Самоа

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11.xsd" version="0.11" xml:lang="krc">
  <siteinfo>
    <sitename>Википедия</sitename>
    <dbname>krcwiki</dbname>
    <base>https://krc.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88_%D0%B1%D0%B5%D1%82</base>
    <generator>MediaWiki 1.44.0-wmf.2</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Медиа</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Къуллукъ</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Сюзюу</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Къошулуучу</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Къошулуучуну сюзюу</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Википедия</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Википедия сюзюу</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Файл</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Файлны сюзюу</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">MediaWiki</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">MediaWiki-ни сюзюу</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Шаблон</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Шаблонну сюзюу</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Болушлукъ</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Болушлукъну сюзюу</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Категория</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Категорияны сюзюу</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Модуль</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Обсуждение модуля</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Самоа</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16252</id>
    <revision>
      <id>111582</id>
      <parentid>111577</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T12:46:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <origin>111582</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13085" sha1="b4qrum0snd7mbc13mwa4a0xyffqc0y7" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Самоа|Оригинал аты=Malo Saʻoloto Tutoʻatasi o Sāmoa
&lt;br&gt;{{lang-en|Independent State of Samoa}}|Байракъ=Flag of Samoa.svg|Герб=Coat of arms of Samoa.svg|Карта=Samoa on the globe (Polynesia centered).svg|Карта2=Самоаны карты.jpg|Картаны_суратлау=|Официал_тилле=[[Самоа тил|самоа тил]], [[Ингилиз тил|ингилиз тил]]|Ара шахар=[[Апия]]|Девиз=Fa'avae i le Atua Samoa|Гимн=O Le Fu'a o Le Sa'olotoga o Samoa|Территория=2832|Территориясыны орну=166|Суу=0,3|Кимден эркинлик=[[Джангы Зеландия|Джангы Зеландиядан]]|Эркинликни датасы=1 январда 1962 джилда|Кърал оноуну формасы=[[Сайларгъан парламент монархия]]|Башчыны постуну аты=О ле Ао о ле Мало|Башчы=[[Туималеали'ифано Ваалето'а Суалауви II]]|Башчы2=[[Фиаме Наоми Матаафа]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Эм уллу шахарла=Апия|Заман бёлюмю=+13|Валютасы=Самоаны тала (WST)|Домен=.ws|Телефон коду=685|iso3166-1=WS|Гербге_джибериу=Самоаны гербы|Гимнни кёчюрмеси=Азатлыкны байрагъы|Байракъгъа_джибериу=Самоаны байрагы|Ара_шахарны_координатлары=13°50′00″ к.ш. 171°45′44″ к.д.|Басыннганы=70|Халкъ=225 681|Джыл=2023 джилда|Картаны_суратлау2=Самоаны картасы|ААИ=0,707|ААИ орну=116-й|ААИ джылы=2022|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#090;&quot;&gt;мийик&lt;/span&gt;|IDH=0,707|Организацияла=[[Бирлешген Миллетлени Организациясы|БМО]], [[Миллетлени биригиую|МБ]], [[Дуния сатыу-алыу организация|ДСАО]]}}'''Самоа''' ([[Самоа тили|самоа]]. Sāmoa, [[Ингилиз тил|ингил]]. Samoa [səˈmoʊə]), официал аты — '''Самоа эркинлик кърал''' ([[Самоа тил|самоа]]. Malo Sa’oloto Tuto’atasi o Samoa, '''[[Ингилиз тил|ингил]]'''. ''Independent State of Samoa''''')''' - [[Шош океан|Шош океанны]] къыбыла кесегинде турган айрымкан кърал. [[Ара шахар|Ара шахары]] — [[Апия]]. 15 декабырда 1976 джилда Самоа [[Бирлешген Миллетлени Организациясы|Бирлешген Миллетлени Организациясына]] кирди.&lt;ref&gt;https://www.un.org/ru/about-us/member-states#goto%D0%A1&lt;/ref&gt; 1970 джилда [[Миллетлени биригиую|Миллетлени биригиуюна]] кошулду. 

Самоаны кърал тили - самоа тили (самоа. Gagana Sāmoa). 

== Географиясы ==
Самоа кърал Самоа архипелагъында кюнбатыш джанында турады. Самоаны кърал территориясы эки уллу айрымканладан  — [[Савайи]] (1708 км²) бла [[Уполу]] (1118,7 км²) дагъыда аланы къатындагъы 8 (5,71 км²) гитче айрымканладан къуралады. Бютеулей джер территориясы — 2832 км², суулары — 130 000 км².

=== Рельеф ===
Самоа къралгъа кирген айрымканлада кёб юсю тау рельефы барды. Эм уллу таулары — [[Силисили]] (Савайиде) (1857 м) бла [[Фито]] (1115 м) (Уполуда).

=== Климаты ===
Самоада мылы [[Тропик климат|тропик климаты]] барды, джилда орта температурасы — 26,5 °C, аныда джилда аплитудасы 2 °C кёп болмайды.&lt;ref&gt;https://www.britannica.com/place/Samoa-island-nation-Pacific-Ocean&lt;/ref&gt; Джангур сезон ноябр бла апрелге барады. Тенгиз сууну температурасы +24 °C тюбюне тюшмейди. Майдан октябргъа пассат джел къыбыла-кюнчыгъыштан урады, ноябрдан апрелге уа шимал-кюнбатышха бурулады. Джылгъа джауум шимал-кюнбатышда - 2500 мм, айрымканланы орта таулу районалада - 5000 мм.&lt;ref&gt;[https://guide.travel.ru/samoa/geo/climat/ Климат Западного Самоа]&lt;/ref&gt;

=== Флора бла Фауна ===
Самоа айрымканлада 775 тукъумларындан ёсюмлюк ёседи, аладан 30% эндемике саналады.

Самоаны фаунасы башха Полинезианы айрымканладача джарлыды. 

Самоаны океан джуугъан суулада чабакъ кёптю. Суу джагадан узакъ кетсенг акуланы, тунецны, макрелны бла къама-чабакъны табаргъа болукъту. 

== Тарихи ==
Самоа айрымканлага адамла биринчи V ёмюрде келдиле Кюнбатыш [[Меланезия|Меланезияда]] орналгъан [[Бисмарк айрымканла|Бисмарк айрымканладан]]. Самоа айрымканла бири [[Полинезия|полинезияны]] маданияты къуралган джерледен болганды.

Европадан Самоага биринчи тюшкен 1722 джилда нидерландладан джолоучу болгъанды - Якоб Роггевен.

== Политика структурасы ==
1960 джил конституциа бла Самоада самоа адетлебле бла кошулуб парламент демократияды.

Къралны башчысы аты - О ле Ао о ле Мало. Бу сагъатта Самоаны башчысы 23 августан 2022 джилдан - [[Туималеали'ифано Ваалето'а Суалауви II]]. Биринчи конституциа бла Самоада эки кърал башчысыны болгъанед, алада тёрт эм сыйлы титуланны тутхан самоада матаи деген бийледенелле (''tama a ʻāiga''): Тупуа Тамасесе, Малиетоа, Матаафа бла Туималеалифано.  

Самоаны закончыгъарыучу органы —  бир палаталы парламентди. Паламентда 53 депутат барды, аланы хар 5 джил сайларгъан этелле. Правительствогъа башчылыкъ биринчи-министр этеди. 24 мая 2021 джилдан Самоаны биринчи-министыры - [[Фиаме Наоми Матаафа]].

Сюд системалары инглиз право бла самоа адетле бла бирге кошулуб къураргъанды.

Къралда 41 сайлау округ барды, самоа тилде ''фаипуле'' айтылгъан. Самоада хар гражданлары 21 джилгъа джетселле сайлау эркинлик аладыла.

Бурун 1991 джилгъа дери къуру самоаны бийледе (''матаи'') сайларгъа эркинлик баред. Бу сагъатта да къуру аланы сайларгъа болады параламентке. Самоада 25 000 ден кёбрек матаи барды, аладан 5% тиширыула. 

Эллени да округланы да башчила матаилле. Самоаны элде бираз джамагъат (''аинга'') джашайды, аладан эм сыйлы джамагъатны тамадасы элни матаи болады. Ол да башха матаи бла эллени советинде (''фоно'') олтурады. 10-12 эл бирге округну (''итумало'') къуралады. Округта эм кюшлю элни къонакъ юйде округну совети джыйылады.  

Самода эртеден он бир округ барды. Хар округну матаи башчисында кесини титулы барды. Сёз ючюн: 
[[Файл:Fiamē Naomi Mataʻafa in 2024 (cropped).jpg|мини|280x280пкс|Самоаны биринчи-министыры - [[Фиаме Наоми Матаафа]]]]
* Аига-и-ле-Таи округу — леиатауа;
* Аана округу — туи Аана;
* Атуа округу — туи Атуа;
* Ваа-о-Фоноти округу— таламаивао;
* Палаули округу — лиломаиава;
* Сатупаитеа округу — тонумаитеа;
* Туамасага округу — малиетоа.
Биринчи Самоада эки баш партия бареды: Самоаны демакрат бирлешген партиясы (СДБП, SNDP), Адамны праваланы сакълау партия (АПСП, HRPP). 1988 джилдан сора 2021 джилгъа дери АПСП бютеу сайларгъанлада хорлагъан этеиди. 2021 джилда ахыр кеткен сайларгъанлада АПСП-ны джангы Самоа динде бирлешген (СДБ, FAST) партия хорлаганды. 

== Халкы ==
[[Файл:Samoa waterfall scenery.jpg|мини|284x284px|Самоада суу секиртме]]
=== Адам саны ===
Самоада 2023 джилда 225 681 адам джашает, аладан тёртен юч Уполу айрымканда.&lt;ref&gt;https://tass.ru/encyclopedia/country/%D0%A1/samoa&lt;/ref&gt;

=== Тиллери ===
Самоа тили (''Gagana Fa'asāmoa'') бла ингилиз тил Самоада кърал тиллелле.

=== Дин ===
Баш дин Самоада [[христианлыкъ]] —  98% адам санындан. Самоада 2020 джилда 73 [[Ислам|муслиман]] джашаед.

=== Шахарла ===
Самоада джангыз бир шахар барды олда къралны ара шахары, Упоу айрымканы шимал джагада орналгъан -  Апия. Апианы адам саны - 33 минг адам.

== Экономикасы ==
[[Файл:Samoa 100 Tala observe.jpg|мини|100 самоаны тала банкнотасы.]]
Самоаны экономикасы эл мюлкню экспортдан бла тыш къралланы болушлукъдан бойсунады. Джюз минг тыш къраллада джашаган самоанла 2023 джилда 253 мл доллар аширгъандыла юйге.&lt;ref&gt;[https://tradingeconomics.com/samoa/workers-remittances-receipts-bop-us-dollar-wb-data.html#:~:text=Personal%20transfers%2C%20receipts%20(BoP%2C,compiled%20from%20officially%20recognized%20sources. Samoa - Workers' Remittances, Receipts (BoP, Current US$)]&lt;/ref&gt; Олда Самоаны 34% бютеулюк ич эткен затны болгъанед.  

Самоаны номинал бютеулюк ич эткен зат (БИЭЗ) 2023 джилда 0.93 миллиард долларгъа джеткенди. Адам башина БИЭЗ 2023 джилда 4,48 минг доллар болганды.&lt;ref&gt;https://www.imf.org/external/datamapper/NGDPDPC@WEO/WSM?zoom=WSM&amp;highlight=WSM&lt;/ref&gt;

Самоаны Орта банкы [[тала]] деген кърал ачханы чыгъарады. Бир тала 100 [[Сене|сенеден]] къуралады.

== Маданияты ==
Эртеден келген самоаны джашау халлы (''фаа Самоа'') бу сагаттада къалады эм уллу магъаналы зат самоаны общество бла политикада.

== Спорту ==
Эм белгили спорту самоада  -  регби бла самоан крикеты. Самоаны элледе волейболда белгилиди.

Самоаны спортсменлери иги джетишимлеге джеттиле американ реслингте, бокста, кикбоксингте бла сумода. Самоа кърал 1984 джилдан хар [[Джай Олимпиада оюнла|Джай Олимпиада]] оюнлагъа къошулады, алай а Олимпиада саугъаны алалмай турады.

== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Океания}}</text>
      <sha1>b4qrum0snd7mbc13mwa4a0xyffqc0y7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111583</id>
      <parentid>111582</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T12:47:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>111583</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13086" sha1="ia6v0hhmf5ceosvni2b6m4zealpyir1" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Самоа|Оригинал аты=Malo Saʻoloto Tutoʻatasi o Sāmoa
&lt;br&gt;{{lang-en|Independent State of Samoa}}|Байракъ=Flag of Samoa.svg|Герб=Coat of arms of Samoa.svg|Карта=Samoa on the globe (Polynesia centered).svg|Карта2=Самоаны карты.jpg|Картаны_суратлау=|Официал_тилле=[[Самоа тил|самоа тил]], [[Ингилиз тил|ингилиз тил]]|Ара шахар=[[Апия]]|Девиз=Fa'avae i le Atua Samoa|Гимн=O Le Fu'a o Le Sa'olotoga o Samoa|Территория=2832|Территориясыны орну=166|Суу=0,3|Кимден эркинлик=[[Джангы Зеландия|Джангы Зеландиядан]]|Эркинликни датасы=1 январда 1962 джилда|Кърал оноуну формасы=[[Сайларгъан парламент монархия]]|Башчыны постуну аты=О ле Ао о ле Мало|Башчы=[[Туималеали'ифано Ваалето'а Суалауви II]]|Башчы2=[[Фиаме Наоми Матаафа]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Эм уллу шахарла=Апия|Заман бёлюмю=+13|Валютасы=Самоаны тала (WST)|Домен=.ws|Телефон коду=685|iso3166-1=WS|Гербге_джибериу=Самоаны гербы|Гимнни кёчюрмеси=Азатлыкны байрагъы|Байракъгъа_джибериу=Самоаны байрагы|Ара_шахарны_координатлары=13°50′00″ к.ш. 171°45′44″ к.д.|Басыннганы=70|Халкъ=225 681|Джыл=2023 джилда|Картаны_суратлау2=Самоаны картасы|ААИ=0,707|ААИ орну=116-й|ААИ джылы=2022|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#090;&quot;&gt;мийик&lt;/span&gt;|IDH=0,707|Организацияла=[[Бирлешген Миллетлени Организациясы|БМО]], [[Миллетлени биригиую|МБ]], [[Дуния сатыу-алыу организация|ДСАО]]}}'''Самоа''' ([[Самоа тили|самоа]]. Sāmoa, [[Ингилиз тил|ингил]]. Samoa [səˈmoʊə]), официал аты —  '''Эркинлик кърал Самоа''' ([[Самоа тил|самоа]]. Malo Sa’oloto Tuto’atasi o Samoa, '''[[Ингилиз тил|ингил]]'''. ''Independent State of Samoa''''')''' - [[Шош океан|Шош океанны]] къыбыла кесегинде турган айрымкан кърал. [[Ара шахар|Ара шахары]] — [[Апия]]. 15 декабырда 1976 джилда Самоа [[Бирлешген Миллетлени Организациясы|Бирлешген Миллетлени Организациясына]] кирди.&lt;ref&gt;https://www.un.org/ru/about-us/member-states#goto%D0%A1&lt;/ref&gt; 1970 джилда [[Миллетлени биригиую|Миллетлени биригиуюна]] кошулду. 

Самоаны кърал тили - самоа тили (самоа. Gagana Sāmoa). 

== Географиясы ==
Самоа кърал Самоа архипелагъында кюнбатыш джанында турады. Самоаны кърал территориясы эки уллу айрымканладан  — [[Савайи]] (1708 км²) бла [[Уполу]] (1118,7 км²) дагъыда аланы къатындагъы 8 (5,71 км²) гитче айрымканладан къуралады. Бютеулей джер территориясы — 2832 км², суулары — 130 000 км².

=== Рельеф ===
Самоа къралгъа кирген айрымканлада кёб юсю тау рельефы барды. Эм уллу таулары — [[Силисили]] (Савайиде) (1857 м) бла [[Фито]] (1115 м) (Уполуда).

=== Климаты ===
Самоада мылы [[Тропик климат|тропик климаты]] барды, джилда орта температурасы — 26,5 °C, аныда джилда аплитудасы 2 °C кёп болмайды.&lt;ref&gt;https://www.britannica.com/place/Samoa-island-nation-Pacific-Ocean&lt;/ref&gt; Джангур сезон ноябр бла апрелге барады. Тенгиз сууну температурасы +24 °C тюбюне тюшмейди. Майдан октябргъа пассат джел къыбыла-кюнчыгъыштан урады, ноябрдан апрелге уа шимал-кюнбатышха бурулады. Джылгъа джауум шимал-кюнбатышда - 2500 мм, айрымканланы орта таулу районалада - 5000 мм.&lt;ref&gt;[https://guide.travel.ru/samoa/geo/climat/ Климат Западного Самоа]&lt;/ref&gt;

=== Флора бла Фауна ===
Самоа айрымканлада 775 тукъумларындан ёсюмлюк ёседи, аладан 30% эндемике саналады.

Самоаны фаунасы башха Полинезианы айрымканладача джарлыды. 

Самоаны океан джуугъан суулада чабакъ кёптю. Суу джагадан узакъ кетсенг акуланы, тунецны, макрелны бла къама-чабакъны табаргъа болукъту. 

== Тарихи ==
Самоа айрымканлага адамла биринчи V ёмюрде келдиле Кюнбатыш [[Меланезия|Меланезияда]] орналгъан [[Бисмарк айрымканла|Бисмарк айрымканладан]]. Самоа айрымканла бири [[Полинезия|полинезияны]] маданияты къуралган джерледен болганды.

Европадан Самоага биринчи тюшкен 1722 джилда нидерландладан джолоучу болгъанды - Якоб Роггевен.

== Политика структурасы ==
1960 джил конституциа бла Самоада самоа адетлебле бла кошулуб парламент демократияды.

Къралны башчысы аты - О ле Ао о ле Мало. Бу сагъатта Самоаны башчысы 23 августан 2022 джилдан - [[Туималеали'ифано Ваалето'а Суалауви II]]. Биринчи конституциа бла Самоада эки кърал башчысыны болгъанед, алада тёрт эм сыйлы титуланны тутхан самоада матаи деген бийледенелле (''tama a ʻāiga''): Тупуа Тамасесе, Малиетоа, Матаафа бла Туималеалифано.  

Самоаны закончыгъарыучу органы —  бир палаталы парламентди. Паламентда 53 депутат барды, аланы хар 5 джил сайларгъан этелле. Правительствогъа башчылыкъ биринчи-министр этеди. 24 мая 2021 джилдан Самоаны биринчи-министыры - [[Фиаме Наоми Матаафа]].

Сюд системалары инглиз право бла самоа адетле бла бирге кошулуб къураргъанды.

Къралда 41 сайлау округ барды, самоа тилде ''фаипуле'' айтылгъан. Самоада хар гражданлары 21 джилгъа джетселле сайлау эркинлик аладыла.

Бурун 1991 джилгъа дери къуру самоаны бийледе (''матаи'') сайларгъа эркинлик баред. Бу сагъатта да къуру аланы сайларгъа болады параламентке. Самоада 25 000 ден кёбрек матаи барды, аладан 5% тиширыула. 

Эллени да округланы да башчила матаилле. Самоаны элде бираз джамагъат (''аинга'') джашайды, аладан эм сыйлы джамагъатны тамадасы элни матаи болады. Ол да башха матаи бла эллени советинде (''фоно'') олтурады. 10-12 эл бирге округну (''итумало'') къуралады. Округта эм кюшлю элни къонакъ юйде округну совети джыйылады.  

Самода эртеден он бир округ барды. Хар округну матаи башчисында кесини титулы барды. Сёз ючюн: 
[[Файл:Fiamē Naomi Mataʻafa in 2024 (cropped).jpg|мини|280x280пкс|Самоаны биринчи-министыры - [[Фиаме Наоми Матаафа]]]]
* Аига-и-ле-Таи округу — леиатауа;
* Аана округу — туи Аана;
* Атуа округу — туи Атуа;
* Ваа-о-Фоноти округу— таламаивао;
* Палаули округу — лиломаиава;
* Сатупаитеа округу — тонумаитеа;
* Туамасага округу — малиетоа.
Биринчи Самоада эки баш партия бареды: Самоаны демакрат бирлешген партиясы (СДБП, SNDP), Адамны праваланы сакълау партия (АПСП, HRPP). 1988 джилдан сора 2021 джилгъа дери АПСП бютеу сайларгъанлада хорлагъан этеиди. 2021 джилда ахыр кеткен сайларгъанлада АПСП-ны джангы Самоа динде бирлешген (СДБ, FAST) партия хорлаганды. 

== Халкы ==
[[Файл:Samoa waterfall scenery.jpg|мини|284x284px|Самоада суу секиртме]]
=== Адам саны ===
Самоада 2023 джилда 225 681 адам джашает, аладан тёртен юч Уполу айрымканда.&lt;ref&gt;https://tass.ru/encyclopedia/country/%D0%A1/samoa&lt;/ref&gt;

=== Тиллери ===
Самоа тили (''Gagana Fa'asāmoa'') бла ингилиз тил Самоада кърал тиллелле.

=== Дин ===
Баш дин Самоада [[христианлыкъ]] —  98% адам санындан. Самоада 2020 джилда 73 [[Ислам|муслиман]] джашаед.

=== Шахарла ===
Самоада джангыз бир шахар барды олда къралны ара шахары, Упоу айрымканы шимал джагада орналгъан -  Апия. Апианы адам саны - 33 минг адам.

== Экономикасы ==
[[Файл:Samoa 100 Tala observe.jpg|мини|100 самоаны тала банкнотасы.]]
Самоаны экономикасы эл мюлкню экспортдан бла тыш къралланы болушлукъдан бойсунады. Джюз минг тыш къраллада джашаган самоанла 2023 джилда 253 мл доллар аширгъандыла юйге.&lt;ref&gt;[https://tradingeconomics.com/samoa/workers-remittances-receipts-bop-us-dollar-wb-data.html#:~:text=Personal%20transfers%2C%20receipts%20(BoP%2C,compiled%20from%20officially%20recognized%20sources. Samoa - Workers' Remittances, Receipts (BoP, Current US$)]&lt;/ref&gt; Олда Самоаны 34% бютеулюк ич эткен затны болгъанед.  

Самоаны номинал бютеулюк ич эткен зат (БИЭЗ) 2023 джилда 0.93 миллиард долларгъа джеткенди. Адам башина БИЭЗ 2023 джилда 4,48 минг доллар болганды.&lt;ref&gt;https://www.imf.org/external/datamapper/NGDPDPC@WEO/WSM?zoom=WSM&amp;highlight=WSM&lt;/ref&gt;

Самоаны Орта банкы [[тала]] деген кърал ачханы чыгъарады. Бир тала 100 [[Сене|сенеден]] къуралады.

== Маданияты ==
Эртеден келген самоаны джашау халлы (''фаа Самоа'') бу сагаттада къалады эм уллу магъаналы зат самоаны общество бла политикада.

== Спорту ==
Эм белгили спорту самоада  -  регби бла самоан крикеты. Самоаны элледе волейболда белгилиди.

Самоаны спортсменлери иги джетишимлеге джеттиле американ реслингте, бокста, кикбоксингте бла сумода. Самоа кърал 1984 джилдан хар [[Джай Олимпиада оюнла|Джай Олимпиада]] оюнлагъа къошулады, алай а Олимпиада саугъаны алалмай турады.

== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Океания}}</text>
      <sha1>ia6v0hhmf5ceosvni2b6m4zealpyir1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111589</id>
      <parentid>111583</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T17:48:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>111589</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13080" sha1="65aitnv3t5dpktejhondkpgjp8y4op7" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Самоа|Оригинал аты=Malo Saʻoloto Tutoʻatasi o Sāmoa
&lt;br&gt;{{lang-en|Independent State of Samoa}}|Байракъ=Flag of Samoa.svg|Герб=Coat of arms of Samoa.svg|Карта=Samoa on the globe (Polynesia centered).svg|Карта2=Самоаны карты.jpg|Картаны_суратлау=|Официал_тилле=[[Самоа тил|самоа тил]], [[Ингилиз тил|ингилиз тил]]|Ара шахар=[[Апия]]|Девиз=Fa'avae i le Atua Samoa|Гимн=O Le Fu'a o Le Sa'olotoga o Samoa|Территория=2832|Территориясыны орну=166|Суу=0,3|Кимден эркинлик=[[Джангы Зеландия|Джангы Зеландиядан]]|Эркинликни датасы=1 январда 1962 джилда|Кърал оноуну формасы=[[Сайларгъан парламент монархия]]|Башчыны постуну аты=О ле Ао о ле Мало|Башчы=[[Туималеали'ифано Ваалето'а Суалауви II]]|Башчы2=[[Фиаме Наоми Матаафа]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Эм уллу шахарла=Апия|Заман бёлюмю=+13|Валютасы=Самоаны тала (WST)|Домен=.ws|Телефон коду=685|iso3166-1=WS|Гербге_джибериу=Самоаны гербы|Гимнни кёчюрмеси=Азатлыкны байрагъы|Байракъгъа_джибериу=Самоаны байрагы|Ара_шахарны_координатлары=13°50′00″ к.ш. 171°45′44″ к.д.|Басыннганы=70|Халкъ=225 681|Джыл=2023 джилда|Картаны_суратлау2=Самоаны картасы|ААИ=0,707|ААИ орну=116-й|ААИ джылы=2022|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#090;&quot;&gt;мийик&lt;/span&gt;|IDH=0,707|Организацияла=[[Бирлешген Миллетлени Организациясы|БМО]], [[Миллетлени биригиую|МБ]], [[Дуния сатыу-алыу организация|ДСАО]]}}'''Самоа''' ([[Самоа тил|самоа]]. Sāmoa, [[Ингилиз тил|ингил]]. Samoa [səˈmoʊə]), официал аты —  '''Эркинлик кърал Самоа''' ([[Самоа тили|самоа]]. Malo Sa’oloto Tuto’atasi o Samoa, [[Ингилиз тил|ингил]]. ''Independent State of Samoa''''')''' - [[Шош океан|Шош океанны]] къыбыла кесегинде турган айрымкан кърал. [[Ара шахар|Ара шахары]] — [[Апия]]. 15 декабырда 1976 джилда Самоа [[Бирлешген Миллетлени Организациясы|Бирлешген Миллетлени Организациясына]] кирди.&lt;ref&gt;https://www.un.org/ru/about-us/member-states#goto%D0%A1&lt;/ref&gt; 1970 джилда [[Миллетлени биригиую|Миллетлени биригиуюна]] кошулду. 

Самоаны кърал тили - самоа тили (самоа. Gagana Sāmoa). 

== Географиясы ==
Самоа кърал Самоа архипелагъында кюнбатыш джанында турады. Самоаны кърал территориясы эки уллу айрымканладан  — [[Савайи]] (1708 км²) бла [[Уполу]] (1118,7 км²) дагъыда аланы къатындагъы 8 (5,71 км²) гитче айрымканладан къуралады. Бютеулей джер территориясы — 2832 км², суулары — 130 000 км².

=== Рельеф ===
Самоа къралгъа кирген айрымканлада кёб юсю тау рельефы барды. Эм уллу таулары — [[Силисили]] (Савайиде) (1857 м) бла [[Фито]] (1115 м) (Уполуда).

=== Климаты ===
Самоада мылы [[Тропик климат|тропик климаты]] барды, джилда орта температурасы — 26,5 °C, аныда джилда аплитудасы 2 °C кёп болмайды.&lt;ref&gt;https://www.britannica.com/place/Samoa-island-nation-Pacific-Ocean&lt;/ref&gt; Джангур сезон ноябр бла апрелге барады. Тенгиз сууну температурасы +24 °C тюбюне тюшмейди. Майдан октябргъа пассат джел къыбыла-кюнчыгъыштан урады, ноябрдан апрелге уа шимал-кюнбатышха бурулады. Джылгъа джауум шимал-кюнбатышда - 2500 мм, айрымканланы орта таулу районалада - 5000 мм.&lt;ref&gt;[https://guide.travel.ru/samoa/geo/climat/ Климат Западного Самоа]&lt;/ref&gt;

=== Флора бла Фауна ===
Самоа айрымканлада 775 тукъумларындан ёсюмлюк ёседи, аладан 30% эндемике саналады.

Самоаны фаунасы башха Полинезианы айрымканладача джарлыды. 

Самоаны океан джуугъан суулада чабакъ кёптю. Суу джагадан узакъ кетсенг акуланы, тунецны, макрелны бла къама-чабакъны табаргъа болукъту. 

== Тарихи ==
Самоа айрымканлага адамла биринчи V ёмюрде келдиле Кюнбатыш [[Меланезия|Меланезияда]] орналгъан [[Бисмарк айрымканла|Бисмарк айрымканладан]]. Самоа айрымканла бири [[Полинезия|полинезияны]] маданияты къуралган джерледен болганды.

Европадан Самоага биринчи тюшкен 1722 джилда нидерландладан джолоучу болгъанды - Якоб Роггевен.

== Политика структурасы ==
1960 джил конституциа бла Самоада самоа адетлебле бла кошулуб парламент демократияды.

Къралны башчысы аты - О ле Ао о ле Мало. Бу сагъатта Самоаны башчысы 23 августан 2022 джилдан - [[Туималеали'ифано Ваалето'а Суалауви II]]. Биринчи конституциа бла Самоада эки кърал башчысыны болгъанед, алада тёрт эм сыйлы титуланны тутхан самоада матаи деген бийледенелле (''tama a ʻāiga''): Тупуа Тамасесе, Малиетоа, Матаафа бла Туималеалифано.  

Самоаны закончыгъарыучу органы —  бир палаталы парламентди. Паламентда 53 депутат барды, аланы хар 5 джил сайларгъан этелле. Правительствогъа башчылыкъ биринчи-министр этеди. 24 мая 2021 джилдан Самоаны биринчи-министыры - [[Фиаме Наоми Матаафа]].

Сюд системалары инглиз право бла самоа адетле бла бирге кошулуб къураргъанды.

Къралда 41 сайлау округ барды, самоа тилде ''фаипуле'' айтылгъан. Самоада хар гражданлары 21 джилгъа джетселле сайлау эркинлик аладыла.

Бурун 1991 джилгъа дери къуру самоаны бийледе (''матаи'') сайларгъа эркинлик баред. Бу сагъатта да къуру аланы сайларгъа болады параламентке. Самоада 25 000 ден кёбрек матаи барды, аладан 5% тиширыула. 

Эллени да округланы да башчила матаилле. Самоаны элде бираз джамагъат (''аинга'') джашайды, аладан эм сыйлы джамагъатны тамадасы элни матаи болады. Ол да башха матаи бла эллени советинде (''фоно'') олтурады. 10-12 эл бирге округну (''итумало'') къуралады. Округта эм кюшлю элни къонакъ юйде округну совети джыйылады.  

Самода эртеден он бир округ барды. Хар округну матаи башчисында кесини титулы барды. Сёз ючюн: 
[[Файл:Fiamē Naomi Mataʻafa in 2024 (cropped).jpg|мини|280x280пкс|Самоаны биринчи-министыры - [[Фиаме Наоми Матаафа]]]]
* Аига-и-ле-Таи округу — леиатауа;
* Аана округу — туи Аана;
* Атуа округу — туи Атуа;
* Ваа-о-Фоноти округу— таламаивао;
* Палаули округу — лиломаиава;
* Сатупаитеа округу — тонумаитеа;
* Туамасага округу — малиетоа.
Биринчи Самоада эки баш партия бареды: Самоаны демакрат бирлешген партиясы (СДБП, SNDP), Адамны праваланы сакълау партия (АПСП, HRPP). 1988 джилдан сора 2021 джилгъа дери АПСП бютеу сайларгъанлада хорлагъан этеиди. 2021 джилда ахыр кеткен сайларгъанлада АПСП-ны джангы Самоа динде бирлешген (СДБ, FAST) партия хорлаганды. 

== Халкы ==
[[Файл:Samoa waterfall scenery.jpg|мини|284x284px|Самоада суу секиртме]]
=== Адам саны ===
Самоада 2023 джилда 225 681 адам джашает, аладан тёртен юч Уполу айрымканда.&lt;ref&gt;https://tass.ru/encyclopedia/country/%D0%A1/samoa&lt;/ref&gt;

=== Тиллери ===
Самоа тили (''Gagana Fa'asāmoa'') бла ингилиз тил Самоада кърал тиллелле.

=== Дин ===
Баш дин Самоада [[христианлыкъ]] —  98% адам санындан. Самоада 2020 джилда 73 [[Ислам|муслиман]] джашаед.

=== Шахарла ===
Самоада джангыз бир шахар барды олда къралны ара шахары, Упоу айрымканы шимал джагада орналгъан -  Апия. Апианы адам саны - 33 минг адам.

== Экономикасы ==
[[Файл:Samoa 100 Tala observe.jpg|мини|100 самоаны тала банкнотасы.]]
Самоаны экономикасы эл мюлкню экспортдан бла тыш къралланы болушлукъдан бойсунады. Джюз минг тыш къраллада джашаган самоанла 2023 джилда 253 мл доллар аширгъандыла юйге.&lt;ref&gt;[https://tradingeconomics.com/samoa/workers-remittances-receipts-bop-us-dollar-wb-data.html#:~:text=Personal%20transfers%2C%20receipts%20(BoP%2C,compiled%20from%20officially%20recognized%20sources. Samoa - Workers' Remittances, Receipts (BoP, Current US$)]&lt;/ref&gt; Олда Самоаны 34% бютеулюк ич эткен затны болгъанед.  

Самоаны номинал бютеулюк ич эткен зат (БИЭЗ) 2023 джилда 0.93 миллиард долларгъа джеткенди. Адам башина БИЭЗ 2023 джилда 4,48 минг доллар болганды.&lt;ref&gt;https://www.imf.org/external/datamapper/NGDPDPC@WEO/WSM?zoom=WSM&amp;highlight=WSM&lt;/ref&gt;

Самоаны Орта банкы [[тала]] деген кърал ачханы чыгъарады. Бир тала 100 [[Сене|сенеден]] къуралады.

== Маданияты ==
Эртеден келген самоаны джашау халлы (''фаа Самоа'') бу сагаттада къалады эм уллу магъаналы зат самоаны общество бла политикада.

== Спорту ==
Эм белгили спорту самоада  -  регби бла самоан крикеты. Самоаны элледе волейболда белгилиди.

Самоаны спортсменлери иги джетишимлеге джеттиле американ реслингте, бокста, кикбоксингте бла сумода. Самоа кърал 1984 джилдан хар [[Джай Олимпиада оюнла|Джай Олимпиада]] оюнлагъа къошулады, алай а Олимпиада саугъаны алалмай турады.

== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Океания}}</text>
      <sha1>65aitnv3t5dpktejhondkpgjp8y4op7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111590</id>
      <parentid>111589</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T17:48:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>111590</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13078" sha1="pe1q9golojaeup1csdq5lt3y2npocgy" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Самоа|Оригинал аты=Malo Saʻoloto Tutoʻatasi o Sāmoa
&lt;br&gt;{{lang-en|Independent State of Samoa}}|Байракъ=Flag of Samoa.svg|Герб=Coat of arms of Samoa.svg|Карта=Samoa on the globe (Polynesia centered).svg|Карта2=Самоаны карты.jpg|Картаны_суратлау=|Официал_тилле=[[Самоа тил|самоа тил]], [[Ингилиз тил|ингилиз тил]]|Ара шахар=[[Апия]]|Девиз=Fa'avae i le Atua Samoa|Гимн=O Le Fu'a o Le Sa'olotoga o Samoa|Территория=2832|Территориясыны орну=166|Суу=0,3|Кимден эркинлик=[[Джангы Зеландия|Джангы Зеландиядан]]|Эркинликни датасы=1 январда 1962 джилда|Кърал оноуну формасы=[[Сайларгъан парламент монархия]]|Башчыны постуну аты=О ле Ао о ле Мало|Башчы=[[Туималеали'ифано Ваалето'а Суалауви II]]|Башчы2=[[Фиаме Наоми Матаафа]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Эм уллу шахарла=Апия|Заман бёлюмю=+13|Валютасы=Самоаны тала (WST)|Домен=.ws|Телефон коду=685|iso3166-1=WS|Гербге_джибериу=Самоаны гербы|Гимнни кёчюрмеси=Азатлыкны байрагъы|Байракъгъа_джибериу=Самоаны байрагы|Ара_шахарны_координатлары=13°50′00″ к.ш. 171°45′44″ к.д.|Басыннганы=70|Халкъ=225 681|Джыл=2023 джилда|Картаны_суратлау2=Самоаны картасы|ААИ=0,707|ААИ орну=116-й|ААИ джылы=2022|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#090;&quot;&gt;мийик&lt;/span&gt;|IDH=0,707|Организацияла=[[Бирлешген Миллетлени Организациясы|БМО]], [[Миллетлени биригиую|МБ]], [[Дуния сатыу-алыу организация|ДСАО]]}}'''Самоа''' ([[Самоа тил|самоа]]. Sāmoa, [[Ингилиз тил|ингил]]. Samoa [səˈmoʊə]), официал аты —  '''Эркинлик кърал Самоа''' ([[Самоа тил|самоа]]. Malo Sa’oloto Tuto’atasi o Samoa, [[Ингилиз тил|ингил]]. ''Independent State of Samoa''''')''' - [[Шош океан|Шош океанны]] къыбыла кесегинде турган айрымкан кърал. [[Ара шахар|Ара шахары]] — [[Апия]]. 15 декабырда 1976 джилда Самоа [[Бирлешген Миллетлени Организациясы|Бирлешген Миллетлени Организациясына]] кирди.&lt;ref&gt;https://www.un.org/ru/about-us/member-states#goto%D0%A1&lt;/ref&gt; 1970 джилда [[Миллетлени биригиую|Миллетлени биригиуюна]] кошулду. 

Самоаны кърал тили - самоа тили (самоа. Gagana Sāmoa). 

== Географиясы ==
Самоа кърал Самоа архипелагъында кюнбатыш джанында турады. Самоаны кърал территориясы эки уллу айрымканладан  — [[Савайи]] (1708 км²) бла [[Уполу]] (1118,7 км²) дагъыда аланы къатындагъы 8 (5,71 км²) гитче айрымканладан къуралады. Бютеулей джер территориясы — 2832 км², суулары — 130 000 км².

=== Рельеф ===
Самоа къралгъа кирген айрымканлада кёб юсю тау рельефы барды. Эм уллу таулары — [[Силисили]] (Савайиде) (1857 м) бла [[Фито]] (1115 м) (Уполуда).

=== Климаты ===
Самоада мылы [[Тропик климат|тропик климаты]] барды, джилда орта температурасы — 26,5 °C, аныда джилда аплитудасы 2 °C кёп болмайды.&lt;ref&gt;https://www.britannica.com/place/Samoa-island-nation-Pacific-Ocean&lt;/ref&gt; Джангур сезон ноябр бла апрелге барады. Тенгиз сууну температурасы +24 °C тюбюне тюшмейди. Майдан октябргъа пассат джел къыбыла-кюнчыгъыштан урады, ноябрдан апрелге уа шимал-кюнбатышха бурулады. Джылгъа джауум шимал-кюнбатышда - 2500 мм, айрымканланы орта таулу районалада - 5000 мм.&lt;ref&gt;[https://guide.travel.ru/samoa/geo/climat/ Климат Западного Самоа]&lt;/ref&gt;

=== Флора бла Фауна ===
Самоа айрымканлада 775 тукъумларындан ёсюмлюк ёседи, аладан 30% эндемике саналады.

Самоаны фаунасы башха Полинезианы айрымканладача джарлыды. 

Самоаны океан джуугъан суулада чабакъ кёптю. Суу джагадан узакъ кетсенг акуланы, тунецны, макрелны бла къама-чабакъны табаргъа болукъту. 

== Тарихи ==
Самоа айрымканлага адамла биринчи V ёмюрде келдиле Кюнбатыш [[Меланезия|Меланезияда]] орналгъан [[Бисмарк айрымканла|Бисмарк айрымканладан]]. Самоа айрымканла бири [[Полинезия|полинезияны]] маданияты къуралган джерледен болганды.

Европадан Самоага биринчи тюшкен 1722 джилда нидерландладан джолоучу болгъанды - Якоб Роггевен.

== Политика структурасы ==
1960 джил конституциа бла Самоада самоа адетлебле бла кошулуб парламент демократияды.

Къралны башчысы аты - О ле Ао о ле Мало. Бу сагъатта Самоаны башчысы 23 августан 2022 джилдан - [[Туималеали'ифано Ваалето'а Суалауви II]]. Биринчи конституциа бла Самоада эки кърал башчысыны болгъанед, алада тёрт эм сыйлы титуланны тутхан самоада матаи деген бийледенелле (''tama a ʻāiga''): Тупуа Тамасесе, Малиетоа, Матаафа бла Туималеалифано.  

Самоаны закончыгъарыучу органы —  бир палаталы парламентди. Паламентда 53 депутат барды, аланы хар 5 джил сайларгъан этелле. Правительствогъа башчылыкъ биринчи-министр этеди. 24 мая 2021 джилдан Самоаны биринчи-министыры - [[Фиаме Наоми Матаафа]].

Сюд системалары инглиз право бла самоа адетле бла бирге кошулуб къураргъанды.

Къралда 41 сайлау округ барды, самоа тилде ''фаипуле'' айтылгъан. Самоада хар гражданлары 21 джилгъа джетселле сайлау эркинлик аладыла.

Бурун 1991 джилгъа дери къуру самоаны бийледе (''матаи'') сайларгъа эркинлик баред. Бу сагъатта да къуру аланы сайларгъа болады параламентке. Самоада 25 000 ден кёбрек матаи барды, аладан 5% тиширыула. 

Эллени да округланы да башчила матаилле. Самоаны элде бираз джамагъат (''аинга'') джашайды, аладан эм сыйлы джамагъатны тамадасы элни матаи болады. Ол да башха матаи бла эллени советинде (''фоно'') олтурады. 10-12 эл бирге округну (''итумало'') къуралады. Округта эм кюшлю элни къонакъ юйде округну совети джыйылады.  

Самода эртеден он бир округ барды. Хар округну матаи башчисында кесини титулы барды. Сёз ючюн: 
[[Файл:Fiamē Naomi Mataʻafa in 2024 (cropped).jpg|мини|280x280пкс|Самоаны биринчи-министыры - [[Фиаме Наоми Матаафа]]]]
* Аига-и-ле-Таи округу — леиатауа;
* Аана округу — туи Аана;
* Атуа округу — туи Атуа;
* Ваа-о-Фоноти округу— таламаивао;
* Палаули округу — лиломаиава;
* Сатупаитеа округу — тонумаитеа;
* Туамасага округу — малиетоа.
Биринчи Самоада эки баш партия бареды: Самоаны демакрат бирлешген партиясы (СДБП, SNDP), Адамны праваланы сакълау партия (АПСП, HRPP). 1988 джилдан сора 2021 джилгъа дери АПСП бютеу сайларгъанлада хорлагъан этеиди. 2021 джилда ахыр кеткен сайларгъанлада АПСП-ны джангы Самоа динде бирлешген (СДБ, FAST) партия хорлаганды. 

== Халкы ==
[[Файл:Samoa waterfall scenery.jpg|мини|284x284px|Самоада суу секиртме]]
=== Адам саны ===
Самоада 2023 джилда 225 681 адам джашает, аладан тёртен юч Уполу айрымканда.&lt;ref&gt;https://tass.ru/encyclopedia/country/%D0%A1/samoa&lt;/ref&gt;

=== Тиллери ===
Самоа тили (''Gagana Fa'asāmoa'') бла ингилиз тил Самоада кърал тиллелле.

=== Дин ===
Баш дин Самоада [[христианлыкъ]] —  98% адам санындан. Самоада 2020 джилда 73 [[Ислам|муслиман]] джашаед.

=== Шахарла ===
Самоада джангыз бир шахар барды олда къралны ара шахары, Упоу айрымканы шимал джагада орналгъан -  Апия. Апианы адам саны - 33 минг адам.

== Экономикасы ==
[[Файл:Samoa 100 Tala observe.jpg|мини|100 самоаны тала банкнотасы.]]
Самоаны экономикасы эл мюлкню экспортдан бла тыш къралланы болушлукъдан бойсунады. Джюз минг тыш къраллада джашаган самоанла 2023 джилда 253 мл доллар аширгъандыла юйге.&lt;ref&gt;[https://tradingeconomics.com/samoa/workers-remittances-receipts-bop-us-dollar-wb-data.html#:~:text=Personal%20transfers%2C%20receipts%20(BoP%2C,compiled%20from%20officially%20recognized%20sources. Samoa - Workers' Remittances, Receipts (BoP, Current US$)]&lt;/ref&gt; Олда Самоаны 34% бютеулюк ич эткен затны болгъанед.  

Самоаны номинал бютеулюк ич эткен зат (БИЭЗ) 2023 джилда 0.93 миллиард долларгъа джеткенди. Адам башина БИЭЗ 2023 джилда 4,48 минг доллар болганды.&lt;ref&gt;https://www.imf.org/external/datamapper/NGDPDPC@WEO/WSM?zoom=WSM&amp;highlight=WSM&lt;/ref&gt;

Самоаны Орта банкы [[тала]] деген кърал ачханы чыгъарады. Бир тала 100 [[Сене|сенеден]] къуралады.

== Маданияты ==
Эртеден келген самоаны джашау халлы (''фаа Самоа'') бу сагаттада къалады эм уллу магъаналы зат самоаны общество бла политикада.

== Спорту ==
Эм белгили спорту самоада  -  регби бла самоан крикеты. Самоаны элледе волейболда белгилиди.

Самоаны спортсменлери иги джетишимлеге джеттиле американ реслингте, бокста, кикбоксингте бла сумода. Самоа кърал 1984 джилдан хар [[Джай Олимпиада оюнла|Джай Олимпиада]] оюнлагъа къошулады, алай а Олимпиада саугъаны алалмай турады.

== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Океания}}</text>
      <sha1>pe1q9golojaeup1csdq5lt3y2npocgy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111604</id>
      <parentid>111590</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T23:10:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>111604</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13080" sha1="1c1wf13n4g3hcpgkufz1vh9gof2q4rm" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Самоа|Оригинал аты=Malo Saʻoloto Tutoʻatasi o Sāmoa
&lt;br&gt;{{lang-en|Independent State of Samoa}}|Байракъ=Flag of Samoa.svg|Герб=Coat of arms of Samoa.svg|Карта=Samoa on the globe (Polynesia centered).svg|Карта2=Самоаны карты.jpg|Картаны_суратлау=|Официал_тилле=[[Самоа тил|самоа тил]], [[Ингилиз тил|ингилиз тил]]|Ара шахар=[[Апия]]|Девиз=Fa'avae i le Atua Samoa|Гимн=O Le Fu'a o Le Sa'olotoga o Samoa|Территория=2832|Территориясыны орну=166|Суу=0,3|Кимден эркинлик=[[Джангы Зеландия|Джангы Зеландиядан]]|Эркинликни датасы=1 январда 1962 джилда|Кърал оноуну формасы=[[Сайларгъан парламент монархия]]|Башчыны постуну аты=О ле Ао о ле Мало|Башчы=[[Туималеали'ифано Ваалето'а Суалауви II]]|Башчы2=[[Фиаме Наоми Матаафа]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Эм уллу шахарла=Апия|Заман бёлюмю=+13|Валютасы=Самоаны тала (WST)|Домен=.ws|Телефон коду=685|iso3166-1=WS|Гербге_джибериу=Самоаны гербы|Гимнни кёчюрмеси=Азатлыкны байрагъы|Байракъгъа_джибериу=Самоаны байрагы|Ара_шахарны_координатлары=13°50′00″ к.ш. 171°45′44″ к.д.|Басыннганы=70|Халкъ=225 681|Джыл=2023 джилда|Картаны_суратлау2=Самоаны картасы|ААИ=0,707|ААИ орну=116-й|ААИ джылы=2022|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#090;&quot;&gt;мийик&lt;/span&gt;|IDH=0,707|Организацияла=[[Бирлешген Миллетлени Организациясы|БМО]], [[Миллетлени биригиую|МБ]], [[Дуния сатыу-алыу организация|ДСАО]]}}'''Самоа''' ([[Самоа тил|самоа]]. Sāmoa, [[Ингилиз тил|ингил]]. Samoa [səˈmoʊə]), официал аты —  '''Эркинлик кърал Самоа''' ([[Самоа тил|самоа]]. Malo Sa’oloto Tuto’atasi o Samoa, [[Ингилиз тил|ингил]]. ''Independent State of Samoa''''')''' - [[Шош океан|Шош океанны]] къыбыла кесегинде турган айрымкан кърал. [[Ара шахар|Ара шахары]] — [[Апия]]. 15 декабырда 1976 джилда Самоа [[Бирлешген Миллетлени Организациясы|Бирлешген Миллетлени Организациясына]] кирди.&lt;ref&gt;https://www.un.org/ru/about-us/member-states#goto%D0%A1&lt;/ref&gt; 1970 джилда [[Миллетлени биригиую|Миллетлени биригиуюна]] кошулду. 

Самоаны кърал тили - [[самоа тил]] (самоа. Gagana Sāmoa). 

== Географиясы ==
Самоа кърал Самоа архипелагъында кюнбатыш джанында турады. Самоаны кърал территориясы эки уллу айрымканладан  — [[Савайи]] (1708 км²) бла [[Уполу]] (1118,7 км²) дагъыда аланы къатындагъы 8 (5,71 км²) гитче айрымканладан къуралады. Бютеулей джер территориясы — 2832 км², суулары — 130 000 км².

=== Рельеф ===
Самоа къралгъа кирген айрымканлада кёб юсю тау рельефы барды. Эм уллу таулары — [[Силисили]] (Савайиде) (1857 м) бла [[Фито]] (1115 м) (Уполуда).

=== Климаты ===
Самоада мылы [[Тропик климат|тропик климаты]] барды, джилда орта температурасы — 26,5 °C, аныда джилда аплитудасы 2 °C кёп болмайды.&lt;ref&gt;https://www.britannica.com/place/Samoa-island-nation-Pacific-Ocean&lt;/ref&gt; Джангур сезон ноябр бла апрелге барады. Тенгиз сууну температурасы +24 °C тюбюне тюшмейди. Майдан октябргъа пассат джел къыбыла-кюнчыгъыштан урады, ноябрдан апрелге уа шимал-кюнбатышха бурулады. Джылгъа джауум шимал-кюнбатышда - 2500 мм, айрымканланы орта таулу районалада - 5000 мм.&lt;ref&gt;[https://guide.travel.ru/samoa/geo/climat/ Климат Западного Самоа]&lt;/ref&gt;

=== Флора бла Фауна ===
Самоа айрымканлада 775 тукъумларындан ёсюмлюк ёседи, аладан 30% эндемике саналады.

Самоаны фаунасы башха Полинезианы айрымканладача джарлыды. 

Самоаны океан джуугъан суулада чабакъ кёптю. Суу джагадан узакъ кетсенг акуланы, тунецны, макрелны бла къама-чабакъны табаргъа болукъту. 

== Тарихи ==
Самоа айрымканлага адамла биринчи V ёмюрде келдиле Кюнбатыш [[Меланезия|Меланезияда]] орналгъан [[Бисмарк айрымканла|Бисмарк айрымканладан]]. Самоа айрымканла бири [[Полинезия|полинезияны]] маданияты къуралган джерледен болганды.

Европадан Самоага биринчи тюшкен 1722 джилда нидерландладан джолоучу болгъанды - Якоб Роггевен.

== Политика структурасы ==
1960 джил конституциа бла Самоада самоа адетлебле бла кошулуб парламент демократияды.

Къралны башчысы аты - О ле Ао о ле Мало. Бу сагъатта Самоаны башчысы 23 августан 2022 джилдан - [[Туималеали'ифано Ваалето'а Суалауви II]]. Биринчи конституциа бла Самоада эки кърал башчысыны болгъанед, алада тёрт эм сыйлы титуланны тутхан самоада матаи деген бийледенелле (''tama a ʻāiga''): Тупуа Тамасесе, Малиетоа, Матаафа бла Туималеалифано.  

Самоаны закончыгъарыучу органы —  бир палаталы парламентди. Паламентда 53 депутат барды, аланы хар 5 джил сайларгъан этелле. Правительствогъа башчылыкъ биринчи-министр этеди. 24 мая 2021 джилдан Самоаны биринчи-министыры - [[Фиаме Наоми Матаафа]].

Сюд системалары инглиз право бла самоа адетле бла бирге кошулуб къураргъанды.

Къралда 41 сайлау округ барды, самоа тилде ''фаипуле'' айтылгъан. Самоада хар гражданлары 21 джилгъа джетселле сайлау эркинлик аладыла.

Бурун 1991 джилгъа дери къуру самоаны бийледе (''матаи'') сайларгъа эркинлик баред. Бу сагъатта да къуру аланы сайларгъа болады параламентке. Самоада 25 000 ден кёбрек матаи барды, аладан 5% тиширыула. 

Эллени да округланы да башчила матаилле. Самоаны элде бираз джамагъат (''аинга'') джашайды, аладан эм сыйлы джамагъатны тамадасы элни матаи болады. Ол да башха матаи бла эллени советинде (''фоно'') олтурады. 10-12 эл бирге округну (''итумало'') къуралады. Округта эм кюшлю элни къонакъ юйде округну совети джыйылады.  

Самода эртеден он бир округ барды. Хар округну матаи башчисында кесини титулы барды. Сёз ючюн: 
[[Файл:Fiamē Naomi Mataʻafa in 2024 (cropped).jpg|мини|280x280пкс|Самоаны биринчи-министыры - [[Фиаме Наоми Матаафа]]]]
* Аига-и-ле-Таи округу — леиатауа;
* Аана округу — туи Аана;
* Атуа округу — туи Атуа;
* Ваа-о-Фоноти округу— таламаивао;
* Палаули округу — лиломаиава;
* Сатупаитеа округу — тонумаитеа;
* Туамасага округу — малиетоа.
Биринчи Самоада эки баш партия бареды: Самоаны демакрат бирлешген партиясы (СДБП, SNDP), Адамны праваланы сакълау партия (АПСП, HRPP). 1988 джилдан сора 2021 джилгъа дери АПСП бютеу сайларгъанлада хорлагъан этеиди. 2021 джилда ахыр кеткен сайларгъанлада АПСП-ны джангы Самоа динде бирлешген (СДБ, FAST) партия хорлаганды. 

== Халкы ==
[[Файл:Samoa waterfall scenery.jpg|мини|284x284px|Самоада суу секиртме]]
=== Адам саны ===
Самоада 2023 джилда 225 681 адам джашает, аладан тёртен юч Уполу айрымканда.&lt;ref&gt;https://tass.ru/encyclopedia/country/%D0%A1/samoa&lt;/ref&gt;

=== Тиллери ===
Самоа тили (''Gagana Fa'asāmoa'') бла ингилиз тил Самоада кърал тиллелле.

=== Дин ===
Баш дин Самоада [[христианлыкъ]] —  98% адам санындан. Самоада 2020 джилда 73 [[Ислам|муслиман]] джашаед.

=== Шахарла ===
Самоада джангыз бир шахар барды олда къралны ара шахары, Упоу айрымканы шимал джагада орналгъан -  Апия. Апианы адам саны - 33 минг адам.

== Экономикасы ==
[[Файл:Samoa 100 Tala observe.jpg|мини|100 самоаны тала банкнотасы.]]
Самоаны экономикасы эл мюлкню экспортдан бла тыш къралланы болушлукъдан бойсунады. Джюз минг тыш къраллада джашаган самоанла 2023 джилда 253 мл доллар аширгъандыла юйге.&lt;ref&gt;[https://tradingeconomics.com/samoa/workers-remittances-receipts-bop-us-dollar-wb-data.html#:~:text=Personal%20transfers%2C%20receipts%20(BoP%2C,compiled%20from%20officially%20recognized%20sources. Samoa - Workers' Remittances, Receipts (BoP, Current US$)]&lt;/ref&gt; Олда Самоаны 34% бютеулюк ич эткен затны болгъанед.  

Самоаны номинал бютеулюк ич эткен зат (БИЭЗ) 2023 джилда 0.93 миллиард долларгъа джеткенди. Адам башина БИЭЗ 2023 джилда 4,48 минг доллар болганды.&lt;ref&gt;https://www.imf.org/external/datamapper/NGDPDPC@WEO/WSM?zoom=WSM&amp;highlight=WSM&lt;/ref&gt;

Самоаны Орта банкы [[тала]] деген кърал ачханы чыгъарады. Бир тала 100 [[Сене|сенеден]] къуралады.

== Маданияты ==
Эртеден келген самоаны джашау халлы (''фаа Самоа'') бу сагаттада къалады эм уллу магъаналы зат самоаны общество бла политикада.

== Спорту ==
Эм белгили спорту самоада  -  регби бла самоан крикеты. Самоаны элледе волейболда белгилиди.

Самоаны спортсменлери иги джетишимлеге джеттиле американ реслингте, бокста, кикбоксингте бла сумода. Самоа кърал 1984 джилдан хар [[Джай Олимпиада оюнла|Джай Олимпиада]] оюнлагъа къошулады, алай а Олимпиада саугъаны алалмай турады.

== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Океания}}</text>
      <sha1>1c1wf13n4g3hcpgkufz1vh9gof2q4rm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111608</id>
      <parentid>111604</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T23:25:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <origin>111608</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13113" sha1="f0e74ox33sw6cto57dij171n8ss4f7w" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Самоа|Оригинал аты=[[Самоа тил|самоа]] Malo Saʻoloto Tutoʻatasi o Sāmoa
&lt;br&gt;{{lang-en|Independent State of Samoa}}|Байракъ=Flag of Samoa.svg|Герб=Coat of arms of Samoa.svg|Карта=Samoa on the globe (Polynesia centered).svg|Карта2=Самоаны карты.jpg|Картаны_суратлау=|Официал_тилле=[[Самоа тил|самоа тил]], [[Ингилиз тил|ингилиз тил]]|Ара шахар=[[Апия]]|Девиз=Fa'avae i le Atua Samoa|Гимн=O Le Fu'a o Le Sa'olotoga o Samoa|Территория=2832|Территориясыны орну=166|Суу=0,3|Кимден эркинлик=[[Джангы Зеландия|Джангы Зеландиядан]]|Эркинликни датасы=1 январда 1962 джилда|Кърал оноуну формасы=[[Сайларгъан парламент монархия]]|Башчыны постуну аты=О ле Ао о ле Мало|Башчы=[[Туималеали'ифано Ваалето'а Суалауви II]]|Башчы2=[[Фиаме Наоми Матаафа]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Эм уллу шахарла=Апия|Заман бёлюмю=+13|Валютасы=Самоаны тала (WST)|Домен=.ws|Телефон коду=685|iso3166-1=WS|Гербге_джибериу=Самоаны гербы|Гимнни кёчюрмеси=Азатлыкны байрагъы|Байракъгъа_джибериу=Самоаны байрагы|Ара_шахарны_координатлары=13°50′00″ к.ш. 171°45′44″ к.д.|Басыннганы=70|Халкъ=225 681|Джыл=2023 джилда|Картаны_суратлау2=Самоаны картасы|ААИ=0,707|ААИ орну=116-й|ААИ джылы=2022|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#090;&quot;&gt;мийик&lt;/span&gt;|IDH=0,707|Организацияла=[[Бирлешген Миллетлени Организациясы|БМО]], [[Миллетлени биригиую|МБ]], [[Дуния сатыу-алыу организация|ДСАО]]}}'''Самоа''' ([[Самоа тил|самоа]]. Sāmoa, [[Ингилиз тил|ингил]]. Samoa [səˈmoʊə]), официал аты —  '''Эркинлик кърал Самоа''' ([[Самоа тил|самоа]]. Malo Sa’oloto Tuto’atasi o Samoa, [[Ингилиз тил|ингил]]. ''Independent State of Samoa''''')''' - [[Шош океан|Шош океанны]] къыбыла кесегинде турган айрымкан кърал. [[Ара шахар|Ара шахары]] — [[Апия]]. 15 декабырда 1976 джилда Самоа [[Бирлешген Миллетлени Организациясы|Бирлешген Миллетлени Организациясына]] кирди.&lt;ref&gt;https://www.un.org/ru/about-us/member-states#goto%D0%A1&lt;/ref&gt; 1970 джилда [[Миллетлени биригиую|Миллетлени биригиуюна]] кошулду. 

Самоаны кърал тили - [[самоа тил]] (самоа. Gagana Sāmoa). 

== Географиясы ==
Самоа кърал Самоа архипелагъында кюнбатыш джанында турады. Самоаны кърал территориясы эки уллу айрымканладан  — [[Савайи]] (1708 км²) бла [[Уполу]] (1118,7 км²) дагъыда аланы къатындагъы 8 (5,71 км²) гитче айрымканладан къуралады. Бютеулей джер территориясы — 2832 км², суулары — 130 000 км².

=== Рельеф ===
Самоа къралгъа кирген айрымканлада кёб юсю тау рельефы барды. Эм уллу таулары — [[Силисили]] (Савайиде) (1857 м) бла [[Фито]] (1115 м) (Уполуда).

=== Климаты ===
Самоада мылы [[Тропик климат|тропик климаты]] барды, джилда орта температурасы — 26,5 °C, аныда джилда аплитудасы 2 °C кёп болмайды.&lt;ref&gt;https://www.britannica.com/place/Samoa-island-nation-Pacific-Ocean&lt;/ref&gt; Джангур сезон ноябр бла апрелге барады. Тенгиз сууну температурасы +24 °C тюбюне тюшмейди. Майдан октябргъа пассат джел къыбыла-кюнчыгъыштан урады, ноябрдан апрелге уа шимал-кюнбатышха бурулады. Джылгъа джауум шимал-кюнбатышда - 2500 мм, айрымканланы орта таулу районалада - 5000 мм.&lt;ref&gt;[https://guide.travel.ru/samoa/geo/climat/ Климат Западного Самоа]&lt;/ref&gt;

=== Флора бла Фауна ===
Самоа айрымканлада 775 тукъумларындан ёсюмлюк ёседи, аладан 30% эндемике саналады.

Самоаны фаунасы башха Полинезианы айрымканладача джарлыды. 

Самоаны океан джуугъан суулада чабакъ кёптю. Суу джагадан узакъ кетсенг акуланы, тунецны, макрелны бла къама-чабакъны табаргъа болукъту. 

== Тарихи ==
Самоа айрымканлага адамла биринчи V ёмюрде келдиле Кюнбатыш [[Меланезия|Меланезияда]] орналгъан [[Бисмарк айрымканла|Бисмарк айрымканладан]]. Самоа айрымканла бири [[Полинезия|полинезияны]] маданияты къуралган джерледен болганды.

Европадан Самоага биринчи тюшкен 1722 джилда нидерландладан джолоучу болгъанды - Якоб Роггевен.

== Политика структурасы ==
1960 джил конституциа бла Самоада самоа адетлебле бла кошулуб парламент демократияды.

Къралны башчысы аты - О ле Ао о ле Мало. Бу сагъатта Самоаны башчысы 23 августан 2022 джилдан - [[Туималеали'ифано Ваалето'а Суалауви II]]. Биринчи конституциа бла Самоада эки кърал башчысыны болгъанед, алада тёрт эм сыйлы титуланны тутхан самоада матаи деген бийледенелле (''tama a ʻāiga''): Тупуа Тамасесе, Малиетоа, Матаафа бла Туималеалифано.  

Самоаны закончыгъарыучу органы —  бир палаталы парламентди. Паламентда 53 депутат барды, аланы хар 5 джил сайларгъан этелле. Правительствогъа башчылыкъ биринчи-министр этеди. 24 мая 2021 джилдан Самоаны биринчи-министыры - [[Фиаме Наоми Матаафа]].

Сюд системалары инглиз право бла самоа адетле бла бирге кошулуб къураргъанды.

Къралда 41 сайлау округ барды, самоа тилде ''фаипуле'' айтылгъан. Самоада хар гражданлары 21 джилгъа джетселле сайлау эркинлик аладыла.

Бурун 1991 джилгъа дери къуру самоаны бийледе (''матаи'') сайларгъа эркинлик баред. Бу сагъатта да къуру аланы сайларгъа болады параламентке. Самоада 25 000 ден кёбрек матаи барды, аладан 5% тиширыула. 

Эллени да округланы да башчила матаилле. Самоаны элде бираз джамагъат (''аинга'') джашайды, аладан эм сыйлы джамагъатны тамадасы элни матаи болады. Ол да башха матаи бла эллени советинде (''фоно'') олтурады. 10-12 эл бирге округну (''итумало'') къуралады. Округта эм кюшлю элни къонакъ юйде округну совети джыйылады.  

Самода эртеден он бир округ барды. Хар округну матаи башчисында кесини титулы барды. Сёз ючюн: 
[[Файл:Fiamē Naomi Mataʻafa in 2024 (cropped).jpg|мини|280x280пкс|Самоаны биринчи-министыры - [[Фиаме Наоми Матаафа]]]]
* Аига-и-ле-Таи округу — леиатауа;
* Аана округу — туи Аана;
* Атуа округу — туи Атуа;
* Ваа-о-Фоноти округу— таламаивао;
* Палаули округу — лиломаиава;
* Сатупаитеа округу — тонумаитеа;
* Туамасага округу — малиетоа.
Биринчи Самоада эки баш партия бареды: Самоаны демакрат бирлешген партиясы (СДБП, SNDP), Адамны праваланы сакълау партия (АПСП, HRPP). 1988 джилдан сора 2021 джилгъа дери АПСП бютеу сайларгъанлада хорлагъан этеиди. 2021 джилда ахыр кеткен сайларгъанлада АПСП-ны джангы Самоа динде бирлешген (СДБ, FAST) партия хорлаганды. 

== Халкы ==
[[Файл:Samoa waterfall scenery.jpg|мини|284x284px|Самоада суу секиртме]]
=== Адам саны ===
Самоада 2023 джилда 225 681 адам джашает, аладан тёртен юч Уполу айрымканда.&lt;ref&gt;https://tass.ru/encyclopedia/country/%D0%A1/samoa&lt;/ref&gt;

=== Тиллери ===
Самоа тили (''Gagana Fa'asāmoa'') бла ингилиз тил Самоада кърал тиллелле.

=== Дин ===
Баш дин Самоада [[христианлыкъ]] —  98% адам санындан. Самоада 2020 джилда 73 [[Ислам|муслиман]] джашаед.

=== Шахарла ===
Самоада джангыз бир шахар барды олда къралны ара шахары, Упоу айрымканы шимал джагада орналгъан -  Апия. Апианы адам саны - 33 минг адам.

== Экономикасы ==
[[Файл:Samoa 100 Tala observe.jpg|мини|100 самоаны тала банкнотасы.]]
Самоаны экономикасы эл мюлкню экспортдан бла тыш къралланы болушлукъдан бойсунады. Джюз минг тыш къраллада джашаган самоанла 2023 джилда 253 мл доллар аширгъандыла юйге.&lt;ref&gt;[https://tradingeconomics.com/samoa/workers-remittances-receipts-bop-us-dollar-wb-data.html#:~:text=Personal%20transfers%2C%20receipts%20(BoP%2C,compiled%20from%20officially%20recognized%20sources. Samoa - Workers' Remittances, Receipts (BoP, Current US$)]&lt;/ref&gt; Олда Самоаны 34% бютеулюк ич эткен затны болгъанед.  

Самоаны номинал бютеулюк ич эткен зат (БИЭЗ) 2023 джилда 0.93 миллиард долларгъа джеткенди. Адам башина БИЭЗ 2023 джилда 4,48 минг доллар болганды.&lt;ref&gt;https://www.imf.org/external/datamapper/NGDPDPC@WEO/WSM?zoom=WSM&amp;highlight=WSM&lt;/ref&gt;

Самоаны Орта банкы [[тала]] деген кърал ачханы чыгъарады. Бир тала 100 [[Сене|сенеден]] къуралады.

== Маданияты ==
Эртеден келген самоаны джашау халлы (''фаа Самоа'') бу сагаттада къалады эм уллу магъаналы зат самоаны общество бла политикада.

== Спорту ==
Эм белгили спорту самоада  -  регби бла самоан крикеты. Самоаны элледе волейболда белгилиди.

Самоаны спортсменлери иги джетишимлеге джеттиле американ реслингте, бокста, кикбоксингте бла сумода. Самоа кърал 1984 джилдан хар [[Джай Олимпиада оюнла|Джай Олимпиада]] оюнлагъа къошулады, алай а Олимпиада саугъаны алалмай турады.

== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Океания}}</text>
      <sha1>f0e74ox33sw6cto57dij171n8ss4f7w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Вануату</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16278</id>
    <revision>
      <id>111581</id>
      <parentid>111579</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T12:39:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>111581</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3194" sha1="ofg4y8ojh1u4xrpt2fftprq6mblamw3" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Вануату республикасы|Оригинал аты=Ripablik blong Vanuatu&lt;br&gt;{{lang-en|Republic of Vanuatu}}&lt;br&gt;{{lang-fr|République de Vanuatu}}|Байракъ=Flag of Vanuatu.svg|Байракъгъа_джибериу=Вануату байрагъы|Герб=Coat of arms of Vanuatu.svg|Гербге_джибериу=Вануату гербы|Карта=Vanuatu on the globe (Polynesia centered).svg|Девиз=«Long God Yumi Stanap»&lt;br&gt;
«Nous nous tenons devant Dieu»|Гимн=''[[Yumi, Yumi, Yumi]]''|Гимнни кёчюрмеси=Биз, биз, биз.|Ара шахар=[[Порт-Вилла]]|Эм уллу шахарла=Порт-Вилла|Официал_тилле=[[ингилиз тил]], [[француз тил]], [[бислама тил]]|Башчыны постуну аты=Президент|Башчыла=[[Никенике Вуробараву]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Шарлот Салвай]]|Территория=12 190 км²|Территориясыны орну=161|Заман бёлюмю=+11|Халкъ=335 908|Джыл=2023|Басыннганы=19,20|Халкъыны орну=188|БИП джылы=2018|БИП=930 млн доллар|БИП орну=175|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=3252 доллар|Адам башына БИП орну=127|Валютасы=Вату (VUV)|iso3166-1=VU|Домен=.vu|Телефон коду=678|ААИ джылы=2018|IDH=0,603|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#fc0;&quot;&gt;орта&lt;/span&gt;|ААИ орну=138|ААИ=0,603}}'''Вануа́ту''' ([[Бислама|бисл]]. ''Vanuatu'', [[Француз тил|франц]]. ''Vanuatu'', [[Ингилиз тил|ингилиз]]. ''Vanuatu''; /vænˈwɑːtuː/), официал аты — '''Вануа́ту Респу́бликасы.'''  — Шош океанда къыбыла кесегинде, [[Меланезия|Меланезияда]] турган айрымкан кърал. Шималда суу бла [[Соломонны Айрымканлары|Соломонну айрымканлары]] бла чеклешеди, кюнбатышда [[Австралия]] бла, къыбла-кюнбатышда [[Джангы Каледония]] бла, кюнчыгъышда [[Фиджи]] бла. Вануату республикасы [[Джангы Гибридле]] деген архипелагта 83 айрымканлада къуралгъанды. Вануату территориясы - 12 190 км², суу джагасы - 2528 км. Вануатуда 2018 джилда 292 680 адам джашаед. 

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  Порт-Вилла. 

== Географиясы ==
Вануату къралгъа башиндар къарасанг, аны айрымканланы тизгини Y- харифхе ушагъан этедиле. Вануату архипелагы шималдан къыбылагъа 1176 км созулады. 14 уллу бла 60 гитче айрымканладан Вануату къуралады. {{Океания}}</text>
      <sha1>ofg4y8ojh1u4xrpt2fftprq6mblamw3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111594</id>
      <parentid>111581</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T18:32:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <comment>/* Географиясы */</comment>
      <origin>111594</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3870" sha1="7fnnhbfeg9bm7naagei3hyehrxf18l5" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Вануату республикасы|Оригинал аты=Ripablik blong Vanuatu&lt;br&gt;{{lang-en|Republic of Vanuatu}}&lt;br&gt;{{lang-fr|République de Vanuatu}}|Байракъ=Flag of Vanuatu.svg|Байракъгъа_джибериу=Вануату байрагъы|Герб=Coat of arms of Vanuatu.svg|Гербге_джибериу=Вануату гербы|Карта=Vanuatu on the globe (Polynesia centered).svg|Девиз=«Long God Yumi Stanap»&lt;br&gt;
«Nous nous tenons devant Dieu»|Гимн=''[[Yumi, Yumi, Yumi]]''|Гимнни кёчюрмеси=Биз, биз, биз.|Ара шахар=[[Порт-Вилла]]|Эм уллу шахарла=Порт-Вилла|Официал_тилле=[[ингилиз тил]], [[француз тил]], [[бислама тил]]|Башчыны постуну аты=Президент|Башчыла=[[Никенике Вуробараву]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Шарлот Салвай]]|Территория=12 190 км²|Территориясыны орну=161|Заман бёлюмю=+11|Халкъ=335 908|Джыл=2023|Басыннганы=19,20|Халкъыны орну=188|БИП джылы=2018|БИП=930 млн доллар|БИП орну=175|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=3252 доллар|Адам башына БИП орну=127|Валютасы=Вату (VUV)|iso3166-1=VU|Домен=.vu|Телефон коду=678|ААИ джылы=2018|IDH=0,603|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#fc0;&quot;&gt;орта&lt;/span&gt;|ААИ орну=138|ААИ=0,603}}'''Вануа́ту''' ([[Бислама|бисл]]. ''Vanuatu'', [[Француз тил|франц]]. ''Vanuatu'', [[Ингилиз тил|ингилиз]]. ''Vanuatu''; /vænˈwɑːtuː/), официал аты — '''Вануа́ту Респу́бликасы.'''  — Шош океанда къыбыла кесегинде, [[Меланезия|Меланезияда]] турган айрымкан кърал. Шималда суу бла [[Соломонны Айрымканлары|Соломонну айрымканлары]] бла чеклешеди, кюнбатышда [[Австралия]] бла, къыбла-кюнбатышда [[Джангы Каледония]] бла, кюнчыгъышда [[Фиджи]] бла. Вануату республикасы [[Джангы Гибридле]] деген архипелагта 83 айрымканлада къуралгъанды. Вануату территориясы - 12 190 км², суу джагасы - 2528 км. Вануатуда 2018 джилда 292 680 адам джашаед. 

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  Порт-Вилла. 

== Географиясы ==
Вануату къралгъа башиндар къарасанг, аны айрымканланы тизгини Y- харифхе ушагъан этедиле. Вануату архипелагы шималдан къыбылагъа 1176 км созулады. 14 уллу бла 60 гитче адам джашаган бла 9 адамсыз айрымканладан Вануату къуралады. Вануату уллу магъаналы айрымканла: [[Эфате]], [[Эспириту-Санто]], [[Танна]] бла [[Малекула]]. Эспириту-Санто айрымкан Вануатада эм уллуданды.Эспириту-Сантода къралны эм уллу тау [[Табвемасана]] (1879 м) турады. 

== Тарихи ==
Вануатаны эртен тарихи аз тинтергенди. 4000 джил ары айрымканлада адам джашаеди деб бизге Вануатада археологияны табханла айталла.  {{Океания}}</text>
      <sha1>7fnnhbfeg9bm7naagei3hyehrxf18l5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111595</id>
      <parentid>111594</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T18:35:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <origin>111595</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3925" sha1="aa7nqa8p8yp8n6ni88xbnxbr45oawg0" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Вануату республикасы|Оригинал аты=Ripablik blong Vanuatu&lt;br&gt;{{lang-en|Republic of Vanuatu}}&lt;br&gt;{{lang-fr|République de Vanuatu}}|Байракъ=Flag of Vanuatu.svg|Байракъгъа_джибериу=Вануату байрагъы|Герб=Coat of arms of Vanuatu.svg|Гербге_джибериу=Вануату гербы|Карта=Vanuatu on the globe (Polynesia centered).svg|Девиз=«Long God Yumi Stanap»&lt;br&gt;
«Nous nous tenons devant Dieu»|Гимн=''[[Yumi, Yumi, Yumi]]''|Гимнни кёчюрмеси=Биз, биз, биз.|Ара шахар=[[Порт-Вилла]]|Эм уллу шахарла=Порт-Вилла|Официал_тилле=[[ингилиз тил]], [[француз тил]], [[бислама тил]]|Башчыны постуну аты=Президент|Башчыла=[[Никенике Вуробараву]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Шарлот Салвай]]|Территория=12 190 км²|Территориясыны орну=161|Заман бёлюмю=+11|Халкъ=335 908|Джыл=2023|Басыннганы=19,20|Халкъыны орну=188|БИП джылы=2018|БИП=930 млн доллар|БИП орну=175|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=3252 доллар|Адам башына БИП орну=127|Валютасы=Вату (VUV)|iso3166-1=VU|Домен=.vu|Телефон коду=678|ААИ джылы=2018|IDH=0,603|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#fc0;&quot;&gt;орта&lt;/span&gt;|ААИ орну=138|ААИ=0,603}}'''Вануа́ту''' ([[Бислама|бисл]]. ''Vanuatu'', [[Француз тил|франц]]. ''Vanuatu'', [[Ингилиз тил|ингилиз]]. ''Vanuatu''; /vænˈwɑːtuː/), официал аты — '''Вануа́ту Респу́бликасы.'''  — Шош океанда къыбыла кесегинде, [[Меланезия|Меланезияда]] турган айрымкан кърал. Шималда суу бла [[Соломонны Айрымканлары|Соломонну айрымканлары]] бла чеклешеди, кюнбатышда [[Австралия]] бла, къыбла-кюнбатышда [[Джангы Каледония]] бла, кюнчыгъышда [[Фиджи]] бла. Вануату республикасы [[Джангы Гибридле]] деген архипелагта 83 айрымканлада къуралгъанды. Вануату территориясы - 12 190 км², суу джагасы - 2528 км. Вануатуда 2018 джилда 292 680 адам джашаед. 

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  Порт-Вилла. 

== Географиясы ==
Вануату къралгъа башиндар къарасанг, аны айрымканланы тизгини Y- харифхе ушагъан этедиле. Вануату архипелагы шималдан къыбылагъа 1176 км созулады. 14 уллу бла 60 гитче адам джашаган бла 9 адамсыз айрымканладан Вануату къуралады. Вануату уллу магъаналы айрымканла: [[Эфате]], [[Эспириту-Санто]], [[Танна]] бла [[Малекула]]. Эспириту-Санто айрымкан Вануатада эм уллуданды.Эспириту-Сантода къралны эм уллу тау [[Табвемасана]] (1879 м) турады. 

== Тарихи ==
Вануатаны эртен тарихи аз тинтергенди. 4000 джил ары айрымканлада адам джашаеди деб бизге Вануатада археологияны табханла айталла.  
{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>aa7nqa8p8yp8n6ni88xbnxbr45oawg0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111596</id>
      <parentid>111595</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T18:41:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <comment>/* Тарихи */</comment>
      <origin>111596</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4159" sha1="odpxs6l4oj6zgviohezrbtsaxk0gyfe" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Вануату республикасы|Оригинал аты=Ripablik blong Vanuatu&lt;br&gt;{{lang-en|Republic of Vanuatu}}&lt;br&gt;{{lang-fr|République de Vanuatu}}|Байракъ=Flag of Vanuatu.svg|Байракъгъа_джибериу=Вануату байрагъы|Герб=Coat of arms of Vanuatu.svg|Гербге_джибериу=Вануату гербы|Карта=Vanuatu on the globe (Polynesia centered).svg|Девиз=«Long God Yumi Stanap»&lt;br&gt;
«Nous nous tenons devant Dieu»|Гимн=''[[Yumi, Yumi, Yumi]]''|Гимнни кёчюрмеси=Биз, биз, биз.|Ара шахар=[[Порт-Вилла]]|Эм уллу шахарла=Порт-Вилла|Официал_тилле=[[ингилиз тил]], [[француз тил]], [[бислама тил]]|Башчыны постуну аты=Президент|Башчыла=[[Никенике Вуробараву]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Шарлот Салвай]]|Территория=12 190 км²|Территориясыны орну=161|Заман бёлюмю=+11|Халкъ=335 908|Джыл=2023|Басыннганы=19,20|Халкъыны орну=188|БИП джылы=2018|БИП=930 млн доллар|БИП орну=175|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=3252 доллар|Адам башына БИП орну=127|Валютасы=Вату (VUV)|iso3166-1=VU|Домен=.vu|Телефон коду=678|ААИ джылы=2018|IDH=0,603|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#fc0;&quot;&gt;орта&lt;/span&gt;|ААИ орну=138|ААИ=0,603}}'''Вануа́ту''' ([[Бислама|бисл]]. ''Vanuatu'', [[Француз тил|франц]]. ''Vanuatu'', [[Ингилиз тил|ингилиз]]. ''Vanuatu''; /vænˈwɑːtuː/), официал аты — '''Вануа́ту Респу́бликасы.'''  — Шош океанда къыбыла кесегинде, [[Меланезия|Меланезияда]] турган айрымкан кърал. Шималда суу бла [[Соломонны Айрымканлары|Соломонну айрымканлары]] бла чеклешеди, кюнбатышда [[Австралия]] бла, къыбла-кюнбатышда [[Джангы Каледония]] бла, кюнчыгъышда [[Фиджи]] бла. Вануату республикасы [[Джангы Гибридле]] деген архипелагта 83 айрымканлада къуралгъанды. Вануату территориясы - 12 190 км², суу джагасы - 2528 км. Вануатуда 2018 джилда 292 680 адам джашаед. 

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  Порт-Вилла. 

== Географиясы ==
Вануату къралгъа башиндар къарасанг, аны айрымканланы тизгини Y- харифхе ушагъан этедиле. Вануату архипелагы шималдан къыбылагъа 1176 км созулады. 14 уллу бла 60 гитче адам джашаган бла 9 адамсыз айрымканладан Вануату къуралады. Вануату уллу магъаналы айрымканла: [[Эфате]], [[Эспириту-Санто]], [[Танна]] бла [[Малекула]]. Эспириту-Санто айрымкан Вануатада эм уллуданды.Эспириту-Сантода къралны эм уллу тау [[Табвемасана]] (1879 м) турады. 

== Тарихи ==
Вануатаны эртен тарихи аз тинтергенди. 4000 джил ары айрымканлада адам джашаеди деб бизге Вануатада археологияны табханла айталла. Испан суу джолоучу [[Педро Фернандес Кирос]] 1606 джилда Эспириту-Санто айрымканына тюшюб Вануатада биринчи европейли болгъанед.   
{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>odpxs6l4oj6zgviohezrbtsaxk0gyfe</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111597</id>
      <parentid>111596</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T18:47:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>111597</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4291" sha1="r5s2l70fjmub48nub3qwfcnm6xg4rtx" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Вануату республикасы|Оригинал аты=Ripablik blong Vanuatu&lt;br&gt;{{lang-en|Republic of Vanuatu}}&lt;br&gt;{{lang-fr|République de Vanuatu}}|Байракъ=Flag of Vanuatu.svg|Байракъгъа_джибериу=Вануату байрагъы|Герб=Coat of arms of Vanuatu.svg|Гербге_джибериу=Вануату гербы|Карта=Vanuatu on the globe (Polynesia centered).svg|Девиз=«Long God Yumi Stanap»&lt;br&gt;
«Nous nous tenons devant Dieu»|Гимн=''[[Yumi, Yumi, Yumi]]''|Гимнни кёчюрмеси=Биз, биз, биз.|Ара шахар=[[Порт-Вилла]]|Эм уллу шахарла=Порт-Вилла|Официал_тилле=[[ингилиз тил]], [[француз тил]], [[бислама тил]]|Башчыны постуну аты=Президент|Башчыла=[[Никенике Вуробараву]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Шарлот Салвай]]|Территория=12 190 км²|Территориясыны орну=161|Заман бёлюмю=+11|Халкъ=335 908|Джыл=2023|Басыннганы=19,20|Халкъыны орну=188|БИП джылы=2018|БИП=930 млн доллар|БИП орну=175|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=3252 доллар|Адам башына БИП орну=127|Валютасы=Вату (VUV)|iso3166-1=VU|Домен=.vu|Телефон коду=678|ААИ джылы=2018|IDH=0,603|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#fc0;&quot;&gt;орта&lt;/span&gt;|ААИ орну=138|ААИ=0,603}}'''Вануа́ту''' ([[Бислама|бисл]]. ''Vanuatu'', [[Француз тил|франц]]. ''Vanuatu'', [[Ингилиз тил|ингилиз]]. ''Vanuatu''; /vænˈwɑːtuː/), официал аты — '''Вануа́ту Респу́бликасы.'''  — Шош океанда къыбыла кесегинде, [[Меланезия|Меланезияда]] турган айрымкан кърал. Шималда суу бла [[Соломонны Айрымканлары|Соломонну айрымканлары]] бла чеклешеди, кюнбатышда [[Австралия]] бла, къыбла-кюнбатышда [[Джангы Каледония]] бла, кюнчыгъышда [[Фиджи]] бла. Вануату республикасы [[Джангы Гибридле]] деген архипелагта 83 айрымканлада къуралгъанды. Вануату территориясы - 12 190 км², суу джагасы - 2528 км. Вануатуда 2018 джилда 292 680 адам джашаед. 

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  Порт-Вилла. 

== Географиясы ==
Вануату къралгъа башиндар къарасанг, аны айрымканланы тизгини Y- харифхе ушагъан этедиле. Вануату архипелагы шималдан къыбылагъа 1176 км созулады. 14 уллу бла 60 гитче адам джашаган бла 9 адамсыз айрымканладан Вануату къуралады. Вануату уллу магъаналы айрымканла: [[Эфате]], [[Эспириту-Санто]], [[Танна]] бла [[Малекула]]. Эспириту-Санто айрымкан Вануатада эм уллуданды.Эспириту-Сантода къралны эм уллу тау [[Табвемасана]] (1879 м) турады. 

== Тарихи ==
Вануатаны эртен тарихи аз тинтергенди. 3000 джил ары айрымканлада адам джашаеди деб бизге Вануатада археологияны табханла айталла. Испан суу джолоучу [[Педро Фернандес Кирос]] 1606 джилда Эспириту-Санто айрымканына тюшюб Вануатада биринчи европейли болгъанед&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/world_history/text/2067503 Педро Фернандес де Кирос]&lt;/ref&gt;.   
   
== Белгиле ==
{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>r5s2l70fjmub48nub3qwfcnm6xg4rtx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111598</id>
      <parentid>111597</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T18:48:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>111598</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4305" sha1="e49l82udprw3qtxcyx3g5hbhn94uwcd" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Вануату республикасы|Оригинал аты=Ripablik blong Vanuatu&lt;br&gt;{{lang-en|Republic of Vanuatu}}&lt;br&gt;{{lang-fr|République de Vanuatu}}|Байракъ=Flag of Vanuatu.svg|Байракъгъа_джибериу=Вануату байрагъы|Герб=Coat of arms of Vanuatu.svg|Гербге_джибериу=Вануату гербы|Карта=Vanuatu on the globe (Polynesia centered).svg|Девиз=«Long God Yumi Stanap»&lt;br&gt;
«Nous nous tenons devant Dieu»|Гимн=''[[Yumi, Yumi, Yumi]]''|Гимнни кёчюрмеси=Биз, биз, биз.|Ара шахар=[[Порт-Вилла]]|Эм уллу шахарла=Порт-Вилла|Официал_тилле=[[ингилиз тил]], [[француз тил]], [[бислама тил]]|Башчыны постуну аты=Президент|Башчыла=[[Никенике Вуробараву]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Шарлот Салвай]]|Территория=12 190 км²|Территориясыны орну=161|Заман бёлюмю=+11|Халкъ=335 908|Джыл=2023|Басыннганы=19,20|Халкъыны орну=188|БИП джылы=2018|БИП=930 млн доллар|БИП орну=175|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=3252 доллар|Адам башына БИП орну=127|Валютасы=Вату (VUV)|iso3166-1=VU|Домен=.vu|Телефон коду=678|ААИ джылы=2018|IDH=0,603|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#fc0;&quot;&gt;орта&lt;/span&gt;|ААИ орну=138|ААИ=0,603}}'''Вануа́ту''' ([[Бислама|бисл]]. ''Vanuatu'', [[Француз тил|франц]]. ''Vanuatu'', [[Ингилиз тил|ингилиз]]. ''Vanuatu''; /vænˈwɑːtuː/), официал аты — '''Вануа́ту Респу́бликасы.'''  — Шош океанда къыбыла кесегинде, [[Меланезия|Меланезияда]] турган айрымкан кърал. Шималда суу бла [[Соломонны Айрымканлары|Соломонну айрымканлары]] бла чеклешеди, кюнбатышда [[Австралия]] бла, къыбла-кюнбатышда [[Джангы Каледония]] бла, кюнчыгъышда [[Фиджи]] бла. Вануату республикасы [[Джангы Гибридле]] деген архипелагта 83 айрымканлада къуралгъанды. Вануату территориясы - 12 190 км², суу джагасы - 2528 км. Вануатуда 2018 джилда 292 680 адам джашаед. 

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  Порт-Вилла. 

== Географиясы ==
Вануату къралгъа башиндар къарасанг, аны айрымканланы тизгини Y- харифхе ушагъан этедиле. Вануату архипелагы шималдан къыбылагъа 1176 км созулады. 14 уллу бла 60 гитче адам джашаган бла 9 адамсыз айрымканладан Вануату къуралады. Вануату уллу магъаналы айрымканла: [[Эфате]], [[Эспириту-Санто]], [[Танна]] бла [[Малекула]]. Эспириту-Санто айрымкан Вануатада эм уллуданды.Эспириту-Сантода къралны эм уллу тау [[Табвемасана]] (1879 м) турады. 

== Тарихи ==
Вануатаны эртен тарихи аз тинтергенди. 3000 джил ары айрымканлада адам джашаеди деб бизге Вануатада археологияны табханла айталла. Испан суу джолоучу [[Педро Фернандес Кирос]] 1606 джилда Эспириту-Санто айрымканына тюшюб Вануатада биринчи европейли болгъанед&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/world_history/text/2067503 Педро Фернандес де Кирос]&lt;/ref&gt;.   
   
== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>e49l82udprw3qtxcyx3g5hbhn94uwcd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111599</id>
      <parentid>111598</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T18:59:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <comment>/* Географиясы */</comment>
      <origin>111599</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4804" sha1="6inazkoskyuzou3z27y6y5umu39raqy" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Вануату республикасы|Оригинал аты=Ripablik blong Vanuatu&lt;br&gt;{{lang-en|Republic of Vanuatu}}&lt;br&gt;{{lang-fr|République de Vanuatu}}|Байракъ=Flag of Vanuatu.svg|Байракъгъа_джибериу=Вануату байрагъы|Герб=Coat of arms of Vanuatu.svg|Гербге_джибериу=Вануату гербы|Карта=Vanuatu on the globe (Polynesia centered).svg|Девиз=«Long God Yumi Stanap»&lt;br&gt;
«Nous nous tenons devant Dieu»|Гимн=''[[Yumi, Yumi, Yumi]]''|Гимнни кёчюрмеси=Биз, биз, биз.|Ара шахар=[[Порт-Вилла]]|Эм уллу шахарла=Порт-Вилла|Официал_тилле=[[ингилиз тил]], [[француз тил]], [[бислама тил]]|Башчыны постуну аты=Президент|Башчыла=[[Никенике Вуробараву]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Шарлот Салвай]]|Территория=12 190 км²|Территориясыны орну=161|Заман бёлюмю=+11|Халкъ=335 908|Джыл=2023|Басыннганы=19,20|Халкъыны орну=188|БИП джылы=2018|БИП=930 млн доллар|БИП орну=175|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=3252 доллар|Адам башына БИП орну=127|Валютасы=Вату (VUV)|iso3166-1=VU|Домен=.vu|Телефон коду=678|ААИ джылы=2018|IDH=0,603|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#fc0;&quot;&gt;орта&lt;/span&gt;|ААИ орну=138|ААИ=0,603}}'''Вануа́ту''' ([[Бислама|бисл]]. ''Vanuatu'', [[Француз тил|франц]]. ''Vanuatu'', [[Ингилиз тил|ингилиз]]. ''Vanuatu''; /vænˈwɑːtuː/), официал аты — '''Вануа́ту Респу́бликасы.'''  — Шош океанда къыбыла кесегинде, [[Меланезия|Меланезияда]] турган айрымкан кърал. Шималда суу бла [[Соломонны Айрымканлары|Соломонну айрымканлары]] бла чеклешеди, кюнбатышда [[Австралия]] бла, къыбла-кюнбатышда [[Джангы Каледония]] бла, кюнчыгъышда [[Фиджи]] бла. Вануату республикасы [[Джангы Гибридле]] деген архипелагта 83 айрымканлада къуралгъанды. Вануату территориясы - 12 190 км², суу джагасы - 2528 км. Вануатуда 2018 джилда 292 680 адам джашаед. 

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  Порт-Вилла. 

== Географиясы ==
Вануату къралгъа башиндар къарасанг, аны айрымканланы тизгини Y- харифхе ушагъан этедиле. Вануату архипелагы шималдан къыбылагъа 1176 км созулады. 14 уллу бла 60 гитче адам джашаган бла 9 адамсыз айрымканладан Вануату къуралады. Вануату уллу магъаналы айрымканла: [[Эфате]], [[Эспириту-Санто]], [[Танна]] бла [[Малекула]]. Эспириту-Санто айрымкан Вануатада эм уллуданды. Эспириту-Сантода къралны эм уллу тау [[Табвемасана]] (1879 м) турады. Кёб юсю айрымканлада тау рельефы барды. Эм шимал Вануату айрымканы - Хиу айрымкан, эм къыбыла -  Анейтьюм айрымкан. 

=== Климаты ===
Вануатуда мылы [[Тропик климат|тропик климаты]] барды экватор климатха джуукъ. Январ бла мартха джангур сезон барады. Эм джангурлу ай -  февральды.

== Тарихи ==
Вануатаны эртен тарихи аз тинтергенди. 3000 джил ары айрымканлада адам джашаеди деб бизге Вануатада археологияны табханла айталла. Испан суу джолоучу [[Педро Фернандес Кирос]] 1606 джилда Эспириту-Санто айрымканына тюшюб Вануатада биринчи европейли болгъанед&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/world_history/text/2067503 Педро Фернандес де Кирос]&lt;/ref&gt;.   
   
== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>6inazkoskyuzou3z27y6y5umu39raqy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111601</id>
      <parentid>111599</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T22:53:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <comment>/* Географиясы */</comment>
      <origin>111601</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4943" sha1="g69c6904h1ey85ctkcea4bzxjtspkn0" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Вануату республикасы|Оригинал аты=Ripablik blong Vanuatu&lt;br&gt;{{lang-en|Republic of Vanuatu}}&lt;br&gt;{{lang-fr|République de Vanuatu}}|Байракъ=Flag of Vanuatu.svg|Байракъгъа_джибериу=Вануату байрагъы|Герб=Coat of arms of Vanuatu.svg|Гербге_джибериу=Вануату гербы|Карта=Vanuatu on the globe (Polynesia centered).svg|Девиз=«Long God Yumi Stanap»&lt;br&gt;
«Nous nous tenons devant Dieu»|Гимн=''[[Yumi, Yumi, Yumi]]''|Гимнни кёчюрмеси=Биз, биз, биз.|Ара шахар=[[Порт-Вилла]]|Эм уллу шахарла=Порт-Вилла|Официал_тилле=[[ингилиз тил]], [[француз тил]], [[бислама тил]]|Башчыны постуну аты=Президент|Башчыла=[[Никенике Вуробараву]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Шарлот Салвай]]|Территория=12 190 км²|Территориясыны орну=161|Заман бёлюмю=+11|Халкъ=335 908|Джыл=2023|Басыннганы=19,20|Халкъыны орну=188|БИП джылы=2018|БИП=930 млн доллар|БИП орну=175|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=3252 доллар|Адам башына БИП орну=127|Валютасы=Вату (VUV)|iso3166-1=VU|Домен=.vu|Телефон коду=678|ААИ джылы=2018|IDH=0,603|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#fc0;&quot;&gt;орта&lt;/span&gt;|ААИ орну=138|ААИ=0,603}}'''Вануа́ту''' ([[Бислама|бисл]]. ''Vanuatu'', [[Француз тил|франц]]. ''Vanuatu'', [[Ингилиз тил|ингилиз]]. ''Vanuatu''; /vænˈwɑːtuː/), официал аты — '''Вануа́ту Респу́бликасы.'''  — Шош океанда къыбыла кесегинде, [[Меланезия|Меланезияда]] турган айрымкан кърал. Шималда суу бла [[Соломонны Айрымканлары|Соломонну айрымканлары]] бла чеклешеди, кюнбатышда [[Австралия]] бла, къыбла-кюнбатышда [[Джангы Каледония]] бла, кюнчыгъышда [[Фиджи]] бла. Вануату республикасы [[Джангы Гибридле]] деген архипелагта 83 айрымканлада къуралгъанды. Вануату территориясы - 12 190 км², суу джагасы - 2528 км. Вануатуда 2018 джилда 292 680 адам джашаед. 

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  Порт-Вилла. 

== Географиясы ==
Вануату къралгъа башиндар къарасанг, аны айрымканланы тизгини Y- харифхе ушагъан этедиле. Вануату архипелагы шималдан къыбылагъа 1176 км созулады. 14 уллу бла 60 гитче адам джашаган бла 9 адамсыз айрымканладан Вануату къуралады. Вануату уллу магъаналы айрымканла: [[Эфате]], [[Эспириту-Санто]], [[Танна]] бла [[Малекула]]. Эспириту-Санто айрымкан Вануатада эм уллуданды. Эспириту-Сантода къралны эм уллу тау [[Табвемасана]] (1879 м) турады. Кёб юсю айрымканлада тау рельефы барды. Эм шимал Вануату айрымканы - Хиу айрымкан, эм къыбыла -  Анейтьюм айрымкан. 

=== Климаты ===
Вануатуда мылы [[Тропик климат|тропик климаты]] барды экватор климатха джуукъ. Январ бла мартха джангур сезон барады. Эм джангурлу ай -  февральды. Къургъакъ сезону июльдан сентябрьгъа. Циклонла декабрь-марта кёб боладыла.

== Тарихи ==
Вануатаны эртен тарихи аз тинтергенди. 3000 джил ары айрымканлада адам джашаеди деб бизге Вануатада археологияны табханла айталла. Испан суу джолоучу [[Педро Фернандес Кирос]] 1606 джилда Эспириту-Санто айрымканына тюшюб Вануатада биринчи европейли болгъанед&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/world_history/text/2067503 Педро Фернандес де Кирос]&lt;/ref&gt;.   
   
== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>g69c6904h1ey85ctkcea4bzxjtspkn0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111602</id>
      <parentid>111601</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T22:54:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Климаты */</comment>
      <origin>111602</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5010" sha1="8jdw0b831kbridpxdo1le83vjeiklch" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Вануату республикасы|Оригинал аты=Ripablik blong Vanuatu&lt;br&gt;{{lang-en|Republic of Vanuatu}}&lt;br&gt;{{lang-fr|République de Vanuatu}}|Байракъ=Flag of Vanuatu.svg|Байракъгъа_джибериу=Вануату байрагъы|Герб=Coat of arms of Vanuatu.svg|Гербге_джибериу=Вануату гербы|Карта=Vanuatu on the globe (Polynesia centered).svg|Девиз=«Long God Yumi Stanap»&lt;br&gt;
«Nous nous tenons devant Dieu»|Гимн=''[[Yumi, Yumi, Yumi]]''|Гимнни кёчюрмеси=Биз, биз, биз.|Ара шахар=[[Порт-Вилла]]|Эм уллу шахарла=Порт-Вилла|Официал_тилле=[[ингилиз тил]], [[француз тил]], [[бислама тил]]|Башчыны постуну аты=Президент|Башчыла=[[Никенике Вуробараву]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Шарлот Салвай]]|Территория=12 190 км²|Территориясыны орну=161|Заман бёлюмю=+11|Халкъ=335 908|Джыл=2023|Басыннганы=19,20|Халкъыны орну=188|БИП джылы=2018|БИП=930 млн доллар|БИП орну=175|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=3252 доллар|Адам башына БИП орну=127|Валютасы=Вату (VUV)|iso3166-1=VU|Домен=.vu|Телефон коду=678|ААИ джылы=2018|IDH=0,603|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#fc0;&quot;&gt;орта&lt;/span&gt;|ААИ орну=138|ААИ=0,603}}'''Вануа́ту''' ([[Бислама|бисл]]. ''Vanuatu'', [[Француз тил|франц]]. ''Vanuatu'', [[Ингилиз тил|ингилиз]]. ''Vanuatu''; /vænˈwɑːtuː/), официал аты — '''Вануа́ту Респу́бликасы.'''  — Шош океанда къыбыла кесегинде, [[Меланезия|Меланезияда]] турган айрымкан кърал. Шималда суу бла [[Соломонны Айрымканлары|Соломонну айрымканлары]] бла чеклешеди, кюнбатышда [[Австралия]] бла, къыбла-кюнбатышда [[Джангы Каледония]] бла, кюнчыгъышда [[Фиджи]] бла. Вануату республикасы [[Джангы Гибридле]] деген архипелагта 83 айрымканлада къуралгъанды. Вануату территориясы - 12 190 км², суу джагасы - 2528 км. Вануатуда 2018 джилда 292 680 адам джашаед. 

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  Порт-Вилла. 

== Географиясы ==
Вануату къралгъа башиндар къарасанг, аны айрымканланы тизгини Y- харифхе ушагъан этедиле. Вануату архипелагы шималдан къыбылагъа 1176 км созулады. 14 уллу бла 60 гитче адам джашаган бла 9 адамсыз айрымканладан Вануату къуралады. Вануату уллу магъаналы айрымканла: [[Эфате]], [[Эспириту-Санто]], [[Танна]] бла [[Малекула]]. Эспириту-Санто айрымкан Вануатада эм уллуданды. Эспириту-Сантода къралны эм уллу тау [[Табвемасана]] (1879 м) турады. Кёб юсю айрымканлада тау рельефы барды. Эм шимал Вануату айрымканы - Хиу айрымкан, эм къыбыла -  Анейтьюм айрымкан. 

=== Климаты ===
Вануатуда мылы [[Тропик климат|тропик климаты]] барды экватор климатха джуукъ. Январ бла мартха джангур сезон барады. Эм джангурлу ай -  февральды. Къургъакъ сезону июльдан сентябрьгъа. Циклонла декабрь-марта кёб боладыла.&lt;ref&gt;[https://www.tutu.ru/geo/strana/vanuatu/ Вануату]&lt;/ref&gt;

== Тарихи ==
Вануатаны эртен тарихи аз тинтергенди. 3000 джил ары айрымканлада адам джашаеди деб бизге Вануатада археологияны табханла айталла. Испан суу джолоучу [[Педро Фернандес Кирос]] 1606 джилда Эспириту-Санто айрымканына тюшюб Вануатада биринчи европейли болгъанед&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/world_history/text/2067503 Педро Фернандес де Кирос]&lt;/ref&gt;.   
   
== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>8jdw0b831kbridpxdo1le83vjeiklch</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111613</id>
      <parentid>111602</parentid>
      <timestamp>2024-11-07T00:01:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <comment>/* Климаты */</comment>
      <origin>111613</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5466" sha1="iw2d7xpkftbyt3z8iw8qs9qu3cvwmzu" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Вануату республикасы|Оригинал аты=Ripablik blong Vanuatu&lt;br&gt;{{lang-en|Republic of Vanuatu}}&lt;br&gt;{{lang-fr|République de Vanuatu}}|Байракъ=Flag of Vanuatu.svg|Байракъгъа_джибериу=Вануату байрагъы|Герб=Coat of arms of Vanuatu.svg|Гербге_джибериу=Вануату гербы|Карта=Vanuatu on the globe (Polynesia centered).svg|Девиз=«Long God Yumi Stanap»&lt;br&gt;
«Nous nous tenons devant Dieu»|Гимн=''[[Yumi, Yumi, Yumi]]''|Гимнни кёчюрмеси=Биз, биз, биз.|Ара шахар=[[Порт-Вилла]]|Эм уллу шахарла=Порт-Вилла|Официал_тилле=[[ингилиз тил]], [[француз тил]], [[бислама тил]]|Башчыны постуну аты=Президент|Башчыла=[[Никенике Вуробараву]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Шарлот Салвай]]|Территория=12 190 км²|Территориясыны орну=161|Заман бёлюмю=+11|Халкъ=335 908|Джыл=2023|Басыннганы=19,20|Халкъыны орну=188|БИП джылы=2018|БИП=930 млн доллар|БИП орну=175|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=3252 доллар|Адам башына БИП орну=127|Валютасы=Вату (VUV)|iso3166-1=VU|Домен=.vu|Телефон коду=678|ААИ джылы=2018|IDH=0,603|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#fc0;&quot;&gt;орта&lt;/span&gt;|ААИ орну=138|ААИ=0,603}}'''Вануа́ту''' ([[Бислама|бисл]]. ''Vanuatu'', [[Француз тил|франц]]. ''Vanuatu'', [[Ингилиз тил|ингилиз]]. ''Vanuatu''; /vænˈwɑːtuː/), официал аты — '''Вануа́ту Респу́бликасы.'''  — Шош океанда къыбыла кесегинде, [[Меланезия|Меланезияда]] турган айрымкан кърал. Шималда суу бла [[Соломонны Айрымканлары|Соломонну айрымканлары]] бла чеклешеди, кюнбатышда [[Австралия]] бла, къыбла-кюнбатышда [[Джангы Каледония]] бла, кюнчыгъышда [[Фиджи]] бла. Вануату республикасы [[Джангы Гибридле]] деген архипелагта 83 айрымканлада къуралгъанды. Вануату территориясы - 12 190 км², суу джагасы - 2528 км. Вануатуда 2018 джилда 292 680 адам джашаед. 

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  Порт-Вилла. 

== Географиясы ==
Вануату къралгъа башиндар къарасанг, аны айрымканланы тизгини Y- харифхе ушагъан этедиле. Вануату архипелагы шималдан къыбылагъа 1176 км созулады. 14 уллу бла 60 гитче адам джашаган бла 9 адамсыз айрымканладан Вануату къуралады. Вануату уллу магъаналы айрымканла: [[Эфате]], [[Эспириту-Санто]], [[Танна]] бла [[Малекула]]. Эспириту-Санто айрымкан Вануатада эм уллуданды. Эспириту-Сантода къралны эм уллу тау [[Табвемасана]] (1879 м) турады. Кёб юсю айрымканлада тау рельефы барды. Эм шимал Вануату айрымканы - Хиу айрымкан, эм къыбыла -  Анейтьюм айрымкан. 

=== Климаты ===
Вануатуда мылы [[Тропик климат|тропик климаты]] барды экватор климатха джуукъ. Январ бла мартха джангур сезон барады. Эм джангурлу ай -  февральды. Къургъакъ сезону июльдан сентябрьгъа. Циклонла декабрь-марта кёб боладыла.&lt;ref&gt;[https://www.tutu.ru/geo/strana/vanuatu/ Вануату]&lt;/ref&gt;

=== Топуракълары ===
Вануату топуракълары вулкан породадан къуралыргъандыла. Алада кёб юсюн кёб вулкан учхун туталла. Вануатаны топуракълары климатха къара 3 баш группа барды: феральный топуракъла, ферсиаллитный топуракъла бла андичный топуракъла.
== Тарихи ==
Вануатаны эртен тарихи аз тинтергенди. 3000 джил ары айрымканлада адам джашаеди деб бизге Вануатада археологияны табханла айталла. Испан суу джолоучу [[Педро Фернандес Кирос]] 1606 джилда Эспириту-Санто айрымканына тюшюб Вануатада биринчи европачалы болгъанед&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/world_history/text/2067503 Педро Фернандес де Кирос]&lt;/ref&gt;.   
   
== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>iw2d7xpkftbyt3z8iw8qs9qu3cvwmzu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111614</id>
      <parentid>111613</parentid>
      <timestamp>2024-11-07T00:03:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <comment>/* Географиясы */</comment>
      <origin>111614</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5490" sha1="dx80rge266hsz7qxbmvjo4hxvnd6bof" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Вануату республикасы|Оригинал аты=Ripablik blong Vanuatu&lt;br&gt;{{lang-en|Republic of Vanuatu}}&lt;br&gt;{{lang-fr|République de Vanuatu}}|Байракъ=Flag of Vanuatu.svg|Байракъгъа_джибериу=Вануату байрагъы|Герб=Coat of arms of Vanuatu.svg|Гербге_джибериу=Вануату гербы|Карта=Vanuatu on the globe (Polynesia centered).svg|Девиз=«Long God Yumi Stanap»&lt;br&gt;
«Nous nous tenons devant Dieu»|Гимн=''[[Yumi, Yumi, Yumi]]''|Гимнни кёчюрмеси=Биз, биз, биз.|Ара шахар=[[Порт-Вилла]]|Эм уллу шахарла=Порт-Вилла|Официал_тилле=[[ингилиз тил]], [[француз тил]], [[бислама тил]]|Башчыны постуну аты=Президент|Башчыла=[[Никенике Вуробараву]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Шарлот Салвай]]|Территория=12 190 км²|Территориясыны орну=161|Заман бёлюмю=+11|Халкъ=335 908|Джыл=2023|Басыннганы=19,20|Халкъыны орну=188|БИП джылы=2018|БИП=930 млн доллар|БИП орну=175|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=3252 доллар|Адам башына БИП орну=127|Валютасы=Вату (VUV)|iso3166-1=VU|Домен=.vu|Телефон коду=678|ААИ джылы=2018|IDH=0,603|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#fc0;&quot;&gt;орта&lt;/span&gt;|ААИ орну=138|ААИ=0,603}}'''Вануа́ту''' ([[Бислама|бисл]]. ''Vanuatu'', [[Француз тил|франц]]. ''Vanuatu'', [[Ингилиз тил|ингилиз]]. ''Vanuatu''; /vænˈwɑːtuː/), официал аты — '''Вануа́ту Респу́бликасы.'''  — Шош океанда къыбыла кесегинде, [[Меланезия|Меланезияда]] турган айрымкан кърал. Шималда суу бла [[Соломонны Айрымканлары|Соломонну айрымканлары]] бла чеклешеди, кюнбатышда [[Австралия]] бла, къыбла-кюнбатышда [[Джангы Каледония]] бла, кюнчыгъышда [[Фиджи]] бла. Вануату республикасы [[Джангы Гибридле]] деген архипелагта 83 айрымканлада къуралгъанды. Вануату территориясы - 12 190 км², суу джагасы - 2528 км. Вануатуда 2018 джилда 292 680 адам джашаед. 

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  Порт-Вилла. 

== Географиясы ==
Вануату къралгъа башиндар къарасанг, аны айрымканланы тизгини Y- харифхе ушагъан этедиле. Вануату архипелагы шималдан къыбылагъа 1176 км созулады. 14 уллу бла 60 гитче адам джашаган бла 9 адамсыз айрымканладан Вануату къуралады. Вануату уллу магъаналы айрымканла: [[Эфате]], [[Эспириту-Санто]], [[Танна]] бла [[Малекула]]. Эспириту-Санто айрымкан Вануатада эм уллуданды.  

=== Рельеф ===
Эспириту-Сантода къралны эм уллу тау [[Табвемасана]] (1879 м) турады. Кёб юсю айрымканлада тау рельефы барды. Эм шимал Вануату айрымканы - Хиу айрымкан, эм къыбыла -  Анейтьюм айрымкан. 

=== Климаты ===
Вануатуда мылы [[Тропик климат|тропик климаты]] барды экватор климатха джуукъ. Январ бла мартха джангур сезон барады. Эм джангурлу ай -  февральды. Къургъакъ сезону июльдан сентябрьгъа. Циклонла декабрь-марта кёб боладыла.&lt;ref&gt;[https://www.tutu.ru/geo/strana/vanuatu/ Вануату]&lt;/ref&gt;

=== Топуракълары ===
Вануату топуракълары вулкан породадан къуралыргъандыла. Алада кёб юсюн кёб вулкан учхун туталла. Вануатаны топуракълары климатха къара 3 баш группа барды: феральный топуракъла, ферсиаллитный топуракъла бла андичный топуракъла.
== Тарихи ==
Вануатаны эртен тарихи аз тинтергенди. 3000 джил ары айрымканлада адам джашаеди деб бизге Вануатада археологияны табханла айталла. Испан суу джолоучу [[Педро Фернандес Кирос]] 1606 джилда Эспириту-Санто айрымканына тюшюб Вануатада биринчи европачалы болгъанед&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/world_history/text/2067503 Педро Фернандес де Кирос]&lt;/ref&gt;.   
   
== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>dx80rge266hsz7qxbmvjo4hxvnd6bof</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111615</id>
      <parentid>111614</parentid>
      <timestamp>2024-11-07T00:09:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <comment>/* Рельеф */</comment>
      <origin>111615</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5686" sha1="59ey7p050t6pdy2o117t2edji33ws6r" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Вануату республикасы|Оригинал аты=Ripablik blong Vanuatu&lt;br&gt;{{lang-en|Republic of Vanuatu}}&lt;br&gt;{{lang-fr|République de Vanuatu}}|Байракъ=Flag of Vanuatu.svg|Байракъгъа_джибериу=Вануату байрагъы|Герб=Coat of arms of Vanuatu.svg|Гербге_джибериу=Вануату гербы|Карта=Vanuatu on the globe (Polynesia centered).svg|Девиз=«Long God Yumi Stanap»&lt;br&gt;
«Nous nous tenons devant Dieu»|Гимн=''[[Yumi, Yumi, Yumi]]''|Гимнни кёчюрмеси=Биз, биз, биз.|Ара шахар=[[Порт-Вилла]]|Эм уллу шахарла=Порт-Вилла|Официал_тилле=[[ингилиз тил]], [[француз тил]], [[бислама тил]]|Башчыны постуну аты=Президент|Башчыла=[[Никенике Вуробараву]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Шарлот Салвай]]|Территория=12 190 км²|Территориясыны орну=161|Заман бёлюмю=+11|Халкъ=335 908|Джыл=2023|Басыннганы=19,20|Халкъыны орну=188|БИП джылы=2018|БИП=930 млн доллар|БИП орну=175|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=3252 доллар|Адам башына БИП орну=127|Валютасы=Вату (VUV)|iso3166-1=VU|Домен=.vu|Телефон коду=678|ААИ джылы=2018|IDH=0,603|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#fc0;&quot;&gt;орта&lt;/span&gt;|ААИ орну=138|ААИ=0,603}}'''Вануа́ту''' ([[Бислама|бисл]]. ''Vanuatu'', [[Француз тил|франц]]. ''Vanuatu'', [[Ингилиз тил|ингилиз]]. ''Vanuatu''; /vænˈwɑːtuː/), официал аты — '''Вануа́ту Респу́бликасы.'''  — Шош океанда къыбыла кесегинде, [[Меланезия|Меланезияда]] турган айрымкан кърал. Шималда суу бла [[Соломонны Айрымканлары|Соломонну айрымканлары]] бла чеклешеди, кюнбатышда [[Австралия]] бла, къыбла-кюнбатышда [[Джангы Каледония]] бла, кюнчыгъышда [[Фиджи]] бла. Вануату республикасы [[Джангы Гибридле]] деген архипелагта 83 айрымканлада къуралгъанды. Вануату территориясы - 12 190 км², суу джагасы - 2528 км. Вануатуда 2018 джилда 292 680 адам джашаед. 

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  Порт-Вилла. 

== Географиясы ==
Вануату къралгъа башиндар къарасанг, аны айрымканланы тизгини Y- харифхе ушагъан этедиле. Вануату архипелагы шималдан къыбылагъа 1176 км созулады. 14 уллу бла 60 гитче адам джашаган бла 9 адамсыз айрымканладан Вануату къуралады. Вануату уллу магъаналы айрымканла: [[Эфате]], [[Эспириту-Санто]], [[Танна]] бла [[Малекула]]. Эспириту-Санто айрымкан Вануатада эм уллуданды. Эм шимал Вануату айрымканы - Хиу айрымкан, эм къыбыла -  Анейтьюм айрымкан.  

=== Рельеф ===
Эспириту-Сантода къралны эм уллу тау [[Табвемасана]] (1879 м) турады. Кёб юсю айрымканлада тау рельефы барды. Кёб айрымканлада джертюбю дорбунла бардыла. Аллай эм айтылгъан дорбун Эфате айрымканда тургъан — Сивири.  

=== Климаты ===
Вануатуда мылы [[Тропик климат|тропик климаты]] барды экватор климатха джуукъ. Январ бла мартха джангур сезон барады. Эм джангурлу ай -  февральды. Къургъакъ сезону июльдан сентябрьгъа. Циклонла декабрь-марта кёб боладыла.&lt;ref&gt;[https://www.tutu.ru/geo/strana/vanuatu/ Вануату]&lt;/ref&gt;

=== Топуракълары ===
Вануату топуракълары вулкан породадан къуралыргъандыла. Алада кёб юсюн кёб вулкан учхун туталла. Вануатаны топуракълары климатха къара 3 баш группа барды: феральный топуракъла, ферсиаллитный топуракъла бла андичный топуракъла.
== Тарихи ==
Вануатаны эртен тарихи аз тинтергенди. 3000 джил ары айрымканлада адам джашаеди деб бизге Вануатада археологияны табханла айталла. Испан суу джолоучу [[Педро Фернандес Кирос]] 1606 джилда Эспириту-Санто айрымканына тюшюб Вануатада биринчи европачалы болгъанед&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/world_history/text/2067503 Педро Фернандес де Кирос]&lt;/ref&gt;.   
   
== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>59ey7p050t6pdy2o117t2edji33ws6r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111616</id>
      <parentid>111615</parentid>
      <timestamp>2024-11-07T00:18:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <origin>111616</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5734" sha1="am9552ri4m0bk6b3v842y6007kupd86" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Вануату республикасы|Оригинал аты=Ripablik blong Vanuatu&lt;br&gt;{{lang-en|Republic of Vanuatu}}&lt;br&gt;{{lang-fr|République de Vanuatu}}|Байракъ=Flag of Vanuatu.svg|Байракъгъа_джибериу=Вануату байрагъы|Герб=Coat of arms of Vanuatu.svg|Гербге_джибериу=Вануату гербы|Карта=Vanuatu on the globe (Polynesia centered).svg|Девиз=«Long God Yumi Stanap»&lt;br&gt;
«Nous nous tenons devant Dieu»|Гимн=''[[Yumi, Yumi, Yumi]]''|Гимнни кёчюрмеси=Биз, биз, биз.|Ара шахар=[[Порт-Вилла]]|Эм уллу шахарла=Порт-Вилла|Официал_тилле=[[ингилиз тил]], [[француз тил]], [[бислама тил]]|Башчыны постуну аты=Президент|Башчыла=[[Никенике Вуробараву]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Шарлот Салвай]]|Территория=12 190 км²|Территориясыны орну=161|Заман бёлюмю=+11|Халкъ=335 908|Джыл=2023|Басыннганы=19,20|Халкъыны орну=188|БИП джылы=2018|БИП=930 млн доллар|БИП орну=175|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=3252 доллар|Адам башына БИП орну=127|Валютасы=Вату (VUV)|iso3166-1=VU|Домен=.vu|Телефон коду=678|ААИ джылы=2018|IDH=0,603|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#fc0;&quot;&gt;орта&lt;/span&gt;|ААИ орну=138|ААИ=0,603|Этник_къауумла=Ни вануату}}'''Вануа́ту''' ([[Бислама|бисл]]. ''Vanuatu'', [[Француз тил|франц]]. ''Vanuatu'', [[Ингилиз тил|ингилиз]]. ''Vanuatu''; /vænˈwɑːtuː/), официал аты — '''Вануа́ту Респу́бликасы.'''  — Шош океанда къыбыла кесегинде, [[Меланезия|Меланезияда]] турган айрымкан кърал. Шималда суу бла [[Соломонны Айрымканлары|Соломонну айрымканлары]] бла чеклешеди, кюнбатышда [[Австралия]] бла, къыбла-кюнбатышда [[Джангы Каледония]] бла, кюнчыгъышда [[Фиджи]] бла. Вануату республикасы [[Джангы Гибридле]] деген архипелагта 83 айрымканлада къуралгъанды. Вануату территориясы - 12 190 км², суу джагасы - 2528 км. Вануатуда 2018 джилда 292 680 адам джашаед. 

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  Порт-Вилла. 

== Географиясы ==
Вануату къралгъа башиндар къарасанг, аны айрымканланы тизгини Y- харифхе ушагъан этедиле. Вануату архипелагы шималдан къыбылагъа 1176 км созулады. 14 уллу бла 60 гитче адам джашаган бла 9 адамсыз айрымканладан Вануату къуралады. Вануату уллу магъаналы айрымканла: [[Эфате]], [[Эспириту-Санто]], [[Танна]] бла [[Малекула]]. Эспириту-Санто айрымкан Вануатада эм уллуданды. Эм шимал Вануату айрымканы - Хиу айрымкан, эм къыбыла -  Анейтьюм айрымкан.  

=== Рельеф ===
Эспириту-Сантода къралны эм уллу тау [[Табвемасана]] (1879 м) турады. Кёб юсю айрымканлада тау рельефы барды. Кёб айрымканлада джертюбю дорбунла бардыла. Аллай эм айтылгъан дорбун Эфате айрымканда тургъан — Сивири.  

=== Климаты ===
Вануатуда мылы [[Тропик климат|тропик климаты]] барды экватор климатха джуукъ. Январ бла мартха джангур сезон барады. Эм джангурлу ай -  февральды. Къургъакъ сезону июльдан сентябрьгъа. Циклонла декабрь-марта кёб боладыла.&lt;ref&gt;[https://www.tutu.ru/geo/strana/vanuatu/ Вануату]&lt;/ref&gt;

=== Топуракълары ===
Вануату топуракълары вулкан породадан къуралыргъандыла. Алада кёб юсюн кёб вулкан учхун туталла. Вануатаны топуракълары климатха къара 3 баш группа барды: феральный топуракъла, ферсиаллитный топуракъла бла андичный топуракъла.
== Тарихи ==
Вануатаны эртен тарихи аз тинтергенди. 3000 джил ары айрымканлада адам джашаеди деб бизге Вануатада археологияны табханла айталла. Испан суу джолоучу [[Педро Фернандес Кирос]] 1606 джилда Эспириту-Санто айрымканына тюшюб Вануатада биринчи европачалы болгъанед&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/world_history/text/2067503 Педро Фернандес де Кирос]&lt;/ref&gt;.   
   
== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>am9552ri4m0bk6b3v842y6007kupd86</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Самоа тил</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16279</id>
    <revision>
      <id>111584</id>
      <timestamp>2024-11-06T17:43:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <comment>Бет къуралды: 'Самоа тили (gagana Sāmoa [ŋaˈŋana ˈsaːmoa]) — самоа халкъкны тили [[Самоа]] кърал бла [[Американ Самоа|Американ Самоада]] белгили бла официал тилиди. Самоа тил  австронезий тил юйюрге киреди, аны ичинде - полинезия тиллени группагъа, малай-полинезия тюбгруппагъа. Ана ти...'</comment>
      <origin>111584</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="730" sha1="m11n7m2oivkj7zmpqtgxr0jb3hgdr5o" xml:space="preserve">Самоа тили (gagana Sāmoa [ŋaˈŋana ˈsaːmoa]) — самоа халкъкны тили [[Самоа]] кърал бла [[Американ Самоа|Американ Самоада]] белгили бла официал тилиди. Самоа тил  австронезий тил юйюрге киреди, аны ичинде - полинезия тиллени группагъа, малай-полинезия тюбгруппагъа. Ана тил орнуна джюрютгенле — 300-400 минг адам кёб юсю Самоа къралда бла [[Джангы Зеландия|Джангы Зеландияда]].&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/linguistics/text/3530632 Самоа тили]&lt;/ref&gt;</text>
      <sha1>m11n7m2oivkj7zmpqtgxr0jb3hgdr5o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111585</id>
      <parentid>111584</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T17:44:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <origin>111585</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="758" sha1="6ays8tuactnkk4h2xfhcen3z8bsvdqe" xml:space="preserve">'''Самоа тили''' (gagana Sāmoa [ŋaˈŋana ˈsaːmoa]) — самоа халкъкны тили [[Самоа]] кърал бла [[Американ Самоа|Американ Самоада]] белгили бла официал тилиди. Самоа тил  австронезий тил юйюрге киреди, аны ичинде - полинезия тиллени группагъа, малай-полинезия тюбгруппагъа. Ана тил орнуна джюрютгенле — 300-400 минг адам кёб юсю Самоа къралда бла [[Джангы Зеландия|Джангы Зеландияда]].&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/linguistics/text/3530632 Самоа тили]&lt;/ref&gt;

== Белгиле ==</text>
      <sha1>6ays8tuactnkk4h2xfhcen3z8bsvdqe</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111586</id>
      <parentid>111585</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T17:44:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <origin>111586</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="789" sha1="480m2syfahj1ycpvri4tpqcm3x7uoys" xml:space="preserve">'''Самоа тили''' (gagana Sāmoa [ŋaˈŋana ˈsaːmoa]) — самоа халкъкны тили [[Самоа]] кърал бла [[Американ Самоа|Американ Самоада]] белгили бла официал тилиди. Самоа тил  австронезий тил юйюрге киреди, аны ичинде - полинезия тиллени группагъа, малай-полинезия тюбгруппагъа. Ана тил орнуна джюрютгенле — 300-400 минг адам кёб юсю Самоа къралда, Америка Самоада бла [[Джангы Зеландия|Джангы Зеландияда]].&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/linguistics/text/3530632 Самоа тили]&lt;/ref&gt;

== Белгиле ==</text>
      <sha1>480m2syfahj1ycpvri4tpqcm3x7uoys</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111587</id>
      <parentid>111586</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T17:47:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>DarqaviPalladin, [[Самоа тили]] бетни атын [[Самоа тил]] деб тюрлендирди</comment>
      <origin>111586</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="789" sha1="480m2syfahj1ycpvri4tpqcm3x7uoys" xml:space="preserve">'''Самоа тили''' (gagana Sāmoa [ŋaˈŋana ˈsaːmoa]) — самоа халкъкны тили [[Самоа]] кърал бла [[Американ Самоа|Американ Самоада]] белгили бла официал тилиди. Самоа тил  австронезий тил юйюрге киреди, аны ичинде - полинезия тиллени группагъа, малай-полинезия тюбгруппагъа. Ана тил орнуна джюрютгенле — 300-400 минг адам кёб юсю Самоа къралда, Америка Самоада бла [[Джангы Зеландия|Джангы Зеландияда]].&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/linguistics/text/3530632 Самоа тили]&lt;/ref&gt;

== Белгиле ==</text>
      <sha1>480m2syfahj1ycpvri4tpqcm3x7uoys</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111591</id>
      <parentid>111587</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T18:14:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <origin>111591</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1582" sha1="bbw9vta0bfwyejqo6nld4mj3v060vc4" xml:space="preserve">{{Тил|кеси аты=gagana Samoa|юйюрю=австронезий|аты=Самоа тил|къралла=Самоа, Американ Самоа, Джангы Зеландия, Австралия|официал статус=Самоа, Американ Самоа|сёлешгенле=415 720|джазыу система=[[латин алфавит]]|iso1=sm|iso2=smo|википедия=https://sm.wikipedia.org/|слоган=Afio mai, maliu mai, susū mai, ulufale mai i Wikipedia!|классификациясы=- Австронезия тилле &lt;br /&gt;
{{0}}- Малай-Полинезия тилле &lt;br /&gt;
{{0}}{{0}}-Кюнчыгъыш-Малай-Полинезия зона&lt;br /&gt;
{{0}}{{0}}{{0}}- Океан тюбзона&lt;br /&gt;
{{0}}{{0}}{{0}}{{0}}-Полинезия тюбгрупа}}

'''Самоа тили''' (gagana Sāmoa [ŋaˈŋana ˈsaːmoa]) — самоа халкъкны тили [[Самоа]] кърал бла [[Американ Самоа|Американ Самоада]] белгили бла официал тилиди. Самоа тил австронезий тил юйюрге киреди, аны ичинде - полинезия тиллени группагъа, малай-полинезия тюбгруппагъа. Ана тил орнуна джюрютгенле — 415 720 адам кёб юсю Самоа къралда, Америка Самоада бла [[Джангы Зеландия|Джангы Зеландияда]].&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/linguistics/text/3530632 Самоа тили]&lt;/ref&gt;

== Белгиле ==</text>
      <sha1>bbw9vta0bfwyejqo6nld4mj3v060vc4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111592</id>
      <parentid>111591</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T18:18:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <origin>111592</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1635" sha1="t8jlg593a4nc8grd34ddy14mcueh30v" xml:space="preserve">{{Тил|кеси аты=gagana Samoa|юйюрю=австронезий|аты=Самоа тил|къралла=Самоа, Американ Самоа, Джангы Зеландия, Австралия|официал статус=Самоа, Американ Самоа|сёлешгенле=415 720|джазыу система=[[латин алфавит]]|iso1=sm|iso2=smo|википедия=https://sm.wikipedia.org/|слоган=Afio mai, maliu mai, susū mai, ulufale mai i Wikipedia!|классификациясы=- Австронезия тилле &lt;br /&gt;
{{0}}- Малай-Полинезия тилле &lt;br /&gt;
{{0}}{{0}}- Кюнчыгъыш-Малай-Полинезия зона&lt;br /&gt;
{{0}}{{0}}{{0}}- Океан тюбзона&lt;br /&gt;
{{0}}{{0}}{{0}}{{0}}- Полинезия тюбгрупа&lt;br /&gt;
{{0}}{{0}}{{0}}{{0}}{{0}}- Самоа тил}}

'''Самоа тили''' (gagana Sāmoa [ŋaˈŋana ˈsaːmoa]) — самоа халкъкны тили [[Самоа]] кърал бла [[Американ Самоа|Американ Самоада]] белгили бла официал тилиди. Самоа тил австронезий тил юйюрге киреди, аны ичинде - полинезия тиллени группагъа, малай-полинезия тюбгруппагъа. Ана тил орнуна джюрютгенле — 415 720 адам кёб юсю Самоа къралда, Америка Самоада бла [[Джангы Зеландия|Джангы Зеландияда]].&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/linguistics/text/3530632 Самоа тили]&lt;/ref&gt;

== Белгиле ==</text>
      <sha1>t8jlg593a4nc8grd34ddy14mcueh30v</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111593</id>
      <parentid>111592</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T18:20:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <origin>111593</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1659" sha1="p3jy3k6cwi5xwtaesn7givwh55sj9pf" xml:space="preserve">{{Тил|кеси аты=gagana Samoa|юйюрю=австронезий|аты=Самоа тил|къралла=[[Самоа]], [[Американ Самоа]], [[Джангы Зеландия]], [[Австралия]]|официал статус=[[Самоа]], [[Американ Самоа]]|сёлешгенле=415 720|джазыу система=[[латин алфавит]]|iso1=sm|iso2=smo|википедия=https://sm.wikipedia.org/|слоган=Afio mai, maliu mai, susū mai, ulufale mai i Wikipedia!|классификациясы=- Австронезия тилле &lt;br /&gt;
{{0}}- Малай-Полинезия тилле &lt;br /&gt;
{{0}}{{0}}- Кюнчыгъыш-Малай-Полинезия зона&lt;br /&gt;
{{0}}{{0}}{{0}}- Океан тюбзона&lt;br /&gt;
{{0}}{{0}}{{0}}{{0}}- Полинезия тюбгрупа&lt;br /&gt;
{{0}}{{0}}{{0}}{{0}}{{0}}- Самоа тил}}

'''Самоа тили''' (gagana Sāmoa [ŋaˈŋana ˈsaːmoa]) — самоа халкъкны тили [[Самоа]] кърал бла [[Американ Самоа|Американ Самоада]] белгили бла официал тилиди. Самоа тил австронезий тил юйюрге киреди, аны ичинде - полинезия тиллени группагъа, малай-полинезия тюбгруппагъа. Ана тил орнуна джюрютгенле — 415 720 адам кёб юсю Самоа къралда, Америка Самоада бла [[Джангы Зеландия|Джангы Зеландияда]].&lt;ref&gt;[https://old.bigenc.ru/linguistics/text/3530632 Самоа тили]&lt;/ref&gt;

== Белгиле ==</text>
      <sha1>p3jy3k6cwi5xwtaesn7givwh55sj9pf</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Самоа тили</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16280</id>
    <redirect title="Самоа тил" />
    <revision>
      <id>111588</id>
      <timestamp>2024-11-06T17:47:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <comment>DarqaviPalladin, [[Самоа тили]] бетни атын [[Самоа тил]] деб тюрлендирди</comment>
      <origin>111588</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39" sha1="rwyvdirhmibbpd6v27lcswuiw7l7q7a" xml:space="preserve">#джибериу [[Самоа тил]]</text>
      <sha1>rwyvdirhmibbpd6v27lcswuiw7l7q7a</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Фиджи</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16281</id>
    <revision>
      <id>111600</id>
      <timestamp>2024-11-06T22:50:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <comment>Бет къуралды: '{{Кърал|Аты=Фиджи Республикасы|Оригинал аты={{lang-en|Republic of Fiji}}&lt;br&gt;фид. Matanitu Tugalala o Viti&lt;br&gt; фид. хинд. Fidźi Ganaradźja|Герб=Coat of arms of Fiji.svg|Гербге_джибериу=Фиджи гербы|Карта=Fiji on the globe (small islands magnified) (Polynesia centered).svg}}  '''Фи́джи''' ([[Ингилиз тил|ингил]]. Fiji, [[Фиджи тил|фидж]]. Viti, Фидж...'</comment>
      <origin>111600</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1185" sha1="1a8irqg8kl4nfzk2qmvi7gwervjpruz" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Фиджи Республикасы|Оригинал аты={{lang-en|Republic of Fiji}}&lt;br&gt;фид. Matanitu Tugalala o Viti&lt;br&gt; фид. хинд. Fidźi Ganaradźja|Герб=Coat of arms of Fiji.svg|Гербге_джибериу=Фиджи гербы|Карта=Fiji on the globe (small islands magnified) (Polynesia centered).svg}}

'''Фи́джи''' ([[Ингилиз тил|ингил]]. Fiji, [[Фиджи тил|фидж]]. Viti, [[Фиджи хинди тил|фидж. хинди]] Fidźi / फ़िजी), официал аты — '''Фиджи Республикасы.'''  — Океанияда, кюнчыгъыш Меланезияда Фиджи архипелагта тургъан эркинлик айрымкан кърал.

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  [[Сува]]. Официал тилле - [[фиджи тил]], ингилиз тил, [[фиджи хинди тил]].

== Географиясы ==
Фиджи вулкан бла корал айрымканлада, шош океанны къыбла-кюнбатышда турган кърал. Бютеулей джер территориясы — 18 274 км².</text>
      <sha1>1a8irqg8kl4nfzk2qmvi7gwervjpruz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111603</id>
      <parentid>111600</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T23:09:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <minor />
      <origin>111603</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2216" sha1="3ii9gpb9t9wvcd88bq4of8qoxpjmf6e" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Фиджи Республикасы|Оригинал аты={{lang-en|Republic of Fiji}}&lt;br&gt;[[фид]]. Matanitu Tugalala o Viti&lt;br&gt; фид. хинд. Fidźi Ganaradźja|Герб=Coat of arms of Fiji.svg|Гербге_джибериу=Фиджи гербы|Карта=Fiji on the globe (small islands magnified) (Polynesia centered).svg|Байракъ=Flag of Fiji.svg|Байракъгъа_джибериу=Фиджины байрагъы|Ара шахар=[[Сува]]|Девиз=Rerevaka na Kalou ka Doka na Tui|Гимн=God Bless Fiji|Кърал оноуну формасы=Парламент республика|Башчыны постуну аты=[[Фиджины президенти|Президент]]|Башчы=[[Уильям Катонивере]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Ситивени Рабука]]|Официал_тилле=[[фиджи тил]], [[ингилиз тил]], [[фиджи хинди тил]]|Эм уллу шахарла=Сува, [[Лаутока]]|Территория=18 274|Территориясыны орну=157|Заман бёлюмю=+12|Кимден эркинлик=[[Уллу Британия|Уллу Британиядан]]|Эркинликни датасы=10 октябр [[1970 джил]]да|Джыл=2020|Халкъ=935 974|Басыннганы=51,2}}

'''Фи́джи''' ([[Ингилиз тил|ингил]]. Fiji, [[Фиджи тил|фидж]]. Viti, [[Фиджи хинди тил|фидж. хинди]] Fidźi / फ़िजी), официал аты — '''Фиджи Республикасы.'''  — Океанияда, кюнчыгъыш Меланезияда Фиджи архипелагта тургъан эркинлик айрымкан кърал.

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  [[Сува]]. Официал тилле - [[фиджи тил]], ингилиз тил, [[фиджи хинди тил]].

== Географиясы ==
Фиджи вулкан бла корал айрымканлада, шош океанны къыбла-кюнбатышда турган кърал. Бютеулей джер территориясы — 18 274 км².</text>
      <sha1>3ii9gpb9t9wvcd88bq4of8qoxpjmf6e</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111605</id>
      <parentid>111603</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T23:17:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <origin>111605</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2679" sha1="axaplvzoislr2evzks7e3l3ydgg7dm1" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Фиджи Республикасы|Оригинал аты={{lang-en|Republic of Fiji}}&lt;br&gt;[[фид]]. Matanitu Tugalala o Viti&lt;br&gt; фид. хинд. Fidźi Ganaradźja|Герб=Coat of arms of Fiji.svg|Гербге_джибериу=Фиджи гербы|Карта=Fiji on the globe (small islands magnified) (Polynesia centered).svg|Байракъ=Flag of Fiji.svg|Байракъгъа_джибериу=Фиджины байрагъы|Ара шахар=[[Сува]]|Девиз=Rerevaka na Kalou ka Doka na Tui|Гимн=God Bless Fiji|Кърал оноуну формасы=Парламент республика|Башчыны постуну аты=[[Фиджины президенти|Президент]]|Башчы=[[Уильям Катонивере]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Ситивени Рабука]]|Официал_тилле=[[фиджи тил]], [[ингилиз тил]], [[фиджи хинди тил]]|Эм уллу шахарла=Сува, [[Лаутока]]|Территория=18 274|Территориясыны орну=157|Заман бёлюмю=+12|Кимден эркинлик=[[Уллу Британия|Уллу Британиядан]]|Эркинликни датасы=10 октябр [[1970 джил]]да|Джыл=2020|Халкъ=935 974|Басыннганы=51,2|Халкъыны орну=156|БИП джылы=2018|БИП=5,537 млрд доллар|БИП орну=147|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=6223|Адам башына БИП орну=98|ААИ джылы=2019|IDH=0,724|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#090;&quot;&gt;мийик&lt;/span&gt;|ААИ орну=98|ААИ=0,724|Валютасы=[[фиджины доллар]]|Домен=[[.fj]]|Телефон коду=679}}

'''Фи́джи''' ([[Ингилиз тил|ингил]]. Fiji, [[Фиджи тил|фидж]]. Viti, [[Фиджи хинди тил|фидж. хинди]] Fidźi / फ़िजी), официал аты — '''Фиджи Республикасы.'''  — Океанияда, кюнчыгъыш Меланезияда Фиджи архипелагта тургъан эркинлик айрымкан кърал.

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  [[Сува]]. Официал тилле - [[фиджи тил]], ингилиз тил, [[фиджи хинди тил]].

== Географиясы ==
Фиджи вулкан бла корал айрымканлада, шош океанны къыбла-кюнбатышда турган кърал. Бютеулей джер территориясы — 18 274 км².</text>
      <sha1>axaplvzoislr2evzks7e3l3ydgg7dm1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111606</id>
      <parentid>111605</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T23:19:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <origin>111606</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2685" sha1="szvl0u15dhwz2z3y5a1mi763kd3dm9r" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Фиджи Республикасы|Оригинал аты={{lang-en|Republic of Fiji}}&lt;br&gt;[[фид]]. Matanitu Tugalala o Viti&lt;br&gt; фид. хинд. Fidźi Ganaradźja|Герб=Coat of arms of Fiji.svg|Гербге_джибериу=Фиджи гербы|Карта=Fiji on the globe (small islands magnified) (Polynesia centered).svg|Байракъ=Flag of Fiji.svg|Байракъгъа_джибериу=Фиджины байрагъы|Ара шахар=[[Сува]]|Девиз=Rerevaka na Kalou ka Doka na Tui|Гимн=God Bless Fiji|Кърал оноуну формасы=Парламент республика|Башчыны постуну аты=[[Фиджины президенти|Президент]]|Башчы=[[Уильям Катонивере]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Ситивени Рабука]]|Официал_тилле=[[фиджи тил]], [[ингилиз тил]], [[фиджи хинди тил]]|Эм уллу шахарла=Сува, [[Лаутока]]|Территория=18 274|Территориясыны орну=157|Заман бёлюмю=+12|Кимден эркинлик=[[Уллу Британия|Уллу Британиядан]]|Эркинликни датасы=10 октябр [[1970 джил]]да|Джыл=2020|Халкъ=935 974|Басыннганы=51,2|Халкъыны орну=156|БИП джылы=2018|БИП=5,537 млрд доллар|БИП орну=147|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=6223|Адам башына БИП орну=98|ААИ джылы=2019|IDH=0,724|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#090;&quot;&gt;мийик&lt;/span&gt;|ААИ орну=98|ААИ=0,724|Валютасы=[[фиджины доллар]] (FJD)|Домен=[[.fj]]|Телефон коду=679}}

'''Фи́джи''' ([[Ингилиз тил|ингил]]. Fiji, [[Фиджи тил|фидж]]. Viti, [[Фиджи хинди тил|фидж. хинди]] Fidźi / फ़िजी), официал аты — '''Фиджи Республикасы.'''  — Океанияда, кюнчыгъыш Меланезияда Фиджи архипелагта тургъан эркинлик айрымкан кърал.

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  [[Сува]]. Официал тилле - [[фиджи тил]], ингилиз тил, [[фиджи хинди тил]].

== Географиясы ==
Фиджи вулкан бла корал айрымканлада, шош океанны къыбла-кюнбатышда турган кърал. Бютеулей джер территориясы — 18 274 км².</text>
      <sha1>szvl0u15dhwz2z3y5a1mi763kd3dm9r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111607</id>
      <parentid>111606</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T23:21:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <comment>/* Географиясы */</comment>
      <origin>111607</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2759" sha1="2pg7pxh1d88yk1a8cuw1rf65dwqkvts" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Фиджи Республикасы|Оригинал аты={{lang-en|Republic of Fiji}}&lt;br&gt;[[фид]]. Matanitu Tugalala o Viti&lt;br&gt; фид. хинд. Fidźi Ganaradźja|Герб=Coat of arms of Fiji.svg|Гербге_джибериу=Фиджи гербы|Карта=Fiji on the globe (small islands magnified) (Polynesia centered).svg|Байракъ=Flag of Fiji.svg|Байракъгъа_джибериу=Фиджины байрагъы|Ара шахар=[[Сува]]|Девиз=Rerevaka na Kalou ka Doka na Tui|Гимн=God Bless Fiji|Кърал оноуну формасы=Парламент республика|Башчыны постуну аты=[[Фиджины президенти|Президент]]|Башчы=[[Уильям Катонивере]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Ситивени Рабука]]|Официал_тилле=[[фиджи тил]], [[ингилиз тил]], [[фиджи хинди тил]]|Эм уллу шахарла=Сува, [[Лаутока]]|Территория=18 274|Территориясыны орну=157|Заман бёлюмю=+12|Кимден эркинлик=[[Уллу Британия|Уллу Британиядан]]|Эркинликни датасы=10 октябр [[1970 джил]]да|Джыл=2020|Халкъ=935 974|Басыннганы=51,2|Халкъыны орну=156|БИП джылы=2018|БИП=5,537 млрд доллар|БИП орну=147|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=6223|Адам башына БИП орну=98|ААИ джылы=2019|IDH=0,724|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#090;&quot;&gt;мийик&lt;/span&gt;|ААИ орну=98|ААИ=0,724|Валютасы=[[фиджины доллар]] (FJD)|Домен=[[.fj]]|Телефон коду=679}}

'''Фи́джи''' ([[Ингилиз тил|ингил]]. Fiji, [[Фиджи тил|фидж]]. Viti, [[Фиджи хинди тил|фидж. хинди]] Fidźi / फ़िजी), официал аты — '''Фиджи Республикасы.'''  — Океанияда, кюнчыгъыш Меланезияда Фиджи архипелагта тургъан эркинлик айрымкан кърал.

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  [[Сува]]. Официал тилле - [[фиджи тил]], ингилиз тил, [[фиджи хинди тил]].

== Географиясы ==
Фиджи вулкан бла корал айрымканлада, шош океанны къыбла-кюнбатышда турган кърал. Бютеулей джер территориясы — 18 274 км².

{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>2pg7pxh1d88yk1a8cuw1rf65dwqkvts</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111609</id>
      <parentid>111607</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T23:32:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <comment>/* Географиясы */</comment>
      <origin>111609</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2983" sha1="5nmsk416vaqgeu38jao6j4uql1vq93z" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Фиджи Республикасы|Оригинал аты={{lang-en|Republic of Fiji}}&lt;br&gt;[[фид]]. Matanitu Tugalala o Viti&lt;br&gt; фид. хинд. Fidźi Ganaradźja|Герб=Coat of arms of Fiji.svg|Гербге_джибериу=Фиджи гербы|Карта=Fiji on the globe (small islands magnified) (Polynesia centered).svg|Байракъ=Flag of Fiji.svg|Байракъгъа_джибериу=Фиджины байрагъы|Ара шахар=[[Сува]]|Девиз=Rerevaka na Kalou ka Doka na Tui|Гимн=God Bless Fiji|Кърал оноуну формасы=Парламент республика|Башчыны постуну аты=[[Фиджины президенти|Президент]]|Башчы=[[Уильям Катонивере]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Ситивени Рабука]]|Официал_тилле=[[фиджи тил]], [[ингилиз тил]], [[фиджи хинди тил]]|Эм уллу шахарла=Сува, [[Лаутока]]|Территория=18 274|Территориясыны орну=157|Заман бёлюмю=+12|Кимден эркинлик=[[Уллу Британия|Уллу Британиядан]]|Эркинликни датасы=10 октябр [[1970 джил]]да|Джыл=2020|Халкъ=935 974|Басыннганы=51,2|Халкъыны орну=156|БИП джылы=2018|БИП=5,537 млрд доллар|БИП орну=147|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=6223|Адам башына БИП орну=98|ААИ джылы=2019|IDH=0,724|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#090;&quot;&gt;мийик&lt;/span&gt;|ААИ орну=98|ААИ=0,724|Валютасы=[[фиджины доллар]] (FJD)|Домен=[[.fj]]|Телефон коду=679}}

'''Фи́джи''' ([[Ингилиз тил|ингил]]. Fiji, [[Фиджи тил|фидж]]. Viti, [[Фиджи хинди тил|фидж. хинди]] Fidźi / फ़िजी), официал аты — '''Фиджи Республикасы.'''  — Океанияда, кюнчыгъыш Меланезияда Фиджи архипелагта тургъан эркинлик айрымкан кърал.

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  [[Сува]]. Официал тилле - [[фиджи тил]], ингилиз тил, [[фиджи хинди тил]].

== Географиясы ==
Фиджи вулкан бла корал айрымканлада, шош океанны къыбла-кюнбатышда турган кърал. Бютеулей джер территориясы — 18 274 км². Фиджи 332 айрымканлада орналгъанды, аладан 30% адам джашамайды.Эм уллу  айрымканла  Вити-Леву (10 429 км²) бла Вануа-Леву (5556 км²).

{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>5nmsk416vaqgeu38jao6j4uql1vq93z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111610</id>
      <parentid>111609</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T23:37:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <comment>/* Географиясы */</comment>
      <origin>111610</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3096" sha1="831qkk1ap5a2kifkzy2ff1gaadsuyx1" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Фиджи Республикасы|Оригинал аты={{lang-en|Republic of Fiji}}&lt;br&gt;[[фид]]. Matanitu Tugalala o Viti&lt;br&gt; фид. хинд. Fidźi Ganaradźja|Герб=Coat of arms of Fiji.svg|Гербге_джибериу=Фиджи гербы|Карта=Fiji on the globe (small islands magnified) (Polynesia centered).svg|Байракъ=Flag of Fiji.svg|Байракъгъа_джибериу=Фиджины байрагъы|Ара шахар=[[Сува]]|Девиз=Rerevaka na Kalou ka Doka na Tui|Гимн=God Bless Fiji|Кърал оноуну формасы=Парламент республика|Башчыны постуну аты=[[Фиджины президенти|Президент]]|Башчы=[[Уильям Катонивере]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Ситивени Рабука]]|Официал_тилле=[[фиджи тил]], [[ингилиз тил]], [[фиджи хинди тил]]|Эм уллу шахарла=Сува, [[Лаутока]]|Территория=18 274|Территориясыны орну=157|Заман бёлюмю=+12|Кимден эркинлик=[[Уллу Британия|Уллу Британиядан]]|Эркинликни датасы=10 октябр [[1970 джил]]да|Джыл=2020|Халкъ=935 974|Басыннганы=51,2|Халкъыны орну=156|БИП джылы=2018|БИП=5,537 млрд доллар|БИП орну=147|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=6223|Адам башына БИП орну=98|ААИ джылы=2019|IDH=0,724|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#090;&quot;&gt;мийик&lt;/span&gt;|ААИ орну=98|ААИ=0,724|Валютасы=[[фиджины доллар]] (FJD)|Домен=[[.fj]]|Телефон коду=679}}

'''Фи́джи''' ([[Ингилиз тил|ингил]]. Fiji, [[Фиджи тил|фидж]]. Viti, [[Фиджи хинди тил|фидж. хинди]] Fidźi / फ़िजी), официал аты — '''Фиджи Республикасы.'''  — Океанияда, кюнчыгъыш Меланезияда Фиджи архипелагта тургъан эркинлик айрымкан кърал.

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  [[Сува]]. Официал тилле - [[фиджи тил]], ингилиз тил, [[фиджи хинди тил]].

== Географиясы ==
Фиджи вулкан бла корал айрымканлада, шош океанны къыбла-кюнбатышда турган кърал. Бютеулей джер территориясы — 18 274 км². Фиджи 332 айрымканлада орналгъанды, аладан 30% адам джашамайды.Эм уллу  айрымканла  Вити-Леву (10 429 км²) бла Вануа-Леву (5556 км²).&lt;ref&gt;[https://fiji.spb.ru/abouttherepublicoffiji Фиджи республикасы]&lt;/ref&gt;

== Белгиле ==

{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>831qkk1ap5a2kifkzy2ff1gaadsuyx1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111611</id>
      <parentid>111610</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T23:37:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <origin>111611</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3109" sha1="ruwpgxnoqlnhi4d61cih6ude6x76uoo" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Фиджи Республикасы|Оригинал аты={{lang-en|Republic of Fiji}}&lt;br&gt;[[фид]]. Matanitu Tugalala o Viti&lt;br&gt; фид. хинд. Fidźi Ganaradźja|Герб=Coat of arms of Fiji.svg|Гербге_джибериу=Фиджи гербы|Карта=Fiji on the globe (small islands magnified) (Polynesia centered).svg|Байракъ=Flag of Fiji.svg|Байракъгъа_джибериу=Фиджины байрагъы|Ара шахар=[[Сува]]|Девиз=Rerevaka na Kalou ka Doka na Tui|Гимн=God Bless Fiji|Кърал оноуну формасы=Парламент республика|Башчыны постуну аты=[[Фиджины президенти|Президент]]|Башчы=[[Уильям Катонивере]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Ситивени Рабука]]|Официал_тилле=[[фиджи тил]], [[ингилиз тил]], [[фиджи хинди тил]]|Эм уллу шахарла=Сува, [[Лаутока]]|Территория=18 274|Территориясыны орну=157|Заман бёлюмю=+12|Кимден эркинлик=[[Уллу Британия|Уллу Британиядан]]|Эркинликни датасы=10 октябр [[1970 джил]]да|Джыл=2020|Халкъ=935 974|Басыннганы=51,2|Халкъыны орну=156|БИП джылы=2018|БИП=5,537 млрд доллар|БИП орну=147|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=6223|Адам башына БИП орну=98|ААИ джылы=2019|IDH=0,724|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#090;&quot;&gt;мийик&lt;/span&gt;|ААИ орну=98|ААИ=0,724|Валютасы=[[фиджины доллар]] (FJD)|Домен=[[.fj]]|Телефон коду=679}}

'''Фи́джи''' ([[Ингилиз тил|ингил]]. Fiji, [[Фиджи тил|фидж]]. Viti, [[Фиджи хинди тил|фидж. хинди]] Fidźi / फ़िजी), официал аты — '''Фиджи Республикасы.'''  — Океанияда, кюнчыгъыш Меланезияда Фиджи архипелагта тургъан эркинлик айрымкан кърал.

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  [[Сува]]. Официал тилле - [[фиджи тил]], ингилиз тил, [[фиджи хинди тил]].

== Географиясы ==
Фиджи вулкан бла корал айрымканлада, шош океанны къыбла-кюнбатышда турган кърал. Бютеулей джер территориясы — 18 274 км². Фиджи 332 айрымканлада орналгъанды, аладан 30% адам джашамайды.Эм уллу  айрымканла  Вити-Леву (10 429 км²) бла Вануа-Леву (5556 км²).&lt;ref&gt;[https://fiji.spb.ru/abouttherepublicoffiji Фиджи республикасы]&lt;/ref&gt;

== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>ruwpgxnoqlnhi4d61cih6ude6x76uoo</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>111612</id>
      <parentid>111611</parentid>
      <timestamp>2024-11-06T23:38:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>DarqaviPalladin</username>
        <id>4737</id>
      </contributor>
      <comment>/* Географиясы */</comment>
      <origin>111612</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3139" sha1="9uy5qxgp9a416xe71dw6786w3tjgrol" xml:space="preserve">{{Кърал|Аты=Фиджи Республикасы|Оригинал аты={{lang-en|Republic of Fiji}}&lt;br&gt;[[фид]]. Matanitu Tugalala o Viti&lt;br&gt; фид. хинд. Fidźi Ganaradźja|Герб=Coat of arms of Fiji.svg|Гербге_джибериу=Фиджи гербы|Карта=Fiji on the globe (small islands magnified) (Polynesia centered).svg|Байракъ=Flag of Fiji.svg|Байракъгъа_джибериу=Фиджины байрагъы|Ара шахар=[[Сува]]|Девиз=Rerevaka na Kalou ka Doka na Tui|Гимн=God Bless Fiji|Кърал оноуну формасы=Парламент республика|Башчыны постуну аты=[[Фиджины президенти|Президент]]|Башчы=[[Уильям Катонивере]]|Башчыны постуну аты2=Биринчи-министр|Башчы2=[[Ситивени Рабука]]|Официал_тилле=[[фиджи тил]], [[ингилиз тил]], [[фиджи хинди тил]]|Эм уллу шахарла=Сува, [[Лаутока]]|Территория=18 274|Территориясыны орну=157|Заман бёлюмю=+12|Кимден эркинлик=[[Уллу Британия|Уллу Британиядан]]|Эркинликни датасы=10 октябр [[1970 джил]]да|Джыл=2020|Халкъ=935 974|Басыннганы=51,2|Халкъыны орну=156|БИП джылы=2018|БИП=5,537 млрд доллар|БИП орну=147|Адам башына БИП джылы=2018|Адам башына БИП=6223|Адам башына БИП орну=98|ААИ джылы=2019|IDH=0,724|ААИ категориясы=&lt;span style=&quot;color:#090;&quot;&gt;мийик&lt;/span&gt;|ААИ орну=98|ААИ=0,724|Валютасы=[[фиджины доллар]] (FJD)|Домен=[[.fj]]|Телефон коду=679}}

'''Фи́джи''' ([[Ингилиз тил|ингил]]. Fiji, [[Фиджи тил|фидж]]. Viti, [[Фиджи хинди тил|фидж. хинди]] Fidźi / फ़िजी), официал аты — '''Фиджи Республикасы.'''  — Океанияда, кюнчыгъыш [[Меланезия|Меланезияда]] Фиджи архипелагта тургъан эркинлик айрымкан кърал.

[[Ара шахар|Ара шахары]] -  [[Сува]]. Официал тилле - [[фиджи тил]], ингилиз тил, [[фиджи хинди тил]].

== Географиясы ==
Фиджи вулкан бла корал айрымканлада, шош океанны къыбла-кюнбатышда турган кърал. Бютеулей джер территориясы — 18 274 км². Фиджи 332 айрымканлада орналгъанды, аладан 30% адам джашамайды. Эм уллу айрымканла [[Вити-Леву]] (10 429 км²) бла [[Вануа-Леву]] (5556 км²).&lt;ref&gt;[https://fiji.spb.ru/abouttherepublicoffiji Фиджи республикасы]&lt;/ref&gt;

== Белгиле ==
&lt;references /&gt;{{Британ миллетлени биригиую}}{{Океания}}</text>
      <sha1>9uy5qxgp9a416xe71dw6786w3tjgrol</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>