Vicipéid
gawiki
https://ga.wikipedia.org/wiki/Pr%C3%ADomhleathanach
MediaWiki 1.43.0-wmf.1
first-letter
Meán
Speisialta
Plé
Úsáideoir
Plé úsáideora
Vicipéid
Plé Vicipéide
Íomhá
Plé íomhá
MediaWiki
Plé MediaWiki
Teimpléad
Plé teimpléid
Cabhair
Plé cabhrach
Catagóir
Plé catagóire
TimedText
TimedText talk
Module
Module talk
Pádraig Mac Piarais
0
2521
1211954
1206440
2024-04-18T13:34:07Z
87.38.137.7
/* Luathshaol */
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}} [[Múinteoir|Oide]], [[Filíocht|file]], [[scríbhneoir]], [[Náisiúnachas in Éirinn|náisiúnaí]] agus gníomhaire [[Polaitíocht|polaitiúil]] [[Éire]]annach ab ea '''Pádraig Anraí Mac Piarais''', '''An Piarsach''', (as [[Béarla]], '''Patrick Henry Pearse'''; ([[10 Samhain]] [[1879]] – [[3 Bealtaine]] [[1916]]), agus é ar dhuine de cheannairí [[Éirí Amach na Cásca]] sa bhliain 1916.<ref name='Ainm'>{{Cite web-en|url=https://www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=454|title=MAC PIARAIS, Pádraig (1879–1916) {{!}} ainm.ie|author=[[Diarmuid Breathnach]] agus [[Máire Ní Mhurchú]]|access-date=2024-02-19|language=ga|work=[[Ainm.ie|An Bunachar Náisiúnta Beathaisnéisí Gaeilge]] (Ainm.ie)}}</ref> An teideal a bronnadh air ná Uachtarán an Rialtais Shealadaigh le linn an éirí amach, agus b'eisean a chur tús leis nuair a léigh sé [[Forógra na Poblachta]] agus iad ag glacadh seilbhe ar [[Ardoifig an Phoist]]. Gabhadh an Piarsach agus na fír eile nuair a theip ar an eirí amach, agus cuireadh eisean agus a dheartháir [[Liam Mac Piarais|Liam]] chun báis.
== Tús a shaoil ==
[[Íomhá:Birthplace of Patrick and William Pearse.jpg|200px|clé|thumb|27 Sráid an Phiarsaigh, áit ina rugadh Pádraig agus [[Liam Mac Piarais]].]]
=== Luathshaol ===
Rugadh Pádraig Mac Piarais i dteach ag 27 Great Brunswick Street ([[Sráid an Phiarsaigh]] inniu) i m[[Baile Átha Cliath]] sa mbliain [[1879]]. [[Dealbhóireacht|Dealbhóir]] agus saor cloiche ó [[Birmingham|Bhirmingham]] [[Sasana|Shasana]] ó dhúchas a bhí ina athair James, Protastúnach a chuir a ghnó féin ar bun sna 1850idí a bhain rath nach beag amach. Dá bhrí sin, clann compordach meánaicmeach a bhí iontu.
Fuair an Piarsach a chuid [[Bunscoil|bunoideachais]] ó na [[na Bráithre Críostaí]].wobbles = lethal keeper
=== Dlíodóir ===
[[Íomhá:Patrick Pearse's Cottage, Nr Rosmuck, Connemara - geograph.org.uk - 657299.jpg|mion|Thóg an Piarsach teach beag ceanntuí dó féin i [[Ros Muc]] |300x300px]]
Céimí de chuid Ollscoil Ríoga na hÉireann<ref>de chuid an [[An Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath|Choláiste Ollscoile, Bhaile Átha Cliath]] inniu</ref> (BA sna Nua[[Teanga (cumarsáid)|theangacha]] 1901) ba ea é. Ag an am céanna glaodh chun Bharra na hÉireann sa bhliain ar bronnadh céim air.
Níor láithrigh sé sa chúirt ach uair amháin áfach, sa bhliain 1905, nuair a bhí sé ina ionadaí (gan rath) do Niall Mac Giolla Bhrígde, duine ar cuireadh ina leith gur thaispeáin sé comhartha "doléite" ar an gcarr asail a bhí aige (is é sin le rá ceann a scríobhadh i nGaeilge).<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.facebook.com/UCDSchoolofLaw/posts/3821090744581888|teideal=An Piarsach|údar=Scoil Dlí, COBÁC|dáta=|language=ga|work=www.facebook.com|dátarochtana=2020-11-11}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://orca.cf.ac.uk/58843/1/2014oconaillsPhd.pdf|teideal=The Irish Language and The Irish Legal System:-
1922 to Present (PhD at the School of Welsh at Cardiff University)|údar=Seán Ó Conaill|dáta=2013|dátarochtana=2020}}</ref> Cf. 𝙈𝙘𝘽𝙧𝙞𝙙𝙚 𝙫 𝙈𝙘𝙂𝙤𝙫𝙚𝙧𝙣 [1906] 2 IR 181). Cheap siad go raibh cás láidir acu ach chaill siad. Mhothaigh an Piarsach go ndearnadh éagóir sa chás. Réitigh an bharúil sin a bhealach i dtreo [[Náisiúnachas in Éirinn|náisiúnachas]] na láimhe láidre. Agus níor spreag an cás sin é le dul leis an dlí mar cheann dá shlíte bheatha.
=== Gaeilgeoir ===
Sa mbliain 1898 chaith an Piarsach agus [[John Millington Synge|John Milington Synge]] tamall ar [[Oileáin Árann|oileáin Arainn]] ag foghlaim ó Mhairtín O'Conghaile. B’iomaí tréimhse a chaith sé i g[[Conamara]] ag foghlaim na teanga, go dtí 1915.
I mí an Mharta 1903 chur an Piarsach isteach ar phost mar eagarthóir ar an g[[An Claidheamh Soluis|Claidheamh Soluis]] (iris [[Conradh na Gaeilge|Chonradh na Gaeilge]]) agus fuair sé é. Choinnigh sé an post sin go dtí deireadh na bliana 1909.
I mí Aibreáin 1903 bhí air dul ar thuras go dtí Ros Muc don chéad uair ag obair mar "scrúdaitheoir" do Chonradh na Gaeilge.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/culture/heritage/patrick-pearse-s-cottage-a-cultural-visit-to-ros-muc-1.2488318|teideal=Patrick Pearse’s cottage: a cultural visit to Ros Muc|údar=Darragh Murphy|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2020-11-11}}</ref> Bhí muintir na háite ag fanacht leis ag an stáisiún traenach ag an [[An Teach Dóite|Teach Dóite]]. Nuair a tháinig an Piarsach chomh fada leo thug siad faoi deara nach mbeadh aon áit le fanacht aige, mar sin, shocraigh siad go bhfanfadh sé Tí Mháille áit a bhfuil an siopa agus [[Oifig an phoist|Oifig an Phoist]] fós ann. [[Íomhá:Pearse Brother's Museum - St. Enda's Park.jpg|mion|[[Scoil Éanna]] ([[Músaem|iarsmalainn]] inniu)]]
Chaith an Piarsach an t-am san áit ag cur daoine "faoi scrúdú Gaeilge". Chuaigh an áit go mór ar an bPiarsach agus gur fhan sé cúpla lá sa mbreis sa gceantar. Is ag an scoil a chur an Piarsach aithne ar Colm O’ Gaora a bhí ina príomhoide ag an am i scoil an Ghoirt Mhóir. (Ba fhear é a bhí an-pháirteach leis an éirí amach é Colm níos déanaí). [[Íomhá:Pádraig Mac Piarais (48433858897).jpg|mion|220x220px|óráid cois uaighe, [[Sochraid Dhiarmada Uí Dhonnabháin Rosa]], Lúnasa 1915]]Thóg an Piarsach teach beag ceanntuí dó féin i [[Ros Muc]] (ar an Turloch, a bhí ag breathnú amach ar Loch Eiriulach agus Cnoc an Dámh áit a bhfuil an mhéanscoil, séipéal, stáisiún gardaí thíos faoi). Chuir sé aithne mhaith ar mhuintir na háite. Sna 1910idí, nuair a cuireadh na h[[Óglaigh na hÉireann|Óglaigh]] ar bun, bhí lámh aige san obair sin, freisin - bhunaigh sé buíon acu i [[Ros Muc]].
[[Íomhá:Funeral of O'Donovan Rossa, graveside in Glasnevin Cemetery, St. James's band, crowds (26203288753).jpg|mion|óráid cois uaighe, [[Sochraid Dhiarmada Uí Dhonnabháin Rosa]], Lúnasa 1915]]
=== Oideachasóir ===
Bhunaigh an Piarsach [[Scoil Éanna]] sa mbliain 1908 i [[Raghnallach]], arbh í an chéad scoil dhátheangach (do bhuachaillí amháin) sa tír le blianta fada. Léirigh sé a dhearcadh faoin oideachas ina leabhar 'The Murder Machine', agus b'í an Scoil Náisiúnta an "meaisín" a bhí i gceist aige, ó bhí sé barúlach gurb í an scoil sin a bhí ag déanamh cabhóg na Gaeilge. Bhí suim aige sa nGaeilge ó thús a óige. Chuaigh sé i g[[Conradh na Gaeilge]] sa bhliain [[1896]] agus bhí sé ina bhall den Choiste Gnó nuair a bhí sé fiche bliain d'aois.
Ba iad aidhmeanna na scoile ná:
:''Instruct pupils in a love of the Irish language, Educate pupils in a love of chivalry and self-sacrifice, Teach pupils to have “charity towards all”, a sense of civic social duty.''
[[Íomhá:Slattery.jpg.opt408x410o0,0s408x410.jpg|mion|Padraic Pearse ar chlé agus Peter Slattery ar dheis i [[Scoil Éanna]] ]]
Scoil dátheangach buachaillí a bhí ann. D’fhoghlaim na daltaí Stair agus Tíreolas na hÉireann, staidéar ar an dúlra, agus eolaíocht. Bhí an drámaíocht i bhfad chun tosaigh i gcomparad le scoileanna eile ag an am.
Bhog an scoil go dtí [[Ráth Fearnáin|Rath Farnáin]] sa mbliain 1910. Ar bhalla na scoile bhí nath cainte ó laoch na bhFiann Cú Chulainn
:''“I care not though I were to live but one day and one night if only my fame and my deed live after me”.''
Baineadh úsáid as Teach Feadha Cuileann mar scoil dhátheangach do chailíní Scoil Íde (1910-1912).
Bhain deacrachtaí airgid le gnó mheánscoileanna na linne sin. Chaith an Piarsach trí mhí (8 Feabhra-7 Bealtaine) sna Stáit Aontaithe ag bailiú thart ar £1,000. Ba é ‘Robert Emmet and the Ireland of Today’ ábhar na léachta a thug sé in Nua Eabhrach.
== Éirí Amach na Cásca ==
Ba bhall gníomhach de [[Bráithreachas na Poblachta|Bhráithreachas na Poblachta]] (The Irish Republican Brotherhood) é an Piarsach.
I mí Iúil 1914 tháinig gúnnaí agus urchair isteach ag cuan [[Binn Éadair|Bhinn Éadair]]; is sa Scoil Eanna a cuireadh iad i bhfolach.
Ar an 1 Lúnasa [[1915]] thug an Piarsach an óráid cháiliúil ag uaigh Uí Dhonnabháin Rosa, is i Ros Muc a scríobh:
:“''They think they have foreseen everything, think that they have provided against everything, but, the fools, the fools, the fools,! They have left us our Fenian dead, and while Ireland holds these graves, Ireland unfree shall never be at peace”''.
Ghlac an Piarsach páirt in [[Éirí Amach na Cásca]] in [[Éire|Éirinn]] in [[1916]]. Toghadh é ina uachtarán ar [[Poblacht na hÉireann|Phoblacht na hÉireann]] agus léigh sé [[Forógra na Poblachta]] lasmuigh de [[Ardoifig an Phoist]] ag tús an Éirí Amach.
Mhair an tÉirí Amach ar feadh seachtaine tar éis nar cheap duine ar bith go mbeadh na hÓglaigh in ann fanacht chomh fada sin mar bhí rudaí ag dul in olcas. Ach nuair a chonaic an Piarsach an slad a bhí á dhéanamh ar Bhaile Átha Cliath de bharr na troda chinn sé géilleadh d'Arm na Breataine.
Bhí ollscriosadh déanta ar chathair na tíre, agus is ar mhaithe leis na daoine gur ghéill an Piarsach “To prevent the further slaughter of unarmed people and in the hope of saving of our followers”. Ar an 29 Aibreán 1916 ag 3.30 ghéill siad d’arm Shasana.
[[Íomhá:Pearse's Surrender (34838135954).jpg|mion|géilleadh gan choinníoll]]
Daoradh an Piarsach chun báis; cuireadh é féin agus a dheartháir [[Liam Mac Piarais|Liam]] (Willie) chun báis i gclós [[Príosún Cill Mhaighneann|Phríosún Chill Mhaighneann]] chomh maith le dáréag eile de cheannairí an Éirí Amach.
[[Íomhá:Statue padraig pearse.jpg|mion|Dealbh, Tralaí, Ciarraí ]]
An oíche a raibh sé ag fanacht lena bhás, scríobh sé litir chuig a mhatháir, chuig a dheartháir Liam, agus scríobh cuntas ar a thriall. Cuireadh chun báis é ar an 3 Bealtaine 1916 i bpríosún [[Cill Mhaighneann|Chill Mhaighneann]]. Cuireadh a dheartháir chun báis an lá dár gcionn. Cuireadh é agus na Ceannairí Óglaigh eile i mBairic Mhileata sna glasáin.
:''“When the position of Ireland’s language as her greatest heritage is once fixed, all other matters will insensibly adjust themselves. As it develops, And because it develops, it will carry all kindred movements with it. When Ireland’s language is established, her own distinct culture is assured. To preserve and spread the language, then, is the single idea of the Gaelic League.”''
== Scríbhneoireacht ==
[[Íomhá:1881-1916 Liam 1873-1916 Padraig Mac Piarais.jpg|mion|Cuimneachán, The Pearse Centre, 27 [[Sráid an Phiarsaigh]], BÁC]]
Scríobh an Piarsach [[Filíocht|dánta]] agus scéalta agus drámaí i n[[Gaeilge]], m. sh. ''An Mháthair'', ''Íosagán'', ''an Rí'', ''An Gadaí'', srl. Scríobh sé cuid mhaith i m[[Béarla]], chomh maith, ag gríosadh na n[[Gael]] chun troid a chur ar son na saoirse.
Bhí an-tóir ag an bPiarsach ar Iarthar na hÉireann agus feictear é sin ina chuid scéalta agus filíochta.
Chreid an Piarsach go raibh dlúthbhaint ag an gcúltúr le féiniúlacht na tíre. Nath cainte a chloistear go fíormhinic ná ‘tír gan teanga tír gan anam’ cuireann sé seo go mór leis an meon deafach faoi Éirinn. Chun scoilt cuimsitheach a dhéanamh idir Éire agus Sasana ba cheart an dá chultúr a scaipeadh chomh fada óna chéile agus gur féidir.
== Féach freisin ==
* [[Sochraid Dhiarmada Uí Dhonnabháin Rosa]]
== Naisc sheachtracha ==
* [http://www.ucc.ie/celt/published/E900007-001/index.html The Murder Machine by P.H.Pearse.]
* [http://www.ucc.ie/celt/pearsefic.html Filíocht an Phiarsaigh.]
* [http://leabhrafeabhra.com/2015/07/08/mo-thri-thrua-naoi-n-uaire-a-mbaois-dfhagadar-seilbh-againn-ar-mhairbh-na-bhfiann/ Óráid an Phiarsaigh cois uaigh Uí Dhonnabháin Rosa (an t-iomlán di i nGaeilge)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160215212730/http://leabhrafeabhra.com/2015/07/08/mo-thri-thrua-naoi-n-uaire-a-mbaois-dfhagadar-seilbh-againn-ar-mhairbh-na-bhfiann/ |date=2016-02-15 }}
[[Íomhá:Forógra na Poblachta (Leagan Gaeilge).jpg|clé|mion|Forógra na Poblachta (Leagan Gaeilge)]]
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{Éirí Amach na Cásca}}
{{DEFAULTSORT:Piarais, Padraig Mac}}
[[Catagóir:Baill de BPÉ]]
[[Catagóir:Réabhlóidithe Éireannacha]]
[[Catagóir:Sínitheoirí Fhorógra na Poblachta]]
[[Catagóir:Polaiteoirí na hÉireann]]
[[Catagóir:Scríbhneoirí Éireannacha]]
[[Catagóir:Múinteoirí Éireannacha]]
[[Catagóir:Abhcóidí Éireannacha]]
[[Catagóir:Filí na hÉireann]]
[[Catagóir:Daoine as Baile Átha Cliath]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1879]]
[[Catagóir:Básanna i 1916]]
[[Catagóir:Gaeilgeoirí]]
[[Catagóir:Gníomhaithe Gaeilge]]
qs2ugq6zj8igbol6i6bzopizs8pkrqg
1211991
1211954
2024-04-18T17:25:14Z
Kevin Scannell
340
Cealaíodh athruithe [[Special:Contributions/87.38.137.7|87.38.137.7]] ([[User talk:87.38.137.7|Plé]]); ar ais chuig leagan le [[User:HusseyBot|HusseyBot]]
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}} [[Múinteoir|Oide]], [[Filíocht|file]], [[scríbhneoir]], [[Náisiúnachas in Éirinn|náisiúnaí]] agus gníomhaire [[Polaitíocht|polaitiúil]] [[Éire]]annach ab ea '''Pádraig Anraí Mac Piarais''', '''An Piarsach''', (as [[Béarla]], '''Patrick Henry Pearse'''; ([[10 Samhain]] [[1879]] – [[3 Bealtaine]] [[1916]]), agus é ar dhuine de cheannairí [[Éirí Amach na Cásca]] sa bhliain 1916.<ref name='Ainm'>{{Cite web-en|url=https://www.ainm.ie/Bio.aspx?ID=454|title=MAC PIARAIS, Pádraig (1879–1916) {{!}} ainm.ie|author=[[Diarmuid Breathnach]] agus [[Máire Ní Mhurchú]]|access-date=2024-02-19|language=ga|work=[[Ainm.ie|An Bunachar Náisiúnta Beathaisnéisí Gaeilge]] (Ainm.ie)}}</ref> An teideal a bronnadh air ná Uachtarán an Rialtais Shealadaigh le linn an éirí amach, agus b'eisean a chur tús leis nuair a léigh sé [[Forógra na Poblachta]] agus iad ag glacadh seilbhe ar [[Ardoifig an Phoist]]. Gabhadh an Piarsach agus na fír eile nuair a theip ar an eirí amach, agus cuireadh eisean agus a dheartháir [[Liam Mac Piarais|Liam]] chun báis.
== Tús a shaoil ==
[[Íomhá:Birthplace of Patrick and William Pearse.jpg|200px|clé|thumb|27 Sráid an Phiarsaigh, áit ina rugadh Pádraig agus [[Liam Mac Piarais]].]]
=== Luathshaol ===
Rugadh Pádraig Mac Piarais i dteach ag 27 Great Brunswick Street ([[Sráid an Phiarsaigh]] inniu) i m[[Baile Átha Cliath]] sa mbliain [[1879]]. [[Dealbhóireacht|Dealbhóir]] agus saor cloiche ó [[Birmingham|Bhirmingham]] [[Sasana|Shasana]] ó dhúchas a bhí ina athair James, Protastúnach a chuir a ghnó féin ar bun sna 1850idí a bhain rath nach beag amach. Dá bhrí sin, clann compordach meánaicmeach a bhí iontu.
Fuair an Piarsach a chuid [[Bunscoil|bunoideachais]] ó na [[na Bráithre Críostaí]].
=== Dlíodóir ===
[[Íomhá:Patrick Pearse's Cottage, Nr Rosmuck, Connemara - geograph.org.uk - 657299.jpg|mion|Thóg an Piarsach teach beag ceanntuí dó féin i [[Ros Muc]] |300x300px]]
Céimí de chuid Ollscoil Ríoga na hÉireann<ref>de chuid an [[An Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath|Choláiste Ollscoile, Bhaile Átha Cliath]] inniu</ref> (BA sna Nua[[Teanga (cumarsáid)|theangacha]] 1901) ba ea é. Ag an am céanna glaodh chun Bharra na hÉireann sa bhliain ar bronnadh céim air.
Níor láithrigh sé sa chúirt ach uair amháin áfach, sa bhliain 1905, nuair a bhí sé ina ionadaí (gan rath) do Niall Mac Giolla Bhrígde, duine ar cuireadh ina leith gur thaispeáin sé comhartha "doléite" ar an gcarr asail a bhí aige (is é sin le rá ceann a scríobhadh i nGaeilge).<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.facebook.com/UCDSchoolofLaw/posts/3821090744581888|teideal=An Piarsach|údar=Scoil Dlí, COBÁC|dáta=|language=ga|work=www.facebook.com|dátarochtana=2020-11-11}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://orca.cf.ac.uk/58843/1/2014oconaillsPhd.pdf|teideal=The Irish Language and The Irish Legal System:-
1922 to Present (PhD at the School of Welsh at Cardiff University)|údar=Seán Ó Conaill|dáta=2013|dátarochtana=2020}}</ref> Cf. 𝙈𝙘𝘽𝙧𝙞𝙙𝙚 𝙫 𝙈𝙘𝙂𝙤𝙫𝙚𝙧𝙣 [1906] 2 IR 181). Cheap siad go raibh cás láidir acu ach chaill siad. Mhothaigh an Piarsach go ndearnadh éagóir sa chás. Réitigh an bharúil sin a bhealach i dtreo [[Náisiúnachas in Éirinn|náisiúnachas]] na láimhe láidre. Agus níor spreag an cás sin é le dul leis an dlí mar cheann dá shlíte bheatha.
=== Gaeilgeoir ===
Sa mbliain 1898 chaith an Piarsach agus [[John Millington Synge|John Milington Synge]] tamall ar [[Oileáin Árann|oileáin Arainn]] ag foghlaim ó Mhairtín O'Conghaile. B’iomaí tréimhse a chaith sé i g[[Conamara]] ag foghlaim na teanga, go dtí 1915.
I mí an Mharta 1903 chur an Piarsach isteach ar phost mar eagarthóir ar an g[[An Claidheamh Soluis|Claidheamh Soluis]] (iris [[Conradh na Gaeilge|Chonradh na Gaeilge]]) agus fuair sé é. Choinnigh sé an post sin go dtí deireadh na bliana 1909.
I mí Aibreáin 1903 bhí air dul ar thuras go dtí Ros Muc don chéad uair ag obair mar "scrúdaitheoir" do Chonradh na Gaeilge.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/culture/heritage/patrick-pearse-s-cottage-a-cultural-visit-to-ros-muc-1.2488318|teideal=Patrick Pearse’s cottage: a cultural visit to Ros Muc|údar=Darragh Murphy|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2020-11-11}}</ref> Bhí muintir na háite ag fanacht leis ag an stáisiún traenach ag an [[An Teach Dóite|Teach Dóite]]. Nuair a tháinig an Piarsach chomh fada leo thug siad faoi deara nach mbeadh aon áit le fanacht aige, mar sin, shocraigh siad go bhfanfadh sé Tí Mháille áit a bhfuil an siopa agus [[Oifig an phoist|Oifig an Phoist]] fós ann. [[Íomhá:Pearse Brother's Museum - St. Enda's Park.jpg|mion|[[Scoil Éanna]] ([[Músaem|iarsmalainn]] inniu)]]
Chaith an Piarsach an t-am san áit ag cur daoine "faoi scrúdú Gaeilge". Chuaigh an áit go mór ar an bPiarsach agus gur fhan sé cúpla lá sa mbreis sa gceantar. Is ag an scoil a chur an Piarsach aithne ar Colm O’ Gaora a bhí ina príomhoide ag an am i scoil an Ghoirt Mhóir. (Ba fhear é a bhí an-pháirteach leis an éirí amach é Colm níos déanaí). [[Íomhá:Pádraig Mac Piarais (48433858897).jpg|mion|220x220px|óráid cois uaighe, [[Sochraid Dhiarmada Uí Dhonnabháin Rosa]], Lúnasa 1915]]Thóg an Piarsach teach beag ceanntuí dó féin i [[Ros Muc]] (ar an Turloch, a bhí ag breathnú amach ar Loch Eiriulach agus Cnoc an Dámh áit a bhfuil an mhéanscoil, séipéal, stáisiún gardaí thíos faoi). Chuir sé aithne mhaith ar mhuintir na háite. Sna 1910idí, nuair a cuireadh na h[[Óglaigh na hÉireann|Óglaigh]] ar bun, bhí lámh aige san obair sin, freisin - bhunaigh sé buíon acu i [[Ros Muc]].
[[Íomhá:Funeral of O'Donovan Rossa, graveside in Glasnevin Cemetery, St. James's band, crowds (26203288753).jpg|mion|óráid cois uaighe, [[Sochraid Dhiarmada Uí Dhonnabháin Rosa]], Lúnasa 1915]]
=== Oideachasóir ===
Bhunaigh an Piarsach [[Scoil Éanna]] sa mbliain 1908 i [[Raghnallach]], arbh í an chéad scoil dhátheangach (do bhuachaillí amháin) sa tír le blianta fada. Léirigh sé a dhearcadh faoin oideachas ina leabhar 'The Murder Machine', agus b'í an Scoil Náisiúnta an "meaisín" a bhí i gceist aige, ó bhí sé barúlach gurb í an scoil sin a bhí ag déanamh cabhóg na Gaeilge. Bhí suim aige sa nGaeilge ó thús a óige. Chuaigh sé i g[[Conradh na Gaeilge]] sa bhliain [[1896]] agus bhí sé ina bhall den Choiste Gnó nuair a bhí sé fiche bliain d'aois.
Ba iad aidhmeanna na scoile ná:
:''Instruct pupils in a love of the Irish language, Educate pupils in a love of chivalry and self-sacrifice, Teach pupils to have “charity towards all”, a sense of civic social duty.''
[[Íomhá:Slattery.jpg.opt408x410o0,0s408x410.jpg|mion|Padraic Pearse ar chlé agus Peter Slattery ar dheis i [[Scoil Éanna]] ]]
Scoil dátheangach buachaillí a bhí ann. D’fhoghlaim na daltaí Stair agus Tíreolas na hÉireann, staidéar ar an dúlra, agus eolaíocht. Bhí an drámaíocht i bhfad chun tosaigh i gcomparad le scoileanna eile ag an am.
Bhog an scoil go dtí [[Ráth Fearnáin|Rath Farnáin]] sa mbliain 1910. Ar bhalla na scoile bhí nath cainte ó laoch na bhFiann Cú Chulainn
:''“I care not though I were to live but one day and one night if only my fame and my deed live after me”.''
Baineadh úsáid as Teach Feadha Cuileann mar scoil dhátheangach do chailíní Scoil Íde (1910-1912).
Bhain deacrachtaí airgid le gnó mheánscoileanna na linne sin. Chaith an Piarsach trí mhí (8 Feabhra-7 Bealtaine) sna Stáit Aontaithe ag bailiú thart ar £1,000. Ba é ‘Robert Emmet and the Ireland of Today’ ábhar na léachta a thug sé in Nua Eabhrach.
== Éirí Amach na Cásca ==
Ba bhall gníomhach de [[Bráithreachas na Poblachta|Bhráithreachas na Poblachta]] (The Irish Republican Brotherhood) é an Piarsach.
I mí Iúil 1914 tháinig gúnnaí agus urchair isteach ag cuan [[Binn Éadair|Bhinn Éadair]]; is sa Scoil Eanna a cuireadh iad i bhfolach.
Ar an 1 Lúnasa [[1915]] thug an Piarsach an óráid cháiliúil ag uaigh Uí Dhonnabháin Rosa, is i Ros Muc a scríobh:
:“''They think they have foreseen everything, think that they have provided against everything, but, the fools, the fools, the fools,! They have left us our Fenian dead, and while Ireland holds these graves, Ireland unfree shall never be at peace”''.
Ghlac an Piarsach páirt in [[Éirí Amach na Cásca]] in [[Éire|Éirinn]] in [[1916]]. Toghadh é ina uachtarán ar [[Poblacht na hÉireann|Phoblacht na hÉireann]] agus léigh sé [[Forógra na Poblachta]] lasmuigh de [[Ardoifig an Phoist]] ag tús an Éirí Amach.
Mhair an tÉirí Amach ar feadh seachtaine tar éis nar cheap duine ar bith go mbeadh na hÓglaigh in ann fanacht chomh fada sin mar bhí rudaí ag dul in olcas. Ach nuair a chonaic an Piarsach an slad a bhí á dhéanamh ar Bhaile Átha Cliath de bharr na troda chinn sé géilleadh d'Arm na Breataine.
Bhí ollscriosadh déanta ar chathair na tíre, agus is ar mhaithe leis na daoine gur ghéill an Piarsach “To prevent the further slaughter of unarmed people and in the hope of saving of our followers”. Ar an 29 Aibreán 1916 ag 3.30 ghéill siad d’arm Shasana.
[[Íomhá:Pearse's Surrender (34838135954).jpg|mion|géilleadh gan choinníoll]]
Daoradh an Piarsach chun báis; cuireadh é féin agus a dheartháir [[Liam Mac Piarais|Liam]] (Willie) chun báis i gclós [[Príosún Cill Mhaighneann|Phríosún Chill Mhaighneann]] chomh maith le dáréag eile de cheannairí an Éirí Amach.
[[Íomhá:Statue padraig pearse.jpg|mion|Dealbh, Tralaí, Ciarraí ]]
An oíche a raibh sé ag fanacht lena bhás, scríobh sé litir chuig a mhatháir, chuig a dheartháir Liam, agus scríobh cuntas ar a thriall. Cuireadh chun báis é ar an 3 Bealtaine 1916 i bpríosún [[Cill Mhaighneann|Chill Mhaighneann]]. Cuireadh a dheartháir chun báis an lá dár gcionn. Cuireadh é agus na Ceannairí Óglaigh eile i mBairic Mhileata sna glasáin.
:''“When the position of Ireland’s language as her greatest heritage is once fixed, all other matters will insensibly adjust themselves. As it develops, And because it develops, it will carry all kindred movements with it. When Ireland’s language is established, her own distinct culture is assured. To preserve and spread the language, then, is the single idea of the Gaelic League.”''
== Scríbhneoireacht ==
[[Íomhá:1881-1916 Liam 1873-1916 Padraig Mac Piarais.jpg|mion|Cuimneachán, The Pearse Centre, 27 [[Sráid an Phiarsaigh]], BÁC]]
Scríobh an Piarsach [[Filíocht|dánta]] agus scéalta agus drámaí i n[[Gaeilge]], m. sh. ''An Mháthair'', ''Íosagán'', ''an Rí'', ''An Gadaí'', srl. Scríobh sé cuid mhaith i m[[Béarla]], chomh maith, ag gríosadh na n[[Gael]] chun troid a chur ar son na saoirse.
Bhí an-tóir ag an bPiarsach ar Iarthar na hÉireann agus feictear é sin ina chuid scéalta agus filíochta.
Chreid an Piarsach go raibh dlúthbhaint ag an gcúltúr le féiniúlacht na tíre. Nath cainte a chloistear go fíormhinic ná ‘tír gan teanga tír gan anam’ cuireann sé seo go mór leis an meon deafach faoi Éirinn. Chun scoilt cuimsitheach a dhéanamh idir Éire agus Sasana ba cheart an dá chultúr a scaipeadh chomh fada óna chéile agus gur féidir.
== Féach freisin ==
* [[Sochraid Dhiarmada Uí Dhonnabháin Rosa]]
== Naisc sheachtracha ==
* [http://www.ucc.ie/celt/published/E900007-001/index.html The Murder Machine by P.H.Pearse.]
* [http://www.ucc.ie/celt/pearsefic.html Filíocht an Phiarsaigh.]
* [http://leabhrafeabhra.com/2015/07/08/mo-thri-thrua-naoi-n-uaire-a-mbaois-dfhagadar-seilbh-againn-ar-mhairbh-na-bhfiann/ Óráid an Phiarsaigh cois uaigh Uí Dhonnabháin Rosa (an t-iomlán di i nGaeilge)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160215212730/http://leabhrafeabhra.com/2015/07/08/mo-thri-thrua-naoi-n-uaire-a-mbaois-dfhagadar-seilbh-againn-ar-mhairbh-na-bhfiann/ |date=2016-02-15 }}
[[Íomhá:Forógra na Poblachta (Leagan Gaeilge).jpg|clé|mion|Forógra na Poblachta (Leagan Gaeilge)]]
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{Éirí Amach na Cásca}}
{{DEFAULTSORT:Piarais, Padraig Mac}}
[[Catagóir:Baill de BPÉ]]
[[Catagóir:Réabhlóidithe Éireannacha]]
[[Catagóir:Sínitheoirí Fhorógra na Poblachta]]
[[Catagóir:Polaiteoirí na hÉireann]]
[[Catagóir:Scríbhneoirí Éireannacha]]
[[Catagóir:Múinteoirí Éireannacha]]
[[Catagóir:Abhcóidí Éireannacha]]
[[Catagóir:Filí na hÉireann]]
[[Catagóir:Daoine as Baile Átha Cliath]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1879]]
[[Catagóir:Básanna i 1916]]
[[Catagóir:Gaeilgeoirí]]
[[Catagóir:Gníomhaithe Gaeilge]]
62b83s7qvecjaxcjmj5wzg9ykxvzsys
Dùn Èideann
0
2818
1212270
1179818
2024-04-18T22:58:10Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is é '''Dún Éideann'''<ref name='Tearma'>{{Cite web-en|url=https://www.tearma.ie/q/D%FAn%20%C9ideann/|title=“Dún Éideann” {{!}} téarma.ie|publisher=[[An Coiste Téarmaíochta]]|work=[[Téarma.ie]]: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge|access-date=2024-04-18}}</ref> ([[Béarla]] agus [[Albainis]]: ''Edinburgh''; [[Gaeilge na hAlban]]: ''Dùn Èideann''<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40528|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>) [[príomhchathair]] na h[[Albain|Alban]], agus an dara cathair is mó. Tá [[dún]] ar [[Cnoc|chnoc]] ard os cionn an bhaile, áit a bhfuil iarsmalann míleata inniu uirthi.
Tá suíomh an [[Rialtas|rialtais]] arís i nDún Éideann ó athbhunaíodh Parlaimint na hAlban le féinrial teoranta a thabhairt don tír. Is é suite i g[[Comhairle Cathair Dhún Éideann]] .
== Stair ==
[[Íomhá:Castle of Edinburgh.jpg|clé|mion|Caisleán Dhún Éideann]]
[[Íomhá:Scott Monument Edinburgh.jpg|thumbnail|upright|Leacht cuimhneacháin don scríbhneoir Walter Scott i n Dùn Èideann]]
Ba é Dún Éideann a príomhchathair i bhfad roimh an [[Acht an Aontais 1707|Acht Aontais]] le [[Sasana]] i [[1707]], ach lean neamhspleáchas áirithe in Albain i gcúrsaí [[dlí]] agus [[oideachas|oideachais]] go háirithe.
[[Íomhá:St Cuthbert, Edinburgh, exterior.jpg|mion|St Cuthbert]]
== Ceantair ==
*[[Aird a' Mhaolain]], [[Áth na Sgléata]]
*[[Baile Áirneach]], [[Baile Grain]], [[Bonnáth Linne]], [[Baile Cholgain]], [[Baile Ghille Mhoire]]
*[[Creag an t-Sionnaich]], [[Creag Líte]], [[Creag Longairt]], [[Creag a' Mhuilleir]], [[Currach, Dún Éideann|Currach]], [[Cnoc a' Churraich]], [[An Ceann Siar]]
*[[Dail Mheinidh]], [[Dail Righ]], [[Druim Bráigh]]
*[[Drochaid an Fhuarain]]
*[[Inbhir Líte]], [[Líte]]
*[[Margadh an Fheóir]]
*[[Portobello]]
*[[Taigh an Ròid]], [[Talla na Creige Nuadh]], [[Toll na Croise]]
== Sráidbhailte ==
*[[Cathair Amain]], [[Cas Chaolais]]
*[[Dail Mheinidh]]
*[[Ráthach, Dún Éideann|Ráthach]]
== Geilleagar ==
{{Glanadh}}
Is daoine gairmiúla iad 43% de mhuintir Dhùn Èideannn,<ref name="Work In Edinburgh - Jobs, Employment, Careers And Recruitment Information">{{Cite web |teideal=Working in Edinburgh |url=http://www.edinburgh-inspiringcapital.com/live/working_in_edinburgh.aspx |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130224081523/http://www.edinburgh-inspiringcapital.com/live/working_in_edinburgh.aspx |archive-date=24 February 2013 |access-date=24 March 2013 |foilsitheoir=edinburgh-inspiringcapital.com |dátarochtana=26 Feabhra 2022 |archivedate=24 Feabhra 2013 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130224081523/http://www.edinburgh-inspiringcapital.com/live/working_in_edinburgh.aspx }}</ref> an céatadán is airde sa Ríocht Aontaithe. Ainmníodh Dún Éideann mar an mhórchathair is iomaíche sa Ríocht Aontaithe.{{fíoras}}
Sa 19ú haois, bhí clú agus cáil ar gheilleagar Dhùn Èideann mar gheall ar bhaincéireacht, foilsitheoireacht agus grúdaireacht. Sa lá atá inniu ann, tá an geilleagar bunaithe go príomha ar sheirbhísí airgeadais, taighde eolaíoch, ardoideachas agus turasóireacht. I Mí an Mhárta 2010, ba é an leibhéal dífhostaíochta sa chathair ná 3.6%, figiúir atá measartha íseal. Bíonn an leibhéal dífhostaíochta i n Dùn Èideann níos ísle ná an meán náisiúnta i gcónaí, is é sin 4.5%. Is é Dún Éideann an chathair is mó a thugann turasóirí cuairt air sa Ríocht Aontaithe i ndiaidh Londain.
Bunchloch an gheilleagair is ea í an bhaincéireacht ar feadh os cionn 300 bliain, ó bhunaíodh Banc na hAlban (Bank of Scotland) in 1695. Is mar gheall ar an earnáil shéirbhísí airgeadais gurb é Dún Éideann an dara lárionad airgeadais is mó de chuid na Ríochta Aontaithe. D'oscail Royal Bank of Scotland ceanncheathrú idirnáisiúnta nua in iarthar na cathrach i 2005. Chomh maith leis sin, tá ceanncheathrúna eile suite i nDùn Èideann, ar nós Virgin Money, Tesco Bank, TSB Bank agus Sainsburys Bank.
Imríonn turasóireacht tionchar mór ar an gheilleagar sa chathair chomh maith. Mar Láithreán Oidhreachta Domhanda, tugann turasóirí cuairt ar áiteanna ar nós Caisleán Dhùn Èideann, an tSeanbhaile agus an Nuabhaile. Tagann borradh ar leith ar líon na dturasóirí gach bliain i Mí Lúnasa le linn fhéilte Dhùn Èideann. Meallann na féilte sin 4.4 milliún turasóir chuig an chathair agus saothraíonn siad os cionn £100 milliún don gheilleagar áitiúil.
Is é Dùn Èideann lárionad chóras rialtais na hAlban agus de bharr sin, tá ról lárnach ag an earnáil phóiblí i ngeilleagar na cathrach. Tá cuid mhór de ranna rialtais na hAlban suite sa chathair. Fostóirí suntasacha is ea iad NHS agus an rialtais áitiúil.
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{Cathracha in Albain}}
[[Catagóir:Comhairle Cathair Dhùn Èideann]]
[[Catagóir:Cathracha na hAlban]]
[[Catagóir:Dùn Èideann| ]]
cc8oko4tjf57hgyqpwfj017rb8quzrc
Tubaiste Stardust
0
7685
1212236
1211075
2024-04-18T22:08:25Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Imeacht}}
Is éard atá i d'''Tubaiste ''Stardust''''' ná dóiteán a tharla ag club oíche ''Stardust'' in [[Ard Aidhin]], [[Contae Bhaile Átha Cliath]], ar [[14 Feabhra]] [[1981]] ; maraíodh ocht nduine agus dhá scór idir 16-27 bliain (agus bhí 214 duine leonta i gcorp agus in intinn) de bharr dóiteáin sa chlub oíche. Bhí 841 duine i láthair ag an [[dioscó]], a tharla ar [[Lá Fhéile Vailintín]].
Mar sin tharraing an tragóid conspóid agus fiosrúcháin go leor le linn na mblianta. Fuair na húinéirí cúiteamh breá sna [[1980idí]]. Ach faoi dheireadh, in 2024, tugadh an breithiúnas "marú neamhdhleathach a bhí i mbás an 48 duine" sa tubaiste.<ref name=":2">{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/maru-neamhdhleathach-a-bhi-i-mbas-an-48-duine-a-bhasaigh-i-ndoitean-stardust/|teideal=Marú neamhdhleathach a bhí i mbás an 48 duine a bhásaigh i ndóiteán Stardust|dáta=2024-04-18|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref> [[Íomhá:Stardustplan.jpg|mion|clé|Léarscáilː bhí na doirse éalaithe faoi ghlas]]
== Imeachtaí ==
Oíche San Vailintín, an 14 Feabhra 1981, bhí 841 duine ag ceiliúradh fhéile an ghrá ag dioscó i gClub an Stardust in Ard Aidhin i dtuaisceart na príomhchathrach, nuair a réab tine mharfach tríd an gclub.
I gcófra te sa bpríomhbheár a thosaigh an tine agus gur fabht leictreachais ba shiocair léi.
Bhí na bealaí éalaithe ar fad as bálseomra an chlub oíche faoi ghlas, ceangailte le slabhraí nó go raibh bac éigin sa mbealach orthu nuair a tharla an tine. Chuidigh na tíleanna cairpéid a bhí ar bhallaí an Stardust leis an tine a scaipeadh.<ref name=":2" />
Fuarthas os cionn fiche corp in aice le doirse éalaithe i ndiaidh an dóiteáin.<ref name=":1">{{Luaigh foilseachán|title=Stardust: 'leath de na coirp faighte in aice le doirse éalaithe'|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2023/1004/1408961-stardust-leath-de-na-coirp-faighte-in-aice-le-doirse-ealaithe/|date=2023-10-04|language=ga-IE|author=Nuacht RTÉ}}</ref>
== Fiosrúcháin ==
'''1981'''
Bhí an Breitheamh [[Ronan Keane]] i gceannas ar fhiosrúchán poiblí Stardust ag an am. Measadh go raibh "dó mailíseach" i gceist.
Ba leis muintir Butterley an Stardust nuair a tharla an dóiteán. Mar sin saoradh ó gach cúis muintir Butterly (an bainisteoir Éamon Butterly agus daoine eile óna theaghlach).<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/news/ireland/irish-news/families-unable-to-sue-but-stardust-owners-took-3m-claim-1.2950808|teideal=Families unable to sue but Stardust owners took £3m claim - Finding of probable arson stopped relatives suing club owners and operators for alleged negligence.|údar=Irish Times|dáta=2017|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2023-02-14}}</ref> Ina theannta sin fuair siad cúiteamh as an damáiste, IRL 581,000.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/opinion/commentanalysis/arid-40017512.html|teideal=The fighting life of Christine Keegan|údar=Aoife Moore|dáta=2020-07-17|language=en|work=Irish Examiner|dátarochtana=2023-02-14}}</ref>
'''1986'''
Reáchtáladh an Victims Compensation Tribunal agus an breitheamh [[Domhnaill Ó Bearáin|Donal Barrington]] i mbun,
'''2008'''
Ar an [[22 Meán Fómhair]] [[2008]], bhí tús curtha le fiosrúchán [[Neamhspleách (polaitíocht)|neamhspleách]] féachaint ar cheart an fiosrúchán poiblí maidir le dóiteán an Stardust a athoscailt.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Cinnlínte Nuachta|url=https://www.rte.ie/news/2008/0922/108339-cinnlinte/|date=2008-09-22|language=en|author=Nuacht RTÉ}}</ref> Ach níor tharla mórán.
'''2009'''
Cuireadh an breithiúnas de chuid Keane ar neamhní.
'''2017'''
Dúirt an Taoiseach [[Éanna Ó Coinnigh|Enda Kenny]] sa Dáil gur cheart Coimisiún Fiosrúcháin a bhunú faoin dóiteán.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Coimsiún Fiosrúcháin faoi thubaiste Stardust á phlé|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2017/0125/847555-cainteanna-faoi-run-dala-maidir-le-tubaiste-stardust/|date=2017-01-25|language=ga|author=Nuacht RTÉ}}</ref>
'''2022'''
Sa bhliain 2022, d'iarr Éamon Butterly, ar an Ard-Chúirt ordú a thabhairt nach mbeadh cead ag giúiré an choiste cróinéara a rialú go raibh marú neamhdhleathach i gceist. Bhí sé á mhaíomh ag Butterly gur air féin a leagfaí an milleán dá rialófaí go raibh marú neamhdhleathach i gceist.<ref name=":0">{{Luaigh foilseachán|title=Iarratas ó iarbhainisteoir an Stardust caite amach san Ard-Chúirt|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2022/1102/1332746-iarratas-o-iarbhainisteoir-an-stardust-caite-amach-san-ard-chuirt/|date=2022-11-02|language=ga-IE|author=Nuacht RTÉ}}</ref>
Chuir gaolta na marbh agus an cróinéir in aghaidh iarratas Éamoin Butterly. Agus bhí an bua leo... rialaigh an breitheamh go raibh cead ag giúiré fíorasc mar é a dhearbhú ar acht nach leagfaí an marú ar aon duine ar leith. Is faoin gcróinéir féin atá sé treoir a thabhairt don ghiúiré maidir leis an bhfíorasc, a dúirt an breitheamh ag an am.<ref name=":0" />[[Íomhá:Dancing Couple 3.jpg|clé|mion|Cuimhneacháin]]
'''2023'''
Cuireadh tús le hionchoisne nua faoi thubaiste an Stardust ar 25 Aibreán 2023, an t-ionchoisne is mó riamh sa Stát.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Stardust: 20 seachtain eile sula gcuirfear tús le hionchoisne nua|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2022/1123/1337892-stardust-20-seachtain-eile-sula-gcuirfear-tus-le-hionchoisne-nua/|date=2022-11-23|language=ga|author=Nuacht RTÉ}}</ref><ref>{{Luaigh foilseachán|title=Stardust: ní dhéanfaidh máthair dearmad "ar an bhfuarchúis"|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2023/0425/1378978-stardust-ni-dheanfaidh-mathair-dearmad-ar-an-bhfuarchuis/|date=2023-04-25|language=ga-IE|author=Nuacht RTÉ}}</ref> Tháinig an coiste cróinéara le chéile ceithre lá sa tseachtain agus chuir gaolta na marbh, saineolaithe agus finnéithe éagsúla eile fianaise os a gcomhair. Ar ócáid amháin, taispeánadh léaráid don choiste cróinéara de gach ball den chlub oíche ina bhfuarthas na coirp. De réir na léaráide, is in aice le trí dhoras éalaithe a fuarthas a leath acu..<ref name=":1" />
Tugadh fianaise go raibh doirse Stardust faoi ghlas nuair a chuaigh an club oíche trí thine; bhí glas fraincín ar na doirse. (Dúirt Michael Kavanagh leis na Gardaí agus leis na meáin i 1981 go raibh na bealaí éalaithe éigeandála ar oscailt nuair a chuaigh an club trí thine. Ach tharraing sé an ráiteas siar ina dhiaidh. Dúirt sé gur nuair a tharla an tragóid, gur bhraith sé go ndearnadh ceap milleáin dó).<ref>{{Luaigh foilseachán|title="Glas fraincín ar dhoirse Stardust nuair a chuaigh sé trí thine"|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2023/1110/1415851-glas-fraincin-ar-dhoirse-stardust-nuair-a-chuaigh-se-tri-thine/|date=2023-11-10|language=ga-IE|author=Nuacht RTÉ}}</ref>[[Íomhá:Stardust Memorial Park pond.jpg|clé|mion|[[Páirc Chuimhneacháin Stardust]], ]]
==== 2024 ====
Tháinig deireadh le héisteacht na fianaise.. Seachtar ban agus cúigear fear a bhí ar an ngiúiré agus chuaigh siad i mbun a marana ar an gcás ar an 3 Aibreán 2024. Sna treoracha a thug sí do na giúróirí, dúirt an cróinéir an Dr Myra Cullinane go raibh rogha de chúig fhíorasc acu, mar atá, bás tionóisceach, bás de bharr míthapa, marú neamhdhleathach, fíorasc oscailte nó fíorasc tuairisciúil.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Tubaiste Stardust: fíoraisc le tabhairt ag giúiré 'go gairid'|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2024/0416/1443915-tubaiste-stardust-fioraisc-le-tabhairt-ag-giuire-go-gairid/|date=2024-04-16|language=ga-IE|author=Nuacht RTÉ}}</ref>
Ar an 18 Aibreán 2024, tugadh breithiúnas ag Cúirt an Chróinéara gur marú neamhdhleathach ba chúis le bás 48 ógánach i dtine an Stardust. Chuir an breithiúnas sin ar neamhní an breithiúnas a thug Binse Fiosraithe Keane sa bhliain 1982 "gur dóigh gur in aon turas a lasadh an tine." (Cuireadh ar neamhní ón taifead oifigiúil é i 2009 ach ghoill an an breithiúnas Keane go trom go dtí 2024).<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Gile agus Fuascailt ón Dólás do 48 Ógánach an Stardust|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2024/0418/1444328-teaghlaigh-na-marbh-i-dtubaiste-stardust-ag-feitheamh/|date=2024-04-18|language=ga-IE|author=Nuacht RTÉ}}</ref>
== Féach freisin ==
* [[Páirc Chuimhneacháin Stardust]], suite sa [[An Sruthán Aoibhinn|Sruthán Aoibhinn]], [[An Chúlóg]]. Osclaíodh í ar 18 Meán Fómhair 1993.
== Naisc sheachtracha ==
* ''Finné'' - Scéal Lisa Lawlor ː ní raibh sí ach seacht mí dhéag nuair a fágadh ina dílleachta í tar éis dá máthair agus dá hathair bás a fháil i dtragóid an Stardust.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Finné: Sraith nua ag tosú ar TG4 anocht|url=https://www.rte.ie/gaeilge/2022/0203/1276512-finne-sraith-nua-ag-tosu-ar-tg4-anocht/|date=2022-02-03|language=ga}}</ref><ref>{{Luaigh foilseachán|title=Finné - Lisa Lawlor {{!}} Seinnteoir {{!}} TG4 {{!}} Irish Television Channel, Súil Eile|url=https://dev.tg4.ie/ga/player/catagoir/saolchlar/seinn/?pid=6294978164001&title=Lisa%20Lawlor&series=Finn%C3%A9&pcode=607795&genre=Faisneis|language=ga-IE}}</ref>
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
[[Catagóir:Stair Bhaile Átha Cliath]]
[[Catagóir:Dóiteáin in Éirinn]]
[[Catagóir:1981]]
[[Catagóir:Scannail Pholaitiúla in Éirinn]]
gh3jir8tfbiw89a66abotnb8pm4dmm4
430idí
0
7739
1212153
1206121
2024-04-18T21:09:31Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[430í]] go [[430idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|435|430|5}}
== Imeachtaí agus treochtaí ==
* '''432''': De réir traidisiúin, tháinig [[Naomh Pádraig]] go [[Éire|hÉirinn]] mar easpag agus chuir tús lena mhisean chun na Gaeil a iompú chun na [[Críostaíocht]]a.
== Ceannairí stáit ==
* [[Éire]] - [[Lóegaire mac Néill]] - [[Liosta Ard-Ríthe na hÉireann|Ard Rí]] (~428 go ~458)
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|043]]
ojf1oo5adfc6hqicddhtsxwfkz30w7t
Guinness
0
11134
1212005
1203316
2024-04-18T17:34:14Z
194.125.25.1
How it was made
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}}
{{glanadh}}
[[Leann dubh]] (cineál [[Beoir|beorach]]) is ea '''Guinness''' atá á ghrúdú ag [[Grúdlann Gheata Naomh Séamuis|Geata San Séamais]], áit ina bhfuil grúdlann Guinness lonnaithe ón bhliain [[1759]] i leith.Seamus is a lightweight.
Tá cáil dhomhanda ar ghrúdlann [[Guinness]] i m[[Baile Átha Cliath]], agus cé nach i seilbh Éireannach a thuilleadh é agus nó mbruitear i d[[Tír|tíortha]] eile é, meastar go leathan gur fearr Guinness na h[[Éire|Éireann]].
''Pórtar Mhic Aonghusa'' a thugtar ar Guinness scaití.
== Diageo ==
Is leis an comhlacht ''[[Diageo]]'' anois é an t-ollbhranda Guinness, tar éis cónascadh sa bhliain 1997 idir Guinness PLC agus Grand Metropolitan PLC. Déanann an comhlacht céanna ''lager'' Harp, mar aon le beoir eachtrannacha a bhruith agus a dháileadh faoi chonradh. Tá Diageo i gceannas ar an chuid brandaí. Tá siad i gceannas ar brandaí ar nós [[Baileys]] agus [[Smirnoff]]<ref name=":13">{{Lua idirlín|url=https://www.diageo.com/en/our-brands/brand-introduction/|teideal=Brand introduction|language=en-gb|work=Diageo|dátarochtana=2021-02-14}}</ref>. Is féidir an liosta iomlán a fheiceáil [https://www.diageo.com/en/our-brands/brand-introduction/ anseo]<ref name=":13" />. Tá Diageo lonnaithe i 180 tír, le 150 suíomh timpeall an domhain go ndéantar táirgí an chomhlachta<ref name=":14">{{Lua idirlín|url=https://www.diageo.com/en/our-business/where-we-operate/global/|teideal=Global|language=en-gb|work=Diageo|dátarochtana=2021-02-14}}</ref>. Fostaíonn Diageo thart ar 27,775 duine ar fud an domhain<ref name=":14" />.
Sa bhliain 2017, rinne Diageo an cinneadh chun dearradh nua a chur ar an ngloine Guinness. Tá an gloine nua níos airde, níos tanaí agus níos éasca lámh a chur timpeall air<ref name=":15">{{Lua idirlín|url=https://www.morningadvertiser.co.uk/Article/2010/04/09/New-Guinness-glass-revealed|teideal=New Guinness glass revealed|údar=morningadvertiser.co.uk|language=en-GB|work=morningadvertiser.co.uk|dátarochtana=2021-02-14}}</ref>. Deirtear go bhfuil sé níos fearr ag coinneál an ceann cáiliúil go mbíonn ar pionta Guinness<ref name=":15" /> chomh maith.
== Stair Ceannairí Guinness ==
Rugadh agus tógadh [[Arthur Guinness]] i g[[Cill Droichid]], áit ina raibh sé ina chónaí ann ar feadh 25 bliana <ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://www.discovercelbridge.com/the-arthur-guinnesss-story/#:~:text=In%201759%20Arthur%20Guinness%20moved,The%20rest%20is%20history.|teideal=The Arthur Guinness Story|údar=Discover Celbridge|dáta=2021|dátarochtana=26/01/2021}}</ref>. Thosaigh Arthur ag grúdáil nuair a d'fhág ardeaspag agus a athair dé 100 punt dó ina thoil. D'oscail sé an chéad grúdlann i [[Léim an Bhradáin]] leis an £100 sin. Bhog Arthur an gnó Guinness go [[Baile Átha Cliath]] sa bhliain 1759<ref name=":0" />. Bhí 21 páiste aige, ach as an 21 sin, d'fhás 10 gcinn aníos go daoine fásta<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishcentral.com/roots/history/facts-arthur-guinness|teideal=5 things you didn’t know about Arthur Guinness|dáta=2018-03-27|language=en|work=IrishCentral.com|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>.
Rugadh [[Arthur Hart Guinness]] ar [[Sráid Thomáis Baile Átha Cliath|Sráid Thomáis]] i mBaile Átha Cliath sa bhliain 1768<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.famousjamesons.com/getperson.php?personID=I191&tree=Whiskey_Jamesons#:~:text=%20Arthur%20Hart%20Guinness%20%201%20William%20Smythe,London,%20Middlesex,%20England%20(Age%2069%20years)%20More|teideal=Arthur Hart Guinness b. 12 Mar 1768 Dublin, Ireland d. 9 Jun 1855 Beaumont, County Dublin, Ireland: Famous Jam?sons|work=www.famousjamesons.com|dátarochtana=2021-01-26}}</ref>. Thosaigh sé ag obair ag [[Geata San Séamus]] lena athair sna 1780dí. Dúirt Arthur i litir gur cuidigh a mhac go mór le fás agus forbairt na grúdlainne ag an am seo <ref>{{Lua idirlín|url=https://peoplepill.com/people/the-second-arthur-guinness|teideal=About Arthur Guinness: Irish brewer, banker, politician and flour miller (born: 1768 - died: 1855) {{!}} Biography, Facts, Career, Wiki, Life|údar=peoplepill.com|language=en|work=peoplepill.com|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>.
[[Íomhá:Benjamin Guinness.jpg|clé|mion|Dealbh Benjamin Lee Guinness os comhair Ardeaglais Naomh Pádraig|414x414px]]
Rugadh [[Benjamin Lee Guinness]], mac le Arthur II, sa bhliain 1798<ref name=":1">{{Lua idirlín|url=https://www.britannica.com/biography/Sir-Benjamin-Lee-Guinness-1st-Baronet|teideal=Sir Benjamin Lee Guinness, 1st Baronet {{!}} Irish brewer|language=en|work=Encyclopedia Britannica|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>. Bhí sé mar an chéad ardmhéara i mBaile Átha Cliath. Sa bhliain 1855 thóg sé ceannasaíocht ar an ngrúdlann a thosaigh a seanathair<ref name=":1" />. Rinne sé níos mó fás agus forbairt ar an ngnó, agus mhéadaigh sé margadh Guinness go [[Meiriceá Thuaidh|Meiriceá]] agus lár na [[An Eoraip|hEorpa]]. Deirtear gurb é an fear is saibhre sa tír ag an am<ref name=":1" />. Sa bhliain 1860, chuir sé a airgead féin isteach go [[Ardeaglais Naomh Pádraig]] nuair a bhí sé ar tí a bheith scriosta. Thóg sé teach ollmhór i b[[páirc Naomh Áine]] sa bhliain 1837<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.askaboutireland.ie/learning-zone/primary-students/5th-+-6th-class/geography/aspects-of-raheny/how-is-this-place-changin/high-above/|teideal=High above|work=www.askaboutireland.ie|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>.
Fuair Benjamin Lee Guinness bás sa bhliain 1868, agus d'fhág sé an ghnó ar fad leis a mhac [[Edward Lee Guinness]]. Chas Edward an gnó Guinness go dtí an ghrúdlann is mó ar domhain<ref name=":3">{{Luaigh foilseachán|author=The Guinness Storehouse|date=02/02/2021|url=https://www.guinness-storehouse.com/content/pdf/archive-factsheets/general-history/company-history.pdf|title=Archive Fact Sheet: The History of Guinness|journal=|volume=|issue=1}}</ref>. Chuaigh an ghnó ar an stocmhalartán thall i [[Londain]]. Sa bhliain 1886, Cheapadh Edward mar Chathaoirleach ar an ngnó Guinness, ról a bhí mar chuid den chlann Guinness go dtí an bhliain 1986<ref name=":3" />. Thosaigh Edward an [[Iontaobhais Uíbh Earcach]] sa bhliain 1890<ref name=":4">{{Lua idirlín|url=https://www.theiveaghtrust.ie/who-we-are/about-the-trust/|teideal=About The Trust – The Iveagh Trust|language=en-GB|dátarochtana=2021-02-02}}</ref>. An aidhm atá ag an Iontaobhas ná chun tithíocht ar fud na cathrach a chur ar fáil do lucht oibre na cathrach<ref name=":4" />. Ar barr an post a bhí aige ag an ngrúdlann, bhí sé mar ardmhéara Baile Átha Cliath ar feadh tréimhse<ref name=":5">{{Lua idirlín|url=https://www.theiveaghtrust.ie/our-story/edward-cecil-guinness/|teideal=Edward Cecil Guinness – The Iveagh Trust|language=en-GB|dátarochtana=2021-02-02}}</ref>. Lean Edward agus a dheartháir Arthur ar aghaidh le obair a athair ar son na cathrach, ag tógáil Páirc Naomh Pádraig taobh thiar den [[Ardeaglais Naomh Pádraig|Ardeaglais]], rud a thóg buntáistí ar leith leis le haghaidh na daoine ina gcónaí ar [[Sráid Chaoimhín]] agus [[Lána Bhál]] <ref name=":5" />. Cheapadh é mar Seansailéir Átha Cliath sa bhliain 1908, tar éis dó an chuid airgead a thabhairt ar son [[Coláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath|Coláiste na Tríonóide]]<ref name=":5" />.
Rugadh [[Rupert Guinness]] sa bhliain 1874. Tá sé cáílliúl as a bheith mar rabhaí den scoth agus mar cathaoirleach den bord Guinness i ndiaidh bás a athair<ref name=":9">{{Lua idirlín|url=https://www.ria.ie/ga/node/98046|teideal=DIB entry of the day: Rupert Guinness|dáta=2019-05-15|language=ga|work=Royal Irish Academy|dátarochtana=2021-02-07}}</ref>. Idir 1893 agus 1911, Bhuaigh sé an chuid comórtais rábhaíochta. Bhí sé mar uachtarán ar an club rabhaíochta [[Abhainn na Tamaise|Tamais]] i Sasana go dtí 1911, nuair a fuair a athair Edward bás. Bhí sé i gceannas ar Guinness nuair a rinneadh an cinneadh chun Guinness a grúda thar lear. D'oscail grúdlann Guinness i Londain sa bhliain 1936<ref name=":9" />. Bhí an ghrúdlann ar leith sin ar oscailt go dtí 2005, nuair a dúnadh é chun grúdlainne eile a oscailt ar fud an domhain<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.just-drinks.com/news/diageo-to-close-guinness-brewery-in-london_id75347.aspx|teideal=UK: Diageo to close Guinness brewery in London|dáta=2004-04-15|work=www.just-drinks.com|dátarochtana=2021-02-07|archivedate=2021-02-14|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210214100534/https://www.just-drinks.com/news/diageo-to-close-guinness-brewery-in-london_id75347.aspx}}</ref>.
Bhí Benjamin Guinness, Gar-mhac le Rupert, an duine deireanach ón clann chun a bheith i gceannas ar an gcomhlacht. Fuair sé an ról de cathaoirleach sa bhliain 1962, agus thug sé suas an ról sa bhliain 1986<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.iar.ie/Archive.shtml?IE%20GA/GDB/PE03.01|teideal=Irish Archives Resource - Archive Details|work=www.iar.ie|dátarochtana=2021-02-08}}</ref>. Tháinig Guinness agus Metropolitan PLC le chéile chun Diageo a dhéanamh sa bhliain 1997
== Comhábhair agus Sláinte ==
[[Íomhá:Part of a 1968 advertising sheet for Guinness after they established a brewery in Sierra Leone (West Africa) (1727997539).jpg|mion|158x158px|Fógra Guinness san Aifric ón mbliain 1968]]
Tá Guinness déanta suas de 4 príomh comhábhair. Is iad sin uisce, gráin, spíosraí agus giosta<ref name=":2">{{Lua idirlín|url=https://www.healthline.com/nutrition/guinness-abv|teideal=Guinness: ABV, Types, and Nutrition Facts|dáta=2020-02-17|language=en|work=Healthline|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>. an gráin go n-úsáideann Guinness ná eorna. déantar an eorna a braiche agus ansin a róst chun an dath cáiliúil dubh a thabhairt<ref name=":2" />. Úsáidtear hopa mar an spíosra agus ansin an giosta Guinness, atá déanta ag Guinness ar feadh na mblianta. Ó na1950dí ar aghaidh, chuir Guinness [[nítrigin]] sna beoir chun an cúr ar barr an deoch a thabhairt dó<ref name=":2" />. Tá seo mar a dhéantar Guinness an lae inniu.
Tá níos lú calaire i bpionta Guinness ná mar atá i ngnáth pionta beorach<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.eatingwell.com/article/7677513/is-guinness-actually-healthy-heres-what-a-beer-expert-says/|teideal=Is Guinness Actually Healthy? Here's What a Beer Expert Says|language=en|work=EatingWell|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>. Tá 0.3 graim d'iarainn i ngach pionta chomh maith, atá thart ar 3% den méid gur chóir do ghnáth duine fásta a bheith ag tógáil isteach gach lá<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.spinemd.com/5-health-benefits-of-guinness-on-st-patricks-day/|teideal=5 Health Benefits Of Guinness On St. Patrick’s Day|dáta=2017-03-14|language=en-US|work=Virginia Spine Institute|dátarochtana=2021-02-04}}</ref>. Tá leibhéal ard de snáithín agus vitimíní B, atá an-mhaith do do sláinte ina iomlán<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.cnn.com/2017/03/17/health/guinness-good-for-you-food-drayer/index.html|teideal=Is Guinness really 'good for you'?|údar=Lisa Drayer CNN|work=CNN|dátarochtana=2021-02-07}}</ref>. Ón mbliain 2015, rinneadh Guinness go hiomlán veigeán<ref name=":8">{{Lua idirlín|url=https://www.veganfoodandliving.com/news/its-official-all-guinness-now-suitable-vegans-draft-bottle-can-form/|teideal=It's official - all Guinness is now suitable for vegans in draft, bottle and can form|údar=Vegan Food and Living|language=en-GB|work=www.veganfoodandliving.com|dátarochtana=2021-02-07}}</ref>. Rinneadar athrú ar na comhábhar ionas gur féidir veigeán a ghlaoch ar an deoch cáiliúil go hoifigiúil<ref name=":8" />.
Tá sé ráite ag Guinness go bhfuil dath dearg ar an leann seachas dubh<ref name=":10">{{Luaigh foilseachán|author=The Guinness Storehouse|date=07/02/2021|url=https://www.guinness-storehouse.com/content/pdf/factsheets/factsheet_pdf_10.pdf|title=Guinness Facts|journal=Fact Sheet|volume=|issue=1}}</ref>. Sna sean laethanta, bhí Guinness déanta ag baint úsáid as uisce ón [[An Chanáil Mhór|Chánail Mhór]]<ref name=":11">{{Lua idirlín|url=https://wildrovertours.com/blog/facts-about-guinness-you-probably-didnt-know/|teideal=Facts about Guinness you probably didn't know|dáta=2018-01-11|language=en-US|work=Wild Rover Tours|dátarochtana=2021-02-08}}</ref>.
== Féiniúlacht na hÉireannaigh agus Guinness ==
[[Íomhá:Guinness.jpg|thumb|Pionta Guinness|clé]]Sa bhliain 2003, Rinne [[Ollscoil Mhálta]] staidéar ar an gcaoi go bhfuil baint ag an Guinness leis an bhféiniúlacht d'Éireannaigh<ref name=":6">{{Luaigh foilseachán|author=Brenda Murphy|date=01/01/2003|url=https://www.researchgate.net/publication/236799953_Pure_Genius_Guinness_Consumption_and_Irish_Identity|title=Pure Genius: Guinness Consumption and Irish Identity|journal=New Hibernia Review|volume=|issue=7}}</ref>. Déantar cur síos ar an gcaoi go n-ordaíonn daoine pionta Guinness nuair atá siad faoi bhrú chairde faoin tuaithe nó nuair atá siad i dtíortha eile, chun an blas Éireannach a fháil<ref name=":6" />. Déantar tagairt chomh maith chuig an 'Pionta Foirfe' agus na scéalta draíochtúil atá taobh thiar den leann dubh<ref name=":6" />.
Tá pointe sa pháipéar a dheireann go bhfuil cumhacht ag Guinness a bheith ceangailte i gcuimhneacháin daoine mar áit, seachas mar deoch<ref name=":6" />. Deir roinnt de na daoine curtha faoi agallamh go smaoiníonn siad ar [[Contae Dhún na nGall|Tír Chonaill]] nó Baile Átha Cliath<ref name=":6" />. Tá béim ar seo sa chonclúid, a deirtear go bhfuil Guinness ceangailte go mór le heisimircigh atá ag iarraidh blaisín Éireannach<ref name=":6" />. Bíodh sé Baile Átha Cliath nó [[Corcaigh]], Is cuimhneacháin den áit dúchais é<ref name=":6" />
I 1959, Thosaigh Guinness le scéim fógraíochta, ag díriú ar aois an chomhlachta<ref name=":7">{{Luaigh foilseachán|author=Patricia Medcalf|date=01/11/2016|url=https://arrow.tudublin.ie/cgi/viewcontent.cgi?article=1143&context=icr|title=In Search of Identity: an Exploration of the Relationship Between
Guinness' Guinness's Advertising and Ir tising and Ireland's Social and E s Social and Economic conomic
Evolution Between 1959 and 1969|journal=Irish Communication Review|volume=15|issue=1}}</ref>. Dhírigh an scéim ar an gcaoi go raibh Guinness thart ar feadh 200 bhliain, agus go mbeidh sé thart ar feadh tamaill eile. Bhí seo déanta chun dul in iomaíocht dhíreach le comhlachtaí agus grúdlainne eile sa tír ag an am<ref name=":7" />. Tá sé dírithe ar an lucht oibre Éireannach, na comhábhair Éireannach, agus an bród atá ag Guinness a bheith Éireannach<ref name=":7" />. "Brewed by the Irish for the Irish" ceann de na línte den fhógra. Chríochnaigh an fhógra leis an ráiteas go bhfuil Guinness sláintiúil duit (frása nach raibh ceadaithe níos déanaí<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/irish-news/now-ads-cant-say-it-but-you-always-knew-it-guinness-is-good-for-you-25922072.html|teideal=Now ads can't say it but you always knew it: Guinness IS good for you|language=en|work=independent|dátarochtana=2021-02-07}}</ref>, féach [https://www.independent.ie/irish-news/now-ads-cant-say-it-but-you-always-knew-it-guinness-is-good-for-you-25922072.html anseo]). I bhfógra eile ón scéim céanna, deirtear go bhfuil daoine Éireannach a chabhraigh le Arthur Guinness a gnó a bhunú fós ag baint sult as Guinness 200 bliain níos déanaí<ref name=":7" />.
Sa bhliain 1966, rinne Guinness scéim fógraíochta eile, ina chuireadar béim ar na feirmeoirí agus an [[eorna]]<ref name=":7" />. Luaitear sa fógra go n-úsáideann Guinness 75% (80% níos déanaí<ref name=":7" />) den eorna atá á fás ag feirmeoirí na tíre. Bhí siad ag tabhairt tacaíocht chuig [[Seó Samhradh Corcaigh]] agus Seó Talmhaíochta Chill an Dísirt sa bhliain chéanna, ag léiriú nach raibh siad chun a dhroim a chasadh leis an roinn sin den Geilleagar<ref name=":7" />.
== Geata San Séamus ==
[[Íomhá:Guinness brewery gate.jpg|mion|216x216px|Geata San Séamus]]
Lonnaithe ar [[Sráid Thomáis Baile Átha Cliath|Sráid Thomáis]], Tá Geata San Séamus mar cheann de na grúdlainne is mó ar domhain. Thosaigh an scéal seo nuair a shínigh Arthur Guinness léas ar an ngrúdlann ar feadh 9000 mbliain<ref name=":12">{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/business/st-james-s-gate-a-brief-history-1.1308346|teideal=St James's Gate: a brief history|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2021-02-08}}</ref>. Bhí an ngrúdlann chomh mór le ceithre acra, agus bhí dó dhéag chapaill ag an ngrúdlann ag an am.
Mhéadaigh an ngrúdlann ó shin, le méadú ag teacht ar na tithe grúda, atá fós ina seasamh sa lá atá inniu ann<ref name=":12" />. Sa bhliain 1886, bhí Guinness mar an ghrúdlann is mó ar domhain go hoifigiúil, ag cur amach 1.2 milliúin barrille in aghaidh na bliana<ref name=":12" />. I rith an fichiú aois, tháinig níos mó feabhais ar an ngrúdlann, nuair a rinneadh é go hiomlán uathoibríoch<ref name=":3" />. I ndiaidh sin, sa bhliain 1996, thuill an ghrúdlann an teastas ISO 14001. Is teastas a thuilltear as a bheith ag feidhmiú go maith i leith an timpeallacht<ref name=":12" />.
D'oscail teach grúda 4 sa bhliain 2014. Is ceann de na tithe grúda is fearr ó thaobh na teicneolaíochta ar domhain é<ref name=":3" />. Tá Guinness go fóill ag ceannach eorna Éireannach agus ag cuidiú leis an nGeilleagar Éireannach sa lá atá inniu ann<ref name=":3" />
Sa bhliain 2000, d'osclaíodh an Guinness Storehouse mar imeacht do turasóirí<ref name=":12" />. Tá clú agus cáil ar an turas ar fud an domhain, agus de réir Tripadvisor, caithfear an turas a dhéanamh má tá tú ag déanamh cuairt ar Cathair Átha Cliath<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.tripadvisor.ie/Attraction_Review-g186605-d189694-Reviews-Guinness_Storehouse-Dublin_County_Dublin.html|teideal=Guinness Storehouse {{!}} Dublin {{!}} UPDATED February 2021 Top Tips Before You Go (with Photos)|language=en-IE|work=Tripadvisor|dátarochtana=2021-02-08}}</ref>.
== Grúdlainne Domhanda ==
[[Íomhá:St. James's Gate Brewery, Dublin, Ireland.jpg|mion|185x185px|Comhartha os comhair Geata San Séamus, Baile Átha Cliath]]
Tá Guinness díolta sa lá atá inniu an ar fud an domhain. De réir an Grúdlann Guinness i mBaile Átha Cliath, tá Guinness déanta i 49 tír ar domhain agus díolta i 150 tír ar domhain<ref name=":10" />. Deirtear go n-óltar 10 milliún gloine de Guinness ar fud an domhain gach lá<ref name=":10" />.
Tá cúig phríomhghrúdlann lonnaithe timpeall an domhain, i m[[Baile Átha Cliath]], sa [[An Mhalaeisia|Mhalaeisia]], sa [[An Nigéir|Nigéir]], i g[[Camarún]] agus i [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<ref name=":10" />. Deirtear go n-óltar thart ar 40% de Guinness ar fad ar domhain san [[Aifric]]<ref name=":11" />.
== Lá Arthur ==
Sa bhliain 2009, bhí ceiliúradh 250 bliain ag Geata San Séamus. D'eagraigh Guinness an ceiliúradh de 'Arthurs Day' a chur ar siúl. Lá lán de ceolchoirmeacha a bhí i gceist leis an lá, ach fuair Guinness réidh leis i ndiaidh cúig bliana<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/irish-news/news/guinness-scraps-arthurs-day-after-five-years-in-favour-of-amplify-30402022.html|teideal=Guinness scraps Arthur's Day after five years, in favour of Amplify|language=en|work=independent|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>.
== Guinness Sofheicthe ==
Sa bhliain 2019, Chuir Guinness fógra amach le [[Brian O'Driscoll]] agus [[Lawrence Dallaglio]], ag fógairt Guinness so-fheicthe. Is féidir an fógra a fheiceáil [https://www.youtube.com/watch?v=KBe0koxErT4 anseo]<ref>Brian O’Driscoll and Lawrence Dallaglio try Guinness Clear for the first time #GuinnessClear - YouTube</ref>. Ba scéim fógraíochta é chun fógraíocht a dhéanamh ar uisce agus na buntáistí atá ag baint leis nuair atá daoine amach ag baint taitneamh as an rugbaí<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.guinness.com/en-ie/guinness-clear-responsible-drinking/|teideal=Guinness Clear|language=en-ie|work=www.guinness.com|dátarochtana=2021-02-14}}</ref>. Ba é an mana a bhí ag an fógra ná chun é a ól chun cuimhniú ar an gcluiche.
== Táirgí ==
Tá raon leathan ag Guinness sa lá atá inniu ann<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.guinness.com/en/our-beers/|teideal=Our Beers|language=en|work=www.guinness.com|dátarochtana=2021-01-28|archivedate=2021-02-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210206025752/https://www.guinness.com/en/our-beers/}}</ref>. I measc na táirgí seo tá:
* Guinness Bhairille
* Guinness Eachtrach Leann Dubh
* Guinness Buidéalaithe
* Pórtar Átha Cliath
* Pórtar na nIndiacha Thiar
Is féidir an raon iomlán a fheiceáil [https://www.guinness.com/en/our-beers/ anseo] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210206025752/https://www.guinness.com/en/our-beers/ |date=2021-02-06 }}.
== Féach freisin ==
* [[Grúdlann Gheata Naomh Séamuis]]
==Tagairtí==
{{Reflist}}
== Naisc sheachtracha ==
* [http://www.guinness.com/ Guinness.com (Suíomh oifigiúil)]
[[Catagóir:Deochanna Éireannacha]]
[[Catagóir:Deochanna alcólacha na hÉireann]]
[[Catagóir:Brandaí Éireannacha]]
5ox2qylgp9305blso8fr0217uov5i1b
1212039
1212005
2024-04-18T19:34:40Z
Conradder
34685
Cealaíodh athrú [[Special:Diff/1212005|1212005]] le [[Special:Contributions/194.125.25.1|194.125.25.1]] ([[User talk:194.125.25.1|plé]])
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}}
{{glanadh}}
[[Leann dubh]] (cineál [[Beoir|beorach]]) is ea '''Guinness''' atá á ghrúdú ag [[Grúdlann Gheata Naomh Séamuis|Geata San Séamais]], áit ina bhfuil grúdlann Guinness lonnaithe ón bhliain [[1759]] i leith.
Tá cáil dhomhanda ar ghrúdlann [[Guinness]] i m[[Baile Átha Cliath]], agus cé nach i seilbh Éireannach a thuilleadh é agus nó mbruitear i d[[Tír|tíortha]] eile é, meastar go leathan gur fearr Guinness na h[[Éire|Éireann]].
''Pórtar Mhic Aonghusa'' a thugtar ar Guinness scaití.
== Diageo ==
Is leis an comhlacht ''[[Diageo]]'' anois é an t-ollbhranda Guinness, tar éis cónascadh sa bhliain 1997 idir Guinness PLC agus Grand Metropolitan PLC. Déanann an comhlacht céanna ''lager'' Harp, mar aon le beoir eachtrannacha a bhruith agus a dháileadh faoi chonradh. Tá Diageo i gceannas ar an chuid brandaí. Tá siad i gceannas ar brandaí ar nós [[Baileys]] agus [[Smirnoff]]<ref name=":13">{{Lua idirlín|url=https://www.diageo.com/en/our-brands/brand-introduction/|teideal=Brand introduction|language=en-gb|work=Diageo|dátarochtana=2021-02-14}}</ref>. Is féidir an liosta iomlán a fheiceáil [https://www.diageo.com/en/our-brands/brand-introduction/ anseo]<ref name=":13" />. Tá Diageo lonnaithe i 180 tír, le 150 suíomh timpeall an domhain go ndéantar táirgí an chomhlachta<ref name=":14">{{Lua idirlín|url=https://www.diageo.com/en/our-business/where-we-operate/global/|teideal=Global|language=en-gb|work=Diageo|dátarochtana=2021-02-14}}</ref>. Fostaíonn Diageo thart ar 27,775 duine ar fud an domhain<ref name=":14" />.
Sa bhliain 2017, rinne Diageo an cinneadh chun dearradh nua a chur ar an ngloine Guinness. Tá an gloine nua níos airde, níos tanaí agus níos éasca lámh a chur timpeall air<ref name=":15">{{Lua idirlín|url=https://www.morningadvertiser.co.uk/Article/2010/04/09/New-Guinness-glass-revealed|teideal=New Guinness glass revealed|údar=morningadvertiser.co.uk|language=en-GB|work=morningadvertiser.co.uk|dátarochtana=2021-02-14}}</ref>. Deirtear go bhfuil sé níos fearr ag coinneál an ceann cáiliúil go mbíonn ar pionta Guinness<ref name=":15" /> chomh maith.
== Stair Ceannairí Guinness ==
Rugadh agus tógadh [[Arthur Guinness]] i g[[Cill Droichid]], áit ina raibh sé ina chónaí ann ar feadh 25 bliana <ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://www.discovercelbridge.com/the-arthur-guinnesss-story/#:~:text=In%201759%20Arthur%20Guinness%20moved,The%20rest%20is%20history.|teideal=The Arthur Guinness Story|údar=Discover Celbridge|dáta=2021|dátarochtana=26/01/2021}}</ref>. Thosaigh Arthur ag grúdáil nuair a d'fhág ardeaspag agus a athair dé 100 punt dó ina thoil. D'oscail sé an chéad grúdlann i [[Léim an Bhradáin]] leis an £100 sin. Bhog Arthur an gnó Guinness go [[Baile Átha Cliath]] sa bhliain 1759<ref name=":0" />. Bhí 21 páiste aige, ach as an 21 sin, d'fhás 10 gcinn aníos go daoine fásta<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishcentral.com/roots/history/facts-arthur-guinness|teideal=5 things you didn’t know about Arthur Guinness|dáta=2018-03-27|language=en|work=IrishCentral.com|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>.
Rugadh [[Arthur Hart Guinness]] ar [[Sráid Thomáis Baile Átha Cliath|Sráid Thomáis]] i mBaile Átha Cliath sa bhliain 1768<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.famousjamesons.com/getperson.php?personID=I191&tree=Whiskey_Jamesons#:~:text=%20Arthur%20Hart%20Guinness%20%201%20William%20Smythe,London,%20Middlesex,%20England%20(Age%2069%20years)%20More|teideal=Arthur Hart Guinness b. 12 Mar 1768 Dublin, Ireland d. 9 Jun 1855 Beaumont, County Dublin, Ireland: Famous Jam?sons|work=www.famousjamesons.com|dátarochtana=2021-01-26}}</ref>. Thosaigh sé ag obair ag [[Geata San Séamus]] lena athair sna 1780dí. Dúirt Arthur i litir gur cuidigh a mhac go mór le fás agus forbairt na grúdlainne ag an am seo <ref>{{Lua idirlín|url=https://peoplepill.com/people/the-second-arthur-guinness|teideal=About Arthur Guinness: Irish brewer, banker, politician and flour miller (born: 1768 - died: 1855) {{!}} Biography, Facts, Career, Wiki, Life|údar=peoplepill.com|language=en|work=peoplepill.com|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>.
[[Íomhá:Benjamin Guinness.jpg|clé|mion|Dealbh Benjamin Lee Guinness os comhair Ardeaglais Naomh Pádraig|414x414px]]
Rugadh [[Benjamin Lee Guinness]], mac le Arthur II, sa bhliain 1798<ref name=":1">{{Lua idirlín|url=https://www.britannica.com/biography/Sir-Benjamin-Lee-Guinness-1st-Baronet|teideal=Sir Benjamin Lee Guinness, 1st Baronet {{!}} Irish brewer|language=en|work=Encyclopedia Britannica|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>. Bhí sé mar an chéad ardmhéara i mBaile Átha Cliath. Sa bhliain 1855 thóg sé ceannasaíocht ar an ngrúdlann a thosaigh a seanathair<ref name=":1" />. Rinne sé níos mó fás agus forbairt ar an ngnó, agus mhéadaigh sé margadh Guinness go [[Meiriceá Thuaidh|Meiriceá]] agus lár na [[An Eoraip|hEorpa]]. Deirtear gurb é an fear is saibhre sa tír ag an am<ref name=":1" />. Sa bhliain 1860, chuir sé a airgead féin isteach go [[Ardeaglais Naomh Pádraig]] nuair a bhí sé ar tí a bheith scriosta. Thóg sé teach ollmhór i b[[páirc Naomh Áine]] sa bhliain 1837<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.askaboutireland.ie/learning-zone/primary-students/5th-+-6th-class/geography/aspects-of-raheny/how-is-this-place-changin/high-above/|teideal=High above|work=www.askaboutireland.ie|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>.
Fuair Benjamin Lee Guinness bás sa bhliain 1868, agus d'fhág sé an ghnó ar fad leis a mhac [[Edward Lee Guinness]]. Chas Edward an gnó Guinness go dtí an ghrúdlann is mó ar domhain<ref name=":3">{{Luaigh foilseachán|author=The Guinness Storehouse|date=02/02/2021|url=https://www.guinness-storehouse.com/content/pdf/archive-factsheets/general-history/company-history.pdf|title=Archive Fact Sheet: The History of Guinness|journal=|volume=|issue=1}}</ref>. Chuaigh an ghnó ar an stocmhalartán thall i [[Londain]]. Sa bhliain 1886, Cheapadh Edward mar Chathaoirleach ar an ngnó Guinness, ról a bhí mar chuid den chlann Guinness go dtí an bhliain 1986<ref name=":3" />. Thosaigh Edward an [[Iontaobhais Uíbh Earcach]] sa bhliain 1890<ref name=":4">{{Lua idirlín|url=https://www.theiveaghtrust.ie/who-we-are/about-the-trust/|teideal=About The Trust – The Iveagh Trust|language=en-GB|dátarochtana=2021-02-02}}</ref>. An aidhm atá ag an Iontaobhas ná chun tithíocht ar fud na cathrach a chur ar fáil do lucht oibre na cathrach<ref name=":4" />. Ar barr an post a bhí aige ag an ngrúdlann, bhí sé mar ardmhéara Baile Átha Cliath ar feadh tréimhse<ref name=":5">{{Lua idirlín|url=https://www.theiveaghtrust.ie/our-story/edward-cecil-guinness/|teideal=Edward Cecil Guinness – The Iveagh Trust|language=en-GB|dátarochtana=2021-02-02}}</ref>. Lean Edward agus a dheartháir Arthur ar aghaidh le obair a athair ar son na cathrach, ag tógáil Páirc Naomh Pádraig taobh thiar den [[Ardeaglais Naomh Pádraig|Ardeaglais]], rud a thóg buntáistí ar leith leis le haghaidh na daoine ina gcónaí ar [[Sráid Chaoimhín]] agus [[Lána Bhál]] <ref name=":5" />. Cheapadh é mar Seansailéir Átha Cliath sa bhliain 1908, tar éis dó an chuid airgead a thabhairt ar son [[Coláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath|Coláiste na Tríonóide]]<ref name=":5" />.
Rugadh [[Rupert Guinness]] sa bhliain 1874. Tá sé cáílliúl as a bheith mar rabhaí den scoth agus mar cathaoirleach den bord Guinness i ndiaidh bás a athair<ref name=":9">{{Lua idirlín|url=https://www.ria.ie/ga/node/98046|teideal=DIB entry of the day: Rupert Guinness|dáta=2019-05-15|language=ga|work=Royal Irish Academy|dátarochtana=2021-02-07}}</ref>. Idir 1893 agus 1911, Bhuaigh sé an chuid comórtais rábhaíochta. Bhí sé mar uachtarán ar an club rabhaíochta [[Abhainn na Tamaise|Tamais]] i Sasana go dtí 1911, nuair a fuair a athair Edward bás. Bhí sé i gceannas ar Guinness nuair a rinneadh an cinneadh chun Guinness a grúda thar lear. D'oscail grúdlann Guinness i Londain sa bhliain 1936<ref name=":9" />. Bhí an ghrúdlann ar leith sin ar oscailt go dtí 2005, nuair a dúnadh é chun grúdlainne eile a oscailt ar fud an domhain<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.just-drinks.com/news/diageo-to-close-guinness-brewery-in-london_id75347.aspx|teideal=UK: Diageo to close Guinness brewery in London|dáta=2004-04-15|work=www.just-drinks.com|dátarochtana=2021-02-07|archivedate=2021-02-14|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210214100534/https://www.just-drinks.com/news/diageo-to-close-guinness-brewery-in-london_id75347.aspx}}</ref>.
Bhí Benjamin Guinness, Gar-mhac le Rupert, an duine deireanach ón clann chun a bheith i gceannas ar an gcomhlacht. Fuair sé an ról de cathaoirleach sa bhliain 1962, agus thug sé suas an ról sa bhliain 1986<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.iar.ie/Archive.shtml?IE%20GA/GDB/PE03.01|teideal=Irish Archives Resource - Archive Details|work=www.iar.ie|dátarochtana=2021-02-08}}</ref>. Tháinig Guinness agus Metropolitan PLC le chéile chun Diageo a dhéanamh sa bhliain 1997
== Comhábhair agus Sláinte ==
[[Íomhá:Part of a 1968 advertising sheet for Guinness after they established a brewery in Sierra Leone (West Africa) (1727997539).jpg|mion|158x158px|Fógra Guinness san Aifric ón mbliain 1968]]
Tá Guinness déanta suas de 4 príomh comhábhair. Is iad sin uisce, gráin, spíosraí agus giosta<ref name=":2">{{Lua idirlín|url=https://www.healthline.com/nutrition/guinness-abv|teideal=Guinness: ABV, Types, and Nutrition Facts|dáta=2020-02-17|language=en|work=Healthline|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>. an gráin go n-úsáideann Guinness ná eorna. déantar an eorna a braiche agus ansin a róst chun an dath cáiliúil dubh a thabhairt<ref name=":2" />. Úsáidtear hopa mar an spíosra agus ansin an giosta Guinness, atá déanta ag Guinness ar feadh na mblianta. Ó na1950dí ar aghaidh, chuir Guinness [[nítrigin]] sna beoir chun an cúr ar barr an deoch a thabhairt dó<ref name=":2" />. Tá seo mar a dhéantar Guinness an lae inniu.
Tá níos lú calaire i bpionta Guinness ná mar atá i ngnáth pionta beorach<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.eatingwell.com/article/7677513/is-guinness-actually-healthy-heres-what-a-beer-expert-says/|teideal=Is Guinness Actually Healthy? Here's What a Beer Expert Says|language=en|work=EatingWell|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>. Tá 0.3 graim d'iarainn i ngach pionta chomh maith, atá thart ar 3% den méid gur chóir do ghnáth duine fásta a bheith ag tógáil isteach gach lá<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.spinemd.com/5-health-benefits-of-guinness-on-st-patricks-day/|teideal=5 Health Benefits Of Guinness On St. Patrick’s Day|dáta=2017-03-14|language=en-US|work=Virginia Spine Institute|dátarochtana=2021-02-04}}</ref>. Tá leibhéal ard de snáithín agus vitimíní B, atá an-mhaith do do sláinte ina iomlán<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.cnn.com/2017/03/17/health/guinness-good-for-you-food-drayer/index.html|teideal=Is Guinness really 'good for you'?|údar=Lisa Drayer CNN|work=CNN|dátarochtana=2021-02-07}}</ref>. Ón mbliain 2015, rinneadh Guinness go hiomlán veigeán<ref name=":8">{{Lua idirlín|url=https://www.veganfoodandliving.com/news/its-official-all-guinness-now-suitable-vegans-draft-bottle-can-form/|teideal=It's official - all Guinness is now suitable for vegans in draft, bottle and can form|údar=Vegan Food and Living|language=en-GB|work=www.veganfoodandliving.com|dátarochtana=2021-02-07}}</ref>. Rinneadar athrú ar na comhábhar ionas gur féidir veigeán a ghlaoch ar an deoch cáiliúil go hoifigiúil<ref name=":8" />.
Tá sé ráite ag Guinness go bhfuil dath dearg ar an leann seachas dubh<ref name=":10">{{Luaigh foilseachán|author=The Guinness Storehouse|date=07/02/2021|url=https://www.guinness-storehouse.com/content/pdf/factsheets/factsheet_pdf_10.pdf|title=Guinness Facts|journal=Fact Sheet|volume=|issue=1}}</ref>. Sna sean laethanta, bhí Guinness déanta ag baint úsáid as uisce ón [[An Chanáil Mhór|Chánail Mhór]]<ref name=":11">{{Lua idirlín|url=https://wildrovertours.com/blog/facts-about-guinness-you-probably-didnt-know/|teideal=Facts about Guinness you probably didn't know|dáta=2018-01-11|language=en-US|work=Wild Rover Tours|dátarochtana=2021-02-08}}</ref>.
== Féiniúlacht na hÉireannaigh agus Guinness ==
[[Íomhá:Guinness.jpg|thumb|Pionta Guinness|clé]]Sa bhliain 2003, Rinne [[Ollscoil Mhálta]] staidéar ar an gcaoi go bhfuil baint ag an Guinness leis an bhféiniúlacht d'Éireannaigh<ref name=":6">{{Luaigh foilseachán|author=Brenda Murphy|date=01/01/2003|url=https://www.researchgate.net/publication/236799953_Pure_Genius_Guinness_Consumption_and_Irish_Identity|title=Pure Genius: Guinness Consumption and Irish Identity|journal=New Hibernia Review|volume=|issue=7}}</ref>. Déantar cur síos ar an gcaoi go n-ordaíonn daoine pionta Guinness nuair atá siad faoi bhrú chairde faoin tuaithe nó nuair atá siad i dtíortha eile, chun an blas Éireannach a fháil<ref name=":6" />. Déantar tagairt chomh maith chuig an 'Pionta Foirfe' agus na scéalta draíochtúil atá taobh thiar den leann dubh<ref name=":6" />.
Tá pointe sa pháipéar a dheireann go bhfuil cumhacht ag Guinness a bheith ceangailte i gcuimhneacháin daoine mar áit, seachas mar deoch<ref name=":6" />. Deir roinnt de na daoine curtha faoi agallamh go smaoiníonn siad ar [[Contae Dhún na nGall|Tír Chonaill]] nó Baile Átha Cliath<ref name=":6" />. Tá béim ar seo sa chonclúid, a deirtear go bhfuil Guinness ceangailte go mór le heisimircigh atá ag iarraidh blaisín Éireannach<ref name=":6" />. Bíodh sé Baile Átha Cliath nó [[Corcaigh]], Is cuimhneacháin den áit dúchais é<ref name=":6" />
I 1959, Thosaigh Guinness le scéim fógraíochta, ag díriú ar aois an chomhlachta<ref name=":7">{{Luaigh foilseachán|author=Patricia Medcalf|date=01/11/2016|url=https://arrow.tudublin.ie/cgi/viewcontent.cgi?article=1143&context=icr|title=In Search of Identity: an Exploration of the Relationship Between
Guinness' Guinness's Advertising and Ir tising and Ireland's Social and E s Social and Economic conomic
Evolution Between 1959 and 1969|journal=Irish Communication Review|volume=15|issue=1}}</ref>. Dhírigh an scéim ar an gcaoi go raibh Guinness thart ar feadh 200 bhliain, agus go mbeidh sé thart ar feadh tamaill eile. Bhí seo déanta chun dul in iomaíocht dhíreach le comhlachtaí agus grúdlainne eile sa tír ag an am<ref name=":7" />. Tá sé dírithe ar an lucht oibre Éireannach, na comhábhair Éireannach, agus an bród atá ag Guinness a bheith Éireannach<ref name=":7" />. "Brewed by the Irish for the Irish" ceann de na línte den fhógra. Chríochnaigh an fhógra leis an ráiteas go bhfuil Guinness sláintiúil duit (frása nach raibh ceadaithe níos déanaí<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/irish-news/now-ads-cant-say-it-but-you-always-knew-it-guinness-is-good-for-you-25922072.html|teideal=Now ads can't say it but you always knew it: Guinness IS good for you|language=en|work=independent|dátarochtana=2021-02-07}}</ref>, féach [https://www.independent.ie/irish-news/now-ads-cant-say-it-but-you-always-knew-it-guinness-is-good-for-you-25922072.html anseo]). I bhfógra eile ón scéim céanna, deirtear go bhfuil daoine Éireannach a chabhraigh le Arthur Guinness a gnó a bhunú fós ag baint sult as Guinness 200 bliain níos déanaí<ref name=":7" />.
Sa bhliain 1966, rinne Guinness scéim fógraíochta eile, ina chuireadar béim ar na feirmeoirí agus an [[eorna]]<ref name=":7" />. Luaitear sa fógra go n-úsáideann Guinness 75% (80% níos déanaí<ref name=":7" />) den eorna atá á fás ag feirmeoirí na tíre. Bhí siad ag tabhairt tacaíocht chuig [[Seó Samhradh Corcaigh]] agus Seó Talmhaíochta Chill an Dísirt sa bhliain chéanna, ag léiriú nach raibh siad chun a dhroim a chasadh leis an roinn sin den Geilleagar<ref name=":7" />.
== Geata San Séamus ==
[[Íomhá:Guinness brewery gate.jpg|mion|216x216px|Geata San Séamus]]
Lonnaithe ar [[Sráid Thomáis Baile Átha Cliath|Sráid Thomáis]], Tá Geata San Séamus mar cheann de na grúdlainne is mó ar domhain. Thosaigh an scéal seo nuair a shínigh Arthur Guinness léas ar an ngrúdlann ar feadh 9000 mbliain<ref name=":12">{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/business/st-james-s-gate-a-brief-history-1.1308346|teideal=St James's Gate: a brief history|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2021-02-08}}</ref>. Bhí an ngrúdlann chomh mór le ceithre acra, agus bhí dó dhéag chapaill ag an ngrúdlann ag an am.
Mhéadaigh an ngrúdlann ó shin, le méadú ag teacht ar na tithe grúda, atá fós ina seasamh sa lá atá inniu ann<ref name=":12" />. Sa bhliain 1886, bhí Guinness mar an ghrúdlann is mó ar domhain go hoifigiúil, ag cur amach 1.2 milliúin barrille in aghaidh na bliana<ref name=":12" />. I rith an fichiú aois, tháinig níos mó feabhais ar an ngrúdlann, nuair a rinneadh é go hiomlán uathoibríoch<ref name=":3" />. I ndiaidh sin, sa bhliain 1996, thuill an ghrúdlann an teastas ISO 14001. Is teastas a thuilltear as a bheith ag feidhmiú go maith i leith an timpeallacht<ref name=":12" />.
D'oscail teach grúda 4 sa bhliain 2014. Is ceann de na tithe grúda is fearr ó thaobh na teicneolaíochta ar domhain é<ref name=":3" />. Tá Guinness go fóill ag ceannach eorna Éireannach agus ag cuidiú leis an nGeilleagar Éireannach sa lá atá inniu ann<ref name=":3" />
Sa bhliain 2000, d'osclaíodh an Guinness Storehouse mar imeacht do turasóirí<ref name=":12" />. Tá clú agus cáil ar an turas ar fud an domhain, agus de réir Tripadvisor, caithfear an turas a dhéanamh má tá tú ag déanamh cuairt ar Cathair Átha Cliath<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.tripadvisor.ie/Attraction_Review-g186605-d189694-Reviews-Guinness_Storehouse-Dublin_County_Dublin.html|teideal=Guinness Storehouse {{!}} Dublin {{!}} UPDATED February 2021 Top Tips Before You Go (with Photos)|language=en-IE|work=Tripadvisor|dátarochtana=2021-02-08}}</ref>.
== Grúdlainne Domhanda ==
[[Íomhá:St. James's Gate Brewery, Dublin, Ireland.jpg|mion|185x185px|Comhartha os comhair Geata San Séamus, Baile Átha Cliath]]
Tá Guinness díolta sa lá atá inniu an ar fud an domhain. De réir an Grúdlann Guinness i mBaile Átha Cliath, tá Guinness déanta i 49 tír ar domhain agus díolta i 150 tír ar domhain<ref name=":10" />. Deirtear go n-óltar 10 milliún gloine de Guinness ar fud an domhain gach lá<ref name=":10" />.
Tá cúig phríomhghrúdlann lonnaithe timpeall an domhain, i m[[Baile Átha Cliath]], sa [[An Mhalaeisia|Mhalaeisia]], sa [[An Nigéir|Nigéir]], i g[[Camarún]] agus i [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<ref name=":10" />. Deirtear go n-óltar thart ar 40% de Guinness ar fad ar domhain san [[Aifric]]<ref name=":11" />.
== Lá Arthur ==
Sa bhliain 2009, bhí ceiliúradh 250 bliain ag Geata San Séamus. D'eagraigh Guinness an ceiliúradh de 'Arthurs Day' a chur ar siúl. Lá lán de ceolchoirmeacha a bhí i gceist leis an lá, ach fuair Guinness réidh leis i ndiaidh cúig bliana<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/irish-news/news/guinness-scraps-arthurs-day-after-five-years-in-favour-of-amplify-30402022.html|teideal=Guinness scraps Arthur's Day after five years, in favour of Amplify|language=en|work=independent|dátarochtana=2021-01-27}}</ref>.
== Guinness Sofheicthe ==
Sa bhliain 2019, Chuir Guinness fógra amach le [[Brian O'Driscoll]] agus [[Lawrence Dallaglio]], ag fógairt Guinness so-fheicthe. Is féidir an fógra a fheiceáil [https://www.youtube.com/watch?v=KBe0koxErT4 anseo]<ref>Brian O’Driscoll and Lawrence Dallaglio try Guinness Clear for the first time #GuinnessClear - YouTube</ref>. Ba scéim fógraíochta é chun fógraíocht a dhéanamh ar uisce agus na buntáistí atá ag baint leis nuair atá daoine amach ag baint taitneamh as an rugbaí<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.guinness.com/en-ie/guinness-clear-responsible-drinking/|teideal=Guinness Clear|language=en-ie|work=www.guinness.com|dátarochtana=2021-02-14}}</ref>. Ba é an mana a bhí ag an fógra ná chun é a ól chun cuimhniú ar an gcluiche.
== Táirgí ==
Tá raon leathan ag Guinness sa lá atá inniu ann<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.guinness.com/en/our-beers/|teideal=Our Beers|language=en|work=www.guinness.com|dátarochtana=2021-01-28|archivedate=2021-02-06|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210206025752/https://www.guinness.com/en/our-beers/}}</ref>. I measc na táirgí seo tá:
* Guinness Bhairille
* Guinness Eachtrach Leann Dubh
* Guinness Buidéalaithe
* Pórtar Átha Cliath
* Pórtar na nIndiacha Thiar
Is féidir an raon iomlán a fheiceáil [https://www.guinness.com/en/our-beers/ anseo] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210206025752/https://www.guinness.com/en/our-beers/ |date=2021-02-06 }}.
== Féach freisin ==
* [[Grúdlann Gheata Naomh Séamuis]]
==Tagairtí==
{{Reflist}}
== Naisc sheachtracha ==
* [http://www.guinness.com/ Guinness.com (Suíomh oifigiúil)]
[[Catagóir:Deochanna Éireannacha]]
[[Catagóir:Deochanna alcólacha na hÉireann]]
[[Catagóir:Brandaí Éireannacha]]
9o4ksjrw4laluaabl72qi4oy1nf103a
Henry Shefflin
0
11219
1211960
1205810
2024-04-18T15:15:12Z
2A01:B340:83:E43D:D100:9C04:D5D6:BD5
wikitext
text/x-wiki
{{Glanadh}}
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Is é '''Henry Shefflin''' ({{lang-ga|Anraí Ó Sibhleáin}}) ar cheann de na hiománaithe is mó a d’imir an cluiche i [[Éire|Eireann]] riamh. Tá Henry aitheanta le fada mar cheann de na hiománaithe is fearr sa stair, chuaigh Shefflin ar scor le 10 teideal Craobh Chómortas na hÉirinn, 13 teideal SHC [[Cúige Laighean|Laighean]], sé theideal sraithe náisiúnta agus 11 ghradam [[Sárimreoirí na Bliana|Sarimreoirí]]<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Kilkenny legend Henry Shefflin retires at 36|url=https://www.rte.ie/sport/hurling/2015/0325/689589-kilkenny-henry-shefflin-retirement/|date=2015-03-25|language=en|author=Padraic Ryan}}</ref> le Cill Chainnigh.
Le Baile Héil fuair sé ceithre teideal Clubanna Laighean, sé Craobh Sinsearach Cill Chainnigh agus trí Cluiche Ceanna na hÉireann Clubanna.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=GALLERY: Henry Shefflin's hurling career|url=https://www.rte.ie/sport/galleries/2015/0324/689404-gallery-henry-shefflins-hurling-career/|date=2015-03-24|language=en}}</ref>Seafood would have Henry shefflin any day x
== Saol Pearsanta ==
Rugadh '''Henry Shefflin''', mar is fearr aithne air mar iománaí, i b[[Port Láirge]], Éire ar an Déardaoin, 11 Eanáir, ''1979.'' Bhuaigh duine de na hiománaithe is mó in Éirinn a 12ú teideal Laighean in ''2012'' le [[Cill Chainnigh]], agus leag sé go leor taifead [[Iomáint|iománaíochta]] le linn a shlí bheatha iomráiteach.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.famousdetails.com/henry-shefflin/|teideal=Henry Shefflin: Top 10 Facts You Need to Know|údar=Staff|dáta=2019-04-11|language=en-US|work=FamousDetails|dátarochtana=2021-03-24}}</ref>Cuireadh i gcomparáid é leis an réalta sacair Lionel Messi le linn cluiche i Sraith na Seaimpíní a craoladh in ''2013''.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.celebsages.com/henry-shefflin/|teideal=Henry Shefflin – Age, Bio, Personal Life, Family & Stats|údar=CelebsAges com Staff|dáta=2018-11-13|language=en-US|work=CelebsAges|dátarochtana=2021-03-24}}</ref> Bhuaigh sé imreoirí na blianta trí huaire. Rinne Henry a chéad chluiche sinsir do Chill Chainnigh sa léig náisiúnta i ''1999''. Chuaigh sé ar scor i ''2015''. D'imir sé le [[Cill Chainnigh]] ar feadh 16 bliana.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/as-it-happened-henry-shefflin-retirement-announcement-31093573.html|teideal=As it happened - Henry Shefflin retirement announcement|language=en|work=independent|dátarochtana=2021-03-24}}</ref>
D’fhás Henry suas i mBaile Héil, Co. Chill Chainnigh. D’fhás sé aníos i dteach tábhairne an teaghlaigh. Bhí feirm ag a mhuintir chomh maith leis an teach tábhairne.<ref name=":0" />Bhí baint ag teaghlach Henry leis an [[Cumann Lúthchleas Gael|Cumann Lúthchleas Gael]] i gcónaí.
Chuaigh Henry ar an mbunscoil i '''Scoil Náisiúnta Naomh Pádraig''', Baile Héil, Co. Chill Chainnigh. Ba í an iománaíocht príomh-chaitheamh aimsire Henry mar pháiste. Thug sé a chamán i ngach áit leis. Bhí camán agus liathróid leis i gcónaí ag déanamh obair feirme. D’fhéach sé suas le deartháireacha níos sine a d’imir le [[Baile Héil]] agus an rath a bhí orthu.<ref name=":1">{{Lua idirlín|url=https://www.gaa.ie/the-gaa/oral-history/henry-shefflin/|teideal=https://www.gaa.ie/the-gaa/oral-history/henry-shefflin/|language=en|work=www.gaa.ie|dátarochtana=2021-03-24}}</ref> D'imir a dheartháireacha níos sine freisin d'fhoirne faoi bhun aois. Bhuaigh duine de na deartháireacha seo Craobh Chómortas na hÉireann faoi 21<ref>{{Lua idirlín|url=http://leinster.gaa.ie/archive/pdf/P92_93U21H.pdf|teideal=Wayback Machine|dáta=2011-02-26|work=web.archive.org|dátarochtana=2021-03-24|archivedate=2011-02-26|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110226112702/http://leinster.gaa.ie/archive/pdf/P92_93U21H.pdf}}</ref> agus an ceann eile mionaoiseach Craobh Chómortas na h[[Éire|Éireann]]<ref>{{Lua idirlín|url=http://leinster.gaa.ie/archive/pdf/P94_98%20Winne.pdf|teideal=Wayback Machine|dáta=2009-03-25|work=web.archive.org|dátarochtana=2021-03-24|archivedate=2009-03-25|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090325145924/http://leinster.gaa.ie/archive/pdf/P94_98%20Winne.pdf}}</ref>.
D’fhreastail sé ar mheánscoil ina dhiaidh sin i g'''Coláiste Naomh Kieran''', [[Cill Chainnigh]]. Lean sé ar aghaidh ag freastal ar oideachas tríú leibhéal in [[Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge|'''Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge''']].<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://www.gaa.ie/the-gaa/oral-history/henry-shefflin/|teideal=https://www.gaa.ie/the-gaa/oral-history/henry-shefflin/|language=en|work=www.gaa.ie|dátarochtana=2021-03-24}}</ref> .
=== Clann ===
Henry agus Mae ainmneacha tuismitheoirí Henry, tá triúr deirfiúracha agus triúr deartháir aige freisin. D'imir a athair iománaíocht do [[Warwickshire]] i Sasana agus d'imir sé i gCraobh Chluiche Sóisearach na hÉireann i ''1957''.<ref name=":0" /> D'imir a mháthair [[camógaíocht]] freisin. D'imir deartháir a mháthair mion-[[Iomáint|iománaíocht]] ar mhaithe le [[Cill Chainnigh]].
Tá sé pósta faoi láthair le Deirdre Shefflin. Tá cúigear leanaí acu le chéile - triúr buachaillí agus beirt chailíní. Is iad Henry Michael, Freddie agus Tom na buachaillí agus is iad Sadhbh agus Siun a n-iníonacha<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishmirror.ie/sport/gaa/hurling/henry-shefflin-family-wife-kids-22858308|teideal=Inside Henry Shefflin’s family life with wife Deirdre and five kids|údar=Kevin Taylor|dáta=2020-10-16|language=en|work=Irish Mirror|dátarochtana=2021-03-24}}</ref>. Faoi láthair tá sé ag obair mar bhainisteoir díolacháin i 'Bank of Ireland'. Rinne sé bainistíocht ar a fhoireann clubanna Baile Héil ar feadh 2 bhliain, ó ''2017'' go ''2019''.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/sport/gaa/arid-30977364.html|teideal=Henry Shefflin steps down as Ballyhale Shamrocks manager|údar=P. M. O’Sullivan|dáta=2020-01-23|language=en|work=Irish Examiner|dátarochtana=2021-03-24}}</ref>
=== Dírbheathnaisnéis - 'Henry Shefflin' ===
I 2017, d’fhoilsigh Henry [[dírbheathaisnéis]]. Sa leabhar seo labhair Henry faoina shaol ag [[Iomáint|iománaíocht]] ó thús go deireadh. '''<nowiki/>'Henry Shefflin'''' an t-ainm atá ar an leabhair. Sa leabhar seo, labhraíonn Henry faoi na buntáistí agus na míbhuntáistí a bhaineann lena shlí bheatha iománaíocht. I gcuid amháin den leabhar labhraíonn sé faoi nuair a bhuail sé leis an mBanríon Sásana agus le Barack Obama i gceann seachtaine.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/regionals/wexfordpeople/sport/gaa/book-review-shefflins-view-of-manager-cody-is-interesting-to-read-31586664.html|teideal=Book review|language=en|work=independent|dátarochtana=2021-03-25}}</ref>
== Gairm Iománaíochta ==
Bhí gairmréim fhada iománaíochta ag Henry, ag dul ar scor ag aois 36. Le linn a shlí bheatha, d’imir sé le '''Baile Héil''', '''Cill Chainnigh''', '''Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge''' agus a mheánscoil.
=== Baile Héil ===
Thosaigh Henry a ghairm bheatha iomána ag imirt le [[Baile Héil|Baile Héil.]] Thosaigh sé ag imirt iománaíocht nuair a bhí sé cúig bliana d'aois. Le linn a ghairmréime fada le Baile Héil, bhuaigh sé '''ceithre theideal Laighean''' agus '''trí theideal craobh chomórtas na hÉirinn''' agus '''sé Craobh Chómortas Contae Cill Chainnigh.'''<ref name=":3">{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/statistics-figures-and-awards-from-the-stunning-career-of-henry-shefflin-31091336.html|teideal=Statistics, figures and awards from the stunning career of Henry Shefflin|language=en|work=independent|dátarochtana=2021-03-25}}</ref>
Chuaigh sé ar scor in ''2016'', ansin bhí sé ina bhainisteoir air agus bhainistigh sé an fhoireann ar feadh dhá bhliain. Bhuaigh siad Cluiche Ceannais Clubanna na hÉireann leis i ''2019''. Bhuail siad Naomh Tómas ó [[Gaillimh]] sa chluiche ceannais clubanna na hÉireann i ''2019''.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/sport/gaa/arid-30911559.html|teideal=Record-setting Ballyhale win seventh All-Ireland club hurling title|údar=Paul Keane|dáta=2019-03-17|language=en|work=Irish Examiner|dátarochtana=2021-03-25}}</ref>
{| class="wikitable"
|+ Cluiche Ceannais Clubanna na hÉireann (nuair a bhí Henry ag imirt nó Bainisteoir)<ref>{{Luaigh foilseachán|title=All-Ireland Club Finals by numbers|url=https://www.rte.ie/sport/gaa/2016/0316/775388-all-ireland-club-finals-by-numbers/|date=2016-03-16|language=en}}</ref>
|-
! Blian !! In aghaidh !! as Contae !! Scór
|-
| 2007 || Loch Riach || Gaillimh || 3-12 2-08
|-
| 2010 || Port Omna || Gaillimh || 1-19 0-17
|-
| 2015 ||Cill Mocheallóg
| Luimineach || 1-18 0-06
|-
| 2019 || Naomh Tómas || Gaillimh || 2-28 2-11
|-
| 2020 ||Buiríos Ó Luigheach
| Tiobaird Árainn || 0-18 0-15
|}
=== Ollscoil (WIT - Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge) ===
Freastal Shefflin go dtí [[Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge]]. D'imir sé le foireann WIT i gcupán Fitzgibbon. Deir Henry gurbh iad seo na blianta a d’fhorbair sé an chuid is mó mar iománaí. Bhuaigh Henry Shefflin cupán Fitzgibbon i ''1999'' agus ''2000'' le WIT.<ref name=":1" />
Ba é Henry Shefflin dalta réalta de chuid Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge. Ina chéad bhliain i Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge, scóráil sé 2-7 i gcoinne [[Institiúid Teicneolaíochta Bhaile Átha Cliath]]. I gcluiche eile i gcoinne Coláiste na nGardaí, scóráil sé raon fada saor in aisce a thug isteach sa chluiche ceannais [[Coláiste na hOllscoile, Corcaigh|Coláiste na hOllscoile Corcaigh]] iad.<ref name=":2">{{Lua idirlín|url=https://waterford-news.ie/2020/05/22/wits-fitzgibbon-cup-dream-team/|teideal=WIT’s Fitzgibbon Cup Dream Team|dáta=2020-05-22|language=en-GB|work=Waterford News and Star|dátarochtana=2021-03-25}}</ref>
I ''1999'', scóráil Henry 2-16 i gceithre chluiche chun cabhrú lena fhoireann cupán Fitzgibbon a bhuachan. An bhliain chéanna sin i ''1999'', fuair Henry a chéad cheann de dheich mbonn Craobh Chomórtas na hÉireann le [[Cill Chainnigh]] agus an chéad cheann de 11 réalta ar fad aige freisin. In ''2012'', roghnaíodh Shefflin ar fhoireann cupán Fitzgibbon na linne.<ref name=":2" />
{| class="wikitable"
|+ Cúpan Fitzgibbon Cluiche 1999
|-
! Dáta !! Ollscoil !! Scór !! Toradh
|-
| 03/02/1999 || '''Institiúid Teicneolaíocht Phort Láirge''' vs '''Institiúid Teicneolaíocht Baile Átha Luain''' ||4-17 - 2-08
| WIT
|-
| 17/02/1999 ||'''Institiúid Teicneolaíocht Phort Láirge''' vs '''Institiúid Teicneolaíocht Chorcaigh'''
|0-15 - 0-11
| WIT
|-
| 27/02/1999 ||'''Institiúid Teicneolaíocht Phort Láirge''' vs '''Colláiste Garda Síochana'''
|1-17 - 2-04
| WIT
|-
| 28/02/1999
'''''An Cluiche Ceannais'''''
|'''Institiúid Teicneolaíocht Phort Láirge''' vs '''Coláiste na hOllscoile Corcaigh'''
|4-15 - 3-12
| WIT
|}
=== Cill Chainnigh ===
Thosaigh '''Henry Shefflin''' ag imirt le mionaoiseach [[Cill Chainnigh|Chill Chainnigh]] i ''1996''. Ba é Liam Fennelly as Baile Héil roghnóir na foirne. Bhí sé deacair ar Shefflin an fhoireann a dhéanamh ar dtús, ar dtús bhí sé fo-cúl báire.
Roghnaíodh ansin é chun cúinne a imirt lántosaí, a rinne go maith sa phost sin ach bhí sé ina fho-chluiche do chluiche leathcheannais chómortas na hÉireann.<ref name=":1" />
Roghnaigh [[Briain Mac Óda|Brian Cody]], bainisteoir [[Cill Chainnigh|Chill Chainnigh]] Henry don phainéal sinsearach i ''1999''.<ref name=":1" />Bhí tús Henry Shefflin do Chill Chainnigh le linn na Sraithe Náisiúnta i ''1999''. Bliain ina dhiaidh sin, sa bhliain ''2000'' bhuaigh sé a chéad sárimreoirí.Tháinig feabhas agus feabhas ar a shlí bheatha iomána gach bliain ina dhiaidh sin. Sa bhliain ''2002'', d’imir Henry a dhara '''Cluiche Ceannais na hÉireann'''.
Sa chluiche ceannais sin, bhí comhscór 2-13 ag Shefflin agus a chara foirne [[D. S. Ó Ciara|DJ Carey]]. Sa bhliain ''2002''. Bhuaigh Henry a dhara Sárimreoirí agus imreoir na bliana [[Gaelic Players Association|GPA]] agus Imreoir na bliana ó [[Vodafone]] agus Texaco<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/sport/gaa/arid-20261295.html|teideal=Shefflin salutes courage of striking Cork hurlers in 2002|údar=John Fogarty|dáta=2014-03-08|language=en|work=Irish Examiner|dátarochtana=2021-03-25}}</ref>. Ceann de na chuimhneacháin is bródúla atá ag Henrys ina shlí bheatha iomána is ea captaen Cill Chainnigh nuair a bhuaigh siad i 2006.<ref name=":0" />Sa bhliain 2009, bhuaigh Cill Chainnigh ceithre stairiúil as a chéile.<ref>{{Lua idirlín|url=https://sportstalk.ie/kilkenny-four-row-underappreciated/|teideal=Is the Kilkenny four in a row underappreciated?|dáta=2017-12-03|language=en-GB|work=Sportstalk.ie GAA {{!}} Club Football & Hurling {{!}} Camogie {{!}} Gaelic {{!}} Hurling|dátarochtana=2021-03-25|archivedate=2021-09-25|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210925063337/https://sportstalk.ie/kilkenny-four-row-underappreciated/}}</ref> Sa bhliain 2010 chaill Cill Chainnigh in aghaidh Tiobraid Árainn.
{| class="wikitable"
|+ '''<big>Cill Chainnigh - Craobh Chomórtas na hÉireann</big>'''
|-
! '''<big>Bliain</big>'''!! '''<big>Comhraic</big>'''!! '''<big>Ionad</big>'''!! '''<big>Scóráil Henry</big>'''!! '''<big>Toradh</big>'''
|-
| '''1999'''|| Corcaigh || Páirc an Crocaigh || <u>0-05</u>|| Caillte
|-
| '''2000'''||Uíbh Fhailí
| Páirc an Crocaigh || <u>2-03</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2002'''|| Clár || Páirc an Crocaigh || <u>1-07</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2003'''|| Corcaigh || Páirc an Crocaigh || <u>0-06</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2004'''|| Corcaigh || Páirc an Crocaigh || <u>0-05</u>|| Caillte
|-
| '''2006'''|| Corcaigh || Páirc an Crocaigh || <u>0-08</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2007'''|| Luimineach || Páirc an Crocaigh || <u>1-02</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2008'''|| Port Láirge || Páirc an Crocaigh || <u>0-08</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2009'''|| Tiobraid Árainn || Páirc an Crocaigh || <u>1-08</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2010'''|| Tiobriad Árainn || Páirc an Crocaigh || <u>0-01</u>|| Caillte
|-
| '''2011'''|| Tiobriad Árainn || Páirc an Crocaigh || <u>0-07</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2012'''|| Tiobriad Árainn || Páirc an Crocaigh || <u>0-09</u>|| Bhuaigh
|-
|'''2014'''
|Tiobriad Árainn
|Páirc an Crocaigh
|<u>0-03</u>
|Bhuaigh
|}
== Bainisteoir do Bháile Héil ==
D'éirigh Henry as an iománaíocht a imirt le Baile Héil i ''2016''. Bliain ina dhiaidh sin, i ''2018'' ba é mar chomh-bhainisteoir na foirne Baile Héil. Bhainistigh sé iad ar feadh dhá bhliain. D'éirigh sé as a phost mar bhainisteoir tar éis dóibh dhá chlub a bhuachan in Éirinn as a chéile. sa bhliain 2019, bhuaigh Baile Héil an Cluiche Ceannais Clubanna na hÉireann in aghaidh Naomh Tómas as [[Gaillimh|Gaillimh.]] Sa bhliain 2020, bhuaigh [[Baile Héil|Baile Héil]] an Cluiche Ceannais Clubanna na hÉireann in aghaidh [[Buiríos Ó Luigheach]] ó [[Tiobraid Árann (baile)|Tiobraid Árainn]]. Tar éis sin, d'éirigh sé as a phost mar bhainisteoir.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.thesun.ie/sport/5021125/henry-shefflin-ballyhale-shamrocks-manager-resignation/|teideal=Henry Shefflin steps down as Ballyhale Shamrocks manager after All-Ireland win|dáta=2020-01-23|language=en-ie|work=The Irish Sun|dátarochtana=2021-03-25}}</ref>
== Dámhachtainí ==
=== Sárimreoirí <ref>{{Luaigh foilseachán|title=List of All Stars Awards winners (hurling)|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=List_of_All_Stars_Awards_winners_(hurling)&oldid=1011796541|journal=Wikipedia|date=2021-03-12|language=en}}</ref> ===
Tá an taifead is mó ag Henry Shefflin as Cill Chainnigh as an gcuid is mó de na Dámhachtainí Sárimreoirí san aon áit le seacht ag an lár tosaí. Reáchtálann an [[Cumann Lúthchleas Gael|Cumann Lúthchleas Gael]] agus an [[Gaelic Players Association]] searmanas bronnta gach bliain tar éis séasúr na craobhchomórtais a bheith críochnaithe. Sa chraobh dámhachtana seo bronntar 15 [[Sárimreoirí na Bliana|Sárimreoirí]] ar imreoirí a shármhaith ag iománaíocht an bhliain sin. Bhuaigh Henry Shefflin 11 Sárimreoirí ina shlí bheatha iománaíocht.<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.irishnews.com/sport/2017/01/11/news/on-this-day-january-11-1979-kilkenny-legend-and-11-times-allstar-henry-shefflin-is-born-878833/|teideal=On This Day – January 11, 1979: Kilkenny legend and 11-times Allstar Henry Shefflin is born|údar=Staff Reporter|dáta=2017-01-11|language=en|work=The Irish News|dátarochtana=2021-03-25}}</ref>
{| class="wikitable"
|+ <big>Na Blianta a bhuaigh sé Sárimreoirí</big><ref>{{Luaigh foilseachán|title=List of All Stars Awards winners (hurling)|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=List_of_All_Stars_Awards_winners_(hurling)&oldid=1011796541|journal=Wikipedia|date=2021-03-12|language=en}}</ref>
|-
! Bliain !! Dámhachtainí
|-
| 2000 ||Sárimreoirí
|-
| 2002 ||Sárimreoirí
|-
| 2003 ||Sárimreoirí
|-
| 2004 ||Sárimreoirí
|-
| 2005 ||Sárimreoirí
|-
| 2006 ||Sárimreoirí
|-
| 2007 ||Sárimreoirí
|-
| 2008 ||Sárimreoirí
|-
| 2009 ||Sárimreoirí
|-
| 2011 ||Sárimreoirí
|-
| 2012 ||Sárimreoirí
|}
[[Íomhá:Geansaí Cill Chainnigh.jpg|mion|'''Geansaí - Cill Chainnigh''']]
=== Imreoir na bliana ===
Bhuaigh Shefflin go leor '''imreoir na bliana'''. Roghnaíodh é freisin d’fhoireann na ndeich mbliana i 2010.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.thesun.ie/sport/4945421/irish-sun-hurling-team-of-the-decade-2010s/|teideal=Tipperary and Kilkenny dominate Irish SunSport's hurling team of the decade|dáta=2020-01-02|language=en-ie|work=The Irish Sun|dátarochtana=2021-03-25}}</ref> Bhí sé ar cheann de na himreoirí ab fhearr riamh chun iománaíocht a imirt in éineacht le [[D. S. Ó Ciara|DJ Carey]] agus cúpla imreoirí eile. Bronntar dámhachtainí imreoir na bliana an oíche chéanna le gradaim Sárimreoirí. Sa bhliain 2002, fuair Shefflin [[Sárimreoirí na Bliana|sárimreoi]]<nowiki/>r, [[Gaelic Players Association|GPA]] imreoir na bliana, [[Vodafone]] imreoir na bliana agus Texaco imreoir na bliana. Is taifead é sin.<ref name=":3" />
{| class="wikitable"
|+ <big>Duais Imreoir na Bliana</big><ref>{{Luaigh foilseachán|title=GAA GPA All Stars Awards|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=GAA_GPA_All_Stars_Awards&oldid=998491335|journal=Wikipedia|date=2021-01-05|language=en}}</ref>
|-
! <big>Bliain</big>!! <big>Duais</big>
|-
| '''2002'''|| '''GPA''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2002'''|| '''Vodafone''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2002'''|| '''Texaco''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2006'''|| '''GPA''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2006'''|| '''Vodafone''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2006'''|| '''Texaco''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2012'''|| '''GPA''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2012'''|| '''Texaco''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2012'''|| '''RTÉ''' Sports Imreoir na Bliana
|}
== Tagairtí ==
{{Reflist|2}}
== Féach freisin ==
== Naisc sheachtracha ==
{{Síol-ie}}
{{DEFAULTSORT:Shefflin, Henry}}
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1979]]
[[Catagóir:Daoine beo]]
b1ubg9ayu8oee4x5vz0lo41xka8wtjk
1211990
1211960
2024-04-18T17:24:42Z
Kevin Scannell
340
Cealaíodh athruithe [[Special:Contributions/2A01:B340:83:E43D:D100:9C04:D5D6:BD5|2A01:B340:83:E43D:D100:9C04:D5D6:BD5]] ([[User talk:2A01:B340:83:E43D:D100:9C04:D5D6:BD5|Plé]]); ar ais chuig leagan le [[User:HusseyBot|HusseyBot]]
wikitext
text/x-wiki
{{Glanadh}}
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Is é '''Henry Shefflin''' ({{lang-ga|Anraí Ó Sibhleáin}}) ar cheann de na hiománaithe is mó a d’imir an cluiche i [[Éire|Eireann]] riamh. Tá Henry aitheanta le fada mar cheann de na hiománaithe is fearr sa stair, chuaigh Shefflin ar scor le 10 teideal Craobh Chómortas na hÉirinn, 13 teideal SHC [[Cúige Laighean|Laighean]], sé theideal sraithe náisiúnta agus 11 ghradam [[Sárimreoirí na Bliana|Sarimreoirí]]<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Kilkenny legend Henry Shefflin retires at 36|url=https://www.rte.ie/sport/hurling/2015/0325/689589-kilkenny-henry-shefflin-retirement/|date=2015-03-25|language=en|author=Padraic Ryan}}</ref> le Cill Chainnigh.
Le Baile Héil fuair sé ceithre teideal Clubanna Laighean, sé Craobh Sinsearach Cill Chainnigh agus trí Cluiche Ceanna na hÉireann Clubanna.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=GALLERY: Henry Shefflin's hurling career|url=https://www.rte.ie/sport/galleries/2015/0324/689404-gallery-henry-shefflins-hurling-career/|date=2015-03-24|language=en}}</ref>
== Saol Pearsanta ==
Rugadh '''Henry Shefflin''', mar is fearr aithne air mar iománaí, i b[[Port Láirge]], Éire ar an Déardaoin, 11 Eanáir, ''1979.'' Bhuaigh duine de na hiománaithe is mó in Éirinn a 12ú teideal Laighean in ''2012'' le [[Cill Chainnigh]], agus leag sé go leor taifead [[Iomáint|iománaíochta]] le linn a shlí bheatha iomráiteach.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.famousdetails.com/henry-shefflin/|teideal=Henry Shefflin: Top 10 Facts You Need to Know|údar=Staff|dáta=2019-04-11|language=en-US|work=FamousDetails|dátarochtana=2021-03-24}}</ref>Cuireadh i gcomparáid é leis an réalta sacair Lionel Messi le linn cluiche i Sraith na Seaimpíní a craoladh in ''2013''.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.celebsages.com/henry-shefflin/|teideal=Henry Shefflin – Age, Bio, Personal Life, Family & Stats|údar=CelebsAges com Staff|dáta=2018-11-13|language=en-US|work=CelebsAges|dátarochtana=2021-03-24}}</ref> Bhuaigh sé imreoirí na blianta trí huaire. Rinne Henry a chéad chluiche sinsir do Chill Chainnigh sa léig náisiúnta i ''1999''. Chuaigh sé ar scor i ''2015''. D'imir sé le [[Cill Chainnigh]] ar feadh 16 bliana.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/as-it-happened-henry-shefflin-retirement-announcement-31093573.html|teideal=As it happened - Henry Shefflin retirement announcement|language=en|work=independent|dátarochtana=2021-03-24}}</ref>
D’fhás Henry suas i mBaile Héil, Co. Chill Chainnigh. D’fhás sé aníos i dteach tábhairne an teaghlaigh. Bhí feirm ag a mhuintir chomh maith leis an teach tábhairne.<ref name=":0" />Bhí baint ag teaghlach Henry leis an [[Cumann Lúthchleas Gael|Cumann Lúthchleas Gael]] i gcónaí.
Chuaigh Henry ar an mbunscoil i '''Scoil Náisiúnta Naomh Pádraig''', Baile Héil, Co. Chill Chainnigh. Ba í an iománaíocht príomh-chaitheamh aimsire Henry mar pháiste. Thug sé a chamán i ngach áit leis. Bhí camán agus liathróid leis i gcónaí ag déanamh obair feirme. D’fhéach sé suas le deartháireacha níos sine a d’imir le [[Baile Héil]] agus an rath a bhí orthu.<ref name=":1">{{Lua idirlín|url=https://www.gaa.ie/the-gaa/oral-history/henry-shefflin/|teideal=https://www.gaa.ie/the-gaa/oral-history/henry-shefflin/|language=en|work=www.gaa.ie|dátarochtana=2021-03-24}}</ref> D'imir a dheartháireacha níos sine freisin d'fhoirne faoi bhun aois. Bhuaigh duine de na deartháireacha seo Craobh Chómortas na hÉireann faoi 21<ref>{{Lua idirlín|url=http://leinster.gaa.ie/archive/pdf/P92_93U21H.pdf|teideal=Wayback Machine|dáta=2011-02-26|work=web.archive.org|dátarochtana=2021-03-24|archivedate=2011-02-26|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110226112702/http://leinster.gaa.ie/archive/pdf/P92_93U21H.pdf}}</ref> agus an ceann eile mionaoiseach Craobh Chómortas na h[[Éire|Éireann]]<ref>{{Lua idirlín|url=http://leinster.gaa.ie/archive/pdf/P94_98%20Winne.pdf|teideal=Wayback Machine|dáta=2009-03-25|work=web.archive.org|dátarochtana=2021-03-24|archivedate=2009-03-25|archiveurl=https://web.archive.org/web/20090325145924/http://leinster.gaa.ie/archive/pdf/P94_98%20Winne.pdf}}</ref>.
D’fhreastail sé ar mheánscoil ina dhiaidh sin i g'''Coláiste Naomh Kieran''', [[Cill Chainnigh]]. Lean sé ar aghaidh ag freastal ar oideachas tríú leibhéal in [[Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge|'''Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge''']].<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://www.gaa.ie/the-gaa/oral-history/henry-shefflin/|teideal=https://www.gaa.ie/the-gaa/oral-history/henry-shefflin/|language=en|work=www.gaa.ie|dátarochtana=2021-03-24}}</ref> .
=== Clann ===
Henry agus Mae ainmneacha tuismitheoirí Henry, tá triúr deirfiúracha agus triúr deartháir aige freisin. D'imir a athair iománaíocht do [[Warwickshire]] i Sasana agus d'imir sé i gCraobh Chluiche Sóisearach na hÉireann i ''1957''.<ref name=":0" /> D'imir a mháthair [[camógaíocht]] freisin. D'imir deartháir a mháthair mion-[[Iomáint|iománaíocht]] ar mhaithe le [[Cill Chainnigh]].
Tá sé pósta faoi láthair le Deirdre Shefflin. Tá cúigear leanaí acu le chéile - triúr buachaillí agus beirt chailíní. Is iad Henry Michael, Freddie agus Tom na buachaillí agus is iad Sadhbh agus Siun a n-iníonacha<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishmirror.ie/sport/gaa/hurling/henry-shefflin-family-wife-kids-22858308|teideal=Inside Henry Shefflin’s family life with wife Deirdre and five kids|údar=Kevin Taylor|dáta=2020-10-16|language=en|work=Irish Mirror|dátarochtana=2021-03-24}}</ref>. Faoi láthair tá sé ag obair mar bhainisteoir díolacháin i 'Bank of Ireland'. Rinne sé bainistíocht ar a fhoireann clubanna Baile Héil ar feadh 2 bhliain, ó ''2017'' go ''2019''.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/sport/gaa/arid-30977364.html|teideal=Henry Shefflin steps down as Ballyhale Shamrocks manager|údar=P. M. O’Sullivan|dáta=2020-01-23|language=en|work=Irish Examiner|dátarochtana=2021-03-24}}</ref>
=== Dírbheathnaisnéis - 'Henry Shefflin' ===
I 2017, d’fhoilsigh Henry [[dírbheathaisnéis]]. Sa leabhar seo labhair Henry faoina shaol ag [[Iomáint|iománaíocht]] ó thús go deireadh. '''<nowiki/>'Henry Shefflin'''' an t-ainm atá ar an leabhair. Sa leabhar seo, labhraíonn Henry faoi na buntáistí agus na míbhuntáistí a bhaineann lena shlí bheatha iománaíocht. I gcuid amháin den leabhar labhraíonn sé faoi nuair a bhuail sé leis an mBanríon Sásana agus le Barack Obama i gceann seachtaine.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/regionals/wexfordpeople/sport/gaa/book-review-shefflins-view-of-manager-cody-is-interesting-to-read-31586664.html|teideal=Book review|language=en|work=independent|dátarochtana=2021-03-25}}</ref>
== Gairm Iománaíochta ==
Bhí gairmréim fhada iománaíochta ag Henry, ag dul ar scor ag aois 36. Le linn a shlí bheatha, d’imir sé le '''Baile Héil''', '''Cill Chainnigh''', '''Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge''' agus a mheánscoil.
=== Baile Héil ===
Thosaigh Henry a ghairm bheatha iomána ag imirt le [[Baile Héil|Baile Héil.]] Thosaigh sé ag imirt iománaíocht nuair a bhí sé cúig bliana d'aois. Le linn a ghairmréime fada le Baile Héil, bhuaigh sé '''ceithre theideal Laighean''' agus '''trí theideal craobh chomórtas na hÉirinn''' agus '''sé Craobh Chómortas Contae Cill Chainnigh.'''<ref name=":3">{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/statistics-figures-and-awards-from-the-stunning-career-of-henry-shefflin-31091336.html|teideal=Statistics, figures and awards from the stunning career of Henry Shefflin|language=en|work=independent|dátarochtana=2021-03-25}}</ref>
Chuaigh sé ar scor in ''2016'', ansin bhí sé ina bhainisteoir air agus bhainistigh sé an fhoireann ar feadh dhá bhliain. Bhuaigh siad Cluiche Ceannais Clubanna na hÉireann leis i ''2019''. Bhuail siad Naomh Tómas ó [[Gaillimh]] sa chluiche ceannais clubanna na hÉireann i ''2019''.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/sport/gaa/arid-30911559.html|teideal=Record-setting Ballyhale win seventh All-Ireland club hurling title|údar=Paul Keane|dáta=2019-03-17|language=en|work=Irish Examiner|dátarochtana=2021-03-25}}</ref>
{| class="wikitable"
|+ Cluiche Ceannais Clubanna na hÉireann (nuair a bhí Henry ag imirt nó Bainisteoir)<ref>{{Luaigh foilseachán|title=All-Ireland Club Finals by numbers|url=https://www.rte.ie/sport/gaa/2016/0316/775388-all-ireland-club-finals-by-numbers/|date=2016-03-16|language=en}}</ref>
|-
! Blian !! In aghaidh !! as Contae !! Scór
|-
| 2007 || Loch Riach || Gaillimh || 3-12 2-08
|-
| 2010 || Port Omna || Gaillimh || 1-19 0-17
|-
| 2015 ||Cill Mocheallóg
| Luimineach || 1-18 0-06
|-
| 2019 || Naomh Tómas || Gaillimh || 2-28 2-11
|-
| 2020 ||Buiríos Ó Luigheach
| Tiobaird Árainn || 0-18 0-15
|}
=== Ollscoil (WIT - Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge) ===
Freastal Shefflin go dtí [[Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge]]. D'imir sé le foireann WIT i gcupán Fitzgibbon. Deir Henry gurbh iad seo na blianta a d’fhorbair sé an chuid is mó mar iománaí. Bhuaigh Henry Shefflin cupán Fitzgibbon i ''1999'' agus ''2000'' le WIT.<ref name=":1" />
Ba é Henry Shefflin dalta réalta de chuid Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge. Ina chéad bhliain i Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge, scóráil sé 2-7 i gcoinne [[Institiúid Teicneolaíochta Bhaile Átha Cliath]]. I gcluiche eile i gcoinne Coláiste na nGardaí, scóráil sé raon fada saor in aisce a thug isteach sa chluiche ceannais [[Coláiste na hOllscoile, Corcaigh|Coláiste na hOllscoile Corcaigh]] iad.<ref name=":2">{{Lua idirlín|url=https://waterford-news.ie/2020/05/22/wits-fitzgibbon-cup-dream-team/|teideal=WIT’s Fitzgibbon Cup Dream Team|dáta=2020-05-22|language=en-GB|work=Waterford News and Star|dátarochtana=2021-03-25}}</ref>
I ''1999'', scóráil Henry 2-16 i gceithre chluiche chun cabhrú lena fhoireann cupán Fitzgibbon a bhuachan. An bhliain chéanna sin i ''1999'', fuair Henry a chéad cheann de dheich mbonn Craobh Chomórtas na hÉireann le [[Cill Chainnigh]] agus an chéad cheann de 11 réalta ar fad aige freisin. In ''2012'', roghnaíodh Shefflin ar fhoireann cupán Fitzgibbon na linne.<ref name=":2" />
{| class="wikitable"
|+ Cúpan Fitzgibbon Cluiche 1999
|-
! Dáta !! Ollscoil !! Scór !! Toradh
|-
| 03/02/1999 || '''Institiúid Teicneolaíocht Phort Láirge''' vs '''Institiúid Teicneolaíocht Baile Átha Luain''' ||4-17 - 2-08
| WIT
|-
| 17/02/1999 ||'''Institiúid Teicneolaíocht Phort Láirge''' vs '''Institiúid Teicneolaíocht Chorcaigh'''
|0-15 - 0-11
| WIT
|-
| 27/02/1999 ||'''Institiúid Teicneolaíocht Phort Láirge''' vs '''Colláiste Garda Síochana'''
|1-17 - 2-04
| WIT
|-
| 28/02/1999
'''''An Cluiche Ceannais'''''
|'''Institiúid Teicneolaíocht Phort Láirge''' vs '''Coláiste na hOllscoile Corcaigh'''
|4-15 - 3-12
| WIT
|}
=== Cill Chainnigh ===
Thosaigh '''Henry Shefflin''' ag imirt le mionaoiseach [[Cill Chainnigh|Chill Chainnigh]] i ''1996''. Ba é Liam Fennelly as Baile Héil roghnóir na foirne. Bhí sé deacair ar Shefflin an fhoireann a dhéanamh ar dtús, ar dtús bhí sé fo-cúl báire.
Roghnaíodh ansin é chun cúinne a imirt lántosaí, a rinne go maith sa phost sin ach bhí sé ina fho-chluiche do chluiche leathcheannais chómortas na hÉireann.<ref name=":1" />
Roghnaigh [[Briain Mac Óda|Brian Cody]], bainisteoir [[Cill Chainnigh|Chill Chainnigh]] Henry don phainéal sinsearach i ''1999''.<ref name=":1" />Bhí tús Henry Shefflin do Chill Chainnigh le linn na Sraithe Náisiúnta i ''1999''. Bliain ina dhiaidh sin, sa bhliain ''2000'' bhuaigh sé a chéad sárimreoirí.Tháinig feabhas agus feabhas ar a shlí bheatha iomána gach bliain ina dhiaidh sin. Sa bhliain ''2002'', d’imir Henry a dhara '''Cluiche Ceannais na hÉireann'''.
Sa chluiche ceannais sin, bhí comhscór 2-13 ag Shefflin agus a chara foirne [[D. S. Ó Ciara|DJ Carey]]. Sa bhliain ''2002''. Bhuaigh Henry a dhara Sárimreoirí agus imreoir na bliana [[Gaelic Players Association|GPA]] agus Imreoir na bliana ó [[Vodafone]] agus Texaco<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/sport/gaa/arid-20261295.html|teideal=Shefflin salutes courage of striking Cork hurlers in 2002|údar=John Fogarty|dáta=2014-03-08|language=en|work=Irish Examiner|dátarochtana=2021-03-25}}</ref>. Ceann de na chuimhneacháin is bródúla atá ag Henrys ina shlí bheatha iomána is ea captaen Cill Chainnigh nuair a bhuaigh siad i 2006.<ref name=":0" />Sa bhliain 2009, bhuaigh Cill Chainnigh ceithre stairiúil as a chéile.<ref>{{Lua idirlín|url=https://sportstalk.ie/kilkenny-four-row-underappreciated/|teideal=Is the Kilkenny four in a row underappreciated?|dáta=2017-12-03|language=en-GB|work=Sportstalk.ie GAA {{!}} Club Football & Hurling {{!}} Camogie {{!}} Gaelic {{!}} Hurling|dátarochtana=2021-03-25|archivedate=2021-09-25|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210925063337/https://sportstalk.ie/kilkenny-four-row-underappreciated/}}</ref> Sa bhliain 2010 chaill Cill Chainnigh in aghaidh Tiobraid Árainn.
{| class="wikitable"
|+ '''<big>Cill Chainnigh - Craobh Chomórtas na hÉireann</big>'''
|-
! '''<big>Bliain</big>'''!! '''<big>Comhraic</big>'''!! '''<big>Ionad</big>'''!! '''<big>Scóráil Henry</big>'''!! '''<big>Toradh</big>'''
|-
| '''1999'''|| Corcaigh || Páirc an Crocaigh || <u>0-05</u>|| Caillte
|-
| '''2000'''||Uíbh Fhailí
| Páirc an Crocaigh || <u>2-03</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2002'''|| Clár || Páirc an Crocaigh || <u>1-07</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2003'''|| Corcaigh || Páirc an Crocaigh || <u>0-06</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2004'''|| Corcaigh || Páirc an Crocaigh || <u>0-05</u>|| Caillte
|-
| '''2006'''|| Corcaigh || Páirc an Crocaigh || <u>0-08</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2007'''|| Luimineach || Páirc an Crocaigh || <u>1-02</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2008'''|| Port Láirge || Páirc an Crocaigh || <u>0-08</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2009'''|| Tiobraid Árainn || Páirc an Crocaigh || <u>1-08</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2010'''|| Tiobriad Árainn || Páirc an Crocaigh || <u>0-01</u>|| Caillte
|-
| '''2011'''|| Tiobriad Árainn || Páirc an Crocaigh || <u>0-07</u>|| Bhuaigh
|-
| '''2012'''|| Tiobriad Árainn || Páirc an Crocaigh || <u>0-09</u>|| Bhuaigh
|-
|'''2014'''
|Tiobriad Árainn
|Páirc an Crocaigh
|<u>0-03</u>
|Bhuaigh
|}
== Bainisteoir do Bháile Héil ==
D'éirigh Henry as an iománaíocht a imirt le Baile Héil i ''2016''. Bliain ina dhiaidh sin, i ''2018'' ba é mar chomh-bhainisteoir na foirne Baile Héil. Bhainistigh sé iad ar feadh dhá bhliain. D'éirigh sé as a phost mar bhainisteoir tar éis dóibh dhá chlub a bhuachan in Éirinn as a chéile. sa bhliain 2019, bhuaigh Baile Héil an Cluiche Ceannais Clubanna na hÉireann in aghaidh Naomh Tómas as [[Gaillimh|Gaillimh.]] Sa bhliain 2020, bhuaigh [[Baile Héil|Baile Héil]] an Cluiche Ceannais Clubanna na hÉireann in aghaidh [[Buiríos Ó Luigheach]] ó [[Tiobraid Árann (baile)|Tiobraid Árainn]]. Tar éis sin, d'éirigh sé as a phost mar bhainisteoir.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.thesun.ie/sport/5021125/henry-shefflin-ballyhale-shamrocks-manager-resignation/|teideal=Henry Shefflin steps down as Ballyhale Shamrocks manager after All-Ireland win|dáta=2020-01-23|language=en-ie|work=The Irish Sun|dátarochtana=2021-03-25}}</ref>
== Dámhachtainí ==
=== Sárimreoirí <ref>{{Luaigh foilseachán|title=List of All Stars Awards winners (hurling)|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=List_of_All_Stars_Awards_winners_(hurling)&oldid=1011796541|journal=Wikipedia|date=2021-03-12|language=en}}</ref> ===
Tá an taifead is mó ag Henry Shefflin as Cill Chainnigh as an gcuid is mó de na Dámhachtainí Sárimreoirí san aon áit le seacht ag an lár tosaí. Reáchtálann an [[Cumann Lúthchleas Gael|Cumann Lúthchleas Gael]] agus an [[Gaelic Players Association]] searmanas bronnta gach bliain tar éis séasúr na craobhchomórtais a bheith críochnaithe. Sa chraobh dámhachtana seo bronntar 15 [[Sárimreoirí na Bliana|Sárimreoirí]] ar imreoirí a shármhaith ag iománaíocht an bhliain sin. Bhuaigh Henry Shefflin 11 Sárimreoirí ina shlí bheatha iománaíocht.<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.irishnews.com/sport/2017/01/11/news/on-this-day-january-11-1979-kilkenny-legend-and-11-times-allstar-henry-shefflin-is-born-878833/|teideal=On This Day – January 11, 1979: Kilkenny legend and 11-times Allstar Henry Shefflin is born|údar=Staff Reporter|dáta=2017-01-11|language=en|work=The Irish News|dátarochtana=2021-03-25}}</ref>
{| class="wikitable"
|+ <big>Na Blianta a bhuaigh sé Sárimreoirí</big><ref>{{Luaigh foilseachán|title=List of All Stars Awards winners (hurling)|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=List_of_All_Stars_Awards_winners_(hurling)&oldid=1011796541|journal=Wikipedia|date=2021-03-12|language=en}}</ref>
|-
! Bliain !! Dámhachtainí
|-
| 2000 ||Sárimreoirí
|-
| 2002 ||Sárimreoirí
|-
| 2003 ||Sárimreoirí
|-
| 2004 ||Sárimreoirí
|-
| 2005 ||Sárimreoirí
|-
| 2006 ||Sárimreoirí
|-
| 2007 ||Sárimreoirí
|-
| 2008 ||Sárimreoirí
|-
| 2009 ||Sárimreoirí
|-
| 2011 ||Sárimreoirí
|-
| 2012 ||Sárimreoirí
|}
[[Íomhá:Geansaí Cill Chainnigh.jpg|mion|'''Geansaí - Cill Chainnigh''']]
=== Imreoir na bliana ===
Bhuaigh Shefflin go leor '''imreoir na bliana'''. Roghnaíodh é freisin d’fhoireann na ndeich mbliana i 2010.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.thesun.ie/sport/4945421/irish-sun-hurling-team-of-the-decade-2010s/|teideal=Tipperary and Kilkenny dominate Irish SunSport's hurling team of the decade|dáta=2020-01-02|language=en-ie|work=The Irish Sun|dátarochtana=2021-03-25}}</ref> Bhí sé ar cheann de na himreoirí ab fhearr riamh chun iománaíocht a imirt in éineacht le [[D. S. Ó Ciara|DJ Carey]] agus cúpla imreoirí eile. Bronntar dámhachtainí imreoir na bliana an oíche chéanna le gradaim Sárimreoirí. Sa bhliain 2002, fuair Shefflin [[Sárimreoirí na Bliana|sárimreoi]]<nowiki/>r, [[Gaelic Players Association|GPA]] imreoir na bliana, [[Vodafone]] imreoir na bliana agus Texaco imreoir na bliana. Is taifead é sin.<ref name=":3" />
{| class="wikitable"
|+ <big>Duais Imreoir na Bliana</big><ref>{{Luaigh foilseachán|title=GAA GPA All Stars Awards|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=GAA_GPA_All_Stars_Awards&oldid=998491335|journal=Wikipedia|date=2021-01-05|language=en}}</ref>
|-
! <big>Bliain</big>!! <big>Duais</big>
|-
| '''2002'''|| '''GPA''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2002'''|| '''Vodafone''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2002'''|| '''Texaco''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2006'''|| '''GPA''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2006'''|| '''Vodafone''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2006'''|| '''Texaco''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2012'''|| '''GPA''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2012'''|| '''Texaco''' Imreoir na Bliana
|-
| '''2012'''|| '''RTÉ''' Sports Imreoir na Bliana
|}
== Tagairtí ==
{{Reflist|2}}
== Féach freisin ==
== Naisc sheachtracha ==
{{Síol-ie}}
{{DEFAULTSORT:Shefflin, Henry}}
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1979]]
[[Catagóir:Daoine beo]]
m516njyb36sqv3t1096p0gv6bmetwgg
Seán Óg Ó hAilpín
0
17512
1211997
1035715
2024-04-18T17:31:26Z
78.16.85.33
Another player he has played against
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Iománaí agus peileadóir Fidsíoch-Éireannach is ea Seán Óg Ó hAilpín a rugadh ar an 22 Bealtaine 1977.
D’imir sé d’fhoireann sinsir Chorcaí sa pheil agus san iománaíocht agus dá chlub Na Piarsaigh. San iománaíocht, bhuaigh sé trí bhonn Uile-Éireann, cúig bhonn Chúige Mumhan agus Sraith Náisiúnta amháin. Leis an fhoireann peile bhain sé Craobh na Mumhan uair amháin agus an tSraith Náisiúnta uair amháin.
Bhuaigh sé dhá chraobh chontae lena chlub, Na Piarsaigh. Chomh maith leis sin, bronnadh an gradam Sárimreoir na Bliana air faoi thrí agus ainmníodh é mar Iománaí na Bliana in 2004.seamus is a lightweight.
== Saol ==
Rugadh Ó hAilpín ar oileán Rotuma, 646 ciliméadar ó thuaidh ó phríomhoileáin Fhidsí. Is as Fear Manach a athair, Seán Ó hAilpín, a d’oibrigh ar rige ola, agus is é Rotuma áit dhúchais a mháthar, Emilie. Tá cúigear eile sa chlann: Teu, Sarote, Setanta, Aisake agus Etaoin.
Bhog an teaghlach go Sydney, an Astráil nuair a bhí Seán Óg trí bliana d’aois agus thosaigh sé ag imirt spóirt ansin, go háirithe rugbaí sraithe. Chuaigh siad ón Astráil go hÉirinn i 1988 agus shocraigh siad síos sa Bhlarna. Thóg sé tamall ar Sheán Óg dul i dtaithí ar an áit nua seo ach ina scoil, an Mhainistir Thuaidh i gcathair Chorcaí, thosaigh sé ag imirt peile agus iománaíochta agus d’fhoghlaim sé a chuid Gaeilge.
D’fhreastail sé ar Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath agus fuair sé céim in Airgeadas, Ríomhairíocht agus Fiontraíocht. Tá sé ag obair do Bhanc Uladh i gCorcaigh.
== Le Foireann Chorcaí ==
D’imir Ó hAilpín a chéad chluiche le foireann sinsir Chorcaí i 1996 agus bhain sé amach a chéad bhonn sinsir i 1998 nuair a fuair Corcaigh an ceann is fearr ar Phort Láirge i gCluiche Ceannais na Sraithe.
An bhliain ina dhiaidh sin, agus an réalta Corcaíoch Jimmy Barry-Murphy ina bhainisteoir, bhuaigh foireann óg Chorcaí ar an gClár i gCluiche Ceannais na Mumhan. Ar lá báistí i bPáirc an Chrócaigh bhí an bua ag Corcaigh arís agus fuair Seán Óg a chéad bhonn Uile-Éireann. Bhí bliain mhaith ag na peileadóirí freisin ach theip orthu i gCluiche Ceannais na hÉireann in aghaidh na Mí.
Chuaigh iománaithe Chorcaí ar stailc in 2002 nuair a gortaíodh imreoir go dona agus ní raibh dochtúir foirne i láthair. Bhí Seán Óg ina urlabhraí ar son a chomhghleacaithe agus i ndeireadh ghéill Bord an Chontae d’éilimh n-imreoirí.
Bhí roinnt blianta órga ag na Corcaígh tar éis na stailce. Fuair siad an ceann is fearr ar Phort Láirge i gCluiche Ceannais na Mumhan, 3-16 in aghaidh 3-12. Bhí cluiche ceannais iontach ann an bhliain sin, Corcaigh in aghaidh Chill Chainnigh, agus bhí an bua ag na Cait ag an deireadh. Cé gur theip orthu sa chluiche deireanach, bronnadh gradam Shárimreoir na Bliana ar Sheán Óg agus ar a dheartháir Setanta.
In 2004 bhí Port Láirge mar fhreasúra i gCluiche Ceannais na Mumhan arís. Bhí cluiche thar barr idir an dá chéile comhraic seo agus bhuaigh an Déise 3-16 in aghaidh 1-21. Ach chuaigh Corcaigh trí na cluichí cáilithe agus bhuaigh siad ar Chill Chainnigh i gCluiche Ceannais na hÉireann.
In 2005 d’éirigh leo Craobh na Mumhan a bhuachan agus d’imir Corcaigh in aghaidh na Gaillimhe i gCluiche Ceannais na hÉireann. Cluiche taitneamhach, crua a bhí ann ach bhí an lá le Corcaigh. Ba é Seán Óg captaen na foirne an bhliain sin agus thug sé óráid i nGaeilge agus é ag fáil Chorn Liam Mhic Cárthaigh. An bhliain dár gcionn, bhí na Corcaígh ar thóir trí Chraobh as a chéile ach chaill siad an cluiche ceannais i gcoinne a sean-naimhde Cill Chainnigh.
Lean Ó hAilpín ar aghaidh ag imirt le foireann Chorcaí go 2010 nuair a dúirt an bhainisteoir, Denis Walsh, nach mbeadh sé mar chuid den painéal. Thraenáil sé leis an bhfoireann in 2012 ach d'fhógair Seán Óg ar 2 Samhain an bhliain sin go raibh sé ag éirí as an fhoireann idirchontae.
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Ailpin, Sean Og O}}
[[Catagóir:Iománaithe Chorcaí]]
[[Catagóir:Peileadóirí Chorcaí]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1977]]
[[Catagóir:Daoine beo]]
9sln5ht40v3h98nqcjuu7ewoghyai4x
1211998
1211997
2024-04-18T17:31:36Z
AramilFeraxa
56603
Cealaíodh athruithe [[Special:Contributions/78.16.85.33|78.16.85.33]] ([[User talk:78.16.85.33|Plé]]); ar ais chuig leagan le [[User:Alison|Alison]]
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Iománaí agus peileadóir Fidsíoch-Éireannach is ea Seán Óg Ó hAilpín a rugadh ar an 22 Bealtaine 1977.
D’imir sé d’fhoireann sinsir Chorcaí sa pheil agus san iománaíocht agus dá chlub Na Piarsaigh. San iománaíocht, bhuaigh sé trí bhonn Uile-Éireann, cúig bhonn Chúige Mumhan agus Sraith Náisiúnta amháin. Leis an fhoireann peile bhain sé Craobh na Mumhan uair amháin agus an tSraith Náisiúnta uair amháin.
Bhuaigh sé dhá chraobh chontae lena chlub, Na Piarsaigh. Chomh maith leis sin, bronnadh an gradam Sárimreoir na Bliana air faoi thrí agus ainmníodh é mar Iománaí na Bliana in 2004.
== Saol ==
Rugadh Ó hAilpín ar oileán Rotuma, 646 ciliméadar ó thuaidh ó phríomhoileáin Fhidsí. Is as Fear Manach a athair, Seán Ó hAilpín, a d’oibrigh ar rige ola, agus is é Rotuma áit dhúchais a mháthar, Emilie. Tá cúigear eile sa chlann: Teu, Sarote, Setanta, Aisake agus Etaoin.
Bhog an teaghlach go Sydney, an Astráil nuair a bhí Seán Óg trí bliana d’aois agus thosaigh sé ag imirt spóirt ansin, go háirithe rugbaí sraithe. Chuaigh siad ón Astráil go hÉirinn i 1988 agus shocraigh siad síos sa Bhlarna. Thóg sé tamall ar Sheán Óg dul i dtaithí ar an áit nua seo ach ina scoil, an Mhainistir Thuaidh i gcathair Chorcaí, thosaigh sé ag imirt peile agus iománaíochta agus d’fhoghlaim sé a chuid Gaeilge.
D’fhreastail sé ar Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath agus fuair sé céim in Airgeadas, Ríomhairíocht agus Fiontraíocht. Tá sé ag obair do Bhanc Uladh i gCorcaigh.
== Le Foireann Chorcaí ==
D’imir Ó hAilpín a chéad chluiche le foireann sinsir Chorcaí i 1996 agus bhain sé amach a chéad bhonn sinsir i 1998 nuair a fuair Corcaigh an ceann is fearr ar Phort Láirge i gCluiche Ceannais na Sraithe.
An bhliain ina dhiaidh sin, agus an réalta Corcaíoch Jimmy Barry-Murphy ina bhainisteoir, bhuaigh foireann óg Chorcaí ar an gClár i gCluiche Ceannais na Mumhan. Ar lá báistí i bPáirc an Chrócaigh bhí an bua ag Corcaigh arís agus fuair Seán Óg a chéad bhonn Uile-Éireann. Bhí bliain mhaith ag na peileadóirí freisin ach theip orthu i gCluiche Ceannais na hÉireann in aghaidh na Mí.
Chuaigh iománaithe Chorcaí ar stailc in 2002 nuair a gortaíodh imreoir go dona agus ní raibh dochtúir foirne i láthair. Bhí Seán Óg ina urlabhraí ar son a chomhghleacaithe agus i ndeireadh ghéill Bord an Chontae d’éilimh n-imreoirí.
Bhí roinnt blianta órga ag na Corcaígh tar éis na stailce. Fuair siad an ceann is fearr ar Phort Láirge i gCluiche Ceannais na Mumhan, 3-16 in aghaidh 3-12. Bhí cluiche ceannais iontach ann an bhliain sin, Corcaigh in aghaidh Chill Chainnigh, agus bhí an bua ag na Cait ag an deireadh. Cé gur theip orthu sa chluiche deireanach, bronnadh gradam Shárimreoir na Bliana ar Sheán Óg agus ar a dheartháir Setanta.
In 2004 bhí Port Láirge mar fhreasúra i gCluiche Ceannais na Mumhan arís. Bhí cluiche thar barr idir an dá chéile comhraic seo agus bhuaigh an Déise 3-16 in aghaidh 1-21. Ach chuaigh Corcaigh trí na cluichí cáilithe agus bhuaigh siad ar Chill Chainnigh i gCluiche Ceannais na hÉireann.
In 2005 d’éirigh leo Craobh na Mumhan a bhuachan agus d’imir Corcaigh in aghaidh na Gaillimhe i gCluiche Ceannais na hÉireann. Cluiche taitneamhach, crua a bhí ann ach bhí an lá le Corcaigh. Ba é Seán Óg captaen na foirne an bhliain sin agus thug sé óráid i nGaeilge agus é ag fáil Chorn Liam Mhic Cárthaigh. An bhliain dár gcionn, bhí na Corcaígh ar thóir trí Chraobh as a chéile ach chaill siad an cluiche ceannais i gcoinne a sean-naimhde Cill Chainnigh.
Lean Ó hAilpín ar aghaidh ag imirt le foireann Chorcaí go 2010 nuair a dúirt an bhainisteoir, Denis Walsh, nach mbeadh sé mar chuid den painéal. Thraenáil sé leis an bhfoireann in 2012 ach d'fhógair Seán Óg ar 2 Samhain an bhliain sin go raibh sé ag éirí as an fhoireann idirchontae.
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Ailpin, Sean Og O}}
[[Catagóir:Iománaithe Chorcaí]]
[[Catagóir:Peileadóirí Chorcaí]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1977]]
[[Catagóir:Daoine beo]]
oxnt8awrjj6s1ixy74q7rerfc01y05p
1450dí
0
17513
1212227
1117998
2024-04-18T21:28:22Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1450í]] go [[1450dí]]
wikitext
text/x-wiki
{| align=right cellpadding=3 class="toccolours" style="margin-left: 15px;"
|-
| align="center" colspan=2 | <small>'''[[Bliain|Blianta]]:'''</small><br /> [[1450]] [[1451]] [[1452]] [[1453]] [[1454]] [[1455]] [[1456]]
|-
| align="center" colspan=2 | <small>'''[[Deichniúr]]a:'''</small> <br /> [[1420í]] [[1430í]] [[1440í]] - '''1450í''' - [[1460í]] [[1470í]] [[1480í]]
|-
| align="center" | <small>'''[[Aois]]:'''</small> <br /> [[14ú haois]] - '''[[15ú haois]]''' - [[16ú haois]]<hr>
|}
<br />
== Tarluithe ==
* Clóigh [[Mehmed II]] [[Iostanbúl|Cathair Chonstaintín]] i [[1453]], ag cur deireadh ar an [[Impireacht Biosántach]].
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
av9b6x1a4una03ujf16691kt752n3yn
Diarmuid Ó Súilleabháin (iománaí)
0
17515
1211992
1081005
2024-04-18T17:27:53Z
78.16.85.33
I mentioned another one of the great players he played against
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
{{Múnla:Imreoir_CLG_bosca_eolais
| ainm= Diarmuid Ó Súilleabháin
| íomhá= Diarmuid_O%27Sullivan cropped.jpg|250px|lár
| spórt= [[Iomáint]]
| ainm béarla= Diarmuid O'Sullivan
| dáta= [[27 Iúil]], [[1978]]
| dáta2=
| áit= [[Cluain]], [[Contae Chorcaí]]
| airde= 6'1"
| leasainm= The Rock, Sully
| club= [[CLG Chluain|Cluain]]
| suíomh= Lánchúlaí
| ainm club= [[CLG Chluain|Cluain]]
| bliain1= [[1990idí]] - inniu
| cluichí(pointí1)=
| contae= [[CLG Coiste Contae Chorcaí|Corcaigh]]
| icsuíomh= Lánchúlaí
| foireann= [[CLG Coiste Contae Chorcaí|Corcaigh]]
| bliain2= [[1997]] - [[2008]]
| cluichí(pointí2)= 42 (0/3)
| cúige= Cúige Mumhan
| icsuíomh= Lánchúlaí
| iccúige= 5
| comórtas= [[Craobh Iomána Sinsearach na hÉireann]]
| iccraobhnahéireann= 3
| allstars= 4
}}
[[Iomáint|Iománaí]] is ea '''Diarmuid Ó Súilleabháin''' (Béarla: ''Diarmuid O’Sullivan''), a rugadh ar an [[27 Iúil]] [[1978]]. As [[Contae Chorcaí]] dó, agus d'imir sé le [[CLG Coiste Chontae Chorcaí|foireann a chontae]] mar lánchúlaí. Tugtar an leasainm 'The Rock' air. Deartháir leis is ea an tosaí [[Paudie O'Sullivan]].tá matthew creighton an full forward is fearr sa tír
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Suilleabhain, Diarmuid O}}
[[Catagóir:Daoine as Contae Chorcaí]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1978]]
[[Catagóir:Iománaithe Chorcaí]]
[[Catagóir:Daoine beo]]
h8b02gx23o7xzt50rzh6bj4b9574w6s
1212238
1211992
2024-04-18T22:30:02Z
Kevin Scannell
340
Cealaíodh athruithe [[Special:Contributions/78.16.85.33|78.16.85.33]] ([[User talk:78.16.85.33|Plé]]); ar ais chuig leagan le [[User:HusseyBot|HusseyBot]]
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
{{Múnla:Imreoir_CLG_bosca_eolais
| ainm= Diarmuid Ó Súilleabháin
| íomhá= Diarmuid_O%27Sullivan cropped.jpg|250px|lár
| spórt= [[Iomáint]]
| ainm béarla= Diarmuid O'Sullivan
| dáta= [[27 Iúil]], [[1978]]
| dáta2=
| áit= [[Cluain]], [[Contae Chorcaí]]
| airde= 6'1"
| leasainm= The Rock, Sully
| club= [[CLG Chluain|Cluain]]
| suíomh= Lánchúlaí
| ainm club= [[CLG Chluain|Cluain]]
| bliain1= [[1990idí]] - inniu
| cluichí(pointí1)=
| contae= [[CLG Coiste Contae Chorcaí|Corcaigh]]
| icsuíomh= Lánchúlaí
| foireann= [[CLG Coiste Contae Chorcaí|Corcaigh]]
| bliain2= [[1997]] - [[2008]]
| cluichí(pointí2)= 42 (0/3)
| cúige= Cúige Mumhan
| icsuíomh= Lánchúlaí
| iccúige= 5
| comórtas= [[Craobh Iomána Sinsearach na hÉireann]]
| iccraobhnahéireann= 3
| allstars= 4
}}
[[Iomáint|Iománaí]] is ea '''Diarmuid Ó Súilleabháin''' (Béarla: ''Diarmuid O’Sullivan''), a rugadh ar an [[27 Iúil]] [[1978]]. As [[Contae Chorcaí]] dó, agus d'imir sé le [[CLG Coiste Chontae Chorcaí|foireann a chontae]] mar lánchúlaí. Tugtar an leasainm 'The Rock' air. Deartháir leis is ea an tosaí [[Paudie O'Sullivan]].
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Suilleabhain, Diarmuid O}}
[[Catagóir:Daoine as Contae Chorcaí]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1978]]
[[Catagóir:Iománaithe Chorcaí]]
[[Catagóir:Daoine beo]]
n0bee8b4bf3sh5ov0lh0ihlcx5m4otk
600idí
0
17549
1212134
776675
2024-04-18T21:03:30Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[600í]] go [[600idí]]
wikitext
text/x-wiki
{| align=right cellpadding=3 class="toccolours" style="margin-left: 15px;"
|-
| align="center" colspan=2 | <small>'''[[Bliain|Blianta]]:'''</small><br /> [[600]] [[601]] [[602]] [[603]] [[604]] [[605]] [[606]] [[607]] [[608]] [[609]]
|-
| align="center" colspan=2 | <small>'''[[Deichniúr]]a:'''</small> <br /> [[570í]] [[580í]] [[590í]] - '''[[600í]]''' - [[610í]] [[620í]] [[630í]]
|-
| align="center" | <small>'''[[Aois]]:'''</small> <br /> [[6ú haois]] - '''[[7ú haois]]''' - [[8ú haois]]<hr>
<!--{{C21BliainIgCeist}} -->
|}
== Tarluithe ==
* D'éirigh na [[Sacsanaigh]] ina thromlach i [[Sasana]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
[[Catagóir:Deichniúra|060]]
0rccydsrgagu6l9asjy6aqjn7ox4wme
60idí
0
17572
1212181
953420
2024-04-18T21:11:46Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[60í]] go [[60idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|065|060|1}}
== Tarluithe ==
* Éirí amach in aghaidh [[Impireacht na Róimhe]]:
** s[[an Bhreatain]] ([[Buadaca]])
** s[[an Phalaistín]] (na [[Giúdaigh]])
** s[[an Ísiltír]]
== Básanna ==
* [[Féinmharú]] [[Nearó]]
* Dícheannú [[Naomh Pól|Phóil]], naomh Críostaí
* Céasadh [[Naomh Peadar|Pheadair]], naomh agus chéad [[pápa|phápa]] na h[[Críostaíocht|Eaglaise Críostaí]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
[[Catagóir:Deichniúra|006]]
lox3hj5291apx318cuz2naoarf8lj99
Erwin Rommel
0
19044
1212290
1025460
2024-04-19T02:19:42Z
K.e.coffman
61085
removed a fake 'recolored' image
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Bhí '''Erwin Johannes Eugen Rommel''' (rugadh [[15 Samhain]] [[1891]] agus d'éag [[14 Deireadh Fómhair]] [[1944]]) ina cheannasaí ar an arm [[An Ghearmáin|Gearmánach]] i rith an [[Dara Cogadh Domhanda]].
Thóg sé páirt in [[an Chéad Chogadh Domhanda|san Chéad Chogadh Domhanda]].
==El Alamain==
Bhain Rommel an cháil is mó amach mar cheannasaí ar an arm Gearmánach a throid in aghaidh na [[Sasana|Sasanaí]] san [[Fásach|fhásach]] i dtuaisceart [[An Afraic|na hAfraice]]. De bharr a dul chun chinn in aghaidh Montgomery, an ceannaire Sasanach, ghlaodh "''[[Sionnach]] an Fhásaigh''" air. ([[Gearmáinis]]: {{audio|De-Wüstenfuchs-pronunciation.ogg|''Der Wüstenfuchs''}}). Faoi dheireadh bualadh é ag cath El Alamain.
D'fhill sé ar [[an Ghearmáin]] ach bhí amhras ar na [[Naitsithe]] go raibh sé bainteach leis an iarracht [[Adolf Hitler]] a mharú sa chomhcheilg ar an [[20 Iúil]] [[1944]].
[[Íomhá:Tomb of Erwin Rommel in Herrlingen (2019).jpg|clé|mion|177x177px|Uaimh Erwin Rommel in Herrlingen]]
==Féinmharú==
Chuir Rommel [[féinmharú|lámh ina bhás fhéin]] tar éis brú millteanach air ó na Naitsithe. D'fhéach Rommel le Hitler a mharú, is cosúil. Bhí na SS ar tí Rommel a dhúnmharú. Ach b’fhearr le Rommel lámh a chur ina bhás fhéin. Níor dhúirt duine ar bith focal faoi agus adhlacadh Rommel le chuile onóir.
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{DEFAULTSORT:Rommel, Erwin}}
[[Catagóir:Naitsithe]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1891]]
[[Catagóir:Básanna i 1944]]
[[Catagóir:Stair na Gearmáine]]
[[Catagóir:Daoine Gearmánacha]]
[[Catagóir:Ginearáil]]
juzfh2cr4upy1xqmjhglkekynot7f75
Kate Winslet
0
19825
1212237
1031889
2024-04-18T22:17:58Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Is ban-aisteoir [[Sasana]]ch í '''Kate Elizabeth Winslet''' (5 Deireadh Fómhair 1975 a rugadh í). Aisteoir ar leith í Kate Winslet atá ag treabhadh léi in iomaire na haisteoireachta ó na [[1990idí]] ar aghaidh. Cé go bhfuil sí neadaithe i scioból samhlaíochta an phobail mar Rose in ''[[Titanic (scannán 1997)|Titanic]]'' (1997) tá saothair théagartha agus taispeántais chumasacha taosctha chugainn aici i gcaitheamh na mblianta, go háirithe, ''Eternal Sunshine of the Spotless Mind (2004), Revolutionary Road (2007), The Reader (2009)'' agus le déanaí an tsraith iontach sin ''Mare of Easttown (2021).'' <ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/titeann-the-regime-ciotach-idir-tri-stol/|teideal=Titeann ‘The Regime’ ciotach idir trí stól|údar=Breandán M Mac Gearailt|dáta=17 Aibreán 2024|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
Tá duais Oscar agus dhá dhuais Emmy gnóthaithe aici (suas go dtí 2024).
== Scannáin ==
{| class="wikitable"
|-
!colspan="4"| Scannáin
|-
! Bliain || Teideal || Ról || Nótaí eile
|-
| 1991 || ''[[Shrinks (scannán)|Shrinks]]'' || ||
|-
| 1994 || ''[[Heavenly Creatures]]'' || Juliet Hulme ||
|-
| rowspan="2" | 1995 || ''[[A Kid in King Arthur's Court]]'' || Princess Sarah ||
|-
| ''[[Sense and Sensibility]]'' || Marianne Dashwood ||
|-
| rowspan="2" |1996 || ''[[Jude]]'' || Sue Bridehead ||
|-
| ''[[Hamlet (scannán 1996)|Hamlet]]'' || Opelia ||
|-
| 1997 || ''[[Titanic (scannán 1997)|Titanic]]'' || Rose DeWitt Bukater ||
|-
| 1998 || ''[[Hideous Kinky]]'' || Julia||
|-
| rowspan="2" |1999 || ''[[Faeries]]'' || Bridgid ||
|-
| ''[[Holy Smoke]]'' || Ruth Barron ||
|-
| 2000 || ''[[Quills]]'' || Madeleine 'Maddy' LeClerc||
|-
| rowspan="4"|2001 || ''[[War Game]]'' || Mum/Annie||
|-
| ''[[Enigma]]'' || Hester Wallace||
|-
| ''[[Christmas Carol: The Movie]]'' || Belle||
|-
| ''[[Iris]]'' || Young Iris Murdoch||
|-
| 2003 || ''[[The Life of David Gale]]'' || Bitsey Bloom||
|-
| rowspan="3"|2004 || ''[[Eternal Sunshine of the Spotless Mind]]'' || Clementine Kruczynski||
|-
| ''[[Pride]]'' || Suki||
|-
| ''[[Finding Neverland]]'' ||Sylvia Llewelyn Davies ||
|-
| 2005 || ''[[Romance & Cigarettes]]'' || Tula||
|-
| rowspan="4"|2006 || ''[[Little Children]]'' || Sarah Pierce ||
|-
| ''[[All the King's Men]]'' ||Anne Stanton||
|-
| ''[[Flushed Away]]'' ||Rita||
|-
| ''[[The Holiday]]'' ||Iris Simpkins||
|-
| 2007 || ''[[Renard et l'enfant, Le]]''...aka The Fox & the Child || Narrator ||
|-
| rowspan="2"|2008 || ''[[The Reader]]'' || Hanna Schmitz||
|-
| ''[[Revolutionary Road]]'' ||April Wheeler||
|}
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
== Naisc Sheachtracha ==
* {{Imdb ainm|0000701}}
{{DEFAULTSORT:Winslet, Kate}}
[[Catagóir:Ban-aisteoirí Sasanacha]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1975]]
[[Catagóir:Daoine beo]]
[[Catagóir:Buaiteoirí gradam Ban-aisteoir is Fearr sna gradaim Academy]]
[[Catagóir:Buaiteoirí gradam Ban-Aisteoir is Fearr i nDráma sna gradaim Golden Globe]]
6fz7rryjjr9vgt02k9t6txg8p8fjjes
Seosamh Ó Cainín
0
20848
1211988
1204290
2024-04-18T17:21:17Z
78.16.85.33
I added one of the players he played against
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Is [[Iomáint|iománaí]] é '''Seosamh Ó Cainín''', nó '''Joe Canning''' mar a thugtar air i m[[Béarla]]. As [[Port Omna]] i g[[Contae na Gaillimhe]] dó agus imríonn sé mar thosaí leis [[CLG Phort Omna|CLG Port Omna]] agus le foireann [[CLG Chontae na Gaillimhe]]. Thosaigh sé ag imirt le sinsir na Gaillimhe sa bhliain 2008 i rith an tsraithchomórtais iománaíochta agus bhí sé ina imreoir tábhachtach dóibh ó shin. Ceaptar go bhfuil sé ar cheann de na hiománaithe ab fhearr riamh agus is máistir i mbun a cheirde é nuair a bhíonn sé faoi lán seoil i b[[Páirc an Chrócaigh|Páirc An Chrócaigh]].<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://peoplepill.com/people/joe-canning/|teideal=Joe Canning: Irish hurler - Biography and Life|údar=PeoplePill|language=en-US|work=peoplepill.com|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Bhuaigh Seosamh boinn Uile Éirinn ag leibhéal mionúir, faoi-21 agus sinsir le Gaillimh agus chomh maith leis sin, tá sé ina bhuaiteoir ar Chraobh [[Cúige Laighean|Laighean]] agus An [[Sraithchomórtas Iomána Náisiúnta|Sraith Iomána Náisiúnta]]. Ag leibhéal na gclub, bhuaigh sé 5 craobh an chontae agus bhí sé ina bhuaiteoir ar 4 Craobh Shinsear Iomáint Chlub na hÉireann leis an mbua is déanaí i 2014 in aghaidh Raonaithe Stua [[Cúige Laighean|Laighean]].<ref name=":1">{{Lua idirlín|url=https://www.rsvplive.ie/news/celebs/galway-hurler-joe-cannings-girlfriends-13102970|teideal=Galway's Joe Canning dating famous Irish star after complicated romantic past|údar=Mikie O'Loughlin|dáta=2018-11-02|work=rsvp|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>dara behan is a class fullback x
Chomh maith leis na boinn a bhuaigh sé lena fhoireann, tá roinnt gradam pearsanta faighte ag Ó Cainín as ucht a chuid éachtaí aonair. Ba é “Imreoir Óg na Bliana” ina chéad séasúr ag imirt sa chraobhchomórtas in 2008. Go dtí seo, tá 4 ghradam ''All Star'' aige agus bhuaigh sé “Imreoir na Bliana” in 2017. Bhí sé san áireamh ar Fhoireann [[:en:Fitzgibbon_Cup|Chorn Mhic Ghiobúin]] na hAoise agus ar an bhfoireann is fearr i nGaillimh le caoga bliain anuas.<ref name=":0" />
== Scéal a bheatha ==
==== Teaghlach ====
Rugadh Seosamh Ó Cainín i bPort Omna i 1988 go tuismitheoirí Seán agus Josephine. Tá traidisiún mór iománaíochta ina theaghlach go háirithe maidir le Port Omna. D’imir a uncail Frank Ó Cainín trí bliana mionúir sna seascaidí agus bhí sé ar fhoireann sinsir iománaíochta na Gaillimhe freisin.<ref name=":0" /> Is deartháir le Séamus, Frank, Davy, [[:en:Ollie_Canning|Ollie]], Ivan agus Deirdre é. D'éirigh le gach duine de na siblíní sin dul ar aghaidh chun bonn Uile-Éireann a bhuachan ag leibhéal club nó idirchontae i gcúrsaí iománaíochta nó camógaíochta. D'imir Ollie d'iománaithe sinsearacha na Gaillimhe agus bhí sé ina chaptaen orthu agus bhuaigh sé ceithre ghradam ''All Star'', agus d'imir Deirdre d'fhoireann camógaíochta an chontae freisin. Gan dabht, tháinig grá iománaíochta óna theaghlach. Briseann an dúchas trí shúile an chait, mar a deir an seanchas.<ref>{{Lua idirlín|url=https://extra.ie/2018/11/30/sport/gaa/joe-canning-3|teideal=Profile: Joe Canning – Galway's most gifted marksman|dáta=2018-11-30|language=en-GB|work=Extra.ie|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
==== Saol lasmuigh den spóirt ====
D'fhreastail Seosamh ar an scoil áitiúil: Scoil Mhuire Gortanumera.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.education.ie/en/find-a-school/School-Detail/?roll=08379V|teideal=School Detail|language=en|work=Department of Education and Skills|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Tar éis a thréimhse ansin, d'imigh sé ar aghaidh chun staidéar a dhéanamh ar ghnó agus ar mhargaíocht ag [[Institiúid Teicneolaíochta Luimnigh]]. Oibríonn Seosamh i gcúrsaí caidrimh poiblí agus gnó ag an am seo, ag obair le Camille Thai, agus is ambasadóir branda é do [[:en:Red_Bull|Red Bull]]. Chomh maith leis sin, i mí Meán Fómhair 2010, ceapadh Seosamh mar Ambasadóir do [[:en:UNICEF_Ireland|UNICEF Ireland]]. Thaistil sé thar lear leis an gcarthanas seo ar thuras go [[Aleppo]] sa t[[An tSiria|Siria]].<ref name=":1" />
== Saol mar Imreoir ==
==== Club ====
Imríonn Seosamh le Port Omna agus glactar leo mar cheann de na clubanna iomána is láidre a bhí ann ó thús an [[Cumann Lúthchleas Gael|C.L.G]]. Thosaigh Seosamh amach lena chlub go hóg agus d'imir sé leo gach leibhéal faoi aois. D'imir sé leis an bhfoireann sinsir den chéad uair i gCraobh an Chontae in 2004. Bhí sé cúig bliana déag d'aois. D'imir sé mar lántosaí sa chúinne i gcoinne Béal Átha na Rí sa chraobh an bhliain sin. Faraor chaill sé 0-15 i gcoinne 0-13.<ref name=":0" /> <ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/athenrys-final-flash-of-steel-reserves-is-crucial-25884195.html|teideal=Athenry's final flash of steel reserves is crucial|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
In 2005, bhain Port Omna craobh an chontae amach don tríú huair as a chéile. Bhí Seosamh anois ag imirt sa chraobh don dara huair. D'aimsigh Seosamh 1-11 sa chluiche seo, a chabhraigh go mór le Port Omna an bua a fháil, 3-21 in aghaidh 3-12.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/canning-and-hayes-just-too-hot-to-handle-25956580.html|teideal=Canning and Hayes just too hot to handle|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Ba é seo an dara huair riamh don chlub craobh an chontae a bhuachan agus an chéad uair do Sheosamh bonn órga an chontae a bhaint amach.<ref name=":0" /> Roimh dheireadh na bliana, bhí bonn bainte amach aige dó féin chomh maith agus é mar phríomhscórálaí ag Port Omna nuair a bhuadar ar Ceithre Bhóthar 2-22 i gcoinne 0-6 i gCraobh [[Cúige Chonnacht|Chonnacht]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/all-one-way-traffic-as-portumna-block-off-four-roads-25957715.html|teideal=All one-way traffic as Portumna block off Four Roads|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Bhí ról lárnach ag Seosamh chomh maith nuair a bhuaigh a chlub Craobh na hÉireann i gcoinne Baile Nua an tSeanna Droma ar an 17ú Márta 2006. D'aimsigh Seosamh 1-6, bhuaigh sé an gradam “Laoch an Chluiche” agus an scór deiridh a bhí ann ná 2-8 i gcoinne 1-6.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/canning-duo-lift-portumna-26394932.html|teideal=Canning duo lift Portumna|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
[[Íomhá:Ollie Canning.jpg|mion|268x268px|Ollie Ó Cainín ag glacadh an corn Craobh Sinsear Iomána Gaillimh i 2013]]
An bhliain dár gcionn, chaill Port Omna i gcoinne [[Baile Locha Riach|Baile Locha Ríach]] i gcraobh an chontae, in ainneoin iarrachtaí Uí Chainín a d'aimsigh seacht gcinn de phointí.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/all-ireland-champs-fall-foul-of-loughrea-miracle-in-fiery-final-26361295.html|teideal=All-Ireland champs fall foul of Loughrea miracle in fiery final|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
D'éirigh le Port Omna cúrsaí a chasadh timpeall arís i 2007, nuair a bhuaigh Seosamh craobh an chontae don dara huair, agus leanadar ar aghaidh chun Craobh Chonnacht a bhaint amach freisin. Bhí Ó Cainín ag imirt mar lántosaí ar chlé nuair a d'imir sé ina thríú craobh an chontae as a chéile. D'aimsigh sé 3-4 agus bua mór ag a chlub i gcoinne [[Cinn Mhara|Chinn Mhara]], 6-12 in aghaidh 0-11.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/goals-give-portumna-closure-out-of-storm-26326590.html|teideal=Goals give Portumna closure out of storm|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Ar an 18ú Samhna nuair a bhuaigh Port Omna ar Séamus Stíofán [[Maigh Eo|Mhaigh Eo]], d'aimsigh Seosamh 0-5 mar chuid den bhua a bhí acu 6-23 le 0-07. Ba é seo an chraobh deireanach sa chontae san iomáint ag grád na sinsir.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/hayes-brothers-lead-the-way-in-facile-portumna-success-26332848.html|teideal=Hayes brothers lead the way in facile Portumna success|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
I gCraobh na hÉireann i b[[Páirc an Chrócaigh|Páirc An Chrócaigh]] an freasúra a bhí rompu an uair seo ná [[Biorra]], an fhoireann club ba rathúla a bhí ann riamh. Ar [[Lá Fhéile Pádraig|Lá 'le Pádraig]] os comhair an tslua agus an lucht féachana idirnáisiúnta, d'aimsigh Seosamh 0-10, 8 bpointí ó phocanna saora, ceann amháin a bhí píosa maith níos faide amach ná céad méadar, agus pointe amháin ó phoc sleasa.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/canning-masterclass-seals-portumna-glory-26431133.html|teideal=Canning masterclass seals Portumna glory|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Le séideadh na feadóige deiridh, bhí an dara bonn Uile Éirinn buaite ag Seosamh, agus bhí sé mar phríomhscórálaí an chomórtais an uair seo le 1-24 aimsithe aige.<ref name=":0" />
Ar an dara lá de mhí na Samhna 2008, bhuaigh Seosamh a thríú craobh contae nuair a chaill [[Gort Inse Guaire|Gort Inse Guairesa]] chraobh. 1-18 i gcoinne 2-7.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/portumna-double-hailed-by-canning-26489421.html|teideal=Portumna double hailed by Canning|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Bhain Port Omna Craobh na hÉireann amach arís, an uair seo bhí [[:en:De_La_Salle_GAA|De La Salle]] mar fheasúra acu. Bhí bua gan mórán stró acu 2-24 i gcoinne 1-8 agus bhí an lámh in uachtar ag Seosamh agus Port Omna don tríú huair.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/portumna-overcome-de-la-salle-at-croker-26521804.html|teideal=Portumna overcome De La Salle at Croker|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Bhí tionchar mór ag Seosamh ar an gcluiche agus d'aimsigh sé 9 bpointí agus é ag imirt mar lántosaí.<ref name=":0" />
Nuair a bhuaigh Port Omna ar [[Baile Locha Riach|Bhaile Locha Ríach]] i gcraobh an chontae ar 15ú Samhna 2009, d'aimsigh Seosamh 1-10 ó phocanna saora.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.breakingnews.ie/sport/other/goal-hungry-portumna-rout-loughrea-434392.html|teideal=Goal-hungry Portumna rout Loughrea|dáta=2009-11-15|work=Breaking News|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Lean Port Omna ar aghaidh agus bhaineadar Craobh na hÉireann amach arís. Bhí deis iontach acu iad féin a dhaingniú sna leabhair staire, ní raibh trí chraobh club as a chéile buaite ag aon fhoireann riamh. D'aimsigh Seosamh 10 bpointí ach ní raibh an lá leo an uair seo agus bhí an bua ag [[CLG Na Seamróga Baile Héil|Seamróga Bhaile Éill]] 1-19 i gcoinne 0-17.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.breakingnews.ie/sport/other/shefflin-leads-ballyhale-to-fifth-all-ireland-title-450353.html|teideal=Shefflin leads Ballyhale to fifth All-Ireland title|dáta=2010-03-17|work=Breaking News|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
[[Íomhá:Portumna GAA colours.PNG|mion|Dathanna C.L.G. Port Omna]]
Ar an 28ú Deireadh Fómhair 2013, bhuaigh Seosamh craobh an chontae don chúigiú huair. Um a dtaca seo bhí sé ag imirt mar leath-thosaí ar chlé. Bhuaigh Port Omna le scór 3-12 i gcoinne 0-14 in aghaidh Baile Locha Ríach. D'aimsigh Seosamh 1-5.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/canning-key-as-portumna-reign-evergreen-ollie-shows-hes-not-over-the-hill-after-guiding-team-home-29706836.html|teideal=Canning key as Portumna reign Evergreen Ollie shows he's not 'over the hill' after guiding team home|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Bhaineadar Craobh na hÉireann amach arís agus ar [[Lá 'le Pádraig]] 2014 chuir Seosamh bonn uile Éirinn eile ina phóca, an uair seo d'aimsigh sé 10 bpointí. Bhuaigh Port Omna ar [[:en:Mount_Leinster_Rangers_GAA|Raonaithe Stua Laighean]] 0-19 i gcoinne 0-11.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/portumna-ends-mount-leinsters-dreams-to-claim-all-ireland-glory-30099617.html|teideal=Portumna ends Mount Leinster's dreams to claim All-Ireland glory|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Ar an 14ú Nollag, d'aimsigh Seosamh 0-06 nuair a chaill sé féin agus a chlub i gcoinne Gort i gcraobh an chontae na bliana sin.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/sport/gaa/hurling/walsh-and-mullins-get-gort-over-line-302522.html|teideal=Walsh and Mullins get Gort over line|údar=Monday, December 15, 2014|dáta=2014-12-15|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
==== Institiúid Teicneolaíochta Luimnigh ====
I 2007 bhí Seosamh mar bhall d'fhoireann na hinstitiúide don chéad uair. Bhuaigh sé Corn Mhic Ghiobúin leo nuair a bhfuaireadar an ceann is fearr ar Ollscoil Náisiúnta na hÉireann, Gaillimh sa chraobh 2-15 le 0-13.<ref>{{Lua idirlín|url=http://hoganstand.com/article/index/74016|teideal=Canning canes NUIG - HoganStand|work=hoganstand.com|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Bhí sé mar aidhim ag L.I.T an corn a bhuachaint dhá uair as a chéile i 2008 agus thuilleadar áit amach dóibh féin sa chraobh in aghaidh [[Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge|Institiúid Teicneolaíochta Port Láirge]]. Cé gur éirigh le Ó Cainín éacht a dhéanamh agus 1-16 a aimsiú, níor éírigh leo an bó a chuir thar abhann.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/reid-is-the-hero-for-wit-26427216.html|teideal=Reid is the hero for WIT|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Cé nár bhuaigh Seosamh ach craobh amháin amach agus é ag imirt ag an tríú leibhéal, ainmníodh mar sin féin é ar Fhoireann an Chéid don Chorn Mhic Ghiobúin I 2012. Ainmníodh mar lán tosach é.<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.gaa.ie/gaa-news-and-videos/daily-news/1/3101121057-fitzgibbon-cup-team-of-the-century-selected-|teideal=GAA|dáta=2012-04-23|work=web.archive.org|dátarochtana=2020-03-24|archivedate=2012-04-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120423121800/http://www.gaa.ie/gaa-news-and-videos/daily-news/1/3101121057-fitzgibbon-cup-team-of-the-century-selected-}}</ref>
=== Ag Imirt lena Chontae ===
==== Mionúir agus Faoi 21 ====
[[Íomhá:Galway CoA.svg|mion|Suaitheantas na Gaillimhe]]
D'imir Seosamh le Gaillimh don chéad uair agus é ag imirt leis na mionúir. Ní raibh sé ach cúig bliana déag d'aois nuair a d'imir sé leo i Mí Lúnasa 2004. D'aimsigh sé 1-1 agus bhí an bua aige ar [[Corcaigh|Chorcaigh]], sa leathchraobh, 2-15 le 1-13.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/archives/2004/0816/sport/wade-the-destroyer-as-galway-minors-power-through-to-decider-583052906.html|teideal=Wade the destroyer as Galway minors power through to decider|dáta=2004-08-16|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-24|archivedate=2020-03-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200324204034/https://www.irishexaminer.com/archives/2004/0816/sport/wade-the-destroyer-as-galway-minors-power-through-to-decider-583052906.html}}</ref>
Sa chraobh le [[Cill Chainnigh]], níor aimsigh sé ach cúilín amháin agus bhí có-scór ann ag deireadh an lae ar an 12ú Meán Fómhair. D'éirigh le Gaillimh teacht tríd san athimirt tar éis dianchoimhlint le scór 0-16 in aghaidh 1-12 agus dá bharr seo bhí Craobh na hÉireann Faoi 18 buaite ag Seosamh don chéad uair.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/archives/2004/0913/sport/all-ireland-minor-hurling-final-hogan-the-cats-injury-time-hero-485020.html|teideal=All-Ireland Minor hurling final: Hogan the Cats’ injury-time hero|dáta=2004-09-13|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-24|archivedate=2020-03-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200324204034/https://www.irishexaminer.com/archives/2004/0913/sport/all-ireland-minor-hurling-final-hogan-the-cats-injury-time-hero-485020.html}}</ref>
Ar an 11ú Meán Fómhair 2005 bhí Seosamh ag imirt mar lan tosaí sa chúinne agus é ar ais i gcraobh na hÉireann arís. Ba é an príomhscórálaí dá chontae é, ag aimsiú 1-3 dó féin mar chuid den scór iomlán 3-12 in aghaidh 0-17 a d'aimsigh [[Luimneach]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/galway-glee-as-goals-put-paid-to-gutsy-limerick-25965776.html|teideal=Galway glee as goals put paid to gutsy Limerick|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Ceapadh Seosamh ina chaptaen don chraobh 2006, agus bhí Gaillimh ag iarraidh an tríú craobh as a chéile a bhuachaint. Ní raibh Craobh na hÉireann buaite ag éinne trí uaire as a chéile ón uair gur bhain Jimmy Doyle sin amach i 1957.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/kilkenny-boss-prepares-to-drop-captain-and-own-son-26375404.html|teideal=Kilkenny boss prepares to drop captain and own son|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Chríochnaigh Gaillimh sa dara háit ar an lá seo, bhí an bua ag [[Contae Thiobraid Árann|Tiobraid Árann]] orthu 2-18 in aghaidh 2-07. D'aimsigh Seosamh 0-5. D'fhógair Ó Cainín níos déanaí go raibh sé de cheart agus de chumas ag an bhfoireann taispeántas níos fearr ná sin a thabhairt sa chluiche sin.<ref name=":0" />
Ar an 19ú lá Lughnasa, agus é fós ina bhall den fhoireann mionúir, tháinig Seosamh chun párce leis an bhfoireann faoi 21 don chéad uair. Tháinig sé chun páirce mar fhear ionaid i gcoinne Chill Chainnigh agus léirigh sé a chuid scileanna ar fad ag aimsiú 2-4. Chaill Gaillimh Leathchraobh na hÉireann an lá sin, 1-24 le 2-12.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/canning-scares-cats-26415441.html|teideal=Canning scares Cats|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Bhí uimhir a 14 ar a dhroim aige nuair a d'imir Seosamh i gCraobh na hÉireann Faoi 21 ar an 8ú lá Meán Fómhair 2008. Bhuaigh Gaillimh ar [[Baile Átha Cliath|Bhaile Átha Cliath]] an lá sin 5-11 le 0-12 agus d'aimsigh Seosamh 0-3. Níor bhuaigh Seosamh Craobh na hÉireann ag an leibhéal faoi 21 ach uair amháin.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.breakingnews.ie/sport/other/galway-triumphant-in-u21-all-ireland-hurling-final-327135.html|teideal=Galway triumphant in U21 All-Ireland hurling final|dáta=2007-09-09|work=Breaking News|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Sna bliannta a bhí fágtha aige ag imirt faoi 21 chaill Gaillimh sa leathchraobh faoi dhó. Bhí Seosamh ina chaptaen I 2009 nuair a d'imir sé ina fheachtas deireanach faoi 21.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/hogans-put-kilkenny-on-the-brink-of-clean-sweep-26471896.html|teideal=Hogans put Kilkenny on the brink of clean sweep|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref><br />
==== Sinsear ====
Bhí clú agus cáil ar Sheosamh tar éis dó a chud cumais ag nochtú don saol iománaíochta agus é ag imirt faoi aois. Bhí súil ag an bpobal go mbeadh e ag imirt le foireann shinsear a chontae go luath. Tugadh cuireadh dó imirt le Sinsear na Gaillimhe i 2006, agus iad i gcluiche ceathrú ceannais in aghaidh Cill Chainnigh. Bheartaigh sé díriú ar an ról a bhí aige mar chaptaen ar an bhfoireann mionúir. Chaill na sinsear an cluiche seo, agus mar gheall ar seo fuair bainisteoir na foirne, Conor Hayes bata agus bóthar ón bpost sin.<ref name=":0" />
Arís i 2007 beartaigh Seosamh gan dul ag imirt leis an bhfoireann shinsear, ach bhí daoine ag glacadh leis go mbeadh sé mar chuid den fhoireann i 2008, a bhí anois faoi stiúir [[:en:Ger_Loughnane|Ger Loughnane]]. Thug Ó Cainín tús áite dá chlub go luath i 2008 ach tar éis do Phort Omna an beart a dhéanamh ar Lá 'le Pádraig ghlac sé le háit ar an bpainéal chomh maith le neart imreoirí eile óna chlub féin.<ref name=":0" />
Ar an 13ú Aibreáin 2008 d'imir sé a chéad chluiche ag grád na sinsear le Gaillimh. Chaill Gaillimh i gcoinne [[Corcaigh]] an lá áirithe sin 2-22 le 0-24 ach bhí ábhair dóchais ann agus Seosamh ag aimsiú 0-4 le poc sleasa amháin san áireamh.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/sport/canning-s-class-gives-galway-the-edge-1.912950|teideal=Canning's class gives Galway the edge|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Ar an 20ú lá Aibreáin agus é mar lán tosach ar chlé d'aimsigh Ó Cainín 1-6 i gCraobh na Sraithe. Bhuaigh Tiobraid Árann orthu le scór 3-18 in aghaidh 3-16.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/tipperary-give-cody-cats-some-food-for-thought-26440111.html|teideal=Tipperary give Cody Cats some food for thought|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>
Ar an 28ú lá Meithimh na bliana sin tháinig Seosamh chun páirce sa chraobhchomórtas don chéad uair. D'aimsigh sé 2-6 agus Gaillimh ag tabhairt léasadh do Aontroim, 6-21 le 1-10.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/joe-canning-stars-on-debut-as-galway-thrash-antrim-26457998.html|teideal=Joe Canning stars on debut as Galway thrash Antrim|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Bhuaigh sé All Star agus an gradam “Imreoir Óg na Bliana i 2008.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Nine Kilkenny players among All-Stars|url=https://www.rte.ie/sport/hurling/2008/1020/239861-allstars/|date=2008-10-17|language=en}}</ref>
I gCraobhchomórtas na hÉireann i 2009 ba é Seosamh an príomhscórálaí le 3-46. Bhuaigh sé gradam Allstar eile dó féin, mar lán tosach.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa:hurling/cats-get-six-all-stars-430347.html|teideal=Cats get six All-Stars|údar=Thursday, October 15, 2009-04:06 Pm|dáta=2009-10-15|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>
Ar an dara lá Bealtaine, 2010 bhí Seosamh arís mar lán tosach agus chruinnigh sé 1-5 dó féin nuair a chaill Gaillimh i gcoinne Corcaigh sa Chraobh Sraithe 2-22 in aghaidh 1-17.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/sport/gaa/hurling-league/galway-shine-brightest-118796.html|teideal=Galway shine brightest|údar=Monday, May 03, 2010|dáta=2010-05-03|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>
Ar an 4ú lá Iúil d'imir Ó Cainín i gCraobh Laighean don chéad uair. Bhí an lámh in uachtar ag Cill Chainnigh orthu le scór 1-19 in aghaidh 1-12.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/news/kilkenny-prove-too-strong-for-galway-1.1246920|teideal=Kilkenny prove too strong for Galway|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Ag deireadh na bliana sin bhí Seosamh mar phríomhscórálaí a chontae arís. Bhí sé san iomaíocht le haghaidh Allstar eile chomh maith.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa:hurling/shefflin-murphy-and-canning-nominated-for-top-hurling-honour-569320.html|teideal=Shefflin, Murphy and Canning nominated for top hurling honour|údar=Thursday, October 04, 2012-11:16 Am|dáta=2012-10-04|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>
I 2011 ní raibh feachtas ró-iontach ag Gaillimh sa tsraith nó sa chraobh, ach ag deireadh na dála, ainmníodh Seosamh ar an ngearrliosta le haghaidh na hAllstars arís.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.the42.ie/opinion-facing-injury-set-back-joe-canning-still-to-live-up-to-billing-362445-Feb2012/|teideal=Opinion: Facing injury set-back, Joe Canning still to live up to billing|údar=Shane Stapleton|language=en|work=The42|dátarochtana=2020-03-25}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa:hurling/kilkenny-lead-list-of-hurling-all-star-nominees-522515.html|teideal=Kilkenny lead list of hurling All-Star nominees|údar=Thursday, September 29, 2011-01:59 Pm|dáta=2011-09-29|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>
Ar an 8ú lá Iúil 2012 d'aimsigh Seosamh 1-10 nuair a bhuaigh Gaillimh ar Chill Chainnigh I gCraobh Laighean le scór 2-21 in aghaidh 2-12. Ní raibh sé seo déanta ag Gaillimh riamh roimhe seo.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/into-the-west-galway-win-leinster-final-in-stunning-display-26873742.html|teideal=Into the West: Galway win Leinster final in stunning display|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Bronnadh an gradam “Laoch an Chluiche” air chomh maith. Cill Chainnigh a bhí rompu i gCraobh na hÉireann na bliana sin freisin, agus bhí có-scór ann sa chraobh ar an 7ú lá Meán Fómhair.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.the42.ie/galway-kilkenny-all-ireland-hurling-replay-590113-Sep2012/|teideal=Report: Canning holds his nerve to force All-Ireland replay|údar=Niall Kelly|language=en|work=The42|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Chuir Ó Cainín puc saor thar an trasnán go déanach sa chluiche le deis eile a thabhairt don Ghaillimh. San áth-imirt bhí fonn díoltais ar na Cait, in ainneoin iarrachtaí Uí Chainín a d'aimsigh 9 bpointí chaill Gaillimh 3-22 in aghaidh 3-11 rud a chinntigh go raibh greim go fóill ag Cill Chainnigh ar an gcorn.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/kilkenny-cruise-to-all-ireland-at-second-time-of-asking-28815799.html|teideal=Kilkenny cruise to All-Ireland at second time of asking|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Bhuaigh Seosamh gradam Allstar eile ag deireadh na séasúra.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa:hurling/shefflin-murphy-and-canning-nominated-for-top-hurling-honour-569320.html|teideal=Shefflin, Murphy and Canning nominated for top hurling honour|údar=Thursday, October 04, 2012-11:16 Am|dáta=2012-10-04|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>
Ar an 7ú Iúil chaill Gaillimh in aghaidh Baile Átha Cliath 2-25 i gcoinne 2-13 i gCraobh Laighean. D'aimsigh Seosamh 1-7.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.the42.ie/dublin-galway-leinster-report-982833-Jul2013/|teideal=Dublin end famine with famous win over Galway at Croker|údar=Adrian Russell|language=en|work=The42|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Caithfear a admháil nach raibh feachtas ró-iontach ag Seosamh le linn 2013, agus theip air fiú áit a bhaint amach ar an ngearrliosta do na hAllstars.<ref name=":0" />
I 2014 bhí Seosamh mar chaptaen ar an bhfoireann agus shroicheadar Craobh Laighean, in aghaidh Cill Chainnigh.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/canning-gets-the-nod-from-cunningham-to-lead-galway-into-battle-next-year-29827449.html|teideal=Canning gets the nod from Cunningham to lead Galway into battle next year|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Beidh cuimhne go deo ar an gcúl a d'aimsigh sé an lá sin. Le 33 nóiméad imithe ar an gclog agus é casta timpeall an treo mícheart tháinig an sliotar ina threo. Rug sé ar an liathróid le lámh amháin, a chorp chéanna féin ag casadh agus de scaoil sé iarracht chumhachtach thar [[:en:Eoin_Murphy_(Kilkenny_hurler)|Eoin Murphy]]. Chaill Gaillimh 1-23 in aghaidh 2-17.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/10-magic-moments-from-the-magical-talent-that-is-joe-canning-34958941.html|teideal=10 magic moments from the magical talent that is Joe Canning|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Sa chraobh ar an 6ú lá Meán Fómhair chailleadar arís in aghaidh Chill Chainnigh. 1-22 in aghaidh 1-18 an scór deiridh a bhí eatarthu.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/kilkenny-deliver-an-11th-all-ireland-for-brian-cody-as-galway-challenge-fades-away-31505998.html|teideal=Kilkenny deliver an 11th All-Ireland for Brian Cody as Galway challenge fades away|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> D'aimsigh Seosamh 1-8. Sa chomórtas ar fad d'aimsigh sé 5-55, rud a d'fhág mar phríomhscórálaí arís é.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.the42.ie/2015-hurling-allstars-revealed-2363477-Oct2015/|teideal=Kilkenny and Galway lead the way as 2015 hurling Allstar nominations revealed|údar=Steve O'Rourke|language=en|work=The42|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>[[Íomhá:Conal Keaney and Joe Canning.jpg|mion|255x255px|Seosamh Ó Cainín ar aghaidh Conal Keaney i rith na Sraith Iomána Náisiúnta 2015.]]Ar an tríú lá Iúil d'aimsigh Seosamh 0-6 nuair a bhuaigh Cill Chainnigh orthu 1-26 in aghaidh 0-22.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/galway-challenge-peters-out-as-kilkenny-claim-71st-leinster-crown-in-familiar-style-34853403.html|teideal=Galway challenge peters out as Kilkenny claim 71st Leinster crown in familiar style|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> I Mí Lúnasa, nuair a bhí rás na Gaillimhe rite sa chomórtas, d'imigh Seosamh faoin scian chun gortú ar mhatán ina chos a shocrú.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/galway-star-joe-canning-was-a-centimetre-and-a-half-away-from-career-ending-injury-35382441.html|teideal=Galway star Joe Canning was 'a centimetre-and-a-half' away from career-ending injury|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>
D'fhill Seosamh ón ngortú seo ar an 19ú Feabhra 2017. Tháinig sé chun páirce mar fhear ionaid sa dara leath i gcoinne Loch Gormáin. D'aimsigh sé cúl ó phuc éirice ach chaill Gaillimh 3-13 in aghaidh 1-21.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/delight-for-davy-fitz-as-wexford-fight-back-from-seven-points-down-to-beat-galway-in-salthill-35463674.html|teideal=Delight for Davy Fitz as Wexford fight back from seven points down to beat Galway in Salthill|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Lean Gaillimh ar aghaidh agus bhuadar an sraithchomórtas sin, le bua acu ar Thiobraid Árann sa chraobh 3-21 in aghaidh 0-14.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.the42.ie/galway-hurling-tipperary-3354205-Apr2017/|teideal=Flynn fires two goals as Galway hand out 16-point beating to Tipperary in league final|údar=Fintan O'Toole|language=en|work=The42|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> D'aimsigh Seosamh 9 bpointí. Bhain Gaillimh áit amach i gCraobh Laighean agus bhuadar é seo, i gcoinne [[Loch Garman|Loch Gormáin]]. Le taispeántas eile den scoth d'aimsigh Ó Cainín 10 bpointí agus chríochnaigh cúrsaí 0-26 in aghaidh 2-17.<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.the42.ie/galway-wexford-report-3474778-Jul2017/|teideal=Conor Cooney masterclass leads Galway past Wexford to their first Leinster title since 2012|údar=Kevin O'Brien|language=en|work=The42|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Lean Gaillimh ar aghaidh agus bhaineadar Craobh na hÉireann amach. Bhí uair na cinniúna buailte leo! Port Láirge a bhí mar fhreasúra acu sa chraobh agus an dá chontae ag iarraidh deireadh a chur leis an ngorta a bhí acu le fada an lá anuas. Bhí an lá le Gaillimh, 0-26 in aghaidh 2-17 agus chabhraigh Seosamh go mór lena chontae an chéad chraobh a bhuachaint le 29 bliain.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/sport/gaa/hurling/emotions-run-high-as-tribe-end-agonising-29-year-wait-458279.html|teideal=Emotions run high as Tribe end agonising 29-year wait|údar=Monday, September 04, 2017|dáta=2017-09-04|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Bhuaigh sé gradam Allstar agus an gradam mór le rá, “Imreoir na Bliana”.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa/andy-moran-and-joe-canning-are-football-and-hurler-of-the-year-812668.html|teideal=Andy Moran and Joe Canning are football and hurler of the year|údar=Friday, November 03, 2017-07:45 Pm|dáta=2017-11-03|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25|archivedate=2019-12-18|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191218195239/https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa/andy-moran-and-joe-canning-are-football-and-hurler-of-the-year-812668.html}}</ref>
Thug bainisteoir na Gaillimhe [[:en:Micheál_Donoghue|Micheál Donoghue]] le fios i Mí na Samhna 2017 go raibh Ó Cainín ag teacht ar ais chuige féin tar éis dó dul faoin scian arís.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa/joe-canning-recovering-from-surgery-814933.html|teideal=Joe Canning recovering from surgery|údar=Monday, November 20, 2017-10:30 Am|dáta=2017-11-20|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> D'fhill sé ar an traenáil in Earrach na bliana 2018, ach níor éirigh leis imirt sna cluichí luath sraithe agus bhí tionchur diúltach ag a chuid gortaithe air don tséasúr ar fad.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Burke and Canning 'a few weeks off' Galway return|url=https://www.rte.ie/sport/gaa/2018/0128/936615-joe-canning-still-a-good-few-weeks-off-galway-return/|date=2018-01-28|language=en}}</ref> D'éirigh leis 0-6 a aimsiú sa chó-scór a bhí ag an nGaillimh le Cill Chainnigh i gCraobh Laighean.<ref>{{Lua idirlín|url=http://hoganstand.com/Article/Index/287235|teideal=Leinster SHC final: Cats and Tribe must meet again - HoganStand|work=hoganstand.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Seachtain tar éis seo d'aimsigh sé 0-10 agus bua ag an nGailleamh 1-28 in aghaidh 3-15.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa/galway-hold-their-nerve-against-kilkenny-in-leinster-final-replay-853789.html|teideal=Galway hold their nerve against Kilkenny in Leinster final replay|údar=Sunday, July 08, 2018-05:01 Pm|dáta=2018-07-08|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Bhí Seosamh roghnaithe mar leaththosaí sa lár nuair a bhí siad féin agus [[Luimneach|Luimneamh]] ag bualadh lena chéile sa leathchraobh.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Limerick hang on against Tribe to end 45 years of pain|url=https://www.rte.ie/sport/gaa/2018/0819/986074-limerick-hang-on-against-tribe-to-end-45-years-of-pain/|date=2018-08-19|language=en|author=Eoin Ryan}}</ref> Bhí iarracht ag Ó Cainín in am breise chun an cluiche a chothromú. Theip air, bhí a iarracht róghairid.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/i-should-have-nailed-it-joe-canning-on-the-last-minute-free-from-that-would-have-forced-a-replay-in-the-all-ireland-final-37316760.html|teideal='I should have nailed it' - Joe Canning on the last-minute free from that would have forced a replay in the All-Ireland final|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Bhuaigh Seosamh Allstar eile i 2018. Ainmníodh mar leaththosaí sa lar é.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa/here-is-the-full-list-of-all-star-winners-882899.html|teideal=Here is the full list of All-Star winners|údar=Friday, November 02, 2018-08:10 Pm|dáta=2018-11-02|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25|archivedate=2020-03-25|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200325223616/https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa/here-is-the-full-list-of-all-star-winners-882899.html}}</ref>
Ar an 19ú Márta 2019 d'fhulaing Seosamh drochghortú dá bhléin. Bhí gá le hoibréad eile, choimeád sé seo ar an taobhlíne é ar fáidh tréimhse fada. D'fhill sé ar an bpáirc imeartha i Meitheamh na bliana sin. Chaill Gaillimh in aghaidh [[Baile Átha Cliath]] sna babhtaí luath de chraobh chomórtas Laighean, rud a chuir deireadh le feachtas na don bhliain sin.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/for-a-reporter-to-know-something-before-i-actually-knew-myself-was-a-bit-strange-joe-canning-on-fake-news-38364727.html|teideal='For a reporter to know something before I actually knew myself was a bit strange' - Joe Canning on 'fake news'|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref><br />
==Idircontae==
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|-
!rowspan="2"|Foireann
!rowspan="2"|Bliain
!colspan="3"|[[Sraithchomórtas Iomána Náisiúnta|Sraith Iomána Náisiúnta]]
!colspan="2"|[[Cúige Laighean|Laighin]]
!colspan="2"|[[Craobh Shinsear Iomána na hÉireann|Craobh na hÉireann]]
!colspan="2"|Iomlán
|-
!Roinn!!'''Taispeantais'''!!Scór!!'''Taispeantais'''!!Scór!!'''Taispeantais'''!!Scór!!'''Taispeantais'''!!Scór
|-
|rowspan="12"|[[Gaillimh]]
|2008
|rowspan="1"|Roinn 1A
|2||1-10||0||0-00||3||4-27||5||5-37
|-
|2009
|rowspan="3"|Roinn 1
|2||0-15||2||3-19||3||0-27||7||3-61
|-
|2010
|2||1-07||4||3-13||1||1-05||7||5-25
|-
|2011
|1||1-06||2||1-06||3||2-25||6||4-37
|-
|2012
|rowspan="5"|Roinn 1A
|2||2-19||2||1-21|||3||1-29||7||4-69
|-
|2013
|6||2-48||2||1-18||1||0-07||9||3-73
|-
|2014
|1||0-01||3||2-06||1||0-05||5||2-12
|-
|2015
|4||1-23||4||4-32||3||1-23||11||6-78
|-
|2016
|6||1-52||3||0-22||2||1-13||11||2-87
|-
|2017
|rowspan="3"|Roinn 1B
|7||3-47||3||0-26||2||0-20||12||3-93
|-
|2018
|2||0-11||5||1-48||3||1-30||10||2-89
|-
|2019
|6||0-57||0||0-00||0||0-00||6||0-57
|-
!colspan="3"|Iomlán gairme
!41!!12-296!!30!!16-211!!25!!11-211!!96!!39-718
|}<br />
== Onóracha ==
=== Foireann ===
;'''Institiúid Teicneolaíochta Luimneach:'''
* Corn Mhic Ghiobúin (1): 2007
<br />
; Port Omna
* Craobh Shinsear Iomáint Chlub na hÉireann (4): 2006, 2008, 2009, 2014
* Craobh Sinsir Iománaíochta Connachta na gClub (2): 2005, 2007
* Craobh Sinsear Iomána Gaillimh (5): 2005, 2007, 2008, 2009, 2013
<br />
; Galimh
* Craobh Shinsear Iomána na hÉireann (1): 2017
*Craobh Iomána Laighin (3): 2012, 2017, 2018
* Sraith Iomána Náisiúnta (2): 2010, 2017
* Craobh Iomána Fé-20 na hÉireann (1): 2007
* Craobh Iomána Mionúr na hÉirean''n'' (2): 2004, 2005
<br />
=== Gradaim pearsannta ===
* Iomanaí na Bliana i nGradam Allstar (1): 2017
* Iomanaí óg na Bliana i nGradam Allstar (1): 2008
* Gradam Allstar(5): 2008, 2009, 2012, 2017, 2018
* Corn Mhic Giobúin- foireann an chéad: 1912–2012
* Foireann na Gaillimhe is fearr le caoga bliain: 1962–2012<br />
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Cainin, Seosamh O}}
[[Catagóir:Iománaithe na Gaillimhe]]
[[Catagóir:Daoine as Contae na Gaillimhe]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1988]]
[[Catagóir:Daoine beo]]
e7b2mvpkkgj74b9ta44th5272ngirld
1211989
1211988
2024-04-18T17:24:08Z
Kevin Scannell
340
Cealaíodh athruithe [[Special:Contributions/78.16.85.33|78.16.85.33]] ([[User talk:78.16.85.33|Plé]]); ar ais chuig leagan le [[User:HusseyBot|HusseyBot]]
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Is [[Iomáint|iománaí]] é '''Seosamh Ó Cainín''', nó '''Joe Canning''' mar a thugtar air i m[[Béarla]]. As [[Port Omna]] i g[[Contae na Gaillimhe]] dó agus imríonn sé mar thosaí leis [[CLG Phort Omna|CLG Port Omna]] agus le foireann [[CLG Chontae na Gaillimhe]]. Thosaigh sé ag imirt le sinsir na Gaillimhe sa bhliain 2008 i rith an tsraithchomórtais iománaíochta agus bhí sé ina imreoir tábhachtach dóibh ó shin. Ceaptar go bhfuil sé ar cheann de na hiománaithe ab fhearr riamh agus is máistir i mbun a cheirde é nuair a bhíonn sé faoi lán seoil i b[[Páirc an Chrócaigh|Páirc An Chrócaigh]].<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://peoplepill.com/people/joe-canning/|teideal=Joe Canning: Irish hurler - Biography and Life|údar=PeoplePill|language=en-US|work=peoplepill.com|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Bhuaigh Seosamh boinn Uile Éirinn ag leibhéal mionúir, faoi-21 agus sinsir le Gaillimh agus chomh maith leis sin, tá sé ina bhuaiteoir ar Chraobh [[Cúige Laighean|Laighean]] agus An [[Sraithchomórtas Iomána Náisiúnta|Sraith Iomána Náisiúnta]]. Ag leibhéal na gclub, bhuaigh sé 5 craobh an chontae agus bhí sé ina bhuaiteoir ar 4 Craobh Shinsear Iomáint Chlub na hÉireann leis an mbua is déanaí i 2014 in aghaidh Raonaithe Stua [[Cúige Laighean|Laighean]].<ref name=":1">{{Lua idirlín|url=https://www.rsvplive.ie/news/celebs/galway-hurler-joe-cannings-girlfriends-13102970|teideal=Galway's Joe Canning dating famous Irish star after complicated romantic past|údar=Mikie O'Loughlin|dáta=2018-11-02|work=rsvp|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Chomh maith leis na boinn a bhuaigh sé lena fhoireann, tá roinnt gradam pearsanta faighte ag Ó Cainín as ucht a chuid éachtaí aonair. Ba é “Imreoir Óg na Bliana” ina chéad séasúr ag imirt sa chraobhchomórtas in 2008. Go dtí seo, tá 4 ghradam ''All Star'' aige agus bhuaigh sé “Imreoir na Bliana” in 2017. Bhí sé san áireamh ar Fhoireann [[:en:Fitzgibbon_Cup|Chorn Mhic Ghiobúin]] na hAoise agus ar an bhfoireann is fearr i nGaillimh le caoga bliain anuas.<ref name=":0" />
== Scéal a bheatha ==
==== Teaghlach ====
Rugadh Seosamh Ó Cainín i bPort Omna i 1988 go tuismitheoirí Seán agus Josephine. Tá traidisiún mór iománaíochta ina theaghlach go háirithe maidir le Port Omna. D’imir a uncail Frank Ó Cainín trí bliana mionúir sna seascaidí agus bhí sé ar fhoireann sinsir iománaíochta na Gaillimhe freisin.<ref name=":0" /> Is deartháir le Séamus, Frank, Davy, [[:en:Ollie_Canning|Ollie]], Ivan agus Deirdre é. D'éirigh le gach duine de na siblíní sin dul ar aghaidh chun bonn Uile-Éireann a bhuachan ag leibhéal club nó idirchontae i gcúrsaí iománaíochta nó camógaíochta. D'imir Ollie d'iománaithe sinsearacha na Gaillimhe agus bhí sé ina chaptaen orthu agus bhuaigh sé ceithre ghradam ''All Star'', agus d'imir Deirdre d'fhoireann camógaíochta an chontae freisin. Gan dabht, tháinig grá iománaíochta óna theaghlach. Briseann an dúchas trí shúile an chait, mar a deir an seanchas.<ref>{{Lua idirlín|url=https://extra.ie/2018/11/30/sport/gaa/joe-canning-3|teideal=Profile: Joe Canning – Galway's most gifted marksman|dáta=2018-11-30|language=en-GB|work=Extra.ie|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
==== Saol lasmuigh den spóirt ====
D'fhreastail Seosamh ar an scoil áitiúil: Scoil Mhuire Gortanumera.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.education.ie/en/find-a-school/School-Detail/?roll=08379V|teideal=School Detail|language=en|work=Department of Education and Skills|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Tar éis a thréimhse ansin, d'imigh sé ar aghaidh chun staidéar a dhéanamh ar ghnó agus ar mhargaíocht ag [[Institiúid Teicneolaíochta Luimnigh]]. Oibríonn Seosamh i gcúrsaí caidrimh poiblí agus gnó ag an am seo, ag obair le Camille Thai, agus is ambasadóir branda é do [[:en:Red_Bull|Red Bull]]. Chomh maith leis sin, i mí Meán Fómhair 2010, ceapadh Seosamh mar Ambasadóir do [[:en:UNICEF_Ireland|UNICEF Ireland]]. Thaistil sé thar lear leis an gcarthanas seo ar thuras go [[Aleppo]] sa t[[An tSiria|Siria]].<ref name=":1" />
== Saol mar Imreoir ==
==== Club ====
Imríonn Seosamh le Port Omna agus glactar leo mar cheann de na clubanna iomána is láidre a bhí ann ó thús an [[Cumann Lúthchleas Gael|C.L.G]]. Thosaigh Seosamh amach lena chlub go hóg agus d'imir sé leo gach leibhéal faoi aois. D'imir sé leis an bhfoireann sinsir den chéad uair i gCraobh an Chontae in 2004. Bhí sé cúig bliana déag d'aois. D'imir sé mar lántosaí sa chúinne i gcoinne Béal Átha na Rí sa chraobh an bhliain sin. Faraor chaill sé 0-15 i gcoinne 0-13.<ref name=":0" /> <ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/athenrys-final-flash-of-steel-reserves-is-crucial-25884195.html|teideal=Athenry's final flash of steel reserves is crucial|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
In 2005, bhain Port Omna craobh an chontae amach don tríú huair as a chéile. Bhí Seosamh anois ag imirt sa chraobh don dara huair. D'aimsigh Seosamh 1-11 sa chluiche seo, a chabhraigh go mór le Port Omna an bua a fháil, 3-21 in aghaidh 3-12.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/canning-and-hayes-just-too-hot-to-handle-25956580.html|teideal=Canning and Hayes just too hot to handle|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Ba é seo an dara huair riamh don chlub craobh an chontae a bhuachan agus an chéad uair do Sheosamh bonn órga an chontae a bhaint amach.<ref name=":0" /> Roimh dheireadh na bliana, bhí bonn bainte amach aige dó féin chomh maith agus é mar phríomhscórálaí ag Port Omna nuair a bhuadar ar Ceithre Bhóthar 2-22 i gcoinne 0-6 i gCraobh [[Cúige Chonnacht|Chonnacht]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/all-one-way-traffic-as-portumna-block-off-four-roads-25957715.html|teideal=All one-way traffic as Portumna block off Four Roads|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Bhí ról lárnach ag Seosamh chomh maith nuair a bhuaigh a chlub Craobh na hÉireann i gcoinne Baile Nua an tSeanna Droma ar an 17ú Márta 2006. D'aimsigh Seosamh 1-6, bhuaigh sé an gradam “Laoch an Chluiche” agus an scór deiridh a bhí ann ná 2-8 i gcoinne 1-6.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/canning-duo-lift-portumna-26394932.html|teideal=Canning duo lift Portumna|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
[[Íomhá:Ollie Canning.jpg|mion|268x268px|Ollie Ó Cainín ag glacadh an corn Craobh Sinsear Iomána Gaillimh i 2013]]
An bhliain dár gcionn, chaill Port Omna i gcoinne [[Baile Locha Riach|Baile Locha Ríach]] i gcraobh an chontae, in ainneoin iarrachtaí Uí Chainín a d'aimsigh seacht gcinn de phointí.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/all-ireland-champs-fall-foul-of-loughrea-miracle-in-fiery-final-26361295.html|teideal=All-Ireland champs fall foul of Loughrea miracle in fiery final|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
D'éirigh le Port Omna cúrsaí a chasadh timpeall arís i 2007, nuair a bhuaigh Seosamh craobh an chontae don dara huair, agus leanadar ar aghaidh chun Craobh Chonnacht a bhaint amach freisin. Bhí Ó Cainín ag imirt mar lántosaí ar chlé nuair a d'imir sé ina thríú craobh an chontae as a chéile. D'aimsigh sé 3-4 agus bua mór ag a chlub i gcoinne [[Cinn Mhara|Chinn Mhara]], 6-12 in aghaidh 0-11.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/goals-give-portumna-closure-out-of-storm-26326590.html|teideal=Goals give Portumna closure out of storm|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Ar an 18ú Samhna nuair a bhuaigh Port Omna ar Séamus Stíofán [[Maigh Eo|Mhaigh Eo]], d'aimsigh Seosamh 0-5 mar chuid den bhua a bhí acu 6-23 le 0-07. Ba é seo an chraobh deireanach sa chontae san iomáint ag grád na sinsir.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/hayes-brothers-lead-the-way-in-facile-portumna-success-26332848.html|teideal=Hayes brothers lead the way in facile Portumna success|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
I gCraobh na hÉireann i b[[Páirc an Chrócaigh|Páirc An Chrócaigh]] an freasúra a bhí rompu an uair seo ná [[Biorra]], an fhoireann club ba rathúla a bhí ann riamh. Ar [[Lá Fhéile Pádraig|Lá 'le Pádraig]] os comhair an tslua agus an lucht féachana idirnáisiúnta, d'aimsigh Seosamh 0-10, 8 bpointí ó phocanna saora, ceann amháin a bhí píosa maith níos faide amach ná céad méadar, agus pointe amháin ó phoc sleasa.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/canning-masterclass-seals-portumna-glory-26431133.html|teideal=Canning masterclass seals Portumna glory|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Le séideadh na feadóige deiridh, bhí an dara bonn Uile Éirinn buaite ag Seosamh, agus bhí sé mar phríomhscórálaí an chomórtais an uair seo le 1-24 aimsithe aige.<ref name=":0" />
Ar an dara lá de mhí na Samhna 2008, bhuaigh Seosamh a thríú craobh contae nuair a chaill [[Gort Inse Guaire|Gort Inse Guairesa]] chraobh. 1-18 i gcoinne 2-7.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/portumna-double-hailed-by-canning-26489421.html|teideal=Portumna double hailed by Canning|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Bhain Port Omna Craobh na hÉireann amach arís, an uair seo bhí [[:en:De_La_Salle_GAA|De La Salle]] mar fheasúra acu. Bhí bua gan mórán stró acu 2-24 i gcoinne 1-8 agus bhí an lámh in uachtar ag Seosamh agus Port Omna don tríú huair.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/portumna-overcome-de-la-salle-at-croker-26521804.html|teideal=Portumna overcome De La Salle at Croker|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Bhí tionchar mór ag Seosamh ar an gcluiche agus d'aimsigh sé 9 bpointí agus é ag imirt mar lántosaí.<ref name=":0" />
Nuair a bhuaigh Port Omna ar [[Baile Locha Riach|Bhaile Locha Ríach]] i gcraobh an chontae ar 15ú Samhna 2009, d'aimsigh Seosamh 1-10 ó phocanna saora.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.breakingnews.ie/sport/other/goal-hungry-portumna-rout-loughrea-434392.html|teideal=Goal-hungry Portumna rout Loughrea|dáta=2009-11-15|work=Breaking News|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Lean Port Omna ar aghaidh agus bhaineadar Craobh na hÉireann amach arís. Bhí deis iontach acu iad féin a dhaingniú sna leabhair staire, ní raibh trí chraobh club as a chéile buaite ag aon fhoireann riamh. D'aimsigh Seosamh 10 bpointí ach ní raibh an lá leo an uair seo agus bhí an bua ag [[CLG Na Seamróga Baile Héil|Seamróga Bhaile Éill]] 1-19 i gcoinne 0-17.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.breakingnews.ie/sport/other/shefflin-leads-ballyhale-to-fifth-all-ireland-title-450353.html|teideal=Shefflin leads Ballyhale to fifth All-Ireland title|dáta=2010-03-17|work=Breaking News|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
[[Íomhá:Portumna GAA colours.PNG|mion|Dathanna C.L.G. Port Omna]]
Ar an 28ú Deireadh Fómhair 2013, bhuaigh Seosamh craobh an chontae don chúigiú huair. Um a dtaca seo bhí sé ag imirt mar leath-thosaí ar chlé. Bhuaigh Port Omna le scór 3-12 i gcoinne 0-14 in aghaidh Baile Locha Ríach. D'aimsigh Seosamh 1-5.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/canning-key-as-portumna-reign-evergreen-ollie-shows-hes-not-over-the-hill-after-guiding-team-home-29706836.html|teideal=Canning key as Portumna reign Evergreen Ollie shows he's not 'over the hill' after guiding team home|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Bhaineadar Craobh na hÉireann amach arís agus ar [[Lá 'le Pádraig]] 2014 chuir Seosamh bonn uile Éirinn eile ina phóca, an uair seo d'aimsigh sé 10 bpointí. Bhuaigh Port Omna ar [[:en:Mount_Leinster_Rangers_GAA|Raonaithe Stua Laighean]] 0-19 i gcoinne 0-11.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/portumna-ends-mount-leinsters-dreams-to-claim-all-ireland-glory-30099617.html|teideal=Portumna ends Mount Leinster's dreams to claim All-Ireland glory|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Ar an 14ú Nollag, d'aimsigh Seosamh 0-06 nuair a chaill sé féin agus a chlub i gcoinne Gort i gcraobh an chontae na bliana sin.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/sport/gaa/hurling/walsh-and-mullins-get-gort-over-line-302522.html|teideal=Walsh and Mullins get Gort over line|údar=Monday, December 15, 2014|dáta=2014-12-15|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
==== Institiúid Teicneolaíochta Luimnigh ====
I 2007 bhí Seosamh mar bhall d'fhoireann na hinstitiúide don chéad uair. Bhuaigh sé Corn Mhic Ghiobúin leo nuair a bhfuaireadar an ceann is fearr ar Ollscoil Náisiúnta na hÉireann, Gaillimh sa chraobh 2-15 le 0-13.<ref>{{Lua idirlín|url=http://hoganstand.com/article/index/74016|teideal=Canning canes NUIG - HoganStand|work=hoganstand.com|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Bhí sé mar aidhim ag L.I.T an corn a bhuachaint dhá uair as a chéile i 2008 agus thuilleadar áit amach dóibh féin sa chraobh in aghaidh [[Institiúid Teicneolaíochta Phort Láirge|Institiúid Teicneolaíochta Port Láirge]]. Cé gur éirigh le Ó Cainín éacht a dhéanamh agus 1-16 a aimsiú, níor éírigh leo an bó a chuir thar abhann.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/reid-is-the-hero-for-wit-26427216.html|teideal=Reid is the hero for WIT|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Cé nár bhuaigh Seosamh ach craobh amháin amach agus é ag imirt ag an tríú leibhéal, ainmníodh mar sin féin é ar Fhoireann an Chéid don Chorn Mhic Ghiobúin I 2012. Ainmníodh mar lán tosach é.<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.gaa.ie/gaa-news-and-videos/daily-news/1/3101121057-fitzgibbon-cup-team-of-the-century-selected-|teideal=GAA|dáta=2012-04-23|work=web.archive.org|dátarochtana=2020-03-24|archivedate=2012-04-23|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120423121800/http://www.gaa.ie/gaa-news-and-videos/daily-news/1/3101121057-fitzgibbon-cup-team-of-the-century-selected-}}</ref>
=== Ag Imirt lena Chontae ===
==== Mionúir agus Faoi 21 ====
[[Íomhá:Galway CoA.svg|mion|Suaitheantas na Gaillimhe]]
D'imir Seosamh le Gaillimh don chéad uair agus é ag imirt leis na mionúir. Ní raibh sé ach cúig bliana déag d'aois nuair a d'imir sé leo i Mí Lúnasa 2004. D'aimsigh sé 1-1 agus bhí an bua aige ar [[Corcaigh|Chorcaigh]], sa leathchraobh, 2-15 le 1-13.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/archives/2004/0816/sport/wade-the-destroyer-as-galway-minors-power-through-to-decider-583052906.html|teideal=Wade the destroyer as Galway minors power through to decider|dáta=2004-08-16|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-24|archivedate=2020-03-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200324204034/https://www.irishexaminer.com/archives/2004/0816/sport/wade-the-destroyer-as-galway-minors-power-through-to-decider-583052906.html}}</ref>
Sa chraobh le [[Cill Chainnigh]], níor aimsigh sé ach cúilín amháin agus bhí có-scór ann ag deireadh an lae ar an 12ú Meán Fómhair. D'éirigh le Gaillimh teacht tríd san athimirt tar éis dianchoimhlint le scór 0-16 in aghaidh 1-12 agus dá bharr seo bhí Craobh na hÉireann Faoi 18 buaite ag Seosamh don chéad uair.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/archives/2004/0913/sport/all-ireland-minor-hurling-final-hogan-the-cats-injury-time-hero-485020.html|teideal=All-Ireland Minor hurling final: Hogan the Cats’ injury-time hero|dáta=2004-09-13|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-24|archivedate=2020-03-24|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200324204034/https://www.irishexaminer.com/archives/2004/0913/sport/all-ireland-minor-hurling-final-hogan-the-cats-injury-time-hero-485020.html}}</ref>
Ar an 11ú Meán Fómhair 2005 bhí Seosamh ag imirt mar lan tosaí sa chúinne agus é ar ais i gcraobh na hÉireann arís. Ba é an príomhscórálaí dá chontae é, ag aimsiú 1-3 dó féin mar chuid den scór iomlán 3-12 in aghaidh 0-17 a d'aimsigh [[Luimneach]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/galway-glee-as-goals-put-paid-to-gutsy-limerick-25965776.html|teideal=Galway glee as goals put paid to gutsy Limerick|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Ceapadh Seosamh ina chaptaen don chraobh 2006, agus bhí Gaillimh ag iarraidh an tríú craobh as a chéile a bhuachaint. Ní raibh Craobh na hÉireann buaite ag éinne trí uaire as a chéile ón uair gur bhain Jimmy Doyle sin amach i 1957.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/kilkenny-boss-prepares-to-drop-captain-and-own-son-26375404.html|teideal=Kilkenny boss prepares to drop captain and own son|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref> Chríochnaigh Gaillimh sa dara háit ar an lá seo, bhí an bua ag [[Contae Thiobraid Árann|Tiobraid Árann]] orthu 2-18 in aghaidh 2-07. D'aimsigh Seosamh 0-5. D'fhógair Ó Cainín níos déanaí go raibh sé de cheart agus de chumas ag an bhfoireann taispeántas níos fearr ná sin a thabhairt sa chluiche sin.<ref name=":0" />
Ar an 19ú lá Lughnasa, agus é fós ina bhall den fhoireann mionúir, tháinig Seosamh chun párce leis an bhfoireann faoi 21 don chéad uair. Tháinig sé chun páirce mar fhear ionaid i gcoinne Chill Chainnigh agus léirigh sé a chuid scileanna ar fad ag aimsiú 2-4. Chaill Gaillimh Leathchraobh na hÉireann an lá sin, 1-24 le 2-12.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/canning-scares-cats-26415441.html|teideal=Canning scares Cats|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Bhí uimhir a 14 ar a dhroim aige nuair a d'imir Seosamh i gCraobh na hÉireann Faoi 21 ar an 8ú lá Meán Fómhair 2008. Bhuaigh Gaillimh ar [[Baile Átha Cliath|Bhaile Átha Cliath]] an lá sin 5-11 le 0-12 agus d'aimsigh Seosamh 0-3. Níor bhuaigh Seosamh Craobh na hÉireann ag an leibhéal faoi 21 ach uair amháin.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.breakingnews.ie/sport/other/galway-triumphant-in-u21-all-ireland-hurling-final-327135.html|teideal=Galway triumphant in U21 All-Ireland hurling final|dáta=2007-09-09|work=Breaking News|dátarochtana=2020-03-24}}</ref>
Sna bliannta a bhí fágtha aige ag imirt faoi 21 chaill Gaillimh sa leathchraobh faoi dhó. Bhí Seosamh ina chaptaen I 2009 nuair a d'imir sé ina fheachtas deireanach faoi 21.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/hogans-put-kilkenny-on-the-brink-of-clean-sweep-26471896.html|teideal=Hogans put Kilkenny on the brink of clean sweep|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-24}}</ref><br />
==== Sinsear ====
Bhí clú agus cáil ar Sheosamh tar éis dó a chud cumais ag nochtú don saol iománaíochta agus é ag imirt faoi aois. Bhí súil ag an bpobal go mbeadh e ag imirt le foireann shinsear a chontae go luath. Tugadh cuireadh dó imirt le Sinsear na Gaillimhe i 2006, agus iad i gcluiche ceathrú ceannais in aghaidh Cill Chainnigh. Bheartaigh sé díriú ar an ról a bhí aige mar chaptaen ar an bhfoireann mionúir. Chaill na sinsear an cluiche seo, agus mar gheall ar seo fuair bainisteoir na foirne, Conor Hayes bata agus bóthar ón bpost sin.<ref name=":0" />
Arís i 2007 beartaigh Seosamh gan dul ag imirt leis an bhfoireann shinsear, ach bhí daoine ag glacadh leis go mbeadh sé mar chuid den fhoireann i 2008, a bhí anois faoi stiúir [[:en:Ger_Loughnane|Ger Loughnane]]. Thug Ó Cainín tús áite dá chlub go luath i 2008 ach tar éis do Phort Omna an beart a dhéanamh ar Lá 'le Pádraig ghlac sé le háit ar an bpainéal chomh maith le neart imreoirí eile óna chlub féin.<ref name=":0" />
Ar an 13ú Aibreáin 2008 d'imir sé a chéad chluiche ag grád na sinsear le Gaillimh. Chaill Gaillimh i gcoinne [[Corcaigh]] an lá áirithe sin 2-22 le 0-24 ach bhí ábhair dóchais ann agus Seosamh ag aimsiú 0-4 le poc sleasa amháin san áireamh.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/sport/canning-s-class-gives-galway-the-edge-1.912950|teideal=Canning's class gives Galway the edge|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Ar an 20ú lá Aibreáin agus é mar lán tosach ar chlé d'aimsigh Ó Cainín 1-6 i gCraobh na Sraithe. Bhuaigh Tiobraid Árann orthu le scór 3-18 in aghaidh 3-16.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/tipperary-give-cody-cats-some-food-for-thought-26440111.html|teideal=Tipperary give Cody Cats some food for thought|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>
Ar an 28ú lá Meithimh na bliana sin tháinig Seosamh chun páirce sa chraobhchomórtas don chéad uair. D'aimsigh sé 2-6 agus Gaillimh ag tabhairt léasadh do Aontroim, 6-21 le 1-10.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/joe-canning-stars-on-debut-as-galway-thrash-antrim-26457998.html|teideal=Joe Canning stars on debut as Galway thrash Antrim|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Bhuaigh sé All Star agus an gradam “Imreoir Óg na Bliana i 2008.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Nine Kilkenny players among All-Stars|url=https://www.rte.ie/sport/hurling/2008/1020/239861-allstars/|date=2008-10-17|language=en}}</ref>
I gCraobhchomórtas na hÉireann i 2009 ba é Seosamh an príomhscórálaí le 3-46. Bhuaigh sé gradam Allstar eile dó féin, mar lán tosach.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa:hurling/cats-get-six-all-stars-430347.html|teideal=Cats get six All-Stars|údar=Thursday, October 15, 2009-04:06 Pm|dáta=2009-10-15|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>
Ar an dara lá Bealtaine, 2010 bhí Seosamh arís mar lán tosach agus chruinnigh sé 1-5 dó féin nuair a chaill Gaillimh i gcoinne Corcaigh sa Chraobh Sraithe 2-22 in aghaidh 1-17.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/sport/gaa/hurling-league/galway-shine-brightest-118796.html|teideal=Galway shine brightest|údar=Monday, May 03, 2010|dáta=2010-05-03|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>
Ar an 4ú lá Iúil d'imir Ó Cainín i gCraobh Laighean don chéad uair. Bhí an lámh in uachtar ag Cill Chainnigh orthu le scór 1-19 in aghaidh 1-12.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/news/kilkenny-prove-too-strong-for-galway-1.1246920|teideal=Kilkenny prove too strong for Galway|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Ag deireadh na bliana sin bhí Seosamh mar phríomhscórálaí a chontae arís. Bhí sé san iomaíocht le haghaidh Allstar eile chomh maith.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa:hurling/shefflin-murphy-and-canning-nominated-for-top-hurling-honour-569320.html|teideal=Shefflin, Murphy and Canning nominated for top hurling honour|údar=Thursday, October 04, 2012-11:16 Am|dáta=2012-10-04|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>
I 2011 ní raibh feachtas ró-iontach ag Gaillimh sa tsraith nó sa chraobh, ach ag deireadh na dála, ainmníodh Seosamh ar an ngearrliosta le haghaidh na hAllstars arís.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.the42.ie/opinion-facing-injury-set-back-joe-canning-still-to-live-up-to-billing-362445-Feb2012/|teideal=Opinion: Facing injury set-back, Joe Canning still to live up to billing|údar=Shane Stapleton|language=en|work=The42|dátarochtana=2020-03-25}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa:hurling/kilkenny-lead-list-of-hurling-all-star-nominees-522515.html|teideal=Kilkenny lead list of hurling All-Star nominees|údar=Thursday, September 29, 2011-01:59 Pm|dáta=2011-09-29|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>
Ar an 8ú lá Iúil 2012 d'aimsigh Seosamh 1-10 nuair a bhuaigh Gaillimh ar Chill Chainnigh I gCraobh Laighean le scór 2-21 in aghaidh 2-12. Ní raibh sé seo déanta ag Gaillimh riamh roimhe seo.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/into-the-west-galway-win-leinster-final-in-stunning-display-26873742.html|teideal=Into the West: Galway win Leinster final in stunning display|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Bronnadh an gradam “Laoch an Chluiche” air chomh maith. Cill Chainnigh a bhí rompu i gCraobh na hÉireann na bliana sin freisin, agus bhí có-scór ann sa chraobh ar an 7ú lá Meán Fómhair.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.the42.ie/galway-kilkenny-all-ireland-hurling-replay-590113-Sep2012/|teideal=Report: Canning holds his nerve to force All-Ireland replay|údar=Niall Kelly|language=en|work=The42|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Chuir Ó Cainín puc saor thar an trasnán go déanach sa chluiche le deis eile a thabhairt don Ghaillimh. San áth-imirt bhí fonn díoltais ar na Cait, in ainneoin iarrachtaí Uí Chainín a d'aimsigh 9 bpointí chaill Gaillimh 3-22 in aghaidh 3-11 rud a chinntigh go raibh greim go fóill ag Cill Chainnigh ar an gcorn.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/kilkenny-cruise-to-all-ireland-at-second-time-of-asking-28815799.html|teideal=Kilkenny cruise to All-Ireland at second time of asking|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Bhuaigh Seosamh gradam Allstar eile ag deireadh na séasúra.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa:hurling/shefflin-murphy-and-canning-nominated-for-top-hurling-honour-569320.html|teideal=Shefflin, Murphy and Canning nominated for top hurling honour|údar=Thursday, October 04, 2012-11:16 Am|dáta=2012-10-04|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>
Ar an 7ú Iúil chaill Gaillimh in aghaidh Baile Átha Cliath 2-25 i gcoinne 2-13 i gCraobh Laighean. D'aimsigh Seosamh 1-7.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.the42.ie/dublin-galway-leinster-report-982833-Jul2013/|teideal=Dublin end famine with famous win over Galway at Croker|údar=Adrian Russell|language=en|work=The42|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Caithfear a admháil nach raibh feachtas ró-iontach ag Seosamh le linn 2013, agus theip air fiú áit a bhaint amach ar an ngearrliosta do na hAllstars.<ref name=":0" />
I 2014 bhí Seosamh mar chaptaen ar an bhfoireann agus shroicheadar Craobh Laighean, in aghaidh Cill Chainnigh.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/hurling/canning-gets-the-nod-from-cunningham-to-lead-galway-into-battle-next-year-29827449.html|teideal=Canning gets the nod from Cunningham to lead Galway into battle next year|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Beidh cuimhne go deo ar an gcúl a d'aimsigh sé an lá sin. Le 33 nóiméad imithe ar an gclog agus é casta timpeall an treo mícheart tháinig an sliotar ina threo. Rug sé ar an liathróid le lámh amháin, a chorp chéanna féin ag casadh agus de scaoil sé iarracht chumhachtach thar [[:en:Eoin_Murphy_(Kilkenny_hurler)|Eoin Murphy]]. Chaill Gaillimh 1-23 in aghaidh 2-17.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/10-magic-moments-from-the-magical-talent-that-is-joe-canning-34958941.html|teideal=10 magic moments from the magical talent that is Joe Canning|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Sa chraobh ar an 6ú lá Meán Fómhair chailleadar arís in aghaidh Chill Chainnigh. 1-22 in aghaidh 1-18 an scór deiridh a bhí eatarthu.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/kilkenny-deliver-an-11th-all-ireland-for-brian-cody-as-galway-challenge-fades-away-31505998.html|teideal=Kilkenny deliver an 11th All-Ireland for Brian Cody as Galway challenge fades away|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> D'aimsigh Seosamh 1-8. Sa chomórtas ar fad d'aimsigh sé 5-55, rud a d'fhág mar phríomhscórálaí arís é.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.the42.ie/2015-hurling-allstars-revealed-2363477-Oct2015/|teideal=Kilkenny and Galway lead the way as 2015 hurling Allstar nominations revealed|údar=Steve O'Rourke|language=en|work=The42|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>[[Íomhá:Conal Keaney and Joe Canning.jpg|mion|255x255px|Seosamh Ó Cainín ar aghaidh Conal Keaney i rith na Sraith Iomána Náisiúnta 2015.]]Ar an tríú lá Iúil d'aimsigh Seosamh 0-6 nuair a bhuaigh Cill Chainnigh orthu 1-26 in aghaidh 0-22.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/galway-challenge-peters-out-as-kilkenny-claim-71st-leinster-crown-in-familiar-style-34853403.html|teideal=Galway challenge peters out as Kilkenny claim 71st Leinster crown in familiar style|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> I Mí Lúnasa, nuair a bhí rás na Gaillimhe rite sa chomórtas, d'imigh Seosamh faoin scian chun gortú ar mhatán ina chos a shocrú.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/galway-star-joe-canning-was-a-centimetre-and-a-half-away-from-career-ending-injury-35382441.html|teideal=Galway star Joe Canning was 'a centimetre-and-a-half' away from career-ending injury|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref>
D'fhill Seosamh ón ngortú seo ar an 19ú Feabhra 2017. Tháinig sé chun páirce mar fhear ionaid sa dara leath i gcoinne Loch Gormáin. D'aimsigh sé cúl ó phuc éirice ach chaill Gaillimh 3-13 in aghaidh 1-21.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/delight-for-davy-fitz-as-wexford-fight-back-from-seven-points-down-to-beat-galway-in-salthill-35463674.html|teideal=Delight for Davy Fitz as Wexford fight back from seven points down to beat Galway in Salthill|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Lean Gaillimh ar aghaidh agus bhuadar an sraithchomórtas sin, le bua acu ar Thiobraid Árann sa chraobh 3-21 in aghaidh 0-14.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.the42.ie/galway-hurling-tipperary-3354205-Apr2017/|teideal=Flynn fires two goals as Galway hand out 16-point beating to Tipperary in league final|údar=Fintan O'Toole|language=en|work=The42|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> D'aimsigh Seosamh 9 bpointí. Bhain Gaillimh áit amach i gCraobh Laighean agus bhuadar é seo, i gcoinne [[Loch Garman|Loch Gormáin]]. Le taispeántas eile den scoth d'aimsigh Ó Cainín 10 bpointí agus chríochnaigh cúrsaí 0-26 in aghaidh 2-17.<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.the42.ie/galway-wexford-report-3474778-Jul2017/|teideal=Conor Cooney masterclass leads Galway past Wexford to their first Leinster title since 2012|údar=Kevin O'Brien|language=en|work=The42|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Lean Gaillimh ar aghaidh agus bhaineadar Craobh na hÉireann amach. Bhí uair na cinniúna buailte leo! Port Láirge a bhí mar fhreasúra acu sa chraobh agus an dá chontae ag iarraidh deireadh a chur leis an ngorta a bhí acu le fada an lá anuas. Bhí an lá le Gaillimh, 0-26 in aghaidh 2-17 agus chabhraigh Seosamh go mór lena chontae an chéad chraobh a bhuachaint le 29 bliain.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/sport/gaa/hurling/emotions-run-high-as-tribe-end-agonising-29-year-wait-458279.html|teideal=Emotions run high as Tribe end agonising 29-year wait|údar=Monday, September 04, 2017|dáta=2017-09-04|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Bhuaigh sé gradam Allstar agus an gradam mór le rá, “Imreoir na Bliana”.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa/andy-moran-and-joe-canning-are-football-and-hurler-of-the-year-812668.html|teideal=Andy Moran and Joe Canning are football and hurler of the year|údar=Friday, November 03, 2017-07:45 Pm|dáta=2017-11-03|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25|archivedate=2019-12-18|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191218195239/https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa/andy-moran-and-joe-canning-are-football-and-hurler-of-the-year-812668.html}}</ref>
Thug bainisteoir na Gaillimhe [[:en:Micheál_Donoghue|Micheál Donoghue]] le fios i Mí na Samhna 2017 go raibh Ó Cainín ag teacht ar ais chuige féin tar éis dó dul faoin scian arís.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa/joe-canning-recovering-from-surgery-814933.html|teideal=Joe Canning recovering from surgery|údar=Monday, November 20, 2017-10:30 Am|dáta=2017-11-20|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> D'fhill sé ar an traenáil in Earrach na bliana 2018, ach níor éirigh leis imirt sna cluichí luath sraithe agus bhí tionchur diúltach ag a chuid gortaithe air don tséasúr ar fad.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Burke and Canning 'a few weeks off' Galway return|url=https://www.rte.ie/sport/gaa/2018/0128/936615-joe-canning-still-a-good-few-weeks-off-galway-return/|date=2018-01-28|language=en}}</ref> D'éirigh leis 0-6 a aimsiú sa chó-scór a bhí ag an nGaillimh le Cill Chainnigh i gCraobh Laighean.<ref>{{Lua idirlín|url=http://hoganstand.com/Article/Index/287235|teideal=Leinster SHC final: Cats and Tribe must meet again - HoganStand|work=hoganstand.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Seachtain tar éis seo d'aimsigh sé 0-10 agus bua ag an nGailleamh 1-28 in aghaidh 3-15.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa/galway-hold-their-nerve-against-kilkenny-in-leinster-final-replay-853789.html|teideal=Galway hold their nerve against Kilkenny in Leinster final replay|údar=Sunday, July 08, 2018-05:01 Pm|dáta=2018-07-08|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Bhí Seosamh roghnaithe mar leaththosaí sa lár nuair a bhí siad féin agus [[Luimneach|Luimneamh]] ag bualadh lena chéile sa leathchraobh.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Limerick hang on against Tribe to end 45 years of pain|url=https://www.rte.ie/sport/gaa/2018/0819/986074-limerick-hang-on-against-tribe-to-end-45-years-of-pain/|date=2018-08-19|language=en|author=Eoin Ryan}}</ref> Bhí iarracht ag Ó Cainín in am breise chun an cluiche a chothromú. Theip air, bhí a iarracht róghairid.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/i-should-have-nailed-it-joe-canning-on-the-last-minute-free-from-that-would-have-forced-a-replay-in-the-all-ireland-final-37316760.html|teideal='I should have nailed it' - Joe Canning on the last-minute free from that would have forced a replay in the All-Ireland final|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref> Bhuaigh Seosamh Allstar eile i 2018. Ainmníodh mar leaththosaí sa lar é.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa/here-is-the-full-list-of-all-star-winners-882899.html|teideal=Here is the full list of All-Star winners|údar=Friday, November 02, 2018-08:10 Pm|dáta=2018-11-02|language=en|work=www.irishexaminer.com|dátarochtana=2020-03-25|archivedate=2020-03-25|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200325223616/https://www.irishexaminer.com/breakingnews/sport/gaa/here-is-the-full-list-of-all-star-winners-882899.html}}</ref>
Ar an 19ú Márta 2019 d'fhulaing Seosamh drochghortú dá bhléin. Bhí gá le hoibréad eile, choimeád sé seo ar an taobhlíne é ar fáidh tréimhse fada. D'fhill sé ar an bpáirc imeartha i Meitheamh na bliana sin. Chaill Gaillimh in aghaidh [[Baile Átha Cliath]] sna babhtaí luath de chraobh chomórtas Laighean, rud a chuir deireadh le feachtas na don bhliain sin.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/sport/gaelic-games/hurling/for-a-reporter-to-know-something-before-i-actually-knew-myself-was-a-bit-strange-joe-canning-on-fake-news-38364727.html|teideal='For a reporter to know something before I actually knew myself was a bit strange' - Joe Canning on 'fake news'|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-03-25}}</ref><br />
==Idircontae==
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|-
!rowspan="2"|Foireann
!rowspan="2"|Bliain
!colspan="3"|[[Sraithchomórtas Iomána Náisiúnta|Sraith Iomána Náisiúnta]]
!colspan="2"|[[Cúige Laighean|Laighin]]
!colspan="2"|[[Craobh Shinsear Iomána na hÉireann|Craobh na hÉireann]]
!colspan="2"|Iomlán
|-
!Roinn!!'''Taispeantais'''!!Scór!!'''Taispeantais'''!!Scór!!'''Taispeantais'''!!Scór!!'''Taispeantais'''!!Scór
|-
|rowspan="12"|[[Gaillimh]]
|2008
|rowspan="1"|Roinn 1A
|2||1-10||0||0-00||3||4-27||5||5-37
|-
|2009
|rowspan="3"|Roinn 1
|2||0-15||2||3-19||3||0-27||7||3-61
|-
|2010
|2||1-07||4||3-13||1||1-05||7||5-25
|-
|2011
|1||1-06||2||1-06||3||2-25||6||4-37
|-
|2012
|rowspan="5"|Roinn 1A
|2||2-19||2||1-21|||3||1-29||7||4-69
|-
|2013
|6||2-48||2||1-18||1||0-07||9||3-73
|-
|2014
|1||0-01||3||2-06||1||0-05||5||2-12
|-
|2015
|4||1-23||4||4-32||3||1-23||11||6-78
|-
|2016
|6||1-52||3||0-22||2||1-13||11||2-87
|-
|2017
|rowspan="3"|Roinn 1B
|7||3-47||3||0-26||2||0-20||12||3-93
|-
|2018
|2||0-11||5||1-48||3||1-30||10||2-89
|-
|2019
|6||0-57||0||0-00||0||0-00||6||0-57
|-
!colspan="3"|Iomlán gairme
!41!!12-296!!30!!16-211!!25!!11-211!!96!!39-718
|}<br />
== Onóracha ==
=== Foireann ===
;'''Institiúid Teicneolaíochta Luimneach:'''
* Corn Mhic Ghiobúin (1): 2007
<br />
; Port Omna
* Craobh Shinsear Iomáint Chlub na hÉireann (4): 2006, 2008, 2009, 2014
* Craobh Sinsir Iománaíochta Connachta na gClub (2): 2005, 2007
* Craobh Sinsear Iomána Gaillimh (5): 2005, 2007, 2008, 2009, 2013
<br />
; Galimh
* Craobh Shinsear Iomána na hÉireann (1): 2017
*Craobh Iomána Laighin (3): 2012, 2017, 2018
* Sraith Iomána Náisiúnta (2): 2010, 2017
* Craobh Iomána Fé-20 na hÉireann (1): 2007
* Craobh Iomána Mionúr na hÉirean''n'' (2): 2004, 2005
<br />
=== Gradaim pearsannta ===
* Iomanaí na Bliana i nGradam Allstar (1): 2017
* Iomanaí óg na Bliana i nGradam Allstar (1): 2008
* Gradam Allstar(5): 2008, 2009, 2012, 2017, 2018
* Corn Mhic Giobúin- foireann an chéad: 1912–2012
* Foireann na Gaillimhe is fearr le caoga bliain: 1962–2012<br />
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Cainin, Seosamh O}}
[[Catagóir:Iománaithe na Gaillimhe]]
[[Catagóir:Daoine as Contae na Gaillimhe]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1988]]
[[Catagóir:Daoine beo]]
8xovacm97qjodfc9lp41skgm1a7f7d5
Loch Seile
0
25418
1212032
1102502
2024-04-18T18:54:44Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{glanadh-mar|tá botúin ann}}
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is loch í '''Loch Seile''' atá suite 20 km siar ón [[An Gearasdan|Ghearasdan]] i [[Loch Abar]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39700|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
Tá achar de 19.3 km<sup>2</sup> fionnuisce sa loch, agus tá doimhneacht 120 m aici.
Tagann athruithe suntasacha uirthi ar feadh a fad, bíonn sí domhain agus iniata ag sléibhte san oirthuaisceart agus éadomhain, timpeallaithe ag portach agus féarach garbh, san iardheisceart, an taobh as a shileann [[Abhainn na Seile]] chun na farraige, 4 km ar aghaidh isteach i [[Loch Mùideart]].
== Féach freisin ==
* [[Seileag]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Seile,Loch}}
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
[[Catagóir:Lochanna]]
ksztamiwsgxfwbw8g8uiqazyml4t4fg
Beinn Nibheis
0
25434
1211938
998209
2024-04-18T13:09:27Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is í '''Beinn Nibheis''' an bheinn is airde in [[Albain]], ag 1344m (4409tr).<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39970|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Tá sí suite san [[Monadh Dhruim Uachdair]] os cionn [[Gleann Nibheis|Ghleann Nibheis]], taobh leis [[An Gearasdan|an Ghearasdan]] i [[Loch Abar]].
Meastar go ndreapann 100,000 duine í in aghaidh na bliana, timpeall trí cheathrú díobh ag baint úsáide as 'raon na gcapaillíní', a thosaíonn ar an taobh theas den sliabh. Meallann na haillte arda (700 méadar) atá ar an aghaidh thuaidh, agus atá i measc na n-aillte is airde sa Ríocht Aontaithe, na dreapadóirí eile. Is ceann de na príomhláithreáin sa Ríocht Aontaithe do dhreapadóireacht ar oighear í Beinn Nibheis.
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
c91j1wkq1uo83hdtklp6lcx80he6y5d
Inbhir Nis
0
26099
1211941
1199566
2024-04-18T13:10:41Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is cathair i dtuaisceart na h[[Alba]]n í '''Inbhir Nis''' ([[Béarla]]: ''Inverness'').<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40671|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Tá an chathair ina lárionad riaracháin do [[Comhairle na Gàidhealtachd|Chomhairle na Gàidhealtachd]], agus tá sí aitheanta mar phríomhbhaile na [[Gaeltacht na hAlban|Gàidhealtachd]]. Tá an chathair suite in aice le suíomh [[Blàr Chùil Lodair|Bhlár Chúil Lodair]], áit ar troideadh an cath mór sa bhliain 1745, agus ag béal an [[An Gleann Mór, Comhairle na Gàidhealtachd|Ghleanna Mhóir]], san áit a sreabhann [[Abhainn Nis]] amach chuig an [[An Cuan Moireach|Cuan Moireach]]. Tá a suíomh ina mhol nádúrtha i gcomhair nasc iompair éagsúil. Is í an chathair is faide ó thuaidh sa [[Ríocht Aontaithe]] í. Bunaíodh lonnaíocht ann sa [[6ú haois]] agus bhronn an rí [[Daibhidh I mac Maoil Chaluim|Daibhidh I]] an chéad chairt ríoga uirthi sa dara haois déag.
== Tagairtí ==
{{reflist}}
== Naisc Sheachtracha ==
* [http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_23_Inbhirnis_Ed_II.pdf Inbhear Nis] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140922020501/http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_23_Inbhirnis_Ed_II.pdf |date=2014-09-22 }}
{{síol}}
{{Cathracha in Albain}}
{{DEFAULTSORT:Inbhir Nis}}
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
bhrgr0yshdoyzmll1bpkn8mpj1gvk32
Samhradh
0
26311
1212320
1040824
2024-04-19T09:27:51Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
[[Íomhá:Summer Cove - geograph.org.uk - 6051090.jpg|mion|[[Carraigín na Plubóige]] nó Summercove in Éirinn, i rith an tsamhraidh (Summer cove)<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/11093|teideal=Carraigín na Plubóige/Summercove|language=ga|work=logainm.ie|dátarochtana=2024-04-19}}</ref>]]
Is séasúr é '''an samhradh''', an séasúr is teo nó is [[An Ghrian|grian]]<nowiki/>mhara den bhliain. Bíonn an samhradh ann idir [[earrach|an t-earrach]] agus an [[fómhar]].
== In Éirinn ==
[[Íomhá:The Feast of Saint John.jpg|mion|[[Oíche Fhéile San Seáin]] le Jules Breton, 1875 sa Fhrainc]]
De réir fhéilire traidisiúnta na hÉireann, tosaíonn an samhradh ar an gcéad lá de mhí na Bealtaine agus leanann sé ar aghaidh go dtí 31ú Iúil.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tairseachcogg.ie/Container/Documents/eureka_irish_9.25_20230110090651512.pdf|teideal=Eureka|údar=COGG|dáta=15 Bealtaine 2013|editor=Imleabhar 9, Eagrán 25|language=ga-IE|dátarochtana=2024}}</ref> Bíonn Bealtaine, Meitheamh agus Iúil níos tirime agus níos grianmhara in Éirinn ná mí Lúnasa.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.met.ie/climate/available-data/monthly-data|teideal=Monthly Data - Met Éireann - The Irish Meteorological Service|language=en|work=www.met.ie|dátarochtana=2024-04-19}}</ref>
Ach tosaíonn an samhradh san Eoraip anois ar na gcéad lá de mhí an Mheithimh agus leanann an samhradh ar aghaidh go dtí deireadh mhí Lúnasa. De réir [[Met Éireann]], is sa samhradh a bhíonn na trí [[Mí|mhí]] is [[Teas|teo]] den bhliain. In Éirinn is iad [[An Meitheamh|Meitheamh]], [[Iúil]] agus [[An Lúnasa|Lúnasa]]<ref>Lá Lúnasa nó 'Lammastide', an chead lá den fhómhar, de réir Fhéilire na nGael agus ceann de mhórfhéilte na nGael (fadó) => an fómhar a bhaint & féile an fhómhair. Ainmníodh mí Lúnasa as Lugh, nó Lú, duine de na déithe ba thábhachtaí ag na sean-Cheiltigh</ref> na míonna sin.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.met.ie/cms/assets/uploads/2019/03/Firici-Suimiula-do-Dhaltai-Soisearacha-Bunscoile-Na-Seasuir.pdf|teideal=Na Séasúir|údar=met.ie|dáta=|dátarochtana=2020}}</ref> Is minic a bhíonn Lúnasa fliuch, i bhfad níos fliche ná Bealtaine-Iúil, ach bíonn daoine ar a laethanta saoire fós.
== Eolaíocht ==
De bhrí go bhfuil ais an [[An Domhan|Domhain]] claonta i dtaca lena [[Fithis|fhithis]] thart ar an nGrian, ní hionann an oiread [[An Ghrian|griansolais]] a thiteann ar an dá [[leathsféar]] an t-am ar fad i rith na bliana<ref>Hussey, Matt - FRÉAMH AN EOLAIS: Ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta (Coiscéim 2011)</ref>.
Cuireann sé seo leis na h[[Aeráid|athruithe aeráide]] is bun leis na séasúir éagsúla sna leathsféir, samhradh sa [[An leathsféar theas|leathsféar theas]] nuair atá sé ina [[Geimhreadh|gheimhreadh]] sa [[An leathsféar thuaidh|leathsféar thuaidh]], agus a mhalairt.
== Seanfhocal ==
* ''Dá fhada samhradh, tagann an geimhreadh.''
== Féach freisin ==
* [[Am samhraidh]]
* [[Oíche Fhéile San Seáin]]
== Naisc ==
* [http://www.jstor.org/pss/30057550''Séasúir'' (dán)]
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
[[Catagóir:Séasúir]]
[[Catagóir:Samhradh]]
mx5e6wd978gwyn6vdi5ultyjnysv6ls
Lech Kaczyński
0
27819
1212331
1209747
2024-04-19T10:22:13Z
TGcoa
21229
/* Polaitíocht */
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Ba é '''Lech Aleksander Kaczyński''' uachtarán na [[An Pholainn|Polainne]] ó 2005 go 2010. Rugadh an [[Cúpla (daoine)|cúpla]] comhionann Lech agus [[Jarosław Kaczyński]] ar an 18ú lá de mhí an [[An Meitheamh|Mheithimh]] 1949 i [[Vársá]]. Throid a athair i gcoinne na [[Naitsíochas|Naitsithe]] in Éirí Amach Vársá.<ref>{{Lua idirlín|url=http://caomhach.blogspot.com/2010/04/i-ndilchuimne-ar-lech-kaczynski.html|teideal=An Caomhach: I nDilchuimne ar Lech Kaczyński|údar=Séamas Poncán|dáta=2010-04-13|work=An Caomhach|dátarochtana=2020-04-10}}</ref>
Coimeádach cruthanta a bhí ann, agus d'éirigh sé antoisceach de chuid na heite deise de réir a chéile.
[[Íomhá:Andrzej Kolodziej Kaczynski.jpg|clé|mion|177x177px|Lech Wałęsa, Andrzej Kołodziej & Lech Kaczyński i1980]]
[[Íomhá:Lech Kaczyński cropped.png|clé|mion|229x229px|2007]]
[[Íomhá:Gayparade.jpg|clé|mion|177x177px|géarleanúint ar an lucht aerach]]
[[Íomhá:002 President of Poland Lech Kaczyński roses.jpg|mion|177x177px]]
[[Íomhá:Prezydent RP Profesor Lech Kaczyński (cropped).jpg|mion|212x212px]]
[[Íomhá:Benedict_XVI_Poland_6.jpg|alt=|clé|mion|177x177px|[[Pápa Beinidict XV|Benedict XVI]] le Jaroslaw agus [[Lech Kaczyński]]]]
[[Íomhá:Katastrofa w Smoleńsku.jpg|clé|mion|177x177px|tuairt eitleáin i Smolensk, An Rúis]]
== Dlí ==
Céimí sa [[dlí]] agus riarachán de chuid [[Ollscoil]] Vársá, fuair Kaczyński PhD ó Ollscoil Gdańsk sa bhliain 1980.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.facebook.com/UCDSchoolofLaw/posts/1993375507353430|teideal=UCD School of Law|language=ga|work=www.facebook.com|dátarochtana=2020-04-10}}</ref> Ansin chríochnaigh sé ard-dhochtúireacht (maidir le dlí saothair agus [[fostaíocht]]<nowiki/>a) i 1990.
Bhí sé ina ánra [[taighde]] in Ollscoil Gdańsk ó 1971 go 1997 agus ina [[ollamh]] comhlach ansin (1996-99). Bliain níos déanaí, fuair sé post mar ollamh in Ollscoil an Chairdinéil Stefan Wyszynski i Vársá (ó 1999 go dtí go bhfuair sé bás),<ref>fuair sé cead neamhláithreachta tar éis dó a bheith tofa mar Uachtarán na Polainne</ref>
== Gníomhaíochas ==
Thosaigh Kaczyński ag obair in éineacht le grúpaí a bhí i gcoinne an réimis [[Cumannachas|chumannaigh]] i lár na [[1970idí]], ag tabhairt oiliúint sa dlí [[Saothair dhaonna|saothair]] d'oibrithe a ghlacadh páirt i ngluaiseacht na g[[ceardchumann]] neamhspleách.
Bhí sé ina chomhairleoir do na [[stailc]]<nowiki/>eoirí i Longchlós Gdańsk sa bhliain 1980 agus bhí sé go mór chun cinn sa cheardchumann neamhspleách [[Solidarność]] ina dhiaidh sin.
Mar gheall air sin, rinneadh é a imtheorannú tar éis don dlí míleata a bheith fógartha, ó Nollaig 1981 go Deireadh Fómhair 1982. Nuair a scaoileadh saor é, thosaigh sé ag obair le gluaiseacht faoi cheilt na gceardchumann neamhspleách arís agus faoi dheireadh na [[1980idí]] bhí sé ina chomhairleoir ríthábhachtach do [[Lech Wałęsa|Lech Walesa]] agus ghlac sé páirt sna comhráite comhstádais a tháinig roimh athrú na Polainne ina tír [[Daonlathas|dhaonlathach]].
== Polaitíocht ==
Mar sheanadóir (in ainm a bheith) neamhpháirtí sna [[1990idí]] agus [[2000idí]], bhí postanna éagsúla ag Kaczyński , ceannaire na hOifige Iniúchóireachta Uachtaraí (1992-95) agus an tAire Dlí agus Cirt (2000-2001) san áireamh. Bhain sé cáil amach mar dhuine a bhí go láidir i gcoinne na [[caimiléireacht]]<nowiki/>a.
Sa bhliain 2002, chuir Kaczyński agus a [[Cúpla (daoine)|leathchúpla]] comhionann [[Jaroslaw Kaczyński|Jaroslaw]], "Prawo i Sprawiedliwość" nó Páirtí an Dlí agus Cirt, ar bun. Ba é méara Vársá é ó 2002 go 2005.
An bhliain dár gcionn toghadh Kaczyński ina mhéara ar Vársá. Sa phost sin, dhiúltaigh sé cead do mórshiúlta ar son Bhród na n[[Aerach]] i Vársá faoi dhó.<ref>{{Lua idirlín|url=https://comhar.ie/leabhair/seal-sa-pholainn/|teideal=Seal sa Pholainn|údar=47 Sráid Harrington Baile Átha Cliath 8 Éire Teil: +3531 675 1922|language=ga|work=LeabhairCOMHAR|dátarochtana=2020-04-10}}</ref> Shocraigh an [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine|Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] gur sáraíodh ar an gcaoi sin Airteagal 11 den [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]].
Toghadh Kaczyński ina [[Uachtarán]] ar an bPolainn sa bhliain 2005, tar éis dó gealltanais a thabhairt
* go rachfaí i ngleic leis an g[[caimiléireacht]],
* go méadófaí dlúthpháirtíocht [[Sóisialachas|shóisialta]],
* go ndíreofaí aird ar choireanna an réimis chumannaigh agus
* go gcuirfí an dlí ar na daoine a bhí freagrach astu, agus
* go seasfaí an fód in aghaidh gach aon éileamh ar chúiteamh ó dhuine ar baineadh a chuid maoine de agus a ruaigeadh as an bPolainn i ndiaidh an [[An Dara Cogadh Domhanda|Dara Cogadh Domhanda]].
Nuair a bhí sé ag seasamh don pháirtí "Prawo i Sprawiedliwość", chosain sé i Mí Aibreáin sa bhliain 2006 an stáisiún [[Radio Maryja]] go tréan ar an gcáineadh, agus é den bharúil go bhfuil cead cainte ag cách, ag Radio Maryja fiú, i dtír shaor.
Bhí a dheartháir [[Jarosław Kaczyński|Jarosław]] ina [[Príomh-Aire|Phríomh-Aire]] ar an bPolainn ó 2006 go 2007.
=== Bás conspóideach ===
Fuair Kaczyński - agus pearsana eile poiblí agus míleata - bás i dtubaiste aeir sa [[an Rúis|Rúis]] ar an [[10 Aibreán|10 Aibreáin]] [[2010]],<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.oireachtas.ie/en/debates/debate/dail/2010-04-20/15|teideal=Death of Polish President: Expressions of Sympathy. – Dáil Éireann (30th Dáil) – Tuesday, 20 Apr 2010 – Houses of the Oireachtas|údar=Houses of the Oireachtas|dáta=2010-04-20|language=en-ie|work=www.oireachtas.ie|dátarochtana=2020-04-10}}</ref> ag taisteal chun cuimhneacháin in [[Katyn]] in aice le [[Smolensk]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://europa.eu/european-union/about-eu/history/2010-today/2010_ga|teideal=Stair an Aontais Eorpaigh - 2010|údar=Anonymous|dáta=2016-06-16|language=en|work=an tAontas Eorpach|dátarochtana=2020-04-10|archivedate=2020-04-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200410202055/https://europa.eu/european-union/about-eu/history/2010-today/2010_ga}}</ref> Thuairteáil Tu-154 de chuid Aerfhórsa na Polainne. D'éag 95 eile sa tuairt.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Lech Kaczyński|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Lech_Kaczy%C5%84ski&oldid=947737218|journal=Wikipedia|date=2020-03-28|language=en}}</ref> Deirtear gurb í an aimsir ba chúis leis an timpiste, a tharla faoi chúinsí amhrasacha de réir lucht Kaczyński. Tharla an tragóid in aice le [[Katyn]], inar dúnmharaíodh fiche mhíle oifigigh de chuid arm na Polainne, ar ordú [[Aontas Sóivéadach|Rialtais an Aontais Sóivéadach]] ar 5 Márta 1940.<ref>{{Lua idirlín|url=http://smaointefanacha.blogspot.com/2010/04/nuair-chuala-me-sceal-smaoiningh-me.html|teideal=Tubaist na Pólainne|údar=Eoin Ó Riain|dáta=2010-04-15|work=An Codú|dátarochtana=2020-04-10}}</ref>
== Féach freisin ==
* [[Jarosław Kaczyński]]
* [[Katyn]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}{{DEFAULTSORT:Kaczynski, Lech}}
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1949]]
[[Catagóir:Básanna in 2010]]
[[Catagóir:Polaiteoirí na Polainne]]
[[Catagóir:Teagmhais eitlíochta]]
4q5qov0qr4e9ixqzi07wpvuupqvn1d6
1212332
1212331
2024-04-19T10:23:01Z
TGcoa
21229
/* Polaitíocht */
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Ba é '''Lech Aleksander Kaczyński''' uachtarán na [[An Pholainn|Polainne]] ó 2005 go 2010. Rugadh an [[Cúpla (daoine)|cúpla]] comhionann Lech agus [[Jarosław Kaczyński]] ar an 18ú lá de mhí an [[An Meitheamh|Mheithimh]] 1949 i [[Vársá]]. Throid a athair i gcoinne na [[Naitsíochas|Naitsithe]] in Éirí Amach Vársá.<ref>{{Lua idirlín|url=http://caomhach.blogspot.com/2010/04/i-ndilchuimne-ar-lech-kaczynski.html|teideal=An Caomhach: I nDilchuimne ar Lech Kaczyński|údar=Séamas Poncán|dáta=2010-04-13|work=An Caomhach|dátarochtana=2020-04-10}}</ref>
Coimeádach cruthanta a bhí ann, agus d'éirigh sé antoisceach de chuid na heite deise de réir a chéile.
[[Íomhá:Andrzej Kolodziej Kaczynski.jpg|clé|mion|177x177px|Lech Wałęsa, Andrzej Kołodziej & Lech Kaczyński i1980]]
[[Íomhá:Lech Kaczyński cropped.png|clé|mion|229x229px|2007]]
[[Íomhá:Gayparade.jpg|clé|mion|177x177px|géarleanúint ar an lucht aerach]]
[[Íomhá:002 President of Poland Lech Kaczyński roses.jpg|clé|mion|177x177px]]
[[Íomhá:Prezydent RP Profesor Lech Kaczyński (cropped).jpg|clé|mion|212x212px]]
[[Íomhá:Benedict_XVI_Poland_6.jpg|alt=|clé|mion|177x177px|[[Pápa Beinidict XV|Benedict XVI]] le Jaroslaw agus [[Lech Kaczyński]]]]
[[Íomhá:Katastrofa w Smoleńsku.jpg|clé|mion|177x177px|tuairt eitleáin i Smolensk, An Rúis]]
== Dlí ==
Céimí sa [[dlí]] agus riarachán de chuid [[Ollscoil]] Vársá, fuair Kaczyński PhD ó Ollscoil Gdańsk sa bhliain 1980.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.facebook.com/UCDSchoolofLaw/posts/1993375507353430|teideal=UCD School of Law|language=ga|work=www.facebook.com|dátarochtana=2020-04-10}}</ref> Ansin chríochnaigh sé ard-dhochtúireacht (maidir le dlí saothair agus [[fostaíocht]]<nowiki/>a) i 1990.
Bhí sé ina ánra [[taighde]] in Ollscoil Gdańsk ó 1971 go 1997 agus ina [[ollamh]] comhlach ansin (1996-99). Bliain níos déanaí, fuair sé post mar ollamh in Ollscoil an Chairdinéil Stefan Wyszynski i Vársá (ó 1999 go dtí go bhfuair sé bás),<ref>fuair sé cead neamhláithreachta tar éis dó a bheith tofa mar Uachtarán na Polainne</ref>
== Gníomhaíochas ==
Thosaigh Kaczyński ag obair in éineacht le grúpaí a bhí i gcoinne an réimis [[Cumannachas|chumannaigh]] i lár na [[1970idí]], ag tabhairt oiliúint sa dlí [[Saothair dhaonna|saothair]] d'oibrithe a ghlacadh páirt i ngluaiseacht na g[[ceardchumann]] neamhspleách.
Bhí sé ina chomhairleoir do na [[stailc]]<nowiki/>eoirí i Longchlós Gdańsk sa bhliain 1980 agus bhí sé go mór chun cinn sa cheardchumann neamhspleách [[Solidarność]] ina dhiaidh sin.
Mar gheall air sin, rinneadh é a imtheorannú tar éis don dlí míleata a bheith fógartha, ó Nollaig 1981 go Deireadh Fómhair 1982. Nuair a scaoileadh saor é, thosaigh sé ag obair le gluaiseacht faoi cheilt na gceardchumann neamhspleách arís agus faoi dheireadh na [[1980idí]] bhí sé ina chomhairleoir ríthábhachtach do [[Lech Wałęsa|Lech Walesa]] agus ghlac sé páirt sna comhráite comhstádais a tháinig roimh athrú na Polainne ina tír [[Daonlathas|dhaonlathach]].
== Polaitíocht ==
Mar sheanadóir (in ainm a bheith) neamhpháirtí sna [[1990idí]] agus [[2000idí]], bhí postanna éagsúla ag Kaczyński , ceannaire na hOifige Iniúchóireachta Uachtaraí (1992-95) agus an tAire Dlí agus Cirt (2000-2001) san áireamh. Bhain sé cáil amach mar dhuine a bhí go láidir i gcoinne na [[caimiléireacht]]<nowiki/>a.
Sa bhliain 2002, chuir Kaczyński agus a [[Cúpla (daoine)|leathchúpla]] comhionann [[Jaroslaw Kaczyński|Jaroslaw]], "Prawo i Sprawiedliwość" nó Páirtí an Dlí agus Cirt, ar bun. Ba é méara Vársá é ó 2002 go 2005.
An bhliain dár gcionn toghadh Kaczyński ina mhéara ar Vársá. Sa phost sin, dhiúltaigh sé cead do mórshiúlta ar son Bhród na n[[Aerach]] i Vársá faoi dhó.<ref>{{Lua idirlín|url=https://comhar.ie/leabhair/seal-sa-pholainn/|teideal=Seal sa Pholainn|údar=47 Sráid Harrington Baile Átha Cliath 8 Éire Teil: +3531 675 1922|language=ga|work=LeabhairCOMHAR|dátarochtana=2020-04-10}}</ref> Shocraigh an [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine|Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] gur sáraíodh ar an gcaoi sin Airteagal 11 den [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]].
Toghadh Kaczyński ina [[Uachtarán]] ar an bPolainn sa bhliain 2005, tar éis dó gealltanais a thabhairt
* go rachfaí i ngleic leis an g[[caimiléireacht]],
* go méadófaí dlúthpháirtíocht [[Sóisialachas|shóisialta]],
* go ndíreofaí aird ar choireanna an réimis chumannaigh agus
* go gcuirfí an dlí ar na daoine a bhí freagrach astu, agus
* go seasfaí an fód in aghaidh gach aon éileamh ar chúiteamh ó dhuine ar baineadh a chuid maoine de agus a ruaigeadh as an bPolainn i ndiaidh an [[An Dara Cogadh Domhanda|Dara Cogadh Domhanda]].
Nuair a bhí sé ag seasamh don pháirtí "Prawo i Sprawiedliwość", chosain sé i Mí Aibreáin sa bhliain 2006 an stáisiún [[Radio Maryja]] go tréan ar an gcáineadh, agus é den bharúil go bhfuil cead cainte ag cách, ag Radio Maryja fiú, i dtír shaor.
Bhí a dheartháir [[Jarosław Kaczyński|Jarosław]] ina [[Príomh-Aire|Phríomh-Aire]] ar an bPolainn ó 2006 go 2007.
=== Bás conspóideach ===
Fuair Kaczyński - agus pearsana eile poiblí agus míleata - bás i dtubaiste aeir sa [[an Rúis|Rúis]] ar an [[10 Aibreán|10 Aibreáin]] [[2010]],<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.oireachtas.ie/en/debates/debate/dail/2010-04-20/15|teideal=Death of Polish President: Expressions of Sympathy. – Dáil Éireann (30th Dáil) – Tuesday, 20 Apr 2010 – Houses of the Oireachtas|údar=Houses of the Oireachtas|dáta=2010-04-20|language=en-ie|work=www.oireachtas.ie|dátarochtana=2020-04-10}}</ref> ag taisteal chun cuimhneacháin in [[Katyn]] in aice le [[Smolensk]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://europa.eu/european-union/about-eu/history/2010-today/2010_ga|teideal=Stair an Aontais Eorpaigh - 2010|údar=Anonymous|dáta=2016-06-16|language=en|work=an tAontas Eorpach|dátarochtana=2020-04-10|archivedate=2020-04-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200410202055/https://europa.eu/european-union/about-eu/history/2010-today/2010_ga}}</ref> Thuairteáil Tu-154 de chuid Aerfhórsa na Polainne. D'éag 95 eile sa tuairt.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Lech Kaczyński|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Lech_Kaczy%C5%84ski&oldid=947737218|journal=Wikipedia|date=2020-03-28|language=en}}</ref> Deirtear gurb í an aimsir ba chúis leis an timpiste, a tharla faoi chúinsí amhrasacha de réir lucht Kaczyński. Tharla an tragóid in aice le [[Katyn]], inar dúnmharaíodh fiche mhíle oifigigh de chuid arm na Polainne, ar ordú [[Aontas Sóivéadach|Rialtais an Aontais Sóivéadach]] ar 5 Márta 1940.<ref>{{Lua idirlín|url=http://smaointefanacha.blogspot.com/2010/04/nuair-chuala-me-sceal-smaoiningh-me.html|teideal=Tubaist na Pólainne|údar=Eoin Ó Riain|dáta=2010-04-15|work=An Codú|dátarochtana=2020-04-10}}</ref>
== Féach freisin ==
* [[Jarosław Kaczyński]]
* [[Katyn]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}{{DEFAULTSORT:Kaczynski, Lech}}
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1949]]
[[Catagóir:Básanna in 2010]]
[[Catagóir:Polaiteoirí na Polainne]]
[[Catagóir:Teagmhais eitlíochta]]
ey7g2a66wx7lija1a4c7r4thpp6ewj1
1212333
1212332
2024-04-19T10:25:02Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Ba é '''Lech Aleksander Kaczyński''' uachtarán na [[An Pholainn|Polainne]] ó 2005 go 2010. Rugadh an [[Cúpla (daoine)|cúpla]] comhionann Lech agus [[Jarosław Kaczyński]] ar an 18ú lá de mhí an [[An Meitheamh|Mheithimh]] 1949 i [[Vársá]]. Throid a athair i gcoinne na [[Naitsíochas|Naitsithe]] in Éirí Amach Vársá.<ref>{{Lua idirlín|url=http://caomhach.blogspot.com/2010/04/i-ndilchuimne-ar-lech-kaczynski.html|teideal=An Caomhach: I nDilchuimne ar Lech Kaczyński|údar=Séamas Poncán|dáta=2010-04-13|work=An Caomhach|dátarochtana=2020-04-10}}</ref>
Coimeádach cruthanta a bhí ann, agus d'éirigh sé antoisceach de chuid na heite deise de réir a chéile.
[[Íomhá:Andrzej Kolodziej Kaczynski.jpg|clé|mion|177x177px|Lech Wałęsa, Andrzej Kołodziej & Lech Kaczyński i1980]]
[[Íomhá:Lech Kaczyński cropped.png|clé|mion|229x229px|2007]]
[[Íomhá:Gayparade.jpg|clé|mion|177x177px|géarleanúint ar an lucht aerach]]
[[Íomhá:Benedict_XVI_Poland_6.jpg|alt=|clé|mion|177x177px|[[Pápa Beinidict XV|Benedict XVI]] le Jaroslaw agus [[Lech Kaczyński]]]]
[[Íomhá:Katastrofa w Smoleńsku.jpg|clé|mion|177x177px|tuairt eitleáin i Smolensk, An Rúis]]
[[Íomhá:Prezydent RP Profesor Lech Kaczyński (cropped).jpg|clé|mion|212x212px]]
[[Íomhá:002 President of Poland Lech Kaczyński roses.jpg|clé|mion|177x177px]]
== Dlí ==
Céimí sa [[dlí]] agus riarachán de chuid [[Ollscoil]] Vársá, fuair Kaczyński PhD ó Ollscoil Gdańsk sa bhliain 1980.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.facebook.com/UCDSchoolofLaw/posts/1993375507353430|teideal=UCD School of Law|language=ga|work=www.facebook.com|dátarochtana=2020-04-10}}</ref> Ansin chríochnaigh sé ard-dhochtúireacht (maidir le dlí saothair agus [[fostaíocht]]<nowiki/>a) i 1990.
Bhí sé ina ánra [[taighde]] in Ollscoil Gdańsk ó 1971 go 1997 agus ina [[ollamh]] comhlach ansin (1996-99). Bliain níos déanaí, fuair sé post mar ollamh in Ollscoil an Chairdinéil Stefan Wyszynski i Vársá (ó 1999 go dtí go bhfuair sé bás),<ref>fuair sé cead neamhláithreachta tar éis dó a bheith tofa mar Uachtarán na Polainne</ref>
== Gníomhaíochas ==
Thosaigh Kaczyński ag obair in éineacht le grúpaí a bhí i gcoinne an réimis [[Cumannachas|chumannaigh]] i lár na [[1970idí]], ag tabhairt oiliúint sa dlí [[Saothair dhaonna|saothair]] d'oibrithe a ghlacadh páirt i ngluaiseacht na g[[ceardchumann]] neamhspleách.
Bhí sé ina chomhairleoir do na [[stailc]]<nowiki/>eoirí i Longchlós Gdańsk sa bhliain 1980 agus bhí sé go mór chun cinn sa cheardchumann neamhspleách [[Solidarność]] ina dhiaidh sin.
Mar gheall air sin, rinneadh é a imtheorannú tar éis don dlí míleata a bheith fógartha, ó Nollaig 1981 go Deireadh Fómhair 1982. Nuair a scaoileadh saor é, thosaigh sé ag obair le gluaiseacht faoi cheilt na gceardchumann neamhspleách arís agus faoi dheireadh na [[1980idí]] bhí sé ina chomhairleoir ríthábhachtach do [[Lech Wałęsa|Lech Walesa]] agus ghlac sé páirt sna comhráite comhstádais a tháinig roimh athrú na Polainne ina tír [[Daonlathas|dhaonlathach]].
== Polaitíocht ==
Mar sheanadóir (in ainm a bheith) neamhpháirtí sna [[1990idí]] agus [[2000idí]], bhí postanna éagsúla ag Kaczyński , ceannaire na hOifige Iniúchóireachta Uachtaraí (1992-95) agus an tAire Dlí agus Cirt (2000-2001) san áireamh. Bhain sé cáil amach mar dhuine a bhí go láidir i gcoinne na [[caimiléireacht]]<nowiki/>a.
Sa bhliain 2002, chuir Kaczyński agus a [[Cúpla (daoine)|leathchúpla]] comhionann [[Jaroslaw Kaczyński|Jaroslaw]], "Prawo i Sprawiedliwość" nó Páirtí an Dlí agus Cirt, ar bun. Ba é méara Vársá é ó 2002 go 2005.
An bhliain dár gcionn toghadh Kaczyński ina mhéara ar Vársá. Sa phost sin, dhiúltaigh sé cead do mórshiúlta ar son Bhród na n[[Aerach]] i Vársá faoi dhó.<ref>{{Lua idirlín|url=https://comhar.ie/leabhair/seal-sa-pholainn/|teideal=Seal sa Pholainn|údar=47 Sráid Harrington Baile Átha Cliath 8 Éire Teil: +3531 675 1922|language=ga|work=LeabhairCOMHAR|dátarochtana=2020-04-10}}</ref> Shocraigh an [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine|Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] gur sáraíodh ar an gcaoi sin Airteagal 11 den [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]].
Toghadh Kaczyński ina [[Uachtarán]] ar an bPolainn sa bhliain 2005, tar éis dó gealltanais a thabhairt
* go rachfaí i ngleic leis an g[[caimiléireacht]],
* go méadófaí dlúthpháirtíocht [[Sóisialachas|shóisialta]],
* go ndíreofaí aird ar choireanna an réimis chumannaigh agus
* go gcuirfí an dlí ar na daoine a bhí freagrach astu, agus
* go seasfaí an fód in aghaidh gach aon éileamh ar chúiteamh ó dhuine ar baineadh a chuid maoine de agus a ruaigeadh as an bPolainn i ndiaidh an [[An Dara Cogadh Domhanda|Dara Cogadh Domhanda]].
Nuair a bhí sé ag seasamh don pháirtí "Prawo i Sprawiedliwość", chosain sé i Mí Aibreáin sa bhliain 2006 an stáisiún [[Radio Maryja]] go tréan ar an gcáineadh, agus é den bharúil go bhfuil cead cainte ag cách, ag Radio Maryja fiú, i dtír shaor.
Bhí a dheartháir [[Jarosław Kaczyński|Jarosław]] ina [[Príomh-Aire|Phríomh-Aire]] ar an bPolainn ó 2006 go 2007.
=== Bás conspóideach ===
Fuair Kaczyński - agus pearsana eile poiblí agus míleata - bás i dtubaiste aeir sa [[an Rúis|Rúis]] ar an [[10 Aibreán|10 Aibreáin]] [[2010]],<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.oireachtas.ie/en/debates/debate/dail/2010-04-20/15|teideal=Death of Polish President: Expressions of Sympathy. – Dáil Éireann (30th Dáil) – Tuesday, 20 Apr 2010 – Houses of the Oireachtas|údar=Houses of the Oireachtas|dáta=2010-04-20|language=en-ie|work=www.oireachtas.ie|dátarochtana=2020-04-10}}</ref> ag taisteal chun cuimhneacháin in [[Katyn]] in aice le [[Smolensk]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://europa.eu/european-union/about-eu/history/2010-today/2010_ga|teideal=Stair an Aontais Eorpaigh - 2010|údar=Anonymous|dáta=2016-06-16|language=en|work=an tAontas Eorpach|dátarochtana=2020-04-10|archivedate=2020-04-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200410202055/https://europa.eu/european-union/about-eu/history/2010-today/2010_ga}}</ref> Thuairteáil Tu-154 de chuid Aerfhórsa na Polainne. D'éag 95 eile sa tuairt.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Lech Kaczyński|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Lech_Kaczy%C5%84ski&oldid=947737218|journal=Wikipedia|date=2020-03-28|language=en}}</ref> Deirtear gurb í an aimsir ba chúis leis an timpiste, a tharla faoi chúinsí amhrasacha de réir lucht Kaczyński. Tharla an tragóid in aice le [[Katyn]], inar dúnmharaíodh fiche mhíle oifigigh de chuid arm na Polainne, ar ordú [[Aontas Sóivéadach|Rialtais an Aontais Sóivéadach]] ar 5 Márta 1940.<ref>{{Lua idirlín|url=http://smaointefanacha.blogspot.com/2010/04/nuair-chuala-me-sceal-smaoiningh-me.html|teideal=Tubaist na Pólainne|údar=Eoin Ó Riain|dáta=2010-04-15|work=An Codú|dátarochtana=2020-04-10}}</ref>
== Féach freisin ==
* [[Jarosław Kaczyński]]
* [[Katyn]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}{{DEFAULTSORT:Kaczynski, Lech}}
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1949]]
[[Catagóir:Básanna in 2010]]
[[Catagóir:Polaiteoirí na Polainne]]
[[Catagóir:Teagmhais eitlíochta]]
jqiu3v419whmbfx9b0tmv20hnermoo6
1212334
1212333
2024-04-19T10:28:44Z
TGcoa
21229
/* Polaitíocht */
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Ba é '''Lech Aleksander Kaczyński''' uachtarán na [[An Pholainn|Polainne]] ó 2005 go 2010. Rugadh an [[Cúpla (daoine)|cúpla]] comhionann Lech agus [[Jarosław Kaczyński]] ar an 18ú lá de mhí an [[An Meitheamh|Mheithimh]] 1949 i [[Vársá]]. Throid a athair i gcoinne na [[Naitsíochas|Naitsithe]] in Éirí Amach Vársá.<ref>{{Lua idirlín|url=http://caomhach.blogspot.com/2010/04/i-ndilchuimne-ar-lech-kaczynski.html|teideal=An Caomhach: I nDilchuimne ar Lech Kaczyński|údar=Séamas Poncán|dáta=2010-04-13|work=An Caomhach|dátarochtana=2020-04-10}}</ref>
Coimeádach cruthanta a bhí ann, agus d'éirigh sé antoisceach de chuid na heite deise de réir a chéile.
[[Íomhá:Andrzej Kolodziej Kaczynski.jpg|clé|mion|177x177px|Lech Wałęsa, Andrzej Kołodziej & Lech Kaczyński i1980]]
[[Íomhá:Lech Kaczyński cropped.png|clé|mion|229x229px|2007]]
[[Íomhá:Gayparade.jpg|clé|mion|177x177px|géarleanúint ar an lucht aerach]]
[[Íomhá:Benedict_XVI_Poland_6.jpg|alt=|clé|mion|177x177px|[[Pápa Beinidict XV|Benedict XVI]] le Jaroslaw agus [[Lech Kaczyński]]]]
[[Íomhá:Katastrofa w Smoleńsku.jpg|clé|mion|177x177px|tuairt eitleáin i Smolensk, An Rúis]]
[[Íomhá:Prezydent RP Profesor Lech Kaczyński (cropped).jpg|clé|mion|212x212px]]
[[Íomhá:002 President of Poland Lech Kaczyński roses.jpg|clé|mion|177x177px]]
== Dlí ==
Céimí sa [[dlí]] agus riarachán de chuid [[Ollscoil]] Vársá, fuair Kaczyński PhD ó Ollscoil Gdańsk sa bhliain 1980.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.facebook.com/UCDSchoolofLaw/posts/1993375507353430|teideal=UCD School of Law|language=ga|work=www.facebook.com|dátarochtana=2020-04-10}}</ref> Ansin chríochnaigh sé ard-dhochtúireacht (maidir le dlí saothair agus [[fostaíocht]]<nowiki/>a) i 1990.
Bhí sé ina ánra [[taighde]] in Ollscoil Gdańsk ó 1971 go 1997 agus ina [[ollamh]] comhlach ansin (1996-99). Bliain níos déanaí, fuair sé post mar ollamh in Ollscoil an Chairdinéil Stefan Wyszynski i Vársá (ó 1999 go dtí go bhfuair sé bás),<ref>fuair sé cead neamhláithreachta tar éis dó a bheith tofa mar Uachtarán na Polainne</ref>
== Gníomhaíochas ==
Thosaigh Kaczyński ag obair in éineacht le grúpaí a bhí i gcoinne an réimis [[Cumannachas|chumannaigh]] i lár na [[1970idí]], ag tabhairt oiliúint sa dlí [[Saothair dhaonna|saothair]] d'oibrithe a ghlacadh páirt i ngluaiseacht na g[[ceardchumann]] neamhspleách.
Bhí sé ina chomhairleoir do na [[stailc]]<nowiki/>eoirí i Longchlós Gdańsk sa bhliain 1980 agus bhí sé go mór chun cinn sa cheardchumann neamhspleách [[Solidarność]] ina dhiaidh sin.
Mar gheall air sin, rinneadh é a imtheorannú tar éis don dlí míleata a bheith fógartha, ó Nollaig 1981 go Deireadh Fómhair 1982. Nuair a scaoileadh saor é, thosaigh sé ag obair le gluaiseacht faoi cheilt na gceardchumann neamhspleách arís agus faoi dheireadh na [[1980idí]] bhí sé ina chomhairleoir ríthábhachtach do [[Lech Wałęsa|Lech Walesa]] agus ghlac sé páirt sna comhráite comhstádais a tháinig roimh athrú na Polainne ina tír [[Daonlathas|dhaonlathach]].
== Polaitíocht ==
Mar sheanadóir (in ainm a bheith) neamhpháirtí sna [[1990idí]] agus [[2000idí]], bhí postanna éagsúla ag Kaczyński , ceannaire na hOifige Iniúchóireachta Uachtaraí (1992-95) agus an tAire Dlí agus Cirt (2000-2001) san áireamh. Bhain sé cáil amach mar dhuine a bhí go láidir i gcoinne na [[caimiléireacht]]<nowiki/>a.
Sa bhliain 2002, chuir Kaczyński agus a [[Cúpla (daoine)|leathchúpla]] comhionann [[Jaroslaw Kaczyński|Jaroslaw]], "Prawo i Sprawiedliwość" nó Páirtí an Dlí agus Cirt, ar bun. Ba é méara Vársá é ó 2002 go 2005.
An bhliain dár gcionn toghadh Kaczyński ina mhéara ar Vársá. Sa phost sin, dhiúltaigh sé cead do mórshiúlta ar son Bhród na n[[Aerach]] i Vársá faoi dhó.<ref>{{Lua idirlín|url=https://comhar.ie/leabhair/seal-sa-pholainn/|teideal=Seal sa Pholainn|údar=47 Sráid Harrington Baile Átha Cliath 8 Éire Teil: +3531 675 1922|language=ga|work=LeabhairCOMHAR|dátarochtana=2020-04-10}}</ref> Shocraigh an [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine|Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] gur sáraíodh ar an gcaoi sin Airteagal 11 den [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine|Choinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]].
Toghadh Kaczyński ina [[Uachtarán]] ar an bPolainn sa bhliain 2005, tar éis dó gealltanais a thabhairt
* go rachfaí i ngleic leis an g[[caimiléireacht]],
* go méadófaí dlúthpháirtíocht [[Sóisialachas|shóisialta]],
* go ndíreofaí aird ar choireanna an réimis chumannaigh agus
* go gcuirfí an dlí ar na daoine a bhí freagrach astu, agus
* go seasfaí an fód in aghaidh gach aon éileamh ar chúiteamh ó dhuine ar baineadh a chuid maoine de agus a ruaigeadh as an bPolainn i ndiaidh an [[An Dara Cogadh Domhanda|Dara Cogadh Domhanda]].
Nuair a bhí sé ag seasamh don pháirtí "Prawo i Sprawiedliwość", chosain sé i Mí Aibreáin sa bhliain 2006 an stáisiún [[Radio Maryja]] go tréan ar an gcáineadh, agus é den bharúil go bhfuil cead cainte ag cách, ag Radio Maryja fiú, i dtír shaor.
Bhí a dheartháir [[Jarosław Kaczyński|Jarosław]] ina [[Príomh-Aire|Phríomh-Aire]] ar an bPolainn ó 2006 go 2007.
=== Bás conspóideach ===
Fuair Kaczyński - agus pearsana eile poiblí agus míleata - bás i dtubaiste aeir sa [[an Rúis|Rúis]] ar an [[10 Aibreán|10 Aibreáin]] [[2010]],<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.oireachtas.ie/en/debates/debate/dail/2010-04-20/15|teideal=Death of Polish President: Expressions of Sympathy. – Dáil Éireann (30th Dáil) – Tuesday, 20 Apr 2010 – Houses of the Oireachtas|údar=Houses of the Oireachtas|dáta=2010-04-20|language=en-ie|work=www.oireachtas.ie|dátarochtana=2020-04-10}}</ref> ag taisteal chun cuimhneacháin in [[Katyn]] in aice le [[Smolensk]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://europa.eu/european-union/about-eu/history/2010-today/2010_ga|teideal=Stair an Aontais Eorpaigh - 2010|údar=Anonymous|dáta=2016-06-16|language=en|work=an tAontas Eorpach|dátarochtana=2020-04-10|archivedate=2020-04-10|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200410202055/https://europa.eu/european-union/about-eu/history/2010-today/2010_ga}}</ref> Thuairteáil Tu-154 de chuid Aerfhórsa na Polainne. D'éag 95 eile sa tuairt.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Lech Kaczyński|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Lech_Kaczy%C5%84ski&oldid=947737218|journal=Wikipedia|date=2020-03-28|language=en}}</ref> Deirtear gurb í an aimsir ba chúis leis an timpiste, a tharla faoi chúinsí amhrasacha de réir lucht Kaczyński. Tharla an tragóid in aice le [[Katyn]], inar dúnmharaíodh fiche mhíle oifigigh de chuid arm na Polainne, ar ordú [[Aontas Sóivéadach|Rialtais an Aontais Sóivéadach]] ar 5 Márta 1940.<ref>{{Lua idirlín|url=http://smaointefanacha.blogspot.com/2010/04/nuair-chuala-me-sceal-smaoiningh-me.html|teideal=Tubaist na Pólainne|údar=Eoin Ó Riain|dáta=2010-04-15|work=An Codú|dátarochtana=2020-04-10}}</ref>
== Féach freisin ==
* [[Jarosław Kaczyński]]
* [[Katyn]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}{{DEFAULTSORT:Kaczynski, Lech}}
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1949]]
[[Catagóir:Básanna in 2010]]
[[Catagóir:Polaiteoirí na Polainne]]
[[Catagóir:Teagmhais eitlíochta]]
t4jdujg21xozn0u76rcrso8mrzxpllo
Arthur Guinness
0
28362
1211994
1201446
2024-04-18T17:30:48Z
194.125.25.1
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
[[Fiontraí]], [[Grúdaireacht|grúdaire]] agus [[daonchara]] [[Éireannach]] ab ea '''Arthur Guinness''' (timpeall [[28]] [[Meán Fómhair|Meán Fómha]]<nowiki/>r [[1725]] – [[23 Eanáir]] [[1803]]) ''(Gaeilge: Art Mac Aonasa).'' Bhunaigh sé an comhlacht grúdaireachta [[Guinness]] sna 1700idí.
I 1752, agus é 27, thiomnaigh athair baistí Guinness, Arthur Price (agus Ardeaspag Eaglais na hÉireann), £100 do Arthur Guinness ina uacht bháis. Wobbles and seafoods saviour, I love you Arthur rest in peace
[[Íomhá:Arthur Guinness Home on Thomas Street.jpg|clé|mion|ina chónaí ar Shráid Thomáis]]
Bhunaigh Arthur grúdlann i 1755 i [[Léim an Bhradáin]], [[Contae Chill Dara]], díreach 17km ó [[Baile Átha Cliath|Bhaile Átha Cliath]]. Ansin cheannaigh sé léas eile ar shuíomh in aice láimhe, ó George Bryan ("ó Philadelphia").
I 1759, chuaigh Guinness chuig Baile Átha Cliath. Thóg Arthur léas 9,000 bliain ar an ngrúdlann 4-ácra a bí ann ó na 1600idí ag [[Grúdlann Gheata Naomh Séamuis|Geata Naomh Séamuis]] ó shliocht Sir [[Mark Rainsford]] ar chíos bliantúil £45.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Mark Rainsford|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Mark_Rainsford&oldid=994208471|journal=Wikipedia|date=2020-12-14|language=en}}</ref>
== Cúlra ==
Níl mórán ar eolas againn faoin áit agus dáta breithe Guinness. Roghnaigh an comhlacht Guinness sa bhliain 1991, an dáta, [[28 Meán Fómhair]] [[1725]] mar lá breithe Arthur.<ref>{{Lua idirlín|url=https://cs.slu.edu/~scannell/gaelsceal/2012-10-03.pdf|teideal=Nach Sinne na hAmadáin! - Gaelscéal|údar=Eoghan Ó Néill|dáta=3 Deireadh Fómhair, 2012|dátarochtana=2021}}</ref>
I 1761, phós sé Olivia Whitmore i Séipéal Naomh Máire, Baile Átha Cliath
Tá sé scríofa ar a leac uaighe in Uachtar Árd, [[Contae Chill Dara]], gur éag sé ar an [[23 Eanáir]] [[1803]], agus in aois 78 bliain dó.
== Leabhair ==
* Guiness, Patrick (2007). ''Arthur's Round: The Life and Times of Brewing Legend Arthur Guinness''. Peter Owens Publishers, Londain.
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{DEFAULTSORT:Guinness, Arthur}}
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1725]]
[[Catagóir:Básanna i 1803]]
[[Catagóir:Clann Guinness]]
[[Catagóir:Daoine as Contae Chill Dara]]
[[Catagóir:Daonchairde Éireannacha]]
[[Catagóir:Fir]]
[[Catagóir:Lucht gnó na hÉireann]]
[[Catagóir:Protastúnaigh Éireannacha]]
6tej02mfxm16p44ishctepc42f8jzqa
1211996
1211994
2024-04-18T17:31:18Z
AramilFeraxa
56603
Cealaíodh athruithe [[Special:Contributions/194.125.25.1|194.125.25.1]] ([[User talk:194.125.25.1|Plé]]); ar ais chuig leagan le [[User:Seachránaí|Seachránaí]]
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
[[Fiontraí]], [[Grúdaireacht|grúdaire]] agus [[daonchara]] [[Éireannach]] ab ea '''Arthur Guinness''' (timpeall [[28]] [[Meán Fómhair|Meán Fómha]]<nowiki/>r [[1725]] – [[23 Eanáir]] [[1803]]) ''(Gaeilge: Art Mac Aonasa).'' Bhunaigh sé an comhlacht grúdaireachta [[Guinness]] sna 1700idí.
I 1752, agus é 27, thiomnaigh athair baistí Guinness, Arthur Price (agus Ardeaspag Eaglais na hÉireann), £100 do Arthur Guinness ina uacht bháis.
[[Íomhá:Arthur Guinness Home on Thomas Street.jpg|clé|mion|ina chónaí ar Shráid Thomáis]]
Bhunaigh Arthur grúdlann i 1755 i [[Léim an Bhradáin]], [[Contae Chill Dara]], díreach 17km ó [[Baile Átha Cliath|Bhaile Átha Cliath]]. Ansin cheannaigh sé léas eile ar shuíomh in aice láimhe, ó George Bryan ("ó Philadelphia").
I 1759, chuaigh Guinness chuig Baile Átha Cliath. Thóg Arthur léas 9,000 bliain ar an ngrúdlann 4-ácra a bí ann ó na 1600idí ag [[Grúdlann Gheata Naomh Séamuis|Geata Naomh Séamuis]] ó shliocht Sir [[Mark Rainsford]] ar chíos bliantúil £45.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Mark Rainsford|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Mark_Rainsford&oldid=994208471|journal=Wikipedia|date=2020-12-14|language=en}}</ref>
== Cúlra ==
Níl mórán ar eolas againn faoin áit agus dáta breithe Guinness. Roghnaigh an comhlacht Guinness sa bhliain 1991, an dáta, [[28 Meán Fómhair]] [[1725]] mar lá breithe Arthur.<ref>{{Lua idirlín|url=https://cs.slu.edu/~scannell/gaelsceal/2012-10-03.pdf|teideal=Nach Sinne na hAmadáin! - Gaelscéal|údar=Eoghan Ó Néill|dáta=3 Deireadh Fómhair, 2012|dátarochtana=2021}}</ref>
I 1761, phós sé Olivia Whitmore i Séipéal Naomh Máire, Baile Átha Cliath
Tá sé scríofa ar a leac uaighe in Uachtar Árd, [[Contae Chill Dara]], gur éag sé ar an [[23 Eanáir]] [[1803]], agus in aois 78 bliain dó.
== Leabhair ==
* Guiness, Patrick (2007). ''Arthur's Round: The Life and Times of Brewing Legend Arthur Guinness''. Peter Owens Publishers, Londain.
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{DEFAULTSORT:Guinness, Arthur}}
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1725]]
[[Catagóir:Básanna i 1803]]
[[Catagóir:Clann Guinness]]
[[Catagóir:Daoine as Contae Chill Dara]]
[[Catagóir:Daonchairde Éireannacha]]
[[Catagóir:Fir]]
[[Catagóir:Lucht gnó na hÉireann]]
[[Catagóir:Protastúnaigh Éireannacha]]
2trec65h2sz5oqk48hzqgxlkihlvnw9
Loch Nis
0
28780
1211924
1199578
2024-04-18T12:19:49Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
[[Loch]] mór, domhain, [[fionnuisce]] sna [[Na Garbhchríocha|Garbhchríocha]] de chuid na [[Albain|hAlban]] is ea '''Loch Nis'''<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41210|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> ([[An Béarla|Béarla]]: ''Loch Ness''), a leathnaíonn thart ar 37 km (23 míle) siar ó dheas ó [[Baile Inbhir Nis|Inbhir Nis]].
Seasann a dhromchla 16 méadar os cionn leibhéal na [[farraige]].
Tá sé nasctha, ar an taobh ó dheas, leis an Abhainn Omhaich, agus le gearradh den [[Canáil Chaladónach|Chanáil Chaladónach]]. Ar an taobh ó thuaidh tá Caol a' Bhànath (Béarla: ''Bona Narrows''), a osclaíonn amach i [[Loch Dabhach a' Phùir]], agus a bheathaíonn [[Abhainn Nis]] agus cuid eile den chanáil go dtí Inbhir Nis.
Is ceann é de na sraitheanna dobharlach ruaimneach modartha, in Albain; bíonn infheictheacht a chuid uisce go heisceachtúil íseal, mar gheall ar mhéid na móna san ithir máguaird.
[[Íomhá:Loch Ness Monster.jpg|clé|mion|Níl ann ach cleas]]
== Stair agus miotaseolaíocht ==
Tá cáil idirnáisiúnta ar an loch mar gheall ar a "ollphéist" “[[Niseag]]”. Ar an [[2 Bealtaine]] [[1931]], tuairiscíodh an chéad dearcadh d'Ollphéist Loch Nis i [[nuachtán]] Albanach. Is cosúil go raibh gimic mhargaíochta ann, chun tionscal na turasóireachta a spreagadh<ref>Mackal, Roy P., ''The Monsters of Loch Ness'', leathanach 85 (Futura, 1976) ISBN 0-86007-381-5 </ref>.
[[Íomhá:Urquhart castle and loch ness.JPG|mion|Caisleán Urquhart agus Loch Nis]]
De réir na miotaseolaithe, leis na céadta bliain, chreid daoine áirithe go raibh rud mór mistéireach i bhfolach in uisce Loch Nis. "An ollphéist nó amaidí é? An bhfuil ainmhí cosúil le dineasár sa loch?"<ref>"Mistéir Ollphéist Loch Nis", Maureen Fleming & Virginia King, ISBN 9780732747411 [https://www.litriocht.com/product/misteir-ollpheist-loch-nis/ Litríocht.com]</ref>
De réir scéal eile, chuir [[Colm Cille|Naomh Colm Cille]] Nessie faoi dhraíocht agus "théaltaigh an ollphéist ar ais faoin uisce gan a haghaidh a thaispeáint os cionn uisce arís nuair a bhí daoine ann"<ref>"Colm Cille agus Scéal Ollphéist Loch Nis" [http://ccea.org.uk/colmcille/gaeilge/docs/epubs/irish/sceal_ollpheist_loch_nis.pdf http://ccea.org.uk] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180417063931/http://ccea.org.uk/colmcille/gaeilge/docs/epubs/irish/sceal_ollpheist_loch_nis.pdf |date=2018-04-17 }}</ref>.
== Naisc Sheachtracha ==
* [http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_23_Inbhirnis_Ed_II.pdf Taobh Loch Nis] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140922020501/http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_23_Inbhirnis_Ed_II.pdf |date=2014-09-22 }}
{{commonscat|Loch Ness|Loch Nis}}
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Nis,Loch}}
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
[[Catagóir:Lochanna]]
aqgkhv0ghc75h3uin3q2swwgflfs5i7
Fìobha
0
29618
1212307
1211712
2024-04-19T03:35:02Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
[[Ceantair chomhairle na hAlban|Contae]] de chuid na h[[Albain|Alban]] is ea '''Fìobha''',<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40883|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> atá suite in oirdheisceart na hAlban. Tá beagnach 360,000 duine ina gcónaí i bhFìobha. Cónaíonn an tríú cuid den daonra i dtrí bhaile móra, mar atá Cair Chaladain (49,709 de dhaonra sa bhliain 2011), Dún Phárlain (49,706) agus Gleann Ráthais (39,277). Tá Cill Rímhinn lonnaithe ar an gcósta in oirthuaisceart Fhìobha. Tá Ollscoil Chill Rímhinn suite ar an mbaile sin agus í ar na hollscoileanna is sine san Eoraip. Ceapadh an cluiche [[galf]] ansin freisin.
Tá [[Gordon Brown]], Iar-Phríomh Aire na [[An Bhreatain Mhór|Breataine Móire]] ina chónaí anseo lena bhean chéile Sarah agus a gclann óg.
== Bailte ==
* [[Ánstruthair]], [[Achadh an Fhuarain]]
* [[Baile Meireanach]], [[Baile Mo Chaluim]], [[Baile Mhullaich]], [[Baile Theárlaich]], [[Baile na h-Uaimh]], [[Baile 'Ic Eóghainn]], [[Bágh Dhealgadaidh]],[[Baile nan Dealgan]]
* [[Cair Chaladain]], [[Cúl Dún Beithe]], [[Cathair Aile]], [[Craoich]], [[Cuileann Ros]], [[Creagan Bhláth Bholg]], [[A' Chárnaich]], [[Ceann-Achadh]], [[Cill Dúnchad]], [[Cille Mheinidh]], [[Cill Reithneach]], [[Cathair Aile]], [[Cúbar]], [[Ceann Gronna]], [[Cille MoGhlasaidh]], [[Cinn Chárdainn]], [[Cill Rímhinn]], [[Cnoc na Croise]]
* [[Dún Phárlain]], [[Darfhasaidh]], [[An Dìseart (Fìobha)|An Dìseart]]
* [[An Ealaidh]], [[Eilean a' Chroinn]]
* [[Fraoch]], [[Fáclann]], [[Fleasg]]
* [[Gleann Ráthais]]
* [[Inbhir Chéitinn]], [[Inbhir Líobhann]]
* [[Luachar]], [[Loch Gheallaidh]], [[Leathad Bog]]
* [[Marc-Innis (Fìobha)|Marc-Innis]]
* [[Obar Dobhair]], [[Obar Chrombaidh]]
* [[Port na Banrighinn]]
* [[Ros Fhíobh]]
* [[Srath Aodainn]], [[Srath Mioglach]]
* [[Tulach-Aluinn]]
* [[Uachdar Mucadaidh]], [[Uachdar Tuil]], [[Uachdar Doirein]]
== Tíreolaíocht ==
* [[Abhainn Líobhann]]
* [[Creag Líte]]
* [[Eilean Chathair Amain]], [[Eilean Mháigh]]
* [[Innis Garbhach]], [[Innis Choluim]], [[Innis Cheith]], [[Innis nam Bhiocaire]]
* [[Linne Foirthe]], [[Linne Tatha]], [[Loch Gheallaidh, Fìobha|Loch Gheallaidh]]
* [[Muc-Dhruim]]
* [[Rubha Fiobha]]
== Cultúr ==
* [[Dún Phárlain Banrighinn Mairead]]
* [[Gleann Ráthais & Baile nan Dealgan]]
* [[Oilthigh Chill Rímhinn]]
==Daoine ainmniúla==
* [[Robert Adam]] (1728–1792), ailtire
* [[Stuart Adamson]], ceoltóir ([[Big Country]], [[The Skids]])
* [[Robert Hope Moncrieff Aitken]] (1826–1887), [[Leifteanant]] ins an 13ú, [[Bengal Native Infantry]], a bhfuair an [[Victoria Cross]]
* [[Ian Anderson (ceoltóir)|Ian Anderson]], ceoltóir, príomhamhránaí san [[Jethro Tull (banna ceoil)|Jethro Tull]]
* [[Iain Banks]], scríbhneoir
* [[Lady Anne Barnard]], scríbhneoir taistil, ealaíontóir agus féileacán sóisialta na tréimhse
* [[Andrew Whyte Barclay]], (1817–1884), dochtúir, [[Léachtóir Lumleian]], agus óráidí (''féach:Harveian Oration'')
* [[Jim Baxter]], peileadóir
* [[Guy Berryman]], dordghiotáraí sa bhanna [[Coldplay]]
* [[James Black (cógaseolaí)|Sir James Black]], cógaseolaí agus buaiteoir Duais Nobe
* Sir [[Ernley Blackwell]], dlíodóir agus státseirbhíseach
* [[Edith Bowman]], BBC Radio 1/6 DJ
* [[Caroline Brazier (librarian)|Caroline Brazier]], leabharlannaí
* [[Gordon Brown]], former British Prime Minister and [[Chancellor of the Exchequer]] and former MP for [[Kirkcaldy and Cowdenbeath]]
* [[Scott Brown (footballer, born June 1985)|Scott Brown]], [[Scotland]] and [[Celtic F.C.]] footballer
* [[Gregory Burke]], playwright
* [[Kenn Burke]], ballet dancer
* [[Alexander Buchanan Campbell]], ailtire
* [[Andrew Carnegie]], tionsclaí agus daonchara
* [[Henry Chisholm]] (1822-1881), feidhmeannach an tionscail cruach
* [[Jim Clark]], a bhain an 'Formula One World Drivers' Champion faoi dhó
* [[James Clephan]], Leifteanant ar bord an lo0ng [[HMS Spartiate|HMS Spartiate (1798)|HMS ''Spartiate'']] le linn [[Cath Trafalgar|chath Trafalgar]]
* [[Archibald Constable]] (1774–1827), foilsitheoir, díoltóir leabhar agus stáiseanóir
* [[Kenneth Cranham]], aisteoir
* [[King Creosote]], ceoltóir
* [[Lawrence Daly]], Árd-Rúnaí an NUM
* [[David Danskin]], príomhbhunaitheoir [[Arsenal F.C.|Arsenal FC]]
* [[James Dewar (judge)|James Dewar]], breitheamh
* [[Barbara Dickson]], ceoltóir agus aisteoir
* [[Thomas Millie Dow]] (1848–1919), ealaíontóir, baill den [[Glasgow School]]
* [[Philip Charles Durham]], mairnéalach agus captaen san long [[HMS Defiance (1783)|HMS ''Defiance'']] ag [[Cath Trafalgar]]
* [[Marjorie Fleming]] (1803–1811), scríbhneoir leanaí agus file
* [[Sandford Fleming|Sir Sandford Fleming]], (1827–1915), innealtóir, a mhol an caighdeán domhanda [[criosanna ama]], a ndearnadh innealtóireacht ar an [[Intercolonial Railway]] agus an [[Canadian Pacific Railway]]
* [[Valentine Fleming]] (1882–1917), feisire parlaiminte agus athair an údair [[Ian Fleming]]
* [[John Forbes (British Army officer)|John Forbes]], named the city of [[Pittsburgh]]
* [[Chris Fusaro]], imreoir rugbaí
* [[Thomas Lomar Gray]] (1850–1908), innealtóir aitheanta i gcomhair a chuid oibre ceannródaí san [[seismeolaíocht]].
* [[Martin Grehan]], peileadóir
* [[Thomas Hardy (minister)|Thomas Hardy]], (1747–1798), ministir creidimh, [[Modhnóir Chomhthionól Ginearálta Eaglais na hAlban]] agus Ollamh le Stair Eaglasta ag [[Ollscoil Dhún Éideann]]
* [[Alexander Henderson (theologian)|Alexander Henderson]] (c.1583–1646), diagaire, agus státaire eaglasta tábhachtach
* [[Shirley Henderson]], aisteoir
* [[Peter Horne]], imreoir rugbaí
* [[Bob Howie]] agus [[Dave Howie]], imreoirí rugbaí
* [[Ninian Imrie]] ó Denmuir (a fuair bás sa bhliain 1820) oifigeach airm agus geolaí
* [[Danny Inglis]], Imreoir dairteacha
*[[Peter Johnstone (peileadóir)|Peter Johnstone]], peileadóir Celtic FC
* [[Henrietta Keddie]] (1827–1914), úrscéalaí a scríobh faoin cleite eile [[Sarah Tytler]]
* [[Deborah Knox]], bhuaigh sí bonn óir Oilimpeach sa [[curláil|churláil]]
* [[Craig Levein]], iarpheileadóir Albanach agus bainisteoir gairmiúil
* [[Jackie Leven]], amhránaí-cumadóir
* [[Wallace Lindsay]], scoláire clasaiceach, pailéagrafadóir, Ollamh le Daonnacht in Ollscoil Chill Rímhinn
* [[Robert Lindsay of Pitscottie]], scríbhneoir ón 16ú haois
* [[Anne Macaulay]] ceoleolaí, seandálaí, údar agus léachtóir
* [[Douglas Mackinnon]], stiúrthóir
* [[Kathleen Jamie]], file
* [[Mary Somerville]], eolaí
* [[Jocky Wilson]] ([[1950]]–[[2012]]). Imreoir dairteacha.<ref>[http://www.telegraph.co.uk/sport/othersports/darts/9165497/Jocky-Wilson-former-darts-world-champion-dies-aged-62.html Telegraph]</ref>
==Tagairtí==
{{Reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Fiobha}}
[[Catagóir:Ceantair chomhairle na hAlban]]
[[Catagóir:Fìobha]]
intinmt8t356aqzvewjvqt63aes8moh
Siorrachd Inbhir Narann
0
29629
1212022
1173313
2024-04-18T18:16:08Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
[[Contaetha na hAlban|Contae]] de chuid na h[[Albain|Alban]] is ea '''Siorrachd Inbhir Narann'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39766|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Bailte ==
* [[Áird nan Saor]]
* [[Allt Éireann]]
* [[Caladar]]
* [[Geadais]]
* [[Inbhir Narann]]
== Tíreolaíocht ==
* [[An Cuan Moireach]]
* [[Am Monadh Ruadh]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Siorrachd Inbhir Narann}}
[[Catagóir:Contaetha na hAlban]]
5tuuyjcrgqlm3g2kvb6ipfxa53n287z
Obar Dheathain
0
29927
1212278
977898
2024-04-18T23:01:29Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Cathair agus [[Ceantair chomhairle na hAlban|ceantair chomhairle]] in [[Albain]] is ea '''Obar Dheathain''',<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41340|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> ''Aberdeen'' i m[[Béarla]]. Tá an [[baile]] suite ar chósta thoir na tíre sin i g[[Contae Obar Deathain]]. Tá Obar Dheathain ar an tríú cathair is mó in Albain: tá breis is 220,240 duine ina gcónaí ann.
Tá leasainmneacha éagsúla ag an gcathair, mar shampla the Granite City, the Grey City, the Silver City with the Golden Sands, the Oil Capital of Europe agus the Energy Capital of Europe.
== Ceantar ==
* [[Bun Dé]]
* [[A' Chúilt]], [[Cnoc an Fhorsair]], [[Cuidhe Briste]], [[Cultair]]
* [[Deis]]
* [[Seann Obar Dheathain]]
* [[Tulach Droighne]], [[Torraidh]], [[Tulach, Contae Obar Deathain|Tulach]], [[Taobh na Coille]]
== Cultur ==
* [[Club Camanachd Oilthigh Obar Dheathain]]
* [[Oilthigh Obar Dheathain]]
* [[Stéisean Obar Dheathain]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Cathracha in Albain}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Obar Dheathain}}
[[Catagóir:Ceantair chomhairle na hAlban]]
[[Catagóir:Obar Dheathain]]
1wzopvr7mhwf12h2xkod5th3snhehsl
An Gearasdan
0
29946
1211981
1199741
2024-04-18T17:17:17Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
[[Baile]] i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]], [[Albain]] is ea '''an Gearasdan'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41260|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
== Naisc Sheachtracha ==
* [http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_19_Loch_Abar_an_Ear_Ed_II.pdf An Gearasdan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120204162022/http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_19_Loch_Abar_an_Ear_Ed_II.pdf |date=2012-02-04 }}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Gearasdan, An}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
2xd9uro6yehstpqk0t6421zel2sp12y
Canaigh
0
29953
1211949
1041392
2024-04-18T13:13:32Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is oileán é '''Canaigh''',<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39938|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> ceann de [[na hOileáin Istigh]], i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].
== Tagairtí ==
[[Íomhá:Canna Coroghon Castle (lhoon).jpg|clé|200px|mion|Canaigh]]
{{Reflist}}
{{Síol}}
{{DEFAULTSORT:Canaigh}}
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
7xphmp964i3rqex4v8wghiu7oqhcd5f
Clais an Easaidh
0
34246
1212282
1089039
2024-04-18T23:03:48Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is baile crochtóireachta in [[Asaint]], [[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]] ar chósta thiar-theas na h[[Alban]], í '''Clais an Easaidh''' ([[Béarla]]: ''Clashnessie'').<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=35916|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Tá an baile suite gar do thrá ghainmheach Linne Chlais an Easaidh ar an mbóthar B869 seacht míle ar an taobh ó thuaidh de Loch an Inbhir. Is iad seo a leanas na [[Córas comhordanáide geografaí|comhordanáidí geografacha]] atá aige: 58° 13′ 20.68" Tuaisceart agus 5° 18′ 51.64″ Iarthar.
Tháinig ainm an bhaile ón eas atá suite ag ceann an ghleanna san áit a bhfuil an chuid is mó de na tithe.
Bhí Clais an Easaidh bunaithe le linn [[Fuadach na nGael|Fhuadach na nGael]]. Dúirt Uilleam MacCoinnich faoi Chlais an Easaidh do Choimisean Napier:
:"''{{lang|en|Over fifty townships in this parish were made desolate, and the tenants were sent hither and thither [...] and when they found a resting place at all in there native land, it was on the poorest scraps, rocks and bogs,[...] subdiving their lots, and intensifiying their poverty.}}''" (de réir MacAskill])
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Clais an Easaidh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
c3mdwfo3jdv5la5bmxgjyjjw3yi356l
An Druim Beag
0
34268
1212293
1088459
2024-04-19T03:16:58Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Tá '''an Druim Beag'''<ref name='IMT'>{{Cite book-en|last=Mac an Tàilleir|first=Iain|title=Ainmean-àite|language=en|year=2003|page=40}}</ref> (nó '''Drombaig'''<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37409|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-19|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>) ina bhaile crochtóireachta in [[Asaint]], [[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]]. Tá sé suite ar an mbóthar B869 idir [[an Nead]] (san oirthear) agus [[Cùl-Cinn an Droma Bhig]] (san iarthar). Tá Loch Druim Beag in iarthar an bhaile.
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Druim Beag, An}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
ldisdtm4gfbowtqh9yex5vcg941qi0p
Canasp
0
34465
1212346
1041243
2024-04-19T11:56:49Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
</small>Sliabh in iarthuaisceart na [[Albain|hAlban]] is ea '''Canasp'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40642|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Tá sé suite i bparóiste [[Asaint]], i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], 25 ciliméadar ó thuaidh d'[[Ulapul]]. Sroicheann an sliabh airde de 847 méadar (2,779 troigh) agus cáilíonn sé mar 'Corbett' agus 'Marilyn'. Tá ainm an chnoic díorthaithe ón
[[Sean-Lochlannais]] agus is í an bhrí atá leis ná "Sliabh Bán".
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Canasp}}
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Sléibhte agus cnoic in iarthuaisceart na nGarbhchríoch]]
[[Catagóir:Cataibh]]
tra63cqpucwjie7lk1r1o4pd6xvt3gy
A' Bheinn Mheanbh
0
34497
1212262
987654
2024-04-18T22:53:30Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
[[Sliabh]] sna [[Na Trosaichean|Trosaichean]] is ea '''A' Bheinn Mheanbh'''<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38724|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> ([[An Ghaeilge|Gaeilge na hÉireann]]: ''An Bheann Mheanbh nó Bheag''). Tá dá mhullach aici, atá ina luí beagnach 2 chiliméadar siar ó dheas de [[Loch Ceiteirein]].
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Bheinn Mheanbh, A'}}
[[Catagóir:Comhairle Shruighlea]]
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
rcpo2wfo0q1xzd2f1x7pewczi8acg03
Brògaig
0
36021
1211945
1134208
2024-04-18T13:12:10Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] s[[An t-Eilean Sgitheanach|an Eilean Sgitheanach]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Brògaig'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36514|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Brogaig}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:An t-Eilean Sgitheanach]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
psfd88l3co23xh6d7fnr3q1aby3wcbm
An t-Aodann Bàn
0
36077
1211950
1041319
2024-04-18T13:13:53Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
[[Íomhá:Edinbane.jpg |deas|250px|thumb|An t-Aodann Bàn]]
Is [[sráidbhaile]] s[[an t-Eilean Sgitheanach|an Eilean Sgitheanach]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''an t-Aodann Bàn'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40910|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Aodann Ban, An t-}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:An t-Eilean Sgitheanach]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
jjsqvjwauytts35iirkspx983xuxsu1
Gead an t-Sailleir
0
36088
1212297
1110946
2024-04-19T03:22:32Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] s[[An t-Eilean Sgitheanach|an Eilean Sgitheanach]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Gead an t-Sailleir'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36560|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Gead an t-Sailleir}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:An t-Eilean Sgitheanach]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
g8noz4d6srrhlxv1trjrg8ezuv56ket
Halastra
0
36089
1212010
1134315
2024-04-18T17:35:41Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] s[[An t-Eilean Sgitheanach|an Eilean Sgitheanach]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Halastra'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40849|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Halastra}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:An t-Eilean Sgitheanach]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
ky6725o1615rtovn76qpugehjqalsau
Longaigh
0
36340
1211968
1128147
2024-04-18T17:07:44Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
[[Íomhá:Longay.jpg|clé|250px|mion|Longaigh]]
Is oileán é '''Longaigh''',<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37720|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> gar don [[An t-Eilean Sgitheanach|Eilean Sgitheanach]] sna [[Na hOileáin Istigh]], i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Longaigh}}
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Inse Ghall]]
[[Catagóir:Na hOileáin Siar]]
rvwewxpro2qvrq8f48jtmg0wzx4n1pc
Minginis
0
36362
1212310
1199580
2024-04-19T03:36:51Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
[[Íomhá:Isle of Skye UK relief location map labels.jpg|clé|250px|mion|Minginis]]
Is leithinis é '''Minginis''',<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40794|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> ar an [[An t-Eilean Sgitheanach|Eilean Sgitheanach]] sna [[Na hOileáin Istigh|hOileáin Istigh]], i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].
== Naisc Sheachtracha ==
* [http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_11_Trondairnis_Ed_II.pdf Minginis] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120204162440/http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_11_Trondairnis_Ed_II.pdf |date=2012-02-04 }}
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Minginis}}
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Inse Ghall]]
[[Catagóir:Na hOileáin Siar]]
fxwrbyyievxmq66tokwldx8rq774vq8
Allt nam Breac
0
36907
1211944
1082907
2024-04-18T13:11:48Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i n[[Gallaibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Allt nam Breac'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39506|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Allt nam Breac}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Gallaibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
h6jy4ddo7eagi6thbjohqi8qk3j46gq
An t-Achadh Siar
0
36908
1211993
1082908
2024-04-18T17:30:25Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i n[[Gallaibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''an t-Achadh Siar'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39438|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Achadh Siar, An}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Gallaibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
o2pgoiqlgnxpxrn0wz1x52ase48e06t
Ceann Loch Biorbhaidh
0
36945
1212014
1041387
2024-04-18T17:37:03Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Ceann Loch Biorbhaidh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40060|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Ceann Loch Biorbhaidh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
a7n2vprqykt6g227vxbbzur06zpd8sz
Achadh nan Allt
0
36951
1211995
1089228
2024-04-18T17:30:56Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]], i dtuaisceart na h[[Albain|Alban]], é '''Achadh nan Allt''' (Béarla: ''Achanalt'').<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39073|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Achadh nan Allt}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
fzom7rvovu5tk0u5lr23o1yd04e7f7u
Camas nan Gall
0
36994
1211943
1082912
2024-04-18T13:11:21Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Cromba]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Camas nan Gall'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38690|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Camas nan Gall}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cromba]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
5i5hnhpvgwqwvowfg31alq9m19bz94y
Bun Ilidh
0
36999
1211948
1088772
2024-04-18T13:13:11Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Bun Ilidh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40063|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Bun Ilidh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
s4tjh3mq8f54da0bc4o2mbdo6m4qwuo
Sgobhairigh
0
37002
1212004
1087885
2024-04-18T17:33:59Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Sgobhairigh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40033|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Sgobhairigh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
j0whnzlp7on47u2821wapw1n0l9i0pn
An t-Achadh Garbh
0
37005
1212300
1089077
2024-04-19T03:27:10Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''an t-Achadh Garbh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36535|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Achadh Garbh, An}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
nm97u7t81gg33pklbcjx6wpobhfjl1w
Baile Dhubhthaich
0
37041
1212013
1087946
2024-04-18T17:36:44Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Baile Dhubhthaich'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39538|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Tá sé i dtuaisceart na h[[Albain|Alban]] ar an gcósta thoir. Tá 3,972 duine ina gcónaí ann.
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Baile Dhubhthaich}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
14ieau9ot7jpi20ys76fvpuuhgvat0e
Uachdar Niad
0
37048
1211940
1089216
2024-04-18T13:10:15Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Uachdar Niad'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36709|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Uachdar Niad}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
4ck7sso9boo94v6ve13qw2avvq0sfer
Beinn Uais
0
37049
1211980
1041421
2024-04-18T17:16:54Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Beinn Uaish''', atá suite sa [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39971|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Beinn Uais}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
b3yxcxgrds108r9csp5jjfgzjhv91ix
Bucaidh
0
37060
1212244
1097688
2024-04-18T22:46:25Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle Mhoireibh]] é '''Bucaidh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38589|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}]
{{DEFAULTSORT:Bucaidh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Mhoireibh]]
noygpy5olf7ue3rlw69pzqhvja0wbkq
Inbhir Losaidh
0
37065
1212245
1081584
2024-04-18T22:46:45Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle Mhoireibh]] é '''Inbhir Losaidh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39673|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Inbhir Losaidh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Mhoireibh]]
5d9kfuk3h2x22c8vkxcmlyzxql12736
Port Chnocaidh
0
37072
1212247
1088331
2024-04-18T22:47:33Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle Mhoireibh]] é '''Port Chnocaidh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39994|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Port Chnocaidh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Mhoireibh]]
nf917ff5ks4qozjdn7ikba4t31u6quq
Tom an t-Sabhail
0
37074
1212248
1088068
2024-04-18T22:47:51Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle Mhoireibh]] é '''Tom an t-Sabhail'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39568|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Tom an t-Sabhail}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Mhoireibh]]
n0m0ly5x8or2zx0k4m3cm490gidzou1
Am Parbh
0
37080
1212018
1173479
2024-04-18T17:38:11Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[ceann tíre]] suite i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''am Parbh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39936|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Parbh, Am}}
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
ok9waiy06ghd5ge2arhmpt0bopv34n6
Obar Itheachan
0
37085
1212292
1088838
2024-04-19T03:06:23Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Obar Itheachan'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41339|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Obar Itheachan}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
sfjujvkl79kar9caqyl9kmky4b66hn4
Druim na Drochaid
0
37087
1212002
1088234
2024-04-18T17:33:05Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Druim na Drochaid'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41289|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Druim na Drochaid}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
64ugl0zodrceb9fd2tggjt4t51m91s1
Duras
0
37091
1212033
1088928
2024-04-18T18:55:37Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Duras'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41287|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Féach freisin ==
* [[Dúras]] — áit lonnaithe i gContae Chorcaí
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Duras}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
82bxuinysnskrx1uv4h3h5wt0gq90jr
Bun Leothaid
0
37092
1212037
1082923
2024-04-18T18:57:26Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Bun Leothaid'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41327|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Bun Leothaid}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
ijcwdn22128qph6mi7deu2bcc3y0q5p
Inbhir Mhoireastain
0
37093
1211951
1205275
2024-04-18T13:14:15Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Inbhir Mhoireastain'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41250|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
== Naisc sheachtracha ==
* [http://www.glenmoriston.org.uk www.glenmoriston.org.uk] – stair, seanchas, amhráin, filíocht, scéaltaí ó 1850 gu dtí anois
{{síol}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Contae Inbhear Nis]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
saqtq69eq66pom0ik0v0w872ggl2q1g
Ceann Loch
0
37095
1212299
1082924
2024-04-19T03:24:05Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Ceann Loch'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41189|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Ceann Loch}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
lt0owe48bwoab4cbmtlbqvdvwk6d4q5
Na h-Eileanan Tarsainn
0
37098
1212020
1041439
2024-04-18T18:15:11Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is oileán iad '''na h-Eileanan Tarsainn''', i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41027|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Oileáin ==
* [[Canaigh]]
* [[Rúm]]
* [[Eige]]
* [[Oileán na Muc|Eilean nam Muc]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Eileanan Tarsainn, Na}}
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
5sipzibunl3d5zg3f6b48o8aek9mnzq
Obar Pheallaidh
0
37132
1211901
1097997
2024-04-18T12:02:04Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Obar Pheallaidh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40025|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Obar Pheallaidh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
0dn2yftsc6ltooi3i30featohghyrke
Obar Phuill
0
37133
1212263
1193776
2024-04-18T22:53:54Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Comhairle Shruighlea]] é '''Obar Phuill''' ([[An Béarla|Béarla]]: ''Aberfoyle'').<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38625|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Tá an baile suite timpeall 43 ciliméadar siar ó thuaidh ó [[Glaschú|Ghlaschú]] ([[Gaeilge na hAlban]]:''Glaschu''), ag bun na Creige Móire ([[Gaeilge na hAlban]]:''A' Chreag Mhór ''). Is cuid de [[Loch Laomainn]] agus de [[Pàirc Nàiseanta Loch Laomainn agus nan Tròisichean|Phàirc Nàiseanta Loch Laomainn agus nan Tròisichean]] é. Is iad seo a chomhordanáidí: 56 ° 10 ′ 52.32 ″ ó thuaidh agus 4 ° 23 ′ 15.72 ″ Thiar.
Rugadh [[Robert Kirk (béaloideasóir)|an tUrramach Robert Kirk]] in Obar Phuill sa bhliain 1644. Ba é an chéad duine a d’aistrigh [[Leabhar na Salm]] go Gaeilge na hAlban.
D'fhás cáil an bhaile do thurasóirí, nuair a d’fhoilsigh [[Walter Scott|Sir Walter Scott]] a dhán cáiliúil: ''The Lady of the Lake'' sa bhliain 1810. Insíonn rainn an dáin faoi bhóidheacht [[Loch Ceiteirein]], in aice le hObar Phuille.
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
==Naisc sheachtracha==
*Tagairtí léarscáile ar son na dtagairtí eangaí. https://os.toolforge.org/coor_g/?pagename=Obar_Phuill¶ms=NN+518+013_region%3AGB_scale%3A25000{{Dead link|date=Eanáir 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
*[http://www.undiscoveredscotland.co.uk/aberfoyle/aberfoyle/index.html Obar Phuill aig ''Undiscovered Scotland'' ]
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Shruighlea]]
lwt2pemmibkvoytc7xfqm5asffdb1g2
1212264
1212263
2024-04-18T22:54:12Z
Kevin Scannell
340
/* Naisc sheachtracha */
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Comhairle Shruighlea]] é '''Obar Phuill''' ([[An Béarla|Béarla]]: ''Aberfoyle'').<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38625|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Tá an baile suite timpeall 43 ciliméadar siar ó thuaidh ó [[Glaschú|Ghlaschú]] ([[Gaeilge na hAlban]]:''Glaschu''), ag bun na Creige Móire ([[Gaeilge na hAlban]]:''A' Chreag Mhór ''). Is cuid de [[Loch Laomainn]] agus de [[Pàirc Nàiseanta Loch Laomainn agus nan Tròisichean|Phàirc Nàiseanta Loch Laomainn agus nan Tròisichean]] é. Is iad seo a chomhordanáidí: 56 ° 10 ′ 52.32 ″ ó thuaidh agus 4 ° 23 ′ 15.72 ″ Thiar.
Rugadh [[Robert Kirk (béaloideasóir)|an tUrramach Robert Kirk]] in Obar Phuill sa bhliain 1644. Ba é an chéad duine a d’aistrigh [[Leabhar na Salm]] go Gaeilge na hAlban.
D'fhás cáil an bhaile do thurasóirí, nuair a d’fhoilsigh [[Walter Scott|Sir Walter Scott]] a dhán cáiliúil: ''The Lady of the Lake'' sa bhliain 1810. Insíonn rainn an dáin faoi bhóidheacht [[Loch Ceiteirein]], in aice le hObar Phuille.
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
==Naisc sheachtracha==
*[http://www.undiscoveredscotland.co.uk/aberfoyle/aberfoyle/index.html Obar Phuill aig ''Undiscovered Scotland'' ]
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Shruighlea]]
ozpegfudrbohw5jfhk6uhxivcpzuqu8
Baile nam Feusgan
0
37178
1211896
987474
2024-04-18T12:00:24Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i [[Labhaidh Thoir]] é '''Baile nam Feusgan'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39633|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Baile nam Feusgan}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Labhaidh Thoir]]
lzdv8inbtg8vult42n8ar6lemdmaayy
Bearaig a Tuath
0
37181
1211897
991070
2024-04-18T12:00:53Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile ]] suite i [[ Lodainn an Ear]] é '''Bearaig a Tuath''' ([[An Béarla|Béarla]]: ''North Berwick'').<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40536|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
Tá sé suite idir Meall Bhearaig agus na hoileáin bholcánacha Fidra agus Creag nam Bhathis.
Nuair a chuaigh oilithrigh go Cill Rímhinn, ba ghnách leo dul go Bearaig a Tuath chun an bád farantóireachta a thógáil go Earlsferry i bh[[Fìobha]].
D'úsáideadh an "Auld Kirk Green", taobh leis an chuan le haghaidh cruinnithe i dTrialacha Cailleach Bhearaig a Tuath (1590-92). De réir na fhinscéil d'fhreastail "Satán é féin" ar dheasghnáth ansin i 1590, cé gur dóichí gur "Francis Stewart, 5ú Iarla Bothwell a bhí ina Shatán. Le linn an séú haois déag bhí baint ag 70 duine ar a laghad le Trialacha na gCailleach, agus spreag na himeachtaí saothair mar "Tam o 'Shanter" le Burns agus "The Thirteenth Member" le Mollie Hunter. Ba é ceann de na trialacha cailleach ba cháiliúla i mBearaig a Tuath ná ceann Agnes Sampson. Cúisíodh í as posóid a dhéanamh chun stoirmeacha garbha a chruthú sa Mhuir Thuaidh mar go raibh [[Séamas VI, Albain agus Séamas I, Sasana agus Éire|Rí Séamas VI na hAlban]] ag seoladh abhaile ón Danmhairg lena bhean chéile nua, Anne na Danmhairge. Reáchtáladh an triail i 1591, ar fhreastail an Rí Séamas air. Céasadh Agnes Sampson chun admháil a bhain, agus ansin dódh í ag anstáca, cosúil le go leor duine neamhchiontach eile.
Tá go leor cúrsa [[Galf|gailf]] ann, agus cuan deas anseo freisin. Tá stáisiún iarnróid ag an mbaile agus nascann sé Bearaig a Tuath le Dún Éideann agus le bailte eile i Lodainn an Ear mar [[Baile nam Feusgan|Bhaile nam Feusgan]].
==Daoine Cáiliúla==
* Rugadh [[Gabrielle Keiller]] anseo.
* Chaith [[Robert Louis Stevenson]] go leor laethanta saoire ar an mbaile le linn a óige agus mar fhear óg.
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{DEFAULTSORT:Bearaig a Tuath}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Lodainn an Ear]]
ghto75hzpj18qrrhmk04td32bwp9s88
An Sruthan Fuar
0
37263
1212251
1097594
2024-04-18T22:49:05Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle nan Críochan]] é '''an Sruthan Fuar'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39915|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Sruthan Fuar, an}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle nan Críochan]]
9tqfgahldpfw1wqv87wzzphm30k02l0
Tobar na Màthar
0
37265
1211894
1124781
2024-04-18T11:59:48Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Shiorrachd Lannraig a Tuath]], i lár theas na h[[Alban]], é '''Tobar na Màthar'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40563|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Bhí 30,311 duine ina gcónaí ann de réir dhaonáireamh na bliana 2001.
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Tobar na Mathar}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Shiorrachd Lannraig a Tuath]]
9bgkeq2ry4u702y9g7lwec5qhtevv2l
Rubha Robhanais
0
37466
1211961
1211730
2024-04-18T15:57:21Z
Eomurchadha
4240
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
[[Íomhá:Butt of Lewis.jpg|clé|250px|mion|Rubha Robhanais]]
Is ceann tíre é '''Rubha Robhanais''',<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39946|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> ar [[Leòdhas|Leòdhas]], [[Comhairle nan Eilean Siar]], na h[[Alban]]. Tá teacht solais ann.
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Rubha Robhanais}}
[[Catagóir:Inse Ghall]]
[[Catagóir:Na hOileáin Siar]]
[[Catagóir:Comhairle nan Eilean Siar]]
bat7x7m48f6f0yl5wbq97jyjean1fey
1211962
1211961
2024-04-18T15:57:30Z
Eomurchadha
4240
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
[[Íomhá:Butt of Lewis.jpg|clé|250px|mion|Rubha Robhanais]]
Is ceann tíre é '''Rubha Robhanais''',<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39946|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> ar [[Leòdhas|Leòdhas]], [[Comhairle nan Eilean Siar]], na h[[Alban]]. Tá teach solais ann.
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Rubha Robhanais}}
[[Catagóir:Inse Ghall]]
[[Catagóir:Na hOileáin Siar]]
[[Catagóir:Comhairle nan Eilean Siar]]
o3cdckmnue3snlmfqrvj1dmcule2ssv
Liabost
0
37507
1211985
1088876
2024-04-18T17:18:45Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] i n[[Gallaibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Liabost'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39471|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Liabost}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Gallaibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
8zojcm4do6g2xevpuc3jx2kf6m78f8b
Malaig
0
37515
1212003
1179453
2024-04-18T17:33:30Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Malaig'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41186|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Bhí cónaí ar 806 duine i Mallaig sa bhliain 2011 suas ó 797 duine sa bhliain 2001. Bhí Gaoluinn na hAlban ag 13.1% don daonra sa bhliain 2011 agus bhí an Albanais ag 17.5%.
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Malaig}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
9c2rex17f7of8fnt6lbwh21wfxotjj0
Àird nan Saor
0
37517
1212009
1192554
2024-04-18T17:35:24Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite in [[Inbhear nÁrainn]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Àird nan Saor'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38929|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Àird nan Saor}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Inbhear nÁrainn]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
91sm18pjzmzdmmbrpwxvzqg2m0bucpy
Latharan
0
37542
1211999
1089189
2024-04-18T17:31:41Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] i n[[Gallaibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Latharan'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39476|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Latharan}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Gallaibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
5ergmv0dq4p8e8hm7883wa6nf2zbvmc
Ailbhinn
0
37592
1212144
1089001
2024-04-18T21:06:55Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Ailbhinn'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37418|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Ailbhinn}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
a8qxnvpwf5ftoumnpxe0hhzors8pnex
Baile na Cille (Cataibh)
0
37598
1212283
1082933
2024-04-18T23:05:37Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Baile na Cille'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39592|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Baile na Cille}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
5rdvw86gfb4mds1rvk2lqqgiwquzn6z
1212284
1212283
2024-04-18T23:06:23Z
Kevin Scannell
340
Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Baile na Cill]] go [[Baile na Cille (Cataibh)]]: AAA + dab
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Baile na Cille'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39592|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Baile na Cille}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
5rdvw86gfb4mds1rvk2lqqgiwquzn6z
Clach Toll
0
37605
1212296
1089038
2024-04-19T03:22:11Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Clach Toll'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37412|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Clach Toll}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
nr54mmfwhx9jhqi1bswxuxyw72jdbgr
Callbacaidh
0
37612
1212035
1082939
2024-04-18T18:56:43Z
Kevin Scannell
340
WD
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Callbacaidh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38342|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Callbacaidh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
bxj1mkciv4cz7112xbppgn1wx1dan2w
An Caolas Cumhang
0
37617
1211937
1089109
2024-04-18T13:08:54Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite in iarthar [[Cataibh|Chataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], [[Albain]], é '''an Caolas Cumhang'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37395|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Caolas Cumhang, An}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
huykac113ibbad3l8nvvjlks2tl7jt4
Inbhir Chirceig
0
37634
1212138
1082952
2024-04-18T21:05:00Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Inbhir Chirceig'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36570|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Inbhir Chirceig}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
cxcd4tart59xab49xscka10jtcbly3x
An Leathad
0
37637
1212209
1089168
2024-04-18T21:19:29Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''an Leathad'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36531|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Leathad, An}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
6pw4696s2zv9od1g9s5fbpl9z8rwxc3
A' Mhealbhaich
0
37650
1211939
1089090
2024-04-18T13:09:51Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''a' Mhealbhaich'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40040|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Mealbhaich, A'}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
l1kyx3jsrss44z4qc66fvsw3hthezkl
Saingea Beag
0
37664
1212141
1088842
2024-04-18T21:05:48Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Saingea Beag'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36565|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Saingea Beag}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
ctnvsydvwxtawhws5mw4gws9nq6fgxt
An Stòr
0
37668
1212036
1087889
2024-04-18T18:57:09Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''an Stòr'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36871|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Stor, An}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
mjkbanhxzh0ipmuewa9xzgtscuuklqg
Saghair
0
37671
1211942
1082969
2024-04-18T13:10:59Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Saghair'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37758|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Saghair}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Cataibh]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
liohtiztxfhe4e1uppryzdrsoxkdgnn
Eilean Shannda
0
37705
1212027
1173509
2024-04-18T18:17:46Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[oileán]] suite ar an g[[cósta]] i g[[Cataibh]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Eilean Shannda'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=35949|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Eilean Shannda}}
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
l2q7fthif5iis68gcuglpl4rkos35sf
An Annaid
0
37718
1212180
1082977
2024-04-18T21:11:43Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''an Annaid'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36522|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Annaid, An}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
h2bxdslfn9uq32t08t6n19gann1okz8
An t-Allt Beithe
0
37732
1211977
1089144
2024-04-18T17:11:24Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''an t-Allt Beithe'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38268|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Allt Beithe, An t-}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
l7omtbjt2fgeqvl1w94k04y7rvacc10
Abhach
0
37733
1212008
1128363
2024-04-18T17:35:01Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
[[Íomhá:Avoch Harbour scotland-3.jpg|deas|250px|thumb|Abhach]]
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Abhach'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40376|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Abhach}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
ql8053ji7qvasjmvuljsc8bk1oa9my7
Alanais
0
37753
1211969
1097572
2024-04-18T17:08:01Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Alanais'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40455|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Alanais}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
iehc1aqgeckvqten43eammofl1mm3rr
Baile Sheumais
0
37766
1212177
1041625
2024-04-18T21:11:26Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], in [[Albain]], é '''Baile Sheumais'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40333|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Baile Sheumais}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
fil1fvk9cdyy88nawj4agbka34e21xl
Cunndainn
0
37800
1211947
1088294
2024-04-18T13:12:56Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Cunndainn'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40366|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Cunndainn}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
e54vx1q0b7uer5e8892ntbblha2yjrn
Ceasag a Tuath
0
37837
1212000
1082997
2024-04-18T17:32:02Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], í '''Ceasag a Tuath'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38658|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Ceasag a Tuath}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
4h9abo5bj2ilioj3xs86iyjilzrdeli
Deilgnidh
0
37840
1212019
1083000
2024-04-18T18:14:38Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], [[Albain]] é '''Deilgnidh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36471|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Deilgnidh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
b487pfjauhyymezjedkf5jbckd558ka
Loch Carrann
0
37853
1211952
1199836
2024-04-18T13:15:41Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], [[Alban]] é '''Loch Carrann'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40072|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
== Naisc Sheachtracha ==
* [http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_10_A_Chomraich_Loch_Aillse_Ed_II.pdf Loch Carrann] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120125213124/http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_10_A_Chomraich_Loch_Aillse_Ed_II.pdf |date=2012-01-25 }}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Loch Carrann}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
rncctmjkbet02gv2fxf78etd2w82urj
Loch Thoirbheartan
0
37900
1212025
1041663
2024-04-18T18:17:09Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[loch]] suite i d[[Toirbheartan]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Loch Thoirbheartan'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39694|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Loch Thoirbheartan}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Toirbheartan]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
4gtspv45m4i2247zpolfw4tyxiijx77
Srath Carrann
0
37922
1212012
1172994
2024-04-18T17:36:16Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], [[Albain]] é '''Srath Carrann'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38324|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Srath Carrann}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
6nebipw7cfrl82qkyw29vu47ci8qmch
An Todhar
0
37924
1212031
1041674
2024-04-18T18:54:11Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], [[Albain]] é '''an Todhar'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37511|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
[[Íomhá:An Todhar 1582416.jpg|left|250px|thumb|An Todhar]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Todhar, An}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
kc6vnld8b8o1s146qd2m0nne0qqs28k
Urrath
0
37941
1212197
1083013
2024-04-18T21:13:06Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], [[Albain]] é '''Urrath'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=35970|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Urrath}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
7lt8xk9bpkfuor9ldwz844kfc11gg00
Manachainn Rois
0
37943
1212006
1089202
2024-04-18T17:34:18Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Manachainn Rois'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39974|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Manachainn Rois}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
7w43us8efdu1klimmz9z2yfmqab9pv1
Fodhraitidh
0
37952
1211936
1083015
2024-04-18T13:08:31Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], na h[[Alban]] é '''Fodhraitidh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36649|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Fodhraitidh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
2j5h17likm29atrm55el58ug8ysrxx6
Loch Slinn
0
37956
1211976
1083019
2024-04-18T17:11:04Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], [[Albain]] é '''Loch Slinn'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=35711|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Loch Slinn}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
bbc8xokznwbdyj3942j9lusp31eon83
Sannda
0
37957
1212011
1083020
2024-04-18T17:35:56Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], [[Albain]] é '''Sannda'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36520|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Sannda}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
6zq4sps853mqtjl9qxwnwlapy6sgd0o
Ros an Ear
0
37979
1211986
1200424
2024-04-18T17:19:03Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is ceantar suite ar chósta [[Ros]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Ros an Ear'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40417|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
== Naisc Sheachtracha ==
* [http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_24_Taobh_Sear_Rois_Ed_II.pdf Taobh Sear Rois] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150612035745/http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_24_Taobh_Sear_Rois_Ed_II.pdf |date=2015-06-12 }}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Ros an Ear}}
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
87qrc0dbh9w6smi96ucvmv1abf778ye
Achadh na h-Àtha
0
37988
1212291
1133993
2024-04-19T03:06:00Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Áird nam Murchan]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Achadh na h-Àtha'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40513|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Achadh na h-Àtha}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Áird nam Murchan]]
bcpdamdb1qh9mipy1td1pac98xhaoqg
Àth Tharracail
0
37989
1212347
1133967
2024-04-19T11:57:13Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Áird nam Murchan]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Áth Tharracail'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41094|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Ath Tharracail}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Áird nam Murchan]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
1y4p4poohm9zmo5rx3zz5smr4b2mwxc
Ocall
0
37992
1211970
1083022
2024-04-18T17:08:59Z
Kevin Scannell
340
Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Ocal]] go [[Ocall]]: AAA
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Áird nam Murchan]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Ocal'''.
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Ocal}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Áird nam Murchan]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
4t7wnj90kho9tm25qdv14j871lay0xv
1211972
1211970
2024-04-18T17:09:18Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i [[Áird nam Murchan]], [[Comhairle na Gàidhealtachd]], é '''Ocall'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37307|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Ocall}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Áird nam Murchan]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
jp7shv61hk0nkevv26fhv3oi62bljfc
Suaineart
0
37999
1212206
1116472
2024-04-18T21:17:42Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
[[Íomhá:Sunart-Beinn-Resipol-at-sunset.jpg|deas|250px|thumb|Suaineart]]
Is ceantar tuaithe agus pobal é '''Suaineart''',<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36246|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> in iardheisceart [[Loch Abar]] s[[na Garbhchríocha]], Albain, ar an taobh thuaidh de Loch Suineart. Tá [[Àird Ghobhar]] ar an taobh thuaidh agus soir ó thuaidh, [[a' Mhorbhairne]] ó dheas (i dtreo Loch Suaineart), [[Àird nam Murchan]] ar an taobh thiar, agus [[Mùideart]] ar an taobh thiar thuaidh (ar thaobh Loch Seile).
Tá clachain sa cheantar ina measc [[Sròn an t-Sìthein]] agus An Sàilean.
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Suaineart}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Ros]]
[[Catagóir:Áird nam Murchan]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
1x2tgvar0wrxzy4np9tbdm31rcupees
Baile Chloichridh
0
38213
1211907
1097618
2024-04-18T12:11:06Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Baile Chloichridh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40795|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Baile Chloichridh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
9u3je7c47i1jxgo9o8x6jr3t4gyz5xl
Baile an Luig
0
38214
1211905
1088015
2024-04-18T12:10:25Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Baile an Luig'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36429|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Baile an Luig}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
lxbkcj2x4yn5n8q6aq1o8338d39o5ew
Craoibh
0
38218
1211903
1097766
2024-04-18T12:02:39Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] í '''Craoibh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39908|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Craoibh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
r65bwi09lp2x13ddfnoyzevb7tw0rtj
A' Cheannmhor
0
38220
1211904
1088226
2024-04-18T12:03:00Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''a' Cheannmhor'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40100|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Ceannmhor, A'}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
gq2e5fiyuahbxfqu25b1va5u7mtsaem
Ceann Loch Raineach
0
38221
1211899
1087775
2024-04-18T12:01:30Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Ceann Loch Raineach'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38119|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Ceann Loch Raineach}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
l0erp4fumrrxhrb18076sa5ql3gpn2e
Dùn Chailleann
0
38247
1211909
1077857
2024-04-18T12:11:53Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Dùn Chailleann'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39878|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Dùn Chailleann}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
t3hvs4cu1md90o6pj8fwxos9m74058d
Dul
0
38248
1211918
1088317
2024-04-18T12:16:43Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Dul'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37888|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Dul}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
7il845sjxw1gw9id7qh2awxpm4qxqen
Labhar
0
38251
1211919
1087511
2024-04-18T12:17:01Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Labhar'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36430|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Labhar}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
0w7u0h0lc97onnklnqgbvdmrv37ko30
Peairt
0
38255
1211900
1173537
2024-04-18T12:01:47Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Peairt'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41177|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Peairt}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
8qtq1rmi1uga2966huwkrhjsfp8ea9w
Achadh Loinne
0
38338
1212266
1173543
2024-04-18T22:54:39Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle Shruighlea]] é '''Achadh Loinne'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=35876|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Achadh Loinne}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Shruighlea]]
ibmmn3o6vt0mdxpg7ucaz0ezt7hj1tf
Longartaidh
0
38343
1211908
1088242
2024-04-18T12:11:32Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Longartaidh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38403|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Longartaidh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
3ldqxmytfcaxzuppdwajr05mytfk86v
Inbhir Narann
0
38378
1211987
1199820
2024-04-18T17:19:28Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Inbhir Narann'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39631|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Sráidbhailte ==
* [[Áird Chlach]], [[Áird nan Saor]], [[Allt Éireann]]
* [[Caladar]]
* [[Feárnais]]
* [[Geadais]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
== Naisc Sheachtracha ==
* [http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_21_Baideanach_Narann_Ed_II.pdf Inbhir Narann] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150131015834/http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_21_Baideanach_Narann_Ed_II.pdf |date=2015-01-31 }}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Inbhir Narann}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Inbhear nÁrainn]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
9xi6euzyv2bnfrtqkhjvh9updqiziib
0idí
0
38407
1212195
959260
2024-04-18T21:12:46Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[0í]] go [[0idí]]
wikitext
text/x-wiki
{| align=right cellpadding=3 class="toccolours" style="margin-left: 15px;"
|-
| align="center" colspan=2 | <small>'''[[Bliain|Blianta]]:'''</small><br /> [[0]] [[1]] [[2]] [[3]] [[4]] [[5]] [[6]] [[7]] [[8]] [[9]]
|-
| align="center" colspan=2 | <small>'''[[Deichniúr]]a:'''</small> <br /> [[20idí RC]] [[10idí RC]] [[0idí RC]] - '''[[0í]]''' - [[10í]] [[20í]] [[30í]]
|-
| align="center" | <small>'''[[Aois]]:'''</small> <br /> [[1ú haois RC]] - '''[[1ú haois]]''' - [[2ú haois]]<hr>
<!--{{C21BliainIgCeist}} -->
|}
[[Íomhá:East-Hem_001ad.jpg|thumb|Léarscáil d'Oirthear domhain timpeall na bliana 1.]]
== Tarluithe ==
* Bunaíodh ríocht [[Axum]] s[[an Aetóip]]
* [[Cath Fhoraois Teutoburg]] sa bhliain [[9]].
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|000]]
qlo03b77zzz1lgx5etjns622ufe1af4
10idí
0
38411
1212193
740031
2024-04-18T21:12:37Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[10í]] go [[10idí]]
wikitext
text/x-wiki
{| align=right cellpadding=3 class="toccolours" style="margin-left: 15px;"
|-
| align="center" colspan=2 | <small>'''[[Bliain|Blianta]]:'''</small><br /> [[10]] [[11]] [[12]] [[13]] [[14]] [[15]] [[16]] [[17]] [[18]] [[19]]
|-
| align="center" colspan=2 | <small>'''[[Deichniúr]]a:'''</small> <br /> [[10idí RC]] [[0idí RC]] [[0í]] - '''[[10í]]''' - [[20í]] [[30í]] [[40í]]
|-
| align="center" | <small>'''[[Aois]]:'''</small> <br /> [[1ú haois RC]] - '''[[1ú haois]]''' - [[2ú haois]]<hr>
<!--{{C21BliainIgCeist}} -->
|}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
* [[31 Lúnasa]] [[12]] - [[Caligula]], Impire Rómhánach (b. [[41]])
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|001]]
r872q8dcxtpqc80nsn98dcze3h0hhgq
20idí
0
38412
1212191
961111
2024-04-18T21:12:28Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[20í]] go [[20idí]]
wikitext
text/x-wiki
{| align=right cellpadding=3 class="toccolours" style="margin-left: 15px;"
|-
| align="center" colspan=2 | <small>'''[[Bliain|Blianta]]:'''</small><br /> [[20]] [[21]] [[22]] [[23]] [[24]] [[25]] [[26]] [[27]] [[28]] [[29]]
|-
| align="center" colspan=2 | <small>'''[[Deichniúr]]a:'''</small> <br /> [[0idí RC]] [[0í]] [[10í]] - '''[[20í]]''' - [[30í]] [[40í]] [[50í]]
|-
| align="center" | <small>'''[[Aois]]:'''</small> <br /> [[1ú haois RC]] - '''[[1ú haois]]''' - [[2ú haois]]<hr>
<!--{{C21BliainIgCeist}} -->
|}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|002]]
p6iiiaijieka9v20z9752w41rnbr0ur
30idí
0
38413
1212188
740029
2024-04-18T21:12:17Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[30í]] go [[30idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|035|030|1}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|003]]
m1nvclmx7cycj4bmcer90jzegl73c0t
130idí
0
38618
1212171
740044
2024-04-18T21:11:07Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[130í]] go [[130idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|135|130|2}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|013]]
0c3fotsvu1nuvb68rft2e4uepga7idp
230idí
0
38619
1212165
740045
2024-04-18T21:10:37Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[230í]] go [[230idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|235|230|3}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|023]]
gu7zyc2927cjqlc9snaf175byqmge27
160idí
0
38621
1212169
740035
2024-04-18T21:10:56Z
TGcoa
21229
TGcoa moved page [[160í]] to [[160idí]] over redirect
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|165|160|2}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
* thart ar [[168]]: [[Tolamaes]] (nó ''Claudius Ptolemaeus''), réalteolaí, matamaiticeoir, agus tír eolaí [[An Ghréig|Gréagach]].
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|016]]
aaxobtajvidqnnzlkz3m16pveko4322
190idí
0
38622
1212167
740022
2024-04-18T21:10:47Z
TGcoa
21229
TGcoa moved page [[190í]] to [[190idí]] over redirect
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|195|190|2}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|019]]
h0v8uxav9buy450uji23prcbxuy44cj
260idí
0
38623
1212163
740038
2024-04-18T21:10:26Z
TGcoa
21229
TGcoa moved page [[260í]] to [[260idí]] over redirect
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|265|260|3}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|026]]
gc8bgr1bdoy309xd92us1s4uh4iqq2p
290idí
0
38627
1212161
740043
2024-04-18T21:10:16Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[290í]] go [[290idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|295|290|3}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|029]]
jqm2e2fekx0tgdwv97xw53wnq0jd88f
330idí
0
38628
1212159
740052
2024-04-18T21:10:01Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[330í]] go [[330idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|335|330|4}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|033]]
1vnw3hxl7d1o5z75fbgxknrm8ojpx7j
360idí
0
38629
1212157
740064
2024-04-18T21:09:50Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[360í]] go [[360idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|365|360|4}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|036]]
s2kb8y9gmkbcn4d7zxtzya3v7dm0m8s
390idí
0
38630
1212155
740075
2024-04-18T21:09:41Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[390í]] go [[390idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|395|390|4}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|039]]
s9lizpukqeamr3kawwvqdtrapoijini
460idí
0
38631
1212151
740065
2024-04-18T21:09:19Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[460í]] go [[460idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|465|460|5}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|046]]
r8kwdp0eokt5mwhqn0prv25ef1cqcbe
490idí
0
38632
1212149
740074
2024-04-18T21:09:07Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[490í]] go [[490idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|495|490|5}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|049]]
a9nkngthewijbylhqhvksau1ox8q5ro
530idí
0
38633
1212147
740054
2024-04-18T21:08:55Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[530í]] go [[530idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|535|530|6}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|053]]
oodfpmv3h3m9xjcitz1mgtcjpm2r6c0
560idí
0
38634
1212145
740066
2024-04-18T21:08:42Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[560í]] go [[560íid]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|565|560|6}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|056]]
s0gi6pt5zh8p88m9sd8ab06gfgc5t5x
1212233
1212145
2024-04-18T21:36:14Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[560íid]] go [[560idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|565|560|6}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|056]]
s0gi6pt5zh8p88m9sd8ab06gfgc5t5x
590idí
0
38635
1212136
740073
2024-04-18T21:03:40Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[590í]] go [[590idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|595|590|6}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|059]]
9enklglres9tlrwt799jyxmv58c98j9
630idí
0
38636
1212132
740086
2024-04-18T21:03:21Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[630í]] go [[630idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|635|630|7}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|063]]
arbv7abg3o1671hfz7b28fcph15kcc6
660idí
0
38637
1212130
740106
2024-04-18T21:03:09Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[660í]] go [[660idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|665|660|7}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|066]]
banngpgt7fvmq2hdxged325rrio49ix
690idí
0
38638
1212128
740099
2024-04-18T21:02:37Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[690í]] go [[690idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|695|690|7}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|069]]
dzjjiyh71ouwbd0jdmgmpm0pbdgkjf9
730idí
0
38639
1212126
740085
2024-04-18T21:02:13Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[730í]] go [[730idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|735|730|8}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|073]]
l1dtrl6kyl075lsiw6omay0oymjyj7t
790idí
0
38640
1212122
740098
2024-04-18T21:01:54Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[790í]] go [[790idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|795|790|8}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|079]]
18gaqvb8e9z0oemrbxioiyymz359371
760idí
0
38641
1212124
740107
2024-04-18T21:02:04Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[760í]] go [[760idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|765|760|8}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|076]]
d7c0swu2y8cqj5p11ahk50w7manbsd6
890idí
0
38642
1212116
740097
2024-04-18T21:01:29Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[890í]] go [[890idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|895|890|9}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|089]]
5kzu3edpchz5xk2h6bc0hih1h7oexl7
830idí
0
38643
1212120
740083
2024-04-18T21:01:46Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[830í]] go [[830idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|835|830|9}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|083]]
7jfm09bctnupvef5zbeatyd3bda7n3y
860idí
0
38644
1212118
740108
2024-04-18T21:01:37Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[860í]] go [[860idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|865|860|9}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|086]]
sl01j0836x01uer8h7ba9xxo87vzl2l
930idí
0
38645
1212114
740131
2024-04-18T21:01:20Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[930í]] go [[930idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|935|930|10}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|093]]
9tx5yaxz22i34k353oxwhbn14a484mz
960idí
0
38646
1212112
740143
2024-04-18T21:01:12Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[960í]] go [[960idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|965|960|10}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|096]]
eeotcg9trl5y26ona3yaoymbw3vbqlh
990idí
0
38647
1212110
740134
2024-04-18T21:01:04Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[990í]] go [[990idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|995|990|10}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|099]]
9t3svzlyqjstia9aahb1gy048vswtcp
70idí
0
38662
1212178
1003836
2024-04-18T21:11:36Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[70í]] go [[70idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|75|70|1}}
== Tarluithe ==
<nowiki>*</nowiki>Bhí brúchtadh cáiliúil ar an cnoc lasrach Bheasúibh ([[An Veasúiv]]) sa bhliain [[79|AD 79]], an ceann a scrios na cathracha [[Impireacht na Róimhe|Rómhánacha]] [[Pompeii]] agus [[Herculaneum]] san Iodáil.
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|007]]
1vr3zy42e0yaqf4a0kc9z6yclf5ih5f
50idí
0
38663
1212183
740027
2024-04-18T21:11:58Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[50í]] go [[50idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|55|50|1}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|005]]
bj6p8380z2nv44ny87rifm96bef2zzn
40idí
0
38664
1212186
740028
2024-04-18T21:12:08Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[40í]] go [[40idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|45|40|1}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|004]]
abt4a7fl5k6nrkj2h7r4v6upszuxhjz
80idí
0
38665
1212175
740024
2024-04-18T21:11:25Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[80í]] go [[80idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|85|80|1}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|008]]
nvqejqfkup77g4o312gmwih1xj0xfyx
90idí
0
38666
1212173
740023
2024-04-18T21:11:15Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[90í]] go [[90idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|95|90|1}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
* thart ar [[90]]: [[Tolamaes]] (nó ''Claudius Ptolemaeus''), réalteolaí, matamaiticeoir, agus tíreolaí [[An Ghréig|Gréagach]].
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|009]]
rnwlwq8in1qanys5de2d3h5kxjwldgs
1320dí
0
38973
1212202
740146
2024-04-18T21:17:27Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1320í]] go [[1320dí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|1325|1320|14}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|1330]]
s40vf3ajsyvqxzcvsv0d21f8jm9ylza
1430dí
0
38974
1212223
740172
2024-04-18T21:27:58Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1430í]] go [[1430dí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|1435|1430|15}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra|1430]]
8ic8kig30021yh8lphkss2t9n2esfbs
100idí
0
39544
1212108
740050
2024-04-18T21:00:56Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[100í]] go [[100idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|105|100|2}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
kiih4aiaoh4lopcrpolhvmhjp69xamz
110idí
0
39545
1212106
740048
2024-04-18T21:00:38Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[110í]] go [[110idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|115|110|2}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
26fxk9pdmikn0dbs0oi6avh24yk0op6
120idí
0
39546
1212104
740046
2024-04-18T21:00:28Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[120í]] go [[120idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|125|120|2}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
he9mbpm9vio7pkngqxgivn7of1b0ppm
140idí
0
39547
1212102
740034
2024-04-18T21:00:19Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[140í]] go [[140idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|145|140|2}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
gbarcb5lzm4dtsy2gdnzowstgi69835
150idí
0
39548
1212100
740036
2024-04-18T21:00:10Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[150í]] go [[150idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|155|150|2}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
7m9mkhst3jj54jf55nfcpp24o5qyobe
170idí
0
39549
1212098
740040
2024-04-18T21:00:00Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[170í]] go [[170idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|175|170|2}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
f5ibamaadaeu68duh6976trrh4ova5r
180idí
0
39550
1212096
740041
2024-04-18T20:59:49Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[180í]] go [[180idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|185|180|2}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
3ayvyjvnaiitothd2h2x6mpgce4vmz7
200idí
0
39551
1212094
740051
2024-04-18T20:59:38Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[200í]] go [[200idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|205|200|3}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
77tmssppg6lwro8a9nf4t1es7rle4pd
210idí
0
39552
1212092
740049
2024-04-18T20:59:30Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[210í]] go [[210idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|215|210|3}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
8y6f43idwo5p8aipluj5g43b54jf1e3
220idí
0
39553
1212090
740047
2024-04-18T20:59:20Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[220í]] go [[220idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|225|220|3}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
i85fmqqvfn6xqiardr63lsvak06zeup
240idí
0
39554
1212088
740033
2024-04-18T20:59:11Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[240í]] go [[240idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|245|240|3}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
q3ff1b51y2u2ni2kh90f2zs6rpje9it
250idí
0
39555
1212086
740037
2024-04-18T20:58:51Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[250í]] go [[250idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|255|250|3}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
1mzssmd6uic8ss83rp4l451vvgruj8k
270idí
0
39556
1212084
740039
2024-04-18T20:58:43Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[270í]] go [[270idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|275|270|3}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
owqk7hrer3r698xpmkaa0ja3bt3mnab
280idí
0
39557
1212082
740042
2024-04-18T20:58:35Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[280í]] go [[280idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-21|285|280|3}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
s057mzsf20yrj9anjw3prkesngrp82s
300idí
0
39620
1212080
740063
2024-04-18T20:58:27Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[300í]] go [[300idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|305|300|4}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
1p5zhg5imzlwgczownka7qmb2nepa2t
310idí
0
39621
1212078
740058
2024-04-18T20:58:17Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[310í]] go [[310idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|315|310|4}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
fp4wcll8fj39i9g299l1i42xpnsngvs
320idí
0
39622
1212076
740057
2024-04-18T20:58:09Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[320í]] go [[320idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|325|320|4}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
m1w27ix8h0yl3wcoi9gj732om71dswb
340idí
0
39623
1212074
740072
2024-04-18T20:58:00Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[340í]] go [[340idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|345|340|4}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
i2yz30w78z1r580inylmqw3x8ld1iz6
350idí
0
39624
1212072
740067
2024-04-18T20:57:48Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[350í]] go [[350idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|355|350|4}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
4ge1lns7w84a5itnzihw1zpcbbozgq2
370idí
0
39625
1212070
740079
2024-04-18T20:57:37Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[370í]] go [[370idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|375|370|4}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
1qpxofbt0w7flelbr5ecln5jq2b3zes
380idí
0
39626
1212068
740076
2024-04-18T20:57:28Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[380í]] go [[380idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|385|380|4}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
ccz7tn6rjqigam4i5g7rc544psq2nog
400idí
0
39627
1212066
740062
2024-04-18T20:57:18Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[400í]] go [[400idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|405|400|5}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
jw7w5qsm2vfrkt34lx6p1wubgun8n9q
410idí
0
39628
1212064
740059
2024-04-18T20:57:07Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[410í]] go [[410idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|415|410|5}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
1g33ihabrhweam956sfjfj6seoi5csf
420idí
0
39629
1212062
740056
2024-04-18T20:56:58Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[420í]] go [[420idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|425|420|5}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
l9tprztbssxmr8b36q766rejljdwqi5
440idí
0
39630
1212060
740071
2024-04-18T20:56:34Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[440í]] go [[440idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|445|440|5}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
p1n8ihn9wmaztzkardk5fjkh8gb5shi
450idí
0
39631
1212058
740068
2024-04-18T20:56:22Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[450í]] go [[450idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|455|450|5}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
m99a1cftr448pxfi80hdgfnta98ramd
470idí
0
39632
1212056
740080
2024-04-18T20:56:12Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[470í]] go [[470idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|475|470|5}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
mp4ggtskzbypxrzwlfu39182b4fjtm4
480idí
0
39633
1212054
740077
2024-04-18T20:56:03Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[480í]] go [[480idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|485|480|5}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
b4hdtdb9q5rue2akfc8khzo77pbaxsf
500idí
0
39634
1212052
740061
2024-04-18T20:55:53Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[500í]] go [[500idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|505|500|6}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
49j307do1fqufe0zww2w9o57fql4d9z
510idí
0
39635
1212050
740060
2024-04-18T20:55:43Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[510í]] go [[510idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|515|510|6}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
bwoauyd0ery2f3oqgdmjgtr17dvn3ft
520idí
0
39636
1212048
740055
2024-04-18T20:55:33Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[520í]] go [[520idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|525|520|6}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
9ehyvizrs946evvut9xdaf802lvc4jq
540idí
0
39637
1212046
740070
2024-04-18T20:55:25Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[540í]] go [[540idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|545|540|6}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
oanaepy2beawgp8nganfmq385ky1oj3
550idí
0
39638
1212044
740069
2024-04-18T20:55:09Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[550í]] go [[550idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|555|550|6}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
bffga0a77xkyk34zj6caw6w0qkp94l6
570idí
0
39639
1212042
740081
2024-04-18T20:54:59Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[570í]] go [[570idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|575|570|6}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
i2uctgmqv6zn6xkj4hi7qhlrxynmy2i
580idí
0
39640
1212040
740078
2024-04-18T20:54:46Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[580í]] go [[580idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|585|580|6}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
maoxzz7qsqw3t8xi3r4274aa2yjcngo
1440dí
0
39641
1212225
740169
2024-04-18T21:28:11Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1440í]] go [[1440dí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|1445|1440|15}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
hm8d4y2r5oxir4jcpv7oplacvut45dg
1420dí
0
39813
1212221
740145
2024-04-18T21:27:50Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1420í]] go [[1420dí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|1425|1420|15}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
bq1sxpk2de59jugrhtprt670efkgqgl
1410dí
0
39814
1212219
740150
2024-04-18T21:27:42Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1410í]] go [[1410dí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|1415|1410|15}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
7dpg5iz9uozv1qb4l78yohheqmh1juu
1400dí
0
39818
1212217
740151
2024-04-18T21:27:33Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1400í]] go [[1400dí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|1405|1400|15}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
gh0pebeb14zb4vuc5twvlpuvar0co3o
1390dí
0
39819
1212215
740155
2024-04-18T21:27:23Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1390í]] go [[1390dí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|1395|1390|14}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
oextc4y8qgtx6tscd2a69oe3cghs0zq
1310idí
0
40332
1212200
740149
2024-04-18T21:17:16Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1310í]] go [[1310idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|1315|1310|14}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
kyq3t7ndx39e8scpqry7bzn8qvzol8q
1330dí
0
40333
1212204
740173
2024-04-18T21:17:37Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1330í]] go [[1330dí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|1335|1330|14}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
pgjk9wcmkijdzjm7ybp6dxszfi73hao
1340idí
0
40334
1212229
740170
2024-04-18T21:33:06Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1340í]] go [[1340idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|1345|1340|14}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
r99ffrjcqh6f9dhpd44pj27bidfmumv
1350idí
0
40335
1212231
740167
2024-04-18T21:33:17Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1350í]] go [[1350idí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|1355|1350|14}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
ghg61aftslxfur9rbtshgvxc76jmgth
1360dí
0
40336
1212207
740164
2024-04-18T21:17:47Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1360í]] go [[1360dí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|1365|1360|14}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
sl3vbqne3mts66233rfwhxmzgysbm15
1370dí
0
40337
1212211
740161
2024-04-18T21:27:03Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1370í]] go [[1370dí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|1375|1370|14}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
7bh1rfca5w1p24r5ldwf2wkz1nuyddr
1380dí
0
40338
1212213
740158
2024-04-18T21:27:14Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1380í]] go [[1380dí]]
wikitext
text/x-wiki
{{Deichniúr-nav-2|1385|1380|14}}
== Tarluithe ==
*
== Breitheanna ==
*
== Básanna ==
*
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Deichniúra]]
9pqrhk7w4s5qfq75uqtmsgz7675nfm3
Universidade Estadual de Feira de Santana
0
41305
1212289
1173931
2024-04-19T01:41:41Z
InternetArchiveBot
47196
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}}
Is ollscoil í '''Universidade Estadual de Feira de Santana''' atá suite i gFeira de Santana, [[Bahia]], sa [[an Bhrasaíl|Bhrasaíl]].<ref>{{Lua idirlín |url=http://www.correio24horas.com.br/noticias/detalhes/detalhes-1/artigo/alunos-acampam-na-uefs-em-protesto-contra-ma-qualidade-da-comida/ |teideal=Alunos acampam na Uefs em protesto contra má qualidade da comida |dátarochtana=2013-01-12 |archivedate=2012-09-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120910072836/http://www.correio24horas.com.br/noticias/detalhes/detalhes-1/artigo/alunos-acampam-na-uefs-em-protesto-contra-ma-qualidade-da-comida/ }}</ref><ref>[http://www.radiosociedadeam.com.br/portal/noticia.aspx?nid=97033 Estudantes da Uefs fazem protesto contra a má qualidade da comida]{{Dead link|date=Meán Fómhair 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{Lua idirlín |url=http://www.correio24horas.com.br/noticias/detalhes/detalhes-1/artigo/em-protesto-alunos-da-uefs-fecham-acessos-a-universidade/ |teideal=Em protesto, alunos da Uefs fecham acessos à universidade |dátarochtana=2013-01-12 |archivedate=2012-04-29 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120429075406/http://www.correio24horas.com.br/noticias/detalhes/detalhes-1/artigo/em-protesto-alunos-da-uefs-fecham-acessos-a-universidade/ }}</ref>
Bunaíodh í ar an [[31 Bealtaine]], [[1976]].<ref>[http://www.band.com.br/noticias/educacao/noticia/?id=100000497853 BA: alunos da UEFS realizam manifestação]{{Dead link|date=Deireadh Fómhair 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>[http://www.tribunadabahia.com.br/news.php?idAtual=112098 Estudantes da Uefs fazem mais um protesto em campus]</ref><ref>[http://www.acordacidade.com.br/noticias/88991/em-protesto-estudantes-bloqueiam-entrada-da-uefs.html Em protesto, estudantes bloqueiam entrada da Uefs]</ref><ref>[http://www.nucleodenoticias.com.br/2012/04/16/estudantes-da-uefs-fazem-mais-um-protesto-por-melhorias-no-restaurante-universitario/ Estudantes da UEFS fazem mais um protesto por melhorias no restaurante universitário]{{Dead link|date=Deireadh Fómhair 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
== Naisc sheachtracha ==
* [http://www.uefs.br Láithreán Gréasáin UEFS] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/19970412151844/http://www.uefs.br/ |date=1997-04-12 }}
{{síol-br}}
{{DEFAULTSORT:Feira de Santana,Universidade Estadual de}}
[[Catagóir:Ollscoileanna sa Bhrasaíl]]
8xwzjemlrvk0ew9mb2pbexl6r63b5kg
Dúras
0
43398
1212034
1161546
2024-04-18T18:56:10Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Contae Chorcaí]] é '''Dúras'''.<ref name='Logainm'>{{Cite web-en|url=https://www.logainm.ie/ga/1166073|title=Dúras/Durrus {{!}} logainm.ie|publisher=[[An Coimisiún Logainmneacha]]|access-date=2023-06-24|language=ga|work=[[Logainm.ie|Bunachar Logainmneacha na hÉireann]] (Logainm.ie)}}</ref>
== Féach freisin ==
* [[Duras]] — sráidbhaile in Albain
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{Síol-tír-ie}}
{{DEFAULTSORT:Duras}}
[[Catagóir:Bailte i gContae Chorcaí]]
i9rbnudr6mizazt99fic7t9bges0t3l
Am samhraidh
0
44628
1212317
1147688
2024-04-19T07:42:35Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
[[Íomhá:Summertime lobby card 1935.jpg|mion|[[Stáit Aontaithe Mheiriceá|SAM]], 1935ː stocaireacht ar son [[Reachtaíocht|reachtaíochta]] chun Am Samhraidh a chur i bhfeidhm|220x220px]]
Is bealach é '''Am samhraidh<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.teanglann.ie/en/eid/samhraidh|teideal=English–Irish Dictionary (de Bhaldraithe): samhraidh|language=en|work=www.teanglann.ie|dátarochtana=2020-04-20}}</ref>''' <ref>{{Lua idirlín|url=https://www.tearma.ie/q/am%20samhraidh%20L%C3%A1r%20na%20hEorpa/ga/|teideal="am samhraidh Lár na hEorpa"|work=téarma.ie|dátarochtana=2024-04-19}}</ref> nó '''Am an tsamhraidh'''<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.focloir.ie/en/dictionary/ei/summertime|teideal=summertime - Translation to Irish Gaelic with audio pronunciation of translations for summertime by New English-Irish Dictionary|work=www.focloir.ie|dátarochtana=2020-04-20}}</ref> (nó '''Am geimhridh''') chun sochar níos mó a bhaint as na huaireanta de [[Solas|sholas]] an [[Lá|lae]] le linn [[mí]]<nowiki/>onna an [[Samhradh|tsamhraidh]], de ghnáth trí na cloig a chur chun tosaigh d'[[uair]] ionas go maireann solas an lae isteach san [[oíche]]. ''Am coigilte sholas an lae'' a thugtar air seo i Meiriceá.
San [[An tAontas Eorpach|Aontas Eorpach]], tagann athrú ar an am ar an gclog faoi dhó gach bliain. San [[earrach]], ag 2 a.m. bogann an t-am ar aghaidh go 3 a.m. ar an gclog. Ansin san [[Fómhar|fhómhar]], bogann an t-am siar arís. [[Íomhá:Begin CEST Transparent.png|clé|mion|Am samhraidh|110x110px]]
==Stair==
[[Íomhá:End CEST Transparent.png|clé|mion|110x110px|Am geimhridh]]
Mhol [[Benjamin Franklin]] an beart ar dtús. Sa bhliain 1784, scríobh sé chuig [[nuachtán]] agus mhol sé athrú ar an am chun coinnle a shábháil mar nach mbeadh sé dorcha chomh luath sin sa samhradh.
Chuir [[an Ghearmáin]] i bhfeidhm é ar an [[30 Aibreán|30 Aibréain]] [[1916]] don chéad uair<ref>[http://www.timeanddate.com/time/dst/history.html timeanddate.com]</ref>, chun [[breosla]] agus [[fuinneamh]] a spáráil. Rinne [[an Bhreatain]] amhlaidh. Thosaigh an cleachtas seo sa Ríocht Aontaithe (in Éirinn chomh maith) i mí Bealtaine sa bhliain 1916.
Nuair a thosaigh an t-athrú ar an am, thaitin sé le daoine áirithe agus níor thaitin sé le daoine eile.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.maynoothuniversity.ie/sites/default/files/assets/document//Eleathanach%20346.pdf|teideal=Eleathanach 346|údar=maynoothuniversity.ie|dáta=|dátarochtana=2020}}</ref> Bhí sé go maith do na feirmeoirí, mar bhí lá níos faide acu don obair ar an bhfeirm i rith an tsamhraidh.
Sa bhliain 1922, ritheadh an "Summer Time Act, 1922 (12 & 13 Geo. 5. c. 22)" sa Ríocht Aontaithe.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.polyomino.org.uk/british-time/|teideal=British Summer Time: historical information|work=www.polyomino.org.uk|dátarochtana=2024-04-19}}</ref> Fágadh an reachtaíocht in Éirinn go dtí an bhliain dár gcionn; ar 19 Aibreán 1923 in Éirinn, ritheadh an t-Acht um Am Samhraidh<ref>{{Lua idirlín|url=http://achtanna.ie/ga.act.1923.0013.1.html|teideal=ACHT UM AM SAMHRAIDH, 1923|údar=Office of the Houses of the Oireachtas House Services Directorate Bills Office|language=ga|work=achtanna.ie|dátarochtana=2020-04-20}}</ref> (tháinig an t-athrú bliantúil ar bhonn buan sa Chreat Reachtaíochta na hÉireann ó 1925 ar aghaidh).
Bhí an [[An Ríocht Aontaithe|Ríocht Aontaithe]] ar "Am samhraidh dúbailte" le linn an [[An Dara Cogadh Domhanda|Dara Cogadh Domhanda]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.independent.ie/irish-news/education/just-what-is-summertime-31303834.html|teideal=Just what is summertime?|language=en|work=independent|dátarochtana=2020-04-20}}</ref> Mar sin bhí [[Béal Feirste]] uair an chloig chun cinn ar [[Baile Átha Cliath|Bhaile Átha Cliath]].
Cuireadh an clog ar aghaidh gach bliain ó shin in Éirinn, seachas Deireadh Fómhair 1968 go Deireadh Fómhair 1971, nuair a d'fhan am an tsamhraidh i bhfeidhm an bhliain ar fad (sa [[An Ríocht Aontaithe|Ríocht Aontaithe]] chomh maith).<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.polyomino.org.uk/british-time/|teideal=British Summer Time: historical information|work=www.polyomino.org.uk|dátarochtana=2020-04-20}}</ref>
[[Íomhá:DST Countries Map.png|mion|Am samhraidh i bhfeidhm - gorm nó oráiste]]
Sna [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Stáit Aontaithe]] i [[1966]], achtaíodh rialachán feidearálach le "''Am coigilte sholas an lae"'' a chur i bhfeidhm (bíodh is gur dhiúltaigh stáit áirithe é a chur i bhfeidhm).<ref>{{Luaigh foilseachán|author=Hussey, Matt|date=2011|url=|title=Fréamh an Eolais|journal=|volume=|issue=|publisher=Coiscéim}}</ref>,<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Standard time in the United States|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Standard_time_in_the_United_States&oldid=949992648|journal=Wikipedia|date=2020-04-09|language=en}}</ref> Mar shampla ní raibh Am samhraidh riamh i bhfeidhm in [[Arizona]] (seachas na plandálacha Navajo).<ref>{{Lua idirlín|url=https://asunow.asu.edu/20180305-discoveries-why-arizona-has-opted-out-daylight-saving-time|teideal=Why Arizona opts out of daylight saving time|dáta=2018-03-08|language=en|work=ASU Now: Access, Excellence, Impact|dátarochtana=2020-04-20}}</ref>
== Connspóid ==
[[Íomhá:Victory! Congress passes daylight saving bill LCCN2002722591.jpg|mion|383x383px|1918, [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|SAM]]]]
Sna 2010idí, thosaigh tíortha éagsúla ag caint faoin gcleachtas. Stop [[Maracó]] an cleachtas go tobann sa bhliain 2019.
Tá daoine ann a chreideann go gcuireann an uair an chloig d’athrú ar an gclog isteach ar [[Sláinte mheabhrach|shláinte intinne]] agus [[Corp an duine|choirp an duine]] agus nach bhfuil aon chúis mhaith lena leithéid níos mó.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/suil-ag-feisiri-eorpacha-ar-an-gclog-agus-am-de-seachas-am-an-diabhail-ata-uathu/|teideal=Súil ag Feisirí Eorpacha ar an gclog agus Am Dé seachas Am an Diabhail atá uathu|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2020-04-20}}</ref> Mar shampla,nuair a rinneadh cinneadh gan an clog a athrú sna blianta 1968-1971, mheas an Roinn Iompair sa [[An Ríocht Aontaithe|Ríocht Aontaithe]] ag an am gur ardaigh líon na dtimpistí ar maidin. Mar sin chuidigh an t-athrú le timpistí bóthair a laghdú mar gurb é an clapsholas is contúirtí ar na bóithre.
I mí Deireadh Fómhair 2017, d’fhoilsigh Seirbhís [[Taighde]] [[Parlaimint na hEorpa|Pharlaimint na hEorpa]] staidéar ar am samhraidh an [[An tAontas Eorpach|AE]] inar maíodh go raibh impleachtaí [[sláinte]] an athraithe níos tromchúisí ná mar a ceapadh. D’aontaigh coiste san [[An tAontas Eorpach|Aontas Eorpach]] i 2018 go mbeadh deireadh leis ach níor tharla faic ina dhiaidh sin.<ref name="FreamhanEolais">{{Cite encyclopedia|last=Hussey|first=Matt|author-link=Matthew Hussey|title=Am samhraidh|encyclopedia=[[Fréamh an Eolais]]|language=ga|date=2011|publisher=[[Coiscéim]]|page=34}}</ref>
==Tagairtí==
{{reflist}}
[[Catagóir:Am]]
[[Catagóir:Leictreachas]]
[[Catagóir:Fuinneamh]]
[[Catagóir:Samhradh]]
buf7qt5z3a8bzv3kqujme5d2dpf63pa
Caochaileach
0
45713
1211958
1148420
2024-04-18T13:52:55Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Ainmhí Bheo}}
Is [[débheathach]] a fhaightear ar fud [[An Domhan|an Domhain]] sna [[trópaicí]] é '''caochaileach'''.<ref name='Tearma'>{{Cite web-en|url=https://www.tearma.ie/q/caochaileach/|title=“caochaileach” {{!}} téarma.ie|publisher=[[An Coiste Téarmaíochta]]|work=[[Téarma.ie]]: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge|access-date=2024-04-18}}</ref> Suas le 1.5 m ar fhad. An cholainn cosúil le péist, fáinní timpeall air, gan chosa. Lanna atá cosúil le lanna éisc ag cuid de na speicis. Pollann sé an talamh sa [[Foraois|bhforaois]] nó i leaba abhann. Itheann sé [[Inveirteabrach|inveirteabraigh]].<ref name="FreamhanEolais">{{Cite encyclopedia|last=Hussey|first=Matt|author-link=Matthew Hussey|title=Caochaileach|encyclopedia=[[Fréamh an Eolais]]|language=ga|date=2011|publisher=[[Coiscéim]]|page=114}}</ref>
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{Fréamh an Eolais}}
{{síol ainmhí}}
{{DEFAULTSORT:Caochaileach}}
[[Catagóir:Amfaibiaigh]]
5oawx1uni17ye8fjw20mka2b9ncl8xj
Réfheidhmeanna
0
51154
1211956
1153899
2024-04-18T13:48:36Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
Sa [[Matamaitic|mhatamaitic]], is éard is '''réfheidhm'''<ref name='Tearma'>{{Cite web-en|url=https://www.tearma.ie/q/r%E9fheidhm/|title=“réfheidhm” {{!}} téarma.ie|publisher=[[An Coiste Téarmaíochta]]|work=[[Téarma.ie]]: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge|access-date=2024-04-18}}</ref> ann ná [[Feidhm (matamaitic)|feidhm]] mar f(x) = f(-x). Bíonn graf réfheidhme siméadrach thart ar an y-ais (mar shampla, y = x<small><sup>2</sup></small> is y = cos x). Mar mhalairt, is corrfheidhm a leithéid seo: f(-x) = -f(x) (mar shampla, y = x<small><sup>3</sup></small> is y = sin x).<ref name="FreamhanEolais">{{Cite encyclopedia|last=Hussey|first=Matt|author-link=Matthew Hussey|title=Réfheidhmeanna|encyclopedia=[[Fréamh an Eolais]]|language=ga|date=2011|publisher=[[Coiscéim]]|page=555}}</ref>
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{Fréamh an Eolais}}
{{síol}}
ell0jiz8pzsw5oqrlllc4lpms0sh27h
Comhairle Baile Ghlaschu
0
52521
1212273
1172984
2024-04-18T22:59:32Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
[[Ceantair chomhairle na hAlban|Ceantar chomhairle]] de chuid na h[[Albain|Alban]] [[an Ríocht Aontaithe]] is ea '''Comhairle Baile Ghlaschu'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38643|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Príomhbhaile ==
* [[Glaschú]]
== Bailte ==
* [[Áirdan]], [[Achadh an t-Seagail]], [[Áth Bruic]], [[Allt an Fhuairainn]]
* [[Baile Aindrea]], [[Both Lobharnaig]], [[Baile Bháillidh]], [[Barr a' Mhullaich]], [[Baile Úistein]], [[Baile a' Cháirn]], [[Baile na Drochaid]], [[Baile Chreig]], [[Bun a' Chroit]], [[Baile Cruic]], [[Baile a' Ghobhainn, Ghlaschú|Baile a' Ghobhainn]], [[Baile MacUisdein]], [[Brae na Partaig]], [[Buthan Phollaig]], [[Baile Raibeart Ruadh]], [[Baile Nighean Sheadna]], [[Baile Samhraidh]], [[Bruach Chluaidh]]
* [[Cnoc Dubh, Glaschú|Cnoc Dubh]], [[A' Challtainn]], [[Camadh Láthaich]], [[Cair Dhómhnaill]], [[Cathair Mhanach]], [[An Cárn Maol]], [[Cárn an Teine]], [[A' Chloch]], [[Caisteal Mheilc]], [[Coille Chart]], [[Cnoc Chorcair]], [[Coille Challtainn]], [[Crois Mo Liubha]], [[An Cnoc Garbh]], [[Cnoc a' Ghobhainn]], [[Cnoc na Caillich]], [[Ceann a' Chnuic]], [[Cnoc Iórdain]], [[Ceann Ceanais]], [[Cnoc Mhoire, Glaschú|Cnoc Mhoire]], [[Cnoc Florida]], [[Cnoc nan Cnóthan]], [[Cealbhainn a Tuath]], [[Cnoc an t-Sagairt]], [[Cnoc nan Cnóthan a Deas]], [[Ceann a' Bhaile]], [[Cnoc Vernon]]
* [[Dail Mheárnaig]], [[Druim a' Chapaill]], [[Druim Ruighe]], [[An Dún Breac]], [[Drochaid Chaol-Aibhne]], [[Dail Chealbhainn]]
* [[An Eochair]]
* [[Fearann Anna]], [[Fearann na Doire]]
* [[Gart Sgadan]], [[Gort a' Bhaile]], [[Glaschú Lár na Cathrach]]
* [[Hileantan]]
* [[Innis Bhán]]
* [[An Leathad Fada]]
* [[Mór-Ghlaschú]]
* [[Páirc a' Chnuic]], [[Páirc Rìgh|Páirc Rígh]], [[Páirc na Móna]], [[Pártaig]], [[Parkhead]], [[Pollag]], [[Páirc na Banríghinn]], [[Páirc Choinein]]
* [[An Ruadh Ruigh]]
* [[Seasnag]]
* [[An Taigh Sean]], [[An Taigh Sear]], [[Toll na Croise]]
== Tíreolaíocht ==
* [[Abhainn Cheilbhinn]]
* [[Baile Phádraig]]
* [[An Chluaidh]], [[Crois Tearain]], [[Cnoc Ghille-Seoch]], [[Cnoc Baile nan {{sic|Alban|nach|hide=y}}]], [[Crois Naoimh Sheórsa]]
* [[Druim Ruigh]], [[Drochaid Chaol-Aibhne]]
* [[Fearann na h-Éilde]]
* [[Sráid na Banrighinn]], [[Sráid Earra-Ghàidheal]], [[Sráid an Diúic]]
== Cultúr ==
* [[Árd-Shráid]]
* [[Conservatoire Ríoghail na h-Alba]], [[Canál Foirthe agus Cluaidh]], [[Coille Phollaig an Iar]], [[Cnoc an t-Sagairt & Darnlaidh]]
* [[Doire Fhuath-Mhuc]]
* [[Gailearaidh Ealaín Úr-nósach]], [[Gailearaidh Ealain is Taig-tasgaidh Kelvingrove]], [[Gárradh Lusan Ghlaschú]]
* [[Hileantan an Ear]], [[Hileantan an Iar]]
* [[Lúchairt a' Phobaill]]
* [[Ollscoil Ghlaschú]], [[Oilthigh Cailleannach Glaschú]], [[Oilthigh Srath Chluaidh]]
* [[Páirc Hampden]], [[Páirc na Banríghinn]], [[Páirc Kelvingrove]], [[Pàirc Dùthcha na Pollaige]], [[Páirc Phosail & Taigh a' Pháirc]]
* [[Port-adhair Eadar-náiseanta Ghlaschú]], [[Port-adhair Ghlaschú Phreastabhaig]], [[Pairéad Alexandra]], [[Páirc Mhic Suail]]
* [[Rathad Bhuthain]]
* [[Seómraichean na Cathrach]], [[Stéisean Sráid na Banríghinn]], [[Sgoil Ghàidhlig Ghlaschu|Sgoil Gháidhlig Ghlaschú]], [[Stéisean Meadhan Ghlaschú]], [[Stéisean Bhusaichean Bochanan]], [[Sráid na Drochaid]]
* [[Talla Consairt Ríoghal Ghlaschú]], [[Taigh-tasgaidh Taobh na h-Aibhne]], [[Talla Chaol-Aibhne]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Comhairle Cathair Ghlaschu}}
[[Catagóir:Ceantair chomhairle na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle Baile Ghlaschu]]
i3y9teouwi7rii1c2ikn4md0gi07q8q
Baile a' Chaolais
0
52865
1212007
1088107
2024-04-18T17:34:40Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Baile a’ Chaolais'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41334|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Baile a’ Chaolais}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
6egwmxb4c7k13w0tpzrhbw4tcugx072
Baile an Fhraoich, Inbhir Nis
0
52985
1212341
1088889
2024-04-19T11:53:44Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite ar an taobh thiar d'[[Inbhir Nis]] i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Baile an Fhraoich'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37850|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Baile an Fhraoich}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
0jdqxi4u6186cg74yhw08ed4g7uhj0x
1212342
1212341
2024-04-19T11:54:07Z
Kevin Scannell
340
Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Baile an Fhraoich]] go [[Baile an Fhraoich, Inbhir Nis]]: dab
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite ar an taobh thiar d'[[Inbhir Nis]] i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Baile an Fhraoich'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37850|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Baile an Fhraoich}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
0jdqxi4u6186cg74yhw08ed4g7uhj0x
A' Chananaich
0
52996
1212001
1082245
2024-04-18T17:32:21Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''a' Chananaich'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40679|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Chananaich, A'}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
8fmwfeluhvviic6quuqe2j7i3vv1350
Cùl na Ceapaich
0
52997
1211973
1108902
2024-04-18T17:09:57Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Cùl na Ceapaich'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37732|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref><ref>{{Lua idirlín |url=http://www.parliament.scot/Gaelic/placenamesA-B.pdf |teideal=Ainmean-Àite |dátarochtana=2022-08-07 |archivedate=2017-05-17 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170517130051/http://www.parliament.scot/Gaelic/placenamesA-B.pdf }}</ref>
Tá an baile suite in iarthuaisceart na h[[Albain|Alban]] díreach lastuaidh d’[[Árasaig]]. Tá sé timpeall 40 míle ón '[[An Gearasdan|Ghearasdan]] agus é gar don bhóthar A830 go [[Malaig]].
Is croiteanna iad an chuid is mó de na tithe. Tá tránna deasa in aice leis an mbóthar.
==Tagairtí==
{{Reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Cul na Ceapaich}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
qcgn1xxta0hwyjg6r5skrjn3e7m3xkz
Cill Mhoire
0
53001
1212199
1088291
2024-04-18T21:16:47Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] í '''Cill Mhoire'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36699|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Cill Mhoire}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
gcxf1wtfcw8wyegj1sc4h29zrb7xbyb
Caitleag
0
53016
1212185
1089117
2024-04-18T21:12:01Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Caitleag'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=35982|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Caitleag}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
5yxezvsupuy6uhimj3s06njkanpiduz
A' Chorpaich
0
53020
1212298
1089076
2024-04-19T03:22:54Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''a' Chorpaich'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41299|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Chorpaich, 'A}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
2exz6sowasrx8n1virh2zrouib3o79y
Ceann Loch Iall
0
53059
1212142
1088640
2024-04-18T21:06:08Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Ceann Loch Iall'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41057|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Ceann Loch Iall}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
de0yykn2ydftzom562nklrv88yoymjj
Cnoc Mhoire
0
53061
1212029
1088592
2024-04-18T18:53:23Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Cnoc Mhoire'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38320|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Cnoc Mhoire}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
0ezev12l5ug9qgufp8iontl3a30x3bi
Dail Chuinnidh
0
53076
1212016
1089015
2024-04-18T17:37:31Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Dail Chuinnidh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39891|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Dail Chuinnidh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
h0ufkflzw30zwq7f9ei1pzlpld6970y
Dail nam Feart
0
53100
1212038
1088402
2024-04-18T18:57:47Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Dail nam Feart'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=35642|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Dail nam Feart}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
363u13v9mtfm3a7oxcffbyle8br4lpu
Druim nan Darach
0
53107
1212024
1087596
2024-04-18T18:16:47Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Druim nan Darach'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36691|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Druim nan Darach}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
49b5znp4w9u0el2bowjzmjrn23j4l0k
Eurabol
0
53119
1212015
1089204
2024-04-18T17:37:17Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Eurabol'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40066|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Eurabol}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
b3nde60otjrj5gsw78qbyxj1s4yu3bn
Dùn Bhlàthain
0
53799
1212254
1081592
2024-04-18T22:51:00Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
[[Image:Dunblanehydro angela mudge.jpg|right|300px|thumb|Óstlann i nDún Bhláthain]]
Is [[baile]] i lár na h[[Albain|Alban]] é '''Dún Bhlàthain''',<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39879|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> suite i g[[Comhairle Shruighlea]] agus i ngar do [[Sruighlea|Shruighlea]]. Tá clú agus cáil ar an [[ardeaglais]] i nDún Bhláthain.
Rugadh an t-imreoir [[leadóg|leadóige]] Andy Murray agus an [[ceoltóir]] Dougie MacLean i nDún Bhláthain.
Tá an baile clúiteach mar gheall ar eirleach a tharla sa [[bunscoil|bhunscoil]] ar an [[13 Márta]] [[1996]]. Bhí 16 [[páiste]] agus [[duine]] fásta amháin [[dúnmharú|dúnmharaithe]] ag [[fear]], Tomas Watt Hamilton, a chuir [[féinmharú|lámh ina bhás féin]] ina dhiaidh sin.
Bhí 7,911 duine ina gcónaí i nDún Bhláthain sa bhliain 2001.
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Dun Bhlathain}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Shruighlea]]
j34woiv2056jpv53jtbbvh3lv7ay3dt
Inbhir Aoidhe
0
53821
1212021
1088959
2024-04-18T18:15:33Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Inbhir Aoidhe'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39036|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Inbhir Aoidhe}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
etu1v1gm76hlwgbhnbfgu2nigmrnmwm
Inbhir Nabhair
0
53842
1212190
1088717
2024-04-18T21:12:18Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Inbhir Nabhair'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38334|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Inbhir Nabhair}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
huockwz407c0jb95gpus3acrg45z2dd
Inbhir Ruaidh
0
53843
1212198
1088675
2024-04-18T21:13:27Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Inbhir Ruaidh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41055|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Inbhir Ruaidh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
g7u7k5juwfym03uiw98nj9xg9giaac2
An Leathad, Cataibh
0
53867
1212210
1088624
2024-04-18T21:20:27Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''an Leathad'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40042|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-18|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Leathad, An, Cataibh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
7bz4cdy94bksjm5925n26jitv1349gq
An Leacainn
0
53882
1212028
1088451
2024-04-18T18:18:15Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
{{Logainmneacha|An Leacainn nó An Leacain|Leacain (idirdhealú)}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''an Leacainn'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41213|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Leacainn, An}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
by2i1zgknh961push2q6qlgi1dqlwyi
A’ Mhormhaich
0
53885
1212313
1089047
2024-04-19T03:38:06Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''a’ Mhormhaich'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36819|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Mhormhaich, A'}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
269zda3jmqjv8qxy6sju9rpts7bbbxh
1212314
1212313
2024-04-19T03:40:09Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''a’ Mhormhaich'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40773|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Mhormhaich, A'}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
61vqyi20m7barfjigopz84lnlkug13o
1212315
1212314
2024-04-19T03:41:45Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''a’ Mhormhaich'''<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40773|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> nó '''a' Mhormhoich'''.<ref name='IMT'>{{Cite book-en|last=Mac an Tàilleir|first=Iain|title=Ainmean-àite|language=en|year=2003|page=88}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Mhormhaich, A'}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
f3jnm0xu3d433nhp3vteg4p9i5jlhkk
Marc-Innis (Inbhir Nis)
0
53888
1212301
1082548
2024-04-19T03:32:27Z
Kevin Scannell
340
Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Marc-Innis]] go [[Marc-Innis (Inbhir Nis)]]: dab
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is ceantar suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Marc-Innis'''.
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Marc-Innis}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
80r2h51jajte3h1ilpll2n5xmuabkd0
1212309
1212301
2024-04-19T03:36:27Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is ceantar suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Marc-Innis'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37856|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Marc-Innis}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
1hhrfuvkufk024wrhlc8ttc4lf3cdq0
Sròn an t-Sìthein
0
53947
1211967
1096561
2024-04-18T17:07:18Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] í '''Sròn an t-Sìthein'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41023|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Sron an t-Sithein}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
o2kyp2ztnqice1xem6i0pagtug3r2wb
Beinn a' Chaorainn
0
53984
1212026
1041939
2024-04-18T18:17:28Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Beinn a' Chaorainn''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37870|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Beinn a' Chaorainn}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
fg70gzjingbgij6l359chobiyul96fg
Beinn Labhair
0
54010
1211902
1041956
2024-04-18T12:02:24Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Beinn Labhair''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39993|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Beinn Labhair}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
9ugsv7zaeoltt0wknk193liiz7s197y
An Càrn Gorm
0
54012
1212017
1131522
2024-04-18T17:37:55Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] é '''an Càrn Gorm''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39944|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Carn Gorm, An}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
a01zt21gpm4ddcfnl5rl1vygdlkv184
An Gearanach
0
54043
1211975
1041966
2024-04-18T17:10:46Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''an Gearanach''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37129|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Gearanach, An}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
0pu80o2e343tkjjb51m24gpt01e5sgu
Gleadhraich
0
54048
1211983
1041970
2024-04-18T17:18:06Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Gleadhraich''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37125|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Gleadhraich}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
fp20g53bjji2zfqu8p353ntr592mfxq
Liathach
0
54051
1211953
1041973
2024-04-18T13:16:02Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Liathach''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=35873|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Liathach}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
g8x0k892q03svd9s7tjo4khq4way39s
Am Monadh Liath
0
54057
1212311
1071634
2024-04-19T03:37:25Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh|sliabhraon]] in [[Albain]] é '''Am Monadh Liath''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39660|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Monadh Liath, Am}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
4w7c9ld94w77uoyckjslcshnflux4l4
Meall na Teanga
0
54060
1212312
1041982
2024-04-19T03:37:44Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Meall na Teanga''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37103|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Meall na Teanga}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
0shw429l1do1vqbydwxjs3d0b1yrtj1
Loch Afraig
0
54102
1212030
1057805
2024-04-18T18:53:43Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[loch]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Loch Afraig'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38894|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Loch Afraig}}
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
4ealjwawx15q5e6m6vjyums6nznrh1h
Loch Bhraoin
0
54104
1212143
1199575
2024-04-18T21:06:33Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
[[Íomhá:Northwest Highlands Loch Broom.jpg|deas|250px|thumb|Loch Bhraoin]]
Is [[loch]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Loch Bhraoin'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39735|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
== Naisc Sheachtracha ==
* [http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_09_Loch_Bhraoin_Gearrloch_Ed_II.pdf Loch Bhraoin] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160303175959/http://www.linguae-celticae.org/dateien/Gaidhlig_Local_Studies_Vol_09_Loch_Bhraoin_Gearrloch_Ed_II.pdf |date=2016-03-03 }}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Loch Bhraoin}}
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
ajtmkcw2ks5p840zw6298o63g75k7um
Abhainn nam Manach
0
54174
1211984
1042047
2024-04-18T17:18:27Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[abhainn]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] í '''Abhainn nam Manach'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=35703|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Abhainn nam Manach}}
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
rh4ou5zw25xpgan7tm0hw4fb59yfudt
Abhainn Nis
0
54176
1212023
1042048
2024-04-18T18:16:29Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[abhainn]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] í '''Abhainn Nis'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=35518|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Abhainn Nis}}
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
97b94md7f0uz2uzsep08v2k0by6j9c4
An t-Aonach Beag
0
54188
1212295
1042052
2024-04-19T03:21:21Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''An t-Aonach Beag''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37952|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Aonach Beag}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
jbh8sv8nqxkxicjxttfclq8wi7ykd57
Am Bodach
0
54189
1211974
1042053
2024-04-18T17:10:29Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''am Bodach''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37185|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Bodach, Am}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
hnicqqtoby4a3nr1k8wgp83k5k6h22b
Beinn Eallair
0
54192
1211946
998189
2024-04-18T13:12:39Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Beinn Eallair''', atá suite i g[[Comhairle na Gáidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37968|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Beinn Eallair}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gáidhealtachd]]
eetgm16jrxw55mnsoh36pbnokr2fbex
Na Gruagaichean
0
54201
1211982
1042064
2024-04-18T17:17:36Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''na Gruagaichean''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37879|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Gruagaichean, Na}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
4gssqeml8bz081s2031xk6r92j2lwk3
Stob Coire an Laoigh
0
54212
1211979
1042073
2024-04-18T17:16:36Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] é '''Stob Coire an Laoigh''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37950|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Stob Coire an Laoigh}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
lyxz0boq5j378vugj3u2n8u0qzp3naz
Stob Coire Sgreamhach
0
54214
1211978
1042075
2024-04-18T17:16:16Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Stob Coire Sgreamhach''', atá suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37893|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Stob Coire Sgreamhach}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
e6gz2ym3pgs0sa4uy2rrqtx03n5shev
Eas a' Choin
0
54231
1212139
1042084
2024-04-18T21:05:27Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[eas]] suite i g[[Comhairle na Gàidhealtachd]] é '''Eas a' Choin'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38895|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Eas a' Choin}}
[[Catagóir:Comhairle na Gàidhealtachd]]
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
o8j6ei56uup6fsekvs4eopfwh6u1r54
Druiminn
0
54552
1212260
1088027
2024-04-18T22:52:50Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Shruighlea]] i lár na h[[Albain|Alban]] é '''Druiminn''' (Béarla: ''Drymen'').<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38550|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Le linn an daonáirimh sa bhliain 2011, fuarthas 820 duine ina gcónaí ann. Seo iad na comhordanáidí aige: 56° 3′ 53.86″ Thuaidh agus 4° 27′ 3.85″ Thiar.
Tá an ceantar ar fad suite i bPáirc Náisiúnta Loch Laomainn agus na Tròsaichean agus síneann Foraois na Banríona Eilís chomh fada leis an tsráidbhaile. Fanann a lán siúlóirí ann.
Tá teach tábhairne i nDuiminn darb ainm “An Clachan” agus a mhaítear gurb é an teach tábhairne is sine in Albain. Deirtear freisin go bhfuil baint aige le rí-theaghlach Rob Ruaidh.
[[Íomhá:The Clachan, Drymen.jpg|mion|An Clachan, Druiminn]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Druiminn}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Shruighlea]]
5xba8okk4pl0biq1l8nuy0zwpz7lrvy
Srath Eadhair
0
54571
1212269
1087690
2024-04-18T22:57:18Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Shruighlea]] é '''Srath Eadhair'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38701|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Srath Eadhair}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Shruighlea]]
112htz6gnpasrcnleucef19na1g7yvw
Beinn Laomainn
0
54578
1212256
998199
2024-04-18T22:51:22Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Beinn Laomainn''', atá suite i g[[Comhairle Shruighlea]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39975|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Beinn Laomainn}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle Shruighlea]]
n94nyunky8qq0tht07csder3ykxshhu
Loch Drongaidh
0
54594
1212258
1133631
2024-04-18T22:51:43Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
[[Íomhá:Loch Drongaidh-Loch Drunkie.jpg|deas|250px|thumb|Loch Drongaidh]]
Is [[loch]] suite i g[[Comhairle Shruighlea]] é '''Loch Drongaidh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38509|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Loch Drongaidh}}
[[Catagóir:Comhairle Shruighlea]]
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
6dnyzckeoxkuzx40ydpczhsfjff5fcv
Stob Binnein
0
54624
1212259
999001
2024-04-18T22:52:22Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Stob Binnein''', atá suite i g[[Comhairle Shruighlea]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=35675|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Stob Binnein}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle Shruighlea]]
swp23x0wmoan7zs9i9pom174w5ofwr3
Cnoc Cheannachd
0
54676
1212249
1083037
2024-04-18T22:48:12Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle Mhoireibh]] é '''Cnoc Cheannachd'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38219|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Cnoc Cheannachd}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Mhoireibh]]
5mmnlz6mgf9l1iip5x3kivbx3h37hor
Fachabair
0
54690
1212246
1088235
2024-04-18T22:47:12Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[sráidbhaile]] suite i g[[Comhairle Mhoireibh]] é '''Fachabair'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39846|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Fachabair}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Mhoireibh]]
hxa4eb2sjl15htntuqel4gsdrnn0yj9
Marc-Innis (Fìobha)
0
54937
1212303
1097959
2024-04-19T03:33:13Z
Kevin Scannell
340
Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Marc Innis]] go [[Marc-Innis (Fìobha)]]: dab/AAA
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i [[Fìobha|bhFìobha]] é '''Marc Innis'''.
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Marc Innis}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Fìobha]]
3zdkdauyv8b20v79t0betnfaadk55fk
1212308
1212303
2024-04-19T03:36:04Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i [[Fìobha|bhFìobha]] é '''Marc-Innis'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40562|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-19|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Marc Innis}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Fìobha]]
62emjxb6kaw4angvef6ay1uislucgj8
Srath Tatha
0
55070
1211898
1087919
2024-04-18T12:01:10Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Srath Tatha'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37883|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Srath Tatha}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
f1nepo8mdfcpl4xflrqpvre4zgur7md
Loch Raineach
0
55101
1211906
1133636
2024-04-18T12:10:44Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
[[Íomhá:Loch Rannoch.jpg|deas|250px|thumb|Loch Raineach]]
Is [[loch]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Loch Raineach'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39699|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Loch Raineach}}
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
nveyis23pyc0q0ozv9nxjxbb44rpk3w
Loch Tatha
0
55102
1211910
1028039
2024-04-18T12:12:11Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[loch]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Loch Tatha'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39695|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Loch Tatha}}
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
1qubohc74s9iu9dn7b3ucph90k3rpre
Uisge Theimheil
0
55103
1211911
1102286
2024-04-18T12:13:39Z
Kevin Scannell
340
Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Loch Teimhil]] go [[Uisge Theimheil]]: AAA — an abhainn
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[abhainn]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Loch Teimhil'''.
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Loch Teimhil}}
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
nu0f8m95zcms1nctejn30r8ll4ej3xd
1211915
1211911
2024-04-18T12:15:51Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[abhainn]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Uisge Theimheil'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37876|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-18|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Uisge Theimheil}}
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
rwpivy7be5w7d7hjrg000ron0jpd66s
1211916
1211915
2024-04-18T12:16:03Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[abhainn]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Uisge Theimheil'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37876|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-18|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Uisge Theimheil}}
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
droufq7y8384uu9a6z8jl4yvep3jxf4
Meall nan Tarmachan
0
55108
1211917
987677
2024-04-18T12:16:26Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[sliabh]] in [[Albain]] í '''Meall nan Tarmachan''', atá suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37099|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Meall nan Tarmachan}}
[[Catagóir:Sléibhte agus sliabhraonta na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
l3p7rgs3wwzeuoubck1vjb8syfp7q1c
Uisge Amain
0
55113
1211920
1102287
2024-04-18T12:17:20Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is [[abhainn]] suite i g[[Comhairle Pheairt is Cheann Rois]] é '''Uisge Amain'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36495|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Uisge Amain}}
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hAlban]]
[[Catagóir:Comhairle Pheairt is Cheann Rois]]
ho4ujorohmqs1rsyfwozc0gmx6zc046
Grianaig
0
55191
1211921
1059180
2024-04-18T12:17:50Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Shiorrachd Rinn Friù]] é '''Grianaig'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39817|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Bhí 44,248 duine ina gcónaí i nGrianaig i 2011.
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Grianaig}}
[[Catagóir:Comhairle Shiorrachd Rinn Friù]]
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
at29w708jbvc4qsuhkrg2j9ugqw2eov
Inbhir Chip
0
55195
1211922
1088109
2024-04-18T12:18:50Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Shiorrachd Rinn Friù]] é '''Inbhir Chip'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39072|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Bhí 1,598 duine ina gcónaí in Inbhir Chip i 2001.
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Inbhir Chip}}
[[Catagóir:Comhairle Shiorrachd Rinn Friù]]
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
hq59f9w9qtciwvcashmksx9mgmlvyez
Port Ghlaschu
0
55198
1211923
1176599
2024-04-18T12:19:23Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Shiorrachd Rinn Friù]] é '''Port Ghlaschu'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38391|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Bhí 16,617 duine ina gcónaí i bPort Ghlaschú i 2001.
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Port Ghlaschu}}
[[Catagóir:Comhairle Shiorrachd Rinn Friù]]
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
kxkm3oadalqdbvdvjzk4e2gj11qsx1a
Achadh an t-Seagail
0
55298
1212274
1128778
2024-04-18T23:00:00Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Cathair Ghlaschú]] é '''Achadh an t-Seagail'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38699|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Achadh an t-Seagail}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Cathair Ghlaschú]]
ihc70cw3gaudmjo8maqunxmughwc627
Baile na Drochaid
0
55395
1212276
1128763
2024-04-18T23:00:39Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Cathair Ghlaschú]] é '''Baile na Drochaid'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40609|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Baile na Drochaid}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Cathair Ghlaschú]]
5ifgq75ktw9b03892ck0y5k2hzj9ft3
Fearann Anna
0
55402
1212275
1082317
2024-04-18T23:00:17Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Cathair Ghlaschú]] é '''Fearann Anna'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40607|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Fearann Anna}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Cathair Ghlaschú]]
t97mnntu9c1p8pk47jkn9ncea0ggc0z
Pollag
0
55418
1212277
1037412
2024-04-18T23:00:56Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Cathair Ghlaschú]] é '''Pollag'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38026|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Pollag}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Cathair Ghlaschú]]
89x6siesuw7n6l8u312vhifxrcs8ap6
Creag an t-Sionnaich
0
55441
1212271
986093
2024-04-18T22:58:40Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}Is [[bruachbhaile]] suite i g[[Comhairle Cathair Dhún Éideann]] é '''Creag an t-Sionnaich'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=36883|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Creag an t-Sionnaich}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Cathair Dhún Éideann]]
kjfnng037rmtpznhu68xekyxe8tlnhd
Talla na Creige Nuadh
0
55450
1212272
1019932
2024-04-18T22:59:04Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[bruachbhaile]] suite i g[[Comhairle Cathair Dhún Éideann]] é '''Talla na Creige Nuadh'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40543|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Talla na Creige Nuadh}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Cathair Dhún Éideann]]
inhamteedbkedhfmz2ccmmkb38oqhlv
Comar nan Allt
0
55471
1211895
1097756
2024-04-18T12:00:08Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle Shiorrachd Lannraig a Tuath]] é '''Comar nan Allt'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=40602|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Comar nan Allt}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle Shiorrachd Lannraig a Tuath]]
qx76qds6gnerongn7z6o6bklxjdb041
Baile Ùr Chille Bhoisil
0
55551
1212250
1192204
2024-04-18T22:48:45Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle nan Críochan]] é '''Baile Ùr Chille Bhoisil'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38397|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Naisc sheachtracha ==
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Baile Ur Chille Bhoisil}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle nan Críochan]]
riyo816uefuwr3a8neca3rarz5cjm58
Baile nan Cnoc
0
55559
1212253
987476
2024-04-18T22:49:47Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle na h-Eaglaise Brice]] é '''Baile nan Cnoc'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=35846|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Baile nan Cnoc}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle na h-Eaglaise Brice]]
s7avy3gevl6lykehhqjigwolpuyioq9
Cille Bheagha
0
56721
1212252
1087855
2024-04-18T22:49:23Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[baile]] suite i g[[Comhairle nan Críochan]] í '''Cille Bheagha'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=35812|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Cille Bheagha}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Comhairle nan Críochan]]
kpk8snxafd7zoz82h5c9hhd0avmlw1m
Deis
0
57270
1212279
1088794
2024-04-18T23:01:48Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is [[bruachbhaile]] suite in [[Obar Dheathain]] é '''Deis'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39070|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{Síol-tír-gd}}
{{DEFAULTSORT:Deis}}
[[Catagóir:Bailte in Albain]]
[[Catagóir:Obar Dheathain]]
au6klm4npec4tdsvgm9ynink5kebyx7
Donald Trump
0
63331
1211963
1211090
2024-04-18T16:40:47Z
TGcoa
21229
/* Conspóid Stormy Daniels */
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Ba é '''Donald J. Trump''' 45ú h[[Uachtarán]] [[na Stát Aontaithe]]. Is fear [[gnó]], infheisteoir agus pearsa [[teilifís]]e [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Meiriceánach]] é chomh maith. Is é Donald Trump an chéad iaruachtarán Meiriceánach riamh a cúisíodh i gcion coiriúil, rud a tharla i mí an Mheithimh 2023.<ref name=":2">{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/trump-cuisithe-as-caipeisi-runaicmithe-a-choinneail-go-midhleathach/|teideal=Trump cúisithe as cáipéisí rúnaicmithe a choinneáil go mídhleathach|dáta=2023-06-09|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2023-06-09}}</ref>
[[Íomhá:Donald Trump NYMA.jpg|clé|mion|Aibreán 1964]]
[[Íomhá:Donald Trump in the 1980s.tif|clé|mion|sna 1980idí luath]]
== Tús a shaoil ==
Rugadh Trump ar an [[14 Meitheamh]] [[1946]] i [[Nua-Eabhrac (cathair)|Nua-Eabhrac]]. B'as [[Tunga]] i [[Leòdhas]] in [[Albain]] a mháthair. Níor labhair sí ach [[Gaeilge na hAlban|Gàidhlig]] suas go dtí 18 bliain d’aois slánaithe aici.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/fisean-cad-a-cheapann-muintir-leodhais-faoi-thoghadh-duine-de-shliocht-an-oileain-ina-uachtaran-ar-sam/|teideal=FÍSEÁN: Cad a cheapann muintir Leòdhais faoi thoghadh duine de shliocht an oileáin ina Uachtarán ar SAM?|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2020-06-14}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.politico.com/magazine/story/2016/05/donald-trump-scottish-village-scotland-mother-213882|teideal=The Tiny Scottish Village That Spawned Trump|údar=Peter Geoghegan|language=en|work=POLITICO Magazine|dátarochtana=2020-06-14}}</ref>
B'as an [[An Ghearmáin|Ghearmáin]] tuismitheoirí a athar, cé go ndúirt Trump le blianta gurbh as an [[Sualainn]] iad.
[[Íomhá:Nancy Reagan accepting an award with Donald Trump and George Allen (cropped).jpg|clé|mion|1985]]
Tógadh an Trumpach i [[Queens]], buirg de chuid [[Nua-Eabhrac (cathair)|Nua-Eabhrac]]. Bronnadh céim bhaitsiléara san [[eacnamaíocht]] ar Trump i mí Bealtaine 1968 ó Scoil Wharton (Ollscoil Pennsylvania).
==Toghchán 2016==
Tar éis comórtais dhéin sna réamhthoghcháin, fuair Trump ainmniúchán na huachtaránachta ón b[[Páirtí Poblachtach (Stáit Aontaithe)|Páirtí Poblachtach]] i mí an Mheithimh 2016.<ref>Reid J. Epstein (June 16, 2015). "Donald Trump Enters 2016 Presidential Race". The Wall Street Journal</ref>
Bhuaigh Trump an toghchán uachtaránachta ar [[8 Samhain]] [[2016]]. Vótáil níos mó daoine ar son [[Hillary Clinton]] áfach (beagnach trí mhilliún [[duine]]). Ach d’éirigh le Donald Trump an bua a fháil i níos mó stát.
Ar an [[20 Eanáir]] [[2017]], ghlac compántas an rinceora aitheanta [[Michael Flatley]], "[[Lard of the Dance|Lord of the Dance]]", páirt i searmanas insealbhaithe. Creidtear go raibh suas le 250,000 duine i láthair ag an searmanas idir Cnoc an Chaipeatóil agus an Teach Bán (Obama i 2009<ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/us-news/2017/jan/22/trump-inauguration-crowd-sean-spicers-claims-versus-the-evidence|teideal=Trump's inauguration crowd: Sean Spicer's claims versus the evidence|údar=Elle Hunt|dáta=2017-01-22|language=en-GB|work=The Guardian|dátarochtana=2020-06-14}}</ref>, 1.8 milliún)<ref>https://www.factcheck.org/2017/01/the-facts-on-crowd-size/</ref>.
[[Íomhá:Donald and Melania 1999.jpg|clé|mion|Trump agus a chara [[Melania Trump|Melania]], 1999 (phós siad in 2005)]]
Ar an [[22 Eanáir]] [[2017]], dúirt Trump go raibh calaois toghcháin ann (trí - cúig mhilliún duine) agus mar sin, vótáil níos mó daoine ar a shon. Ach níl fianaise ann chun bunús a thabhairt don éileamh sin, a dúirt na [[nuachtán|nuachtáin]]<ref>Without Evidence, Trump Tells Lawmakers 3 Million to 5 Million Illegal Ballots Cost Him the Popular Vote, [https://www.washingtonpost.com/news/post-politics/wp/2017/01/23/at-white-house-trump-tells-congressional-leaders-3-5-million-illegal-ballots-cost-him-the-popular-vote/?utm_term=.43bbfa13b6fc Washington Post], 24 Eanáir 2017</ref>.
== Polasaithe ==
* An [[An Meánoirthear|Meánoirthear]]
Ar [[8 Nollaig]] [[2017]], d'fhógair [[Uachtarán na Stát Aontaithe|Uachtarán]] [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]], Donald Trump, go raibh na Stáit Aontaithe chun aitheantas a thabhairt feasta do [[Iarúsailéim]] mar [[Príomhchathair|phríomhchathair]] [[Iosrael]]. Mhaslaigh sé na [[An Phalaistín|Palaistínigh]] lena chuid cainte.
== Táinseamh ==
Ar 18 Nollaig 2019, tháinsigh [[Teach Ionadaithe na Stát Aontaithe]] Trump ar dhá chúis, is é sin mí-úsáid chumhachta agus baicinníocht na [[Comhdháil na Stát Aontaithe|Comhdhála]]. Chaith 230 vóta ar son an chéad chúis a chur agus 197 ina coinne; 229 vóta ar son an dara ceann agus 198 ina coinne. Ach ní raibh [[Seanad Stáit Aontaithe Mheiriceá|Seanad na Stát Aontaithe]] sásta dul níos faide.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/tus-a-chur-le-triail-tainsimh-donald-trump-sa-seanad/|teideal=Tús á chur le triail táinsimh Donald Trump sa Seanad|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2020-06-14}}</ref>[[Íomhá:Donald Trump by Gage Skidmore.jpg|mion|CPAC, Washington D.C. 10 Feabhra, 2011|clé]][[Táinseamh|Táinsíodh]] [[Teach Ionadaithe na Stát Aontaithe|Teach na nIonadaithe]] an 45ú uachtarán na Stát Aontaithe [[Donald Trump]] don dara huair ar [[13 Eanáir]] [[2021]].
{{Main|Táinseamh faoi dhó Donald Trump}}
== Ionsaí ar an Capitol, 2021 ==
Cé gur chaill Trump an toghchán in 2020 le breis is seacht milliún vóta, sheas sé leis an scéal gur aige a bhí an bua, bréag a spreag daoine chun ruathar a thabhairt faoin gCaipeatól i mí Eanáir 2021.<ref name=":1">{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/ta-meiricea-ag-dul-i-leig-fogra-deanta-ag-donald-trump-go-bhfuil-se-ag-seasamh-duachtaranacht-sam-aris/|teideal=‘Tá Meiriceá ag dul i léig’ – fógra déanta ag Donald Trump go bhfuil sé ag seasamh d’uachtaránacht SAM arís|údar=Tuairisc|dáta=16 Samhain 2022|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2022-11-16}}</ref>
Rinne drong de lucht tacaíochta Donald Trump, Uachtarán Mheiriceá ag an am, ruathar ar Chaipeatól na Stát Aontaithe in Washington D.C. ar 6 Eanáir 2021.
{{Main|Ruathar ar an gCaipeatól (2021)}}
Ar 29 Meitheamh 2022, thug Hutchinson fianaise do choiste fiosrúcháin na n-imeachtaí ar an séú Eanáir 2021. Thug sí fianaise ar iompar agus meoin Trump sna laethanta thart ar an ionsaí ar an Capitol.
{{Main|Cassidy Hutchinson}}
I mí Lúnasa 2022, rinne an [[FBI]] ruathar ar theach saoire Trump in Mar-a-Lago Palm Beach, [[Florida]]. Thug Trump cáipéisí rúnaicmithe ón [[An Teach Bán|Teach Bán]] go dtí Florida leis lena scrios nuair a tháinig deireadh lena thréimhse mar uachtarán. Choinnigh an t-iarUachtarán ábhar a d’iarr oifigigh ón gCartlann Náisiúnta air a thabhairt ar ais ar feadh roinnt míonna agus níor scar sé leo go dtí gur bagraíodh an dlí air chun iad a fháil ar ais.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/dlus-a-chur-leis-na-fiosruchain-faoi-laethanta-deireanacha-trump-sa-teach-ban/|teideal=Dlús á chur leis na fiosrúcháin faoi laethanta deireanacha Trump sa Teach Bán|údar=Tuairisc|dáta=9 Lúnasa 2022|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2022-08-14}}</ref>
Thugadar leo 26 bosca cáipéisí agus bhí 11 baisc acu sin a bhí marcáilte rúnaicmithe.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/breis-is-300-caipeis-runaicmithe-faighte-ar-ais-o-donald-trump/|teideal=Breis is 300 cáipéis rúnaicmithe faighte ar ais ó Donald Trump|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2022-08-24}}</ref>
==As oifig==
Le linn 2021 agus níos déanaí, bhí Trump á fhiosrú mar gheall ar an mbaint a bhí aige leis an [[Ruathar ar an gCaipeatól (2021)|ruathar ar an gCaipeatól]] agus mar gheall ar an
{{Main|Stormy Daniels}}
láimhseáil a rinne sé ar cháipéisí rúnda i ndiaidh dó an Teach Bán a fhágáil,<ref name=":1" />
Ar 8 Samhain 2022, theip ar chuid mhór de na hiarrthóirí ar thacaigh Trump leo i dtoghcháin lár téarma.
{{Main|Toghcháin na Stát Aontaithe 2022}}
[[Íomhá:Statement Of Special Counsel Jack Smith.webm|clé|mion|Special Counsel Jack Smith ar 9 Meitheamh 2023]][[Íomhá:Subverting_Justice_-_How_the_Former_President_and_His_Allies_Pressured_DOJ_to_Overturn_the_2020_Election.pdf|clé|mion|[https://www.judiciary.senate.gov/imo/media/doc/Interim%20Staff%20Report%20FINAL.pdf Senate Committee on the Judiciary], 2021-10-07<ref name=":4">{{Lua idirlín|url=https://www.judiciary.senate.gov/subverting-justice-how-the-former-president-and-his-allies-pressured-doj-to-overturn-the-2020-election|teideal=Subverting Justice: How the Former President and His Allies Pressured DOJ to Overturn the 2020 Election {{!}} United States Senate Committee on the Judiciary|language=en|work=www.judiciary.senate.gov|dátarochtana=2023-08-20}}</ref>]]Ar 15 Samhain 2022, bhí sé fógartha ag Trump go bhfuil rún aige a bheith ina iarrthóir arís sa chéad toghchán uachtaránachta eile in 2024. Bhí sé ag fógairt do dhaoine eile sa Pháirtí Poblachtach, a mbeadh fonn orthu a n-ainmneacha a chur chun cinn (gobharnóir [[Florida|Fhlorida]] Ron DeSantis agus gobharnóir [[Virginia]] [[Glenn Youngkin]], mar shampla), gan teacht trasna air. D'fhéadfadh sé chomh maith, a deirtear, go bhfuil sé i gceist aige leas a bhaint as a iarrthóireacht mar sciath chosanta in aghaidh na líomhaintí coiriúlachta a bhí curtha ina leith.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Teanntás Trump: "beidh mé i m'iarrthóir arís in 2024"|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2022/1116/1336423-teanntas-trump-beidh-me-i-miarrthoir-aris-in-2024/|date=2022-11-16|language=ga|author=Nuacht RTÉ}}</ref>
=== Conspóid Stormy Daniels ===
Cuirtear ina leith gur íoc dlíodóirí Trump $130,000 le [[Stormy Daniels]],<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Stormy Daniels|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Stormy_Daniels&oldid=1147534458|journal=Wikipedia|date=2023-03-31|language=en}}</ref> aisteoir i scannáin do dhaoine fásta, iar-striapach (de réir [[Melania Trump]]) agus struipeálaí as [[Baton Rouge, Louisiana|Baton Rouge]], [[Louisiana]], le go gcoinneodh sí an caidreamh collaí a deirtear a bhí acu le chéile (sa bhliain 2006) faoi rún. Cúisíodh Trump in 2023 in íocaíochtaí neamhdhleathacha a thabhairt di nuair a bhí a fheachtas toghchánaíochta don uachtaránacht faoi lán seoil in 2016.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Trump le cúisiú in íocaíochtaí a thabhairt do Stormy Daniels|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2023/0331/1367416-trump-le-cuisiu-in-iocaiochtai-a-thabhairt-do-stormy-daniels/|date=2023-03-31|language=ga|author=Nuacht RTÉ}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/cuiseanna-coiriula-a-gcur-i-leith-donald-trump-mar-gheall-ar-iocaiocht-le-stormy-daniels/|teideal=Cúiseanna coiriúla á gcur i leith Donald Trump mar gheall ar íocaíocht le Stormy Daniels|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2023-03-31}}</ref>
Ócáid eisceachtúil a bhí ann, mar ib'é Trump an chéad uachtarán nó iaruachtarán de chuid na Stát Aontaithe dár tharla a leithéid.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/donald-trump-a-thabhairt-os-comhair-na-cuirte-in-manhattan/|teideal=Donald Trump á thabhairt os comhair na cúirte in Manhattan|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2023-04-04}}</ref>
=== Mí-úsáid ghnéis ===
Ar [[9 Bealtaine]] [[2023]], fuair giúire i [[Nua-Eabhrac (cathair)|Nua-Eabhrac]] go ndearna iar-[[uachtarán na Stát Aontaithe]] [[Donald Trump]] [[mí-úsáid ghnéis]] ar an [[iriseoir]] E Jean Carroll sa bhliain 1995 / 1996 isan Bergdorf Goodman, siopa ilrannach i Nua Eabhrac.
{{Main|E. Jean Carroll v. Donald J. Trump}}
=== Comhcheilg agus ráitis bhréige ===
Ar 1 Lúnasa 2023, bhí sé curtha i leith Donald Trump gur chuaigh sé i mbun comhcheilge chun torthaí an toghcháin uachtaránachta in 2020 a chur ar ceal ar mhaithe le fanacht i gcumhacht.<ref name=":03">{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/trump-le-cur-ar-a-thriail-as-iarracht-a-dheanamh-torthai-toghchain-a-chur-ar-ceal/|teideal=Trump le cur ar a thriail as iarracht a dhéanamh torthaí toghcháin a chur ar ceal|údar=Tuairisc|dáta=2 Lúnasa 2023|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2023-08-02}}</ref>
{{Main|Ionchúiseamh Feidearálach in aghaidh Donald Trump (toghchán 2020)}}
=== Eolas rúnda slándála ===
Ar 8 Meitheamh 2023, bhí Trump cúisithe ag ardghiúiré feidearálach i gcáipéisí rúnaicmithe rialtais a choinneáil tar éis dó imeacht as an Teach Bán in 2021 agus i mbac a chur ar riar na córa. Bhí cúiseanna eile curtha ina leith chomh maith – comhcheilg a bheith ar bun aige agus ráitis bhréige a dhéanamh ina measc.<ref name=":3">{{Luaigh foilseachán|title=Donald Trump cúisithe i gcáipéisí rúnaicmithe a choinneáil|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2023/0609/1388243-donald-trump-cuisithe-i-gcaipeisi-runaicmithe-a-choinneail/|date=2023-06-09|language=ga}}</ref><ref name=":02">{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/ni-cosuil-go-gcuirfidh-an-dli-aon-bhac-ar-iarracht-trump-filleadh-ar-an-teach-ban/|teideal=Ní cosúil go gcuirfidh an dlí aon bhac ar iarracht Trump filleadh ar an Teach Bán|údar=Máirín Ní Ghadhra|dáta=14 Iúil 2023|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2023-07-14}}</ref>
Líomhnaítear gur thug Trump cáipéisí rúnaicmithe ón Teach Bán go dtí Florida leis lena scrios nuair a tháinig deireadh lena thréimhse mar uachtarán, beart a bheadh in aghaidh an dlí. Faoi Acht Thaifid an Uachtaráin, is leis an Rialtas gach ábhar oifigiúil agus ní mór é ar fad a chur ar fáil don chartlann ach a dtagann deireadh le téarma Uachtaráin. Choinnigh an t-iarUachtarán 15 bosca d’ábhar a d’iarr oifigigh ón gCartlann Náisiúnta air a thabhairt ar ais ar feadh roinnt míonna agus níor scar sé leo go dtí gur bagraíodh an dlí air chun iad a fháil ar ais.<ref name=":2" />
{{Main|Ionchúiseamh Feidearálach in aghaidh Donald Trump (eolas rúnda slándála)}}
I mí Lúnasa 2022, rinne gníomhairí ón FBI ruathar gan choinne ar eastát an iar-Uachtaráin in Florida Chuardaigh na gníomhairí an áit go mion agus thug siad leo na mílte cáipéis a bhí faoi ghlas i dtaisceadán.
De réir an dlí, ba cheart aon cháipéis rúnaicmithe a bhí ina sheilbh ag Trump a bheith tugtha ar láimh aige do Chartlann Náisiúnta na Stát Aontaithe nuair a tháinig deireadh lena théarma oifige.<ref name=":3" /><ref name=":02" />
=== Ionchúiseamh Trump in Georgia ===
Ar 14 Lúnasa 2023, bhí iaruachtarán na Stát Aontaithe, [[Donald Trump]], cúisithe ag ardghiúiré in [[Georgia (stát S.A.M.)|Georgia]] in iarracht a dhéanamh toradh [[Toghchán Uachtaránachta na Stát Aontaithe 2020|thoghchán uachtaránachta]] na tíre in 2020 a chur ar ceal. Tugtar '''''The State of Georgia v. Donald J. Trump, et al''''' ar an gcás.
<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.rte.ie/radio/rnag/clips/22288386/|teideal=Tús Áite: Súil Siar na Seachtaine|údar=Raidió na Gaeltachta|dáta=18 Lúnasa 2023|language=ga-IE|work=RTE Radio|dátarochtana=2023-08-19}}</ref>
{{Main|Ionchúiseamh Donald Trump in Georgia}}
=== Ciníochas ===
I mí Lúnasa 2023, thosaigh lucht Trump ag baint úsáide as an focal ‘Riggers’ chun ‘prosecutors’ a mhaslú, a n-intinn dírithe ar Willis go háirithe.<ref>{{Lua idirlín|url=https://gab.com/search/top?q=riggers|teideal=Gab Social|work=gab.com|dátarochtana=2023-08-20}}</ref> Ar a ardán meáin shóisialta, [[Truth Social]], níor luaigh Trump ainm Willis, ach chuir sé cúisí ar na n-ionchúisitheoirí. ‘They never went after those that Rigged the Election,’ a dúirt Trump. ‘They only went after those that fought to find the RIGGERS!’ Is Meiriceánach Afracach í Willis agus is amhlaidh an bheirt ionchúisitheoirí atá lonnaithe i Nua-Eabhrac, a rinne imscrúdú ar Trump chomh maith, a chúisigh Trump i mí Aibreáin as líomhnaithe ‘hush-money’<ref>{{Lua idirlín|url=https://extrag.ie/2023/08/16/nuacht/trump-agus-an-focal-riggers/|teideal=Úsáid Trump focal ‘Riggers’ chun ‘prosecutors’ gorm a mhaslú|údar=Joe Breathnach / Extrag.ie|dáta=2023-08-16|language=ga-IE|dátarochtana=2023-08-20}}</ref>.[[Íomhá:Photo of the Day 3 17 17 (34005795892).jpg|clé|mion|Trump, Enda Kenny, agus Wilbur Ross, 16 Márta 2017]]
== Trump in Éirinn ==
[[Íomhá:F20190314AH-0862 (32446200787).jpg|clé|mion|Leo Varadkar, Trump, [[:Catagóir:Ban Uachtaráin na Stát Aontaithe|Ban Uachtarán na S.A.]] [[Melania Trump]] agus Dr. Matthew Barrett, 14 Márta 2019 ]]
[[Íomhá:The President and First Lady in Ireland (48051614248).jpg|clé|mion|[[An Dún Beag]] / Doonbeg, 7 Meitheamh 2019]]
Cheannaigh an Trumpach cúrsa [[Galf|gailf]] in aice le [[An Dún Beag|Dún Beag]] i g[[Contae an Chláir]] (''Trump International Golf Links'') ar an [[11 Feabhra]] [[2014]]. Ar an [[12 Bealtaine]] [[2014]] thug sé cuairt ar [[Éirinn]].
Sa bhliain 2017, thug Trump le fios gur mhian leis go dtabharfaí poist i g[[Gnó|comhlacht]]<nowiki/>aí Meiriceánacha in Éirinn 'ar ais go Meiriceá.'<ref>{{Luaigh foilseachán|title='Tugaigí poist in Éirinn ar ais go Meiriceá' - Uachtarán Trump|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2017/0816/897843-tugaigi-poist-in-eirinn-ar-ais-go-meiricea-uachtaran-trump/|date=2017-08-16|language=ga}}</ref>
Ar 5-6 Meitheamh 2019, tháinig Uachtarán na Stát Aontaithe go hÉirinn. Cuairt oifigiúil a bhí ann, an t-aon cheann amháin nuair a bhí Trump in oifig.<ref name=":0">{{Luaigh foilseachán|title=Fáilte curtha ag an Taoiseach roimh Donald Trump|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2019/0605/1053677-failte-curtha-ag-an-taoiseach-roimh-donald-trump/|date=2019-06-05|language=ga|author=Nuacht RTÉ}}</ref> Bhuail sé leis an Taoiseach, [[Leo Varadkar]]. Labhair an bheirt cheannairí ag preasócáid in Aerfort na Sionainne. [[Breatimeacht|Imeacht na Breataine]] as an Aontas Eorpach, an próiseas síochána sa Tuaisceart, imirce, trádáil agus an clár víosa E3 is mó a bhí idir chamáin acu. Dúirt an tUachtarán Trump gur mór an onóir dó a bheith in Éirinn. Dúirt sé freisin gur chreid sé go mbainfeadh Éire tairbhe as dealú na Breataine ón Aontas Eorpach.<ref name=":0" />
Thug sé cuairt ansin ar [[an Dún Beag]] i g[[Contae an Chláir]]. Chaith sé an oíche in a óstán féin. An lá dár gcionn, tháinig sé ar ais óna chuairt go dtí an Fhrainc leis an oíche ina diaidh sin a chaitheamh ann chomh maith.
== Féach freisin ==
* [[Ruathar ar an gCaipeatól (2021)]]
* [[Táinseamh faoi dhó Donald Trump]]
* [[Cassidy Hutchinson]]
* [[Toghcháin na Stát Aontaithe 2022]]
* [[Ionchúiseamh Feidearálach in aghaidh Donald Trump (toghchán 2020)|Ionchúiseamh Feidearálach in aghaidh Donald Trump: toghchán 2020]]
* [[Ionchúiseamh Feidearálach in aghaidh Donald Trump]] : eolas rúnda slándála
* [[Ionchúiseamh Donald Trump in Georgia]]
== Naisc sheachtracha ==
*Guaridan.co.uk : [https://www.theguardian.com/us-news/2023/may/09/e-jean-carroll-wins-trump-trial-verdict Faigheann an ghiúiré amach gur bhain Donald Trump mí-úsáid ghnéasach as an colúnaí E Jean Carroll (i mBéarla)]
*[https://www.judiciary.senate.gov/imo/media/doc/Interim%20Staff%20Report%20FINAL.pdf Senate Committee on the Judiciary],: Subverting Justice: How the Former President and His Allies Pressured DOJ to Overturn the 2020 Election, 2021-10-07<ref name=":4" />
==Tagairtí==
{{reflist}}
{{UachtaráinSAM}}
{{DEFAULTSORT:Trump, Donald}}
[[Catagóir:Donald Trump]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1946]]
[[Catagóir:Daoine beo]]
[[Catagóir:Críostaithe]]
[[Catagóir:Daoine as Cathair Nua-Eabhrac]]
[[Catagóir:Daoine Meiriceánacha de bhunadh na hEorpa]]
[[Catagóir:Fir]]
[[Catagóir:Lucht gnó na Stát Aontaithe]]
[[Catagóir:Pobalóirí]]
[[Catagóir:Poblachtánaigh na Stát Aontaithe]]
[[Catagóir:Uachtaráin na Stát Aontaithe]]
[[Catagóir:Ciontóirí gnéis Meiriceánacha]]
cc94ah6xifl995956vb8451ro0grnx3
An Ind-Sín
0
63437
1211957
773254
2024-04-18T13:50:49Z
Kevin Scannell
340
WD
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is réigiún in [[An Áise|Áise]] í '''an Ind-Sín'''.
{{síol}}
{{DEFAULTSORT:Ind-Sín, An}}
[[Catagóir:An Áise]]
3nzm51jwsjvvnycwk8h1t1a4s5o6fot
Comhairle na hEorpa
0
64223
1212255
1192269
2024-04-18T22:51:02Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}}
Is eagraíocht idirnáisiúnta í Comhairle na hEorpa ([[An Béarla|Béarla]]; ''Council of Europe'', [[An Fhraincis|Fraincis]]: ''Conseil de l'Europe'') a bhfuil sé mar aidhm shonraithe aici <ref>{{Cite web|url=http://www.coe.int/en/web/about-us/values|teideal=Values|website=The Council of Europe in brief|language=en-GB|access-date=2017-04-21}}</ref> [[cearta an duine]], an [[daonlathas]] agus [[forlámhas an dlí]] <ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/country_profiles/4816408.stm|teideal=BBC News - Profile: The Council of Europe|website=news.bbc.co.uk}}</ref>san [[An Eoraip|Eoraip]] a dhearbhú. Bunaithe sa bhliain 1949, tá 47 ballstát aici, le daonra de thart ar 820 milliún, agus feidhmíonn sí le buiséad bliantúil de thart ar 500 milliún [[euro]].<ref>Council of Europe, [http://www.coe.int/en/web/about-us/budget Budget], Retrieved: 21 April 2016</ref>
[[Íomhá:Logo Asamblea Parlamentaria Consejo de Europa.svg|clé|mion]]
[[Íomhá:Strasbourg Europe Agora n2.JPG|clé|mion|Agora, Strabourg]]
Tá an eagraíocht difriúil ón (28-náisiún) [[An tAontas Eorpach|Aontas Eorpach]] (AE), cé go measctar daoine iad uaireanta, go páirteach toisc gur ghlac an AE leis an m[[Bratach na hEorpa|Bratach Eorpach]] bunaidh a chruthaigh Comhairle na hEorpa sa bhliain 1955,<ref>Council of Europe. [http://www.coe.int/en/web/about-us/the-european-flag "The European flag"]. Retrieved 18 April 2016</ref> chomh maith le h[[Iomann na hEorpa]].<ref>Council of Europe. [http://www.coe.int/en/web/about-us/the-european-anthem "The European anthem"]. Retrieved 18 April 2016</ref> Níor tháinig aon tír isteach san AE riamh gan baint a bheith aici le Comhairle na hEorpa.<ref>Council of Europe. [http://www.coe.int/en/web/about-us/do-not-get-confused "How to Distinguish Us"]. Retrieved: 18 April 2016</ref> Is breathnóir oifigiúil de chuid na Náisiún Aontaithe í Comhairle na hEorpa.<ref>{{cite web|url=https://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html|teideal=Intergovernmental Organizations|website=www.un.org}}</ref>
Murab ionann agus an AE, ní féidir le Comhairle na hEorpa dlíthe ceangailteacha a dhéanamh, ach tá sé de chumhacht aici comhaontuithe roghnaithe idirnáisiúnta arna gcur i bhfeidhm ag stáit Eorpacha maidir le topaicí éagsúla a fhorfheidhmiú. Is í [[an Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] an foras ab aithnidiúla de Chomhairle na hEorpa, a chuireann [[an Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]] i bhfeidhm.
Is iad Coiste na nAirí, a chuimsíonn airí eachtracha gach ballstáit, agus an Tionól Parlaiminteach, comhdhéanta de chomhaltaí de pharlaimintí náisiúnta gach ballstáit, dá chomhlacht reachtúil na Chomhairle. Is institiúid neamhspleách é an [[Coimisinéir um Chearta an Duine]] laistigh de Chomhairle na hEorpa, a bhfuil sainordú aige feasacht agus meas ar chearta an duine sna ballstáit a chur chun cinn. Tá an tArd-Rúnaí i gceannas ar rúnaíocht na heagraíochta. I measc mórchomhlachtaí eile na Comhairle tá Stiúrthóireacht na hEorpa um Cháilíocht Leigheasra & Cúram Sláinte (SECL) agus Réadlann Chlosamhairc na hEorpa.
Tá ceanncheathrú Chomhairle na hEorpa i [[Strasbourg]] [[An Fhrainc|na Fraince]]. Is iad [[an Béarla]] agus [[an Fhraincis]] an dá theanga oifigiúil. Baineann Coiste na nAirí, an Tionól Parlaiminteach, agus an Chomhdháil úsáid as [[An Ghearmáinis|an nGearmáinis]], [[an Iodáilis]] agus [[an Rúisis]] freisin le haghaidh cuid dá gcuid oibre.
==Ról ==
Tá meas ar obair na Comhairle chun cuidiú le mionlaigh náisiúnta a chosaint, troid in aghaidh [[Ciníochas|ciníochais]] agus seineafóibe, agus caimiléireacht a chomhrac.
== Stair ==
Bunaíodh an Chomhairle tar éis an [[An Dara Cogadh Domhanda|Dara Cogadh Domhanda]] trí Chonradh Londan. Tá sé méadaithe ón 9 stát bunaidh (le n-áirítear Éire) go 47 inniu.
== Féach freisin ==
* [[Comhairle an Aontais Eorpaigh|An Chomhairle Eorpach (EUCO)]]
* [[Comhairle an Aontais Eorpaigh]]
* [[Comhairle an Aontais Eorpaigh|Parlaimint na hEorpa]]
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{DEFAULTSORT:Comhairle na hEorpa}}
[[Catagóir:Comhairle na hEorpa]]
[[Catagóir:Polaitíocht na hEorpa]]
3bz0oaujvsg1x801je9naf1xonycg10
1212261
1212255
2024-04-18T22:53:09Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}}
Is eagraíocht idirnáisiúnta í Comhairle na hEorpa ([[An Béarla|Béarla]]; ''Council of Europe'', [[An Fhraincis|Fraincis]]: ''Conseil de l'Europe'') a bhfuil sé mar aidhm shonraithe aici <ref>{{Cite web|url=http://www.coe.int/en/web/about-us/values|teideal=Values|website=The Council of Europe in brief|language=en-GB|access-date=2017-04-21}}</ref> [[cearta an duine]], an [[daonlathas]] agus [[forlámhas an dlí]] <ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/country_profiles/4816408.stm|teideal=BBC News - Profile: The Council of Europe|website=news.bbc.co.uk}}</ref>san [[An Eoraip|Eoraip]] a dhearbhú. Bunaithe sa bhliain 1949, tá 47 ballstát aici, le daonra de thart ar 820 milliún, agus feidhmíonn sí le buiséad bliantúil de thart ar 500 milliún [[euro]].<ref>Council of Europe, [http://www.coe.int/en/web/about-us/budget Budget], Retrieved: 21 April 2016</ref>
[[Íomhá:Logo Asamblea Parlamentaria Consejo de Europa.svg|clé|mion]]
[[Íomhá:Strasbourg Europe Agora n2.JPG|clé|mion|Agora, Strabourg]]
Tá an eagraíocht difriúil ón (28-náisiún) [[An tAontas Eorpach|Aontas Eorpach]] (AE), cé go measctar daoine iad uaireanta, go páirteach toisc gur ghlac an AE leis an m[[Bratach na hEorpa|Bratach Eorpach]] bunaidh a chruthaigh Comhairle na hEorpa sa bhliain 1955,<ref>Council of Europe. [http://www.coe.int/en/web/about-us/the-european-flag "The European flag"]. Retrieved 18 April 2016</ref> chomh maith le h[[Iomann na hEorpa]].<ref>Council of Europe. [http://www.coe.int/en/web/about-us/the-european-anthem "The European anthem"]. Retrieved 18 April 2016</ref> Níor tháinig aon tír isteach san AE riamh gan baint a bheith aici le Comhairle na hEorpa.<ref>Council of Europe. [http://www.coe.int/en/web/about-us/do-not-get-confused "How to Distinguish Us"]. Retrieved: 18 April 2016</ref> Is breathnóir oifigiúil de chuid na Náisiún Aontaithe í Comhairle na hEorpa.<ref>{{cite web|url=https://www.un.org/en/sections/member-states/intergovernmental-organizations/index.html|teideal=Intergovernmental Organizations|website=www.un.org}}</ref>
Murab ionann agus an AE, ní féidir le Comhairle na hEorpa dlíthe ceangailteacha a dhéanamh, ach tá sé de chumhacht aici comhaontuithe roghnaithe idirnáisiúnta arna gcur i bhfeidhm ag stáit Eorpacha maidir le topaicí éagsúla a fhorfheidhmiú. Is í [[an Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] an foras ab aithnidiúla de Chomhairle na hEorpa. Pléann an Chúirt le cásanna a chuirtear faoina bráid ina líomhnaíonn stáit nó daoine aonair go bhfuil sárú déanta ar na cearta atá daingnithe sa [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine|Choinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/cainteoir-liofa-gaeilge-tofa-mar-bhreitheamh-sa-chuirt-eorpach-um-chearta-an-duine/|teideal=Cainteoir líofa Gaeilge tofa mar bhreitheamh sa Chúirt Eorpach um Chearta an Duine|dáta=2024-04-18|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
Is iad Coiste na nAirí, a chuimsíonn airí eachtracha gach ballstáit, agus an Tionól Parlaiminteach, comhdhéanta de chomhaltaí de pharlaimintí náisiúnta gach ballstáit, dá chomhlacht reachtúil na Chomhairle. Is institiúid neamhspleách é an [[Coimisinéir um Chearta an Duine]] laistigh de Chomhairle na hEorpa, a bhfuil sainordú aige feasacht agus meas ar chearta an duine sna ballstáit a chur chun cinn. Tá an tArd-Rúnaí i gceannas ar rúnaíocht na heagraíochta. I measc mórchomhlachtaí eile na Comhairle tá Stiúrthóireacht na hEorpa um Cháilíocht Leigheasra & Cúram Sláinte (SECL) agus Réadlann Chlosamhairc na hEorpa.
Tá ceanncheathrú Chomhairle na hEorpa i [[Strasbourg]] [[An Fhrainc|na Fraince]]. Is iad [[an Béarla]] agus [[an Fhraincis]] an dá theanga oifigiúil. Baineann Coiste na nAirí, an Tionól Parlaiminteach, agus an Chomhdháil úsáid as [[An Ghearmáinis|an nGearmáinis]], [[an Iodáilis]] agus [[an Rúisis]] freisin le haghaidh cuid dá gcuid oibre.
==Ról ==
Tá meas ar obair na Comhairle chun cuidiú le mionlaigh náisiúnta a chosaint, troid in aghaidh [[Ciníochas|ciníochais]] agus seineafóibe, agus caimiléireacht a chomhrac.
== Stair ==
Bunaíodh an Chomhairle tar éis an [[An Dara Cogadh Domhanda|Dara Cogadh Domhanda]] trí Chonradh Londan. Tá sé méadaithe ón 9 stát bunaidh (le n-áirítear Éire) go 47 inniu.
== Féach freisin ==
* [[Comhairle an Aontais Eorpaigh|An Chomhairle Eorpach (EUCO)]]
* [[Comhairle an Aontais Eorpaigh]]
* [[Comhairle an Aontais Eorpaigh|Parlaimint na hEorpa]]
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
{{DEFAULTSORT:Comhairle na hEorpa}}
[[Catagóir:Comhairle na hEorpa]]
[[Catagóir:Polaitíocht na hEorpa]]
gpawxyidcdqufx5tg9er63790795k55
Kensington Gardens
0
64684
1211955
903238
2024-04-18T13:45:47Z
Kevin Scannell
340
WD
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Foirgneamh}}
Is páirc ríoga suite i g[[Cathair Westminster]] iad '''Kensington Gardens'''.
{{Síol-tír-en}}
{{DEFAULTSORT:Kensington Gardens}}
[[Catagóir:Cathair Westminster]]
q11umuruhnay0c68q42hqyv8yq47rwx
Oíche Fhéile San Seáin
0
64740
1212319
1129348
2024-04-19T09:18:07Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Imeacht}}
Is é an [[23 Meitheamh]] an tráthnóna roimh ceiliúradh breithe [[Eoin Baiste|Eoin Baiste]], aitheanta mar '''Oíche Fhéile San Seáin (Oíche Fhéile Eoin''' nó St John’s Eve''')'''.
[[Íomhá:St._John%27s_Fire_at_Chateau_de_Montfort_(Cote_d%27Or).JPG|clé|mion|Oíche Fhéile San Seáin]]
== Traidisiúin ==
Oíche mhór a mbíodh nósanna ar leith ag baint leis ba ea Oíche Fhéile Eoin. Maireann cuid de na nósanna sin i gceantair áirithe timpeall na tíre go fóill ach níl siad chomh coitianta agus a bhídís tráth dá raibh<ref>https://www.gaois.ie/blg/ga/la-feile-martain/</ref>.
=== Tine Fhéile Eoin ===
Lastaí tine Fhéile Eoin timpeall na tíre ar fad ar an 23 Meitheamh<ref>https://www.tipperarystar.ie/news/local-news/319982/cabragh-wetlands-la-feile-eoin-st-johns-eve.html</ref>. Dhéantaí an tine as beart cocháin, luachra, [[aiteann]], [[fraoch]] agus [[móin]]
[[Íomhá:Stort bål sankthans.jpg|clé|mion|''Stort bål sankthans'' sa [[An Danmhairg|Danmhairg]] ]]
Ceiliúrtar breith Eoin Baiste ar an [[24 Meitheamh]]. Is sean fhéile págánach í, le [[Tine chnámh|tinte cnámha]] in onóir na [[An Ghrian|gréine]].
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{síol-creid}}
{{DEFAULTSORT:Oíche Fheile San Seain}}
[[Catagóir:Féilte Críostaí]]
[[Catagóir:Samhradh]]
[[Catagóir:Meitheamh]]
[[Catagóir:Féilte Ceilteacha]]
[[Catagóir:Traidisiúin]]
hb1mg3zcu8n2bs23ummv0qtgtyqacq5
Úsáideoir:Jane023/TED speakers
2
67051
1212316
1210760
2024-04-19T05:31:13Z
CommonsDelinker
440
Ag baint [[:Íomhá:Martin_Pistorius.jpg|Martin_Pistorius.jpg]] amach, scrios [[commons:User:Krd|Krd]] é ón Chómhaoin mar: No permission since 11 April 2024
wikitext
text/x-wiki
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item WHERE { ?item wdt:P2611 ?sub1 }
|section=
|sort=label
|columns=P18,label:Title,description,P106,P569,P21,P27,P2611,item
|thumb=128
|min_section=
|freq=30
}}
{| class='wikitable sortable'
! íomhá
! Title
! description
! gairm
! dáta breithe
! gnéas nó inscne
! tír shaoránachta
! TED speaker ID
! item
|-
| [[Íomhá:Ajjacobs.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q278801|A. J. Jacobs]]''
| iriseoir agus údar Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]
| 1968-03-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/a_j_jacobs a_j_jacobs]
| [[:d:Q278801|Q278801]]
|-
| [[Íomhá:AR Rahman At The ‘Marvel Anthem’ Launch.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q108560|A. R. Rahman]]''
| amhránaí agus cumadóir Indiach
| ''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q1327329|il-ionstraimí]]''<br/>[[Léiritheoir ceoil|léiritheoir ceirníní]]<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>''[[:d:Q1198887|stiúrthóir ceoil]]''<br/>''[[:d:Q1415090|cumadóir scóir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>[[stiúrthóir scannán]]
| 1966-01-06<br/>1967-01-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/ar_rahman ar_rahman]
| [[:d:Q108560|Q108560]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759591|Aakash Odedra]]''
|
| ''[[:d:Q2490358|cóiréagrafaí]]''<br/>''[[:d:Q5716684|damhsóir]]''
| 1984-07-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/aakash_odedra aakash_odedra]
| [[:d:Q23759591|Q23759591]]
|-
| [[Íomhá:Aaron OConnell.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2895013|Aaron D. O'Connell]]''
| fisiceoir Meiriceánach
| [[fisiceoir]]
| 1981-03-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/aaron_o_connell aaron_o_connell]
| [[:d:Q2895013|Q2895013]]
|-
| [[Íomhá:Aaron Huey, 2011.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q302103|Aaron Huey]]''
| fóta-iriseoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q957729|fóta-iriseoir]]''<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1975-12-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/aaron_huey aaron_huey]
| [[:d:Q302103|Q302103]]
|-
| [[Íomhá:Aaron Koblin.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4662151|Aaron Koblin]]''
| ealaíontóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q627325|dearthóir grafaicí]]''
| 1982-01-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/aaron_koblin aaron_koblin]
| [[:d:Q4662151|Q4662151]]
|-
|
| ''[[:d:Q82925462|Aaswath Raman]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q21329070|materials scientist]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/aaswath_raman aaswath_raman]
| [[:d:Q82925462|Q82925462]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769266|Abe Davis]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/abe_davis abe_davis]
| [[:d:Q23769266|Q23769266]]
|-
|
| ''[[:d:Q320497|Abha Dawesar]]''
| úrscéalaí Indiach
| [[scríbhneoir]]<br/>[[úrscéalaí]]
| 1974-01-01
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/abha_dawesar abha_dawesar]
| [[:d:Q320497|Q320497]]
|-
|
| ''[[:d:Q76490837|Abigail Marsh]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
| 1976
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/abigail_marsh abigail_marsh]
| [[:d:Q76490837|Q76490837]]
|-
| [[Íomhá:Abigail Washburn (6001364251).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3603703|Abigail Washburn]]''
|
| [[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q9648008|bainseóí]]''
| 1977-11-10
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/abigail_washburn abigail_washburn]
| [[:d:Q3603703|Q3603703]]
|-
| [[Íomhá:Dr Abraham Verghese in 2023 06.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1446797|Abraham Verghese]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1955
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/abraham_verghese abraham_verghese]
| [[:d:Q1446797|Q1446797]]
|-
|
| ''[[:d:Q22976267|Achenyo Idachaba]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1969
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/achenyo_idachaba achenyo_idachaba]
| [[:d:Q22976267|Q22976267]]
|-
| [[Íomhá:Adam Davidson (NPR) May 2012.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4678940|Adam Davidson]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1970
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/adam_davidson adam_davidson]
| [[:d:Q4678940|Q4678940]]
|-
| [[Íomhá:Star Wars- The Last Jedi Japan Premiere Red Carpet- Adam Driver (27163437599) (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Adam Driver]]
| aisteoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q2259451|aisteoir stáitse]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>[[aisteoir]]
| 1983-11-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/adam_driver adam_driver]
| [[:d:Q4678990|Q4678990]]
|-
| [[Íomhá:Adam Galinsky.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q19873437|Adam Galinsky]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1969
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/adam_galinsky adam_galinsky]
| [[:d:Q19873437|Q19873437]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662644|Adam Garone]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/adam_garone adam_garone]
| [[:d:Q23662644|Q23662644]]
|-
| [[Íomhá:Adam Grant.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q14712273|Adam Grant]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1981-08-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/adam_grant adam_grant]
| [[:d:Q14712273|Q14712273]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759997|Adam Grosser]]''
|
| ''[[:d:Q5532381|páirtí ginearálta]]''<br/>''[[:d:Q16023665|caipitlí fiontair]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/adam_grosser adam_grosser]
| [[:d:Q23759997|Q23759997]]
|-
|
| ''[[:d:Q87666320|Adam Kucharski]]''
|
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q13416803|eipidéimeolaí]]''
| 1986
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/adam_kucharski adam_kucharski]
| [[:d:Q87666320|Q87666320]]
|-
| [[Íomhá:Adam Ockelford.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23712711|Adam Ockelford]]''
|
| [[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q14915627|ceoleolaí]]''<br/>''[[:d:Q16145150|múinteoir ceoil]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
| 1959
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/adam_ockelford adam_ockelford]
| [[:d:Q23712711|Q23712711]]
|-
| [[Íomhá:Adam Ostrow at The Future of Social Media in Higher Education - Hosted by McGraw-Hill (4333514730) (2).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4679571|Adam Ostrow]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/adam_ostrow adam_ostrow]
| [[:d:Q4679571|Q4679571]]
|-
| [[Íomhá:Adam Sadowsky presenting at the Cusp Conference, Chicago IL September 2011.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4679718|Adam Sadowsky]]''
|
| [[aisteoir]]
| 1970-10-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/adam_sadowsky adam_sadowsky]
| [[:d:Q4679718|Q4679718]]
|-
| [[Íomhá:AdamSavageJul2011 cropped.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q297618|Adam Savage]]''
|
| [[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''<br/>[[múinteoir]]<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q13590141|láithreoir]]''
| 1967-07-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/adam_savage adam_savage]
| [[:d:Q297618|Q297618]]
|-
| [[Íomhá:Adam Spencer 255.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q4679827|Adam Spencer]]''
|
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''<br/>[[fuirseoir]]<br/>''[[:d:Q130857|dioscmharcach]]''<br/>''[[:d:Q628099|bainisteoir sacair]]''
| 1969-01-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/adam_spencer adam_spencer]
| [[:d:Q4679827|Q4679827]]
|-
|
| ''[[:d:Q28421819|Aditi Gupta]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/aditi_gupta aditi_gupta]
| [[:d:Q28421819|Q28421819]]
|-
|
| ''[[:d:Q4683041|Aditi Shankardass]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an India]]<br/>[[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/aditi_shankardass aditi_shankardass]
| [[:d:Q4683041|Q4683041]]
|-
|
| ''[[:d:Q18683810|Adong Judith]]''
| drámadóir Ugandach
| ''[[:d:Q214917|drámadóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Uganda]]
| [https://www.ted.com/speakers/adong_judith adong_judith]
| [[:d:Q18683810|Q18683810]]
|-
| [[Íomhá:AdoraSvitakOct10.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4684605|Adora Svitak]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''
| 1997-10-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/adora_svitak adora_svitak]
| [[:d:Q4684605|Q4684605]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728757|Adrianne Haslet-Davis]]''
|
| ''[[:d:Q5716684|damhsóir]]''<br/>''[[:d:Q15472169|pátrún]]''<br/>[[múinteoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/adrianne_haslet_davis adrianne_haslet_davis]
| [[:d:Q23728757|Q23728757]]
|-
|
| ''[[:d:Q23671006|Afra Raymond]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/afra_raymond afra_raymond]
| [[:d:Q23671006|Q23671006]]
|-
| [[Íomhá:Ahn Trio (anyjazz65).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q845628|Ahn Trio]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/ahn_trio ahn_trio]<br/>[https://www.ted.com/speakers/812 812]
| [[:d:Q845628|Q845628]]
|-
| [[Íomhá:Ai Jen Poo 2012 Shankbone 2.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q4696468|Ai-jen Poo]]''
|
| ''[[:d:Q15627169|ceardchumannaí]]''
| 1974
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ai_jen_poo ai_jen_poo]
| [[:d:Q4696468|Q4696468]]
|-
|
| ''[[:d:Q23809255|Aicha el-Wafi and Phyllis Rodriguez]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/aicha_el_wafi_phyllis_rodriguez aicha_el_wafi_phyllis_rodriguez]
| [[:d:Q23809255|Q23809255]]
|-
| [[Íomhá:Aimee Mullins portrait 2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q261056|Aimee Mullins]]''
|
| [[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q4610556|mainicín]]''<br/>''[[:d:Q11513337|iomaitheoir lúthchleasaíochta]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''
| 1976
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/aimee_mullins aimee_mullins]
| [[:d:Q261056|Q261056]]
|-
| [[Íomhá:Aja Monet 2017.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16157106|Aja Monet]]''
| file Meiriceánach
| [[file]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1987-08-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/aja_monet aja_monet]
| [[:d:Q16157106|Q16157106]]
|-
|
| ''[[:d:Q16221463|Ajit Narayanan]]''
| ceapadóir Indiach
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1981-08-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/ajit_narayanan ajit_narayanan]
| [[:d:Q16221463|Q16221463]]
|-
| [[Íomhá:Akash with the President of India.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q56249786|Akash Manoj]]''
|
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 2001-12-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/akash_manoj akash_manoj]
| [[:d:Q56249786|Q56249786]]
|-
| [[Íomhá:Al Gore, Vice President of the United States, official portrait 1994.jpg|center|128px]]
| [[Al Gore]]
| Leasuachtarán na Stát Aontaithe ó 1993 go 2001
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q1979607|airgeadaí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q61048378|gníomhaí aeráide]]''<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''
| 1948-03-31
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/al_gore al_gore]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2 2]
| [[:d:Q19673|Q19673]]
|-
| [[Íomhá:Al Seckel in 2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2023240|Al Seckel]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1958-09-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/al_seckel al_seckel]
| [[:d:Q2023240|Q2023240]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657171|Al Vernacchio]]''
|
| [[múinteoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/al_vernacchio al_vernacchio]
| [[:d:Q23657171|Q23657171]]
|-
|
| ''[[:d:Q2891977|Al-Mayassa bint Hamad bin Khalifa Al-Thani]]''
|
| ''[[:d:Q140686|cathaoirleach]]''
| 1983
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Catar]]
| [https://www.ted.com/speakers/sheikha_al_mayassa sheikha_al_mayassa]
| [[:d:Q2891977|Q2891977]]
|-
| [[Íomhá:Babagana Monguno und Alaa Murabit MSC 2017 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20684900|Alaa Murabit]]''
|
| [[Lia|dochtúir leighis]]<br/>''[[:d:Q28692502|gníomhaí ar son chearta na mban]]''<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1989-10-26
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/alaa_murabit alaa_murabit]
| [[:d:Q20684900|Q20684900]]
|-
| [[Íomhá:Alain de Botton.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q123273|Alain de Botton]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q2516866|foilsitheoir]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1969-12-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Eilvéis]]<br/>[[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/alain_de_botton alain_de_botton]
| [[:d:Q123273|Q123273]]
|-
| [[Íomhá:Alan Eustace in 2008.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18340990|Alan Eustace]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q2095549|eitleoir]]''<br/>''[[:d:Q6060450|spéirthumadóir]]''
| 1957
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alan_eustace alan_eustace]
| [[:d:Q18340990|Q18340990]]
|-
| [[Íomhá:Alan Kay (3097597186) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92742|Alan Kay]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>''[[:d:Q15981151|ceoltóir snagcheoil]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q6168364|giotáraí snagcheoil]]''
| 1940-05-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alan_kay alan_kay]
| [[:d:Q92742|Q92742]]
|-
| [[Íomhá:Alanlightman.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2664403|Alan Lightman]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q752129|réaltfhisiceoir]]''<br/>[[úrscéalaí]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q18844224|scríbhneoir ficsean eolaíochta]]''
| 1948-11-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alan_lightman alan_lightman]
| [[:d:Q2664403|Q2664403]]
|-
|
| ''[[:d:Q4707679|Alan Russell]]''
|
| [[úrscéalaí]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1956-06-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alan_russell alan_russell]
| [[:d:Q4707679|Q4707679]]
|-
| [[Íomhá:AlanSiegel2010TED.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4707764|Alan Siegel]]''
| fear gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1938-08-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alan_siegel alan_siegel]
| [[:d:Q4707764|Q4707764]]
|-
|
| ''[[:d:Q23663053|Alanna Shaikh]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/alanna_shaikh alanna_shaikh]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1383 1383]
| [[:d:Q23663053|Q23663053]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712851|Alastair Parvin]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1983-10-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/alastair_parvin alastair_parvin]
| [[:d:Q23712851|Q23712851]]
|-
| [[Íomhá:Albert-Laszlo Barabasi - Annual Meeting of the New Champions 2012.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q725467|Albert-László Barabási]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q93173891|network scientist]]''
| 1967-03-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ungáir]]<br/>[[an Rómáin]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/albert_laszlo_barabasi albert_laszlo_barabasi]
| [[:d:Q725467|Q725467]]
|-
| [[Íomhá:Alberto Cairo - veDrò 2012.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3608178|Alberto Cairo]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q694748|fisiteiripeoir]]''<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
| 1952-05-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iodáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/alberto_cairo alberto_cairo]
| [[:d:Q3608178|Q3608178]]
|-
| [[Íomhá:Alec Soth Headshot.jpeg|center|128px]]
| ''[[:d:Q979236|Alec Soth]]''
| grianghrafadóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1969
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alec_soth alec_soth]
| [[:d:Q979236|Q979236]]
|-
| [[Íomhá:Premio Abdón Cifuentes 2015 - Alejandro Aravena 01.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3609433|Alejandro Aravena]]''
| ailtire Sileach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1967-06-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSile]]
| [https://www.ted.com/speakers/alejandro_aravena alejandro_aravena]
| [[:d:Q3609433|Q3609433]]
|-
| [[Íomhá:Photo A. Sanchez Alvarado Si'an Kaan.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27916228|Alejandro Sánchez Alvarado]]''
|
| [[bitheolaí]]
| 1964-02-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/alejandro_sanchez_alvarado alejandro_sanchez_alvarado]
| [[:d:Q27916228|Q27916228]]
|-
|
| ''[[:d:Q23661662|Aleph Molinari]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Meicsiceo]]
| [https://www.ted.com/speakers/aleph_molinari aleph_molinari]
| [[:d:Q23661662|Q23661662]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759674|Alessandra Orofino]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/alessandra_orofino alessandra_orofino]
| [[:d:Q23759674|Q23759674]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712668|Alessandro Acquisti]]''
|
| [[eacnamaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/alessandro_acquisti alessandro_acquisti]
| [[:d:Q23712668|Q23712668]]
|-
|
| ''[[:d:Q41804368|Alex Edmans]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[eolaí]]
| 1980
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/alex_edmans alex_edmans]
| [[:d:Q41804368|Q41804368]]
|-
| [[Íomhá:Alex Honnold in 2023 in Antarctica.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q979249|Alex Honnold]]''
|
| ''[[:d:Q3951423|dreapadóir]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q9149093|sléibhteoir]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1985-08-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alex_honnold alex_honnold]
| [[:d:Q979249|Q979249]]
|-
| [[Íomhá:Alex Kipman.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18237257|Alex Kipman]]''
|
|
| 1979
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/alex_kipman alex_kipman]
| [[:d:Q18237257|Q18237257]]
|-
|
| ''[[:d:Q23671474|Alex Laskey]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/alex_laskey alex_laskey]
| [[:d:Q23671474|Q23671474]]
|-
| [[Íomhá:Alex Steffen, 2008 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4717834|Alex Steffen]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''
| 1968
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alex_steffen alex_steffen]<br/>[https://www.ted.com/speakers/74 74]
| [[:d:Q4717834|Q4717834]]
|-
| [[Íomhá:Alex Tabarrok speaking at TED in 2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4717865|Alex Tabarrok]]''
| eacnamaí Ceanadach
| [[eacnamaí]]
| 1966
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/alex_tabarrok alex_tabarrok]
| [[:d:Q4717865|Q4717865]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727955|Alex Wissner-Gross]]''
|
| [[fisiceoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/alex_wissner_gross alex_wissner_gross]
| [[:d:Q23727955|Q23727955]]
|-
| [[Íomhá:Double Take-Alexa Meade.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q621627|Alexa Meade]]''
|
| ''[[:d:Q1028181|péintéir]]''<br/>''[[:d:Q18074503|ealaíontóir suiteáin]]''
| 1986-09-03
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alexa_meade alexa_meade]
| [[:d:Q621627|Q621627]]
|-
|
| ''[[:d:Q16185639|Alexander Tsiaras]]''
| grianghrafadóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q1028181|péintéir]]''
| 1953
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alexander_tsiaras alexander_tsiaras]
| [[:d:Q16185639|Q16185639]]
|-
|
| ''[[:d:Q107342867|Alexey Karpenkov]]''
|
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1987-01-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[An tAontas Sóivéadach]]<br/>[[an Rúis]]
| [https://www.ted.com/speakers/alexeykarpenkov alexeykarpenkov]
| [[:d:Q107342867|Q107342867]]
|-
| [[Íomhá:TechCrunch Disrupt NY 2015 - Day 3 (17205541529).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4721504|Alexis Ohanian]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q16023665|caipitlí fiontair]]''<br/>''[[:d:Q557880|infheisteoir]]''
| 1983-04-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alexis_ohanian alexis_ohanian]
| [[:d:Q4721504|Q4721504]]
|-
|
| ''[[:d:Q23784887|Ali Carr-Chellman]]''
|
| ''[[:d:Q723682|déan]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ali_carr_chellman ali_carr_chellman]
| [[:d:Q23784887|Q23784887]]
|-
| [[Íomhá:Alice Bows-Larkin at Elevate Festival 2015.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23760514|Alice Bows-Larkin]]''
|
| [[eolaí]]<br/>''[[:d:Q1113838|clíomeolaí]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/alice_bows_larkin alice_bows_larkin]
| [[:d:Q23760514|Q23760514]]
|-
|
| ''[[:d:Q15430564|Alice Dreger]]''
|
| [[eolaí]]<br/>''[[:d:Q19509201|gníomhaí ar son cearta daoine LADT]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alice_dreger alice_dreger]
| [[:d:Q15430564|Q15430564]]
|-
|
| ''[[:d:Q20017747|Alice Goffman]]''
|
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1982
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alice_goffman alice_goffman]
| [[:d:Q20017747|Q20017747]]
|-
|
| ''[[:d:Q111986830|Alicia Eggert]]''
|
| [[ealaíontóir]]
| 1981
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alicia_eggert alicia_eggert]
| [[:d:Q111986830|Q111986830]]
|-
| [[Íomhá:Alicia Garza.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19609542|Alicia Garza]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1981-01-04
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alicia_garza alicia_garza]
| [[:d:Q19609542|Q19609542]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759747|Alisa Miller]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/alisa_miller alisa_miller]
| [[:d:Q23759747|Q23759747]]
|-
| [[Íomhá:Alison Gopnik Photo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2647225|Alison Gopnik]]''
| síceolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''
| 1955-06-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alison_gopnik alison_gopnik]<br/>[https://www.ted.com/speakers/998 998]
| [[:d:Q2647225|Q2647225]]
|-
| [[Íomhá:Alison Jackson at Haifa Museum of Art (2).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q431375|Alison Jackson]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1960-05-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/alison_jackson alison_jackson]<br/>[https://www.ted.com/speakers/186 186]
| [[:d:Q431375|Q431375]]
|-
| [[Íomhá:MJK39380 Alison Killing (See-Conference 2017).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23769251|Alison Killing]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q131062|pleanálaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/alison_killing alison_killing]
| [[:d:Q23769251|Q23769251]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782666|Alix Generous]]''
|
| [[eolaí]]<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/alix_generous alix_generous]
| [[:d:Q23782666|Q23782666]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727980|Allan Adams]]''
|
| [[fisiceoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/allan_adams allan_adams]
| [[:d:Q23727980|Q23727980]]
|-
|
| ''[[:d:Q23784267|Allan Jones]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/allan_jones allan_jones]
| [[:d:Q23784267|Q23784267]]
|-
| [[Íomhá:Allan Savory (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4730957|Allan Savory]]''
| eolaí Siombábach
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q61048378|gníomhaí aeráide]]''
| 1935-09-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSiombáib]]
| [https://www.ted.com/speakers/allan_savory allan_savory]
| [[:d:Q4730957|Q4730957]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662577|Allison Hunt]]''
|
| ''[[:d:Q2296674|social media manager]]''<br/>''[[:d:Q1900657|marketer]]''<br/>''[[:d:Q61911662|marketing consultant]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/allison_hunt allison_hunt]
| [[:d:Q23662577|Q23662577]]
|-
| [[Íomhá:Bala portrait.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4647578|Alwar Balasubramaniam]]''
| ealaíontóir Indiach
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q1028181|péintéir]]''<br/>''[[:d:Q11569986|déantóir priontaí]]''<br/>''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''<br/>''[[:d:Q1925963|ealaíontóir grafach]]''
| 1971-06-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/a_balasubramaniam a_balasubramaniam]
| [[:d:Q4647578|Q4647578]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782900|Alyson McGregor]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alyson_mcgregor alyson_mcgregor]
| [[:d:Q23782900|Q23782900]]
|-
|
| ''[[:d:Q450477|Alyssa Monks]]''
| péintéir Meiriceánach
| ''[[:d:Q1028181|péintéir]]''
| 1977-11-27
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/alyssa_monks alyssa_monks]
| [[:d:Q450477|Q450477]]
|-
| [[Íomhá:Amanda Bennett, USAGM CEO.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16151611|Amanda Bennett]]''
| iriseoir Meiriceánach
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''
| 1952-07-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amanda_bennett amanda_bennett]
| [[:d:Q16151611|Q16151611]]
|-
| [[Íomhá:Amanda-Burden (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4739580|Amanda Burden]]''
|
| ''[[:d:Q2815948|ailtire tírdhreacha]]''<br/>''[[:d:Q131062|pleanálaí]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1944-01-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amanda_burden amanda_burden]
| [[:d:Q4739580|Q4739580]]
|-
| [[Íomhá:Amanda Gorman 2017 (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Amanda Gorman]]
| file agus gníomhaí Meiriceánach
| [[file]]<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''
| 1998-03-07
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amanda_gorman amanda_gorman]
| [[:d:Q52369134|Q52369134]]
|-
| [[Íomhá:Amanda serious.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q240377|Amanda Palmer]]''
|
| [[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q2914170|ealaíontóir sráide]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''<br/>[[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q214917|drámadóir]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q55960555|ealaíontóir taifeadta]]''
| 1976-04-30
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amanda_palmer amanda_palmer]
| [[:d:Q240377|Q240377]]
|-
|
| ''[[:d:Q47554100|Amanda Williams]]''
|
| ''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''<br/>''[[:d:Q18074503|ealaíontóir suiteáin]]''<br/>''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q644687|maisitheoir]]''
| 1974
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amanda_williams amanda_williams]
| [[:d:Q47554100|Q47554100]]
|-
| [[Íomhá:Re-publica Portland 2019 - d1 (48935550272).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23797155|Amber Case]]''
|
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''
| 1987
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amber_case amber_case]
| [[:d:Q23797155|Q23797155]]
|-
| [[Íomhá:Amber Galloway.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27902885|Amber Galloway Gallego]]''
|
| ''[[:d:Q10691728|ateangaire comharthaíochta]]''
| 1977-03-12
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amber_galloway_gallego amber_galloway_gallego]
| [[:d:Q27902885|Q27902885]]
|-
| [[Íomhá:Ameenah Gurib-Fakim.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20022984|Ameenah Gurib-Fakim]]''
| eolaí agus Uachtarán Oileán Mhuirís
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[ceimiceoir]]
| 1959-10-17
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Oileán Mhuirís]]
| [https://www.ted.com/speakers/ameenah_gurib_fakim ameenah_gurib_fakim]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2073 2073]
| [[:d:Q20022984|Q20022984]]
|-
| [[Íomhá:AmelKarboul20160204London.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15703367|Amel Karboul]]''
| polaiteoir Túinéiseach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1973-04-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Túinéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/dr_amel_karboul dr_amel_karboul]
| [[:d:Q15703367|Q15703367]]
|-
|
| ''[[:d:Q4746085|Ami Klin]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ami_klin ami_klin]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1370 1370]
| [[:d:Q4746085|Q4746085]]
|-
| [[Íomhá:Amishi Jha.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16211585|Amishi Jha]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1970-12-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amishi_jha amishi_jha]
| [[:d:Q16211585|Q16211585]]
|-
|
| ''[[:d:Q23784357|Amit Sood]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/amit_sood amit_sood]
| [[:d:Q23784357|Q23784357]]
|-
| [[Íomhá:Amory Lovins, 2011 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q474194|Amory Lovins]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q11295636|dearthóir carranna]]''<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''
| 1947-11-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amory_lovins amory_lovins]
| [[:d:Q474194|Q474194]]
|-
| [[Íomhá:Amos Winter - MIT Mobility Lab.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21550740|Amos Winter]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q5669847|ollamh cúnta]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amos_winter amos_winter]
| [[:d:Q21550740|Q21550740]]
|-
|
| ''[[:d:Q4749093|Amy B. Smith]]''
|
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1962-11-03
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amy_smith amy_smith]<br/>[https://www.ted.com/speakers/3 3]
| [[:d:Q4749093|Q4749093]]
|-
| [[Íomhá:Acuddy.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4749151|Amy Cuddy]]''
| síceolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
| 1972-07
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amy_cuddy amy_cuddy]
| [[:d:Q4749151|Q4749151]]
|-
| [[Íomhá:Photo Credit- Evgenia Eliseeva.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30069746|Amy Edmondson]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>[[ollamh]]<br/>''[[:d:Q2462658|bainisteoir]]''<br/>[[eolaí]]
| 1959-03-31
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amy_edmondson amy_edmondson]
| [[:d:Q30069746|Q30069746]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656175|Amy Lockwood]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/amy_lockwood amy_lockwood]
| [[:d:Q23656175|Q23656175]]
|-
|
| ''[[:d:Q23798804|Amy O'Toole]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/amy_o_toole amy_o_toole]
| [[:d:Q23798804|Q23798804]]
|-
| [[Íomhá:Amy Purdy - PopTech 2012 - Narrow.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4749355|Amy Purdy]]''
|
| [[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q15709642|clárscimeálaí sneachta]]''
| 1979-11-07
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amy_purdy amy_purdy]
| [[:d:Q4749355|Q4749355]]
|-
| [[Íomhá:Amy Tan.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q234989|Amy Tan]]''
| úrscéalaí Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q11774202|scríbhneoir aistí]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''
| 1952-02-19
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amy_tan amy_tan]
| [[:d:Q234989|Q234989]]
|-
| [[Íomhá:AmyWebb.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4749439|Amy Webb]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[eolaí]]<br/>[[iriseoir]]
| 1974-10-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/amy_webb amy_webb]
| [[:d:Q4749439|Q4749439]]
|-
|
| ''[[:d:Q23661617|Anand Agarawala]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/anand_agarawala anand_agarawala]
| [[:d:Q23661617|Q23661617]]
|-
| [[Íomhá:Anand Giridharadas - PopTech 2011 - Camden Maine USA.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4751249|Anand Giridharadas]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q1086863|colúnaí]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1981-09-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/anand_giridharadas anand_giridharadas]
| [[:d:Q4751249|Q4751249]]
|-
|
| ''[[:d:Q18398176|Anand Varma]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/anand_varma anand_varma]
| [[:d:Q18398176|Q18398176]]
|-
| [[Íomhá:Ananda Shankar Jayant for her outstanding contribution to Bharatanatyam (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19898324|Ananda Shankar Jayant]]''
|
| ''[[:d:Q2490358|cóiréagrafaí]]''
| 1961-09-27
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/ananda_shankar_jayant ananda_shankar_jayant]
| [[:d:Q19898324|Q19898324]]
|-
| [[Íomhá:Anant Agarwal in 2015 New America panel.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92736|Anant Agarwal]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1959<br/>1958
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/anant_agarwal anant_agarwal]
| [[:d:Q92736|Q92736]]
|-
| [[Íomhá:Anas Aremeyaw Anas.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4751775|Anas Aremeyaw Anas]]''
|
| [[iriseoir]]
| 190s
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Gána]]
| [https://www.ted.com/speakers/anas_aremeyaw_anas anas_aremeyaw_anas]
| [[:d:Q4751775|Q4751775]]
|-
|
| ''[[:d:Q16199723|Anastasia Taylor-Lind]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[file]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/anastasia_taylor_lind anastasia_taylor_lind]
| [[:d:Q16199723|Q16199723]]
|-
|
| ''[[:d:Q23772818|Anders Fjellberg]]''
| iriseoir Ioruach
| [[iriseoir]]
| 1988-10-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iorua]]
| [https://www.ted.com/speakers/anders_fjellberg anders_fjellberg]
| [[:d:Q23772818|Q23772818]]
|-
|
| ''[[:d:Q23784626|Anders Ynnerman]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
| 1963-03-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/anders_ynnerman anders_ynnerman]
| [[:d:Q23784626|Q23784626]]
|-
| [[Íomhá:TechCrunch Disrupt NY 2016 - Day 3 (26682587010).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23712695|Andras Forgacs]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/andras_forgacs andras_forgacs]
| [[:d:Q23712695|Q23712695]]
|-
| [[Íomhá:Andrea Ghez.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q493956|Andrea M. Ghez]]''
| réalteolaí
| [[réalteolaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[matamaiticeoir]]<br/>[[eolaí]]
| 1965-06-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/andrea_ghez andrea_ghez]
| [[:d:Q493956|Q493956]]
|-
| [[Íomhá:Andreas Ekström.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q5707482|Andreas Ekström]]''
| scríbhneoir agus iriseoir Sualannach
| [[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]
| 1975-10-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/andreas_ekstrom andreas_ekstrom]
| [[:d:Q5707482|Q5707482]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670498|Andreas Raptopoulos]]''
|
| [[príomhoifigeach feidhmiúcháin]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/andreas_raptopoulos andreas_raptopoulos]
| [[:d:Q23670498|Q23670498]]
|-
| [[Íomhá:Andreas Schleicher 2013 (8721296410).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q71557|Andreas Schleicher]]''
| staitisteoir Gearmánach
| [[ollamh]]<br/>[[taidhleoir]]<br/>''[[:d:Q2732142|staitisteoir]]''<br/>''[[:d:Q1231865|oideolaí]]''<br/>[[eolaí]]
| 1964-07-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/andreas_schleicker andreas_schleicker]
| [[:d:Q71557|Q71557]]
|-
|
| ''[[:d:Q23713628|Andres Lozano]]''
|
| [[eolaí]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/andres_lozano andres_lozano]
| [[:d:Q23713628|Q23713628]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728849|Andrew Bastawrous]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/andrew_bastawrous andrew_bastawrous]
| [[:d:Q23728849|Q23728849]]
|-
| [[Íomhá:Andrew Bird (52413565996) (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Andrew Bird]]
|
| [[amhránaí]]<br/>[[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q3560496|fidléir]]''<br/>''[[:d:Q15981151|ceoltóir snagcheoil]]''<br/>''[[:d:Q7042855|eagarthóir scannán]]''<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''<br/>''[[:d:Q1792566|feadaire]]''
| 1973-07-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/andrew_bird andrew_bird]
| [[:d:Q503783|Q503783]]
|-
| [[Íomhá:Kiosk Copyright, Design, and Digital Culture (15461376932) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23662266|Andrew Blum]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1977-03-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/andrew_blum andrew_blum]
| [[:d:Q23662266|Q23662266]]
|-
|
| ''[[:d:Q23713796|Andrew Fitzgerald]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/andrew_fitzgerald andrew_fitzgerald]
| [[:d:Q23713796|Q23713796]]
|-
|
| ''[[:d:Q23073107|Andrew J. Connolly]]''
|
| ''[[:d:Q2998308|cosmeolaí]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/andrew_connolly andrew_connolly]
| [[:d:Q23073107|Q23073107]]
|-
| [[Íomhá:Andrew McAfee FT-McKinsey BBYA 2014(LowerContrast).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15109666|Andrew McAfee]]''
|
| [[eacnamaí]]
| 1967
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/andrew_mcafee andrew_mcafee]
| [[:d:Q15109666|Q15109666]]
|-
| [[Íomhá:Andrew Mwenda.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4591759|Andrew Mwenda]]''
| iriseoir Ugandach
| [[iriseoir]]
| 1972
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Uganda]]
| [https://www.ted.com/speakers/andrew_mwenda andrew_mwenda]
| [[:d:Q4591759|Q4591759]]
|-
| [[Íomhá:Andrew Solomon 2015.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q645362|Andrew Solomon]]''
| iriseoir Meiriceánach
| [[iriseoir]]<br/>[[úrscéalaí]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1113899|síceolaí cliniciúil]]''
| 1963-10-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/andrew_solomon andrew_solomon]
| [[:d:Q645362|Q645362]]
|-
| [[Íomhá:Andrew Stanton cropped 2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q328723|Andrew Stanton]]''
| stiúrthóir scannán Meiriceánach
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q2405480|aisteoir gutha]]''<br/>''[[:d:Q266569|beochantóir]]''<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''
| 1965-12-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/andrew_stanton andrew_stanton]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1134 1134]
| [[:d:Q328723|Q328723]]
|-
|
| ''[[:d:Q20020931|Andrew Youn]]''
|
| ''[[:d:Q12336252|social entrepreneur]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/andrew_youn andrew_youn]
| [[:d:Q20020931|Q20020931]]
|-
|
| ''[[:d:Q23840135|Andrés Ruzo]]''
|
| [[eolaí]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/andres_ruzo andres_ruzo]
| [[:d:Q23840135|Q23840135]]
|-
|
| ''[[:d:Q4760818|Andy Hobsbawm]]''
|
| [[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1963-06-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/andy_hobsbawm andy_hobsbawm]
| [[:d:Q4760818|Q4760818]]
|-
| [[Íomhá:Andy Puddicombe (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16214139|Andy Puddicombe]]''
|
| ''[[:d:Q854997|manach Búdaíoch]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1972-09-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/andy_puddicombe andy_puddicombe]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1519 1519]
| [[:d:Q16214139|Q16214139]]
|-
| [[Íomhá:Andy Yen - Is Privacy Supporting Cybercrime.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23759707|Andy Yen]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[príomhoifigeach feidhmiúcháin]]<br/>''[[:d:Q4479442|bunaitheoir eagraíochta]]''<br/>[[fisiceoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/andy_yen andy_yen]
| [[:d:Q23759707|Q23759707]]
|-
| [[Íomhá:Angel Hsu headshot.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q59348689|Angel Hsu]]''
|
| ''[[:d:Q1113838|clíomeolaí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1983-02-23
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/angel_hsu angel_hsu]
| [[:d:Q59348689|Q59348689]]
|-
|
| ''[[:d:Q4762378|Angela Belcher]]''
| bithcheimiceoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>[[bithcheimiceoir]]
| 1968
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/angela_belcher angela_belcher]
| [[:d:Q4762378|Q4762378]]
|-
| [[Íomhá:Angela Duckworth, 2017 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16198258|Angela Duckworth]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q2994387|sainchomhairleoir]]''
| 1970
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/angela_lee_duckworth angela_lee_duckworth]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1648 1648]
| [[:d:Q16198258|Q16198258]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797730|Angela Patton]]''
|
| ''[[:d:Q2462658|bainisteoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/angela_patton angela_patton]
| [[:d:Q23797730|Q23797730]]
|-
| [[Íomhá:Angelo Vermeulen.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q13429632|Angelo Vermeulen]]''
| ealaíontóir
| ''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''<br/>[[bitheolaí]]<br/>[[spásaire]]<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1971
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bheilg]]
| [https://www.ted.com/speakers/angelo_vermeulen angelo_vermeulen]
| [[:d:Q13429632|Q13429632]]
|-
|
| ''[[:d:Q51882246|Angélica Dass]]''
| grianghrafadóir Brasaíleach
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1979
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/angelica_dass angelica_dass]
| [[:d:Q51882246|Q51882246]]
|-
| [[Íomhá:Anil Ananthaswamy.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23783480|Anil Ananthaswamy]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/anil_ananthaswamy anil_ananthaswamy]
| [[:d:Q23783480|Q23783480]]
|-
| [[Íomhá:Congreso Futuro - 2019-01-14 - 09.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q22087352|Anil K Seth]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1972-06-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/anil_seth anil_seth]
| [[:d:Q22087352|Q22087352]]
|-
| [[Íomhá:Anil K gupta Erudite Conclave Medical College, Thiruvananthapuram.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q4764657|Anil Kumar Gupta]]''
| scoláire Indiach
| ''[[:d:Q1900657|marketer]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1949
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/anil_gupta anil_gupta]
| [[:d:Q4764657|Q4764657]]
|-
|
| ''[[:d:Q83274545|Anirudh Sharma]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/anirudh_sharma anirudh_sharma]
| [[:d:Q83274545|Q83274545]]
|-
|
| ''[[:d:Q60195513|Anjali Tripathi]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/anjali_tripathi anjali_tripathi]
| [[:d:Q60195513|Q60195513]]
|-
| [[Íomhá:Anjan Chatterjee-neuroscientist.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4765748|Anjan Chatterjee]]''
|
| [[múinteoir]]<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
| 1958-10-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/anjan_chatterjee anjan_chatterjee]
| [[:d:Q4765748|Q4765748]]
|-
|
| ''[[:d:Q16981606|Anjan Sundaram]]''
| scríbhneoir Indiach
| [[iriseoir]]
| 1983
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/anjan_sundaram anjan_sundaram]
| [[:d:Q16981606|Q16981606]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782708|Ann Cooper]]''
|
| ''[[:d:Q2576499|saineolaí cothúcháin]]''<br/>''[[:d:Q3499072|chef]]''<br/>''[[:d:Q1495660|léirmheastóir bia]]''
| 1934
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ann_cooper ann_cooper]
| [[:d:Q23782708|Q23782708]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783053|Ann Morgan]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ann_morgan ann_morgan]
| [[:d:Q23783053|Q23783053]]
|-
| [[Íomhá:AnnMarie Thomas (17598060293) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q22073671|AnnMarie Thomas]]''
|
| ''[[:d:Q1906857|innealtóir meicniúil]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/annmarie_thomas annmarie_thomas]
| [[:d:Q22073671|Q22073671]]
|-
| [[Íomhá:Anna Deavere Smith.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q286777|Anna Deavere Smith]]''
|
| ''[[:d:Q2259451|aisteoir stáitse]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q214917|drámadóir]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
| 1950-09-18<br/>1950
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/anna_deavere_smith anna_deavere_smith]
| [[:d:Q286777|Q286777]]
|-
|
| ''[[:d:Q4767076|Anna Heringer]]''
| ailtire
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1977-10-13
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/anna_heringer anna_heringer]
| [[:d:Q4767076|Q4767076]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656753|Anna Mracek Dietrich]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/anna_mracek_dietrichs anna_mracek_dietrichs]
| [[:d:Q23656753|Q23656753]]
|-
| [[Íomhá:Anna Rosling Rönnlund on "Factfulness".jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q24680868|Anna Rosling Rönnlund]]''
|
| ''[[:d:Q183888|forbróir bogearraí]]''<br/>''[[:d:Q2732142|staitisteoir]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1975-04-04
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/anna_rosling_ronnlund anna_rosling_ronnlund]
| [[:d:Q24680868|Q24680868]]
|-
|
| ''[[:d:Q58754610|Anna Rothschild]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/anna_rothschild anna_rothschild]
| [[:d:Q58754610|Q58754610]]
|-
| [[Íomhá:Anne Curzan - Anatol Rodgers Lecture.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19364739|Anne Curzan]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q14467526|teangeolaí]]''
| 1969
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/anne_curzan anne_curzan]
| [[:d:Q19364739|Q19364739]]
|-
| [[Íomhá:Anne-Lamott-2013-San-Francisco (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2838773|Anne Lamott]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[úrscéalaí]]
| 1954-04-10
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/anne_lamott anne_lamott]
| [[:d:Q2838773|Q2838773]]
|-
|
| ''[[:d:Q56722014|Anne Madden]]''
|
| [[bitheolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/anne_madden anne_madden]
| [[:d:Q56722014|Q56722014]]
|-
| [[Íomhá:Anne Milgram official DEA photo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4768651|Anne Milgram]]''
| dlíodóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
| 1970-12-01
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/anne_milgram anne_milgram]
| [[:d:Q4768651|Q4768651]]
|-
| [[Íomhá:Special Operations Policy Forum 2018 (45000180525).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q465477|Anne-Marie Slaughter]]''
|
| [[saineolaí dlí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''<br/>''[[:d:Q21281706|riarthóir acadúla]]''<br/>''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''
| 1958-09-27
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/anne_marie_slaughter anne_marie_slaughter]
| [[:d:Q465477|Q465477]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670515|Annette Heuser]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/annette_heuser annette_heuser]
| [[:d:Q23670515|Q23670515]]
|-
| [[Íomhá:Annie Lennox March 2023.jpg|center|128px]]
| [[Annie Lennox]]
| amhránaí Albanach
| [[amhránaí]]<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>''[[:d:Q55960555|ealaíontóir taifeadta]]''<br/>''[[:d:Q2340668|stiúrthóir físeán ceoil]]''<br/>[[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q96034777|gníomhaí VEID]]''
| 1954-12-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/annie_lennox annie_lennox]
| [[:d:Q151231|Q151231]]
|-
| [[Íomhá:Annie Murphy Paul & Alice Wilder (7747958128).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23657111|Annie Murphy Paul]]''
|
| [[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/annie_murphy_paul annie_murphy_paul]
| [[:d:Q23657111|Q23657111]]
|-
| [[Íomhá:Anote Tong (1) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q57456|Anote Tong]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[taidhleoir]]
| 1952-06-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ciribeas]]
| [https://www.ted.com/speakers/anote_tong anote_tong]
| [[:d:Q57456|Q57456]]
|-
| [[Íomhá:Anthony Atala, Printing a Human Kidney on Stage (5507356887).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4772039|Anthony Atala]]''
|
| [[Lia|dochtúir leighis]]
| 1958-07-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/anthony_atala anthony_atala]
| [[:d:Q4772039|Q4772039]]
|-
| [[Íomhá:Anthony Goldbloom Kaggle founder and CEO (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4772605|Anthony Goldbloom]]''
| fear gnó Astrálach
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1983-06-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/anthony_goldbloom anthony_goldbloom]
| [[:d:Q4772605|Q4772605]]
|-
| [[Íomhá:ACLU Anthony D Romero.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1568107|Anthony Romero]]''
| gníomhaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
| 1965-07-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/anthony_d_romero anthony_d_romero]
| [[:d:Q1568107|Q1568107]]
|-
|
| ''[[:d:Q97585702|Anthony Veneziale]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/anthony_veneziale anthony_veneziale]
| [[:d:Q97585702|Q97585702]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759553|Antonio Donato Nobre]]''
|
| [[eolaí]]
| 1958
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/antonio_donato_nobre antonio_donato_nobre]
| [[:d:Q23759553|Q23759553]]
|-
| [[Íomhá:AntonyGarrettLisi.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2600403|Antony Garrett Lisi]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q13561328|surfer]]''<br/>''[[:d:Q19350898|fisiceoir teoiriciúil]]''
| 1968-01-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/garrett_lisi garrett_lisi]
| [[:d:Q2600403|Q2600403]]
|-
| [[Íomhá:Antony Gormley Встреча с Гормли на выставке crop.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q360371|Antony Gormley]]''
|
| ''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''<br/>''[[:d:Q2707485|radharcagrafaí]]''<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q15296811|maisitheoir]]''<br/>''[[:d:Q18074503|ealaíontóir suiteáin]]''
| 1950-08-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/antony_gormley antony_gormley]
| [[:d:Q360371|Q360371]]
|-
| [[Íomhá:António Damásio no Fronteiras do Pensamento Porto Alegre 2013 cropped.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q380207|António Damásio]]''
|
| [[néareolaí]]<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1944-02-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Phortaingéil]]
| [https://www.ted.com/speakers/antonio_damasio antonio_damasio]
| [[:d:Q380207|Q380207]]
|-
| [[Íomhá:António Guterres, 23.03.23.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q311440|António Guterres]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1949-04-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Phortaingéil]]
| [https://www.ted.com/speakers/antonio_guterres antonio_guterres]
| [[:d:Q311440|Q311440]]
|-
| [[Íomhá:Anupam Mishra.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q4777823|Anupam Mishra]]''
| comhshaolaí Indiach
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''
| 1947-06-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]<br/>[[Réimeas Briotanach]]<br/>''[[:d:Q1775277|Tiarnas na hIndia]]''
| [https://www.ted.com/speakers/anupam_mishra anupam_mishra]
| [[:d:Q4777823|Q4777823]]
|-
|
| ''[[:d:Q58813001|Anushka Naiknaware]]''
|
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 2003
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/anushka_naiknaware anushka_naiknaware]
| [[:d:Q58813001|Q58813001]]
|-
|
| ''[[:d:Q24051923|Aomawa Shields]]''
|
| [[réalteolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/aomawa_shields aomawa_shields]
| [[:d:Q24051923|Q24051923]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657177|Aparna Rao]]''
|
| [[ealaíontóir]]
| 1978
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/aparna_rao aparna_rao]
| [[:d:Q23657177|Q23657177]]
|-
|
| ''[[:d:Q4780347|Apollo Robbins]]''
| draíodóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q15978655|sainchomhairleoir]]''<br/>''[[:d:Q15855449|draíodóir]]''<br/>[[aisteoir]]
| 1974-05-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/apollo_robbins apollo_robbins]
| [[:d:Q4780347|Q4780347]]
|-
| [[Íomhá:Picture of Ari Wallach.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q4790131|Ari Wallach]]''
|
| ''[[:d:Q846430|todhchaíoch]]''
| 1974
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ari_wallach ari_wallach]
| [[:d:Q4790131|Q4790131]]
|-
|
| ''[[:d:Q93523410|Ariana Curtis]]''
|
| [[staraí]]<br/>''[[:d:Q674426|coimeádaí]]''<br/>''[[:d:Q47090899|museum professional]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/ariana_curtis ariana_curtis]
| [[:d:Q93523410|Q93523410]]
|-
| [[Íomhá:Arianna Huffington 2011 Shankbone 2.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q233397|Arianna Huffington]]''
|
| ''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q864380|beathaisnéisí]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q2405480|aisteoir gutha]]''
| 1950-07-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Ghréig]]
| [https://www.ted.com/speakers/arianna_huffington arianna_huffington]
| [[:d:Q233397|Q233397]]
|-
| [[Íomhá:Ariel Garten Playing Quintephone at ICMC2007imgp7900cpq.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4790411|Ariel Garten]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q3501317|dearthóir faisin]]''
| 1979-09-24
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/ariel_garten ariel_garten]
| [[:d:Q4790411|Q4790411]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662627|Aris Venetikidis]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/aris_venetikidis aris_venetikidis]
| [[:d:Q23662627|Q23662627]]
|-
|
| ''[[:d:Q59428262|Armando Azua-Bustos]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/armando_azua_bustos armando_azua_bustos]
| [[:d:Q59428262|Q59428262]]
|-
|
| ''[[:d:Q709449|Arthur Ganson]]''
|
| ''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''<br/>''[[:d:Q713223|artist-in-residence]]''
| 1955
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/arthur_ganson arthur_ganson]
| [[:d:Q709449|Q709449]]
|-
|
| ''[[:d:Q4800011|Arthur Potts Dawson]]''
|
|
| 1971-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/arthur_potts_dawson arthur_potts_dawson]
| [[:d:Q4800011|Q4800011]]
|-
| [[Íomhá:Arthur T. Benjamin in 2007.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2865351|Arthur T. Benjamin]]''
| matamaiticeoir Meiriceánach
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1961-03-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/arthur_benjamin arthur_benjamin]
| [[:d:Q2865351|Q2865351]]
|-
| [[Íomhá:Arunachalam Muruganantham in California.jpeg|center|128px]]
| ''[[:d:Q235553|Arunachalam Muruganantham]]''
|
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1962-10-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/arunachalam_muruganantham arunachalam_muruganantham]
| [[:d:Q235553|Q235553]]
|-
| [[Íomhá:Arvind Gupta Oct 2010 IUCAA.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q3633965|Arvind Gupta]]''
|
| [[eolaí]]<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''
| 1345-12-05<br/>1953-12-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/arvind_gupta arvind_gupta]
| [[:d:Q3633965|Q3633965]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727967|Ash Beckham]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ash_beckham ash_beckham]
| [[:d:Q23727967|Q23727967]]
|-
| [[Íomhá:Asha de Vos cropped.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23768737|Asha de Vos]]''
|
| [[bitheolaí]]
| 1979
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Srí Lanca]]
| [https://www.ted.com/speakers/asha_de_vos asha_de_vos]
| [[:d:Q23768737|Q23768737]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783386|Asher Hasan]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/asher_hasan asher_hasan]
| [[:d:Q23783386|Q23783386]]
|-
| [[Íomhá:Ashley Judd SXSW 2024.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q228645|Ashley Judd]]''
| ban-aisteoir Meiriceánach
| [[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q2405480|aisteoir gutha]]''<br/>''[[:d:Q2259451|aisteoir stáitse]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]
| 1968-04-19
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ashley_judd ashley_judd]
| [[:d:Q228645|Q228645]]
|-
|
| ''[[:d:Q87237972|Ashley Whillans]]''
|
| ''[[:d:Q99193996|eolaí iompraíochta]]''<br/>''[[:d:Q5669847|ollamh cúnta]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''
| 1988-05-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/ashley_whillans_1 ashley_whillans_1]
| [[:d:Q87237972|Q87237972]]
|-
| [[Íomhá:Aschraf Ghani MSC 2017 2 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q172388|Ashraf Ghani Ahmadzai]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''
| 1949-05-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q30747910|Poblacht Ioslamach na hAfganastáine]]''<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ashraf_ghani ashraf_ghani]
| [[:d:Q172388|Q172388]]
|-
|
| ''[[:d:Q4806016|Ashton Applewhite]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1952-06-27
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ashton_applewhite ashton_applewhite]
| [[:d:Q4806016|Q4806016]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782514|Aspen Baker]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/aspen_baker aspen_baker]
| [[:d:Q23782514|Q23782514]]
|-
| [[Íomhá:Astro Teller candid.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4811519|Astro Teller]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''
| 1970-05-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/astro_teller astro_teller]
| [[:d:Q4811519|Q4811519]]
|-
| [[Íomhá:Atul Gawande, USAID Assistant Administrator.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2751383|Atul Gawande]]''
| máinlia Meiriceánach
| ''[[:d:Q18533509|medical writer]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>[[ollamh]]<br/>[[máinlia]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1965-11-05<br/>1965-05-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/atul_gawande_1 atul_gawande_1]
| [[:d:Q2751383|Q2751383]]
|-
| [[Íomhá:Aubrey de Grey - How We Will Beat Aging.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q175969|Aubrey de Grey]]''
|
| ''[[:d:Q20107384|gerontologist]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1963-04-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/aubrey_de_grey aubrey_de_grey]
| [[:d:Q175969|Q175969]]
|-
| [[Íomhá:EPFL 2020 Auke Ijspeert Portrait.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q24040710|Auke Ijspeert]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1971
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Eilvéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/auke_ijspeert auke_ijspeert]
| [[:d:Q24040710|Q24040710]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795350|Auret van Heerden]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/auret_van_heerden auret_van_heerden]
| [[:d:Q23795350|Q23795350]]
|-
|
| ''[[:d:Q22279966|Avi Reichental]]''
|
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1957-01-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Iosrael]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/avi_reichental avi_reichental]
| [[:d:Q22279966|Q22279966]]
|-
| [[Íomhá:Avi rubin kimball brace cfp2006.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4828480|Avi Rubin]]''
| eolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1967-11-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/avi_rubin avi_rubin]
| [[:d:Q4828480|Q4828480]]
|-
|
| ''[[:d:Q33199187|Axel Reinaud]]''
|
| ''[[:d:Q15978655|sainchomhairleoir]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1967-10-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/axel_reinaud axel_reinaud]
| [[:d:Q33199187|Q33199187]]
|-
| [[Íomhá:Ayah Bdeir.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4830820|Ayah Bdeir]]''
| ealaíontóir
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1982
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]<br/>[[an Liobáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/ayah_bdeir ayah_bdeir]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1267 1267]
| [[:d:Q4830820|Q4830820]]
|-
| [[Íomhá:Ayana Johnson, profile of a marine biologist.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q50074170|Ayana Elizabeth Johnson]]''
|
| ''[[:d:Q16185210|comhairleoir beartais]]''
| 1980-08-23
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ayana_elizabeth_johnson ayana_elizabeth_johnson]
| [[:d:Q50074170|Q50074170]]
|-
|
| ''[[:d:Q4832583|Azim Khamisa]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1959
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/azim_n_khamisa azim_n_khamisa]
| [[:d:Q4832583|Q4832583]]
|-
| [[Íomhá:Aziz Abu Sarah.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q65030161|Aziz Abu Sarah]]''
|
| ''[[:d:Q1039099|tour guide]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q16323111|gníomhaí síochána]]''
| 1980
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/aziz_abu_sarah aziz_abu_sarah]
| [[:d:Q65030161|Q65030161]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728292|Aziza Chaouni]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1977-06-26
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Maracó]]
| [https://www.ted.com/speakers/aziza_chaouni aziza_chaouni]
| [[:d:Q23728292|Q23728292]]
|-
|
| ''[[:d:Q4834072|B. Joseph Pine II]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1958
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joseph_pine joseph_pine]
| [[:d:Q4834072|Q4834072]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769545|BJ Miller]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1971-10-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bj_miller bj_miller]
| [[:d:Q23769545|Q23769545]]
|-
|
| ''[[:d:Q16245994|Baba Shiv]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q84506120|business administration scholar]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/baba_shiv baba_shiv]
| [[:d:Q16245994|Q16245994]]
|-
| [[Íomhá:Bahia Shehab.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23662610|Bahia Shehab]]''
|
| ''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q1792450|staraí na healaíne]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1977
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Liobáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/bahia_shehab bahia_shehab]
| [[:d:Q23662610|Q23662610]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662600|Bandi Mbubi]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/bandi_mbubi bandi_mbubi]
| [[:d:Q23662600|Q23662600]]
|-
|
| ''[[:d:Q4858477|Barat Ali Batoor]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1983
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/barat_ali_batoor barat_ali_batoor]
| [[:d:Q4858477|Q4858477]]
|-
|
| ''[[:d:Q4858754|Barbara Block]]''
|
| ''[[:d:Q3640160|bitheolaí muirí]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1958
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/barbara_block barbara_block]<br/>[https://www.ted.com/speakers/801 801]
| [[:d:Q4858754|Q4858754]]
|-
|
| ''[[:d:Q29871142|Barbara J. King]]''
|
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1956-08-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/barbara_j_king barbara_j_king]
| [[:d:Q29871142|Q29871142]]
|-
|
| ''[[:d:Q23016646|Barbara Natterson-Horowitz]]''
|
| ''[[:d:Q3264451|cairdeolaí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/barbara_natterson_horowitz barbara_natterson_horowitz]
| [[:d:Q23016646|Q23016646]]
|-
|
| ''[[:d:Q4864717|Barry Schuler]]''
| fear gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1953-09-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/barry_schuler barry_schuler]
| [[:d:Q4864717|Q4864717]]
|-
| [[Íomhá:Barry Schwartz.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3500411|Barry Schwartz]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''
| 1946-08-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/barry_schwartz barry_schwartz]
| [[:d:Q3500411|Q3500411]]
|-
| [[Íomhá:BartKnols2014.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23662325|Bart Knols]]''
|
| [[ollamh]]
| 1965
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/bart_knols bart_knols]
| [[:d:Q23662325|Q23662325]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795783|Bart Weetjens]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/bart_weetjens bart_weetjens]
| [[:d:Q23795783|Q23795783]]
|-
|
| ''[[:d:Q4865683|Barton Seaver]]''
|
| ''[[:d:Q3499072|chef]]''
| 1979-04-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/barton_seaver barton_seaver]
| [[:d:Q4865683|Q4865683]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769533|Bassam Tariq]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''
| 1986-10-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/bassam_tariq bassam_tariq]
| [[:d:Q23769533|Q23769533]]
|-
|
| ''[[:d:Q23671506|Bastian Schaefer]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/bastian_schaefer bastian_schaefer]
| [[:d:Q23671506|Q23671506]]
|-
| [[Íomhá:Beardyman at Camp Bestival 2008.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2573649|Beardyman]]''
|
| ''[[:d:Q59958430|buillebhoscadóir]]''<br/>[[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q4110598|físbhlagálaí]]''<br/>''[[:d:Q17125263|cruthaitheoir YouTube]]''
| 1982-05-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/beardyman beardyman]
| [[:d:Q2573649|Q2573649]]
|-
| [[Íomhá:Beau Lotto.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23795352|Beau Lotto]]''
|
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/beau_lotto beau_lotto]
| [[:d:Q23795352|Q23795352]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662243|Becci Manson]]''
|
| ''[[:d:Q33383789|retoucher]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/becci_manson becci_manson]
| [[:d:Q23662243|Q23662243]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795670|Becky Blanton]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/becky_blanton becky_blanton]
| [[:d:Q23795670|Q23795670]]
|-
| [[Íomhá:Beeban Kidron Broadband Commission for Sustainable Development Meeting, Dubai, 13 March 2016 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q335605|Beeban Kidron]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q2059704|stiúrthóir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''
| 1961-05-02
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/beeban_kidron beeban_kidron]
| [[:d:Q335605|Q335605]]
|-
| [[Íomhá:Bel Pesce - 12285922333.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23769253|Bel Pesce]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1988-02-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/bel_pesce bel_pesce]
| [[:d:Q23769253|Q23769253]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760173|Ben Ambridge]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ben_ambridge ben_ambridge]
| [[:d:Q23760173|Q23760173]]
|-
|
| ''[[:d:Q23796181|Ben Cameron]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ben_cameron ben_cameron]
| [[:d:Q23796181|Q23796181]]
|-
| [[Íomhá:Ben Goldacre TAM London 2009.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q816499|Ben Goldacre]]''
|
| ''[[:d:Q17433421|science journalist]]''<br/>''[[:d:Q211346|síciatraí]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>[[eolaí]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1974-05-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/ben_goldacre ben_goldacre]
| [[:d:Q816499|Q816499]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656758|Ben Kacyra]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ben_kacyra ben_kacyra]
| [[:d:Q23656758|Q23656758]]
|-
| [[Íomhá:Loz-katchor.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q464432|Ben Katchor]]''
| scríbhneoir
| ''[[:d:Q715301|ealaíontóir greannáin]]''<br/>''[[:d:Q8178443|leabhrógaí]]''<br/>''[[:d:Q1114448|cartúnaí]]''<br/>''[[:d:Q11892507|scríbhneoir greannán]]''
| 1951-11-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ben_katchor ben_katchor]<br/>[https://www.ted.com/speakers/438 438]
| [[:d:Q464432|Q464432]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657093|Ben Roche]]''
|
| ''[[:d:Q156839|cócaire]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ben_roche ben_roche]
| [[:d:Q23657093|Q23657093]]
|-
|
| ''[[:d:Q4886414|Ben Saunders]]''
|
| ''[[:d:Q11900058|taiscéalaí]]''<br/>''[[:d:Q15982858|cainteoir inspreagtha]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''
| 1977-08-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/ben_saunders ben_saunders]
| [[:d:Q4886414|Q4886414]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760188|Ben Wellington]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ben_wellington ben_wellington]
| [[:d:Q23760188|Q23760188]]
|-
| [[Íomhá:Benedetta Berti (2019), FORUM 2000, Prague.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23769525|Benedetta Berti]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Iodáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/benedetta_berti benedetta_berti]
| [[:d:Q23769525|Q23769525]]
|-
|
| ''[[:d:Q4888224|Benjamin B. Dunlap]]''
| scoláire Meiriceánach
| ''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1937-12-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ben_dunlap ben_dunlap]
| [[:d:Q4888224|Q4888224]]
|-
| [[Íomhá:Benjamin R Barber in 2010 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q817665|Benjamin Barber]]''
|
| ''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1939-08-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/benjamin_barber benjamin_barber]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1565 1565]
| [[:d:Q817665|Q817665]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782723|Benjamin Wallace]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]
| 1968-09-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/benjamin_wallace benjamin_wallace]
| [[:d:Q23782723|Q23782723]]
|-
| [[Íomhá:Benjamin Zander 2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q817758|Benjamin Zander]]''
|
| ''[[:d:Q158852|stiúrthóir ceolfhoirne]]''
| 1939-03-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/benjamin_zander benjamin_zander]<br/>[https://www.ted.com/speakers/247 247]
| [[:d:Q817758|Q817758]]
|-
| [[Íomhá:Benoit Mandelbrot mg 1804-d.jpg|center|128px]]
| [[Benoît Mandelbrot]]
| eolaí agus matamaiticeoir
| [[matamaiticeoir]]<br/>[[eacnamaí]]<br/>[[ollamh]]<br/>[[eolaí]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1924-11-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Pholainn]]<br/>[[an Fhrainc]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/benoit_mandelbrot benoit_mandelbrot]
| [[:d:Q101740|Q101740]]
|-
| [[Íomhá:Bernie Krause (8734312024).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2899063|Bernie Krause]]''
|
| [[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q19850998|ealaíontóir fuaime]]''
| 1938-12-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bernie_kraus bernie_kraus]
| [[:d:Q2899063|Q2899063]]
|-
| [[Íomhá:Bertrand Piccard 2015.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q366255|Bertrand Piccard]]''
|
| ''[[:d:Q11900058|taiscéalaí]]''<br/>''[[:d:Q211346|síciatraí]]''<br/>''[[:d:Q728425|balúnaí]]''
| 1958-03-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Eilvéis]]<br/>[[an Bheilg]]
| [https://www.ted.com/speakers/bertrand_piccard bertrand_piccard]
| [[:d:Q366255|Q366255]]
|-
| [[Íomhá:BethNoveckJI1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3661885|Beth Simone Noveck]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q2994387|sainchomhairleoir]]''
| 1971
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/beth_noveck beth_noveck]
| [[:d:Q3661885|Q3661885]]
|-
|
| ''[[:d:Q23661644|Bilal Bomani]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/bilal_bomani bilal_bomani]
| [[:d:Q23661644|Q23661644]]
|-
|
| ''[[:d:Q23784989|Bill Davenhall]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/bill_davenhall bill_davenhall]
| [[:d:Q23784989|Q23784989]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662933|Bill Doyle]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/bill_doyle bill_doyle]
| [[:d:Q23662933|Q23662933]]
|-
| [[Íomhá:Bill Gates - 2023 - P062021-967902 (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Bill Gates]]
| fear gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>''[[:d:Q12362622|daonchara]]''
| 1955-10-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bill_gates bill_gates]
| [[:d:Q5284|Q5284]]
|-
| [[Íomhá:Bill Gross.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16192727|Bill Gross]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1958
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bill_gross bill_gross]
| [[:d:Q16192727|Q16192727]]
|-
| [[Íomhá:Bill Joy at World Economic Forum (Davos), 2003-01 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q335047|Bill Joy]]''
| ríomheolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1954-11-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bill_joy bill_joy]
| [[:d:Q335047|Q335047]]
|-
| [[Íomhá:Bill Strickland in 2008.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4911032|Bill Strickland]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1947-08-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bill_strickland bill_strickland]
| [[:d:Q4911032|Q4911032]]
|-
| [[Íomhá:Bill T. Jones.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2903368|Bill T. Jones]]''
|
| ''[[:d:Q2490358|cóiréagrafaí]]''
| 1952-02-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bill_t_jones bill_t_jones]
| [[:d:Q2903368|Q2903368]]
|-
| [[Íomhá:BJK headshot 2011 5x7 300dpi.jpg|center|128px]]
| [[Billie Jean King]]
| imreoir leadóige Meiriceánach
| ''[[:d:Q10833314|imreoir leadóige]]''<br/>''[[:d:Q13219424|cóitseálaí leadóige]]''<br/>''[[:d:Q2986228|tráchtaire spóirt]]''
| 1943-11-22
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/billie_jean_king billie_jean_king]
| [[:d:Q54527|Q54527]]
|-
| [[Íomhá:Billy Collins.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q863057|Billy Collins]]''
| file Meiriceánach
| [[file]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q16308156|scoláire Béarla]]''
| 1941-03-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/billy_collins billy_collins]
| [[:d:Q863057|Q863057]]
|-
| [[Íomhá:Billy Graham bw photo, April 11, 1966.jpg|center|128px]]
| [[Billy Graham]]
|
| ''[[:d:Q1234713|diagaire]]''<br/>''[[:d:Q18814623|dírbheathaisnéisí]]''<br/>''[[:d:Q2259532|cléireach]]''<br/>''[[:d:Q432386|seanmóirí]]''<br/>''[[:d:Q1423891|ministir]]''
| 1918-11-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/billy_graham billy_graham]
| [[:d:Q213550|Q213550]]
|-
|
| ''[[:d:Q23798780|Birke Baehr]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/birke_baehr birke_baehr]
| [[:d:Q23798780|Q23798780]]
|-
| [[Íomhá:Bjarke Ingels in Frankfurt.20150617.jpg|center|128px]]
| [[Bjarke Ingels]]
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1974-10-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q756617|Ríocht na Danmhairge]]''
| [https://www.ted.com/speakers/bjarke_ingels bjarke_ingels]
| [[:d:Q429817|Q429817]]
|-
| [[Íomhá:Bjørn Lomborg 1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q318511|Bjørn Lomborg]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''<br/>''[[:d:Q2732142|staitisteoir]]''<br/>''[[:d:Q15839134|éiceolaí]]''
| 1965-01-06<br/>1965-01-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q756617|Ríocht na Danmhairge]]''
| [https://www.ted.com/speakers/bjorn_lomborg bjorn_lomborg]
| [[:d:Q318511|Q318511]]
|-
| [[Íomhá:Black Yoyo 01.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17214011|Black]]''
|
|
| 1982-12-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSeapáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/black black]
| [[:d:Q17214011|Q17214011]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797800|Black Label Movement]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/black_label_movement black_label_movement]
| [[:d:Q23797800|Q23797800]]
|-
| [[Íomhá:PhotonQ-Demis Hassabis on Artificial Playful Intelligence (15366514658) (2).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4924259|Blaise Agüera y Arcas]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1975-08-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Meicsiceo]]
| [https://www.ted.com/speakers/blaise_aguera_y_arcas blaise_aguera_y_arcas]
| [[:d:Q4924259|Q4924259]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662240|Boaz Almog]]''
|
| [[fisiceoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/boaz_almog boaz_almog]
| [[:d:Q23662240|Q23662240]]
|-
| [[Íomhá:Bob Inglis congressional portrait.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q888008|Bob Inglis]]''
| polaiteoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
| 1959-10-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bob_inglis bob_inglis]
| [[:d:Q888008|Q888008]]
|-
| [[Íomhá:DIG13846-061.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q312782|Bob Woodward]]''
| iriseoir Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]
| 1943-03-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bob_woodward bob_woodward]
| [[:d:Q312782|Q312782]]
|-
| [[Íomhá:Bobby Ghosh - 2017 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4935035|Bobby Ghosh]]''
| iriseoir agus eagarthóir Indiach
| ''[[:d:Q164236|comhfhreagraí cogaidh]]''
| 1967
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/bobby_ghosh bobby_ghosh]
| [[:d:Q4935035|Q4935035]]
|-
| [[Íomhá:Bobby McFerrin 2011.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q310894|Bobby McFerrin]]''
|
| [[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q158852|stiúrthóir ceolfhoirne]]''<br/>''[[:d:Q15981151|ceoltóir snagcheoil]]''<br/>''[[:d:Q59958430|buillebhoscadóir]]''<br/>''[[:d:Q55960555|ealaíontóir taifeadta]]''<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1950-03-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bobby_mcferrin bobby_mcferrin]
| [[:d:Q310894|Q310894]]
|-
| [[Íomhá:Boghuma Kabisen Titanji 2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23670967|Boghuma Kabisen Titanji]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Camarún]]
| [https://www.ted.com/speakers/boghuma_kabisen_titanji boghuma_kabisen_titanji]
| [[:d:Q23670967|Q23670967]]
|-
| [[Íomhá:Re publica Accra 18 – Day 2 (44534526750) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2411298|Boniface Mwangi]]''
| fóta-iriseoir Céiniach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1983-07-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Chéinia]]
| [https://www.ted.com/speakers/boniface_mwangi boniface_mwangi]
| [[:d:Q2411298|Q2411298]]
|-
| [[Íomhá:Bassler.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q60545293|Bonnie Bassler]]''
| bitheolaí móilíneach Meiriceánach
| ''[[:d:Q15839206|bitheolaí móilíneach]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[bithcheimiceoir]]
| 1962
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bonnie_bassler bonnie_bassler]
| [[:d:Q60545293|Q60545293]]
|-
| [[Íomhá:Bono singing in Indianapolis on Joshua Tree Tour 2017 9-10-17.jpg|center|128px]]
| [[Bono]]
| Is ceoltóir rac Éireannach é, amhránaí le U2
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q13235160|monaróir]]''<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1960-05-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Éire (Poblacht na hÉireann)|Éire]]
| [https://www.ted.com/speakers/bono bono]
| [[:d:Q834621|Q834621]]
|-
|
| ''[[:d:Q23713817|Boyd Varty]]''
|
| [[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Afraic Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/boyd_varty boyd_varty]
| [[:d:Q23713817|Q23713817]]
|-
| [[Íomhá:Etech05 Bran1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4956294|Bran Ferren]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1953-01-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bran_ferren bran_ferren]
| [[:d:Q4956294|Q4956294]]
|-
| [[Íomhá:Brenda-laurel-sxsw.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4960717|Brenda Laurel]]''
|
| ''[[:d:Q18882335|video game designer]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1950-11-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/brenda_laurel brenda_laurel]
| [[:d:Q4960717|Q4960717]]
|-
| [[Íomhá:Brenda Romero at 2015 IGF Awards-GDCA (16102142533) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q521361|Brenda Romero]]''
|
| ''[[:d:Q58287519|video game developer]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q54845077|role-playing game designer]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1966-10-12
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/brenda_brathwaite brenda_brathwaite]
| [[:d:Q521361|Q521361]]
|-
| [[Íomhá:Dr. Brene Brown at Texas Conference for Women (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4961808|Brené Brown]]''
|
| ''[[:d:Q11774202|scríbhneoir aistí]]''<br/>''[[:d:Q7019111|oibrí sóisialta]]''<br/>[[eolaí]]<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1965-11-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/brene_brown brene_brown]
| [[:d:Q4961808|Q4961808]]
|-
| [[Íomhá:Brewster Kahle (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92945|Brewster Kahle]]''
|
| ''[[:d:Q20013489|digital librarian]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q635734|cartlannaí]]''<br/>''[[:d:Q182436|leabharlannaí]]''
| 1960-10-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/brewster_kahle brewster_kahle]
| [[:d:Q92945|Q92945]]
|-
| [[Íomhá:Professor Brian Cox OBE FRS.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q463581|Brian Cox]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>[[réalteolaí]]<br/>''[[:d:Q1075651|méarchláraí]]''
| 1968-03-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/brian_cox brian_cox]
| [[:d:Q463581|Q463581]]
|-
|
| ''[[:d:Q4963566|Brian Dettmer]]''
| ealaíontóir Meiriceánach
| [[ealaíontóir]]
| 1974
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/brian_dettmer brian_dettmer]
| [[:d:Q4963566|Q4963566]]
|-
| [[Íomhá:Brian Goldman - EMWF 2018 - DanH-0278 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4963859|Brian Goldman]]''
| dochtúir Ceanadach
| [[Lia|dochtúir leighis]]
| 1956-06-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/brian_goldman brian_goldman]
| [[:d:Q4963859|Q4963859]]
|-
| [[Íomhá:Brian Greene, February 28, 2014 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q60815|Brian Greene]]''
| fisiceoir Meiriceánach
| [[fisiceoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[ollamh]]<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q19350898|fisiceoir teoiriciúil]]''<br/>[[matamaiticeoir]]
| 1963-02-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/brian_greene brian_greene]<br/>[https://www.ted.com/speakers/227 227]
| [[:d:Q60815|Q60815]]
|-
|
| ''[[:d:Q68215808|Brian Little]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/brian_little brian_little]
| [[:d:Q68215808|Q68215808]]
|-
| [[Íomhá:Brian Skerry.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q4965308|Brian Skerry]]''
| grianghrafadóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q957729|fóta-iriseoir]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1962
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/brian_skerry brian_skerry]<br/>[https://www.ted.com/speakers/717 717]
| [[:d:Q4965308|Q4965308]]
|-
|
| ''[[:d:Q4970590|British Paraorchestra]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/british_paraorchestra british_paraorchestra]
| [[:d:Q4970590|Q4970590]]
|-
| [[Íomhá:Britta Riley (6993163852).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23656783|Britta Riley]]''
|
| [[ealaíontóir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/britta_riley britta_riley]
| [[:d:Q23656783|Q23656783]]
|-
| [[Íomhá:Brittney Cooper.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q52187077|Brittney C. Cooper]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1980-12-02
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/brittney_cooper brittney_cooper]
| [[:d:Q52187077|Q52187077]]
|-
|
| ''[[:d:Q75732840|Bronwyn King]]''
|
| [[Lia|dochtúir leighis]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/bronwyn_king bronwyn_king]
| [[:d:Q75732840|Q75732840]]
|-
| [[Íomhá:Bruce Aylward at NetHope Global Summit (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q87914789|Bruce Aylward]]''
|
| ''[[:d:Q13416803|eipidéimeolaí]]''<br/>[[Lia|dochtúir leighis]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/bruce_aylward bruce_aylward]
| [[:d:Q87914789|Q87914789]]
|-
| [[Íomhá:Bruce Bueno de Mesquita.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2926412|Bruce Bueno de Mesquita]]''
|
| ''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1946-11-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bruce_bueno_de_mesquita bruce_bueno_de_mesquita]<br/>[https://www.ted.com/speakers/344 344]
| [[:d:Q2926412|Q2926412]]
|-
| [[Íomhá:Bruce Feiler.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4977459|Bruce Feiler]]''
| scríbhneoir
| [[scríbhneoir]]
| 1964-10-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bruce_feiler bruce_feiler]
| [[:d:Q4977459|Q4977459]]
|-
|
| ''[[:d:Q4977974|Bruce McCall]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q644687|maisitheoir]]''<br/>''[[:d:Q12406482|greannóir]]''
| 1935<br/>1935-05-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bruce_mccall bruce_mccall]
| [[:d:Q4977974|Q4977974]]
|-
| [[Íomhá:Bruce Schneier 1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q368328|Bruce Schneier]]''
| ríomheolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q15442776|cripteagrafaí]]''<br/>[[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[fisiceoir]]
| 1963-01-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bruce_schneier bruce_schneier]
| [[:d:Q368328|Q368328]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759795|Bruno Bowden]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/bruno_bowden bruno_bowden]
| [[:d:Q23759795|Q23759795]]
|-
|
| ''[[:d:Q5395568|Bruno Maisonnier]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''
| 1958-08-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/bruno_maisonnier bruno_maisonnier]
| [[:d:Q5395568|Q5395568]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759670|Bruno Torturra]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/bruno_torturra bruno_torturra]
| [[:d:Q23759670|Q23759670]]
|-
| [[Íomhá:Bryan Stevenson in 2012 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2698978|Bryan Stevenson]]''
| dlíodóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
| 1959-11-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bryan_stevenson bryan_stevenson]
| [[:d:Q2698978|Q2698978]]
|-
| [[Íomhá:Sanjit Bunker Roy at Time 2010.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2654764|Bunker Roy]]''
| gníomhaí Indiach
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q16278103|imreoir scuaise]]''<br/>''[[:d:Q2462658|bainisteoir]]''<br/>''[[:d:Q662729|pearsa phoiblí]]''<br/>''[[:d:Q1231865|oideolaí]]''<br/>''[[:d:Q12336252|social entrepreneur]]''
| 1945-08-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]<br/>[[Réimeas Briotanach]]
| [https://www.ted.com/speakers/bunker_roy bunker_roy]
| [[:d:Q2654764|Q2654764]]
|-
| [[Íomhá:Burt Rutan - Cropped.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q453046|Burt Rutan]]''
|
| ''[[:d:Q10497074|innealtóir aeraspáis]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q2095549|eitleoir]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1943-06-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/burt_rutan burt_rutan]
| [[:d:Q453046|Q453046]]
|-
| [[Íomhá:Dr.BurcinMP.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q54871429|Burçin Mutlu-Pakdil]]''
| réaltfhisiceoir Turcach
| [[réalteolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Tuirc]]
| [https://www.ted.com/speakers/burcin_mutlu_pakdil burcin_mutlu_pakdil]
| [[:d:Q54871429|Q54871429]]
|-
|
| ''[[:d:Q23691925|Béatrice Coron]]''
|
| [[ealaíontóir]]
| 1956-07-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/beatrice_coron beatrice_coron]
| [[:d:Q23691925|Q23691925]]
|-
| [[Íomhá:CKWilliams.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2930440|C. K. Williams]]''
|
| [[file]]<br/>''[[:d:Q333634|aistritheoir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1936-11-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/c_k_williams c_k_williams]
| [[:d:Q2930440|Q2930440]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662175|C. Noel Bairey Merz]]''
|
| [[Lia|dochtúir leighis]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/c_noel_bairey_merz c_noel_bairey_merz]
| [[:d:Q23662175|Q23662175]]
|-
| [[Íomhá:Caitlin Doughty in red evergreen background.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18149464|Caitlin Doughty]]''
|
| ''[[:d:Q17125263|cruthaitheoir YouTube]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q316490|adhlacóir]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''
| 1984-08-19
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/caitlin_doughty caitlin_doughty]
| [[:d:Q18149464|Q18149464]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662822|Caitria O'Neill]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/caitria_o_neill caitria_o_neill]
| [[:d:Q23662822|Q23662822]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782397|Caleb Chung]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/caleb_chung caleb_chung]
| [[:d:Q23782397|Q23782397]]
|-
|
| ''[[:d:Q18921892|Cameron Herold]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/cameron_herold cameron_herold]
| [[:d:Q18921892|Q18921892]]
|-
| [[Íomhá:Cameron Russell upstate New York 2008.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5026365|Cameron Russell]]''
| mainicín Meiriceánach
| ''[[:d:Q865851|supermodel]]''
| 1987-06-14
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/cameron_russell cameron_russell]
| [[:d:Q5026365|Q5026365]]
|-
| [[Íomhá:Architecture for Humanity - Design like you give a damn.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1916995|Cameron Sinclair]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1973-11-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/cameron_sinclair cameron_sinclair]
| [[:d:Q1916995|Q1916995]]
|-
| [[Íomhá:Camille A. Brown.tif|center|128px]]
| ''[[:d:Q5026614|Camille A. Brown]]''
|
| ''[[:d:Q2490358|cóiréagrafaí]]''<br/>''[[:d:Q5716684|damhsóir]]''
| 1979
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/camille_brown camille_brown]
| [[:d:Q5026614|Q5026614]]
|-
| [[Íomhá:Camille Seaman (16574061918).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23657188|Camille Seaman]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[ealaíontóir]]
| 1969
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/camille_seaman camille_seaman]
| [[:d:Q23657188|Q23657188]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662781|Candy Chang]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/candy_chang candy_chang]
| [[:d:Q23662781|Q23662781]]
|-
| [[Íomhá:Carin Bondar 1 (22826880310).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23670521|Carin Bondar]]''
|
| [[bitheolaí]]
| 1975-05-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/carin_bondar carin_bondar]
| [[:d:Q23670521|Q23670521]]
|-
| [[Íomhá:Carl Honoré.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4355090|Carl Honoré]]''
| iriseoir Ceanadach
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1967-12-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/carl_honore carl_honore]
| [[:d:Q4355090|Q4355090]]
|-
| [[Íomhá:Carl Safina.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5040752|Carl Safina]]''
| bitheolaí Meiriceánach
| [[bitheolaí]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q15839134|éiceolaí]]''<br/>''[[:d:Q3546255|aigéaneolaí]]''
| 1955
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/carl_safina carl_safina]
| [[:d:Q5040752|Q5040752]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662330|Carl Schoonover]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/carl_schoonover carl_schoonover]
| [[:d:Q23662330|Q23662330]]
|-
| [[Íomhá:Carlo Ratti (3330956571).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q552294|Carlo Ratti]]''
| ailtire Iodálach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1971-01-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iodáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/carlo_ratti carlo_ratti]<br/>[https://www.ted.com/speakers/887 887]
| [[:d:Q552294|Q552294]]
|-
| [[Íomhá:Carlos Orsi IQC 2019.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9697265|Carlos Orsi]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q18844224|scríbhneoir ficsean eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''
| 1971
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/carlos_orsi_tres_perguntas_contra_fake_news carlos_orsi_tres_perguntas_contra_fake_news]
| [[:d:Q9697265|Q9697265]]
|-
|
| ''[[:d:Q5043415|Carmen Agra Deedy]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''
| 1960
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/carmen_agra_deedy carmen_agra_deedy]<br/>[https://www.ted.com/speakers/280 280]
| [[:d:Q5043415|Q5043415]]
|-
| [[Íomhá:Carne Ross (Independent Diplomat).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2682141|Carne Ross]]''
|
| [[taidhleoir]]
| 1966
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/carne_ross carne_ross]<br/>[https://www.ted.com/speakers/793 793]
| [[:d:Q2682141|Q2682141]]
|-
|
| ''[[:d:Q28697869|Carol Fishman Cohen]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/carol_f_cohen carol_f_cohen]
| [[:d:Q28697869|Q28697869]]
|-
| [[Íomhá:Carol Dweck for Innovation documentary.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2939829|Carol S. Dweck]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1946-10-17
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/carol_dweck carol_dweck]
| [[:d:Q2939829|Q2939829]]
|-
| [[Íomhá:Carole Cadwalladr 2019.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5044664|Carole Cadwalladr]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q42909|tuairisceoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[úrscéalaí]]
| 1969-10
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/carole_cadwalladr carole_cadwalladr]
| [[:d:Q5044664|Q5044664]]
|-
| [[Íomhá:Caroline Casey (born 1971) at World Economic Forum Davos 2021.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q23797152|Caroline Casey]]''
|
|
| 1971
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Éire (Poblacht na hÉireann)|Éire]]
| [https://www.ted.com/speakers/caroline_casey caroline_casey]
| [[:d:Q23797152|Q23797152]]
|-
| [[Íomhá:Photo - Festival de Cornouaille 2012 - Loreena McKennitt en concert le 26 juillet - 006.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q450712|Caroline Lavelle]]''
|
| [[amhránaí]]<br/>[[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q13219637|dordveidhleadóir]]''
| 1969
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/caroline_lavelle caroline_lavelle]
| [[:d:Q450712|Q450712]]
|-
| [[Íomhá:Caroline Paul.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3660607|Caroline Paul]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| [[úrscéalaí]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1963-07-29
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/caroline_paul caroline_paul]
| [[:d:Q3660607|Q3660607]]
|-
| [[Íomhá:Caroline Phillips (Baiona) (Portrait mode).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23797623|Caroline Phillips]]''
|
| [[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q19890746|Internet activist]]''
| 1974
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/caroline_phillips caroline_phillips]
| [[:d:Q23797623|Q23797623]]
|-
| [[Íomhá:Carolyn Bertozzi IMG 9384.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7442|Carolyn Bertozzi]]''
| ceimiceoir Meiriceánach
| [[ceimiceoir]]<br/>[[bithcheimiceoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
| 1966-10-10
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/carolyn_bertozzi carolyn_bertozzi]
| [[:d:Q7442|Q7442]]
|-
| [[Íomhá:Carolyn Jones by Jaka Vinsek 2019.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21781554|Carolyn Jones]]''
| stiúrthóir scannán Meiriceánach
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1957
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/carolyn_jones carolyn_jones]
| [[:d:Q21781554|Q21781554]]
|-
| [[Íomhá:Carolyn-porco-2016.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q257420|Carolyn Porco]]''
|
| [[réalteolaí]]<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q16742203|pláinéadeolaí]]''
| 1953-03-06
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/carolyn_porco carolyn_porco]
| [[:d:Q257420|Q257420]]
|-
| [[Íomhá:Carolyn Steel - Hungry City.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23783079|Carolyn Steel]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[múinteoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q9379869|léachtóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/carolyn_steel carolyn_steel]
| [[:d:Q23783079|Q23783079]]
|-
|
| ''[[:d:Q64436737|Carrie Nugent]]''
|
| ''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''<br/>[[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1984
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/carrie_nugent carrie_nugent]
| [[:d:Q64436737|Q64436737]]
|-
| [[Íomhá:Carrie Poppy at Skepticon 2018 (30766946987).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q61719716|Carrie Poppy]]''
|
| ''[[:d:Q13590141|láithreoir]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/carrie_poppy carrie_poppy]
| [[:d:Q61719716|Q61719716]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797359|Carter Emmart]]''
|
| [[ealaíontóir]]<br/>[[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/carter_emmart carter_emmart]
| [[:d:Q23797359|Q23797359]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662237|Carvens Lissaint]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/carvens_lissaint carvens_lissaint]
| [[:d:Q23662237|Q23662237]]
|-
| [[Íomhá:Cary Fowler Department of State official photograph.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2940713|Cary Fowler]]''
|
| ''[[:d:Q16060693|caomhantóir]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q1781198|agranamaí]]''
| 1949-12-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/cary_fowler cary_fowler]
| [[:d:Q2940713|Q2940713]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783406|Cat Laine]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/cat_laine cat_laine]
| [[:d:Q23783406|Q23783406]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662763|Catarina Mota]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/catarina_mota catarina_mota]
| [[:d:Q23662763|Q23662763]]
|-
| [[Íomhá:Catherine Bracy.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16727624|Catherine Bracy]]''
|
| ''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''<br/>''[[:d:Q12376667|technologist]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/catherine_bracy catherine_bracy]
| [[:d:Q16727624|Q16727624]]
|-
|
| ''[[:d:Q20035599|Catherine Crump]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
| 1978
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/catherine_crump catherine_crump]
| [[:d:Q20035599|Q20035599]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782401|Catherine Mohr]]''
|
| ''[[:d:Q3437279|roboticist]]''
| 1968-11-23
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/catherine_mohr catherine_mohr]
| [[:d:Q23782401|Q23782401]]
|-
|
| ''[[:d:Q123700709|Catherine Price]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/catherine_price catherine_price]
| [[:d:Q123700709|Q123700709]]
|-
| [[Íomhá:Cathy O'Neil at Google Cambridge.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16499729|Cathy O'Neil]]''
|
| [[matamaiticeoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1972
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/cathy_o_neil cathy_o_neil]
| [[:d:Q16499729|Q16499729]]
|-
| [[Íomhá:Cecile Richards 2011 Shankbone 2.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q5056393|Cecile Richards]]''
| feimineach Meiriceánach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1958-07-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/cecile_richards cecile_richards]
| [[:d:Q5056393|Q5056393]]
|-
|
| ''[[:d:Q9931|Cecilia R. Aragon]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q6075971|aerobatics pilot]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
| 1960
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/cecilia_aragon cecilia_aragon]
| [[:d:Q9931|Q9931]]
|-
| [[Íomhá:Celeste Headlee, co-host of The Takeaway, April, 2012.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5057852|Celeste Headlee]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[amhránaí]]
| 1969-12-30
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/celeste_headlee celeste_headlee]
| [[:d:Q5057852|Q5057852]]
|-
|
| ''[[:d:Q23663116|Cesar Harada]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/cesar_harada cesar_harada]
| [[:d:Q23663116|Q23663116]]
|-
| [[Íomhá:Cesar Kuriyama Picture.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q22088262|Cesar Kuriyama]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/cesar_kuriyama cesar_kuriyama]
| [[:d:Q22088262|Q22088262]]
|-
| [[Íomhá:Re-publica Portland 2019 - d1 (48934812908).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q81911422|Chad Frischmann]]''
|
| ''[[:d:Q18121578|directeur de recherche]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chad_frischmann chad_frischmann]
| [[:d:Q81911422|Q81911422]]
|-
| [[Íomhá:TanChadeMeng-20170715-BuddhistFellowship-Singapore.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5066429|Chade-Meng Tan]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1971
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/chade_meng_tan chade_meng_tan]
| [[:d:Q5066429|Q5066429]]
|-
|
| ''[[:d:Q5074528|Charity Sunshine Tillemann-Dick]]''
|
| ''[[:d:Q2865819|amhránaí ceoldrámaíochta]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''
| 1983-07-22
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/charity_tilleman_dick charity_tilleman_dick]
| [[:d:Q5074528|Q5074528]]
|-
|
| ''[[:d:Q59166742|Charity Wayua]]''
|
| [[ceimiceoir]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1985
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/charity_wayua charity_wayua]
| [[:d:Q59166742|Q59166742]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783383|Charles Anderson]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/charles_anderson charles_anderson]
| [[:d:Q23783383|Q23783383]]
|-
| [[Íomhá:Charles C. Mann at the Miller Center.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1749059|Charles C. Mann]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q17433421|science journalist]]''
| 1955-06-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/charles_c_mann charles_c_mann]
| [[:d:Q1749059|Q1749059]]
|-
| [[Íomhá:CharlesElachi.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1950678|Charles Elachi]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>[[réalteolaí]]
| 1947-04-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/charles_elachi charles_elachi]
| [[:d:Q1950678|Q1950678]]
|-
| [[Íomhá:Charles Fleischer.jpg|center|128px]]
| [[Charles Fleischer]]
|
| ''[[:d:Q18545066|fuirseoir ar a boinn]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[amhránaí]]<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>''[[:d:Q5716684|damhsóir]]''<br/>[[fuirseoir]]<br/>''[[:d:Q2405480|aisteoir gutha]]''<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''
| 1950-08-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/charles_fleischer charles_fleischer]
| [[:d:Q658690|Q658690]]
|-
|
| ''[[:d:Q5078872|Charles Hazlewood]]''
|
| ''[[:d:Q158852|stiúrthóir ceolfhoirne]]''
| 1966-11-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/charles_hazlewood charles_hazlewood]
| [[:d:Q5078872|Q5078872]]
|-
| [[Íomhá:Charles J. Moore.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5079370|Charles J. Moore]]''
|
| ''[[:d:Q3546255|aigéaneolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/charles_moore charles_moore]
| [[:d:Q5079370|Q5079370]]
|-
| [[Íomhá:Charles Limb3.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23783472|Charles Limb]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/charles_limb charles_limb]
| [[:d:Q23783472|Q23783472]]
|-
| [[Íomhá:Charles Leadbeater author of WeThink 2008-09-17.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q354448|Charles R. Leadbeater]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q8125919|comhairleoir polaitíochta]]''
| 1959-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/charles_leadbeater charles_leadbeater]
| [[:d:Q354448|Q354448]]
|-
|
| ''[[:d:Q23714138|Charles Robertson]]''
|
| [[eacnamaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/charles_robertson charles_robertson]
| [[:d:Q23714138|Q23714138]]
|-
| [[Íomhá:Charlie Todd (Improw Everywhere) (8704860056) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23657205|Charlie Todd]]''
|
| [[fuirseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/charlie_todd charlie_todd]
| [[:d:Q23657205|Q23657205]]
|-
|
| ''[[:d:Q18057048|Charmian Gooch]]''
|
| ''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1965-03
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/charmian_gooch charmian_gooch]
| [[:d:Q18057048|Q18057048]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657121|Chee Pearlman]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/chee_pearlman chee_pearlman]
| [[:d:Q23657121|Q23657121]]
|-
| [[Íomhá:ChelseaShields2.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q21285550|Chelsea Shields]]''
|
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''
| 1981-11
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chelsea_shields chelsea_shields]
| [[:d:Q21285550|Q21285550]]
|-
|
| ''[[:d:Q5092736|Cheryl Hayashi]]''
| bitheolaí Meiriceánach
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q17344952|araicneolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/cheryl_hayashi cheryl_hayashi]
| [[:d:Q5092736|Q5092736]]
|-
| [[Íomhá:India's Role in the World (39195651954).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5094180|Chetna Gala Sinha]]''
| gníomhaí Indiach
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>[[eacnamaí]]<br/>[[feirmeoir]]
| 1959-03-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/chetana_gala_sinha chetana_gala_sinha]
| [[:d:Q5094180|Q5094180]]
|-
| [[Íomhá:Field experiment in Nihonbashi, Tokyo (Feb 2017) 1-19 screenshot.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q11557098|Chieko Asakawa]]''
| ríomheolaí Seapánach
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>''[[:d:Q60985281|館長]]''
| 1958
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an tSeapáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/chieko_asakawa chieko_asakawa]
| [[:d:Q11557098|Q11557098]]
|-
|
| ''[[:d:Q99432535|Chika Ezeanya Esiobu]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/chika_ezeanya_esiobu chika_ezeanya_esiobu]
| [[:d:Q99432535|Q99432535]]
|-
|
| ''[[:d:Q15647582|Chiki Sarkar]]''
|
| ''[[:d:Q2516866|foilsitheoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/chiki_sarkar chiki_sarkar]
| [[:d:Q15647582|Q15647582]]
|-
| [[Íomhá:Chimamanda Ngozi Adichie (2015).png|center|128px]]
| ''[[:d:Q230141|Chimamanda Ngozi Adichie]]''
| scríbhneoir Nigéarach
| [[múinteoir]]<br/>[[file]]<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q15949613|gearrscéalaí]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1977-09-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Nigéir]]
| [https://www.ted.com/speakers/chimamanda_ngozi_adichie chimamanda_ngozi_adichie]
| [[:d:Q230141|Q230141]]
|-
| [[Íomhá:Chinaka Hodge 2014.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21593044|Chinaka Hodge]]''
|
| [[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/chinaka_hodge chinaka_hodge]
| [[:d:Q21593044|Q21593044]]
|-
|
| ''[[:d:Q64597330|Chip Colwell-Chanthaphonh]]''
|
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>''[[:d:Q589298|príomheagarthóir]]''<br/>''[[:d:Q780596|coimeádaí taispeántais]]''
| 1975-09-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chip_colwell chip_colwell]
| [[:d:Q64597330|Q64597330]]
|-
| [[Íomhá:ChipConley Google.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15452491|Chip Conley]]''
|
| ''[[:d:Q1631120|bainisteoir óstáin]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1960-10-31
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chip_conley chip_conley]
| [[:d:Q15452491|Q15452491]]
|-
| [[Íomhá:6.28.12ChipKiddByLuigiNovi1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3675120|Chip Kidd]]''
| dearthóir grafaicí Meiriceánach
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''<br/>''[[:d:Q627325|dearthóir grafaicí]]''
| 1964-09-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chip_kidd chip_kidd]
| [[:d:Q3675120|Q3675120]]
|-
| [[Íomhá:Chris Abani (32683010407).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1076935|Chris Abani]]''
| údar Nigéarach
| [[scríbhneoir]]<br/>[[file]]<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>[[ollamh]]<br/>''[[:d:Q214917|drámadóir]]''<br/>''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''
| 1966-12-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Nigéir]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chris_abani chris_abani]<br/>[https://www.ted.com/speakers/137 137]
| [[:d:Q1076935|Q1076935]]
|-
| [[Íomhá:Chris Anderson (16209935970).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q706222|Chris Anderson]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[príomhoifigeach feidhmiúcháin]]<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''
| 1961-07-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chris_anderson_wired chris_anderson_wired]
| [[:d:Q706222|Q706222]]
|-
| [[Íomhá:TED Curator Chris Anderson.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2536856|Chris Anderson]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''
| 1957
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/chris_anderson_ted chris_anderson_ted]
| [[:d:Q2536856|Q2536856]]
|-
| [[Íomhá:Chris Bangle in 2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q702921|Chris Bangle]]''
| dearthóir carranna Meiriceánach
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q11295636|dearthóir carranna]]''
| 1956-10-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chris_bangle chris_bangle]<br/>[https://www.ted.com/speakers/6 6]
| [[:d:Q702921|Q702921]]
|-
|
| ''[[:d:Q5105920|Chris Bliss]]''
|
| ''[[:d:Q17307272|taibheoir sorcais]]''<br/>''[[:d:Q10540773|juggler]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chris_bliss chris_bliss]
| [[:d:Q5105920|Q5105920]]
|-
| [[Íomhá:Chris Burkard.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q16200974|Chris Burkard]]''
| grianghrafadóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1986-03-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chris_burkard chris_burkard]
| [[:d:Q16200974|Q16200974]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759541|Chris Domas]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/chris_domas chris_domas]
| [[:d:Q23759541|Q23759541]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712280|Chris Downey]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/chris_downey chris_downey]
| [[:d:Q23712280|Q23712280]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662509|Chris Gerdes]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q1906857|innealtóir meicniúil]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/chris_gerdes chris_gerdes]
| [[:d:Q23662509|Q23662509]]
|-
| [[Íomhá:Chris Hadfield 2011.jpg|center|128px]]
| [[Chris Hadfield]]
| spásaire Ceanadach
| [[spásaire]]<br/>''[[:d:Q1053574|léiritheoir feidhmiúcháin]]''<br/>''[[:d:Q2095549|eitleoir]]''<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''<br/>''[[:d:Q1208175|ceamaradóir]]''
| 1959-08-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/chris_hadfield chris_hadfield]
| [[:d:Q1076962|Q1076962]]
|-
|
| ''[[:d:Q2895170|Chris Jordan]]''
| ealaíontóir Meiriceánach
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q69320328|environmental artist]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]
| 1963
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chris_jordan chris_jordan]
| [[:d:Q2895170|Q2895170]]
|-
| [[Íomhá:Chris Kluwe postgame 2010-11-28.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1077409|Chris Kluwe]]''
|
| ''[[:d:Q19204627|imreoir peil Mheiriceánach]]''<br/>[[ceoltóir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''
| 1981-12-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chris_kluwe chris_kluwe]
| [[:d:Q1077409|Q1077409]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727966|Chris McKnett]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/chris_mcknett chris_mcknett]
| [[:d:Q23727966|Q23727966]]
|-
| [[Íomhá:Chris Milk - Headshot.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1077562|Chris Milk]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1975
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chris_milk chris_milk]
| [[:d:Q1077562|Q1077562]]
|-
|
| ''[[:d:Q46993874|Chris Sheldrick]]''
|
|
| 1981-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/chris_sheldrick chris_sheldrick]
| [[:d:Q46993874|Q46993874]]
|-
| [[Íomhá:ChrisUrmson2018.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23760309|Chris Urmson]]''
|
| [[príomhoifigeach feidhmiúcháin]]<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1976
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/chris_urmson chris_urmson]
| [[:d:Q23760309|Q23760309]]
|-
| [[Íomhá:Christian Picciolini.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5110031|Christian Picciolini]]''
|
| ''[[:d:Q1344174|gníomhaire tallainne]]''<br/>''[[:d:Q1320883|bainisteoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q18814623|dírbheathaisnéisí]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''
| 1973-11-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/christian_picciolini christian_picciolini]
| [[:d:Q5110031|Q5110031]]
|-
| [[Íomhá:Christiana Figueres in London - 2018 (39536174340) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q518828|Christiana Figueres]]''
| polaiteoir Cósta Ríceach
| [[taidhleoir]]<br/>[[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q61048378|gníomhaí aeráide]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1956-08-07
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Cósta Ríce]]
| [https://www.ted.com/speakers/christiana_figueres christiana_figueres]
| [[:d:Q518828|Q518828]]
|-
| [[Íomhá:Rafael Mariano Grossi & Christiane Amanpour (cop26 0474) (51649883934) (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Christiane Amanpour]]
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1155838|comhfhreagraí]]''<br/>''[[:d:Q94498772|láithreoir]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''
| 1958-01-12
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/christiane_amanpour christiane_amanpour]
| [[:d:Q236939|Q236939]]
|-
| [[Íomhá:Christien Meindertsma (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q12270277|Christien Meindertsma]]''
|
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1980
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/christien_meindertsma christien_meindertsma]
| [[:d:Q12270277|Q12270277]]
|-
| [[Íomhá:TNW USA 2015 (23184168653) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q64853888|Christina Wallace]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1983
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/christina_wallace christina_wallace]
| [[:d:Q64853888|Q64853888]]
|-
| [[Íomhá:Warinner-headshot-3.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q23662209|Christina Warinner]]''
|
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>[[seandálaí]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/christina_warinner christina_warinner]
| [[:d:Q23662209|Q23662209]]
|-
|
| ''[[:d:Q56647253|Christine L. Porath]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/christine_porath christine_porath]
| [[:d:Q56647253|Q56647253]]
|-
| [[Íomhá:Christine Sun Kim.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19664324|Christine Sun Kim]]''
|
| ''[[:d:Q19850998|ealaíontóir fuaime]]''
| 1980
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/christine_sun_kim christine_sun_kim]
| [[:d:Q19664324|Q19664324]]
|-
|
| ''[[:d:Q5105677|Christoph C. H. Adami]]''
|
| [[fisiceoir]]
| 1962-08-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/christoph_adami christoph_adami]
| [[:d:Q5105677|Q5105677]]
|-
|
| ''[[:d:Q61820616|Christoph Keplinger]]''
|
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/christoph_keplinger christoph_keplinger]
| [[:d:Q61820616|Q61820616]]
|-
| [[Íomhá:Christoph Niemann (2).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q110841|Christoph Niemann]]''
|
| ''[[:d:Q644687|maisitheoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q2000124|dearthóir stampaí poist]]''<br/>''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q266569|beochantóir]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>[[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''
| 1970
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/christoph_niemann christoph_niemann]
| [[:d:Q110841|Q110841]]
|-
| [[Íomhá:Wiki ategeka.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17411054|Christopher Ategeka]]''
|
| ''[[:d:Q623279|chief operating officer]]''
| 1984-07-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Uganda]]
| [https://www.ted.com/speakers/christopher_ategeka christopher_ategeka]
| [[:d:Q17411054|Q17411054]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797209|Christopher C. Deam]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/christopher_deam christopher_deam]
| [[:d:Q23797209|Q23797209]]
|-
|
| ''[[:d:Q16728823|Christopher Emdin]]''
|
| ''[[:d:Q1086863|colúnaí]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1978
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chris_emdin chris_emdin]
| [[:d:Q16728823|Q16728823]]
|-
|
| ''[[:d:Q5112847|Christopher McDougall]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1962-01-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/christopher_mcdougall christopher_mcdougall]
| [[:d:Q5112847|Q5112847]]
|-
| [[Íomhá:Chris nowinski.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1140002|Christopher Nowinski]]''
| coraí gairmiúil Meiriceánach
| ''[[:d:Q13474373|coraí gairmiúil]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1978-09-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chris_nowinski chris_nowinski]
| [[:d:Q1140002|Q1140002]]
|-
| [[Íomhá:Christopher Poole at XOXO Festival September 2012.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3135308|Christopher Poole]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1988
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/christopher_moot_poole christopher_moot_poole]
| [[:d:Q3135308|Q3135308]]
|-
|
| ''[[:d:Q5113183|Christopher Ryan]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1962-02-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/christopher_ryan christopher_ryan]
| [[:d:Q5113183|Q5113183]]
|-
| [[Íomhá:2013-12-29 30C3 - Christopher Soghoian 3145.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q652791|Christopher Soghoian]]''
| ríomheolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1981
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/christopher_soghoian christopher_soghoian]
| [[:d:Q652791|Q652791]]
|-
| [[Íomhá:Leweb 2014 - conference - leweb trends - the future of the mind - christopher decharms.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5113488|Christopher deCharms]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
| 1966
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/christopher_decharms christopher_decharms]
| [[:d:Q5113488|Q5113488]]
|-
| [[Íomhá:Chrystia Freeland in Ukraine - 2017 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4492815|Chrystia Freeland]]''
| polaiteoir agus scríbhneoir Ceanadach
| ''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1968-08-02
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/chrystia_freeland chrystia_freeland]
| [[:d:Q4492815|Q4492815]]
|-
| [[Íomhá:Chuck Nice at Caroline's.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5115638|Chuck Nice]]''
| fuirseoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''
| 1966-07-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/chuck_nice chuck_nice]
| [[:d:Q5115638|Q5115638]]
|-
| [[Íomhá:Disrupt SF TechCrunch Disrupt San Francisco 2019 - Day 2 Cindy Gallop Cropped.jpeg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5120529|Cindy Gallop]]''
|
| ''[[:d:Q21507004|oideoir gnéasachta]]''<br/>''[[:d:Q816432|bainisteoir tionscadail]]''<br/>''[[:d:Q1900657|marketer]]''
| 1960-02-01
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/cindy_gallop cindy_gallop]
| [[:d:Q5120529|Q5120529]]
|-
| [[Íomhá:Claron Mc Faddon 01 (cropped).JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q454090|Claron McFadden]]''
| amhránaí ceoldrámaíochta Meiriceánach
| [[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q2865819|amhránaí ceoldrámaíochta]]''
| 1961
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/claron_mcfadden claron_mcfadden]
| [[:d:Q454090|Q454090]]
|-
| [[Íomhá:Clay Shirky (6723907001).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q930425|Clay Shirky]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q139648|soiscéalaí teicneolaíochta]]''<br/>[[eolaí]]<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
| 1964
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/clay_shirky clay_shirky]
| [[:d:Q930425|Q930425]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728708|Clayton Cameron]]''
|
| [[ceoltóir]]
| 1959
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/clayton_cameron clayton_cameron]
| [[:d:Q23728708|Q23728708]]
|-
| [[Íomhá:-rp17 - Tag 3 (33728174294).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q61483352|Clemantine Wamariya]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''
| 1988
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ruanda]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/clemantine_wamariya clemantine_wamariya]
| [[:d:Q61483352|Q61483352]]
|-
| [[Íomhá:2010-05-08 Cleo Wade (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q26865869|Cleo Wade]]''
| file Meiriceánach
| [[file]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q110990999|Instagrammer]]''<br/>[[ealaíontóir]]
| 1989-09-13
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/cleo_wade cleo_wade]
| [[:d:Q26865869|Q26865869]]
|-
|
| ''[[:d:Q556998|Clifford Stoll]]''
| réalteolaí Meiriceánach
| [[réalteolaí]]<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1950-06-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/clifford_stoll clifford_stoll]
| [[:d:Q556998|Q556998]]
|-
| [[Íomhá:Clint Smith - 2019 (48915241016) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23759721|Clint Smith]]''
|
| [[file]]<br/>[[múinteoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q876864|eagarthóir rannchuidithe]]''<br/>''[[:d:Q17125263|cruthaitheoir YouTube]]''
| 1988-08-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/clint_smith clint_smith]
| [[:d:Q23759721|Q23759721]]
|-
| [[Íomhá:Coleman Hughes on Rebel Wisdom.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q62977947|Coleman Hughes]]''
|
| ''[[:d:Q1086863|colúnaí]]''<br/>''[[:d:Q1642960|tráchtaire]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''
| 1996
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/coleman_hughes coleman_hughes]
| [[:d:Q62977947|Q62977947]]
|-
| [[Íomhá:Colette Pichon Battle.webp|center|128px]]
| ''[[:d:Q99439559|Colette Pichon Battle]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q61048378|gníomhaí aeráide]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/colette_pichon_battle colette_pichon_battle]
| [[:d:Q99439559|Q99439559]]
|-
|
| ''[[:d:Q1108379|Colin Camerer]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1959-12-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/colin_camerer colin_camerer]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1566 1566]
| [[:d:Q1108379|Q1108379]]
|-
|
| ''[[:d:Q5145149|Colin Grant]]''
|
| ''[[:d:Q3406651|léiritheoir raidió]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1961-04-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/colin_grant colin_grant]
| [[:d:Q5145149|Q5145149]]
|-
| [[Íomhá:Colin Powell official Secretary of State photo.jpg|center|128px]]
| [[Colin Powell]]
| polaiteoir agus saighdiúir Meiriceánach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[taidhleoir]]<br/>''[[:d:Q38239859|oifigeach airm]]''<br/>''[[:d:Q7330070|aire eachtrach]]''
| 1937-04-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/colin_powell colin_powell]
| [[:d:Q150851|Q150851]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662150|Colin Robertson]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/colin_robertson colin_robertson]
| [[:d:Q23662150|Q23662150]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670969|Colin Stokes]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/colin_stokes colin_stokes]
| [[:d:Q23670969|Q23670969]]
|-
| [[Íomhá:Transmediale-2010-Conrad Wolfram.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5162640|Conrad Wolfram]]''
|
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1970-06-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/conrad_wolfram conrad_wolfram]
| [[:d:Q5162640|Q5162640]]
|-
|
| ''[[:d:Q2997459|Corneille Ewango]]''
|
| ''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''<br/>''[[:d:Q2374149|luibheolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Poblacht Dhaonlathach an Chongó]]
| [https://www.ted.com/speakers/corneille_ewango corneille_ewango]
| [[:d:Q2997459|Q2997459]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760253|Cosmin Mihaiu]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/cosmin_mihaiu cosmin_mihaiu]
| [[:d:Q23760253|Q23760253]]
|-
| [[Íomhá:Courtney Martin at PopTech 2014 02.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21062672|Courtney E. Martin]]''
|
| ''[[:d:Q482980|údar]]''
| 1979-12-31
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/courtney_e_martin courtney_e_martin]
| [[:d:Q21062672|Q21062672]]
|-
| [[Íomhá:Craigventer2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q311003|Craig Venter]]''
| bithcheimiceoir Meiriceánach
| [[bithcheimiceoir]]<br/>''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1946-10-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/craig_venter craig_venter]<br/>[https://www.ted.com/speakers/7 7]
| [[:d:Q311003|Q311003]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769089|Cristina Domenech]]''
|
|
| 1954
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/cristina_domenech cristina_domenech]
| [[:d:Q23769089|Q23769089]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728751|Curtis Wong]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/curtis_wong curtis_wong]
| [[:d:Q23728751|Q23728751]]
|-
| [[Íomhá:2010 Cynthia Breazeal 4641804653.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q21585|Cynthia Breazeal]]''
| ríomheolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1967-11-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/cynthia_breazeal cynthia_breazeal]<br/>[https://www.ted.com/speakers/817 817]
| [[:d:Q21585|Q21585]]
|-
| [[Íomhá:Cynthia Erivo (82023) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21592474|Cynthia Erivo]]''
|
| [[amhránaí]]<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q2259451|aisteoir stáitse]]''
| 1987-01-08
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/cynthia_erivo cynthia_erivo]
| [[:d:Q21592474|Q21592474]]
|-
| [[Íomhá:Cyntia Kenyon 01.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q437333|Cynthia Kenyon]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q15839206|bitheolaí móilíneach]]''<br/>''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''<br/>''[[:d:Q14906342|bithfhisiceoir]]''<br/>[[bithcheimiceoir]]
| 1954-02-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/cynthia_kenyon cynthia_kenyon]
| [[:d:Q437333|Q437333]]
|-
|
| ''[[:d:Q5200139|Cynthia P. Schneider]]''
| taidhleoir Meiriceánach
| [[taidhleoir]]
| 1953-08-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/cynthia_schneider cynthia_schneider]
| [[:d:Q5200139|Q5200139]]
|-
| [[Íomhá:Cedric Villani at his office 2015 n3.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q334065|Cédric Villani]]''
| matamaiticeoir agus polaiteoir Francach
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q28004591|professeur des universités]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1973-10-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/cedric_villani cedric_villani]
| [[:d:Q334065|Q334065]]
|-
| [[Íomhá:Cesar Hidalgo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q22004920|César A. Hidalgo]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1979-12-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSile]]<br/>[[an Spáinn]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/cesar_hidalgo cesar_hidalgo]
| [[:d:Q22004920|Q22004920]]
|-
|
| ''[[:d:Q114338974|DK Osseo-Asare]]''
|
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q42973|ailtire]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dk_osseo_asare dk_osseo_asare]
| [[:d:Q114338974|Q114338974]]
|-
| [[Íomhá:Chairman Alexander Rinnooy Kan, Daan Roosegaarde en Aldith Hunkar at DeLaMar, Amsterdam NL.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5207373|Daan Roosegaarde]]''
|
| ''[[:d:Q3492227|nuálaí]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q106208189|ealaíontóir ríomhaire]]''<br/>''[[:d:Q18074503|ealaíontóir suiteáin]]''<br/>''[[:d:Q108818918|light artist]]''<br/>''[[:d:Q7016454|ealaíontóir na meán nua]]''
| 1979-07-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/daan_roosegaarde daan_roosegaarde]
| [[:d:Q5207373|Q5207373]]
|-
| [[Íomhá:Dale-Dougherty-2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4819967|Dale Dougherty]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1955
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dale_dougherty dale_dougherty]<br/>[https://www.ted.com/speakers/940 940]
| [[:d:Q4819967|Q4819967]]
|-
| [[Íomhá:Dalia Mogahed.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3012376|Dalia Mogahed]]''
|
| [[eolaí]]
| 1974
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Éigipt]]
| [https://www.ted.com/speakers/dalia_mogahed dalia_mogahed]
| [[:d:Q3012376|Q3012376]]
|-
| [[Íomhá:Dambisa Moyo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q466993|Dambisa Moyo]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1969-02-02
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an tSaimbia]]
| [https://www.ted.com/speakers/dambisa_moyo dambisa_moyo]
| [[:d:Q466993|Q466993]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662494|Damian Palin]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/damian_palin damian_palin]
| [[:d:Q23662494|Q23662494]]
|-
| [[Íomhá:Whose Streets? A Social Cinema Screening (35731793401).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28086150|Damon Davis]]''
|
| ''[[:d:Q1414443|déantóir scannán]]''<br/>[[ceoltóir]]<br/>[[ealaíontóir]]
| 1985-03-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/damon_davis damon_davis]
| [[:d:Q28086150|Q28086150]]
|-
| [[Íomhá:DamonH.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23656822|Damon Horowitz]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/damon_horowitz damon_horowitz]
| [[:d:Q23656822|Q23656822]]
|-
| [[Íomhá:Dan Ariely January 2019.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q731905|Dan Ariely]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1231865|oideolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1967-04-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Iosrael]]
| [https://www.ted.com/speakers/dan_ariely dan_ariely]
| [[:d:Q731905|Q731905]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759547|Dan Barasch]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_barasch daniel_barasch]
| [[:d:Q23759547|Q23759547]]
|-
| [[Íomhá:Dan Barber of Blue Hill.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5213116|Dan Barber]]''
| cócaire Meiriceánach
| ''[[:d:Q3499072|chef]]''
| 1969
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dan_barber dan_barber]
| [[:d:Q5213116|Q5213116]]
|-
|
| ''[[:d:Q60770645|Dan Bell]]''
|
| ''[[:d:Q1235146|déantóir scannán faisnéise]]''<br/>''[[:d:Q13590141|láithreoir]]''<br/>''[[:d:Q17125263|cruthaitheoir YouTube]]''
| 1977-02-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dan_bell dan_bell]
| [[:d:Q60770645|Q60770645]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727949|Dan Berkenstock]]''
|
|
| 1980-06-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dan_berkenstock dan_berkenstock]
| [[:d:Q23727949|Q23727949]]
|-
| [[Íomhá:Dan Bricklin.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92624|Dan Bricklin]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1951-07-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dan_bricklin dan_bricklin]
| [[:d:Q92624|Q92624]]
|-
| [[Íomhá:DanBuettnerOct10.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5213207|Dan Buettner]]''
|
| ''[[:d:Q11900058|taiscéalaí]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1231865|oideolaí]]''<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''
| 1960
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dan_buettner dan_buettner]
| [[:d:Q5213207|Q5213207]]
|-
|
| ''[[:d:Q23796178|Dan Cobley]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dan_cobley dan_cobley]
| [[:d:Q23796178|Q23796178]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759538|Dan Ellsey]]''
|
| [[ceoltóir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dan_ellsey dan_ellsey]
| [[:d:Q23759538|Q23759538]]
|-
|
| ''[[:d:Q16224737|Dan Gross]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dan_gross dan_gross]
| [[:d:Q16224737|Q16224737]]
|-
|
| ''[[:d:Q90630014|Dan Knights]]''
|
| [[micribhitheolaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q43548373|speedcuber]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dan_knights dan_knights]
| [[:d:Q90630014|Q90630014]]
|-
|
| ''[[:d:Q23785279|Dan Meyer]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dan_meyer dan_meyer]
| [[:d:Q23785279|Q23785279]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759543|Dan Pacholke]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dan_pacholke dan_pacholke]
| [[:d:Q23759543|Q23759543]]
|-
| [[Íomhá:Curing the Charitable Curse.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5214160|Dan Pallotta]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1961-01-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dan_pallotta dan_pallotta]
| [[:d:Q5214160|Q5214160]]
|-
|
| ''[[:d:Q5214203|Dan Phillips]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dan_phillips dan_phillips]
| [[:d:Q5214203|Q5214203]]
|-
| [[Íomhá:Daniel Dennett.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q215263|Daniel Dennett]]''
| fealsamh Meiriceánach
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[ollamh]]<br/>''[[:d:Q14565186|cognitive scientist]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1942-03-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dan_dennett dan_dennett]<br/>[https://www.ted.com/speakers/92 92]
| [[:d:Q215263|Q215263]]
|-
|
| ''[[:d:Q109822743|Daniel Engber]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q3745071|scríbhneoir eolaíochta]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_engber daniel_engber]
| [[:d:Q109822743|Q109822743]]
|-
| [[Íomhá:Daniel Todd Gilbert.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q449564|Daniel Gilbert]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1957-11-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dan_gilbert dan_gilbert]
| [[:d:Q449564|Q449564]]
|-
|
| ''[[:d:Q3701617|Daniel Goldstein]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
| 1969-04-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dan_goldstein dan_goldstein]
| [[:d:Q3701617|Q3701617]]
|-
| [[Íomhá:Daniel Goleman - World Economic Forum Annual Meeting 2011.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q351701|Daniel Goleman]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1946-03-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_goleman daniel_goleman]
| [[:d:Q351701|Q351701]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712794|Daniel H. Cohen]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dan_cohen dan_cohen]
| [[:d:Q23712794|Q23712794]]
|-
| [[Íomhá:Daniel H. Pink (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q978171|Daniel H. Pink]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1964-07-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_pink daniel_pink]
| [[:d:Q978171|Q978171]]
|-
| [[Íomhá:Daniel Kahneman (3283955327) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q233950|Daniel Kahneman]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>[[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q11774202|scríbhneoir aistí]]''
| 1934-03-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Iosrael]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_kahneman daniel_kahneman]<br/>[https://www.ted.com/speakers/607 607]
| [[:d:Q233950|Q233950]]
|-
| [[Íomhá:Daniel Kish - PopTech 2011 - Camden Maine USA 3.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5217808|Daniel Kish]]''
|
|
| 1966
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_kish daniel_kish]
| [[:d:Q5217808|Q5217808]]
|-
| [[Íomhá:Kraft-PicColor.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5217831|Daniel Kraft]]''
|
| [[bithcheimiceoir]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_kraft daniel_kraft]
| [[:d:Q5217831|Q5217831]]
|-
| [[Íomhá:Levitin.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1981608|Daniel Levitin]]''
| síceolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q20669622|iriseoir ceoil]]''<br/>[[Léiritheoir ceoil|léiritheoir ceirníní]]<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>[[néareolaí]]
| 1957-12-27<br/>1957
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_levitin daniel_levitin]
| [[:d:Q1981608|Q1981608]]
|-
| [[Íomhá:Daniel Libeskind.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q154538|Daniel Libeskind]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1946-05-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Pholainn]]<br/>[[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_libeskind daniel_libeskind]
| [[:d:Q154538|Q154538]]
|-
|
| ''[[:d:Q27881272|Daniel Lismore]]''
|
| ''[[:d:Q3501317|dearthóir faisin]]''
| 1984-12-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_lismore daniel_lismore]
| [[:d:Q27881272|Q27881272]]
|-
| [[Íomhá:DanielWolpert.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15990373|Daniel M. Wolpert]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q2055046|fiseolaí]]''
| 1963-09-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_wolpert daniel_wolpert]
| [[:d:Q15990373|Q15990373]]
|-
| [[Íomhá:Daniel Pauly Pauly Symposium.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q581515|Daniel Pauly]]''
| bitheolaí Ceanadach
| [[bitheolaí]]
| 1946-05-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_pauly daniel_pauly]
| [[:d:Q581515|Q581515]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670526|Daniel Reisel]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_reisel daniel_reisel]
| [[:d:Q23670526|Q23670526]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662187|Daniel Schnitzer]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_schnitzer daniel_schnitzer]
| [[:d:Q23662187|Q23662187]]
|-
| [[Íomhá:DanielSuarezJI.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1162833|Daniel Suarez]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q18844224|scríbhneoir ficsean eolaíochta]]''<br/>[[úrscéalaí]]
| 1964-12-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_suarez daniel_suarez]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1571 1571]
| [[:d:Q1162833|Q1162833]]
|-
| [[Íomhá:Daniel Tammet Paris portrait.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q12857|Daniel Tammet]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q860918|Easparantóir]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[file]]
| 1979-01-31
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/daniel_tammet daniel_tammet]
| [[:d:Q12857|Q12857]]
|-
|
| ''[[:d:Q23768726|Daniele Quercia]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/daniele_quercia daniele_quercia]
| [[:d:Q23768726|Q23768726]]
|-
|
| ''[[:d:Q28366283|Danielle Feinberg]]''
| ríomheolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q222344|cineamatagrafadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/danielle_feinberg danielle_feinberg]
| [[:d:Q28366283|Q28366283]]
|-
| [[Íomhá:Danielle Citron 110748.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19867132|Danielle K. Citron]]''
|
| [[saineolaí dlí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1968-12-17
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/danielle_citron danielle_citron]
| [[:d:Q19867132|Q19867132]]
|-
| [[Íomhá:Danielle Wood (48278825827) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q63304349|Danielle Wood]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/danielle_wood danielle_wood]
| [[:d:Q63304349|Q63304349]]
|-
| [[Íomhá:Danielle de Niese.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q271031|Danielle de Niese]]''
|
| ''[[:d:Q2865819|amhránaí ceoldrámaíochta]]''<br/>[[ceoltóir]]
| 1979-04-11
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/danielle_de_niese danielle_de_niese]
| [[:d:Q271031|Q271031]]
|-
|
| ''[[:d:Q24040721|Danit Peleg]]''
|
| ''[[:d:Q3501317|dearthóir faisin]]''
| 1989
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Iosrael]]
| [https://www.ted.com/speakers/danit_peleg danit_peleg]
| [[:d:Q24040721|Q24040721]]
|-
| [[Íomhá:Danny Dorling at Bookmarks bookshop, Bloomsbury in 2014.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5220292|Danny Dorling]]''
|
| ''[[:d:Q901402|tíreolaí]]''
| 1968-01-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/danny_dorling danny_dorling]
| [[:d:Q5220292|Q5220292]]
|-
| [[Íomhá:Daphné Bavelier.tif|center|128px]]
| ''[[:d:Q19956013|Daphne Bavelier]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q16328995|député de l'Université]]''
| 1966
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/daphne_bavelier daphne_bavelier]
| [[:d:Q19956013|Q19956013]]
|-
| [[Íomhá:The Future of Higher Education Daphne Koller (8411917358).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11755|Daphne Koller]]''
| ríomheolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1968-08-27
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Iosrael]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/daphne_koller daphne_koller]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1309 1309]
| [[:d:Q11755|Q11755]]
|-
|
| ''[[:d:Q1165874|Daria van den Bercken]]''
|
| ''[[:d:Q486748|pianódóir]]''
| 1979-08-31
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/daria_van_den_bercken daria_van_den_bercken]
| [[:d:Q1165874|Q1165874]]
|-
| [[Íomhá:Making Education Work (29872410888) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q43396457|Darrick Hamilton]]''
|
| [[eacnamaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/darrick_hamilton darrick_hamilton]
| [[:d:Q43396457|Q43396457]]
|-
| [[Íomhá:Dave Eggers (11483).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q589497|Dave Eggers]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q18844224|scríbhneoir ficsean eolaíochta]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q2823717|scairshealbhóir gníomhaíoch]]''
| 1970-03-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dave_eggers dave_eggers]
| [[:d:Q589497|Q589497]]
|-
| [[Íomhá:Dave Meslin, at ELN Studio 2010 IMG 9800 (5266909950).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23783490|Dave Meslin]]''
|
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q2490358|cóiréagrafaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dave_meslin dave_meslin]
| [[:d:Q23783490|Q23783490]]
|-
|
| ''[[:d:Q23768720|Dave Troy]]''
|
| [[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dave_troy dave_troy]
| [[:d:Q23768720|Q23768720]]
|-
| [[Íomhá:Dave deBronkart-20091229.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5230186|Dave deBronkart]]''
|
|
| 1950-02-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dave_debronkart dave_debronkart]
| [[:d:Q5230186|Q5230186]]
|-
| [[Íomhá:David B. Agus World Economic Forum 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5230638|David Agus]]''
| dochtúir
| [[Lia|dochtúir leighis]]<br/>''[[:d:Q16062369|oinceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1965-01-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_agus david_agus]
| [[:d:Q5230638|Q5230638]]
|-
| [[Íomhá:David Autor - Festival Economia 2015.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q19609648|David Autor]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q876864|eagarthóir rannchuidithe]]''
| 1967
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_autor david_autor]
| [[:d:Q19609648|Q19609648]]
|-
|
| ''[[:d:Q5231412|David Binder]]''
|
|
| 1967-10-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_binder david_binder]
| [[:d:Q5231412|Q5231412]]
|-
| [[Íomhá:David Birch (6777171896).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23663105|David Birch]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/david_birch david_birch]
| [[:d:Q23663105|Q23663105]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795339|David Bismark]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q816432|bainisteoir tionscadail]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_bismark david_bismark]
| [[:d:Q23795339|Q23795339]]
|-
| [[Íomhá:David Blaine by David Shankbone.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q353983|David Blaine]]''
|
| ''[[:d:Q2914170|ealaíontóir sráide]]''<br/>''[[:d:Q18814623|dírbheathaisnéisí]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q15855449|draíodóir]]''<br/>''[[:d:Q1658894|doilfeoir]]''<br/>''[[:d:Q465501|éachtóir]]''<br/>''[[:d:Q107986049|escape artist]]''<br/>''[[:d:Q111844534|regurgitation performer]]''
| 1973-04-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_blaine david_blaine]
| [[:d:Q353983|Q353983]]
|-
| [[Íomhá:David Bolinsky 2010.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16151626|David Bolinsky]]''
|
| ''[[:d:Q644687|maisitheoir]]''<br/>''[[:d:Q19507792|maisitheoir eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q266569|beochantóir]]''
| 1952-05-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_bolinsky david_bolinsky]
| [[:d:Q16151626|Q16151626]]
|-
| [[Íomhá:David Brooks - National Book Festival 2019 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q938475|David Brooks]]''
| iriseoir agus eagarthóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''<br/>''[[:d:Q1642960|tráchtaire]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1961-08-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_brooks david_brooks]
| [[:d:Q938475|Q938475]]
|-
| [[Íomhá:David Byrne San Diego.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q336640|David Byrne]]''
|
| [[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[ceoltóir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>''[[:d:Q20669622|iriseoir ceoil]]''<br/>[[Léiritheoir ceoil|léiritheoir ceirníní]]<br/>''[[:d:Q1415090|cumadóir scóir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>[[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q11569986|déantóir priontaí]]''<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''
| 1952-05-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_byrne david_byrne]
| [[:d:Q336640|Q336640]]
|-
| [[Íomhá:David Cage 20080927 Festival du jeu video 05.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q218686|David Cage]]''
|
| ''[[:d:Q2702296|video game producer]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''<br/>''[[:d:Q18882335|video game designer]]''
| 1969-06-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_cage david_cage]
| [[:d:Q218686|Q218686]]
|-
| [[Íomhá:TYPO Berlin 2014 – Day Two (14178868916).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q562699|David Carson]]''
| dearthóir grafaicí Meiriceánach
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q627325|dearthóir grafaicí]]''
| 1955-09-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_carson david_carson]
| [[:d:Q562699|Q562699]]
|-
| [[Íomhá:David chalmers.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q366123|David Chalmers]]''
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
| 1966-04-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_chalmers david_chalmers]
| [[:d:Q366123|Q366123]]
|-
|
| ''[[:d:Q1909499|David Christian]]''
| staraí Meiriceánach
| [[staraí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1946-06-30<br/>1946-12-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_christian david_christian]
| [[:d:Q1909499|Q1909499]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657118|David Damberger]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/david_damberger david_damberger]
| [[:d:Q23657118|Q23657118]]
|-
| [[Íomhá:David Deutsch.jpg|center|128px]]
| [[David Deutsch]]
| fisiceoir Briotanach
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q19350898|fisiceoir teoiriciúil]]''
| 1953-05-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_deutsch david_deutsch]<br/>[https://www.ted.com/speakers/48 48]
| [[:d:Q543682|Q543682]]
|-
| [[Íomhá:David Eagleman (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q999577|David Eagleman]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1971-04-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_eagleman david_eagleman]
| [[:d:Q999577|Q999577]]
|-
|
| ''[[:d:Q5233407|David Epstein]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1980
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_epstein david_epstein]
| [[:d:Q5233407|Q5233407]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759665|David Gallo]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/david_gallo david_gallo]
| [[:d:Q23759665|Q23759665]]
|-
|
| ''[[:d:Q23768708|David Grady]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/david_grady david_grady]
| [[:d:Q23768708|Q23768708]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769550|David Griffin]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/david_griffin david_griffin]
| [[:d:Q23769550|Q23769550]]
|-
| [[Íomhá:Davidgruber.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q24054769|David Gruber]]''
|
| ''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''<br/>''[[:d:Q3640160|bitheolaí muirí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_gruber david_gruber]
| [[:d:Q24054769|Q24054769]]
|-
| [[Íomhá:Sophia with her creator David Hanson at Digital World 2017 conference, Dhaka, Bangladesh in December 2017.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5234712|David Hanson]]''
|
| ''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''<br/>[[príomhoifigeach feidhmiúcháin]]<br/>''[[:d:Q3437279|roboticist]]''
| 1969-12-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_hanson david_hanson]
| [[:d:Q5234712|Q5234712]]
|-
|
| ''[[:d:Q5235077|David Hoffman]]''
| stiúrthóir scannán Meiriceánach
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q47541952|leiritheóir]]''
| 1941
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_hoffman david_hoffman]<br/>[https://www.ted.com/speakers/218 218]
| [[:d:Q5235077|Q5235077]]
|-
| [[Íomhá:David Holt.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5235117|David Holt]]''
| ceoltóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q17378128|spoken word artist]]''<br/>''[[:d:Q101084010|folk musician]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[eolaí]]<br/>[[bithcheimiceoir]]<br/>[[poitigéir]]
| 1946-10-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_holt david_holt]
| [[:d:Q5235117|Q5235117]]
|-
|
| ''[[:d:Q82775159|David Ikard]]''
|
| ''[[:d:Q17167049|scoláire liteartha]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1972
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/david_ikard david_ikard]
| [[:d:Q82775159|Q82775159]]
|-
|
| ''[[:d:Q15437070|David Isay]]''
| léiritheoir raidió Meiriceánach
| ''[[:d:Q3406651|léiritheoir raidió]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''
| 1966-12-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dave_isay dave_isay]
| [[:d:Q15437070|Q15437070]]
|-
| [[Íomhá:David J. Anderson speaking at Keystone in Korea.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5235389|David J. Anderson]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q20739288|neurobiologist]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1956
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_anderson david_anderson]
| [[:d:Q5235389|Q5235389]]
|-
|
| ''[[:d:Q5235397|David J. Brenner]]''
|
| ''[[:d:Q14906342|bithfhisiceoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_brenner david_brenner]
| [[:d:Q5235397|Q5235397]]
|-
| [[Íomhá:David John Cameron MacKay by David Stern.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q446862|David J. C. MacKay]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[ollamh]]
| 1967-04-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_mackay david_mackay]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1360 1360]
| [[:d:Q446862|Q446862]]
|-
|
| ''[[:d:Q61657085|David J. Wright]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q5583669|goodwill ambassador]]''<br/>''[[:d:Q41674|webmaster]]''<br/>''[[:d:Q16060693|caomhantóir]]''<br/>''[[:d:Q7621877|straitéisí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1967
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/2004326 2004326]
| [[:d:Q61657085|Q61657085]]
|-
|
| ''[[:d:Q5235901|David Keith]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>[[fisiceoir]]
| 1963
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_keith david_keith]
| [[:d:Q5235901|Q5235901]]
|-
|
| ''[[:d:Q24570636|David Korins]]''
|
| ''[[:d:Q2707485|radharcagrafaí]]''
| 1976-08-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/david_korins david_korins]
| [[:d:Q24570636|Q24570636]]
|-
| [[Íomhá:David Kwong at NYSM (cropped).gif|center|128px]]
| ''[[:d:Q16204183|David Kwong]]''
|
| ''[[:d:Q15855449|draíodóir]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q25493168|crossword creator]]''
| 1980-08-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_kwong david_kwong]
| [[:d:Q16204183|Q16204183]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727546|David Lang]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/david_lang david_lang]
| [[:d:Q23727546|Q23727546]]
|-
|
| ''[[:d:Q16731592|David Logan]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1968-03-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_logan david_logan]
| [[:d:Q16731592|Q16731592]]
|-
| [[Íomhá:David M Kelley (9375796736) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1174951|David M. Kelley]]''
| fear gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q1906857|innealtóir meicniúil]]''
| 1951-02-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_kelley david_kelley]
| [[:d:Q1174951|Q1174951]]
|-
| [[Íomhá:David Macaulay.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1134356|David Macaulay]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q644687|maisitheoir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''
| 1946-12-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_macaulay david_macaulay]
| [[:d:Q1134356|Q1134356]]
|-
|
| ''[[:d:Q5237283|David McCandless]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1971
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/david_mccandless david_mccandless]
| [[:d:Q5237283|Q5237283]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782406|David Merrill]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/david_merrill david_merrill]
| [[:d:Q23782406|Q23782406]]
|-
| [[Íomhá:David Miliband 2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q272670|David Miliband]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[taidhleoir]]<br/>[[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1706722|comhalta taighde]]''
| 1965-07-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_miliband david_miliband]
| [[:d:Q272670|Q272670]]
|-
| [[Íomhá:David Perry.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1643588|David Perry]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1967-04-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_perry david_perry]
| [[:d:Q1643588|Q1643588]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662636|David Pizarro]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/david_pizarro david_pizarro]
| [[:d:Q23662636|Q23662636]]
|-
| [[Íomhá:DavidPogueOct10.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3018632|David Pogue]]''
|
| ''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q1642960|tráchtaire]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>[[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q14915627|ceoleolaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1963-03-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_pogue david_pogue]
| [[:d:Q3018632|Q3018632]]
|-
| [[Íomhá:DavidPuttnamBAFTA07b.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q335507|David Puttnam]]''
|
| [[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q47541952|leiritheóir]]''
| 1941-02-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_puttnam david_puttnam]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1798 1798]
| [[:d:Q335507|Q335507]]
|-
|
| ''[[:d:Q23663083|David R. Dow]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/david_r_dow david_r_dow]
| [[:d:Q23663083|Q23663083]]
|-
|
| ''[[:d:Q25189761|David R. Williams]]''
|
| [[ollamh]]<br/>''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''
| 1954-06-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/david_r_williams david_r_williams]
| [[:d:Q25189761|Q25189761]]
|-
|
| ''[[:d:Q3018716|David Rockwell]]''
| ailtire agus dearthóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1956
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_rockwell david_rockwell]<br/>[https://www.ted.com/speakers/9 9]
| [[:d:Q3018716|Q3018716]]
|-
| [[Íomhá:David Rothkopf Bio Photo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1176391|David Rothkopf]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1955-12-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_rothkopf david_rothkopf]
| [[:d:Q1176391|Q1176391]]
|-
| [[Íomhá:David S. Rose.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5239392|David S. Rose]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1957-06-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_s_rose david_s_rose]
| [[:d:Q5239392|Q5239392]]
|-
|
| ''[[:d:Q24054786|David Sedlak]]''
|
| ''[[:d:Q19377727|environmental engineer]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_sedlak david_sedlak]
| [[:d:Q24054786|Q24054786]]
|-
| [[Íomhá:David Moinina Sengeh in Boston in 2013 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23728768|David Sengeh]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/david_sengeh david_sengeh]
| [[:d:Q23728768|Q23728768]]
|-
| [[Íomhá:Br.David St.Gerold.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q324330|David Steindl-Rast]]''
|
| [[manach]]<br/>''[[:d:Q1234713|diagaire]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
| 1926-07-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/br_david_steindl_rast br_david_steindl_rast]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1617 1617]
| [[:d:Q324330|Q324330]]
|-
| [[Íomhá:David W. Titley.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17385810|David Titley]]''
|
| ''[[:d:Q3546255|aigéaneolaí]]''
| 1958-10-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_titley david_titley]
| [[:d:Q17385810|Q17385810]]
|-
| [[Íomhá:David Whyte 2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4352814|David Whyte]]''
|
| [[file]]
| 1955-11-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_whyte david_whyte]
| [[:d:Q4352814|Q4352814]]
|-
| [[Íomhá:Dawn Landes at the Chicago Winery 2015-02-03 21.39.45 (16255005127).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2803858|Dawn Landes]]''
| amhránaí agus cumadóir Meiriceánach
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q128124|innealtóir fuaime]]''<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''<br/>[[Léiritheoir ceoil|léiritheoir ceirníní]]
| 1980-12-05
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dawn_landes dawn_landes]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2448 2448]
| [[:d:Q2803858|Q2803858]]
|-
| [[Íomhá:Swami Dayananda Saraswati.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5243052|Dayananda Saraswati]]''
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''
| 1930-08-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Réimeas Briotanach]]<br/>[[an India]]<br/>''[[:d:Q1775277|Tiarnas na hIndia]]''
| [https://www.ted.com/speakers/swami_dayananda_saraswati swami_dayananda_saraswati]
| [[:d:Q5243052|Q5243052]]
|-
| [[Íomhá:Sen. DeAndrea Salvador.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q55759657|DeAndrea Salvador]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/deandrea_salvador deandrea_salvador]
| [[:d:Q55759657|Q55759657]]
|-
| [[Íomhá:Dean Kamen visits Team Whiteman 160426-F-TQ704-039 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q720457|Dean Kamen]]''
| fear gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1951-04-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dean_kamen dean_kamen]
| [[:d:Q720457|Q720457]]
|-
| [[Íomhá:DeanOrnishJI1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1181109|Dean Ornish]]''
| dochtúir Meiriceánach
| [[Lia|dochtúir leighis]]<br/>''[[:d:Q2576499|saineolaí cothúcháin]]''<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1953-07-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dr_dean_ornish dr_dean_ornish]
| [[:d:Q1181109|Q1181109]]
|-
| [[Íomhá:Deb Roy (11881280833).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16875165|Deb Roy]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/deb_roy deb_roy]
| [[:d:Q16875165|Q16875165]]
|-
| [[Íomhá:Deborah Lipstadt, U.S. Special Envoy.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q254798|Deborah Lipstadt]]''
| staraí Meiriceánach
| ''[[:d:Q17489339|historian of Modern Age]]''<br/>[[staraí]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1947-03-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/deborah_lipstadt deborah_lipstadt]
| [[:d:Q254798|Q254798]]
|-
| [[Íomhá:Deborah Gordon.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2310251|Deborah M. Gordon]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q20650437|myrmecologist]]''<br/>''[[:d:Q3055126|feithideolaí]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1955-12-30
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/deborah_gordon deborah_gordon]
| [[:d:Q2310251|Q2310251]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797192|Deborah Rhodes]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/deborah_rhodes deborah_rhodes]
| [[:d:Q23797192|Q23797192]]
|-
| [[Íomhá:Deborah Scranton 2010 Tribeca Shankbone.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5248376|Deborah Scranton]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]
| 1962
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/deborah_scranton deborah_scranton]<br/>[https://www.ted.com/speakers/150 150]
| [[:d:Q5248376|Q5248376]]
|-
| [[Íomhá:Deborah Willis.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5248410|Deborah Willis]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[staraí]]<br/>''[[:d:Q1792450|staraí na healaíne]]''
| 1948-02-05
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/deborah_willis deborah_willis]
| [[:d:Q5248410|Q5248410]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759731|Debra Jarvis]]''
|
| [[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/debra_jarvis debra_jarvis]
| [[:d:Q23759731|Q23759731]]
|-
|
| ''[[:d:Q114466073|Deepak Shukla]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''
| 1986-08-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/deepak-shukla deepak-shukla]
| [[:d:Q114466073|Q114466073]]
|-
| [[Íomhá:Deepika Kurup White House Science Fair.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q17466359|Deepika Kurup]]''
|
| [[eolaí]]<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q48282|scoláire]]''
| 1996-04-12
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/deepika_kurup deepika_kurup]
| [[:d:Q17466359|Q17466359]]
|-
| [[Íomhá:Deeyah Khan 2017 (cropped).png|center|128px]]
| ''[[:d:Q2741760|Deeyah Khan]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''<br/>''[[:d:Q28692502|gníomhaí ar son chearta na mban]]''<br/>[[ceoltóir]]
| 1977-08-07
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Iorua]]
| [https://www.ted.com/speakers/deeyah_khan deeyah_khan]
| [[:d:Q2741760|Q2741760]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727975|Del Harvey]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/del_harvey del_harvey]
| [[:d:Q23727975|Q23727975]]
|-
| [[Íomhá:Dutton HandAxe Steve Jurvetson.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1187362|Denis Dutton]]''
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1944-02-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/denis_dutton denis_dutton]
| [[:d:Q1187362|Q1187362]]
|-
|
| ''[[:d:Q20090899|Denise L. Herzing]]''
|
| ''[[:d:Q15450044|cetologist]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/denise_herzing denise_herzing]
| [[:d:Q20090899|Q20090899]]
|-
| [[Íomhá:2017 02월 22일 MBN Y Forum 2017 (22).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23795342|Dennis Hong]]''
|
| ''[[:d:Q1906857|innealtóir meicniúil]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1971-01-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dennis_hong dennis_hong]
| [[:d:Q23795342|Q23795342]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782382|Dennis vanEngelsdorp]]''
|
| ''[[:d:Q3055126|feithideolaí]]''<br/>''[[:d:Q852389|beachaire]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1969-10-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dennis_vanengelsdorp dennis_vanengelsdorp]
| [[:d:Q23782382|Q23782382]]
|-
|
| ''[[:d:Q3023696|Dereck and Beverly Joubert]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/beverly_dereck_joubert beverly_dereck_joubert]<br/>[https://www.ted.com/speakers/856 856]
| [[:d:Q3023696|Q3023696]]
|-
| [[Íomhá:Derek Paravicini 20apr08 2.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q3023778|Derek Paravicini]]''
|
| ''[[:d:Q15981151|ceoltóir snagcheoil]]''<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''
| 1979-07-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/derek_paravicini derek_paravicini]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1674 1674]
| [[:d:Q3023778|Q3023778]]
|-
| [[Íomhá:Derek Sivers, November 2014.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5262357|Derek Sivers]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[ceoltóir]]
| 1969-09-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/derek_sivers derek_sivers]
| [[:d:Q5262357|Q5262357]]
|-
| [[Íomhá:Devdutt Pattanaik 02.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5266636|Devdutt Pattanaik]]''
|
| ''[[:d:Q24387326|miotagrafaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1970-12-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/devdutt_pattanaik devdutt_pattanaik]
| [[:d:Q5266636|Q5266636]]
|-
|
| ''[[:d:Q23796030|Diana Laufenberg]]''
|
| [[múinteoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/diana_laufenberg diana_laufenberg]
| [[:d:Q23796030|Q23796030]]
|-
| [[Íomhá:Diana Nyad by Gage Skidmore.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5271254|Diana Nyad]]''
| iriseoir Meiriceánach
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q15982858|cainteoir inspreagtha]]''<br/>''[[:d:Q11313148|scríbhneoir spóirt]]''<br/>''[[:d:Q10843402|snámhóir]]''<br/>''[[:d:Q16278103|imreoir scuaise]]''
| 1949-08-22
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/diana_nyad diana_nyad]
| [[:d:Q5271254|Q5271254]]
|-
|
| ''[[:d:Q5271279|Diana Reiss]]''
| eolaí Meiriceánach
| [[ollamh]]<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
| 1948
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/diana_reiss diana_reiss]
| [[:d:Q5271279|Q5271279]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797204|Diane Benscoter]]''
|
| ''[[:d:Q1900167|síciteiripeoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/diane_benscoter diane_benscoter]
| [[:d:Q23797204|Q23797204]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662554|Diane Kelly]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/diane_kelly diane_kelly]
| [[:d:Q23662554|Q23662554]]
|-
| [[Íomhá:NLN Diane Savino.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5271567|Diane Savino]]''
| polaiteoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1963-09-28
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/diane_j_savino diane_j_savino]
| [[:d:Q5271567|Q5271567]]
|-
|
| ''[[:d:Q23796688|Dianna Cohen]]''
|
| [[ealaíontóir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dianna_cohen dianna_cohen]
| [[:d:Q23796688|Q23796688]]
|-
| [[Íomhá:Didier Sornette.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q1210578|Didier Sornette]]''
| eolaí Francach
| [[fisiceoir]]<br/>[[eacnamaí]]<br/>[[eolaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1957-06-25<br/>1957
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/didier_sornette didier_sornette]
| [[:d:Q1210578|Q1210578]]
|-
|
| ''[[:d:Q17155900|Dilip Ratha]]''
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dilip_ratha dilip_ratha]
| [[:d:Q17155900|Q17155900]]
|-
|
| ''[[:d:Q5277447|Dimitar Sasselov]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>[[réalteolaí]]
| 1961-08-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhulgáir]]
| [https://www.ted.com/speakers/dimitar_sasselov dimitar_sasselov]
| [[:d:Q5277447|Q5277447]]
|-
| [[Íomhá:Dina Katabi.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q15995234|Dina Katabi]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1970
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dina_katabi dina_katabi]
| [[:d:Q15995234|Q15995234]]
|-
|
| ''[[:d:Q28976249|Dina Zielinski]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dina_zielinski dina_zielinski]
| [[:d:Q28976249|Q28976249]]
|-
|
| ''[[:d:Q80843138|Dixon Chibanda]]''
|
| ''[[:d:Q211346|síciatraí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dixon_chibanda dixon_chibanda]
| [[:d:Q80843138|Q80843138]]
|-
| [[Íomhá:Francis Kere, 2019.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q99416|Diébédo Francis Kéré]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1965-04-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghearmáin]]<br/>[[Buircíne Fasó]]
| [https://www.ted.com/speakers/diebedo_francis_kere diebedo_francis_kere]
| [[:d:Q99416|Q99416]]
|-
| [[Íomhá:Dolores Huerta (33552046043) (1).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q468843|Dolores Huerta]]''
|
| ''[[:d:Q15627169|ceardchumannaí]]''<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1930-04-10
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dolores_huerta dolores_huerta]
| [[:d:Q468843|Q468843]]
|-
|
| ''[[:d:Q5293005|Don Levy]]''
| stiúrthóir scannán Astrálach
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''
| 1932
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/don_levy don_levy]
| [[:d:Q5293005|Q5293005]]
|-
| [[Íomhá:Don Tapscott BW.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q984369|Don Tapscott]]''
| fear gnó Ceanadach
| ''[[:d:Q2462658|bainisteoir]]''<br/>[[eacnamaí]]<br/>[[múinteoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1947-06-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/don_tapscott don_tapscott]
| [[:d:Q984369|Q984369]]
|-
| [[Íomhá:DonaldHoffman.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23769269|Donald Hoffman]]''
|
| ''[[:d:Q14565186|cognitive scientist]]''<br/>''[[:d:Q112972705|popular science author]]''
| 1955-12-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/donald_hoffman donald_hoffman]
| [[:d:Q23769269|Q23769269]]
|-
| [[Íomhá:Donald Norman at AWF05.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92804|Donald Norman]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>[[ollamh]]<br/>''[[:d:Q15978655|sainchomhairleoir]]''
| 1935-12-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/don_norman don_norman]
| [[:d:Q92804|Q92804]]
|-
| [[Íomhá:Donald Sadoway at NTNU (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5295111|Donald Sadoway]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1950-03-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/donald_sadoway donald_sadoway]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1143 1143]
| [[:d:Q5295111|Q5295111]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712628|Dong Woo Jang]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Chóiré Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/dong_woo_jang dong_woo_jang]
| [[:d:Q23712628|Q23712628]]
|-
| [[Íomhá:Doris Kearns Goodwin (11127)b.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q442008|Doris Kearns Goodwin]]''
| beathaisnéisí Meiriceánach
| [[iriseoir]]<br/>[[staraí]]<br/>''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1943-01-04
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/doris_kearns_goodwin doris_kearns_goodwin]
| [[:d:Q442008|Q442008]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662639|Doris Kim Sung]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/doris_kim_sung doris_kim_sung]
| [[:d:Q23662639|Q23662639]]
|-
| [[Íomhá:Dorothy Roberts.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q5298611|Dorothy Roberts]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
| 1956-03-08
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dorothy_roberts dorothy_roberts]
| [[:d:Q5298611|Q5298611]]
|-
| [[Íomhá:Douglas adams portrait cropped.jpg|center|128px]]
| [[Douglas Adams]]
| scríbhneoir Sasanach
| ''[[:d:Q214917|drámadóir]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''<br/>''[[:d:Q18844224|scríbhneoir ficsean eolaíochta]]''<br/>[[fuirseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[ceoltóir]]
| 1952-03-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/douglas_adams douglas_adams]
| [[:d:Q42|Q42]]
|-
| [[Íomhá:Sxsw-20230311-rushkoff-PORTRAIT.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q717884|Douglas Rushkoff]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1961-02-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/douglas_rushkoff douglas_rushkoff]
| [[:d:Q717884|Q717884]]
|-
| [[Íomhá:Dr. Srikumar Rao.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5304404|Dr. Srikumar Rao]]''
|
| ''[[:d:Q15982858|cainteoir inspreagtha]]''
| 1951-04-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/srikumar_rao srikumar_rao]
| [[:d:Q5304404|Q5304404]]
|-
| [[Íomhá:Dread Scott.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q26899216|Dread Scott]]''
|
| ''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''
| 1965
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dread_scott dread_scott]
| [[:d:Q26899216|Q26899216]]
|-
|
| ''[[:d:Q5307132|Drew Berry]]''
|
| ''[[:d:Q266569|beochantóir]]''<br/>''[[:d:Q4915128|biomedical scientist]]''
| 1970
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/drew_berry drew_berry]
| [[:d:Q5307132|Q5307132]]
|-
| [[Íomhá:Drew Curtis 2007.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5307157|Drew Curtis]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1973-02-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/drew_curtis drew_curtis]
| [[:d:Q5307157|Q5307157]]
|-
|
| ''[[:d:Q23661672|Drew Dudley]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/drew_dudley drew_dudley]
| [[:d:Q23661672|Q23661672]]
|-
|
| ''[[:d:Q56964152|Dustin M Schroeder]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q12094958|geoifisiceoir]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/dustin_schroeder dustin_schroeder]
| [[:d:Q56964152|Q56964152]]
|-
| [[Íomhá:DY portrait edit.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5317151|Dustin Yellin]]''
| ealaíontóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q21477194|contemporary artist]]''
| 1975-07-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dustin_yellin_1 dustin_yellin_1]
| [[:d:Q5317151|Q5317151]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656142|Dyan deNapoli]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dyan_denapoli dyan_denapoli]
| [[:d:Q23656142|Q23656142]]
|-
| [[Íomhá:Welcome to Night Vale in Atlanta (17860741530) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q50874748|Dylan Marron]]''
|
| [[aisteoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1988-05-31
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/dylan_marron dylan_marron]
| [[:d:Q50874748|Q50874748]]
|-
| [[Íomhá:David Cameron Official Portrait 2023 (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Dàibhidh Camshron]]
| polaiteoir Sasanach (rugadh 1966)
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1966-10-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/david_cameron david_cameron]
| [[:d:Q192|Q192]]
|-
|
| ''[[:d:Q5403061|ETHEL]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/ethel ethel]
| [[:d:Q5403061|Q5403061]]
|-
| [[Íomhá:Eames Demetrios Keynote - Industrial Designers Society of America Western Conference Keynote.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23795632|Eames Demetrios]]''
|
| [[ealaíontóir]]
| 1962
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/eames_demetrios eames_demetrios]
| [[:d:Q23795632|Q23795632]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795453|Eben Bayer]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/eben_bayer eben_bayer]
| [[:d:Q23795453|Q23795453]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662606|Ed Gavagan]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ed_gavagan ed_gavagan]
| [[:d:Q23662606|Q23662606]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797198|Ed Ulbrich]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ed_ulbrich ed_ulbrich]
| [[:d:Q23797198|Q23797198]]
|-
| [[Íomhá:Ed Yong (cropped).JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q3047215|Ed Yong]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''<br/>[[eolaí]]
| 1981-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/ed_yong ed_yong]
| [[:d:Q3047215|Q3047215]]
|-
| [[Íomhá:Eddi Reader2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q443837|Eddi Reader]]''
|
| [[ceoltóir]]<br/>[[amhránaí]]<br/>[[cumadóir amhrán]]
| 1959-08-29
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Albain]]<br/>[[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/eddi_reader eddi_reader]
| [[:d:Q443837|Q443837]]
|-
| [[Íomhá:Eddie Obeng on ball.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5336369|Eddie Obeng]]''
|
| ''[[:d:Q48072011|business theorist]]''
| 1959
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]<br/>[[Gána]]
| [https://www.ted.com/speakers/eddie_obeng eddie_obeng]
| [[:d:Q5336369|Q5336369]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727579|Eddy Cartaya]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/eddy_cartaya eddy_cartaya]
| [[:d:Q23727579|Q23727579]]
|-
| [[Íomhá:Edi Rama (2024-02-29).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q316901|Edi Rama]]''
| polaiteoir Albánach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q1028181|péintéir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q3665646|cispheileadóir]]''<br/>''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''
| 1964-07-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Albáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/edi_rama edi_rama]
| [[:d:Q316901|Q316901]]
|-
| [[Íomhá:Edie thumb 33 ft.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5338692|Edith Widder]]''
|
| ''[[:d:Q3546255|aigéaneolaí]]''<br/>''[[:d:Q3640160|bitheolaí muirí]]''
| 1951-06-11
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/edith_widder edith_widder]
| [[:d:Q5338692|Q5338692]]
|-
| [[Íomhá:Foto oficial de Eduardo Paes.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q972007|Eduardo Paes]]''
| polaiteoir Brasaíleach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1969-11-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/mayor_eduardo_paes mayor_eduardo_paes]
| [[:d:Q972007|Q972007]]
|-
| [[Íomhá:EduardoSaenzdeCabezon.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23769256|Eduardo Sáenz de Cabezón]]''
|
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''
| 1972-06-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Barcelona]]
| [https://www.ted.com/speakers/eduardo_saenz_de_cabezon eduardo_saenz_de_cabezon]
| [[:d:Q23769256|Q23769256]]
|-
| [[Íomhá:Edward Boyden World Economic Forum 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5341974|Edward Boyden]]''
| néareolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q15839206|bitheolaí móilíneach]]''<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1979-08-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ed_boyden ed_boyden]
| [[:d:Q5341974|Q5341974]]
|-
| [[Íomhá:Ed Burtynsky (38148537).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q967163|Edward Burtynsky]]''
| grianghrafadóir Ceanadach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]
| 1955-02-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/edward_burtynsky edward_burtynsky]
| [[:d:Q967163|Q967163]]
|-
| [[Íomhá:Edward O. Wilson, 2003 (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Edward Osborne Wilson|Edward O. Wilson]]
| bitheolaí, nádúraí, agus scríbhneoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q3055126|feithideolaí]]''<br/>''[[:d:Q19356916|sochbhitheolaí]]''<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q16831721|eiteolaí]]''<br/>''[[:d:Q18814623|dírbheathaisnéisí]]''<br/>''[[:d:Q18805|nádúraí]]''<br/>''[[:d:Q16063497|bitheolaí éabhlóideach]]''<br/>''[[:d:Q3745071|scríbhneoir eolaíochta]]''<br/>[[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q350979|míoleolaí]]''<br/>''[[:d:Q15839134|éiceolaí]]''<br/>''[[:d:Q20650437|myrmecologist]]''
| 1929-06-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/e_o_wilson e_o_wilson]
| [[:d:Q211029|Q211029]]
|-
| [[Íomhá:Edward Snowden-2.jpg|center|128px]]
| [[Edward Snowden]]
| ríomheolaí agus sceithire Meiriceánach
| ''[[:d:Q327353|riarthóir córais]]''<br/>''[[:d:Q5121444|oifigeach faisnéise]]''<br/>''[[:d:Q856887|garda slándála]]''<br/>''[[:d:Q26102|sceithire]]''<br/>''[[:d:Q181043|easaontach]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q56027752|intelligence analyst]]''
| 1983-06-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Rúis]]
| [https://www.ted.com/speakers/edward_snowden edward_snowden]
| [[:d:Q13424289|Q13424289]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795681|Edward Tenner]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1944
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/edward_tenner edward_tenner]
| [[:d:Q23795681|Q23795681]]
|-
| [[Íomhá:Edwidge Danticat by David Shankbone.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q450346|Edwidge Danticat]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1969-01-19<br/>1969
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Háítí]]
| [https://www.ted.com/speakers/edwidge_danticat edwidge_danticat]
| [[:d:Q450346|Q450346]]
|-
|
| ''[[:d:Q23691666|Einstein]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/einstein_the_parrot einstein_the_parrot]
| [[:d:Q23691666|Q23691666]]
|-
| [[Íomhá:Elaine Morgan in 1998.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q449734|Elaine Morgan]]''
| scríbhneoir Breatnach
| ''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q1086863|colúnaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q28692502|gníomhaí ar son chearta na mban]]''
| 1920-11-07
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]<br/>[[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus na hÉireann]]
| [https://www.ted.com/speakers/elaine_morgan elaine_morgan]
| [[:d:Q449734|Q449734]]
|-
| [[Íomhá:Dr Eleanor Longden.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23712765|Eleanor Longden]]''
|
| [[eolaí]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/eleanor_longden eleanor_longden]
| [[:d:Q23712765|Q23712765]]
|-
| [[Íomhá:Dr Eleni Gabre-Madhin.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q3050741|Eleni Zaude Gabre-Madhin]]''
| eacnamaí Aetópach
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Aetóip]]
| [https://www.ted.com/speakers/eleni_gabre_madhin eleni_gabre_madhin]
| [[:d:Q3050741|Q3050741]]
|-
| [[Íomhá:אלי ביר איחוד הצלה.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16214344|Eli Beer]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1973-09-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Iosrael]]
| [https://www.ted.com/speakers/eli_beer eli_beer]
| [[:d:Q16214344|Q16214344]]
|-
| [[Íomhá:Eli Pariser - Flickr - Knight Foundation.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1328841|Eli Pariser]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q16323111|gníomhaí síochána]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''
| 1980-12-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/eli_pariser eli_pariser]
| [[:d:Q1328841|Q1328841]]
|-
| [[Íomhá:ElifShafak Ask EbruBilun Wiki.jpg|center|128px]]
| [[Elif Shafak|Elif Şafak]]
| scríbhneoir Turcach
| [[scríbhneoir]]<br/>[[úrscéalaí]]<br/>[[iriseoir]]
| 1971-10-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Tuirc]]
| [https://www.ted.com/speakers/elif_shafak elif_shafak]<br/>[https://www.ted.com/speakers/752 752]
| [[:d:Q270739|Q270739]]
|-
| [[Íomhá:Elise LeGrow at Roy Thomson Hall - 2017 (36530356835).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5361673|Elise LeGrow]]''
| amhránaí Ceanadach
| [[amhránaí]]<br/>[[cumadóir amhrán]]
| 1987-06-04
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/elise_legrow elise_legrow]
| [[:d:Q5361673|Q5361673]]
|-
| [[Íomhá:Elizabeth Blackburn CHF Heritage Day 2012 Rush 001.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q26321|Elizabeth Blackburn]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q15839206|bitheolaí móilíneach]]''<br/>[[bithcheimiceoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1948-11-26
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Astráil]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/elizabeth_blackburn elizabeth_blackburn]
| [[:d:Q26321|Q26321]]
|-
| [[Íomhá:Elizabeth Wayne at Sci Foo camp, 2018.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q48720234|Elizabeth C. Wayne]]''
|
| ''[[:d:Q19902880|biomedical engineer]]''<br/>''[[:d:Q14906342|bithfhisiceoir]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/elizabeth_wayne elizabeth_wayne]
| [[:d:Q48720234|Q48720234]]
|-
|
| ''[[:d:Q5362609|Elizabeth Coleman]]''
|
| ''[[:d:Q21281706|riarthóir acadúla]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1937
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/liz_coleman liz_coleman]
| [[:d:Q5362609|Q5362609]]
|-
| [[Íomhá:Elizabeth Diller.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1225543|Elizabeth Diller]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1954
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/liz_diller liz_diller]<br/>[https://www.ted.com/speakers/290 290]
| [[:d:Q1225543|Q1225543]]
|-
| [[Íomhá:Elizabeth Gilbert at TED.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q231424|Elizabeth Gilbert]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| [[úrscéalaí]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q11774202|scríbhneoir aistí]]''
| 1969-07-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/elizabeth_gilbert elizabeth_gilbert]
| [[:d:Q231424|Q231424]]
|-
| [[Íomhá:Elizabeth Kapuʻuwailani Lindsey.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5363053|Elizabeth Kapu'uwailani Lindsey]]''
| ban-aisteoir Meiriceánach
| [[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>''[[:d:Q18581305|iomaitheoir i gcomórtas áilleachta]]''
| 1956-04-17
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/elizabeth_lindsey elizabeth_lindsey]
| [[:d:Q5363053|Q5363053]]
|-
|
| ''[[:d:Q18155703|Elizabeth Lesser]]''
|
| ''[[:d:Q185196|cnáimhseach]]''
| 1953
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/elizabeth_lesser elizabeth_lesser]
| [[:d:Q18155703|Q18155703]]
|-
|
| ''[[:d:Q24040890|Elizabeth Lev]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1967
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/elizabeth_lev elizabeth_lev]
| [[:d:Q24040890|Q24040890]]
|-
| [[Íomhá:Elizabeth Loftus.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q262154|Elizabeth Loftus]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q2732142|staitisteoir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q93068487|forensic psychologist]]''
| 1944-10-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/elizabeth_loftus elizabeth_loftus]
| [[:d:Q262154|Q262154]]
|-
|
| ''[[:d:Q18913035|Elizabeth Murchison]]''
|
| ''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''<br/>''[[:d:Q16062369|oinceolaí]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/elizabeth_murchison elizabeth_murchison]
| [[:d:Q18913035|Q18913035]]
|-
| [[Íomhá:Elizabeth Nyamayaro (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23782690|Elizabeth Nyamayaro]]''
|
| ''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q28692502|gníomhaí ar son chearta na mban]]''<br/>[[taidhleoir]]
| 1975-08-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an tSiombáib]]
| [https://www.ted.com/speakers/elizabeth_nyamayaro elizabeth_nyamayaro]
| [[:d:Q23782690|Q23782690]]
|-
| [[Íomhá:ElizabethPisaniAtQEDcon2014-2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5363352|Elizabeth Pisani]]''
|
| ''[[:d:Q13416803|eipidéimeolaí]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1964
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/elizabeth_pisani elizabeth_pisani]
| [[:d:Q5363352|Q5363352]]
|-
| [[Íomhá:Ellen 't Hoen, at UNITAID Market Forum, April 7, 2014.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5364710|Ellen 't Hoen]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
| 1960
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/ellen_t_hoen ellen_t_hoen]
| [[:d:Q5364710|Q5364710]]
|-
| [[Íomhá:Ellen Dunham-Jones (6931479086) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23796172|Ellen Dunham-Jones]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1959-01-27
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ellen_dunham_jones ellen_dunham_jones]
| [[:d:Q23796172|Q23796172]]
|-
|
| ''[[:d:Q5364858|Ellen Gustafson]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ellen_gustafson ellen_gustafson]
| [[:d:Q5364858|Q5364858]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662797|Ellen Jorgensen]]''
|
| [[bitheolaí]]
| 1955-06-02
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ellen_jorgensen ellen_jorgensen]
| [[:d:Q23662797|Q23662797]]
|-
| [[Íomhá:Ellen McArthur, 2010 (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Ellen MacArthur]]
|
| ''[[:d:Q11900058|taiscéalaí]]''<br/>''[[:d:Q254651|loingseoir]]''<br/>''[[:d:Q901402|tíreolaí]]''<br/>''[[:d:Q476246|mairnéalach]]''
| 1976-07-08
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/ellen_macarthur ellen_macarthur]
| [[:d:Q262259|Q262259]]
|-
|
| ''[[:d:Q78906351|Ellen Støkken Dahl]]''
|
| [[Lia|dochtúir leighis]]<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''
| 1991
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Iorua]]
| [https://www.ted.com/speakers/ellen_stokken_dahl ellen_stokken_dahl]
| [[:d:Q78906351|Q78906351]]
|-
|
| ''[[:d:Q23784323|Elliot Krane]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/elliot_krane elliot_krane]
| [[:d:Q23784323|Q23784323]]
|-
| [[Íomhá:Elon Musk Colorado 2022 (cropped2).jpg|center|128px]]
| [[Elon Musk]]
|
| ''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q557880|infheisteoir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1971-06-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Afraic Theas]]<br/>[[Ceanada]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/elon_musk elon_musk]
| [[:d:Q317521|Q317521]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760249|Elora Hardy]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1980
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Indinéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/elora_hardy elora_hardy]
| [[:d:Q23760249|Q23760249]]
|-
|
| ''[[:d:Q5368497|Elyn Saks]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
| 1955-11-03
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/elyn_saks elyn_saks]
| [[:d:Q5368497|Q5368497]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759555|Eman Mohammed]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q957729|fóta-iriseoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[An Phalaistín]]
| [https://www.ted.com/speakers/eman_mohammed eman_mohammed]
| [[:d:Q23759555|Q23759555]]
|-
| [[Íomhá:Emeli Sandé September 2014.jpg|center|128px]]
| [[Emeli Sandé]]
| amhránaí Albanach
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q55960555|ealaíontóir taifeadta]]''
| 1987-03-10
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/emeli_sande emeli_sande]
| [[:d:Q470429|Q470429]]
|-
| [[Íomhá:Emiliano Salinas.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q8263870|Emiliano Salinas]]''
|
| ''[[:d:Q1416279|anailísí airgeadais]]''<br/>[[eacnamaí]]
| 1976-02-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Meicsiceo]]
| [https://www.ted.com/speakers/emiliano_salinas emiliano_salinas]
| [[:d:Q8263870|Q8263870]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782719|Emilie Wapnick]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1028181|péintéir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/emilie_wapnick emilie_wapnick]
| [[:d:Q23782719|Q23782719]]
|-
|
| ''[[:d:Q23768714|Emily Balcetis]]''
|
| ''[[:d:Q10672931|síceolaí sóisialta]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/emily_balcetis emily_balcetis]
| [[:d:Q23768714|Q23768714]]
|-
|
| ''[[:d:Q106452648|Emily Esfahani Smith]]''
|
| [[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/emily_esfahani_smith emily_esfahani_smith]
| [[:d:Q106452648|Q106452648]]
|-
|
| ''[[:d:Q4260929|Emily Levine]]''
| fuirseoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q12406482|greannóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''
| 1944-10-23
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/emily_levine emily_levine]
| [[:d:Q4260929|Q4260929]]
|-
|
| ''[[:d:Q106860592|Emily Nagoski]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>[[ollamh]]
| 1977
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/emily_nagoski emily_nagoski]
| [[:d:Q106860592|Q106860592]]
|-
| [[Íomhá:ECB COVID-19 Webinar Series Emily Oster 54m40s.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5372306|Emily Oster]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1980-02-14
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/emily_oster emily_oster]<br/>[https://www.ted.com/speakers/126 126]
| [[:d:Q5372306|Q5372306]]
|-
| [[Íomhá:Emily Pilloton - PopTech 2009 - Camden, ME.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23795673|Emily Pilloton]]''
|
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q9379869|léachtóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/emily_pilloton emily_pilloton]
| [[:d:Q23795673|Q23795673]]
|-
| [[Íomhá:Emma Teeling for The Story of Your Stuff.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21392291|Emma C. Teeling]]''
| míoleolaí Éireannach
| ''[[:d:Q350979|míoleolaí]]''<br/>''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Éire (Poblacht na hÉireann)|Éire]]
| [https://www.ted.com/speakers/emma_teeling emma_teeling]
| [[:d:Q21392291|Q21392291]]
|-
|
| ''[[:d:Q19662329|Emma Marris]]''
|
| ''[[:d:Q3745071|scríbhneoir eolaíochta]]''
| 1979-01-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/emma_marris emma_marris]
| [[:d:Q19662329|Q19662329]]
|-
| [[Íomhá:Emmanuel Jal (152417).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1338331|Emmanuel Jal]]''
|
| ''[[:d:Q2252262|rapálaí]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>[[amhránaí]]
| 1980-01-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSúdáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/emmanuel_jal emmanuel_jal]<br/>[https://www.ted.com/speakers/492 492]
| [[:d:Q1338331|Q1338331]]
|-
| [[Íomhá:Emi Mahmoud Islamic Poet.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q26702742|Emtithal Mahmoud]]''
| file Súdánach
| [[file]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1993
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an tSúdáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/emtithal_mahmoud emtithal_mahmoud]
| [[:d:Q26702742|Q26702742]]
|-
|
| ''[[:d:Q5379508|Enric Sala]]''
|
| ''[[:d:Q3640160|bitheolaí muirí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1968-11-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Spáinn]]
| [https://www.ted.com/speakers/enric_sala enric_sala]
| [[:d:Q5379508|Q5379508]]
|-
|
| ''[[:d:Q89654407|Enrico Ramirez-Ruiz]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/enrico_ramirez_ruiz enrico_ramirez_ruiz]
| [[:d:Q89654407|Q89654407]]
|-
| [[Íomhá:Enrique Peñalosa no Fronteiras do Pensamento Porto Alegre (7417396154).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q989831|Enrique Peñalosa]]''
| polaiteoir Colómach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q131062|pleanálaí]]''
| 1954-09-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Cholóim]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/enrique_penalosa enrique_penalosa]
| [[:d:Q989831|Q989831]]
|-
| [[Íomhá:Erez Lieberman Aiden.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5385746|Erez Lieberman Aiden]]''
| eolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>[[matamaiticeoir]]<br/>[[staraí]]<br/>''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''
| 1980
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/erez_lieberman_aiden erez_lieberman_aiden]
| [[:d:Q5385746|Q5385746]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795686|Eric Berlow]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/eric_berlow eric_berlow]
| [[:d:Q23795686|Q23795686]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797191|Eric Dishman]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/eric_dishman eric_dishman]
| [[:d:Q23797191|Q23797191]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783074|Eric Giler]]''
|
|
| 1955
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/eric_giler eric_giler]
| [[:d:Q23783074|Q23783074]]
|-
|
| ''[[:d:Q976346|Eric Haseltine]]''
|
| ''[[:d:Q10497074|innealtóir aeraspáis]]''<br/>''[[:d:Q56027752|intelligence analyst]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1951-10-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/eric_haseltine eric_haseltine]
| [[:d:Q976346|Q976346]]
|-
|
| ''[[:d:Q107663251|Eric Hirshberg]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/eric_hirshberg eric_hirshberg]
| [[:d:Q107663251|Q107663251]]
|-
| [[Íomhá:Eric Lewis-33.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5386963|Eric Lewis]]''
|
| ''[[:d:Q15981151|ceoltóir snagcheoil]]''<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''
| 1973-05-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/eric_lewis eric_lewis]
| [[:d:Q5386963|Q5386963]]
|-
| [[Íomhá:Eric Liu.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5386981|Eric Liu]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1968
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/eric_liu eric_liu]
| [[:d:Q5386981|Q5386981]]
|-
|
| ''[[:d:Q23785222|Eric Mead]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/eric_mead eric_mead]
| [[:d:Q23785222|Q23785222]]
|-
| [[Íomhá:Eric J Topol.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5387640|Eric Topol]]''
| cairdeolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q3264451|cairdeolaí]]''<br/>''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''
| 1954-06-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/eric_topol eric_topol]
| [[:d:Q5387640|Q5387640]]
|-
| [[Íomhá:Manhatta author at NYBG 2022 jeh (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5387689|Eric W. Sanderson]]''
|
| ''[[:d:Q15839134|éiceolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/eric_sanderson eric_sanderson]
| [[:d:Q5387689|Q5387689]]
|-
| [[Íomhá:Ewcolor.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q726206|Eric Whitacre]]''
| cumadóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q158852|stiúrthóir ceolfhoirne]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q14915627|ceoleolaí]]''<br/>''[[:d:Q1076502|stiúrthóir cóir]]''
| 1970-01-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/eric_whitacre eric_whitacre]
| [[:d:Q726206|Q726206]]
|-
| [[Íomhá:EricXunLi2019.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18653772|Eric X. Li]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1968-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/eric_x_li eric_x_li]
| [[:d:Q18653772|Q18653772]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662179|Erica Frenkel]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/erica_frenkel erica_frenkel]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1216 1216]
| [[:d:Q23662179|Q23662179]]
|-
| [[Íomhá:Erik Brynjolfsson at MIT Sloan CIO Symposium 2013 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5388515|Erik Brynjolfsson]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1962
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/erik_brynjolfsson erik_brynjolfsson]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1486 1486]
| [[:d:Q5388515|Q5388515]]
|-
| [[Íomhá:Erik Hersman PopTech 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5388622|Erik Hersman]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1975
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/erik_hersman erik_hersman]
| [[:d:Q5388622|Q5388622]]
|-
| [[Íomhá:Erik Johansson portrait.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18353878|Erik Johansson]]''
| ealaíontóir Sualannach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''
| 1985
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/erik_johannson erik_johannson]
| [[:d:Q18353878|Q18353878]]
|-
|
| ''[[:d:Q23671001|Erik Schlangen]]''
|
| [[eolaí]]<br/>''[[:d:Q13582652|innealtóir sibhialta]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/erik_schlangen erik_schlangen]
| [[:d:Q23671001|Q23671001]]
|-
| [[Íomhá:Erin McKean.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2559665|Erin McKean]]''
|
| ''[[:d:Q14972848|foclóirí]]''<br/>''[[:d:Q14467526|teangeolaí]]''
| 1971
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/erin_mckean erin_mckean]
| [[:d:Q2559665|Q2559665]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760623|Ernest Madu]]''
|
| ''[[:d:Q3264451|cairdeolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ernest_madu ernest_madu]
| [[:d:Q23760623|Q23760623]]
|-
| [[Íomhá:Ernesto Sirolli.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23662694|Ernesto Sirolli]]''
|
|
| 1950-09-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iodáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/ernesto_sirolli ernesto_sirolli]
| [[:d:Q23662694|Q23662694]]
|-
| [[Íomhá:Erricka Bridgeford 03.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q47003561|Erricka Bridgeford]]''
| gníomhaí
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1972-10-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/erricka_bridgeford erricka_bridgeford]
| [[:d:Q47003561|Q47003561]]
|-
| [[Íomhá:Esta Soler Headshot North Porch.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q22703937|Esta Soler]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1947
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/esta_soler esta_soler]
| [[:d:Q22703937|Q22703937]]
|-
| [[Íomhá:Esther Duflo - Pop!Tech 2009 - 001 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q434509|Esther Duflo]]''
| eacnamaí Francach
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1972-10-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Fhrainc]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/esther_duflo esther_duflo]
| [[:d:Q434509|Q434509]]
|-
| [[Íomhá:Esther Perel 2017.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17388335|Esther Perel]]''
|
| ''[[:d:Q1900167|síciteiripeoir]]''<br/>''[[:d:Q16614000|sex therapist]]''<br/>''[[:d:Q109509684|marriage counselor]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1958
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Bheilg]]
| [https://www.ted.com/speakers/esther_perel esther_perel]
| [[:d:Q17388335|Q17388335]]
|-
|
| ''[[:d:Q61980065|Ethan Lindenberger]]''
|
|
| 2001
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ethan_lindenberger ethan_lindenberger]
| [[:d:Q61980065|Q61980065]]
|-
| [[Íomhá:Ethan A. Nadelmann - World Economic Forum on Latin America.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5402967|Ethan Nadelmann]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1957-03-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ethan_nadelmann ethan_nadelmann]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2032 2032]
| [[:d:Q5402967|Q5402967]]
|-
| [[Íomhá:Ethan Zuckerman (48278826342) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4451591|Ethan Zuckerman]]''
|
| ''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q9379869|léachtóir]]''
| 1973-01-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ethan_zuckerman ethan_zuckerman]
| [[:d:Q4451591|Q4451591]]
|-
| [[Íomhá:EugeniaCheng PhiBetaKappa EnLightningTalksChicago2016 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20831455|Eugenia Cheng]]''
|
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''<br/>[[múinteoir]]
| 1976-08-01
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/eugenia_cheng eugenia_cheng]
| [[:d:Q20831455|Q20831455]]
|-
|
| ''[[:d:Q433087|Euna Lee]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1972
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Chóiré Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/euna_lee euna_lee]
| [[:d:Q433087|Q433087]]
|-
| [[Íomhá:Euvin Naidoo - World Economic Forum on Africa 2012 crop.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5414626|Euvin Naidoo]]''
|
| ''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''
| 1971
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Afraic Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/euvin_naidoo euvin_naidoo]
| [[:d:Q5414626|Q5414626]]
|-
| [[Íomhá:Eva Galperin 2013 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q35746033|Eva Galperin]]''
|
| ''[[:d:Q327353|riarthóir córais]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/eva_galperin eva_galperin]
| [[:d:Q35746033|Q35746033]]
|-
| [[Íomhá:Eva Vertes in 2006.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5415201|Eva Vertes George]]''
|
|
| 1985
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/eva_vertes eva_vertes]
| [[:d:Q5415201|Q5415201]]
|-
| [[Íomhá:Eva Zeisel.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q216141|Eva Zeisel]]''
| ealaíontóir Ungárach
| ''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''<br/>''[[:d:Q7541856|criadóir]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1906-11-13
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Ungáir]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/eva_zeisel eva_zeisel]
| [[:d:Q216141|Q216141]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783431|Evan Grant]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/evan_grant evan_grant]
| [[:d:Q23783431|Q23783431]]
|-
| [[Íomhá:TechCrunch50 Day Two Afternoon - Evan Williams.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q561960|Evan Williams]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1972-03-31
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/evan_williams evan_williams]
| [[:d:Q561960|Q561960]]
|-
| [[Íomhá:Eve Ensler at a Hudson Union Society event in March 2011.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2086841|Eve Ensler]]''
|
| [[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q214917|drámadóir]]''<br/>''[[:d:Q18814623|dírbheathaisnéisí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q28692502|gníomhaí ar son chearta na mban]]''
| 1953-05-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/eve_ensler eve_ensler]
| [[:d:Q2086841|Q2086841]]
|-
| [[Íomhá:Evelyn-glennie.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q239275|Evelyn Glennie]]''
|
| ''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q4351403|cnagcheoltóir]]''<br/>''[[:d:Q386854|drumadóir]]''<br/>''[[:d:Q12795793|marimba player]]''<br/>''[[:d:Q66370835|xylophonist]]''
| 1965-07-19
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/evelyn_glennie evelyn_glennie]
| [[:d:Q239275|Q239275]]
|-
| [[Íomhá:Wer kann die neue Zukunft machen? (17333061348).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q93054|Evgeny Morozov]]''
| scríbhneoir agus léirmheastóir Bealarúiseach
| [[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1984
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhealarúis]]
| [https://www.ted.com/speakers/evgeny_morozov evgeny_morozov]
| [[:d:Q93054|Q93054]]
|-
|
| ''[[:d:Q23784493|Eythor Bender]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/eythor_bender eythor_bender]
| [[:d:Q23784493|Q23784493]]
|-
| [[Íomhá:NEXT14 Day 2 - Image by Dan Taylor - dan@heisenbergmedia.com-140 (13935053809).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23796639|Fabian Hemmert]]''
|
| ''[[:d:Q11287574|industrial designer]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/fabian_hemmert fabian_hemmert]
| [[:d:Q23796639|Q23796639]]
|-
|
| ''[[:d:Q16223327|Fabian Oefner]]''
| ealaíontóir Eilvéiseach
| [[ealaíontóir]]
| 1984
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Eilvéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/fabian_oefner fabian_oefner]
| [[:d:Q16223327|Q16223327]]
|-
| [[Íomhá:TEDxBrooklyn - Fabien Cousteau (5173719132).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5427748|Fabien Cousteau]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q11900058|taiscéalaí]]''
| 1967-10-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/fabien_cousteau fabien_cousteau]
| [[:d:Q5427748|Q5427748]]
|-
| [[Íomhá:Fadi-chehade-toronto.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q536854|Fadi Chehadé]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1962
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Liobáin]]<br/>[[an Éigipt]]
| [https://www.ted.com/speakers/fadi_chehade fadi_chehade]
| [[:d:Q536854|Q536854]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670985|Fahad Al-Attiya]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Catar]]
| [https://www.ted.com/speakers/fahad_al_attiya fahad_al_attiya]
| [[:d:Q23670985|Q23670985]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662658|Faith Jegede]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/faith_jegede faith_jegede]
| [[:d:Q23662658|Q23662658]]
|-
|
| ''[[:d:Q21259711|Faith Osier]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1972
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Chéinia]]
| [https://www.ted.com/speakers/faith_osier faith_osier]
| [[:d:Q21259711|Q21259711]]
|-
| [[Íomhá:Farida Nabourema (103909).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q54362908|Farida Nabourema]]''
|
| ''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]
| 1990-04-19
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Tóga]]
| [https://www.ted.com/speakers/farida_nabourema farida_nabourema]
| [[:d:Q54362908|Q54362908]]
|-
|
| ''[[:d:Q42791593|Fatima AlZahra'a Alatraktchi]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1989-04-02
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Danmhairg]]
| [https://www.ted.com/speakers/fatima_alzahra_a_alatraktchi fatima_alzahra_a_alatraktchi]
| [[:d:Q42791593|Q42791593]]
|-
| [[Íomhá:Fei-Fei Li at AI for Good 2017.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18686107|Fei-Fei Li]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1976
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/fei_fei_li fei_fei_li]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2454 2454]
| [[:d:Q18686107|Q18686107]]
|-
| [[Íomhá:Imam Feisal Abdul Rauf (1).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5441577|Feisal Abdul Rauf]]''
|
| [[iomám]]
| 1948-10-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/imam_feisal_abdul_rauf imam_feisal_abdul_rauf]
| [[:d:Q5441577|Q5441577]]
|-
|
| ''[[:d:Q5442186|Felix Dennis]]''
|
| ''[[:d:Q2516866|foilsitheoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[file]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1947-05-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/felix_dennis felix_dennis]
| [[:d:Q5442186|Q5442186]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783216|Fields Wicker-Miurin]]''
|
|
| 1958
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/fields_wicker_miurin fields_wicker_miurin]
| [[:d:Q23783216|Q23783216]]
|-
|
| ''[[:d:Q23784380|Fiorenzo Omenetto]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/fiorenzo_omenetto fiorenzo_omenetto]
| [[:d:Q23784380|Q23784380]]
|-
|
| ''[[:d:Q42562201|Floyd E Romesberg]]''
|
| ''[[:d:Q864835|biteicneolaí]]''<br/>[[bithcheimiceoir]]<br/>''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/floyd_romesberg floyd_romesberg]
| [[:d:Q42562201|Q42562201]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782707|Frances Larson]]''
|
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>''[[:d:Q15985128|medical historian]]''
| 1976-08-12
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/frances_larson frances_larson]
| [[:d:Q23782707|Q23782707]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783036|Francesco Sauro]]''
|
| [[eolaí]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/francesco_sauro francesco_sauro]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2667 2667]
| [[:d:Q23783036|Q23783036]]
|-
| [[Íomhá:Francis Collins official portrait.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q336658|Francis Collins]]''
|
| ''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''<br/>[[Lia|dochtúir leighis]]<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>[[fisiceoir]]<br/>[[ceimiceoir]]
| 1950-04-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/francis_collins francis_collins]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1556 1556]
| [[:d:Q336658|Q336658]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759562|Francis de los Reyes]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/francis_de_los_reyes francis_de_los_reyes]
| [[:d:Q23759562|Q23759562]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769571|Franco Sacchi]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q7042855|eagarthóir scannán]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/franco_sacchi franco_sacchi]
| [[:d:Q23769571|Q23769571]]
|-
| [[Íomhá:Frank O. Gehry - Parc des Ateliers (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Frank Gehry]]
| ailtire Ceanadach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1929-02-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/frank_gehry frank_gehry]
| [[:d:Q180374|Q180374]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657144|Frank Warren]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/frank_warren frank_warren]
| [[:d:Q23657144|Q23657144]]
|-
| [[Íomhá:Franklin Leonard for Mercer.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16499779|Franklin Leonard]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]
| 19th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/franklin_leonard franklin_leonard]
| [[:d:Q16499779|Q16499779]]
|-
| [[Íomhá:Frans Lanting; September 13, 2006; Ittoqqortoormiit, Greenland.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q722227|Frans Lanting]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1951-07-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/frans_lanting frans_lanting]
| [[:d:Q722227|Q722227]]
|-
| [[Íomhá:Frans de Waal.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q303350|Frans de Waal]]''
|
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q16825962|eolaí príomhach]]''<br/>''[[:d:Q16831721|eiteolaí]]''<br/>''[[:d:Q350979|míoleolaí]]''<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1948-10-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/frans_de_waal frans_de_waal]
| [[:d:Q303350|Q303350]]
|-
|
| ''[[:d:Q19787217|Franz Freudenthal]]''
|
| [[Lia|dochtúir leighis]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bholaiv]]
| [https://www.ted.com/speakers/franz_freudenthal franz_freudenthal]
| [[:d:Q19787217|Q19787217]]
|-
| [[Íomhá:Françoise Mouly.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q941550|Françoise Mouly]]''
|
| ''[[:d:Q2516866|foilsitheoir]]''<br/>''[[:d:Q15296811|maisitheoir]]''<br/>''[[:d:Q1111648|colorist]]''<br/>''[[:d:Q706364|stiúrthóir ealaíne]]''<br/>''[[:d:Q11892507|scríbhneoir greannán]]''
| 1955-10-24
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/francoise_mouly francoise_mouly]
| [[:d:Q941550|Q941550]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769264|Fred Jansen]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/fred_jansen fred_jansen]
| [[:d:Q23769264|Q23769264]]
|-
| [[Íomhá:The Global Energy Context Fred Krupp talks (8417459670).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5495700|Fred Krupp]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''
| 1954
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/fred_krupp fred_krupp]
| [[:d:Q5495700|Q5495700]]
|-
| [[Íomhá:Fred Swaniker - PopTech 2015 - Camden, Maine.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16216114|Fred Swaniker]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1976
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Gána]]
| [https://www.ted.com/speakers/fred_swaniker fred_swaniker]
| [[:d:Q16216114|Q16216114]]
|-
| [[Íomhá:Frédéric Kaplan (3330993703).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23714153|Frederic Kaplan]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1974-06-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/frederic_kaplan frederic_kaplan]
| [[:d:Q23714153|Q23714153]]
|-
|
| ''[[:d:Q23785270|Frederick Balagadde]]''
|
| [[eolaí]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/frederick_balagadde frederick_balagadde]
| [[:d:Q23785270|Q23785270]]
|-
| [[Íomhá:Fredros Okumu.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q49675220|Fredros O Okumu]]''
| taighdeoir
| ''[[:d:Q12773412|seadeolaí]]''<br/>''[[:d:Q3055126|feithideolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Chéinia]]
| [https://www.ted.com/speakers/fredros_okumu fredros_okumu]
| [[:d:Q49675220|Q49675220]]
|-
|
| ''[[:d:Q5499597|Fredy Peccerelli]]''
| antraipeolaí Guatamalach
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''
| 1971
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Guatamala]]
| [https://www.ted.com/speakers/fredy_peccerelli fredy_peccerelli]
| [[:d:Q5499597|Q5499597]]
|-
| [[Íomhá:Freeman Hrabowski 2012 Shankbone.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q5500990|Freeman A. Hrabowski III]]''
| riarthóir acadúil Meiriceánach
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q4376769|uachtarán ollscoile]]''
| 1950-08-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/freeman_hrabowski freeman_hrabowski]
| [[:d:Q5500990|Q5500990]]
|-
| [[Íomhá:Freeman Dyson.jpg|center|128px]]
| [[Freeman John Dyson]]
| fisicí Sasanach
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q19350898|fisiceoir teoiriciúil]]''<br/>''[[:d:Q16742096|eolaí núicléach]]''<br/>[[ollamh]]<br/>''[[:d:Q2732142|staitisteoir]]''<br/>[[fisiceoir]]
| 1923-12-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/freeman_dyson freeman_dyson]<br/>[https://www.ted.com/speakers/259 259]
| [[:d:Q153717|Q153717]]
|-
| [[Íomhá:GT Bynum.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q25040837|G. T. Bynum]]''
| polaiteoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q11986654|brústocaire]]''
| 1977-08-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/g_t_bynum g_t_bynum]
| [[:d:Q25040837|Q25040837]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797774|Gabby Giffords and Mark Kelly]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/mark_kelly_and_gabby_giffords mark_kelly_and_gabby_giffords]
| [[:d:Q23797774|Q23797774]]
|-
|
| ''[[:d:Q52106895|Gabby Rivera]]''
|
| [[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gabby_rivera gabby_rivera]
| [[:d:Q52106895|Q52106895]]
|-
|
| ''[[:d:Q16727388|Gabe Barcia-Colombo]]''
| stiúrthóir scannán Meiriceánach
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gabriel_barcia_colombo gabriel_barcia_colombo]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1388 1388]
| [[:d:Q16727388|Q16727388]]
|-
| [[Íomhá:TNW Con EU15- Gabe Zichermann -1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16214845|Gabe Zichermann]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1974-05-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/gabe_zichermann gabe_zichermann]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1107 1107]
| [[:d:Q16214845|Q16214845]]
|-
| [[Íomhá:“Astronomía con ondas Gravitacionales” (43603989761).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16843449|Gabriela González]]''
| fisiceoir Airgintíneach
| [[réalteolaí]]<br/>[[ollamh]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1965-02-24<br/>1965
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Airgintín]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gabriela_gonzalez gabriela_gonzalez]
| [[:d:Q16843449|Q16843449]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759565|Gail Reed]]''
|
| [[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/gail_reed gail_reed]
| [[:d:Q23759565|Q23759565]]
|-
| [[Íomhá:Garik Israelian.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5523322|Garik Israelian]]''
|
| ''[[:d:Q752129|réaltfhisiceoir]]''
| 1963
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[An tAontas Sóivéadach]]<br/>[[an Airméin]]
| [https://www.ted.com/speakers/garik_israelian garik_israelian]
| [[:d:Q5523322|Q5523322]]
|-
| [[Íomhá:Garry Kasparov European Union 2023 (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Garry Kasparov]]
|
| ''[[:d:Q10873124|imreoir fichille]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q6430706|léirmheastóir]]''
| 1963-04-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Rúis]]<br/>[[an Chróit]]
| [https://www.ted.com/speakers/garry_kasparov garry_kasparov]
| [[:d:Q28614|Q28614]]
|-
|
| ''[[:d:Q23661679|Garth Lenz]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/garth_lenz garth_lenz]
| [[:d:Q23661679|Q23661679]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662677|Gary Greenberg]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/gary_greenberg gary_greenberg]
| [[:d:Q23662677|Q23662677]]
|-
| [[Íomhá:The hidden root of global poverty, according to Gary Haugen? It's broken law enforcement.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5525220|Gary Haugen]]''
|
| ''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''
| 1963<br/>1964
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gary_haugen gary_haugen]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2420 2420]
| [[:d:Q5525220|Q5525220]]
|-
| [[Íomhá:Gary Kovacs at the World Economic Forum Annual Meeting of the New Champions in Tianjin, China, 2012..jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3916015|Gary Kovacs]]''
| fear gnó Ceanadach
| [[eacnamaí]]
| 1963<br/>1964
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/gary_kovacs gary_kovacs]
| [[:d:Q3916015|Q3916015]]
|-
|
| ''[[:d:Q23785051|Gary Lauder]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/gary_lauder gary_lauder]
| [[:d:Q23785051|Q23785051]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712673|Gary Slutkin]]''
|
| ''[[:d:Q13416803|eipidéimeolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gary_slutkin gary_slutkin]
| [[:d:Q23712673|Q23712673]]
|-
| [[Íomhá:Gary Vaynerchuk public domain.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3098629|Gary Vaynerchuk]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q139648|soiscéalaí teicneolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''<br/>''[[:d:Q897317|saothróir fíniúna]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q215536|ceannaí]]''<br/>[[aisteoir]]
| 1975-11-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gary_vaynerchuk gary_vaynerchuk]
| [[:d:Q3098629|Q3098629]]
|-
| [[Íomhá:Gary William Flake FLoC 2006.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5526162|Gary William Flake]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 190s
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gary_flake gary_flake]<br/>[https://www.ted.com/speakers/672 672]
| [[:d:Q5526162|Q5526162]]
|-
| [[Íomhá:Gary Wolf (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17090269|Gary Wolf]]''
|
| [[iriseoir]]
| 19th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gary_wolf gary_wolf]
| [[:d:Q17090269|Q17090269]]
|-
| [[Íomhá:Gastón Acurio realizó conversatorio en la ADP sobre la proyección externa de la gastronomía peruana.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q142216|Gastón Acurio]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q156839|cócaire]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q3499072|chef]]''<br/>''[[:d:Q9379869|léachtóir]]''
| 1967-10-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Peiriú]]
| [https://www.ted.com/speakers/gaston_acurio gaston_acurio]
| [[:d:Q142216|Q142216]]
|-
|
| ''[[:d:Q27663103|Gautam Bhan]]''
|
| ''[[:d:Q19509201|gníomhaí ar son cearta daoine LADT]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/gautam_bhan gautam_bhan]
| [[:d:Q27663103|Q27663103]]
|-
|
| ''[[:d:Q5528244|Gavin Pretor-Pinney]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 19th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/gavin_pretor_pinney gavin_pretor_pinney]
| [[:d:Q5528244|Q5528244]]
|-
| [[Íomhá:Gavin Schmidt - climate scientist.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1496443|Gavin Schmidt]]''
|
| ''[[:d:Q1113838|clíomeolaí]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gavin_schmidt gavin_schmidt]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1782 1782]
| [[:d:Q1496443|Q1496443]]
|-
| [[Íomhá:Gayle King of CBS 2019.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5528805|Gayle King]]''
| craoltóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q106568011|magazine editor]]''
| 1954-12-28<br/>1956
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gayle_king gayle_king]
| [[:d:Q5528805|Q5528805]]
|-
| [[Íomhá:2015-10-06 WDC 0045 Gayle Tzemach Lemmon (22009448265).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5528818|Gayle Tzemach Lemmon]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1973-09-07
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gayle_tzemach_lemmon gayle_tzemach_lemmon]
| [[:d:Q5528818|Q5528818]]
|-
| [[Íomhá:GeWang.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5529428|Ge Wang]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1977-11-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ge_wang ge_wang]
| [[:d:Q5529428|Q5529428]]
|-
| [[Íomhá:Geena Rocero for Chromat.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16205705|Geena Rocero]]''
|
| ''[[:d:Q4610556|mainicín]]''<br/>''[[:d:Q19509201|gníomhaí ar son cearta daoine LADT]]''<br/>''[[:d:Q728711|Playboy Playmate]]''
| 1983-10-24
| [[Bean trasghnéasach|bean trasinscneach]]
| [[Na hOileáin Fhilipíneacha]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/geena_rocero geena_rocero]
| [[:d:Q16205705|Q16205705]]
|-
| [[Íomhá:Geert Chatrou 2005.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3759206|Geert Chatrou]]''
|
| [[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q713200|taibheoir]]''
| 1969-02-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/geert_chatrou geert_chatrou]
| [[:d:Q3759206|Q3759206]]
|-
| [[Íomhá:Gene luen yang 3341.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q5531537|Gene Luen Yang]]''
|
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q107436166|graphic novelist]]''<br/>''[[:d:Q11892507|scríbhneoir greannán]]''<br/>''[[:d:Q715301|ealaíontóir greannáin]]''
| 1973-08-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Daon-Phoblacht na Síne]]
| [https://www.ted.com/speakers/gene_yang gene_yang]
| [[:d:Q5531537|Q5531537]]
|-
| [[Íomhá:Genevieve Bell by Tegan Osborne (ABC RN).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5533059|Genevieve Bell]]''
| antraipeolaí Astrálach
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1968
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/genevieve_bell genevieve_bell]
| [[:d:Q5533059|Q5533059]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760544|Genevieve von Petzinger]]''
|
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>''[[:d:Q21272406|pailé-antraipeolaí]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/genevieve_von_petzinger genevieve_von_petzinger]
| [[:d:Q23760544|Q23760544]]
|-
| [[Íomhá:Geoff Mulgan.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4993665|Geoff Mulgan]]''
|
| [[eacnamaí]]
| 1961
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/geoff_mulgan geoff_mulgan]<br/>[https://www.ted.com/speakers/517 517]
| [[:d:Q4993665|Q4993665]]
|-
| [[Íomhá:GeoffreyCanada.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5534498|Geoffrey Canada]]''
| gníomhaí Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]
| 1952-01-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/geoffrey_canada geoffrey_canada]
| [[:d:Q5534498|Q5534498]]
|-
| [[Íomhá:Geoffrey West by Augustas Didzgalvis.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q964122|Geoffrey West]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1940-12-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/geoffrey_west geoffrey_west]
| [[:d:Q964122|Q964122]]
|-
| [[Íomhá:George Ayittey detail.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3101406|George Ayittey]]''
| eacnamaí
| [[eacnamaí]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1945-10-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Gána]]
| [https://www.ted.com/speakers/george_ayittey george_ayittey]
| [[:d:Q3101406|Q3101406]]
|-
| [[Íomhá:George Dyson, portrait 2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q447285|George Dyson]]''
| staraí Meiriceánach
| [[staraí]]<br/>''[[:d:Q17486338|historian of technology]]''
| 1953-03-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/george_dyson george_dyson]
| [[:d:Q447285|Q447285]]
|-
| [[Íomhá:George smoot 06N7133a.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q179572|George F. Smoot]]''
|
| [[réalteolaí]]<br/>''[[:d:Q2998308|cosmeolaí]]''<br/>''[[:d:Q752129|réaltfhisiceoir]]''<br/>[[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1945-02-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/george_smoot george_smoot]
| [[:d:Q179572|Q179572]]
|-
| [[Íomhá:George M. Whitesides HD2007.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q701501|George M. Whitesides]]''
|
| [[ceimiceoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1939-08-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/george_whitesides george_whitesides]<br/>[https://www.ted.com/speakers/609 609]
| [[:d:Q701501|Q701501]]
|-
| [[Íomhá:George beach crop4.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q390147|George Monbiot]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q9379869|léachtóir]]''<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q61048378|gníomhaí aeráide]]''<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''<br/>''[[:d:Q106638245|documentary participant]]''
| 1963-01-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/george_monbiot george_monbiot]
| [[:d:Q390147|Q390147]]
|-
| [[Íomhá:George Papandreou (junior).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q151917|George Papandreou]]''
| polaiteoir Gréagach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[taidhleoir]]<br/>''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''
| 1952-06-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghréig]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/george_papandreou george_papandreou]
| [[:d:Q151917|Q151917]]
|-
|
| ''[[:d:Q1508284|George Steinmetz]]''
| grianghrafadóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1957-10-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/george_steinmetz george_steinmetz]
| [[:d:Q1508284|Q1508284]]
|-
| [[Íomhá:George Takei 2013.jpg|center|128px]]
| [[George Takei]]
| aisteoir agus údar Meiriceánach
| [[fuirseoir]]<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q2405480|aisteoir gutha]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1937-04-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/george_takei george_takei]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2018 2018]
| [[:d:Q110154|Q110154]]
|-
|
| ''[[:d:Q70058501|George Tulevski]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/george_tulevski george_tulevski]
| [[:d:Q70058501|Q70058501]]
|-
|
| ''[[:d:Q21600083|Georgette Mulheir]]''
|
| ''[[:d:Q7019111|oibrí sóisialta]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/georgette_mulheir georgette_mulheir]
| [[:d:Q21600083|Q21600083]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727544|Geraldine Hamilton]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/geraldine_hamilton geraldine_hamilton]
| [[:d:Q23727544|Q23727544]]
|-
|
| ''[[:d:Q15442598|Gerard Ryle]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1965
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/gerard_ryle gerard_ryle]
| [[:d:Q15442598|Q15442598]]
|-
| [[Íomhá:Gero Miesenböck FRS.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5552368|Gero Miesenböck]]''
| néareolaí Ostarach
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1965-07-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ostair]]
| [https://www.ted.com/speakers/gero_miesenboeck gero_miesenboeck]
| [[:d:Q5552368|Q5552368]]
|-
| [[Íomhá:Gever Tulley.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5554907|Gever Tulley]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gever_tulley gever_tulley]
| [[:d:Q5554907|Q5554907]]
|-
|
| ''[[:d:Q88420518|Giada Gerboni]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/giada_gerboni giada_gerboni]
| [[:d:Q88420518|Q88420518]]
|-
| [[Íomhá:Gian Francesco Giudice.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q3762636|Gian Francesco Giudice]]''
|
| [[fisiceoir]]
| 1961-01-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iodáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/gian_giudice gian_giudice]
| [[:d:Q3762636|Q3762636]]
|-
| [[Íomhá:Giles Duley.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5561638|Giles Duley]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q957729|fóta-iriseoir]]''
| 1971-09-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/giles_duley giles_duley]
| [[:d:Q5561638|Q5561638]]
|-
| [[Íomhá:Gill Hicks.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5561888|Gill Hicks]]''
|
|
| 1968
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/gill_hicks gill_hicks]
| [[:d:Q5561888|Q5561888]]
|-
| [[Íomhá:Giorgia Lupi, 2017.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q50345179|Giorgia Lupi]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1981
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Iodáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/giorgia_lupi giorgia_lupi]
| [[:d:Q50345179|Q50345179]]
|-
| [[Íomhá:Giulia Enders 2015.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16937497|Giulia Enders]]''
| údar Gearmánach
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>[[Lia|dochtúir leighis]]
| 1990
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/giulia_enders giulia_enders]
| [[:d:Q16937497|Q16937497]]
|-
| [[Íomhá:Glenn Greenwald 2014-01-20 001.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5568842|Glenn Greenwald]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1642960|tráchtaire]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>[[saineolaí dlí]]
| 1967-03-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/2081 2081]
| [[:d:Q5568842|Q5568842]]
|-
| [[Íomhá:Golan levin.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5578394|Golan Levin]]''
| ealaíontóir Meiriceánach
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q6934789|ealaíontóir ilmheán]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q10774753|taibhealaíontóir]]''
| 1972
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/golan_levin golan_levin]
| [[:d:Q5578394|Q5578394]]
|-
| [[Íomhá:Gordon Brown (2008).jpg|center|128px]]
| [[Gordon Brown]]
| Príomh-Aire na Ríochta Aontaithe ó 2007 go 2010
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q864380|beathaisnéisí]]''<br/>''[[:d:Q18814623|dírbheathaisnéisí]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>[[staraí]]
| 1951-02-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/gordon_brown gordon_brown]
| [[:d:Q10648|Q10648]]
|-
| [[Íomhá:Grady Booch, CHM 2011 2 cropped.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92803|Grady Booch]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q183888|forbróir bogearraí]]''
| 1955-02-27<br/>1955
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/grady_booch grady_booch]
| [[:d:Q92803|Q92803]]
|-
|
| ''[[:d:Q5592891|Graham Hawkes]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1947-12-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/graham_hawkes graham_hawkes]
| [[:d:Q5592891|Q5592891]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795659|Graham Hill]]''
|
| [[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/graham_hill graham_hill]
| [[:d:Q23795659|Q23795659]]
|-
| [[Íomhá:Graham T. Allison, Jr.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2663882|Graham T. Allison]]''
|
| ''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1940-03-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/graham_allison graham_allison]
| [[:d:Q2663882|Q2663882]]
|-
| [[Íomhá:Disrupt SF TechCrunch Disrupt San Francisco 2019 - Day 2 (48838200316) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q100604534|Greg Brockman]]''
| fiontraí Meiriceánach
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q557880|infheisteoir]]''<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1987-11-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/greg_brockman greg_brockman]
| [[:d:Q100604534|Q100604534]]
|-
|
| ''[[:d:Q23663036|Greg Gage]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/greg_gage greg_gage]
| [[:d:Q23663036|Q23663036]]
|-
| [[Íomhá:Greg Lynn.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q513374|Greg Lynn]]''
| ailtire Meiriceánach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1964
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/greg_lynn greg_lynn]<br/>[https://www.ted.com/speakers/387 387]
| [[:d:Q513374|Q513374]]
|-
|
| ''[[:d:Q23796887|Greg Stone]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/greg_stone greg_stone]
| [[:d:Q23796887|Q23796887]]
|-
| [[Íomhá:Greg Asner.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23670497|Gregory Asner]]''
|
| [[eolaí]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/greg_asner greg_asner]
| [[:d:Q23670497|Q23670497]]
|-
| [[Íomhá:Image copy.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q5607114|Gregory Petsko]]''
|
| [[bithcheimiceoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[ceimiceoir]]<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
| 1948-08-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gregory_petsko gregory_petsko]
| [[:d:Q5607114|Q5607114]]
|-
|
| ''[[:d:Q372400|Gregory Stock]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q14906342|bithfhisiceoir]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1949
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gregory_stock gregory_stock]<br/>[https://www.ted.com/speakers/432 432]
| [[:d:Q372400|Q372400]]
|-
| [[Íomhá:Greta Thunberg in Stckholm (cropped 2).jpg|center|128px]]
| [[Greta Thunberg]]
| gníomhaí Sualannach ar son na haeráide
| ''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''
| 2003-01-03
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/greta_thunberg greta_thunberg]
| [[:d:Q56434717|Q56434717]]
|-
| [[Íomhá:Photo of Gretchen Carlson in 2017.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q465597|Gretchen Carlson]]''
| iriseoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q4610556|mainicín]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q18581305|iomaitheoir i gcomórtas áilleachta]]''
| 1966-06-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gretchen_carlson gretchen_carlson]
| [[:d:Q465597|Q465597]]
|-
| [[Íomhá:Grégoire Courtine in 2014.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23670337|Grégoire Courtine]]''
|
| [[eolaí]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1975
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/gregoire_courtine gregoire_courtine]
| [[:d:Q23670337|Q23670337]]
|-
| [[Íomhá:Guillaume Nery.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3120107|Guillaume Néry]]''
|
| ''[[:d:Q17318006|freediver]]''<br/>''[[:d:Q1866686|tumadóir]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q13590141|láithreoir]]''
| 1982-07-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/guillaume_nery guillaume_nery]
| [[:d:Q3120107|Q3120107]]
|-
| [[Íomhá:Casely-Hayford2015.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5620629|Gus Casely-Hayford]]''
|
| ''[[:d:Q1792450|staraí na healaíne]]''<br/>[[staraí]]
| 1964
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/gus_casely_hayford gus_casely_hayford]
| [[:d:Q5620629|Q5620629]]
|-
|
| ''[[:d:Q23809293|Gustavo Dudamel & Teresa Carreño Youth Orchestra]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/the_teresa_carreno_youth_orchestra the_teresa_carreno_youth_orchestra]
| [[:d:Q23809293|Q23809293]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728362|Guy Hoffman]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/guy_hoffman guy_hoffman]
| [[:d:Q23728362|Q23728362]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769541|Guy Winch]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/guy_winch guy_winch]
| [[:d:Q23769541|Q23769541]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657222|Guy-Philippe Goldstein]]''
|
| [[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/guy_philippe_goldstein guy_philippe_goldstein]
| [[:d:Q23657222|Q23657222]]
|-
| [[Íomhá:Gwynne Shotwell at pre-launch briefing for CRS-2 mission (KSC-2013-1704).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1557944|Gwynne Shotwell]]''
| feidhmeannach gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q10497074|innealtóir aeraspáis]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1963-11-23
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/gwynne_shotwell gwynne_shotwell]
| [[:d:Q1557944|Q1557944]]
|-
| [[Íomhá:Haas&Hahn Dutch Artists.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17097956|Haas&Hahn]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/haas_hahn haas_hahn]
| [[:d:Q17097956|Q17097956]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662747|Hadyn Parry]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/hadyn_parry hadyn_parry]
| [[:d:Q23662747|Q23662747]]
|-
| [[Íomhá:Halima-Aden.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28859847|Halima Aden]]''
|
| ''[[:d:Q4610556|mainicín]]''<br/>''[[:d:Q22336956|daonnúlach]]''
| 1997-09-19
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/halima_aden halima_aden]
| [[:d:Q28859847|Q28859847]]
|-
|
| ''[[:d:Q24494577|Halla Tómasdóttir]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1968-10-11
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Íoslainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/halla_tomasdottir halla_tomasdottir]
| [[:d:Q24494577|Q24494577]]
|-
|
| ''[[:d:Q23748667|Hamish Jolly]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/hamish_jolly hamish_jolly]
| [[:d:Q23748667|Q23748667]]
|-
|
| ''[[:d:Q5647664|Handspring Puppet Company]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/handspring_puppet_company handspring_puppet_company]
| [[:d:Q5647664|Q5647664]]
|-
| [[Íomhá:Hank Willis Thomas at the unveiling of the "The Embrace" (FmcSzEoXoAAQCdX) (1) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5648502|Hank Willis Thomas]]''
| ealaíontóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q21550489|ealaíntóir choincheapúil]]''
| 1976-03-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/hank_willis_thomas hank_willis_thomas]
| [[:d:Q5648502|Q5648502]]
|-
| [[Íomhá:Hanna Rosin 216714.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3126824|Hanna Rosin]]''
| iriseoir Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1970
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Iosrael]]
| [https://www.ted.com/speakers/hanna_rosin hanna_rosin]
| [[:d:Q3126824|Q3126824]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662784|Hannah Brencher]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/hannah_brencher hannah_brencher]
| [[:d:Q23662784|Q23662784]]
|-
| [[Íomhá:Hannah Fry at the Data of Tomorrow Conference 2017 (36638999274) (cropped 2).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23657278|Hannah Fry]]''
|
| ''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''<br/>[[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q20856740|reacaire closleabhar]]''<br/>''[[:d:Q13590141|láithreoir]]''<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>[[eolaí]]<br/>''[[:d:Q9379869|léachtóir]]''
| 1984-02-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/hannah_fry hannah_fry]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1404 1404]
| [[:d:Q23657278|Q23657278]]
|-
| [[Íomhá:Hannah Gadsby and Jason Wing - Jam Project - crop.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5648835|Hannah Gadsby]]''
| fuirseoir Astrálach
| [[fuirseoir]]<br/>[[aisteoir]]
| 1978-01-12
| [[Inscne neamhdhénártha|neamh-dhénártha]]
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/hannah_gadsby hannah_gadsby]
| [[:d:Q5648835|Q5648835]]
|-
| [[Íomhá:Hans Rosling, 2016 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q588259|Hans Rosling]]''
|
| [[Lia|dochtúir leighis]]<br/>''[[:d:Q2732142|staitisteoir]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[eolaí]]
| 1948-07-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/hans_rosling hans_rosling]
| [[:d:Q588259|Q588259]]
|-
|
| ''[[:d:Q5653782|Harald Haas]]''
|
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1968
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/harald_haas harald_haas]
| [[:d:Q5653782|Q5653782]]
|-
| [[Íomhá:Flickr - World Economic Forum - Harish Manwani - Annual Meeting of the New Champions Tianjin 2008.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5657894|Harish Manwani]]''
| fear gnó Indiach
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1954<br/>1953<br/>1953-06-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/harish_manwani harish_manwani]
| [[:d:Q5657894|Q5657894]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769245|Harry Baker]]''
|
| [[file]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/harry_baker harry_baker]
| [[:d:Q23769245|Q23769245]]
|-
|
| ''[[:d:Q23840678|Harry Cliff]]''
|
| [[fisiceoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/harry_cliff harry_cliff]
| [[:d:Q23840678|Q23840678]]
|-
| [[Íomhá:Harsha Bhogle walks for Manish Malhotra & Shaina NC's show for CPAA 21.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q12053146|Harsha Bhogle]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q7888586|chemical engineer]]''
| 1961-07-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/harsha_bhogle harsha_bhogle]
| [[:d:Q12053146|Q12053146]]
|-
| [[Íomhá:Harvey V Fineberg 2021 01.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5677639|Harvey V. Fineberg]]''
|
| ''[[:d:Q13416803|eipidéimeolaí]]''
| 1945-09-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/harvey_fineberg harvey_fineberg]
| [[:d:Q5677639|Q5677639]]
|-
| [[Íomhá:Hasan Elahi 20110204.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5678224|Hasan M. Elahi]]''
|
| ''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''
| 1972
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/hasan_elahi hasan_elahi]
| [[:d:Q5678224|Q5678224]]
|-
|
| ''[[:d:Q23809276|Hawa Abdi & Deqo Mohamed]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/dr_hawa_abdi_dr_deqo_mohamed dr_hawa_abdi_dr_deqo_mohamed]
| [[:d:Q23809276|Q23809276]]
|-
|
| ''[[:d:Q20740945|Heather Barnett]]''
|
| [[ealaíontóir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/heather_barnett_1 heather_barnett_1]
| [[:d:Q20740945|Q20740945]]
|-
| [[Íomhá:Heather Brooke, 2012 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2367689|Heather Brooke]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1970
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/heather_brooke heather_brooke]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1317 1317]
| [[:d:Q2367689|Q2367689]]
|-
| [[Íomhá:Heather Knight, College of Engineering (41832666920).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23797061|Heather Knight]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/heather_knight heather_knight]
| [[:d:Q23797061|Q23797061]]
|-
| [[Íomhá:HectorRuiz.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q563211|Hector Ruiz]]''
| fear gnó Meicsiceach
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1945-12-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Meicsiceo]]
| [https://www.ted.com/speakers/hector_ruiz hector_ruiz]
| [[:d:Q563211|Q563211]]
|-
|
| ''[[:d:Q56697413|Heidi M Sosik]]''
|
| ''[[:d:Q3640160|bitheolaí muirí]]''<br/>[[bitheolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/heidi_m_sosik heidi_m_sosik]
| [[:d:Q56697413|Q56697413]]
|-
| [[Íomhá:Helen Czerski 2022.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4509588|Helen Czerski]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q3546255|aigéaneolaí]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1978-11-01
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/helen_czerski helen_czerski]
| [[:d:Q4509588|Q4509588]]
|-
| [[Íomhá:Helen Fisher at LaWeb 2008 in Paris.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q457262|Helen E. Fisher]]''
| antraipeolaí Ceanadach
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''
| 1945-05-31
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/helen_fisher helen_fisher]
| [[:d:Q457262|Q457262]]
|-
|
| ''[[:d:Q1605088|Hendrik N. Poinar]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1969-05-31
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/hendrik hendrik]
| [[:d:Q1605088|Q1605088]]
|-
|
| ''[[:d:Q78849966|Henna-Maria Uusitupa]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Fhionlainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/henna_maria_uusitupa henna_maria_uusitupa]
| [[:d:Q78849966|Q78849966]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712262|Henry Evans]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/henry_evans henry_evans]
| [[:d:Q23712262|Q23712262]]
|-
|
| ''[[:d:Q18044616|Henry Lin]]''
| réaltfhisiceoir Meiriceánach
| [[réalteolaí]]
| 1995
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/henry_lin henry_lin]
| [[:d:Q18044616|Q18044616]]
|-
| [[Íomhá:Portrait of Henry Markram.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2000022|Henry Markram]]''
| néareolaí Eilvéiseach
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[néareolaí]]
| 1962-03-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Iosrael]]<br/>[[an Afraic Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/henry_markram henry_markram]
| [[:d:Q2000022|Q2000022]]
|-
| [[Íomhá:Herbie Hancock.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q105875|Herbie Hancock]]''
|
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q806349|máistir banna]]''<br/>''[[:d:Q158852|stiúrthóir ceolfhoirne]]''<br/>''[[:d:Q15981151|ceoltóir snagcheoil]]''<br/>''[[:d:Q1075651|méarchláraí]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''<br/>''[[:d:Q1415090|cumadóir scóir scannáin]]''
| 1940-04-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/herbie_hancock herbie_hancock]
| [[:d:Q105875|Q105875]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795333|Heribert Watzke]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/heribert_watzke heribert_watzke]
| [[:d:Q23795333|Q23795333]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712659|Hetain Patel]]''
|
| [[ealaíontóir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/hetain_patel hetain_patel]
| [[:d:Q23712659|Q23712659]]
|-
| [[Íomhá:Radically Reinventing Social Systems (45933060145) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5760932|Hilary Cottam]]''
|
| ''[[:d:Q978044|feidhmeannach]]''
| 1965
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/hilary_cottam hilary_cottam]
| [[:d:Q5760932|Q5760932]]
|-
|
| ''[[:d:Q23796161|Hillel Cooperman]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/hillel_cooperman hillel_cooperman]
| [[:d:Q23796161|Q23796161]]
|-
| [[Íomhá:Waiter- The New World of 3D Printing and Computation (9972110315).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q12406466|Hod Lipson]]''
|
| ''[[:d:Q3437279|roboticist]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1967
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/hod_lipson hod_lipson]<br/>[https://www.ted.com/speakers/151 151]
| [[:d:Q12406466|Q12406466]]
|-
|
| ''[[:d:Q5882187|Holly Morris]]''
|
| ''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q1235146|déantóir scannán faisnéise]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''
| 1965-09-30
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/holly_morris holly_morris]
| [[:d:Q5882187|Q5882187]]
|-
| [[Íomhá:Homaro Cantu Cusp Conference 2008.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5887763|Homaro Cantu]]''
| cócaire Meiriceánach
| ''[[:d:Q3499072|chef]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1976-09-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/homaro_cantu homaro_cantu]
| [[:d:Q5887763|Q5887763]]
|-
| [[Íomhá:Honor Harger (5417653795).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5896804|Honor Harger]]''
|
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q674426|coimeádaí]]''
| 1975
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Nua-Shéalainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/honor_harger honor_harger]
| [[:d:Q5896804|Q5896804]]
|-
| [[Íomhá:HowardRheingoldJI4.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q962698|Howard Rheingold]]''
| iriseoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q4263842|léirmheastóir liteartha]]''<br/>''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''<br/>''[[:d:Q11774202|scríbhneoir aistí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1947-07-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/howard_rheingold howard_rheingold]<br/>[https://www.ted.com/speakers/192 192]
| [[:d:Q962698|Q962698]]
|-
| [[Íomhá:Hubertus Knabe auf dem Blauen Sofa (6318869369) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q74348|Hubertus Knabe]]''
| staraí Gearmánach
| ''[[:d:Q17489339|historian of Modern Age]]''<br/>[[staraí]]<br/>''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''
| 1959-07-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/hubertus_knabe hubertus_knabe]
| [[:d:Q74348|Q74348]]
|-
| [[Íomhá:Hugh Herr, 2013-crop.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3738041|Hugh Herr]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q14906342|bithfhisiceoir]]''<br/>''[[:d:Q3951423|dreapadóir]]''
| 1964-10-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/hugh_herr hugh_herr]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1779 1779]
| [[:d:Q3738041|Q3738041]]
|-
| [[Íomhá:HELDER (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17280334|Hélder Guimarães]]''
|
|
| 1982-11-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Phortaingéil]]
| [https://www.ted.com/speakers/helder_guimaraes helder_guimaraes]
| [[:d:Q17280334|Q17280334]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797233|Iain Hutchison]]''
|
| [[máinlia]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/iain_hutchison iain_hutchison]
| [[:d:Q23797233|Q23797233]]
|-
| [[Íomhá:Iain McGilchrist.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q16732304|Iain McGilchrist]]''
|
| ''[[:d:Q211346|síciatraí]]''
| 1953
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/iain_mcgilchrist iain_mcgilchrist]
| [[:d:Q16732304|Q16732304]]
|-
| [[Íomhá:Ian Bremmer headshot.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5980992|Ian Bremmer]]''
| eolaí polaitíochta Meiriceánach
| ''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1969-11-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ian_bremmer ian_bremmer]
| [[:d:Q5980992|Q5980992]]
|-
|
| ''[[:d:Q39202|Ian Dunbar]]''
|
| [[tréidlia]]
| 1947-04-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/ian_dunbar ian_dunbar]
| [[:d:Q39202|Q39202]]
|-
|
| ''[[:d:Q55314755|Ian Firth]]''
|
| ''[[:d:Q2305987|innealtóir struchtúr]]''
| 1956-02-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/ian_firth ian_firth]
| [[:d:Q55314755|Q55314755]]
|-
| [[Íomhá:Professor Ian Goldin, Oxford Martin School.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5981666|Ian Goldin]]''
|
| ''[[:d:Q806798|baincéir]]''<br/>[[eacnamaí]]
| 1955
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Afraic Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/ian_goldin ian_goldin]
| [[:d:Q5981666|Q5981666]]
|-
|
| ''[[:d:Q5982726|Ian Ritchie]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/ian_ritchie ian_ritchie]
| [[:d:Q5982726|Q5982726]]
|-
| [[Íomhá:Ibeyi by Maya Dagnino 1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16800947|Ibeyi]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/ibeyi ibeyi]
| [[:d:Q16800947|Q16800947]]
|-
| [[Íomhá:Ibram Kendi 2019 Texas Book Festival.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q31213305|Ibram X. Kendi]]''
|
| [[staraí]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''
| 1982-08-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ibram_kendi ibram_kendi]
| [[:d:Q31213305|Q31213305]]
|-
|
| ''[[:d:Q18217444|Iké Udé]]''
| grianghrafadóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1964
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Nigéir]]
| [https://www.ted.com/speakers/ike_ude ike_ude]
| [[:d:Q18217444|Q18217444]]
|-
| [[Íomhá:Ilona Szabó.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23759716|Ilona Szabó de Carvalho]]''
|
| ''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''
| 1978-05-31
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/ilona_szabo_de_carvalho ilona_szabo_de_carvalho]
| [[:d:Q23759716|Q23759716]]
|-
| [[Íomhá:Web Summit 2018 - Centre Stage - Day 2, November 7 DSC 5287 (44853624505) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q230484|Imogen Heap]]''
|
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>[[amhránaí]]<br/>[[Léiritheoir ceoil|léiritheoir ceirníní]]<br/>''[[:d:Q1294626|ealaíontóir ceoil]]''<br/>[[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q55960555|ealaíontóir taifeadta]]''
| 1977-12-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/imogen_heap imogen_heap]<br/>[https://www.ted.com/speakers/487 487]
| [[:d:Q230484|Q230484]]
|-
|
| ''[[:d:Q1139870|Improv Everywhere]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/improv_everywhere improv_everywhere]
| [[:d:Q1139870|Q1139870]]
|-
| [[Íomhá:InaraGeorge2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q274117|Inara George]]''
| ceoltóir Meiriceánach
| [[aisteoir]]<br/>[[ceoltóir]]<br/>[[amhránaí]]<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>[[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''
| 1974-07-04
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/inara_george inara_george]
| [[:d:Q274117|Q274117]]
|-
|
| ''[[:d:Q104034316|Ines J. Pedras]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>[[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Spáinn]]
| [https://www.ted.com/speakers/imported imported]
| [[:d:Q104034316|Q104034316]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795297|Inge Missmahl]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/inge_missmahl inge_missmahl]
| [[:d:Q23795297|Q23795297]]
|-
| [[Íomhá:Íngrid Betancourt.jpg|center|128px]]
| [[Íngrid Betancourt|Ingrid Betancourt]]
| polaiteoir de chuid na Colóime
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1961-12-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Fhrainc]]<br/>[[an Cholóim]]<br/>[[Na Séiséil]]
| [https://www.ted.com/speakers/ingrid_betancourt ingrid_betancourt]
| [[:d:Q152472|Q152472]]
|-
| [[Íomhá:Iqbal Quadir.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3347269|Iqbal Quadir]]''
|
| ''[[:d:Q11960402|propriétaire d'entreprise]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1958-08-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/iqbal_quadir iqbal_quadir]
| [[:d:Q3347269|Q3347269]]
|-
|
| ''[[:d:Q89307223|Irina Kareva]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/irina_kareva irina_kareva]
| [[:d:Q89307223|Q89307223]]
|-
| [[Íomhá:Iredlener-photo small.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q6075109|Irwin Redlener]]''
| gníomhaí Meiriceánach
| [[Lia|dochtúir leighis]]
| 1944-08-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/irwin_redlener irwin_redlener]
| [[:d:Q6075109|Q6075109]]
|-
|
| ''[[:d:Q4578334|Isaac Lidsky]]''
|
| [[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
| 1979-07-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/isaac_lidsky isaac_lidsky]
| [[:d:Q4578334|Q4578334]]
|-
| [[Íomhá:Isaac Mizrahi (12852).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1673431|Isaac Mizrahi]]''
|
| ''[[:d:Q667982|creative director]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q3501317|dearthóir faisin]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1961-10-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/isaac_mizrahi isaac_mizrahi]<br/>[https://www.ted.com/speakers/312 312]
| [[:d:Q1673431|Q1673431]]
|-
| [[Íomhá:Isabel Allende Frankfurter Buchmesse 2015 (cropped).JPG|center|128px]]
| [[Isabel Allende]]
| scríbhneoir Sileach
| [[úrscéalaí]]
| 1942-08-02
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an tSile]]
| [https://www.ted.com/speakers/isabel_allende isabel_allende]<br/>[https://www.ted.com/speakers/181 181]
| [[:d:Q83566|Q83566]]
|-
| [[Íomhá:Isabel B Congo Bonobo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18684694|Isabel Behncke]]''
|
| ''[[:d:Q16825962|eolaí príomhach]]''<br/>''[[:d:Q16831721|eiteolaí]]''
| 1976-11-10
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an tSile]]
| [https://www.ted.com/speakers/isabel_behncke_izquierdo isabel_behncke_izquierdo]
| [[:d:Q18684694|Q18684694]]
|-
| [[Íomhá:Isabel wilkerson 2010.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6077806|Isabel Wilkerson]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1961
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/isabel_wilkerson isabel_wilkerson]
| [[:d:Q6077806|Q6077806]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760196|Ismael Nazario]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ismael_nazario ismael_nazario]
| [[:d:Q23760196|Q23760196]]
|-
| [[Íomhá:Itay Talgam02.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6094174|Itay Talgam]]''
| stiúrthóir Iosraelach
| ''[[:d:Q158852|stiúrthóir ceolfhoirne]]''<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''
| 1958
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Iosrael]]
| [https://www.ted.com/speakers/itay_talgam itay_talgam]
| [[:d:Q6094174|Q6094174]]
|-
| [[Íomhá:Ivan Coyote.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6096094|Ivan Coyote]]''
|
| ''[[:d:Q17378128|spoken word artist]]''<br/>[[file]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1969-08-11
| [[Inscne neamhdhénártha|neamh-dhénártha]]
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/ivan_coyote ivan_coyote]
| [[:d:Q6096094|Q6096094]]
|-
| [[Íomhá:Ivan Krastev (48049273052) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2340462|Ivan Krastev]]''
| eolaí polaitíochta Bulgárach
| ''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1965-01-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhulgáir]]
| [https://www.ted.com/speakers/ivan_krastev ivan_krastev]
| [[:d:Q2340462|Q2340462]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662491|Ivan Oransky]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>[[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Rúis]]
| [https://www.ted.com/speakers/ivan_oransky ivan_oransky]
| [[:d:Q23662491|Q23662491]]
|-
| [[Íomhá:Iwan at Rock Garden.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q3156399|Iwan Baan]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q3381574|architectural photographer]]''<br/>''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1975-02-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/iwan_baan iwan_baan]
| [[:d:Q3156399|Q3156399]]
|-
| [[Íomhá:Iyad Rahwan (24346536449).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q29453267|Iyad Rahwan]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1978
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSiria]]<br/>[[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/iyad_rahwan iyad_rahwan]
| [[:d:Q29453267|Q29453267]]
|-
| [[Íomhá:Senator Vance official portrait. 118th Congress.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28935729|J. D. Vance]]''
| údar Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1979607|airgeadaí]]''<br/>''[[:d:Q1642960|tráchtaire]]''<br/>''[[:d:Q215536|ceannaí]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1984-08-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jd_vance jd_vance]
| [[:d:Q28935729|Q28935729]]
|-
| [[Íomhá:J. J. Abrams (23175170706) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q188137|J. J. Abrams]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q2059704|stiúrthóir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q13235160|monaróir]]''<br/>''[[:d:Q1415090|cumadóir scóir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q1053574|léiritheoir feidhmiúcháin]]''<br/>''[[:d:Q1440873|ceannléiritheoir]]''
| 1966-06-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/j_j_abrams j_j_abrams]
| [[:d:Q188137|Q188137]]
|-
| [[Íomhá:J. K. Rowling 2010.jpg|center|128px]]
| [[J. K. Rowling]]
|
| [[léiritheoir scannáin]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q1053574|léiritheoir feidhmiúcháin]]''<br/>''[[:d:Q111597957|anti-transgender activist]]''
| 1965-07-31
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/jk_rowling jk_rowling]<br/>[https://www.ted.com/speakers/661 661]
| [[:d:Q34660|Q34660]]
|-
| [[Íomhá:Dr Marshall Shepherd (2332653215).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16205502|J. Marshall Shepherd]]''
| meitéareolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q2310145|meitéareolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/j_marshall_shepherd j_marshall_shepherd]
| [[:d:Q16205502|Q16205502]]
|-
| [[Íomhá:-rpTEN - Tag 1 (26171481963).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q12318774|J.P. Rangaswami]]''
| fear gnó Indiach
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1957-11-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/jp_rangaswami jp_rangaswami]
| [[:d:Q12318774|Q12318774]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657167|JD Schramm]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jd_schramm jd_schramm]
| [[:d:Q23657167|Q23657167]]
|-
| [[Íomhá:JR (artist).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1312565|JR]]''
| ealaíontóir Francach
| ''[[:d:Q19890761|artivist]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q15095148|ealaíontóir graifítí]]''<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q21477194|contemporary artist]]''
| 1983-02-22<br/>1986
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/jr jr]
| [[:d:Q1312565|Q1312565]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769228|Jaap de Roode]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jaap_de_roode jaap_de_roode]
| [[:d:Q23769228|Q23769228]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782383|Jacek Utko]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jacek_utko jacek_utko]
| [[:d:Q23782383|Q23782383]]
|-
| [[Íomhá:Jack Andraka 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2626989|Jack Andraka]]''
|
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q30086937|cancer researcher]]''
| 1997-01-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jack_andraka jack_andraka]
| [[:d:Q2626989|Q2626989]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657134|Jack Choi]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jack_choi jack_choi]
| [[:d:Q23657134|Q23657134]]
|-
| [[Íomhá:Jack Conte 2014.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q14648645|Jack Conte]]''
|
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>[[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q17125263|cruthaitheoir YouTube]]''<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''<br/>''[[:d:Q4351403|cnagcheoltóir]]''<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''
| 1984-07-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jack_conte jack_conte]
| [[:d:Q14648645|Q14648645]]
|-
| [[Íomhá:Remarks by Mr. Jack Dangermond at the Geographic Information Systems Conference (2).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3157158|Jack Dangermond]]''
|
| ''[[:d:Q901402|tíreolaí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1945
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jack_dangermond jack_dangermond]
| [[:d:Q3157158|Q3157158]]
|-
| [[Íomhá:Jack Horner.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q247264|Jack Horner]]''
| pailé-ointeolaí Meiriceánach
| [[geolaí]]<br/>''[[:d:Q1662561|pailé-ointeolaí]]''<br/>''[[:d:Q16271064|heirpiteolaí]]''
| 1946-06-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jack_horner jack_horner]
| [[:d:Q247264|Q247264]]
|-
|
| ''[[:d:Q23729170|Jackie Savitz]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jackie_savitz jackie_savitz]
| [[:d:Q23729170|Q23729170]]
|-
| [[Íomhá:RabbiJackieTabick.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6116680|Jackie Tabick]]''
|
| ''[[:d:Q133485|raibí]]''
| 1948
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/jackie_tabick jackie_tabick]
| [[:d:Q6116680|Q6116680]]
|-
| [[Íomhá:JacksonBrowne3.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q355009|Jackson Browne]]''
| amhránaí agus cumadóir Meiriceánach
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>[[amhránaí]]<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''<br/>''[[:d:Q1075651|méarchláraí]]''<br/>''[[:d:Q13235160|monaróir]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q55960555|ealaíontóir taifeadta]]''<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''
| 1948-10-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jackson_brown jackson_brown]
| [[:d:Q355009|Q355009]]
|-
|
| ''[[:d:Q6117187|Jackson Katz]]''
|
| [[eolaí]]<br/>[[léiritheoir scannáin]]
| 1960-05-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jackson_katz jackson_katz]
| [[:d:Q6117187|Q6117187]]
|-
| [[Íomhá:Jacob Collier -1180632.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q24900882|Jacob Collier]]''
|
| [[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>[[Léiritheoir ceoil|léiritheoir ceirníní]]<br/>[[ceoltóir]]
| 1994-08-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/jacob_collier jacob_collier]
| [[:d:Q24900882|Q24900882]]
|-
| [[Íomhá:Jacqueline Novogratz DJO2709.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q924979|Jacqueline Novogratz]]''
|
| ''[[:d:Q806798|baincéir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q1416279|anailísí airgeadais]]''<br/>''[[:d:Q15978655|sainchomhairleoir]]''
| 1961-03-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jacqueline_novogratz jacqueline_novogratz]
| [[:d:Q924979|Q924979]]
|-
| [[Íomhá:2018-us-nationalbookfestival-jacqueline-woodson.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6120237|Jacqueline Woodson]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''<br/>[[file]]
| 1963-02-12
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jacqueline_woodson jacqueline_woodson]
| [[:d:Q6120237|Q6120237]]
|-
| [[Íomhá:Jad Abumrad.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2856132|Jad Abumrad]]''
|
| ''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1973-04-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jad_abumrad jad_abumrad]
| [[:d:Q2856132|Q2856132]]
|-
|
| ''[[:d:Q19663314|Jae Rhim Lee]]''
|
| [[ealaíontóir]]
| 1975
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jae_rhim_lee jae_rhim_lee]
| [[:d:Q19663314|Q19663314]]
|-
| [[Íomhá:Фото Игорь Катаев 1-1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q923927|Jaime Lerner]]''
| polaiteoir agus ailtire Brasaíleach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q131062|pleanálaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1937-12-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/jaime_lerner jaime_lerner]
| [[:d:Q923927|Q923927]]
|-
| [[Íomhá:Jake Barton in Local Projects, Aug 2014.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17386582|Jake Barton]]''
| ealaíontóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1972-11-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jake_barton jake_barton]
| [[:d:Q17386582|Q17386582]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662959|Jake Wood]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jake_wood jake_wood]
| [[:d:Q23662959|Q23662959]]
|-
|
| ''[[:d:Q89526310|Jakob Magolan]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/jakob_magolan jakob_magolan]
| [[:d:Q89526310|Q89526310]]
|-
| [[Íomhá:Jakob Trollbäck.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6215569|Jakob Trollbäck]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1959-10-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/jakob_trollback jakob_trollback]
| [[:d:Q6215569|Q6215569]]
|-
| [[Íomhá:Jamais Cascio 2015.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q22277279|Jamais Cascio]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q54845077|role-playing game designer]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jamais_cascio jamais_cascio]
| [[:d:Q22277279|Q22277279]]
|-
| [[Íomhá:Rev James A Forbes speaking 2006.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q6128099|James A. Forbes]]''
|
| ''[[:d:Q1234713|diagaire]]''
| 1935-09-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/james_forbes james_forbes]
| [[:d:Q6128099|Q6128099]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760213|James A. White Sr.]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/james_a_white_sr james_a_white_sr]
| [[:d:Q23760213|Q23760213]]
|-
|
| ''[[:d:Q23671470|James B. Glattfelder]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/james_b_glattfelder james_b_glattfelder]
| [[:d:Q23671470|Q23671470]]
|-
|
| ''[[:d:Q6129316|James Balog]]''
| grianghrafadóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1952-07-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/james_balog james_balog]
| [[:d:Q6129316|Q6129316]]
|-
| [[Íomhá:James Beacham - Kolkata 2023-12-19 9686.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q67466997|James Beacham]]''
|
| [[fisiceoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/james_beacham james_beacham]
| [[:d:Q67466997|Q67466997]]
|-
| [[Íomhá:Re publica 2015 - Tag 1 (17379378221).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20683898|James Bridle]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q18074503|ealaíontóir suiteáin]]''<br/>[[ealaíontóir]]
| 1980-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/james_bridle james_bridle]
| [[:d:Q20683898|Q20683898]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769563|James Burchfield]]''
|
| [[ceoltóir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/james_burchfield james_burchfield]
| [[:d:Q23769563|Q23769563]]
|-
| [[Íomhá:James Cameron October 2012.jpg|center|128px]]
| [[James Cameron (stiúrthóir scannán)|James Cameron]]
| stiúrthóir scannán Ceanadach
| [[léiritheoir scannáin]]<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q7042855|eagarthóir scannán]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''<br/>''[[:d:Q12362622|daonchara]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q11900058|taiscéalaí]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q47541952|leiritheóir]]''
| 1954-08-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/james_cameron james_cameron]
| [[:d:Q42574|Q42574]]
|-
| [[Íomhá:James Hansen profile (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q724095|James Edward Hansen]]''
| fisiceoir Meiriceánach
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q752129|réaltfhisiceoir]]''<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''<br/>''[[:d:Q1113838|clíomeolaí]]''
| 1941-03-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/james_hansen james_hansen]
| [[:d:Q724095|Q724095]]
|-
| [[Íomhá:Jim Flynn Political Studies University of Otago.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1383120|James Flynn]]''
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1934-04-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Nua-Shéalainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/jim_flynn jim_flynn]
| [[:d:Q1383120|Q1383120]]
|-
| [[Íomhá:James Geary 1051144.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6134546|James Geary]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1962
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/james_geary james_geary]<br/>[https://www.ted.com/speakers/478 478]
| [[:d:Q6134546|Q6134546]]
|-
|
| ''[[:d:Q9010694|James H. Fallon]]''
| néareolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>[[néareolaí]]<br/>''[[:d:Q211346|síciatraí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1947-10-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jim_fallon jim_fallon]
| [[:d:Q9010694|Q9010694]]
|-
| [[Íomhá:Jim Simons at MSRI.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q560847|James Harris Simons]]''
|
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q1979607|airgeadaí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q15442776|cripteagrafaí]]''<br/>[[eolaí]]<br/>''[[:d:Q683476|financial adviser]]''<br/>''[[:d:Q12362622|daonchara]]''
| 1938-04-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jim_simons jim_simons]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2417 2417]
| [[:d:Q560847|Q560847]]
|-
|
| ''[[:d:Q6136003|James Heywood]]''
|
| ''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''
| 1966-10-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jamie_heywood jamie_heywood]
| [[:d:Q6136003|Q6136003]]
|-
| [[Íomhá:Jim w mustache.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q962004|James Howard Kunstler]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q18844224|scríbhneoir ficsean eolaíochta]]''<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''
| 1948-10-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/james_howard_kunstler james_howard_kunstler]
| [[:d:Q962004|Q962004]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712699|James Lyne]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/james_lyne james_lyne]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1472 1472]
| [[:d:Q23712699|Q23712699]]
|-
| [[Íomhá:Nachtwey MSK2011.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q437013|James Nachtwey]]''
| grianghrafadóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q11496048|grianghrafadóir cogaidh]]''<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q957729|fóta-iriseoir]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1948-03-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/james_nachtwey james_nachtwey]<br/>[https://www.ted.com/speakers/84 84]
| [[:d:Q437013|Q437013]]
|-
| [[Íomhá:James Patten (24375372394).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23748686|James Patten]]''
|
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q11977439|interaction designer]]''
| 1977
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/james_patten james_patten]
| [[:d:Q23748686|Q23748686]]
|-
| [[Íomhá:Preferred official head-shot from James Randi Educational Foundation.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q294918|James Randi]]''
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q15855449|draíodóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1658894|doilfeoir]]''
| 1928-08-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/james_randi james_randi]
| [[:d:Q294918|Q294918]]
|-
| [[Íomhá:Admiral Stavridis in the remote studio at The Fletcher School.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q116464|James Stavridis]]''
| aimiréal Meiriceánach
| ''[[:d:Q10669499|oifigeach cabhlaigh]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[mairnéalach]]<br/>[[saighdiúir]]
| 1955-02-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/james_stavridis james_stavridis]
| [[:d:Q116464|Q116464]]
|-
| [[Íomhá:JamesSurowieckiMUleft.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1496028|James Surowiecki]]''
| iriseoir Meiriceánach
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1967-04-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/james_surowiecki james_surowiecki]
| [[:d:Q1496028|Q1496028]]
|-
|
| ''[[:d:Q6144629|James Veitch]]''
|
| [[fuirseoir]]<br/>''[[:d:Q3387717|stiúrthóir drámaíochta]]''
| 1980-04-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/james_veitch james_veitch]
| [[:d:Q6144629|Q6144629]]
|-
| [[Íomhá:James D Watson.jpg|center|128px]]
| [[James Watson]]
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''<br/>''[[:d:Q350979|míoleolaí]]''<br/>[[bithcheimiceoir]]<br/>''[[:d:Q15839206|bitheolaí móilíneach]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[ceimiceoir]]<br/>[[fisiceoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q14906342|bithfhisiceoir]]''
| 1928-04-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/james_watson james_watson]
| [[:d:Q83333|Q83333]]
|-
| [[Íomhá:Jamie Bartlett in conversation with Inotai Edit at CASM 14.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20675953|Jamie Bartlett]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''
| 1979
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jamie_bartlett jamie_bartlett]
| [[:d:Q20675953|Q20675953]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662542|Jamie Drummond]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jamie_drummond jamie_drummond]
| [[:d:Q23662542|Q23662542]]
|-
| [[Íomhá:Jamie Oliver (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q190051|Jamie Oliver]]''
| cócaire Sasanach
| ''[[:d:Q3499072|chef]]''<br/>''[[:d:Q3427922|bialannaí]]''<br/>[[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q27431213|scríbhneoir cócaireachta]]''<br/>''[[:d:Q17125263|cruthaitheoir YouTube]]''<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''
| 1975-05-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/jamie_oliver jamie_oliver]
| [[:d:Q190051|Q190051]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795294|Jamil Abu-Wardeh]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jamil_abu_wardeh jamil_abu_wardeh]
| [[:d:Q23795294|Q23795294]]
|-
| [[Íomhá:Portrait de Jamila Gordon2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q106919199|Jamila Gordon]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Astráil]]<br/>[[an tSomáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/jamila_gordon jamila_gordon]
| [[:d:Q106919199|Q106919199]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759680|Jamila Lyiscott]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jamila_lyiscott jamila_lyiscott]
| [[:d:Q23759680|Q23759680]]
|-
|
| ''[[:d:Q6148692|Jan Chipchase]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jan_chipchase jan_chipchase]
| [[:d:Q6148692|Q6148692]]
|-
| [[Íomhá:Jane Marie Chen, 2012 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6151247|Jane Chen]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1978-12-05
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jane_chen jane_chen]
| [[:d:Q6151247|Q6151247]]
|-
| [[Íomhá:Jane Fonda Cannes 2014.jpg|center|128px]]
| [[Jane Fonda]]
| ban-aisteoir agus gníomhaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q2259451|aisteoir stáitse]]''<br/>''[[:d:Q4610556|mainicín]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q18814623|dírbheathaisnéisí]]''<br/>''[[:d:Q2405480|aisteoir gutha]]''
| 1937-12-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jane_fonda jane_fonda]
| [[:d:Q41142|Q41142]]
|-
| [[Íomhá:JaneGoodallOct10.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q184746|Jane Goodall]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q16831721|eiteolaí]]''
| 1934-04-03
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/jane_goodall jane_goodall]
| [[:d:Q184746|Q184746]]
|-
| [[Íomhá:Jane McGonigal Meet the Media Guru 1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2699296|Jane McGonigal]]''
| ealaíontóir Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q3630699|dearthóir cluichí]]''
| 1977-10-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jane_mcgonigal jane_mcgonigal]<br/>[https://www.ted.com/speakers/600 600]
| [[:d:Q2699296|Q2699296]]
|-
| [[Íomhá:Champions for Change photo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6152636|Jane Poynter]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jane_poynter jane_poynter]
| [[:d:Q6152636|Q6152636]]
|-
| [[Íomhá:Janet Echelman.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2346435|Janet Echelman]]''
|
| ''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''
| 1966-02-19
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/janet_echelman janet_echelman]
| [[:d:Q2346435|Q2346435]]
|-
|
| ''[[:d:Q23729136|Janet Iwasa]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q15839136|bitheolaí ceall]]''<br/>''[[:d:Q266569|beochantóir]]''<br/>[[bithcheimiceoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1978
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/janet_iwasa janet_iwasa]
| [[:d:Q23729136|Q23729136]]
|-
| [[Íomhá:Janette Sadik-Khan.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6153709|Janette Sadik-Khan]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[saineolaí dlí]]
| 1961-04-28<br/>1961
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/janette_sadik_khan janette_sadik_khan]
| [[:d:Q6153709|Q6153709]]
|-
|
| ''[[:d:Q3161983|Janine Benyus]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q61048378|gníomhaí aeráide]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q18805|nádúraí]]''
| 1958
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/janine_benyus janine_benyus]
| [[:d:Q3161983|Q3161983]]
|-
| [[Íomhá:Janine Shepherd.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6154579|Janine Shepherd]]''
| sciálaí trastíre Astrálach
| ''[[:d:Q4270517|sciálaí]]''<br/>''[[:d:Q15982858|cainteoir inspreagtha]]''<br/>''[[:d:Q2095549|eitleoir]]''<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''
| 1962-01-07
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/janine_shepherd janine_shepherd]
| [[:d:Q6154579|Q6154579]]
|-
|
| ''[[:d:Q1304314|Janine di Giovanni]]''
| iriseoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q164236|comhfhreagraí cogaidh]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1961
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/janine_di_giovanni janine_di_giovanni]
| [[:d:Q1304314|Q1304314]]
|-
| [[Íomhá:Beyond the Cradle 2019 Janna Levin (47422163091).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6155075|Janna Levin]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q19350898|fisiceoir teoiriciúil]]''<br/>[[matamaiticeoir]]
| 1967
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/janna_levin janna_levin]
| [[:d:Q6155075|Q6155075]]
|-
| [[Íomhá:Jared diamond.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q205772|Jared Diamond]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q2055046|fiseolaí]]''<br/>''[[:d:Q901402|tíreolaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q1225716|éaneolaí]]''<br/>''[[:d:Q15839134|éiceolaí]]''<br/>''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''
| 1937-09-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jared_diamond jared_diamond]
| [[:d:Q205772|Q205772]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657161|Jared Ficklin]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jared_ficklin jared_ficklin]
| [[:d:Q23657161|Q23657161]]
|-
| [[Íomhá:Jaron Lanier 1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92862|Jaron Lanier]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q11774202|scríbhneoir aistí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''<br/>''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''
| 1960-05-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jaron_lanier jaron_lanier]
| [[:d:Q92862|Q92862]]
|-
| [[Íomhá:Jarreth Merz 01.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1683706|Jarreth Merz]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q2259451|aisteoir stáitse]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''
| 1970-05-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Eilvéis]]<br/>[[Gána]]
| [https://www.ted.com/speakers/jarreth_merz jarreth_merz]
| [[:d:Q1683706|Q1683706]]
|-
| [[Íomhá:Jarrett Krosoczka (10747).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6161021|Jarrett J. Krosoczka]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''
| 1977-12-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jarrett_j_krosoczka jarrett_j_krosoczka]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1511 1511]
| [[:d:Q6161021|Q6161021]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795288|Jason Clay]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jason_clay jason_clay]
| [[:d:Q23795288|Q23795288]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795888|Jason Fried]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1974
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jason_fried jason_fried]
| [[:d:Q23795888|Q23795888]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662557|Jason McCue]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jason_mccue jason_mccue]
| [[:d:Q23662557|Q23662557]]
|-
| [[Íomhá:Jason Pontin.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6163277|Jason Pontin]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q16023665|caipitlí fiontair]]''
| 1967-05-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jason_pontin jason_pontin]
| [[:d:Q6163277|Q6163277]]
|-
|
| ''[[:d:Q1684006|Jason deCaires Taylor]]''
|
| ''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''<br/>''[[:d:Q7541856|criadóir]]''
| 1974-08-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/jason_decaires_taylor jason_decaires_taylor]
| [[:d:Q1684006|Q1684006]]
|-
| [[Íomhá:Javed Aktar 2010.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2319562|Javed Akhtar]]''
|
| ''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[file]]<br/>''[[:d:Q822146|liriceoir]]''<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1945-01-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Réimeas Briotanach]]<br/>[[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/javed_akhtar javed_akhtar]
| [[:d:Q2319562|Q2319562]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656752|Jay Bradner]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jay_bradner jay_bradner]
| [[:d:Q23656752|Q23656752]]
|-
| [[Íomhá:Jay Walker.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6167147|Jay S. Walker]]''
| fear gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1955-11-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jay_walker jay_walker]
| [[:d:Q6167147|Q6167147]]
|-
|
| ''[[:d:Q19667282|Jay Silver]]''
|
|
| 1979-09-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jay_silver jay_silver]
| [[:d:Q19667282|Q19667282]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657155|Jean-Baptiste Michel]]''
|
| [[matamaiticeoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jean_baptiste_michel jean_baptiste_michel]
| [[:d:Q23657155|Q23657155]]
|-
| [[Íomhá:Jean-Paul Mari-3 (22e Maghreb des Livres, Paris, 13 et 14 février 2016).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3168596|Jean-Paul Mari]]''
|
| ''[[:d:Q164236|comhfhreagraí cogaidh]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1950-10-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/jean_paul_mari jean_paul_mari]
| [[:d:Q3168596|Q3168596]]
|-
| [[Íomhá:Jeanne Gang.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q444257|Jeanne Gang]]''
| ailtire
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1964-03-19
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jeanne_gang jeanne_gang]
| [[:d:Q444257|Q444257]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760219|Jedidah Isler]]''
|
| ''[[:d:Q752129|réaltfhisiceoir]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jedidah_isler jedidah_isler]
| [[:d:Q23760219|Q23760219]]
|-
| [[Íomhá:Jeff Bezos at Amazon Spheres Grand Opening in Seattle - 2018 (39074799225) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q312556|Jeff Bezos]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q2868586|commercial astronaut]]''
| 1964-01-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jeff_bezos jeff_bezos]
| [[:d:Q312556|Q312556]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662685|Jeff Hancock]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q26759595|communication scholar]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jeff_hancock jeff_hancock]
| [[:d:Q23662685|Q23662685]]
|-
| [[Íomhá:Jeff Hawkins by Jeff Kubina.jpeg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92993|Jeff Hawkins]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1957-06-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jeff_hawkins jeff_hawkins]
| [[:d:Q92993|Q92993]]
|-
|
| ''[[:d:Q23768700|Jeff Iliff]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jeff_iliff jeff_iliff]
| [[:d:Q23768700|Q23768700]]
|-
| [[Íomhá:Jeff Skoll 2013 (5576999744).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q710924|Jeff Skoll]]''
|
| [[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q2462658|bainisteoir]]''<br/>''[[:d:Q557880|infheisteoir]]''<br/>''[[:d:Q12362622|daonchara]]''
| 1965-01-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/jeff_skoll jeff_skoll]
| [[:d:Q710924|Q710924]]
|-
| [[Íomhá:Jeffsmithedited-400x600.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15498191|Jeff Smith]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1973-12-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jeff_smith jeff_smith]
| [[:d:Q15498191|Q15498191]]
|-
|
| ''[[:d:Q23713807|Jeff Speck]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q131062|pleanálaí]]''
| 1963-08-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jeff_speck jeff_speck]
| [[:d:Q23713807|Q23713807]]
|-
| [[Íomhá:Table-cum-touch display.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6175484|Jefferson Han]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1975
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jeff_han jeff_han]
| [[:d:Q6175484|Q6175484]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760258|Jeffrey Brown]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rev_jeffrey_brown rev_jeffrey_brown]
| [[:d:Q23760258|Q23760258]]
|-
| [[Íomhá:Jeffrey Kluger.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1686458|Jeffrey Kluger]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q876864|eagarthóir rannchuidithe]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''
| 1954-05-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jeffrey_kluger jeffrey_kluger]
| [[:d:Q1686458|Q1686458]]
|-
| [[Íomhá:Jehane Noujaim.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2264148|Jehane Noujaim]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''
| 1974-05-17
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jehane_noujaim jehane_noujaim]
| [[:d:Q2264148|Q2264148]]
|-
|
| ''[[:d:Q15429153|Jen Golbeck]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1976-12-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jennifer_golbeck jennifer_golbeck]
| [[:d:Q15429153|Q15429153]]
|-
| [[Íomhá:Jenna McCarthy.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6177767|Jenna McCarthy]]''
|
| [[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jenna_mccarthy jenna_mccarthy]
| [[:d:Q6177767|Q6177767]]
|-
| [[Íomhá:WorldPride 2017 - Madrid Summit - 170626 182102.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23809207|Jenni Chang & Lisa Dazols]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/jenni_chang_and_lisa_dazols jenni_chang_and_lisa_dazols]
| [[:d:Q23809207|Q23809207]]
|-
| [[Íomhá:Wikiconference NA DSC 6441.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q702510|Jennifer 8. Lee]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1976-03-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jennifer_8_lee jennifer_8_lee]
| [[:d:Q702510|Q702510]]
|-
|
| ''[[:d:Q24578998|Jennifer Brea]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jen_brea jen_brea]
| [[:d:Q24578998|Q24578998]]
|-
| [[Íomhá:Professor Jennifer Doudna ForMemRS (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q56068|Jennifer Doudna]]''
|
| [[bithcheimiceoir]]<br/>''[[:d:Q15839206|bitheolaí móilíneach]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[ceimiceoir]]<br/>''[[:d:Q15142825|criostalagrafaí]]''
| 1964-02-19
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jennifer_doudna jennifer_doudna]
| [[:d:Q56068|Q56068]]
|-
| [[Íomhá:Secretary Jennifer Granholm (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q234994|Jennifer Granholm]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q18581305|iomaitheoir i gcomórtas áilleachta]]''<br/>[[breitheamh]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''
| 1959-02-05
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jennifer_granholm jennifer_granholm]
| [[:d:Q234994|Q234994]]
|-
| [[Íomhá:Jennifer Granick.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6178367|Jennifer Granick]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
| 1969-06-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jennifer_granick jennifer_granick]
| [[:d:Q6178367|Q6178367]]
|-
| [[Íomhá:TNW Conference 2014 - Jennifer Healey (14014859332) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23713350|Jennifer Healey]]''
|
| ''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jennifer_healey jennifer_healey]
| [[:d:Q23713350|Q23713350]]
|-
|
| ''[[:d:Q61138464|Jennifer Kahn]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''
| 1986
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jennifer_kahn jennifer_kahn]
| [[:d:Q61138464|Q61138464]]
|-
|
| ''[[:d:Q6178542|Jennifer Lin]]''
|
| ''[[:d:Q486748|pianódóir]]''
| 1990
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jennifer_lin jennifer_lin]
| [[:d:Q6178542|Q6178542]]
|-
| [[Íomhá:Jennifer Pahlka of Code for America, speaking at the opening of Open Up!.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6178697|Jennifer Pahlka]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1969-12-27
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jen_pahlka jen_pahlka]
| [[:d:Q6178697|Q6178697]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728486|Jennifer Senior]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1086863|colúnaí]]''<br/>''[[:d:Q4263842|léirmheastóir liteartha]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jennifer_senior jennifer_senior]
| [[:d:Q23728486|Q23728486]]
|-
| [[Íomhá:Jer Thorp - PopTech 2012 - Camden Maine USA (8102975934) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23662183|Jer Thorp]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''<br/>[[ealaíontóir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/jer_thorp jer_thorp]
| [[:d:Q23662183|Q23662183]]
|-
| [[Íomhá:Jeremy Gilley (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1653797|Jeremy Gilley]]''
|
| [[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q2259451|aisteoir stáitse]]''<br/>''[[:d:Q16323111|gníomhaí síochána]]''<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''<br/>[[aisteoir]]
| 1969
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/jeremy_gilley jeremy_gilley]
| [[:d:Q1653797|Q1653797]]
|-
| [[Íomhá:Jeremy Heimans Purpose Co-founder CEO.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16729741|Jeremy Heimans]]''
| gníomhaí Astrálach
| ''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''<br/>''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1977
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/jeremy_heimans jeremy_heimans]
| [[:d:Q16729741|Q16729741]]
|-
| [[Íomhá:Jeremy Howard.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6181501|Jeremy Howard]]''
| fear gnó Astrálach
| ''[[:d:Q29169143|eolaí sonraí]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1231865|oideolaí]]''
| 1973-11-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/jeremy_howard jeremy_howard]
| [[:d:Q6181501|Q6181501]]
|-
| [[Íomhá:JeremyJackson1243.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15485171|Jeremy Jackson]]''
|
| ''[[:d:Q3640160|bitheolaí muirí]]''<br/>''[[:d:Q16037036|paleobiologist]]''<br/>''[[:d:Q3546255|aigéaneolaí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1942-11-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jeremy_jackson jeremy_jackson]
| [[:d:Q15485171|Q15485171]]
|-
| [[Íomhá:Jeremy Rifkin, 2009 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q505154|Jeremy Rifkin]]''
| eacnamaí Meiriceánach
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q12047093|prognostician]]''<br/>''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''<br/>''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''
| 1945-01-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jeremy_rifkin jeremy_rifkin]
| [[:d:Q505154|Q505154]]
|-
|
| ''[[:d:Q6186043|Jessa Gamble]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''
| 1979-04-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/jessa_gamble jessa_gamble]
| [[:d:Q6186043|Q6186043]]
|-
|
| ''[[:d:Q20966512|Jesse J. Perez]]''
|
| [[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q2490358|cóiréagrafaí]]''
| 1977
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jesse_j_perez jesse_j_perez]
| [[:d:Q20966512|Q20966512]]
|-
| [[Íomhá:Jesse Schell (4670646737).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6186836|Jesse Schell]]''
|
| ''[[:d:Q183888|forbróir bogearraí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1970-06-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jesse_schell jesse_schell]
| [[:d:Q6186836|Q6186836]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656726|Jessi Arrington]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jessi_arrington jessi_arrington]
| [[:d:Q23656726|Q23656726]]
|-
| [[Íomhá:Jessica Green visits the Center for Total Health 39089 (13428328504).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21062122|Jessica Green]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jessica_green jessica_green]
| [[:d:Q21062122|Q21062122]]
|-
| [[Íomhá:Jessica Jackley.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6187288|Jessica Jackley]]''
|
| ''[[:d:Q2462658|bainisteoir]]''
| 1977-10-29
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jessica_jackley jessica_jackley]
| [[:d:Q6187288|Q6187288]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783057|Jessica Shortall]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1900
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jessica_shortall jessica_shortall]
| [[:d:Q23783057|Q23783057]]
|-
| [[Íomhá:Jherek Bischoff Roxy Theater 18 July 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16199394|Jherek Bischoff]]''
| ceoltóir agus cumadóir Meiriceánach
| [[ceoltóir]]
| 1979-09-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jherek_bischoff jherek_bischoff]
| [[:d:Q16199394|Q16199394]]
|-
| [[Íomhá:증명사진 jiha.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16887739|Ji-hae Park]]''
|
| ''[[:d:Q1259917|veidhleadóir]]''
| 1985
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Chóiré Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/ji_hae_park ji_hae_park]
| [[:d:Q16887739|Q16887739]]
|-
| [[Íomhá:Jill Bolte Taylor - observing a stroke from within.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2550602|Jill Bolte Taylor]]''
| néareolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q10872101|anatamaí]]''<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>[[bitheolaí]]
| 1959-05-04
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jill_bolte_taylor jill_bolte_taylor]
| [[:d:Q2550602|Q2550602]]
|-
|
| ''[[:d:Q15839341|Jill Farrant]]''
| luibheolaí as an Afraic Theas
| ''[[:d:Q15839136|bitheolaí ceall]]''<br/>''[[:d:Q2374149|luibheolaí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1961
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Afraic Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/jill_farrant jill_farrant]
| [[:d:Q15839341|Q15839341]]
|-
| [[Íomhá:JillHeinerth.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17484182|Jill Heinerth]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q55383113|cave diver]]''<br/>''[[:d:Q1235146|déantóir scannán faisnéise]]''
| 1965
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/jill_heinerth jill_heinerth]
| [[:d:Q17484182|Q17484182]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759545|Jill Shargaa]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jill_shargaa jill_shargaa]
| [[:d:Q23759545|Q23759545]]
|-
| [[Íomhá:Jill Sobule in 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q520324|Jill Sobule]]''
| amhránaí agus cumadóir Meiriceánach
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''
| 1965-01-16<br/>1959-01-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jill_sobule jill_sobule]<br/>[https://www.ted.com/speakers/105 105]
| [[:d:Q520324|Q520324]]
|-
| [[Íomhá:Jill Tarter at TED in 2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q445596|Jill Tarter]]''
| réalteolaí Meiriceánach
| [[réalteolaí]]<br/>''[[:d:Q752129|réaltfhisiceoir]]''
| 1944-01-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jill_cornell_tarter jill_cornell_tarter]
| [[:d:Q445596|Q445596]]
|-
| [[Íomhá:Jim Al-Khalili (cropped and shadow enhanced).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q259054|Jim Al-Khalili]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>[[ollamh]]<br/>''[[:d:Q19350898|fisiceoir teoiriciúil]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1962-09-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/jim_al_khalili jim_al_khalili]
| [[:d:Q259054|Q259054]]
|-
|
| ''[[:d:Q13566451|Jim Holt]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''
| 1954-10-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jim_holt jim_holt]
| [[:d:Q13566451|Q13566451]]
|-
|
| ''[[:d:Q6198539|Jim Toomey]]''
|
| ''[[:d:Q1114448|cartúnaí]]''
| 1960-12-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jim_toomey jim_toomey]
| [[:d:Q6198539|Q6198539]]
|-
| [[Íomhá:Jim Yong Kim (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q313297|Jim Yong Kim]]''
|
| [[Lia|dochtúir leighis]]<br/>''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1959-12-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jim_yong_kim jim_yong_kim]
| [[:d:Q313297|Q313297]]
|-
| [[Íomhá:JimmyCarterPortrait2.jpg|center|128px]]
| [[Jimmy Carter]]
| 39ú huachtarán na Stát Aontaithe (1977–1981)
| ''[[:d:Q10669499|oifigeach cabhlaigh]]''<br/>[[taidhleoir]]<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[feirmeoir]]<br/>''[[:d:Q18814623|dírbheathaisnéisí]]''<br/>''[[:d:Q3492027|mairnéalach fomhuireáin]]''<br/>''[[:d:Q372436|státaire]]''<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q16323111|gníomhaí síochána]]''<br/>''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q22336956|daonnúlach]]''
| 1924-10-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jimmy_carter jimmy_carter]
| [[:d:Q23685|Q23685]]
|-
| [[Íomhá:Jimmy Nelson (photographer) - TEDxAMS 2014-1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17198658|Jimmy Nelson]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q957729|fóta-iriseoir]]''
| 1967
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/jimmy_nelson jimmy_nelson]
| [[:d:Q17198658|Q17198658]]
|-
| [[Íomhá:Jimmy Wales in New York City March 2023 blurred cropped.jpg|center|128px]]
| [[Jimmy Wales]]
| comhbhunaitheoir na Vicipéide agus fiontraí Meiriceánach
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q41546637|Viciméideoir]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''<br/>''[[:d:Q215536|ceannaí]]''
| 1966-08-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/jimmy_wales jimmy_wales]
| [[:d:Q181|Q181]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670510|Jinsop Lee]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jinsop_lee jinsop_lee]
| [[:d:Q23670510|Q23670510]]
|-
|
| ''[[:d:Q18208314|JoAnn Kuchera-Morin]]''
|
| ''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1951
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joann_kuchera_morin joann_kuchera_morin]
| [[:d:Q18208314|Q18208314]]
|-
|
| ''[[:d:Q6204680|Joachim de Posada]]''
|
| ''[[:d:Q15982858|cainteoir inspreagtha]]''
| 1948
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joachim_de_posada joachim_de_posada]
| [[:d:Q6204680|Q6204680]]
|-
| [[Íomhá:Joan Blades (2011).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6204866|Joan Blades]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1956-03-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joan_blades joan_blades]
| [[:d:Q6204866|Q6204866]]
|-
| [[Íomhá:Joan Halifax and the Dalai Lama.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3179589|Joan Halifax]]''
|
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>''[[:d:Q24262594|scríbhneoir reiligiúnach]]''<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1942-07-30
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joan_halifax joan_halifax]
| [[:d:Q3179589|Q3179589]]
|-
| [[Íomhá:Joanne Chory 2017 - MG 6209-720x480-b674fcff-9369-4c3f-bae4-456b98b16ca8.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15994359|Joanne Chory]]''
|
| ''[[:d:Q2374149|luibheolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[bitheolaí]]
| 1955-03-19
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joanne_chory joanne_chory]
| [[:d:Q15994359|Q15994359]]
|-
| [[Íomhá:EPFL Jocelyne Bloch Portrait.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q38548794|Jocelyne Bloch]]''
|
| ''[[:d:Q9385011|néaramháinlia]]''
| 1971
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Eilvéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/jocelyne_bloch jocelyne_bloch]
| [[:d:Q38548794|Q38548794]]
|-
| [[Íomhá:JodyWilliamsMay2010 headcrop.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q211239|Jody Williams]]''
|
| [[ollamh]]<br/>''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''<br/>''[[:d:Q16323111|gníomhaí síochána]]''
| 1950-10-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jody_williams jody_williams]
| [[:d:Q211239|Q211239]]
|-
| [[Íomhá:Joe Gebbia, 2012 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19560551|Joe Gebbia]]''
| fear gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1981-08-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joe_gebbia joe_gebbia]
| [[:d:Q19560551|Q19560551]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727954|Joe Kowan]]''
|
| [[ceoltóir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/joe_kowan joe_kowan]
| [[:d:Q23727954|Q23727954]]
|-
|
| ''[[:d:Q18714137|Joe Landolina]]''
|
| ''[[:d:Q19902880|biomedical engineer]]''
| 1993-01-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/joe_landolina joe_landolina]
| [[:d:Q18714137|Q18714137]]
|-
| [[Íomhá:Joe Madiath, Skoll Foundation.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6211071|Joe Madiath]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1950-12-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/joe_madiath joe_madiath]
| [[:d:Q6211071|Q6211071]]
|-
| [[Íomhá:Joe Sabia.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6212143|Joe Sabia]]''
|
| [[ealaíontóir]]
| 1924
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/joe_sabia joe_sabia]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1110 1110]
| [[:d:Q6212143|Q6212143]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662319|Joe Smith]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/joe_smith joe_smith]
| [[:d:Q23662319|Q23662319]]
|-
|
| ''[[:d:Q6213282|Joel Burns]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1969-02-04<br/>1965-02-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joel_burns joel_burns]
| [[:d:Q6213282|Q6213282]]
|-
|
| ''[[:d:Q47784150|Joel Jackson]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/joel_jackson joel_jackson]
| [[:d:Q47784150|Q47784150]]
|-
| [[Íomhá:Joel S. Levine NASA headshot.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23785260|Joel Levine]]''
|
| ''[[:d:Q16742203|pláinéadeolaí]]''<br/>''[[:d:Q17276189|atmospheric scientist]]''<br/>''[[:d:Q27177003|research professor]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q1113838|clíomeolaí]]''
| 1942
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joel_levine joel_levine]
| [[:d:Q23785260|Q23785260]]
|-
| [[Íomhá:Joel Selanikio at TEDxAustin in 2013 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23671459|Joel Selanikio]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joel_selanikio joel_selanikio]
| [[:d:Q23671459|Q23671459]]
|-
| [[Íomhá:Joey Alexander with MPR leader (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19922013|Joey Alexander]]''
|
| ''[[:d:Q15981151|ceoltóir snagcheoil]]''<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''
| 2003-06-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Indinéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/joey_alexander joey_alexander]
| [[:d:Q19922013|Q19922013]]
|-
| [[Íomhá:Re publica 19 - Day 3 (47015668824).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6075610|Johan Rockström]]''
|
| ''[[:d:Q3644587|hidreolaí]]''<br/>[[ollamh]]<br/>[[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1781198|agranamaí]]''
| 1965-12-31
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/johan_rockstrom johan_rockstrom]<br/>[https://www.ted.com/speakers/792 792]
| [[:d:Q6075610|Q6075610]]
|-
| [[Íomhá:Johannhari.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q437536|Johann Hari]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1979-01-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/johann_hari johann_hari]
| [[:d:Q437536|Q437536]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795344|Johanna Blakley]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/johanna_blakley johanna_blakley]
| [[:d:Q23795344|Q23795344]]
|-
|
| ''[[:d:Q116964435|John Biewen]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q11814411|documentarian]]''<br/>[[ollamh]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/john_biewen john_biewen]
| [[:d:Q116964435|Q116964435]]
|-
| [[Íomhá:2012-04-21 USA Trip 1574 - NECSS (New York) (7980184439).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6222357|John Bohannon]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>[[iriseoir]]
| 19th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_bohannon john_bohannon]
| [[:d:Q6222357|Q6222357]]
|-
|
| ''[[:d:Q23796177|John Delaney]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/john_delaney john_delaney]
| [[:d:Q23796177|Q23796177]]
|-
| [[Íomhá:John Doerr.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1380459|John Doerr]]''
| fear gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1951-06-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_doerr john_doerr]
| [[:d:Q1380459|Q1380459]]
|-
|
| ''[[:d:Q6233855|John Francis]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''
| 1946
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_francis john_francis]
| [[:d:Q6233855|Q6233855]]
|-
| [[Íomhá:John Gerzema (2014).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6235206|John Gerzema]]''
|
| ''[[:d:Q16849727|comhairleoir gnó]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q1086863|colúnaí]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>[[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''
| 1961
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_gerzema john_gerzema]<br/>[https://www.ted.com/speakers/568 568]
| [[:d:Q6235206|Q6235206]]
|-
| [[Íomhá:Image of John Graham-Cumming.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3181625|John Graham-Cumming]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 19th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_graham_cumming john_graham_cumming]
| [[:d:Q3181625|Q3181625]]
|-
| [[Íomhá:John Green 2020 (C6txQ5yn5S8).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q630446|John Green]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q17125263|cruthaitheoir YouTube]]''<br/>''[[:d:Q4263842|léirmheastóir liteartha]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''<br/>''[[:d:Q6430706|léirmheastóir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q4110598|físbhlagálaí]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q58209937|history teacher]]''
| 1975-08-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_green john_green]
| [[:d:Q630446|Q630446]]
|-
|
| ''[[:d:Q23688353|John Hardy]]''
|
| [[ealaíontóir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_hardy john_hardy]
| [[:d:Q23688353|Q23688353]]
|-
| [[Íomhá:John Hockenberry at New America NYC (Dis)Honesty - The Truth About Lies (19962005979) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6239461|John Hockenberry]]''
| iriseoir
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''
| 1956-06-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_hockenberry john_hockenberry]
| [[:d:Q6239461|Q6239461]]
|-
| [[Íomhá:John Hodgman at BookExpo (05165).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q329372|John Hodgman]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[fuirseoir]]<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q13590141|láithreoir]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1971-06-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_hodgman john_hodgman]
| [[:d:Q329372|Q329372]]
|-
|
| ''[[:d:Q23784955|John Hunter]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/john_hunter john_hunter]
| [[:d:Q23784955|Q23784955]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783403|John Kasaona]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/john_kasaona john_kasaona]
| [[:d:Q23783403|Q23783403]]
|-
|
| ''[[:d:Q124285668|John Koenig]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/john_koenig john_koenig]
| [[:d:Q124285668|Q124285668]]
|-
| [[Íomhá:John La Grou at TED 2014 Vancouver.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23783066|John La Grou]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/john_la_grou john_la_grou]
| [[:d:Q23783066|Q23783066]]
|-
| [[Íomhá:John Legend 2019 by Glenn Francis.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q44857|John Legend]]''
|
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>[[ceoltóir]]<br/>[[aisteoir]]<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''<br/>[[Léiritheoir ceoil|léiritheoir ceirníní]]
| 1978-12-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_legend john_legend]
| [[:d:Q44857|Q44857]]
|-
| [[Íomhá:John lloyd secret comedy podcast.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q366162|John Lloyd]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]
| 1951-09-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_lloyd john_lloyd]
| [[:d:Q366162|Q366162]]
|-
| [[Íomhá:SXSW-2024-alih-OB7A0084-John Maeda.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q93024|John Maeda]]''
|
| ''[[:d:Q627325|dearthóir grafaicí]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q7016454|ealaíontóir na meán nua]]''
| 1966
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_maeda john_maeda]<br/>[https://www.ted.com/speakers/155 155]
| [[:d:Q93024|Q93024]]
|-
| [[Íomhá:JohnMcWhorter.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2468338|John McWhorter]]''
|
| ''[[:d:Q89675028|criólaí]]''<br/>[[ollamh]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1965-10-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_mcwhorter john_mcwhorter]
| [[:d:Q2468338|Q2468338]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782393|John Q. Walker]]''
|
| [[ceoltóir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/john_walker john_walker]
| [[:d:Q23782393|Q23782393]]
|-
| [[Íomhá:John Searle speaking at Google 1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q295012|John Searle]]''
| fealsamh Meiriceánach
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''<br/>''[[:d:Q14467526|teangeolaí]]''
| 1932-07-31
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_searle john_searle]
| [[:d:Q295012|Q295012]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783401|John Underkoffler]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/john_underkoffler john_underkoffler]
| [[:d:Q23783401|Q23783401]]
|-
| [[Íomhá:John Wilbanks Portrait by Nick Vedros.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2000014|John Wilbanks]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_wilbanks john_wilbanks]
| [[:d:Q2000014|Q2000014]]
|-
| [[Íomhá:Johnwooden.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q551032|John Wooden]]''
| bainisteoir cispheile Meiriceánach
| ''[[:d:Q189290|oifigeach míleata]]''<br/>''[[:d:Q5137571|cóitseálaí cispheile]]''<br/>''[[:d:Q3665646|cispheileadóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1910-10-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/john_wooden john_wooden]
| [[:d:Q551032|Q551032]]
|-
|
| ''[[:d:Q6267100|Johnny Lee]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/johnny_lee johnny_lee]
| [[:d:Q6267100|Q6267100]]
|-
| [[Íomhá:Joichi Ito Headshot 2007.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q934616|Joi Ito]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q16023665|caipitlí fiontair]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1966-06-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an tSeapáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/joi_ito joi_ito]
| [[:d:Q934616|Q934616]]
|-
| [[Íomhá:Jok Church.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6269643|Jok Church]]''
| cartúnaí
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''
| 1949-11-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jok_church jok_church]
| [[:d:Q6269643|Q6269643]]
|-
|
| ''[[:d:Q16729389|Jon Gosier]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1981-04-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jon_gosier jon_gosier]
| [[:d:Q16729389|Q16729389]]
|-
|
| ''[[:d:Q19880666|Jon Mooallem]]''
|
| [[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jon_mooallem jon_mooallem]
| [[:d:Q19880666|Q19880666]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662502|Jon Nguyen]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jon_nguyen jon_nguyen]
| [[:d:Q23662502|Q23662502]]
|-
| [[Íomhá:Jon Ronson (27846097432) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3400803|Jon Ronson]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q1235146|déantóir scannán faisnéise]]''<br/>''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]
| 1967-05-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/jon_ronson jon_ronson]
| [[:d:Q3400803|Q3400803]]
|-
| [[Íomhá:Jonas Eliasson at TEDxKTH 2012.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5708819|Jonas Eliasson]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
| 1969-02-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/jonas_eliasson jonas_eliasson]
| [[:d:Q5708819|Q5708819]]
|-
| [[Íomhá:Nordic prime ministers’ meeting in Helsinki 1.11.2022 - 52469398971 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q467948|Jonas Gahr Støre]]''
| polaiteoir Ioruach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[taidhleoir]]<br/>''[[:d:Q2192875|multimillionaire]]''<br/>''[[:d:Q381136|stocshealbhóir]]''
| 1960-08-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iorua]]
| [https://www.ted.com/speakers/jonas_gahr_store jonas_gahr_store]
| [[:d:Q467948|Q467948]]
|-
| [[Íomhá:Jonathan Eisen - PLOS Biology Tenth Anniversary (cropped).png|center|128px]]
| ''[[:d:Q2000017|Jonathan A. Eisen]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q2904006|bithfhaisnéisí]]''<br/>''[[:d:Q16063497|bitheolaí éabhlóideach]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1967<br/>1968-08-31
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jonathan_eisen jonathan_eisen]
| [[:d:Q2000017|Q2000017]]
|-
| [[Íomhá:8oCongresoInnovacion08.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q15710897|Jonathan Bergmann]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jon_bergmann jon_bergmann]
| [[:d:Q15710897|Q15710897]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782385|Jonathan Drori]]''
|
| ''[[:d:Q15839134|éiceolaí]]''<br/>''[[:d:Q2994387|sainchomhairleoir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q2374149|luibheolaí]]''<br/>''[[:d:Q5352191|teicneoir]]''<br/>''[[:d:Q1231865|oideolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jonathan_drori jonathan_drori]
| [[:d:Q23782385|Q23782385]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662200|Jonathan Foley]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jonathan_foley jonathan_foley]
| [[:d:Q23662200|Q23662200]]
|-
| [[Íomhá:Jonathan Haidt 2012 03.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q845573|Jonathan Haidt]]''
| síceolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1963-10-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jonathan_haidt jonathan_haidt]
| [[:d:Q845573|Q845573]]
|-
| [[Íomhá:Jonathan Harris.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6273354|Jonathan Harris]]''
| ealaíontóir Meiriceánach
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q7016454|ealaíontóir na meán nua]]''
| 1979-08-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jonathan_harris jonathan_harris]
| [[:d:Q6273354|Q6273354]]
|-
| [[Íomhá:Jonathan Klein Getty 2023.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6273583|Jonathan Klein]]''
| fear gnó as an Afraic Theas
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1960
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Afraic Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/jonathan_klein jonathan_klein]
| [[:d:Q6273583|Q6273583]]
|-
|
| ''[[:d:Q46999694|Jonathan Rossiter]]''
|
| [[ollamh]]<br/>''[[:d:Q3437279|roboticist]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jonathan_rossiter jonathan_rossiter]
| [[:d:Q46999694|Q46999694]]
|-
| [[Íomhá:Sirjonathansacks.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q336766|Jonathan Sacks]]''
|
| ''[[:d:Q133485|raibí]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q1234713|diagaire]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1948-03-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/rabbi_lord_jonathan_sacks rabbi_lord_jonathan_sacks]
| [[:d:Q336766|Q336766]]
|-
| [[Íomhá:John Tepperman (2014).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17145793|Jonathan Tepperman]]''
|
| ''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''
| 1971
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jonathan_tepperman jonathan_tepperman]
| [[:d:Q17145793|Q17145793]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662788|Jonathan Trent]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jonathan_trent jonathan_trent]
| [[:d:Q23662788|Q23662788]]
|-
| [[Íomhá:Wilker poptech.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18385701|Jonathan Wilker]]''
|
| [[ceimiceoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jonathan_wilker jonathan_wilker]
| [[:d:Q18385701|Q18385701]]
|-
| [[Íomhá:Zittrain-20080308-crop.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6274894|Jonathan Zittrain]]''
|
| [[saineolaí dlí]]<br/>[[ollamh]]
| 1969-12-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jonathan_zittrain jonathan_zittrain]
| [[:d:Q6274894|Q6274894]]
|-
|
| ''[[:d:Q2068759|Jor-El]]''
|
| [[eolaí]]<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jor_el jor_el]
| [[:d:Q2068759|Q2068759]]
|-
| [[Íomhá:Premios Goya 2018 - Jorge Drexler.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q543506|Jorge Drexler]]''
| ceoltóir agus aisteoir Uraguach
| [[ceoltóir]]<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q1415090|cumadóir scóir scannáin]]''<br/>[[Lia|dochtúir leighis]]<br/>''[[:d:Q55960555|ealaíontóir taifeadta]]''
| 1964-09-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Uragua]]
| [https://www.ted.com/speakers/jorge_drexler jorge_drexler]
| [[:d:Q543506|Q543506]]
|-
| [[Íomhá:Assistant Secretary Fernandez Chats With Univision's Jorge Ramos derivative work.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1981462|Jorge Ramos]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q8209871|Autor]]''<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1958-03-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Meicsiceo]]
| [https://www.ted.com/speakers/jorge_ramos jorge_ramos]
| [[:d:Q1981462|Q1981462]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759657|Jorge Soto]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jorge_soto jorge_soto]
| [[:d:Q23759657|Q23759657]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670640|Jose Miguel Sokoloff]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jose_miguel_sokoloff jose_miguel_sokoloff]
| [[:d:Q23670640|Q23670640]]
|-
| [[Íomhá:Joseph DeRisi 2021.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6282538|Joseph DeRisi]]''
|
| ''[[:d:Q15839206|bitheolaí móilíneach]]''<br/>''[[:d:Q15634281|vireolaí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1969
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joe_derisi joe_derisi]
| [[:d:Q6282538|Q6282538]]
|-
| [[Íomhá:Joseph DeSimone 2010 11 22 History Live.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q6282541|Joseph DeSimone]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>[[ceimiceoir]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1964-05-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joseph_desimone joseph_desimone]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2457 2457]
| [[:d:Q6282541|Q6282541]]
|-
|
| ''[[:d:Q97553147|Joseph E. Ravenell]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/joseph_ravenell joseph_ravenell]
| [[:d:Q97553147|Q97553147]]
|-
|
| ''[[:d:Q23671269|Joseph Kim]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Chóiré Thuaidh]]
| [https://www.ted.com/speakers/joseph_kim joseph_kim]
| [[:d:Q23671269|Q23671269]]
|-
|
| ''[[:d:Q16499778|Joseph Lekuton]]''
| polaiteoir Céiniach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 190s
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Chéinia]]
| [https://www.ted.com/speakers/joseph_lekuton joseph_lekuton]
| [[:d:Q16499778|Q16499778]]
|-
| [[Íomhá:Portrait of Dr. Joseph S. Nye, Jr., Assistant Secretary of Defense, International Security Affairs.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q210362|Joseph Nye]]''
| eolaí polaitíochta Meiriceánach
| ''[[:d:Q16947320|geopolitical analyst]]''<br/>''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1937-01-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joseph_nye joseph_nye]
| [[:d:Q210362|Q210362]]
|-
|
| ''[[:d:Q123202312|Joseph Redmon]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joseph_redmon joseph_redmon]
| [[:d:Q123202312|Q123202312]]
|-
| [[Íomhá:Josette Sheeran Shiner May 2007.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q433934|Josette Sheeran]]''
|
| [[taidhleoir]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q16961937|discussion moderator]]''
| 1954-06-12
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/josette_sheeran josette_sheeran]
| [[:d:Q433934|Q433934]]
|-
| [[Íomhá:Josh Luber.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23783050|Josh Luber]]''
|
|
| 1978-02-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/josh_luber josh_luber]
| [[:d:Q23783050|Q23783050]]
|-
| [[Íomhá:Joshua-foer-2007.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q16729033|Joshua Foer]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1982-09-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joshua_foer joshua_foer]
| [[:d:Q16729033|Q16729033]]
|-
|
| ''[[:d:Q6289972|Joshua Klein]]''
|
|
| 1974
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/joshua_klein joshua_klein]
| [[:d:Q6289972|Q6289972]]
|-
|
| ''[[:d:Q6290132|Joshua Prager]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[staraí]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1971
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joshua_prager joshua_prager]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1469 1469]
| [[:d:Q6290132|Q6290132]]
|-
|
| ''[[:d:Q6290134|Joshua Ramus]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1969-08-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joshua_prince_ramus joshua_prince_ramus]
| [[:d:Q6290134|Q6290134]]
|-
| [[Íomhá:Joshua Roman (TED 2011).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6290164|Joshua Roman]]''
|
| ''[[:d:Q13219637|dordveidhleadóir]]''
| 1983-12-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/joshua_roman joshua_roman]
| [[:d:Q6290164|Q6290164]]
|-
|
| ''[[:d:Q6290197|Joshua Silver]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q12013238|oftailmeolaí]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/joshua_silver joshua_silver]
| [[:d:Q6290197|Q6290197]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656020|Joshua Walters]]''
|
| [[fuirseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/joshua_walters joshua_walters]
| [[:d:Q23656020|Q23656020]]
|-
| [[Íomhá:Jose Andres.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3751091|José Andrés]]''
|
| ''[[:d:Q3499072|chef]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q156839|cócaire]]''
| 1969-07-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Spáinn]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/jose_andres jose_andres]
| [[:d:Q3751091|Q3751091]]
|-
| [[Íomhá:Antonio ABREU.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q671147|José Antonio Abreu]]''
| ceoltóir Veiniséalach
| ''[[:d:Q486748|pianódóir]]''<br/>[[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q158852|stiúrthóir ceolfhoirne]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1939-05-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Veiniséala]]
| [https://www.ted.com/speakers/jose_antonio_abreu jose_antonio_abreu]
| [[:d:Q671147|Q671147]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662467|José Bowen]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jose_bowen jose_bowen]
| [[:d:Q23662467|Q23662467]]
|-
| [[Íomhá:Joy Buolamwini, 2018 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q31359093|Joy Buolamwini]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1989
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/joy_buolamwini joy_buolamwini]
| [[:d:Q31359093|Q31359093]]
|-
|
| ''[[:d:Q23729164|Joy Sun]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/joy_sun joy_sun]
| [[:d:Q23729164|Q23729164]]
|-
|
| ''[[:d:Q57017996|Joy Wolfram]]''
|
| ''[[:d:Q107194722|nanoscientist]]''
| 1989
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Fhionlainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/joy_wolfram joy_wolfram]
| [[:d:Q57017996|Q57017996]]
|-
| [[Íomhá:Juan Enríquez - PopTech 2012.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15454884|Juan Enríquez]]''
| polaiteoir Meicsiceach
| ''[[:d:Q3745071|scríbhneoir eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[eolaí]]<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1959
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Meicsiceo]]
| [https://www.ted.com/speakers/juan_enriquez juan_enriquez]
| [[:d:Q15454884|Q15454884]]
|-
| [[Íomhá:Jude Kelly @ Edge Hill Station, Liverpool - 2460482450.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6302366|Jude Kelly]]''
|
| ''[[:d:Q3387717|stiúrthóir drámaíochta]]''
| 1954-03-24
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/jude_kelly jude_kelly]
| [[:d:Q6302366|Q6302366]]
|-
| [[Íomhá:Judith Heumann, 2014 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6303462|Judith Heumann]]''
|
| ''[[:d:Q61857538|gníomhaí ar son cearta daoine faoi mhíchumas]]''<br/>''[[:d:Q212238|státseirbhíseach]]''
| 1947-12-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/judith_heumann judith_heumann]
| [[:d:Q6303462|Q6303462]]
|-
|
| ''[[:d:Q24053213|Judson Brewer]]''
|
| ''[[:d:Q211346|síciatraí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/judson_brewer judson_brewer]
| [[:d:Q24053213|Q24053213]]
|-
|
| ''[[:d:Q23671268|Judy MacDonald Johnston]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/judy_macdonald_johnston judy_macdonald_johnston]
| [[:d:Q23671268|Q23671268]]
|-
| [[Íomhá:Julia Bacha Headshot.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q519340|Julia Bacha]]''
| stiúrthóir scannán Brasaíleach
| [[stiúrthóir scannán]]
| 1980
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/julia_bacha julia_bacha]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1039 1039]
| [[:d:Q519340|Q519340]]
|-
| [[Íomhá:20150126 Julia Galef 2.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q19873435|Julia Galef]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''
| 1983-07-04<br/>1983
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/julia_galef julia_galef]
| [[:d:Q19873435|Q19873435]]
|-
| [[Íomhá:Julia Shaw 2018-03-10 cropped.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q26996789|Julia Shaw]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
| 1987
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Ghearmáin]]<br/>[[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/julia_shaw julia_shaw]
| [[:d:Q26996789|Q26996789]]
|-
| [[Íomhá:Sweeney julia.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q270774|Julia Sweeney]]''
|
| ''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q2259451|aisteoir stáitse]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q2405480|aisteoir gutha]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]
| 1959-10-10
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/julia_sweeney julia_sweeney]
| [[:d:Q270774|Q270774]]
|-
| [[Íomhá:RUEDA DE PRENSA CONJUNTA ENTRE CANCILLER RICARDO PATIÑO Y JULIAN ASSANGE (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Julian Assange]]
|
| ''[[:d:Q19890746|Internet activist]]''<br/>[[haiceálaí]]<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q2059704|stiúrthóir teilifíse]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q13590141|láithreoir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q26102|sceithire]]''
| 1971-07-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/julian_assange julian_assange]<br/>[https://www.ted.com/speakers/779 779]
| [[:d:Q360|Q360]]
|-
| [[Íomhá:Julian Baggini-1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q737519|Julian Baggini]]''
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1968-09-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/julian_baggini julian_baggini]
| [[:d:Q737519|Q737519]]
|-
| [[Íomhá:The Power of Sound - Thursday (Dovregubben) - NMD 2013 (8723048924) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23795650|Julian Treasure]]''
|
|
| 1958-04-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/julian_treasure julian_treasure]
| [[:d:Q23795650|Q23795650]]
|-
|
| ''[[:d:Q23785249|Juliana Machado Ferreira]]''
|
| [[eolaí]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/juliana_machado_ferreira juliana_machado_ferreira]
| [[:d:Q23785249|Q23785249]]
|-
| [[Íomhá:Juliana Rotich - World Economic Forum on Africa 2012.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q51700|Juliana Rotich]]''
|
| ''[[:d:Q12336252|social entrepreneur]]''
| 1977
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Chéinia]]
| [https://www.ted.com/speakers/juliana_rotich juliana_rotich]
| [[:d:Q51700|Q51700]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657214|Julie Burstein]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q3406651|léiritheoir raidió]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/julie_burstein julie_burstein]
| [[:d:Q23657214|Q23657214]]
|-
| [[Íomhá:Julie Taymor at Opening Ceremony of the Tokyo International Film Festival 2022 (52461091576).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q240490|Julie Taymor]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q1323191|dearthóir feisteas]]''<br/>''[[:d:Q2707485|radharcagrafaí]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q3387717|stiúrthóir drámaíochta]]''<br/>''[[:d:Q28054786|opera director]]''<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''
| 1952-12-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/julie_taymor julie_taymor]
| [[:d:Q240490|Q240490]]
|-
|
| ''[[:d:Q104130163|Juliet K Brophy]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/juliet_brophy juliet_brophy]
| [[:d:Q104130163|Q104130163]]
|-
| [[Íomhá:Jun Wang at the HGM 2015 meeting.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16027697|Jun Wang]]''
| taighdeoir
| ''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''<br/>[[Lia|dochtúir leighis]]
| 1976-06-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Daon-Phoblacht na Síne]]
| [https://www.ted.com/speakers/jun_wang jun_wang]
| [[:d:Q16027697|Q16027697]]
|-
| [[Íomhá:Justin Baldoni at 2015 PaleyFest.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1303706|Justin Baldoni]]''
| aisteoir Meiriceánach
| [[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q937857|imreoir sacair]]''<br/>''[[:d:Q130857|dioscmharcach]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q4610556|mainicín]]''<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''<br/>''[[:d:Q1053574|léiritheoir feidhmiúcháin]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>[[stiúrthóir scannán]]
| 1984-01-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/justin_baldoni justin_baldoni]
| [[:d:Q1303706|Q1303706]]
|-
| [[Íomhá:Justin Davidson introduces his book Magnetic City at Columbia GSAPP.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6317508|Justin Davidson]]''
|
| ''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q1350157|criticeoir ceoil]]''
| 1966
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/justin_davidson justin_davidson]
| [[:d:Q6317508|Q6317508]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657166|Justin Hall-Tipping]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/justin_hall_tipping justin_hall_tipping]
| [[:d:Q23657166|Q23657166]]
|-
|
| ''[[:d:Q10313432|Júlio Gil]]''
| ailtire Portaingéalach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1924-04-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Phortaingéil]]
| [https://www.ted.com/speakers/julio_gil julio_gil]
| [[:d:Q10313432|Q10313432]]
|-
| [[Íomhá:2007GoogleTaiwanPressConference KaifuLee.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q699605|Kai-Fu Lee]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q1265807|eolaí faisnéise]]''
| 1961-12-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Téaváin]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kai_fu_lee kai_fu_lee]
| [[:d:Q699605|Q699605]]
|-
| [[Íomhá:Kailash Satyarthi.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3442375|Kailash Satyarthi]]''
|
| ''[[:d:Q85305832|children's rights activist]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1326886|innealtóir leictreach]]''
| 1954-01-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/kailash_satyarthi kailash_satyarthi]
| [[:d:Q3442375|Q3442375]]
|-
| [[Íomhá:Kaitlyn Sadtler headshot.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q88258658|Kaitlyn Sadtler]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q12119633|imdhíoneolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kaitlyn_sadtler kaitlyn_sadtler]
| [[:d:Q88258658|Q88258658]]
|-
| [[Íomhá:L-16-06-14-A-007 (27595809641) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18386676|Kakenya Ntaiya]]''
|
| ''[[:d:Q28692502|gníomhaí ar son chearta na mban]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
| 1978
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Chéinia]]
| [https://www.ted.com/speakers/kakenya_ntaiya kakenya_ntaiya]
| [[:d:Q18386676|Q18386676]]
|-
| [[Íomhá:WebsterHall2008.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q445648|Kaki King]]''
| giotáraí Meiriceánach
| ''[[:d:Q855091|giotáraí]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>[[amhránaí]]<br/>[[ceoltóir]]<br/>[[amhránaí is scríbhneoir]]
| 1979-08-24
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kaki_king kaki_king]
| [[:d:Q445648|Q445648]]
|-
|
| ''[[:d:Q6355487|Kamal Meattle]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/kamal_meattle kamal_meattle]
| [[:d:Q6355487|Q6355487]]
|-
|
| ''[[:d:Q70058569|Kamau Gachigi]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kamau_gachigi kamau_gachigi]
| [[:d:Q70058569|Q70058569]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759742|Kare Anderson]]''
|
| [[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kare_anderson kare_anderson]
| [[:d:Q23759742|Q23759742]]
|-
| [[Íomhá:Karen Armstrong.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q256548|Karen Armstrong]]''
|
| ''[[:d:Q1234713|diagaire]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q3155377|Islamicist]]''<br/>''[[:d:Q17488357|historian of religion]]''
| 1944-11-14
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/karen_armstrong karen_armstrong]
| [[:d:Q256548|Q256548]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662231|Karen Bass]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/karen_bass karen_bass]
| [[:d:Q23662231|Q23662231]]
|-
|
| ''[[:d:Q43199273|Karen G. Lloyd]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/karen_lloyd karen_lloyd]
| [[:d:Q43199273|Q43199273]]
|-
| [[Íomhá:Karen Tse (2008).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6369726|Karen I. Tse]]''
| gníomhaí Eilvéiseach
|
| 1964-10-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Eilvéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/karen_tse karen_tse]
| [[:d:Q6369726|Q6369726]]
|-
|
| ''[[:d:Q6369738|Karen Jean Meech]]''
|
| [[réalteolaí]]
| 1959<br/>1959-07-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/karen_j_meech karen_j_meech]
| [[:d:Q6369738|Q6369738]]
|-
|
| ''[[:d:Q6370083|Karen Thompson Walker]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]
| 1980
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/karen_t_walker karen_t_walker]
| [[:d:Q6370083|Q6370083]]
|-
| [[Íomhá:I Am Because You Are (17715083350) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19609479|Karim Abouelnaga]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1991-12-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/karim_abouelnaga karim_abouelnaga]
| [[:d:Q19609479|Q19609479]]
|-
| [[Íomhá:Karima Bennoune.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q23759696|Karima Bennoune]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[ollamh]]<br/>[[saineolaí dlí]]
| 1967-06-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Ailgéir]]
| [https://www.ted.com/speakers/karima_bennoune karima_bennoune]
| [[:d:Q23759696|Q23759696]]
|-
| [[Íomhá:Karissa wikipedia2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q63190411|Karissa Sanbonmatsu]]''
|
| ''[[:d:Q84505215|structural biologist]]''
|
| [[Bean trasghnéasach|bean trasinscneach]]
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/karissa_sanbonmatsu karissa_sanbonmatsu]
| [[:d:Q63190411|Q63190411]]
|-
| [[Íomhá:GDC Europe 2015 Session- Cities- Skylines, a Case Study (Tuesday (20660971258).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28828004|Karoliina Korppoo]]''
|
| ''[[:d:Q18882335|video game designer]]''<br/>''[[:d:Q54845077|role-playing game designer]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Fhionlainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/karoliina_korppoo karoliina_korppoo]
| [[:d:Q28828004|Q28828004]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783421|Kartick Satyanarayan]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kartick_satyanarayan kartick_satyanarayan]
| [[:d:Q23783421|Q23783421]]
|-
| [[Íomhá:Kary Mullis.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q157224|Kary Mullis]]''
| bithcheimiceoir Meiriceánach
| [[bithcheimiceoir]]<br/>''[[:d:Q15839206|bitheolaí móilíneach]]''<br/>[[ceimiceoir]]
| 1944-12-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kary_mullis kary_mullis]
| [[:d:Q157224|Q157224]]
|-
|
| ''[[:d:Q54892135|Kasiva Mutua]]''
|
| ''[[:d:Q4351403|cnagcheoltóir]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Chéinia]]
| [https://www.ted.com/speakers/kasiva_mutua kasiva_mutua]
| [[:d:Q54892135|Q54892135]]
|-
|
| ''[[:d:Q46805725|Kate A Stafford]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kate_stafford kate_stafford]
| [[:d:Q46805725|Q46805725]]
|-
|
| ''[[:d:Q67188911|Kate Darling]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>[[eolaí]]<br/>[[saineolaí dlí]]
| 1982-01-27
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Eilvéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/kate_darling kate_darling]
| [[:d:Q67188911|Q67188911]]
|-
| [[Íomhá:Decoded speaker 2011 (6308556603).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23784307|Kate Hartman]]''
|
| [[ealaíontóir]]
| 1981
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kate_hartman kate_hartman]<br/>[https://www.ted.com/speakers/898 898]
| [[:d:Q23784307|Q23784307]]
|-
| [[Íomhá:Kate Marvel.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q55640226|Kate Marvel]]''
|
| ''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q1113838|clíomeolaí]]''<br/>''[[:d:Q61048378|gníomhaí aeráide]]''<br/>[[eolaí]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kate_marvel kate_marvel]
| [[:d:Q55640226|Q55640226]]
|-
| [[Íomhá:Kate Orff - Climate Change and the Scales of Environment (24705846441) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6375703|Kate Orff]]''
| ailtire Meiriceánach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q2815948|ailtire tírdhreacha]]''<br/>''[[:d:Q61048378|gníomhaí aeráide]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[eolaí]]
| 1971
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kate_orff kate_orff]
| [[:d:Q6375703|Q6375703]]
|-
| [[Íomhá:Kate Raworth, 2018 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q37424557|Kate Raworth]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1970-12-13
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/kate_raworth kate_raworth]
| [[:d:Q37424557|Q37424557]]
|-
| [[Íomhá:-rpTEN - Tag 1 (26750367556).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23670574|Kate Stone]]''
|
| [[eolaí]]
|
| [[Bean trasghnéasach|bean trasinscneach]]
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/kate_stone kate_stone]
| [[:d:Q23670574|Q23670574]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795674|Katherine Fulton]]''
|
| [[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/katherine_fulton katherine_fulton]
| [[:d:Q23795674|Q23795674]]
|-
|
| ''[[:d:Q23301824|Katherine Kuchenbecker]]''
|
| ''[[:d:Q1906857|innealtóir meicniúil]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/katherine_kuchenbecker katherine_kuchenbecker]
| [[:d:Q23301824|Q23301824]]
|-
| [[Íomhá:Katherine Maher (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23034479|Katherine Maher]]''
|
| ''[[:d:Q267936|executive director]]''
| 1983-04-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/katherine_maher katherine_maher]
| [[:d:Q23034479|Q23034479]]
|-
| [[Íomhá:Kathryn Schulz - official author photo.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q3194102|Kathryn Schulz]]''
| iriseoir Meiriceánach
| [[iriseoir]]
| 1974
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kathryn_schulz kathryn_schulz]
| [[:d:Q3194102|Q3194102]]
|-
| [[Íomhá:Katie Bouman answers questions about the Event Horizon Telescope project.jpg|center|128px]]
| [[Katie Bouman]]
| ríomheolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1326886|innealtóir leictreach]]''
| 1989-05-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/katie_bouman katie_bouman]
| [[:d:Q63080922|Q63080922]]
|-
| [[Íomhá:Katie Hinde speaks at NIH in 2016.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q41201157|Katie Hinde]]''
|
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>[[bitheolaí]]
| 2000
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/katie_hinde katie_hinde]
| [[:d:Q41201157|Q41201157]]
|-
| [[Íomhá:Performance artist Kat Kai Koi-Kes.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q54921856|Katlego Kai Kolanyane-Kesupile]]''
|
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q10774753|taibhealaíontóir]]''<br/>[[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1988-01
| [[Bean trasghnéasach|bean trasinscneach]]
| [[an Bhotsuáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/katlego_kolanyane_kesupile katlego_kolanyane_kesupile]
| [[:d:Q54921856|Q54921856]]
|-
| [[Íomhá:Katrina Spade Headshot 2017.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q55081332|Katrina Spade]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1977-09-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/katrina_spade katrina_spade]
| [[:d:Q55081332|Q55081332]]
|-
| [[Íomhá:Kavita N. Ramdas World Economic Forum 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6379296|Kavita Ramdas]]''
| gníomhaí Meiriceánach
| [[eolaí]]
| 1963<br/>1962-09-22
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/kavita_ramdas kavita_ramdas]
| [[:d:Q6379296|Q6379296]]
|-
| [[Íomhá:KeesMoeliker.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4493781|Kees Moeliker]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q1225716|éaneolaí]]''
| 1960-10-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/kees_moeliker kees_moeliker]
| [[:d:Q4493781|Q4493781]]
|-
| [[Íomhá:TED Magic Show.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5566371|Keith Barry]]''
|
| ''[[:d:Q15855449|draíodóir]]''
| 1976-10-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Éire (Poblacht na hÉireann)|Éire]]
| [https://www.ted.com/speakers/keith_barry keith_barry]
| [[:d:Q5566371|Q5566371]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782683|Keith Bellows]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/keith_bellows keith_bellows]
| [[:d:Q23782683|Q23782683]]
|-
|
| ''[[:d:Q22095432|Keith Chen]]''
|
| [[eacnamaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/keith_chen keith_chen]
| [[:d:Q22095432|Q22095432]]
|-
|
| ''[[:d:Q23661670|Keith Nolan]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/keith_nolan keith_nolan]
| [[:d:Q23661670|Q23661670]]
|-
| [[Íomhá:Keith Schacht.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6384989|Keith Schacht]]''
| duine gnó
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1979-12-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/keith_schacht keith_schacht]
| [[:d:Q6384989|Q6384989]]
|-
| [[Íomhá:Keller Rinaudo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23713542|Keller Rinaudo]]''
|
| ''[[:d:Q3951423|dreapadóir]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q3437279|roboticist]]''
| 1987
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/keller_rinaudo keller_rinaudo]
| [[:d:Q23713542|Q23713542]]
|-
| [[Íomhá:Kelli Anderson 1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23662160|Kelli Anderson]]''
|
| [[ealaíontóir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kelli_anderson kelli_anderson]
| [[:d:Q23662160|Q23662160]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712681|Kelli Swazey]]''
|
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kelli_swazey kelli_swazey]
| [[:d:Q23712681|Q23712681]]
|-
|
| ''[[:d:Q16216668|Kelly McGonigal]]''
| síceolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1977-10-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kelly_mcgonigal kelly_mcgonigal]
| [[:d:Q16216668|Q16216668]]
|-
|
| ''[[:d:Q59828743|Kelly Richmond Pope]]''
|
| ''[[:d:Q8142883|coireolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kelly_richmond_pope kelly_richmond_pope]
| [[:d:Q59828743|Q59828743]]
|-
| [[Íomhá:Ken-Goldberg-Apr-2019-med-res.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6387683|Ken Goldberg]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q6934789|ealaíontóir ilmheán]]''<br/>[[múinteoir]]<br/>''[[:d:Q3437279|roboticist]]''
| 1961-10-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ken_goldberg ken_goldberg]
| [[:d:Q6387683|Q6387683]]
|-
| [[Íomhá:KenJenningsByPhilKonstantin.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q186|Ken Jennings]]''
|
| ''[[:d:Q1709010|innealtóir bogearraí]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q47454185|game show contestant]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''<br/>''[[:d:Q61747890|cluichire síceolaíoch]]''<br/>''[[:d:Q22662561|óstach seó cluichí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1974-05-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ken_jennings ken_jennings]
| [[:d:Q186|Q186]]
|-
| [[Íomhá:Sir Ken Robinson (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q718012|Ken Robinson]]''
|
| ''[[:d:Q13423598|education expert]]''<br/>''[[:d:Q1758037|ceann comhairle]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q974144|oideoir]]''<br/>''[[:d:Q736415|conferencier]]''<br/>''[[:d:Q106638245|documentary participant]]''
| 1950-03-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/sir_ken_robinson sir_ken_robinson]
| [[:d:Q718012|Q718012]]
|-
|
| ''[[:d:Q6389224|Kenichi Ebina]]''
| damhsóir Seapánach
| ''[[:d:Q5716684|damhsóir]]''<br/>''[[:d:Q2490358|cóiréagrafaí]]''
| 1974-01-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSeapáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/kenichi_ebina kenichi_ebina]
| [[:d:Q6389224|Q6389224]]
|-
| [[Íomhá:Kenneth Cukier.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23729173|Kenneth Cukier]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1968
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/kenneth_cukier kenneth_cukier]
| [[:d:Q23729173|Q23729173]]
|-
|
| ''[[:d:Q6390295|Kenneth Kamler]]''
|
| ''[[:d:Q9149093|sléibhteoir]]''<br/>[[máinlia]]
| 1947
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ken_kamler ken_kamler]
| [[:d:Q6390295|Q6390295]]
|-
| [[Íomhá:Kenneth J. Lacovara with Dreadnoughtus femur.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17517145|Kenneth Lacovara]]''
|
| ''[[:d:Q1662561|pailé-ointeolaí]]''
| 1961-03-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kenneth_lacovara kenneth_lacovara]
| [[:d:Q17517145|Q17517145]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769238|Kenneth Shinozuka]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kenneth_shinozuka kenneth_shinozuka]
| [[:d:Q23769238|Q23769238]]
|-
|
| ''[[:d:Q6391818|Kent Larson]]''
| ailtire Meiriceánach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kent_larson kent_larson]
| [[:d:Q6391818|Q6391818]]
|-
|
| ''[[:d:Q92662381|Keolu Fox]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/keolu_fox keolu_fox]
| [[:d:Q92662381|Q92662381]]
|-
| [[Íomhá:Keren Elazari at the SingularityU The Netherlands Summit 2016 (29027689414) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23728252|Keren Elazari]]''
|
| ''[[:d:Q28344495|comhairleoir slándála ríomhaireachta]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q18922761|white hat]]''<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''
| 1981
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Iosrael]]
| [https://www.ted.com/speakers/keren_elezari keren_elezari]
| [[:d:Q23728252|Q23728252]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662144|Kevin Allocca]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kevin_allocca kevin_allocca]
| [[:d:Q23662144|Q23662144]]
|-
| [[Íomhá:Kevin Bales at Chatham House 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1740079|Kevin Bales]]''
|
| ''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1952-02-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kevin_bales kevin_bales]
| [[:d:Q1740079|Q1740079]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712692|Kevin Breel]]''
|
| [[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kevin_breel kevin_breel]
| [[:d:Q23712692|Q23712692]]
|-
|
| ''[[:d:Q16159323|Kevin Briggs]]''
|
| ''[[:d:Q384593|garda]]''
| 190s
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kevin_briggs kevin_briggs]
| [[:d:Q16159323|Q16159323]]
|-
| [[Íomhá:Kevin Kelly, 2016 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2707355|Kevin Kelly]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q876864|eagarthóir rannchuidithe]]''<br/>''[[:d:Q45916492|comhbhunaitheoir]]''
| 1952-04-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kevin_kelly kevin_kelly]
| [[:d:Q2707355|Q2707355]]
|-
|
| ''[[:d:Q6397296|Kevin R. Stone]]''
| máinlia Meiriceánach
| [[máinlia]]
| 1955-06-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kevin_stone kevin_stone]
| [[:d:Q6397296|Q6397296]]
|-
| [[Íomhá:Kevin Rudd DFAT (smile).jpg|center|128px]]
| [[Kevin Rudd]]
| polaiteoir Astrálach agus 26ú Príomh-Aire na hAstráile
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[taidhleoir]]<br/>''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''
| 1957-09-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/kevin_rudd kevin_rudd]
| [[:d:Q43135|Q43135]]
|-
| [[Íomhá:Kevin Slavin (5417557447).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23656201|Kevin Slavin]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kevin_slavin kevin_slavin]
| [[:d:Q23656201|Q23656201]]
|-
| [[Íomhá:At the WEF in Davos- Kevin Surace (5851680253).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6397572|Kevin Surace]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1962-07-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kevin_surace kevin_surace]
| [[:d:Q6397572|Q6397572]]
|-
|
| ''[[:d:Q90746452|Kevin Y Njabo]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/kevin_njabo kevin_njabo]
| [[:d:Q90746452|Q90746452]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769225|Khadija Gbla]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/khadija_gbla khadija_gbla]
| [[:d:Q23769225|Q23769225]]
|-
| [[Íomhá:Khalida Brohi.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20987867|Khalida Brohi]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q28692502|gníomhaí ar son chearta na mban]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1988
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Phacastáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/khalida_brohi khalida_brohi]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2043 2043]
| [[:d:Q20987867|Q20987867]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795688|Kim Gorgens]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kim_gorgens kim_gorgens]
| [[:d:Q23795688|Q23795688]]
|-
|
| ''[[:d:Q19893432|Kim Katrin Milan]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[ealaíontóir]]<br/>[[múinteoir]]<br/>''[[:d:Q28692502|gníomhaí ar son chearta na mban]]''<br/>''[[:d:Q974144|oideoir]]''
| 1984-03-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kim_katrin_milan kim_katrin_milan]
| [[:d:Q19893432|Q19893432]]
|-
| [[Íomhá:Kimyoungha.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q140135|Kim Young-ha]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1968-11-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Chóiré Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/young_ha_kim young_ha_kim]
| [[:d:Q140135|Q140135]]
|-
|
| ''[[:d:Q20684882|Kimberley Motley]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kimberley_motley kimberley_motley]
| [[:d:Q20684882|Q20684882]]
|-
| [[Íomhá:Kimberlé Crenshaw (40901215153).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6409990|Kimberlé Crenshaw]]''
| dlí-eolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1959-05-05
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kimberle_crenshaw kimberle_crenshaw]
| [[:d:Q6409990|Q6409990]]
|-
| [[Íomhá:Kiran Bedi at the SWIM Conference.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q2722085|Kiran Bedi]]''
|
| ''[[:d:Q384593|garda]]''<br/>''[[:d:Q10833314|imreoir leadóige]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1949-06-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/kiran_bedhi kiran_bedhi]<br/>[https://www.ted.com/speakers/816 816]
| [[:d:Q2722085|Q2722085]]
|-
| [[Íomhá:Kiran Bir Sethi.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17089348|Kiran Bir Sethi]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1966-04-08
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/kiran_sethi kiran_sethi]
| [[:d:Q17089348|Q17089348]]
|-
| [[Íomhá:Kiran Gandhi.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28545688|Kiran Gandhi]]''
|
| [[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q28692502|gníomhaí ar son chearta na mban]]''<br/>''[[:d:Q386854|drumadóir]]''
| 1989
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/madame_gandhi madame_gandhi]
| [[:d:Q28545688|Q28545688]]
|-
| [[Íomhá:Kirby Ferguson by Rachel Lovinger.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23662751|Kirby Ferguson]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kirby_ferguson kirby_ferguson]
| [[:d:Q23662751|Q23662751]]
|-
|
| ''[[:d:Q23785264|Kirk Citron]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kirk_citron kirk_citron]
| [[:d:Q23785264|Q23785264]]
|-
|
| ''[[:d:Q23661631|Kirk Sorensen]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kirk_sorensen kirk_sorensen]
| [[:d:Q23661631|Q23661631]]
|-
| [[Íomhá:Kirsty Duncan2019.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3197422|Kirsty Duncan]]''
| polaiteoir Ceanadach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q901402|tíreolaí]]''
| 1966-10-31
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/kirsty_duncan kirsty_duncan]
| [[:d:Q3197422|Q3197422]]
|-
|
| ''[[:d:Q23748704|Kitra Cahana]]''
|
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/kitra_cahana kitra_cahana]
| [[:d:Q23748704|Q23748704]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657081|Klaus Stadlmann]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/klaus_stadlmann klaus_stadlmann]
| [[:d:Q23657081|Q23657081]]
|-
| [[Íomhá:Kotchakorn Voraakhom (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q59160125|Kotchakorn Voraakhom]]''
|
| ''[[:d:Q2815948|ailtire tírdhreacha]]''
| 1981
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Téalainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/kotchakorn_voraakhom kotchakorn_voraakhom]
| [[:d:Q59160125|Q59160125]]
|-
| [[Íomhá:Krista Donaldson.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23713567|Krista Donaldson]]''
|
| ''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''
| 1973
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/krista_donaldson krista_donaldson]
| [[:d:Q23713567|Q23713567]]
|-
| [[Íomhá:Krista tippett 1050.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q6437693|Krista Tippett]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''
| 1960-11-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/krista_tippett krista_tippett]
| [[:d:Q6437693|Q6437693]]
|-
|
| ''[[:d:Q6437748|Kristen Ashburn]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q957729|fóta-iriseoir]]''
| 1973
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kristen_ashburn kristen_ashburn]
| [[:d:Q6437748|Q6437748]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760564|Kristen Marhaver]]''
|
| [[bitheolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kristen_marhaver kristen_marhaver]
| [[:d:Q23760564|Q23760564]]
|-
|
| ''[[:d:Q57891612|Kristin Poinar]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/kristin_poinar kristin_poinar]
| [[:d:Q57891612|Q57891612]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795680|Kristina Gjerde]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kristina_gjerde kristina_gjerde]
| [[:d:Q23795680|Q23795680]]
|-
| [[Íomhá:AI for Good Global Summit 2018 (42155745511).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27576279|Kriti Sharma]]''
|
| ''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''
| 1988
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kriti_sharma kriti_sharma]
| [[:d:Q27576279|Q27576279]]
|-
|
| ''[[:d:Q6449926|Kwabena Boahen]]''
| bitheolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q1326886|innealtóir leictreach]]''<br/>''[[:d:Q26848923|bioengineer]]''
| 1964-09-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Gána]]
| [https://www.ted.com/speakers/kwabena_boahen kwabena_boahen]
| [[:d:Q6449926|Q6449926]]
|-
| [[Íomhá:Kwame Anthony Appiah by David Shankbone.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q572741|Kwame Anthony Appiah]]''
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[úrscéalaí]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
| 1954-05-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/anthony_appiah anthony_appiah]
| [[:d:Q572741|Q572741]]
|-
|
| ''[[:d:Q6451751|Kym Worthy]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1957
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kym_worthy kym_worthy]
| [[:d:Q6451751|Q6451751]]
|-
| [[Íomhá:Kyra D. Gaunt 02.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q63699019|Kyra Gaunt]]''
|
| ''[[:d:Q17484288|eitnicheoleolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kyra_gaunt kyra_gaunt]
| [[:d:Q63699019|Q63699019]]
|-
| [[Íomhá:LZ Granderson on New America.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6460513|LZ Granderson]]''
| iriseoir spóirt Meiriceánach
| ''[[:d:Q1086863|colúnaí]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1972-03-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/lz_granderson lz_granderson]
| [[:d:Q6460513|Q6460513]]
|-
| [[Íomhá:LaToye Ruby Frazier Look 3 2011 Ramspott.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19667999|LaToya Ruby Frazier]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q974144|oideoir]]''<br/>''[[:d:Q674426|coimeádaí]]''<br/>''[[:d:Q18216771|físealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q10774753|taibhealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q18074503|ealaíontóir suiteáin]]''<br/>''[[:d:Q56884373|book artist]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1982
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/latoya_ruby_frazier latoya_ruby_frazier]
| [[:d:Q19667999|Q19667999]]
|-
| [[Íomhá:Lakshmi Pratury.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6479908|Lakshmi Pratury]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/lakshmi_pratury lakshmi_pratury]
| [[:d:Q6479908|Q6479908]]
|-
|
| ''[[:d:Q23301825|Lalitesh Katragadda]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/lalitesh_katragadda lalitesh_katragadda]
| [[:d:Q23301825|Q23301825]]
|-
| [[Íomhá:Laolu Senbanjo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30323325|Laolu Senbanjo]]''
| ealaíontóir
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Nigéir]]
| [https://www.ted.com/speakers/laolu_senbanjo laolu_senbanjo]
| [[:d:Q30323325|Q30323325]]
|-
| [[Íomhá:Lara Setrakian.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6488591|Lara Setrakian]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1982-02-04
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/lara_setrakian lara_setrakian]
| [[:d:Q6488591|Q6488591]]
|-
| [[Íomhá:Larry Brilliant in 2023 04.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2301314|Larry Brilliant]]''
|
| ''[[:d:Q13416803|eipidéimeolaí]]''<br/>[[Lia|dochtúir leighis]]<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1944-05-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/larry_brilliant larry_brilliant]
| [[:d:Q2301314|Q2301314]]
|-
|
| ''[[:d:Q6490024|Larry Burns]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/larry_burns larry_burns]
| [[:d:Q6490024|Q6490024]]
|-
| [[Íomhá:Larry Page in the European Parliament, 17.06.2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4934|Larry Page]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1973-03-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sergey_brin_and_larry_page sergey_brin_and_larry_page]
| [[:d:Q4934|Q4934]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662777|Larry Smith]]''
|
| [[eacnamaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/larry_smith larry_smith]
| [[:d:Q23662777|Q23662777]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760296|Latif Nasser]]''
|
| ''[[:d:Q1235146|déantóir scannán faisnéise]]''
| 1986-07-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/latif_nasser latif_nasser]
| [[:d:Q23760296|Q23760296]]
|-
| [[Íomhá:Laura Boushnak.jpeg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23767452|Laura Boushnak]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1976
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Cuáit]]
| [https://www.ted.com/speakers/laura_boushnak laura_boushnak]
| [[:d:Q23767452|Q23767452]]
|-
|
| ''[[:d:Q90497004|Laura Galante]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/laura_galante laura_galante]
| [[:d:Q90497004|Q90497004]]
|-
| [[Íomhá:LauraJSnyder.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18207085|Laura J. Snyder]]''
|
| [[staraí]]<br/>''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''
| 1964
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/laura_snyder laura_snyder]
| [[:d:Q18207085|Q18207085]]
|-
|
| ''[[:d:Q23498217|Laura L. Carstensen]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
| 1953
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/laura_carstensen laura_carstensen]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1277 1277]
| [[:d:Q23498217|Q23498217]]
|-
|
| ''[[:d:Q28114721|Laura Robinson]]''
|
| [[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/laura_robinson laura_robinson]
| [[:d:Q28114721|Q28114721]]
|-
|
| ''[[:d:Q20675690|Laura Schulz]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/laura_schulz laura_schulz]
| [[:d:Q20675690|Q20675690]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769557|Laura Trice]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/laura_trice laura_trice]
| [[:d:Q23769557|Q23769557]]
|-
| [[Íomhá:Laurel Braitman.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16738992|Laurel Braitman]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1978-02-11
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/laurel_braitman laurel_braitman]
| [[:d:Q16738992|Q16738992]]
|-
| [[Íomhá:SallanCommencement.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q54704043|Lauren Cole Sallan]]''
|
| ''[[:d:Q1662561|pailé-ointeolaí]]''<br/>[[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q16037036|paleobiologist]]''<br/>''[[:d:Q4205432|iasceolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/lauren_sallan lauren_sallan]
| [[:d:Q54704043|Q54704043]]
|-
|
| ''[[:d:Q23798375|Lauren Hodge]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/lauren_hodge lauren_hodge]
| [[:d:Q23798375|Q23798375]]
|-
| [[Íomhá:Lauren Zalaznick.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23797175|Lauren Zalaznick]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/lauren_zalaznick lauren_zalaznick]
| [[:d:Q23797175|Q23797175]]
|-
| [[Íomhá:Laurie Garrett at Poptech shot by Kris Krug.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11351111|Laurie Garrett]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1951
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/laurie_garrett laurie_garrett]<br/>[https://www.ted.com/speakers/302 302]
| [[:d:Q11351111|Q11351111]]
|-
|
| ''[[:d:Q16215537|Laurie R. Santos]]''
| síceolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>[[ollamh]]<br/>''[[:d:Q1162163|stiúrthóir]]''
| 1975
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/laurie_santos laurie_santos]
| [[:d:Q16215537|Q16215537]]
|-
| [[Íomhá:Lawrence Lessig May 2017.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q217790|Lawrence Lessig]]''
|
| [[saineolaí dlí]]<br/>''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[ollamh]]<br/>[[múinteoir]]
| 1961-06-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/larry_lessig larry_lessig]
| [[:d:Q217790|Q217790]]
|-
|
| ''[[:d:Q6509162|Leah Buechley]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/leah_buechley leah_buechley]
| [[:d:Q6509162|Q6509162]]
|-
| [[Íomhá:LeahChaseAp08Crop.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6509170|Leah Chase]]''
| cócaire Meiriceánach
| ''[[:d:Q3427922|bialannaí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q3499072|chef]]''
| 1923-01-06
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/leah_chase leah_chase]
| [[:d:Q6509170|Q6509170]]
|-
| [[Íomhá:Leana Wen 2017 04 14.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6509479|Leana Wen]]''
|
| [[Lia|dochtúir leighis]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1983-01-27
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Daon-Phoblacht na Síne]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/leana_wen leana_wen]
| [[:d:Q6509479|Q6509479]]
|-
| [[Íomhá:Escape from North Korea.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17306046|Lee Hyeon-seo]]''
|
| [[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''
| 1980
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Chóiré Thuaidh]]
| [https://www.ted.com/speakers/hyeonseo_lee hyeonseo_lee]
| [[:d:Q17306046|Q17306046]]
|-
| [[Íomhá:삼성전자 연구원 이진하 트위터 프로필 사진.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21059962|Lee Jin-ha]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Chóiré Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/jinha_lee jinha_lee]
| [[:d:Q21059962|Q21059962]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760283|Lee Mokobe]]''
|
| [[file]]
|
| ''[[:d:Q2449503|fear trasinscneach]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/lerato_mokobe lerato_mokobe]
| [[:d:Q23760283|Q23760283]]
|-
| [[Íomhá:LeeSmolinAtHarvard.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q437263|Lee Smolin]]''
|
| [[réalteolaí]]<br/>''[[:d:Q19350898|fisiceoir teoiriciúil]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1955-06-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/lee_smolin lee_smolin]<br/>[https://www.ted.com/speakers/310 310]
| [[:d:Q437263|Q437263]]
|-
| [[Íomhá:Leland Melvin.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q632907|Leland D. Melvin]]''
|
| [[spásaire]]<br/>''[[:d:Q19204627|imreoir peil Mheiriceánach]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1964-02-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/leland_melvin leland_melvin]
| [[:d:Q632907|Q632907]]
|-
| [[Íomhá:Lemn Sissay hopemas xmas partyeventful-org-uk low 18 (5273390039).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6521230|Lemn Sissay]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q15958754|craoltóir]]''<br/>[[file]]
| 1967-05-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/lemn_sissay lemn_sissay]
| [[:d:Q6521230|Q6521230]]
|-
| [[Íomhá:Lemon Andersen.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6521290|Lemon Andersen]]''
|
| [[aisteoir]]
| 1975-04-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/lemon_andersen lemon_andersen]
| [[:d:Q6521290|Q6521290]]
|-
| [[Íomhá:Lennart Green 2006.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5769932|Lennart Green]]''
|
| ''[[:d:Q15855449|draíodóir]]''
| 1941-12-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/lennart_green lennart_green]
| [[:d:Q5769932|Q5769932]]
|-
| [[Íomhá:Leo Igwe at TAM 7-12-2012.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q6523857|Leo Igwe]]''
|
| ''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''
| 1970-07-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Nigéir]]
| [https://www.ted.com/speakers/leo_igwe leo_igwe]
| [[:d:Q6523857|Q6523857]]
|-
| [[Íomhá:LeonardSusskindStanfordNov2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q203243|Leonard Susskind]]''
| fisiceoir Meiriceánach
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[eolaí]]
| 1940-05-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/leonard_susskind leonard_susskind]<br/>[https://www.ted.com/speakers/992 992]
| [[:d:Q203243|Q203243]]
|-
| [[Íomhá:Lera Boroditsky.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6528728|Lera Boroditsky]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q14565186|cognitive scientist]]''<br/>[[ollamh]]
| 1976-05-08
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Bhealarúis]]
| [https://www.ted.com/speakers/lera_boroditsky lera_boroditsky]
| [[:d:Q6528728|Q6528728]]
|-
| [[Íomhá:Dr. Leroy Cronin portrait.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6528921|Leroy Cronin]]''
|
| [[ceimiceoir]]
| 1973-06-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/lee_cronin lee_cronin]
| [[:d:Q6528921|Q6528921]]
|-
|
| ''[[:d:Q4116838|Lesley Hazleton]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q24262594|scríbhneoir reiligiúnach]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''
| 1945-09-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/lesley_hazleton lesley_hazleton]
| [[:d:Q4116838|Q4116838]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656887|Leslie Dodson]]''
|
| [[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/leslie_dodson leslie_dodson]
| [[:d:Q23656887|Q23656887]]
|-
|
| ''[[:d:Q6531033|Leslie Morgan Steiner]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1965-07-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/leslie_morgan_steiner leslie_morgan_steiner]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1527 1527]
| [[:d:Q6531033|Q6531033]]
|-
|
| ''[[:d:Q6531172|Leslie T. Chang]]''
|
| [[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/leslie_chang leslie_chang]
| [[:d:Q6531172|Q6531172]]
|-
| [[Íomhá:Headshot Lewis Pugh.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q715979|Lewis Pugh]]''
|
| ''[[:d:Q11900058|taiscéalaí]]''<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q10843402|snámhóir]]''
| 1969-12-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/lewis_pugh lewis_pugh]
| [[:d:Q715979|Q715979]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670651|Leyla Acaroglu]]''
|
| ''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/leyla_acaroglu leyla_acaroglu]
| [[:d:Q23670651|Q23670651]]
|-
| [[Íomhá:Leymah Gbowee (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q107037|Leymah Gbowee]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q16323111|gníomhaí síochána]]''<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1972-02-01
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Libéir]]
| [https://www.ted.com/speakers/leymah_gbowee leymah_gbowee]
| [[:d:Q107037|Q107037]]
|-
| [[Íomhá:Lian Pin Koh, Founding Director, ConservationDrones.org; and Professor of Applied Ecology and Conservation, University of Adelaide (34299001125) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23670480|Lian Pin Koh]]''
|
| ''[[:d:Q15839134|éiceolaí]]''
| 1976-04-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/lian_pin_koh lian_pin_koh]
| [[:d:Q23670480|Q23670480]]
|-
| [[Íomhá:Lidia Yuknavitch 2141146.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21067165|Lidia Yuknavitch]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1963-06-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/lidia_yuknavitch lidia_yuknavitch]
| [[:d:Q21067165|Q21067165]]
|-
|
| ''[[:d:Q6547401|Lil Buck]]''
| damhsóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q2490358|cóiréagrafaí]]''<br/>''[[:d:Q17307272|taibheoir sorcais]]''<br/>''[[:d:Q5716684|damhsóir]]''
| 1988-05-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/lil_buck lil_buck]
| [[:d:Q6547401|Q6547401]]
|-
| [[Íomhá:Lili Haydn.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q51603|Lili Haydn]]''
| aisteoir agus ceoltóir Ceanadach
| ''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q15981151|ceoltóir snagcheoil]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q1259917|veidhleadóir]]''
| 1969-12-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/lili_haydn lili_haydn]
| [[:d:Q51603|Q51603]]
|-
| [[Íomhá:Lily Tomlin in 2014.jpg|center|128px]]
| [[Lily Tomlin]]
|
| ''[[:d:Q2259451|aisteoir stáitse]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q2405480|aisteoir gutha]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''
| 1939-09-01
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/lily_tomlin lily_tomlin]
| [[:d:Q229271|Q229271]]
|-
|
| ''[[:d:Q21552205|Linda A. Hill]]''
|
| ''[[:d:Q974144|oideoir]]''<br/>[[eacnamaí]]
| 1956-07-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/linda_hill linda_hill]
| [[:d:Q21552205|Q21552205]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760269|Linda Cliatt-Wayman]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/linda_cliatt_wayman linda_cliatt_wayman]
| [[:d:Q23760269|Q23760269]]
|-
| [[Íomhá:Linda Liukas at the Data of Tomorrow Conference 2017 (23496747288).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20252140|Linda Liukas]]''
|
| [[múinteoir]]<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>''[[:d:Q644687|maisitheoir]]''
| 1986
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Fhionlainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/linda_liukas linda_liukas]
| [[:d:Q20252140|Q20252140]]
|-
| [[Íomhá:LinuxCon Europe Linus Torvalds 03 (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Linus Torvalds]]
|
| ''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''
| 1969-12-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Fhionlainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/linus_torvalds linus_torvalds]
| [[:d:Q34253|Q34253]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712829|Lisa Bu]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/lisa_bu lisa_bu]
| [[:d:Q23712829|Q23712829]]
|-
|
| ''[[:d:Q52394619|Lisa Dyson]]''
|
| [[fisiceoir]]
| 1974
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/lisa_dyson lisa_dyson]
| [[:d:Q52394619|Q52394619]]
|-
| [[Íomhá:Lisa Feldman.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6557970|Lisa Feldman Barrett]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1963
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/lisa_feldman_barrett lisa_feldman_barrett]
| [[:d:Q6557970|Q6557970]]
|-
| [[Íomhá:Lisa Gansky, entrepreneur, investor and author of The Mesh (15851050897).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6558012|Lisa Gansky]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1958-05-01
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/lisa_gansky lisa_gansky]
| [[:d:Q6558012|Q6558012]]
|-
|
| ''[[:d:Q13563157|Lisa Genova]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>[[úrscéalaí]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1970-11-22
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/lisa_genova lisa_genova]
| [[:d:Q13563157|Q13563157]]
|-
| [[Íomhá:Lisa Harouni (6783963974).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23661649|Lisa Harouni]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/lisa_harouni lisa_harouni]
| [[:d:Q23661649|Q23661649]]
|-
| [[Íomhá:Lisa-Sahara-2000wiki.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q6558163|Lisa Kristine]]''
| grianghrafadóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1965-09-02
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/lisa_kristine lisa_kristine]
| [[:d:Q6558163|Q6558163]]
|-
| [[Íomhá:Lisa Margonelli 2011 (6263290261).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23797751|Lisa Margonelli]]''
|
| [[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/lisa_margonelli lisa_margonelli]
| [[:d:Q23797751|Q23797751]]
|-
| [[Íomhá:Liu Bolin painted portrait from Laurent Baillet.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q710377|Liu Bolin]]''
| ealaíontóir Síneach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''<br/>''[[:d:Q18216771|físealaíontóir]]''
| 1973-01-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Daon-Phoblacht na Síne]]
| [https://www.ted.com/speakers/liu_bolin liu_bolin]
| [[:d:Q710377|Q710377]]
|-
| [[Íomhá:Liv Boeree 2019.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q272529|Liv Boeree]]''
|
| ''[[:d:Q15295720|imreoir pócair]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q4610556|mainicín]]''
| 1984-07-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]<br/>[[Sasana]]
| [https://www.ted.com/speakers/liv_boeree liv_boeree]
| [[:d:Q272529|Q272529]]
|-
|
| ''[[:d:Q109566748|Liz Ogbu]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q131062|pleanálaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/liz_ogbu liz_ogbu]
| [[:d:Q109566748|Q109566748]]
|-
| [[Íomhá:Portrait-liza-donnelly.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6660387|Liza Donnelly]]''
|
| ''[[:d:Q1114448|cartúnaí]]''
| 1955-01-26
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/liza_donnelly liza_donnelly]
| [[:d:Q6660387|Q6660387]]
|-
| [[Íomhá:Loretta Ross The Laura Flanders Show 2017.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q50361895|Loretta Ross]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1953-08-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/loretta_j_ross loretta_j_ross]
| [[:d:Q50361895|Q50361895]]
|-
|
| ''[[:d:Q6681071|Lori Gottlieb]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1900167|síciteiripeoir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1086863|colúnaí]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''
| 1966-12-20<br/>1967
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/lori_gottlieb lori_gottlieb]
| [[:d:Q6681071|Q6681071]]
|-
| [[Íomhá:Privacy and security in a connected age.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6681722|Lorrie Cranor]]''
|
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1971-02-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/lorrie_faith_cranor lorrie_faith_cranor]
| [[:d:Q6681722|Q6681722]]
|-
| [[Íomhá:Louie Schwartzberg (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3260256|Louis Schwartzberg]]''
| stiúrthóir scannán Meiriceánach
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q222344|cineamatagrafadóir]]''
| 1950-02-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/louie_schwartzberg louie_schwartzberg]
| [[:d:Q3260256|Q3260256]]
|-
| [[Íomhá:Fresco Louise Foto Henk Thomas.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3490296|Louise Fresco]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1086863|colúnaí]]''<br/>''[[:d:Q4263842|léirmheastóir liteartha]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1952-02-11
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/louise_fresco louise_fresco]
| [[:d:Q3490296|Q3490296]]
|-
|
| ''[[:d:Q454074|Louise Leakey]]''
|
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>''[[:d:Q1662561|pailé-ointeolaí]]''<br/>[[seandálaí]]<br/>''[[:d:Q17488316|réamhstaraí]]''<br/>''[[:d:Q21272406|pailé-antraipeolaí]]''
| 1972-03-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/louise_leakey louise_leakey]
| [[:d:Q454074|Q454074]]
|-
|
| ''[[:d:Q11763228|Luca Turin]]''
| bitheolaí móilíneach Meiriceánach
| ''[[:d:Q5287861|príomhoifigeach teicneolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q15839206|bitheolaí móilíneach]]''<br/>''[[:d:Q14906342|bithfhisiceoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1953-11-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Liobáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/luca_turin luca_turin]
| [[:d:Q11763228|Q11763228]]
|-
| [[Íomhá:Lucianne Walkowicz (cropped).png|center|128px]]
| ''[[:d:Q23656158|Lucianne M. Walkowicz]]''
|
| [[réalteolaí]]
| 1979
| [[Inscne neamhdhénártha|neamh-dhénártha]]
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/lucianne_walkowicz lucianne_walkowicz]
| [[:d:Q23656158|Q23656158]]
|-
| [[Íomhá:TEDxAmsterdam Live 0511 (5933038975).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16194527|Lucien Engelen]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1962-07-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/lucien_engelen lucien_engelen]
| [[:d:Q16194527|Q16194527]]
|-
| [[Íomhá:Body Architect.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23662194|Lucy McRae]]''
|
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1979
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]<br/>[[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/lucy_mcrae lucy_mcrae]
| [[:d:Q23662194|Q23662194]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662726|Ludwick Marishane]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ludwick_marishane ludwick_marishane]
| [[:d:Q23662726|Q23662726]]
|-
|
| ''[[:d:Q68704888|Luhan Yang]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/luhan_yang luhan_yang]
| [[:d:Q68704888|Q68704888]]
|-
| [[Íomhá:Luis von Ahn.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92984|Luis von Ahn]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1979-08-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Guatamala]]
| [https://www.ted.com/speakers/luis_von_ahn luis_von_ahn]
| [[:d:Q92984|Q92984]]
|-
| [[Íomhá:Luisa Neubauer at 15 September 2023 Fridays for Future rally.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q61625543|Luisa Neubauer]]''
|
| ''[[:d:Q61048378|gníomhaí aeráide]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q901402|tíreolaí]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1996-04-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/luisa_neubauer luisa_neubauer]
| [[:d:Q61625543|Q61625543]]
|-
| [[Íomhá:Luke Sital-Singh (Haldern Pop Festival 2014) IMGP1705 smial wp.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16232430|Luke Sital-Singh]]''
|
| [[amhránaí is scríbhneoir]]
| 1988-03-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/luke_sital_singh luke_sital_singh]
| [[:d:Q16232430|Q16232430]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727939|Luke Syson]]''
|
| ''[[:d:Q674426|coimeádaí]]''<br/>''[[:d:Q1162163|stiúrthóir]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/luke_syson luke_syson]
| [[:d:Q23727939|Q23727939]]
|-
|
| ''[[:d:Q6702999|Luma Mufleh]]''
|
| [[eolaí]]
| 1975-03-01
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/luma_mufleh luma_mufleh]
| [[:d:Q6702999|Q6702999]]
|-
|
| ''[[:d:Q27494203|Luvvie Ajayi]]''
|
| ''[[:d:Q11774202|scríbhneoir aistí]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''<br/>''[[:d:Q70591255|digital strategist]]''
| 1985-01-05
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Nigéir]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/luvvie_ajayi luvvie_ajayi]
| [[:d:Q27494203|Q27494203]]
|-
|
| ''[[:d:Q91830904|Lýdia Machová]]''
|
| ''[[:d:Q323081|ilbhéarlach]]''
| 1989-04-02
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/lydia_machova lydia_machova]
| [[:d:Q91830904|Q91830904]]
|-
| [[Íomhá:Maajid Nawaz speaking at LibDem campaign event.jpg|center|128px]]
| [[Maajid Nawaz]]
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q11774202|scríbhneoir aistí]]''<br/>''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''<br/>''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1977-11-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/maajid_nawaz maajid_nawaz]
| [[:d:Q6721039|Q6721039]]
|-
| [[Íomhá:Mac Barnett 2018.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6722199|Mac Barnett]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''
| 1982-08-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mac_barnett mac_barnett]
| [[:d:Q6722199|Q6722199]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782713|Mac Stone]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/mac_stone mac_stone]
| [[:d:Q23782713|Q23782713]]
|-
| [[Íomhá:Albrightmadeleine.jpg|center|128px]]
| [[Madeleine Albright]]
| taidhleoir Meiriceánach
| [[taidhleoir]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q121998|ambasadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''<br/>[[aire rialtais]]<br/>''[[:d:Q7330070|aire eachtrach]]''
| 1937-05-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[An tSeicslóvaic]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/madeleine_albright madeleine_albright]<br/>[https://www.ted.com/speakers/814 814]
| [[:d:Q174438|Q174438]]
|-
| [[Íomhá:Mae Carol Jemison.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q34091|Mae C. Jemison]]''
|
| [[spásaire]]<br/>[[Lia|dochtúir leighis]]<br/>[[ollamh]]<br/>[[fisiceoir]]<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''
| 1956-10-17
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mae_jemison mae_jemison]<br/>[https://www.ted.com/speakers/444 444]
| [[:d:Q34091|Q34091]]
|-
| [[Íomhá:Magatte Wade 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30547266|Magatte Wade]]''
| bean ghnó Sheineagálach
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1976
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an tSeineagáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/magatte_wade magatte_wade]
| [[:d:Q30547266|Q30547266]]
|-
|
| ''[[:d:Q84076056|Magda Sayeg]]''
|
| [[ealaíontóir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/magda_sayeg magda_sayeg]
| [[:d:Q84076056|Q84076056]]
|-
|
| ''[[:d:Q600738|Magnus Larsson]]''
| imreoir leadóige Sualannach
| ''[[:d:Q10833314|imreoir leadóige]]''
| 1970-03-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/magnus_larsson magnus_larsson]
| [[:d:Q600738|Q600738]]
|-
| [[Íomhá:Mai Lan.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15211605|Mai Lan]]''
|
| [[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q3501317|dearthóir faisin]]''<br/>[[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>[[ceoltóir]]
| 1982
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/mai_lan mai_lan]
| [[:d:Q15211605|Q15211605]]
|-
| [[Íomhá:Maira kalman 2010.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6736888|Maira Kalman]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''<br/>''[[:d:Q644687|maisitheoir]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1949
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/maira_kalman maira_kalman]
| [[:d:Q6736888|Q6736888]]
|-
| [[Íomhá:Majora 2021a.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q6738379|Majora Carter]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''<br/>''[[:d:Q104541864|urban activist]]''
| 1966-10-27
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/majora_carter majora_carter]
| [[:d:Q6738379|Q6738379]]
|-
| [[Íomhá:Malcolm Gladwell 2014 (cropped) -2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q318429|Malcolm Gladwell]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1963-09-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/malcolm_gladwell malcolm_gladwell]
| [[:d:Q318429|Q318429]]
|-
|
| ''[[:d:Q23713725|Malcolm London]]''
|
| [[file]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/malcolm_london malcolm_london]
| [[:d:Q23713725|Q23713725]]
|-
| [[Íomhá:MalcomMcLarenspeaking.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q325377|Malcolm McLaren]]''
|
| [[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>''[[:d:Q1344174|gníomhaire tallainne]]''<br/>[[Léiritheoir ceoil|léiritheoir ceirníní]]<br/>''[[:d:Q1320883|bainisteoir]]''<br/>''[[:d:Q21550489|ealaíntóir choincheapúil]]''
| 1946-01-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/malcolm_mclaren malcolm_mclaren]
| [[:d:Q325377|Q325377]]
|-
| [[Íomhá:Mallika-sarabhai-before-performance-saarang-2011-iit-madras.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3518417|Mallika Sarabhai Shah]]''
|
| [[aisteoir]]<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''<br/>''[[:d:Q5716684|damhsóir]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1954-05-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/mallika_sarabhai mallika_sarabhai]
| [[:d:Q3518417|Q3518417]]
|-
| [[Íomhá:Rp23wiki-67.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1525015|Malte Spitz]]''
| polaiteoir Gearmánach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1984-04-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/malte_spitz malte_spitz]
| [[:d:Q1525015|Q1525015]]
|-
| [[Íomhá:Manal al-Shraif face (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q445754|Manal al-Sharif]]''
| gníomhaí Arabach Sádach
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1979-04-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Araib Shádach]]
| [https://www.ted.com/speakers/manal_al_sharif manal_al_sharif]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1587 1587]
| [[:d:Q445754|Q445754]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782698|Mandy Len Catron]]''
|
| [[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/mandy_len_catron mandy_len_catron]
| [[:d:Q23782698|Q23782698]]
|-
|
| ''[[:d:Q41571330|Manoush Zomorodi]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1973-06-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/manoush_zomorodi manoush_zomorodi]
| [[:d:Q41571330|Q41571330]]
|-
| [[Íomhá:Manu Prakash at TED.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q22063727|Manu Prakash]]''
|
| ''[[:d:Q14906342|bithfhisiceoir]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q26848923|bioengineer]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/manu_prakash manu_prakash]
| [[:d:Q22063727|Q22063727]]
|-
| [[Íomhá:Manuel Lima.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6752682|Manuel Lima]]''
|
| ''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1978-05-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Phortaingéil]]
| [https://www.ted.com/speakers/manuel_lima manuel_lima]
| [[:d:Q6752682|Q6752682]]
|-
| [[Íomhá:Marc Abraham in Chile with AECH 01.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6755336|Marc Abrahams]]''
|
| ''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q184253|Duais Ig Nobel]]''
| 1956
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/marc_abrahams marc_abrahams]
| [[:d:Q6755336|Q6755336]]
|-
| [[Íomhá:Marc Bamuthi Joseph, interview with YBCA (July 2014).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6755368|Marc Bamuthi Joseph]]''
|
| ''[[:d:Q2490358|cóiréagrafaí]]''
| 1975
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/marc_bamuthi_joseph marc_bamuthi_joseph]
| [[:d:Q6755368|Q6755368]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662529|Marc Goodman]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/marc_goodman marc_goodman]
| [[:d:Q23662529|Q23662529]]
|-
| [[Íomhá:Marc koska.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6755670|Marc Koska]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1961-03-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/marc_koska marc_koska]
| [[:d:Q6755670|Q6755670]]
|-
|
| ''[[:d:Q19881192|Marc Kushner]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1977-09-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/marc_kushner marc_kushner]
| [[:d:Q19881192|Q19881192]]
|-
|
| ''[[:d:Q15917299|Marc Pachter]]''
|
| ''[[:d:Q780596|coimeádaí taispeántais]]''
| 1943-05-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/marc_pachter marc_pachter]
| [[:d:Q15917299|Q15917299]]
|-
| [[Íomhá:Marc raibert cebit hannover 2018.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6755817|Marc Raibert]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1949-10-22<br/>1949-12-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/marc_raibert marc_raibert]
| [[:d:Q6755817|Q6755817]]
|-
| [[Íomhá:MarcelDicke2007.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18521479|Marcel Dicke]]''
|
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q3055126|feithideolaí]]''
| 1957-11-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/marcel_dicke marcel_dicke]
| [[:d:Q18521479|Q18521479]]
|-
|
| ''[[:d:Q23303134|Marcin Jakubowski]]''
|
|
| 1972
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/marcin_jakubowski marcin_jakubowski]
| [[:d:Q23303134|Q23303134]]
|-
| [[Íomhá:MarcoAlverà.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q43191861|Marco Alverà]]''
|
| ''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''
| 1975-08-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iodáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/marco_alvera marco_alvera]
| [[:d:Q43191861|Q43191861]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728391|Marco Annunziata]]''
|
| [[eacnamaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/marco_annunziata marco_annunziata]
| [[:d:Q23728391|Q23728391]]
|-
| [[Íomhá:Marco Tempest.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q124966|Marco Tempest]]''
| draíodóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q3387717|stiúrthóir drámaíochta]]''<br/>''[[:d:Q15855449|draíodóir]]''
| 1964-12-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Eilvéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/marco_tempest marco_tempest]
| [[:d:Q124966|Q124966]]
|-
|
| ''[[:d:Q18352586|Marcus Byrne]]''
| taighdeoir as an Afraic Theas
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Afraic Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/marcus_byrne marcus_byrne]
| [[:d:Q18352586|Q18352586]]
|-
| [[Íomhá:Professor Marcus du Sautoy OBE FRS.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q536457|Marcus du Sautoy]]''
|
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1965-08-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/marcus_du_sautoy marcus_du_sautoy]<br/>[https://www.ted.com/speakers/420 420]
| [[:d:Q536457|Q536457]]
|-
|
| ''[[:d:Q101242984|Margaret Bourdeaux]]''
|
| ''[[:d:Q18121578|directeur de recherche]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/margaret_bourdeaux margaret_bourdeaux]
| [[:d:Q101242984|Q101242984]]
|-
|
| ''[[:d:Q23765418|Margaret Gould Stewart]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/margaret_stewart margaret_stewart]
| [[:d:Q23765418|Q23765418]]
|-
| [[Íomhá:Margaret Heffernan.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6759505|Margaret Heffernan]]''
| bean ghnó Mheiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q2462658|bainisteoir]]''
| 1955-06-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/margaret_heffernan margaret_heffernan]
| [[:d:Q6759505|Q6759505]]
|-
| [[Íomhá:MargaretMitchell2022.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q50346871|Margaret Mitchell]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q123574267|AI ethicist]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/margaret_mitchell margaret_mitchell]
| [[:d:Q50346871|Q50346871]]
|-
| [[Íomhá:Margaret Wertheim speaking at TED in 2009 (cropped closer).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4990332|Margaret Wertheim]]''
| scríbhneoir Astrálach
| [[fisiceoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[matamaiticeoir]]
| 1958-08-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/margaret_wertheim margaret_wertheim]<br/>[https://www.ted.com/speakers/334 334]
| [[:d:Q4990332|Q4990332]]
|-
| [[Íomhá:(Margrethe Vestager) Hearings of Margrethe Vestager DK, vice president-designate for a Europe fit for the digital age (48865071413) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q270820|Margrethe Vestager]]''
| polaiteoir Danmhargach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[file]]
| 1968-04-13
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| ''[[:d:Q756617|Ríocht na Danmhairge]]''
| [https://www.ted.com/speakers/margrethe_vestager margrethe_vestager]
| [[:d:Q270820|Q270820]]
|-
|
| ''[[:d:Q23671015|Maria Bezaitis]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/maria_bezaitis maria_bezaitis]
| [[:d:Q23671015|Q23671015]]
|-
| [[Íomhá:Maria Damanaki (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q261709|Maria Damanaki]]''
| polaiteoir Gréagach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1952-10-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Ghréig]]
| [https://www.ted.com/speakers/maria_damanaki maria_damanaki]
| [[:d:Q261709|Q261709]]
|-
| [[Íomhá:Marian Bantjes Pop!Tech.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3847649|Marian Bantjes]]''
| dearthóir grafaicí Ceanadach
| ''[[:d:Q627325|dearthóir grafaicí]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q644687|maisitheoir]]''<br/>''[[:d:Q1229025|clóghrafóir]]''
| 1963-03-23
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/marian_bantjes marian_bantjes]
| [[:d:Q3847649|Q3847649]]
|-
| [[Íomhá:Marian Wright Edelman, 2010 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1896700|Marian Wright Edelman]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q85305832|children's rights activist]]''
| 1939-06-06
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/marian_wright_edelman marian_wright_edelman]
| [[:d:Q1896700|Q1896700]]
|-
| [[Íomhá:Mariana Mazzucato.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15127513|Mariana Mazzucato]]''
| eacnamaí
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1968-06-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Iodáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/mariana_mazzucato mariana_mazzucato]
| [[:d:Q15127513|Q15127513]]
|-
|
| ''[[:d:Q88976878|Marily Oppezzo]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/marily_oppezzo marily_oppezzo]
| [[:d:Q88976878|Q88976878]]
|-
| [[Íomhá:Marina Abramović. The Cleaner (45524492341).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q47496|Marina Abramović]]''
|
| ''[[:d:Q10774753|taibhealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q18216771|físealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''<br/>''[[:d:Q19850998|ealaíontóir fuaime]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q2707485|radharcagrafaí]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>[[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''
| 1946-11-30
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| ''[[:d:Q1290149|Federal People's Republic of Yugoslavia]]''<br/>''[[:d:Q83286|Poblacht Shóisialach Chónaidhme na hIúgsláive]]''<br/>''[[:d:Q838261|Poblacht Chónaidhme na hIúgslaive]]''<br/>[[An tSeirbia agus Montainéagró]]<br/>[[an tSeirbia]]<br/>[[An Iúgslaiv]]
| [https://www.ted.com/speakers/marina_abramovic marina_abramovic]
| [[:d:Q47496|Q47496]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760166|Marisa Fick-Jordan]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/marisa_fick_jordan marisa_fick_jordan]
| [[:d:Q23760166|Q23760166]]
|-
| [[Íomhá:Nacht van de Radicale Vernieuwing (44737558181) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q33044550|Marjan van Aubel]]''
|
| ''[[:d:Q7541856|criadóir]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1985
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/marjan_van_aubel marjan_van_aubel]
| [[:d:Q33044550|Q33044550]]
|-
| [[Íomhá:Mark Applebaum at TEDx Stanford (7231657568).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6766581|Mark Applebaum]]''
|
| ''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>[[ollamh]]<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[ceoltóir]]
| 1967
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mark_applebaum mark_applebaum]
| [[:d:Q6766581|Q6766581]]
|-
|
| ''[[:d:Q23784752|Mark Bezos]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1969-05-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/mark_bezos mark_bezos]
| [[:d:Q23784752|Q23784752]]
|-
| [[Íomhá:Mark Bittman 2017.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3294002|Mark Bittman]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q3499072|chef]]''
| 1950-02-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mark_bittman mark_bittman]<br/>[https://www.ted.com/speakers/234 234]
| [[:d:Q3294002|Q3294002]]
|-
| [[Íomhá:Mark Forsyth portrait.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16216552|Mark Forsyth]]''
|
| ''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q16312408|etymologist]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1977-04-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/mark_forsyth mark_forsyth]
| [[:d:Q16216552|Q16216552]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670507|Mark Kendall]]''
|
| ''[[:d:Q19902880|biomedical engineer]]''
| 1972-04-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/mark_kendall mark_kendall]
| [[:d:Q23670507|Q23670507]]
|-
|
| ''[[:d:Q15994669|Mark Pagel]]''
|
| ''[[:d:Q16063497|bitheolaí éabhlóideach]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1954-06-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mark_pagel mark_pagel]
| [[:d:Q15994669|Q15994669]]
|-
| [[Íomhá:D07cd11-Guarup-Xingu-2007-Sue photos (22).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6769279|Mark Plotkin]]''
|
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>''[[:d:Q2374149|luibheolaí]]''<br/>''[[:d:Q32518759|eitnealuibheolaí]]''
| 1955-05-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mark_plotkin mark_plotkin]
| [[:d:Q6769279|Q6769279]]
|-
| [[Íomhá:Mark Pollock.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6769287|Mark Pollock]]''
| lúthchleasaí Éireannach
| ''[[:d:Q11900058|taiscéalaí]]''<br/>''[[:d:Q15982858|cainteoir inspreagtha]]''<br/>''[[:d:Q18814623|dírbheathaisnéisí]]''<br/>''[[:d:Q13382576|iomróir]]''
| 1976-02-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Éire (Poblacht na hÉireann)|Éire]]
| [https://www.ted.com/speakers/mark_pollock mark_pollock]
| [[:d:Q6769287|Q6769287]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662165|Mark Raymond]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/mark_raymond mark_raymond]
| [[:d:Q23662165|Q23662165]]
|-
| [[Íomhá:Mark Ronson and Jennifer Su, 2011 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q425821|Mark Ronson]]''
| ceoltóir Sasanach
| [[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q130857|dioscmharcach]]''<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>[[Léiritheoir ceoil|léiritheoir ceirníní]]<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''<br/>[[amhránaí]]
| 1975-09-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mark_ronson mark_ronson]
| [[:d:Q425821|Q425821]]
|-
|
| ''[[:d:Q6769512|Mark Roth]]''
|
| [[bithcheimiceoir]]
| 1958
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mark_roth mark_roth]
| [[:d:Q6769512|Q6769512]]
|-
|
| ''[[:d:Q23713549|Mark Shaw]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/mark_shaw mark_shaw]
| [[:d:Q23713549|Q23713549]]
|-
| [[Íomhá:Mark Z. Jacobson.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6770480|Mark Z. Jacobson]]''
|
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q1113838|clíomeolaí]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q19377727|environmental engineer]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>[[eolaí]]
| 1965
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mark_z_jacobson mark_z_jacobson]
| [[:d:Q6770480|Q6770480]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662733|Markham Nolan]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/markham_nolan markham_nolan]
| [[:d:Q23662733|Q23662733]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656649|Markus Fischer]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/markus_fischer markus_fischer]
| [[:d:Q23656649|Q23656649]]
|-
| [[Íomhá:Markus giesler.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1789020|Markus Giesler]]''
| eacnamaí Ceanadach
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q104629540|editor]]''
| 1976-07-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/markus_giesler markus_giesler]
| [[:d:Q1789020|Q1789020]]
|-
|
| ''[[:d:Q16751209|Marla Spivak]]''
|
| ''[[:d:Q350979|míoleolaí]]''<br/>''[[:d:Q3055126|feithideolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1955
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/marla_spivak marla_spivak]
| [[:d:Q16751209|Q16751209]]
|-
| [[Íomhá:Marlene Zuk, Palmerston North City Library.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q7472231|Marlene Zuk]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q15839134|éiceolaí]]''
| 1956-05-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/marlene_zuk marlene_zuk]
| [[:d:Q7472231|Q7472231]]
|-
| [[Íomhá:Martin Ford Speaking July 2016.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19971558|Martin Ford]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q846430|todhchaíoch]]''<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/martin_ford martin_ford]
| [[:d:Q19971558|Q19971558]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656755|Martin Hanczyc]]''
|
| [[ceimiceoir]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/martin_hanczyc martin_hanczyc]
| [[:d:Q23656755|Q23656755]]
|-
| [[Íomhá:Martin Jacques (2012).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6775790|Martin Jacques]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q15958754|craoltóir]]''
| 1945-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/martin_jacques martin_jacques]
| [[:d:Q6775790|Q6775790]]
|-
|
| ''[[:d:Q20011313|Martin Pistorius]]''
|
| ''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q6859454|forbróir gréasáin]]''
| 1975-12-31
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Afraic Theas]]<br/>[[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/martin_pistorius martin_pistorius]
| [[:d:Q20011313|Q20011313]]
|-
| [[Íomhá:Official portrait of Lord Rees of Ludlow crop 2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q335213|Martin Rees]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>[[réalteolaí]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q752129|réaltfhisiceoir]]''<br/>''[[:d:Q2998308|cosmeolaí]]''
| 1942-06-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/sir_martin_rees sir_martin_rees]
| [[:d:Q335213|Q335213]]
|-
| [[Íomhá:Flickr - The U.S. Army - Comprehensive Soldiers Fitness (1)cropped.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q320927|Martin Seligman]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q18437198|imreoir beiriste]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1942-08-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/martin_seligman martin_seligman]
| [[:d:Q320927|Q320927]]
|-
| [[Íomhá:Photo of filmmaker Martin Villeneuve, April 2015.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3295670|Martin Villeneuve]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]
| 1978-03-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/martin_villeneuve martin_villeneuve]
| [[:d:Q3295670|Q3295670]]
|-
|
| ''[[:d:Q30754553|Martina Flor]]''
|
| ''[[:d:Q627325|dearthóir grafaicí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/martina_flor martina_flor]
| [[:d:Q30754553|Q30754553]]
|-
| [[Íomhá:Martine-Rothblatt2-5773.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6777103|Martine Rothblatt]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q19509201|gníomhaí ar son cearta daoine LADT]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1954-10-10
| [[Bean trasghnéasach|bean trasinscneach]]
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/martine_rothblatt martine_rothblatt]
| [[:d:Q6777103|Q6777103]]
|-
| [[Íomhá:Marvin Minsky at OLPC.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q204815|Marvin Minsky]]''
| eolaí cognaíoch Meiriceánach
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''
| 1927-08-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/marvin_minsky marvin_minsky]
| [[:d:Q204815|Q204815]]
|-
| [[Íomhá:Marvin Rees - 2023 (52717617130) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q24039198|Marvin Rees]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q837703|stiúrthóir neamhfheidhmiúcháin]]''
| 1972-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/marvin_rees marvin_rees]
| [[:d:Q24039198|Q24039198]]
|-
| [[Íomhá:Marwa Al-Sabouni.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q71169687|Marwa Al-Sabouni]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1981-09-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an tSiria]]
| [https://www.ted.com/speakers/marwa_al_sabouni marwa_al_sabouni]
| [[:d:Q71169687|Q71169687]]
|-
| [[Íomhá:Mary-lou-jepsen-google-io-2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q41638|Mary Lou Jepsen]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1965-04-06
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mary_lou_jepsen mary_lou_jepsen]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1465 1465]
| [[:d:Q41638|Q41638]]
|-
| [[Íomhá:Mary Norris 2019 Texas Book Festival.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20979342|Mary Norris]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1952-02-07
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mary_norris mary_norris]
| [[:d:Q20979342|Q20979342]]
|-
| [[Íomhá:Mary Roach at TED in 2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q444136|Mary Roach]]''
| scríbhneoir eolaíochta Meiriceánach
| ''[[:d:Q18533509|medical writer]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q123853167|magazine writer]]''
| 1959-03-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mary_roach mary_roach]
| [[:d:Q444136|Q444136]]
|-
| [[Íomhá:Temple Grandin at TED.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q232810|Mary Temple Grandin]]''
|
| ''[[:d:Q350979|míoleolaí]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[bitheolaí]]
| 1947-08-29
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/temple_grandin temple_grandin]
| [[:d:Q232810|Q232810]]
|-
| [[Íomhá:MARY T. BASSETT in 2023 06.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23767444|Mary Travis Bassett]]''
|
| ''[[:d:Q13416803|eipidéimeolaí]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mary_bassett mary_bassett]
| [[:d:Q23767444|Q23767444]]
|-
|
| ''[[:d:Q23498467|Maryn McKenna]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1959-01-22
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/maryn_mckenna maryn_mckenna]
| [[:d:Q23498467|Q23498467]]
|-
| [[Íomhá:Massimo banzi.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16174456|Massimo Banzi]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q1231865|oideolaí]]''<br/>''[[:d:Q2994387|sainchomhairleoir]]''
| 1968-02-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iodáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/massimo_banzi massimo_banzi]
| [[:d:Q16174456|Q16174456]]
|-
|
| ''[[:d:Q91168750|Mathias Basner]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/mathias_basner mathias_basner]
| [[:d:Q91168750|Q91168750]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783045|Mathias Jud]]''
|
| [[ealaíontóir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/mathias_jud mathias_jud]
| [[:d:Q23783045|Q23783045]]
|-
|
| ''[[:d:Q3298792|Mathieu Lehanneur]]''
| dearthóir Francach
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1974-08-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/mathieu_lehanneur mathieu_lehanneur]<br/>[https://www.ted.com/speakers/501 501]
| [[:d:Q3298792|Q3298792]]
|-
| [[Íomhá:Matt Cutts Headshot.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q890702|Matt Cutts]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1972
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/matt_cutts matt_cutts]
| [[:d:Q890702|Q890702]]
|-
|
| ''[[:d:Q16194081|Matt Goldman]]''
|
| [[Léiritheoir ceoil|léiritheoir ceirníní]]<br/>[[cumadóir amhrán]]
| 1969-12-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/matt_goldman matt_goldman]
| [[:d:Q16194081|Q16194081]]
|-
|
| ''[[:d:Q3299487|Matt Johnson]]''
|
| ''[[:d:Q386854|drumadóir]]''<br/>''[[:d:Q4351403|cnagcheoltóir]]''
| 1970-11-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/matt_johnson matt_johnson]
| [[:d:Q3299487|Q3299487]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769530|Matt Kenyon]]''
|
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''
| 1977
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/matt_kenyon matt_kenyon]
| [[:d:Q23769530|Q23769530]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662668|Matt Killingsworth]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/matt_killingsworth matt_killingsworth]
| [[:d:Q23662668|Q23662668]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662543|Matt Mills]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/matthew_mills_and_tamara_roukaerts matthew_mills_and_tamara_roukaerts]
| [[:d:Q23662543|Q23662543]]
|-
| [[Íomhá:Matt Mullenweg (1).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92877|Matt Mullenweg]]''
| fiontraí Meiriceánach
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''
| 1984-01-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/matt_mullenweg matt_mullenweg]
| [[:d:Q92877|Q92877]]
|-
| [[Íomhá:Official portrait of Viscount Ridley crop 2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q961972|Matt Ridley]]''
|
| ''[[:d:Q806798|baincéir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q350979|míoleolaí]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[eacnamaí]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1483709|úinéir talún]]''
| 1958-02-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/matt_ridley matt_ridley]
| [[:d:Q961972|Q961972]]
|-
|
| ''[[:d:Q23301826|Matt Weinstein]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/matt_weinstein matt_weinstein]
| [[:d:Q23301826|Q23301826]]
|-
|
| ''[[:d:Q124606154|Matthew A. Wilson]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/matt_wilson matt_wilson]
| [[:d:Q124606154|Q124606154]]
|-
| [[Íomhá:Matthew Carter, 2014.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q383244|Matthew Carter]]''
|
| ''[[:d:Q354034|clódhearthóir]]''<br/>''[[:d:Q635734|cartlannaí]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1937-10-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/matthew_carter matthew_carter]
| [[:d:Q383244|Q383244]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783062|Matthew Childs]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/matthew_childs matthew_childs]
| [[:d:Q23783062|Q23783062]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759559|Matthew O'Reilly]]''
|
| [[Teicneoir éigeandála leighis]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/matthew_o_reilly matthew_o_reilly]
| [[:d:Q23759559|Q23759559]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783080|Matthew White]]''
|
| [[ceoltóir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/matthew_white matthew_white]
| [[:d:Q23783080|Q23783080]]
|-
|
| ''[[:d:Q24041573|Matthew Williams]]''
|
| ''[[:d:Q2066131|lúthchleasaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/matthew_williams matthew_williams]
| [[:d:Q24041573|Q24041573]]
|-
| [[Íomhá:Portrait de Matthieu Ricard.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q732418|Matthieu Ricard]]''
|
| ''[[:d:Q854997|manach Búdaíoch]]''<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q333634|aistritheoir]]''
| 1946-02-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/matthieu_ricard matthieu_ricard]
| [[:d:Q732418|Q732418]]
|-
| [[Íomhá:Seracini.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q283470|Maurizio Seracini]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q381160|saineolaí]]''<br/>[[bitheolaí]]
| 1946-12-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iodáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/maurizio_seracini maurizio_seracini]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1296 1296]
| [[:d:Q283470|Q283470]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662756|Max Little]]''
|
| [[matamaiticeoir]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/max_little max_little]
| [[:d:Q23662756|Q23662756]]
|-
| [[Íomhá:Max Tegmark.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2076321|Max Tegmark]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>[[réalteolaí]]<br/>''[[:d:Q752129|réaltfhisiceoir]]''<br/>''[[:d:Q2998308|cosmeolaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1967-05-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSualainn]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/max_tegmark max_tegmark]
| [[:d:Q2076321|Q2076321]]
|-
| [[Íomhá:20101227 May El-Khalil cropped.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1489143|May El-Khalil]]''
|
|
| 1955-12-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/may_el_khalil may_el_khalil]
| [[:d:Q1489143|Q1489143]]
|-
|
| ''[[:d:Q4081184|Maya Beiser]]''
|
| ''[[:d:Q13219637|dordveidhleadóir]]''
| 1963-12-31
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/maya_beiser maya_beiser]
| [[:d:Q4081184|Q4081184]]
|-
| [[Íomhá:Maya Penn headshot.jpeg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19664921|Maya Penn]]''
|
| ''[[:d:Q266569|beochantóir]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q12362622|daonchara]]''<br/>''[[:d:Q3501317|dearthóir faisin]]''
| 2000-02-10
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/maya_penn_1 maya_penn_1]
| [[:d:Q19664921|Q19664921]]
|-
| [[Íomhá:General Session with Maysoon Zayid.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6797978|Maysoon Zayid]]''
| fuirseoir
| [[aisteoir]]<br/>[[fuirseoir]]<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''
| 1974
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/maysoon_zayid maysoon_zayid]
| [[:d:Q6797978|Q6797978]]
|-
| [[Íomhá:Maz Jobrani VOA 02 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1142510|Maz Jobrani]]''
| fuirseoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>[[fuirseoir]]<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>[[aisteoir]]
| 1972-02-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iaráin]]
| [https://www.ted.com/speakers/maz_jobrani maz_jobrani]
| [[:d:Q1142510|Q1142510]]
|-
|
| ''[[:d:Q23798616|McKenna Pope]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/mckenna_pope mckenna_pope]
| [[:d:Q23798616|Q23798616]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759676|Meaghan Ramsey]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/meaghan_ramsey meaghan_ramsey]
| [[:d:Q23759676|Q23759676]]
|-
| [[Íomhá:Mechai Viravaidya 2008.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6584188|Mechai Viravaidya]]''
| gníomhaí Téalannach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1941-01-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Téalainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/mechai_viravaidya mechai_viravaidya]
| [[:d:Q6584188|Q6584188]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759544|Meera Vijayann]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/meera_vijayann meera_vijayann]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2071 2071]
| [[:d:Q23759544|Q23759544]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670504|Meg Jay]]''
|
| ''[[:d:Q1113899|síceolaí cliniciúil]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
| 1969-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/meg_jay meg_jay]
| [[:d:Q23670504|Q23670504]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662848|Megan Kamerick]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q5394545|saoririseoir]]''<br/>''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/megan_kamerick megan_kamerick]
| [[:d:Q23662848|Q23662848]]
|-
| [[Íomhá:Megan Phelps-Roper 266660.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q22279168|Megan Phelps-Roper]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''<br/>''[[:d:Q2296674|social media manager]]''
| 1986-01-31
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/megan_phelps_roper megan_phelps_roper]
| [[:d:Q22279168|Q22279168]]
|-
| [[Íomhá:Megan Washington.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6808754|Megan Washington]]''
|
| [[amhránaí]]<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>''[[:d:Q55960555|ealaíontóir taifeadta]]''
| 1986-01-07
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/megan_washington megan_washington]
| [[:d:Q6808754|Q6808754]]
|-
|
| ''[[:d:Q59706643|Mei Lin Neo]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/mei_lin_neo mei_lin_neo]
| [[:d:Q59706643|Q59706643]]
|-
| [[Íomhá:Meklit Hadero and Susie Ibarra (15276289548) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6810590|Meklit Hadero Meklit]]''
|
| [[amhránaí]]<br/>[[amhránaí is scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/meklit_hadero meklit_hadero]
| [[:d:Q6810590|Q6810590]]
|-
|
| ''[[:d:Q23688634|Melati and Isabel Wijsen]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/melati_and_isabel_wijsen melati_and_isabel_wijsen]
| [[:d:Q23688634|Q23688634]]
|-
| [[Íomhá:Melinda Gates - World Economic Forum Annual Meeting 2011.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q463877|Melinda Gates]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q15472169|pátrún]]''<br/>''[[:d:Q12362622|daonchara]]''<br/>''[[:d:Q4479442|bunaitheoir eagraíochta]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q3908516|entrepreneurship]]''
| 1964-08-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/melinda_french_gates melinda_french_gates]<br/>[https://www.ted.com/speakers/803 803]
| [[:d:Q463877|Q463877]]
|-
| [[Íomhá:Melissa Fleming (2021).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23759770|Melissa Fleming]]''
|
| ''[[:d:Q17221|urlabhraí]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/melissa_fleming melissa_fleming]
| [[:d:Q23759770|Q23759770]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662348|Melissa Garren]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/melissa_garren melissa_garren]
| [[:d:Q23662348|Q23662348]]
|-
|
| ''[[:d:Q85954688|Melissa J. Moore]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/melissa_j_moore melissa_j_moore]
| [[:d:Q85954688|Q85954688]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662916|Melissa Marshall]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/melissa_marshall melissa_marshall]
| [[:d:Q23662916|Q23662916]]
|-
| [[Íomhá:Mellody Hobson.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6813152|Mellody Hobson]]''
| bean ghnó Mheiriceánach
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1969-04-03
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mellody_hobson mellody_hobson]
| [[:d:Q6813152|Q6813152]]
|-
|
| ''[[:d:Q24054818|Melvin Russell]]''
|
| ''[[:d:Q384593|garda]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/melvin_russell melvin_russell]
| [[:d:Q24054818|Q24054818]]
|-
| [[Íomhá:Memory Banda.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23760334|Memory Banda]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1996-09-24
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Mhaláiv]]
| [https://www.ted.com/speakers/memory_banda memory_banda]
| [[:d:Q23760334|Q23760334]]
|-
| [[Íomhá:Mena Trott from The Sew Weekly.jpeg|center|128px]]
| ''[[:d:Q52826|Mena Grabowski Trott]]''
|
| ''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''
| 1977-09-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mena_trott mena_trott]
| [[:d:Q52826|Q52826]]
|-
|
| ''[[:d:Q54956679|Mennat El Ghalid]]''
|
| ''[[:d:Q2487799|míceolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/mennat_el_ghalid mennat_el_ghalid]
| [[:d:Q54956679|Q54956679]]
|-
| [[Íomhá:Meta - Meron Gribetz - Founder-CEO - A.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q25095565|Meron Gribetz]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Iosrael]]
| [https://www.ted.com/speakers/meron_gribetz meron_gribetz]
| [[:d:Q25095565|Q25095565]]
|-
| [[Íomhá:Mia Birdsong.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23782693|Mia Birdsong]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mia_birdsong mia_birdsong]
| [[:d:Q23782693|Q23782693]]
|-
| [[Íomhá:Michael Nielsen.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6833069|Michael A. Nielsen]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>[[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q19350898|fisiceoir teoiriciúil]]''<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''
| 1974-01-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_nielsen michael_nielsen]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1094 1094]
| [[:d:Q6833069|Q6833069]]
|-
| [[Íomhá:Michael Anti.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q536668|Michael Anti]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q1086863|colúnaí]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''
| 1975
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Daon-Phoblacht na Síne]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_anti michael_anti]
| [[:d:Q536668|Q536668]]
|-
| [[Íomhá:Michael Bierut.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3856114|Michael Bierut]]''
| dearthóir grafaicí Meiriceánach
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q627325|dearthóir grafaicí]]''<br/>''[[:d:Q1231865|oideolaí]]''
| 1957
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_bierut michael_bierut]
| [[:d:Q3856114|Q3856114]]
|-
| [[Íomhá:Michael Botticelli.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6828740|Michael Botticelli]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1958-01-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_botticelli michael_botticelli]
| [[:d:Q6828740|Q6828740]]
|-
|
| ''[[:d:Q6829848|Michael Dickinson]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1963
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_dickinson michael_dickinson]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1551 1551]
| [[:d:Q6829848|Q6829848]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670632|Michael Green]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1966
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/michael_green michael_green]
| [[:d:Q23670632|Q23670632]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759758|Michael Green]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/michael_green_spi michael_green_spi]
| [[:d:Q23759758|Q23759758]]
|-
|
| ''[[:d:Q6830936|Michael Hansmeyer]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1973
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/michael_hansmeyer michael_hansmeyer]
| [[:d:Q6830936|Q6830936]]
|-
|
| ''[[:d:Q40001545|Michael Hendryx]]''
|
| [[ollamh]]
| 1960
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/michael_hendryx michael_hendryx]
| [[:d:Q40001545|Q40001545]]
|-
| [[Íomhá:Sociologist Michael Kimmel in 2012.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1498283|Michael Kimmel]]''
| socheolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1951-02-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_kimmel michael_kimmel]
| [[:d:Q1498283|Q1498283]]
|-
| [[Íomhá:Michael Patrick Lynch at Senate House.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6832368|Michael Lynch]]''
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''
| 1966
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/michael_lynch michael_lynch]
| [[:d:Q6832368|Q6832368]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662341|Michael McDaniel]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/michael_mcdaniel michael_mcdaniel]
| [[:d:Q23662341|Q23662341]]
|-
|
| ''[[:d:Q6832811|Michael Merzenich]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
| 1942-05-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_merzenich michael_merzenich]
| [[:d:Q6832811|Q6832811]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727972|Michael Metcalfe]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/michael_metcalfe michael_metcalfe]
| [[:d:Q23727972|Q23727972]]
|-
|
| ''[[:d:Q3308398|Michael Moschen]]''
|
| ''[[:d:Q17307272|taibheoir sorcais]]''
| 1955
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/michael_moschen michael_moschen]
| [[:d:Q3308398|Q3308398]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662981|Michael Norton]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/michael_norton michael_norton]
| [[:d:Q23662981|Q23662981]]
|-
|
| ''[[:d:Q23784724|Michael Pawlyn]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1967-09-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_pawlyn michael_pawlyn]
| [[:d:Q23784724|Q23784724]]
|-
| [[Íomhá:Michael Pollan at Yale 1 cropped.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1138996|Michael Pollan]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>[[ollamh]]<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''
| 1955-02-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_pollan michael_pollan]
| [[:d:Q1138996|Q1138996]]
|-
| [[Íomhá:Michael Porter.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q272146|Michael Porter]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1906857|innealtóir meicniúil]]''<br/>''[[:d:Q10497074|innealtóir aeraspáis]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1947-05-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_porter michael_porter]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1622 1622]
| [[:d:Q272146|Q272146]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783071|Michael Pritchard]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/michael_pritchard michael_pritchard]
| [[:d:Q23783071|Q23783071]]
|-
|
| ''[[:d:Q23768729|Michael Rubinstein]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/michael_rubinstein michael_rubinstein]
| [[:d:Q23768729|Q23768729]]
|-
| [[Íomhá:Michael Sandel Me Judice.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q381044|Michael Sandel]]''
|
| ''[[:d:Q18930007|political philosopher]]''<br/>''[[:d:Q1231865|oideolaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1953-03-05<br/>1953-05-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_sandel michael_sandel]
| [[:d:Q381044|Q381044]]
|-
| [[Íomhá:Michael Shellenberger.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6834344|Michael Shellenberger]]''
|
| ''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''<br/>''[[:d:Q30131998|cultural anthropologist]]''<br/>''[[:d:Q15839134|éiceolaí]]''
| 1971-06-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_shellenberger michael_shellenberger]
| [[:d:Q6834344|Q6834344]]
|-
| [[Íomhá:Michael Shermer wiki portrait4.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q126225|Michael Shermer]]''
| scríbhneoir eolaíochta Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q16063546|historian of science]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q2309784|rothaí spóirt]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''
| 1954-09-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_shermer michael_shermer]
| [[:d:Q126225|Q126225]]
|-
| [[Íomhá:Michael Specter Headshot new.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2356503|Michael Specter]]''
| iriseoir
| [[iriseoir]]
| 1955
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_specter michael_specter]
| [[:d:Q2356503|Q2356503]]
|-
| [[Íomhá:Michael Stevens VidCon 2016.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q14436762|Michael Stevens]]''
|
| ''[[:d:Q17125263|cruthaitheoir YouTube]]''<br/>''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q974144|oideoir]]''<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''<br/>[[fuirseoir]]<br/>''[[:d:Q138858|siamsóir]]''<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''
| 1986-01-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_stevens michael_stevens]
| [[:d:Q14436762|Q14436762]]
|-
| [[Íomhá:MTTKeepingScore.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q520493|Michael Tilson Thomas]]''
|
| ''[[:d:Q158852|stiúrthóir ceolfhoirne]]''<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q16145150|múinteoir ceoil]]''
| 1944-12-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_tilson_thomas michael_tilson_thomas]
| [[:d:Q520493|Q520493]]
|-
| [[Íomhá:General Fusion Michel Laberge (33250324636).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23727986|Michel Laberge]]''
|
| [[fisiceoir]]
| 1961
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/michel_laberge michel_laberge]
| [[:d:Q23727986|Q23727986]]
|-
|
| ''[[:d:Q60754633|Michel M Dugon]]''
|
| ''[[:d:Q5669847|ollamh cúnta]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/michel_dugon michel_dugon]
| [[:d:Q60754633|Q60754633]]
|-
|
| ''[[:d:Q23661627|Michelle Borkin]]''
|
| [[fisiceoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/michelle_borkin michelle_borkin]
| [[:d:Q23661627|Q23661627]]
|-
| [[Íomhá:Michelle Obama 2013 official portrait.jpg|center|128px]]
| [[Michelle Obama]]
| dlíodóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1964-01-17
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/michelle_obama michelle_obama]
| [[:d:Q13133|Q13133]]
|-
| [[Íomhá:Mick Cornett (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q12003032|Mick Cornett]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1958-07-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mick_cornett mick_cornett]
| [[:d:Q12003032|Q12003032]]
|-
| [[Íomhá:Mick Ebeling (2015).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6838160|Mick Ebeling]]''
|
| [[léiritheoir scannáin]]
| 1970-11-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mick_ebeling mick_ebeling]
| [[:d:Q6838160|Q6838160]]
|-
|
| ''[[:d:Q16732921|Mick Mountz]]''
|
| ''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mick_mountz mick_mountz]
| [[:d:Q16732921|Q16732921]]
|-
| [[Íomhá:Miguel Nicolelis (16397324065).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q976399|Miguel Nicolelis]]''
| néareolaí Brasaíleach
| [[bitheolaí]]<br/>[[Lia|dochtúir leighis]]<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>[[néareolaí]]
| 1961-03-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/miguel_nicolelis miguel_nicolelis]
| [[:d:Q976399|Q976399]]
|-
| [[Íomhá:Mihaly Csikszentmihalyi.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q316147|Mihaly Csikszentmihalyi]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q211346|síciatraí]]''
| 1934-09-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ungáir]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mihaly_csikszentmihalyi mihaly_csikszentmihalyi]
| [[:d:Q316147|Q316147]]
|-
|
| ''[[:d:Q89906394|Miho Janvier]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q6643326|space physics]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/miho_janvier miho_janvier]
| [[:d:Q89906394|Q89906394]]
|-
|
| ''[[:d:Q957612|Mike Archer]]''
|
| ''[[:d:Q1662561|pailé-ointeolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1945-03-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/michael_archer michael_archer]
| [[:d:Q957612|Q957612]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657163|Mike Biddle]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/michael_biddle michael_biddle]
| [[:d:Q23657163|Q23657163]]
|-
| [[Íomhá:Mikematas.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21463338|Mike Matas]]''
|
| ''[[:d:Q627325|dearthóir grafaicí]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q107573818|icon designer]]''
| 1986-03-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mike_matas mike_matas]
| [[:d:Q21463338|Q21463338]]
|-
| [[Íomhá:Mike Rowe.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q455808|Mike Rowe]]''
|
| ''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q2405480|aisteoir gutha]]''
| 1962-03-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mike_rowe mike_rowe]
| [[:d:Q455808|Q455808]]
|-
|
| ''[[:d:Q24053199|Mike Velings]]''
|
| ''[[:d:Q16060693|caomhantóir]]''<br/>''[[:d:Q56249301|pisciculturist]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/mike_velings mike_velings]
| [[:d:Q24053199|Q24053199]]
|-
| [[Íomhá:Mike deGruy.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6849378|Mike deGruy]]''
|
| ''[[:d:Q1235146|déantóir scannán faisnéise]]''<br/>''[[:d:Q222344|cineamatagrafadóir]]''
| 1951-12-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mike_degruy mike_degruy]
| [[:d:Q6849378|Q6849378]]
|-
| [[Íomhá:Michail Sygar, 2023 Ausschnitt.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4194814|Mikhail Zygar]]''
| iriseoir Rúiseach
| ''[[:d:Q15973695|political journalist]]''<br/>''[[:d:Q12144794|scríbhneoir próis]]''<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''<br/>''[[:d:Q164236|comhfhreagraí cogaidh]]''<br/>''[[:d:Q589298|príomheagarthóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''
| 1981-01-31
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Rúis]]
| [https://www.ted.com/speakers/mikhail_zygar mikhail_zygar]
| [[:d:Q4194814|Q4194814]]
|-
| [[Íomhá:Mikko Hypponen (12340136955) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2489610|Mikko Hyppönen]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q28344495|comhairleoir slándála ríomhaireachta]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q9379869|léachtóir]]''<br/>''[[:d:Q381160|saineolaí]]''
| 1969-10-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhionlainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/mikko_hypponen mikko_hypponen]
| [[:d:Q2489610|Q2489610]]
|-
| [[Íomhá:Milton glaser.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1351481|Milton Glaser]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q644687|maisitheoir]]''<br/>''[[:d:Q627325|dearthóir grafaicí]]''<br/>''[[:d:Q1229025|clóghrafóir]]''<br/>''[[:d:Q1925963|ealaíontóir grafach]]''
| 1929-06-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/milton_glaser milton_glaser]
| [[:d:Q1351481|Q1351481]]
|-
|
| ''[[:d:Q4794835|Mina Bissell]]''
|
| ''[[:d:Q15839206|bitheolaí móilíneach]]''<br/>''[[:d:Q15839136|bitheolaí ceall]]''<br/>[[bithcheimiceoir]]<br/>[[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1940
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Iaráin]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mina_bissell mina_bissell]
| [[:d:Q4794835|Q4794835]]
|-
|
| ''[[:d:Q73482980|Mindy Scheier]]''
|
| ''[[:d:Q3501317|dearthóir faisin]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1971
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/mindy_scheier mindy_scheier]
| [[:d:Q73482980|Q73482980]]
|-
|
| ''[[:d:Q23809265|Miranda Wang & Jeanny Yao]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/miranda_wang_and_jenny_yao miranda_wang_and_jenny_yao]
| [[:d:Q23809265|Q23809265]]
|-
| [[Íomhá:Miru Kim in paris catacombs.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6874759|Miru Kim]]''
| ealaíontóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1981
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/miru_kim miru_kim]
| [[:d:Q6874759|Q6874759]]
|-
| [[Íomhá:MishaGlenny.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3859025|Misha Glenny]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[staraí]]
| 1958-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/misha_glenny misha_glenny]<br/>[https://www.ted.com/speakers/486 486]
| [[:d:Q3859025|Q3859025]]
|-
| [[Íomhá:Mitchel Resnick.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q650983|Mitchel Resnick]]''
|
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>[[fisiceoir]]<br/>[[iriseoir]]
| 1956-06-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mitch_resnick mitch_resnick]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1529 1529]
| [[:d:Q650983|Q650983]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795567|Mitchell Besser]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/mitchell_besser mitchell_besser]
| [[:d:Q23795567|Q23795567]]
|-
| [[Íomhá:Mitchell joachim 2008.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q984089|Mitchell Joachim]]''
| ailtire Meiriceánach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q131062|pleanálaí]]''
| 1972-02-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/mitchell_joachim mitchell_joachim]
| [[:d:Q984089|Q984089]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795336|Miwa Matreyek]]''
|
| [[ealaíontóir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/miwa_matreyek miwa_matreyek]
| [[:d:Q23795336|Q23795336]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712268|Mohamed Ali]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/mohamed_ali mohamed_ali]
| [[:d:Q23712268|Q23712268]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712650|Mohamed Hijri]]''
|
| [[eolaí]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/mohamed_hijri mohamed_hijri]
| [[:d:Q23712650|Q23712650]]
|-
| [[Íomhá:Molly Crockett at World Economic Forum.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15989936|Molly J. Crockett]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
| 1983-05
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/molly_crockett molly_crockett]
| [[:d:Q15989936|Q15989936]]
|-
| [[Íomhá:Molly Stevens - 29314178254 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15896847|Molly Stevens]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/molly_stevens molly_stevens]
| [[:d:Q15896847|Q15896847]]
|-
| [[Íomhá:Mona Chalabi, 2013 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21793960|Mona Chalabi]]''
|
| [[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/mona_chalabi mona_chalabi]
| [[:d:Q21793960|Q21793960]]
|-
| [[Íomhá:Monica Byrne Author.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21642356|Monica Byrne]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q18844224|scríbhneoir ficsean eolaíochta]]''<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q214917|drámadóir]]''
| 1981-07-13
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/monica_byrne monica_byrne]
| [[:d:Q21642356|Q21642356]]
|-
| [[Íomhá:Monica Lewinsky 2014 IDA Awards (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q212659|Monica Lewinsky]]''
|
| ''[[:d:Q3501317|dearthóir faisin]]''<br/>''[[:d:Q10672931|síceolaí sóisialta]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1973-07-23
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/monica_lewinsky monica_lewinsky]
| [[:d:Q212659|Q212659]]
|-
| [[Íomhá:MONIKA BULAJ 2015.1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3860861|Monika Bulaj]]''
| iriseoir Polannach
| [[iriseoir]]
| 1966-05-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Pholainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/monika_bulaj monika_bulaj]
| [[:d:Q3860861|Q3860861]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662833|Morgan O'Neill]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/morgan_o_neill morgan_o_neill]
| [[:d:Q23662833|Q23662833]]
|-
| [[Íomhá:Morgan Spurlock 2012 Shankbone.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q364421|Morgan Spurlock]]''
|
| ''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''
| 1970-11-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/morgan_spurlock morgan_spurlock]
| [[:d:Q364421|Q364421]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769521|Morgana Bailey]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/morgana_bailey morgana_bailey]
| [[:d:Q23769521|Q23769521]]
|-
|
| ''[[:d:Q6912508|Morley]]''
| amhránaí
| [[amhránaí]]<br/>[[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>[[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>[[Léiritheoir ceoil|léiritheoir ceirníní]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/morley morley]
| [[:d:Q6912508|Q6912508]]
|-
| [[Íomhá:La guerra gaucha-Sebastián Chiola-Ángel Magaña.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q220944|Moshe Safdie]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q131062|pleanálaí]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1938-07-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]<br/>[[Iosrael]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/moshe_safdie moshe_safdie]
| [[:d:Q220944|Q220944]]
|-
| [[Íomhá:Congreso Futuro - 2019-01-14 - 26.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15429344|Moshe Szyf]]''
|
| ''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''
| 1955
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/moshe_szyf moshe_szyf]
| [[:d:Q15429344|Q15429344]]
|-
|
| ''[[:d:Q23768724|Mundano]]''
|
| [[ealaíontóir]]
| 1986
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/mundano mundano]
| [[:d:Q23768724|Q23768724]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662706|Munir Virani]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Chéinia]]
| [https://www.ted.com/speakers/munir_virani munir_virani]
| [[:d:Q23662706|Q23662706]]
|-
| [[Íomhá:Murray Gell-Mann - World Economic Forum Annual Meeting 2012.jpg|center|128px]]
| [[Murray Gell-Mann]]
| fisiceoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q19350898|fisiceoir teoiriciúil]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>[[fisiceoir]]
| 1929-09-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/murray_gell_mann murray_gell_mann]<br/>[https://www.ted.com/speakers/173 173]
| [[:d:Q172840|Q172840]]
|-
| [[Íomhá:Musimbi Kanyoro, CEO and President, Global Fund for Women, speaking at the Girl Summit 2014 (14701908346).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16185411|Musimbi Kanyoro]]''
| gníomhaí Céiniach
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
| 1953-11-30
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Chéinia]]
| [https://www.ted.com/speakers/musimbi_kanyoro musimbi_kanyoro]
| [[:d:Q16185411|Q16185411]]
|-
| [[Íomhá:Mustafa Akyol.jpeg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6943223|Mustafa Akyol]]''
| scríbhneoir agus iriseoir Turcach
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q84681895|political analyst]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1972
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Tuirc]]
| [https://www.ted.com/speakers/mustafa_akyol mustafa_akyol]
| [[:d:Q6943223|Q6943223]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759569|Myriam Sidibe]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/myriam_sidibe myriam_sidibe]
| [[:d:Q23759569|Q23759569]]
|-
| [[Íomhá:Mary Robinson (2014).jpg|center|128px]]
| [[Máire Mhic Róibín]]
| 7ú Uachtarán na hÉireann
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[saineolaí dlí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[abhcóide]]
| 1944-05-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Éire (Poblacht na hÉireann)|Éire]]
| [https://www.ted.com/speakers/mary_robinson mary_robinson]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2526 2526]
| [[:d:Q188214|Q188214]]
|-
| [[Íomhá:Monica Araya donated by Dave Malkoff (sq cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q109969488|Mónica Araya]]''
|
| ''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Cósta Ríce]]
| [https://www.ted.com/speakers/monica_araya monica_araya]
| [[:d:Q109969488|Q109969488]]
|-
|
| ''[[:d:Q22095670|N. Jeremy Kasdin]]''
|
| [[réalteolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/jeremy_kasdin jeremy_kasdin]
| [[:d:Q22095670|Q22095670]]
|-
| [[Íomhá:Nadia Al-Sakkaf, AlJazeera Channel - May 11, 2015.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20423647|Nadia Al-Sakkaf]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1977-03-08
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Éimin|Poblacht Éimin]]
| [https://www.ted.com/speakers/nadia_al_sakkaf nadia_al_sakkaf]
| [[:d:Q20423647|Q20423647]]
|-
| [[Íomhá:Nadine Burke Harris (38590996961).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19878640|Nadine Burke Harris]]''
|
| [[Lia|dochtúir leighis]]
| 1975-10-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/nadine_burke_harris_1 nadine_burke_harris_1]
| [[:d:Q19878640|Q19878640]]
|-
| [[Íomhá:Nadezhda Tolokonnikova während einer Paneldisskusion auf der republica 2015-cropped.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q288956|Nadya Tolokonnikova]]''
|
| ''[[:d:Q4610556|mainicín]]''<br/>''[[:d:Q108309647|sewing machine slave]]''<br/>''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''<br/>[[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q1027930|webcam model]]''<br/>[[ealaíontóir]]
| 1989-11-07
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Rúis]]
| [https://www.ted.com/speakers/nadya_tolokonnikova nadya_tolokonnikova]
| [[:d:Q288956|Q288956]]
|-
| [[Íomhá:Nagin Cox with JPL icon.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28678622|Nagin Cox]]''
|
| ''[[:d:Q10497074|innealtóir aeraspáis]]''
| 1965
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/nagin_cox nagin_cox]
| [[:d:Q28678622|Q28678622]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795283|Naif Al-Mutawa]]''
|
| ''[[:d:Q1113899|síceolaí cliniciúil]]''<br/>''[[:d:Q11892507|scríbhneoir greannán]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/naif_al_mutawa naif_al_mutawa]
| [[:d:Q23795283|Q23795283]]
|-
| [[Íomhá:Nalini Nadkarni speaking at TED in 2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1275902|Nalini Nadkarni]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q15839134|éiceolaí]]''<br/>''[[:d:Q2374149|luibheolaí]]''
| 1954-10-13
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nalini_nadkarni nalini_nadkarni]
| [[:d:Q1275902|Q1275902]]
|-
|
| ''[[:d:Q6962654|Nancy Duarte]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1758037|ceann comhairle]]''<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''
| 1950
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nancy_duarte nancy_duarte]
| [[:d:Q6962654|Q6962654]]
|-
|
| ''[[:d:Q11789453|Nancy Etcoff]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
| 1955
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nancy_etcoff nancy_etcoff]
| [[:d:Q11789453|Q11789453]]
|-
|
| ''[[:d:Q23768711|Nancy Frates]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/nancy_frates nancy_frates]
| [[:d:Q23768711|Q23768711]]
|-
| [[Íomhá:Introduction to the Simons Center, Nancy Kanwisher, 2m33s.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6962770|Nancy Kanwisher]]''
| néareolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
| 1958
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nancy_kanwisher nancy_kanwisher]
| [[:d:Q6962770|Q6962770]]
|-
| [[Íomhá:Nancy Lublin.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6962820|Nancy Lublin]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q3492227|nuálaí]]''<br/>''[[:d:Q2994387|sainchomhairleoir]]''
| 1971-06-30
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nancy_lublin nancy_lublin]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1307 1307]
| [[:d:Q6962820|Q6962820]]
|-
|
| ''[[:d:Q18156724|Nancy Rabalais]]''
|
| ''[[:d:Q3640160|bitheolaí muirí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1950
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nancy_n_rabalais nancy_n_rabalais]
| [[:d:Q18156724|Q18156724]]
|-
| [[Íomhá:Nandan M. Nilekani.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1391255|Nandan Nilekani]]''
| fear gnó Indiach
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1955-06-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/nandan_nilekani nandan_nilekani]
| [[:d:Q1391255|Q1391255]]
|-
| [[Íomhá:Nanfu Wang 2019.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q24609090|Nanfu Wang]]''
| stiúrthóir scannán
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q1414443|déantóir scannán]]''
| 1985
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Daon-Phoblacht na Síne]]
| [https://www.ted.com/speakers/nanfu_wang nanfu_wang]
| [[:d:Q24609090|Q24609090]]
|-
| [[Íomhá:Naná Vasconcelos.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q707607|Naná Vasconcelos]]''
| cnagcheoltóir Brasaíleach
| [[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q15981151|ceoltóir snagcheoil]]''<br/>''[[:d:Q4351403|cnagcheoltóir]]''<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>''[[:d:Q1415090|cumadóir scóir scannáin]]''<br/>[[ceoltóir]]<br/>[[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>[[aisteoir]]
| 1944-08-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/nana_vasconcelos nana_vasconcelos]
| [[:d:Q707607|Q707607]]
|-
|
| ''[[:d:Q11584846|Naoko Ishii]]''
|
| ''[[:d:Q622807|seiyū]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an tSeapáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/naoko_ishii naoko_ishii]
| [[:d:Q11584846|Q11584846]]
|-
| [[Íomhá:Naomi Klein at Berkeley, California, in 2014 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q236606|Naomi Klein]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1235146|déantóir scannán faisnéise]]''<br/>''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''<br/>[[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q61048378|gníomhaí aeráide]]''
| 1970-05-08
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/naomi_klein naomi_klein]<br/>[https://www.ted.com/speakers/845 845]
| [[:d:Q236606|Q236606]]
|-
|
| ''[[:d:Q59631607|Naomi McDougall Jones]]''
|
| [[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/naomi_mcdougall_jones naomi_mcdougall_jones]
| [[:d:Q59631607|Q59631607]]
|-
| [[Íomhá:Naomi Oreskes 2nd European TA conference in Berlin 2015.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q205618|Naomi Oreskes]]''
|
| ''[[:d:Q16063546|historian of science]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q12094958|geoifisiceoir]]''<br/>''[[:d:Q11424604|domhaneolaí]]''
| 1958-11-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/naomi_oreskes naomi_oreskes]
| [[:d:Q205618|Q205618]]
|-
|
| ''[[:d:Q23798128|Naomi Shah]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/naomi_shah naomi_shah]
| [[:d:Q23798128|Q23798128]]
|-
| [[Íomhá:Natalie Jeremijenko.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6968182|Natalie Jeremijenko]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''
| 1966
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/natalie_jeremijenko natalie_jeremijenko]
| [[:d:Q6968182|Q6968182]]
|-
| [[Íomhá:Natalie MacMaster - Seattle - 2010.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6968206|Natalie MacMaster]]''
| ceoltóir Ceanadach
| ''[[:d:Q3560496|fidléir]]''<br/>[[ceoltóir]]
| 1972-06-13
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/natalie_macmaster natalie_macmaster]
| [[:d:Q6968206|Q6968206]]
|-
| [[Íomhá:Natalie Merchant 07 15 2017 -13 (36837904352).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q238215|Natalie Merchant]]''
| amhránaí agus cumadóir Meiriceánach
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>[[amhránaí]]<br/>[[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''<br/>''[[:d:Q55960555|ealaíontóir taifeadta]]''
| 1963-10-26
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/natalie_merchant natalie_merchant]
| [[:d:Q238215|Q238215]]
|-
| [[Íomhá:Natalie Panek, NASA internship with Henning Leidecker.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q50379483|Natalie Panek]]''
|
| ''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''
| 1983
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/natalie_panek natalie_panek]
| [[:d:Q50379483|Q50379483]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656760|Natalie Warne]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/natalie_warne natalie_warne]
| [[:d:Q23656760|Q23656760]]
|-
|
| ''[[:d:Q57201099|Natasha Hurley-Walker]]''
|
| ''[[:d:Q752129|réaltfhisiceoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/natasha_hurley_walker natasha_hurley_walker]
| [[:d:Q57201099|Q57201099]]
|-
|
| ''[[:d:Q16982366|Natasha Tsakos]]''
|
| [[aisteoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/natasha_tsakos natasha_tsakos]
| [[:d:Q16982366|Q16982366]]
|-
|
| ''[[:d:Q23661623|Nate Garvis]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/nate_garvis nate_garvis]
| [[:d:Q23661623|Q23661623]]
|-
| [[Íomhá:Nate Silver in Conversation with NY1's Pat Kiernan (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q562521|Nate Silver]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q2732142|staitisteoir]]''<br/>''[[:d:Q15295720|imreoir pócair]]''
| 1978-01-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nate_silver nate_silver]
| [[:d:Q562521|Q562521]]
|-
| [[Íomhá:NASA Nathalie Cabrol2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21005247|Nathalie Cabrol]]''
|
| ''[[:d:Q16742203|pláinéadeolaí]]''<br/>''[[:d:Q17318006|freediver]]''<br/>''[[:d:Q3061999|astrobiologist]]''<br/>''[[:d:Q9149093|sléibhteoir]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''
| 1963-08-30
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Fhrainc]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nathalie_cabrol nathalie_cabrol]
| [[:d:Q21005247|Q21005247]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656749|Nathalie Miebach]]''
|
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/nathalie_miebach nathalie_miebach]
| [[:d:Q23656749|Q23656749]]
|-
| [[Íomhá:Nathan Myhrvold.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q365578|Nathan Myhrvold]]''
|
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q1662561|pailé-ointeolaí]]''<br/>[[eolaí]]<br/>''[[:d:Q156839|cócaire]]''<br/>''[[:d:Q978044|feidhmeannach]]''
| 1959-08-03<br/>1959
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nathan_myhrvold nathan_myhrvold]
| [[:d:Q365578|Q365578]]
|-
| [[Íomhá:Nathan Wolfe 2011 Shankbone.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q15438588|Nathan Wolfe]]''
|
| ''[[:d:Q13416803|eipidéimeolaí]]''<br/>''[[:d:Q15634281|vireolaí]]''<br/>[[bitheolaí]]
| 1970-08-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nathan_wolfe nathan_wolfe]
| [[:d:Q15438588|Q15438588]]
|-
| [[Íomhá:Nathaniel Kahn.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3329419|Nathaniel Kahn]]''
| stiúrthóir scannán Meiriceánach
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''
| 1962-11-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nathaniel_kahn nathaniel_kahn]
| [[:d:Q3329419|Q3329419]]
|-
|
| ''[[:d:Q54954376|Natsai Audrey Chieza]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/natsai_audrey_chieza natsai_audrey_chieza]
| [[:d:Q54954376|Q54954376]]
|-
| [[Íomhá:2018-07-01 ZDF Fernsehgarten Naturally 7-0347.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1970037|Naturally 7]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/naturally_7 naturally_7]
| [[:d:Q1970037|Q1970037]]
|-
|
| ''[[:d:Q6982299|Navi Radjou]]''
|
| [[eacnamaí]]
| 1970-08-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/navi_radjou navi_radjou]
| [[:d:Q6982299|Q6982299]]
|-
| [[Íomhá:Ndidi Nwuneli.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19564385|Ndidi Okonkwo Nwuneli]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1975-03-22
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Nigéir]]
| [https://www.ted.com/speakers/ndidi_nwuneli ndidi_nwuneli]
| [[:d:Q19564385|Q19564385]]
|-
| [[Íomhá:Negin Farsad.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q6987345|Negin Farsad]]''
| fuirseoir
| [[fuirseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[aisteoir]]<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1978
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/negin_farsad negin_farsad]
| [[:d:Q6987345|Q6987345]]
|-
| [[Íomhá:Neha Narula at World Economic Forum Davos 2023.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q102962826|Neha Narula]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/neha_narula neha_narula]
| [[:d:Q102962826|Q102962826]]
|-
| [[Íomhá:Neil Burgess Royal Society.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23657268|Neil Burgess]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
| 1966-07-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/neil_burgess neil_burgess]
| [[:d:Q23657268|Q23657268]]
|-
| [[Íomhá:Neil Gershenfeld 2007.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1030183|Neil Gershenfeld]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1959-12-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/neil_gershenfeld neil_gershenfeld]<br/>[https://www.ted.com/speakers/88 88]
| [[:d:Q1030183|Q1030183]]
|-
| [[Íomhá:World's First Cyborg.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1355729|Neil Harbisson]]''
|
| ''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q1028181|péintéir]]''<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1982-07-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/neil_harbisson neil_harbisson]
| [[:d:Q1355729|Q1355729]]
|-
| [[Íomhá:Neil MacGregor Frankfurter Buchmesse 2015.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q1226759|Neil MacGregor]]''
|
| ''[[:d:Q1792450|staraí na healaíne]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1946-06-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/neil_macgregor neil_macgregor]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1018 1018]
| [[:d:Q1226759|Q1226759]]
|-
| [[Íomhá:Neil Pasricha San Diego.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16733247|Neil Pasricha]]''
|
| ''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q15982858|cainteoir inspreagtha]]''<br/>''[[:d:Q26831130|life coach]]''
| 1979-09-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/neil_pasricha neil_pasricha]
| [[:d:Q16733247|Q16733247]]
|-
| [[Íomhá:Neil Turok AIMS.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1386754|Neil Turok]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>[[réalteolaí]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1958-11-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Afraic Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/neil_turok neil_turok]<br/>[https://www.ted.com/speakers/207 207]
| [[:d:Q1386754|Q1386754]]
|-
| [[Íomhá:Nellie McKay.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q454975|Nellie McKay]]''
|
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q15981151|ceoltóir snagcheoil]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''<br/>''[[:d:Q2259451|aisteoir stáitse]]''<br/>''[[:d:Q18545066|fuirseoir ar a boinn]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''
| 1982-04-13
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nellie_mckay nellie_mckay]<br/>[https://www.ted.com/speakers/248 248]
| [[:d:Q454975|Q454975]]
|-
| [[Íomhá:Neri Oxman - Pop!Tech 2009 - Camden, ME.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4981374|Neri Oxman]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1976
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Iosrael]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/neri_oxman neri_oxman]
| [[:d:Q4981374|Q4981374]]
|-
| [[Íomhá:Newton Aduaka.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2422311|Newton Aduaka]]''
| stiúrthóir scannán Nigéarach
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''
| 1966
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Nigéir]]
| [https://www.ted.com/speakers/newton_aduaka newton_aduaka]
| [[:d:Q2422311|Q2422311]]
|-
| [[Íomhá:Okonjo-Iweala, Ngozi (2008 portrait).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q289350|Ngozi Okonjo-Iweala]]''
| eacnamaí Nigéarach
| [[taidhleoir]]<br/>[[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[aire rialtais]]
| 1954-06-13
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Nigéir]]
| [https://www.ted.com/speakers/ngozi_okonjo_iweala ngozi_okonjo_iweala]<br/>[https://www.ted.com/speakers/115 115]
| [[:d:Q289350|Q289350]]
|-
| [[Íomhá:Niall Ferguson no Fronteiras do Pensamento São Paulo 2017 (37840342015) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q377638|Niall Ferguson]]''
|
| ''[[:d:Q17488363|economic historian]]''<br/>[[staraí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[eacnamaí]]<br/>[[iriseoir]]
| 1964-04-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/niall_ferguson niall_ferguson]
| [[:d:Q377638|Q377638]]
|-
|
| ''[[:d:Q22279054|Nic Marks]]''
|
| ''[[:d:Q2732142|staitisteoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/nic_marks nic_marks]
| [[:d:Q22279054|Q22279054]]
|-
| [[Íomhá:Nicholas Christakis.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1094336|Nicholas A. Christakis]]''
|
| ''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''<br/>[[Lia|dochtúir leighis]]
| 1962-05-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nicholas_christakis nicholas_christakis]
| [[:d:Q1094336|Q1094336]]
|-
| [[Íomhá:Nicholas Negroponte USNA 20090415 cropped.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92601|Nicholas Negroponte]]''
| ríomheolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q557880|infheisteoir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1943-12-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nicholas_negroponte nicholas_negroponte]
| [[:d:Q92601|Q92601]]
|-
| [[Íomhá:Nicholas Herbert Stern, Baron Stern of Brentford.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q335441|Nicholas Stern]]''
| eacnamaí Sasanach
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q806798|baincéir]]''
| 1946-04-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/lord_nicholas_stern lord_nicholas_stern]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2127 2127]
| [[:d:Q335441|Q335441]]
|-
| [[Íomhá:Prof Nick Bostrom 324-1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q460475|Nick Bostrom]]''
| fealsamh Sualannach
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1973-03-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/nick_bostrom nick_bostrom]
| [[:d:Q460475|Q460475]]
|-
| [[Íomhá:Nick Hanauer Laura Flanders 2016.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q14633126|Nick Hanauer]]''
| fear gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1959
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nick_hanauer nick_hanauer]
| [[:d:Q14633126|Q14633126]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769567|Nick Sears]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/nick_sears_1 nick_sears_1]
| [[:d:Q23769567|Q23769567]]
|-
|
| ''[[:d:Q7028078|Nick Veasey]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1962
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/nick_veasey nick_veasey]
| [[:d:Q7028078|Q7028078]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727944|Nicolas Perony]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/nicholas_perony nicholas_perony]
| [[:d:Q23727944|Q23727944]]
|-
| [[Íomhá:Nicole-maines-2019.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q33124715|Nicole Maines]]''
| ban-aisteoir Meiriceánach
| [[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q19509201|gníomhaí ar son cearta daoine LADT]]''
| 1997-10-07
| [[Bean trasghnéasach|bean trasinscneach]]
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nicole_maines nicole_maines]
| [[:d:Q33124715|Q33124715]]
|-
|
| ''[[:d:Q24054775|Nicole Paris & Ed Cage]]''
|
| ''[[:d:Q59958430|buillebhoscadóir]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/nicole_paris nicole_paris]
| [[:d:Q24054775|Q24054775]]
|-
| [[Íomhá:NielsDiffrient.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3277342|Niels Diffrient]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q11287574|industrial designer]]''
| 1928-09-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/niels_diffrient niels_diffrient]
| [[:d:Q3277342|Q3277342]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783481|Nigel Marsh]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1964
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/nigel_marsh nigel_marsh]
| [[:d:Q23783481|Q23783481]]
|-
| [[Íomhá:Nighat Dad.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20050928|Nighat Dad]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q7019111|oibrí sóisialta]]''
| 1981
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Phacastáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/nighat_dad nighat_dad]
| [[:d:Q20050928|Q20050928]]
|-
|
| ''[[:d:Q23729145|Nikolai Begg]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/nikolai_begg nikolai_begg]
| [[:d:Q23729145|Q23729145]]
|-
| [[Íomhá:Nilofer Merchant At Inspirefest 2017 -July 2017--130283 (35410533590).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23670940|Nilofer Merchant]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nilofer_merchant nilofer_merchant]
| [[:d:Q23670940|Q23670940]]
|-
| [[Íomhá:Nina Fedoroff at the New America Foundation (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4494049|Nina Fedoroff]]''
| bitheolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''
| 1942
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nina_fedoroff nina_fedoroff]
| [[:d:Q4494049|Q4494049]]
|-
| [[Íomhá:Nina Jablonski.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q16730096|Nina Jablonski]]''
|
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>''[[:d:Q21272406|pailé-antraipeolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[bitheolaí]]
| 1953-08-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nina_jablonski nina_jablonski]<br/>[https://www.ted.com/speakers/340 340]
| [[:d:Q16730096|Q16730096]]
|-
| [[Íomhá:Nina Tandon.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23657225|Nina Tandon]]''
|
| [[eolaí]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nina_tandon nina_tandon]
| [[:d:Q23657225|Q23657225]]
|-
| [[Íomhá:Nirmalya Kumar.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q7040060|Nirmalya Kumar]]''
|
| [[múinteoir]]
| 1960-03-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/nirmalya_kumar nirmalya_kumar]
| [[:d:Q7040060|Q7040060]]
|-
| [[Íomhá:Nita A Farahany at the World Economic Forum in 2016.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q60322343|Nita A Farahany]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q47455777|bioethicist]]''
| 1978-04-28
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/nita_farahany nita_farahany]
| [[:d:Q60322343|Q60322343]]
|-
| [[Íomhá:Re publica 19 - Day 2 (32852536387).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q63790029|Niti Bhan]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/niti_bhan niti_bhan]
| [[:d:Q63790029|Q63790029]]
|-
| [[Íomhá:Nizar Ibrahim.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23769268|Nizar Ibrahim]]''
|
| ''[[:d:Q1662561|pailé-ointeolaí]]''
| 1982
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghearmáin]]<br/>No/unknown value
| [https://www.ted.com/speakers/nizar_ibrahim nizar_ibrahim]
| [[:d:Q23769268|Q23769268]]
|-
| [[Íomhá:Nnedi Okorafor (37108184821).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3877423|Nnedi Okorafor]]''
|
| [[úrscéalaí]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q18844224|scríbhneoir ficsean eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q4853732|scríbhneoir litríocht pháistí]]''<br/>''[[:d:Q974144|oideoir]]''<br/>''[[:d:Q11892507|scríbhneoir greannán]]''
| 1974-04-08
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Nigéir]]
| [https://www.ted.com/speakers/nnedi_okorafor nnedi_okorafor]
| [[:d:Q3877423|Q3877423]]
|-
| [[Íomhá:Noah Feldman.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1959850|Noah Feldman]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>[[saineolaí dlí]]<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''
| 1970-05-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/noah_feldman noah_feldman]
| [[:d:Q1959850|Q1959850]]
|-
|
| ''[[:d:Q23663073|Noah Wilson-Rich]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/noah_wilson_rich noah_wilson_rich]
| [[:d:Q23663073|Q23663073]]
|-
| [[Íomhá:SXSW-2024-alih-OB7A0967-Nonny de la Pena.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18354191|Nonny de la Peña]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''
| 1963
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/nonny_de_la_pena nonny_de_la_pena]
| [[:d:Q18354191|Q18354191]]
|-
|
| ''[[:d:Q92203204|Nora E. Atkinson]]''
|
| ''[[:d:Q1792450|staraí na healaíne]]''<br/>''[[:d:Q674426|coimeádaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/nora_atkinson nora_atkinson]
| [[:d:Q92203204|Q92203204]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797707|Nora York]]''
|
| [[ceoltóir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/nora_york nora_york]
| [[:d:Q23797707|Q23797707]]
|-
| [[Íomhá:Noreena Hertz - Trento - 1.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q94555|Noreena Hertz]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''<br/>''[[:d:Q18190897|foreign correspondent]]''<br/>''[[:d:Q1416279|anailísí airgeadais]]''
| 1967-09-24
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/noreena_hertz noreena_hertz]
| [[:d:Q94555|Q94555]]
|-
|
| ''[[:d:Q18817338|Noriko Arai]]''
| matamaiticeoir Seapánach
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''
| 1962
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an tSeapáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/noriko_arai noriko_arai]
| [[:d:Q18817338|Q18817338]]
|-
| [[Íomhá:Un edificio sostenible de acero y cristal, nuevo proyecto de Foster para Madrid 04 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q104898|Norman Foster]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1935-06-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/norman_foster norman_foster]<br/>[https://www.ted.com/speakers/157 157]
| [[:d:Q104898|Q104898]]
|-
| [[Íomhá:Norman Lear 1975 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1270283|Norman Lear]]''
|
| ''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q1440873|ceannléiritheoir]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]
| 1922-07-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/norman_lear norman_lear]
| [[:d:Q1270283|Q1270283]]
|-
|
| ''[[:d:Q7052808|Norman Spack]]''
|
| ''[[:d:Q4531850|inchríneolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/norman_spack norman_spack]
| [[:d:Q7052808|Q7052808]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769298|Noy Thrupkaew]]''
|
| [[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/noy_thrupkaew noy_thrupkaew]
| [[:d:Q23769298|Q23769298]]
|-
| [[Íomhá:OK Go at Lotusphere 2012.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q736107|OK Go]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/ok_go ok_go]
| [[:d:Q736107|Q736107]]
|-
|
| ''[[:d:Q87990786|Oded Shoseyov]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/oded_shoseyov oded_shoseyov]
| [[:d:Q87990786|Q87990786]]
|-
|
| ''[[:d:Q61994730|Ofer Levy]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ofer_levy ofer_levy]
| [[:d:Q61994730|Q61994730]]
|-
| [[Íomhá:Orgyen Trinley Dorje, 2017 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q465033|Ogyen Trinley Dorje]]''
|
| [[file]]<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''<br/>''[[:d:Q29514511|tiomsaitheoir]]''<br/>''[[:d:Q854997|manach Búdaíoch]]''
| 1985-06-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Daon-Phoblacht na Síne]]<br/>[[Doiminice]]
| [https://www.ted.com/speakers/his_holiness_the_17th_karmapa his_holiness_the_17th_karmapa]<br/>[https://www.ted.com/speakers/539 539]
| [[:d:Q465033|Q465033]]
|-
| [[Íomhá:Ola Rosling on Factfulness.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q22280133|Ola Rosling]]''
|
| ''[[:d:Q183888|forbróir bogearraí]]''<br/>''[[:d:Q2732142|staitisteoir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1975-11-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/ola_rosling ola_rosling]
| [[:d:Q22280133|Q22280133]]
|-
| [[Íomhá:Ole Scheeren in Frankfurt.20130525.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q67031|Ole Scheeren]]''
| ailtire Gearmánach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1971
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/ole_scheeren ole_scheeren]
| [[:d:Q67031|Q67031]]
|-
| [[Íomhá:Oliversacks.jpg|center|128px]]
| [[Oliver Wolf Sacks]]
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[ceimiceoir]]<br/>''[[:d:Q551835|scríbhneoir leighis]]''<br/>[[néareolaí]]<br/>''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[Lia|dochtúir leighis]]
| 1933-07-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/oliver_sacks oliver_sacks]
| [[:d:Q258662|Q258662]]
|-
| [[Íomhá:OluTimehin Adegbeye Norwegian Council for Africa 2018 (174840).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q32537994|OluTimehin Adegbeye]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q28692502|gníomhaí ar son chearta na mban]]''
| 1991-10-03
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Nigéir]]
| [https://www.ted.com/speakers/olutimehin_adegbeye olutimehin_adegbeye]
| [[:d:Q32537994|Q32537994]]
|-
| [[Íomhá:TaiwoLeiden2023.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q99501373|Olúfẹ́mi Táíwò]]''
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1956
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Nigéir]]
| [https://www.ted.com/speakers/olu_fe_mi_ta_i_wo olu_fe_mi_ta_i_wo]
| [[:d:Q99501373|Q99501373]]
|-
|
| ''[[:d:Q7089622|Omar Ahmad]]''
|
| ''[[:d:Q5287861|príomhoifigeach teicneolaíochta]]''<br/>[[príomhoifigeach feidhmiúcháin]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1964-06-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/omar_ahmad omar_ahmad]
| [[:d:Q7089622|Q7089622]]
|-
| [[Íomhá:Official portrait of Baroness O'Neill of Bengarve crop 3.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q336089|Onora O'Neill]]''
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1941-08-23
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/onora_o_neill onora_o_neill]
| [[:d:Q336089|Q336089]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656126|Onyx Ashanti]]''
|
| [[ceoltóir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/onyx_ashanti onyx_ashanti]
| [[:d:Q23656126|Q23656126]]
|-
| [[Íomhá:Ayọ Tometi - 2021 (51648565860) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19885291|Opal Tometi]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1984-08-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Nigéir]]
| [https://www.ted.com/speakers/opal_tometi opal_tometi]
| [[:d:Q19885291|Q19885291]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759585|Oren Yakobovich]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/oren_yakobovich oren_yakobovich]
| [[:d:Q23759585|Q23759585]]
|-
| [[Íomhá:Okolloh.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q49275|Ory Okolloh]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q19890746|Internet activist]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''
| 1977
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Chéinia]]
| [https://www.ted.com/speakers/ory_okolloh ory_okolloh]
| [[:d:Q49275|Q49275]]
|-
|
| ''[[:d:Q7106910|Oskar Eustis]]''
|
| ''[[:d:Q1797162|stiúrthóir ealaíne]]''<br/>''[[:d:Q3387717|stiúrthóir drámaíochta]]''<br/>''[[:d:Q214917|drámadóir]]''
| 1958-07-31
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/oskar_eustis oskar_eustis]
| [[:d:Q7106910|Q7106910]]
|-
| [[Íomhá:P. Dee Boersma portrait at International Penguin Conference 10.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16971310|P. Dee Boersma]]''
|
| ''[[:d:Q76928813|conservation biologist]]''<br/>''[[:d:Q1225716|éaneolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q104828277|biology teacher]]''
| 1946-11-01
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/dee_boersma dee_boersma]
| [[:d:Q16971310|Q16971310]]
|-
| [[Íomhá:P W Singer Political Scientist and International Relations Expert (26294536015).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q320696|P. W. Singer]]''
|
| ''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1974
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/p_w_singer p_w_singer]
| [[:d:Q320696|Q320696]]
|-
| [[Íomhá:Official portrait of Lord Ashdown of Norton-sub-Hamdon crop 2.jpg|center|128px]]
| [[Paddy Ashdown]]
| polaiteoir agus taidhleoir Briotanach (1941–2018)
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[taidhleoir]]
| 1941-02-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/paddy_ashdown paddy_ashdown]
| [[:d:Q333066|Q333066]]
|-
| [[Íomhá:Pam Warhurst at TDC12.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7129276|Pam Warhurst]]''
|
| ''[[:d:Q4479442|bunaitheoir eagraíochta]]''
| 1950
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/pam_warhurst pam_warhurst]
| [[:d:Q7129276|Q7129276]]
|-
| [[Íomhá:PamelaMeyerSeptember2015.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21063835|Pamela Meyer]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/pamela_meyer pamela_meyer]
| [[:d:Q21063835|Q21063835]]
|-
| [[Íomhá:March for Science San Francisco 20170422-4376.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7129246|Pamela Ronald]]''
| géineolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1961
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/pamela_ronald pamela_ronald]
| [[:d:Q7129246|Q7129246]]
|-
| [[Íomhá:Vienna 2013-07-12 'central garden' - Blublut feat. Colin Webster 078 Pamelia Kurstin.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q275179|Pamelia Kurstin]]''
| ceoltóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q486748|pianódóir]]''<br/>''[[:d:Q13219637|dordveidhleadóir]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>[[ceoltóir]]
| 1976-05-28
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/pamelia_kurstin pamelia_kurstin]
| [[:d:Q275179|Q275179]]
|-
| [[Íomhá:Pankaj Ghemawat - 2014.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7131284|Pankaj Ghemawat]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1959-09-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>No/unknown value
| [https://www.ted.com/speakers/pankaj_ghemawat pankaj_ghemawat]
| [[:d:Q7131284|Q7131284]]
|-
| [[Íomhá:Paola Antonelli in 2008.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q440493|Paola Antonelli]]''
|
| ''[[:d:Q1792450|staraí na healaíne]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1963-05-13
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Iodáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/paola_antonelli paola_antonelli]
| [[:d:Q440493|Q440493]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662717|Paolo Cardini]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/paolo_cardini paolo_cardini]
| [[:d:Q23662717|Q23662717]]
|-
| [[Íomhá:Parag Khanna (6856923986).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2051465|Parag Khanna]]''
| eolaí polaitíochta Meiriceánach
| ''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''
| 1977-07-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/parag_khanna parag_khanna]
| [[:d:Q2051465|Q2051465]]
|-
|
| ''[[:d:Q97655984|Paramjit Parmar]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/pj_parmar pj_parmar]
| [[:d:Q97655984|Q97655984]]
|-
| [[Íomhá:Pardis Sabeti - PopTech 2011 - Camden Maine USA.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3063122|Pardis C. Sabeti]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>[[Lia|dochtúir leighis]]<br/>''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''
| 1975-12-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Iaráin]]
| [https://www.ted.com/speakers/pardis_sabeti pardis_sabeti]
| [[:d:Q3063122|Q3063122]]
|-
| [[Íomhá:Yeonmi Park (53065489343) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18437771|Park Yeon-mi]]''
|
| ''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1993-10-04
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Chóiré Thuaidh]]<br/>[[an Chóiré Theas]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/yeonmi_park yeonmi_park]
| [[:d:Q18437771|Q18437771]]
|-
| [[Íomhá:Parul Sehgal NBCC 2011 Shankbone.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7141204|Parul Sehgal]]''
|
| ''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q4263842|léirmheastóir liteartha]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1982
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/parul_sehgal_1 parul_sehgal_1]
| [[:d:Q7141204|Q7141204]]
|-
| [[Íomhá:Pat Mitchell (8157972890) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7143792|Pat Mitchell]]''
| iriseoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1943-01-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/pat_mitchell pat_mitchell]
| [[:d:Q7143792|Q7143792]]
|-
| [[Íomhá:2011 portrait - Patience Mthunzi (6197342763) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23782661|Patience Mthunzi]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>[[bitheolaí]]
| 1976-05-02
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Afraic Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/patience_mthunzi patience_mthunzi]
| [[:d:Q23782661|Q23782661]]
|-
| [[Íomhá:Stanford2010PatriciaBurchat.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q23782676|Patricia Burchat]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1958
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/patricia_burchat patricia_burchat]
| [[:d:Q23782676|Q23782676]]
|-
|
| ''[[:d:Q7145662|Patricia K. Kuhl]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q14467526|teangeolaí]]''<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q2854916|ota-laraingeolaí]]''
| 1946-11-05
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/patricia_kuhl patricia_kuhl]
| [[:d:Q7145662|Q7145662]]
|-
|
| ''[[:d:Q23784397|Patricia Ryan]]''
|
| [[múinteoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/patricia_ryan patricia_ryan]
| [[:d:Q23784397|Q23784397]]
|-
| [[Íomhá:Patrick Awuah (Ashesi).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7146064|Patrick Awuah, Jr.]]''
|
| ''[[:d:Q6017510|Independent inventor]]''<br/>''[[:d:Q1132207|business incubator]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1965
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Gána]]
| [https://www.ted.com/speakers/patrick_awuah patrick_awuah]
| [[:d:Q7146064|Q7146064]]
|-
| [[Íomhá:Patrick Chappatte-IMG 8680-square.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q116361|Patrick Chappatte]]''
| cartúnaí
| ''[[:d:Q3658608|scigealaíontóir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q715301|ealaíontóir greannáin]]''
| 1967
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Eilvéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/patrick_chappatte patrick_chappatte]
| [[:d:Q116361|Q116361]]
|-
| [[Íomhá:Patrisse Cullors.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20090524|Patrisse Cullors]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1984
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/patrisse_cullors patrisse_cullors]
| [[:d:Q20090524|Q20090524]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769549|Patrícia Medici]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/patricia_medici patricia_medici]
| [[:d:Q23769549|Q23769549]]
|-
|
| ''[[:d:Q7148280|Patsy Rodenburg]]''
|
| [[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q20971450|voice coach]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q3387717|stiúrthóir drámaíochta]]''
| 1953-09-02
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/patsy_rodenburg patsy_rodenburg]
| [[:d:Q7148280|Q7148280]]
|-
| [[Íomhá:Pattie Maes and Hiroshi Ishii (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7552|Pattie Maes]]''
| ríomheolaí Beilgeach
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1961
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Bheilg]]
| [https://www.ted.com/speakers/pattie_maes pattie_maes]
| [[:d:Q7552|Q7552]]
|-
|
| ''[[:d:Q60539319|Patty McCord]]''
|
| ''[[:d:Q15978655|sainchomhairleoir]]''<br/>''[[:d:Q978044|feidhmeannach]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/patty_mccord patty_mccord]
| [[:d:Q60539319|Q60539319]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782390|Paul Bennett]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/paul_bennett paul_bennett]
| [[:d:Q23782390|Q23782390]]
|-
| [[Íomhá:Paul Bloom no Fronteiras do Pensamento Porto Alegre 2014 (14929910380).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1590549|Paul Bloom]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
| 1963-12-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_bloom paul_bloom]
| [[:d:Q1590549|Q1590549]]
|-
| [[Íomhá:Paul Collier World Economic Forum 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2059187|Paul Collier]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1949-04-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_collier paul_collier]
| [[:d:Q2059187|Q2059187]]
|-
|
| ''[[:d:Q23661675|Paul Conneally]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/paul_conneally paul_conneally]
| [[:d:Q23661675|Q23661675]]
|-
| [[Íomhá:Paul Debevec.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q93006|Paul Ernest Debevec]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_debevec paul_debevec]
| [[:d:Q93006|Q93006]]
|-
| [[Íomhá:PaulGilding.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q2754187|Paul Gilding]]''
|
| ''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q61048378|gníomhaí aeráide]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_gilding paul_gilding]
| [[:d:Q2754187|Q2754187]]
|-
| [[Íomhá:OmegaAuthPhoto.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16196964|Paul Greenberg]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1967
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_greenberg paul_greenberg]
| [[:d:Q16196964|Q16196964]]
|-
| [[Íomhá:Paul J. Zak.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q1967906|Paul J. Zak]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
| 1962-02-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_zak paul_zak]
| [[:d:Q1967906|Q1967906]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712890|Paul Kemp-Robertson]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/paul_kemp_robertson paul_kemp_robertson]
| [[:d:Q23712890|Q23712890]]
|-
|
| ''[[:d:Q16274683|Paul Knoepfler]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1967-04-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_knoepfler paul_knoepfler]
| [[:d:Q16274683|Q16274683]]
|-
| [[Íomhá:NMD 2019 Høyrepopulismens fremvekst 6 (32873985077) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7152025|Paul Lewis]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1981
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_lewis paul_lewis]
| [[:d:Q7152025|Q7152025]]
|-
| [[Íomhá:Paul Romer, 2005 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q509262|Paul M. Romer]]''
| eacnamaí Meiriceánach
| [[eacnamaí]]<br/>[[matamaiticeoir]]
| 1955-11-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_romer paul_romer]<br/>[https://www.ted.com/speakers/471 471]
| [[:d:Q509262|Q509262]]
|-
| [[Íomhá:Paul maccready.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1374080|Paul MacCready]]''
|
| ''[[:d:Q10497074|innealtóir aeraspáis]]''<br/>[[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q2095549|eitleoir]]''<br/>''[[:d:Q27732138|glider pilot]]''
| 1925-09-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_maccready paul_maccready]
| [[:d:Q1374080|Q1374080]]
|-
|
| ''[[:d:Q705347|Paul Moller]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1936-12-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_moller paul_moller]
| [[:d:Q705347|Q705347]]
|-
| [[Íomhá:Paul Nicklen’s Polar Wonderland.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7152732|Paul Nicklen]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q957729|fóta-iriseoir]]''<br/>''[[:d:Q16060693|caomhantóir]]''
| 1968-07-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_nicklen paul_nicklen]
| [[:d:Q7152732|Q7152732]]
|-
| [[Íomhá:Paul Pholeros, SUST cropped.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15430944|Paul Pholeros]]''
| ailtire Astrálach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1953
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_pholeros paul_pholeros]
| [[:d:Q15430944|Q15430944]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728301|Paul Piff]]''
|
| [[eolaí]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/paul_piff paul_piff]
| [[:d:Q23728301|Q23728301]]
|-
|
| ''[[:d:Q7153314|Paul Root Wolpe]]''
|
| ''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''
| 1957-02-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_root_wolpe paul_root_wolpe]
| [[:d:Q7153314|Q7153314]]
|-
| [[Íomhá:Paul Sereno Lab Photo (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q562813|Paul Sereno]]''
|
| ''[[:d:Q1662561|pailé-ointeolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q350979|míoleolaí]]''
| 1957-10-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_sereno paul_sereno]
| [[:d:Q562813|Q562813]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657114|Paul Snelgrove]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/paul_snelgrove paul_snelgrove]
| [[:d:Q23657114|Q23657114]]
|-
| [[Íomhá:Paul Stamets with Agarikon.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q783942|Paul Stamets]]''
| míceolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q2487799|míceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''
| 1955-07-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_stamets paul_stamets]
| [[:d:Q783942|Q783942]]
|-
| [[Íomhá:Paul Tudor Jones, Tudor Investments.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7154092|Paul Tudor Jones]]''
| American hedge fund manager and investor
| ''[[:d:Q4182927|stocbhróicéir]]''<br/>''[[:d:Q43423468|bainisteoir ciste fálaithe]]''<br/>''[[:d:Q3704253|trádálaí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1954-09-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_tudor_jones_ii paul_tudor_jones_ii]
| [[:d:Q7154092|Q7154092]]
|-
|
| ''[[:d:Q2663689|Paul W. Ewald]]''
|
| ''[[:d:Q16063497|bitheolaí éabhlóideach]]''
| 190s<br/>1953
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_ewald paul_ewald]<br/>[https://www.ted.com/speakers/230 230]
| [[:d:Q2663689|Q2663689]]
|-
|
| ''[[:d:Q7154189|Paul W. K. Rothemund]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paul_rothemund paul_rothemund]
| [[:d:Q7154189|Q7154189]]
|-
|
| ''[[:d:Q23498304|Paula Johnson]]''
|
| ''[[:d:Q3264451|cairdeolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1959
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paula_johnson paula_johnson]
| [[:d:Q23498304|Q23498304]]
|-
| [[Íomhá:Paula Scher interview OnCreativity.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7154764|Paula Scher]]''
|
| ''[[:d:Q627325|dearthóir grafaicí]]''<br/>''[[:d:Q1028181|péintéir]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>[[múinteoir]]
| 1948-10-06
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paula_scher paula_scher]
| [[:d:Q7154764|Q7154764]]
|-
|
| ''[[:d:Q64748198|Paula Stone Williams]]''
|
| ''[[:d:Q7143049|pastoral counseling]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1951
| [[Bean trasghnéasach|bean trasinscneach]]
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/paula_stone_williams paula_stone_williams]
| [[:d:Q64748198|Q64748198]]
|-
| [[Íomhá:Pavan Sukhdev (10186874696) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16254734|Pavan Sukhdev]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''
| 1960-03-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/pavan_sukhdev pavan_sukhdev]
| [[:d:Q16254734|Q16254734]]
|-
|
| ''[[:d:Q7156113|Pawan Sinha]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>[[ollamh]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/pawan_sinha pawan_sinha]
| [[:d:Q7156113|Q7156113]]
|-
|
| ''[[:d:Q23671263|Pearl Arredondo]]''
|
| [[múinteoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/pearl_arredondo pearl_arredondo]
| [[:d:Q23671263|Q23671263]]
|-
| [[Íomhá:Peggy Orenstein on Boys and Sex.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7160710|Peggy Orenstein]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1961-11-22
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/peggy_orenstein peggy_orenstein]
| [[:d:Q7160710|Q7160710]]
|-
| [[Íomhá:Penelope Boston lecturing on Subsurface Astrobiology Cave Habitats on Earth, Mars, and Beyond.webp|center|128px]]
| ''[[:d:Q7162562|Penelope Boston]]''
|
| ''[[:d:Q16742175|uaimheolaí]]''<br/>[[geolaí]]<br/>''[[:d:Q3061999|astrobiologist]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/penelope_boston penelope_boston]
| [[:d:Q7162562|Q7162562]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662947|Penelope Jagessar Chaffer]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/penelope_jagessar_chaffer penelope_jagessar_chaffer]
| [[:d:Q23662947|Q23662947]]
|-
| [[Íomhá:Per Espen Stoknes (2017) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q11995189|Per Espen Stoknes]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1967-03-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iorua]]
| [https://www.ted.com/speakers/per_espen_stoknes per_espen_stoknes]
| [[:d:Q11995189|Q11995189]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783063|Pete Alcorn]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/pete_alcorn pete_alcorn]
| [[:d:Q23783063|Q23783063]]
|-
| [[Íomhá:Peter Attia at Ancestral Health Symposium.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23712954|Peter Attia]]''
|
| [[máinlia]]<br/>[[Lia|dochtúir leighis]]
| 1973-03-19<br/>1973
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/peter_attia peter_attia]
| [[:d:Q23712954|Q23712954]]
|-
| [[Íomhá:Peter Calthorpe on book tour (6545182197) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7173152|Peter Calthorpe]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1949
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/peter_calthorpe peter_calthorpe]
| [[:d:Q7173152|Q7173152]]
|-
| [[Íomhá:PeterZG-small.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q562799|Peter Diamandis]]''
| fear gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1961-05-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/peter_diamandis peter_diamandis]
| [[:d:Q562799|Q562799]]
|-
|
| ''[[:d:Q7173699|Peter Donnelly]]''
|
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q13416803|eipidéimeolaí]]''<br/>''[[:d:Q2732142|staitisteoir]]''
| 1959-05-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/peter_donnelly peter_donnelly]<br/>[https://www.ted.com/speakers/63 63]
| [[:d:Q7173699|Q7173699]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712235|Peter Doolittle]]''
|
| [[eolaí]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/peter_doolittle peter_doolittle]
| [[:d:Q23712235|Q23712235]]
|-
| [[Íomhá:Petereigenfeature.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q95830|Peter Eigen]]''
| dlíodóir Gearmánach
| [[eacnamaí]]<br/>[[saineolaí dlí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1938-06-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/peter_eigen peter_eigen]
| [[:d:Q95830|Q95830]]
|-
| [[Íomhá:Peter Gabriel Allan Warren.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q175195|Peter Gabriel]]''
| Ceoltóir, cumadóir agus cumadóir amhrán Briotanach (rugadh 1950)
| [[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q1415090|cumadóir scóir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q2643890|guthcheoltóir]]''<br/>[[file]]<br/>[[aisteoir]]
| 1950-02-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/peter_gabriel peter_gabriel]
| [[:d:Q175195|Q175195]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759857|Peter Haas]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/peter_haas peter_haas]
| [[:d:Q23759857|Q23759857]]
|-
| [[Íomhá:Peter Hirshberg (916338285).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23769555|Peter Hirshberg]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/peter_hirshberg peter_hirshberg]
| [[:d:Q23769555|Q23769555]]
|-
| [[Íomhá:Peter Molyneux 20080927 Festival du jeu video 02.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q164565|Peter Molyneux]]''
|
| ''[[:d:Q863368|game programmer]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>''[[:d:Q3630699|dearthóir cluichí]]''<br/>''[[:d:Q18882335|video game designer]]''
| 1959-05-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/peter_molyneux peter_molyneux]
| [[:d:Q164565|Q164565]]
|-
| [[Íomhá:Peter Norvig in 2019.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92832|Peter Norvig]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''
| 1956-12-05<br/>1956-12-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/peter_norvig peter_norvig]
| [[:d:Q92832|Q92832]]
|-
|
| ''[[:d:Q58812993|Peter Ouko]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/peter_ouko peter_ouko]
| [[:d:Q58812993|Q58812993]]
|-
|
| ''[[:d:Q20853515|Peter Reinhart]]''
|
| [[báicéir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 19th century<br/>1950
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/peter_reinhart peter_reinhart]
| [[:d:Q20853515|Q20853515]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662569|Peter Saul]]''
|
| [[Lia|dochtúir leighis]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/peter_saul peter_saul]
| [[:d:Q23662569|Q23662569]]
|-
| [[Íomhá:Peter Singer 2017 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q211539|Peter Singer]]''
| fealsamh Astrálach
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>[[ollamh]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1946-07-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/peter_singer peter_singer]
| [[:d:Q211539|Q211539]]
|-
|
| ''[[:d:Q23796156|Peter Tyack]]''
|
| ''[[:d:Q107267362|behavioral ecologist]]''<br/>''[[:d:Q107267423|marine mammalogist]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/peter_tyack peter_tyack]
| [[:d:Q23796156|Q23796156]]
|-
|
| ''[[:d:Q950763|Peter Ward]]''
| pailé-ointeolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q1662561|pailé-ointeolaí]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1949
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/peter_ward peter_ward]
| [[:d:Q950763|Q950763]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712817|Peter van Manen]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/peter_van_manen peter_van_manen]
| [[:d:Q23712817|Q23712817]]
|-
| [[Íomhá:Peter van Uhm.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2079298|Peter van Uhm]]''
|
| ''[[:d:Q47064|saighdiúir]]''
| 1955-07-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/peter_van_uhm peter_van_uhm]
| [[:d:Q2079298|Q2079298]]
|-
|
| ''[[:d:Q7181721|Phil Borges]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1942
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/phil_borges phil_borges]
| [[:d:Q7181721|Q7181721]]
|-
|
| ''[[:d:Q3378790|Phil Hansen]]''
| ealaíontóir Meiriceánach
| [[ealaíontóir]]
| 1979
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/phil_hansen phil_hansen]
| [[:d:Q3378790|Q3378790]]
|-
| [[Íomhá:Philip Plait 2007.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2701388|Phil Plait]]''
|
| [[réalteolaí]]<br/>''[[:d:Q1412961|Trekkie]]''
| 1964-09-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/phil_plait phil_plait]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1109 1109]
| [[:d:Q2701388|Q2701388]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728383|Philip Evans]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/philip_evans philip_evans]
| [[:d:Q23728383|Q23728383]]
|-
| [[Íomhá:Philip K. Howard.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7183880|Philip K. Howard]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
| 1948
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/philip_k_howard philip_k_howard]<br/>[https://www.ted.com/speakers/621 621]
| [[:d:Q7183880|Q7183880]]
|-
| [[Íomhá:Philip Rosedale in 2021 by Chris Michel 1d35908-4-26.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1978446|Philip Rosedale]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1968-09-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/philip_rosedale philip_rosedale]
| [[:d:Q1978446|Q1978446]]
|-
| [[Íomhá:Philip Zimbardo (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q296042|Philip Zimbardo]]''
|
| ''[[:d:Q10672931|síceolaí sóisialta]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''
| 1933-03-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/philip_zimbardo philip_zimbardo]
| [[:d:Q296042|Q296042]]
|-
| [[Íomhá:PhilippePetitAAFeb09.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q705289|Philippe Petit]]''
|
| ''[[:d:Q11957145|cleasghleacaí]]''<br/>''[[:d:Q17307272|taibheoir sorcais]]''<br/>''[[:d:Q15855449|draíodóir]]''<br/>''[[:d:Q3090865|tightrope walker]]''<br/>''[[:d:Q10774753|taibhealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q465501|éachtóir]]''
| 1949-08-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/philippe_petit philippe_petit]
| [[:d:Q705289|Q705289]]
|-
| [[Íomhá:Phillippe Starck 2011.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q316906|Philippe Starck]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1949-01-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/philippe_starck philippe_starck]
| [[:d:Q316906|Q316906]]
|-
| [[Íomhá:Pia Mancini.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18326639|Pia Mancini]]''
|
| ''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Airgintín]]
| [https://www.ted.com/speakers/pia_mancini pia_mancini]
| [[:d:Q18326639|Q18326639]]
|-
| [[Íomhá:Pico Iyer 2.08.12 (6847745503).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2955951|Pico Iyer]]''
|
| [[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q11774202|scríbhneoir aistí]]''<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1957-02-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/pico_iyer pico_iyer]
| [[:d:Q2955951|Q2955951]]
|-
|
| ''[[:d:Q766390|Pilobolus]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/pilobolus pilobolus]
| [[:d:Q766390|Q766390]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662189|Plankton Chronicles Project]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/plankton_chronicles_project plankton_chronicles_project]
| [[:d:Q23662189|Q23662189]]
|-
|
| ''[[:d:Q56882240|Poppy Crum]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/poppy_crum poppy_crum]
| [[:d:Q56882240|Q56882240]]
|-
| [[Íomhá:Pranavmistry.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2722796|Pranav Mistry]]''
| ríomheolaí Indiach
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1981-05-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/pranav_mistry pranav_mistry]
| [[:d:Q2722796|Q2722796]]
|-
|
| ''[[:d:Q59696234|Pratik Shah]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/pratik_shah pratik_shah]
| [[:d:Q59696234|Q59696234]]
|-
| [[Íomhá:Preston Reed June 2011.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q357378|Preston Reed]]''
| ceoltóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q15981151|ceoltóir snagcheoil]]''<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''<br/>''[[:d:Q6168364|giotáraí snagcheoil]]''<br/>''[[:d:Q55960555|ealaíontóir taifeadta]]''
| 1955-04-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/preston_reed preston_reed]
| [[:d:Q357378|Q357378]]
|-
|
| ''[[:d:Q110316854|Priti Krishtel]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/priti_krishtel priti_krishtel]
| [[:d:Q110316854|Q110316854]]
|-
|
| ''[[:d:Q106904404|Priya Parker]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q2462658|bainisteoir]]''<br/>''[[:d:Q9379869|léachtóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| ''[[:d:Q1169243|Dominican]]''
| [https://www.ted.com/speakers/priya_parker priya_parker]
| [[:d:Q106904404|Q106904404]]
|-
| [[Íomhá:Priyanka Chopra at Bulgary launch, 2024 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q158957|Priyanka Chopra]]''
| ban-aisteoir agus amhránaí Indiach
| ''[[:d:Q18581305|iomaitheoir i gcomórtas áilleachta]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q3357567|mainicín faisean]]''<br/>[[amhránaí]]<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q4610556|mainicín]]''
| 1982-07-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/priyanka_chopra priyanka_chopra]
| [[:d:Q158957|Q158957]]
|-
| [[Íomhá:LSU Museum of Natural Science - Prosanta Chakrabarty with zoological specimen.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21338838|Prosanta Chakrabarty]]''
|
| ''[[:d:Q4205432|iasceolaí]]''
| 1978-11-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/prosanta_chakrabarty prosanta_chakrabarty]
| [[:d:Q21338838|Q21338838]]
|-
| [[Íomhá:Franciscus, 2023.jpg|center|128px]]
| [[Pápa Proinsias]]
| an 266ú pápa
| ''[[:d:Q1469535|sagart Caitliceach Rómhánach]]''<br/>[[ceimiceoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1234713|diagaire]]''<br/>''[[:d:Q432386|seanmóirí]]''<br/>''[[:d:Q16827718|athair faoistine]]''<br/>''[[:d:Q352507|tréadaí]]''<br/>''[[:d:Q102039658|easpag Caitliceach]]''<br/>''[[:d:Q611644|easpag Caitliceach]]''
| 1936-12-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Airgintín]]
| [https://www.ted.com/speakers/pope_francis pope_francis]
| [[:d:Q450675|Q450675]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656762|Péter Fankhauser]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/peter_fankhauser peter_fankhauser]
| [[:d:Q23656762|Q23656762]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783069|Qi Zhang]]''
|
| [[ceoltóir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/qi_zhang qi_zhang]
| [[:d:Q23783069|Q23783069]]
|-
|
| ''[[:d:Q45175182|Qudus Onikeku]]''
|
| ''[[:d:Q5716684|damhsóir]]''<br/>''[[:d:Q2490358|cóiréagrafaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Nigéir]]
| [https://www.ted.com/speakers/qudus_onikeku qudus_onikeku]
| [[:d:Q45175182|Q45175182]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657158|Quixotic Fusion]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/quixotic quixotic]
| [[:d:Q23657158|Q23657158]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657089|Quyen Nguyen]]''
|
| [[eolaí]]<br/>[[máinlia]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/quyen_nguyen quyen_nguyen]
| [[:d:Q23657089|Q23657089]]
|-
| [[Íomhá:Lukedubois.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7273818|R. Luke DuBois]]''
|
| ''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>[[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q10774753|taibhealaíontóir]]''
| 1975-09-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/r_luke_dubois r_luke_dubois]
| [[:d:Q7273818|Q7273818]]
|-
| [[Íomhá:Rachel Armstrong (8460277065).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23795664|Rachel Armstrong]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rachel_armstrong rachel_armstrong]
| [[:d:Q23795664|Q23795664]]
|-
| [[Íomhá:Explaining the Sharing Economy - Rachel Botsman.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20995290|Rachel Botsman]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''
| 1978
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/rachel_botsman rachel_botsman]
| [[:d:Q20995290|Q20995290]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783093|Rachel Pike]]''
|
| ''[[:d:Q105839787|atmospheric chemist]]''<br/>''[[:d:Q1113838|clíomeolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rachel_pike rachel_pike]
| [[:d:Q23783093|Q23783093]]
|-
|
| ''[[:d:Q7279417|Rachel Sussman]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[ealaíontóir]]
| 1975
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/rachel_sussman rachel_sussman]
| [[:d:Q7279417|Q7279417]]
|-
| [[Íomhá:Horizonte 2014 Fr 1464.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q18397247|Rachelle Garniez]]''
|
| [[cumadóir amhrán]]<br/>[[amhránaí]]
| 1965-03-07
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/rachelle_garniez rachelle_garniez]
| [[:d:Q18397247|Q18397247]]
|-
|
| ''[[:d:Q17517256|Radhika Nagpal]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/radhika_nagpal radhika_nagpal]
| [[:d:Q17517256|Q17517256]]
|-
| [[Íomhá:Raffaello D’Andrea, Professor and artist (48088758103).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16864843|Raffaello D'Andrea]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
| 1967-08-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/raffaello_d_andrea raffaello_d_andrea]
| [[:d:Q16864843|Q16864843]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795356|Raghava KK]]''
|
| [[ealaíontóir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/kk_raghava kk_raghava]
| [[:d:Q23795356|Q23795356]]
|-
| [[Íomhá:Ramesh Mashelkar Apr09.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7283012|Raghunath Anant Mashelkar]]''
|
| ''[[:d:Q7888586|chemical engineer]]''<br/>[[ceimiceoir]]
| 1943-01-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]<br/>[[Réimeas Briotanach]]<br/>''[[:d:Q1775277|Tiarnas na hIndia]]''
| [https://www.ted.com/speakers/r_a_mashelkar r_a_mashelkar]
| [[:d:Q7283012|Q7283012]]
|-
|
| ''[[:d:Q23768717|Rainer Strack]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rainer_strack rainer_strack]
| [[:d:Q23768717|Q23768717]]
|-
| [[Íomhá:Rainn Wilson 2011 Shankbone 2.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q349548|Rainn Wilson]]''
| aisteoir Meiriceánach
| [[fuirseoir]]<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q948329|aisteoir saincharachtair]]''<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''
| 1966-01-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/rainn_wilson rainn_wilson]
| [[:d:Q349548|Q349548]]
|-
| [[Íomhá:Raj Jayadev at Pacific News Service 40th anniversary celebration.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q100178541|Raj Jayadev]]''
|
| ''[[:d:Q28532974|eagarthóir phobail]]''
| 1975
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/raj_jayadev raj_jayadev]
| [[:d:Q100178541|Q100178541]]
|-
| [[Íomhá:Raj Panjabi, NSC Senior Director.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28101938|Raj Panjabi]]''
|
| [[Lia|dochtúir leighis]]
| 1981-02-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/raj_panjabi raj_panjabi]
| [[:d:Q28101938|Q28101938]]
|-
| [[Íomhá:Rajesh Rao 01.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q14751924|Rajesh P.N. Rao]]''
| scoláire Indiach
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
|
|
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/rajesh_rao rajesh_rao]
| [[:d:Q14751924|Q14751924]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760316|Rajiv Maheswaran]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rajiv_maheswaran rajiv_maheswaran]
| [[:d:Q23760316|Q23760316]]
|-
|
| ''[[:d:Q23784293|Ralph Langner]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ralph_langner ralph_langner]
| [[:d:Q23784293|Q23784293]]
|-
| [[Íomhá:Ralph nader portrait.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q193156|Ralph Nader]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>[[staraí]]<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q11986654|brústocaire]]''<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''<br/>''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q1086863|colúnaí]]''<br/>''[[:d:Q15958642|scríbhneoir polaitiúil]]''
| 1934-02-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ralph_nader ralph_nader]
| [[:d:Q193156|Q193156]]
|-
| [[Íomhá:Ramanan laxminarayan.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23759575|Ramanan Laxminarayan]]''
|
| [[eacnamaí]]
| 1970
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ramanan_laxminarayan ramanan_laxminarayan]
| [[:d:Q23759575|Q23759575]]
|-
| [[Íomhá:Ramesh Raskar (11539797465).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16735003|Ramesh Raskar]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q1265807|eolaí faisnéise]]''
| 1970-06-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ramesh_raskar ramesh_raskar]
| [[:d:Q16735003|Q16735003]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657180|Ramona Pierson]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ramona_pierson ramona_pierson]
| [[:d:Q23657180|Q23657180]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712989|Ramsey Musallam]]''
|
| [[múinteoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ramsey_musallam ramsey_musallam]
| [[:d:Q23712989|Q23712989]]
|-
| [[Íomhá:Rana el Kaliouby.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17465952|Rana el Kaliouby]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1978
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Éigipt]]
| [https://www.ted.com/speakers/rana_el_kaliouby rana_el_kaliouby]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2533 2533]
| [[:d:Q17465952|Q17465952]]
|-
| [[Íomhá:Randall Munroe 2016.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q285048|Randall Munroe]]''
| cruthaitheoir an chartúin xkcd
| ''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>''[[:d:Q715301|ealaíontóir greannáin]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q98668847|geohasher]]''
| 1984-10-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/randall_munroe randall_munroe]
| [[:d:Q285048|Q285048]]
|-
| [[Íomhá:RandyPausch Wiki 2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q49828|Randy Pausch]]''
|
| ''[[:d:Q15982858|cainteoir inspreagtha]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1231865|oideolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1960-10-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/randy_pausch randy_pausch]<br/>[https://www.ted.com/speakers/643 643]
| [[:d:Q49828|Q49828]]
|-
|
| ''[[:d:Q23751633|Raspyni Brothers]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/raspyni_brothers raspyni_brothers]
| [[:d:Q23751633|Q23751633]]
|-
| [[Íomhá:The Raul Midón Trio - Leverkusener Jazztage 2017-1537.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1375278|Raul Midón]]''
| ceoltóir Meiriceánach
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q15981151|ceoltóir snagcheoil]]''<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''<br/>''[[:d:Q6168364|giotáraí snagcheoil]]''
| 1966-03-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/raul_midon raul_midon]<br/>[https://www.ted.com/speakers/168 168]
| [[:d:Q1375278|Q1375278]]
|-
|
| ''[[:d:Q23784984|Ravin Agrawal]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ravin_agrawal ravin_agrawal]
| [[:d:Q23784984|Q23784984]]
|-
|
| ''[[:d:Q5555893|Ray Anderson]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1934-07-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ray_anderson ray_anderson]<br/>[https://www.ted.com/speakers/351 351]
| [[:d:Q5555893|Q5555893]]
|-
| [[Íomhá:Web Summit 2018 - Forum - Day 2, November 7 HM1 7481 (44858045925).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7297378|Ray Dalio]]''
| fear gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q43423468|bainisteoir ciste fálaithe]]''<br/>''[[:d:Q557880|infheisteoir]]''<br/>''[[:d:Q1979607|airgeadaí]]''
| 1949-08-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ray_dalio ray_dalio]
| [[:d:Q7297378|Q7297378]]
|-
| [[Íomhá:Ray Zahab speaking at TED in 2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7298329|Ray Zahab]]''
|
| ''[[:d:Q15982858|cainteoir inspreagtha]]''<br/>''[[:d:Q11513337|iomaitheoir lúthchleasaíochta]]''
| 1968<br/>1969
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/ray_zahab ray_zahab]
| [[:d:Q7298329|Q7298329]]
|-
| [[Íomhá:Raymond Kurzweil Fantastic Voyage.jpg|center|128px]]
| [[Raymond Kurzweil]]
|
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q18844224|scríbhneoir ficsean eolaíochta]]''<br/>[[eolaí]]<br/>''[[:d:Q846430|todhchaíoch]]''<br/>''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''<br/>''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''
| 1948-02-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ray_kurzweil ray_kurzweil]
| [[:d:Q298341|Q298341]]
|-
|
| ''[[:d:Q24054740|Raymond Wang]]''
|
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/raymond_wang raymond_wang]
| [[:d:Q24054740|Q24054740]]
|-
|
| ''[[:d:Q7300377|Read Montague]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1960
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/read_montague read_montague]
| [[:d:Q7300377|Q7300377]]
|-
|
| ''[[:d:Q86113114|Rebecca A Brachman]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rebecca_brachman rebecca_brachman]
| [[:d:Q86113114|Q86113114]]
|-
| [[Íomhá:Rebecca Goldstein.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q766723|Rebecca Goldstein]]''
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q864380|beathaisnéisí]]''<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q2468727|scoláire na léann clasaiceach]]''
| 1950-02-23
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/rebecca_newberger_goldstein rebecca_newberger_goldstein]
| [[:d:Q766723|Q766723]]
|-
| [[Íomhá:Rebecca MacKinnon 2022.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2915379|Rebecca MacKinnon]]''
|
| ''[[:d:Q42909|tuairisceoir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''
| 1969-09-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/rebecca_mackinnon rebecca_mackinnon]
| [[:d:Q2915379|Q2915379]]
|-
|
| ''[[:d:Q7301850|Rebecca Onie]]''
|
| [[eolaí]]
| 1977
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/rebecca_onie rebecca_onie]
| [[:d:Q7301850|Q7301850]]
|-
|
| ''[[:d:Q7301901|Rebecca Saxe]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/rebecca_saxe rebecca_saxe]
| [[:d:Q7301901|Q7301901]]
|-
| [[Íomhá:Reed Hastings, Web 2.0 Conference.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7306657|Reed Hastings]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>[[príomhoifigeach feidhmiúcháin]]<br/>''[[:d:Q12362622|daonchara]]''
| 1960-10-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/reed_hastings reed_hastings]
| [[:d:Q7306657|Q7306657]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759787|Reed Kroloff]]''
|
| [[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/reed_kroloff reed_kroloff]
| [[:d:Q23759787|Q23759787]]
|-
| [[Íomhá:Reggie Watts at PopTech 2011 (a).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3423441|Reggie Watts]]''
|
| [[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q2405480|aisteoir gutha]]''<br/>[[ceoltóir]]<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q1198887|stiúrthóir ceoil]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''
| 1972-03-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/reggie_watts reggie_watts]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1160 1160]
| [[:d:Q3423441|Q3423441]]
|-
| [[Íomhá:DARPA Director Dr regina dugan.jpeg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1709949|Regina E. Dugan]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1963-03-19
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/regina_dugan regina_dugan]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1161 1161]
| [[:d:Q1709949|Q1709949]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783055|Regina Hartley]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/regina_hartley regina_hartley]
| [[:d:Q23783055|Q23783055]]
|-
| [[Íomhá:Renata Salecl.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6118610|Renata Salecl]]''
| fealsamh Slóivéanach
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1962-01-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an tSlóivéin]]<br/>''[[:d:Q83286|Poblacht Shóisialach Chónaidhme na hIúgsláive]]''
| [https://www.ted.com/speakers/renata_salecl renata_salecl]
| [[:d:Q6118610|Q6118610]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795629|Renny Gleeson]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/renny_gleeson renny_gleeson]
| [[:d:Q23795629|Q23795629]]
|-
| [[Íomhá:Renzo Piano, portrait.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q190148|Renzo Piano]]''
| ailtire Iodálach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1937-09-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iodáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/renzo_piano renzo_piano]
| [[:d:Q190148|Q190148]]
|-
| [[Íomhá:Renee Hlozek.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q54318944|Renée Hložek]]''
|
| ''[[:d:Q2998308|cosmeolaí]]''<br/>[[réalteolaí]]<br/>''[[:d:Q1706722|comhalta taighde]]''
| 1983-11-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Afraic Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/1388817 1388817]
| [[:d:Q54318944|Q54318944]]
|-
| [[Íomhá:2018-prathamusa-reshma-saujani.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7315375|Reshma Saujani]]''
| polaiteoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
| 1975-11-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/reshma_saujani reshma_saujani]
| [[:d:Q7315375|Q7315375]]
|-
|
| ''[[:d:Q11140288|Reuben Heyday Margolin]]''
|
| ''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/reuben_margolin reuben_margolin]
| [[:d:Q11140288|Q11140288]]
|-
| [[Íomhá:Rhiannon Giddens of Carolina Chocolate Drops North Carolina USA July 2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7320514|Rhiannon Giddens]]''
| ceoltóir Meiriceánach
| [[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q9648008|bainseóí]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q1259917|veidhleadóir]]''<br/>''[[:d:Q8178443|leabhrógaí]]''
| 1977-02-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/rhiannon_giddens rhiannon_giddens]
| [[:d:Q7320514|Q7320514]]
|-
|
| ''[[:d:Q17486500|Ric Elias]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1967-05-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Pórtó Ríce]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ric_elias ric_elias]
| [[:d:Q17486500|Q17486500]]
|-
|
| ''[[:d:Q706665|Ricardo Semler]]''
| fear gnó Brasaíleach
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1959
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/ricardo_semler ricardo_semler]
| [[:d:Q706665|Q706665]]
|-
|
| ''[[:d:Q7323191|Rich Benjamin]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/rich_benjamin rich_benjamin]
| [[:d:Q7323191|Q7323191]]
|-
| [[Íomhá:Richard Baraniuk at the SPARC 2014 OA Meeting - DSC00777 (cropped).JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q7323946|Richard Baraniuk]]''
|
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1965
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/richard_baraniuk richard_baraniuk]<br/>[https://www.ted.com/speakers/26 26]
| [[:d:Q7323946|Q7323946]]
|-
| [[Íomhá:5.3.10RichardBransonByDavidShankbone.jpg|center|128px]]
| [[Richard Branson]]
| fear gnó Sasanach
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1950-07-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/richard_branson richard_branson]
| [[:d:Q194419|Q194419]]
|-
| [[Íomhá:Dinner with Richard Dawkins and CFI... like a candle in the dark.jpg|center|128px]]
| [[Richard Dawkins]]
|
| ''[[:d:Q16063497|bitheolaí éabhlóideach]]''<br/>''[[:d:Q16831721|eiteolaí]]''<br/>''[[:d:Q3745071|scríbhneoir eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q11774202|scríbhneoir aistí]]''<br/>''[[:d:Q16270720|bitheolaí teoiriciúil]]''<br/>''[[:d:Q15632482|eipistéimeolaí]]''<br/>''[[:d:Q19356916|sochbhitheolaí]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q350979|míoleolaí]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''
| 1941-03-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/richard_dawkins richard_dawkins]<br/>[https://www.ted.com/speakers/93 93]
| [[:d:Q44461|Q44461]]
|-
| [[Íomhá:RichardFeynman-PaineMansionWoods1984 copyrightTamikoThiel bw.jpg|center|128px]]
| [[Richard Feynman]]
| fisiceoir teoiriciúil Meiriceánach (1918-1988)
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q16745601|fisiceoir chandamach]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q4351403|cnagcheoltóir]]''<br/>''[[:d:Q19350898|fisiceoir teoiriciúil]]''<br/>''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''
| 1918-05-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/richard_feynman richard_feynman]<br/>[https://www.ted.com/speakers/673 673]
| [[:d:Q39246|Q39246]]
|-
| [[Íomhá:Richard G Wilkinson.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2096593|Richard G. Wilkinson]]''
|
| ''[[:d:Q11774202|scríbhneoir aistí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[eacnamaí]]<br/>[[staraí]]<br/>''[[:d:Q13416803|eipidéimeolaí]]''
| 1943-07-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/richard_wilkinson richard_wilkinson]
| [[:d:Q2096593|Q2096593]]
|-
| [[Íomhá:Mayor Richard J. Berry first photo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7326701|Richard J. Berry]]''
| polaiteoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1962-11-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/richard_j_berry richard_j_berry]
| [[:d:Q7326701|Q7326701]]
|-
| [[Íomhá:Richard L. Pyle On Boat in Philippines, with Poseidon SE7EN Rebreather.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21340682|Richard L. Pyle]]''
| iasceolaí Meiriceánach
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q4205432|iasceolaí]]''<br/>''[[:d:Q674426|coimeádaí]]''<br/>''[[:d:Q109120509|bailitheoir zó-eolaíochta]]''
| 1967-03-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/richard_pyle richard_pyle]
| [[:d:Q21340682|Q21340682]]
|-
| [[Íomhá:Richard H. Ledgett.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17079639|Richard Ledgett]]''
|
|
| 1958
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/rick_ledgett rick_ledgett]
| [[:d:Q17079639|Q17079639]]
|-
|
| ''[[:d:Q320884|Richard Preston]]''
|
| [[úrscéalaí]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q18844224|scríbhneoir ficsean eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q17433421|science journalist]]''
| 1954-08-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/richard_preston richard_preston]
| [[:d:Q320884|Q320884]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656666|Richard Resnick]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/richard_resnick richard_resnick]
| [[:d:Q23656666|Q23656666]]
|-
|
| ''[[:d:Q23785283|Richard Sears]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/richard_sears richard_sears]
| [[:d:Q23785283|Q23785283]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657219|Richard Seymour]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/richard_seymour richard_seymour]
| [[:d:Q23657219|Q23657219]]
|-
| [[Íomhá:Richard St. John, The 8 Traits Successful People Have in Common - Gulltaggen 2010 (4561385080).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23795641|Richard St. John]]''
|
| ''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''
| 1947
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/richard_st_john richard_st_john]
| [[:d:Q23795641|Q23795641]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797900|Richard Turere]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/richard_turere richard_turere]
| [[:d:Q23797900|Q23797900]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670529|Richard Weller]]''
|
| [[eolaí]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/richard_weller richard_weller]
| [[:d:Q23670529|Q23670529]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662323|Rick Guidotti]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rick_guidotti_s rick_guidotti_s]
| [[:d:Q23662323|Q23662323]]
|-
| [[Íomhá:Rick.Smolan.headshot.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7331756|Rick Smolan]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1949-11-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/rick_smolan rick_smolan]
| [[:d:Q7331756|Q7331756]]
|-
| [[Íomhá:Rick Warren (2016).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q380107|Rick Warren]]''
|
| ''[[:d:Q1234713|diagaire]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q152002|tréadaí]]''
| 1954-01-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/rick_warren rick_warren]
| [[:d:Q380107|Q380107]]
|-
| [[Íomhá:Rickard Falkvinge - 2006-06-03 (Jon Åslund).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q443624|Rickard Falkvinge]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q1662485|gairmí faisnéise]]''
| 1972-01-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/rick_falkvinge rick_falkvinge]
| [[:d:Q443624|Q443624]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759728|Rishi Manchanda]]''
|
| [[Lia|dochtúir leighis]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rishi_manchanda rishi_manchanda]
| [[:d:Q23759728|Q23759728]]
|-
|
| ''[[:d:Q23671271|Rita F. Pierson]]''
|
|
| 1951-10-27
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rita_f_pierson rita_f_pierson]
| [[:d:Q23671271|Q23671271]]
|-
|
| ''[[:d:Q3433529|Rives]]''
| file Meiriceánach
| [[file]]
| 1968-10-31
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/rives rives]
| [[:d:Q3433529|Q3433529]]
|-
|
| ''[[:d:Q23796184|Rob Dunbar]]''
|
| ''[[:d:Q11424604|domhaneolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rob_dunbar rob_dunbar]
| [[:d:Q23796184|Q23796184]]
|-
|
| ''[[:d:Q22087979|Rob Forbes]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rob_forbes rob_forbes]
| [[:d:Q22087979|Q22087979]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783483|Rob Harmon]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rob_harmon rob_harmon]
| [[:d:Q23783483|Q23783483]]
|-
| [[Íomhá:Rob Hopkins, 2014 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1594109|Rob Hopkins]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q17010072|míleatach]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1968-06-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/rob_hopkins rob_hopkins]
| [[:d:Q1594109|Q1594109]]
|-
| [[Íomhá:Congreso Futuro 2020 - Rob Knight 01.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20657126|Rob Knight]]''
|
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[bitheolaí]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[eolaí]]
| 1976
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Nua-Shéalainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/rob_knight rob_knight]
| [[:d:Q20657126|Q20657126]]
|-
| [[Íomhá:Robb Willer.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q41634525|Robb Willer]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''
| 1977
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/robb_willer robb_willer]
| [[:d:Q41634525|Q41634525]]
|-
| [[Íomhá:Kid President in White House 2013 Easter Egg Roll Promo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q18196390|Robby Novak]]''
| aisteoir Meiriceánach
| [[aisteoir]]
| 2004-01-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/kid_president kid_president]
| [[:d:Q18196390|Q18196390]]
|-
| [[Íomhá:Dr. Ballard visit 2023 (52976464273) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q312867|Robert Ballard]]''
|
| ''[[:d:Q10669499|oifigeach cabhlaigh]]''<br/>''[[:d:Q3546255|aigéaneolaí]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>[[geolaí]]<br/>[[stiúrthóir scannán]]
| 1942-06-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/robert_ballard robert_ballard]
| [[:d:Q312867|Q312867]]
|-
|
| ''[[:d:Q2357840|Robert Fischell]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1929-02-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/robert_fischell robert_fischell]
| [[:d:Q2357840|Q2357840]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728142|Robert Full]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/robert_full robert_full]
| [[:d:Q23728142|Q23728142]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797194|Robert Gupta]]''
|
| [[ceoltóir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/robert_gupta robert_gupta]
| [[:d:Q23797194|Q23797194]]
|-
|
| ''[[:d:Q17299886|Robert Hammond]]''
|
|
| 190s
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/robert_hammond robert_hammond]
| [[:d:Q17299886|Q17299886]]
|-
|
| ''[[:d:Q7345891|Robert J. Gordon]]''
|
| [[eacnamaí]]
| 1940-09-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/robert_j_gordon robert_j_gordon]
| [[:d:Q7345891|Q7345891]]
|-
| [[Íomhá:Robert J. Lang, origami expert.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q642995|Robert J. Lang]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>[[matamaiticeoir]]
| 1961-05-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/robert_lang robert_lang]
| [[:d:Q642995|Q642995]]
|-
|
| ''[[:d:Q16150166|Robert J. Waldinger]]''
|
| ''[[:d:Q211346|síciatraí]]''
| 1951
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/robert_waldinger robert_waldinger]
| [[:d:Q16150166|Q16150166]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797695|Robert Lee Hotz]]''
|
| [[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/robert_lee_hotz robert_lee_hotz]
| [[:d:Q23797695|Q23797695]]
|-
|
| ''[[:d:Q8342|Robert Legato]]''
|
| ''[[:d:Q222344|cineamatagrafadóir]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]
| 1956-05-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/robert_legato robert_legato]
| [[:d:Q8342|Q8342]]
|-
|
| ''[[:d:Q7347308|Robert Mankoff]]''
|
| ''[[:d:Q1114448|cartúnaí]]''<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''
| 1944-05-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bob_mankoff bob_mankoff]
| [[:d:Q7347308|Q7347308]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759693|Robert Muggah]]''
|
| ''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q131062|pleanálaí]]''
| 1974-07-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/robert_muggah robert_muggah]
| [[:d:Q23759693|Q23759693]]
|-
| [[Íomhá:Robert Neuwirth in 2011.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7348003|Robert Neuwirth]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q15931838|investigative journalist]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/robert_neuwirth robert_neuwirth]
| [[:d:Q7348003|Q7348003]]
|-
| [[Íomhá:RobReid.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2798390|Robert Reid]]''
|
| ''[[:d:Q18844224|scríbhneoir ficsean eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1966-10-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/rob_reid rob_reid]
| [[:d:Q2798390|Q2798390]]
|-
| [[Íomhá:Robert Sapolsky-edited.jpg|center|128px]]
| [[Robert Sapolsky]]
| inchríneolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[bitheolaí]]<br/>[[néareolaí]]<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
| 1957-04-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/robert_sapolsky robert_sapolsky]
| [[:d:Q3118802|Q3118802]]
|-
| [[Íomhá:Robert Swan in 2018.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2582394|Robert Swan]]''
|
| ''[[:d:Q11900058|taiscéalaí]]''
| 1956-07-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/robert_swan robert_swan]
| [[:d:Q2582394|Q2582394]]
|-
| [[Íomhá:Robert Thurman 2006.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1377791|Robert Thurman]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q333634|aistritheoir]]''<br/>''[[:d:Q780596|coimeádaí taispeántais]]''<br/>''[[:d:Q674426|coimeádaí]]''
| 1941-08-03<br/>1941-08-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bob_thurman bob_thurman]
| [[:d:Q1377791|Q1377791]]
|-
| [[Íomhá:Robert Wright journalist.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3123126|Robert Wright]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q4110598|físbhlagálaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1957-01-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/robert_wright robert_wright]
| [[:d:Q3123126|Q3123126]]
|-
|
| ''[[:d:Q23809243|Roberto D'Angelo & Francesca Fedeli]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/roberto_and_francesca_d_angelo roberto_and_francesca_d_angelo]
| [[:d:Q23809243|Q23809243]]
|-
| [[Íomhá:Robinchase2008.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7352317|Robin Chase]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/robin_chase robin_chase]
| [[:d:Q7352317|Q7352317]]
|-
| [[Íomhá:Robin Hanson in a field 2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2159779|Robin Hanson]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q15319501|eolaí sóisialta]]''
| 1959-08-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/robin_hanson robin_hanson]
| [[:d:Q2159779|Q2159779]]
|-
| [[Íomhá:Robin Ince - EdSciFest 2014.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q7352559|Robin Ince]]''
|
| [[fuirseoir]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q18545066|fuirseoir ar a boinn]]''<br/>''[[:d:Q13590141|láithreoir]]''<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''
| 1969-02-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/robin_ince robin_ince]
| [[:d:Q7352559|Q7352559]]
|-
| [[Íomhá:RobinMorgan profile.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q450796|Robin Morgan]]''
|
| [[file]]<br/>[[úrscéalaí]]<br/>[[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q28692502|gníomhaí ar son chearta na mban]]''<br/>''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q2405480|aisteoir gutha]]''<br/>''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''
| 1941-01-29<br/>1942-01-29
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/robin_morgan robin_morgan]
| [[:d:Q450796|Q450796]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782688|Robin Murphy]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q18844224|scríbhneoir ficsean eolaíochta]]''
| 1957-08-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/robin_murphy robin_murphy]
| [[:d:Q23782688|Q23782688]]
|-
|
| ''[[:d:Q23713828|Robin Nagle]]''
|
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/robin_nagle robin_nagle]
| [[:d:Q23713828|Q23713828]]
|-
|
| ''[[:d:Q55583699|Robin Steinberg]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/robin_steinberg robin_steinberg]
| [[:d:Q55583699|Q55583699]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760207|Robyn Stein DeLuca]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/robyn_stein_deluca robyn_stein_deluca]
| [[:d:Q23760207|Q23760207]]
|-
| [[Íomhá:Rodney Brooks ML40.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92809|Rodney Brooks]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q3437279|roboticist]]''<br/>''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''<br/>[[matamaiticeoir]]
| 1954-12-30
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/rodney_brooks rodney_brooks]
| [[:d:Q92809|Q92809]]
|-
| [[Íomhá:Rodney Mullen PopTech 2013 01 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q313447|Rodney Mullen]]''
|
| ''[[:d:Q17502714|clárscátálaí]]''
| 1966-08-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/rodney_mullen rodney_mullen]
| [[:d:Q313447|Q313447]]
|-
|
| ''[[:d:Q24052043|Rodrigo Bijou]]''
|
| ''[[:d:Q65952601|computer security engineer]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rodrigo_bijou rodrigo_bijou]
| [[:d:Q24052043|Q24052043]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712290|Rodrigo Canales]]''
|
| [[múinteoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rodrigo_canales rodrigo_canales]
| [[:d:Q23712290|Q23712290]]
|-
| [[Íomhá:Rodrigo y Gabriela.jpg|center|128px]]
| [[Rodrigo y Gabriela]]
|
| [[banna ceoil]]
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/rodrigo_y_gabriela rodrigo_y_gabriela]
| [[:d:Q1469093|Q1469093]]
|-
|
| ''[[:d:Q106736121|Roger Antonsen]]''
|
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[léachtóir]]<br/>[[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iorua]]
| [https://www.ted.com/speakers/roger_antonsen roger_antonsen]
| [[:d:Q106736121|Q106736121]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657103|Roger Doiron]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/roger_doiron roger_doiron]
| [[:d:Q23657103|Q23657103]]
|-
| [[Íomhá:Roger Ebert cropped.jpg|center|128px]]
| [[Roger Ebert]]
|
| ''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q4220892|léirmheastóir scannáin]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q42909|tuairisceoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q13590141|láithreoir]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''
| 1942-06-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/roger_ebert roger_ebert]<br/>[https://www.ted.com/speakers/904 904]
| [[:d:Q212173|Q212173]]
|-
| [[Íomhá:2021 - Centre Stage SM5 1003 (51652425540) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7358633|Roger McNamee]]''
| ceoltóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q1979607|airgeadaí]]''<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q557880|infheisteoir]]''<br/>[[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''
| 1956-05-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/roger_mcnamee roger_mcnamee]
| [[:d:Q7358633|Q7358633]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728309|Roger Stein]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/roger_stein roger_stein]
| [[:d:Q23728309|Q23728309]]
|-
|
| ''[[:d:Q57010924|Roger T. Hanlon]]''
|
| ''[[:d:Q15839134|éiceolaí]]''<br/>[[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1947-05-17<br/>1947
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/roger_hanlon roger_hanlon]
| [[:d:Q57010924|Q57010924]]
|-
|
| ''[[:d:Q7359408|Rogier van der Heide]]''
|
| [[dearthóir soilsithe]]<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1970
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/rogier_van_der_heide rogier_van_der_heide]
| [[:d:Q7359408|Q7359408]]
|-
| [[Íomhá:Rokia Traoré - Festival du Bout du Monde 2013 - 003.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q256065|Rokia Traoré]]''
| ceoltóir Mailíoch
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''
| 1974-01-24
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Mailí]]<br/>[[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/rokia_traore rokia_traore]<br/>[https://www.ted.com/speakers/166 166]
| [[:d:Q256065|Q256065]]
|-
|
| ''[[:d:Q52151628|Rola Hallam]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an tSiria]]
| [https://www.ted.com/speakers/rola_hallam rola_hallam]
| [[:d:Q52151628|Q52151628]]
|-
|
| ''[[:d:Q17388690|Roman Mars]]''
| léiritheoir raidió Meiriceánach
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''<br/>''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''<br/>''[[:d:Q112120568|tvůrce rozhlasových pořadů]]''<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''
| 1974-10-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/roman_mars roman_mars]
| [[:d:Q17388690|Q17388690]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769241|Romina Libster]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/romina_libster romina_libster]
| [[:d:Q23769241|Q23769241]]
|-
| [[Íomhá:Mr. Romulus Whitaker.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q3532796|Romulus Whitaker]]''
| heirpiteolaí Indiach
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q16271064|heirpiteolaí]]''
| 1943-05-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]<br/>[[Réimeas Briotanach]]<br/>''[[:d:Q1775277|Tiarnas na hIndia]]''
| [https://www.ted.com/speakers/romulus_whitaker romulus_whitaker]
| [[:d:Q3532796|Q3532796]]
|-
|
| ''[[:d:Q11099812|Ron Eglash]]''
| matamaiticeoir Meiriceánach
| [[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
| 1958-12-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ron_eglash ron_eglash]
| [[:d:Q11099812|Q11099812]]
|-
|
| ''[[:d:Q7363766|Ron Finley]]''
|
| ''[[:d:Q3501317|dearthóir faisin]]''<br/>''[[:d:Q758780|garraíodóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ron_finley ron_finley]
| [[:d:Q7363766|Q7363766]]
|-
| [[Íomhá:Photo of Ron Gutman.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q7363861|Ron Gutman]]''
|
| ''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ron_gutman ron_gutman]
| [[:d:Q7363861|Q7363861]]
|-
|
| ''[[:d:Q7364137|Ron McCallum]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
| 1948-10-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/ron_mccallum ron_mccallum]
| [[:d:Q7364137|Q7364137]]
|-
|
| ''[[:d:Q7365256|Ronald S. Sullivan Jr.]]''
|
| [[ollamh]]
| 1966-12-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ronald_sullivan ronald_sullivan]
| [[:d:Q7365256|Q7365256]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662811|Ronny Edry]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ronny_edry ronny_edry]
| [[:d:Q23662811|Q23662811]]
|-
| [[Íomhá:Rory Bremner at the Savoy 2007.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3400702|Rory Bremner]]''
|
| [[fuirseoir]]<br/>''[[:d:Q3149505|tobchumtha]]''<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''
| 1961-04-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/rory_bremner rory_bremner]
| [[:d:Q3400702|Q3400702]]
|-
| [[Íomhá:Official portrait of Rory Stewart crop 2.jpg|center|128px]]
| [[Rory Stewart]]
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[taidhleoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q3579035|scríbhneoir ábhar taistil]]''<br/>''[[:d:Q189290|oifigeach míleata]]''<br/>''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q2066131|lúthchleasaí]]''<br/>''[[:d:Q13590141|láithreoir]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1973-01-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/rory_stewart rory_stewart]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1045 1045]
| [[:d:Q328892|Q328892]]
|-
| [[Íomhá:Business of Software - Rory Sutherland.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19666293|Rory Sutherland]]''
|
| ''[[:d:Q10355417|fógróir]]''<br/>''[[:d:Q4178004|poiblitheoir]]''<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''
| 1965
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]<br/>[[an Bhreatain Bheag]]
| [https://www.ted.com/speakers/rory_sutherland rory_sutherland]
| [[:d:Q19666293|Q19666293]]
|-
| [[Íomhá:Rose George on The Big Necessity.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4949823|Rose George]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''
| 1969
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/rose_george rose_george]
| [[:d:Q4949823|Q4949823]]
|-
| [[Íomhá:Rose Goslinga - PopTech 2011 - Camden Maine USA (6264061943).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23759550|Rose Goslinga]]''
|
| ''[[:d:Q285759|insurance broker]]''<br/>''[[:d:Q1979607|airgeadaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rose_goslinga rose_goslinga]
| [[:d:Q23759550|Q23759550]]
|-
|
| ''[[:d:Q76469472|Rose Mutiso]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''
| 1986
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Chéinia]]
| [https://www.ted.com/speakers/rose_m_mutiso rose_m_mutiso]
| [[:d:Q76469472|Q76469472]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728320|Roselinde Torres]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/roselinde_torres roselinde_torres]
| [[:d:Q23728320|Q23728320]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759581|Rosie King]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q2405480|aisteoir gutha]]''<br/>''[[:d:Q644687|maisitheoir]]''
| 1998
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/rosie_king rosie_king]
| [[:d:Q23759581|Q23759581]]
|-
| [[Íomhá:Portrait of Ross Lovegrove.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q573143|Ross Lovegrove]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1958-08-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/ross_lovegrove ross_lovegrove]<br/>[https://www.ted.com/speakers/28 28]
| [[:d:Q573143|Q573143]]
|-
| [[Íomhá:Roxane gay 9134940.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q16202911|Roxane Gay]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q11774202|scríbhneoir aistí]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q20708269|Scrabble player]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q876864|eagarthóir rannchuidithe]]''<br/>''[[:d:Q4263842|léirmheastóir liteartha]]''
| 1974-10-15
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/roxane_gay roxane_gay]
| [[:d:Q16202911|Q16202911]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728739|Roy Gould]]''
|
| [[eolaí]]<br/>[[réalteolaí]]
| 1947
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/roy_gould roy_gould]
| [[:d:Q23728739|Q23728739]]
|-
| [[Íomhá:Roz Savage.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7375304|Roz Savage]]''
|
| ''[[:d:Q21081635|ocean rower]]''
| 1967-12-23
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/roz_savage roz_savage]
| [[:d:Q7375304|Q7375304]]
|-
|
| [[Ruby Sales]]
| gníomhaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1948-07-08
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ruby_sales ruby_sales]
| [[:d:Q7376380|Q7376380]]
|-
| [[Íomhá:Ruby-Wax-2016 (cropped again).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q460549|Ruby Wax]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[fuirseoir]]<br/>''[[:d:Q2259451|aisteoir stáitse]]''<br/>''[[:d:Q73306227|scríbhneoir teilifíse]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q9379869|léachtóir]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''
| 1953-04-19
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ruby_wax ruby_wax]
| [[:d:Q460549|Q460549]]
|-
| [[Íomhá:Rufus Cappadocia.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7378014|Rufus Cappadocia]]''
| dordveidhleadóir Ceanadach
| ''[[:d:Q13219637|dordveidhleadóir]]''
| 1967
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/rufus_cappadocia rufus_cappadocia]
| [[:d:Q7378014|Q7378014]]
|-
|
| ''[[:d:Q23809230|Rufus Griscom & Alisa Volkman]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/rufus_griscom_alisa_volkam rufus_griscom_alisa_volkam]
| [[:d:Q23809230|Q23809230]]
|-
| [[Íomhá:Rumaitha Al Busaidi at Sustainable Development Impact Summit 2021.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q106923101|Rumaitha Al Busaidi]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Óman]]
| [https://www.ted.com/speakers/rumaitha_al_busaidi rumaitha_al_busaidi]
| [[:d:Q106923101|Q106923101]]
|-
|
| ''[[:d:Q23713556|Rupal Patel]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/rupal_patel rupal_patel]
| [[:d:Q23713556|Q23713556]]
|-
| [[Íomhá:Russ B. Altman.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7381092|Russ Altman]]''
|
| ''[[:d:Q2904006|bithfhaisnéisí]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q26848923|bioengineer]]''
| 1961-11-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/russ_altman russ_altman]
| [[:d:Q7381092|Q7381092]]
|-
| [[Íomhá:Russell G Foster - EdSciFest 2014 (20).JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q7381511|Russell G. Foster]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>[[néareolaí]]<br/>''[[:d:Q12013238|oftailmeolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1959-08-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/russell_foster russell_foster]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1623 1623]
| [[:d:Q7381511|Q7381511]]
|-
| [[Íomhá:Rutger Bregman.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19747970|Rutger Bregman]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[staraí]]<br/>''[[:d:Q24885626|thinker]]''
| 1988-04-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/rutger_bregman rutger_bregman]
| [[:d:Q19747970|Q19747970]]
|-
| [[Íomhá:Ruth Chang.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7382918|Ruth Chang]]''
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q63677188|ollamh le dlí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ruth_chang ruth_chang]
| [[:d:Q7382918|Q7382918]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727935|Ryan Holladay]]''
|
| [[ealaíontóir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ryan_holladay ryan_holladay]
| [[:d:Q23727935|Q23727935]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783358|Ryan Lobo]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/ryan_lobo ryan_lobo]
| [[:d:Q23783358|Q23783358]]
|-
| [[Íomhá:TerBurgDSCF0820 (34367491515).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16876158|Ryan Merkley]]''
|
| ''[[:d:Q707492|ceann foirne]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/ryan_merkley ryan_merkley]
| [[:d:Q16876158|Q16876158]]
|-
| [[Íomhá:Sakena Yacoobi Profile.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7402892|Sakena Yacoobi]]''
| gníomhaí Afganastánach
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1950
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Afganastáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/sakena_yacoobi sakena_yacoobi]
| [[:d:Q7402892|Q7402892]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670961|Saki Mafundikwa]]''
|
| ''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''
| 1955
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhotsuáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/saki_mafundikwa saki_mafundikwa]
| [[:d:Q23670961|Q23670961]]
|-
| [[Íomhá:Sally Kohn by Gage Skidmore.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7405192|Sally Kohn]]''
| iriseoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q11499163|anailísí pholaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q111535220|nonprofit administrator]]''<br/>''[[:d:Q15978655|sainchomhairleoir]]''<br/>''[[:d:Q28532974|eagarthóir phobail]]''
| 1977-03-27
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sally_kohn sally_kohn]
| [[:d:Q7405192|Q7405192]]
|-
| [[Íomhá:Salman Khan TED 2011.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q471472|Salman Khan]]''
|
| [[múinteoir]]<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[matamaiticeoir]]<br/>''[[:d:Q17125263|cruthaitheoir YouTube]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''
| 1976-10-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/salman_khan salman_khan]
| [[:d:Q471472|Q471472]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670952|Salvatore Iaconesi]]''
|
| [[ealaíontóir]]<br/>[[haiceálaí]]<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iodáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/salvatore_iaconesi salvatore_iaconesi]
| [[:d:Q23670952|Q23670952]]
|-
| [[Íomhá:Sam Harris 2016 (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Sam Harris]]
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1967-04-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sam_harris sam_harris]
| [[:d:Q296047|Q296047]]
|-
| [[Íomhá:SamKass2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16220987|Sam Kass]]''
|
| ''[[:d:Q3499072|chef]]''
| 1980
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sam_kass sam_kass]
| [[:d:Q16220987|Q16220987]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795645|Sam Martin]]''
|
| [[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sam_martin sam_martin]
| [[:d:Q23795645|Q23795645]]
|-
|
| ''[[:d:Q4844862|Sam Richards]]''
|
| ''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''
| 1960-09-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sam_richards sam_richards]
| [[:d:Q4844862|Q4844862]]
|-
| [[Íomhá:Samantha Nutt New Image - -14.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q7408709|Samantha Nutt]]''
| dochtúir Ceanadach
| [[Lia|dochtúir leighis]]
| 1969-10-01
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/samantha_nutt samantha_nutt]
| [[:d:Q7408709|Q7408709]]
|-
| [[Íomhá:Samantha Power official portrait.jpg|center|128px]]
| [[Samantha Power]]
| scoláire, údar, agus taidhleoir Gael-Mheiriceánach
| [[iriseoir]]<br/>[[taidhleoir]]<br/>''[[:d:Q1231865|oideolaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''<br/>''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1970-09-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Éire (Poblacht na hÉireann)|Éire]]
| [https://www.ted.com/speakers/samantha_power samantha_power]
| [[:d:Q454970|Q454970]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782711|Samuel Cohen]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/samuel_cohen samuel_cohen]
| [[:d:Q23782711|Q23782711]]
|-
| [[Íomhá:Sandi Toksvig - Secret Comedy Podcast - 2013 (9468814916) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q293020|Sandi Toksvig]]''
|
| [[fuirseoir]]<br/>''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q3149505|tobchumtha]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''
| 1958-05-03
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]<br/>''[[:d:Q756617|Ríocht na Danmhairge]]''
| [https://www.ted.com/speakers/sandi_toksvig sandi_toksvig]
| [[:d:Q293020|Q293020]]
|-
|
| ''[[:d:Q111649594|Sandor Markon]]''
|
| ''[[:d:Q974144|oideoir]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1948-11-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ungáir]]
| [https://www.ted.com/speakers/speaker0046 speaker0046]
| [[:d:Q111649594|Q111649594]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670660|Sandra Aamodt]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sandra_aamodt sandra_aamodt]
| [[:d:Q23670660|Q23670660]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657109|Sandra Fisher-Martins]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sandra_fisher_martins sandra_fisher_martins]
| [[:d:Q23657109|Q23657109]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782729|Sandrine Thuret]]''
|
| [[eolaí]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sandrine_thuret sandrine_thuret]
| [[:d:Q23782729|Q23782729]]
|-
|
| ''[[:d:Q7417607|Sanford Biggers]]''
| dearcealaíontóir Meiriceánach
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q11569986|déantóir priontaí]]''
| 1970
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sanford_biggers sanford_biggers]
| [[:d:Q7417607|Q7417607]]
|-
| [[Íomhá:Sangeeta N. Bhatia-Heritage-Day-2019-115.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7417919|Sangeeta N. Bhatia]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1968
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sangeeta_bhatia sangeeta_bhatia]
| [[:d:Q7417919|Q7417919]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769249|Sangu Delle]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sangu_delle sangu_delle]
| [[:d:Q23769249|Q23769249]]
|-
|
| ''[[:d:Q23713544|Sanjay Dastoor]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sanjay_dastoor sanjay_dastoor]
| [[:d:Q23713544|Q23713544]]
|-
| [[Íomhá:Sanjay Pradhan at World Economic Forum Davos 2022.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q23662565|Sanjay Pradhan]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sanjay_pradhan sanjay_pradhan]
| [[:d:Q23662565|Q23662565]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728286|Sara Lewis]]''
|
| [[eolaí]]
| 1953
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sara_lewis sara_lewis]
| [[:d:Q23728286|Q23728286]]
|-
| [[Íomhá:Sara Menker 2017.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q54908063|Sara Menker]]''
|
| ''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Aetóip]]
| [https://www.ted.com/speakers/sara_menker sara_menker]
| [[:d:Q54908063|Q54908063]]
|-
| [[Íomhá:Sara Ramírez3.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q40069|Sara Ramirez]]''
|
| ''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>[[amhránaí]]<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>[[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q2259451|aisteoir stáitse]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q2405480|aisteoir gutha]]''
| 1975-08-31
| [[Inscne neamhdhénártha|neamh-dhénártha]]
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Meicsiceo]]
| [https://www.ted.com/speakers/sara_ramirez sara_ramirez]
| [[:d:Q40069|Q40069]]
|-
| [[Íomhá:Sara Seager.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7421764|Sara Seager]]''
| réalteolaí Ceanadach
| [[réalteolaí]]<br/>[[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q752129|réaltfhisiceoir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[bitheolaí]]
| 1971-07-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/sara_seager sara_seager]
| [[:d:Q7421764|Q7421764]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760629|Sarah Bergbreiter]]''
|
| [[eolaí]]<br/>''[[:d:Q3437279|roboticist]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sarah_bergbreiter sarah_bergbreiter]
| [[:d:Q23760629|Q23760629]]
|-
| [[Íomhá:Sarah Corbett (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16205571|Sarah Corbett]]''
|
| ''[[:d:Q10694573|ealaíontóir teicstílí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/sarah_corbett sarah_corbett]
| [[:d:Q16205571|Q16205571]]
|-
| [[Íomhá:SarahJones.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7422463|Sarah Jones]]''
|
| [[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q2259451|aisteoir stáitse]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1973-11-29
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sarah_jones sarah_jones]
| [[:d:Q7422463|Q7422463]]
|-
| [[Íomhá:Sarah Kaminsky - TEDxTalk 2010 01.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23797164|Sarah Kaminsky]]''
|
| [[aisteoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''
| 1979-03-24
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/sarah_kaminsky sarah_kaminsky]
| [[:d:Q23797164|Q23797164]]
|-
| [[Íomhá:Sarah Kay 2018.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q32931|Sarah Kay]]''
| file Meiriceánach
| [[file]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1988-06-19
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sarah_kay sarah_kay]
| [[:d:Q32931|Q32931]]
|-
|
| ''[[:d:Q7422530|Sarah Lewis]]''
|
| ''[[:d:Q674426|coimeádaí]]''
| 1979-08-17
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sarah_lewis sarah_lewis]
| [[:d:Q7422530|Q7422530]]
|-
| [[Íomhá:Sarah Parcak, 2014 (crop).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7422673|Sarah Parcak]]''
|
| ''[[:d:Q1350189|éigipteolaí]]''<br/>''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>[[seandálaí]]
| 1979
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sarah_parcak sarah_parcak]
| [[:d:Q7422673|Q7422673]]
|-
|
| ''[[:d:Q24890253|Sarah T. Stewart-Mukhopadhyay]]''
|
| [[réalteolaí]]
| 1973
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sarah_t_stewart sarah_t_stewart]
| [[:d:Q24890253|Q24890253]]
|-
| [[Íomhá:Sarah-Jayne Blakemore, University College London.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15739591|Sarah-Jayne Blakemore]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1974-08-11
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/sarah_jayne_blakemore sarah_jayne_blakemore]
| [[:d:Q15739591|Q15739591]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656709|Sasha Dichter]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sasha_dichter sasha_dichter]
| [[:d:Q23656709|Q23656709]]
|-
| [[Íomhá:Saul Griffith shot at Pop!Tech by Kris Krug.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7427302|Saul Griffith]]''
| fear gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1974
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/saul_griffith saul_griffith]
| [[:d:Q7427302|Q7427302]]
|-
| [[Íomhá:Sauti-Sol.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7427621|Sauti Sol]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/sauti_sol sauti_sol]
| [[:d:Q7427621|Q7427621]]
|-
|
| ''[[:d:Q17017620|Saša Vučinić]]''
| iriseoir agus gníomhaí Seirbiach
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSeirbia]]
| [https://www.ted.com/speakers/sasa_vucinic sasa_vucinic]
| [[:d:Q17017620|Q17017620]]
|-
|
| ''[[:d:Q539960|Scilla Elworthy]]''
|
| ''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q16323111|gníomhaí síochána]]''<br/>''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''
| 1943-06-03
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/scilla_elworthy scilla_elworthy]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1403 1403]
| [[:d:Q539960|Q539960]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782703|Scott Dinsmore]]''
|
| [[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/scott_dinsmore scott_dinsmore]
| [[:d:Q23782703|Q23782703]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662590|Scott Fraser]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/scott_fraser scott_fraser]
| [[:d:Q23662590|Q23662590]]
|-
| [[Íomhá:Scott Galloway (51933097365) (cropped) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q29017701|Scott Galloway]]''
|
| [[ollamh]]<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1964-11-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/scott_galloway scott_galloway]
| [[:d:Q29017701|Q29017701]]
|-
|
| ''[[:d:Q3476245|Scott Kim]]''
|
| [[ealaíontóir]]
| 1955
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/scott_kim scott_kim]
| [[:d:Q3476245|Q3476245]]
|-
| [[Íomhá:Scott McCloud.Making Comics Tour.RISD.gk.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q454833|Scott McCloud]]''
| cartúnaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q715301|ealaíontóir greannáin]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1028181|péintéir]]''
| 1960-06-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/scott_mccloud scott_mccloud]
| [[:d:Q454833|Q454833]]
|-
|
| ''[[:d:Q23661641|Scott Rickard]]''
|
| [[matamaiticeoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/scott_rickard scott_rickard]
| [[:d:Q23661641|Q23661641]]
|-
|
| ''[[:d:Q21551156|Scott Summit]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/scott_summit scott_summit]
| [[:d:Q21551156|Q21551156]]
|-
|
| ''[[:d:Q37390205|Sean Davis]]''
|
| ''[[:d:Q2904006|bithfhaisnéisí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sean_davis sean_davis]
| [[:d:Q37390205|Q37390205]]
|-
|
| ''[[:d:Q24054846|Sean Follmer]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q1906857|innealtóir meicniúil]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sean_follmer sean_follmer]
| [[:d:Q24054846|Q24054846]]
|-
|
| ''[[:d:Q23817870|Sean Gourley]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Nua-Shéalainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/sean_gourley sean_gourley]
| [[:d:Q23817870|Q23817870]]
|-
| [[Íomhá:Seanmcarroll2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3129354|Sean M. Carroll]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q752129|réaltfhisiceoir]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1966-10-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sean_carroll sean_carroll]
| [[:d:Q3129354|Q3129354]]
|-
| [[Íomhá:Sebastian Deterding (6777479684).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23662471|Sebastian Deterding]]''
|
| ''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/sebastian_deterding sebastian_deterding]
| [[:d:Q23662471|Q23662471]]
|-
| [[Íomhá:Sebastian Junger, April 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q969298|Sebastian Junger]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q222344|cineamatagrafadóir]]''<br/>[[aisteoir]]
| 1962-01-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sebastian_junger sebastian_junger]
| [[:d:Q969298|Q969298]]
|-
|
| ''[[:d:Q7442523|Sebastian Seung]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>[[ollamh]]<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
| 1966
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sebastian_seung sebastian_seung]<br/>[https://www.ted.com/speakers/751 751]
| [[:d:Q7442523|Q7442523]]
|-
| [[Íomhá:Sebastian Thrun at IAA 2019 IMG 0893.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q62901|Sebastian Thrun]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''<br/>''[[:d:Q3437279|roboticist]]''
| 1967-05-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/sebastian_thrun sebastian_thrun]<br/>[https://www.ted.com/speakers/972 972]
| [[:d:Q62901|Q62901]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795349|Sebastian Wernicke]]''
|
| ''[[:d:Q2732142|staitisteoir]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sebastian_wernicke sebastian_wernicke]
| [[:d:Q23795349|Q23795349]]
|-
| [[Íomhá:Sebastião Salgado (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q358158|Sebastião Salgado]]''
| grianghrafadóir Brasaíleach
| ''[[:d:Q957729|fóta-iriseoir]]''<br/>''[[:d:Q1028181|péintéir]]''<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1944-02-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhrasaíl]]<br/>[[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/sebastiao_salgado sebastiao_salgado]
| [[:d:Q358158|Q358158]]
|-
| [[Íomhá:Sendhil Mullainathan - Behavioral Economics of Extreme Poverty - 2014 (13927918920) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q655590|Sendhil Mullainathan]]''
| eacnamaí Indiach
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1973
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/sendhil_mullainathan sendhil_mullainathan]<br/>[https://www.ted.com/speakers/546 546]
| [[:d:Q655590|Q655590]]
|-
| [[Íomhá:Serena Williams at 2013 US Open.jpg|center|128px]]
| [[Serena Williams]]
| imreoir leadóige Meiriceánach
| ''[[:d:Q10833314|imreoir leadóige]]''<br/>''[[:d:Q18814623|dírbheathaisnéisí]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1981-09-26
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/serena_williams serena_williams]
| [[:d:Q11459|Q11459]]
|-
|
| ''[[:d:Q23729052|Sergei Lupashin]]''
|
| ''[[:d:Q3437279|roboticist]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sergei_lupashin sergei_lupashin]
| [[:d:Q23729052|Q23729052]]
|-
| [[Íomhá:Sergey Brin Ted 2010 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92764|Sergey Brin]]''
| ríomheolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''
| 1973-08-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sergey_brin sergey_brin]
| [[:d:Q92764|Q92764]]
|-
| [[Íomhá:Seth F. Berkley - Annual Meeting of the New Champions 2012.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7456439|Seth Berkley]]''
|
| ''[[:d:Q13416803|eipidéimeolaí]]''
| 1956-10-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/seth_berkley seth_berkley]
| [[:d:Q7456439|Q7456439]]
|-
| [[Íomhá:Seth Godin in 2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q439396|Seth Godin]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>[[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[aisteoir]]
| 1960-07-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/seth_godin seth_godin]
| [[:d:Q439396|Q439396]]
|-
|
| ''[[:d:Q7456582|Seth Priebatsch]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1989
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/seth_priebatsch seth_priebatsch]<br/>[https://www.ted.com/speakers/784 784]
| [[:d:Q7456582|Q7456582]]
|-
| [[Íomhá:CSICON 2011-Seth Shostak.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q5762284|Seth Shostak]]''
| réalteolaí
| [[réalteolaí]]<br/>''[[:d:Q2722764|pearsa raidió]]''<br/>[[fisiceoir]]
| 1943-07-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/seth_shostak seth_shostak]
| [[:d:Q5762284|Q5762284]]
|-
| [[Íomhá:Sethembile Msezane- Portrait.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q54915207|Sethembile Msezane]]''
|
| [[ealaíontóir]]
| 1991
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Afraic Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/sethembile_msezane sethembile_msezane]
| [[:d:Q54915207|Q54915207]]
|-
| [[Íomhá:Seyi Oyesola.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7459066|Seyi Oyesola]]''
| dochtúir Nigéarach
| [[Lia|dochtúir leighis]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Nigéir]]
| [https://www.ted.com/speakers/seyi_oyesola seyi_oyesola]
| [[:d:Q7459066|Q7459066]]
|-
|
| ''[[:d:Q23498237|Shabana Basij-Rasikh]]''
|
| ''[[:d:Q974144|oideoir]]''<br/>''[[:d:Q22336956|daonnúlach]]''
| 1990
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Afganastáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/shabana_basij_rasikh shabana_basij_rasikh]
| [[:d:Q23498237|Q23498237]]
|-
| [[Íomhá:Shad Begum at 2012 IWOC Award (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7460202|Shad Begum]]''
|
| ''[[:d:Q7019111|oibrí sóisialta]]''
| 1979-01-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Phacastáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/shad_begum shad_begum]
| [[:d:Q7460202|Q7460202]]
|-
|
| ''[[:d:Q16212117|Shaffi Mather]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1970-02-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/shaffi_mather shaffi_mather]
| [[:d:Q16212117|Q16212117]]
|-
| [[Íomhá:Shah Rukh Khan graces the launch of the new Santro.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9535|Shah Rukh Khan]]''
|
| ''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q5716684|damhsóir]]''
| 1965-11-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/shah_rukh_khan shah_rukh_khan]
| [[:d:Q9535|Q9535]]
|-
| [[Íomhá:Shai Agassi2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1235658|Shai Agassi]]''
|
| ''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''
| 1968-04-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Iosrael]]
| [https://www.ted.com/speakers/shai_agassi shai_agassi]
| [[:d:Q1235658|Q1235658]]
|-
| [[Íomhá:Shai Reshef.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7462389|Shai Reshef]]''
| fear gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1955-09-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Iosrael]]
| [https://www.ted.com/speakers/shai_reshef shai_reshef]
| [[:d:Q7462389|Q7462389]]
|-
| [[Íomhá:Shaka Senghor - Flickr - Knight Foundation.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23498341|Shaka Senghor]]''
|
| [[léachtóir]]<br/>[[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/shaka_senghor shaka_senghor]
| [[:d:Q23498341|Q23498341]]
|-
| [[Íomhá:Shane Koyczan and the Short Story Long.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q6483777|Shane Koyczan]]''
| file Ceanadach
| ''[[:d:Q17378128|spoken word artist]]''<br/>[[file]]
| 1976-05-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/shane_koyczan shane_koyczan]
| [[:d:Q6483777|Q6483777]]
|-
| [[Íomhá:ShaoLan speaks at TED 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19058856|Shaolan Hsueh]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>[[múinteoir]]
| 1971
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Téaváin]]
| [https://www.ted.com/speakers/shaolan_hsueh shaolan_hsueh]
| [[:d:Q19058856|Q19058856]]
|-
| [[Íomhá:Sharmeen Obaid Chinoy World Economic Forum 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3563826|Sharmeen Obaid-Chinoy]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>[[léiritheoir scannáin]]
| 1978-11-12
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Phacastáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/sharmeen_obaid_chinoy sharmeen_obaid_chinoy]
| [[:d:Q3563826|Q3563826]]
|-
|
| ''[[:d:Q7489999|Sharon Brous]]''
|
| ''[[:d:Q133485|raibí]]''
| 1973
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sharon_brous sharon_brous]
| [[:d:Q7489999|Q7489999]]
|-
| [[Íomhá:Sharon F Terry headshot 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7490049|Sharon F. Terry]]''
|
|
| 1956-11-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sharon_terry sharon_terry]
| [[:d:Q7490049|Q7490049]]
|-
| [[Íomhá:Sharon Weinberger al Magnànim (34839642425).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7490261|Sharon Weinberger]]''
| iriseoir Meiriceánach
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1972
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sharon_weinberger sharon_weinberger]
| [[:d:Q7490261|Q7490261]]
|-
| [[Íomhá:Shashi Tharoor WEF.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q195616|Shashi Tharoor]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[taidhleoir]]
| 1956-03-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/shashi_tharoor shashi_tharoor]<br/>[https://www.ted.com/speakers/560 560]
| [[:d:Q195616|Q195616]]
|-
| [[Íomhá:Shawn Achor by Gage Skidmore.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16156426|Shawn Achor]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''
| 1978-03-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/shawn_achor shawn_achor]
| [[:d:Q16156426|Q16156426]]
|-
|
| ''[[:d:Q7492127|Shea Hembrey]]''
|
| [[ealaíontóir]]
| 1974
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/shea_hembrey shea_hembrey]
| [[:d:Q7492127|Q7492127]]
|-
| [[Íomhá:Sheena Iyengar.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q29752|Sheena Iyengar]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
| 1969-11-29
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/sheena_iyengar sheena_iyengar]
| [[:d:Q29752|Q29752]]
|-
|
| ''[[:d:Q17118618|Sheila Nirenberg]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sheila_nirenberg sheila_nirenberg]
| [[:d:Q17118618|Q17118618]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797211|Sheila Patek]]''
|
| ''[[:d:Q16063497|bitheolaí éabhlóideach]]''
| 1972
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sheila_patek sheila_patek]
| [[:d:Q23797211|Q23797211]]
|-
| [[Íomhá:Shekhar kapur 02.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q522232|Shekhar Kapur]]''
| stiúrthóir scannán Indiach
| [[aisteoir]]<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q326653|cuntasóir]]''<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q4610556|mainicín]]''<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q3455803|stiúrthóir]]''
| 1945-12-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/shekhar_kapur shekhar_kapur]
| [[:d:Q522232|Q522232]]
|-
|
| ''[[:d:Q14159717|Shereen El Feki]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1968
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Éigipt]]<br/>[[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/shereen_el_feki shereen_el_feki]
| [[:d:Q14159717|Q14159717]]
|-
| [[Íomhá:Sherry Turkle.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q52919|Sherry Turkle]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''
| 1948-06-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sherry_turkle sherry_turkle]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1166 1166]
| [[:d:Q52919|Q52919]]
|-
| [[Íomhá:Sherwin Nuland.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2278468|Sherwin B. Nuland]]''
| máinlia Meiriceánach
| [[máinlia]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''
| 1930-12-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sherwin_nuland sherwin_nuland]
| [[:d:Q2278468|Q2278468]]
|-
| [[Íomhá:Sheryl Sandberg WEF 2013 (crop by James Tamim).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q234653|Sheryl Sandberg]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1969-08-28
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sheryl_sandberg sheryl_sandberg]
| [[:d:Q234653|Q234653]]
|-
| [[Íomhá:WuDunn, Sheryl.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7126275|Sheryl WuDunn]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q2883465|baincéir infheistíochta]]''<br/>[[iriseoir]]
| 1959-11-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sheryl_wudunn sheryl_wudunn]
| [[:d:Q7126275|Q7126275]]
|-
| [[Íomhá:Shigeru Ban.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q526725|Shigeru Ban]]''
| ailtire Seapánach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q2145981|athchóiritheoir]]''
| 1957-08-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSeapáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/shigeru_ban shigeru_ban]
| [[:d:Q526725|Q526725]]
|-
|
| ''[[:d:Q23729147|Shih Chieh Huang]]''
|
| [[ealaíontóir]]
| 1975
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/shih_chieh_huang shih_chieh_huang]
| [[:d:Q23729147|Q23729147]]
|-
| [[Íomhá:Shilo Shiv Suleman.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20685693|Shilo Shiv Suleman]]''
|
| [[ealaíontóir]]
| 1989
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/shilo_shiv_suleman shilo_shiv_suleman]
| [[:d:Q20685693|Q20685693]]
|-
|
| ''[[:d:Q23795685|Shimon Schocken]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/shimon_schocken shimon_schocken]
| [[:d:Q23795685|Q23795685]]
|-
|
| ''[[:d:Q23796822|Shimon Steinberg]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/shimon_steinberg shimon_steinberg]
| [[:d:Q23796822|Q23796822]]
|-
|
| ''[[:d:Q18233521|Shimpei Takahashi]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1979
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSeapáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/shimpei_takahashi shimpei_takahashi]
| [[:d:Q18233521|Q18233521]]
|-
| [[Íomhá:Viennale talk (2), Shirin Neshat.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q262413|Shirin Neshat]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q18216771|físealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q1414443|déantóir scannán]]''<br/>''[[:d:Q106227216|video installation artist]]''<br/>''[[:d:Q1028181|péintéir]]''<br/>''[[:d:Q11814411|documentarian]]''<br/>''[[:d:Q28054786|opera director]]''
| 1957-03-26
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Iaráin]]
| [https://www.ted.com/speakers/shirin_neshat shirin_neshat]<br/>[https://www.ted.com/speakers/830 830]
| [[:d:Q262413|Q262413]]
|-
| [[Íomhá:Shivani Sirona (38198572896).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q61446521|Shivani Siroya]]''
|
| ''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/shivani_siroya shivani_siroya]
| [[:d:Q61446521|Q61446521]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662139|Shlomo Benartzi]]''
|
| [[eacnamaí]]
| 1968
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Iosrael]]
| [https://www.ted.com/speakers/shlomo_benartzi shlomo_benartzi]
| [[:d:Q23662139|Q23662139]]
|-
| [[Íomhá:Shohini brch 2018-1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q52707485|Shohini Ghose]]''
|
| [[ollamh]]<br/>''[[:d:Q752129|réaltfhisiceoir]]''<br/>[[fisiceoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/shohini_ghose shohini_ghose]
| [[:d:Q52707485|Q52707485]]
|-
| [[Íomhá:Shonda Rhimes at the 75th Annual Peabody Awards (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q242329|Shonda Rhimes]]''
|
| ''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q1440873|ceannléiritheoir]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]
| 1970-01-13
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/shonda_rhimes shonda_rhimes]
| [[:d:Q242329|Q242329]]
|-
| [[Íomhá:Shree Bose (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23797949|Shree Bose]]''
|
| [[eolaí]]
| 1994-03-27
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/shree_bose shree_bose]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1190 1190]
| [[:d:Q23797949|Q23797949]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728304|Shubhendu Sharma]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/shubhendu_sharma shubhendu_sharma]
| [[:d:Q23728304|Q23728304]]
|-
|
| ''[[:d:Q7504834|Shukla Bose]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/shukla_bose shukla_bose]
| [[:d:Q7504834|Q7504834]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662246|Shyam Sankar]]''
|
| ''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''
| 1982
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/shyam_sankar shyam_sankar]
| [[:d:Q23662246|Q23662246]]
|-
|
| ''[[:d:Q16192736|Siamak Hariri]]''
| ailtire Ceanadach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1958
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/siamak_hariri siamak_hariri]
| [[:d:Q16192736|Q16192736]]
|-
| [[Íomhá:Siddhartha Mukherjee.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q983450|Siddhartha Mukherjee]]''
|
| ''[[:d:Q551835|scríbhneoir leighis]]''<br/>''[[:d:Q11774202|scríbhneoir aistí]]''<br/>''[[:d:Q16062369|oinceolaí]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>[[eolaí]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1970
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/siddhartha_mukherjee siddhartha_mukherjee]
| [[:d:Q983450|Q983450]]
|-
| [[Íomhá:Siddhartha Roy - Kolkata 2011-05-21 3594.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q27663696|Siddhartha Roy]]''
| bitheolaí Indiach
| ''[[:d:Q16529590|environmental scientist]]''
| 1954-04-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/siddhartha_roy siddhartha_roy]
| [[:d:Q27663696|Q27663696]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670511|Siddharthan Chandran]]''
|
| [[eolaí]]<br/>[[néareolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/siddharthan_chandran siddharthan_chandran]
| [[:d:Q23670511|Q23670511]]
|-
| [[Íomhá:Siegfried Woldhek (2017).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7510710|Siegfried Woldhek]]''
|
| [[ealaíontóir]]
| 1951-05-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/siegfried_woldhek siegfried_woldhek]
| [[:d:Q7510710|Q7510710]]
|-
| [[Íomhá:Simon Anholt.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q7518172|Simon Anholt]]''
|
| ''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q2732142|staitisteoir]]''
| 1961
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/simon_anholt simon_anholt]
| [[:d:Q7518172|Q7518172]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657275|Simon Berrow]]''
|
| [[eolaí]]
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/simon_berrow simon_berrow]
| [[:d:Q23657275|Q23657275]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657193|Simon Lewis]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/simon_lewis simon_lewis]
| [[:d:Q23657193|Q23657193]]
|-
| [[Íomhá:Simon Sinek speaks to I MIG Marines (2) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7519777|Simon Sinek]]''
|
| ''[[:d:Q15982858|cainteoir inspreagtha]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1973-10-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/simon_sinek simon_sinek]
| [[:d:Q7519777|Q7519777]]
|-
| [[Íomhá:Simone Giertz 2019.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23304510|Simone Giertz]]''
|
| ''[[:d:Q4110598|físbhlagálaí]]''<br/>''[[:d:Q3437279|roboticist]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''
| 1990-11-01
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/simone_giertz simone_giertz]
| [[:d:Q23304510|Q23304510]]
|-
| [[Íomhá:Sinan Aral - 2016.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q88200399|Sinan Aral]]''
|
| ''[[:d:Q15319501|eolaí sóisialta]]''<br/>''[[:d:Q29169143|eolaí sonraí]]''
| 1974
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Tuirc]]
| [https://www.ted.com/speakers/sinan_aral sinan_aral]
| [[:d:Q88200399|Q88200399]]
|-
|
| ''[[:d:Q7530129|Sirena Huang]]''
|
| ''[[:d:Q1259917|veidhleadóir]]''
| 1994-05-18
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sirena_huang sirena_huang]
| [[:d:Q7530129|Q7530129]]
|-
| [[Íomhá:Sisonke Msimang - TEDxSoweto 2014 - arm raised (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q72181398|Sisonke Msimang]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q84681895|political analyst]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Afraic Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/sisonke_msimang sisonke_msimang]
| [[:d:Q72181398|Q72181398]]
|-
| [[Íomhá:Sivamani 2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3595145|Sivamani]]''
| ceoltóir Indiach
| ''[[:d:Q4351403|cnagcheoltóir]]''
| 1959-12-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/sivamani sivamani]
| [[:d:Q3595145|Q3595145]]
|-
| [[Íomhá:Siyanda Mohutsiwa (26683928862) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27987700|Siyanda Mohutsiwa]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1993-03
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Bhotsuáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/siyanda_mohutsiwa siyanda_mohutsiwa]
| [[:d:Q27987700|Q27987700]]
|-
|
| ''[[:d:Q19564457|Skylar Tibbits]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/skylar_tibbits skylar_tibbits]
| [[:d:Q19564457|Q19564457]]
|-
|
| ''[[:d:Q1493085|Sleepy Man]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/sleepy_man_banjo_boys sleepy_man_banjo_boys]
| [[:d:Q1493085|Q1493085]]
|-
| [[Íomhá:Sofi Tukker 06 04 2016 -14 (27454016316) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q22044898|Sofi Tukker]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/sofi_tukker sofi_tukker]
| [[:d:Q22044898|Q22044898]]
|-
|
| ''[[:d:Q108514270|Sofia Jawed-Wessel]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sofia_jawed_wessel sofia_jawed_wessel]
| [[:d:Q108514270|Q108514270]]
|-
| [[Íomhá:SOMI, концерт в рамках фестиваля "Акваджаз" в "Зимнем театре".jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7560413|Somi]]''
|
| [[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q15981151|ceoltóir snagcheoil]]''<br/>[[ceoltóir]]
| 1979-06-06<br/>1981-06-06
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/somi_kakoma somi_kakoma]
| [[:d:Q7560413|Q7560413]]
|-
|
| ''[[:d:Q23661638|Sonaar Luthra]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/sonaar_luthra sonaar_luthra]
| [[:d:Q23661638|Q23661638]]
|-
| [[Íomhá:SoniaShahByJohnnyMartyr.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3964777|Sonia Shah]]''
| iriseoir Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]
| 1969
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sonia_shah sonia_shah]
| [[:d:Q3964777|Q3964777]]
|-
| [[Íomhá:Sophal Ear (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20685614|Sophal Ear]]''
|
| [[eolaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 190s
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Chambóid]]
| [https://www.ted.com/speakers/sophal_ear sophal_ear]
| [[:d:Q20685614|Q20685614]]
|-
| [[Íomhá:Sophie Howe Change Now.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q102277721|Sophie Howe]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/sophie_howe sophie_howe]
| [[:d:Q102277721|Q102277721]]
|-
| [[Íomhá:Sophie Hunger 2009.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q260336|Sophie Hunger]]''
| amhránaí agus cumadóir Eilvéiseach
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1415090|cumadóir scóir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''<br/>''[[:d:Q15981151|ceoltóir snagcheoil]]''<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''
| 1983-03-31
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Eilvéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/sophie_hunger sophie_hunger]
| [[:d:Q260336|Q260336]]
|-
| [[Íomhá:Sophie scott photo.jpeg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17278767|Sophie Scott]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
| 1966
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/sophie_scott sophie_scott]
| [[:d:Q17278767|Q17278767]]
|-
| [[Íomhá:Annual Membership Meeting 2017 9832 3 - Soraya Chemaly.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q60695598|Soraya Chemaly]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1966
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/soraya_chemaly soraya_chemaly]
| [[:d:Q60695598|Q60695598]]
|-
|
| ''[[:d:Q91346129|Soyapi L Mumba]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/soyapi_mumba soyapi_mumba]
| [[:d:Q91346129|Q91346129]]
|-
| [[Íomhá:Spencer Wells.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3595861|Spencer Wells]]''
| géineolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1969-04-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/spencer_wells spencer_wells]
| [[:d:Q3595861|Q3595861]]
|-
| [[Íomhá:Srđa Popović, 2012 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2315360|Srđa Popović]]''
| gníomhaí daonlathais Seirbiach
| ''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''<br/>[[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1973-02-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSeirbia]]
| [https://www.ted.com/speakers/srdja_popovic srdja_popovic]
| [[:d:Q2315360|Q2315360]]
|-
| [[Íomhá:Stacey Abrams by Gage Skidmore.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7595813|Stacey Abrams]]''
| polaiteoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q106758751|voting rights activist]]''<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>[[saineolaí dlí]]<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q11499147|gníomhaí polaitiúil]]''
| 1973-12-09
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/stacey_abrams stacey_abrams]
| [[:d:Q7595813|Q7595813]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769382|Stacey Baker]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/stacey_baker stacey_baker]
| [[:d:Q23769382|Q23769382]]
|-
|
| ''[[:d:Q23796642|Stacey Kramer]]''
|
| ''[[:d:Q125129579|brand strategist]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/stacey_kramer stacey_kramer]
| [[:d:Q23796642|Q23796642]]
|-
| [[Íomhá:Stanley McChrystal BG 1999.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q374338|Stanley A. McChrystal]]''
| ginearál Meiriceánach
| ''[[:d:Q38239859|oifigeach airm]]''<br/>''[[:d:Q11545923|ceannasaí míleata]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1954-08-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/stanley_mcchrystal stanley_mcchrystal]
| [[:d:Q374338|Q374338]]
|-
|
| ''[[:d:Q23713770|Stefan Larsson]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/stefan_larsson stefan_larsson]
| [[:d:Q23713770|Q23713770]]
|-
| [[Íomhá:MJK61338 Stefan Sagmeister (Beyond Tellerrand München 2018).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q89568|Stefan Sagmeister]]''
| ealaíontóir Ostarach
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q1229025|clóghrafóir]]''<br/>''[[:d:Q627325|dearthóir grafaicí]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q644687|maisitheoir]]''
| 1962-08-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ostair]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/stefan_sagmeister stefan_sagmeister]
| [[:d:Q89568|Q89568]]
|-
| [[Íomhá:Stefan Wolff.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7606332|Stefan Wolff]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''
| 1969-02-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/stefan_wolff stefan_wolff]
| [[:d:Q7606332|Q7606332]]
|-
| [[Íomhá:Stefana Broadbent (6920625333).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23795676|Stefana Broadbent]]''
|
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/stefana_broadbent stefana_broadbent]
| [[:d:Q23795676|Q23795676]]
|-
|
| ''[[:d:Q27825327|Stefano Fratepietro]]''
|
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q3510521|slándáil ríomhaireachta]]''
| 1983-04-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iodáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/stefano_fratepietro stefano_fratepietro]
| [[:d:Q27825327|Q27825327]]
|-
| [[Íomhá:Stefano Mancuso Laterza.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q23795300|Stefano Mancuso]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q2374149|luibheolaí]]''<br/>''[[:d:Q20739288|neurobiologist]]''<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1965-05-09
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iodáil]]
| [https://www.ted.com/speakers/stefano_mancuso stefano_mancuso]
| [[:d:Q23795300|Q23795300]]
|-
| [[Íomhá:Stefon Harris.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q720524|Stefon Harris]]''
| ceoltóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q15981151|ceoltóir snagcheoil]]''
| 1973-03-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/stefon_harris stefon_harris]
| [[:d:Q720524|Q720524]]
|-
| [[Íomhá:Stella Young.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16222140|Stella Young]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q61857538|gníomhaí ar son cearta daoine faoi mhíchumas]]''
| 1982-02-24
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/stella_young stella_young]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1937 1937]
| [[:d:Q16222140|Q16222140]]
|-
| [[Íomhá:Stephanie Burt.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7608816|Stephanie Burt]]''
|
| ''[[:d:Q4263842|léirmheastóir liteartha]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>[[file]]
| 1971
| [[Bean trasghnéasach|bean trasinscneach]]
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/stephen_burt stephen_burt]
| [[:d:Q7608816|Q7608816]]
|-
| [[Íomhá:Secretary Blinken Participates in an Interview (51700746148).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q76832840|Stephanie Busari]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1977-08-12
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/stephanie_busari stephanie_busari]
| [[:d:Q76832840|Q76832840]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727585|Stephen Cave]]''
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>[[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/stephen_cave stephen_cave]
| [[:d:Q23727585|Q23727585]]
|-
|
| ''[[:d:Q23661665|Stephen Coleman]]''
|
|
| 1942
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/stephen_coleman stephen_coleman]
| [[:d:Q23661665|Q23661665]]
|-
|
| ''[[:d:Q120052205|Stephen DeBerry]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''<br/>''[[:d:Q16023665|caipitlí fiontair]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/stephen_deberry stephen_deberry]
| [[:d:Q120052205|Q120052205]]
|-
| [[Íomhá:Stephen Friend at NightScience 2013 in Paris.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q891710|Stephen Friend]]''
| eolaí Meiriceánach
| [[eolaí]]
| 1953-12-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/stephen_friend stephen_friend]
| [[:d:Q891710|Q891710]]
|-
| [[Íomhá:Stephen Hawking.StarChild.jpg|center|128px]]
| [[Stephen Hawking]]
| cosmeolaí Sasanach (1942–2018)
| ''[[:d:Q19350898|fisiceoir teoiriciúil]]''<br/>''[[:d:Q2998308|cosmeolaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1942-01-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/stephen_hawking stephen_hawking]<br/>[https://www.ted.com/speakers/209 209]
| [[:d:Q17714|Q17714]]
|-
|
| ''[[:d:Q23661621|Stephen Lawler]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/stephen_lawler stephen_lawler]
| [[:d:Q23661621|Q23661621]]
|-
| [[Íomhá:Steve Palumbi on Climate Change Recovery (52391781204).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23797692|Stephen Palumbi]]''
|
| ''[[:d:Q3640160|bitheolaí muirí]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1956
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/stephen_palumbi stephen_palumbi]
| [[:d:Q23797692|Q23797692]]
|-
| [[Íomhá:Stephen Petranek 2018.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23301821|Stephen Petranek]]''
|
| [[iriseoir]]
| 19th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/stephen_petranek stephen_petranek]
| [[:d:Q23301821|Q23301821]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662878|Stephen Ritz]]''
|
| [[múinteoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/stephen_ritz stephen_ritz]
| [[:d:Q23662878|Q23662878]]
|-
|
| ''[[:d:Q3498677|Stephen Webb]]''
|
| [[fisiceoir]]
| 1963-02-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/stephen_webb stephen_webb]
| [[:d:Q3498677|Q3498677]]
|-
| [[Íomhá:Stephen Wilkes Headshot.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7610852|Stephen Wilkes]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1957
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/stephen_wilkes stephen_wilkes]
| [[:d:Q7610852|Q7610852]]
|-
| [[Íomhá:Stephen Wolfram PR.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q310798|Stephen Wolfram]]''
|
| [[matamaiticeoir]]<br/>[[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q715679|aireagóir paitinne]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''<br/>''[[:d:Q215536|ceannaí]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1959-08-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/stephen_wolfram stephen_wolfram]
| [[:d:Q310798|Q310798]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670647|Steve Howard]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/steve_howard steve_howard]
| [[:d:Q23670647|Q23670647]]
|-
| [[Íomhá:Steve Jobs Headshot 2010-CROP2.jpg|center|128px]]
| [[Steve Jobs]]
| comhbhunaitheoir agus príomhoifigeach feidhmiúcháin Apple
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q1053574|léiritheoir feidhmiúcháin]]''<br/>[[léiritheoir scannáin]]<br/>''[[:d:Q1979607|airgeadaí]]''
| 1955-02-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/steve_jobs steve_jobs]
| [[:d:Q19837|Q19837]]
|-
| [[Íomhá:Steve Jurvetson Headshot.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q9079904|Steve Jurvetson]]''
| fear gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1967-03-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Eastóin]]
| [https://www.ted.com/speakers/steve_jurvetson steve_jurvetson]
| [[:d:Q9079904|Q9079904]]
|-
| [[Íomhá:TNW Conference 2012 - Day 2 (6970534756).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23656010|Steve Keil]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/steve_keil steve_keil]
| [[:d:Q23656010|Q23656010]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712705|Steve Ramirez]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/steve_ramirez steve_ramirez]
| [[:d:Q23712705|Q23712705]]
|-
| [[Íomhá:Dame Stephanie Shirley - 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q214661|Steve Shirley]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q28692502|gníomhaí ar son chearta na mban]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1933-09-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Ghearmáin]]<br/>[[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/dame_stephanie_steve_shirley dame_stephanie_steve_shirley]
| [[:d:Q214661|Q214661]]
|-
| [[Íomhá:Steve Silberman.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7613926|Steve Silberman]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| [[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]
| 1957-12-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/steve_silberman steve_silberman]
| [[:d:Q7613926|Q7613926]]
|-
|
| ''[[:d:Q7614168|Steve Truglia]]''
|
| ''[[:d:Q2833480|stunt coordinator]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q17318006|freediver]]''<br/>''[[:d:Q465501|éachtóir]]''
| 1962
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/steve_truglia steve_truglia]
| [[:d:Q7614168|Q7614168]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662571|Steven Addis]]''
|
| ''[[:d:Q125129579|brand strategist]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/steven_addis steven_addis]
| [[:d:Q23662571|Q23662571]]
|-
| [[Íomhá:Professor Steven Cowley FRS.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2347488|Steven Cowley]]''
|
| [[fisiceoir]]
| 1951
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/steven_cowley steven_cowley]<br/>[https://www.ted.com/speakers/463 463]
| [[:d:Q2347488|Q2347488]]
|-
| [[Íomhá:Steven Strogatz.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1384920|Steven H. Strogatz]]''
| matamaiticeoir Meiriceánach
| [[matamaiticeoir]]<br/>[[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1959-08-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/steven_strogatz steven_strogatz]<br/>[https://www.ted.com/speakers/382 382]
| [[:d:Q1384920|Q1384920]]
|-
| [[Íomhá:Steven Berlin Johnson - South by Southwest 2008 crop.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q980046|Steven Johnson]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1968-06-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/steven_johnson steven_johnson]
| [[:d:Q980046|Q980046]]
|-
| [[Íomhá:Steven Levitt, 2012.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q730969|Steven Levitt]]''
| eacnamaí Meiriceánach
| [[eacnamaí]]<br/>[[ollamh]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1967-05-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/steven_levitt steven_levitt]<br/>[https://www.ted.com/speakers/30 30]
| [[:d:Q730969|Q730969]]
|-
| [[Íomhá:Attorney Steven M. Wise at Boston Vegetarian Society, 10-13-2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7615012|Steven M. Wise]]''
|
| [[saineolaí dlí]]<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
| 1950-12-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/steven_wise steven_wise]
| [[:d:Q7615012|Q7615012]]
|-
| [[Íomhá:StevenPetrow02.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7615140|Steven Petrow]]''
| iriseoir Meiriceánach
| [[iriseoir]]
| 1957-07-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/steven_petrow steven_petrow]
| [[:d:Q7615140|Q7615140]]
|-
| [[Íomhá:Steven Pinker in 2023 A 04 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q212730|Steven Pinker]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q14467526|teangeolaí]]''<br/>''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q84320739|evolutionary psychologist]]''<br/>''[[:d:Q115736435|experimental psychologist]]''
| 1954-09-18
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/steven_pinker steven_pinker]
| [[:d:Q212730|Q212730]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670976|Steven Schwaitzberg]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/steven_schwaitzberg steven_schwaitzberg]
| [[:d:Q23670976|Q23670976]]
|-
| [[Íomhá:Stevesoundcheck.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4442562|Steven Sharp Nelson]]''
|
| ''[[:d:Q13219637|dordveidhleadóir]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''
| 1977-07-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/steven_sharp_nelson steven_sharp_nelson]
| [[:d:Q4442562|Q4442562]]
|-
|
| ''[[:d:Q7615646|Stew]]''
| amhránaí agus cumadóir Meiriceánach
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q2259451|aisteoir stáitse]]''
| 1961-08-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/stew stew]
| [[:d:Q7615646|Q7615646]]
|-
| [[Íomhá:Stewart Brand -Sausalito, California, USA -at home-14Dec2010.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q971994|Stewart Brand]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| ''[[:d:Q11774202|scríbhneoir aistí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>[[bitheolaí]]
| 1938-12-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/stewart_brand stewart_brand]
| [[:d:Q971994|Q971994]]
|-
| [[Íomhá:Sting in April 2018.jpg|center|128px]]
| [[Sting]]
| ceoltóir Briotanach
| [[aisteoir]]<br/>[[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q584301|dordóir]]''<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q21166956|liúiteadóir]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>[[ceoltóir]]<br/>[[Léiritheoir ceoil|léiritheoir ceirníní]]<br/>[[amhránaí]]
| 1951-10-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/sting sting]
| [[:d:Q483203|Q483203]]
|-
| [[Íomhá:Stuart Firestein 2012.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q7626530|Stuart Firestein]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1949
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/stuart_firestein stuart_firestein]
| [[:d:Q7626530|Q7626530]]
|-
| [[Íomhá:Stuart Kauffman.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q516009|Stuart Kauffman]]''
|
| [[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q14906342|bithfhisiceoir]]''
| 1939-09-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/stuart_kauffman stuart_kauffman]
| [[:d:Q516009|Q516009]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783413|Stuart L. Brown]]''
|
| [[eolaí]]
| 1933
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/stuart_brown stuart_brown]
| [[:d:Q23783413|Q23783413]]
|-
| [[Íomhá:Stuart Russell.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3656334|Stuart Russell]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q15976092|taighdeoir intleacht shaorga]]''
| 1962
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/stuart_russell stuart_russell]
| [[:d:Q3656334|Q3656334]]
|-
| [[Íomhá:Sue Austin at TedX Monterrey (crop).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23308975|Sue Austin]]''
|
| [[ealaíontóir]]
| 1965-09-07
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/sue_austin sue_austin]
| [[:d:Q23308975|Q23308975]]
|-
|
| ''[[:d:Q61457270|Sue Klebold]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1949-03-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sue_klebold sue_klebold]
| [[:d:Q61457270|Q61457270]]
|-
| [[Íomhá:Sue Savage Rumbaugh 2011 Shankbone.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q3088125|Sue Savage-Rumbaugh]]''
|
| ''[[:d:Q16825962|eolaí príomhach]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q16831394|mammalogist]]''<br/>[[bitheolaí]]
| 1946-08-16
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/susan_savage_rumbaugh susan_savage_rumbaugh]
| [[:d:Q3088125|Q3088125]]
|-
| [[Íomhá:Sugra mitra.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4352958|Sugata Mitra]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[ollamh]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[fisiceoir]]
| 1952-02-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/sugata_mitra sugata_mitra]
| [[:d:Q4352958|Q4352958]]
|-
| [[Íomhá:SuheirHammad.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2895141|Suheir Hammad]]''
|
| [[file]]<br/>[[aisteoir]]<br/>[[scríbhneoir]]
| 1973-10-25
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Stát na Palaistíne]]
| [https://www.ted.com/speakers/suheir_hammad suheir_hammad]
| [[:d:Q2895141|Q2895141]]
|-
| [[Íomhá:Suki Kim, Miami Book Fair 2015 - 2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7635852|Suki Kim]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>[[múinteoir]]
| 1970-09-19
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[an Chóiré Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/suki_kim suki_kim]
| [[:d:Q7635852|Q7635852]]
|-
|
| ''[[:d:Q20858396|Suleika Jaouad]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''<br/>''[[:d:Q9379869|léachtóir]]''
| 1988-07-05
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/suleika_jaouad suleika_jaouad]
| [[:d:Q20858396|Q20858396]]
|-
| [[Íomhá:SunithaKrishnanJI1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3530114|Sunitha Krishnan]]''
| gníomhaí sóisialta Indiach
| ''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1972-05-23
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/sunitha_krishnan sunitha_krishnan]
| [[:d:Q3530114|Q3530114]]
|-
|
| ''[[:d:Q7640561|Sunni Brown]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1977-07-08
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sunni_brown sunni_brown]
| [[:d:Q7640561|Q7640561]]
|-
|
| ''[[:d:Q56709133|Surya Mattu]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/surya_mattu surya_mattu]
| [[:d:Q56709133|Q56709133]]
|-
| [[Íomhá:Susan Blackmore (2014).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q155199|Susan Blackmore]]''
|
| [[saoroibrí]]<br/>[[léachtóir]]<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q5428874|ball den fhoireann teagaisc]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1951-07-29
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/susan_blackmore susan_blackmore]
| [[:d:Q155199|Q155199]]
|-
| [[Íomhá:SusanCainPortrait 250px 20120305.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2036370|Susan Cain]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''
| 1968-03-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/susan_cain susan_cain]
| [[:d:Q2036370|Q2036370]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769279|Susan Colantuono]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/susan_colantuono susan_colantuono]
| [[:d:Q23769279|Q23769279]]
|-
| [[Íomhá:Susan Shaw with Seal Pup 2007.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q15429604|Susan D. Shaw]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q11900058|taiscéalaí]]''<br/>''[[:d:Q16060693|caomhantóir]]''<br/>''[[:d:Q113827227|environmental health scientist]]''
| 1943-10-24
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/susan_shaw susan_shaw]
| [[:d:Q15429604|Q15429604]]
|-
| [[Íomhá:SDH-3249.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7647750|Susan Desmond-Hellmann]]''
|
| [[príomhoifigeach feidhmiúcháin]]
| 1958
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sue_desmond_hellman sue_desmond_hellman]
| [[:d:Q7647750|Q7647750]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759572|Susan Etlinger]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/susan_etlinger susan_etlinger]
| [[:d:Q23759572|Q23759572]]
|-
| [[Íomhá:Susan L. Solomon Philanthropy Summit 2016 00.47.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16151526|Susan L. Solomon]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1951-08-23
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/susan_solomon susan_solomon]
| [[:d:Q16151526|Q16151526]]
|-
| [[Íomhá:Dr Susan Lim Mey Lee.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7648117|Susan Lim]]''
|
| [[máinlia]]<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1962
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/susan_lim susan_lim]
| [[:d:Q7648117|Q7648117]]
|-
| [[Íomhá:Susan Pinker no Fronteiras do Pensamento São Paulo 2017 (38182000214).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q542461|Susan Pinker]]''
| síceolaí Ceanadach
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''
| 1957-06-12
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/susan_pinker susan_pinker]
| [[:d:Q542461|Q542461]]
|-
| [[Íomhá:As Conexões e Desconexões do Amor - Suzana Herculano-Houzel em Sorocaba.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q10375239|Suzana Herculano-Houzel]]''
| néareolaí Brasaíleach
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
| 1972
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/suzana_herculano_houzel suzana_herculano_houzel]
| [[:d:Q10375239|Q10375239]]
|-
|
| ''[[:d:Q70058784|Suzanne Barakat]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/suzanne_barakat suzanne_barakat]
| [[:d:Q70058784|Q70058784]]
|-
| [[Íomhá:Christine Butler-426.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7650902|Suzanne Lee]]''
|
| ''[[:d:Q3501317|dearthóir faisin]]''
| 1970
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/suzanne_lee suzanne_lee]
| [[:d:Q7650902|Q7650902]]
|-
| [[Íomhá:Suzanne Simard.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q26702907|Suzanne Simard]]''
|
| ''[[:d:Q15839134|éiceolaí]]''<br/>''[[:d:Q18805|nádúraí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1960
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/suzanne_simard suzanne_simard]
| [[:d:Q26702907|Q26702907]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727927|Suzanne Talhouk]]''
|
| [[file]]<br/>[[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/suzanne_talhouk suzanne_talhouk]
| [[:d:Q23727927|Q23727927]]
|-
| [[Íomhá:Eat Play Collide Sheehy (33259941573).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q55230019|Suzie Sheehy]]''
|
| [[fisiceoir]]<br/>[[eolaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1984
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/suzie_sheehy suzie_sheehy]
| [[:d:Q55230019|Q55230019]]
|-
| [[Íomhá:Professor Svante Paabo ForMemRS (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Svante Pääbo]]
| bitheolaí Sualannach
| ''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''<br/>[[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q16063497|bitheolaí éabhlóideach]]''
| 1955-04-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSualainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/svante_paabo svante_paabo]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1026 1026]
| [[:d:Q170342|Q170342]]
|-
| [[Íomhá:Belarusian Leader of the Democratic Opposition Sviatlana Tsikhanouskaya (Svyatlana Tsikhanouskaya) on March 22, 2023 - (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q97010473|Sviatlana Tsikhanouskaya]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1982-09-11
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Bhealarúis]]
| [https://www.ted.com/speakers/sviatlana_tsikhanouskaya sviatlana_tsikhanouskaya]
| [[:d:Q97010473|Q97010473]]
|-
| [[Íomhá:Sxip Shirey performing in 2010.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7659404|Sxip Shirey]]''
| cumadóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q36834|cumadóir]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sxip_shirey sxip_shirey]
| [[:d:Q7659404|Q7659404]]
|-
| [[Íomhá:SylviaEarle.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q439046|Sylvia Earle]]''
|
| ''[[:d:Q3640160|bitheolaí muirí]]''<br/>''[[:d:Q3546255|aigéaneolaí]]''<br/>''[[:d:Q11900058|taiscéalaí]]''<br/>''[[:d:Q2374149|luibheolaí]]''<br/>[[bitheolaí]]
| 1935-08-30
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/sylvia_earle sylvia_earle]
| [[:d:Q439046|Q439046]]
|-
|
| ''[[:d:Q3510362|Sébastien de Halleux]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1977-11
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bheilg]]
| [https://www.ted.com/speakers/sebastien_de_halleux sebastien_de_halleux]
| [[:d:Q3510362|Q3510362]]
|-
| [[Íomhá:Autessereheadshot.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23759752|Séverine Autesserre]]''
|
| ''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q1706722|comhalta taighde]]''
| 1976-12-06
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Fhrainc]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/severine_autesserre severine_autesserre]
| [[:d:Q23759752|Q23759752]]
|-
| [[Íomhá:Caroline Shaw with Attacca Quartet and So Percussion at Miller Theater - 49517620871.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3487248|Sō Percussion]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/so_percussion so_percussion]
| [[:d:Q3487248|Q3487248]]
|-
| [[Íomhá:T Boone Pickens 2011 Shankbone.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q370092|T. Boone Pickens]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q1979607|airgeadaí]]''<br/>''[[:d:Q1524582|rainseoir]]''
| 1928-05-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/t_boone_pickens t_boone_pickens]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1170 1170]
| [[:d:Q370092|Q370092]]
|-
| [[Íomhá:TabethaSuzanneBoyajian.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q22080714|Tabetha S. Boyajian]]''
|
| [[réalteolaí]]
| 1980
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tabetha_boyajian tabetha_boyajian]
| [[:d:Q22080714|Q22080714]]
|-
| [[Íomhá:TaiyeSelasi P1030135.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q7484811|Taiye Selasi]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1979-11-02
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/taiye_selasi taiye_selasi]
| [[:d:Q7484811|Q7484811]]
|-
|
| ''[[:d:Q11496991|Takaharu Tezuka]]''
| ailtire Seapánach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1964-02-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an tSeapáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/takaharu_tezuka takaharu_tezuka]
| [[:d:Q11496991|Q11496991]]
|-
|
| ''[[:d:Q23760236|Tal Danino]]''
|
| [[bitheolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/tal_danino tal_danino]
| [[:d:Q23760236|Q23760236]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662204|Tal Golesworthy]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/tal_golesworthy tal_golesworthy]
| [[:d:Q23662204|Q23662204]]
|-
| [[Íomhá:Tali Sharot.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q19667092|Tali Sharot]]''
|
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Iosrael]]
| [https://www.ted.com/speakers/tali_sharot tali_sharot]
| [[:d:Q19667092|Q19667092]]
|-
|
| ''[[:d:Q23729163|Talithia Williams]]''
|
| ''[[:d:Q2732142|staitisteoir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/talithia_williams talithia_williams]
| [[:d:Q23729163|Q23729163]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662544|Tamara Roukaerts]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/tamara_roukaerts tamara_roukaerts]
| [[:d:Q23662544|Q23662544]]
|-
| [[Íomhá:TanTTLe.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q10823919|Tan Le]]''
| bean ghnó Astrálach
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 1977-05-20
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/tan_le tan_le]
| [[:d:Q10823919|Q10823919]]
|-
|
| ''[[:d:Q23714031|Tania Luna]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/tania_luna tania_luna]
| [[:d:Q23714031|Q23714031]]
|-
|
| ''[[:d:Q39754563|Tania S. Douglas]]''
|
| [[ollamh]]
| 1969-08-11
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/tania_douglas tania_douglas]
| [[:d:Q39754563|Q39754563]]
|-
| [[Íomhá:Tania Simoncelli.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7683264|Tania Simoncelli]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tania_simoncelli tania_simoncelli]
| [[:d:Q7683264|Q7683264]]
|-
| [[Íomhá:Tara Houska .jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q104094025|Tara Houska]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q8125919|comhairleoir polaitíochta]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tara_houska tara_houska]
| [[:d:Q104094025|Q104094025]]
|-
| [[Íomhá:Tarana Burke from She's Revolutionary.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q43177774|Tarana Burke]]''
|
| ''[[:d:Q17010072|míleatach]]''<br/>[[múinteoir]]<br/>''[[:d:Q211236|ceiliúrán]]''<br/>''[[:d:Q34074720|feimineach]]''
| 1973-09-12
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tarana_burke tarana_burke]
| [[:d:Q43177774|Q43177774]]
|-
|
| ''[[:d:Q534385|Taryn Simon]]''
| grianghrafadóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1975-02-04
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/taryn_simon taryn_simon]
| [[:d:Q534385|Q534385]]
|-
|
| ''[[:d:Q108168053|Tasos Frantzolas]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghréig]]
| [https://www.ted.com/speakers/tasos_frantzolas tasos_frantzolas]
| [[:d:Q108168053|Q108168053]]
|-
| [[Íomhá:CDH - Comissão de Direitos Humanos e Legislação Participativa (26495983277).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23759688|Tasso Azevedo]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/tasso_azevedo tasso_azevedo]
| [[:d:Q23759688|Q23759688]]
|-
| [[Íomhá:MAKERS event New York Feb 7, 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q443207|Tavi Gevinson]]''
| scríbhneoir Meiriceánach
| [[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q106568011|magazine editor]]''
| 1996-04-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tavi_gevinson tavi_gevinson]
| [[:d:Q443207|Q443207]]
|-
| [[Íomhá:Taylor Mali.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5973239|Taylor Mali]]''
|
| [[múinteoir]]<br/>''[[:d:Q2405480|aisteoir gutha]]''<br/>[[file]]
| 1965-03-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/taylor_mali taylor_mali]
| [[:d:Q5973239|Q5973239]]
|-
| [[Íomhá:Taylor Wilson - 02.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1421302|Taylor Wilson]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q16742096|eolaí núicléach]]''
| 1994-05-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/taylor_wilson taylor_wilson]
| [[:d:Q1421302|Q1421302]]
|-
|
| ''[[:d:Q7693254|Ted Halstead]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1968-07-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ted_halstead ted_halstead]
| [[:d:Q7693254|Q7693254]]
|-
| [[Íomhá:MK34966 Teddy Cruz.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q17350521|Teddy Cruz]]''
| ailtire Guatamalach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>[[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q131062|pleanálaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1962
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Guatamala]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/teddy_cruz teddy_cruz]
| [[:d:Q17350521|Q17350521]]
|-
| [[Íomhá:Teitur Lassen 20090502-DSCF1829.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q737181|Teitur Lassen]]''
|
| [[amhránaí is scríbhneoir]]<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''
| 1977-01-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q756617|Ríocht na Danmhairge]]''<br/>[[Oileáin Fharó]]
| [https://www.ted.com/speakers/teitur teitur]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2396 2396]
| [[:d:Q737181|Q737181]]
|-
| [[Íomhá:Teresa Bejan 2018.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q30674189|Teresa Bejan]]''
|
| ''[[:d:Q15994177|teoiricí polaitiúil]]''
| 1984-03-30
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/teresa_bejan teresa_bejan]
| [[:d:Q30674189|Q30674189]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783488|Terry Moore]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/terry_moore terry_moore]
| [[:d:Q23783488|Q23783488]]
|-
| [[Íomhá:Thandiswa Mazwai1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4348940|Thandiswa Mazwai]]''
| ceoltóir as an Afraic Theas
| [[amhránaí]]<br/>[[amhránaí is scríbhneoir]]
| 1976-03-31
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Afraic Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/thandiswa_mazwai thandiswa_mazwai]
| [[:d:Q4348940|Q4348940]]
|-
| [[Íomhá:Thandiwe Newton Peabody Awards, June 2021.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q229029|Thandiwe Newton]]''
|
| ''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''
| 1972-11-06
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/thandie_newton thandie_newton]
| [[:d:Q229029|Q229029]]
|-
| [[Íomhá:A Tribe Called Red, Hideaway Records and Bar, February 2014.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4660300|The Halluci Nation]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/a_tribe_called_red a_tribe_called_red]
| [[:d:Q4660300|Q4660300]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797818|The LXD]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/lxd lxd]
| [[:d:Q23797818|Q23797818]]
|-
|
| ''[[:d:Q23797880|The Lady Lifers]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/the_lady_lifers the_lady_lifers]
| [[:d:Q23797880|Q23797880]]
|-
|
| ''[[:d:Q23798957|The TED Staff]]''
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/daffodil_hudson daffodil_hudson]
| [[:d:Q23798957|Q23798957]]
|-
| [[Íomhá:Unleashing Entrepreneurial Innovation with Stanford University Theaster Gates.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7777257|Theaster Gates]]''
| ealaíontóir
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q10774753|taibhealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q7541856|criadóir]]''
| 1973-08-28
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/theaster_gates theaster_gates]
| [[:d:Q7777257|Q7777257]]
|-
|
| ''[[:d:Q7781067|Thelma Golden]]''
|
| ''[[:d:Q674426|coimeádaí]]''
| 1966-09-22
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/thelma_golden thelma_golden]
| [[:d:Q7781067|Q7781067]]
|-
| [[Íomhá:Jansen Theo Hannover.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q540764|Theo Jansen]]''
|
| ''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''<br/>''[[:d:Q21000481|kinetic artist]]''<br/>''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q1028181|péintéir]]''<br/>''[[:d:Q1779650|innealtóir dearaidh]]''
| 1948-03-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''
| [https://www.ted.com/speakers/theo_jansen theo_jansen]
| [[:d:Q540764|Q540764]]
|-
| [[Íomhá:2015LinnellFlansburghTMBG.jpg|center|128px]]
| [[They Might Be Giants]]
|
|
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/they_might_be_giants they_might_be_giants]
| [[:d:Q420880|Q420880]]
|-
| [[Íomhá:Thom Mayne, USC, 2023.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q312847|Thom Mayne]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1944-01-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/thom_mayne thom_mayne]
| [[:d:Q312847|Q312847]]
|-
| [[Íomhá:Thomas Dolby, 2006.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q553790|Thomas Dolby]]''
|
| [[ceoltóir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>[[amhránaí]]<br/>''[[:d:Q55960555|ealaíontóir taifeadta]]''
| 1958-10-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/thomas_dolby thomas_dolby]<br/>[https://www.ted.com/speakers/107 107]
| [[:d:Q553790|Q553790]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783479|Thomas Goetz]]''
|
| ''[[:d:Q5780518|communicator]]''<br/>''[[:d:Q1607826|eagarthóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/thomas_goetz thomas_goetz]
| [[:d:Q23783479|Q23783479]]
|-
| [[Íomhá:Thomas Heatherwick at Strelka Institute.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3051023|Thomas Heatherwick]]''
|
| ''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''<br/>[[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1970-02-17
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/thomas_heatherwick thomas_heatherwick]
| [[:d:Q3051023|Q3051023]]
|-
| [[Íomhá:Tidenes TV-seilas - NMD 2012 (7176547966) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23768719|Thomas Hellum]]''
|
| ''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iorua]]
| [https://www.ted.com/speakers/thomas_hellum thomas_hellum]
| [[:d:Q23768719|Q23768719]]
|-
|
| ''[[:d:Q77873402|Thomas L. Griffiths]]''
|
| ''[[:d:Q14565186|cognitive scientist]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/tom_griffiths tom_griffiths]
| [[:d:Q77873402|Q77873402]]
|-
|
| ''[[:d:Q7792920|Thomas P. Campbell]]''
|
| ''[[:d:Q1792450|staraí na healaíne]]''
| 1962
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/thomas_p_campbell thomas_p_campbell]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1217 1217]
| [[:d:Q7792920|Q7792920]]
|-
| [[Íomhá:Thomas Barnett.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q381984|Thomas P. M. Barnett]]''
|
| ''[[:d:Q16947320|geopolitical analyst]]''<br/>''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q115429803|geostrategist]]''
| 1962
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/thomas_barnett thomas_barnett]<br/>[https://www.ted.com/speakers/33 33]
| [[:d:Q381984|Q381984]]
|-
| [[Íomhá:Thomas Piketty2.jpg|center|128px]]
| [[Thomas Piketty]]
| eacnamaí Francach
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1706722|comhalta taighde]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''
| 1971-05-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/thomas_piketty thomas_piketty]
| [[:d:Q984448|Q984448]]
|-
| [[Íomhá:2014-01-08 Thomas Pogge 4737-cropped.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q66820|Thomas Pogge]]''
| fealsamh Gearmánach
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''
| 1953-08-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/thomas_pogge thomas_pogge]
| [[:d:Q66820|Q66820]]
|-
| [[Íomhá:Thomas Insel NIMH 2011.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q891667|Thomas R. Insel]]''
| néareolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q211346|síciatraí]]''<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1951-10-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/thomas_insel thomas_insel]
| [[:d:Q891667|Q891667]]
|-
| [[Íomhá:Tom Shannon, The Highline.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7817541|Thomas Shannon]]''
| ealaíontóir
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1947-06-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tom_shannon tom_shannon]<br/>[https://www.ted.com/speakers/445 445]
| [[:d:Q7817541|Q7817541]]
|-
|
| ''[[:d:Q23657200|Thomas Suarez]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/thomas_suarez thomas_suarez]
| [[:d:Q23657200|Q23657200]]
|-
| [[Íomhá:Thomas Thwaites - PopTech 2011 - Camden Maine USA (6267267862).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23784804|Thomas Thwaites]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1980
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/thomas_thwaites thomas_thwaites]
| [[:d:Q23784804|Q23784804]]
|-
| [[Íomhá:Thordis Elva December 2019.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q28962547|Thordis Elva]]''
| scríbhneoir Íoslannach
| ''[[:d:Q709113|write]]''<br/>[[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Íoslainn]]
| [https://www.ted.com/speakers/thordis_elva thordis_elva]
| [[:d:Q28962547|Q28962547]]
|-
|
| ''[[:d:Q7798747|Thulasiraj Ravilla]]''
| fear gnó Indiach
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/ravilla_thulasiraj ravilla_thulasiraj]
| [[:d:Q7798747|Q7798747]]
|-
| [[Íomhá:Tierney Thys5 (14807437303) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q20090055|Tierney Thys]]''
|
| ''[[:d:Q3640160|bitheolaí muirí]]''
| 1966
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tierney_thys tierney_thys]
| [[:d:Q20090055|Q20090055]]
|-
| [[Íomhá:Sir Tim Berners-Lee (cropped).jpg|center|128px]]
| [[Tim Berners-Lee]]
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>[[fisiceoir]]<br/>''[[:d:Q5482740|ríomhchláraitheoir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q6859454|forbróir gréasáin]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1955-06-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/tim_berners_lee tim_berners_lee]
| [[:d:Q80|Q80]]
|-
|
| ''[[:d:Q7803180|Tim Birkhead]]''
|
| ''[[:d:Q350979|míoleolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q1225716|éaneolaí]]''
| 1950-02-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/tim_birkhead tim_birkhead]
| [[:d:Q7803180|Q7803180]]
|-
| [[Íomhá:Interview with IDEO CEO Tim Brown about innovating together (Drucker Forum 2018) 3-5 screenshot.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q1735158|Tim Brown]]''
|
| ''[[:d:Q11287574|industrial designer]]''
| 1962-06-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/tim_brown tim_brown]
| [[:d:Q1735158|Q1735158]]
|-
| [[Íomhá:Tim Harford in 2012.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1141956|Tim Harford]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>[[iriseoir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''
| 1973-09-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/tim_harford tim_harford]
| [[:d:Q1141956|Q1141956]]
|-
| [[Íomhá:Tim Jackson, Denmark 2018.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q509730|Tim Jackson]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1957-06-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/tim_jackson tim_jackson]
| [[:d:Q509730|Q509730]]
|-
| [[Íomhá:Tim Leberecht - 2016.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23663091|Tim Leberecht]]''
|
| ''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q15978655|sainchomhairleoir]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''
| 1972
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghearmáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/tim_leberecht tim_leberecht]
| [[:d:Q23663091|Q23663091]]
|-
| [[Íomhá:Timothy Ferriss (2315822162).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q563672|Timothy Ferriss]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''<br/>''[[:d:Q139648|soiscéalaí teicneolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q557880|infheisteoir]]''
| 1977-07-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tim_ferriss tim_ferriss]
| [[:d:Q563672|Q563672]]
|-
|
| ''[[:d:Q7807273|Timothy J. Bartik]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1952-10-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/timothy_bartik timothy_bartik]
| [[:d:Q7807273|Q7807273]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662586|Timothy Prestero]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>[[príomhoifigeach feidhmiúcháin]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/timothy_prestero timothy_prestero]
| [[:d:Q23662586|Q23662586]]
|-
|
| ''[[:d:Q2435551|Tina Seelig]]''
| údar Meiriceánach
| ''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q20158113|management engineer]]''<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''
| 1958<br/>1957
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tina_seelig tina_seelig]
| [[:d:Q2435551|Q2435551]]
|-
|
| ''[[:d:Q19893434|Tiq Milan]]''
|
| ''[[:d:Q12859263|cainteoir poiblí]]''<br/>''[[:d:Q19509201|gníomhaí ar son cearta daoine LADT]]''<br/>[[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q2449503|fear trasinscneach]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tiq_milan tiq_milan]
| [[:d:Q19893434|Q19893434]]
|-
| [[Íomhá:Titus Kaphar at CitizenUCon17 - Reckoning With History - Panel Discussion.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q28839817|Titus Kaphar]]''
| ealaíontóir Meiriceánach
| ''[[:d:Q1028181|péintéir]]''<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q15296811|maisitheoir]]''
| 1976
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/titus_kaphar titus_kaphar]
| [[:d:Q28839817|Q28839817]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670500|Toby Eccles]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/toby_eccles toby_eccles]
| [[:d:Q23670500|Q23670500]]
|-
| [[Íomhá:Toby Shapshak - In Africa, necessity is the mother of innovation - Screenshot.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q19664221|Toby Shapshak]]''
|
| [[iriseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Afraic Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/toby_shapshak toby_shapshak]
| [[:d:Q19664221|Q19664221]]
|-
| [[Íomhá:Tod Machover JI1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3738050|Tod Machover]]''
| cumadóir
| ''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q16145150|múinteoir ceoil]]''<br/>''[[:d:Q486748|pianódóir]]''
| 1953-11-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tod_machover tod_machover]
| [[:d:Q3738050|Q3738050]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662531|Todd Humphreys]]''
|
| ''[[:d:Q5669847|ollamh cúnta]]''<br/>''[[:d:Q4479442|bunaitheoir eagraíochta]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/todd_humphreys todd_humphreys]
| [[:d:Q23662531|Q23662531]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656743|Todd Kuiken]]''
|
| ''[[:d:Q19902880|biomedical engineer]]''<br/>[[Lia|dochtúir leighis]]<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/todd_kuiken todd_kuiken]
| [[:d:Q23656743|Q23656743]]
|-
| [[Íomhá:Tom Chatfield - Debating Europe.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q7815261|Tom Chatfield]]''
|
| [[scríbhneoir]]
| 1980
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/tom_chatfield tom_chatfield]
| [[:d:Q7815261|Q7815261]]
|-
|
| ''[[:d:Q7816025|Tom Gruber]]''
|
| ''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1959
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tom_gruber tom_gruber]
| [[:d:Q7816025|Q7816025]]
|-
|
| ''[[:d:Q23765117|Tom Honey]]''
|
| ''[[:d:Q1234713|diagaire]]''<br/>''[[:d:Q193364|biocáire]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/rev_tom_honey rev_tom_honey]
| [[:d:Q23765117|Q23765117]]
|-
|
| ''[[:d:Q23655997|Tom Rielly]]''
|
| [[fuirseoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/tom_rielly tom_rielly]
| [[:d:Q23655997|Q23655997]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712919|Tom Thum]]''
|
| [[ceoltóir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/tom_thum tom_thum]
| [[:d:Q23712919|Q23712919]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783043|Tom Uglow]]''
|
| ''[[:d:Q667982|creative director]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/tom_uglow tom_uglow]
| [[:d:Q23783043|Q23783043]]
|-
| [[Íomhá:Tom Wujec Speaking Photo.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q7818114|Tom Wujec]]''
| scoláire Ceanadach
| ''[[:d:Q482980|údar]]''
| 1959-07-14
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/tom_wujec tom_wujec]
| [[:d:Q7818114|Q7818114]]
|-
| [[Íomhá:Tomás Saraceno a Firenze, 21 febbraio 2020, 04.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2441279|Tomás Saraceno]]''
| ealaíontóir Airgintíneach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q10774753|taibhealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q18074503|ealaíontóir suiteáin]]''
| 1973
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Airgintín]]
| [https://www.ted.com/speakers/toma_s_saraceno toma_s_saraceno]
| [[:d:Q2441279|Q2441279]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727824|Toni Griffin]]''
|
| ''[[:d:Q131062|pleanálaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/toni_griffin toni_griffin]
| [[:d:Q23727824|Q23727824]]
|-
| [[Íomhá:Tony Fadell.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92879|Tony Fadell]]''
|
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''
| 1969-03-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tony_fadell tony_fadell]
| [[:d:Q92879|Q92879]]
|-
|
| ''[[:d:Q9360020|Tony Porter]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/tony_porter tony_porter]
| [[:d:Q9360020|Q9360020]]
|-
| [[Íomhá:Tony Robbins.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q380429|Tony Robbins]]''
|
| ''[[:d:Q15982858|cainteoir inspreagtha]]''
| 1960-02-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tony_robbins tony_robbins]
| [[:d:Q380429|Q380429]]
|-
|
| ''[[:d:Q23782672|Tony Wyss-Coray]]''
|
| [[eolaí]]<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/tony_wyss_coray tony_wyss_coray]
| [[:d:Q23782672|Q23782672]]
|-
|
| ''[[:d:Q23769244|Topher White]]''
|
| ''[[:d:Q5352191|teicneoir]]''<br/>[[príomhoifigeach feidhmiúcháin]]<br/>''[[:d:Q4479442|bunaitheoir eagraíochta]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/topher_white topher_white]
| [[:d:Q23769244|Q23769244]]
|-
|
| ''[[:d:Q23759778|Torsten Reil]]''
|
| ''[[:d:Q20739288|neurobiologist]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/torsten_reil torsten_reil]
| [[:d:Q23759778|Q23759778]]
|-
| [[Íomhá:Touria El Glaoui.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q27999600|Touria El Glaoui]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q780596|coimeádaí taispeántais]]''<br/>''[[:d:Q173950|déileálaí saothar ealaíne]]''
| 1974
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Maracó]]
| [https://www.ted.com/speakers/touria_el_glaoui touria_el_glaoui]
| [[:d:Q27999600|Q27999600]]
|-
| [[Íomhá:TraceeEllisRossbyErikMelvin (1).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q534371|Tracee Ellis Ross]]''
| ban-aisteoir Meiriceánach
| [[aisteoir]]<br/>''[[:d:Q4610556|mainicín]]''<br/>''[[:d:Q10800557|aisteoir scannáin]]''<br/>''[[:d:Q10798782|aisteoir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q2059704|stiúrthóir teilifíse]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''<br/>[[fuirseoir]]<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
| 1972-10-29
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tracee_ellis_ross tracee_ellis_ross]
| [[:d:Q534371|Q534371]]
|-
| [[Íomhá:Tracy Chevalier tree.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q232212|Tracy Chevalier]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[úrscéalaí]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''
| 1962-10-19
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/tracy_chevalier tracy_chevalier]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1393 1393]
| [[:d:Q232212|Q232212]]
|-
| [[Íomhá:Travis Kalanick at DLD Munich 2015 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7836291|Travis Kalanick]]''
| fiontraí Meiriceánach
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''
| 1976-08-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/travis_kalanick travis_kalanick]
| [[:d:Q7836291|Q7836291]]
|-
|
| ''[[:d:Q88971005|Travis N Rieder]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/travis_rieder travis_rieder]
| [[:d:Q88971005|Q88971005]]
|-
|
| ''[[:d:Q18763756|Trevor Aaronson]]''
|
| [[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q15931838|investigative journalist]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 19th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/trevor_aaronson trevor_aaronson]
| [[:d:Q18763756|Q18763756]]
|-
| [[Íomhá:Tristan Harris at Collision Conf 2018.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q59781806|Tristan Harris]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1984
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tristan_harris tristan_harris]
| [[:d:Q59781806|Q59781806]]
|-
| [[Íomhá:Tristram Stuart, 2016 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2451241|Tristram Stuart]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[staraí]]<br/>''[[:d:Q61048378|gníomhaí aeráide]]''<br/>''[[:d:Q15839134|éiceolaí]]''
| 1977-03-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/tristram_stuart tristram_stuart]
| [[:d:Q2451241|Q2451241]]
|-
|
| ''[[:d:Q23729168|Tristram Wyatt]]''
|
| ''[[:d:Q350979|míoleolaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>''[[:d:Q16063497|bitheolaí éabhlóideach]]''<br/>[[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q16831721|eiteolaí]]''
| 1956-12-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/tristram_wyatt tristram_wyatt]
| [[:d:Q23729168|Q23729168]]
|-
| [[Íomhá:Attitudes from Tehran - New America Foundation - Trita Parsi.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q4674518|Trita Parsi]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1238570|eolaí polaitiúil]]''
| 1974-07-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Iaráin]]
| [https://www.ted.com/speakers/trita_parsi trita_parsi]
| [[:d:Q4674518|Q4674518]]
|-
| [[Íomhá:Tshering Tobgay.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7849613|Tshering Tobgay]]''
| polaiteoir Bútánach
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1965-09-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhútáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/tshering_tobgay tshering_tobgay]
| [[:d:Q7849613|Q7849613]]
|-
| [[Íomhá:Tyler Cowen 1.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q602278|Tyler Cowen]]''
| eacnamaí
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1231865|oideolaí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q8246794|blagálaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q15077007|podchraoltóir]]''
| 1962-01-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tyler_cowen tyler_cowen]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1186 1186]
| [[:d:Q602278|Q602278]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670993|Tyler DeWitt]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/tyler_dewitt tyler_dewitt]
| [[:d:Q23670993|Q23670993]]
|-
| [[Íomhá:Tyrone Hayes at King University in 2013 (10680719164).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7861609|Tyrone Hayes]]''
| bitheolaí Meiriceánach
| [[bitheolaí]]
| 1967-07-29
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/tyrone_hayes tyrone_hayes]
| [[:d:Q7861609|Q7861609]]
|-
| [[Íomhá:Gegenschatz.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q666346|Ueli Gegenschatz]]''
| spéirthumadóir Eilvéiseach
| ''[[:d:Q6060450|spéirthumadóir]]''
| 1971-01-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Eilvéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/ueli_gegenschatz ueli_gegenschatz]
| [[:d:Q666346|Q666346]]
|-
|
| ''[[:d:Q21635200|Uldus Bakhtiozina]]''
| ealaíontóir Rúiseach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''
| 1986-07-22
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Rúis]]
| [https://www.ted.com/speakers/uldus_bakhtiozina uldus_bakhtiozina]
| [[:d:Q21635200|Q21635200]]
|-
| [[Íomhá:Alon Uri.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7900508|Uri Alon]]''
|
| ''[[:d:Q11827483|Оrdinary professor]]''<br/>''[[:d:Q14906342|bithfhisiceoir]]''<br/>''[[:d:Q15839206|bitheolaí móilíneach]]''<br/>[[bitheolaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1969-03-16
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Iosrael]]
| [https://www.ted.com/speakers/uri_alon uri_alon]
| [[:d:Q7900508|Q7900508]]
|-
|
| ''[[:d:Q42791358|Uri Hasson]]''
|
| ''[[:d:Q20739288|neurobiologist]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/uri_hasson uri_hasson]
| [[:d:Q42791358|Q42791358]]
|-
| [[Íomhá:Frankfurter Buchmesse 2011 - Ursus Wehrli 1.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q1672786|Ursus Wehrli]]''
| grianghrafadóir Eilvéiseach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1969-08-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Eilvéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/ursus_wehrli ursus_wehrli]
| [[:d:Q1672786|Q1672786]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662548|Usman Riaz]]''
|
| [[ceoltóir]]<br/>[[stiúrthóir scannán]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/usman_riaz usman_riaz]
| [[:d:Q23662548|Q23662548]]
|-
| [[Íomhá:Valarie Kaur Aug 2016.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q25197171|Valarie Kaur]]''
|
| ''[[:d:Q1235146|déantóir scannán faisnéise]]''
| 1981-02-14
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/valarie_kaur valarie_kaur]
| [[:d:Q25197171|Q25197171]]
|-
| [[Íomhá:Van Jones (27958227305) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3742492|Van Jones]]''
|
| ''[[:d:Q15982858|cainteoir inspreagtha]]''<br/>''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''<br/>''[[:d:Q1021386|gníomhaí ar son cearta sibhialta]]''<br/>''[[:d:Q1642960|tráchtaire]]''
| 1968-09-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/van_jones van_jones]
| [[:d:Q3742492|Q3742492]]
|-
| [[Íomhá:Vernā Myers.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23769282|Vernā Myers]]''
|
| ''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/verna_myers verna_myers]
| [[:d:Q23769282|Q23769282]]
|-
|
| ''[[:d:Q23663066|Vicki Arroyo]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/vicki_arroyo vicki_arroyo]
| [[:d:Q23663066|Q23663066]]
|-
|
| ''[[:d:Q28823210|Victor Rios]]''
|
| ''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/victor_rios victor_rios]
| [[:d:Q28823210|Q28823210]]
|-
| [[Íomhá:Victor Lance Vescovo.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q60050774|Victor Vescovo]]''
|
| ''[[:d:Q11900058|taiscéalaí]]''<br/>[[spásaire]]
| 1966-02-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/victor_vescovo victor_vescovo]
| [[:d:Q60050774|Q60050774]]
|-
|
| ''[[:d:Q7929163|Vijay Kumar]]''
|
| ''[[:d:Q3437279|roboticist]]''
| 1962-04-12<br/>1962
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/vijay_kumar vijay_kumar]
| [[:d:Q7929163|Q7929163]]
|-
| [[Íomhá:Visita - Artista Plástico Vik Muniz (53515588190) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1288454|Vik Muniz]]''
| ealaíontóir Brasaíleach
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q1028181|péintéir]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''<br/>''[[:d:Q33123562|ealaíontóir talún]]''<br/>''[[:d:Q15296811|maisitheoir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q14623005|línitheoir]]''<br/>''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''
| 1961-12-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Bhrasaíl]]
| [https://www.ted.com/speakers/vik_muniz vik_muniz]<br/>[https://www.ted.com/speakers/32 32]
| [[:d:Q1288454|Q1288454]]
|-
| [[Íomhá:Vikram Patel at The Asian Awards.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q21712261|Vikram Patel]]''
|
| ''[[:d:Q211346|síciatraí]]''
| 1964-05-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/vikram_patel vikram_patel]
| [[:d:Q21712261|Q21712261]]
|-
|
| ''[[:d:Q87839253|Vikram Sharma]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/vikram_sharma vikram_sharma]
| [[:d:Q87839253|Q87839253]]
|-
| [[Íomhá:Viktor Frankl2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q154723|Viktor Frankl]]''
|
| ''[[:d:Q1900167|síciteiripeoir]]''<br/>''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q211346|síciatraí]]''<br/>[[ollamh]]<br/>[[néareolaí]]<br/>''[[:d:Q64485042|existential therapist]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[máinlia]]<br/>''[[:d:Q2095549|eitleoir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1905-03-26
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ostair]]
| [https://www.ted.com/speakers/viktor_e_frankl viktor_e_frankl]
| [[:d:Q154723|Q154723]]
|-
| [[Íomhá:Vilayanur S Ramachandran 2011 Shankbone.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q380221|Vilayanur S. Ramachandran]]''
| néareolaí
| ''[[:d:Q212980|síceolaí]]''<br/>''[[:d:Q1231865|oideolaí]]''<br/>[[néareolaí]]<br/>''[[:d:Q3400985|acadóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1951-08-10
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an India]]
| [https://www.ted.com/speakers/vilayanur_ramachandran vilayanur_ramachandran]
| [[:d:Q380221|Q380221]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662545|Vinay Venkatraman]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/vinay_venkatraman vinay_venkatraman]
| [[:d:Q23662545|Q23662545]]
|-
|
| ''[[:d:Q16682693|Vincent Cochetel]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/vincent_cochetel vincent_cochetel]
| [[:d:Q16682693|Q16682693]]
|-
| [[Íomhá:Vincent Moon.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q977743|Vincent Moon]]''
| stiúrthóir scannán Francach
| [[stiúrthóir scannán]]
| 1979-08-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/vincent_moon vincent_moon]<br/>[https://www.ted.com/speakers/2104 2104]
| [[:d:Q977743|Q977743]]
|-
| [[Íomhá:Dr Vint Cerf ForMemRS.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92743|Vint Cerf]]''
| ríomheolaí Meiriceánach
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q139648|soiscéalaí teicneolaíochta]]''
| 1943-06-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/vint_cerf vint_cerf]
| [[:d:Q92743|Q92743]]
|-
| [[Íomhá:Virginia Postrel.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7934461|Virginia Postrel]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]
| 1960-01-14
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/virginia_postrel virginia_postrel]
| [[:d:Q7934461|Q7934461]]
|-
|
| ''[[:d:Q85678964|Vishaan Chakrabarti]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/vishaan_chakrabarti vishaan_chakrabarti]
| [[:d:Q85678964|Q85678964]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783076|Vishal Vaid]]''
|
| [[ceoltóir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/vishal_vaid vishal_vaid]
| [[:d:Q23783076|Q23783076]]
|-
|
| ''[[:d:Q88839071|Vittorio Loreto]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
|
|
| [https://www.ted.com/speakers/vittorio_loreto vittorio_loreto]
| [[:d:Q88839071|Q88839071]]
|-
| [[Íomhá:Vivek Maru.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q24248305|Vivek Maru]]''
|
| ''[[:d:Q380075|abhcóide]]''<br/>''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''
| 20th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/vivek_maru vivek_maru]
| [[:d:Q24248305|Q24248305]]
|-
| [[Íomhá:Vusi Mahlasela 2015.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q909069|Vusi Mahlasela]]''
| ceoltóir as an Afraic Theas
| ''[[:d:Q36834|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q855091|giotáraí]]''<br/>[[cumadóir amhrán]]<br/>[[amhránaí]]
| 1965
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Afraic Theas]]
| [https://www.ted.com/speakers/vusi_mahlasela vusi_mahlasela]
| [[:d:Q909069|Q909069]]
|-
| [[Íomhá:Wadah Khanfar.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2918071|Wadah Khanfar]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1968-09-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stát na Palaistíne]]
| [https://www.ted.com/speakers/wadah_khanfar wadah_khanfar]
| [[:d:Q2918071|Q2918071]]
|-
| [[Íomhá:Wade-Davis (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7959036|Wade Davis]]''
| antraipeolaí Ceanadach
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>''[[:d:Q32518759|eitnealuibheolaí]]''<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1953-12-14<br/>1953
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ceanada]]
| [https://www.ted.com/speakers/wade_davis wade_davis]<br/>[https://www.ted.com/speakers/62 62]
| [[:d:Q7959036|Q7959036]]
|-
| [[Íomhá:Wael ghonim.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q312823|Wael Ghonim]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1980-12-23
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Éigipt]]
| [https://www.ted.com/speakers/wael_ghonim wael_ghonim]
| [[:d:Q312823|Q312823]]
|-
| [[Íomhá:SXSW-2024-OB7A0147-alih-Wajahat Ali.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q65493690|Wajahat Ali]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q214917|drámadóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/wajahat_ali wajahat_ali]
| [[:d:Q65493690|Q65493690]]
|-
|
| ''[[:d:Q55080924|Wale Oyejide]]''
|
| ''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/wale_oyejide wale_oyejide]
| [[:d:Q55080924|Q55080924]]
|-
|
| ''[[:d:Q41570105|Wanda Díaz-Merced]]''
|
| ''[[:d:Q752129|réaltfhisiceoir]]''<br/>''[[:d:Q9379869|léachtóir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/wanda_diaz_merced wanda_diaz_merced]
| [[:d:Q41570105|Q41570105]]
|-
| [[Íomhá:Wanjira Mathai at Global Scholars Symposium 2013.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q79996197|Wanjira Mathai]]''
|
| ''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''
| 1971-12
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Chéinia]]
| [https://www.ted.com/speakers/wanjira_mathai wanjira_mathai]
| [[:d:Q79996197|Q79996197]]
|-
| [[Íomhá:Wanuri Kahiu.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q3566180|Wanuri Kahiu]]''
| stiúrthóir scannán Céiniach
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''
| 1980-06-21
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Chéinia]]
| [https://www.ted.com/speakers/wanuri_kahiu wanuri_kahiu]
| [[:d:Q3566180|Q3566180]]
|-
| [[Íomhá:Wayne McGregor (Random Dance Company) (2545447164).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q2553119|Wayne McGregor]]''
|
| ''[[:d:Q2490358|cóiréagrafaí]]''<br/>''[[:d:Q5716684|damhsóir]]''<br/>''[[:d:Q3387717|stiúrthóir drámaíochta]]''<br/>''[[:d:Q1231865|oideolaí]]''
| 1970-03-12
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/wayne_mcgregor wayne_mcgregor]
| [[:d:Q2553119|Q2553119]]
|-
|
| ''[[:d:Q23727987|Wendy Chung]]''
|
| ''[[:d:Q3126128|géineolaí]]''<br/>[[Lia|dochtúir leighis]]<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/wendy_chung wendy_chung]
| [[:d:Q23727987|Q23727987]]
|-
| [[Íomhá:Wendy Freedman (4617812603).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5384049|Wendy Freedman]]''
|
| [[réalteolaí]]<br/>[[fisiceoir]]
| 1957-07-17
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Ceanada]]<br/>[[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/wendy_freedman wendy_freedman]
| [[:d:Q5384049|Q5384049]]
|-
| [[Íomhá:Wendy Luers.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7982704|Wendy Luers]]''
|
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/wendy_woods wendy_woods]
| [[:d:Q7982704|Q7982704]]
|-
| [[Íomhá:Wendy Suzuki at National Institutes of Health Director’s Lecture (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q56065068|Wendy Suzuki]]''
|
| ''[[:d:Q15143191|cumarsáidí eolaíochta]]''<br/>''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/wendy_suzuki wendy_suzuki]
| [[:d:Q56065068|Q56065068]]
|-
|
| ''[[:d:Q56026002|Wendy Troxel]]''
|
| ''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/wendy_troxel wendy_troxel]
| [[:d:Q56026002|Q56026002]]
|-
| [[Íomhá:Wes Moore credit Amunankhra House Ltd.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q7983732|Wes Moore]]''
|
| [[saighdiúir]]<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''<br/>''[[:d:Q2883465|baincéir infheistíochta]]''<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''
| 1978-10-15
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/wes_moore wes_moore]
| [[:d:Q7983732|Q7983732]]
|-
| [[Íomhá:TechCrunch Disrupt San Francisco 2018 - day 1 (43784198524).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23688148|Will Marshall]]''
|
| [[príomhoifigeach feidhmiúcháin]]<br/>[[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/will_marshall will_marshall]
| [[:d:Q23688148|Q23688148]]
|-
| [[Íomhá:Will Potter 0959.JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q8003021|Will Potter]]''
|
| [[iriseoir]]
| 1980
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/will_potter will_potter]
| [[:d:Q8003021|Q8003021]]
|-
| [[Íomhá:Will Wright - Game Developers Conference 2010 (2).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q309493|Will Wright]]''
|
| ''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q2405480|aisteoir gutha]]''<br/>''[[:d:Q3630699|dearthóir cluichí]]''<br/>''[[:d:Q58287519|video game developer]]''<br/>''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q7016454|ealaíontóir na meán nua]]''
| 1960-01-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/will_wright will_wright]
| [[:d:Q309493|Q309493]]
|-
| [[Íomhá:Willard Wigan (sq cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q8003505|Willard Wigan]]''
|
| ''[[:d:Q1028181|péintéir]]''<br/>''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''
| 1957-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Ríocht Aontaithe na Breataine Móire agus Thuaisceart Éireann|an Ríocht Aontaithe]]
| [https://www.ted.com/speakers/willard_wigan willard_wigan]
| [[:d:Q8003505|Q8003505]]
|-
| [[Íomhá:Bill Ford 2011.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q321698|William Clay Ford]]''
| fear gnó Meiriceánach
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q13382533|cleachtóir taecuando]]''<br/>''[[:d:Q2961975|feidhmeannach gnó]]''
| 1957-05-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bill_ford bill_ford]<br/>[https://www.ted.com/speakers/912 912]
| [[:d:Q321698|Q321698]]
|-
| [[Íomhá:Danny Hillis2.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q92942|William Daniel Hillis]]''
|
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>''[[:d:Q82594|eolaí ríomhaireachta]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1956-09-25
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/danny_hillis danny_hillis]<br/>[https://www.ted.com/speakers/961 961]
| [[:d:Q92942|Q92942]]
|-
| [[Íomhá:Bill Clinton.jpg|center|128px]]
| [[William J. Clinton]]
| 42ú huachtarán na Stát Aontaithe, ó 1993 go 2001
| ''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>[[taidhleoir]]<br/>''[[:d:Q18814623|dírbheathaisnéisí]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[múinteoir]]<br/>''[[:d:Q372436|státaire]]''<br/>''[[:d:Q12800682|sacsafónaí]]''
| 1946-08-19
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bill_clinton bill_clinton]
| [[:d:Q1124|Q1124]]
|-
| [[Íomhá:William K. Black.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q3568755|William K. Black]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''
| 1951-09-06
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/william_black william_black]<br/>[https://www.ted.com/speakers/1888 1888]
| [[:d:Q3568755|Q3568755]]
|-
| [[Íomhá:William Kamkwamba at TED in 2007.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q448964|William Kamkwamba]]''
|
| ''[[:d:Q205375|cumadóir]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1327627|electrotechnician]]''
| 1987-08-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Mhaláiv]]
| [https://www.ted.com/speakers/william_kamkwamba william_kamkwamba]<br/>[https://www.ted.com/speakers/245287 245287]
| [[:d:Q448964|Q448964]]
|-
|
| ''[[:d:Q23783392|William Li]]''
|
| [[eolaí]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/william_li william_li]
| [[:d:Q23783392|Q23783392]]
|-
| [[Íomhá:William McDonough (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q1662745|William McDonough]]''
|
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1951-02-20
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/william_mcdonough william_mcdonough]
| [[:d:Q1662745|Q1662745]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662458|William Noel]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/will_noel will_noel]
| [[:d:Q23662458|Q23662458]]
|-
|
| ''[[:d:Q8018871|William Stone]]''
|
| ''[[:d:Q11900058|taiscéalaí]]''<br/>''[[:d:Q10497074|innealtóir aeraspáis]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1952-12-07
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/bill_stone bill_stone]
| [[:d:Q8018871|Q8018871]]
|-
|
| ''[[:d:Q18749288|William Ury]]''
|
| ''[[:d:Q482980|údar]]''<br/>''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''
| 1953
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/william_ury william_ury]
| [[:d:Q18749288|Q18749288]]
|-
| [[Íomhá:Willie Smits.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q939502|Willie Smits]]''
|
| ''[[:d:Q21244999|forestry scientist]]''<br/>''[[:d:Q19509237|gníomhaí ar son cearta ainmhithe]]''<br/>[[micribhitheolaí]]<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''
| 1957-02-22
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q29999|Ríocht na hÍsiltíre]]''<br/>[[an Indinéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/willie_smits willie_smits]
| [[:d:Q939502|Q939502]]
|-
|
| ''[[:d:Q23301429|Wingham Rowan]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/wingham_rowan wingham_rowan]
| [[:d:Q23301429|Q23301429]]
|-
|
| ''[[:d:Q23662498|Wolfgang Kessling]]''
|
| [[fisiceoir]]
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/wolfgang_kessling wolfgang_kessling]
| [[:d:Q23662498|Q23662498]]
|-
|
| ''[[:d:Q8033686|Woody Norris]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1938
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/woody_norris woody_norris]
| [[:d:Q8033686|Q8033686]]
|-
| [[Íomhá:Xaviervilalta2010.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q8043321|Xavier Vilalta]]''
| ealaíontóir Spáinneach
| ''[[:d:Q42973|ailtire]]''
| 1980-05-08
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Spáinn]]
| [https://www.ted.com/speakers/xavier_vilalta xavier_vilalta]
| [[:d:Q8043321|Q8043321]]
|-
|
| ''[[:d:Q23713831|Xu Liu]]''
|
| ''[[:d:Q6337803|eolaí néarchórais]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/xu_liu xu_liu]
| [[:d:Q23713831|Q23713831]]
|-
| [[Íomhá:Yang Lan - Annual Meeting of the New Champions 2012.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q8048424|Yang Lan]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q13590141|láithreoir]]''<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''<br/>''[[:d:Q1420621|media proprietor]]''
| 1968-03-31
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Daon-Phoblacht na Síne]]
| [https://www.ted.com/speakers/yang_lan yang_lan]
| [[:d:Q8048424|Q8048424]]
|-
| [[Íomhá:2019-04-13 Yanis Varoufakis by Olaf Kosinsky-0658 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q40688|Yanis Varoufakis]]''
|
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''<br/>''[[:d:Q15980158|scríbhneoir neamhfhicsin]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1961-03-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Ghréig]]<br/>[[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/yanis_varoufakis yanis_varoufakis]
| [[:d:Q40688|Q40688]]
|-
| [[Íomhá:Yann Arthus-Bertrand, 2009 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q314223|Yann Arthus-Bertrand]]''
| grianghrafadóir Francach
| ''[[:d:Q1028181|péintéir]]''<br/>''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''<br/>[[stiúrthóir scannán]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q28389|scríbhneoir scripte]]''<br/>''[[:d:Q728425|balúnaí]]''<br/>''[[:d:Q3578589|gníomhaí timpeallachta]]''
| 1946-03-13
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/yann_arthus_bertrand yann_arthus_bertrand]
| [[:d:Q314223|Q314223]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728380|Yann Dall'Aglio]]''
|
| ''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/yann_dall_aglio yann_dall_aglio]
| [[:d:Q23728380|Q23728380]]
|-
| [[Íomhá:Huang Yasheng.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q14948726|Yasheng Huang]]''
|
| [[eacnamaí]]
| 1960-03-03
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/yasheng_huang yasheng_huang]
| [[:d:Q14948726|Q14948726]]
|-
| [[Íomhá:-5 - Yassmin Abdel-Magied.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23760263|Yassmin Abdel-Magied]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q1906857|innealtóir meicniúil]]''<br/>''[[:d:Q81096|innealtóir]]''
| 1991-03-03
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Astráil]]
| [https://www.ted.com/speakers/yassmin_abdel_magied yassmin_abdel_magied]
| [[:d:Q23760263|Q23760263]]
|-
|
| ''[[:d:Q23656971|Yoav Medan]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
|
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/yoav_medan yoav_medan]
| [[:d:Q23656971|Q23656971]]
|-
| [[Íomhá:YochaiBenklerJI6.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q982240|Yochai Benkler]]''
| dlí-eolaí Meiriceánach
| [[eacnamaí]]<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>''[[:d:Q40348|dlíodóir]]''<br/>''[[:d:Q16012028|scoláire dlí]]''<br/>[[saineolaí dlí]]
| 1964
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]<br/>[[Iosrael]]
| [https://www.ted.com/speakers/yochai_benkler yochai_benkler]
| [[:d:Q982240|Q982240]]
|-
| [[Íomhá:Yoruba Richen (7311549170).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q16738382|Yoruba Richen]]''
|
| [[stiúrthóir scannán]]<br/>[[léiritheoir scannáin]]
| 1972
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/yoruba_richen yoruba_richen]
| [[:d:Q16738382|Q16738382]]
|-
| [[Íomhá:Yossi Vardi, 2005.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q4027187|Yossi Vardi]]''
| fear gnó Iosraelach
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
| 1942-09-02
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Iosrael]]
| [https://www.ted.com/speakers/yossi_vardi yossi_vardi]
| [[:d:Q4027187|Q4027187]]
|-
| [[Íomhá:Yuval Noah Harari cropped.jpg|center|128px]]
| [[Yuval Noah Harari|Yuval Harari]]
| staraí Iosraelach
| [[staraí]]<br/>''[[:d:Q3332711|meánaoisí]]''<br/>''[[:d:Q112972705|popular science author]]''<br/>''[[:d:Q1493121|staraí míleata]]''<br/>''[[:d:Q4964182|fealsamh]]''<br/>[[scríbhneoir]]
| 1976-02-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Iosrael]]
| [https://www.ted.com/speakers/yuval_noah_harari yuval_noah_harari]
| [[:d:Q2484404|Q2484404]]
|-
|
| ''[[:d:Q23712653|Yuyu Rau]]''
|
|
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/yuyu_rau yuyu_rau]
| [[:d:Q23712653|Q23712653]]
|-
| [[Íomhá:Yves Behar.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q123419|Yves Béhar]]''
|
| ''[[:d:Q5322166|dearthóir]]''<br/>''[[:d:Q131524|fiontraí]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''
| 1967
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Eilvéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/yves_behar yves_behar]<br/>[https://www.ted.com/speakers/236 236]
| [[:d:Q123419|Q123419]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728732|Yves Morieux]]''
|
| ''[[:d:Q683476|financial adviser]]''
| 1960
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/yves_morieux yves_morieux]
| [[:d:Q23728732|Q23728732]]
|-
| [[Íomhá:Yves Rossi mg 4625.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q460670|Yves Rossy]]''
|
| ''[[:d:Q2095549|eitleoir]]''<br/>''[[:d:Q205375|cumadóir]]''
| 1959-08-27
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Eilvéis]]
| [https://www.ted.com/speakers/yves_rossy yves_rossy]
| [[:d:Q460670|Q460670]]
|-
| [[Íomhá:Zach Kaplan and Brian Fitzpatrick at ORD Camp 2014 (13907776842) (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q8063810|Zach Kaplan]]''
|
| ''[[:d:Q131524|fiontraí]]''
| 190s
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/zach_kaplan zach_kaplan]
| [[:d:Q8063810|Q8063810]]
|-
|
| ''[[:d:Q23670988|Zahra' Langhi]]''
|
| ''[[:d:Q1476215|gníomhaí ar son chearta an duine]]''<br/>''[[:d:Q82955|polaiteoir]]''
| 1975-01-28
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Libia]]
| [https://www.ted.com/speakers/zahra_langhi zahra_langhi]
| [[:d:Q23670988|Q23670988]]
|-
| [[Íomhá:Zainab Salbi.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q12214935|Zainab Salbi]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q15253558|gníomhaí]]''<br/>''[[:d:Q947873|láithreoir teilifíse]]''
| 1969-09-24
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Iaráic]]
| [https://www.ted.com/speakers/zainab_salbi zainab_salbi]
| [[:d:Q12214935|Q12214935]]
|-
| [[Íomhá:Zak Ebrahim (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23728371|Zak Ebrahim]]''
|
| [[scríbhneoir]]<br/>''[[:d:Q16323111|gníomhaí síochána]]''<br/>''[[:d:Q16003550|síochánaí]]''
| 1983-03-24
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/zak_ebrahim zak_ebrahim]
| [[:d:Q23728371|Q23728371]]
|-
| [[Íomhá:Ze Frank at the 2010 Streamy Awards (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q169286|Ze Frank]]''
|
| [[ealaíontóir]]<br/>''[[:d:Q578109|léiritheoir teilifíse]]''
| 1972-03-31
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/ze_frank ze_frank]
| [[:d:Q169286|Q169286]]
|-
| [[Íomhá:Zeresenay Alemseged (2013-01).JPG|center|128px]]
| ''[[:d:Q163169|Zeresenay Alemseged]]''
| pailéa-antraipeolaí Aetópach
| ''[[:d:Q4773904|antraipeolaí]]''<br/>[[seandálaí]]<br/>''[[:d:Q17488316|réamhstaraí]]''<br/>''[[:d:Q21272406|pailé-antraipeolaí]]''<br/>''[[:d:Q1650915|taighdeoir]]''
| 1969-06-04
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Aetóip]]
| [https://www.ted.com/speakers/zeresenay_alemseged zeresenay_alemseged]<br/>[https://www.ted.com/speakers/141 141]
| [[:d:Q163169|Q163169]]
|-
| [[Íomhá:Zeynep Tufekci crop.jpeg|center|128px]]
| ''[[:d:Q23759736|Zeynep Tüfekçi]]''
|
| ''[[:d:Q2306091|socheolaí]]''<br/>''[[:d:Q6051619|iriseoir tuairime]]''<br/>''[[:d:Q1622272|múinteoir ollscoile]]''<br/>[[scríbhneoir]]<br/>[[iriseoir]]<br/>''[[:d:Q123853167|magazine writer]]''
| 19th century
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
| [[an Tuirc]]
| [https://www.ted.com/speakers/zeynep_tufekci zeynep_tufekci]
| [[:d:Q23759736|Q23759736]]
|-
| [[Íomhá:Remise du Prix Sakharov à Malala Yousafzai Strasbourg 20 novembre 2013 01.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q8071389|Ziauddin Yousafzai]]''
| taidhleoir Pacastánach
| [[taidhleoir]]<br/>[[múinteoir]]<br/>''[[:d:Q47799218|education activist]]''
| 1969-01
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Phacastáin]]
| [https://www.ted.com/speakers/ziauddin_yousafzai ziauddin_yousafzai]
| [[:d:Q8071389|Q8071389]]
|-
|
| ''[[:d:Q23728728|Ziyah Gafić]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1980
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[An Bhoisnia-Heirseagaivéin]]
| [https://www.ted.com/speakers/ziyah_gafic ziyah_gafic]
| [[:d:Q23728728|Q23728728]]
|-
| [[Íomhá:Zubaida Bai at World Economic Forum Growth Summit 2023.png|center|128px]]
| ''[[:d:Q24572427|Zubaida Bai]]''
|
| ''[[:d:Q43845|duine den lucht gnó]]''
|
| ''[[:d:Q6581072|baineann]]''
|
| [https://www.ted.com/speakers/zubaida_bai zubaida_bai]
| [[:d:Q24572427|Q24572427]]
|-
| [[Íomhá:ELSeed.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q12955922|eL Seed]]''
|
| ''[[:d:Q1028181|péintéir]]''<br/>''[[:d:Q1281618|dealbhóir]]''
| 1981-08-21
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| [[an Túinéis]]<br/>[[an Fhrainc]]
| [https://www.ted.com/speakers/el_seed el_seed]
| [[:d:Q12955922|Q12955922]]
|-
| [[Íomhá:IO Tillett Wright.jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q5972933|iO Tillett Wright]]''
|
| ''[[:d:Q33231|grianghrafadóir]]''
| 1985-09-02
| ''[[:d:Q2449503|fear trasinscneach]]''
| [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]]
| [https://www.ted.com/speakers/io_tillett_wright io_tillett_wright]
| [[:d:Q5972933|Q5972933]]
|-
| [[Íomhá:Ólafur Elíasson Internationale Jury Berlinale 2017 (cropped).jpg|center|128px]]
| ''[[:d:Q365691|Ólafur Elíasson]]''
|
| ''[[:d:Q3391743|amharcealaíontóir]]''
| 1967-02-05
| ''[[:d:Q6581097|fireann]]''
| ''[[:d:Q756617|Ríocht na Danmhairge]]''
| [https://www.ted.com/speakers/olafur_eliasson olafur_eliasson]<br/>[https://www.ted.com/speakers/336 336]
| [[:d:Q365691|Q365691]]
|}
{{Wikidata list end}}
s269119oio5amh4aaclgy9g5w62my9d
Melania Trump
0
68504
1211925
1211869
2024-04-18T12:26:01Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Iar-Chéadbhean na Stát Aontaithe, bean chéile [[Donald Trump]] agus iar-mhainicín is ea '''Melania Trump''' (a rugadh mar '''Melanija Knavs''' ar an 26 Aibreán 1970 agus atá 186cm ar airde). Is [[Eaglais Chaitliceach Rómhánach|Caitliceach]] í, an dara Caitliceach riamh mar Chéadbhean na Stát Aontaithe.<ref>Is é Biden an dara Caitliceach a toghadh ina uachtarán sna Stáit Aontaithe</ref>
[[Íomhá:Donald_and_Melania_1999.jpg|clé|mion|Trump agus a chara [[Melania Trump|Melania]], 1999 ]]
[[Íomhá:A Message from First Lady Melania Trump (2020).webm|clé|mion|Físeán: "Teachtaireacht", 2020]]
== Saol ==
Rugadh Melanija Knavs in [[Novo Mesto]] in oirdheisceart na [[An tSlóivéin|Slóivéine]] (cuid den [[An Iúgslaiv|Iúgslaiv san am úd]]).<ref name="CollinsModel">{{cite news|author=Lauren Collins|url=http://www.newyorker.com/magazine/2016/05/09/who-is-melania-trump|teideal=The Model American: Melania Trump is the exception to her husband's nativist politics|date=May 9, 2016|magazine=The New Yorker}}</ref> Díoltóir feithiclí do chomhlacht stáit ab ea a hathair. Bean fuála nó maintín ba ea a mháthair agus tionchar nach beag ar gairm Melania.
D'éirigh sí ina [[mainicín faisin]] timpeall 1986 agus d'athraigh sí a ainm agus sloinne go Melania Knauss, ar an nós Gearmánach.<ref name="Jordan30Sept">{{cite news|url=http://www.washingtonpost.com/politics/meet-melania-trump-a-new-model-for-first-lady/2015/09/30/27ad0a9c-6781-11e5-8325-a42b5a459b1e_story.html|teideal=Meet Melania Trump, a New Model for First Lady|date=September 30, 2015|first=Mary|last=Jordan|authorlink=Mary Jordan (journalist)|newspaper=[[The Washington Post]]|accessdate=October 1, 2015}}</ref>
=== Stáit Aontaithe ===
Chuaigh sí ar imirce go dtí na Stáit Aontaithe in 1996 agus chas sí le Trump in 1998.
Rinneadh buan-áitritheoir de chuid na [[SAM|Stát Aontaithe]] di sa bhliain 2001.
Phós sí [[Donald Trump]] in 2005. Rugadh a mac, Barron Trump, ar an 20 Márta 2006.
Rinneadh saoránach Meiriceánach di sa bhliain 2006.
==== Céadbhean na Stát Aontaithe ====
[[Íomhá:Melania Trump voice.ogg|clé|mion|Éist léi in Eanáir 2021]]
In 2016, rinneadh cluas mhuice d'óráid Melania Trump agus níor fearr ná sin, a taispeántas lena súil greamaithe den uathleideoir.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/is-iontach-an-buaileam-sciath-an-tsiamsaiocht-agus-an-tslaiseail/|teideal=Is iontach an buaileam sciath, an tsiamsaíocht agus an tslaiseáil…|údar=Breandán M Mac Gearailt|dáta=29 Iúil 2016|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
Culaith éadaigh leis an dearthóir Meiriceánach Ralph Lauren a roghnaigh Melania Trump d’ócáid insealbhaithe a fir chéile mar Uachtarán Mheiriceá in 2017. Agus cé gurbh é ‘America First’ an téama a bhí aige ina óráid insealbhaithe, is lasmuigh de Mheiriceá atá a cuid éadaí aimsithe ag bean an Uachtaráin go minic ó shin i leith. Chaith sí feisteas le Givenchy, Dior agus Karl Lagerfeld ag ócáidí éagsúla ó shin.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/nil-america-first-i-gceist-fad-is-a-bhaineann-se-le-faisean-melania-trump/|teideal=Níl ‘America First’ i gceist fad is a bhaineann sé le faisean Melania Trump|údar=Sara Ní Chuirreáin|dáta=5 Márta 2017|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
In 2017, rinne Melania botún faisean na bliana; thug sí cuairt ar cheantair a bhí buailte go dona ag hairicín tubaisteach ... ar a cuid sála arda.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/morscealta-faisin-agus-stile-na-bliana-2017-idir-mhaith-agus-olc/|teideal=Mórscéalta faisin agus stíle na bliana 2017 – idir mhaith agus olc|údar=Sara Ní Chuirreáin|dáta=22 Nollaig 2017|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
Agus í ar cuairt ar ionaid choinneála i Texas in 2018, chaith Melania Trump [[seaicéad]] a tharraing conspóid agus "I don't care" scríofa air.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/we-cover-the-noise-dushlan-na-mean-i-re-trump/|teideal=‘We cover the noise’ – dúshlán na meán i ré Trump|dáta=2018-06-28|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://slate.com/human-interest/2024/02/melania-trump-news-jacket-divorce-really-dont-care-do-u.html|teideal=The Real Story Behind Melania’s “I Really Don’t Care” Jacket Is Truly Funnier Than Anyone Knew|údar=Heather Schwedel|dáta=2024-02-28|language=en-US|work=Slate|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
==Tagairtí==
{{reflist}}
{{CéadbheanSAM}}
{{DEFAULTSORT:Trump, Melania}}
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1970]]
[[Catagóir:Daoine beo]]
[[Catagóir:Céadmhná na Stát Aontaithe]]
[[Catagóir:Críostaithe]]
[[Catagóir:Daoine Meiriceánacha de bhunadh na hEorpa]]
[[Catagóir:Daoine Slóivéanacha]]
[[Catagóir:Daonchairde]]
[[Catagóir:Gníomhaithe]]
[[Catagóir:Poblachtánaigh na Stát Aontaithe]]
[[Catagóir:Mainicíní]]
[[Catagóir:Donald Trump]]
thofetty8hew4af8m6dwqg5wspy8ihm
1211926
1211925
2024-04-18T12:28:25Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Iar-Chéadbhean na Stát Aontaithe, bean chéile [[Donald Trump]] agus iar-mhainicín is ea '''Melania Trump''' (a rugadh mar '''Melanija Knavs''' ar an 26 Aibreán 1970 agus atá 186cm ar airde). Is [[Eaglais Chaitliceach Rómhánach|Caitliceach]] í, an dara Caitliceach riamh mar Chéadbhean na Stát Aontaithe.<ref>Is é Biden an dara Caitliceach a toghadh ina uachtarán sna Stáit Aontaithe</ref>
[[Íomhá:Donald_and_Melania_1999.jpg|clé|mion|Trump agus a chara [[Melania Trump|Melania]], 1999 ]]
[[Íomhá:A Message from First Lady Melania Trump (2020).webm|clé|mion|Físeán: "Teachtaireacht", 2020, lena súil greamaithe den [[uathleideoir]]]]
== Saol ==
Rugadh Melanija Knavs in [[Novo Mesto]] in oirdheisceart na [[An tSlóivéin|Slóivéine]] (cuid den [[An Iúgslaiv|Iúgslaiv san am úd]]).<ref name="CollinsModel">{{cite news|author=Lauren Collins|url=http://www.newyorker.com/magazine/2016/05/09/who-is-melania-trump|teideal=The Model American: Melania Trump is the exception to her husband's nativist politics|date=May 9, 2016|magazine=The New Yorker}}</ref> Díoltóir feithiclí do chomhlacht stáit ab ea a hathair. Bean fuála nó maintín ba ea a mháthair agus tionchar nach beag ar gairm Melania.
D'éirigh sí ina [[mainicín faisin]] timpeall 1986 agus d'athraigh sí a ainm agus sloinne go Melania Knauss, ar an nós Gearmánach.<ref name="Jordan30Sept">{{cite news|url=http://www.washingtonpost.com/politics/meet-melania-trump-a-new-model-for-first-lady/2015/09/30/27ad0a9c-6781-11e5-8325-a42b5a459b1e_story.html|teideal=Meet Melania Trump, a New Model for First Lady|date=September 30, 2015|first=Mary|last=Jordan|authorlink=Mary Jordan (journalist)|newspaper=[[The Washington Post]]|accessdate=October 1, 2015}}</ref>
=== Stáit Aontaithe ===
Chuaigh sí ar imirce go dtí na Stáit Aontaithe in 1996 agus chas sí le Trump in 1998.
Rinneadh buan-áitritheoir de chuid na [[SAM|Stát Aontaithe]] di sa bhliain 2001.
Phós sí [[Donald Trump]] in 2005. Rugadh a mac, Barron Trump, ar an 20 Márta 2006.
Rinneadh saoránach Meiriceánach di sa bhliain 2006.
==== Céadbhean na Stát Aontaithe ====
[[Íomhá:Melania Trump voice.ogg|clé|mion|Éist léi in Eanáir 2021]]
In 2016, rinneadh cluas mhuice d'óráid Melania Trump agus níor fearr ná sin, a taispeántas lena súil greamaithe den [[Uaithleideoir|uathleideoir]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/is-iontach-an-buaileam-sciath-an-tsiamsaiocht-agus-an-tslaiseail/|teideal=Is iontach an buaileam sciath, an tsiamsaíocht agus an tslaiseáil…|údar=Breandán M Mac Gearailt|dáta=29 Iúil 2016|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
Culaith éadaigh leis an dearthóir Meiriceánach Ralph Lauren a roghnaigh Melania Trump d’ócáid insealbhaithe a fir chéile mar Uachtarán Mheiriceá in 2017. Agus cé gurbh é ‘America First’ an téama a bhí aige ina óráid insealbhaithe, is lasmuigh de Mheiriceá atá a cuid éadaí aimsithe ag bean an Uachtaráin go minic ó shin i leith. Chaith sí feisteas le Givenchy, Dior agus Karl Lagerfeld ag ócáidí éagsúla ó shin.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/nil-america-first-i-gceist-fad-is-a-bhaineann-se-le-faisean-melania-trump/|teideal=Níl ‘America First’ i gceist fad is a bhaineann sé le faisean Melania Trump|údar=Sara Ní Chuirreáin|dáta=5 Márta 2017|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
In 2017, rinne Melania botún faisean na bliana; thug sí cuairt ar cheantair a bhí buailte go dona ag hairicín tubaisteach ... ar a cuid sála arda.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/morscealta-faisin-agus-stile-na-bliana-2017-idir-mhaith-agus-olc/|teideal=Mórscéalta faisin agus stíle na bliana 2017 – idir mhaith agus olc|údar=Sara Ní Chuirreáin|dáta=22 Nollaig 2017|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
Agus í ar cuairt ar ionaid choinneála i Texas in 2018, chaith Melania Trump [[seaicéad]] a tharraing conspóid agus "I don't care" scríofa air.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/we-cover-the-noise-dushlan-na-mean-i-re-trump/|teideal=‘We cover the noise’ – dúshlán na meán i ré Trump|dáta=2018-06-28|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://slate.com/human-interest/2024/02/melania-trump-news-jacket-divorce-really-dont-care-do-u.html|teideal=The Real Story Behind Melania’s “I Really Don’t Care” Jacket Is Truly Funnier Than Anyone Knew|údar=Heather Schwedel|dáta=2024-02-28|language=en-US|work=Slate|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
==Tagairtí==
{{reflist}}
{{CéadbheanSAM}}
{{DEFAULTSORT:Trump, Melania}}
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1970]]
[[Catagóir:Daoine beo]]
[[Catagóir:Céadmhná na Stát Aontaithe]]
[[Catagóir:Críostaithe]]
[[Catagóir:Daoine Meiriceánacha de bhunadh na hEorpa]]
[[Catagóir:Daoine Slóivéanacha]]
[[Catagóir:Daonchairde]]
[[Catagóir:Gníomhaithe]]
[[Catagóir:Poblachtánaigh na Stát Aontaithe]]
[[Catagóir:Mainicíní]]
[[Catagóir:Donald Trump]]
dcnxz4tyrtr2dt8s338azfgq7j1j0e7
1211927
1211926
2024-04-18T12:29:55Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Iar-Chéadbhean na Stát Aontaithe, bean chéile [[Donald Trump]] agus iar-mhainicín is ea '''Melania Trump''' (a rugadh mar '''Melanija Knavs''' ar an 26 Aibreán 1970 agus atá 186cm ar airde). Is [[Eaglais Chaitliceach Rómhánach|Caitliceach]] í, an dara Caitliceach riamh mar Chéadbhean na Stát Aontaithe.<ref>Is é Biden an dara Caitliceach a toghadh ina uachtarán sna Stáit Aontaithe</ref>
[[Íomhá:Donald_and_Melania_1999.jpg|clé|mion|Trump agus a chara [[Melania Trump|Melania]], 1999 ]]
[[Íomhá:A Message from First Lady Melania Trump (2020).webm|clé|mion|Físeán: "Teachtaireacht", 2020, lena súil greamaithe den [[Uaithleideoir|uathleideoir]]]]
== Saol ==
Rugadh Melanija Knavs in [[Novo Mesto]] in oirdheisceart na [[An tSlóivéin|Slóivéine]] (cuid den [[An Iúgslaiv|Iúgslaiv san am úd]]).<ref name="CollinsModel">{{cite news|author=Lauren Collins|url=http://www.newyorker.com/magazine/2016/05/09/who-is-melania-trump|teideal=The Model American: Melania Trump is the exception to her husband's nativist politics|date=May 9, 2016|magazine=The New Yorker}}</ref> Díoltóir feithiclí do chomhlacht stáit ab ea a hathair. Bean fuála nó maintín ba ea a mháthair agus tionchar nach beag ar gairm Melania.
D'éirigh sí ina [[mainicín faisin]] timpeall 1986 agus d'athraigh sí a ainm agus sloinne go Melania Knauss, ar an nós Gearmánach.<ref name="Jordan30Sept">{{cite news|url=http://www.washingtonpost.com/politics/meet-melania-trump-a-new-model-for-first-lady/2015/09/30/27ad0a9c-6781-11e5-8325-a42b5a459b1e_story.html|teideal=Meet Melania Trump, a New Model for First Lady|date=September 30, 2015|first=Mary|last=Jordan|authorlink=Mary Jordan (journalist)|newspaper=[[The Washington Post]]|accessdate=October 1, 2015}}</ref>
=== Stáit Aontaithe ===
Chuaigh sí ar imirce go dtí na Stáit Aontaithe in 1996 agus chas sí le Trump in 1998.
Rinneadh buan-áitritheoir de chuid na [[SAM|Stát Aontaithe]] di sa bhliain 2001.
Phós sí [[Donald Trump]] in 2005. Rugadh a mac, Barron Trump, ar an 20 Márta 2006.
Rinneadh saoránach Meiriceánach di sa bhliain 2006.
==== Céadbhean na Stát Aontaithe ====
[[Íomhá:Melania Trump voice.ogg|clé|mion|Éist léi in Eanáir 2021]]
In 2016, rinneadh cluas mhuice d'óráid Melania Trump agus níor fearr ná sin, a taispeántas lena súil greamaithe den [[Uaithleideoir|uathleideoir]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/is-iontach-an-buaileam-sciath-an-tsiamsaiocht-agus-an-tslaiseail/|teideal=Is iontach an buaileam sciath, an tsiamsaíocht agus an tslaiseáil…|údar=Breandán M Mac Gearailt|dáta=29 Iúil 2016|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
Culaith éadaigh leis an dearthóir Meiriceánach Ralph Lauren a roghnaigh Melania Trump d’ócáid insealbhaithe a fir chéile mar Uachtarán Mheiriceá in 2017. Agus cé gurbh é ‘America First’ an téama a bhí aige ina óráid insealbhaithe, is lasmuigh de Mheiriceá atá a cuid éadaí aimsithe ag bean an Uachtaráin go minic ó shin i leith. Chaith sí feisteas le Givenchy, Dior agus Karl Lagerfeld ag ócáidí éagsúla ó shin.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/nil-america-first-i-gceist-fad-is-a-bhaineann-se-le-faisean-melania-trump/|teideal=Níl ‘America First’ i gceist fad is a bhaineann sé le faisean Melania Trump|údar=Sara Ní Chuirreáin|dáta=5 Márta 2017|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
In 2017, rinne Melania botún faisean na bliana; thug sí cuairt ar cheantair a bhí buailte go dona ag hairicín tubaisteach ... ar a cuid sála arda.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/morscealta-faisin-agus-stile-na-bliana-2017-idir-mhaith-agus-olc/|teideal=Mórscéalta faisin agus stíle na bliana 2017 – idir mhaith agus olc|údar=Sara Ní Chuirreáin|dáta=22 Nollaig 2017|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
Agus í ar cuairt ar ionaid choinneála i Texas in 2018, chaith Melania Trump [[seaicéad]] a tharraing conspóid agus "I don't care" scríofa air.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/we-cover-the-noise-dushlan-na-mean-i-re-trump/|teideal=‘We cover the noise’ – dúshlán na meán i ré Trump|dáta=2018-06-28|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://slate.com/human-interest/2024/02/melania-trump-news-jacket-divorce-really-dont-care-do-u.html|teideal=The Real Story Behind Melania’s “I Really Don’t Care” Jacket Is Truly Funnier Than Anyone Knew|údar=Heather Schwedel|dáta=2024-02-28|language=en-US|work=Slate|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
==Tagairtí==
{{reflist}}
{{CéadbheanSAM}}
{{DEFAULTSORT:Trump, Melania}}
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1970]]
[[Catagóir:Daoine beo]]
[[Catagóir:Céadmhná na Stát Aontaithe]]
[[Catagóir:Críostaithe]]
[[Catagóir:Daoine Meiriceánacha de bhunadh na hEorpa]]
[[Catagóir:Daoine Slóivéanacha]]
[[Catagóir:Daonchairde]]
[[Catagóir:Gníomhaithe]]
[[Catagóir:Poblachtánaigh na Stát Aontaithe]]
[[Catagóir:Mainicíní]]
[[Catagóir:Donald Trump]]
jiz2dv866y6nmu517ccjnu3ssrg12ne
Áine Ní Ghlinn
0
86656
1212239
1204868
2024-04-18T22:33:14Z
TGcoa
21229
/* Saol agus saothar */
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Is [[scríbhneoir]], [[file]] agus [[iriseoir]] í '''Áine Ní Ghlinn'''. Tá breis agus tríocha leabhar scríofa ag Áine Ní Ghlinn, ina measc bailiúcháin filíochta agus sraith leabhar agus úrscéalta do leanaí agus do dhéagóirí. Den chuid is mó, bíonn sí ag scríobh do dhaoine óga<ref>{{cite web|url=http://www.ireland-information.com/reference/revival.html |teideal=Literature in Irish – The Irish Revival and Aftermath|author= Michael Green}}</ref>. Bhí sí ceaptha ina Laureate na nÓg sa bhliain 2020,<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/ta-se-an-tabhachtach-go-mbeadh-daoine-oga-ag-leamh-i-ngaeilge-ar-son-an-phleisiuir-aine-ni-ghlinn-ceaptha-ina-laureate-na-nog/|teideal=‘Tá sé an-tábhachtach go mbeadh daoine óga ag léamh i nGaeilge ar son an phléisiúir’ – Áine Ní Ghlinn ceaptha ina Laureate na nÓg|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2020-05-29}}</ref> an chéad uair a ceapadh údar [[An Ghaeilge|Gaeilge]] sa ról náisiúnta sin.
== Saol agus saothar ==
Rugadh Áine i [[Contae Thiobraid Árann|gContae Thiobraid Árann]] sa bhliain 1955. D’fhás sí aníos i gCrois an Ghúlaigh i dTiobraid Árainn agus chuaigh sí ag Scoil Náisiúnta an Bhealaigh, áit a raibh a hathair ina phríomhoide. Cé nach Gaeilge amháin a bhí acu sa mbaile agus í ag fás aníos, bhí an Ghaeilge go mór chun cinn sa mbaile. Gaeilge Chonamara a bhí ag a hathair arbh as Béal Átha na Sluaighe ó dhúchas dó ach a chaith go leor ama i gConamara ina óige. Gaeilge na Mumhan a bhí ag a máthair.<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/mac-pheig-sayers-dineasair-is-muicini-foilsiu-a-30u-leabhar-gaeilge-do-phaisti-a-cheiliuradh-ag-aine-ni-ghlinn/|teideal=Mac Pheig Sayers, dineasáir is muicíní – foilsiú a 30ú leabhar Gaeilge do pháistí á cheiliúradh ag Áine Ní Ghlinn|údar=Bridget Bhreathnach|dáta=18 Aibreán 2024|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
Chuaigh sí go dtí Clochar na Toirbhirte Dúrlas Éile agus ansin go dtí [[An Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath|Coláiste Ollscoile Átha Cliath]], áit a bhain sí céim amach i nGaeilge agus i m[[An Béarla|Béarla]]. Ina dhiaidh sin, chuaigh sí ar aghaidh chun Ard-Dioplóma san [[Oideachas]] a bhaint amach.
Ar dtús, d'oibrigh sí mar [[Múinteoir|mhúinteoir]] [[Meánscoil|meánscoile]]. Ina dhiaidh sin chuaigh sí go dtí an London School of Journalism, áit a bhfuair sí Dioplóma san [[Iriseoireacht]]. Bhain sí céim M A. sa Scríbhneoireacht Chruthaitheach amach ó Ollscoil Lancaster.<ref>{{cite book|title=Unveiling treasures: the Attic guide to the published works of Irish women literary writers : drama, fiction, poetry|url=https://archive.org/details/unveilingtreasur0000week|author=Ann Owens Weekes|publisher=Attic Press|year=1993}}</ref>
Sa lá atá inniu ann, scríobhann sí do [[RTÉ Raidió na Gaeltachta]] agus [[Raidió Teilifís Éireann|RTÉ]]. Tá sí ar cheann de na scríbhneoirí ar an seó teilifíse [[Ros na Rún]].<ref name="Anthology">{{cite book|title=The Field Day Anthology of Irish Writing|author=Angela Bourke|publisher=NYU Press|year=2002}}</ref>
Bíonn sí ag teagasc na scríbhneoireachta cruthaithí do gach aois, go háirithe sna Gaelscoileanna.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.poetryireland.ie/education/writers-directory/ine-ni-ghlinn|teideal=Áine Ní Ghlinn {{!}} Poetry Ireland|work=www.poetryireland.ie|dátarochtana=2020-05-29}}</ref> Treoraíonn sí ceardlanna do mhúinteoirí ar an [[An Ghaeilge|Ghaeilge]] agus sa [[litríocht]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.poetryireland.ie/education/writers-directory/ine-ni-ghlinn|teideal=Áine Ní Ghlinn {{!}} Poetry Ireland|work=www.poetryireland.ie|dátarochtana=2020-05-29}}</ref> Ábhair dheachair iad cuid de na topaicí a chlúdaíonn sí ina cuid filíochta, cosúil le [[Péidifilia|mí-úsáid leanaí]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/news/secrets-and-lies-1.71090|teideal=Secrets and lies|údar=Victoria White|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2020-05-29}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://coislife.ie/udair/aine-ni-ghlinn/|teideal=Áine Ní Ghlinn|language=ga-IE|work=Cois Life|dátarochtana=2020-05-29|archivedate=2020-09-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200922182306/https://coislife.ie/udair/aine-ni-ghlinn/}}</ref>
Cónaíonn sí i m[[Baile Átha Cliath]].
== Leabharliosta ==
=== Bailiúcháin fhilíochta ===
* An Chéim Bhriste (Baile Átha Cliath, Coiscéim, 1984)
* Gairdín Pharthais (Coiscéim, 1988)
* Deora Nár Caoineadh/Unshed Tears (Dublin, The Dedalus Press/ Coiscéim, 1996).
* Tostanna (Coiscéim)
* An Guth Baineann (LeabhairCOMHAR)
=== Saothair neamh-fhicsin do dhéagóirí ===
* Mná mar nGnáth (Baile Átha Cliath, An Gúm, 1990)
* Daoine agus Déithe (An Gúm, 1996)
=== Ficsean do pháistí ===
Ba é an leabhar ''Daifní Dineasár'' a d’fhoilsigh The O’Brien Press sa mbliain 2001 an chéad leabhar do pháistí dá cuid a foilsíodh.
Go gairid i ndiaidh an chéad leabhair sin, d’fhoilsigh An Gúm an dara leabhar do pháistí léi, ''An Leaba Sciathánach. ''Tháinig cuid den inspioráid don leabhar sin ón tsraith leabhar ''The Bed That Went Whoosh!'' le Bernard Shaw agus William Bolger a foilsíodh sna 1960idí. Léigh sí an leagan Gaeilge den tsraith a bhí aistrithe go Gaeilge faoin teideal ''An Leaba a d’Imigh Huis!.<ref name=":0" />''
* Nílim ag Iarraidh dul ar Scoil (O ' Brien Press)
* LeabhairCOMHAR/Daifní Díneasár(O ' Brien Press)
* Moncaí Dána (O ' Brien Press)
* Lámhainní Glasa (O ' Brien Press)
* Éasca Péasca (O ' Brien Press)
* Thar an Trasnán (O ' Brien Press)
* Céard atá sa Bhosca (An Gúm)
* Glantachán Earraigh (An Gúm)
* Madra Meabhrach (Cois Life)
* Fuadach (Cois Life)
* Tromluí (Cois Life)
* Cuairteoir (Cois Life)
* Úbalonga (Cois Life), (Séideán Sí)
* Daideo (Cois Life, 2014)
* Hata Zú Mhamó (Cois Life, 2016)<ref>{{Lua idirlín|url=https://coislife.ie/product/hata-zu-mhamo/|teideal=Hata zú Mhamó|language=ga-IE|work=Cois Life|dátarochtana=2020-05-29|archivedate=2020-09-22|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200922023402/https://coislife.ie/product/hata-zu-mhamo/}}</ref>
* An Múinteoir Nua (Séideán Sí)
srl
=== Filíocht do pháistí ===
* Brionglóidí (Cló Mhaigh Eo)
* Bronntanais (Cló Mhaigh Eo)
=== Drámaíocht do pháistí ===
* Éaló ón Zú (Cló Mhaigh Eo)
== Tuilleadh léitheoireachta ==
* [http://eprints.maynoothuniversity.ie/4646/1/AND_gCoigrioch.pdf Imirce agus féiniúlacht sa 20ú Haois agus comhaimseartha i litríocht na Gaeilge]
* Cultúr ceilteach: Aberdeen breviary-celticism, Imleabhar 1 den Celtic Cultúr: A Stairiúil Chiclipéid, John T. Koch, ABC-CLIO, 2006, {{ISBN|1851094407}}1851094407, {{ISBN|9781851094400}}9781851094400
* Is fearr filíocht Ghaeilge 2007, Maurice Riordan, Colm Breathnach, Southword Editions, 1 eanáir, 2006
* An Scríbhneoir Éireannach agus ar fud an Domhain, Declan Kiberd, Cambridge University Press, 11 Lúnasa 2005
== Tagairtí ==
{{Reflist|30em}}
{{DEFAULTSORT:Ghlinn, Aine}}
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1955]]
[[Catagóir:Alumni COBÁC]]
[[Catagóir:Scríbhneoirí Gaeilge]]
[[Catagóir:Daoine beo]]
[[Catagóir:Daoine as Contae Thiobraid Árann]]
5mhrd7uearp1fo670ersgowpwbb3zgf
Vikram Batra
0
92236
1211959
1206251
2024-04-18T14:53:58Z
Gpkp
46835
([[c:GR|GR]]) [[c:COM:FR|File renamed]]: [[File:Capt. Vikram Batra.jpg]] → [[File:A memorial for war veterans including Capt. Vikram Batra at DAV College, Chandigarh, India (2015).jpg]] C2
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Bhí an Captaen '''Vikram Batra''', PVC (9 Meán Fómhair 1974 - 7 Iúil 1999) ina oifigeach d’Arm na hIndia, ar bronnadh an Param Vir Chakra air, an duais is airde agus is iomráití san India as crógacht, as a ghníomhartha le linn Chogadh Kargil 1999.
== Luathshaol agus oideachas ==
Rugadh Batra ar an 9 Meán Fómhair 1974, in Palampur, [[Himachal Pradesh]], an [[An India|India]]. Ba é an tríú leanbh é le Girdhari Lal Batra, príomhoide scoile rialtais, agus Kamal Kanta Batra, múinteoir scoile. {{Sfn|Batra|2016|p=21}} Ba é an duine ba shine de chúpla mac é agus bhí beirt deirfiúracha aige. {{Sfn|Batra|2016}} D’fhreastail sé ar Scoil Phoiblí DAV i Palampur, áit a ndearna sé staidéar suas go dtí an meánchaighdeán . {{Sfn|Batra|2016|p=22}} Fuair sé a chuid meánscolaíochta sinsearaí ag Central School, Palampur. {{Sfn|Batra|2016|p=22}} {{Sfn|Batra|2017}} Sa bhliain 1990, rinne sé féin agus a dheartháir cúpla ionadaíocht ar a scoil i leadóg boird ag All India KVS Nationals. {{Sfn|Batra|2016}} {{Sfn|Batra|2017}} {{Sfn|Rawat|2014}} {{Sfn|Rediff|2000}} Bhí sé ina shealbhóir crios glas i Karate freisin agus chuaigh sé ar aghaidh chun freastal ar champa ar leibhéal náisiúnta i Manali . {{Sfn|Batra|2016|p=24}}
Níos déanaí, d’fhreastail sé ar Choláiste DAV, Chandigarh in Eolaíochtaí Leighis B.Sc. {{Sfn|Batra|2017}} {{Sfn|Batra|2016}} Ar an gcoláiste, chuaigh sé isteach i Sciathán Aeir an Chór Náisiúnta Daltaí (NCC) agus é sa chéad bhliain. {{Sfn|Kapur|2015}} Le linn Champa Idir-Stáit NCC, breithníodh é mar an dalta Sciathán Aeir NCC is fearr de Stiúrthóireacht Punjab sa Chrios Thuaidh. {{Sfn|Rawat|2014}} {{Sfn|Batra|2016}} Roghnaíodh é agus chuaigh faoi oiliúint paratrooping 40 lá lena aonad Sciathán Aeir NCC ag Aerpháirc agus Club Eitilte Pinjore. {{Sfn|Batra|2017}} {{Sfn|Batra|2016}} Le linn an dá bhliain atá romhainn i DAV, d’fhan sé ina dhalta ar Sciathán Airm NCC. {{Sfn|Kapur|2015}}
Cháiligh sé ina dhiaidh sin don deimhniú ‘C’ sa NCC agus ghnóthaigh sé céim Fo-Oifigeach Sinsearach ina aonad NCC. {{Sfn|Batra|2016}} Ina dhiaidh sin, i 1994, roghnaíodh é do pharáid Lá na Poblachta mar dhalta NCC, agus nuair a tháinig sé ar ais abhaile, dúirt sé lena thuismitheoirí go raibh sé ag iarraidh a bheith san Arm. {{Sfn|Rediff|2000}} {{Sfn|Batra|2016}} I 1995, agus é fós sa choláiste, roghnaíodh é don chabhlach ceannaíochta ag cuideachta loingseoireachta a bhfuil a ceanncheathrú i [[Hong Cong]], ach sa deireadh d’athraigh sé a intinn. {{Sfn|Batra|2017}} {{Sfn|Rediff|2000}} {{Sfn|Batra|2016}} An bhliain chéanna sin chríochnaigh sé a chéim bhaitsiléara, agus bhain sé céim amach ó Choláiste DAV i Chandigarh. {{Sfn|Banerjee|2002}}
Tar éis dó a chéim bhaitsiléara a chríochnú i 1995, chláraigh sé in Ollscoil Panjab i [[Chandigarh]], áit ar ghlac sé iontráil i gcúrsa MA Béarla, ionas go bhféadfadh sé ullmhú don Scrúdú "Seirbhísí Cosanta Comhcheangailte" (CDS). {{Sfn|Kapur|2015}} {{Sfn|Rawat|2014}} {{Sfn|Batra|2016}} D’fhreastail sé ar ranganna oíche san Ollscoil agus d’oibrigh sé go páirtaimseartha ar maidin mar bhainisteoir brainse ar ghníomhaireacht taistil i Chandigarh. {{Sfn|Kapur|2015}} {{Sfn|Batra|2016}}
I 1996, ghnóthaigh sé an scrúdú CDS agus roghnaíodh é ag an mBord Roghnóireachta Seirbhísí (SSB) ag [[Allahabad]] . {{Sfn|Batra|2016|p=35}} Bhí sé i measc na 35 iarrthóir ab fhearr san Ord Fiúntais. {{Sfn|Batra|2016|p=35}} Tar éis bliain (seisiún 1995-96) a chríochnú i dtreo chéim MA sa Bhéarla, d’fhág sé an Ollscoil chun dul isteach in Acadamh Míleata na hIndia . {{Sfn|Banerjee|2002}} {{Sfn|Rawat|2014|p=272}}
I bhfocail a athar, fuair Vikram a chuspóir sa saol. Bhí an bealach aimsithe aige go cosán cóir a thabharfadh a chuspóir dó - chuig seirbhís a bhí thar a bheith ard agus uachtarach. {{Sfn|Batra|2016}}
== Gairme míleata ==
[[Íomhá:2012_IMA_POP.jpg|deas|mion| Acadamh Míleata Indiach ]]
Chuaigh Batra isteach in Acadamh Míleata na hIndia (IMA) ag Dehradun i Meitheamh 1996 i gCathlán Manekshaw. {{Sfn|Batra|2016|p=36}} Tar éis dó a chúrsa oiliúna 19 mí a chríochnú, bhain sé céim amach ón IMA an 6 Nollaig 1997 agus coimisiúnaíodh é mar [[leifteanant]] sa 13ú cathlán, Jammu agus Kashmir Rifles (13 JAK RIF). {{Sfn|Batra|2016}} Tar éis a choimisiúnaithe, cuireadh chuig ionad na reisiminte é i Jabalpur, [[Madhya Pradesh]] le haghaidh tuilleadh oiliúna. Mhair an oiliúint mí amháin ó Nollaig 1997 go deireadh Eanáir 1998. {{Sfn|Batra|2016|p=44}}
Gach uair a thiocfadh sé abhaile go Palampur ar saoire, thabharfadh sé cuairt ar an Neugal Cafe. {{Sfn|Masih|2004}} Tháinig Batra abhaile ar saoire ón arm i 1999, le linn na féile Holi ar feadh cúpla lá. Le linn na tréimhse sin, nuair a chuaigh sé go dtí an caifé le haghaidh caife, bhuail sé lena chara is fearr agus ina dhiaidh sin ar an bhfianna Dimple Cheema a dúirt leis a bheith cúramach sa chogadh, agus d’fhreagair Batra: <blockquote> Tiocfaidh mé ar ais tar éis bratach na hIndia a ardú le bua nó fillfidh mé fillte ann. Ach tiocfaidh mé ar ais go cinnte. {{Sfn|NCERT|2016|p=127}} {{Sfn|Masih|2004}} {{Sfn|Karmakar et al.|2009}} </blockquote>
[[Íomhá:Drass_and_Tololing_Range.jpg|deas|mion| Baile Dras, an dara háit is fuaire ar a bhfuil daoine ina gcónaí ar domhan i ndiaidh na [[An tSibéir|Sibéire]], áit a dtiteann an teocht chomh híseal le –60 céim Celsius sa gheimhreadh. {{Sfn|Dutt|2000|p=306}} {{Sfn|Sawant|2000|p=18}} ]]
Chuir Batra a thuismitheoirí ar an eolas faoina ghluaiseacht agus thug sé dearbhú dóibh nach gá dóibh a bheith buartha faoi. {{Sfn|Masih|2004}} {{Sfn|Batra|2016|p=52}} Chuirfeadh sé glaoch ar a thuismitheoirí uair amháin i ndeich lá ar a laghad. {{Sfn|Masih|2004}} Ba é an glao gutháin deireanach a rinne sé an 29 Meitheamh 1999, ina ndúirt sé "Mamaí, ek dum fit hoon, fikar mat karna", ("Tá mé ceart go leor. Ná bíodh imní ort.") Bhí sé seo an uair dheireanach a labhair Batra lena mháthair. {{Sfn|Masih|2004}}
Ag tosú ar a sheirbhís mar leifteanant, d’ardaigh sé go céim Captaen . {{Sfn|Masih|2004}}
== Cogadh Kargil ==
[[Íomhá:Kargil_War_Memorial,_Kargil.jpg|deas|mion| Cuimhneachán Cogaidh Kargil le Ranganna Tololing sa chúlra ag Dras ]]
Shroich an 13 JAK RIF Dras an 6 Meitheamh, cuireadh faoi cheannas 56 Briogáid Sléibhe é, agus tugadh orduithe dó gníomhú mar chúlchistí don 2ú cathlán, Rajputana Rifles (2 RAJ RIF) le linn a n-ionsaí ar sliabh Tololing . {{Sfn|Bammi|2002|p=223}} D'ionsaigh an 18ú cathlán, The Grenadiers (18 Grenadiers) Tololing den chéad uair an 22 Bealtaine, ach ní raibh siad in ann an bhuaic a ghabháil. {{Sfn|Malik|2006|p=158}} {{Sfn|Dutt|2000|p=226}} {{Sfn|Marston|2008|p=151}} 18 Rinne Grenadiers ceithre iarracht Tololing a ghabháil, ach níor éirigh leo ach na fánaí íochtaracha a dhaingniú, agus taismigh throm á bhfulaingt acu. {{Sfn|Malik|2006}} {{Sfn|Malik|2006|p=160}} {{Sfn|Singh|2014|p=132}} {{Sfn|Dutt|2000}} {{Sfn|Dutt|2000}} {{Sfn|Rawat|2014}} Faoi dheireadh, sannadh 2 RAJ RIF an misean chun Tololing a ghabháil agus rinne siad amhlaidh an 13 Meitheamh 1999. {{Sfn|Marston|2008|p=151}}
Tar éis Tololing a ghabháil, mháirseáil 13 JAK RIF ó Dras go Tololing, ag sroicheadh a gceann scríbe i gceann 12 uair an chloig. {{Sfn|Rawat|2014}} Nuair a shroich sé, ghlac A Coy, 13 JAK RIF seilbh ar Tololing agus cuid den Hump Complex ó 18 Grenadiers. {{Sfn|Rawat|2014}}
=== Pointe 5140 a ghabháil ===
Ina dhiaidh seo, fuair teagmhasach an Chaptaein Batra an fhreagracht an bhuaic 5140 is tábhachtaí a shaoradh ó Arm Pak díreach os cionn bhóthar Srinagar-Leh. Chroith an Captaen Batra lena chuideachta agus bhog sé i dtreo an cheantair seo ón treo thoir agus shroich sé laistigh de raon a ionsaí gan aon namhaid. D'eagraigh an Captaen Batra a scuad agus spreag sé iad chun spriocanna an namhaid a ionsaí go díreach. Ag treorú an scuad chun tosaigh, rinne siad ionsaí dána ar an namhaid agus mharaigh siad ceathrar acu i gcath duine le duine. In ainneoin nach raibh sé inrochtana, ghlac Vikram Batra, in éineacht lena chomrádaithe, an bhuaic ag 3.30 am ar 20 Meitheamh 1999. Rinne an Captaen Vikram Batra a Vijay Uddhosh ar an raidió ón mbuaic seo 'Éilíonn an croí seo Má dúirt sé ‘Peacock’, ansin ní amháin an t-arm, ach scaipeadh a ainm ar fud na hIndia. Ag an am céanna, in éineacht le códainm Vikram Sher Shah, ainmníodh é freisin mar ‘Lion of Kargil’. An lá dár gcionn, bhí grianghraf de Vikram Batra agus a fhoireann le bratach na hIndia ar an mbuaic 5140 le feiceáil sna meáin.
=== Pointe 4875 a ghabháil ===
== Param Vir Chakra ==
[[Íomhá:President_K._R._Narayanan_presenting_the_Param_Vir_Chakra_(posthumous)_to_the_father_of_Captain_Vikram_Batra,_13_Jammu_and_Kashmir_Rifles.jpg|deas|mion| Uachtarán KR Narayanan ag cur an Param Vir Chakra (tar éis an tsaoil) i láthair athair an Chaptaein Vikram Batra, 13 Jammu agus Kashmir Rifles. ]]
Bronnadh an Param Vir Chakra ar Vikram Batra, an onóir míleata is airde san India an 15 Lúnasa 1999, cothrom 52 bliain neamhspleáchas na hIndia. Fuair a athair GL Batra an onóir dá mhac nach maireann ó Uachtarán na hIndia, KR Narayanan, nach maireann. {{Sfn|Cardozo|2003|p=125}}
Seo a leanas an tagairt Param Vir Chakra:
== Oidhreacht ==
[[Íomhá:Captain_Vikram_Batra_statue_at_Param_Yodha_Sthal_Delhi.jpg|deas|mion|250x250px| Dealbh Vikram Batra ag ''Param Yodha Sthal'', Cuimhneachán Cogaidh Náisiúnta, Deilí Nua ]]
[[Íomhá:A memorial for war veterans including Capt. Vikram Batra at DAV College, Chandigarh, India (2015).jpg|deas|mion| Cuimhneachán do veterans cogaidh lena n-áirítear Batra ag a Choláiste alma mater DAV, [[Chandigarh]] . ]]
[[Íomhá:Vikrambatramess.jpg|deas|mion| Mess Vikram Batra. ]]
Tá an-aithne ar Vikram Batra san India freisin as an mana, ''Yeh Dil Maange More a úsáid!'' mar chomhartha chun rath misean a chur in iúl. {{Sfn|NDTV|2014}} Tá aithne air freisin as agallamh ina ndúirt sé go raibh saighdiúirí Pacastáine ar an eolas faoi. {{Sfn|NDTV|2014}}
Tugadh onóir dó freisin agus roinnt sainchomharthaí tíre á n-ainmniú ina dhiaidh: mar thoradh ar ghabháil stairiúil Phointe 4875 ainmníodh an sliabh mar Batra Top ina onóir. Tugtar ‘Vikram Batra Block’ ar halla ag an Ionad Roghnú Seirbhíse Allahabad, tugtar ‘Captaen Vikram Batra Enclave’ ar limistéar cónaithe i gCantonment Jabalpur agus tugtar ‘Vikram Batra Mess’ ar praiseach an dalta chomhcheangailte ag an IMA.<ref>{{Lua idirlín|url=http://sainiksamachar.nic.in/englisharchives/2010/sep01-10/h14.htm|work=[[Sainik Samachar]]|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170430124210/http://sainiksamachar.nic.in/englisharchives/2010/sep01-10/h14.htm|archivedate=30 April 2017}}</ref>
Seasann cuimhneachán do veterans cogaidh lena n-áirítear Batra ag a Choláiste alma mater DAV, [[Chandigarh]] ag onóir seirbhísí na saighdiúirí. I 2003 ghlac Scannán de JP Dutta bunaithe ar eachtra Kargil Abhishek Bachchan ról an Chaptaein Vikram Batra.
== Tagairtí ==
=== Nótaí ===
{{notelist}}
=== Citations ===
{{Reflist|20em}}
== Naisc sheachtracha ==
{{external media|align=right|width=240px|video1={{YouTube|zImHyTyYhM8|Video about Captain Vikram Batra}} showing a reenactment of his final battle during [[Kargil War]], narrated by his then-commanding officer, [[Yogesh Kumar Joshi]]}}
* [http://specials.rediff.com/news/2004/jun/17kar9a.jpg 'The Lives and Good Times of a Country.'] [http://specials.rediff.com/news/2004/jun/17kar9a.jpg - An India Inniu]
* [https://www.youtube.com/watch?v=OpjmuV3GUGQ Dúirt an Captaen Vikram Batra ‘ye dil maange more’!] [https://www.youtube.com/watch?v=OpjmuV3GUGQ - Nuacht ABP]
* [https://www.thequint.com/videos/2016/09/09/remembering-vikram-batra-his-twin-tells-us-the-tale-of-luv-and-kush Ag cuimhneamh ar Vikram Batra: Insíonn a Nasctha dúinn Scéal Luv & Kush - An Quint]
{{DEFAULTSORT:Batra, Vikram}}
[[Catagóir:Básanna i 1999]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1974]]
1gtvawtofnkll579xoix569dw79og7s
Luíochán Loch gCál
0
92819
1212328
1132595
2024-04-19T10:05:01Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Imeacht}}
Tharla '''luíochán [[Loch gCál]],''' [[Contae Ard Mhacha]], ar [[8 Bealtaine]] [[1987]], inar mharaigh [[Arm na Breataine|SAS na Breataine]] ochtar ball den [[IRA Sealadach|IRA]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://gerardmocharakelly.wordpress.com/painting-my-community-an-pobal-a-pheinteail/c06/|teideal=06 Stand Up / Seas An Fód|dáta=2018-11-12|language=en|work=Gerard 'Mo Chara' Kelly|dátarochtana=2020-05-04}}</ref>, chomh maith le sibhialtach amháin a thiomáin isteach san eachtra ar a bhealach óna chuid oibre, i gcomhluadar duine eile a gortaíodh go dona.<ref>{{Lua idirlín|url=https://iriseoghanaigh.wordpress.com/2017/05/05/ag-cuimhneamh/|teideal=Ag Cuimhneamh|údar=iriseoghanaigh|dáta=2017-05-05|language=ga|work=Iris Eoghanaigh|dátarochtana=2020-05-04}}</ref>
Ba é seo an líon ba mhó óglaigh a chaill an tIRA in aon oibríocht mhíleata amháin le linn [[Na Trioblóidí|na coimhlinte idir 1969 agus 1998]].
Bhí cúrsaí slándála thar a bheith leochaileach ag am. Agus ag an am céanna, bhí feachtas toghchánaíochta ar bun sa Bhreatain agus sa Tuaisceart.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/culture/tuarasc%C3%A1il/ceist-na-teanga-ina-cn%C3%A1mh-spairne-1.3345855|teideal=Ceist na teanga ina cnámh spairne|údar=Breandán Delap|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2020-05-04}}</ref>
[[Íomhá:European Court of Human Rights Court room.jpg|clé|mion|177x177px|An [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine|Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] ]]
Ar an [[4 Bealtaine]] [[2001]], rialaigh<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.bailii.org/cgi-bin/format.cgi?doc=/eu/cases/ECHR/2001/328.html&query=Loughgall|teideal=KELLY AND OTHERS v. THE UNITED KINGDOM - 30054/96 [2001] ECHR 328 (4 May 2001)|work=www.bailii.org|dátarochtana=2020-05-04}}</ref> [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine|an Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] gur tharla sárú ar [[Cearta daonna|chearta daonna]].
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Contae Aontroma]]
[[Catagóir:Eachtraí foréigin le linn na dTrioblóidí]]
[[Catagóir:Luíocháin]]
8756nhr9aquxfo5jm60t6eifqrs33ta
1212337
1212328
2024-04-19T10:36:37Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Imeacht}}
Tharla '''luíochán [[Loch gCál]],''' [[Contae Ard Mhacha]], ar [[8 Bealtaine]] [[1987]], inar mharaigh [[Arm na Breataine|SAS na Breataine]] ochtar ball den [[IRA Sealadach|IRA]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://gerardmocharakelly.wordpress.com/painting-my-community-an-pobal-a-pheinteail/c06/|teideal=06 Stand Up / Seas An Fód|dáta=2018-11-12|language=en|work=Gerard 'Mo Chara' Kelly|dátarochtana=2020-05-04}}</ref>, chomh maith le sibhialtach amháin a thiomáin isteach san eachtra ar a bhealach óna chuid oibre, i gcomhluadar duine eile a gortaíodh go dona.<ref>{{Lua idirlín|url=https://iriseoghanaigh.wordpress.com/2017/05/05/ag-cuimhneamh/|teideal=Ag Cuimhneamh|údar=iriseoghanaigh|dáta=2017-05-05|language=ga|work=Iris Eoghanaigh|dátarochtana=2020-05-04}}</ref>
Ba é seo an líon ba mhó óglaigh a chaill an tIRA in aon oibríocht mhíleata amháin le linn [[Na Trioblóidí|na coimhlinte idir 1969 agus 1998]].
Bhí cúrsaí slándála thar a bheith leochaileach ag am. Agus ag an am céanna, bhí feachtas toghchánaíochta ar bun sa Bhreatain agus sa Tuaisceart.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/culture/tuarasc%C3%A1il/ceist-na-teanga-ina-cn%C3%A1mh-spairne-1.3345855|teideal=Ceist na teanga ina cnámh spairne|údar=Breandán Delap|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2020-05-04}}</ref>
[[Íomhá:European Court of Human Rights Court room.jpg|clé|mion|177x177px|An [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine|Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] ]]
Ar an [[4 Bealtaine]] [[2001]], rialaigh<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.bailii.org/cgi-bin/format.cgi?doc=/eu/cases/ECHR/2001/328.html&query=Loughgall|teideal=KELLY AND OTHERS v. THE UNITED KINGDOM - 30054/96 [2001] ECHR 328 (4 May 2001)|work=www.bailii.org|dátarochtana=2020-05-04}}</ref> [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine|an Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] gur tharla sárú ar [[Cearta daonna|chearta daonna]].
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Contae Aontroma]]
[[Catagóir:Eachtraí foréigin le linn na dTrioblóidí]]
[[Catagóir:Luíocháin]]
[[Catagóir:An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
[[Catagóir:1987]]
l088m2dqiwh78v8fzzqnah543ci1qf5
1212338
1212337
2024-04-19T10:36:56Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Imeacht}}
Tharla '''luíochán [[Loch gCál]],''' [[Contae Ard Mhacha]], ar [[8 Bealtaine]] [[1987]], inar mharaigh [[Arm na Breataine|SAS na Breataine]] ochtar ball den [[IRA Sealadach|IRA]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://gerardmocharakelly.wordpress.com/painting-my-community-an-pobal-a-pheinteail/c06/|teideal=06 Stand Up / Seas An Fód|dáta=2018-11-12|language=en|work=Gerard 'Mo Chara' Kelly|dátarochtana=2020-05-04}}</ref>, chomh maith le sibhialtach amháin a thiomáin isteach san eachtra ar a bhealach óna chuid oibre, i gcomhluadar duine eile a gortaíodh go dona.<ref>{{Lua idirlín|url=https://iriseoghanaigh.wordpress.com/2017/05/05/ag-cuimhneamh/|teideal=Ag Cuimhneamh|údar=iriseoghanaigh|dáta=2017-05-05|language=ga|work=Iris Eoghanaigh|dátarochtana=2020-05-04}}</ref>
Ba é seo an líon ba mhó óglaigh a chaill an tIRA in aon oibríocht mhíleata amháin le linn [[Na Trioblóidí|na coimhlinte idir 1969 agus 1998]].
Bhí cúrsaí slándála thar a bheith leochaileach ag am. Agus ag an am céanna, bhí feachtas toghchánaíochta ar bun sa Bhreatain agus sa Tuaisceart.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.irishtimes.com/culture/tuarasc%C3%A1il/ceist-na-teanga-ina-cn%C3%A1mh-spairne-1.3345855|teideal=Ceist na teanga ina cnámh spairne|údar=Breandán Delap|language=en|work=The Irish Times|dátarochtana=2020-05-04}}</ref>
[[Íomhá:European Court of Human Rights Court room.jpg|clé|mion|177x177px|An [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine|Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] ]]
Ar an [[4 Bealtaine]] [[2001]], rialaigh<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.bailii.org/cgi-bin/format.cgi?doc=/eu/cases/ECHR/2001/328.html&query=Loughgall|teideal=KELLY AND OTHERS v. THE UNITED KINGDOM - 30054/96 [2001] ECHR 328 (4 May 2001)|work=www.bailii.org|dátarochtana=2020-05-04}}</ref> [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine|an Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] gur tharla sárú ar [[Cearta daonna|chearta daonna]].
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Contae Aontroma]]
[[Catagóir:Eachtraí foréigin le linn na dTrioblóidí]]
[[Catagóir:Luíocháin]]
[[Catagóir:An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
[[Catagóir:1987]]
[[Catagóir:2001]]
p6mwum53nuxw69w6zyifbplbi75hm9d
Beinn Chlìbric
0
94029
1212345
1071681
2024-04-19T11:56:23Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}Sliabh i dTír MhicAoidh is ea '''Beinn Chlìbric''' ([[An Béarla|Béarla]]: ''Ben Klibreck'').<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=39992|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Is é Meall nan Con an t-ainm atá ar an mhullach. Tá sé 962 méadar ar airde, agus is Beinn Rothaich é. Tagann an t-ainm ón Sean-Lochlainnis ''clete'' nó ''klif'' agus ''brekka'', a chiallaíonn fána aille. D'fhéadfadh sé freisin go gciallaíonn sé cliath breac.
De ghnáth beifear ag déanamh ar an shliabh seo ó Vagastie ar an mbóthar A36. De ghnáth bítear ag dul in aon treo síos, agus ní bhítear ag ceangal le sliabh eile.
Ón mhullach gheofar amhairc ar Loch na Bhfear, Loch Sìn, Asaint, Sliabh Hòb agus Cataibh thoir.
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
[[Catagóir: Munros]]
[[Catagóir: Sléibhte na hAlban]]
[[Catagóir: Cataibh]]
6qevkvzx1mon3iw3xufopzbanid3boc
Úsáideoir:Llywelyn2000/Liosta alt ar éin
2
94537
1211934
1207838
2024-04-18T12:55:11Z
ListeriaBot
25319
Wikidata list updated [V2]
wikitext
text/x-wiki
{{Wikidata list
|sparql=
SELECT DISTINCT ?item ?name
WHERE
{
?item wdt:P31 wd:Q16521 .
?item wdt:P171* wd:Q5113 .
?item wdt:P105 wd:Q7432 . #species only
FILTER NOT EXISTS { ?item wdt:P141 wd:Q237350 } # not extinct
?articleURL schema:about ?item ; schema:name ?name ; schema:isPartOf <https://ga.wikipedia.org/> . #must have sitelink to cywiki
}
ORDER BY ?name
OFFSET 0
LIMIT 1000
|links=local
|section=
|sort=label
|columns=number:#,qid,label,p225:enw tacson,P373,P2067,P2050,P181,P7770,P141
}}
{| class='wikitable sortable'
! #
! qid
! label
! enw tacson
! catagóir Commons
! mais
! réise sciathán
! léarscáil de raon an tacsóin
! tréimhse ghoir
! IUCN conservation status
|-
| style='text-align:right'| 1
| Q1268205
| [[Súmaire gabhair ghlórach|Antrostomus vociferus]]
| Antrostomus vociferus
| [[:commons:Category:Antrostomus vociferus|Antrostomus vociferus]]
|
|
| [[Íomhá:Antrostomus vociferus map.svg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 2
| Q652266
| [[Argas mór|Argusianus argus]]
| Argusianus argus
| [[:commons:Category:Argusianus argus|Argusianus argus]]
|
|
|
| 24
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 3
| Q692192
| [[Póiseard ceannrua Meiriceánach|Aythya americana]]
| Aythya americana
| [[:commons:Category:Aythya americana|Aythya americana]]
| 1.1<br/>990
| 79.5
| [[Íomhá:Aythya americana map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 4
| Q26742
| [[Aythya ferina]]
| Aythya ferina
| [[:commons:Category:Aythya ferina|Aythya ferina]]
| 66
| 0.77
| [[Íomhá:AythyaFerinaIUCNver2018 2.png|center|128px]]
| 25
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 5
| Q132669
| [[Éigrit eallaigh|Bubulcus ibis]]
| Bubulcus ibis
| [[:commons:Category:Bubulcus ibis|Bubulcus ibis]]
|
| 92
| [[Íomhá:Bubulcus map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 6
| Q852622
| [[Cnagaire impiriúil|Campephilus imperialis]]
| Campephilus imperialis
| [[:commons:Category:Campephilus imperialis|Campephilus imperialis]]
|
|
| [[Íomhá:Campephilus imperialis map.svg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q219127|i mbaol criticiúil]]''
|-
| style='text-align:right'| 7
| Q284331
| [[Cnagaire Magellanach|Campephilus magellanicus]]
| Campephilus magellanicus
| [[:commons:Category:Campephilus magellanicus|Campephilus magellanicus]]
| 260
| 0.6
| [[Íomhá:Campephilus magellanicus distr.png|center|128px]]
| 20
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 8
| Q21090684
| [[Iolar breac mór|Clanga clanga]]
| Clanga clanga
| [[:commons:Category:Clanga clanga|Clanga clanga]]
| 110
| 167.5
| [[Íomhá:Aquila clanga distribution map.png|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 9
| Q210341
| [[Cochlearius cochlearius]]
| Cochlearius cochlearius
| [[:commons:Category:Cochlearius cochlearius|Cochlearius cochlearius]]
|
|
| [[Íomhá:Cochlearius cochlearius map.svg|center|128px]]
| 25
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 10
| Q244429
| [[Gearg Shíneach|Coturnix chinensis]]
| Coturnix chinensis
| [[:commons:Category:Excalfactoria chinensis|Excalfactoria chinensis]]
| 4.8<br/>41<br/>35.6
|
|
| 17
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 11
| Q110257516
| [[Gilphíb choiteann|Curruca communis]]
| Curruca communis
|
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 12
| Q110257504
| [[Gilphíb bheag|Curruca curruca]]
| Curruca curruca
| [[:commons:Category:Sylvia curruca|Sylvia curruca]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 13
| Q110257505
| [[Ceolaire Ménétries|Curruca mystacea]]
| Curruca mystacea
| [[:commons:Category:Curruca mystacea|Curruca mystacea]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 14
| Q104867606
| [[Ceolaire barrach|Curruca nisoria]]
| Curruca nisoria
| [[:commons:Category:Sylvia nisoria|Sylvia nisoria]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 15
| Q110257524
| [[Ceolaire fraoigh|Curruca undata]]
| Curruca undata
| [[:commons:Category:Sylvia undata|Sylvia undata]]
|
|
|
|
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 16
| Q838749
| [[Scréachóg Steller|Cyanocitta stelleri]]
| Cyanocitta stelleri
| [[:commons:Category:Cyanocitta stelleri|Cyanocitta stelleri]]
| 8.1<br/>94
|
| [[Íomhá:Cyanocitta stelleri map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 17
| Q919707
| [[Cúcabarra sluasaidghobach|Dacelo rex]]
| Dacelo rex
| [[:commons:Category:Clytoceyx rex|Clytoceyx rex]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 18
| Q275591
| [[Meánchnagaire breac|Dendrocoptes medius]]
| Dendrocoptes medius
| [[:commons:Category:Dendrocoptes medius|Dendrocoptes medius]]
|
|
| [[Íomhá:Dendrocopos medius distr.png|center|128px]]
|
|
|-
| style='text-align:right'| 19
| Q856531
| [[Dicrurus paradiseus]]
| Dicrurus paradiseus
| [[:commons:Category:Dicrurus paradiseus|Dicrurus paradiseus]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 20
| Q645528
| [[Euplectes franciscanus|Easpag flannbhuí]]
| Euplectes franciscanus
| [[:commons:Category:Euplectes franciscanus|Euplectes franciscanus]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 21
| Q205491
| [[Gealóg charraige|Emberiza cia]]
| Emberiza cia
| [[:commons:Category:Emberiza cia|Emberiza cia]]
| 2.77<br/>23
|
| [[Íomhá:EmberizaCiaIUCN2019-3.png|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 22
| Q1060483
| [[Eurylaimus ochromalus]]
| Eurylaimus ochromalus
| [[:commons:Category:Eurylaimus ochromalus|Eurylaimus ochromalus]]
| 33
|
| [[Íomhá:Eurylaimus ochromalus map.svg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 23
| Q25876
| [[Fabhcún coille Eoráiseach]]
| Falco subbuteo
| [[:commons:Category:Falco subbuteo|Falco subbuteo]]
| 24<br/>181.5<br/>240.5
| 0.74
| [[Íomhá:FalcoSubbuteoIUCNver2019 2.png|center|128px]]
| 29
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 24
| Q28114227
| [[Gobadán gobleathan]]
| Calidris falcinellus
| [[:commons:Category:Calidris falcinellus|Calidris falcinellus]]
| 9.1<br/>37
| 36.5
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 25
| Q177856
| [[Bultúr gríofa|Gyps fulvus]]
| Gyps fulvus
| [[:commons:Category:Gyps fulvus|Gyps fulvus]]
| 252<br/>8.328
| 2.591
| [[Íomhá:Gyps fulvus distribution map.png|center|128px]]
| 54
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 26
| Q274179
| [[Gé Éigipteach]]
| Alopochen aegyptiaca
| [[:commons:Category:Alopochen aegyptiaca|Alopochen aegyptiaca]]
|
| 144
| [[Íomhá:Alopochen aegyptiaca map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 27
| Q888660
| [[Bonnán amhrasach|Ixobrychus dubius]]
| Ixobrychus dubius
| [[:commons:Category:Ixobrychus dubius|Ixobrychus dubius]]
|
| 45
|
| 18
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 28
| Q888651
| [[Bonnán scartha|Ixobrychus involucris]]
| Ixobrychus involucris
| [[:commons:Category:Ixobrychus involucris|Ixobrychus involucris]]
| 80
|
| [[Íomhá:Ixobrychus involucris map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 29
| Q28106837
| [[Rualacha|Lacha rua]]
| Mareca penelope
| [[:commons:Category:Mareca penelope|Mareca penelope]]
|
|
| [[Íomhá:Mareca penelope map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 30
| Q644012
| [[Leptoptilos dubius]]
| Leptoptilos dubius
| [[:commons:Category:Leptoptilos dubius|Leptoptilos dubius]]
|
|
| [[Íomhá:LeptoptilosDubiusMap.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas i mbaol|speicis i mbaol]]
|-
| style='text-align:right'| 31
| Q673417
| [[Malacocincla perspicillata]]
| Malacocincla perspicillata
| [[:commons:Category:Malacocincla perspicillata|Malacocincla perspicillata]]
|
|
|
|
| ''[[:d:Q3245245|easpa sonraí]]''
|-
| style='text-align:right'| 32
| Q28106966
| [[Gadual|Mareca strepera]]
| Mareca strepera
| [[:commons:Category:Mareca strepera|Mareca strepera]]
|
|
| [[Íomhá:Mareca strepera map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 33
| Q27075424
| [[Mionfhuiseog ladharghearr]]
| Alaudala rufescens
| [[:commons:Category:Alaudala rufescens|Alaudala rufescens]]
|
|
|
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 34
| Q210954
| [[Steilléadar|Mionlacha lochlannach]]
| Polysticta stelleri
| [[:commons:Category:Polysticta stelleri|Polysticta stelleri]]
| 58<br/>807
|
|
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 35
| Q1193048
| [[Gearg choille scornáin|Odontophorus strophium]]
| Odontophorus strophium
| [[:commons:Category:Odontophorus strophium|Odontophorus strophium]]
|
|
| [[Íomhá:Odontophorus strophium map.svg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 36
| Q188660
| [[Opisthocomus hoazin]]
| Opisthocomus hoazin
| [[:commons:Category:Opisthocomus hoazin|Opisthocomus hoazin]]
|
|
| [[Íomhá:Hoatzin (Opisthocomus hoazin) world.png|center|128px]]
| 31
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 37
| Q25307
| [[Snag breac|Pica pica]]
| Pica pica
| [[:commons:Category:Pica pica|Pica pica]]
| 9.9<br/>221<br/>191
| 56
| [[Íomhá:Pica pica map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 38
| Q494544
| [[Corr bheag|Platalea minor]]
| Platalea minor
| [[:commons:Category:Platalea minor|Platalea minor]]
|
| 110
|
|
| [[Speiceas i mbaol|speicis i mbaol]]
|-
| style='text-align:right'| 39
| Q187902
| [[Cearcóg chorcra|Porphyrio porphyrio]]
| Porphyrio porphyrio
| [[:commons:Category:Porphyrio porphyrio|Porphyrio porphyrio]]
|
|
|
| 25
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 40
| Q1262047
| [[Seabhac droimliath|Pseudastur occidentalis]]
| Pseudastur occidentalis
| [[:commons:Category:Pseudastur occidentalis|Pseudastur occidentalis]]
|
|
| [[Íomhá:Pseudastur occidentalis map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas i mbaol|speicis i mbaol]]
|-
| style='text-align:right'| 41
| Q643836
| [[Pyrrhocorax pyrrhocorax]]
| Pyrrhocorax pyrrhocorax
| [[:commons:Category:Pyrrhocorax pyrrhocorax|Pyrrhocorax pyrrhocorax]]
| 312<br/>263
| 82
| [[Íomhá:Chough range map.png|center|128px]]
| 17
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 42
| Q27461190
| [[Praslacha Bhaikalach|Sibirionetta formosa]]
| Sibirionetta formosa
| [[:commons:Category:Sibirionetta formosa|Sibirionetta formosa]]
|
|
| [[Íomhá:SibirionettaFormosaIUCN2019-2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 43
| Q28106902
| [[Praslacha shamhraidh|Spatula querquedula]]
| Spatula querquedula
| [[:commons:Category:Spatula querquedula|Spatula querquedula]]
|
|
| [[Íomhá:Spatula querquedula map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 44
| Q616393
| [[Ulchabhán mínlíneach|Strix leptogrammica]]
| Strix leptogrammica
| [[:commons:Category:Strix leptogrammica|Strix leptogrammica]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 45
| Q17592
| [[Struthio|Struthio camelus]]
| Struthio camelus
| [[:commons:Category:Struthio camelus|Struthio camelus]]
| 1.5<br/>115<br/>100
|
| [[Íomhá:Struthio camelus Distribution updated.png|center|128px]]
| 42
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 46
| Q241349
| [[Síolta chochaill|Síolta chochallach]]
| Lophodytes cucullatus
| [[:commons:Category:Lophodytes cucullatus|Lophodytes cucullatus]]
|
| 63
| [[Íomhá:Lophodytes cucullatus map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 47
| Q218543
| [[Corr thíograch chíorbhán|Tigriornis leucolopha]]
| Tigriornis leucolopha
| [[:commons:Category:Tigriornis leucolopha|Tigriornis leucolopha]]
|
|
| [[Íomhá:Tigriornis leucolopha map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 48
| Q26147
| [[abhóiséad]]
| Recurvirostra avosetta
| [[:commons:Category:Recurvirostra avosetta|Recurvirostra avosetta]]
| 31.7
| 78
| [[Íomhá:Recurvirostra avosetta distr.png|center|128px]]
| 24
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 49
| Q202504
| [[amadán móinteach]]
| Charadrius morinellus
| [[:commons:Category:Charadrius morinellus|Charadrius morinellus]]
| 17
| 60
| [[Íomhá:Charadrius morinellus distr..png|center|128px]]
|
|
|-
| style='text-align:right'| 50
| Q26431
| [[Cromán móna iartharach|an cromán móna iartharach]]
| Circus aeruginosus
| [[:commons:Category:Circus aeruginosus|Circus aeruginosus]]
| 40
| 1.16
| [[Íomhá:Circus aeruginosus distribution map.png|center|128px]]
| 34
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 51
| Q170718
| [[Beachadóir Eorpach|beachadóir]]
| Merops apiaster
| [[:commons:Category:Merops apiaster|Merops apiaster]]
| 6.5
| 0.47
| [[Íomhá:Merops apiaster en.png|center|128px]]
| 20
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 52
| Q1951359
| [[Beachadóir Peirseach|beachaire gormleicneach]]
| Merops persicus
| [[:commons:Category:Merops persicus|Merops persicus]]
| 49.4
|
|
| 24
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 53
| Q25450
| [[biorearrach]]
| Anas acuta
| [[:commons:Category:Anas acuta|Anas acuta]]
| 1.025<br/>866
| 0.9
| [[Íomhá:Anas acuta distribution map 2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 54
| Q591831
| [[bobóilinc]]
| Dolichonyx oryzivorus
| [[:commons:Category:Dolichonyx oryzivorus|Dolichonyx oryzivorus]]
| 2.75
|
| [[Íomhá:Dolichonyx oryzivorus.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 55
| Q25709
| [[Bonnán buí (éan)|bonnán]]
| Botaurus stellaris
| [[:commons:Category:Botaurus stellaris|Botaurus stellaris]]
| 42<br/>2.906<br/>2.017
| 1.27
| [[Íomhá:Botaurus stellaris map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 56
| Q743017
| [[Bonnán breicneach|bonnán Meiriceánach]]
| Botaurus lentiginosus
| [[:commons:Category:Botaurus lentiginosus|Botaurus lentiginosus]]
| 36
| 115
| [[Íomhá:Botaurus lentiginosus map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 57
| Q26129
| [[bonnán beag]]
| Ixobrychus minutus
| [[:commons:Category:Ixobrychus minutus|Ixobrychus minutus]]
| 13<br/>147
| 49
| [[Íomhá:IxobrychusMinutusIUCNvr2018 2.png|center|128px]]
| 18
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 58
| Q204111
| [[Bonnán cainéaldathach|bonnán cainéil]]
| Ixobrychus cinnamomeus
| [[:commons:Category:Ixobrychus cinnamomeus|Ixobrychus cinnamomeus]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 59
| Q469586
| [[Bonnán caol|bonnán seang]]
| Ixobrychus exilis
| [[:commons:Category:Ixobrychus exilis|Ixobrychus exilis]]
| 10<br/>80
| 43
| [[Íomhá:Ixobrychus exilis map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 60
| Q188877
| [[Breacán (éan)|breacán]]
| Fringilla montifringilla
| [[:commons:Category:Fringilla montifringilla|Fringilla montifringilla]]
| 2.14<br/>22
| 0.27
| [[Íomhá:FringillaMontifringillaIUCN.svg|center|128px]]
| 11
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 61
| Q26650
| [[breacóg]]
| Calidris alpina
| [[:commons:Category:Calidris alpina|Calidris alpina]]
|
| 0.36
| [[Íomhá:Calidris alpina migrations.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 62
| Q25440
| [[broigheall]]
| Phalacrocorax carbo
| [[:commons:Category:Phalacrocorax carbo|Phalacrocorax carbo]]
| 2.4<br/>2
| 1.4
| [[Íomhá:PhalacrocoraxCarbo.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 63
| Q244319
| [[Mionbhroigheall|broigheall bídeach]]
| Microcarbo pygmaeus
| [[:commons:Category:Microcarbo pygmaeus|Microcarbo pygmaeus]]
|
| 85
|
| 28
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 64
| Q18700
| [[bróg-ghob]]
| Balaeniceps rex
| [[:commons:Category:Balaeniceps rex|Balaeniceps rex]]
|
|
| [[Íomhá:Balaeniceps rex distribution.svg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 65
| Q121221
| [[budragár]]
| Melopsittacus undulatus
| [[:commons:Category:Melopsittacus undulatus|Melopsittacus undulatus]]
| 2.15
|
| [[Íomhá:Budgerigar map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 66
| Q168677
| [[bultúr luaithriúíl]]
| Aegypius monachus
| [[:commons:Category:Aegypius monachus|Aegypius monachus]]
| 243
| 2.5
| [[Íomhá:AegypiusMonachusIUCNver2019 1.png|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 67
| Q126167
| [[bultúr uan]]
| Gypaetus barbatus
| [[:commons:Category:Gypaetus barbatus|Gypaetus barbatus]]
| 224<br/>4.913<br/>6.175
| 2.621
| [[Íomhá:GypaetusBarbatusIUCNver2018 2.png|center|128px]]
| 54
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 68
| Q33504
| [[bultúr Éigipteach]]
| Neophron percnopterus
| [[:commons:Category:Neophron percnopterus|Neophron percnopterus]]
| 94<br/>1.977
| 1.676
| [[Íomhá:NeophronMap.svg|center|128px]]
| 42
| [[Speiceas i mbaol|speicis i mbaol]]
|-
| style='text-align:right'| 69
| Q290871
| [[bustard Houbara]]
| Chlamydotis undulata
| [[:commons:Category:Chlamydotis undulata|Chlamydotis undulata]]
| 68<br/>1.96<br/>1.15
|
| [[Íomhá:Houbara map.svg|center|128px]]
| 24
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 70
| Q188601
| [[bustard beag]]
| Tetrax tetrax
| [[:commons:Category:Tetrax tetrax|Tetrax tetrax]]
| 41
| 110
| [[Íomhá:TetraxTetraxIUCNver2018 2.png|center|128px]]
| 21
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 71
| Q171655
| [[bustard mór]]
| Otis tarda
| [[:commons:Category:Otis tarda|Otis tarda]]
| 143
| 235<br/>180
| [[Íomhá:Otis tarda distribution.png|center|128px]]
| 25
| [[Speiceas i mbaol|speicis i mbaol]]
|-
| style='text-align:right'| 72
| Q26205
| [[buíóg]]
| Emberiza citrinella
| [[:commons:Category:Emberiza citrinella|Emberiza citrinella]]
| 2.94
| 26
| [[Íomhá:Emberizacitronella3.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 73
| Q908909
| [[búbúc Norfolk]]
| Ninox novaeseelandiae
| [[:commons:Category:Ninox novaeseelandiae|Ninox novaeseelandiae]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 74
| Q179959
| [[cacapó]]
| Strigops habroptila
| [[:commons:Category:Strigops habroptila|Strigops habroptila]]
|
|
| [[Íomhá:Kakapohist.svg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q219127|i mbaol criticiúil]]''
|-
| style='text-align:right'| 75
| Q27050
| [[cadhan]]
| Branta bernicla
| [[:commons:Category:Branta bernicla|Branta bernicla]]
|
| 1.01
| [[Íomhá:Branta bernicla map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 76
| Q188446
| [[caipín dubh]]
| Sylvia atricapilla
| [[:commons:Category:Sylvia atricapilla|Sylvia atricapilla]]
| 2.19<br/>18.1
| 23
| [[Íomhá:Sylviaatricapillamap2.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 77
| Q1589281
| [[caislín Sibéarach]]
| Saxicola maurus
| [[:commons:Category:Saxicola maurus|Saxicola maurus]]
|
|
|
|
|
|-
| style='text-align:right'| 78
| Q235057
| [[caislín aille]]
| Monticola saxatilis
| [[:commons:Category:Monticola saxatilis|Monticola saxatilis]]
| 4.95<br/>47<br/>52.4
|
| [[Íomhá:MonticolaSaxatilisIUCNver2019 1.png|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 79
| Q155869
| [[caislín aitinn]]
| Saxicola rubetra
| [[:commons:Category:Saxicola rubetra|Saxicola rubetra]]
| 2.06
| 22
| [[Íomhá:Saxicola rubetra, IUCN.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 80
| Q1315689
| [[caislín cloch]]
| Saxicola torquatus
| [[:commons:Category:Saxicola torquatus|Saxicola torquatus]]
|
|
|
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 81
| Q838665
| [[caislín cloch Eorpach]]
| Saxicola rubicola
| [[:commons:Category:Saxicola rubicola|Saxicola rubicola]]
|
|
|
| 15
|
|-
| style='text-align:right'| 82
| Q208334
| [[Donnóg Alpach|cantaire Alpshléibhe]]
| Prunella collaris
| [[:commons:Category:Prunella collaris|Prunella collaris]]
|
|
| [[Íomhá:PrunellaCollariusIUCN.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 83
| Q1049121
| [[Donnóg Radde|cantaire carraige]]
| Prunella ocularis
| [[:commons:Category:Prunella ocularis|Prunella ocularis]]
|
|
|
| 11
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 84
| Q129059
| [[capall coille]]
| Tetrao urogallus
| [[:commons:Category:Tetrao urogallus|Tetrao urogallus]]
| 3.8<br/>1.97<br/>53
| 106
| [[Íomhá:Western Capercaillie Tetrao urogallus distribution map.png|center|128px]]
| 25
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 85
| Q26198
| [[caróg dhubh]]
| Corvus corone
| [[:commons:Category:Corvus corone|Corvus corone]]
|
| 0.91
| [[Íomhá:Corvus corone map.jpg|center|128px]]
| 19
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 86
| Q831597
| [[catéan liath]]
| Dumetella carolinensis
| [[:commons:Category:Dumetella carolinensis|Dumetella carolinensis]]
| 3.8<br/>35.7<br/>39.6
|
| [[Íomhá:Dumetella carolinensis-map.jpg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 87
| Q25384
| [[ceann cait]]
| Asio otus
| [[:commons:Category:Asio otus|Asio otus]]
|
| 95
| [[Íomhá:Asio otus distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 88
| Q25376
| [[Cearc cheannann Eoráiseach|cearc cheannann]]
| Fulica atra
| [[:commons:Category:Fulica atra|Fulica atra]]
| 36.5<br/>835<br/>715
| 75
| [[Íomhá:Fulica atra distribution.png|center|128px]]
| 22
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 89
| Q637533
| [[cearc cheannann]]
| Fulica
| [[:commons:Category:Fulica|Fulica]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 90
| Q470016
| [[cearc cheannann Mheiriceánach]]
| Fulica americana
| [[:commons:Category:Fulica americana|Fulica americana]]
|
|
| [[Íomhá:American Coot-map-localisation-fr.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 91
| Q901228
| [[cearc mhailí]]
| Leipoa ocellata
| [[:commons:Category:Leipoa ocellata|Leipoa ocellata]]
| 2.4<br/>175<br/>1.8
|
|
| 63
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 92
| Q178702
| [[cearc shailí]]
| Lagopus lagopus
| [[:commons:Category:Lagopus lagopus|Lagopus lagopus]]
| 720<br/>580
|
| [[Íomhá:Willow Ptarmigan Lagopus lagopus distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 93
| Q18847
| [[cearc uisce]]
| Gallinula chloropus
| [[:commons:Category:Gallinula chloropus|Gallinula chloropus]]
| 348
| 52
| [[Íomhá:Gallinula chloropus distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 94
| Q312779
| [[ceolaire Blyth]]
| Acrocephalus dumetorum
| [[:commons:Category:Acrocephalus dumetorum|Acrocephalus dumetorum]]
| 1.68
|
|
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 95
| Q650114
| [[ceolaire Cetti]]
| Cettia cetti
| [[:commons:Category:Cettia cetti|Cettia cetti]]
|
| 17
| [[Íomhá:Cettia cetti distribution map.png|center|128px]]
| 16
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 96
| Q321272
| [[ceolaire Savi]]
| Locustella luscinioides
| [[:commons:Category:Locustella luscinioides|Locustella luscinioides]]
| 2.08
| 20
| [[Íomhá:LocustellaLuscinioidesIUCN.svg|center|128px]]
| 10
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 97
| Q14753772
| [[ceolaire bánlíoch]]
| Iduna pallida
| [[:commons:Category:Iduna pallida|Iduna pallida]]
|
|
| [[Íomhá:IdunaPallidaIUCN.svg|center|128px]]
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 98
| Q208710
| [[ceolaire casarnaí]]
| Locustella naevia
| [[:commons:Category:Locustella naevia|Locustella naevia]]
|
| 17
| [[Íomhá:LocustellaNaeviaIUCN.svg|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 99
| Q1345750
| [[ceolaire casarnaí Pallas]]
| Locustella certhiola<br/>Helopsaltes certhiola
| [[:commons:Category:Locustella certhiola|Locustella certhiola]]
| 1.82
|
|
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 100
| Q27075477
| [[ceolaire coille]]
| Phylloscopus sibilatrix
| [[:commons:Category:Phylloscopus sibilatrix|Phylloscopus sibilatrix]]
| 1.32<br/>10
| 22
| [[Íomhá:Phylloscopus sibilatrix Range Map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 101
| Q210422
| [[ceolaire corraigh]]
| Acrocephalus palustris
| [[:commons:Category:Acrocephalus palustris|Acrocephalus palustris]]
| 1.85
| 20
|
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 102
| Q27236
| [[ceolaire cíbe]]
| Acrocephalus schoenobaenus
| [[:commons:Category:Acrocephalus schoenobaenus|Acrocephalus schoenobaenus]]
| 1.65
| 19
| [[Íomhá:AcrocephalusSchoenobaenusIUCN.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 103
| Q1590574
| [[Ceolaire Upcher|ceolaire fann]]
| Hippolais languida
| [[:commons:Category:Hippolais languida|Hippolais languida]]
| 1.79
|
|
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 104
| Q210791
| [[ceolaire feanearrach]]
| Cisticola juncidis
| [[:commons:Category:Cisticola juncidis|Cisticola juncidis]]
|
|
| [[Íomhá:CisticolaJuncidisIUCN.svg|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 105
| Q596278
| [[Ceolaire mion|ceolaire fásaigh]]
| Sylvia nana
| [[:commons:Category:Sylvia nana|Sylvia nana]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 106
| Q202478
| [[ceolaire garraí]]
| Sylvia borin
| [[:commons:Category:Sylvia borin|Sylvia borin]]
|
| 22
| [[Íomhá:Sylviaborinmap2.jpg|center|128px]]
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 107
| Q159080
| [[ceolaire giolcaí]]
| Acrocephalus scirpaceus
| [[:commons:Category:Acrocephalus scirpaceus|Acrocephalus scirpaceus]]
|
| 19
| [[Íomhá:AcrocephalusScirpaceusIUCN.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 108
| Q827657
| [[ceolaire goirt ríse]]
| Acrocephalus agricola
| [[:commons:Category:Acrocephalus agricola|Acrocephalus agricola]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 109
| Q27674
| [[ceolaire ictireach]]
| Hippolais icterina
| [[:commons:Category:Hippolais icterina|Hippolais icterina]]
| 1.7
| 22
| [[Íomhá:HippolaisIcterinaIUCN.svg|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 110
| Q27075547
| [[Ceolaire tiubhghobach|ceolaire oirféasach]]
| Sylvia crassirostris
| [[:commons:Category:Sylvia crassirostris|Sylvia crassirostris]]
|
|
|
|
|
|-
| style='text-align:right'| 111
| Q757116
| [[Ceolaire cuaráin|ceolaire rúiseach]]
| Iduna caligata
| [[:commons:Category:Iduna caligata|Iduna caligata]]
|
|
|
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 112
| Q27239
| [[ceolaire sailí]]
| Phylloscopus trochilus
| [[:commons:Category:Phylloscopus trochilus|Phylloscopus trochilus]]
|
| 19
| [[Íomhá:Phylloscopus trochilus Range Map.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 113
| Q460229
| [[ceolaire scothghlas]]
| Phylloscopus trochiloides
| [[:commons:Category:Phylloscopus trochiloides|Phylloscopus trochiloides]]
|
|
| [[Íomhá:Phylloscopus trochiloides distribution map.png|center|128px]]
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 114
| Q26982
| [[circín starraiceach]]
| Galerida cristata
| [[:commons:Category:Galerida cristata|Galerida cristata]]
|
|
| [[Íomhá:Galerida cristata distribution map.png|center|128px]]
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 115
| Q148583
| [[cirlghealóg]]
| Emberiza cirlus
| [[:commons:Category:Emberiza cirlus|Emberiza cirlus]]
|
| 24
| [[Íomhá:Emberiza cirlus distribution map.jpg|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 116
| Q25385
| [[clamhán]]
| Buteo buteo
| [[:commons:Category:Buteo buteo|Buteo buteo]]
| 0.925<br/>60<br/>790<br/>966.5
| 1.24
| [[Íomhá:Buteo buteo distribution map.png|center|128px]]
| 34
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 117
| Q233684
| [[clamhán cosfhada]]
| Buteo rufinus
| [[:commons:Category:Buteo rufinus|Buteo rufinus]]
| 73
|
| [[Íomhá:ButeoRufinusIUCN2019-2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 118
| Q26407
| [[clamhán lópach]]
| Buteo lagopus
| [[:commons:Category:Buteo lagopus|Buteo lagopus]]
| 824.6<br/>1.027
| 1.35
| [[Íomhá:Buteo lagopus distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 119
| Q170466
| [[clamhán riabhach]]
| Pernis apivorus
| [[:commons:Category:Pernis apivorus|Pernis apivorus]]
| 49
| 1.26
| [[Íomhá:Pernis apivorus distr.png|center|128px]]
| 32
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 120
| Q26420
| [[Clochrán coiteann|clochrán]]
| Oenanthe oenanthe
| [[:commons:Category:Oenanthe oenanthe|Oenanthe oenanthe]]
|
| 0.28
| [[Íomhá:Oenanthe oenanthe map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 121
| Q769528
| [[Clochrán earr-rua|clochrán Afganastánach]]
| Oenanthe chrysopygia
| [[:commons:Category:Oenanthe chrysopygia|Oenanthe chrysopygia]]
|
|
|
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 122
| Q763538
| [[clochrán alabhreac]]
| Oenanthe pleschanka
| [[:commons:Category:Oenanthe pleschanka|Oenanthe pleschanka]]
| 2.43
|
|
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 123
| Q385723
| [[Oenanthe hispanica|clochrán cluasdubh]]
| Oenanthe hispanica
| [[:commons:Category:Oenanthe hispanica|Oenanthe hispanica]]
|
|
| [[Íomhá:OenantheHispanicaIUCNver2019-3.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 124
| Q769093
| [[Clochrán Finsch|clochrán droimbhán]]
| Oenanthe finschii
| [[:commons:Category:Oenanthe finschii|Oenanthe finschii]]
| 26<br/>29
|
|
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 125
| Q1303323
| [[Clochrán Coirdíneach|clochrán earrdhearg]]
| Oenanthe xanthoprymna
| [[:commons:Category:Oenanthe xanthoprymna|Oenanthe xanthoprymna]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 126
| Q769934
| [[clochrán fásaigh]]
| Oenanthe deserti
| [[:commons:Category:Oenanthe deserti|Oenanthe deserti]]
|
|
|
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 127
| Q747686
| [[clochrán gainimh]]
| Oenanthe isabellina
| [[:commons:Category:Oenanthe isabellina|Oenanthe isabellina]]
| 3.04<br/>29
|
|
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 128
| Q752481
| [[Cnagaire Siriach|cnagaire Síriach]]
| Dendrocopos syriacus
| [[:commons:Category:Dendrocopos syriacus|Dendrocopos syriacus]]
| 5.1
|
| [[Íomhá:Dendrocopos syriacus distr new.png|center|128px]]
| 10
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 129
| Q207290
| [[Cnagaire droimgheal|cnagaire droimbhán]]
| Dendrocopos leucotos
| [[:commons:Category:Dendrocopos leucotos|Dendrocopos leucotos]]
|
|
| [[Íomhá:White-backed Woodpecker Dendrocopos leucotos distribution map.png|center|128px]]
| 15
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 130
| Q143284
| [[cnagaire dubh]]
| Dryocopus martius
| [[:commons:Category:Dryocopus martius|Dryocopus martius]]
| 11.8
|
| [[Íomhá:Dryocopus martius distr.PNG|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 131
| Q166171
| [[cnagaire glas]]
| Picus viridis
| [[:commons:Category:Picus viridis|Picus viridis]]
| 8.9<br/>193
| 41
| [[Íomhá:Picus viridis dis.png|center|128px]]
| 19
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 132
| Q27124
| [[cnota]]
| Calidris canutus
| [[:commons:Category:Calidris canutus|Calidris canutus]]
| 19.3<br/>126<br/>148
| 0.5
| [[Íomhá:RedKnotMigration.svg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 133
| Q156767
| [[cnóshnag Eorpach]]
| Sitta europaea
| [[:commons:Category:Sitta europaea|Sitta europaea]]
| 2.25<br/>23
| 24
| [[Íomhá:Sitta europaea distribution map.png|center|128px]]
| 16
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 134
| Q749701
| [[Cnóshnag Neumayer|cnóshnag creige]]
| Sitta neumayer
| [[:commons:Category:Sitta neumayer|Sitta neumayer]]
| 2.43
|
|
| 15
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 135
| Q514809
| [[cocaitíl]]
| Nymphicus hollandicus
| [[:commons:Category:Nymphicus hollandicus|Nymphicus hollandicus]]
| 5.68<br/>86
|
| [[Íomhá:Bird range cockatiel.png|center|128px]]
| 20
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 136
| Q1274601
| [[coileach sneachta Caispeach]]
| Tetraogallus caspius
| [[:commons:Category:Tetraogallus caspius|Tetraogallus caspius]]
| 2.59<br/>2.07<br/>75
| 100
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 137
| Q1137277
| [[coileach sneachta Cugasach]]
| Tetraogallus caucasicus
| [[:commons:Category:Tetraogallus caucasicus|Tetraogallus caucasicus]]
|
| 87.5
|
| 28
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 138
| Q25332
| [[coirneach]]
| Pandion haliaetus
| [[:commons:Category:Pandion haliaetus|Pandion haliaetus]]
|
| 1.6
| [[Íomhá:Wiki-Pandion haliaetus.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 139
| Q42326
| [[colm aille]]
| Columba livia
| [[:commons:Category:Columba livia|Columba livia]]
| 294<br/>267
| 690
| [[Íomhá:Columba livia distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 140
| Q26026
| [[Colúr coille|colm coille]]
| Columba palumbus
| [[:commons:Category:Columba palumbus|Columba palumbus]]
| 18.9
| 0.75
| [[Íomhá:Columba-palumbus-dist.png|center|128px]]
| 17
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 141
| Q26140
| [[colm gorm]]
| Columba oenas
| [[:commons:Category:Columba oenas|Columba oenas]]
| 16.7
| 0.75
| [[Íomhá:ColumbaOenasIUCNver2019-2.png|center|128px]]
| 22
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 142
| Q170598
| [[condar na nAindéas]]
| Vultur gryphus
| [[:commons:Category:Vultur gryphus|Vultur gryphus]]
|
| 3.048
| [[Íomhá:AndeanMap.png|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 143
| Q25382
| [[corcrán coille]]
| Pyrrhula pyrrhula
| [[:commons:Category:Pyrrhula pyrrhula|Pyrrhula pyrrhula]]
| 2.41<br/>31
| 0.26
| [[Íomhá:PyrrhulaPyrrhulaIUCN2019-3.png|center|128px]]
| 15
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 144
| Q1084895
| [[corcrán coille ceannliath]]
| Pyrrhula erythaca
| [[:commons:Category:Pyrrhula erythaca|Pyrrhula erythaca]]
| 21.7
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 145
| Q160488
| [[corr chorcra]]
| Ardea purpurea
| [[:commons:Category:Ardea purpurea|Ardea purpurea]]
| 51
| 1.35
| [[Íomhá:ArdeaPurpureaIUCNver2019 1.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 146
| Q171360
| [[corr leitheadach Eoráiseach]]
| Platalea leucorodia
| [[:commons:Category:Platalea leucorodia|Platalea leucorodia]]
| 76
| 1.3
| [[Íomhá:Platalea leucorodia.PNG|center|128px]]
| 23
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 147
| Q126216
| [[corr oíche]]
| Nycticorax nycticorax
| [[:commons:Category:Nycticorax nycticorax|Nycticorax nycticorax]]
| 682<br/>590
| 1.06
| [[Íomhá:Nycticorax nycticorax map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 148
| Q722981
| [[corr ríoga]]
| Platalea regia
| [[:commons:Category:Platalea regia|Platalea regia]]
| 69
| 120
|
| 22
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 149
| Q191394
| [[corr scréachach]]
| Ardeola ralloides
| [[:commons:Category:Ardeola ralloides|Ardeola ralloides]]
| 16<br/>288
| 0.86
| [[Íomhá:Ardeola ralloides map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 150
| Q144218
| [[coscaróba]]
| Coscoroba coscoroba
| [[:commons:Category:Coscoroba coscoroba|Coscoroba coscoroba]]
| 4.6<br/>3.8<br/>185
|
| [[Íomhá:Coscoroba coscoroba map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 151
| Q18859
| [[cosdeargán]]
| Tringa totanus
| [[:commons:Category:Tringa totanus|Tringa totanus]]
| 22.3<br/>129
| 62
| [[Íomhá:TringaTotanusIUCN2019 2.png|center|128px]]
| 24
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 152
| Q28103
| [[cosdeargán breac]]
| Tringa erythropus
| [[:commons:Category:Tringa erythropus|Tringa erythropus]]
| 24.5<br/>142<br/>161
| 64
| [[Íomhá:TringaErythropusIUCN.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 153
| Q230837
| [[cromán bánlíoch]]
| Circus macrourus
| [[:commons:Category:Circus macrourus|Circus macrourus]]
| 28<br/>322<br/>445
| 1.09
| [[Íomhá:Circus macrourus distribution map.png|center|128px]]
| 29
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 154
| Q26574
| [[cromán liath]]
| Circus pygargus
| [[:commons:Category:Circus pygargus|Circus pygargus]]
| 24<br/>261<br/>370
| 1.09
| [[Íomhá:Circus pygargus distribution map.png|center|128px]]
| 28
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 155
| Q25572
| [[cromán na gcearc]]
| Circus cyaneus
| [[:commons:Category:Circus cyaneus|Circus cyaneus]]
| 346<br/>527
| 1.1
| [[Íomhá:Circus cyaneus distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 156
| Q27102
| [[crosán]]
| Alca torda
| [[:commons:Category:Alca torda|Alca torda]]
|
| 0.661
| [[Íomhá:Alca torda map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 157
| Q18854
| [[crotach]]
| Numenius arquata
| [[:commons:Category:Numenius arquata|Numenius arquata]]
| 76<br/>742<br/>869
| 0.97
| [[Íomhá:NumeniusArquata.png|center|128px]]
| 28
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 158
| Q61857
| [[crotach Artach]]
| Numenius borealis
| [[:commons:Category:Numenius borealis|Numenius borealis]]
|
| 70
| [[Íomhá:Numenius borealis map.svg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q219127|i mbaol criticiúil]]''
|-
| style='text-align:right'| 159
| Q18858
| [[crotach eanaigh]]
| Numenius phaeopus
| [[:commons:Category:Numenius phaeopus|Numenius phaeopus]]
|
| 1.07
| [[Íomhá:Numenius phaeopus distribution map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 160
| Q79915
| [[Murlach mara|cruidín]]
| Alcedo atthis
| [[:commons:Category:Alcedo atthis|Alcedo atthis]]
| 4.3
| 25
| [[Íomhá:Alcedo atthis -range map-2-cp.png|center|128px]]
| 19.5
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 161
| Q735158
| [[Cruidíní píbgheal|cruidín uchtbhán]]
| Halcyon smyrnensis
| [[:commons:Category:Halcyon smyrnensis|Halcyon smyrnensis]]
|
|
| [[Íomhá:White-throated Kingfisher Range.JPG|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 162
| Q18845
| [[Cuach choiteann|cuach]]
| Cuculus canorus
| [[:commons:Category:Cuculus canorus|Cuculus canorus]]
| 3.22<br/>117<br/>106
| 58
| [[Íomhá:Distribution of Cuculus canorus.PNG|center|128px]]
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 163
| Q852265
| [[cuach ghob-bhuí]]
| Coccyzus americanus
| [[:commons:Category:Coccyzus americanus|Coccyzus americanus]]
|
|
| [[Íomhá:Coccyzus americanus map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 164
| Q27442
| [[cuilire alabhreac]]
| Ficedula hypoleuca
| [[:commons:Category:Ficedula hypoleuca|Ficedula hypoleuca]]
| 1.7<br/>12
| 22
| [[Íomhá:FicedulaHypoleucaIUCN2019-3.png|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 165
| Q241499
| [[cuilire broinnrua]]
| Ficedula parva
| [[:commons:Category:Ficedula parva|Ficedula parva]]
| 1.45
|
| [[Íomhá:FicedulaParvaIUCN2019-3.png|center|128px]]
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 166
| Q1591580
| [[cuilire leathmhuinceach]]
| Ficedula semitorquata
| [[:commons:Category:Ficedula semitorquata|Ficedula semitorquata]]
|
|
|
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 167
| Q26607
| [[cuilire liath]]
| Muscicapa striata
| [[:commons:Category:Muscicapa striata|Muscicapa striata]]
| 1.92
| 24
| [[Íomhá:MuscicapaStriataIUCN2019-3.png|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 168
| Q690826
| [[Cuilire bán|cuilire muinceach]]
| Ficedula albicollis
| [[:commons:Category:Ficedula albicollis|Ficedula albicollis]]
| 1.6
|
|
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 169
| Q25345384
| [[cág]]
| Coloeus monedula
| [[:commons:Category:Coloeus monedula|Coloeus monedula]]
|
| 0.65
| [[Íomhá:Corvus monedula distribution de.svg|center|128px]]
| 20
|
|-
| style='text-align:right'| 170
| Q191386
| [[cág gob-bhuí]]
| Pyrrhocorax graculus
| [[:commons:Category:Pyrrhocorax graculus|Pyrrhocorax graculus]]
|
|
| [[Íomhá:Pyrrhocoraxgraculusmap.png|center|128px]]
| 19
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 171
| Q208405
| [[cánóg dhubh]]
| Puffinus puffinus
| [[:commons:Category:Puffinus puffinus|Puffinus puffinus]]
| 521
| 82
| [[Íomhá:Puffinus puffinus distribution.jpg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 172
| Q25234
| [[Lon dubh|céirseach]]
| Turdus merula
| [[:commons:Category:Turdus merula|Turdus merula]]
|
| 36
| [[Íomhá:Turdus merula distribution map.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 173
| Q244197
| [[Cíobhaí Beag Breac|cíobhaí beag breac]]
| Apteryx owenii
| [[:commons:Category:Apteryx owenii|Apteryx owenii]]
| 285
|
| [[Íomhá:Apteryx owenii - distribution map.svg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 174
| Q734829
| [[Cíobhaí Donn an Oileáin Thuaidh|cíobhaí donn an Oileáin Thuaidh]]
| Apteryx mantelli
| [[:commons:Category:Apteryx mantelli|Apteryx mantelli]]
| 2.25<br/>2.955
|
| [[Íomhá:North Island Brown Kiwi.png|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 175
| Q730091
| [[Cíobhaí Mór Breac|cíobhaí mór breac]]
| Apteryx haastii
| [[:commons:Category:Apteryx haastii|Apteryx haastii]]
| 425
|
| [[Íomhá:418px-NZ-kiwimapApteryx haastii.png|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 176
| Q26657
| [[Cíorbhuí coiteann|cíorbhuí]]
| Regulus regulus
| [[:commons:Category:Regulus regulus|Regulus regulus]]
| 0.77
| 14
| [[Íomhá:Regulus regulus map.png|center|128px]]
| 17
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 177
| Q869023
| [[cíorlacha Phatagónach]]
| Lophonetta specularioides
| [[:commons:Category:Lophonetta specularioides|Lophonetta specularioides]]
|
|
| [[Íomhá:Lophonetta specularioides map.svg|center|128px]]
| 30
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 178
| Q80362
| [[cúr dubh]]
| Milvus migrans
| [[:commons:Category:Milvus migrans|Milvus migrans]]
| 56<br/>828
| 1.52
| [[Íomhá:Milvus migrans distr.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 179
| Q156250
| [[cúr rua]]
| Milvus milvus
| [[:commons:Category:Milvus milvus|Milvus milvus]]
| 63<br/>1.012<br/>1.232
| 1.66
| [[Íomhá:Milvus milvus distr.png|center|128px]]
| 31
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 180
| Q184825
| [[deargán sneachta]]
| Turdus iliacus
| [[:commons:Category:Turdus iliacus|Turdus iliacus]]
| 4.9<br/>62
| 0.36
| [[Íomhá:Turdus iliacus map.svg|center|128px]]
| 13
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 181
| Q11380593
| [[deargéadan beag]]
| Acanthis cabaret
| [[:commons:Category:Acanthis cabaret|Acanthis cabaret]]
|
|
| [[Íomhá:Carduelis cabaret map.png|center|128px]]
|
|
|-
| style='text-align:right'| 182
| Q20754771
| [[deargéadan coiteann]]
| Acanthis flammea
| [[:commons:Category:Acanthis flammea|Acanthis flammea]]
|
| 23
| [[Íomhá:AcanthisFlammeaIUCN.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 183
| Q26698
| [[donnóg]]
| Prunella modularis
| [[:commons:Category:Prunella modularis|Prunella modularis]]
|
| 0.21
| [[Íomhá:PrunellaModularisIUCN.png|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 184
| Q167230
| [[Snámhaí balla|dreapaire balla]]
| Tichodroma muraria
| [[:commons:Category:Tichodroma muraria|Tichodroma muraria]]
|
|
| [[Íomhá:Mauerläufer1.png|center|128px]]
| 19
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 185
| Q25740
| [[dreoilín]]
| Troglodytes troglodytes
| [[:commons:Category:Troglodytes troglodytes|Troglodytes troglodytes]]
|
| 15
| [[Íomhá:Troglodytes troglodytes-map.jpg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 186
| Q27160
| [[droimneach beag]]
| Larus fuscus
| [[:commons:Category:Larus fuscus|Larus fuscus]]
| 880<br/>755
| 1.34
| [[Íomhá:Larus fuscus map.svg|center|128px]]
| 25
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 187
| Q26629
| [[droimneach mór]]
| Larus marinus
| [[:commons:Category:Larus marinus|Larus marinus]]
|
| 1.67
| [[Íomhá:RangeMap Lmarinus.jpg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 188
| Q25469
| [[Druid choiteann|druid]]
| Sturnus vulgaris
| [[:commons:Category:Sturnus vulgaris|Sturnus vulgaris]]
|
| 0.38
| [[Íomhá:Sturnus vulgaris map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 189
| Q890912
| [[Druid droimchorcra|druid dauria]]
| Agropsar sturninus
| [[:commons:Category:Agropsar sturninus|Agropsar sturninus]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 190
| Q20823352
| [[druid rósach]]
| Pastor roseus
| [[:commons:Category:Pastor roseus|Pastor roseus]]
| 6.6<br/>79.6<br/>66.9
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 191
| Q25402
| [[eala bhalbh]]
| Cygnus olor
| [[:commons:Category:Cygnus olor|Cygnus olor]]
| 11.8<br/>9.67
| 230
| [[Íomhá:Mute Swan ebird data map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 192
| Q131044
| [[eala dhubh]]
| Cygnus atratus
| [[:commons:Category:Cygnus atratus|Cygnus atratus]]
| 258<br/>6.2<br/>5.1
| 180
| [[Íomhá:Black Swan.png|center|128px]]
| 38
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 193
| Q25612
| [[eala ghlórach]]
| Cygnus cygnus
| [[:commons:Category:Cygnus cygnus|Cygnus cygnus]]
| 331<br/>14<br/>8.75
| 2.29
| [[Íomhá:Cygnus-cygnus.png|center|128px]]
| 36
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 194
| Q244432
| [[eala phíbdhubh]]
| Cygnus melancoryphus
| [[:commons:Category:Cygnus melancoryphus|Cygnus melancoryphus]]
|
|
| [[Íomhá:Cygnus melancoryphus map.svg|center|128px]]
| 35
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 195
| Q26603
| [[eala thundra]]
| Cygnus columbianus
| [[:commons:Category:Cygnus columbianus|Cygnus columbianus]]
| 7.258<br/>6.305
| 1.98
| [[Íomhá:Cygnus columbianus map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 196
| Q26620
| [[earrdheargán]]
| Phoenicurus phoenicurus
| [[:commons:Category:Phoenicurus phoenicurus|Phoenicurus phoenicurus]]
|
| 22
| [[Íomhá:Distribution ph phoenicurus.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 197
| Q796484
| [[Earrdheargán báneiteach|earrdheargán Cugasach]]
| Phoenicurus erythrogastrus
| [[:commons:Category:Phoenicurus erythrogastrus|Phoenicurus erythrogastrus]]
|
|
|
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 198
| Q26755
| [[earrdheargán dubh]]
| Phoenicurus ochruros
| [[:commons:Category:Phoenicurus ochruros|Phoenicurus ochruros]]
|
| 25
| [[Íomhá:DistributionBlackRedstart.png|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 199
| Q748290
| [[fabhcún Barbarach]]
| Falco pelegrinoides
| [[:commons:Category:Falco peregrinus pelegrinoides|Falco peregrinus pelegrinoides]]
|
|
|
|
|
|-
| style='text-align:right'| 200
| Q33554
| [[fabhcún Lanner]]
| Falco biarmicus
| [[:commons:Category:Falco biarmicus|Falco biarmicus]]
|
| 100.5
|
| 32
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 201
| Q165974
| [[fabhcún Saker]]
| Falco cherrug
| [[:commons:Category:Falco cherrug|Falco cherrug]]
| 53<br/>875<br/>1.13
| 111.5
| [[Íomhá:Falco cherrug distr.png|center|128px]]
| 30
| [[Speiceas i mbaol|speicis i mbaol]]
|-
| style='text-align:right'| 202
| Q179625
| [[fabhcún cosdearg]]
| Falco vespertinus
| [[:commons:Category:Falco vespertinus|Falco vespertinus]]
| 17<br/>150<br/>167
| 0.72
| [[Íomhá:Falco vespertinus distr.png|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 203
| Q30535
| [[Falco peregrinus|fabhcún gorm]]
| Falco peregrinus
| [[:commons:Category:Falco peregrinus|Falco peregrinus]]
|
| 1.02
| [[Íomhá:PeregrineRangeMap.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 204
| Q177688
| [[fabhcún tuaithe]]
| Falco rusticolus
| [[:commons:Category:Falco rusticolus|Falco rusticolus]]
|
| 58
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 205
| Q206840
| [[falaróp gobchaol]]
| Phalaropus lobatus
| [[:commons:Category:Phalaropus lobatus|Phalaropus lobatus]]
| 6.3<br/>35<br/>39
| 0.34
| [[Íomhá:Phalaropus lobatus distribution.png|center|128px]]
| 19
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 206
| Q208335
| [[falaróp gobmhór]]
| Phalaropus fulicarius
| [[:commons:Category:Phalaropus fulicarius|Phalaropus fulicarius]]
|
| 0.42
| [[Íomhá:Phalaropus fulicarius distribution.png|center|128px]]
| 19
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 207
| Q26470
| [[falcóg bheag]]
| Alle alle
| [[:commons:Category:Alle alle|Alle alle]]
| 28
| 0.32
| [[Íomhá:Little Auk ebird data map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 208
| Q683138
| [[faoileán Airméanach]]
| Larus armenicus
| [[:commons:Category:Larus armenicus|Larus armenicus]]
| 1
| 140
| [[Íomhá:Larus armenicus range.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 209
| Q2735427
| [[Faoileán Heuglin|faoileán Sibéarach]]
| Larus heuglini
| [[:commons:Category:Larus fuscus heuglini|Larus fuscus heuglini]]
|
|
|
|
|
|-
| style='text-align:right'| 210
| Q619065
| [[faoileán an Aigéin Chiúin]]
| Larus pacificus
| [[:commons:Category:Larus pacificus|Larus pacificus]]
| 98.4<br/>1.55<br/>1.077
| 147
|
| 24
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 211
| Q754885
| [[faoileán bandghobach]]
| Larus delawarensis
| [[:commons:Category:Larus delawarensis|Larus delawarensis]]
| 566<br/>471
| 1150
| [[Íomhá:Larus delawarensis map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 212
| Q26427
| [[faoileán bán]]
| Larus canus
| [[:commons:Category:Larus canus|Larus canus]]
| 413<br/>360
| 1.11
| [[Íomhá:Larus canus map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 213
| Q27375
| [[faoileán glas]]
| Larus hyperboreus
| [[:commons:Category:Larus hyperboreus|Larus hyperboreus]]
| 1.576<br/>1.249
| 158
| [[Íomhá:Larus hyperboreus map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 214
| Q391421
| [[Crotach gobchaol|faoileán gobchaol]]
| Chroicocephalus genei
| [[:commons:Category:Chroicocephalus genei|Chroicocephalus genei]]
| 29<br/>275<br/>236
| 102
|
| 22
|
|-
| style='text-align:right'| 215
| Q389505
| [[faoileán gáiriteach]]
| Larus cachinnans
| [[:commons:Category:Larus cachinnans|Larus cachinnans]]
| 60<br/>1.275<br/>1.033
| 141
| [[Íomhá:LarusCachinnansIUCN2019-2.png|center|128px]]
| 27
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 216
| Q28236
| [[faoileán scadán]]
| Larus argentatus
| [[:commons:Category:Larus argentatus|Larus argentatus]]
|
| 1.34
| [[Íomhá:Larus argentatus map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 217
| Q704982
| [[faoileán scadán cosbhuí]]
| Larus michahellis
| [[:commons:Category:Larus michahellis|Larus michahellis]]
|
| 130
| [[Íomhá:Larus michahellis map.png|center|128px]]
| 28
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 218
| Q742574
| [[feadlacha aghaidhbhán]]
| Dendrocygna viduata
| [[:commons:Category:Dendrocygna viduata|Dendrocygna viduata]]
| 36<br/>674
|
| [[Íomhá:Dendrocygnaviduatarange.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 219
| Q378192
| [[feadlacha na nIndiacha Thiar]]
| Dendrocygna arborea
| [[:commons:Category:Dendrocygna arborea|Dendrocygna arborea]]
| 54
|
| [[Íomhá:Dendrocygna arborea map.svg|center|128px]]
| 30
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 220
| Q752461
| [[feadlacha tharrdhubh]]
| Dendrocygna autumnalis
| [[:commons:Category:Dendrocygna autumnalis|Dendrocygna autumnalis]]
| 831
|
| [[Íomhá:Dendrocygna autumnalis distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 221
| Q752485
| [[Feadóg Áiseach|feadóg Chaispeach]]
| Anarhynchus asiaticus
| [[:commons:Category:Charadrius asiaticus|Charadrius asiaticus]]
|
| 58
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 222
| Q21148
| [[feadóg bhuí]]
| Pluvialis apricaria
| [[:commons:Category:Pluvialis apricaria|Pluvialis apricaria]]
| 32.8<br/>175
| 72
| [[Íomhá:Pluvialis apricaria map.svg|center|128px]]
| 29
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 223
| Q18865
| [[feadóg bhuí Chiúin-Aigéanach]]
| Pluvialis fulva
| [[:commons:Category:Pluvialis fulva|Pluvialis fulva]]
| 18<br/>135
| 44
| [[Íomhá:PluvialisFulvaIUCNver2018 2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 224
| Q216836
| [[feadóg bhuí Mheiriceánach]]
| Pluvialis dominica
| [[:commons:Category:Pluvialis dominica|Pluvialis dominica]]
| 26<br/>145
| 0.62
| [[Íomhá:Pluvialis dominica map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 225
| Q26816
| [[feadóg chladaigh]]
| Charadrius hiaticula
| [[:commons:Category:Charadrius hiaticula|Charadrius hiaticula]]
| 10.9
| 0.41
| [[Íomhá:Charadrius hiaticula map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 226
| Q752398
| [[Pilibín Indiach|feadóg dheargsprochallach]]
| Vanellus indicus
| [[:commons:Category:Vanellus indicus|Vanellus indicus]]
|
| 0.683
| [[Íomhá:Vanellus indicus map.svg|center|128px]]
| 28
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 227
| Q827245
| [[feadóg earrbhán]]
| Vanellus leucurus
| [[:commons:Category:Vanellus leucurus|Vanellus leucurus]]
|
| 62.5
|
| 22
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 228
| Q18857
| [[feadóg ghainimh mhór]]
| Anarhynchus leschenaultii
| [[:commons:Category:Charadrius leschenaultii|Charadrius leschenaultii]]
|
| 52
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 229
| Q18835
| [[feadóg ghlas]]
| Pluvialis squatarola
| [[:commons:Category:Pluvialis squatarola|Pluvialis squatarola]]
|
| 77
| [[Íomhá:Pluvialis squatarola map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 230
| Q755737
| [[feadóg ghlórach]]
| Charadrius vociferus
| [[:commons:Category:Charadrius vociferus|Charadrius vociferus]]
|
| 61
| [[Íomhá:Charadrius vociferus map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 231
| Q468009
| [[feadóg mhionbhosach]]
| Charadrius semipalmatus
| [[:commons:Category:Charadrius semipalmatus|Charadrius semipalmatus]]
|
| 47.5
| [[Íomhá:Charadrius semipalmatus map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 232
| Q18851
| [[feadóigín chladaigh]]
| Charadrius dubius
| [[:commons:Category:Charadrius dubius|Charadrius dubius]]
| 7.7
| 45
| [[Íomhá:CharadriusDubiusIUCN2019-3.png|center|128px]]
| 24
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 233
| Q18855
| [[feadóigín chosdubh]]
| Anarhynchus alexandrinus
| [[:commons:Category:Charadrius alexandrinus|Charadrius alexandrinus]]
| 47
| 42.5
| [[Íomhá:CharadriusAlexandrinusIUCNver2018 2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 234
| Q25405
| [[Caróg liath|feannóg]]
| Corvus cornix
| [[:commons:Category:Corvus cornix|Corvus cornix]]
|
| 98
| [[Íomhá:Hooded crow map2.jpg|center|128px]]
| 18
|
|-
| style='text-align:right'| 235
| Q168514
| [[Fearán Eorpach|fearán]]
| Streptopelia turtur
| [[:commons:Category:Streptopelia turtur|Streptopelia turtur]]
| 8.2<br/>136
| 50
| [[Íomhá:StreptopeliaTurturIUCN.png|center|128px]]
| 15
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 236
| Q54696
| [[fearán baicdhubh]]
| Streptopelia decaocto
| [[:commons:Category:Streptopelia decaocto|Streptopelia decaocto]]
| 9.2<br/>193
| 30
| [[Íomhá:Streptopelia decaocto range map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 237
| Q750027
| [[fearán gubhach]]
| Zenaida macroura
| [[:commons:Category:Zenaida macroura|Zenaida macroura]]
|
|
| [[Íomhá:MourningDoveRange.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 238
| Q391198
| [[Colm gáiriteach|fearán pailme]]
| Spilopelia senegalensis
| [[:commons:Category:Spilopelia senegalensis|Spilopelia senegalensis]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 239
| Q25357
| [[fiach dubh]]
| Corvus corax
| [[:commons:Category:Corvus corax|Corvus corax]]
| 689<br/>1625<br/>1041<br/>25
| 120<br/>150
| [[Íomhá:Corvus corax map.jpg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 240
| Q25393
| [[filiméala]]
| Luscinia megarhynchos
| [[:commons:Category:Luscinia megarhynchos|Luscinia megarhynchos]]
| 2.65
| 24
| [[Íomhá:LusciniaMegarhynchosIUCN.svg|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 241
| Q206130
| [[filiméala smólaigh]]
| Luscinia luscinia
| [[:commons:Category:Luscinia luscinia|Luscinia luscinia]]
| 3.06
|
|
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 242
| Q192058
| [[foitheach cluasach]]
| Podiceps auritus
| [[:commons:Category:Podiceps auritus|Podiceps auritus]]
| 22.5<br/>449.5
| 62
| [[Íomhá:Slavonian Grebe-location-map-en.svg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 243
| Q579718
| [[foitheach gob-alabhreac]]
| Podilymbus podiceps
| [[:commons:Category:Podilymbus podiceps|Podilymbus podiceps]]
| 20.5<br/>522<br/>358
| 54
| [[Íomhá:Podilymbus podiceps map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 244
| Q25422
| [[foitheach mór]]
| Podiceps cristatus
| [[:commons:Category:Podiceps cristatus|Podiceps cristatus]]
| 39.5<br/>920<br/>830
| 88
| [[Íomhá:PodicepsCristatusIUCN2019-2.png|center|128px]]
| 28
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 245
| Q185183
| [[foitheach píbdhubh]]
| Podiceps nigricollis
| [[:commons:Category:Podiceps nigricollis|Podiceps nigricollis]]
|
| 58
| [[Íomhá:Black-necked Grebe-map-location-map-en.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 246
| Q179919
| [[foitheach píbrua]]
| Podiceps grisegena
| [[:commons:Category:Podiceps grisegena|Podiceps grisegena]]
| 30.5<br/>873.5<br/>785.4
| 0.725
| [[Íomhá:Podiceps grisegena -range map-2c.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 247
| Q21062
| [[foracha]]
| Uria aalge
| [[:commons:Category:Uria aalge|Uria aalge]]
| 108
| 0.707
| [[Íomhá:Uria aalge map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 248
| Q212055
| [[foracha dhubh]]
| Cepphus grylle
| [[:commons:Category:Cepphus grylle|Cepphus grylle]]
| 381
| 55
| [[Íomhá:Cepphus grylle map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 249
| Q285165
| [[Francolin dubh|francóilín dubh]]
| Francolinus francolinus
| [[:commons:Category:Francolinus francolinus|Francolinus francolinus]]
| 425<br/>355
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 250
| Q25961
| [[Alauda arvensis|fuiseog]]
| Alauda arvensis
| [[:commons:Category:Alauda arvensis|Alauda arvensis]]
|
| 0.35
| [[Íomhá:AlaudaArvensisIUCNver2019 1.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 251
| Q207249
| [[fuiseog adharcach]]
| Eremophila alpestris
| [[:commons:Category:Eremophila alpestris|Eremophila alpestris]]
|
| 32
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 252
| Q470853
| [[Fuiseog chalandra|fuiseog aithriseach]]
| Melanocorypha calandra
| [[:commons:Category:Melanocorypha calandra|Melanocorypha calandra]]
| 63<br/>55
|
| [[Íomhá:Melanocorypha calandra distribution map.png|center|128px]]
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 253
| Q1137284
| [[fuiseog bháneiteach]]
| Alauda leucoptera
| [[:commons:Category:Alauda leucoptera|Alauda leucoptera]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 254
| Q26969
| [[fuiseog choille]]
| Lullula arborea
| [[:commons:Category:Lullula arborea|Lullula arborea]]
|
| 29
| [[Íomhá:Lullula arborea distribution map.png|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 255
| Q318893
| [[Fuiseog Elton|fuiseog dhubh]]
| Melanocorypha yeltoniensis
| [[:commons:Category:Melanocorypha yeltoniensis|Melanocorypha yeltoniensis]]
| 4.34<br/>63.7<br/>56.4
|
|
| 15
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 256
| Q819885
| [[fuiseog dhébhallach]]
| Melanocorypha bimaculata
| [[:commons:Category:Melanocorypha bimaculata|Melanocorypha bimaculata]]
| 4.04<br/>54
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 257
| Q24843
| [[fuiseog ladharghearr]]
| Calandrella brachydactyla
| [[:commons:Category:Calandrella brachydactyla|Calandrella brachydactyla]]
|
|
| [[Íomhá:CalandrellaBrachydactylaIUCN2019 2.png|center|128px]]
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 258
| Q525871
| [[fuiseog oirthearach]]
| Alauda gulgula
| [[:commons:Category:Alauda gulgula|Alauda gulgula]]
|
|
|
| 10
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 259
| Q25429
| [[fáinleog]]
| Hirundo rustica
| [[:commons:Category:Hirundo rustica|Hirundo rustica]]
|
| 0.32
| [[Íomhá:Hirundo rustica.png|center|128px]]
| 13.5
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 260
| Q26055
| [[gabhlán binne]]
| Delichon urbicum
| [[:commons:Category:Delichon urbicum|Delichon urbicum]]
|
| 0.29
| [[Íomhá:Delichon urbicum.png|center|128px]]
| 15
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 261
| Q165923
| [[gabhlán bánlíoch]]
| Apus pallidus
| [[:commons:Category:Apus pallidus|Apus pallidus]]
| 3.5<br/>41.3
| 0.44
|
| 22
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 262
| Q213216
| [[gabhlán creige Eoráiseach]]
| Ptyonoprogne rupestris
| [[:commons:Category:Ptyonoprogne rupestris|Ptyonoprogne rupestris]]
| 2.08<br/>20
| 0.32
| [[Íomhá:Ptyonoprogne rupestris.png|center|128px]]
| 15
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 263
| Q31769
| [[gabhlán earrspíonach]]
| Hirundapus caudacutus
| [[:commons:Category:Hirundapus caudacutus|Hirundapus caudacutus]]
|
|
| [[Íomhá:HirundapusCaudacutusDistribution.png|center|128px]]
| 40
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 264
| Q25909
| [[gabhlán gainimh]]
| Riparia riparia
| [[:commons:Category:Riparia riparia|Riparia riparia]]
|
| 0.27
| [[Íomhá:Riparia riparia map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 265
| Q25377
| [[gabhlán gaoithe]]
| Apus apus
| [[:commons:Category:Apus apus|Apus apus]]
| 3.5
| 0.4
| [[Íomhá:Apus apus distribution map.png|center|128px]]
| 20
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 266
| Q321267
| [[Gabhlán Alpach|gabhlán gaoithe alpach]]
| Tachymarptis melba
| [[:commons:Category:Tachymarptis melba|Tachymarptis melba]]
| 6.05<br/>96
|
| [[Íomhá:TachymarptisMelbaIUCNver2018 2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 267
| Q611324
| [[Gabhlán beag|gabhlán gaoithe beag]]
| Apus affinis
| [[:commons:Category:Apus affinis|Apus affinis]]
|
|
| [[Íomhá:ApusAffinisDistribution.png|center|128px]]
| 23
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 268
| Q912863
| [[gabhlán simléir]]
| Chaetura pelagica
| [[:commons:Category:Chaetura pelagica|Chaetura pelagica]]
| 23.6
|
| [[Íomhá:Chimney Swift range.png|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 269
| Q128002
| [[gaineamhchearc Pallas]]
| Syrrhaptes paradoxus
| [[:commons:Category:Syrrhaptes paradoxus|Syrrhaptes paradoxus]]
| 21
| 69
|
| 24
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 270
| Q18875
| [[Geabhróg choiteann|geabhróg]]
| Sterna hirundo
| [[:commons:Category:Sterna hirundo|Sterna hirundo]]
|
| 0.88
| [[Íomhá:CommonTernmap.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 271
| Q26800
| [[geabhróg Artach]]
| Sterna paradisaea
| [[:commons:Category:Sterna paradisaea|Sterna paradisaea]]
| 114
| 0.8
| [[Íomhá:Sterna paradisaea distribution and migration map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 272
| Q27129
| [[geabhróg Chaispeach]]
| Hydroprogne caspia
| [[:commons:Category:Hydroprogne caspia|Hydroprogne caspia]]
| 680<br/>588
| 133.5
| [[Íomhá:Hydroprogne caspia map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 273
| Q12267692
| [[geabhróg bheag]]
| Sternula albifrons
| [[:commons:Category:Sternula albifrons|Sternula albifrons]]
| 10<br/>57
| 0.52
| [[Íomhá:SternulaAlbifronsIUCN.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 274
| Q233616
| [[geabhróg bhroinndubh]]
| Chlidonias hybrida
| [[:commons:Category:Chlidonias hybrida|Chlidonias hybrida]]
| 90<br/>78
| 67
| [[Íomhá:ChlidoniasHybridaIUCN2019 3.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 275
| Q241753
| [[geabhróg bháneiteach]]
| Chlidonias leucopterus
| [[:commons:Category:Chlidonias leucopterus|Chlidonias leucopterus]]
| 10.5
| 0.65
| [[Íomhá:Chlidonias leucopterus map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 276
| Q27215
| [[geabhróg dhubh]]
| Chlidonias niger
| [[:commons:Category:Chlidonias niger|Chlidonias niger]]
| 11<br/>60
| 0.539
| [[Íomhá:Chlidonias niger map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 277
| Q18834
| [[geabhróg ghobdhubh]]
| Gelochelidon nilotica
| [[:commons:Category:Gelochelidon nilotica|Gelochelidon nilotica]]
|
| 94
| [[Íomhá:Gelochelidon nilotica map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 278
| Q321293
| [[geabhróg rósach]]
| Sterna dougallii
| [[:commons:Category:Sterna dougallii|Sterna dougallii]]
|
| 76
| [[Íomhá:Sterna dougallii map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 279
| Q27547
| [[geabhróg scothdhubh]]
| Thalasseus sandvicensis
| [[:commons:Category:Thalasseus sandvicensis|Thalasseus sandvicensis]]
|
| 1
| [[Íomhá:ThalasseusSandvicensisIUCNver2018 2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 280
| Q466200
| [[Gealbhan Easpáinneach|gealbhan Spáinneach]]
| Passer hispaniolensis
| [[:commons:Category:Passer hispaniolensis|Passer hispaniolensis]]
|
|
| [[Íomhá:SpanishSparrowMap.svg|center|128px]]
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 281
| Q14683
| [[gealbhan binne]]
| Passer domesticus
| [[:commons:Category:Passer domesticus|Passer domesticus]]
|
| 239
| [[Íomhá:PasserDomesticusDistribution.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 282
| Q25968
| [[gealbhan crainn]]
| Passer montanus
| [[:commons:Category:Passer montanus|Passer montanus]]
|
| 21
| [[Íomhá:Passermontanusmap.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 283
| Q736313
| [[Gealbhan petronia|gealbhan creige]]
| Petronia petronia
| [[:commons:Category:Petronia petronia|Petronia petronia]]
|
|
|
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 284
| Q1318638
| [[Gealbhan ladharghearr|gealbhan mílítheach]]
| Carpospiza brachydactyla
| [[:commons:Category:Carpospiza brachydactyla|Carpospiza brachydactyla]]
|
|
|
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 285
| Q422873
| [[gealbhan sionnaigh]]
| Passerella iliaca
| [[:commons:Category:Passerella iliaca|Passerella iliaca]]
|
|
| [[Íomhá:Passerella iliaca map 2.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 286
| Q499290
| [[Glasán gléigeal|gealbhan sneachta]]
| Montifringilla nivalis
| [[:commons:Category:Montifringilla nivalis|Montifringilla nivalis]]
|
|
| [[Íomhá:MontifringillaNivalisIUCN2019-3.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 287
| Q27220
| [[gealóg bhuachair]]
| Emberiza calandra
| [[:commons:Category:Emberiza calandra|Emberiza calandra]]
|
| 29
| [[Íomhá:EmberizaCalandraIUCN2018 2.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 288
| Q334183
| [[gealóg cheanndubh]]
| Emberiza melanocephala
| [[:commons:Category:Emberiza melanocephala|Emberiza melanocephala]]
| 3.08<br/>28
|
| [[Íomhá:EmberizaMap.svg|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 289
| Q206630
| [[gealóg gharraí]]
| Emberiza hortulana
| [[:commons:Category:Emberiza hortulana|Emberiza hortulana]]
| 2.48
| 26
| [[Íomhá:EmberizaHortulanaIUCN2019-3.png|center|128px]]
| 11
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 290
| Q26961
| [[gealóg ghiolcaí]]
| Emberiza schoeniclus
| [[:commons:Category:Emberiza schoeniclus|Emberiza schoeniclus]]
|
| 24
| [[Íomhá:EmberizaSchoeniclusIUCN2019-3.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 291
| Q837753
| [[Gealóg Chretzschmar|gealóg liathghorm]]
| Emberiza caesia
| [[:commons:Category:Emberiza caesia|Emberiza caesia]]
| 2.31
|
|
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 292
| Q648313
| [[Gealóg Bhuchanan|gealóg liathmhuinceach]]
| Emberiza buchanani
| [[:commons:Category:Emberiza buchanani|Emberiza buchanani]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 293
| Q26416
| [[gealóg shneachta]]
| Plectrophenax nivalis
| [[:commons:Category:Plectrophenax nivalis|Plectrophenax nivalis]]
|
| 35
| [[Íomhá:Plectrophenax nivalis map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 294
| Q28358
| [[Gearg choiteann|gearg]]
| Coturnix coturnix
| [[:commons:Category:Coturnix coturnix|Coturnix coturnix]]
| 8.2
| 34
| [[Íomhá:CoturnixCoturnixIUCNver2019-2.png|center|128px]]
| 18
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 295
| Q852146
| [[gearg Himiléach]]
| Ophrysia superciliosa
| [[:commons:Category:Ophrysia superciliosa|Ophrysia superciliosa]]
|
|
| [[Íomhá:Ophrysia map.png|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q219127|i mbaol criticiúil]]''
|-
| style='text-align:right'| 296
| Q716869
| [[gearg Sheapánach]]
| Coturnix japonica
| [[:commons:Category:Coturnix japonica|Coturnix japonica]]
| 8
|
|
|
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 297
| Q142651
| [[gearg bhabaight]]
| Colinus virginianus
| [[:commons:Category:Colinus virginianus|Colinus virginianus]]
| 8.9<br/>171
| 34.5
| [[Íomhá:Colinus virginianus map.svg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 298
| Q237670
| [[gearr Baillon]]
| Porzana pusilla
| [[:commons:Category:Porzana pusilla|Porzana pusilla]]
| 35
|
| [[Íomhá:PorzanaPusillaIUCN2019 2.png|center|128px]]
| 18
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 299
| Q270680
| [[gearr beag]]
| Porzana parva
| [[:commons:Category:Porzana parva|Porzana parva]]
| 7.9
| 36.5
| [[Íomhá:ZaporniaParvaIUCNver2019 2.png|center|128px]]
|
|
|-
| style='text-align:right'| 300
| Q194024
| [[gearr breac]]
| Porzana porzana
| [[:commons:Category:Porzana porzana|Porzana porzana]]
| 10.9<br/>80
| 0.38
| [[Íomhá:Porzana porzana distribution map.png|center|128px]]
| 18
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 301
| Q936740
| [[gearr sora]]
| Porzana carolina
| [[:commons:Category:Porzana carolina|Porzana carolina]]
| 8.9
| 37.5
| [[Íomhá:Porzana carolina map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 302
| Q921335
| [[glasán Mongólach]]
| Bucanetes mongolicus
| [[:commons:Category:Bucanetes mongolicus|Bucanetes mongolicus]]
|
|
| [[Íomhá:Bucanetes mongolicus Distribution Map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 303
| Q27075785
| [[glasán darach]]
| Chloris chloris
| [[:commons:Category:Chloris chloris|Chloris chloris]]
| 2.17
| 0.25
| [[Íomhá:Carduelis chloris distribution map.png|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 304
| Q559977
| [[Glasán cródheargach|glasán deargeiteach]]
| Rhodopechys sanguineus
| [[:commons:Category:Rhodopechys sanguineus|Rhodopechys sanguineus]]
|
|
|
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 305
| Q174088
| [[glasán gobmhór]]
| Coccothraustes coccothraustes
| [[:commons:Category:Coccothraustes coccothraustes|Coccothraustes coccothraustes]]
|
| 31
| [[Íomhá:Rangemap-grosbec.png|center|128px]]
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 306
| Q559883
| [[Glasán cogalach|glasán trumpa]]
| Bucanetes githagineus
| [[:commons:Category:Bucanetes githagineus|Bucanetes githagineus]]
|
|
| [[Íomhá:Bucanetes githagineus map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 307
| Q25984
| [[glasóg bhuí]]
| Motacilla flava
| [[:commons:Category:Motacilla flava|Motacilla flava]]
|
| 0.26
| [[Íomhá:MotacillaFlavaIUCN.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 308
| Q25399
| [[glasóg bhán]]
| Motacilla alba
| [[:commons:Category:Motacilla alba|Motacilla alba]]
|
| 0.26
| [[Íomhá:Motacilla alba distribution.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 309
| Q206540
| [[glasóg chiotrónach]]
| Motacilla citreola
| [[:commons:Category:Motacilla citreola|Motacilla citreola]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 310
| Q201316
| [[glasóg liath]]
| Motacilla cinerea
| [[:commons:Category:Motacilla cinerea|Motacilla cinerea]]
| 1.91<br/>17.4
| 26
| [[Íomhá:MotacillaCinereaDistributionMapIUCNv8 2.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 311
| Q27075852
| [[gleoiseach]]
| Linaria cannabina
| [[:commons:Category:Linaria cannabina|Linaria cannabina]]
| 1.66<br/>19
| 0.24
| [[Íomhá:LinariaCannabinaIUCN2019 2.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 312
| Q10965357
| [[gleoiseach sléibhe]]
| Linaria flavirostris
| [[:commons:Category:Linaria flavirostris|Linaria flavirostris]]
| 1.37
| 23
|
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 313
| Q839834
| [[gobach mór broinnrósach]]
| Pheucticus ludovicianus
| [[:commons:Category:Pheucticus ludovicianus|Pheucticus ludovicianus]]
| 44
|
| [[Íomhá:Rose-breasted Grosbeak-rangemap.gif|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 314
| Q788649
| [[gobadáinín Baird]]
| Calidris bairdii
| [[:commons:Category:Calidris bairdii|Calidris bairdii]]
| 9.6
| 38
| [[Íomhá:Calidris bairdii map.svg|center|128px]]
| 21
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 315
| Q58921
| [[gobadáinín Temminck]]
| Calidris temminckii
| [[:commons:Category:Calidris temminckii|Calidris temminckii]]
| 5.8<br/>24.3<br/>27.8
| 36
| [[Íomhá:Calidris temminckii distribution map.png|center|128px]]
| 21
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 316
| Q27232
| [[gobadáinín beag]]
| Calidris minuta
| [[:commons:Category:Calidris minuta|Calidris minuta]]
| 6.3<br/>24<br/>27.1
| 36
| [[Íomhá:CalidrisMinutaIUCNver2019 2.png|center|128px]]
| 22
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 317
| Q913052
| [[gobadáinín bídeach]]
| Calidris minutilla
| [[:commons:Category:Calidris minutilla|Calidris minutilla]]
|
|
| [[Íomhá:Calidris minutilla map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 318
| Q62345
| [[gobadáinín crotaigh]]
| Calidris ferruginea
| [[:commons:Category:Calidris ferruginea|Calidris ferruginea]]
| 12
| 44
| [[Íomhá:Calidris ferruginea map.svg|center|128px]]
| 19
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 319
| Q845969
| [[gobadáinín ladharfhada]]
| Calidris subminuta
| [[:commons:Category:Calidris subminuta|Calidris subminuta]]
| 7.5<br/>29<br/>32
| 30.5
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 320
| Q18860
| [[gobadáinín píbrua]]
| Calidris ruficollis
| [[:commons:Category:Calidris ruficollis|Calidris ruficollis]]
| 8.3<br/>26
| 31
| [[Íomhá:Red-necked Stint.jpg|center|128px]]
| 21
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 321
| Q18850
| [[Gobadán coiteann|gobadán]]
| Actitis hypoleucos
| [[:commons:Category:Actitis hypoleucos|Actitis hypoleucos]]
|
| 0.273
| [[Íomhá:ActitisHypoleucosIUCNver2018 2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 322
| Q18856
| [[gobadán Terek]]
| Xenus cinereus
| [[:commons:Category:Xenus cinereus|Xenus cinereus]]
|
| 58
|
| 23
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 323
| Q599749
| [[gobadán bánphrompach]]
| Calidris fuscicollis
| [[:commons:Category:Calidris fuscicollis|Calidris fuscicollis]]
| 10.8<br/>39.7<br/>45.8
| 37
| [[Íomhá:Calidris fuscicollis map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 324
| Q18837
| [[gobadán coille]]
| Tringa glareola
| [[:commons:Category:Tringa glareola|Tringa glareola]]
| 13.5<br/>62<br/>73
| 0.4
|
| 22
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 325
| Q62359
| [[gobadán cosbhuí]]
| Calidris maritima
| [[:commons:Category:Calidris maritima|Calidris maritima]]
| 67.6<br/>76.3
| 44
| [[Íomhá:Calidris maritima map2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 326
| Q753760
| [[gobadán earr-rinneach]]
| Calidris acuminata
| [[:commons:Category:Calidris acuminata|Calidris acuminata]]
| 13.7<br/>70.3<br/>63.5
| 39.5
| [[Íomhá:Calidris acuminata map.svg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 327
| Q28450
| [[gobadán glas]]
| Tringa ochropus
| [[:commons:Category:Tringa ochropus|Tringa ochropus]]
| 15.5<br/>75<br/>85
| 59
| [[Íomhá:TringaOchropusIUCNver2019-2.png|center|128px]]
| 21
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 328
| Q839820
| [[gobadán scodalach]]
| Calidris himantopus
| [[:commons:Category:Calidris himantopus|Calidris himantopus]]
|
| 42.5
| [[Íomhá:Calidris himantopus map.svg|center|128px]]
| 20
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 329
| Q530194
| [[gobadán sléibhe]]
| Bartramia longicauda
| [[:commons:Category:Bartramia longicauda|Bartramia longicauda]]
|
| 66
| [[Íomhá:Bartramia longicauda map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 330
| Q26578
| [[gormphíb]]
| Luscinia svecica
| [[:commons:Category:Luscinia svecica|Luscinia svecica]]
|
| 22
| [[Íomhá:Luscinia svecica distribution.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 331
| Q457477
| [[grús Meiriceánach]]
| Grus americana
| [[:commons:Category:Grus americana|Grus americana]]
| 7.497
| 215
| [[Íomhá:Grus americana map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas i mbaol|speicis i mbaol]]
|-
| style='text-align:right'| 332
| Q21949185
| [[grús Sibéarach]]
| Leucogeranus leucogeranus
| [[:commons:Category:Grus leucogeranus|Grus leucogeranus]]
| 197
| 235
|
| 29
| ''[[:d:Q219127|i mbaol criticiúil]]''
|-
| style='text-align:right'| 333
| Q191683
| [[grús coimir]]
| Anthropoides virgo
| [[:commons:Category:Grus virgo|Grus virgo]]
|
| 167.5
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 334
| Q4764
| [[grús coiteann]]
| Grus grus
| [[:commons:Category:Grus grus|Grus grus]]
|
| 2.22
| [[Íomhá:Verbreitungskarte des Kranichs.png|center|128px]]
| 30
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 335
| Q27461
| [[guairdeall]]
| Hydrobates pelagicus
| [[:commons:Category:Hydrobates pelagicus|Hydrobates pelagicus]]
|
| 38
| [[Íomhá:Hydrobatesmap2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 336
| Q283458
| [[Cnota mór|guilbneach Hudsúnach]]
| Limosa haemastica
| [[:commons:Category:Limosa haemastica|Limosa haemastica]]
| 37.5<br/>222<br/>289
| 73
| [[Íomhá:Limosa haemastica map.svg|center|128px]]
| 23
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 337
| Q18841
| [[guilbneach earrdhubh]]
| Limosa limosa
| [[:commons:Category:Limosa limosa|Limosa limosa]]
| 39<br/>264<br/>315
| 76
| [[Íomhá:LimosalimosaWorldDistribution.jpg|center|128px]]
| 23
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 338
| Q18864
| [[guilbneach stríocearrach]]
| Limosa lapponica
| [[:commons:Category:Limosa lapponica|Limosa lapponica]]
| 313<br/>354
| 0.73
| [[Íomhá:Limosa-lapponica-distribution-map.jpg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 339
| Q371633
| [[guilbnín gobghearr]]
| Limnodromus griseus
| [[:commons:Category:Limnodromus griseus|Limnodromus griseus]]
| 113
| 48
| [[Íomhá:Limnodromus griseus map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 340
| Q26733
| [[gé Cheanadach]]
| Branta canadensis
| [[:commons:Category:Branta canadensis|Branta canadensis]]
| 3.814<br/>3.314<br/>5
| 1.69
| [[Íomhá:Branta canadensis map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 341
| Q257006
| [[gé Thasmánach]]
| Cereopsis novaehollandiae
| [[:commons:Category:Cereopsis novaehollandiae|Cereopsis novaehollandiae]]
| 137<br/>5.29<br/>3.77
|
| [[Íomhá:Cape barren Goose.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 342
| Q212937
| [[gé alabhreac chosbhuí]]
| Anseranas semipalmata
| [[:commons:Category:Anseranas semipalmata|Anseranas semipalmata]]
| 128
| 155<br/>145
|
| 28
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 343
| Q187852
| [[gé bhroinnrua]]
| Branta ruficollis
| [[:commons:Category:Branta ruficollis|Branta ruficollis]]
| 1.095<br/>90<br/>1.375
|
| [[Íomhá:Branta ruficollis map.png|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 344
| Q172093
| [[gé bhánéadanach]]
| Anser albifrons
| [[:commons:Category:Anser albifrons|Anser albifrons]]
|
| 1.41
| [[Íomhá:Anser albifrons map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 345
| Q26680
| [[gé ghiúrainn]]
| Branta leucopsis
| [[:commons:Category:Branta leucopsis|Branta leucopsis]]
| 107<br/>1.788<br/>1.586
| 1.08
| [[Íomhá:Branta leucopsis map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 346
| Q25882
| [[gé ghlas]]
| Anser anser
| [[:commons:Category:Anser anser|Anser anser]]
| 160<br/>3.692<br/>3.237
| 1.55
| [[Íomhá:Anser anser distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 347
| Q244189
| [[Gé Hutchins|gé ghogallach]]
| Branta hutchinsii
| [[:commons:Category:Branta hutchinsii|Branta hutchinsii]]
|
|
| [[Íomhá:Branta hutchinsii map.svg|center|128px]]
| 26
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 348
| Q658658
| [[gé ghormeiteach Aibisíneach]]
| Cyanochen cyanoptera
| [[:commons:Category:Cyanochen cyanoptera|Cyanochen cyanoptera]]
| 52<br/>2.18
|
|
| 32
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 349
| Q755653
| [[Gé impireach|gé impiriúil]]
| Anser canagicus
| [[:commons:Category:Anser canagicus|Anser canagicus]]
|
| 119
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 350
| Q766276
| [[gé luaithcheannach]]
| Chloephaga poliocephala
| [[:commons:Category:Chloephaga poliocephala|Chloephaga poliocephala]]
| 89<br/>2.233
|
| [[Íomhá:Chloephaga poliocephala map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 351
| Q837402
| [[gé mhongach]]
| Chenonetta jubata
| [[:commons:Category:Chenonetta jubata|Chenonetta jubata]]
| 54<br/>807
| 79
| [[Íomhá:Chenonetta jubata distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 352
| Q129036
| [[gé shléibhe]]
| Chloephaga picta
| [[:commons:Category:Chloephaga picta|Chloephaga picta]]
| 73<br/>3.17<br/>2.69
| 1.29
| [[Íomhá:Chloephaga picta map.svg|center|128px]]
| 30
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 353
| Q27074540
| [[gé shneachta]]
| Anser caerulescens
| [[:commons:Category:Anser caerulescens|Anser caerulescens]]
| 127<br/>2.63
| 148.5
| [[Íomhá:Chen caerulescens map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 354
| Q247412
| [[gé sporeiteach]]
| Plectropterus gambensis
| [[:commons:Category:Plectropterus gambensis|Plectropterus gambensis]]
| 5.4<br/>4.375<br/>140
|
| [[Íomhá:PlectropterusGambensisIUCN2019 2.png|center|128px]]
| 31
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 355
| Q191125
| [[gé stríoc-cheannach]]
| Anser indicus
| [[:commons:Category:Anser indicus|Anser indicus]]
| 141<br/>2.505<br/>2.23
| 150
|
| 28
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 356
| Q25247
| [[húpú]]
| Upupa epops
| [[:commons:Category:Upupa epops|Upupa epops]]
|
| 44
| [[Íomhá:Upupa distribution.png|center|128px]]
| 15
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 357
| Q17970
| [[iabairiú]]
| Jabiru mycteria
| [[:commons:Category:Jabiru mycteria|Jabiru mycteria]]
|
| 245
| [[Íomhá:Jabiru mycteria map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 358
| Q232523
| [[Iolar breac beag|iolar beag breac]]
| Clanga pomarina
| [[:commons:Category:Clanga pomarina|Clanga pomarina]]
| 88<br/>1.258<br/>1.693
|
| [[Íomhá:ClangaPomarinaIUCNver2018 2.png|center|128px]]
| 39
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 359
| Q182971
| [[iolar crúbchlúmhach]]
| Hieraaetus pennatus
| [[:commons:Category:Hieraaetus pennatus|Hieraaetus pennatus]]
| 62<br/>709<br/>975
| 1.11
| [[Íomhá:Distribution of Booted Eagle (Hieraetus pennatus).png|center|128px]]
| 38
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 360
| Q41181
| [[iolar fíréan]]
| Aquila chrysaetos
| [[:commons:Category:Aquila chrysaetos|Aquila chrysaetos]]
| 3.572<br/>5.194
| 2.03
| [[Íomhá:Cypron-Range Aquila chrysaetos.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 361
| Q53745
| [[iolar hairpí]]
| Harpia harpyja
| [[:commons:Category:Harpia harpyja|Harpia harpyja]]
| 4.4<br/>7.5
| 188.5
| [[Íomhá:Harpy Eagle Range.svg|center|128px]]
| 56
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 362
| Q168976
| [[iolar impiriúil]]
| Aquila heliaca
| [[:commons:Category:Aquila heliaca|Aquila heliaca]]
| 2.585<br/>3.845<br/>132
| 197.5
| [[Íomhá:Aquila heliaca area frei.jpg|center|128px]]
| 44
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 363
| Q170251
| [[Iolar nathartha gearrladhrach|iolar ladharghearr]]
| Circaetus gallicus
| [[:commons:Category:Circaetus gallicus|Circaetus gallicus]]
| 136
| 177
| [[Íomhá:Circaetus gallicus distribution map.png|center|128px]]
| 46
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 364
| Q127216
| [[iolar maol]]
| Haliaeetus leucocephalus
| [[:commons:Category:Haliaeetus leucocephalus|Haliaeetus leucocephalus]]
| 117<br/>4.13<br/>5.35
| 2.3
| [[Íomhá:Distribution H. leucocephalus.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 365
| Q25438
| [[Iolar mara earrbhán|iolar mara]]
| Haliaeetus albicilla
| [[:commons:Category:Haliaeetus albicilla|Haliaeetus albicilla]]
| 142<br/>4.014<br/>5.572
| 2.18
| [[Íomhá:Haliaeetus albicilla distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 366
| Q179359
| [[iolar steipeach]]
| Aquila nipalensis
| [[:commons:Category:Aquila nipalensis|Aquila nipalensis]]
| 117<br/>2.459<br/>2.987
| 2.03
| [[Íomhá:Aquila nipalensis distribution map.png|center|128px]]
| 45
| [[Speiceas i mbaol|speicis i mbaol]]
|-
| style='text-align:right'| 367
| Q654901
| [[lacha Fhilipíneach]]
| Anas luzonica
| [[:commons:Category:Anas luzonica|Anas luzonica]]
| 906<br/>779
| 84
|
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 368
| Q845624
| [[lacha Hartlaub]]
| Pteronetta hartlaubii
| [[:commons:Category:Pteronetta hartlaubii|Pteronetta hartlaubii]]
| 40<br/>1.035<br/>790
|
|
| 31
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 369
| Q917490
| [[lacha Meller]]
| Anas melleri
| [[:commons:Category:Anas melleri|Anas melleri]]
| 45
|
|
|
| [[Speiceas i mbaol|speicis i mbaol]]
|-
| style='text-align:right'| 370
| Q26444
| [[lacha bhadánach]]
| Aythya fuligula
| [[:commons:Category:Aythya fuligula|Aythya fuligula]]
| 56
| 0.71
| [[Íomhá:AythyaFuligulaIUCNver2018 2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 371
| Q25495361
| [[lacha bháneiteach]]
| Asarcornis scutulata
| [[:commons:Category:Asarcornis scutulata|Asarcornis scutulata]]
| 3.25<br/>2.65<br/>72.3
|
| [[Íomhá:Cairina scutulata distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas i mbaol|speicis i mbaol]]
|-
| style='text-align:right'| 372
| Q597144
| [[lacha cheann-bhándearg]]
| Rhodonessa caryophyllacea
| [[:commons:Category:Rhodonessa caryophyllacea|Rhodonessa caryophyllacea]]
|
|
| [[Íomhá:RhodonessaCaryophyllaceaMap.png|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q219127|i mbaol criticiúil]]''
|-
| style='text-align:right'| 373
| Q241399
| [[lacha cheannbhán]]
| Oxyura leucocephala
| [[:commons:Category:Oxyura leucocephala|Oxyura leucocephala]]
| 96<br/>737<br/>593
| 66
| [[Íomhá:OxyuraLeucocephala.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas i mbaol|speicis i mbaol]]
|-
| style='text-align:right'| 374
| Q322159
| [[lacha choille]]
| Aix sponsa
| [[:commons:Category:Aix sponsa|Aix sponsa]]
|
| 71
| [[Íomhá:Aix sponsa dis1.PNG|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 375
| Q845292
| [[lacha chosrua]]
| Anas rubripes
| [[:commons:Category:Anas rubripes|Anas rubripes]]
| 1.252<br/>1.111
| 90.5
| [[Íomhá:Anas rubripes map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 376
| Q426968
| [[lacha chuircíneach]]
| Sarkidiornis melanotos
| [[:commons:Category:Sarkidiornis melanotos|Sarkidiornis melanotos]]
| 66<br/>1.455<br/>1.777
|
| [[Íomhá:Sarkidiornis melanotos distribution.png|center|128px]]
| 29
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 377
| Q26597
| [[lacha earrfhada]]
| Clangula hyemalis
| [[:commons:Category:Clangula hyemalis|Clangula hyemalis]]
|
| 0.71
| [[Íomhá:Clangula hyemalis map.svg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 378
| Q535206
| [[lacha ghob-bhuí]]
| Anas undulata
| [[:commons:Category:Anas undulata|Anas undulata]]
| 55
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 379
| Q851349
| [[lacha ghobrósach]]
| Netta peposaca
| [[:commons:Category:Netta peposaca|Netta peposaca]]
| 1.181<br/>1.004
|
| [[Íomhá:Netta peposaca map.svg|center|128px]]
| 28
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 380
| Q26635
| [[lacha iascán]]
| Aythya marila
| [[:commons:Category:Aythya marila|Aythya marila]]
|
| 0.82
| [[Íomhá:AythyaMarilaIUCN2019 2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 381
| Q200339
| [[lacha mhandrach]]
| Aix galericulata
| [[:commons:Category:Aix galericulata|Aix galericulata]]
| 41
| 71
| [[Íomhá:Aix galericulata dis.PNG|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 382
| Q191723
| [[lacha mheirgeach]]
| Aythya nyroca
| [[:commons:Category:Aythya nyroca|Aythya nyroca]]
| 43<br/>583<br/>520
| 65
| [[Íomhá:AythyaNyrocaIUCNver2019 1.png|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 383
| Q601055
| [[lacha mhuinceach]]
| Aythya collaris
| [[:commons:Category:Aythya collaris|Aythya collaris]]
| 744<br/>671
| 68
| [[Íomhá:Aythya collaris range map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 384
| Q647461
| [[lacha rua]]
| Oxyura jamaicensis
| [[:commons:Category:Oxyura jamaicensis|Oxyura jamaicensis]]
| 590<br/>499
| 57.5
| [[Íomhá:Oxyura jamaicensis distribution.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 385
| Q839542
| [[lacha spotghobach]]
| Anas poecilorhyncha
| [[:commons:Category:Anas poecilorhyncha|Anas poecilorhyncha]]
| 57<br/>1.365<br/>1.025
| 0.689
| [[Íomhá:Anas poecilorhyncha map.svg|center|128px]]
| 26
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 386
| Q570379
| [[ladhrán buí]]
| Tringa melanoleuca
| [[:commons:Category:Tringa melanoleuca|Tringa melanoleuca]]
| 27.9<br/>170
| 72
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 387
| Q18840
| [[laidhrín glas]]
| Tringa nebularia
| [[:commons:Category:Tringa nebularia|Tringa nebularia]]
| 30.5<br/>173
| 0.61
| [[Íomhá:TringaNebulariaIUCNver2018 2.png|center|128px]]
| 26
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 388
| Q25418
| [[lasair choille]]
| Carduelis carduelis
| [[:commons:Category:Carduelis carduelis|Carduelis carduelis]]
| 1.53
| 0.24
| [[Íomhá:Carduelis carduelis map.png|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 389
| Q27471
| [[Lasairchíor choiteann|lasairchíor]]
| Regulus ignicapilla
| [[:commons:Category:Regulus ignicapilla|Regulus ignicapilla]]
|
| 14
| [[Íomhá:Regulus ignicapilla -approx range map.png|center|128px]]
| 16
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 390
| Q179863
| [[Lasairéan mór|lasairéan]]
| Phoenicopterus roseus
| [[:commons:Category:Phoenicopterus roseus|Phoenicopterus roseus]]
|
| 163.5
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 391
| Q155878
| [[liathchearc]]
| Lyrurus tetrix
| [[:commons:Category:Lyrurus tetrix|Lyrurus tetrix]]
| 1.175<br/>925<br/>35.5
| 72
| [[Íomhá:Lyrurus tetrix distribution.png|center|128px]]
| 26
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 392
| Q845408
| [[Cearc fhraoigh Chugasaigh|liathchearc cugasach]]
| Lyrurus mlokosiewiczi
| [[:commons:Category:Lyrurus mlokosiewiczi|Lyrurus mlokosiewiczi]]
| 32.5<br/>865<br/>766
|
|
| 22
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 393
| Q178942
| [[liatráisc]]
| Turdus viscivorus
| [[:commons:Category:Turdus viscivorus|Turdus viscivorus]]
|
| 0.44
| [[Íomhá:Turdusviscivorusmap2.png|center|128px]]
| 15
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 394
| Q26641
| [[lon creige]]
| Turdus torquatus
| [[:commons:Category:Turdus torquatus|Turdus torquatus]]
| 7.4
| 40
| [[Íomhá:Turdus torquatus distribution map.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 395
| Q58958
| [[luathrán]]
| Calidris alba
| [[:commons:Category:Calidris alba|Calidris alba]]
|
| 35
| [[Íomhá:Calidris alba map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 396
| Q184432
| [[lóma Artach]]
| Gavia arctica
| [[:commons:Category:Gavia arctica|Gavia arctica]]
|
| 1.2
| [[Íomhá:Gavia arctica distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 397
| Q558990
| [[Lóma an Aigéin Chiúin|lóma ciúinmuirí]]
| Gavia pacifica
| [[:commons:Category:Gavia pacifica|Gavia pacifica]]
| 95<br/>2.349<br/>2.115
|
| [[Íomhá:Gavia pacifica map.svg|center|128px]]
| 29
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 398
| Q26691
| [[lóma rua]]
| Gavia stellata
| [[:commons:Category:Gavia stellata|Gavia stellata]]
| 1.729<br/>1.477
| 1.04
| [[Íomhá:Gavia stellata map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 399
| Q25348
| [[mallard]]
| Anas platyrhynchos
| [[:commons:Category:Anas platyrhynchos|Anas platyrhynchos]]
|
| 0.88
| [[Íomhá:Anas platyrhynchos distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 400
| Q4967039
| [[Meantán Hyrcaniach|meantán Iaránach]]
| Poecile hyrcanus
| [[:commons:Category:Poecile hyrcanus|Poecile hyrcanus]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 401
| Q273067
| [[Meantán crochta|meantán crochadánach]]
| Remiz pendulinus
| [[:commons:Category:Remiz pendulinus|Remiz pendulinus]]
| 0.95
|
| [[Íomhá:Remiz pendulinus distribution map.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 402
| Q192817
| [[meantán croiméalach]]
| Panurus biarmicus
| [[:commons:Category:Panurus biarmicus|Panurus biarmicus]]
| 1.88<br/>15.3
| 17
| [[Íomhá:PanurusBiarmicusIUCN2019-3.png|center|128px]]
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 403
| Q207831
| [[meantán cuircíneach]]
| Lophophanes cristatus
| [[:commons:Category:Lophophanes cristatus|Lophophanes cristatus]]
| 1.31
| 100000
| [[Íomhá:Lophophanes cristatus distribution map.png|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 404
| Q574281
| [[Meantán gruama|meantán duairc]]
| Poecile lugubris
| [[:commons:Category:Poecile lugubris|Poecile lugubris]]
| 1.68<br/>16.8
|
| [[Íomhá:Parus lugubris. Distribution map.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 405
| Q191096
| [[meantán dubh]]
| Periparus ater
| [[:commons:Category:Periparus ater|Periparus ater]]
| 1.04
| 0.18
| [[Íomhá:PeriparusAterIUCN2018 2.png|center|128px]]
| 15
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 406
| Q170831
| [[meantán earrfhada]]
| Aegithalos caudatus
| [[:commons:Category:Aegithalos caudatus|Aegithalos caudatus]]
|
| 18
| [[Íomhá:Schwanzmeise (Aegithalos caudatus) distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 407
| Q25404
| [[meantán gorm]]
| Cyanistes caeruleus
| [[:commons:Category:Cyanistes caeruleus|Cyanistes caeruleus]]
| 1.14<br/>11.8
| 18
| [[Íomhá:Cyanistes caeruleus only.png|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 408
| Q207838
| [[meantán lathaí]]
| Poecile palustris
| [[:commons:Category:Poecile palustris|Poecile palustris]]
| 1.24<br/>11.9
| 19
| [[Íomhá:Poecile palustris distribution map.png|center|128px]]
| 15
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 409
| Q215211
| [[meantán léana]]
| Poecile montanus
| [[:commons:Category:Poecile montanus|Poecile montanus]]
|
| 19
| [[Íomhá:Poecile montanus distribution map.png|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 410
| Q25485
| [[meantán mór]]
| Parus major
| [[:commons:Category:Parus major|Parus major]]
| 1.68<br/>18.5
| 0.23
| [[Íomhá:Parus major distribution map.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 411
| Q571268
| [[Stercorarius maccormicki|meirleach Antartach]]
| Stercorarius maccormicki
| [[:commons:Category:Stercorarius maccormicki|Stercorarius maccormicki]]
| 89.4<br/>1.277<br/>1.421
| 135
| [[Íomhá:Stercorarius maccormicki map.svg|center|128px]]
| 29
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 412
| Q203053
| [[meirleach Artach]]
| Stercorarius parasiticus
| [[:commons:Category:Stercorarius parasiticus|Stercorarius parasiticus]]
|
| 1.06
| [[Íomhá:Stercorarius parasiticus map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 413
| Q207760
| [[meirleach mór]]
| Stercorarius skua
| [[:commons:Category:Stercorarius skua|Stercorarius skua]]
| 111.7<br/>1.735<br/>1.935
| 136
| [[Íomhá:Stercorarius skua map.svg|center|128px]]
| 29
|
|-
| style='text-align:right'| 414
| Q212767
| [[meirleach pomairíneach]]
| Stercorarius pomarinus
| [[:commons:Category:Stercorarius pomarinus|Stercorarius pomarinus]]
| 66<br/>648<br/>740
| 1.18
| [[Íomhá:Stercorarius pomarinus area.PNG|center|128px]]
| 26
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 415
| Q131918
| [[meirliún]]
| Falco columbarius
| [[:commons:Category:Falco columbarius|Falco columbarius]]
| 162<br/>212
| 60
| [[Íomhá:Falco columbarius distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 416
| Q184518
| [[mionchnagaire breac]]
| Dryobates minor
| [[:commons:Category:Dryobates minor|Dryobates minor]]
|
| 26
| [[Íomhá:Dendrocopos minor distr.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 417
| Q386949
| [[mionghé Afracach]]
| Nettapus auritus
| [[:commons:Category:Nettapus auritus|Nettapus auritus]]
| 23
|
|
| 24
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 418
| Q191628
| [[mionghé bhánéadanach]]
| Anser erythropus
| [[:commons:Category:Anser erythropus|Anser erythropus]]
| 100<br/>1.797
| 125
|
| 26
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 419
| Q833243
| [[mionlacha iascán]]
| Aythya affinis
| [[:commons:Category:Aythya affinis|Aythya affinis]]
| 825<br/>748
| 72.5
| [[Íomhá:Aythya affinis map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 420
| Q28000
| [[mionladhrán buí]]
| Tringa flavipes
| [[:commons:Category:Tringa flavipes|Tringa flavipes]]
| 17.4<br/>81
| 61.5
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 421
| Q229408
| [[mionphocaire gaoithe]]
| Falco naumanni
| [[:commons:Category:Falco naumanni|Falco naumanni]]
| 16<br/>148<br/>170
| 0.65
| [[Íomhá:Falco naumanni distribution.png|center|128px]]
| 27
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 422
| Q239393
| [[mionscréachán liath]]
| Lanius minor
| [[:commons:Category:Lanius minor|Lanius minor]]
| 4.3<br/>46
|
| [[Íomhá:Lanius minor distr.png|center|128px]]
| 15
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 423
| Q191155
| [[mionulchabhán Eoráiseach]]
| Glaucidium passerinum
| [[:commons:Category:Glaucidium passerinum|Glaucidium passerinum]]
| 8.3<br/>58<br/>73
| 35
| [[Íomhá:Verbreitung Glaucidium passerinum Kopie.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 424
| Q742818
| [[monál Himiléach]]
| Lophophorus impejanus
| [[:commons:Category:Lophophorus impejanus|Lophophorus impejanus]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 425
| Q242851
| [[musclacha]]
| Cairina moschata
| [[:commons:Category:Cairina moschata|Cairina moschata]]
| 74<br/>3<br/>1.25
|
| [[Íomhá:Cairina moschata map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 426
| Q116667
| [[Míona coiteann|míona]]
| Acridotheres tristis
| [[:commons:Category:Acridotheres tristis|Acridotheres tristis]]
| 7.1
| 0.378
| [[Íomhá:Common Mynah distribution map.png|center|128px]]
| 15
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 427
| Q180835
| [[mórcheolaire giolcaí]]
| Acrocephalus arundinaceus
| [[:commons:Category:Acrocephalus arundinaceus|Acrocephalus arundinaceus]]
| 3.15
|
| [[Íomhá:AcrocephalusArundinaceusIUCN2019 1.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 428
| Q26209
| [[mórchnagaire breac]]
| Dendrocopos major
| [[:commons:Category:Dendrocopos major|Dendrocopos major]]
| 5.7<br/>89
| 36
| [[Íomhá:Dendrocopos major distribution map.png|center|128px]]
| 15
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 429
| Q665363
| [[mórchuach bhreac]]
| Clamator glandarius
| [[:commons:Category:Clamator glandarius|Clamator glandarius]]
| 9.85<br/>169<br/>138
|
| [[Íomhá:ClamatorGlandariusIUCNver2018 2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 430
| Q476356
| [[Sléibhín Pallas|mórfhaoileán ceanndubh]]
| Ichthyaetus ichthyaetus
| [[:commons:Category:Ichthyaetus ichthyaetus|Ichthyaetus ichthyaetus]]
| 112<br/>1.599<br/>1.189
| 161
|
| 25
|
|-
| style='text-align:right'| 431
| Q184508
| [[mórscréachán liath]]
| Lanius excubitor
| [[:commons:Category:Lanius excubitor|Lanius excubitor]]
| 63.4
| 32
| [[Íomhá:Lanius excubitor distr3.png|center|128px]]
| 16
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 432
| Q81515
| [[mórulchabhán cluasach]]
| Bubo virginianus
| [[:commons:Category:Bubo virginianus|Bubo virginianus]]
|
| 1.34
| [[Íomhá:Bubo virginianus dis.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 433
| Q25692
| [[naoscach]]
| Gallinago gallinago
| [[:commons:Category:Gallinago gallinago|Gallinago gallinago]]
| 111<br/>128
| 0.52
| [[Íomhá:GallinagoGallinagoIUCNver2019-2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 434
| Q26711
| [[naoscach bhídeach]]
| Lymnocryptes minimus
| [[:commons:Category:Lymnocryptes minimus|Lymnocryptes minimus]]
| 53.7<br/>46.7
| 40
| [[Íomhá:LymnocryptesMinimusIUCN2019-2.png|center|128px]]
| 20
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 435
| Q687695
| [[néné]]
| Branta sandvicensis
| [[:commons:Category:Branta sandvicensis|Branta sandvicensis]]
|
|
|
|
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 436
| Q27075910
| [[parúl tuaisceartach]]
| Setophaga americana
| [[:commons:Category:Setophaga americana|Setophaga americana]]
| 1.26
|
| [[Íomhá:Parula americana map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 437
| Q26106
| [[Patraisc choiteann|patraisc]]
| Perdix perdix
| [[:commons:Category:Perdix perdix|Perdix perdix]]
|
| 46
| [[Íomhá:Verbreitungskarte Rebhuhn.jpg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 438
| Q733777
| [[patraisc bhroinnliath]]
| Arborophila orientalis
| [[:commons:Category:Arborophila orientalis|Arborophila orientalis]]
|
|
|
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 439
| Q754863
| [[patraisc chosdearg]]
| Alectoris rufa
| [[:commons:Category:Alectoris rufa|Alectoris rufa]]
| 20.1
| 48
| [[Íomhá:AlectorisChristensen.svg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 440
| Q194043
| [[patraisc thiucair]]
| Alectoris chukar
| [[:commons:Category:Alectoris chukar|Alectoris chukar]]
| 650<br/>565<br/>22.5
| 51
| [[Íomhá:AlectorisChristensen.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 441
| Q168748
| [[Peannaire (éan)|peannaire]]
| Sagittarius serpentarius
| [[:commons:Category:Sagittarius serpentarius|Sagittarius serpentarius]]
| 130<br/>4.052
| 203
| [[Íomhá:Sekretär Verbreitungsgebiet.png|center|128px]]
| 44
| [[Speiceas i mbaol|speicis i mbaol]]
|-
| style='text-align:right'| 442
| Q208060
| [[pearaicít rósbhráisléadach]]
| Psittacula krameri
| [[:commons:Category:Psittacula krameri|Psittacula krameri]]
|
| 45
| [[Íomhá:Rose ringed parakeet range.PNG|center|128px]]
| 23
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 443
| Q220328
| [[pearóid liath Afracach]]
| Psittacus erithacus
| [[:commons:Category:Psittacus erithacus|Psittacus erithacus]]
| 18.7
|
| [[Íomhá:Psittacus erithacus range.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas i mbaol|speicis i mbaol]]
|-
| style='text-align:right'| 444
| Q184751
| [[peileacán Dalmátach]]
| Pelecanus crispus
| [[:commons:Category:Pelecanus crispus|Pelecanus crispus]]
|
| 320
| [[Íomhá:PelecanusCrispusIUCNver2018 2.png|center|128px]]
| 32
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 445
| Q199427
| [[peileacán bán]]
| Pelecanus onocrotalus
| [[:commons:Category:Pelecanus onocrotalus|Pelecanus onocrotalus]]
| 180<br/>11.45<br/>7.59
| 2.91
| [[Íomhá:PelecanusOnocrotalusIUCNver2018 2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 446
| Q385891
| [[piasún cír]]
| Catreus wallichii
| [[:commons:Category:Catreus wallichii|Catreus wallichii]]
| 1.525<br/>1.13
|
|
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 447
| Q25392
| [[pilibín]]
| Vanellus vanellus
| [[:commons:Category:Vanellus vanellus|Vanellus vanellus]]
| 25.5
| 0.75<br/>69.5
| [[Íomhá:WorldDistributionNorthernLapwing.jpg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 448
| Q279307
| [[pilibín ealtúil]]
| Vanellus gregarius
| [[:commons:Category:Vanellus gregarius|Vanellus gregarius]]
| 26.5<br/>252<br/>200
| 70
| [[Íomhá:VanellusGregariusIUCN.png|center|128px]]
| 28
| ''[[:d:Q219127|i mbaol criticiúil]]''
|-
| style='text-align:right'| 449
| Q161829
| [[piongain impireach]]
| Aptenodytes forsteri
| [[:commons:Category:Aptenodytes forsteri|Aptenodytes forsteri]]
| 425
|
| [[Íomhá:Manchot empereur carte reparition.png|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 450
| Q26490
| [[Pocaire gaoithe coiteann|pocaire gaoithe]]
| Falco tinnunculus
| [[:commons:Category:Falco tinnunculus|Falco tinnunculus]]
| 201
| 0.73
| [[Íomhá:FalcoTinnunculusIUCNver2019-2.png|center|128px]]
| 28
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 451
| Q25700
| [[praslacha]]
| Anas crecca
| [[:commons:Category:Anas crecca|Anas crecca]]
|
| 0.59
| [[Íomhá:Anas crecca distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 452
| Q331447
| [[praslacha mharmarach]]
| Marmaronetta angustirostris
| [[:commons:Category:Marmaronetta angustirostris|Marmaronetta angustirostris]]
| 562<br/>492
| 65
|
| 26
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 453
| Q695729
| [[pratancól dubheiteach]]
| Glareola nordmanni
| [[:commons:Category:Glareola nordmanni|Glareola nordmanni]]
| 11<br/>97
| 64
|
|
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 454
| Q330310
| [[pratancól muinceach]]
| Glareola pratincola
| [[:commons:Category:Glareola pratincola|Glareola pratincola]]
| 10.1<br/>77
| 65
| [[Íomhá:GlareolaPratincolaIUCNver2018 2.png|center|128px]]
| 18
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 455
| Q244350
| [[póiseard cíordhearg]]
| Netta rufina
| [[:commons:Category:Netta rufina|Netta rufina]]
| 56<br/>1.115
| 87
| [[Íomhá:NettaRufinaIUCNverz2018 2.png|center|128px]]
| 27
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 456
| Q642685
| [[riabhóg chladaigh]]
| Anthus petrosus
| [[:commons:Category:Anthus petrosus|Anthus petrosus]]
|
| 25
| [[Íomhá:Anthus petrosus map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 457
| Q143313
| [[riabhóg choille]]
| Anthus trivialis
| [[:commons:Category:Anthus trivialis|Anthus trivialis]]
| 22<br/>25
| 0.27
| [[Íomhá:Anthus trivialis distr.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 458
| Q27226
| [[riabhóg dhonn]]
| Anthus campestris
| [[:commons:Category:Anthus campestris|Anthus campestris]]
| 2.73<br/>22
|
| [[Íomhá:AnthusCampestrisIUCNver2019 1.png|center|128px]]
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 459
| Q26956
| [[riabhóg mhóna]]
| Anthus pratensis
| [[:commons:Category:Anthus pratensis|Anthus pratensis]]
| 2.06
| 0.26
| [[Íomhá:AnthusPratensisIUCNver2019 1.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 460
| Q241347
| [[riabhóg phíbrua]]
| Anthus cervinus
| [[:commons:Category:Anthus cervinus|Anthus cervinus]]
| 2.01
|
| [[Íomhá:AnthusCervinusIUCN.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 461
| Q208707
| [[riabhóg uisce]]
| Anthus spinoletta
| [[:commons:Category:Anthus spinoletta|Anthus spinoletta]]
| 2.73
| 26
| [[Íomhá:Anthus spinoletta mapcomm.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 462
| Q179367
| [[rollóir Eorpach]]
| Coracias garrulus
| [[:commons:Category:Coracias garrulus|Coracias garrulus]]
|
|
| [[Íomhá:Coracias garrulus distr.png|center|128px]]
| 18
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 463
| Q927358
| [[rowi]]
| Apteryx rowi
| [[:commons:Category:Apteryx rowi|Apteryx rowi]]
|
|
|
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 464
| Q28122714
| [[rufachán]]
| Calidris pugnax
| [[:commons:Category:Calidris pugnax|Calidris pugnax]]
| 21<br/>170<br/>102
|
| [[Íomhá:Philomachuspugnaxmap.png|center|128px]]
| 21
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 465
| Q185099
| [[rálóg uisce]]
| Rallus aquaticus
| [[:commons:Category:Rallus aquaticus|Rallus aquaticus]]
| 125<br/>98
| 42
| [[Íomhá:Rallus aquaticus distribution.png|center|128px]]
| 20
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 466
| Q25383
| [[rí rua]]
| Fringilla coelebs
| [[:commons:Category:Fringilla coelebs|Fringilla coelebs]]
| 2.16<br/>22
| 0.26
| [[Íomhá:Rangemap-pinson.PNG|center|128px]]
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 467
| Q182209
| [[rí-phiongain]]
| Aptenodytes patagonicus
| [[:commons:Category:Aptenodytes patagonicus|Aptenodytes patagonicus]]
| 306<br/>12.8<br/>11.5
|
| [[Íomhá:Manchot royal carte reparition.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 468
| Q130933
| [[Rí-ulchabhán Eoráiseach|rí-ulchabhán]]
| Bubo bubo
| [[:commons:Category:Bubo bubo|Bubo bubo]]
| 80<br/>2.38<br/>2.992
| 174
| [[Íomhá:Bubo bubo distribution map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 469
| Q1273551
| [[rí-ulchabhán beag]]
| Otus gurneyi
| [[:commons:Category:Otus gurneyi|Otus gurneyi]]
|
|
|
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 470
| Q819706
| [[Rósghlasán rubicilla|rósghlasán mór Cugasach]]
| Carpodacus rubicilla
| [[:commons:Category:Carpodacus rubicilla|Carpodacus rubicilla]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 471
| Q46143
| [[rósghlasán scarlóideach]]
| Carpodacus erythrinus
| [[:commons:Category:Carpodacus erythrinus|Carpodacus erythrinus]]
|
| 26
| [[Íomhá:CarpodacusErythrinusIUCN.svg|center|128px]]
| 11
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 472
| Q25386
| [[rúcach]]
| Corvus frugilegus
| [[:commons:Category:Corvus frugilegus|Corvus frugilegus]]
| 489<br/>418
| 0.93
| [[Íomhá:Corvus frugilegus distribution.png|center|128px]]
| 16
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 473
| Q25777
| [[sacán]]
| Turdus pilaris
| [[:commons:Category:Turdus pilaris|Turdus pilaris]]
| 6.8<br/>105
| 0.42
| [[Íomhá:Turdus pilaris map.svg|center|128px]]
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 474
| Q201300
| [[sceadach]]
| Melanitta fusca
| [[:commons:Category:Melanitta fusca|Melanitta fusca]]
| 1.762
| 0.97
| [[Íomhá:MelanittaFuscaIUCNver2018 2.png|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 475
| Q178821
| [[scodalach dubheiteach]]
| Himantopus himantopus
| [[:commons:Category:Himantopus himantopus|Himantopus himantopus]]
| 21.8<br/>160
|
| [[Íomhá:HimantopusHimantopusIUCN2019-3.png|center|128px]]
| 25
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 476
| Q752678
| [[Scréachán isibéalach|scréachán banbhuí]]
| Lanius isabellinus
| [[:commons:Category:Lanius isabellinus|Lanius isabellinus]]
| 30
|
|
| 15
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 477
| Q235052
| [[scréachán coille]]
| Lanius senator
| [[:commons:Category:Lanius senator|Lanius senator]]
| 3.4
|
| [[Íomhá:Lanius senator distr.png|center|128px]]
| 15
| ''[[:d:Q719675|speiceas beagnach faoi bhagairt]]''
|-
| style='text-align:right'| 478
| Q26671
| [[scréachán droimrua]]
| Lanius collurio
| [[:commons:Category:Lanius collurio|Lanius collurio]]
| 3.15
| 26
| [[Íomhá:NT map.png|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 479
| Q25354
| [[scréachóg]]
| Garrulus glandarius
| [[:commons:Category:Garrulus glandarius|Garrulus glandarius]]
| 8.5
| 0.54
| [[Íomhá:Garrulus glandarius distribution.jpg|center|128px]]
| 18
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 480
| Q80858
| [[scréachóg liath]]
| Perisoreus canadensis
| [[:commons:Category:Perisoreus canadensis|Perisoreus canadensis]]
|
|
| [[Íomhá:Perisoreus canadensis range.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 481
| Q25317
| [[scréachóg reilige]]
| Tyto alba
| [[:commons:Category:Tyto alba|Tyto alba]]
| 580
| 1.13
| [[Íomhá:Schleiereule-Tyto alba-World.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 482
| Q742468
| [[scótar toinne]]
| Melanitta perspicillata
| [[:commons:Category:Melanitta perspicillata|Melanitta perspicillata]]
| 62<br/>1<br/>900
| 84
| [[Íomhá:Melanitta perspicillata range map.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 483
| Q606755
| [[Speirsheabhac Seapánach|seabhac Seapánach]]
| Accipiter gularis
| [[:commons:Category:Accipiter gularis|Accipiter gularis]]
|
| 52
|
| 26
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 484
| Q943329
| [[Tuirne lín Meiriceánach|seabhac oíche Meiriceánach]]
| Chordeiles minor
| [[:commons:Category:Chordeiles minor|Chordeiles minor]]
| 79.3
|
| [[Íomhá:Chordeiles minor map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 485
| Q234722
| [[Iolar Bonelli|seabhaciolar]]
| Aquila fasciata
| [[:commons:Category:Aquila fasciata|Aquila fasciata]]
| 1.82<br/>2.56<br/>112
|
| [[Íomhá:Hieraaetus fasciatus area.PNG|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 486
| Q115452
| [[seaga]]
| Phalacrocorax aristotelis
| [[:commons:Category:Phalacrocorax aristotelis|Phalacrocorax aristotelis]]
| 51<br/>1.948<br/>1.598
| 98
| [[Íomhá:GulosusAristotelisIUCNver2018 2.png|center|128px]]
| 30
|
|-
| style='text-align:right'| 487
| Q25761
| [[seil-lacha]]
| Tadorna tadorna
| [[:commons:Category:Tadorna tadorna|Tadorna tadorna]]
| 78<br/>1.261<br/>1.043
| 112
| [[Íomhá:Tadorna tadorna distribution.png|center|128px]]
| 30
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 488
| Q170723
| [[seil-lacha rua]]
| Tadorna ferruginea
| [[:commons:Category:Tadorna ferruginea|Tadorna ferruginea]]
| 83<br/>1.36<br/>1.1
| 133
| [[Íomhá:TadornaFerrugineaIUCN.png|center|128px]]
| 28
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 489
| Q621833
| [[seirín ceanndubh]]
| Serinus pusillus
| [[:commons:Category:Serinus pusillus|Serinus pusillus]]
| 1.43
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 490
| Q27075864
| [[siscín]]
| Spinus spinus
| [[:commons:Category:Spinus spinus|Spinus spinus]]
| 1.29<br/>13.8
| 0.21
| [[Íomhá:Rangemap-tarin.PNG|center|128px]]
| 12
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 491
| Q25634
| [[sléibhín]]
| Chroicocephalus ridibundus
| [[:commons:Category:Chroicocephalus ridibundus|Chroicocephalus ridibundus]]
| 294<br/>267
| 0.97
| [[Íomhá:ChroicocephalusRidibundusIUCN2019-2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 492
| Q276189
| [[sléibhín Meánmhuirí]]
| Ichthyaetus melanocephalus
| [[:commons:Category:Ichthyaetus melanocephalus|Ichthyaetus melanocephalus]]
|
| 96
| [[Íomhá:LarusMelanocephalus.png|center|128px]]
| 24
|
|-
| style='text-align:right'| 493
| Q164467
| [[sléibhín beag]]
| Hydrocoloeus minutus
| [[:commons:Category:Hydrocoloeus minutus|Hydrocoloeus minutus]]
| 98
| 78
| [[Íomhá:Larus minutus distribution.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 494
| Q258964
| [[smólach Sibéarach]]
| Geokichla sibirica
| [[:commons:Category:Geokichla sibirica|Geokichla sibirica]]
| 60<br/>70
|
|
| 10
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 495
| Q949662
| [[smólach White]]
| Zoothera aurea
| [[:commons:Category:Zoothera aurea|Zoothera aurea]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 496
| Q843175
| [[smólach breacdhorcha]]
| Turdus naumanni
| [[:commons:Category:Turdus naumanni|Turdus naumanni]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 497
| Q26349
| [[smólach ceoil]]
| Turdus philomelos
| [[:commons:Category:Turdus philomelos|Turdus philomelos]]
| 6<br/>72
| 0.36
| [[Íomhá:Tphilomelos.gif|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 498
| Q152144
| [[Smólach an tsléibhe|smólach gorm creige]]
| Monticola solitarius
| [[:commons:Category:Monticola solitarius|Monticola solitarius]]
| 5.95
|
| [[Íomhá:MonticolaSolitariusIUCNver2019 1.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 499
| Q80780
| [[smólach píbdhubh]]
| Turdus atrogularis
| [[:commons:Category:Turdus atrogularis|Turdus atrogularis]]
|
|
|
| 11
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 500
| Q1591651
| [[Smólach ordúil|smólach rua-eiteach]]
| Turdus eunomus
| [[:commons:Category:Turdus eunomus|Turdus eunomus]]
|
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 501
| Q796672
| [[Éan oighinn|smólach talún]]
| Seiurus aurocapilla
| [[:commons:Category:Seiurus aurocapilla|Seiurus aurocapilla]]
|
|
| [[Íomhá:Seiurus aurocapilla map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 502
| Q193593
| [[Snag coiteann|snag]]
| Certhia familiaris
| [[:commons:Category:Certhia familiaris|Certhia familiaris]]
| 9.95
| 19
| [[Íomhá:Certhia familiaris Certhia hodgsoni.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 503
| Q125895
| [[Reathaí ladharghearr|snag ladharghearr]]
| Certhia brachydactyla
| [[:commons:Category:Certhia brachydactyla|Certhia brachydactyla]]
| 1.16<br/>8.4
|
| [[Íomhá:Sttreecreepereurope.png|center|128px]]
| 14
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 504
| Q28106731
| [[Spadalach tuaisceartach|spadalghob]]
| Spatula clypeata
| [[:commons:Category:Spatula clypeata|Spatula clypeata]]
|
|
| [[Íomhá:SpatulaClypeata.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 505
| Q25334
| [[Spideog bhroinndearg|spideog]]
| Erithacus rubecula
| [[:commons:Category:Erithacus rubecula|Erithacus rubecula]]
| 2.4
| 21
| [[Íomhá:Erithacus rubecula distribution.png|center|128px]]
| 15
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 506
| Q557745
| [[spideog phíb-bhán]]
| Irania gutturalis
| [[:commons:Category:Irania gutturalis|Irania gutturalis]]
| 2.66
|
|
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 507
| Q25380
| [[spioróg]]
| Accipiter nisus
| [[:commons:Category:Accipiter nisus|Accipiter nisus]]
| 110<br/>22.5<br/>150<br/>290
| 0.67
| [[Íomhá:AccipiterNisusIUCNver2018 2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 508
| Q114338
| [[spioróg Leiveantach]]
| Accipiter brevipes
| [[:commons:Category:Accipiter brevipes|Accipiter brevipes]]
|
| 0.7
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 509
| Q25353
| [[spioróg mhór]]
| Accipiter gentilis
| [[:commons:Category:Accipiter gentilis|Accipiter gentilis]]
| 67<br/>712<br/>1.14
| 115<br/>100
| [[Íomhá:AccipiterGentilis.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 510
| Q25421
| [[spágaire tonn]]
| Tachybaptus ruficollis
| [[:commons:Category:Tachybaptus ruficollis|Tachybaptus ruficollis]]
| 13.7
| 42
| [[Íomhá:Tachybaptus ruficollis-map-distribution.svg|center|128px]]
| 20
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 511
| Q753741
| [[Gaineamhchearc bhiorearrach|steipcholúr biorearrach]]
| Pterocles alchata
| [[:commons:Category:Pterocles alchata|Pterocles alchata]]
| 25<br/>250<br/>225
| 59.5
|
| 21
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 512
| Q383182
| [[Gaineamhchearc bholgdhubh|steipcholúr tarrdhubh]]
| Pterocles orientalis
| [[:commons:Category:Pterocles orientalis|Pterocles orientalis]]
| 28<br/>428<br/>383
| 71.5
|
| 23
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 513
| Q25352
| [[storc bán]]
| Ciconia ciconia
| [[:commons:Category:Ciconia ciconia|Ciconia ciconia]]
| 110
| 1.91
| [[Íomhá:WhiteStorkMap.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 514
| Q25398
| [[storc dubh]]
| Ciconia nigra
| [[:commons:Category:Ciconia nigra|Ciconia nigra]]
|
| 1.5
| [[Íomhá:Ciconia nigra distr.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 515
| Q192524
| [[séirín Canárach]]
| Serinus canaria
| [[:commons:Category:Serinus canaria|Serinus canaria]]
| 1.54<br/>15.3
|
|
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 516
| Q26135
| [[síodeiteach Boihéamach]]
| Bombycilla garrulus
| [[:commons:Category:Bombycilla garrulus|Bombycilla garrulus]]
|
| 34
| [[Íomhá:Bombycillagarrulusmap2.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 517
| Q1084995
| [[Estrilda melpoda|síodghob leiceann flannbhuí]]
| Estrilda melpoda
| [[:commons:Category:Estrilda melpoda|Estrilda melpoda]]
| 0.68<br/>7.8
|
|
| 11
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 518
| Q26452
| [[síolghé]]
| Anser fabalis
| [[:commons:Category:Anser fabalis|Anser fabalis]]
| 146<br/>3.198<br/>2.843
| 1.62
| [[Íomhá:AnserFabalisIUCNver2019 1.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 519
| Q673280
| [[síolghé thundra]]
| Anser serrirostris
| [[:commons:Category:Anser serrirostris|Anser serrirostris]]
|
|
|
|
|
|-
| style='text-align:right'| 520
| Q200646
| [[síolta gheal]]
| Mergellus albellus
| [[:commons:Category:Mergellus albellus|Mergellus albellus]]
| 42<br/>652<br/>568
| 62
|
| 27
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 521
| Q180991
| [[síolta mhór]]
| Mergus merganser
| [[:commons:Category:Mergus merganser|Mergus merganser]]
| 1.709<br/>1.232
| 0.93
| [[Íomhá:Mergus merganser distr.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 522
| Q189609
| [[síolta rua]]
| Mergus serrator
| [[:commons:Category:Mergus serrator|Mergus serrator]]
| 72<br/>1.135<br/>908
| 0.87
| [[Íomhá:Mergus serrator distr.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 523
| Q205930
| [[tarmachan]]
| Lagopus muta
| [[:commons:Category:Lagopus muta|Lagopus muta]]
| 665<br/>555
| 57
| [[Íomhá:Rock Ptarmigan Lagopus muta distribution map.png|center|128px]]
| 22
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 524
| Q185784
| [[tiuf-teaf]]
| Phylloscopus collybita
| [[:commons:Category:Phylloscopus collybita|Phylloscopus collybita]]
|
| 18
| [[Íomhá:Phylloscopus collybita.png|center|128px]]
| 13
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 525
| Q3729103
| [[Ceolaire Sindeach|tiuf-teaf sléibhe]]
| Phylloscopus sindianus
| [[:commons:Category:Phylloscopus sindianus|Phylloscopus sindianus]]
| 7
|
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 526
| Q667778
| [[tokoeka]]
| Apteryx australis
| [[:commons:Category:Apteryx australis|Apteryx australis]]
| 2.208<br/>2.535
|
| [[Íomhá:Southern Brown Kiwi.png|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 527
| Q607027
| [[torspideog ruadhonn]]
| Cercotrichas galactotes
| [[:commons:Category:Cercotrichas galactotes|Cercotrichas galactotes]]
| 3.2<br/>22.7
|
| [[Íomhá:Cercotrichas galactotes distribution2.JPG|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 528
| Q26017
| [[traonach]]
| Crex crex
| [[:commons:Category:Crex crex|Crex crex]]
| 13.2
| 50
| [[Íomhá:Crexcrex.png|center|128px]]
| 17
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 529
| Q26717
| [[Tuirne lín Eorpach|tuirne lín]]
| Caprimulgus europaeus
| [[:commons:Category:Caprimulgus europaeus|Caprimulgus europaeus]]
|
| 60
| [[Íomhá:Caprimulgus europaeus distr.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 530
| Q1265138
| [[ulchabhán Soumagne]]
| Tyto soumagnei
| [[:commons:Category:Tyto soumagnei|Tyto soumagnei]]
| 380
|
|
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 531
| Q129958
| [[ulchabhán beag]]
| Athene noctua
| [[:commons:Category:Athene noctua|Athene noctua]]
|
| 56
| [[Íomhá:Steinkauz-Athene noctua-World.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 532
| Q174466
| [[ulchabhán bóireach]]
| Aegolius funereus
| [[:commons:Category:Aegolius funereus|Aegolius funereus]]
|
| 56
| [[Íomhá:Aegolius funereus dis.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 533
| Q25756
| [[ulchabhán donn]]
| Strix aluco
| [[:commons:Category:Strix aluco|Strix aluco]]
| 426<br/>524
| 99
| [[Íomhá:StrixAlucoIUCN.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 534
| Q200724
| [[ulchabhán mór liath]]
| Strix nebulosa
| [[:commons:Category:Strix nebulosa|Strix nebulosa]]
|
| 1.37
| [[Íomhá:Strix nebulosa distribution map updated (2013).jpg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 535
| Q190083
| [[ulchabhán na hÚraile]]
| Strix uralensis
| [[:commons:Category:Strix uralensis|Strix uralensis]]
|
| 114.5
| [[Íomhá:Strix uralensis distr..png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 536
| Q25769
| [[ulchabhán réisc]]
| Asio flammeus
| [[:commons:Category:Asio flammeus|Asio flammeus]]
|
| 102
| [[Íomhá:Sumpfohreule-Asio flammeus-World.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 537
| Q171563
| [[ulchabhán scopach Eoráiseach]]
| Otus scops
| [[:commons:Category:Otus scops|Otus scops]]
|
| 58.5
| [[Íomhá:Otus scops distr.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 538
| Q1270124
| [[ulchabhán scopach Sokoke]]
| Otus ireneae
| [[:commons:Category:Otus ireneae|Otus ireneae]]
|
|
|
|
| [[Speiceas i mbaol|speicis i mbaol]]
|-
| style='text-align:right'| 539
| Q1256551
| [[ulchabhán seabhaic Oileán na Nollag]]
| Ninox natalis
| [[:commons:Category:Ninox natalis|Ninox natalis]]
| 184
|
| [[Íomhá:Christmas Island.jpg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 540
| Q193192
| [[Ulchabhán seabhaic|ulchabhán seabhaic tuaisceartach]]
| Surnia ulula
| [[:commons:Category:Surnia ulula|Surnia ulula]]
|
| 76
| [[Íomhá:Surnia ulula distr with national borders.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 541
| Q170177
| [[ulchabhán sneachtúil]]
| Bubo scandiacus
| [[:commons:Category:Bubo scandiacus|Bubo scandiacus]]
|
|
| [[Íomhá:Cypron-Range Bubo scandiacus.svg|center|128px]]
|
| ''[[:d:Q278113|leochaileach]]''
|-
| style='text-align:right'| 542
| Q926291
| [[ulchabhán síofrach]]
| Micrathene whitneyi
| [[:commons:Category:Micrathene whitneyi|Micrathene whitneyi]]
|
|
| [[Íomhá:Micrathene whitneyi map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 543
| Q467068
| [[ulchabhán uachasach]]
| Athene cunicularia
| [[:commons:Category:Athene cunicularia|Athene cunicularia]]
|
| 595
| [[Íomhá:Distribuição Buraqueira.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 544
| Q207846
| [[éadar taibhseach]]
| Somateria spectabilis
| [[:commons:Category:Somateria spectabilis|Somateria spectabilis]]
| 73<br/>1.617
| 0.93
| [[Íomhá:Somateria spectabilis map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 545
| Q93208
| [[éamú]]
| Dromaius novaehollandiae
| [[:commons:Category:Dromaius novaehollandiae|Dromaius novaehollandiae]]
| 581.2<br/>32.7<br/>38.3
|
| [[Íomhá:Dromaius novaehollandiae map distribution 2.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 546
| Q131709
| [[éigrit bheag]]
| Egretta garzetta
| [[:commons:Category:Egretta garzetta|Egretta garzetta]]
| 28<br/>532
| 92
| [[Íomhá:EgrettaGarzettaIUVNver2018 2.png|center|128px]]
| 21
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 547
| Q130730
| [[éigrit mhór]]
| Ardea alba
| [[:commons:Category:Ardea alba|Ardea alba]]
|
| 1.44
| [[Íomhá:ArdeaAlbaIUCNver2019 1.png|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 548
| Q208763
| [[íbis bheannaithe]]
| Threskiornis aethiopicus
| [[:commons:Category:Threskiornis aethiopicus|Threskiornis aethiopicus]]
| 62
| 118
| [[Íomhá:Sacredibisrangemap.png|center|128px]]
| 29
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 549
| Q589171
| [[íbis bhán Mheiriceánach]]
| Eudocimus albus
| [[:commons:Category:Eudocimus albus|Eudocimus albus]]
| 1.036<br/>764
|
| [[Íomhá:Eudocimus albus map 2.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 550
| Q245414
| [[íbis mhaol thuaisceartach]]
| Geronticus eremita
| [[:commons:Category:Geronticus eremita|Geronticus eremita]]
| 68
|
| [[Íomhá:Morocco bald ibis map-01.png|center|128px]]
| 27
| [[Speiceas i mbaol|speicis i mbaol]]
|-
| style='text-align:right'| 551
| Q178811
| [[íbis niamhrach]]
| Plegadis falcinellus
| [[:commons:Category:Plegadis falcinellus|Plegadis falcinellus]]
| 633
| 0.89
| [[Íomhá:Plegadis falcinellus map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 552
| Q25388
| [[óiréal órga]]
| Oriolus oriolus
| [[:commons:Category:Oriolus oriolus|Oriolus oriolus]]
| 7.3
| 46
| [[Íomhá:Oriolus oriolus distribution map.png|center|128px]]
| 16
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 553
| Q576762
| [[órshúileach ceannsceadach]]
| Bucephala albeola
| [[:commons:Category:Bucephala albeola|Bucephala albeola]]
| 481<br/>367
| 57
| [[Íomhá:Bucephala albeola map.svg|center|128px]]
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|-
| style='text-align:right'| 554
| Q369767
| [[órshúileach Íoslannach]]
| Bucephala islandica
| [[:commons:Category:Bucephala islandica|Bucephala islandica]]
| 70<br/>1.09<br/>730
| 75.5
|
|
| [[Speiceas is lú imní]]
|}
{{Wikidata list end}}
ovbu9vgifcb9o05s7chjuxv5h7frzfq
Schießbefehl
0
94547
1212336
1210515
2024-04-19T10:35:28Z
TGcoa
21229
/* Tagairtí */
wikitext
text/x-wiki
[[Íomhá:Berlin ex-wall 01.JPG|mion|polasaí "lámhaigh agus maraigh"; cuimhneachán i mBeirlín, 2001]]
{{teideal iodálach}}
Bhí polasaí "'''lámhaigh agus maraigh'''", nó '''''Schießbefehl''''' i n[[An Ghearmáinis|Gearmáinis]], i bhfeidhm in Iar-[[Poblacht Dhaonlathach na Gearmáine|Phoblacht Dhaonlathach na Gearmáine]], ó 1960 go dtí 1989. Scaoileadh le duine lena mharú chun cosc a chur le ''Republikflucht''<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Republikflucht|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Republikflucht&oldid=957096380|journal=Wikipedia|date=2020-05-17|language=en}}</ref> (iarracht éalú nó ag iarraidh teitheadh thar theorainn laistigh na Gearmáine go dtí Beirlín Thiar nó [[An Ghearmáin|Poblacht na Cónaidhme]]).
== Cúlra ==
Scoilteadh [[Beirlín]] go buan i Lúnasa 1961: bhí tús curtha le tógáil an [[Balla Bheirlín|Bhalla i mBeirlín]] ar an [[13 Lúnasa]] [[1961]]. Cuireadh gardaí armtha ar bharr an bhalla agus scaoileadh daoine a rinne iarracht éalú. Mar gheall air sin, thit líon na dteifeach go suntasach.
[[Íomhá:Berlin Wall victims monument.jpg|clé|mion|cuimhneachán i mBeirlín, 2004]]
== Imeachtaí dlí ==
Ar [[25 Lúnasa]] [[1997]],<ref>BBC, {{Cite news|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/25/newsid_2535000/2535475.stm|teideal=1997: East German leader guilty of Berlin Wall deaths|dáta=1997-08-25|language=en-GB|dátarochtana=2020-08-25}}</ref> ciontaíodh triúr a bhí ina mbaill de Pholitburo Pháirtí na hAontachta Sóisialaí in Iar-[[Poblacht Dhaonlathach na Gearmáine|Phoblacht Dhaonlathach na Gearmáine]].<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://www.facebook.com/UCDSchoolofLaw/posts/3582052125152419|teideal=UCD School of Law|údar=Scoil Dlí, COBÁC|dáta=|language=ga|work=www.facebook.com|dátarochtana=2020-08-25}}</ref> Ciontaíodh [[Egon Krenz]], Günter Schabowski agus Günther Kleiber i n[[dúnmharú]] d'aon ghnó mar gheall ar an bpáirt a bhí acu agus an polasaí lámhaigh agus maraigh a choimeád i bhfeidhm maidir le daoine a bhí ag iarraidh teitheadh thar theorainn laistigh na Gearmáine go dtí Beirlín Thiar nó [[An Ghearmáin|Poblacht na Cónaidhme]].<ref>BBC, {{Cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6943093.stm|teideal=E German 'licence to kill' found|dáta=2007-08-12|language=en-GB|dátarochtana=2020-08-25}}</ref> Gearradh sé bliana go leith [[Príosún|príosúin]] ar Krenz agus trí bliana ar Schabowski agus Kleiber an duine.
=== Achomharc ===
[[Íomhá:Strasbourg- European Court of Human Rights.jpg|mion|Cúirt Eorpach um Chearta an Duine, [[Strasbourg]]]]
Chuir Krenz iarratas faoi bhráid na [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine|Cúirte Eorpaí um Chearta an Duine]], ag maíomh gur ciontaíodh é trí shárú ar Airteagal 7 den [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine|Choinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]] (a chuireann cosc ar dhuine ar bith a chiontú mar gheall ar ghníomh nó faillí nár chion [[Coiriúlacht|coiriúil]] faoi [[Dlí|dhlí]] náisiúnta nó [[dlí idirnáisiúnta]] é tráth a ndearnadh é.).<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.bailii.org/eu/cases/ECHR/2001/230.html|teideal=STRELETZ, KESSLER AND KRENZ v. GERMANY - 34044/96;35532/97;44801/98 [2001] ECHR 230 (22 March 2001)|work=www.bailii.org|dátarochtana=2020-08-25}}</ref>
Dhiúltaigh an Mór-Dhlísheomra dá iarratas toisc go raibh polasaí PGG maidir leis an b[[Póilíní|póilíneacht]] teorann ina shárú mínáireach ar [[Cearta daonna|chearta an duine]], agus an ceart chun na beatha thar aon ní eile, an luach uachtarach in ordlathas idirnáisiúnta chearta an duine, an oiread sin ionas nach féidir le hAireagal 7 § 1 den Choinbhinsiún baint leis.<ref>breithiúnas den 22ú lá de Mhárta 2001, para 87.</ref>
[[Íomhá:Bundesarchiv Bild 183-1989-1018-037, Egon Krenz (cropped).jpg|mion|Egon Krenz sa bhliain 1989]]
Murab ionann is Schabowski agus Kleiber, maígh Krenz gur "ceartas na mbuaiteoirí" gur ciontaíodh é. Is samplaí den scoth a gcás agus cásanna eile dá leithéid agus plé á dhéanamh ar an méid gur féidir an dlí coiriúil a chur i bhfeidhm go cuí maidir le gníomhartha oifigiúla a rinneadh faoi réimeas neamh[[Daonlathas|dhaonlathach]] a bhí ann roimhe sin.<ref name=":0" />
== Féach freisin ==
* [[Balla Bheirlín]]
* [[Cogadh Fuar|An Cogadh Fuar]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:An Cogadh Fuar]]
[[Catagóir:Stair na Gearmáine]]
[[Catagóir:Dúnmharfóirí]]
[[Catagóir:Cearta daonna]]
[[Catagóir:An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
delbs4tid381ciw9r9txzwtj7iepuri
Gleann Falach
0
95095
1212267
1173697
2024-04-18T22:55:10Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is gleann é '''Gleann Falach''' i n[[Gaeltacht na hAlban]].<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=37865|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Síneann sé siar ó dheas ó shráidbhaile [[A' Chrìon-Làraich|a' Chrìon-Làraich]], i dtreo cheann thuaidh [[Loch Laomainn]]. Sreabhann an abhainn Falach feadh an ghleanna, mar a dhéanann bóthar an A82, [[Rathad Iarainn nan Eilean]], agus [[Slighe na Gàidhealtachd an Iar]].
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir: Tearmainn Dúlra Náisiúnta in Albain]]
[[Catagóir: Limistéir chosanta na Gaeltacha in Albain]]
[[Catagóir: Gleannta na hAlban|Gleann Falach]]
[[Catagóir: Tíreolaíocht Inbhir Nis]]
[[Catagóir: Tírghnéithe| Tírghnéithe]]
4sckivt14a5p6kxgww64o04c3yk9n4c
Oibríocht Demetrius
0
96425
1212321
1155826
2024-04-19T09:30:48Z
TGcoa
21229
/* Cás na ‘bhFear Cochaill’ */
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Imeacht}}
Ar an [[9 Lúnasa]] [[1971]], tugadh isteach [[imtheorannú]] gan triail i d[[Tuaisceart Éireann]]. nó sluachampaí géibhinn. Ghabh [[Fórsaí armtha|fórsaí slándála]] na Breataine na céadta [[Náisiúnachas in Éirinn|náisiúnaí]] agus chuireadar i b[[príosún]] sa [[An Cheis Fhada|Cheis Fhada]] iad gan triail cúirte. '''Operation Demetrius''' nó '''Oibríocht Demetrius''' (Déiméitrias) a tugadh air, nó an braighdeanas.
Bhí na mílte ball d'Arm na Breataine ar na sráideanna i ruathar inar tógadh suas le 400 fear Caitliceach agus d'imigh na mílte óna dtithe le himeacht ón fhoréigin<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.irishnews.com/news/2015/05/09/news/scanna-in-a-chuirfidh-idir-iontas-agus-uafa-s-orainn-le-feicea-il-ag-qft-122833/|teideal=Scannáin a chuirfidh idir iontas agus uafás orainn le feiceáil ag QFT|language=en|work=The Irish News|dátarochtana=2020-08-09}}</ref>.
== ‘Operation Calaba’ ==
Taobh le Demetrius, bhí ‘Operation Calaba’ ann chomh maith. Faoin obráid seo, roghnaíodh grúpa beag de cheathrar fear déag – fir a bhí le bheith ina [[muc]]<nowiki/>a guine agus seirbhísí faisnéise na Breataine ag baint triail as na Cúig Theicníc orthu.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Cruel Britannia: A Secret History of Torture|url=https://books.google.co.uk/books?id=WLGroGSQfSYC&pg=PT94&lpg=PT94&dq=ireland+%22Operation+calaba%22&source=bl&ots=aDOHMQkD6l&sig=ACfU3U1WYmq9gC1ZNFMOTC0VAv9idl7jYQ&hl=ga&sa=X&ved=2ahUKEwir4oX93KbuAhVpAWMBHbZVA1kQ6AEwD3oECAgQAg#v=onepage&q=ireland%20%22Operation%20calaba%22&f=false|publisher=Granta Publications|date=2012-11-01|language=en|author=Ian Cobain}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.researchgate.net/publication/332196178_Torture_and_Human_Rights_in_Northern_Ireland_Interrogation_in_Depth|teideal=Torture and Human Rights in Northern Ireland: Interrogation in Depth|údar=Aoife Duffy|dáta=March 2019 (DOI: 10.4324/9780429020063 ISBN: 9780429020063)|dátarochtana=2021}}</ref>
'Séard atá sna cúig theicníc ná díth [[bia]] agus dí; díth [[Codladh|codlata]]; cochallú;<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Hooding|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Hooding&oldid=1037820118|journal=Wikipedia|date=2021-08-08|language=en}}</ref> torann bán (nó síorthorann); agus pointe struis ina cuirtear daoine ina seasamh in éadan balla le géaga sínte (nó síorsheasamh)' (buailtí agus turraingí leictreacha chomh maith).
I dtaca leis an chochallú de, rinneadh bagairt ar chuid de na fir go raibh siad le bheith caite amach as ingearán. I roinnt cásanna rinneadh amhlaidh agus an t-ingearán díreach cúpla troigh os cionn na talún.<ref>{{Lua idirlín|url=https://antuairisceoir.wordpress.com/author/antuairisceoir/|teideal=Ciarán Dunbar|language=ga|work=Tuairisceoir an Dúin|dátarochtana=2021-01-19}}</ref>
Tugadh na Fir Cochaill ar an ngrúpa fear a ghabh fórsaí slándála na Breataine i dTuaisceart Éireann i 1971.
[[Íomhá:Iraqis tortured wp-f.jpg|mion|Ceastóireacht trom in [[Príosún Abu Ghraib|Abu Ghraib]], [[an Iaráic]] ,]]
=== Cás na ‘bhFear Cochaill’ ===
[[Íomhá:ECHR-CEDH.jpg|mion|an [[An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine|Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] (ECHR) ]]Ag deireadh 1971, thóg Poblacht na hÉireann cás thar ceann na bhfear in éadan na [[Rialtas na Ríochta Aontaithe|Breataine]] ag an [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine|Choimisiún Eorpach um Chearta an Duine]].
Ba é seo an chéad uair a thóg stát amháin cás in éadan stát eile ag an Choimisiún.
Mhaígh an Coimisiún ar dtús gurbh ionann na [[Ceastóireacht trom|cúig theicníc]] agus [[céasadh]]. Ach rinne [[Rialtas na Ríochta Aontaithe|rialtas na Breataine]] achomharc ar an chinneadh.
[[Íomhá:Courtroom_European_Court_of_Human_Rights_01.JPG|mion|An [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine|Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] i [[Strasbourg]]]]
Ar an 18 Eanáir 1978, rialaigh an [[An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine|Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] (ECHR) nach céasadh a bhí sa drochíde i dTuaisceart Éireann, ach íde a bhí “mídhaonna & táireach”, de shárú ar Airteagal 3 den Choinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.facebook.com/UCDSchoolofLaw/posts/4006272166063744|teideal=breithiúnas na Cúirte Eorpaí um Chearta an Duine 1978|údar=Scoil Dlí|dáta=|language=ga|work=www.facebook.com|dátarochtana=2021-01-19}}</ref>
Cf. '''''Éire in aghaidh na Ríochta Aontaithe''''' (1978) 2 EHRR 25<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Ireland v. United Kingdom - 5310/71 [1978] ECHR 1|url=http://www.bailii.org/eu/cases/ECHR/1978/1.html|date=18 January 1978|author=bailii.org|journal=|volume=|issue=}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://hudoc.echr.coe.int/eng?fbclid=IwAR3yMV5g3bh0tqaKTb-YrNMpfUAfWoPo_K0ec4otMvI6ymyRvZEbFJP1vBY#{%22appno%22:[%225310/71%22],%22itemid%22:[%22001-57506%22]}|teideal=CASE OF IRELAND v. THE UNITED KINGDOM (Application no. 5310/71)|údar=echr.coe.int|dáta=1978|dátarochtana=2021}}</ref> agus "[[Ceastóireacht trom]]".
Bunaíodh an rialú sin ar fhianaise leighis ó rialtas na Breataine a mhol nach mbeadh mórthionchar ag an drochíde ar na fir, agus gurb é an gnáthshaol laethúil i dTuaisceart Éireann ag an am ba chúis leis.<ref name=":0">{{Luaigh foilseachán|title=Athbhreithniú Eorpach á iarraidh ar na 'Fir Cochaill'|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2014/1202/664192-athbhreithniu-eorpach-a-iarraidh-ar-na-fir-cochaill/|date=2014-12-02|language=ga|author=Nuacht RTÉ|journal=|volume=|issue=}}</ref>
==== 2014-2018 ====
Tháinig fianaise chun solais go ndearna rialtas na Breataine iarracht an Chúirt a chur amú sa bhliain 1978,<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.rte.ie/news/player/prime-time-web/2014/0604/|teideal=Tá clár faisnéise de chuid Aonad Imscrúduithe RTÉ dar teideal 'The Torture Files', a rinne Rita Ní Raghallaigh agus a spreag an t-iarratas seo, ar fáil ar shuíomh gréasáin an stáisiúin|údar=Prime Time - RTÉ Investigations Unit|dáta=2014|language=en|work=www.rte.ie|dátarochtana=2021-01-19}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.patfinucanecentre.org/state-violence/mi5-and-hooded-men|teideal=MI5 and the 'Hooded Men' {{!}} The Pat Finucane Centre|work=www.patfinucanecentre.org|dátarochtana=2021-01-19}}</ref> Bhí brú ann arís an cinneadh a rinne an Chúirt in 1978 a aisiompú.<ref>{{Lua idirlín|url=https://cracroi.wordpress.com/2014/12/11/cas-na-muc-guine-le-hardu-aris/|teideal=Cás na ‘muc guine’ le hardú arís|údar=Arsa Tuairisceoir|dáta=2014-12-11|language=ga|work=Crá Croí Cois Cuain|dátarochtana=2021-01-19}}</ref><ref>{{Luaigh foilseachán|title=Athbhreithniú Eorpach á iarraidh ar na 'Fir Cochaill'|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2014/1202/664192-athbhreithniu-eorpach-a-iarraidh-ar-na-fir-cochaill/|date=2014-12-02|language=ga|author=Nuacht RTÉ|journal=|volume=|issue=}}</ref>
In 1972 d’fhógair príomh-aire na Breataine Edward Heath nach n-úsáidfidís na cúig theicníc mar áis cheastóireachta as sin amach. In 1977 d’fhógair Ard-Aighne na Breataine Sam Silkin an rud céanna os comhair na Cúirte Eorpaí. Ach bhí siad ag iarraidh an dubh a chur ina gheal ar an phobal is cosúil. Rinne rialtas na Breataine faoi Heath cinneadh rúnda leis na cúig theicníc a choinneáil ar an ábhar gur uirlis áisiúil faisnéise a bhí iontu dar leo.
Mar sin, sa bhliain 2014, chuir [[Rialtas na hÉireann]] iarratas chuig an gCúirt Eorpach um Chearta an Duine ar chás na ‘bhFear Cochaill ‘a athbhreithniú, ar an mbonn go raibh fianaise nua ann nach raibh ar fáil sna 1970idí.<ref name=":0" /> Ach diúltaíodh sa bhliain 2018 d'iarratas ar leasú ar an mbreithiúnas.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Goverment's 'Hooded men' appeal rejected by ECHR|url=https://www.rte.ie/news/2018/0911/993075-hooded-men-case/|date=2018-09-11|language=en|author=Nuacht RTÉ|journal=|volume=|issue=Brendan Wright}}</ref><ref>{{Luaigh foilseachán|title=Hooded Men: The allegations that UK ministers authorised torture|url=https://www.rte.ie/news/primetime/2019/0923/1077636-hooded-men-the-allegations-that-uk-ministers-authorised-torture/|date=2019-09-23|language=en|author=Rita O'Reilly}}</ref>
==== 2019-2021 ====
Rialaigh an Chúirt Achomharc i m[[Béal Feirste]] in 2019 go raibh sé de cheart céasadh a thabhairt ar "[[Ceastóireacht trom|Cheastóireacht trom]]" i dtéarmaí an lae inniu.<ref name=":1">{{Luaigh foilseachán|title=Cinneadh gan líomhaintí faoi chéasadh a fhiosrú "mícheart"|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2021/1215/1266864-cinneadh-gan-liomhainti-faoi-cheasadh-a-fhiosru-micheart/|date=2021-12-15|language=ga|author=Nuacht RTÉ}}</ref>
Ar 15 Nollaig 2021, rialaigh Cúirt Uachtarach na Breataine go raibh sé mícheart ag na póilíní sa Tuaisceart gan fiosrúchán a bhunú faoin gcaoi ar caitheadh le ceithre fhear déag ar thug Arm na Breataine drochíde dóibh sna [[1970idí]]. Rialaigh an chúirt go raibh cinneadh na bpóilíní gan an scéal a fhiosrú bunaithe ar thuarascáil a bhí "fíorlochtach" agus nár chóir aon ghlacadh a bheith leis.<ref name=":1">{{Luaigh foilseachán|title=Cinneadh gan líomhaintí faoi chéasadh a fhiosrú "mícheart"|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2021/1215/1266864-cinneadh-gan-liomhainti-faoi-cheasadh-a-fhiosru-micheart/|date=2021-12-15|language=ga|author=Nuacht RTÉ}}</ref>
==== 2023 ====
I mí an Mheithimh 2023, ghabh ardchonstábla na bpóilíní sa Tuaisceart, [[Simon Byrne]], leithscéal leis na fir.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Leithscéal gafa ag póilíní le "Fir na gCochall" faoi dhrochíde|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2023/0613/1388859-leithsceal-gafa-ag-poilini-le-fir-na-gcochall-faoi-dhrochide/|date=2023-06-13|language=ga-IE|author=Nuacht RTÉ}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/leithsceal-gafa-ag-psni-le-fir-na-gcochall-ach-ni-leor-sin-amhain/|teideal=Leithscéal gafa ag PSNI le Fir na gCochall ach ní leor sin amháin|údar=Póilín Ní Chiaráin|dáta=18 Meitheamh 2023|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2023-06-18}}</ref>
{{Main|Ceastóireacht trom}}
=== Iarmhairtí idirnáisiúnta ===
[[Íomhá:PessinGuantanamoCampFiveGate210.JPG|mion|[[Guantanamo]]]]
Bhí impleachtaí ní ba fhorleithne aige seo agus ag an rialú na Cúirte nach céasadh a bhí ann. Ní amháin gur lean an Bhreatain ar aghaidh ag úsáid na dteicnící ach theagasc siad iad dá gcomhghleacaithe idirnáisiúnta freisin.
Sa bhliain 2002, bhí na [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|Stáit Aontaithe]] ag lorg bealaí le “teicnící treisithe ceastóireachta” a fhorbairt. De bhrí nárbh ionann na cúig teicníc agus céasadh faoi rialú na Cúirte Eorpaí, glacadh leis go raibh na teicnící úd ceart dlíthiúil go leor le húsáid ar na himtheorannaithe i gCuan [[Guantanamo]].
In 2011, tharla fiosrúchán poiblí ar bhás Baha Mousa ón [[An Iaráic|Iaráic]] in 2003 agus é faoi chóiméad ag [[arm na Breataine]]. Tháinig sé amach le linn an fiosrúcháin go raibh na teicnící fós in úsáid acu.
== Féach freisin ==
* [[Sléacht Bhaile Uí Mhurchú]]
* ''[https://www.youtube.com/watch?v=2ANOsYa1ZOU The Ballymurphy Precedent]'', ag Callum Macrae<ref>{{Luaigh foilseachán|title=The Ballymurphy Precedent|url=http://www.imdb.com/title/tt8661580/|author=IMDB film review|date=2018|journal=|volume=|issue=}}</ref>. Scannán faisnéise déanta faoi Shléacht Bhaile Uí Mhurchú<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.youtube.com/watch?v=2ANOsYa1ZOU|teideal=The Ballymurphy Massacre (Scannán faisnéise)|údar=Callum Macrae.|dáta=2018|dátarochtana=2020}}</ref>.
* [[:Catagóir:Eachtraí foréigin le linn na dTrioblóidí|Eachtraí foréigin le linn na dTrioblóidí]]
*[[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]]
*[[Ceastóireacht trom]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{DEFAULTSORT:Oibríocht Demetrius}}
[[Catagóir:Na Trioblóidí]]
[[Catagóir:Céasadh]]
[[Catagóir:Dlí agus Ceart in Éirinn]]
[[Catagóir:Dlí an Aontais Eorpaigh]]
[[Catagóir:Eachtraí foréigin le linn na dTrioblóidí]]
[[Catagóir:Stair Thuaisceart Éireann]]
[[Catagóir:An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
hj1i97p5ln7ebfspynweqm10lhjbci7
Gleann Nibheis
0
99651
1211966
1018022
2024-04-18T16:50:49Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Is gleann é '''Gleann Nibheis'''<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=41252|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> ([[An Béarla|Béarla]]:''Glen Nevis'') i [[Loch Abar]], s[[na Garbhchríocha]], leis [[An Gearasdan|an Ghearasdan]] ag a bhun. Tá raon na Maman ina teorainn aige ó dheas, agus ó thuaidh tá na sléibhte is airde sa Bhreataine Mhór: [[Beinn Nibheis]], [[Càrn Mór Dearg]], [[Aonach Mór|An t-Aonach Mòr]], agus [[An t-Aonach Beag]].
Ag leanúint suas an gleann, ag taisteal ó dheas ón [[An Gearasdan|Ghearasdan]], is gleann beag é an gleann ar dtús, le hionad campála agus brú óige. Ritheann bóthar poiblí 10 km suas an gleann. Tar éis 7 km tá uillinn sa ghleann; casann an gleann soir agus athraíonn an bóthar ina raon singil. Tar éis an charrchlóis ag deireadh an bhóthair, tá an gleann ina scornach 2 km ar fhad, agus tá sé deacair an cosán a leanúint go dtí an gleann uachtarach atá sách síochánta. Is é Iontaobhas John Muir a chothaíonn an cosán feadh Bheinn Nibheis. Anseo ag ceann an ghleanna uachtair tá droichead sreinge trasna na habhann, an t-Uisge Nibheis, both glasála do theach na n-aoirí roimhe seo, agus ceann de na heasanna is airde sa [[An Bhreatain Mhór|Bhreatain Mhór]], an Steall. Tugtar Steall ar an bhothán freisin.
== Tagairtí ==
{{reflist}}
== Naisc sheachtracha==
* [http://www.bbc.co.uk/naidheachdan/37371840 BBC Naidheachdan 2016-09-16: Ceum an t-Stìll dùinte “còig seachdainnean”]
* [http://www.bbc.co.uk/naidheachdan/37621076 BBC Naidheachdan 2016-10-11: Slighe dhan Steall Bhàn dùinte fhathast]
* [http://www.bbc.co.uk/naidheachdan/43904992 BBC Naidheachdan 2018-05-26: Luath dhùin loisgte ga lorg] ''(Dùn Deardail)''
[[Catagóir: Loch Abar]]
[[Catagóir: Gleannta na hAlban ]]
[[Catagóir: Easanna na hAlban]]
47igvqsjxtew06acoohs45hem6q430p
Comhairle Baile Obar Dheathain
0
100050
1212280
1171160
2024-04-18T23:02:37Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Déanann '''Comhairle Baile Obar Dheathain'''<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38657|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> ionadaíocht ar limistéar na comhairle in [[Albain]],<ref>{{Lua idirlín |url=http://www.gaelicplacenames.org/databasedetails.php?id=1717 |teideal=Ainmean-Àite na h-Alba |dátarochtana=2021-12-23 |archivedate=2016-04-05 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160405031923/http://www.gaelicplacenames.org/databasedetails.php?id=1717 }}</ref> a dhéileálann le h[[Obar Dheathain]].
== Naisc sheachtracha ==
* [http://www.gaelicplacenames.org/userfiles/pdfs/mapa_BnG_Obar_Dheathain.pdf Léarscáil le roinnt logainmneacha Gaelacha timpeall Aberdeen] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305011318/http://www.gaelicplacenames.org/userfiles/pdfs/mapa_BnG_Obar_Dheathain.pdf |date=2016-03-05 }}
* Plean Teanga Ghaelach 2021-2026. Comhairle Baile Obar Dheathain [https://consultation.aberdeencity.gov.uk/library-and-information-services/gaelic-language-plan-consultation/supporting_documents/GLP%202126%20Draft%20for%20consultation%201%20GAELIC%20CC.pdf]
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
[[Catagóir: Polaitíocht Obar Dheathain]]
[[Catagóir: Údaráis áitiúla na hAlban]]
[[Catagóir: Eagraíochtaí atá lonnaithe in Obar Dheathain]]
mavccu6pwmnbstpvj9h9l2m56xwx0ng
1212281
1212280
2024-04-18T23:02:57Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Geografaíocht Pholaitiúil}}
Déanann '''Comhairle Baile Obar Dheathain'''<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=38657|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> ionadaíocht ar limistéar na comhairle in [[Albain]], a dhéileálann le h[[Obar Dheathain]].
== Naisc sheachtracha ==
* [http://www.gaelicplacenames.org/userfiles/pdfs/mapa_BnG_Obar_Dheathain.pdf Léarscáil le roinnt logainmneacha Gaelacha timpeall Aberdeen] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305011318/http://www.gaelicplacenames.org/userfiles/pdfs/mapa_BnG_Obar_Dheathain.pdf |date=2016-03-05 }}
* Plean Teanga Ghaelach 2021-2026. Comhairle Baile Obar Dheathain [https://consultation.aberdeencity.gov.uk/library-and-information-services/gaelic-language-plan-consultation/supporting_documents/GLP%202126%20Draft%20for%20consultation%201%20GAELIC%20CC.pdf]
== Tagairtí ==
{{Reflist}}
[[Catagóir: Polaitíocht Obar Dheathain]]
[[Catagóir: Údaráis áitiúla na hAlban]]
[[Catagóir: Eagraíochtaí atá lonnaithe in Obar Dheathain]]
bn6j4yw36880cgkj47ijto16jjhku4y
Allen Weisselberg
0
100121
1211964
1211413
2024-04-18T16:43:08Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Fear gnó Meiriceánach é '''Allen Howard Weisselberg''' (a rugadh ar an 15 Lúnasa 1947) a bhí ina phríomhoifigeach airgeadais (POA) don Eagraíocht [[Donald Trump]]. D'oibrigh Weisselberg mar chomh-iontaobhaí ar iontaobhas a bhunaigh [[Donald Trump]] in 2017, sular insealbhaíodh é mar uachtarán [[Stáit Aontaithe Mheiriceá|na Stát Aontaithe]].
== Tús a shaoil ==
Rugadh Weisselberg i [[Brooklyn]], [[Nua-Eabhrac (stát)|Nua-Eabhrac]], agus d’fhás sé suas i gcomharsanacht na buirge Brownsville.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.bloomberg.com/politics/graphics/2015-how-trump-invented-trump/|teideal=How Trump Invented Trump: Inside the empire|údar=Bloomberg / Max Abelson|dáta=3 MF 2015|work=www.bloomberg.com|dátarochtana=2024-04-17}}</ref> Is de shliocht Giúdach é.<ref>{{Lua idirlín|url=https://forward.com/fast-forward/408879/allen-weisselberg-of-trump-org-jewish-associate-flip-trump/|teideal=Who Is Allen Weisselberg, The Third Key Jewish Associate To Flip On Trump?|dáta=2018-08-24|language=en|work=The Forward|dátarochtana=2024-04-17}}</ref> D'éirigh sé as Ardscoil Thomas Jefferson in Oirthear Nua-Eabhrac in aice láimhe, sula bhfuair sé Baitsiléir Eolaíochta sa [[Cuntasaíocht|gcuntasaíocht]] ó Ollscoil Pace i 1970.<ref name="Forward">[http://forward.com/fast-forward/359715/low-key-wallpaper-jewish-exec-catapults-to-top-of-trump-organization Low-Key ‘Wallpaper’ Jewish Exec Catapults to Top of Trump Organization], ''Fast Forward'', January 11, 2017.</ref>
==Gairmréim==
Thosaigh Weisselberg ag obair mar chuntasóir don ghróintín eastáit réadaigh Fred Trump i nGravesend sa bhliain 1973.<ref>{{cite web|url=https://www.nytimes.com/2016/12/25/us/politics/trump-organization-business.html|teideal=Inside the Trump Organization, the Company That Has Run Trump's Big World|work=The New York Times|first=Megan|last=Twohey|first2=Russ|last2=Buettner|first3=Steve|last3=Eder|date=December 25, 2016|access-date=August 22, 2018}}</ref> Faoi dheireadh na 1980idí, bhí sé ina rialtóir ar an gcuideachta (ar aistrigh a phríomhoifig go Midtown Manhattan faoi choimirce [[Donald Trump]]) agus bhí sé ag obair faoi Stephen Bollenbach, a réamhtheachtaí mar phríomhoifigeach airgeadais.
Sa bhliain 2000, ainmníodh Weisselberg ina phríomhoifigeach airgeadais agus ina leasuachtarán ar Trump Hotels & Casino Resorts. Bhí sé ina chomhalta boird agus ina chisteoir ar Fhondúireacht Donald J. Trump (Donald J. Trump Foundation) freisin. Sa bhliain 2017, dúirt Weisselberg i dteistíocht chuig imscrúdaitheoirí Stát Nua-Eabhrac nach raibh a fhios aige go raibh sé ina chomhalta boird "at least for the last 10 or 15 years".<ref name=exhibit6>{{cite web |url=https://ag.ny.gov/sites/default/files/ex_6.pdf|teideal=In the Matter of The Investigation of The Donald J Trump Foundation, Inc., Exhibit 6 |last=Schneiderman| first=Eric|date=July 19, 2018|website=State of New York Office of the Attorney General |access-date=July 19, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180719175419/https://ag.ny.gov/sites/default/files/ex_6.pdf|archive-date=July 19, 2018|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news |url=https://theweek.com/speedreads/779101/trump-foundations-treasurer-didnt-know-treasurer-until-investigators-told|teideal=The Trump Foundation's treasurer didn't know he was treasurer until investigators told him|work=The Week|first=Kathryn|last=Krawczyk|date=June 14, 2018|access-date=July 19, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180719173722/http://theweek.com/speedreads/779101/trump-foundations-treasurer-didnt-know-treasurer-until-investigators-told|archive-date=July 19, 2018|url-status=live}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2016/09/30/opinion/an-uncharitable-foundation.html|teideal=An Uncharitable Foundation|last=Sugin|first=Linda|date=September 30, 2016|work=The New York Times|access-date=October 5, 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161005064540/http://www.nytimes.com/2016/09/30/opinion/an-uncharitable-foundation.html|archive-date=October 5, 2016|url-status=live}}</ref> Dhéileáil sé freisin le costais tí an teaghlaigh Trump.<ref name="wsj1">{{cite news|url=https://www.wsj.com/articles/trump-organization-finance-chief-called-to-testify-before-federal-grand-jury-1532622947|teideal=Trump Organization Finance Chief Called to Testify Before Federal Grand Jury|last1=O’Brien|first1=Rebecca Davis|date=July 26, 2018|archive-url=https://archive.today/20180726165243/https://www.wsj.com/articles/trump-organization-finance-chief-called-to-testify-before-federal-grand-jury-1532622947|archive-date=July 26, 2018|newspaper=[[The Wall Street Journal]]|last2=Ballhaus|first2=Rebecca|last3=Rothfeld|first3=Michael|last4=Berzon|first4=Alexandra|access-date=July 27, 2018|url-status=live|df=mdy-all}}</ref> In éineacht le Donald Trump, tá sé ar dhuine de bheirt iontaobhaithe ar iontaobhas in-aisghairthe atá bunaithe i Nua-Eabhrac agus ar leis DT Connect Member Corp.<ref>{{cite news |newspaper=[[The Scotsman]] |quote=In a sign of the dense and complex corporate structure set up to accommodate Mr Trump’s various business interests, DT Connect II LLC is in turn part owned by an entity known as DT Connect Member Corp, which itself is fully owned by a New York-based revocable trust with just two trustees - Mr Trump and Allen Weisselberg, the Trump Organisation’s veteran chief financial officer. |teideal=Donald Trump's luxury helicopter charter plans fail to take off |first=Martyn |last=McLaughlin |date=September 18, 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190918213029/https://www.scotsman.com/news/politics/donald-trump-s-luxury-helicopter-charter-plans-fail-to-take-off-1-5006867 |archive-date=September 18, 2019 |url=https://www.scotsman.com/news/politics/donald-trump-s-luxury-helicopter-charter-plans-fail-to-take-off-1-5006867}}</ref>
Ar 11 Eanáir, 2017, go gairid roimh insealbhú Donald Trump mar uachtarán na Stát Aontaithe, d'fhógair an Eagraíocht Trump go mbainisteodh Weisselberg an chuideachta in éineacht le Eric Trump agus Donald Trump Jr le linn uachtaránacht Trump. Liostaíonn achoimre ar shocruithe iontaobhais dar dáta 10 Feabhra, 2018, Weisselberg agus Donald Trump Jr. mar iontaobhaithe, agus Eric Trump mar chomhairleoir. Thug an achoimre le fios freisin, mar iontaobhaithe, nach raibh ach Weisselberg agus Trump Jr. ar an eolas faoi shonraí airgeadas an iontaobhais.<ref name="Propub">{{cite web|url=https://www.propublica.org/article/trump-pull-money-his-businesses-whenever-he-wants-without-telling-us|teideal=Trump Lawyer Confirms President Can Pull Money From His Businesses Whenever He Wants|first=Derek|last=Kravitz|first2=Al|last2=Shaw|date=April 4, 2017|website=ProPublica|access-date=August 22, 2018}}</ref>
[[Íomhá:Trump New York Deposition.pdf|clé|mion|fianaise sa chúirt de chuid Donald Trump, 2023<ref name=":0" />]]
[[Íomhá:Stormy Daniels 2015.jpg|mion|Stormy Daniels, 2015]]
==Íocaíochtaí le Stormy Daniels==
Dúirt Michael Cohen, dlíodóir pearsanta Trump ag tús a uachtaránachta, go raibh socrú déanta ag Weisselberg go n-íocfadh an ''Trump Organization'' (Eagraíocht Trump) $35,000 in aghaidh na míosa le Cohen, chun é a aisíoc as airgead a d’iarr Trump ar Cohen an t-aisteoir scannán fásta Stormy Daniels a íoc, sna seachtainí roimh thoghchán 2016, chun í a choinneáil ó bheith ag caint go poiblí faoin gcaidreamh seachphósta a bhí aici le Trump.<ref >https://www.wsj.com/articles/donald-trump-played-central-role-in-hush-payoffs-to-stormy-daniels-and-karen-mcdougal-1541786601 , The Wall Street Journal}</ref>
I mí Iúil 2018, fuair Weisselberg subpoena a iarradh ar fianaise a thabhairt os comhair ard-ghiúiré feidearálach maidir le himscrúdú Cohen.<ref>{{cite web|url=https://www.cnbc.com/2018/07/26/trump-org-cfo-called-to-grand-jury-to-testify-wsj.html|teideal=Trump Org. CFO mentioned in Michael Cohen tape called by grand jury to testify: WSJ|first=Dan|last=Mangan|first2=Kevin|last2=Breuninger|work=CNBC|date=July 26, 2018|access-date=August 22, 2018}}</ref> Deonaíodh díolúine teoranta finnéithe do Weisselberg as a chuid fianaise.<ref>{{Cite news|last=Hong|first=Rebecca Ballhaus and Nicole|date=2018-08-24|teideal=Allen Weisselberg, Longtime Trump Organization CFO, Testified and Was Granted Immunity in Cohen Probe|language=en-US|work=Wall Street Journal|url=https://www.wsj.com/articles/allen-weisselberg-longtime-trump-organization-cfo-is-granted-immunity-by-federal-prosecutors-in-michael-cohen-investigation-1535121992|access-date=2021-11-13|issn=0099-9660}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.nytimes.com/2018/08/24/us/politics/allen-weisselberg-immunity-cohen-trump.html|teideal=Allen Weisselberg, Top Trump Organization Official, Was Granted Immunity for Testimony|first1=Michael S.|last1=Schmidt|first2=Steve|last2=Eder|date=August 24, 2018|work=The New York Times}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.washingtonpost.com/opinions/2019/03/01/meet-man-who-could-bring-down-trump/|teideal=Opinion | Meet the man who could bring down Trump|website=The Washington Post|first=Paul|last=Waldman|first2=Greg|last2=Sargent|date=March 1, 2019|accessdate=July 1, 2021}}</ref>
Bhí Aighne Dúiche Chontae Nua-Eabhrac Cyrus Vance Jr. ag fiosrú Weisselberg freisin. Nuair a tháinig an t-imscrúdú cónaidhme a rinne Cúirt Dúiche na SA do Cheantar Theas Nua-Eabhrac “i gcrích go héifeachtach” i mí Iúil 2019, d’eisigh Vance subpoenae nua i ndáil leis na híocaíochtaí airgid faoi rún. Ní shíneann díolúine feidearálach Weisselberg chuig imscrúduithe stáit.<ref>{{Cite web|url=https://www.propublica.org/article/prosecutors-investigating-the-trump-organization-zero-in-on-trump-cfo-allen-weisselberg|teideal=Prosecutors Investigating the Trump Organization Zero In on Trump CFO Allen Weisselberg|website=ProPublica|first=Peter|last=Elkind|date=November 21, 2019}}</ref><ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://s3.documentcloud.org/documents/23932452/452564_2022_people_of_the_state_of_v_people_of_the_state_of_exhibit_s__859.pdf|teideal=fianaise sa chúirt de chuid Donald Trump, 2023 (Deposition testimony)|údar=Donald Trump|dáta=13 Aib 2023|dátarochtana=2024}}</ref>
{{Main|Stormy Daniels}}
==Gabháil agus díotáil==
Chuir Vance dlús lena imscrúdú coiriúil stáit i mí Feabhra 2021, tar éis do Chúirt Uachtarach na Stát Aontaithe údarú a thabhairt do chuntasóirí Trump taifid chánach pearsanta agus gnó Trump a thabhairt ar lámha chuige. Ansin dhírigh oifig Vance a imscrúdú ar Weisselberg, chomh maith le Donald Trump Jr. agus Eric Trump, más fíor go raibh sé mar sprioc aige brú a chur ar Weisselberg "casadh" agus fianaise a thabhairt i gcoinne a fhostóra.<ref name="pressure">{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/politics/weisselberg-investigation-vance/2021/03/03/84a9f3d6-7c25-11eb-a976-c028a4215c78_story.html|teideal=In Trump probe, Manhattan district attorney puts pressure on his longtime chief financial officer|date=March 3, 2021|work=The Washington Post|first=David A.|last=Fahrenthold|first2=Jonathan|last2=O'Connell|first3=Shayna|last3=Jacobs|first4=Tom|last4=Hamburger|accessdate=6 March 2021}}</ref> Thuairiscigh an New York Times gur chuir imscrúdaitheoirí ceist ar fhinné amháin ar a laghad faoi chlann mhac Weisselberg — Barry, a bhí i gceannas ar Wollman Rink, agus Jack, a oibríonn ag Ladder Capital, iasachtóir Trump Organization.<ref>{{Cite web|url=https://www.baltimoresun.com/news/nation-world/ct-aud-nw-nyt-prosecutors-investigate-trump-finance-chief-20210302-kzkfrajkaffnlezdjtm3o7niqi-story.html|teideal=Prosecutors investigating Trump focus on his finance chief|first=Ben|last=Protess|first2=William K.|last2=Rashbaum|first3=Maggie|last3=Haberman|work=The Baltimore Sun|date=March 1, 2021|accessdate=July 1, 2021}}</ref> Faoi Mhárta 2021, bhí taifid airgeadais Weisselberg agus a theaghlach á scrúdú ag ionchúisitheoirí.<ref>{{Cite web|url=https://www.nytimes.com/2021/03/31/nyregion/trump-vance-investigation.html|teideal=N.Y. Seeks Trump Insider's Records, in Apparent Bid to Gain Cooperation|first1=Ben|last1=Protess|first2=William K.|last2=Rashbaum|first3=Jonah E.|last3=Bromwich|first4=Maggie|last4=Haberman|date=March 31, 2021|work=The New York Times}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.washingtonpost.com/politics/new-york-attorney-general-weisselberg/2021/04/01/cbd98728-9302-11eb-9668-89be11273c09_story.html |teideal=New York attorney general probes finances of key Trump aide |first=David A. |last=Fahrenthold |first2=Shayna |last2=Jacobs |date=April 1, 2021 |accessdate=June 28, 2021 |work=The Washington Post}}</ref> Scaoileadh a iar-iníon céile Jen Weisselberg, a bhí pósta le Barry Weisselberg ó 2004 go dtí 2018, iliomad doiciméad chuig an Manhattan DA a léirigh conas a fuair roinnt fostaithe Trump cúiteamh in eastát réadach agus i míreanna eile.<ref>{{Cite web|url=https://www.staradvertiser.com/2021/05/18/breaking-news/new-york-attorney-general-says-trump-organization-probe-now-criminal/|teideal=New York attorney general says Trump Organization probe now criminal|agency=The Associated Press|date=May 19, 2021|website=Honolulu Star-Advertiser}}</ref><ref>[https://www.newyorker.com/magazine/2021/03/22/can-cyrus-vance-jr-nail-trump Can Cyrus Vance, Jr., Nail Trump?]</ref>
Thuairiscigh CNN i mBealtaine 2021 go raibh imscrúdú cánach coiriúil oscailte ag Ard-Aighne Stáit Nua-Eabhrac ar Weisselberg, míonna roimhe sin.<ref>{{Cite web|url=https://www.cnn.com/2021/05/19/politics/ny-attorney-general-trump-org-cfo-weisselberg/index.html|teideal=NY attorney general has been looking into the taxes of Trump Organization CFO for months, sources say|first=Kara|last=Scannell|first2=Sonia|last2=Moghe|website=CNN|date=May 20, 2021|access-date=July 5, 2021}}</ref> Leanadh an t - imscrúdú ag oifig Aturnae Dúiche Manhattan. I mí an Mheithimh, d'éist ard-ghiúiré fianaise ina choinne.<ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2021/06/15/nyregion/trump-weisselberg-vance-investigation.html|teideal=Trump Executive Could Face Charges as Soon as This Summer|last1=Rashbaum|first1=William K.|last2=Protess|first2=Ben|last3=Bromwich|first3=Jonah E.|date=June 15, 2021|work=The New York Times|access-date=30 June 2021}}</ref> Ghéill Weisselberg d'oifig an Ard-Aighne Dúiche Manhattan i gCathair Nua-Eabhrac an 1 Iúil, 2021,<ref>{{cite web|url=https://www.nytimes.com/2021/07/01/nyregion/allen-weisselberg-charged-trump-organization.html|teideal=Top Trump Executive Allen Weisselberg Surrenders to Face Charges|work=[[The New York Times]]|first=Ben|last=Protess|first2=William K.|last2=Rashbaum|first3=Jonah E.|last3=Bromwich|date=July 1, 2021|access-date=July 1, 2021}}</ref> uair an chloig sular cuireadh díotálacha an ard-ghiúiré ina choinne agus in gcoinne an Trump Organisation.<ref>{{cite news|last1=Rothfield|first1=Michael|last2=Bromwich|first2=Jonah|last3=Protess|first3=Ben|date=June 30, 2021|teideal=Trump Organization and Top Executive Are Indicted in Tax Investigation|work=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2021/06/30/nyregion/trump-organization-cfo-allen-weisselberg.html|access-date=1 July 2021}}</ref> Cúisíodh Weisselberg as 15 chúis feileonachta as $344,745 a sheachaint i gcánacha thar 15 bliana. Phléadáil sé neamhchiontach.<ref>{{Cite web|last=Orden|first=Erica|last2=Scannell|first2=Kara|date=1 July 2021|teideal=Prosecutors charge Trump Organization with a 15-year tax scheme|url=https://www.cnn.com/2021/07/01/politics/trump-organization-allen-weisselberg/index.html|url-status=live|access-date=1 July 2021|website=CNN|archive-url=https://web.archive.org/web/20210701093921/https://www.cnn.com/2021/07/01/politics/trump-organization-allen-weisselberg/index.html |archive-date=July 1, 2021 }}</ref>
18 Lúnasa, 2022, phléadáil Weisselberg ciontach i ngach 15 chomhaireamh; mar chuid den phléadáil chiontach, d’aontaigh sé "almost $2 million in back taxes, interest and penalties and waive any right to appeal.""<ref name="scannellCNN">{{cite news |last1=Scannell |first1=Kara |teideal=Former CFO of Trump Organization pleads guilty for his role in tax fraud scheme and agrees to testify against company |url=https://www.cnn.com/2022/08/18/politics/allen-weisselberg-pleads-guilty/index.html |access-date=August 18, 2022 |publisher=CNN |date=August 18, 2022}}</ref>
==Naisc sheachtracha==
*[https://www.theguardian.com/us-news/2022/aug/15/allen-weisselberg-trump-organization-tax-evasion-case Trump Organization chief expected to plead guilty in tax evasion case]
== Féach freisin ==
* [[Stormy Daniels]]
==Tagairtí==
{{reflist|2}}
{{DEFAULTSORT:Weisselberg, Allen}}
[[Catagóir:Daoine beo]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1947]]
[[Catagóir:Lucht gnó na Stát Aontaithe]]
[[Catagóir:Donald Trump]]
[[Catagóir:Giúdaigh]]
0envt9rkq7d7cq7uevshc7ocvwm9yvn
Uathleideoir
0
101354
1211928
1117415
2024-04-18T12:30:41Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[Uaithleideoir]] go [[Uathleideoir]]
wikitext
text/x-wiki
[[Íomhá:Teleprompter schematic.svg|mion]]
Gléas óna léann an [[láithreoir teilifíse]] a chuid scripteanna beo ar an aer is ea '''uaithleideoir'''.<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://1lib.domains/?redirectUrl=/book/21388214/64e605|teideal=Ar an taifead (Cois Life)|údar=Breandán Delap|dáta=2012|work=1lib.domains|dátarochtana=2022-04-22}}{{Dead link|date=Samhain 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
[[Íomhá:Teleprompter.png|mion]]
== Féach freisin ==
* [[Láithreoir teilifíse]]
* Nuacht
== Tagairtí ==
{{reflist}}{{síol}}
[[Catagóir:Nuacht]]
[[Catagóir:Teilifís]]
ioot4i44l57a685qa31j2p78o5rmd0n
1211930
1211928
2024-04-18T12:31:51Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
[[Íomhá:Teleprompter schematic.svg|mion]]
Gléas óna léann an [[láithreoir teilifíse]] a chuid scripteanna beo ar an aer is ea '''uathleideoir'''.<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://1lib.domains/?redirectUrl=/book/21388214/64e605|teideal=Ar an taifead (Cois Life)|údar=Breandán Delap|dáta=2012|work=1lib.domains|dátarochtana=2022-04-22}}{{Dead link|date=Samhain 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>autoprompt i mBéarla</ref>
[[Íomhá:Teleprompter.png|mion]]
== Féach freisin ==
* [[Láithreoir teilifíse]]
* Nuacht
== Tagairtí ==
{{reflist}}{{síol}}
[[Catagóir:Nuacht]]
[[Catagóir:Teilifís]]
67bfa94kcucuhtd4j6y9647xec58xyp
1211931
1211930
2024-04-18T12:35:30Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
[[Íomhá:Teleprompter schematic.svg|mion]]
Gléas óna léann an [[láithreoir teilifíse]] a chuid scripteanna beo ar an aer is ea '''uathleideoir'''.<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://1lib.domains/?redirectUrl=/book/21388214/64e605|teideal=Ar an taifead (Cois Life)|údar=Breandán Delap|dáta=2012|work=1lib.domains|dátarochtana=2022-04-22}}{{Dead link|date=Samhain 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>Teleprompter, autocue nó autoprompt i mBéarla</ref>
[[Íomhá:Teleprompter.png|mion]]
== Féach freisin ==
* [[Láithreoir teilifíse]]
* Nuacht
== Tagairtí ==
{{reflist}}{{síol}}
[[Catagóir:Nuacht]]
[[Catagóir:Teilifís]]
36h551g0q751hdyfbienwmbpqvrjlq7
1211932
1211931
2024-04-18T12:37:16Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
[[Íomhá:Teleprompter schematic.svg|mion]]
Gléas óna léann an [[láithreoir teilifíse]] a chuid scripteanna beo ar an aer is ea '''uathleideoir'''.<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://www.litriocht.com/siopa/ar-an-taifead-fis-fuaim-focal/?lang=en|teideal=Ar an taifead (Cois Life)|údar=Breandán Delap|dáta=2012|work=1lib.domains|dátarochtana=2022-04-22}}{{Dead link|date=Samhain 2022|bot=InternetArchiveBot|fix-attempted=yes}}</ref><ref>Teleprompter, autocue nó autoprompt i mBéarla</ref>
[[Íomhá:Teleprompter.png|mion]]
== Féach freisin ==
* [[Láithreoir teilifíse]]
* Nuacht
== Tagairtí ==
{{reflist}}{{síol}}
[[Catagóir:Nuacht]]
[[Catagóir:Teilifís]]
i4zo2z5q33j2t5nws65jp8l0l4yrohp
1211933
1211932
2024-04-18T12:38:32Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
[[Íomhá:Teleprompter schematic.svg|mion]]
Gléas óna léann an [[láithreoir teilifíse]] a chuid scripteanna beo ar an aer is ea '''uathleideoir'''.<ref>Teleprompter, autocue nó autoprompt i mBéarla</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.litriocht.com/siopa/ar-an-taifead-fis-fuaim-focal/?lang=en|teideal=Ar an Taifead fís, fuaim, focal|údar=Breandán Delap|dáta=2012-10-29|language=ga-IE|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
[[Íomhá:Teleprompter.png|mion]]
== Féach freisin ==
* [[Láithreoir teilifíse]]
* Nuacht
== Tagairtí ==
{{reflist}}{{síol}}
[[Catagóir:Nuacht]]
[[Catagóir:Teilifís]]
bgahtzeevubdgpjw9pcltxjfdoxd1fa
Declan Flynn
0
102510
1212330
1190090
2024-04-19T10:14:53Z
TGcoa
21229
/* Aighneas polaitiúil agus dlí */
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}
Tharla '''Dúnmharú''' '''Declan Flynn''' ar [[9 Meán Fómhair]] [[1982]], fear [[aerach]] tríocha bliain d’aois, Dúnmharaíodh é i b[[Páirc Fionnradhairc]], [[Baile Átha Cliath]]. Ach pianbhreith ar fionraí a gearradh ar lucht a mharaithe. Dúirt [[David Norris]] faoin gcinneadh sin go bhféadfaí é a thuiscint mar ‘licence to kill’, go raibh saorchead acu marú.<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/go-raibh-a-thuilleadh-seonna-iontacha-gaeilge-mar-seo-againn/|teideal=Go raibh a thuilleadh seónna iontacha Gaeilge mar seo againn…|údar=[[Eoin P. Ó Murchú]]|dáta=8 Deireadh Fómhair 2021|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2022-06-26}}</ref>
=== Dúnmharú ===
Le linn an tsamhraidh i 1982, buaileadh a lán fir aeracha agus déghnéasacha in ionsaithe homafóbacha i mBÁC.<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://www.into.ie/app/uploads/2022/03/Brod-1.pptx|teideal=Bród agus an troid ar son cearta comhionanna|údar=Irish National Teachers Organisation / https://into.ie/|dáta=2022|dátarochtana=2022}}</ref>
Ar [[9 Meán Fómhair]] [[1982]], bhí Flynn amuigh ag siúl i bPáirc Fhionnradhairc, suíomh aitheanta crúsála i mBÁC ag an am. Chuaigh scuaine d’fhir óga sa tóir ar Flynn, fear a bhí aitheanta go maith ag pobal na haiteachta in Éirinn. Nuair a tháinig an dream ar Flynn, leadradh go dona é agus bhásaigh sé tamall ina dhiaidh sin.[[Íomhá:David Norris standing candid 2020.jpg|mion|[[David Norris]], feachtasóir LADT]]
[[Íomhá:Statue of Sean Russell with rainbow base.jpg|mion|Conspóidː dealbh [[Seán Russell]] i b[[Páirc Fionnradhairc]] sa bhliain 2020, áit a dhúnmharaíodh Declan Flynn]]
=== Cás dlí ===
D'ainneoin gur admhaigh beirt den chúigear ionsaitheoirí gur ionsaigh siad timpeall 20 duine LADT+ thar an tréimhse sé seachtaine, scaoileadh saor gach duine den chúigear agus gearradh pianbhreith ar fionraí orthu.<ref>B'ionann pianbhreith ar fionraí agus a rá nach mbeadh orthu dul isteach sa phríosún ach amháin dá ndéanfaidís rud éigin mícheart eile.</ref> (Ag an am céanna, gearradh téarma príosúin 12 mhí ar fhear a ghoid sparán). Dúirt an breitheamh i gcás Flynn 'nach bhféadfaí é seo a mheas mar dhúnmharú riamh' (‘this could never be regarded as murder’) agus nach raibh ‘aon chineál pionóis’ (‘no element of correction’) ag teastáil maidir leis na fir.
Bhí an-imní ar dhaoine LADT+ faoin toradh. Níos déanaí d’eagraigh na dúnmharfóirí “…''victory march in Fairview Park shouting “we are the champions''”….” leis an gcás cúirte a cheiliúradh.
Mar thoradh ar an gcás, tharla an agóid ba mhó ar son cearta LADT+ go dtí sin. Dé Sathairn, [[19 Márta]] [[1983]], tar éis an bhreithiúnais, chuaigh na céadta duine ar mhórshiúl ó [[Halla na Saoirse]] go [[Páirc Fhionnradhairc]] (áit ar maraíodh Flynn).<ref name=":0" />
=== Aighneas polaitiúil agus dlí ===
Bhí stoirm pholaitíochta ann faoin dúnmharú. Bhí sé mar aidhm ag an feachtasóir, [[David Norris]] (a bhí tofa mar [[Seanadóir|sheanadóir]] níos déanaí sa bhliain 1987) agus an t-[[abhcóide]] agus seanadóir [[Máire Mhic Róibín|Mary Robinson]] cosaint [[Bunreacht na hÉireann|bhunreachtúil]] a bhaint amach do [[LADT|homaighnéasaigh]] na tíre ag breathnú go háirithe ar an bpríobháideachas ó na 1980í i leith.<ref>{{Lua idirlín|url=https://nos.ie/gniomhaiochas/an-pobal-ladt-faoi-bhlath-in-eirinn/|teideal=An pobal LADT+ faoi bhláth in Éirinn ach obair mhór fós le déanamh|údar=Seán Mac Risteaird|dáta=28 Meitheamh 2018|language=ga-IE|work=NÓS|dátarochtana=2022-06-26}}</ref> Ach theip ar a gcás cúirte sa bhliain 1983 in aghaidh an stáit. De réir mar a mhínigh an [[Príomh-Bhreitheamh na hÉireann|Príomh-Bhreitheamh]] [[Tom O'Higgins]], “…o''n the grounds of the Christian nature of our state and on the grounds that the deliberate pratice of homosexuality is morally wrong''…”<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.casemine.com/judgement/uk/5da026f94653d058440f9322|teideal=Norris v. A.G., [1983] IESC 3 {{!}} Supreme Court of Ireland, Judgment, Law, casemine.com|language=en|work=https://www.casemine.com|dátarochtana=2022-06-26}}</ref>.
Mar thoradh ar sin, dhírigh Norris agus Robinson, ar Éirinn a thabhairt go dtí an [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]] sa bhliain 1988. Ar an [[26 Deireadh Fómhair]] [[1988]], sa [[An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine|Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] i Strasbourg, sa chás NORRIS v. IRELAND, thug an chúirt breithiúnas cinniúnach i bhfabhar cearta daoine aeracha agus leispiacha.<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.humandignitytrust.org/uploaded/Library/Case_Law/Norris_v_Ireland.pdf|teideal=Norris v. Ireland|údar=human dignity trust|dáta=|dátarochtana=2018}}</ref> D’aontaigh an [[CECD]] le Norris agus Robinson nuair a mhaígh siad nach raibh de cheart ag Éirinn dlíthe in aghaidh lucht [[LADT]] a chur i bhfeidhm.
Aisghaireadh na dlíthe a lochtaigh an breithiúnas cúig bliana ina dhiaidh sin in 1993.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.gov.ie/ga/preasraitis/f2dd4-tugann-an-seanadoir-david-norris-cuairt-ar-an-gcartlann-naisiunta-chun-taifid-a-bhaineann-lena-chas-suntasach-david-norris-v-eire-a-fheiceail-ar-taispeaint-mar-chuid-de-sheachtain-an-bhroid/|teideal=Tugann an Seanadóir David Norris cuairt ar an gCartlann Náisiúnta chun taifid a bhaineann lena chás suntasach, David Norris V Éire, a fheiceáil ar taispeáint mar chuid de Sheachtain an Bhróid|language=ga|work=www.gov.ie|dátarochtana=2022-06-26}}</ref>
== Féach freisin ==
* [[Bród Átha Cliath]]
* [[David Norris]]
* [[Stair lucht LADT in Éirinn]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Dúnmharuithe]]
[[Catagóir:Fir aeracha]]
[[Catagóir:Cásanna dlí]]
[[Catagóir:1982]]
l61593ek98tiq3q7k1psg87fjz9th14
Loch Teimheil
0
102906
1211914
1057813
2024-04-18T12:15:03Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Tíreolaíocht Fhisiceach}}
Is loch i [[Siorrachd Pheairt]], [[Albain]], é '''Loch Teimheil'''.<ref name='AAA'>{{Cite web-en|url=https://www.ainmean-aite.scot/?id=35792|title=Ainmean-Àite na h-Alba (AÀA) — Gaelic Place-names of Scotland|access-date=2024-04-17|language=en|work=Ainmean-Àite na h-Alba}}</ref> Tá sé 11km ar fad, 44m ar doimhneacht, agus is é 579ha a achar.
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Lochanna na hAlban]]
9oql3wxjraapwvmooijkiotx7voaulr
Plean tearmainn na Ríochta Aontaithe in Ruanda
0
104399
1212339
1210443
2024-04-19T10:37:13Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Imeacht}}
[[Íomhá:Home Secretary - Rwanda Visit 2.jpg|mion|[[Priti Patel]] agus Vincent Biruta, aire gnóthaí eachtracha de chuid Ruanda, ar 14 Aibréan 2022 ]]
Sa bhliain 2022, d'fhógair [[Rialtas na Ríochta Aontaithe|rialtas na Breataine]] plean lucht iarrtha [[Tearmann polaitiúil|tearmainn]] a dhíbirt go [[Ruanda]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://commonslibrary.parliament.uk/research-briefings/cbp-9568/|teideal=UK-Rwanda Migration and Economic Development Partnership|údar=parliament.uk|dáta=2022|dátarochtana=2022|archivedate=2022-09-04|archiveurl=https://web.archive.org/web/20220904235238/https://commonslibrary.parliament.uk/research-briefings/cbp-9568/}}</ref> Bhíothas ag súil go ndíbreofaí seachtar teifeach go Ruanda ar 14 Meitheamh 2022.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.ivoox.com/18-meitheamh-2022-baile-atha-cliath-audios-mp3_rf_88958041_1.html|teideal=Nuacht Mhall (Baile Átha Cliath)|údar=Conradh na Gaeilge, Londain|dáta=18 Meitheamh 2022|language=ga-IE|work=iVoox|dátarochtana=2022-09-04}}</ref> Bhí an rialtas ag iarraidh fós eagla an domhain a chur ar lucht iarrtha tearmainn thar lear, chun an inimirce a laghdú.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.theguardian.com/uk-news/2022/aug/25/home-office-planning-new-deportation-flight-rwanda|teideal=Home Office planning new deportation flight to Rwanda|dáta=2022-08-25|language=en|work=the Guardian|dátarochtana=2022-09-04}}</ref> Bhí sé ina chogadh dearg le tamall faoin inimirce, agus tharraing an "plean Ruanda" conspóid go leor.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.scientologyreligion.no/blog/uk-church-leaders-condemn-rewriting-of-human-rights-law.html|teideal=UK Church Leaders Condemn Rewriting of Human Rights Law|language=no|work=Scientology Religion|dátarochtana=2022-09-04}}</ref>
=== Imeachtaí in 2022 ===
[[Íomhá:I welcome refugees (32489228542).jpg|mion|agóid i Londain sa bhliain 2017]]Cuireadh bac ar na pleananna in 2022 agus d'éirigh an beart ina dhomlas. Thug cinneadh ón g[[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine]] ar cheann de na cásanna deis do dhlíodóirí achomharc a dhéanamh ag an nóiméad deiridh.<ref>{{Lua idirlín|url=https://hudoc.echr.coe.int/app/conversion/pdf/?library=ECHR&id=003-7359967-10054452&filename=Interim%20measure%20granted%20in%20case%20concerning%20asylum-seeker%E2%80%99s%20imminent%20removal%20from%20the%20UK%20to%20Rwanda.pdf|teideal=Urgent interim measure in the case of N.S.K. v. the United Kingdom|údar=Cúirt Eorpach um Chearta an Duine - CECD (ECHR)|dáta=14 Meiteamh 2022|dátarochtana=4 MF 2022}}</ref>
Dúirt an Rúnaí Baile, [[Priti Patel]], ag an am go leanfadh an Rialtas Briotanach ar aghaidh leis an bpolasaí in ainneoin an rialaithe.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=What are 'safe zones' and how do they work?|url=https://www.rte.ie/brainstorm/2019/0922/1077488-what-are-safe-zones-and-how-do-they-work/|date=2019-09-22|language=en|author=RTÉ brainstorming}}</ref> Chosain [[Liz Truss]], Rúnaí gnóthaí eachtracha na R-A ag an am, agus Príomh-aire níos déanaí, an plean chomh maith. Cuireadh ina leith go ndearna Patel bulaíocht agus d'éirigh sí as a post mar Rúnaí Gnóthaí Baile ar 6 Meán Fómhair 2022.
Ceapadh [[Suella Braverman]] mar Rúnaí Gnóthaí Baile. Mhaígh sí go raibh sí an-imníoch faoi chomh tiomanta agus atá Rialtas na Breataine na gealltanais a rinne siad san olltoghchán deireanach a chomhlíonadh. Ceist na n-imirceach is mó a bhí ar intinn aici sa mhéid seo, agus í ag iarraidh lucht iarrtha tearmainn a sheoladh chuig [[Ruanda]], srl. D'éirigh [[Suella Braverman]] as mar Rúnaí Gnóthaí Baile na Breataine ar 19 Deireadh Fómhair 2022, tar éis di cáipéis oifigiúil a sheoladh óna cuntas pearsanta ríomhphoist seachas ó chuntas rialtais.<ref name=":0">{{Luaigh foilseachán|title=Rúnaí Gnóthaí Baile na Breataine éirithe as oifig|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2022/1019/1330191-runai-gnothai-baile-na-breataine-eirithe-as-oifig/|date=2022-10-19|language=ga-IE|author=Nuacht RTÉ}}</ref>
Creid nó ná creid, cheap Rishí Sunak Braverman mar Rúnaí Gnóthaí Baile na Breataine don dara uair ar 25 Deireadh Fómhair 2022.
[[Íomhá:Refugees Welcome, Oxford Circus, Westminster, England, March 2023.jpg|mion|agóid Refugees Welcome, Oxford Circus, Westminster, Márta 2023]]
=== 2023 ===
Rialaigh an Chúirt Achomharc i mí an Mheithimh 2023 nach bhféadfaí inimircigh a chur go dtí Ruanda mar nár thír shábháilte í.<ref name=":1">{{Luaigh foilseachán|title=Plean inimircigh a chur go dtí Ruanda 'neamhdhleathach'|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2023/1115/1416606-plean-inimircigh-a-chur-go-dti-ruanda-neamhdhleathach/|date=2023-11-15|language=ga-IE|author=Nuacht RTÉ}}</ref>
Cúpla mí níos déanaí, ar 15 Samhain 2023, rialaigh [[Cúirt Uachtarach na Breataine]] go bhfuil plean Rialtas na Breataine inimircigh a chur go dtí Ruanda neamhdhleathach. Dúirt an Breitheamh Robert Reed go raibh baol ann go seolfaí ar ais chuig a dtíortha dúchais daoine a chuirfí go dtí Ruanda. Bhí an rialú bunaithe ar an g[[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]].<ref name=":1" />
Bhí an Rúnaí Gnóthaí Baile na Breataine Suella Braverman go mór i bhfabhar an pholasaí inimircigh a chur go dtí Ruanda ach bhris [[Rishi Sunak]] as a post í.<ref name=":1" />
== Féach freisin ==
* [[Comhaontú Imirce agus Tearmainn an Aontais Eorpaigh]]
* [[Tearmann polaitiúil]]
* [[Suella Braverman]], [[Liz Truss]], [[Priti Patel]]
* Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Teifigh]]
[[Catagóir:Rialtas na Ríochta Aontaithe]]
[[Catagóir:2022]]
[[Catagóir:Ruanda]]
[[Catagóir:Cearta daonna]]
[[Catagóir:Ceart tearmainn]]
[[Catagóir:An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
cquujruovd5pys2r4k0fn0r5d5166rh
Jeffrey Epstein
0
110226
1211965
1211091
2024-04-18T16:49:40Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Duine}}Fear gnó agus ciontóir gnéis mór le rá as na Stáit Aontaithe ba ea '''Jeffrey Epstein''' (20 Eanáir 1953 – [[10 Lúnasa]] [[2019]]).
Bhí Epstein ciontaithe in 2008 as coireanna a bhain le striapachas is striapachas leanaí sna 2000idí. Saor ón phríosúin sna [[2010idí]], bhí sé ciontaithe i sraith cúiseanna eile a bhain le mí-úsáid ghnéis agus mangaireacht ban óg. Chuir Epstein lámh ina bhás féin sa bpríosún i Nua-Eabhrac sa bhliain 2019.
[[Íomhá:Jeffrey_Epstein,_27.jpg|clé|mion|Epstein, 27, san iris ''Cosmo'' mar 'Bachelor of the Month', "who talks only to people who make over a million a year" Iúil 1980<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.insider.com/epstein-july-1980-bachelor-of-the-month-in-cosmopolitan-magazine-2019-7|teideal=Jeffrey Epstein was a featured 'Bachelor of the Month' seeking 'a cute Texas girl' in a 1980 issue of Cosmopolitan|údar=Kat Tenbarge|language=en-US|work=Insider|dátarochtana=2023-10-18}}</ref>]]
[[Íomhá:Ghislaine_Maxwell.jpg|clé|mion|a chara [[Ghislaine Maxwell]] ciontach i ngáinneáil ar chailíní óga ar son Epstein]]
== Saol ==
Ciontaíodh Epstein i sraith cúiseanna a bhain le mí-úsáid ghnéis agus mangaireacht ban óg.<ref name=":02">{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/ceist-cumhachta-agus-cos-ar-bolg-e-mi-iompar-an-bheirt-andrew/|teideal=Ceist cumhachta agus cos ar bolg é mí-iompar an bheirt Andrew|údar=Máirín Ní Ghadhra|dáta=13 Lúnasa 2021|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2023-10-18}}</ref> Cláraíodh Epstein mar chiontóir gnéis agus phléadáil sé ciontach i gcás i Florida in 2008 as striapachas a lorg ó chailín sna déaga.
Faoi 2010 bhí a thréimhse príosúnachta curtha isteach aige. É saor arís agus a shaol ag leanúint ar aghaidh mar ba ghnáth. Lean sé ar aghaidh ag gáinneáil cailíní sna 2010idí. D’fhéadfadh líon na n-íospartach a bheith níos mó ná 100.<ref name=":12">{{Lua idirlín|url=https://extrag.ie/2023/06/14/nuacht/jp-morgan-e270m-diospartaigh-epstein/|teideal=Íocfaidh banc JP Morgan €270 milliún d’íospartaigh Epstein|dáta=2023-06-14|language=en-GB|dátarochtana=2023-10-18}}</ref>
Gabhadh Epstein i mí Iúil 2019 ar tháillí feidearálacha gáinneála gnéis.<ref name=":12" /> Chuir Epstein lámh ina bhás féin sa bpríosún ar [[10 Lúnasa]] [[2019]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.rte.ie/radio/rnag/clips/21602390/|teideal=Niall Ó Muilleoir, tráchtaire.|údar=RnaG|dáta=2019-08-13|language=ga-IE|work=RTE Radio|dátarochtana=2023-10-18}}</ref>
== Oidhreacht ==
* Sa bhliain 2021, fuarthas a chara [[Ghislaine Maxwell]] ciontach i ngáinneáil ar chailíní óga ar son Epstein
* I mí Iúil 2020, i Nua-Eabhrac, eisíodh cáipéisí a mhaígh go ndearna Epstein iarracht fianaise inchoiritheach ar [[Prionsa Andrew|Phrionsa Andrew]] a fháil.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.rte.ie/radio/rnag/clips/21661599/|teideal=Seán Ó Cadhain, tráchtaire, Newcastle, An Bhreatain.|údar=RnaG|dáta=2019-11-21|language=ga|work=RTE Radio|dátarochtana=2023-10-18}}</ref> Dúradh sna páipéir gur chuir Epstein brú ar chailín faoi aois caidreamh collaí a thosú leis an Phrionsa ar oileán príobháideach in [[Oileáin Mheiriceánacha na Maighdean]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.listennotes.com/podcasts/nuacht-mhall/1-l%C3%BAnasa-2020-t%C3%ADr-eoghain-9SV0y2hju3l/|teideal=1 Lúnasa 2020 (Tír Eoghain) - Nuacht Mhall (podcast)|údar=Conradh na Gaeilge, Londain|dáta=2020-08-01|language=ga-IE|work=Listen Notes|dátarochtana=2023-10-18}}</ref> Níor séanadh go raibh an prionsa cairdiúil le Epstein ach séanann sé go raibh sé páirteach in aon chuid de na heachtraí mídhleathacha a bhain leis na cailíní óga.<ref name=":02" /><ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/ceist-cumhachta-agus-cos-ar-bolg-e-mi-iompar-an-bheirt-andrew/|teideal=Ceist cumhachta agus cos ar bolg é mí-iompar an bheirt Andrew|údar=Máirín Ní Ghadhra|dáta=13 Lúnasa 2021|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-16}}</ref> Faoi dheireadh bhí socrú déanta lasmuigh den chúirt idir Andrew agus Virginia Giuffre. Gheall Andrew go léireoidh sé aiféala as an gceangal a bhí aige leis an bhfear mór airgid, Jeffrey Epstein; go labhróidh sé amach in aghaidh gháinneáil ar ghnéas agus go dtacóidh sé leis na híospartaigh ar fad a d'fhulaing dá bharr.<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Socrú lasmuigh den chúirt idir Andrew agus Virginia Giuffre|url=https://www.rte.ie/news/nuacht/2022/0215/1281012-socru-lasmuigh-den-chuirt-idir-andrew-agus-virginia-giuffre/|date=2022-02-15|language=ga-IE|author=Nuacht RTÉ}}</ref>
* Sa bhliain 2023, d'íoc an banc [[JP Morgan]] €270 milliún d’íospartaigh Epstein chun cás cúirte a shocraigh. Bhí caidreamh fadtéarmach ag JP Morgan le Epstein.<ref name=":12" /> Mhaígh cás cúirte na n-íospartach gur thug JPMorgan neamhaird ar rabhadh arís agus arís eile go raibh Epstein ag gáinneáil cailíní sna déaga agus mná óg
== Féach freisin ==
* [[Ghislaine Maxwell]], [[Jes Staley]], [[Harvey Weinstein]]
* [[Gluaiseacht MeToo]]
== Tagairtí ==
<references responsive="1"></references>
{{DEFAULTSORT:Epstein, Jeffrey}}
[[Catagóir:Básanna in 2019]]
[[Catagóir:Daoine a rugadh i 1961]]
[[Catagóir:Féinmharaithe]]
[[Catagóir:Lucht gnó na Stát Aontaithe]]
[[Catagóir:Péidifiligh]]
[[Catagóir:Jeffrey Epstein]]
[[Catagóir:Ciontóirí gnéis Meiriceánacha]]
edpjevfpngoro72bvpnfxm11zvypco5
Coinbhinsiún um Chearta an Linbh
0
110366
1212323
1210112
2024-04-19T09:32:51Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Imeacht}}
is doiciméad atá sa '''Coinbhinsiún um Chearta an Linbh''' (CNACL nó i mBéarla: '''Convention on the Rights of the Child''') de chuid na [[Na Náisiúin Aontaithe|Náisiún Aontaithe]] a dhéanann cur síos soiléir ar chearta daonnaa an linbh, agus a cuireadh i bhfeidhm sa bhliain 1990.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.unicef.ie/app/uploads/2022/01/CRC-Poster-Irish.pdf|teideal=Téacs as Gaeilge|údar=unicef.ie|dátarochtana=2023}}</ref><ref>{{Luaigh foilseachán|title=United Nations Convention on the Rights of the Child|url=https://en.wikisource.org/wiki/United_Nations_Convention_on_the_Rights_of_the_Child|author=United Nations}}</ref> Míníonn an Coinbhinsiún um Chearta an Linbh cé hiad na leanaí, na cearta ar fad atá acu, agus na dualgais atá ar na rialtais ina leith. Is é an CNACL an conradh chearta daonnaa is forleithne daingnithe sa stair.<ref name=":1">{{Lua idirlín|url=https://www.europarl.europa.eu/news/ga/headlines/eu-affairs/20141125STO80502/ceiliurann-feisiri-25-bliain-o-glacadh-leis-an-gcoinbhinsiun-um-chearta-an-linbh|teideal=Ceiliúrann feisirí 25 bliain ó glacadh leis an gCoinbhinsiún um Chearta an Linbh {{!}} Nuacht {{!}} Parlaimint na hEorpa|dáta=2014-11-26|language=ga-IE|work=www.europarl.europa.eu|dátarochtana=2023-11-01}}</ref>
[[Íomhá:Kidoz Times Newspaper Issue-017.pdf|clé|mion|Kidoz, 2021]]
[[Íomhá:Stamp of Kazakhstan - 25 years of signing the Convention of the Rights of the Child (2019).png|clé|mion|stampa poist na [[An Chasacstáin|Casacstáine]], 2019]]
=== Cearta ===
Cuireann an CNACL [[Dearbhú Uilechoiteann Chearta an Duine]] in iúl ar bhealach atá oiriúnach go sonrach do leanaí (a shainmhíníonn mar ‘leanbh’ aon duine faoi bhun aois 18 mbliana), soláthraíonn sé cosaintí breise do leanaí, ag cur san áireamh a leochaileacht ar leith, agus cuireann sé san áireamh gur minic a bhíonn comhlíonadh a gcuid ceart ag brath ar ghníomhartha daoine eile, leithéidí tuismitheoirí.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.dcya.gov.ie/documents/youthaffairs/20180808_NationlYouthStrategyGaeilge.pdf|teideal=AN STRAITÉIS NÁISIÚNTA ÓIGE 2015–2020|údar=An Roinn Leanaí / dcya.gov.ie|dáta=2015|dátarochtana=2023|archivedate=2019-08-26|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190826211620/https://www.dcya.gov.ie/documents/youthaffairs/20180808_NationlYouthStrategyGaeilge.pdf}}</ref>
Go háirithe, faoi Alt 12 tá sé de cheart ag leanaí tuairim a chur in iúl, agus go gcuirfí an tuairim sin san áireamh in aon cheist a théann i bhfeidhm orthu, de réir a n-aoise agus a n-aibíochta.
[[Íomhá:Stamp of Indonesia - 1996 - Colnect 253496 - UNICEF.jpeg|clé|mion|stampa poist na h[[An Indinéis|Indinéise]]]]
Tá 54 airteagal sa choinbhinsiún. Is féidir achoimre a dhéanamh orthu :<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://www.cogg.ie/wp-content/uploads/tobar-na-gaoise.pdf|teideal=TOBAR NA GAOISE (LÁMHLEABHAR DÉAGÓRA DO RANGANNA IARBHUNOIDEACHAIS SÓISIALTA, PEARSANTA AGUS SLÁINTE (OSPS))|údar=Brendan Ó Dufaigh|dáta=2015|dátarochtana=2023}}</ref>
==== • Cearta maireachtála. ====
Sna hairteagail seo cosnaítear cearta bunúsacha páistí: bia, éadach agus foscadh. Mar shampla, go leor bia agus uisce glan ; Cúram speisialta agus oiliíunt chuí do pháistí le míchumas, srl.
==== • An Ceart ar Chosaint ====
Tá sé tábhachtach go mbeadh deis ag páistí maireachtáil i dtimpeallacht atá sábháilte. Mar shampla, bheith lena dteaghlach nó le daoine a thabharfaidh aire mar is ceart dóibh agus caighdeán sásúil maireachtála agus cúram sláinte ann ; Gan mhí-úsáid nó gan neamart nó fáilí a fhulaingt ; Gan a bheith in úsáid mar oibrí saor ar phá íseal ; Gan a bheith in úsáid mar shaighdiúir in arm, srl.
==== • Cearta Forbartha ====
Tá sé de cheart ag gach páiste a chumas iomlán a fhíorú. Díríonn an chuid seo den doiciméad ar an cheart atá ag páistí ar oideachas, ar spraoi agus ar chearta daonna. Mar shampla, oideachas atá saor in aisce agus foirsteanach. A dteanga féin a labhairt agus a reiligiún féin a chleachtadh ; Foghlaim faoina gcultúr féin agus páirt a ghlacadh ann ; An rud a smaoiníonn sé/sí a rá ; Bualadh le páistí eile chun a gcuid tuairimí agus a gcuid smaointí a chur in iúl ; A gcuid tuairimí a bheith san áireamh agus cinntí a bhaineann leo á ndéanamh; Foghlaim faoina gcearta féin. srl.<ref name=":0" />
=== Stair agus sínitheoirí ===
Rinne [[Comhthionól Ginearálta na Náisiún Aontaithe]] an Coinbhinsiún um Chearta an Linbh a ghlacadh an 20 Samhain 1989 agus ó shin i leith tá sé daingnithe ag gach ballstát de chuid na Náisiún Aontaithe; ach amháin an tSomáil, an tSúdáin Theas agus na Stáit Aontaithe.<ref name=":1" />
Tá an Coinbhinsiún sínithe ag gach tír ar domhan ach amháin [[Stáit Aontaithe Mheiriceá]] agus [[an tSomáil]]. Níor shínigh an tSomáil é ar an ábhar nach bhfuil rialtas ceart i bhfeidhm. Níl sé sínithe ag SAM ar an ábhar go bhfuil roinnt stát ann ina bhfuil [[pionós an bháis]] ceadaithe do dhaoine faoi 18 bliana d’aois, rud nach bhfuil ceadaithe in aon áit eile ar domhan.
=== Éire ===
Shínigh Éire an Coinbhinsiún ar an 30 Meán Fómhair 1990. Ciallaíonn sé seo go n-aithníonn an [[Rialtas na hÉireann|rialtas Éireannach]] go bhfuil cearta speisialta ag páistí agus go gcaithfear iad a chosaint.<ref name=":0" />
Caithfidh an Ombudsman do Leanaí feasacht maidir le cearta leanaí a chur chun cinn, lena n-áirítear i measc leanaí agus daoine óga agus lena n-áirítear an CNACL.<ref>{{Luaigh foilseachán|author=Ombudsman do Leanaí|url=https://www.oco.ie/app/uploads/2018/02/CeartaLeana%C3%ADaFh%C3%ADor%C3%BA_SraithSh%C3%B3isearach.pdf|title=Cearta Leanaí}}</ref>
== Féach freisin ==
* [[Lá na Leanaí Uile]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:Conarthaí na Náisiún Aontaithe]]
[[Catagóir:Leanaí]]
[[Catagóir:Cearta daonna]]
6xhdaxbjztc3h2h820n8nayve9mc698
Acht Oidhreacht na dTrioblóidí 2023
0
111887
1212340
1205291
2024-04-19T10:37:57Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Doiciméad}}
[[Íomhá:BORIS JOHNSON PRIME MINISTER Congratulations ! (48087481521).jpg|mion|D’eascair an reacht as geallúint [[Boris Johnson]]]]
Is éard atá i gceist le '''Acht Oidhreacht na dTrioblóidí 2023'''<ref>Northern Ireland Troubles (Legacy and Reconciliation) Act 2023, nó "Northern Ireland Troubles Act" nó "Legacy Act"</ref> ná dlí na Ríochta Aontaithe chun stop a chur le fiosruithe agus cosc ar ionchoisní is cásanna sibhialta faoi eachtraí le linn na d[[Na Trioblóidí|Trioblóidí]].<ref name=":0">{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/ta-claontacht-na-dtoraithe-ag-cur-comhaontu-aoine-an-cheasta-as-a-riocht/|teideal=Tá claontacht na dTóraithe ag cur Comhaontú Aoine an Chéasta as a riocht|údar=Póilín Ní Chiaráin|dáta=13 Feabhra 2024|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-02-28}}</ref> Faoin Acht Oidhreachta, ceadaítear díolúintí coinníollacha ó ionchúiseamh a bhronnadh ar dhaoine a bhfuil amhras fúthu go ndearna siad coir le linn [[Na Trioblóidí|na dTrioblóidí]].
Cuirtear cosc sa reachtaíocht chomh maith ar fhiosrúcháin agus ar chaingne sibhialta a thabhairt i leith coireanna a rinneadh le linn na dTrioblóidí.
D’eascair an reacht as geallúint [[Boris Johnson]] do lucht feachtais thar ceann iarshaighdiúirí go mbeidís saor ó chúisimh agus theip ar a chomharba, [[Rishi Sunak]], a dhul i ngleic leis an éagóir sin.<ref name=":0" />
=== Conspóid ===
Tharraing an tAcht conspóid. Mhaígh Rialtas na Breataine gur chloígh an t-acht le cearta an duine. Ina theannta sin, dhiúltaigh rialtas na Breataine an tAcht a mhaolú nó a chealú d’ainneoin páirtithe uile Thuaisceart Éireann, rialtas na hÉireann, íobartaigh agus iliomad eagraíochtaí cearta daonna a bheith ina choinne.<ref name=":0" />
Tugadh dúshlán na reachtaíochta sna cúirteanna ar chúiseanna éagsúla, an díolúine ó ionchúiseamh go háirithe. Mhaígh an dream a bhí ina choinne gur sháraigh sé Alt 2 agus Alt 3 den [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine|Choinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]].
Chinn [[Rialtas na hÉireann]] in 2023 dúshlán an Achta a thabhairt sa [[Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]].
Ar an 28 Feabhra 2024, rialaigh an Ard-Chúirt go sáraíonn cuid den Acht Oidhreachta an [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/reachtaiocht-rialtas-na-breataine-faoi-eachtrai-na-dtriobloidi-midhleathach/|teideal=Reachtaíocht Rialtas na Breataine faoi eachtraí na dTrioblóidí ‘mídhleathach’|dáta=2024-02-28|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-02-28}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.reuters.com/world/uk/uks-northern-ireland-amnesty-law-breach-human-rights-court-rules-2024-02-28/|teideal=UK's Northern Ireland amnesty law in breach of human rights, court rules|údar=reuters.com|dáta=23 Feabhra 2024|dátarochtana=2024}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.bbc.com/news/uk-northern-ireland-68419238|teideal=NI Troubles: Legacy Act immunity clause 'breaches' human rights|dáta=2024-02-28|language=en-GB|dátarochtana=2024-02-29}}</ref> Dúirt an Breitheamh Colton san Ard-Chúirt i mBéal Feirste go mbeadh sé “mídhleathach” ag Rialtas na Breataine díolúintí ó ionchúiseamh a thabhairt do dhaoine maidir le coireanna a rinneadh le linn na dtrioblóidí. Chinn an Breitheamh chomh maith go raibh sé lochtach ó thaobh an dlí cosc a chur ar chúiteamh a íoc le fir as an éagóir a rinneadh orthu nuair a cúisíodh iad as éalú ó bheith faoi choimeád go dleathach sna 1970idí. Dúirt sé nach raibh “fianaise ar bith” ann go gcuirfeadh bronnadh díolúintí ó ionchúiseamh leis an athmhuintearas i dTuaisceart Éireann.
== Féach freisin ==
* [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]]
* [[An Fóram um Shíocháin agus Athmhuintearas]], 1994
* [[Military Reaction Force]], [[Domhain-cheastóireacht]], [[Domhnach na Fola (1972)]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:2023]]
[[Catagóir:2024]]
[[Catagóir:Na Trioblóidí]]
[[Catagóir:Dlí Shasana]]
[[Catagóir:Cóir]]
[[Catagóir:Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]]
[[Catagóir:An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
a2dnrwr0l0xqoxzc325q8lph3fy9wxt
Williams Grand Prix Engineering
0
112970
1212327
1211702
2024-04-19T10:04:41Z
Conradder
34685
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}}
Is foireann [[Sasanach]] de chuid [[Foirmle a hAon|Fhoirmle a hAon]] é '''Williams Grand Prix Engineering Limited''' nó '''Williams Racing''' a thugtar air fosta. Is i [[Grove]], [[Oxfordshire]] atá an fhoireann lonnaithe. Bunaíodh an fhoireann i [[Séasúr Foirmle a hAon 1977|1977]] ag [[Frank Williams]] agus [[Patrick Head]]. Ar [[21 Lúnasa]] [[2020]], Dorilton Capital an fhoireann. Is é [[James Vowles]] bainisteoir na foirne faoi láthair.
== Éachtanna ==
===Craobhchomórtas na nDéantúsóirí===
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1980|1980]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1981|1981]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1986|1986]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1987|1987]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1992|1992]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1993|1993]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1994|1994]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1996|1996]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1997|1997]]
===Craobhchomórtas na dTiománaithe===
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1980|1980]] ([[Alan Jones]])
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1982|1982]] ([[Keke Rosberg]])
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1987|1987]] ([[Nelson Piquet]])
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1992|1992]] ([[Nigel Mansall]])
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1993|1993]] ([[Alain Prost]])
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1996|1996]] ([[Damon Hill]])
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1997|1997]] ([[Jacques Villeneuve]])
== Naisc Sheachtracha==
*[https://www.williamsf1.com/ Suíomh gréasáin]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{DEFAULTSORT:Williams Grand Prix Engineering}}
{{Stumpa-F1}}
{{Fóirne Foirmle a hAon}}
[[Catagóir:Foirmle a hAon]]
[[Catagóir:Fóirne Foirmle a hAon]]
bnar9lfnr694tmjfny8llm7ypt505sp
1212329
1212327
2024-04-19T10:05:09Z
Conradder
34685
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}}
Is foireann [[Sasanach]] de chuid [[Foirmle a hAon|Fhoirmle a hAon]] é '''Williams Grand Prix Engineering Limited''' nó '''Williams Racing''' a thugtar air fosta. Is i [[Grove]], [[Oxfordshire]] atá an fhoireann lonnaithe. Bunaíodh an fhoireann i [[Séasúr Foirmle a hAon 1977|1977]] ag [[Frank Williams]] agus [[Patrick Head]]. Ar [[21 Lúnasa]] [[2020]], cheannaigh Dorilton Capital an fhoireann. Is é [[James Vowles]] bainisteoir na foirne faoi láthair.
== Éachtanna ==
===Craobhchomórtas na nDéantúsóirí===
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1980|1980]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1981|1981]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1986|1986]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1987|1987]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1992|1992]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1993|1993]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1994|1994]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1996|1996]]
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1997|1997]]
===Craobhchomórtas na dTiománaithe===
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1980|1980]] ([[Alan Jones]])
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1982|1982]] ([[Keke Rosberg]])
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1987|1987]] ([[Nelson Piquet]])
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1992|1992]] ([[Nigel Mansall]])
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1993|1993]] ([[Alain Prost]])
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1996|1996]] ([[Damon Hill]])
*[[Séasúr Foirmle a hAon 1997|1997]] ([[Jacques Villeneuve]])
== Naisc Sheachtracha==
*[https://www.williamsf1.com/ Suíomh gréasáin]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{DEFAULTSORT:Williams Grand Prix Engineering}}
{{Stumpa-F1}}
{{Fóirne Foirmle a hAon}}
[[Catagóir:Foirmle a hAon]]
[[Catagóir:Fóirne Foirmle a hAon]]
mf65g2mp8fh9yg0jg7h9dvt611navjw
Loch Teimhil
0
112983
1211912
2024-04-18T12:13:40Z
Kevin Scannell
340
Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Loch Teimhil]] go [[Uisge Theimheil]]: AAA — an abhainn
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[Uisge Theimheil]]
doayh28bze2tbdc9wzf13edvu2enjbs
1211913
1211912
2024-04-18T12:13:58Z
Kevin Scannell
340
Changed redirect target from [[Uisge Theimheil]] to [[Loch Teimheil]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[Loch Teimheil]]
qcid2hfk98veiai7dtxqqtpu3sjuw4u
Uaithleideoir
0
112984
1211929
2024-04-18T12:30:41Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[Uaithleideoir]] go [[Uathleideoir]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[Uathleideoir]]
kbkkapqvgn8y35wx1ahnel5b0ctsvf9
Teilileideoir
0
112985
1211935
2024-04-18T13:00:11Z
Kevin Scannell
340
Ag athdhíriú go [[Uathleideoir]]
wikitext
text/x-wiki
#redirect [[Uathleideoir]]
jkvfeme58r24mdqrp18jhz5vqmwmds0
Ocal
0
112986
1211971
2024-04-18T17:08:59Z
Kevin Scannell
340
Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Ocal]] go [[Ocall]]: AAA
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[Ocall]]
738d1jnbchx5cl45e1gosah6j3i5dor
580í
0
112987
1212041
2024-04-18T20:54:46Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[580í]] go [[580idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[580idí]]
ejfntji305elqpe8anu5paxmc6c40gh
570í
0
112988
1212043
2024-04-18T20:54:59Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[570í]] go [[570idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[570idí]]
pc5rb1za6tni7c6kf9cmhmyfcb0ayf1
550í
0
112989
1212045
2024-04-18T20:55:09Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[550í]] go [[550idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[550idí]]
snyckm1z5oxq6bsz3un6d8uurzoueqp
540í
0
112990
1212047
2024-04-18T20:55:25Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[540í]] go [[540idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[540idí]]
0cupe6g1qajep0b1t09kdhcpo5hh3bh
520í
0
112991
1212049
2024-04-18T20:55:33Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[520í]] go [[520idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[520idí]]
6aj0cw4ps8xq6cxk6gwapzdkify6i77
510í
0
112992
1212051
2024-04-18T20:55:43Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[510í]] go [[510idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[510idí]]
00oiihx9s1hzxzkivi0eif4djth8dh7
500í
0
112993
1212053
2024-04-18T20:55:53Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[500í]] go [[500idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[500idí]]
nd0s2ypwojrsp4sq6yqbcqjw7up2z0y
480í
0
112994
1212055
2024-04-18T20:56:03Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[480í]] go [[480idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[480idí]]
prci5c8woga59anbs3d2kf93oz8r9g8
470í
0
112995
1212057
2024-04-18T20:56:12Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[470í]] go [[470idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[470idí]]
0eissm7uiacrudun44x6xbp5vvefce6
450í
0
112996
1212059
2024-04-18T20:56:22Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[450í]] go [[450idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[450idí]]
7cu5whs6k7gph22orz8e4ygj0jpckh8
440í
0
112997
1212061
2024-04-18T20:56:34Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[440í]] go [[440idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[440idí]]
gqe2y8vjwnqtcrtr932rk6x9gi04pb5
420í
0
112998
1212063
2024-04-18T20:56:58Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[420í]] go [[420idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[420idí]]
3rauf4iri8wspf0g9zomsihcdkes0xv
410í
0
112999
1212065
2024-04-18T20:57:07Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[410í]] go [[410idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[410idí]]
es29t6fss0dpso0gsj4xwvv21r5n8zr
400í
0
113000
1212067
2024-04-18T20:57:19Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[400í]] go [[400idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[400idí]]
jqq5961saq1msl8n2ycvvjkac49p2hz
380í
0
113001
1212069
2024-04-18T20:57:28Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[380í]] go [[380idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[380idí]]
rhr5a6x4hjzrzwd5kdy1tdqkdakm12z
370í
0
113002
1212071
2024-04-18T20:57:37Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[370í]] go [[370idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[370idí]]
p7evv46thuiezat5jitrdcg6il5ur4a
350í
0
113003
1212073
2024-04-18T20:57:48Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[350í]] go [[350idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[350idí]]
lu0ecvtmkmjwzn6wh8tqckdpy7m65qo
340í
0
113004
1212075
2024-04-18T20:58:00Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[340í]] go [[340idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[340idí]]
0r7kjrm48yohfooqwis6jo7hliqmvov
320í
0
113005
1212077
2024-04-18T20:58:09Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[320í]] go [[320idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[320idí]]
4f7in1r5k9224czxf7ct1iwyop84aba
310í
0
113006
1212079
2024-04-18T20:58:17Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[310í]] go [[310idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[310idí]]
6es5q87dqwqtghywtou7cowqnq1h1au
300í
0
113007
1212081
2024-04-18T20:58:27Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[300í]] go [[300idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[300idí]]
6uozbg8cy2ypm4l9s0gk7j35dbteead
280í
0
113008
1212083
2024-04-18T20:58:35Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[280í]] go [[280idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[280idí]]
9goryxjc2x11b7etz93rcv27tdgx2k7
270í
0
113009
1212085
2024-04-18T20:58:43Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[270í]] go [[270idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[270idí]]
oln6knglff6jlcz5iid4ek7tuwpcsek
250í
0
113010
1212087
2024-04-18T20:58:51Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[250í]] go [[250idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[250idí]]
1q0eaymqlvux8n7of6ohktibtrxiawy
240í
0
113011
1212089
2024-04-18T20:59:11Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[240í]] go [[240idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[240idí]]
nic5k74fgb0polbwdiw7vu68wyv0cwu
220í
0
113012
1212091
2024-04-18T20:59:20Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[220í]] go [[220idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[220idí]]
cpxz1i1db698nt0nsjneszxxuxvtvdz
210í
0
113013
1212093
2024-04-18T20:59:30Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[210í]] go [[210idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[210idí]]
7x77ry5xjspuyw1lpqjptwgioxudkns
200í
0
113014
1212095
2024-04-18T20:59:38Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[200í]] go [[200idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[200idí]]
b1q5u0tn2mfpm7o2rc5iemnq2d4scw8
180í
0
113015
1212097
2024-04-18T20:59:49Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[180í]] go [[180idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[180idí]]
t7lo7rzbh6iml1bsax7ketg4z65fh1u
170í
0
113016
1212099
2024-04-18T21:00:00Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[170í]] go [[170idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[170idí]]
3tm5b333x2jtbq26t4bcjxocjfjjnw8
150í
0
113017
1212101
2024-04-18T21:00:10Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[150í]] go [[150idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[150idí]]
d4ncxb7yijhviz4eouu4460hdry4tx0
140í
0
113018
1212103
2024-04-18T21:00:19Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[140í]] go [[140idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[140idí]]
3ljq2hkah4bqg4oiiot7a7zrkk08244
120í
0
113019
1212105
2024-04-18T21:00:28Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[120í]] go [[120idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[120idí]]
8k3413r1bvx79bsdtehdc9syd5mejh0
110í
0
113020
1212107
2024-04-18T21:00:38Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[110í]] go [[110idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[110idí]]
ait7phexy9ju41do087v0yjdwv3tlbv
100í
0
113021
1212109
2024-04-18T21:00:56Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[100í]] go [[100idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[100idí]]
cbe7gsfgiwmqlbok76ffzzo3vcbzynj
990í
0
113022
1212111
2024-04-18T21:01:04Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[990í]] go [[990idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[990idí]]
3kob53mlzf30iag1bdp9nn68i1z4w1i
960í
0
113023
1212113
2024-04-18T21:01:12Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[960í]] go [[960idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[960idí]]
ec08esgzrsu9p3ertv1lrkema525jnt
930í
0
113024
1212115
2024-04-18T21:01:20Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[930í]] go [[930idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[930idí]]
i1p17ahrjv3jd3su4tja6zv4ic40z41
890í
0
113025
1212117
2024-04-18T21:01:29Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[890í]] go [[890idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[890idí]]
pjha1q8hgm7jiz24oydelhr5ff2k316
860í
0
113026
1212119
2024-04-18T21:01:37Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[860í]] go [[860idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[860idí]]
b1mxpc7ik09584hl5kd3eu41r02tfa5
830í
0
113027
1212121
2024-04-18T21:01:46Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[830í]] go [[830idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[830idí]]
08jgsxjf78cwh3afewmhfc1x8ir8xe1
790í
0
113028
1212123
2024-04-18T21:01:54Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[790í]] go [[790idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[790idí]]
lpcmyzged2fx8xsmt90dqtiv2k1n507
760í
0
113029
1212125
2024-04-18T21:02:04Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[760í]] go [[760idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[760idí]]
qjyios2opvg9e0ypy0v7fkciw5f908s
730í
0
113030
1212127
2024-04-18T21:02:13Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[730í]] go [[730idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[730idí]]
pqvexq04sf3up1hr2ga2kyl66i7s8v7
690í
0
113031
1212129
2024-04-18T21:02:37Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[690í]] go [[690idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[690idí]]
phex1odrhxmbkt4e0g3wt5zxyppwrj4
1212140
1212129
2024-04-18T21:05:48Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh[[690idí]]
b2cum3r05bdszz0a2d1yb0neifd5v3f
660í
0
113032
1212131
2024-04-18T21:03:09Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[660í]] go [[660idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[660idí]]
40du0j8504bz5gl79qakyaypg0cucfb
630í
0
113033
1212133
2024-04-18T21:03:21Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[630í]] go [[630idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[630idí]]
kakeilm3sw3jmlxkiax89yfiswuotfa
600í
0
113034
1212135
2024-04-18T21:03:30Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[600í]] go [[600idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[600idí]]
r3132enzlh3kxi0ipr4lckd26hcr8r4
590í
0
113035
1212137
2024-04-18T21:03:40Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[590í]] go [[590idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[590idí]]
57zejsyqv3tyuwx70rzcby41i4quta9
560í
0
113036
1212146
2024-04-18T21:08:42Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[560í]] go [[560íid]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[560íid]]
dftf4l333zfeb7yj4g6fiq4ukxwf3d5
1212235
1212146
2024-04-18T21:37:13Z
TGcoa
21229
Changed redirect target from [[560íid]] to [[560idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[560idí]]
gg1zmm7y0mdxx6j0c7t7qvx59ouo7de
530í
0
113037
1212148
2024-04-18T21:08:55Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[530í]] go [[530idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[530idí]]
gnr6i55qxo5nfammm641o8vh184img5
490í
0
113038
1212150
2024-04-18T21:09:07Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[490í]] go [[490idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[490idí]]
hy16ld6dnr7lscbrwh13717jih4varw
460í
0
113039
1212152
2024-04-18T21:09:19Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[460í]] go [[460idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[460idí]]
7rc5g1ur46vnkvx8sbmupkuy8571ia0
430í
0
113040
1212154
2024-04-18T21:09:31Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[430í]] go [[430idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[430idí]]
0iyt6qgy574wssugznjo1bq96ia1oc0
390í
0
113041
1212156
2024-04-18T21:09:41Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[390í]] go [[390idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[390idí]]
qro86wekqfklrz0cpe9ivui7h0d742c
360í
0
113042
1212158
2024-04-18T21:09:50Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[360í]] go [[360idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[360idí]]
lutnt7jcldp61bt12kks5kxa57vdfl9
330í
0
113043
1212160
2024-04-18T21:10:01Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[330í]] go [[330idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[330idí]]
e7sdi6u5xpsvtae7srdh4v554nqh5qs
290í
0
113044
1212162
2024-04-18T21:10:16Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[290í]] go [[290idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[290idí]]
5lfqsn7qu0a2mdfd5n3wpgf9wf9kii9
260í
0
113045
1212164
2024-04-18T21:10:26Z
TGcoa
21229
TGcoa moved page [[260í]] to [[260idí]] over redirect
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[260idí]]
eh93ngmrv1hg654go24sl8xf0xghecx
230í
0
113046
1212166
2024-04-18T21:10:37Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[230í]] go [[230idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[230idí]]
fqy4zeqycwyzcejrg3gb8uuh05ja4ev
190í
0
113047
1212168
2024-04-18T21:10:47Z
TGcoa
21229
TGcoa moved page [[190í]] to [[190idí]] over redirect
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[190idí]]
scwbd3eg8o7dqwpwl7km6c0wmukyckt
160í
0
113048
1212170
2024-04-18T21:10:56Z
TGcoa
21229
TGcoa moved page [[160í]] to [[160idí]] over redirect
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[160idí]]
269wirycyxo1qn4m7a5ezwpaamyro8l
130í
0
113049
1212172
2024-04-18T21:11:07Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[130í]] go [[130idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[130idí]]
iubk34otla7iknhhs2gqpfhz44p82k1
90í
0
113050
1212174
2024-04-18T21:11:15Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[90í]] go [[90idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[90idí]]
80ip8ei7wweyt7efxb8t8hjr6yud8x8
80í
0
113051
1212176
2024-04-18T21:11:25Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[80í]] go [[80idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[80idí]]
m1vl2whwscmxthokzw497758yrs9mnp
70í
0
113052
1212179
2024-04-18T21:11:36Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[70í]] go [[70idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[70idí]]
tiuot2de0ggp2jryr2ekm0qdilc7vdr
60í
0
113053
1212182
2024-04-18T21:11:46Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[60í]] go [[60idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[60idí]]
ci097b8nbzi7u45e70fqpygvsr3mr4c
50í
0
113054
1212184
2024-04-18T21:11:58Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[50í]] go [[50idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[50idí]]
ovox1nak1cuzlwxkq0pezr7ctt2cxax
40í
0
113055
1212187
2024-04-18T21:12:08Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[40í]] go [[40idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[40idí]]
5e0ge5j06catpjqhcnrooclcjqkla0o
30í
0
113056
1212189
2024-04-18T21:12:17Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[30í]] go [[30idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[30idí]]
3x1x3y1ljmsw8exjcnjnnzeikwt4xbr
20í
0
113057
1212192
2024-04-18T21:12:28Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[20í]] go [[20idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[20idí]]
6w8zfr31fo0gl11i8b5egesz2kyts83
10í
0
113058
1212194
2024-04-18T21:12:37Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[10í]] go [[10idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[10idí]]
n91f8h8vlpyya67qdbuyvxs08aj7rde
0í
0
113059
1212196
2024-04-18T21:12:47Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[0í]] go [[0idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[0idí]]
n6ug1ki5u2lxct21lqkapgfn29v6n0d
1310í
0
113060
1212201
2024-04-18T21:17:16Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1310í]] go [[1310idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[1310idí]]
psymycnkhqfygk913inttbr96enj471
1320í
0
113061
1212203
2024-04-18T21:17:27Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1320í]] go [[1320dí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[1320dí]]
6b2hkcx255le04vn7jiisv65cqix1ak
1330í
0
113062
1212205
2024-04-18T21:17:38Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1330í]] go [[1330dí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[1330dí]]
5xsvubdcozc7nkqfthdon7btl0op76x
1360í
0
113063
1212208
2024-04-18T21:17:47Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1360í]] go [[1360dí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[1360dí]]
lgq2rjt7lg0iv8u94ge1bm31o01hlik
1370í
0
113064
1212212
2024-04-18T21:27:03Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1370í]] go [[1370dí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[1370dí]]
2nhxqrlh6vnu5rax1o4ya73yy1x6p08
1380í
0
113065
1212214
2024-04-18T21:27:14Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1380í]] go [[1380dí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[1380dí]]
eiry3lxbrt2k7rdwsqavv36ac5hvvb3
1390í
0
113066
1212216
2024-04-18T21:27:23Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1390í]] go [[1390dí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[1390dí]]
48685j8s71xztly8zjgdghx5mgmp2w1
1400í
0
113067
1212218
2024-04-18T21:27:33Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1400í]] go [[1400dí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[1400dí]]
5vehdo4xsbzjplo93ejq8jerg3czh89
1410í
0
113068
1212220
2024-04-18T21:27:42Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1410í]] go [[1410dí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[1410dí]]
m3jaiakthantvs85wm7tklbe8g8kuhl
1420í
0
113069
1212222
2024-04-18T21:27:50Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1420í]] go [[1420dí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[1420dí]]
nxbgab0lp6msvji4i5iz8w1kmus19wf
1430í
0
113070
1212224
2024-04-18T21:27:58Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1430í]] go [[1430dí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[1430dí]]
tu9pzg380sg87bgij3w8ssdgihnd30h
1440í
0
113071
1212226
2024-04-18T21:28:11Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1440í]] go [[1440dí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[1440dí]]
903k6ngwnrsgj88c3i0civznvz6kn6o
1450í
0
113072
1212228
2024-04-18T21:28:22Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1450í]] go [[1450dí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[1450dí]]
s4wlq60t82x0v6p81l2ezr7htfm8k9r
1340í
0
113073
1212230
2024-04-18T21:33:06Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1340í]] go [[1340idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[1340idí]]
muziasynkfkjwc8pjqrijqhk9ariqyy
1350í
0
113074
1212232
2024-04-18T21:33:17Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[1350í]] go [[1350idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[1350idí]]
mflneiybe1x03gn2ww9h5wn1xzzwm92
560íid
0
113075
1212234
2024-04-18T21:36:14Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[560íid]] go [[560idí]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[560idí]]
gg1zmm7y0mdxx6j0c7t7qvx59ouo7de
An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine
0
113076
1212240
2024-04-18T22:39:45Z
TGcoa
21229
Leathanach cruthaithe le 'An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine'
wikitext
text/x-wiki
An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine
nvwth4dh13ddl2hwrg5z5p9ulv5rv3w
1212241
1212240
2024-04-18T22:39:56Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine]] go [[An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
wikitext
text/x-wiki
An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine
nvwth4dh13ddl2hwrg5z5p9ulv5rv3w
1212243
1212241
2024-04-18T22:40:47Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine.<ref>Béarla: European Court of Human Rights</ref>
5pxoovbuv9q6j3aw30td9ghs2337o6r
1212268
1212243
2024-04-18T22:55:18Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}}
Cúirt idirnáisiúnta atá sa '''Chúirt Eorpach um Chearta an Duine,''' nó an '''CECD'''.<ref>Béarla: European Court of Human Rights nó an EHCR</ref> Bunaíodh an Chúirt sa bhliain 1929. Pléann an chúirt le cásanna a chuirtear faoina bráid ina líomhnaíonn stáit nó daoine aonair go bhfuil sárú déanta ar na cearta atá daingnithe sa [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine|Choinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/cainteoir-liofa-gaeilge-tofa-mar-bhreitheamh-sa-chuirt-eorpach-um-chearta-an-duine/|teideal=Cainteoir líofa Gaeilge tofa mar bhreitheamh sa Chúirt Eorpach um Chearta an Duine|dáta=2024-04-18|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
=== Cásanna ===
* [[Plean tearmainn na Ríochta Aontaithe in Ruanda]]
== Féach freisin ==
* [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]]
* [[Úna Ní Raifeartaigh]], breitheamh na hÉireann sa Chúirt Eorpach um Chearta an Duine.
== Tagairtí ==
{{reflist}}{{síol}}
[[Catagóir:An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
[[Catagóir:Comhairle na hEorpa]]
[[Catagóir:Cúirteanna]]
[[Catagóir:Cearta daonna]]
[[Catagóir:Cearta daonnaa]]
c94hjjwtyrthkjt5p6zp4k1t3lt9g3b
1212322
1212268
2024-04-19T09:31:48Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}}
Cúirt idirnáisiúnta atá sa '''Chúirt Eorpach um Chearta an Duine,''' nó an '''CECD'''.<ref>Béarla: European Court of Human Rights nó an EHCR</ref> Bunaíodh an Chúirt sa bhliain 1929. Pléann an chúirt le cásanna a chuirtear faoina bráid ina líomhnaíonn stáit nó daoine aonair go bhfuil sárú déanta ar na cearta atá daingnithe sa [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine|Choinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/cainteoir-liofa-gaeilge-tofa-mar-bhreitheamh-sa-chuirt-eorpach-um-chearta-an-duine/|teideal=Cainteoir líofa Gaeilge tofa mar bhreitheamh sa Chúirt Eorpach um Chearta an Duine|dáta=2024-04-18|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
=== Cásanna ===
* [[Oibríocht Demetrius]], 1971: rialaigh an [[CECD]] nach céasadh a bhí sa drochíde i dTuaisceart Éireann, ach íde a bhí “mídhaonna & táireach”, de shárú ar Airteagal 3 den Choinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.facebook.com/UCDSchoolofLaw/posts/4006272166063744|teideal=breithiúnas na Cúirte Eorpaí um Chearta an Duine 1978|údar=Scoil Dlí|dáta=|language=ga|work=www.facebook.com|dátarochtana=2021-01-19}}</ref>
* [[Plean tearmainn na Ríochta Aontaithe in Ruanda]]
== Féach freisin ==
* [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]]
* [[Úna Ní Raifeartaigh]], breitheamh na hÉireann sa Chúirt Eorpach um Chearta an Duine.
== Tagairtí ==
{{reflist}}{{síol}}
[[Catagóir:An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
[[Catagóir:Comhairle na hEorpa]]
[[Catagóir:Cúirteanna]]
[[Catagóir:Cearta daonna]]
[[Catagóir:Cearta daonnaa]]
cou2cj86u1tbfl9d2m8axac23mcuqqx
1212335
1212322
2024-04-19T10:29:05Z
TGcoa
21229
wikitext
text/x-wiki
{{WD Bosca Sonraí Eagraíochta}}
Cúirt idirnáisiúnta atá sa '''Chúirt Eorpach um Chearta an Duine,''' nó an '''CECD'''.<ref>Béarla: European Court of Human Rights nó an EHCR</ref> Bunaíodh an Chúirt sa bhliain 1959 i [[Strasbourg]] na Fraince. Pléann an chúirt le cásanna a chuirtear faoina bráid ina líomhnaíonn stáit nó daoine aonair go bhfuil sárú déanta ar na cearta atá daingnithe sa [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine|Choinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]].<ref>{{Lua idirlín|url=https://tuairisc.ie/cainteoir-liofa-gaeilge-tofa-mar-bhreitheamh-sa-chuirt-eorpach-um-chearta-an-duine/|teideal=Cainteoir líofa Gaeilge tofa mar bhreitheamh sa Chúirt Eorpach um Chearta an Duine|dáta=2024-04-18|language=ga-IE|work=Tuairisc.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
[[Íomhá:Courtroom_European_Court_of_Human_Rights_01.JPG|clé|mion|An [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine|Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] i [[Strasbourg]]]]
=== Cásanna ===
* 1961: [[Lawless v. Ireland]].<ref>{{Luaigh foilseachán|title=Lawless v. Ireland|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Lawless_v._Ireland&oldid=1211596974|journal=Wikipedia|date=2024-03-03|language=en}}</ref>
* 1971: [[Oibríocht Demetrius]]: rialaigh an [[CECD]] nach céasadh a bhí sa drochíde i dTuaisceart Éireann, ach íde a bhí “mídhaonna & táireach”, de shárú ar Airteagal 3 den Choinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine.<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.facebook.com/UCDSchoolofLaw/posts/4006272166063744|teideal=breithiúnas na Cúirte Eorpaí um Chearta an Duine 1978|údar=Scoil Dlí|dáta=|language=ga|work=www.facebook.com|dátarochtana=2021-01-19}}</ref>
* 1898: NORRIS v. IRELAND, thug an Chúirt breithiúnas cinniúnach i bhfabhar cearta daoine aeracha agus leispiacha.<ref>{{Lua idirlín|url=http://www.humandignitytrust.org/uploaded/Library/Case_Law/Norris_v_Ireland.pdf|teideal=Norris v. Ireland|údar=human dignity trust|dáta=|dátarochtana=2018}}</ref> D’aontaigh an [[CECD]] le [[David Norris]] agus [[Mary Robinson]] nuair a mhaígh siad nach raibh de cheart ag Éirinn dlíthe in aghaidh lucht [[LADT]] a chur i bhfeidhm.
* 1987-2001 : [[Luíochán Loch gCál]]. Ar an [[4 Bealtaine]] [[2001]], rialaigh<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.bailii.org/cgi-bin/format.cgi?doc=/eu/cases/ECHR/2001/328.html&query=Loughgall|teideal=KELLY AND OTHERS v. THE UNITED KINGDOM - 30054/96 [2001] ECHR 328 (4 May 2001)|work=www.bailii.org|dátarochtana=2020-05-04}}</ref> an CECD gur tharla sárú ar [[Cearta daonna|chearta daonna]].
* 2003 - : Dhiúltaigh méara ar [[Vársá]], [[Lech Kaczyński]], cead do mórshiúlta ar son Bhród na n[[Aerach]] i Vársá faoi dhó.<ref>{{Lua idirlín|url=https://comhar.ie/leabhair/seal-sa-pholainn/|teideal=Seal sa Pholainn|údar=47 Sráid Harrington Baile Átha Cliath 8 Éire Teil: +3531 675 1922|language=ga|work=LeabhairCOMHAR|dátarochtana=2020-04-10}}</ref> Shocraigh an [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine|Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]] gur sáraíodh ar an gcaoi sin Airteagal 11 den [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine|Choinbhinsiún]].
* 2022: [[Plean tearmainn na Ríochta Aontaithe in Ruanda]]
* 2023: [[Acht Oidhreacht na dTrioblóidí 2023]]. Chinn [[Rialtas na hÉireann]] in 2023 dúshlán an Achta a thabhairt sa CECD.
== Féach freisin ==
* [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]]
* [[Úna Ní Raifeartaigh]], breitheamh na hÉireann sa Chúirt Eorpach um Chearta an Duine.
* [[Seán MacBride (polaiteoir)|Seán MacBride]]
== Tagairtí ==
{{reflist}}
[[Catagóir:An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
[[Catagóir:Comhairle na hEorpa]]
[[Catagóir:Cúirteanna]]
[[Catagóir:Cearta daonna]]
[[Catagóir:Cúirteanna agus binsí idirnáisiúnta]]
[[Catagóir:Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]]
[[Catagóir:Strasbourg (An Alsáis)]]
n2hvc2xmk26d134bmuaa30tihhmahik
Cúirt Eorpach um Chearta an Duine
0
113077
1212242
2024-04-18T22:39:56Z
TGcoa
21229
Bhog TGcoa an leathanach [[Cúirt Eorpach um Chearta an Duine]] go [[An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
0j0rzc6f94ycmddovvn21ydhpycajaz
An Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine
0
113078
1212257
2024-04-18T22:51:41Z
TGcoa
21229
Ag athdhíriú go [[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]]
wikitext
text/x-wiki
#redirect[[Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]]
1up9kqkom5xe3c2xs93xbtwmlnpwlf8
CECD
0
113079
1212265
2024-04-18T22:54:38Z
TGcoa
21229
Ag athdhíriú go [[An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
wikitext
text/x-wiki
#redirect[[An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
gaui8u57ar8g2b2te6hzbgktm5g4dok
Baile na Cill
0
113080
1212285
2024-04-18T23:06:23Z
Kevin Scannell
340
Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Baile na Cill]] go [[Baile na Cille (Cataibh)]]: AAA + dab
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[Baile na Cille (Cataibh)]]
76m5r4gy70v0nwwu6wtk96h8s6cx254
Baile na Cille
0
113081
1212286
2024-04-18T23:18:41Z
Kevin Scannell
340
dab
wikitext
text/x-wiki
Tá níos mó ná áit amháin in Éirinn a bhfuil an t-ainm '''Baile na Cille''' air:
* [[Baile na Cille, Contae an Longfoirt]]: baile fearainn i g[[Contae an Longfoirt]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/33305|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chiarraí (An Dromaid)]]: baile fearainn i g[[Contae Chiarraí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/22226|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chiarraí (Gleann Beithe)]]: baile fearainn i g[[Contae Chiarraí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/22276|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chill Chainnigh]]: baile fearainn i g[[Contae Chill Chainnigh]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/27572|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chill Mhantáin]]: baile fearainn i g[[Contae Chill Mhantáin]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/55492|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chorcaí (Cill Cháscann)]]: baile fearainn i g[[Contae Chorcaí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/8651|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chorcaí (Cill Eacha Naoineach)]]: baile fearainn i g[[Contae Chorcaí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/8696|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Luimnigh]]: baile fearainn i g[[Contae Luimnigh]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/30697|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Baile na Cille)]]: baile fearainn agus paróiste dlí i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/18926|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/913|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Baile na hInse)]]: paróiste dlí i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/2789|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Béal Átha na gCarr)]]: baile fearainn i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/19637|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Cill Liatháin)]]: paróiste dlí i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/1008|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Maigh Cuilinn)]]: fo-bhaile i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/1411415|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Tigh Dachoinne)]]: baile fearainn i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/21309|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Ros Comáin]]: paróiste dlí i g[[Contae Ros Comáin]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/2055|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Shligigh]]: baile fearainn, paróiste dlí, agus toghroinn i g[[Contae Shligigh]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/45050|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/2117|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/1374453|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Uíbh Fhailí (An Daingean Uachtarach)]]: baile fearainn i g[[Contae Uíbh Fhailí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/42233|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Uíbh Fhailí (Baile na Cille)]]: baile fearainn i g[[Contae Uíbh Fhailí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/41721|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Uíbh Fhailí (paróiste)]]: paróiste dlí i g[[Contae Uíbh Fhailí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/2007|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{idirdhealú}}
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hÉireann]]
[[Catagóir:Idirdhealáin]]
6s58wqpu3494p962dck1ixom5wqtx1j
1212287
1212286
2024-04-18T23:54:18Z
Kevin Scannell
340
wikitext
text/x-wiki
Tá níos mó ná áit amháin in Éirinn a bhfuil an t-ainm '''Baile na Cille''' air:
* [[Baile na Cille, Contae an Longfoirt]]: baile fearainn i g[[Contae an Longfoirt]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/33305|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chiarraí (An Dromaid)]]: baile fearainn i g[[Contae Chiarraí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/22226|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chiarraí (Gleann Beithe)]]: baile fearainn i g[[Contae Chiarraí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/22276|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chill Chainnigh]]: baile fearainn i g[[Contae Chill Chainnigh]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/27572|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chill Mhantáin]]: baile fearainn i g[[Contae Chill Mhantáin]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/55492|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chorcaí (Cill Cháscann)]]: baile fearainn i g[[Contae Chorcaí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/8651|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chorcaí (Cill Eacha Naoineach)]]: baile fearainn i g[[Contae Chorcaí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/8696|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Luimnigh]]: baile fearainn i g[[Contae Luimnigh]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/30697|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Baile na Cille)]]: baile fearainn agus paróiste dlí i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/18926|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/913|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Baile na hInse)]]: paróiste dlí i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/2789|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Béal Átha na gCarr)]]: baile fearainn i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/19637|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Cill Liatháin)]]: paróiste dlí i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/1008|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Maigh Cuilinn)]]: fo-bhaile i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/1411415|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Tigh Dachoinne)]]: baile fearainn i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/21309|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Ros Comáin]]: paróiste dlí i g[[Contae Ros Comáin]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/2055|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Shligigh]]: baile fearainn, paróiste dlí, agus toghroinn i g[[Contae Shligigh]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/45050|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/2117|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/1374453|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Uíbh Fhailí (An Daingean Uachtarach)]]: baile fearainn i g[[Contae Uíbh Fhailí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/42233|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Uíbh Fhailí (Baile na Cille)]]: baile fearainn i g[[Contae Uíbh Fhailí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/41721|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Uíbh Fhailí (paróiste)]]: paróiste dlí i g[[Contae Uíbh Fhailí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/2007|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
== Féach freisin ==
* [[Baile na Cille (Cataibh)]]: baile in Albain
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{idirdhealú}}
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hÉireann]]
[[Catagóir:Idirdhealáin]]
d7ccqi997bbuz3cvnjoej00oqioypvl
1212288
1212287
2024-04-18T23:55:01Z
Kevin Scannell
340
/* Féach freisin */
wikitext
text/x-wiki
Tá níos mó ná áit amháin in Éirinn a bhfuil an t-ainm '''Baile na Cille''' air:
* [[Baile na Cille, Contae an Longfoirt]]: baile fearainn i g[[Contae an Longfoirt]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/33305|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chiarraí (An Dromaid)]]: baile fearainn i g[[Contae Chiarraí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/22226|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chiarraí (Gleann Beithe)]]: baile fearainn i g[[Contae Chiarraí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/22276|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chill Chainnigh]]: baile fearainn i g[[Contae Chill Chainnigh]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/27572|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chill Mhantáin]]: baile fearainn i g[[Contae Chill Mhantáin]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/55492|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chorcaí (Cill Cháscann)]]: baile fearainn i g[[Contae Chorcaí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/8651|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Chorcaí (Cill Eacha Naoineach)]]: baile fearainn i g[[Contae Chorcaí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/8696|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Luimnigh]]: baile fearainn i g[[Contae Luimnigh]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/30697|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Baile na Cille)]]: baile fearainn agus paróiste dlí i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/18926|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/913|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Baile na hInse)]]: paróiste dlí i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/2789|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Béal Átha na gCarr)]]: baile fearainn i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/19637|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Cill Liatháin)]]: paróiste dlí i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/1008|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Maigh Cuilinn)]]: fo-bhaile i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/1411415|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae na Gaillimhe (Tigh Dachoinne)]]: baile fearainn i g[[Contae na Gaillimhe]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/21309|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Ros Comáin]]: paróiste dlí i g[[Contae Ros Comáin]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/2055|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Shligigh]]: baile fearainn, paróiste dlí, agus toghroinn i g[[Contae Shligigh]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/45050|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/2117|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref><ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/1374453|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Uíbh Fhailí (An Daingean Uachtarach)]]: baile fearainn i g[[Contae Uíbh Fhailí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/42233|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Uíbh Fhailí (Baile na Cille)]]: baile fearainn i g[[Contae Uíbh Fhailí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/41721|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
* [[Baile na Cille, Contae Uíbh Fhailí (paróiste)]]: paróiste dlí i g[[Contae Uíbh Fhailí]]<ref>{{Lua idirlín|url=https://www.logainm.ie/ga/2007|teideal=Bunachar Logainmneacha na hÉireann|work=Logainm.ie|dátarochtana=2024-04-18}}</ref>
== Féach freisin ==
* [[Baile na Cille (Cataibh)]]: baile in Albain
* [[Baile na Coille]]: leathanach idirdhealaithe
== Tagairtí ==
{{reflist}}
{{idirdhealú}}
[[Catagóir:Tíreolaíocht na hÉireann]]
[[Catagóir:Idirdhealáin]]
buqvu4er1f6rkuccyjlb6d7wabhsfga
Drombaig
0
113082
1212294
2024-04-19T03:17:32Z
Kevin Scannell
340
Ag athdhíriú go [[An Druim Beag]]
wikitext
text/x-wiki
#redirect [[An Druim Beag]]
5rzwmos79up7r7inqpsbnxxhz7lu5s3
Marc-Innis
0
113083
1212302
2024-04-19T03:32:27Z
Kevin Scannell
340
Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Marc-Innis]] go [[Marc-Innis (Inbhir Nis)]]: dab
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[Marc-Innis (Inbhir Nis)]]
rthvry6sm7m92qr7hq7648aeurmbe1c
1212305
1212302
2024-04-19T03:34:11Z
Kevin Scannell
340
Removed redirect to [[Marc-Innis (Inbhir Nis)]]
wikitext
text/x-wiki
{{idirdhealú}}
* [[Marc-Innis (Fìobha)]]
* [[Marc-Innis (Inbhir Nis)]]
0ioss3ccxil06efpf9i72ldapyllwnq
Marc Innis
0
113084
1212304
2024-04-19T03:33:14Z
Kevin Scannell
340
Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Marc Innis]] go [[Marc-Innis (Fìobha)]]: dab/AAA
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[Marc-Innis (Fìobha)]]
n45fz2z31vuzf4hjd2esdn3m26bmpbh
1212306
1212304
2024-04-19T03:34:30Z
Kevin Scannell
340
Changed redirect target from [[Marc-Innis (Fìobha)]] to [[Marc-Innis]]
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[Marc-Innis]]
r00qejkwfq3wab4i33s48qkm4ddail3
Catagóir:Samhradh
14
113085
1212318
2024-04-19T07:43:00Z
TGcoa
21229
Leathanach cruthaithe le '[[Catagóir:Séasúir]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Catagóir:Séasúir]]
8ojdzs1lv5wcuu9jc9f7caxbw3l6wue
Catagóir:An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine
14
113086
1212324
2024-04-19T09:34:06Z
TGcoa
21229
Leathanach cruthaithe le '[[Catagóir:Cúirteanna]] [[Catagóir:Cúirteanna agus binsí idirnáisiúnta]] [[Catagóir:Cearta daonna]] [[Catagóir:Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Catagóir:Cúirteanna]]
[[Catagóir:Cúirteanna agus binsí idirnáisiúnta]]
[[Catagóir:Cearta daonna]]
[[Catagóir:Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine]]
88zhadj60xgs45tw3647gn2dgzdn0kt
Catagóir:Coinbhinsiún Eorpach um Chearta an Duine
14
113087
1212325
2024-04-19T09:37:28Z
TGcoa
21229
Leathanach cruthaithe le '[[Catagóir:Conarthaí]] [[Catagóir:Cearta daonna]]'
wikitext
text/x-wiki
[[Catagóir:Conarthaí]]
[[Catagóir:Cearta daonna]]
91nr08qp70aqz9j30f8p8adw2u7bd7o
Chúirt Eorpach um Chearta an Duine
0
113088
1212326
2024-04-19T09:39:23Z
TGcoa
21229
Ag athdhíriú go [[An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
wikitext
text/x-wiki
#redirect[[ An Chúirt Eorpach um Chearta an Duine]]
klppc5ffzcbquen9u9dskuwcv26553u
Baile an Fhraoich
0
113089
1212343
2024-04-19T11:54:07Z
Kevin Scannell
340
Bhog Kevin Scannell an leathanach [[Baile an Fhraoich]] go [[Baile an Fhraoich, Inbhir Nis]]: dab
wikitext
text/x-wiki
#athsheoladh [[Baile an Fhraoich, Inbhir Nis]]
fvr7dpqhsu6897881rugpxr9ouon6fp
1212344
1212343
2024-04-19T11:55:36Z
Kevin Scannell
340
Removed redirect to [[Baile an Fhraoich, Inbhir Nis]]
wikitext
text/x-wiki
{{Idirdhealú}}
* [[Baile an Fhraoich, Aonghas]]
* [[Baile an Fhraoich, Inbhir Nis]]
kjzyep2xqka6pl6ixuw19it6mcyxidd