Wikipiidia
kuswiki
https://kus.wikipedia.org/wiki/Zug_lakir
MediaWiki 1.44.0-wmf.3
first-letter
Miidia
Lakir kanɛ bɛ di kɔn
Sɔnsʋg zin'ig
Tʋmtʋm
Tʋmtʋm sɔnsʋg zin'ig
Wikipiidia
Wikipiidia sɔnsʋg zin'ig
Faal
Faal sɔnsʋg zin'ig
MiidiaWiki
MiidiaWiki sɔnsʋg zin'ig
Tɛmpilet
Tɛmpilet sɔnsʋg zin'ig
Sʋŋir zin'ig
Sʋŋir sɔnsʋg zin'ig
Bɛn
Bɛn sɔnsʋg zin'ig
TimedText
TimedText talk
Module
Module talk
Atalata Daar
0
1784
13907
2024-11-15T14:42:54Z
Ndeego
425
I created an article
13907
wikitext
text/x-wiki
'''Atalata daar''' anɛ dabisir kanɛ bɛ bakwai pʋʋgin, Atɛni daar nɛ Alaarib daar tɛnsʋk. Dunia wʋsa sɔb wada ISO 8601 pa’al ye, Atɛni daari an bakwai pin’ilig dabisir; ka Atalata paas dabisa ayi bakwai pʋʋgin.[1] Gbana banɛ pa’an dabisa la ni, Alasid daari an bakwai pin’ilig dabisir, ka di pa’al ye Atalata daar paas nɛ dabisa atan’ bakwai pʋʋgin. Mɔɔm tɛnsin la, Asibid daari an bakwai pin’ilig dabisir ka Atalata daar an bakwai pʋʋgin dabisa anaasi.
Di na’asaal yʋ’ʋr la yinɛ Middle English Tewesday, ka Old English mɛ an Tiwesdæg, di gbin anɛ "Tīw's Dabisir", Tiw bɛɛ Týr dabisir, ba ba’ar kanɛ gɔsid zaba, wada, nɛ sida sarikadib bɛ ba sɔlima banɛ pa’ani ba bada nami da an si’em la ni. Tiw da anɛ ba zaba paŋ bada nam la pʋʋgin, ka ba nɔki pʋd dabisir la yinɛ latin yʋ’ʋr dies Martis ni.
Din yi si’el na
Atalata daar bɛɛ Tuesday yinɛ Old English Tiwesdæg ni ka di gbin an "Tiw Dabisir".[2] Tiw anɛ German dim win kanɛ ka ba buon *Tîwaz, bɛɛ Týr dinɛ bɛɛ ba sɔlima gbana pʋʋgin. *Tîwaz yinɛ sɔb kanɛ an *dei-, *deyā-, *dīdyā-, ka di gbin an 'ni’e nyain', ani ka sɔb kanɛ an "wina" mɛ yina.[3]
Indo-Aryan bʋʋdi pian’ad Pali nɛ Sanskrit, ba nyɛ dabisir la yʋ’ʋr nɛ yi Angaraka ('one an wiig'),[4] style (suor pa’alig) tis Mangala, one an zaba ba’ar, nɛ Mars, planet kanɛ an wiig la.
Winpʋ’ʋsim dabisir
Karindɔɔd kʋda si’eba ni, ba da di’emid Atalata daar ka di an John onɛ da sʋʋd nidib wina’am kuom la dabisir. Yʋʋma gbauŋin mɔr yʋʋma nwa’ yela, ka di bɛnɛ bakwai anii pʋʋgin, ka ba si’ilim Atalata daar wʋsa yʋʋm pʋʋgin. Ba malima ya’a naae Atalata daar la, ba na yel ye: "Kiristo one an Wina’am asida la, dɔlisid o ma kanɛ an kasi la ni, nɛ nɔdi’es kanɛ mɔr girima, one gaad tuon nɛ John one sʋʋd nidib wina’am kuom la…" ka nyaan kul.
Hinduism wina pʋ’ʋsim ni, Atalata daar anɛ dabisir kanɛ ka ba zʋn’ɔd ka pʋ’ʋsid Hanuman ka si’eba mɛ zʋn’ɔd Kartikeya, Kali, Durga, Parvati, nɛ Ganesha. Hindus pʋ’ʋsim dim bɛdigʋ lɔɔd nɔɔr Atalata daar.[5][6][7] Hindu pʋ’ab banɛ mɔr sidib maan maliŋ kanɛ buon Mangala Gauri Vrat ka an nɔlɔɔr la, Atalata daar wʋsa, ba nwadig kanɛ buon Shravana la ni, nwadig kan anɛ ba wina Gauri nɛ Shiva nwadis. Atalata daar anɛ dabisir kanɛ an Mangala (Mars) din, banɛ pʋ’ʋsid Hinduism la ni.
Malima vɛɛnsa
Greek dim tɛŋin, Atalata daar (the day of the week of the Fall of Constantinople) anɛ zutoog dabisir.[8] Di mɛ anɛ la tis tɛns banɛ pian’ad Fariŋ pian’ad; ba si’ak ye di anɛ Atalata daar nɛ ba win kanɛ buon Mars, zaba win la, mɔr nɔnaalig, ka dinzug, ka ba gɔs ka di an kum dabisir.[9] Greeks dim nɛ Spanish buudi dim, nwadig la dabisa piinɛ yi ya’a lu Atalata daar ka ka’a Arizum daarɛ, ba gɔs ka di mɔr zutoog. Judaism winpʋ’ʋsim dim ni, Atalata daar anɛ zusuŋ dabisir, bɔzugɔ, Bereshit (parashah), ka Kiristo biis malima ni an Genesis gbaʋŋ pin’ilig la,[10] di sɔb anina ye "di da an sum" abʋyi’.[11]
In the Thai solar calendar, the day is named for the Pali word for the planet Mars, which also means "Ashes of the Dead"; the color associated with Tuesday is pink.
In the folk rhyme Monday's Child, "Tuesday's child is full of grace".
Dabisa si’alig
United States
Atalata daar ɛɛnti taa lu nɛ United States vootug dabisir.
hfkx52gjdgf3kzcxtzwtczfaw2c3ocl
13908
13907
2024-11-15T15:12:57Z
Ndeego
425
I added links and reference
13908
wikitext
text/x-wiki
'''Atalata daar''' anɛ dabisir kanɛ bɛ bakwai pʋʋgin, [[Atine daar|Atinɛ daar]] nɛ [[Alaarib daar]] tɛnsʋk. Dunia wʋsa sɔb wada ISO 8601 pa’al ye, Atɛni daari an bakwai pin’ilig dabisir; ka Atalata paas dabisa ayi bakwai pʋʋgin.<ref>[https://www.iso.org/obp/ui/en/#iso:std:iso:8601:-1:ed-1:v1:en "ISO 8601-1:2019(en) Date and time — Representations for information interchange — Part 1: Basic rules"]. ''www.iso.org''. Retrieved 2024-05-14.</ref> Gbana banɛ pa’an dabisa la ni, [[Alasid daar|Alasid daari]] an bakwai pin’ilig dabisir, ka di pa’al ye Atalata daar paas nɛ dabisa atan’ bakwai pʋʋgin. Mɔɔm tɛnsin la, Asibid daari an bakwai pin’ilig dabisir ka Atalata daar an bakwai pʋʋgin dabisa anaasi.
Di na’asaal yʋ’ʋr la yinɛ Middle English Tewesday, ka Old English mɛ an Tiwesdæg, di gbin anɛ "Tīw's Dabisir", Tiw bɛɛ Týr dabisir, ba ba’ar kanɛ gɔsid zaba, wada, nɛ sida sarikadib bɛ ba sɔlima banɛ pa’ani ba bada nami da an si’em la ni. Tiw da anɛ ba zaba paŋ bada nam la pʋʋgin, ka ba nɔki pʋd dabisir la yinɛ latin yʋ’ʋr dies Martis ni.
== Din yi si’el na ==
Atalata daar bɛɛ Tuesday yinɛ Old English Tiwesdæg ni ka di gbin an "Tiw Dabisir".<ref>[http://www.etymonline.com/index.php?term=Tuesday "Tuesday"]. ''Online Etymology Dictionary''. Retrieved 31 August 2010.</ref> Tiw anɛ German dim win kanɛ ka ba buon *Tîwaz, bɛɛ Týr dinɛ bɛɛ ba sɔlima gbana pʋʋgin. *Tîwaz yinɛ sɔb kanɛ an *dei-, *deyā-, *dīdyā-, ka di gbin an 'ni’e nyain', ani ka sɔb kanɛ an "wina" mɛ yina.<ref>Klein, E., "deity" and "Tuesday", ''Comprehensive Etymological Dictionary of the English Language'' (Elsevier Publishing, 1966), pp. 417—18, 1662.</ref>
Indo-Aryan bʋʋdi pian’ad Pali nɛ Sanskrit, ba nyɛ dabisir la yʋ’ʋr nɛ yi Angaraka ('one an wiig'),<ref>[[:en:Ralph_Lilley_Turner|Turner, Sir Ralph Lilley]] (1962). [https://archive.today/20121215002336/http://dsal.uchicago.edu/cgi-bin/philologic/contextualize.pl?p.0.soas.82184 "aṅgāraka 126"]. ''A comparative dictionary of the Indo-Aryan languages. London: [[:en:Oxford_University_Press|Oxford University Press]]''. Digital Dictionaries of South Asia, [[:en:University_of_Chicago|University of Chicago]]. p. 7. Archived from [https://dsal.uchicago.edu/cgi-bin/philologic/contextualize.pl?p.0.soas.82184 the original] on 15 December 2012. Retrieved 21 February 2010. <q>126 aṅgāraka 1. Pali 'red like charcoal'; Sanskrit aṅārī. (speculative) 2. Pali aṅgāraka masculine 'Mars'; Sanskrit aṅāro masculine 'Tuesday'.</q></ref> style (suor pa’alig) tis Mangala, one an zaba ba’ar, nɛ Mars, planet kanɛ an wiig la.
== Winpʋ’ʋsim dabisir ==
Karindɔɔd kʋda si’eba ni, ba da di’emid Atalata daar ka di an John onɛ da sʋʋd nidib wina’am [[kuom]] la dabisir. Yʋʋma gbauŋin mɔr yʋʋma nwa’ yela, ka di bɛnɛ bakwai anii pʋʋgin, ka ba si’ilim Atalata daar wʋsa yʋʋm pʋʋgin. Ba malima ya’a naae Atalata daar la, ba na yel ye: "Kiristo one an Wina’am asida la, dɔlisid o ma kanɛ an kasi la ni, nɛ nɔdi’es kanɛ mɔr girima, one gaad tuon nɛ John one sʋʋd nidib wina’am kuom la…" ka nyaan kul.
Hinduism wina pʋ’ʋsim ni, Atalata daar anɛ dabisir kanɛ ka ba zʋn’ɔd ka pʋ’ʋsid Hanuman ka si’eba mɛ zʋn’ɔd Kartikeya, Kali, Durga, Parvati, nɛ Ganesha. Hindus pʋ’ʋsim dim bɛdigʋ lɔɔd nɔɔr Atalata daar.<ref>[http://www.londonsrimurugan.org/pdf/EachDayoftheWeek.pdf "Each Day of a Week Dedicated to a Particular Hindu God"] (PDF). ''londonsrimurugan.org''. Retrieved 6 October 2023.</ref><ref>[https://pujayagna.com/blogs/hindu-fasting-days/fasting-in-hinduism "Hindu Fasting"].</ref><ref>[https://www.learnreligions.com/hindu-deities-rituals-for-week-1770073 "Weekly Rituals in the Practice of Hinduism".]</ref> Hindu pʋ’ab banɛ mɔr sidib maan maliŋ kanɛ buon Mangala Gauri Vrat ka an nɔlɔɔr la, Atalata daar wʋsa, ba nwadig kanɛ buon Shravana la ni, nwadig kan anɛ ba wina Gauri nɛ Shiva nwadis. Atalata daar anɛ dabisir kanɛ an Mangala (Mars) din, banɛ pʋ’ʋsid Hinduism la ni.
== Malima vɛɛnsa ==
Greek dim tɛŋin, Atalata daar (the day of the week of the Fall of Constantinople) anɛ zutoog dabisir.<ref>[https://www.economist.com/europe/1999/12/23/the-fall-of-constantinople "The fall of Constantinople"]. ''The Economist''. 23 December 1999. Retrieved January 27, 2019.</ref> Di mɛ anɛ la tis tɛns banɛ pian’ad Fariŋ pian’ad; ba si’ak ye di anɛ Atalata daar nɛ ba win kanɛ buon Mars, zaba win la, mɔr nɔnaalig, ka dinzug, ka ba gɔs ka di an kum dabisir.<ref>MARTÍNEZ, HELENA (2008-05-13). [https://elpais.com/sociedad/2008/05/13/actualidad/1210629603_850215.html "Reportaje | Marte cena con los apóstoles"]. ''El País'' (in Spanish). ISSN 1134-6582. Retrieved 2018-07-18.</ref> Greeks dim nɛ Spanish buudi dim, nwadig la dabisa piinɛ yi ya’a lu Atalata daar ka ka’a Arizum daarɛ, ba gɔs ka di mɔr zutoog. Judaism winpʋ’ʋsim dim ni, Atalata daar anɛ zusuŋ dabisir, bɔzugɔ, Bereshit (parashah), ka Kiristo biis malima ni an Genesis gbaʋŋ pin’ilig la,<ref>[https://www.chabad.org/library/bible_cdo/aid/8165/jewish/Chapter-1.htm "Bereshit - Genesis - Chapter 1 (Parshah Bereshit) - Tanakh Online - Torah - Bible"]. Retrieved 6 October 2023.</ref> di sɔb anina ye "di da an sum" abʋyi’.<ref>''Bereishi''t 1:9-13 (in the Christian tradition known as Genesis). Discussed in Marvin J. Heller, "Frankfurt on the Oder—First Edition: Background", in ''Printing the Talmud: Complete Editions, Tractates, and Other Works and the Associated Presses from the Mid-17th Century through the 18th Century'' (Leiden: Brill), 47-56. DOI: [[doi:10.1163/9789004376731_005https://doi.org/10.1163/9789004376731_005|https://doi.org/10.1163/9789004376731_005]] and [[:en:ISBN_(identifier)|ISBN]] [[:en:Special:BookSources/9789004376724|9789004376724]]</ref>
== Dabisa si’alig ==
'''United States'''
Atalata daar ɛɛnti taa lu nɛ United States vootug dabisir.
rx27zpch984hcraauqwzmk2nhadesvr
13909
13908
2024-11-15T15:15:11Z
Ndeego
425
i edited
13909
wikitext
text/x-wiki
'''Atalata daar''' anɛ dabisir kanɛ bɛ bakwai pʋʋgin, [[Atinɛ daar]] nɛ [[Alaarib daar]] tɛnsʋk. Dunia wʋsa sɔb wada ISO 8601 pa’al ye, Atɛni daari an bakwai pin’ilig dabisir; ka Atalata paas dabisa ayi bakwai pʋʋgin.<ref>[https://www.iso.org/obp/ui/en/#iso:std:iso:8601:-1:ed-1:v1:en "ISO 8601-1:2019(en) Date and time — Representations for information interchange — Part 1: Basic rules"]. ''www.iso.org''. Retrieved 2024-05-14.</ref> Gbana banɛ pa’an dabisa la ni, [[Alasid daar|Alasid daari]] an bakwai pin’ilig dabisir, ka di pa’al ye Atalata daar paas nɛ dabisa atan’ bakwai pʋʋgin. Mɔɔm tɛnsin la, Asibid daari an bakwai pin’ilig dabisir ka Atalata daar an bakwai pʋʋgin dabisa anaasi.
Di na’asaal yʋ’ʋr la yinɛ Middle English Tewesday, ka Old English mɛ an Tiwesdæg, di gbin anɛ "Tīw's Dabisir", Tiw bɛɛ Týr dabisir, ba ba’ar kanɛ gɔsid zaba, wada, nɛ sida sarikadib bɛ ba sɔlima banɛ pa’ani ba bada nami da an si’em la ni. Tiw da anɛ ba zaba paŋ bada nam la pʋʋgin, ka ba nɔki pʋd dabisir la yinɛ latin yʋ’ʋr dies Martis ni.
== Din yi si’el na ==
Atalata daar bɛɛ Tuesday yinɛ Old English Tiwesdæg ni ka di gbin an "Tiw Dabisir".<ref>[http://www.etymonline.com/index.php?term=Tuesday "Tuesday"]. ''Online Etymology Dictionary''. Retrieved 31 August 2010.</ref> Tiw anɛ German dim win kanɛ ka ba buon *Tîwaz, bɛɛ Týr dinɛ bɛɛ ba sɔlima gbana pʋʋgin. *Tîwaz yinɛ sɔb kanɛ an *dei-, *deyā-, *dīdyā-, ka di gbin an 'ni’e nyain', ani ka sɔb kanɛ an "wina" mɛ yina.<ref>Klein, E., "deity" and "Tuesday", ''Comprehensive Etymological Dictionary of the English Language'' (Elsevier Publishing, 1966), pp. 417—18, 1662.</ref>
Indo-Aryan bʋʋdi pian’ad Pali nɛ Sanskrit, ba nyɛ dabisir la yʋ’ʋr nɛ yi Angaraka ('one an wiig'),<ref>[[:en:Ralph_Lilley_Turner|Turner, Sir Ralph Lilley]] (1962). [https://archive.today/20121215002336/http://dsal.uchicago.edu/cgi-bin/philologic/contextualize.pl?p.0.soas.82184 "aṅgāraka 126"]. ''A comparative dictionary of the Indo-Aryan languages. London: [[:en:Oxford_University_Press|Oxford University Press]]''. Digital Dictionaries of South Asia, [[:en:University_of_Chicago|University of Chicago]]. p. 7. Archived from [https://dsal.uchicago.edu/cgi-bin/philologic/contextualize.pl?p.0.soas.82184 the original] on 15 December 2012. Retrieved 21 February 2010. <q>126 aṅgāraka 1. Pali 'red like charcoal'; Sanskrit aṅārī. (speculative) 2. Pali aṅgāraka masculine 'Mars'; Sanskrit aṅāro masculine 'Tuesday'.</q></ref> style (suor pa’alig) tis Mangala, one an zaba ba’ar, nɛ Mars, planet kanɛ an wiig la.
== Winpʋ’ʋsim dabisir ==
Karindɔɔd kʋda si’eba ni, ba da di’emid Atalata daar ka di an John onɛ da sʋʋd nidib wina’am [[kuom]] la dabisir. Yʋʋma gbauŋin mɔr yʋʋma nwa’ yela, ka di bɛnɛ bakwai anii pʋʋgin, ka ba si’ilim Atalata daar wʋsa yʋʋm pʋʋgin. Ba malima ya’a naae Atalata daar la, ba na yel ye: "Kiristo one an Wina’am asida la, dɔlisid o ma kanɛ an kasi la ni, nɛ nɔdi’es kanɛ mɔr girima, one gaad tuon nɛ John one sʋʋd nidib wina’am kuom la…" ka nyaan kul.
Hinduism wina pʋ’ʋsim ni, Atalata daar anɛ dabisir kanɛ ka ba zʋn’ɔd ka pʋ’ʋsid Hanuman ka si’eba mɛ zʋn’ɔd Kartikeya, Kali, Durga, Parvati, nɛ Ganesha. Hindus pʋ’ʋsim dim bɛdigʋ lɔɔd nɔɔr Atalata daar.<ref>[http://www.londonsrimurugan.org/pdf/EachDayoftheWeek.pdf "Each Day of a Week Dedicated to a Particular Hindu God"] (PDF). ''londonsrimurugan.org''. Retrieved 6 October 2023.</ref><ref>[https://pujayagna.com/blogs/hindu-fasting-days/fasting-in-hinduism "Hindu Fasting"].</ref><ref>[https://www.learnreligions.com/hindu-deities-rituals-for-week-1770073 "Weekly Rituals in the Practice of Hinduism".]</ref> Hindu pʋ’ab banɛ mɔr sidib maan maliŋ kanɛ buon Mangala Gauri Vrat ka an nɔlɔɔr la, Atalata daar wʋsa, ba nwadig kanɛ buon Shravana la ni, nwadig kan anɛ ba wina Gauri nɛ Shiva nwadis. Atalata daar anɛ dabisir kanɛ an Mangala (Mars) din, banɛ pʋ’ʋsid Hinduism la ni.
== Malima vɛɛnsa ==
Greek dim tɛŋin, Atalata daar (the day of the week of the Fall of Constantinople) anɛ zutoog dabisir.<ref>[https://www.economist.com/europe/1999/12/23/the-fall-of-constantinople "The fall of Constantinople"]. ''The Economist''. 23 December 1999. Retrieved January 27, 2019.</ref> Di mɛ anɛ la tis tɛns banɛ pian’ad Fariŋ pian’ad; ba si’ak ye di anɛ Atalata daar nɛ ba win kanɛ buon Mars, zaba win la, mɔr nɔnaalig, ka dinzug, ka ba gɔs ka di an kum dabisir.<ref>MARTÍNEZ, HELENA (2008-05-13). [https://elpais.com/sociedad/2008/05/13/actualidad/1210629603_850215.html "Reportaje | Marte cena con los apóstoles"]. ''El País'' (in Spanish). ISSN 1134-6582. Retrieved 2018-07-18.</ref> Greeks dim nɛ Spanish buudi dim, nwadig la dabisa piinɛ yi ya’a lu Atalata daar ka ka’a Arizum daarɛ, ba gɔs ka di mɔr zutoog. Judaism winpʋ’ʋsim dim ni, Atalata daar anɛ zusuŋ dabisir, bɔzugɔ, Bereshit (parashah), ka Kiristo biis malima ni an Genesis gbaʋŋ pin’ilig la,<ref>[https://www.chabad.org/library/bible_cdo/aid/8165/jewish/Chapter-1.htm "Bereshit - Genesis - Chapter 1 (Parshah Bereshit) - Tanakh Online - Torah - Bible"]. Retrieved 6 October 2023.</ref> di sɔb anina ye "di da an sum" abʋyi’.<ref>''Bereishi''t 1:9-13 (in the Christian tradition known as Genesis). Discussed in Marvin J. Heller, "Frankfurt on the Oder—First Edition: Background", in ''Printing the Talmud: Complete Editions, Tractates, and Other Works and the Associated Presses from the Mid-17th Century through the 18th Century'' (Leiden: Brill), 47-56. DOI: [[doi:10.1163/9789004376731_005https://doi.org/10.1163/9789004376731_005|https://doi.org/10.1163/9789004376731_005]] and [[:en:ISBN_(identifier)|ISBN]] [[:en:Special:BookSources/9789004376724|9789004376724]]</ref>
== Dabisa si’alig ==
'''United States'''
Atalata daar ɛɛnti taa lu nɛ United States vootug dabisir.
== Gbanvɛɛnsa ==
a6ltnepqru3dqbx3mhhuxjwkhjhvz1i