمە نایزانین، ھەر تەنیا نموودەکانی دەناسی،. یانیشێوەیەکێ کە ئەم شتە نەناسراوە کار دەکاتە سەر ھەستەکانی ئێمە. 3027gjhv9hkp4k79armxv5bd4fr4bm5 1374657 1374656 2024-11-02T18:07:48Z Aza 86 1374657 wikitext text/x-wiki لە [[فەلسەفەی کانت|فەلسەفەی کانتدا]]، '''شت بۆ خۆی''' (بە ئەڵمانی: Ding an sich) (وەرگێڕانەکانی تر: خودی شت، شت لە خۆیدا، شت بە خۆیەتیی خۆی، شت لە زاتی خۆیدا) بریتییە لەو بارودۆخەی کە [[ئۆبژە]] ھەیەتی ئازاد لە [[ڕوانین|چاولێبوون]] و [[نوێنەرایەتیی زەینی|نواندنی]] [[سووژە]]. تێگەیشتەی شت بۆ خۆی لە لایەن [[ئیمانوێل کانت|ئیمانوێل کانتی]] ئەڵمانییەوە داھێنرا. نزیکایەتیی زۆریشی ھەیە لەگەڵ یەکێکی تر لە تێگەیشتەکانی کانتدا، ئەویش تێگەیشتەی «[[نۆمینۆن]]»ە، کە کانت لە بەرامبەر «[[فینۆمینۆن]]»ەوە دای دەنا. نۆمینۆن ئەو ئۆبژەیەیە کە پێیدا ورد دەبینەوە، فینۆمینۆنیش دیاریدانەکان و دەرکەوتنەکانیەتی. لە ڕێبازی فەلسەفیی کانتدا، کە خۆی ناوی «[[ئیدیالیزمی بەرزەجێیانە]]»ی بۆ ھەڵبژاردووە، ئاوەھا ئامۆژگاری دەکرێ کە سەرجەم ھەموو ئۆبژەکان، یا ھەمان جیھانی ئەزموونی، کۆمەڵەیەک لە نموودەکانە (appearances) کە ھەبوونیان و لێکگرێدراوییان تەنیا لە زەینی ئێمەدا دەردەکەوێ و [[نوێنەرایەتیی زەینی|دەنوێندرێتەوە]]. {{Blockquote|بە لای ئێمەوە، ئۆبژەکانی ھەست بە نموود حیساب دەکرێن و ھیچی تر. دان بەوەشدا دەنێین کە سەرچاوەیان دەگەڕێتەوە بۆ شتێک لە خۆەتیی خۆیدا. ئەوەی کە ئەم شتە بۆ خۆی چۆنە، ئێمە نایزانین، ھەر تەنیا نموودەکانی دەناسین و بەس. یانی ئەو شێوازە کە ئەم شتە نەناسراوە کار دەکاتە سەر ھەستەکانی ئێمە.|Prolegomena|§ 32}} 0w4idtiai71lw3mz3m7y9v7ahaw0ijx 1374658 1374657 2024-11-02T18:09:21Z Aza 86 1374658 wikitext text/x-wiki لە [[فەلسەفەی کانت|فەلسەفەی کانتدا]]، '''شت بۆ خۆی''' (بە ئەڵمانی: Ding an sich) (وەرگێڕانەکانی تر: خودی شت، شت لە خۆیدا، شت بە خۆیەتیی خۆی، شت لە زاتی خۆیدا) بریتییە لەو بارودۆخەی کە [[ئۆبژە]] ھەیەتی ئازاد لە [[ڕوانین|چاولێبوون]] و [[نوێنەرایەتیی زەینی|نواندنی]] [[سووژە]]. تێگەیشتەی شت بۆ خۆی لە لایەن [[ئیمانوێل کانت|ئیمانوێل کانتی]] ئەڵمانییەوە داھێنرا. نزیکایەتیی زۆریشی ھەیە لەگەڵ یەکێکی تر لە تێگەیشتەکانی کانتدا، ئەویش تێگەیشتەی «[[نۆمینۆن]]»ە، کە کانت لە بەرامبەر «[[فینۆمینۆن]]»ەوە دای دەنا. نۆمینۆن ئەو ئۆبژەیەیە کە پێیدا ورد دەبینەوە، فینۆمینۆنیش دیاریدانەکان و دەرکەوتنەکانیەتی. لە ڕێبازی فەلسەفیی کانتدا، کە خۆی ناوی «[[ئیدیالیزمی بەرزەجێیانە]]»ی بۆ ھەڵبژاردووە، ئاوەھا ئامۆژگاری دەکرێ کە سەرجەم ھەموو ئۆبژەکان، یا ھەمان جیھانی ئەزموونی، کۆمەڵەیەک لە نموودەکانە (appearances) کە ھەبوونیان و لێکگرێدراوییان تەنیا لە زەینی ئێمەدا دەردەکەوێ و [[نوێنەرایەتیی زەینی|دەنوێندرێتەوە]].<ref>{{Cite book|last=Kant|first=Immanuel|title=Prolegomena to Any Future Metaphysics|at=§ 52c|translator-last=Paul Carus}}</ref> {{Blockquote|بە لای ئێمەوە، ئۆبژەکانی ھەست بە نموود حیساب دەکرێن و ھیچی تر. دان بەوەشدا دەنێین کە سەرچاوەیان دەگەڕێتەوە بۆ شتێک لە خۆەتیی خۆیدا. ئەوەی کە ئەم شتە بۆ خۆی چۆنە، ئێمە نایزانین، ھەر تەنیا نموودەکانی دەناسین و بەس. یانی ئەو شێوازە کە ئەم شتە نەناسراوە کار دەکاتە سەر ھەستەکانی ئێمە.|Prolegomena|§ 32}} == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} gpawclchhkjcw4kyt7d0athc9pcpe9g 0 277251 1374660 2024-11-02T18:14:58Z Zemen 40346 دروست کراو بە وەرگێڕانی پەڕەی «[[:en:Special:Redirect/revision/1254088461|Battle of Jafarabad (1921)]]» 1374660 wikitext text/x-wiki   '''''شەڕی جەعفەرئاباد''''' بەشێک بوو لە [[ڕاپەڕینی سمکۆی شکاک (١٩١٨–١٩٢٢)|ڕاپەڕینی سمکۆی شکاک]] کە لە ساڵی ١٩٢١ لە خۆراسان ڕوویدا. [[ڕەزا شا|ڕەزا خان]] ١٥٠ ژەندرمەی نارد بە سەرۆکایەتی سەرهەنگ تەقی خان بۆ شکستپێهێنانی هێزەکانی سمکۆ. بەڵام جەندرمەکان چەک و کەرەستەیان تەواو بوو و لەلایەن کوردەکانەوە تێکشکێندران و هەموو جەندرمەکان کوژران بە سەرهەنگ تەقی خانیشەوە.<ref name=":0">{{Cite web |ناونیشان=https://www.iranicaonline.org/pages/chronology-2}}</ref> <ref name=":1">{{Cite web |ناونیشان=https://www.iranicaonline.org/articles/pesyan-mohammad-taqi-khan}}</ref> <ref>{{Cite web |ڕێکەوت=19 January 2016 |ناونیشان=https://www.iichs.ir/en/gallery/3623/1/colonel-pessian}}</ref> <ref>{{Cite book|last=Kia|first=Mehrdad|title=The Clash of Empires and the Rise of Kurdish Proto-Nationalism, 1905–1926|date=November 19, 2023|publisher=Palgrave Macmillan|isbn=9783031449734|location=Springer Nature Switzerland|language=}}</ref> <ref>{{Cite book|last=Ward|first=Steven R.|url=https://books.google.com/books?id=memVAgAAQBAJ&q=editions:NqCEwONTL2sC|title=Immortal: A Military History of Iran and Its Armed Forces|date=15 January 2014|publisher=Georgetown University Press|isbn=978-1-62616-065-1}}</ref> <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=_XclnwEACAAJ|title=From Religious Empires to Secular States|date=2014|publisher=Routledge|isbn=978-0-415-74351-8}}</ref> == پێش شەڕ == [[محمدتقی پسیان|محەمەدتەقی پسیان]] لە ٣ی نیسانی ١٩٢١ لە کودەتایەکی سەربازیدا بە هێزە بچووکەکەی کە تەنیا لە ٢٠٠ ژەندرمە پێکهاتبوو، [[ئەحمەد قەوام]] پارێزگاری گشتیی خۆراسانی دەستگیرکرد و ڕەوانەی تارانی کرد و لەوێ زیندانی کرد. پاشان بوو بە بەرپرسی حکوومەتی خۆسەری پارێزگاکانی خۆراسان. مانگی حوزەیران [[ئەحمەد قەوام]] لە زیندان ئازاد کرا و بوو بە سەرۆک وەزیرانی ئێران. بڕیاریدا تۆڵە بکاتەوە و پسیان سەرکوت بکات. ئەو کارەی کرد بە بەدەستهێنانی ڕەزامەندی ڕەزا خان و ڕەوانەکردنی هێزە کۆزاکییەکان بۆ خۆراسان. قەوام پێشتر پارێزگاری ئەو پارێزگایە بووە، پەیوەندییەکی بەهێزی لەگەڵ سەرۆک عەشیرەتە ناوخۆییەکان پەرەپێدابوو و ڕەوانەی کردبوون بۆ ئەوەی ڕووبەڕووی پسیان ببنەوە. == شەڕ == سەردار موعەزیز خان بوژنۆردی سەرکەوتوو بوو لە بەدەستهێنانی هاوکاری سەرۆک عەشیرەتەکانی شیروان لە کۆکردنەوەی کورد لە قۆچان. بۆ بەرەنگاربوونەوەی ئەمە، پسیان هێزە بچووکەکەی خۆی کۆکردەوە بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی یاخیبوونەکە لە جەعفەرئاباد (نزیک قۆچان). لەو شەڕەی کە بەدوایدا هات هەندێک لە ژەندرمەکان مەیدانی شەڕیان بەجێهێشت. زۆرێک لە ھاوڕێیانی پسیان کوژران و لە کۆتاییدا گەمارۆدرا و سەر بڕدرا. کاتێک عەشیرەتە کوردەکان هێزە ژەندرمەکانیان ڕادەست کرد، تەقەیان لە سەری سەرهەنگ پسیان کرد و سەریان بڕی بۆ ئەوەی نیشانی حکوومەتی بدەن کە کوژراوە.<ref name=":0">{{Cite web |ناونیشان=https://www.iranicaonline.org/pages/chronology-2}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.iranicaonline.org/pages/chronology-2 "CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 2"].</cite></ref> سەری هێنرایەوە تاران تا کوشتنەکە پشتڕاست بکرێتەوە.<ref name=":1">{{Cite web |ناونیشان=https://www.iranicaonline.org/articles/pesyan-mohammad-taqi-khan}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.iranicaonline.org/articles/pesyan-mohammad-taqi-khan "PESYĀN, MOḤAMMAD-TAQI KHAN"].</cite></ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان}} [[پۆل:مێژووی کورد]] [[پۆل:مێژووی سەربازیی ئێران]] [[پۆل:شەڕەکان]] rbdju7dipvl2vce9jsmef15efcq3hwv 1374661 1374660 2024-11-02T18:16:59Z Zemen 40346 1374661 wikitext text/x-wiki '''''شەڕی جەعفەرئاباد''''' بەشێک بوو لە [[ڕاپەڕینی سمکۆی شکاک (١٩١٨–١٩٢٢)|ڕاپەڕینی سمکۆی شکاک]] کە لە ساڵی ١٩٢١ لە خۆراسان ڕوویدا. [[ڕەزا شا]] ١٥٠ [[ژەندرمە]]ی نارد بە سەرۆکایەتی [[سەرھەنگ]] [[محەممەدتەقی پسیان|تەقی خان]] بۆ شکستپێھێنانی ھێزەکانی سمکۆ. بەڵام ژەندرمەکان چەک و کەرەستەیان تەواو بوو و لەلایەن کوردەکانەوە تێکشکێندران و ھەموو ژەندرمەکان کوژران بە سەرھەنگ تەقی خانیشەوە.<ref name=":0">{{Cite web |ناونیشان=https://www.iranicaonline.org/pages/chronology-2}}</ref><ref name=":1">{{Cite web |ناونیشان=https://www.iranicaonline.org/articles/pesyan-mohammad-taqi-khan}}</ref><ref>{{Cite web |ڕێکەوت=19 January 2016 |ناونیشان=https://www.iichs.ir/en/gallery/3623/1/colonel-pessian}}</ref><ref>{{Cite book|last=Kia|first=Mehrdad|title=The Clash of Empires and the Rise of Kurdish Proto-Nationalism, 1905–1926|date=November 19, 2023|publisher=Palgrave Macmillan|isbn=978-3-031-44973-4|location=Springer Nature Switzerland|language=}}</ref><ref>{{Cite book|last=Ward|first=Steven R.|url=https://books.google.com/books?id=memVAgAAQBAJ&q=editions:NqCEwONTL2sC|title=Immortal: A Military History of Iran and Its Armed Forces|date=15 January 2014|publisher=Georgetown University Press|isbn=978-1-62616-065-1}}</ref><ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=_XclnwEACAAJ|title=From Religious Empires to Secular States|date=2014|publisher=Routledge|isbn=978-0-415-74351-8}}</ref> == پێش شەڕ == [[محەممەدتەقی پسیان]] لە ٣ی نیسانی ١٩٢١ لە کودەتایەکی سەربازیدا بە ھێزە بچووکەکەی کە تەنیا لە ٢٠٠ ژەندرمە پێکھاتبوو، [[ئەحمەد قەوام]] پارێزگاری گشتیی خۆراسانی دەستگیرکرد و ڕەوانەی تارانی کرد و لەوێ زیندانی کرد. پاشان بوو بە بەرپرسی حکوومەتی خۆسەری پارێزگاکانی خۆراسان. مانگی حوزەیران [[ئەحمەد قەوام]] لە زیندان ئازاد کرا و بوو بە سەرۆک وەزیرانی ئێران. بڕیاریدا تۆڵە بکاتەوە و پسیان سەرکوت بکات. ئەو کارەی کرد بە بەدەستھێنانی ڕەزامەندی ڕەزا خان و ڕەوانەکردنی ھێزە کۆزاکییەکان بۆ خۆراسان. قەوام پێشتر پارێزگاری ئەو پارێزگایە بووە، پەیوەندییەکی بەھێزی لەگەڵ سەرۆک عەشیرەتە ناوخۆیییەکان پەرەپێدابوو و ڕەوانەی کردبوون بۆ ئەوەی ڕووبەڕووی پسیان ببنەوە. == شەڕ == سەردار موعەزیز خان بوژنۆردی سەرکەوتوو بوو لە بەدەستھێنانی ھاوکاری سەرۆک عەشیرەتەکانی شیروان لە کۆکردنەوەی کورد لە قۆچان. بۆ بەرەنگاربوونەوەی ئەمە، پسیان ھێزە بچووکەکەی خۆی کۆکردەوە بۆ ڕووبەڕووبوونەوەی یاخیبوونەکە لە جەعفەرئاباد (نزیک قۆچان). لەو شەڕەی کە بەدوایدا ھات ھەندێک لە ژەندرمەکان مەیدانی شەڕیان بەجێھێشت. زۆرێک لە ھاوڕێیانی پسیان کوژران و لە کۆتاییدا گەمارۆدرا و سەر بڕدرا. کاتێک عەشیرەتە کوردەکان ھێزە ژەندرمەکانیان ڕادەست کرد، تەقەیان لە سەری سەرھەنگ پسیان کرد و سەریان بڕی بۆ ئەوەی نیشانی حکوومەتی بدەن کە کوژراوە.<ref name=":0">{{Cite web |ناونیشان=https://www.iranicaonline.org/pages/chronology-2}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.iranicaonline.org/pages/chronology-2 "CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 2"].</cite></ref> سەری ھێنرایەوە تاران تا کوشتنەکە پشتڕاست بکرێتەوە.<ref name=":1">{{Cite web |ناونیشان=https://www.iranicaonline.org/articles/pesyan-mohammad-taqi-khan}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.iranicaonline.org/articles/pesyan-mohammad-taqi-khan "PESYĀN, MOḤAMMAD-TAQI KHAN"].</cite></ref> == سەرچاوەکان == {{سەرچاوەکان|٢}} {{تووڵی دەروازە|شەڕ|کوردستان|ئێران}} [[پۆل:مێژووی کورد]] [[پۆل:مێژووی سەربازیی ئێران]] [[پۆل:شەڕەکان]] 63kzan6hdkjqsjg976ygiwe5sc8jox9 6 277252 1374723 2024-11-03T07:08:39Z -Haryad 40333 {{ھۆکاری بەکارھێنانی نائازاد | ناساندن = ئەمە بەرگی {ئۆزاییە. | سەرچاوە = Tampilan TV | وتار = ئۆزای | چەندێتی = ھەمووی | ڕێزۆلووشنی کەم = بەپێی پێویست | مەبەست = لە ئینفۆبۆکسی وتارەکە | جێگۆڕی = نییە | زانیاریی تر = }} 1374723 wikitext text/x-wiki == کورتە == {{ھۆکاری بەکارھێنانی نائازاد | ناساندن = ئەمە بەرگی {ئۆزاییە. | سەرچاوە = Tampilan TV | وتار = ئۆزای | چەندێتی = ھەمووی | ڕێزۆلووشنی کەم = بەپێی پێویست | مەبەست = لە ئینفۆبۆکسی وتارەکە | جێگۆڕی = نییە | زانیاریی تر = }} == مۆڵەتنامە == {{Non-free television screenshot}} 3x35gh69vftega2foyzlutbzl2szvci 3 277253 1374727 2024-11-03T09:23:58Z New user message 11537 زیادکردنی [[داڕێژە:بەخێرھاتن|پەیامی بەخێرھاتن]] بە پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەری نوێ 1374727 wikitext text/x-wiki == بەخێربێیت == {| bgcolor="#f8f8ff" align=center style="width:100% !important; -moz-border-radius: 1em;-webkit-border-radius:1em;border-radius:1em; border:1px solid #999999;" | <div class="tabber horizTabBox" style="width: 100% !important;"> <div class="tabbertab" title="&zwnj;ویکیپیدیا&zwnj;"> {{چینی ناوەند}}{{گەورە|'''بەخێرھاتی بۆ ویکیپیدیا {{PAGENAME}}'''!}}{{کۆتایی}} <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal_Clear_app_ktip.png|چەپ|100px|link=]]</span> '''[[ویکیپیدیا]]''' [[ئینسایکڵۆپیدیا]]یەکی ئازادی ئینتەرنێتییە کە بە دەستی بەشداربووانی خۆبەخشەوە لە سەرانسەری جیھاندا پێکدێت. سەیرکردن، لەبەرگرتنەوە و بەکارھێنانەوەی [[ناوەرۆکی ئازاد|ناوەڕۆکی ویکیپیدیا ئازادە]]. ویکیپیدیا دەستەی نووسەران یان چاودێرانی تایبەتی نییە و ھەموو کەس لەسەر ئینتەرنێت دەتوانێت دەستکاری و چاودێریی وتارەکانی بکات. ئەم ویکیپیدیایە کە بە شێوەزاری [[کوردیی ناوەندی|ناوەندی]] (سۆرانی) لە زمانی [[کوردی]] (Central Kurdish Branch) دەنووسرێت، لە [[٢٠٠٩]]ەوە لە [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] (کورمانجی) بەھۆی [[ویکیپیدیا:ھۆکارەکانی جوداکردنەوەی ویکیپیدیای سۆرانی|چەند کێشەی تەکنیکی و زمانەوانییەوە]] جیا بووەتەوە و ئێستا {{NUMBEROFARTICLES}} وتار و {{NUMBEROFACTIVEUSERS}} بەشداربووی چالاکی ھەیە. {{#if:|سوپاس بۆ بەشداربوون لە ویکیپیدیا و دەستکاریکردنی وتاری [[{{{art}}}]].}} {{چینی ناوەند}}ویکیپیدیا بە شێوەزارەکانی تری زمانی کوردی{{کۆتایی}} {| align="center" cellpadding="1" width="100%" style="text-align:right" |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-ku.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی باکووری|link=:ku:]] [[:ku:|ویکیپیدیای کوردیی باکووری]] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-sdh.svg|40px|ویکیپیدیای کوردیی باشووری]] [https://incubator.wikimedia.org/wiki/Wp/sdh/دەسپێک ویکیپیدیای کوردیی باشووری] |[[پەڕگە:Wikipedia-logo-v2-diq.png|40px|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی|link=:diq:]] [[:diq:|ویکیپیدیای کوردیی زازاکی]] |} </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بنەماکان&zwnj;"> بەر لە ھەموو شتێک، باشترە لەگەڵ [[ویکیپیدیا:ڕێبازەکان و ڕێساکان|سیاسەتەکانی]] ویکیپیدیا ئاشنا بیت: <span style="float:left">[[پەڕگە:WikiVote.png|link=|80px]]</span> * '''[[ویکیپیدیا:پێنج کۆڵەکە|پێنج کۆڵەکە]]'''، سیاسەتەکان و ستانداردەکانی ویکیپیدیا کە لەسەر ئەوان بنیات نراوە. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|ویکیپیدیا چی نییە]]'''، ئەو شتانە کە بە تەواوی لە ناوەرۆکی ویکیپیدیا دوورن. * '''[[ویکیپیدیا:بێلایەنی ڕوانگە|بێلایەنی ڕوانگە]]'''، پێویستە ھەموو ڕوانگە زۆرینەکان و کەمایەتییە بەرچاوەکان ئاماژەی پێ بکرێت. * '''[[ویکیپیدیا:ئاماژە بە سەرچاوە|ئاماژە بە سەرچاوە]]'''، پێویستە زانیارییەکان [[ویکیپیدیا:سەلماندنیبوون|سەلماندن]]ی بێت و ئاماژە بکرێت بە ژێدەری وەرگرتنیان. * '''[[ویکیپیدیا:ویکیپیدیا چی نییە|نووسینی ناسراوەکان]]'''، ئەم بابەتانە کە پێشتر لە شوێنێکی تر [[ویکیپیدیا:توێژینەوەی سەرەتایی قەدەغەیە|بڵاو نەکراونەتەوە]] یان ناودار نین، ناکرێ لە ویکیپیدیادا بڵاو بکرێتەوە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;پەڕەکەت&zwnj;"> <span style="float:left">[[پەڕگە:User-info.svg|link=|70px]]</span> '''[[تایبەت:MyPage|ئەم پەڕەیە]]''' تایبەت بە تۆیە و پێی دەوترێت [[ویکیپیدیا:پەڕەی بەکارھێنەر|پەڕەی بەکارھێنەر]]، لەوێدا دەتوانیت خۆتی تێدا بناسێنیت ئەگەر ئارەزووت کرد، '''[[تایبەت:لێدوانەکەم|ئەمەش]]''' پەڕەی لێدوانەکەتە و بەکارھێنەرانی تر لە ڕیگای ئەم پەڕەیەوە پەیوەندیت لەگەڵ دەگرن. لە پەڕەی بەکارھێنەریت و لێدوانەکەتدا ئەمانە لەبەر چاو بگرە: * تکایە ئەم شتانە کە پەیوەندی بە ویکیپیدیا و ئینسایکڵۆپیدیاوە نییە لە پەڕەی بەکارھێنەریتدا مەھێنە. * لە کاتی وتووێژدا '''[[ویکیپیدیا:ڕێساکانی وتووێژ|ڕێساکانی وتووێژ]]''' لەبەر چاو بگرە. * لە کۆتاییدا و دوای نووسینی بیروڕات، بە بەکارھێنانی '''<nowiki>~~~~</nowiki>''' یان کرتەکردن لەسەر دوگمەی [[پەڕگە:Button_sig.png|link=]] پەیامەکەت '''[[ویکیپیدیا:واژوو|واژوو]]''' بکە. </div> <div class="tabbertab" title="&zwnj;بەشداری&zwnj;"> ویکیپیدیای کوردی شوێنێکە بۆ پەرەپێدان و ناساندنی زمان و چاندی کوردی و کۆکردنەوەی زانیارییەکان لە یەک جێگەدا. بەشداریی ھەموو کەسێک ڕاستەوخۆ دەخرێتە ویکیپیدیای کوردی و پێویستی بە پەسەندکردنی کەس نییە. بۆ بەشداریکردن لە ویکیپیدیای کوردی: <span style="float:left">[[پەڕگە:Crystal Clear app kedit.png|چەپ|80px|link=]]</span> * پێش ھەموو شتێک لێرەدا دەتوانی '''[[ویکیپیدیا:ناساندن|لەگەڵ ویکیپیدیا ئاشنا بیت]]'''. * ئاگاداری '''[[ویکیپیدیا:نووسینی_کوردی|تەختەکلیلی ستاندارد]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنووسی_زمانی_کوردی|ڕێنووسی زمانی کوردی]]''' ببە. * '''[[ویکیپیدیا:فێرکاری|خولی فێرکاری]]''' و '''[[ویکیپیدیا:ڕێنمای_خێرا|ڕێنمای خێرای دەستکاری]]''' ببینە و لە [[ویکیپیدیا:خۆڵەپەتانێ|پەڕەی خۆڵەپەتانێ]] ئەوەی فێر بووی تاقی بکەوە. * '''[[ویکیپیدیا:سێحربازی_وتارەکان|ئەم فێرکارییە]]''' یان '''[[ویکیپیدیا:نووسینی وتارێکی ویکیپیدیا|ئەمە]]''' دەتوانێ بە باشی یارمەتیت بدات بۆ ئاگاداری سەبارەت بە مەرجەکانی وتارەکان لە ویکیپیدیا. * لە کۆتاییدا، ھەر کات سەبارەت بە ھەر شتێک لە ویکیپیدیادا پرسیار، ڕەخنە یان پێشنارێکت بوو، دەتوانی لە '''[[ویکیپیدیا:پرسگا|پرسگادا]]''' باسی بکەی، بەکارھێنەرانی بەئەزموون بەخۆشحاڵییەوە گوێبیس و وەڵامدەر دەبن. دەتوانی بۆ پرسیار و لێدوانی تاکەکەسی پەڕەی لێدوانی بەکارھێنەرانی تر، و سەبارەت بە بابەتی وتارەکان، پەڕەی وتووێژی وتارەکان بەکاربێنیت. </div> </div> |} -- > [[بەکارھێنەر:Kushared|kushared]] ([[لێدوانی بەکارھێنەر:Kushared|لێدوان]]) ‏٠٩:٢٣، ٣ی تشرینی دووەمی ٢٠٢٤ (UTC) gdhuu3fykarqm18bz8377n8mg7t27us 0 277254 1374729 2024-11-03T11:51:10Z DrunkenJoe 65798 پەڕەی دروست کرد بە «'''ئیسماییل راجیی الفاروقی''' ({{langx|ar|إسماعيل راجي الفاروقي|Ismāʿīl Rājī al-Fārūqī}}؛ ١ی کانونی دووەم، ١٩٢١ – ٢٧ی ئایار، ١٩٨٦) فەلسەفەدانێکی ئیسلامی بەرز و زانای فەرهەنگی بوو کە بەپێی توێژینەوەکانی دەربارەی [[بیرکاری ئیسلامی]] و ئاماژە بە ئامرازە گەورەکان ب...»ەوە 1374729 wikitext text/x-wiki '''ئیسماییل راجیی الفاروقی''' ({{langx|ar|إسماعيل راجي الفاروقي|Ismāʿīl Rājī al-Fārūqī}}؛ ١ی کانونی دووەم، ١٩٢١ – ٢٧ی ئایار، ١٩٨٦) فەلسەفەدانێکی ئیسلامی بەرز و زانای فەرهەنگی بوو کە بەپێی توێژینەوەکانی دەربارەی [[بیرکاری ئیسلامی]] و ئاماژە بە ئامرازە گەورەکان بەرچاو بوو. ئەو فێری کردنی زانستی ئیسلامی و بەرپرسی وەری گرت لە [[زانکۆی ئەزەهر]] لە [[قاهیرە]] و پاشان فێری کردنی زانستی ئیسلامی لە [[کۆلێژی موکێڵ]] لە [[کەنەدا]]. الفاروقی فێری زانستی ئیسلامی کرد لە [[زانکۆی تێمپل]] لە وڵاتە یەکگرتووەکان، بەرپرسی بەرنامەی خوێندنی ئیسلامی بوو. ئەو بریس و دەربڕینی زانستەکان بەرپرسی بەرپرسی خوایەتی بەردەست کرد، کە بەرپرسی خوایەتی دەربەرەکانی ئەو ڕەوانە خوایەتی فەرمی زانستی ئیسلامی و بەرپرسی خوایەتی فەرمی زانستی ئیسلامی بوو.<ref name="Yusuf2021">{{cite book |year=2021 |title=Essential Writings: Ismail Al Faruqi |location=Kuala Lumpur |publisher=IBT Books |editor=Imtiyaz Yusuf |page=3}}</ref><ref name="OxfordIslam">{{cite web |url=https://www.oxfordreference.com/display/10.1093/oi/authority.20110803095811314 |title=Faruqi, Ismail Raji al- (1986) |work=The Oxford Dictionary of Islam |publisher=Oxford Reference |accessdate=2024-07-04}}</ref> == ژیانی پێشکەوتن و خوێندکاربوون == الفاروقی لە [[یافا]] لە ماندەیتەی [[پەڵەستین]] بەدواداچوون کرا بوو. <ref name="Yusuf2021" /><ref name="Badri2014">{{cite journal |last=Badri |first=Malik |year=2014 |title=Psychological reflections on Ismail al-Faruqi's life and contributions |journal=The American Journal of Islamic Social Sciences |volume=31 |issue=2 |pages=145–152|doi=10.35632/ajis.v31i2.1052 }}</ref> باوکی، عبدالحەدە الفاروقی، قازی بوو. لە ئەزەهر فێری کەلتوری ئیسلامی بوو و پاشان خوێندنی فەلسەفەی بەرپرسی ئیسلامی کرد لە [[زانکۆی ئەمریکا]] و بەخوێندنی زانستی زانستی بەرامبەرە فەرمی بەرپرسایەتی و ئیسلامی دەربەرەکانی و بەرپرسی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی.<ref name="Esposito2001">{{cite book |last1=Esposito |first1=John L. |last2=Voll |first2=John O. |title=Makers of Contemporary Islam |chapter=Ismail al-Faruqi |year=2001 |publisher=Oxford University Press |pages=52–70}}</ref> == کەسی ئێنجنیریی == لە ١٩٥٨دا، الفاروقی فێرکاری فەرهەنگی لە [[کۆلێژی موکێڵی زانستی]] بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی خوایەتی خوایەتی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی خوایەتی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی خوایەتی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی خوایەتی.<ref name="Yusuf2021" /> بەپێی خوێندنی خوایەتی لە خوایەتی خوایەتی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی بەرپرسی بەرپرسی بەرپرسی خوایەتی.<ref name="Rahman1990">{{cite journal |last=Rahman |first=Fazlur |title=Palestine and My Experiences with the Young Faruqi: 1958 to 1963 |journal=Journal of Islamic Research |volume=4 |issue=4 |year=1990 |pages=295–300 }}</ref> == فەلسەفە، بیردۆزی و دادپەروەرییەتی == فەلسەفەی الفاروقی بە تۆحید بەرز بوو، کە ئەوە بە شێوەیەکی فەرمی ڕووناک وەک ڕاستەی ئیسلامی ڕاگیاند. بەپێی ئەم بیردۆزیە، تۆحید ئەو فەرمیەیە کە هەموو بوارەکان لە ژیانی مرۆڤی بە هەڕەشەیەکی تایبەتی بەرپرسییەتی دەکات، کە چەندەکی بەرپرسایەتی کە گەردەبەندی زانیاری ئیسلامی، نرمی فەرمی خوایەتی، بەراوردەوە، و دەستپێکردنەوەی بەرپرسییەتی خوایەتی. بەپێی الفاروقی، تۆحید لە سەر بنەماکاندا بەرپرسایەتی دەکات کە مرۆڤ بە فەرمی "خلیفە" (ئەوەی بەرپرسی خوایەتی بوون) دەبنە سەر زەمین، بە ئەوەیە مرۆڤ بەرپرسی بوون بە پەیوەندی بە هاوبەشەکان و کۆمەڵگە و چۆن بەساخی و فەرهەنگی. <ref name="Yusuf2022">{{cite encyclopedia | last=Yusuf | first=Imtiyaz | title=Ismail Al Faruqi | encyclopedia=Encyclopaedia of Islam | editor1-last=Fleet | editor1-first=Kate | editor2-last=Krämer | editor2-first=Gudrun | editor3-last=Matringe | editor3-first=Denis | editor4-last=Nawas | editor4-first=John | editor5-last=Rowson | editor5-first=Everett | volume=3 | publisher=Koninklijke Brill NV | year=2022}}</ref> ئەو دەبینی تۆحید بە شێوەیەکی فەرمی بەرپرسایەتی فەرمی و زانیاری و ڕاستەی مرۆڤی دەزانی، لەوەیە مرۆڤ بە تۆحید بەرپرسایەتی فەرمی و بەرپرسایەتی خوایەتی بەرپرسی دەکات. الفاروقی بەرپرسییەتی فەرمی لە سەر شێوەی بەرپرسی بەرپرسی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی دەکات وەک شێوەی زانیاری ئیسلامی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسییەتی دەردەبەندی.<ref name="Mukhetdinov2018">{{cite journal |last=Mukhetdinov |first=D. V. |title=Philosophy of Ismail Raji al-Faruqi: In Search of Neomodernism |journal=Islam in the Modern World |volume=2 |year=2018 |pages=165–182 |doi=10.22311/2074-1529-2018-14-2-165-182 |language=ru}}</ref> == میرگ == لە مانگی ئایاری ساڵی ١٩٨٦، الفاروقی و هاوسەرەکەییان بە بەخشیدنی بەرپرسایەتی خوایەتی بە بەرپرسی بە نێوی بەرپرسیەکانی پەنسیلوانیا کە مرۆڤی نوێزایەکی خوایەتی بەرپرسی و بەرپرسی بەرپرسی خوایەتی دەردەبەندی، و دەربەری بەرپرسییەتی خوایەتی بەرپرسی دەردەبەندی بەرپرسی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی بەرپرسی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی بەرپرسی دەردەبەندی.<ref name="Fletcher2014" /><ref>{{cite web|url=https://www.wrmea.org/1986-november/focus-on-arabs-and-islam.html|title=Focus on Arabs and Islam|last=Toth|first=Anthony B.|date=November 1986|website=[[Washington Report on Middle East Affairs]]}}</ref> == پەیوەندەکانی تری ئینتیربێدیا == *[http://www.ismailfaruqi.com Ismail Faruqi Online] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100206233418/http://www.ismailfaruqi.com/ |date=2010-02-06 }} سایتێکی تایبەتی بە شێوەیەکی فەرمی بەرپرسی ئیسلامی خوایەتی و بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی بەرپرسی خوایەتی. anxzoinam5xepz9d4lvsh56tjhxdwy6