Википеди cvwiki https://cv.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%C4%95%D0%BF_%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B0 MediaWiki 1.43.0-wmf.2 first-letter Медиа Ятарлă Сӳтсе явасси Хутшăнакан Хутшăнаканăн канашлу страници Википеди Википеди сӳтсе явмалли Ӳкерчĕк Ӳкерчĕке сӳтсе явмалли MediaWiki MediaWiki сӳтсе явмалли Шаблон Шаблона сӳтсе явмалли Пулăшу Пулăшăва сӳтсе явмалли Категори Категорине сӳтсе явмалли TimedText TimedText talk Модуль Обсуждение модуля 0 9499 822519 725891 2024-04-25T12:14:43Z Temirik 7 wikitext text/x-wiki [[Ӳкерчĕк:Antalya in Turkey.svg|thumb|right|290px]] '''Анталья''' ([[турккă чĕлхи|туркк.]]: ''Antalya''), — [[Турци]] [[ил]]ĕсен пĕри. Тĕпхули çакăн пекех [[Анталья]] ятлă. Илте 2&nbsp;688 004 çын ([[2000|20]]22) пурăнать. Лаптăкĕ 20 599&nbsp;km². Анталья илĕн çак илсемпе чикĕ пур (хӗвеланӑҫрен пуҫласа хӗвелтухӑҫалла): [[Мугла (ил)]], [[Бурдур (ил)]], [[Ыспарта (ил)]], [[Конья (ил)]], [[Караман (ил)]], [[Мерсин (ил)]]. * [http://www.antalya-ws.com Antalya Web Site] {{Турци илĕсем}} [[Категори:Турци илĕсем]] [[ku:Antalya]] thdvoq8uklpct83d6emph0c6nga01b9 822520 822519 2024-04-25T12:45:55Z Temirik 7 wikitext text/x-wiki [[Ӳкерчĕк:Antalya in Turkey.svg|thumb|right|290px]] '''Анталья''' ([[турккă чĕлхи|туркк.]]: ''Antalya''), — [[Турци]] [[ил]]ĕсен пĕри. Тĕпхули çакăн пекех [[Анталья]] ятлă. Илте 2&nbsp;688 004 çын ([[2000|20]]22) пурăнать. Лаптăкĕ 20 599&nbsp;km². Анталья илĕн çак илсемпе чикĕ пур (хӗвеланӑҫрен пуҫласа хӗвелтухӑҫалла): [[Мугла (ил)]], [[Бурдур (ил)]], [[Ыспарта (ил)]], [[Конья (ил)]], [[Караман (ил)]], [[Мерсин (ил)]]. == Административлӑ пайлану: == Анталья илĕ 19 района пайланать, вӗсенчен пиллӗкӗшӗ Анталья хули шутне кӗреççӗ: # [[Аксеки]] (Akseki) # Аксу (Aksu)* # [[Аланья]] (Alanya) # [[Демре]] (Demre) # [[Дёшемеалты]] (Döşemealtı)* # [[Элмалы]] (Elmalı) # [[Финике]] (Finike) # [[Газипаша]] (Gazipaşa) # [[Гюндогмуш]] (Gündoğmuş) # [[Ибрады (İbradı)]] # [[Каш]] (Kaş) # [[Кемер]] (Kemer) # [[Кепез]] (Kepez)* # [[Коркутели]] (Korkuteli) # [[Коньяалты]] (Konyaaltı)* # [[Кумлуджа]] (Kumluca) # [[Манавгат]] (Manavgat) # [[Муратпаша]] (Muratpaşa)* # [[Серик]] (Serik) * [http://www.antalya-ws.com Antalya Web Site] * [http://www.antalya.gov.tr/ antalya.gov.tr (тур.)] — официальный сайт Антальи {{Турци илĕсем}} [[Категори:Турци илĕсем]] [[ku:Antalya]] ebbyimmo532zrlnd7i2de70h7ybq8uk 0 13848 822554 779884 2024-04-26T10:41:27Z 2A00:1858:1030:87BE:D11E:B32A:87F1:625 wikitext text/x-wiki [[Ӳкерчĕк:Beagle.jpg|thumb|250px|Beagle]] '''Йытă''' — сĕтпе ӳсекен чĕрчун. [[Кашкăр]]<ref name=":0" />[[Кашкăр|<nowiki/>]]па çыхăннă. Çынпа пĕрле пурăнать. Çурçĕр культурисенче [[çуна]] туртакан тĕп [[Çуна туртакан йытă|вăй]]. == Сунар йыттисем == [[Ӳкерчĕк:Chocolate Labrador Retriever pheasant.jpg|мини|Фазан тытнă лабрадор-ретривер]] {{main|Сунар йытти}} == Йытăсем вăрçăра== {{main|Çапăçу йыттисем}} == Çуна туртакан йытăсем == {{main|Çуна туртакан йытăсем}} ==== Йытӑ турттарни ==== Чикӗ леш енне тухма сире 1 № - лӗ ветеринари свидетельстви йӗркеленӗ, эсир аэропортри таможня тӗрӗслевӗнче 5 формӑллӑ ветеринари сертификатне улӑштаратӑр.<ref name=":0">[https://deliveryanimal.com/trebovaniya-k-perevozke-zhivotnyh-v-strany-es/ Турттармалли правилӑсем]</ref> == Асӑрхаттарусем == <references /> == Каçăсем == * {{cite web|url=http://antropogenez.ru/article/432/|title=О происхождении собаки|author=Власенко А. Н.|date=|work=|publisher=Antropogenez.ru|accessdate=2013-09-23|lang=}} * [http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/2498669.stm Происхождение собак]{{ref-en}} * [http://fanbio.ru/vidzlodei/466-2010-07-21-09-04-13.html Собаки в кино и литературе] * [http://www.popmech.ru/video/3122-lohmatyiy-voditel/ «Популярная механика» — Лохматый водитель] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130819002842/http://www.popmech.ru/video/3122-lohmatyiy-voditel/ |date=2013-08-19 }} — о том, как собак учат водить автомобиль. * {{cite web|url=http://www.bbc.co.uk/russian/multimedia/2013/06/130618_dog_age_calculator.shtml|title=Собачья жизнь в человеческих годах|author=|date=2013-06-18|work=|publisher=[[Русская служба Би-би-си]]|accessdate=2013-06-21|archiveurl=http://www.webcitation.org/6HpDXujOh|archivedate=2013-07-03}} {{Килти чĕрчунсем}} {{Кашкăр кĕçĕн тĕсĕсем}} [[Категори:Йытăсем]] [[Категори:Кашкăрсем]] [[Категори:Килти чĕрчунсем]] [[Категори:Чĕрчунсем-космополитсем]] [[Категори:1758 çулта çырса кăтартнă чĕрчунсем]] [[Категори:Кашкăр йышшисем]] [[Категори:Сĕтпе ӳсекенсем]] [[Категори:Чĕрчунсем, алфавитпа]] [[Категори:Чĕрчунсем]] hplgp4oszy94ugjhv6fltbs1hzqv7vu 0 15819 822524 712951 2024-04-25T16:03:32Z Ellodanis5 17302 wikitext text/x-wiki [[Ӳкерчĕк:Tualetsapo.jpg|thumb|Супăнь татăкĕ.]] [[Ӳкерчĕк:Soap-Decorative.jpg|thumb|Тĕрлĕ тĕсĕллĕ супăнь.]] '''Супăнь''' — шĕвĕ е хытă [[çăвакан япалав]], == Истори == Хыпарсем тăрăх, супăньпе [[Шумер]]пе [[Вавилон]]ра (пирĕн эрăччен 2800 çулсенчех) усă курнă. Супăне хатĕрлемелли меслетсене [[Месопотами]]ри тăм таблицăсем (пирĕн эрăччен 2200 ç. тĕлĕ) çине те çырнине те тупнă. Пирĕн эрăччен иккĕмĕш пинçуллăх варринчи [[Авалхи Икĕпат|Икĕпатри]] папирус икĕпатсем пĕрмаях супăньпе çăвăннине пĕлтерет. Çăвакан хатĕрсемпе [[Авалхи Рим]]ра та усă курнă. == Çавăн пекех пăхăр == * [[Супăнь хăмпи]] == Каçăсем == * [http://techno.x51.ru/index.php?mod=text&txnode=148&uitxt=318 Мĕн пулать супăнь?] * [http://techno.x51.ru/index.php?mod=text&txnode=148 Супăнь пĕçерни.] * [http://www.soapmaker.ru/history.html Супăнь пĕçернин историйĕ.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080919015154/http://www.soapmaker.ru/history.html |date=2008-09-19 }} * [http://www.ximik.nsk.ru/base/1202225542.htm Килте супăне хатĕрлемелли меслет.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080617111318/http://www.ximik.nsk.ru/base/1202225542.htm |date=2008-06-17 }} * [http://www.ximik.nsk.ru/base/1194698794.htm Тикĕт супăнне çутçанталăк чĕрĕ тавартан (минералтан) хатĕрлени] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081021053606/http://www.ximik.nsk.ru/base/1194698794.htm |date=2008-10-21 }} {{Внешние ссылки}} [[Категори:Йăлари хими]] [[Категори:Тăварсем]] [[Категори:Йăлари япаласем]] [[Категори:Ухни]] [[Категори:Супăнь]] [[Категори:Çăвакан япалавсем]] tmg8gfksoymq5rzhzfxejubqx2rc99b 0 71952 822538 715703 2024-04-26T04:14:29Z 178.176.186.148 wikitext text/x-wiki [[Ӳкерчĕк:Զապել Եսայան.jpg|мини]] [[Ӳкерчĕк:Զապէլ Եսայեան.jpg|мини]] '''Забел Есаян''' ([[Эрмен чĕлхи|арм.]] Զապէլ Եսայան) ( 1878 çулхи кǎрлач уйǎхĕн 4 — 1943)  —  <nowiki/>[[Эрменсем|эрмен]] прозаикĕ, поэтесса тата куҫаруҫă, литература профессорĕ. == Пурнǎçĕ == Забел Есаян 1878 çулта Константиноволь хулинчи Уксюр-Силидар райоĕнĕнче вырǎс-турккǎ вǎрçи вǎхǎтĕнче çуралнǎ. шкулĕнче вĕреннĕ. 1895 çулта Париж хулинче пурǎннǎ, унта вǎл Сорбон университетĕнче литература тата философи тепченĕ.<ref>http://www.armeniapedia.org/wiki/Zabel_Yesayan</ref> Унǎн пěрремěш прозаикла сǎвǎсем (Каçхи юрǎ) 1895 çулта "Цахик" ("Чечек") журналта пичетленнĕ. Забел кĕске калавсем , литературǎллǎ эссесем,статьясем çырнǎ тата французла-армянла "Меркюр де Франс", "Юманите", "Масис", "Анаит", "Аревелян мамул" изданисене куçарнǎ. Вǎл "В зале ожидания"(1903), "Вечерняя заря Скютари"(1903), "Фальшивые таланты" (1905), "Даровитые люди" (1907) романсен авторĕ. Есаян Абдул Хамид преступлениллĕ политикине тǎрǎ шыв çине кǎларнǎ. Парижра Тигран Есаянпа пĕрлешнĕ. Вĕсен икĕ ача пулнǎ: Софи тата Грант. 1906 çулта Туркǎ револючи хыççǎн Забел Есаян Константинополя каялла куçса килнǎ. 1909 çулта вǎл Киликинче, Адан хулинче пулса курнǎ. Киликири армянсен йывǎр пурнǎçě çинчен нумай произведени çырнǎ: роман "Руинсем хушшинче"(Աւերակներու մէջ, Константинополь, 1911), повесть "Проклятье" (1911), кĕске калав "Сафис" (1911) тата "Çĕнě савни" (1911). Есаян Осман империн правительствин списокĕнче 24 апреля 1915 çулта депортировать тумалли тата арестлемелли армянсем хушшинче пĕрремĕш хĕрарǎм. Анчах та Забел обществǎлла деятельсемпе тата арестовать тунǎ çынсен арǎмĕсемпе тарма пултарнǎ, веĕсем Болгарине куçса кайнǎ, кайран вара Кавказа, Тифлис хулине.<ref>http://araratmagazine.org/2011/10/finding-zabel-yesayan-finding-ourselves/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111104013826/http://araratmagazine.org/2011/10/finding-zabel-yesayan-finding-ourselves/ |date=2011-11-04 }}</ref> Унта вара вǎл армян таркǎнĕсем пурнǎçне йĕркеллес ыйтусемпе ĕçленĕ тата укçа, тǎхǎнмалли япала, апат-çимĕç пуçтарнǎ.Çав вǎхатрах вĕсен геноцид вǎхǎтĕнчи йывǎр пурнǎçěсем çинчен çырса пынǎ. 1918 çулта Ближний Востокра таркǎнсемпе ěçленě. Çул çÿревсем вǎхǎтĕнче " Юлашки стакан"(Վերջին բաժակը), "Ман чун хǎваласа кǎларǎннǎ" (Հոգիս աքսորեալ, 1919), "Мелиха Нури ханум"(1927) повĕçем çырнǎ. "Отступающие силы" (Նահանջող ուժեր, 1923) романра Забел çак вǎхăтри ахаль çынсен пурнǎçĕ çинчен çырнǎ.1928 çулта Арменине кайса курнǎ, кайран вара çул-çÿрев асǎмĕсене "Прометей освобожденных" (Պրոմէթէոս ազատագրուած, 1928) ят парса пичетлесе кǎларнǎ. 1933 çулта Забел Есаян Советла Арменинче ачисемпе пĕрле пурнǎма юлма шутланǎ. 1934 çулта пĕрремĕш СССР писателĕсен Мускаври съездĕнче хутшǎннǎ. Арменинче пурǎнса вǎл Ереван патшалǎх университетĕнче анǎç-европǎлла тата арямян литературине верентсе пынǎ. Унǎн лекцисене нумай çын итлеме çÿренĕ. Çак вǎхǎтра вǎл "Огненная рубашка(Կրակէ շապիկ, Ереван, 1934; вырǎсла куçару: М., 1936) повĕç, автобиографилле кěнěке "Сады Силидара "(Սիլիհտարի պարտէզները, Ереван, 1935), роман "Барпа Хачик" çырнǎ. Забел Есаян редактор, литературǎллǎ критик тата куçаруçǎ пек паллǎ. Вǎл Метерлинка ĕçне куçарнǎ. Çак вǎхǎтрах вара унǎн ĕçĕсене анкǎлчан, болгар, нимĕç, вырǎс, туркǎлла, француз чĕлхисене куçарнǎ. 1937 çулта Сталин террорě вǎхǎтěнче национализм тата совета хирěç агитленĕ айǎпланнипе аресленнĕ. Унǎн вилĕмĕ пирки нимте паллǎ мар. [[Ӳкерчĕк:Zabel Yesayan.jpg|мини]] 2009 çулта Забел пурнǎçě çинчен документаллǎ фильм "В поисках Забел Есаян" (режиссёрсем Лара Агаронян тата Талин Суджян). == Ĕçĕсем == * Եսայան Զ., Կեղծ հանճարներ, Կ. Պոլիս, 1910 * Շնորհքով մարդիկ, Կ. Պոլիս, 1907 * Երբ ալյևս չեն սիրեր, Կ. Պոլիս, 1914 * Հոգիս աքսորիալ, Վիեննա, 1922 * Նահանջող ուժեր, Վիեննա, 1922 * Նահանջող ուժեր, Երևան, 1926 * Պրոմեթեոս ազատագրված, Մարսել, 1925 * Կրակե շապիկ, Երևան, 1934 * Սիլիհտարի պարտեզները, Երևան, 1935 * Երկեր, Երևան, 1959 == Литература == * Большая Советская Энциклопедия, т. 9. М., 1972. * Звон колоколов. Страницы западноармянской прозы. Ер., 1989. * История армянской советской литературы. М., 1966. * Краткая Литературная Энциклопедия, т. 2. М., 1964. == Çǎлкуçсем == [[Категори:Пайăр çынсем, алфавитпа]] [[Категори:Çыравçăсем, алфавитпа]] 1y4kwacxm5b6wrysbvn0dxpji8pnrhs 822539 822538 2024-04-26T04:16:19Z 178.176.186.148 wikitext text/x-wiki [[Ӳкерчĕк:Զապել Եսայան.jpg|мини]] [[Ӳкерчĕк:Զապէլ Եսայեան.jpg|мини]] '''Забел Есаян''' ([[Эрмен чĕлхи|арм.]] Զապէլ Եսայան) ( 1878 çулхи кǎрлач уйǎхĕн 4 — 1943)  —  <nowiki/>[[Эрменсем|эрмен]] прозаикĕ, поэтесса тата куҫаруҫă, литература профессорĕ. == Пурнǎçĕ == Забел Есаян 1878 çулта Константиноволь хулинчи Уксюр-Силидар райоĕнĕнче вырǎс-турккǎ вǎрçи вǎхǎтĕнче çуралнǎ. Святой Крест (Սուրբ Խաչ) шкулĕнче вĕреннĕ. 1895 çулта Париж хулинче пурǎннǎ, унта вǎл Сорбон университетĕнче литература тата философи тепченĕ.<ref>http://www.armeniapedia.org/wiki/Zabel_Yesayan</ref> Унǎн пěрремěш прозаикла сǎвǎсем (Каçхи юрǎ) 1895 çулта "Цахик" ("Чечек") журналта пичетленнĕ. Забел кĕске калавсем , литературǎллǎ эссесем,статьясем çырнǎ тата французла-армянла "Меркюр де Франс", "Юманите", "Масис", "Анаит", "Аревелян мамул" изданисене куçарнǎ. Вǎл "В зале ожидания"(1903), "Вечерняя заря Скютари"(1903), "Фальшивые таланты" (1905), "Даровитые люди" (1907) романсен авторĕ. Есаян Абдул Хамид преступлениллĕ политикине тǎрǎ шыв çине кǎларнǎ. Парижра Тигран Есаянпа пĕрлешнĕ. Вĕсен икĕ ача пулнǎ: Софи тата Грант. 1906 çулта Туркǎ револючи хыççǎн Забел Есаян Константинополя каялла куçса килнǎ. 1909 çулта вǎл Киликинче, Адан хулинче пулса курнǎ. Киликири армянсен йывǎр пурнǎçě çинчен нумай произведени çырнǎ: роман "Руинсем хушшинче"(Աւերակներու մէջ, Константинополь, 1911), повесть "Проклятье" (1911), кĕске калав "Сафис" (1911) тата "Çĕнě савни" (1911). Есаян Осман империн правительствин списокĕнче 24 апреля 1915 çулта депортировать тумалли тата арестлемелли армянсем хушшинче пĕрремĕш хĕрарǎм. Анчах та Забел обществǎлла деятельсемпе тата арестовать тунǎ çынсен арǎмĕсемпе тарма пултарнǎ, веĕсем Болгарине куçса кайнǎ, кайран вара Кавказа, Тифлис хулине.<ref>http://araratmagazine.org/2011/10/finding-zabel-yesayan-finding-ourselves/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111104013826/http://araratmagazine.org/2011/10/finding-zabel-yesayan-finding-ourselves/ |date=2011-11-04 }}</ref> Унта вара вǎл армян таркǎнĕсем пурнǎçне йĕркеллес ыйтусемпе ĕçленĕ тата укçа, тǎхǎнмалли япала, апат-çимĕç пуçтарнǎ.Çав вǎхатрах вĕсен геноцид вǎхǎтĕнчи йывǎр пурнǎçěсем çинчен çырса пынǎ. 1918 çулта Ближний Востокра таркǎнсемпе ěçленě. Çул çÿревсем вǎхǎтĕнче " Юлашки стакан"(Վերջին բաժակը), "Ман чун хǎваласа кǎларǎннǎ" (Հոգիս աքսորեալ, 1919), "Мелиха Нури ханум"(1927) повĕçем çырнǎ. "Отступающие силы" (Նահանջող ուժեր, 1923) романра Забел çак вǎхăтри ахаль çынсен пурнǎçĕ çинчен çырнǎ.1928 çулта Арменине кайса курнǎ, кайран вара çул-çÿрев асǎмĕсене "Прометей освобожденных" (Պրոմէթէոս ազատագրուած, 1928) ят парса пичетлесе кǎларнǎ. 1933 çулта Забел Есаян Советла Арменинче ачисемпе пĕрле пурнǎма юлма шутланǎ. 1934 çулта пĕрремĕш СССР писателĕсен Мускаври съездĕнче хутшǎннǎ. Арменинче пурǎнса вǎл Ереван патшалǎх университетĕнче анǎç-европǎлла тата арямян литературине верентсе пынǎ. Унǎн лекцисене нумай çын итлеме çÿренĕ. Çак вǎхǎтра вǎл "Огненная рубашка(Կրակէ շապիկ, Ереван, 1934; вырǎсла куçару: М., 1936) повĕç, автобиографилле кěнěке "Сады Силидара "(Սիլիհտարի պարտէզները, Ереван, 1935), роман "Барпа Хачик" çырнǎ. Забел Есаян редактор, литературǎллǎ критик тата куçаруçǎ пек паллǎ. Вǎл Метерлинка ĕçне куçарнǎ. Çак вǎхǎтрах вара унǎн ĕçĕсене анкǎлчан, болгар, нимĕç, вырǎс, туркǎлла, француз чĕлхисене куçарнǎ. 1937 çулта Сталин террорě вǎхǎтěнче национализм тата совета хирěç агитленĕ айǎпланнипе аресленнĕ. Унǎн вилĕмĕ пирки нимте паллǎ мар. [[Ӳкерчĕк:Zabel Yesayan.jpg|мини]] 2009 çулта Забел пурнǎçě çинчен документаллǎ фильм "В поисках Забел Есаян" (режиссёрсем Лара Агаронян тата Талин Суджян). == Ĕçĕсем == * Եսայան Զ., Կեղծ հանճարներ, Կ. Պոլիս, 1910 * Շնորհքով մարդիկ, Կ. Պոլիս, 1907 * Երբ ալյևս չեն սիրեր, Կ. Պոլիս, 1914 * Հոգիս աքսորիալ, Վիեննա, 1922 * Նահանջող ուժեր, Վիեննա, 1922 * Նահանջող ուժեր, Երևան, 1926 * Պրոմեթեոս ազատագրված, Մարսել, 1925 * Կրակե շապիկ, Երևան, 1934 * Սիլիհտարի պարտեզները, Երևան, 1935 * Երկեր, Երևան, 1959 == Литература == * Большая Советская Энциклопедия, т. 9. М., 1972. * Звон колоколов. Страницы западноармянской прозы. Ер., 1989. * История армянской советской литературы. М., 1966. * Краткая Литературная Энциклопедия, т. 2. М., 1964. == Çǎлкуçсем == [[Категори:Пайăр çынсем, алфавитпа]] [[Категори:Çыравçăсем, алфавитпа]] gr46n3xov7bnuxgk3d8ufn0hjtwg90d 822540 822539 2024-04-26T04:21:08Z 178.176.186.148 Исправление ошибок wikitext text/x-wiki [[Ӳкерчĕк:Զապել Եսայան.jpg|мини]] [[Ӳкерчĕк:Զապէլ Եսայեան.jpg|мини]] '''Забел Есаян''' ([[Эрмен чĕлхи|арм.]] Զապէլ Եսայան) ( 1878 çулхи кǎрлач уйǎхĕн 4 — 1943)  —  <nowiki/>[[Эрменсем|эрмен]] прозаикĕ, поэтесса тата куҫаруҫă, литература профессорĕ. == Пурнǎçĕ == Забел Есаян 1878 çулта Константиноволь хулинчи Уксюр-Силидар райоĕнĕнче вырǎс-турккǎ вǎрçи вǎхǎтĕнче çуралнǎ. Святой Крест (Սուրբ Խաչ) шкулĕнче вĕреннĕ. 1895 çулта Париж хулинче пурǎннǎ, унта вǎл Сорбон университетĕнче литература тата философи тепченĕ.<ref>http://www.armeniapedia.org/wiki/Zabel_Yesayan</ref> Унǎн пěрремěш прозаикла сǎвǎсем (Каçхи юрǎ) 1895 çулта "Цахик" ("Чечек") журналта пичетленнĕ. Забел кĕске калавсем, литературǎллǎ эссесем, статьясем çырнǎ тата французла-армянла "Меркюр де Франс", "Юманите", "Масис", "Анаит", "Аревелян мамул" изданисене куçарнǎ. Вǎл "В зале ожидания"(1903), "Вечерняя заря Скютари"(1903), "Фальшивые таланты" (1905), "Даровитые люди" (1907) романсен авторĕ. Есаян Абдул Хамид преступлениллĕ политикине тǎрǎ шыв çине кǎларнǎ. Парижра Тигран Есаянпа пĕрлешнĕ. Вĕсен икĕ ача пулнǎ: Софи тата Грант. 1906 çулта Туркǎ революци хыççǎн Забел Есаян Константинополя каялла куçса килнě. 1909 çулта вǎл Киликинче, Адан хулинче пулса курнǎ. Киликири армянсен йывǎр пурнǎçě çинчен нумай произведени çырнǎ: роман "Руинсем хушшинче"(Աւերակներու մէջ, Константинополь, 1911), повесть "Проклятье" (1911), кĕске калав "Сафис" (1911) тата "Çĕнě савни" (1911). Есаян Осман империн правительствин списокĕнче 24 апреля 1915 çулта депортировать тумалли тата арестлемелли армянсем хушшинче пĕрремĕш хĕрарǎм. Анчах та Забел обществǎлла деятельсемпе тата арестовать тунǎ çынсен арǎмĕсемпе тарма пултарнǎ, веĕсем Болгарине куçса кайнǎ, кайран вара Кавказа, Тифлис хулине.<ref>http://araratmagazine.org/2011/10/finding-zabel-yesayan-finding-ourselves/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111104013826/http://araratmagazine.org/2011/10/finding-zabel-yesayan-finding-ourselves/ |date=2011-11-04 }}</ref> Унта вара вǎл армян таркǎнĕсем пурнǎçне йĕркеллес ыйтусемпе ĕçленĕ тата укçа, тǎхǎнмалли япала, апат-çимĕç пуçтарнǎ. Çав вǎхатрах вĕсен геноцид вǎхǎтĕнчи йывǎр пурнǎçěсем çинчен çырса пынǎ. 1918 çулта Ближний Востокра таркǎнсемпе ěçленě. Çул çÿревсем вǎхǎтĕнче "Юлашки стакан"(Վերջին բաժակը), "Ман чун хǎваласа кǎларǎннǎ" (Հոգիս աքսորեալ, 1919), "Мелиха Нури ханум"(1927) повĕçем çырнǎ. "Отступающие силы" (Նահանջող ուժեր, 1923) романра Забел çак вǎхăтри ахаль çынсен пурнǎçĕ çинчен çырнǎ. 1928 çулта Арменине кайса курнǎ, кайран вара çул-çÿрев асǎмĕсене "Прометей освобожденных" (Պրոմէթէոս ազատագրուած, 1928) ят парса пичетлесе кǎларнǎ. 1933 çулта Забел Есаян Советла Арменинче ачисемпе пĕрле пурǎнма юлма шутланǎ. 1934 çулта пĕрремĕш СССР писателĕсен Мускаври съездĕнче хутшǎннǎ. Арменинче пурǎнса вǎл Ереван патшалǎх университетĕнче анǎç-европǎлла тата арямян литературине верентсе пынǎ. Унǎн лекцисене нумай çын итлеме çÿренĕ. Çак вǎхǎтра вǎл "Огненная рубашка (Կրակէ շապիկ, Ереван, 1934; вырǎсла куçару: М., 1936) повĕç, автобиографилле кěнěке "Сады Силидара "(Սիլիհտարի պարտէզները, Ереван, 1935), роман "Барпа Хачик" çырнǎ. Забел Есаян редактор, литературǎллǎ критик тата куçаруçǎ пек паллǎ. Вǎл Метерлинка ĕçне куçарнǎ. Çак вǎхǎтрах вара унǎн ĕçĕсене анкǎлчан, болгар, нимĕç, вырǎс, туркǎлла, француз чĕлхисене куçарнǎ. 1937 çулта Сталин террорě вǎхǎтěнче национализм тата совета хирěç агитленĕ айǎпланнипе аресленнĕ. Унǎн вилĕмĕ пирки нимте паллǎ мар. [[Ӳкерчĕк:Zabel Yesayan.jpg|мини]] 2009 çулта Забел пурнǎçě çинчен документаллǎ фильм "В поисках Забел Есаян" (режиссёрсем Лара Агаронян тата Талин Суджян) кǎларнǎ. == Ĕçĕсем == * Եսայան Զ., Կեղծ հանճարներ, Կ. Պոլիս, 1910 * Շնորհքով մարդիկ, Կ. Պոլիս, 1907 * Երբ ալյևս չեն սիրեր, Կ. Պոլիս, 1914 * Հոգիս աքսորիալ, Վիեննա, 1922 * Նահանջող ուժեր, Վիեննա, 1922 * Նահանջող ուժեր, Երևան, 1926 * Պրոմեթեոս ազատագրված, Մարսել, 1925 * Կրակե շապիկ, Երևան, 1934 * Սիլիհտարի պարտեզները, Երևան, 1935 * Երկեր, Երևան, 1959 == Литература == * Большая Советская Энциклопедия, т. 9. М., 1972. * Звон колоколов. Страницы западноармянской прозы. Ер., 1989. * История армянской советской литературы. М., 1966. * Краткая Литературная Энциклопедия, т. 2. М., 1964. == Çǎлкуçсем == [[Категори:Пайăр çынсем, алфавитпа]] [[Категори:Çыравçăсем, алфавитпа]] 41ih77d7ys80jeon8ll9q7d8aprtggf 14 77447 822526 697546 2024-04-25T16:13:47Z Ellodanis5 17302 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Personal life}} {{Catmore|Хатĕр-хĕтĕр}} [[Категори:Материаллă культура]] [[Категори:Кулленхи пурнăç]] [[Категори:Тĕрĕш]] [[Категори:Усă курмалли таварсем]] [[Категори:Япаласем]] o3ksjakdyz33op1nsaxy2jtqns8np1q 0 81093 822537 768165 2024-04-26T03:21:41Z InternetArchiveBot 28304 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 wikitext text/x-wiki [[File:Kronstadt tide-gauge.jpg|thumb|[[Кронштадт]]ри çурт (хуралтă). Унта тинĕс шайĕ тĕлĕнчи çÿллĕше автоматла виçмелли прибор (мареограф) вырнаçтарнă. Раççейре çав приборăн нумай çулсем хушшинчи вăтам кăтартăвне нуль теççĕ, ытти мĕнпур çÿллĕше çавăнтан шутласа каяççĕ]] '''Тинĕс шайĕ тĕлĕнчи çӳллĕш''' — [[географи]]ре усă куракан координатсенчен пĕри. Леш тепĕр иккĕшне [[ан (координат)|ан]] тата [[тăрăх (координат)|тăрăх]] теççĕ. Анчах та виçĕ виçеллĕ [[уçлăх]]ри [[вырăн]]а палăртма виççĕмĕш координат та кирлĕ, вăл шăпах «тинĕс шайĕ тĕлĕнчи çӳллĕш» [[ят]]па паллă та ĕнтĕ. == Вуламалли == *Абсолютная высота — Пысăк совет энциклопедийĕнчен (3-мĕш кăларăм). == Каçăсем == * [https://www.rfbr.ru/rffi/ru/books/o_29368 Гравиметрия и геодезия (Бровар Б.В., Юркина М.И., Тулин В.А., Спиридонов А.И., Демьянов Г.В., Галаганов О.Н., Родкин М.В., Таранов В.А., Кафтан В.И., Жаров В.Е., Авсюк Ю.Н., Светлосанова З.П., Толчельникова С.А., Пик М.В., Молоденский С.М., Денисов В.И., Мельников В.Н., Измайлов В.П., Карагиоз О.В., Колосницын Н.И., Нейман Ю.М., Бывшев В.А., Гусев Н.А., Баграмянц В.О., Копаев А.В., Сорока А.И., Непоклонов В.Б., Кузнецов Ю.Г., Майоров А.Н., Щеглов С.Н., Медведев П.П., Лебедев С.А., Зуева А.Н., Плешаков Д.И., Дубовской В.Б., Конопихин А.А., Соловьев Ю.Ю., Чуйкова Н.А., Пасынок С.Л., Максимова Т.Г., Казарян С.А., Васин М.Г., Попков Д.И., Леонтьев В.И., Сбитнев А.В., Жильников В.Г., Латышев Д.Д., Четверикова А.А.) М.: Научный мир, 2010, 562 с. ISBN: 978-5-91522-189-4] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191206130810/https://www.rfbr.ru/rffi/ru/books/o_29368 |date=2019-12-06 }} * [https://www.bkg.bund.de/DE/Ueber-das-BKG/Geodaesie/Integrierter-Raumbezug/integrierter-raumbezug.html Erklärung von Höhenreferenzsystemen] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200206211256/https://www.bkg.bund.de/DE/Ueber-das-BKG/Geodaesie/Integrierter-Raumbezug/integrierter-raumbezug.html |date=2020-02-06 }} (BKG) * [http://www.crs-geo.eu/ Beschreibungen und Transformationsparameter europäischer Höhenbezugssysteme]. BKG * [http://earth-info.nga.mil/GandG/wgs84/gravitymod/egm96/intpt.html Umrechnung zwischen WGS84 Referenz-Ellipsoid und EGM96 Geoid] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080919051237/http://earth-info.nga.mil/GandG/wgs84/gravitymod/egm96/intpt.html |date=2008-09-19 }} * [http://www.kowoma.de/gps/geo/mapdatum.htm Kartenbezugssysteme] == Асăрхавсем == {{Асăрхавсем}} [[Категори:Географи]] [[Категори:Картографи]] [[Категори:Геокодсем]] b8tv5z2iy6xacfh0l1wjym5exc59s3y 0 83804 822551 708185 2024-04-26T08:53:52Z Ellodanis5 17302 Ellodanis5 [[Вăрçă пуртти]] страницӑн ятне [[Çапăçу пуртти]] ҫине улӑштарчӗ wikitext text/x-wiki '''Вăрçă пуртти ''' — вӑрҫӑра хӗҫпӑшал пек ҫапӑҫмалли [[Пуртă|пуртӑ]]. == Вăрçă пуртисен тӗсӗсем == <gallery perrow=6 widths=200 heights=200> <gallery> File:Indian (Sind) tabar 2.jpg File:Indian tabar-zaghnal.jpg File:Indian tabar-shishpar.jpg </gallery> == Вуламалли == *Iron Axe Head Inlaid With Silver, British Museum, retrieved 5th June 2010. *DeVries, Kelly; Smith, Robert Douglas (2007). Medieval weapons: an illustrated history of their impact. ABC-CLIO. p. 233. ISBN 978-1-85109-526-1. Retrieved 5 June 2010. *Oman, Sir Charles (1924). A History of the Art of War in the Middle Ages vol.1. London: Greenhill Books. p. 399. ISBN 1-85367-100-2. == Каҫӑсем == * [[Категори:Хĕçпăшал, алфавитпа]] [[Категори:Вăрçă пуртисем]] [[Категори:Пемелли хĕçпăшал]] [[Категори:Пуртăсем]] [[Категори:Йывӑҫ авӑрлӑ хӗҫ-пӑшал]] taeugwhcou81wtilc8okfu5yva9i1un 14 83805 822549 679060 2024-04-26T08:53:06Z Ellodanis5 17302 Ellodanis5 [[Категори:Вăрçă пуртисем]] страницӑн ятне [[Категори:Çапăçу пурттисем]] ҫине улӑштарчӗ wikitext text/x-wiki {{Main|Вăрçă пурти}} ov30ew15hfjb791ya336kqr08uy8vq3 0 117353 822521 2024-04-25T14:19:53Z Ellodanis5 17302 Ҫӗнӗ страница: «[[File:Animation of Crystal Structure of Wurtzite.gif|thumb|Animation of Crystal Structure of Wurtzite]] '''Ци́нк оксичĕ''' <small><chem>ZnO</chem></small> — кристалла шурă мыма е тĕссĕр кристалсем <!--белый кристаллический порошок или бесцветные кристаллы. Кристаллизуется в Гексагональная сингония|гексагонально...» wikitext text/x-wiki [[File:Animation of Crystal Structure of Wurtzite.gif|thumb|Animation of Crystal Structure of Wurtzite]] '''Ци́нк оксичĕ''' <small><chem>ZnO</chem></small> — кристалла шурă мыма е тĕссĕр кристалсем <!--белый кристаллический порошок или бесцветные кристаллы. Кристаллизуется в [[Гексагональная сингония|гексагональной сингонии]] типа [[вюрцит]]а. Нерастворим в воде, желтеет при нагревании. В природе встречается в виде минерала [[цинкит]]а.--> == Асăрхавсем == {{Асăрхавсем}} == Литература == {{Навигаци | Тема = Цинк оксичĕ | Викицитатник = Цинк оксичĕ | Викитека = ЭСБЕ/Цинкит | Викисловарь = | Викиновости = | Викисклад = }} * ''Бовина Л. А.'' и др. Физика соединений AIIBVI / под ред. А. Н. Георгобиани, М. К. Шейнкмана. — М.: Наука, Гл. ред. физ.-мат. лит., 1986. — 319, [1] с.: рис., табл. — 2600 экз. * Статья «Цинка окись» в [[Большая советская энциклопедия|Большой советской энциклопедии]]. * Перельман В. И. Краткий справочник химика. — М.—Л.: Химия, 1964. {{Внешние ссылки}} [[Категори:Оксидсем|цинк]] [[Категори:Коррози ингибиторĕсем]] [[Категори:Пигментсем]] [[Категори:Катализаторсем]] [[Категори:Цинк пĕрлешĕвĕсем]] [[Категори:Çурмаярăшсем]] [[Категори:Амфотерлă оксидсем]] [[Категори:Эмелсем, алфавитпа]] [[Категори:Дерматотроплă япалавсем]] [[Категори:Антисептиксем тата дезинфицилекен япалавсем]] [[Категори:Çурмаярăшла йăмлăхсем]] [[Категори:A2B6 пĕерлешӳсем]] [[Категори:Цинклă фармпрепаратсем]] tdy5jopwh67gb23n0ha6nmigyhxzkn8 822522 822521 2024-04-25T14:21:08Z Ellodanis5 17302 Ellodanis5 [[Цинк белила]] страницӑн ятне [[Цинк оксичĕ]] ҫине улӑштарчӗ wikitext text/x-wiki [[File:Animation of Crystal Structure of Wurtzite.gif|thumb|Animation of Crystal Structure of Wurtzite]] '''Ци́нк оксичĕ''' <small><chem>ZnO</chem></small> — кристалла шурă мыма е тĕссĕр кристалсем <!--белый кристаллический порошок или бесцветные кристаллы. Кристаллизуется в [[Гексагональная сингония|гексагональной сингонии]] типа [[вюрцит]]а. Нерастворим в воде, желтеет при нагревании. В природе встречается в виде минерала [[цинкит]]а.--> == Асăрхавсем == {{Асăрхавсем}} == Литература == {{Навигаци | Тема = Цинк оксичĕ | Викицитатник = Цинк оксичĕ | Викитека = ЭСБЕ/Цинкит | Викисловарь = | Викиновости = | Викисклад = }} * ''Бовина Л. А.'' и др. Физика соединений AIIBVI / под ред. А. Н. Георгобиани, М. К. Шейнкмана. — М.: Наука, Гл. ред. физ.-мат. лит., 1986. — 319, [1] с.: рис., табл. — 2600 экз. * Статья «Цинка окись» в [[Большая советская энциклопедия|Большой советской энциклопедии]]. * Перельман В. И. Краткий справочник химика. — М.—Л.: Химия, 1964. {{Внешние ссылки}} [[Категори:Оксидсем|цинк]] [[Категори:Коррози ингибиторĕсем]] [[Категори:Пигментсем]] [[Категори:Катализаторсем]] [[Категори:Цинк пĕрлешĕвĕсем]] [[Категори:Çурмаярăшсем]] [[Категори:Амфотерлă оксидсем]] [[Категори:Эмелсем, алфавитпа]] [[Категори:Дерматотроплă япалавсем]] [[Категори:Антисептиксем тата дезинфицилекен япалавсем]] [[Категори:Çурмаярăшла йăмлăхсем]] [[Категори:A2B6 пĕерлешӳсем]] [[Категори:Цинклă фармпрепаратсем]] tdy5jopwh67gb23n0ha6nmigyhxzkn8 0 117354 822523 2024-04-25T14:21:08Z Ellodanis5 17302 Ellodanis5 [[Цинк белила]] страницӑн ятне [[Цинк оксичĕ]] ҫине улӑштарчӗ wikitext text/x-wiki #перенаправление [[Цинк оксичĕ]] 3l6r9q3dxlzlij9d9shflg70gsswatv 14 117355 822525 2024-04-25T16:05:14Z Ellodanis5 17302 Ҫӗнӗ страница: «{{Catmore|Çăвакан япалав}} [[Категори:Çăвакан япалавсем]]» wikitext text/x-wiki {{Catmore|Çăвакан япалав}} [[Категори:Çăвакан япалавсем]] m1ep7z2h0igk10exijx5kzflwq9va52 15 117356 822527 2024-04-25T16:15:13Z Ellodanis5 17302 Ҫӗнӗ страница: «Харпăр гигиенА темелле. ~~~~» wikitext text/x-wiki Харпăр гигиенА темелле. [[Хутшăнакан:Ellodanis5|Ellodanis5]] ([[Хутшăнаканăн канашлу страници:Ellodanis5|сӳтсе явни]]) 16:15, 25 Ака уйӑхӗн 2024 (UTC) ii5rk3gihltdze7yivf0izviuzejard 1 117357 822528 2024-04-25T16:21:44Z Ellodanis5 17302 Ҫӗнӗ страница: «пĕр -л- ытлашши. ~~~~» wikitext text/x-wiki пĕр -л- ытлашши. [[Хутшăнакан:Ellodanis5|Ellodanis5]] ([[Хутшăнаканăн канашлу страници:Ellodanis5|сӳтсе явни]]) 16:21, 25 Ака уйӑхӗн 2024 (UTC) b4enyuzqt6dmeol05pv204f30iem0ot 0 117358 822529 2024-04-25T16:36:16Z Ellodanis5 17302 Ҫӗнӗ страница: «{{Пĕлтерĕшсем|Мунчала (пĕлтерĕшсем)}} [[File:Lufa.gif|thumb|Lufa]] '''Мунчала''' — çăвăнмалли е çумалли хатĕр. == Çăлкуçсем == * Мочалки банные // Товарный словарь. Том 5 / Гл. ред. И.А. Пугачев. — М.: Госторгиздат, 1958. — Стб. 878—879. {{Внешние ссылки}} [[Категори:Йăлари япаласем]] ...» wikitext text/x-wiki {{Пĕлтерĕшсем|Мунчала (пĕлтерĕшсем)}} [[File:Lufa.gif|thumb|Lufa]] '''Мунчала''' — çăвăнмалли е çумалли хатĕр. == Çăлкуçсем == * Мочалки банные // Товарный словарь. Том 5 / Гл. ред. И.А. Пугачев. — М.: Госторгиздат, 1958. — Стб. 878—879. {{Внешние ссылки}} [[Категори:Йăлари япаласем]] [[Категори:Кулленхи япаласем]] r8zx09y3w28rovtmti9x3v59igrck3p 0 117359 822530 2024-04-25T18:30:07Z Ellodanis5 17302 Ҫӗнӗ страница: «'''Мунчала''': * [[Мунчала]] — çумалли тата çăвăнмалли [[хатĕр]]. * [[Мунчала (чĕлкĕм)]] — [[çăка]] е урăх йышши йфыăçăн [[чĕлкĕм]]ĕ. {{disambig}} [[Категори:Мунчала]] [[Категори:Нумай пĕлтерĕшлисем]]» wikitext text/x-wiki '''Мунчала''': * [[Мунчала]] — çумалли тата çăвăнмалли [[хатĕр]]. * [[Мунчала (чĕлкĕм)]] — [[çăка]] е урăх йышши йфыăçăн [[чĕлкĕм]]ĕ. {{disambig}} [[Категори:Мунчала]] [[Категори:Нумай пĕлтерĕшлисем]] 9itk0qadjp2wysm4n2mxic575aktlvx 822531 822530 2024-04-25T18:32:01Z Ellodanis5 17302 wikitext text/x-wiki '''Мунчала''': * [[Мунчала]] — çумалли тата çăвăнмалли [[хатĕр]]. * [[Мунчала (чĕлкĕм)]] — [[çăка]] е урăх йышши [[йывăç]]ăн [[чĕлкĕм]]ĕ. {{disambig}} [[Категори:Мунчала]] [[Категори:Нумай пĕлтерĕшлисем]] 8l8n0cuf6nhmbp6zl7f8fx61pjflbrt 822532 822531 2024-04-25T18:32:21Z Ellodanis5 17302 wikitext text/x-wiki '''Мунчала''': * [[Мунчала]] — çумалли тата çăвăнмалли [[хатĕр]]. * [[Мунчала (чĕлкĕм)]] — [[çăка]] е урăх йышши [[йывăç]]ăн хуппин [[чĕлкĕм]]ĕ. {{disambig}} [[Категори:Мунчала]] [[Категори:Нумай пĕлтерĕшлисем]] 2smdfn7smpl8ql49h5j19wzrd3hqapc 10 117360 822533 2024-04-25T18:33:37Z Ymblanter 7764 Ҫӗнӗ страница: «Taj Mahal Sunset.jpg» wikitext text/x-wiki Taj Mahal Sunset.jpg d9auvrk042c3d0jz8s7nsr4k3bgfpah 10 117361 822534 2024-04-25T18:33:58Z Ymblanter 7764 Ҫӗнӗ страница: «Западная сторона мавзолея Тадж-Махал на закате, Агра, Уттар-Прадеш, Индия» wikitext text/x-wiki Западная сторона мавзолея Тадж-Махал на закате, Агра, Уттар-Прадеш, Индия 2eh3ivvgd48t1a6sgjt2eyu6ulf9wns 0 117362 822535 2024-04-25T19:29:26Z Ellodanis5 17302 Ҫӗнӗ страница: «{{Пĕлтерĕшсем|Губка (пĕлтерĕшсем)}} {{Taxobox | name = Губкăсем | image file = Vaasspons2.jpg | regnum = | phylum = | classis = | ordo = | familia = | genus = | species = | subspecies = | latin = Porifera | wikispecies = | commons = | itis = | ncbi = | range map = }} '''Гу́бки''', нумайлă хисепре '''губкăсем''', {{l6e|la|Porifera}} — шыври, тĕпрен илсен, т...» wikitext text/x-wiki {{Пĕлтерĕшсем|Губка (пĕлтерĕшсем)}} {{Taxobox | name = Губкăсем | image file = Vaasspons2.jpg | regnum = | phylum = | classis = | ordo = | familia = | genus = | species = | subspecies = | latin = Porifera | wikispecies = | commons = | itis = | ncbi = | range map = }} '''Гу́бки''', нумайлă хисепре '''губкăсем''', {{l6e|la|Porifera}} — шыври, тĕпрен илсен, тинĕсри, нумай парамлă тата куçмасăр пурнакан чĕрчунсен [[касăк (биологи)|касăмĕ]]. == Асăрхавсем == {{Асăрхавсем}} == Литература == * * {{книга|заглавие=Sponges (Porifera)|ответственный=Werner E. G. Muller|издательство=Springer Verlag|год=2003|issn=1611-6119|doi=10.1007/978-3-642-55519-0|isbn=978-3-642-55519-0|allpages=293|url=https://www.springer.com/us/book/9783642624711|ref=Muller}} * == Каçăсем == {{Навигаци |Викисловарь = губки }} * {{cite web|url=http://www.marinespecies.org/porifera/|title=World Porifera Database}} * {{cite web|url=https://paleobiodb.org/cgi-bin/bridge.pl?a=checkTaxonInfo&taxon_no=2894&is_real_user=1|title=Paleobiology database: Porifera (sponge)}} {{Внешние ссылки|Животные}} [[Категори:Чĕрчунсен касăмĕсем]] [[Категори:Губкăсем| ]] [[Категори:Чĕрчунсем]] gffht5j1wuski2iinfzf8zlo4h1f2he 822536 822535 2024-04-25T19:30:41Z Ellodanis5 17302 wikitext text/x-wiki {{Пĕлтерĕшсем|Губка (пĕлтерĕшсем)}} {{Taxobox | name = Губкăсем | image file = Vaasspons2.jpg | regnum = | phylum = | classis = | ordo = | familia = | genus = | species = | subspecies = | latin = Porifera | wikispecies = | commons = | itis = | ncbi = | range map = }} '''Гу́бка''', нумайлă хисепре '''губкăсем''', {{l6e|la|Porifera}} — шыври, тĕпрен илсен, тинĕсри, нумай парамлă тата куçмасăр пурнакан чĕрчунсен [[касăк (биологи)|касăмĕ]]. == Асăрхавсем == {{Асăрхавсем}} == Литература == * * {{книга|заглавие=Sponges (Porifera)|ответственный=Werner E. G. Muller|издательство=Springer Verlag|год=2003|issn=1611-6119|doi=10.1007/978-3-642-55519-0|isbn=978-3-642-55519-0|allpages=293|url=https://www.springer.com/us/book/9783642624711|ref=Muller}} * == Каçăсем == {{Навигаци |Викисловарь = губки }} * {{cite web|url=http://www.marinespecies.org/porifera/|title=World Porifera Database}} * {{cite web|url=https://paleobiodb.org/cgi-bin/bridge.pl?a=checkTaxonInfo&taxon_no=2894&is_real_user=1|title=Paleobiology database: Porifera (sponge)}} {{Внешние ссылки|Животные}} [[Категори:Чĕрчунсен касăмĕсем]] [[Категори:Губкăсем| ]] [[Категори:Чĕрчунсем]] sugiwm8pvso7xprw541b0clglt41v15 822545 822536 2024-04-26T07:07:19Z Ellodanis5 17302 wikitext text/x-wiki {{Пĕлтерĕшсем|Губка (пĕлтерĕшсем)}} {{Taxobox | name = Губкăсем | image file = Vaasspons2.jpg | regnum = | phylum = | classis = | ordo = | familia = | genus = | species = | subspecies = | latin = Porifera | wikispecies = | commons = | itis = | ncbi = | range map = }} '''Гу́бка''', нумайлă хисепре '''губкăсем''', {{l6e|la|Porifera}} — шыври, тĕпрен илсен, тинĕсри, нумай парамлă тата куçмасăр пурнакан чĕрчунсен [[касăк (биологи)|касăмĕ]]. Çавăн пекех хăшпĕрисем '''шыв кăмпи''' тенине палăртмалла<ref>[http://ru.samah.chv.su/s/шыв%20кăмпи Сăмахсарсем]</ref>. == Асăрхавсем == {{Асăрхавсем}} == Литература == * * {{книга|заглавие=Sponges (Porifera)|ответственный=Werner E. G. Muller|издательство=Springer Verlag|год=2003|issn=1611-6119|doi=10.1007/978-3-642-55519-0|isbn=978-3-642-55519-0|allpages=293|url=https://www.springer.com/us/book/9783642624711|ref=Muller}} * == Каçăсем == {{Навигаци |Викисловарь = губки }} * {{cite web|url=http://www.marinespecies.org/porifera/|title=World Porifera Database}} * {{cite web|url=https://paleobiodb.org/cgi-bin/bridge.pl?a=checkTaxonInfo&taxon_no=2894&is_real_user=1|title=Paleobiology database: Porifera (sponge)}} {{Внешние ссылки|Животные}} [[Категори:Чĕрчунсен касăмĕсем]] [[Категори:Губкăсем| ]] [[Категори:Чĕрчунсем]] n5d5npftx3rmiztfmeys9bnabjv3a8a 0 117363 822541 2024-04-26T06:42:44Z Ellodanis5 17302 Ҫӗнӗ страница: «'''Губка''': * [[Губка]] — уйрăм касăмри [[чĕрчунсем]], шывра, тĕпрен илсен тинĕсре пурăнаççĕ. * [[Савăт-сапа çумалли губка|Губка]] — [[савăт-сапа çумалли губка]] . {{Внешние ссылки}} {{disambig}} [[Категори:Губка]] [[Категори:Нумай пĕлтерĕшлисем]]» wikitext text/x-wiki '''Губка''': * [[Губка]] — уйрăм касăмри [[чĕрчунсем]], шывра, тĕпрен илсен тинĕсре пурăнаççĕ. * [[Савăт-сапа çумалли губка|Губка]] — [[савăт-сапа çумалли губка]] . {{Внешние ссылки}} {{disambig}} [[Категори:Губка]] [[Категори:Нумай пĕлтерĕшлисем]] 2bzj7lmcuxoof8jxsxwd4gw32cjqekr 822546 822541 2024-04-26T07:09:03Z Ellodanis5 17302 wikitext text/x-wiki '''Губка''': * [[Губка]] — уйрăм касăмри [[чĕрчунсем]], шывра, тĕпрен илсен тинĕсре пурăнаççĕ ('''шыв кăмпи'''). * [[Савăт-сапа çумалли губка|Губка]] — [[савăт-сапа çумалли губка]] . {{Внешние ссылки}} {{disambig}} [[Категори:Губка]] [[Категори:Нумай пĕлтерĕшлисем]] kc0jvin2uammo0aucno8hd4zzafak9u 0 117364 822542 2024-04-26T06:49:58Z 84.18.97.205 Ҫӗнӗ страница: «[[Ӳкерчĕк:Baziliszkusz.jpg|мини|Çӗленти - Василиск ]] Çӗленти (выр. ''Зила́нт'';) — пулкар халăхăн юмахĕсенчи Аçтаха - ҫӗлен патши, вырасла "''Василиск''" ятлана. Çӗлентипе Хусан хулине теплене юмах пур, сьаванпа вал хула тăмхи (герб) сьинче вырнасьтарно. == Этимологийӗ...» wikitext text/x-wiki [[Ӳкерчĕк:Baziliszkusz.jpg|мини|Çӗленти - Василиск ]] Çӗленти (выр. ''Зила́нт'';) — пулкар халăхăн юмахĕсенчи Аçтаха - ҫӗлен патши, вырасла "''Василиск''" ятлана. Çӗлентипе Хусан хулине теплене юмах пур, сьаванпа вал хула тăмхи (герб) сьинче вырнасьтарно. == Этимологийӗ == научная версия слова "Зилант" близкого к тюркскому слову "җилан" близкий к совр. каз. кирг. "жылан и балк."джылан - змея", который в чувашском (булгарском) языке "ҫӗлен",первоначально слово змея звучала в чувашском языке как показывает диалектный вариант "шулан" от корня "шу - ползти". По чувашской легенде записанной в этнографическом сборе царем змей является "Çӗленти" - Василиск, от слова "ҫӗлен" и аффикса ''-ти'' первоначально указывающий "змеиную свадьбу". Также -те/-ти в чув.яз. аффикс-компонент образует мужские имена: ''Улати, Ухати, Малати, Саванти, Çӗленти''',''' Эхти и т.п.''. Слово "змея" в остальных тюркских языках звучит как: башк. "йылан", тат. елан, узб. илон, азерб.ilan, тур.yılan. Связано это с типичным правилом тюркских языков, где звук "Й" заменяется в булгарском языке за звук "Ç" (мягкая - сь): яйцо - тат: ''йумурта - чув: çăмарта;'' дождь - тат: ''йагмур -'' чув.''çăмăр; дом -'' тат. ''йорт, -'' чув. ''çурт,'' земля - тат. ''йез -'' чув. ''çĕр и т.п.'' == Хусан тăмхи (герб) == [[Ӳкерчĕк:Казань 1781 из Винклера.jpg|слева|мини]] [[Ӳкерчĕк:Coat of Arms of Kazan.png|слева|мини]] [[Ӳкерчĕк:Cheboksary COA (Kazan Governorate) (1781).png|слева|мини|Шупашкар Тамхи]] [[Ӳкерчĕк:Yadrin COA (Kazan Governorate) (1781).png|слева|мини|Етерне тамхи]] epwzh7ewnb5aipjtsyj2mpt4qrrqoro 822544 822542 2024-04-26T06:56:17Z Ellodanis5 17302 wikitext text/x-wiki [[Ӳкерчĕк:Baziliszkusz.jpg|мини|Çӗленти - Василиск ]] Çӗленти (выр. ''Зила́нт'';) — пулкар халăхăн юмахĕсенчи Аçтаха - ҫӗлен патши, вырасла "''Василиск''" ятлана. Çӗлентипе Хусан хулине теплене юмах пур, сьаванпа вал хула тăмхи (герб) сьинче вырнасьтарно. == Этимологийӗ == <!--научная версия слова "Зилант" близкого к тюркскому слову "җилан" близкий к совр. каз. кирг. "жылан и балк."джылан - змея", который в чувашском (булгарском) языке "ҫӗлен",первоначально слово змея звучала в чувашском языке как показывает диалектный вариант "шулан" от корня "шу - ползти". По чувашской легенде записанной в этнографическом сборе царем змей является "Çӗленти" - Василиск, от слова "ҫӗлен" и аффикса ''-ти'' первоначально указывающий "змеиную свадьбу". Также -те/-ти в чув.яз. аффикс-компонент образует мужские имена: ''Улати, Ухати, Малати, Саванти, Çӗленти''',''' Эхти и т.п.''. Слово "змея" в остальных тюркских языках звучит как: башк. "йылан", тат. елан, узб. илон, азерб.ilan, тур.yılan. Связано это с типичным правилом тюркских языков, где звук "Й" заменяется в булгарском языке за звук "Ç" (мягкая - сь): яйцо - тат: ''йумурта - чув: çăмарта;'' дождь - тат: ''йагмур -'' чув.''çăмăр; дом -'' тат. ''йорт, -'' чув. ''çурт,'' земля - тат. ''йез -'' чув. ''çĕр и т.п.''--> == Хусан тăмхи (герб) == [[Ӳкерчĕк:Казань 1781 из Винклера.jpg|слева|мини]] [[Ӳкерчĕк:Coat of Arms of Kazan.png|слева|мини]] [[Ӳкерчĕк:Cheboksary COA (Kazan Governorate) (1781).png|слева|мини|Шупашкар Тамхи]] [[Ӳкерчĕк:Yadrin COA (Kazan Governorate) (1781).png|слева|мини|Етерне тамхи]] sss8uk0tyh14dolhm3eivu9f870vrub 0 117365 822543 2024-04-26T06:54:05Z Ellodanis5 17302 Ҫӗнӗ страница: «[[File:Topfschwamm.JPG|thumb|Topfschwamm]] {{Пĕлтерĕшсем|Губка (пĕлтерĕшсем)}} '''Губка''' — [[йăшăклăх|йăшăк]] йăмлăхран тунă çумалли, тасатмалли тата профилактика тумалли хатĕр. == Асăрхавсем == {{Асăрхавсем}} == Çавăн пекех == * [[Мунчала]] == Каçăсем == * https://www.thoughtco.com/real-v-artificial-sponges-...» wikitext text/x-wiki [[File:Topfschwamm.JPG|thumb|Topfschwamm]] {{Пĕлтерĕшсем|Губка (пĕлтерĕшсем)}} '''Губка''' — [[йăшăклăх|йăшăк]] йăмлăхран тунă çумалли, тасатмалли тата профилактика тумалли хатĕр. == Асăрхавсем == {{Асăрхавсем}} == Çавăн пекех == * [[Мунчала]] == Каçăсем == * https://www.thoughtco.com/real-v-artificial-sponges-for-the-environment-1203669 {{Внешние ссылки}} [[Категори:Кухньăри хатĕр-хĕтĕр]] [[Категори:Харпăр гигиени япалисем]] [[Категори:Харпăр гигиена япалисем]] 1sjyd41xv9qiy3sdpyvbw7cum9ymsk8 0 117366 822547 2024-04-26T07:40:09Z Ellodanis5 17302 Ҫӗнӗ страница: «[[File:Magnus'-green-salt-component-ions-2D.png|thumb|Magnus'-green-salt-component-ions-2D]] [[File:Magnus'-green-salt-from-xtal-1957-CM-3D-balls-horizontal.png|thumb|Magnus'-green-salt-from-xtal-1957-CM-3D-balls-horizontal]] '''Ма́гнус тăварĕ''' (''Magnus green salt'') — <nowiki>[</nowiki>[[Платина|Pt]]([[Азот|N]][[Водород|H]]₃)₄<nowiki>]</nowiki><nowiki>[</nowiki>[[Платина|Pt(II)]][[Хлор|Cl]]...» wikitext text/x-wiki [[File:Magnus'-green-salt-component-ions-2D.png|thumb|Magnus'-green-salt-component-ions-2D]] [[File:Magnus'-green-salt-from-xtal-1957-CM-3D-balls-horizontal.png|thumb|Magnus'-green-salt-from-xtal-1957-CM-3D-balls-horizontal]] '''Ма́гнус тăварĕ''' (''Magnus green salt'') — <nowiki>[</nowiki>[[Платина|Pt]]([[Азот|N]][[Водород|H]]₃)₄<nowiki>]</nowiki><nowiki>[</nowiki>[[Платина|Pt(II)]][[Хлор|Cl]]₄<nowiki>]</nowiki>. <center><big><big><big>'''<nowiki>[</nowiki>[[Платина|Pt]]([[Азот|N]][[Водород|H]]₃)₄<nowiki>]</nowiki><nowiki>[</nowiki>[[Платина|Pt(II)]][[Хлор|Cl]]₄<nowiki>]</nowiki>'''</big></big></big></center> == Çавăн пекех == * [[Воклен тăварĕ]] [Pd(NH₃)₄][Pd(II)Cl₄], Магнуса тăварĕн гомологĕ, унта плптина вырăнĕнче палладий, [[Воклен, Луи Никола|Л. Воклен]] уçнă. == Каçăсем == * [https://web.archive.org/web/20070930190521/http://perst.isssph.kiae.ru/Inform/perst/2003/3_04/n.asp?file=perst.htm&label=J04 Полимерные полевые транзисторы, выживающие в кипящей воде] * [http://www.ingenta.com/isis/searching/Expand/ingenta?pub=infobike://matthey/pmr/2004/00000048/00000003/art00002 Derivatives of Magnus' Green Salt] == Асăрхавсем == {{Асăрхавсем}} {{Внешние ссылки}} [[Категори:Комплекслă пĕрлешӳсем]] [[Категори:Платинатсем]] [[Категори:Амминсем]] [[Категори:Хлоридсем]] i06hkjm54hwbomi2872srglwau3fmkm 0 117367 822548 2024-04-26T08:49:15Z Ellodanis5 17302 Ҫӗнӗ страница: «:{{ан арпаштарăр|Сикера|сикерăпа|алкоголлĕ ĕçмепе}} [[File:Barabrossa 3krizovka uhry.jpg|thumb|right|300px|[[Фридрих I Барбаросса]] [[виçĕмĕш хĕрес вăрçи|хĕрес вăрçинче]]. Эболири Петр алçырăвĕнчи [[миниатюра]], XII ĕмĕр вĕçĕ]][[File:Battle axe medieval.svg|thumb|right|200px|<center>Хăрт]] '''Хăрт''' — ĕлĕкхи ка...» wikitext text/x-wiki :{{ан арпаштарăр|Сикера|сикерăпа|алкоголлĕ ĕçмепе}} [[File:Barabrossa 3krizovka uhry.jpg|thumb|right|300px|[[Фридрих I Барбаросса]] [[виçĕмĕш хĕрес вăрçи|хĕрес вăрçинче]]. Эболири Петр алçырăвĕнчи [[миниатюра]], XII ĕмĕр вĕçĕ]][[File:Battle axe medieval.svg|thumb|right|200px|<center>Хăрт]] '''Хăрт''' — ĕлĕкхи [[касакан инструмент]] ([[пуртă]] тĕсĕ<ref name="автоссылка3">{{ВТ-МЭСБЕ|Секира}}</ref>) тата [[сивĕ хĕçпăшал]], [[çапăçу пуртти]]н вăрăм çивчĕшлĕ уйрăм расналăхĕсенчен пĕри{{sfn|ВЭ|2003|с=445}}. == Асăрхавсем == {{Асăрхавсем}} == Литература == * * {{ВТ-ЭСБЕ|Секира}} * {{ВТ-МЭСБЕ|Секира}} * {{ВТ-БЭАН|Секира, топор}} * {{Bнешние ссылки}} [[Категори:Алебардăсем]] [[Категори:Çапăçу султтанĕсем]] [[Категори:Пуртăсем]] [[Категори:Çапăçу пурттисем]] a5wz6l80ixylnqhph2v4dd6zpdtrq1p 14 117368 822550 2024-04-26T08:53:06Z Ellodanis5 17302 Ellodanis5 [[Категори:Вăрçă пуртисем]] страницӑн ятне [[Категори:Çапăçу пурттисем]] ҫине улӑштарчӗ wikitext text/x-wiki #перенаправление [[:Категори:Çапăçу пурттисем]] fi5dii5aq91m4synlylmdc92oxe1wgy 0 117369 822552 2024-04-26T08:53:52Z Ellodanis5 17302 Ellodanis5 [[Вăрçă пуртти]] страницӑн ятне [[Çапăçу пуртти]] ҫине улӑштарчӗ wikitext text/x-wiki #перенаправление [[Çапăçу пуртти]] 1z35dkwlk2eslvmcg4ypd5krc98u0pi 15 117370 822553 2024-04-26T08:54:47Z Ellodanis5 17302 Ҫӗнӗ страница: «Хĕçпăшал пĕрле çырмалла. ~~~~» wikitext text/x-wiki Хĕçпăшал пĕрле çырмалла. [[Хутшăнакан:Ellodanis5|Ellodanis5]] ([[Хутшăнаканăн канашлу страници:Ellodanis5|сӳтсе явни]]) 08:54, 26 Ака уйӑхӗн 2024 (UTC) sqqdckov0yj00rjrs41l3w3r06o1wcb