Wikipedija
dsbwiki
https://dsb.wikipedia.org/wiki/G%C5%82owny_bok
MediaWiki 1.44.0-wmf.8
first-letter
Medija
Specialne
Diskusija
Wužywaŕ
Diskusija wužywarja
Wikipedija
Wikipedija diskusija
Dataja
Diskusija wó dataji
MediaWiki
MediaWiki diskusija
Pśedłoga
Diskusija wó pśedłoze
Pomoc
Diskusija wó pomocy
Kategorija
Diskusija wó kategoriji
TimedText
TimedText talk
Modul
Modul diskusija
Slěpjańska narěc
0
6138
146277
144968
2024-12-30T22:37:54Z
78.10.206.242
146277
wikitext
text/x-wiki
{{infokašćik rěc
|Barba=Indoeuropska
|mě=Slěpjańska narěc
|kraje=[[Nimska]]
|region=[[Wokrejs Zgórjelc]]
|rěcnicy=mjenjej ako 1000
|klasifikacija=[[Indoeuropske rěcy]]
:[[Słowjańske rěcy]]
::[[Pódwjacornosłowjańske rěcy]]
:::[[Serbske rěcy]]
::::[[Serbske pśechodne narěcy]]
:::::Slěpjańska narěc
|mapa=VG Schleife in GR.svg
|wopis mapy=Połoženje Slepjanskeje kónčiny w Wokrjesu Zhorjelc
}}
[[File:Sorbische Dialekte-dsb.png|thumb|Serbske narěcy]]
'''Slěpjańska narěc''' jo serbska pśechodna narěc w regionje na pódpołnocnopódzajtšnej periferiji [[Sakska|Sakskeje]]. Slěpjański region z relatiwnej rěcnej a kulturnej samostatnosću jo źinsa źěl [[Wokrejs Zgórjelc|Wokrejsa Zgórjelc]] Lichotnego stata [[Sakska|Sakskeje]], granicujo z [[Bramborska|Bramborskeju]]. K Slěpjańskej wosaźe słuša sedym dwójorěcnych jsow: [[Slepo]] (dolnoserbski Slěpe), [[Dźěwin (wjes)|Dźěwin]], [[Brězowka]], [[Trjebin]], [[Miłoraz (wjes)|Miłoraz]], [[Rowno]] a [[Mułkecy]]. K wosaźe słuša togodla něnt nimskorěcny [[Lěsk]], kótaryž lažy južo w Bramborskej.
== Rěcnej pśikłada ze staršego a nowšego casa ==
''A tak jo mój nan póten to Słabcyc pół žywnosći krynuł, a na tej su byli wěkšy dźěl lute lěda a mało role; a wónej stej byłej jeno dwě peršonje na cyłej žywnosći a njejstej mogłej hobstać a doprjodka pćić a stej lědym tu półowicu hobdźěłałej. A ten wuj jo był mójeje maćerje bratr a mój kmótr, a ta ćota jo była mójeje maćerje sostra, a tak su byli bratry a sostry wše wót jeneje maćerje. A tak stej póten mój nan a mać to pół žywnosći měłej a te lěda stej hukopowałej a tež huworowałej. A ja som z nima raz sobu jěł na to huworowanje na Doły na te dlejke góry hot Syjańskeje drogi. To stej tam huworowałej, a ja som chójdźił za nanom pó tej brozdźe a pak som chójdźił pći tom pługu, a som glědał, kak to se wórjo. A mać jo póganjała a za wócku pomagała ćěnuć, a nan jo tež pomagał ten pług ćišćać. A dyž stej ten pěty raz hokoło jěłej a zasej k tej droze stej jěłej a mały kusk stej do kóńca k droze měłej, da jo ten kóń se zwalał. Da stej póten jogo zwigałej, mać za głowu a nan za hopyš, a to jima njechał nedy stanuć; da ten nan jo póten jogo jare bił a tergał górjej. Da jo ten wół – aby jo była krowa? to ja prawje njewěm, Bog wě lěpjej hako ja, co jo było, krowa aby wół – da to jo se bójało, njechało změrom stojać, dyž jo nan na togo kónja harował, bił a tergał. A ja som se tež bójał teje hary a bića, kak to budźo. A tak jogo póten šak někak górjej krynuštej, da stej póten pomałem jěłej do kóńca pó tu drogu a stej se roćiłej zasej a na kóńcu filku zastałej a wótpocynułej stej. A póten stej zasej pomałem jěłej hokoło, da ja som póten zasej lubjej šeł domoj a tež njejsom wěcej z nima sobu šeł nidźon. A tedym ja som jěšći mały gólc był. Ja som był jakle (w) štwórtem lěće, jako som z nima sobu był na tom huworowanju. A to běšo jěšće někotere lěta pjerjej togo drogego lěta…''
:Hanzo Njepila, ČMS 1899, str. 110
''We Derbnje pći Beršću jo bydlił raz jeden kněz, a ten jo měł jenogo kucharja. Ten kuchaŕ jo musał tomu knězoju wjele raz šwony pjec. Ten kuchaŕ měł jenu lubku, a tej był wón cujare dobry. A ta jo ćěła rada tež raz pjeconeg šwonu měć a jěsć. Toć ten kuchaŕ jo wótrězał jenu nogu wót tog šwonu a ju hopjekł swójej lubce. Hako jěnter ten kněz měł tog pjeconeg šwonu na blidźe, jo wón prašał togo kucharja, dlacogo da ma ten šwon blows jenu nogu. Da jo ten kuchaŕ prajił, až wšycke šwony blows jenu nogu maje. Jěnter stej šłej wen tej ''běžni'' hoglědać, jo-lik to wěrno. A glědaj, wšycke šwony su stojali na tej kupje ho tej běžni na jenej noze. Ten kněz jo wółał "ša-ša" a šakał a te šwony hušakał, až su hulećeli, a naraz su měli dwě noze. Da jo prajił ten kuchaŕ tomu knězoju, dyby tej pjeceni wółał "ša-ša", da by wóna tež krydła dwě noze.''
''běžnja'' = wjesny hat
:(po Jan Hantšo-Hanje zasopowědane wot Magdaleny Jakubikoweje ze Slepoho)
== Dalša literatura ==
* [[Arnošt Muka]]: ''Historische und vergleichende Laut- und Formenlehre der niedersorbischen (niederlausitzisch wendischen) Sprache. Mit besonderer Berücksichtigung der Grenzdialekte und des Obersorbischen.'', Lipsk 1891
* [[Arnulf Schroeder]]: ''Die Laute des wendischen (sorbischen) Dialekts von Schleife in der Oberlausitz, Lautbeschreibung'', Tübingen 1958
* [[Helmut Faska]], [[Helmut Jenč]], [[Frido Michałk|Siegfried Michałk]]: ''Serbski rěčny atlas, zwj. 1–15'' Budyšin, LND 1965–1996
* Helmut Faska: ''Der Schleifer Dialekt – eine lebendige Existenzform der sorbischen Sprache'' w: Die Folklore der Schleifer Region, Zur Wortfolklore, Heft 4, Bautzen 1990
* [[Hélène Brijnen]]: ''Die Sprache des Hanso Nepila, Der niedersorbische Dialekt von Schleife in einer Handschrift aus der ersten Hälfte des 19. Jahrhunderts'', Budyšin, LND 2004, [[Special:Booksources/9783742019417|ISBN 9783742019417]]
* [[Hanzo Njepila]]: ''Šycko som how napisał – Cytanka, zestajał a za ćišć pćigotował Fabian Kaulfürst'', Budyšyn 2006, [[Special:Booksources/9783742020437|ISBN 9783742020437]]
* [[Hinc Rychtaŕ]]: ''Slěpjańska cytanka – teksty z dweju stolěćowy w Slěpjańskem dialekće a w němskej rěcy'', Budyšyn, LND 1996, [[Special:Booksources/9783742016010|ISBN 9783742016010]]
*''Daj mi jeno jajko, how maš hobej dwě. Slěpjański spiwnik'', zestajili a wobźěłali su jen: [[Dytaŕ Redo]], [[Hartmut Hantšo]] a [[Juliana Kaulfürstowa]], wudane wót towaristwa Kólesko z. t. 2013, [[Special:Booksources/3-930625-54-7|ISBN 3-930625-54-7]]
== Wótkaze ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=yWFdRdfnx8E "Smy slěpjańske serske ludźe" (film; pójedałej: Erika Pětrikowa a Emma Kralowa, nagrał: Jindřich Vacek)]
* [https://www.youtube.com/watch?v=yIhs2Oh73_M "Serska rěc a nowe casy" (film; pójedał: Dieter Reddo, nagrał: Jindřich Vacek)]
* [https://www.youtube.com/watch?v=lKNha6eoaeo "Wójna - 1945" (film; pójedał: Dieter Reddo, nagrał: Jindřich Vacek)]
[[Kategorija:Serbšćina]]
4y0misrbbdirijxe8kuskhseuv3v5yh
Mikławš Jakubica
0
13725
146269
2024-12-30T22:01:16Z
78.10.206.242
Jo napórał bok z ''''Mikławš Jakubica''' jo był prĕdny pśełožowaŕ Nowego testamenta na dolnoserbsku rěc. Wón jo tež był prědny awtor, kótaryż luthereweju bibliju na hynakse rěce jo pśełoźował. Wó jogo žywjenju pśisamem nic njewěmy. Nejskerjej wón jo był ewangelski faraŕ, kotraryż jo bydlił w Żarowje, dlatog až wón jo pisał w pódzajtšnej narěcy dolnoserbskej rěcy. Tekst jogo pśełožka nigdy njebył śiščany. Eksisteruje jano rukopis. Nowy testame…'
146269
wikitext
text/x-wiki
'''Mikławš Jakubica''' jo był prĕdny pśełožowaŕ Nowego testamenta na dolnoserbsku rěc. Wón jo tež był prědny awtor, kótaryż luthereweju bibliju na hynakse rěce jo pśełoźował.
Wó jogo žywjenju pśisamem nic njewěmy. Nejskerjej wón jo był ewangelski faraŕ, kotraryż jo bydlił w Żarowje, dlatog až wón jo pisał w pódzajtšnej narěcy dolnoserbskej rěcy. Tekst jogo pśełožka nigdy njebył śiščany. Eksisteruje jano rukopis. Nowy testament Jakubicy jo tšochu podobny do mužakojskeje narěceje, a teke do źinsašneje slěpjanskeje narěceje. Někotare wědomostniki powědaju, až toś to jo planowa narěc pśigotowana jano za cerkwjenske žywjenje we cełej Łużycy.
lslcttpecq8ow3g8gng1gh4fsqq34ih
146270
146269
2024-12-30T22:03:43Z
78.10.206.242
146270
wikitext
text/x-wiki
'''Mikławš Jakubica''' jo był prĕdny pśełožowaŕ Nowego testamenta na dolnoserbsku rěc. Wón jo tež był prědny awtor, kótaryż lutheroweju bibliju na hynakse rěce jo pśełoźował.
Wó jogo žywjenju pśisamem nic njewěmy. Nejskerjej wón jo był ewangelski faraŕ, kotraryż jo bydlił w Żarowje, dlatog až wón jo pisał w pódzajtšnej narěcy dolnoserbskej rěcy. Tekst jogo pśełožka nigdy njebył śiščany. Eksisteruje jano rukopis. Nowy testament Jakubicy jo tšochu podobny do mužakojskeje narěceje, a teke do źinsašneje slěpjanskeje narěceje. Někotare wědomostniki powědaju, až toś to jo planowa narěc pśigotowana jano za cerkwjenske žywjenje we cełej Łużycy.
[[Kategorija:Zarodk]]
a7cvru8wlz94yyxjhenfmsprem117wu
146271
146270
2024-12-30T22:17:19Z
78.10.206.242
146271
wikitext
text/x-wiki
'''Mikławš Jakubica''' jo był prĕdny pśełožowaŕ Nowego testamenta na dolnoserbsku rěc. Wón jo tež był prědny awtor, kótaryż lutheroweju bibliju na hynakse rěce jo pśełoźował.
Wó jogo žywjenju pśisamem nic njewěmy. Nejskerjej wón jo był ewangelski faraŕ, kotraryż jo bydlił w [[Žarow|Žarowje]], dlatog až wón jo pisał w pódzajtšnej narěcy dolnoserbskej rěcy. Tekst jogo pśełožka nigdy njebył śiščany. Eksisteruje jano rukopis. Nowy testament Jakubicy jo tšochu podobny do [[mužakowska narěc|mužakojskeje narěceje]], a teke do źinsašneje [[slěpjańska narěc|slěpjańskeje narěceje]]. Někotare wědomostniki powědaju, až toś to jo planowa narěc pśigotowana jano za cerkwjenske žywjenje we cełej Łużycy.
[[Kategorija:Zarodk]]
2vxh9hiy6js0107tbbjxuw1a20q4edw
146272
146271
2024-12-30T22:20:11Z
78.10.206.242
146272
wikitext
text/x-wiki
'''Mikławš Jakubica''' jo był prĕdny pśełožowaŕ Nowego testamenta na dolnoserbsku rěc. Wón jo tež był prědny awtor, kótaryż lutheroweju bibliju na hynakše rěce jo pśełoźował.
Wó jogo žywjenju pśisamem nic njewěmy. Nejskerjej wón jo był ewangelski faraŕ, kotraryż jo bydlił w [[Žarow|Žarowje]], dlatog až wón jo pisał w pódzajtšnej narěcy dolnoserbskej rěcy. Tekst jogo pśełožka nigdy njebył śiščany. Eksisteruje jano rukopis. Nowy testament Jakubicy jo tšochu podobny do [[mužakowska narěc|mužakojskeje narěceje]], a teke do źinsašneje [[slěpjańska narěc|slěpjańskeje narěceje]]. Někotare wědomostniki powědaju, až toś to jo planowa narěc pśigotowana jano za cerkwjenske žywjenje we cełej Łużycy.
[[Kategorija:Zarodk]]
m2x73gi9me1smcrmd5cymmcjcxklmqx
146273
146272
2024-12-30T22:21:23Z
78.10.206.242
146273
wikitext
text/x-wiki
'''Mikławš Jakubica''' jo był prĕdny pśełožowaŕ Nowego testamenta na dolnoserbsku rěc. Wón jo tež był prědny awtor, kótaryż lutheroweju bibliju na hynakše rěce jo pśełoźował.
Wó jogo žywjenju pśisamem nic njewěmy. Nejskerjej wón jo był ewangelski faraŕ, kotraryż jo bydlił w [[Žarow|Žarowje]], dlatog až wón jo pisał w pódzajtšnej narěcy dolnoserbskej rěcy. Tekst jogo pśełožka nigdy njebył śiščany. Eksisteruje jano rukopis. Nowy testament Jakubicy jo tšochu podobny do [[mužakowska narěc|mužakojskeje narěceje]], a teke do źinsašneje [[slěpjańska narěc|slěpjańskeje narěceje]]. Někotare wědomostniki powědaju, až toś to jo planowa narěc pśigotowana jano za cerkwjenske žywjenje w cełej Łużycy.
[[Kategorija:Zarodk]]
ar9at37fb25j6nly6u2j1y5qjv90sx8
146274
146273
2024-12-30T22:23:50Z
78.10.206.242
146274
wikitext
text/x-wiki
'''Mikławš Jakubica''' jo był prĕdny pśełožowaŕ Nowego testamenta na dolnoserbsku rěc. Wón jo tež był prědny awtor, kótaryż lutheroweju biblije na hynakše rěce jo pśełoźował.
Wó jogo žywjenju pśisamem nic njewěmy. Nejskerjej wón jo był ewangelski faraŕ, kotraryż jo bydlił w [[Žarow|Žarowje]], dlatog až wón jo pisał w pódzajtšnej narěcy dolnoserbskej rěcy. Tekst jogo pśełožka nigdy njebył śiščany. Eksisteruje jano rukopis. Nowy testament Jakubicy jo tšochu podobny do [[mužakowska narěc|mužakojskeje narěceje]], a teke do źinsašneje [[slěpjańska narěc|slěpjańskeje narěceje]]. Někotare wědomostniki powědaju, až toś to jo planowa narěc pśigotowana jano za cerkwjenske žywjenje w cełej Łużycy.
[[Kategorija:Zarodk]]
6ed1jayaggur2vhus9zzj5hej9ij6lc
146275
146274
2024-12-30T22:24:57Z
78.10.206.242
146275
wikitext
text/x-wiki
'''Mikławš Jakubica''' jo był prĕdny pśełožowaŕ Nowego testamenta na dolnoserbsku rěc. Wón jo tež był prědny awtor, kótaryż lutheroweje biblije na hynakše rěce jo pśełoźował.
Wó jogo žywjenju pśisamem nic njewěmy. Nejskerjej wón jo był ewangelski faraŕ, kotraryż jo bydlił w [[Žarow|Žarowje]], dlatog až wón jo pisał w pódzajtšnej narěcy dolnoserbskej rěcy. Tekst jogo pśełožka nigdy njebył śiščany. Eksisteruje jano rukopis. Nowy testament Jakubicy jo tšochu podobny do [[mužakowska narěc|mužakojskeje narěceje]], a teke do źinsašneje [[slěpjańska narěc|slěpjańskeje narěceje]]. Někotare wědomostniki powědaju, až toś to jo planowa narěc pśigotowana jano za cerkwjenske žywjenje w cełej Łużycy.
[[Kategorija:Zarodk]]
9fkco1yindih01gpms2fdzxepwnrmun
146276
146275
2024-12-30T22:27:57Z
78.10.206.242
146276
wikitext
text/x-wiki
'''Mikławš Jakubica''' jo był prĕdny pśełožowaŕ Nowego testamenta na dolnoserbsku rěc. Wón jo tež był prědny awtor, kótaryż lutheroweje biblije na hynakše rěce jo pśełoźował.
Wó jogo žywjenju pśisamem nic njewěmy. Nejskerjej wón jo był ewangelski faraŕ, kótaryż jo bydlił w [[Žarow|Žarowje]], dlatog až wón jo pisał w pódzajtšnej narěcy dolnoserbskej rěcy. Tekst jogo pśełožka nigdy njebył śiščany. Eksisteruje jano rukopis. Nowy testament Jakubicy jo tšochu podobny do [[mužakowska narěc|mužakojskeje narěceje]], a teke do źinsašneje [[slěpjańska narěc|slěpjańskeje narěceje]]. Někotare wědomostniki powědaju, až toś to jo planowa narěc pśigotowana jano za cerkwjenske žywjenje w cełej Łużycy.
[[Kategorija:Zarodk]]
s43no27o96zibhqzl9ggl82ss2w2rt2
146278
146276
2024-12-30T22:40:55Z
78.10.206.242
146278
wikitext
text/x-wiki
'''Mikławš Jakubica''' (teke Mikławuš abo Miklawusch, łatyński Nicolaus Jacubiky; † po 1548) jo był prĕdny pśełožowaŕ Nowego testamenta na dolnoserbsku rěc. Wón jo tež był prědny awtor, kótaryż lutheroweje biblije na hynakše rěce jo pśełoźował.
Wó jogo žywjenju pśisamem nic njewěmy. Nejskerjej wón jo był ewangelski faraŕ, kótaryż jo bydlił w [[Žarow|Žarowje]], dlatog až wón jo pisał w pódzajtšnej narěcy dolnoserbskej rěcy. Tekst jogo pśełožka nigdy njebył śiščany. Eksisteruje jano rukopis. Nowy testament Jakubicy jo tšochu podobny do [[mužakowska narěc|mužakojskeje narěceje]], a teke do źinsašneje [[slěpjańska narěc|slěpjańskeje narěceje]]. Někotare wědomostniki powědaju, až toś to jo planowa narěc pśigotowana jano za cerkwjenske žywjenje w cełej Łużycy.
[[Kategorija:Zarodk]]
5313qwuc7g9j00i13grh2e0cernshq5
146279
146278
2024-12-30T22:43:22Z
78.10.206.242
146279
wikitext
text/x-wiki
'''Mikławš Jakubica''' (teke Mikławuš abo Miklawusch, łatyński Nicolaus Jacubiky; † po 1548) jo był prĕdny pśełožowaŕ Nowego testamenta na dolnoserbsku rěc. Wón jo tež był prědny awtor, kótaryż lutheroweje biblije na hynakše rěce jo pśełožył.
Wó jogo žywjenju pśisamem nic njewěmy. Nejskerjej wón jo był ewangelski faraŕ, kótaryż jo bydlił w [[Žarow|Žarowje]], dlatog až wón jo pisał w pódzajtšnej narěcy dolnoserbskej rěcy. Tekst jogo pśełožka nigdy njebył śiščany. Eksisteruje jano rukopis. Nowy testament Jakubicy jo tšochu podobny do [[mužakowska narěc|mužakojskeje narěceje]], a teke do źinsašneje [[slěpjańska narěc|slěpjańskeje narěceje]]. Někotare wědomostniki powědaju, až toś to jo planowa narěc pśigotowana jano za cerkwjenske žywjenje w cełej Łużycy.
[[Kategorija:Zarodk]]
fvlzk60fxn41q6ovxr35wq0ey7d88bu
146280
146279
2024-12-30T22:55:49Z
78.10.206.242
146280
wikitext
text/x-wiki
'''Mikławš Jakubica''' (teke Mikławuš abo Miklawusch, łatyński Nicolaus Jacubiky; † po 1548) jo był prĕdny pśełožowaŕ Nowego testamenta na dolnoserbsku rěc. Wón jo tež był prědny awtor, kótaryż lutheroweje biblije na hynakše rěce jo pśełožył.
Wó jogo žywjenju pśisamem nic njewěmy. Nejskerjej wón jo był ewangelski faraŕ, kótaryż jo bydlił w [[Žarow|Žarowje]], dlatog až wón jo pisał w pódzajtšnej narěcy dolnoserbskej rěcy. Tekst jogo pśełožka nigdy njebył śiščany. Eksisteruje jano rukopis. Nowy testament Jakubicy jo tšochu podobny do [[mužakowska narěc|mužakojskeje narěceje]], a teke do źinsašneje [[slěpjańska narěc|slěpjańskeje narěceje]]. Někotare wědomostniki powědaju, až toś to jo planowa narěc pśigotowana jano za cerkwjenske žywjenje w cełej Łużycy.
[[Kategorija:Zarodk]]
[[Kategorija:Faraŕ]]
[[Kategorija:Serb]]
koe11aalsvkemfh4xgz8zj4nbz64s2n