Wikipedia kshwiki https://ksh.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Houpsigk MediaWiki 1.43.0-wmf.1 first-letter Medie Extra Klaaf Metmaacher Metmaacher Klaaf Wikipedia Wikipedia Klaaf Datei Dateie Klaaf MediaWiki MediaWiki Klaaf Schablon Schablone Klaaf Hölp Hölp Klaaf Saachjrupp Saachjruppe Klaaf TimedText TimedText talk Modul Modul Diskussion 0 529808 1609690 2024-04-20T15:41:00Z Plaatekopp 23095 neu aangelaat wikitext text/x-wiki {{Atikkel_op|Kölsch|Akademie}} [[Datei:BMC 06.jpg|mini|Lydische Elektron-Trite (⅓&nbsp;[[Stater]]), 6.&nbsp;Johrhundert v.&nbsp;Chr.]] De eeschte '''antike greechische Münze''' woodte vun de Lyder em Weste vun de hüggige [[Türkei]] unger däm Künning Alyattes II., däm Papp vum [[Krösus]], geschloge. Manche [[Numismatik]]er han de Meinung, dat de eeschte Münze ald zwesche 650 und öm 620 vüür Chress unger enem vun de Vörgänger vum Alyattes gemaht woode sin, ävver dat es nit secher. De eetste Münze vun de Lyder wore Klumpe us [[Elektron (Legeerung)|Elektron]], in die se dat Siegel vum Künning reingehaue hatte. De eeschte Bilder op Münze kome öm 620 vür Chress op. Dann kome Münze us [[Gold]] en ungerschiedliche Größe un Geweeche, wo se dat Portrait vum Künning engeschloge hatte. De letzte Künning vun Lydie wor dä Krösus, un dat singe Münze us Gold wore hät zo singem Rof vun unvörstellbare Richdum beigedrage. [[Datei:BMC 193.jpg|mini|Drachme us Ägina, noh 404 v. Chr.]] De eeschte [[Selver]]münze woodte öm 550 vür Chress en Kleinasie un op de Insel Ägina gemaht. De Insel litt zemlich 25 Kilometere südwesslich vun [[Athen]]. De Münze en Kleinasie hatte Protome vun Löwe un Stiere avgebeldt. Protome wore Figure, miestens an Krög, Pött oder Baute, vun de Vodderdeil vun Diere oder Minsche. Op Ägina hatte Belder vun komplette Meeresscheldkröte dorop. Koote Zigg späder mahte och de Städte Athen un Korinth Münze. För ene lange zigg wore de Münze us Ägina („[[Scheldkröt]]e“), Korinth („[[Pääd|Fölle]]“) un Athen („[[Üül]]e“) de wichtigst Geld em fröhe [[Greecheland]]. Och en de greechische Kolonie han se Münze geprägt. De Kolonie Syrakus op Sizilie hatt de beste Münzkultur usserhalv von Greecheland. Bes öm 400 vür Chress hatte all greechische Staate dat Tuusche avgeschaff un sich Münze zogelaat. Am Aanfang hatte se in Greecheland ville ungerschiedliche Münze, ävver met de Zigg hät sich de 17 Gramm schwere Tetradrachmon durchgesetz. Vun däm gov et große Stöck vun 10 oder 20 Tetradrachme, ävver och Brochdeil (Stater, Drachmon, Diobolos, Trihemiobolos, [[Obolus]], Hemiobolos un Tetartemorion). Dä Obulus wor ene zemlich stuppe Münz un dat mer hückzodag och im Deutsche Obulus vür "kleine Zoschuss" säht hätt mie met de Penninge em Klingelbüggel ze dunn. Bes öm 400 vür Chress woodte de Münzbelder allemol besser, ävver off hatte se wegen de einfache Machaat met Hammer un Amboß unvollständige Belder und usgefranste Ränder. De meeschte Belder wore vun Gödder un hillige Diere. Eets noh de Häärschaff vun [[Alexander dä Große]] woodte Portraits vun Künninge un Fööschte avgebeld. De kleinere Selvermünze woodte am Eng durch Münze us [[Bronß]] ersetz. Die hatte jetz Belder vun Städte, Gödder un Fabeldiere oder Künsler un geliehrte Lück dorop. Als de Römer de Häärschaff övver Greecheland aangetrodde han, verbodde se Münze us Selver. Nur noch [[Koffer]] un Bronß wore vör de Greeche zolässig, un Münze us Selver durfte nur de Römer selvs maache. == Böcher (all op Deutsch) == * [[Peter Franz Mittag]]: ''Griechische Numismatik. Eine Einführung.'' Verlag Antike, Heidelberg 2016, ISBN 978-3-938032-85-5. * [[Maria Radnoti-Alföldi]]: ''Antike Numismatik.'' Teil 1: ''Theorie und Praxis'' (= ''[[Kulturgeschichte der Antiken Welt]].'' Bd. 2). Philipp von Zabern, Mainz 1978, ISBN 3-8053-0230-4. * Maria Radnoti-Alföldi: ''Antike Numismatik.'' Teil 2: ''Bibliographie'' (= ''Kulturgeschichte der Antiken Welt.'' Bd. 3). Philipp von Zabern, Mainz 1978, ISBN 3-8053-0335-1. * Eva und Wolfgang Szaivert, David R. Sear: ''Griechischer Münzkatalog'', Battenberg Verlag München 1980, Band 1 (Europa) ISBN 3-87045-182-3 un Battenberg 1983, Band 2 (Asien und Afrika) ISBN 3-87045-187-4 == Websigge == {{Commonscat|Ancient Greek coins|Ahle greechische Münze}} (op Änglisch) [[Saachjrupp:Jeld]] feg7do4kgeznjadi8b8zruelf761fhe 1 529809 1609691 2024-04-20T15:43:02Z Plaatekopp 23095 Neuje Afschnet /* Övversätz us de deutsche Wikipedia */ wikitext text/x-wiki == Övversätz us de deutsche Wikipedia == Dä Atikkel [[Antike greechische Münze]] es deilwies us däm Atikkel [[:de:Altgriechische Münzen|Altgriechische Münzen]] vun de deutsche Wikipedia övversätz. [[Metmaacher:Plaatekopp|Plaatekopp]] ([[Metmaacher Klaaf:Plaatekopp|Klaafe]]) 17:43, 20. Apr 2024 (CEST) omeulf40xnggfxp6oysczpf8sbm7ge2 0 529810 1609692 2024-04-20T20:46:38Z Plaatekopp 23095 neu aangelaat wikitext text/x-wiki {{Atikkel_op|Kölsch|Akademie}} [[Datei:Bürogebäude Lichtstraße 25, Köln-3106.jpg|mini|Fröhere Geeßereihall vun de Firma Ostermann, hückzedag e Bürrohuus. En de Leechstroß Nummere 25 op däm Ihrefeld.]] De '''Scheffsschruuvefabrik Ostermann & Co.''' wor ene [[Metall]]baufirma vum [[Ihrefeld]] en [[Kölle]]. För einige Zigg wor dat Ungernemme de Maatföhrer beim Aanfäädige vun Scheffsschruuve. == Geschichte == De Firma Ostermann & Flüs Woodt em Johr 1890 vun däm Formermeister Gustav Ostermann un däm Kaufmann Wilhelm Flüs en [[Riehl]] gegröndt. Dat eeschte Werk wor op de Danziger Freiheit (hückzedags Boltensternstroß). Do woodte op 24.000 Quadratmetere ene Kofferhuhovve, ene Metallhött un ene Raffinerie opgestallt. Aanfangs däte se do vür allem Lagerschale vör dat Ieserbahn-Reparaturwerk en Nippes aanfäädige.<ref>Joachim Brokmeier: [https://unser-quartier.de/koeln-riehl/2020/02/riehler-geschichte-schiffspropeller-aus-riehl/ Riehler Geschichte: Schiffspropeller aus Riehl] op unser-quartier.de, 8. Februwar 2020, avgeroofe am 20. April 2024.</ref> Öm 1900 finge se domet aan, Drevvwelle un Scheffsschruuve met enem Geweech vun bes zo 20 Tonne (dat sin 500 Zentner) us [[Bronß]] em Schleuderguss ze maache. 1915 kunnte de Firma de ''Mendener Drohtwerke'' üvvernemme. Do han se noh däm [[Zweite Weltkreeg]] üvverweegend Köchehääd hergestellt.<ref name="oster" /><ref>Claus-Peter Levermann: [https://www.wp.de/staedte/menden/article8967059/osterflues-und-beckmann-produzierten-herde.html Osterflüs und Beckmann produzierten Herde] op wp.de, 7. Februwar 2014, avgeroofe am 20. April 2024.</ref> Dat Werk in Riehl woodt wäge de maue Weetschaff em Johr 1931 zogemaaht. Ävver de Aanfäädigung vun Scheffsschruuve han de Sönn vum Gustav, dä Kurt un dä Hans, em [[Bayenthal]] fottgeföhrt. 1937 leefen de Geschäf widder besser, un Ostermann kunnt de Iesergeeßerei Wiedenbrück & Wilms am Gröne Weg op däm Ihrefeld üvvernemme. Do han se och de Setz vun de Firma hin verlaat.<ref name="oster">Anette Essam: [http://www.rheinische-industriekultur.de/objekte/koeln/Ostermann/Ostermann.html Köln Schiffsschraubenfabrik Ostermann Lichtstraße] op rheinische-industriekultur.de, avgeroofe am 20. April 2024.</ref> Em Mai 1944 woodt de [[Geeße]]rei em Ihrefeld kapodd gebomb un de Ress vun de Aanllage en de Oss verlaat, noh Gartz an de [[Oder]]. Do kunnte se ävver nur Propellere vör Schnellboote un Minesöker aanfäädige. Noh däm Kreeg han de Russe dat ganze Werk afmontiert.<ref name="oster" /> Em Ihrefeld woodte noh däm Kreeg un däm Oprüüme vür allem [[Waffelieser]], Lampeständer un andere Huushaldsgeräte gemaaht. Eets en de 1950er Johre gov et widder größere Bedarf an Scheffsschruuve. Esu hätt de Firma Ostermann em Johr 1952 vun de Famillich Wahlen, die och Metbegründer vum Ihrefeld wore, dat Grundstöck an de Leechstroß 25 gekauf. Un 1961 bes 1962 han se do ene große Geeßereihall gebaut. Domet wor et vür de Firma möglich, wirklich große Scheffsschruuve ze maache. Ald em nächste Johr, 1963, hätt de Ostermann de Schruuv vun däm Atomscheff ''Otto Hahn'' aangefäädig. Dat Rieseding wor us ene spezielle Bronß, hadd ene Durchmesser vun sechs Meter, un woog 25 Tonne.<ref name="oster" /> 1979 ging de größte deutsche Scheffsschruvefirma, ''Theodor Zeise'' en [[Hamburg]], bankrott. Nu wor Ostermann de größte Hersteller. Ävver e paar Johr späder hatte se technische Brasel met ene neue Aat vun Zobehör vör Scheffsschruve, de Leiträder. Se verloore düchtig Geld un bovvendrop kom de weltwigge Scheffsbaunud. Se han versök noh [[Rostock]] ömzetrecke, ävver dat fluppte schon nit mieh. Am Eng moote se de Firma 1992 opgevve.<ref name="oster" /> Koot fürm Eng han se noch de größte Scheffsschruuv vun ganz Deutschland aangefäädig, met enem Durchmesser vun 10 Metere un 65 Tonne schwer. Zoletz hadd Ostermann em Ihrefeld öm 140 Metarbeider. Dat Gelän woot verklopp un de miehste Baute avgeresse. Nur ene Deil vum Empfang, de Geeßereihall un de Schleifereihall vun 1992 stonn noch un wääde hüch noh enem Ömbau anders genötz.<ref name="oster" /> == Booch == * Johannes Maubach: ''Auf den Spuren der alten Ehrenfelder Industrie''. Köln: Flock-Druck 2005, Sigge 122-123 == Websigge == {{commonscat|Lichtstraße 25 (Köln)|Ostermann}} == Woher mer dat wesse == <references /> [[Saachjrupp:Kölle]] [[Saachjrupp:Weetschaff]] gmn9wj71cnvke3q6ljoj0s5gp8h16jy 1 529811 1609693 2024-04-20T20:49:46Z Plaatekopp 23095 Neuje Afschnet /* Övversätz us de deutsche Wikipedia */ wikitext text/x-wiki == Övversätz us de deutsche Wikipedia == Dä Atikkel [[Scheffsschruuvefabrik Ostermann]] es deilwies us däm Atikkel [[:de:Schiffsschraubenfabrik Ostermann|Schiffsschraubenfabrik Ostermann]] vun de deutsche Wikipedia övversätz. [[Metmaacher:Plaatekopp|Plaatekopp]] ([[Metmaacher Klaaf:Plaatekopp|Klaafe]]) 22:49, 20. Apr 2024 (CEST) 8ab2gobwvojspybdg7s1rhwft079sbf 0 529812 1609694 2024-04-20T21:32:08Z Plaatekopp 23095 neu aangelaat wikitext text/x-wiki {{Atikkel_op|Kölsch|Akademie}} [[Datei:7antoninianii.jpg|mini|7 Antoniniane un de Köpp vun de Kaisere<br />Reih 1: [[Elagabal]] ([[Selver]], 218–222 n. Chr.), [[Decius (Kaiser)|Decius]] (Selver, 249–251 n. Chr.), [[Gallienus]] ([[Billon]], 253–268 n. Chr.).<br />Reih 2: Gallienus ([[Koffer]], 253–268 n. Chr.), [[Aurelian]] (verselvert, 270–275 n. Chr.), Nohprägung vun de [[Barbare]] (Koffer), noch ene Barbaremünz (Kupfer).]] Dä '''Antoninian''' wor em antike [[Römerrich]] ene [[Selver]]münz, die vum [[Kaiser]] Caracalla (211–217) öm 214&nbsp;noh&nbsp;[[Christus]] engeführt woode es. Mer wosste för ene lange Zigg nit, wie de Römer selvs de Münze genannt han. Dä Name "Antoninian" bekome se eets em [[Meddelalder]] un es vum richtige Name vum Caracalla härgenomme: Marcus Aurelius Antoninus. De Wesseschaff gläuv hück, dat de Münz vun de Römere ''Bicharactus'' genannt woodt.<ref>Bernd Sprenger: ''Das Geld der Deutschen. Geldgeschichte Deutschlands von den Anfängen bis zur Gegenwart.'' 3.&nbsp;Auflage. Schöningh, Paderborn 2002, ISBN 978-3-506-78623-4, S.&nbsp;31.</ref> Em 3. Johrhundert woodt dä Antoninian wäge de Inflation mieh als jede andere Münz geschloge. Dä Kaiser [[Aurelian]] gov sich Möh met däm Stabilisiere vum Geldwäät, ävver eets met de Münzreform vum Kaiser Diokletian am Eng vum Johrhundert woodt de Antoninian avgeschaff. De Antoninian hadd ene Wäät vun zwei [[Denarius|Denare]] un zo Aanfang e Geweech vun öm 5,5 Gramm. Ävver noh däm Selveraandeil woren et nur anderthalv Denare. Noh un noh woote dat Geweech un dä Selvergehalt winniger. Öm 238 vür Chress hatt de Münz noch ene Selverandeil vun 40 Prozent, un öm 270 v. Chr. wore et kein drei Prozent. Am Eng vum 3. Johrhundert wor dä Antoninian nur noch ene futze Münz us [[Bronß]] ganz ohne Selver.<ref>Jens-Uwe Krause: ''Geschichte der Spätantike. Eine Einführung.'' A.&nbsp;Francke, Tübingen 2018, ISBN 978-3-8252-4761-4, S.&nbsp;29.</ref> Dat Münzbeld wor de Kopp vum Augustus (dat wor de Titel vun de Kaisere) met ene Krun us Sonnestrohle. Ene Kaiserin hadd kein Strohlekrun, ävver ene Mondsichel unger däm Portrait. Dat woren ald fröher de Symbole vun Doppelstöcke wie däm [[Dupondius]]. Dä wor nit god vür zwei Denare, ävver vür zwei Pund. == Bööcher == * Wilhelm Kubitschek: ''Antoninianus 2''. En: ''Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft''. Band I, 2, Stuttgart 1894, Sp. 2568–2571 == Websigge == {{Commonscat|Antoninianus|Antoniniane}} == Woher mer dat wesse == <references /> [[Saachjropp:Jeld]] 1biuhn8hmryp8p5funrk26qa44fpf9i 1 529813 1609695 2024-04-20T21:33:34Z Plaatekopp 23095 Neuje Afschnet /* Övversätz us de deutsche Wikipedia */ wikitext text/x-wiki == Övversätz us de deutsche Wikipedia == Dä Atikkel [[Antoninian]] es deilwies us däm Atikkel [[:de:Antoninian|Antoninian]] vun de deutsche Wikipedia övversätz. [[Metmaacher:Plaatekopp|Plaatekopp]] ([[Metmaacher Klaaf:Plaatekopp|Klaafe]]) 23:33, 20. Apr 2024 (CEST) sn7xkljmv7xr86wtsbktyi5csawglby