വിക്കിപീഡിയ mlwiki https://ml.wikipedia.org/wiki/%E0%B4%AA%E0%B5%8D%E0%B4%B0%E0%B4%A7%E0%B4%BE%E0%B4%A8_%E0%B4%A4%E0%B4%BE%E0%B5%BE MediaWiki 1.44.0-wmf.2 first-letter മീഡിയ പ്രത്യേകം സംവാദം ഉപയോക്താവ് ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം വിക്കിപീഡിയ വിക്കിപീഡിയ സംവാദം പ്രമാണം പ്രമാണത്തിന്റെ സംവാദം മീഡിയവിക്കി മീഡിയവിക്കി സംവാദം ഫലകം ഫലകത്തിന്റെ സംവാദം സഹായം സഹായത്തിന്റെ സംവാദം വർഗ്ഗം വർഗ്ഗത്തിന്റെ സംവാദം കവാടം കവാടത്തിന്റെ സംവാദം കരട് കരട് സംവാദം TimedText TimedText talk ഘടകം ഘടകത്തിന്റെ സംവാദം 0 2756 4134484 4121193 2024-11-10T21:31:17Z 92.14.225.204 /* കേരളത്തിലെ പ്രസിദ്ധമായ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ */ 4134484 wikitext text/x-wiki [[File:Sivakempfort.jpg|220x124px|thumb|right|ശിവൻ]]{{prettyurl|Shiva}}{{നിഷ്പക്ഷത}} {{Infobox deity | type = Hindu | image = File:Bholenathji.jpg | caption = Statue of Shiva, Murudeshwara Temple, Karnataka | day = {{hlist|[[Monday]]|[[Thrayodashi]]}} | mantra = *[[Om Namah Shivaya]] *[[Mahamrityunjaya Mantra]] | affiliation = {{hlist|[[Trimurti]]|[[Ishvara]]|[[Parabrahman]]|[[Paramatman]] (Shaivism)}} | deity_of = God of Destruction {{hlist|God of [[Kāla|Time]]|[[Yogeshvara|Lord of Yogis]]|[[Nataraja|The Cosmic Dancer]]|Patron of [[Yoga]], [[Meditation]] and [[Arts]]|Master of Poison and Medicine}} [[Para Brahman|The Supreme Being]] ([[Shaivism]])<ref>{{Cite encyclopedia|title=Hinduism |url=https://books.google.com/books?id=dbibAAAAQBAJ&pg=PA445|year=2008 |encyclopedia=Encyclopedia of World Religions|publisher=Encyclopaedia Britannica, Inc.|isbn=978-1593394912 |pages=445–448}}</ref> | weapon = *[[Trishula]] *[[Pashupatastra]] *[[Parashu]] *[[Pinaka (Hinduism)|Pinaka bow]]{{sfn|Fuller|2004|p=58}} | symbols = {{hlist|[[Lingam]]{{sfn|Fuller|2004|p=58}}|[[Crescent|Crescent Moon]]|[[Tripundra]]|[[Damaru]]|[[Vasuki]]|[[Third eye]]}} | children = {{unbulleted list| *[[Kartikeya]] (son){{sfn|Cush|Robinson|York|2008|p=78}} *[[Ganesha]] (son){{sfn|Williams|1981|p=62}} *''[[:Category:Children of Shiva|See list of others]]''}} | abode = * [[Mount Kailash]]{{sfn|Zimmer|1972|pp=124–126}} *[[Shmashana]] | mount = [[Nandi (Hinduism)|Nandi]]{{sfn|Javid|2008|pp=20–21}} | festivals = {{hlist|[[Maha Shivaratri]]|[[Shravana (month)|Shravana]]|[[Kartik Purnima]]|[[Pradosha]]|[[Teej]]|[[Bhairava Ashtami]]{{sfn|Dalal|2010|pp=137, 186}}}} | other_names = {{hlist|[[Bhairava]]|Mahadeva|[[Mahakala]]|Maheśvara|[[Pashupati]]|[[Rudra]]|Shambhu|Shankara}} | member_of = [[Trimurti]] | consort = [[Parvati]]/[[Sati (Hindu goddess)|Sati]]{{refn|group=note|Sati, the first wife of Shiva, was reborn as Parvati after she immolated herself. According to [[Shaivism]], Parvati has various appearances like [[Durga]] and [[Kali]], her supreme aspect being [[Adi Shakti]]; these are also associated with Shiva. All these goddesses are the same [[Ātman (Hinduism)|Atma (Self)]] in different bodies.{{sfn|Kinsley|1998|p=35}}}} |spouse=[[sati]] {{!}} [[parvati]]}} പുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ആരാധിച്ചു വരുന്ന പിതൃദൈവമാണ് ശിവൻ. [[ഹൈന്ദവം|ഹൈന്ദവവിശ്വാസം]] അനുസരിച്ച് ത്രിമൂർത്തികളിൽപ്പെട്ട ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ദൈവമാണ് '''ശിവൻ, പരമശിവൻ അഥവാ ശ്രീ പരമേശ്വരൻ'''. ([[ദേവനാഗരി]]: शिव; [[IAST]]: {{IAST|Śiva}}). ശിവന്റെ പാതി ശരീരം പരാശക്തി ആയ ഭാഗവതിയുടേതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ശൈവവിഭാഗം പരമശിവനെ പ്രധാനദൈവമായി, ദേവന്മാരുടെ ദേവനായി, മഹാദേവനായി, ഈശ്വരനായി, ദക്ഷിണാമൂർത്തിയായി, പരമാത്മാവായി, ശിവശക്തിയായി ആരാധിക്കുന്നു. ശൈവ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ച സൃഷ്ടി നടത്തിയിരിക്കുന്നത് ശിവശക്തിമാരാണ്. ശിവം എന്നാൽ മംഗളകരം എന്നാണ് അർത്ഥം. ‘ഓം നമഃ ശിവായ’ എന്ന പ്രസിദ്ധമായ പഞ്ചാക്ഷരി മന്ത്രം ശിവാരാധനയ്ക്ക് ഉള്ളതാണ്. എന്നാൽ പരാശക്തിയെ കുറിക്കുന്ന ഹ്രീം എന്ന ശബ്ദവും കൂടി ചേർത്ത് ഓം ഹ്രീം നമഃ ശിവായ എന്നും ജപിക്കാറുണ്ട്. അതിനാൽ ഇതിനെ ശക്തി പഞ്ചാക്ഷരി മന്ത്രം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് ശിവശക്തിമാർക്കുള്ള ആരാധനയാണ്. പുരാണങ്ങൾ പ്രകാരം ശിവൻ ശരീരത്തിലെ ജീവനും പാർവതി ബലവുമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ശിവ സാന്നിധ്യമില്ലാത്ത ശരീരം ശവസമാനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അപകടങ്ങളും അകാല മരണവും മഹാരോഗങ്ങളും ഒഴിവാകാനും ദീർഘായുസ് ലഭിക്കാനും നിത്യവും മൃത്യുഞ്ജയനായ ശ്രീ പരമേശ്വരനെ ഭജിക്കണം എന്നാണ് ശൈവ, ഹൈന്ദവ വിശ്വാസം. പാർവതി അല്ലെങ്കിൽ പരാശക്തിയെ ആരാധിക്കുന്നതിലൂടെ ഐശ്വര്യവും സമ്പത്തും സർവ മംഗളങ്ങളും ലഭിക്കും എന്നാണ് സങ്കല്പം. നിത്യവും ശിവാരാധന ചെയ്യുന്ന ഭക്തർ മരണാനന്തരം ശിവനായി തീരുന്നുവെന്നും കൈലാസത്തിൽ ശിവനിൽ ലയിച്ചു മോക്ഷം പ്രാപിക്കുന്നുവെന്നുമാണ് വിശ്വാസം. ഇന്ത്യയിൽ മിക്കവാറും എല്ലായിടത്തും ചെറുതും വലുതുമായ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ കാണാം. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ശിവക്ഷേത്രം വാരാണസി അഥവാ കാശി വിശ്വനാഥക്ഷേത്രം ആണെന്ന് പറയാം. കേരളത്തിൽ തൃശൂർ വടക്കുംന്നാഥ ക്ഷേത്രം, വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രം, എറണാകുളം ശിവക്ഷേത്രം, ഏറ്റുമാനൂർ ശിവക്ഷേത്രം, കോഴിക്കോട് തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയവ അതി പ്രസിദ്ധമായ ശൈവ ആരാധനാ കേന്ദ്രങ്ങളാണ്. കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം, അങ്ങാടിപ്പുറം തിരുമാന്ധാകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയ ഇടങ്ങളിലും തുല്യ പ്രാധാന്യത്തോടെ ശിവാരാധന കാണാം. ശിവപാർവതിമാർ സന്തോഷത്തോടെ ഇരിക്കുന്ന പ്രദോഷകാലമായ വൈകുന്നേരം 5.45 മുതൽ ഹൈന്ദവ വിശ്വാസികൾ വീടുകളിൽ സന്ധ്യക്ക്‌ നിലവിളക്ക് തെളിയിക്കുന്ന ചടങ്ങുകൾ കാണാം. നിലവിളക്ക് ആകട്ടെ ശിവശക്തിമാരുടെ പ്രതീകം ആയി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="Flood 1996, p. 17">{{harvnb|Flood|1996|pp=17, 153}}</ref><ref>{{cite book|author=K. Sivaraman|title=Śaivism in Philosophical Perspective: A Study of the Formative Concepts, Problems, and Methods of Śaiva Siddhānta |url=https://books.google.com/books?id=I1blW4-yY20C&pg=PA131 |year=1973|publisher=Motilal Banarsidass |isbn=978-81-208-1771-5|page=131}}</ref> ശൈവ, ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം ത്രിമൂർത്തികളിൽ സംഹാരത്തിന്റെ, മൃത്യു വിജയത്തിന്റെ, ആയുസിന്റെ, മംഗളങ്ങളുടെ അഥവാ ലയനത്തിന്റെ ദൈവമായാണ് ശിവനെ പരാമർശിക്കുന്നത്. ചില വിശ്വാസ സംഹിതകൾ പ്രകാരം സമ്പത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ ദൈവവും ശിവൻ തന്നെയാണ്.<ref name="Zimmer 1972 p. 124">Zimmer (1972) pp. 124-126</ref><ref>Jan Gonda (1969), [https://www.jstor.org/stable/40457085 The Hindu Trinity], Anthropos, Bd 63/64, H 1/2, pages 212–226</ref> ശൈവസംബ്രദായത്തിലെ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ചം നിർമ്മിക്കുന്നതും പരിപാലിക്കുന്നതും പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്നതും സംഹരിക്കുന്നതും എല്ലാം ശിവനും ശക്തിയും ചേർന്നാണ്. വിശ്വാസികൾ പൊതുവേ ആയുസിന്റെ ദൈവമായാണ് മഹാദേവനെ കണക്കാക്കുന്നത്. അതിനാൽ ശിവനെ മൃത്യുഞ്ജയൻ അഥവാ മൃത്യുവിജയി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മരണഭയം അകലുവാനും, ദീർഘായുസ് ഉണ്ടാകുവാനും, അപകടങ്ങൾ, അകാലമരണം എന്നിവ ഒഴിയുവാനും, മഹാരോഗങ്ങൾ അകലുവാനും ഹൈന്ദവർ മൃത്യുഞ്ജയനായ ശിവനെ ആരാധിച്ചു വരുന്നു. രോഗനാശകരനായ ശിവനെ വൈദ്യനാഥൻ എന്ന് വിശ്വാസികൾ വിളിക്കുന്നു.{{Sfn|Arvind Sharma|2000|p=65}}{{Sfn|Issitt|Main|2014|pp=147, 168}}{{Sfn|Flood|1996|p=151}} ശക്തി സമ്പ്രദായത്തിലെ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ച ഊർജ്ജവും ക്രിയാത്മക ശക്തിയും ആദിപരാശക്തി എന്ന സർവേശ്വരിയാണ്. ശിവന്റെ ഭാര്യയും ശക്തിസ്വരൂപിണിയുമായ [[പാർവ്വതി]] അഥവാ [[ദുർഗ്ഗ]] തന്നെയാണ് ഈ ഭഗവതി. ശ്രീ പാർവ്വതി പരമശിവന്റെ തുല്യ പൂരക പങ്കാളിയും സാക്ഷാൽ ജഗദീശ്വരിയുമാണ് എന്ന് ശൈവപുരാണങ്ങൾ വർണ്ണിക്കുന്നു. അതിനാൽ ഇരുവരെയും ചേർത്തു ശിവശക്തി എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ആദിശിവനും ആദിശക്തിയും ചേർന്നാണ് പ്രപഞ്ച സൃഷ്ടി നടത്തിയതെന്നും മറ്റ് ദേവീദേവന്മാർ എല്ലാം ശിവശക്തികളിൽ നിന്നും ഉടലെടുത്തവരാണെന്നും ശൈവർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ ഒരു ശരീരത്തിലെ ജീവൻ തന്നെ ആണെന്നും പാർവതി ക്രിയാത്മക ശക്തി ആണെന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. അതിനാൽ ശിവൻ (ജീവൻ നഷ്ടപ്പെട്ട) ഇല്ലാത്ത ശരീരം 'ശവം ' എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപെട്ട ശിവ ക്ഷേത്രവും തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രവുമാണ് വാരാണസിയിലെ (കാശി) വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം. ലോകത്തിന്റെ നാഥൻ എന്ന അർത്ഥത്തിൽ 'വിശ്വനാഥൻ' എന്ന പേര് ശിവന്റെ പര്യായ പദമാണ്. വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ വിശ്വാസികൾ മൃതദേഹങ്ങൾ സംസ്കരിച്ചതിനു ശേഷം മിച്ചം വരുന്നതിൽ അല്പം ഭസ്മം കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രത്തിൽ അഭിഷേകം ചെയ്യുന്നതായി കാണാം. ഇങ്ങനെ ചെയ്യുന്നത് പരേതാത്മാവിന്റെ പാപങ്ങൾ ക്ഷമിക്കപ്പെടുവാനും ആ വ്യക്തിക്ക് ശിവലോകത്തിൽ ഭഗവാന്റെ സന്നിധിയിൽ മോക്ഷ പ്രാപ്തി ഉണ്ടാകുവാൻ സഹായിക്കും എന്നാണ് വിശ്വാസം.{{sfn|David Kinsley|1988|p=50, 103–104}}{{sfn|Tracy Pintchman|2015|pp=113, 119, 144, 171}} സ്മാർത്ത പാരമ്പര്യത്തിലെ പഞ്ചതാനപൂജയിലുള്ള അഞ്ച് തുല്യ ദൈവങ്ങളിൽ ഒരാളാണ് ശിവൻ. ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം മരണമില്ലാത്തവൻ ആയതിനാലും യമനെ സംഹരിച്ചതിനാലും ഭഗവാന് മൃത്യുഞ്ജയൻ എന്നു നാമമുണ്ട്. ശിവ പുരാണപ്രകാരം മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം ചൊല്ലി പ്രാർഥിക്കുന്നവരുടെ തലയിലെഴുത്തായി അപമൃത്യുവോ മാരക പീഡയോ ഉണ്ടെങ്കിൽ മൃത്യുഞ്ജയനായ ഭഗവാൻ അതിനെ മാറ്റി ആ ഭക്തർക്ക് ആയുരാരോഗ്യ സൗഖ്യവും ദീർഘായുസ്സും നൽകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. ശിവഭഗവാൻറെ അംഗരാഗം ഭസ്മമാണ്. ഭസ്മം സംഹാരത്തിൻറെ ചിഹ്നവും തത്ത്വവുമാണ്. ഏതൊരു ശിവ ഭക്തനാണോ നിഷ്കളങ്ക ഭക്തിയാൽ ശിവനെ ഭജിക്കുന്നത്, ആ ഭക്തൻ മരിച്ചാൽ ആ ചുടലക്കളത്തിൽ ശിവഭഗവാൻ എത്തി ആ ഭക്തൻറെ ശവഭസ്മം നെറ്റിയിൽ അണിയുമെന്നും അങ്ങനെ അണിഞ്ഞാൽ ആ ആത്മാവിന് ഇനിയൊരു ജന്മം ഇല്ലാതെ ശിവചൈതന്യത്തിൽ ലയിച്ച് മോക്ഷം നേടുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഇതാണ് ഭഗവാൻറെ ശവഭസ്മ ധാരണത്തിൻറേയും ശ്മശാന വാസത്തിൻറേയും തത്ത്വാർത്ഥം. സ്ഥിരമായി ഭസ്മം ധരിച്ചുകൊണ്ട് ശിവക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തുന്ന ഭക്തരുടെ അപമൃത്യു മാഞ്ഞു പോകുമെന്നും ആ ഭക്തരോട് ഭഗവാന് അതിരറ്റ ഭക്തവാത്സല്യം ഉണ്ടാകുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="Flood 1996, p. 17" /> കേരളത്തിലെ നമ്പൂതിരി ഇല്ലങ്ങളിലെ തേവാരമൂർത്തികളിൽ ഒന്നാണ് ശിവൻ. ശിവലിംഗവും സാളഗ്രാമവും ആരാധിയ്ക്കാത്ത നമ്പൂതിരി തറവാടുകൾ അപൂർവ്വമാണ്. കേരളത്തിലെ മിക നമ്പൂതിരി ഇല്ലങ്ങളിലേയും ആരാധനാ മൂർത്തികളിൽ ശിവലിംഗം ഉണ്ടാവാറുണ്ട്. പ്രസിദ്ധ നമ്പൂതിരി ഗൃഹങ്ങളായ ആഴ്വാഞ്ചേരി മന, കൊളത്താപ്പള്ളി മന, കണ്ണമംഗലം മന, കുറുമാത്തൂർ മന, കൽപ്പുഴ മന, കൈനിക്കര തെക്കേടത്ത് മന, കൈനിക്കര വടക്കേടത്ത് മന, കല്ലൂർ മന, അണ്ടലാടി മന, കാലടി മന, പെരിണ്ടിരി ചേന്നാസ്, പുഴക്കര ചേന്നാസ്, എളേടത്ത് മന, കരുമത്താഴത്ത് മണ്ണൂർ മന, കരുവാട്ട് പട്ടത്ത്, മുല്ലപ്പള്ളി പട്ടേരി, മുല്ലപ്പള്ളി മന, മുല്ലമംഗലം പള്ളിപ്പാട്ട് മന, മുല്ലമംഗലം മന, പുതുവായ മന, പയ്യൂർ മന,കടലായിൽ മന , മുണ്ടയൂർ മന, പൂങ്ങാട്ട് മന, ആമയൂർ മണ്ണൂർ മന, മംഗലം മന, പന്തൽ മന, നാകേരി മന, വടക്കേടത്ത് മന, വരിക്കാശ്ശേരി മന, പെരിമ്പള്ളി മന, മഴുവഞ്ചേരി മന, കൂറ്റംമ്പിള്ളി മന, പന്തൽ മന,തൊഴുവാനൂർ മന, ഏർക്കര മന,കപ്പിയൂർ മന, കപ്ലീങ്ങാട്ട് മന, താമറ്റൂർ മന, മൂത്തേടത്ത് മന, പാടേരി മന തുടങ്ങി അനവധി ഇല്ലങ്ങളിലെ തേവാരമൂർത്തിയാണ് ശിവൻ. == ശൈവ വിശ്വാസം == ശൈവസംബ്രദായം അനുസരിച്ച് ദൈവത്തിന്റെ പരമോന്നതരൂപം രൂപമില്ലാത്തതും പരിധിയില്ലാത്തതും അതിരില്ലാത്തതും മാറ്റമില്ലാത്തതുമായ കേവല ബ്രഹ്മമാണ്.<ref name="Stella_param">{{harvnb|Kramrisch|1981| pp=184–188}}</ref> പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ പ്രഥമമായ ആത്മൻ (ആത്മാവാണ്) ഇത്. പാർവതിയാകട്ടെ സർവയിടത്തും നിറഞ്ഞ പ്രകൃതിയും.<ref name="Davis_param">Davis, pp. 113–114.</ref>{{sfn|William K. Mahony|1998|p=14}}{{Sfn|Arvind Sharma|2000|p=65}} ഭയങ്കരമായതും ദയനിറഞ്ഞതുമായ അനേകം വിവരണങ്ങൾ ശിവനെപ്പറ്റി ഉണ്ട്. ദയാപരമായ വിവരണങ്ങളിൽ കൈലാസ പർവതത്തിൽ<ref name="Zimmer 1972 p. 124"/> സന്യാസ ജീവിതം നയിക്കുന്ന യോഗിയായും കൂടാതെ ഭാര്യ പാർവതിയും മക്കളായ ഗണേശനും കാർത്തികേയനും ഉള്ളൊരു ഗൃഹസ്ഥാശ്രമി എന്ന നിലയിലും അദ്ദേഹത്തെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഭയാനകമായ ചിത്രീകരണങ്ങളിൽ, പലപ്പോഴും ദുഷ്ടശക്തികളെ കൊല്ലുന്നതായി ചിത്രീകരിക്കുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ “മംഗളകാരി” എന്ന് അർത്ഥമുണ്ട്. “അൻപേ ശിവം” എന്നാൽ സ്നേഹമേ ശിവം എന്നാണ് അർത്ഥം. ത്രിമൂർത്തികൾ ഉൾപ്പെടെ അഞ്ചുമുഖങ്ങളും ചേർന്ന ബ്രഹ്മം അഥവാ പരബ്രഹ്മം ശിവനാകുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ മംഗളകരമായത്, സത്യമായത്, സുന്ദരമായത് എന്നാണ് അർത്ഥം. ശിവന്റെ അഞ്ച് മുഖങ്ങൾ തന്നെ ആണ് സൃഷ്ടി, സ്ഥിതി, സംഹാരം, തിരോധാനം, അനുഗ്രഹം എന്നീ പഞ്ചകൃത്യങ്ങൾക്ക് ആധാരം. അതിനാൽ ശിവനെ പഞ്ച വക്ത്രൻ എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ബ്രഹ്‌മാവ്‌, മഹാവിഷ്ണു, മഹാരുദ്രൻ, മഹേശ്വരൻ, സദാശിവൻ ഇവയാണ് പരബ്രഹ്മമൂർത്തിയായ പരമേശ്വരന്റെ അഞ്ച് മുഖങ്ങൾ. ശിവൻ (മഹാദേവൻ, മഹാകാലേശ്വരൻ, പഞ്ചവക്ത്രൻ) ആദിശിവൻ, ആദിദേവൻ, ആദിയോഗി, ആദിരൂപ, ആദിനാഥ എന്നി അനേക പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. പാർവ്വതി(ദുർഗ്ഗ, കാളി, ലളിതതൃപുര സുന്ദരി) ആദിപരാശക്തി, ആദിശക്തി എന്നി അനേക നാമങ്ങളിലും അറിയപ്പെടുന്നു. ശിവൻ പഞ്ചവക്ത്രൻ ആണ് പഞ്ചകൃത്യങ്ങൾ (സൃഷ്ടി, സ്ഥിതി, സംഹാരം, തിരോധാനം, അനുഗ്രഹം) നിർവ്വഹിക്കുന്നത് ശിവൻ തന്നെ ആണ്.ശൈവ വിശ്വാസ പ്രകാരം ബ്രഹ്മാവ്, വിഷ്ണു, രുദ്രൻ, ഈശ്വരൻ, സദാശിവൻ മഹാശിവന്റെ അഞ്ചു മുഖങ്ങൾ ആകുന്നു. ഈശാനം, തത്പുരുഷം, അഘോരം, വാമദേവം, സദേ്യാജാതം എന്നിങ്ങനെ പഞ്ച മുഖത്തോടുകൂടിയവനാണ് മഹാദേവന്. അനോകം മൂര്ത്തീഭാവങ്ങ ളില് ഭഗവാനെ ആരാധിക്കുന്നു അതില് – തൃപുരാന്തകമൂര്ത്തി, കാമാന്തകമൂര്ത്തി, ഗജാസുരസംഹാരമൂര്ത്തി കാലാരിമൂര്ത്തി, സരഭേശമൂര്ത്തി, ബ്രഹ്മശിവശ്ചേദമ ൂര്ത്തി, ഭൈരവമൂര്ത്തി, വീരഭദ്രമൂര്ത്തി, ജലന്ധരഹരമൂര്ത്തി, അന്തകാസുരവധമൂര് ത്തി, അഘോരമൂര്ത്തി, മഹാകാലമൂര്ത്തി ഇവയാണ് ശിവന്റെ സംഹാരമൂര്ത്തി ഭാവങ്ങള് ഇതിനുപുറമേ സദാശിവന്, മൃത്യുഞ്ജയന്, ദക്ഷിണാമൂര്ത്തി, കീരാതമൂര്ത്തി, അഘോരമൂര്ത്തി, നീലകണ്ഠന്, ചന്ദ്രശേഖരന്, വിശ്വനാഥന്, ശ്രീകണ്ഠന്, ഉമാമഹേശ്വരന്, സ്ഥാണുമലയന്, നടരാജന്, അന്തിമഹാകാളന് എന്നിങ്ങനെ അസംഖ്യം മൂര്ത്തികളെ കേരളീയക്ഷേത്രങ്ങളില് പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട ്ടുണ്ട്. ദക്ഷിണാമൂര്ത്തിഭാവം തന്നെ യോഗദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ജ്ഞാനദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ഭാവഭേദങ്ങളുണ്ട്. ശുകപുരം ഗ്രാമത്തിലെ ദക്ഷിണാമൂര്ത്തി ക്ഷേത്രം പ്രസിദ്ധമാണ്. അര്ജുനനെ പരീക്ഷിക്കുവാനായി കാട്ടാളരൂപം ധരിച്ച ശിവഭാവമാണ് കീരാതമൂര്ത്തിക ്കുള്ളത്. പാറശാല മഹാദേവനും, എറണാകുളത്തപ്പനും കിരാതഭാവത്തിലുള ്ളതാണ്. കാളകൂടവിഷം പാനം ചെയ്ത് നീലകണ്ഠനായ ഭഗനാനെ നീലകണ്ഠനായി ആരാധിക്കുന്ന ക്ഷേത്രങ്ങള് പലതുണ്ട് കേരളത്തില് ചേര്ത്തലക്ക് സമീപം തിരുവിഴക്ഷേത്രത്തില് നീലകണ്ഠനായി ഭഗവാനെ ആരാധിക്കുന്നു. അവിടെ കൈവിഷശാന്തിക്കായി നടക്കുന്ന ചികിത്സ പ്രസിദ്ധമാണ്. കാസര്ഗോഡ് ഉള്ള നീലശേ്വരത്ത് നീലകണ്ഠനെ നീലേശ്വരന് ആയി ആരാധിക്കുന്നു. ഏറ്റുമാനൂരപ്പൻ ആഘോരമൂര്ത്തിയാണ്. തളിപ്പറമ്പിലെ കാഞ്ഞിരങ്ങാട്ട്‌ വൈദ്യനാഥനായി ഭഗവാനെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. തിരുനാവായക്ക് അടുത്തുള്ള പ്രസിദ്ധമായ തൃപ്രങ്ങോട് ശിവന് കാലസംഹാരമൂര്ത്തിയാണ് യമനില് നിന്നും മാര്ക്കണ്ഡേയനെ രക്ഷിച്ചത് ഇവിടെ വച്ചാണ്. കൊല്ലം തൃക്കടവൂരില് ഭഗവാനെ മൃത്യുഞ്ജയനായി ആരാധിക്കുന്നു. വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രത്തില് രാവിലെ ദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ഉച്ചയ്ക്ക് കിരാതമൂര്ത്തിയായും വൈകിട്ട് പാര്വ്വതീസമേതനായ പരമേശ്വരനുമായാണ് ഭാവസങ്കല്പ്പം. രാവിലെ ദര്ശനം നടത്തിയാല് ജ്ഞാനവും ഉച്ചക്ക് വിജയവും വൈകിട്ട് സിദ്ധിയുമാണ് ഫലം. അന്നദാനപ്രഭുവായ വൈക്കത്തപ്പന്റെ പ്രധാന വഴിപാട് പ്രാതലാണ്. തൃശൂര് ജില്ലയിലെ പുരാതന ഗുഹാക്ഷേത്രമായ തൃക്കൂര്മഹാദേവക്ഷേത്രത്തില് ദര്ശനം കിഴക്കോട്ടാണെങ്കിലും നടവടക്കുഭാഗത്താണ്. രൌദ്രശിവനായതിനാല് മുന്വശത്ത് നിന്ന് ദര്ശിക്കാന് പാടില്ലാത്തതിനാല് ആണ് നട വടക്കുഭാഗത്തായിരിക്കുന്നത്. അഗ്നിലിംഗമായതിനാല് ഇവിടെ അഭിഷേകമില്ല. മാവേലിക്കര കണ്ടിയൂര് ശിവക്ഷേത്രത്തില് ശിവനെ പാര്വ്വതീശന്, ശ്രീശങ്കരന്, ശ്രീകണ്ഠന്, വിശ്വനാഥന്, മൃത്യുഞ്ജയന് എന്നീ ഭാവങ്ങളില് പ്രധാന്യത്തോടെ പ്രതേ്യകം ശ്രീകോവിലുകളിൽ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രസിദ്ധമായ ശിവക്ഷേത്രമാണ് തിരുവഞ്ചിക്കുളം ശിവക്ഷേത്രം. ശൈവരുടെ 274 ശൈവതിരുപ്പതികളില് കേരളത്തിലുള്ള ഏക ശൈവതിരുപ്പതിയാണിത് കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും കൂടുതല് ഉപദേവതാ പ്രതിഷ്ഠകള് ഉള്ള ക്ഷേത്രവും ഇതാണ്. എറണാകുളം തിരുവൈരാണിക്കുളത്ത് ശിവന് പാര്വ്വതീസമേതനാണ്. ധനുമാസത്തിലെ തിരുവാതിരക്കാലത്ത് മാത്രമേ ഇവിടെ പാര്വ്വതീനട തുറക്കുകയുള്ളു. ചെങ്ങന്നൂരില് പാര്വ്വതീദേവിയെ ഭൂവനേശ്വരീ സങ്കല്പ്പത്തില് പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. 'തൃപ്പൂത്ത്' എന്ന അത്ഭുതകരമായ പ്രതിഭാസം ഈ ദേവിയുടെ പ്രതേ്യകതയാണ്. ശൈവമതത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യമര്ഹിക്കുന്ന മറ്റൊരു രൂപകല്പനയാണ്. അര്ദ്ധനാരീശ്വരന് ശിവനും പാര്വ്വതിയും തമ്മിലുള്ള ഭാര്യാഭര്തൃ ബന്ധത്തിന്റെ ദാര്ഢ്യത്തോടൊപ്പം തന്നെ ഇത് മറ്റൊരു ഉദാത്ത സങ്കല്പ്പത്തിലേക്ക് വരല് ചൂണ്ടുണ്ട് ശക്തിയുമായി ചേരുമ്പോഴാണ് ശിവന് കര്മ്മശേഷിയുണ് ടാകുന്നത്. ഭഗവാന് നേരിട്ട് പ്രത്യക്ഷനായ പന്ത്രണ്ട് ജ്യോതിര്ലിംഗക്ഷേത്രങ്ങള് ഭാരതത്തില് ഉണ്ട് ചന്ദ്രന് മോക്ഷം നല്കി അനുഗ്രഹിച്ച 'സോമനാഥം' ഗുജറാത്തിലെ സൌരാഷ്ട്രത്തിലാണ് ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ ശ്രീശൈലത്തുള്ള 'മല്ലികാര്ജുനം' മധ്യപ്രദേശിലെ ഉജ്ജയിനിയില് ഉള്ള 'മഹാകാളേശ്വരം', മധ്യപ്രദേശിലെതന്നെ മാള്വയിലെ 'ഓംകാരേശ്വരം', മഹാരാഷ്ട്രയിലെ 'വൈദ്യനാഥം' മഹാരാഷ്ട്രയിലെ തന്നെ 'ഭീമശങ്കരം' തമിഴ്നാടിലെ 'രാമേശ്വരം' ഗുജറാത്തിലെ 'നാശേശ്വരം', കാശിയിലെ 'വിശ്വനാഥം' നാസികിലുള്ള 'ത്രയ്യംബകേശ്വരം' ഹിമാലയത്തിലുള്ള 'കേദള്നാഥം', ദൌലത്താബാന്ദിലുള്ള 'ഘുശ്മേശ്വരം' ഇവയാണ് ജ്യേതിര്ലിംഗ ക്ഷേത്രങ്ങൾ == ശിവരൂപം == കഴുത്തിലെ സർപ്പം, അലങ്കരിച്ച ചന്ദ്രക്കല, മുടിയിൽ നിന്ന് ഒഴുകുന്ന ഗംഗാ നദി, നെറ്റിയിലെ മൂന്നാമത്തെ കണ്ണ് , വലത്തെ കയ്യിൽ മഴുവും (പരശു) ഇടത്തെ കൈയിൽ മാൻ കുഞ്ഞും എന്നിവയാണ് ശിവന്റെ പ്രതിരൂപങ്ങൾ. സാധാരണയായി ശിവന് പ്രതിഷ്ഠ ഉണ്ടാകാറില്ല. പകരം ലിംഗത്തിന്റെ രൂപത്തിലാണ് അദ്ദേഹത്തെ ആരാധിക്കുന്നത്.<ref name=Fuller>Fuller, p. 58.</ref> == വിവിധ നാമങ്ങൾ == പ്രാദേശികമായും അല്ലാതെയും ശിവന് ധാരാളം പേരുകൾ ഉണ്ട്. ശിവന്റെ ഓരോ ഭാവങ്ങൾക്കും സമാനമായി പാർവതിക്കും രൂപഭേദങ്ങൾ വർണ്ണിച്ചു കാണുന്നു. ശിവനെ ആദിദേവൻ, മഹാദേവൻ, ദേവാദിദേവൻ, മഹേശ്വരൻ, പരമേശ്വരൻ, ഭുവനേശ്വരൻ, സദാശിവൻ, ഓംകാരം, പരബ്രഹ്മം, പരബ്രഹ്മമൂർത്തി, മഹാലിംഗേശ്വരൻ, ഈശ്വരൻ, മഹാകാലേശ്വരൻ, ത്രിപുരാന്തകൻ, പഞ്ചവക്ത്രൻ, മൃത്യുഞ്ജയൻ, മഹാകാലൻ, കാലകാലൻ, ചണ്ഡികേശ്വരൻ, രാജരാജേശ്വരൻ, വൈദ്യനാഥൻ, മുനീശ്വരൻ, വീരഭദ്രൻ, ഭൈരവൻ അഥവാ കാലഭൈരവൻ, സർവേശ്വരൻ, ജഗദീശ്വരൻ, ജഗന്നാഥ, പരമാത്മാവ്, സുന്ദരേശ്വരൻ, ഭുവനേശ്വരൻ, ജഗന്നാഥൻ, സർവേശ്വരൻ, നടരാജൻ, വൈദ്യനാഥൻ, ശ്രീകണ്ടെശ്വരൻ, നീലകണ്ഠൻ എന്നും പാർവതിയെ ആദിപരാശക്തി, പ്രകൃതി, മൂലപ്രകൃതി, മഹാദേവി, ദുർഗ്ഗ, പരമേശ്വരി, മഹേശ്വരി, ലളിത, മഹാത്രിപുരസുന്ദരി, മഹാകാളി, കാളിക, കാലരാത്രി, ചണ്ഡിക, ചാമുണ്ഡേശ്വരി, ഭുവനേശ്വരി, രാജരാജേശ്വരി, അന്നപൂർണേശ്വരി, സർവേശ്വരി, മഹാമായ, അപർണ്ണ, കാത്യായനി, ഉമ, ഗൗരി, ജഗദംബിക, ഭഗവതി, ഈശ്വരി, ശിവ, ഭവാനി, ശാകംഭരി, ശ്രീമാതാ, ഭൈരവി, മംഗളാദേവി, ഭഗവതി, ശങ്കരി, മീനാക്ഷി, കാമാക്ഷി എന്നി നാമങ്ങളിൽ സ്തുതിക്കുന്നു. അർദ്ധനാരീശ്വരൻ നിർഗുണ പരബ്രഹ്മമായും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. യോഗ, ധ്യാനം, കല, (നൃത്തം, സംഗീതം തുടങ്ങിയവ) എന്നിവയുടെ രക്ഷാധികാരിയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ശിവനെ ആദിയോഗി ശിവ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.<ref name=Shiv_samhita>Shiva Samhita, e.g. translation by Mallinson.</ref><ref name=Varenne>Varenne, p. 82.</ref><ref>Marchand for Jnana Yoga.</ref> == മൃത്യുഞ്ജയൻ == അപകടത്തിൽ നിന്നും, മരണഭയത്തിൽ നിന്നും മുക്തി നേടുന്നതിന് ഹൈന്ദവർ ആരാധിക്കുന്ന ശിവനാണ് മൃത്യുഞ്ജയൻ അഥവാ മൃത്യുഞ്ജയ മൂർത്തി. മരണത്തെ ജയിച്ച ശിവനെ മൃത്യുവിജയി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ജനിച്ചാൽ മരണം ഉറപ്പാണ്. എന്നാൽ ആ മരണം ഒരു വെള്ളരി പഴുത്ത് പാകമെത്തി അതിന്റെ ഞെട്ടിൽ നിന്നും സ്വയം വേറിട്ട് വീഴും പോലെ സ്വാഭാവികമായും ദീർഘമായ ആയുസിന് ശേഷം അതിന് കൽപ്പിച്ചിട്ടുള്ള സമയത്തുമേ സംഭവിക്കാവൂ എന്നാണ് ശിവന് സമർപ്പിച്ചിട്ടുള്ള മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം എന്ന പ്രാർത്ഥന കൊണ്ടു ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്. അതിന് മുൻപ് മരണം സംഭവിക്കരുത് എന്നർത്ഥം. അതായത് അകാലമൃത്യു, അപകടമരണം, അവിചാരിത മരണം തുടങ്ങിയവ ഒന്നും സംഭവിക്കരുത് എന്നാണ് ഭഗവാനോടുള്ള പ്രാർത്ഥന. മൃത്യുവിന്റെ നടത്തിപ്പുകാരൻ യമദേവനാണ്. ആ കാലനെയും വരുതിക്ക് നിറുത്തുന്ന ശിവനെ കാലന്റെ കാലൻ അഥവാ കാലകാലൻ, മഹാകാലൻ അഥവാ മഹാകാളൻ എന്നു ഭക്തർ വിളിക്കുന്നു. മഹാകാളന്റെ ശക്തിയാണ് മഹാകാളി. ശിവൻ തന്റെ പരമ ഭക്തനായ മാർക്കണ്ടേയൻ എന്ന ബാലനെ അകാല മരണത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷിക്കുകയും തന്റെ ആയുസ് നിശ്ചയിക്കാൻ അധികാരം നൽകുകയും കീർത്തിയും ഐശ്വര്യവും നൽകി അനുഗ്രഹിക്കുകയും ചെയ്തു എന്ന് ശിവപുരാണം പറയുന്നു. == വിശേഷ ദിവസങ്ങൾ == മഹാശിവരാത്രി, ധനുമാസ തിരുവാതിര എന്നിവ വിശേഷ ദിവസങ്ങൾ. ആഴ്ചയിലെ ഞായർ, തിങ്കൾ, പ്രദോഷ ശനിയാഴ്ച തുടങ്ങിയവ ശിവ ക്ഷേത്ര ദർശനത്തിന് പ്രധാന ദിവസങ്ങൾ. പൊതുവേ ഞായറാഴ്ച ആണ് മഹാദേവന് ഏറ്റവും പ്രധാനമായ ദിവസം. ആദിത്യന്റെ ദിവസമായ ഞായറാഴ്ച ശിവാരാധന നടത്തുന്നത് ആയുസും ഐശ്വര്യവും നൽകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. ആദിത്യന്റെ അധിദൈവം ശിവനാണ്. സൂര്യശംഭു എന്നറിയപ്പെടുന്നു. തിങ്കളാഴ്ച ശിവപാർവതി പ്രധാനമാണ്. പാർവതി സമേതനായ ശിവനാണ് അന്ന് പ്രാധാന്യം. മനഃശാന്തിക്കും, ഇഷ്ട വിവാഹ ജീവിതത്തിനും അന്ന് തിങ്കളാഴ്ച വ്രതവും ശിവപാർവതി ക്ഷേത്ര ദർശനവും ഉത്തമം എന്ന് വിശ്വാസം. പ്രദോഷം വരുന്ന ശനിയാഴ്ചത്തെ ശിവാരാധന സർവദുരിതമുക്തിക്കും ഉത്തമം എന്ന് വിശ്വാസം. പരമശിവൻ കാളകുടം ഭക്ഷിച്ചത് ഒരു ശനിയാഴ്ചയാണ് എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. അദ്ദേഹം ആനന്ദതാന്ധവമാടിയ ത്രയോദശിയും ചേർന്ന് വരുന്ന പുണ്യദിനമാണ് മഹാപ്രദോഷം. ശനിയാഴ്ച വരുന്ന മഹാപ്രദോഷ ദിനത്തിൽ ശിവക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തിയാൽ അഞ്ചു വർഷം ശിവ ക്ഷേത്രത്തിൽ പോയ ഫലം സിദ്ധിക്കുമെന്നാണ് വിശ്വാസം. തുടർച്ചയായി രണ്ടു ശനിപ്രദോഷങ്ങൾ അനുഷ്ടിച്ചാൽ അർദ്ധനാരീശ്വര പ്രദോഷം എന്നു പറയുന്നു. ശിവനും ശക്തിയും ചേർന്നു അർദ്ധനാരീശ്വരരായിട്ടുള്ളതിനാൽ ദാമ്പത്യ പ്രശ്നങ്ങൾ ഒഴിഞ്ഞു പങ്കാളികൾ ഇണങ്ങിച്ചേരുമെന്നും, വിവാഹതടസ്സങ്ങൾ നീങ്ങുമെന്നും ഐശ്വര്യം ഉണ്ടാകുമെന്നും ആണ് വിശ്വാസം. പ്രദോഷവ്രതം ആപത്തുകൾ അകറ്റുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. {{sfn|Flood|1996|p=17}}<ref name="Keayxxvii">Keay, p.xxvii.</ref> ==പ്രതീകാത്മകതയിൽ == [[പ്രമാണം:Gods AS.jpg|250px|right]] [[പ്രമാണം:Siva With Moustache From Archaeological Museum GOA IMG 20141222 122455775.jpg|thumb|right|മീശയുള്ള ശിവന്റെ രൂപം. ഗോവ ആർക്കിയോളജിക്കൽ മ്യൂസിയത്തിൽനിന്ന്.]] ===ഗുണങ്ങൾ=== * '''ശിവരൂപം''': മറ്റുദേവന്മാരിൽനിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ജടാധാരിയും ശ്മശാനവാസിയുമാണ് ശിവൻ. ശിവന്റെകയ്യിലെപ്പോഴും തൃശ്ശൂലം കാണപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ ജടയിൽ ചന്ദ്രക്കല വിരാജിക്കുന്നു. ശരീരത്തിൽ രുദ്രാക്ഷമാലയും നാഗങ്ങളും അണിഞ്ഞ നിലയിലാണ് ശിവന്റെ രൂപം. * '''തൃക്കണ്ണ്''' : ശിവന്റെ മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയാണ് നെറ്റിയിലുള്ള മൂന്നാമത്തെ [[കണ്ണ്|നേത്രം]]. തൃക്കണ്ണിൽ നിന്നുള്ള അഗ്നികൊണ്ടാണ് ശിവൻ [[കാമദേവൻ|കാമദേവനെ]] ഭസ്മീകരിച്ചത്<ref>For Shiva as depicted with a third eye, and mention of the story of the destruction of Kama with it, see: Flood (1996), p. 151.</ref>. മൂന്നുകണ്ണുകളുള്ളതിനാൽ ശിവൻ ത്രിലോചനൻ(ത്രി= മൂന്ന്; ലോചനം= കണ്ണ്), എന്ന&nbsp;നാമത്തിലും&nbsp; അറിയപ്പെടുന്നു. * '''ചന്ദ്രക്കല''' : ശിവന്റെ ജടാമൗലിയിൽ എപ്പോഴും ചന്ദ്രദേവൻ വിരാജിക്കുന്നു എന്നാണ് വിശ്വാസം<ref>For the moon on the forehead see: Chakravarti, p. 109.</ref>. അതിനാൽതന്നെ ചന്ദ്രശേഖരൻ<ref>For ''{{IAST|śekhara}}'' as crest or crown, see: Apte, p. 926.</ref><ref>For {{IAST|Candraśekhara}} as an iconographic form, see: Sivaramamurti (1976), p. 56.</ref><ref>For translation "Having the moon as his crest" see: Kramrisch, p. 472.</ref> , ചന്ദ്രമൗലി, കലാധരൻ, തിങ്കൾ മന്നൻ തുടങ്ങിയനാമങ്ങൾ ശിവന്റെ പര്യായങ്ങളാണ്. * '''ഭസ്മം''' :ശിവന്റെ ശരീരത്തിൽ ഭസ്മം ലേപനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. മനുഷ്യരാരും [[മൃത്യു]] എന്ന സത്യത്തിൽനിന്ന് മോചിതരല്ല എന്നും, എന്നാൽ ശിവം അനശ്വരമാണെന്നും ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഭസ്മധാരിയും ശ്മശാനവാസിയുമായ ശിവന്റെ ഒരു രൂപമാണ് [[ഭൈരവൻ]]. * '''ജട''' : ശിവന്റെ [[മുടി|കേശം]] ജടപിടിച്ചതും കെട്ടിവെച്ചിരിക്കുന്നതുമാണ്. ജടാധാരി, വ്യോമകേശൻ എന്നീ നാമങ്ങളും ശിവന്റെ പര്യായങ്ങളാണ്. * '''നീലകണ്ഠം''' : പാലാഴി മഥനത്തിന്റെ ഫലമായി കാളകൂടം എന്ന മാരകവിഷം പുറത്തേക്കു വന്നു. മൂന്നുലോകത്തേയും സംഹരിക്കാൻ ശക്തിയുള്ള വിഷമായിരുന്നു കാളകൂടം. കാളകൂടത്തെ ഉൾക്കൊള്ളാൻ മൃത്യുഞ്ജയനായ ശിവനു മാത്രമേ സാധിക്കുമായിരുന്നുള്ളൂ. ഹാലാഹലം അഥവാ കാളകൂടവിഷം പാനം ചെയ്ത ഭഗവാന്റെ കഴുത്ത് നീലനിറമായി മാറി.<ref>For Shiva drinking the poison churned from the world ocean see: Flood (1996), p. 78.</ref><ref name="Kramrisch, p. 473">Kramrisch, p. 473.</ref> അന്നുമുതൽ ശിവൻ നീലകണ്ഠൻ(സംസ്കൃതം नीलकण्ठഃ) എന്ന നാമത്തിൽ അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. <ref>{{Harvnb|Sharma|1996|p=290}}</ref><ref>See: name #93 in Chidbhavananda, p. 31.</ref> * '''ഗംഗാനദി''' : സ്വർഗ്ഗത്തിലൂടെ ഒഴുകിയിരുന്ന നദിയായിരുന്നു [[ഗംഗ]]. ഭഗീരഥൻ എന്ന് രാജർഷി തന്റെ പൂർവ്വ പിതാമഹന്മാരുടെ പാപം തീർക്കാനായി കഠിനതപം ആരംഭിച്ചു. ഗംഗയെ ഭൂമിയിലെത്തിക്കുക മാത്രമായിരുന്നു അതിനുള്ള ഏക ഉപായം. എന്നാൽ ഗംഗ സ്വർഗ്ഗത്തിൽനിന്നും ഭൂമിയിലേക്ക് പതിച്ചാൽ അതിന്റെ ആഘാതം തടുക്കാൻ ഭൂമിക്കാവില്ല. ആയതിനാൽ സ്വർഗ്ഗത്തിൽ നിന്നും ഭൂമിയിലേക്കു പതിച്ച ഗംഗയെ ശിവൻ തന്റെ ജടയിൽ ബന്ധനസ്ഥയാക്കി. പിന്നീട് ഗംഗാനദി ശിവന്റെ ജടയിൽ നിന്നും ഉദ്ഭവിച്ച് ഭാരതദേശത്തിലൂടെ ഒഴുകി സർവ്വജനങ്ങളുടേയും പാപത്തെ കഴുകി കളഞ്ഞുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു എന്നാണ് വിശ്വാസം.<ref>For alternate stories about this feature, and use of the name {{IAST|Gaṅgādhara}} see: Chakravarti, pp. 59 and 109.</ref><ref>For description of the {{IAST|Gaṅgādhara}} form, see: Sivaramamurti (1976), p. 8.</ref> ഗംഗയെ ജടയിൽ ഉൾക്കൊള്ളുന്നതിനാൽ ഗംഗാധരൻ എന്ന നാമത്തിലും ശിവൻ അറിയപ്പെടുന്നു. * '''നാഗങ്ങൾ''' : നാഗങ്ങളെ ആഭരണമായി ശരീരത്തിലണിയുന്ന ദേവനായാണ് ശിവനെ വർണ്ണിക്കുന്നത്<ref>Flood (1996), p. 151</ref>. [[വാസുകി]] എന്ന നാഗ രാജാവിനെ ശിവൻ എപ്പോഴും കഴുത്തിലണിയുന്നു. അഷ്ട നാഗങ്ങളും ശിവനെ സേവിക്കുന്നു. * '''മാൻ''' : കയ്യിൽ മാനിനെ വഹിക്കുന്ന രൂപത്തിലും ശിവനെ വർണ്ണിക്കാറുണ്ട്. ചിത്തചഞ്ചലതയിൽ നിന്നും ശിവൻ മോചിതനാണ് എന്നാണ് ഇത് പ്രതീകവൽക്കരിക്കുന്നത്. മനുഷ്യന്റെ മനസ്സ് ഒരു ചിന്തയിൽനിന്നും മറ്റൊന്നിലേക്ക് ഒരു മാനിനെപോലെ ചാടിപ്പോകുന്നു. എന്നാൽ ശിവൻ സർവ്വജ്ഞനും നിർവികാരനും നിർവികല്പനുമാണ്. * '''തൃശൂലം''' : ശിവന്റെ സവിശേഷമായ ആയുധമാണ് തൃശൂലം. ശിവന്റെ വലതുകയ്യിലേന്തിയ സത്ത്വഗുണം, തമോഗുണം രജോഗുണം എന്നീ [[ത്രിഗുണങ്ങൾ|ത്രിഗുണങ്ങളെയാണ്]] തൃശ്ശൂലം പ്രതീകവൽക്കരിക്കുന്നത്. പരമാധികാരത്തിന്റെ ചിഹ്നമായും തൃശൂലത്തെ കണക്കാക്കുന്നു. * '''ഢമരു''' : ശിവന്റെ ഇടതുകയ്യിലെ ഢമരു ശബ്ദബ്രഹ്മത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഢമരു നാദത്തിൽ നിന്നാണ് സംസ്കൃതഭാഷ ഉദ്ഭവിച്ചത് എന്നൊരു വിശ്വാസവും നിലനിൽക്കുന്നു. നൃത്തം ചെയ്യുന്ന ശിവന്റെ രൂപം [[നടരാജൻ]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. * '''നന്ദികേശ്വരൻ''' : ശിവന്റെ വാഹനമായ വൃഷഭമാണ് നന്ദി. പശുപതി എന്നൊരു നാമവും ശിവനുണ്ട്. പശു എന്ന വാക്കിന് മൃഗം എന്നാണ് അർഥം. മൃഗങ്ങളുടെയെല്ലാം പാലകൻ എന്നാണ് പശുപതി എന്ന വാക്കുകൊണ്ടുദ്ദേശിക്കുന്നത്. മനുഷ്യരൂപത്തിലും നന്ദിയെ ചിലപ്പോൾ ചിത്രീകരിക്കാറുണ്ട്. ==== ഗണം ==== ഭൂതഗണങ്ങളും പ്രേതങ്ങളും ശിവന്റെ ആജ്ഞാനുവർത്തികളായി കൈലാസത്തിൽ വിരാജിക്കുകയും അഹങ്കാരമില്ലാത്തവരെമാത്രം ശിവസന്നിധിയിൽ (കൈലാസത്തിൽ) പ്രവേശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ==== കൈലാസം ==== {{main|കൈലാസം}} ഹിന്ദുമത വിശ്വാസപ്രകാരം കൈലാസപർവ്വതം പരമശിവന്റെ വാസസ്ഥലമായി കരുതുന്നു.അദ്ദേഹം തന്റെ പത്നിയായ ശ്രീപാർവ്വതി ദേവിയുമൊത്ത് ധ്യാനത്തിൽ ഇരിക്കുന്ന സ്ഥലമാണ് കൈലാസപർവ്വതം എന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു. വിഷ്ണുപുരാണത്തിൽ കൈലാസപർവ്വതത്തെ കുറിച്ച് പരാമർശമുണ്ട്. പർവ്വതത്തിന്റെ നാലു മുഖങ്ങളിൽ ഓരോന്നും സ്ഫടികം, രത്നം, സ്വർണം, വൈഢൂര്യം എന്നിവകൊണ്ട് നിർമിച്ചതാണെന്ന് പറയുന്നു. കൈലാസപർവതത്തെ വിശ്വത്തിന്റെ തൂണായും പുകഴ്ത്തുന്നു.<ref name="allen">Allen, Charles. (1982). ''A Mountain in Tibet'', pp. 21-22. André Deutsch. Reprint: 1991. Futura Publications, London. ISBN 0-7088-2411-0.</ref> ചൈനയിലെ ടിബറ്റിൽ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന ഹിമാലയപർവ്വതത്തിന്റെ ഭാഗമാണ് കൈലാസപർവ്വതം (സംസ്കൃതം :कैलास पर्वतः). എഷ്യയിലെ നീളം കൂടിയ നദികളായ സത്‌ലജ്, ബ്രഹ്മപുത്ര, കർണാലി തുടങ്ങിയ നദികളുടെ ഉത്ഭവ സ്ഥാനത്തിനടുത്താണ് കൈലാസപർവ്വതം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കൈലാസപർവ്വതത്തിനടുതായി മാനസസരോവരവും രക്ഷാസ്ഥൽ തടാകവും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ദൽഹിയിൽ നിന്നും 865 കിലോമീറ്റർ അകലെ സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്നും ഏതാണ്ട് 6690 മീറ്റർ ഉയരത്തിലാണ് കൈലാസം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== കാശി ==== {{പ്രലേ|വാരാണസി}} കാശിയെ ശിവന്റെ നഗരം എന്നാണ്‌ അറിയപ്പെടുന്നത്. ശിവക്ഷേത്രമായ കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രമാണ്‌ ഇവിടത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട ക്ഷേത്രം. ശക്തിപീഠമായ വിശാലാക്ഷി ക്ഷേത്രവും അതോടൊപ്പം നിലകൊള്ളുന്നു. കാശിയുടെ കാവൽദൈവമായ കാലഭൈരവന്റെ ക്ഷേത്രവും കാശിയിൽ കാണാം. ശിവന്റെ ഉഗ്രരൂപമാണ് കാലഭൈരവൻ. ഇവിടെ ഗംഗയുടെ കരയിൽ കൽപ്പടികൾ കെട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ഇവയെ ഘാട്ട് എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ക്ഷേത്രദർശനത്തിനു മുൻപ് ആളുകൾ ഈ പടികളിൽ നിന്ന് കുളിക്കുന്നു. മരണമടഞ്ഞ ഹിന്ദുക്കളുടെ മൃതദേഹം ദഹിപ്പിക്കുന്നതും ഇത്തരം പടികളിലാണ്. തുടർന്ന് ചിതാഭസ്മം ഗംഗയിൽ ഒഴുക്കുന്നു. ചില ഘാട്ടുകൾക്ക് പ്രത്യേകതകളുമുണ്ട്. ഇവയിൽ ഒന്നിൽ ബ്രഹ്മാവ് പത്തു കുതിരകളെ ബലികൊടുത്തു എന്നും മറ്റൊന്നിൽ പാർവതിയുടെ കമ്മൽ കളഞ്ഞു പോയതെന്നും വിശ്വാസങ്ങളുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിനു സമീപമുള്ള ജ്ഞാനക്കിണറിലാണ്‌ (ജ്ഞാനവാപി) ഇവിടത്തെ യഥാർത്ഥ ശിവലിംഗം എന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. === ശിവലിംഗം === [[പ്രമാണം:Siva Lingam at Jambukesvara temple in Srirangam.JPG|ലഘുചിത്രം|ശ്രീരംഗത്തെ ജംബുകേശ്വര ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിവലിംഗം]] ശിവന്റെ പ്രതിരൂപം ആണ് ശിവലിംഗം. ഹിന്ദുക്കൾ ശിവനെ ആരാധിക്കുന്നതിനായി ശിവലിംഗം ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലിംഗം "എന്ന വാക്കിന്റെ സംസ്കൃത അർഥം അടയാളം (ചിഹ്നം ) എന്നാണ്. ആദ്യം ഉണ്ടായ മിക്കവാറും എല്ലാ ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിലും ശിവലിംഗത്തിനെയാണ് പൂജ ചെയ്യുക{{തെളിവ്}}. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ശിവലിംഗപ്രതിഷ്ഠയുള്ള ക്ഷേത്രം [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം]] ആണ്.{{തെളിവ്}} ശിവന്റെ സ്വയംഭൂലിംഗം ആരാധിക്കുന്ന ക്ഷേത്രമാണ് [[കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ|കൊട്ടിയൂർ മഹാദേവക്ഷേത്രം]]{{തെളിവ്}} == ശൈവസമ്പ്രദായങ്ങൾ == ഹിന്ദുമതത്തിലെ നാല് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പഴക്കമേറിയതാണ് ശൈവസമ്പ്രദായം({{lang-sa|शैव पंथ}}). വൈഷ്ണവം, ശാക്തേയം, [[Smarta Tradition|സ്മാർഥം]] എന്നിവയാണ് മറ്റ് മൂന്ന് വിഭാഗങ്ങൾ. ശൈവസമ്പ്രദായം അനുവർത്തിച്ചുപോരുന്നവരെ ശൈവർ എന്നും വിളിക്കുന്നു. ശൈവവിശ്വാസപ്രകാരം സംപൂർണ്ണ പ്രപഞ്ചത്തിലെ സർവ്വവും ശിവമയമാണ്. ഇന്ത്യയിൽ [[കാശ്മീർ ശൈവിസം]], തമിഴ്നാട് [[നായനാർമാർ]], [[ലിംഗായതം]] എന്നു മൂന്നാൺ പ്രധാന ശൈവമാർഗ്ഗങ്ങൾ {{അവലംബം}}. ശിവനെ സംബന്ധിച്ചുള്ള ഒരു ഹൈന്ദവപുരാണമാണ് [[ശിവപുരാണം]]. == ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ == {{Main|ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ}} ശിവനെ ജ്യോതിർലിംഗ ഭാവത്തിൽ ആരാധിക്കുന്ന 12 ശിവക്ഷേത്രങ്ങളാണിവ {|class="wikitable" |- ! style="background:#ffc569;" colspan="2"| [[ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ]] ! style="background:#ffc569;"| സ്ഥാനം |- | [[സോമനാഥ്]]||[[പ്രമാണം:Somanatha view-II.JPG|50px]]||[[സൗരാഷ്ട്ര]], [[ഗുജറാത്ത്]] |- | [[മല്ലികാർജ്ജുന ക്ഷേത്രം|മല്ലികാർജ്ജുനം]]||[[പ്രമാണം:Srisailam-temple-entrance.jpg|50px]]||[[ശ്രീശൈലം]], [[ആന്ധ്രാ പ്രദേശ്]] |- | [[മഹാകാലേശ്വർ|മഹാകാലേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Mahakal Temple Ujjain.JPG|50px]]||[[ഉജ്ജയിൻ|ഉജ്ജയിനി]], [[മദ്ധ്യ പ്രദേശ്]] |- | [[ഓംകാരേശ്വർ ക്ഷേത്രം|ഓംകാരേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Omkareshwar.JPG|50px]]|| [[ഇൻഡോർ]], [[മദ്ധ്യ പ്രദേശ്]] |- | [[കേദാർനാഥ് ക്ഷേത്രം|കേദാർനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Kedarnath Temple.jpg|50px]]||കേദാർനാഥ്, [[ഉത്തരാഖണ്ഡ്]] |- | [[ഭീമശങ്കർ ക്ഷേത്രം|ഭീമാശങ്കരം]]||[[പ്രമാണം:Bhimashankar.jpg|50px]]|| [[പൂന]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[വിശ്വനാഥ്|വിശ്വനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Benares A Brahmin placing a garland on the holiest spot in the sacred city by James Prinsep 1832.jpg|50px]]||[[ബനാറസ്]], [[ഉത്തർപ്രദേശ്]] |- | [[ത്രയംബകേശ്വർ ക്ഷേത്രം|ത്രയംബകേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Trimbakeshwar Shiva Temple, Trimbak, Nashik district.jpg|50px]]||[[നാസിക്ക്]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[രാമേശ്വർ|രാമേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:രാമേശ്വരം ക്ഷേത്രകവാടം.jpg|50px]]||[[രാമേശ്വരം]], [[തമിഴ്‌നാട്]] |- | [[ഘൃഷ്ണേശ്വർ|ഘൃഷ്ണേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Grishneshwar Temple.jpg|50px]]||[[എല്ലോറ]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[വൈദ്യനാഥ ജ്യോതിർലിംഗം|വൈദ്യനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Baba dham.jpg|50px]]||[[ദേവ്ഘർ]], [[ഝാർഖണ്ഡ്‌]] |- | [[നാഗേശ്വർ ജ്യോതിർലിംഗം|നാഗേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Jageshwar main.JPG|50px]]|| [[ദ്വാരക]], [[ഗുജറാത്ത്]] |} == പഞ്ചഭൂത ക്ഷേത്രങ്ങൾ == തെക്കൻ ഭാരതത്തിലെ അഞ്ചു ക്ഷേത്രങ്ങളിൾ ശിവനെ പഞ്ചഭൂതത്തിലധിഷ്ടിതമായ രൂപത്തിലാണ് ആരാധിക്കുന്നത്. {|class="wikitable" width="60%" |- ! style="background:#ffc569;"| മൂർത്തി ! style="background:#ffc569;"| പ്രകടഭാവം ! style="background:#ffc569;"| ക്ഷേത്രം ! style="background:#ffc569;"| സ്ഥാനം ! style="background:#ffc569;"| സംസ്ഥാനം |- | ജംബുകേശ്വർ||ജലം||ജംബുകേശ്വര ക്ഷേത്രം||[[തിരുവാനായ്കാവൽ]]||[[തമിഴ്നാട്]] |- | അരുണാചലേശ്വർ||അഗ്നി||അണ്ണാമലയാർ ക്ഷേത്രം||തിരുവണ്ണാമല||[[തമിഴ്‌നാട്]] |- | കാളഹസ്തേശ്വരൻ||വായു||[[കാളഹസ്തി ക്ഷേത്രം]]||[[ശ്രീകാളഹസ്തി]]||[[ആന്ധ്രാ പ്രദേശ്]] |- | ഏകാംബരേശ്വർ||ഭൂമി||[[ഏകാംബരേശ്വര ക്ഷേത്രം]]||[[കാഞ്ചീപുരം]]||[[തമിഴ്നാട്]] |- | [[നടരാജൻ]]||ആകാശം||[[ചിദംബരം ക്ഷേത്രം]]||[[ചിദംബരം]]||[[തമിഴ്‌നാട്]] |} == നൂറ്റെട്ട് ശിവാലയങ്ങൾ == മഴുവെറിഞ്ഞ് സമുദ്രത്തിൽ നിന്ന് കേരളഭൂമി വീണ്ടെടുത്ത [[പരശുരാമൻ]] കേരളത്തിന്റെ രക്ഷയ്ക്കും അഭിവൃദ്ധിക്കുമായി [[നൂറ്റെട്ട് ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] സ്ഥാപിച്ചതായാണ് ഐതിഹ്യം. ഇവ നൂറ്റെട്ടു ശിവാലയങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെടുന്നു.{{തെളിവ്}} [[തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രം|തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രത്തിൽ]] തുടങ്ങി [[ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവക്ഷേത്രം|ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവക്ഷേത്രത്തിൽ]] അവസാനിയ്ക്കുന്ന നൂറ്റെട്ട് ക്ഷേത്രങ്ങളെയും ഉൾക്കൊള്ളിച്ചുകൊണ്ട് മലയാളത്തിൽ ഒരു സ്തോത്രവുമുണ്ട്. 108 മഹാ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. 1.തൃശ്ശിവപേരൂർ വടക്കുംനാഥ ക്ഷേത്രം 2.ഉദയമ്പേരൂർ ഏകാദശി പെരുംതൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രം 3.രവീശ്വരം മഹാദേവക്ഷേത്രം 4.ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമലയ പെരുമാൾ ക്ഷേത്രം 5.ചൊവ്വര ചിദംബരേശ്വര ക്ഷേത്രം 6.മാത്തൂർ ശിവക്ഷേത്രം 7.തൃപ്രങ്ങോട്ട് ശിവക്ഷേത്രം 8.മുണ്ടയൂർ ശിവക്ഷേത്രം 9.തിരുമാന്ധാംകുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അഥവാ തിരുമാന്ധാംകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 10.ചൊവ്വല്ലൂർ ശിവക്ഷേത്രം 11.പാണഞ്ചേരി മഹാദേവക്ഷേത്രം 12.തൃക്കുരട്ടി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം/അന്നമനട മഹാദേവക്ഷേത്രം 13.പുരമുണ്ടേക്കാട്ട് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 14.അവണൂർ ശ്രീകണ്‌ഠേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 15.കൊല്ലൂർ മൂകാംബിക ക്ഷേത്രം (ദേവീക്ഷേത്രമായി പ്രസിദ്ധം) 16.തിരുമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 17.തൃക്കാരിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 18.കുന്നപ്രം കുടപ്പനക്കുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 19.ശ്രീവെള്ളൂർ പെരുന്തട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 20.അഷ്ടമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 21.ഐരാണിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 22.കൈനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 23.ഗോകർണ്ണം മഹാബലേശ്വര ക്ഷേത്രം 24.എറണാകുളം ശിവക്ഷേത്രം 25.പാഴൂർ പെരുംതൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രം 26.അടാട്ട് ശിവക്ഷേത്രം 27. പരിപ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 28. ശാസ്തമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 29. പെരുമ്പറമ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 30. തൃക്കൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 31. പനയൂർ പാലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 32. വൈറ്റില ശിവ-സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം 33. വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം (അഷ്ടമി) 34. കൊല്ലം രാമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 35. രാമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അമരവിള 36. ഏറ്റുമാനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 37. എടക്കൊളം കാഞ്ഞിലശേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 38. ചെമ്മന്തിട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 39. ആലുവ ശിവക്ഷേത്രം (ശിവരാത്രി പ്രസിദ്ധം) 40. തിരുമിറ്റക്കോട്ട് അഞ്ചുമൂർത്തി ക്ഷേത്രം 41. വേളോർവട്ടം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 42. കല്ലാറ്റുപുഴ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 43. തൃക്കുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 44. ചെറുവത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 45. പൂങ്കുന്നം ശിവക്ഷേത്രം 46. തൃക്കപാലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, നിരണം 47. തൃക്കപാലീശ്വരം ശിവക്ഷേത്രം കാടാച്ചിറ 48. തൃക്കപാലീശ്വരം ഇരിങ്ങന്നൂർ ശിവക്ഷേത്രം 49. അവിട്ടത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 50. പരുമല പനയന്നാർകാവ് ശിവക്ഷേത്രം അഥവാ പനയന്നാർകാവ് ദേവി ക്ഷേത്രം 51. ആനന്ദവല്ലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 52. കാട്ടാകമ്പാൽ മഹാദേവക്ഷേത്രം 53. പഴയന്നൂർ ശിവക്ഷേത്രം 54. പേരകം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 55. ചക്കംകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 56. വീരാണിമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 57. ചേരാനല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 58. മണിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 59. കോഴിക്കോട് തളിക്ഷേത്രം 60. കടുത്തുരുത്തി തളിക്ഷേത്രം 61. കൊടുങ്ങല്ലൂർ കീഴ്ത്തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 62. താഴത്തങ്ങാടി തളിക്കോട്ട ക്ഷേത്രം 63. കൊടുങ്ങല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അഥവാ ശ്രീകുരുംമ്പ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 64. ശ്രീകണ്‌ഠേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 65. തിരുവഞ്ചിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 66. പടനായർകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 67. തൃച്ചാറ്റുകുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 68. ആലത്തൂർ പൊക്കുന്നി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 69. കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 70. തൃപ്പാളൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 71. പെരുന്തട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 72. തൃത്താല മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 73. തിരുവാറ്റാ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 74. വാഴപ്പള്ളി മഹാക്ഷേത്രം 75. ചങ്ങംകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 76. അഞ്ചുമൂർത്തിമംഗലം ക്ഷേത്രം 77. തിരുനക്കര ശിവക്ഷേത്രം 78. അഷ്ടമിച്ചിറ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 79. പട്ടണക്കാട് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 80. ഉളിയന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 81. കിള്ളിക്കുറിശ്ശി മംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 82. പുത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 83. ചെങ്ങന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 84. സോമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 85. വെങ്ങനല്ലൂർ തിരുവിമ്പിലപ്പൻ മഹാശിവക്ഷേത്രം 86. കൊട്ടാരക്കര പടിഞ്ഞാറ്റിൻകര മഹാദേവക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 87. കണ്ടിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 88. പാലയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം (നിലവിലില്ല) 89. തളിപ്പറമ്പ് രാജരാജേശ്വര ക്ഷേത്രം 90. നെടുമ്പുര കുലശേഖരനെല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 91. മണ്ണൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 92. തൃശ്ശിലേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 93. ശൃംഗപുരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 94. കരിവെള്ളൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 95. മമ്മിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ഗുരുവായൂർ 96. പറമ്പുന്തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 97. തിരുനാവായ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 98. കാരിക്കോട് കാഞ്ഞിരമറ്റം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 99. നാല്പത്തെണ്ണീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 100.കോട്ടപ്പുറം ശിവക്ഷേത്രം 101.മുതുവറ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 102.വെളപ്പായ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 103.കുന്നത്തളി ശിവക്ഷേത്രം 104.തൃക്കണ്ടിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 105.പെരുവനം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 106.തിരുവാലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 107.ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 108.കൊടുമ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം == കേരളത്തിലെ പ്രസിദ്ധമായ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ == # തൃശൂർ ശ്രീ വടക്കുംനാഥൻ ക്ഷേത്രം # മമ്മിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ഗുരുവായൂർ # എറണാകുളം ശിവ ക്ഷേത്രം # ആലുവ ശിവരാത്രി മണപ്പുറം, എറണാകുളം # തിരുവൈരാണിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ആലുവ # വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # ഏറ്റുമാനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # തിരുനക്കര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # മലപ്പുറം ത്രിപുരാന്തക ക്ഷേത്രം # തൃപ്പങ്ങോട് ശിവ ക്ഷേത്രം, തിരൂർ, മലപ്പുറം # കൽപ്പാത്തി ശ്രീ വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം, പാലക്കാട് # കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്നാണ്) # തിരുവഞ്ചിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊടുങ്ങല്ലൂർ # തിരുമാന്ധാകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, അങ്ങാടിപ്പുറം, മലപ്പുറം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # ചെങ്ങന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം # കോഴിക്കോട് തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം # ആനന്ദവല്ലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം # കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # ഓച്ചിറ പരബ്രഹ്മ ക്ഷേത്രം # കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ, കണ്ണൂർ # തളിപ്പറമ്പ് ശ്രീ രാജരാജേശ്വര ക്ഷേത്രം, കണ്ണൂർ # തലശ്ശേരി ശ്രീ ജഗന്നാഥ ക്ഷേത്രം, കണ്ണൂർ # ശ്രീകണ്ടെശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # കഴക്കൂട്ടം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # വർക്കല ശിവഗിരി ശിവപാർവതി ക്ഷേത്രം # ചെങ്കൽ മഹേശ്വരം ശിവപാർവതി ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # അരുവിപ്പുറം ശിവ ക്ഷേത്രം, നെയ്യാറ്റിൻകര # ആഴിമല ശിവ ക്ഷേത്രം, പുളിങ്കുടി, വിഴിഞ്ഞം, തിരുവനന്തപുരം # കടുത്തുരുത്തി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # വൈറ്റില ശിവ-സുബ്രമണ്യ ക്ഷേത്രം, എറണാകുളം # കാസർഗോഡ് ശ്രീ മല്ലികാർജുന ക്ഷേത്രം # തൃശ്ശിലേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുനെല്ലി, വയനാട് # പടനായർകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കരുനാഗപ്പള്ളി # നടുവത്തൂർ മഹാശിവക്ഷേത്രം, കൊയിലാണ്ടി, കോഴിക്കോട് # കാഞ്ഞില്ലശ്ശേരി മഹാശിവക്ഷേത്രം,തിരുവങ്ങൂർ കോഴിക്കോട് # == പ്രാർത്ഥനാ ശ്ലോകങ്ങൾ == 1. ശിവം ശിവകരം ശാന്തം<br /> ശിവാത്മാനം ശിവോത്തമം<br /> ശിവമാർഗ്ഗ പ്രണേതാരം<br /> പ്രണതോസ്മി സദാശിവം<ref>'ക്ഷേത്രാചാരങ്ങൾ', കാണിപ്പയ്യൂർ ശങ്കരൻ നമ്പൂതിരിപ്പാട്, പഞ്ചാംഗം പുസ്തകശാല, കുന്നംകുളം</ref> 2. മൃത്യുഞ്ജയ മഹാദേവ ത്രാഹിമാം ശരണാഗതം ജന്മമൃത്യുജരാ രോഗൈ പീഡിതം കർമ്മബന്ധനൈ 3. നമ ശിവായ സാംബായ ഹരയേ പരമാത്മനേ പ്രണതക്ലേശനാശായ യോഗിനാം പതയേ നമ 4. അനായാസേന മരണം വിനാ ദൈന്യേന ജീവനം ദേഹീ മെ കൃപയാ ശംഭോ, ത്വയീ ഭക്തീ മചഞ്ചലാം (ശിവനെ, ഭക്തനായ എനിക്കു അങ്ങയുടെ കാരുണ്യവും കൃപയും കൊണ്ട് ദീനമില്ലാത്ത ജീവിതവും ജീവിതാവസാനം ആയാസപ്പെടാത്ത അപകടരഹിതമായ സുഖമരണവും നൽകേണമേ എന്നാണ് ശിവനോടുള്ള മറ്റൊരു പ്രാർഥന) 5. വിശ്വേശ്വരായ നരകാർണവതാരണായ കർണാമൃതായ ശശിശേഖരധാരണായ കർപൂരകാന്തിധവളായ ജടാധരായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ. ഗൗരിപ്രിയായ രജനീശകലാധരായ കാലാന്തകായ ഭുജഗാധിപകങ്കണായ ഗംഗാധരായ ഗജരാജവിമർദനായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ ഭക്തിപ്രിയായ ഭയരോഗഭയാപഹായ ഉഗ്രായ ദുർഗഭവസാഗരതാരണായ ജ്യോതിർമയായ ഗുണനാമസുനൃത്യകായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ 6. '''ശിവ മംഗളം''' ശങ്കരായ ശങ്കരായ ശങ്കരായ മംഗളം ശങ്കരീ മനോഹരായ ശാശ്വതായ മംഗളം. സുന്ദരേശ മംഗളം സനാതനായ മംഗളം ചിന്മയായ സന്മയായ തന്മയായ മംഗളം. അനന്തരൂപ മംഗളം ചിരന്തനായ മംഗളം നിരഞ്ജനായ മംഗളം പുരഞ്ജനായ മംഗളം. അചഞ്ചലായ മംഗളം അകിഞ്ചനായ മംഗളം ജഗദ് ശിവായ മംഗളം നമഃശിവായ മംഗളം. 7. മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം ഹൈന്ദവ, ശൈവ വിശ്വാസപ്രകാരം മൃത്യു ഭയത്തെ അതിജീവിക്കാൻ, അപകടമുക്തിക്കായി, രോഗനാശത്തിനായി, ശിവന്റെ അനുഗ്രഹത്തിനായി ജപിക്കുന്ന ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ശ്ലോകമാണ് മഹാമൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം. മൃത്യുഭയം അനുഭവിക്കുന്നവർക്ക് മനക്കരുത്തും ജീവരക്ഷയും പ്രദാനം ചെയ്യുന്ന മന്ത്രമാണ് ഇത് എന്നാണ് വിശ്വാസം. മഹാമൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം: ‘ഓം ത്ര്യംബകം യജാമഹെ സുഗന്ധിം പുഷ്ടി വർധനം ഉർവാരുകമിവ ബന്ധനാത് മൃത്യോർ മുക്ഷീയ മാമൃതാത്’ അർഥം- ത്രിലോചനനായ ശിവഭഗവാനെ ഞങ്ങൾ ധ്യാനിക്കുന്നു. സുഗന്ധത്തെയും അഭിവൃദ്ധിയെയും വർധിപ്പിക്കുന്ന അങ്ങ്, വെള്ളരിക്കയെ അതിന്റെ തണ്ടിൽ നിന്നും വേർപെടുത്തുന്നതു പോലെ മരണത്തിൽ നിന്നു ഞങ്ങളെ മോചിപ്പിച്ചാലും, പക്ഷേ അമരത്വത്തിൽ നിന്നല്ല. രോഗങ്ങൾ മാറാനും ദീർഘായുസ്സിനും ധനസമൃദ്ധിക്കും പുത്രപൗത്രാദി സൗഖ്യത്തിനും വിശേഷമാണ് ഈ മന്ത്രജപം എന്ന് ശൈവർ വിശ്വസിക്കുന്നു. അക്ഷര തെറ്റു ഇല്ലാതെ അർഥം മനസ്സിലാക്കി ജപിക്കാൻ സാധിക്കുന്നവർക്ക് ശിവനെ ഗുരുവായി സങ്കല്പിച്ചു ജപിച്ചു തുടങ്ങാം. 108 തവണ ജപിക്കുന്നതാണ് ഉത്തമം. സൗകര്യാർഥം മൂന്ന്, പത്ത് എന്നീ തവണയും ജപിക്കാം. കുറഞ്ഞത് ഒരുതവണ എങ്കിലും ഈ മന്ത്രം ജപിക്കുന്നത് ഗുണകരമാണെന്നാണ് വിശ്വാസം. 7. മഹാ മൃത്യുഞ്ജയ സ്തോത്രം രുദ്രം പശുപതിം സ്ഥാണും നീലകണ്ഠമുമാപതിം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 1 കാളകണ്ഠം കാലമൂർത്തീം കാലാഗ്നിം കാലനാശനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 2 നീലകണ്ഠം വിരൂപാക്ഷം നിർമ്മലം നിരുപദ്രവം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 3 വാമദേവം മഹാദേവം ലോകനാഥം ജഗദ്ഗുരും നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യുകരിഷ്യതി 4 ദേവദേവം ജഗന്നാഥം ദേവേശം വൃഷഭധ്വജം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യുകരിഷ്യതി 5 ത്ര്യക്ഷം ചതുർഭുജം ശാന്തം ജടാമകുട ധാരിണം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 6 ഭസ്മോദ്ധൂളിത സർവ്വാംഗം നാഗാഭരണ ഭൂഷിതം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 7 അനന്തം അവ്യയം ശാന്തം അക്ഷമാലാധരം ഹരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 8 ആനന്ദം പരമം നിത്യം കൈവല്ല്യ പദദായിനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 9 അർദ്ധനാരീശ്വരം ദേവം പാർവ്വതീ പ്രാണനായകം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 10 പ്രളയസ്ഥിതികർത്താരം ആദികർത്താരമീശ്വരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 11 വ്യോമ കേശം വിരൂപാക്ഷം ചന്ദ്രാർദ്ധകൃതശേഖരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 12 ഗംഗാധരം ശശിധരം ശങ്കരം ശൂലപാണിനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോമൃത്യു കരിഷ്യതി 13 സ്വർഗ്ഗാപവർഗദാതാരം സൃഷ്ടിസ്ഥിത്യന്തകാരിണം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 14 കല്പായുർദേഹിമേ പുണ്യം സദായുരരോഗതാ നമാമിശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 15 ശിവേശാനം മഹാദേവം വാമദേവം സദാശിവം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 16 ഉത്പത്തിസ്ഥിതിസംഹാരകർത്താരമീശ്വരം ഗുരും നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 17 മാർക്കണ്ഡേയകൃതം സ്തോത്രം യ പഠേത് ശിവ സന്നിധൗ തസ്യ മൃത്യുഭയം നാസ്തി ന അഗ്നിചോരഭയം ക്വചിത് 18 ശതവൃത്തം പ്രകർത്തവ്യം സങ്കടേകഷ്ടനാശനം ശുചിർഭൂത്വാ പഠേത് സ്തോത്രം സർവ്വസിദ്ധിപ്രദായകം 19 മൃത്യുഞ്ജയ മഹാദേവ ത്രാഹിമാം ശരണാഗതം ജന്മമൃത്യുജരാ രോഗൈ പീഡിതം കർമ്മബന്ധനൈ 20 താവകാസ്ത്വദ് ഗാഥാ പ്രണാതവ ചിദോഹം സദാമൃദാ ഇതി വിജ്ഞാ പ്യ ദേവേശം ത്ര്യംബകാഖ്യം ജപേത് 21 നമ ശിവായ സാംബായ ഹരയേ പരമാത്മനേ പ്രണതക്ലേശനാശായ യോഗിനാം പതയേ നമ 22. == അവലംബം == <references/> == ഇതും കാണുക == * [[അർദ്ധനാരീശ്വരൻ]] * [[നടരാജനൃത്തം]] * [[അഘോരശിവൻ]] * [[ശക്തി]] * [[ഓം നമഃ ശിവായ]] * [[കാലഭൈരവൻ]] {{commonscat|Shiva}} {{Shaivism}} {{Hinduism-stub}} {{ഹിന്ദു ദൈവങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:ത്രിമൂർത്തികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ശൈവം]] aadud04kjoybhnbenmhhikorpel4j8y 4134485 4134484 2024-11-10T21:33:35Z 92.14.225.204 /* കേരളത്തിലെ പ്രസിദ്ധമായ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ */ 4134485 wikitext text/x-wiki [[File:Sivakempfort.jpg|220x124px|thumb|right|ശിവൻ]]{{prettyurl|Shiva}}{{നിഷ്പക്ഷത}} {{Infobox deity | type = Hindu | image = File:Bholenathji.jpg | caption = Statue of Shiva, Murudeshwara Temple, Karnataka | day = {{hlist|[[Monday]]|[[Thrayodashi]]}} | mantra = *[[Om Namah Shivaya]] *[[Mahamrityunjaya Mantra]] | affiliation = {{hlist|[[Trimurti]]|[[Ishvara]]|[[Parabrahman]]|[[Paramatman]] (Shaivism)}} | deity_of = God of Destruction {{hlist|God of [[Kāla|Time]]|[[Yogeshvara|Lord of Yogis]]|[[Nataraja|The Cosmic Dancer]]|Patron of [[Yoga]], [[Meditation]] and [[Arts]]|Master of Poison and Medicine}} [[Para Brahman|The Supreme Being]] ([[Shaivism]])<ref>{{Cite encyclopedia|title=Hinduism |url=https://books.google.com/books?id=dbibAAAAQBAJ&pg=PA445|year=2008 |encyclopedia=Encyclopedia of World Religions|publisher=Encyclopaedia Britannica, Inc.|isbn=978-1593394912 |pages=445–448}}</ref> | weapon = *[[Trishula]] *[[Pashupatastra]] *[[Parashu]] *[[Pinaka (Hinduism)|Pinaka bow]]{{sfn|Fuller|2004|p=58}} | symbols = {{hlist|[[Lingam]]{{sfn|Fuller|2004|p=58}}|[[Crescent|Crescent Moon]]|[[Tripundra]]|[[Damaru]]|[[Vasuki]]|[[Third eye]]}} | children = {{unbulleted list| *[[Kartikeya]] (son){{sfn|Cush|Robinson|York|2008|p=78}} *[[Ganesha]] (son){{sfn|Williams|1981|p=62}} *''[[:Category:Children of Shiva|See list of others]]''}} | abode = * [[Mount Kailash]]{{sfn|Zimmer|1972|pp=124–126}} *[[Shmashana]] | mount = [[Nandi (Hinduism)|Nandi]]{{sfn|Javid|2008|pp=20–21}} | festivals = {{hlist|[[Maha Shivaratri]]|[[Shravana (month)|Shravana]]|[[Kartik Purnima]]|[[Pradosha]]|[[Teej]]|[[Bhairava Ashtami]]{{sfn|Dalal|2010|pp=137, 186}}}} | other_names = {{hlist|[[Bhairava]]|Mahadeva|[[Mahakala]]|Maheśvara|[[Pashupati]]|[[Rudra]]|Shambhu|Shankara}} | member_of = [[Trimurti]] | consort = [[Parvati]]/[[Sati (Hindu goddess)|Sati]]{{refn|group=note|Sati, the first wife of Shiva, was reborn as Parvati after she immolated herself. According to [[Shaivism]], Parvati has various appearances like [[Durga]] and [[Kali]], her supreme aspect being [[Adi Shakti]]; these are also associated with Shiva. All these goddesses are the same [[Ātman (Hinduism)|Atma (Self)]] in different bodies.{{sfn|Kinsley|1998|p=35}}}} |spouse=[[sati]] {{!}} [[parvati]]}} പുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ആരാധിച്ചു വരുന്ന പിതൃദൈവമാണ് ശിവൻ. [[ഹൈന്ദവം|ഹൈന്ദവവിശ്വാസം]] അനുസരിച്ച് ത്രിമൂർത്തികളിൽപ്പെട്ട ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ദൈവമാണ് '''ശിവൻ, പരമശിവൻ അഥവാ ശ്രീ പരമേശ്വരൻ'''. ([[ദേവനാഗരി]]: शिव; [[IAST]]: {{IAST|Śiva}}). ശിവന്റെ പാതി ശരീരം പരാശക്തി ആയ ഭാഗവതിയുടേതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ശൈവവിഭാഗം പരമശിവനെ പ്രധാനദൈവമായി, ദേവന്മാരുടെ ദേവനായി, മഹാദേവനായി, ഈശ്വരനായി, ദക്ഷിണാമൂർത്തിയായി, പരമാത്മാവായി, ശിവശക്തിയായി ആരാധിക്കുന്നു. ശൈവ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ച സൃഷ്ടി നടത്തിയിരിക്കുന്നത് ശിവശക്തിമാരാണ്. ശിവം എന്നാൽ മംഗളകരം എന്നാണ് അർത്ഥം. ‘ഓം നമഃ ശിവായ’ എന്ന പ്രസിദ്ധമായ പഞ്ചാക്ഷരി മന്ത്രം ശിവാരാധനയ്ക്ക് ഉള്ളതാണ്. എന്നാൽ പരാശക്തിയെ കുറിക്കുന്ന ഹ്രീം എന്ന ശബ്ദവും കൂടി ചേർത്ത് ഓം ഹ്രീം നമഃ ശിവായ എന്നും ജപിക്കാറുണ്ട്. അതിനാൽ ഇതിനെ ശക്തി പഞ്ചാക്ഷരി മന്ത്രം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് ശിവശക്തിമാർക്കുള്ള ആരാധനയാണ്. പുരാണങ്ങൾ പ്രകാരം ശിവൻ ശരീരത്തിലെ ജീവനും പാർവതി ബലവുമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ശിവ സാന്നിധ്യമില്ലാത്ത ശരീരം ശവസമാനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അപകടങ്ങളും അകാല മരണവും മഹാരോഗങ്ങളും ഒഴിവാകാനും ദീർഘായുസ് ലഭിക്കാനും നിത്യവും മൃത്യുഞ്ജയനായ ശ്രീ പരമേശ്വരനെ ഭജിക്കണം എന്നാണ് ശൈവ, ഹൈന്ദവ വിശ്വാസം. പാർവതി അല്ലെങ്കിൽ പരാശക്തിയെ ആരാധിക്കുന്നതിലൂടെ ഐശ്വര്യവും സമ്പത്തും സർവ മംഗളങ്ങളും ലഭിക്കും എന്നാണ് സങ്കല്പം. നിത്യവും ശിവാരാധന ചെയ്യുന്ന ഭക്തർ മരണാനന്തരം ശിവനായി തീരുന്നുവെന്നും കൈലാസത്തിൽ ശിവനിൽ ലയിച്ചു മോക്ഷം പ്രാപിക്കുന്നുവെന്നുമാണ് വിശ്വാസം. ഇന്ത്യയിൽ മിക്കവാറും എല്ലായിടത്തും ചെറുതും വലുതുമായ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ കാണാം. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ശിവക്ഷേത്രം വാരാണസി അഥവാ കാശി വിശ്വനാഥക്ഷേത്രം ആണെന്ന് പറയാം. കേരളത്തിൽ തൃശൂർ വടക്കുംന്നാഥ ക്ഷേത്രം, വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രം, എറണാകുളം ശിവക്ഷേത്രം, ഏറ്റുമാനൂർ ശിവക്ഷേത്രം, കോഴിക്കോട് തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയവ അതി പ്രസിദ്ധമായ ശൈവ ആരാധനാ കേന്ദ്രങ്ങളാണ്. കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം, അങ്ങാടിപ്പുറം തിരുമാന്ധാകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയ ഇടങ്ങളിലും തുല്യ പ്രാധാന്യത്തോടെ ശിവാരാധന കാണാം. ശിവപാർവതിമാർ സന്തോഷത്തോടെ ഇരിക്കുന്ന പ്രദോഷകാലമായ വൈകുന്നേരം 5.45 മുതൽ ഹൈന്ദവ വിശ്വാസികൾ വീടുകളിൽ സന്ധ്യക്ക്‌ നിലവിളക്ക് തെളിയിക്കുന്ന ചടങ്ങുകൾ കാണാം. നിലവിളക്ക് ആകട്ടെ ശിവശക്തിമാരുടെ പ്രതീകം ആയി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="Flood 1996, p. 17">{{harvnb|Flood|1996|pp=17, 153}}</ref><ref>{{cite book|author=K. Sivaraman|title=Śaivism in Philosophical Perspective: A Study of the Formative Concepts, Problems, and Methods of Śaiva Siddhānta |url=https://books.google.com/books?id=I1blW4-yY20C&pg=PA131 |year=1973|publisher=Motilal Banarsidass |isbn=978-81-208-1771-5|page=131}}</ref> ശൈവ, ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം ത്രിമൂർത്തികളിൽ സംഹാരത്തിന്റെ, മൃത്യു വിജയത്തിന്റെ, ആയുസിന്റെ, മംഗളങ്ങളുടെ അഥവാ ലയനത്തിന്റെ ദൈവമായാണ് ശിവനെ പരാമർശിക്കുന്നത്. ചില വിശ്വാസ സംഹിതകൾ പ്രകാരം സമ്പത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ ദൈവവും ശിവൻ തന്നെയാണ്.<ref name="Zimmer 1972 p. 124">Zimmer (1972) pp. 124-126</ref><ref>Jan Gonda (1969), [https://www.jstor.org/stable/40457085 The Hindu Trinity], Anthropos, Bd 63/64, H 1/2, pages 212–226</ref> ശൈവസംബ്രദായത്തിലെ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ചം നിർമ്മിക്കുന്നതും പരിപാലിക്കുന്നതും പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്നതും സംഹരിക്കുന്നതും എല്ലാം ശിവനും ശക്തിയും ചേർന്നാണ്. വിശ്വാസികൾ പൊതുവേ ആയുസിന്റെ ദൈവമായാണ് മഹാദേവനെ കണക്കാക്കുന്നത്. അതിനാൽ ശിവനെ മൃത്യുഞ്ജയൻ അഥവാ മൃത്യുവിജയി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മരണഭയം അകലുവാനും, ദീർഘായുസ് ഉണ്ടാകുവാനും, അപകടങ്ങൾ, അകാലമരണം എന്നിവ ഒഴിയുവാനും, മഹാരോഗങ്ങൾ അകലുവാനും ഹൈന്ദവർ മൃത്യുഞ്ജയനായ ശിവനെ ആരാധിച്ചു വരുന്നു. രോഗനാശകരനായ ശിവനെ വൈദ്യനാഥൻ എന്ന് വിശ്വാസികൾ വിളിക്കുന്നു.{{Sfn|Arvind Sharma|2000|p=65}}{{Sfn|Issitt|Main|2014|pp=147, 168}}{{Sfn|Flood|1996|p=151}} ശക്തി സമ്പ്രദായത്തിലെ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ച ഊർജ്ജവും ക്രിയാത്മക ശക്തിയും ആദിപരാശക്തി എന്ന സർവേശ്വരിയാണ്. ശിവന്റെ ഭാര്യയും ശക്തിസ്വരൂപിണിയുമായ [[പാർവ്വതി]] അഥവാ [[ദുർഗ്ഗ]] തന്നെയാണ് ഈ ഭഗവതി. ശ്രീ പാർവ്വതി പരമശിവന്റെ തുല്യ പൂരക പങ്കാളിയും സാക്ഷാൽ ജഗദീശ്വരിയുമാണ് എന്ന് ശൈവപുരാണങ്ങൾ വർണ്ണിക്കുന്നു. അതിനാൽ ഇരുവരെയും ചേർത്തു ശിവശക്തി എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ആദിശിവനും ആദിശക്തിയും ചേർന്നാണ് പ്രപഞ്ച സൃഷ്ടി നടത്തിയതെന്നും മറ്റ് ദേവീദേവന്മാർ എല്ലാം ശിവശക്തികളിൽ നിന്നും ഉടലെടുത്തവരാണെന്നും ശൈവർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ ഒരു ശരീരത്തിലെ ജീവൻ തന്നെ ആണെന്നും പാർവതി ക്രിയാത്മക ശക്തി ആണെന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. അതിനാൽ ശിവൻ (ജീവൻ നഷ്ടപ്പെട്ട) ഇല്ലാത്ത ശരീരം 'ശവം ' എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപെട്ട ശിവ ക്ഷേത്രവും തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രവുമാണ് വാരാണസിയിലെ (കാശി) വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം. ലോകത്തിന്റെ നാഥൻ എന്ന അർത്ഥത്തിൽ 'വിശ്വനാഥൻ' എന്ന പേര് ശിവന്റെ പര്യായ പദമാണ്. വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ വിശ്വാസികൾ മൃതദേഹങ്ങൾ സംസ്കരിച്ചതിനു ശേഷം മിച്ചം വരുന്നതിൽ അല്പം ഭസ്മം കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രത്തിൽ അഭിഷേകം ചെയ്യുന്നതായി കാണാം. ഇങ്ങനെ ചെയ്യുന്നത് പരേതാത്മാവിന്റെ പാപങ്ങൾ ക്ഷമിക്കപ്പെടുവാനും ആ വ്യക്തിക്ക് ശിവലോകത്തിൽ ഭഗവാന്റെ സന്നിധിയിൽ മോക്ഷ പ്രാപ്തി ഉണ്ടാകുവാൻ സഹായിക്കും എന്നാണ് വിശ്വാസം.{{sfn|David Kinsley|1988|p=50, 103–104}}{{sfn|Tracy Pintchman|2015|pp=113, 119, 144, 171}} സ്മാർത്ത പാരമ്പര്യത്തിലെ പഞ്ചതാനപൂജയിലുള്ള അഞ്ച് തുല്യ ദൈവങ്ങളിൽ ഒരാളാണ് ശിവൻ. ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം മരണമില്ലാത്തവൻ ആയതിനാലും യമനെ സംഹരിച്ചതിനാലും ഭഗവാന് മൃത്യുഞ്ജയൻ എന്നു നാമമുണ്ട്. ശിവ പുരാണപ്രകാരം മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം ചൊല്ലി പ്രാർഥിക്കുന്നവരുടെ തലയിലെഴുത്തായി അപമൃത്യുവോ മാരക പീഡയോ ഉണ്ടെങ്കിൽ മൃത്യുഞ്ജയനായ ഭഗവാൻ അതിനെ മാറ്റി ആ ഭക്തർക്ക് ആയുരാരോഗ്യ സൗഖ്യവും ദീർഘായുസ്സും നൽകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. ശിവഭഗവാൻറെ അംഗരാഗം ഭസ്മമാണ്. ഭസ്മം സംഹാരത്തിൻറെ ചിഹ്നവും തത്ത്വവുമാണ്. ഏതൊരു ശിവ ഭക്തനാണോ നിഷ്കളങ്ക ഭക്തിയാൽ ശിവനെ ഭജിക്കുന്നത്, ആ ഭക്തൻ മരിച്ചാൽ ആ ചുടലക്കളത്തിൽ ശിവഭഗവാൻ എത്തി ആ ഭക്തൻറെ ശവഭസ്മം നെറ്റിയിൽ അണിയുമെന്നും അങ്ങനെ അണിഞ്ഞാൽ ആ ആത്മാവിന് ഇനിയൊരു ജന്മം ഇല്ലാതെ ശിവചൈതന്യത്തിൽ ലയിച്ച് മോക്ഷം നേടുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഇതാണ് ഭഗവാൻറെ ശവഭസ്മ ധാരണത്തിൻറേയും ശ്മശാന വാസത്തിൻറേയും തത്ത്വാർത്ഥം. സ്ഥിരമായി ഭസ്മം ധരിച്ചുകൊണ്ട് ശിവക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തുന്ന ഭക്തരുടെ അപമൃത്യു മാഞ്ഞു പോകുമെന്നും ആ ഭക്തരോട് ഭഗവാന് അതിരറ്റ ഭക്തവാത്സല്യം ഉണ്ടാകുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="Flood 1996, p. 17" /> കേരളത്തിലെ നമ്പൂതിരി ഇല്ലങ്ങളിലെ തേവാരമൂർത്തികളിൽ ഒന്നാണ് ശിവൻ. ശിവലിംഗവും സാളഗ്രാമവും ആരാധിയ്ക്കാത്ത നമ്പൂതിരി തറവാടുകൾ അപൂർവ്വമാണ്. കേരളത്തിലെ മിക നമ്പൂതിരി ഇല്ലങ്ങളിലേയും ആരാധനാ മൂർത്തികളിൽ ശിവലിംഗം ഉണ്ടാവാറുണ്ട്. പ്രസിദ്ധ നമ്പൂതിരി ഗൃഹങ്ങളായ ആഴ്വാഞ്ചേരി മന, കൊളത്താപ്പള്ളി മന, കണ്ണമംഗലം മന, കുറുമാത്തൂർ മന, കൽപ്പുഴ മന, കൈനിക്കര തെക്കേടത്ത് മന, കൈനിക്കര വടക്കേടത്ത് മന, കല്ലൂർ മന, അണ്ടലാടി മന, കാലടി മന, പെരിണ്ടിരി ചേന്നാസ്, പുഴക്കര ചേന്നാസ്, എളേടത്ത് മന, കരുമത്താഴത്ത് മണ്ണൂർ മന, കരുവാട്ട് പട്ടത്ത്, മുല്ലപ്പള്ളി പട്ടേരി, മുല്ലപ്പള്ളി മന, മുല്ലമംഗലം പള്ളിപ്പാട്ട് മന, മുല്ലമംഗലം മന, പുതുവായ മന, പയ്യൂർ മന,കടലായിൽ മന , മുണ്ടയൂർ മന, പൂങ്ങാട്ട് മന, ആമയൂർ മണ്ണൂർ മന, മംഗലം മന, പന്തൽ മന, നാകേരി മന, വടക്കേടത്ത് മന, വരിക്കാശ്ശേരി മന, പെരിമ്പള്ളി മന, മഴുവഞ്ചേരി മന, കൂറ്റംമ്പിള്ളി മന, പന്തൽ മന,തൊഴുവാനൂർ മന, ഏർക്കര മന,കപ്പിയൂർ മന, കപ്ലീങ്ങാട്ട് മന, താമറ്റൂർ മന, മൂത്തേടത്ത് മന, പാടേരി മന തുടങ്ങി അനവധി ഇല്ലങ്ങളിലെ തേവാരമൂർത്തിയാണ് ശിവൻ. == ശൈവ വിശ്വാസം == ശൈവസംബ്രദായം അനുസരിച്ച് ദൈവത്തിന്റെ പരമോന്നതരൂപം രൂപമില്ലാത്തതും പരിധിയില്ലാത്തതും അതിരില്ലാത്തതും മാറ്റമില്ലാത്തതുമായ കേവല ബ്രഹ്മമാണ്.<ref name="Stella_param">{{harvnb|Kramrisch|1981| pp=184–188}}</ref> പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ പ്രഥമമായ ആത്മൻ (ആത്മാവാണ്) ഇത്. പാർവതിയാകട്ടെ സർവയിടത്തും നിറഞ്ഞ പ്രകൃതിയും.<ref name="Davis_param">Davis, pp. 113–114.</ref>{{sfn|William K. Mahony|1998|p=14}}{{Sfn|Arvind Sharma|2000|p=65}} ഭയങ്കരമായതും ദയനിറഞ്ഞതുമായ അനേകം വിവരണങ്ങൾ ശിവനെപ്പറ്റി ഉണ്ട്. ദയാപരമായ വിവരണങ്ങളിൽ കൈലാസ പർവതത്തിൽ<ref name="Zimmer 1972 p. 124"/> സന്യാസ ജീവിതം നയിക്കുന്ന യോഗിയായും കൂടാതെ ഭാര്യ പാർവതിയും മക്കളായ ഗണേശനും കാർത്തികേയനും ഉള്ളൊരു ഗൃഹസ്ഥാശ്രമി എന്ന നിലയിലും അദ്ദേഹത്തെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഭയാനകമായ ചിത്രീകരണങ്ങളിൽ, പലപ്പോഴും ദുഷ്ടശക്തികളെ കൊല്ലുന്നതായി ചിത്രീകരിക്കുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ “മംഗളകാരി” എന്ന് അർത്ഥമുണ്ട്. “അൻപേ ശിവം” എന്നാൽ സ്നേഹമേ ശിവം എന്നാണ് അർത്ഥം. ത്രിമൂർത്തികൾ ഉൾപ്പെടെ അഞ്ചുമുഖങ്ങളും ചേർന്ന ബ്രഹ്മം അഥവാ പരബ്രഹ്മം ശിവനാകുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ മംഗളകരമായത്, സത്യമായത്, സുന്ദരമായത് എന്നാണ് അർത്ഥം. ശിവന്റെ അഞ്ച് മുഖങ്ങൾ തന്നെ ആണ് സൃഷ്ടി, സ്ഥിതി, സംഹാരം, തിരോധാനം, അനുഗ്രഹം എന്നീ പഞ്ചകൃത്യങ്ങൾക്ക് ആധാരം. അതിനാൽ ശിവനെ പഞ്ച വക്ത്രൻ എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ബ്രഹ്‌മാവ്‌, മഹാവിഷ്ണു, മഹാരുദ്രൻ, മഹേശ്വരൻ, സദാശിവൻ ഇവയാണ് പരബ്രഹ്മമൂർത്തിയായ പരമേശ്വരന്റെ അഞ്ച് മുഖങ്ങൾ. ശിവൻ (മഹാദേവൻ, മഹാകാലേശ്വരൻ, പഞ്ചവക്ത്രൻ) ആദിശിവൻ, ആദിദേവൻ, ആദിയോഗി, ആദിരൂപ, ആദിനാഥ എന്നി അനേക പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. പാർവ്വതി(ദുർഗ്ഗ, കാളി, ലളിതതൃപുര സുന്ദരി) ആദിപരാശക്തി, ആദിശക്തി എന്നി അനേക നാമങ്ങളിലും അറിയപ്പെടുന്നു. ശിവൻ പഞ്ചവക്ത്രൻ ആണ് പഞ്ചകൃത്യങ്ങൾ (സൃഷ്ടി, സ്ഥിതി, സംഹാരം, തിരോധാനം, അനുഗ്രഹം) നിർവ്വഹിക്കുന്നത് ശിവൻ തന്നെ ആണ്.ശൈവ വിശ്വാസ പ്രകാരം ബ്രഹ്മാവ്, വിഷ്ണു, രുദ്രൻ, ഈശ്വരൻ, സദാശിവൻ മഹാശിവന്റെ അഞ്ചു മുഖങ്ങൾ ആകുന്നു. ഈശാനം, തത്പുരുഷം, അഘോരം, വാമദേവം, സദേ്യാജാതം എന്നിങ്ങനെ പഞ്ച മുഖത്തോടുകൂടിയവനാണ് മഹാദേവന്. അനോകം മൂര്ത്തീഭാവങ്ങ ളില് ഭഗവാനെ ആരാധിക്കുന്നു അതില് – തൃപുരാന്തകമൂര്ത്തി, കാമാന്തകമൂര്ത്തി, ഗജാസുരസംഹാരമൂര്ത്തി കാലാരിമൂര്ത്തി, സരഭേശമൂര്ത്തി, ബ്രഹ്മശിവശ്ചേദമ ൂര്ത്തി, ഭൈരവമൂര്ത്തി, വീരഭദ്രമൂര്ത്തി, ജലന്ധരഹരമൂര്ത്തി, അന്തകാസുരവധമൂര് ത്തി, അഘോരമൂര്ത്തി, മഹാകാലമൂര്ത്തി ഇവയാണ് ശിവന്റെ സംഹാരമൂര്ത്തി ഭാവങ്ങള് ഇതിനുപുറമേ സദാശിവന്, മൃത്യുഞ്ജയന്, ദക്ഷിണാമൂര്ത്തി, കീരാതമൂര്ത്തി, അഘോരമൂര്ത്തി, നീലകണ്ഠന്, ചന്ദ്രശേഖരന്, വിശ്വനാഥന്, ശ്രീകണ്ഠന്, ഉമാമഹേശ്വരന്, സ്ഥാണുമലയന്, നടരാജന്, അന്തിമഹാകാളന് എന്നിങ്ങനെ അസംഖ്യം മൂര്ത്തികളെ കേരളീയക്ഷേത്രങ്ങളില് പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട ്ടുണ്ട്. ദക്ഷിണാമൂര്ത്തിഭാവം തന്നെ യോഗദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ജ്ഞാനദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ഭാവഭേദങ്ങളുണ്ട്. ശുകപുരം ഗ്രാമത്തിലെ ദക്ഷിണാമൂര്ത്തി ക്ഷേത്രം പ്രസിദ്ധമാണ്. അര്ജുനനെ പരീക്ഷിക്കുവാനായി കാട്ടാളരൂപം ധരിച്ച ശിവഭാവമാണ് കീരാതമൂര്ത്തിക ്കുള്ളത്. പാറശാല മഹാദേവനും, എറണാകുളത്തപ്പനും കിരാതഭാവത്തിലുള ്ളതാണ്. കാളകൂടവിഷം പാനം ചെയ്ത് നീലകണ്ഠനായ ഭഗനാനെ നീലകണ്ഠനായി ആരാധിക്കുന്ന ക്ഷേത്രങ്ങള് പലതുണ്ട് കേരളത്തില് ചേര്ത്തലക്ക് സമീപം തിരുവിഴക്ഷേത്രത്തില് നീലകണ്ഠനായി ഭഗവാനെ ആരാധിക്കുന്നു. അവിടെ കൈവിഷശാന്തിക്കായി നടക്കുന്ന ചികിത്സ പ്രസിദ്ധമാണ്. കാസര്ഗോഡ് ഉള്ള നീലശേ്വരത്ത് നീലകണ്ഠനെ നീലേശ്വരന് ആയി ആരാധിക്കുന്നു. ഏറ്റുമാനൂരപ്പൻ ആഘോരമൂര്ത്തിയാണ്. തളിപ്പറമ്പിലെ കാഞ്ഞിരങ്ങാട്ട്‌ വൈദ്യനാഥനായി ഭഗവാനെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. തിരുനാവായക്ക് അടുത്തുള്ള പ്രസിദ്ധമായ തൃപ്രങ്ങോട് ശിവന് കാലസംഹാരമൂര്ത്തിയാണ് യമനില് നിന്നും മാര്ക്കണ്ഡേയനെ രക്ഷിച്ചത് ഇവിടെ വച്ചാണ്. കൊല്ലം തൃക്കടവൂരില് ഭഗവാനെ മൃത്യുഞ്ജയനായി ആരാധിക്കുന്നു. വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രത്തില് രാവിലെ ദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ഉച്ചയ്ക്ക് കിരാതമൂര്ത്തിയായും വൈകിട്ട് പാര്വ്വതീസമേതനായ പരമേശ്വരനുമായാണ് ഭാവസങ്കല്പ്പം. രാവിലെ ദര്ശനം നടത്തിയാല് ജ്ഞാനവും ഉച്ചക്ക് വിജയവും വൈകിട്ട് സിദ്ധിയുമാണ് ഫലം. അന്നദാനപ്രഭുവായ വൈക്കത്തപ്പന്റെ പ്രധാന വഴിപാട് പ്രാതലാണ്. തൃശൂര് ജില്ലയിലെ പുരാതന ഗുഹാക്ഷേത്രമായ തൃക്കൂര്മഹാദേവക്ഷേത്രത്തില് ദര്ശനം കിഴക്കോട്ടാണെങ്കിലും നടവടക്കുഭാഗത്താണ്. രൌദ്രശിവനായതിനാല് മുന്വശത്ത് നിന്ന് ദര്ശിക്കാന് പാടില്ലാത്തതിനാല് ആണ് നട വടക്കുഭാഗത്തായിരിക്കുന്നത്. അഗ്നിലിംഗമായതിനാല് ഇവിടെ അഭിഷേകമില്ല. മാവേലിക്കര കണ്ടിയൂര് ശിവക്ഷേത്രത്തില് ശിവനെ പാര്വ്വതീശന്, ശ്രീശങ്കരന്, ശ്രീകണ്ഠന്, വിശ്വനാഥന്, മൃത്യുഞ്ജയന് എന്നീ ഭാവങ്ങളില് പ്രധാന്യത്തോടെ പ്രതേ്യകം ശ്രീകോവിലുകളിൽ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രസിദ്ധമായ ശിവക്ഷേത്രമാണ് തിരുവഞ്ചിക്കുളം ശിവക്ഷേത്രം. ശൈവരുടെ 274 ശൈവതിരുപ്പതികളില് കേരളത്തിലുള്ള ഏക ശൈവതിരുപ്പതിയാണിത് കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും കൂടുതല് ഉപദേവതാ പ്രതിഷ്ഠകള് ഉള്ള ക്ഷേത്രവും ഇതാണ്. എറണാകുളം തിരുവൈരാണിക്കുളത്ത് ശിവന് പാര്വ്വതീസമേതനാണ്. ധനുമാസത്തിലെ തിരുവാതിരക്കാലത്ത് മാത്രമേ ഇവിടെ പാര്വ്വതീനട തുറക്കുകയുള്ളു. ചെങ്ങന്നൂരില് പാര്വ്വതീദേവിയെ ഭൂവനേശ്വരീ സങ്കല്പ്പത്തില് പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. 'തൃപ്പൂത്ത്' എന്ന അത്ഭുതകരമായ പ്രതിഭാസം ഈ ദേവിയുടെ പ്രതേ്യകതയാണ്. ശൈവമതത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യമര്ഹിക്കുന്ന മറ്റൊരു രൂപകല്പനയാണ്. അര്ദ്ധനാരീശ്വരന് ശിവനും പാര്വ്വതിയും തമ്മിലുള്ള ഭാര്യാഭര്തൃ ബന്ധത്തിന്റെ ദാര്ഢ്യത്തോടൊപ്പം തന്നെ ഇത് മറ്റൊരു ഉദാത്ത സങ്കല്പ്പത്തിലേക്ക് വരല് ചൂണ്ടുണ്ട് ശക്തിയുമായി ചേരുമ്പോഴാണ് ശിവന് കര്മ്മശേഷിയുണ് ടാകുന്നത്. ഭഗവാന് നേരിട്ട് പ്രത്യക്ഷനായ പന്ത്രണ്ട് ജ്യോതിര്ലിംഗക്ഷേത്രങ്ങള് ഭാരതത്തില് ഉണ്ട് ചന്ദ്രന് മോക്ഷം നല്കി അനുഗ്രഹിച്ച 'സോമനാഥം' ഗുജറാത്തിലെ സൌരാഷ്ട്രത്തിലാണ് ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ ശ്രീശൈലത്തുള്ള 'മല്ലികാര്ജുനം' മധ്യപ്രദേശിലെ ഉജ്ജയിനിയില് ഉള്ള 'മഹാകാളേശ്വരം', മധ്യപ്രദേശിലെതന്നെ മാള്വയിലെ 'ഓംകാരേശ്വരം', മഹാരാഷ്ട്രയിലെ 'വൈദ്യനാഥം' മഹാരാഷ്ട്രയിലെ തന്നെ 'ഭീമശങ്കരം' തമിഴ്നാടിലെ 'രാമേശ്വരം' ഗുജറാത്തിലെ 'നാശേശ്വരം', കാശിയിലെ 'വിശ്വനാഥം' നാസികിലുള്ള 'ത്രയ്യംബകേശ്വരം' ഹിമാലയത്തിലുള്ള 'കേദള്നാഥം', ദൌലത്താബാന്ദിലുള്ള 'ഘുശ്മേശ്വരം' ഇവയാണ് ജ്യേതിര്ലിംഗ ക്ഷേത്രങ്ങൾ == ശിവരൂപം == കഴുത്തിലെ സർപ്പം, അലങ്കരിച്ച ചന്ദ്രക്കല, മുടിയിൽ നിന്ന് ഒഴുകുന്ന ഗംഗാ നദി, നെറ്റിയിലെ മൂന്നാമത്തെ കണ്ണ് , വലത്തെ കയ്യിൽ മഴുവും (പരശു) ഇടത്തെ കൈയിൽ മാൻ കുഞ്ഞും എന്നിവയാണ് ശിവന്റെ പ്രതിരൂപങ്ങൾ. സാധാരണയായി ശിവന് പ്രതിഷ്ഠ ഉണ്ടാകാറില്ല. പകരം ലിംഗത്തിന്റെ രൂപത്തിലാണ് അദ്ദേഹത്തെ ആരാധിക്കുന്നത്.<ref name=Fuller>Fuller, p. 58.</ref> == വിവിധ നാമങ്ങൾ == പ്രാദേശികമായും അല്ലാതെയും ശിവന് ധാരാളം പേരുകൾ ഉണ്ട്. ശിവന്റെ ഓരോ ഭാവങ്ങൾക്കും സമാനമായി പാർവതിക്കും രൂപഭേദങ്ങൾ വർണ്ണിച്ചു കാണുന്നു. ശിവനെ ആദിദേവൻ, മഹാദേവൻ, ദേവാദിദേവൻ, മഹേശ്വരൻ, പരമേശ്വരൻ, ഭുവനേശ്വരൻ, സദാശിവൻ, ഓംകാരം, പരബ്രഹ്മം, പരബ്രഹ്മമൂർത്തി, മഹാലിംഗേശ്വരൻ, ഈശ്വരൻ, മഹാകാലേശ്വരൻ, ത്രിപുരാന്തകൻ, പഞ്ചവക്ത്രൻ, മൃത്യുഞ്ജയൻ, മഹാകാലൻ, കാലകാലൻ, ചണ്ഡികേശ്വരൻ, രാജരാജേശ്വരൻ, വൈദ്യനാഥൻ, മുനീശ്വരൻ, വീരഭദ്രൻ, ഭൈരവൻ അഥവാ കാലഭൈരവൻ, സർവേശ്വരൻ, ജഗദീശ്വരൻ, ജഗന്നാഥ, പരമാത്മാവ്, സുന്ദരേശ്വരൻ, ഭുവനേശ്വരൻ, ജഗന്നാഥൻ, സർവേശ്വരൻ, നടരാജൻ, വൈദ്യനാഥൻ, ശ്രീകണ്ടെശ്വരൻ, നീലകണ്ഠൻ എന്നും പാർവതിയെ ആദിപരാശക്തി, പ്രകൃതി, മൂലപ്രകൃതി, മഹാദേവി, ദുർഗ്ഗ, പരമേശ്വരി, മഹേശ്വരി, ലളിത, മഹാത്രിപുരസുന്ദരി, മഹാകാളി, കാളിക, കാലരാത്രി, ചണ്ഡിക, ചാമുണ്ഡേശ്വരി, ഭുവനേശ്വരി, രാജരാജേശ്വരി, അന്നപൂർണേശ്വരി, സർവേശ്വരി, മഹാമായ, അപർണ്ണ, കാത്യായനി, ഉമ, ഗൗരി, ജഗദംബിക, ഭഗവതി, ഈശ്വരി, ശിവ, ഭവാനി, ശാകംഭരി, ശ്രീമാതാ, ഭൈരവി, മംഗളാദേവി, ഭഗവതി, ശങ്കരി, മീനാക്ഷി, കാമാക്ഷി എന്നി നാമങ്ങളിൽ സ്തുതിക്കുന്നു. അർദ്ധനാരീശ്വരൻ നിർഗുണ പരബ്രഹ്മമായും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. യോഗ, ധ്യാനം, കല, (നൃത്തം, സംഗീതം തുടങ്ങിയവ) എന്നിവയുടെ രക്ഷാധികാരിയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ശിവനെ ആദിയോഗി ശിവ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.<ref name=Shiv_samhita>Shiva Samhita, e.g. translation by Mallinson.</ref><ref name=Varenne>Varenne, p. 82.</ref><ref>Marchand for Jnana Yoga.</ref> == മൃത്യുഞ്ജയൻ == അപകടത്തിൽ നിന്നും, മരണഭയത്തിൽ നിന്നും മുക്തി നേടുന്നതിന് ഹൈന്ദവർ ആരാധിക്കുന്ന ശിവനാണ് മൃത്യുഞ്ജയൻ അഥവാ മൃത്യുഞ്ജയ മൂർത്തി. മരണത്തെ ജയിച്ച ശിവനെ മൃത്യുവിജയി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ജനിച്ചാൽ മരണം ഉറപ്പാണ്. എന്നാൽ ആ മരണം ഒരു വെള്ളരി പഴുത്ത് പാകമെത്തി അതിന്റെ ഞെട്ടിൽ നിന്നും സ്വയം വേറിട്ട് വീഴും പോലെ സ്വാഭാവികമായും ദീർഘമായ ആയുസിന് ശേഷം അതിന് കൽപ്പിച്ചിട്ടുള്ള സമയത്തുമേ സംഭവിക്കാവൂ എന്നാണ് ശിവന് സമർപ്പിച്ചിട്ടുള്ള മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം എന്ന പ്രാർത്ഥന കൊണ്ടു ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്. അതിന് മുൻപ് മരണം സംഭവിക്കരുത് എന്നർത്ഥം. അതായത് അകാലമൃത്യു, അപകടമരണം, അവിചാരിത മരണം തുടങ്ങിയവ ഒന്നും സംഭവിക്കരുത് എന്നാണ് ഭഗവാനോടുള്ള പ്രാർത്ഥന. മൃത്യുവിന്റെ നടത്തിപ്പുകാരൻ യമദേവനാണ്. ആ കാലനെയും വരുതിക്ക് നിറുത്തുന്ന ശിവനെ കാലന്റെ കാലൻ അഥവാ കാലകാലൻ, മഹാകാലൻ അഥവാ മഹാകാളൻ എന്നു ഭക്തർ വിളിക്കുന്നു. മഹാകാളന്റെ ശക്തിയാണ് മഹാകാളി. ശിവൻ തന്റെ പരമ ഭക്തനായ മാർക്കണ്ടേയൻ എന്ന ബാലനെ അകാല മരണത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷിക്കുകയും തന്റെ ആയുസ് നിശ്ചയിക്കാൻ അധികാരം നൽകുകയും കീർത്തിയും ഐശ്വര്യവും നൽകി അനുഗ്രഹിക്കുകയും ചെയ്തു എന്ന് ശിവപുരാണം പറയുന്നു. == വിശേഷ ദിവസങ്ങൾ == മഹാശിവരാത്രി, ധനുമാസ തിരുവാതിര എന്നിവ വിശേഷ ദിവസങ്ങൾ. ആഴ്ചയിലെ ഞായർ, തിങ്കൾ, പ്രദോഷ ശനിയാഴ്ച തുടങ്ങിയവ ശിവ ക്ഷേത്ര ദർശനത്തിന് പ്രധാന ദിവസങ്ങൾ. പൊതുവേ ഞായറാഴ്ച ആണ് മഹാദേവന് ഏറ്റവും പ്രധാനമായ ദിവസം. ആദിത്യന്റെ ദിവസമായ ഞായറാഴ്ച ശിവാരാധന നടത്തുന്നത് ആയുസും ഐശ്വര്യവും നൽകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. ആദിത്യന്റെ അധിദൈവം ശിവനാണ്. സൂര്യശംഭു എന്നറിയപ്പെടുന്നു. തിങ്കളാഴ്ച ശിവപാർവതി പ്രധാനമാണ്. പാർവതി സമേതനായ ശിവനാണ് അന്ന് പ്രാധാന്യം. മനഃശാന്തിക്കും, ഇഷ്ട വിവാഹ ജീവിതത്തിനും അന്ന് തിങ്കളാഴ്ച വ്രതവും ശിവപാർവതി ക്ഷേത്ര ദർശനവും ഉത്തമം എന്ന് വിശ്വാസം. പ്രദോഷം വരുന്ന ശനിയാഴ്ചത്തെ ശിവാരാധന സർവദുരിതമുക്തിക്കും ഉത്തമം എന്ന് വിശ്വാസം. പരമശിവൻ കാളകുടം ഭക്ഷിച്ചത് ഒരു ശനിയാഴ്ചയാണ് എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. അദ്ദേഹം ആനന്ദതാന്ധവമാടിയ ത്രയോദശിയും ചേർന്ന് വരുന്ന പുണ്യദിനമാണ് മഹാപ്രദോഷം. ശനിയാഴ്ച വരുന്ന മഹാപ്രദോഷ ദിനത്തിൽ ശിവക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തിയാൽ അഞ്ചു വർഷം ശിവ ക്ഷേത്രത്തിൽ പോയ ഫലം സിദ്ധിക്കുമെന്നാണ് വിശ്വാസം. തുടർച്ചയായി രണ്ടു ശനിപ്രദോഷങ്ങൾ അനുഷ്ടിച്ചാൽ അർദ്ധനാരീശ്വര പ്രദോഷം എന്നു പറയുന്നു. ശിവനും ശക്തിയും ചേർന്നു അർദ്ധനാരീശ്വരരായിട്ടുള്ളതിനാൽ ദാമ്പത്യ പ്രശ്നങ്ങൾ ഒഴിഞ്ഞു പങ്കാളികൾ ഇണങ്ങിച്ചേരുമെന്നും, വിവാഹതടസ്സങ്ങൾ നീങ്ങുമെന്നും ഐശ്വര്യം ഉണ്ടാകുമെന്നും ആണ് വിശ്വാസം. പ്രദോഷവ്രതം ആപത്തുകൾ അകറ്റുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. {{sfn|Flood|1996|p=17}}<ref name="Keayxxvii">Keay, p.xxvii.</ref> ==പ്രതീകാത്മകതയിൽ == [[പ്രമാണം:Gods AS.jpg|250px|right]] [[പ്രമാണം:Siva With Moustache From Archaeological Museum GOA IMG 20141222 122455775.jpg|thumb|right|മീശയുള്ള ശിവന്റെ രൂപം. ഗോവ ആർക്കിയോളജിക്കൽ മ്യൂസിയത്തിൽനിന്ന്.]] ===ഗുണങ്ങൾ=== * '''ശിവരൂപം''': മറ്റുദേവന്മാരിൽനിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ജടാധാരിയും ശ്മശാനവാസിയുമാണ് ശിവൻ. ശിവന്റെകയ്യിലെപ്പോഴും തൃശ്ശൂലം കാണപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ ജടയിൽ ചന്ദ്രക്കല വിരാജിക്കുന്നു. ശരീരത്തിൽ രുദ്രാക്ഷമാലയും നാഗങ്ങളും അണിഞ്ഞ നിലയിലാണ് ശിവന്റെ രൂപം. * '''തൃക്കണ്ണ്''' : ശിവന്റെ മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയാണ് നെറ്റിയിലുള്ള മൂന്നാമത്തെ [[കണ്ണ്|നേത്രം]]. തൃക്കണ്ണിൽ നിന്നുള്ള അഗ്നികൊണ്ടാണ് ശിവൻ [[കാമദേവൻ|കാമദേവനെ]] ഭസ്മീകരിച്ചത്<ref>For Shiva as depicted with a third eye, and mention of the story of the destruction of Kama with it, see: Flood (1996), p. 151.</ref>. മൂന്നുകണ്ണുകളുള്ളതിനാൽ ശിവൻ ത്രിലോചനൻ(ത്രി= മൂന്ന്; ലോചനം= കണ്ണ്), എന്ന&nbsp;നാമത്തിലും&nbsp; അറിയപ്പെടുന്നു. * '''ചന്ദ്രക്കല''' : ശിവന്റെ ജടാമൗലിയിൽ എപ്പോഴും ചന്ദ്രദേവൻ വിരാജിക്കുന്നു എന്നാണ് വിശ്വാസം<ref>For the moon on the forehead see: Chakravarti, p. 109.</ref>. അതിനാൽതന്നെ ചന്ദ്രശേഖരൻ<ref>For ''{{IAST|śekhara}}'' as crest or crown, see: Apte, p. 926.</ref><ref>For {{IAST|Candraśekhara}} as an iconographic form, see: Sivaramamurti (1976), p. 56.</ref><ref>For translation "Having the moon as his crest" see: Kramrisch, p. 472.</ref> , ചന്ദ്രമൗലി, കലാധരൻ, തിങ്കൾ മന്നൻ തുടങ്ങിയനാമങ്ങൾ ശിവന്റെ പര്യായങ്ങളാണ്. * '''ഭസ്മം''' :ശിവന്റെ ശരീരത്തിൽ ഭസ്മം ലേപനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. മനുഷ്യരാരും [[മൃത്യു]] എന്ന സത്യത്തിൽനിന്ന് മോചിതരല്ല എന്നും, എന്നാൽ ശിവം അനശ്വരമാണെന്നും ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഭസ്മധാരിയും ശ്മശാനവാസിയുമായ ശിവന്റെ ഒരു രൂപമാണ് [[ഭൈരവൻ]]. * '''ജട''' : ശിവന്റെ [[മുടി|കേശം]] ജടപിടിച്ചതും കെട്ടിവെച്ചിരിക്കുന്നതുമാണ്. ജടാധാരി, വ്യോമകേശൻ എന്നീ നാമങ്ങളും ശിവന്റെ പര്യായങ്ങളാണ്. * '''നീലകണ്ഠം''' : പാലാഴി മഥനത്തിന്റെ ഫലമായി കാളകൂടം എന്ന മാരകവിഷം പുറത്തേക്കു വന്നു. മൂന്നുലോകത്തേയും സംഹരിക്കാൻ ശക്തിയുള്ള വിഷമായിരുന്നു കാളകൂടം. കാളകൂടത്തെ ഉൾക്കൊള്ളാൻ മൃത്യുഞ്ജയനായ ശിവനു മാത്രമേ സാധിക്കുമായിരുന്നുള്ളൂ. ഹാലാഹലം അഥവാ കാളകൂടവിഷം പാനം ചെയ്ത ഭഗവാന്റെ കഴുത്ത് നീലനിറമായി മാറി.<ref>For Shiva drinking the poison churned from the world ocean see: Flood (1996), p. 78.</ref><ref name="Kramrisch, p. 473">Kramrisch, p. 473.</ref> അന്നുമുതൽ ശിവൻ നീലകണ്ഠൻ(സംസ്കൃതം नीलकण्ठഃ) എന്ന നാമത്തിൽ അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. <ref>{{Harvnb|Sharma|1996|p=290}}</ref><ref>See: name #93 in Chidbhavananda, p. 31.</ref> * '''ഗംഗാനദി''' : സ്വർഗ്ഗത്തിലൂടെ ഒഴുകിയിരുന്ന നദിയായിരുന്നു [[ഗംഗ]]. ഭഗീരഥൻ എന്ന് രാജർഷി തന്റെ പൂർവ്വ പിതാമഹന്മാരുടെ പാപം തീർക്കാനായി കഠിനതപം ആരംഭിച്ചു. ഗംഗയെ ഭൂമിയിലെത്തിക്കുക മാത്രമായിരുന്നു അതിനുള്ള ഏക ഉപായം. എന്നാൽ ഗംഗ സ്വർഗ്ഗത്തിൽനിന്നും ഭൂമിയിലേക്ക് പതിച്ചാൽ അതിന്റെ ആഘാതം തടുക്കാൻ ഭൂമിക്കാവില്ല. ആയതിനാൽ സ്വർഗ്ഗത്തിൽ നിന്നും ഭൂമിയിലേക്കു പതിച്ച ഗംഗയെ ശിവൻ തന്റെ ജടയിൽ ബന്ധനസ്ഥയാക്കി. പിന്നീട് ഗംഗാനദി ശിവന്റെ ജടയിൽ നിന്നും ഉദ്ഭവിച്ച് ഭാരതദേശത്തിലൂടെ ഒഴുകി സർവ്വജനങ്ങളുടേയും പാപത്തെ കഴുകി കളഞ്ഞുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു എന്നാണ് വിശ്വാസം.<ref>For alternate stories about this feature, and use of the name {{IAST|Gaṅgādhara}} see: Chakravarti, pp. 59 and 109.</ref><ref>For description of the {{IAST|Gaṅgādhara}} form, see: Sivaramamurti (1976), p. 8.</ref> ഗംഗയെ ജടയിൽ ഉൾക്കൊള്ളുന്നതിനാൽ ഗംഗാധരൻ എന്ന നാമത്തിലും ശിവൻ അറിയപ്പെടുന്നു. * '''നാഗങ്ങൾ''' : നാഗങ്ങളെ ആഭരണമായി ശരീരത്തിലണിയുന്ന ദേവനായാണ് ശിവനെ വർണ്ണിക്കുന്നത്<ref>Flood (1996), p. 151</ref>. [[വാസുകി]] എന്ന നാഗ രാജാവിനെ ശിവൻ എപ്പോഴും കഴുത്തിലണിയുന്നു. അഷ്ട നാഗങ്ങളും ശിവനെ സേവിക്കുന്നു. * '''മാൻ''' : കയ്യിൽ മാനിനെ വഹിക്കുന്ന രൂപത്തിലും ശിവനെ വർണ്ണിക്കാറുണ്ട്. ചിത്തചഞ്ചലതയിൽ നിന്നും ശിവൻ മോചിതനാണ് എന്നാണ് ഇത് പ്രതീകവൽക്കരിക്കുന്നത്. മനുഷ്യന്റെ മനസ്സ് ഒരു ചിന്തയിൽനിന്നും മറ്റൊന്നിലേക്ക് ഒരു മാനിനെപോലെ ചാടിപ്പോകുന്നു. എന്നാൽ ശിവൻ സർവ്വജ്ഞനും നിർവികാരനും നിർവികല്പനുമാണ്. * '''തൃശൂലം''' : ശിവന്റെ സവിശേഷമായ ആയുധമാണ് തൃശൂലം. ശിവന്റെ വലതുകയ്യിലേന്തിയ സത്ത്വഗുണം, തമോഗുണം രജോഗുണം എന്നീ [[ത്രിഗുണങ്ങൾ|ത്രിഗുണങ്ങളെയാണ്]] തൃശ്ശൂലം പ്രതീകവൽക്കരിക്കുന്നത്. പരമാധികാരത്തിന്റെ ചിഹ്നമായും തൃശൂലത്തെ കണക്കാക്കുന്നു. * '''ഢമരു''' : ശിവന്റെ ഇടതുകയ്യിലെ ഢമരു ശബ്ദബ്രഹ്മത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഢമരു നാദത്തിൽ നിന്നാണ് സംസ്കൃതഭാഷ ഉദ്ഭവിച്ചത് എന്നൊരു വിശ്വാസവും നിലനിൽക്കുന്നു. നൃത്തം ചെയ്യുന്ന ശിവന്റെ രൂപം [[നടരാജൻ]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. * '''നന്ദികേശ്വരൻ''' : ശിവന്റെ വാഹനമായ വൃഷഭമാണ് നന്ദി. പശുപതി എന്നൊരു നാമവും ശിവനുണ്ട്. പശു എന്ന വാക്കിന് മൃഗം എന്നാണ് അർഥം. മൃഗങ്ങളുടെയെല്ലാം പാലകൻ എന്നാണ് പശുപതി എന്ന വാക്കുകൊണ്ടുദ്ദേശിക്കുന്നത്. മനുഷ്യരൂപത്തിലും നന്ദിയെ ചിലപ്പോൾ ചിത്രീകരിക്കാറുണ്ട്. ==== ഗണം ==== ഭൂതഗണങ്ങളും പ്രേതങ്ങളും ശിവന്റെ ആജ്ഞാനുവർത്തികളായി കൈലാസത്തിൽ വിരാജിക്കുകയും അഹങ്കാരമില്ലാത്തവരെമാത്രം ശിവസന്നിധിയിൽ (കൈലാസത്തിൽ) പ്രവേശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ==== കൈലാസം ==== {{main|കൈലാസം}} ഹിന്ദുമത വിശ്വാസപ്രകാരം കൈലാസപർവ്വതം പരമശിവന്റെ വാസസ്ഥലമായി കരുതുന്നു.അദ്ദേഹം തന്റെ പത്നിയായ ശ്രീപാർവ്വതി ദേവിയുമൊത്ത് ധ്യാനത്തിൽ ഇരിക്കുന്ന സ്ഥലമാണ് കൈലാസപർവ്വതം എന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു. വിഷ്ണുപുരാണത്തിൽ കൈലാസപർവ്വതത്തെ കുറിച്ച് പരാമർശമുണ്ട്. പർവ്വതത്തിന്റെ നാലു മുഖങ്ങളിൽ ഓരോന്നും സ്ഫടികം, രത്നം, സ്വർണം, വൈഢൂര്യം എന്നിവകൊണ്ട് നിർമിച്ചതാണെന്ന് പറയുന്നു. കൈലാസപർവതത്തെ വിശ്വത്തിന്റെ തൂണായും പുകഴ്ത്തുന്നു.<ref name="allen">Allen, Charles. (1982). ''A Mountain in Tibet'', pp. 21-22. André Deutsch. Reprint: 1991. Futura Publications, London. ISBN 0-7088-2411-0.</ref> ചൈനയിലെ ടിബറ്റിൽ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന ഹിമാലയപർവ്വതത്തിന്റെ ഭാഗമാണ് കൈലാസപർവ്വതം (സംസ്കൃതം :कैलास पर्वतः). എഷ്യയിലെ നീളം കൂടിയ നദികളായ സത്‌ലജ്, ബ്രഹ്മപുത്ര, കർണാലി തുടങ്ങിയ നദികളുടെ ഉത്ഭവ സ്ഥാനത്തിനടുത്താണ് കൈലാസപർവ്വതം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കൈലാസപർവ്വതത്തിനടുതായി മാനസസരോവരവും രക്ഷാസ്ഥൽ തടാകവും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ദൽഹിയിൽ നിന്നും 865 കിലോമീറ്റർ അകലെ സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്നും ഏതാണ്ട് 6690 മീറ്റർ ഉയരത്തിലാണ് കൈലാസം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== കാശി ==== {{പ്രലേ|വാരാണസി}} കാശിയെ ശിവന്റെ നഗരം എന്നാണ്‌ അറിയപ്പെടുന്നത്. ശിവക്ഷേത്രമായ കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രമാണ്‌ ഇവിടത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട ക്ഷേത്രം. ശക്തിപീഠമായ വിശാലാക്ഷി ക്ഷേത്രവും അതോടൊപ്പം നിലകൊള്ളുന്നു. കാശിയുടെ കാവൽദൈവമായ കാലഭൈരവന്റെ ക്ഷേത്രവും കാശിയിൽ കാണാം. ശിവന്റെ ഉഗ്രരൂപമാണ് കാലഭൈരവൻ. ഇവിടെ ഗംഗയുടെ കരയിൽ കൽപ്പടികൾ കെട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ഇവയെ ഘാട്ട് എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ക്ഷേത്രദർശനത്തിനു മുൻപ് ആളുകൾ ഈ പടികളിൽ നിന്ന് കുളിക്കുന്നു. മരണമടഞ്ഞ ഹിന്ദുക്കളുടെ മൃതദേഹം ദഹിപ്പിക്കുന്നതും ഇത്തരം പടികളിലാണ്. തുടർന്ന് ചിതാഭസ്മം ഗംഗയിൽ ഒഴുക്കുന്നു. ചില ഘാട്ടുകൾക്ക് പ്രത്യേകതകളുമുണ്ട്. ഇവയിൽ ഒന്നിൽ ബ്രഹ്മാവ് പത്തു കുതിരകളെ ബലികൊടുത്തു എന്നും മറ്റൊന്നിൽ പാർവതിയുടെ കമ്മൽ കളഞ്ഞു പോയതെന്നും വിശ്വാസങ്ങളുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിനു സമീപമുള്ള ജ്ഞാനക്കിണറിലാണ്‌ (ജ്ഞാനവാപി) ഇവിടത്തെ യഥാർത്ഥ ശിവലിംഗം എന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. === ശിവലിംഗം === [[പ്രമാണം:Siva Lingam at Jambukesvara temple in Srirangam.JPG|ലഘുചിത്രം|ശ്രീരംഗത്തെ ജംബുകേശ്വര ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിവലിംഗം]] ശിവന്റെ പ്രതിരൂപം ആണ് ശിവലിംഗം. ഹിന്ദുക്കൾ ശിവനെ ആരാധിക്കുന്നതിനായി ശിവലിംഗം ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലിംഗം "എന്ന വാക്കിന്റെ സംസ്കൃത അർഥം അടയാളം (ചിഹ്നം ) എന്നാണ്. ആദ്യം ഉണ്ടായ മിക്കവാറും എല്ലാ ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിലും ശിവലിംഗത്തിനെയാണ് പൂജ ചെയ്യുക{{തെളിവ്}}. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ശിവലിംഗപ്രതിഷ്ഠയുള്ള ക്ഷേത്രം [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം]] ആണ്.{{തെളിവ്}} ശിവന്റെ സ്വയംഭൂലിംഗം ആരാധിക്കുന്ന ക്ഷേത്രമാണ് [[കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ|കൊട്ടിയൂർ മഹാദേവക്ഷേത്രം]]{{തെളിവ്}} == ശൈവസമ്പ്രദായങ്ങൾ == ഹിന്ദുമതത്തിലെ നാല് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പഴക്കമേറിയതാണ് ശൈവസമ്പ്രദായം({{lang-sa|शैव पंथ}}). വൈഷ്ണവം, ശാക്തേയം, [[Smarta Tradition|സ്മാർഥം]] എന്നിവയാണ് മറ്റ് മൂന്ന് വിഭാഗങ്ങൾ. ശൈവസമ്പ്രദായം അനുവർത്തിച്ചുപോരുന്നവരെ ശൈവർ എന്നും വിളിക്കുന്നു. ശൈവവിശ്വാസപ്രകാരം സംപൂർണ്ണ പ്രപഞ്ചത്തിലെ സർവ്വവും ശിവമയമാണ്. ഇന്ത്യയിൽ [[കാശ്മീർ ശൈവിസം]], തമിഴ്നാട് [[നായനാർമാർ]], [[ലിംഗായതം]] എന്നു മൂന്നാൺ പ്രധാന ശൈവമാർഗ്ഗങ്ങൾ {{അവലംബം}}. ശിവനെ സംബന്ധിച്ചുള്ള ഒരു ഹൈന്ദവപുരാണമാണ് [[ശിവപുരാണം]]. == ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ == {{Main|ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ}} ശിവനെ ജ്യോതിർലിംഗ ഭാവത്തിൽ ആരാധിക്കുന്ന 12 ശിവക്ഷേത്രങ്ങളാണിവ {|class="wikitable" |- ! style="background:#ffc569;" colspan="2"| [[ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ]] ! style="background:#ffc569;"| സ്ഥാനം |- | [[സോമനാഥ്]]||[[പ്രമാണം:Somanatha view-II.JPG|50px]]||[[സൗരാഷ്ട്ര]], [[ഗുജറാത്ത്]] |- | [[മല്ലികാർജ്ജുന ക്ഷേത്രം|മല്ലികാർജ്ജുനം]]||[[പ്രമാണം:Srisailam-temple-entrance.jpg|50px]]||[[ശ്രീശൈലം]], [[ആന്ധ്രാ പ്രദേശ്]] |- | [[മഹാകാലേശ്വർ|മഹാകാലേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Mahakal Temple Ujjain.JPG|50px]]||[[ഉജ്ജയിൻ|ഉജ്ജയിനി]], [[മദ്ധ്യ പ്രദേശ്]] |- | [[ഓംകാരേശ്വർ ക്ഷേത്രം|ഓംകാരേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Omkareshwar.JPG|50px]]|| [[ഇൻഡോർ]], [[മദ്ധ്യ പ്രദേശ്]] |- | [[കേദാർനാഥ് ക്ഷേത്രം|കേദാർനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Kedarnath Temple.jpg|50px]]||കേദാർനാഥ്, [[ഉത്തരാഖണ്ഡ്]] |- | [[ഭീമശങ്കർ ക്ഷേത്രം|ഭീമാശങ്കരം]]||[[പ്രമാണം:Bhimashankar.jpg|50px]]|| [[പൂന]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[വിശ്വനാഥ്|വിശ്വനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Benares A Brahmin placing a garland on the holiest spot in the sacred city by James Prinsep 1832.jpg|50px]]||[[ബനാറസ്]], [[ഉത്തർപ്രദേശ്]] |- | [[ത്രയംബകേശ്വർ ക്ഷേത്രം|ത്രയംബകേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Trimbakeshwar Shiva Temple, Trimbak, Nashik district.jpg|50px]]||[[നാസിക്ക്]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[രാമേശ്വർ|രാമേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:രാമേശ്വരം ക്ഷേത്രകവാടം.jpg|50px]]||[[രാമേശ്വരം]], [[തമിഴ്‌നാട്]] |- | [[ഘൃഷ്ണേശ്വർ|ഘൃഷ്ണേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Grishneshwar Temple.jpg|50px]]||[[എല്ലോറ]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[വൈദ്യനാഥ ജ്യോതിർലിംഗം|വൈദ്യനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Baba dham.jpg|50px]]||[[ദേവ്ഘർ]], [[ഝാർഖണ്ഡ്‌]] |- | [[നാഗേശ്വർ ജ്യോതിർലിംഗം|നാഗേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Jageshwar main.JPG|50px]]|| [[ദ്വാരക]], [[ഗുജറാത്ത്]] |} == പഞ്ചഭൂത ക്ഷേത്രങ്ങൾ == തെക്കൻ ഭാരതത്തിലെ അഞ്ചു ക്ഷേത്രങ്ങളിൾ ശിവനെ പഞ്ചഭൂതത്തിലധിഷ്ടിതമായ രൂപത്തിലാണ് ആരാധിക്കുന്നത്. {|class="wikitable" width="60%" |- ! style="background:#ffc569;"| മൂർത്തി ! style="background:#ffc569;"| പ്രകടഭാവം ! style="background:#ffc569;"| ക്ഷേത്രം ! style="background:#ffc569;"| സ്ഥാനം ! style="background:#ffc569;"| സംസ്ഥാനം |- | ജംബുകേശ്വർ||ജലം||ജംബുകേശ്വര ക്ഷേത്രം||[[തിരുവാനായ്കാവൽ]]||[[തമിഴ്നാട്]] |- | അരുണാചലേശ്വർ||അഗ്നി||അണ്ണാമലയാർ ക്ഷേത്രം||തിരുവണ്ണാമല||[[തമിഴ്‌നാട്]] |- | കാളഹസ്തേശ്വരൻ||വായു||[[കാളഹസ്തി ക്ഷേത്രം]]||[[ശ്രീകാളഹസ്തി]]||[[ആന്ധ്രാ പ്രദേശ്]] |- | ഏകാംബരേശ്വർ||ഭൂമി||[[ഏകാംബരേശ്വര ക്ഷേത്രം]]||[[കാഞ്ചീപുരം]]||[[തമിഴ്നാട്]] |- | [[നടരാജൻ]]||ആകാശം||[[ചിദംബരം ക്ഷേത്രം]]||[[ചിദംബരം]]||[[തമിഴ്‌നാട്]] |} == നൂറ്റെട്ട് ശിവാലയങ്ങൾ == മഴുവെറിഞ്ഞ് സമുദ്രത്തിൽ നിന്ന് കേരളഭൂമി വീണ്ടെടുത്ത [[പരശുരാമൻ]] കേരളത്തിന്റെ രക്ഷയ്ക്കും അഭിവൃദ്ധിക്കുമായി [[നൂറ്റെട്ട് ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] സ്ഥാപിച്ചതായാണ് ഐതിഹ്യം. ഇവ നൂറ്റെട്ടു ശിവാലയങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെടുന്നു.{{തെളിവ്}} [[തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രം|തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രത്തിൽ]] തുടങ്ങി [[ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവക്ഷേത്രം|ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവക്ഷേത്രത്തിൽ]] അവസാനിയ്ക്കുന്ന നൂറ്റെട്ട് ക്ഷേത്രങ്ങളെയും ഉൾക്കൊള്ളിച്ചുകൊണ്ട് മലയാളത്തിൽ ഒരു സ്തോത്രവുമുണ്ട്. 108 മഹാ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. 1.തൃശ്ശിവപേരൂർ വടക്കുംനാഥ ക്ഷേത്രം 2.ഉദയമ്പേരൂർ ഏകാദശി പെരുംതൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രം 3.രവീശ്വരം മഹാദേവക്ഷേത്രം 4.ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമലയ പെരുമാൾ ക്ഷേത്രം 5.ചൊവ്വര ചിദംബരേശ്വര ക്ഷേത്രം 6.മാത്തൂർ ശിവക്ഷേത്രം 7.തൃപ്രങ്ങോട്ട് ശിവക്ഷേത്രം 8.മുണ്ടയൂർ ശിവക്ഷേത്രം 9.തിരുമാന്ധാംകുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അഥവാ തിരുമാന്ധാംകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 10.ചൊവ്വല്ലൂർ ശിവക്ഷേത്രം 11.പാണഞ്ചേരി മഹാദേവക്ഷേത്രം 12.തൃക്കുരട്ടി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം/അന്നമനട മഹാദേവക്ഷേത്രം 13.പുരമുണ്ടേക്കാട്ട് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 14.അവണൂർ ശ്രീകണ്‌ഠേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 15.കൊല്ലൂർ മൂകാംബിക ക്ഷേത്രം (ദേവീക്ഷേത്രമായി പ്രസിദ്ധം) 16.തിരുമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 17.തൃക്കാരിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 18.കുന്നപ്രം കുടപ്പനക്കുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 19.ശ്രീവെള്ളൂർ പെരുന്തട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 20.അഷ്ടമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 21.ഐരാണിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 22.കൈനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 23.ഗോകർണ്ണം മഹാബലേശ്വര ക്ഷേത്രം 24.എറണാകുളം ശിവക്ഷേത്രം 25.പാഴൂർ പെരുംതൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രം 26.അടാട്ട് ശിവക്ഷേത്രം 27. പരിപ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 28. ശാസ്തമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 29. പെരുമ്പറമ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 30. തൃക്കൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 31. പനയൂർ പാലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 32. വൈറ്റില ശിവ-സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം 33. വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം (അഷ്ടമി) 34. കൊല്ലം രാമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 35. രാമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അമരവിള 36. ഏറ്റുമാനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 37. എടക്കൊളം കാഞ്ഞിലശേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 38. ചെമ്മന്തിട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 39. ആലുവ ശിവക്ഷേത്രം (ശിവരാത്രി പ്രസിദ്ധം) 40. തിരുമിറ്റക്കോട്ട് അഞ്ചുമൂർത്തി ക്ഷേത്രം 41. വേളോർവട്ടം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 42. കല്ലാറ്റുപുഴ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 43. തൃക്കുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 44. ചെറുവത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 45. പൂങ്കുന്നം ശിവക്ഷേത്രം 46. തൃക്കപാലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, നിരണം 47. തൃക്കപാലീശ്വരം ശിവക്ഷേത്രം കാടാച്ചിറ 48. തൃക്കപാലീശ്വരം ഇരിങ്ങന്നൂർ ശിവക്ഷേത്രം 49. അവിട്ടത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 50. പരുമല പനയന്നാർകാവ് ശിവക്ഷേത്രം അഥവാ പനയന്നാർകാവ് ദേവി ക്ഷേത്രം 51. ആനന്ദവല്ലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 52. കാട്ടാകമ്പാൽ മഹാദേവക്ഷേത്രം 53. പഴയന്നൂർ ശിവക്ഷേത്രം 54. പേരകം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 55. ചക്കംകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 56. വീരാണിമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 57. ചേരാനല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 58. മണിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 59. കോഴിക്കോട് തളിക്ഷേത്രം 60. കടുത്തുരുത്തി തളിക്ഷേത്രം 61. കൊടുങ്ങല്ലൂർ കീഴ്ത്തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 62. താഴത്തങ്ങാടി തളിക്കോട്ട ക്ഷേത്രം 63. കൊടുങ്ങല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അഥവാ ശ്രീകുരുംമ്പ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 64. ശ്രീകണ്‌ഠേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 65. തിരുവഞ്ചിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 66. പടനായർകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 67. തൃച്ചാറ്റുകുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 68. ആലത്തൂർ പൊക്കുന്നി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 69. കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 70. തൃപ്പാളൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 71. പെരുന്തട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 72. തൃത്താല മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 73. തിരുവാറ്റാ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 74. വാഴപ്പള്ളി മഹാക്ഷേത്രം 75. ചങ്ങംകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 76. അഞ്ചുമൂർത്തിമംഗലം ക്ഷേത്രം 77. തിരുനക്കര ശിവക്ഷേത്രം 78. അഷ്ടമിച്ചിറ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 79. പട്ടണക്കാട് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 80. ഉളിയന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 81. കിള്ളിക്കുറിശ്ശി മംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 82. പുത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 83. ചെങ്ങന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 84. സോമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 85. വെങ്ങനല്ലൂർ തിരുവിമ്പിലപ്പൻ മഹാശിവക്ഷേത്രം 86. കൊട്ടാരക്കര പടിഞ്ഞാറ്റിൻകര മഹാദേവക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 87. കണ്ടിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 88. പാലയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം (നിലവിലില്ല) 89. തളിപ്പറമ്പ് രാജരാജേശ്വര ക്ഷേത്രം 90. നെടുമ്പുര കുലശേഖരനെല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 91. മണ്ണൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 92. തൃശ്ശിലേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 93. ശൃംഗപുരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 94. കരിവെള്ളൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 95. മമ്മിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ഗുരുവായൂർ 96. പറമ്പുന്തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 97. തിരുനാവായ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 98. കാരിക്കോട് കാഞ്ഞിരമറ്റം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 99. നാല്പത്തെണ്ണീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 100.കോട്ടപ്പുറം ശിവക്ഷേത്രം 101.മുതുവറ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 102.വെളപ്പായ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 103.കുന്നത്തളി ശിവക്ഷേത്രം 104.തൃക്കണ്ടിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 105.പെരുവനം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 106.തിരുവാലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 107.ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 108.കൊടുമ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം == കേരളത്തിലെ പ്രസിദ്ധമായ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ == # തൃശൂർ ശ്രീ വടക്കുംനാഥൻ ക്ഷേത്രം # മമ്മിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ഗുരുവായൂർ # എറണാകുളം ശിവ ക്ഷേത്രം # ആലുവ ശിവരാത്രി മണപ്പുറം, എറണാകുളം # തിരുവൈരാണിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ആലുവ # വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # ഏറ്റുമാനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # തിരുനക്കര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # മലപ്പുറം ത്രിപുരാന്തക ക്ഷേത്രം # തൃപ്പങ്ങോട് ശിവ ക്ഷേത്രം, തിരൂർ, മലപ്പുറം # കൽപ്പാത്തി ശ്രീ വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം, പാലക്കാട് # കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്നാണ്) # തിരുവഞ്ചിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊടുങ്ങല്ലൂർ # തിരുമാന്ധാകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, അങ്ങാടിപ്പുറം, മലപ്പുറം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # ചെങ്ങന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം # കോഴിക്കോട് തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം # ആനന്ദവല്ലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം # കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # പാവുമ്പാ കാളി ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # ഓച്ചിറ പരബ്രഹ്മ ക്ഷേത്രം # കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ, കണ്ണൂർ # തളിപ്പറമ്പ് ശ്രീ രാജരാജേശ്വര ക്ഷേത്രം, കണ്ണൂർ # തലശ്ശേരി ശ്രീ ജഗന്നാഥ ക്ഷേത്രം, കണ്ണൂർ # ശ്രീകണ്ടെശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # കഴക്കൂട്ടം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # വർക്കല ശിവഗിരി ശിവപാർവതി ക്ഷേത്രം # ചെങ്കൽ മഹേശ്വരം ശിവപാർവതി ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # അരുവിപ്പുറം ശിവ ക്ഷേത്രം, നെയ്യാറ്റിൻകര # ആഴിമല ശിവ ക്ഷേത്രം, പുളിങ്കുടി, വിഴിഞ്ഞം, തിരുവനന്തപുരം # കടുത്തുരുത്തി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # വൈറ്റില ശിവ-സുബ്രമണ്യ ക്ഷേത്രം, എറണാകുളം # കാസർഗോഡ് ശ്രീ മല്ലികാർജുന ക്ഷേത്രം # തൃശ്ശിലേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുനെല്ലി, വയനാട് # പടനായർകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കരുനാഗപ്പള്ളി # നടുവത്തൂർ മഹാശിവക്ഷേത്രം, കൊയിലാണ്ടി, കോഴിക്കോട് # കാഞ്ഞില്ലശ്ശേരി മഹാശിവക്ഷേത്രം,തിരുവങ്ങൂർ കോഴിക്കോട് # == പ്രാർത്ഥനാ ശ്ലോകങ്ങൾ == 1. ശിവം ശിവകരം ശാന്തം<br /> ശിവാത്മാനം ശിവോത്തമം<br /> ശിവമാർഗ്ഗ പ്രണേതാരം<br /> പ്രണതോസ്മി സദാശിവം<ref>'ക്ഷേത്രാചാരങ്ങൾ', കാണിപ്പയ്യൂർ ശങ്കരൻ നമ്പൂതിരിപ്പാട്, പഞ്ചാംഗം പുസ്തകശാല, കുന്നംകുളം</ref> 2. മൃത്യുഞ്ജയ മഹാദേവ ത്രാഹിമാം ശരണാഗതം ജന്മമൃത്യുജരാ രോഗൈ പീഡിതം കർമ്മബന്ധനൈ 3. നമ ശിവായ സാംബായ ഹരയേ പരമാത്മനേ പ്രണതക്ലേശനാശായ യോഗിനാം പതയേ നമ 4. അനായാസേന മരണം വിനാ ദൈന്യേന ജീവനം ദേഹീ മെ കൃപയാ ശംഭോ, ത്വയീ ഭക്തീ മചഞ്ചലാം (ശിവനെ, ഭക്തനായ എനിക്കു അങ്ങയുടെ കാരുണ്യവും കൃപയും കൊണ്ട് ദീനമില്ലാത്ത ജീവിതവും ജീവിതാവസാനം ആയാസപ്പെടാത്ത അപകടരഹിതമായ സുഖമരണവും നൽകേണമേ എന്നാണ് ശിവനോടുള്ള മറ്റൊരു പ്രാർഥന) 5. വിശ്വേശ്വരായ നരകാർണവതാരണായ കർണാമൃതായ ശശിശേഖരധാരണായ കർപൂരകാന്തിധവളായ ജടാധരായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ. ഗൗരിപ്രിയായ രജനീശകലാധരായ കാലാന്തകായ ഭുജഗാധിപകങ്കണായ ഗംഗാധരായ ഗജരാജവിമർദനായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ ഭക്തിപ്രിയായ ഭയരോഗഭയാപഹായ ഉഗ്രായ ദുർഗഭവസാഗരതാരണായ ജ്യോതിർമയായ ഗുണനാമസുനൃത്യകായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ 6. '''ശിവ മംഗളം''' ശങ്കരായ ശങ്കരായ ശങ്കരായ മംഗളം ശങ്കരീ മനോഹരായ ശാശ്വതായ മംഗളം. സുന്ദരേശ മംഗളം സനാതനായ മംഗളം ചിന്മയായ സന്മയായ തന്മയായ മംഗളം. അനന്തരൂപ മംഗളം ചിരന്തനായ മംഗളം നിരഞ്ജനായ മംഗളം പുരഞ്ജനായ മംഗളം. അചഞ്ചലായ മംഗളം അകിഞ്ചനായ മംഗളം ജഗദ് ശിവായ മംഗളം നമഃശിവായ മംഗളം. 7. മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം ഹൈന്ദവ, ശൈവ വിശ്വാസപ്രകാരം മൃത്യു ഭയത്തെ അതിജീവിക്കാൻ, അപകടമുക്തിക്കായി, രോഗനാശത്തിനായി, ശിവന്റെ അനുഗ്രഹത്തിനായി ജപിക്കുന്ന ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ശ്ലോകമാണ് മഹാമൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം. മൃത്യുഭയം അനുഭവിക്കുന്നവർക്ക് മനക്കരുത്തും ജീവരക്ഷയും പ്രദാനം ചെയ്യുന്ന മന്ത്രമാണ് ഇത് എന്നാണ് വിശ്വാസം. മഹാമൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം: ‘ഓം ത്ര്യംബകം യജാമഹെ സുഗന്ധിം പുഷ്ടി വർധനം ഉർവാരുകമിവ ബന്ധനാത് മൃത്യോർ മുക്ഷീയ മാമൃതാത്’ അർഥം- ത്രിലോചനനായ ശിവഭഗവാനെ ഞങ്ങൾ ധ്യാനിക്കുന്നു. സുഗന്ധത്തെയും അഭിവൃദ്ധിയെയും വർധിപ്പിക്കുന്ന അങ്ങ്, വെള്ളരിക്കയെ അതിന്റെ തണ്ടിൽ നിന്നും വേർപെടുത്തുന്നതു പോലെ മരണത്തിൽ നിന്നു ഞങ്ങളെ മോചിപ്പിച്ചാലും, പക്ഷേ അമരത്വത്തിൽ നിന്നല്ല. രോഗങ്ങൾ മാറാനും ദീർഘായുസ്സിനും ധനസമൃദ്ധിക്കും പുത്രപൗത്രാദി സൗഖ്യത്തിനും വിശേഷമാണ് ഈ മന്ത്രജപം എന്ന് ശൈവർ വിശ്വസിക്കുന്നു. അക്ഷര തെറ്റു ഇല്ലാതെ അർഥം മനസ്സിലാക്കി ജപിക്കാൻ സാധിക്കുന്നവർക്ക് ശിവനെ ഗുരുവായി സങ്കല്പിച്ചു ജപിച്ചു തുടങ്ങാം. 108 തവണ ജപിക്കുന്നതാണ് ഉത്തമം. സൗകര്യാർഥം മൂന്ന്, പത്ത് എന്നീ തവണയും ജപിക്കാം. കുറഞ്ഞത് ഒരുതവണ എങ്കിലും ഈ മന്ത്രം ജപിക്കുന്നത് ഗുണകരമാണെന്നാണ് വിശ്വാസം. 7. മഹാ മൃത്യുഞ്ജയ സ്തോത്രം രുദ്രം പശുപതിം സ്ഥാണും നീലകണ്ഠമുമാപതിം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 1 കാളകണ്ഠം കാലമൂർത്തീം കാലാഗ്നിം കാലനാശനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 2 നീലകണ്ഠം വിരൂപാക്ഷം നിർമ്മലം നിരുപദ്രവം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 3 വാമദേവം മഹാദേവം ലോകനാഥം ജഗദ്ഗുരും നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യുകരിഷ്യതി 4 ദേവദേവം ജഗന്നാഥം ദേവേശം വൃഷഭധ്വജം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യുകരിഷ്യതി 5 ത്ര്യക്ഷം ചതുർഭുജം ശാന്തം ജടാമകുട ധാരിണം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 6 ഭസ്മോദ്ധൂളിത സർവ്വാംഗം നാഗാഭരണ ഭൂഷിതം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 7 അനന്തം അവ്യയം ശാന്തം അക്ഷമാലാധരം ഹരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 8 ആനന്ദം പരമം നിത്യം കൈവല്ല്യ പദദായിനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 9 അർദ്ധനാരീശ്വരം ദേവം പാർവ്വതീ പ്രാണനായകം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 10 പ്രളയസ്ഥിതികർത്താരം ആദികർത്താരമീശ്വരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 11 വ്യോമ കേശം വിരൂപാക്ഷം ചന്ദ്രാർദ്ധകൃതശേഖരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 12 ഗംഗാധരം ശശിധരം ശങ്കരം ശൂലപാണിനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോമൃത്യു കരിഷ്യതി 13 സ്വർഗ്ഗാപവർഗദാതാരം സൃഷ്ടിസ്ഥിത്യന്തകാരിണം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 14 കല്പായുർദേഹിമേ പുണ്യം സദായുരരോഗതാ നമാമിശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 15 ശിവേശാനം മഹാദേവം വാമദേവം സദാശിവം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 16 ഉത്പത്തിസ്ഥിതിസംഹാരകർത്താരമീശ്വരം ഗുരും നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 17 മാർക്കണ്ഡേയകൃതം സ്തോത്രം യ പഠേത് ശിവ സന്നിധൗ തസ്യ മൃത്യുഭയം നാസ്തി ന അഗ്നിചോരഭയം ക്വചിത് 18 ശതവൃത്തം പ്രകർത്തവ്യം സങ്കടേകഷ്ടനാശനം ശുചിർഭൂത്വാ പഠേത് സ്തോത്രം സർവ്വസിദ്ധിപ്രദായകം 19 മൃത്യുഞ്ജയ മഹാദേവ ത്രാഹിമാം ശരണാഗതം ജന്മമൃത്യുജരാ രോഗൈ പീഡിതം കർമ്മബന്ധനൈ 20 താവകാസ്ത്വദ് ഗാഥാ പ്രണാതവ ചിദോഹം സദാമൃദാ ഇതി വിജ്ഞാ പ്യ ദേവേശം ത്ര്യംബകാഖ്യം ജപേത് 21 നമ ശിവായ സാംബായ ഹരയേ പരമാത്മനേ പ്രണതക്ലേശനാശായ യോഗിനാം പതയേ നമ 22. == അവലംബം == <references/> == ഇതും കാണുക == * [[അർദ്ധനാരീശ്വരൻ]] * [[നടരാജനൃത്തം]] * [[അഘോരശിവൻ]] * [[ശക്തി]] * [[ഓം നമഃ ശിവായ]] * [[കാലഭൈരവൻ]] {{commonscat|Shiva}} {{Shaivism}} {{Hinduism-stub}} {{ഹിന്ദു ദൈവങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:ത്രിമൂർത്തികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ശൈവം]] tsyjqh26ow6hi26q40401arw030g9h9 4134486 4134485 2024-11-10T21:35:03Z 92.14.225.204 /* കേരളത്തിലെ പ്രസിദ്ധമായ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ */ 4134486 wikitext text/x-wiki [[File:Sivakempfort.jpg|220x124px|thumb|right|ശിവൻ]]{{prettyurl|Shiva}}{{നിഷ്പക്ഷത}} {{Infobox deity | type = Hindu | image = File:Bholenathji.jpg | caption = Statue of Shiva, Murudeshwara Temple, Karnataka | day = {{hlist|[[Monday]]|[[Thrayodashi]]}} | mantra = *[[Om Namah Shivaya]] *[[Mahamrityunjaya Mantra]] | affiliation = {{hlist|[[Trimurti]]|[[Ishvara]]|[[Parabrahman]]|[[Paramatman]] (Shaivism)}} | deity_of = God of Destruction {{hlist|God of [[Kāla|Time]]|[[Yogeshvara|Lord of Yogis]]|[[Nataraja|The Cosmic Dancer]]|Patron of [[Yoga]], [[Meditation]] and [[Arts]]|Master of Poison and Medicine}} [[Para Brahman|The Supreme Being]] ([[Shaivism]])<ref>{{Cite encyclopedia|title=Hinduism |url=https://books.google.com/books?id=dbibAAAAQBAJ&pg=PA445|year=2008 |encyclopedia=Encyclopedia of World Religions|publisher=Encyclopaedia Britannica, Inc.|isbn=978-1593394912 |pages=445–448}}</ref> | weapon = *[[Trishula]] *[[Pashupatastra]] *[[Parashu]] *[[Pinaka (Hinduism)|Pinaka bow]]{{sfn|Fuller|2004|p=58}} | symbols = {{hlist|[[Lingam]]{{sfn|Fuller|2004|p=58}}|[[Crescent|Crescent Moon]]|[[Tripundra]]|[[Damaru]]|[[Vasuki]]|[[Third eye]]}} | children = {{unbulleted list| *[[Kartikeya]] (son){{sfn|Cush|Robinson|York|2008|p=78}} *[[Ganesha]] (son){{sfn|Williams|1981|p=62}} *''[[:Category:Children of Shiva|See list of others]]''}} | abode = * [[Mount Kailash]]{{sfn|Zimmer|1972|pp=124–126}} *[[Shmashana]] | mount = [[Nandi (Hinduism)|Nandi]]{{sfn|Javid|2008|pp=20–21}} | festivals = {{hlist|[[Maha Shivaratri]]|[[Shravana (month)|Shravana]]|[[Kartik Purnima]]|[[Pradosha]]|[[Teej]]|[[Bhairava Ashtami]]{{sfn|Dalal|2010|pp=137, 186}}}} | other_names = {{hlist|[[Bhairava]]|Mahadeva|[[Mahakala]]|Maheśvara|[[Pashupati]]|[[Rudra]]|Shambhu|Shankara}} | member_of = [[Trimurti]] | consort = [[Parvati]]/[[Sati (Hindu goddess)|Sati]]{{refn|group=note|Sati, the first wife of Shiva, was reborn as Parvati after she immolated herself. According to [[Shaivism]], Parvati has various appearances like [[Durga]] and [[Kali]], her supreme aspect being [[Adi Shakti]]; these are also associated with Shiva. All these goddesses are the same [[Ātman (Hinduism)|Atma (Self)]] in different bodies.{{sfn|Kinsley|1998|p=35}}}} |spouse=[[sati]] {{!}} [[parvati]]}} പുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ആരാധിച്ചു വരുന്ന പിതൃദൈവമാണ് ശിവൻ. [[ഹൈന്ദവം|ഹൈന്ദവവിശ്വാസം]] അനുസരിച്ച് ത്രിമൂർത്തികളിൽപ്പെട്ട ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ദൈവമാണ് '''ശിവൻ, പരമശിവൻ അഥവാ ശ്രീ പരമേശ്വരൻ'''. ([[ദേവനാഗരി]]: शिव; [[IAST]]: {{IAST|Śiva}}). ശിവന്റെ പാതി ശരീരം പരാശക്തി ആയ ഭാഗവതിയുടേതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ശൈവവിഭാഗം പരമശിവനെ പ്രധാനദൈവമായി, ദേവന്മാരുടെ ദേവനായി, മഹാദേവനായി, ഈശ്വരനായി, ദക്ഷിണാമൂർത്തിയായി, പരമാത്മാവായി, ശിവശക്തിയായി ആരാധിക്കുന്നു. ശൈവ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ച സൃഷ്ടി നടത്തിയിരിക്കുന്നത് ശിവശക്തിമാരാണ്. ശിവം എന്നാൽ മംഗളകരം എന്നാണ് അർത്ഥം. ‘ഓം നമഃ ശിവായ’ എന്ന പ്രസിദ്ധമായ പഞ്ചാക്ഷരി മന്ത്രം ശിവാരാധനയ്ക്ക് ഉള്ളതാണ്. എന്നാൽ പരാശക്തിയെ കുറിക്കുന്ന ഹ്രീം എന്ന ശബ്ദവും കൂടി ചേർത്ത് ഓം ഹ്രീം നമഃ ശിവായ എന്നും ജപിക്കാറുണ്ട്. അതിനാൽ ഇതിനെ ശക്തി പഞ്ചാക്ഷരി മന്ത്രം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് ശിവശക്തിമാർക്കുള്ള ആരാധനയാണ്. പുരാണങ്ങൾ പ്രകാരം ശിവൻ ശരീരത്തിലെ ജീവനും പാർവതി ബലവുമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ശിവ സാന്നിധ്യമില്ലാത്ത ശരീരം ശവസമാനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അപകടങ്ങളും അകാല മരണവും മഹാരോഗങ്ങളും ഒഴിവാകാനും ദീർഘായുസ് ലഭിക്കാനും നിത്യവും മൃത്യുഞ്ജയനായ ശ്രീ പരമേശ്വരനെ ഭജിക്കണം എന്നാണ് ശൈവ, ഹൈന്ദവ വിശ്വാസം. പാർവതി അല്ലെങ്കിൽ പരാശക്തിയെ ആരാധിക്കുന്നതിലൂടെ ഐശ്വര്യവും സമ്പത്തും സർവ മംഗളങ്ങളും ലഭിക്കും എന്നാണ് സങ്കല്പം. നിത്യവും ശിവാരാധന ചെയ്യുന്ന ഭക്തർ മരണാനന്തരം ശിവനായി തീരുന്നുവെന്നും കൈലാസത്തിൽ ശിവനിൽ ലയിച്ചു മോക്ഷം പ്രാപിക്കുന്നുവെന്നുമാണ് വിശ്വാസം. ഇന്ത്യയിൽ മിക്കവാറും എല്ലായിടത്തും ചെറുതും വലുതുമായ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ കാണാം. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ശിവക്ഷേത്രം വാരാണസി അഥവാ കാശി വിശ്വനാഥക്ഷേത്രം ആണെന്ന് പറയാം. കേരളത്തിൽ തൃശൂർ വടക്കുംന്നാഥ ക്ഷേത്രം, വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രം, എറണാകുളം ശിവക്ഷേത്രം, ഏറ്റുമാനൂർ ശിവക്ഷേത്രം, കോഴിക്കോട് തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയവ അതി പ്രസിദ്ധമായ ശൈവ ആരാധനാ കേന്ദ്രങ്ങളാണ്. കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം, അങ്ങാടിപ്പുറം തിരുമാന്ധാകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയ ഇടങ്ങളിലും തുല്യ പ്രാധാന്യത്തോടെ ശിവാരാധന കാണാം. ശിവപാർവതിമാർ സന്തോഷത്തോടെ ഇരിക്കുന്ന പ്രദോഷകാലമായ വൈകുന്നേരം 5.45 മുതൽ ഹൈന്ദവ വിശ്വാസികൾ വീടുകളിൽ സന്ധ്യക്ക്‌ നിലവിളക്ക് തെളിയിക്കുന്ന ചടങ്ങുകൾ കാണാം. നിലവിളക്ക് ആകട്ടെ ശിവശക്തിമാരുടെ പ്രതീകം ആയി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="Flood 1996, p. 17">{{harvnb|Flood|1996|pp=17, 153}}</ref><ref>{{cite book|author=K. Sivaraman|title=Śaivism in Philosophical Perspective: A Study of the Formative Concepts, Problems, and Methods of Śaiva Siddhānta |url=https://books.google.com/books?id=I1blW4-yY20C&pg=PA131 |year=1973|publisher=Motilal Banarsidass |isbn=978-81-208-1771-5|page=131}}</ref> ശൈവ, ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം ത്രിമൂർത്തികളിൽ സംഹാരത്തിന്റെ, മൃത്യു വിജയത്തിന്റെ, ആയുസിന്റെ, മംഗളങ്ങളുടെ അഥവാ ലയനത്തിന്റെ ദൈവമായാണ് ശിവനെ പരാമർശിക്കുന്നത്. ചില വിശ്വാസ സംഹിതകൾ പ്രകാരം സമ്പത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ ദൈവവും ശിവൻ തന്നെയാണ്.<ref name="Zimmer 1972 p. 124">Zimmer (1972) pp. 124-126</ref><ref>Jan Gonda (1969), [https://www.jstor.org/stable/40457085 The Hindu Trinity], Anthropos, Bd 63/64, H 1/2, pages 212–226</ref> ശൈവസംബ്രദായത്തിലെ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ചം നിർമ്മിക്കുന്നതും പരിപാലിക്കുന്നതും പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്നതും സംഹരിക്കുന്നതും എല്ലാം ശിവനും ശക്തിയും ചേർന്നാണ്. വിശ്വാസികൾ പൊതുവേ ആയുസിന്റെ ദൈവമായാണ് മഹാദേവനെ കണക്കാക്കുന്നത്. അതിനാൽ ശിവനെ മൃത്യുഞ്ജയൻ അഥവാ മൃത്യുവിജയി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മരണഭയം അകലുവാനും, ദീർഘായുസ് ഉണ്ടാകുവാനും, അപകടങ്ങൾ, അകാലമരണം എന്നിവ ഒഴിയുവാനും, മഹാരോഗങ്ങൾ അകലുവാനും ഹൈന്ദവർ മൃത്യുഞ്ജയനായ ശിവനെ ആരാധിച്ചു വരുന്നു. രോഗനാശകരനായ ശിവനെ വൈദ്യനാഥൻ എന്ന് വിശ്വാസികൾ വിളിക്കുന്നു.{{Sfn|Arvind Sharma|2000|p=65}}{{Sfn|Issitt|Main|2014|pp=147, 168}}{{Sfn|Flood|1996|p=151}} ശക്തി സമ്പ്രദായത്തിലെ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ച ഊർജ്ജവും ക്രിയാത്മക ശക്തിയും ആദിപരാശക്തി എന്ന സർവേശ്വരിയാണ്. ശിവന്റെ ഭാര്യയും ശക്തിസ്വരൂപിണിയുമായ [[പാർവ്വതി]] അഥവാ [[ദുർഗ്ഗ]] തന്നെയാണ് ഈ ഭഗവതി. ശ്രീ പാർവ്വതി പരമശിവന്റെ തുല്യ പൂരക പങ്കാളിയും സാക്ഷാൽ ജഗദീശ്വരിയുമാണ് എന്ന് ശൈവപുരാണങ്ങൾ വർണ്ണിക്കുന്നു. അതിനാൽ ഇരുവരെയും ചേർത്തു ശിവശക്തി എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ആദിശിവനും ആദിശക്തിയും ചേർന്നാണ് പ്രപഞ്ച സൃഷ്ടി നടത്തിയതെന്നും മറ്റ് ദേവീദേവന്മാർ എല്ലാം ശിവശക്തികളിൽ നിന്നും ഉടലെടുത്തവരാണെന്നും ശൈവർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ ഒരു ശരീരത്തിലെ ജീവൻ തന്നെ ആണെന്നും പാർവതി ക്രിയാത്മക ശക്തി ആണെന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. അതിനാൽ ശിവൻ (ജീവൻ നഷ്ടപ്പെട്ട) ഇല്ലാത്ത ശരീരം 'ശവം ' എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപെട്ട ശിവ ക്ഷേത്രവും തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രവുമാണ് വാരാണസിയിലെ (കാശി) വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം. ലോകത്തിന്റെ നാഥൻ എന്ന അർത്ഥത്തിൽ 'വിശ്വനാഥൻ' എന്ന പേര് ശിവന്റെ പര്യായ പദമാണ്. വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ വിശ്വാസികൾ മൃതദേഹങ്ങൾ സംസ്കരിച്ചതിനു ശേഷം മിച്ചം വരുന്നതിൽ അല്പം ഭസ്മം കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രത്തിൽ അഭിഷേകം ചെയ്യുന്നതായി കാണാം. ഇങ്ങനെ ചെയ്യുന്നത് പരേതാത്മാവിന്റെ പാപങ്ങൾ ക്ഷമിക്കപ്പെടുവാനും ആ വ്യക്തിക്ക് ശിവലോകത്തിൽ ഭഗവാന്റെ സന്നിധിയിൽ മോക്ഷ പ്രാപ്തി ഉണ്ടാകുവാൻ സഹായിക്കും എന്നാണ് വിശ്വാസം.{{sfn|David Kinsley|1988|p=50, 103–104}}{{sfn|Tracy Pintchman|2015|pp=113, 119, 144, 171}} സ്മാർത്ത പാരമ്പര്യത്തിലെ പഞ്ചതാനപൂജയിലുള്ള അഞ്ച് തുല്യ ദൈവങ്ങളിൽ ഒരാളാണ് ശിവൻ. ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം മരണമില്ലാത്തവൻ ആയതിനാലും യമനെ സംഹരിച്ചതിനാലും ഭഗവാന് മൃത്യുഞ്ജയൻ എന്നു നാമമുണ്ട്. ശിവ പുരാണപ്രകാരം മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം ചൊല്ലി പ്രാർഥിക്കുന്നവരുടെ തലയിലെഴുത്തായി അപമൃത്യുവോ മാരക പീഡയോ ഉണ്ടെങ്കിൽ മൃത്യുഞ്ജയനായ ഭഗവാൻ അതിനെ മാറ്റി ആ ഭക്തർക്ക് ആയുരാരോഗ്യ സൗഖ്യവും ദീർഘായുസ്സും നൽകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. ശിവഭഗവാൻറെ അംഗരാഗം ഭസ്മമാണ്. ഭസ്മം സംഹാരത്തിൻറെ ചിഹ്നവും തത്ത്വവുമാണ്. ഏതൊരു ശിവ ഭക്തനാണോ നിഷ്കളങ്ക ഭക്തിയാൽ ശിവനെ ഭജിക്കുന്നത്, ആ ഭക്തൻ മരിച്ചാൽ ആ ചുടലക്കളത്തിൽ ശിവഭഗവാൻ എത്തി ആ ഭക്തൻറെ ശവഭസ്മം നെറ്റിയിൽ അണിയുമെന്നും അങ്ങനെ അണിഞ്ഞാൽ ആ ആത്മാവിന് ഇനിയൊരു ജന്മം ഇല്ലാതെ ശിവചൈതന്യത്തിൽ ലയിച്ച് മോക്ഷം നേടുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഇതാണ് ഭഗവാൻറെ ശവഭസ്മ ധാരണത്തിൻറേയും ശ്മശാന വാസത്തിൻറേയും തത്ത്വാർത്ഥം. സ്ഥിരമായി ഭസ്മം ധരിച്ചുകൊണ്ട് ശിവക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തുന്ന ഭക്തരുടെ അപമൃത്യു മാഞ്ഞു പോകുമെന്നും ആ ഭക്തരോട് ഭഗവാന് അതിരറ്റ ഭക്തവാത്സല്യം ഉണ്ടാകുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="Flood 1996, p. 17" /> കേരളത്തിലെ നമ്പൂതിരി ഇല്ലങ്ങളിലെ തേവാരമൂർത്തികളിൽ ഒന്നാണ് ശിവൻ. ശിവലിംഗവും സാളഗ്രാമവും ആരാധിയ്ക്കാത്ത നമ്പൂതിരി തറവാടുകൾ അപൂർവ്വമാണ്. കേരളത്തിലെ മിക നമ്പൂതിരി ഇല്ലങ്ങളിലേയും ആരാധനാ മൂർത്തികളിൽ ശിവലിംഗം ഉണ്ടാവാറുണ്ട്. പ്രസിദ്ധ നമ്പൂതിരി ഗൃഹങ്ങളായ ആഴ്വാഞ്ചേരി മന, കൊളത്താപ്പള്ളി മന, കണ്ണമംഗലം മന, കുറുമാത്തൂർ മന, കൽപ്പുഴ മന, കൈനിക്കര തെക്കേടത്ത് മന, കൈനിക്കര വടക്കേടത്ത് മന, കല്ലൂർ മന, അണ്ടലാടി മന, കാലടി മന, പെരിണ്ടിരി ചേന്നാസ്, പുഴക്കര ചേന്നാസ്, എളേടത്ത് മന, കരുമത്താഴത്ത് മണ്ണൂർ മന, കരുവാട്ട് പട്ടത്ത്, മുല്ലപ്പള്ളി പട്ടേരി, മുല്ലപ്പള്ളി മന, മുല്ലമംഗലം പള്ളിപ്പാട്ട് മന, മുല്ലമംഗലം മന, പുതുവായ മന, പയ്യൂർ മന,കടലായിൽ മന , മുണ്ടയൂർ മന, പൂങ്ങാട്ട് മന, ആമയൂർ മണ്ണൂർ മന, മംഗലം മന, പന്തൽ മന, നാകേരി മന, വടക്കേടത്ത് മന, വരിക്കാശ്ശേരി മന, പെരിമ്പള്ളി മന, മഴുവഞ്ചേരി മന, കൂറ്റംമ്പിള്ളി മന, പന്തൽ മന,തൊഴുവാനൂർ മന, ഏർക്കര മന,കപ്പിയൂർ മന, കപ്ലീങ്ങാട്ട് മന, താമറ്റൂർ മന, മൂത്തേടത്ത് മന, പാടേരി മന തുടങ്ങി അനവധി ഇല്ലങ്ങളിലെ തേവാരമൂർത്തിയാണ് ശിവൻ. == ശൈവ വിശ്വാസം == ശൈവസംബ്രദായം അനുസരിച്ച് ദൈവത്തിന്റെ പരമോന്നതരൂപം രൂപമില്ലാത്തതും പരിധിയില്ലാത്തതും അതിരില്ലാത്തതും മാറ്റമില്ലാത്തതുമായ കേവല ബ്രഹ്മമാണ്.<ref name="Stella_param">{{harvnb|Kramrisch|1981| pp=184–188}}</ref> പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ പ്രഥമമായ ആത്മൻ (ആത്മാവാണ്) ഇത്. പാർവതിയാകട്ടെ സർവയിടത്തും നിറഞ്ഞ പ്രകൃതിയും.<ref name="Davis_param">Davis, pp. 113–114.</ref>{{sfn|William K. Mahony|1998|p=14}}{{Sfn|Arvind Sharma|2000|p=65}} ഭയങ്കരമായതും ദയനിറഞ്ഞതുമായ അനേകം വിവരണങ്ങൾ ശിവനെപ്പറ്റി ഉണ്ട്. ദയാപരമായ വിവരണങ്ങളിൽ കൈലാസ പർവതത്തിൽ<ref name="Zimmer 1972 p. 124"/> സന്യാസ ജീവിതം നയിക്കുന്ന യോഗിയായും കൂടാതെ ഭാര്യ പാർവതിയും മക്കളായ ഗണേശനും കാർത്തികേയനും ഉള്ളൊരു ഗൃഹസ്ഥാശ്രമി എന്ന നിലയിലും അദ്ദേഹത്തെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഭയാനകമായ ചിത്രീകരണങ്ങളിൽ, പലപ്പോഴും ദുഷ്ടശക്തികളെ കൊല്ലുന്നതായി ചിത്രീകരിക്കുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ “മംഗളകാരി” എന്ന് അർത്ഥമുണ്ട്. “അൻപേ ശിവം” എന്നാൽ സ്നേഹമേ ശിവം എന്നാണ് അർത്ഥം. ത്രിമൂർത്തികൾ ഉൾപ്പെടെ അഞ്ചുമുഖങ്ങളും ചേർന്ന ബ്രഹ്മം അഥവാ പരബ്രഹ്മം ശിവനാകുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ മംഗളകരമായത്, സത്യമായത്, സുന്ദരമായത് എന്നാണ് അർത്ഥം. ശിവന്റെ അഞ്ച് മുഖങ്ങൾ തന്നെ ആണ് സൃഷ്ടി, സ്ഥിതി, സംഹാരം, തിരോധാനം, അനുഗ്രഹം എന്നീ പഞ്ചകൃത്യങ്ങൾക്ക് ആധാരം. അതിനാൽ ശിവനെ പഞ്ച വക്ത്രൻ എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ബ്രഹ്‌മാവ്‌, മഹാവിഷ്ണു, മഹാരുദ്രൻ, മഹേശ്വരൻ, സദാശിവൻ ഇവയാണ് പരബ്രഹ്മമൂർത്തിയായ പരമേശ്വരന്റെ അഞ്ച് മുഖങ്ങൾ. ശിവൻ (മഹാദേവൻ, മഹാകാലേശ്വരൻ, പഞ്ചവക്ത്രൻ) ആദിശിവൻ, ആദിദേവൻ, ആദിയോഗി, ആദിരൂപ, ആദിനാഥ എന്നി അനേക പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. പാർവ്വതി(ദുർഗ്ഗ, കാളി, ലളിതതൃപുര സുന്ദരി) ആദിപരാശക്തി, ആദിശക്തി എന്നി അനേക നാമങ്ങളിലും അറിയപ്പെടുന്നു. ശിവൻ പഞ്ചവക്ത്രൻ ആണ് പഞ്ചകൃത്യങ്ങൾ (സൃഷ്ടി, സ്ഥിതി, സംഹാരം, തിരോധാനം, അനുഗ്രഹം) നിർവ്വഹിക്കുന്നത് ശിവൻ തന്നെ ആണ്.ശൈവ വിശ്വാസ പ്രകാരം ബ്രഹ്മാവ്, വിഷ്ണു, രുദ്രൻ, ഈശ്വരൻ, സദാശിവൻ മഹാശിവന്റെ അഞ്ചു മുഖങ്ങൾ ആകുന്നു. ഈശാനം, തത്പുരുഷം, അഘോരം, വാമദേവം, സദേ്യാജാതം എന്നിങ്ങനെ പഞ്ച മുഖത്തോടുകൂടിയവനാണ് മഹാദേവന്. അനോകം മൂര്ത്തീഭാവങ്ങ ളില് ഭഗവാനെ ആരാധിക്കുന്നു അതില് – തൃപുരാന്തകമൂര്ത്തി, കാമാന്തകമൂര്ത്തി, ഗജാസുരസംഹാരമൂര്ത്തി കാലാരിമൂര്ത്തി, സരഭേശമൂര്ത്തി, ബ്രഹ്മശിവശ്ചേദമ ൂര്ത്തി, ഭൈരവമൂര്ത്തി, വീരഭദ്രമൂര്ത്തി, ജലന്ധരഹരമൂര്ത്തി, അന്തകാസുരവധമൂര് ത്തി, അഘോരമൂര്ത്തി, മഹാകാലമൂര്ത്തി ഇവയാണ് ശിവന്റെ സംഹാരമൂര്ത്തി ഭാവങ്ങള് ഇതിനുപുറമേ സദാശിവന്, മൃത്യുഞ്ജയന്, ദക്ഷിണാമൂര്ത്തി, കീരാതമൂര്ത്തി, അഘോരമൂര്ത്തി, നീലകണ്ഠന്, ചന്ദ്രശേഖരന്, വിശ്വനാഥന്, ശ്രീകണ്ഠന്, ഉമാമഹേശ്വരന്, സ്ഥാണുമലയന്, നടരാജന്, അന്തിമഹാകാളന് എന്നിങ്ങനെ അസംഖ്യം മൂര്ത്തികളെ കേരളീയക്ഷേത്രങ്ങളില് പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട ്ടുണ്ട്. ദക്ഷിണാമൂര്ത്തിഭാവം തന്നെ യോഗദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ജ്ഞാനദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ഭാവഭേദങ്ങളുണ്ട്. ശുകപുരം ഗ്രാമത്തിലെ ദക്ഷിണാമൂര്ത്തി ക്ഷേത്രം പ്രസിദ്ധമാണ്. അര്ജുനനെ പരീക്ഷിക്കുവാനായി കാട്ടാളരൂപം ധരിച്ച ശിവഭാവമാണ് കീരാതമൂര്ത്തിക ്കുള്ളത്. പാറശാല മഹാദേവനും, എറണാകുളത്തപ്പനും കിരാതഭാവത്തിലുള ്ളതാണ്. കാളകൂടവിഷം പാനം ചെയ്ത് നീലകണ്ഠനായ ഭഗനാനെ നീലകണ്ഠനായി ആരാധിക്കുന്ന ക്ഷേത്രങ്ങള് പലതുണ്ട് കേരളത്തില് ചേര്ത്തലക്ക് സമീപം തിരുവിഴക്ഷേത്രത്തില് നീലകണ്ഠനായി ഭഗവാനെ ആരാധിക്കുന്നു. അവിടെ കൈവിഷശാന്തിക്കായി നടക്കുന്ന ചികിത്സ പ്രസിദ്ധമാണ്. കാസര്ഗോഡ് ഉള്ള നീലശേ്വരത്ത് നീലകണ്ഠനെ നീലേശ്വരന് ആയി ആരാധിക്കുന്നു. ഏറ്റുമാനൂരപ്പൻ ആഘോരമൂര്ത്തിയാണ്. തളിപ്പറമ്പിലെ കാഞ്ഞിരങ്ങാട്ട്‌ വൈദ്യനാഥനായി ഭഗവാനെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. തിരുനാവായക്ക് അടുത്തുള്ള പ്രസിദ്ധമായ തൃപ്രങ്ങോട് ശിവന് കാലസംഹാരമൂര്ത്തിയാണ് യമനില് നിന്നും മാര്ക്കണ്ഡേയനെ രക്ഷിച്ചത് ഇവിടെ വച്ചാണ്. കൊല്ലം തൃക്കടവൂരില് ഭഗവാനെ മൃത്യുഞ്ജയനായി ആരാധിക്കുന്നു. വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രത്തില് രാവിലെ ദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ഉച്ചയ്ക്ക് കിരാതമൂര്ത്തിയായും വൈകിട്ട് പാര്വ്വതീസമേതനായ പരമേശ്വരനുമായാണ് ഭാവസങ്കല്പ്പം. രാവിലെ ദര്ശനം നടത്തിയാല് ജ്ഞാനവും ഉച്ചക്ക് വിജയവും വൈകിട്ട് സിദ്ധിയുമാണ് ഫലം. അന്നദാനപ്രഭുവായ വൈക്കത്തപ്പന്റെ പ്രധാന വഴിപാട് പ്രാതലാണ്. തൃശൂര് ജില്ലയിലെ പുരാതന ഗുഹാക്ഷേത്രമായ തൃക്കൂര്മഹാദേവക്ഷേത്രത്തില് ദര്ശനം കിഴക്കോട്ടാണെങ്കിലും നടവടക്കുഭാഗത്താണ്. രൌദ്രശിവനായതിനാല് മുന്വശത്ത് നിന്ന് ദര്ശിക്കാന് പാടില്ലാത്തതിനാല് ആണ് നട വടക്കുഭാഗത്തായിരിക്കുന്നത്. അഗ്നിലിംഗമായതിനാല് ഇവിടെ അഭിഷേകമില്ല. മാവേലിക്കര കണ്ടിയൂര് ശിവക്ഷേത്രത്തില് ശിവനെ പാര്വ്വതീശന്, ശ്രീശങ്കരന്, ശ്രീകണ്ഠന്, വിശ്വനാഥന്, മൃത്യുഞ്ജയന് എന്നീ ഭാവങ്ങളില് പ്രധാന്യത്തോടെ പ്രതേ്യകം ശ്രീകോവിലുകളിൽ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രസിദ്ധമായ ശിവക്ഷേത്രമാണ് തിരുവഞ്ചിക്കുളം ശിവക്ഷേത്രം. ശൈവരുടെ 274 ശൈവതിരുപ്പതികളില് കേരളത്തിലുള്ള ഏക ശൈവതിരുപ്പതിയാണിത് കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും കൂടുതല് ഉപദേവതാ പ്രതിഷ്ഠകള് ഉള്ള ക്ഷേത്രവും ഇതാണ്. എറണാകുളം തിരുവൈരാണിക്കുളത്ത് ശിവന് പാര്വ്വതീസമേതനാണ്. ധനുമാസത്തിലെ തിരുവാതിരക്കാലത്ത് മാത്രമേ ഇവിടെ പാര്വ്വതീനട തുറക്കുകയുള്ളു. ചെങ്ങന്നൂരില് പാര്വ്വതീദേവിയെ ഭൂവനേശ്വരീ സങ്കല്പ്പത്തില് പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. 'തൃപ്പൂത്ത്' എന്ന അത്ഭുതകരമായ പ്രതിഭാസം ഈ ദേവിയുടെ പ്രതേ്യകതയാണ്. ശൈവമതത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യമര്ഹിക്കുന്ന മറ്റൊരു രൂപകല്പനയാണ്. അര്ദ്ധനാരീശ്വരന് ശിവനും പാര്വ്വതിയും തമ്മിലുള്ള ഭാര്യാഭര്തൃ ബന്ധത്തിന്റെ ദാര്ഢ്യത്തോടൊപ്പം തന്നെ ഇത് മറ്റൊരു ഉദാത്ത സങ്കല്പ്പത്തിലേക്ക് വരല് ചൂണ്ടുണ്ട് ശക്തിയുമായി ചേരുമ്പോഴാണ് ശിവന് കര്മ്മശേഷിയുണ് ടാകുന്നത്. ഭഗവാന് നേരിട്ട് പ്രത്യക്ഷനായ പന്ത്രണ്ട് ജ്യോതിര്ലിംഗക്ഷേത്രങ്ങള് ഭാരതത്തില് ഉണ്ട് ചന്ദ്രന് മോക്ഷം നല്കി അനുഗ്രഹിച്ച 'സോമനാഥം' ഗുജറാത്തിലെ സൌരാഷ്ട്രത്തിലാണ് ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ ശ്രീശൈലത്തുള്ള 'മല്ലികാര്ജുനം' മധ്യപ്രദേശിലെ ഉജ്ജയിനിയില് ഉള്ള 'മഹാകാളേശ്വരം', മധ്യപ്രദേശിലെതന്നെ മാള്വയിലെ 'ഓംകാരേശ്വരം', മഹാരാഷ്ട്രയിലെ 'വൈദ്യനാഥം' മഹാരാഷ്ട്രയിലെ തന്നെ 'ഭീമശങ്കരം' തമിഴ്നാടിലെ 'രാമേശ്വരം' ഗുജറാത്തിലെ 'നാശേശ്വരം', കാശിയിലെ 'വിശ്വനാഥം' നാസികിലുള്ള 'ത്രയ്യംബകേശ്വരം' ഹിമാലയത്തിലുള്ള 'കേദള്നാഥം', ദൌലത്താബാന്ദിലുള്ള 'ഘുശ്മേശ്വരം' ഇവയാണ് ജ്യേതിര്ലിംഗ ക്ഷേത്രങ്ങൾ == ശിവരൂപം == കഴുത്തിലെ സർപ്പം, അലങ്കരിച്ച ചന്ദ്രക്കല, മുടിയിൽ നിന്ന് ഒഴുകുന്ന ഗംഗാ നദി, നെറ്റിയിലെ മൂന്നാമത്തെ കണ്ണ് , വലത്തെ കയ്യിൽ മഴുവും (പരശു) ഇടത്തെ കൈയിൽ മാൻ കുഞ്ഞും എന്നിവയാണ് ശിവന്റെ പ്രതിരൂപങ്ങൾ. സാധാരണയായി ശിവന് പ്രതിഷ്ഠ ഉണ്ടാകാറില്ല. പകരം ലിംഗത്തിന്റെ രൂപത്തിലാണ് അദ്ദേഹത്തെ ആരാധിക്കുന്നത്.<ref name=Fuller>Fuller, p. 58.</ref> == വിവിധ നാമങ്ങൾ == പ്രാദേശികമായും അല്ലാതെയും ശിവന് ധാരാളം പേരുകൾ ഉണ്ട്. ശിവന്റെ ഓരോ ഭാവങ്ങൾക്കും സമാനമായി പാർവതിക്കും രൂപഭേദങ്ങൾ വർണ്ണിച്ചു കാണുന്നു. ശിവനെ ആദിദേവൻ, മഹാദേവൻ, ദേവാദിദേവൻ, മഹേശ്വരൻ, പരമേശ്വരൻ, ഭുവനേശ്വരൻ, സദാശിവൻ, ഓംകാരം, പരബ്രഹ്മം, പരബ്രഹ്മമൂർത്തി, മഹാലിംഗേശ്വരൻ, ഈശ്വരൻ, മഹാകാലേശ്വരൻ, ത്രിപുരാന്തകൻ, പഞ്ചവക്ത്രൻ, മൃത്യുഞ്ജയൻ, മഹാകാലൻ, കാലകാലൻ, ചണ്ഡികേശ്വരൻ, രാജരാജേശ്വരൻ, വൈദ്യനാഥൻ, മുനീശ്വരൻ, വീരഭദ്രൻ, ഭൈരവൻ അഥവാ കാലഭൈരവൻ, സർവേശ്വരൻ, ജഗദീശ്വരൻ, ജഗന്നാഥ, പരമാത്മാവ്, സുന്ദരേശ്വരൻ, ഭുവനേശ്വരൻ, ജഗന്നാഥൻ, സർവേശ്വരൻ, നടരാജൻ, വൈദ്യനാഥൻ, ശ്രീകണ്ടെശ്വരൻ, നീലകണ്ഠൻ എന്നും പാർവതിയെ ആദിപരാശക്തി, പ്രകൃതി, മൂലപ്രകൃതി, മഹാദേവി, ദുർഗ്ഗ, പരമേശ്വരി, മഹേശ്വരി, ലളിത, മഹാത്രിപുരസുന്ദരി, മഹാകാളി, കാളിക, കാലരാത്രി, ചണ്ഡിക, ചാമുണ്ഡേശ്വരി, ഭുവനേശ്വരി, രാജരാജേശ്വരി, അന്നപൂർണേശ്വരി, സർവേശ്വരി, മഹാമായ, അപർണ്ണ, കാത്യായനി, ഉമ, ഗൗരി, ജഗദംബിക, ഭഗവതി, ഈശ്വരി, ശിവ, ഭവാനി, ശാകംഭരി, ശ്രീമാതാ, ഭൈരവി, മംഗളാദേവി, ഭഗവതി, ശങ്കരി, മീനാക്ഷി, കാമാക്ഷി എന്നി നാമങ്ങളിൽ സ്തുതിക്കുന്നു. അർദ്ധനാരീശ്വരൻ നിർഗുണ പരബ്രഹ്മമായും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. യോഗ, ധ്യാനം, കല, (നൃത്തം, സംഗീതം തുടങ്ങിയവ) എന്നിവയുടെ രക്ഷാധികാരിയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ശിവനെ ആദിയോഗി ശിവ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.<ref name=Shiv_samhita>Shiva Samhita, e.g. translation by Mallinson.</ref><ref name=Varenne>Varenne, p. 82.</ref><ref>Marchand for Jnana Yoga.</ref> == മൃത്യുഞ്ജയൻ == അപകടത്തിൽ നിന്നും, മരണഭയത്തിൽ നിന്നും മുക്തി നേടുന്നതിന് ഹൈന്ദവർ ആരാധിക്കുന്ന ശിവനാണ് മൃത്യുഞ്ജയൻ അഥവാ മൃത്യുഞ്ജയ മൂർത്തി. മരണത്തെ ജയിച്ച ശിവനെ മൃത്യുവിജയി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ജനിച്ചാൽ മരണം ഉറപ്പാണ്. എന്നാൽ ആ മരണം ഒരു വെള്ളരി പഴുത്ത് പാകമെത്തി അതിന്റെ ഞെട്ടിൽ നിന്നും സ്വയം വേറിട്ട് വീഴും പോലെ സ്വാഭാവികമായും ദീർഘമായ ആയുസിന് ശേഷം അതിന് കൽപ്പിച്ചിട്ടുള്ള സമയത്തുമേ സംഭവിക്കാവൂ എന്നാണ് ശിവന് സമർപ്പിച്ചിട്ടുള്ള മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം എന്ന പ്രാർത്ഥന കൊണ്ടു ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്. അതിന് മുൻപ് മരണം സംഭവിക്കരുത് എന്നർത്ഥം. അതായത് അകാലമൃത്യു, അപകടമരണം, അവിചാരിത മരണം തുടങ്ങിയവ ഒന്നും സംഭവിക്കരുത് എന്നാണ് ഭഗവാനോടുള്ള പ്രാർത്ഥന. മൃത്യുവിന്റെ നടത്തിപ്പുകാരൻ യമദേവനാണ്. ആ കാലനെയും വരുതിക്ക് നിറുത്തുന്ന ശിവനെ കാലന്റെ കാലൻ അഥവാ കാലകാലൻ, മഹാകാലൻ അഥവാ മഹാകാളൻ എന്നു ഭക്തർ വിളിക്കുന്നു. മഹാകാളന്റെ ശക്തിയാണ് മഹാകാളി. ശിവൻ തന്റെ പരമ ഭക്തനായ മാർക്കണ്ടേയൻ എന്ന ബാലനെ അകാല മരണത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷിക്കുകയും തന്റെ ആയുസ് നിശ്ചയിക്കാൻ അധികാരം നൽകുകയും കീർത്തിയും ഐശ്വര്യവും നൽകി അനുഗ്രഹിക്കുകയും ചെയ്തു എന്ന് ശിവപുരാണം പറയുന്നു. == വിശേഷ ദിവസങ്ങൾ == മഹാശിവരാത്രി, ധനുമാസ തിരുവാതിര എന്നിവ വിശേഷ ദിവസങ്ങൾ. ആഴ്ചയിലെ ഞായർ, തിങ്കൾ, പ്രദോഷ ശനിയാഴ്ച തുടങ്ങിയവ ശിവ ക്ഷേത്ര ദർശനത്തിന് പ്രധാന ദിവസങ്ങൾ. പൊതുവേ ഞായറാഴ്ച ആണ് മഹാദേവന് ഏറ്റവും പ്രധാനമായ ദിവസം. ആദിത്യന്റെ ദിവസമായ ഞായറാഴ്ച ശിവാരാധന നടത്തുന്നത് ആയുസും ഐശ്വര്യവും നൽകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. ആദിത്യന്റെ അധിദൈവം ശിവനാണ്. സൂര്യശംഭു എന്നറിയപ്പെടുന്നു. തിങ്കളാഴ്ച ശിവപാർവതി പ്രധാനമാണ്. പാർവതി സമേതനായ ശിവനാണ് അന്ന് പ്രാധാന്യം. മനഃശാന്തിക്കും, ഇഷ്ട വിവാഹ ജീവിതത്തിനും അന്ന് തിങ്കളാഴ്ച വ്രതവും ശിവപാർവതി ക്ഷേത്ര ദർശനവും ഉത്തമം എന്ന് വിശ്വാസം. പ്രദോഷം വരുന്ന ശനിയാഴ്ചത്തെ ശിവാരാധന സർവദുരിതമുക്തിക്കും ഉത്തമം എന്ന് വിശ്വാസം. പരമശിവൻ കാളകുടം ഭക്ഷിച്ചത് ഒരു ശനിയാഴ്ചയാണ് എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. അദ്ദേഹം ആനന്ദതാന്ധവമാടിയ ത്രയോദശിയും ചേർന്ന് വരുന്ന പുണ്യദിനമാണ് മഹാപ്രദോഷം. ശനിയാഴ്ച വരുന്ന മഹാപ്രദോഷ ദിനത്തിൽ ശിവക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തിയാൽ അഞ്ചു വർഷം ശിവ ക്ഷേത്രത്തിൽ പോയ ഫലം സിദ്ധിക്കുമെന്നാണ് വിശ്വാസം. തുടർച്ചയായി രണ്ടു ശനിപ്രദോഷങ്ങൾ അനുഷ്ടിച്ചാൽ അർദ്ധനാരീശ്വര പ്രദോഷം എന്നു പറയുന്നു. ശിവനും ശക്തിയും ചേർന്നു അർദ്ധനാരീശ്വരരായിട്ടുള്ളതിനാൽ ദാമ്പത്യ പ്രശ്നങ്ങൾ ഒഴിഞ്ഞു പങ്കാളികൾ ഇണങ്ങിച്ചേരുമെന്നും, വിവാഹതടസ്സങ്ങൾ നീങ്ങുമെന്നും ഐശ്വര്യം ഉണ്ടാകുമെന്നും ആണ് വിശ്വാസം. പ്രദോഷവ്രതം ആപത്തുകൾ അകറ്റുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. {{sfn|Flood|1996|p=17}}<ref name="Keayxxvii">Keay, p.xxvii.</ref> ==പ്രതീകാത്മകതയിൽ == [[പ്രമാണം:Gods AS.jpg|250px|right]] [[പ്രമാണം:Siva With Moustache From Archaeological Museum GOA IMG 20141222 122455775.jpg|thumb|right|മീശയുള്ള ശിവന്റെ രൂപം. ഗോവ ആർക്കിയോളജിക്കൽ മ്യൂസിയത്തിൽനിന്ന്.]] ===ഗുണങ്ങൾ=== * '''ശിവരൂപം''': മറ്റുദേവന്മാരിൽനിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ജടാധാരിയും ശ്മശാനവാസിയുമാണ് ശിവൻ. ശിവന്റെകയ്യിലെപ്പോഴും തൃശ്ശൂലം കാണപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ ജടയിൽ ചന്ദ്രക്കല വിരാജിക്കുന്നു. ശരീരത്തിൽ രുദ്രാക്ഷമാലയും നാഗങ്ങളും അണിഞ്ഞ നിലയിലാണ് ശിവന്റെ രൂപം. * '''തൃക്കണ്ണ്''' : ശിവന്റെ മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയാണ് നെറ്റിയിലുള്ള മൂന്നാമത്തെ [[കണ്ണ്|നേത്രം]]. തൃക്കണ്ണിൽ നിന്നുള്ള അഗ്നികൊണ്ടാണ് ശിവൻ [[കാമദേവൻ|കാമദേവനെ]] ഭസ്മീകരിച്ചത്<ref>For Shiva as depicted with a third eye, and mention of the story of the destruction of Kama with it, see: Flood (1996), p. 151.</ref>. മൂന്നുകണ്ണുകളുള്ളതിനാൽ ശിവൻ ത്രിലോചനൻ(ത്രി= മൂന്ന്; ലോചനം= കണ്ണ്), എന്ന&nbsp;നാമത്തിലും&nbsp; അറിയപ്പെടുന്നു. * '''ചന്ദ്രക്കല''' : ശിവന്റെ ജടാമൗലിയിൽ എപ്പോഴും ചന്ദ്രദേവൻ വിരാജിക്കുന്നു എന്നാണ് വിശ്വാസം<ref>For the moon on the forehead see: Chakravarti, p. 109.</ref>. അതിനാൽതന്നെ ചന്ദ്രശേഖരൻ<ref>For ''{{IAST|śekhara}}'' as crest or crown, see: Apte, p. 926.</ref><ref>For {{IAST|Candraśekhara}} as an iconographic form, see: Sivaramamurti (1976), p. 56.</ref><ref>For translation "Having the moon as his crest" see: Kramrisch, p. 472.</ref> , ചന്ദ്രമൗലി, കലാധരൻ, തിങ്കൾ മന്നൻ തുടങ്ങിയനാമങ്ങൾ ശിവന്റെ പര്യായങ്ങളാണ്. * '''ഭസ്മം''' :ശിവന്റെ ശരീരത്തിൽ ഭസ്മം ലേപനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. മനുഷ്യരാരും [[മൃത്യു]] എന്ന സത്യത്തിൽനിന്ന് മോചിതരല്ല എന്നും, എന്നാൽ ശിവം അനശ്വരമാണെന്നും ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഭസ്മധാരിയും ശ്മശാനവാസിയുമായ ശിവന്റെ ഒരു രൂപമാണ് [[ഭൈരവൻ]]. * '''ജട''' : ശിവന്റെ [[മുടി|കേശം]] ജടപിടിച്ചതും കെട്ടിവെച്ചിരിക്കുന്നതുമാണ്. ജടാധാരി, വ്യോമകേശൻ എന്നീ നാമങ്ങളും ശിവന്റെ പര്യായങ്ങളാണ്. * '''നീലകണ്ഠം''' : പാലാഴി മഥനത്തിന്റെ ഫലമായി കാളകൂടം എന്ന മാരകവിഷം പുറത്തേക്കു വന്നു. മൂന്നുലോകത്തേയും സംഹരിക്കാൻ ശക്തിയുള്ള വിഷമായിരുന്നു കാളകൂടം. കാളകൂടത്തെ ഉൾക്കൊള്ളാൻ മൃത്യുഞ്ജയനായ ശിവനു മാത്രമേ സാധിക്കുമായിരുന്നുള്ളൂ. ഹാലാഹലം അഥവാ കാളകൂടവിഷം പാനം ചെയ്ത ഭഗവാന്റെ കഴുത്ത് നീലനിറമായി മാറി.<ref>For Shiva drinking the poison churned from the world ocean see: Flood (1996), p. 78.</ref><ref name="Kramrisch, p. 473">Kramrisch, p. 473.</ref> അന്നുമുതൽ ശിവൻ നീലകണ്ഠൻ(സംസ്കൃതം नीलकण्ठഃ) എന്ന നാമത്തിൽ അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. <ref>{{Harvnb|Sharma|1996|p=290}}</ref><ref>See: name #93 in Chidbhavananda, p. 31.</ref> * '''ഗംഗാനദി''' : സ്വർഗ്ഗത്തിലൂടെ ഒഴുകിയിരുന്ന നദിയായിരുന്നു [[ഗംഗ]]. ഭഗീരഥൻ എന്ന് രാജർഷി തന്റെ പൂർവ്വ പിതാമഹന്മാരുടെ പാപം തീർക്കാനായി കഠിനതപം ആരംഭിച്ചു. ഗംഗയെ ഭൂമിയിലെത്തിക്കുക മാത്രമായിരുന്നു അതിനുള്ള ഏക ഉപായം. എന്നാൽ ഗംഗ സ്വർഗ്ഗത്തിൽനിന്നും ഭൂമിയിലേക്ക് പതിച്ചാൽ അതിന്റെ ആഘാതം തടുക്കാൻ ഭൂമിക്കാവില്ല. ആയതിനാൽ സ്വർഗ്ഗത്തിൽ നിന്നും ഭൂമിയിലേക്കു പതിച്ച ഗംഗയെ ശിവൻ തന്റെ ജടയിൽ ബന്ധനസ്ഥയാക്കി. പിന്നീട് ഗംഗാനദി ശിവന്റെ ജടയിൽ നിന്നും ഉദ്ഭവിച്ച് ഭാരതദേശത്തിലൂടെ ഒഴുകി സർവ്വജനങ്ങളുടേയും പാപത്തെ കഴുകി കളഞ്ഞുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു എന്നാണ് വിശ്വാസം.<ref>For alternate stories about this feature, and use of the name {{IAST|Gaṅgādhara}} see: Chakravarti, pp. 59 and 109.</ref><ref>For description of the {{IAST|Gaṅgādhara}} form, see: Sivaramamurti (1976), p. 8.</ref> ഗംഗയെ ജടയിൽ ഉൾക്കൊള്ളുന്നതിനാൽ ഗംഗാധരൻ എന്ന നാമത്തിലും ശിവൻ അറിയപ്പെടുന്നു. * '''നാഗങ്ങൾ''' : നാഗങ്ങളെ ആഭരണമായി ശരീരത്തിലണിയുന്ന ദേവനായാണ് ശിവനെ വർണ്ണിക്കുന്നത്<ref>Flood (1996), p. 151</ref>. [[വാസുകി]] എന്ന നാഗ രാജാവിനെ ശിവൻ എപ്പോഴും കഴുത്തിലണിയുന്നു. അഷ്ട നാഗങ്ങളും ശിവനെ സേവിക്കുന്നു. * '''മാൻ''' : കയ്യിൽ മാനിനെ വഹിക്കുന്ന രൂപത്തിലും ശിവനെ വർണ്ണിക്കാറുണ്ട്. ചിത്തചഞ്ചലതയിൽ നിന്നും ശിവൻ മോചിതനാണ് എന്നാണ് ഇത് പ്രതീകവൽക്കരിക്കുന്നത്. മനുഷ്യന്റെ മനസ്സ് ഒരു ചിന്തയിൽനിന്നും മറ്റൊന്നിലേക്ക് ഒരു മാനിനെപോലെ ചാടിപ്പോകുന്നു. എന്നാൽ ശിവൻ സർവ്വജ്ഞനും നിർവികാരനും നിർവികല്പനുമാണ്. * '''തൃശൂലം''' : ശിവന്റെ സവിശേഷമായ ആയുധമാണ് തൃശൂലം. ശിവന്റെ വലതുകയ്യിലേന്തിയ സത്ത്വഗുണം, തമോഗുണം രജോഗുണം എന്നീ [[ത്രിഗുണങ്ങൾ|ത്രിഗുണങ്ങളെയാണ്]] തൃശ്ശൂലം പ്രതീകവൽക്കരിക്കുന്നത്. പരമാധികാരത്തിന്റെ ചിഹ്നമായും തൃശൂലത്തെ കണക്കാക്കുന്നു. * '''ഢമരു''' : ശിവന്റെ ഇടതുകയ്യിലെ ഢമരു ശബ്ദബ്രഹ്മത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഢമരു നാദത്തിൽ നിന്നാണ് സംസ്കൃതഭാഷ ഉദ്ഭവിച്ചത് എന്നൊരു വിശ്വാസവും നിലനിൽക്കുന്നു. നൃത്തം ചെയ്യുന്ന ശിവന്റെ രൂപം [[നടരാജൻ]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. * '''നന്ദികേശ്വരൻ''' : ശിവന്റെ വാഹനമായ വൃഷഭമാണ് നന്ദി. പശുപതി എന്നൊരു നാമവും ശിവനുണ്ട്. പശു എന്ന വാക്കിന് മൃഗം എന്നാണ് അർഥം. മൃഗങ്ങളുടെയെല്ലാം പാലകൻ എന്നാണ് പശുപതി എന്ന വാക്കുകൊണ്ടുദ്ദേശിക്കുന്നത്. മനുഷ്യരൂപത്തിലും നന്ദിയെ ചിലപ്പോൾ ചിത്രീകരിക്കാറുണ്ട്. ==== ഗണം ==== ഭൂതഗണങ്ങളും പ്രേതങ്ങളും ശിവന്റെ ആജ്ഞാനുവർത്തികളായി കൈലാസത്തിൽ വിരാജിക്കുകയും അഹങ്കാരമില്ലാത്തവരെമാത്രം ശിവസന്നിധിയിൽ (കൈലാസത്തിൽ) പ്രവേശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ==== കൈലാസം ==== {{main|കൈലാസം}} ഹിന്ദുമത വിശ്വാസപ്രകാരം കൈലാസപർവ്വതം പരമശിവന്റെ വാസസ്ഥലമായി കരുതുന്നു.അദ്ദേഹം തന്റെ പത്നിയായ ശ്രീപാർവ്വതി ദേവിയുമൊത്ത് ധ്യാനത്തിൽ ഇരിക്കുന്ന സ്ഥലമാണ് കൈലാസപർവ്വതം എന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു. വിഷ്ണുപുരാണത്തിൽ കൈലാസപർവ്വതത്തെ കുറിച്ച് പരാമർശമുണ്ട്. പർവ്വതത്തിന്റെ നാലു മുഖങ്ങളിൽ ഓരോന്നും സ്ഫടികം, രത്നം, സ്വർണം, വൈഢൂര്യം എന്നിവകൊണ്ട് നിർമിച്ചതാണെന്ന് പറയുന്നു. കൈലാസപർവതത്തെ വിശ്വത്തിന്റെ തൂണായും പുകഴ്ത്തുന്നു.<ref name="allen">Allen, Charles. (1982). ''A Mountain in Tibet'', pp. 21-22. André Deutsch. Reprint: 1991. Futura Publications, London. ISBN 0-7088-2411-0.</ref> ചൈനയിലെ ടിബറ്റിൽ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന ഹിമാലയപർവ്വതത്തിന്റെ ഭാഗമാണ് കൈലാസപർവ്വതം (സംസ്കൃതം :कैलास पर्वतः). എഷ്യയിലെ നീളം കൂടിയ നദികളായ സത്‌ലജ്, ബ്രഹ്മപുത്ര, കർണാലി തുടങ്ങിയ നദികളുടെ ഉത്ഭവ സ്ഥാനത്തിനടുത്താണ് കൈലാസപർവ്വതം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കൈലാസപർവ്വതത്തിനടുതായി മാനസസരോവരവും രക്ഷാസ്ഥൽ തടാകവും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ദൽഹിയിൽ നിന്നും 865 കിലോമീറ്റർ അകലെ സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്നും ഏതാണ്ട് 6690 മീറ്റർ ഉയരത്തിലാണ് കൈലാസം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== കാശി ==== {{പ്രലേ|വാരാണസി}} കാശിയെ ശിവന്റെ നഗരം എന്നാണ്‌ അറിയപ്പെടുന്നത്. ശിവക്ഷേത്രമായ കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രമാണ്‌ ഇവിടത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട ക്ഷേത്രം. ശക്തിപീഠമായ വിശാലാക്ഷി ക്ഷേത്രവും അതോടൊപ്പം നിലകൊള്ളുന്നു. കാശിയുടെ കാവൽദൈവമായ കാലഭൈരവന്റെ ക്ഷേത്രവും കാശിയിൽ കാണാം. ശിവന്റെ ഉഗ്രരൂപമാണ് കാലഭൈരവൻ. ഇവിടെ ഗംഗയുടെ കരയിൽ കൽപ്പടികൾ കെട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ഇവയെ ഘാട്ട് എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ക്ഷേത്രദർശനത്തിനു മുൻപ് ആളുകൾ ഈ പടികളിൽ നിന്ന് കുളിക്കുന്നു. മരണമടഞ്ഞ ഹിന്ദുക്കളുടെ മൃതദേഹം ദഹിപ്പിക്കുന്നതും ഇത്തരം പടികളിലാണ്. തുടർന്ന് ചിതാഭസ്മം ഗംഗയിൽ ഒഴുക്കുന്നു. ചില ഘാട്ടുകൾക്ക് പ്രത്യേകതകളുമുണ്ട്. ഇവയിൽ ഒന്നിൽ ബ്രഹ്മാവ് പത്തു കുതിരകളെ ബലികൊടുത്തു എന്നും മറ്റൊന്നിൽ പാർവതിയുടെ കമ്മൽ കളഞ്ഞു പോയതെന്നും വിശ്വാസങ്ങളുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിനു സമീപമുള്ള ജ്ഞാനക്കിണറിലാണ്‌ (ജ്ഞാനവാപി) ഇവിടത്തെ യഥാർത്ഥ ശിവലിംഗം എന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. === ശിവലിംഗം === [[പ്രമാണം:Siva Lingam at Jambukesvara temple in Srirangam.JPG|ലഘുചിത്രം|ശ്രീരംഗത്തെ ജംബുകേശ്വര ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിവലിംഗം]] ശിവന്റെ പ്രതിരൂപം ആണ് ശിവലിംഗം. ഹിന്ദുക്കൾ ശിവനെ ആരാധിക്കുന്നതിനായി ശിവലിംഗം ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലിംഗം "എന്ന വാക്കിന്റെ സംസ്കൃത അർഥം അടയാളം (ചിഹ്നം ) എന്നാണ്. ആദ്യം ഉണ്ടായ മിക്കവാറും എല്ലാ ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിലും ശിവലിംഗത്തിനെയാണ് പൂജ ചെയ്യുക{{തെളിവ്}}. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ശിവലിംഗപ്രതിഷ്ഠയുള്ള ക്ഷേത്രം [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം]] ആണ്.{{തെളിവ്}} ശിവന്റെ സ്വയംഭൂലിംഗം ആരാധിക്കുന്ന ക്ഷേത്രമാണ് [[കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ|കൊട്ടിയൂർ മഹാദേവക്ഷേത്രം]]{{തെളിവ്}} == ശൈവസമ്പ്രദായങ്ങൾ == ഹിന്ദുമതത്തിലെ നാല് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പഴക്കമേറിയതാണ് ശൈവസമ്പ്രദായം({{lang-sa|शैव पंथ}}). വൈഷ്ണവം, ശാക്തേയം, [[Smarta Tradition|സ്മാർഥം]] എന്നിവയാണ് മറ്റ് മൂന്ന് വിഭാഗങ്ങൾ. ശൈവസമ്പ്രദായം അനുവർത്തിച്ചുപോരുന്നവരെ ശൈവർ എന്നും വിളിക്കുന്നു. ശൈവവിശ്വാസപ്രകാരം സംപൂർണ്ണ പ്രപഞ്ചത്തിലെ സർവ്വവും ശിവമയമാണ്. ഇന്ത്യയിൽ [[കാശ്മീർ ശൈവിസം]], തമിഴ്നാട് [[നായനാർമാർ]], [[ലിംഗായതം]] എന്നു മൂന്നാൺ പ്രധാന ശൈവമാർഗ്ഗങ്ങൾ {{അവലംബം}}. ശിവനെ സംബന്ധിച്ചുള്ള ഒരു ഹൈന്ദവപുരാണമാണ് [[ശിവപുരാണം]]. == ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ == {{Main|ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ}} ശിവനെ ജ്യോതിർലിംഗ ഭാവത്തിൽ ആരാധിക്കുന്ന 12 ശിവക്ഷേത്രങ്ങളാണിവ {|class="wikitable" |- ! style="background:#ffc569;" colspan="2"| [[ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ]] ! style="background:#ffc569;"| സ്ഥാനം |- | [[സോമനാഥ്]]||[[പ്രമാണം:Somanatha view-II.JPG|50px]]||[[സൗരാഷ്ട്ര]], [[ഗുജറാത്ത്]] |- | [[മല്ലികാർജ്ജുന ക്ഷേത്രം|മല്ലികാർജ്ജുനം]]||[[പ്രമാണം:Srisailam-temple-entrance.jpg|50px]]||[[ശ്രീശൈലം]], [[ആന്ധ്രാ പ്രദേശ്]] |- | [[മഹാകാലേശ്വർ|മഹാകാലേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Mahakal Temple Ujjain.JPG|50px]]||[[ഉജ്ജയിൻ|ഉജ്ജയിനി]], [[മദ്ധ്യ പ്രദേശ്]] |- | [[ഓംകാരേശ്വർ ക്ഷേത്രം|ഓംകാരേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Omkareshwar.JPG|50px]]|| [[ഇൻഡോർ]], [[മദ്ധ്യ പ്രദേശ്]] |- | [[കേദാർനാഥ് ക്ഷേത്രം|കേദാർനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Kedarnath Temple.jpg|50px]]||കേദാർനാഥ്, [[ഉത്തരാഖണ്ഡ്]] |- | [[ഭീമശങ്കർ ക്ഷേത്രം|ഭീമാശങ്കരം]]||[[പ്രമാണം:Bhimashankar.jpg|50px]]|| [[പൂന]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[വിശ്വനാഥ്|വിശ്വനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Benares A Brahmin placing a garland on the holiest spot in the sacred city by James Prinsep 1832.jpg|50px]]||[[ബനാറസ്]], [[ഉത്തർപ്രദേശ്]] |- | [[ത്രയംബകേശ്വർ ക്ഷേത്രം|ത്രയംബകേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Trimbakeshwar Shiva Temple, Trimbak, Nashik district.jpg|50px]]||[[നാസിക്ക്]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[രാമേശ്വർ|രാമേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:രാമേശ്വരം ക്ഷേത്രകവാടം.jpg|50px]]||[[രാമേശ്വരം]], [[തമിഴ്‌നാട്]] |- | [[ഘൃഷ്ണേശ്വർ|ഘൃഷ്ണേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Grishneshwar Temple.jpg|50px]]||[[എല്ലോറ]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[വൈദ്യനാഥ ജ്യോതിർലിംഗം|വൈദ്യനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Baba dham.jpg|50px]]||[[ദേവ്ഘർ]], [[ഝാർഖണ്ഡ്‌]] |- | [[നാഗേശ്വർ ജ്യോതിർലിംഗം|നാഗേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Jageshwar main.JPG|50px]]|| [[ദ്വാരക]], [[ഗുജറാത്ത്]] |} == പഞ്ചഭൂത ക്ഷേത്രങ്ങൾ == തെക്കൻ ഭാരതത്തിലെ അഞ്ചു ക്ഷേത്രങ്ങളിൾ ശിവനെ പഞ്ചഭൂതത്തിലധിഷ്ടിതമായ രൂപത്തിലാണ് ആരാധിക്കുന്നത്. {|class="wikitable" width="60%" |- ! style="background:#ffc569;"| മൂർത്തി ! style="background:#ffc569;"| പ്രകടഭാവം ! style="background:#ffc569;"| ക്ഷേത്രം ! style="background:#ffc569;"| സ്ഥാനം ! style="background:#ffc569;"| സംസ്ഥാനം |- | ജംബുകേശ്വർ||ജലം||ജംബുകേശ്വര ക്ഷേത്രം||[[തിരുവാനായ്കാവൽ]]||[[തമിഴ്നാട്]] |- | അരുണാചലേശ്വർ||അഗ്നി||അണ്ണാമലയാർ ക്ഷേത്രം||തിരുവണ്ണാമല||[[തമിഴ്‌നാട്]] |- | കാളഹസ്തേശ്വരൻ||വായു||[[കാളഹസ്തി ക്ഷേത്രം]]||[[ശ്രീകാളഹസ്തി]]||[[ആന്ധ്രാ പ്രദേശ്]] |- | ഏകാംബരേശ്വർ||ഭൂമി||[[ഏകാംബരേശ്വര ക്ഷേത്രം]]||[[കാഞ്ചീപുരം]]||[[തമിഴ്നാട്]] |- | [[നടരാജൻ]]||ആകാശം||[[ചിദംബരം ക്ഷേത്രം]]||[[ചിദംബരം]]||[[തമിഴ്‌നാട്]] |} == നൂറ്റെട്ട് ശിവാലയങ്ങൾ == മഴുവെറിഞ്ഞ് സമുദ്രത്തിൽ നിന്ന് കേരളഭൂമി വീണ്ടെടുത്ത [[പരശുരാമൻ]] കേരളത്തിന്റെ രക്ഷയ്ക്കും അഭിവൃദ്ധിക്കുമായി [[നൂറ്റെട്ട് ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] സ്ഥാപിച്ചതായാണ് ഐതിഹ്യം. ഇവ നൂറ്റെട്ടു ശിവാലയങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെടുന്നു.{{തെളിവ്}} [[തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രം|തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രത്തിൽ]] തുടങ്ങി [[ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവക്ഷേത്രം|ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവക്ഷേത്രത്തിൽ]] അവസാനിയ്ക്കുന്ന നൂറ്റെട്ട് ക്ഷേത്രങ്ങളെയും ഉൾക്കൊള്ളിച്ചുകൊണ്ട് മലയാളത്തിൽ ഒരു സ്തോത്രവുമുണ്ട്. 108 മഹാ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. 1.തൃശ്ശിവപേരൂർ വടക്കുംനാഥ ക്ഷേത്രം 2.ഉദയമ്പേരൂർ ഏകാദശി പെരുംതൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രം 3.രവീശ്വരം മഹാദേവക്ഷേത്രം 4.ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമലയ പെരുമാൾ ക്ഷേത്രം 5.ചൊവ്വര ചിദംബരേശ്വര ക്ഷേത്രം 6.മാത്തൂർ ശിവക്ഷേത്രം 7.തൃപ്രങ്ങോട്ട് ശിവക്ഷേത്രം 8.മുണ്ടയൂർ ശിവക്ഷേത്രം 9.തിരുമാന്ധാംകുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അഥവാ തിരുമാന്ധാംകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 10.ചൊവ്വല്ലൂർ ശിവക്ഷേത്രം 11.പാണഞ്ചേരി മഹാദേവക്ഷേത്രം 12.തൃക്കുരട്ടി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം/അന്നമനട മഹാദേവക്ഷേത്രം 13.പുരമുണ്ടേക്കാട്ട് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 14.അവണൂർ ശ്രീകണ്‌ഠേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 15.കൊല്ലൂർ മൂകാംബിക ക്ഷേത്രം (ദേവീക്ഷേത്രമായി പ്രസിദ്ധം) 16.തിരുമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 17.തൃക്കാരിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 18.കുന്നപ്രം കുടപ്പനക്കുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 19.ശ്രീവെള്ളൂർ പെരുന്തട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 20.അഷ്ടമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 21.ഐരാണിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 22.കൈനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 23.ഗോകർണ്ണം മഹാബലേശ്വര ക്ഷേത്രം 24.എറണാകുളം ശിവക്ഷേത്രം 25.പാഴൂർ പെരുംതൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രം 26.അടാട്ട് ശിവക്ഷേത്രം 27. പരിപ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 28. ശാസ്തമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 29. പെരുമ്പറമ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 30. തൃക്കൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 31. പനയൂർ പാലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 32. വൈറ്റില ശിവ-സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം 33. വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം (അഷ്ടമി) 34. കൊല്ലം രാമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 35. രാമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അമരവിള 36. ഏറ്റുമാനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 37. എടക്കൊളം കാഞ്ഞിലശേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 38. ചെമ്മന്തിട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 39. ആലുവ ശിവക്ഷേത്രം (ശിവരാത്രി പ്രസിദ്ധം) 40. തിരുമിറ്റക്കോട്ട് അഞ്ചുമൂർത്തി ക്ഷേത്രം 41. വേളോർവട്ടം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 42. കല്ലാറ്റുപുഴ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 43. തൃക്കുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 44. ചെറുവത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 45. പൂങ്കുന്നം ശിവക്ഷേത്രം 46. തൃക്കപാലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, നിരണം 47. തൃക്കപാലീശ്വരം ശിവക്ഷേത്രം കാടാച്ചിറ 48. തൃക്കപാലീശ്വരം ഇരിങ്ങന്നൂർ ശിവക്ഷേത്രം 49. അവിട്ടത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 50. പരുമല പനയന്നാർകാവ് ശിവക്ഷേത്രം അഥവാ പനയന്നാർകാവ് ദേവി ക്ഷേത്രം 51. ആനന്ദവല്ലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 52. കാട്ടാകമ്പാൽ മഹാദേവക്ഷേത്രം 53. പഴയന്നൂർ ശിവക്ഷേത്രം 54. പേരകം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 55. ചക്കംകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 56. വീരാണിമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 57. ചേരാനല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 58. മണിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 59. കോഴിക്കോട് തളിക്ഷേത്രം 60. കടുത്തുരുത്തി തളിക്ഷേത്രം 61. കൊടുങ്ങല്ലൂർ കീഴ്ത്തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 62. താഴത്തങ്ങാടി തളിക്കോട്ട ക്ഷേത്രം 63. കൊടുങ്ങല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അഥവാ ശ്രീകുരുംമ്പ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 64. ശ്രീകണ്‌ഠേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 65. തിരുവഞ്ചിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 66. പടനായർകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 67. തൃച്ചാറ്റുകുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 68. ആലത്തൂർ പൊക്കുന്നി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 69. കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 70. തൃപ്പാളൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 71. പെരുന്തട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 72. തൃത്താല മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 73. തിരുവാറ്റാ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 74. വാഴപ്പള്ളി മഹാക്ഷേത്രം 75. ചങ്ങംകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 76. അഞ്ചുമൂർത്തിമംഗലം ക്ഷേത്രം 77. തിരുനക്കര ശിവക്ഷേത്രം 78. അഷ്ടമിച്ചിറ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 79. പട്ടണക്കാട് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 80. ഉളിയന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 81. കിള്ളിക്കുറിശ്ശി മംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 82. പുത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 83. ചെങ്ങന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 84. സോമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 85. വെങ്ങനല്ലൂർ തിരുവിമ്പിലപ്പൻ മഹാശിവക്ഷേത്രം 86. കൊട്ടാരക്കര പടിഞ്ഞാറ്റിൻകര മഹാദേവക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 87. കണ്ടിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 88. പാലയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം (നിലവിലില്ല) 89. തളിപ്പറമ്പ് രാജരാജേശ്വര ക്ഷേത്രം 90. നെടുമ്പുര കുലശേഖരനെല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 91. മണ്ണൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 92. തൃശ്ശിലേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 93. ശൃംഗപുരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 94. കരിവെള്ളൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 95. മമ്മിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ഗുരുവായൂർ 96. പറമ്പുന്തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 97. തിരുനാവായ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 98. കാരിക്കോട് കാഞ്ഞിരമറ്റം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 99. നാല്പത്തെണ്ണീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 100.കോട്ടപ്പുറം ശിവക്ഷേത്രം 101.മുതുവറ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 102.വെളപ്പായ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 103.കുന്നത്തളി ശിവക്ഷേത്രം 104.തൃക്കണ്ടിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 105.പെരുവനം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 106.തിരുവാലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 107.ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 108.കൊടുമ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം == കേരളത്തിലെ പ്രസിദ്ധമായ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ == # തൃശൂർ ശ്രീ വടക്കുംനാഥൻ ക്ഷേത്രം # മമ്മിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ഗുരുവായൂർ # എറണാകുളം ശിവ ക്ഷേത്രം # ആലുവ ശിവരാത്രി മണപ്പുറം, എറണാകുളം # തിരുവൈരാണിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ആലുവ # വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # ഏറ്റുമാനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # തിരുനക്കര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # മലപ്പുറം ത്രിപുരാന്തക ക്ഷേത്രം # തൃപ്പങ്ങോട് ശിവ ക്ഷേത്രം, തിരൂർ, മലപ്പുറം # കൽപ്പാത്തി ശ്രീ വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം, പാലക്കാട് # കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്നാണ്) # തിരുവഞ്ചിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊടുങ്ങല്ലൂർ # തിരുമാന്ധാകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, അങ്ങാടിപ്പുറം, മലപ്പുറം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # ചെങ്ങന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം # കോഴിക്കോട് തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം # ആനന്ദവല്ലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം # കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # പാവുമ്പാ കാളി ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # ഓച്ചിറ പരബ്രഹ്മ ക്ഷേത്രം # കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ, കണ്ണൂർ # തളിപ്പറമ്പ് ശ്രീ രാജരാജേശ്വര ക്ഷേത്രം, കണ്ണൂർ # തലശ്ശേരി ശ്രീ ജഗന്നാഥ ക്ഷേത്രം, കണ്ണൂർ # ശ്രീകണ്ടെശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # കഴക്കൂട്ടം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # വർക്കല ശിവഗിരി ശിവപാർവതി ക്ഷേത്രം # ചെങ്കൽ മഹേശ്വരം ശിവപാർവതി ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # അരുവിപ്പുറം ശിവ ക്ഷേത്രം, നെയ്യാറ്റിൻകര # ആഴിമല ശിവ ക്ഷേത്രം, പുളിങ്കുടി, വിഴിഞ്ഞം, തിരുവനന്തപുരം # കടുത്തുരുത്തി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # വൈറ്റില ശിവ-സുബ്രമണ്യ ക്ഷേത്രം, എറണാകുളം # കാസർഗോഡ് ശ്രീ മല്ലികാർജുന ക്ഷേത്രം # തൃശ്ശിലേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുനെല്ലി, വയനാട് # പടനായർകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കരുനാഗപ്പള്ളി # നടുവത്തൂർ മഹാശിവക്ഷേത്രം, കൊയിലാണ്ടി, കോഴിക്കോട് # കാഞ്ഞില്ലശ്ശേരി മഹാശിവക്ഷേത്രം, തിരുവങ്ങൂർ, കോഴിക്കോട് # == പ്രാർത്ഥനാ ശ്ലോകങ്ങൾ == 1. ശിവം ശിവകരം ശാന്തം<br /> ശിവാത്മാനം ശിവോത്തമം<br /> ശിവമാർഗ്ഗ പ്രണേതാരം<br /> പ്രണതോസ്മി സദാശിവം<ref>'ക്ഷേത്രാചാരങ്ങൾ', കാണിപ്പയ്യൂർ ശങ്കരൻ നമ്പൂതിരിപ്പാട്, പഞ്ചാംഗം പുസ്തകശാല, കുന്നംകുളം</ref> 2. മൃത്യുഞ്ജയ മഹാദേവ ത്രാഹിമാം ശരണാഗതം ജന്മമൃത്യുജരാ രോഗൈ പീഡിതം കർമ്മബന്ധനൈ 3. നമ ശിവായ സാംബായ ഹരയേ പരമാത്മനേ പ്രണതക്ലേശനാശായ യോഗിനാം പതയേ നമ 4. അനായാസേന മരണം വിനാ ദൈന്യേന ജീവനം ദേഹീ മെ കൃപയാ ശംഭോ, ത്വയീ ഭക്തീ മചഞ്ചലാം (ശിവനെ, ഭക്തനായ എനിക്കു അങ്ങയുടെ കാരുണ്യവും കൃപയും കൊണ്ട് ദീനമില്ലാത്ത ജീവിതവും ജീവിതാവസാനം ആയാസപ്പെടാത്ത അപകടരഹിതമായ സുഖമരണവും നൽകേണമേ എന്നാണ് ശിവനോടുള്ള മറ്റൊരു പ്രാർഥന) 5. വിശ്വേശ്വരായ നരകാർണവതാരണായ കർണാമൃതായ ശശിശേഖരധാരണായ കർപൂരകാന്തിധവളായ ജടാധരായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ. ഗൗരിപ്രിയായ രജനീശകലാധരായ കാലാന്തകായ ഭുജഗാധിപകങ്കണായ ഗംഗാധരായ ഗജരാജവിമർദനായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ ഭക്തിപ്രിയായ ഭയരോഗഭയാപഹായ ഉഗ്രായ ദുർഗഭവസാഗരതാരണായ ജ്യോതിർമയായ ഗുണനാമസുനൃത്യകായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ 6. '''ശിവ മംഗളം''' ശങ്കരായ ശങ്കരായ ശങ്കരായ മംഗളം ശങ്കരീ മനോഹരായ ശാശ്വതായ മംഗളം. സുന്ദരേശ മംഗളം സനാതനായ മംഗളം ചിന്മയായ സന്മയായ തന്മയായ മംഗളം. അനന്തരൂപ മംഗളം ചിരന്തനായ മംഗളം നിരഞ്ജനായ മംഗളം പുരഞ്ജനായ മംഗളം. അചഞ്ചലായ മംഗളം അകിഞ്ചനായ മംഗളം ജഗദ് ശിവായ മംഗളം നമഃശിവായ മംഗളം. 7. മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം ഹൈന്ദവ, ശൈവ വിശ്വാസപ്രകാരം മൃത്യു ഭയത്തെ അതിജീവിക്കാൻ, അപകടമുക്തിക്കായി, രോഗനാശത്തിനായി, ശിവന്റെ അനുഗ്രഹത്തിനായി ജപിക്കുന്ന ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ശ്ലോകമാണ് മഹാമൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം. മൃത്യുഭയം അനുഭവിക്കുന്നവർക്ക് മനക്കരുത്തും ജീവരക്ഷയും പ്രദാനം ചെയ്യുന്ന മന്ത്രമാണ് ഇത് എന്നാണ് വിശ്വാസം. മഹാമൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം: ‘ഓം ത്ര്യംബകം യജാമഹെ സുഗന്ധിം പുഷ്ടി വർധനം ഉർവാരുകമിവ ബന്ധനാത് മൃത്യോർ മുക്ഷീയ മാമൃതാത്’ അർഥം- ത്രിലോചനനായ ശിവഭഗവാനെ ഞങ്ങൾ ധ്യാനിക്കുന്നു. സുഗന്ധത്തെയും അഭിവൃദ്ധിയെയും വർധിപ്പിക്കുന്ന അങ്ങ്, വെള്ളരിക്കയെ അതിന്റെ തണ്ടിൽ നിന്നും വേർപെടുത്തുന്നതു പോലെ മരണത്തിൽ നിന്നു ഞങ്ങളെ മോചിപ്പിച്ചാലും, പക്ഷേ അമരത്വത്തിൽ നിന്നല്ല. രോഗങ്ങൾ മാറാനും ദീർഘായുസ്സിനും ധനസമൃദ്ധിക്കും പുത്രപൗത്രാദി സൗഖ്യത്തിനും വിശേഷമാണ് ഈ മന്ത്രജപം എന്ന് ശൈവർ വിശ്വസിക്കുന്നു. അക്ഷര തെറ്റു ഇല്ലാതെ അർഥം മനസ്സിലാക്കി ജപിക്കാൻ സാധിക്കുന്നവർക്ക് ശിവനെ ഗുരുവായി സങ്കല്പിച്ചു ജപിച്ചു തുടങ്ങാം. 108 തവണ ജപിക്കുന്നതാണ് ഉത്തമം. സൗകര്യാർഥം മൂന്ന്, പത്ത് എന്നീ തവണയും ജപിക്കാം. കുറഞ്ഞത് ഒരുതവണ എങ്കിലും ഈ മന്ത്രം ജപിക്കുന്നത് ഗുണകരമാണെന്നാണ് വിശ്വാസം. 7. മഹാ മൃത്യുഞ്ജയ സ്തോത്രം രുദ്രം പശുപതിം സ്ഥാണും നീലകണ്ഠമുമാപതിം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 1 കാളകണ്ഠം കാലമൂർത്തീം കാലാഗ്നിം കാലനാശനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 2 നീലകണ്ഠം വിരൂപാക്ഷം നിർമ്മലം നിരുപദ്രവം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 3 വാമദേവം മഹാദേവം ലോകനാഥം ജഗദ്ഗുരും നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യുകരിഷ്യതി 4 ദേവദേവം ജഗന്നാഥം ദേവേശം വൃഷഭധ്വജം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യുകരിഷ്യതി 5 ത്ര്യക്ഷം ചതുർഭുജം ശാന്തം ജടാമകുട ധാരിണം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 6 ഭസ്മോദ്ധൂളിത സർവ്വാംഗം നാഗാഭരണ ഭൂഷിതം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 7 അനന്തം അവ്യയം ശാന്തം അക്ഷമാലാധരം ഹരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 8 ആനന്ദം പരമം നിത്യം കൈവല്ല്യ പദദായിനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 9 അർദ്ധനാരീശ്വരം ദേവം പാർവ്വതീ പ്രാണനായകം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 10 പ്രളയസ്ഥിതികർത്താരം ആദികർത്താരമീശ്വരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 11 വ്യോമ കേശം വിരൂപാക്ഷം ചന്ദ്രാർദ്ധകൃതശേഖരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 12 ഗംഗാധരം ശശിധരം ശങ്കരം ശൂലപാണിനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോമൃത്യു കരിഷ്യതി 13 സ്വർഗ്ഗാപവർഗദാതാരം സൃഷ്ടിസ്ഥിത്യന്തകാരിണം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 14 കല്പായുർദേഹിമേ പുണ്യം സദായുരരോഗതാ നമാമിശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 15 ശിവേശാനം മഹാദേവം വാമദേവം സദാശിവം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 16 ഉത്പത്തിസ്ഥിതിസംഹാരകർത്താരമീശ്വരം ഗുരും നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 17 മാർക്കണ്ഡേയകൃതം സ്തോത്രം യ പഠേത് ശിവ സന്നിധൗ തസ്യ മൃത്യുഭയം നാസ്തി ന അഗ്നിചോരഭയം ക്വചിത് 18 ശതവൃത്തം പ്രകർത്തവ്യം സങ്കടേകഷ്ടനാശനം ശുചിർഭൂത്വാ പഠേത് സ്തോത്രം സർവ്വസിദ്ധിപ്രദായകം 19 മൃത്യുഞ്ജയ മഹാദേവ ത്രാഹിമാം ശരണാഗതം ജന്മമൃത്യുജരാ രോഗൈ പീഡിതം കർമ്മബന്ധനൈ 20 താവകാസ്ത്വദ് ഗാഥാ പ്രണാതവ ചിദോഹം സദാമൃദാ ഇതി വിജ്ഞാ പ്യ ദേവേശം ത്ര്യംബകാഖ്യം ജപേത് 21 നമ ശിവായ സാംബായ ഹരയേ പരമാത്മനേ പ്രണതക്ലേശനാശായ യോഗിനാം പതയേ നമ 22. == അവലംബം == <references/> == ഇതും കാണുക == * [[അർദ്ധനാരീശ്വരൻ]] * [[നടരാജനൃത്തം]] * [[അഘോരശിവൻ]] * [[ശക്തി]] * [[ഓം നമഃ ശിവായ]] * [[കാലഭൈരവൻ]] {{commonscat|Shiva}} {{Shaivism}} {{Hinduism-stub}} {{ഹിന്ദു ദൈവങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:ത്രിമൂർത്തികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ശൈവം]] 9b8k5vh1694s1xzwr0x11qyomzv5oca 4134487 4134486 2024-11-10T21:35:21Z 92.14.225.204 /* കേരളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ */ 4134487 wikitext text/x-wiki [[File:Sivakempfort.jpg|220x124px|thumb|right|ശിവൻ]]{{prettyurl|Shiva}}{{നിഷ്പക്ഷത}} {{Infobox deity | type = Hindu | image = File:Bholenathji.jpg | caption = Statue of Shiva, Murudeshwara Temple, Karnataka | day = {{hlist|[[Monday]]|[[Thrayodashi]]}} | mantra = *[[Om Namah Shivaya]] *[[Mahamrityunjaya Mantra]] | affiliation = {{hlist|[[Trimurti]]|[[Ishvara]]|[[Parabrahman]]|[[Paramatman]] (Shaivism)}} | deity_of = God of Destruction {{hlist|God of [[Kāla|Time]]|[[Yogeshvara|Lord of Yogis]]|[[Nataraja|The Cosmic Dancer]]|Patron of [[Yoga]], [[Meditation]] and [[Arts]]|Master of Poison and Medicine}} [[Para Brahman|The Supreme Being]] ([[Shaivism]])<ref>{{Cite encyclopedia|title=Hinduism |url=https://books.google.com/books?id=dbibAAAAQBAJ&pg=PA445|year=2008 |encyclopedia=Encyclopedia of World Religions|publisher=Encyclopaedia Britannica, Inc.|isbn=978-1593394912 |pages=445–448}}</ref> | weapon = *[[Trishula]] *[[Pashupatastra]] *[[Parashu]] *[[Pinaka (Hinduism)|Pinaka bow]]{{sfn|Fuller|2004|p=58}} | symbols = {{hlist|[[Lingam]]{{sfn|Fuller|2004|p=58}}|[[Crescent|Crescent Moon]]|[[Tripundra]]|[[Damaru]]|[[Vasuki]]|[[Third eye]]}} | children = {{unbulleted list| *[[Kartikeya]] (son){{sfn|Cush|Robinson|York|2008|p=78}} *[[Ganesha]] (son){{sfn|Williams|1981|p=62}} *''[[:Category:Children of Shiva|See list of others]]''}} | abode = * [[Mount Kailash]]{{sfn|Zimmer|1972|pp=124–126}} *[[Shmashana]] | mount = [[Nandi (Hinduism)|Nandi]]{{sfn|Javid|2008|pp=20–21}} | festivals = {{hlist|[[Maha Shivaratri]]|[[Shravana (month)|Shravana]]|[[Kartik Purnima]]|[[Pradosha]]|[[Teej]]|[[Bhairava Ashtami]]{{sfn|Dalal|2010|pp=137, 186}}}} | other_names = {{hlist|[[Bhairava]]|Mahadeva|[[Mahakala]]|Maheśvara|[[Pashupati]]|[[Rudra]]|Shambhu|Shankara}} | member_of = [[Trimurti]] | consort = [[Parvati]]/[[Sati (Hindu goddess)|Sati]]{{refn|group=note|Sati, the first wife of Shiva, was reborn as Parvati after she immolated herself. According to [[Shaivism]], Parvati has various appearances like [[Durga]] and [[Kali]], her supreme aspect being [[Adi Shakti]]; these are also associated with Shiva. All these goddesses are the same [[Ātman (Hinduism)|Atma (Self)]] in different bodies.{{sfn|Kinsley|1998|p=35}}}} |spouse=[[sati]] {{!}} [[parvati]]}} പുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ആരാധിച്ചു വരുന്ന പിതൃദൈവമാണ് ശിവൻ. [[ഹൈന്ദവം|ഹൈന്ദവവിശ്വാസം]] അനുസരിച്ച് ത്രിമൂർത്തികളിൽപ്പെട്ട ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ദൈവമാണ് '''ശിവൻ, പരമശിവൻ അഥവാ ശ്രീ പരമേശ്വരൻ'''. ([[ദേവനാഗരി]]: शिव; [[IAST]]: {{IAST|Śiva}}). ശിവന്റെ പാതി ശരീരം പരാശക്തി ആയ ഭാഗവതിയുടേതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ശൈവവിഭാഗം പരമശിവനെ പ്രധാനദൈവമായി, ദേവന്മാരുടെ ദേവനായി, മഹാദേവനായി, ഈശ്വരനായി, ദക്ഷിണാമൂർത്തിയായി, പരമാത്മാവായി, ശിവശക്തിയായി ആരാധിക്കുന്നു. ശൈവ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ച സൃഷ്ടി നടത്തിയിരിക്കുന്നത് ശിവശക്തിമാരാണ്. ശിവം എന്നാൽ മംഗളകരം എന്നാണ് അർത്ഥം. ‘ഓം നമഃ ശിവായ’ എന്ന പ്രസിദ്ധമായ പഞ്ചാക്ഷരി മന്ത്രം ശിവാരാധനയ്ക്ക് ഉള്ളതാണ്. എന്നാൽ പരാശക്തിയെ കുറിക്കുന്ന ഹ്രീം എന്ന ശബ്ദവും കൂടി ചേർത്ത് ഓം ഹ്രീം നമഃ ശിവായ എന്നും ജപിക്കാറുണ്ട്. അതിനാൽ ഇതിനെ ശക്തി പഞ്ചാക്ഷരി മന്ത്രം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് ശിവശക്തിമാർക്കുള്ള ആരാധനയാണ്. പുരാണങ്ങൾ പ്രകാരം ശിവൻ ശരീരത്തിലെ ജീവനും പാർവതി ബലവുമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ശിവ സാന്നിധ്യമില്ലാത്ത ശരീരം ശവസമാനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അപകടങ്ങളും അകാല മരണവും മഹാരോഗങ്ങളും ഒഴിവാകാനും ദീർഘായുസ് ലഭിക്കാനും നിത്യവും മൃത്യുഞ്ജയനായ ശ്രീ പരമേശ്വരനെ ഭജിക്കണം എന്നാണ് ശൈവ, ഹൈന്ദവ വിശ്വാസം. പാർവതി അല്ലെങ്കിൽ പരാശക്തിയെ ആരാധിക്കുന്നതിലൂടെ ഐശ്വര്യവും സമ്പത്തും സർവ മംഗളങ്ങളും ലഭിക്കും എന്നാണ് സങ്കല്പം. നിത്യവും ശിവാരാധന ചെയ്യുന്ന ഭക്തർ മരണാനന്തരം ശിവനായി തീരുന്നുവെന്നും കൈലാസത്തിൽ ശിവനിൽ ലയിച്ചു മോക്ഷം പ്രാപിക്കുന്നുവെന്നുമാണ് വിശ്വാസം. ഇന്ത്യയിൽ മിക്കവാറും എല്ലായിടത്തും ചെറുതും വലുതുമായ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ കാണാം. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ശിവക്ഷേത്രം വാരാണസി അഥവാ കാശി വിശ്വനാഥക്ഷേത്രം ആണെന്ന് പറയാം. കേരളത്തിൽ തൃശൂർ വടക്കുംന്നാഥ ക്ഷേത്രം, വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രം, എറണാകുളം ശിവക്ഷേത്രം, ഏറ്റുമാനൂർ ശിവക്ഷേത്രം, കോഴിക്കോട് തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയവ അതി പ്രസിദ്ധമായ ശൈവ ആരാധനാ കേന്ദ്രങ്ങളാണ്. കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം, അങ്ങാടിപ്പുറം തിരുമാന്ധാകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയ ഇടങ്ങളിലും തുല്യ പ്രാധാന്യത്തോടെ ശിവാരാധന കാണാം. ശിവപാർവതിമാർ സന്തോഷത്തോടെ ഇരിക്കുന്ന പ്രദോഷകാലമായ വൈകുന്നേരം 5.45 മുതൽ ഹൈന്ദവ വിശ്വാസികൾ വീടുകളിൽ സന്ധ്യക്ക്‌ നിലവിളക്ക് തെളിയിക്കുന്ന ചടങ്ങുകൾ കാണാം. നിലവിളക്ക് ആകട്ടെ ശിവശക്തിമാരുടെ പ്രതീകം ആയി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="Flood 1996, p. 17">{{harvnb|Flood|1996|pp=17, 153}}</ref><ref>{{cite book|author=K. Sivaraman|title=Śaivism in Philosophical Perspective: A Study of the Formative Concepts, Problems, and Methods of Śaiva Siddhānta |url=https://books.google.com/books?id=I1blW4-yY20C&pg=PA131 |year=1973|publisher=Motilal Banarsidass |isbn=978-81-208-1771-5|page=131}}</ref> ശൈവ, ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം ത്രിമൂർത്തികളിൽ സംഹാരത്തിന്റെ, മൃത്യു വിജയത്തിന്റെ, ആയുസിന്റെ, മംഗളങ്ങളുടെ അഥവാ ലയനത്തിന്റെ ദൈവമായാണ് ശിവനെ പരാമർശിക്കുന്നത്. ചില വിശ്വാസ സംഹിതകൾ പ്രകാരം സമ്പത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ ദൈവവും ശിവൻ തന്നെയാണ്.<ref name="Zimmer 1972 p. 124">Zimmer (1972) pp. 124-126</ref><ref>Jan Gonda (1969), [https://www.jstor.org/stable/40457085 The Hindu Trinity], Anthropos, Bd 63/64, H 1/2, pages 212–226</ref> ശൈവസംബ്രദായത്തിലെ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ചം നിർമ്മിക്കുന്നതും പരിപാലിക്കുന്നതും പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്നതും സംഹരിക്കുന്നതും എല്ലാം ശിവനും ശക്തിയും ചേർന്നാണ്. വിശ്വാസികൾ പൊതുവേ ആയുസിന്റെ ദൈവമായാണ് മഹാദേവനെ കണക്കാക്കുന്നത്. അതിനാൽ ശിവനെ മൃത്യുഞ്ജയൻ അഥവാ മൃത്യുവിജയി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മരണഭയം അകലുവാനും, ദീർഘായുസ് ഉണ്ടാകുവാനും, അപകടങ്ങൾ, അകാലമരണം എന്നിവ ഒഴിയുവാനും, മഹാരോഗങ്ങൾ അകലുവാനും ഹൈന്ദവർ മൃത്യുഞ്ജയനായ ശിവനെ ആരാധിച്ചു വരുന്നു. രോഗനാശകരനായ ശിവനെ വൈദ്യനാഥൻ എന്ന് വിശ്വാസികൾ വിളിക്കുന്നു.{{Sfn|Arvind Sharma|2000|p=65}}{{Sfn|Issitt|Main|2014|pp=147, 168}}{{Sfn|Flood|1996|p=151}} ശക്തി സമ്പ്രദായത്തിലെ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ച ഊർജ്ജവും ക്രിയാത്മക ശക്തിയും ആദിപരാശക്തി എന്ന സർവേശ്വരിയാണ്. ശിവന്റെ ഭാര്യയും ശക്തിസ്വരൂപിണിയുമായ [[പാർവ്വതി]] അഥവാ [[ദുർഗ്ഗ]] തന്നെയാണ് ഈ ഭഗവതി. ശ്രീ പാർവ്വതി പരമശിവന്റെ തുല്യ പൂരക പങ്കാളിയും സാക്ഷാൽ ജഗദീശ്വരിയുമാണ് എന്ന് ശൈവപുരാണങ്ങൾ വർണ്ണിക്കുന്നു. അതിനാൽ ഇരുവരെയും ചേർത്തു ശിവശക്തി എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ആദിശിവനും ആദിശക്തിയും ചേർന്നാണ് പ്രപഞ്ച സൃഷ്ടി നടത്തിയതെന്നും മറ്റ് ദേവീദേവന്മാർ എല്ലാം ശിവശക്തികളിൽ നിന്നും ഉടലെടുത്തവരാണെന്നും ശൈവർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ ഒരു ശരീരത്തിലെ ജീവൻ തന്നെ ആണെന്നും പാർവതി ക്രിയാത്മക ശക്തി ആണെന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. അതിനാൽ ശിവൻ (ജീവൻ നഷ്ടപ്പെട്ട) ഇല്ലാത്ത ശരീരം 'ശവം ' എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപെട്ട ശിവ ക്ഷേത്രവും തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രവുമാണ് വാരാണസിയിലെ (കാശി) വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം. ലോകത്തിന്റെ നാഥൻ എന്ന അർത്ഥത്തിൽ 'വിശ്വനാഥൻ' എന്ന പേര് ശിവന്റെ പര്യായ പദമാണ്. വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ വിശ്വാസികൾ മൃതദേഹങ്ങൾ സംസ്കരിച്ചതിനു ശേഷം മിച്ചം വരുന്നതിൽ അല്പം ഭസ്മം കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രത്തിൽ അഭിഷേകം ചെയ്യുന്നതായി കാണാം. ഇങ്ങനെ ചെയ്യുന്നത് പരേതാത്മാവിന്റെ പാപങ്ങൾ ക്ഷമിക്കപ്പെടുവാനും ആ വ്യക്തിക്ക് ശിവലോകത്തിൽ ഭഗവാന്റെ സന്നിധിയിൽ മോക്ഷ പ്രാപ്തി ഉണ്ടാകുവാൻ സഹായിക്കും എന്നാണ് വിശ്വാസം.{{sfn|David Kinsley|1988|p=50, 103–104}}{{sfn|Tracy Pintchman|2015|pp=113, 119, 144, 171}} സ്മാർത്ത പാരമ്പര്യത്തിലെ പഞ്ചതാനപൂജയിലുള്ള അഞ്ച് തുല്യ ദൈവങ്ങളിൽ ഒരാളാണ് ശിവൻ. ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം മരണമില്ലാത്തവൻ ആയതിനാലും യമനെ സംഹരിച്ചതിനാലും ഭഗവാന് മൃത്യുഞ്ജയൻ എന്നു നാമമുണ്ട്. ശിവ പുരാണപ്രകാരം മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം ചൊല്ലി പ്രാർഥിക്കുന്നവരുടെ തലയിലെഴുത്തായി അപമൃത്യുവോ മാരക പീഡയോ ഉണ്ടെങ്കിൽ മൃത്യുഞ്ജയനായ ഭഗവാൻ അതിനെ മാറ്റി ആ ഭക്തർക്ക് ആയുരാരോഗ്യ സൗഖ്യവും ദീർഘായുസ്സും നൽകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. ശിവഭഗവാൻറെ അംഗരാഗം ഭസ്മമാണ്. ഭസ്മം സംഹാരത്തിൻറെ ചിഹ്നവും തത്ത്വവുമാണ്. ഏതൊരു ശിവ ഭക്തനാണോ നിഷ്കളങ്ക ഭക്തിയാൽ ശിവനെ ഭജിക്കുന്നത്, ആ ഭക്തൻ മരിച്ചാൽ ആ ചുടലക്കളത്തിൽ ശിവഭഗവാൻ എത്തി ആ ഭക്തൻറെ ശവഭസ്മം നെറ്റിയിൽ അണിയുമെന്നും അങ്ങനെ അണിഞ്ഞാൽ ആ ആത്മാവിന് ഇനിയൊരു ജന്മം ഇല്ലാതെ ശിവചൈതന്യത്തിൽ ലയിച്ച് മോക്ഷം നേടുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഇതാണ് ഭഗവാൻറെ ശവഭസ്മ ധാരണത്തിൻറേയും ശ്മശാന വാസത്തിൻറേയും തത്ത്വാർത്ഥം. സ്ഥിരമായി ഭസ്മം ധരിച്ചുകൊണ്ട് ശിവക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തുന്ന ഭക്തരുടെ അപമൃത്യു മാഞ്ഞു പോകുമെന്നും ആ ഭക്തരോട് ഭഗവാന് അതിരറ്റ ഭക്തവാത്സല്യം ഉണ്ടാകുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="Flood 1996, p. 17" /> കേരളത്തിലെ നമ്പൂതിരി ഇല്ലങ്ങളിലെ തേവാരമൂർത്തികളിൽ ഒന്നാണ് ശിവൻ. ശിവലിംഗവും സാളഗ്രാമവും ആരാധിയ്ക്കാത്ത നമ്പൂതിരി തറവാടുകൾ അപൂർവ്വമാണ്. കേരളത്തിലെ മിക നമ്പൂതിരി ഇല്ലങ്ങളിലേയും ആരാധനാ മൂർത്തികളിൽ ശിവലിംഗം ഉണ്ടാവാറുണ്ട്. പ്രസിദ്ധ നമ്പൂതിരി ഗൃഹങ്ങളായ ആഴ്വാഞ്ചേരി മന, കൊളത്താപ്പള്ളി മന, കണ്ണമംഗലം മന, കുറുമാത്തൂർ മന, കൽപ്പുഴ മന, കൈനിക്കര തെക്കേടത്ത് മന, കൈനിക്കര വടക്കേടത്ത് മന, കല്ലൂർ മന, അണ്ടലാടി മന, കാലടി മന, പെരിണ്ടിരി ചേന്നാസ്, പുഴക്കര ചേന്നാസ്, എളേടത്ത് മന, കരുമത്താഴത്ത് മണ്ണൂർ മന, കരുവാട്ട് പട്ടത്ത്, മുല്ലപ്പള്ളി പട്ടേരി, മുല്ലപ്പള്ളി മന, മുല്ലമംഗലം പള്ളിപ്പാട്ട് മന, മുല്ലമംഗലം മന, പുതുവായ മന, പയ്യൂർ മന,കടലായിൽ മന , മുണ്ടയൂർ മന, പൂങ്ങാട്ട് മന, ആമയൂർ മണ്ണൂർ മന, മംഗലം മന, പന്തൽ മന, നാകേരി മന, വടക്കേടത്ത് മന, വരിക്കാശ്ശേരി മന, പെരിമ്പള്ളി മന, മഴുവഞ്ചേരി മന, കൂറ്റംമ്പിള്ളി മന, പന്തൽ മന,തൊഴുവാനൂർ മന, ഏർക്കര മന,കപ്പിയൂർ മന, കപ്ലീങ്ങാട്ട് മന, താമറ്റൂർ മന, മൂത്തേടത്ത് മന, പാടേരി മന തുടങ്ങി അനവധി ഇല്ലങ്ങളിലെ തേവാരമൂർത്തിയാണ് ശിവൻ. == ശൈവ വിശ്വാസം == ശൈവസംബ്രദായം അനുസരിച്ച് ദൈവത്തിന്റെ പരമോന്നതരൂപം രൂപമില്ലാത്തതും പരിധിയില്ലാത്തതും അതിരില്ലാത്തതും മാറ്റമില്ലാത്തതുമായ കേവല ബ്രഹ്മമാണ്.<ref name="Stella_param">{{harvnb|Kramrisch|1981| pp=184–188}}</ref> പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ പ്രഥമമായ ആത്മൻ (ആത്മാവാണ്) ഇത്. പാർവതിയാകട്ടെ സർവയിടത്തും നിറഞ്ഞ പ്രകൃതിയും.<ref name="Davis_param">Davis, pp. 113–114.</ref>{{sfn|William K. Mahony|1998|p=14}}{{Sfn|Arvind Sharma|2000|p=65}} ഭയങ്കരമായതും ദയനിറഞ്ഞതുമായ അനേകം വിവരണങ്ങൾ ശിവനെപ്പറ്റി ഉണ്ട്. ദയാപരമായ വിവരണങ്ങളിൽ കൈലാസ പർവതത്തിൽ<ref name="Zimmer 1972 p. 124"/> സന്യാസ ജീവിതം നയിക്കുന്ന യോഗിയായും കൂടാതെ ഭാര്യ പാർവതിയും മക്കളായ ഗണേശനും കാർത്തികേയനും ഉള്ളൊരു ഗൃഹസ്ഥാശ്രമി എന്ന നിലയിലും അദ്ദേഹത്തെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഭയാനകമായ ചിത്രീകരണങ്ങളിൽ, പലപ്പോഴും ദുഷ്ടശക്തികളെ കൊല്ലുന്നതായി ചിത്രീകരിക്കുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ “മംഗളകാരി” എന്ന് അർത്ഥമുണ്ട്. “അൻപേ ശിവം” എന്നാൽ സ്നേഹമേ ശിവം എന്നാണ് അർത്ഥം. ത്രിമൂർത്തികൾ ഉൾപ്പെടെ അഞ്ചുമുഖങ്ങളും ചേർന്ന ബ്രഹ്മം അഥവാ പരബ്രഹ്മം ശിവനാകുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ മംഗളകരമായത്, സത്യമായത്, സുന്ദരമായത് എന്നാണ് അർത്ഥം. ശിവന്റെ അഞ്ച് മുഖങ്ങൾ തന്നെ ആണ് സൃഷ്ടി, സ്ഥിതി, സംഹാരം, തിരോധാനം, അനുഗ്രഹം എന്നീ പഞ്ചകൃത്യങ്ങൾക്ക് ആധാരം. അതിനാൽ ശിവനെ പഞ്ച വക്ത്രൻ എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ബ്രഹ്‌മാവ്‌, മഹാവിഷ്ണു, മഹാരുദ്രൻ, മഹേശ്വരൻ, സദാശിവൻ ഇവയാണ് പരബ്രഹ്മമൂർത്തിയായ പരമേശ്വരന്റെ അഞ്ച് മുഖങ്ങൾ. ശിവൻ (മഹാദേവൻ, മഹാകാലേശ്വരൻ, പഞ്ചവക്ത്രൻ) ആദിശിവൻ, ആദിദേവൻ, ആദിയോഗി, ആദിരൂപ, ആദിനാഥ എന്നി അനേക പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. പാർവ്വതി(ദുർഗ്ഗ, കാളി, ലളിതതൃപുര സുന്ദരി) ആദിപരാശക്തി, ആദിശക്തി എന്നി അനേക നാമങ്ങളിലും അറിയപ്പെടുന്നു. ശിവൻ പഞ്ചവക്ത്രൻ ആണ് പഞ്ചകൃത്യങ്ങൾ (സൃഷ്ടി, സ്ഥിതി, സംഹാരം, തിരോധാനം, അനുഗ്രഹം) നിർവ്വഹിക്കുന്നത് ശിവൻ തന്നെ ആണ്.ശൈവ വിശ്വാസ പ്രകാരം ബ്രഹ്മാവ്, വിഷ്ണു, രുദ്രൻ, ഈശ്വരൻ, സദാശിവൻ മഹാശിവന്റെ അഞ്ചു മുഖങ്ങൾ ആകുന്നു. ഈശാനം, തത്പുരുഷം, അഘോരം, വാമദേവം, സദേ്യാജാതം എന്നിങ്ങനെ പഞ്ച മുഖത്തോടുകൂടിയവനാണ് മഹാദേവന്. അനോകം മൂര്ത്തീഭാവങ്ങ ളില് ഭഗവാനെ ആരാധിക്കുന്നു അതില് – തൃപുരാന്തകമൂര്ത്തി, കാമാന്തകമൂര്ത്തി, ഗജാസുരസംഹാരമൂര്ത്തി കാലാരിമൂര്ത്തി, സരഭേശമൂര്ത്തി, ബ്രഹ്മശിവശ്ചേദമ ൂര്ത്തി, ഭൈരവമൂര്ത്തി, വീരഭദ്രമൂര്ത്തി, ജലന്ധരഹരമൂര്ത്തി, അന്തകാസുരവധമൂര് ത്തി, അഘോരമൂര്ത്തി, മഹാകാലമൂര്ത്തി ഇവയാണ് ശിവന്റെ സംഹാരമൂര്ത്തി ഭാവങ്ങള് ഇതിനുപുറമേ സദാശിവന്, മൃത്യുഞ്ജയന്, ദക്ഷിണാമൂര്ത്തി, കീരാതമൂര്ത്തി, അഘോരമൂര്ത്തി, നീലകണ്ഠന്, ചന്ദ്രശേഖരന്, വിശ്വനാഥന്, ശ്രീകണ്ഠന്, ഉമാമഹേശ്വരന്, സ്ഥാണുമലയന്, നടരാജന്, അന്തിമഹാകാളന് എന്നിങ്ങനെ അസംഖ്യം മൂര്ത്തികളെ കേരളീയക്ഷേത്രങ്ങളില് പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട ്ടുണ്ട്. ദക്ഷിണാമൂര്ത്തിഭാവം തന്നെ യോഗദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ജ്ഞാനദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ഭാവഭേദങ്ങളുണ്ട്. ശുകപുരം ഗ്രാമത്തിലെ ദക്ഷിണാമൂര്ത്തി ക്ഷേത്രം പ്രസിദ്ധമാണ്. അര്ജുനനെ പരീക്ഷിക്കുവാനായി കാട്ടാളരൂപം ധരിച്ച ശിവഭാവമാണ് കീരാതമൂര്ത്തിക ്കുള്ളത്. പാറശാല മഹാദേവനും, എറണാകുളത്തപ്പനും കിരാതഭാവത്തിലുള ്ളതാണ്. കാളകൂടവിഷം പാനം ചെയ്ത് നീലകണ്ഠനായ ഭഗനാനെ നീലകണ്ഠനായി ആരാധിക്കുന്ന ക്ഷേത്രങ്ങള് പലതുണ്ട് കേരളത്തില് ചേര്ത്തലക്ക് സമീപം തിരുവിഴക്ഷേത്രത്തില് നീലകണ്ഠനായി ഭഗവാനെ ആരാധിക്കുന്നു. അവിടെ കൈവിഷശാന്തിക്കായി നടക്കുന്ന ചികിത്സ പ്രസിദ്ധമാണ്. കാസര്ഗോഡ് ഉള്ള നീലശേ്വരത്ത് നീലകണ്ഠനെ നീലേശ്വരന് ആയി ആരാധിക്കുന്നു. ഏറ്റുമാനൂരപ്പൻ ആഘോരമൂര്ത്തിയാണ്. തളിപ്പറമ്പിലെ കാഞ്ഞിരങ്ങാട്ട്‌ വൈദ്യനാഥനായി ഭഗവാനെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. തിരുനാവായക്ക് അടുത്തുള്ള പ്രസിദ്ധമായ തൃപ്രങ്ങോട് ശിവന് കാലസംഹാരമൂര്ത്തിയാണ് യമനില് നിന്നും മാര്ക്കണ്ഡേയനെ രക്ഷിച്ചത് ഇവിടെ വച്ചാണ്. കൊല്ലം തൃക്കടവൂരില് ഭഗവാനെ മൃത്യുഞ്ജയനായി ആരാധിക്കുന്നു. വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രത്തില് രാവിലെ ദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ഉച്ചയ്ക്ക് കിരാതമൂര്ത്തിയായും വൈകിട്ട് പാര്വ്വതീസമേതനായ പരമേശ്വരനുമായാണ് ഭാവസങ്കല്പ്പം. രാവിലെ ദര്ശനം നടത്തിയാല് ജ്ഞാനവും ഉച്ചക്ക് വിജയവും വൈകിട്ട് സിദ്ധിയുമാണ് ഫലം. അന്നദാനപ്രഭുവായ വൈക്കത്തപ്പന്റെ പ്രധാന വഴിപാട് പ്രാതലാണ്. തൃശൂര് ജില്ലയിലെ പുരാതന ഗുഹാക്ഷേത്രമായ തൃക്കൂര്മഹാദേവക്ഷേത്രത്തില് ദര്ശനം കിഴക്കോട്ടാണെങ്കിലും നടവടക്കുഭാഗത്താണ്. രൌദ്രശിവനായതിനാല് മുന്വശത്ത് നിന്ന് ദര്ശിക്കാന് പാടില്ലാത്തതിനാല് ആണ് നട വടക്കുഭാഗത്തായിരിക്കുന്നത്. അഗ്നിലിംഗമായതിനാല് ഇവിടെ അഭിഷേകമില്ല. മാവേലിക്കര കണ്ടിയൂര് ശിവക്ഷേത്രത്തില് ശിവനെ പാര്വ്വതീശന്, ശ്രീശങ്കരന്, ശ്രീകണ്ഠന്, വിശ്വനാഥന്, മൃത്യുഞ്ജയന് എന്നീ ഭാവങ്ങളില് പ്രധാന്യത്തോടെ പ്രതേ്യകം ശ്രീകോവിലുകളിൽ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രസിദ്ധമായ ശിവക്ഷേത്രമാണ് തിരുവഞ്ചിക്കുളം ശിവക്ഷേത്രം. ശൈവരുടെ 274 ശൈവതിരുപ്പതികളില് കേരളത്തിലുള്ള ഏക ശൈവതിരുപ്പതിയാണിത് കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും കൂടുതല് ഉപദേവതാ പ്രതിഷ്ഠകള് ഉള്ള ക്ഷേത്രവും ഇതാണ്. എറണാകുളം തിരുവൈരാണിക്കുളത്ത് ശിവന് പാര്വ്വതീസമേതനാണ്. ധനുമാസത്തിലെ തിരുവാതിരക്കാലത്ത് മാത്രമേ ഇവിടെ പാര്വ്വതീനട തുറക്കുകയുള്ളു. ചെങ്ങന്നൂരില് പാര്വ്വതീദേവിയെ ഭൂവനേശ്വരീ സങ്കല്പ്പത്തില് പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. 'തൃപ്പൂത്ത്' എന്ന അത്ഭുതകരമായ പ്രതിഭാസം ഈ ദേവിയുടെ പ്രതേ്യകതയാണ്. ശൈവമതത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യമര്ഹിക്കുന്ന മറ്റൊരു രൂപകല്പനയാണ്. അര്ദ്ധനാരീശ്വരന് ശിവനും പാര്വ്വതിയും തമ്മിലുള്ള ഭാര്യാഭര്തൃ ബന്ധത്തിന്റെ ദാര്ഢ്യത്തോടൊപ്പം തന്നെ ഇത് മറ്റൊരു ഉദാത്ത സങ്കല്പ്പത്തിലേക്ക് വരല് ചൂണ്ടുണ്ട് ശക്തിയുമായി ചേരുമ്പോഴാണ് ശിവന് കര്മ്മശേഷിയുണ് ടാകുന്നത്. ഭഗവാന് നേരിട്ട് പ്രത്യക്ഷനായ പന്ത്രണ്ട് ജ്യോതിര്ലിംഗക്ഷേത്രങ്ങള് ഭാരതത്തില് ഉണ്ട് ചന്ദ്രന് മോക്ഷം നല്കി അനുഗ്രഹിച്ച 'സോമനാഥം' ഗുജറാത്തിലെ സൌരാഷ്ട്രത്തിലാണ് ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ ശ്രീശൈലത്തുള്ള 'മല്ലികാര്ജുനം' മധ്യപ്രദേശിലെ ഉജ്ജയിനിയില് ഉള്ള 'മഹാകാളേശ്വരം', മധ്യപ്രദേശിലെതന്നെ മാള്വയിലെ 'ഓംകാരേശ്വരം', മഹാരാഷ്ട്രയിലെ 'വൈദ്യനാഥം' മഹാരാഷ്ട്രയിലെ തന്നെ 'ഭീമശങ്കരം' തമിഴ്നാടിലെ 'രാമേശ്വരം' ഗുജറാത്തിലെ 'നാശേശ്വരം', കാശിയിലെ 'വിശ്വനാഥം' നാസികിലുള്ള 'ത്രയ്യംബകേശ്വരം' ഹിമാലയത്തിലുള്ള 'കേദള്നാഥം', ദൌലത്താബാന്ദിലുള്ള 'ഘുശ്മേശ്വരം' ഇവയാണ് ജ്യേതിര്ലിംഗ ക്ഷേത്രങ്ങൾ == ശിവരൂപം == കഴുത്തിലെ സർപ്പം, അലങ്കരിച്ച ചന്ദ്രക്കല, മുടിയിൽ നിന്ന് ഒഴുകുന്ന ഗംഗാ നദി, നെറ്റിയിലെ മൂന്നാമത്തെ കണ്ണ് , വലത്തെ കയ്യിൽ മഴുവും (പരശു) ഇടത്തെ കൈയിൽ മാൻ കുഞ്ഞും എന്നിവയാണ് ശിവന്റെ പ്രതിരൂപങ്ങൾ. സാധാരണയായി ശിവന് പ്രതിഷ്ഠ ഉണ്ടാകാറില്ല. പകരം ലിംഗത്തിന്റെ രൂപത്തിലാണ് അദ്ദേഹത്തെ ആരാധിക്കുന്നത്.<ref name=Fuller>Fuller, p. 58.</ref> == വിവിധ നാമങ്ങൾ == പ്രാദേശികമായും അല്ലാതെയും ശിവന് ധാരാളം പേരുകൾ ഉണ്ട്. ശിവന്റെ ഓരോ ഭാവങ്ങൾക്കും സമാനമായി പാർവതിക്കും രൂപഭേദങ്ങൾ വർണ്ണിച്ചു കാണുന്നു. ശിവനെ ആദിദേവൻ, മഹാദേവൻ, ദേവാദിദേവൻ, മഹേശ്വരൻ, പരമേശ്വരൻ, ഭുവനേശ്വരൻ, സദാശിവൻ, ഓംകാരം, പരബ്രഹ്മം, പരബ്രഹ്മമൂർത്തി, മഹാലിംഗേശ്വരൻ, ഈശ്വരൻ, മഹാകാലേശ്വരൻ, ത്രിപുരാന്തകൻ, പഞ്ചവക്ത്രൻ, മൃത്യുഞ്ജയൻ, മഹാകാലൻ, കാലകാലൻ, ചണ്ഡികേശ്വരൻ, രാജരാജേശ്വരൻ, വൈദ്യനാഥൻ, മുനീശ്വരൻ, വീരഭദ്രൻ, ഭൈരവൻ അഥവാ കാലഭൈരവൻ, സർവേശ്വരൻ, ജഗദീശ്വരൻ, ജഗന്നാഥ, പരമാത്മാവ്, സുന്ദരേശ്വരൻ, ഭുവനേശ്വരൻ, ജഗന്നാഥൻ, സർവേശ്വരൻ, നടരാജൻ, വൈദ്യനാഥൻ, ശ്രീകണ്ടെശ്വരൻ, നീലകണ്ഠൻ എന്നും പാർവതിയെ ആദിപരാശക്തി, പ്രകൃതി, മൂലപ്രകൃതി, മഹാദേവി, ദുർഗ്ഗ, പരമേശ്വരി, മഹേശ്വരി, ലളിത, മഹാത്രിപുരസുന്ദരി, മഹാകാളി, കാളിക, കാലരാത്രി, ചണ്ഡിക, ചാമുണ്ഡേശ്വരി, ഭുവനേശ്വരി, രാജരാജേശ്വരി, അന്നപൂർണേശ്വരി, സർവേശ്വരി, മഹാമായ, അപർണ്ണ, കാത്യായനി, ഉമ, ഗൗരി, ജഗദംബിക, ഭഗവതി, ഈശ്വരി, ശിവ, ഭവാനി, ശാകംഭരി, ശ്രീമാതാ, ഭൈരവി, മംഗളാദേവി, ഭഗവതി, ശങ്കരി, മീനാക്ഷി, കാമാക്ഷി എന്നി നാമങ്ങളിൽ സ്തുതിക്കുന്നു. അർദ്ധനാരീശ്വരൻ നിർഗുണ പരബ്രഹ്മമായും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. യോഗ, ധ്യാനം, കല, (നൃത്തം, സംഗീതം തുടങ്ങിയവ) എന്നിവയുടെ രക്ഷാധികാരിയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ശിവനെ ആദിയോഗി ശിവ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.<ref name=Shiv_samhita>Shiva Samhita, e.g. translation by Mallinson.</ref><ref name=Varenne>Varenne, p. 82.</ref><ref>Marchand for Jnana Yoga.</ref> == മൃത്യുഞ്ജയൻ == അപകടത്തിൽ നിന്നും, മരണഭയത്തിൽ നിന്നും മുക്തി നേടുന്നതിന് ഹൈന്ദവർ ആരാധിക്കുന്ന ശിവനാണ് മൃത്യുഞ്ജയൻ അഥവാ മൃത്യുഞ്ജയ മൂർത്തി. മരണത്തെ ജയിച്ച ശിവനെ മൃത്യുവിജയി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ജനിച്ചാൽ മരണം ഉറപ്പാണ്. എന്നാൽ ആ മരണം ഒരു വെള്ളരി പഴുത്ത് പാകമെത്തി അതിന്റെ ഞെട്ടിൽ നിന്നും സ്വയം വേറിട്ട് വീഴും പോലെ സ്വാഭാവികമായും ദീർഘമായ ആയുസിന് ശേഷം അതിന് കൽപ്പിച്ചിട്ടുള്ള സമയത്തുമേ സംഭവിക്കാവൂ എന്നാണ് ശിവന് സമർപ്പിച്ചിട്ടുള്ള മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം എന്ന പ്രാർത്ഥന കൊണ്ടു ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്. അതിന് മുൻപ് മരണം സംഭവിക്കരുത് എന്നർത്ഥം. അതായത് അകാലമൃത്യു, അപകടമരണം, അവിചാരിത മരണം തുടങ്ങിയവ ഒന്നും സംഭവിക്കരുത് എന്നാണ് ഭഗവാനോടുള്ള പ്രാർത്ഥന. മൃത്യുവിന്റെ നടത്തിപ്പുകാരൻ യമദേവനാണ്. ആ കാലനെയും വരുതിക്ക് നിറുത്തുന്ന ശിവനെ കാലന്റെ കാലൻ അഥവാ കാലകാലൻ, മഹാകാലൻ അഥവാ മഹാകാളൻ എന്നു ഭക്തർ വിളിക്കുന്നു. മഹാകാളന്റെ ശക്തിയാണ് മഹാകാളി. ശിവൻ തന്റെ പരമ ഭക്തനായ മാർക്കണ്ടേയൻ എന്ന ബാലനെ അകാല മരണത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷിക്കുകയും തന്റെ ആയുസ് നിശ്ചയിക്കാൻ അധികാരം നൽകുകയും കീർത്തിയും ഐശ്വര്യവും നൽകി അനുഗ്രഹിക്കുകയും ചെയ്തു എന്ന് ശിവപുരാണം പറയുന്നു. == വിശേഷ ദിവസങ്ങൾ == മഹാശിവരാത്രി, ധനുമാസ തിരുവാതിര എന്നിവ വിശേഷ ദിവസങ്ങൾ. ആഴ്ചയിലെ ഞായർ, തിങ്കൾ, പ്രദോഷ ശനിയാഴ്ച തുടങ്ങിയവ ശിവ ക്ഷേത്ര ദർശനത്തിന് പ്രധാന ദിവസങ്ങൾ. പൊതുവേ ഞായറാഴ്ച ആണ് മഹാദേവന് ഏറ്റവും പ്രധാനമായ ദിവസം. ആദിത്യന്റെ ദിവസമായ ഞായറാഴ്ച ശിവാരാധന നടത്തുന്നത് ആയുസും ഐശ്വര്യവും നൽകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. ആദിത്യന്റെ അധിദൈവം ശിവനാണ്. സൂര്യശംഭു എന്നറിയപ്പെടുന്നു. തിങ്കളാഴ്ച ശിവപാർവതി പ്രധാനമാണ്. പാർവതി സമേതനായ ശിവനാണ് അന്ന് പ്രാധാന്യം. മനഃശാന്തിക്കും, ഇഷ്ട വിവാഹ ജീവിതത്തിനും അന്ന് തിങ്കളാഴ്ച വ്രതവും ശിവപാർവതി ക്ഷേത്ര ദർശനവും ഉത്തമം എന്ന് വിശ്വാസം. പ്രദോഷം വരുന്ന ശനിയാഴ്ചത്തെ ശിവാരാധന സർവദുരിതമുക്തിക്കും ഉത്തമം എന്ന് വിശ്വാസം. പരമശിവൻ കാളകുടം ഭക്ഷിച്ചത് ഒരു ശനിയാഴ്ചയാണ് എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. അദ്ദേഹം ആനന്ദതാന്ധവമാടിയ ത്രയോദശിയും ചേർന്ന് വരുന്ന പുണ്യദിനമാണ് മഹാപ്രദോഷം. ശനിയാഴ്ച വരുന്ന മഹാപ്രദോഷ ദിനത്തിൽ ശിവക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തിയാൽ അഞ്ചു വർഷം ശിവ ക്ഷേത്രത്തിൽ പോയ ഫലം സിദ്ധിക്കുമെന്നാണ് വിശ്വാസം. തുടർച്ചയായി രണ്ടു ശനിപ്രദോഷങ്ങൾ അനുഷ്ടിച്ചാൽ അർദ്ധനാരീശ്വര പ്രദോഷം എന്നു പറയുന്നു. ശിവനും ശക്തിയും ചേർന്നു അർദ്ധനാരീശ്വരരായിട്ടുള്ളതിനാൽ ദാമ്പത്യ പ്രശ്നങ്ങൾ ഒഴിഞ്ഞു പങ്കാളികൾ ഇണങ്ങിച്ചേരുമെന്നും, വിവാഹതടസ്സങ്ങൾ നീങ്ങുമെന്നും ഐശ്വര്യം ഉണ്ടാകുമെന്നും ആണ് വിശ്വാസം. പ്രദോഷവ്രതം ആപത്തുകൾ അകറ്റുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. {{sfn|Flood|1996|p=17}}<ref name="Keayxxvii">Keay, p.xxvii.</ref> ==പ്രതീകാത്മകതയിൽ == [[പ്രമാണം:Gods AS.jpg|250px|right]] [[പ്രമാണം:Siva With Moustache From Archaeological Museum GOA IMG 20141222 122455775.jpg|thumb|right|മീശയുള്ള ശിവന്റെ രൂപം. ഗോവ ആർക്കിയോളജിക്കൽ മ്യൂസിയത്തിൽനിന്ന്.]] ===ഗുണങ്ങൾ=== * '''ശിവരൂപം''': മറ്റുദേവന്മാരിൽനിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ജടാധാരിയും ശ്മശാനവാസിയുമാണ് ശിവൻ. ശിവന്റെകയ്യിലെപ്പോഴും തൃശ്ശൂലം കാണപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ ജടയിൽ ചന്ദ്രക്കല വിരാജിക്കുന്നു. ശരീരത്തിൽ രുദ്രാക്ഷമാലയും നാഗങ്ങളും അണിഞ്ഞ നിലയിലാണ് ശിവന്റെ രൂപം. * '''തൃക്കണ്ണ്''' : ശിവന്റെ മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയാണ് നെറ്റിയിലുള്ള മൂന്നാമത്തെ [[കണ്ണ്|നേത്രം]]. തൃക്കണ്ണിൽ നിന്നുള്ള അഗ്നികൊണ്ടാണ് ശിവൻ [[കാമദേവൻ|കാമദേവനെ]] ഭസ്മീകരിച്ചത്<ref>For Shiva as depicted with a third eye, and mention of the story of the destruction of Kama with it, see: Flood (1996), p. 151.</ref>. മൂന്നുകണ്ണുകളുള്ളതിനാൽ ശിവൻ ത്രിലോചനൻ(ത്രി= മൂന്ന്; ലോചനം= കണ്ണ്), എന്ന&nbsp;നാമത്തിലും&nbsp; അറിയപ്പെടുന്നു. * '''ചന്ദ്രക്കല''' : ശിവന്റെ ജടാമൗലിയിൽ എപ്പോഴും ചന്ദ്രദേവൻ വിരാജിക്കുന്നു എന്നാണ് വിശ്വാസം<ref>For the moon on the forehead see: Chakravarti, p. 109.</ref>. അതിനാൽതന്നെ ചന്ദ്രശേഖരൻ<ref>For ''{{IAST|śekhara}}'' as crest or crown, see: Apte, p. 926.</ref><ref>For {{IAST|Candraśekhara}} as an iconographic form, see: Sivaramamurti (1976), p. 56.</ref><ref>For translation "Having the moon as his crest" see: Kramrisch, p. 472.</ref> , ചന്ദ്രമൗലി, കലാധരൻ, തിങ്കൾ മന്നൻ തുടങ്ങിയനാമങ്ങൾ ശിവന്റെ പര്യായങ്ങളാണ്. * '''ഭസ്മം''' :ശിവന്റെ ശരീരത്തിൽ ഭസ്മം ലേപനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. മനുഷ്യരാരും [[മൃത്യു]] എന്ന സത്യത്തിൽനിന്ന് മോചിതരല്ല എന്നും, എന്നാൽ ശിവം അനശ്വരമാണെന്നും ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഭസ്മധാരിയും ശ്മശാനവാസിയുമായ ശിവന്റെ ഒരു രൂപമാണ് [[ഭൈരവൻ]]. * '''ജട''' : ശിവന്റെ [[മുടി|കേശം]] ജടപിടിച്ചതും കെട്ടിവെച്ചിരിക്കുന്നതുമാണ്. ജടാധാരി, വ്യോമകേശൻ എന്നീ നാമങ്ങളും ശിവന്റെ പര്യായങ്ങളാണ്. * '''നീലകണ്ഠം''' : പാലാഴി മഥനത്തിന്റെ ഫലമായി കാളകൂടം എന്ന മാരകവിഷം പുറത്തേക്കു വന്നു. മൂന്നുലോകത്തേയും സംഹരിക്കാൻ ശക്തിയുള്ള വിഷമായിരുന്നു കാളകൂടം. കാളകൂടത്തെ ഉൾക്കൊള്ളാൻ മൃത്യുഞ്ജയനായ ശിവനു മാത്രമേ സാധിക്കുമായിരുന്നുള്ളൂ. ഹാലാഹലം അഥവാ കാളകൂടവിഷം പാനം ചെയ്ത ഭഗവാന്റെ കഴുത്ത് നീലനിറമായി മാറി.<ref>For Shiva drinking the poison churned from the world ocean see: Flood (1996), p. 78.</ref><ref name="Kramrisch, p. 473">Kramrisch, p. 473.</ref> അന്നുമുതൽ ശിവൻ നീലകണ്ഠൻ(സംസ്കൃതം नीलकण्ठഃ) എന്ന നാമത്തിൽ അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. <ref>{{Harvnb|Sharma|1996|p=290}}</ref><ref>See: name #93 in Chidbhavananda, p. 31.</ref> * '''ഗംഗാനദി''' : സ്വർഗ്ഗത്തിലൂടെ ഒഴുകിയിരുന്ന നദിയായിരുന്നു [[ഗംഗ]]. ഭഗീരഥൻ എന്ന് രാജർഷി തന്റെ പൂർവ്വ പിതാമഹന്മാരുടെ പാപം തീർക്കാനായി കഠിനതപം ആരംഭിച്ചു. ഗംഗയെ ഭൂമിയിലെത്തിക്കുക മാത്രമായിരുന്നു അതിനുള്ള ഏക ഉപായം. എന്നാൽ ഗംഗ സ്വർഗ്ഗത്തിൽനിന്നും ഭൂമിയിലേക്ക് പതിച്ചാൽ അതിന്റെ ആഘാതം തടുക്കാൻ ഭൂമിക്കാവില്ല. ആയതിനാൽ സ്വർഗ്ഗത്തിൽ നിന്നും ഭൂമിയിലേക്കു പതിച്ച ഗംഗയെ ശിവൻ തന്റെ ജടയിൽ ബന്ധനസ്ഥയാക്കി. പിന്നീട് ഗംഗാനദി ശിവന്റെ ജടയിൽ നിന്നും ഉദ്ഭവിച്ച് ഭാരതദേശത്തിലൂടെ ഒഴുകി സർവ്വജനങ്ങളുടേയും പാപത്തെ കഴുകി കളഞ്ഞുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു എന്നാണ് വിശ്വാസം.<ref>For alternate stories about this feature, and use of the name {{IAST|Gaṅgādhara}} see: Chakravarti, pp. 59 and 109.</ref><ref>For description of the {{IAST|Gaṅgādhara}} form, see: Sivaramamurti (1976), p. 8.</ref> ഗംഗയെ ജടയിൽ ഉൾക്കൊള്ളുന്നതിനാൽ ഗംഗാധരൻ എന്ന നാമത്തിലും ശിവൻ അറിയപ്പെടുന്നു. * '''നാഗങ്ങൾ''' : നാഗങ്ങളെ ആഭരണമായി ശരീരത്തിലണിയുന്ന ദേവനായാണ് ശിവനെ വർണ്ണിക്കുന്നത്<ref>Flood (1996), p. 151</ref>. [[വാസുകി]] എന്ന നാഗ രാജാവിനെ ശിവൻ എപ്പോഴും കഴുത്തിലണിയുന്നു. അഷ്ട നാഗങ്ങളും ശിവനെ സേവിക്കുന്നു. * '''മാൻ''' : കയ്യിൽ മാനിനെ വഹിക്കുന്ന രൂപത്തിലും ശിവനെ വർണ്ണിക്കാറുണ്ട്. ചിത്തചഞ്ചലതയിൽ നിന്നും ശിവൻ മോചിതനാണ് എന്നാണ് ഇത് പ്രതീകവൽക്കരിക്കുന്നത്. മനുഷ്യന്റെ മനസ്സ് ഒരു ചിന്തയിൽനിന്നും മറ്റൊന്നിലേക്ക് ഒരു മാനിനെപോലെ ചാടിപ്പോകുന്നു. എന്നാൽ ശിവൻ സർവ്വജ്ഞനും നിർവികാരനും നിർവികല്പനുമാണ്. * '''തൃശൂലം''' : ശിവന്റെ സവിശേഷമായ ആയുധമാണ് തൃശൂലം. ശിവന്റെ വലതുകയ്യിലേന്തിയ സത്ത്വഗുണം, തമോഗുണം രജോഗുണം എന്നീ [[ത്രിഗുണങ്ങൾ|ത്രിഗുണങ്ങളെയാണ്]] തൃശ്ശൂലം പ്രതീകവൽക്കരിക്കുന്നത്. പരമാധികാരത്തിന്റെ ചിഹ്നമായും തൃശൂലത്തെ കണക്കാക്കുന്നു. * '''ഢമരു''' : ശിവന്റെ ഇടതുകയ്യിലെ ഢമരു ശബ്ദബ്രഹ്മത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഢമരു നാദത്തിൽ നിന്നാണ് സംസ്കൃതഭാഷ ഉദ്ഭവിച്ചത് എന്നൊരു വിശ്വാസവും നിലനിൽക്കുന്നു. നൃത്തം ചെയ്യുന്ന ശിവന്റെ രൂപം [[നടരാജൻ]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. * '''നന്ദികേശ്വരൻ''' : ശിവന്റെ വാഹനമായ വൃഷഭമാണ് നന്ദി. പശുപതി എന്നൊരു നാമവും ശിവനുണ്ട്. പശു എന്ന വാക്കിന് മൃഗം എന്നാണ് അർഥം. മൃഗങ്ങളുടെയെല്ലാം പാലകൻ എന്നാണ് പശുപതി എന്ന വാക്കുകൊണ്ടുദ്ദേശിക്കുന്നത്. മനുഷ്യരൂപത്തിലും നന്ദിയെ ചിലപ്പോൾ ചിത്രീകരിക്കാറുണ്ട്. ==== ഗണം ==== ഭൂതഗണങ്ങളും പ്രേതങ്ങളും ശിവന്റെ ആജ്ഞാനുവർത്തികളായി കൈലാസത്തിൽ വിരാജിക്കുകയും അഹങ്കാരമില്ലാത്തവരെമാത്രം ശിവസന്നിധിയിൽ (കൈലാസത്തിൽ) പ്രവേശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ==== കൈലാസം ==== {{main|കൈലാസം}} ഹിന്ദുമത വിശ്വാസപ്രകാരം കൈലാസപർവ്വതം പരമശിവന്റെ വാസസ്ഥലമായി കരുതുന്നു.അദ്ദേഹം തന്റെ പത്നിയായ ശ്രീപാർവ്വതി ദേവിയുമൊത്ത് ധ്യാനത്തിൽ ഇരിക്കുന്ന സ്ഥലമാണ് കൈലാസപർവ്വതം എന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു. വിഷ്ണുപുരാണത്തിൽ കൈലാസപർവ്വതത്തെ കുറിച്ച് പരാമർശമുണ്ട്. പർവ്വതത്തിന്റെ നാലു മുഖങ്ങളിൽ ഓരോന്നും സ്ഫടികം, രത്നം, സ്വർണം, വൈഢൂര്യം എന്നിവകൊണ്ട് നിർമിച്ചതാണെന്ന് പറയുന്നു. കൈലാസപർവതത്തെ വിശ്വത്തിന്റെ തൂണായും പുകഴ്ത്തുന്നു.<ref name="allen">Allen, Charles. (1982). ''A Mountain in Tibet'', pp. 21-22. André Deutsch. Reprint: 1991. Futura Publications, London. ISBN 0-7088-2411-0.</ref> ചൈനയിലെ ടിബറ്റിൽ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന ഹിമാലയപർവ്വതത്തിന്റെ ഭാഗമാണ് കൈലാസപർവ്വതം (സംസ്കൃതം :कैलास पर्वतः). എഷ്യയിലെ നീളം കൂടിയ നദികളായ സത്‌ലജ്, ബ്രഹ്മപുത്ര, കർണാലി തുടങ്ങിയ നദികളുടെ ഉത്ഭവ സ്ഥാനത്തിനടുത്താണ് കൈലാസപർവ്വതം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കൈലാസപർവ്വതത്തിനടുതായി മാനസസരോവരവും രക്ഷാസ്ഥൽ തടാകവും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ദൽഹിയിൽ നിന്നും 865 കിലോമീറ്റർ അകലെ സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്നും ഏതാണ്ട് 6690 മീറ്റർ ഉയരത്തിലാണ് കൈലാസം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== കാശി ==== {{പ്രലേ|വാരാണസി}} കാശിയെ ശിവന്റെ നഗരം എന്നാണ്‌ അറിയപ്പെടുന്നത്. ശിവക്ഷേത്രമായ കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രമാണ്‌ ഇവിടത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട ക്ഷേത്രം. ശക്തിപീഠമായ വിശാലാക്ഷി ക്ഷേത്രവും അതോടൊപ്പം നിലകൊള്ളുന്നു. കാശിയുടെ കാവൽദൈവമായ കാലഭൈരവന്റെ ക്ഷേത്രവും കാശിയിൽ കാണാം. ശിവന്റെ ഉഗ്രരൂപമാണ് കാലഭൈരവൻ. ഇവിടെ ഗംഗയുടെ കരയിൽ കൽപ്പടികൾ കെട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ഇവയെ ഘാട്ട് എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ക്ഷേത്രദർശനത്തിനു മുൻപ് ആളുകൾ ഈ പടികളിൽ നിന്ന് കുളിക്കുന്നു. മരണമടഞ്ഞ ഹിന്ദുക്കളുടെ മൃതദേഹം ദഹിപ്പിക്കുന്നതും ഇത്തരം പടികളിലാണ്. തുടർന്ന് ചിതാഭസ്മം ഗംഗയിൽ ഒഴുക്കുന്നു. ചില ഘാട്ടുകൾക്ക് പ്രത്യേകതകളുമുണ്ട്. ഇവയിൽ ഒന്നിൽ ബ്രഹ്മാവ് പത്തു കുതിരകളെ ബലികൊടുത്തു എന്നും മറ്റൊന്നിൽ പാർവതിയുടെ കമ്മൽ കളഞ്ഞു പോയതെന്നും വിശ്വാസങ്ങളുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിനു സമീപമുള്ള ജ്ഞാനക്കിണറിലാണ്‌ (ജ്ഞാനവാപി) ഇവിടത്തെ യഥാർത്ഥ ശിവലിംഗം എന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. === ശിവലിംഗം === [[പ്രമാണം:Siva Lingam at Jambukesvara temple in Srirangam.JPG|ലഘുചിത്രം|ശ്രീരംഗത്തെ ജംബുകേശ്വര ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിവലിംഗം]] ശിവന്റെ പ്രതിരൂപം ആണ് ശിവലിംഗം. ഹിന്ദുക്കൾ ശിവനെ ആരാധിക്കുന്നതിനായി ശിവലിംഗം ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലിംഗം "എന്ന വാക്കിന്റെ സംസ്കൃത അർഥം അടയാളം (ചിഹ്നം ) എന്നാണ്. ആദ്യം ഉണ്ടായ മിക്കവാറും എല്ലാ ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിലും ശിവലിംഗത്തിനെയാണ് പൂജ ചെയ്യുക{{തെളിവ്}}. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ശിവലിംഗപ്രതിഷ്ഠയുള്ള ക്ഷേത്രം [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം]] ആണ്.{{തെളിവ്}} ശിവന്റെ സ്വയംഭൂലിംഗം ആരാധിക്കുന്ന ക്ഷേത്രമാണ് [[കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ|കൊട്ടിയൂർ മഹാദേവക്ഷേത്രം]]{{തെളിവ്}} == ശൈവസമ്പ്രദായങ്ങൾ == ഹിന്ദുമതത്തിലെ നാല് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പഴക്കമേറിയതാണ് ശൈവസമ്പ്രദായം({{lang-sa|शैव पंथ}}). വൈഷ്ണവം, ശാക്തേയം, [[Smarta Tradition|സ്മാർഥം]] എന്നിവയാണ് മറ്റ് മൂന്ന് വിഭാഗങ്ങൾ. ശൈവസമ്പ്രദായം അനുവർത്തിച്ചുപോരുന്നവരെ ശൈവർ എന്നും വിളിക്കുന്നു. ശൈവവിശ്വാസപ്രകാരം സംപൂർണ്ണ പ്രപഞ്ചത്തിലെ സർവ്വവും ശിവമയമാണ്. ഇന്ത്യയിൽ [[കാശ്മീർ ശൈവിസം]], തമിഴ്നാട് [[നായനാർമാർ]], [[ലിംഗായതം]] എന്നു മൂന്നാൺ പ്രധാന ശൈവമാർഗ്ഗങ്ങൾ {{അവലംബം}}. ശിവനെ സംബന്ധിച്ചുള്ള ഒരു ഹൈന്ദവപുരാണമാണ് [[ശിവപുരാണം]]. == ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ == {{Main|ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ}} ശിവനെ ജ്യോതിർലിംഗ ഭാവത്തിൽ ആരാധിക്കുന്ന 12 ശിവക്ഷേത്രങ്ങളാണിവ {|class="wikitable" |- ! style="background:#ffc569;" colspan="2"| [[ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ]] ! style="background:#ffc569;"| സ്ഥാനം |- | [[സോമനാഥ്]]||[[പ്രമാണം:Somanatha view-II.JPG|50px]]||[[സൗരാഷ്ട്ര]], [[ഗുജറാത്ത്]] |- | [[മല്ലികാർജ്ജുന ക്ഷേത്രം|മല്ലികാർജ്ജുനം]]||[[പ്രമാണം:Srisailam-temple-entrance.jpg|50px]]||[[ശ്രീശൈലം]], [[ആന്ധ്രാ പ്രദേശ്]] |- | [[മഹാകാലേശ്വർ|മഹാകാലേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Mahakal Temple Ujjain.JPG|50px]]||[[ഉജ്ജയിൻ|ഉജ്ജയിനി]], [[മദ്ധ്യ പ്രദേശ്]] |- | [[ഓംകാരേശ്വർ ക്ഷേത്രം|ഓംകാരേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Omkareshwar.JPG|50px]]|| [[ഇൻഡോർ]], [[മദ്ധ്യ പ്രദേശ്]] |- | [[കേദാർനാഥ് ക്ഷേത്രം|കേദാർനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Kedarnath Temple.jpg|50px]]||കേദാർനാഥ്, [[ഉത്തരാഖണ്ഡ്]] |- | [[ഭീമശങ്കർ ക്ഷേത്രം|ഭീമാശങ്കരം]]||[[പ്രമാണം:Bhimashankar.jpg|50px]]|| [[പൂന]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[വിശ്വനാഥ്|വിശ്വനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Benares A Brahmin placing a garland on the holiest spot in the sacred city by James Prinsep 1832.jpg|50px]]||[[ബനാറസ്]], [[ഉത്തർപ്രദേശ്]] |- | [[ത്രയംബകേശ്വർ ക്ഷേത്രം|ത്രയംബകേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Trimbakeshwar Shiva Temple, Trimbak, Nashik district.jpg|50px]]||[[നാസിക്ക്]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[രാമേശ്വർ|രാമേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:രാമേശ്വരം ക്ഷേത്രകവാടം.jpg|50px]]||[[രാമേശ്വരം]], [[തമിഴ്‌നാട്]] |- | [[ഘൃഷ്ണേശ്വർ|ഘൃഷ്ണേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Grishneshwar Temple.jpg|50px]]||[[എല്ലോറ]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[വൈദ്യനാഥ ജ്യോതിർലിംഗം|വൈദ്യനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Baba dham.jpg|50px]]||[[ദേവ്ഘർ]], [[ഝാർഖണ്ഡ്‌]] |- | [[നാഗേശ്വർ ജ്യോതിർലിംഗം|നാഗേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Jageshwar main.JPG|50px]]|| [[ദ്വാരക]], [[ഗുജറാത്ത്]] |} == പഞ്ചഭൂത ക്ഷേത്രങ്ങൾ == തെക്കൻ ഭാരതത്തിലെ അഞ്ചു ക്ഷേത്രങ്ങളിൾ ശിവനെ പഞ്ചഭൂതത്തിലധിഷ്ടിതമായ രൂപത്തിലാണ് ആരാധിക്കുന്നത്. {|class="wikitable" width="60%" |- ! style="background:#ffc569;"| മൂർത്തി ! style="background:#ffc569;"| പ്രകടഭാവം ! style="background:#ffc569;"| ക്ഷേത്രം ! style="background:#ffc569;"| സ്ഥാനം ! style="background:#ffc569;"| സംസ്ഥാനം |- | ജംബുകേശ്വർ||ജലം||ജംബുകേശ്വര ക്ഷേത്രം||[[തിരുവാനായ്കാവൽ]]||[[തമിഴ്നാട്]] |- | അരുണാചലേശ്വർ||അഗ്നി||അണ്ണാമലയാർ ക്ഷേത്രം||തിരുവണ്ണാമല||[[തമിഴ്‌നാട്]] |- | കാളഹസ്തേശ്വരൻ||വായു||[[കാളഹസ്തി ക്ഷേത്രം]]||[[ശ്രീകാളഹസ്തി]]||[[ആന്ധ്രാ പ്രദേശ്]] |- | ഏകാംബരേശ്വർ||ഭൂമി||[[ഏകാംബരേശ്വര ക്ഷേത്രം]]||[[കാഞ്ചീപുരം]]||[[തമിഴ്നാട്]] |- | [[നടരാജൻ]]||ആകാശം||[[ചിദംബരം ക്ഷേത്രം]]||[[ചിദംബരം]]||[[തമിഴ്‌നാട്]] |} == നൂറ്റെട്ട് ശിവാലയങ്ങൾ == മഴുവെറിഞ്ഞ് സമുദ്രത്തിൽ നിന്ന് കേരളഭൂമി വീണ്ടെടുത്ത [[പരശുരാമൻ]] കേരളത്തിന്റെ രക്ഷയ്ക്കും അഭിവൃദ്ധിക്കുമായി [[നൂറ്റെട്ട് ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] സ്ഥാപിച്ചതായാണ് ഐതിഹ്യം. ഇവ നൂറ്റെട്ടു ശിവാലയങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെടുന്നു.{{തെളിവ്}} [[തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രം|തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രത്തിൽ]] തുടങ്ങി [[ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവക്ഷേത്രം|ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവക്ഷേത്രത്തിൽ]] അവസാനിയ്ക്കുന്ന നൂറ്റെട്ട് ക്ഷേത്രങ്ങളെയും ഉൾക്കൊള്ളിച്ചുകൊണ്ട് മലയാളത്തിൽ ഒരു സ്തോത്രവുമുണ്ട്. 108 മഹാ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. 1.തൃശ്ശിവപേരൂർ വടക്കുംനാഥ ക്ഷേത്രം 2.ഉദയമ്പേരൂർ ഏകാദശി പെരുംതൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രം 3.രവീശ്വരം മഹാദേവക്ഷേത്രം 4.ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമലയ പെരുമാൾ ക്ഷേത്രം 5.ചൊവ്വര ചിദംബരേശ്വര ക്ഷേത്രം 6.മാത്തൂർ ശിവക്ഷേത്രം 7.തൃപ്രങ്ങോട്ട് ശിവക്ഷേത്രം 8.മുണ്ടയൂർ ശിവക്ഷേത്രം 9.തിരുമാന്ധാംകുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അഥവാ തിരുമാന്ധാംകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 10.ചൊവ്വല്ലൂർ ശിവക്ഷേത്രം 11.പാണഞ്ചേരി മഹാദേവക്ഷേത്രം 12.തൃക്കുരട്ടി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം/അന്നമനട മഹാദേവക്ഷേത്രം 13.പുരമുണ്ടേക്കാട്ട് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 14.അവണൂർ ശ്രീകണ്‌ഠേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 15.കൊല്ലൂർ മൂകാംബിക ക്ഷേത്രം (ദേവീക്ഷേത്രമായി പ്രസിദ്ധം) 16.തിരുമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 17.തൃക്കാരിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 18.കുന്നപ്രം കുടപ്പനക്കുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 19.ശ്രീവെള്ളൂർ പെരുന്തട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 20.അഷ്ടമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 21.ഐരാണിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 22.കൈനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 23.ഗോകർണ്ണം മഹാബലേശ്വര ക്ഷേത്രം 24.എറണാകുളം ശിവക്ഷേത്രം 25.പാഴൂർ പെരുംതൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രം 26.അടാട്ട് ശിവക്ഷേത്രം 27. പരിപ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 28. ശാസ്തമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 29. പെരുമ്പറമ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 30. തൃക്കൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 31. പനയൂർ പാലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 32. വൈറ്റില ശിവ-സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം 33. വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം (അഷ്ടമി) 34. കൊല്ലം രാമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 35. രാമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അമരവിള 36. ഏറ്റുമാനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 37. എടക്കൊളം കാഞ്ഞിലശേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 38. ചെമ്മന്തിട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 39. ആലുവ ശിവക്ഷേത്രം (ശിവരാത്രി പ്രസിദ്ധം) 40. തിരുമിറ്റക്കോട്ട് അഞ്ചുമൂർത്തി ക്ഷേത്രം 41. വേളോർവട്ടം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 42. കല്ലാറ്റുപുഴ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 43. തൃക്കുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 44. ചെറുവത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 45. പൂങ്കുന്നം ശിവക്ഷേത്രം 46. തൃക്കപാലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, നിരണം 47. തൃക്കപാലീശ്വരം ശിവക്ഷേത്രം കാടാച്ചിറ 48. തൃക്കപാലീശ്വരം ഇരിങ്ങന്നൂർ ശിവക്ഷേത്രം 49. അവിട്ടത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 50. പരുമല പനയന്നാർകാവ് ശിവക്ഷേത്രം അഥവാ പനയന്നാർകാവ് ദേവി ക്ഷേത്രം 51. ആനന്ദവല്ലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 52. കാട്ടാകമ്പാൽ മഹാദേവക്ഷേത്രം 53. പഴയന്നൂർ ശിവക്ഷേത്രം 54. പേരകം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 55. ചക്കംകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 56. വീരാണിമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 57. ചേരാനല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 58. മണിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 59. കോഴിക്കോട് തളിക്ഷേത്രം 60. കടുത്തുരുത്തി തളിക്ഷേത്രം 61. കൊടുങ്ങല്ലൂർ കീഴ്ത്തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 62. താഴത്തങ്ങാടി തളിക്കോട്ട ക്ഷേത്രം 63. കൊടുങ്ങല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അഥവാ ശ്രീകുരുംമ്പ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 64. ശ്രീകണ്‌ഠേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 65. തിരുവഞ്ചിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 66. പടനായർകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 67. തൃച്ചാറ്റുകുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 68. ആലത്തൂർ പൊക്കുന്നി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 69. കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 70. തൃപ്പാളൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 71. പെരുന്തട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 72. തൃത്താല മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 73. തിരുവാറ്റാ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 74. വാഴപ്പള്ളി മഹാക്ഷേത്രം 75. ചങ്ങംകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 76. അഞ്ചുമൂർത്തിമംഗലം ക്ഷേത്രം 77. തിരുനക്കര ശിവക്ഷേത്രം 78. അഷ്ടമിച്ചിറ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 79. പട്ടണക്കാട് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 80. ഉളിയന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 81. കിള്ളിക്കുറിശ്ശി മംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 82. പുത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 83. ചെങ്ങന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 84. സോമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 85. വെങ്ങനല്ലൂർ തിരുവിമ്പിലപ്പൻ മഹാശിവക്ഷേത്രം 86. കൊട്ടാരക്കര പടിഞ്ഞാറ്റിൻകര മഹാദേവക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 87. കണ്ടിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 88. പാലയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം (നിലവിലില്ല) 89. തളിപ്പറമ്പ് രാജരാജേശ്വര ക്ഷേത്രം 90. നെടുമ്പുര കുലശേഖരനെല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 91. മണ്ണൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 92. തൃശ്ശിലേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 93. ശൃംഗപുരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 94. കരിവെള്ളൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 95. മമ്മിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ഗുരുവായൂർ 96. പറമ്പുന്തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 97. തിരുനാവായ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 98. കാരിക്കോട് കാഞ്ഞിരമറ്റം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 99. നാല്പത്തെണ്ണീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 100.കോട്ടപ്പുറം ശിവക്ഷേത്രം 101.മുതുവറ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 102.വെളപ്പായ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 103.കുന്നത്തളി ശിവക്ഷേത്രം 104.തൃക്കണ്ടിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 105.പെരുവനം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 106.തിരുവാലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 107.ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 108.കൊടുമ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം == കേരളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ == # തൃശൂർ ശ്രീ വടക്കുംനാഥൻ ക്ഷേത്രം # മമ്മിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ഗുരുവായൂർ # എറണാകുളം ശിവ ക്ഷേത്രം # ആലുവ ശിവരാത്രി മണപ്പുറം, എറണാകുളം # തിരുവൈരാണിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ആലുവ # വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # ഏറ്റുമാനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # തിരുനക്കര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # മലപ്പുറം ത്രിപുരാന്തക ക്ഷേത്രം # തൃപ്പങ്ങോട് ശിവ ക്ഷേത്രം, തിരൂർ, മലപ്പുറം # കൽപ്പാത്തി ശ്രീ വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം, പാലക്കാട് # കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്നാണ്) # തിരുവഞ്ചിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊടുങ്ങല്ലൂർ # തിരുമാന്ധാകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, അങ്ങാടിപ്പുറം, മലപ്പുറം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # ചെങ്ങന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം # കോഴിക്കോട് തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം # ആനന്ദവല്ലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം # കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # പാവുമ്പാ കാളി ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # ഓച്ചിറ പരബ്രഹ്മ ക്ഷേത്രം # കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ, കണ്ണൂർ # തളിപ്പറമ്പ് ശ്രീ രാജരാജേശ്വര ക്ഷേത്രം, കണ്ണൂർ # തലശ്ശേരി ശ്രീ ജഗന്നാഥ ക്ഷേത്രം, കണ്ണൂർ # ശ്രീകണ്ടെശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # കഴക്കൂട്ടം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # വർക്കല ശിവഗിരി ശിവപാർവതി ക്ഷേത്രം # ചെങ്കൽ മഹേശ്വരം ശിവപാർവതി ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # അരുവിപ്പുറം ശിവ ക്ഷേത്രം, നെയ്യാറ്റിൻകര # ആഴിമല ശിവ ക്ഷേത്രം, പുളിങ്കുടി, വിഴിഞ്ഞം, തിരുവനന്തപുരം # കടുത്തുരുത്തി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # വൈറ്റില ശിവ-സുബ്രമണ്യ ക്ഷേത്രം, എറണാകുളം # കാസർഗോഡ് ശ്രീ മല്ലികാർജുന ക്ഷേത്രം # തൃശ്ശിലേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുനെല്ലി, വയനാട് # പടനായർകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കരുനാഗപ്പള്ളി # നടുവത്തൂർ മഹാശിവക്ഷേത്രം, കൊയിലാണ്ടി, കോഴിക്കോട് # കാഞ്ഞില്ലശ്ശേരി മഹാശിവക്ഷേത്രം, തിരുവങ്ങൂർ, കോഴിക്കോട് # == പ്രാർത്ഥനാ ശ്ലോകങ്ങൾ == 1. ശിവം ശിവകരം ശാന്തം<br /> ശിവാത്മാനം ശിവോത്തമം<br /> ശിവമാർഗ്ഗ പ്രണേതാരം<br /> പ്രണതോസ്മി സദാശിവം<ref>'ക്ഷേത്രാചാരങ്ങൾ', കാണിപ്പയ്യൂർ ശങ്കരൻ നമ്പൂതിരിപ്പാട്, പഞ്ചാംഗം പുസ്തകശാല, കുന്നംകുളം</ref> 2. മൃത്യുഞ്ജയ മഹാദേവ ത്രാഹിമാം ശരണാഗതം ജന്മമൃത്യുജരാ രോഗൈ പീഡിതം കർമ്മബന്ധനൈ 3. നമ ശിവായ സാംബായ ഹരയേ പരമാത്മനേ പ്രണതക്ലേശനാശായ യോഗിനാം പതയേ നമ 4. അനായാസേന മരണം വിനാ ദൈന്യേന ജീവനം ദേഹീ മെ കൃപയാ ശംഭോ, ത്വയീ ഭക്തീ മചഞ്ചലാം (ശിവനെ, ഭക്തനായ എനിക്കു അങ്ങയുടെ കാരുണ്യവും കൃപയും കൊണ്ട് ദീനമില്ലാത്ത ജീവിതവും ജീവിതാവസാനം ആയാസപ്പെടാത്ത അപകടരഹിതമായ സുഖമരണവും നൽകേണമേ എന്നാണ് ശിവനോടുള്ള മറ്റൊരു പ്രാർഥന) 5. വിശ്വേശ്വരായ നരകാർണവതാരണായ കർണാമൃതായ ശശിശേഖരധാരണായ കർപൂരകാന്തിധവളായ ജടാധരായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ. ഗൗരിപ്രിയായ രജനീശകലാധരായ കാലാന്തകായ ഭുജഗാധിപകങ്കണായ ഗംഗാധരായ ഗജരാജവിമർദനായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ ഭക്തിപ്രിയായ ഭയരോഗഭയാപഹായ ഉഗ്രായ ദുർഗഭവസാഗരതാരണായ ജ്യോതിർമയായ ഗുണനാമസുനൃത്യകായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ 6. '''ശിവ മംഗളം''' ശങ്കരായ ശങ്കരായ ശങ്കരായ മംഗളം ശങ്കരീ മനോഹരായ ശാശ്വതായ മംഗളം. സുന്ദരേശ മംഗളം സനാതനായ മംഗളം ചിന്മയായ സന്മയായ തന്മയായ മംഗളം. അനന്തരൂപ മംഗളം ചിരന്തനായ മംഗളം നിരഞ്ജനായ മംഗളം പുരഞ്ജനായ മംഗളം. അചഞ്ചലായ മംഗളം അകിഞ്ചനായ മംഗളം ജഗദ് ശിവായ മംഗളം നമഃശിവായ മംഗളം. 7. മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം ഹൈന്ദവ, ശൈവ വിശ്വാസപ്രകാരം മൃത്യു ഭയത്തെ അതിജീവിക്കാൻ, അപകടമുക്തിക്കായി, രോഗനാശത്തിനായി, ശിവന്റെ അനുഗ്രഹത്തിനായി ജപിക്കുന്ന ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ശ്ലോകമാണ് മഹാമൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം. മൃത്യുഭയം അനുഭവിക്കുന്നവർക്ക് മനക്കരുത്തും ജീവരക്ഷയും പ്രദാനം ചെയ്യുന്ന മന്ത്രമാണ് ഇത് എന്നാണ് വിശ്വാസം. മഹാമൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം: ‘ഓം ത്ര്യംബകം യജാമഹെ സുഗന്ധിം പുഷ്ടി വർധനം ഉർവാരുകമിവ ബന്ധനാത് മൃത്യോർ മുക്ഷീയ മാമൃതാത്’ അർഥം- ത്രിലോചനനായ ശിവഭഗവാനെ ഞങ്ങൾ ധ്യാനിക്കുന്നു. സുഗന്ധത്തെയും അഭിവൃദ്ധിയെയും വർധിപ്പിക്കുന്ന അങ്ങ്, വെള്ളരിക്കയെ അതിന്റെ തണ്ടിൽ നിന്നും വേർപെടുത്തുന്നതു പോലെ മരണത്തിൽ നിന്നു ഞങ്ങളെ മോചിപ്പിച്ചാലും, പക്ഷേ അമരത്വത്തിൽ നിന്നല്ല. രോഗങ്ങൾ മാറാനും ദീർഘായുസ്സിനും ധനസമൃദ്ധിക്കും പുത്രപൗത്രാദി സൗഖ്യത്തിനും വിശേഷമാണ് ഈ മന്ത്രജപം എന്ന് ശൈവർ വിശ്വസിക്കുന്നു. അക്ഷര തെറ്റു ഇല്ലാതെ അർഥം മനസ്സിലാക്കി ജപിക്കാൻ സാധിക്കുന്നവർക്ക് ശിവനെ ഗുരുവായി സങ്കല്പിച്ചു ജപിച്ചു തുടങ്ങാം. 108 തവണ ജപിക്കുന്നതാണ് ഉത്തമം. സൗകര്യാർഥം മൂന്ന്, പത്ത് എന്നീ തവണയും ജപിക്കാം. കുറഞ്ഞത് ഒരുതവണ എങ്കിലും ഈ മന്ത്രം ജപിക്കുന്നത് ഗുണകരമാണെന്നാണ് വിശ്വാസം. 7. മഹാ മൃത്യുഞ്ജയ സ്തോത്രം രുദ്രം പശുപതിം സ്ഥാണും നീലകണ്ഠമുമാപതിം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 1 കാളകണ്ഠം കാലമൂർത്തീം കാലാഗ്നിം കാലനാശനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 2 നീലകണ്ഠം വിരൂപാക്ഷം നിർമ്മലം നിരുപദ്രവം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 3 വാമദേവം മഹാദേവം ലോകനാഥം ജഗദ്ഗുരും നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യുകരിഷ്യതി 4 ദേവദേവം ജഗന്നാഥം ദേവേശം വൃഷഭധ്വജം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യുകരിഷ്യതി 5 ത്ര്യക്ഷം ചതുർഭുജം ശാന്തം ജടാമകുട ധാരിണം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 6 ഭസ്മോദ്ധൂളിത സർവ്വാംഗം നാഗാഭരണ ഭൂഷിതം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 7 അനന്തം അവ്യയം ശാന്തം അക്ഷമാലാധരം ഹരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 8 ആനന്ദം പരമം നിത്യം കൈവല്ല്യ പദദായിനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 9 അർദ്ധനാരീശ്വരം ദേവം പാർവ്വതീ പ്രാണനായകം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 10 പ്രളയസ്ഥിതികർത്താരം ആദികർത്താരമീശ്വരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 11 വ്യോമ കേശം വിരൂപാക്ഷം ചന്ദ്രാർദ്ധകൃതശേഖരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 12 ഗംഗാധരം ശശിധരം ശങ്കരം ശൂലപാണിനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോമൃത്യു കരിഷ്യതി 13 സ്വർഗ്ഗാപവർഗദാതാരം സൃഷ്ടിസ്ഥിത്യന്തകാരിണം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 14 കല്പായുർദേഹിമേ പുണ്യം സദായുരരോഗതാ നമാമിശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 15 ശിവേശാനം മഹാദേവം വാമദേവം സദാശിവം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 16 ഉത്പത്തിസ്ഥിതിസംഹാരകർത്താരമീശ്വരം ഗുരും നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 17 മാർക്കണ്ഡേയകൃതം സ്തോത്രം യ പഠേത് ശിവ സന്നിധൗ തസ്യ മൃത്യുഭയം നാസ്തി ന അഗ്നിചോരഭയം ക്വചിത് 18 ശതവൃത്തം പ്രകർത്തവ്യം സങ്കടേകഷ്ടനാശനം ശുചിർഭൂത്വാ പഠേത് സ്തോത്രം സർവ്വസിദ്ധിപ്രദായകം 19 മൃത്യുഞ്ജയ മഹാദേവ ത്രാഹിമാം ശരണാഗതം ജന്മമൃത്യുജരാ രോഗൈ പീഡിതം കർമ്മബന്ധനൈ 20 താവകാസ്ത്വദ് ഗാഥാ പ്രണാതവ ചിദോഹം സദാമൃദാ ഇതി വിജ്ഞാ പ്യ ദേവേശം ത്ര്യംബകാഖ്യം ജപേത് 21 നമ ശിവായ സാംബായ ഹരയേ പരമാത്മനേ പ്രണതക്ലേശനാശായ യോഗിനാം പതയേ നമ 22. == അവലംബം == <references/> == ഇതും കാണുക == * [[അർദ്ധനാരീശ്വരൻ]] * [[നടരാജനൃത്തം]] * [[അഘോരശിവൻ]] * [[ശക്തി]] * [[ഓം നമഃ ശിവായ]] * [[കാലഭൈരവൻ]] {{commonscat|Shiva}} {{Shaivism}} {{Hinduism-stub}} {{ഹിന്ദു ദൈവങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:ത്രിമൂർത്തികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ശൈവം]] 1ngevejtuyewbtdfya8k35x6at1elnv 4134488 4134487 2024-11-10T21:42:16Z 92.14.225.204 /* കേരളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ */ 4134488 wikitext text/x-wiki [[File:Sivakempfort.jpg|220x124px|thumb|right|ശിവൻ]]{{prettyurl|Shiva}}{{നിഷ്പക്ഷത}} {{Infobox deity | type = Hindu | image = File:Bholenathji.jpg | caption = Statue of Shiva, Murudeshwara Temple, Karnataka | day = {{hlist|[[Monday]]|[[Thrayodashi]]}} | mantra = *[[Om Namah Shivaya]] *[[Mahamrityunjaya Mantra]] | affiliation = {{hlist|[[Trimurti]]|[[Ishvara]]|[[Parabrahman]]|[[Paramatman]] (Shaivism)}} | deity_of = God of Destruction {{hlist|God of [[Kāla|Time]]|[[Yogeshvara|Lord of Yogis]]|[[Nataraja|The Cosmic Dancer]]|Patron of [[Yoga]], [[Meditation]] and [[Arts]]|Master of Poison and Medicine}} [[Para Brahman|The Supreme Being]] ([[Shaivism]])<ref>{{Cite encyclopedia|title=Hinduism |url=https://books.google.com/books?id=dbibAAAAQBAJ&pg=PA445|year=2008 |encyclopedia=Encyclopedia of World Religions|publisher=Encyclopaedia Britannica, Inc.|isbn=978-1593394912 |pages=445–448}}</ref> | weapon = *[[Trishula]] *[[Pashupatastra]] *[[Parashu]] *[[Pinaka (Hinduism)|Pinaka bow]]{{sfn|Fuller|2004|p=58}} | symbols = {{hlist|[[Lingam]]{{sfn|Fuller|2004|p=58}}|[[Crescent|Crescent Moon]]|[[Tripundra]]|[[Damaru]]|[[Vasuki]]|[[Third eye]]}} | children = {{unbulleted list| *[[Kartikeya]] (son){{sfn|Cush|Robinson|York|2008|p=78}} *[[Ganesha]] (son){{sfn|Williams|1981|p=62}} *''[[:Category:Children of Shiva|See list of others]]''}} | abode = * [[Mount Kailash]]{{sfn|Zimmer|1972|pp=124–126}} *[[Shmashana]] | mount = [[Nandi (Hinduism)|Nandi]]{{sfn|Javid|2008|pp=20–21}} | festivals = {{hlist|[[Maha Shivaratri]]|[[Shravana (month)|Shravana]]|[[Kartik Purnima]]|[[Pradosha]]|[[Teej]]|[[Bhairava Ashtami]]{{sfn|Dalal|2010|pp=137, 186}}}} | other_names = {{hlist|[[Bhairava]]|Mahadeva|[[Mahakala]]|Maheśvara|[[Pashupati]]|[[Rudra]]|Shambhu|Shankara}} | member_of = [[Trimurti]] | consort = [[Parvati]]/[[Sati (Hindu goddess)|Sati]]{{refn|group=note|Sati, the first wife of Shiva, was reborn as Parvati after she immolated herself. According to [[Shaivism]], Parvati has various appearances like [[Durga]] and [[Kali]], her supreme aspect being [[Adi Shakti]]; these are also associated with Shiva. All these goddesses are the same [[Ātman (Hinduism)|Atma (Self)]] in different bodies.{{sfn|Kinsley|1998|p=35}}}} |spouse=[[sati]] {{!}} [[parvati]]}} പുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ആരാധിച്ചു വരുന്ന പിതൃദൈവമാണ് ശിവൻ. [[ഹൈന്ദവം|ഹൈന്ദവവിശ്വാസം]] അനുസരിച്ച് ത്രിമൂർത്തികളിൽപ്പെട്ട ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ദൈവമാണ് '''ശിവൻ, പരമശിവൻ അഥവാ ശ്രീ പരമേശ്വരൻ'''. ([[ദേവനാഗരി]]: शिव; [[IAST]]: {{IAST|Śiva}}). ശിവന്റെ പാതി ശരീരം പരാശക്തി ആയ ഭാഗവതിയുടേതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ശൈവവിഭാഗം പരമശിവനെ പ്രധാനദൈവമായി, ദേവന്മാരുടെ ദേവനായി, മഹാദേവനായി, ഈശ്വരനായി, ദക്ഷിണാമൂർത്തിയായി, പരമാത്മാവായി, ശിവശക്തിയായി ആരാധിക്കുന്നു. ശൈവ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ച സൃഷ്ടി നടത്തിയിരിക്കുന്നത് ശിവശക്തിമാരാണ്. ശിവം എന്നാൽ മംഗളകരം എന്നാണ് അർത്ഥം. ‘ഓം നമഃ ശിവായ’ എന്ന പ്രസിദ്ധമായ പഞ്ചാക്ഷരി മന്ത്രം ശിവാരാധനയ്ക്ക് ഉള്ളതാണ്. എന്നാൽ പരാശക്തിയെ കുറിക്കുന്ന ഹ്രീം എന്ന ശബ്ദവും കൂടി ചേർത്ത് ഓം ഹ്രീം നമഃ ശിവായ എന്നും ജപിക്കാറുണ്ട്. അതിനാൽ ഇതിനെ ശക്തി പഞ്ചാക്ഷരി മന്ത്രം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് ശിവശക്തിമാർക്കുള്ള ആരാധനയാണ്. പുരാണങ്ങൾ പ്രകാരം ശിവൻ ശരീരത്തിലെ ജീവനും പാർവതി ബലവുമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ശിവ സാന്നിധ്യമില്ലാത്ത ശരീരം ശവസമാനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അപകടങ്ങളും അകാല മരണവും മഹാരോഗങ്ങളും ഒഴിവാകാനും ദീർഘായുസ് ലഭിക്കാനും നിത്യവും മൃത്യുഞ്ജയനായ ശ്രീ പരമേശ്വരനെ ഭജിക്കണം എന്നാണ് ശൈവ, ഹൈന്ദവ വിശ്വാസം. പാർവതി അല്ലെങ്കിൽ പരാശക്തിയെ ആരാധിക്കുന്നതിലൂടെ ഐശ്വര്യവും സമ്പത്തും സർവ മംഗളങ്ങളും ലഭിക്കും എന്നാണ് സങ്കല്പം. നിത്യവും ശിവാരാധന ചെയ്യുന്ന ഭക്തർ മരണാനന്തരം ശിവനായി തീരുന്നുവെന്നും കൈലാസത്തിൽ ശിവനിൽ ലയിച്ചു മോക്ഷം പ്രാപിക്കുന്നുവെന്നുമാണ് വിശ്വാസം. ഇന്ത്യയിൽ മിക്കവാറും എല്ലായിടത്തും ചെറുതും വലുതുമായ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ കാണാം. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ശിവക്ഷേത്രം വാരാണസി അഥവാ കാശി വിശ്വനാഥക്ഷേത്രം ആണെന്ന് പറയാം. കേരളത്തിൽ തൃശൂർ വടക്കുംന്നാഥ ക്ഷേത്രം, വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രം, എറണാകുളം ശിവക്ഷേത്രം, ഏറ്റുമാനൂർ ശിവക്ഷേത്രം, കോഴിക്കോട് തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയവ അതി പ്രസിദ്ധമായ ശൈവ ആരാധനാ കേന്ദ്രങ്ങളാണ്. കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം, അങ്ങാടിപ്പുറം തിരുമാന്ധാകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയ ഇടങ്ങളിലും തുല്യ പ്രാധാന്യത്തോടെ ശിവാരാധന കാണാം. ശിവപാർവതിമാർ സന്തോഷത്തോടെ ഇരിക്കുന്ന പ്രദോഷകാലമായ വൈകുന്നേരം 5.45 മുതൽ ഹൈന്ദവ വിശ്വാസികൾ വീടുകളിൽ സന്ധ്യക്ക്‌ നിലവിളക്ക് തെളിയിക്കുന്ന ചടങ്ങുകൾ കാണാം. നിലവിളക്ക് ആകട്ടെ ശിവശക്തിമാരുടെ പ്രതീകം ആയി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="Flood 1996, p. 17">{{harvnb|Flood|1996|pp=17, 153}}</ref><ref>{{cite book|author=K. Sivaraman|title=Śaivism in Philosophical Perspective: A Study of the Formative Concepts, Problems, and Methods of Śaiva Siddhānta |url=https://books.google.com/books?id=I1blW4-yY20C&pg=PA131 |year=1973|publisher=Motilal Banarsidass |isbn=978-81-208-1771-5|page=131}}</ref> ശൈവ, ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം ത്രിമൂർത്തികളിൽ സംഹാരത്തിന്റെ, മൃത്യു വിജയത്തിന്റെ, ആയുസിന്റെ, മംഗളങ്ങളുടെ അഥവാ ലയനത്തിന്റെ ദൈവമായാണ് ശിവനെ പരാമർശിക്കുന്നത്. ചില വിശ്വാസ സംഹിതകൾ പ്രകാരം സമ്പത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ ദൈവവും ശിവൻ തന്നെയാണ്.<ref name="Zimmer 1972 p. 124">Zimmer (1972) pp. 124-126</ref><ref>Jan Gonda (1969), [https://www.jstor.org/stable/40457085 The Hindu Trinity], Anthropos, Bd 63/64, H 1/2, pages 212–226</ref> ശൈവസംബ്രദായത്തിലെ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ചം നിർമ്മിക്കുന്നതും പരിപാലിക്കുന്നതും പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്നതും സംഹരിക്കുന്നതും എല്ലാം ശിവനും ശക്തിയും ചേർന്നാണ്. വിശ്വാസികൾ പൊതുവേ ആയുസിന്റെ ദൈവമായാണ് മഹാദേവനെ കണക്കാക്കുന്നത്. അതിനാൽ ശിവനെ മൃത്യുഞ്ജയൻ അഥവാ മൃത്യുവിജയി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മരണഭയം അകലുവാനും, ദീർഘായുസ് ഉണ്ടാകുവാനും, അപകടങ്ങൾ, അകാലമരണം എന്നിവ ഒഴിയുവാനും, മഹാരോഗങ്ങൾ അകലുവാനും ഹൈന്ദവർ മൃത്യുഞ്ജയനായ ശിവനെ ആരാധിച്ചു വരുന്നു. രോഗനാശകരനായ ശിവനെ വൈദ്യനാഥൻ എന്ന് വിശ്വാസികൾ വിളിക്കുന്നു.{{Sfn|Arvind Sharma|2000|p=65}}{{Sfn|Issitt|Main|2014|pp=147, 168}}{{Sfn|Flood|1996|p=151}} ശക്തി സമ്പ്രദായത്തിലെ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ച ഊർജ്ജവും ക്രിയാത്മക ശക്തിയും ആദിപരാശക്തി എന്ന സർവേശ്വരിയാണ്. ശിവന്റെ ഭാര്യയും ശക്തിസ്വരൂപിണിയുമായ [[പാർവ്വതി]] അഥവാ [[ദുർഗ്ഗ]] തന്നെയാണ് ഈ ഭഗവതി. ശ്രീ പാർവ്വതി പരമശിവന്റെ തുല്യ പൂരക പങ്കാളിയും സാക്ഷാൽ ജഗദീശ്വരിയുമാണ് എന്ന് ശൈവപുരാണങ്ങൾ വർണ്ണിക്കുന്നു. അതിനാൽ ഇരുവരെയും ചേർത്തു ശിവശക്തി എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ആദിശിവനും ആദിശക്തിയും ചേർന്നാണ് പ്രപഞ്ച സൃഷ്ടി നടത്തിയതെന്നും മറ്റ് ദേവീദേവന്മാർ എല്ലാം ശിവശക്തികളിൽ നിന്നും ഉടലെടുത്തവരാണെന്നും ശൈവർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ ഒരു ശരീരത്തിലെ ജീവൻ തന്നെ ആണെന്നും പാർവതി ക്രിയാത്മക ശക്തി ആണെന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. അതിനാൽ ശിവൻ (ജീവൻ നഷ്ടപ്പെട്ട) ഇല്ലാത്ത ശരീരം 'ശവം ' എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപെട്ട ശിവ ക്ഷേത്രവും തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രവുമാണ് വാരാണസിയിലെ (കാശി) വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം. ലോകത്തിന്റെ നാഥൻ എന്ന അർത്ഥത്തിൽ 'വിശ്വനാഥൻ' എന്ന പേര് ശിവന്റെ പര്യായ പദമാണ്. വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ വിശ്വാസികൾ മൃതദേഹങ്ങൾ സംസ്കരിച്ചതിനു ശേഷം മിച്ചം വരുന്നതിൽ അല്പം ഭസ്മം കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രത്തിൽ അഭിഷേകം ചെയ്യുന്നതായി കാണാം. ഇങ്ങനെ ചെയ്യുന്നത് പരേതാത്മാവിന്റെ പാപങ്ങൾ ക്ഷമിക്കപ്പെടുവാനും ആ വ്യക്തിക്ക് ശിവലോകത്തിൽ ഭഗവാന്റെ സന്നിധിയിൽ മോക്ഷ പ്രാപ്തി ഉണ്ടാകുവാൻ സഹായിക്കും എന്നാണ് വിശ്വാസം.{{sfn|David Kinsley|1988|p=50, 103–104}}{{sfn|Tracy Pintchman|2015|pp=113, 119, 144, 171}} സ്മാർത്ത പാരമ്പര്യത്തിലെ പഞ്ചതാനപൂജയിലുള്ള അഞ്ച് തുല്യ ദൈവങ്ങളിൽ ഒരാളാണ് ശിവൻ. ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം മരണമില്ലാത്തവൻ ആയതിനാലും യമനെ സംഹരിച്ചതിനാലും ഭഗവാന് മൃത്യുഞ്ജയൻ എന്നു നാമമുണ്ട്. ശിവ പുരാണപ്രകാരം മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം ചൊല്ലി പ്രാർഥിക്കുന്നവരുടെ തലയിലെഴുത്തായി അപമൃത്യുവോ മാരക പീഡയോ ഉണ്ടെങ്കിൽ മൃത്യുഞ്ജയനായ ഭഗവാൻ അതിനെ മാറ്റി ആ ഭക്തർക്ക് ആയുരാരോഗ്യ സൗഖ്യവും ദീർഘായുസ്സും നൽകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. ശിവഭഗവാൻറെ അംഗരാഗം ഭസ്മമാണ്. ഭസ്മം സംഹാരത്തിൻറെ ചിഹ്നവും തത്ത്വവുമാണ്. ഏതൊരു ശിവ ഭക്തനാണോ നിഷ്കളങ്ക ഭക്തിയാൽ ശിവനെ ഭജിക്കുന്നത്, ആ ഭക്തൻ മരിച്ചാൽ ആ ചുടലക്കളത്തിൽ ശിവഭഗവാൻ എത്തി ആ ഭക്തൻറെ ശവഭസ്മം നെറ്റിയിൽ അണിയുമെന്നും അങ്ങനെ അണിഞ്ഞാൽ ആ ആത്മാവിന് ഇനിയൊരു ജന്മം ഇല്ലാതെ ശിവചൈതന്യത്തിൽ ലയിച്ച് മോക്ഷം നേടുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഇതാണ് ഭഗവാൻറെ ശവഭസ്മ ധാരണത്തിൻറേയും ശ്മശാന വാസത്തിൻറേയും തത്ത്വാർത്ഥം. സ്ഥിരമായി ഭസ്മം ധരിച്ചുകൊണ്ട് ശിവക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തുന്ന ഭക്തരുടെ അപമൃത്യു മാഞ്ഞു പോകുമെന്നും ആ ഭക്തരോട് ഭഗവാന് അതിരറ്റ ഭക്തവാത്സല്യം ഉണ്ടാകുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="Flood 1996, p. 17" /> കേരളത്തിലെ നമ്പൂതിരി ഇല്ലങ്ങളിലെ തേവാരമൂർത്തികളിൽ ഒന്നാണ് ശിവൻ. ശിവലിംഗവും സാളഗ്രാമവും ആരാധിയ്ക്കാത്ത നമ്പൂതിരി തറവാടുകൾ അപൂർവ്വമാണ്. കേരളത്തിലെ മിക നമ്പൂതിരി ഇല്ലങ്ങളിലേയും ആരാധനാ മൂർത്തികളിൽ ശിവലിംഗം ഉണ്ടാവാറുണ്ട്. പ്രസിദ്ധ നമ്പൂതിരി ഗൃഹങ്ങളായ ആഴ്വാഞ്ചേരി മന, കൊളത്താപ്പള്ളി മന, കണ്ണമംഗലം മന, കുറുമാത്തൂർ മന, കൽപ്പുഴ മന, കൈനിക്കര തെക്കേടത്ത് മന, കൈനിക്കര വടക്കേടത്ത് മന, കല്ലൂർ മന, അണ്ടലാടി മന, കാലടി മന, പെരിണ്ടിരി ചേന്നാസ്, പുഴക്കര ചേന്നാസ്, എളേടത്ത് മന, കരുമത്താഴത്ത് മണ്ണൂർ മന, കരുവാട്ട് പട്ടത്ത്, മുല്ലപ്പള്ളി പട്ടേരി, മുല്ലപ്പള്ളി മന, മുല്ലമംഗലം പള്ളിപ്പാട്ട് മന, മുല്ലമംഗലം മന, പുതുവായ മന, പയ്യൂർ മന,കടലായിൽ മന , മുണ്ടയൂർ മന, പൂങ്ങാട്ട് മന, ആമയൂർ മണ്ണൂർ മന, മംഗലം മന, പന്തൽ മന, നാകേരി മന, വടക്കേടത്ത് മന, വരിക്കാശ്ശേരി മന, പെരിമ്പള്ളി മന, മഴുവഞ്ചേരി മന, കൂറ്റംമ്പിള്ളി മന, പന്തൽ മന,തൊഴുവാനൂർ മന, ഏർക്കര മന,കപ്പിയൂർ മന, കപ്ലീങ്ങാട്ട് മന, താമറ്റൂർ മന, മൂത്തേടത്ത് മന, പാടേരി മന തുടങ്ങി അനവധി ഇല്ലങ്ങളിലെ തേവാരമൂർത്തിയാണ് ശിവൻ. == ശൈവ വിശ്വാസം == ശൈവസംബ്രദായം അനുസരിച്ച് ദൈവത്തിന്റെ പരമോന്നതരൂപം രൂപമില്ലാത്തതും പരിധിയില്ലാത്തതും അതിരില്ലാത്തതും മാറ്റമില്ലാത്തതുമായ കേവല ബ്രഹ്മമാണ്.<ref name="Stella_param">{{harvnb|Kramrisch|1981| pp=184–188}}</ref> പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ പ്രഥമമായ ആത്മൻ (ആത്മാവാണ്) ഇത്. പാർവതിയാകട്ടെ സർവയിടത്തും നിറഞ്ഞ പ്രകൃതിയും.<ref name="Davis_param">Davis, pp. 113–114.</ref>{{sfn|William K. Mahony|1998|p=14}}{{Sfn|Arvind Sharma|2000|p=65}} ഭയങ്കരമായതും ദയനിറഞ്ഞതുമായ അനേകം വിവരണങ്ങൾ ശിവനെപ്പറ്റി ഉണ്ട്. ദയാപരമായ വിവരണങ്ങളിൽ കൈലാസ പർവതത്തിൽ<ref name="Zimmer 1972 p. 124"/> സന്യാസ ജീവിതം നയിക്കുന്ന യോഗിയായും കൂടാതെ ഭാര്യ പാർവതിയും മക്കളായ ഗണേശനും കാർത്തികേയനും ഉള്ളൊരു ഗൃഹസ്ഥാശ്രമി എന്ന നിലയിലും അദ്ദേഹത്തെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഭയാനകമായ ചിത്രീകരണങ്ങളിൽ, പലപ്പോഴും ദുഷ്ടശക്തികളെ കൊല്ലുന്നതായി ചിത്രീകരിക്കുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ “മംഗളകാരി” എന്ന് അർത്ഥമുണ്ട്. “അൻപേ ശിവം” എന്നാൽ സ്നേഹമേ ശിവം എന്നാണ് അർത്ഥം. ത്രിമൂർത്തികൾ ഉൾപ്പെടെ അഞ്ചുമുഖങ്ങളും ചേർന്ന ബ്രഹ്മം അഥവാ പരബ്രഹ്മം ശിവനാകുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ മംഗളകരമായത്, സത്യമായത്, സുന്ദരമായത് എന്നാണ് അർത്ഥം. ശിവന്റെ അഞ്ച് മുഖങ്ങൾ തന്നെ ആണ് സൃഷ്ടി, സ്ഥിതി, സംഹാരം, തിരോധാനം, അനുഗ്രഹം എന്നീ പഞ്ചകൃത്യങ്ങൾക്ക് ആധാരം. അതിനാൽ ശിവനെ പഞ്ച വക്ത്രൻ എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ബ്രഹ്‌മാവ്‌, മഹാവിഷ്ണു, മഹാരുദ്രൻ, മഹേശ്വരൻ, സദാശിവൻ ഇവയാണ് പരബ്രഹ്മമൂർത്തിയായ പരമേശ്വരന്റെ അഞ്ച് മുഖങ്ങൾ. ശിവൻ (മഹാദേവൻ, മഹാകാലേശ്വരൻ, പഞ്ചവക്ത്രൻ) ആദിശിവൻ, ആദിദേവൻ, ആദിയോഗി, ആദിരൂപ, ആദിനാഥ എന്നി അനേക പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. പാർവ്വതി(ദുർഗ്ഗ, കാളി, ലളിതതൃപുര സുന്ദരി) ആദിപരാശക്തി, ആദിശക്തി എന്നി അനേക നാമങ്ങളിലും അറിയപ്പെടുന്നു. ശിവൻ പഞ്ചവക്ത്രൻ ആണ് പഞ്ചകൃത്യങ്ങൾ (സൃഷ്ടി, സ്ഥിതി, സംഹാരം, തിരോധാനം, അനുഗ്രഹം) നിർവ്വഹിക്കുന്നത് ശിവൻ തന്നെ ആണ്.ശൈവ വിശ്വാസ പ്രകാരം ബ്രഹ്മാവ്, വിഷ്ണു, രുദ്രൻ, ഈശ്വരൻ, സദാശിവൻ മഹാശിവന്റെ അഞ്ചു മുഖങ്ങൾ ആകുന്നു. ഈശാനം, തത്പുരുഷം, അഘോരം, വാമദേവം, സദേ്യാജാതം എന്നിങ്ങനെ പഞ്ച മുഖത്തോടുകൂടിയവനാണ് മഹാദേവന്. അനോകം മൂര്ത്തീഭാവങ്ങ ളില് ഭഗവാനെ ആരാധിക്കുന്നു അതില് – തൃപുരാന്തകമൂര്ത്തി, കാമാന്തകമൂര്ത്തി, ഗജാസുരസംഹാരമൂര്ത്തി കാലാരിമൂര്ത്തി, സരഭേശമൂര്ത്തി, ബ്രഹ്മശിവശ്ചേദമ ൂര്ത്തി, ഭൈരവമൂര്ത്തി, വീരഭദ്രമൂര്ത്തി, ജലന്ധരഹരമൂര്ത്തി, അന്തകാസുരവധമൂര് ത്തി, അഘോരമൂര്ത്തി, മഹാകാലമൂര്ത്തി ഇവയാണ് ശിവന്റെ സംഹാരമൂര്ത്തി ഭാവങ്ങള് ഇതിനുപുറമേ സദാശിവന്, മൃത്യുഞ്ജയന്, ദക്ഷിണാമൂര്ത്തി, കീരാതമൂര്ത്തി, അഘോരമൂര്ത്തി, നീലകണ്ഠന്, ചന്ദ്രശേഖരന്, വിശ്വനാഥന്, ശ്രീകണ്ഠന്, ഉമാമഹേശ്വരന്, സ്ഥാണുമലയന്, നടരാജന്, അന്തിമഹാകാളന് എന്നിങ്ങനെ അസംഖ്യം മൂര്ത്തികളെ കേരളീയക്ഷേത്രങ്ങളില് പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട ്ടുണ്ട്. ദക്ഷിണാമൂര്ത്തിഭാവം തന്നെ യോഗദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ജ്ഞാനദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ഭാവഭേദങ്ങളുണ്ട്. ശുകപുരം ഗ്രാമത്തിലെ ദക്ഷിണാമൂര്ത്തി ക്ഷേത്രം പ്രസിദ്ധമാണ്. അര്ജുനനെ പരീക്ഷിക്കുവാനായി കാട്ടാളരൂപം ധരിച്ച ശിവഭാവമാണ് കീരാതമൂര്ത്തിക ്കുള്ളത്. പാറശാല മഹാദേവനും, എറണാകുളത്തപ്പനും കിരാതഭാവത്തിലുള ്ളതാണ്. കാളകൂടവിഷം പാനം ചെയ്ത് നീലകണ്ഠനായ ഭഗനാനെ നീലകണ്ഠനായി ആരാധിക്കുന്ന ക്ഷേത്രങ്ങള് പലതുണ്ട് കേരളത്തില് ചേര്ത്തലക്ക് സമീപം തിരുവിഴക്ഷേത്രത്തില് നീലകണ്ഠനായി ഭഗവാനെ ആരാധിക്കുന്നു. അവിടെ കൈവിഷശാന്തിക്കായി നടക്കുന്ന ചികിത്സ പ്രസിദ്ധമാണ്. കാസര്ഗോഡ് ഉള്ള നീലശേ്വരത്ത് നീലകണ്ഠനെ നീലേശ്വരന് ആയി ആരാധിക്കുന്നു. ഏറ്റുമാനൂരപ്പൻ ആഘോരമൂര്ത്തിയാണ്. തളിപ്പറമ്പിലെ കാഞ്ഞിരങ്ങാട്ട്‌ വൈദ്യനാഥനായി ഭഗവാനെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. തിരുനാവായക്ക് അടുത്തുള്ള പ്രസിദ്ധമായ തൃപ്രങ്ങോട് ശിവന് കാലസംഹാരമൂര്ത്തിയാണ് യമനില് നിന്നും മാര്ക്കണ്ഡേയനെ രക്ഷിച്ചത് ഇവിടെ വച്ചാണ്. കൊല്ലം തൃക്കടവൂരില് ഭഗവാനെ മൃത്യുഞ്ജയനായി ആരാധിക്കുന്നു. വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രത്തില് രാവിലെ ദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ഉച്ചയ്ക്ക് കിരാതമൂര്ത്തിയായും വൈകിട്ട് പാര്വ്വതീസമേതനായ പരമേശ്വരനുമായാണ് ഭാവസങ്കല്പ്പം. രാവിലെ ദര്ശനം നടത്തിയാല് ജ്ഞാനവും ഉച്ചക്ക് വിജയവും വൈകിട്ട് സിദ്ധിയുമാണ് ഫലം. അന്നദാനപ്രഭുവായ വൈക്കത്തപ്പന്റെ പ്രധാന വഴിപാട് പ്രാതലാണ്. തൃശൂര് ജില്ലയിലെ പുരാതന ഗുഹാക്ഷേത്രമായ തൃക്കൂര്മഹാദേവക്ഷേത്രത്തില് ദര്ശനം കിഴക്കോട്ടാണെങ്കിലും നടവടക്കുഭാഗത്താണ്. രൌദ്രശിവനായതിനാല് മുന്വശത്ത് നിന്ന് ദര്ശിക്കാന് പാടില്ലാത്തതിനാല് ആണ് നട വടക്കുഭാഗത്തായിരിക്കുന്നത്. അഗ്നിലിംഗമായതിനാല് ഇവിടെ അഭിഷേകമില്ല. മാവേലിക്കര കണ്ടിയൂര് ശിവക്ഷേത്രത്തില് ശിവനെ പാര്വ്വതീശന്, ശ്രീശങ്കരന്, ശ്രീകണ്ഠന്, വിശ്വനാഥന്, മൃത്യുഞ്ജയന് എന്നീ ഭാവങ്ങളില് പ്രധാന്യത്തോടെ പ്രതേ്യകം ശ്രീകോവിലുകളിൽ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രസിദ്ധമായ ശിവക്ഷേത്രമാണ് തിരുവഞ്ചിക്കുളം ശിവക്ഷേത്രം. ശൈവരുടെ 274 ശൈവതിരുപ്പതികളില് കേരളത്തിലുള്ള ഏക ശൈവതിരുപ്പതിയാണിത് കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും കൂടുതല് ഉപദേവതാ പ്രതിഷ്ഠകള് ഉള്ള ക്ഷേത്രവും ഇതാണ്. എറണാകുളം തിരുവൈരാണിക്കുളത്ത് ശിവന് പാര്വ്വതീസമേതനാണ്. ധനുമാസത്തിലെ തിരുവാതിരക്കാലത്ത് മാത്രമേ ഇവിടെ പാര്വ്വതീനട തുറക്കുകയുള്ളു. ചെങ്ങന്നൂരില് പാര്വ്വതീദേവിയെ ഭൂവനേശ്വരീ സങ്കല്പ്പത്തില് പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. 'തൃപ്പൂത്ത്' എന്ന അത്ഭുതകരമായ പ്രതിഭാസം ഈ ദേവിയുടെ പ്രതേ്യകതയാണ്. ശൈവമതത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യമര്ഹിക്കുന്ന മറ്റൊരു രൂപകല്പനയാണ്. അര്ദ്ധനാരീശ്വരന് ശിവനും പാര്വ്വതിയും തമ്മിലുള്ള ഭാര്യാഭര്തൃ ബന്ധത്തിന്റെ ദാര്ഢ്യത്തോടൊപ്പം തന്നെ ഇത് മറ്റൊരു ഉദാത്ത സങ്കല്പ്പത്തിലേക്ക് വരല് ചൂണ്ടുണ്ട് ശക്തിയുമായി ചേരുമ്പോഴാണ് ശിവന് കര്മ്മശേഷിയുണ് ടാകുന്നത്. ഭഗവാന് നേരിട്ട് പ്രത്യക്ഷനായ പന്ത്രണ്ട് ജ്യോതിര്ലിംഗക്ഷേത്രങ്ങള് ഭാരതത്തില് ഉണ്ട് ചന്ദ്രന് മോക്ഷം നല്കി അനുഗ്രഹിച്ച 'സോമനാഥം' ഗുജറാത്തിലെ സൌരാഷ്ട്രത്തിലാണ് ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ ശ്രീശൈലത്തുള്ള 'മല്ലികാര്ജുനം' മധ്യപ്രദേശിലെ ഉജ്ജയിനിയില് ഉള്ള 'മഹാകാളേശ്വരം', മധ്യപ്രദേശിലെതന്നെ മാള്വയിലെ 'ഓംകാരേശ്വരം', മഹാരാഷ്ട്രയിലെ 'വൈദ്യനാഥം' മഹാരാഷ്ട്രയിലെ തന്നെ 'ഭീമശങ്കരം' തമിഴ്നാടിലെ 'രാമേശ്വരം' ഗുജറാത്തിലെ 'നാശേശ്വരം', കാശിയിലെ 'വിശ്വനാഥം' നാസികിലുള്ള 'ത്രയ്യംബകേശ്വരം' ഹിമാലയത്തിലുള്ള 'കേദള്നാഥം', ദൌലത്താബാന്ദിലുള്ള 'ഘുശ്മേശ്വരം' ഇവയാണ് ജ്യേതിര്ലിംഗ ക്ഷേത്രങ്ങൾ == ശിവരൂപം == കഴുത്തിലെ സർപ്പം, അലങ്കരിച്ച ചന്ദ്രക്കല, മുടിയിൽ നിന്ന് ഒഴുകുന്ന ഗംഗാ നദി, നെറ്റിയിലെ മൂന്നാമത്തെ കണ്ണ് , വലത്തെ കയ്യിൽ മഴുവും (പരശു) ഇടത്തെ കൈയിൽ മാൻ കുഞ്ഞും എന്നിവയാണ് ശിവന്റെ പ്രതിരൂപങ്ങൾ. സാധാരണയായി ശിവന് പ്രതിഷ്ഠ ഉണ്ടാകാറില്ല. പകരം ലിംഗത്തിന്റെ രൂപത്തിലാണ് അദ്ദേഹത്തെ ആരാധിക്കുന്നത്.<ref name=Fuller>Fuller, p. 58.</ref> == വിവിധ നാമങ്ങൾ == പ്രാദേശികമായും അല്ലാതെയും ശിവന് ധാരാളം പേരുകൾ ഉണ്ട്. ശിവന്റെ ഓരോ ഭാവങ്ങൾക്കും സമാനമായി പാർവതിക്കും രൂപഭേദങ്ങൾ വർണ്ണിച്ചു കാണുന്നു. ശിവനെ ആദിദേവൻ, മഹാദേവൻ, ദേവാദിദേവൻ, മഹേശ്വരൻ, പരമേശ്വരൻ, ഭുവനേശ്വരൻ, സദാശിവൻ, ഓംകാരം, പരബ്രഹ്മം, പരബ്രഹ്മമൂർത്തി, മഹാലിംഗേശ്വരൻ, ഈശ്വരൻ, മഹാകാലേശ്വരൻ, ത്രിപുരാന്തകൻ, പഞ്ചവക്ത്രൻ, മൃത്യുഞ്ജയൻ, മഹാകാലൻ, കാലകാലൻ, ചണ്ഡികേശ്വരൻ, രാജരാജേശ്വരൻ, വൈദ്യനാഥൻ, മുനീശ്വരൻ, വീരഭദ്രൻ, ഭൈരവൻ അഥവാ കാലഭൈരവൻ, സർവേശ്വരൻ, ജഗദീശ്വരൻ, ജഗന്നാഥ, പരമാത്മാവ്, സുന്ദരേശ്വരൻ, ഭുവനേശ്വരൻ, ജഗന്നാഥൻ, സർവേശ്വരൻ, നടരാജൻ, വൈദ്യനാഥൻ, ശ്രീകണ്ടെശ്വരൻ, നീലകണ്ഠൻ എന്നും പാർവതിയെ ആദിപരാശക്തി, പ്രകൃതി, മൂലപ്രകൃതി, മഹാദേവി, ദുർഗ്ഗ, പരമേശ്വരി, മഹേശ്വരി, ലളിത, മഹാത്രിപുരസുന്ദരി, മഹാകാളി, കാളിക, കാലരാത്രി, ചണ്ഡിക, ചാമുണ്ഡേശ്വരി, ഭുവനേശ്വരി, രാജരാജേശ്വരി, അന്നപൂർണേശ്വരി, സർവേശ്വരി, മഹാമായ, അപർണ്ണ, കാത്യായനി, ഉമ, ഗൗരി, ജഗദംബിക, ഭഗവതി, ഈശ്വരി, ശിവ, ഭവാനി, ശാകംഭരി, ശ്രീമാതാ, ഭൈരവി, മംഗളാദേവി, ഭഗവതി, ശങ്കരി, മീനാക്ഷി, കാമാക്ഷി എന്നി നാമങ്ങളിൽ സ്തുതിക്കുന്നു. അർദ്ധനാരീശ്വരൻ നിർഗുണ പരബ്രഹ്മമായും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. യോഗ, ധ്യാനം, കല, (നൃത്തം, സംഗീതം തുടങ്ങിയവ) എന്നിവയുടെ രക്ഷാധികാരിയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ശിവനെ ആദിയോഗി ശിവ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.<ref name=Shiv_samhita>Shiva Samhita, e.g. translation by Mallinson.</ref><ref name=Varenne>Varenne, p. 82.</ref><ref>Marchand for Jnana Yoga.</ref> == മൃത്യുഞ്ജയൻ == അപകടത്തിൽ നിന്നും, മരണഭയത്തിൽ നിന്നും മുക്തി നേടുന്നതിന് ഹൈന്ദവർ ആരാധിക്കുന്ന ശിവനാണ് മൃത്യുഞ്ജയൻ അഥവാ മൃത്യുഞ്ജയ മൂർത്തി. മരണത്തെ ജയിച്ച ശിവനെ മൃത്യുവിജയി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ജനിച്ചാൽ മരണം ഉറപ്പാണ്. എന്നാൽ ആ മരണം ഒരു വെള്ളരി പഴുത്ത് പാകമെത്തി അതിന്റെ ഞെട്ടിൽ നിന്നും സ്വയം വേറിട്ട് വീഴും പോലെ സ്വാഭാവികമായും ദീർഘമായ ആയുസിന് ശേഷം അതിന് കൽപ്പിച്ചിട്ടുള്ള സമയത്തുമേ സംഭവിക്കാവൂ എന്നാണ് ശിവന് സമർപ്പിച്ചിട്ടുള്ള മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം എന്ന പ്രാർത്ഥന കൊണ്ടു ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്. അതിന് മുൻപ് മരണം സംഭവിക്കരുത് എന്നർത്ഥം. അതായത് അകാലമൃത്യു, അപകടമരണം, അവിചാരിത മരണം തുടങ്ങിയവ ഒന്നും സംഭവിക്കരുത് എന്നാണ് ഭഗവാനോടുള്ള പ്രാർത്ഥന. മൃത്യുവിന്റെ നടത്തിപ്പുകാരൻ യമദേവനാണ്. ആ കാലനെയും വരുതിക്ക് നിറുത്തുന്ന ശിവനെ കാലന്റെ കാലൻ അഥവാ കാലകാലൻ, മഹാകാലൻ അഥവാ മഹാകാളൻ എന്നു ഭക്തർ വിളിക്കുന്നു. മഹാകാളന്റെ ശക്തിയാണ് മഹാകാളി. ശിവൻ തന്റെ പരമ ഭക്തനായ മാർക്കണ്ടേയൻ എന്ന ബാലനെ അകാല മരണത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷിക്കുകയും തന്റെ ആയുസ് നിശ്ചയിക്കാൻ അധികാരം നൽകുകയും കീർത്തിയും ഐശ്വര്യവും നൽകി അനുഗ്രഹിക്കുകയും ചെയ്തു എന്ന് ശിവപുരാണം പറയുന്നു. == വിശേഷ ദിവസങ്ങൾ == മഹാശിവരാത്രി, ധനുമാസ തിരുവാതിര എന്നിവ വിശേഷ ദിവസങ്ങൾ. ആഴ്ചയിലെ ഞായർ, തിങ്കൾ, പ്രദോഷ ശനിയാഴ്ച തുടങ്ങിയവ ശിവ ക്ഷേത്ര ദർശനത്തിന് പ്രധാന ദിവസങ്ങൾ. പൊതുവേ ഞായറാഴ്ച ആണ് മഹാദേവന് ഏറ്റവും പ്രധാനമായ ദിവസം. ആദിത്യന്റെ ദിവസമായ ഞായറാഴ്ച ശിവാരാധന നടത്തുന്നത് ആയുസും ഐശ്വര്യവും നൽകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. ആദിത്യന്റെ അധിദൈവം ശിവനാണ്. സൂര്യശംഭു എന്നറിയപ്പെടുന്നു. തിങ്കളാഴ്ച ശിവപാർവതി പ്രധാനമാണ്. പാർവതി സമേതനായ ശിവനാണ് അന്ന് പ്രാധാന്യം. മനഃശാന്തിക്കും, ഇഷ്ട വിവാഹ ജീവിതത്തിനും അന്ന് തിങ്കളാഴ്ച വ്രതവും ശിവപാർവതി ക്ഷേത്ര ദർശനവും ഉത്തമം എന്ന് വിശ്വാസം. പ്രദോഷം വരുന്ന ശനിയാഴ്ചത്തെ ശിവാരാധന സർവദുരിതമുക്തിക്കും ഉത്തമം എന്ന് വിശ്വാസം. പരമശിവൻ കാളകുടം ഭക്ഷിച്ചത് ഒരു ശനിയാഴ്ചയാണ് എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. അദ്ദേഹം ആനന്ദതാന്ധവമാടിയ ത്രയോദശിയും ചേർന്ന് വരുന്ന പുണ്യദിനമാണ് മഹാപ്രദോഷം. ശനിയാഴ്ച വരുന്ന മഹാപ്രദോഷ ദിനത്തിൽ ശിവക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തിയാൽ അഞ്ചു വർഷം ശിവ ക്ഷേത്രത്തിൽ പോയ ഫലം സിദ്ധിക്കുമെന്നാണ് വിശ്വാസം. തുടർച്ചയായി രണ്ടു ശനിപ്രദോഷങ്ങൾ അനുഷ്ടിച്ചാൽ അർദ്ധനാരീശ്വര പ്രദോഷം എന്നു പറയുന്നു. ശിവനും ശക്തിയും ചേർന്നു അർദ്ധനാരീശ്വരരായിട്ടുള്ളതിനാൽ ദാമ്പത്യ പ്രശ്നങ്ങൾ ഒഴിഞ്ഞു പങ്കാളികൾ ഇണങ്ങിച്ചേരുമെന്നും, വിവാഹതടസ്സങ്ങൾ നീങ്ങുമെന്നും ഐശ്വര്യം ഉണ്ടാകുമെന്നും ആണ് വിശ്വാസം. പ്രദോഷവ്രതം ആപത്തുകൾ അകറ്റുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. {{sfn|Flood|1996|p=17}}<ref name="Keayxxvii">Keay, p.xxvii.</ref> ==പ്രതീകാത്മകതയിൽ == [[പ്രമാണം:Gods AS.jpg|250px|right]] [[പ്രമാണം:Siva With Moustache From Archaeological Museum GOA IMG 20141222 122455775.jpg|thumb|right|മീശയുള്ള ശിവന്റെ രൂപം. ഗോവ ആർക്കിയോളജിക്കൽ മ്യൂസിയത്തിൽനിന്ന്.]] ===ഗുണങ്ങൾ=== * '''ശിവരൂപം''': മറ്റുദേവന്മാരിൽനിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ജടാധാരിയും ശ്മശാനവാസിയുമാണ് ശിവൻ. ശിവന്റെകയ്യിലെപ്പോഴും തൃശ്ശൂലം കാണപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ ജടയിൽ ചന്ദ്രക്കല വിരാജിക്കുന്നു. ശരീരത്തിൽ രുദ്രാക്ഷമാലയും നാഗങ്ങളും അണിഞ്ഞ നിലയിലാണ് ശിവന്റെ രൂപം. * '''തൃക്കണ്ണ്''' : ശിവന്റെ മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയാണ് നെറ്റിയിലുള്ള മൂന്നാമത്തെ [[കണ്ണ്|നേത്രം]]. തൃക്കണ്ണിൽ നിന്നുള്ള അഗ്നികൊണ്ടാണ് ശിവൻ [[കാമദേവൻ|കാമദേവനെ]] ഭസ്മീകരിച്ചത്<ref>For Shiva as depicted with a third eye, and mention of the story of the destruction of Kama with it, see: Flood (1996), p. 151.</ref>. മൂന്നുകണ്ണുകളുള്ളതിനാൽ ശിവൻ ത്രിലോചനൻ(ത്രി= മൂന്ന്; ലോചനം= കണ്ണ്), എന്ന&nbsp;നാമത്തിലും&nbsp; അറിയപ്പെടുന്നു. * '''ചന്ദ്രക്കല''' : ശിവന്റെ ജടാമൗലിയിൽ എപ്പോഴും ചന്ദ്രദേവൻ വിരാജിക്കുന്നു എന്നാണ് വിശ്വാസം<ref>For the moon on the forehead see: Chakravarti, p. 109.</ref>. അതിനാൽതന്നെ ചന്ദ്രശേഖരൻ<ref>For ''{{IAST|śekhara}}'' as crest or crown, see: Apte, p. 926.</ref><ref>For {{IAST|Candraśekhara}} as an iconographic form, see: Sivaramamurti (1976), p. 56.</ref><ref>For translation "Having the moon as his crest" see: Kramrisch, p. 472.</ref> , ചന്ദ്രമൗലി, കലാധരൻ, തിങ്കൾ മന്നൻ തുടങ്ങിയനാമങ്ങൾ ശിവന്റെ പര്യായങ്ങളാണ്. * '''ഭസ്മം''' :ശിവന്റെ ശരീരത്തിൽ ഭസ്മം ലേപനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. മനുഷ്യരാരും [[മൃത്യു]] എന്ന സത്യത്തിൽനിന്ന് മോചിതരല്ല എന്നും, എന്നാൽ ശിവം അനശ്വരമാണെന്നും ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഭസ്മധാരിയും ശ്മശാനവാസിയുമായ ശിവന്റെ ഒരു രൂപമാണ് [[ഭൈരവൻ]]. * '''ജട''' : ശിവന്റെ [[മുടി|കേശം]] ജടപിടിച്ചതും കെട്ടിവെച്ചിരിക്കുന്നതുമാണ്. ജടാധാരി, വ്യോമകേശൻ എന്നീ നാമങ്ങളും ശിവന്റെ പര്യായങ്ങളാണ്. * '''നീലകണ്ഠം''' : പാലാഴി മഥനത്തിന്റെ ഫലമായി കാളകൂടം എന്ന മാരകവിഷം പുറത്തേക്കു വന്നു. മൂന്നുലോകത്തേയും സംഹരിക്കാൻ ശക്തിയുള്ള വിഷമായിരുന്നു കാളകൂടം. കാളകൂടത്തെ ഉൾക്കൊള്ളാൻ മൃത്യുഞ്ജയനായ ശിവനു മാത്രമേ സാധിക്കുമായിരുന്നുള്ളൂ. ഹാലാഹലം അഥവാ കാളകൂടവിഷം പാനം ചെയ്ത ഭഗവാന്റെ കഴുത്ത് നീലനിറമായി മാറി.<ref>For Shiva drinking the poison churned from the world ocean see: Flood (1996), p. 78.</ref><ref name="Kramrisch, p. 473">Kramrisch, p. 473.</ref> അന്നുമുതൽ ശിവൻ നീലകണ്ഠൻ(സംസ്കൃതം नीलकण्ठഃ) എന്ന നാമത്തിൽ അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. <ref>{{Harvnb|Sharma|1996|p=290}}</ref><ref>See: name #93 in Chidbhavananda, p. 31.</ref> * '''ഗംഗാനദി''' : സ്വർഗ്ഗത്തിലൂടെ ഒഴുകിയിരുന്ന നദിയായിരുന്നു [[ഗംഗ]]. ഭഗീരഥൻ എന്ന് രാജർഷി തന്റെ പൂർവ്വ പിതാമഹന്മാരുടെ പാപം തീർക്കാനായി കഠിനതപം ആരംഭിച്ചു. ഗംഗയെ ഭൂമിയിലെത്തിക്കുക മാത്രമായിരുന്നു അതിനുള്ള ഏക ഉപായം. എന്നാൽ ഗംഗ സ്വർഗ്ഗത്തിൽനിന്നും ഭൂമിയിലേക്ക് പതിച്ചാൽ അതിന്റെ ആഘാതം തടുക്കാൻ ഭൂമിക്കാവില്ല. ആയതിനാൽ സ്വർഗ്ഗത്തിൽ നിന്നും ഭൂമിയിലേക്കു പതിച്ച ഗംഗയെ ശിവൻ തന്റെ ജടയിൽ ബന്ധനസ്ഥയാക്കി. പിന്നീട് ഗംഗാനദി ശിവന്റെ ജടയിൽ നിന്നും ഉദ്ഭവിച്ച് ഭാരതദേശത്തിലൂടെ ഒഴുകി സർവ്വജനങ്ങളുടേയും പാപത്തെ കഴുകി കളഞ്ഞുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു എന്നാണ് വിശ്വാസം.<ref>For alternate stories about this feature, and use of the name {{IAST|Gaṅgādhara}} see: Chakravarti, pp. 59 and 109.</ref><ref>For description of the {{IAST|Gaṅgādhara}} form, see: Sivaramamurti (1976), p. 8.</ref> ഗംഗയെ ജടയിൽ ഉൾക്കൊള്ളുന്നതിനാൽ ഗംഗാധരൻ എന്ന നാമത്തിലും ശിവൻ അറിയപ്പെടുന്നു. * '''നാഗങ്ങൾ''' : നാഗങ്ങളെ ആഭരണമായി ശരീരത്തിലണിയുന്ന ദേവനായാണ് ശിവനെ വർണ്ണിക്കുന്നത്<ref>Flood (1996), p. 151</ref>. [[വാസുകി]] എന്ന നാഗ രാജാവിനെ ശിവൻ എപ്പോഴും കഴുത്തിലണിയുന്നു. അഷ്ട നാഗങ്ങളും ശിവനെ സേവിക്കുന്നു. * '''മാൻ''' : കയ്യിൽ മാനിനെ വഹിക്കുന്ന രൂപത്തിലും ശിവനെ വർണ്ണിക്കാറുണ്ട്. ചിത്തചഞ്ചലതയിൽ നിന്നും ശിവൻ മോചിതനാണ് എന്നാണ് ഇത് പ്രതീകവൽക്കരിക്കുന്നത്. മനുഷ്യന്റെ മനസ്സ് ഒരു ചിന്തയിൽനിന്നും മറ്റൊന്നിലേക്ക് ഒരു മാനിനെപോലെ ചാടിപ്പോകുന്നു. എന്നാൽ ശിവൻ സർവ്വജ്ഞനും നിർവികാരനും നിർവികല്പനുമാണ്. * '''തൃശൂലം''' : ശിവന്റെ സവിശേഷമായ ആയുധമാണ് തൃശൂലം. ശിവന്റെ വലതുകയ്യിലേന്തിയ സത്ത്വഗുണം, തമോഗുണം രജോഗുണം എന്നീ [[ത്രിഗുണങ്ങൾ|ത്രിഗുണങ്ങളെയാണ്]] തൃശ്ശൂലം പ്രതീകവൽക്കരിക്കുന്നത്. പരമാധികാരത്തിന്റെ ചിഹ്നമായും തൃശൂലത്തെ കണക്കാക്കുന്നു. * '''ഢമരു''' : ശിവന്റെ ഇടതുകയ്യിലെ ഢമരു ശബ്ദബ്രഹ്മത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഢമരു നാദത്തിൽ നിന്നാണ് സംസ്കൃതഭാഷ ഉദ്ഭവിച്ചത് എന്നൊരു വിശ്വാസവും നിലനിൽക്കുന്നു. നൃത്തം ചെയ്യുന്ന ശിവന്റെ രൂപം [[നടരാജൻ]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. * '''നന്ദികേശ്വരൻ''' : ശിവന്റെ വാഹനമായ വൃഷഭമാണ് നന്ദി. പശുപതി എന്നൊരു നാമവും ശിവനുണ്ട്. പശു എന്ന വാക്കിന് മൃഗം എന്നാണ് അർഥം. മൃഗങ്ങളുടെയെല്ലാം പാലകൻ എന്നാണ് പശുപതി എന്ന വാക്കുകൊണ്ടുദ്ദേശിക്കുന്നത്. മനുഷ്യരൂപത്തിലും നന്ദിയെ ചിലപ്പോൾ ചിത്രീകരിക്കാറുണ്ട്. ==== ഗണം ==== ഭൂതഗണങ്ങളും പ്രേതങ്ങളും ശിവന്റെ ആജ്ഞാനുവർത്തികളായി കൈലാസത്തിൽ വിരാജിക്കുകയും അഹങ്കാരമില്ലാത്തവരെമാത്രം ശിവസന്നിധിയിൽ (കൈലാസത്തിൽ) പ്രവേശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ==== കൈലാസം ==== {{main|കൈലാസം}} ഹിന്ദുമത വിശ്വാസപ്രകാരം കൈലാസപർവ്വതം പരമശിവന്റെ വാസസ്ഥലമായി കരുതുന്നു.അദ്ദേഹം തന്റെ പത്നിയായ ശ്രീപാർവ്വതി ദേവിയുമൊത്ത് ധ്യാനത്തിൽ ഇരിക്കുന്ന സ്ഥലമാണ് കൈലാസപർവ്വതം എന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു. വിഷ്ണുപുരാണത്തിൽ കൈലാസപർവ്വതത്തെ കുറിച്ച് പരാമർശമുണ്ട്. പർവ്വതത്തിന്റെ നാലു മുഖങ്ങളിൽ ഓരോന്നും സ്ഫടികം, രത്നം, സ്വർണം, വൈഢൂര്യം എന്നിവകൊണ്ട് നിർമിച്ചതാണെന്ന് പറയുന്നു. കൈലാസപർവതത്തെ വിശ്വത്തിന്റെ തൂണായും പുകഴ്ത്തുന്നു.<ref name="allen">Allen, Charles. (1982). ''A Mountain in Tibet'', pp. 21-22. André Deutsch. Reprint: 1991. Futura Publications, London. ISBN 0-7088-2411-0.</ref> ചൈനയിലെ ടിബറ്റിൽ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന ഹിമാലയപർവ്വതത്തിന്റെ ഭാഗമാണ് കൈലാസപർവ്വതം (സംസ്കൃതം :कैलास पर्वतः). എഷ്യയിലെ നീളം കൂടിയ നദികളായ സത്‌ലജ്, ബ്രഹ്മപുത്ര, കർണാലി തുടങ്ങിയ നദികളുടെ ഉത്ഭവ സ്ഥാനത്തിനടുത്താണ് കൈലാസപർവ്വതം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കൈലാസപർവ്വതത്തിനടുതായി മാനസസരോവരവും രക്ഷാസ്ഥൽ തടാകവും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ദൽഹിയിൽ നിന്നും 865 കിലോമീറ്റർ അകലെ സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്നും ഏതാണ്ട് 6690 മീറ്റർ ഉയരത്തിലാണ് കൈലാസം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== കാശി ==== {{പ്രലേ|വാരാണസി}} കാശിയെ ശിവന്റെ നഗരം എന്നാണ്‌ അറിയപ്പെടുന്നത്. ശിവക്ഷേത്രമായ കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രമാണ്‌ ഇവിടത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട ക്ഷേത്രം. ശക്തിപീഠമായ വിശാലാക്ഷി ക്ഷേത്രവും അതോടൊപ്പം നിലകൊള്ളുന്നു. കാശിയുടെ കാവൽദൈവമായ കാലഭൈരവന്റെ ക്ഷേത്രവും കാശിയിൽ കാണാം. ശിവന്റെ ഉഗ്രരൂപമാണ് കാലഭൈരവൻ. ഇവിടെ ഗംഗയുടെ കരയിൽ കൽപ്പടികൾ കെട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ഇവയെ ഘാട്ട് എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ക്ഷേത്രദർശനത്തിനു മുൻപ് ആളുകൾ ഈ പടികളിൽ നിന്ന് കുളിക്കുന്നു. മരണമടഞ്ഞ ഹിന്ദുക്കളുടെ മൃതദേഹം ദഹിപ്പിക്കുന്നതും ഇത്തരം പടികളിലാണ്. തുടർന്ന് ചിതാഭസ്മം ഗംഗയിൽ ഒഴുക്കുന്നു. ചില ഘാട്ടുകൾക്ക് പ്രത്യേകതകളുമുണ്ട്. ഇവയിൽ ഒന്നിൽ ബ്രഹ്മാവ് പത്തു കുതിരകളെ ബലികൊടുത്തു എന്നും മറ്റൊന്നിൽ പാർവതിയുടെ കമ്മൽ കളഞ്ഞു പോയതെന്നും വിശ്വാസങ്ങളുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിനു സമീപമുള്ള ജ്ഞാനക്കിണറിലാണ്‌ (ജ്ഞാനവാപി) ഇവിടത്തെ യഥാർത്ഥ ശിവലിംഗം എന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. === ശിവലിംഗം === [[പ്രമാണം:Siva Lingam at Jambukesvara temple in Srirangam.JPG|ലഘുചിത്രം|ശ്രീരംഗത്തെ ജംബുകേശ്വര ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിവലിംഗം]] ശിവന്റെ പ്രതിരൂപം ആണ് ശിവലിംഗം. ഹിന്ദുക്കൾ ശിവനെ ആരാധിക്കുന്നതിനായി ശിവലിംഗം ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലിംഗം "എന്ന വാക്കിന്റെ സംസ്കൃത അർഥം അടയാളം (ചിഹ്നം ) എന്നാണ്. ആദ്യം ഉണ്ടായ മിക്കവാറും എല്ലാ ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിലും ശിവലിംഗത്തിനെയാണ് പൂജ ചെയ്യുക{{തെളിവ്}}. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ശിവലിംഗപ്രതിഷ്ഠയുള്ള ക്ഷേത്രം [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം]] ആണ്.{{തെളിവ്}} ശിവന്റെ സ്വയംഭൂലിംഗം ആരാധിക്കുന്ന ക്ഷേത്രമാണ് [[കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ|കൊട്ടിയൂർ മഹാദേവക്ഷേത്രം]]{{തെളിവ്}} == ശൈവസമ്പ്രദായങ്ങൾ == ഹിന്ദുമതത്തിലെ നാല് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പഴക്കമേറിയതാണ് ശൈവസമ്പ്രദായം({{lang-sa|शैव पंथ}}). വൈഷ്ണവം, ശാക്തേയം, [[Smarta Tradition|സ്മാർഥം]] എന്നിവയാണ് മറ്റ് മൂന്ന് വിഭാഗങ്ങൾ. ശൈവസമ്പ്രദായം അനുവർത്തിച്ചുപോരുന്നവരെ ശൈവർ എന്നും വിളിക്കുന്നു. ശൈവവിശ്വാസപ്രകാരം സംപൂർണ്ണ പ്രപഞ്ചത്തിലെ സർവ്വവും ശിവമയമാണ്. ഇന്ത്യയിൽ [[കാശ്മീർ ശൈവിസം]], തമിഴ്നാട് [[നായനാർമാർ]], [[ലിംഗായതം]] എന്നു മൂന്നാൺ പ്രധാന ശൈവമാർഗ്ഗങ്ങൾ {{അവലംബം}}. ശിവനെ സംബന്ധിച്ചുള്ള ഒരു ഹൈന്ദവപുരാണമാണ് [[ശിവപുരാണം]]. == ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ == {{Main|ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ}} ശിവനെ ജ്യോതിർലിംഗ ഭാവത്തിൽ ആരാധിക്കുന്ന 12 ശിവക്ഷേത്രങ്ങളാണിവ {|class="wikitable" |- ! style="background:#ffc569;" colspan="2"| [[ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ]] ! style="background:#ffc569;"| സ്ഥാനം |- | [[സോമനാഥ്]]||[[പ്രമാണം:Somanatha view-II.JPG|50px]]||[[സൗരാഷ്ട്ര]], [[ഗുജറാത്ത്]] |- | [[മല്ലികാർജ്ജുന ക്ഷേത്രം|മല്ലികാർജ്ജുനം]]||[[പ്രമാണം:Srisailam-temple-entrance.jpg|50px]]||[[ശ്രീശൈലം]], [[ആന്ധ്രാ പ്രദേശ്]] |- | [[മഹാകാലേശ്വർ|മഹാകാലേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Mahakal Temple Ujjain.JPG|50px]]||[[ഉജ്ജയിൻ|ഉജ്ജയിനി]], [[മദ്ധ്യ പ്രദേശ്]] |- | [[ഓംകാരേശ്വർ ക്ഷേത്രം|ഓംകാരേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Omkareshwar.JPG|50px]]|| [[ഇൻഡോർ]], [[മദ്ധ്യ പ്രദേശ്]] |- | [[കേദാർനാഥ് ക്ഷേത്രം|കേദാർനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Kedarnath Temple.jpg|50px]]||കേദാർനാഥ്, [[ഉത്തരാഖണ്ഡ്]] |- | [[ഭീമശങ്കർ ക്ഷേത്രം|ഭീമാശങ്കരം]]||[[പ്രമാണം:Bhimashankar.jpg|50px]]|| [[പൂന]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[വിശ്വനാഥ്|വിശ്വനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Benares A Brahmin placing a garland on the holiest spot in the sacred city by James Prinsep 1832.jpg|50px]]||[[ബനാറസ്]], [[ഉത്തർപ്രദേശ്]] |- | [[ത്രയംബകേശ്വർ ക്ഷേത്രം|ത്രയംബകേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Trimbakeshwar Shiva Temple, Trimbak, Nashik district.jpg|50px]]||[[നാസിക്ക്]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[രാമേശ്വർ|രാമേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:രാമേശ്വരം ക്ഷേത്രകവാടം.jpg|50px]]||[[രാമേശ്വരം]], [[തമിഴ്‌നാട്]] |- | [[ഘൃഷ്ണേശ്വർ|ഘൃഷ്ണേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Grishneshwar Temple.jpg|50px]]||[[എല്ലോറ]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[വൈദ്യനാഥ ജ്യോതിർലിംഗം|വൈദ്യനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Baba dham.jpg|50px]]||[[ദേവ്ഘർ]], [[ഝാർഖണ്ഡ്‌]] |- | [[നാഗേശ്വർ ജ്യോതിർലിംഗം|നാഗേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Jageshwar main.JPG|50px]]|| [[ദ്വാരക]], [[ഗുജറാത്ത്]] |} == പഞ്ചഭൂത ക്ഷേത്രങ്ങൾ == തെക്കൻ ഭാരതത്തിലെ അഞ്ചു ക്ഷേത്രങ്ങളിൾ ശിവനെ പഞ്ചഭൂതത്തിലധിഷ്ടിതമായ രൂപത്തിലാണ് ആരാധിക്കുന്നത്. {|class="wikitable" width="60%" |- ! style="background:#ffc569;"| മൂർത്തി ! style="background:#ffc569;"| പ്രകടഭാവം ! style="background:#ffc569;"| ക്ഷേത്രം ! style="background:#ffc569;"| സ്ഥാനം ! style="background:#ffc569;"| സംസ്ഥാനം |- | ജംബുകേശ്വർ||ജലം||ജംബുകേശ്വര ക്ഷേത്രം||[[തിരുവാനായ്കാവൽ]]||[[തമിഴ്നാട്]] |- | അരുണാചലേശ്വർ||അഗ്നി||അണ്ണാമലയാർ ക്ഷേത്രം||തിരുവണ്ണാമല||[[തമിഴ്‌നാട്]] |- | കാളഹസ്തേശ്വരൻ||വായു||[[കാളഹസ്തി ക്ഷേത്രം]]||[[ശ്രീകാളഹസ്തി]]||[[ആന്ധ്രാ പ്രദേശ്]] |- | ഏകാംബരേശ്വർ||ഭൂമി||[[ഏകാംബരേശ്വര ക്ഷേത്രം]]||[[കാഞ്ചീപുരം]]||[[തമിഴ്നാട്]] |- | [[നടരാജൻ]]||ആകാശം||[[ചിദംബരം ക്ഷേത്രം]]||[[ചിദംബരം]]||[[തമിഴ്‌നാട്]] |} == നൂറ്റെട്ട് ശിവാലയങ്ങൾ == മഴുവെറിഞ്ഞ് സമുദ്രത്തിൽ നിന്ന് കേരളഭൂമി വീണ്ടെടുത്ത [[പരശുരാമൻ]] കേരളത്തിന്റെ രക്ഷയ്ക്കും അഭിവൃദ്ധിക്കുമായി [[നൂറ്റെട്ട് ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] സ്ഥാപിച്ചതായാണ് ഐതിഹ്യം. ഇവ നൂറ്റെട്ടു ശിവാലയങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെടുന്നു.{{തെളിവ്}} [[തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രം|തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രത്തിൽ]] തുടങ്ങി [[ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവക്ഷേത്രം|ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവക്ഷേത്രത്തിൽ]] അവസാനിയ്ക്കുന്ന നൂറ്റെട്ട് ക്ഷേത്രങ്ങളെയും ഉൾക്കൊള്ളിച്ചുകൊണ്ട് മലയാളത്തിൽ ഒരു സ്തോത്രവുമുണ്ട്. 108 മഹാ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. 1.തൃശ്ശിവപേരൂർ വടക്കുംനാഥ ക്ഷേത്രം 2.ഉദയമ്പേരൂർ ഏകാദശി പെരുംതൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രം 3.രവീശ്വരം മഹാദേവക്ഷേത്രം 4.ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമലയ പെരുമാൾ ക്ഷേത്രം 5.ചൊവ്വര ചിദംബരേശ്വര ക്ഷേത്രം 6.മാത്തൂർ ശിവക്ഷേത്രം 7.തൃപ്രങ്ങോട്ട് ശിവക്ഷേത്രം 8.മുണ്ടയൂർ ശിവക്ഷേത്രം 9.തിരുമാന്ധാംകുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അഥവാ തിരുമാന്ധാംകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 10.ചൊവ്വല്ലൂർ ശിവക്ഷേത്രം 11.പാണഞ്ചേരി മഹാദേവക്ഷേത്രം 12.തൃക്കുരട്ടി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം/അന്നമനട മഹാദേവക്ഷേത്രം 13.പുരമുണ്ടേക്കാട്ട് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 14.അവണൂർ ശ്രീകണ്‌ഠേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 15.കൊല്ലൂർ മൂകാംബിക ക്ഷേത്രം (ദേവീക്ഷേത്രമായി പ്രസിദ്ധം) 16.തിരുമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 17.തൃക്കാരിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 18.കുന്നപ്രം കുടപ്പനക്കുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 19.ശ്രീവെള്ളൂർ പെരുന്തട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 20.അഷ്ടമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 21.ഐരാണിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 22.കൈനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 23.ഗോകർണ്ണം മഹാബലേശ്വര ക്ഷേത്രം 24.എറണാകുളം ശിവക്ഷേത്രം 25.പാഴൂർ പെരുംതൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രം 26.അടാട്ട് ശിവക്ഷേത്രം 27. പരിപ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 28. ശാസ്തമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 29. പെരുമ്പറമ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 30. തൃക്കൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 31. പനയൂർ പാലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 32. വൈറ്റില ശിവ-സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം 33. വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം (അഷ്ടമി) 34. കൊല്ലം രാമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 35. രാമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അമരവിള 36. ഏറ്റുമാനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 37. എടക്കൊളം കാഞ്ഞിലശേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 38. ചെമ്മന്തിട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 39. ആലുവ ശിവക്ഷേത്രം (ശിവരാത്രി പ്രസിദ്ധം) 40. തിരുമിറ്റക്കോട്ട് അഞ്ചുമൂർത്തി ക്ഷേത്രം 41. വേളോർവട്ടം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 42. കല്ലാറ്റുപുഴ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 43. തൃക്കുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 44. ചെറുവത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 45. പൂങ്കുന്നം ശിവക്ഷേത്രം 46. തൃക്കപാലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, നിരണം 47. തൃക്കപാലീശ്വരം ശിവക്ഷേത്രം കാടാച്ചിറ 48. തൃക്കപാലീശ്വരം ഇരിങ്ങന്നൂർ ശിവക്ഷേത്രം 49. അവിട്ടത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 50. പരുമല പനയന്നാർകാവ് ശിവക്ഷേത്രം അഥവാ പനയന്നാർകാവ് ദേവി ക്ഷേത്രം 51. ആനന്ദവല്ലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 52. കാട്ടാകമ്പാൽ മഹാദേവക്ഷേത്രം 53. പഴയന്നൂർ ശിവക്ഷേത്രം 54. പേരകം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 55. ചക്കംകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 56. വീരാണിമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 57. ചേരാനല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 58. മണിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 59. കോഴിക്കോട് തളിക്ഷേത്രം 60. കടുത്തുരുത്തി തളിക്ഷേത്രം 61. കൊടുങ്ങല്ലൂർ കീഴ്ത്തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 62. താഴത്തങ്ങാടി തളിക്കോട്ട ക്ഷേത്രം 63. കൊടുങ്ങല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അഥവാ ശ്രീകുരുംമ്പ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 64. ശ്രീകണ്‌ഠേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 65. തിരുവഞ്ചിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 66. പടനായർകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 67. തൃച്ചാറ്റുകുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 68. ആലത്തൂർ പൊക്കുന്നി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 69. കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 70. തൃപ്പാളൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 71. പെരുന്തട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 72. തൃത്താല മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 73. തിരുവാറ്റാ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 74. വാഴപ്പള്ളി മഹാക്ഷേത്രം 75. ചങ്ങംകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 76. അഞ്ചുമൂർത്തിമംഗലം ക്ഷേത്രം 77. തിരുനക്കര ശിവക്ഷേത്രം 78. അഷ്ടമിച്ചിറ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 79. പട്ടണക്കാട് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 80. ഉളിയന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 81. കിള്ളിക്കുറിശ്ശി മംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 82. പുത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 83. ചെങ്ങന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 84. സോമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 85. വെങ്ങനല്ലൂർ തിരുവിമ്പിലപ്പൻ മഹാശിവക്ഷേത്രം 86. കൊട്ടാരക്കര പടിഞ്ഞാറ്റിൻകര മഹാദേവക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 87. കണ്ടിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 88. പാലയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം (നിലവിലില്ല) 89. തളിപ്പറമ്പ് രാജരാജേശ്വര ക്ഷേത്രം 90. നെടുമ്പുര കുലശേഖരനെല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 91. മണ്ണൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 92. തൃശ്ശിലേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 93. ശൃംഗപുരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 94. കരിവെള്ളൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 95. മമ്മിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ഗുരുവായൂർ 96. പറമ്പുന്തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 97. തിരുനാവായ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 98. കാരിക്കോട് കാഞ്ഞിരമറ്റം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 99. നാല്പത്തെണ്ണീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 100.കോട്ടപ്പുറം ശിവക്ഷേത്രം 101.മുതുവറ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 102.വെളപ്പായ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 103.കുന്നത്തളി ശിവക്ഷേത്രം 104.തൃക്കണ്ടിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 105.പെരുവനം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 106.തിരുവാലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 107.ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 108.കൊടുമ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം == കേരളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ == # തൃശൂർ ശ്രീ വടക്കുംനാഥൻ ക്ഷേത്രം # മമ്മിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ഗുരുവായൂർ # എറണാകുളം ശിവ ക്ഷേത്രം # ആലുവ ശിവരാത്രി മണപ്പുറം, എറണാകുളം # തിരുവൈരാണിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ആലുവ # വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # ഏറ്റുമാനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # തിരുനക്കര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # മലപ്പുറം ത്രിപുരാന്തക ക്ഷേത്രം # തൃപ്പങ്ങോട് ശിവ ക്ഷേത്രം, തിരൂർ, മലപ്പുറം # കൽപ്പാത്തി ശ്രീ വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം, പാലക്കാട് # കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്നാണ്) # തിരുവഞ്ചിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊടുങ്ങല്ലൂർ # തിരുമാന്ധാകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, അങ്ങാടിപ്പുറം, മലപ്പുറം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # ചെങ്ങന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം # കോഴിക്കോട് തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം # ആനന്ദവല്ലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം # കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # പാവുമ്പാ കാളി ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # ഓച്ചിറ പരബ്രഹ്മ ക്ഷേത്രം # കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ, കണ്ണൂർ # തളിപ്പറമ്പ് ശ്രീ രാജരാജേശ്വര ക്ഷേത്രം, കണ്ണൂർ # പറശ്ശിനിക്കടവ് ശ്രീ മുത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രം, കണ്ണൂർ # തലശ്ശേരി ശ്രീ ജഗന്നാഥ ക്ഷേത്രം, കണ്ണൂർ # കാഞ്ഞിരങ്ങാട് വൈദ്യനാഥ ക്ഷേത്രം, തളിപ്പറമ്പ്, കണ്ണൂർ # ശ്രീകണ്ടെശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # കഴക്കൂട്ടം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # വർക്കല ശിവഗിരി ശിവപാർവതി ക്ഷേത്രം # ചെങ്കൽ മഹേശ്വരം ശിവപാർവതി ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # അരുവിപ്പുറം ശിവ ക്ഷേത്രം, നെയ്യാറ്റിൻകര # ആഴിമല ശിവ ക്ഷേത്രം, പുളിങ്കുടി, വിഴിഞ്ഞം, തിരുവനന്തപുരം # കടുത്തുരുത്തി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # വൈറ്റില ശിവ-സുബ്രമണ്യ ക്ഷേത്രം, എറണാകുളം # കാസർഗോഡ് ശ്രീ മല്ലികാർജുന ക്ഷേത്രം # തൃശ്ശിലേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുനെല്ലി, വയനാട് # പടനായർകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കരുനാഗപ്പള്ളി # നടുവത്തൂർ മഹാശിവക്ഷേത്രം, കൊയിലാണ്ടി, കോഴിക്കോട് # കാഞ്ഞില്ലശ്ശേരി മഹാശിവക്ഷേത്രം, തിരുവങ്ങൂർ, കോഴിക്കോട് # == പ്രാർത്ഥനാ ശ്ലോകങ്ങൾ == 1. ശിവം ശിവകരം ശാന്തം<br /> ശിവാത്മാനം ശിവോത്തമം<br /> ശിവമാർഗ്ഗ പ്രണേതാരം<br /> പ്രണതോസ്മി സദാശിവം<ref>'ക്ഷേത്രാചാരങ്ങൾ', കാണിപ്പയ്യൂർ ശങ്കരൻ നമ്പൂതിരിപ്പാട്, പഞ്ചാംഗം പുസ്തകശാല, കുന്നംകുളം</ref> 2. മൃത്യുഞ്ജയ മഹാദേവ ത്രാഹിമാം ശരണാഗതം ജന്മമൃത്യുജരാ രോഗൈ പീഡിതം കർമ്മബന്ധനൈ 3. നമ ശിവായ സാംബായ ഹരയേ പരമാത്മനേ പ്രണതക്ലേശനാശായ യോഗിനാം പതയേ നമ 4. അനായാസേന മരണം വിനാ ദൈന്യേന ജീവനം ദേഹീ മെ കൃപയാ ശംഭോ, ത്വയീ ഭക്തീ മചഞ്ചലാം (ശിവനെ, ഭക്തനായ എനിക്കു അങ്ങയുടെ കാരുണ്യവും കൃപയും കൊണ്ട് ദീനമില്ലാത്ത ജീവിതവും ജീവിതാവസാനം ആയാസപ്പെടാത്ത അപകടരഹിതമായ സുഖമരണവും നൽകേണമേ എന്നാണ് ശിവനോടുള്ള മറ്റൊരു പ്രാർഥന) 5. വിശ്വേശ്വരായ നരകാർണവതാരണായ കർണാമൃതായ ശശിശേഖരധാരണായ കർപൂരകാന്തിധവളായ ജടാധരായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ. ഗൗരിപ്രിയായ രജനീശകലാധരായ കാലാന്തകായ ഭുജഗാധിപകങ്കണായ ഗംഗാധരായ ഗജരാജവിമർദനായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ ഭക്തിപ്രിയായ ഭയരോഗഭയാപഹായ ഉഗ്രായ ദുർഗഭവസാഗരതാരണായ ജ്യോതിർമയായ ഗുണനാമസുനൃത്യകായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ 6. '''ശിവ മംഗളം''' ശങ്കരായ ശങ്കരായ ശങ്കരായ മംഗളം ശങ്കരീ മനോഹരായ ശാശ്വതായ മംഗളം. സുന്ദരേശ മംഗളം സനാതനായ മംഗളം ചിന്മയായ സന്മയായ തന്മയായ മംഗളം. അനന്തരൂപ മംഗളം ചിരന്തനായ മംഗളം നിരഞ്ജനായ മംഗളം പുരഞ്ജനായ മംഗളം. അചഞ്ചലായ മംഗളം അകിഞ്ചനായ മംഗളം ജഗദ് ശിവായ മംഗളം നമഃശിവായ മംഗളം. 7. മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം ഹൈന്ദവ, ശൈവ വിശ്വാസപ്രകാരം മൃത്യു ഭയത്തെ അതിജീവിക്കാൻ, അപകടമുക്തിക്കായി, രോഗനാശത്തിനായി, ശിവന്റെ അനുഗ്രഹത്തിനായി ജപിക്കുന്ന ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ശ്ലോകമാണ് മഹാമൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം. മൃത്യുഭയം അനുഭവിക്കുന്നവർക്ക് മനക്കരുത്തും ജീവരക്ഷയും പ്രദാനം ചെയ്യുന്ന മന്ത്രമാണ് ഇത് എന്നാണ് വിശ്വാസം. മഹാമൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം: ‘ഓം ത്ര്യംബകം യജാമഹെ സുഗന്ധിം പുഷ്ടി വർധനം ഉർവാരുകമിവ ബന്ധനാത് മൃത്യോർ മുക്ഷീയ മാമൃതാത്’ അർഥം- ത്രിലോചനനായ ശിവഭഗവാനെ ഞങ്ങൾ ധ്യാനിക്കുന്നു. സുഗന്ധത്തെയും അഭിവൃദ്ധിയെയും വർധിപ്പിക്കുന്ന അങ്ങ്, വെള്ളരിക്കയെ അതിന്റെ തണ്ടിൽ നിന്നും വേർപെടുത്തുന്നതു പോലെ മരണത്തിൽ നിന്നു ഞങ്ങളെ മോചിപ്പിച്ചാലും, പക്ഷേ അമരത്വത്തിൽ നിന്നല്ല. രോഗങ്ങൾ മാറാനും ദീർഘായുസ്സിനും ധനസമൃദ്ധിക്കും പുത്രപൗത്രാദി സൗഖ്യത്തിനും വിശേഷമാണ് ഈ മന്ത്രജപം എന്ന് ശൈവർ വിശ്വസിക്കുന്നു. അക്ഷര തെറ്റു ഇല്ലാതെ അർഥം മനസ്സിലാക്കി ജപിക്കാൻ സാധിക്കുന്നവർക്ക് ശിവനെ ഗുരുവായി സങ്കല്പിച്ചു ജപിച്ചു തുടങ്ങാം. 108 തവണ ജപിക്കുന്നതാണ് ഉത്തമം. സൗകര്യാർഥം മൂന്ന്, പത്ത് എന്നീ തവണയും ജപിക്കാം. കുറഞ്ഞത് ഒരുതവണ എങ്കിലും ഈ മന്ത്രം ജപിക്കുന്നത് ഗുണകരമാണെന്നാണ് വിശ്വാസം. 7. മഹാ മൃത്യുഞ്ജയ സ്തോത്രം രുദ്രം പശുപതിം സ്ഥാണും നീലകണ്ഠമുമാപതിം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 1 കാളകണ്ഠം കാലമൂർത്തീം കാലാഗ്നിം കാലനാശനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 2 നീലകണ്ഠം വിരൂപാക്ഷം നിർമ്മലം നിരുപദ്രവം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 3 വാമദേവം മഹാദേവം ലോകനാഥം ജഗദ്ഗുരും നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യുകരിഷ്യതി 4 ദേവദേവം ജഗന്നാഥം ദേവേശം വൃഷഭധ്വജം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യുകരിഷ്യതി 5 ത്ര്യക്ഷം ചതുർഭുജം ശാന്തം ജടാമകുട ധാരിണം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 6 ഭസ്മോദ്ധൂളിത സർവ്വാംഗം നാഗാഭരണ ഭൂഷിതം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 7 അനന്തം അവ്യയം ശാന്തം അക്ഷമാലാധരം ഹരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 8 ആനന്ദം പരമം നിത്യം കൈവല്ല്യ പദദായിനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 9 അർദ്ധനാരീശ്വരം ദേവം പാർവ്വതീ പ്രാണനായകം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 10 പ്രളയസ്ഥിതികർത്താരം ആദികർത്താരമീശ്വരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 11 വ്യോമ കേശം വിരൂപാക്ഷം ചന്ദ്രാർദ്ധകൃതശേഖരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 12 ഗംഗാധരം ശശിധരം ശങ്കരം ശൂലപാണിനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോമൃത്യു കരിഷ്യതി 13 സ്വർഗ്ഗാപവർഗദാതാരം സൃഷ്ടിസ്ഥിത്യന്തകാരിണം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 14 കല്പായുർദേഹിമേ പുണ്യം സദായുരരോഗതാ നമാമിശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 15 ശിവേശാനം മഹാദേവം വാമദേവം സദാശിവം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 16 ഉത്പത്തിസ്ഥിതിസംഹാരകർത്താരമീശ്വരം ഗുരും നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 17 മാർക്കണ്ഡേയകൃതം സ്തോത്രം യ പഠേത് ശിവ സന്നിധൗ തസ്യ മൃത്യുഭയം നാസ്തി ന അഗ്നിചോരഭയം ക്വചിത് 18 ശതവൃത്തം പ്രകർത്തവ്യം സങ്കടേകഷ്ടനാശനം ശുചിർഭൂത്വാ പഠേത് സ്തോത്രം സർവ്വസിദ്ധിപ്രദായകം 19 മൃത്യുഞ്ജയ മഹാദേവ ത്രാഹിമാം ശരണാഗതം ജന്മമൃത്യുജരാ രോഗൈ പീഡിതം കർമ്മബന്ധനൈ 20 താവകാസ്ത്വദ് ഗാഥാ പ്രണാതവ ചിദോഹം സദാമൃദാ ഇതി വിജ്ഞാ പ്യ ദേവേശം ത്ര്യംബകാഖ്യം ജപേത് 21 നമ ശിവായ സാംബായ ഹരയേ പരമാത്മനേ പ്രണതക്ലേശനാശായ യോഗിനാം പതയേ നമ 22. == അവലംബം == <references/> == ഇതും കാണുക == * [[അർദ്ധനാരീശ്വരൻ]] * [[നടരാജനൃത്തം]] * [[അഘോരശിവൻ]] * [[ശക്തി]] * [[ഓം നമഃ ശിവായ]] * [[കാലഭൈരവൻ]] {{commonscat|Shiva}} {{Shaivism}} {{Hinduism-stub}} {{ഹിന്ദു ദൈവങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:ത്രിമൂർത്തികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ശൈവം]] abuo1vthycmy2ap7ivkg8brdts652b2 4134489 4134488 2024-11-10T21:46:50Z 92.14.225.204 /* കേരളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ */ 4134489 wikitext text/x-wiki [[File:Sivakempfort.jpg|220x124px|thumb|right|ശിവൻ]]{{prettyurl|Shiva}}{{നിഷ്പക്ഷത}} {{Infobox deity | type = Hindu | image = File:Bholenathji.jpg | caption = Statue of Shiva, Murudeshwara Temple, Karnataka | day = {{hlist|[[Monday]]|[[Thrayodashi]]}} | mantra = *[[Om Namah Shivaya]] *[[Mahamrityunjaya Mantra]] | affiliation = {{hlist|[[Trimurti]]|[[Ishvara]]|[[Parabrahman]]|[[Paramatman]] (Shaivism)}} | deity_of = God of Destruction {{hlist|God of [[Kāla|Time]]|[[Yogeshvara|Lord of Yogis]]|[[Nataraja|The Cosmic Dancer]]|Patron of [[Yoga]], [[Meditation]] and [[Arts]]|Master of Poison and Medicine}} [[Para Brahman|The Supreme Being]] ([[Shaivism]])<ref>{{Cite encyclopedia|title=Hinduism |url=https://books.google.com/books?id=dbibAAAAQBAJ&pg=PA445|year=2008 |encyclopedia=Encyclopedia of World Religions|publisher=Encyclopaedia Britannica, Inc.|isbn=978-1593394912 |pages=445–448}}</ref> | weapon = *[[Trishula]] *[[Pashupatastra]] *[[Parashu]] *[[Pinaka (Hinduism)|Pinaka bow]]{{sfn|Fuller|2004|p=58}} | symbols = {{hlist|[[Lingam]]{{sfn|Fuller|2004|p=58}}|[[Crescent|Crescent Moon]]|[[Tripundra]]|[[Damaru]]|[[Vasuki]]|[[Third eye]]}} | children = {{unbulleted list| *[[Kartikeya]] (son){{sfn|Cush|Robinson|York|2008|p=78}} *[[Ganesha]] (son){{sfn|Williams|1981|p=62}} *''[[:Category:Children of Shiva|See list of others]]''}} | abode = * [[Mount Kailash]]{{sfn|Zimmer|1972|pp=124–126}} *[[Shmashana]] | mount = [[Nandi (Hinduism)|Nandi]]{{sfn|Javid|2008|pp=20–21}} | festivals = {{hlist|[[Maha Shivaratri]]|[[Shravana (month)|Shravana]]|[[Kartik Purnima]]|[[Pradosha]]|[[Teej]]|[[Bhairava Ashtami]]{{sfn|Dalal|2010|pp=137, 186}}}} | other_names = {{hlist|[[Bhairava]]|Mahadeva|[[Mahakala]]|Maheśvara|[[Pashupati]]|[[Rudra]]|Shambhu|Shankara}} | member_of = [[Trimurti]] | consort = [[Parvati]]/[[Sati (Hindu goddess)|Sati]]{{refn|group=note|Sati, the first wife of Shiva, was reborn as Parvati after she immolated herself. According to [[Shaivism]], Parvati has various appearances like [[Durga]] and [[Kali]], her supreme aspect being [[Adi Shakti]]; these are also associated with Shiva. All these goddesses are the same [[Ātman (Hinduism)|Atma (Self)]] in different bodies.{{sfn|Kinsley|1998|p=35}}}} |spouse=[[sati]] {{!}} [[parvati]]}} പുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ആരാധിച്ചു വരുന്ന പിതൃദൈവമാണ് ശിവൻ. [[ഹൈന്ദവം|ഹൈന്ദവവിശ്വാസം]] അനുസരിച്ച് ത്രിമൂർത്തികളിൽപ്പെട്ട ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ദൈവമാണ് '''ശിവൻ, പരമശിവൻ അഥവാ ശ്രീ പരമേശ്വരൻ'''. ([[ദേവനാഗരി]]: शिव; [[IAST]]: {{IAST|Śiva}}). ശിവന്റെ പാതി ശരീരം പരാശക്തി ആയ ഭാഗവതിയുടേതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ശൈവവിഭാഗം പരമശിവനെ പ്രധാനദൈവമായി, ദേവന്മാരുടെ ദേവനായി, മഹാദേവനായി, ഈശ്വരനായി, ദക്ഷിണാമൂർത്തിയായി, പരമാത്മാവായി, ശിവശക്തിയായി ആരാധിക്കുന്നു. ശൈവ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ച സൃഷ്ടി നടത്തിയിരിക്കുന്നത് ശിവശക്തിമാരാണ്. ശിവം എന്നാൽ മംഗളകരം എന്നാണ് അർത്ഥം. ‘ഓം നമഃ ശിവായ’ എന്ന പ്രസിദ്ധമായ പഞ്ചാക്ഷരി മന്ത്രം ശിവാരാധനയ്ക്ക് ഉള്ളതാണ്. എന്നാൽ പരാശക്തിയെ കുറിക്കുന്ന ഹ്രീം എന്ന ശബ്ദവും കൂടി ചേർത്ത് ഓം ഹ്രീം നമഃ ശിവായ എന്നും ജപിക്കാറുണ്ട്. അതിനാൽ ഇതിനെ ശക്തി പഞ്ചാക്ഷരി മന്ത്രം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ഇത് ശിവശക്തിമാർക്കുള്ള ആരാധനയാണ്. പുരാണങ്ങൾ പ്രകാരം ശിവൻ ശരീരത്തിലെ ജീവനും പാർവതി ബലവുമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ശിവ സാന്നിധ്യമില്ലാത്ത ശരീരം ശവസമാനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അപകടങ്ങളും അകാല മരണവും മഹാരോഗങ്ങളും ഒഴിവാകാനും ദീർഘായുസ് ലഭിക്കാനും നിത്യവും മൃത്യുഞ്ജയനായ ശ്രീ പരമേശ്വരനെ ഭജിക്കണം എന്നാണ് ശൈവ, ഹൈന്ദവ വിശ്വാസം. പാർവതി അല്ലെങ്കിൽ പരാശക്തിയെ ആരാധിക്കുന്നതിലൂടെ ഐശ്വര്യവും സമ്പത്തും സർവ മംഗളങ്ങളും ലഭിക്കും എന്നാണ് സങ്കല്പം. നിത്യവും ശിവാരാധന ചെയ്യുന്ന ഭക്തർ മരണാനന്തരം ശിവനായി തീരുന്നുവെന്നും കൈലാസത്തിൽ ശിവനിൽ ലയിച്ചു മോക്ഷം പ്രാപിക്കുന്നുവെന്നുമാണ് വിശ്വാസം. ഇന്ത്യയിൽ മിക്കവാറും എല്ലായിടത്തും ചെറുതും വലുതുമായ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ കാണാം. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ശിവക്ഷേത്രം വാരാണസി അഥവാ കാശി വിശ്വനാഥക്ഷേത്രം ആണെന്ന് പറയാം. കേരളത്തിൽ തൃശൂർ വടക്കുംന്നാഥ ക്ഷേത്രം, വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രം, എറണാകുളം ശിവക്ഷേത്രം, ഏറ്റുമാനൂർ ശിവക്ഷേത്രം, കോഴിക്കോട് തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയവ അതി പ്രസിദ്ധമായ ശൈവ ആരാധനാ കേന്ദ്രങ്ങളാണ്. കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം, അങ്ങാടിപ്പുറം തിരുമാന്ധാകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയ ഇടങ്ങളിലും തുല്യ പ്രാധാന്യത്തോടെ ശിവാരാധന കാണാം. ശിവപാർവതിമാർ സന്തോഷത്തോടെ ഇരിക്കുന്ന പ്രദോഷകാലമായ വൈകുന്നേരം 5.45 മുതൽ ഹൈന്ദവ വിശ്വാസികൾ വീടുകളിൽ സന്ധ്യക്ക്‌ നിലവിളക്ക് തെളിയിക്കുന്ന ചടങ്ങുകൾ കാണാം. നിലവിളക്ക് ആകട്ടെ ശിവശക്തിമാരുടെ പ്രതീകം ആയി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="Flood 1996, p. 17">{{harvnb|Flood|1996|pp=17, 153}}</ref><ref>{{cite book|author=K. Sivaraman|title=Śaivism in Philosophical Perspective: A Study of the Formative Concepts, Problems, and Methods of Śaiva Siddhānta |url=https://books.google.com/books?id=I1blW4-yY20C&pg=PA131 |year=1973|publisher=Motilal Banarsidass |isbn=978-81-208-1771-5|page=131}}</ref> ശൈവ, ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം ത്രിമൂർത്തികളിൽ സംഹാരത്തിന്റെ, മൃത്യു വിജയത്തിന്റെ, ആയുസിന്റെ, മംഗളങ്ങളുടെ അഥവാ ലയനത്തിന്റെ ദൈവമായാണ് ശിവനെ പരാമർശിക്കുന്നത്. ചില വിശ്വാസ സംഹിതകൾ പ്രകാരം സമ്പത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ ദൈവവും ശിവൻ തന്നെയാണ്.<ref name="Zimmer 1972 p. 124">Zimmer (1972) pp. 124-126</ref><ref>Jan Gonda (1969), [https://www.jstor.org/stable/40457085 The Hindu Trinity], Anthropos, Bd 63/64, H 1/2, pages 212–226</ref> ശൈവസംബ്രദായത്തിലെ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ചം നിർമ്മിക്കുന്നതും പരിപാലിക്കുന്നതും പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്നതും സംഹരിക്കുന്നതും എല്ലാം ശിവനും ശക്തിയും ചേർന്നാണ്. വിശ്വാസികൾ പൊതുവേ ആയുസിന്റെ ദൈവമായാണ് മഹാദേവനെ കണക്കാക്കുന്നത്. അതിനാൽ ശിവനെ മൃത്യുഞ്ജയൻ അഥവാ മൃത്യുവിജയി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മരണഭയം അകലുവാനും, ദീർഘായുസ് ഉണ്ടാകുവാനും, അപകടങ്ങൾ, അകാലമരണം എന്നിവ ഒഴിയുവാനും, മഹാരോഗങ്ങൾ അകലുവാനും ഹൈന്ദവർ മൃത്യുഞ്ജയനായ ശിവനെ ആരാധിച്ചു വരുന്നു. രോഗനാശകരനായ ശിവനെ വൈദ്യനാഥൻ എന്ന് വിശ്വാസികൾ വിളിക്കുന്നു.{{Sfn|Arvind Sharma|2000|p=65}}{{Sfn|Issitt|Main|2014|pp=147, 168}}{{Sfn|Flood|1996|p=151}} ശക്തി സമ്പ്രദായത്തിലെ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ച ഊർജ്ജവും ക്രിയാത്മക ശക്തിയും ആദിപരാശക്തി എന്ന സർവേശ്വരിയാണ്. ശിവന്റെ ഭാര്യയും ശക്തിസ്വരൂപിണിയുമായ [[പാർവ്വതി]] അഥവാ [[ദുർഗ്ഗ]] തന്നെയാണ് ഈ ഭഗവതി. ശ്രീ പാർവ്വതി പരമശിവന്റെ തുല്യ പൂരക പങ്കാളിയും സാക്ഷാൽ ജഗദീശ്വരിയുമാണ് എന്ന് ശൈവപുരാണങ്ങൾ വർണ്ണിക്കുന്നു. അതിനാൽ ഇരുവരെയും ചേർത്തു ശിവശക്തി എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ആദിശിവനും ആദിശക്തിയും ചേർന്നാണ് പ്രപഞ്ച സൃഷ്ടി നടത്തിയതെന്നും മറ്റ് ദേവീദേവന്മാർ എല്ലാം ശിവശക്തികളിൽ നിന്നും ഉടലെടുത്തവരാണെന്നും ശൈവർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ ഒരു ശരീരത്തിലെ ജീവൻ തന്നെ ആണെന്നും പാർവതി ക്രിയാത്മക ശക്തി ആണെന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. അതിനാൽ ശിവൻ (ജീവൻ നഷ്ടപ്പെട്ട) ഇല്ലാത്ത ശരീരം 'ശവം ' എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപെട്ട ശിവ ക്ഷേത്രവും തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രവുമാണ് വാരാണസിയിലെ (കാശി) വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം. ലോകത്തിന്റെ നാഥൻ എന്ന അർത്ഥത്തിൽ 'വിശ്വനാഥൻ' എന്ന പേര് ശിവന്റെ പര്യായ പദമാണ്. വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ വിശ്വാസികൾ മൃതദേഹങ്ങൾ സംസ്കരിച്ചതിനു ശേഷം മിച്ചം വരുന്നതിൽ അല്പം ഭസ്മം കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രത്തിൽ അഭിഷേകം ചെയ്യുന്നതായി കാണാം. ഇങ്ങനെ ചെയ്യുന്നത് പരേതാത്മാവിന്റെ പാപങ്ങൾ ക്ഷമിക്കപ്പെടുവാനും ആ വ്യക്തിക്ക് ശിവലോകത്തിൽ ഭഗവാന്റെ സന്നിധിയിൽ മോക്ഷ പ്രാപ്തി ഉണ്ടാകുവാൻ സഹായിക്കും എന്നാണ് വിശ്വാസം.{{sfn|David Kinsley|1988|p=50, 103–104}}{{sfn|Tracy Pintchman|2015|pp=113, 119, 144, 171}} സ്മാർത്ത പാരമ്പര്യത്തിലെ പഞ്ചതാനപൂജയിലുള്ള അഞ്ച് തുല്യ ദൈവങ്ങളിൽ ഒരാളാണ് ശിവൻ. ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം മരണമില്ലാത്തവൻ ആയതിനാലും യമനെ സംഹരിച്ചതിനാലും ഭഗവാന് മൃത്യുഞ്ജയൻ എന്നു നാമമുണ്ട്. ശിവ പുരാണപ്രകാരം മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം ചൊല്ലി പ്രാർഥിക്കുന്നവരുടെ തലയിലെഴുത്തായി അപമൃത്യുവോ മാരക പീഡയോ ഉണ്ടെങ്കിൽ മൃത്യുഞ്ജയനായ ഭഗവാൻ അതിനെ മാറ്റി ആ ഭക്തർക്ക് ആയുരാരോഗ്യ സൗഖ്യവും ദീർഘായുസ്സും നൽകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. ശിവഭഗവാൻറെ അംഗരാഗം ഭസ്മമാണ്. ഭസ്മം സംഹാരത്തിൻറെ ചിഹ്നവും തത്ത്വവുമാണ്. ഏതൊരു ശിവ ഭക്തനാണോ നിഷ്കളങ്ക ഭക്തിയാൽ ശിവനെ ഭജിക്കുന്നത്, ആ ഭക്തൻ മരിച്ചാൽ ആ ചുടലക്കളത്തിൽ ശിവഭഗവാൻ എത്തി ആ ഭക്തൻറെ ശവഭസ്മം നെറ്റിയിൽ അണിയുമെന്നും അങ്ങനെ അണിഞ്ഞാൽ ആ ആത്മാവിന് ഇനിയൊരു ജന്മം ഇല്ലാതെ ശിവചൈതന്യത്തിൽ ലയിച്ച് മോക്ഷം നേടുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഇതാണ് ഭഗവാൻറെ ശവഭസ്മ ധാരണത്തിൻറേയും ശ്മശാന വാസത്തിൻറേയും തത്ത്വാർത്ഥം. സ്ഥിരമായി ഭസ്മം ധരിച്ചുകൊണ്ട് ശിവക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തുന്ന ഭക്തരുടെ അപമൃത്യു മാഞ്ഞു പോകുമെന്നും ആ ഭക്തരോട് ഭഗവാന് അതിരറ്റ ഭക്തവാത്സല്യം ഉണ്ടാകുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. <ref name="Flood 1996, p. 17" /> കേരളത്തിലെ നമ്പൂതിരി ഇല്ലങ്ങളിലെ തേവാരമൂർത്തികളിൽ ഒന്നാണ് ശിവൻ. ശിവലിംഗവും സാളഗ്രാമവും ആരാധിയ്ക്കാത്ത നമ്പൂതിരി തറവാടുകൾ അപൂർവ്വമാണ്. കേരളത്തിലെ മിക നമ്പൂതിരി ഇല്ലങ്ങളിലേയും ആരാധനാ മൂർത്തികളിൽ ശിവലിംഗം ഉണ്ടാവാറുണ്ട്. പ്രസിദ്ധ നമ്പൂതിരി ഗൃഹങ്ങളായ ആഴ്വാഞ്ചേരി മന, കൊളത്താപ്പള്ളി മന, കണ്ണമംഗലം മന, കുറുമാത്തൂർ മന, കൽപ്പുഴ മന, കൈനിക്കര തെക്കേടത്ത് മന, കൈനിക്കര വടക്കേടത്ത് മന, കല്ലൂർ മന, അണ്ടലാടി മന, കാലടി മന, പെരിണ്ടിരി ചേന്നാസ്, പുഴക്കര ചേന്നാസ്, എളേടത്ത് മന, കരുമത്താഴത്ത് മണ്ണൂർ മന, കരുവാട്ട് പട്ടത്ത്, മുല്ലപ്പള്ളി പട്ടേരി, മുല്ലപ്പള്ളി മന, മുല്ലമംഗലം പള്ളിപ്പാട്ട് മന, മുല്ലമംഗലം മന, പുതുവായ മന, പയ്യൂർ മന,കടലായിൽ മന , മുണ്ടയൂർ മന, പൂങ്ങാട്ട് മന, ആമയൂർ മണ്ണൂർ മന, മംഗലം മന, പന്തൽ മന, നാകേരി മന, വടക്കേടത്ത് മന, വരിക്കാശ്ശേരി മന, പെരിമ്പള്ളി മന, മഴുവഞ്ചേരി മന, കൂറ്റംമ്പിള്ളി മന, പന്തൽ മന,തൊഴുവാനൂർ മന, ഏർക്കര മന,കപ്പിയൂർ മന, കപ്ലീങ്ങാട്ട് മന, താമറ്റൂർ മന, മൂത്തേടത്ത് മന, പാടേരി മന തുടങ്ങി അനവധി ഇല്ലങ്ങളിലെ തേവാരമൂർത്തിയാണ് ശിവൻ. == ശൈവ വിശ്വാസം == ശൈവസംബ്രദായം അനുസരിച്ച് ദൈവത്തിന്റെ പരമോന്നതരൂപം രൂപമില്ലാത്തതും പരിധിയില്ലാത്തതും അതിരില്ലാത്തതും മാറ്റമില്ലാത്തതുമായ കേവല ബ്രഹ്മമാണ്.<ref name="Stella_param">{{harvnb|Kramrisch|1981| pp=184–188}}</ref> പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ പ്രഥമമായ ആത്മൻ (ആത്മാവാണ്) ഇത്. പാർവതിയാകട്ടെ സർവയിടത്തും നിറഞ്ഞ പ്രകൃതിയും.<ref name="Davis_param">Davis, pp. 113–114.</ref>{{sfn|William K. Mahony|1998|p=14}}{{Sfn|Arvind Sharma|2000|p=65}} ഭയങ്കരമായതും ദയനിറഞ്ഞതുമായ അനേകം വിവരണങ്ങൾ ശിവനെപ്പറ്റി ഉണ്ട്. ദയാപരമായ വിവരണങ്ങളിൽ കൈലാസ പർവതത്തിൽ<ref name="Zimmer 1972 p. 124"/> സന്യാസ ജീവിതം നയിക്കുന്ന യോഗിയായും കൂടാതെ ഭാര്യ പാർവതിയും മക്കളായ ഗണേശനും കാർത്തികേയനും ഉള്ളൊരു ഗൃഹസ്ഥാശ്രമി എന്ന നിലയിലും അദ്ദേഹത്തെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. എന്നാൽ ഭയാനകമായ ചിത്രീകരണങ്ങളിൽ, പലപ്പോഴും ദുഷ്ടശക്തികളെ കൊല്ലുന്നതായി ചിത്രീകരിക്കുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ “മംഗളകാരി” എന്ന് അർത്ഥമുണ്ട്. “അൻപേ ശിവം” എന്നാൽ സ്നേഹമേ ശിവം എന്നാണ് അർത്ഥം. ത്രിമൂർത്തികൾ ഉൾപ്പെടെ അഞ്ചുമുഖങ്ങളും ചേർന്ന ബ്രഹ്മം അഥവാ പരബ്രഹ്മം ശിവനാകുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ മംഗളകരമായത്, സത്യമായത്, സുന്ദരമായത് എന്നാണ് അർത്ഥം. ശിവന്റെ അഞ്ച് മുഖങ്ങൾ തന്നെ ആണ് സൃഷ്ടി, സ്ഥിതി, സംഹാരം, തിരോധാനം, അനുഗ്രഹം എന്നീ പഞ്ചകൃത്യങ്ങൾക്ക് ആധാരം. അതിനാൽ ശിവനെ പഞ്ച വക്ത്രൻ എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ബ്രഹ്‌മാവ്‌, മഹാവിഷ്ണു, മഹാരുദ്രൻ, മഹേശ്വരൻ, സദാശിവൻ ഇവയാണ് പരബ്രഹ്മമൂർത്തിയായ പരമേശ്വരന്റെ അഞ്ച് മുഖങ്ങൾ. ശിവൻ (മഹാദേവൻ, മഹാകാലേശ്വരൻ, പഞ്ചവക്ത്രൻ) ആദിശിവൻ, ആദിദേവൻ, ആദിയോഗി, ആദിരൂപ, ആദിനാഥ എന്നി അനേക പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. പാർവ്വതി(ദുർഗ്ഗ, കാളി, ലളിതതൃപുര സുന്ദരി) ആദിപരാശക്തി, ആദിശക്തി എന്നി അനേക നാമങ്ങളിലും അറിയപ്പെടുന്നു. ശിവൻ പഞ്ചവക്ത്രൻ ആണ് പഞ്ചകൃത്യങ്ങൾ (സൃഷ്ടി, സ്ഥിതി, സംഹാരം, തിരോധാനം, അനുഗ്രഹം) നിർവ്വഹിക്കുന്നത് ശിവൻ തന്നെ ആണ്.ശൈവ വിശ്വാസ പ്രകാരം ബ്രഹ്മാവ്, വിഷ്ണു, രുദ്രൻ, ഈശ്വരൻ, സദാശിവൻ മഹാശിവന്റെ അഞ്ചു മുഖങ്ങൾ ആകുന്നു. ഈശാനം, തത്പുരുഷം, അഘോരം, വാമദേവം, സദേ്യാജാതം എന്നിങ്ങനെ പഞ്ച മുഖത്തോടുകൂടിയവനാണ് മഹാദേവന്. അനോകം മൂര്ത്തീഭാവങ്ങ ളില് ഭഗവാനെ ആരാധിക്കുന്നു അതില് – തൃപുരാന്തകമൂര്ത്തി, കാമാന്തകമൂര്ത്തി, ഗജാസുരസംഹാരമൂര്ത്തി കാലാരിമൂര്ത്തി, സരഭേശമൂര്ത്തി, ബ്രഹ്മശിവശ്ചേദമ ൂര്ത്തി, ഭൈരവമൂര്ത്തി, വീരഭദ്രമൂര്ത്തി, ജലന്ധരഹരമൂര്ത്തി, അന്തകാസുരവധമൂര് ത്തി, അഘോരമൂര്ത്തി, മഹാകാലമൂര്ത്തി ഇവയാണ് ശിവന്റെ സംഹാരമൂര്ത്തി ഭാവങ്ങള് ഇതിനുപുറമേ സദാശിവന്, മൃത്യുഞ്ജയന്, ദക്ഷിണാമൂര്ത്തി, കീരാതമൂര്ത്തി, അഘോരമൂര്ത്തി, നീലകണ്ഠന്, ചന്ദ്രശേഖരന്, വിശ്വനാഥന്, ശ്രീകണ്ഠന്, ഉമാമഹേശ്വരന്, സ്ഥാണുമലയന്, നടരാജന്, അന്തിമഹാകാളന് എന്നിങ്ങനെ അസംഖ്യം മൂര്ത്തികളെ കേരളീയക്ഷേത്രങ്ങളില് പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട ്ടുണ്ട്. ദക്ഷിണാമൂര്ത്തിഭാവം തന്നെ യോഗദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ജ്ഞാനദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ഭാവഭേദങ്ങളുണ്ട്. ശുകപുരം ഗ്രാമത്തിലെ ദക്ഷിണാമൂര്ത്തി ക്ഷേത്രം പ്രസിദ്ധമാണ്. അര്ജുനനെ പരീക്ഷിക്കുവാനായി കാട്ടാളരൂപം ധരിച്ച ശിവഭാവമാണ് കീരാതമൂര്ത്തിക ്കുള്ളത്. പാറശാല മഹാദേവനും, എറണാകുളത്തപ്പനും കിരാതഭാവത്തിലുള ്ളതാണ്. കാളകൂടവിഷം പാനം ചെയ്ത് നീലകണ്ഠനായ ഭഗനാനെ നീലകണ്ഠനായി ആരാധിക്കുന്ന ക്ഷേത്രങ്ങള് പലതുണ്ട് കേരളത്തില് ചേര്ത്തലക്ക് സമീപം തിരുവിഴക്ഷേത്രത്തില് നീലകണ്ഠനായി ഭഗവാനെ ആരാധിക്കുന്നു. അവിടെ കൈവിഷശാന്തിക്കായി നടക്കുന്ന ചികിത്സ പ്രസിദ്ധമാണ്. കാസര്ഗോഡ് ഉള്ള നീലശേ്വരത്ത് നീലകണ്ഠനെ നീലേശ്വരന് ആയി ആരാധിക്കുന്നു. ഏറ്റുമാനൂരപ്പൻ ആഘോരമൂര്ത്തിയാണ്. തളിപ്പറമ്പിലെ കാഞ്ഞിരങ്ങാട്ട്‌ വൈദ്യനാഥനായി ഭഗവാനെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. തിരുനാവായക്ക് അടുത്തുള്ള പ്രസിദ്ധമായ തൃപ്രങ്ങോട് ശിവന് കാലസംഹാരമൂര്ത്തിയാണ് യമനില് നിന്നും മാര്ക്കണ്ഡേയനെ രക്ഷിച്ചത് ഇവിടെ വച്ചാണ്. കൊല്ലം തൃക്കടവൂരില് ഭഗവാനെ മൃത്യുഞ്ജയനായി ആരാധിക്കുന്നു. വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രത്തില് രാവിലെ ദക്ഷിണാമൂര്ത്തിയായും ഉച്ചയ്ക്ക് കിരാതമൂര്ത്തിയായും വൈകിട്ട് പാര്വ്വതീസമേതനായ പരമേശ്വരനുമായാണ് ഭാവസങ്കല്പ്പം. രാവിലെ ദര്ശനം നടത്തിയാല് ജ്ഞാനവും ഉച്ചക്ക് വിജയവും വൈകിട്ട് സിദ്ധിയുമാണ് ഫലം. അന്നദാനപ്രഭുവായ വൈക്കത്തപ്പന്റെ പ്രധാന വഴിപാട് പ്രാതലാണ്. തൃശൂര് ജില്ലയിലെ പുരാതന ഗുഹാക്ഷേത്രമായ തൃക്കൂര്മഹാദേവക്ഷേത്രത്തില് ദര്ശനം കിഴക്കോട്ടാണെങ്കിലും നടവടക്കുഭാഗത്താണ്. രൌദ്രശിവനായതിനാല് മുന്വശത്ത് നിന്ന് ദര്ശിക്കാന് പാടില്ലാത്തതിനാല് ആണ് നട വടക്കുഭാഗത്തായിരിക്കുന്നത്. അഗ്നിലിംഗമായതിനാല് ഇവിടെ അഭിഷേകമില്ല. മാവേലിക്കര കണ്ടിയൂര് ശിവക്ഷേത്രത്തില് ശിവനെ പാര്വ്വതീശന്, ശ്രീശങ്കരന്, ശ്രീകണ്ഠന്, വിശ്വനാഥന്, മൃത്യുഞ്ജയന് എന്നീ ഭാവങ്ങളില് പ്രധാന്യത്തോടെ പ്രതേ്യകം ശ്രീകോവിലുകളിൽ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രസിദ്ധമായ ശിവക്ഷേത്രമാണ് തിരുവഞ്ചിക്കുളം ശിവക്ഷേത്രം. ശൈവരുടെ 274 ശൈവതിരുപ്പതികളില് കേരളത്തിലുള്ള ഏക ശൈവതിരുപ്പതിയാണിത് കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും കൂടുതല് ഉപദേവതാ പ്രതിഷ്ഠകള് ഉള്ള ക്ഷേത്രവും ഇതാണ്. എറണാകുളം തിരുവൈരാണിക്കുളത്ത് ശിവന് പാര്വ്വതീസമേതനാണ്. ധനുമാസത്തിലെ തിരുവാതിരക്കാലത്ത് മാത്രമേ ഇവിടെ പാര്വ്വതീനട തുറക്കുകയുള്ളു. ചെങ്ങന്നൂരില് പാര്വ്വതീദേവിയെ ഭൂവനേശ്വരീ സങ്കല്പ്പത്തില് പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. 'തൃപ്പൂത്ത്' എന്ന അത്ഭുതകരമായ പ്രതിഭാസം ഈ ദേവിയുടെ പ്രതേ്യകതയാണ്. ശൈവമതത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രാധാന്യമര്ഹിക്കുന്ന മറ്റൊരു രൂപകല്പനയാണ്. അര്ദ്ധനാരീശ്വരന് ശിവനും പാര്വ്വതിയും തമ്മിലുള്ള ഭാര്യാഭര്തൃ ബന്ധത്തിന്റെ ദാര്ഢ്യത്തോടൊപ്പം തന്നെ ഇത് മറ്റൊരു ഉദാത്ത സങ്കല്പ്പത്തിലേക്ക് വരല് ചൂണ്ടുണ്ട് ശക്തിയുമായി ചേരുമ്പോഴാണ് ശിവന് കര്മ്മശേഷിയുണ് ടാകുന്നത്. ഭഗവാന് നേരിട്ട് പ്രത്യക്ഷനായ പന്ത്രണ്ട് ജ്യോതിര്ലിംഗക്ഷേത്രങ്ങള് ഭാരതത്തില് ഉണ്ട് ചന്ദ്രന് മോക്ഷം നല്കി അനുഗ്രഹിച്ച 'സോമനാഥം' ഗുജറാത്തിലെ സൌരാഷ്ട്രത്തിലാണ് ആന്ധ്രാപ്രദേശിലെ ശ്രീശൈലത്തുള്ള 'മല്ലികാര്ജുനം' മധ്യപ്രദേശിലെ ഉജ്ജയിനിയില് ഉള്ള 'മഹാകാളേശ്വരം', മധ്യപ്രദേശിലെതന്നെ മാള്വയിലെ 'ഓംകാരേശ്വരം', മഹാരാഷ്ട്രയിലെ 'വൈദ്യനാഥം' മഹാരാഷ്ട്രയിലെ തന്നെ 'ഭീമശങ്കരം' തമിഴ്നാടിലെ 'രാമേശ്വരം' ഗുജറാത്തിലെ 'നാശേശ്വരം', കാശിയിലെ 'വിശ്വനാഥം' നാസികിലുള്ള 'ത്രയ്യംബകേശ്വരം' ഹിമാലയത്തിലുള്ള 'കേദള്നാഥം', ദൌലത്താബാന്ദിലുള്ള 'ഘുശ്മേശ്വരം' ഇവയാണ് ജ്യേതിര്ലിംഗ ക്ഷേത്രങ്ങൾ == ശിവരൂപം == കഴുത്തിലെ സർപ്പം, അലങ്കരിച്ച ചന്ദ്രക്കല, മുടിയിൽ നിന്ന് ഒഴുകുന്ന ഗംഗാ നദി, നെറ്റിയിലെ മൂന്നാമത്തെ കണ്ണ് , വലത്തെ കയ്യിൽ മഴുവും (പരശു) ഇടത്തെ കൈയിൽ മാൻ കുഞ്ഞും എന്നിവയാണ് ശിവന്റെ പ്രതിരൂപങ്ങൾ. സാധാരണയായി ശിവന് പ്രതിഷ്ഠ ഉണ്ടാകാറില്ല. പകരം ലിംഗത്തിന്റെ രൂപത്തിലാണ് അദ്ദേഹത്തെ ആരാധിക്കുന്നത്.<ref name=Fuller>Fuller, p. 58.</ref> == വിവിധ നാമങ്ങൾ == പ്രാദേശികമായും അല്ലാതെയും ശിവന് ധാരാളം പേരുകൾ ഉണ്ട്. ശിവന്റെ ഓരോ ഭാവങ്ങൾക്കും സമാനമായി പാർവതിക്കും രൂപഭേദങ്ങൾ വർണ്ണിച്ചു കാണുന്നു. ശിവനെ ആദിദേവൻ, മഹാദേവൻ, ദേവാദിദേവൻ, മഹേശ്വരൻ, പരമേശ്വരൻ, ഭുവനേശ്വരൻ, സദാശിവൻ, ഓംകാരം, പരബ്രഹ്മം, പരബ്രഹ്മമൂർത്തി, മഹാലിംഗേശ്വരൻ, ഈശ്വരൻ, മഹാകാലേശ്വരൻ, ത്രിപുരാന്തകൻ, പഞ്ചവക്ത്രൻ, മൃത്യുഞ്ജയൻ, മഹാകാലൻ, കാലകാലൻ, ചണ്ഡികേശ്വരൻ, രാജരാജേശ്വരൻ, വൈദ്യനാഥൻ, മുനീശ്വരൻ, വീരഭദ്രൻ, ഭൈരവൻ അഥവാ കാലഭൈരവൻ, സർവേശ്വരൻ, ജഗദീശ്വരൻ, ജഗന്നാഥ, പരമാത്മാവ്, സുന്ദരേശ്വരൻ, ഭുവനേശ്വരൻ, ജഗന്നാഥൻ, സർവേശ്വരൻ, നടരാജൻ, വൈദ്യനാഥൻ, ശ്രീകണ്ടെശ്വരൻ, നീലകണ്ഠൻ എന്നും പാർവതിയെ ആദിപരാശക്തി, പ്രകൃതി, മൂലപ്രകൃതി, മഹാദേവി, ദുർഗ്ഗ, പരമേശ്വരി, മഹേശ്വരി, ലളിത, മഹാത്രിപുരസുന്ദരി, മഹാകാളി, കാളിക, കാലരാത്രി, ചണ്ഡിക, ചാമുണ്ഡേശ്വരി, ഭുവനേശ്വരി, രാജരാജേശ്വരി, അന്നപൂർണേശ്വരി, സർവേശ്വരി, മഹാമായ, അപർണ്ണ, കാത്യായനി, ഉമ, ഗൗരി, ജഗദംബിക, ഭഗവതി, ഈശ്വരി, ശിവ, ഭവാനി, ശാകംഭരി, ശ്രീമാതാ, ഭൈരവി, മംഗളാദേവി, ഭഗവതി, ശങ്കരി, മീനാക്ഷി, കാമാക്ഷി എന്നി നാമങ്ങളിൽ സ്തുതിക്കുന്നു. അർദ്ധനാരീശ്വരൻ നിർഗുണ പരബ്രഹ്മമായും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. യോഗ, ധ്യാനം, കല, (നൃത്തം, സംഗീതം തുടങ്ങിയവ) എന്നിവയുടെ രക്ഷാധികാരിയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ശിവനെ ആദിയോഗി ശിവ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.<ref name=Shiv_samhita>Shiva Samhita, e.g. translation by Mallinson.</ref><ref name=Varenne>Varenne, p. 82.</ref><ref>Marchand for Jnana Yoga.</ref> == മൃത്യുഞ്ജയൻ == അപകടത്തിൽ നിന്നും, മരണഭയത്തിൽ നിന്നും മുക്തി നേടുന്നതിന് ഹൈന്ദവർ ആരാധിക്കുന്ന ശിവനാണ് മൃത്യുഞ്ജയൻ അഥവാ മൃത്യുഞ്ജയ മൂർത്തി. മരണത്തെ ജയിച്ച ശിവനെ മൃത്യുവിജയി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ജനിച്ചാൽ മരണം ഉറപ്പാണ്. എന്നാൽ ആ മരണം ഒരു വെള്ളരി പഴുത്ത് പാകമെത്തി അതിന്റെ ഞെട്ടിൽ നിന്നും സ്വയം വേറിട്ട് വീഴും പോലെ സ്വാഭാവികമായും ദീർഘമായ ആയുസിന് ശേഷം അതിന് കൽപ്പിച്ചിട്ടുള്ള സമയത്തുമേ സംഭവിക്കാവൂ എന്നാണ് ശിവന് സമർപ്പിച്ചിട്ടുള്ള മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം എന്ന പ്രാർത്ഥന കൊണ്ടു ഉദ്ദേശിക്കുന്നത്. അതിന് മുൻപ് മരണം സംഭവിക്കരുത് എന്നർത്ഥം. അതായത് അകാലമൃത്യു, അപകടമരണം, അവിചാരിത മരണം തുടങ്ങിയവ ഒന്നും സംഭവിക്കരുത് എന്നാണ് ഭഗവാനോടുള്ള പ്രാർത്ഥന. മൃത്യുവിന്റെ നടത്തിപ്പുകാരൻ യമദേവനാണ്. ആ കാലനെയും വരുതിക്ക് നിറുത്തുന്ന ശിവനെ കാലന്റെ കാലൻ അഥവാ കാലകാലൻ, മഹാകാലൻ അഥവാ മഹാകാളൻ എന്നു ഭക്തർ വിളിക്കുന്നു. മഹാകാളന്റെ ശക്തിയാണ് മഹാകാളി. ശിവൻ തന്റെ പരമ ഭക്തനായ മാർക്കണ്ടേയൻ എന്ന ബാലനെ അകാല മരണത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷിക്കുകയും തന്റെ ആയുസ് നിശ്ചയിക്കാൻ അധികാരം നൽകുകയും കീർത്തിയും ഐശ്വര്യവും നൽകി അനുഗ്രഹിക്കുകയും ചെയ്തു എന്ന് ശിവപുരാണം പറയുന്നു. == വിശേഷ ദിവസങ്ങൾ == മഹാശിവരാത്രി, ധനുമാസ തിരുവാതിര എന്നിവ വിശേഷ ദിവസങ്ങൾ. ആഴ്ചയിലെ ഞായർ, തിങ്കൾ, പ്രദോഷ ശനിയാഴ്ച തുടങ്ങിയവ ശിവ ക്ഷേത്ര ദർശനത്തിന് പ്രധാന ദിവസങ്ങൾ. പൊതുവേ ഞായറാഴ്ച ആണ് മഹാദേവന് ഏറ്റവും പ്രധാനമായ ദിവസം. ആദിത്യന്റെ ദിവസമായ ഞായറാഴ്ച ശിവാരാധന നടത്തുന്നത് ആയുസും ഐശ്വര്യവും നൽകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. ആദിത്യന്റെ അധിദൈവം ശിവനാണ്. സൂര്യശംഭു എന്നറിയപ്പെടുന്നു. തിങ്കളാഴ്ച ശിവപാർവതി പ്രധാനമാണ്. പാർവതി സമേതനായ ശിവനാണ് അന്ന് പ്രാധാന്യം. മനഃശാന്തിക്കും, ഇഷ്ട വിവാഹ ജീവിതത്തിനും അന്ന് തിങ്കളാഴ്ച വ്രതവും ശിവപാർവതി ക്ഷേത്ര ദർശനവും ഉത്തമം എന്ന് വിശ്വാസം. പ്രദോഷം വരുന്ന ശനിയാഴ്ചത്തെ ശിവാരാധന സർവദുരിതമുക്തിക്കും ഉത്തമം എന്ന് വിശ്വാസം. പരമശിവൻ കാളകുടം ഭക്ഷിച്ചത് ഒരു ശനിയാഴ്ചയാണ് എന്ന് പുരാണങ്ങൾ പറയുന്നു. അദ്ദേഹം ആനന്ദതാന്ധവമാടിയ ത്രയോദശിയും ചേർന്ന് വരുന്ന പുണ്യദിനമാണ് മഹാപ്രദോഷം. ശനിയാഴ്ച വരുന്ന മഹാപ്രദോഷ ദിനത്തിൽ ശിവക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തിയാൽ അഞ്ചു വർഷം ശിവ ക്ഷേത്രത്തിൽ പോയ ഫലം സിദ്ധിക്കുമെന്നാണ് വിശ്വാസം. തുടർച്ചയായി രണ്ടു ശനിപ്രദോഷങ്ങൾ അനുഷ്ടിച്ചാൽ അർദ്ധനാരീശ്വര പ്രദോഷം എന്നു പറയുന്നു. ശിവനും ശക്തിയും ചേർന്നു അർദ്ധനാരീശ്വരരായിട്ടുള്ളതിനാൽ ദാമ്പത്യ പ്രശ്നങ്ങൾ ഒഴിഞ്ഞു പങ്കാളികൾ ഇണങ്ങിച്ചേരുമെന്നും, വിവാഹതടസ്സങ്ങൾ നീങ്ങുമെന്നും ഐശ്വര്യം ഉണ്ടാകുമെന്നും ആണ് വിശ്വാസം. പ്രദോഷവ്രതം ആപത്തുകൾ അകറ്റുമെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. {{sfn|Flood|1996|p=17}}<ref name="Keayxxvii">Keay, p.xxvii.</ref> ==പ്രതീകാത്മകതയിൽ == [[പ്രമാണം:Gods AS.jpg|250px|right]] [[പ്രമാണം:Siva With Moustache From Archaeological Museum GOA IMG 20141222 122455775.jpg|thumb|right|മീശയുള്ള ശിവന്റെ രൂപം. ഗോവ ആർക്കിയോളജിക്കൽ മ്യൂസിയത്തിൽനിന്ന്.]] ===ഗുണങ്ങൾ=== * '''ശിവരൂപം''': മറ്റുദേവന്മാരിൽനിന്നും വ്യത്യസ്തമായി ജടാധാരിയും ശ്മശാനവാസിയുമാണ് ശിവൻ. ശിവന്റെകയ്യിലെപ്പോഴും തൃശ്ശൂലം കാണപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ ജടയിൽ ചന്ദ്രക്കല വിരാജിക്കുന്നു. ശരീരത്തിൽ രുദ്രാക്ഷമാലയും നാഗങ്ങളും അണിഞ്ഞ നിലയിലാണ് ശിവന്റെ രൂപം. * '''തൃക്കണ്ണ്''' : ശിവന്റെ മറ്റൊരു പ്രത്യേകതയാണ് നെറ്റിയിലുള്ള മൂന്നാമത്തെ [[കണ്ണ്|നേത്രം]]. തൃക്കണ്ണിൽ നിന്നുള്ള അഗ്നികൊണ്ടാണ് ശിവൻ [[കാമദേവൻ|കാമദേവനെ]] ഭസ്മീകരിച്ചത്<ref>For Shiva as depicted with a third eye, and mention of the story of the destruction of Kama with it, see: Flood (1996), p. 151.</ref>. മൂന്നുകണ്ണുകളുള്ളതിനാൽ ശിവൻ ത്രിലോചനൻ(ത്രി= മൂന്ന്; ലോചനം= കണ്ണ്), എന്ന&nbsp;നാമത്തിലും&nbsp; അറിയപ്പെടുന്നു. * '''ചന്ദ്രക്കല''' : ശിവന്റെ ജടാമൗലിയിൽ എപ്പോഴും ചന്ദ്രദേവൻ വിരാജിക്കുന്നു എന്നാണ് വിശ്വാസം<ref>For the moon on the forehead see: Chakravarti, p. 109.</ref>. അതിനാൽതന്നെ ചന്ദ്രശേഖരൻ<ref>For ''{{IAST|śekhara}}'' as crest or crown, see: Apte, p. 926.</ref><ref>For {{IAST|Candraśekhara}} as an iconographic form, see: Sivaramamurti (1976), p. 56.</ref><ref>For translation "Having the moon as his crest" see: Kramrisch, p. 472.</ref> , ചന്ദ്രമൗലി, കലാധരൻ, തിങ്കൾ മന്നൻ തുടങ്ങിയനാമങ്ങൾ ശിവന്റെ പര്യായങ്ങളാണ്. * '''ഭസ്മം''' :ശിവന്റെ ശരീരത്തിൽ ഭസ്മം ലേപനം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. മനുഷ്യരാരും [[മൃത്യു]] എന്ന സത്യത്തിൽനിന്ന് മോചിതരല്ല എന്നും, എന്നാൽ ശിവം അനശ്വരമാണെന്നും ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഭസ്മധാരിയും ശ്മശാനവാസിയുമായ ശിവന്റെ ഒരു രൂപമാണ് [[ഭൈരവൻ]]. * '''ജട''' : ശിവന്റെ [[മുടി|കേശം]] ജടപിടിച്ചതും കെട്ടിവെച്ചിരിക്കുന്നതുമാണ്. ജടാധാരി, വ്യോമകേശൻ എന്നീ നാമങ്ങളും ശിവന്റെ പര്യായങ്ങളാണ്. * '''നീലകണ്ഠം''' : പാലാഴി മഥനത്തിന്റെ ഫലമായി കാളകൂടം എന്ന മാരകവിഷം പുറത്തേക്കു വന്നു. മൂന്നുലോകത്തേയും സംഹരിക്കാൻ ശക്തിയുള്ള വിഷമായിരുന്നു കാളകൂടം. കാളകൂടത്തെ ഉൾക്കൊള്ളാൻ മൃത്യുഞ്ജയനായ ശിവനു മാത്രമേ സാധിക്കുമായിരുന്നുള്ളൂ. ഹാലാഹലം അഥവാ കാളകൂടവിഷം പാനം ചെയ്ത ഭഗവാന്റെ കഴുത്ത് നീലനിറമായി മാറി.<ref>For Shiva drinking the poison churned from the world ocean see: Flood (1996), p. 78.</ref><ref name="Kramrisch, p. 473">Kramrisch, p. 473.</ref> അന്നുമുതൽ ശിവൻ നീലകണ്ഠൻ(സംസ്കൃതം नीलकण्ठഃ) എന്ന നാമത്തിൽ അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. <ref>{{Harvnb|Sharma|1996|p=290}}</ref><ref>See: name #93 in Chidbhavananda, p. 31.</ref> * '''ഗംഗാനദി''' : സ്വർഗ്ഗത്തിലൂടെ ഒഴുകിയിരുന്ന നദിയായിരുന്നു [[ഗംഗ]]. ഭഗീരഥൻ എന്ന് രാജർഷി തന്റെ പൂർവ്വ പിതാമഹന്മാരുടെ പാപം തീർക്കാനായി കഠിനതപം ആരംഭിച്ചു. ഗംഗയെ ഭൂമിയിലെത്തിക്കുക മാത്രമായിരുന്നു അതിനുള്ള ഏക ഉപായം. എന്നാൽ ഗംഗ സ്വർഗ്ഗത്തിൽനിന്നും ഭൂമിയിലേക്ക് പതിച്ചാൽ അതിന്റെ ആഘാതം തടുക്കാൻ ഭൂമിക്കാവില്ല. ആയതിനാൽ സ്വർഗ്ഗത്തിൽ നിന്നും ഭൂമിയിലേക്കു പതിച്ച ഗംഗയെ ശിവൻ തന്റെ ജടയിൽ ബന്ധനസ്ഥയാക്കി. പിന്നീട് ഗംഗാനദി ശിവന്റെ ജടയിൽ നിന്നും ഉദ്ഭവിച്ച് ഭാരതദേശത്തിലൂടെ ഒഴുകി സർവ്വജനങ്ങളുടേയും പാപത്തെ കഴുകി കളഞ്ഞുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു എന്നാണ് വിശ്വാസം.<ref>For alternate stories about this feature, and use of the name {{IAST|Gaṅgādhara}} see: Chakravarti, pp. 59 and 109.</ref><ref>For description of the {{IAST|Gaṅgādhara}} form, see: Sivaramamurti (1976), p. 8.</ref> ഗംഗയെ ജടയിൽ ഉൾക്കൊള്ളുന്നതിനാൽ ഗംഗാധരൻ എന്ന നാമത്തിലും ശിവൻ അറിയപ്പെടുന്നു. * '''നാഗങ്ങൾ''' : നാഗങ്ങളെ ആഭരണമായി ശരീരത്തിലണിയുന്ന ദേവനായാണ് ശിവനെ വർണ്ണിക്കുന്നത്<ref>Flood (1996), p. 151</ref>. [[വാസുകി]] എന്ന നാഗ രാജാവിനെ ശിവൻ എപ്പോഴും കഴുത്തിലണിയുന്നു. അഷ്ട നാഗങ്ങളും ശിവനെ സേവിക്കുന്നു. * '''മാൻ''' : കയ്യിൽ മാനിനെ വഹിക്കുന്ന രൂപത്തിലും ശിവനെ വർണ്ണിക്കാറുണ്ട്. ചിത്തചഞ്ചലതയിൽ നിന്നും ശിവൻ മോചിതനാണ് എന്നാണ് ഇത് പ്രതീകവൽക്കരിക്കുന്നത്. മനുഷ്യന്റെ മനസ്സ് ഒരു ചിന്തയിൽനിന്നും മറ്റൊന്നിലേക്ക് ഒരു മാനിനെപോലെ ചാടിപ്പോകുന്നു. എന്നാൽ ശിവൻ സർവ്വജ്ഞനും നിർവികാരനും നിർവികല്പനുമാണ്. * '''തൃശൂലം''' : ശിവന്റെ സവിശേഷമായ ആയുധമാണ് തൃശൂലം. ശിവന്റെ വലതുകയ്യിലേന്തിയ സത്ത്വഗുണം, തമോഗുണം രജോഗുണം എന്നീ [[ത്രിഗുണങ്ങൾ|ത്രിഗുണങ്ങളെയാണ്]] തൃശ്ശൂലം പ്രതീകവൽക്കരിക്കുന്നത്. പരമാധികാരത്തിന്റെ ചിഹ്നമായും തൃശൂലത്തെ കണക്കാക്കുന്നു. * '''ഢമരു''' : ശിവന്റെ ഇടതുകയ്യിലെ ഢമരു ശബ്ദബ്രഹ്മത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഢമരു നാദത്തിൽ നിന്നാണ് സംസ്കൃതഭാഷ ഉദ്ഭവിച്ചത് എന്നൊരു വിശ്വാസവും നിലനിൽക്കുന്നു. നൃത്തം ചെയ്യുന്ന ശിവന്റെ രൂപം [[നടരാജൻ]] എന്നറിയപ്പെടുന്നു. * '''നന്ദികേശ്വരൻ''' : ശിവന്റെ വാഹനമായ വൃഷഭമാണ് നന്ദി. പശുപതി എന്നൊരു നാമവും ശിവനുണ്ട്. പശു എന്ന വാക്കിന് മൃഗം എന്നാണ് അർഥം. മൃഗങ്ങളുടെയെല്ലാം പാലകൻ എന്നാണ് പശുപതി എന്ന വാക്കുകൊണ്ടുദ്ദേശിക്കുന്നത്. മനുഷ്യരൂപത്തിലും നന്ദിയെ ചിലപ്പോൾ ചിത്രീകരിക്കാറുണ്ട്. ==== ഗണം ==== ഭൂതഗണങ്ങളും പ്രേതങ്ങളും ശിവന്റെ ആജ്ഞാനുവർത്തികളായി കൈലാസത്തിൽ വിരാജിക്കുകയും അഹങ്കാരമില്ലാത്തവരെമാത്രം ശിവസന്നിധിയിൽ (കൈലാസത്തിൽ) പ്രവേശിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ==== കൈലാസം ==== {{main|കൈലാസം}} ഹിന്ദുമത വിശ്വാസപ്രകാരം കൈലാസപർവ്വതം പരമശിവന്റെ വാസസ്ഥലമായി കരുതുന്നു.അദ്ദേഹം തന്റെ പത്നിയായ ശ്രീപാർവ്വതി ദേവിയുമൊത്ത് ധ്യാനത്തിൽ ഇരിക്കുന്ന സ്ഥലമാണ് കൈലാസപർവ്വതം എന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു. വിഷ്ണുപുരാണത്തിൽ കൈലാസപർവ്വതത്തെ കുറിച്ച് പരാമർശമുണ്ട്. പർവ്വതത്തിന്റെ നാലു മുഖങ്ങളിൽ ഓരോന്നും സ്ഫടികം, രത്നം, സ്വർണം, വൈഢൂര്യം എന്നിവകൊണ്ട് നിർമിച്ചതാണെന്ന് പറയുന്നു. കൈലാസപർവതത്തെ വിശ്വത്തിന്റെ തൂണായും പുകഴ്ത്തുന്നു.<ref name="allen">Allen, Charles. (1982). ''A Mountain in Tibet'', pp. 21-22. André Deutsch. Reprint: 1991. Futura Publications, London. ISBN 0-7088-2411-0.</ref> ചൈനയിലെ ടിബറ്റിൽ നീണ്ടുകിടക്കുന്ന ഹിമാലയപർവ്വതത്തിന്റെ ഭാഗമാണ് കൈലാസപർവ്വതം (സംസ്കൃതം :कैलास पर्वतः). എഷ്യയിലെ നീളം കൂടിയ നദികളായ സത്‌ലജ്, ബ്രഹ്മപുത്ര, കർണാലി തുടങ്ങിയ നദികളുടെ ഉത്ഭവ സ്ഥാനത്തിനടുത്താണ് കൈലാസപർവ്വതം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. കൈലാസപർവ്വതത്തിനടുതായി മാനസസരോവരവും രക്ഷാസ്ഥൽ തടാകവും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ദൽഹിയിൽ നിന്നും 865 കിലോമീറ്റർ അകലെ സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്നും ഏതാണ്ട് 6690 മീറ്റർ ഉയരത്തിലാണ് കൈലാസം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ==== കാശി ==== {{പ്രലേ|വാരാണസി}} കാശിയെ ശിവന്റെ നഗരം എന്നാണ്‌ അറിയപ്പെടുന്നത്. ശിവക്ഷേത്രമായ കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രമാണ്‌ ഇവിടത്തെ പ്രധാനപ്പെട്ട ക്ഷേത്രം. ശക്തിപീഠമായ വിശാലാക്ഷി ക്ഷേത്രവും അതോടൊപ്പം നിലകൊള്ളുന്നു. കാശിയുടെ കാവൽദൈവമായ കാലഭൈരവന്റെ ക്ഷേത്രവും കാശിയിൽ കാണാം. ശിവന്റെ ഉഗ്രരൂപമാണ് കാലഭൈരവൻ. ഇവിടെ ഗംഗയുടെ കരയിൽ കൽപ്പടികൾ കെട്ടിയിട്ടുണ്ട്. ഇവയെ ഘാട്ട് എന്നാണ് വിളിക്കുന്നത്. ക്ഷേത്രദർശനത്തിനു മുൻപ് ആളുകൾ ഈ പടികളിൽ നിന്ന് കുളിക്കുന്നു. മരണമടഞ്ഞ ഹിന്ദുക്കളുടെ മൃതദേഹം ദഹിപ്പിക്കുന്നതും ഇത്തരം പടികളിലാണ്. തുടർന്ന് ചിതാഭസ്മം ഗംഗയിൽ ഒഴുക്കുന്നു. ചില ഘാട്ടുകൾക്ക് പ്രത്യേകതകളുമുണ്ട്. ഇവയിൽ ഒന്നിൽ ബ്രഹ്മാവ് പത്തു കുതിരകളെ ബലികൊടുത്തു എന്നും മറ്റൊന്നിൽ പാർവതിയുടെ കമ്മൽ കളഞ്ഞു പോയതെന്നും വിശ്വാസങ്ങളുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിനു സമീപമുള്ള ജ്ഞാനക്കിണറിലാണ്‌ (ജ്ഞാനവാപി) ഇവിടത്തെ യഥാർത്ഥ ശിവലിംഗം എന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. === ശിവലിംഗം === [[പ്രമാണം:Siva Lingam at Jambukesvara temple in Srirangam.JPG|ലഘുചിത്രം|ശ്രീരംഗത്തെ ജംബുകേശ്വര ക്ഷേത്രത്തിലെ ശിവലിംഗം]] ശിവന്റെ പ്രതിരൂപം ആണ് ശിവലിംഗം. ഹിന്ദുക്കൾ ശിവനെ ആരാധിക്കുന്നതിനായി ശിവലിംഗം ഉപയോഗിക്കുന്നു. ലിംഗം "എന്ന വാക്കിന്റെ സംസ്കൃത അർഥം അടയാളം (ചിഹ്നം ) എന്നാണ്. ആദ്യം ഉണ്ടായ മിക്കവാറും എല്ലാ ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിലും ശിവലിംഗത്തിനെയാണ് പൂജ ചെയ്യുക{{തെളിവ്}}. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ശിവലിംഗപ്രതിഷ്ഠയുള്ള ക്ഷേത്രം [[വൈക്കം മഹാദേവക്ഷേത്രം]] ആണ്.{{തെളിവ്}} ശിവന്റെ സ്വയംഭൂലിംഗം ആരാധിക്കുന്ന ക്ഷേത്രമാണ് [[കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ|കൊട്ടിയൂർ മഹാദേവക്ഷേത്രം]]{{തെളിവ്}} == ശൈവസമ്പ്രദായങ്ങൾ == ഹിന്ദുമതത്തിലെ നാല് പ്രധാന വിഭാഗങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പഴക്കമേറിയതാണ് ശൈവസമ്പ്രദായം({{lang-sa|शैव पंथ}}). വൈഷ്ണവം, ശാക്തേയം, [[Smarta Tradition|സ്മാർഥം]] എന്നിവയാണ് മറ്റ് മൂന്ന് വിഭാഗങ്ങൾ. ശൈവസമ്പ്രദായം അനുവർത്തിച്ചുപോരുന്നവരെ ശൈവർ എന്നും വിളിക്കുന്നു. ശൈവവിശ്വാസപ്രകാരം സംപൂർണ്ണ പ്രപഞ്ചത്തിലെ സർവ്വവും ശിവമയമാണ്. ഇന്ത്യയിൽ [[കാശ്മീർ ശൈവിസം]], തമിഴ്നാട് [[നായനാർമാർ]], [[ലിംഗായതം]] എന്നു മൂന്നാൺ പ്രധാന ശൈവമാർഗ്ഗങ്ങൾ {{അവലംബം}}. ശിവനെ സംബന്ധിച്ചുള്ള ഒരു ഹൈന്ദവപുരാണമാണ് [[ശിവപുരാണം]]. == ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ == {{Main|ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ}} ശിവനെ ജ്യോതിർലിംഗ ഭാവത്തിൽ ആരാധിക്കുന്ന 12 ശിവക്ഷേത്രങ്ങളാണിവ {|class="wikitable" |- ! style="background:#ffc569;" colspan="2"| [[ജ്യോതിർലിംഗങ്ങൾ]] ! style="background:#ffc569;"| സ്ഥാനം |- | [[സോമനാഥ്]]||[[പ്രമാണം:Somanatha view-II.JPG|50px]]||[[സൗരാഷ്ട്ര]], [[ഗുജറാത്ത്]] |- | [[മല്ലികാർജ്ജുന ക്ഷേത്രം|മല്ലികാർജ്ജുനം]]||[[പ്രമാണം:Srisailam-temple-entrance.jpg|50px]]||[[ശ്രീശൈലം]], [[ആന്ധ്രാ പ്രദേശ്]] |- | [[മഹാകാലേശ്വർ|മഹാകാലേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Mahakal Temple Ujjain.JPG|50px]]||[[ഉജ്ജയിൻ|ഉജ്ജയിനി]], [[മദ്ധ്യ പ്രദേശ്]] |- | [[ഓംകാരേശ്വർ ക്ഷേത്രം|ഓംകാരേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Omkareshwar.JPG|50px]]|| [[ഇൻഡോർ]], [[മദ്ധ്യ പ്രദേശ്]] |- | [[കേദാർനാഥ് ക്ഷേത്രം|കേദാർനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Kedarnath Temple.jpg|50px]]||കേദാർനാഥ്, [[ഉത്തരാഖണ്ഡ്]] |- | [[ഭീമശങ്കർ ക്ഷേത്രം|ഭീമാശങ്കരം]]||[[പ്രമാണം:Bhimashankar.jpg|50px]]|| [[പൂന]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[വിശ്വനാഥ്|വിശ്വനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Benares A Brahmin placing a garland on the holiest spot in the sacred city by James Prinsep 1832.jpg|50px]]||[[ബനാറസ്]], [[ഉത്തർപ്രദേശ്]] |- | [[ത്രയംബകേശ്വർ ക്ഷേത്രം|ത്രയംബകേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Trimbakeshwar Shiva Temple, Trimbak, Nashik district.jpg|50px]]||[[നാസിക്ക്]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[രാമേശ്വർ|രാമേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:രാമേശ്വരം ക്ഷേത്രകവാടം.jpg|50px]]||[[രാമേശ്വരം]], [[തമിഴ്‌നാട്]] |- | [[ഘൃഷ്ണേശ്വർ|ഘൃഷ്ണേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Grishneshwar Temple.jpg|50px]]||[[എല്ലോറ]], [[മഹാരാഷ്ട്ര]] |- | [[വൈദ്യനാഥ ജ്യോതിർലിംഗം|വൈദ്യനാഥം]]||[[പ്രമാണം:Baba dham.jpg|50px]]||[[ദേവ്ഘർ]], [[ഝാർഖണ്ഡ്‌]] |- | [[നാഗേശ്വർ ജ്യോതിർലിംഗം|നാഗേശ്വരം]]||[[പ്രമാണം:Jageshwar main.JPG|50px]]|| [[ദ്വാരക]], [[ഗുജറാത്ത്]] |} == പഞ്ചഭൂത ക്ഷേത്രങ്ങൾ == തെക്കൻ ഭാരതത്തിലെ അഞ്ചു ക്ഷേത്രങ്ങളിൾ ശിവനെ പഞ്ചഭൂതത്തിലധിഷ്ടിതമായ രൂപത്തിലാണ് ആരാധിക്കുന്നത്. {|class="wikitable" width="60%" |- ! style="background:#ffc569;"| മൂർത്തി ! style="background:#ffc569;"| പ്രകടഭാവം ! style="background:#ffc569;"| ക്ഷേത്രം ! style="background:#ffc569;"| സ്ഥാനം ! style="background:#ffc569;"| സംസ്ഥാനം |- | ജംബുകേശ്വർ||ജലം||ജംബുകേശ്വര ക്ഷേത്രം||[[തിരുവാനായ്കാവൽ]]||[[തമിഴ്നാട്]] |- | അരുണാചലേശ്വർ||അഗ്നി||അണ്ണാമലയാർ ക്ഷേത്രം||തിരുവണ്ണാമല||[[തമിഴ്‌നാട്]] |- | കാളഹസ്തേശ്വരൻ||വായു||[[കാളഹസ്തി ക്ഷേത്രം]]||[[ശ്രീകാളഹസ്തി]]||[[ആന്ധ്രാ പ്രദേശ്]] |- | ഏകാംബരേശ്വർ||ഭൂമി||[[ഏകാംബരേശ്വര ക്ഷേത്രം]]||[[കാഞ്ചീപുരം]]||[[തമിഴ്നാട്]] |- | [[നടരാജൻ]]||ആകാശം||[[ചിദംബരം ക്ഷേത്രം]]||[[ചിദംബരം]]||[[തമിഴ്‌നാട്]] |} == നൂറ്റെട്ട് ശിവാലയങ്ങൾ == മഴുവെറിഞ്ഞ് സമുദ്രത്തിൽ നിന്ന് കേരളഭൂമി വീണ്ടെടുത്ത [[പരശുരാമൻ]] കേരളത്തിന്റെ രക്ഷയ്ക്കും അഭിവൃദ്ധിക്കുമായി [[നൂറ്റെട്ട് ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] സ്ഥാപിച്ചതായാണ് ഐതിഹ്യം. ഇവ നൂറ്റെട്ടു ശിവാലയങ്ങൾ എന്നറിയപ്പെടുന്നു.{{തെളിവ്}} [[തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രം|തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രത്തിൽ]] തുടങ്ങി [[ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവക്ഷേത്രം|ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവക്ഷേത്രത്തിൽ]] അവസാനിയ്ക്കുന്ന നൂറ്റെട്ട് ക്ഷേത്രങ്ങളെയും ഉൾക്കൊള്ളിച്ചുകൊണ്ട് മലയാളത്തിൽ ഒരു സ്തോത്രവുമുണ്ട്. 108 മഹാ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. 1.തൃശ്ശിവപേരൂർ വടക്കുംനാഥ ക്ഷേത്രം 2.ഉദയമ്പേരൂർ ഏകാദശി പെരുംതൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രം 3.രവീശ്വരം മഹാദേവക്ഷേത്രം 4.ശുചീന്ദ്രം സ്ഥാണുമലയ പെരുമാൾ ക്ഷേത്രം 5.ചൊവ്വര ചിദംബരേശ്വര ക്ഷേത്രം 6.മാത്തൂർ ശിവക്ഷേത്രം 7.തൃപ്രങ്ങോട്ട് ശിവക്ഷേത്രം 8.മുണ്ടയൂർ ശിവക്ഷേത്രം 9.തിരുമാന്ധാംകുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അഥവാ തിരുമാന്ധാംകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 10.ചൊവ്വല്ലൂർ ശിവക്ഷേത്രം 11.പാണഞ്ചേരി മഹാദേവക്ഷേത്രം 12.തൃക്കുരട്ടി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം/അന്നമനട മഹാദേവക്ഷേത്രം 13.പുരമുണ്ടേക്കാട്ട് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 14.അവണൂർ ശ്രീകണ്‌ഠേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 15.കൊല്ലൂർ മൂകാംബിക ക്ഷേത്രം (ദേവീക്ഷേത്രമായി പ്രസിദ്ധം) 16.തിരുമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 17.തൃക്കാരിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 18.കുന്നപ്രം കുടപ്പനക്കുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 19.ശ്രീവെള്ളൂർ പെരുന്തട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 20.അഷ്ടമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 21.ഐരാണിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 22.കൈനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 23.ഗോകർണ്ണം മഹാബലേശ്വര ക്ഷേത്രം 24.എറണാകുളം ശിവക്ഷേത്രം 25.പാഴൂർ പെരുംതൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രം 26.അടാട്ട് ശിവക്ഷേത്രം 27. പരിപ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 28. ശാസ്തമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 29. പെരുമ്പറമ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 30. തൃക്കൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 31. പനയൂർ പാലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 32. വൈറ്റില ശിവ-സുബ്രഹ്മണ്യ ക്ഷേത്രം 33. വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം (അഷ്ടമി) 34. കൊല്ലം രാമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 35. രാമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അമരവിള 36. ഏറ്റുമാനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 37. എടക്കൊളം കാഞ്ഞിലശേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 38. ചെമ്മന്തിട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 39. ആലുവ ശിവക്ഷേത്രം (ശിവരാത്രി പ്രസിദ്ധം) 40. തിരുമിറ്റക്കോട്ട് അഞ്ചുമൂർത്തി ക്ഷേത്രം 41. വേളോർവട്ടം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 42. കല്ലാറ്റുപുഴ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 43. തൃക്കുന്ന് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 44. ചെറുവത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 45. പൂങ്കുന്നം ശിവക്ഷേത്രം 46. തൃക്കപാലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, നിരണം 47. തൃക്കപാലീശ്വരം ശിവക്ഷേത്രം കാടാച്ചിറ 48. തൃക്കപാലീശ്വരം ഇരിങ്ങന്നൂർ ശിവക്ഷേത്രം 49. അവിട്ടത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 50. പരുമല പനയന്നാർകാവ് ശിവക്ഷേത്രം അഥവാ പനയന്നാർകാവ് ദേവി ക്ഷേത്രം 51. ആനന്ദവല്ലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 52. കാട്ടാകമ്പാൽ മഹാദേവക്ഷേത്രം 53. പഴയന്നൂർ ശിവക്ഷേത്രം 54. പേരകം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 55. ചക്കംകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 56. വീരാണിമംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 57. ചേരാനല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 58. മണിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 59. കോഴിക്കോട് തളിക്ഷേത്രം 60. കടുത്തുരുത്തി തളിക്ഷേത്രം 61. കൊടുങ്ങല്ലൂർ കീഴ്ത്തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 62. താഴത്തങ്ങാടി തളിക്കോട്ട ക്ഷേത്രം 63. കൊടുങ്ങല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം അഥവാ ശ്രീകുരുംമ്പ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 64. ശ്രീകണ്‌ഠേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 65. തിരുവഞ്ചിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 66. പടനായർകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 67. തൃച്ചാറ്റുകുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 68. ആലത്തൂർ പൊക്കുന്നി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 69. കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 70. തൃപ്പാളൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 71. പെരുന്തട്ട മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 72. തൃത്താല മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 73. തിരുവാറ്റാ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 74. വാഴപ്പള്ളി മഹാക്ഷേത്രം 75. ചങ്ങംകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 76. അഞ്ചുമൂർത്തിമംഗലം ക്ഷേത്രം 77. തിരുനക്കര ശിവക്ഷേത്രം 78. അഷ്ടമിച്ചിറ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 79. പട്ടണക്കാട് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 80. ഉളിയന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 81. കിള്ളിക്കുറിശ്ശി മംഗലം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 82. പുത്തൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 83. ചെങ്ങന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 84. സോമേശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 85. വെങ്ങനല്ലൂർ തിരുവിമ്പിലപ്പൻ മഹാശിവക്ഷേത്രം 86. കൊട്ടാരക്കര പടിഞ്ഞാറ്റിൻകര മഹാദേവക്ഷേത്രം (പ്രസിദ്ധം) 87. കണ്ടിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 88. പാലയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം (നിലവിലില്ല) 89. തളിപ്പറമ്പ് രാജരാജേശ്വര ക്ഷേത്രം 90. നെടുമ്പുര കുലശേഖരനെല്ലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 91. മണ്ണൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 92. തൃശ്ശിലേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 93. ശൃംഗപുരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 94. കരിവെള്ളൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 95. മമ്മിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ഗുരുവായൂർ 96. പറമ്പുന്തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 97. തിരുനാവായ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 98. കാരിക്കോട് കാഞ്ഞിരമറ്റം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 99. നാല്പത്തെണ്ണീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 100.കോട്ടപ്പുറം ശിവക്ഷേത്രം 101.മുതുവറ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 102.വെളപ്പായ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 103.കുന്നത്തളി ശിവക്ഷേത്രം 104.തൃക്കണ്ടിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 105.പെരുവനം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 106.തിരുവാലൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 107.ചിറയ്ക്കൽ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം 108.കൊടുമ്പ് മഹാദേവ ക്ഷേത്രം == കേരളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ == # തൃശൂർ ശ്രീ വടക്കുംനാഥൻ ക്ഷേത്രം # മമ്മിയൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ഗുരുവായൂർ # എറണാകുളം ശിവ ക്ഷേത്രം # ആലുവ ശിവരാത്രി മണപ്പുറം, എറണാകുളം # തിരുവൈരാണിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, ആലുവ # വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # ഏറ്റുമാനൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # തിരുനക്കര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # മലപ്പുറം ത്രിപുരാന്തക ക്ഷേത്രം # തൃപ്പങ്ങോട് ശിവ ക്ഷേത്രം, തിരൂർ, മലപ്പുറം # കൽപ്പാത്തി ശ്രീ വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം, പാലക്കാട് # കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്നാണ്) # തിരുവഞ്ചിക്കുളം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊടുങ്ങല്ലൂർ # തിരുമാന്ധാകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, അങ്ങാടിപ്പുറം, മലപ്പുറം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # ചെങ്ങന്നൂർ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം # കോഴിക്കോട് തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം # ആനന്ദവല്ലീശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം # കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # പാവുമ്പാ കാളി ക്ഷേത്രം, കൊല്ലം (ശിവൻ മുഖ്യ പ്രതിഷ്ഠയിൽ ഒന്ന്) # ഓച്ചിറ പരബ്രഹ്മ ക്ഷേത്രം # കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രങ്ങൾ, കണ്ണൂർ # തളിപ്പറമ്പ് ശ്രീ രാജരാജേശ്വര ക്ഷേത്രം, കണ്ണൂർ # പറശ്ശിനിക്കടവ് ശ്രീ മുത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രം, കണ്ണൂർ # തലശ്ശേരി ശ്രീ ജഗന്നാഥ ക്ഷേത്രം, കണ്ണൂർ # കാഞ്ഞിരങ്ങാട് വൈദ്യനാഥ ക്ഷേത്രം, തളിപ്പറമ്പ്, കണ്ണൂർ # ശ്രീകണ്ടെശ്വരം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # കഴക്കൂട്ടം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # വർക്കല ശിവഗിരി ശിവപാർവതി ക്ഷേത്രം # ചെങ്കൽ മഹേശ്വരം ശിവപാർവതി ക്ഷേത്രം, തിരുവനന്തപുരം # അരുവിപ്പുറം ശിവ ക്ഷേത്രം, നെയ്യാറ്റിൻകര # ആഴിമല ശിവ ക്ഷേത്രം, പുളിങ്കുടി, വിഴിഞ്ഞം, തിരുവനന്തപുരം # കടുത്തുരുത്തി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കോട്ടയം # വൈറ്റില ശിവ-സുബ്രമണ്യ ക്ഷേത്രം, എറണാകുളം # പള്ളുരുത്തി ഭവാനീശ്വര ക്ഷേത്രം, എറണാകുളം # കാസർഗോഡ് ശ്രീ മല്ലികാർജുന ക്ഷേത്രം # തൃശ്ശിലേരി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തിരുനെല്ലി, വയനാട് # പടനായർകുളങ്ങര മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കരുനാഗപ്പള്ളി # നടുവത്തൂർ മഹാശിവക്ഷേത്രം, കൊയിലാണ്ടി, കോഴിക്കോട് # കാഞ്ഞില്ലശ്ശേരി മഹാശിവക്ഷേത്രം, തിരുവങ്ങൂർ, കോഴിക്കോട് # == പ്രാർത്ഥനാ ശ്ലോകങ്ങൾ == 1. ശിവം ശിവകരം ശാന്തം<br /> ശിവാത്മാനം ശിവോത്തമം<br /> ശിവമാർഗ്ഗ പ്രണേതാരം<br /> പ്രണതോസ്മി സദാശിവം<ref>'ക്ഷേത്രാചാരങ്ങൾ', കാണിപ്പയ്യൂർ ശങ്കരൻ നമ്പൂതിരിപ്പാട്, പഞ്ചാംഗം പുസ്തകശാല, കുന്നംകുളം</ref> 2. മൃത്യുഞ്ജയ മഹാദേവ ത്രാഹിമാം ശരണാഗതം ജന്മമൃത്യുജരാ രോഗൈ പീഡിതം കർമ്മബന്ധനൈ 3. നമ ശിവായ സാംബായ ഹരയേ പരമാത്മനേ പ്രണതക്ലേശനാശായ യോഗിനാം പതയേ നമ 4. അനായാസേന മരണം വിനാ ദൈന്യേന ജീവനം ദേഹീ മെ കൃപയാ ശംഭോ, ത്വയീ ഭക്തീ മചഞ്ചലാം (ശിവനെ, ഭക്തനായ എനിക്കു അങ്ങയുടെ കാരുണ്യവും കൃപയും കൊണ്ട് ദീനമില്ലാത്ത ജീവിതവും ജീവിതാവസാനം ആയാസപ്പെടാത്ത അപകടരഹിതമായ സുഖമരണവും നൽകേണമേ എന്നാണ് ശിവനോടുള്ള മറ്റൊരു പ്രാർഥന) 5. വിശ്വേശ്വരായ നരകാർണവതാരണായ കർണാമൃതായ ശശിശേഖരധാരണായ കർപൂരകാന്തിധവളായ ജടാധരായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ. ഗൗരിപ്രിയായ രജനീശകലാധരായ കാലാന്തകായ ഭുജഗാധിപകങ്കണായ ഗംഗാധരായ ഗജരാജവിമർദനായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ ഭക്തിപ്രിയായ ഭയരോഗഭയാപഹായ ഉഗ്രായ ദുർഗഭവസാഗരതാരണായ ജ്യോതിർമയായ ഗുണനാമസുനൃത്യകായ ദാരിദ്ര്യദുഃഖ ദഹനായ നമഃ ശിവായ 6. '''ശിവ മംഗളം''' ശങ്കരായ ശങ്കരായ ശങ്കരായ മംഗളം ശങ്കരീ മനോഹരായ ശാശ്വതായ മംഗളം. സുന്ദരേശ മംഗളം സനാതനായ മംഗളം ചിന്മയായ സന്മയായ തന്മയായ മംഗളം. അനന്തരൂപ മംഗളം ചിരന്തനായ മംഗളം നിരഞ്ജനായ മംഗളം പുരഞ്ജനായ മംഗളം. അചഞ്ചലായ മംഗളം അകിഞ്ചനായ മംഗളം ജഗദ് ശിവായ മംഗളം നമഃശിവായ മംഗളം. 7. മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം ഹൈന്ദവ, ശൈവ വിശ്വാസപ്രകാരം മൃത്യു ഭയത്തെ അതിജീവിക്കാൻ, അപകടമുക്തിക്കായി, രോഗനാശത്തിനായി, ശിവന്റെ അനുഗ്രഹത്തിനായി ജപിക്കുന്ന ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ശ്ലോകമാണ് മഹാമൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം. മൃത്യുഭയം അനുഭവിക്കുന്നവർക്ക് മനക്കരുത്തും ജീവരക്ഷയും പ്രദാനം ചെയ്യുന്ന മന്ത്രമാണ് ഇത് എന്നാണ് വിശ്വാസം. മഹാമൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം: ‘ഓം ത്ര്യംബകം യജാമഹെ സുഗന്ധിം പുഷ്ടി വർധനം ഉർവാരുകമിവ ബന്ധനാത് മൃത്യോർ മുക്ഷീയ മാമൃതാത്’ അർഥം- ത്രിലോചനനായ ശിവഭഗവാനെ ഞങ്ങൾ ധ്യാനിക്കുന്നു. സുഗന്ധത്തെയും അഭിവൃദ്ധിയെയും വർധിപ്പിക്കുന്ന അങ്ങ്, വെള്ളരിക്കയെ അതിന്റെ തണ്ടിൽ നിന്നും വേർപെടുത്തുന്നതു പോലെ മരണത്തിൽ നിന്നു ഞങ്ങളെ മോചിപ്പിച്ചാലും, പക്ഷേ അമരത്വത്തിൽ നിന്നല്ല. രോഗങ്ങൾ മാറാനും ദീർഘായുസ്സിനും ധനസമൃദ്ധിക്കും പുത്രപൗത്രാദി സൗഖ്യത്തിനും വിശേഷമാണ് ഈ മന്ത്രജപം എന്ന് ശൈവർ വിശ്വസിക്കുന്നു. അക്ഷര തെറ്റു ഇല്ലാതെ അർഥം മനസ്സിലാക്കി ജപിക്കാൻ സാധിക്കുന്നവർക്ക് ശിവനെ ഗുരുവായി സങ്കല്പിച്ചു ജപിച്ചു തുടങ്ങാം. 108 തവണ ജപിക്കുന്നതാണ് ഉത്തമം. സൗകര്യാർഥം മൂന്ന്, പത്ത് എന്നീ തവണയും ജപിക്കാം. കുറഞ്ഞത് ഒരുതവണ എങ്കിലും ഈ മന്ത്രം ജപിക്കുന്നത് ഗുണകരമാണെന്നാണ് വിശ്വാസം. 7. മഹാ മൃത്യുഞ്ജയ സ്തോത്രം രുദ്രം പശുപതിം സ്ഥാണും നീലകണ്ഠമുമാപതിം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 1 കാളകണ്ഠം കാലമൂർത്തീം കാലാഗ്നിം കാലനാശനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 2 നീലകണ്ഠം വിരൂപാക്ഷം നിർമ്മലം നിരുപദ്രവം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 3 വാമദേവം മഹാദേവം ലോകനാഥം ജഗദ്ഗുരും നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യുകരിഷ്യതി 4 ദേവദേവം ജഗന്നാഥം ദേവേശം വൃഷഭധ്വജം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യുകരിഷ്യതി 5 ത്ര്യക്ഷം ചതുർഭുജം ശാന്തം ജടാമകുട ധാരിണം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 6 ഭസ്മോദ്ധൂളിത സർവ്വാംഗം നാഗാഭരണ ഭൂഷിതം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 7 അനന്തം അവ്യയം ശാന്തം അക്ഷമാലാധരം ഹരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 8 ആനന്ദം പരമം നിത്യം കൈവല്ല്യ പദദായിനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 9 അർദ്ധനാരീശ്വരം ദേവം പാർവ്വതീ പ്രാണനായകം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 10 പ്രളയസ്ഥിതികർത്താരം ആദികർത്താരമീശ്വരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 11 വ്യോമ കേശം വിരൂപാക്ഷം ചന്ദ്രാർദ്ധകൃതശേഖരം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 12 ഗംഗാധരം ശശിധരം ശങ്കരം ശൂലപാണിനം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോമൃത്യു കരിഷ്യതി 13 സ്വർഗ്ഗാപവർഗദാതാരം സൃഷ്ടിസ്ഥിത്യന്തകാരിണം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 14 കല്പായുർദേഹിമേ പുണ്യം സദായുരരോഗതാ നമാമിശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 15 ശിവേശാനം മഹാദേവം വാമദേവം സദാശിവം നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 16 ഉത്പത്തിസ്ഥിതിസംഹാരകർത്താരമീശ്വരം ഗുരും നമാമി ശിരസാ ദേവം കിം നോ മൃത്യു കരിഷ്യതി 17 മാർക്കണ്ഡേയകൃതം സ്തോത്രം യ പഠേത് ശിവ സന്നിധൗ തസ്യ മൃത്യുഭയം നാസ്തി ന അഗ്നിചോരഭയം ക്വചിത് 18 ശതവൃത്തം പ്രകർത്തവ്യം സങ്കടേകഷ്ടനാശനം ശുചിർഭൂത്വാ പഠേത് സ്തോത്രം സർവ്വസിദ്ധിപ്രദായകം 19 മൃത്യുഞ്ജയ മഹാദേവ ത്രാഹിമാം ശരണാഗതം ജന്മമൃത്യുജരാ രോഗൈ പീഡിതം കർമ്മബന്ധനൈ 20 താവകാസ്ത്വദ് ഗാഥാ പ്രണാതവ ചിദോഹം സദാമൃദാ ഇതി വിജ്ഞാ പ്യ ദേവേശം ത്ര്യംബകാഖ്യം ജപേത് 21 നമ ശിവായ സാംബായ ഹരയേ പരമാത്മനേ പ്രണതക്ലേശനാശായ യോഗിനാം പതയേ നമ 22. == അവലംബം == <references/> == ഇതും കാണുക == * [[അർദ്ധനാരീശ്വരൻ]] * [[നടരാജനൃത്തം]] * [[അഘോരശിവൻ]] * [[ശക്തി]] * [[ഓം നമഃ ശിവായ]] * [[കാലഭൈരവൻ]] {{commonscat|Shiva}} {{Shaivism}} {{Hinduism-stub}} {{ഹിന്ദു ദൈവങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:ത്രിമൂർത്തികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ശൈവം]] lntl4rc8wrjiuer73wo9b01m2pc9utr 0 6056 4134448 4102861 2024-11-10T13:14:47Z 103.170.55.110 4134448 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Sri_Rama_temple_Triprayar}} {{refimprove}} {{Infobox Mandir |image = Triprayar Sri Rama Temple.jpg |caption=തൃപ്രയാർ ശ്രീരാമസ്വാമിക്ഷേത്രം |creator = |proper_name = |date_built = |primary_deity = [[ശ്രീരാമൻ]] (പ്രതിഷ്ഠ [[മഹാവിഷ്ണു]]) |architecture = [[തെക്കേ ഇന്ത്യൻ]], [[കേരളീയ രീതി]] |location =[[തൃപ്രയാർ]], [[തൃശ്ശൂർ ജില്ല]], [[കേരളം]] |coordinates = }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] പ്രസിദ്ധവും പുരാതനവുമായ ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് '''തൃപ്രയാർ ശ്രീരാമസ്വാമിക്ഷേത്രം'''. ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം [[മഹാവിഷ്ണു|മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ]] ഏഴാമത്തെ അവതാരമായ "മര്യാദാ പുരുഷോത്തമൻ" [[ശ്രീരാമൻ|ശ്രീരാമനെ]] [[ഖരൻ|ഖര]]-[[ദൂഷണൻ|ദൂഷണ]]-[[ത്രിശ്ശിരസ്സ്|ത്രിശ്ശിരസ്സുക്കളെയും]] അവരുടെ സൈന്യത്തെയും വധിച്ചശേഷമുള്ള അത്യുഗ്രഭാവത്തിൽ ചതുർബാഹുവായ മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ രൂപത്തിൽ ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിയ്ക്കുന്നു. [[ലക്ഷ്മി|ലക്ഷ്മീദേവിയേയും]] [[ഭൂമി|ഭൂമീദേവിയെയും]] ഭഗവാന്റെ ഇരുവശത്തുമായി പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇവർ [[ഊരകം അമ്മത്തിരുവടി ക്ഷേത്രം|ഊരകത്തമ്മയും]] [[ചേർപ്പ് ഭഗവതിക്ഷേത്രം|ചേർപ്പിലമ്മയുമാണെന്ന്]] വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. [[തൃശ്ശൂർ ജില്ല]]യുടെ പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്തായി [[നാട്ടിക ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|നാട്ടിക ഗ്രാമപഞ്ചായത്തിൽ]] [[തൃപ്രയാർ]] എന്ന സ്ഥലത്ത് [[കരുവന്നൂർ പുഴ]]യുടെ കൈവഴിയായ തീവ്രാനദിയുടെ (ഇന്ന് ഈ നദി [[കനോലി കനാൽ|കനോലി കനാലിന്റെ]] ഭാഗമാണ്) കരയിലാണ് ഈ ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. [[തൃശ്ശൂർ]], [[എറണാകുളം ജില്ല|എറണാകുളം]] ജില്ലകളിലെ പ്രസിദ്ധമായ [[നാലമ്പലം|നാലമ്പലങ്ങളിലെ]] ആദ്യക്ഷേത്രമാണിത്. [[കൂടൽമാണിക്യം ക്ഷേത്രം|ഇരിഞ്ഞാലക്കുട കൂടൽമാണിക്യം ക്ഷേത്രം]], [[തിരുമൂഴിക്കുളം ശ്രീ ലക്ഷ്മണപ്പെരുമാൾ ക്ഷേത്രം]], [[പായമ്മൽ ശത്രുഘ്ന ക്ഷേത്രം|പായമ്മൽ ശത്രുഘ്നസ്വാമിക്ഷേത്രം]] എന്നിവയാണ് മറ്റ് ക്ഷേത്രങ്ങൾ. രാമായണമാസമായ [[കർക്കടകം|കർക്കടകത്തിൽ]] ഉച്ചയ്ക്കുമുമ്പ് ഈ നാല് ക്ഷേത്രങ്ങളിലും ദർശനം നടത്തുന്നത് അത്യുത്തമമായി വിശ്വസിയ്ക്കപ്പെടുന്നു. നിരവധി ആളുകളാണ് തദവസരത്തിൽ ഇതിനായി എത്തിച്ചേരുന്നത്. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ശ്രീരാമക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണിത്. [[തിരുവില്വാമല ശ്രീവില്വാദ്രിനാഥക്ഷേത്രം|തിരുവില്വാമല]]‌, [[കടവല്ലൂർ ശ്രീരാമസ്വാമിക്ഷേത്രം|കടവല്ലൂർ]], [[തിരുവങ്ങാട് ശ്രീരാമസ്വാമിക്ഷേത്രം|തിരുവങ്ങാട്]], [[രാമപുരം ശ്രീരാമസ്വാമിക്ഷേത്രം, കോട്ടയം ജില്ല|പാലാ രാമപുരം ശ്രീരാമസ്വാമിക്ഷേത്രം]], [[ചടയമംഗലം ജടായു രാമക്ഷേത്രം]] എന്നിവയാണ് മറ്റ് പ്രധാന ശ്രീരാമക്ഷേത്രങ്ങൾ. [[ശ്രീകൃഷ്ണൻ|ശ്രീകൃഷ്ണഭഗവാൻ]] [[ദ്വാരക]]യിൽ പൂജിച്ചതാണ് ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ വിഗ്രഹം എന്ന് വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. [[ഗണപതി]] (രണ്ട് പ്രതിഷ്ഠകൾ), [[ദക്ഷിണാമൂർത്തി]] ([[ശിവൻ|പരമശിവൻ]]), [[അയ്യപ്പൻ|ധർമ്മശാസ്താവ്]], ശ്രീകൃഷ്ണൻ (ഗോശാലകൃഷ്ണസങ്കല്പത്തിൽ), [[ഹനുമാൻ]], [[ചാത്തൻ]] ([[വിഷ്ണുമായ]]) എന്നിവരാണ് ഇവിടത്തെ ഉപദേവതകൾ. [[വൃശ്ചികം|വൃശ്ചികമാസത്തിലെ]] കറുത്ത [[ഏകാദശി]] ദിവസം ഇവിടെ നടക്കുന്ന '''തൃപ്രയാർ ഏകാദശി മഹോത്സവം''' വളരെ വിശേഷമാണ്. [[മീനം|മീനമാസത്തിലെ]] [[ആറാട്ടുപുഴ പൂരം|ആറാട്ടുപുഴ പൂരത്തിന്]] നെടുനായകത്വം വഹിയ്ക്കുന്നത് 'തൃപ്രയാർ തേവർ', 'തൃപ്രയാറപ്പൻ' എന്നീ പേരുകളിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഇവിടത്തെ ശ്രീരാമസ്വാമി തന്നെയാണ്. [[കൊച്ചിൻ ദേവസ്വം ബോർഡ്|കൊച്ചിൻ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ]] കീഴിലാണ് ഈ മഹാക്ഷേത്രം. == ഐതിഹ്യങ്ങൾ == === സ്ഥലനാമം=== *[[വാമനൻ|വാമനാവതാരവേളയിൽ]] ഭഗവാൻ ത്രിവിക്രമനായി വളർന്നുവന്നപ്പോൾ ഭഗവാന്റെ ഒരു പാദം [[സത്യലോകം|സത്യലോകത്തിലെത്തി]]. [[ബ്രഹ്മാവ്]] പരിഭ്രമിച്ച് തൻറെ കമണ്ഡലുവിലുള്ള തീർത്ഥമെടുത്ത് ഭഗവല്പാദത്തിൽ അഭിഷേകം ചെയ്തു. ആ തീർത്ഥജലം അവിടെ നിന്നൊഴുകിയപ്പോൾ കുറെ ഭാഗം ഭൂമിയിലും പതിച്ചു എന്നാണ് ഐതിഹ്യം. ആ തീർത്ഥജലമാണത്രെ “തൃപ്രയാർ“ ആയത്. “തിരുപാദം കഴുകിയത് ആറായി” തീർന്നപ്പോൾ അത് “തിരുപ്പാദയാറായി” അത് ശോഷിച്ച് തൃപാദയാറും തൃപ്രയാറും ആയി. *തൃപ്രയാറപ്പന് അഭിഷേകത്തിനായി [[വരുണൻ]] കൊടുത്തയച്ച തീർത്ഥവുമായെത്തിയ ഗംഗാനദി, അഭിഷേകത്തിനു ശേഷം തിരികെ പോകാൻ വിസമ്മതം പ്രകടിപിച്ച് ഭഗവാനുചുറ്റും പ്രദക്ഷിണം ചെയ്തുകൊണ്ടിരുന്നു. ഈ സമയം ദർശനത്തിനായി വന്ന ഭക്തർക്ക് ക്ഷേത്രത്തിലെത്താൻ തീരെ നിവൃ‌ത്തിയില്ലാതായി. അപ്പോൾ ഭഗവാൻ നദിയുടെ ഗതി തിരിച്ചു വിടുകയും, അങ്ങനെ തിരിച്ചു വിട്ട ആറ് എന്ന അർത്ഥത്തിൽ "തിരു-പുറൈ‌-ആറ്" എന്നു വിശേഷിപ്പിക്കുകയുയും, പിന്നീട് തൃപ്രയാർ ആയി മാറുകയും ചെയ്തു. *മറ്റൊരു ഐതിഹ്യമനുസരിച്ച് പുറയൻ എന്ന ദ്രാവിഡദേവനുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തി തിരുപ്പുറയാർ എന്ന് സ്ഥലം അറിയപ്പെടുകയും, പിന്നീട് അത് ലോപിച്ച് തൃപ്രയാറാകുകയും ചെയ്തു. === പ്രതിഷ്ഠ=== ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെയും നാലമ്പലങ്ങളിലെ മറ്റ് മൂന്നിടത്തെയും വിഗ്രഹങ്ങൾ [[ദ്വാപരയുഗം|ദ്വാപരയുഗത്തിൽ]] ശ്രീകൃഷ്ണഭഗവാന്റെ പൂജയേറ്റുവാങ്ങിയ വിഗ്രഹങ്ങളാണ്. നാലുഭാഗത്തും പർവ്വതങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട ദ്വാരകാപുരിയിൽ നാലിടത്തും ദശരഥപുത്രന്മാർക്കായി ക്ഷേത്രങ്ങൾ പണിതിരുന്നു. കിഴക്കേ അറ്റത്തെ രൈവതകപർവ്വതത്തിലുള്ള ക്ഷേത്രത്തിൽ ശ്രീരാമനെയും വടക്കേ അറ്റത്തെ വേണുമന്ദപർവ്വതത്തിലുള്ള ക്ഷേത്രത്തിൽ ഭരതനെയും പടിഞ്ഞാറേ അറ്റത്തെ സുകക്ഷപർവ്വതത്തിലുള്ള ക്ഷേത്രത്തിൽ ലക്ഷ്മണനെയും തെക്കേ അറ്റത്തെ ലതാവേഷ്ടപർവ്വത്തിലുള്ള ക്ഷേത്രത്തിൽ ശത്രുഘ്നനെയും പ്രതിഷ്ഠിച്ചു. കൂടാതെ ദ്വാരകാപുരിയുടെ ഒത്ത നടുക്ക് ഒരു മഹാവിഷ്ണുക്ഷേത്രവുമുണ്ടായിരുന്നു. അവിടത്തെ പ്രതിഷ്ഠ ശ്രീകൃഷ്ണഭഗവാന്റെ പൂർവ്വികർ മൂന്നുജന്മങ്ങളിൽ പൂജിച്ചിരുന്ന അതിദിവ്യമായ മഹാവിഷ്ണുവിഗ്രഹമായിരുന്നു. ദിവസവും രാവിലെ പത്നിമാരായ [[രുക്മിണി|രുക്മിണീദേവിയ്ക്കും]] [[സത്യഭാമ|സത്യഭാമാദേവി]]യ്ക്കുമൊപ്പം ഭഗവാൻ ഈ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ദർശനം നടത്തിവന്നു. ദ്വാപരയുഗാന്ത്യത്തിൽ ഭഗവാൻ സ്വർഗ്ഗാരോഹണം ചെയ്തതിനെത്തുടർന്ന് ദ്വാരക കടലടിച്ചുപോയി. ആ മഹാപ്രളയത്തിൽ അവശേഷിച്ചത് ഭഗവദ്പൂജയേറ്റുവാങ്ങിയ അഞ്ച് ദിവ്യവിഗ്രഹങ്ങൾ മാത്രമാണ്. അവയിലെ മഹാവിഷ്ണുവിഗ്രഹം [[കലിയുഗം|കലിയുഗാരംഭത്തിൽ]] ദേവഗുരുവായ [[ബൃഹസ്പതി]]യും [[വായു|വായുദേവനും]] ചേർന്ന് പ്രതിഷ്ഠിച്ചയിടം പിന്നീട് [[ഗുരുവായൂർ]] എന്ന പേരിൽ പ്രസിദ്ധമായി. എന്നാൽ, ദശരഥപുത്രന്മാരുടെ വിഗ്രഹങ്ങൾ പിന്നെയും ഒരുപാടുകാലം കടലിനടിയിൽ തന്നെ കിടന്നു. ഒരിയ്ക്കൽ, [[അറബിക്കടൽ|അറബിക്കടലിൽ]] മീൻ പിടിയ്ക്കാൻ പോയ മുക്കുവന്മാരുടെ വലകളിൽ ഈ വിഗ്രഹങ്ങൾ പെട്ടുപോയി. അവർ ഈ വിഗ്രഹങ്ങൾ നാട്ടിലെ പ്രമാണിയായിരുന്ന വാക്കയിൽ കൈമളെ ഏല്പിച്ചു. ഒരു ജ്യോത്സ്യർ കൂടിയായിരുന്ന കൈമൾ പ്രശ്നം വച്ചുനോക്കിയപ്പോൾ അവ ദ്വാപരയുഗത്തിൽ ശ്രീകൃഷ്ണഭഗവാന്റെ പൂജയേറ്റുവാങ്ങിയ ദശരഥപുത്രന്മാരുടെ വിഗ്രഹങ്ങളാണെന്ന് മനസ്സിലായി. തുടർന്ന് അദ്ദേഹം മന്ത്രശക്തിയുപയോഗിച്ച് വിഗ്രഹങ്ങളിൽ നിന്ന് നാല് പ്രാവുകളെ സൃഷ്ടിച്ചു. അവ ചെന്നിരിയ്ക്കുന്ന സ്ഥലങ്ങളിൽ അതത് വിഗ്രഹങ്ങൾ പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാനും ഉത്തരവായി. ശ്രീരാമവിഗ്രഹത്തിൽ നിന്നുവന്ന പ്രാവ് ചെന്നിരുന്നത് കരുവന്നൂർപ്പുഴയുടെ കൈവഴിയായ തീവ്രാനദിയുടെ (തൃപ്രയാർപ്പുഴ) തീരത്താണ്. ഭരതവിഗ്രഹത്തിൽ നിന്നുവന്ന പ്രാവ് കുലീപനീതീർത്ഥക്കരയിലെ കൂടൽമാണിക്യത്തും ലക്ഷ്മണവിഗ്രഹത്തിൽ നിന്നുവന്ന പ്രാവ് [[ചാലക്കുടിപ്പുഴ]]യുടെ തീരത്തെ [[മൂഴിക്കുളം|മൂഴിക്കുളത്തും]] ശത്രുഘ്നവിഗ്രഹത്തിൽ നിന്നുവന്ന പ്രാവ് കൂടൽമാണിക്യത്തിനടുത്ത് പായമ്മലിലും ചെന്നിരുന്നു. ഇവിടങ്ങളിലെല്ലാം തുടർന്ന് നാല് മഹാക്ഷേത്രങ്ങൾ ഉയർന്നുവന്നു. രാമായണമാസമായ കർക്കടകത്തിൽ ഉച്ചപ്പൂജയ്ക്കുമുമ്പ് ഈ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ തൊഴുതുവരുന്നത് മഹാപുണ്യമായി വിശ്വസിച്ചുപോരുന്നു. === വെടിവഴിപാട് === ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന വഴിപാടായ വെടിവഴിപാടിന്റെ പ്രാധാന്യവും ഒപ്പം പ്രധാനപ്രതിഷ്ഠയുടെ ശക്തിയും കാണിക്കുന്ന ഒരു ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തന്റെ പടയോട്ടത്തിനിടയിൽ [[ടിപ്പു സുൽത്താൻ]] തൃപ്രയാർ ക്ഷേത്രപരിസരത്തെത്തിയപ്പോൾ അതിഘോരമായ വെടിശബ്ദം കേൾക്കാനിടയായി. സമീപവാസികളോടന്വേഷിച്ചപ്പോൾ അത് തൃപ്രയാർ ക്ഷേത്രത്തിലെ ശ്രീരാമസ്വാമിക്ക് വയ്ക്കുന്ന വെടിയാണെന്ന് അദ്ദേഹം മനസ്സിലാക്കി. തുടർന്ന് ക്ഷേത്രം തകർക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായി സുൽത്താൻ പൊട്ടിക്കാൻ വച്ചിരിക്കുന്ന കതിനകളെല്ലാം കൊണ്ടുപോയി പുഴയിലെറിഞ്ഞു. എന്നിട്ട് തേവർക്ക് ശക്തിയുണ്ടെങ്കിൽ കതിനകളെല്ലാം വെള്ളത്തിൽക്കിടന്ന് പൊട്ടട്ടെ എന്നുറക്കെ പറയുകയും പറഞ്ഞ ഉടനെ കതിനകൾ വെള്ളത്തിൽക്കിടന്ന് പൊട്ടുകയും ജാള്യതയേറ്റ സുൽത്താൻ ഉടനെ സ്ഥലം വിടുകയും ചെയ്തുവെന്ന് കഥകൾ പറയുന്നു. == ചരിത്രം == ആര്യാഗമനത്തിനു മുന്ന് ഇത് ഒരു ദ്രാവിഡ ക്ഷേത്രമായിരുന്നു. ശാസ്താവായിരുന്നു പ്രതിഷ്ഠ.<ref>{{cite book |last= പി.സി|first=കർത്താ |authorlink=പ്രൊഫ.പി.സി.കർത്താ ‍|coauthors= |editor= |others= |title=ആചാരാനുഷ്ഠാനകോശം |origdate= |origyear=1998 |origmonth=നവംബർ|url= |format= |accessdate= 2008 |edition=ദ്വിതീയ പതിപ്പ് |series= |date= |year=2003 |month= |publisher=ഡി.സി. ബുക്സ്|location=കേരളം |language=മലയാളം |isbn=81-7130-860-0 |oclc= |doi= |id= |pages= |chapter= |chapterurl= |quote= }}</ref> പിന്നീട് ശാസ്താവ് രാമനെ വേണ്ടി മരികൊടുത്തു , ശാസ്താവിന്റെ പ്രതിഷ്ഠയെ പുറത്തേയ്ക്ക് മാറ്റുകയും പകരം ചതുർബാഹുവായ ശ്രീരാമനെ പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. {{Ref|thevar}} ഇടക്കാലത്ത് ക്ഷേത്രം . അതിന്റെ ചില അവശേഷിപ്പുകൾ ഇന്നും ക്ഷേത്രത്തിൽ കാണാം. തൃപ്രയാർ ക്ഷേത്രം ഒരു കാലത്ത്‌ [[സാമൂതിരി]] ഭരണത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. പിന്നീട് ഡച്ചുകാ‍രും, മൈസൂർ രാജാക്കന്മാരും, അതിനു ശേഷം [[കൊച്ചി രാജവംശം|കൊച്ചി രാജവംശവും]] ക്ഷേത്രം അധീനത്തിൽ വെച്ചു. ഇപ്പോൾ ക്ഷേത്രം കൊച്ചിൻ ദേവസ്വം ബോർഡിന് കീഴിലാണ്. തൃപ്രയാർ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ശ്രീകോവിലിനു തെക്കുവശത്തു നിന്നു രണ്ട് വട്ടെഴുത്തു ശാസനങ്ങൾ കണ്ടെടുക്കുകയുണ്ടായി. അഗ്നിബാധയാൽ പാതിയിലേറെ അവ്യക്തമായ നിലയിലാണ്‌ ഒരെണ്ണം. മറ്റേതിൽ ഊർ സഭയും പൊതുവാളും ചേർന്ന് ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് മുരുകനാട്ട് ശങ്കരൻ കുന്റപ്പൻ ദാനം ചെയ്ത വസ്തുവകകൾ എങ്ങനെ വിനിയോഗം ചെയ്യേണ്ടത് എന്നതിനെക്കുറിച്ച് എടുക്കുന്ന തീരുമാനങ്ങൾ എഴുതിയിരിക്കുന്നു. [[മൂഴിക്കുളം കച്ചം|മൂഴിക്കുളം കച്ചത്തെപ്പറ്റിയും]] പരാമർശമുണ്ട്.<ref>{{cite book |last=വാലത്ത്|first=വി.വി.കെ.|authorlink=വി.വി.കെ. വാലത്ത്|coauthors= |title=കേരളത്തിലെ സ്ഥലനാമചരിത്രങ്ങൾ തൃശൂർ ജില്ല |year=1991|publisher=കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി|location= [[തൃശൂർ]]‍|isbn= 81-7690-051-6}}</ref> == ക്ഷേത്ര നിർമ്മിതി == === ക്ഷേത്രപരിസരവും മതിലകവും === തൃശ്ശൂർ ജില്ലയിൽ നാട്ടിക പഞ്ചായത്തിൽ തൃപ്രയാർ ഗ്രാമത്തിന്റെ ഒത്ത നടുക്കാണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. കിഴക്കോട്ടാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ദർശനം. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മുന്നിലൂടെ തൃപ്രയാർപ്പുഴയൊഴുകുന്നു. പുഴയ്ക്ക് കുറുകെ ഒരു പാലവുമുണ്ട്. ഇതുവഴിയാണ് തൃശ്ശൂർ ഭാഗത്തുനിന്ന് വരുന്നവർ വരുന്നത്. ചിലർ ഇന്നും [[തോണി]] ഉപയോഗിച്ച് പുഴ കടക്കാറുണ്ട്.കിഴക്കേക്കരയിൽ തന്നെയാണ് ജില്ലാ ടൂറിസം പ്രമോഷൻ കൗൺസിൽ വക വ്യൂ പോയിന്റും മറ്റുമുള്ളത്. [[ചിങ്ങം|ചിങ്ങമാസത്തിൽ]] [[ഓണം|ഓണത്തോടനുബന്ധിച്ച്]] തൃപ്രയാർപ്പുഴയിൽ വള്ളംകളി നടത്തിവരുന്നുണ്ട്. 'തൃപ്രയാർ ജലോത്സവം' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ വള്ളംകളി 2004-ലാണ് തുടങ്ങിയത്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്താണ് നാട്ടിക പഞ്ചായത്ത് ഓഫീസ്, ബസ് സ്റ്റാൻഡ്, പോസ്റ്റ് ഓഫീസ്, ശ്രീരാമ പോളിടെൿനിക് കോളേജ്, സിനിമാ തിയേറ്ററുകൾ, കടകംബോളങ്ങൾ മുതലായവ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ഇവിടെ ഒരു ഗോപുരവും നടപ്പന്തലും പണിതിട്ടുണ്ട്. ഇരുനിലകളോടുകൂടിയ ഈ ഗോപുരത്തിൽ ഒരുവശത്ത് [[സേതുബന്ധനം|സേതുബന്ധനത്തിന്റെ]] ഒരു ചുവർച്ചിത്രം വരച്ചുചേർത്തിട്ടുണ്ട്. അകത്തുകടന്നാൽ പടിഞ്ഞാറേ നടയിൽ ഒരു ആനക്കൊട്ടിലൊഴിച്ച് വിശേഷിച്ചൊന്നും തന്നെ കാണാനില്ല. ദർശനവശമായ കിഴക്കുഭാഗത്ത് ആനക്കൊട്ടിലും ശീവേലിപ്പുരയും കാണാം. ക്ഷേത്രത്തിൽ കൊടിയേറി ഉത്സവമില്ലാത്തതിനാൽ കൊടിമരമില്ല. കിഴക്കുഭാഗത്ത് പുഴയിലേയ്ക്കിറങ്ങിച്ചെല്ലാൻ പടവുകളുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന വഴിപാടുകളിലൊന്നായ മീനൂട്ടിന് ഇവിടെ പ്രത്യേകം കടവുണ്ട്. ഈ കടവിൽ ഭക്തർക്ക് കുളിയ്ക്കാൻ അവകാശമില്ല. അതിന് പ്രത്യേകം കടവുകൾ അടുത്തുണ്ട്. പുഴയിൽ എണ്ണ, സോപ്പ്, ഷാമ്പൂ മുതലയാവ തേച്ചുകുളിയ്ക്കുന്നതും മീൻ പിടിയ്ക്കുന്നതും നിരോധിച്ചിരിയ്ക്കുന്നു. കിഴക്കേ നടയിൽ തന്നെയാണ് ബലിക്കൽപ്പുരയും സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ക്ഷേത്രത്തിലെ വലിയ ബലിക്കല്ല് ഇവിടെ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. നല്ല ഉയരമുള്ള ബലിക്കല്ലാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. അതിനാൽ, പുറത്തുനിന്ന് നോക്കുമ്പോൾ വിഗ്രഹം കാണാൻ കഴിയില്ല. ഐതിഹ്യപ്രകാരം ഇവിടെ ബലിക്കല്ല് നിൽക്കുന്ന സ്ഥലത്താണ് ശ്രീരാമവിഗ്രഹത്തിലെ പ്രാവ് വന്നിരുന്നത്. അത് പ്രതിഷ്ഠ കഴിഞ്ഞുണ്ടായതാണെന്ന് വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. അതിനാൽ ഈ ബലിക്കല്ലിന് വളരെയധികം പ്രാധാന്യമുണ്ട്. ആദ്യം ഇളകിക്കൊണ്ടിരുന്ന ഈ ബലിക്കല്ല് ഉറപ്പിച്ചത് [[നാറാണത്ത് ഭ്രാന്തൻ|നാറാണത്ത് ഭ്രാന്തനാണെന്നും]] വിശ്വാസമുണ്ട്. ബലിക്കൽപ്പുരയുടെ മച്ചിൽ [[ബ്രഹ്മാവ്|ബ്രഹ്മാവിന്റെയും]] [[അഷ്ടദിക്പാലർ|അഷ്ടദിക്പാലകരുടെയും]] രൂപങ്ങൾ കൊത്തിവച്ചിട്ടുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തെക്കുഭാഗത്ത് വെടിപ്പുര സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. വെടിവഴിപാട് ഇവിടെ ഭഗവാന് പ്രധാനമാണ്. കേരളത്തിലെ വൈഷ്ണവദേവാലയങ്ങളിൽ വെടിവഴിപാട് നടക്കുന്നത് അത്യപൂർവ്വമാണ്. തെക്കുപടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് മുഖപ്പോടുകൂടിയ പ്രത്യേകം ശ്രീകോവിലിൽ ശാസ്താവ് കുടിയിരിയ്ക്കുന്നു. അമൃതകലശധാരിയായ ശാസ്താവാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. അതിനാൽ, സർവ്വരോഗശമനത്തിന് ഈ ശാസ്താവിനെ ഭജിയ്ക്കുന്നു. ഇവിടത്തെ ആദ്യപ്രതിഷ്ഠയും ഈ ശാസ്താവ് തന്നെയാണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. പിന്നീടാണ് ശ്രീരാമപ്രതിഷ്ഠ ഉണ്ടായതത്രേ. ഇതിനടുത്താണ് ദേവസ്വം ഓഫീസും വഴിപാട് കൗണ്ടറുകളുമുള്ളത്. കൊച്ചിൻ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ കീഴിലുള്ള ഒരു 'എ' ഗ്രേഡ് ദേവസ്വമാണ് തൃപ്രയാർ ദേവസ്വം. വടക്കുഭാഗത്ത് പ്രത്യേകം തീർത്ത ശ്രീകോവിലിൽ ശ്രീകൃഷ്ണൻ കുടിയിരിയ്ക്കുന്നു. ഗോശാലകൃഷ്ണനായാണ് പ്രതിഷ്ഠാസങ്കല്പം. അതിനാൽ, ശ്രീകോവിലിനുചുറ്റും ഗോശാല പണിതിട്ടുണ്ട്. അതിന്റെ നടുക്കാണ് ശ്രീകോവിൽ. 1995-ൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ നടന്ന ദേവപ്രശ്നത്തിൽ ഈ പ്രതിഷ്ഠയ്ക്ക് സവിശേഷപ്രാധാന്യമുണ്ടെന്ന് പറഞ്ഞിരുന്നു. അതനുസരിച്ച് പതിവുകൾ പുനഃക്രമീകരിയ്ക്കുകയും കൂടുതൽ വഴിപാടുകൾ തുടങ്ങുകയും ചെയ്യുകയുണ്ടായി. 2013-ൽ നടന്ന ദേവപ്രശ്നത്തിൽ ക്ഷേത്രനിർമ്മാണത്തിൽ ചില അപാകതകളുണ്ടെന്ന് കണ്ടെത്തിയതിനെത്തുടർന്ന് ശ്രീകോവിൽ പുനർനിർമ്മിയ്ക്കുകയും 2020 ജനുവരി 12-ന് പുതുക്കിയ ശ്രീകോവിൽ ഭഗവാന് സമർപ്പിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. === ശ്രീകോവിൽ === സാമാന്യത്തിലധികം വലിപ്പമുള്ള ഒറ്റനില വട്ടശ്രീകോവിലാണ് ഈ ക്ഷേത്രത്തിലുള്ളത്. കരിങ്കല്ലിൽ തീർത്ത ഈ ശ്രീകോവിലിന് ഏകദേശം 160 അടി ചുറ്റളവുണ്ട്. ശ്രീകോവിലിന്റെ മേൽക്കൂര ചെമ്പുമേഞ്ഞ് സ്വർണ്ണത്താഴികക്കുടത്തോടുകൂടി ശോഭിയ്ക്കുന്നു. അകത്തോട്ട് കടക്കാനുള്ള പടികൾ മൂന്നെണ്ണമുണ്ട്. ശ്രീകോവിലിനകത്ത് രണ്ട് മുറികളാണുള്ളത്. അവയിൽ, പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്തുള്ളതാണ് വിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിച്ച ഗർഭഗൃഹം. ആറടിയിലധികം ഉയരം വരുന്ന അഞ്ജനശിലാനിർമ്മിതമായ വിഗ്രഹത്തിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി തൃപ്രയാറപ്പൻ കുടികൊള്ളുന്നു. ഖരൻ, ദൂഷണൻ, ത്രിശിരസ്സ് എന്നീ മൂന്ന് രാക്ഷസന്മാരെയും അവരുടെ പതിനായിരം പടയാളികളെയും വെറും മൂന്നേമുക്കാൽ നാഴികകൊണ്ട് നിഗ്രഹിച്ചശേഷം പ്രദർശിപ്പിച്ച വിശ്വരൂപമാണ് ഇവിടത്തെ പ്രതിഷ്ഠയുടെ രൂപമെന്ന് വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. ചതുർബാഹുവായ ശ്രീരാമസ്വാമി പുറകിലെ വലതുകയ്യിൽ തന്റെ വില്ലായ [[കോദണ്ഡം|കോദണ്ഡവും]] പുറകിലെ ഇടതുകയ്യിൽ [[സുദർശനചക്രം|സുദർശനചക്രവും]] മുന്നിലെ വലതുകയ്യിൽ അക്ഷമാലയും മുന്നിലെ ഇടതുകയ്യിൽ [[പാഞ്ചജന്യം]] എന്ന [[ശംഖ്|ശംഖും]] ധരിച്ചിരിയ്ക്കുന്നു. മുന്നിലെ വലതുകൈ അഭയമുദ്രാങ്കിതം കൂടിയാണ്. മേൽപ്പറഞ്ഞതുപ്രകാരം തൃപ്രയാറപ്പൻ ത്രിമൂർത്തിചൈതന്യത്തോടുകൂടിയ മൂർത്തിയാണ്. അതായത്, ഭഗവാന്റെ കൈകളിലെ ശംഖചക്രങ്ങൾ വിഷ്ണുവിനെയും കോദണ്ഡം ശിവനെയും അക്ഷമാല ബ്രഹ്മാവിനെയും പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കുന്നു. ഖരവധത്തിനുശേഷമുള്ള ഭാവമായതിനാൽ അത്യുഗ്രമൂർത്തി കൂടിയാണ് ഭഗവാൻ. ഈ ഉഗ്രത കുറയ്ക്കാനെന്ന സങ്കല്പത്തിൽ ഭഗവാന്റെ ഇരുവശവും ലക്ഷ്മി ദേവിയെയും ഭൂമീദേവിയെയും പ്രതിഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇത് [[വില്വമംഗലം സ്വാമിയാർ]] ചെയ്തതാണെന്ന് വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. വിഗ്രഹത്തിൽ സ്വർണ്ണഗോളക ചാർത്തിയിട്ടുണ്ട്. വിശ്വപ്രകൃതിയുടെ മൂലതേജസ്സിനെ പൂർണ്ണമായും ആവാഹിച്ചുകൊണ്ട് തൃപ്രയാറപ്പൻ ത്രിമൂർത്തിചൈതന്യത്തോടെ, ശ്രീദേവീഭൂദേവീസമേതനായി ശ്രീലകത്ത് വാഴുന്നു. ശ്രീകോവിൽ മനോഹരമായ ചുവർച്ചിത്രങ്ങൾ കൊണ്ടും ദാരുശില്പങ്ങൾ കൊണ്ടും അലംകൃതമാണ്. കഴുക്കോലുകളുടെ നിർമ്മാണരീതി തന്നെ അത്യദ്ഭുതകരമാണ്. ഓരോ കഴുക്കോലും താങ്ങിനിർത്താൻ പാകത്തിൽ ദേവരൂപങ്ങളും മനുഷ്യരൂപങ്ങളും കാണാം. എന്നാൽ, അധികൃതരുടെ അനാസ്ഥയും തുടരെത്തുടരെയുള്ള വെടിവഴിപാടും മൂലം ഇവ നാശോന്മുഖമാണ്. ശ്രീകോവിലിന്റെ തെക്കേ നടയിൽ ദക്ഷിണാമൂർത്തിയും ഗണപതിയും സാന്നിദ്ധ്യമരുളുന്നു. തൃപ്രയാറിലെ ശൈവചൈതന്യത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ് രണ്ട് പ്രതിഷ്ഠകളും. പടിഞ്ഞാറേ നടയിൽ ഒരു അടഞ്ഞ വാതിൽ കാണാം. അവിടെ ദേവീസാന്നിദ്ധ്യവുമുള്ളതായി പറയപ്പെടുന്നു. ഇവിടെ ഒരു വിളക്ക് കത്തിച്ചുവച്ചിട്ടുണ്ട്. ഐതിഹ്യപ്രകാരം അനന്തൻകാട് തേടിപ്പോകുന്ന വഴിയിൽ തൃപ്രയാറിലെത്തിയ വില്വമംഗലം സ്വാമിയാർ, ദേവിമാർ ഭഗവാന് പൂജ നടത്തി പടിഞ്ഞാറേ വാതിലിലൂടെ ഇറങ്ങിപ്പോകാൻ നിൽക്കുന്നത് കാണുകയും തുടർന്ന് അദ്ദേഹം ഓടിച്ചെന്ന് ആരും കാണാതെ വാതിൽ കൊട്ടിയടയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. അങ്ങനെ ദേവീസാന്നിദ്ധ്യം അവിടെ നിത്യമായി. വടക്കുഭാഗത്ത് ഓവ് നിർമ്മിച്ചിരിയ്ക്കുന്നു. ഇതിലൂടെ ഒഴുകുന്ന അഭിഷേകജലം പുണ്യജലമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. === നാലമ്പലം === ശ്രീകോവിലിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റി നാലമ്പലം പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. അതിവിശാലമായ നാലമ്പലമാണിവിടെയുള്ളത്. കരിങ്കല്ലിൽ തീർത്ത നാലമ്പലത്തിന്റെ മേൽക്കൂര ഓവുമേഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. ഇതിലേയ്ക്ക് കടക്കുന്നതിന്റെ ഇരുവശവും വാതിൽമാടങ്ങൾ കാണാം. അവയിൽ തെക്കേ വാതിൽമാടം, വിശേഷാൽ പൂജകൾക്കും [[ഗണപതിഹോമം]] അടക്കമുള്ള ഹോമങ്ങൾക്കും ഉപയോഗിച്ചുവരുന്നു. വടക്കേ വാതിൽമാടത്തിൽ നിത്യേനയുള്ള വാദ്യമേളങ്ങളും നാമജപവും നടത്താറുണ്ട്. പൂജാസമയമൊഴികെയുള്ളപ്പോൾ ഇവിടെ [[ചെണ്ട]], [[മദ്ദളം]], [[തിമില]], [[ഇടയ്ക്ക]] തുടങ്ങിയ വാദ്യങ്ങൾ തൂക്കിയിട്ടിരിയ്ക്കുന്നത് കാണാം. കൂടാതെ, ഘനവാദ്യങ്ങളായ [[ചേങ്ങില]]യും [[ഇലത്താളം|ഇലത്താളവും]] സൂക്ഷിയ്ക്കുന്നതും ഇവിടെത്തന്നെയാണ്. നാലമ്പലത്തിനകത്ത് തെക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ [[തിടപ്പള്ളി]]യും വടക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ [[കിണർ|ക്ഷേത്രക്കിണറും]] കാണാം. തെക്കുപടിഞ്ഞാറേ മൂലയിൽ പ്രത്യേകം ശ്രീകോവിലിൽ ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠയുണ്ട്. സാധാരണപോലെയുള്ള രൂപമാണ് ഗണപതിയ്ക്ക് ഇവിടെയുമുള്ളത്. നാലമ്പലത്തിനകത്ത് രണ്ട് ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠകളുള്ള അപൂർവ്വം ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് തൃപ്രയാർ ക്ഷേത്രം. നാലമ്പലത്തിന്റെ പുറംചുവരുകൾ വിളക്കുമാടം കൊണ്ട് അലംകൃതമാണ്. സന്ധ്യയ്ക്ക് ഇവയിൽ തിരിയിട്ട് കത്തിയ്ക്കുമ്പോൾ കാണുന്ന കാഴ്ച ആരുടെയും മനം മയക്കുന്നതാണ്. {{പ്രധാന ലേഖനം|ബലിക്കല്ല്}} ശ്രീകോവിലിന് ചുറ്റുമായി അകത്തെ ബലിവട്ടം പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. അഷ്ടദിക്പാലകർ (കിഴക്ക് - [[ഇന്ദ്രൻ]], തെക്കുകിഴക്ക് - [[അഗ്നി]], തെക്ക് - [[യമൻ]], തെക്കുപടിഞ്ഞാറ് - [[നിര്യതി]], പടിഞ്ഞാറ് - വരുണൻ, വടക്കുപടിഞ്ഞാറ് - വായു, വടക്ക് - [[കുബേരൻ]] & [[സോമൻ]], വടക്കുകിഴക്ക് - [[ഈശാനൻ]]), [[സപ്തമാതാക്കൾ|സപ്തമാതൃക്കൾ]] (തെക്കുഭാഗത്ത് ഒറ്റക്കല്ലിൽ - കിഴക്കുനിന്ന് പടിഞ്ഞാറോട്ട് [[ബ്രാഹ്മി]]/[[ബ്രഹ്മാണി]]), [[മഹേശ്വരി]], [[കൗമാരി]], [[വൈഷ്ണവി]], [[വാരാഹി]], [[ഇന്ദ്രാണി]], [[ചാമുണ്ഡി]] എന്ന ക്രമത്തിൽ), [[വീരഭദ്രൻ]] (സപ്തമാതൃക്കൾക്കൊപ്പം കിഴക്കുഭാഗത്ത്), ഗണപതി (സപ്തമാതൃക്കൾക്കൊപ്പം പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത്), ശാസ്താവ് (തെക്കിനും തെക്കുപടിഞ്ഞാറിനുമിടയിൽ), സുബ്രഹ്മണ്യൻ (പടിഞ്ഞാറിനും വടക്കുപടിഞ്ഞാറിനുമിടയിൽ), [[ദുർഗ്ഗ]] (വടക്കുപടിഞ്ഞാറിനും വടക്കിനുമിടയിൽ), ബ്രഹ്മാവ് (വടക്കുകിഴക്കിനും കിഴക്കിനുമിടയിൽ), [[അനന്തൻ]] (തെക്കുപടിഞ്ഞാറിനും പടിഞ്ഞാറിനുമിടയിൽ), [[നിർമ്മാല്യധാരി]] (വടക്കിനും വടക്കുകിഴക്കിനുമിടയിൽ - ഇവിടെ [[വിഷ്വക്സേനൻ]]) എന്നിവരെ പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കുന്ന ബലിക്കല്ലുകൾ ഇവിടെ കാണാം. ശീവേലിസമയത്ത് ഇവയിൽ ബലിതൂകുന്നു. വിഷ്ണുക്ഷേത്രമായതിനാൽ ഉത്തരമാതൃക്കൾ എന്ന പേരിൽ മറ്റൊരു സങ്കല്പവുമുണ്ട്. ഭാഗീശ്വരി, ക്രിയ, കീർത്തി, ലക്ഷ്മി, സൃഷ്ടി, വിദ്യ, ശാന്തി എന്നീ ഏഴുദേവതകളാണ് ഉത്തരമാതൃക്കൾ. പേര് സൂചിപ്പിയ്ക്കും പോലെ വടക്കുഭാഗത്താണ് (ഉത്തരദിക്ക്) ഇവർക്ക് സ്ഥാനം കല്പിയ്ക്കുന്നത്. സപ്തമാതൃക്കളുടെ വൈഷ്ണവ വകഭേദങ്ങളാണ് ഈ ദേവതകൾ. സപ്തമാതൃക്കളുടെ സംരക്ഷകരായി വീരഭദ്രനും ഗണപതിയുമുള്ളപോലെ ഇവർക്ക് സംരക്ഷകരായി ശ്രീധരൻ, അശ്വമുഖൻ എന്നീ ദേവന്മാരുമുണ്ട്. ഇവരെ ബലിക്കല്ലുകളായി പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കാറില്ല. എന്നാൽ, ശീവേലിസമയത്ത് ഇവിടങ്ങളിലും ബലിതൂകും. ബലിക്കല്ലുകൾ ദേവന്റെ/ദേവിയുടെ വികാരഭേദങ്ങളാണെന്നാണ് വിശ്വാസം. തന്മൂലം അവയിൽ ചവിട്ടുന്നതും തൊട്ട് തലയിൽ വയ്ക്കുന്നതും നിരോധിച്ചിരിയ്ക്കുന്നു. === നമസ്കാരമണ്ഡപം === ശ്രീകോവിലിന് നേരെമുന്നിൽ ദീർഘചതുരാകൃതിയിൽ നമസ്കാരമണ്ഡപം പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. വളരെ വലുതും മനോഹരവുമാണ് ഈ മണ്ഡപം. പതിനാറ് കാലുകളോടുകൂടിയ ഈ മണ്ഡപത്തിന്റെ മേൽക്കൂര ചെമ്പുമേഞ്ഞ് സ്വർണ്ണത്താഴികക്കുടത്തോടെ ശോഭിച്ചുനിൽക്കുന്നു. ശ്രീരാമദാസനായ ഹനുമാൻ സ്വാമി ഈ മണ്ഡപത്തിൽ നിത്യസാന്നിദ്ധ്യം കൊള്ളുന്നുവെന്നാണ് വിശ്വാസം. ഇവിടെ ഹനുമാന് പ്രതിഷ്ഠയില്ല. എന്നാൽ, രാമനാമം ജപിയ്ക്കുന്നയിടങ്ങളില്ലെല്ലാം ഹനുമാൻ സാന്നിദ്ധ്യമരുളുന്നുവെന്ന വിശ്വാസത്തിന് ഉപോദ്ബലകമായി ഒരു വിളക്ക് ഇവിടെ സദാ കൊളുത്തിവച്ചിട്ടുണ്ട്. നിത്യേന ഇവിടെ ഒരു ഭക്ത(ൻ) [[രാമായണം|രാമായണത്തിലെ]] [[സുന്ദരകാണ്ഡം]] പാരായണം ചെയ്യുന്നു. നവക-പഞ്ചഗവ്യ കലശപൂജകൾ നടക്കുന്നതും ഇവിടെത്തന്നെയാണ്. == മുഖ്യപ്രതിഷ്ഠ == === ശ്രീ തൃപ്രയാറപ്പൻ (ലക്ഷ്മിദേവി, ഭൂമിദേവി സമേതനായ ശ്രീരാമൻ) === തൃപ്രയാർ ക്ഷേത്രത്തിലെ മുഖ്യപ്രതിഷ്ഠ. ഖരവധത്തിനുശേഷമുള്ള ഉഗ്രഭാവത്തിലാണ് പ്രതിഷ്ഠാസങ്കല്പം. ആറടിയിലധികം ഉയരം വരുന്ന മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ അഞ്ജനശിലാ പ്രതിഷ്ഠയിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി തൃപ്രയാറപ്പൻ കുടികൊള്ളുന്നു. ചതുർബാഹുവായ വിഗ്രഹത്തിന്റെ പുറകിലെ വലതുകയ്യിൽ കോദണ്ഡവും പുറകിലെ ഇടതുകയ്യിൽ സുദർശനചക്രവും മുന്നിലെ വലതുകയ്യിൽ അക്ഷമാലയും മുന്നിലെ ഇടതുകയ്യിൽ പാഞ്ചജന്യം എന്ന ശംഖവും കാണാം. മുന്നിലെ വലതുകൈ ചിന്മുദ്രാങ്കിതവുമാണ്. ഇതുവഴി തൃപ്രയാറപ്പൻ ത്രിമൂർത്തീ ചൈതന്യമുള്ള മൂർത്തിയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഭഗവാന്റെ ഇരുവശവും ഐശ്വര്യത്തിന്റെ ഭഗവതിയായ ലക്ഷ്മിദേവിയെയും സർവ്വംസഹയായ ഭൂമീദേവിയെയും കാണാം. ഇവരെ വില്വമംഗലം സ്വാമിയാർ പ്രതിഷ്ഠിച്ചതാണെന്ന് വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. അഞ്ജനശിലയിൽ നിർമ്മിച്ച വിഗ്രഹത്തിന് കാലാന്തരത്തിൽ കേടുപാടുകൾ പറ്റിയതിനാൽ ഇന്ന് സ്വർണ്ണഗോളക ചാർത്തിയിട്ടുണ്ട്. ത്രിമൂർത്തീചൈതന്യമുള്ള ഭഗവാന് മീനൂട്ട്, വെടിവഴിപാട്, കളഭാഭിഷേകം, പാൽപ്പായസം, ഉദയാസ്തമനപൂജ തുടങ്ങിയവയാണ് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. == ഉപദേവതകൾ == === ഗണപതി === ക്ഷേത്രത്തിൽ നാലമ്പലത്തിനകത്ത് രണ്ട് ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠകളുണ്ട്. ഒന്ന് ശ്രീകോവിലിന്റെ തെക്കേ വാതിലിൽ ദക്ഷിണാമൂർത്തിപ്രതിഷ്ഠയ്ക്കൊപ്പവും മറ്റേത് തെക്കുപടിഞ്ഞാറേമൂലയിൽ പ്രത്യേകം ശ്രീകോവിലിലുമാണ്. ആദ്യത്തെ പ്രതിഷ്ഠ തെക്കോട്ടും രണ്ടാമത്തേത് കിഴക്കോട്ടും ദർശനമായി കുടികൊള്ളുന്നു. രണ്ടിടത്തും വിഗ്രഹങ്ങൾക്ക് ഏതാണ്ട് മൂന്നടി ഉയരം കാണും. ശിലാവിഗ്രഹങ്ങളാണ് രണ്ടും. സാധാരണരൂപത്തിൽ തന്നെയാണ് രണ്ട് വിഗ്രഹങ്ങളും. വിഘ്നേശ്വരപ്രീതിയ്ക്കായി ക്ഷേത്രത്തിൽ നിത്യേന ഗണപതിഹോമം നടത്തിവരുന്നുണ്ട്. ഒറ്റയപ്പം, മോദകം, [[കറുകമാല]] തുടങ്ങിയവയാണ് ഗണപതിഭഗവാന് മറ്റ് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. === ദക്ഷിണാമൂർത്തി (ശിവൻ) === പ്രധാനശ്രീകോവിലിന്റെ തെക്കേ വാതിലിൽ തെക്കോട്ട് ദർശനമായാണ് ശിവസ്വരൂപനായ ദക്ഷിണാമൂർത്തിയുടെ പ്രതിഷ്ഠ. രണ്ടടി ഉയരം വരുന്ന ശിവലിംഗമാണ് ദക്ഷിണാമൂർത്തീഭാവത്തിൽ പൂജിച്ചുവരുന്നത്. പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ ആദിഗുരുവായി സങ്കല്പിയ്ക്കപ്പെടുന്ന ദക്ഷിണാമൂർത്തി തന്മൂലം വിദ്യാകാരകനാണ്. വൈഷ്ണവദേവാലയങ്ങളിൽ ദക്ഷിണാമൂർത്തിപ്രതിഷ്ഠ അപൂർവ്വമാണ്. സാധാരണയായി ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിലാണ് ദക്ഷിണാമൂർത്തിപ്രതിഷ്ഠ കാണപ്പെടാറുള്ളത്. തൃപ്രയാറപ്പന്റെ ശൈവചൈതന്യത്തിന്റെ പ്രതിരൂപമായി ഈ പ്രതിഷ്ഠയെ കണ്ടുവരുന്നു. ധാര, പിൻവിളക്ക്, കൂവളമാല തുടങ്ങിയവയാണ് ദക്ഷിണാമൂർത്തിയുടെ പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. === ശാസ്താവ് (അയ്യപ്പൻ) === നാലമ്പലത്തിന് പുറത്ത് തെക്കുഭാഗത്ത് പ്രത്യേക ശ്രീകോവിലിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായാണ് താരകബ്രഹ്മമൂർത്തിയായ ശാസ്താവിന്റെ പ്രതിഷ്ഠ. അമൃതകലശം കയ്യിലേന്തിയ അപൂർവ്വപ്രതിഷ്ഠയാണ് ഇവിടെ ശാസ്താവിന്. തന്മൂലം രോഗശാന്തിയ്ക്ക് ഇവിടത്തെ ശാസ്താവിനെ ഭജിയ്ക്കുന്നത് ഉത്തമമായി കരുതപ്പെടുന്നു. മൂന്നടി ഉയരം വരുന്ന, ഇരിയ്ക്കുന്ന രൂപത്തിലുള്ള ശാസ്താവിന് നീരാജനമാണ് പ്രധാന വഴിപാട്. മണ്ഡലകാലത്ത് [[ശബരിമല]]യ്ക്കുപോകുന്ന തീർത്ഥാടകർ ഈ നടയിൽ വച്ചാണ് മാലയിടുന്നതും കെട്ടുനിറയ്ക്കുന്നതും. === ശ്രീകൃഷ്ണൻ === നാലമ്പലത്തിന് പുറത്ത് വടക്കുഭാഗത്ത് പ്രത്യേക ശ്രീകോവിലിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായാണ് ശ്രീകൃഷ്ണഭഗവാന്റെ പ്രതിഷ്ഠ. ഗോശാലകൃഷ്ണനായാണ് പ്രതിഷ്ഠാസങ്കല്പം. തന്മൂലം ശ്രീകോവിലിന് ചുറ്റും ഒരു ഗോശാലയുടെ ആകൃതിയിൽ പ്രദക്ഷിണവഴി പണിതിട്ടുണ്ട്. ഒരു കയ്യിൽ കാലിക്കോലും മറുകയ്യിൽ [[ഓടക്കുഴൽ|ഓടക്കുഴലുമേന്തിയ]] ഭാവത്തിലാണ് ഇവിടെ ശ്രീകൃഷ്ണപ്രതിഷ്ഠ. മൂന്നടി ഉയരം വരുന്ന ശിലാവിഗ്രഹമാണ് ഇവിടെ. പാൽപ്പായസം, തൃക്കൈവെണ്ണ, ചന്ദനം ചാർത്ത്, [[തുളസിമാല]] തുടങ്ങിയവാണ് ശ്രീകൃഷ്ണഭഗവാന് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. === ഹനുമാൻ === ശ്രീരാമദാസനായ ഹനുമാൻസ്വാമിയ്ക്ക് ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രതിഷ്ഠയില്ലെങ്കിലും ശ്രീലകത്ത് അദ്ദേഹം അദൃശ്യനായി കുടികൊള്ളുന്നുവെന്ന് വിശ്വസിച്ചുപോരുന്നു. രാമനാമം ജപിയ്ക്കുന്നയിടങ്ങളിലെല്ലാം ഹനുമദ്സാന്നിദ്ധ്യമുണ്ടാകുമെന്നാണ് ഹൈന്ദവവിശ്വാസം. നമസ്കാരമണ്ഡപത്തിൽ ഹനുമാനെ സങ്കല്പിച്ച് ഒരു വിളക്ക് കത്തിച്ചുവച്ചിട്ടുണ്ട്. ഹനുമദ്പ്രീതിയ്ക്കായി ക്ഷേത്രത്തിൽ നിത്യേന സുന്ദരകാണ്ഡം വായിച്ചുവരുന്നു. അവിൽ നിവേദ്യവും പ്രധാനമാണ്. === വിഷ്ണുമായ ചാത്തൻ === ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രതിഷ്ഠയില്ലാത്ത മറ്റൊരു സങ്കല്പമാണ് ചാത്തൻ. തൃപ്രയാറിനടത്തുള്ള [[പെരിങ്ങോട്ടുകര]] ഗ്രാമത്തിൽ കുടികൊള്ളുന്ന വിഷ്ണുമായ ചാത്തനാണ് ഈ പ്രതിഷ്ഠയെന്ന് വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. ഉച്ചപ്പൂജ കഴിഞ്ഞ് തൃപ്രയാർ ക്ഷേത്രം അടച്ചശേഷമാണ് പെരിങ്ങോട്ടുകര ശ്രീ വിഷ്ണുമായ ദേവസ്ഥാനം തുറക്കുന്നത്. ക്ഷേത്രത്തിലെ ഭണ്ഡാരത്തിന്റെ പേര് ചാത്തൻ ഭണ്ഡാരം എന്നാണ്. ക്ഷേത്രത്തിലെ ഭണ്ഡാരം കാക്കുന്നത് ചാത്തനാണെന്ന വിശ്വാസം കൊണ്ടാണ് ഇതിനെ ചാത്തൻ ഭണ്ഡാരം എന്ന് വിളിയ്ക്കുന്നത്. ചാത്തന്റെ ഉപദ്രവങ്ങൾ തീർക്കാൻ തൃപ്രയാറപ്പനെ ഭജിയ്ക്കുന്നത് ഉത്തമമാണെന്ന് വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. തന്മൂലം ചാത്തൻ ബാധ കയറിയ നിരവധി ആളുകൾ ഇവിടെ ഭജനമിരിയ്ക്കാൻ വരാറുണ്ട്. == നിത്യപൂജകളും തന്ത്രവും == നിത്യേന അഞ്ചുപൂജകളും മൂന്നുശീവേലികളുമുള്ള മഹാക്ഷേത്രമാണ് തൃപ്രയാർ ശ്രീരാമസ്വാമിക്ഷേത്രം. പുലർച്ചെ മൂന്നുമണിയ്ക്ക് നിയമവെടിയോടെ ഭഗവാനെ പള്ളിയുണർത്തി മൂന്നരയ്ക്ക് നടതുറക്കുന്നു. നിർമ്മാല്യദർശനമാണ് ആദ്യം നടത്തുന്നത്. തുടർന്ന് വിഗ്രഹത്തിൽ അഭിഷേകം നടത്തുന്നു. അഭിഷേകത്തിനുശേഷം വിഗ്രഹം അലങ്കരിച്ച് ഭഗവാന് മലർ, ശർക്കര, കദളിപ്പഴം എന്നിവ നേദിയ്ക്കുന്നു. തുടർന്ന് നാലരയോടെ നടയടച്ച് ഉഷഃപൂജ നടത്തുന്നു. സൂര്യോദയസമയത്ത് എതിരേറ്റുപൂജയും ഗണപതിഹോമവുമാണ്. തുടർന്ന് ഉഷഃശീവേലി. തന്റെ ഭൂതഗണങ്ങൾക്ക് നിവേദ്യം സമർപ്പിയ്ക്കുന്നത് ഭഗവാൻ നേരിട്ട് കാണുന്നു എന്നാണ് ശീവേലിയുടെ സങ്കല്പം. അകത്ത് ഒന്നും പുറത്ത് രണ്ടും എന്നിങ്ങനെ മൂന്ന് പ്രദക്ഷിണം വച്ച് ബലിക്കല്ലുകളിലെല്ലാം ബലി തൂകിയ ശേഷം വലിയ ബലിക്കല്ലിലും ബലി തൂകി ശീവേലി സമാപിയ്ക്കുന്നു. ശീവേലി കഴിഞ്ഞാൽ നവക-പഞ്ചഗവ്യ അഭിഷേകങ്ങൾ നടത്തുന്നു. തുടർന്ന് എട്ടുമണിയോടെ പന്തീരടി പൂജ. പതിനൊന്നുമണിയോടെ ഉച്ചപ്പൂജയും പതിനൊന്നരയോടെ ഉച്ചശീവേലിയും നടത്തി ഉച്ചയ്ക്ക് പന്ത്രണ്ടുമണിയോടെ നടയടയ്ക്കുന്നു. വൈകീട്ട് നാലുമണിയ്ക്ക് വീണ്ടും നടതുറക്കുന്നു. സന്ധ്യയ്ക്ക് സൂര്യാസ്തമയമനുസരിച്ച് ദീപാരാധന നടത്തുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിനകത്തും പുറത്തുമുള്ള ദീപങ്ങൾ തദവസരത്തിൽ എണ്ണയും നെയ്യും ഉപയോഗിച്ച് കൊളുത്തിവയ്ക്കുന്ന കാഴ്ച അതിമനോഹരമാണ്. ആദ്യം തൃപ്രയാറപ്പന്നും, പിന്നീട് ശാസ്താവിനും, അതിനുശേഷം ശ്രീകൃഷ്ണന്നും ദീപാരാധന നടത്തുന്നു. തുടർന്ന് ഏഴരയോടെ അത്താഴപ്പൂജയും എട്ടുമണിയ്ക്ക് അത്താഴശ്ശീവേലിയും നടത്തുന്നു. തൃപ്രയാറപ്പന്റെ അത്താഴശീവേലി ദർശിയ്ക്കുന്നത് അതിവിശേഷമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഇന്ദ്രാദിദേവകളും തദവസരത്തിൽ ക്ഷേത്രത്തിലെത്തുമെന്നാണ് വിശ്വാസം. ശീവേലിയ്ക്കുശേഷം രാത്രി ഒമ്പതുമണിയോടെ വീണ്ടും നടയടയ്ക്കുന്നു. സാധാരണദിവസങ്ങളിലെ പൂജാക്രമങ്ങൾ മാത്രമാണ് മേൽ വിവരിച്ചത്. വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ (ഉദാ: ആറാട്ടുപുഴ പൂരം, തൃപ്രയാർ ഏകാദശി, രാമായണമാസം) ഇവയ്ക്ക് മാറ്റമുണ്ടാകും. തൃപ്രയാർ ഏകാദശിയോടനുബന്ധിച്ചുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ ഉച്ചശീവേലി, വൈകീട്ട് കാഴ്ചശീവേലി എന്ന പേരിലാണ് നടത്തപ്പെടുന്നത്. തദവസരങ്ങളിൽ തന്നെ ക്ഷേത്രത്തിൽ രാത്രി വിശേഷാൽ ചുറ്റുവിളക്കുമുണ്ടാകും. ആറാട്ടുപുഴ പൂരത്തിനും ശ്രീരാമൻചിറയിലെ സേതുബന്ധനത്തിനും സന്ധ്യയ്ക്കുതന്നെ നടയടച്ച് ഭഗവാൻ പുറപ്പെടുന്നു. ഉദയാസ്തമനപൂജയുള്ള ദിവസങ്ങളിലും പൂജാക്രമങ്ങളിൽ മാറ്റം വരും. അന്ന് പതിനെട്ട് പൂജകളാണുണ്ടാകുക. [[ഗ്രഹണം|ഗ്രഹണദിവസങ്ങളിലും]] പൂജാസമയത്തിൽ മാറ്റമുണ്ടാകും. ക്ഷേത്രത്തിലെ തന്ത്രാധികാരം കേരളത്തിലെ ആദ്യ താന്ത്രിക കുടുംബമെന്ന് വിശ്വസിയ്ക്കപ്പെടുന്ന തരണനെല്ലൂർ മനയ്ക്കാണ്. മേൽശാന്തി-കീഴ്ശാന്തി നിയമനങ്ങൾ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ പരിധിയിൽ വരുന്നു. ==വഴിപാടുകൾ== === വെടിവഴിപാട് === [[ചിത്രം:കതിനാ.jpg|thumb|right|കതിനാവെടിയാണ്‌ ഇവിടത്തെ പ്രധാന വഴിപാട്-ദ്രാവിഡക്ഷേത്രങ്ങളിലെ ഒരാചാരമാണത്]] [[കതിനവെടി]]യാണ് ഇവിടത്തെ പ്രധാന വഴിപാട്. നട തുറന്നിരിയ്ക്കുന്ന സമയം മുഴുവൻ കതിനകളുടെ ഘോരനാദം കേൾക്കാം. 10, 101, 1001 എന്നീ ക്രമത്തിൽ വഴിപാട് നടത്തിപ്പോരുന്നുണ്ട്. അതിൽ തന്നെ ചെറിയ വെടിയും വലിയ വെടിയും ഉണ്ട്. ഭക്തജനങ്ങൾ വഴിപാട് കഴിക്കേണ്ട ആളുടെ പേരും നക്ഷത്രവും അറിയിച്ച് രസീതി വാങ്ങിക്കുകയാണ് ചെയ്യുക. സാധാരണഗതിയിൽ ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിലും ദേവീക്ഷേത്രങ്ങളിലും കണ്ടുവരുന്ന വെടിവഴിപാട് നടത്തുന്ന അപൂർവ്വം വൈഷ്ണവദേവാലയങ്ങളിലൊന്നാണ് തൃപ്രയാർ ശ്രീരാമസ്വാമിക്ഷേത്രം. കതിനാ വെടിവഴിപാടിൽ നിന്നും ഇത് പുരാതനമായ ബൗദ്ധ ക്ഷേത്രമായിരുന്നു എന്നു അനുമാനിയ്ക്കുന്നവരുണ്ട്. ധാരാളം ആളുകൾ ഗർഭസംബന്ധമായ പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് വെടിവഴിപാട് നടത്തിവരുന്നു. ശബ്ദതടസ്സം മാറാനും വെടിവഴിപാട് ഉത്തമമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ക്ഷേത്രമതിൽക്കെട്ടിനുപുറത്ത് തെക്കുഭാഗത്താണ് വെടിവഴിപാട് കൗണ്ടർ. === മീനൂട്ട് === [[മഹാവിഷ്ണു]]വിന്റെ 10 അവതാരങ്ങളിൽ ഏഴാമത്തേതാണ് ശ്രീരാമൻ. ആദ്യത്തെ അവതാരമായ മത്സ്യാവതാരത്തിനെ ഊട്ടുന്നുവെന്ന സങ്കൽപ്പത്തിൽ ക്ഷേത്രത്തിനു മുൻപിലുള്ള തീവ്രാനദിയിൽ അരി സമർപ്പിയ്ക്കുന്ന വഴിപാടാണ് മീനൂട്ട്. വെടിവഴിപാടുപോലെ ഇതും ഭഗവാന്റെ പ്രധാനപ്പെട്ട വഴിപാടാണ്. ഇതിനുപിന്നിലുള്ള ഐതിഹ്യം മത്സ്യാവതാരകഥയാണ്. ഭഗവാന്റെ ആദ്യാവതാരമായ മത്സ്യം പിറവിയെടുത്തത് തീവ്രാനദിയിലാണെന്നൊരു വിശ്വാസമുണ്ട്. ഭക്തരുടെ അന്നം സ്വീകരിയ്ക്കാൻ ഭഗവാൻ മത്സ്യരൂപം ധരിയ്ക്കുന്നു എന്ന് വിശ്വസിയ്ക്കപ്പെടുന്നു. ശ്വാസകോശസംബന്ധമായ രോഗങ്ങൾക്ക് മീനൂട്ട് ഉത്തമമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. പാൽപ്പായസം, കളഭാഭിഷേകം, ചന്ദനം ചാർത്തൽ, ചാക്യാർകൂത്ത്, സുന്ദരകാണ്ഡം പാരായണം, ഉദയാസ്തമനപൂജ തുടങ്ങിയവ മറ്റുവഴിപാടുകളാണ്. == വിശേഷ ദിവസങ്ങൾ == === തൃപ്രയാർ ഏകാദശി === തൃപ്രയാർ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ആണ്ടുവിശേഷമാണ് വൃശ്ചികമാസത്തിൽ കറുത്ത ഏകാദശി ദിവസം നടന്നുവരുന്ന തൃപ്രയാർ ഏകാദശി. സാധാരണയായി വൈഷ്ണവദേവാലയങ്ങളിൽ വെളുത്ത ഏകാദശിയാണ് വിശേഷമായി ആചരിച്ചുവരാറുള്ളത്. തൃപ്രയാറിൽ കറുത്ത ഏകാദശി ആചരിച്ചുവരുന്നതിന് കാരണമായി പറയപ്പെടുന്നത് ഭഗവാന്റെ ശൈവചൈതന്യമാണ്. വൃശ്ചികത്തിലെ വെളുത്ത ഏകാദശി [[ഗുരുവായൂർ ഏകാദശി]]യായി അറിയപ്പെടുന്നു. ഏകാദശിയോടനുബന്ധിച്ച് വിശേഷാൽ വിളക്കുകളും കലാപരിപാടികളുമുണ്ടാകാറുണ്ട്. ഏകാദശിയ്ക്ക് രണ്ടാഴ്ച മുമ്പുതന്നെ നിറമാല തുടങ്ങും. അതിനുശേഷമാണ് വിളക്ക് തുടങ്ങുക. ഓരോ ദിവസവും വിവിധ സ്ഥാപനങ്ങളുടെയും ഭക്തജനങ്ങളുടെയും വക വിളക്കുകളുണ്ടാകും. ഏകാദശിയോടനുബന്ധിച്ചുള്ള ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ചടങ്ങ് ഏകാദശിയുടെ തലേദിവസമായ [[ദശമി]] നാളിലെ എഴുന്നള്ളിപ്പാണ്. ക്ഷേത്രത്തിലെ ആദ്യപ്രതിഷ്ഠയായ ശാസ്താവാണ് അന്നേദിവസം ശ്രീരാമനുപകരം എഴുന്നള്ളുന്നത്. ഇത് മറ്റൊരു ക്ഷേത്രത്തിലും പതിവില്ലാത്ത കാര്യമാണ്. മൂന്ന് ആനകളോടുകൂടിയ ശാസ്താവിന്റെ എഴുന്നള്ളത്ത് ആദ്യപ്രതിഷ്ഠ എന്ന നിലയിൽ കൊടുത്തുവരുന്ന ആദരവായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. [[പഞ്ചവാദ്യം|പഞ്ചവാദ്യത്തോടുകൂടി]]യാണ് എഴുന്നള്ളിപ്പ്. എന്നാൽ, എഴുന്നള്ളിപ്പ് ശാസ്താവിനാണെങ്കിലും വിളക്ക് തേവർക്കുതന്നെയാണ് നടത്തുന്നത്. ഏകാദശിനാളിൽ പുലർച്ചെയുള്ള നിയമവെടി, അന്നേദിവസത്തെ പരിപാടികൾക്കുള്ള നാന്ദിയാകുന്നു. അന്നേദിവസത്തെ നിർമ്മാല്യദർശനം ഏറ്റവും പുണ്യകരമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. നിരവധി ഭക്തരാണ് ഈ ദിവസം ഭഗവദ്ദർശനത്തിനായി തൃപ്രയാറിലെത്തുന്നത്. രാവിലെ എട്ടുമണിയ്ക്ക് ഇരുപത് ആനകളുടെ അകമ്പടിയോടെയുള്ള ശീവേലിയെഴുന്നള്ളിപ്പുണ്ടാകും. വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ മാത്രം പുറത്തെടുക്കുന്ന സ്വർണ്ണക്കോലത്തിലാണ് തേവരുടെ എഴുന്നള്ളത്. [[പഞ്ചാരിമേളം|പഞ്ചാരിമേളത്തോടെയാണ്]] ശീവേലി നടത്തുന്നത്. ഉച്ചതിരിഞ്ഞ് കാഴ്ചശീവേലി, രാത്രി വിളക്കെഴുന്നള്ളത്ത് എന്നിവയും വിശേഷമാണ്. ഗുരുവായൂരിലേതുപോലെ തൃപ്രയാറിലും ഏകാദശിനാളിൽ ഭക്തർക്ക് ഉച്ചയ്ക്ക് ഗോതമ്പുകഞ്ഞിയും പയറും കൂട്ടിയുള്ള പ്രസാദ ഊട്ടുണ്ട്. എന്നാൽ, ഭഗവാന് സാധാരണപോലെയാണ്. ദ്വാദശിനാളിൽ പുലർച്ചെ നാലുമണിവരെ വിളക്കുണ്ട്. അതുകഴിഞ്ഞ് ഭഗവാൻ ശ്രീലകത്തേയ്ക്ക് തിരിച്ചെഴുന്നള്ളുന്നു. ഗുരുവായൂരിലേതുപോലെ ഇവിടെയും ഏകാദശിദിവസം രാത്രിയിൽ ദ്വാദശിപ്പണം സമർപ്പണമുണ്ട്. ഗുരുവായൂർ മാതൃകയിൽ തന്നെയാണ് ഈ ചടങ്ങും. [[ശുകപുരം]], [[പെരുവനം]], [[ഇരിഞ്ഞാലക്കുട]] ഗ്രാമങ്ങളിലെ [[അഗ്നിഹോത്രം|അഗ്നിഹോത്രികളായ]] [[നമ്പൂതിരി]]മാർക്കാണ് ഇത് സമർപ്പിയ്ക്കുന്നത്. ഭഗവദ്പ്രതിനിധിയായി ആദ്യം ക്ഷേത്രം മേൽശാന്തി പണം കാഴ്ചവയ്ക്കുന്നു. പിന്നീട് ഭക്തർ ഓരോരുത്തരായി പണം കാഴ്ചവയ്ക്കുന്നു. രാവിലെ ഒമ്പതുമണിവരെ ചടങ്ങ് തുടരും. ഒടുവിൽ, ഉച്ചയ്ക്കുള്ള ദ്വാദശി ഊട്ടോടെ ഏകാദശി മഹോത്സവം സമാപിയ്ക്കും. ഏകാദശിയോടനുബന്ധിച്ച് 2010-ൽ തുടങ്ങിയ നൃത്തസംഗീതോത്സവം ചുരുങ്ങിയ കാലം കൊണ്ട് വൻ വിജയമായിട്ടുണ്ട്. അഞ്ചുദിവസം നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന പരിപാടിയിൽ ആദ്യദിവസം നൃത്തോത്സവവും പിന്നീടുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ സംഗീതോത്സവവുമാണ് നടത്തുന്നത്. നിരവധി കലാകാരന്മാർ ഇവിടെ വന്ന് കച്ചേരി അവതരിപ്പിയ്ക്കാറുണ്ട്. അവസാനദിവസം നടത്തുന്ന [[പഞ്ചരത്ന കീർത്തനങ്ങൾ|പഞ്ചരത്ന കീർത്തനങ്ങളുടെ]] ആലാപനവും വളരെ വിശേഷമാണ്. === ആറാട്ടുപുഴ പൂരം === ക്ഷേത്രത്തിലെ മറ്റൊരു പ്രധാന വിശേഷമാണ് കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ദേവമേളകളിലൊന്നായ മീനമാസത്തിലെ ആറാട്ടുപുഴ പൂരം. ഈ ചടങ്ങിലെ നെടുനായകത്വം വഹിയ്ക്കുന്നത് തൃപ്രയാർ തേവരാണ്. ശാസ്താക്കന്മാരും ഭഗവതിമാരും മാത്രം പങ്കെടുക്കുന്ന ഈ മേളയിൽ വരുന്ന ഏക വൈഷ്ണവദേവനും തേവരാണ്. മീനമാസത്തിൽ [[മകയിരം]] നാളിൽ നടക്കുന്ന മകയിരം പുറപ്പാടോടെയാണ് തൃപ്രയാർ ക്ഷേത്രത്തിൽ ചടങ്ങുകളുടെ തുടക്കം. അന്ന് ഉച്ചതിരിഞ്ഞ് കർക്കടകം രാശി ലഗ്നമായി വരുന്ന സമയത്താണ് തേവരുടെ എഴുന്നള്ളത്ത്. ക്ഷേത്രം ഊരാണ്മക്കാരായ ചേലൂർ, പുന്നപ്പിള്ളി, ജ്ഞാനപ്പിള്ളി എന്നീ ഇല്ലക്കാരുടെ അനുമതിയോടെയാണ് ഉത്സവത്തിന് തുടക്കം കുറിയ്ക്കുന്നത്. ഇവർ ക്ഷേത്രത്തിലെത്തി പാണികൊട്ടാൻ അനുമതി നൽകിയാൽ മാത്രമേ എഴുന്നള്ളിപ്പ് പാടുള്ളൂ എന്നാണ് ചിട്ട. തുടർന്ന് 'തൃക്കോൽ ശാന്തി' എന്ന സ്ഥാനപ്പേരുള്ള ശാന്തിക്കാരൻ തേവരെ ശ്രീകോവിലിന് മുന്നിലുള്ള നമസ്കാരമണ്ഡപത്തിലേയ്ക്ക് എഴുന്നള്ളിയ്ക്കുന്നു. തദവസരത്തിൽ 101 കതിനവെടി മുഴങ്ങുന്നുണ്ടാകും. തന്ത്രിയും ശാന്തിക്കാരും ദേവസ്വം ഭാരവാഹികളും ഭക്തരും തേവരെ നിറപറയോടെയും നിലവിളക്കുകളോടെയും സ്വീകരിയ്ക്കുന്നു. ഇതോടനുബന്ധിച്ചുതന്നെ ബ്രാഹ്മണിപ്പാട്ടും നടത്തുന്നുണ്ടാകും. പിന്നീട് അഞ്ച് ആനകളുടെ അകമ്പടിയോടെ തേവർ സ്വർണ്ണക്കോലത്തിൽ പുറത്തേയ്ക്ക് എഴുന്നള്ളുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്ന് ഒരു കിലോമീറ്റർ അകലെയുള്ള സേതുകുളത്തിലെ ആറാട്ടിനാണ് ഭഗവാൻ എഴുന്നള്ളുന്നത്. എഴുന്നള്ളിപ്പിന് അകമ്പടിയായി പാണ്ടിമേളമുണ്ടാകും. സാധാരണ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ നടക്കുന്ന ആറാട്ടിന്റെ അതേ ചടങ്ങുകളാണ് ഇവിടെയും ആറാട്ടിന്. തേവരോടൊപ്പം നിരവധി ഭക്തരും ആറാടുന്നു. തുടർന്നുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ നാട്ടിലെ വിവിധ സ്ഥലങ്ങളിൽ തേവരെ എഴുന്നള്ളിയ്ക്കും. ഇവയോടെല്ലാം അനുബന്ധിച്ച് വിവിധ കുളങ്ങളിൽ ആറാട്ടുമുണ്ട്. [[തിരുവാതിര]] നാളിൽ രാവിലെ ക്ഷേത്രനടയിൽ തന്നെ പൂരം നടത്തുന്നു. 'നടയ്ക്കൽ പൂരം' എന്നാണ് ഇതിന്റെ പേര്. അന്ന് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തൊട്ടടുത്തുള്ള പുത്തൻകുളത്തിലാണ് ആറാട്ട്. അന്ന് ഉച്ചതിരിഞ്ഞ് കാട്ടൂർ പൂരത്തിന് തേവർ പുറപ്പെടുന്നു. തൃപ്രയാറിൽ നിന്ന് ഏറെ ദൂരെ കിടക്കുന്ന [[കാട്ടൂർ, തൃശ്ശൂർ|കാട്ടൂരിലേയ്ക്ക്]] [[വലപ്പാട്]], [[ഇടത്തിരുത്തി]] വഴിയാണ് തേവരുടെ എഴുന്നള്ളത്ത്. പോകുന്ന വഴികളിലെല്ലാം നിയമവെടിയുണ്ടാകും. ഇടത്തുരുത്തിയിലെത്തിയാൽ എഴുന്നള്ളത്ത് തോണിയിലാണ്. തുടർന്ന് ആനപ്പുറത്തേറി അടുത്തുള്ള മുതലക്കുന്ന് മനപ്പറമ്പിലേയ്ക്കും പിന്നീട് കാട്ടൂർ ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്കും എഴുന്നള്ളും. പിറ്റേന്ന് ([[പുണർതം]] നാളിൽ) പുലർച്ച വരെ ചടങ്ങുകൾ തുടരും. തുടർന്ന് തിരിച്ച് തൃപ്രയാറിലേയ്ക്ക് എഴുന്നള്ളുന്ന തേവർ പുത്തൻകുളത്തിൽ വീണ്ടും ആറാടി ചടങ്ങുകൾ പൂർത്തിയാക്കുന്നു. അന്നുതന്നെയാണ് ബ്ലാഹയിൽ കുളത്തിലെയും കുറുക്കൻ കുളത്തിലെയും ആറാട്ടുകളും. സന്ധ്യയ്ക്കുള്ള കുറുക്കൻ കുളത്തിൽ ആറാട്ടിനെത്തുന്ന ആരെയും 'കുറുക്കാ' എന്നു വിളിയ്ക്കാമെന്ന് കഥയുണ്ട്. മറ്റ് ശ്രീരാമക്ഷേത്രങ്ങളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ഇവിടെ ഭഗവാന്റെ ജന്മദിനമായ [[രാമനവമി]] വൻ ആഘോഷമായി കണ്ടുവരുന്നില്ല. അതിനുകാരണം, ഭഗവാൻ ആറാട്ടും പറയെടുപ്പുമായി യാത്രയിലായിരിയ്ക്കും എന്നതാണ്. ഇപ്പോൾ രാമനവമി വിപുലമാക്കാൻ പദ്ധതികൾ നടത്തിവരുന്നു. [[പൂയം (നക്ഷത്രം)|പൂയം]] നാളിൽ രാവിലെ വെന്നിയ്ക്കലിൽ പറയെടുപ്പും കോതക്കുളത്തിൽ ആറാട്ടും നടത്തുന്ന തേവർ തുടർന്ന് സമീപഗ്രാമമായ പൈനൂരിലെ പാടത്ത് ചാലുകുത്താൻ പോകും. അന്ന് വൈകീട്ട് രാമൻകുളത്തിലാണ് ആറാട്ട്. [[ആയില്യം]] നാളിൽ സന്ധ്യയ്ക്കാണ് പുഴയുടെ കിഴക്കേക്കരയിലെ ഗ്രാമങ്ങളിൽ പ്രദക്ഷിണം നടത്താൻ തേവർ പള്ളിയോടത്തിൽ പോകുന്നത്. വിശേഷാൽ പൂജകൾക്കുശേഷം തേവരുടെ തിടമ്പ് പള്ളിയോടത്തിൽ ഇറക്കിവയ്ക്കുന്നു. കൂടെ ഒരു കുത്തുവിളക്കുമുണ്ടാകും. തൃക്കോൽ ശാന്തിയാണ് തോണി തുഴയുന്നത്. കുടശ്ശാന്തി തിടമ്പ് പിടിയ്ക്കുന്നു. തേവർ പുറപ്പെടുന്നതിന്റെ മുന്നോടിയായി 101 കതിനവെടി മുഴങ്ങും. ഈ സമയത്ത് കിഴക്കേക്കരയിൽ ഭഗവാനെ സ്വീകരിയ്ക്കാൻ നിരവധി ആളുകൾ കാത്തുനിൽക്കുന്നുണ്ടാകും.തോണി കിഴക്കേക്കരയിലെത്തുമ്പോൾ അവിടെയും കതിനവെടി മുഴങ്ങും. തുടർന്ന്, ഊരാളന്മാരുടെയും തന്ത്രിയുടെയും ഇല്ലങ്ങളിൽ പറയെടുപ്പും എഴുന്നള്ളത്തുമുണ്ടാകും. തിരിച്ചുവരുന്ന വഴിയിൽ ആനേശ്വരം ശിവക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുകൂടെ പോകുമ്പോൾ വാദ്യമേളങ്ങൾ നിർത്തിയും ആനകളുടെ കുടമണികൾ അഴിച്ചുമാറ്റിയുമാണ് യാത്ര. ആനേശ്വരത്തപ്പനിൽ നിന്ന് തേവർ അരിയും നാളികേരവും കടം വാങ്ങിയെന്നും അത് തിരിച്ചടച്ചിട്ടില്ലെന്നുമാണ് വിശ്വാസം. [[മകം]] നാളിൽ വിശേഷാൽ ചടങ്ങുകളൊന്നും തന്നെയില്ല. [[പൂരം]] നാളിൽ സന്ധ്യയ്ക്ക് ഭഗവാൻ വീണ്ടും പള്ളിയോടം കടക്കുകയും അർദ്ധരാത്രിയോടെ ആറാട്ടുപുഴയിലെത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇതിനിടയിൽ, [[ചിറയ്ക്കൽ]] എന്ന സ്ഥലത്തുവച്ച് കൂടൽമാണിക്യസ്വാമി ജ്യേഷ്ഠനായ തൃപ്രയാർ തേവരെ കണ്ടുമുട്ടുന്നു. സന്ധ്യയോടെ അത്താഴപ്പൂജ കഴിഞ്ഞ് നടയടച്ചുകൊണ്ടുള്ള വരവാണ്. ഈയൊരു സംഗമം ശ്രദ്ധേയമാണ്. അർദ്ധരാത്രി ആറാട്ടുപുഴയ്ക്കടുത്തുള്ള കൈതവളപ്പിലെത്തുന്ന തേവരെ, ആറാട്ടുപുഴ ശാസ്താവ് സ്വീകരിയ്ക്കുന്നു. പതിവുപോലെ പാണ്ടിമേളവും ആചാരവെടിയും ഇതിനുമുണ്ടാകും. അന്ന് അർദ്ധരാത്രിയുള്ള കൂട്ടിയെഴുന്നള്ളിപ്പിൽ, ചേർപ്പിലമ്മയെയും ഊരകത്തമ്മയെയും ഇരുവശങ്ങളിലും ചേർത്ത് തൃപ്രയാറപ്പൻ നടുക്കും, മറ്റുള്ള ദേവീദേവന്മാർ വശങ്ങളിലുമായി നിൽക്കുന്നു. ഭൂമീദേവിയുടെ അവതാരമായ ചേർപ്പിലമ്മ ഭഗവാന്റെ വലതും, മഹാലക്ഷ്മിയുടെ അവതാരമായ ഊരകത്തമ്മ ഭഗവാന്റെ ഇടതുമാണ് നിൽക്കുന്നത്. അവതാരരൂപം (ശ്രീരാമൻ) വിട്ട് ശ്രീ-ഭൂമീസമേതനായ മഹാവിഷ്ണുവായി തദ്സമയം തൃപ്രയാറപ്പൻ മാറുന്നു. പിറ്റേന്ന് ([[ഉത്രം]] നാൾ) രാവിലെ വരെ ചടങ്ങുകൾ തുടരും. ഉത്രം നാളിൽ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഉത്രം വിളക്ക് ആഘോഷിയ്ക്കുന്നു. ഈ സമയത്ത്, ആറാട്ടുപുഴയിൽ, കരുവന്നൂർപ്പുഴയിലുള്ള മന്ദാരക്കടവിൽ [[ഗംഗ|ഗംഗാദേവിയുടെ]] സാന്നിദ്ധ്യമുണ്ടാകുമെന്നാണ് വിശ്വാസം. അന്ന് അർദ്ധരാത്രിയാണ് ആറാട്ട്. ആദ്യം, [[കടലാശ്ശേരി പിഷാരിക്കൽ ഭഗവതിക്ഷേത്രം|കടലാശ്ശേരി പിഷാരിയ്ക്കൽ ഭഗവതി]]യാണ് ആറാടുന്നത്. ജലത്തിലുള്ള സമസ്ത വിഷാണുക്കളും പിഷാരിയ്ക്കലമ്മയുടെ ആറാട്ടോടെ നീങ്ങുന്നു എന്നാണ് വിശ്വാസം. തുടർന്ന് ഓരോരുത്തരായി ആറാടുന്നു. അവസാനമാണ് തേവരുടെ ആറാട്ട്. നിരവധി ഭക്തരും ഈ സമയത്ത് ആറാടി പുണ്യം ഏറ്റുവാങ്ങുന്നു. പിന്നീട്, ഊരകത്തമ്മയും തൃപ്രയാറപ്പനും കൂടി ക്ഷേത്രം പ്രദക്ഷിണം വയ്ക്കുന്നു. അവസാനം യാത്രയയപ്പാണ്. ആതിഥേയനായ ആറാട്ടുപുഴ ശാസ്താവ്, അതിഥികളെ ഓരോന്നായി യാത്രയാക്കുന്നു. ഏഴുകണ്ടം വരെ ചെന്നാണ് ഓരോരുത്തരെയും യാത്രയാക്കുന്നത്. ഇതിന് മുന്നോടിയായി ആനകൾ ഉപചാരം ചൊല്ലിപ്പിരിയുന്ന ചടങ്ങുണ്ട്. രാജകീയചിഹ്നമായ കിരീടം ഒഴിവാക്കിയാണ് മുഖ്യാതിഥിയായ തേവരുടെ മടക്കയാത്ര. ആറാട്ടുപുഴ ശാസ്താവിന്റെ ജ്യോതിഷി, അടുത്ത വർഷത്തെ പൂരത്തിന്റെ തീയതി പ്രഖ്യാപിയ്ക്കുന്നു. ആ തീയതി മനസ്സിൽ വച്ചാണ് ഓരോരുത്തരും മടങ്ങിപ്പോകുന്നത്. === ശ്രീരാമൻ ചിറയിലെ സേതുബന്ധനം === സീതാദേവിയെ വീണ്ടെടുക്കാനുള്ള ശ്രമത്തിനിടയിൽ കടലിനു കുറുകെ [[രാമസേതു|ചിറകെട്ടിയതിന്റെ]] ഓർമ്മയ്ക്കായി എല്ലാ വർഷവും കന്നിമാസത്തിലെ തിരുവോണനാളിൽ തൃപ്രയാർ തേവർ സേതു നിർമ്മിക്കുന്നയിടമാണ് തൃപ്രയാറിനടുത്തുള്ള [[ചെമ്മാപ്പിള്ളി]]യിലെ ശ്രീരാമൻ ചിറ. ചിറ നിർമ്മാണ സമയത്ത് പങ്കെടുത്ത് സേതുബന്ധനത്തിൽ ഒരു പിടി മണ്ണ് സമർപ്പിക്കുന്നത് ഭക്തർ പുണ്യമായി കരുതുന്നു. അന്ന് മണ്ണു വാരിയിടുന്നതിന് സാധിക്കാത്തവർ പിന്നീട് തൃപ്രയാർ ക്ഷേത്രത്തിൽ ദർശനം നടത്തിയതിനു ശേഷം ഇവിടെ വന്ന് സ്വന്തം വാസസ്ഥലത്ത് നിന്നും ശേഖരിച്ച ഒരു പിടി മണ്ണ് സമർപ്പിക്കാറുണ്ട്. മണ്ണ് സമർപ്പിക്കുന്ന ചടങ്ങാണ് '''സേതുബന്ധന വന്ദനം'''<ref name="janmabhumidaily-ക">{{cite news|title=സേതുബന്ധന സ്മരണയിൽ ശ്രീരാമൻചിറ|url=http://www.janmabhumidaily.com/jnb/News/146320|accessdate=3 മെയ് 2014|newspaper=ജന്മഭൂമി|date=ഒക്ടോബർ 14 2013|author=ഇ.പി.ഗിരീഷ്|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131015193137/http://www.janmabhumidaily.com/jnb/News/146320|archivedate=2013-10-15|language=മലയാളം|format=പത്രലേഖനം|url-status=dead}}</ref> ശ്രീരാമൻ ചിറയിൽ സേതുബന്ധനം നടത്തുന്നതിനും, ആറാട്ടുപുഴ പങ്കെടുക്കുന്നതിനും മാത്രമാണ് തൃപ്രയാർ ക്ഷേത്രനട നേരത്തെ അടയ്ക്കുന്നത്. സേതുബന്ധനത്തിനായി ക്ഷേത്രനട അടച്ചതിനു ശേഷം ആരും തന്നെ കിഴക്കേനടയിലേക്കു പ്രവേശിക്കുവാനും പാടില്ലത്രെ. തൃപ്രയാർ തേവർ മുതലപ്പുറത്ത് കയറിയാണ് ചിറകെട്ടുന്നതിനു പോകുന്നത്. നട അടയ്ക്കുന്ന സമയത്ത് മീനൂട്ടുകടവിൽ അസാധാരാണമായ തിരയിളക്കം കാണാനാവുമെന്ന് പൂർവ്വികർ സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഗുരുവായൂരിലെ ദർശനം പൂർത്തിയാകണമെങ്കിൽ സമീപത്തുള്ള [[മമ്മിയൂർ മഹാദേവക്ഷേത്രം|മമ്മിയൂർ ശിവ-പാർവ്വതി-വിഷ്ണുക്ഷേത്രത്തിലും]] പോകണമെന്ന് പറയുന്നതുപോലെ തൃപ്രയാറിലെ ദർശനം പൂർത്തിയാകണമെങ്കിൽ ശ്രീരാമൻ ചിറയിലും പോകണമെന്നാണ് ഭക്തജനവിശ്വാസം. എന്നാൽ എന്തെങ്കിലും കാരണവശാൽ അതിനു കഴിഞ്ഞില്ലെങ്കിൽ ക്ഷേത്രദർശനം നടത്തുന്നതിനിടയിൽ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രത്തിനുമുമ്പിലെത്തി വടക്കുകിഴക്കേമൂലയിലേക്കുനോക്കി വന്ദിച്ചാലും മതിയെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. == എത്തിച്ചേരാനുള്ള വഴി == *ജില്ലാ ആസ്ഥാനമായ തൃശൂരിൽ നിന്ന് - വാടാനപ്പള്ളി വഴി - ഏകദേശം 24 കി.മി. ദൂരം. ഏതാണ്ട് 35 മിനിറ്റ് യാത്ര. *ഗുരുവായൂർ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്ന് - ദേശീയപാത 66 (NH 66) വഴി 23 കി.മി. ദൂരം - ഏകദേശം 35 മിനിറ്റ് അകലെ. *കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം - ദേശീയപാത (NH 66) വഴി ഏകദേശം 48 കി.മി. ദൂരം, ഏതാണ്ട് ഒന്നേകാൽ മണിക്കൂർ അകലെ. *എറണാകുളത്ത് നിന്നും - ദേശീയപാത വഴി(NH 66)- ഏതാണ്ട് 60 കി.മി. - ഏതാണ്ട് ഒന്നേമുക്കാൽ മണിക്കൂർ ദൂരം. *കാടാമ്പുഴ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം - ഏതാണ്ട് 78 കി.മി - ദേശീയപാത NH 66 വഴി == ചിത്രങ്ങൾ == <gallery> Image:Triprayar.jpg |തൃപ്രയാർ ക്ഷേത്രം Image:ചുമർവിളക്ക്.jpg |ചുമർവിളക്ക് Image:മീനൂട്ട്തൃപ്രയാറപ്പന്.jpg|മീനൂട്ട് Image:Triprayar_temple.jpg Image:Sethubandhana Vandhanam - brahmachari pravithkumar.JPG|ബ്രഹ്മചാരി പ്രവിത്കുമാർ ശ്രീരാമൻ ചിറയിൽ സേതുബന്ധനവന്ദനം നടത്തുന്നു ചിത്രം:Thriprayar chutampalam.jpg|ചുറ്റമ്പലം Image:Sreeraman Chira.JPG| ശ്രീരാമൻ ചിറ, ചെമ്മാപ്പിള്ളി (Sreeraman Chira) </gallery> ==അവലംബം== {{commonscat|Thriprayar Temple}} <references/> {{Famous Hindu temples in Kerala}} {{തൃശ്ശൂർ ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:തൃശ്ശൂർ ജില്ലയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:നാലമ്പലങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ശ്രീരാമക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ആരാധനാലയങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഹൈന്ദവം]] [[വർഗ്ഗം:ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] {{Hindu-temple-stub|Thriprayar Temple}} flwmi8pubm1uspyfwcpmyxx4xxylkid 0 6843 4134534 4107242 2024-11-11T03:44:06Z 103.157.166.133 Incorrect information Deleted. 4134534 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Jawaharlal Nehru}} {{featured}} {{Infobox officeholder |honorific-prefix = പണ്ഡിറ്റ് |name = ജവഹർലാൽ നെഹ്റു |native_name = |native_name_lang = |image = Jnehru.jpg |caption = 1947 ൽ എടുത്ത ചിത്രം |office = [[ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിമാരുടെ പട്ടിക | ഇന്ത്യയുടെ പ്രഥമ പ്രധാനമന്ത്രി]] |monarch = ജോർജ്ജ് ആറാമൻ<br>1950 ജനുവരി 26 വരെ |governor_general = [[ലൂയി മൗണ്ട്ബാറ്റൻ]]<br>[[സി. രാജഗോപാലാചാരി]]<br>1950 ജനുവരി 26 വരെ |president = [[രാജേന്ദ്ര പ്രസാദ്]]<br>[[എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ]] |deputy = [[വല്ലഭായി പട്ടേൽ]] |term_start = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 |term_end = 27 മേയ് 1964 |predecessor = ഇല്ല |successor = [[ഗുൽസാരിലാൽ നന്ദ]] <small>(ഇടക്കാലം)</small> |office2 = ഇന്ത്യയുടെ പ്രതിരോധമന്ത്രി |term_start2 = 31 ഒക്ടോബർ 1962 |term_end2 = 14 നവംബർ 1962 |predecessor2 = [[വി.കെ. കൃഷ്ണമേനോൻ]] |successor2 = [[യശ്വന്ത്റാവു ചൗഹാൻ]] |term_start3 = 30 ജനുവരി 1957 |term_end3 = 17 ഏപ്രിൽ 1957 |predecessor3 = [[കൈലാഷ് നാഥ് കട്ജു]] |successor3 = [[വി.കെ. കൃഷ്ണമേനോൻ]] |term_start4 = 10 ഫെബ്രുവരി 1953 |term_end4 = 10 ഫെബ്രുവരി 1955 |predecessor4 = [[എൻ. ഗോപാലസ്വാമി അയ്യങ്കാർ]] |successor4 = [[കൈലാഷ് നാഥ് കട്ജു]] |office5 = ഇന്ത്യയുടെ ധനകാര്യ മന്ത്രി |term_start5 = 13 ഫെബ്രുവരി 1958 |term_end5 = 13 മാർച്ച് 1958 |predecessor5 = [[ടി.ടി. കൃഷ്ണമാചാരി]] |successor5 = [[മൊറാർജി ദേശായി]] |term_start6 = 24 ജൂലൈ 1956 |term_end6 = 30 ഓഗസ്റ്റ് 1956 |predecessor6 = [[സി. ഡി. ദേശ്മുഖ്]] |successor6 = [[ടി.ടി. കൃഷ്ണമാചാരി]] |office7 = ഇന്ത്യയുടെ വിദേശകാര്യ മന്ത്രി |term_start7 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 |term_end7 = 27 മേയ് 1964 |predecessor7 = ഇല്ല |successor7 = [[ഗുൽസാരിലാൽ നന്ദ]] |birth_date = {{Birth date|df=yes|1889|11|14}} |birth_place = [[അലഹബാദ്]], [[ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ]]<br/> ഇപ്പോൾ [[ഉത്തർപ്രദേശ് | ഉത്തർപ്രദേശിൽ]] |death_date = {{Death date and age|df=yes|1964|5|27|1889|11|14}} |death_place = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]], [[ഇന്ത്യ]] |parents = [[മോത്തിലാൽ നെഹ്റു]]<br>Swaruprani Thussu |party = [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്]] |spouse = [[കമല നെഹ്രു|കമല കൗൾ]] |children = [[ഇന്ദിരാ ഗാന്ധി]] |alma_mater = ട്രിനിറ്റ് കോളേജ് [[കേംബ്രിഡ്ജ് സർവകലാശാല]]<br/>[[ഇൻസ് ഓഫ് കോർട്ട്]] |profession = ബാരിസ്റ്റർ<br/>എഴുത്തുകാരൻ<br>രാഷ്ട്രീയനേതാവ് |awards = [[ഭാരതരത്ന]] |signature = Jawaharlal Nehru Signature.svg }} '''ജവഹർലാൽ നെഹ്രു''' ([[നവംബർ 14]], [[1889]] - [[മേയ് 27]], [[1964]]) ആധുനിക ഇന്ത്യയുടെ ശില്പി എന്നു വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന ഇന്ത്യയുടെ പ്രഥമ പ്രധാനമന്ത്രി.<ref name=birth1>{{cite web | title = ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവിന്റെ ലഘു ജീവചരിത്രം | url = http://www.thefamouspeople.com/profiles/jawaharlal-nehru-49.php | publisher = ഫേമസ് പീപ്പിൾ | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209093454/http://www.thefamouspeople.com/profiles/jawaharlal-nehru-49.php | url-status = bot: unknown }}</ref><ref name=birth2>{{cite web | title = ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - ജീവിത രേഖ | url = http://www.jnmf.in/chrono.html | publisher = ജവഹർലാൽ നെഹ്രു മെമ്മോറിയൽ ഫണ്ട് | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209093645/http://www.jnmf.in/chrono.html | url-status = bot: unknown }}</ref> [[ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരനേതാവ്]] രാഷ്ട്രീയ തത്ത്വചിന്തകൻ, ഗ്രന്ഥകർത്താവ്‌, ചരിത്രകാരൻ എന്നീ നിലകളിലെല്ലാം വ്യക്തിമുദ്രപതിപ്പിച്ച നെഹ്രു രാജ്യാന്തരതലത്തിൽ [[ചേരിചേരാനയം]] അവതരിപ്പിച്ചും ശ്രദ്ധനേടിയിരുന്നു. [[മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി|മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധിയുടെ]] ആശിസ്സുകളോടെ [[ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിന്റെ]] മുന്നണിപ്പോരാളിയായി മാറിയ ഇദ്ദേഹം ഇന്ത്യക്കു സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയ 1947 മുതൽ 1964ൽ മരിക്കുന്നതു വരെ ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിയായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു. [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസത്തിലൂന്നിയ]] നെഹ്രുവിന്റെ രാഷ്ട്രീയദർശനങ്ങളാണ്‌ നാലുപതിറ്റാണ്ടോളം ഇന്ത്യയെ നയിച്ചത്‌. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഏകമകൾ [[ഇന്ദിരാ ഗാന്ധി|ഇന്ദിരാ ഗാന്ധിയും]] ചെറുമകൻ [[രാജീവ്‌ ഗാന്ധി|രാജീവ്‌ ഗാന്ധിയും]] പിന്നീട്‌ ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിസ്ഥാനം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. [[ലണ്ടൻ|ലണ്ടനിലെ]] പ്രശസ്തമായ [[കേംബ്രിഡ്ജ് സർവകലാശാല|കേംബ്രിഡ്ജ് സർവ്വകലാശാലയിൽ]] നിന്നുമാണ് നെഹ്രു ബിരുദം കരസ്ഥമാക്കിയത്.<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]]ഹാരോ & കേംബ്രിഡ്ജ് എന്ന അദ്ധ്യായം. പുറം. 32-35</ref> സർവ്വകലാശാലയിലെ ഇന്നർ ടെംപിളിൽ നിന്നും വക്കീൽ ആകുവാനുള്ള പരിശീലനവും നെഹ്രു പൂർത്തിയാക്കി. വിദ്യാഭ്യാസം കഴിഞ്ഞ് ഇന്ത്യയിലേക്കു തിരിച്ചു വന്ന നെഹ്രു അലഹബാദ് കോടതിയിൽ അഭിഭാഷകനായി ഉദ്യോഗം ആരംഭിച്ചു. ഇക്കാലയളവിൽ അദ്ദേഹത്തിന് രാഷ്ട്രീയത്തോടും താൽപര്യമുണ്ടായിരുന്നു. പതുക്കെ അഭിഭാഷകജോലി വിട്ട് നെഹ്രു മുഴുവൻ സമയ രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് ചേക്കേറി. [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിലെ]] ഇടതുപക്ഷ ചിന്താഗതി വെച്ചു പുലർത്തുന്നവരോടൊപ്പം നിൽക്കാനാണ് നെഹ്രു താൽപര്യപ്പെട്ടത്.<ref name=leftist1>{{cite journal|title=നെഹ്രു ഇയേഴ്സ് ഇൻ ഇന്ത്യൻ പൊളിറ്റിക്സ്| last=സുരഞ്ജൻ|first=ദാസ്|page=5|publisher=എഡിൻബറോ സർവ്വകലാശാല | accessdate = 2016-12-09}}</ref>. തന്റെ മാർഗ്ഗദർശി കൂടിയായ [[മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി|മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധിയുടെ]] അനുഗ്രഹത്തോടേയും, മൗനസമ്മതത്തോടേയും നെഹ്രു [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|കോൺഗ്രസ്സിന്റെ]] ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട നേതാവായി മാറി. [[യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം|ബ്രിട്ടനിൽ]] നിന്നും [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യക്കു]] പൂർണ്ണ സ്വാതന്ത്ര്യം വേണമെന്ന് ജവഹർലാൽ ഉറക്കെ പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref name=ps1>{{cite journal|title=പൂർണ്ണസ്വരാജ്|publisher=ന്യൂയോർക്ക് സർവ്വകലാശാല| accessdate = 2016-12-09}}</ref>ഇടതുപക്ഷ പരമായ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ നയങ്ങൾക്ക് ആക്കം കൂട്ടുകയും ചെയ്തു. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിലേക്കുള്ള പ്രയാണത്തിൽ 1930 കളിൽ ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയത്തെ മുന്നിൽ നിന്നു നയിച്ചത് കോൺഗ്രസ്സും അതിന്റെ തലവനായിരുന്ന ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവുമായിരുന്നു. മതനിരപേക്ഷമായ ഒരു ഭാരതം എന്ന നെഹ്രുവിന്റെ ആശയങ്ങൾ 1937 ലെ പ്രൊവിൻഷ്യൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് തൂത്തുവാരിയപ്പോഴെ ഏതാണ്ട് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. മുസ്ലീം ലീഗ് തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അമ്പേ പരാജയമായിരുന്നു. എന്നാൽ 1942ലെ [[ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യ പ്രസ്ഥാനം|ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ മുന്നേറ്റം]] അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്വപ്നങ്ങളെ ആകെ തകിടം മറിച്ചു. ബ്രിട്ടീഷുകാർ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ ഒരു രാഷ്ട്രീയ സംഘടന എന്ന നിലയിൽ നിന്ന് തകർത്തുകളഞ്ഞിരുന്നു. ലോകമഹായുദ്ധസമയത്ത് സഖ്യശക്തികളെ ശക്തിപ്പെടുത്താനുദ്ദേശിച്ചിരുന്ന നെഹ്രൂ, ഗാന്ധിജിയുടെ പൂർണ്ണസ്വാതന്ത്ര്യം ഉടനെ വേണമെന്ന ആവശ്യം മനസ്സില്ലാമനസ്സോടെ കൈക്കൊണ്ടു എങ്കിലും ജയിലിലേക്ക് പോകേണ്ട അവസ്ഥ വന്നു. ഒരു നീണ്ട കാലത്തെ ജയിൽവാസത്തിനുശേഷം തികച്ചും പുതിയ രാഷ്ട്രീയ കാലാവസ്ഥയിലേക്കാണ് നെഹ്രു മടങ്ങി വന്നത്. [[മുസ്ലിം ലീഗ്|മുസ്ലീം ലീഗും]] അതിന്റെ നേതാവ് , നെഹ്രു വെറുത്തു തുടങ്ങിയിരുന്ന [[മുഹമ്മദ് അലി ജിന്ന|മുഹമ്മദാലി ജിന്നയും]] അപ്പോഴേക്കും വളരെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു ശക്തിയായി മാറി മുസ്ലീം രാഷ്ട്രീയത്തെ ഗ്രസിച്ചുതുടങ്ങിയിരുന്നു. നെഹ്രുവും ജിന്നയും തമ്മിൽ അധികാരം പങ്കുവെക്കുന്നതിനേച്ചൊല്ലിയുള്ള തർക്കങ്ങൾ നിരാശാജനകമാകുകയും 1947ൽ ഇന്ത്യയെ രക്തരൂക്ഷിതമായ പിളർപ്പിലേക്കു നയിക്കുകയും ചെയ്തു <ref name=emory1>{{cite news|title=പാർട്ടിഷൻ ഓഫ് ഇന്ത്യ|url=https://scholarblogs.emory.edu/postcolonialstudies/|last=ഷിറിൻ|first=കീൻ|publisher=എമോറി സർവ്വകലാശാല|accessdate=2016-12-09|archive-date=2016-12-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20161209094111/https://scholarblogs.emory.edu/postcolonialstudies/|url-status=bot: unknown}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യ പ്രധാനമന്ത്രിയായി നെഹ്രുവിനെ കോൺഗ്രസ് തിരഞ്ഞെടുത്തുകഴിഞ്ഞിരുന്നു. ഗാന്ധി തൻറെ രാഷ്ട്രീയ പിൻഗാമിയായി നെഹ്രുവിനെ കണ്ടുതുടങ്ങിയ 1941 ലേ തന്നെ നേതൃത്വത്തിന്റെ വിഷയത്തിൽ തീരുമാനമായിരുന്നു.പ്രധാനമന്ത്രി എന്ന നിലയിൽ ഭാവി ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള സ്വപ്നങ്ങളെ യാഥാർത്ഥ്യമാക്കി തീർക്കാനുള്ള ഒരു പദ്ധതി നെഹ്രു ആവിഷ്കരിച്ചു. സാമൂഹിക,സാമ്പത്തിക, രാഷ്ട്രീയ രംഗത്ത് നവീകരണപദ്ധതികൾ നെഹ്രു നടപ്പിലാക്കുകയുണ്ടായി.<ref name="leftist1" /><ref name=reform1>{{cite web | title = Jawaharlal Nehru | url = http://www.bbc.co.uk/history/historic_figures/nehru_jawaharlal.shtml | publisher = [[BBC]] | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209094253/http://www.bbc.co.uk/history/historic_figures/nehru_jawaharlal.shtml | url-status = bot: unknown }}</ref> നെഹ്രുവിന്റെ നേതൃത്വകാലത്ത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|കോൺഗ്രസ്സ്]] ഒരു വൻ രാഷ്ട്രീയപാർട്ടിയായി മാറി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ തുടർച്ചയായി മൂന്നു പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ കോൺഗ്രസ്സ് വിജയം കൈവരിച്ചു. ലോകോത്തരനിലവാരത്തിലുള്ള വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങൾ, ഇന്ത്യയുടെ ബഹിരാകാശ പദ്ധതി, ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷയുടെ വ്യാപകമായ പ്രചാരം എന്നിവയിലെല്ലാം നെഹ്രുവിന്റെ ദീർഘവീക്ഷണങ്ങൾ പ്രത്യക്ഷമായും പരോക്ഷമായും കാണാവുന്നതാണ്.<ref name=edu2>{{cite book|title=നെഹ്രു ആന്റ് പ്ലാനിംഗ് ഇൻ ഇന്ത്യ|url=http://books.google.com.sa/books?id=eJNANNsoVgQC&pg=PA229&dq=educational+contributions+nehru&hl=en&sa=X&ei=o6AjUazHLMrIswa2x4HYBw&safe=on&redir_esc=y#v=onepage&q=educational%20contributions%20nehru&f=false|last=എൻ.ബി.ദാസ്|first=ഗുപ്ത|publisher=മിത്തൽ പബ്ലിഷേഴ്സ്|isbn=81-7022-451-9|pages=225-229|year=1993}}</ref><ref name=devel2>{{cite book|title=ഇന്റർനാഷണൽ പൊളിറ്റിക്സ് ഓഫ് സ്പേസ്|url=http://books.google.com.sa/books?id=5LUR6CiBwusC&pg=|last=മൈക്കിൾ|first=ഷീഹൻ|publisher=റൗട്ടലെഡ്ജ്|page=45}}</ref> കോളനി വാഴ്ചയിൽ നിന്നും ഇന്ത്യക്കൊപ്പം മോചിതമായ മറ്റു പല രാജ്യങ്ങളും സ്വേഛാധിപത്യത്തിന്റെ പിടിയലമർന്നപ്പോഴും ഇന്ത്യയിൽ ജനാധിപത്യം കരുത്തോടെ തഴച്ചുവളർന്നത് ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ നേട്ടമായി കണക്കാക്കാവുന്നതാണ്.<ref name=vibrant1>{{cite news|title=ഹൂസ് ബീൻ ഇന്ത്യാസ് ബെസ്റ്റ് & വേഴ്സ്റ്റ് പ്രൈം മിനിസ്റ്റർ|url=https://web.archive.org/save/_embed/http://blogs.timesofindia.indiatimes.com/ruebarbpie/who-s-been-india-s/ |last=വിക്രം|first=സിങ്|publisher=ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|date=2009-05-11 | accessdate = 2016-12-09}}</ref> അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മദിനമായ നവംബർ 14 രാജ്യം [[ശിശുദിനം | ശിശുദിനമായി]] ആഘോഷിക്കുന്നു.. == ആദ്യകാലജീവിതം (1889–1912)== [[File:Jawaharlal Nehru Khaki Shorts.jpg|thumb|സേവാദളിന്റെ ഖാക്കി യൂണിഫോമിൽ നെഹ്രു.]] [[അലഹബാദ്|അലഹബാദിലെ]] കാശ്മീരി പണ്ഡിറ്റ് കുടുംബത്തിൽ [[മോത്തിലാൽ നെഹ്രു|മോത്തിലാൽ നെഹ്രുവിന്റേയും]], ഭാര്യ [[സ്വരൂപ്റാണി തുസ്സു|സ്വരുപ്റാണി തുസ്സുവിന്റേയും]] മകനായാണ് ജവഹർലാൽ ജനിച്ചത്. പിതാവ് മോത്തിലാൽ നെഹ്രു സ്വാതന്ത്ര്യ സമര കാലഘട്ടത്തിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|കോൺഗ്രസ്സിന്റെ]] പ്രസിഡന്റായിരുന്നിട്ടുണ്ട്. ജവഹറിന്റെ അമ്മ മോത്തിലാലിന്റെ രണ്ടാം ഭാര്യ ആയിരുന്നു, ആദ്യ ഭാര്യയുടെ മരണശേഷമാണ് മോത്തിലാൽ സ്വരുപ് റാണിയെ വിവാഹം ചെയ്തത്.<ref name=swarup1>{{cite book|title=എ സ്റ്റഡി ഓഫ് നെഹ്രു|url=http://books.google.com.sa/books?id=iTluAAAAMAAJ&q=|last=റഫീക്ക്|first=സഖറിയ|page=22|publisher=രൂപ&കമ്പനി|year=1989}}</ref> ഇവർക്കു ജനിച്ച മൂന്നു മക്കളിൽ മുതിർന്ന ആളായിരുന്നു ജവഹർ. നെഹ്രുവിന്റെ സഹോദരിമാരിലൊരാൾ [[വിജയലക്ഷ്മി പണ്ഡിറ്റ്]] പിന്നീട് [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ|ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ]] ജനറൽ അസ്സംബ്ലിയുടെ ആദ്യത്തെ വനിതാ പ്രസിഡന്റ് എന്ന ബഹുമതിക്കുടമയായി.<ref name=vp1>{{cite web | title = Vijaya Lakshmi Pandit (India) | url = https://www.un.org/en/ga/president/bios/bio08.shtml | publisher = United Nations | accessdate = 2016-12-09}}</ref> രണ്ടാമത്തെ സഹോദരി [[കൃഷ്ണഹുതിസിങ്]] അറിയപ്പെടുന്ന ഒരു എഴുത്തുകാരിയുമായി മാറി.<ref name=krishna1>{{cite web | title = Krishna nehru Heethising | url = http://trove.nla.gov.au/people/869077?c=people | publisher = National library of Australia | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209095254/http://trove.nla.gov.au/people/869077?c=people | url-status = bot: unknown }}</ref> അമൂല്യരത്നം എന്നാണ് ജവാഹർ എന്ന അറബി വാക്കിന്റെ അർത്ഥം. <ref name=name1>{{cite book |last=പി.എം. |first=ജോസഫ്|title= മലയാളത്തിലെ പരകീയ പദങ്ങൾ|year=1995 |publisher=കേരള ഭാഷാ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് |location=തിരുവനന്തപുരം | accessdate = 2016-12-09}}</ref> ലാൽ എന്നാൽ പ്രിയപ്പെട്ടവൻ എന്നാണർത്ഥം. നെഹ്രു എന്നത് യഥാർത്ഥ കുടുംബപ്പേരല്ല. കാശ്മീരിലെ കൗൾ കുടുംബമാണ് നെഹ്രുവിന്റേത്. എന്നാൽ ഡെൽഹി വാസത്തിനിടയിൽ തലമുറകൾക്കു മുമ്പ് ലഭിച്ചതാണ് നെഹ്രു എന്ന കുടുംബപ്പേര്. നഹർ എന്ന പേർഷ്യൻ ഭാഷയിൽ നിന്നാണ് നെഹ്രു എന്ന നാമം ഉണ്ടായത്. [[ഔറംഗസേബ്|ഔറംഗസീബ്]] ചക്രവർത്തിയുടെ കാലഘട്ടത്തിൽ [[കശ്മീർ|കാശ്മീരിൽ]] നിന്നും [[ഡെൽഹി|ഡെൽഹിയിലേക്കു]] കുടിയേറിപ്പാർത്ത നെഹ്രുവിന്റെ മുൻതലമുറക്കാരിൽ [[രാജ് കൗൾ]] എന്ന വ്യക്തിയാണ് പിന്നീട് പേരിനൊപ്പം നെഹ്രു എന്ന് ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങിയത്.<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]]ബോയ്ഹുഡ് എന്ന അദ്ധ്യായം. പുറം. 18</ref> [[File:Jawaharlal Nehru as a young child with his parents.png|thumb|left|150px|ബാലനായ ജവഹർ മാതാപിതാക്കൾക്കൊപ്പം]] സമ്പത്തിന്റെ നടുവിലായിരുന്ന ജവഹറിന്റെ ബാല്യം. സംഭവബഹുലമല്ലാത്ത കുട്ടിക്കാലം എന്നാണ് നെഹ്രു തന്റെ ബാല്യകാലത്തെക്കുറിച്ച് വിശേഷിപ്പിക്കാറുണ്ടായിരുന്നത്. മോത്തിലാൽ തന്റെ മക്കൾക്ക് നല്ല വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്നതിൽ ശ്രദ്ധിച്ചിരുന്നു. അദ്ധ്യാപകരെ വീട്ടിൽ വരുത്തിയാണ് തന്റെ മക്കളെ മോത്തിലാൽ വിദ്യ അഭ്യസിപ്പിച്ചിരുന്നത്<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]] പുറം. 29</ref>. ഫെർഡിനാന്റ്.ടി.ബ്രൂക്ക്സ് എന്ന അദ്ധ്യാപകനോടുള്ള ഇഷ്ടത്താൽ നെഹ്രു കൂടുതൽ സ്നേഹിച്ചത് സാങ്കേതികവിദ്യയും ബ്രഹ്മവിദ്യയും ആയിരുന്നു.<ref name=theosophy1>{{cite book|title=ജിദ്ദു കൃഷ്ണമൂർത്തി - വേൾഡ് ഫിലോസഫർ|url=http://books.google.com.sa/books?id=NzDar6XfICEC&pg=PA487&dq#v=onepage&q&f=false|last=സി.വി.|first=വില്ല്യംസ്|publisher=മോട്ടിലാൽ ബനാർസിദാസ്|page=487|isbn=81-208-2032-0|year=2004|location=ഡെൽഹി}}</ref> പതിമൂന്നാം വയസ്സിൽ കുടുംബസുഹൃത്തായിരുന്ന [[ആനി ബസന്റ് | ആനീബസന്റിന്റെ]] കൂടെ തിയോസഫിക്കൽ സൊസൈറ്റിയിൽ നെഹ്രു അംഗമായി. തന്നെ ഏറെ സ്വാധീനിച്ച ബ്രൂക്ക്സുമായി വേർപിരിഞ്ഞതോടെ നെഹ്രു തിയോസഫിക്കൽ സൊസൈറ്റിയിൽ നിന്നും വിടുതൽ നേടി<ref name="theosophy1" />. [[File:Nehru at Harrow.png|thumb|left|175px| ഇംഗ്ലണ്ടിലെ ഹാരോ സ്കൂളിലെ യൂണിഫോമിൽ നെഹ്രു]] [[ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ | ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിലെ]] ഏറ്റവും മികച്ച വിദ്യാലയങ്ങളിൽ പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയ ജവഹർലാൽ, ഉപരിപഠനത്തിനായി ഇംഗ്ലണ്ടിലേക്ക്‌ പോയി . [[ഇംഗ്ലണ്ടിലെ ഹാരോസ്കൂൾ]], [[കേംബ്രിജ്‌ ട്രിനിറ്റി കോളജ്|കേംബ്രിഡ്ജ്‌ -ട്രിനിറ്റി കോളജ്]] എന്നിവിടങ്ങളിലായിരുന്നു നെഹ്രുവിന്റെ സർവ്വകലാശാലാ വിദ്യാഭ്യാസം. ട്രിനിറ്റി കോളേജിൽ നിന്നും നെഹ്രു ജീവശാസ്ത്രത്തിൽ ബിരുദം കരസ്ഥമാക്കി. ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ലോകപ്രശസ്തരായ എഴുത്തുകാരുടെ കൃതികളിൽ അദ്ദേഹം ആകൃഷ്ടനായി. [[ജോർജ്ജ് ബർണാർഡ് ഷാ|ബെർണാഡ് ഷാ]], [[എച്ച്.ജി.വെൽസ്|എച്ച്.ജി. വെൽസ്]], [[ബെർട്രാൻഡ് റസ്സൽ|റസ്സൽ]] തുടങ്ങിയവരുടെ രചനകൾ നെഹ്രുവിൽ രാഷ്ട്രീയത്തെക്കുറിച്ചും, സാമ്പത്തികശാസ്ത്രത്തെക്കുറിച്ചുമുള്ള ചിന്തകളുടെ വിത്തുകൾ പാകി.<ref name=shaw2>{{cite book|title=നെഹ്രു ദ ഇൻവെൻഷൻ ഓഫ് ഇന്ത്യ|last=ശശി|first=തരൂർ|url=http://books.google.com.sa/books?id=3axLmUHCJ4cC&pg|isbn=ആർക്കേഡ് പബ്ലിഷിംഗ്|page=13|isbn=1-55970-697-X|year=2003|location=ന്യൂയോർക്ക്}}</ref> പിന്നീട് രണ്ടുകൊല്ലക്കാലം ലണ്ടനിലെ ഇന്നർ ടെംപിളിൽ നിന്നും [[നിയമ പഠനം]] പൂർത്തിയാക്കിയ നെഹ്രു 1912-ൽ ബാരിസ്റ്റർ പരീക്ഷ പാസ്സായി ഇന്ത്യയിൽ മടങ്ങിയെത്തി. ഇന്ത്യയിൽ തിരിച്ചെത്തുന്നതിനു മുമ്പ് [[യൂറോപ്പ്‌]] ആകമാനം ചുറ്റിക്കറങ്ങുവാൻ അവസരം ലഭിച്ചു. ഈ യാത്രകൾ അദ്ദേഹത്തെ പാശ്ചാത്യ സംസ്കാരവുമായി ഏറെ അടുപ്പിച്ചു. തികഞ്ഞ പാശ്ചാത്യ ജീവിത രീതികളും ചിന്തകളുമായാണ്‌ ജവഹർലാൽ ഇന്ത്യയിൽ തിരിച്ചെത്തിയത്‌. [[File:Nehru barrister.png|thumb|right|150px|അലഹബാദ് കോടതിയിൽ]] 1916-ൽ മാതാപിതാക്കളുടെ താൽപര്യപ്രകാരം [[കമല നെഹ്രു|കമലയെ]] വിവാഹം കഴിച്ചു. ജീവിതരീതികൾക്കൊണ്ടും ചിന്തകൾക്കൊണ്ടും രണ്ടു ധ്രുവത്തിലായിരുന്നു നെഹ്‌റുവും കമലയും. സാമ്പത്തികമായി ഉയർന്ന കുടുംബത്തിൽനിന്നു വന്ന കമല നിശ്ശബ്ദ ജീവിതം നയിക്കാൻ ഇഷ്ടപ്പെട്ടു. അതുകൊണ്ടുതന്നെ നെഹ്‌റുവിന്റെ ജിവിതത്തിൽ അവർക്ക്‌ യാതൊരു സ്വാധീനവുമില്ലായിരുന്നു. വിവാഹത്തിന്റെ രണ്ടാം വർഷത്തിൽ അവർക്ക്‌ ഇന്ദിരയെന്ന ഏകമകളുണ്ടായി. ==ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം (1912-1947)== അച്ഛൻ മോത്തിലാൽ നെഹ്രു [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്|ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ]] പ്രസിഡന്റ്‌ പദവിയിലിരുന്നുകൊണ്ട് ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിന്റെ മുന്നണിയിൽ നിൽക്കുമ്പോഴാണ്‌ ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവും സജീവ രാഷ്ട്രീയത്തിലെത്തുന്നത്‌. ബ്രിട്ടനിലെ വിദ്യാഭ്യാസ കാലഘട്ടത്തിൽ തന്നെ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ നെഹ്രുവിന് താൽപര്യം തോന്നിത്തുടങ്ങിയിരുന്നു. ബ്രിട്ടനിൽ നിന്നും വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി വന്നയുടൻ തന്നെ പാട്നയിൽ വെച്ചു നടന്ന [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|കോൺഗ്രസ്സിന്റെ]] ഒരു സമ്മേളനത്തിൽ നെഹ്രു പങ്കെടുത്തിരുന്നുവെങ്കിലും, [[ഇംഗ്ലീഷ് (ഭാഷ)|ഇംഗ്ലീഷ്]] സംസാരിക്കുന്ന ഒരു കൂട്ടം സമ്പന്നർ എന്നുമാത്രമേ അദ്ദേഹത്തിന് ആ സമ്മേളനത്തെക്കുറിച്ചു വിലയിരുത്താൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നുള്ളു. അക്കാലഘട്ടത്തിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|കോൺഗ്രസ്സിന്റെ]] നേതൃത്വം മുഴുവൻ സമ്പന്നരെക്കൊണ്ടു നിറഞ്ഞിരിക്കുകയായിരുന്നു. [[ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധം|ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധത്തെ]] സമ്മിശ്രവികാരങ്ങളോടെയാണ് നെഹ്രു നോക്കി കണ്ടതെന്ന് അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ജീവചരിത്രത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു<ref name="ReferenceA">[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]] പുറം. 52</ref>. [[ഫ്രാൻസ്|ഫ്രാൻസിന്റെ]] സംസ്കാരത്തെ ഏറെ സ്നേഹിച്ചിരുന്ന നെഹ്രുവിന് ആ രാജ്യത്തിന്റെ പതനം വേദനയുണ്ടാക്കിയതായി ജീവചരിത്രകാരനായ മോറിസ് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു<ref name="ReferenceA"/>. ലോകമഹായുദ്ധകാലത്ത് നെഹ്രു വിവിധ ജീവകാരുണ്യസംഘടനകൾക്കുവേണ്ടി സന്നദ്ധപ്രവർത്തനം ചെയ്തിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ കൊണ്ടുവന്ന സെൻസർഷിപ്പ് നിയമങ്ങൾക്കെതിരേ നെഹ്രു ശക്തമായ രീതിയിൽ പ്രതിഷേധം രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. [[File:Jawaharlal Nehru and his family in 1918.jpg|thumb|left|200px| നെഹ്രു 1918 ൽ പത്നി [[കമല നെഹ്രു]] വിനും മകൾ [[ഇനിര ഗാന്ധി| ഇന്ദിരയ്ക്കും ഒപ്പം]]]] ഏതാണ്ട് ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിന്റെ സമയത്താണ് നെഹ്രു സമൂലമായ രാഷ്ട്രീയ കാഴ്ചകളുമായിട്ടുള്ള ഒരു നേതാവായി ഉയർന്നുവന്നത്.. [[ഗോപാൽ കൃഷ്ണ ഗോഖലെ|ഗോപാലകൃഷ്ണഗോഖലേയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലായിരുന്നു അന്ന് ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയം {{sfn|Moraes|2008|p=50}}. [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷ്]] സർക്കാരിനു കീഴിലുള്ള എല്ലാ ഉദ്യോഗങ്ങളും വലിച്ചെറിയാൻ ജനങ്ങളോട് നെഹ്രു ആഹ്വാനം ചെയ്തു. ഇന്ത്യൻ സിവിൽ സർവീസിനെ നിശിതമായ ഭാഷയിൽ വിമർശിച്ചു. മോത്തിലാൽ നെഹ്രു മകനെ ഉപദേശിക്കാൻ ശ്രമിച്ചെങ്കിലും അതൊന്നും ചെവിക്കൊള്ളാതെ സ്വയംഭരണം വിഭാവനം ചെയ്തിരുന്ന ഹോംറൂൾ പ്രസ്ഥാനത്തോടൊപ്പം ചേരാനാണ് നെഹ്രു തീരുമാനിച്ചത്.<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]] ഗാദറിംഗ് സ്റ്റോം എന്ന അദ്ധ്യായം പുറം. 54</ref> ഗോഖലേയുടെ മരണത്തോടെ മിതവാദികളുടെ സ്വാധീനം കുറയാൻ തുടങ്ങി. [[ബാല ഗംഗാധര തിലകൻ|ലോകമാന്യതിലക്]] , [[ആനി ബസന്റ്]] എന്നിവരേപ്പോലുള്ള ഉത്പതിഷ്ണുക്കൾ ഹോംറൂളിനുവേണ്ടിയുള്ള ആവശ്യം ശക്തിയുക്തം ഉന്നയിക്കാൻ തുടങ്ങി. 1916 ൽ ജയിൽവിമോചിതനായ ബാലഗംഗാധര [[ബാല ഗംഗാധര തിലകൻ|തിലകൻ]] സ്വന്തമായി ഒരു പ്രസ്ഥാനം രൂപീകരിച്ചു. ലക്ഷ്യം ഹോംറൂളിന്റേതുതന്നെയായിരുന്നു. നെഹ്രു രണ്ടു സംഘടനകളിലും പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു. എന്നിരിക്കിലും അദ്ദേഹത്തിന് ഏറെ അടുപ്പം ബസന്റിന്റെ ഹോംറൂൾ പ്രസ്ഥാനത്തോടായിരുന്നു. ബസന്റ് അത്രമേൽ നെഹ്രുവിനെ സ്വാധീനിച്ചിരുന്നു.<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]] ഗാദറിംഗ് സ്റ്റോം എന്ന അദ്ധ്യായം പുറം. 56</ref> 1916-ലെ [[ലക്നൗ കോൺഗ്രസ്സ്|ലക്‌നൗ കോൺഗ്രസ്സ്]] സമ്മേളനത്തിലാണ്‌ നെഹ്രു ആദ്യമായി ഗാന്ധിജിയെ കണ്ടുമുട്ടുന്നത്<ref name=firstmet1>{{cite journal|title=നെഹ്രു&ഗാന്ധി ആദ്യ കണ്ടുമുട്ടൽ| last=|first=|publisher=ഒറീസ്സ സർക്കാർ ഔദ്യോഗിക വെബ് വിലാസം | accessdate = 2016-12-09}}</ref>. ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി ശണ്ഠകൂടാത്ത മോത്തിലാലിന്റെ ശൈലിയേക്കാൾ നെഹ്രുവിനെ ആകർഷിച്ചത്‌ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയും]], അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം|നിസഹകരണ പ്രസ്ഥാനവുമാണ്‌]]. നെഹ്രുവിൽ ഇന്ത്യയുടെ ഭാവി ഒളിഞ്ഞിരിക്കുന്നതായി ഗാന്ധിയും കണ്ടെത്തി. ക്രമേണ നെഹ്രു കുടുംബം മുഴുവൻ ഗാന്ധിജിയുടെ അനുയായികളായി. ജവഹറും അച്ഛനും പാശ്ചാത്യ വേഷവിധാനങ്ങൾ വെടിഞ്ഞു. സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിൽ സജീവമായതോടെ അറസ്റ്റും ജയിൽവാസവും ജീവിതത്തിന്റെ ഭാഗമായി.ഇന്ത്യക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നേടിത്തരുന്നതിൽ നെഹ്രു ഗാന്ധിജിയോടൊപ്പം സുപ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു. ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിന് ഒരു അന്തർദേശീയ ശ്രദ്ധ ആകർഷിക്കുന്നതിനായിരുന്നു നെഹ്രുവിന്റെ ശ്രമം. ലോകത്തെമ്പാടും ജനാധിപത്യത്തിനും സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനും വേണ്ടി നടക്കുന്ന സമരങ്ങളുമായി ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തെ ബന്ധിപ്പിക്കാൻ അദ്ദേഹം വിദേശത്തുനിന്നുമുള്ള സമാന ചിന്താഗതിക്കാരെ തേടിത്തുടങ്ങി. ഈ ശ്രമങ്ങളുടെ ഭാഗമായി ബ്രസ്സൽസിൽ നടന്ന ഒരു സമ്മേളനത്തിലേക്കു നെഹ്രുവിന് ക്ഷണം ലഭിക്കുകയുണ്ടായി.<ref name=burssel1>{{cite web | title = ലീഗ് എഗെയിൻസ്റ്റ് ഇംപീരിയലിസം | url = http://www.open.ac.uk/researchprojects/makingbritain/content/league-against-imperialism | publisher = Openuniversity, London | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209100458/http://www.open.ac.uk/researchprojects/makingbritain/content/league-against-imperialism | url-status = bot: unknown }}</ref><ref name=brussel2>{{cite web | url = http://ignca.nic.in/ks_41046.htm | title = സാമ്രാജ്യത്വത്തിനെതിരേ സഖ്യകക്ഷികളെ തേടുന്നു | publisher = ഇന്ദിരാഗാന്ധി നാഷണൽ സെന്റർ ഫോർ ആർട്ട്സ് - നെഹ്രു ഇയേഴ്സ് റീ വിസിറ്റഡ് എന്ന ഭാഗം | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209100643/http://ignca.nic.in/ks_41046.htm | url-status = bot: unknown }}</ref> സാമ്രാജ്യത്വത്തിനെതിരേ സമരം നയിക്കുന്ന സംഘടനകളുടെ ഒരു കൂട്ടായ്മയായിരുന്നു ഇത്. സാമ്രാജ്യത്വത്തിനെതിരേ രൂപം കൊണ്ട സംഘടയിലെ കമ്മറ്റിയിലേക്ക് ഇന്ത്യയെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് പങ്കെടുത്ത നെഹ്രു തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു<ref name="burssel1" />. സ്വതന്ത്രരാഷ്ട്രങ്ങളിലെ സർക്കാരുകളുമായി ഒരു നല്ല ബന്ധം കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിനായ് നെഹ്രു സുഭാഷ്ചന്ദ്രബോസുമായി കൂടിച്ചേർന്ന് പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു. പക്ഷേ സ്വാതന്ത്ര്യലബ്ധിക്കായി ഫാസിസ്റ്റുകളുടെ സൗഹൃദം തിരഞ്ഞെടുത്ത സുഭാഷുമായി നെഹ്രു പിന്നീട് വേർപിരിഞ്ഞു. സ്പെയിനിൽ ഫ്രാങ്കോ എന്ന സ്വേഛാധിപതിക്കെതിരേ പോരാടുന്ന ജനതക്ക് പിന്തുണയുമായി നെഹ്രു തന്റെ സുഹൃത്തായിരുന്ന [[വി.കെ. കൃഷ്ണമേനോൻ | വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോനോടൊപ്പം]] [[സ്പെയിൻ]] സന്ദർശിച്ചു.<ref name=spain1>{{cite book|title=സോഷ്യൽ സയൻസ് - ഹിസ്റ്ററി 8|url=http://books.google.com.sa/books?id=x_-Iry_6ZpcC&pg=PA100&lpg=PA100&dq=nehru+in+spain+with+vk+krishnamenon&source=bl&ots=fKozQvfu_X&sig=tLJJlrLp4nxjxDy1_fmNILv0p5g&hl=en&sa=X&ei=XzAjUZOUM4Gu0QWTgIHABQ&redir_esc=y#v=onepage&q=nehru%20in%20spain%20with%20vk%20krishnamenon&f=false|last=രത്ന|first=സാഗർ|page=100|publisher=സോഷ്യൽ സയൻസ് ഹിസ്റ്ററി അസ്സോസ്സിയേഷൻ|year=2005}}</ref> ===പൂർണ്ണ സ്വരാജ്=== ബ്രിട്ടീഷുകാരിൽ നിന്നും പൂർണ്ണമായ സ്വാതന്ത്ര്യം എന്ന ആവശ്യം ആദ്യമായി മുന്നോട്ടുവെച്ചവരിൽ ഒരാൾ നെഹ്രുവാണ്. [[കോൺഗ്രസ്സ്]] ബ്രിട്ടനുമായുള്ള എല്ലാ സഖ്യങ്ങളും അവസാനിപ്പിക്കണമെന്ന് നെഹ്രു ആവശ്യപ്പെട്ടു. 1927 ൽ പൂർണ്ണസ്വാതന്ത്ര്യം എന്ന ആശയം നെഹ്രു മുന്നോട്ടുവച്ചുവെങ്കിലും, [[മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി | ഗാന്ധിജിയുടെ]] എതിർപ്പുമൂലം അദ്ദേഹം പിന്നീട് അത് ഉപേക്ഷിക്കുകയാണുണ്ടായത്. എന്നാൽ 1928 ൽ ഗാന്ധി നെഹ്രുവിന്റെ ആവശ്യങ്ങളോട് അനുകൂലമാവുകയും ബ്രിട്ടനോട് പൂർണ്ണ സ്വാതന്ത്ര്യം ആവശ്യപ്പെട്ടുകൊണ്ടുള്ള ഒരു പ്രമേയം പാസ്സാക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. ഈ അധികാരകൈമാറ്റത്തിനു നൽകിയിരുന്ന രണ്ടുവർഷകാലാവധിയിൽ നെഹ്രു തൃപ്തനായിരുന്നില്ല. ഉടനടിയുള്ള ഒരു മാറ്റം ആണ് അദ്ദേഹം ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നത്. നെഹ്രുവിന്റെ സമ്മർദ്ദങ്ങളുടെ ഫലമായി ബ്രിട്ടനുകൊടുത്തിരുന്ന രണ്ടുകൊല്ലക്കാലം എന്ന കാലാവധി, ഒരുകൊല്ലമായി ചുരുക്കാൻ ഗാന്ധി നിർബന്ധിതനായി. ഈ പ്രമേയം ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ തള്ളി, പിന്നാലെ ഇന്ത്യക്ക് പൂർണ്ണ സ്വാതന്ത്ര്യം ആവശ്യപ്പെട്ടുകൊണ്ടുള്ള ഒരു പ്രമേയം നെഹ്രുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കോൺഗ്രസ്സ് പാസ്സാക്കി. 1929 ലെ പുതുവത്സരതലേന്ന് നെഹ്രു ലാഹോറിലെ രവി നദിക്കരയിൽ ത്രിവർണ്ണപതാക ഉയർത്തി അവിടെ കൂടിയിരുന്നവരെ അഭിസംബോധനചെയ്തു സംസാരിച്ചു.<ref name=hoist1>{{cite news|title=കോൺഗ്രസ്സ് & ഫ്രീഡം മൂവ്മെന്റ്| publisher=ഓൾ ഇന്ത്യ കോൺഗ്രസ്സ് കമ്മിറ്റി | accessdate = 2016-12-09}}</ref><ref name=hoist2>{{cite book|title=ഫ്രീഡം ഫൈറ്റേഴ്സ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|url=http://books.google.com.sa/books?id=FJu9Dkv_2zEC&pg=PA128&lpg=PA128&dq=nehru+hoist+flag+on+banks+of+ravi&source=bl&ots=Ad-bFhlxpM&sig=GtjDJ-30YnNNCanNRdqOiDXSxUI&hl=en&sa=X&ei=1UgjUbHmPION4ATx1YGAAg&redir_esc=y#v=onepage&q=nehru%20hoist%20flag%20on%20banks%20of%20ravi&f=false|last=ലിയോൺ|first=അഗർവാൾ|publisher=ഇഷ ബുക്സ്|isbn=81-8205-470-2|page=128}}</ref> അവിടെ കൂടിയിരുന്നവരെല്ലാം തന്നെ നെഹ്രുവിന്റെ ആവശ്യത്തോട് പൂർണ്ണ പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിച്ചു. ജനുവരി 26 റിപ്പബ്ലിക്ക് ദിനമായി ആഘോഷിക്കാൻ കോൺഗ്രസ്സ് ആഹ്വാനം ചെയ്തു. കൂടാതെ അന്നേ ദിവസം പൊതു ഇടങ്ങളിലും മറ്റും ത്രിവർണ്ണപതാക ഉയർത്താനും ജനങ്ങളോട് കോൺഗ്രസ്സ് നേതൃത്വം ആവശ്യപ്പെട്ടു. നെഹ്രു പതുക്കെ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ സുപ്രധാനസ്ഥാനത്തേക്ക് ഉയരുകയായിരുന്നു. ഗാന്ധി താൻ വഹിച്ചിരുന്ന സ്ഥാനമാനങ്ങളിൽ നിന്നൊഴിഞ്ഞ് കൂടുതൽ ആത്മീയതയിലേക്ക് നീങ്ങുകയും ചെയ്തു. ഗാന്ധി നെഹ്രുവിനെ തന്റെ പിൻഗാമിയായി പ്രഖ്യാപിച്ചിരുന്നില്ലയെങ്കിലും ഭാരതത്തിലെ ജനത നെഹ്രുവായിരിക്കും ഗാന്ധിയുടെ പിൻഗാമി എന്ന് ധരിച്ചിരുന്നു. ===നിയമലംഘന പ്രസ്ഥാനം=== ഗാന്ധിജി മുന്നോട്ടു വെച്ച ഉപ്പുസത്യാഗ്രഹം, നിയമലംഘനം എന്നീ ആശയങ്ങളോട് അക്കാലത്ത് നെഹ്രു ഉൾപ്പെടെയുള്ള മിക്ക കോൺഗ്രസ്സ് നേതാക്കൾക്കും എതിർപ്പായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ ആശയങ്ങൾക്ക് പൊതുജനങ്ങൾക്കിടയിൽ നിന്നും കിട്ടിയ സ്വീകാര്യത അവരുടെ ചിന്താഗതികളെ മാറ്റാൻ പ്രേരിപ്പിച്ചു.<ref name=hi3n4du34>{{cite news | title = The Great Dandi March — eighty years after | url = http://www.thehindu.com/opinion/op-ed/article388858.ece | publisher = The Hindu | date = 2010-04-06 | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209183151/http://www.thehindu.com/opinion/op-ed/article388858.ece | url-status = bot: unknown }}</ref> 1930 ഏപ്രിൽ 14 നു അലഹബാദിലെ റായിപൂർ എന്ന സ്ഥലത്തു വെച്ച് നെഹ്രുവിനെ അറസ്റ്റു ചെയ്തു.<ref name=nehru34po4tal>{{cite web | title = Fourth Imprisonment : 14 April 1930 - 11 October 1930 | url = http://nehruportal.nic.in/fourth-imprisonment-14-april-1930-11-october-1930 | publisher = Nehruportal, Government of India | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209183713/http://nehruportal.nic.in/fourth-imprisonment-14-april-1930-11-october-1930 | url-status = bot: unknown }}</ref> ഉപ്പു നിയമം ലംഘിച്ചതിനായിരുന്നു അറസ്റ്റ്, ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ നെഹ്രുവിനെ ആറുമാസത്തെ തടവിനു ശിക്ഷിച്ചു.<ref name=t34o34i>{{cite news | title = Mahatma Gandhi describes Nehru’s arrest in 1930 as ‘rest’ | url = http://timesofindia.indiatimes.com/city/allahabad/Mahatma-Gandhi-describes-Nehrus-arrest-in-1930-as-rest/articleshow/45140212.cms | publisher = Times of india | date = 2014-11-13 | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209184452/http://timesofindia.indiatimes.com/city/allahabad/Mahatma-Gandhi-describes-Nehrus-arrest-in-1930-as-rest/articleshow/45140212.cms | url-status = bot: unknown }}</ref> നെഹ്രു ജയിലിലായിരിക്കുമ്പോൾ, ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ പ്രസിഡന്റായി അദ്ദേഹം, ഗാന്ധിജിയെ നിർദ്ദേശിച്ചുവെങ്കിലും, ഗാന്ധി അതു നിരസിച്ചു. നെഹ്രുവിന്റെ അറസ്റ്റോടെ, നിയമലംഘന സമരത്തിനു പുതിയ ഭാവങ്ങൾ കൈ വന്നു. രാജ്യമെങ്ങും അറസ്റ്റും, ലാത്തി ചാർജ്ജുകളും കൊണ്ടു നിറഞ്ഞു. ===നവഭാരതത്തിന്റെ ശിൽപ്പി=== [[File:Gandhi and Nehru in 1946.jpg|thumb|നെഹ്രു 1942-ൽ ഗാന്ധിയോടൊപ്പം]] നെഹ്രുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കോൺഗ്രസ്സ് അതിന്റെ ലക്ഷ്യങ്ങൾക്ക് കൂടുതൽ വിശാലമായ മാനങ്ങൾ നൽകി.<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]] ടൈം ഫോർ ട്രൂസ് എന്ന അദ്ധ്യായം പുറം. 195 , രണ്ടാമത്തെ ഖണ്ഡിക</ref><ref name=boo34ks34>{{cite book | title = Remapping India: New States and their Political Origins | last = Louis | first = Tillin | url = https://books.google.co.in/books?id=abENAQAAQBAJ&pg=PA48&lpg=PA48&dq=under+nehru%27s+leadership+congress+party&source=bl&ots=3899ZQW9lf&sig=DVvxEZYiMidDJ7I7iXtFGwF5CE0&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjhqNKC7uHQAhUKU7wKHWpaB4wQ6AEIiwEwCQ#v=onepage&q=under%20nehru's%20leadership%20congress%20party&f=false | publisher = Hust & Company | isbn = 9781849042291 }} </ref> മതസ്വാതന്ത്ര്യം, സംഘടനാ സ്വാതന്ത്ര്യം, നിറം, ജാതി എന്നീ വേർതിരിവുകളില്ലാതെ നിയമം എല്ലാവർക്കും ഒരേ പോലെ നടപ്പാക്കുക, കർഷകരുടെ താൽപര്യങ്ങളെ സംരക്ഷിക്കുക, തൊട്ടുകൂടായ്മ തീണ്ടിക്കൂടായ്മ എന്നീ ദുരാചാരങ്ങൾ ഉന്മൂലനം ചെയ്യുക, വ്യവസായങ്ങൾ ദേശസാത്കരിക്കുക, എല്ലാറ്റിനുമുപരി മതനിരപേക്ഷയായ ഇന്ത്യ എന്നിവയായിരുന്നു നെഹ്രുവിന്റെ ദർശനത്തിലുള്ള ഭാവി ഇന്ത്യ. അടിസ്ഥാന അവകാശങ്ങളും, സാമ്പത്തിക നയങ്ങളും എന്ന പേരിലുള്ള ഒരു പ്രമേയം നെഹ്രു അവതരിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി.<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]] പുറം. 522</ref> ഗാന്ധിജിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ പ്രമേയം നടപ്പിലാക്കിയെങ്കിലും ചില നേതാക്കൾ നെഹ്രുവിന്റെ നയങ്ങളോട് വിയോജിപ്പ് പ്രകടിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി. സോഷ്യലിസം എന്ന കോൺഗ്രസ്സിന്റെ ആശയം നടപ്പാക്കാൻ വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടുള്ള ഒന്നായിരുന്നു. ഇതിനു വേണ്ടി വാദിച്ച നെഹ്രു കോൺഗ്രസ്സിലെ വലതുപക്ഷശക്തിയുടെ നേതാക്കളായ സർദാർ പട്ടേൽ, ഡോക്ടർ രാജേന്ദ്രപ്രസാദ്, സി.രാജഗോപാലാചാരി എന്നിവരാൽ എതിർക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി. അത് നേടിയെടുക്കാൻ വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടാണ് എന്നാണ് ഇവർ എതിർപ്പിനുള്ള കാരണങ്ങളായി പറഞ്ഞിരുന്നത്. കോൺഗ്രസ്സിനുള്ളിലെ ഇടതുചിന്താഗതിക്കാരായ [[അബുൽ കലാം ആസാദ് | മൗലാനാ ആസാദിന്റേയും]] [[സുഭാസ് ചന്ദ്ര ബോസ് | സുഭാഷ്ചന്ദ്രബോസിന്റേയും]] പിന്തുണയോടെ നെഹ്രു [[രാജേന്ദ്ര പ്രസാദ് | ഡോക്ടർ. രാജേന്ദ്രപ്രസാദിനെ]] നേതൃ സ്ഥാനത്തു നിന്നും നീക്കുകയും നെഹ്രു തന്നെ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ ജനറൽ സെക്രട്ടറിയാവുകയും ചെയ്തു. പിന്നീട് സുഭാഷ്ചന്ദ്രബോസും, ആസാദും നെഹ്രുവിനെ പിന്തുടർന്ന് കോൺഗ്രസ്സ് പ്രസിഡന്റുമാരായിത്തീർന്നു. എന്നാൽ സ്വാതന്ത്ര്യസമ്പാദനത്തിന് ഫാസിസ്റ്റ് രീതി തിരഞ്ഞെടുത്ത സുഭാഷ് കോൺഗ്രസ്സിൽ നിന്നും വിട്ടകലുകയും െ ===രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം, ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യ പ്രസ്ഥാനം=== [[രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം]] പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടമ്പോൾ [[ഇന്ത്യ]] [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടന്റെ]] കൂടെ നിൽക്കണമെന്ന് ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ ആവശ്യപ്പെട്ടു. ഇന്ത്യയുടെ നേതാക്കളോട് ആലോചിക്കുകപോലും ചെയ്യാതെയാണ് ബ്രിട്ടൻ ഇങ്ങനെയൊരു ആജ്ഞ പുറപ്പെടുവിച്ചത്. ഇത് ഇന്ത്യൻ നേതാക്കൾക്ക് അലോസരമുണ്ടാക്കി.<ref name=cripps2>{{cite book|title=ദ സോൾ സ്പോക്ക്സ്മെൻ-ജിന്ന ദ മുസ്ലിം ലീഗ് & ദ ഡിമാന്റ് ഫോർ പാകിസ്താൻ|url=http://books.google.com.sa/books?id=D63KMRN1SJ8C&pg=PA47&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|last=ഐഷ|first=ജലാൽ|publisher=കേംബ്രിഡ്ജ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രസ്സ്|page=47}}</ref> [[ചൈന|ചൈനാ]] സന്ദർശനത്തിലായിരുന്ന നെഹ്രു ഉടൻ തന്നെ തിരിച്ചെത്തി. [[ഫാസിസം|ഫാസിസവും]], ജനാധിപത്യവും തമ്മിലുള്ള ഒരു യുദ്ധത്തിൽ ഫാസിസത്തെ ഇല്ലാതാക്കാൻ ഇന്ത്യ അതിന്റെ സർവ്വശക്തിയുമെടുത്തു പോരാടുമെന്ന് നെഹ്രു അസന്നിഗ്ദമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ബ്രിട്ടനിൽ നിന്നും ഇന്ത്യക്ക് പൂർണ്ണസ്വാതന്ത്ര്യം നൽകാമെങ്കിൽ യുദ്ധത്തിൽ ബ്രിട്ടന്റെ കൂടെ നിൽക്കാമെന്ന് കോൺഗ്രസ്സ് സമ്മതിച്ചു. എന്നാൽ വൈസ്രോയ് ഈ നിർദ്ദേശം തള്ളിക്കളഞ്ഞു. വൈസ്രോയിയുടെ ഈ നിഷേധനിലപാടിനോടുള്ള പ്രതിഷേധസൂചകമായി പ്രവിശ്യകളിലെ മന്ത്രിമാരോട് രാജിവെക്കാൻ കോൺഗ്രസ്സ് ആവശ്യപ്പെട്ടു. അതോടൊപ്പം തന്നെ മുസ്ലിം ലീഗിനോടും ഈ സമരത്തിൽ പങ്കുചേരാൻ നെഹ്രു ആവശ്യപ്പെട്ടെങ്കിലും അവർ ഈ ആവശ്യം തള്ളിക്കളയുകയായിരുന്നു. 1940 മാർച്ചിൽ [[മുഹമ്മദ് അലി ജിന്ന|മുഹമ്മദാലി ജിന്ന]] പാകിസ്താൻ പ്രമേയം പാസ്സാക്കി. മുസ്ലിങ്ങൾക്ക് സ്വതന്ത്രരാഷ്ട്രം എന്നതായിരുന്നു പ്രമേയത്തിന്റെ കാതൽ. പവിത്രമായ നാട് എന്നർത്ഥം വരുന്ന പാകിസ്താൻ എന്നതായിരിക്കണം ഈ സ്വതന്ത്രരാജ്യത്തിന്റെ നാമം<ref name=pmnl1>[http://www.pmln.com.pk/pakistan_resolution.htm പാകിസ്താൻ പ്രമേയം] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140317090613/http://www.pmln.com.pk/pakistan_resolution.htm |date=2014-03-17 }} പാകിസ്താൻ മുസ്ലിം ലീഗ് നവാസ്</ref>. ലീഗിന്റെ പുതിയ നിലപാട് നെഹ്രുവിനെ അങ്ങേയറ്റം കുപിതനാക്കി. [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|കോൺഗ്രസ്സിനുമാത്രമായി]] പൂർണ്ണ അധികാരം കൈമാറുന്നതിനും ലീഗ് എതിരായിരുന്നു. 1940 ഒക്ടോബറിൽ യുദ്ധത്തിൽ പങ്കുചേരാനുള്ള [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടന്റെ]] ആവശ്യം നെഹ്രുവും ഗാന്ധിയും തള്ളിക്കളഞ്ഞു. സമരമുഖത്തേക്ക് ഇറങ്ങിയ നെഹ്രുവിനെ ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ അറസ്റ്റുചെയ്ത് നാലുവർഷത്തേക്ക് ജയിലിലടച്ചെങ്കിലും ഒരു വർഷത്തിനുശേഷം മോചിതനാക്കി. 1942 ൽ [[ജപ്പാൻ]] [[ബർമ്മ|ബർമ്മയിലൂടെ]] ഇന്ത്യൻ അതിർത്തിയിലേക്ക് ആക്രമണം തുടങ്ങിയപ്പോൾ [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷ്]] സർക്കാർ ഭയചകിതരാവുകയും ഇന്ത്യയുമായി എത്രയും പെട്ടെന്ന് ഒരു ഒത്തു തീർപ്പിലെത്താൻ ആഗ്രഹിക്കുകയും ചെയ്തു<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]]ഇൻ ദ വൈൽഡെർനസ്സ് എന്ന അദ്ധ്യായം. പുറം. 306-307</ref><ref name="quitind1" />. ഇതിനായി നെഹ്രുവിനോടും, ഗാന്ധിയോടും ഏറെ അടുപ്പമുണ്ടെന്നു കരുതുന്ന സർ.സ്റ്റാഫോർഡ് ക്രിപ്സിനെ [[വിൻസ്റ്റൺ ചർച്ചിൽ]] ഒരു മദ്ധ്യസ്ഥ ചർച്ചക്കായി ഇന്ത്യയിലേക്കയക്കുകയും ചെയ്തു<ref name="quitind1" /><ref name=cripps1>{{cite book|title=എൻഡ് ഓഫ് ബ്രിട്ടീഷ് ഇംപീരിയലിസം|url=http://books.google.com.sa/books?id=NQnpQNKeKKAC&pg=PP3&dq#v=onepage&q=398&f=false |isbn=1-84511-347-0|publisher=ലൈബ്രറി ഓഫ് കോൺഗ്രസ്സ്|last=റോജർ|first=ലൂയീസ്|year=2006|page=398}}</ref>. [[പാകിസ്താൻ]] എന്ന സ്വതന്ത്രരാഷ്ട്രം എന്നതിൽ നിന്നും പിന്നോക്കം പോകാത്ത ലീഗിന്റെ നിലപാട് ഈ ഭരണഘടനാ പ്രതിസന്ധി ഏറെ രൂക്ഷമാക്കി. നെഹ്രു ഒരു വിട്ടുവീഴ്ചക്കു തയ്യാറായെങ്കിലും, ഗാന്ധി ക്രിപ്സ് കമ്മീഷനെ തള്ളിക്കളയുകയായിരുന്നു<ref name=cripps3>[http://www.frontlineonnet.com/fl1915/19150860.htm ക്രിപ്സ് കമ്മീഷൻ പരാജയപ്പെടുന്നു] ഫ്രണ്ട് ലൈൻ-ശേഖരിച്ചത് ഓഗസ്റ്റ് 2,2002</ref>. 15 ഒക്ടോബർ 1941 ന് ഗാന്ധിജി ഒരു വേളയിൽ നെഹ്രുവിനെ തന്റെ പിൻഗാമിയായി പ്രഖ്യാപിക്കുകയും തങ്ങൾ തമ്മിൽ യാതൊരു അഭിപ്രായ വ്യത്യാസവുമില്ലെന്നു തുറന്നു പറയുകയും ചെയ്തു<ref name=success1>[http://www.robinsonlibrary.com/history/asia/india/history/nehru.htm ഗാന്ധി നെഹ്രുവിനെ തന്റെ പിൻഗാമിയായി പ്രഖ്യാപിക്കുന്നു] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130209182515/http://www.robinsonlibrary.com/history/asia/india/history/nehru.htm |date=2013-02-09 }} റോബിൻസൺ ലൈബ്രറി</ref><ref name=success2>[http://www.lrb.co.uk/v34/n14/perry-anderson/why-partition നെഹ്രു ഗാന്ധിയുടെ പിൻഗാമി] ലണ്ടൻ റിവ്യൂ ബുക്ക്സ്</ref>. [[File:Nehrujinnah.jpg|thumb|190px|right|നെഹ്രുവും ജിന്നയും ഒരുമിച്ച് സിംലയിൽ 1946]] 8 ഓഗസ്റ്റ് 1942 ൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|കോൺഗ്രസ്സ്]] വർക്കിംഗ് കമ്മറ്റി [[ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യ പ്രസ്ഥാനം|ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യ പ്രമേയം]] പാസ്സാക്കി. [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷുകാരോട്]] യാതൊരു ഉപാധികളും കൂടാതെ [[ഇന്ത്യ]] വിട്ടുപോകുക എന്നാവശ്യപ്പെടുന്നതായിരുന്നു ഈ പ്രമേയം<ref name=quitind1>[http://www.open.ac.uk/researchprojects/makingbritain/content/1942-quit-india-movement ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ പ്രസ്ഥാനം] ഓപ്പൺ യൂണിവേഴ്സിറ്റി ലണ്ടൻ</ref>. നെഹ്രുവിന് ചില്ലറ വിയോജിപ്പുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നുവെങ്കിലും തൽക്കാലം ഈ പ്രമേയത്തോടു യോജിച്ചു നിൽക്കുക എന്നതായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ തീരുമാനം. നെഹ്രുവും ഗാന്ധിയും ഉൾപ്പെടെ എല്ലാ കോൺഗ്രസ്സ് നേതാക്കളും അറസ്റ്റുചെയ്യപ്പെട്ടു. കോൺഗ്രസ്സിന്റെ നേതാക്കളെല്ലാം ജയിലിലായസമയം മുസ്ലീം ലീഗ് കരുത്താർജ്ജിക്കുകയായിരുന്നു. മുസ്ലിം സമുദായത്തിന് സ്വതന്ത്ര രാഷ്ട്രമെന്ന സ്വപ്നം യാഥാർത്ഥ്യത്തിലേക്കടുക്കുകയുമായിരുന്നു. എന്നാൽ ഇത് അധികകാലം തുടർന്നകൊണ്ടുപോകാൻ ജിന്നക്കായില്ല. കാരണം, ജയിലിൽ കിടക്കുന്ന കോൺഗ്രസ്സ് നേതാക്കൾക്കനുകൂലമായി ഒരു സഹതാപതരംഗം മുസ്ലിംകൾക്കിടയിൽ തന്നെ രൂപപ്പെട്ടുവന്നു. കൂടാതെ ബംഗാളിലെ പട്ടിണിമരണത്തിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തം പ്രാദേശിക മുസ്ലിം സർക്കാരിന്റെ ചുമലിൽ ചാർത്തപ്പെട്ടതുമെല്ലാം ലീഗിന് തിരിച്ചടിയായി. ജിന്നയുടെ സമ്മേളനങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കുന്ന ആളുകളുടെ എണ്ണം കുറഞ്ഞു വന്നു. ഇതിനിടെ ആരോഗ്യകാരണങ്ങളാൽ ജയിൽവിമോചിതനാക്കപ്പെട്ട ഗാന്ധി, മുംബൈയിൽ വച്ച് ജിന്നയുമായി കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തി. സ്വതന്ത്ര രാഷ്ട്രത്തിന്റെ ആവശ്യകതയെക്കുറിച്ച് മുസ്ലിംകൾക്കിടയിൽ ഒരു ജനഹിതപരിശോധനനടത്താനുള്ള നിർദ്ദേശം ഗാന്ധി ജിന്നക്കു മുന്നിൽവെച്ചു. ഇത് യഥാർത്ഥത്തിൽ ഗാന്ധിക്കു സംഭവിച്ച തെറ്റും, ജിന്നക്കു കിട്ടിയ ശക്തമായ ആയുധവുമായിരുന്നു. ==ഇന്ത്യയുടെ പ്രഥമ പ്രധാനമന്ത്രി (1947–64)== [[File:Nehrucon.jpg|thumbnail|[[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടന]]യിൽ ഒപ്പുവെക്കുന്ന നെഹ്രു c.1950]] [[File:Lord Mountbatten swears in Jawaharlal Nehru as the first Prime Minister of free India on Aug 15, 1947.jpg|thumb|[[Louis Mountbatten, 1st Earl Mountbatten of Burma|ലോർഡ് മൗണ്ട് ബാറ്റൺ]] മുന്നിൽ പ്രഥമ പ്രാധാനമന്ത്രിയായി നെഹ്രു സത്യപ്രതിജ്ഞ ചെയ്യുന്നു. (8:30&nbsp;am [[ഔദ്യോഗിക ഇന്ത്യൻ സമയം | ഇന്ത്യൻ സമയം]] 15 ആഗസ്റ്റ് 1947)]] [[File:Teen Murti Bhavan in New Delhi.jpg|thumb|[[തീൻ മൂർത്തി ഭവൻ]], പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്ന സമയത്തെ നെഹ്രുവിന്റെ വസതി ,(ഇപ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മൂസിയം ആണ്)]] 1947 ആഗസ്റ്റ് 15 ന് ജവഹർലാൽ നെഹ്രു സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ പ്രഥമ പ്രധാനമന്ത്രിയായി സത്യപ്രതിജ്ഞചെയ്ത അധികാരമേറ്റു. മുസ്ലീം ലീഗുമായി ചർച്ചകൾ നടത്തിയെങ്കിലും ഇന്ത്യാവിഭജനം തടയാൻ നെഹ്രുവിനായില്ല. 1948 ജനുവരി 30 ന് ഗാന്ധിജി നാഥുറാം ഗോഡ്സെ എന്നയാളാൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു. അങ്ങേയറ്റം വികാരാധീനനായാണ് നെഹ്രു ഗാന്ധിയുടെ വിയോഗം ജനങ്ങളെ അറിയിച്ചത്. ഗാന്ധിയുടെ മരണം കോൺഗ്രസിനുള്ളിൽ നെഹ്രുവിന്റെ സ്വാധീനശക്തി ഏറെ വളർത്തിയെന്ന് ജീവചരിത്രകാരന്മാർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. പിന്നീടുള്ള കാലങ്ങളിൽ നെഹ്രുവിന്റെ മകൾ ഇന്ദിരാ ഭരണപരമായ കാര്യങ്ങളിൽ അച്ഛനെ സഹായിക്കാൻ തുടങ്ങി. നെഹ്രുവിന്റെ വിദേശയാത്രകളിലും മറ്റും ഇന്ദിര അദ്ദേഹത്തെ പിന്തുടർന്നിരുന്നു. ഫലത്തിൽ ഇന്ദിര നെഹ്രുവിന്റെ സുപ്രധാന സഹായിയായി മാറി. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു തൊട്ടുമുമ്പ് 1946 സെപ്തംബറിൽ നെഹ്രു ഇടക്കാല മന്ത്രിസഭ രൂപീകരിച്ചു. ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാലം ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്ന വ്യക്തിയും നെഹ്രു തന്നെ.1952-ൽ [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലാദ്യമായി]] ഇന്ത്യയിൽ കമ്മ്യൂണിറ്റി ഡവലപ്മെന്റ് പ്രോഗ്രാം, ജനസംഖ്യാനിയന്ത്രണത്തിനു രാജ്യത്ത് കുടുംബാസൂത്രണപദ്ധതി തുടങ്ങിയവ നെഹ്രുവാണ്‌ നടപ്പാക്കിയത്.<ref name=in343today34>{{cite news | title = Destination Man: Towards A New World (Book Review) | url = http://indiatoday.intoday.in/story/destination-man-towards-a-new-world-by-s.k.-dey/1/371755.html | publisher = Indiatoday | date = 2013-07-18 | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209182234/http://indiatoday.intoday.in/story/destination-man-towards-a-new-world-by-s.k.-dey/1/371755.html | url-status = bot: unknown }}</ref> അധികാരവികേന്ദ്രീകരണത്തെക്കുറിച്ച് പഠിച്ച് നിർദ്ദേശങ്ങൾ സമർപ്പിക്കാൻ ബൽവന്ത് റായി മേത്ത കമ്മറ്റിയെ നിയോഗിച്ചു. കമ്മറ്റി സമർപ്പിച്ച നിർദ്ദേശങ്ങൾ പ്രകാരം [[പഞ്ചായത്ത് രാജ്]] പദ്ധതി ആവിഷ്കരിച്ചു. 1959 [[ഒക്ടോബർ 2]]-ന് രാജസ്ഥാനിലെ നഗൗരിൽ ഇന്ത്യയിലെ പഞ്ചായത്ത് രാജ് സംവിധാനത്തിനു ആരംഭമായി. 1960 ജനവരി 18-ന് എറണാകുളത്ത് കേരളത്തിലെ പഞ്ചായത്ത് രാജ് ഭരണസംവിധാനം ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തതും നെഹ്രുവാണ്‌. ===വധശ്രമങ്ങൾ=== നാലു തവണയാണ് നെഹ്രുവിനുനേരെ വധശ്രമം ഉണ്ടായത്.1947 ൽ വിഭജനകാലത്താണ് നെഹ്രുവിനുനേരെ ആദ്യമായി വധശ്രമം ഉണ്ടായത്. കാറിൽ നോർത്ത് വെസ്റ്റ് ഫ്രണ്ടിയർ പ്രൊവിൻസ് (ഇപ്പോൾ [[പാകിസ്താൻ |പാകിസ്താനിലെ]]) സന്ദർശിക്കുന്ന സമയത്തായിരുന്നു ഇത്.<ref>{{cite book |last=Mathai |year=1978 |title=Reminiscences of the Nehru Age}}</ref>.രണ്ടാമത്തെത് 1955 ൽ മഹാരാഷ്ട്രയിൽ വെച്ച് കത്തിയുമായിട്ടുള്ള ഒരു റിക്ഷക്കാരനിൽ നിന്നായിരുന്നു.<ref>{{cite news |newspaper=Gettysberg Times |title=Assassination Attempt on Nehru Made in Car |date=1955-03-22|url=https://news.google.com/newspapers?nid=2202&dat=19550312&id=xTAmAAAAIBAJ&sjid=LP4FAAAAIBAJ&pg=1451,3268287}}</ref><ref>{{cite news |date=1955-03-14 |title=Rickshaw Boy Arrested for Nehru Attack |newspaper=Sarasota Herald Tribune |url=https://news.google.com/newspapers?nid=1755&dat=19550314&id=99cbAAAAIBAJ&sjid=0GQEAAAAIBAJ&pg=3125,3067050}}</ref><ref>{{cite news |date=14 March 1955 |title=Rickshaw Boy Arrested for Attempting to Kill Nehru |newspaper=The Victoria Advocate |url=https://news.google.com/newspapers?nid=861&dat=19550314&id=nmNTAAAAIBAJ&sjid=foUDAAAAIBAJ&pg=6416,4776451}}</ref><ref>{{cite news |newspaper=The Telegraph |date=1955-03-12 |title=Knife Wielder Jumps on Car of Indian Premier |url=https://news.google.com/newspapers?id=P4ZjAAAAIBAJ&sjid=3XkNAAAAIBAJ&pg=6064,1041556&dq=nehru+assassination&hl=en}}</ref> മൂന്നാം തവണയും മഹാരാഷ്ട്രയിൽ വെച്ചാണ് വധശ്രമം ഉണ്ടായത്.1956 ൽ ആയിരുന്നു ഇത്.<ref>{{cite news |newspaper=The Miami News |url=https://news.google.com/newspapers?id=AAk0AAAAIBAJ&sjid=TesFAAAAIBAJ&pg=797,1488998&dq=nehru+assassination&hl=en |date=1956-06-04 |title=Nehru's Assassination is Balked in Bombay }}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഒക്‌ടോബർ 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{cite news |title=Police Say Nehru's Assassination Plot is Thwarted |date=1956-06-04 |newspaper=Altus Times-Democrat |url=https://news.google.com/newspapers?id=BDdEAAAAIBAJ&sjid=B7AMAAAAIBAJ&pg=3947,2134723&dq=nehru+assassination&hl=en}}</ref><ref>{{cite news |newspaper=Oxnard Press-Courier |title=Bombay Police Thwart Attempt on Nehru's Life |url=https://news.google.com/newspapers?id=G8RdAAAAIBAJ&sjid=SV4NAAAAIBAJ&pg=4365,3368509&dq=nehru+assassination&hl=en |date=1956-06-04}}</ref> നാലാം തവണ 1961 ൽ ​​മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ട്രെയിൻ ട്രാക്കിൽ സ്ഫോടനം നടത്തിയും നെഹ്രുവിനെ അപായപെടുത്താൻ ശ്രമം നടത്തി.<ref>{{cite news |newspaper=Toledo Blade |url=https://news.google.com/newspapers?nid=1350&dat=19610930&id=v2cUAAAAIBAJ&sjid=HAEEAAAAIBAJ&pg=3440,1262437 |title=Bomb Explodes on Nehru's Route |date=1961-09-30}}</ref> തന്റെ ജീവനു ഭീഷണി ഉണ്ടായിട്ടും തനിക്കു ചുറ്റുമുള്ള സുരക്ഷ വർദ്ധിപ്പിക്കാനൊ തന്റെ യാത്രകൾ മൂലം പൊതുഗതാഗതം തടസ്സപ്പെടുത്താനോ നെഹ്രു ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നില്ല.<ref>{{cite book |last=Mathai |first= M.O. |year=1979 |title=My Days with Nehru |publisher=Vikas Publishing House}}</ref> ===സാമ്പത്തിക നയങ്ങൾ=== രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തികസുരക്ഷക്ക് മുൻഗണന നൽകിയ നെഹ്രു 1951 ൽ ആദ്യത്തെ പഞ്ചവത്സരപദ്ധതി അവതരിപ്പിച്ചു.<ref name=ffp1>{{cite web | title = ഒന്നാം പഞ്ചവത്സരപദ്ധതി | url = http://www.planningcommission.nic.in/plans/planrel/fiveyr/welcome.html | publisher = ദേശീയ ആസൂത്രണകമ്മീഷൻ | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2017-08-04 | archive-url = https://web.archive.org/web/20170804075046/http://www.planningcommission.nic.in/plans/planrel/fiveyr/welcome.html | url-status = dead }}</ref> ഇതിനായി [[ആസൂത്രണ കമ്മീഷൻ|ദേശീയ ആസൂത്രണ കമ്മീഷനും]] രൂപീകരിച്ചു.<ref name=npc1>{{cite book|title=ദ മേക്കിങ് ഓഫ് ഇന്ത്യ എ ഹിസ്റ്റോറിക്കൽ സർവേ|last=വോറ|first=രൺബീർ|publisher=ഷാർപെ|location=അമേരിക്ക|page=205|year=1997}}</ref> വ്യവസായമേഖലയിലും കാർഷികമേഖലയിലും രാജ്യത്തിന്റെ നിക്ഷേപം ഈ പദ്ധതിയിലൂടെ ഉറപ്പാക്കി. കൂടാതെ കൂടുതൽ വ്യവസായം തുടങ്ങാനും അതിലൂടെ രാജ്യത്തിന് വരുമാനനികുതി വർദ്ധിപ്പിക്കാനും പഞ്ചവത്സരപദ്ധതിയിലൂടെ ലക്ഷ്യമിട്ടു. വിവിധ മേഖലകൾ തമ്മിലുള്ള ഒരു സന്തുലനം ആയിരിക്കണം ആസൂത്രണം കൊണ്ട് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത് എന്ന് നെഹ്രു വിശദീകരിച്ചു. വ്യവസായമേഖലയും കാർഷിക മേഖലയും തമ്മിലുള്ള സന്തുലനം, കുടിൽ വ്യവസായവും, സമാനമേഖലയിലുള്ള മറ്റുവ്യവസായങ്ങളും തമ്മിലുള്ള സന്തുലനം. ഇവയിൽ ഒന്ന് തുലനം തെറ്റിയാൽ മൊത്തം സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ തന്നെ തകരാറിലാവും. സർക്കാരും സ്വകാര്യമേഖലയും കൂടിച്ചേർന്നുള്ള ഒരു സമ്മിശ്രസമ്പദ് വ്യവസ്ഥയാണ് ഒന്നാം പഞ്ചവത്സരപദ്ധതിയിലൂടെ അവതരിപ്പിക്കപ്പെട്ടത്.<ref name=fiveyear12>{{cite book|title=ഇക്കണോമിക് തോട്ട്സ് ഓഫ് ഗാന്ധി ആന്റ് നെഹ്രു എ കംപാരിസൺ|last=ഒ.പി.|first=മിശ്ര|url=http://books.google.com.sa/books?id=IxGDqOU03h4C&pg=PA80&dq=nehru+first+five+year+plan&hl=en&sa=X&ei=UP8kUcTYFYSstAaCkYDYBA&safe=on&redir_esc=y|isbn=81-85880-71-9|year=1995|publisher=എം.ഡി.പബ്ലിക്കേഷൻസ്|page=80-82}}</ref> [[ജലസേചനം|ജലസേചനത്തിനായി]] കൂടുതൽ നിക്ഷേപം നടത്തുകവഴി കാർഷികമേഖലയേയും അതോടൊപ്പം വൈദ്യുത ഉൽപ്പാദനത്തേയും ഒരു പോലെ പരിപോഷിപ്പിക്കാൻ പുതിയ ആസൂത്രണങ്ങൾ സഹായിച്ചു.<ref name=fiveyear1>{{cite web | title = ഒന്നാം പഞ്ചവത്സരപദ്ധതി കണക്കുകൾ | url = [http://www.planningcommission.nic.in/plans/planrel/fiveyr/welcome.html | publisher = ദേശീയ ആസൂത്രണകമ്മീഷൻ വെബ് വിലാസം | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2017-08-04 | archive-url = https://web.archive.org/web/20170804075046/http://www.planningcommission.nic.in/plans/planrel/fiveyr/welcome.html | url-status = dead }}</ref> ഇന്ത്യയുടെ അണക്കെട്ടുകളെ രാജ്യത്തിലെ പുതിയ ക്ഷേത്രങ്ങൾ എന്നാണ് നെഹ്രു വിശേഷിപ്പിച്ചിരുന്നത്. നെഹ്രുവിന്റെ ഭരണകാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ സ്ഥിരതയോടെയാണ് നിലനിന്നിരുന്നത് എന്ന് കണക്കുകൾ പറയുന്നു. രണ്ടാമത്തെ പഞ്ചവത്സരപദ്ധതിയെത്തിയപ്പോഴേക്കും വ്യാവസായിക ഉൽപ്പാദനം രണ്ട് ശതമാനം എന്ന നിരക്കിൽ വർദ്ധിച്ചു. എന്നാൽ [[കാർഷികം|കാർഷിക]] മേഖലയുടെ വളർച്ച രണ്ട് ശതമാനം താഴേക്കാണ് പോയത്. ദേശീയ വരുമാനതോത് രണ്ട് ശതമാനത്തിലധികം ഉയർച്ച കാണിച്ചു.<ref name="fiveyear12" /> എന്നിരിക്കിലും വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന തൊഴിലില്ലായ്മയും, ജനസംഖ്യാപെരുപ്പത്തെതുടർന്നുള്ള [[ദാരിദ്ര്യം|ദാരിദ്ര്യവും]] എല്ലാം രാജ്യത്ത് ആകമാനം നിലനിന്നിരുന്നു. സാധാരണ ജനങ്ങളിലേക്കു ചെന്നെത്താത്ത ഈ വികസനങ്ങൾ പരക്കെ വിമർശനം ക്ഷണിച്ചു വരുത്തി. മുതലാളിത്തം നടപ്പിലാക്കാനുള്ള ഒരു കപടതന്ത്രം മാത്രമായിരുന്നു നെഹ്രു കൊട്ടിഘോഷിച്ച [[ജനാധിപത്യം]] എന്ന് പ്രശസ്ത [[മാർക്സിസം|മാർക്സിസ്റ്റ്]] ചിന്തകനായ കോസമ്പി പറയുന്നു.<ref name=marx2>{{ cite web | title = നെഹ്രുവിന്റെ കപടജനാധിപത്യം | url = https://web.archive.org/save/_embed/https://www.marxists.org/archive/kosambi/exasperating-essays/x01/1946.htm | publisher = മാർക്സിസ്റ്റ് ആർക്കൈവ് | accessdate = 2016-12-16}}</ref> നെഹ്രുവിന്റെ വ്യാവസായിക നയങ്ങളിലൂടെ ഇന്ത്യയെ മറ്റൊരു [[റഷ്യ|റഷ്യയാക്കിമാറ്റാനാണ്]] ശ്രമിച്ചതെന്ന് നെഹ്രുവിന്റെ നയങ്ങളെ വിമർശനബുദ്ധിയോടെ മാത്രം കണ്ടിരുന്ന [[സി. രാജഗോപാലാചാരി|രാജഗോപാലാചാരി]] പറയുന്നു. [[മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി|ഗാന്ധി]] തന്റെ പിന്തുടർച്ചക്കാരനായി [[സർദാർ വല്ലഭായി പട്ടേൽ|സർദാർ പട്ടേലിനെയാണ്]] തിരഞ്ഞെടുക്കേണ്ടിയിരുന്നത് എന്നും കൂടി രാജഗോപാലാചാരി അഭിപ്രായപ്പെട്ടിരുന്നു<ref>[[#jnb93|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ശങ്കർ ഘോഷ്]] പുറം. 245</ref>. നെഹ്രുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു ഭൂപരിഷ്കരണത്തിനുള്ള പദ്ധതിതന്നെ തയ്യാറാക്കി. ആവശ്യത്തിലധികം ഭൂമി കൈവശം വെച്ചിരിക്കുന്ന ജന്മികളിൽ നിന്നും, ഭൂമി പിടിച്ചെടുത്ത് വ്യാവസായിക കാർഷിക ആവശ്യത്തിനായി വിനിയോഗിക്കുന്നതിനു വേണ്ടി വിതരണം ചെയ്യുക എന്നതായിരുന്നു ഉദ്ദേശം<ref name="reform1" /><ref name=reform12>{{cite news|title=നെഹ്രു കമ്മിറ്റഡ് ടു റീഫോം|url=http://news.google.com/newspapers?nid=2506&dat=19590107&id=i4pJAAAAIBAJ&sjid=7gsNAAAAIBAJ&pg=3195,1027409|publisher=ദ ന്യൂസ് ആന്റ് കുറിയർ|date=8 ജനുവരി 1959}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഒക്‌ടോബർ 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. ഭൂമി ജന്മികളിൽ നിന്നും പിടിച്ചെടുത്തെങ്കിലും യഥാർത്ഥ ആവശ്യക്കാർക്ക് വിതരണം ചെയ്യുന്നതിൽ സർക്കാർ പരാജയപ്പെട്ടു. സഹകരണാടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള കൃഷി എന്ന വിപ്ലവകരമായ ആശയംപോലും ജന്മികളുടെ ഇടപെടൽ മൂലം നെഹ്രുവിന് ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടി വന്നു. ജന്മികൾ [[കോൺഗ്രസ്സ് | കോൺഗ്രസ്സിലെ]] ഒരു വിഭാഗത്തെ സ്വാധീനിച്ച് നെഹ്രുവിന്റെ നീക്കങ്ങൾക്ക് തടസ്സം സൃഷ്ടിക്കുകയായിരുന്നു. കാർഷികരംഗത്ത് നവീന ആശയങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കാൻ വേണ്ടി കാർഷികസർവ്വകലാശാലകൾ നെഹ്രുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ആരംഭിച്ചു. ഇവിടെ ഇന്ത്യയുടെ സാഹചര്യങ്ങൾക്കുതകിയ വിത്തിനങ്ങളും മറ്റു കാർഷികഉൽപ്പന്നങ്ങളും വികസിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി. എന്നാൽ മോശം കാലാവസ്ഥ ഇത്തരം നീക്കങ്ങൾക്കെല്ലാം വിലങ്ങുതടിയായി മാറി. ===വിദ്യാഭ്യാസരംഗത്തെ നവീകരണങ്ങൾ=== ഇന്നത്തെ കുട്ടികളാണ് നാളത്തെ പൗരന്മാർ എന്ന ഉറച്ചവിശ്വാസമുള്ളയാളായിരുന്നു നെഹ്രു.<ref name=citizen1>{{cite web | title = കുട്ടികളെക്കുറിച്ചുള്ള നെഹ്രുവിന്റെ സങ്കൽപം | url = http://rrtd.nic.in/jawaharlalnehru.htm | publisher = ഇൻഫോർമേഷൻ & ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് മന്ത്രാലയം - ഇന്ത്യ | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2016-12-16 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161216091614/http://rrtd.nic.in/jawaharlalnehru.htm | url-status = bot: unknown }}</ref> അതുകൊണ്ടു തന്നെ വിദ്യാഭ്യാസരംഗത്ത് നവീനമായ ആശയങ്ങൾ നെഹ്രുവിന്റെ കാലഘട്ടത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. ഉന്നതവിദ്യാഭ്യാസത്തിനായുള്ള നിരവധി സ്ഥാപനങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭരണകാലത്താണ്. അതുപോലെ തന്നെ പ്രാഥമികവിദ്യാഭ്യാസം പൂർണ്ണമായും സൗജന്യമാക്കി. ഗ്രാമങ്ങൾതോറും ആയിരക്കണക്കിന് വിദ്യാലയങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചു. കുട്ടികൾക്കായുള്ള പോഷകാഹാരക്കുറവ് നികത്തുന്നതിനായി ഭക്ഷണവും പാലും സൗജന്യമായി നൽകുന്ന ഒരു പരിപാടിക്കും അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലത്ത് തുടക്കമിട്ടു. വയോജനവിദ്യാഭ്യാസത്തിനും, തൊഴിലധിഷ്ഠിതവിദ്യാഭ്യാസത്തിനും പ്രാമുഖ്യം നൽകി. [[ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ടെക്നോളജി]], [[ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മാനേജ്‌മെന്റ്, കോഴിക്കോട് | ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മാനേജ്മെന്റ്]], ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസ്, നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ടെക്നോളജി തുടങ്ങിയ ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങളെല്ലാം തുടങ്ങിയത് നെഹ്രു ഇന്ത്യയെ നയിച്ചിരുന്ന കാലത്താണ്. ===ദേശീയ സുരക്ഷ, വിദേശനയം=== 1947 മുതൽ 1964 വരെ നെഹ്രുവാണ് ഇന്ത്യയെ നയിച്ചിരുന്നത്. [[ശീതയുദ്ധം|ശീതയുദ്ധകാലത്ത്]] [[അമേരിക്ക|അമേരിക്കയും]] [[റഷ്യ|റഷ്യയും]] [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയെ]] തങ്ങളുടെ സഖ്യക്ഷിയാക്കാൻ ശ്രമങ്ങൾ നടത്തിയെങ്കിലും നെഹ്രു രണ്ടുരാജ്യങ്ങളോടും ചേരിചരാ സമീപനം കൈക്കൊളുകയായിരുന്നു.<ref name=coldwar1>{{cite book|title=ദ ഓക്സ്ഫഡ് ഹാൻഡ് ബുക്ക് ഓഫ് ദ കോൾഡ് വാർ|url=http://books.google.com.sa/books?id=E5nrPvOEPEcC&pg=PA224&dq=#v=onepage&q&f=false|page=224|publisher=ഓക്സ്ഫഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രസ്സ്|year=2013|isbn=978-0-19-923696-1|last=റിച്ചാർഡ്|first=ഇമ്മർമാൻ}}</ref> 1950 ൽ റിപ്പബ്ലിക്കായതിനേതുടർന്ന് [[കോമൺവെൽത്ത് രാജ്യങ്ങൾ|കോമൺവെൽത്ത് രാജ്യങ്ങളുടെ]] സംഘടനയിൽ ഇന്ത്യ അംഗമായി. [[ചേരിചേരാ പ്രസ്ഥാനം|ചേരിചേരാപ്രസ്ഥാനം]] കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിൽ നെഹ്രു ഒരു സുപ്രധാന പങ്കു വഹിച്ചു. [[കശ്മീർ|കാശ്മീരിൽ]] നിന്നും [[പാകിസ്താൻ]] പിൻമാറിയാൽ അവിടെ ജനഹിതപരിശോധന നടത്താമെന്ന് നെഹ്രു [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ|ഐക്യരാഷ്ട്രസംഘടന]] മുമ്പാകെ ഉറപ്പു നൽകിയിരുന്നു. എന്നാൽ [[പാകിസ്താൻ | പാകിസ്താന്റെ]] പിന്തിരിപ്പൻ നിലപാടുമൂലം, നെഹ്രു അവിടെ ജനഹിതപരിശോധനക്കു തയ്യാറായില്ല. നെഹ്രുവിന്റെ വലംകൈ എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന [[വി.കെ. കൃഷ്ണമേനോൻ|വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോനായിരുന്നു]] ഇന്ത്യയുടെ കാശ്മീർ സംബന്ധിച്ച നയങ്ങളെ [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ|ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ]] അവതരിപ്പിച്ച് അനുകൂലമായ പിന്തുണ നേടിയെടുത്തിരുന്നത്. 1957 ൽ നെഹ്രുവിന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം കാശ്മീർ വിഷയത്തിൽ ഇന്ത്യയുടെ നിലപാടുകളെക്കുറിച്ച് [[വി.കെ. കൃഷ്ണമേനോൻ|കൃഷ്ണമേനോൻ]] ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ എട്ടു മണിക്കൂർ നീണ്ടു നിന്ന ഒരു പ്രസംഗം നടത്തി.<ref name=vk1>{{cite news | title = A short history of long speeches | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/magazine/8272473.stm | publisher = [[BBC]] | date = 2009-09-24 | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2016-12-16 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161216092201/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/magazine/8272473.stm | url-status = bot: unknown }}</ref> ഈ പ്രസംഗം കാശ്മീർ വിഷയത്തിൽ ഇന്ത്യക്ക് ലോകരാഷ്ട്രങ്ങളുടെ ഇടയിൽ വ്യാപക പിന്തുണ നേടിക്കൊടുത്തു.<ref name=vk2>{{cite web | title = Speech of V K Krishnamenon in United Nations | publisher = United Nations | accessdate = 2016-12-16}}</ref> [[വി.കെ. കൃഷ്ണമേനോൻ|കൃഷ്ണമേനോനെ]] കാശ്മീരിന്റെ നായകൻ എന്നാണ് പത്രമാധ്യമങ്ങൾ വിശേഷിപ്പിച്ചത്, അതോടൊപ്പം തന്നെ നെഹ്രുവിന്റെ ജനസമ്മതി പല മടങ്ങായി കുതിച്ചുയർന്നു. 1949 ൽ ദേശീയ പ്രതിരോധ അക്കാദമിയുടെ ശിലാസ്ഥാപനം ചെയ്തുകൊണ്ട് നെഹ്രു നടത്തിയ പ്രസംഗം ദേശീയ സുരക്ഷയെക്കുറിച്ച് ഉൽക്കണ്ഠാകുലനായ ഒരു നേതാവിന്റേതായിരുന്നു.<ref name=nda1>{{cite web | title = An iconic institution in the making | url = http://nda.nic.in/history.html | publisher = National Defence Academy | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2013-01-15 | archive-url = https://web.archive.org/web/20130115163214/http://nda.nic.in/history.html | url-status = bot: unknown }}</ref> നാം നമ്മുടെ രാഷ്ട്രപിതാവിനെ പിന്തുടർന്ന് സമാധാനവും, അഹിംസയേയും നമ്മുടെ ദിനചര്യയായി മാറ്റണം അതോടൊപ്പം തന്നെ [[മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധി]] പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട് തോറ്റോടുകയോ പരാജയപ്പെടുകയോ ചെയ്യുന്നതിനു മുമ്പ് വാൾ എടുക്കുന്നതായിരിക്കും ഉത്തമം എന്ന്. നമ്മുടെ പ്രതിരോധ സേന എല്ലാത്തരം ആധുനിക സൈനികോപകരണങ്ങളും കൊണ്ട് സജ്ജമായിരിക്കണം. ദക്ഷിണേഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾക്കിടയിൽ ഇന്ത്യയെ സുപ്രധാന ആണവശക്തിയായി മാറ്റുന്നതിനു വേണ്ടി നെഹ്രു ആറ്റോമിക്ക് എനർജി കമ്മീഷൻ സ്ഥാപിച്ചു.<ref name=aec2>{{cite web | title = Department of Atomic Energy , Government of India | url = http://dae.nic.in/?q=node%2F634 | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2016-12-16 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161216093016/http://dae.nic.in/?q=node%2F634 | url-status = bot: unknown }}</ref> പ്രശസ്തനായ ശാസ്ത്രജ്ഞനായിരുന്ന [[ഹോമി ജഹാംഗീർ ഭാഭാ|പ്രൊഫസ്സർ.ഹോമി.ജെ.ഭാഭയെ]] അതിന്റെ തലവനായും നിയമിച്ചു.<ref name=aec1>{{cite web | title = Homi J. Bhabha | url = http://nuclearweaponarchive.org/India/Bhabha.html | publisher = ആറ്റോമിക്ക് എനർജി കമ്മീഷൻ - ന്യൂക്ലിയർവെപ്പൺആർക്കൈവ് | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2016-12-16 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161216093141/http://nuclearweaponarchive.org/India/Bhabha.html | url-status = bot: unknown }}</ref> പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേരിട്ടുള്ള നിയന്ത്രണത്തിൽ വരുന്നതായിരുന്നു ഈ സുപ്രധാന വകുപ്പ്. ഇതിലൂടെ അയൽരാജ്യങ്ങൾ നടത്തിയിരുന്ന ഭീഷണികൾക്ക് തക്കതായ മറുപടി നൽകുകയായിരുന്നു നെഹ്രു. ഇന്ത്യാ-ചൈന അതിർത്തി ചർച്ചകളുടെ ഫലമായി നെഹ്രുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ഇന്ത്യ]] [[പഞ്ചശീലതത്വങ്ങൾ|പഞ്ചശീലതത്വങ്ങളിൽ]] ഒപ്പു വെച്ചു. എന്നാൽ ചൈനയുടെ അതിർത്തിയിലെ തുടരെയുള്ള ആക്രമണങ്ങൾ പഞ്ചശീലതത്വങ്ങളുടെ മാറ്റു കുറച്ചു. 14 ആമത്തെ [[ദലൈലാമ|ദലൈലാമക്ക്]] [[ഇന്ത്യ]] രാഷ്ട്രീയ അഭയം കൊടുത്തത് [[ചൈന|ചൈനക്ക്]] ഇന്ത്യയോടുള്ള വിരോധം വർദ്ധിപ്പിച്ചു.<ref name=dalilama>{{cite web | title = How and Why the Dalai Lama Left Tibet | url = http://time.com/3742242/dalai-lama-1959/ | publisher = Time | date = 2015-03-17 | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2016-12-16 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161216093604/http://time.com/3742242/dalai-lama-1959/ | url-status = bot: unknown }}</ref><ref name=dalailama34>{{cite web | title = Birth to Exile | url = http://www.dalailama.com/biography/from-birth-to-exile | publisher = Dalailama, Biography | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2016-12-16 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161216094000/http://www.dalailama.com/biography/from-birth-to-exile | url-status = bot: unknown }}</ref> [[ഗോവ|ഗോവയെ]] [[പോർച്ചുഗീസ് സാമ്രാജ്യം|പോർച്ചുഗീസ് സാമ്രാജ്യത്വത്തിൽ]] നിന്നും മോചിപ്പിക്കാൻ നെഹ്രു നടത്തിയ സൈനിക നീക്കം ഏറെ ജനസമ്മിതി നേടിയിരുന്നു എങ്കിലും, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് സംഘടനകൾ ഈ നീക്കത്തെ അപലപിക്കുകയാണുണ്ടായത്.<ref name=goal1>{{cite book|title=ലോൺലി പ്ലാനെറ്റ്|last=ഹാർഡിങ്|first=പോൾ|url=http://books.google.com.sa/books?id=1pEckKuKbLoC&dq|publisher=സെൻട്രൽ ബുക്ക് ഹൗസ്|page=224}}</ref> ===ഇന്ത്യാ-ചൈനാ യുദ്ധം=== {{main|ഇന്ത്യ-ചൈന യുദ്ധം}} [[File:Carlos Nehru.jpg|thumb|right|പ്രധാനമന്ത്രി നെഹ്രു യുഎൻ അസംബ്ലി പ്രസിഡണ്ട് റൊമുളൊയുമായി സംസാരിക്കുന്നു(ഒക്ടോബർ 1949).]] [[ഹിമാലയം|ഹിമാലയൻ]] അതിർത്തി തർക്കത്തെത്തുടർന്ന് [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയും]] [[ചൈന|ചൈനയും]] തമ്മിലുണ്ടായ യുദ്ധമാണ് ഇന്ത്യാ ചൈനാ യുദ്ധം അഥവാ ഇന്ത്യാ ചൈനാ അതിർത്തി സംഘർഷം.<ref name=neville1>{{cite book|title=ഇന്ത്യാസ് ചൈനാ വാർ|last=മാക്സ്വെൽ|first=നെവില്ലെ|url=http://books.google.com.sa/books?id=csbHAAAAIAAJ&q=|publisher=പാന്ഥിയോൺ ബുക്സ്|year=1970}}</ref><ref name=sino4>{{cite journal|title=നെഹ്രു&ഇന്തോ-ചൈനാ വാർ|url=https://files.nyu.edu/mr4/public/robertsmoss/Syllabus/04%20Asia%27s%20Revolutions%20China%20India%20Vietnam%201885-1962%20EAST%20-UA%20531%201%20001%20FA11/Nehru&Sino-IndiaWar.pdf|last=കെ.|first=സുബ്രഹ്മണ്യം|publisher=ന്യൂയോർക്ക് സർവ്വകലാശാല|access-date=2021-08-13|archive-date=2014-02-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20140208194755/https://files.nyu.edu/mr4/public/robertsmoss/Syllabus/04%20Asia%27s%20Revolutions%20China%20India%20Vietnam%201885-1962%20EAST%20-UA%20531%201%20001%20FA11/Nehru%26Sino-IndiaWar.pdf|url-status=dead}}</ref> ഇന്ത്യ ഹിമാലയൻ അതിർത്തിയിൽ പുതിയ സൈനിക ഔട്ട്പോസ്റ്റുകൾ സ്ഥാപിക്കുകയുണ്ടായി. ചൈനീസ് സൈനികർ ഈ താവളങ്ങൾക്കുനേരെ ആക്രമണങ്ങൾ തുടങ്ങി. ഇത് അതിർത്തിയിലെ സംഘർഷം രൂക്ഷമാക്കി. കൂടാതെ ഇന്ത്യ പതിനാലാമത്തെ [[ദലൈലാമ|ദലൈലാമക്ക്]] രാഷ്ട്രീയ അഭയം നൽകിയതും ചൈനക്ക് ഇന്ത്യയോടുള്ള വിരോധം വർദ്ധിക്കാൻ കാരണമായി.<ref name=dalai14>{{cite book|title=ഇൻഡോ-ടിബറ്റ്-ചൈന കോൺഫ്ലിക്ട്|last=ദിനേഷ്|first=ലാൽ|url=http://books.google.com.sa/books?id=rozF-AZgmM8C&printsec=frontcover&dq=india+china+war&hl=en&sa=X&ei=5lQoUY72N4aO0AXqlIGoBg&ved=0CCUQ6AEwAQ#v=onepage&q=india%20china%20war&f=false|publisher=കാൽപാസ് പബ്ലിക്കേഷൻസ്|isbn=81-7835-714-3|page=3}}</ref><ref name=sino1>{{cite news|title=വാട്ട് പ്രൊവോക്ക്ഡ് ദ ഇന്ത്യ ചൈനാ വാർ|url=http://www.rediff.com/news/special/exclusive-what-provoked-indias-war-with-china/20121016.htm|last=കേണൽ അനിൽ|first=അഥാലെ|publisher=റിഡിഫ്}}</ref> യുദ്ധത്തിന്റെ സമയത്ത് ഇന്ത്യയുടെ സേനയേക്കാൾ പതിന്മടങ്ങ് കൂടുതലായിരുന്നു ചൈന അതിർത്തിയിൽ വിന്യസിച്ച സേന. ഇത് നെഹ്രുവിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തമില്ലായ്മയായി വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടു. രാജ്യത്തിന്റെ സുരക്ഷയെ നെഹ്രു വളരെ നിസ്സാരമായാണ് കണ്ടിരുന്നതെന്ന് പരക്കെ ആക്ഷേപം ഉയർന്നു.<ref name=sino5>{{cite journal|title=ജവഹർലാൽ നെഹ്രു & ചൈന - എ സ്റ്റഡി ഇൻ ഫെയില്യുർ|last=ഗുഹ|first=രാമചന്ദ്ര||url=http://www.harvard-yenching.org/sites/harvard-yenching.org/files/featurefiles/Ramachandra%20Guha_Jawaharlal%20Nehru%20and%20China.pdf|page=21|publisher=ഹാർവാർഡ്}}</ref> ഉടൻതന്നെ അന്നത്തെ പ്രതിരോധ മന്ത്രിയായിരുന്ന [[വി.കെ. കൃഷ്ണമേനോൻ|വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോനോട്]] [[അമേരിക്ക|അമേരിക്കയിൽ]] നിന്നും സൈനിക സഹായം ആവശ്യപ്പെടാൻ നെഹ്രു നിർദ്ദേശിച്ചു. ഈ യുദ്ധത്തെ [[കമ്മ്യൂണിസം|കമ്മ്യൂണിസത്തിന്റെ]] കടന്നാക്രമണമായി കണ്ട [[പാകിസ്താൻ|പാകിസ്താനും]] [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യക്ക്]] പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിക്കുകയുണ്ടായി. ഇന്ത്യയോടുള്ള സ്നേഹത്തിലുപരി, [[ചൈന|ചൈനയോടുള്ള]] വിരോധമായിരുന്നു ഈ പിന്തുണക്കു കാരണം.<ref name=rediff2>[http://www.rediff.com/news/slide-show/slide-show-1-how-pakistan-helped-india-during-1962-war-with-china-kuldip-nayar-book-excerpt/20120706.htm#4 ഇന്ത്യാ ചൈനാ യുദ്ധത്തിൽ ഇന്ത്യക്കു പാകിസ്താന്റെ പിന്തുണ] റിഡിഫ് വാർത്ത - ശേഖരിച്ചത് ജൂലൈ 6 - 2012</ref><ref name=kuldip1>{{cite book|title=ബിയോണ്ട് ദ ലൈൻസ്|last=കുൽദീപ്|first=നയ്യാർ|url=http://books.google.com.sa/books?id=xZRyMwEACAAJ&dq|publisher=റോളി ബുക്സ്|isbn=978-8174369109|year=2012}}</ref> ഇന്ത്യാ ചൈന യുദ്ധത്തിൽ തോൽവി ഏറ്റുവാങ്ങിയ ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിയായ നെഹ്രുവിന് ധാരാളം വിമർശനങ്ങൾ നേരിടേണ്ടി വന്നു. ഇന്ത്യൻ സേനയുടെ മുഴുവൻ ശേഷിയും ഉപയോഗിക്കാൻ കഴിയാതെ വന്നതും, യുദ്ധതന്ത്രങ്ങളിൽ വന്ന പാളിച്ചകളും പരക്കെ ആക്ഷേപത്തിനു കാരണമായി. യുദ്ധസമയത്ത് ചൈനക്ക് വായുസേനയെ ഉപയോഗിച്ച് ആക്രമണം നടത്താൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല. കാരണം അവർക്ക് ആവശ്യത്തിനുള്ള ഇന്ധനമോ, വിമാനങ്ങൾക്ക് പറന്നുയരാനുള്ള റൺവേകളോ ടിബറ്റിലുണ്ടായിരുന്നില്ല. ഇതു കണ്ടെത്തി, ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗത്തു നിന്നും വ്യോമാക്രമണം നടത്തുന്നതിൽ ഇന്ത്യൻ സേന പരാജയപ്പെടുകയാണുണ്ടായത്. ഭാവിയിൽ ഇതുപോലുള്ള ആക്രമണങ്ങൾ നേരിടാനായി പ്രതിരോധ സേനയെ സ‍ജ്ജമാക്കാനുള്ള നടപടികൾക്കു തുടക്കം കുറിച്ചു. ചൈനയുടെ ആക്രമണത്തെ മുൻകൂട്ടി അറിഞ്ഞു വേണ്ട പ്രതിരോധ സംവിധാനം ഒരുക്കുന്നതിൽ ഇന്ത്യ പരാജയപ്പെട്ടു. ചൈനയുമായി ഇന്ത്യ നടത്തുന്ന സമാധാനശ്രമങ്ങൾക്ക് ചൈന ചതിയിലൂടെ മറുപടി നൽകുകയായിരുന്നു എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ ഇന്ത്യയും ചൈനയും ഏഷ്യയിലെ ഒരു അച്ചുതണ്ട് ശക്തിയായി മാറിയേക്കും എന്ന ചിന്തകൾക്കും ഈ യുദ്ധത്തോടെ ഒരു പരിണാമമായി. ഈ യുദ്ധത്തിന്റെ മുഴുവൻ ഉത്തരവാദിത്തവും ഏറ്റെടുത്ത് പ്രതിരോധ മന്ത്രി [[വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോൻ]] രാജിവെക്കുകയും ഇന്ത്യൻ സേനയെ ആധുനികരിക്കാൻ കഴിവുള്ള മറ്റാരെങ്കിലും മുന്നോട്ടുവരാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തു<ref name=vkk1>[http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-miscellaneous/dated-november-8-1962/article4075772.ece നെഹ്രു വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോന്റെ രാജി സ്വീകരിക്കുന്നു] ദ ഹിന്ദു ദിനപത്രം - ശേഖരിച്ചത് 8 നവംബർ 2012</ref><ref name=vkkm1>[http://cs.nyu.edu/kandathi/vkkm.html കൃഷ്ണമേനോന്റെ ലഘു ജീവചരിത്രം] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120531103638/http://cs.nyu.edu/kandathi/vkkm.html |date=2012-05-31 }} ന്യൂയോർക്ക് സർവ്വകലാശാല</ref>. പിന്നീട് നെഹ്രുവിന്റെ പിൻഗാമിയായി വന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൾ [[ഇന്ദിരാ ഗാന്ധി]] ഈ ലക്ഷ്യം ഏറ്റെടുത്തു നടപ്പാക്കകുകയും ആജന്മശത്രുവായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്ന [[പാകിസ്താൻ|പാകിസ്താനെ]] 1971 ൽ ഒരു യുദ്ധത്തിലൂടെ തോൽപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ==മരണം== 1962 നുശേഷം നെഹ്രുവിന്റെ ആരോഗ്യം ക്ഷയിക്കാൻ തുടങ്ങി. നെഹ്രു ഏറെ വിശ്വാസമർപ്പിച്ചിരുന്ന ചൈനയിൽ നിന്നേറ്റ ചതിയാണ് നെഹ്രു പെട്ടെന്ന് രോഗബാധിതനാവാനുണ്ടായ കാരണമെന്ന് ചരിത്രകാരന്മാർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു<ref name=betrayal1>{{cite news|title=മിസ്ട്രി ഓഫ് നെഹ്രുസ് ബിഹേവിയർ|publisher=ദ ഹിന്ദു (ബിസിനസ്സ് ലൈൻ)|last=ബി.എസ്|first=രാഘവൻ|date=2012-11-27|url=http://www.thehindubusinessline.com/opinion/columns/b-s-raghavan/mystery-of-nehrus-behaviour/article4140588.ece}}</ref>. 1964 ൽ നെഹ്രുവിന് ഹൃദയാഘാതമുണ്ടായി. കാശ്മീരിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവന്ന ഉടനെയായിരുന്നു ഇത്. 27 മേയ് 1964 ന് മദ്ധ്യാഹ്നത്തോടെ നെഹ്രു അന്തരിച്ചു<ref name=bbc2>[http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/may/27/newsid_3690000/3690019.stm നെഹ്രുവിന്റെ മരണത്തേതുടർന്ന് ബി.ബി.സിയിൽ വന്ന വാർത്ത] ബി.ബി.സി വാർത്ത - ശേഖരിച്ചത് 27 മേയ് 1964</ref><ref name=nytimes1>[http://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/big/0527.html നെഹ്രു അന്തരിച്ചു] ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസിൽ വന്ന വാർത്ത</ref>. അന്നേ ദിവസം ഉച്ചക്ക് രണ്ട് മണിക്ക് നെഹ്രുവിന്റെ മരണം ലോക സഭയിൽ ഔദ്യോഗികമായി സ്ഥിരീകരിച്ചു. യമുനാനദിയുടെ കരയിലുള്ള ശാന്തിവനത്തിൽ ഹൈന്ദവാചാരങ്ങളോടെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണാനന്തരകർമ്മങ്ങൾ നടത്തി. ഏതാണ്ട് 15 ലക്ഷത്തോളം ജനങ്ങളാണ് നെഹ്രുവിന് ആദരാഞ്ജലി അർപ്പിക്കാനെത്തിയത്.<ref>http://mobile.nytimes.com/1964/05/29/1-5-million-view-rites-for-nehru.html</ref> ==മതം== ഒരു [[അജ്ഞേയതാവാദം|ഹിന്ദു അജ്ഞേയതാവാദിയായി]] വിശേഷിക്കപ്പെട്ട നെഹ്രു&nbsp;<ref>{{cite book|title = Jawaharlal Nehru: A Biography, Volume 3; Volumes 1956–1964|author=Sarvepalii Gopal|page=17}}</ref> മതപരമായ വിലക്കുകൾ ഇന്ത്യയുടെ മുന്നോട്ടുള്ള വളർച്ചയെ തടയുമെന്നും ആധുനിക സാഹചര്യങ്ങളെ സ്വീകരിക്കുന്നതിൽ നിന്നു പിന്നോക്കം വലിക്കുമെന്നും വിചാരിച്ചു. തന്റെ ആത്മകഥയിൽ [[ക്രിസ്തുമതം|ക്രിസ്തുമതത്തെ]] <ref>{{cite book|title=Secularism and Hindutva, a Discursive Study|author=A. A. Parvathy|year=1994|page=42}}</ref> കുറിച്ചും [[ഇസ്ലാം]] മതത്തെ ,<ref>{{cite book|title=Babri Masjid: a tale untold|page = 359|author=Mohammad Jamil Akhtar}}</ref> കുറിച്ചും വിശകലനം ചെയ്തിട്ടുള്ള നെഹ്രു ഇവയുടെ ഇന്ത്യയിലെ സ്വാധീനത്തെ കുറിച്ചും രേഖപ്പെടുത്തുന്നുണ്ട്.ഇന്ത്യയെ ഒരു മതേതര രാജ്യമായി കാണാൻ ആഗ്രഹിച്ച നെഹ്രുവിന്റെ മതേതര നയങ്ങൾ പലപ്പോഴും ചർച്ചയ്ക്ക് വഴിവെച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite book|title=Communal Threat to Secular Democracy|page=113|author=Ram Puniyani|year=1999}}</ref><ref>{{cite book|title=Jawaharlal Nehru, a Biography|author=Sankar Ghose|page=210|year=1993}}</ref> ==വ്യക്തിജീവിതം== [[നെഹ്രു-ഗാന്ധി]] കുടുംബത്തിലെ അംഗമായ നെഹ്രു 1916 ൽ [[കമല നെഹ്രു|കമലാ കൗളിനെ]] വിവാഹം ചെയ്തു. ഇവർക്ക് ജനിച്ച ഏക മകളായിരുന്നു [[ഇന്ദിരാ ഗാന്ധി|ഇന്ദിര]].1942-ൽ ഇന്ദിരാഗാന്ധി [[ഫിറോസ് ഗാന്ധി]] വിവാഹം നടന്നു.ഇവർക്ക് [[രാജീവ് ഗാന്ധി|രാജീവ്]] (ജനനം 1944.) [[സഞ്ജയ് ഗാന്ധി|സഞ്ജയ്]] (ബി 1946.) എന്ന പേരിൽ ഉള്ള ആൺ കുട്ടികൾ പിറന്നു. <ref name=pamela1>[http://expressindia.indianexpress.com/news/fullstory.php?newsid=89537 എഡ്വിന മൗണ്ട് ബാറ്റണുമായി നെഹ്രുവിനുണ്ടായിരുന്ന അവിശുദ്ധ ബന്ധം] ഇന്ത്യൻ എക്സ്പ്രസ്സ് - ശേഖരിച്ചത് 15 ജൂലൈ 2007</ref><ref name=pamela3>[http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2010-04-21/people/28137788_1_lady-edwina-mountbatten-lord-mountbatten-edwina-and-nehru നെഹ്രുവും എഡ്വിനയുമായുളള ബന്ധം‍‍] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110811065740/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2010-04-21/people/28137788_1_lady-edwina-mountbatten-lord-mountbatten-edwina-and-nehru |date=2011-08-11 }} ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ - ശേഖരിച്ചത് 21 ഏപ്രിൽ 2010</ref>.ഇതിനു പുറമെ ശ്രദ്ധ മാതാ<ref>{{cite news|last1=Reddy|first1=Sheela|title=If I Weren't A Sanyasin, He Would Have Married Me|url=http://www.outlookindia.com/article/if-i-werent-a-sanyasin-he-would-have-married-me/223036|accessdate=6 August 2015|agency=Outlook|publisher=Outlook|date=23 February 2004}}</ref>,[[പദ്മജ നായിഡു]] <ref>{{cite news|last1=Srinivasan|first1=Rajeev|title=The Rediff Interview / Stanley Wolpert 'I have tried to tell Nehru's story as honestly as possible'|url=http://www.rediff.com/news/mar/01nehru.htm|accessdate=6 August 2015|work=The Rediff Interview|agency=Rediff|publisher=Rediff}}</ref><ref>{{cite book|last1=Wolpert|first1=Stanley|title=Nehru: A Tryst with Destiny|date=1996|publisher=Oxford University Press|url=https://books.google.co.in/books?id=Cg9uAAAAMAAJ&redir_esc=y|accessdate=6 August 2015}}</ref>എന്നിവരുമായും നെഹ്രുവിനു അടുത്ത ബന്ധമുണ്ടായിരുന്നു. ==മഹത്ത്വം== [[File:Statue of Jawaharlal Nehru at Park Street, Kolkata..jpg|thumb|കൊൽക്കത്തയിലെ പാർക്ക് സ്ട്രീറ്റിലെ നെഹ്രു പ്രതിമ]] [[File:Jawaharlal Nehru statue in Aldwych 1.jpg|thumb|left|നെഹ്രുവിന്റെ അർധ കായ പ്രതിമ ലണ്ടനിൽ]] ഇന്ത്യയുടെ പ്രഥമ പ്രധാനമന്ത്രി,വിദേശകാര്യ മന്ത്രി എന്നീ നിലയിൽ ജവഹർലാൽ നെഹ്റു ആധുനിക ഇന്ത്യയുടെ സർക്കാർ,രാഷ്ട്രീയ സംസ്കാരം വളരെ നല്ല വിദേശ നയത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിൽ സുപ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്.രാജ്യവ്യാപകമായി പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്നതിനായിട്ടുള്ള നെഹ്രുവിന്റെ നടപടികൾ വളരെ പ്രശംസ നേടിയിട്ടുണ്ട്. <ref>[http://www.pucl.org/from-archives/Academia/primary-education-pm.htm]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924083134/http://www.pucl.org/from-archives/Academia/primary-education-pm.htm|date=2015-09-24}}<span> </span>{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924083134/http://www.pucl.org/from-archives/Academia/primary-education-pm.htm|date=2015-09-24}}<span> Universal primary education first on the Prime </span>{{not a typo|Minster's}}<span> agenda</span> {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924083134/http://www.pucl.org/from-archives/Academia/primary-education-pm.htm|date=2015-09-24}}. Pucl.org (15 August 1947). Retrieved on 2013-12-06.</ref>നെഹ്റുവിന്റെ വിദ്യാഭ്യാസ നയങ്ങൾ ലോകോത്തര നിലവാരത്തിലുള്ള വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ വികസനത്തിന് കാരണമായിട്ടുണ്ട്.[[ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ടെക്നോളജി]] , [[ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്സ് ഓഫ് മാനേജ്‌മെന്റ്]] ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസ്, തുടങ്ങിയ ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങളെല്ലാം തുടങ്ങിയത് നെഹ്രു ഇന്ത്യയെ നയിച്ചിരുന്ന കാലത്താണ്<ref>{{cite web|url=http://www.aiims.ac.in/aiims/aboutaiims/aboutaiimsintro.htm |title=Introduction |work=AIIMS |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140625122618/http://aiims.ac.in/aiims/aboutaiims/aboutaiimsintro.htm |archivedate=25 June 2014 }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.iitkgp.ac.in/institute/history.php |title=Institute History |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070813213137/http://www.iitkgp.ac.in/institute/history.php |archivedate=13 August 2007 }}, Indian Institute of Technology</ref> {|class="toccolours" style="float: right; margin-left: 0.5em; margin-right: 0.5em; font-size: 76%; background:#white; color:black; width:30em; max-width: 30%;" cellspacing="5" |style="text-align: left;"| "നെഹ്റു മഹാനായിരുന്നു ... നെഹ്റു ഇന്ത്യക്കാർക്ക് അവരുടെ അസ്തിത്വം നൽകി. ഇതിൽ മറ്റുള്ളവർ വിജയിക്കും എന്നു ഞാൻ കരുതുന്നില്ല&nbsp; -&nbsp; [[സർ യെശയ്യാവു ബെർലിൻ]]<ref>Jahanbegloo, Ramin ''Conversations with Isaiah Berlin'' (London 2000), ISBN 1842121642 pp. 201–2</ref> |} ചരിത്രകാരൻ [[രാമചന്ദ്ര ഗുഹ]] നെഹ്റു 1958 - ൽ നെഹ്രു വിരമിച്ചിരുന്നുവെങ്കിൽ&nbsp; &apos;&apos; ഇന്ത്യയുടെ മികച്ച പ്രധാനമന്ത്രി എന്നതിലുപരി ആധുനിക ലോകത്തിലെ മികച്ച ഭരണകർത്താക്കൾ ഒരാളായി ഓർമിക്കപെടുമായിരുന്നു.. &quot; എന്നു അഭിപ്രായപ്പെട്ടു."<ref>{{cite news |url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-india-19671397|title=Manmohan Singh at 80|author=Ramachandra Guha |date=26 September 2012 |work=BBC}}</ref> == സ്മാരകങ്ങൾ== [[File:Nehru sweets oratarians Nongpoh.jpg|thumb|മേഘാലയിൽ കുട്ടികൾക്ക് മധുരം വിതരണം ചെയ്യുന്ന നെഹ്രു]] [[File:1989 CPA 6121.jpg|thumb|left|നെഹ്രുവിന്റെ ഓർമയ്ക്ക് 1989-ൽ [[സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ]] പുറത്തിറക്കിയ സ്റ്റാമ്പ്]] നെഹ്രുവിന്റെ ജന്മദിനം ഭാരതത്തിൽ [[ശിശുദിനം|ശിശുദിനമായി ആചരിക്കുന്നു.]]. കുട്ടികളോടുള്ള സ്നേഹവും, അവരുടെ ക്ഷേമത്തിനും, വിദ്യാഭ്യാസത്തിനുമായി ചെയ്ത സംഭാവനകൾ കണക്കിലെടുത്താണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മദിനം രാജ്യം ഇങ്ങനെ ആചരിക്കുന്നത്. രാജ്യത്തെമ്പാടുമുള്ള കുട്ടികൾക്ക് നെഹ്രു ചാച്ചാ നെഹ്രു ആയിരുന്നു.[[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നേതാക്കളും പ്രവർത്തകരും പലപ്പോഴും നെഹ്രുവിന്റെ വസ്ത്ര രീതിയും മറ്റും പ്രത്യേകിച്ച് [[ഗാന്ധി തൊപ്പി]]യും [[നെഹ്റു ജാക്കറ്റ്|നെഹ്രു ജാക്കറ്റും]] ഉപയോഗികാറുണ്ട്. നെഹ്രുവിനോടുള്ള സ്നേഹവും ആദരവും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകളായി ഇന്ദിരക്ക് രാഷ്ട്രീയ പ്രവേശനവും ഉയർച്ചയും ത്വരിതപ്പെടുത്തുവാൻ സഹായിച്ചു. നെഹ്രുവിനോടുള്ള ആദരപൂർവ്വം പൊതുസ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരു നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലെ മികച്ച സർവ്വകലാശാലകളിലൊന്നായ ഡെൽഹിയിലെ [[ജവഹർലാൽ നെഹ്രു സർവകലാശാല]], മുംബൈയിലെ ആധുനിക തുറമുഖമായ ജവഹർലാൽ നെഹ്രു പോർട്ട് എന്നിവ ഇന്ത്യയുടെ ഭാവിയെക്കുറിച്ചുള്ള ദീർഘവീക്ഷണത്തിനോടുള്ള ആദരവായിട്ട് രാജ്യം നാമകരണം ചെയ്തതാണ്. നെഹ്രു അധികാരത്തിലിരുന്നപ്പോൾ താമസിച്ചിരുന്ന ഡെൽഹിയിലെ [[തീൻ മൂർത്തി ഭവൻ]] എന്ന വീട് ഇപ്പോൾ ഒരു മ്യൂസിയമായി സംരക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു. ==രചനകൾ== നെഹ്രു ഒരു മികച്ച ഗ്രന്ഥകാരൻ കൂടിയായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യയെ കണ്ടെത്തൽ]], [[ലോകചരിത്രാവലോകനം]] എന്നിവ ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രശസ്ത ഗ്രന്ഥങ്ങളാണ്‌. [[1955]]-ലാണ്‌ ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവിന്‌ [[ഭാരതരത്നം]] ബഹുമതി സമ്മാനിച്ചത്. {{refbegin|colwidth=25em}} *ദ ഡിസ്കവറി ഓഫ് ഇന്ത്യ *ഗ്ലിംപ്സസ് ഓഫ് വേൾഡ് ഹിസ്റ്ററി *ലെറ്റേഴ്സ് ഫ്രം എ ഫാദർ ടു ഹിസ് ‍ഡോട്ടർ *എ ബഞ്ച് ഓഫ് ഓൾഡ് ലെറ്റേഴ്സ് *മഹാത്മാ ഗാന്ധി *ദ എസ്സൻഷ്യൽ റൈറ്റിംഗ്സ് *ആൻ ആന്തോളജി *ലെറ്റേഴ്സ് ടു ചീഫ് മിനിസ്റ്റേഴ്സ് {{refend}} ==ബഹുമതികൾ== ഒരു കുടുബത്തിലെ മൂന്ന് പേർക്ക് [[ഭാരതരത്നം]] ലഭിച്ചിട്ടുള്ളത് നെഹ്രുകുടുംബത്തിനാണ്‌. പണ്ഡിറ്റ് ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവിന്‌ 1955-ലും,മകൾ ഇന്ദിരാഗാന്ധിക്ക് 1971-ലും നെഹ്രുവിന്റ ചെറുമകൻ രാജീവ്ഗാന്ധിക്ക് 1991-ലും ഭാരതരത്നം സമ്മാനിക്കപ്പെട്ടു.മൂന്നുപേരും ഇന്ത്യൻപ്രധാനമന്ത്രിമാരായിരുന്നു. നെഹ്രുവിനും ഇന്ദിരാഗാന്ധിക്കും പ്രധാനമന്ത്രിമാരായിരിക്കുമ്പോഴാണ്‌ ഭാരതരത്നം ലഭിച്ചത്.രാജീവ്ഗാന്ധിക്ക് മരണാനന്തര ബഹുമതിയായാണ്‌ ഈ പുരസ്കാരം സമ്മാനിച്ചത്. ==കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്== *എ ട്രിസ്റ്റ് വിത്ത് ഡെസ്റ്റിനി- ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രിയായി സ്ഥാനമേറ്റെടുത്ത ശേഷം രാഷ്ട്രത്തോടായി ചെയ്ത പ്രസംഗം *''നെഹ്രു - ദ ഇൻവെൻഷൻ ഓഫ് ഇന്ത്യ'' ശശി തരൂർ (നവംബർ 2003) ആർക്കേഡ് ബുക്സ് ISBN 1-55970-697-X *''ജവഹർലാൽ നെഹ്രു'' (എസ്.ഗോപാൽ, ഉമ അയ്യങ്കാർ) (ജൂലൈ 2003) ''ദ എസ്സൻഷ്യൽ റൈറ്റിംഗ്സ് ഓഫ് ജവഹർലാൽ നെഹ്രു'' ഓക്സ്ഫഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രസ്സ് ISBN 0-19-565324-6 *''ആത്മകഥ - ടുവേഡ്സ് ഫ്രീഡം'', ഓക്സ്ഫഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രസ്സ് *''ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - ലൈഫ് & വർക്ക്'' എം.ചലപതി റാവു, നാഷണൽ ബുക് ക്ലബ് (1 ജനുവരി 1966) == അവലംബം == *{{cite book |title=ജവഹർലാൽ നെഹ്രു|url=http://books.google.com.sa/books?id=0us3TambWogC&printsec | last= ഫ്രാങ്ക് |first= മോറിസ് |year=1959 |publisher=ജൈകോ പബ്ലിഷിംഗ്|location=മുംബൈ|isbn=978-81-7992-695-6|ref=jnb59}} *{{cite book |title=ഫ്രീഡം ഫൈറ്റേഴ്സ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|url=http://books.google.com.sa/books?id=FJu9Dkv_2zEC&pg | last= ലിയോൺ |first= അഗർവാൾ |year=2008 |publisher=ഇഷ ബുക്സ്|location=ഡെൽഹി|isbn=81-8205-470-2|ref=ffi08}} *{{cite book |title=ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി|url=http://books.google.com.sa/books?id=MUeyUhVGIDMC&pg | last= ശങ്കർ |first= ഘോഷ് |year=1993 |publisher=അലൈഡ് പബ്ലിഷേഴ്സ്|location=മുംബൈ|isbn=81-7023-369-0|ref=jnb93}} *{{cite book |title=ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ സ്റ്റഡി ഇൻ ഐഡിയോളജി ആന്റ് സോഷ്യൽ ചേഞ്ച്|url=http://books.google.com.sa/books?id=zE7VJZoHbzYC&printsec | last= രാജേന്ദ്രപ്രസാദ് |first= ദുബെ|year=1998 |publisher=മിത്തൽ പബ്ലിഷേഴ്സ്|location=ഡെൽഹി|isbn=81-7099-071-8|ref=jnb98}} *{{cite book |title=നെഹ്രു - ദ ഇൻവെൻഷൻ ഓഫ് ഇന്ത്യ|url=http://books.google.com.sa/books?id=3axLmUHCJ4cC&pg | last= തരൂർ |first= ശശി|year=2003 |publisher=ആർക്കേഡ് പബ്ലിഷേഴ്സ്|location=ന്യൂയോർക്ക്|isbn=1-55970-697-X|ref=jnb03}} {{reflist|3}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Commons+cat|Jawaharlal Nehru|Jawaharlal Nehru}} *[http://www.india-intro.com/remembering-nehru-and-others.html മൌണ്ട് ബാറ്റൺപ്രഭുവിന്റെ മകൾ നെഹ്രുവിനെ ഓർമ്മിക്കുന്നു] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110202214657/http://www.india-intro.com/remembering-nehru-and-others.html |date=2011-02-02 }} *[http://www.indohistory.com/jawaharlalnehru.html ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവിന്റെ ജീവചരിത്രം]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഒക്‌ടോബർ 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} *[http://www.jnu.ac.in/ ജവഹർലാൽ നെഹ്രു സർവകലാശാല] *[http://www.harappa.com/sounds/nehru.html നെഹ്രുവിന്റെ ജീവചരിത്രം] *[http://www.india-today.com/itoday/millennium/100people/nehru.html ഇന്ത്യാടുഡേ , നെഹ്രു ജീവചരിത്രം] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151103174317/http://www.india-today.com/itoday/millennium/100people/nehru.html |date=2015-11-03 }} {{s-start}} {{s-off}} {{s-new|rows=3|ഔദ്യോഗികപദവി}} {{s-ttl|title=ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രി|years=1947–1964}} {{s-aft|rows=3|after=[[ഗുൽസാരിലാൽ നന്ദ]]<br><small>താൽക്കാലികം</small>}} {{!}}- {{s-ttl|title=വിദേശകാര്യ വകുപ്പ് മന്ത്രി|years=1947–1964}} {{!}}- {{s-ttl|title= [[ആസൂത്രണ കമ്മീഷൻ]] ചെയർപേഴ്സൺ|years=1950–1964}} {{!}}- {{s-bef|before=എൻ.ഗോപാലസ്വാമി അയ്യങ്കാർ}} {{s-ttl|title=പ്രതിരോധ വകുപ്പ് മന്ത്രി|years=1953–1955}} {{s-aft|after=കൈലാസ് നാഥ് കട്ജു}} {{!}}- {{s-bef|before=സി.ഡി.ദേശ്മുഖ്}} {{s-ttl|title=സാമ്പത്തികവകുപ്പ് മന്ത്രി|years=1956}} {{s-aft|after={{nowrap|ടി.ടി.കൃഷ്ണമാചാരി}}}} {{!}}- {{s-bef|before=കൈലാസ് നാഥ് കട്ജു}} {{s-ttl|title=പ്രതിരോധ വകുപ്പ് മന്ത്രി|years=1957}} {{s-aft|after=[[വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോൻ]]}} {{!}}- {{s-bef|before={{nowrap|ടി.ടി.കൃഷ്ണമാചാരി}}}} {{s-ttl|title=സാമ്പത്തികവകുപ്പ് മന്ത്രി|years=1958}} {{s-aft|after=[[മൊറാർജി ദേശായ്]]}} {{!}}- {{s-bef|before=[[വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോൻ]]}} {{s-ttl|title=പ്രതിരോധ വകുപ്പ് മന്ത്രി|years=1962}} {{s-aft|after=യശ്വന്തറാവു ചവാൻ}} {{s-end}} {{IndiaFreedomLeaders}} {{Prime India}} {{Bharat Ratna}} {{Authority control}} {{Jawaharlal Nehru}} [[വർഗ്ഗം:1889-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1964-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:നവംബർ 14-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മേയ് 27-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാരതരത്ന പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ചേരിചേരാ പ്രസ്ഥാനം]] [[വർഗ്ഗം:നെഹ്രു–ഗാന്ധി കുടുംബം]] [[വർഗ്ഗം:ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിലെ തടവുകാരും തടങ്കലിൽ വയ്ക്കപ്പെട്ടവരും]] [[വർഗ്ഗം:ഒന്നാം ലോക്‌സഭയിലെ അംഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:രണ്ടാം ലോക്‌സഭയിലെ അംഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണസഭയിലെ അംഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മൂന്നാം ലോക്‌സഭയിലെ അംഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജവഹർലാൽ നെഹ്രു]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ പ്രസിഡന്റുമാർ]] 07lhrqs1s2kexj1wcy5v3z6yz0mfb66 4134535 4134534 2024-11-11T03:53:23Z 103.157.166.133 Missing sentence added. 4134535 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Jawaharlal Nehru}} {{featured}} {{Infobox officeholder |honorific-prefix = പണ്ഡിറ്റ് |name = ജവഹർലാൽ നെഹ്റു |native_name = |native_name_lang = |image = Jnehru.jpg |caption = 1947 ൽ എടുത്ത ചിത്രം |office = [[ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിമാരുടെ പട്ടിക | ഇന്ത്യയുടെ പ്രഥമ പ്രധാനമന്ത്രി]] |monarch = ജോർജ്ജ് ആറാമൻ<br>1950 ജനുവരി 26 വരെ |governor_general = [[ലൂയി മൗണ്ട്ബാറ്റൻ]]<br>[[സി. രാജഗോപാലാചാരി]]<br>1950 ജനുവരി 26 വരെ |president = [[രാജേന്ദ്ര പ്രസാദ്]]<br>[[എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ]] |deputy = [[വല്ലഭായി പട്ടേൽ]] |term_start = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 |term_end = 27 മേയ് 1964 |predecessor = ഇല്ല |successor = [[ഗുൽസാരിലാൽ നന്ദ]] <small>(ഇടക്കാലം)</small> |office2 = ഇന്ത്യയുടെ പ്രതിരോധമന്ത്രി |term_start2 = 31 ഒക്ടോബർ 1962 |term_end2 = 14 നവംബർ 1962 |predecessor2 = [[വി.കെ. കൃഷ്ണമേനോൻ]] |successor2 = [[യശ്വന്ത്റാവു ചൗഹാൻ]] |term_start3 = 30 ജനുവരി 1957 |term_end3 = 17 ഏപ്രിൽ 1957 |predecessor3 = [[കൈലാഷ് നാഥ് കട്ജു]] |successor3 = [[വി.കെ. കൃഷ്ണമേനോൻ]] |term_start4 = 10 ഫെബ്രുവരി 1953 |term_end4 = 10 ഫെബ്രുവരി 1955 |predecessor4 = [[എൻ. ഗോപാലസ്വാമി അയ്യങ്കാർ]] |successor4 = [[കൈലാഷ് നാഥ് കട്ജു]] |office5 = ഇന്ത്യയുടെ ധനകാര്യ മന്ത്രി |term_start5 = 13 ഫെബ്രുവരി 1958 |term_end5 = 13 മാർച്ച് 1958 |predecessor5 = [[ടി.ടി. കൃഷ്ണമാചാരി]] |successor5 = [[മൊറാർജി ദേശായി]] |term_start6 = 24 ജൂലൈ 1956 |term_end6 = 30 ഓഗസ്റ്റ് 1956 |predecessor6 = [[സി. ഡി. ദേശ്മുഖ്]] |successor6 = [[ടി.ടി. കൃഷ്ണമാചാരി]] |office7 = ഇന്ത്യയുടെ വിദേശകാര്യ മന്ത്രി |term_start7 = 15 ഓഗസ്റ്റ് 1947 |term_end7 = 27 മേയ് 1964 |predecessor7 = ഇല്ല |successor7 = [[ഗുൽസാരിലാൽ നന്ദ]] |birth_date = {{Birth date|df=yes|1889|11|14}} |birth_place = [[അലഹബാദ്]], [[ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ]]<br/> ഇപ്പോൾ [[ഉത്തർപ്രദേശ് | ഉത്തർപ്രദേശിൽ]] |death_date = {{Death date and age|df=yes|1964|5|27|1889|11|14}} |death_place = [[ന്യൂ ഡെൽഹി]], [[ഇന്ത്യ]] |parents = [[മോത്തിലാൽ നെഹ്റു]]<br>Swaruprani Thussu |party = [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്]] |spouse = [[കമല നെഹ്രു|കമല കൗൾ]] |children = [[ഇന്ദിരാ ഗാന്ധി]] |alma_mater = ട്രിനിറ്റ് കോളേജ് [[കേംബ്രിഡ്ജ് സർവകലാശാല]]<br/>[[ഇൻസ് ഓഫ് കോർട്ട്]] |profession = ബാരിസ്റ്റർ<br/>എഴുത്തുകാരൻ<br>രാഷ്ട്രീയനേതാവ് |awards = [[ഭാരതരത്ന]] |signature = Jawaharlal Nehru Signature.svg }} '''ജവഹർലാൽ നെഹ്രു''' ([[നവംബർ 14]], [[1889]] - [[മേയ് 27]], [[1964]]) ആധുനിക ഇന്ത്യയുടെ ശില്പി എന്നു വിശേഷിപ്പിക്കുന്ന ഇന്ത്യയുടെ പ്രഥമ പ്രധാനമന്ത്രി.<ref name=birth1>{{cite web | title = ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവിന്റെ ലഘു ജീവചരിത്രം | url = http://www.thefamouspeople.com/profiles/jawaharlal-nehru-49.php | publisher = ഫേമസ് പീപ്പിൾ | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209093454/http://www.thefamouspeople.com/profiles/jawaharlal-nehru-49.php | url-status = bot: unknown }}</ref><ref name=birth2>{{cite web | title = ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - ജീവിത രേഖ | url = http://www.jnmf.in/chrono.html | publisher = ജവഹർലാൽ നെഹ്രു മെമ്മോറിയൽ ഫണ്ട് | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209093645/http://www.jnmf.in/chrono.html | url-status = bot: unknown }}</ref> [[ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരനേതാവ്]] രാഷ്ട്രീയ തത്ത്വചിന്തകൻ, ഗ്രന്ഥകർത്താവ്‌, ചരിത്രകാരൻ എന്നീ നിലകളിലെല്ലാം വ്യക്തിമുദ്രപതിപ്പിച്ച നെഹ്രു രാജ്യാന്തരതലത്തിൽ [[ചേരിചേരാനയം]] അവതരിപ്പിച്ചും ശ്രദ്ധനേടിയിരുന്നു. [[മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി|മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധിയുടെ]] ആശിസ്സുകളോടെ [[ഇന്ത്യയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം|ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിന്റെ]] മുന്നണിപ്പോരാളിയായി മാറിയ ഇദ്ദേഹം ഇന്ത്യക്കു സ്വാതന്ത്ര്യം കിട്ടിയ 1947 മുതൽ 1964ൽ മരിക്കുന്നതു വരെ ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിയായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു. [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസത്തിലൂന്നിയ]] നെഹ്രുവിന്റെ രാഷ്ട്രീയദർശനങ്ങളാണ്‌ നാലുപതിറ്റാണ്ടോളം ഇന്ത്യയെ നയിച്ചത്‌. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഏകമകൾ [[ഇന്ദിരാ ഗാന്ധി|ഇന്ദിരാ ഗാന്ധിയും]] ചെറുമകൻ [[രാജീവ്‌ ഗാന്ധി|രാജീവ്‌ ഗാന്ധിയും]] പിന്നീട്‌ ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിസ്ഥാനം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. [[ലണ്ടൻ|ലണ്ടനിലെ]] പ്രശസ്തമായ [[കേംബ്രിഡ്ജ് സർവകലാശാല|കേംബ്രിഡ്ജ് സർവ്വകലാശാലയിൽ]] നിന്നുമാണ് നെഹ്രു ബിരുദം കരസ്ഥമാക്കിയത്.<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]]ഹാരോ & കേംബ്രിഡ്ജ് എന്ന അദ്ധ്യായം. പുറം. 32-35</ref> സർവ്വകലാശാലയിലെ ഇന്നർ ടെംപിളിൽ നിന്നും വക്കീൽ ആകുവാനുള്ള പരിശീലനവും നെഹ്രു പൂർത്തിയാക്കി. വിദ്യാഭ്യാസം കഴിഞ്ഞ് ഇന്ത്യയിലേക്കു തിരിച്ചു വന്ന നെഹ്രു അലഹബാദ് കോടതിയിൽ അഭിഭാഷകനായി ഉദ്യോഗം ആരംഭിച്ചു. ഇക്കാലയളവിൽ അദ്ദേഹത്തിന് രാഷ്ട്രീയത്തോടും താൽപര്യമുണ്ടായിരുന്നു. പതുക്കെ അഭിഭാഷകജോലി വിട്ട് നെഹ്രു മുഴുവൻ സമയ രാഷ്ട്രീയത്തിലേക്ക് ചേക്കേറി. [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിലെ]] ഇടതുപക്ഷ ചിന്താഗതി വെച്ചു പുലർത്തുന്നവരോടൊപ്പം നിൽക്കാനാണ് നെഹ്രു താൽപര്യപ്പെട്ടത്.<ref name=leftist1>{{cite journal|title=നെഹ്രു ഇയേഴ്സ് ഇൻ ഇന്ത്യൻ പൊളിറ്റിക്സ്| last=സുരഞ്ജൻ|first=ദാസ്|page=5|publisher=എഡിൻബറോ സർവ്വകലാശാല | accessdate = 2016-12-09}}</ref>. തന്റെ മാർഗ്ഗദർശി കൂടിയായ [[മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി|മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധിയുടെ]] അനുഗ്രഹത്തോടേയും, മൗനസമ്മതത്തോടേയും നെഹ്രു [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|കോൺഗ്രസ്സിന്റെ]] ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട നേതാവായി മാറി. [[യുണൈറ്റഡ് കിങ്ഡം|ബ്രിട്ടനിൽ]] നിന്നും [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യക്കു]] പൂർണ്ണ സ്വാതന്ത്ര്യം വേണമെന്ന് ജവഹർലാൽ ഉറക്കെ പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref name=ps1>{{cite journal|title=പൂർണ്ണസ്വരാജ്|publisher=ന്യൂയോർക്ക് സർവ്വകലാശാല| accessdate = 2016-12-09}}</ref>ഇടതുപക്ഷ പരമായ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ നയങ്ങൾക്ക് ആക്കം കൂട്ടുകയും ചെയ്തു. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിലേക്കുള്ള പ്രയാണത്തിൽ 1930 കളിൽ ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയത്തെ മുന്നിൽ നിന്നു നയിച്ചത് കോൺഗ്രസ്സും അതിന്റെ തലവനായിരുന്ന ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവുമായിരുന്നു. മതനിരപേക്ഷമായ ഒരു ഭാരതം എന്ന നെഹ്രുവിന്റെ ആശയങ്ങൾ 1937 ലെ പ്രൊവിൻഷ്യൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് തൂത്തുവാരിയപ്പോഴെ ഏതാണ്ട് തെളിയിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. മുസ്ലീം ലീഗ് തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അമ്പേ പരാജയമായിരുന്നു. എന്നാൽ 1942ലെ [[ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യ പ്രസ്ഥാനം|ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ മുന്നേറ്റം]] അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്വപ്നങ്ങളെ ആകെ തകിടം മറിച്ചു. ബ്രിട്ടീഷുകാർ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ ഒരു രാഷ്ട്രീയ സംഘടന എന്ന നിലയിൽ നിന്ന് തകർത്തുകളഞ്ഞിരുന്നു. ലോകമഹായുദ്ധസമയത്ത് സഖ്യശക്തികളെ ശക്തിപ്പെടുത്താനുദ്ദേശിച്ചിരുന്ന നെഹ്രൂ, ഗാന്ധിജിയുടെ പൂർണ്ണസ്വാതന്ത്ര്യം ഉടനെ വേണമെന്ന ആവശ്യം മനസ്സില്ലാമനസ്സോടെ കൈക്കൊണ്ടു എങ്കിലും ജയിലിലേക്ക് പോകേണ്ട അവസ്ഥ വന്നു. ഒരു നീണ്ട കാലത്തെ ജയിൽവാസത്തിനുശേഷം തികച്ചും പുതിയ രാഷ്ട്രീയ കാലാവസ്ഥയിലേക്കാണ് നെഹ്രു മടങ്ങി വന്നത്. [[മുസ്ലിം ലീഗ്|മുസ്ലീം ലീഗും]] അതിന്റെ നേതാവ് , നെഹ്രു വെറുത്തു തുടങ്ങിയിരുന്ന [[മുഹമ്മദ് അലി ജിന്ന|മുഹമ്മദാലി ജിന്നയും]] അപ്പോഴേക്കും വളരെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു ശക്തിയായി മാറി മുസ്ലീം രാഷ്ട്രീയത്തെ ഗ്രസിച്ചുതുടങ്ങിയിരുന്നു. നെഹ്രുവും ജിന്നയും തമ്മിൽ അധികാരം പങ്കുവെക്കുന്നതിനേച്ചൊല്ലിയുള്ള തർക്കങ്ങൾ നിരാശാജനകമാകുകയും 1947ൽ ഇന്ത്യയെ രക്തരൂക്ഷിതമായ പിളർപ്പിലേക്കു നയിക്കുകയും ചെയ്തു <ref name=emory1>{{cite news|title=പാർട്ടിഷൻ ഓഫ് ഇന്ത്യ|url=https://scholarblogs.emory.edu/postcolonialstudies/|last=ഷിറിൻ|first=കീൻ|publisher=എമോറി സർവ്വകലാശാല|accessdate=2016-12-09|archive-date=2016-12-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20161209094111/https://scholarblogs.emory.edu/postcolonialstudies/|url-status=bot: unknown}}</ref> ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യ പ്രധാനമന്ത്രിയായി നെഹ്രുവിനെ കോൺഗ്രസ് തിരഞ്ഞെടുത്തുകഴിഞ്ഞിരുന്നു. ഗാന്ധി തൻറെ രാഷ്ട്രീയ പിൻഗാമിയായി നെഹ്രുവിനെ കണ്ടുതുടങ്ങിയ 1941 ലേ തന്നെ നേതൃത്വത്തിന്റെ വിഷയത്തിൽ തീരുമാനമായിരുന്നു.പ്രധാനമന്ത്രി എന്ന നിലയിൽ ഭാവി ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള സ്വപ്നങ്ങളെ യാഥാർത്ഥ്യമാക്കി തീർക്കാനുള്ള ഒരു പദ്ധതി നെഹ്രു ആവിഷ്കരിച്ചു. സാമൂഹിക,സാമ്പത്തിക, രാഷ്ട്രീയ രംഗത്ത് നവീകരണപദ്ധതികൾ നെഹ്രു നടപ്പിലാക്കുകയുണ്ടായി.<ref name="leftist1" /><ref name=reform1>{{cite web | title = Jawaharlal Nehru | url = http://www.bbc.co.uk/history/historic_figures/nehru_jawaharlal.shtml | publisher = [[BBC]] | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209094253/http://www.bbc.co.uk/history/historic_figures/nehru_jawaharlal.shtml | url-status = bot: unknown }}</ref> നെഹ്രുവിന്റെ നേതൃത്വകാലത്ത് [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|കോൺഗ്രസ്സ്]] ഒരു വൻ രാഷ്ട്രീയപാർട്ടിയായി മാറി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ തുടർച്ചയായി മൂന്നു പൊതുതിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ കോൺഗ്രസ്സ് വിജയം കൈവരിച്ചു. ലോകോത്തരനിലവാരത്തിലുള്ള വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങൾ, ഇന്ത്യയുടെ ബഹിരാകാശ പദ്ധതി, ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷയുടെ വ്യാപകമായ പ്രചാരം എന്നിവയിലെല്ലാം നെഹ്രുവിന്റെ ദീർഘവീക്ഷണങ്ങൾ പ്രത്യക്ഷമായും പരോക്ഷമായും കാണാവുന്നതാണ്.<ref name=edu2>{{cite book|title=നെഹ്രു ആന്റ് പ്ലാനിംഗ് ഇൻ ഇന്ത്യ|url=http://books.google.com.sa/books?id=eJNANNsoVgQC&pg=PA229&dq=educational+contributions+nehru&hl=en&sa=X&ei=o6AjUazHLMrIswa2x4HYBw&safe=on&redir_esc=y#v=onepage&q=educational%20contributions%20nehru&f=false|last=എൻ.ബി.ദാസ്|first=ഗുപ്ത|publisher=മിത്തൽ പബ്ലിഷേഴ്സ്|isbn=81-7022-451-9|pages=225-229|year=1993}}</ref><ref name=devel2>{{cite book|title=ഇന്റർനാഷണൽ പൊളിറ്റിക്സ് ഓഫ് സ്പേസ്|url=http://books.google.com.sa/books?id=5LUR6CiBwusC&pg=|last=മൈക്കിൾ|first=ഷീഹൻ|publisher=റൗട്ടലെഡ്ജ്|page=45}}</ref> കോളനി വാഴ്ചയിൽ നിന്നും ഇന്ത്യക്കൊപ്പം മോചിതമായ മറ്റു പല രാജ്യങ്ങളും സ്വേഛാധിപത്യത്തിന്റെ പിടിയലമർന്നപ്പോഴും ഇന്ത്യയിൽ ജനാധിപത്യം കരുത്തോടെ തഴച്ചുവളർന്നത് ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ നേട്ടമായി കണക്കാക്കാവുന്നതാണ്.<ref name=vibrant1>{{cite news|title=ഹൂസ് ബീൻ ഇന്ത്യാസ് ബെസ്റ്റ് & വേഴ്സ്റ്റ് പ്രൈം മിനിസ്റ്റർ|url=https://web.archive.org/save/_embed/http://blogs.timesofindia.indiatimes.com/ruebarbpie/who-s-been-india-s/ |last=വിക്രം|first=സിങ്|publisher=ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|date=2009-05-11 | accessdate = 2016-12-09}}</ref> അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മദിനമായ നവംബർ 14 രാജ്യം [[ശിശുദിനം | ശിശുദിനമായി]] ആഘോഷിക്കുന്നു.. == ആദ്യകാലജീവിതം (1889–1912)== [[File:Jawaharlal Nehru Khaki Shorts.jpg|thumb|സേവാദളിന്റെ ഖാക്കി യൂണിഫോമിൽ നെഹ്രു.]] [[അലഹബാദ്|അലഹബാദിലെ]] കാശ്മീരി പണ്ഡിറ്റ് കുടുംബത്തിൽ [[മോത്തിലാൽ നെഹ്രു|മോത്തിലാൽ നെഹ്രുവിന്റേയും]], ഭാര്യ [[സ്വരൂപ്റാണി തുസ്സു|സ്വരുപ്റാണി തുസ്സുവിന്റേയും]] മകനായാണ് ജവഹർലാൽ ജനിച്ചത്. പിതാവ് മോത്തിലാൽ നെഹ്രു സ്വാതന്ത്ര്യ സമര കാലഘട്ടത്തിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|കോൺഗ്രസ്സിന്റെ]] പ്രസിഡന്റായിരുന്നിട്ടുണ്ട്. ജവഹറിന്റെ അമ്മ മോത്തിലാലിന്റെ രണ്ടാം ഭാര്യ ആയിരുന്നു, ആദ്യ ഭാര്യയുടെ മരണശേഷമാണ് മോത്തിലാൽ സ്വരുപ് റാണിയെ വിവാഹം ചെയ്തത്.<ref name=swarup1>{{cite book|title=എ സ്റ്റഡി ഓഫ് നെഹ്രു|url=http://books.google.com.sa/books?id=iTluAAAAMAAJ&q=|last=റഫീക്ക്|first=സഖറിയ|page=22|publisher=രൂപ&കമ്പനി|year=1989}}</ref> ഇവർക്കു ജനിച്ച മൂന്നു മക്കളിൽ മുതിർന്ന ആളായിരുന്നു ജവഹർ. നെഹ്രുവിന്റെ സഹോദരിമാരിലൊരാൾ [[വിജയലക്ഷ്മി പണ്ഡിറ്റ്]] പിന്നീട് [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ|ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ]] ജനറൽ അസ്സംബ്ലിയുടെ ആദ്യത്തെ വനിതാ പ്രസിഡന്റ് എന്ന ബഹുമതിക്കുടമയായി.<ref name=vp1>{{cite web | title = Vijaya Lakshmi Pandit (India) | url = https://www.un.org/en/ga/president/bios/bio08.shtml | publisher = United Nations | accessdate = 2016-12-09}}</ref> രണ്ടാമത്തെ സഹോദരി [[കൃഷ്ണഹുതിസിങ്]] അറിയപ്പെടുന്ന ഒരു എഴുത്തുകാരിയുമായി മാറി.<ref name=krishna1>{{cite web | title = Krishna nehru Heethising | url = http://trove.nla.gov.au/people/869077?c=people | publisher = National library of Australia | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209095254/http://trove.nla.gov.au/people/869077?c=people | url-status = bot: unknown }}</ref> അമൂല്യരത്നം എന്നാണ് ജവാഹർ എന്ന അറബി വാക്കിന്റെ അർത്ഥം. <ref name=name1>{{cite book |last=പി.എം. |first=ജോസഫ്|title= മലയാളത്തിലെ പരകീയ പദങ്ങൾ|year=1995 |publisher=കേരള ഭാഷാ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് |location=തിരുവനന്തപുരം | accessdate = 2016-12-09}}</ref> ലാൽ എന്നാൽ പ്രിയപ്പെട്ടവൻ എന്നാണർത്ഥം. നെഹ്രു എന്നത് യഥാർത്ഥ കുടുംബപ്പേരല്ല. കാശ്മീരിലെ കൗൾ കുടുംബമാണ് നെഹ്രുവിന്റേത്. എന്നാൽ ഡെൽഹി വാസത്തിനിടയിൽ തലമുറകൾക്കു മുമ്പ് ലഭിച്ചതാണ് നെഹ്രു എന്ന കുടുംബപ്പേര്. നഹർ എന്ന പേർഷ്യൻ ഭാഷയിൽ നിന്നാണ് നെഹ്രു എന്ന നാമം ഉണ്ടായത്. [[ഔറംഗസേബ്|ഔറംഗസീബ്]] ചക്രവർത്തിയുടെ കാലഘട്ടത്തിൽ [[കശ്മീർ|കാശ്മീരിൽ]] നിന്നും [[ഡെൽഹി|ഡെൽഹിയിലേക്കു]] കുടിയേറിപ്പാർത്ത നെഹ്രുവിന്റെ മുൻതലമുറക്കാരിൽ [[രാജ് കൗൾ]] എന്ന വ്യക്തിയാണ് പിന്നീട് പേരിനൊപ്പം നെഹ്രു എന്ന് ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങിയത്.<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]]ബോയ്ഹുഡ് എന്ന അദ്ധ്യായം. പുറം. 18</ref> [[File:Jawaharlal Nehru as a young child with his parents.png|thumb|left|150px|ബാലനായ ജവഹർ മാതാപിതാക്കൾക്കൊപ്പം]] സമ്പത്തിന്റെ നടുവിലായിരുന്ന ജവഹറിന്റെ ബാല്യം. സംഭവബഹുലമല്ലാത്ത കുട്ടിക്കാലം എന്നാണ് നെഹ്രു തന്റെ ബാല്യകാലത്തെക്കുറിച്ച് വിശേഷിപ്പിക്കാറുണ്ടായിരുന്നത്. മോത്തിലാൽ തന്റെ മക്കൾക്ക് നല്ല വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്നതിൽ ശ്രദ്ധിച്ചിരുന്നു. അദ്ധ്യാപകരെ വീട്ടിൽ വരുത്തിയാണ് തന്റെ മക്കളെ മോത്തിലാൽ വിദ്യ അഭ്യസിപ്പിച്ചിരുന്നത്<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]] പുറം. 29</ref>. ഫെർഡിനാന്റ്.ടി.ബ്രൂക്ക്സ് എന്ന അദ്ധ്യാപകനോടുള്ള ഇഷ്ടത്താൽ നെഹ്രു കൂടുതൽ സ്നേഹിച്ചത് സാങ്കേതികവിദ്യയും ബ്രഹ്മവിദ്യയും ആയിരുന്നു.<ref name=theosophy1>{{cite book|title=ജിദ്ദു കൃഷ്ണമൂർത്തി - വേൾഡ് ഫിലോസഫർ|url=http://books.google.com.sa/books?id=NzDar6XfICEC&pg=PA487&dq#v=onepage&q&f=false|last=സി.വി.|first=വില്ല്യംസ്|publisher=മോട്ടിലാൽ ബനാർസിദാസ്|page=487|isbn=81-208-2032-0|year=2004|location=ഡെൽഹി}}</ref> പതിമൂന്നാം വയസ്സിൽ കുടുംബസുഹൃത്തായിരുന്ന [[ആനി ബസന്റ് | ആനീബസന്റിന്റെ]] കൂടെ തിയോസഫിക്കൽ സൊസൈറ്റിയിൽ നെഹ്രു അംഗമായി. തന്നെ ഏറെ സ്വാധീനിച്ച ബ്രൂക്ക്സുമായി വേർപിരിഞ്ഞതോടെ നെഹ്രു തിയോസഫിക്കൽ സൊസൈറ്റിയിൽ നിന്നും വിടുതൽ നേടി<ref name="theosophy1" />. [[File:Nehru at Harrow.png|thumb|left|175px| ഇംഗ്ലണ്ടിലെ ഹാരോ സ്കൂളിലെ യൂണിഫോമിൽ നെഹ്രു]] [[ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ | ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിലെ]] ഏറ്റവും മികച്ച വിദ്യാലയങ്ങളിൽ പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയ ജവഹർലാൽ, ഉപരിപഠനത്തിനായി ഇംഗ്ലണ്ടിലേക്ക്‌ പോയി . [[ഇംഗ്ലണ്ടിലെ ഹാരോസ്കൂൾ]], [[കേംബ്രിജ്‌ ട്രിനിറ്റി കോളജ്|കേംബ്രിഡ്ജ്‌ -ട്രിനിറ്റി കോളജ്]] എന്നിവിടങ്ങളിലായിരുന്നു നെഹ്രുവിന്റെ സർവ്വകലാശാലാ വിദ്യാഭ്യാസം. ട്രിനിറ്റി കോളേജിൽ നിന്നും നെഹ്രു ജീവശാസ്ത്രത്തിൽ ബിരുദം കരസ്ഥമാക്കി. ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ലോകപ്രശസ്തരായ എഴുത്തുകാരുടെ കൃതികളിൽ അദ്ദേഹം ആകൃഷ്ടനായി. [[ജോർജ്ജ് ബർണാർഡ് ഷാ|ബെർണാഡ് ഷാ]], [[എച്ച്.ജി.വെൽസ്|എച്ച്.ജി. വെൽസ്]], [[ബെർട്രാൻഡ് റസ്സൽ|റസ്സൽ]] തുടങ്ങിയവരുടെ രചനകൾ നെഹ്രുവിൽ രാഷ്ട്രീയത്തെക്കുറിച്ചും, സാമ്പത്തികശാസ്ത്രത്തെക്കുറിച്ചുമുള്ള ചിന്തകളുടെ വിത്തുകൾ പാകി.<ref name=shaw2>{{cite book|title=നെഹ്രു ദ ഇൻവെൻഷൻ ഓഫ് ഇന്ത്യ|last=ശശി|first=തരൂർ|url=http://books.google.com.sa/books?id=3axLmUHCJ4cC&pg|isbn=ആർക്കേഡ് പബ്ലിഷിംഗ്|page=13|isbn=1-55970-697-X|year=2003|location=ന്യൂയോർക്ക്}}</ref> പിന്നീട് രണ്ടുകൊല്ലക്കാലം ലണ്ടനിലെ ഇന്നർ ടെംപിളിൽ നിന്നും [[നിയമ പഠനം]] പൂർത്തിയാക്കിയ നെഹ്രു 1912-ൽ ബാരിസ്റ്റർ പരീക്ഷ പാസ്സായി ഇന്ത്യയിൽ മടങ്ങിയെത്തി. ഇന്ത്യയിൽ തിരിച്ചെത്തുന്നതിനു മുമ്പ് [[യൂറോപ്പ്‌]] ആകമാനം ചുറ്റിക്കറങ്ങുവാൻ അവസരം ലഭിച്ചു. ഈ യാത്രകൾ അദ്ദേഹത്തെ പാശ്ചാത്യ സംസ്കാരവുമായി ഏറെ അടുപ്പിച്ചു. തികഞ്ഞ പാശ്ചാത്യ ജീവിത രീതികളും ചിന്തകളുമായാണ്‌ ജവഹർലാൽ ഇന്ത്യയിൽ തിരിച്ചെത്തിയത്‌. [[File:Nehru barrister.png|thumb|right|150px|അലഹബാദ് കോടതിയിൽ]] 1916-ൽ മാതാപിതാക്കളുടെ താൽപര്യപ്രകാരം [[കമല നെഹ്രു|കമലയെ]] വിവാഹം കഴിച്ചു. ജീവിതരീതികൾക്കൊണ്ടും ചിന്തകൾക്കൊണ്ടും രണ്ടു ധ്രുവത്തിലായിരുന്നു നെഹ്‌റുവും കമലയും. സാമ്പത്തികമായി ഉയർന്ന കുടുംബത്തിൽനിന്നു വന്ന കമല നിശ്ശബ്ദ ജീവിതം നയിക്കാൻ ഇഷ്ടപ്പെട്ടു. അതുകൊണ്ടുതന്നെ നെഹ്‌റുവിന്റെ ജിവിതത്തിൽ അവർക്ക്‌ യാതൊരു സ്വാധീനവുമില്ലായിരുന്നു. വിവാഹത്തിന്റെ രണ്ടാം വർഷത്തിൽ അവർക്ക്‌ ഇന്ദിരയെന്ന ഏകമകളുണ്ടായി. ==ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരം (1912-1947)== അച്ഛൻ മോത്തിലാൽ നെഹ്രു [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്|ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ]] പ്രസിഡന്റ്‌ പദവിയിലിരുന്നുകൊണ്ട് ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിന്റെ മുന്നണിയിൽ നിൽക്കുമ്പോഴാണ്‌ ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവും സജീവ രാഷ്ട്രീയത്തിലെത്തുന്നത്‌. ബ്രിട്ടനിലെ വിദ്യാഭ്യാസ കാലഘട്ടത്തിൽ തന്നെ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ നെഹ്രുവിന് താൽപര്യം തോന്നിത്തുടങ്ങിയിരുന്നു. ബ്രിട്ടനിൽ നിന്നും വിദ്യാഭ്യാസം പൂർത്തിയാക്കി വന്നയുടൻ തന്നെ പാട്നയിൽ വെച്ചു നടന്ന [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|കോൺഗ്രസ്സിന്റെ]] ഒരു സമ്മേളനത്തിൽ നെഹ്രു പങ്കെടുത്തിരുന്നുവെങ്കിലും, [[ഇംഗ്ലീഷ് (ഭാഷ)|ഇംഗ്ലീഷ്]] സംസാരിക്കുന്ന ഒരു കൂട്ടം സമ്പന്നർ എന്നുമാത്രമേ അദ്ദേഹത്തിന് ആ സമ്മേളനത്തെക്കുറിച്ചു വിലയിരുത്താൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നുള്ളു. അക്കാലഘട്ടത്തിൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|കോൺഗ്രസ്സിന്റെ]] നേതൃത്വം മുഴുവൻ സമ്പന്നരെക്കൊണ്ടു നിറഞ്ഞിരിക്കുകയായിരുന്നു. [[ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധം|ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധത്തെ]] സമ്മിശ്രവികാരങ്ങളോടെയാണ് നെഹ്രു നോക്കി കണ്ടതെന്ന് അദ്ദേഹത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ജീവചരിത്രത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു<ref name="ReferenceA">[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]] പുറം. 52</ref>. [[ഫ്രാൻസ്|ഫ്രാൻസിന്റെ]] സംസ്കാരത്തെ ഏറെ സ്നേഹിച്ചിരുന്ന നെഹ്രുവിന് ആ രാജ്യത്തിന്റെ പതനം വേദനയുണ്ടാക്കിയതായി ജീവചരിത്രകാരനായ മോറിസ് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു<ref name="ReferenceA"/>. ലോകമഹായുദ്ധകാലത്ത് നെഹ്രു വിവിധ ജീവകാരുണ്യസംഘടനകൾക്കുവേണ്ടി സന്നദ്ധപ്രവർത്തനം ചെയ്തിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ കൊണ്ടുവന്ന സെൻസർഷിപ്പ് നിയമങ്ങൾക്കെതിരേ നെഹ്രു ശക്തമായ രീതിയിൽ പ്രതിഷേധം രേഖപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. [[File:Jawaharlal Nehru and his family in 1918.jpg|thumb|left|200px| നെഹ്രു 1918 ൽ പത്നി [[കമല നെഹ്രു]] വിനും മകൾ [[ഇനിര ഗാന്ധി| ഇന്ദിരയ്ക്കും ഒപ്പം]]]] ഏതാണ്ട് ഒന്നാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിന്റെ സമയത്താണ് നെഹ്രു സമൂലമായ രാഷ്ട്രീയ കാഴ്ചകളുമായിട്ടുള്ള ഒരു നേതാവായി ഉയർന്നുവന്നത്.. [[ഗോപാൽ കൃഷ്ണ ഗോഖലെ|ഗോപാലകൃഷ്ണഗോഖലേയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലായിരുന്നു അന്ന് ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയം {{sfn|Moraes|2008|p=50}}. [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷ്]] സർക്കാരിനു കീഴിലുള്ള എല്ലാ ഉദ്യോഗങ്ങളും വലിച്ചെറിയാൻ ജനങ്ങളോട് നെഹ്രു ആഹ്വാനം ചെയ്തു. ഇന്ത്യൻ സിവിൽ സർവീസിനെ നിശിതമായ ഭാഷയിൽ വിമർശിച്ചു. മോത്തിലാൽ നെഹ്രു മകനെ ഉപദേശിക്കാൻ ശ്രമിച്ചെങ്കിലും അതൊന്നും ചെവിക്കൊള്ളാതെ സ്വയംഭരണം വിഭാവനം ചെയ്തിരുന്ന ഹോംറൂൾ പ്രസ്ഥാനത്തോടൊപ്പം ചേരാനാണ് നെഹ്രു തീരുമാനിച്ചത്.<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]] ഗാദറിംഗ് സ്റ്റോം എന്ന അദ്ധ്യായം പുറം. 54</ref> ഗോഖലേയുടെ മരണത്തോടെ മിതവാദികളുടെ സ്വാധീനം കുറയാൻ തുടങ്ങി. [[ബാല ഗംഗാധര തിലകൻ|ലോകമാന്യതിലക്]] , [[ആനി ബസന്റ്]] എന്നിവരേപ്പോലുള്ള ഉത്പതിഷ്ണുക്കൾ ഹോംറൂളിനുവേണ്ടിയുള്ള ആവശ്യം ശക്തിയുക്തം ഉന്നയിക്കാൻ തുടങ്ങി. 1916 ൽ ജയിൽവിമോചിതനായ ബാലഗംഗാധര [[ബാല ഗംഗാധര തിലകൻ|തിലകൻ]] സ്വന്തമായി ഒരു പ്രസ്ഥാനം രൂപീകരിച്ചു. ലക്ഷ്യം ഹോംറൂളിന്റേതുതന്നെയായിരുന്നു. നെഹ്രു രണ്ടു സംഘടനകളിലും പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു. എന്നിരിക്കിലും അദ്ദേഹത്തിന് ഏറെ അടുപ്പം ബസന്റിന്റെ ഹോംറൂൾ പ്രസ്ഥാനത്തോടായിരുന്നു. ബസന്റ് അത്രമേൽ നെഹ്രുവിനെ സ്വാധീനിച്ചിരുന്നു.<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]] ഗാദറിംഗ് സ്റ്റോം എന്ന അദ്ധ്യായം പുറം. 56</ref> 1916-ലെ [[ലക്നൗ കോൺഗ്രസ്സ്|ലക്‌നൗ കോൺഗ്രസ്സ്]] സമ്മേളനത്തിലാണ്‌ നെഹ്രു ആദ്യമായി ഗാന്ധിജിയെ കണ്ടുമുട്ടുന്നത്<ref name=firstmet1>{{cite journal|title=നെഹ്രു&ഗാന്ധി ആദ്യ കണ്ടുമുട്ടൽ| last=|first=|publisher=ഒറീസ്സ സർക്കാർ ഔദ്യോഗിക വെബ് വിലാസം | accessdate = 2016-12-09}}</ref>. ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി ശണ്ഠകൂടാത്ത മോത്തിലാലിന്റെ ശൈലിയേക്കാൾ നെഹ്രുവിനെ ആകർഷിച്ചത്‌ [[മഹാത്മാ ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധിയും]], അദ്ദേഹത്തിന്റെ [[നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം|നിസഹകരണ പ്രസ്ഥാനവുമാണ്‌]]. നെഹ്രുവിൽ ഇന്ത്യയുടെ ഭാവി ഒളിഞ്ഞിരിക്കുന്നതായി ഗാന്ധിയും കണ്ടെത്തി. ക്രമേണ നെഹ്രു കുടുംബം മുഴുവൻ ഗാന്ധിജിയുടെ അനുയായികളായി. ജവഹറും അച്ഛനും പാശ്ചാത്യ വേഷവിധാനങ്ങൾ വെടിഞ്ഞു. സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിൽ സജീവമായതോടെ അറസ്റ്റും ജയിൽവാസവും ജീവിതത്തിന്റെ ഭാഗമായി.ഇന്ത്യക്ക് സ്വാതന്ത്ര്യം നേടിത്തരുന്നതിൽ നെഹ്രു ഗാന്ധിജിയോടൊപ്പം സുപ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചു. ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരത്തിന് ഒരു അന്തർദേശീയ ശ്രദ്ധ ആകർഷിക്കുന്നതിനായിരുന്നു നെഹ്രുവിന്റെ ശ്രമം. ലോകത്തെമ്പാടും ജനാധിപത്യത്തിനും സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനും വേണ്ടി നടക്കുന്ന സമരങ്ങളുമായി ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തെ ബന്ധിപ്പിക്കാൻ അദ്ദേഹം വിദേശത്തുനിന്നുമുള്ള സമാന ചിന്താഗതിക്കാരെ തേടിത്തുടങ്ങി. ഈ ശ്രമങ്ങളുടെ ഭാഗമായി ബ്രസ്സൽസിൽ നടന്ന ഒരു സമ്മേളനത്തിലേക്കു നെഹ്രുവിന് ക്ഷണം ലഭിക്കുകയുണ്ടായി.<ref name=burssel1>{{cite web | title = ലീഗ് എഗെയിൻസ്റ്റ് ഇംപീരിയലിസം | url = http://www.open.ac.uk/researchprojects/makingbritain/content/league-against-imperialism | publisher = Openuniversity, London | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209100458/http://www.open.ac.uk/researchprojects/makingbritain/content/league-against-imperialism | url-status = bot: unknown }}</ref><ref name=brussel2>{{cite web | url = http://ignca.nic.in/ks_41046.htm | title = സാമ്രാജ്യത്വത്തിനെതിരേ സഖ്യകക്ഷികളെ തേടുന്നു | publisher = ഇന്ദിരാഗാന്ധി നാഷണൽ സെന്റർ ഫോർ ആർട്ട്സ് - നെഹ്രു ഇയേഴ്സ് റീ വിസിറ്റഡ് എന്ന ഭാഗം | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209100643/http://ignca.nic.in/ks_41046.htm | url-status = bot: unknown }}</ref> സാമ്രാജ്യത്വത്തിനെതിരേ സമരം നയിക്കുന്ന സംഘടനകളുടെ ഒരു കൂട്ടായ്മയായിരുന്നു ഇത്. സാമ്രാജ്യത്വത്തിനെതിരേ രൂപം കൊണ്ട സംഘടയിലെ കമ്മറ്റിയിലേക്ക് ഇന്ത്യയെ പ്രതിനിധീകരിച്ച് പങ്കെടുത്ത നെഹ്രു തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു<ref name="burssel1" />. സ്വതന്ത്രരാഷ്ട്രങ്ങളിലെ സർക്കാരുകളുമായി ഒരു നല്ല ബന്ധം കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിനായ് നെഹ്രു സുഭാഷ്ചന്ദ്രബോസുമായി കൂടിച്ചേർന്ന് പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു. പക്ഷേ സ്വാതന്ത്ര്യലബ്ധിക്കായി ഫാസിസ്റ്റുകളുടെ സൗഹൃദം തിരഞ്ഞെടുത്ത സുഭാഷുമായി നെഹ്രു പിന്നീട് വേർപിരിഞ്ഞു. സ്പെയിനിൽ ഫ്രാങ്കോ എന്ന സ്വേഛാധിപതിക്കെതിരേ പോരാടുന്ന ജനതക്ക് പിന്തുണയുമായി നെഹ്രു തന്റെ സുഹൃത്തായിരുന്ന [[വി.കെ. കൃഷ്ണമേനോൻ | വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോനോടൊപ്പം]] [[സ്പെയിൻ]] സന്ദർശിച്ചു.<ref name=spain1>{{cite book|title=സോഷ്യൽ സയൻസ് - ഹിസ്റ്ററി 8|url=http://books.google.com.sa/books?id=x_-Iry_6ZpcC&pg=PA100&lpg=PA100&dq=nehru+in+spain+with+vk+krishnamenon&source=bl&ots=fKozQvfu_X&sig=tLJJlrLp4nxjxDy1_fmNILv0p5g&hl=en&sa=X&ei=XzAjUZOUM4Gu0QWTgIHABQ&redir_esc=y#v=onepage&q=nehru%20in%20spain%20with%20vk%20krishnamenon&f=false|last=രത്ന|first=സാഗർ|page=100|publisher=സോഷ്യൽ സയൻസ് ഹിസ്റ്ററി അസ്സോസ്സിയേഷൻ|year=2005}}</ref> ===പൂർണ്ണ സ്വരാജ്=== ബ്രിട്ടീഷുകാരിൽ നിന്നും പൂർണ്ണമായ സ്വാതന്ത്ര്യം എന്ന ആവശ്യം ആദ്യമായി മുന്നോട്ടുവെച്ചവരിൽ ഒരാൾ നെഹ്രുവാണ്. [[കോൺഗ്രസ്സ്]] ബ്രിട്ടനുമായുള്ള എല്ലാ സഖ്യങ്ങളും അവസാനിപ്പിക്കണമെന്ന് നെഹ്രു ആവശ്യപ്പെട്ടു. 1927 ൽ പൂർണ്ണസ്വാതന്ത്ര്യം എന്ന ആശയം നെഹ്രു മുന്നോട്ടുവച്ചുവെങ്കിലും, [[മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി | ഗാന്ധിജിയുടെ]] എതിർപ്പുമൂലം അദ്ദേഹം പിന്നീട് അത് ഉപേക്ഷിക്കുകയാണുണ്ടായത്. എന്നാൽ 1928 ൽ ഗാന്ധി നെഹ്രുവിന്റെ ആവശ്യങ്ങളോട് അനുകൂലമാവുകയും ബ്രിട്ടനോട് പൂർണ്ണ സ്വാതന്ത്ര്യം ആവശ്യപ്പെട്ടുകൊണ്ടുള്ള ഒരു പ്രമേയം പാസ്സാക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. ഈ അധികാരകൈമാറ്റത്തിനു നൽകിയിരുന്ന രണ്ടുവർഷകാലാവധിയിൽ നെഹ്രു തൃപ്തനായിരുന്നില്ല. ഉടനടിയുള്ള ഒരു മാറ്റം ആണ് അദ്ദേഹം ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നത്. നെഹ്രുവിന്റെ സമ്മർദ്ദങ്ങളുടെ ഫലമായി ബ്രിട്ടനുകൊടുത്തിരുന്ന രണ്ടുകൊല്ലക്കാലം എന്ന കാലാവധി, ഒരുകൊല്ലമായി ചുരുക്കാൻ ഗാന്ധി നിർബന്ധിതനായി. ഈ പ്രമേയം ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ തള്ളി, പിന്നാലെ ഇന്ത്യക്ക് പൂർണ്ണ സ്വാതന്ത്ര്യം ആവശ്യപ്പെട്ടുകൊണ്ടുള്ള ഒരു പ്രമേയം നെഹ്രുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കോൺഗ്രസ്സ് പാസ്സാക്കി. 1929 ലെ പുതുവത്സരതലേന്ന് നെഹ്രു ലാഹോറിലെ രവി നദിക്കരയിൽ ത്രിവർണ്ണപതാക ഉയർത്തി അവിടെ കൂടിയിരുന്നവരെ അഭിസംബോധനചെയ്തു സംസാരിച്ചു.<ref name=hoist1>{{cite news|title=കോൺഗ്രസ്സ് & ഫ്രീഡം മൂവ്മെന്റ്| publisher=ഓൾ ഇന്ത്യ കോൺഗ്രസ്സ് കമ്മിറ്റി | accessdate = 2016-12-09}}</ref><ref name=hoist2>{{cite book|title=ഫ്രീഡം ഫൈറ്റേഴ്സ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|url=http://books.google.com.sa/books?id=FJu9Dkv_2zEC&pg=PA128&lpg=PA128&dq=nehru+hoist+flag+on+banks+of+ravi&source=bl&ots=Ad-bFhlxpM&sig=GtjDJ-30YnNNCanNRdqOiDXSxUI&hl=en&sa=X&ei=1UgjUbHmPION4ATx1YGAAg&redir_esc=y#v=onepage&q=nehru%20hoist%20flag%20on%20banks%20of%20ravi&f=false|last=ലിയോൺ|first=അഗർവാൾ|publisher=ഇഷ ബുക്സ്|isbn=81-8205-470-2|page=128}}</ref> അവിടെ കൂടിയിരുന്നവരെല്ലാം തന്നെ നെഹ്രുവിന്റെ ആവശ്യത്തോട് പൂർണ്ണ പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിച്ചു. ജനുവരി 26 റിപ്പബ്ലിക്ക് ദിനമായി ആഘോഷിക്കാൻ കോൺഗ്രസ്സ് ആഹ്വാനം ചെയ്തു. കൂടാതെ അന്നേ ദിവസം പൊതു ഇടങ്ങളിലും മറ്റും ത്രിവർണ്ണപതാക ഉയർത്താനും ജനങ്ങളോട് കോൺഗ്രസ്സ് നേതൃത്വം ആവശ്യപ്പെട്ടു. നെഹ്രു പതുക്കെ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ സുപ്രധാനസ്ഥാനത്തേക്ക് ഉയരുകയായിരുന്നു. ഗാന്ധി താൻ വഹിച്ചിരുന്ന സ്ഥാനമാനങ്ങളിൽ നിന്നൊഴിഞ്ഞ് കൂടുതൽ ആത്മീയതയിലേക്ക് നീങ്ങുകയും ചെയ്തു. ഗാന്ധി നെഹ്രുവിനെ തന്റെ പിൻഗാമിയായി പ്രഖ്യാപിച്ചിരുന്നില്ലയെങ്കിലും ഭാരതത്തിലെ ജനത നെഹ്രുവായിരിക്കും ഗാന്ധിയുടെ പിൻഗാമി എന്ന് ധരിച്ചിരുന്നു. ===നിയമലംഘന പ്രസ്ഥാനം=== ഗാന്ധിജി മുന്നോട്ടു വെച്ച ഉപ്പുസത്യാഗ്രഹം, നിയമലംഘനം എന്നീ ആശയങ്ങളോട് അക്കാലത്ത് നെഹ്രു ഉൾപ്പെടെയുള്ള മിക്ക കോൺഗ്രസ്സ് നേതാക്കൾക്കും എതിർപ്പായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ ആശയങ്ങൾക്ക് പൊതുജനങ്ങൾക്കിടയിൽ നിന്നും കിട്ടിയ സ്വീകാര്യത അവരുടെ ചിന്താഗതികളെ മാറ്റാൻ പ്രേരിപ്പിച്ചു.<ref name=hi3n4du34>{{cite news | title = The Great Dandi March — eighty years after | url = http://www.thehindu.com/opinion/op-ed/article388858.ece | publisher = The Hindu | date = 2010-04-06 | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209183151/http://www.thehindu.com/opinion/op-ed/article388858.ece | url-status = bot: unknown }}</ref> 1930 ഏപ്രിൽ 14 നു അലഹബാദിലെ റായിപൂർ എന്ന സ്ഥലത്തു വെച്ച് നെഹ്രുവിനെ അറസ്റ്റു ചെയ്തു.<ref name=nehru34po4tal>{{cite web | title = Fourth Imprisonment : 14 April 1930 - 11 October 1930 | url = http://nehruportal.nic.in/fourth-imprisonment-14-april-1930-11-october-1930 | publisher = Nehruportal, Government of India | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209183713/http://nehruportal.nic.in/fourth-imprisonment-14-april-1930-11-october-1930 | url-status = bot: unknown }}</ref> ഉപ്പു നിയമം ലംഘിച്ചതിനായിരുന്നു അറസ്റ്റ്, ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ നെഹ്രുവിനെ ആറുമാസത്തെ തടവിനു ശിക്ഷിച്ചു.<ref name=t34o34i>{{cite news | title = Mahatma Gandhi describes Nehru’s arrest in 1930 as ‘rest’ | url = http://timesofindia.indiatimes.com/city/allahabad/Mahatma-Gandhi-describes-Nehrus-arrest-in-1930-as-rest/articleshow/45140212.cms | publisher = Times of india | date = 2014-11-13 | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209184452/http://timesofindia.indiatimes.com/city/allahabad/Mahatma-Gandhi-describes-Nehrus-arrest-in-1930-as-rest/articleshow/45140212.cms | url-status = bot: unknown }}</ref> നെഹ്രു ജയിലിലായിരിക്കുമ്പോൾ, ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ പ്രസിഡന്റായി അദ്ദേഹം, ഗാന്ധിജിയെ നിർദ്ദേശിച്ചുവെങ്കിലും, ഗാന്ധി അതു നിരസിച്ചു. നെഹ്രുവിന്റെ അറസ്റ്റോടെ, നിയമലംഘന സമരത്തിനു പുതിയ ഭാവങ്ങൾ കൈ വന്നു. രാജ്യമെങ്ങും അറസ്റ്റും, ലാത്തി ചാർജ്ജുകളും കൊണ്ടു നിറഞ്ഞു. ===നവഭാരതത്തിന്റെ ശിൽപ്പി=== [[File:Gandhi and Nehru in 1946.jpg|thumb|നെഹ്രു 1942-ൽ ഗാന്ധിയോടൊപ്പം]] നെഹ്രുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കോൺഗ്രസ്സ് അതിന്റെ ലക്ഷ്യങ്ങൾക്ക് കൂടുതൽ വിശാലമായ മാനങ്ങൾ നൽകി.<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]] ടൈം ഫോർ ട്രൂസ് എന്ന അദ്ധ്യായം പുറം. 195 , രണ്ടാമത്തെ ഖണ്ഡിക</ref><ref name=boo34ks34>{{cite book | title = Remapping India: New States and their Political Origins | last = Louis | first = Tillin | url = https://books.google.co.in/books?id=abENAQAAQBAJ&pg=PA48&lpg=PA48&dq=under+nehru%27s+leadership+congress+party&source=bl&ots=3899ZQW9lf&sig=DVvxEZYiMidDJ7I7iXtFGwF5CE0&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjhqNKC7uHQAhUKU7wKHWpaB4wQ6AEIiwEwCQ#v=onepage&q=under%20nehru's%20leadership%20congress%20party&f=false | publisher = Hust & Company | isbn = 9781849042291 }} </ref> മതസ്വാതന്ത്ര്യം, സംഘടനാ സ്വാതന്ത്ര്യം, നിറം, ജാതി എന്നീ വേർതിരിവുകളില്ലാതെ നിയമം എല്ലാവർക്കും ഒരേ പോലെ നടപ്പാക്കുക, കർഷകരുടെ താൽപര്യങ്ങളെ സംരക്ഷിക്കുക, തൊട്ടുകൂടായ്മ തീണ്ടിക്കൂടായ്മ എന്നീ ദുരാചാരങ്ങൾ ഉന്മൂലനം ചെയ്യുക, വ്യവസായങ്ങൾ ദേശസാത്കരിക്കുക, എല്ലാറ്റിനുമുപരി മതനിരപേക്ഷയായ ഇന്ത്യ എന്നിവയായിരുന്നു നെഹ്രുവിന്റെ ദർശനത്തിലുള്ള ഭാവി ഇന്ത്യ. അടിസ്ഥാന അവകാശങ്ങളും, സാമ്പത്തിക നയങ്ങളും എന്ന പേരിലുള്ള ഒരു പ്രമേയം നെഹ്രു അവതരിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി.<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]] പുറം. 522</ref> ഗാന്ധിജിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ പ്രമേയം നടപ്പിലാക്കിയെങ്കിലും ചില നേതാക്കൾ നെഹ്രുവിന്റെ നയങ്ങളോട് വിയോജിപ്പ് പ്രകടിപ്പിക്കുകയുണ്ടായി. സോഷ്യലിസം എന്ന കോൺഗ്രസ്സിന്റെ ആശയം നടപ്പാക്കാൻ വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടുള്ള ഒന്നായിരുന്നു. ഇതിനു വേണ്ടി വാദിച്ച നെഹ്രു കോൺഗ്രസ്സിലെ വലതുപക്ഷശക്തിയുടെ നേതാക്കളായ സർദാർ പട്ടേൽ, ഡോക്ടർ രാജേന്ദ്രപ്രസാദ്, സി.രാജഗോപാലാചാരി എന്നിവരാൽ എതിർക്കപ്പെടുകയുണ്ടായി. അത് നേടിയെടുക്കാൻ വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടാണ് എന്നാണ് ഇവർ എതിർപ്പിനുള്ള കാരണങ്ങളായി പറഞ്ഞിരുന്നത്. കോൺഗ്രസ്സിനുള്ളിലെ ഇടതുചിന്താഗതിക്കാരായ [[അബുൽ കലാം ആസാദ് | മൗലാനാ ആസാദിന്റേയും]] [[സുഭാസ് ചന്ദ്ര ബോസ് | സുഭാഷ്ചന്ദ്രബോസിന്റേയും]] പിന്തുണയോടെ നെഹ്രു [[രാജേന്ദ്ര പ്രസാദ് | ഡോക്ടർ. രാജേന്ദ്രപ്രസാദിനെ]] നേതൃ സ്ഥാനത്തു നിന്നും നീക്കുകയും നെഹ്രു തന്നെ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ ജനറൽ സെക്രട്ടറിയാവുകയും ചെയ്തു. പിന്നീട് സുഭാഷ്ചന്ദ്രബോസും, ആസാദും നെഹ്രുവിനെ പിന്തുടർന്ന് കോൺഗ്രസ്സ് പ്രസിഡന്റുമാരായിത്തീർന്നു. എന്നാൽ സ്വാതന്ത്ര്യസമ്പാദനത്തിന് ഫാസിസ്റ്റ് രീതി തിരഞ്ഞെടുത്ത സുഭാഷ് കോൺഗ്രസ്സിൽ നിന്നും വിട്ടകലുകയും ചെയ്തതിനെ തുടർന്ന് നെഹ്രു കോൺഗ്രസ്സിൻറെ അനിഷേധ്യ നേതാവായിത്തീർന്നു. ===രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം, ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യ പ്രസ്ഥാനം=== [[രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം]] പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ടമ്പോൾ [[ഇന്ത്യ]] [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടന്റെ]] കൂടെ നിൽക്കണമെന്ന് ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ ആവശ്യപ്പെട്ടു. ഇന്ത്യയുടെ നേതാക്കളോട് ആലോചിക്കുകപോലും ചെയ്യാതെയാണ് ബ്രിട്ടൻ ഇങ്ങനെയൊരു ആജ്ഞ പുറപ്പെടുവിച്ചത്. ഇത് ഇന്ത്യൻ നേതാക്കൾക്ക് അലോസരമുണ്ടാക്കി.<ref name=cripps2>{{cite book|title=ദ സോൾ സ്പോക്ക്സ്മെൻ-ജിന്ന ദ മുസ്ലിം ലീഗ് & ദ ഡിമാന്റ് ഫോർ പാകിസ്താൻ|url=http://books.google.com.sa/books?id=D63KMRN1SJ8C&pg=PA47&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false|last=ഐഷ|first=ജലാൽ|publisher=കേംബ്രിഡ്ജ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രസ്സ്|page=47}}</ref> [[ചൈന|ചൈനാ]] സന്ദർശനത്തിലായിരുന്ന നെഹ്രു ഉടൻ തന്നെ തിരിച്ചെത്തി. [[ഫാസിസം|ഫാസിസവും]], ജനാധിപത്യവും തമ്മിലുള്ള ഒരു യുദ്ധത്തിൽ ഫാസിസത്തെ ഇല്ലാതാക്കാൻ ഇന്ത്യ അതിന്റെ സർവ്വശക്തിയുമെടുത്തു പോരാടുമെന്ന് നെഹ്രു അസന്നിഗ്ദമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ബ്രിട്ടനിൽ നിന്നും ഇന്ത്യക്ക് പൂർണ്ണസ്വാതന്ത്ര്യം നൽകാമെങ്കിൽ യുദ്ധത്തിൽ ബ്രിട്ടന്റെ കൂടെ നിൽക്കാമെന്ന് കോൺഗ്രസ്സ് സമ്മതിച്ചു. എന്നാൽ വൈസ്രോയ് ഈ നിർദ്ദേശം തള്ളിക്കളഞ്ഞു. വൈസ്രോയിയുടെ ഈ നിഷേധനിലപാടിനോടുള്ള പ്രതിഷേധസൂചകമായി പ്രവിശ്യകളിലെ മന്ത്രിമാരോട് രാജിവെക്കാൻ കോൺഗ്രസ്സ് ആവശ്യപ്പെട്ടു. അതോടൊപ്പം തന്നെ മുസ്ലിം ലീഗിനോടും ഈ സമരത്തിൽ പങ്കുചേരാൻ നെഹ്രു ആവശ്യപ്പെട്ടെങ്കിലും അവർ ഈ ആവശ്യം തള്ളിക്കളയുകയായിരുന്നു. 1940 മാർച്ചിൽ [[മുഹമ്മദ് അലി ജിന്ന|മുഹമ്മദാലി ജിന്ന]] പാകിസ്താൻ പ്രമേയം പാസ്സാക്കി. മുസ്ലിങ്ങൾക്ക് സ്വതന്ത്രരാഷ്ട്രം എന്നതായിരുന്നു പ്രമേയത്തിന്റെ കാതൽ. പവിത്രമായ നാട് എന്നർത്ഥം വരുന്ന പാകിസ്താൻ എന്നതായിരിക്കണം ഈ സ്വതന്ത്രരാജ്യത്തിന്റെ നാമം<ref name=pmnl1>[http://www.pmln.com.pk/pakistan_resolution.htm പാകിസ്താൻ പ്രമേയം] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140317090613/http://www.pmln.com.pk/pakistan_resolution.htm |date=2014-03-17 }} പാകിസ്താൻ മുസ്ലിം ലീഗ് നവാസ്</ref>. ലീഗിന്റെ പുതിയ നിലപാട് നെഹ്രുവിനെ അങ്ങേയറ്റം കുപിതനാക്കി. [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|കോൺഗ്രസ്സിനുമാത്രമായി]] പൂർണ്ണ അധികാരം കൈമാറുന്നതിനും ലീഗ് എതിരായിരുന്നു. 1940 ഒക്ടോബറിൽ യുദ്ധത്തിൽ പങ്കുചേരാനുള്ള [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടന്റെ]] ആവശ്യം നെഹ്രുവും ഗാന്ധിയും തള്ളിക്കളഞ്ഞു. സമരമുഖത്തേക്ക് ഇറങ്ങിയ നെഹ്രുവിനെ ബ്രിട്ടീഷ് സർക്കാർ അറസ്റ്റുചെയ്ത് നാലുവർഷത്തേക്ക് ജയിലിലടച്ചെങ്കിലും ഒരു വർഷത്തിനുശേഷം മോചിതനാക്കി. 1942 ൽ [[ജപ്പാൻ]] [[ബർമ്മ|ബർമ്മയിലൂടെ]] ഇന്ത്യൻ അതിർത്തിയിലേക്ക് ആക്രമണം തുടങ്ങിയപ്പോൾ [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷ്]] സർക്കാർ ഭയചകിതരാവുകയും ഇന്ത്യയുമായി എത്രയും പെട്ടെന്ന് ഒരു ഒത്തു തീർപ്പിലെത്താൻ ആഗ്രഹിക്കുകയും ചെയ്തു<ref>[[#jnb59|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ഫ്രാങ്ക് മോറിസ്]]ഇൻ ദ വൈൽഡെർനസ്സ് എന്ന അദ്ധ്യായം. പുറം. 306-307</ref><ref name="quitind1" />. ഇതിനായി നെഹ്രുവിനോടും, ഗാന്ധിയോടും ഏറെ അടുപ്പമുണ്ടെന്നു കരുതുന്ന സർ.സ്റ്റാഫോർഡ് ക്രിപ്സിനെ [[വിൻസ്റ്റൺ ചർച്ചിൽ]] ഒരു മദ്ധ്യസ്ഥ ചർച്ചക്കായി ഇന്ത്യയിലേക്കയക്കുകയും ചെയ്തു<ref name="quitind1" /><ref name=cripps1>{{cite book|title=എൻഡ് ഓഫ് ബ്രിട്ടീഷ് ഇംപീരിയലിസം|url=http://books.google.com.sa/books?id=NQnpQNKeKKAC&pg=PP3&dq#v=onepage&q=398&f=false |isbn=1-84511-347-0|publisher=ലൈബ്രറി ഓഫ് കോൺഗ്രസ്സ്|last=റോജർ|first=ലൂയീസ്|year=2006|page=398}}</ref>. [[പാകിസ്താൻ]] എന്ന സ്വതന്ത്രരാഷ്ട്രം എന്നതിൽ നിന്നും പിന്നോക്കം പോകാത്ത ലീഗിന്റെ നിലപാട് ഈ ഭരണഘടനാ പ്രതിസന്ധി ഏറെ രൂക്ഷമാക്കി. നെഹ്രു ഒരു വിട്ടുവീഴ്ചക്കു തയ്യാറായെങ്കിലും, ഗാന്ധി ക്രിപ്സ് കമ്മീഷനെ തള്ളിക്കളയുകയായിരുന്നു<ref name=cripps3>[http://www.frontlineonnet.com/fl1915/19150860.htm ക്രിപ്സ് കമ്മീഷൻ പരാജയപ്പെടുന്നു] ഫ്രണ്ട് ലൈൻ-ശേഖരിച്ചത് ഓഗസ്റ്റ് 2,2002</ref>. 15 ഒക്ടോബർ 1941 ന് ഗാന്ധിജി ഒരു വേളയിൽ നെഹ്രുവിനെ തന്റെ പിൻഗാമിയായി പ്രഖ്യാപിക്കുകയും തങ്ങൾ തമ്മിൽ യാതൊരു അഭിപ്രായ വ്യത്യാസവുമില്ലെന്നു തുറന്നു പറയുകയും ചെയ്തു<ref name=success1>[http://www.robinsonlibrary.com/history/asia/india/history/nehru.htm ഗാന്ധി നെഹ്രുവിനെ തന്റെ പിൻഗാമിയായി പ്രഖ്യാപിക്കുന്നു] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130209182515/http://www.robinsonlibrary.com/history/asia/india/history/nehru.htm |date=2013-02-09 }} റോബിൻസൺ ലൈബ്രറി</ref><ref name=success2>[http://www.lrb.co.uk/v34/n14/perry-anderson/why-partition നെഹ്രു ഗാന്ധിയുടെ പിൻഗാമി] ലണ്ടൻ റിവ്യൂ ബുക്ക്സ്</ref>. [[File:Nehrujinnah.jpg|thumb|190px|right|നെഹ്രുവും ജിന്നയും ഒരുമിച്ച് സിംലയിൽ 1946]] 8 ഓഗസ്റ്റ് 1942 ൽ [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സ്|കോൺഗ്രസ്സ്]] വർക്കിംഗ് കമ്മറ്റി [[ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യ പ്രസ്ഥാനം|ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യ പ്രമേയം]] പാസ്സാക്കി. [[ബ്രിട്ടൻ|ബ്രിട്ടീഷുകാരോട്]] യാതൊരു ഉപാധികളും കൂടാതെ [[ഇന്ത്യ]] വിട്ടുപോകുക എന്നാവശ്യപ്പെടുന്നതായിരുന്നു ഈ പ്രമേയം<ref name=quitind1>[http://www.open.ac.uk/researchprojects/makingbritain/content/1942-quit-india-movement ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ പ്രസ്ഥാനം] ഓപ്പൺ യൂണിവേഴ്സിറ്റി ലണ്ടൻ</ref>. നെഹ്രുവിന് ചില്ലറ വിയോജിപ്പുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നുവെങ്കിലും തൽക്കാലം ഈ പ്രമേയത്തോടു യോജിച്ചു നിൽക്കുക എന്നതായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ തീരുമാനം. നെഹ്രുവും ഗാന്ധിയും ഉൾപ്പെടെ എല്ലാ കോൺഗ്രസ്സ് നേതാക്കളും അറസ്റ്റുചെയ്യപ്പെട്ടു. കോൺഗ്രസ്സിന്റെ നേതാക്കളെല്ലാം ജയിലിലായസമയം മുസ്ലീം ലീഗ് കരുത്താർജ്ജിക്കുകയായിരുന്നു. മുസ്ലിം സമുദായത്തിന് സ്വതന്ത്ര രാഷ്ട്രമെന്ന സ്വപ്നം യാഥാർത്ഥ്യത്തിലേക്കടുക്കുകയുമായിരുന്നു. എന്നാൽ ഇത് അധികകാലം തുടർന്നകൊണ്ടുപോകാൻ ജിന്നക്കായില്ല. കാരണം, ജയിലിൽ കിടക്കുന്ന കോൺഗ്രസ്സ് നേതാക്കൾക്കനുകൂലമായി ഒരു സഹതാപതരംഗം മുസ്ലിംകൾക്കിടയിൽ തന്നെ രൂപപ്പെട്ടുവന്നു. കൂടാതെ ബംഗാളിലെ പട്ടിണിമരണത്തിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തം പ്രാദേശിക മുസ്ലിം സർക്കാരിന്റെ ചുമലിൽ ചാർത്തപ്പെട്ടതുമെല്ലാം ലീഗിന് തിരിച്ചടിയായി. ജിന്നയുടെ സമ്മേളനങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കുന്ന ആളുകളുടെ എണ്ണം കുറഞ്ഞു വന്നു. ഇതിനിടെ ആരോഗ്യകാരണങ്ങളാൽ ജയിൽവിമോചിതനാക്കപ്പെട്ട ഗാന്ധി, മുംബൈയിൽ വച്ച് ജിന്നയുമായി കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തി. സ്വതന്ത്ര രാഷ്ട്രത്തിന്റെ ആവശ്യകതയെക്കുറിച്ച് മുസ്ലിംകൾക്കിടയിൽ ഒരു ജനഹിതപരിശോധനനടത്താനുള്ള നിർദ്ദേശം ഗാന്ധി ജിന്നക്കു മുന്നിൽവെച്ചു. ഇത് യഥാർത്ഥത്തിൽ ഗാന്ധിക്കു സംഭവിച്ച തെറ്റും, ജിന്നക്കു കിട്ടിയ ശക്തമായ ആയുധവുമായിരുന്നു. ==ഇന്ത്യയുടെ പ്രഥമ പ്രധാനമന്ത്രി (1947–64)== [[File:Nehrucon.jpg|thumbnail|[[ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടന]]യിൽ ഒപ്പുവെക്കുന്ന നെഹ്രു c.1950]] [[File:Lord Mountbatten swears in Jawaharlal Nehru as the first Prime Minister of free India on Aug 15, 1947.jpg|thumb|[[Louis Mountbatten, 1st Earl Mountbatten of Burma|ലോർഡ് മൗണ്ട് ബാറ്റൺ]] മുന്നിൽ പ്രഥമ പ്രാധാനമന്ത്രിയായി നെഹ്രു സത്യപ്രതിജ്ഞ ചെയ്യുന്നു. (8:30&nbsp;am [[ഔദ്യോഗിക ഇന്ത്യൻ സമയം | ഇന്ത്യൻ സമയം]] 15 ആഗസ്റ്റ് 1947)]] [[File:Teen Murti Bhavan in New Delhi.jpg|thumb|[[തീൻ മൂർത്തി ഭവൻ]], പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്ന സമയത്തെ നെഹ്രുവിന്റെ വസതി ,(ഇപ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മൂസിയം ആണ്)]] 1947 ആഗസ്റ്റ് 15 ന് ജവഹർലാൽ നെഹ്രു സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ പ്രഥമ പ്രധാനമന്ത്രിയായി സത്യപ്രതിജ്ഞചെയ്ത അധികാരമേറ്റു. മുസ്ലീം ലീഗുമായി ചർച്ചകൾ നടത്തിയെങ്കിലും ഇന്ത്യാവിഭജനം തടയാൻ നെഹ്രുവിനായില്ല. 1948 ജനുവരി 30 ന് ഗാന്ധിജി നാഥുറാം ഗോഡ്സെ എന്നയാളാൽ കൊല്ലപ്പെട്ടു. അങ്ങേയറ്റം വികാരാധീനനായാണ് നെഹ്രു ഗാന്ധിയുടെ വിയോഗം ജനങ്ങളെ അറിയിച്ചത്. ഗാന്ധിയുടെ മരണം കോൺഗ്രസിനുള്ളിൽ നെഹ്രുവിന്റെ സ്വാധീനശക്തി ഏറെ വളർത്തിയെന്ന് ജീവചരിത്രകാരന്മാർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. പിന്നീടുള്ള കാലങ്ങളിൽ നെഹ്രുവിന്റെ മകൾ ഇന്ദിരാ ഭരണപരമായ കാര്യങ്ങളിൽ അച്ഛനെ സഹായിക്കാൻ തുടങ്ങി. നെഹ്രുവിന്റെ വിദേശയാത്രകളിലും മറ്റും ഇന്ദിര അദ്ദേഹത്തെ പിന്തുടർന്നിരുന്നു. ഫലത്തിൽ ഇന്ദിര നെഹ്രുവിന്റെ സുപ്രധാന സഹായിയായി മാറി. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു തൊട്ടുമുമ്പ് 1946 സെപ്തംബറിൽ നെഹ്രു ഇടക്കാല മന്ത്രിസഭ രൂപീകരിച്ചു. ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാലം ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്ന വ്യക്തിയും നെഹ്രു തന്നെ.1952-ൽ [[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലാദ്യമായി]] ഇന്ത്യയിൽ കമ്മ്യൂണിറ്റി ഡവലപ്മെന്റ് പ്രോഗ്രാം, ജനസംഖ്യാനിയന്ത്രണത്തിനു രാജ്യത്ത് കുടുംബാസൂത്രണപദ്ധതി തുടങ്ങിയവ നെഹ്രുവാണ്‌ നടപ്പാക്കിയത്.<ref name=in343today34>{{cite news | title = Destination Man: Towards A New World (Book Review) | url = http://indiatoday.intoday.in/story/destination-man-towards-a-new-world-by-s.k.-dey/1/371755.html | publisher = Indiatoday | date = 2013-07-18 | accessdate = 2016-12-09 | archive-date = 2016-12-09 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161209182234/http://indiatoday.intoday.in/story/destination-man-towards-a-new-world-by-s.k.-dey/1/371755.html | url-status = bot: unknown }}</ref> അധികാരവികേന്ദ്രീകരണത്തെക്കുറിച്ച് പഠിച്ച് നിർദ്ദേശങ്ങൾ സമർപ്പിക്കാൻ ബൽവന്ത് റായി മേത്ത കമ്മറ്റിയെ നിയോഗിച്ചു. കമ്മറ്റി സമർപ്പിച്ച നിർദ്ദേശങ്ങൾ പ്രകാരം [[പഞ്ചായത്ത് രാജ്]] പദ്ധതി ആവിഷ്കരിച്ചു. 1959 [[ഒക്ടോബർ 2]]-ന് രാജസ്ഥാനിലെ നഗൗരിൽ ഇന്ത്യയിലെ പഞ്ചായത്ത് രാജ് സംവിധാനത്തിനു ആരംഭമായി. 1960 ജനവരി 18-ന് എറണാകുളത്ത് കേരളത്തിലെ പഞ്ചായത്ത് രാജ് ഭരണസംവിധാനം ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തതും നെഹ്രുവാണ്‌. ===വധശ്രമങ്ങൾ=== നാലു തവണയാണ് നെഹ്രുവിനുനേരെ വധശ്രമം ഉണ്ടായത്.1947 ൽ വിഭജനകാലത്താണ് നെഹ്രുവിനുനേരെ ആദ്യമായി വധശ്രമം ഉണ്ടായത്. കാറിൽ നോർത്ത് വെസ്റ്റ് ഫ്രണ്ടിയർ പ്രൊവിൻസ് (ഇപ്പോൾ [[പാകിസ്താൻ |പാകിസ്താനിലെ]]) സന്ദർശിക്കുന്ന സമയത്തായിരുന്നു ഇത്.<ref>{{cite book |last=Mathai |year=1978 |title=Reminiscences of the Nehru Age}}</ref>.രണ്ടാമത്തെത് 1955 ൽ മഹാരാഷ്ട്രയിൽ വെച്ച് കത്തിയുമായിട്ടുള്ള ഒരു റിക്ഷക്കാരനിൽ നിന്നായിരുന്നു.<ref>{{cite news |newspaper=Gettysberg Times |title=Assassination Attempt on Nehru Made in Car |date=1955-03-22|url=https://news.google.com/newspapers?nid=2202&dat=19550312&id=xTAmAAAAIBAJ&sjid=LP4FAAAAIBAJ&pg=1451,3268287}}</ref><ref>{{cite news |date=1955-03-14 |title=Rickshaw Boy Arrested for Nehru Attack |newspaper=Sarasota Herald Tribune |url=https://news.google.com/newspapers?nid=1755&dat=19550314&id=99cbAAAAIBAJ&sjid=0GQEAAAAIBAJ&pg=3125,3067050}}</ref><ref>{{cite news |date=14 March 1955 |title=Rickshaw Boy Arrested for Attempting to Kill Nehru |newspaper=The Victoria Advocate |url=https://news.google.com/newspapers?nid=861&dat=19550314&id=nmNTAAAAIBAJ&sjid=foUDAAAAIBAJ&pg=6416,4776451}}</ref><ref>{{cite news |newspaper=The Telegraph |date=1955-03-12 |title=Knife Wielder Jumps on Car of Indian Premier |url=https://news.google.com/newspapers?id=P4ZjAAAAIBAJ&sjid=3XkNAAAAIBAJ&pg=6064,1041556&dq=nehru+assassination&hl=en}}</ref> മൂന്നാം തവണയും മഹാരാഷ്ട്രയിൽ വെച്ചാണ് വധശ്രമം ഉണ്ടായത്.1956 ൽ ആയിരുന്നു ഇത്.<ref>{{cite news |newspaper=The Miami News |url=https://news.google.com/newspapers?id=AAk0AAAAIBAJ&sjid=TesFAAAAIBAJ&pg=797,1488998&dq=nehru+assassination&hl=en |date=1956-06-04 |title=Nehru's Assassination is Balked in Bombay }}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഒക്‌ടോബർ 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{cite news |title=Police Say Nehru's Assassination Plot is Thwarted |date=1956-06-04 |newspaper=Altus Times-Democrat |url=https://news.google.com/newspapers?id=BDdEAAAAIBAJ&sjid=B7AMAAAAIBAJ&pg=3947,2134723&dq=nehru+assassination&hl=en}}</ref><ref>{{cite news |newspaper=Oxnard Press-Courier |title=Bombay Police Thwart Attempt on Nehru's Life |url=https://news.google.com/newspapers?id=G8RdAAAAIBAJ&sjid=SV4NAAAAIBAJ&pg=4365,3368509&dq=nehru+assassination&hl=en |date=1956-06-04}}</ref> നാലാം തവണ 1961 ൽ ​​മഹാരാഷ്ട്രയിലെ ട്രെയിൻ ട്രാക്കിൽ സ്ഫോടനം നടത്തിയും നെഹ്രുവിനെ അപായപെടുത്താൻ ശ്രമം നടത്തി.<ref>{{cite news |newspaper=Toledo Blade |url=https://news.google.com/newspapers?nid=1350&dat=19610930&id=v2cUAAAAIBAJ&sjid=HAEEAAAAIBAJ&pg=3440,1262437 |title=Bomb Explodes on Nehru's Route |date=1961-09-30}}</ref> തന്റെ ജീവനു ഭീഷണി ഉണ്ടായിട്ടും തനിക്കു ചുറ്റുമുള്ള സുരക്ഷ വർദ്ധിപ്പിക്കാനൊ തന്റെ യാത്രകൾ മൂലം പൊതുഗതാഗതം തടസ്സപ്പെടുത്താനോ നെഹ്രു ആഗ്രഹിച്ചിരുന്നില്ല.<ref>{{cite book |last=Mathai |first= M.O. |year=1979 |title=My Days with Nehru |publisher=Vikas Publishing House}}</ref> ===സാമ്പത്തിക നയങ്ങൾ=== രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തികസുരക്ഷക്ക് മുൻഗണന നൽകിയ നെഹ്രു 1951 ൽ ആദ്യത്തെ പഞ്ചവത്സരപദ്ധതി അവതരിപ്പിച്ചു.<ref name=ffp1>{{cite web | title = ഒന്നാം പഞ്ചവത്സരപദ്ധതി | url = http://www.planningcommission.nic.in/plans/planrel/fiveyr/welcome.html | publisher = ദേശീയ ആസൂത്രണകമ്മീഷൻ | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2017-08-04 | archive-url = https://web.archive.org/web/20170804075046/http://www.planningcommission.nic.in/plans/planrel/fiveyr/welcome.html | url-status = dead }}</ref> ഇതിനായി [[ആസൂത്രണ കമ്മീഷൻ|ദേശീയ ആസൂത്രണ കമ്മീഷനും]] രൂപീകരിച്ചു.<ref name=npc1>{{cite book|title=ദ മേക്കിങ് ഓഫ് ഇന്ത്യ എ ഹിസ്റ്റോറിക്കൽ സർവേ|last=വോറ|first=രൺബീർ|publisher=ഷാർപെ|location=അമേരിക്ക|page=205|year=1997}}</ref> വ്യവസായമേഖലയിലും കാർഷികമേഖലയിലും രാജ്യത്തിന്റെ നിക്ഷേപം ഈ പദ്ധതിയിലൂടെ ഉറപ്പാക്കി. കൂടാതെ കൂടുതൽ വ്യവസായം തുടങ്ങാനും അതിലൂടെ രാജ്യത്തിന് വരുമാനനികുതി വർദ്ധിപ്പിക്കാനും പഞ്ചവത്സരപദ്ധതിയിലൂടെ ലക്ഷ്യമിട്ടു. വിവിധ മേഖലകൾ തമ്മിലുള്ള ഒരു സന്തുലനം ആയിരിക്കണം ആസൂത്രണം കൊണ്ട് ഉദ്ദേശിക്കുന്നത് എന്ന് നെഹ്രു വിശദീകരിച്ചു. വ്യവസായമേഖലയും കാർഷിക മേഖലയും തമ്മിലുള്ള സന്തുലനം, കുടിൽ വ്യവസായവും, സമാനമേഖലയിലുള്ള മറ്റുവ്യവസായങ്ങളും തമ്മിലുള്ള സന്തുലനം. ഇവയിൽ ഒന്ന് തുലനം തെറ്റിയാൽ മൊത്തം സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ തന്നെ തകരാറിലാവും. സർക്കാരും സ്വകാര്യമേഖലയും കൂടിച്ചേർന്നുള്ള ഒരു സമ്മിശ്രസമ്പദ് വ്യവസ്ഥയാണ് ഒന്നാം പഞ്ചവത്സരപദ്ധതിയിലൂടെ അവതരിപ്പിക്കപ്പെട്ടത്.<ref name=fiveyear12>{{cite book|title=ഇക്കണോമിക് തോട്ട്സ് ഓഫ് ഗാന്ധി ആന്റ് നെഹ്രു എ കംപാരിസൺ|last=ഒ.പി.|first=മിശ്ര|url=http://books.google.com.sa/books?id=IxGDqOU03h4C&pg=PA80&dq=nehru+first+five+year+plan&hl=en&sa=X&ei=UP8kUcTYFYSstAaCkYDYBA&safe=on&redir_esc=y|isbn=81-85880-71-9|year=1995|publisher=എം.ഡി.പബ്ലിക്കേഷൻസ്|page=80-82}}</ref> [[ജലസേചനം|ജലസേചനത്തിനായി]] കൂടുതൽ നിക്ഷേപം നടത്തുകവഴി കാർഷികമേഖലയേയും അതോടൊപ്പം വൈദ്യുത ഉൽപ്പാദനത്തേയും ഒരു പോലെ പരിപോഷിപ്പിക്കാൻ പുതിയ ആസൂത്രണങ്ങൾ സഹായിച്ചു.<ref name=fiveyear1>{{cite web | title = ഒന്നാം പഞ്ചവത്സരപദ്ധതി കണക്കുകൾ | url = [http://www.planningcommission.nic.in/plans/planrel/fiveyr/welcome.html | publisher = ദേശീയ ആസൂത്രണകമ്മീഷൻ വെബ് വിലാസം | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2017-08-04 | archive-url = https://web.archive.org/web/20170804075046/http://www.planningcommission.nic.in/plans/planrel/fiveyr/welcome.html | url-status = dead }}</ref> ഇന്ത്യയുടെ അണക്കെട്ടുകളെ രാജ്യത്തിലെ പുതിയ ക്ഷേത്രങ്ങൾ എന്നാണ് നെഹ്രു വിശേഷിപ്പിച്ചിരുന്നത്. നെഹ്രുവിന്റെ ഭരണകാലഘട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യയുടെ സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ സ്ഥിരതയോടെയാണ് നിലനിന്നിരുന്നത് എന്ന് കണക്കുകൾ പറയുന്നു. രണ്ടാമത്തെ പഞ്ചവത്സരപദ്ധതിയെത്തിയപ്പോഴേക്കും വ്യാവസായിക ഉൽപ്പാദനം രണ്ട് ശതമാനം എന്ന നിരക്കിൽ വർദ്ധിച്ചു. എന്നാൽ [[കാർഷികം|കാർഷിക]] മേഖലയുടെ വളർച്ച രണ്ട് ശതമാനം താഴേക്കാണ് പോയത്. ദേശീയ വരുമാനതോത് രണ്ട് ശതമാനത്തിലധികം ഉയർച്ച കാണിച്ചു.<ref name="fiveyear12" /> എന്നിരിക്കിലും വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന തൊഴിലില്ലായ്മയും, ജനസംഖ്യാപെരുപ്പത്തെതുടർന്നുള്ള [[ദാരിദ്ര്യം|ദാരിദ്ര്യവും]] എല്ലാം രാജ്യത്ത് ആകമാനം നിലനിന്നിരുന്നു. സാധാരണ ജനങ്ങളിലേക്കു ചെന്നെത്താത്ത ഈ വികസനങ്ങൾ പരക്കെ വിമർശനം ക്ഷണിച്ചു വരുത്തി. മുതലാളിത്തം നടപ്പിലാക്കാനുള്ള ഒരു കപടതന്ത്രം മാത്രമായിരുന്നു നെഹ്രു കൊട്ടിഘോഷിച്ച [[ജനാധിപത്യം]] എന്ന് പ്രശസ്ത [[മാർക്സിസം|മാർക്സിസ്റ്റ്]] ചിന്തകനായ കോസമ്പി പറയുന്നു.<ref name=marx2>{{ cite web | title = നെഹ്രുവിന്റെ കപടജനാധിപത്യം | url = https://web.archive.org/save/_embed/https://www.marxists.org/archive/kosambi/exasperating-essays/x01/1946.htm | publisher = മാർക്സിസ്റ്റ് ആർക്കൈവ് | accessdate = 2016-12-16}}</ref> നെഹ്രുവിന്റെ വ്യാവസായിക നയങ്ങളിലൂടെ ഇന്ത്യയെ മറ്റൊരു [[റഷ്യ|റഷ്യയാക്കിമാറ്റാനാണ്]] ശ്രമിച്ചതെന്ന് നെഹ്രുവിന്റെ നയങ്ങളെ വിമർശനബുദ്ധിയോടെ മാത്രം കണ്ടിരുന്ന [[സി. രാജഗോപാലാചാരി|രാജഗോപാലാചാരി]] പറയുന്നു. [[മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി|ഗാന്ധി]] തന്റെ പിന്തുടർച്ചക്കാരനായി [[സർദാർ വല്ലഭായി പട്ടേൽ|സർദാർ പട്ടേലിനെയാണ്]] തിരഞ്ഞെടുക്കേണ്ടിയിരുന്നത് എന്നും കൂടി രാജഗോപാലാചാരി അഭിപ്രായപ്പെട്ടിരുന്നു<ref>[[#jnb93|ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി -ശങ്കർ ഘോഷ്]] പുറം. 245</ref>. നെഹ്രുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഒരു ഭൂപരിഷ്കരണത്തിനുള്ള പദ്ധതിതന്നെ തയ്യാറാക്കി. ആവശ്യത്തിലധികം ഭൂമി കൈവശം വെച്ചിരിക്കുന്ന ജന്മികളിൽ നിന്നും, ഭൂമി പിടിച്ചെടുത്ത് വ്യാവസായിക കാർഷിക ആവശ്യത്തിനായി വിനിയോഗിക്കുന്നതിനു വേണ്ടി വിതരണം ചെയ്യുക എന്നതായിരുന്നു ഉദ്ദേശം<ref name="reform1" /><ref name=reform12>{{cite news|title=നെഹ്രു കമ്മിറ്റഡ് ടു റീഫോം|url=http://news.google.com/newspapers?nid=2506&dat=19590107&id=i4pJAAAAIBAJ&sjid=7gsNAAAAIBAJ&pg=3195,1027409|publisher=ദ ന്യൂസ് ആന്റ് കുറിയർ|date=8 ജനുവരി 1959}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഒക്‌ടോബർ 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. ഭൂമി ജന്മികളിൽ നിന്നും പിടിച്ചെടുത്തെങ്കിലും യഥാർത്ഥ ആവശ്യക്കാർക്ക് വിതരണം ചെയ്യുന്നതിൽ സർക്കാർ പരാജയപ്പെട്ടു. സഹകരണാടിസ്ഥാനത്തിലുള്ള കൃഷി എന്ന വിപ്ലവകരമായ ആശയംപോലും ജന്മികളുടെ ഇടപെടൽ മൂലം നെഹ്രുവിന് ഉപേക്ഷിക്കേണ്ടി വന്നു. ജന്മികൾ [[കോൺഗ്രസ്സ് | കോൺഗ്രസ്സിലെ]] ഒരു വിഭാഗത്തെ സ്വാധീനിച്ച് നെഹ്രുവിന്റെ നീക്കങ്ങൾക്ക് തടസ്സം സൃഷ്ടിക്കുകയായിരുന്നു. കാർഷികരംഗത്ത് നവീന ആശയങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കാൻ വേണ്ടി കാർഷികസർവ്വകലാശാലകൾ നെഹ്രുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ആരംഭിച്ചു. ഇവിടെ ഇന്ത്യയുടെ സാഹചര്യങ്ങൾക്കുതകിയ വിത്തിനങ്ങളും മറ്റു കാർഷികഉൽപ്പന്നങ്ങളും വികസിപ്പിക്കാൻ തുടങ്ങി. എന്നാൽ മോശം കാലാവസ്ഥ ഇത്തരം നീക്കങ്ങൾക്കെല്ലാം വിലങ്ങുതടിയായി മാറി. ===വിദ്യാഭ്യാസരംഗത്തെ നവീകരണങ്ങൾ=== ഇന്നത്തെ കുട്ടികളാണ് നാളത്തെ പൗരന്മാർ എന്ന ഉറച്ചവിശ്വാസമുള്ളയാളായിരുന്നു നെഹ്രു.<ref name=citizen1>{{cite web | title = കുട്ടികളെക്കുറിച്ചുള്ള നെഹ്രുവിന്റെ സങ്കൽപം | url = http://rrtd.nic.in/jawaharlalnehru.htm | publisher = ഇൻഫോർമേഷൻ & ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് മന്ത്രാലയം - ഇന്ത്യ | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2016-12-16 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161216091614/http://rrtd.nic.in/jawaharlalnehru.htm | url-status = bot: unknown }}</ref> അതുകൊണ്ടു തന്നെ വിദ്യാഭ്യാസരംഗത്ത് നവീനമായ ആശയങ്ങൾ നെഹ്രുവിന്റെ കാലഘട്ടത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. ഉന്നതവിദ്യാഭ്യാസത്തിനായുള്ള നിരവധി സ്ഥാപനങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചത് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭരണകാലത്താണ്. അതുപോലെ തന്നെ പ്രാഥമികവിദ്യാഭ്യാസം പൂർണ്ണമായും സൗജന്യമാക്കി. ഗ്രാമങ്ങൾതോറും ആയിരക്കണക്കിന് വിദ്യാലയങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചു. കുട്ടികൾക്കായുള്ള പോഷകാഹാരക്കുറവ് നികത്തുന്നതിനായി ഭക്ഷണവും പാലും സൗജന്യമായി നൽകുന്ന ഒരു പരിപാടിക്കും അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലത്ത് തുടക്കമിട്ടു. വയോജനവിദ്യാഭ്യാസത്തിനും, തൊഴിലധിഷ്ഠിതവിദ്യാഭ്യാസത്തിനും പ്രാമുഖ്യം നൽകി. [[ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ടെക്നോളജി]], [[ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മാനേജ്‌മെന്റ്, കോഴിക്കോട് | ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മാനേജ്മെന്റ്]], ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസ്, നാഷണൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ടെക്നോളജി തുടങ്ങിയ ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങളെല്ലാം തുടങ്ങിയത് നെഹ്രു ഇന്ത്യയെ നയിച്ചിരുന്ന കാലത്താണ്. ===ദേശീയ സുരക്ഷ, വിദേശനയം=== 1947 മുതൽ 1964 വരെ നെഹ്രുവാണ് ഇന്ത്യയെ നയിച്ചിരുന്നത്. [[ശീതയുദ്ധം|ശീതയുദ്ധകാലത്ത്]] [[അമേരിക്ക|അമേരിക്കയും]] [[റഷ്യ|റഷ്യയും]] [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയെ]] തങ്ങളുടെ സഖ്യക്ഷിയാക്കാൻ ശ്രമങ്ങൾ നടത്തിയെങ്കിലും നെഹ്രു രണ്ടുരാജ്യങ്ങളോടും ചേരിചരാ സമീപനം കൈക്കൊളുകയായിരുന്നു.<ref name=coldwar1>{{cite book|title=ദ ഓക്സ്ഫഡ് ഹാൻഡ് ബുക്ക് ഓഫ് ദ കോൾഡ് വാർ|url=http://books.google.com.sa/books?id=E5nrPvOEPEcC&pg=PA224&dq=#v=onepage&q&f=false|page=224|publisher=ഓക്സ്ഫഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രസ്സ്|year=2013|isbn=978-0-19-923696-1|last=റിച്ചാർഡ്|first=ഇമ്മർമാൻ}}</ref> 1950 ൽ റിപ്പബ്ലിക്കായതിനേതുടർന്ന് [[കോമൺവെൽത്ത് രാജ്യങ്ങൾ|കോമൺവെൽത്ത് രാജ്യങ്ങളുടെ]] സംഘടനയിൽ ഇന്ത്യ അംഗമായി. [[ചേരിചേരാ പ്രസ്ഥാനം|ചേരിചേരാപ്രസ്ഥാനം]] കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിൽ നെഹ്രു ഒരു സുപ്രധാന പങ്കു വഹിച്ചു. [[കശ്മീർ|കാശ്മീരിൽ]] നിന്നും [[പാകിസ്താൻ]] പിൻമാറിയാൽ അവിടെ ജനഹിതപരിശോധന നടത്താമെന്ന് നെഹ്രു [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ|ഐക്യരാഷ്ട്രസംഘടന]] മുമ്പാകെ ഉറപ്പു നൽകിയിരുന്നു. എന്നാൽ [[പാകിസ്താൻ | പാകിസ്താന്റെ]] പിന്തിരിപ്പൻ നിലപാടുമൂലം, നെഹ്രു അവിടെ ജനഹിതപരിശോധനക്കു തയ്യാറായില്ല. നെഹ്രുവിന്റെ വലംകൈ എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്ന [[വി.കെ. കൃഷ്ണമേനോൻ|വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോനായിരുന്നു]] ഇന്ത്യയുടെ കാശ്മീർ സംബന്ധിച്ച നയങ്ങളെ [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ|ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ]] അവതരിപ്പിച്ച് അനുകൂലമായ പിന്തുണ നേടിയെടുത്തിരുന്നത്. 1957 ൽ നെഹ്രുവിന്റെ നിർദ്ദേശപ്രകാരം കാശ്മീർ വിഷയത്തിൽ ഇന്ത്യയുടെ നിലപാടുകളെക്കുറിച്ച് [[വി.കെ. കൃഷ്ണമേനോൻ|കൃഷ്ണമേനോൻ]] ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയിൽ എട്ടു മണിക്കൂർ നീണ്ടു നിന്ന ഒരു പ്രസംഗം നടത്തി.<ref name=vk1>{{cite news | title = A short history of long speeches | url = http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/magazine/8272473.stm | publisher = [[BBC]] | date = 2009-09-24 | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2016-12-16 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161216092201/http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/magazine/8272473.stm | url-status = bot: unknown }}</ref> ഈ പ്രസംഗം കാശ്മീർ വിഷയത്തിൽ ഇന്ത്യക്ക് ലോകരാഷ്ട്രങ്ങളുടെ ഇടയിൽ വ്യാപക പിന്തുണ നേടിക്കൊടുത്തു.<ref name=vk2>{{cite web | title = Speech of V K Krishnamenon in United Nations | publisher = United Nations | accessdate = 2016-12-16}}</ref> [[വി.കെ. കൃഷ്ണമേനോൻ|കൃഷ്ണമേനോനെ]] കാശ്മീരിന്റെ നായകൻ എന്നാണ് പത്രമാധ്യമങ്ങൾ വിശേഷിപ്പിച്ചത്, അതോടൊപ്പം തന്നെ നെഹ്രുവിന്റെ ജനസമ്മതി പല മടങ്ങായി കുതിച്ചുയർന്നു. 1949 ൽ ദേശീയ പ്രതിരോധ അക്കാദമിയുടെ ശിലാസ്ഥാപനം ചെയ്തുകൊണ്ട് നെഹ്രു നടത്തിയ പ്രസംഗം ദേശീയ സുരക്ഷയെക്കുറിച്ച് ഉൽക്കണ്ഠാകുലനായ ഒരു നേതാവിന്റേതായിരുന്നു.<ref name=nda1>{{cite web | title = An iconic institution in the making | url = http://nda.nic.in/history.html | publisher = National Defence Academy | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2013-01-15 | archive-url = https://web.archive.org/web/20130115163214/http://nda.nic.in/history.html | url-status = bot: unknown }}</ref> നാം നമ്മുടെ രാഷ്ട്രപിതാവിനെ പിന്തുടർന്ന് സമാധാനവും, അഹിംസയേയും നമ്മുടെ ദിനചര്യയായി മാറ്റണം അതോടൊപ്പം തന്നെ [[മോഹൻദാസ് കരംചന്ദ് ഗാന്ധി|മഹാത്മാ ഗാന്ധി]] പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട് തോറ്റോടുകയോ പരാജയപ്പെടുകയോ ചെയ്യുന്നതിനു മുമ്പ് വാൾ എടുക്കുന്നതായിരിക്കും ഉത്തമം എന്ന്. നമ്മുടെ പ്രതിരോധ സേന എല്ലാത്തരം ആധുനിക സൈനികോപകരണങ്ങളും കൊണ്ട് സജ്ജമായിരിക്കണം. ദക്ഷിണേഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾക്കിടയിൽ ഇന്ത്യയെ സുപ്രധാന ആണവശക്തിയായി മാറ്റുന്നതിനു വേണ്ടി നെഹ്രു ആറ്റോമിക്ക് എനർജി കമ്മീഷൻ സ്ഥാപിച്ചു.<ref name=aec2>{{cite web | title = Department of Atomic Energy , Government of India | url = http://dae.nic.in/?q=node%2F634 | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2016-12-16 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161216093016/http://dae.nic.in/?q=node%2F634 | url-status = bot: unknown }}</ref> പ്രശസ്തനായ ശാസ്ത്രജ്ഞനായിരുന്ന [[ഹോമി ജഹാംഗീർ ഭാഭാ|പ്രൊഫസ്സർ.ഹോമി.ജെ.ഭാഭയെ]] അതിന്റെ തലവനായും നിയമിച്ചു.<ref name=aec1>{{cite web | title = Homi J. Bhabha | url = http://nuclearweaponarchive.org/India/Bhabha.html | publisher = ആറ്റോമിക്ക് എനർജി കമ്മീഷൻ - ന്യൂക്ലിയർവെപ്പൺആർക്കൈവ് | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2016-12-16 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161216093141/http://nuclearweaponarchive.org/India/Bhabha.html | url-status = bot: unknown }}</ref> പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ നേരിട്ടുള്ള നിയന്ത്രണത്തിൽ വരുന്നതായിരുന്നു ഈ സുപ്രധാന വകുപ്പ്. ഇതിലൂടെ അയൽരാജ്യങ്ങൾ നടത്തിയിരുന്ന ഭീഷണികൾക്ക് തക്കതായ മറുപടി നൽകുകയായിരുന്നു നെഹ്രു. ഇന്ത്യാ-ചൈന അതിർത്തി ചർച്ചകളുടെ ഫലമായി നെഹ്രുവിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ [[ഇന്ത്യ]] [[പഞ്ചശീലതത്വങ്ങൾ|പഞ്ചശീലതത്വങ്ങളിൽ]] ഒപ്പു വെച്ചു. എന്നാൽ ചൈനയുടെ അതിർത്തിയിലെ തുടരെയുള്ള ആക്രമണങ്ങൾ പഞ്ചശീലതത്വങ്ങളുടെ മാറ്റു കുറച്ചു. 14 ആമത്തെ [[ദലൈലാമ|ദലൈലാമക്ക്]] [[ഇന്ത്യ]] രാഷ്ട്രീയ അഭയം കൊടുത്തത് [[ചൈന|ചൈനക്ക്]] ഇന്ത്യയോടുള്ള വിരോധം വർദ്ധിപ്പിച്ചു.<ref name=dalilama>{{cite web | title = How and Why the Dalai Lama Left Tibet | url = http://time.com/3742242/dalai-lama-1959/ | publisher = Time | date = 2015-03-17 | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2016-12-16 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161216093604/http://time.com/3742242/dalai-lama-1959/ | url-status = bot: unknown }}</ref><ref name=dalailama34>{{cite web | title = Birth to Exile | url = http://www.dalailama.com/biography/from-birth-to-exile | publisher = Dalailama, Biography | accessdate = 2016-12-16 | archive-date = 2016-12-16 | archive-url = https://web.archive.org/web/20161216094000/http://www.dalailama.com/biography/from-birth-to-exile | url-status = bot: unknown }}</ref> [[ഗോവ|ഗോവയെ]] [[പോർച്ചുഗീസ് സാമ്രാജ്യം|പോർച്ചുഗീസ് സാമ്രാജ്യത്വത്തിൽ]] നിന്നും മോചിപ്പിക്കാൻ നെഹ്രു നടത്തിയ സൈനിക നീക്കം ഏറെ ജനസമ്മിതി നേടിയിരുന്നു എങ്കിലും, കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് സംഘടനകൾ ഈ നീക്കത്തെ അപലപിക്കുകയാണുണ്ടായത്.<ref name=goal1>{{cite book|title=ലോൺലി പ്ലാനെറ്റ്|last=ഹാർഡിങ്|first=പോൾ|url=http://books.google.com.sa/books?id=1pEckKuKbLoC&dq|publisher=സെൻട്രൽ ബുക്ക് ഹൗസ്|page=224}}</ref> ===ഇന്ത്യാ-ചൈനാ യുദ്ധം=== {{main|ഇന്ത്യ-ചൈന യുദ്ധം}} [[File:Carlos Nehru.jpg|thumb|right|പ്രധാനമന്ത്രി നെഹ്രു യുഎൻ അസംബ്ലി പ്രസിഡണ്ട് റൊമുളൊയുമായി സംസാരിക്കുന്നു(ഒക്ടോബർ 1949).]] [[ഹിമാലയം|ഹിമാലയൻ]] അതിർത്തി തർക്കത്തെത്തുടർന്ന് [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യയും]] [[ചൈന|ചൈനയും]] തമ്മിലുണ്ടായ യുദ്ധമാണ് ഇന്ത്യാ ചൈനാ യുദ്ധം അഥവാ ഇന്ത്യാ ചൈനാ അതിർത്തി സംഘർഷം.<ref name=neville1>{{cite book|title=ഇന്ത്യാസ് ചൈനാ വാർ|last=മാക്സ്വെൽ|first=നെവില്ലെ|url=http://books.google.com.sa/books?id=csbHAAAAIAAJ&q=|publisher=പാന്ഥിയോൺ ബുക്സ്|year=1970}}</ref><ref name=sino4>{{cite journal|title=നെഹ്രു&ഇന്തോ-ചൈനാ വാർ|url=https://files.nyu.edu/mr4/public/robertsmoss/Syllabus/04%20Asia%27s%20Revolutions%20China%20India%20Vietnam%201885-1962%20EAST%20-UA%20531%201%20001%20FA11/Nehru&Sino-IndiaWar.pdf|last=കെ.|first=സുബ്രഹ്മണ്യം|publisher=ന്യൂയോർക്ക് സർവ്വകലാശാല|access-date=2021-08-13|archive-date=2014-02-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20140208194755/https://files.nyu.edu/mr4/public/robertsmoss/Syllabus/04%20Asia%27s%20Revolutions%20China%20India%20Vietnam%201885-1962%20EAST%20-UA%20531%201%20001%20FA11/Nehru%26Sino-IndiaWar.pdf|url-status=dead}}</ref> ഇന്ത്യ ഹിമാലയൻ അതിർത്തിയിൽ പുതിയ സൈനിക ഔട്ട്പോസ്റ്റുകൾ സ്ഥാപിക്കുകയുണ്ടായി. ചൈനീസ് സൈനികർ ഈ താവളങ്ങൾക്കുനേരെ ആക്രമണങ്ങൾ തുടങ്ങി. ഇത് അതിർത്തിയിലെ സംഘർഷം രൂക്ഷമാക്കി. കൂടാതെ ഇന്ത്യ പതിനാലാമത്തെ [[ദലൈലാമ|ദലൈലാമക്ക്]] രാഷ്ട്രീയ അഭയം നൽകിയതും ചൈനക്ക് ഇന്ത്യയോടുള്ള വിരോധം വർദ്ധിക്കാൻ കാരണമായി.<ref name=dalai14>{{cite book|title=ഇൻഡോ-ടിബറ്റ്-ചൈന കോൺഫ്ലിക്ട്|last=ദിനേഷ്|first=ലാൽ|url=http://books.google.com.sa/books?id=rozF-AZgmM8C&printsec=frontcover&dq=india+china+war&hl=en&sa=X&ei=5lQoUY72N4aO0AXqlIGoBg&ved=0CCUQ6AEwAQ#v=onepage&q=india%20china%20war&f=false|publisher=കാൽപാസ് പബ്ലിക്കേഷൻസ്|isbn=81-7835-714-3|page=3}}</ref><ref name=sino1>{{cite news|title=വാട്ട് പ്രൊവോക്ക്ഡ് ദ ഇന്ത്യ ചൈനാ വാർ|url=http://www.rediff.com/news/special/exclusive-what-provoked-indias-war-with-china/20121016.htm|last=കേണൽ അനിൽ|first=അഥാലെ|publisher=റിഡിഫ്}}</ref> യുദ്ധത്തിന്റെ സമയത്ത് ഇന്ത്യയുടെ സേനയേക്കാൾ പതിന്മടങ്ങ് കൂടുതലായിരുന്നു ചൈന അതിർത്തിയിൽ വിന്യസിച്ച സേന. ഇത് നെഹ്രുവിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തമില്ലായ്മയായി വ്യാഖ്യാനിക്കപ്പെട്ടു. രാജ്യത്തിന്റെ സുരക്ഷയെ നെഹ്രു വളരെ നിസ്സാരമായാണ് കണ്ടിരുന്നതെന്ന് പരക്കെ ആക്ഷേപം ഉയർന്നു.<ref name=sino5>{{cite journal|title=ജവഹർലാൽ നെഹ്രു & ചൈന - എ സ്റ്റഡി ഇൻ ഫെയില്യുർ|last=ഗുഹ|first=രാമചന്ദ്ര||url=http://www.harvard-yenching.org/sites/harvard-yenching.org/files/featurefiles/Ramachandra%20Guha_Jawaharlal%20Nehru%20and%20China.pdf|page=21|publisher=ഹാർവാർഡ്}}</ref> ഉടൻതന്നെ അന്നത്തെ പ്രതിരോധ മന്ത്രിയായിരുന്ന [[വി.കെ. കൃഷ്ണമേനോൻ|വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോനോട്]] [[അമേരിക്ക|അമേരിക്കയിൽ]] നിന്നും സൈനിക സഹായം ആവശ്യപ്പെടാൻ നെഹ്രു നിർദ്ദേശിച്ചു. ഈ യുദ്ധത്തെ [[കമ്മ്യൂണിസം|കമ്മ്യൂണിസത്തിന്റെ]] കടന്നാക്രമണമായി കണ്ട [[പാകിസ്താൻ|പാകിസ്താനും]] [[ഇന്ത്യ|ഇന്ത്യക്ക്]] പിന്തുണ പ്രഖ്യാപിക്കുകയുണ്ടായി. ഇന്ത്യയോടുള്ള സ്നേഹത്തിലുപരി, [[ചൈന|ചൈനയോടുള്ള]] വിരോധമായിരുന്നു ഈ പിന്തുണക്കു കാരണം.<ref name=rediff2>[http://www.rediff.com/news/slide-show/slide-show-1-how-pakistan-helped-india-during-1962-war-with-china-kuldip-nayar-book-excerpt/20120706.htm#4 ഇന്ത്യാ ചൈനാ യുദ്ധത്തിൽ ഇന്ത്യക്കു പാകിസ്താന്റെ പിന്തുണ] റിഡിഫ് വാർത്ത - ശേഖരിച്ചത് ജൂലൈ 6 - 2012</ref><ref name=kuldip1>{{cite book|title=ബിയോണ്ട് ദ ലൈൻസ്|last=കുൽദീപ്|first=നയ്യാർ|url=http://books.google.com.sa/books?id=xZRyMwEACAAJ&dq|publisher=റോളി ബുക്സ്|isbn=978-8174369109|year=2012}}</ref> ഇന്ത്യാ ചൈന യുദ്ധത്തിൽ തോൽവി ഏറ്റുവാങ്ങിയ ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിയായ നെഹ്രുവിന് ധാരാളം വിമർശനങ്ങൾ നേരിടേണ്ടി വന്നു. ഇന്ത്യൻ സേനയുടെ മുഴുവൻ ശേഷിയും ഉപയോഗിക്കാൻ കഴിയാതെ വന്നതും, യുദ്ധതന്ത്രങ്ങളിൽ വന്ന പാളിച്ചകളും പരക്കെ ആക്ഷേപത്തിനു കാരണമായി. യുദ്ധസമയത്ത് ചൈനക്ക് വായുസേനയെ ഉപയോഗിച്ച് ആക്രമണം നടത്താൻ കഴിഞ്ഞിരുന്നില്ല. കാരണം അവർക്ക് ആവശ്യത്തിനുള്ള ഇന്ധനമോ, വിമാനങ്ങൾക്ക് പറന്നുയരാനുള്ള റൺവേകളോ ടിബറ്റിലുണ്ടായിരുന്നില്ല. ഇതു കണ്ടെത്തി, ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗത്തു നിന്നും വ്യോമാക്രമണം നടത്തുന്നതിൽ ഇന്ത്യൻ സേന പരാജയപ്പെടുകയാണുണ്ടായത്. ഭാവിയിൽ ഇതുപോലുള്ള ആക്രമണങ്ങൾ നേരിടാനായി പ്രതിരോധ സേനയെ സ‍ജ്ജമാക്കാനുള്ള നടപടികൾക്കു തുടക്കം കുറിച്ചു. ചൈനയുടെ ആക്രമണത്തെ മുൻകൂട്ടി അറിഞ്ഞു വേണ്ട പ്രതിരോധ സംവിധാനം ഒരുക്കുന്നതിൽ ഇന്ത്യ പരാജയപ്പെട്ടു. ചൈനയുമായി ഇന്ത്യ നടത്തുന്ന സമാധാനശ്രമങ്ങൾക്ക് ചൈന ചതിയിലൂടെ മറുപടി നൽകുകയായിരുന്നു എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ ഇന്ത്യയും ചൈനയും ഏഷ്യയിലെ ഒരു അച്ചുതണ്ട് ശക്തിയായി മാറിയേക്കും എന്ന ചിന്തകൾക്കും ഈ യുദ്ധത്തോടെ ഒരു പരിണാമമായി. ഈ യുദ്ധത്തിന്റെ മുഴുവൻ ഉത്തരവാദിത്തവും ഏറ്റെടുത്ത് പ്രതിരോധ മന്ത്രി [[വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോൻ]] രാജിവെക്കുകയും ഇന്ത്യൻ സേനയെ ആധുനികരിക്കാൻ കഴിവുള്ള മറ്റാരെങ്കിലും മുന്നോട്ടുവരാൻ ആവശ്യപ്പെടുകയും ചെയ്തു<ref name=vkk1>[http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-miscellaneous/dated-november-8-1962/article4075772.ece നെഹ്രു വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോന്റെ രാജി സ്വീകരിക്കുന്നു] ദ ഹിന്ദു ദിനപത്രം - ശേഖരിച്ചത് 8 നവംബർ 2012</ref><ref name=vkkm1>[http://cs.nyu.edu/kandathi/vkkm.html കൃഷ്ണമേനോന്റെ ലഘു ജീവചരിത്രം] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120531103638/http://cs.nyu.edu/kandathi/vkkm.html |date=2012-05-31 }} ന്യൂയോർക്ക് സർവ്വകലാശാല</ref>. പിന്നീട് നെഹ്രുവിന്റെ പിൻഗാമിയായി വന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകൾ [[ഇന്ദിരാ ഗാന്ധി]] ഈ ലക്ഷ്യം ഏറ്റെടുത്തു നടപ്പാക്കകുകയും ആജന്മശത്രുവായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്ന [[പാകിസ്താൻ|പാകിസ്താനെ]] 1971 ൽ ഒരു യുദ്ധത്തിലൂടെ തോൽപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ==മരണം== 1962 നുശേഷം നെഹ്രുവിന്റെ ആരോഗ്യം ക്ഷയിക്കാൻ തുടങ്ങി. നെഹ്രു ഏറെ വിശ്വാസമർപ്പിച്ചിരുന്ന ചൈനയിൽ നിന്നേറ്റ ചതിയാണ് നെഹ്രു പെട്ടെന്ന് രോഗബാധിതനാവാനുണ്ടായ കാരണമെന്ന് ചരിത്രകാരന്മാർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു<ref name=betrayal1>{{cite news|title=മിസ്ട്രി ഓഫ് നെഹ്രുസ് ബിഹേവിയർ|publisher=ദ ഹിന്ദു (ബിസിനസ്സ് ലൈൻ)|last=ബി.എസ്|first=രാഘവൻ|date=2012-11-27|url=http://www.thehindubusinessline.com/opinion/columns/b-s-raghavan/mystery-of-nehrus-behaviour/article4140588.ece}}</ref>. 1964 ൽ നെഹ്രുവിന് ഹൃദയാഘാതമുണ്ടായി. കാശ്മീരിൽ നിന്നും തിരിച്ചുവന്ന ഉടനെയായിരുന്നു ഇത്. 27 മേയ് 1964 ന് മദ്ധ്യാഹ്നത്തോടെ നെഹ്രു അന്തരിച്ചു<ref name=bbc2>[http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/may/27/newsid_3690000/3690019.stm നെഹ്രുവിന്റെ മരണത്തേതുടർന്ന് ബി.ബി.സിയിൽ വന്ന വാർത്ത] ബി.ബി.സി വാർത്ത - ശേഖരിച്ചത് 27 മേയ് 1964</ref><ref name=nytimes1>[http://www.nytimes.com/learning/general/onthisday/big/0527.html നെഹ്രു അന്തരിച്ചു] ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസിൽ വന്ന വാർത്ത</ref>. അന്നേ ദിവസം ഉച്ചക്ക് രണ്ട് മണിക്ക് നെഹ്രുവിന്റെ മരണം ലോക സഭയിൽ ഔദ്യോഗികമായി സ്ഥിരീകരിച്ചു. യമുനാനദിയുടെ കരയിലുള്ള ശാന്തിവനത്തിൽ ഹൈന്ദവാചാരങ്ങളോടെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണാനന്തരകർമ്മങ്ങൾ നടത്തി. ഏതാണ്ട് 15 ലക്ഷത്തോളം ജനങ്ങളാണ് നെഹ്രുവിന് ആദരാഞ്ജലി അർപ്പിക്കാനെത്തിയത്.<ref>http://mobile.nytimes.com/1964/05/29/1-5-million-view-rites-for-nehru.html</ref> ==മതം== ഒരു [[അജ്ഞേയതാവാദം|ഹിന്ദു അജ്ഞേയതാവാദിയായി]] വിശേഷിക്കപ്പെട്ട നെഹ്രു&nbsp;<ref>{{cite book|title = Jawaharlal Nehru: A Biography, Volume 3; Volumes 1956–1964|author=Sarvepalii Gopal|page=17}}</ref> മതപരമായ വിലക്കുകൾ ഇന്ത്യയുടെ മുന്നോട്ടുള്ള വളർച്ചയെ തടയുമെന്നും ആധുനിക സാഹചര്യങ്ങളെ സ്വീകരിക്കുന്നതിൽ നിന്നു പിന്നോക്കം വലിക്കുമെന്നും വിചാരിച്ചു. തന്റെ ആത്മകഥയിൽ [[ക്രിസ്തുമതം|ക്രിസ്തുമതത്തെ]] <ref>{{cite book|title=Secularism and Hindutva, a Discursive Study|author=A. A. Parvathy|year=1994|page=42}}</ref> കുറിച്ചും [[ഇസ്ലാം]] മതത്തെ ,<ref>{{cite book|title=Babri Masjid: a tale untold|page = 359|author=Mohammad Jamil Akhtar}}</ref> കുറിച്ചും വിശകലനം ചെയ്തിട്ടുള്ള നെഹ്രു ഇവയുടെ ഇന്ത്യയിലെ സ്വാധീനത്തെ കുറിച്ചും രേഖപ്പെടുത്തുന്നുണ്ട്.ഇന്ത്യയെ ഒരു മതേതര രാജ്യമായി കാണാൻ ആഗ്രഹിച്ച നെഹ്രുവിന്റെ മതേതര നയങ്ങൾ പലപ്പോഴും ചർച്ചയ്ക്ക് വഴിവെച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{cite book|title=Communal Threat to Secular Democracy|page=113|author=Ram Puniyani|year=1999}}</ref><ref>{{cite book|title=Jawaharlal Nehru, a Biography|author=Sankar Ghose|page=210|year=1993}}</ref> ==വ്യക്തിജീവിതം== [[നെഹ്രു-ഗാന്ധി]] കുടുംബത്തിലെ അംഗമായ നെഹ്രു 1916 ൽ [[കമല നെഹ്രു|കമലാ കൗളിനെ]] വിവാഹം ചെയ്തു. ഇവർക്ക് ജനിച്ച ഏക മകളായിരുന്നു [[ഇന്ദിരാ ഗാന്ധി|ഇന്ദിര]].1942-ൽ ഇന്ദിരാഗാന്ധി [[ഫിറോസ് ഗാന്ധി]] വിവാഹം നടന്നു.ഇവർക്ക് [[രാജീവ് ഗാന്ധി|രാജീവ്]] (ജനനം 1944.) [[സഞ്ജയ് ഗാന്ധി|സഞ്ജയ്]] (ബി 1946.) എന്ന പേരിൽ ഉള്ള ആൺ കുട്ടികൾ പിറന്നു. <ref name=pamela1>[http://expressindia.indianexpress.com/news/fullstory.php?newsid=89537 എഡ്വിന മൗണ്ട് ബാറ്റണുമായി നെഹ്രുവിനുണ്ടായിരുന്ന അവിശുദ്ധ ബന്ധം] ഇന്ത്യൻ എക്സ്പ്രസ്സ് - ശേഖരിച്ചത് 15 ജൂലൈ 2007</ref><ref name=pamela3>[http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2010-04-21/people/28137788_1_lady-edwina-mountbatten-lord-mountbatten-edwina-and-nehru നെഹ്രുവും എഡ്വിനയുമായുളള ബന്ധം‍‍] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110811065740/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2010-04-21/people/28137788_1_lady-edwina-mountbatten-lord-mountbatten-edwina-and-nehru |date=2011-08-11 }} ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ - ശേഖരിച്ചത് 21 ഏപ്രിൽ 2010</ref>.ഇതിനു പുറമെ ശ്രദ്ധ മാതാ<ref>{{cite news|last1=Reddy|first1=Sheela|title=If I Weren't A Sanyasin, He Would Have Married Me|url=http://www.outlookindia.com/article/if-i-werent-a-sanyasin-he-would-have-married-me/223036|accessdate=6 August 2015|agency=Outlook|publisher=Outlook|date=23 February 2004}}</ref>,[[പദ്മജ നായിഡു]] <ref>{{cite news|last1=Srinivasan|first1=Rajeev|title=The Rediff Interview / Stanley Wolpert 'I have tried to tell Nehru's story as honestly as possible'|url=http://www.rediff.com/news/mar/01nehru.htm|accessdate=6 August 2015|work=The Rediff Interview|agency=Rediff|publisher=Rediff}}</ref><ref>{{cite book|last1=Wolpert|first1=Stanley|title=Nehru: A Tryst with Destiny|date=1996|publisher=Oxford University Press|url=https://books.google.co.in/books?id=Cg9uAAAAMAAJ&redir_esc=y|accessdate=6 August 2015}}</ref>എന്നിവരുമായും നെഹ്രുവിനു അടുത്ത ബന്ധമുണ്ടായിരുന്നു. ==മഹത്ത്വം== [[File:Statue of Jawaharlal Nehru at Park Street, Kolkata..jpg|thumb|കൊൽക്കത്തയിലെ പാർക്ക് സ്ട്രീറ്റിലെ നെഹ്രു പ്രതിമ]] [[File:Jawaharlal Nehru statue in Aldwych 1.jpg|thumb|left|നെഹ്രുവിന്റെ അർധ കായ പ്രതിമ ലണ്ടനിൽ]] ഇന്ത്യയുടെ പ്രഥമ പ്രധാനമന്ത്രി,വിദേശകാര്യ മന്ത്രി എന്നീ നിലയിൽ ജവഹർലാൽ നെഹ്റു ആധുനിക ഇന്ത്യയുടെ സർക്കാർ,രാഷ്ട്രീയ സംസ്കാരം വളരെ നല്ല വിദേശ നയത്തിന്റെ സഹായത്തോടെ രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിൽ സുപ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്.രാജ്യവ്യാപകമായി പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുന്നതിനായിട്ടുള്ള നെഹ്രുവിന്റെ നടപടികൾ വളരെ പ്രശംസ നേടിയിട്ടുണ്ട്. <ref>[http://www.pucl.org/from-archives/Academia/primary-education-pm.htm]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924083134/http://www.pucl.org/from-archives/Academia/primary-education-pm.htm|date=2015-09-24}}<span> </span>{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924083134/http://www.pucl.org/from-archives/Academia/primary-education-pm.htm|date=2015-09-24}}<span> Universal primary education first on the Prime </span>{{not a typo|Minster's}}<span> agenda</span> {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924083134/http://www.pucl.org/from-archives/Academia/primary-education-pm.htm|date=2015-09-24}}. Pucl.org (15 August 1947). Retrieved on 2013-12-06.</ref>നെഹ്റുവിന്റെ വിദ്യാഭ്യാസ നയങ്ങൾ ലോകോത്തര നിലവാരത്തിലുള്ള വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ വികസനത്തിന് കാരണമായിട്ടുണ്ട്.[[ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് ടെക്നോളജി]] , [[ഇന്ത്യൻ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്സ് ഓഫ് മാനേജ്‌മെന്റ്]] ഓൾ ഇന്ത്യ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെഡിക്കൽ സയൻസ്, തുടങ്ങിയ ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസസ്ഥാപനങ്ങളെല്ലാം തുടങ്ങിയത് നെഹ്രു ഇന്ത്യയെ നയിച്ചിരുന്ന കാലത്താണ്<ref>{{cite web|url=http://www.aiims.ac.in/aiims/aboutaiims/aboutaiimsintro.htm |title=Introduction |work=AIIMS |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140625122618/http://aiims.ac.in/aiims/aboutaiims/aboutaiimsintro.htm |archivedate=25 June 2014 }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.iitkgp.ac.in/institute/history.php |title=Institute History |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070813213137/http://www.iitkgp.ac.in/institute/history.php |archivedate=13 August 2007 }}, Indian Institute of Technology</ref> {|class="toccolours" style="float: right; margin-left: 0.5em; margin-right: 0.5em; font-size: 76%; background:#white; color:black; width:30em; max-width: 30%;" cellspacing="5" |style="text-align: left;"| "നെഹ്റു മഹാനായിരുന്നു ... നെഹ്റു ഇന്ത്യക്കാർക്ക് അവരുടെ അസ്തിത്വം നൽകി. ഇതിൽ മറ്റുള്ളവർ വിജയിക്കും എന്നു ഞാൻ കരുതുന്നില്ല&nbsp; -&nbsp; [[സർ യെശയ്യാവു ബെർലിൻ]]<ref>Jahanbegloo, Ramin ''Conversations with Isaiah Berlin'' (London 2000), ISBN 1842121642 pp. 201–2</ref> |} ചരിത്രകാരൻ [[രാമചന്ദ്ര ഗുഹ]] നെഹ്റു 1958 - ൽ നെഹ്രു വിരമിച്ചിരുന്നുവെങ്കിൽ&nbsp; &apos;&apos; ഇന്ത്യയുടെ മികച്ച പ്രധാനമന്ത്രി എന്നതിലുപരി ആധുനിക ലോകത്തിലെ മികച്ച ഭരണകർത്താക്കൾ ഒരാളായി ഓർമിക്കപെടുമായിരുന്നു.. &quot; എന്നു അഭിപ്രായപ്പെട്ടു."<ref>{{cite news |url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-india-19671397|title=Manmohan Singh at 80|author=Ramachandra Guha |date=26 September 2012 |work=BBC}}</ref> == സ്മാരകങ്ങൾ== [[File:Nehru sweets oratarians Nongpoh.jpg|thumb|മേഘാലയിൽ കുട്ടികൾക്ക് മധുരം വിതരണം ചെയ്യുന്ന നെഹ്രു]] [[File:1989 CPA 6121.jpg|thumb|left|നെഹ്രുവിന്റെ ഓർമയ്ക്ക് 1989-ൽ [[സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ]] പുറത്തിറക്കിയ സ്റ്റാമ്പ്]] നെഹ്രുവിന്റെ ജന്മദിനം ഭാരതത്തിൽ [[ശിശുദിനം|ശിശുദിനമായി ആചരിക്കുന്നു.]]. കുട്ടികളോടുള്ള സ്നേഹവും, അവരുടെ ക്ഷേമത്തിനും, വിദ്യാഭ്യാസത്തിനുമായി ചെയ്ത സംഭാവനകൾ കണക്കിലെടുത്താണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മദിനം രാജ്യം ഇങ്ങനെ ആചരിക്കുന്നത്. രാജ്യത്തെമ്പാടുമുള്ള കുട്ടികൾക്ക് നെഹ്രു ചാച്ചാ നെഹ്രു ആയിരുന്നു.[[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്]] നേതാക്കളും പ്രവർത്തകരും പലപ്പോഴും നെഹ്രുവിന്റെ വസ്ത്ര രീതിയും മറ്റും പ്രത്യേകിച്ച് [[ഗാന്ധി തൊപ്പി]]യും [[നെഹ്റു ജാക്കറ്റ്|നെഹ്രു ജാക്കറ്റും]] ഉപയോഗികാറുണ്ട്. നെഹ്രുവിനോടുള്ള സ്നേഹവും ആദരവും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മകളായി ഇന്ദിരക്ക് രാഷ്ട്രീയ പ്രവേശനവും ഉയർച്ചയും ത്വരിതപ്പെടുത്തുവാൻ സഹായിച്ചു. നെഹ്രുവിനോടുള്ള ആദരപൂർവ്വം പൊതുസ്ഥാപനങ്ങൾക്ക് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരു നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലെ മികച്ച സർവ്വകലാശാലകളിലൊന്നായ ഡെൽഹിയിലെ [[ജവഹർലാൽ നെഹ്രു സർവകലാശാല]], മുംബൈയിലെ ആധുനിക തുറമുഖമായ ജവഹർലാൽ നെഹ്രു പോർട്ട് എന്നിവ ഇന്ത്യയുടെ ഭാവിയെക്കുറിച്ചുള്ള ദീർഘവീക്ഷണത്തിനോടുള്ള ആദരവായിട്ട് രാജ്യം നാമകരണം ചെയ്തതാണ്. നെഹ്രു അധികാരത്തിലിരുന്നപ്പോൾ താമസിച്ചിരുന്ന ഡെൽഹിയിലെ [[തീൻ മൂർത്തി ഭവൻ]] എന്ന വീട് ഇപ്പോൾ ഒരു മ്യൂസിയമായി സംരക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു. ==രചനകൾ== നെഹ്രു ഒരു മികച്ച ഗ്രന്ഥകാരൻ കൂടിയായിരുന്നു. [[ഇന്ത്യയെ കണ്ടെത്തൽ]], [[ലോകചരിത്രാവലോകനം]] എന്നിവ ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രശസ്ത ഗ്രന്ഥങ്ങളാണ്‌. [[1955]]-ലാണ്‌ ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവിന്‌ [[ഭാരതരത്നം]] ബഹുമതി സമ്മാനിച്ചത്. {{refbegin|colwidth=25em}} *ദ ഡിസ്കവറി ഓഫ് ഇന്ത്യ *ഗ്ലിംപ്സസ് ഓഫ് വേൾഡ് ഹിസ്റ്ററി *ലെറ്റേഴ്സ് ഫ്രം എ ഫാദർ ടു ഹിസ് ‍ഡോട്ടർ *എ ബഞ്ച് ഓഫ് ഓൾഡ് ലെറ്റേഴ്സ് *മഹാത്മാ ഗാന്ധി *ദ എസ്സൻഷ്യൽ റൈറ്റിംഗ്സ് *ആൻ ആന്തോളജി *ലെറ്റേഴ്സ് ടു ചീഫ് മിനിസ്റ്റേഴ്സ് {{refend}} ==ബഹുമതികൾ== ഒരു കുടുബത്തിലെ മൂന്ന് പേർക്ക് [[ഭാരതരത്നം]] ലഭിച്ചിട്ടുള്ളത് നെഹ്രുകുടുംബത്തിനാണ്‌. പണ്ഡിറ്റ് ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവിന്‌ 1955-ലും,മകൾ ഇന്ദിരാഗാന്ധിക്ക് 1971-ലും നെഹ്രുവിന്റ ചെറുമകൻ രാജീവ്ഗാന്ധിക്ക് 1991-ലും ഭാരതരത്നം സമ്മാനിക്കപ്പെട്ടു.മൂന്നുപേരും ഇന്ത്യൻപ്രധാനമന്ത്രിമാരായിരുന്നു. നെഹ്രുവിനും ഇന്ദിരാഗാന്ധിക്കും പ്രധാനമന്ത്രിമാരായിരിക്കുമ്പോഴാണ്‌ ഭാരതരത്നം ലഭിച്ചത്.രാജീവ്ഗാന്ധിക്ക് മരണാനന്തര ബഹുമതിയായാണ്‌ ഈ പുരസ്കാരം സമ്മാനിച്ചത്. ==കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്== *എ ട്രിസ്റ്റ് വിത്ത് ഡെസ്റ്റിനി- ഇന്ത്യൻ പ്രധാനമന്ത്രിയായി സ്ഥാനമേറ്റെടുത്ത ശേഷം രാഷ്ട്രത്തോടായി ചെയ്ത പ്രസംഗം *''നെഹ്രു - ദ ഇൻവെൻഷൻ ഓഫ് ഇന്ത്യ'' ശശി തരൂർ (നവംബർ 2003) ആർക്കേഡ് ബുക്സ് ISBN 1-55970-697-X *''ജവഹർലാൽ നെഹ്രു'' (എസ്.ഗോപാൽ, ഉമ അയ്യങ്കാർ) (ജൂലൈ 2003) ''ദ എസ്സൻഷ്യൽ റൈറ്റിംഗ്സ് ഓഫ് ജവഹർലാൽ നെഹ്രു'' ഓക്സ്ഫഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രസ്സ് ISBN 0-19-565324-6 *''ആത്മകഥ - ടുവേഡ്സ് ഫ്രീഡം'', ഓക്സ്ഫഡ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി പ്രസ്സ് *''ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - ലൈഫ് & വർക്ക്'' എം.ചലപതി റാവു, നാഷണൽ ബുക് ക്ലബ് (1 ജനുവരി 1966) == അവലംബം == *{{cite book |title=ജവഹർലാൽ നെഹ്രു|url=http://books.google.com.sa/books?id=0us3TambWogC&printsec | last= ഫ്രാങ്ക് |first= മോറിസ് |year=1959 |publisher=ജൈകോ പബ്ലിഷിംഗ്|location=മുംബൈ|isbn=978-81-7992-695-6|ref=jnb59}} *{{cite book |title=ഫ്രീഡം ഫൈറ്റേഴ്സ് ഓഫ് ഇന്ത്യ|url=http://books.google.com.sa/books?id=FJu9Dkv_2zEC&pg | last= ലിയോൺ |first= അഗർവാൾ |year=2008 |publisher=ഇഷ ബുക്സ്|location=ഡെൽഹി|isbn=81-8205-470-2|ref=ffi08}} *{{cite book |title=ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ ബയോഗ്രഫി|url=http://books.google.com.sa/books?id=MUeyUhVGIDMC&pg | last= ശങ്കർ |first= ഘോഷ് |year=1993 |publisher=അലൈഡ് പബ്ലിഷേഴ്സ്|location=മുംബൈ|isbn=81-7023-369-0|ref=jnb93}} *{{cite book |title=ജവഹർലാൽ നെഹ്രു - എ സ്റ്റഡി ഇൻ ഐഡിയോളജി ആന്റ് സോഷ്യൽ ചേഞ്ച്|url=http://books.google.com.sa/books?id=zE7VJZoHbzYC&printsec | last= രാജേന്ദ്രപ്രസാദ് |first= ദുബെ|year=1998 |publisher=മിത്തൽ പബ്ലിഷേഴ്സ്|location=ഡെൽഹി|isbn=81-7099-071-8|ref=jnb98}} *{{cite book |title=നെഹ്രു - ദ ഇൻവെൻഷൻ ഓഫ് ഇന്ത്യ|url=http://books.google.com.sa/books?id=3axLmUHCJ4cC&pg | last= തരൂർ |first= ശശി|year=2003 |publisher=ആർക്കേഡ് പബ്ലിഷേഴ്സ്|location=ന്യൂയോർക്ക്|isbn=1-55970-697-X|ref=jnb03}} {{reflist|3}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{Commons+cat|Jawaharlal Nehru|Jawaharlal Nehru}} *[http://www.india-intro.com/remembering-nehru-and-others.html മൌണ്ട് ബാറ്റൺപ്രഭുവിന്റെ മകൾ നെഹ്രുവിനെ ഓർമ്മിക്കുന്നു] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110202214657/http://www.india-intro.com/remembering-nehru-and-others.html |date=2011-02-02 }} *[http://www.indohistory.com/jawaharlalnehru.html ജവഹർലാൽ നെഹ്രുവിന്റെ ജീവചരിത്രം]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഒക്‌ടോബർ 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} *[http://www.jnu.ac.in/ ജവഹർലാൽ നെഹ്രു സർവകലാശാല] *[http://www.harappa.com/sounds/nehru.html നെഹ്രുവിന്റെ ജീവചരിത്രം] *[http://www.india-today.com/itoday/millennium/100people/nehru.html ഇന്ത്യാടുഡേ , നെഹ്രു ജീവചരിത്രം] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151103174317/http://www.india-today.com/itoday/millennium/100people/nehru.html |date=2015-11-03 }} {{s-start}} {{s-off}} {{s-new|rows=3|ഔദ്യോഗികപദവി}} {{s-ttl|title=ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രി|years=1947–1964}} {{s-aft|rows=3|after=[[ഗുൽസാരിലാൽ നന്ദ]]<br><small>താൽക്കാലികം</small>}} {{!}}- {{s-ttl|title=വിദേശകാര്യ വകുപ്പ് മന്ത്രി|years=1947–1964}} {{!}}- {{s-ttl|title= [[ആസൂത്രണ കമ്മീഷൻ]] ചെയർപേഴ്സൺ|years=1950–1964}} {{!}}- {{s-bef|before=എൻ.ഗോപാലസ്വാമി അയ്യങ്കാർ}} {{s-ttl|title=പ്രതിരോധ വകുപ്പ് മന്ത്രി|years=1953–1955}} {{s-aft|after=കൈലാസ് നാഥ് കട്ജു}} {{!}}- {{s-bef|before=സി.ഡി.ദേശ്മുഖ്}} {{s-ttl|title=സാമ്പത്തികവകുപ്പ് മന്ത്രി|years=1956}} {{s-aft|after={{nowrap|ടി.ടി.കൃഷ്ണമാചാരി}}}} {{!}}- {{s-bef|before=കൈലാസ് നാഥ് കട്ജു}} {{s-ttl|title=പ്രതിരോധ വകുപ്പ് മന്ത്രി|years=1957}} {{s-aft|after=[[വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോൻ]]}} {{!}}- {{s-bef|before={{nowrap|ടി.ടി.കൃഷ്ണമാചാരി}}}} {{s-ttl|title=സാമ്പത്തികവകുപ്പ് മന്ത്രി|years=1958}} {{s-aft|after=[[മൊറാർജി ദേശായ്]]}} {{!}}- {{s-bef|before=[[വി.കെ.കൃഷ്ണമേനോൻ]]}} {{s-ttl|title=പ്രതിരോധ വകുപ്പ് മന്ത്രി|years=1962}} {{s-aft|after=യശ്വന്തറാവു ചവാൻ}} {{s-end}} {{IndiaFreedomLeaders}} {{Prime India}} {{Bharat Ratna}} {{Authority control}} {{Jawaharlal Nehru}} [[വർഗ്ഗം:1889-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 1964-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:നവംബർ 14-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മേയ് 27-ന് മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഭാരതരത്ന പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ചേരിചേരാ പ്രസ്ഥാനം]] [[വർഗ്ഗം:നെഹ്രു–ഗാന്ധി കുടുംബം]] [[വർഗ്ഗം:ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിലെ തടവുകാരും തടങ്കലിൽ വയ്ക്കപ്പെട്ടവരും]] [[വർഗ്ഗം:ഒന്നാം ലോക്‌സഭയിലെ അംഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:രണ്ടാം ലോക്‌സഭയിലെ അംഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണസഭയിലെ അംഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മൂന്നാം ലോക്‌സഭയിലെ അംഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജവഹർലാൽ നെഹ്രു]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിന്റെ പ്രസിഡന്റുമാർ]] 5ukkqbo2g6s01hy4gd6210k0nkcx5wp 0 9467 4134499 4097991 2024-11-11T00:49:40Z 2401:4900:1CDE:4EDC:A40A:EFD3:D592:85E7 Grammar correction 4134499 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Maharajas college}} {{Infobox_University |name = മഹാരാജാസ് കോളേജ്, എറണാകുളം | logo = MCE Logo.PNG | image = Maharajas college, Ernakulam 2023.jpg | caption = മഹാരാജാസ് കോളേജ് പ്രധാന കവാടം 2023 |motto = "Vidyayamruthamasnuthe" (Isha Upanishad 11.01) (Sanskrit; taken from the Vedas; means "The one who possesses knowledge becomes immortal") |established = 1875 |type = സർക്കാർ വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനം |principal = പ്രോഫ. എം.എസ്. വിശ്വംഭരൻ |affiliations = എം.ജി. സർവ്വകലാശാല, കേരള |city = എറണാകുളം, കൊച്ചി |state = [[കേരള]] |country = [[ഇന്ത്യ]] |website = [http://maharajascollege.in Official website] }} [[കൊച്ചി|കൊച്ചിയിൽ]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന, വളരെ പഴക്കമുള്ള ഒരു [[കലാലയം|കലാലയമാണ്]] '''മഹാരാജാസ് കോളേജ്'''. 1875-ൽ ആണ് ഈ കോളേജ് നിലവിൽ വന്നത്. [[നാഷണൽ അസ്സെസ്മെന്റ് ആന്റ് അക്രെഡിറ്റേഷൻ കൌൺസിൽ]](NAAC) എന്ന വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ‍ നിലവാരത്തിന്റെ സൂചിക നിശ്ചയിക്കുന്ന കൗൺസിൽ എ ഗ്രേഡ് നൽകി ഈ കോളേജിനെ അംഗീകരിക്കുകയുണ്ടായി. [[കോട്ടയം]] [[മഹാത്മാഗാന്ധി യൂനിവേഴ്‌സിറ്റി|എം.ജി യൂനിവേഴ്‌സിറ്റിയുടെ]] കീഴിലാണ് ഈ കലാലയം നിലകൊള്ളുന്നത്. == ചരിത്രം == [[File:Maharaja's college gate - ernakulam.JPG|thumb|left|Maharaja's college gate]] 1845-ൽ കൊച്ചിൻ സർക്കാർ ഒറ്റമുറിയിൽ തുടക്കമിട്ട ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് വിദ്യാലയമായിട്ടാണ് മഹാരാജാസ് കോളജിന്റെ തുടക്കം. ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി സംസാരിക്കുമ്പോൾ വിവർത്തനം ചെയ്യുവാനായി മറ്റൊരാളുടെ സഹായം തേടാതിരിക്കുന്നതിനു സഹായിക്കലാണ് ഈ വിദ്യാലയം സ്ഥാപിക്കുന്നതിന്റെ പിന്നിലുണ്ടായിരുന്ന ലക്ഷ്യം. 1875-ൽ ഈ സ്കൂളിനെ ഒരു കോളേജ് ആയി ഉയർത്തപ്പെട്ടു. 1925 ജൂണിലാണ് മഹാരാജാസ് കോളജ് എന്ന നാമം ഈ കോളേജിന് ലഭിക്കുന്നത്. അന്ന് [[ഗണിതം]], [[ഭൗതികശാസ്ത്രം]], [[രസതന്ത്രം]], [[ജന്തുശാസ്ത്രം]], [[ചരിത്രം]], [[സാമ്പത്തികശാസ്ത്രം]] എന്നീ ശാഖകളിലായിരുന്നു ഇവിടെ അദ്ധ്യാപനം ഉണ്ടായിരുന്നത്. ഇവ കൂടാതെ കായികവിദ്യാഭ്യാസവും ഇവിടെ പഠിപ്പിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. [[മദ്രാസ് സർവ്വകലാശാല|മദ്രാസ് യൂണിവേർസിറ്റിയുടെ]] കീഴിയായിരുന്നു ഈ സ്ഥാപനം. അക്കാലത്തുതന്നെ രണ്ട് വിദ്യാർത്ഥി ഹോസ്റ്റലുകളും ഈ വിദ്യാലയത്തിന്റെ ഭാഗമായി ഉണ്ടായിരുന്നു. ഈ വിദ്യാലയത്തിൽ ശാസ്ത്ര സാഹിത്യ സംഘടനകളും എന്ന് പൂർണ്ണ തോതിൽ പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു. മഹാരാജാസ് കോളേജ്, 1925-ൽ സുവർണ്ണ ജൂബിലി ആഘോഷങ്ങൾ സംഘടിപ്പിച്ചു. സർ [[സി.വി. രാമൻ|സി.വി. രാമനും]] [[എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ|ഡോ. എസ്. രാധാകൃഷ്ണനുമായിരുന്നു]] ആ ചടങ്ങിലെ പ്രസംഗകർ. 1947-ലാണ് മഹാരാജാസ് കോളേജിൽ ആദ്യമായി ബിരുദാനന്തബിരുദപഠനം തുടങ്ങുന്നത്. രസതന്ത്രമായിരുന്നു പഠനവിഷയം. എം.എസ്.സി കൂടാതെ പി.എച്.ഡി യിലും പഠനം നടത്താൻ ഈ വിദ്യാലയത്തിൽ സൌകര്യമുണ്ടായിരുന്നു. 1949-ൽ [[തിരുവിതാംകൂർ]] സംസ്ഥാനവും കൊച്ചി സംസ്ഥാനവും ഒന്നായതോടു കൂടി ഈ വിദ്യാലയം തിരുവിതാംകൂർ യൂണിവേർസിറ്റിയുടെ കീഴിലായി. 1925-ൽ വെറും 500 വിദ്യാർത്ഥികളുണ്ടായിരുന്ന ഈ വിദ്യാലയത്തിൽ ഇന്ന് മൂവായിരത്തിൽപ്പരം വിദ്യാർത്ഥികൾ പഠിക്കുന്നുണ്ട്. 21 അദ്ധ്യാപകർ മാത്രമായിരുന്നു 1925-ൽ മഹാരാജാസിൽ ഉണ്ടായിരുന്നത്. ഇന്ന് 200-ൽ പരം അദ്ധ്യാപകർ ഈ വിദ്യാലയത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്. == പുറമേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{commons category|Maharaja's College}} * മഹാരാജാസ് കോളേജിന്റെ വെബ്സൈറ്റ് - [http://www.maharajas.ac.in/ http://www.maharajas.ac.in/] * മഹാരാജാസ് കോളജ് പൂർവവിദ്യാർത്ഥി സംഘടന - [http://maharajasoldstudents.com/ MCOSA] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150801213438/http://maharajasoldstudents.com/ |date=2015-08-01 }} * മഹാരാജാസ് കോളജ് ഇന്ഫോപോർട്ടൽ [http://www.maharajascollege.com/ http://www.maharajascollege.com/] * മഹാരാജാസ് കോളജ് ട്രോൾ പേജ് [https://m.facebook.com/Troll.Maharajas/] {{എറണാകുളം ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:മഹാത്മാഗാന്ധി സർവ്വകലാശാലക്കു കീഴിലുള്ള കലാലയങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:എറണാകുളം ജില്ലയിലെ കലാലയങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മഹാരാജാസ് കോളേജ്]] {{Edu-stub|Maharajas College}} hbemyaoyskqusk7ji6qskkeq4vxrye3 4134500 4134499 2024-11-11T00:51:48Z 2401:4900:1CDE:4EDC:A40A:EFD3:D592:85E7 Unlink 4134500 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Maharajas college}} {{Infobox_University |name = മഹാരാജാസ് കോളേജ്, എറണാകുളം | logo = MCE Logo.PNG | image = Maharajas college, Ernakulam 2023.jpg | caption = മഹാരാജാസ് കോളേജ് പ്രധാന കവാടം 2023 |motto = "Vidyayamruthamasnuthe" (Isha Upanishad 11.01) (Sanskrit; taken from the Vedas; means "The one who possesses knowledge becomes immortal") |established = 1875 |type = സർക്കാർ വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനം |principal = പ്രോഫ. എം.എസ്. വിശ്വംഭരൻ |affiliations = എം.ജി. സർവ്വകലാശാല, കേരള |city = എറണാകുളം, കൊച്ചി |state = [[കേരള]] |country = [[ഇന്ത്യ]] |website = [http://maharajascollege.in Official website] }} [[കൊച്ചി|കൊച്ചിയിൽ]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന, വളരെ പഴക്കമുള്ള ഒരു കലാലയമാണ് '''മഹാരാജാസ് കോളേജ്'''. 1875-ൽ ആണ് ഈ കോളേജ് നിലവിൽ വന്നത്. [[നാഷണൽ അസ്സെസ്മെന്റ് ആന്റ് അക്രെഡിറ്റേഷൻ കൌൺസിൽ]](NAAC) എന്ന വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ‍ നിലവാരത്തിന്റെ സൂചിക നിശ്ചയിക്കുന്ന കൗൺസിൽ എ ഗ്രേഡ് നൽകി ഈ കോളേജിനെ അംഗീകരിക്കുകയുണ്ടായി. [[കോട്ടയം]] [[മഹാത്മാഗാന്ധി യൂനിവേഴ്‌സിറ്റി|എം.ജി യൂനിവേഴ്‌സിറ്റിയുടെ]] കീഴിലാണ് ഈ കലാലയം നിലകൊള്ളുന്നത്. == ചരിത്രം == [[File:Maharaja's college gate - ernakulam.JPG|thumb|left|Maharaja's college gate]] 1845-ൽ കൊച്ചിൻ സർക്കാർ ഒറ്റമുറിയിൽ തുടക്കമിട്ട ഒരു ഇംഗ്ലീഷ് വിദ്യാലയമായിട്ടാണ് മഹാരാജാസ് കോളജിന്റെ തുടക്കം. ബ്രിട്ടീഷുകാരുമായി സംസാരിക്കുമ്പോൾ വിവർത്തനം ചെയ്യുവാനായി മറ്റൊരാളുടെ സഹായം തേടാതിരിക്കുന്നതിനു സഹായിക്കലാണ് ഈ വിദ്യാലയം സ്ഥാപിക്കുന്നതിന്റെ പിന്നിലുണ്ടായിരുന്ന ലക്ഷ്യം. 1875-ൽ ഈ സ്കൂളിനെ ഒരു കോളേജ് ആയി ഉയർത്തപ്പെട്ടു. 1925 ജൂണിലാണ് മഹാരാജാസ് കോളജ് എന്ന നാമം ഈ കോളേജിന് ലഭിക്കുന്നത്. അന്ന് [[ഗണിതം]], [[ഭൗതികശാസ്ത്രം]], [[രസതന്ത്രം]], [[ജന്തുശാസ്ത്രം]], [[ചരിത്രം]], [[സാമ്പത്തികശാസ്ത്രം]] എന്നീ ശാഖകളിലായിരുന്നു ഇവിടെ അദ്ധ്യാപനം ഉണ്ടായിരുന്നത്. ഇവ കൂടാതെ കായികവിദ്യാഭ്യാസവും ഇവിടെ പഠിപ്പിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. [[മദ്രാസ് സർവ്വകലാശാല|മദ്രാസ് യൂണിവേർസിറ്റിയുടെ]] കീഴിയായിരുന്നു ഈ സ്ഥാപനം. അക്കാലത്തുതന്നെ രണ്ട് വിദ്യാർത്ഥി ഹോസ്റ്റലുകളും ഈ വിദ്യാലയത്തിന്റെ ഭാഗമായി ഉണ്ടായിരുന്നു. ഈ വിദ്യാലയത്തിൽ ശാസ്ത്ര സാഹിത്യ സംഘടനകളും എന്ന് പൂർണ്ണ തോതിൽ പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നു. മഹാരാജാസ് കോളേജ്, 1925-ൽ സുവർണ്ണ ജൂബിലി ആഘോഷങ്ങൾ സംഘടിപ്പിച്ചു. സർ [[സി.വി. രാമൻ|സി.വി. രാമനും]] [[എസ്. രാധാകൃഷ്ണൻ|ഡോ. എസ്. രാധാകൃഷ്ണനുമായിരുന്നു]] ആ ചടങ്ങിലെ പ്രസംഗകർ. 1947-ലാണ് മഹാരാജാസ് കോളേജിൽ ആദ്യമായി ബിരുദാനന്തബിരുദപഠനം തുടങ്ങുന്നത്. രസതന്ത്രമായിരുന്നു പഠനവിഷയം. എം.എസ്.സി കൂടാതെ പി.എച്.ഡി യിലും പഠനം നടത്താൻ ഈ വിദ്യാലയത്തിൽ സൌകര്യമുണ്ടായിരുന്നു. 1949-ൽ [[തിരുവിതാംകൂർ]] സംസ്ഥാനവും കൊച്ചി സംസ്ഥാനവും ഒന്നായതോടു കൂടി ഈ വിദ്യാലയം തിരുവിതാംകൂർ യൂണിവേർസിറ്റിയുടെ കീഴിലായി. 1925-ൽ വെറും 500 വിദ്യാർത്ഥികളുണ്ടായിരുന്ന ഈ വിദ്യാലയത്തിൽ ഇന്ന് മൂവായിരത്തിൽപ്പരം വിദ്യാർത്ഥികൾ പഠിക്കുന്നുണ്ട്. 21 അദ്ധ്യാപകർ മാത്രമായിരുന്നു 1925-ൽ മഹാരാജാസിൽ ഉണ്ടായിരുന്നത്. ഇന്ന് 200-ൽ പരം അദ്ധ്യാപകർ ഈ വിദ്യാലയത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്. == പുറമേയ്ക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{commons category|Maharaja's College}} * മഹാരാജാസ് കോളേജിന്റെ വെബ്സൈറ്റ് - [http://www.maharajas.ac.in/ http://www.maharajas.ac.in/] * മഹാരാജാസ് കോളജ് പൂർവവിദ്യാർത്ഥി സംഘടന - [http://maharajasoldstudents.com/ MCOSA] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150801213438/http://maharajasoldstudents.com/ |date=2015-08-01 }} * മഹാരാജാസ് കോളജ് ഇന്ഫോപോർട്ടൽ [http://www.maharajascollege.com/ http://www.maharajascollege.com/] * മഹാരാജാസ് കോളജ് ട്രോൾ പേജ് [https://m.facebook.com/Troll.Maharajas/] {{എറണാകുളം ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:മഹാത്മാഗാന്ധി സർവ്വകലാശാലക്കു കീഴിലുള്ള കലാലയങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:എറണാകുളം ജില്ലയിലെ കലാലയങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മഹാരാജാസ് കോളേജ്]] {{Edu-stub|Maharajas College}} cs1ebkrxd6fpkkblfi4ef6wx5c5v7by 0 9767 4134454 4134426 2024-11-10T13:34:05Z Irshadpp 10433 [[Special:Contributions/2403:A080:836:4DEF:FD52:7178:E08:288B|2403:A080:836:4DEF:FD52:7178:E08:288B]] ([[User talk:2403:A080:836:4DEF:FD52:7178:E08:288B|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ് 4113613 wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Muslim}} {{ToDiasmbig|വാക്ക്=മുസ്‌ലിം}} {{ഇസ്‌ലാം‌മതം‎}} [[പ്രമാണം:Islam percentage by country.png|thumb|left|200px]] [[ഇസ്‌ലാം മതം|ഇസ്‌ലാം മതത്തിൽ]] വിശ്വസിക്കുന്നവരെയാണ് '''മുസ്ലിം''' (അറബി: ;مسلم‎ ) എന്ന പേരുകൊണ്ടുദ്ദേശിക്കുന്നത് (സ്ത്രീ ലിംഗം : മുസ്‌ലിമ, (അറബി: مسلمة‎)).<ref>{{cite web|title=വേഡ് നെറ്റ്, പ്രിൻസ്ടൺ സർവ്വകലാശാല|url=http://wordnet.princeton.edu/perl/webwn?s=muslimah|accessdate=2008-09-11}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> [[ഖുർ‌ആൻ]], [[ആദം]] [[നൂഹ്]] [[ഈസ]] [[മൂസ]] [[മുഹമ്മദ്]] തുടങ്ങിയ നിരവധി പ്രവാചകന്മാരെ പരിചയപ്പെടുത്തുന്നുണ്ട്. ദൈവത്തിന്‌ സർ‌വ്വം സമർപ്പിച്ച് ജീവിക്കുകയും, ദൈവ സന്ദേശം പ്രചരിപ്പിക്കുകയും, ദൈവത്തിന്റെ മഹത്ത്വം ഉയർത്തിപ്പിടിച്ചവരുമായ ഈ പ്രവാചകരെല്ലാം മുസ്‌ലിമാണെന്നാണ് ഇസ്‌ലാമിന്റെ കാഴ്ചപ്പാട്. മുസ്‌ലിം - مسلم - എന്ന പദത്തിന്നർഥം അല്ലാഹുവിന് സർവസ്വവും സമർപ്പിച്ചവർ എന്നാണ്. ഇത് ഇസ്‌ലാം മത വിശ്വാസികളെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്ന പ്രയോഗമാണ്‌. അന്ത്യ പ്രവാചകനായ മുഹമ്മദ് നബി(സ)ക്ക് ശേഷം ഒരാൾ മുസ്‌ലിം ആകുന്നതിന് [[തൌഹീദ്]] തൌഹീദിന്റെ വചനം മനസ്സിലുറപ്പിച്ച് നാവുകൊണ്ട് ഉച്ചരിക്കേണ്ടതൂണ്ട്. ദൈവമല്ലാതെ ആരാധനക്കർഹനില്ലെന്നും, മുഹമ്മദ്(സ) ദൈവത്തിന്റെ പ്രവാചകനാണെന്നു’(അറബി:ലാ ഇലാഹ ഇല്ലല്ലാഹു മുഹമ്മദുറസൂലുല്ലാഹ്) മാണത്. ഈ ലോകത്ത് മനുഷ്യേതരമായ എല്ലാ ജീവജാലങ്ങളും വസ്തുക്കളും ദൈവത്തിന്റെ ബോധനത്തിനനുസൃതമയി നിലകൊള്ളുകയും അതിനെതിരായി പ്രവർത്തിക്കാതിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നതു കൊണ്ട് അവയെല്ലാം ദൈവത്തിനു പൂർണ്ണമായും കീഴൊതുങ്ങിയവർ അഥവാ മുസ്‌ലിം ആണെന്നാണ് ഖുർആനിന്റെ കാഴ്ചപ്പാട്. == പ്രാദേശിക സം‌ജ്ഞകൾ‌ == [[മലബാർ|മലബാറിൽ‌]] [[ഇസ്‌ലാം|ഇസ്ലാം‌മത]] വിശ്വാസികളെ [[മാപ്പിള|മാപ്പിളമാർ‌]] എന്നും‌ വിളിക്കുന്നു. == ജനസംഖ്യ == [[പ്രമാണം:Dongxiang minority student.jpg|thumb|left|250px|ചൈനയിലടക്കം ലോകത്തിന്റെ പല ഭാഗങ്ങളിലും മുസ്‌ലിംകളെ കാണാം]] ലോകത്ത് 19.2 ശതമാനമാണ് മുസ്‌ലിം ജനസംഖ്യ.<ref>{{Cite web |url=http://uk.reuters.com/article/topNews/idUKL3068682420080330 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-04-02 |archive-date=2008-04-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080403024713/http://uk.reuters.com/article/topNews/idUKL3068682420080330 |url-status=dead }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://news.yahoo.com/s/ap/20080330/ap_on_re_eu/vatican_muslims |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2008-03-31 |archive-date=2008-03-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080331233041/http://news.yahoo.com/s/ap/20080330/ap_on_re_eu/vatican_muslims |url-status=live }}</ref><ref> http://www.telegraph.co.uk/news/main.jhtml?xml=/news/2008/03/31/wvatican131.xml</ref> == ഇതും കാണുക == * [[യൂറോപ്പിലെ ഇസ്ലാം]] == അവലംബം == <References/> {{commonscat|Muslims}} {{stub|Muslim}} [[വർഗ്ഗം:ഇസ്ലാമികം]] 6jpq2isjrtdxtjx7flm8hzrpoc8r8ym 1 10057 4134453 4134427 2024-11-10T13:33:12Z Irshadpp 10433 [[Special:Contributions/2403:A080:836:4DEF:FD52:7178:E08:288B|2403:A080:836:4DEF:FD52:7178:E08:288B]] ([[User talk:2403:A080:836:4DEF:FD52:7178:E08:288B|സംവാദം]]) നടത്തിയ തിരുത്തലുകൾ നീക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നു; നിലവിലുള്ള പതിപ്പ് [[User:GnoeeeBot|GnoeeeBot]] സൃഷ്ടിച്ചതാണ് 4025354 wikitext text/x-wiki ഇതിനു പ്രത്യേക താൾ ആവശ്യമുണോ? മാപ്പിള എന്ന പേരിൽ ഒരു പ്രത്യേക താൾ തുടങ്ങാം. മുസ്ലിം എന്ന താൾ ഇസ്ലാം എന്നതിലേക്ക് തിരിച്ചു വിട്ടാൽ പോരേ?--[[User:Vssun|Vssun]] 19:59, 3 മാർച്ച് 2007 (UTC) :മുസ്ലീം എന്നു തന്നെ കിടക്കുന്നതാണ് നല്ലതെന്ന് എനിക്കു തോന്നുന്നു--[[User:Praveenp|പ്രവീൺ]]''':'''[[User talk:Praveenp|<font color="green" style="font-size: 70%">സംവാദം‍</font>]] 06:57, 4 മാർച്ച് 2007 (UTC) ::മലബാറിലെ മുസ്ലിംങ്ങളെയും കോട്ടയത്തുള്ള കൃസ്ത്യാനികളെയും മാപ്പിള എന്നു വിളിക്കാറുണ്ട്‌. മഹാ-പിള്ള എന്നതു ലോപിച്ചാണ്‌ മാപ്പിള എന്നായതെന്ന് കേട്ടിട്ടുണ്ട്‌. --[[User:Sadik khalid|സാദിക്ക്‌ ഖാലിദ്‌]] 08:58, 4 മാർച്ച് 2007 (UTC) രണ്ടു വരി ലേഖനക്കാരെ നിങ്ങൾക്കെന്റെ കൂപ്പുകൈ!!!! --<small><span style="border: 1px solid">[[user:Jigesh|'''<span style="background-color:orange; color:black"> &nbsp;ജിഗേഷ്&nbsp;</span>''']][[User talk:Jigesh|<span style="background-color:black; color:lime">&nbsp;►സന്ദേശങ്ങൾ&nbsp;</span>]] </span></small> 07:56, 11 ഏപ്രിൽ 2007 (UTC) : ജിഗേഷ്, ഈ പേജ് തുടങ്ങിയത് ഞാനാണെന്നാണ് ഓർമ്മ. ഏതോ പേജിൽ മുസ്ലിം എന്ന ലിങ്ക് ചുവന്ന നിറത്തിൽ കണ്ടപ്പോൾ ഉണ്ടാക്കിയതാണ്. നമുക്ക് വികസിപ്പിക്കാൻ നോക്കാം. [[User:Sajithvk|സജിത്ത് വി കെ]] 09:13, 11 ഏപ്രിൽ 2007 (UTC) {{Cquote|മുസ്ലിം എന്നാം ഇസ്ലാം മതത്തിൽ വിശ്വസിക്കുന്ന ആൾ എന്ന വിവക്ഷ തെറ്റാണു.. ഈ ഭൂമിയിൽ ജനിച്ചുവീണ ഏതൊരു മനുഷ്യനും എനിക്കും സർവ്വചരാചരങ്ങൾക്കും സർവ്വലോക പ്രപഞച്ങ്ങൾക്കും ഒരേ ഒരു സ്രഷ്ടാവ് മാത്രമെ ഉള്ളൂ എന്നും ആ സ്രഷ്ടാവിനെ മാത്രമെ ഞാൻ ആരാധിക്കുകയുള്ളു എന്നും ആരു വിശ്വസിക്കുന്നുവോ അവനെയാണു മുസ്ലിം എന്നു പറയുന്നത്. ഏകനായ സ്രഷ്ടാവിൽ വിശ്വസിക്കുകയും മുഹമ്മദ് (അദ്ദേഹത്തിന്റെയും കുടുംബത്തിന്റെയും മേൽ സ്രഷ്ടാവിന്റെ അനുഗ്രഹത്തിനായി പ്രാർത്ഥിക്കുന്നു)അവസാന പ്രവാചകനാണെന്നും വിശുദ്ധ ഖുറാൻ ദൈവിക ഗ്രന്ധമാണെന്നും വിശ്വസിക്കുകയും പ്രവചക ചര്യ ജീവിത ചര്യ ആയി സ്വീകരിചു ജീവിക്കുന്ന ആളുകളുടെ സമൂഹത്തെ ഇസ്ലാമിക സമൂഹമെന്നും വിവക്ഷിക്കാം. അല്ലാതെ ജന്മം കൊണ്ടോ പേരു കൊണ്ടോ ആരും മുസ്ലിം ആകുകയില്ല വിശ്വാസം കൊണ്ട് മാത്രമാണു ഒരാൾ മുസ്ലിമാകുന്നത്. ഒരു പ്രതേക പാർട്ടിയിലൊ കമ്യൂണിറ്റിയിലൊ പേരു ചേർത്തു അംഗത്വം എടുക്കുന്നപോലെ ഒരു സംവിധാനം ഇവിടെ ഇല്ല. വിശ്വാസമാണു അടിസ്ഥാനം വിശ്വാസം തെറ്റിയാൽ അയാൾ ഏതു പേരുകാരനായാലും ഏതു കുടുംബക്കാരനായാലും ഏതു പരമ്പരക്കരനായാലും മുസ്ലിം എന്ന ലേബലിൽ നീന്നു പുറത്താണു.}} ഇതിൽ നിന്നു വിജ്ഞാനകോശത്തിനു ചേരുന്ന വാചകങ്ങൾ ആരെങ്കിലും ലേഖനത്തിൽ ചേർത്താൽ നന്നയിരുന്നു. --[[ഉപയോക്താവ്:Shijualex|Shiju Alex&#124;ഷിജു അലക്സ്]] 12:00, 10 സെപ്റ്റംബർ 2008 (UTC) ഈ വാചകം എങ്ങനെ വിക്കി വൽകരിക്കാം എന്നാ ഞ്ഞാൻ നോക്കുന്നത്.ആ പറഞ്ഞത് ഒരു നഗ്നസത്യമാ..പക്ഷേ എല്ലാ നഗ്നസത്യവും വിക്കിയിൽ വരേണ്ടതില്ലല്ലോ,ഇതിലെ ആശയം ചോരാതെ ഷിജു തന്നെ ആ പണിയെങ്ങ് നിർവഹിക്കണമെന്നപേക്ഷികുന്നു.--[[ഉപയോക്താവ്:Sidheeq|സിദ്ധീഖ് &#124; सिधीक&#124;Sidheeq&#124; صدّيق]] 15:26, 10 സെപ്റ്റംബർ 2008 (UTC) ഇതു ഞാൻ എഴുതിയതൊന്നും അല്ല സിദ്ദീക്കേ. ലേഖനത്തിന്റെ നാൾ വഴി നോക്കിയാൽ സംഗതി പിടികിട്ടും. --[[ഉപയോക്താവ്:Shijualex|Shiju Alex&#124;ഷിജു അലക്സ്]] 16:26, 10 സെപ്റ്റംബർ 2008 (UTC) അവസാന പ്രവാചകനു മുൻപും മുസ്ലിങ്ങൾ ഉണ്ടായിരിന്നു. അതും പരാമർശിക്കണം --<!--ഒപ്പ് തുടങ്ങുന്നു-->[[User:Bluemangoa2z|<span style="background: #006600; color: #FF9700;">&nbsp;<font face=Karumbi style="font-size: 120%">നീലമാങ്ങ&nbsp;</font></span>]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Bluemangoa2z|<span style="background: #EDFFEB; color: #E30000" title="എന്നോട് നേരിട്ട് സ്നേഹ സംവാദം(ചർച്ച) വേണമെങ്കിൽ ഇവിടെ ക്ലിക്ക് ചെയ്യുക"><font style="font-size: 180%">♥♥✉&nbsp;</font></span>]]<!--ഒപ്പ് അവസാനിക്കുന്നു--> 19:45, 10 സെപ്റ്റംബർ 2008 (UTC) == ജനസംഖ്യ == {{ഉദ്ധരണി|ലോകത്ത് 19.2 ശതമാനമാണ് മുസ്ലിം ജനസംഖ്യ. ഇത് കാതലിക് ക്രിസ്ത്യൻ ജനസംഖ്യയേക്കാൾ 1.8 ശതമാനം അധികമാണ്.}} ഈ താരതമ്യം ശരിയാണോ? ക്രൈസ്തവരിലെ ഒരു വിഭാഗവുമായി മാത്രം താരതമ്യപ്പെടുത്താതെ, ആകെ ക്രൈസ്തവരുമായല്ലേ താരതമ്യപ്പെടുത്തേണ്ടത്? അല്ലാത്തപക്ഷം ഈ താരതമ്യം ഒഴിവാക്കുന്നതല്ലേ നല്ലത്? --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] 05:11, 6 സെപ്റ്റംബർ 2009 (UTC) :ശരിയോ എന്നറിയില്ല. ഇംഗ്ലീഷ് വിക്കിയിലുള്ളത് മൊത്തം സിഐഎയുടെ കണക്കുകളാ. കുറേ പൊട്ടത്തെറ്റാണ് - വായിക്കാൻ നല്ല രസം. This article's factual accuracy is disputed എന്നൊരു ഫലകവും. ആദ്യത്തെ വാചകത്തിന് അവലംബം ചോദിക്കുകയും രണ്ടാമത്തേത് നീക്കുകയുമാവും നല്ലത്. ലോകജനസംഖ്യയുടെ ആറിലൊന്നോളം മുസ്ലിംകളാണെന്നാണ് പറഞ്ഞുകേൾക്കാറുള്ളത് -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<font color=green>ടി വി</font>]] 05:44, 6 സെപ്റ്റംബർ 2009 (UTC) ::അങ്ങനെ ചെയ്യുന്നു. --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] 05:54, 6 സെപ്റ്റംബർ 2009 (UTC) == ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ == ലേഖനത്തിന്റെ ആരംഭത്തിൽ ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ എന്ന വാചകം ആവശ്യമുണ്ടോ? --[[ഉപയോക്താവ്:Vssun|Vssun]] 15:15, 30 മാർച്ച് 2010 (UTC) :നീക്കിയിട്ടുണ്ട്. മുസ്‌ലിം എന്ന വാക്കിന്‌ വേറെ വിവക്ഷകളുണ്ടെങ്കിൽ അത് ഇവിടെയല്ല വേണ്ടതെന്ന് കരുതുന്നു -- [[User:Razimantv|റസിമാൻ]] [[User talk:Razimantv|<font color=green>ടി വി</font>]] 15:26, 30 മാർച്ച് 2010 (UTC) 6supjetwqz3uz7qwbs4pp5non0im097 0 20362 4134550 4115458 2024-11-11T05:33:56Z Altocar 2020 144384 /* ചരിത്രം */ 4134550 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Bharatiya Janata Party}} {{NPOV}} {{Infobox Indian political party |party_name = ഭാരതീയ ജനത പാർട്ടി<br />भारतीय जनता पार्टी<ref>"വേണ്ടത് വികസനത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയം: ബിജെപി - BJP | Manorama Online" https://www.manoramaonline.com/news/india/2022/07/03/bjp-executive-meet-hyderabad.html</ref><ref>"‘30-40 വർഷം ബിജെപി യുഗം, ഇന്ത്യ വിശ്വ ഗുരുവാകും; കേരളത്തിലും ഭരണം പിടിക്കും’ - Amit Shah | BJP | Manorama News" https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2022/07/03/next-30-40-years-to-be-era-of-bjp-says-amit-shah-at-bjp-executive-meet-in-hyderabad.html</ref><ref>"സ്നേഹയാത്രയ്ക്ക് ബിജെപി - BJP | Manorama Online" https://www.manoramaonline.com/news/india/2022/07/04/bjp-sneh-yatra.html</ref> | logo = [[File:Bharatiya Janata Party logo.svg|200px]] |colorcode = {{Bharatiya Janata Party/meta/color}} |pm in charge = [[നരേന്ദ്ര മോദി]] |national president = [[ജെ.പി നഡ്ഡ]] |ppchairman = [[നരേന്ദ്ര മോദി]] |formerpm = [[എ.ബി. വാജ്‌പേയി]] |loksabha_leader = [[നരേന്ദ്ര മോദി]]<br />([[Prime Minister of India|പ്രധാന മന്ത്രി]]) |rajyasabha_leader = [[ജെ.പി. നദ്ദ]] |foundation =ഏപ്രിൽ 6 1980 |predecessor = [[ഭാരതീയ ജനസംഘം]] |headquarters = 11 അശോക റോഡ്,<br />ന്യൂ ഡെൽഹി 110001 |publication = ''Kamal Sandesh'' |youth =[[ ഭാരതീയ യുവമോർച്ച]] |women =ഭാരതീയ ജനതാ വനിത മോർച്ച |peasants =ഭാരതീയ ജനതാ കർഷക മോർച്ച |minorities = ഭാരതീയ ജനതാ ന്യുനപഷ മോർച്ച |ideology = [[ഹിന്ദുത്വം]]<br />[[ഇന്ത്യൻ ദേശീയത]]<br />[[Integral humanism|ഏകാത്മക മാനവവാദം]] |colours = കാവി {{Colorsample|Orange}} |position = [[Right-wing|വലതു പക്ഷം]]<ref>{{cite book |first1=Burton |last1=Stein |first2=David |last2=Arnold |title=A History of India |url=https://archive.org/details/historyindiablac00stei |edition=Second |publisher=Wiley-Blackwell |year=2010 |page=[https://archive.org/details/historyindiablac00stei/page/n434 410]}}</ref><ref>{{cite news |first=Samar |last=Halarnkar |title=Narendra Modi makes his move |publisher=BBC News |date=13 June 2012 |url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-india-18352532 |quote=The right-wing Hindu nationalist Bharatiya Janata Party (BJP), India's primary opposition party}}</ref><ref>{{cite journal |first=Joseph D. |last=DiSilvio |title=Rise of the Bharatiya Janata Party in India |journal=The Orator |volume=2 |issue=1 |date=Spring 2007 |url=http://students.washington.edu/nupsa/Docs/Volume2/DiSilvio.pdf |quote=The rise of the BJP and other right-wing Hindu nationalist political parties... |access-date=2014-06-09 |archive-date=2013-10-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131024151052/http://students.washington.edu/nupsa/Docs/Volume2/DiSilvio.pdf |url-status=dead }}</ref> | eci = ദേശിയ പാർട്ടി <ref>{{cite web|title=List of Political Parties and Election Symbols main Notification Dated 18.01.2013|url=http://eci.nic.in/eci_main/ElectoralLaws/OrdersNotifications/ElecSym19012013_eng.pdf|publisher=Election Commission of India|accessdate=9 May 2013|location=India|year=2013}}</ref> |alliance = [[National Democratic Alliance (India)|ദേശീയജനാധിപത്യസഖ്യം]] (NDA) |loksabha_seats = {{Infobox political party/seats|240|543|hex=#FF9900}} |rajyasabha_seats = {{Infobox political party/seats|97|245|hex=#FF9900}} | symbol = താമര പൂവ്<br />[[File:Lotos flower symbol.svg|100px]] |flag = BJP flag.svg |website = {{URL|http://www.bjp.org/}} |country = ഇന്ത്യ |abbreviation=ബി.ജെ.പി.|president=[[ജെ.പി. നദ്ദ]]|founder=[[അടൽ ബിഹാരി വാജ്പേയി]]<br>[[ലാൽ കൃഷ്ണ അഡ്വാണി|ലാൽ കൃഷ്ണ അദ്വാനി]]}} 2014 മെയ് 26 മുതൽ [[ഇന്ത്യ]] ഭരിക്കുന്ന ദേശീയ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടിയാണ്<ref>[https://www.manoramaonline.com/premium/opinion-and-analysis/2024/01/03/what-does-the-history-of-the-bjp-suggest-about-the-party-s-future-in-the-context-of-the-2024-lok-sabha-elections.html ബി.ജെ.പി ചരിത്രം 1980 മുതൽ 2024 വരെ]</ref> '''ഭാരതീയ ജനത പാർട്ടി''' എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ബി.ജെ.പി.''' 2014-ലെ പതിനാറാമത് [[ലോക്സഭ]] തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ [[കോൺഗ്രസ്]] പാർട്ടിയെ പരാജയപ്പെടുത്തി 282 സീറ്റുകൾ നേടി അധികാരത്തിലേറി. 2019-ലെ പതിനേഴാമത് [[ലോക്സഭ]] തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ 303 സീറ്റോടെ ബി.ജെ.പി നില മെച്ചപ്പെടുത്തി. 2024-ലെ ലോക്‌സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ 240 സീറ്റുകളാണ് ബി.ജെ.പിയ്ക്ക് ലഭിച്ചത്. പതിനെട്ടാം ലോക്‌സഭയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഒറ്റകക്ഷിയായ ബി.ജെ.പി കൂട്ടുകക്ഷി സർക്കാർ രൂപീകരിച്ചു. ഈ മൂന്ന് തവണയും [[നരേന്ദ്ര മോദി]] തന്നെയാണ് ഭാരതത്തിൻ്റെ പ്രധാനമന്ത്രിയായി സ്ഥാനമേറ്റത്. <ref name="manoramaonline-ക">{{Cite news|url=http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=18620015&programId=1073753760&tabId=11&contentType=EDITORIAL&BV_ID=@@@|title=ബിജെപി ഇനി ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടി|author=|publisher=മലയാള മനോരമ|date=2015-03-30|accessdate=2015-03-30|archivedate=2015-03-30|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150330054352/http://www.manoramaonline.com/cgi-bin/MMOnline.dll/portal/ep/malayalamContentView.do?contentId=18620015&programId=1073753760&tabId=11&contentType=EDITORIAL&BV_ID=@@@|9=|url-status=dead}}</ref> == ബി.ജെ.പി ദേശീയ അധ്യക്ഷൻ == * [[ജെ.പി. നദ്ദ]] : 2020-തുടരുന്നു * [[അമിത് ഷാ]] : 2014-2020 * [[രാജ്നാഥ് സിംഗ്]] : 2013-2014 * [[നിതിൻ ഗഡ്കരി]] : 2009-2013 * [[രാജ്നാഥ് സിംഗ്]] : 2005-2009 * [[എൽ.കെ. അഡ്വാണി]] : 2004-2005 * [[വെങ്കയ്യ നായിഡു]] : 2002-2004 * [[ജന കൃഷ്ണമൂർത്തി]] : 2001-2002 * [[ബംഗാരു ലക്ഷ്മൺ]] : 2000-2001 * [[കുശബാവു താക്കറെ]] : 1998-2000 * [[എൽ.കെ. അഡ്വാണി]] : 1993- 1998 * [[മുരളി മനോഹർ ജോഷി]] : 1991-1993 * [[എൽ.കെ. അഡ്വാണി]] : 1986-1991 * [[എ.ബി. വാജ്പേയി]] : 1980-1986 ==ചരിത്രം== 1951 [[ഒക്ടോബർ 21|ഒക്ടോബർ 21-ന്]] [[ശ്യാമ പ്രസാദ് മുഖർജി]]യുടെ നേതൃത്വത്തിൽ രൂപീകൃതമായ [[രാഷ്ട്രീയ സ്വയംസേവക സംഘം|ആർ.എസ്.എസിന്റെ]] രാഷ്ട്രീയ വിഭാഗമായ [[ഭാരതീയ ജനസംഘം|ഭാരതീയ ജനസംഘത്തിന്റെ]] ഇന്നത്തെ രൂപമാണ് ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി. [[ശ്യാമ പ്രസാദ് മുഖർജി]]യുടെ മരണശേഷം, സംഘടനയുടെ ചുമതല [[ദീനദയാൽ ഉപാധ്യായ|ദീനദയാൽ ഉപാധ്യായക്കായിരുന്നു]]. പതിനഞ്ചു വർഷം സ്ഥനം വഹിച്ച അദ്ദേഹത്തിന്, രാഷ്ട്രീയമായി അധികം മുന്നോട്ട് പോകാൻ കഴിഞ്ഞില്ല. എങ്കിലും, 1977-ലെ പാർട്ടി പിന്തുണയോടെ [[ജനതാപാർട്ടി]] സർക്കാർ കേന്ദ്രത്തിൽ നിലവിൽ വന്നപ്പോളേയ്ക്കും നേതാക്കളായി മാറിയ [[എ.ബി. വാജ്‌പേയി|അടൽബിഹാരി വാജ്പേയിയെയും]] [[എൽ.കെ. അദ്വാനി|ലാൽകൃഷ്ണ അദ്വാനിയെയും]] വാർത്തെടുക്കാൻ ജനസംഘത്തിന് കഴിഞ്ഞു.<ref>{{cite web|url=http://www.jstor.org/pss/30171643|title=www.jstor.org}}</ref> 1980-ൽ [[എ.ബി. വാജ്‌പേയി|അടൽബിഹാരി വാജ്പേയിയും]] [[എൽ.കെ. അദ്വാനി|ലാൽകൃഷ്ണ അദ്വാനിയും]] [[ഭൈറോൺ സിങ് ശെഖാവത്ത്|ഭൈറോൺ സിങ് ശെഖാവത്തും]] ചേർന്ന് ബി.ജെ.പി എന്ന രാഷ്ട്രീയപാർട്ടി രൂപവൽക്കരിക്കുകയും [[എ.ബി. വാജ്‌പേയി]] ആദ്യ പ്രസിഡണ്ട്‌ ആകുകയും ചെയ്തു. [[ജനതാപാർട്ടി|ജനതാപാർട്ടിക്ക്]] ശേഷം വന്ന കോണ്ഗ്രസ് സർക്കാരിന്റെ വിമർശകരായിരുന്നു ബി.ജെ.പി, [[പഞ്ചാബ്|പഞ്ചാബിൽ]] ഉയർന്നു വന്നിരുന്ന [[സിഖ് ഭീകരത|സിഖ് ഭീകരതയെ]] എതിർത്തിരുന്നെങ്കിലും അതിന് കാരണമായി [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] വിവേചനപരവും അഴിമതി നിറഞ്ഞതുമായ ഭരണത്തിനെ പഴിച്ചു. നേതാവായിരുന്ന ദാർസിംഗ് "അങ്ങനെ [[എ.ബി. വാജ്‌പേയി]] ഹിന്ദു-സിഖ് സഹവർത്തിത്വം കൊണ്ടുവന്നു" എന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.<ref>{{cite web|url=http://www.deccanherald.com/deccanherald/apr162004/d10.asp|title=www.deccanherald.com}}</ref> ബി.ജെ.പി ഒരിക്കലും [[ബ്ലൂസ്റ്റാർ നടപടി|ബ്ലൂസ്റ്റാർ നടപടിയെ]] അനുകൂലിച്ചിരുന്നില്ല എന്ന് മാത്രമല്ല 1984-ലെ [[ഇന്ദിരാഗാന്ധി|ഇന്ദിരാഗാന്ധിയുടെ]] വധത്തിനുശേഷം ഉണ്ടായ കലാപത്തിനെ ശക്തമായി എതിർത്തു{{cn}}. തങ്ങളുടെ നേതാവിന്റെ കൊലപാതകത്തിന്റെ പ്രതികാരത്തിനായി ദാഹിച്ച കോണ്ഗ്രസ് പ്രവർത്തകരുടെ അക്രമത്തിൽ നിന്നും സിഖുകാരെ രക്ഷപെടുത്തിയതിൽ [[എ.ബി. വാജ്‌പേയി]] ശ്രദ്ധേയമായ പങ്കു വഹിച്ചു{{cn}}. 1984-ൽ നടന്ന ലോകസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ബി.ജെ.പിക്ക് രണ്ടു സീറ്റുകൾ കിട്ടുകയും രാജ്യത്തിന്റെ മുഖ്യധാരാ രാഷ്ട്രീയത്തിലേയ്ക്ക് ഉയരുകയും ചെയ്തു. [[ വിശ്വ ഹിന്ദു പരിഷദ്|വിശ്വഹിന്ദു പരീക്ഷിത്തിന്റെയും]] [[രാഷ്ട്രീയ സ്വയംസേവക സംഘം|ആർ.എസ്.എസിന്റെയും]] നേതൃത്വത്തിൽ നടന്ന [[രാമജന്മഭൂമി]] പ്രക്ഷോഭത്തിൽ ബി.ജെ.പി രാഷ്ട്രീയശബ്ദം ഉയർത്തുകയും [[ബാബരി മസ്ജിദ്‌]] പൊളിച്ച് ക്ഷേത്രം പണിയണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ടു. ഹൈന്ദവർ തങ്ങളുടെ ദൈവമായ [[ശ്രീരാമൻ|ശ്രീരാമന്റെ]] [[അയോധ്യ|അയോധ്യയിലെ]] ജന്മസ്ഥാനമാണെന്ന് കരുതപ്പെടുന്ന സ്ഥലമാണത്. 1992 ഡിസംബർ 6-ന് നൂറുകണക്കിന് വരുന്ന [[വിശ്വ ഹിന്ദു പരിഷദ്]], ബി.ജെ.പി പ്രവർത്തകർ ശിലാന്യാസത്തിനായി ശ്രമിക്കുകയും അക്രമാസക്തരായ അവർ പള്ളി തകർക്കുകയും ചെയ്തു. തുടർന്ന് രാജ്യത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ ഹിന്ദു-മുസ്ലീം അക്രമങ്ങൾ അരങ്ങേറുകയും ആയിരത്തിലേറെ ആളുകൾ കൊല്ലപ്പെടുകയും ചെയ്തു. രാജ്യത്തിൽ നിന്ന് വ്യാപകമായ പ്രതിഷേധം ഇതിനെതിരെ ഉയർന്നെങ്കിലും തുടർന്നുണ്ടായ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ ബി.ജെ.പിക്ക് ശക്തമായ വിജയം ലഭിച്ചു. 1995 മാർച്ചിൽ [[ഗുജറാത്ത്|ഗുജറാത്തിലും]] [[മഹാരാഷ്ട്ര|മഹാരാഷ്ട്രയിലും]] നടന്ന നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ വിജയം കൈവരിക്കുകയും 1994 ഡിസംബറിൽ നടന്ന [[കർണാടക]] നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ നല്ല പ്രകടനം കാഴ്ചവക്കുകയും ചെയ്തതിലൂടെ ബി.ജെ.പിയുടെ പ്രസക്തി കുതിച്ചുയർന്നു. തുടർന്ന്, 1996 മെയ് മാസത്തിൽ നടക്കാനിരിക്കുന്ന ലോകസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ പാർട്ടിക്ക് ഭരണം ലഭിച്ചാൽ [[എ.ബി. വാജ്‌പേയി]] പ്രധാനമന്ത്രിയാകും എന്ന് [[എൽ.കെ. അദ്വാനി]] പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഒരു കക്ഷിക്കും ഒറ്റയ്ക്ക് ഭൂരിപക്ഷം ലഭിക്കാത്തതിനാൽ 1996-ലും 1998-ലും 1999-ലും ലോകസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ നടന്നുവെങ്കിലും 1996-ൽ തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് ശേഷം 161 സീറ്റുകൾ നേടിയ ബി.ജെ.പി സഖ്യത്തിലൂടെ 13 ദിവസം പ്രധാനമന്ത്രി പദത്തിൽ എത്തിയ [[എ.ബി. വാജ്‌പേയി]], ഭൂരിപക്ഷം തെളിയിക്കാനാവാതെ രാജി വച്ചൊഴിഞ്ഞു. രാഷ്ട്രീയ അനിശ്ചിതാവസ്ഥ കാരണം 1998-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ബി.ജെ.പി സഖ്യം([[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം|എൻ.ഡി.എ]]) 182 സീറ്റുകൾ നേടുകയും പ്രധാനമന്ത്രി പദത്തിൽ [[എ.ബി. വാജ്‌പേയി]] അധികാരത്തിൽ തിരിച്ചെത്തുകയും ചെയ്തു.<ref>{{cite web|url=http://www.rediff.com/news/1998/mar/28bjp.htm |title=Rediff On The NeT: TDP helps Vajpayee wins confidence vote |publisher=Rediff.com |date= |accessdate=2011-01-04}}</ref> പക്ഷെ, [[ജയലളിത|ജയലളിതയുടെ]] നേതൃത്വത്തിലുണ്ടായിരുന്ന പാർട്ടി പിന്തുണ പിൻവലിച്ചതിനെ തുടർന്ന് ഭരണം തകരുകയും 1999-ൽ പുതിയ തെരഞ്ഞെടുപ്പു പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു. 1999-ൽ ബി.ജെ.പി ഒറ്റയ്ക്ക് 183-ഉം ബി.ജെ.പി സഖ്യമായ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം|എൻ.ഡി.എ]], 303-ഉം സീറ്റുകൾ നേടിയതോടെ [[എ.ബി. വാജ്‌പേയി]] മൂന്നാം തവണ പ്രധാനമന്ത്രിയാവുകയും 2004 വരെ ഭരിക്കുകയും ചെയ്തു. [[എൽ.കെ. അദ്വാനി]], ഉപപ്രധാനമന്ത്രിയുടെയും ആഭ്യന്തര മന്ത്രിയുടെയും ചുമതലകൾ ഏറ്റെടുക്കുകയും ചെയ്തപ്പോൾ [[യശ്വന്ത് സിൻഹ]] സാമ്പത്തിക ചുമതലയുള്ള മന്ത്രിയായി. മുൻ കോണ്ഗ്രസ് സർക്കാരിന്റെ സാമ്പത്തിക ഉദാരനയം പിന്തുടർന്ന [[എ.ബി. വാജ്‌പേയി|വാജ്പേയിയുടെ]] സർക്കാർ സ്വകാര്യവൽക്കരണം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയും രാജ്യത്തിന്റെ വിപണി ലോകത്തിന് തുറന്നു കൊടുക്കുകയും ചെയ്തു. ഇന്ത്യ തിളങ്ങുന്നു എന്ന മുദ്രാവാക്യം ഉയർത്തി 2004-ലെ പതിനാലാം ലോക്‌സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിച്ച ബി.ജെ.പിക്ക് കടുത്ത ഭരണ വിരുദ്ധ വികാരം നേരിടേണ്ടി വന്നു. 2004-ലെ ലോക്സഭ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ 138 സീറ്റുകളാണ് പാർട്ടിക്ക് ആകെ നേടാൻ കഴിഞ്ഞത്. 145 സീറ്റ് നേടിയ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് പാർട്ടിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ യു.പി.എ (335/545) സഖ്യകക്ഷി സർക്കാർ രൂപീകരിച്ചു. ([[ഐക്യ പുരോഗമന സഖ്യം|യു.പി.എ]]) നേതൃത്വത്തിൽ [[മൻമോഹൻ സിംഗ്]] ആദ്യമായി പ്രധാനമന്ത്രിയായി. 2009-ലെ ലോക്‌സഭ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ പതിനാലാം ലോക്സഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാവായിരുന്ന എൽ.കെ.അദ്വാനിയെ പ്രധാനമന്ത്രി സ്ഥാനാർത്ഥി ആയി പ്രഖ്യാപിച്ച് ബി.ജെ.പി മത്സരിച്ചെങ്കിലും 116 സീറ്റും 18.8 % വോട്ടുമായി വീണ്ടും പ്രതിപക്ഷത്ത് തുടരേണ്ടി വന്നു. 206 സീറ്റ് നേടിയ കോൺഗ്രസിൻ്റെ നേതൃത്വത്തിൽ മൻമോഹൻ സിംഗ് രണ്ടാം തവണയും പ്രധാനമന്ത്രിയായി യു.പി.എ സഖ്യ സർക്കാർ (322/545) വീണ്ടും കേന്ദ്രത്തിൽ അധികാരത്തിൽ തുടർന്നു. 2013-ൽ ഗോവയിൽ നടന്ന ബി.ജെ.പി ദേശീയ നിർവാഹക സമിതി യോഗത്തിൽ ഗുജറാത്ത് മുഖ്യമന്ത്രിയായിരുന്ന നരേന്ദ്ര മോദിയെ പ്രധാനമന്ത്രി സ്ഥാനാർഥിയായി പ്രഖ്യാപിച്ച് അഖിലേന്ത്യ തലത്തിൽ നടത്തിയ പ്രചാരണമാണ് 2014-ലെ പതിനാറാം ലോക്‌സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ബി.ജെ.പിയെ വീണ്ടും കേന്ദ്രത്തിൽ അധികാരത്തിൽ തിരിച്ചെത്തിച്ചത്. രണ്ടാം മൻമോഹൻ സർക്കാരിനെതിരെ ഉയർന്ന അഴിമതി ആരോപണങ്ങൾ യു.പി.എ സഖ്യ സർക്കാരിനെ പ്രതിക്കൂട്ടിലാക്കി. 2009-ൽ 206 സീറ്റ് നേടിയ കോൺഗ്രസ് 2014-ലെ ലോക്സഭ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ 44 സീറ്റിലേക്ക് ഒതുങ്ങി മാറിയപ്പോൾ ബി.ജെ.പി 118 സീറ്റിൽ നിന്ന് 282 സീറ്റിലേക്ക് കുതിച്ച് കയറി. 2014-ലെ ചരിത്ര വിജയത്തിലേക്ക് ബി.ജെ.പിയെ കൈ പിടിച്ചുയർത്തിയ ഗുജറാത്ത് മുഖ്യമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി ഭാരതത്തിൻ്റെ പ്രധാനമന്ത്രിയായും പാർട്ടി ദേശീയ ജനറൽ സെക്രട്ടറി അമിത് ഷാ ബി.ജെ.പി ദേശീയ അധ്യക്ഷനായും തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 2014-ലെ പതിനാറാം ലോക്സഭയിൽ 282 സീറ്റ് നേടിയ ബി.ജെ.പി സഖ്യകക്ഷികളടക്കം ആകെ 336 സീറ്റുകൾ നേടി എൻ.ഡി.എ സഖ്യം ലോക്‌സഭയിൽ മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭൂരിപക്ഷം ഉറപ്പിച്ചു. 2014-ലെ ലോക്സഭ തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് ശേഷം നടന്ന ജമ്മു & കാശ്മീർ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ 25 സീറ്റ് നേടിയ ബി.ജെ.പി 28 സീറ്റ് നേടിയ പി.ഡി.പിയുമായി സഖ്യ സർക്കാർ രൂപീകരിച്ച് ആദ്യമായി ജമ്മു & കാശ്മീരിൽ അധികാരത്തിലെത്തി. മുഖ്യമന്ത്രി പദം പി.ഡി.പിക്ക് വിട്ട് കൊടുത്ത് ഉപ-മുഖ്യമന്ത്രി പദം അടക്കമുള്ള കാബിനറ്റ് വകുപ്പുകളും ബി.ജെ.പി കൈകാര്യം ചെയ്തു. സഖ്യ സർക്കാരിൽ അഭിപ്രായ ഭിന്നതകൾ രൂക്ഷമായതോടെ സഖ്യ സർക്കാരിനുള്ള പിന്തുണ 2018-ൽ പിൻവലിച്ച ബി.ജെ.പി ജമ്മു & കാശ്മീരിനെ 2018 മുതൽ ഗവർണർ ഭരണത്തിന് കീഴിലാക്കുകയും 2019 ഓഗസ്റ്റ് 5ന് സംസ്ഥാന അധികാരം പിൻവലിച്ച് ജമ്മു കാശ്മീർ, ലഡാക്ക് എന്നീ കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങളാക്കി മാറ്റുകയും ചെയ്തു. സംസ്ഥാനത്തിൻ്റെ സ്വയംഭരണം ഉറപ്പാക്കിയിരുന്ന ആർട്ടിക്കിൾ 370-ആം വകുപ്പ് ഇതോടൊപ്പം റദ്ദ് ചെയ്തു. 2014-ലെ ലോക്‌സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് വിജയത്തിന് പിന്നാലെ ഒട്ടേറെ മാറ്റങ്ങൾ ബി.ജെ.പി ഇന്ത്യയിൽ നടത്തി. പ്രധാനമന്ത്രി കിസാൻ സമ്മാൻ നിധി, പ്രധാനമന്ത്രി ജൻധൻ യോജന, അടൽ പെൻഷൻ എന്നിവ അവയിൽ ചിലത് മാത്രമാണ്. 2016 നവംബർ എട്ടിന് നോട്ടു നിരോധനം നടപ്പിൽ വരുത്തി സമ്പൂർണ ഡിജിറ്റൽ യുഗത്തിലേക്ക് ചുവട് വച്ച ഭാരതം 2017-ൽ ജി.എസ്.ടി ബിൽ നടപ്പിലാക്കി. നടപ്പിൽ വരുത്തിയ പദ്ധതികൾ ഒക്കെയും താഴെ തട്ടിലെ ജനങ്ങളിൽ എത്തിക്കാൻ പ്രത്യേക കർമ്മ പദ്ധതികൾ ആവിഷ്കരിച്ച ബി.ജെ.പി 2019-ലെ പതിനേഴാം ലോക്സഭ തെരഞ്ഞെടുപ്പിലും മികച്ച വിജയം കരസ്ഥമാക്കി. 2019-ലെ ലോക്സഭ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഒറ്റയ്ക്ക് 303 സീറ്റ് നേടിയ ബി.ജെ.പിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ 354 സീറ്റുകൾ വിജയിച്ച് എൻ.ഡി.എ(ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം) സർക്കാരിൽ നരേന്ദ്ര മോദി പ്രധാനമന്ത്രിയായി തുടർന്നു. 2024-ലെ പതിനെട്ടാം ലോക്‌സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ 240 സീറ്റ് നേടിയ ബി.ജെ.പി ജനതാദൾ യുണൈറ്റഡ്, തെലുഗു ദേശം പാർട്ടി എന്നിവരുടെ പിന്തുണയോടെ കൂട്ടു കക്ഷി സർക്കാർ രൂപീകരിച്ചു. 2024 ജൂൺ മാസം 9ന് തുടർച്ചയായി മൂന്നാം തവണയും നരേന്ദ്ര മോദി തന്നെ ഭാരതത്തിൻ്റെ പ്രധാനമന്ത്രിയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടതിനെ തുടർന്ന് എൻ.ഡി.എ സഖ്യം(303/542) നിലവിൽ 2014 മുതൽ കേന്ദ്രത്തിൽ അധികാരത്തിൽ തുടരുന്നു. 2024-ലെ ലോക്‌സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് ശേഷം നടന്ന കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശമായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ട ജമ്മു കാശ്മീർ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ 62 സീറ്റിൽ മത്സരിച്ച ബിജെപി 29 സീറ്റുകൾ നേടി നിയമസഭയിലെ മുഖ്യ പ്രതിപക്ഷമായി. ഒപ്പം തന്നെ ഹരിയാനയിൽ 90 സീറ്റിൽ മത്സരിച്ച ബിജെപി 48 സീറ്റുകൾ ഒറ്റയ്ക്ക് നേടി തുടർച്ചയായി മൂന്നാം തവണയും ഭരണം നില നിർത്തുകയും ചെയ്തു. ബി.ജെ.പി രൂപീകരിക്കപ്പെട്ട 1980 മുതൽ 44-മത്തെ വർഷമായ 2024-ൽ എത്തി നിൽക്കുമ്പോൾ 1996-ൽ ആദ്യമായി കേന്ദ്രത്തിൽ അധികാരത്തിൽ എത്തിയ പാർട്ടി ഇതുവരെ ആകെ അഞ്ചു തവണ രാജ്യത്തിൻ്റെ അധികാരം നിയന്ത്രിച്ചു. നിലവിൽ പതിനേഴ് സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ ഭരണ പങ്കാളിത്തവും പന്ത്രണ്ട് സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ നേരിട്ട് ഭരണത്തിലുമാണ്. ബി.ജെ.പിയുടെ ദേശീയ അധ്യക്ഷനും ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിയുമായ ഏക വ്യക്തിയുമാണ് അടൽ ബിഹാരി വാജ്പേയി. നിലവിൽ ബി.ജെ.പിയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിയായ നരേന്ദ്ര മോദി എത്തിയത് പാർട്ടി ദേശീയ ജനറൽ സെക്രട്ടറി പദത്തിലും ഗുജറാത്ത് മുഖ്യമന്ത്രി പദവിയിലും തുടർന്ന ശേഷമാണ്. എന്നാൽ ബി.ജെ.പിയെ രാജ്യത്ത് ആകമാനം ചലനാത്മക ശക്തിയാക്കുന്നതിൽ നിർണായക പങ്ക് വഹിച്ച എൽ.കെ.അദ്വാനിക്ക് ഇന്ത്യയുടെ ഉപ-പ്രധാനമന്ത്രി, കേന്ദ്ര ആഭ്യന്തര വകുപ്പ്മന്ത്രി എന്നീ സ്ഥാനങ്ങളാണ് ലഭിച്ചത്. ജനസംഘം രൂപീകരിച്ച കാലം മുതൽക്കുള്ള ആശയങ്ങളിലൂന്നിയാണ് ബി.ജെ.പിയുടെ ഇന്നത്തെ സംഘടന സംവിധാനം മുന്നോട്ട് പോവുന്നത്. ആദ്യ കാലങ്ങൾ മുതൽ 2009 വരെ എ.ബി.വാജ്പേയി, എൽ.കെ.അദ്വാനി എന്നിവരിൽ കേന്ദ്രീകരിച്ച പാർട്ടിയെ 2014-ലെ വിജയം നേടിയ ശേഷം ദേശീയ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ നയിക്കുന്നത് നരേന്ദ്ര മോദി - അമിത് ഷാ - ജെ.പി. നദ്ദ എന്നിവരുടെ കൂട്ടായ നേതൃത്വമാണ്.<ref>[https://www.indiatoday.in/diu/story/diu-bjp-rise-shifting-of-political-landscape-in-india-before-2024-lok-sabha-elections-2476098-2023-12-14 Rise of BJP in India]</ref><ref>[https://m.economictimes.com/news/elections/lok-sabha/india/how-bjp-rose-and-congress-fell-in-three-decades/articleshow/68440617.cms BJP rise and congress fall]</ref> ==സംഘടന== [[File:Structure of BJP 2020 March.jpg|right|thumb|upright=1.3|A diagram of the [[Organisation of the Bharatiya Janata Party|structure of the Bharatiya Janata Party]]]] പ്രസിഡന്റാണ് പാർട്ടിയുടെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന പദവിയിൽ ഉള്ളയാൾ. മൂന്നു വർഷം കാലാവധിയുള്ള ഈ പദവിയിൽ ഇപ്പോളുള്ളത് [[ജെ.പി.നദ്ദ]] ആണ്‌ . വൈസ് പ്രസിഡന്റ്‌, ജനറൽ സെക്രട്ടറി, ട്രെഷറർ തുടങ്ങി മറ്റു സെക്രട്ടറിമാർ ഈ സ്ഥാനത്തിന് പിന്നാലെയുണ്ട്. മുഖ്യ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്ന, മുതിർന്ന നേതാക്കൾ ചേർന്ന ബോഡിയാണ് നാഷണൽ എക്സിക്യുട്ടീവ്‌. സംസ്ഥാന തലത്തിലും ഇതേ രീതി പിന്തുടരുന്നു.<ref>{{cite web|url=http://www.bjp.org/content/view/764/426/|title=www.bjp.org|access-date=2011-05-06|archive-date=2011-09-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20110927072056/http://www.bjp.org/content/view/764/426/|url-status=dead}}</ref> പാർട്ടിയുടെ മുതിർന്ന നേതാക്കളിൽ കൂടുതലും, രാജ്യത്തിൽ ശക്തമായ സ്വാധീനമുള്ള [[രാഷ്ട്രീയ സ്വയംസേവക സംഘം|ആർ.എസ്.എസിൽ]] നിന്നും എത്തിയവരാണ്. [[സംഘപരിവാർ]] സംഘടനകളായ [[വിശ്വ ഹിന്ദു പരിഷദ്]], [[സ്വദേശി ജാഗരൺ മഞ്ച്]] തുടങ്ങിയവയായും ബി.ജെ.പി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. == ലോകസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ == 1980-ൽ ബി.ജെ.പി സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടശേഷം 1984-ലാണ് ആദ്യമായി ലോക്‌സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിക്കുന്നത്. 1984-ൽ രണ്ട് ലോക്സഭാ സീറ്റുകൾ ആണ് ആകെ പാർട്ടി ജയിച്ചത്. 1996-ൽ ആദ്യമായി ബിജെപി ലോക്സഭയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കക്ഷിയായി, പക്ഷേ ഗവർമെന്റ് അസ്ഥിരമായിരുന്നു{{sfn|Guha|2007|p=633}}. 1998-ലും 1999-ലും 2024-ലും ബിജെപി തന്നെയായിരുന്നു ഏറ്റവും വലിയ ഒറ്റകക്ഷി. മൂന്ന് തവണയും കൂട്ടുകക്ഷി മന്ത്രിസഭയുണ്ടാക്കി.{{sfn|Sen|2005|pp=251-272}} 2014, 2019 ലോക്സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ [[ബി.ജെ.പി]] തനിച്ച് ഭൂരിപക്ഷം നേടി. 2024 ലോക്സഭ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ബി.ജെ.പി 240 സീറ്റ് ഒറ്റയ്ക്ക് നേടി. 1991 മുതൽ 1996 വരെയും 2004 മുതൽ 2014 വരെയും ലോക്‌സഭയിലെ മുഖ്യ പ്രതിപക്ഷ പാർട്ടിയായും പ്രവർത്തിച്ചു.{{sfn|National Informatics Centre|2014}} {| class="wikitable sortable " cellpadding="5" |+ ! style="width:5%;"| വർഷം ! style="width:15%;"| സഭ ! style="width:20%;"|നേതാവ് ! style="width:15%;"| ജയിച്ച സീറ്റ് ! style="width:15%;"| സീറ്റിലെ മാറ്റം ! style="width:15%;"| വോട്ടുശതമാനം ! style="width:15%;"| വോട്ടു മാറ്റം ! ഫലം ! class="unsortable" | കുറിപ്പുകൾ |- style="text-align:center;" || [[Indian general election, 1984|1984]] || [[എട്ടാം ലോകസഭ]] |[[ലാൽ കൃഷ്ണ അഡ്വാണി|എൽ.കെ അദ്വാനി]] ||{{Composition bar|2|533|{{Bharatiya Janata Party/meta/color}}}} || {{increase}} 2 || 7.74 ||&nbsp;– | {{no2|പ്രതിപക്ഷം}} ||{{sfn|Election Commission|1984}} |- style="text-align:center;" || [[Indian general election, 1989|1989]] || [[9 ലോകസഭ]] |[[ലാൽ കൃഷ്ണ അഡ്വാണി|എൽ.കെ അദ്വാനി]] ||{{Composition bar|85|545|{{Bharatiya Janata Party/meta/color}}}} || {{increase}} 83 || 11.36 || {{increase}} 3.62 | {{partial|[[നാഷണൽ ഫ്രണ്ട്]] [[പുറത്തുനിന്നുപിന്താങ്ങി]] }} ||{{sfn|Election Commission|1989}} |- style="text-align:center;" || [[Indian general election, 1991|1991]] || [[10 ലോകസഭ]] |[[ലാൽ കൃഷ്ണ അഡ്വാണി|എൽ.കെ അദ്വാനി]] ||{{Composition bar|120|545|{{Bharatiya Janata Party/meta/color}}}} || {{increase}} 35 || 20.11 || {{increase}} 8.75 | {{no2|പ്രതിപക്ഷം}} ||{{sfn|Election Commission|1991}} |- style="text-align:center;" || [[Indian general election, 1996|1996]] || [[11 ലോകസഭ]] |[[അടൽ ബിഹാരി വാജ്പേയി|വാജ്പേയി]] ||{{Composition bar|161|545|{{Bharatiya Janata Party/meta/color}}}} || {{increase}} 41 || 20.29 || {{increase}} 0.18 | {{partial|ഭരണം-പിന്നീട് പ്രതിപക്ഷം}} ||{{sfn|Election Commission|1996}} |- style="text-align:center;" || [[Indian general election, 1998|1998]] || [[12 ലോകസഭ]] |[[അടൽ ബിഹാരി വാജ്പേയി|വാജ്പേയി]] ||{{Composition bar|182|545|{{Bharatiya Janata Party/meta/color}}}} || {{increase}} 21 || 25.59 || {{increase}} 5.30 | {{yes2|ഭരണം}} ||{{sfn|Election Commission|1998}} |- style="text-align:center;" || [[Indian general election, 1999|1999]] || [[13 ലോകസഭ]] |[[അടൽ ബിഹാരി വാജ്പേയി|വാജ്പേയി]] ||{{Composition bar|182|545|{{Bharatiya Janata Party/meta/color}}}} || {{steady}} 0 || 23.75 || {{decrease}} 1.84 | {{yes2|ഭരണം}} ||{{sfn|Election Commission|1999}} |- style="text-align:center;" || [[Indian general election, 2004|2004]] || [[14 ലോകസഭ]] |[[അടൽ ബിഹാരി വാജ്പേയി|വാജ്പേയി]] ||{{Composition bar|138|543|{{Bharatiya Janata Party/meta/color}}}} || {{decrease}} 44 || 22.16 || {{decrease}} 1.69 | {{no2|പ്രതിപക്ഷം}} ||{{sfn|Election Commission|2004}} |- style="text-align:center;" || [[Indian general election, 2009|2009]] || [[15 ലോകസഭ]] |[[ലാൽ കൃഷ്ണ അഡ്വാണി|എൽ.കെ അദ്വാനി]] ||{{Composition bar|116|543|{{Bharatiya Janata Party/meta/color}}}} || {{decrease}} 22 || 18.80 || {{decrease}} 3.36 | {{no2|പ്രതിപക്ഷം}} ||{{sfn|Election Commission|2009}} |- style="text-align:center;" || [[Indian general election, 2014|2014]] || [[16 ലോകസഭ]] |[[നരേന്ദ്ര മോദി]] ||{{Composition bar|282|543|{{Bharatiya Janata Party/meta/color}}}} || {{increase}} 166 || 31.34 || {{increase}}12.54 | {{yes2|ഭരണം}} ||{{sfn|Election Commission|2014}} |- style="text-align:center;" || [[Indian general election, 2019|2019]] || [[17 -ലോകസഭ]] |[[നരേന്ദ്ര മോദി]] ||{{Composition bar|303|543| {{Bharatiya Janata Party/meta/color}}}} || {{increase}} 21 || 37.46 || {{increase}}6.12 | {{yes2|ഭരണം}} ||{{sfn|Election Commission|2019}} |- style="text-align:center;" || [[Indian general election, 2024|2024]] || [[18 -ലോകസഭ]] |[[നരേന്ദ്ര മോദി]] ||{{Composition bar|240|543| {{Bharatiya Janata Party/meta/color}}}} || {{decrease}} 63 || 36.56 || {{decrease}}0.90 | {{yes2|ഭരണം}} ||{{sfn|Election Commission|2024}} |- style="text-align:center;" |} == വിവിധ സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ പ്രകടനം == [[File:Ruling Alliances in India.jpg|400px|right]] * [[അരുണാചൽ പ്രദേശ്]] * [[ആസാം]] ( [[ബോഡോലാന്റ് പീപ്പിൾസ് പാർട്ടി]]യോടൊത്ത്) * [[ഗോവ]] (with [[ഗോവ ഫോർവേഡ് പാർട്ടി]] യോടും [[മഹാരാഷ്ട്രവാദി ഗോമന്തക് പാർട്ടി]]യോടും ഒത്ത്) * [[ഗുജറാത്ത്]] * [[ഹരിയാന]] * [[മണിപ്പൂർ]] ( [[നാഗ പീപ്പിൾസ് ഫ്രണ്ട്]], [[നാഷണൽ പീപ്പിൾസ് പാർട്ടി]] ലോക്ജനശക്തി പാർട്ടി]] എന്നിവയോടൊത്ത്) * [[ത്രിപുര]] ( [[ഇന്ദീജീനസ് പീപ്പിൾസ് ഫ്രണ്ട് ഒഫ് ത്രിപുര]]യും ചേർന്ന്) * [[ഉത്തർ പ്രദേശ്]] ([[അപ്നാദൾ)]] , [[സുഹൽദേവ് ഭാരതീയ സമാജ് പാർട്ടി]] എന്നിവയോടൊത്ത്) * [[ഉത്തരാഖണ്ട്]] * [[ഛത്തീസ്‌ഗഢ്]] * [[മദ്ധ്യപ്രദേശ്]] * [[രാജസ്ഥാൻ]] ആറു സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ മറ്റു പാർട്ടികളെ മന്ത്രിസഭയുണ്ടാക്കാൻ സഹായിക്കുന്നു.അവ: * [[മഹാരാഷ്ട്ര]] * [[ബിഹാർ]] ([[ജനതാദൾ (യുനൈറ്റഡ്)]] ,[[ലോക് ജനശക്തി പാർട്ടി]]) * [[മേഘാലയ]] ( [[നാഷണൽ പീപ്പിൾസ് പാർട്ടി]] യുനൈറ്റഡ് ഡമോക്രാറ്റിക് പാർട്ടി]] * [[മിസോറം]] ([[മിസോ നാഷണൽ ഫ്രണ്ട്]]) * [[നാഗാലാന്റ്]] ([[നാഷണലിസ്റ്റ് ഡമോക്രാറ്റിൿ പ്രൊഗ്രസീവ് പാർട്ടി]], [നാഷണൽ പീപ്പിൾസ് പാർട്ടി]] , [[ജനതാദൾ (യുനൈറ്റഡ്)]]) * [[സിക്കിം]] ([[സിക്കിം ഡമോക്രാറ്റിക് ഫ്രണ്ട്]]) * [[തമിഴ്നാട്]] ( [[ആൾ ഇന്ത്യ അണ്ണാ ദ്രാവിഡമുന്നേറ്റകഴകം]]) ഈ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ മുമ്പ് ബിജെപി ഭരണത്തിലായിരുന്നു: * [[ദില്ലി]] * [[ത്സാർഖണ്ഡ്]] * [[കർണാടക]] * [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്]] ഈ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ ബിജെപി ഉൾപ്പെടുന്ന മുന്നണികൾ ഭരിച്ചിട്ടുണ്ട്: * [[ആന്ധ്രപ്രദേശ്]] ([[തെലുഗുദേശം പാർട്ടി]]) * [[ജമ്മു കാശ്മീർ]] ( [[ജമ്മു & കാശ്മീർ പീപ്പിൾസ് ഡമോക്രാറ്റിക് പാർട്ടി]]) * [[ഒറീസ]] ( [[ബിജു ജനതാ ദൾ]]) * [[പോണ്ടിച്ചേരി]] ( [[ആൾ ഇന്ത്യ എൻ ആർ കോൺഗ്ഗ്രസ്]]) * [[പഞ്ചാബ്]] ([[ശിരോമണി അകാലിദൾ]]) ഈ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ ബിജെപി ഇതുവരെ ഭരണസഭയിലുണ്ടായിട്ടില്ല: * [[കേരളം]] * [[തെളുങ്കാന]] (ആന്ധ്രയുടെ ഭാഗമായിരുന്നപ്പോൾ തെളുഗുദേശവുമൊത്ത് ഭരിച്ചു. [[Andhra Pradesh Reorganisation Act, 2014|bifurcated]].) * [[പശ്ചിമബംഗാൾ]] It also has a regional political alliance in the North-East named as the [[North-East Democratic Alliance]].{{sfn|World Statesman|2014}}<ref name="auto">{{cite web|url=http://thewire.in/2016/05/25/bjp-crafts-north-east-democratic-alliance-to-make-the-region-congress-mukt-38680/|title=BJP Crafts North East Democratic Alliance to Make the Region 'Congress Mukt'|first=Sangeeta Barooah|last=Pisharoty|date=25 May 2016|publisher=|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160526113451/http://thewire.in/2016/05/25/bjp-crafts-north-east-democratic-alliance-to-make-the-region-congress-mukt-38680/|archivedate=26 May 2016|df=dmy-all}}</ref><ref name="hindustantimes.com">{{cite web|url=http://www.hindustantimes.com/india/amit-shah-holds-meeting-with-northeast-cms-forms-alliance/story-YDYLQ6YsImuzZOQ6Zev5MO.html|title=Amit Shah holds meeting with northeast CMs, forms alliance|date=25 May 2016|publisher=|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160526061921/http://www.hindustantimes.com/india/amit-shah-holds-meeting-with-northeast-cms-forms-alliance/story-YDYLQ6YsImuzZOQ6Zev5MO.html|archivedate=26 May 2016|df=dmy-all}}</ref><ref name="ndtv.com">{{cite web|url=http://www.ndtv.com/india-news/hours-after-sonowal-oath-ceremony-bjp-forms-anti-congress-bloc-in-northeast-1409824|title=BJP Acts East With New Anti-Congress Bloc, Puts Himanta Biswa In Charge|publisher=|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160525135628/http://www.ndtv.com/india-news/hours-after-sonowal-oath-ceremony-bjp-forms-anti-congress-bloc-in-northeast-1409824|archivedate=25 May 2016|df=dmy-all}}</ref> === ഇപ്പോഴത്തെ ബിജെപി- എൻ ഡി എ മന്ത്രിസഭകൾ === {| class="wikitable sortable" cellpadding="1" cellspacing="1" style="border:1px solid black;" |- ! scope="col" style="width:200px;"|സംസ്ഥാനം ! scope="col" style="width:150px;"|ഭാജപ/NDA govt.എന്നുമുതൽ ! scope="col" style="width:200px;"|മുഖ്യമന്ത്രി ! scope="col" style="width:200px;"|പാർട്ടി ! scope="col" style="width:150px;"|എന്നുമുതൽ ! scope="col" style="width:90px;"|അസംബ്ലിയിലെ സീറ്റുകൾ ! scope="col" class="unsortable" |{{Abbr|Ref(s)|Reference(s)}} |- | style="text-align: center;" | [[ഗുജറാത്ത്]] | style="text-align: center;" | [[List of Chief Ministers of Gujarat|28 ഫെബ്രുവരി 1998]] | style="text-align: center;" | Bhoopendrabhayi Patel | style="text-align: center;" | ഭാജപ | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | [[Gujarat Legislative Assembly|100/182]] | style="text-align: center;" |{{sfn|Gujarat Legislative Assembly|2015}} |- | style="text-align: center;" | [[നാഗാലാന്റ്]] | style="text-align: center;" | [[List of Chief Ministers of Nagaland|8 മാർച്ച് 2008]] | style="text-align: center;" | [[നെയ്ഫു റിയോ]] | style="text-align: center;" | [[നാഷണലിസ്റ്റ് ഡമോക്രാറ്റിക് പ്രോഗ്രസീവ് പാർട്ടി|NDPP]] | style="text-align: center;" | 7 മാർച്ച് 2018 | style="text-align: center;" | [[Nagaland Legislative Assembly|33/60]] | style="text-align: center;" |{{sfn|ECI Nagaland|2013}} |- | style="text-align: center;" | [[ഗോവ]] | style="text-align: center;" | [[List of Chief Ministers of Goa|6 മാർച്ച് 2012]] | style="text-align: center;" | [[പ്രമോദ് സാവന്ത്]] | style="text-align: center;" | [[ഭാജപ]] | style="text-align: center;" | 19 മാർച്ച് 2019 | style="text-align: center;" | [[Goa Legislative Assembly|23/40]] | style="text-align: center;" | <ref>Murari Shetye. "[https://timesofindia.indiatimes.com/india/goa-speaker-pramod-sawant-succeeds-parrikar-as-cm/articleshow/68473049.cms Goa speaker Pramod Sawant succeeds Parrikar as CM]" ''The Times of India''. 19 March 2019.</ref> |- | style="text-align: center;" | [[ഹരിയാന]] | style="text-align: center;" | [[List of Chief Ministers of Haryana|19 ഒക്റ്റോബർ 2014]] | style="text-align: center;" | [[മനോഹർ ലാൽ ഖട്ടാർ]] | style="text-align: center;" | [[ഭാജപ]] | style="text-align: center;" | 26 ഒക്റ്റോബർ 2014 | style="text-align: center;" | [[Haryana Legislative Assembly|47/90]] | style="text-align: center;" |{{sfn|ECI Haryana|2014}} |- | style="text-align: center;" | Karnataka | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | Basavaraj Bomme | style="text-align: center;" | BJP | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | |- | style="text-align: center;" | Madhya Pradesh | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | Shivraj Singh Chauhan | style="text-align: center;" | BJP | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" |{{sfn|Abhinav Bhatt|2014}} |- | style="text-align: center;" | [[ആസാം]] | style="text-align: center;" | [[List of Chief Ministers of Assam|24 മേയ് 2016]] | style="text-align: center;" | Himantha Biswa Sarma | style="text-align: center;" | [[ഭാജപ]] | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | [[Assam Legislative Assembly|74/126]] | style="text-align: center;" | <ref name="auto"/><ref name="hindustantimes.com"/> |- | style="text-align: center;" | Puducherry (UT) | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | N. Rangaswami | style="text-align: center;" | AINRC | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | <ref name="auto"/><ref name="hindustantimes.com"/> |- | style="text-align: center;" | [[അരുണാചൽ പ്രദേശ്]] | style="text-align: center;" | [[List of Chief Ministers of Arunachal Pradesh|16 സെപ്റ്റംബർ 2016]] | style="text-align: center;" | Pema Khandu | style="text-align: center;" | [[ഭാജപ]] | style="text-align: center;" | 16 സെപ്റ്റ്ംബർ 2016 | style="text-align: center;" | [[Arunachal Pradesh Legislative Assembly|57/60]] | style="text-align: center;" | <ref>{{cite news|last=Kashyap|first=Samudra Gupta|date=31 December 2016|url=http://indianexpress.com/article/india/arunachal-gets-full-fledged-bjp-govt-as-pema-khandu-32-others-join-saffron-party-4453088/|work=Indian Express|title=Arunachal gets full-fledged BJP govt as Pema Khandu, 32 others join saffron party|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170101003202/http://indianexpress.com/article/india/arunachal-gets-full-fledged-bjp-govt-as-pema-khandu-32-others-join-saffron-party-4453088/|archivedate=1 January 2017|df=dmy-all}}</ref> |- |style="text-align: center;" | [[മണിപ്പൂർ]] |style="text-align: center;" | [[List of Chief Ministers of Manipur|15 മാർച്ച് 2017]] |style="text-align: center;" | [[എൻ. ബിരൻ സിങ്]] |style="text-align: center;" | [[ഭാജപ]] |style="text-align: center;" | 15 മാർച്ച് 2017 |style="text-align: center;" | [[Manipur Legislative Assembly|41/60]] |style="text-align: center;" |<ref>{{cite news|url=http://www.deccanchronicle.com/nation/politics/130317/with-32-mlas-support-bjp-to-elect-manipur-leader-today.html|title=With 32 MLAs' support, BJP to elect Manipur leader today|work=Deccan Chronicle|date=13 March 2017|accessdate=29 June 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170317034237/http://www.deccanchronicle.com/nation/politics/130317/with-32-mlas-support-bjp-to-elect-manipur-leader-today.html|archivedate=17 March 2017|df=dmy-all}}</ref> |- |style="text-align: center;" | [[ഉത്തരാഖണ്ട്]] |style="text-align: center;" | [[List of Chief Ministers of Uttarakhand|18 മാർച്ച് 2017]] |style="text-align: center;" | Pushkar Singh Dhami |style="text-align: center;" | [[ഭാജപ]] |style="text-align: center;" | |style="text-align: center;" | [[Uttarakhand Legislative Assembly|57/70]] |style="text-align: center;" |<ref>{{cite news|url=http://www.thehindu.com/elections/uttarakhand-2017/live-updates-uttarakhand-assembly-elections-results-2017/article17446473.ece|title=BJP decimates Congress in Uttarakhand|work=The Hindu|date=11 March 2017|accessdate=29 June 2017|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180303123921/http://www.thehindu.com/elections/uttarakhand-2017/live-updates-uttarakhand-assembly-elections-results-2017/article17446473.ece|archivedate=3 March 2018|df=dmy-all}}</ref> |- |style="text-align: center;" | [[ഉത്തർ പ്രദേശ്]] |style="text-align: center;" | [[List of Chief Ministers of Uttar Pradesh|19 മാർച്ച് 2017]] |style="text-align: center;" | [[യോഗി ആദിത്യനാഥ്]] |style="text-align: center;" | [[ഭാജപ]] |style="text-align: center;" | 19 മാർച്ച് 2017 |style="text-align: center;" | [[Uttar Pradesh Legislative Assembly|324/403]] |style="text-align: center;" |<ref>{{cite news|url=http://www.dnaindia.com/india/up-elections-2017-poll-results-update-uttar-pradesh-bjp-congress-sp-bsp-narendra-modi-akhilesh-yadav-rahul-gandhi-mayawati-2349573|title=UP Elections 2017 Results- BJP wins three-fourth majority; Mayawati cries foul about EVM, SP stunned|work=Daily News & Analysis|date=11 March 2017|accessdate=29 June 2017|last=Chowdury|first=Arghya Roy|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170730205049/http://www.dnaindia.com/india/up-elections-2017-poll-results-update-uttar-pradesh-bjp-congress-sp-bsp-narendra-modi-akhilesh-yadav-rahul-gandhi-mayawati-2349573|archivedate=30 July 2017|df=dmy-all}}</ref> |- |style="text-align: center;" | [[ബിഹാർ]] |style="text-align: center;" | [[List of Chief Ministers of Bihar|27 ജൂലൈ 2017]] |style="text-align: center;" | [[നിതീഷ് കുമാർ]] |style="text-align: center;" | [[ജനതാദൾ (യുനൈറ്റഡ്)]] |style="text-align: center;" | |style="text-align: center;" | |style="text-align: center;" | |- |style="text-align: center;" | [[ഹിമാചൽ പ്രദേശ്]] |style="text-align: center;" | [[List of Chief Ministers of Himachal Pradesh|27 ഡിസംബർ 2017]] |style="text-align: center;" | [[ജൈ രാം ഥാക്കുർ]] |style="text-align: center;" | [[ഭാജപ]] |style="text-align: center;" | 27 ഡിസംബർ 2017 |style="text-align: center;" | [[Himachal Pradesh Legislative Assembly|44/68]] |style="text-align: center;" | |- |style="text-align: center;" | [[മേഘാലയ]] |style="text-align: center;" | [[List of Chief Ministers of Meghalaya|6 മാർച്ച് 2018]] |style="text-align: center;" | [[കോണ്രാഡ് സാങ്മ]] |style="text-align: center;" | [[നാഷണൽ പീപ്പിൾസ് പാർട്ടി|NPP]] |style="text-align: center;" | 6 മാർച്ച് 2018 |style="text-align: center;" | [[Meghalaya Legislative Assembly|39/60]] |style="text-align: center;" | |- |style="text-align: center;" | [[ത്രിപുര]] |style="text-align: center;" | [[List of Chief Ministers of Tripura|8 മാർച്ച് 2018]] |style="text-align: center;" | [[ബിപ്ലവ് കുമാർ ദേവ്]] |style="text-align: center;" | [[ഭാജപ]] |style="text-align: center;" | 8 മാർച്ച് 2018 |style="text-align: center;" | [[Tripura Legislative Assembly|44/60]] |style="text-align: center;" | |- |style="text-align: center;" | |style="text-align: center;" | |style="text-align: center;" | |style="text-align: center;" | |style="text-align: center;" | |style="text-align: center;" | |style="text-align: center;" | |- | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | | style="text-align: center;" | |- |} ==ബി.ജെ.പിയുമായി സഹകരിച്ചു പ്രവർത്തിക്കുന്ന മുഖ്യ സംഘടനകൾ== *[[ഭാരതീയ യുവമോർച്ച]] (യുവജന പ്രസ്ഥാനം) *[[ഭാരതീയ കിസാൻ മോർച്ച ]] (കർഷക പ്രസ്ഥാനം) *[[ ഭാരതീയ പട്ടികജാതി മോർച്ച ]] (പട്ടികജാതി പ്രസ്ഥാനം) *[[ഭാരതീയ മഹിളാ മോർച്ച]] (വനിതാ പ്രസ്ഥാനം) *[[ഭാരതീയ ന്യൂനപക്ഷ മോർച്ച]] (ന്യൂനപക്ഷ പ്രസ്ഥാനം) ==നയസമീപനങ്ങൾ== {{peacock}} [[ഇന്റഗ്രൽ ഹ്യുമാനിസം|ഇന്റഗ്രൽ ഹ്യുമാനിസത്തിന്]] പ്രത്യേക സ്ഥാനം കൽപ്പിച്ച് നൽകിയിട്ട് കൊടുത്തിട്ടുള്ള ബി.ജെ.പിയുടെ ആദർശത്തിൽ ചില വലതുപക്ഷ നിലപാടുകളും ഉൾപ്പെടുന്നു. ആധുനികതയും യാഥാസ്ഥിതികത്വവും സ്വദേശവൽക്കരണവും വികേന്ദ്രീകരണവും സാമൂഹിക സംരക്ഷണവും പുരോഗമനവും ഉൾപ്പെടുന്ന നിലപാടുകളാണ് രാജ്യത്തിന്റെ പുരാതന മൂല്യങ്ങളിൽ നിന്നും സംസ്കാരത്തിൽ നിന്നും ബി.ജെ.പി അവതരിപ്പിച്ചത്.<ref name="FP">{{cite web|url=http://www.foreignpolicy.com/articles/2010/04/30/does_india_still_need_a_hindu_nationalist_party|title=Does India Still Need a Hindu Nationalist Party?|work=|publisher=Foreign policy|accessdate=|archive-date=2014-08-19|archive-url=https://web.archive.org/web/20140819001444/http://www.foreignpolicy.com/articles/2010/04/30/does_india_still_need_a_hindu_nationalist_party|url-status=dead}}</ref> തുറന്ന വിപണിലൂടെയും സ്വയം ഉയർച്ചയിലൂടെയുമുള്ള സാമ്പത്തിക വളർച്ചയിലാണ് ബി.ജെ.പി വിശ്വസിക്കുന്നത്. പാർട്ടി ഭരണഘടനയിൽ ഇങ്ങനെ വിശദീകരിക്കുന്നു. ''"അഭിമാനത്തോടെ, രാജ്യത്തിന്റെ പുരാതന സംകാരങ്ങളിൽ നിന്നും മൂല്യങ്ങളിൽ നിന്നും പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ട് ആധുനികവും പുരോഗമനപരവും ശക്തവുമായ ഒരു രാജ്യം സൃഷ്ട്ടിക്കാൻ പാർട്ടി പ്രതിജ്ഞാബദ്ധമാണ്. അതിലൂടെ, ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്ക് മുന്നിൽ ലോകസമാധാനത്തിനും ക്രമസമാധാനത്തിനും ശ്രദ്ധേയമായ സംഭാവന ചെയ്യുന്ന രാജ്യമായി ഉയർത്തുക. രാജ്യത്തിലെ എല്ലാ ജനാധിപത്യ സംസ്ഥാങ്ങളിലെയും ജനങ്ങൾക്ക്‌ ജാതിയുടെയും വിശ്വാസത്തിന്റെയും രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെയും സാമൂഹികതയുടെയും സമ്പത്തിന്റെയും വത്യാസത്തിൽ അതീതമായി തുല്യമായ അവസരങ്ങളും, വിശ്വാസിക്കാനും പ്രകടിപ്പിക്കാനുമുള്ള അവകാശങ്ങളും ഉറപ്പ് നൽകുന്നു. രാജ്യത്തിന്റെ ഭരണഘടനയോടുള്ള വിശ്വാസവും പ്രതിബദ്ധതയും പ്രകടിപ്പിക്കുന്നതോടൊപ്പം [[സോഷ്യലിസം|സോഷ്യലിസവും]] [[മതേതരത്വം|മതേതരത്വവും]] [[ജനാധിപത്യം|ജനാധിപത്യവും]] കാത്തുസൂക്ഷിക്കുന്നതിലൂടെ രാജ്യത്തിന്റെ അഖണ്ടത ഉറപ്പ് വരുത്തുന്നു." '' ബി.ജെ.പിയുടെ മറ്റു ലക്ഷ്യങ്ങൾ,<ref>{{Cite web |url=http://www.bjp.org/content/view/2844/428/ |title=Manifesto : Lok Sabha Election 2009 |access-date=2011-05-06 |archive-date=2010-12-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101225142546/http://www.bjp.org/content/view/2844/428 |url-status=dead }}</ref> *ഭീകരവിരുദ്ധനടപടികൾ<br> കോണ്ഗ്രസ് സർക്കാർ ഇല്ലാതാക്കിയ ഭീകരവിരുദ്ധ സംവിധാനം തിരികെ കൊണ്ടുവരിക. [[പോട്ട (നിയമം)]](POTA) ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും കൂടുതൽ കാര്യക്ഷമാക്കുകയും ചെയ്തു നിരപരാധികളെ ബുദ്ധിമുട്ടിക്കാതെ ദേശവിരുദ്ധ പ്രവൃത്തികളിൽ ഏർപ്പെടുന്നവരെ നിയമത്തിന്റെ മുന്നിൽ കൊണ്ടുവരികയും [[എൻ.ഐ.എ|എൻ.ഐ.എയുടെ]] പ്രവർത്തനം കാര്യക്ഷമമാക്കുകയും ചെയ്യുക. *അതിവേഗ കോടതികൾ<br> [[ഭീകരത|ഭീകരതയുമായി]] ബന്ധപ്പെട്ട കേസുകൾ വേഗം നടത്താൻ പ്രത്യേകം കോടതികൾ ഉണ്ടാക്കുകയും ഇരകളായവർക്ക് നീതി നൽകുകയും ചെയ്യുക. *തിരിച്ചറിയൽ കാർഡ്<br> എല്ലാ പൌരന്മാർക്കും ഐഡിന്റിറ്റി കാർഡുകൾ നിർബന്ധമാക്കുകയും അതിലൂടെ രാജ്യസുരക്ഷ വർധിപ്പിക്കുകയും അനധികൃത കുടിയേറ്റം തടയുകയും ചെയ്യുക. *ഭക്ഷ്യ സുരക്ഷ<br> [[ദാരിദ്ര്യരേഖ|ദാരിദ്ര്യരേഖക്ക്]] താഴെയുള്ള കുടുംബങ്ങൾക്ക് മാസം, 35 കിലോഗ്രാം അരി, കിലോയ്ക്ക് 2 രൂപാ നിരക്കിൽ കൂപ്പൺ വഴി സർക്കാർ സംവിധാനത്തിലൂടെയും പൊതു വിപണിയിലൂടെയും വിതരണം ചെയ്യുക. *ഊർജ സുരക്ഷ<br> [[ഫോസിൽ]]ഊർജ്ജം ഒഴിച്ചുള്ള പ്രകൃതിക്കനുയോജ്യമായ ഊർജസ്രോതസ്സുകൾക്കായി കൂടുതൽ പുതിയ പദ്ധതികൾ, മുഖ്യമായും വിദ്യു ച്ഛക്തി മേഖലയിൽ നടപ്പിലാക്കുക. 120,000 MW വൈദ്യുതി അടുത്ത അഞ്ചു വർഷത്തിൽ കൂട്ടിച്ചേർക്കുന്ന നടപടി സ്വീകരിക്കുക. *അധിവാസം<br> എല്ലാവര്ക്കും വീട് എന്ന ലക്‌ഷ്യം നടപ്പിലാക്കാനായി എല്ലാ വർഷവും 10 വീടുകൾ നിർമിച്ചു നൽകുക. മറ്റ് പ്രദേശങ്ങളിൽ റോഡ്‌, വൈദ്യുതി, വെള്ളം തുടങ്ങി അവശ്യ-അടിസ്ഥാന സൌകര്യങ്ങൾ ഉറപ്പ് വരുത്തുക. *കൃഷി<br> കാർഷിക ലോണുകൾക്കുള്ള പലിശ 4 ശതമാനത്തിൽ കൂടാതെ നിശ്ചയിക്കുകയും പ്രായമായ അവശകർഷകർക്ക് പെൻഷൻ നൽകുകയും ചെയ്യുക. ജലസേചനത്തിനുള്ള സൌകര്യങ്ങൾ വർധിപ്പിക്കുകയും പ്രാദേശികമായി തൊഴിൽ അവസരങ്ങൾ വർധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുക. *വിദ്യാഭ്യാസം<br> 2002-ലെ ബി.ജെ.പി സഖ്യമായ [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം|എൻ.ഡി.എ]] കൊണ്ടുവന്ന [[സർവശിക്ഷാ അഭയാൻ|സർവശിക്ഷാ അഭയാന്റെ]] വിജയത്തിൽ നിന്നും പാഠം ഉൾക്കൊണ്ട് അതിന്റെ വ്യാപ്തിയും ഗുണവും മെച്ചപ്പെടുത്തി നടപ്പിലാക്കുക. ഉച്ചയൂണ് പദ്ധതിയായി [[അക്ഷയപാത്ര പദ്ധതി]] നടപ്പിലാക്കുകയും സെക്കണ്ടറി വിദ്യാഭ്യാസം വേഗത്തിൽ നടപ്പിലാക്കുകയും പെൺകുട്ടികൾക്കായി പ്രത്യേക ശ്രദ്ധ കൊടുക്കുകയും ചെയ്യുക. *വകുപ്പ്-370<br> [[ജമ്മു - കാശ്മീർ]] സംസ്ഥാനത്തിലെ ജനങ്ങളെ രാജ്യത്തിന്റെ മുഖ്യധാരയിലേയ്ക്ക് അടുപ്പിക്കുന്നതിന് മാനസികമായ വിഖാതം ഈ വകുപ്പ് സൃഷ്ട്ടിക്കുന്നു എന്ന് വാദിക്കുകയും ഇത് എടുത്തു കളയാൻ പ്രതിജ്ഞാബദ്ധരാണെന്നും പറയുന്നു. *എല്ലാവര്ക്കും ആരോഗ്യം സ്വകാര്യ ആശുപത്രികൾക്കും നഴ്സിംഗ് ഹോമുകൾക്കും വേണ്ടി ദേശീയ റെഗുലേറ്ററി അതോറിട്ടി സ്ഥാപിക്കുകയും മൂല്യാധിഷ്ട്ടിത സേവനങ്ങൾ കുറഞ്ഞ നിരക്കിൽ തട്ടിപ്പുകൾ ഒഴിവാക്കുന്ന വിധത്തിൽ ഉറപ്പ് വരുത്തുകയും ചെയ്യുക. സ്വകാര്യ മേഖലയെ സ്വാഗതം ചെയ്യുമ്പോളും ലാഭം കൊതിച്ചു കൊണ്ട് മാത്രമുള്ള ഒന്നാകാൻ പാടില്ല. അസുഖങ്ങളിൽ നിന്നും അകറ്റി നിർത്താനായി എല്ലാവര്ക്കും ശുദ്ധമായ കുടിവെള്ളം പ്രാപ്യമാക്കുകയും അതിനുള്ള ലഭ്യത, മൌലികമായ അവകാശമാണെന്ന് കാണുകയും ചെയ്യുന്നു. *ചെറുസംസ്ഥാനങ്ങൾ<br> ചെറു സംസ്ഥാനങ്ങൾ കൂടുതൽ കാര്യക്ഷമമായതിനാൽ [[ഗൂർഖാലാൻഡ്]], [[തെലുംഗാന]] എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു എന്ന് മാത്രമല്ല, അധികാരത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നപ്പോൾ [[ഝാ‍ർഖണ്ഡ്‌]], [[ഉത്തരാഖണ്ഡ്‌]], [[ഛത്തീസ്ഗഡ്‌]] എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങൾ രൂപീകരിച്ചു. *മതപരിവർത്തനം<br> വിവിധ മതനേതാക്കളുടെ സഹകരണത്തോടെ ഒരു മതപരിവർത്തന സംവിധാനം ഉണ്ടാക്കി സമുദായങ്ങളെ തമ്മിലടിപ്പിച്ചു,വിശ്വാസ വിഷയത്തിൽ മുസ്ലിം -ക്രിസ്ത്യൻ ബന്ധം ഭിന്നിപ്പിക്കാൻ ചർച്ചകളും സംഘടിപ്പിക്കാൻ പദ്ധതികളുണ്ട്. == വിമർശനങ്ങളും വിവാദങ്ങളും == 1992-ലെ [[ബാബരി മസ്ജിദ്‌]] തർക്കമന്ദിരം തകർത്ത സംഭവം<ref>http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/2528025.stm Tearing down the Babri Masjid-Eyewitness by Mark Tully</ref> പരസ്യമായി അപലപിച്ച ബി.ജെ.പി. നേതാക്കളെ 'കപട മിതവാദികൾ' എന്നാണ് സംഭവം അന്വേഷിച്ച കമ്മീഷനായ, [[ലിബർഹാൻ കമ്മീഷൺ]] വിശേഷിപ്പിക്കുന്നത്.<ref>{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=68151 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2011-05-06 |archive-date=2011-01-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110122160127/http://www.mathrubhumi.com/story.php?id=68151 |url-status=dead }}</ref> യഥാർഥത്തിൽ ഇവരുടെ പ്രസംഗവും പ്രവൃത്തികളും മന്ദിരം തകർക്കുന്നതിന് സഹായകമായി എന്നും ബി.ജെ.പി. നേതൃത്വം [[സംഘപരിവാർ|സംഘപരിവാറിന്റെ]] ഇച്ഛയ്ക്ക് വിധേയമായി പ്രവർത്തിക്കുകയായിരുന്നു എന്നും കമ്മീഷൻ കുറ്റപ്പെടുത്തുന്നുണ്ട്. 1999-ലെ [[കാർഗിൽ യുദ്ധം|കാർഗിൽ യുദ്ധത്തിൽ]] മരിച്ച സൈനികർക്കായി ശവപ്പെട്ടി വാങ്ങിയ സംഭവത്തിൽ അഴിമതി ഉണ്ട് എന്നാരോപണം ഉയർന്നിരുന്നു. [[ശവപ്പെട്ടി കുംഭകോണം]] എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ സംഭവത്തിൽ, [[ദേശീയ ജനാധിപത്യ സഖ്യം|എൻ.ഡി.എ]] സർക്കാരിൽ പ്രതിരോധ മന്ത്രിയായിരുന്ന [[ജോർജ് ഫെർണാണ്ടസ്|ജോർജ് ഫെർണാണ്ടസിനെതിരെ]] അന്വേഷണം നടത്തി കുറ്റവിമുക്തനാക്കി.<ref>{{Cite web |url=http://ibnlive.in.com/news/fernandes-gets-clean-chit-in-kargil-coffin-scam/99725-3.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2011-05-06 |archive-date=2012-03-03 |archive-url=https://www.webcitation.org/65tCUpdIM?url=http://ibnlive.in.com/news/fernandes-gets-clean-chit-in-kargil-coffin-scam/99725-3.html |url-status=dead }}</ref> 2002-ൽ [[ഗോധ്ര സംഭവം|ഗോദ്രാ കൂട്ടക്കൊലയെത്തുടർന്ന്]] [[ഗുജറാത്ത്|ഗുജറാത്തിൽ]] മുസ്ലീങ്ങൾക്കെതിരെ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ട കലാപത്തിൽ അന്നത്തെ ബി.ജെ.പി മുഖ്യമന്ത്രിയായിരുന്ന [[നരേന്ദ്ര മോദി]] ന്യൂനപക്ഷങ്ങളെ സംരക്ഷിക്കാനുള്ള നടപടികളിൽ മനഃപൂർവം വീഴ്ച വരുത്തി എന്ന് ആരോപിക്കപ്പെട്ടു.<ref>http://ibnlive.in.com/news/gujarat-riots-case-vhp-bjp-leaders-surrender/85891-3.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110501155803/http://ibnlive.in.com/news/gujarat-riots-case-vhp-bjp-leaders-surrender/85891-3.html |date=2011-05-01 }} Gujarat riots case: VHP, BJP leaders surrender</ref> സംസ്ഥാനത്തെ ഒരു വനിതാമന്ത്രിയായിരുന്ന കൊട്നാനി, ആരോപണത്തെ തുടർന്ന് രാജി വക്കുകയും ചെയ്തു.<ref>http://www.expressindia.com/latest-news/Maya-Kodnani-resigns-surrenders-before-SIT/439821/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090328213050/http://www.expressindia.com/latest-news/Maya-Kodnani-resigns-surrenders-before-SIT/439821/ |date=2009-03-28 }} Maya Kodnani resigns,surrenders before SIT-Indian express</ref> [[ദേശീയ മനുഷ്യാവകാശ കമ്മീഷൻ]], അക്രമങ്ങൾ തടയുന്നതിൽ സംസ്ഥാന സർക്കാർ "സമ്പൂർണ്ണ പരാജയം" എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിച്ചത്‌. സുപ്രീം കോടതി മുൻജസ്റ്റീസായ [[നാനാവതി|നാനാവതിയുടെ]] നേതൃത്വത്തിൽ ഈ ആരോപണം അന്വേഷിക്കുകയും പോലീസിന് വീഴ്ച പറ്റിയിട്ടില്ല എന്ന് കണ്ടെത്തുകയും ചെയ്തു.<ref>http://www.rediff.com/news/2003/may/18guj.htm</ref> ഇതിനോടനുബന്ധിച്ച് ഇപ്പോഴും കേസുകൾ നിലവിലുണ്ട്. 2009-ലെ ലോകസഭാ ഇലക്ഷനിൽ [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശിലെ]] പിലിബിത് മണ്ഡലത്തിലെ ബി.ജെ.പി സ്ഥാനാർഥി [[വരുൺഗാന്ധി]], "മുസ്ലീങ്ങളുടെ കൈവെട്ടും" എന്ന് പ്രസംഗിച്ചുവെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെടുന്ന സംഭവം വിവാദമായിരുന്നു.<ref>http://in.reuters.com/article/topNews/idINIndia-38758620090329 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090401235935/http://in.reuters.com/article/topNews/idINIndia-38758620090329 |date=2009-04-01 }} Varun Gandhi arrested over Muslim hate speech—Reuters India 29th march 2009</ref> 2013 സെപ്റ്റംബരിൽ [[ഉത്തർപ്രദേശ്|ഉത്തർ പ്രദേശിൽ]] കലാപം പടർത്തിയതിനു 4 എം എൽ എ മാർക്കെതിരെ കേസ് എടുത്തിരുന്നു.{{തെളിവ്}} 2016 ഫെബ്രുവരി 29 ന് ആഗ്രയിൽ നടന്ന സംഘപരിവാർ പൊതുയോഗത്തിൽ മുസ്ലിംകളോട് യുദ്ധത്തിനു തയ്യാറെടുക്കാൻ പ്രസംഗകർ ആവശ്യപ്പെട്ടു. യോഗത്തിലെ ബി.ജെപി ആഗ്ര എം.പിയും കേന്ദ്ര മാനവശേഷി സഹമന്ത്രിയുമായ രാം ശങ്കർ കതേരിയയും ഫത്തേപൂർസിക്രി എം.പി ബാബു ലാലും പങ്കെടുത്തിരുന്നു. ഹിന്ദുക്കൾ ശക്തി കാണിച്ചു തരുമെന്ന് മന്ത്രി കതേരിയ ഈ യോഗത്തിൽ പ്രസംഗിക്കുകയുണ്ടായി.<ref>[http://indianexpress.com/article/india/india-news-india/muslims-warned-of-final-battle-at-sangh-meet-mos-katheria-says-weve-to-show-our-strength/ ഇൻഡ്യൻ എക്സ്പ്രസ്സ്-'AUDIO: Muslims warned of ‘final battle’ at Sangh Parivar meeting, MoS Katheria says ‘we’ve to show our strength’]</ref> <ref>[http://www.mathrubhumi.com/news/india/muslims-warned-of-final-battle-sangh-parivar-malayalam-news-1.897654 മുസ്‌ലിംങ്ങളോട് അവസാന യുദ്ധത്തിന് തയാറെടുക്കാൻ സംഘപരിവാർ -മാതൃഭൂമി 29 ഫെബ്രുവരി 2016]</ref> 2017 മെയ് മാസത്തിൽ ബിജെപി തിരുവനന്തപുരം ജില്ലാ പ്രസിഡന്റ് എസ്. സുരേഷ് നടത്തിയ പ്രസംഗം ഏറെ വിവാദം സൃഷ്ടിച്ചിരുന്നു. <ref>[http://www.manoramaonline.com/news/just-in/2017/05/16/bjp-leader-s-suresh-hate-speech.html BJP Speech]</ref><ref>[http://english.manoramaonline.com/news/kerala/2017/05/16/heads-will-roll-bjp-leader-warns-police.html BJP Speech Kerala]</ref> 2022 മെയ് 27 ന് ടൈംസ് നൗ ചാനൽ സംഘടിപ്പിച്ച ഒരു ചർച്ചയിൽ പങ്കെടുത്തതുകൊണ്ട് ബിജെപിയുടെ ഔദ്യോഗിക വക്താവായ നുപുർ ശർമ്മ പ്രവാചകൻ മുഹമ്മദ് നബിയെ കുറിച്ച് മതവികാരം വൃണപ്പെടുത്തുന്നതെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെടുന്ന പ്രസ്ഥാവന നടത്തിയത് വലിയ വിവാദങ്ങൾക്കിടയാക്കി. 2022 ജൂൺ ഒന്നിന് ദൽഹി ബിജെപി വക്താവായ നവീൻ ജിൻഡാൽ പ്രവാചകനെ കുറിച്ച് നടത്തിയ ട്വീറ്റും വിവാദങ്ങൾക്കിടയാക്കി. ഈ പ്രസ്താവനയും ട്വീറ്റും വിവിധ ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്ന് കടുത്ത പ്രതിഷേധനങ്ങൾ ഉയർന്നുവരാൻ കാരണമായതിനെ തുടർന്ന് ബിജെപി, നൂപുർ ശർമയെ സസ്‌പെൻഡ് ചെയ്യുകയും നവീൻ ജിൻഡാലിന്റെ പുറത്താക്കുകയും ചെയ്തതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. <ref>https://www.telegraphindia.com/india/bjp-sacrifices-nupur-sharma-naveen-kumar-jindal-over-inflammatory-remarks/cid/1868540</ref><ref>https://www.ndtv.com/india-news/qatar-nupur-sharma-views-of-fringe-elements-says-india-on-bjp-leaders-remarks-on-prophet-3040851</ref><ref>https://www.news18.com/news/politics/bjp-suspends-nupur-sharma-for-remarks-against-prophet-islamic-countries-summon-indian-envoys-key-points-5316433.html</ref><ref>https://www.ndtv.com/india-news/qatar-nupur-sharma-views-of-fringe-elements-says-india-on-bjp-leaders-remarks-on-prophet-3040851</ref> == അവലംബങ്ങൾ == {{reflist|2}} {{Sangh Parivar}} {{Party-stub|Bharatiya Janata Party}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ രാഷ്ട്രീയകക്ഷികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ അംഗീകൃത ദേശീയ പാർട്ടികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഹിന്ദുത്വം]] [[വർഗ്ഗം:ബി.ജെ.പി.]] [[വർഗ്ഗം:സംഘ പരിവാർ]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ യാഥാസ്ഥിതിക പാർട്ടികൾ]] 1u7tb9zl89shc7khq7s62z9tync466c 0 22269 4134446 4120679 2024-11-10T12:52:04Z Vipin Babu lumia 186654 അക്ഷര തെറ്റ് 4134446 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|asari}} [[വിശ്വകർമ്മജർ|വിശ്വകർമ്മ സമുദായത്തിൽ]] മരപ്പണി മുഖ്യ തൊഴിലാക്കിയ വിഭാഗമാണ് ആശാരി. ഈ വിഭാഗത്തിലെ പുരുഷന്മാരെ മാത്രം തൊഴിൽപരമായി സംബോധന ചെയ്യുന്ന വാക്കാണ് ഇത്. പണിക്കൻ, കണക്കൻ, തച്ചൻ എന്നീ പേരുകളിലും അറിയപ്പെടുന്നുണ്ട്. വിവാഹിതരായ സ്ത്രീകൾ പേരിന്റെ കൂടെ അമ്മാൾ എന്ന നാമം വെക്കാറുണ്ട്. കേരളത്തിലെ ശില്പകലാ പാരമ്പര്യത്തിൽ ഈ സമുദായത്തിലെ പ്രഗൽഭരായ തച്ചന്മാരുടെ കരവിരുതുകൾ മറക്കാനാവാത്തവയാണു്. ==വേദങ്ങളിൽ== വേദങ്ങളിൽ രഥകാരൻ, തക്ഷകൻ, സൂത്രധാരൻ, സ്ഥപതി, കഷ്ടകാരൻ തുടങ്ങിയ പേരിലെല്ലാം ഈ വിഭാഗത്തെ പറ്റി പരാമർശിക്കുന്നുണ്ട്. ഇത് ഇവർ വേദ കാലങ്ങളിലും ഒരു പ്രത്യെക വിഭാഗമായിരുന്നു എന്ന് കാണിക്കുന്നു. ==തൊഴിൽ== ഗ്രാമത്തിൽ തൊഴിൽപരമായി ഇവർക്ക് ഒരു തലവൻ/ കാര്യസ്ഥൻ ഉണ്ടായിരിക്കും, ഇദ്ദേഹത്തെ മൂത്താശാരി എന്നോ കണക്കൻ എന്നോ ആണ് വിളിക്കുക. മുഖ്യ തൊഴിലായ മരപ്പണിയും കൊത്തുപണിയും ഗുരുവായ പിതാവിൽ നിന്നോ മൂത്താശാരിയിൽ നിന്നോ ആണ് പുതിയ തലമുറ പഠിക്കുക. അതുകൊണ്ടുതന്നേ തൊഴിലിലെ പരിചയവും സൂക്ഷ്മതയും കർക്കശമായിരിക്കുന്നു. ഒരു കാലത്ത് ജാതിമതഭേദമന്യേ മലയാളികളുടെ ഗൃഹ നിർമ്മാണത്തിൽ ആദ്യവസാനം വരെ മൂത്താചാരിയുടെ സാന്നിധ്യം ഉണ്ടായിരുന്നു. വസ്തുവിൽ സ്ഥാനം കാണൽ മുതൽ കുറ്റിയടിക്കൽ പൂജ, കട്ടള വെയ്ക്കൽ, ഉത്തരം വെയ്ക്കൽ, വാസ്തു ബലി, താക്കോൽ ദാനം, ഗൃഹപ്രവേശനം വരെ മൂത്താചാരിയുടെ സാന്നിദ്ധ്യത്തിൽ ആണ് നടന്നിരുന്നത്. ചിലർ കട്ടള വെയ്ക്കൽ സമയത്തെ നിമിത്തവും മറ്റും നോക്കി ഗൃഹത്തിന്റെ ഐശ്വര്യവും ആയുസും പ്രവചിച്ചിരുന്നു. മൂത്താചാരിമാരിൽ ക്ഷേത്ര നിർമ്മാണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കണക്കുകളും രൂപകല്പനയും ചെയ്തിരുന്നവരെ സ്ഥപതി എന്നാണ് വിളിച്ചിരുന്നത്. ==ആചാരപ്പെടൽ== വാസ്തു വിദ്യയിലും കൊത്തുപണിയിലും മരപ്പണിയിലും മികവു പുലർത്തുന്ന ആശാരിമാരെ ആദരിക്കുന്ന ചടങ്ങ് നിലനിന്നിരുന്നു. രാമായണം കൊത്തിയ വളയും പട്ടും, രാജാവിന്റെ പേര് സ്വന്തം പേരിനോട് ചേർത്തുള്ള ബിരുദവും നല്കിയാണ് ഇവരെ ആദരിച്ചിരുന്നത്. ഈ ചടങ്ങിനെ "ആചാരപെടൽ" എന്നാണ് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. ഇങ്ങനെ ആദരിക്കപെട്ടവർ പിന്നീട്ട് ഈ ബിരുദ പേര് ചേർത്ത് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. ഉദയവർമ്മൻ, കേരളവർമ്മൻ, രവിവർമ്മൻ, രാമവർമ്മൻ, വിശ്വകർമ്മൻ തുടങ്ങിയവ ഇങ്ങനെ കിട്ടിയ പേരുകൾ ആണ്{{തെളിവ്}}. ഇങ്ങനെ രണ്ടുതവണ ആദരിക്കപെട്ടവർ "മേലാചാരി" എന്നും അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. ==സമുദായത്തിന്റെ പ്രത്യേകതകൾ‌== ആചാര്യ എന്ന വാക്കിനു സമാനമായ [[ആചാരി]] എന്ന കുലനാമവും, ജനന മരണാനന്തര ചടങ്ങുകൾ, വിവാഹം എന്നിവയ്ക്കു ബ്രാഹ്മണരുടെ സമാനമായ പുജാ ചടങ്ങുകളും [[പൂണൂൽ]] ധരിച്ച [[പൂജാരി]]യും ഈ സമുഹത്തിന്റെ പ്രത്യേകതയാണു. തച്ചന്മാരുടെ മിക്ക തറവാടുകളിലും സർപ്പക്കാവും, സർപ്പപൂജയും നടത്തിയിരുന്നു. "കുരിയാല" എന്ന അസ്ഥിതറ, "വച്ചാരാധന" എന്ന പരദേവതാ പൂജ തുടങ്ങിയവയും, കർക്കിട വാവിന്റെ തലേ രാത്രിയിൽ "വാവട" (അരിപ്പൊടി കൊണ്ട് വാഴ ഇലയിൽ ഉണ്ടാക്കുന്ന പലഹാരം)എന്ന അട പിതൃക്കൾക്കായി പൂജ വെക്കുന്നതും ഈ സമുദായത്തിന്റെ പ്രത്യേകതയാണ്. ഈ സമുദായത്തിലെ [[വിവാഹം]] വധുവിന്റെ ഗൃഹത്തിൽ വച്ച് സമുദായ പുരോഹിതന്റെ സാന്നിധ്യത്തിലായിരുന്നു നടന്നിരുന്നത്. മുമ്പ് [[താലി]] കെട്ടിനു മുമ്പായി അച്ചാരപണം സ്വീകരിക്കൽ എന്ന ചടങ്ങ് നടത്തിയിരുന്നു. മറ്റ് സമുദായങ്ങളിൽ [[മരുമക്കത്തായം]] നിലനിന്നിരുന്നപ്പോൾ ഇവർ [[മക്കത്തായം|മക്കത്തായ സമ്പ്രദായം]] ആണ് പിന്തുടർന്നത്. മലയാളി തച്ചന്മാർ തങ്ങളുടെ പണിയായുധങ്ങളെ പരിശുദ്ധിയോടെയും പരിപാവനമായും കണ്ടിരുന്നു. [[മഹാനവമി]] [[വിജയദശമി]] നാളുകളിൽ ഈ ആയുധങ്ങൾ പൂജ വക്കാറുണ്ട്. തമിഴ് തച്ചന്മാർ പണി ആയുധങ്ങൾ കൊണ്ട് മൃഗബലി നടത്താറുണ്ടായിരുന്നു.അതുകൊണ്ട് തന്നെ തമിഴ് തച്ചന്മാരെ ഇഷ്ടപ്പെട്ടിരുന്നില്ല. കേരളത്തിലെ പ്രഗല്ഭരായ ആശാരിമാരുടെ കരവിരുതിന്റെ ഉദാഹരണമാണ് കൊട്ടാരങ്ങളിലെ കൊത്തുപണികൾ, ദാരു ശില്പങ്ങൾ, ചുണ്ടൻ വള്ളങ്ങൾ, ക്ഷേത്ര സമുച്ചയങ്ങൾ തുടങ്ങിയവ. ==കലശംകുളി== ആശരിമാർക്കിടയിൽ നടക്കുന്ന ചടങ്ങാണ് കലശംകുളി. ഇപ്പോഴും ദേവി ദേവന്മാരെ കുടിയിരുത്തിയ തറവാടുകളിൽ ഈ ചടങ്ങ് നടത്തപ്പെടുന്നു. ഈ ചടങ്ങ് പൊതുവെ കല്യാണത്തലേദിവസം നടത്തുന്നു. പുജാ ചടങ്ങുകളും വരന്റെ പൂണൂൽ ധാരണവും നടക്കുന്നു. ഇതു അവർക്കു സ്വന്തം ക്ഷേത്രത്തിൽ/സ്ഥാനങ്ങളിൽ ചടങ്ങുകളിലും അനുഷ്ഠാനങ്ങളിലും പങ്കെടുക്കുവാനും ദൈവങ്ങളുടെ പ്രതിപുരുഷനാകാനും അധികാരം നൽകുന്നു. പൂണൂൽ സ്ഥിരമായി ഉപയോഗിക്കണം എന്നില്ല. പൂണൂൽ സ്ഥിരമായി ഉപയോഗിക്കുന്നവർ മൽസ്യവും മാംസവും കഴിക്കില്ല. ==പണി ആയുധങ്ങൾ== [[പ്രമാണം:ആശാരിമാരുടെ പണിയായുധങ്ങൾ.JPG|thumb|tight|200px|ആശാരിമാരുടെ പണിയായുധങ്ങൾ]] ദേശത്തിന് അനുസരിച്ച് പണി ആയുധങ്ങൾ പല പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. പൊതുവായ പേരുകൾ ഇവയാണ്. കൊട്ടുവടി / കൊട്ടൂടി, വീതുളി, ഇടതരം ഉളി, മെല്ലുളി, പൊഴിയൻ ഉളി, ചിന്തേര്, മട്ടക്കോൺ, വരകോൽ, മുഴക്കോൽ (പൂണൂൽ പോലെ പവിത്രമാണ് മുഴക്കോൽ), തമര്, ബർമ്മ തുടങ്ങിയവ. അനേകം തരത്തിലുള്ള ഉളികൾ ഉണ്ട്. അവക്കെല്ലാം പ്രത്യേകം പേരുകളും ഉണ്ട്. ==അവലംബം== *Castes And Tribes Of Southern India, By Edgar Thurston, K. Rangachari, Volume III K, Madras, 1909. Pp. 109-143, Kammalan എന്ന അധ്യായത്തിലെ Malayali Thacchan എന്ന ഭാഗം *Globalisation Traumas And New Social Imaginary Visvakarma Community Of Kerala, George Varghese K, Economic And Political Weekly November 8, 2003 *Malabar And Its Folk, Gopala Panikkar, 1900 *Bharathiya Viswakarmajar - Edava R. Somanathan. published on 1987 August. [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ജാതികൾ]] it2w4l50dase6wuby0gjitf41jmy7zk 4134451 4134446 2024-11-10T13:23:13Z Vipin Babu lumia 186654 ഉള്ള ടക്കം 4134451 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|asari}} [[വിശ്വകർമ്മജർ|വിശ്വകർമ്മ സമുദായത്തിൽ]] മരപ്പണി മുഖ്യ തൊഴിലാക്കിയ വിഭാഗമാണ് ആശാരി. ഈ വിഭാഗത്തിലെ പുരുഷന്മാരെ മാത്രം തൊഴിൽപരമായി സംബോധന ചെയ്യുന്ന വാക്കാണ് ഇത്. ആർഷ + ചാരി [ആർഷ ശിൽപ്പി ] എന്നീ വാക്കുകൾ ചുരുങ്ങിയതാണ് ആശാരി ആയി തീർന്നത്. മുൻപ് രാജഭരണ കാലത്ത് കേരളത്തിൽ നികുതി ഇല്ലാത്ത ഒരു പണി ആയിരുന്നു ആശാരിപ്പണി. ആർഷ ഭാരത ശിൽപ്പികൾ ആയത് കൊണ്ടും അവർ ക്ഷേത്രങ്ങളും കൊട്ടാരങ്ങളും നിർമ്മിക്കുന്നവർ ആയത് കൊണ്ടും ആണ് ഇങ്ങനെ വന്നത് . പണിക്കൻ ,കണക്കൻ, തച്ചൻ ,ആചാരി എന്നീ പേരുകളിലും അറിയപ്പെടുന്നുണ്ട്. വിവാഹിതരായ സ്ത്രീകൾ പേരിന്റെ കൂടെ അമ്മാൾ എന്ന നാമം വെക്കാറുണ്ട്. കേരളത്തിലെ ശില്പകലാ പാരമ്പര്യത്തിൽ ഈ സമുദായത്തിലെ പ്രഗൽഭരായ തച്ചന്മാരുടെ കരവിരുതുകൾ മറക്കാനാവാത്തവയാണു്. ==വേദങ്ങളിൽ== വേദങ്ങളിൽ രഥകാരൻ, തക്ഷകൻ, സൂത്രധാരൻ, സ്ഥപതി, കഷ്ടകാരൻ തുടങ്ങിയ പേരിലെല്ലാം ഈ വിഭാഗത്തെ പറ്റി പരാമർശിക്കുന്നുണ്ട്. ഇത് ഇവർ വേദ കാലങ്ങളിലും ഒരു പ്രത്യെക വിഭാഗമായിരുന്നു എന്ന് കാണിക്കുന്നു. ==തൊഴിൽ== ഗ്രാമത്തിൽ തൊഴിൽപരമായി ഇവർക്ക് ഒരു തലവൻ/ കാര്യസ്ഥൻ ഉണ്ടായിരിക്കും, ഇദ്ദേഹത്തെ മൂത്താശാരി എന്നോ കണക്കൻ എന്നോ ആണ് വിളിക്കുക. മുഖ്യ തൊഴിലായ മരപ്പണിയും കൊത്തുപണിയും ഗുരുവായ പിതാവിൽ നിന്നോ മൂത്താശാരിയിൽ നിന്നോ ആണ് പുതിയ തലമുറ പഠിക്കുക. അതുകൊണ്ടുതന്നേ തൊഴിലിലെ പരിചയവും സൂക്ഷ്മതയും കർക്കശമായിരിക്കുന്നു. ഒരു കാലത്ത് ജാതിമതഭേദമന്യേ മലയാളികളുടെ ഗൃഹ നിർമ്മാണത്തിൽ ആദ്യവസാനം വരെ മൂത്താചാരിയുടെ സാന്നിധ്യം ഉണ്ടായിരുന്നു. വസ്തുവിൽ സ്ഥാനം കാണൽ മുതൽ കുറ്റിയടിക്കൽ പൂജ, കട്ടള വെയ്ക്കൽ, ഉത്തരം വെയ്ക്കൽ, വാസ്തു ബലി, താക്കോൽ ദാനം, ഗൃഹപ്രവേശനം വരെ മൂത്താചാരിയുടെ സാന്നിദ്ധ്യത്തിൽ ആണ് നടന്നിരുന്നത്. ചിലർ കട്ടള വെയ്ക്കൽ സമയത്തെ നിമിത്തവും മറ്റും നോക്കി ഗൃഹത്തിന്റെ ഐശ്വര്യവും ആയുസും പ്രവചിച്ചിരുന്നു. മൂത്താചാരിമാരിൽ ക്ഷേത്ര നിർമ്മാണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കണക്കുകളും രൂപകല്പനയും ചെയ്തിരുന്നവരെ സ്ഥപതി എന്നാണ് വിളിച്ചിരുന്നത്. ==ആചാരപ്പെടൽ== വാസ്തു വിദ്യയിലും കൊത്തുപണിയിലും മരപ്പണിയിലും മികവു പുലർത്തുന്ന ആശാരിമാരെ ആദരിക്കുന്ന ചടങ്ങ് നിലനിന്നിരുന്നു. രാമായണം കൊത്തിയ വളയും പട്ടും, രാജാവിന്റെ പേര് സ്വന്തം പേരിനോട് ചേർത്തുള്ള ബിരുദവും നല്കിയാണ് ഇവരെ ആദരിച്ചിരുന്നത്. ഈ ചടങ്ങിനെ "ആചാരപെടൽ" എന്നാണ് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. ഇങ്ങനെ ആദരിക്കപെട്ടവർ പിന്നീട്ട് ഈ ബിരുദ പേര് ചേർത്ത് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. ഉദയവർമ്മൻ, കേരളവർമ്മൻ, രവിവർമ്മൻ, രാമവർമ്മൻ, വിശ്വകർമ്മൻ തുടങ്ങിയവ ഇങ്ങനെ കിട്ടിയ പേരുകൾ ആണ്{{തെളിവ്}}. ഇങ്ങനെ രണ്ടുതവണ ആദരിക്കപെട്ടവർ "മേലാചാരി" എന്നും അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. ==സമുദായത്തിന്റെ പ്രത്യേകതകൾ‌== ആചാര്യ എന്ന വാക്കിനു സമാനമായ [[ആചാരി]] എന്ന കുലനാമവും, ജനന മരണാനന്തര ചടങ്ങുകൾ, വിവാഹം എന്നിവയ്ക്കു ബ്രാഹ്മണരുടെ സമാനമായ പുജാ ചടങ്ങുകളും [[പൂണൂൽ]] ധരിച്ച [[പൂജാരി]]യും ഈ സമുഹത്തിന്റെ പ്രത്യേകതയാണു. തച്ചന്മാരുടെ മിക്ക തറവാടുകളിലും സർപ്പക്കാവും, സർപ്പപൂജയും നടത്തിയിരുന്നു. "കുരിയാല" എന്ന അസ്ഥിതറ, "വച്ചാരാധന" എന്ന പരദേവതാ പൂജ തുടങ്ങിയവയും, കർക്കിട വാവിന്റെ തലേ രാത്രിയിൽ "വാവട" (അരിപ്പൊടി കൊണ്ട് വാഴ ഇലയിൽ ഉണ്ടാക്കുന്ന പലഹാരം)എന്ന അട പിതൃക്കൾക്കായി പൂജ വെക്കുന്നതും ഈ സമുദായത്തിന്റെ പ്രത്യേകതയാണ്. ഈ സമുദായത്തിലെ [[വിവാഹം]] വധുവിന്റെ ഗൃഹത്തിൽ വച്ച് സമുദായ പുരോഹിതന്റെ സാന്നിധ്യത്തിലായിരുന്നു നടന്നിരുന്നത്. മുമ്പ് [[താലി]] കെട്ടിനു മുമ്പായി അച്ചാരപണം സ്വീകരിക്കൽ എന്ന ചടങ്ങ് നടത്തിയിരുന്നു. മറ്റ് സമുദായങ്ങളിൽ [[മരുമക്കത്തായം]] നിലനിന്നിരുന്നപ്പോൾ ഇവർ [[മക്കത്തായം|മക്കത്തായ സമ്പ്രദായം]] ആണ് പിന്തുടർന്നത്. മലയാളി തച്ചന്മാർ തങ്ങളുടെ പണിയായുധങ്ങളെ പരിശുദ്ധിയോടെയും പരിപാവനമായും കണ്ടിരുന്നു. [[മഹാനവമി]] [[വിജയദശമി]] നാളുകളിൽ ഈ ആയുധങ്ങൾ പൂജ വക്കാറുണ്ട്. തമിഴ് തച്ചന്മാർ പണി ആയുധങ്ങൾ കൊണ്ട് മൃഗബലി നടത്താറുണ്ടായിരുന്നു.അതുകൊണ്ട് തന്നെ തമിഴ് തച്ചന്മാരെ ഇഷ്ടപ്പെട്ടിരുന്നില്ല. കേരളത്തിലെ പ്രഗല്ഭരായ ആശാരിമാരുടെ കരവിരുതിന്റെ ഉദാഹരണമാണ് കൊട്ടാരങ്ങളിലെ കൊത്തുപണികൾ, ദാരു ശില്പങ്ങൾ, ചുണ്ടൻ വള്ളങ്ങൾ, ക്ഷേത്ര സമുച്ചയങ്ങൾ തുടങ്ങിയവ. ==കലശംകുളി== ആശരിമാർക്കിടയിൽ നടക്കുന്ന ചടങ്ങാണ് കലശംകുളി. ഇപ്പോഴും ദേവി ദേവന്മാരെ കുടിയിരുത്തിയ തറവാടുകളിൽ ഈ ചടങ്ങ് നടത്തപ്പെടുന്നു. ഈ ചടങ്ങ് പൊതുവെ കല്യാണത്തലേദിവസം നടത്തുന്നു. പുജാ ചടങ്ങുകളും വരന്റെ പൂണൂൽ ധാരണവും നടക്കുന്നു. ഇതു അവർക്കു സ്വന്തം ക്ഷേത്രത്തിൽ/സ്ഥാനങ്ങളിൽ ചടങ്ങുകളിലും അനുഷ്ഠാനങ്ങളിലും പങ്കെടുക്കുവാനും ദൈവങ്ങളുടെ പ്രതിപുരുഷനാകാനും അധികാരം നൽകുന്നു. പൂണൂൽ സ്ഥിരമായി ഉപയോഗിക്കണം എന്നില്ല. പൂണൂൽ സ്ഥിരമായി ഉപയോഗിക്കുന്നവർ മൽസ്യവും മാംസവും കഴിക്കില്ല. ==പണി ആയുധങ്ങൾ== [[പ്രമാണം:ആശാരിമാരുടെ പണിയായുധങ്ങൾ.JPG|thumb|tight|200px|ആശാരിമാരുടെ പണിയായുധങ്ങൾ]] ദേശത്തിന് അനുസരിച്ച് പണി ആയുധങ്ങൾ പല പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. പൊതുവായ പേരുകൾ ഇവയാണ്. കൊട്ടുവടി / കൊട്ടൂടി, വീതുളി, ഇടതരം ഉളി, മെല്ലുളി, പൊഴിയൻ ഉളി, ചിന്തേര്, മട്ടക്കോൺ, വരകോൽ, മുഴക്കോൽ (പൂണൂൽ പോലെ പവിത്രമാണ് മുഴക്കോൽ), തമര്, ബർമ്മ തുടങ്ങിയവ. അനേകം തരത്തിലുള്ള ഉളികൾ ഉണ്ട്. അവക്കെല്ലാം പ്രത്യേകം പേരുകളും ഉണ്ട്. ==അവലംബം== *Castes And Tribes Of Southern India, By Edgar Thurston, K. Rangachari, Volume III K, Madras, 1909. Pp. 109-143, Kammalan എന്ന അധ്യായത്തിലെ Malayali Thacchan എന്ന ഭാഗം *Globalisation Traumas And New Social Imaginary Visvakarma Community Of Kerala, George Varghese K, Economic And Political Weekly November 8, 2003 *Malabar And Its Folk, Gopala Panikkar, 1900 *Bharathiya Viswakarmajar - Edava R. Somanathan. published on 1987 August. [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ജാതികൾ]] b1v3gb3h2rwnj3smm2a8tef60yntv9s 4134781 4134451 2024-11-11T08:54:42Z Vipin Babu lumia 186654 ഉള്ളടകം 4134781 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|asari}} [[വിശ്വകർമ്മജർ|വിശ്വകർമ്മ സമുദായത്തിൽ]] മരപ്പണി മുഖ്യ തൊഴിലാക്കിയ വിഭാഗമാണ് ആശാരി ശില്പി എന്നും ക്രാഫ്റ്റ് മാൻ അല്ലെങ്കിൽ എൻജിനീയർ എന്നും ഒക്കെ ആധുനിക കാലഘട്ടത്തിൽ ഈ പേരിനെ തുലനം ചെയ്യാവുന്നതാണ്. ആശാരി എന്നത് ഈ വിഭാഗത്തിലെ പുരുഷന്മാരെ മാത്രം തൊഴിൽപരമായി സംബോധന ചെയ്യുന്ന വാക്കാണ് ഇത്. ആർഷ + ചാരി [ആർഷ ശിൽപ്പി ] എന്നീ വാക്കുകൾ ചുരുങ്ങിയതാണ് ആശാരി ആയി തീർന്നത്. മുൻപ് രാജഭരണ കാലത്ത് കേരളത്തിൽ നികുതി ഇല്ലാത്ത ഒരു പണി ആയിരുന്നു ആശാരിപ്പണി. ആർഷ ഭാരത ശിൽപ്പികൾ ആയത് കൊണ്ടും അവർ ക്ഷേത്രങ്ങളും കൊട്ടാരങ്ങളും നിർമ്മിക്കുന്നവർ ആയത് കൊണ്ടും ആണ് ഇങ്ങനെ വന്നത് . പണിക്കൻ ,കണക്കൻ, തച്ചൻ ,ആചാരി എന്നീ പേരുകളിലും അറിയപ്പെടുന്നുണ്ട്. വിവാഹിതരായ സ്ത്രീകൾ പേരിന്റെ കൂടെ അമ്മാൾ എന്ന നാമം വെക്കാറുണ്ട്. കേരളത്തിലെ ശില്പകലാ പാരമ്പര്യത്തിൽ ഈ സമുദായത്തിലെ പ്രഗൽഭരായ തച്ചന്മാരുടെ കരവിരുതുകൾ മറക്കാനാവാത്തവയാണു്. ==വേദങ്ങളിൽ== വേദങ്ങളിൽ രഥകാരൻ, തക്ഷകൻ, സൂത്രധാരൻ, സ്ഥപതി, കഷ്ടകാരൻ തുടങ്ങിയ പേരിലെല്ലാം ഈ വിഭാഗത്തെ പറ്റി പരാമർശിക്കുന്നുണ്ട്. ഇത് ഇവർ വേദ കാലങ്ങളിലും ഒരു പ്രത്യെക വിഭാഗമായിരുന്നു എന്ന് കാണിക്കുന്നു. ==തൊഴിൽ== ഗ്രാമത്തിൽ തൊഴിൽപരമായി ഇവർക്ക് ഒരു തലവൻ/ കാര്യസ്ഥൻ ഉണ്ടായിരിക്കും, ഇദ്ദേഹത്തെ മൂത്താശാരി എന്നോ കണക്കൻ എന്നോ ആണ് വിളിക്കുക. മുഖ്യ തൊഴിലായ മരപ്പണിയും കൊത്തുപണിയും ഗുരുവായ പിതാവിൽ നിന്നോ മൂത്താശാരിയിൽ നിന്നോ ആണ് പുതിയ തലമുറ പഠിക്കുക. അതുകൊണ്ടുതന്നേ തൊഴിലിലെ പരിചയവും സൂക്ഷ്മതയും കർക്കശമായിരിക്കുന്നു. ഒരു കാലത്ത് ജാതിമതഭേദമന്യേ മലയാളികളുടെ ഗൃഹ നിർമ്മാണത്തിൽ ആദ്യവസാനം വരെ മൂത്താചാരിയുടെ സാന്നിധ്യം ഉണ്ടായിരുന്നു. വസ്തുവിൽ സ്ഥാനം കാണൽ മുതൽ കുറ്റിയടിക്കൽ പൂജ, കട്ടള വെയ്ക്കൽ, ഉത്തരം വെയ്ക്കൽ, വാസ്തു ബലി, താക്കോൽ ദാനം, ഗൃഹപ്രവേശനം വരെ മൂത്താചാരിയുടെ സാന്നിദ്ധ്യത്തിൽ ആണ് നടന്നിരുന്നത്. ചിലർ കട്ടള വെയ്ക്കൽ സമയത്തെ നിമിത്തവും മറ്റും നോക്കി ഗൃഹത്തിന്റെ ഐശ്വര്യവും ആയുസും പ്രവചിച്ചിരുന്നു. മൂത്താചാരിമാരിൽ ക്ഷേത്ര നിർമ്മാണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കണക്കുകളും രൂപകല്പനയും ചെയ്തിരുന്നവരെ സ്ഥപതി എന്നാണ് വിളിച്ചിരുന്നത്. ==ആചാരപ്പെടൽ== വാസ്തു വിദ്യയിലും കൊത്തുപണിയിലും മരപ്പണിയിലും മികവു പുലർത്തുന്ന ആശാരിമാരെ ആദരിക്കുന്ന ചടങ്ങ് നിലനിന്നിരുന്നു. രാമായണം കൊത്തിയ വളയും പട്ടും, രാജാവിന്റെ പേര് സ്വന്തം പേരിനോട് ചേർത്തുള്ള ബിരുദവും നല്കിയാണ് ഇവരെ ആദരിച്ചിരുന്നത്. ഈ ചടങ്ങിനെ "ആചാരപെടൽ" എന്നാണ് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. ഇങ്ങനെ ആദരിക്കപെട്ടവർ പിന്നീട്ട് ഈ ബിരുദ പേര് ചേർത്ത് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. ഉദയവർമ്മൻ, കേരളവർമ്മൻ, രവിവർമ്മൻ, രാമവർമ്മൻ, വിശ്വകർമ്മൻ തുടങ്ങിയവ ഇങ്ങനെ കിട്ടിയ പേരുകൾ ആണ്{{തെളിവ്}}. ഇങ്ങനെ രണ്ടുതവണ ആദരിക്കപെട്ടവർ "മേലാചാരി" എന്നും അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. ==സമുദായത്തിന്റെ പ്രത്യേകതകൾ‌== ആചാര്യ എന്ന വാക്കിനു സമാനമായ [[ആചാരി]] എന്ന കുലനാമവും, ജനന മരണാനന്തര ചടങ്ങുകൾ, വിവാഹം എന്നിവയ്ക്കു ബ്രാഹ്മണരുടെ സമാനമായ പുജാ ചടങ്ങുകളും [[പൂണൂൽ]] ധരിച്ച [[പൂജാരി]]യും ഈ സമുഹത്തിന്റെ പ്രത്യേകതയാണു. തച്ചന്മാരുടെ മിക്ക തറവാടുകളിലും സർപ്പക്കാവും, സർപ്പപൂജയും നടത്തിയിരുന്നു. "കുരിയാല" എന്ന അസ്ഥിതറ, "വച്ചാരാധന" എന്ന പരദേവതാ പൂജ തുടങ്ങിയവയും, കർക്കിട വാവിന്റെ തലേ രാത്രിയിൽ "വാവട" (അരിപ്പൊടി കൊണ്ട് വാഴ ഇലയിൽ ഉണ്ടാക്കുന്ന പലഹാരം)എന്ന അട പിതൃക്കൾക്കായി പൂജ വെക്കുന്നതും ഈ സമുദായത്തിന്റെ പ്രത്യേകതയാണ്. ഈ സമുദായത്തിലെ [[വിവാഹം]] വധുവിന്റെ ഗൃഹത്തിൽ വച്ച് സമുദായ പുരോഹിതന്റെ സാന്നിധ്യത്തിലായിരുന്നു നടന്നിരുന്നത്. മുമ്പ് [[താലി]] കെട്ടിനു മുമ്പായി അച്ചാരപണം സ്വീകരിക്കൽ എന്ന ചടങ്ങ് നടത്തിയിരുന്നു. മറ്റ് സമുദായങ്ങളിൽ [[മരുമക്കത്തായം]] നിലനിന്നിരുന്നപ്പോൾ ഇവർ [[മക്കത്തായം|മക്കത്തായ സമ്പ്രദായം]] ആണ് പിന്തുടർന്നത്. മലയാളി തച്ചന്മാർ തങ്ങളുടെ പണിയായുധങ്ങളെ പരിശുദ്ധിയോടെയും പരിപാവനമായും കണ്ടിരുന്നു. [[മഹാനവമി]] [[വിജയദശമി]] നാളുകളിൽ ഈ ആയുധങ്ങൾ പൂജ വക്കാറുണ്ട്. തമിഴ് തച്ചന്മാർ പണി ആയുധങ്ങൾ കൊണ്ട് മൃഗബലി നടത്താറുണ്ടായിരുന്നു.അതുകൊണ്ട് തന്നെ തമിഴ് തച്ചന്മാരെ ഇഷ്ടപ്പെട്ടിരുന്നില്ല. കേരളത്തിലെ പ്രഗല്ഭരായ ആശാരിമാരുടെ കരവിരുതിന്റെ ഉദാഹരണമാണ് കൊട്ടാരങ്ങളിലെ കൊത്തുപണികൾ, ദാരു ശില്പങ്ങൾ, ചുണ്ടൻ വള്ളങ്ങൾ, ക്ഷേത്ര സമുച്ചയങ്ങൾ തുടങ്ങിയവ. ==കലശംകുളി== ആശരിമാർക്കിടയിൽ നടക്കുന്ന ചടങ്ങാണ് കലശംകുളി. ഇപ്പോഴും ദേവി ദേവന്മാരെ കുടിയിരുത്തിയ തറവാടുകളിൽ ഈ ചടങ്ങ് നടത്തപ്പെടുന്നു. ഈ ചടങ്ങ് പൊതുവെ കല്യാണത്തലേദിവസം നടത്തുന്നു. പുജാ ചടങ്ങുകളും വരന്റെ പൂണൂൽ ധാരണവും നടക്കുന്നു. ഇതു അവർക്കു സ്വന്തം ക്ഷേത്രത്തിൽ/സ്ഥാനങ്ങളിൽ ചടങ്ങുകളിലും അനുഷ്ഠാനങ്ങളിലും പങ്കെടുക്കുവാനും ദൈവങ്ങളുടെ പ്രതിപുരുഷനാകാനും അധികാരം നൽകുന്നു. പൂണൂൽ സ്ഥിരമായി ഉപയോഗിക്കണം എന്നില്ല. പൂണൂൽ സ്ഥിരമായി ഉപയോഗിക്കുന്നവർ മൽസ്യവും മാംസവും കഴിക്കില്ല. ==പണി ആയുധങ്ങൾ== [[പ്രമാണം:ആശാരിമാരുടെ പണിയായുധങ്ങൾ.JPG|thumb|tight|200px|ആശാരിമാരുടെ പണിയായുധങ്ങൾ]] ദേശത്തിന് അനുസരിച്ച് പണി ആയുധങ്ങൾ പല പേരിലാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. പൊതുവായ പേരുകൾ ഇവയാണ്. കൊട്ടുവടി / കൊട്ടൂടി, വീതുളി, ഇടതരം ഉളി, മെല്ലുളി, പൊഴിയൻ ഉളി, ചിന്തേര്, മട്ടക്കോൺ, വരകോൽ, മുഴക്കോൽ (പൂണൂൽ പോലെ പവിത്രമാണ് മുഴക്കോൽ), തമര്, ബർമ്മ തുടങ്ങിയവ. അനേകം തരത്തിലുള്ള ഉളികൾ ഉണ്ട്. അവക്കെല്ലാം പ്രത്യേകം പേരുകളും ഉണ്ട്. ==അവലംബം== *Castes And Tribes Of Southern India, By Edgar Thurston, K. Rangachari, Volume III K, Madras, 1909. Pp. 109-143, Kammalan എന്ന അധ്യായത്തിലെ Malayali Thacchan എന്ന ഭാഗം *Globalisation Traumas And New Social Imaginary Visvakarma Community Of Kerala, George Varghese K, Economic And Political Weekly November 8, 2003 *Malabar And Its Folk, Gopala Panikkar, 1900 *Bharathiya Viswakarmajar - Edava R. Somanathan. published on 1987 August. [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ജാതികൾ]] c3teipxpwevehdlhwvix2554doajvi0 0 24199 4134515 4117138 2024-11-11T02:20:03Z 2604:3D08:9476:BE00:4460:3100:282F:85D9 4134515 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|YouTube}} {{Infobox dot-com company |company_name = യൂട്യൂബ്, എൽഎൽസി |logo = YouTube 2024.svg |logo size = 200px |caption = യൂട്യൂബിന്റെ ഹോംപേജ് |company_type = Subsidiary of [[ഗൂഗിൾ]], [[limited liability company]] |foundation = {{Start date|2005|02|14}} |founder = [[Steve Chen]], [[Chad Hurley]], [[Jawed Karim]] |location_city = 901 Cherry Ave, [[San Bruno, California|San Bruno]],<br />California |location_country = United States |area_served = Worldwide |owner = [[ആൽഫബെറ്റ് ഇൻകോർപ്പറേറ്റഡ്]] |parent = [[ഗൂഗിൾ]] (2006–present) |key_people = [[Salar Kamangar]] (CEO)<br />Chad Hurley (Advisor) |company_slogan = Broadcast Yourself (2005–2012) |industry = Internet |url = {{URL|https://www.youtube.com/|YouTube.com}}<br />(see [[#Localization|list of localized domain names]]) |programming_language = [[പൈതൺ]]<ref>{{cite web|url=http://www.gooli.org/blog/youtube-runs-on-python/|title=YouTube runs on Python|first=Vincent|last=Lextrait|month=July|year=2010|accessdate=5 September 2010|archiveurl=https://archive.today/20120530/http://www.lextrait.com/Vincent/implementations.html|archivedate=2012-05-30|url-status=dead}}</ref> |ipv6 = |alexa = {{Steady}} [http://www.alexa.com/siteinfo/youtube.com 2] {{small|{{nowrap|( ലോകവ്യാപകമായി, {{as of|2017|04|05|alt=ഏപ്രിൽ 2017}})}}}}<ref name="alexa">{{cite web |title=youtube.com Traffic Statistics |url=http://www.alexa.com/siteinfo/youtube.com |website=[[Alexa Internet]] |publisher=[[Amazon.com]] |date=April 5, 2017 |accessdate=April 7, 2017 |archive-date=2016-08-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160807013431/http://www.alexa.com/siteinfo/youtube.com |url-status=dead }}</ref> |website_type = [[Video hosting service]] |advertising = Google [[AdSense]] |registration = ഇഷ്ടാനുസൃതം |language = 54 ഭാഷകൾ<ref name="languages">{{cite web| url = http://i.imgur.com/C2mND.png| title = YouTube language versions | accessdate =January 15, 2012}}</ref> |launch_date = {{Start date|2005|02|14}} |current_status = സജീവം |screenshot = [[File:YouTube - Broadcast Yourself.png|270px]] |logo_caption=2024 മുതലുള്ള ലോഗോ}} ഗൂഗിൾ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള [[ഇന്റർനെറ്റ്]] വീഡിയോ ഷെയറിംഗ് [[വെബ്‌സൈറ്റ്|വെബ്‌സൈറ്റാണ്‌]] '''യൂട്യൂബ്'''. ഈ സംവിധാനത്തിലൂടെ ലോകത്തെവിടെനിന്നും ഉപഭോക്താക്കൾക്ക് വീഡിയോ ഖണ്ഡങ്ങൾ മറ്റുള്ളവരുമായി പങ്കുവയ്ക്കുവാൻ കഴിയുന്നു. [[2005]] ഫെബ്രുവരിയിൽ [[പേയ്പാൽ]] എന്ന ഇ-വ്യാപാര കമ്പനിയിൽ ജോലി ചെയ്തിരുന്ന [[സ്റ്റീവ് ചെൻ]], [[ചാഡ് ഹർലി]], [[ജാവേദ് കരീം]] എന്നിവരാണ് യൂട്യൂബ് സ്ഥാപിച്ചത്. [[കാലിഫോർണിയ|കാലിഫോർണിയയിലെ]] സാൻ ബ്രൂണൊ അസ്ഥാനമാക്കി പ്രവർത്തനമാരംഭിച്ച ഈ വെബ് സേവന കമ്പനി [[അഡോബ്]] ഫ്ലാഷ് സാങ്കേതിക വിദ്യ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണു പ്രവർത്തിക്കുന്നത്. വീഡിയോ ഖണ്ഡങ്ങൾ, സംഗീതം, ടെലിവിഷൻ പരിപാടികൾ തുടങ്ങിയവയെല്ലാം ഈ വെബ് സൈറ്റ് വഴി പങ്കുവയ്ക്കപ്പെടുന്നുണ്ട്. യുട്യൂബിൽ അംഗമായാൽ ആർക്കും വീഡിയോകൾ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യാവുന്നതാണ്. ശ്ലീലമായ വീഡിയോകൾ മാത്രമാണ് അനുവദിക്കുക. പുതിയ ഉപഭോക്താക്കൾക്ക് 10 മിനുട്ടിൽ കൂടുതൽ വീഡിയോ കയറ്റാൻ അനുമതി നൽകുന്നില്ല. [[ഓർക്കുട്ട്]] പോലെ തന്നെ എല്ലാ രാജ്യങ്ങളിലും യുട്യൂബിനു അനുമതി നൽകിയിട്ടില്ല. ഉപഭോക്താക്കൾക്ക് യൂട്യൂബിൽ നിന്ന് വീഡിയോ ഖണ്ഡങ്ങൾ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാനും സാധിക്കും.<ref>{{cite web | title=Surprise! There's a third YouTube co-founder|author=Hopkins, Jim| publisher = [[USA Today]]| url =http://www.usatoday.com/tech/news/2006-10-11-youtube-karim_x.htm|accessdate= 2008-11-29 }}</ref>വെബ്‌സൈറ്റ്, മൊബൈൽ അപ്ലിക്കേഷനുകൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടെ വീഡിയോകൾ കാണാനും മറ്റ് വെബ്‌സൈറ്റുകൾ കൂട്ടിച്ചേർക്കാനായി യൂട്യൂബ് നിരവധി മാർഗങ്ങൾ നൽകുന്നു. ലഭ്യമായ ഉള്ളടക്കത്തിൽ സംഗീത വീഡിയോകൾ, വീഡിയോ ക്ലിപ്പുകൾ, ഹ്രസ്വ, ഡോക്യുമെന്ററി ഫിലിമുകൾ, ഓഡിയോ റെക്കോർഡിംഗുകൾ, മൂവി ട്രെയിലറുകൾ, തത്സമയ സ്ട്രീമുകൾ, വീഡിയോ ബ്ലോഗുകൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. മിക്ക ഉള്ളടക്കവും സൃഷ്ടിക്കുന്നത് വ്യക്തികളാണ്, പക്ഷേ മീഡിയ കോർപ്പറേഷനുകളും വീഡിയോകൾ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്നു. കാണുന്നതിനും അപ്‌ലോഡുചെയ്യുന്നതിനും പുറമെ, രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത ഉപയോക്താക്കൾക്ക് വീഡിയോകളിൽ അഭിപ്രായമിടാനും റേറ്റുചെയ്യാനും പ്ലേലിസ്റ്റുകൾ സൃഷ്ടിക്കാനും മറ്റ് ഉപയോക്താക്കൾക്ക് സബ്സ്ക്രൈബ് ചെയ്യാനും കഴിയും. 2005 ൽ സ്ഥാപിതമായ യുട്യൂബ് തൊട്ടടുത്ത വർഷം ഗൂഗിൾ 1.65 ബില്യൺ യുഎസ് ഡോളറിന് സ്വന്തമാക്കി. 2020 ൽ 19.8 ബില്യൺ ഡോളർ സമ്പാദിച്ച യൂട്യൂബ് ഗൂഗിളിന്റെ ഏറ്റവും ലാഭകരമായ അനുബന്ധ സ്ഥാപനങ്ങളിലൊന്നായി ഇത് മാറി.<ref name="2020revenue">{{Cite web|last=Alphabet Inc.|date=26 January 2021|title=Alphabet Inc. Form 10-K (2020)|url=https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/1652044/000165204421000010/goog-20201231.htm|access-date=2021-04-16|website=www.sec.gov}}</ref> ഗൂഗിളിന്റെ ആഡ്സെൻസ്(AdSense) പ്രോഗ്രാമിൽ നിന്ന് യൂട്യൂബും തിരഞ്ഞെടുത്ത സ്രഷ്‌ടാക്കളും പരസ്യ വരുമാനം നേടുന്നു. ഭൂരിഭാഗം വീഡിയോകളും കാണാൻ സൗജന്യമാണ്, പക്ഷേ ചിലതിന് സംഗീതമോ പ്രീമിയം സബ്സ്ക്രിപ്ഷനോ ആവശ്യമാണ്. യൂട്യൂബിന്റെ ജനപ്രീതിയും വീഡിയോ ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ സമൃദ്ധിയും കണക്കിലെടുക്കുമ്പോൾ, പ്ലാറ്റ്ഫോം ലോകമെമ്പാടും കാര്യമായ സാമൂഹിക സ്വാധീനം ചെലുത്തി. യൂട്യൂബിന്റെ ബിസിനസ്സ്, ധാർമ്മിക, രാഷ്ട്രീയ വശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച് നിരവധി വിവാദങ്ങൾ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. == ചരിത്രം == === സ്ഥാപനവും പ്രാരംഭ വളർച്ചയും (2005–2006) === [[File:Youtube founders.jpg|thumb|upright=1.8|ഇടത്തുനിന്ന് വലത്തോട്ട്: യൂട്യൂബിന്റെ സ്ഥാപകരായ ചാഡ് ഹർലി, സ്റ്റീവ് ചെൻ, ജാവേദ് കരീം]] സ്റ്റീവ് ചെൻ, ചാഡ് ഹർലി, [[ജാവേദ് കരീം]] എന്നിവരാണ് യൂട്യൂബ് സ്ഥാപിച്ചത്. മൂവരും [[പേയ്പാൽ|പേപാലിന്റെ]](PayPal)ആദ്യകാല ജോലിക്കാരായിരുന്നു, കമ്പനി [[ഈബേ]](eBay) വാങ്ങിയതിനുശേഷം അവർ സമ്പന്നരായി.<ref name=":7">{{Cite news |first1=Miguel |last1=Helft |first2=Matt |last2=Richtel |title=Venture Firm Shares a YouTube Jackpot |url=https://www.nytimes.com/2006/10/10/technology/10payday.html |newspaper=The New York Times |date=October 10, 2006 |access-date=March 26, 2017}}</ref> ഹാർലി ഇൻഡ്യാന യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി ഓഫ് പെൻസിൽവാനിയയിൽ ഡിസൈൻ പഠിച്ചു. ചെനും കരീമും ഉർബാന-ചാമ്പെയ്‌നിലെ ഇല്ലിനോയിസ് സർവകലാശാലയിൽ കമ്പ്യൂട്ടർ സയൻസ് പഠിച്ചു.<ref>{{Cite web|date=October 11, 2006|title=YouTube founders now superstars|url=https://www.smh.com.au/technology/youtube-founders-now-superstars-20061011-gdokrc.html|access-date=March 18, 2021|website=The Sydney Morning Herald|language=en}}</ref> കമ്പനിയുടെ സ്ഥാപനത്തെക്കുറിച്ച് ഒന്നിലധികം കഥകൾ പ്രചാരത്തിലുണ്ട്. സാൻ ഫ്രാൻസിസ്കോയിലെ ചെന്നിന്റെ അപ്പാർട്ട്മെന്റിൽ ഒരു ഡിന്നർ പാർട്ടിയിൽ ചിത്രീകരിച്ച വീഡിയോകൾ പങ്കിടാൻ ബുദ്ധിമുട്ട് അനുഭവപ്പെട്ടതിനെത്തുടർന്ന്, 2005 ന്റെ ആദ്യ മാസങ്ങളിൽ ഹർലിയും ചെനും യൂട്യൂബിനായി ഈ ആശയം വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. കരീം പാർട്ടിയിൽ പങ്കെടുത്തില്ല, മാത്രമല്ല അങ്ങനെ സംഭവിച്ച കഥ കരീം നിക്ഷേധിച്ചു. എന്നാൽ ഒരു അത്താഴവിരുന്നിന് ശേഷമാണ് യൂട്യൂബ് സ്ഥാപിതമായതെന്ന ആശയം "മികച്ചരീതിയിൽ മനസ്സിലാക്കാവുന്ന ഒരു സ്റ്റോറി സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള വിപണന ആശയങ്ങൾ വളരെയധികം ശക്തിപ്പെടുത്തിയിരിക്കാം" എന്ന് ചെൻ അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.<ref name="YouTube gurus">{{Cite magazine|last=Cloud|first=John|date=December 25, 2006|title=The YouTube Gurus|url=http://content.time.com/time/magazine/article/0,9171,1570795,00.html|magazine=Time|access-date=March 26, 2017}}</ref> ചെനും കരീമും ഒന്നാന്തരം പ്രോഗ്രാമർമാരും ഹാർലി മികച്ചൊരു വെബ് ഡിസൈനറും ആയിരുന്നു. എതാണ്ടിതേ സമയത്ത് ഹാർലി പേപ്പാൽ വിടുകയും മെൻലൊ പാർക്കിലെ തന്റെ ഗാരേജിൽ സ്വന്തമായി വെബ് ഡിസൈനിംഗ് പ്രവർത്തനം തുടരുകയും ചെയ്തു. ചെനും കരീമും തങ്ങളുടെ ഒഴിവുസമയങ്ങൾ ഹാർലിയോടൊപ്പം വീഡിയൊ ഷെയറിംഗ് വെബ്സൈറ്റ് രൂപപ്പെടുത്തുന്നതിൽ പങ്കാളികളായി. 2005 മെയ്മാസത്തിൽ ഈ സുഹൃത്തുക്കളുടെ ശ്രമം വിജയിക്കുകയും വീഡിയൊ ഷെയറിംഗ് വെബ്സൈറ്റ് പൂർണ്ണമായി പ്രവർത്തന സജ്ജമാവുകയും ചെയ്തു.<ref>{{cite web | title=BBC strikes Google-YouTube deal|author=Weber, Tim| publisher = [[BBC]]| url =http://news.bbc.co.uk/1/hi/business/6411017.stm|accessdate= 2009-01-17 }}</ref> കരീമിന്റെ വാക്കുകൾ പ്രകാരം 2004-ലെ [[അമേരിക്ക]] ൻ ഗായികയായ [[ജാനറ്റ് ജാക്സൺ]] ന്റ വിവാദമായ സൂപ്പർ ബൗൾ ഹാഫ് ടൈം പ്രകടനവും<ref>http://www.forbes.com/sites/hughmcintyre/2015/02/01/how-janet-jacksons-super-bowl-wardrobe-malfunction-helped-start-youtube/#2715e4857a0b26ca5d4c25fc</ref> .അതു പോലെ 2004-ൽ ഇന്ത്യൻ മഹാസമുദ്രത്തിൽ ഉണ്ടായ സുനാമിയുമാണ് യൂട്യൂബ് തുടങ്ങാൻ പ്രേരണയായത്. ഇവയുടെ ദൃശ്യങ്ങൾ അന്നു ഓൺലൈനിൽ അത്ര ലഭ്യമായിരുന്നില്ല.<ref>{{cite web |first=Jim |last=Hopkins |title=Surprise! There's a third YouTube co-founder |url=http://usatoday30.usatoday.com/tech/news/2006-10-11-youtube-karim_x.htm |website=[[USA Today]] |date=October 11, 2006 |access-date=March 26, 2017}}</ref> യൂട്യൂബിനായുള്ള യഥാർത്ഥ ആശയം ഒരു ഓൺലൈൻ ഡേറ്റിംഗ് സേവനത്തിന്റെ വീഡിയോ പതിപ്പാണെന്നും ഇത് ഹോട്ട് അല്ലെങ്കിൽ നോട്ട് എന്ന വെബ്‌സൈറ്റിനെ സ്വാധീനിച്ചിട്ടുണ്ടെന്നും ഹർലിയും ചെനും പറഞ്ഞു.<ref name="YouTube gurus"/><ref>[https://web.archive.org/web/20050428014715/https://www.youtube.com/ Earliest surviving version of the YouTube website] [[Wayback Machine]], April 28, 2005. Retrieved June 19, 2013.</ref> ആകർഷ വ്യക്തിത്വമുള്ള സ്ത്രീകളോട് 100 ഡോളർ പാരിതോഷികത്തിന് പകരമായി സ്വയം വീഡിയോകൾ യൂട്യൂബിലേക്ക് അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യാൻ ആവശ്യപ്പെട്ട് അവർ ക്രെയ്ഗ്സ്‌ലിസ്റ്റിൽ പോസ്റ്റുകൾ സൃഷ്‌ടിച്ചു. മതിയായ ഡേറ്റിംഗ് വീഡിയോകൾ കണ്ടെത്തുന്നതിലെ ബുദ്ധിമുട്ട് പ്ലാനുകളുടെ മാറ്റത്തിലേക്ക് നയിച്ചു, ഏത് തരത്തിലുള്ള വീഡിയോയുടെയും അപ്‌ലോഡുകൾ സ്വീകരിക്കാൻ സൈറ്റിന്റെ സ്ഥാപകർ തീരുമാനിച്ചു.<ref>{{Cite web|title=r {{!}} p 2006: YouTube: From Concept to Hypergrowth – Jawed Karim|url=https://youtube.com/watch?v=XAJEXUNmP5M&t=2398}}</ref> <ref>{{Cite news |first=Stuart |last=Dredge |title=YouTube was meant to be a video-dating website |url=https://www.theguardian.com/technology/2016/mar/16/youtube-past-video-dating-website |work=The Guardian|date=March 16, 2016 |access-date=March 15, 2019}}</ref> [[File:Youtube logo.jpg|thumb|യൂട്യൂബ് ലോഗോ അതിന്റെ സമാരംഭം മുതൽ 2011 വരെ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. ഈ ലോഗോയുടെ മറ്റൊരു പതിപ്പ് അവരുടെ "" ബ്രോഡ്കാസ്റ്റ് യുവർസെൽഫ് "" മുദ്രാവാക്യം ഇല്ലാതെ 2015 വരെ ഉപയോഗിച്ചു.]] ഒരു വെഞ്ച്വർ ക്യാപിറ്റൽ ഫണ്ട്ഡ് ടെക്നോളജി സ്റ്റാർട്ടപ്പായി യൂട്യൂബ് ആരംഭിച്ചു. 2005 നവംബറിനും 2006 ഏപ്രിലിനുമിടയിൽ, കമ്പനി വിവിധ നിക്ഷേപകരിൽ നിന്ന് 11.5 മില്യൺ ഡോളർ, ആർട്ടിസ് ക്യാപിറ്റൽ മാനേജ്‌മെന്റിൽ നിന്ന് 8 മില്യൺ ഡോളർ പണം സ്വരൂപിച്ചു.<ref name=":7" /> യൂട്യൂബിന്റെ ആദ്യകാല ആസ്ഥാനം കാലിഫോർണിയയിലെ സാൻ മാറ്റിയോയിലെ ഒരു പിസ്സേരിയയ്ക്കും ജാപ്പനീസ് റെസ്റ്റോറന്റിനും മുകളിലായിരുന്നു. <ref>{{Cite news |first=Sara |last=Kehaulani Goo |title=Ready for Its Close-Up |url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/10/06/AR2006100600660.html |website=[[The Washington Post]] |date=October 7, 2006 |access-date=March 26, 2017}}</ref> 2005 ഫെബ്രുവരിയിൽ കമ്പനി <code>www.youtube.com</code>സജീവമാക്കി. <ref>{{cite web|title=Whois Record for <code>www.youtube.com</code>|url=http://whois.domaintools.com/youtube.com|access-date=April 1, 2009|publisher=DomainTools}}</ref> ആദ്യ വീഡിയോ 2005 ഏപ്രിൽ 23-ന് അപ്‌ലോഡുചെയ്‌തു. മീ അറ്റ് ദ സൂ എന്ന് പേരിട്ടു, ഇത് സാൻ ഡീഗോ മൃഗശാലയിൽ വെച്ച് സഹസ്ഥാപകൻ ജാവേദ് കരീമിനെ കാണിക്കുന്നു, അത് ഇപ്പോഴും സൈറ്റിൽ കാണാൻ കഴിയും.<ref>{{Cite news |first=Richard |last=Alleyne |title=YouTube: Overnight success has sparked a backlash |url=https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/2480280/YouTube-Overnight-success-has-sparked-a-backlash.html |website=[[The Daily Telegraph]] |date=July 31, 2008 |access-date=March 26, 2017}}</ref><ref>{{cite web|date=April 23, 2005|title=Me at the zoo|url=https://www.youtube.com/watch?v=jNQXAC9IVRw|access-date=August 3, 2009|publisher=YouTube}}</ref> മെയ് മാസത്തിൽ കമ്പനി ഒരു പബ്ലിക് ബീറ്റ സമാരംഭിച്ചു, നവംബറോടെ റൊണാൾഡിനോ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഒരു നൈക്ക് പരസ്യം മൊത്തം ഒരു ദശലക്ഷം വ്യൂകളിൽ എത്തുന്ന ആദ്യ വീഡിയോയായി.<ref>{{cite web |url=https://www.youtube.com/watch.php?v=aRHk8ol0vTw|archive-url=https://web.archive.org/web/20051125105508/https://www.youtube.com/watch.php?v=aRHk8ol0vTw|url-status=dead|archive-date=November 25, 2005 |title=Ronaldinho: Touch of Gold – YouTube |work=[[Wayback Machine]] |date=November 25, 2005 |access-date=January 1, 2017}}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.youtube.com/browse.php?s=mp|archive-url=https://web.archive.org/web/20051102073554/https://www.youtube.com/browse.php?s=mp|url-status=dead|archive-date=November 2, 2005 |title=Most Viewed – YouTube |work=[[Wayback Machine]] |date=November 2, 2005 |access-date=January 1, 2017}}</ref> സൈറ്റ് ഔദ്യോഗികമായി 2005 ഡിസംബർ 15 ന് സമാരംഭിച്ചു, അപ്പോഴേക്കും സൈറ്റിന് ഒരു ദിവസം 8 ദശലക്ഷം വ്യൂകൾ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite news |title=YouTube: a history |url=https://www.telegraph.co.uk/finance/newsbysector/mediatechnologyandtelecoms/digital-media/7596636/YouTube-a-history.html |website=[[The Daily Telegraph]] |date=April 17, 2010 |access-date=March 26, 2017}}</ref><ref>{{cite web |first=Megan Rose |last=Dickey |title=The 22 Key Turning Points in the History of YouTube |url=http://www.businessinsider.com/key-turning-points-history-of-youtube-2013-2 |website=[[Business Insider]] |date=February 15, 2013 |access-date=March 25, 2017}}</ref> അക്കാലത്തെ ക്ലിപ്പുകൾ 100 മെഗാബൈറ്റായി പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരുന്നു, അതയായത് 30 സെക്കൻഡ് ഫൂട്ടേജ്.<ref>{{cite web|last=Graham|first=Jefferson|date=November 21, 2005|title=Video websites pop up, invite postings|url=http://usatoday30.usatoday.com/tech/news/techinnovations/2005-11-21-video-websites_x.htm|access-date=March 26, 2017|website=[[USA Today]]}}</ref> ഇന്റർനെറ്റിലെ ആദ്യത്തെ വീഡിയോ പങ്കിടൽ സൈറ്റ് യൂട്യൂബ് ആയിരുന്നില്ല, 2004 നവംബറിൽ വിമിയോ(Vimeo) സമാരംഭിച്ചതുപോലെ, ആ സൈറ്റ് അക്കാലത്ത് കോളേജ് ഹ്യൂമറിൽ നിന്നുള്ള ഡവലപ്പർമാരുടെ ഒരു സൈഡ് പ്രോജക്റ്റായി തുടർന്നെങ്കിലും അത് യൂട്യൂബ് പോലെ വളരെയധികം വളർന്നില്ല. യൂട്യൂബ് സമാരംഭിച്ച ആഴ്ച, എൻ‌ബി‌സി-യൂണിവേഴ്സലിന്റെ സാറ്റർ‌ഡേ നൈറ്റ് ലൈവ്, ദി ലോൺ‌ലി ഐലൻഡിന്റെ "ലേസി സൺ‌ഡേ" സ്കിറ്റ് നടത്തി.<ref name="fortune vimeo">{{cite web | url = https://fortune.com/2011/02/23/how-vimeo-became-hipster-youtube/ | title = How Vimeo became hipster YouTube | first = John Patrick | last= Pullen | date = February 23, 2011 | access-date = May 8, 2020 | work = [[Fortune (magazine)|Fortune]] }}</ref> സാറ്റർഡേ നൈറ്റ് ലൈവിനായി റേറ്റിംഗുകളും ദീർഘകാല കാഴ്ചക്കാരും വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് സഹായിക്കുന്നതിനൊപ്പം, ആദ്യകാല വൈറൽ വീഡിയോയെന്ന നിലയിൽ "ലേസി സൺ‌ഡേ" യുടെ സ്റ്റാറ്റസ് യൂട്യൂബിനെ ഒരു പ്രധാന വെബ്‌സൈറ്റായി മാറാൻ സഹായിച്ചു.<ref name=":8">{{cite web | url = https://paleofuture.gizmodo.com/heres-what-people-thought-of-youtube-when-it-first-laun-1832019272 | title = Here's What People Thought of YouTube When It First Launched in the Mid-2000s | first = Matt | last = Novak | date = February 14, 2020 | access-date = February 14, 2020 | work = [[Gizmodo]] | archive-date = 2021-01-26 | archive-url = https://web.archive.org/web/20210126210158/https://paleofuture.gizmodo.com/heres-what-people-thought-of-youtube-when-it-first-laun-1832019272 | url-status = dead }}</ref> പകർപ്പവകാശ‌ത്തെ ചൊല്ലിയുള്ള ആശങ്കകളെ അടിസ്ഥാനമാക്കി രണ്ട് മാസത്തിന് ശേഷം നീക്കം ചെയ്യാൻ എൻ‌ബി‌സി യൂണിവേഴ്സൽ അഭ്യർത്ഥിച്ചപ്പോൾ നീക്കംചെയ്യുന്നതിന് മുമ്പ്, 2006 ഫെബ്രുവരിയിൽ സ്കിറ്റിന്റെ അനൗദ്യോഗിക അപ്‌ലോഡുകൾ അഞ്ച് ദശലക്ഷത്തിലധികം വ്യൂസ് നേടി.<ref>{{cite web | url = https://www.nytimes.com/2006/02/20/business/media/a-video-clip-goes-viral-and-a-tv-network-wants-to-control-it.html | title = A Video Clip Goes Viral, and a TV Network Wants to Control It | first = John | last =Biggs | date = February 20, 2006 | access-date = February 14, 2020 | work = [[The New York Times]] }}</ref> ക്രമേണ നീക്കംചെയ്യപ്പെട്ടുവെങ്കിലും, സ്കിറ്റിന്റെ ഈ തനിപ്പകർപ്പ് അപ്‌ലോഡുകൾ യൂട്യൂബിന്റെ പ്രചാരം ജനപ്രിയമാക്കാൻ സഹായിക്കുകയും അതിന്റെ മൂന്നാം കക്ഷി ഉള്ളടക്കം അപ്‌ലോഡുചെയ്യുകയും ചെയ്തു.<ref>{{cite web | url = https://variety.com/2015/tv/news/lazy-sunday-10th-anniversary-snl-1201657949/ | title = 'Lazy Sunday' Turns 10: 'SNL' Stars Recall How TV Invaded the Internet | first1 = Andrew | last1 = Wallenstein | first2= Todd | last2= Spangler | date = December 18, 2015 | access-date = April 27, 2019 | work = [[Variety (magazine)|Variety]] }}</ref><ref>{{cite web | url = https://www.hollywoodreporter.com/news/hollywood-flashback-snls-lazy-sunday-put-youtube-map-2005-1044829 | title = Hollywood Flashback: 'SNL's' 'Lazy Sunday' Put YouTube on the Map in 2005 | first= Bill | last =Higgens | date = October 5, 2017 | access-date = April 27, 2019 |work =[[The Hollywood Reporter]] }}</ref>സൈറ്റ് അതിവേഗം വളർന്നു, 2006 ജൂലൈയിൽ കമ്പനി 65,000 ൽ അധികം പുതിയ വീഡിയോകൾ അപ്‌ലോഡ് ചെയ്യുന്നുണ്ടെന്നും സൈറ്റിന് പ്രതിദിനം 100 ദശലക്ഷം വീഡിയോ കാഴ്‌ചകൾ ലഭിക്കുന്നുണ്ടെന്നും കമ്പനി പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref>{{cite web |title=YouTube serves up 100 million videos a day online |url=http://usatoday30.usatoday.com/tech/news/2006-07-16-youtube-views_x.htm |website=[[USA Today]] |date=July 16, 2006 |access-date=March 26, 2017}}</ref> <code>www.youtube.com</code> എന്ന പേര് തിരഞ്ഞെടുത്തത് സമാനമായ മറ്റൊരു വെബ്‌സൈറ്റായ <code>www.utube.com</code> ന് പ്രശ്‌നങ്ങളുണ്ടാകുന്നതിന് കാരണമായി. ആ സൈറ്റിന്റെ ഉടമയായ യൂണിവേഴ്സൽ ട്യൂബ് & റോൾഫോം എക്യുപ്‌മെന്റ്, യൂട്യൂബിനെ തിരയുന്ന ആളുകൾ പതിവായി ഓവർലോഡ് ചെയ്തതിന് ശേഷം 2006 നവംബറിൽ യൂട്യൂബിനെതിരെ ഒരു കേസ് ഫയൽ ചെയ്തു. യൂണിവേഴ്സൽ ട്യൂബ് അതിന്റെ വെബ്സൈറ്റ് <code>www.utubeonline.com</code> എന്നാക്കി മാറ്റി.<ref>{{Cite news |title=Help! YouTube is killing my business! |author=Zappone, Christian |publisher=CNN |url=https://money.cnn.com/2006/10/12/news/companies/utube/index.htm |access-date=November 29, 2008 |date=October 12, 2006}}</ref><ref>{{Cite news |title=Utube sues YouTube |author=Blakely, Rhys |work=The Times |location=London |url=http://business.timesonline.co.uk/tol/business/industry_sectors/media/article623050.ece |access-date=November 29, 2008 |date=November 2, 2006 |archive-date=2011-08-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110809135859/http://business.timesonline.co.uk/tol/business/industry_sectors/media/article623050.ece |url-status=dead }}</ref> ===ഗൂഗിളിന്റെ ഏറ്റെടുക്കൽ (2006–2013)=== [[പ്രമാണം:901cherryave.jpg|right|thumb|കാലിഫോർണിയയിലെ സാൻ ബ്രൂണോയിലുള്ള യൂട്യൂബിന്റെ ആസ്ഥാനം.]] ഗൂഗിൾ സ്റ്റോക്ക് വഴി 1.65 ബില്യൺ ഡോളറിന് യൂട്യൂബ് സ്വന്തമാക്കിയതായി 2006 ഒക്ടോബർ 9 ന് ഗൂഗിൾ പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref>{{cite web |first=Paul R. |last=La Monica |title=Google to buy YouTube for $1.65&nbsp;billion |url=https://money.cnn.com/2006/10/09/technology/googleyoutube_deal/ |website=[[CNNMoney]] |publisher=[[CNN]] |date=October 9, 2006 |access-date=March 26, 2017}}</ref><ref>{{cite web |first=Michael |last=Arrington |title=Google Has Acquired YouTube |url=https://techcrunch.com/2006/10/09/google-has-acquired-youtube/ |website=[[TechCrunch]] |publisher=[[AOL]] |date=October 9, 2006 |access-date=March 26, 2017}}</ref> 2006 നവംബർ 13 നാണ് കരാർ അന്തിമമാക്കിയത്.<ref>{{cite web |first=Michael |last=Arrington |title=Google Closes YouTube Acquisition |url=https://techcrunch.com/2006/11/13/google-closes-youtube-acquisition/ |website=[[TechCrunch]] |publisher=[[AOL]] |date=November 13, 2006 |access-date=March 26, 2017}}</ref><ref>{{cite web |title=Google closes $A2b YouTube deal |url=http://www.theage.com.au/news/Busness/Google-closes-A2b-YouTube-deal/2006/11/14/1163266548827.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20071220214911/http://www.theage.com.au/news/Busness/Google-closes-A2b-YouTube-deal/2006/11/14/1163266548827.html |website=[[The Age]] |date=November 14, 2006 |archive-date=December 20, 2007 |access-date=March 26, 2017}}</ref> ഗൂഗിളിന്റെ ഏറ്റെടുക്കൽ വീഡിയോ പങ്കിടൽ സൈറ്റുകളിൽ പുതിയതായി പുതിയ താൽപ്പര്യം ആരംഭിച്ചു; ഇപ്പോൾ വിമിയോയുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ഐ‌എസി, യൂട്യൂബിൽ നിന്ന് സ്വയം വേർതിരിച്ചറിയാൻ ഉള്ളടക്കം സ്രഷ്ടിക്കുന്നവരെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു.<ref name="fortune vimeo"/> [[File:Logo of YouTube (2015-2017).svg|thumb|upright=0.9|2015 മുതൽ 2017 വരെ നിലനിന്നിരുന്ന യൂട്യൂബ് ലോഗോ]] കമ്പനി അതിവേഗ വളർച്ച കൈവരിച്ചു. 2007 ൽ, 2000 ൽ യൂട്യൂബ് മുഴുവൻ ഇന്റർനെറ്റിനേക്കാളും ബാൻഡ്‌വിഡ്ത്ത് ഉപയോഗിച്ചുവെന്ന് ഡെയ്‌ലി ടെലിഗ്രാഫ് എഴുതി.<ref>{{Cite news|last=Carter|first=Lewis|date=<!-- Monday -->April 7, 2008|title=Web could collapse as video demand soars|website=[[The Daily Telegraph]]|url=https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1584230/Web-could-collapse-as-video-demand-soars.html|access-date=March 26, 2017}}</ref> 2010 ആയപ്പോഴേക്കും കോംസ്‌കോർ അനുസരിച്ച് കമ്പനി 43 ശതമാനം വിപണി വിഹിതവും 14 ബില്ല്യണിലധികം വീഡിയോ കാഴ്ചകളും ഉണ്ടായി.<ref>{{cite web|title=comScore Releases May 2010 U.S. Online Video Rankings|url=http://www.comscore.com/Press_Events/Press_Releases/2010/6/comScore_Releases_May_2010_U.S._Online_Video_Rankings|access-date=June 27, 2010|publisher=[[comScore]]}}</ref> ഇന്റർഫേസ് ലളിതമാക്കാനും ഉപയോക്താക്കൾ സൈറ്റിൽ ചെലവഴിക്കുന്ന സമയം വർദ്ധിപ്പിക്കാനും ലക്ഷ്യമിട്ട് ആ വർഷം കമ്പനി അതിന്റെ ഇന്റർഫേസ് പുനർരൂപകൽപ്പന ചെയ്തു.<ref>{{cite news|title=YouTube redesigns website to keep viewers captivated|agency=AFP|url=https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5jfGfKKsiwbxNv8XoUbm8ZlRZZWyw|access-date=April 1, 2010}}</ref> 2011 ലെ കണക്കനുസരിച്ച്, ഓരോ മിനിറ്റിലും 48 മണിക്കൂർ പുതിയ വീഡിയോകൾ അപ്‌ലോഡുചെയ്യുന്നതിലൂടെ ഓരോ ദിവസവും മൂന്ന് ബില്ല്യണിലധികം വീഡിയോകൾ കാണുന്നു.<ref>{{cite web|date=May 25, 2011|title=YouTube moves past 3&nbsp;billion views a day|url=https://www.cnet.com/uk/news/youtube-moves-past-3-billion-views-a-day/|access-date=March 26, 2017|website=[[CNET]]|publisher=[[CBS Interactive]]}}</ref><ref>{{cite web|last=Bryant|first=Martin|date=May 25, 2011|title=YouTube hits 3 Billion views per day, 2 DAYS worth of video uploaded every minute|url=https://thenextweb.com/google/2011/05/25/youtube-hits-3-billion-views-per-day-2-days-worth-of-video-uploaded-every-minute/|access-date=March 26, 2017|website=The Next Web}}</ref><ref name="48-60">{{Cite news|last=Oreskovic|first=Alexei|date=January 23, 2012|title=Exclusive: YouTube hits 4 billion daily video views|newspaper=Reuters|publisher=[[Thomson Reuters]]|url=https://www.reuters.com/article/us-google-youtube-idUSTRE80M0TS20120123|access-date=March 26, 2017}}</ref> എന്നിരുന്നാലും, ഈ കാഴ്‌ചകളിൽ ഭൂരിഭാഗവും താരതമ്യേന ചെറിയ എണ്ണം വീഡിയോകളിൽ നിന്നാണ്; അക്കാലത്തെ ഒരു സോഫ്റ്റ്വെയർ എഞ്ചിനീയർ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, 30% മാത്രം വരുന്ന വീഡിയോകൾ ആണ് സൈറ്റിലെ വിസിറ്റേഴ്സായിട്ടുള്ള 99% ആളുകൾ കാണുന്നത്.<ref>{{Cite news|last=Whitelaw|first=Ben|date=April 20, 2011|title=Almost all YouTube views come from just 30% of films|website=[[The Daily Telegraph]]|url=https://www.telegraph.co.uk/technology/news/8464418/Almost-all-YouTube-views-come-from-just-30-of-films.html|access-date=March 26, 2017}}</ref> ആ വർഷം കമ്പനി വീണ്ടും ഇന്റർഫേസ് മാറ്റി, അതേ സമയം ഇരുണ്ട ചുവപ്പ് നിറത്തിലുള്ള ഒരു പുതിയ ലോഗോ അവതരിപ്പിച്ചു.<ref>{{Cite news|date=December 2, 2011|title=YouTube's website redesign puts the focus on channels|publisher=BBC|url=https://www.bbc.co.uk/news/technology-16006524|access-date=December 2, 2011}}</ref><ref>{{cite web|author=Cashmore, Pete|date=October 26, 2006|title=YouTube Gets New Logo, Facelift and Trackbacks&nbsp;– Growing Fast!|url=http://mashable.com/2006/10/26/youtube-gets-new-logo-facelift-and-trackbacks-growing-fast/|access-date=December 2, 2011}}</ref> ഡെസ്ക്ടോപ്പ്, ടിവി, മൊബൈൽ എന്നിവയിലുടനീളമുള്ള അനുഭവം ഏകീകരിക്കാൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്ത മറ്റൊരു ഇന്റർഫേസ് മാറ്റം 2013 ൽ ആരംഭിച്ചു.<ref name="tnw-one">[https://thenextweb.com/google/2013/06/05/youtube-rolls-out-redesigned-one-channel-layout-to-all-users/ “YouTube rolls out redesigned ‘One Channel’ layout to all users”] (TheNextWeb article, June 5, 2013).</ref> അപ്പോഴേക്കും ഓരോ മിനിറ്റിലും 100 മണിക്കൂറിൽ കൂടുതൽ അപ്‌ലോഡുചെയ്യുന്നു, 2014 നവംബറോടെ ഇത് 300 മണിക്കൂറായി ഉയർന്നു.<ref>{{cite web|last=Welch|first=Chris|date=May 19, 2013|title=YouTube users now upload 100 hours of video every minute|url=https://www.theverge.com/2013/5/19/4345514/youtube-users-upload-100-hours-video-every-minute|access-date=March 26, 2017|website=[[The Verge]]|publisher=[[Vox Media]]}}</ref><ref>{{cite web|last=E. Solsman|first=Joan|date=November 12, 2014|title=YouTube's Music Key: Can paid streaming finally hook the masses?|url=https://www.cnet.com/news/youtube-music-key-googles-stab-at-taking-paid-streaming-songs-mainstream/|access-date=March 25, 2017|website=[[CNET]]|publisher=[[CBS Interactive]]}}</ref> ഈ സമയത്ത്, കമ്പനി ചില സംഘടനാ മാറ്റങ്ങളിലൂടെ കടന്നുപോയി. 2006 ഒക്ടോബറിൽ, കാലിഫോർണിയയിലെ സാൻ ബ്രൂണോയിലെ ഒരു പുതിയ ഓഫീസിലേക്ക് യൂട്യൂബ് മാറി. ഉപദേശക ചുമതല വഹിക്കുന്നതിനായി യൂട്യൂബിന്റെ ചീഫ് എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഓഫീസർ സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് വിരമിക്കുമെന്നും 2010 ഒക്ടോബറിൽ സലാർ കമാംഗർ കമ്പനി മേധാവിയായി ചുമതലയേൽക്കുമെന്നും ഹർലി പ്രഖ്യാപിച്ചു.<ref>{{cite web|last1=Wasserman|first1=Todd|date=February 15, 2015|title=The revolution wasn't televised: The early days of YouTube|url=https://mashable.com/2015/02/14/youtube-history/#hEWvSDo5TPql|access-date=July 4, 2018|website=[[Mashable]]}}</ref><ref>{{Cite news|date=October 29, 2010|title=Hurley stepping down as YouTube chief executive|agency=AFP|url=https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5ggtnJSISuXoPHgxu6HwPJJqVTT6g?docId=CNG.f7ff59e3829714d23524d35ed1afdd63.921|access-date=October 30, 2010}}</ref> ===പുതിയ വരുമാന സ്ട്രീമുകൾ (2013–2018)=== [[File:YouTube Logo 2017.svg|thumb|upright=0.9|2017 മുതലുള്ള യൂട്യൂബ് ലോഗോ]] [[Susan Wojcicki|സൂസൻ വോജ്സിക്കിയെ]] 2014 ഫെബ്രുവരിയിൽ യൂട്യൂബിന്റെ സിഇഒ ആയി നിയമിച്ചു. 21 ജനുവരിയിൽ ഒരു ഓഫീസ് പാർക്ക് വാങ്ങിയാണ് 2016 ജനുവരിയിൽ യൂട്യൂബ് സാൻ ബ്രൂണോയിലെ ആസ്ഥാനം വിപുലീകരിച്ചത്.<ref>{{Cite news|last1=Oreskovic|first1=Alexei|date=February 5, 2014|title=Google taps longtime executive Wojcicki to head YouTube|language=en-IN|newspaper=Reuters|url=http://in.reuters.com/article/us-google-youtube/google-taps-longtime-executive-wojcicki-to-head-youtube-idINBREA141Y420140205|access-date=September 16, 2017|archive-date=2021-01-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20210106172936/https://in.reuters.com/article/us-google-youtube/google-taps-longtime-executive-wojcicki-to-head-youtube-idINBREA141Y420140205|url-status=dead}}</ref> 51,468 ചതുരശ്ര മീറ്റർ (554,000 ചതുരശ്ര അടി) സ്ഥലമുള്ള ഈ സമുച്ചയത്തിൽ 2,800 ജീവനക്കാരെ വരെ ഉൾക്കൊള്ളൻ കഴിയും.<ref name="office_park">{{Cite news|last=Avalos|first=George|date=January 20, 2016|title=YouTube expansion in San Bruno signals big push by video site|work=San Jose Mercury News|url=http://www.mercurynews.com/business/ci_29405413/youtube-expansion-san-bruno-signals-big-push-by|access-date=February 3, 2016}}</ref>മെറ്റീരിയൽ ഡിസൈൻ ഭാഷയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി യൂട്യൂബ് അതിന്റെ ഉപയോക്തൃ ഇന്റർഫേസുകളുടെ "പോളിമർ" പുനർരൂപകൽപ്പന ഔദ്യോഗികമായി സമാരംഭിച്ചു, ഒപ്പം സേവനത്തിന്റെ പ്ലേ ബട്ടൺ ചിഹ്നത്തിന് ചുറ്റും 2017 ഓഗസ്റ്റിൽ പുനർരൂപകൽപ്പന ചെയ്ത ലോഗോയും.<ref>{{Cite news|title=YouTube has a new look and, for the first time, a new logo|work=The Verge|url=https://www.theverge.com/2017/8/29/16216868/new-youtube-logo-redesign-font-color-app-design|access-date=May 7, 2018}}</ref> ഈ കാലയളവിൽ, പരസ്യങ്ങൾക്കപ്പുറം വരുമാനം ഉണ്ടാക്കാൻ യൂട്യൂബ് നിരവധി പുതിയ മാർഗങ്ങൾ പരീക്ഷിച്ചു. പ്ലാറ്റ്‌ഫോമിൽ പ്രീമിയം, സബ്‌സ്‌ക്രിപ്‌ഷൻ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ചാനലുകൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നതിനായി ഉള്ളടക്ക ദാതാക്കൾക്കായി 2013-ൽ യൂട്യൂബ് ഒരു പൈലറ്റ് പ്രോഗ്രാം ആരംഭിച്ചു.<ref name="subscription">{{cite news |url=https://www.bbc.co.uk/news/business-22474715 |title=YouTube launches pay-to-watch subscription channels |work=[[BBC News]] |date=May 9, 2013 |access-date=May 11, 2013}}</ref><ref>{{cite news |url=http://www.mercurynews.com/business/ci_23184159/youtube-providers-could-begin-charging-fees-this-week |title=YouTube providers could begin charging fees this week |last=Nakaso |first=Dan |work=[[San Jose Mercury News|Mercury News]] |date=May 7, 2013 |access-date=May 10, 2013}}</ref> ഈ ശ്രമം 2018 ജനുവരിയിൽ നിർത്തലാക്കുകയും ജൂൺ മാസത്തിൽ പുനരാരംഭിക്കുകയും ചെയ്തു, ഇതുവരെ യുഎസ് $ 4.99 ചാനൽ സബ്‌സ്‌ക്രിപ്‌ഷനുകൾ ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|title=Paid content discontinued January 1, 2018 - YouTube Help|url=https://support.google.com/youtube/answer/7515570?hl=en|access-date=2021-04-19|website=support.google.com}}</ref><ref>{{Cite web|last=Browne|first=Ryan|date=2018-06-22|title=YouTube introduces paid subscriptions and merchandise selling in bid to help creators monetize the platform|url=https://www.cnbc.com/2018/06/22/youtube-introduces-paid-channel-subscriptions-and-merchandise-selling.html|access-date=2021-04-19|website=CNBC|language=en}}</ref> ഈ ചാനൽ സബ്‌സ്‌ക്രിപ്‌ഷനുകൾ നിലവിലുള്ള സൂപ്പർ ചാറ്റ് എബിലിറ്റി 2017 ൽ സമാരംഭിച്ചു, ഇത് കാഴ്ചക്കാർക്ക് അവരുടെ അഭിപ്രായം ഹൈലൈറ്റ് ചെയ്യുന്നതിന് $ 1 മുതൽ $ 500 വരെ സംഭാവന നൽകാൻ അനുവദിക്കുന്നു.<ref>{{Cite news|last1=Parker|first1=Laura|date=April 12, 2017|title=A Chat With a Live Streamer Is Yours, for a Price|newspaper=The New York Times|url=https://www.nytimes.com/2017/04/12/technology/personaltech/paying-for-live-stream-chat.html|access-date=April 21, 2018}}</ref> 2014 ൽ, യൂട്യൂബ് "മ്യൂസിക് കീ" എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു സബ്സ്ക്രിപ്ഷൻ സേവനം പ്രഖ്യാപിച്ചു, അത് നിലവിലുള്ള ഗൂഗിൾ പ്ലേ(Google Play) മ്യൂസിക് സേവനത്തിനൊപ്പം തന്നെ യൂട്യൂബിൽ പരസ്യരഹിത സംഗീത ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ സംയോജനം കൂടിയാണ്. <ref>{{Cite news|title=YouTube announces plans for a subscription music service|work=The Verge|url=https://www.theverge.com/2014/11/12/7201969/youtube-music-key-new-subscription-service|access-date=May 17, 2018}}</ref> പ്ലാറ്റ്‌ഫോമിലെ എല്ലാ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്കും പരസ്യരഹിതമായുള്ള ആക്‌സസ് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്ന പുതിയ പ്രീമിയം സേവനമായ യൂട്യൂബ് റെഡ് പ്രഖ്യാപിച്ച 2015 ലും ഈ സേവനം വികസിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു (കഴിഞ്ഞ വർഷം പുറത്തിറങ്ങിയ മ്യൂസിക് കീ സേവനത്തിന് ശേഷം), പ്രീമിയം ഒറിജിനൽ സീരീസ്, നിർമ്മിച്ച സിനിമകൾ യൂട്യൂബ് പേഴ്സണാലിറ്റികളും മൊബൈൽ ഉപകരണങ്ങളിലെ ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ പശ്ചാത്തല പ്ലേബാക്കും ഉൾപ്പെടുന്നു. == ടെസ്ക് ടോപ് യുടൂബ് == യൂടൂബിൽ നിന്നും വീഡിയോ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ഒരു ഫ്രീവെയർ<ref>{{Cite web|url=https://flvto.video/en/youtube-to-mp3|title=https://flvto.video/en/youtube-to-mp3|access-date=|last=|first=|date=|website=|publisher=|archive-date=2020-09-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20200920033351/https://flvto.video/en/youtube-to-mp3|url-status=dead}}</ref> ആണ് “ടെസ്ക് ടോപ് യുടൂബ്“ ഇന്റെർനെറ്റിൽ നിന്ന് ഇത് സൗജന്യമായി ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാം <ref name="guidelines">{{cite web |author=| url = http://youtube.com/t/community_guidelines| title = YouTube Community Guidelines | publisher = YouTube| accessdate = 2008-11-30}}</ref> == അവലംബം == <references/> == ഇതും കാണുക == [[ഗൂഗിൾ വീഡിയോ]] == പുറമെനിന്നുള്ള കണ്ണികൾ == * [http://www.youtube.com യൂട്യൂബ്] [https://dreamwriters6669.blogspot.com/2020/12/abcd-anybodycandesign-autodesk-maya.html]{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}{{Google Inc.}} {{Web-stub|YouTube}} [[വർഗ്ഗം:വെബ്സൈറ്റുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഗൂഗിൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഗൂഗിൾ സേവനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:സാമൂഹ്യമാധ്യമങ്ങൾ]] pk6avxtsgpiz8uoykqd4e10rdkp4sp0 0 30808 4134447 4133331 2024-11-10T12:56:59Z Padmanabhanunnips 96641 4134447 wikitext text/x-wiki {{ആധികാരികത}} [[File:Ampalavasi Women Old Image.png|thumb|right|അമ്പലവാസി സ്ത്രീകൾ - ഒരു പഴയകാല ചിത്രം]] കേരളത്തിലെ അമ്പലങ്ങൾ, കാവുകൾ എന്നിവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ജോലികൾ ചെയ്ത് നിത്യവൃത്തി കഴിച്ചിരുന്ന ഹൈന്ദവജാതികളെ സൂചിപ്പിക്കുന്ന പൊതുസംജ്ഞയാണ് '''അമ്പലവാസികൾ'''. പൂജകൾ, പാഠശാലകളിലെ അധ്യാപനം, ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ മാലകെട്ട്, [[സോപാനസംഗീതം]], ശംഖുവിളിക്കൽ, മേളവാദ്യങ്ങൾ, അടിച്ചുവാരൽ തുടങ്ങി അമ്പലത്തിലെ വിവിധതരം ജോലികളാണ്‌ ഇവർ ചെയ്തു വന്നിരുന്നത്. പരമ്പരാഗതമായി ക്ഷേത്രസേവനങ്ങൾ അനുഷ്ഠിക്കുന്ന [[പുഷ്പകൻ]] (പുഷ്പകനുണ്ണി), [[തീയാട്ടുണ്ണി]] (തീയാടി, തിയാടി), [[നമ്പീശൻ]], [[കുരുക്കൾ]], [[നമ്പിടി]], [[പൂപ്പള്ളി]], പ്ലാപ്പള്ളി (പിലാപ്പള്ളി), [[ദൈവമ്പാടി]] (തെയ്യമ്പാടി), [[മൂത്തത്|മൂത്തത് (മൂസ്സത്)]], [[ഇളയത്]], [[ചാക്യാർ]], [[നമ്പ്യാർ]], [[അടികൾ]], [[പിടാരർ]], [[വാര്യർ]], [[പിഷാരടി]], [[മാരാർ]], [[പൊതുവാൾ]] തുടങ്ങിയ ജാതികളെല്ലാം ചേർന്ന ജനവിഭാഗമാണ് അമ്പലവാസികൾ എന്ന് പൊതുവെ അറിയപ്പെടുന്നത്. കേരളത്തിലെ സാംസ്കാരികമേഖലയിൽ അമ്പലവാസികൾക്ക് മുഖ്യസ്ഥാനമുണ്ട്. == പേരു വന്ന വഴി == അമ്പലം, വാസി എന്ന രണ്ട് വാക്കുകളിൽ നിന്നാണ് അമ്പലവാസി എന്ന പേര് വന്നത്. അമ്പലവാസി സമുദായത്തിലുള്ളവർ അമ്പലങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ജോലികൾ ചെയ്ത് നിത്യവൃത്തി കഴിച്ചിരുന്നു. അമ്പലങ്ങളുടെ സമീപത്തു വസിക്കുന്നവർ എന്ന അർത്ഥത്തിൽ അമ്പലവാസി എന്ന പേര് വന്നു. == അമ്പലവാസി ജാതികൾ == [[പുഷ്പകൻ ഉണ്ണി]], [[തീയാട്ടുണ്ണി]], [[നമ്പീശൻ]], [[കുരുക്കൾ]], [[നമ്പിടി]], [[ചാക്യാർ]], [[നമ്പ്യാർ]], [[പൂപ്പള്ളി]], [[പ്ലാപ്പള്ളി]], [[ദൈവമ്പാടി]] (തെയ്യമ്പാടി), [[മൂത്തത്|മൂത്തത് (മൂസ്സത്)]], [[ഇളയത്]], [[അടികൾ]], [[പിടാരർ]], [[വാര്യർ]], [[പിഷാരടി]], [[മാരാർ]], [[പൊതുവാൾ]], മുതലായ ഒരുകൂട്ടം ജാതികൾ ചേർന്നാണ് അമ്പലവാസികൾ എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. അമ്പലവാസികളിൽ ഉപനയന സംസ്കാരമുള്ളവർ (പൂണൂൽ ധരിക്കുന്നവർ) എന്നും പൂണൂലില്ലാത്തവരെന്നും രണ്ടു വിഭാഗങ്ങളുണ്ട്. [[പുഷ്പകൻ]] (പുഷ്പകനുണ്ണി), [[തീയാട്ടുണ്ണി]] (തീയാടി, തിയ്യാടി), [[നമ്പീശൻ]], [[കുരുക്കൾ]], [[നമ്പിടി]], [[പൂപ്പള്ളി]], പ്ലാപ്പള്ളി, [[ദൈവമ്പാടി]] (തെയ്യമ്പാടി), [[മൂത്തത്|മൂത്തത് (മൂസ്സത്)]], [[ഇളയത്]], [[ചാക്യാർ]], [[നമ്പ്യാർ]], [[അടികൾ]], [[പിടാരർ]] എന്നിവരെ അമ്പലവാസി ബ്രാഹ്മണർ അഥവാ പൂണൂലുള്ള അമ്പലവാസികൾ എന്നും [[വാര്യർ]], [[പിഷാരടി]], [[മാരാർ]], [[പൊതുവാൾ]] എന്നിവരെ പൂണൂൽ ഇല്ലാത്ത അമ്പലവാസികൾ എന്നും വിഭജിക്കുന്നു. അമ്പലവാസികളിൽപ്പെടുന്ന ബ്രാഹ്മണരെ തങ്ങളെക്കാൾ അല്പം താണനിലയിലുള്ള ബ്രാഹ്മണരായാണ് നമ്പൂതിരിമാർ കണക്കാക്കുന്നത്. നമ്പ്യാർ, നമ്പിടി, അടികൾ എന്നീ കുലനാമങ്ങളുള്ളവരിൽത്തന്നെ ഉപനയനസംസ്കാരമുള്ളവരും ഇല്ലാത്തവരും ഉണ്ട്. പൂണൂലില്ലാത്ത [[വാര്യർ]], [[പിഷാരടി]], [[മാരാർ]], [[പൊതുവാൾ]] എന്നീ ജാതിക്കാരുടെ സ്ത്രീനാമം കിട്ടാൻ പുരുഷനാമത്തോടൊപ്പം ''-സ്യാർ'' എന്ന് ചേർത്താൽ മതി; വാര്യർ-വാരസ്യാർ, പിഷാരടി-പിഷാരസ്യാർ, മാരാർ-മാരസ്യാർ, പൊതുവാൾ-പൊതുവാളസ്യാർ എന്നിങ്ങനെ. ===പുഷ്പകൻ (പുഷ്പകൻ ഉണ്ണി) === അമ്പലങ്ങളിൽ പുഷ്പാലങ്കാരം, പൂജാപുഷ്പങ്ങൾ ഒരുക്കൽ, മാലകെട്ടൽ, നിവേദ്യവസ്തുക്കൾ തയ്യാറാക്കൽ, വിളക്കൊരുക്കുൽ, എഴുന്നള്ളത്തിനു വിളക്കെടുക്കുൽ, പാഠശാലകളിലെ അധ്യാപനം, ശംഖനാദം മുഴക്കൽ, എന്നിവയാണ് ഇക്കൂട്ടരുടെ കുലത്തൊഴിലുകൾ. പൂജാവിധികളും താന്ത്രികവിദ്യകളും അഭ്യസിക്കുമെങ്കിലും ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ മുഖ്യതന്ത്രിമാരാകാറില്ല. മുഖ്യതന്ത്രിയുടെ നിർദേശാനുസരണം മാത്രം പൂജാകർമങ്ങൾ ചെയ്യുന്നു. വേദാധികാരികളാണ്. വേദഗ്രന്ഥങ്ങളും സംസ്കൃതവും പഠിപ്പിക്കാനുള്ള അധികാരമുണ്ട്. പുരുഷന്മാർ ഉപനയനം, 108 ഗായത്രീജപം, ബ്രഹ്മചര്യവ്രതം, സമാവർത്തനം എന്നിവ ഉള്ളവരാണ്. അഭിവാദ്യം ചെയ്യുന്ന സമയത്ത് ഗോത്രസൂത്രാദികൾ പറഞ്ഞ് പേരിനോട് കൂടെ ശർമ്മൻ എന്ന് ചേർത്ത് അഭിവാദ്യം ചെയ്യാറുണ്ട്. ഷോഡശസംക്സാരങ്ങൾ ആചരിക്കുന്നു. പൂണൂൽ ധരിക്കുകയും ഗായത്രീമന്ത്രം ചൊല്ലുകയും ചെയ്യുന്നു. പുരുഷന്മാരെ പുഷ്പകൻ എന്നും സ്ത്രീകളെ പുഷ്പകത്തി എന്നും പറയുന്നു. പുരുഷന്മാരെ പേരിനൊപ്പം ഉണ്ണി എന്നു ചേർത്തു വിളിക്കുന്നു. സ്ത്രീകളെ ആത്തേരമ്മ എന്നോ ആത്തോലമ്മ എന്നോ ചുരുക്കത്തിൽ ആത്തേമ്മ എന്നോ വിളിക്കുന്നു. പുരുഷന്മാർ പേരിനൊപ്പം ഉണ്ണി എന്നോ ശർമ്മ എന്നോ കുലപ്പേര് ചേർക്കുന്നു. സ്ത്രീകൾ പേരിനൊപ്പം അമ്മ എന്നോ ദേവി എന്നോ ചേർക്കുന്നു. അധ്യാപനവൃത്തിയുള്ള പുഷ്പകരുടെ വീടുകൾ മഠങ്ങൾ എന്നും അല്ലാത്തവരുടേത് വീട് എന്നും അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. തെക്ക് തിരുവനന്തപുരത്ത് പദ്മനാഭസ്വാമിക്ഷേത്രത്തിലും തിരുവട്ടാർ ആദികേശവക്ഷേത്രത്തിലും സവിശേഷാധികാരസ്ഥാനങ്ങൾ കല്പിച്ചു കിട്ടിയിട്ടുള്ള പുഷ്പകഉണ്ണിമാർ പേരിനൊപ്പം നമ്പി എന്നാണ് ചേർക്കുന്നത്. പുഷ്പക ഉണ്ണിമാരിൽ ഒരു വിഭാഗത്തെ പട്ടരുണ്ണി അഥവാ നാട്ടുപ്പട്ടർ എന്ന് വിളിക്കുന്നു. പട്ടർ എന്ന സ്ഥാനപ്പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഉണ്ണിമാരാണിവർ. തമിഴ് പട്ടരിൽ നിന്ന് തിരിച്ചറിയാനാണ് നാട്ടുപ്പട്ടർ എന്നു വിളിക്കുന്നത്. പട്ടരുണ്ണിമാരെ പ്രത്യേകജാതിയായും ചിലപ്പോൾ കണക്കാക്കാറുണ്ട്. ഇവരിൽത്തന്നെ [[ചേർത്തല]] (പഴയപേര്: കരപ്പുറം) ഭാഗത്തുള്ളവരെ കരപ്പുറം ഉണ്ണിമാർ എന്നും പറയാറുണ്ട്. മൂത്തപുത്രൻ നിർബന്ധമായും സ്വജാതിയിൽ നിന്ന് മാത്രമേ വിവാഹം കഴിച്ചിരുന്നുള്ളൂ. അത് ഒന്നിലധികം ആകാമായിരുന്നു. ഇളയസഹോദരങ്ങൾ സ്വജാതിയിൽനിന്ന് വിവാഹം കഴിക്കുകയോ നായർ സ്ത്രീകളെ സംബന്ധം ചെയ്യുകയോ (അനുലോമവിവാഹം) ആയിരുന്നു പതിവ്. കുരുക്കൾ, നമ്പീശൻ എന്നീ സമാനജാതിക്കാരുമായും വൈവാഹികബന്ധങ്ങൾ ഉണ്ടാകാറുണ്ട്. സ്ത്രീകൾക്ക് സ്വജാതിയിലുള്ള ഭർത്താവു മരിച്ചാൽ, രണ്ടാം വിവാഹത്തിലേർപ്പെടാം. പക്ഷേ, ബ്രാഹ്മണരെ മാത്രമേ വിവാഹം ചെയ്യാൻ പാടുള്ളു. വിവാഹമോചനം അനുവദിച്ചിരുന്നു. പിതൃദായക്രമം അഥവാ മക്കത്തായം പിൻതുടരുന്നു. ഇവരുടെ പുല-ബാലായ്മ ചടങ്ങുകൾ പതിനൊന്ന് ദിവസം നീണ്ടു നില്ക്കുന്നതാണ്. പുഷ്പകർക്ക് ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ തന്ത്രിയാകാനുള്ള അധികാരം ലഭിച്ചിരുന്നില്ല. വേദപഠനത്തിനും പൂജയ്ക്കും മാത്രമേ അധികാരമുണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. ഉണ്ണിമാർ ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ പൂജാദികർമങ്ങൾ ചെയ്തിരുന്നത് തന്ത്രിയുടെ നിർദേശാനുസരണം മാത്രമായിരുന്നു. പണ്ടുകാലത്ത് നമ്പൂതിരിമാരുടെ ഇടയിൽ പെൺകുട്ടി ഋതുമതിയാകുന്നതിനു മുൻപുതന്നെ വേളികഴിച്ചിരിക്കണമെന്ന് നിർബന്ധമായിരുന്നു. എന്നാൽ, പെൺകുട്ടികൾ ഋതുമതികളായതിനു ശേഷം മാത്രമേ പുഷ്പകരുടെ ഇടയിൽ പണ്ടുകാലത്തും വിവാഹം നടന്നിരുന്നുള്ളൂ. നമ്പൂതിരിമാർ സാധാരണയായി ബ്രാഹ്മണർക്കു മാത്രമേ അദ്ധ്യാപനം ചെയ്തിരുന്നുള്ളൂ. എന്നാൽ പുഷ്പകഉണ്ണിമാർ അവരുടെ മഠത്തിൽ ഉപനയനസംസ്കാരമുള്ളവർക്കും ഇല്ലാത്തവർക്കും അക്ഷരാഭ്യാസവും വിദ്യാഭ്യാസവും നൽകിയിരുന്നു. ഇങ്ങനെയുള്ള വ്യത്യാസങ്ങളാൽ നമ്പൂതിരിമാർ പുഷ്പകരെ തങ്ങളെക്കാൾ താഴ്ന്നനിലയിലുള്ള ബ്രാഹ്മണരായാണ് കണക്കാക്കിയിരുന്നത്. ===നമ്പീശൻ=== പുഷ്പകഉണ്ണികളെപ്പോലെ പൂജാപുഷ്പങ്ങൾ ഒരുക്കുക, മാലകെട്ടുക, നിവേദ്യവസ്തുക്കൾ തയ്യാറാക്കിക്കൊടുക്കുക എന്നിവയൊക്കെയാണ് കുലത്തൊഴിൽ. എന്നാൽ വേദാധികാരമില്ല. ഇവരിൽ മക്കത്തായക്കാരും മരുമക്കത്തായക്കാരും ഉണ്ട്. മക്കത്തായക്കാരായ സ്ത്രീകൾക്കു സ്വജാതിയിലുള്ള ഭർത്താവു മരിച്ചാൽ, രണ്ടാം വിവാഹത്തിലേർപ്പെടാം. പക്ഷേ, ബ്രാഹ്മണരെ മാത്രമേ വിവാഹം ചെയ്യാൻ പാടുള്ളു. ഷോഡശസംക്സാരം പാലിക്കുന്നു. പൂണൂൽ ധരിക്കുകയും ഗായത്രീമന്ത്രം ചൊല്ലുകയും ചെയ്യുന്നു. നമ്പീശസ്ത്രീകളെ ബ്രാഹ്മണിയമ്മ എന്ന് പറയുന്നു. പുരുഷന്മാർ പേരിനൊപ്പം നമ്പീശൻ എന്നു ചേർക്കുന്നു. സ്ത്രീകൾ പേരിനൊപ്പം ബ്രാഹ്മണിയമ്മ എന്ന് ചേർത്തിരുന്നു. ഇപ്പോൾ സ്ത്രീകളും നമ്പീശൻ എന്നുതന്നെ ചേർക്കുന്നു. സ്ത്രീകൾക്കു പാട്ടുപാടി ദേവനെ സേവിക്കുക എന്നൊരു വിശേഷപ്രവൃത്തി കൂടിയുണ്ട്. ഇവർ പാടുന്ന പാട്ടുകളാണ് '[[ബ്രാഹ്മണിപ്പാട്ടുകൾ]]'.{{തെളിവ്}} ഇവർ ആചാരക്രമങ്ങളിലും മറ്റും പുഷ്പകരോട് സമാനരാണ്; പേരിൽ ഭേദമുണ്ടെങ്കിലും. വീട് പുഷ്പകം എന്നറിയപ്പെടുന്നു. ഇപ്പോൾ എല്ലാ നമ്പീശന്മാരും മക്കത്തായദായക്രമത്തിലേക്ക് മാറിയിട്ടുണ്ട്. നമ്പ്യാർ എന്ന് കുലനാമം സ്വീകരിച്ചിട്ടുള്ള ചില നമ്പീശകുടുംബങ്ങളും മധ്യകേരളത്തിലുണ്ട്. ===തീയാട്ടുണ്ണി=== തീയാടികൾ, തിയ്യാടികൾ എന്നുമൊക്കെ അറിയപ്പെടുന്ന ഇവർ ക്ഷേത്രങ്ങളിലും കാവുകളിലും തീയാട്ടും കളമെഴുതിപ്പാട്ടും നടത്തുന്നു. മക്കത്തായക്കാരാണ്. ഷോഡശസംക്സാരം പാലിക്കുന്നു. പൂണൂൽ ധരിക്കുകയും ഗായത്രീമന്ത്രം ചൊല്ലുകയും ചെയ്യുന്നു. താന്ത്രികപൂജാധികാരങ്ങൾ ഇവർക്കുണ്ട്. പാരമ്പര്യകലാരൂപമായ ഭദ്രകാളിതീയ്യാട്ട് അനുഷ്ഠിക്കുന്നു. സ്ത്രീകൾക്കു സ്വജാതിയിലുള്ള ഭർത്താവു മരിച്ചാൽ, രണ്ടാം വിവാഹത്തിലേർപ്പെടാം. പക്ഷേ, ബ്രാഹ്മണരെ മാത്രമേ വിവാഹം ചെയ്യാൻ പാടുള്ളു.{{തെളിവ്}} ഈ ജാതിയിലുള്ള ആളുകളെ തീയാടി എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. പുരുഷന്മാർ പേരിനൊപ്പം ഉണ്ണി എന്നു ചേർക്കുന്നു. സ്ത്രീകൾ പേരിനൊപ്പം അമ്മ എന്നോ അന്തർജനം എന്നോ ചേർക്കുന്നു. ഇവരുടെ വീടുകൾ മഠം എന്നോ ഇല്ലം എന്നോ അറിയപ്പെടുന്നു. ഐതിഹ്യമാലയുടെ കർത്താവായ കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി തീയാട്ടുണ്ണി ആയിരുന്നു. ===കുരുക്കൾ=== കുരുക്കൾ (കുരിക്കൾ, ഗുരുക്കൾ) കേരളത്തിന്റെ തെക്കുഭാഗത്ത് കൂടുതലായുള്ളവരാണ്. പൂണൂൽ ധാരികൾ. തമിഴ് പാരമ്പര്യമുള്ളവരായി കരുതപ്പെടുന്നു. പൂണൂൽ ധരിക്കുകയും ഷോഡശസംസ്കാരങ്ങൾ അനുഷ്ഠിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ശൈവ-ശാക്തേയക്ഷേത്രങ്ങളിൽ താന്ത്രികപൂജാധികാരങ്ങൾ ഉണ്ട്. കേരളോത്പത്തിയിൽ ഇവരെ ചിലമ്പാണ്ടികൾ എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. തമിഴ് ബ്രാഹ്മണരിലെ ഒരു താണവിഭാഗമാണ് ചിലമ്പാണ്ടികൾ. പുരുഷന്മാരെ കുരുക്കൾ എന്നും സ്ത്രീകളെ കുരുക്കത്തി എന്നും പറയുന്നു. സ്ത്രീകളെ നാച്ചിയാർ എന്നാണ് വിളിച്ചിരുന്നത് എന്നഭിപ്രായപ്പെടുന്നവരുണ്ട്. കുരുക്കന്മാരിൽത്തന്നെ പള്ളിത്തേവാരക്കുരുക്കൾ കോലിയക്കുരുക്കൾ എന്നിങ്ങനെ അവാന്തരവിഭാഗങ്ങളുണ്ട്. പദ്മനാഭസ്വാമിക്ഷേത്രത്തിലെയും തിരുവിതാംകൂർ രാജകുടുംബക്ഷേത്രങ്ങളിലെയും സേവനങ്ങൾക്കായി പാണ്ഡ്യനാട്ടിലെ ചിലകുടുംബങ്ങളെ തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്നുവെന്നും ഇങ്ങനെ തമിഴ് മേഖലയിൽ നിന്ന് തിരുവിതാംകൂറിലേക്ക് കൊണ്ടുവന്ന ഇരുപതു കുടുംബങ്ങളും അവരുടെ പിന്മുറക്കാരുമാണ് ഇന്നത്തെ അമ്പലവാസി കുരുക്കന്മാർ എന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. പാണ്ഡ്യനാട്ടിലെ വെള്ളാളക്കോവിലുകളിലെ പൂജാരിമാരായിരുന്നു ഇവർ എന്നാണ് കരുതപ്പെടുന്നത്. ഇറക്കുമതി ചെയ്ത കുടുംബങ്ങളിൽ പത്ത് മഠക്കാരെ പദ്മനാഭസ്വാമിക്ഷേത്രത്തിലും മറ്റ് പത്ത് മഠക്കാരെ തിരുവിതാംകൂർ രാജകൊട്ടാരത്തിന്റെ സേവനത്തിനും നിയമിച്ചു. അവർ പദ്മനാഭസ്വാമിക്ഷേത്രത്തിലെ സേവകരും ആയിരുന്നു. കൂപക്കരപോറ്റിമാരുടെ മേൽനോട്ടത്തിലാണ് ഇവർ പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നത്. (തിരുവനനന്തപുരം കോട്ടയ്ക്കകത്തെ കൂപക്കരമഠത്തിലെ പോറ്റിമാരാണ് കൂപക്കര പോറ്റിമാർ. എട്ടരയോഗത്തിലെ പ്രധാനികളായിരുന്നു കൂപക്കര പോറ്റിമാർ.) കൂപക്കരപ്പോറ്റിയാണ് കേരളത്തിലെ മറ്റ് അമ്പലവാസിബ്രാഹ്മണരുടേതിനു തുല്യമായ കർമ്മങ്ങൾ ഇവർക്ക് നൽകിയത്. എട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഉമയമ്മറാണിയുടെ കാലം വരെ ഇവർക്ക് പദ്മനാഭസ്വാമിക്ഷേത്രത്തിൽ കഴകവൃത്തി ഉണ്ടായിരുന്നു. പദ്മനാഭസ്വാമിക്ഷേത്രത്തിലെ ഉത്സവസംബന്ധമായ സന്ദേശം തരണനല്ലൂർ നമ്പൂതിരിപ്പാടിന് എത്തിക്കാൻ കുരുക്കളിൽ ഒരാളെ കൂപക്കര പോറ്റി വിശ്വസിച്ചേൽപ്പിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ കുരുക്കൾ അതിൽ വീഴ്ചവരുത്തിയതിനാൽ മഹാരാജാവ് പ്രകോപിതനാവുകയും തത്ഫലമായി ഇവരെ പദ്മനാഭസ്വാമിക്ഷേത്രത്തിലെ സേവനങ്ങളിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കുകയും ചെയ്തു. കൊല്ലവർഷം 907 (CE: 1732) കാലഘട്ടത്തിലാണ് ഈ പുറത്താക്കൽ നടന്നതെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഇങ്ങനെ പുറത്താക്കപ്പെട്ടവരിൽ പല കുടുംബങ്ങളും ഇന്നത്തെ തിരുവനന്തപുരത്തിന്റെ വടക്കു ഭാഗങ്ങളിലും കൊല്ലത്തും കൊല്ലത്തിനു വടക്ക്, ചവറ, പന്മന, തേവലക്കര എന്നിവിടങ്ങളിലും താമസമാക്കി. അവരെ കോലിയക്കുരുക്കൾ എന്നാണ് വിളിച്ചിരുന്നത്. തിരുവനന്തപുരത്ത് പദ്മനാഭസ്വാമിക്ഷേത്രവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ക്ഷേത്രങ്ങളെ ആശ്രയിച്ചു നിന്ന കുടുംബങ്ങളിലുള്ളവരെ പള്ളിത്തേവാരക്കുരുക്കൾ എന്നും വിളിച്ചുവന്നു. പള്ളിത്തേവാരക്കുരുക്കൾ കോലിയക്കുരുക്കളെ അവരുടെ കൂട്ടത്തിൽ കൂട്ടിയിരുന്നില്ല. ====അമ്പലവാസികളല്ലാത്ത കുരുക്കൾ==== കുരുക്കൾ അഥവാ ഗുരുക്കൾ എന്ന വിളിപ്പേര് കേരളത്തിലും തമിഴ്നാട്ടിലും വിവിധജാതികൾ ഉപയോഗിക്കാറുണ്ട്. പാരമ്പര്യമായി പപ്പടനിർമാണം കുലത്തൊഴിലായി സ്വീകരിച്ച കുരുക്കൾ എന്ന് വിളിപ്പേരുള്ള ഒരു ജാതി മധ്യകേരളത്തിലുണ്ട്. ഇവർ ഇപ്പോൾ സാമാന്യമായി വീരശൈവർ എന്ന വിഭാഗത്തിലാണ് ഉൾപ്പെടുന്നത്. പണ്ടാരക്കുരുക്കൾ എന്നാണ് ഇവർ തെക്കൻ കേരളത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്നത്. അമ്പലവാസികളായ കുരുക്കളെ ബ്രാഹ്മണരായും പണ്ടാരക്കുരുക്കളെ വൈശ്യരായുമാണ് പാരമ്പര്യമായി കണക്കാക്കുന്നത്. കേരളസർക്കാർ അമ്പലവാസിക്കുരുക്കളെ ''മുന്നോക്കസമുദായം'' എന്നാണ് കണക്കാക്കിയിരിക്കുന്നത്. പണ്ടാരക്കുരുക്കളെ പപ്പടച്ചെട്ടി, പപ്പടച്ചെട്ടിയാർ തുടങ്ങിയ ജാതികൾക്കൊപ്പം വീരശൈവസമുദായത്തിന്റെ അവാന്തരസമുദായമായി ''മറ്റു പിന്നോക്ക സമുദായങ്ങൾ'' എന്ന വിഭാഗത്തിലാണ് ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്. എങ്കിലും രണ്ടുകൂട്ടരും ശൈവപാരമ്പര്യം അവകാശപ്പെടുന്നവരാണ് എന്ന സാമ്യവുമുണ്ട്. ഇവരെക്കൂടാതെ വടക്കൻ കേരളത്തിൽ കളരി നടത്തിയിരുന്ന പലസമുദായക്കാരും കുരുക്കൾ എന്ന സ്ഥാനപ്പേര് സ്വീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ===നമ്പിടി=== ജന്മികളും നാടുവാഴികളുമായിരുന്നു നമ്പിടിമാർ. അതിനാൽത്തന്നെ കുലത്തൊഴിൽ എന്നു പറയാൻ ഒന്നുമില്ല. എങ്കിലും ഷോഡശസംസ്കാരങ്ങളുള്ളതിനാലും നമ്പൂതിരിമാരിൽനിന്ന് വേറിട്ടു വന്നവർ എന്നതിനാലും അമ്പലവാസിബ്രാഹ്മണരായി കണക്കാക്കുന്നു. ഇവരെ ക്ഷത്രിയരായി കണക്കാക്കുന്നവരും ഉണ്ട്. നമ്പടി എന്നും എഴുതാറുണ്ട്. നമ്പിടി സ്ത്രീകളെ മാണ്ടാൾ എന്നു വിളിക്കുന്നു. ആചാരപരമായി നമ്പൂതിരിമാരുടെ അതേ ആചാരങ്ങളാണ് ഇവരുടേത്. എന്നാൽ വേദാധികാരമില്ല. ക്ഷേത്രമണ്ഡപത്തിൽ കയറാനോ മണിയടിച്ചു തൊഴുന്നതിനോ അധികാരമില്ല. മന, മഠം എന്നാണ് ഇവരുടെ ഭവനങ്ങളെ പറയാറ് പതിവ്. പുല പത്തു ദിവസവും പതിനൊന്നിനു പിണ്ഡവും ആചരിച്ചുവരുന്നു. പന്ത്രണ്ടു കഴിഞ്ഞ് പതിമൂന്നിനേ ശുദ്ധമാകൂ. ജനസംഖ്യയിൽ ഏറെ പരിമിതമായ നമ്പിടി സമുദായക്കാർ പൊതുവേ തൃശൂർ‍, പാലക്കാട് ജില്ലകളിലാണു താമസമാക്കിയിട്ടുള്ളത്. ദായക്രമം നോക്കിയാൽ ഇവരിൽ മക്കത്തായക്കാരും മരുമക്കത്തായക്കാരും ഉണ്ട്. നമ്പിടിമാരിൽ പൂണൂലുള്ളവരും പൂണൂലില്ലാത്തവരും ഉണ്ട്. പൂണൂലുള്ള നമ്പിടിമാർക്ക് നമ്പൂതിരിമാരുടെ പൗരോഹിത്യമാണ്. കർമങ്ങൾ ചെയ്യുമ്പോൾ സ്ത്രീകൾ വസ്ത്രം ഞൊറിഞ്ഞുടുക്കുകയും മറ്റവസരങ്ങളിൽ ചുറ്റിയുടുക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. പൂണൂലില്ലാത്ത നമ്പിടിമാർക്ക് ഇളയതാണ് പുരോഹിതൻ. നമ്പിടിമാരോട് സാദൃശ്യം പുലർത്തുന്ന ജാതിയാണ് ചെങ്ങഴി നമ്പി അഥവാ ചെങ്ങഴി നമ്പ്യാർ. ===പൂപ്പള്ളി=== പൂണൂൽ ധാരികൾ. ഷോഡശസംക്സാരമുള്ള ജാതി. മാലകെട്ട് കുലത്തൊഴിൽ. തിരുവിതാംകൂറിൽ കാണപ്പെട്ടു. ===പ്ലാപ്പള്ളി=== പ്ലാപ്പള്ളി അഥവാ പിലാപ്പള്ളി. പൂണൂൽ ധാരികൾ. ഷോഡശസംക്സാരമുള്ള ജാതി. ===ദൈവമ്പാടി=== ദൈവമ്പാടി (തെയ്യമ്പാടി) അഥവാ ബ്രാഹ്മണി. ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ കളമെഴുത്തുപാട്ട് നടത്തുന്നു. മലബാറിൽ കാണപ്പെടുന്നു. ===മൂത്തത്=== മൂത്തതിനെ 'മൂസ്സത്' എന്നും പറഞ്ഞുവരുന്നു. ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ തിടമ്പെഴുന്നള്ളിക്കുന്നതിനും ശ്രീകോവിൽ കഴുകി വൃത്തിയാക്കുന്നതിനും അധികാരമുള്ളവരാണിവർ. ഇവരുടെ സ്ത്രീകളെ മനയമ്മ എന്ന് പറയുന്നു. ദായക്രമം മക്കത്തായം; പൂണൂലുണ്ട്. ===ഇളയത്=== ഇളയത് എന്നത് ഉച്ചാരണത്തിലും എഴുത്തിലും എളയത് എന്നും കാണുന്നു. നായന്മാരുടെ ശ്രാദ്ധാദികർമങ്ങളിൽ പൗരോഹിത്യവും നായന്മാരുടെ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ പൂജയുമാണ് ഇവരുടെ കുലവൃത്തി. ഇളയതു ജാതിയിൽപ്പെട്ട സ്ത്രീകളെ ഇളയോരമ്മ, ഇളോരമ്മ, ഇളോർമ, എളോർമ, ഇളയമ്മ, കുഞ്ഞമ്മ എന്നെല്ലാം പറയുന്നു. ഇളയത് ജാതിയിലെ പുരുഷന്മാർ തങ്ങളുടെ സ്ത്രീകളെ അകത്തുള്ളവർ എന്നാണ് പറയാറ്. ഇളയതിന്റെ വീട് ഇല്ലം എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇളയതുമാർ നായന്മാർക്ക് പൗരോഹിത്യം വഹിക്കുന്നു എന്ന കാരണത്താൽ നമ്പൂതിരിമാർ ഇളയതുമാരെ തങ്ങളെക്കാൾ കുറഞ്ഞ ബ്രാഹ്മണരായി കണക്കാക്കുകയും ന്യൂനജാതി, പതിതജാതി എന്നൊക്കെ വിശേഷിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. ഇളയതുമാർ നമ്പൂതിരിമാരുടെ ഈ തരംതിരിവിനെ അവഗണിച്ചിരുന്നെങ്കിലും ഇളയതുമാരിൽത്തന്നെ ഒന്നാം പരിഷ, രണ്ടാം പരിഷ എന്നീ തരംതിരിവുണ്ടായിരുന്നു. ഉയർന്ന നായന്മാർക്ക് പൗരോഹിത്യം ചെയ്തിരുന്ന ഒന്നാം പരിഷക്കാർ താണ നായന്മാർക്ക് പൗരോഹിത്യം ചെയ്തിരുന്ന രണ്ടാം പരിഷക്കാരെ താണവിഭാഗമായി കണക്കാക്കിയിരുന്നു. ഒന്നാം പരിഷക്കാർ രണ്ടാം പരിഷക്കാരെ വിവാഹം ചെയ്യുകയോ രണ്ടാം പരിഷക്കാർക്കൊപ്പം ഭോജനം ചെയ്യുകയോ പതിവില്ലായിരുന്നു. ഇളയതുമാർ പൗരോഹിത്യം വഹിക്കുന്ന ചില ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ മദ്യം നേദിക്കാറുണ്ടെങ്കിലും ഇവർ സസ്യാഹാരികളും മദ്യം പൂർണമായും വർജിക്കുന്നവരും ആയിരുന്നു. പുണ്യാഹകർമങ്ങൾക്ക് നമ്പൂതിരിമാരുടെ സേവനം ആവശ്യപ്പെടുമായിരുന്നില്ല. എന്നാൽ ഈശ്വരസേവ, സർപ്പബലി എന്നിവയ്ക്ക് നമ്പൂതിരിമാരുടെ സഹായം തേടിയിരുന്നു. വിധവകൾ മുണ്ഡനം ചെയ്യുന്ന പതിവ് ഇല്ലെങ്കിലും തങ്ങളുടെ വിവാഹാഭരണങ്ങൾ ചിതയിൽ ഉപേക്ഷിച്ചിരുന്നു. മൂന്നു നേരം ഗായത്രീജപം ഉണ്ട്. ഗായത്രീജപം 24 ആണ്. ഇളയതുമാർ യജുർവേദികളാണ്. മൂത്തതുമാരെക്കാൾ ബ്രാഹ്മണാചാരങ്ങൾ താരതമ്യേന കൂടുതലുള്ളത് ഇളയതുമാർക്കാണ്. ===ചാക്യാർ=== പഴയ എഴുത്തിൽ ചാക്കിയാർ. സ്ത്രീകൾ ഇല്ലോടിയമ്മ അല്ലെങ്കിൽ ഇല്ലോട്ടമ്മ. തനി കേളീയവും മുൻപ് അമ്പലങ്ങളിൽ വച്ചുമാത്രം പ്രത്യേകാവസരങ്ങളിൽ പ്രയോഗിച്ചിരുന്നതും ആയ കൂത്ത്, കൂടിയാട്ടം എന്നീ പ്രകടനങ്ങൾ നടത്തുന്നവർ. പൂണൂലുണ്ട്;{{തെളിവ്}} മരുമക്കത്തായമാണ് ദായക്രമം. ബുദ്ധന്മാരിൽ നിന്ന് വന്നവർ എന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. ബുദ്ധപാരമ്പര്യത്തിലെ ശാക്യ എന്ന പദത്തിൽ നിന്നാണ് ചാക്യാർ എന്ന പേരു വന്നത് എന്നു കരുതപ്പെ|ടുന്നു. ആചാരങ്ങളിൽ നമ്പൂതിരി സമുദായത്തോട് അടുത്ത ബന്ധമുള്ളവരും ആകുന്നു. ===നമ്പ്യാർ=== ====മിഴാവു നമ്പ്യാർ==== പഴയ എഴുത്തിൽ നമ്പിയാർ. സ്ത്രീകൾ നങ്ങിയാർ അല്ലെങ്കിൽ നങ്ങ്യാർ. ചാക്യാർകൂത്തിൽ മിഴാവു കൊട്ടുകയാണു പ്രവൃത്തി. മരുമക്കത്തായക്കാരാണ് ഇവർ. സ്ത്രീകൾ സ്വജാതിക്കാരെയും ബ്രാഹ്മണരെയും വിവാഹം കഴിച്ചുവരുന്നു.{{തെളിവ്}} പൂണൂൽ ഇല്ല. പുഷ്പകന്മാരിൽ ചിലരെ നമ്പിയാരെന്നു വിളിക്കാറുണ്ട്. അവർക്കു പൂണൂലുണ്ടായിരിക്കും. ====ചെങ്ങഴി നമ്പ്യാർ==== കേരളത്തിലെ [[തൃശ്ശൂർ|തൃശൂർ]] ജില്ലയിൽപെട്ട [[തലപ്പിള്ളി താലൂക്ക്|തലപ്പിള്ളി]] താലൂക്കിലെ [[ചെങ്ങഴിനാട്]] [[ചെങ്ങാലിക്കോടൻ|(ചെങ്ങഴിക്കോട്]] ) പ്രദേശം കേന്ദ്രമാക്കിയുള്ള ഒരു ചെറുസമുദായമാണ് ചെങ്ങഴിനമ്പി എന്ന [[ചെങ്ങഴി നമ്പ്യാന്മാർ|ചെങ്ങഴി നമ്പ്യാർ]]. ശുകപുരം [[ആഴ്‌വാഞ്ചേരി തമ്പ്രാക്കൾ|ആഴ്‌വാഞ്ചേരിതമ്പ്രാക്കളുടെ]] വംശത്തിൽപ്പെട്ടവർ ആണെന്നും, [[പന്നിയൂർ വരാഹമൂർത്തി ക്ഷേത്രം|പന്നിയൂർ]] [[ശുകപുരം|, ശുകപുരം]] ഗ്രമങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള വഴക്കിൽ ഇടപെട്ട് ആയുധം ഉപയോഗിച്ച് യുദ്ധം ചെയ്തതിനാൽ ആഭിജാത്യത്തിൽ ന്യൂനത സംഭവിച്ചു എന്നുമുള്ള ഒരു ഐതിഹ്യം ഇവർക്കുണ്ട്. ഷോഡശസംസ്കാരത്തോടുകൂടിയ വിശ്വാമിത്ര (അഘമർഷണ കൗശീക) ഗോത്രക്കാരായ ഇവർ നാല് താവഴിയാണ്. [[ചെങ്ങഴി നമ്പ്യാന്മാർ|ചെങ്ങഴി നമ്പ്യാർ]]<nowiki/>ക്ക് [[ചെങ്ങഴിനാട്]] നാടുവാഴി (യാഗാധികാരി) എന്നീ പദവി ഉണ്ടായിരുന്നതിനാൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ അമ്പലവാസികളെപ്പോലെ പ്രവർത്തികൾ ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. ആചാരാനുഷ്ഠാനങ്ങൾക്ക് ബ്രഹ്മക്ഷത്രിയ (വാൾനമ്പി, [[നമ്പിടി]], നമ്പ്യാതിരി) സമുദായാചാരങ്ങളുമായി ചില സാമ്യതകളുണ്ട്. എന്നാൽ ഇതിൽ മൂത്തതാവഴി തെക്കെപ്പാട്ട് നമ്പിമാർക്ക് നമ്പൂതിരി വിധിപ്രകാരം ഉള്ള (പകഴിയൻ) ആചാരാനുഷ്ഠാനങ്ങളും, ക്രിയാസ്ഥാനത്തിന് നമ്പൂതിരിമാരുമാണ്. മൂത്തതാവഴിക്ക് [[ചെങ്ങഴിക്കോടൻ|ചെങ്ങഴിക്കോട്]] യാഗാധികാരി, [[നാടുവാഴിത്തം|നാടുവാഴി]] എന്നീ സ്ഥാനങ്ങളുമുണ്ട്. എന്നാൽ ഓത്തില്ല. ക്ഷേത്രമണ്ഡപത്തിൽ കയറാനും മണിയടിച്ചു തൊഴാനും അധികാരമുണ്ട്. മറ്റ്‌ മൂന്ന് താവഴികൾക്കും തന്ത്രം മാത്രമേ ഉള്ളു. അവർക്ക് യോഗാധികാരി [[ഊരാളൻ]] (മൂപ്പിൽ) എന്നീ സ്ഥാനമുണ്ട്. ഇവരുടെ പൌരോഹിത്യം മുത്തമനനമ്പൂതിരിക്കായിരുന്നു, പെൺകുട്ടികൾക്ക് ഋതുകല്യാണമെന്ന തിരണ്ടുകല്യാണാഘോഷമുണ്ട്. വിവാഹം അഗ്നിസാക്ഷിയായിട്ടുള്ള വേളിയാണ് മറ്റ് അനുബന്ധ ആചാരങ്ങളായ ആയനി ഊണ്; എണ്ണ തേച്ച് കുളിച്ച് പിറന്നാൾ പോലെ ഊണ് കഴിക്കുക. വധുവിൻറെ ഗ്രഹത്തിൽ എല്ലാവരുംകൂടി "മംഗലയാതിര" പാടി വധുവിന്റെ ബാധാമാലിന്യങ്ങളെ നീക്കി ഉഴിയാനുള്ള ആയിരം തിരി തെറുക്കൽ , കുടിവെപ്പ് മുതലായവയും ഉണ്ടായിരുന്നു . സ്ത്രീകൾക്ക് കുലത്തൊഴിലൊന്നുമില്ല. പുറത്തിറങ്ങുമ്പോൾ അവർക്ക് അന്തർജനങ്ങളെപ്പോലെ പുതപ്പും മറക്കുടയും മറ്റും വേണമായിരുന്നു. വേളികഴിച്ചയാൾ മരിച്ചു കഴിഞ്ഞാൽ , വിധവാ വിവാഹം സ്വജാതിയിലോ നമ്പൂതിരിജാതിയിൽ പെട്ടവരൊയൊ നടത്താൻ അനുവദിച്ചിരുന്നു. ചെങ്ങഴി നമ്പിയെ നാടുവാഴിആയതിനാൽ നമ്പ്യാർ എന്ന് ബഹുമാന സൂചകമായി വിളിക്കുന്നു എന്നതല്ലാതെ, അന്തരാളജാതി നമ്പ്യാർ, നായരുനമ്പ്യാർ , എന്നീ വിഭാഗങ്ങളുമായി സമാനതകൾ ഒന്നും തന്നെ ഇല്ല. ====തിയ്യാടി നമ്പ്യാർ==== നമ്പ്യാരിൽ ഒരു കൂട്ടരാണ് തിയ്യാടി നമ്പിയാർ. സ്ത്രീകൾ മരുമകളമ്മ. വിവിധവർണങ്ങളിലുള്ള ചില നാടൻചൂർണങ്ങൾകൊണ്ട് അയ്യപ്പന്റെ രൂപം വരച്ചു വാദ്യമേളങ്ങളോടും പൂജാദിചടങ്ങുകളോടും കൂടി നടത്താറുള്ള തിയ്യാട്ട് എന്ന വഴിപാടിന്റെ നിർവഹണമാണ് ഇവരുടെ കുലത്തൊഴിൽ.{{തെളിവ്}} ഇവർ മക്കത്തായമാണ് പൂണൂൽക്കാരുമാണ്. തീയ്യാട്ടുണ്ണികൾ എന്നപോലെ ഇവരെയും തിയ്യാടികൾ എന്ന് വിളിക്കാറുണ്ട്. ====അമ്പലവാസികളല്ലാത്ത നമ്പ്യാന്മാർ==== അമ്പലവുമായി യാതൊരു ബന്ധവുമില്ലാത്ത നമ്പിയാന്മാരുണ്ട്. നായരുനമ്പ്യാന്മാർ അതിൽപ്പെടുന്നു. അവരെ അമ്പലവാസികൾ എന്ന് കൂട്ടാറില്ല. അമ്പലവുമായി ബന്ധമില്ലാത്തവരുടെ സ്ത്രീകളെ നങ്ങിയാരെന്നു വിളിക്കാറില്ല. നായരുനമ്പ്യാന്മാരിൽ വളരെ സ്ഥാനികളുണ്ട്. അവരിൽ പല കുടുംബങ്ങളിലെയും സ്ത്രീകൾ പല പേരുകളിലായി അറിയപ്പെടുന്നു. 'അപ്പിശ്ശി', 'കുഞ്ഞമ്മ', 'കുട്ടിയമ്മ' എന്നിവ അത്തരം ചില പേരുകളാണ്.{{തെളിവ്}} ===അടികൾ=== ഭദ്രകാളിക്ഷേത്രങ്ങളായ കാവുകളിൽ അർച്ചനയാണ് ഇവരുടെ പ്രവൃത്തി. സ്ത്രീകൾ അടിയമ്മ. മക്കത്തായമാണ് ദായക്രമം. ഇവരുടെ സ്ത്രീകളെ ബ്രാഹ്മണർ വിവാഹം ചെയ്യാറുണ്ട്. ദാരികവധം കഴിഞ്ഞുനില്ക്കുന്ന ഭദ്രകാളിയുടെ കോപാഗ്നിയെ കെടുത്തുന്നതിന് ഇളനീരിന്റെ മൂടുവെട്ടി ആടിയഭിഷേചിച്ചതിനു 'പാതിത്യം' കല്പിക്കപ്പെട്ട ബ്രാഹ്മണരുടെ വംശപരമ്പരയാണ് ഇവർ എന്നും ഐതിഹ്യമുണ്ട്. എന്നാൽ മുൻപറഞ്ഞ പ്രവൃത്തി ഇല്ലാതെ ഈ പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നവരുമുണ്ട്. അവർക്കു പൂണൂൽ ഇല്ല. പൂണൂലില്ലാത്ത അടികളുടെ സ്ത്രീകളെ അടിസ്യാർ എന്ന് പറയുന്നു. ===പിടാരർ=== ശാക്തേയരാണ്. ശാക്തേയമായ പൂജാദികർമങ്ങൾ ചെയ്യുന്നു. ===വാര്യർ=== വാരിയർ എന്ന് പഴയ എഴുത്തിൽ. സ്ത്രീകൾ വാരസ്യാർ . ക്ഷേത്രകണക്കുകൾ നോക്കുന്നവരും ക്ഷേത്രകാര്യങ്ങളുടെ മേൽനോട്ടമാണ് പുരുഷന്മാരുടെ ജോലി. അടിച്ചുതളി, മാലകെട്ട് എന്നിവയാണ് സ്ത്രീകളുടെ തൊഴിൽ. ബലിക്കു യോഗ്യമായ കാര്യങ്ങൾ ഒരുക്കുന്നതിനാൽ ബാലേയ- എന്ന സംസ്കൃതശബ്ദത്തിൽ നിന്ന് വാര്യ- എന്ന പദം നിഷ്പാദിപ്പിക്കുന്നവരുമുണ്ട്. പൂണൂൽ ഇല്ല. വേദാധികാരം ഇല്ല. മരുമക്കത്തായികളും ന്യൂനപക്ഷം മക്കത്തായികളും ഉണ്ട്. {{തെളിവ്}} വാര്യരുടെ വീട് വാര്യം അല്ലെങ്കിൽ വാര്യത്ത് എന്നറിയപ്പെടുന്നു. സ്ത്രീകളെ വാരസ്യാർ എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ശൈവരാണ്. തിരുവിതാംകൂറിലെ വാര്യന്മാർ ഓണാട്ടുകര, വേണാട്ടുകര, ഇളയേടത്തുനാട്, തെക്കുംകൂർ എന്നിങ്ങനെ നാലു വിഭാഗം ഉണ്ട്. സംസ്കൃതം, ജ്യോതിഷം തുടങ്ങിയവയിലെ പണ്ഡിതർ എന്ന നിലയിൽ പ്രശസ്തരാണ് ഈ സമൂഹം. ===പിഷാരടി=== സ്ത്രീകൾ പിഷാരസ്യാർ . പ്രവൃത്തിയിലും ദായക്രമത്തിലും എല്ലാം വാരിയന്മാരെപ്പോലെയാണ് ഇവരും. എന്നാൽ പിഷാരോടിമാർക്കിടയിൽ മരണം കഴിഞ്ഞുള്ള ശേഷക്രിയയിൽ പിണ്ഡമില്ല; ആരാധനയേയുള്ളു. മരിച്ചയാളുടെ ആത്മാവിനെ വിഷ്ണുവിങ്കൽ സമർപ്പിക്കുന്നു എന്നത്രെ ഇതിന്റെ സങ്കല്പം. പിഷാരോടിമാർ പരിപൂർണ വൈഷ്ണവരാണെന്നു പറയാം.{{തെളിവ്}} അവർ കുറിയിടാൻ ഭസ്മം ഉപയോഗിക്കാറില്ല; ചന്ദനമേ ഉപയോഗിക്കൂ. ബുദ്ധപാരമ്പര്യം കല്പിക്കുന്നു. ഭിക്ഷ്വാരടികൾ എന്നതിൽ നിന്ന് പിഷാരടികൾ എന്ന പേരു സിദ്ധിച്ചു എന്ന് കരുതുന്നു. പിഷാരടികളുടെ വീടുകൾ പിഷാരം അല്ലെങ്കിൽ പിഷാരോത്ത് എന്നോ ചുരുങ്ങി, ഷാരം അല്ലെങ്കിൽ ഷാരോത്ത് എന്നോ അറിയപ്പെടുന്നു. ===മാരാർ=== പൂണൂലില്ലാത്ത അമ്പലവാസി ജാതി. സ്ത്രീകൾ മാരസ്യാർ എന്നറിയപ്പെടുന്നു. അമ്പലങ്ങളിൽ [[സോപാനസംഗീതം]], ഗീതവാദ്യങ്ങളുടെ ആവിഷ്കരണങ്ങളാണ് കുലത്തൊഴിൽ. മരുമക്കത്തായികളാണ് അധികവും. വീട് മാരാത്ത് എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു. വാരിയർ ചെയ്യാറുള്ള പ്രവൃത്തികൾ മാത്രം ചെയ്യുന്നവരും ഇവർക്കിടയിലുണ്ട്. മാരാർ ഊരാളന്മാർ ആയിട്ടുള്ള വിവിധ ക്ഷേത്രങ്ങൾ കേരളത്തിൽ ഉണ്ട്.{{തെളിവ്}} ===പൊതുവാൾ=== ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ പൊതുകാര്യങ്ങൾ നോക്കുക, കാവൽ നിൽക്കുക തുടങ്ങിയവയാണ് കുലത്തൊഴിൽ. സ്ത്രീകൾ പൊതുവാളസ്യാർ എന്നറിയപ്പെടുന്നു. വീട് പൊതുവാട്ട് എന്നറിയപ്പെടുന്നു. പൊതുവാളൻമാരിൽ പലവിഭാഗങ്ങളുണ്ട്. അകം പൊതുവാൾ, പുറം പൊതുവാൾ എന്ന് രണ്ട് വിഭാഗങ്ങൾ. മാലപ്പൊതുവാൾ, ചെണ്ടപ്പൊതുവാൾ എന്നും വിഭജനം ഉണ്ട്. ഒരു വിഭാഗം മൂത്തതിന്റെ വർഗത്തിൽപ്പെട്ടവരാണ്. വടക്കൻ കേരളത്തിലാണ് ഇവരെ അധികമായി കണ്ടുവരുന്നത്. പയ്യന്നൂർ ഗ്രാമക്കാർ ആയ ഈ പൊതുവാൾ വിഭാഗത്തെ അക പൊതുവാൾ എന്ന് പറയുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിൽ കഴകവൃത്തിയുള്ള ഒരു വിഭാഗം പൊതുവാളന്മാരുണ്ട്. ഇവരെ മാലപ്പൊതുവാളന്മാർ എന്നു പറഞ്ഞുവരുന്നു. ചെണ്ടകൊട്ടുകൊണ്ട് ഉപജീവനം കഴിക്കുന്ന ഒരു വിഭാഗത്തിനു ചെണ്ടപ്പൊതുവാളന്മാർ എന്നാണു പേര്. ഇവരും അമ്പലവാസികളുടെ കൂട്ടത്തിൽപ്പെടുന്നു. ([[നായർ]] സമുദായത്തിൽപ്പെട്ട പൊതുവാളന്മാർ വടക്കൻ കേരളത്തിലും മധ്യകേരളത്തിലും ഉണ്ട്. ഇവരെ അമ്പലവാസികളായി കൂട്ടാറില്ല.) ===കുറുപ്പ്=== ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ പാരമ്പര്യമായി കളമെഴുത്തും പാട്ടും നടത്തിവരുന്ന സമുദായമാണിവർ. ഇവരെ പലപ്പോഴും അമ്പലവാസികളായി കൂട്ടാറില്ല. വടക്കൻകേരളത്തിലും മധ്യകേരളത്തിലുമുള്ളവർ കളമെഴുത്തും പാട്ടും മാത്രമായും തെക്കൻകേരളത്തിലുള്ളവർ അതിൻ്റെ കൂടെ വാദ്യമേളങ്ങളും ചെയ്തുവരുന്നു. കാസർഗോഡ്,കണ്ണൂർ ജില്ലകളിൽ തെയ്യമ്പാടി നമ്പ്യാന്മാർ എന്ന വിഭാഗമാണ് കളമെഴുത്തും പാട്ടും നടത്തിവരുന്നത്.{{തെളിവ്}} ഇവരുടെ വീട് വടക്കൻ കേരളത്തിൽ വീട്ടുപേരിൻ്റെ കൂടെ വീട് എന്നും മധ്യകേരളത്തിൽ കല്ലാറ്റ് എന്നും തെക്കൻ കേരളത്തിൽ പുതുശ്ശേരി എന്നും കണ്ടുവരുന്നു. പുരുഷന്മാർ കുറുപ്പ് എന്നും സ്ത്രീകൾ കുറുപ്പസ്യാർ അല്ലെങ്കിൽ അമ്മ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. {|class="wikitable" border="2" |-align="center" colspan="6"|'''അമ്പലവാസി ജാതികൾ''' |- !ജാതി !പുരുഷ<br />കുലനാമം !സ്ത്രീ<br />കുലനാമം !തൊഴിൽ !വീട് !കുറിപ്പ് |-align="center" |[[പുഷ്പകർ]] (പുഷ്പകനുണ്ണി) |[[ഉണ്ണി]], നമ്പി |ആത്തേരമ്മ, ആത്തേമ്മ, അമ്മ, ദേവി |അദ്ധ്യാപനം, വിളക്കെടുപ്പ്, വിളക്കുകൊളുത്ത്, പുഷ്പാലങ്കാരം, പൂമാല നിർമ്മാണം, പൂക്കൾ ശേഖരിക്കൽ, ശംഖുവിളി, തിടമ്പേറ്റ്, പ്രസാദവിതരണം |മഠം |പൂജയ്ക്ക് പൂക്കളൊരുക്കുന്നവരായതിനാൽ പുഷ്പകന്മാർ എന്നറിയപ്പെടുന്നു. |-align="center" |[[നമ്പീശൻ]] |നമ്പീശൻ |ബ്രാഹ്മണിയമ്മ |അദ്ധ്യാപനം, വിളക്കെടുപ്പ്, വിളക്കുകൊളുത്ത്, പുഷ്പാലങ്കാരം, പൂമാല നിർമ്മാണം, പൂക്കൾ ശേഖരിക്കൽ, പ്രസാദവിതരണം |പുഷ്പകം | |-align="center" |[[തീയാട്ടുണ്ണി]] |ഉണ്ണി |അമ്മ, അന്തർജ്ജനം |തീയാട്ട് |മഠം, ഇല്ലം |തീയാട്ടുണ്ണികൾ ഭദ്രകാളി തീയാട്ട് എന്ന കലാരൂപവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. |-align="center" |[[കുരുക്കൾ]] |കുരുക്കൾ |അമ്മ |ശിവ-ശാക്തേയക്ഷേത്രങ്ങളിൽ തന്ത്രവും പൂജയും, ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ പാല്, തൈര്, മോര്, നെയ്യ്, മുതലായവ എത്തിക്കൽ, മാലകെട്ട്, വിളക്കെടുപ്പ്, തിടമ്പേറ്റ് |മഠം, വീട് |തമിഴ് പാരമ്പര്യം. ഗുരുക്കൾ എന്നതിന്റെ തമിഴെഴുത്തിൽ നിന്നും കുരുക്കൾ എന്ന പേര്. |- |-align="center" |[[നമ്പിടി]] |നമ്പിടി |മാണ്ടാൾ |നാടുവാഴികൾ |മന, മഠം | |- |-align="center" |[[പ്ലാപ്പള്ളി]] | | | | | |- |-align="center" |[[അടികൾ]] |അടികൾ |അടിയമ്മ അഥവാ അടിസ്യാർ |ഭഗവതിക്ഷേതങ്ങളിൽ ശാക്തേയപൂജ ചെയ്യുന്നു. നായന്മാരുടെ കർമങ്ങൾക്ക് പൗരോഹിത്യം വഹിക്കുന്നു |മഠം |പൂണൂലുള്ള അടികളുടെ സ്ത്രീകൾ അടിയമ്മ എന്നും പൂണൂലില്ലാത്ത അടികളുടെ സ്ത്രീകൾ അടിസ്യാർ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. |- |-align="center" |[[മൂത്തത്]] |മൂത്തത് |മനയമ്മ |തൃക്കോൽ ശാന്തി |ഇല്ലം |ഉത്സവത്തിന് തിടമ്പ് എഴുന്നളിക്കുകയും നിവേദ്യം തയ്യാറാക്കുകയും ചെയ്യുക, ക്ഷേത്രത്തിന്റെ താക്കോൽ കൈസ്ഥാനികത്വം കയ്യാളുക എന്നിയെല്ലാം തൃക്കോൽ ശാന്തിയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. പലപ്പോഴും അമ്പലവാസികളിൽ പെടുത്താറില്ല. |- |-align="center" |[[ചാക്യാർ]] |ചാക്യാർ |ഇല്ലോട്ടമ്മ |കൂത്ത് അവതാരകർ |മഠം | |- |-align="center" |[[നമ്പ്യാർ]] |നമ്പ്യാർ |നങ്യാർ |തീയാട്ട്, കൂത്ത്, തുള്ളൽ |മഠം |തീയാട്ട് നമ്പ്യാർ അയ്യപ്പൻ തീയാട്ട് നടത്തുന്നു. മിഴാവ് നമ്പ്യാർ കൂത്തിന് മിഴാവ് കൊട്ടുന്നു, തുള്ളൽ നടത്തുന്നു. |- |-align="center" |[[വാര്യർ]] |വാര്യർ |വാരസ്യാർ |അമ്പലത്തിലെ കണക്കെഴുത്തുകാർ, കാര്യക്കാർ എന്നീ നിലകളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. |വാരിയം | |- |-align="center" |[[പിഷാരടി]] |പിഷാരടി അല്ലെങ്കിൽ ഷാരടി |പിഷാരസ്യാർ അല്ലെങ്കിൽ ഷാരസ്യാർ |മാലകെട്ട്,വിളക്കുപിടി,പൂക്കളൊരുക്കൽ, അടിച്ചുതളി,പൂജാപാത്രങ്ങൾ വൃത്തിയാക്കൽ |പിഷാരം |ഉത്തര-വേദകാലഘട്ടത്തിൽ [[ബുദ്ധമതം|ബുദ്ധമതത്തിൽ]] നിന്ന് [[ഹിന്ദു മതം|ഹിന്ദുമതത്തിലേക്ക്]] പരിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടവരാണ് പിഷാരടികൾ എന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു |- |-align="center" |[[മാരാർ]] |മാരാർ |മാരസ്യാർ |സോപാന സംഗീത അവതാരകർ, പാണി കൊട്ട്, ഇടക്ക, ക്ഷേത്ര അടിയന്തരം, ചെണ്ട കൊട്ട് |മാരാത്ത് | |- |-align="center" |[[പൊതുവാൾ]] |പൊതുവാൾ |പൊതുവാളസ്യാർ |ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ വാദ്യകലാകാർനമാർ |പൊതുവാട്ട് |ഉത്തര-വേദകാലഘട്ടത്തിൽ [[ജൈനമതം|ജൈനമതത്തിൽ]] നിന്ന് [[ഹിന്ദു മതം|ഹിന്ദുമതത്തിലേക്ക്]] പരിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടവരാണ് പൊതുവാൾ എന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു |- |-align="center" |[[കുറുപ്പ്]] |കുറുപ്പ് |കുറുപ്പസ്യാര് അല്ലെങ്കിൽ അമ്മ |ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ കളം എഴുത്തും പാട്ടും |കുറുപ്പത്ത് | |- |} ==ക്ഷേത്രകലകൾ== *[[ചാക്യാർ കൂത്ത്]] *[[നങ്ങ്യാർ കൂത്ത്]] *[[തുള്ളൽ]] *[[കൂടിയാട്ടം]] *[[തീയാട്ട്]] *[[സോപാനസംഗീതം]] *[[ബ്രാഹ്മണിപ്പാട്ട്]] *[[പഞ്ചവാദ്യം]] *[[മുടിയേറ്റ്]] *[[കളമെഴുത്തും പാട്ടും]] പണ്ടു കാലത്തു ബ്രാഹ്മണഅമ്പലവാസികൾക്കു മാത്രമായിരുന്നു ക്ഷേത്രവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അധികാരങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നത്. മേല്പറഞ്ഞ പൂജ, മാലകെട്ട്, ചെണ്ട, ഇടയ്ക്ക, ചാക്യാർ കൂത്ത്, നങ്ങ്യാർ കൂത്ത്, സോപാനസംഗീതം തുടങ്ങിയ ക്ഷേത്രകലകൾ  നാലമ്പലത്തിനകത്തുമാത്രം ഒതുങ്ങി നിന്നവയായിരുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിനു പുറത്ത് ഇവ അനുവദിച്ചിരുന്നില്ല. ഇവയൊന്നും ആസ്വാദനകലകളും ആയിരുന്നില്ല. ക്ഷേത്രാനുഷ്ഠാനങ്ങളുടെ മാത്രം ഭാഗം ആയിരുന്നു. പിൽക്കാലത്തു ഇവയിൽ നിന്നും കഥകളി, ഓട്ടൻ തുള്ളൽ പോലുള്ള ആസ്വാദനകലകൾ രൂപപ്പെട്ടു. == വർണവ്യവസ്ഥാപ്രകാരമുള്ള സ്ഥാനം == ബ്രാഹ്മണർക്കും ക്ഷത്രിയർക്കും അല്ലെങ്കിൽ ഷത്രിയർക്കും ശൂദ്രർക്കും ഇടയിൽ ഉളള അന്തരാള{{തെളിവ്}} വിഭാഗങ്ങൾ. പൂണൂലുള്ളവരും ഷോഡശസംസ്കാരങ്ങളുള്ളതുമായ ജാതികളെ ബ്രാഹ്മണരുടെയും ക്ഷത്രിയരുടെയും ഇടയ്ക്കുള്ള അന്തരാളജാതികളായും പൂണൂലില്ലാത്ത ജാതികളെ ബ്രാഹ്മണ-ക്ഷത്രിയ വിഭാങ്ങളുടെയും{{തെളിവ്}} ശൂദ്രരുടെയും ഇടയിലുള്ള അന്തരാളജാതികളായും കണക്കാക്കുന്നു. == ആചാരങ്ങളും ആഘോഷങ്ങളും == അമ്പലവാസികളിൽ മക്കത്തായികളും മരുമക്കത്തായികളും ഉണ്ട് ഇവരെല്ലാം പൊതുവേ പന്ത്രണ്ട് പുലക്കാരാണ് വാര്യര് മാരാര് തുടങ്ങിയവർ ശിവദീക്ഷ എന്നൊരു ചടങ്ങ് നടത്തിയിരുന്നു വാര്യർ മുതലായവർ വിവാഹത്തിന് അയനിയൂണ് മുതലായവ നടത്താറുണ്ട് == പ്രശസ്തരായ അമ്പലവാസികൾ== * [[കൊട്ടാരത്തിൽ ശങ്കുണ്ണി]] * സാഹിത്യരത്നം കെ എസ് നീലകണ്ഠൻ ഉണ്ണി‍, * [[ദിവ്യ ഉണ്ണി]], അഭിനേത്രി * [[കലാമണ്ഡലം തിരൂർ നമ്പീശൻ]] * [[രമ്യ നമ്പീശൻ]], അഭിനേത്രി * [[കുഞ്ചൻ നമ്പ്യാർ]] * [[പി.കെ. നാരായണൻ നമ്പ്യാർ (സംഗീതജ്ഞൻ)|പി. കെ. നാരായണൻ നമ്പ്യാർ]] * [[പുന്നശ്ശേരി നീലകണ്ഠശർമ്മ]] * [[അമ്മന്നൂർ പരമേശ്വര ചാക്യാർ]] * [[മാണി മാധവ ചാക്യാർ]] * [[പൈങ്കുളം രാമ ചാക്യാർ]] * [[വൈക്കത്ത് പാച്ചു മൂസത്]] * [[കുഞ്ഞുണ്ണിമാഷ്]] * [[ഉണ്ണായി വാര്യർ]] * [[രാമപുരത്ത് വാര്യർ]] * [[ഇക്കണ്ട വാര്യർ]] * [[പി.എസ്. വാര്യർ|വൈദ്യരത്നം പി. എസ്. വാര്യർ]] * [[മഞ്ജു വാര്യർ]] * [[രാജശ്രീ വാര്യർ]] * [[ജയരാജ് വാര്യർ]] * [[ആറ്റൂർ കൃഷ്ണ പിഷാരടി]] * [[പി. ആർ. പിഷാരടി]] * [[കെ. പി. നാരായണപിഷാരടി]] * [[മുണ്ടൂർ കൃഷ്ണൻകുട്ടി]] (അനുപുരത്ത് കൃഷ്ണൻകുട്ടി പിഷാരടി) * [[രമേശ് പിഷാരടി]] * [[ഷട്കാല ഗോവിന്ദ മാരാർ]] * [[പി.സി.കുട്ടികൃഷ്ണ മാരാര്]] * [[കെ ജി മാരാര്]] * [[കെ. കരുണാകരൻ]] * ശരത് മാരാർ * മുണ്ടൂർ കൃഷ്ണൻ‌കുട്ടി * പാഴൂർ ദാമോദരമാരാർ, പ്രശസ്ത ക്ഷേത്രകലാചാര്യൻ * വെട്ടിക്കവല കെ എൻ ശശികുമാർ * [[തിരുവിഴ ജയശങ്കർ]] * [[പെരുവനം കുട്ടൻമാരാര്]] * [[മട്ടന്നൂർ ശങ്കരൻകുട്ടി മാരാര്]] * [[ബാലഭാസ്കർ]] * [[എം. ജി. രാധാകൃഷ്ണൻ]] * [[ബി. ശശികുമാർ]] * [[ജസ്റ്റിസ് ബാലനാരായണ മാരാര്]] * സുജാത * അമ്പലപ്പുഴ സഹോദരങ്ങൾ * പദ്മനാഭ മാരാർ * [[ഞെരളത്ത് രാമപ്പൊതുവാൾ]] * [[ആലിപ്പറമ്പ് ശിവരാമ പൊതുവാൾ]] * [[ജി.ശങ്കരകുറുപ്പ്]] * കെ. ചന്ദ്രശേഖരൻ * [[പി. ഉണ്ണികൃഷ്ണൻ]] എന്നിവർ പ്രസിദ്ധരായ അമ്പലവാസികളാണ്. ==അവലംബം== *[http://links.jstor.org/sici?sici=0307-3114(1926)56%3C83%3APR%3E2.0.CO%3B2-2 Journal of the Royal Anthropological Institute of Great Britain and Ireland, Vol. 56, 1926 (1926), pp. 83-89] *Travancore State Manual by V.Nagam Aiya *Ente Smaranakal Volume 3 by Kanipayur Sankaran Namboodiripad. page 280 *People of India: Kerala (3 pts.) - Page 1111 by KS singh == ബാഹ്യകണ്ണികൾ == *[http://www.warriers.org Variars Website] *[http://www.pisharodysamajam.com Pisharody site] [[Category:കേരളത്തിലെ ജാതികൾ]] {{സർവ്വവിജ്ഞാനകോശം|അമ്പലവാസികൾ}} giq5u6epw28poqpfvki17vp4wldmdji 0 31365 4134473 3711736 2024-11-10T16:12:15Z 92.14.225.204 4134473 wikitext text/x-wiki '''ശുക്ലം''' എന്ന പദത്തിന് വ്യത്യസ്ത അർത്ഥങ്ങളുണ്ട്. * ശുക്ലം എന്നാൽ വെളുത്ത എന്നർത്ഥം (ഉദാ: ശുക്ലയജുർ‌വേദം, ശുക്ലാംബരം മുതലായ പദങ്ങളിൽ ഈ അർത്ഥമാണ് ഉള്ളത്.) * [[രേതസ്]] എന്ന അർത്ഥത്തിലും ശുക്ലം എന്ന പദം ഉപയോഗിക്കുന്നു. {{Disambig}} *പുരുഷന്മാരുടെ ലൈംഗിക സ്റവത്തെ ശുക്ലം എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ഇതിൽ പുരുഷ ബീജം അടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. c2bixhafiezidg5wpbdlv747jk99ap7 4134474 4134473 2024-11-10T16:12:33Z 92.14.225.204 4134474 wikitext text/x-wiki '''ശുക്ലം''' എന്ന പദത്തിന് വ്യത്യസ്ത അർത്ഥങ്ങളുണ്ട്. * ശുക്ലം എന്നാൽ വെളുത്ത എന്നർത്ഥം (ഉദാ: ശുക്ലയജുർ‌വേദം, ശുക്ലാംബരം മുതലായ പദങ്ങളിൽ ഈ അർത്ഥമാണ് ഉള്ളത്.) * [[രേതസ്]] എന്ന അർത്ഥത്തിലും ശുക്ലം എന്ന പദം ഉപയോഗിക്കുന്നു. {{Disambig}} *പുരുഷന്മാരുടെ ലൈംഗിക സ്റവത്തെ ശുക്ലം (സെമെൻ) എന്ന് വിളിക്കുന്നു. ഇതിൽ പുരുഷ ബീജം അടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. 7vztjkaz2zt7nijdwzg2o0zksjbh7ki 0 32706 4134459 4133777 2024-11-10T14:12:47Z Fotokannan 14472 /* കൃതികൾ */ 4134459 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|P.Govindapilla}} {{ToDisambig|വാക്ക്=ഗോവിന്ദപിള്ള}} {{Infobox officeholder | name =പി. ഗോവിന്ദപിള്ള | image = PGovindapilla.jpg | imagesize = 250px | pseudonym = പിജി | birth_name = |caption = |office = [[കേരള നിയമസഭ|കേരള നിയമസഭ അംഗം]] |constituency =[[പെരുമ്പാവൂർ നിയമസഭാമണ്ഡലം|പെരുമ്പാവൂർ]] |term_start = [[മാർച്ച് 3]] [[1967]] |term_end = [[ജൂൺ 26]] [[1970]] |predecessor =[[കെ.എം. ചാക്കോ]] |successor = [[പി.ഐ. പൗലോസ്]] |constituency1 =[[പെരുമ്പാവൂർ നിയമസഭാമണ്ഡലം|പെരുമ്പാവൂർ]] |term_start1 = [[മാർച്ച് 16]] [[1957]] |term_end1 = [[ജൂലൈ 31]] [[1959]] |predecessor1 = |successor1 = [[കെ.എം. ചാക്കോ]] | salary = | birth_date = {{Birth date|1926|3|26}} | birth_place = | residence = | death_date ={{Death date and age|df=yes|2012|11|22|1926|3|26}} | death_place = | party = [[കമ്മ്യൂണിസ്റ്റ് പാർട്ടി ഓഫ് ഇന്ത്യ (മാർക്സിസ്റ്റ്)|സി.പി.എം]] | religion = |father =എം.എൻ. പരമേശ്വരൻ പിള്ള |mother=കെ. പാറുക്കുട്ടി അമ്മ | spouse = എം.ജെ. രാജമ്മ | children =ഒരു മകൻ, ഒരു മകൾ | website = | footnotes = | date = നവംബർ 5 | year = 2020 | source =http://niyamasabha.org/codes/members/m203.htm നിയമസഭ }} മാർക്സിസ്റ്റ്‌ സൈദ്ധാന്തികൻ, ചിന്തകൻ, ഗ്രന്ഥകാരൻ,പത്രാധിപർ, വാഗ്മി എന്നീ നിലകളിൽ പ്രശസ്തനാണ്‌ '''പി.ജി.''' എന്ന '''പി.ഗോവിന്ദപിള്ള'''([[മാർച്ച് 25]] [[1926]]- [[നവംബർ 22]] [[2012]]). == ജീവിതരേഖ == [[എറണാകുളം ജില്ല|എറണാകുളം ജില്ലയിലെ]] [[പെരുമ്പാവൂർ|പെരുമ്പാവൂരിനടുത്ത്‌]] [[പുല്ലുവഴി]] ഗ്രാമത്തിൽ 1926 മാർച്ച്‌ 25-ന്‌ ആണ്‌ ''പി.ജി.''എന്ന പരമേശ്വരൻ പിള്ള ഗോവിന്ദപ്പിള്ളയുടെ ജനനം. വാർദ്ധക്യ സഹജമായ രോഗങ്ങളെ തുടർന്ന് തിരുവനന്തപുരം കിംസ് ആശുപത്രിയിൽ ചികിത്സയിലിരിക്കെ 2012 നവംബർ 22 ന് രാത്രി 11.15 നോടെ അദ്ദേഹം അന്തരിച്ചു.<ref>http://news.keralakaumudi.com/news.php?nid=8a6d15b5d1650377d1766a672531e49c{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> അച്ഛൻ എം.എൻ.പരമേശ്വരൻ പിള്ള. അമ്മ കെ.പാറുക്കുട്ടി അമ്മ. യാഥാസ്ഥിതിക ചുറ്റുപാടിലായിരുന്നു ജനിച്ചതെങ്കിലും കുട്ടിക്കാലം തൊട്ടേ സാമൂഹിക രാഷ്ട്രീയ സംഭവവികാസങ്ങളിൽ പി.ജി. തൽപരനായിരുന്നു. സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തിന്റെ അലകൾ രാജ്യമെങ്ങും ആഞ്ഞടിച്ചിരുന്ന കാലത്താണ്‌ അദ്ദേഹം തന്റെ ബാല്യം ചിലവഴിച്ചത്‌. == വിദ്യാഭ്യാസം == സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു ശേഷം ആലുവ [[യൂനിയൻ ക്രിസ്ത്യൻ കോളേജ്, ആലുവ|യു.സി.കോളേജിൽ]] ഇന്റർമീഡിയറ്റിനു ചേർന്നു. ഇതിനിടയിൽ [[കാലടി]] അദ്വൈതാശ്രമത്തിൽ നിന്ന്‌ സ്വാമി ആഗമാനന്ദന്റെ കീഴിൽ [[ബ്രഹ്മസൂത്രം]] അഭ്യസിച്ചിരുന്നു. കോളേജ്‌ വിദ്യാഭ്യാസ കാലത്ത്‌ പി.ജി. ദേശീയപ്രസ്ഥാനവുമായി അടുത്തു. കോൺഗ്രസ്‌ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ സജീവ പങ്കാളിയായിരുന്നു അദ്ദേഹം. 1942-ൽ ക്വിറ്റ്‌ ഇന്ത്യ സമരത്തിൽ പങ്കെടുത്തു. [[പി.കെ. വാസുദേവൻ നായർ]], [[മലയാറ്റൂർ രാമകൃഷ്ണൻ]] മുതലായവരുമായുള്ള സുഹൃദ്ബന്ധം പി.ജി.യെ കമ്യൂണിസവുമായി അടുപ്പിച്ചു. ഇക്കാലത്ത്‌ പ്രമുഖ കമ്യൂണിസ്റ്റ്‌ നേതാവായിരുന്ന [[പി. കൃഷ്ണപിള്ള|പി. കൃഷ്ണപിള്ളയെ]] കാണാനും സംസാരിക്കാനുമിടയായി. തുടർന്ന്‌ പി.ജി. യും കമ്യൂണിസത്തിലേയ്ക്ക്‌ തിരിഞ്ഞു<ref>{{cite news|title = വായിച്ചുതീരില്ല, ഈ ജീവിതപുസ്തകം|url = http://www.malayalamvaarika.com/2012/december/07/essay2.pdf|publisher = [[മലയാളം വാരിക]]|date = 2012 ഡിസംബർ 07|accessdate = 2013 ഫെബ്രുവരി 14|language = മലയാളം}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ഓഗസ്റ്റ് 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. ഇന്റർമീഡിയറ്റ്‌ പഠനം പൂർത്തിയാക്കിയപ്പോഴേയ്ക്ക്‌ തന്നെ പി.ജി. വിദ്യാർത്ഥി സംഘടനാ പ്രവർത്തനത്തിൽ വ്യാപൃതനായിക്കഴിഞ്ഞിരുന്നു.1946-ൽ അദ്ദേഹം കമ്യൂണിസ്റ്റ്‌ പാർട്ടി അംഗമായി. മകനെക്കുറിച്ച്‌ വലിയ പ്രതീക്ഷകൾ വച്ച്‌ പുലർത്തിയിരുന്ന അച്ഛൻ പരമേശ്വരൻ പിള്ള ഉപരിപഠനത്തിനായി പി.ജി.യെ [[മുംബൈ|മുംബൈയിലെ]] വിഖ്യാതമായ സെൻറ് സേവ്യേഴ്സ്‌ കോളേജിലേയ്ക്കയച്ചു. സെൻറ് സേവ്യേഴ്സിൽ ബി.എ.(ഓണേഴ്സ്‌)-ന്‌ ചേർന്നു. ഇക്കാലത്തും പി.ജി. പാർട്ടി പ്രവർത്തനം തുടർന്നിരുന്നു. കമ്യൂണിസ്റ്റ്‌ സമരങ്ങളിൽ പങ്കെടുത്തതിനെത്തുടർന്ന്‌ അറസ്റ്റ്‌ ചെയ്യപ്പെട്ടു. പതിനാറു മാസത്തെ തടവു ശിക്ഷയ്ക്കു ശേഷം പാർട്ടി നിർദ്ദേശപ്രകാരം ബിരുദപഠനം പൂർത്തിയാക്കാതെ പി.ജി. [[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] തിരിച്ചെത്തി. == പൊതുജീവിതം == കേരളത്തിൽ തിരിച്ചെത്തിയ പി.ജി. കർഷക പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിലും മറ്റും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു.1951-ൽ പെരുമ്പാവൂരിൽ നിന്ന്‌ തിരു-കൊച്ചി നിയമസഭയിലേയ്ക്ക്‌ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു<ref>{{cite news|title = കവർസ്റ്റോറി|url = http://www.madhyamam.com/weekly/1245|publisher = [[മാധ്യമം ആഴ്ചപ്പതിപ്പ്]] ലക്കം 738|date = 2012 ഏപ്രിൽ 16|accessdate = 2013 മെയ് 05|language = മലയാളം}}</ref>. 25-ആം വയസ്സിൽ അദ്ദേഹം സി.പി.ഐ. സംസ്ഥാന സമിതി അംഗമായി. 1954-ൽ പാർട്ടി പി.ജി.യെ ദൽഹിയിലേയ്ക്കയച്ചു. അവിടെ വച്ച്‌ [[ഇ.എം.എസ്. നമ്പൂതിരിപ്പാട്|ഇ.എം.എസ്‌.]], [[എ.കെ. ഗോപാലൻ|എ.കെ.ജി.]] എന്നിവരുമായി അടുത്ത്‌ പ്രവർത്തിച്ചു. പാർട്ടി പ്രസിദ്ധീകരണമായിരുന്ന ''ന്യൂ ഏജ്''-ലും പ്രവർത്തിച്ചു. ഇതായിരുന്നു പത്രപ്രവർത്തനത്തിന്റെ ആദ്യപാഠങ്ങൾ. ഐക്യകേരളം രൂപം കൊണ്ടതിനു ശേഷം 1957-ൽ നടന്ന ആദ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ പെരുമ്പാവൂരിൽ നിന്ന്‌ പി.ജി. [[ഒന്നാം കേരളനിയമസഭ|നിയമസഭാംഗമായി]]. ഇ.എം.എസ്‌.-ന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ആദ്യ കമ്യൂണിസ്റ്റ്‌ മന്ത്രിസഭ അധികാരത്തിൽ വന്നു. നിയമസഭയ്ക്കകത്തും പുറത്തും പി.ജി. പ്രവർത്തനനിരതനായിരുന്നു. വിമോചന സമരത്തെ തുടർന്ന്‌ 1959-ൽ നിയമസഭ പിരിച്ചു വിട്ടു. തുടർന്ന്‌ നടന്ന തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ കമ്യൂണിസ്റ്റ്‌ പാർട്ടി പരാജയപ്പെട്ടു. പെരുമ്പാവൂരിൽ നിന്ന്‌ മത്സരിച്ച പി.ജി. കോൺഗ്രസിലെ കെ.എം.ചാക്കോയോട്‌ പരാജയപ്പെട്ടു. 1960-കളുടെ തുടക്കത്തിൽ പാർട്ടി നിർദ്ദേശപ്രകാരം പി.ജി. വീണ്ടും ദൽഹിയിലേയ്ക്ക്‌ പോയി. പാർടിയുടെ കീഴിൽ ''പീപ്പിൾസ്‌ പബ്ളിഷിംഗ്‌ ഹൌസ്''(പി.പി.എച്ച്‌)-ൽ പ്രവർത്തിച്ചു.1964-ൽ പാർട്ടി പിളർന്നപ്പോൾ പി.ജി. [[സി.പി.ഐ(എം)]] ൽ നിലകൊണ്ടു. പി.പി.എച്ച്‌. [[സി.പി.ഐ.]] യുടെ കീഴിൽ ആയതിനാൽ ഉടൻ തന്നെ അദ്ദേഹം കേരളത്തിലേയ്ക്ക്‌ മടങ്ങി.1962-ലെ ഇന്ത്യാ-ചൈന യുദ്ധകാലത്ത്‌ ചൈനാ ചാരൻമാർ എന്ന പേരിൽ രാജ്യവ്യാപകമായി അറസ്റ്റ്‌ ചെയ്യപ്പെട്ട സി.പി.ഐ(എം) നേതാക്കളുടെ കൂട്ടത്തിൽ പി.ജി.യും ഉണ്ടായിരുന്നു. ജയിൽമോചിതനായ ശേഷം സി.പി.ഐ(എം) മുഖപത്രമായ ദേശാഭിമാനിയുടെ പത്രാധിപസ്ഥാനം ഏറ്റെടുത്തു. 1967-ൽ പെരുമ്പാവൂരിൽ നിന്നു തന്നെ വീണ്ടും നിയമസഭാംഗമായി. [[ഇന്ത്യയിലെ അടിയന്തരാവസ്ഥ (1975)|1975-ൽ അടിയന്തരാവസ്ഥ]] പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടതിനെത്തുടർന്ന്‌ ഭൂരിഭാഗം സി.പി.ഐ(എം) നേതാക്കളും അറസ്റ്റിലായി{{തെളിവ്}}. ജനാധിപത്യാവകാശങ്ങൾ പൂർണ്ണമായും നിഷേധിക്കപ്പെട്ടിരുന്ന ആ സമയത്ത്‌ സ്വതന്ത്ര പത്രപ്രവർത്തനം സാദ്ധ്യമായിരുന്നില്ല. അതിനാൽ പാർട്ടി അനുവാദത്തോടു കൂടി നാടൻ കലകളേക്കുറിച്ചു പഠിയ്ക്കാൻ പി.ജി. മൈസൂർ സർവ്വകലാശാലയിൽ ചേർന്നു. അടിയന്തരാവസ്ഥ പിൻവലിക്കപ്പെട്ടപ്പോൾ [[ദേശാഭിമാനി ദിനപത്രം|ദേശാഭിമാനി]] എഡിറ്ററായിരിക്കെത്തന്നെ പാർട്ടിയുടെ കീഴിൽ നടന്ന സാംസ്കാരിക പ്രവർത്തനങ്ങളിലും മറ്റും അദ്ദേഹം പ്രധാന പങ്കു വഹിച്ചു. സി.പി.ഐ(എം-എൽ) നേതാവായിരുന്ന കെ.വേണുവിന്‌ അഭയം നൽകിയതിനെത്തുടർന്ന്‌ പി.ജി. പാർട്ടിയുടെ അച്ചടക്ക നടപടികൾക്ക്‌ വിധേയനായി. തുടർന്ന്‌ 1983൩-ൽ അദ്ദേഹം ദേശാഭിമാനി എഡിറ്റർ സ്ഥാനം ഒഴിഞ്ഞു. 1980-കളുടെ മധ്യത്തോടെ പി.ജി. തിരുവനന്തപുരത്ത്‌ എ.കെ.ജി. പഠന-ഗവേഷണ കേന്ദ്രത്തിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു. ഇക്കാലത്തു തന്നെ കേരള പ്രസ്സ്‌ അക്കാദമി ചെയർമാനായും അദ്ദേഹം പ്രവർത്തിച്ചു.1987-ൽ കേരള സംസ്ഥാന ചലച്ചിത്ര വികസന കോർപ്പറേഷന്റെ ചെയർമാനായി. [[സി-ഡിറ്റ്‌]] ഡയറക്ടറായും പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്‌.1998-ൽ മുകുന്ദപുരത്തു നിന്നും ലോക്‌സഭയിലേയ്ക്ക്‌ മത്സരിച്ചെങ്കിലും പരാജയപ്പെട്ടു. പ്രസ് അക്കാദമി ചെയർമാൻ, ജേർണൽ ഓഫ് ആർട് ആന്റ് ഐഡിയാസ് ത്രൈമാസികയുടെ പത്രാധിപസമിതി അംഗം. സംസ്ഥാന ചലച്ചിത്ര വികസന കോർപറേഷൻ ചെയർമാൻ, സി ഡിറ്റിന്റെ സ്ഥാപക ഡയറക്ടർ എന്നീ നിലകളിൽ പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. കേരള- കാലിക്കറ്റ് സർവകലാശാലകളുടെ ഭരണ സമിതിയിലും ബോർഡ് ഓഫ് സ്റ്റഡീസിലും ഫാക്കൽറ്റികളിലും അംഗമായിരുന്നു. പുരോഗമന കലാസാഹിത്യ സംഘത്തിന്റെ സ്ഥാപക നേതാക്കളിൽ ഒരാളാണ്. വീര ചരിതയായ വിയറ്റ്നാം, ഇസങ്ങൾക്കിപ്പുറം, വിപ്ലവപ്രതിഭ, മാർക്സും മൂലധനവും, സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ സാർവദേശീയത, സാഹിത്യം അധോഗതിയും പുരോഗതിയും, ചരിത്രശാസ്ത്രം പുതിയ മാനങ്ങൾ, മഹാഭാരതം മുതൽ മാർക്സിസം വരെ, കേരള നവോത്ഥാനം ഒരു മാർക്സിസ്റ്റ് വീക്ഷണം, ആഗോളവൽക്കരണം സംസ്കാരം മാധ്യമം, ഇ എം എസും മലയാള സാഹിത്യവും എന്നിവയാണ് പ്രധാന കൃതികൾ. നിരവധി കൃതികൾ മലയാളത്തിലേക്ക് പരിഭാഷപ്പെടുത്തിയ അദ്ദേഹം ഇ എം എസ് സമ്പൂർണ കൃതികളുടെ എഡിറ്റാണ്. കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം, സ്വദേശാഭിമാനി പുരസ്കാരം, ശങ്കരനാരായണൻതമ്പി പുരസ്കാരം, പ്രസ് അക്കാദമി അവാർഡ് അടക്കം നിരവധി പുരസ്കാരങ്ങൾ ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2003-ൽ മാധ്യമപ്രവർത്തകനായ ജോണി ലൂക്കോസ്‌ നടത്തിയ അഭിമുഖത്തിൽ പാർട്ടിയെക്കുറിച്ചും ഇ.എം.എസിനെക്കുറിച്ചും വിമർശനാത്മകമായ ചില പരാമർശങ്ങൾ നടത്തിയതിൻറെ പേരിൽ പി.ജി.യെ പാർട്ടി പരസ്യമായി ശാസിച്ചു. അച്ചടക്ക നടപടികളുടെ ഭാഗമായി അദ്ദേഹത്തെ സംസ്ഥാന കമ്മിറ്റിയിൽ നിന്നും തരം താഴ്ത്തുകയും 'ഇ.എം.എസ്‌. സമ്പൂർണ്ണ കൃതികളു'ടെ എഡിറ്റർ സ്ഥാനത്തു നിന്ന്‌ മാറ്റുകയും ചെയ്തു. കമ്യൂണിസ്റ്റ്‌ പ്രസ്ഥാനത്തിനും കേരളത്തിന്റെ സാംസ്കാരിക മണ്ഡലത്തിനും നിസ്തുല സംഭാവനകൾ നൽകിയ പി.ജി. മികച്ചൊരു ഗ്രന്ഥകാരനും വാഗ്മിയും കൂടിയാണ്. നിരവധി പുസ്തകങ്ങളും ഇംഗ്ലീഷിലും മലയാളത്തിലുമായി നിരവധി ലേഖനങ്ങളും രചിച്ചിട്ടുണ്ട്‌. == തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ == {| class="wikitable sortable" |+ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ <ref>{{Cite web |url=http://www.ceo.kerala.gov.in/electionhistory.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2020-10-03 |archive-date=2021-11-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20211111050225/http://www.ceo.kerala.gov.in/electionhistory.html |url-status=deviated |archivedate=2021-11-11 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20211111050225/http://www.ceo.kerala.gov.in/electionhistory.html }}</ref> <ref> http://www.keralaassembly.org </ref> ! വർഷം !! മണ്ഡലം || വിജയിച്ച സ്ഥാനാർത്ഥി !! പാർട്ടിയും മുന്നണിയും !! മുഖ്യ എതിരാളി !! പാർട്ടിയും മുന്നണിയും !! രണ്ടാമത്തെ മുഖ്യ എതിരാളി !! പാർട്ടിയും മുന്നണിയും |- |[[1998-ലെ ഇന്ത്യയിലെ പൊതുതെരഞ്ഞെടുപ്പ്|1998]]|| [[മുകുന്ദപുരം ലോകസഭാമണ്ഡലം]] || [[എ.സി. ജോസ്]]||[[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]], [[യു.ഡി.എഫ്.]]||[[പി. ഗോവിന്ദപിള്ള]]||[[സി.പി.എം.]], [[എൽ.ഡി.എഫ്.]] | | |- | 1967 || [[പെരുമ്പാവൂർ നിയമസഭാമണ്ഡലം]] || [[പി. ഗോവിന്ദപിള്ള]] || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || കെ.ജി.ആർ. കർത്ത || [[ഐ.എൻ.സി.]] || [[സി.പി. പൗലോസ്]] || [[കേരള കോൺഗ്രസ്]] |- | 1965 || [[പെരുമ്പാവൂർ നിയമസഭാമണ്ഡലം]] || [[പി. ഗോവിന്ദപിള്ള]] || [[സി.പി.ഐ.എം.]] || [[സി.പി. പൗലോസ്]] || [[കേരള കോൺഗ്രസ്]] || [[എസ്. നാരായണൻ നായർ]] || [[കോൺഗ്രസ് (ഐ.)]] |- | 1960 || [[പെരുമ്പാവൂർ നിയമസഭാമണ്ഡലം]] || [[കെ.എം. ചാക്കോ]] || [[ഐ.എൻ.സി.]] || [[പി. ഗോവിന്ദപിള്ള]] || [[സി.പി.ഐ.]] || || |- | 1957 || [[പെരുമ്പാവൂർ നിയമസഭാമണ്ഡലം]] || [[പി. ഗോവിന്ദപിള്ള]] || [[സി.പി.ഐ.]] || [[കെ.എ. ദാമോദര മേനോൻ]] || [[ഐ.എൻ.സി.]] || || |- |} == കൃതികൾ == * കാട്ടുകടന്നൽ (വിവർത്തനം) * [https://gpura.org/blog/1968-keralam-indian-union-p-govinda-pillai/ കേരളം ഇന്ത്യയിലെ ഒരധകൃത സംസ്ഥാനം] (1968) * വീരചരിതയായ വിയറ്റ്നാം(1969) * ഇസങ്ങൾക്കിപ്പുറം(1975) * വിപ്ലവപ്രതിഭ(1979) * [https://gpura.org/item/1980-sasthram-noottandukaliloode-p-govindapilla ശാസ്ത്രം നൂറ്റാണ്ടുകളിലൂടെ](1980) * [https://gpura.org/blog/1982-sahithyavum-rashtreeyavum-p-govinda-pillai/ സാഹിത്യവും രാഷ്ട്രീയവും] (1982) * [https://gpura.org/item/1985-bhagavadgeetha-bible-marxism-p-govindapilla ഭഗവദ്‌ ഗീത, ബൈബിൾ, മാർക്സിസം](1985) * [https://gpura.org/blog/1994-marxum-mooladhanavum-p-govinda-pillai/ മാർക്സും മൂലധനവും] (1987) * [[മാർക്സിസ്റ്റ് സൗന്ദര്യശാസ്ത്രം: ഉത്ഭവവും വളർച്ചയും]](1987-കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം നേടിയ കൃതി<ref>{{Cite web |url=http://www.mathrubhumi.com/books/awards.php?award=15 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-07-28 |archive-date=2012-08-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120809050716/http://www.mathrubhumi.com/books/awards.php?award=15 |url-status=deviated |archivedate=2012-08-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120809050716/http://www.mathrubhumi.com/books/awards.php?award=15 }}</ref><ref name="test1">[http://www.keralasahityaakademi.org/ml_aw5.htm നിരൂപണത്തിനും പഠനത്തിനും നൽകുന്ന കേരള സാഹിത്യ അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ച കൃതികൾ].</ref>) * സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ സാർവദേശീയത(1989) * [https://gpura.org/blog/1991-loka-yuvajanaprasthanam-p-govinda-pillai/?fbclid=IwY2xjawGX4nVleHRuA2FlbQIxMAABHZLATTyPyDGqzDKuDYAuN30PyAhH14PbmwembB-c4yjPvBCYwhrv34VIMA%20aem%20sqph4JVcIbpIDfXaDpobVA ലോക യുവജന പ്രസ്ഥാനം] (1991) * [https://gpura.org/item/1992-sahithyam-adhogathi-purogathi-p-govinda-pillai സാഹിത്യം :അധോഗതിയും പുരോഗതിയും] (1992) * [https://gpura.org/blog/1993-rss-fascism-indian-prathiroopam/?fbclid=IwY2xjawFnttpleHRuA2FlbQIxMQABHTxD6gzwrRK88uonPZASD9bn1-iGRpnA44OvTNIYvYljbvXhlOyWHHaL9A%20aem%20-ebmwP250lL0CnpUmiIqqw ആർ എസ് എസ് – ഫാസിസത്തിന്റെ ഇന്ത്യൻ പ്രതിരൂപം] (1993) * [https://gpura.org/item/1993-charithra-sasthram-puthiya-manangal-p-govindapilla ചരിത്ര ശാസ്ത്രം – പുതിയ മാനങ്ങൾ] * ഇ.എം. എസും മലയാളസാഹിത്യവും(2006) * ഫ്രെഡറിക്‌ എംഗൽസ്‌ (2006) * [https://gpura.org/blog/2007-mulkraj-muthal-pavanan-vare-p-govinda-pillai/ മുൽക്ക് രാജ് മുതൽ പവനൻ വരെ] (2007) * 'വൈജ്ഞാനിക വിപ്ലവം - ഒരു സാംസ്‌കാരികചരിത്രം' * [https://gpura.org/item/2000-vargeeyathayum-charithrarachanayum-p-govindapilla വർഗീയതയും ചരിത്രരചനയും] (2000) * [https://gpura.org/item/cultural-studies-p-govindapillai Cultural Studies] (പാഠപുസ്തകം) * [https://gpura.org/blog/2009-charles-darwin-jeevithavum-kalavum-p-govinda-pillai/ ചാൾസ് ഡാർവിൻ – ജീവിതവും കാലവും] (2009 ) * [https://gpura.org/blog/2010-swadesabhimani-prathibhavilasam-p-govinda-pillai/?fbclid=IwY2xjawGDT-9leHRuA2FlbQIxMQABHVQsSAsLqYEfm0sX7PXKn%204QmRwjwm1lF2%20-99nZVI5OzW7fKqeqh86OdA%20aem%20lLU3VBhW1NEDdd6XABPIIg സ്വദേശാഭിമാനി പ്രതിഭാവിലാസം] (2010 ) ഇവക്ക് പുറമേ [[ഇ.എം.എസ്. നമ്പൂതിരിപ്പാട്|ഇ.എം.എസുമായി]] ചേർന്ന് 'ഗ്രാംഷിയൻ വിചാരവിപ്ളവം' ==സി. ഭാസ്കരനുമായി ചേർന്നെഴുതിയവ== * [https://gpura.org/item/1993-maydinam-p-govindapilla-c-bhaskaran മേയ് ദിനം] * * [https://gpura.org/blog/1992-viplavangalude-charithram-p-govinda-pillai-c-bhaskaran/ വിപ്ലവങ്ങളുടെ ചരിത്രം] (1992) – പി ഗോവിന്ദപ്പിള്ള, സി. ഭാസ്കരൻ == കുടുംബം == പ്രമുഖ കമ്യൂണിസ്റ്റ്‌ നേതാവായിരുന്ന [[എം.എൻ. ഗോവിന്ദൻ നായർ|എം.എൻ. ഗോവിന്ദൻ നായരുടെ]] അനന്തരവളും കോളേജ്‌ അദ്ധ്യാപികയുമായിരുന്ന എം.ജെ. രാജമ്മയാണ്‌ ഭാര്യ. മാധ്യമപ്രവർത്തകരായ [[എം.ജി. രാധാകൃഷ്ണൻ (പത്രപ്രവർത്തകൻ)]] ([[ഇൻഡ്യാ ടുഡെ മലയാളം]] ഡെപ്യൂട്ടി എഡിറ്റർ), [[ആർ. പാർവതി ദേവി]] എന്നിവരാണ്‌ മക്കൾ. [[തിരുവനന്തപുരം ഈസ്റ്റ് (നിയമസഭാമണ്ഡലം)|തിരുവനന്തപുരം ഈസ്റ്റ്]] നിയമസഭാമണ്ഡലത്തിൽ നിന്നുള്ള സാമാജികനും മുൻ [[തിരുവനന്തപുരം|തിരുവനന്തപുരം കോർപ്പറേഷൻ]] മേയറുമായ [[വി. ശിവൻകുട്ടി|വി. ശിവൻകുട്ടിയാണ്‌]] മരുമകൻ. ==പി ഗോവിന്ദപ്പിള്ള റെഫറൻസ്‌ ലൈബ്രറി== [[File:Granthapura TVM Centre inaguration 2.jpg|thumb|പി.ജി. യുടെ കുടുംബാംഗങ്ങൾ വി. ശിവൻകുട്ടിയും എം.ജി. രാധാകൃഷ്ണനും പാർവ്വതീദേവിയും ഡിജിറ്റൈസേഷനായി മുഴുവൻ കൃതികളും ഷിജു അലക്സിനും ഗ്രന്ഥപ്പുര സംഘാടകർക്കും നൽകുന്നു ]] [[പ്രമാണം:Granthapura TVM Centre inaguration 1.jpg|ലഘുചിത്രം|വി. ശിവൻകുട്ടി പിജി റഫറൻസ് ലൈബ്രറിയിൽ ഗ്രന്ഥപ്പുരയുടെ പുതിയ കേന്ദ്രത്തിന്റെ ഉദ്ഘാടനം നിർവഹിക്കുന്നു]] പി.ജി.യുടെ തിരുവനന്തപുരത്തെ പെരുന്താന്നി മുളക്കൽ വീട്ടിലാണ് 17500 പുസ്തകങ്ങളടങ്ങിയ ലൈബ്രറി സജ്ജീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്.<ref>{{Cite web|url=https://www.mathrubhumi.com/literature/news/library-opened-in-p-govinda-pillai-s-house-with-his-book-collection-1.6204419|title=പി.ജി.യുടെ വായനാലോകം ഇനി എല്ലാവർക്കും സ്വന്തം|access-date=19.08.2024|last=രാകേഷ് കെ.നായർ|date=23.11.2021|publisher=www.mathrubhumi.com}}</ref> പുസ്തകങ്ങൾക്കു പുറമേ പി.ജി.യുടെ സ്വകാര്യ ശേഖരത്തിലുള്ള മലയാളത്തിലെയും ഇംഗ്ളീഷിലെയും ആനുകാലികങ്ങളുടെ ശേഖരവും ഇവിടെ വായനക്കാർക്കായി ഒരുക്കിയിട്ടുണ്ട്. വേദങ്ങളും ഉപനിഷത്തുകളും മുതൽ മാർക്‌സിന്റെയും ഏംഗൽസിന്റെയും ഗ്രാംഷിയുടെയും മുഴുവൻ പുസ്തകങ്ങളും ശേഖരത്തിലുണ്ട്. 18-ാം നൂറ്റാണ്ടുമുതലുള്ള കേരളത്തിന്റെ നവോത്ഥാന പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ചരിത്രം പറയുന്ന പുസ്തകങ്ങളുടെ വലിയ ശേഖരമാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. അപൂർവ കൈയെഴുത്തുപ്രതികളും ആധുനിക വൈജ്ഞാനിക ഗ്രന്ഥങ്ങളും ബാലസാഹിത്യകൃതികളും ശേഖരത്തിലുണ്ട്. സി.പി.എം. തിരുവനന്തപുരം ജില്ലാക്കമ്മിറ്റിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള പി.ജി. സംസ്‌കൃതി കേന്ദ്രമാണ് റഫറൻസ് ലൈബ്രറിയുടെ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകുന്നത്. പി ഗോവിന്ദപ്പിള്ളയുടെ കൃതികളും സമാഹരിക്കപ്പെടാത്ത ലേഖനങ്ങളും കെെയെഴുത്തും ഡിജിറ്റൈസ്‌ ചെയ്യുന്ന പദ്ധതി [[ഇൻഡിക്‌ ഡിജിറ്റൽ ആർക്കൈവ്‌ ഫൗണ്ടേഷൻ]] വിദ്യാഭ്യാസ - തൊഴിൽ വകുപ്പ് മന്ത്രി [[വി. ശിവൻകുട്ടി]] ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തു. <ref>https://www.deshabhimani.com/news/kerala/news-thiruvananthapuramkerala-26-08-2024/1133878</ref> ഫൗണ്ടേഷൻ നേതൃത്വം നൽകുന്ന ‘ഗ്രന്ഥപ്പുര’യിലൂടെ സൗജന്യമായി ലഭ്യമാകും.<ref>{{Cite web|url=https://www.deshabhimani.com/books/news-books-19-08-2024/1132500|title=ഗ്രന്ഥപ്പുര’യിൽ വായിക്കാം പി ജി കൃതികൾ|access-date=19.08.2024|date=19.08.2024|website=www.deshabhimani.com|publisher=www.deshabhimani.com}}</ref> <gallery> P G Referenc library TVM 2.jpg|ലൈബ്രറിയിലെ മൂവായിരത്തോളം വരുന്ന സുഗതകുമാരിയുടെ ഗ്രന്ഥശേഖരം P G Referenc library TVM 1.jpg| ലൈബ്രറി P G Referenc library TVM 3.jpg| ലൈബ്രറി P G Referenc library TVM 8.jpg|ലൈബ്രറി P G Referenc library TVM 9.jpg|ലൈബ്രറി </gallery> ==അവലംബം== {{reflist}} {{DEFAULTSORT:ഗോവിന്ദപിള്ള}} [[വർഗ്ഗം:1926-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം: 2012-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:മാർച്ച് 25-ന് ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:നവംബർ 22-ന് മരിച്ചവർ]] == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == *''[http://pgovindapillai.info പി. ഗോവിന്ദപ്പിള്ള വെബ് ഫോളിയോ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20141218054755/http://pgovindapillai.info/ |date=2014-12-18 }} *[http://www.malayalamvaarika.com/2012/december/07/essay1.pdf മലയാളം വാരിക, 2012 ഡിസംബർ 7] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306113300/http://malayalamvaarika.com/2012/december/07/essay1.pdf |date=2016-03-06 }} *[http://www.malayalamvaarika.com/2012/april/06/essay1.pdf മലയാളം വാരിക, 2012 ഏപ്രിൽ 06] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160306171825/http://malayalamvaarika.com/2012/april/06/essay1.pdf |date=2016-03-06 }} *[http://www.madhyamam.com/weekly/1824 പി.ജി മാർക്സിസം വായിച്ചത് ഇങ്ങനെ (പി.പി. സത്യൻ)] ([[മാധ്യമം ആഴ്ചപ്പതിപ്പ്]],ലക്കം 772, 2012 ഡിസംബർ 10) {{First KLA}} [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സി.പി.ഐ.എം. പ്രവർത്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:ഒന്നാം കേരള നിയമസഭാംഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:മൂന്നാം കേരള നിയമസഭാംഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ പത്രപ്രവർത്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളം പത്രപ്രവർത്തകർ]] [[വർഗ്ഗം:തിരു-കൊച്ചി നിയമസഭാംഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:1965-ലെ കേരളനിയമസഭയിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടവർ]] ti74iz67va516f57ibwt3iduvd1gajh 0 42029 4134445 3376450 2024-11-10T12:43:50Z 2402:8100:246E:A420:0:0:0:1 ർ 4134445 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|World Population Day}} {{Infobox holiday |holiday_name = ലോക ജനസംഖ്യാദിനം |type = |image = |imagesize =59 |caption = |official_name = |nickname = |observedby = |litcolor = |longtype = |significance = |begins = |ends = |date = July 11 |scheduling = same day each year |duration = 1 day |frequency = annual |celebrations = |observances = |relatedto = }} [[File:Net Population Growth in 2016.svg|thumb|400px|ആഗോള ജനസംഖ്യയുടെ വിതരണം ജൂലൈ 2019]] [[ജൂലൈ 11]] ആണ് '''ലോക ജനസംഖ്യാ ദിനമായി''' ആചരിക്കുന്നത്.1987 [[ജൂലൈ 11]] ആണ് ലോക ജനസംഖ്യ 500 കോടിയിലെത്തിയത്. അടുത്ത 8 വർഷം കൊണ്ട് ലോകജനസംഖ്യ ഇരട്ടിച്ച് 1100 കോടിയിലെത്തുമെന്നാണ് ജനസംഖ്യാ വിദഗ്ദ്ധരുടെ കണക്കുകൂട്ടൽ. [[ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ|ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ]] മില്ലേനിയം വികസനലക്ഷ്യങ്ങളിലൊന്ന് 2025-ഓടെ ദാരിദ്ര്യവും പട്ടിണിയും പകുതിയായി കുറയ്ക്കുകയാണ്. ഈ ലക്ഷ്യം സാധ്യമാകണമെങ്കിൽ ജനസംഖ്യയുടെ സ്ഫോടനാത്മകമായ വളർച്ച തടഞ്ഞേ മതിയാകൂ. ദാരിദ്ര്യത്തിന് ആനുപാതികമായി ജനസംഖ്യയും ജനസംഖ്യയ്ക്ക് ആനുപാതികമായി ദാരിദ്ര്യവും വർദ്ധിക്കുന്നു എന്നതാണ് പോയ നൂറ്റാണ്ടുകൾ ലോകത്തിനു നൽകിയ പാഠം. ജനസംഖ്യയ്ക്കൊപ്പം ദാരിദ്ര്യവും കുറയ്ക്കാമെന്ന തിരിച്ചറിവിൻറെ ഓർമ്മപ്പെടുത്തലാണ് ലോക ജനസംഖ്യാ ദിനാചരണത്തിന്റെ ലക്ഷ്യം. == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{commons|Category:People|People}} http://www.unfpa.org/wpd/ [[വർഗ്ഗം:വിശേഷദിനങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജൂലൈ 11]] a2lavh7c3gp7oasrfz004p8dzku1aoj 0 59161 4134549 4090433 2024-11-11T05:24:06Z 2001:16A4:203:5481:1806:BB8C:4137:BFCE Konni taluk ആണ് ഇപ്പോൾ അത് atram 4134549 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Konni}}malappuram {{വിക്കിവൽക്കരണം}} {{കേരളത്തിലെ സ്ഥലങ്ങൾ |സ്ഥലപ്പേർ= കോന്നി |അപരനാമം = |ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം=പട്ടണം |അക്ഷാംശം = 9.16 |രേഖാംശം = 76.46 |ജില്ല = പത്തനംതിട്ട |ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ = പഞ്ചായത്ത് |ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = പഞ്ചായത്ത് അധികാരി |ഭരണനേതൃത്വം = |വിസ്തീർണ്ണം = |ജനസംഖ്യ = |ജനസാന്ദ്രത = |Pincode/Zipcode = 689691 |TelephoneCode = + 91 - 468 |പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = [[കോന്നി ആനക്കൂട്]], [[മുരിംങ്ങമംഗലം ശ്രീ മഹാദേവർ ക്ഷേത്രം|മുരിങ്ങമംഗലം ക്ഷേത്രം]], അച്ചൻകോവിൽ ആറ്, സർക്കാർ സ്കൂൾ (സ്വാതന്ത്യത്തിന് മുൻപുള്ളത്)}} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ‍]] [[പത്തനംതിട്ട (ജില്ല)|പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ]] ഒരു താലൂക്ക്ആസ്ഥാനം ആണ് കോന്നി മലയോര മേഖലയാണ് '''കോന്നി'''. കോന്നി ആനക്കൂടിനും, [[റബ്ബർ]] പ്ലാന്റഷനുകൾക്കും പേരുകേട്ട സ്ഥലമാണ്. <br /> [[പുനലൂർ]]-[[പത്തനംതിട്ട]]-[[മൂവാറ്റുപുഴ]] സംസ്ഥാന പാത(SH-08) കോന്നിയെ മറ്റു പ്രദേശങ്ങളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. കോന്നി [[കോട്ടയം]]-പുനലൂർ പാതയിലെ ഒരു പ്രധാന ജംഗ്ഷൻ ആണ് ഇത്.<br /> ജില്ലാ ആസ്ഥാനമായ പത്തനംതിട്ടയിൽ നിന്ന് 11 കിലോമീറ്റർ അകലെയായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. കേരളത്തിലെ കൃഷി വാണിജ്യത്തിൽ വൻപങ്കു വഹിക്കുന്ന [[റബ്ബർ]]‍,[[കുരുമുളക്]], [[കാപ്പി]], [[ഇഞ്ചി]] എന്നിവ ഇവിടെ സുലഭമാണ്. കോന്നി [[ആന]] സവാരിക്കും ആനക്കൂടിനും പ്രശസ്തമാണ്. [[കോന്നി ആനക്കൂട്|ആനക്കൂട്ടിൽ]] [[ആന|ആനകളെ]] പരിശീലിപ്പിക്കുകയും ശുശ്രൂഷിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. == ഗതാഗത മാർഗ്ഗങ്ങൾ == ഏറ്റവും അടുത്ത റയിൽവേ സ്റ്റേഷനുകൾ: [[ചെങ്ങന്നൂർ]] (35 കി.മി), [[തിരുവല്ല]] (40 കി.മി), ആവണീശ്വരം (23 കി. മി- [[കൊല്ലം]] ഭാഗത്തേക്ക് പോകുന്നതിന്) <br /> ഏറ്റവും അടുത്ത വിമാനത്താവളങ്ങൾ: [[തിരുവനന്തപുരം]] (105 കി.മി), [[കൊച്ചി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം|നെടുമ്പാശ്ശേരി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം]](162 കി.മി)<br /> === റോഡ് മാർഗ്ഗങ്ങൾ === [[പുനലൂർ]]- [[പത്തനംതിട്ട]]- [[മൂവാറ്റുപുഴ]] സംസ്ഥാനപാത കോന്നിയെ മറ്റു പട്ടണങ്ങളുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. കോന്നി ഇതേ പാതയിലെ പ്രധാന പട്ടണങ്ങളായ [[പത്തനംതിട്ട]]യിൽ നിന്ന് 10 കിലോമീറ്റർ അകലെയായും [[പത്തനാപുരം|പത്തനാപുരത്തു]] നിന്നു 16 കിലോമീറ്റർ അകലെയായും സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു.<br /><br /> കോന്നി- കല്ലേലി- അച്ചൻകോവിൽ റോഡ്- പുതുതായി പുനർനിർമ്മിക്കുന്ന ഈ റോഡ് [[ശബരിമല]]യിൽ നിന്ന് തമിഴ് നാട്ടിലെ [[തെങ്കാശി|തെങ്കാശിയിലെത്താനുള്ള]] എളുപ്പ മാർഗ്ഗമാണു (ഏകദേശം 21 കിലോമീറ്റർ ലാഭം). ഇത് [[ചിറ്റാർ]]-[[അച്ചൻകോവിൽ]] റോഡ് പദ്ധതിയുടെ ഭാഗമാണു. ഈ റോഡ് സഹ്യപർവത വനമേഖലയിലൂടെ കടന്നു പോകുന്നതിനാൽ യാത്രക്കാർക്ക് കൗതുകകരമായ കാഴ്ചകൾ കാണാനാകും<ref name="Kerala PWD">{{cite web | url=http://www.keralapwd.gov.in/pwd/public/sh.jsp | title=State Highways in Kerala | accessdate=2008-01-17 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20080108131127/http://www.keralapwd.gov.in/pwd/public/sh.jsp | archivedate=2008-01-08 | url-status=dead }}</ref>. അച്ചൻകോവിൽ കോന്നിയിൽ നിന്ന് 38 കിലോമീറ്റർ അകലെയായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു.<br /><br /> കോന്നി- ചന്ദനപ്പള്ളി റോഡ്- കോന്നിയിൽ നിന്ന് ഈ റോഡ് മാർഗ്ഗം ജില്ലയിലെ പ്രധാന പട്ടണങ്ങളായ [[അടൂർ|അടൂരും]] [[പന്തളം|പന്തളത്തും]] എത്താം. മാർഗ്ഗരേഖ: കോന്നി-വാഴമുട്ടം-വള്ളിക്കോട്-ചന്ദനപ്പള്ളി-കൊടുമൺ-അടൂർ--24 കിലോമീറ്റർ; കോന്നി-വള്ളിക്കോട്-കൈപ്പട്ടൂർ-തുമ്പമൺ-പന്തളം---22 കിലോമീറ്റർ<br /><br /> കോന്നി-തണ്ണിത്തോട്-ചിറ്റാർ- ഇത് [[ശബരിമല|ശബരിമലയിലെത്താനുള്ള]] എളുപ്പ മാർഗ്ഗമാണു.<br /><br /> == സാമൂഹിക പ്രാധാന്യമുള്ള സ്ഥലങ്ങൾ == === കോന്നി പബ്ളിക് ലൈബ്രറി === 1940 മേയ് 25ന് കോന്നി കേന്ദ്രമാക്കി ലൈബ്രറി പ്രവർത്തനം ആരംഭിക്കുമ്പോൾ ശ്രീചിത്തിര തിരുനാളാണ് തിരുവിതാംകൂർ ഭരിച്ചിരുന്നത്. സർ സി. പി. ഷഷ്ടി പൂർത്തി സ്മാരക വായനശാല എന്നായിരുന്നു ആദ്യത്തെ പേര്.സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു ശേഷം വായനശാലയുടെ പേര് പൊതുയോഗ തീരുമാനപ്രകാരം പബ്ളിക് ലൈബ്രറി ആൻഡ് റീഡിങ് റൂം എന്നാക്കി.<br /> ആർഎച്ച്എസിനു സമീപം പ്രവർത്തിച്ചിരുന്ന ലൈബ്രറി പിന്നീട് പൊലീസ് സ്റ്റേഷനു സമീപത്തേക്കു മാറ്റി.ഇപ്പോൾ എ ഗ്രേഡ് ലൈബ്രറിയായി സ്ഥാനക്കയറ്റം കിട്ടുകയും 20,000ൽ പരം പുസ്തക ശേഖരവും ഉണ്ട്. കരിയർ ഗൈഡൻസ്, ബാലവേദി, യുവജനവേദി, വനിതാ വേദി എന്നിവയും ലൈബ്രറിയുടെ ഭാഗമായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. 2021 മേയ് 25ന് 81 വർഷം പൂർത്തിയാക്കി. പബ്ലിക്ക് ലൈബറി പ്രസിഡന്റായി സലിൽ വയലാത്തലയും, സെക്രട്ടറിയായി എൻ.എസ് മുരളീമോഹനനും പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ഒൻപത് അംഗ നിർവാഹക സമിതി നിലവിലുണ്ട്. === ഫുഡ് റിസർച്ച് ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് (CFRD) === കേന്ദ്ര സഹായത്തോടെ കോന്നിയിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. === വിദ്യാഭ്യാസ സ്ഥാപനങ്ങൾ === ==== സ്കൂളുകൾ ==== . M. K. ലതാ മെമ്മോറിയൽ പബ്ലിക് സ്കൂൾ, ഐരവൺ. കോന്നി. (ICSE) *ഗവ. എച്ച്.എസ് കൊക്കാത്തോട് * ഗവ.വി എച്ച് എസ് കൂടൽ * ഗവ.എച്ച് എസ് എസ് കലഞ്ഞൂർ * ഹയർ സെക്കണ്ടറി സ്കൂൾ കോന്നി * ആർ വി എച്ച് എസ്സ് എസ്സ് കോന്നി * പി എസ് വി പി എം എച്ച് എസ്സ് എസ്സ് * സെന്റ് ജോർജ് വി എച്ച് എസ് എസ് അട്ടച്ചാക്കൽ * അമൃത വി എച്ച് എസ്സ് എസ്സ്. * ഗവ. എൽ.പി.എസ്. കോന്നി * ഗവ. എൽ.പി.എസ്. പേരൂർകുളം *ശ്രീ നാരായണ പബ്ലിക് സ്കൂൾ (CBSE) ==== കോളേജുകൾ ==== * സഹോദരൻ അയ്യപ്പൻ സ്മാരക എസ്.എൻ.ഡി.പി യോഗം കോളേജ് * എം എം എൻ എസ് എസ് കോളേജ് * വി എൻ എസ് കോളേജ് * കാർഷിക കോളേജ് * ഐ എച്ച് ആർ ഡി കോളേജ് * മെഡിക്കൽകോളേജ് കോന്നി === കോന്നി പോലീസ് സ്റ്റേഷൻ === കോന്നി പോസ്റ്റ് ഓഫീസ് റോഡിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ഫോൺ നമ്പർ 0468-2242236. ഗവ: എൽ പി സ്കൂളിനും ഗവ: ഹൈ സ്കൂളിനും ഇടയിലായിട്ടാണ് സ്ഥാനം. = അവലംബം = {{reflist}} {{commons category|Konni Elephant Training Centre}} == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{പത്തനംതിട്ട ജില്ല}} {{pathanamthitta-geo-stub}} [[വർഗ്ഗം:പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ ഗ്രാമങ്ങൾ]] bizw7pp67z0yx1yzu8vo04pfx9lqcar 0 70188 4134530 4113980 2024-11-11T03:25:42Z Arunchandhpd 186771 അരനാഴിക ക്ഷേത്രം 4134530 wikitext text/x-wiki {{PU|Haripad Sree Subrahmanya Swamy Maha Temple}} {{Infobox Mandir |name = ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി മഹാക്ഷേത്രം |image = Haripad_Subrahmanya_swami_Temple.jpg |alt = |caption = ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രം |pushpin_map = Kerala |map= Haripad.jpg |latd = 9 | latm = 17 | lats = 5 | latNS = N |longd= 76 | longm= 30 | longs = 5 | longEW = E |map_caption = ക്ഷേത്രത്തിന്റെ സ്ഥാനം |mapsize = 40 |other_names = ''' ഹരിഗീതപുരം''', '''അരിപ്പാട്''' |devanagari = |sanskrit_transliteration = |tamil = |marathi = |bengali = |script_name = [[മലയാളം]] |script = |country = [[ഇന്ത്യ]] |state/province = [[കേരളം]] |district = [[ആലപ്പുഴ]] |locale = [[ഹരിപ്പാട്]] |primary_deity = [[സുബ്രഹ്മണ്യൻ]] |important_festivals= ചിത്തിര ഉത്സവം <br /> മാർകഴി ഉത്സവം <br /> ആവണി ഉത്സവം <br />[[തൈപ്പൂയം]] <br />[[സ്കന്ദഷഷ്ഠി]] <br />[[തൃക്കാർത്തിക]] |architectural_styles= കേരളത്തിലെ പരമ്പരാഗത ശൈലിയിൽ |number_of_temples= |number_of_monuments= |inscriptions= |date_built= കൊല്ലവർഷം 944 |creator = ക്ഷേത്രം തീപിടിച്ചു കഴിഞ്ഞു,അന്നത്തെ നാടുവാന്ന തിരുവിതാംകൂർ മഹാരാജാവ് ശ്രീ[[മൂലം തിരുനാൾ]] ഇടവങ്കാട് ശില്പികളെ കൊണ്ട് ക്ഷേത്രം പുനസ്ഥാപിച്ചു. അതാണ് നിലവിൽ കാണുന്ന ക്ഷേത്രം. |main priest = തന്ത്രിസ്ഥാനം രണ്ട് ഇല്ലങ്ങൾക്ക് - കിഴക്കേ പുല്ലാംവഴി, പടിഞ്ഞാറെ പുല്ലാംവഴി ഇല്ലങ്ങൾ. |Website = }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] പുരാതന ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് [[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ]] [[കാർത്തികപ്പള്ളി താലൂക്ക്|കാർത്തികപ്പള്ളി താലൂക്കിൽ]] [[ഹരിപ്പാട്]] പട്ടണത്തിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന '''ശ്രീസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിമഹാക്ഷേത്രം'''. ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠ ചതുർബാഹുവായ [[സുബ്രഹ്മണ്യൻ|ശ്രീസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയാണ്]]. കൂടാതെ ഉപദേവതകളായി [[ഗണപതി]] (രണ്ട് പ്രതിഷ്ഠകൾ), [[ദക്ഷിണാമൂർത്തി]] ([[ശിവൻ]]), [[ശ്രീകൃഷ്ണൻ]] (തിരുവമ്പാടിക്കണ്ണൻ - ഗോശാലകൃഷ്ണസങ്കല്പം), [[അയ്യപ്പൻ]], [[നാഗദൈവങ്ങൾ]], [[കുരുതികാമൻ]], [[വാരാഹി|പഞ്ചമീദേവി]], [[യക്ഷി|യക്ഷിയമ്മ]] എന്നിവരും പ്രതിഷ്ഠകളായുണ്ട്. '''കേരള പഴനി''', '''തെക്കൻ പഴനി''' എന്നീ പേരുകളിൽ പുകഴ്പെറ്റ ഈ ക്ഷേത്രം കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രമാണ്. പഴയ [[തിരുവിതാംകൂർ]] ദേശത്ത് മഹാക്ഷേത്രങ്ങളിൽ മഹാക്ഷേത്രങ്ങളായി അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഏഴ് ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്ന് ഇതാണ്. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സുബ്രഹ്മണ്യവിഗ്രഹം, ശൈവ-[[വൈഷ്ണവമതം|വൈഷ്ണവ]] ഭാവങ്ങൾ ഒത്തിണങ്ങിയ പ്രതിഷ്ഠ, കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സ്വർണ്ണക്കൊടിമരം, മൂന്ന് കൊടിയേറ്റുത്സവങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ ഒരുപാട് പ്രത്യേകതകളുള്ള ഈ ക്ഷേത്രം [[തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡ്|തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ]] കീഴിലാണ്. [[മേടം]], [[ചിങ്ങം]], [[ധനു]] എന്നീ മാസങ്ങളിലായാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ കൊടിയേറ്റുത്സവങ്ങൾ നടത്തുന്നത്. മേടമാസത്തിൽ [[വിഷു]]നാളിൽ കണികണ്ട് കൊടികയറി [[പത്താമുദയം]] ദിവസം ആറാട്ടോടുകൂടി സമാപിയ്ക്കുന്നതാണ് അവയിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ടത്. ചിങ്ങമാസത്തിൽ [[തിരുവോണം]] നാളിലും ധനുമാസത്തിൽ [[തിരുവാതിര]] നാളിലും ആറാട്ടോടുകൂടി സമാപിയ്ക്കുന്ന, പത്തുദിവസത്തെ ഉത്സവങ്ങളാണ്. ഇവ യഥാക്രമം സുബ്രഹ്മണ്യൻ, [[വിഷ്ണു]], ശിവൻ എന്നിവരെ പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കുന്നു എന്നാണ് സങ്കല്പം. ഇത് മറ്റൊരു ക്ഷേത്രത്തിലുമില്ലാത്ത പ്രത്യേകതയാണ്. കൂടാതെ [[വൃശ്ചികം|വൃശ്ചികമാസത്തിലെ]] [[തൃക്കാർത്തിക]], [[മകരം|മകരമാസത്തിലെ]] [[തൈപ്പൂയം]], [[തുലാം|തുലാമാസത്തിലെ]] [[സ്കന്ദഷഷ്ഠി]] തുടങ്ങിയവയും അതിവിശേഷമാണ്. == ഐതിഹ്യം == ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാനപ്രതിഷ്ഠയായ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയുടെ വിഗ്രഹം, [[ത്രേതായുഗം|ത്രേതായുഗത്തിൽ]] [[പരശുരാമൻ|പരശുരാമന്റെ]] പൂജയേറ്റുവാങ്ങിയതാണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ദീർഘകാലം ഈ വിഗ്രഹം പൂജിച്ചുവന്ന അദ്ദേഹം, അതിനുശേഷം ഇത് [[കായംകുളം കായൽ|കായംകുളം കായലിൽ]] നിക്ഷേപിച്ചു. പിന്നീട് ഇപ്പോഴത്തെ ക്ഷേത്രത്തിൽ വിഗ്രഹം എത്തിച്ചേരാനുണ്ടായ ഒരു കഥയുണ്ട്. അതിങ്ങനെ: പുരാതനകാലത്ത് '''കുമാരപുരം''' എന്നായിരുന്നു ഹരിപ്പാടിന്റെ പേര്. ഹരിപ്പാടിന്റെ പടിഞ്ഞാറുള്ള ചില സ്ഥലങ്ങൾ ഇന്നും '[[കുമാരപുരം ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|കുമാരപുരം]]' എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇവിടെയുള്ള പ്രധാന ക്ഷേത്രം, ഇന്നത്തെ ക്ഷേത്രത്തിന് തെക്കുകിഴക്കായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ''കീഴ്തൃക്കോവിൽ'' ക്ഷേത്രമായിരുന്നു. ദ്വിബാഹുവായ ബാലസുബ്രഹ്മണ്യൻ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠയായ ഈ ക്ഷേത്രത്തിന് സമീപം ഒരു മഹാക്ഷേത്രം പണികഴിപ്പിയ്ക്കാനും, അവിടെ അയ്യപ്പസ്വാമിയെ പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാനും കുമാരപുരത്തെ നാട്ടുപ്രമാണികൾ തീരുമാനിച്ചു. അതിനായി അവർ വിദഗ്ധരായ പണിക്കാരെ പല നാടുകളിൽ നിന്നും കൊണ്ടുവരികയും ക്ഷേത്രനിർമ്മാണം ആരംഭിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. അങ്ങനെ മാസങ്ങൾക്കുള്ളിൽ അവിടെയൊരു മഹാക്ഷേത്രം ഉയർന്നുവന്നു. തുടർന്ന് പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കും മറ്റ് ചടങ്ങുകൾക്കുമായി നാട്ടുകാരായ ഭക്തജനങ്ങൾ ഒരുങ്ങി. അങ്ങനെയിരിയ്ക്കുന്ന സമയത്ത് ഒരു ദിവസം രാത്രി, കുമാരപുരത്തെ എല്ലാ പ്രമാണികൾക്കും ഒരേ സമയം ഒരു സ്വപ്നദർശനമുണ്ടായി. അതിദിവ്യനായ ഒരു സന്ന്യാസി തങ്ങളുടെ മുന്നിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട് പുതിയ ക്ഷേത്രത്തിൽ അയ്യപ്പനെയല്ല, സുബ്രഹ്മണ്യനെയാണ് പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കേണ്ടതെന്ന് അരുളിചെയ്യുന്നതായിട്ടായിരുന്നു സ്വപ്നദർശനം. ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാൻ ഏറ്റവും ഉചിതമായ ഒരു വിഗ്രഹം, കായംകുളം കായലിൽ ജലാധിവാസമേറ്റുകിടപ്പുണ്ടെന്നും, അത് ത്രേതായുഗത്തിൽ പരശുരാമന്റെ പൂജയേറ്റുവാങ്ങിയതാണെന്നും കായംകുളം കായലിൽ ഒരു പ്രത്യേക സ്ഥലത്തെത്തുമ്പോൾ ഒരു പ്രത്യേകഭാഗത്ത് നീർച്ചുഴികളും പുഷ്പങ്ങളും കാണാമെന്നും അവിടെ ഇറങ്ങി മുങ്ങിത്തപ്പിയാൽ വിഗ്രഹം കിട്ടുമെന്നും സന്ന്യാസി കൂട്ടിച്ചേർത്തു. അതനുസരിച്ച് പിറ്റേദിവസം തന്നെ പ്രമാണിമാർ ഒരുമിച്ച് കണ്ടല്ലൂരിലേയ്ക്ക് പുറപ്പെട്ടു. സ്വപ്നത്തിൽ പറഞ്ഞതുപോലെ ഒരു സ്ഥലത്ത് നീർച്ചുഴികളും പുഷ്പങ്ങളും വലംവയ്ക്കുന്നത് അവർക്ക് കാണാനിടയായി. അതനുസരിച്ച് അവർ തങ്ങളുടെ സഹായികളോട് പ്രസ്തുത സ്ഥലത്ത് മുങ്ങിത്തപ്പാൻ അറിയിയ്ക്കുകയും അതനുസരിച്ച് സഹായികൾ കായലിലിറങ്ങി മുങ്ങിത്തപ്പുകയും ചെയ്തു. അതിദിവ്യമായ സുബ്രഹ്മണ്യവിഗ്രഹവുമായാണ് അവർ പൊങ്ങിവന്നത്. വിഗ്രഹം കണ്ടെടുത്ത സ്ഥലത്തിന് അതുവഴി ''കണ്ടനല്ലൂർ'' എന്ന പേരുവരികയും പിന്നീട് ഇത് ലോപിച്ച് ''[[കണ്ടല്ലൂർ]]'' എന്നായി മാറുകയും ചെയ്തു. തുടർന്ന് പ്രമാണിമാരും സഹായികളും കൂടി വിഗ്രഹവും കൊണ്ട് ഘോഷയാത്രയായി കുമാരപുരത്തേയ്ക്ക് പുറപ്പെട്ടു. [[പമ്പാനദി|പമ്പാനദിയുടെ]] ഒരു കൈവഴിയായ പായിപ്പാട്ടാറ്റിലൂടെ മൂന്നോളം വള്ളങ്ങളിലായാണ് അവർ യാത്ര നടത്തിയത്. ഈ യാത്രയുടെ സ്മരണയ്ക്കായാണ് ഇന്നും ചിങ്ങമാസത്തിലെ [[ചതയം]] നാളിൽ പായിപ്പാട്ടാറ്റിൽ വള്ളംകളി നടത്തിവരുന്നത്. കുമാരപുരത്തെ ക്ഷേത്രത്തിൽ വിഗ്രഹം എത്തിയ്ക്കുന്നതിന് അല്പം മുമ്പ് ഒരു സ്ഥലത്ത് വിഗ്രഹം ഇറക്കിവച്ച് വിശ്രമിയ്ക്കാൻ തീരുമാനിയ്ക്കുകയും അതനുസരിച്ച് അര നാഴിക (12 മിനിറ്റ്) നേരം വിഗ്രഹം ഇറക്കി വിശ്രമിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. കാലാന്തരത്തിൽ അവിടെ '''അരനാഴിക സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം''' ഉയർന്നു വന്നു. (ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്നും കേവലം 1.3 കിലോമീറ്റർ അകലെയാണ് അരനാഴിക സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്). തുടർന്നുവന്ന വൃശ്ചികമാസത്തിലെ തൃക്കാർത്തിക ദിവസം ഉച്ചയ്ക്കുള്ള ശുഭമുഹൂർത്തത്തിൽ സകലവിധ താന്ത്രികച്ചടങ്ങുകളോടെയും പ്രതിഷ്ഠിച്ചു. പ്രതിഷ്ഠാമുഹൂർത്തത്തോടടുത്ത സമയത്ത് ക്ഷേത്രത്തിൽ ഒരു ദിവ്യപുരുഷൻ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടുവെന്നും അത് പരശുരാമൻ തന്നെയായിരുന്നെന്നും അദ്ദേഹമാണ് പ്രതിഷ്ഠാകർമ്മങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകിയതെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അങ്ങനെ ശ്രീഹരിയുടെ, അഥവാ മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ അവതാരമായ പരശുരാമന്റെ പാദം പതിഞ്ഞ സ്ഥലം, ഹരിപ്പാദപുരം എന്നും കാലാന്തരത്തിൽ ഹരിപ്പാടെന്നും അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. ആദ്യം പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാൻ വച്ചിരുന്ന അയ്യപ്പസ്വാമിയെ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉപദേവനാക്കി മാറ്റുകയും ചെയ്തു. ആദ്യപ്രതിഷ്ഠാദിനമായ തൃക്കാർത്തിക ഇന്നും ക്ഷേത്രത്തിൽ അതിവിശേഷമായി ആചരിച്ചുവരുന്നു. == ക്ഷേത്രനിർമ്മിതി == === ക്ഷേത്രപരിസരവും മതിലകവും === ==== ക്ഷേത്രപരിസരം ==== കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രമായ ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രം ഹരിപ്പാട് നഗരത്തിന്റെ ഹൃദയഭാഗത്ത് ദേശീയപാതയിൽ നിന്ന് അര കിലോമീറ്റർ വടക്കുമാറി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ഹരിപ്പാട് പോലീസ് സ്റ്റേഷൻ, [[കാർത്തികപ്പള്ളി താലൂക്ക്]] ഓഫീസ്, [[ഹരിപ്പാട് നഗരസഭ|നഗരസഭാ]] കാര്യാലയം, ഗവ. സ്കൂൾ, വിവിധ കടകംബോളങ്ങൾ തുടങ്ങിയവ ക്ഷേത്രത്തെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് നിൽക്കുന്നത്. കിഴക്കോട്ടാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ദർശനം. എട്ടേക്കറോളം വിസ്തീർണ്ണമുള്ള അതിവിശാലമായ മതിലകമാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്. ക്ഷേത്രത്തിനുചുറ്റും വലിയ ആനപ്പള്ളമതിൽ പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. ഇതിന്റെ നാലുഭാഗത്തും ഗോപുരങ്ങളുണ്ടെങ്കിലും അവ അനാകർഷകങ്ങളാണ്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ധാടിമോടികൾക്ക് യോജിച്ചവയല്ല അവ. കിഴക്കേ ഗോപുരത്തിൽ നിന്ന് അല്പദൂരം മാറി ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പേരെഴുതിയ മനോഹരമായ പ്രവേശനകവാടം കാണാം. അത് 2015-ൽ പിച്ചള പൊതിഞ്ഞ് സ്വർണ്ണം പൂശിയിരുന്നു. അത് കടന്ന് അല്പദൂരം സഞ്ചരിച്ചാൽ ക്ഷേത്രമുറ്റത്തെത്താം. പതിവുപോലെ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മുന്നിൽ [[അരയാൽ]] മരമുണ്ട്. ഹൈന്ദവവിശ്വാസപ്രകാരം പുണ്യവൃക്ഷമായ അരയാലിന്റെ മുകളിൽ [[ബ്രഹ്മാവ്|ബ്രഹ്മാവും]] നടുക്ക് വിഷ്ണുവും അടിയിൽ ശിവനും കുടികൊള്ളുന്നു. അതായത്, അരയാൽ ത്രിമൂർത്തീസ്വരൂപമാകുന്നു. ദിവസവും രാവിലെ അരയാലിനെ ഏഴുവലം വയ്ക്കുന്നത് പുണ്യകരമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അരയാലിനടുത്തുതന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ കിഴക്കേ ഗോപുരവും. താരതമ്യേന ചെറിയ ഗോപുരമാണിത്. ഒരു നിലയേയുള്ളൂ. എന്നാൽ, വലിയ ആനവാതിൽ ഈ ഗോപുരത്തിനുണ്ട്. മരംകൊണ്ടുതീർത്ത ആനവാതിൽ 2017-ൽ പിച്ചള പൊതിഞ്ഞ് സ്വർണ്ണം പൂശുകയുണ്ടായി. ഗോപുരത്തോടുചേർന്നുതന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ സ്റ്റേജും. അടുത്ത് ക്ഷേത്രം വക ഒരു ഓഡിറ്റോറിയവുമുണ്ട്. വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ ഇവിടെ കലാപരിപാടികൾ നടക്കുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തെക്കുകിഴക്കുഭാഗത്ത് സാമാന്യം വലുപ്പമുള്ള ഒരു കുളം കാണാം. '''വേലകുളം''' എന്നാണ് ഈ കുളം അറിയപ്പെടുന്നത്. തിരുവിതാംകൂർ പ്രദേശത്തെ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഉത്സവക്കാലത്ത് നടത്തിവരുന്ന അനുഷ്ഠാനകലാരൂപമാണ് [[വേലകളി]]. അത് പല രൂപത്തിലും നടത്തിവരുന്നുണ്ട്. അവയിലൊന്നാണ് 'കുളത്തിൽ വേല'. ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രത്തിൽ ഉത്സവക്കാലത്ത് കുളത്തിൽ വേല നടക്കുന്നത് തെക്കുകിഴക്കുഭാഗത്തുള്ള ഈ കുളത്തിലാണ്. അതുമൂലമാണ് ഇത് 'വേലകുളം' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തെക്ക്, പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗങ്ങളിലെ വഴികൾ ദേശീയപാതയിലേയ്ക്കുള്ളതാണ്. വടക്കുഭാഗത്താണ് അതിവിശാലമായ പ്രധാനക്ഷേത്രക്കുളമുള്ളത്. 'പെരുംകുളം' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കുളം കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ക്ഷേത്രക്കുളങ്ങളിലൊന്നാണ്. അഞ്ചേക്കറോളം വിസ്തീർണ്ണമുള്ള ഈ കുളത്തിൽ കുളിച്ചാണ് ശാന്തിക്കാരും ഭക്തരും ക്ഷേത്രദർശനത്തിനെത്തുന്നത്. പെരുംകുളത്തിന്റെ വടക്കേക്കരയിലാണ് ദേവസ്വം വക ആനത്താവളവും മറ്റുമുള്ളത്. തെക്കേക്കരയിൽ മറ്റൊരു അരയാൽമരം കാണാം. ഇതിനടുത്ത് ഒരു കൽമണ്ഡപമുണ്ട്. പണ്ട് [[തൃശ്ശൂർ]] [[നടുവിൽ മഠം]] സ്വാമിയാർ ക്ഷേത്രദർശനത്തിനെത്തുമ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിന് ഇരിയ്ക്കാൻ നിർമ്മിച്ചുകൊടുത്തതാണത്രേ ഇത്. ക്ഷേത്രകാര്യങ്ങളിൽ ഇടപെടാൻ അവകാശമുള്ള ഏക വ്യക്തി നടുവിൽ മഠം സ്വാമിയാരാണ്. വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തിന് പൂജ നടത്താൻ പോലും അവകാശമുണ്ട്! കുളത്തിന്റെ കിഴക്കേക്കരയിൽ മറ്റൊരു ക്ഷേത്രമുണ്ട്. [[ഹനുമാൻ|ആഞ്ജനേയസ്വാമി]]യും [[നവഗ്രഹങ്ങൾ|നവഗ്രഹങ്ങളുമാണ്]] ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠകൾ. സപ്തചിരഞ്ജീവികളിലൊരാളായ ആഞ്ജനേയസ്വാമിയുടെ സാന്നിദ്ധ്യമുള്ള ക്ഷേത്രത്തിന് അധികം പഴക്കമില്ലെങ്കിലും ഹരിപ്പാട്ടെത്തുന്ന ഭക്തർ ഇവിടെ തൊഴാതെ പോകാറില്ല. പത്നീസമേതരായ നവഗ്രഹങ്ങളാണ് മറ്റൊരു പ്രത്യേകത. കേരളത്തിൽ പത്നീസമേതരായ നവഗ്രഹങ്ങളുള്ള ഏക ക്ഷേത്രമാണിത്. ഈ ക്ഷേത്രത്തിന്റെയടുത്താണ് തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ ഹരിപ്പാട് ഗ്രൂപ്പ് ഓഫീസ്. ദേവസ്വം ബോർഡിനുകീഴിലുള്ള ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഗ്രൂപ്പുകളിലൊന്നാണ് ഹരിപ്പാട് ഗ്രൂപ്പ്. ==== കീഴ്തൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രം ==== ക്ഷേത്രമുറ്റത്തെത്തുന്നതിന് തൊട്ടുമുമ്പ് വഴിയുടെ തെക്കുഭാഗത്ത് ഒരു ചെറിയ ക്ഷേത്രം കാണാം. ഇതാണ്, ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മൂലസ്ഥാനമായ '''കീഴ്തൃക്കോവിൽ'''. വളരെ ചെറിയൊരു ക്ഷേത്രമാണിത്. ശ്രീകോവിലും മണ്ഡപവും പ്രദക്ഷിണവഴിയും മാത്രമാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. ശ്രീകോവിൽ സാമാന്യം വലുതാണ്. രണ്ടുനിലകളോടുകൂടിയ ചതുരശ്രീകോവിലാണിത്. അതിമനോഹരമായ ചിത്രപ്പണികളോടും ശില്പവിദ്യയോടും കൂടിയ ഈ ശ്രീകോവിൽ ദ്വിബാഹുവായ ബാലസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയാണ് കീഴ്തൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠ. കിഴക്കോട്ടാണ് ദർശനം. ഏറെക്കാലം ജീർണ്ണാവസ്ഥയിലായിരുന്ന ക്ഷേത്രം 2015-ലാണ് നന്നാക്കിയത്. ഉത്സവക്കാലത്ത് ഇവിടെയും കൊടിയേറ്റമുണ്ട്. മൂന്നാം ദിവസമാണ് ഇവിടെ കൊടിയേറ്റം. സ്ഥിരം കൊടിമരം ഇവിടെയില്ലാത്തതിനാൽ താൽക്കാലികമായി [[അടയ്ക്ക|അടയ്ക്കാമരത്തിന്റെ]] തടി കൊണ്ടുവന്ന് പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കുകയാണ് പതിവ്. ഇപ്പോൾ സ്ഥിരം കൊടിമരം പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ നടന്നുവരികയാണ്. കീഴ്തൃക്കോവിലിനടുത്തുള്ള ഒരു ആൽത്തറയിലാണ് നാഗദൈവങ്ങളുടെ പ്രതിഷ്ഠ. [[നാഗരാജാവ്|നാഗരാജാവായ]] [[വാസുകി]], പരിവാരങ്ങളായ [[നാഗയക്ഷി]], [[നാഗചാമുണ്ഡി]], [[നാഗകന്യക]], [[ചിത്രകൂടം]] തുടങ്ങിയവർക്കൊപ്പം കുടികൊള്ളുന്നതാണ് ഇവിടത്തെ പ്രതിഷ്ഠ. എല്ലാമാസവും [[ആയില്യം]] നാളിൽ ഇവിടെ വിശേഷാൽ പൂജകളുണ്ടാകാറുണ്ട്; [[കന്നി]]മാസത്തിലെ ആയില്യം നാളിൽ [[സർപ്പബലി]]യും. ==== മതിലകം ==== കിഴക്കേ ഗോപുരത്തിലൂടെ അകത്തുകടന്നാൽ ആദ്യമെത്തുന്നത് വലിയ ആനക്കൊട്ടിലിലാണ്. സാമാന്യം വലിപ്പമുള്ള ആനക്കൊട്ടിലാണിത്. [[ചോറൂൺ]], [[തുലാഭാരം]], [[ഭജന]] തുടങ്ങിയവ നടത്തുന്നത് ഈ ആനക്കൊട്ടിലിലാണ്. ആറാനകളെ എഴുന്നള്ളിച്ച് നിർത്താൻ സൗകര്യം ഇവിടെയുണ്ട്. ആനക്കൊട്ടിലിന് തെക്കുഭാഗത്താണ് [[കൂത്തമ്പലം]] പണിതിരിയ്ക്കുന്നത്. [[തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥക്ഷേത്രം]], [[കൂടൽമാണിക്യം ക്ഷേത്രം]] എന്നിവിടങ്ങളിലെ കൂത്തമ്പലങ്ങൾ കഴിഞ്ഞാൽ കേരളത്തിൽ ഇന്ന് നിലനിൽക്കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ കൂത്തമ്പലമാണ് ഹരിപ്പാട്ടേത്. വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ ഇവിടെ [[കൂത്ത്|കൂത്തും]] [[കൂടിയാട്ടം|കൂടിയാട്ടവും]] പതിവുണ്ട്. ആനക്കൊട്ടിലും കൂത്തമ്പലവും ശില്പകലാവൈദഗ്ദ്ധ്യം കൊണ്ട് സമ്പന്നമാണ്. [[സ്കന്ദപുരാണം]], [[ഭാഗവതം|ശ്രീമദ് ഭാഗവതം]], [[രാമായണം]], [[മഹാഭാരതം]] തുടങ്ങിയ കൃതികളിൽ നിന്നുള്ള രംഗങ്ങൾ ഇവിടെ മനോഹരമായി ആവിഷ്കരിയ്ക്കപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു. പതിനാറുകൈകളോടുകൂടിയ [[ദുർഗ്ഗ|ദുർഗ്ഗാദേവി]], ആറുമുഖങ്ങളോടുകൂടിയ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി, ശ്രീകൃഷ്ണലീലകൾ, ഹനുമാൻ ലങ്കയിലേയ്ക്ക് ചാടുന്നത് എന്നിവ സവിശേഷപ്രാധാന്യമർഹിയ്ക്കുന്നു. കൂത്തമ്പലത്തിനകത്ത് ഒരു തൂണിൽ യക്ഷി കുടികൊള്ളുന്നു. ഈ യക്ഷിയെ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉപദേവതയായി ആചരിച്ചുവരുന്നു. ആനക്കൊട്ടിലിനപ്പുറത്താണ് ഭഗവദ്വാഹനമായ [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ശിരസ്സിലേറ്റുന്ന കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ സ്വർണ്ണക്കൊടിമരമുള്ളത്. ഏകദേശം നൂറടി ഉയരം വരും ഈ കൊടിമരത്തിന്. ഒരിയ്ക്കൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ അഗ്നിബാധയുണ്ടായപ്പോൾ രക്ഷപ്പെട്ട ഈ കൊടിമരം പിന്നീട് പുനഃപ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കുകയായിരുന്നുവത്രേ! കൊടിമരത്തിനപ്പുറത്താണ് ബലിക്കൽപ്പുര. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ബലിക്കല്ല് ഇവിടെ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. നല്ല വലിപ്പമുള്ള ബലിക്കല്ലാണിത്. അതിനാൽ, പുറത്തുനിന്നുനോക്കുമ്പോൾ വിഗ്രഹം കാണാൻ കഴിയില്ല. പിച്ചളയിൽ പൊതിഞ്ഞ് സ്വർണ്ണം പൂശിയ ഈ ബലിക്കല്ലിന് പീഠമുൾപ്പെടേ ഏകദേശം പത്തടി ഉയരം വരും. ഏണിചാരിനിന്നാണ് ബലിതൂകുന്നത്. ബലിക്കൽപ്പുരയുടെ പ്രവേശനകവാടത്തിനുമുകളിൽ മയിൽവാഹനനായ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയുടെ രൂപം കാണാം. ബലിക്കൽപ്പുരയുടെ തെക്കുവശത്ത്, കൂത്തമ്പലത്തിനോടുചേർന്ന് ഒരു ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠ കാണാം. അരയടി മാത്രം ഉയരം വരുന്ന ഒരു കൊച്ചുവിഗ്രഹമാണ് ഇവിടെ ഗണപതിഭഗവാന്റേത്. വലത്തോട്ട് തുമ്പിക്കൈ നീട്ടിയിരിയ്ക്കുന്ന ഗണപതിയുടെ നാല് കൈകളിൽ [[മഴു]], [[കയർ]], [[മോദകം]], അനുഗ്രഹമുദ്ര എന്നിവ കാണാം. ഇവിടെ പൂജ നടത്തുന്നത് [[അയ്യർ|തമിഴ് ബ്രാഹ്മണരാണ്]]. ക്ഷേത്രമതിലകത്ത് തെക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ അടച്ചിട്ട പ്രദക്ഷിണവഴിയോടുകൂടി ഒരു ചെറിയ ശ്രീകോവിൽ കാണാം. ശ്രീകൃഷ്ണഭഗവാനാണ് ഈ ശ്രീകോവിലിലെ പ്രതിഷ്ഠ. ''തിരുവമ്പാടി ക്ഷേത്രം'' എന്ന് ഈ ശ്രീകോവിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. ഗോശാലകൃഷ്ണനായാണ് പ്രതിഷ്ഠാസങ്കല്പം. അതിനാൽ, അടച്ചിട്ട പ്രദക്ഷിണവഴി ഗോശാലയായി സങ്കല്പിയ്ക്കപ്പെടുന്നു. പടിഞ്ഞാറോട്ട് ദർശനമായി കുടികൊള്ളുന്ന ഭഗവാന്റെ വിഗ്രഹം വലതുകയ്യിൽ കാലിക്കോലും ഇടതുകയ്യിൽ ഓടക്കുഴലുമേന്തിയ രൂപത്തിലാണ്. ഉത്സവക്കാലത്ത് ഇവിടെയും കൊടിയേറ്റമുണ്ട്. അഞ്ചാം ഉത്സവത്തിനാണ് ഇവിടെ കൊടിയേറ്റമുള്ളത്. സ്ഥിരം കൊടിമരം ഇവിടെയില്ലാത്തതിനാൽ താൽക്കാലികമായി അടയ്ക്കാമരത്തിന്റെ തടി കൊണ്ടുവന്ന് പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കുകയാണ് പതിവ്. ഇപ്പോൾ സ്ഥിരം കൊടിമരം പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ നടന്നുവരികയാണ്. തെക്കുപടിഞ്ഞാറേമൂലയിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി മറ്റൊരു ചെറിയ ശ്രീകോവിലുണ്ട്. അയ്യപ്പസ്വാമിയാണ് ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠ. [[ശബരിമല ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രം|ശബരിമലയിലേതുപോലെ]]ത്തന്നെയാണ് ഇവിടെയും അയ്യപ്പന്റെ വിഗ്രഹം. ക്ഷേത്രത്തിൽ ആദ്യം പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കേണ്ടിരിയുന്നത് ഈ അയ്യപ്പനെയാണെന്ന് ഐതിഹ്യമുള്ളതിനാൽ ഈ പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കും സവിശേഷപ്രാധാന്യമുണ്ട്. ചിത്തിര ഉത്സവത്തിന് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയ്ക്കൊപ്പം അയ്യപ്പനെയും എഴുന്നള്ളിയ്ക്കാറുണ്ട്. ശ്രീകോവിലിനുമുന്നിൽ ഒരു മുഖപ്പുണ്ട്. ഇവിടെയാണ് ശബരിമല തീർത്ഥാടകർ മാലയിടുന്നതും കെട്ടുനിറയ്ക്കുന്നതുമെല്ലാം. ക്ഷേത്രമതിലകത്ത് അങ്ങിങ്ങായി നിരവധി മരങ്ങൾ തഴച്ചുവളരുന്നത് കാണാം. 2013-ൽ ഹരിപ്പാട് ദേവസ്വത്തിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇവിടെ ഒരു നക്ഷത്രവനം പണിതിരിന്നു. 'ശരവണഭവ നക്ഷത്രവനം' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ നക്ഷത്രവനത്തിൽ 27 നക്ഷത്രങ്ങളുടെയും വൃക്ഷങ്ങളെ ഭക്തിപുരസ്സരം പൂജിച്ചുവരുന്നുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് ഗോപുരത്തിന്റെ ഇരുവശത്തുമായി പഴയകാല പത്തായപ്പുരമാളികയും മതപഠനകേന്ദ്രങ്ങളും കാണാം. ഇരുനിലകളോടുകൂടിയ പത്തായപ്പുര ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഗതകാലപ്രൗഢി വിളിച്ചുണർത്തുന്നു. വടക്കുഭാഗത്ത് ക്ഷേത്രം വക ഊട്ടുപുര കാണാം. സാമാന്യം വലുപ്പമുള്ള ഊട്ടുപുരയാണിത്. പണ്ടുകാലത്ത് സ്ഥിരം ഇവിടെ ഊട്ടുണ്ടാകുമായിരുന്നു. ഇന്ന് വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ മാത്രമേ ഊട്ടുള്ളു. വടക്കുകിഴക്കുഭാഗത്താണ് പ്രസിദ്ധമായ മയിൽക്കൂടുള്ളത്. ഭക്തർ ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് സമർപ്പിയ്ക്കുന്ന മയിലുകൾ ഇവിടെ വളരുന്നു. ഇവിടെ മുമ്പുണ്ടായിരുന്ന മയിൽ 2017 ഒക്ടോബർ 18-ന് ചത്തുപോയി. പകരം ഇവിടെ നടയ്ക്കിരുത്തപ്പെട്ട മയിൽ ഇതുവരെ ബാല്യം വിട്ടിട്ടില്ല. ഇവിടത്തെ മയിലിൽ നിന്ന് പ്രചോദനമുൾക്കൊണ്ടാണ് ഹരിപ്പാട് സ്വദേശി കൂടിയായിരുന്ന കേരള കാളിദാസൻ [[കേരളവർമ്മ വലിയ കോയിത്തമ്പുരാൻ]] പ്രസിദ്ധമായ ''[[മയൂരസന്ദേശം]]'' എന്ന കാവ്യം രചിച്ചത്. മറ്റൊരു ഹരിപ്പാട്ടുകാരനായ [[ശ്രീകുമാരൻ തമ്പി|ശ്രീകുമാരൻ തമ്പിയും]] ഈ മയിലിനെക്കുറിച്ച് പാട്ടുകളെഴുതിയിട്ടുണ്ട്. === ശ്രീകോവിൽ === ചെമ്പുമേഞ്ഞ, അസാമാന്യ വലിപ്പമുള്ള വട്ടശ്രീകോവിലാണ് ക്ഷേത്രത്തിലേത്. കരിങ്കല്ലിൽ തീർത്ത ശ്രീകോവിലിന് ഏകദേശം 150 അടി ചുറ്റളവുണ്ടാകും. ഇതിന്റെ മേൽക്കൂരയിൽ സ്വർണ്ണത്താഴികക്കുടമുണ്ട്. ശ്രീകോവിലിനകത്ത് രണ്ടാമത്തെ മുറിയാണ് വിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിച്ച ഗർഭഗൃഹം. ആറടിയിലധികം ഉയരമുള്ള ചതുർബാഹുവിഗ്രഹത്തിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി കുടികൊള്ളുന്നു. അത്യുഗ്രമൂർത്തിയായ ദേവസേനാപതിയായാണ് പ്രതിഷ്ഠാസങ്കല്പം. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സുബ്രഹ്മണ്യവിഗ്രഹമാണിത്. എന്നാൽ, വിഗ്രഹം സുബ്രഹ്മണ്യന്റേതാണെന്ന് ഉറപ്പിച്ചുപറയാനും വയ്യ. കാരണം, പുറകിലെ കൈകളിൽ ശംഖചക്രങ്ങളും, മുന്നിലെ ഇടതുകയ്യിൽ ഗദയും, വലത്തേ ചുമലിൽ വേലും, ഇടത്തേ ചുമലിൽ ത്രിശൂലവും കാണാം. ത്രിശൂലത്തിൽ ഉടുക്ക് കെട്ടിവച്ചിട്ടുമുണ്ട്. കൂടാതെ, ശിരസ്സിൽ ചന്ദ്രക്കലയുമുണ്ട്. ഇതിന് കാരണമായി പറയപ്പെടുന്നത് ആദ്യസങ്കല്പം മഹാവിഷ്ണുവായിട്ടായിരുന്നു എന്നാണ്. 'ഹരിപ്പാട്' എന്ന പേരിൽ മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ പര്യായനാമമായ 'ഹരി' ഉള്ളത് ഈ വാദത്തെ ബലപ്പെടുത്തുന്നു. ശൈവ-വൈഷ്ണവ സംഘട്ടനങ്ങൾ വ്യാപകമായിരുന്ന കാലത്ത് വൈഷ്ണവരിൽ നിന്ന് ക്ഷേത്രം പിടിച്ചടക്കിയ ശൈവർ, വിഗ്രഹത്തിലെ ശംഖചക്രങ്ങൾ മറയ്ക്കുകയും ചാർത്തിയിരുന്ന ഗോപിക്കുറിയും ആഭരണങ്ങളും ഊരിമാറ്റുകയും ചെയ്തു. തുടർന്ന്, വിഗ്രഹത്തിൽ കൃത്രിമമായി മൂന്നാം കണ്ണും ഭസ്മക്കുറിയും ചാർത്തുകയും, സ്വർണ്ണക്കിരീടം മാറ്റി ജടാമകുടമാക്കുകയും വിഗ്രഹത്തിൽ ത്രിശൂലം ഘടിപ്പിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. പിന്നീട് വന്ന [[കൗമാരം (ആരാധനാരീതി)|കൗമാരവിശ്വാസികൾ]] (സുബ്രഹ്മണ്യഭക്തർ) വിഗ്രഹത്തിൽ നിന്ന് ത്രിശൂലം മാറ്റുകയും വേൽ ഘടിപ്പിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. നെറ്റിയിൽ നിന്ന് മൂന്നാം കണ്ണ് എടുത്തുമാറ്റി. ഇങ്ങനെ പോകുന്നു കഥ. സംഗതി എന്തായാലും മൂന്നുകൂട്ടരെയും തൃപ്തിപ്പെടുത്താൻ ഇവയെല്ലാം ഒരുമിച്ച് ചാർത്താൻ തുടങ്ങി എന്നാണ് കഥയുടെ അവസാനം. ഈ സങ്കല്പങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് ക്ഷേത്രത്തിൽ മൂന്ന് ഉത്സവങ്ങൾ തുടങ്ങിയതും ഇപ്പോഴും നടത്തിപ്പോരുന്നതും. മേടമാസത്തിലെ [[വിഷു]]-[[പത്താമുദയം]] ഉത്സവം സുബ്രഹ്മണ്യനെയും ചിങ്ങമാസത്തിലെ [[ഓണം]] ഉത്സവം വിഷ്ണുവിനെയും ധനുമാസത്തിലെ [[തിരുവാതിര]] ഉത്സവം ശിവനെയും പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കുന്നു. എങ്കിലും, സുബ്രഹ്മണ്യഭാവത്തിന് പ്രാധാന്യമുള്ളതിനാൽ മേടമാസത്തിലെ ഉത്സവമാണ് പ്രധാനം. വിശ്വപ്രകൃതിയുടെ മൂലതേജസ്സിനെ മുഴുവൻ ആകർഷിച്ച ശിവപാർവ്വതീപുത്രനും ദേവസേനാപതിയുമായ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി, ത്രിമൂർത്തികളുടെ തേജസ്സോടെ ശ്രീലകത്ത് വാഴുന്നു. ശ്രീകോവിൽ മനോഹരമായ ചുവർച്ചിത്രങ്ങളാലും ദാരുശില്പങ്ങളാലും അലംകൃതമാണ്. സുബ്രഹ്മണ്യകഥകളും ദശാവതാരങ്ങളുമടക്കം എണ്ണിയാൽ തീരാത്ത പുരാണസംഭവങ്ങൾ ഇവിടെ ചിത്ര-ശില്പരൂപങ്ങളിൽ പുനർജന്മമെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തെക്കേ നടയിലെ ഇടനാഴിയിൽ തെക്കോട്ട് ദർശനമായി ശിവസ്വരൂപമായ ദക്ഷിണാമൂർത്തിയും ഗണപതിയും കുടികൊള്ളുന്നു. കേരളത്തിലെ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ പൊതുവേ അപൂർവ്വമാണ് ദക്ഷിണാമൂർത്തിയും ഗണപതിയും ഒന്നിച്ചുള്ള പ്രതിഷ്ഠ. അവയിൽ അധികവും തെക്കൻ കേരളത്തിലാണ്. സാധാരണയായി ദക്ഷിണാമൂർത്തിപ്രതിഷ്ഠ ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിലാണ് കാണപ്പെടാറുള്ളത്. ശിവന്റെ സന്ന്യാസരൂപമായ ദക്ഷിണാമൂർത്തി, ഹരിപ്പാട്ടെ ശിവസാന്നിദ്ധ്യത്തിന്റെ മറ്റൊരു പ്രതീകമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠ ദക്ഷിണാമൂർത്തിയുടെ വലതുവശത്താണ്. ചെറിയൊരു ശിവലിംഗമാണ് ദക്ഷിണാമൂർത്തിയുടേത്. ഗണപതിവിഗ്രഹം സാധാരണപോലെ. വടക്കുവശത്ത്, വ്യാളീമുഖത്തോടുകൂടിയ ഓവുണ്ട്. ഭഗവാന് അഭിഷേകം ചെയ്യുന്ന ജലവും പാലും ഇതിലൂടെ ഒഴുകിപ്പോകുന്നു. === നാലമ്പലം === ശ്രീകോവിലിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റി നാലമ്പലം പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. അതിവിശാലമാണ് ഇവിടത്തെ നാലമ്പലം. അകത്തേയ്ക്കുള്ള വഴിയുടെ ഇരുവശത്തുമായി വാതിൽമാടങ്ങൾ കാണാം. തെക്കേ വാതിൽമാടത്തിലാണ് നിത്യേനയുള്ള വിശേഷാൽ പൂജകളും ഗണപതിഹോമമടക്കമുള്ള ഹോമങ്ങളും നടത്തിവരുന്നത്. ഇവിടെ പ്രതീകാത്മകമായി ഗണപതിയുടെ ഒരു ചിത്രവും കാണാം. വടക്കേ വാതിൽമാടത്തിലാണ് വാദ്യമേളങ്ങൾ നടത്തുന്നത്. പൂജാസമയമൊഴികെയുള്ളപ്പോൾ ഇവിടെ [[ചെണ്ട]], [[മദ്ദളം]], [[തിമില]], [[ഇടയ്ക്ക]], [[ചേങ്ങില]], [[ഇലത്താളം]] തുടങ്ങിയ വാദ്യങ്ങൾ തൂക്കിയിട്ടിരിയ്ക്കുന്നത് കാണാം. നാലമ്പലത്തിനകത്ത് തെക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ പതിവുപോലെ [[തിടപ്പള്ളി|തിടപ്പള്ളിയും]] വടക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ [[കിണർ|കിണറും]] പണിതിട്ടുണ്ട്. ഇവയാണ് എടുത്തുപറയേണ്ട പ്രത്യേകതകൾ. ശ്രീകോവിലിനുചുറ്റുമായി അകത്തെ ബലിവട്ടം പണിതിട്ടുണ്ട്. [[അഷ്ടദിക്പാലകർ]] (കിഴക്ക് - [[ഇന്ദ്രൻ]], തെക്കുകിഴക്ക് - [[അഗ്നി]], തെക്ക് - [[യമൻ]], തെക്കുപടിഞ്ഞാറ് - [[നിര്യതി]], പടിഞ്ഞാറ് - [[വരുണൻ]], വടക്കുപടിഞ്ഞാറ് - [[വായു]], വടക്ക് - [[കുബേരൻ]], വടക്കുകിഴക്ക് - [[ഈശാനൻ]]), [[സപ്തമാതൃക്കൾ]] (തെക്കുഭാഗത്ത് ഒറ്റക്കല്ലിൽ - കിഴക്കുനിന്ന് [[ബ്രാഹ്മി]]/[[ബ്രഹ്മാണി]], [[മഹേശ്വരി]],[[കൗമാരി]], [[വൈഷ്ണവി]], [[വരാഹി]], [[ഇന്ദ്രാണി]], [[ചാമുണ്ഡി]] എന്നീ ക്രമത്തിൽ), [[വീരഭദ്രൻ]] (സപ്തമാതൃക്കൾക്കൊപ്പം - കിഴക്കുഭാഗത്ത്), ഗണപതി (സപ്തമാതൃക്കൾക്കൊപ്പം - പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത്), ശാസ്താവ് (തെക്കിനും തെക്കുപടിഞ്ഞാറിനുമിടയിൽ), സുബ്രഹ്മണ്യൻ (വടക്കുപടിഞ്ഞാറിനും വടക്കിനുമിടയിൽ), ബ്രഹ്മാവ് (വടക്കുകിഴക്കിനും കിഴക്കിനുമിടയിൽ), ദുർഗ്ഗാദേവി (പടിഞ്ഞാറിനും വടക്കുപടിഞ്ഞാറിനുമിടയിൽ), [[അനന്തൻ]] (തെക്കുപടിഞ്ഞാറിനും പടിഞ്ഞാറിനുമിടയിൽ), നിർമ്മാല്യധാരി (വടക്കുകിഴക്കിനും കിഴക്കിനുമിടയിൽ - ഇവിടെ [[ധൂർത്തസേനൻ]]) എന്നിവരെ പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കുന്ന ബലിക്കല്ലുകൾ ഇവിടെ കാണാം. ശീവേലിസമയത്ത് ഇവിടങ്ങളിൽ ബലിക്കല്ലുകൾ ദേവന്റെ/ദേവിയുടെ വികാരഭാവങ്ങളാണെന്നാണ് വിശ്വാസം. അതിനാൽ, അവയിൽ ചവിട്ടുന്നതും തൊട്ടു തലയിൽ വയ്ക്കുന്നതും നിരോധിച്ചിരിയ്ക്കുന്നു. === നമസ്കാരമണ്ഡപം === ശ്രീകോവിലിന്റെ നേരെമുന്നിൽ ദീർഘചതുരാകൃതിയിൽ നമസ്കാരമണ്ഡപമുണ്ട്. അതിവിശാലമായ മണ്ഡപമാണിത്. പതിനാറ് കാലുകളുള്ള ഈ മണ്ഡപത്തിൽ ഏകദേശം അഞ്ഞൂറിലധികം കലശം വച്ച് പൂജിയ്ക്കാനുള്ള സൗകര്യമുണ്ട്. മണ്ഡപത്തിന്റെ മേൽക്കൂര ചെമ്പുമേഞ്ഞിരിയ്ക്കുന്നു. മുകളിൽ സ്വർണ്ണത്താഴികക്കുടമുണ്ട്. ഇതിന്റെ ഒരറ്റത്ത്, ഭഗവദ്വാഹനമായ മയിലിന്റെ ഒരു ശില്പം കാണാം. മയിലിനെ തൊഴുതുവേണം ഭഗവാനെ തൊഴാൻ എന്നാണ് ചിട്ട. മണ്ഡപത്തിന്റെ മച്ചിൽ ബ്രഹ്മാവിന്റെയും അഷ്ടദിക്പാലകരുടെയും രൂപങ്ങളും തൂണുകളിൽ ദേവരൂപങ്ങളും മറ്റും കാണാം. ഉത്സവക്കാലത്ത് ഇവിടെ വച്ചാണ് കലശപൂജയും മറ്റും നടക്കുന്നത്. == പ്രധാനമൂർത്തി == === ശ്രീ ഹരിപ്പാട്ടപ്പൻ/ഹരിഗീതപുരേശൻ (സുബ്രഹ്മണ്യൻ) === ക്ഷേത്രത്തിലെ മുഖ്യപ്രതിഷ്ഠ. ചതുർബാഹുവായ സുബ്രഹ്മണ്യനാണ് ഹരിഗീതപുരേശനായി ആരാധിയ്ക്കപ്പെടുന്നത്. ആറടിയിലധികം ഉയരം വരുന്ന ഹരിഗീതപുരേശന്റെ ശിലാവിഗ്രഹം, കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സുബ്രഹ്മണ്യവിഗ്രഹമാണ്. അതേ സമയം, വിഗ്രഹത്തിൽ ശൈവ-വൈഷ്ണവ ചൈതന്യങ്ങളും ശക്തമായി സങ്കല്പിച്ചുവരുന്നു എന്നത് ശ്രദ്ധേയമാണ്. വിഗ്രഹം പൂർണ്ണമായി സുബ്രഹ്മണ്യന്റേതാണെന്ന് ഉറപ്പിയ്ക്കാനും സാധിയ്ക്കില്ല. കാരണം, പുറകിലെ വലതുകയ്യിൽ സുദർശനചക്രവും പുറകിലെ ഇടതുകയ്യിൽ പാഞ്ചജന്യവും മുന്നിലെ ഇടതുകയ്യിൽ തലകീഴായി ഗദയും കാണാം. ഇത് വൈഷ്ണവഭാവം സൂചിപ്പിയ്ക്കുന്നു. കൂടാതെ, ഇടത്തേ ചുമലിൽ തൂക്കിയ ത്രിശൂലവും ശിരസ്സിലെ ചന്ദ്രക്കലയും ശൈവഭാവവും സൂചിപ്പിയ്ക്കുന്നു. വലത്തേ ചുമലിലുള്ള വേലാണ് സുബ്രഹ്മണ്യഭാവം കാണിയ്ക്കുന്നത്. ആദ്യം വിഷ്ണുവായി സങ്കല്പിയ്ക്കപ്പെട്ടിരുന്ന ഭഗവാനെ, പിന്നീട് ശിവനും ഒടുവിൽ ശിവപുത്രനായ സുബ്രഹ്മണ്യനുമാക്കുകയായിരുന്നു എന്നാണ് കഥ. ദേവസേനാപതിയുടെ ഭാവത്തിൽ, ത്രിമൂർത്തികളുടെ ചൈതന്യത്തോടെ വിളങ്ങുന്ന സുബ്രഹ്മണ്യന്റെ ഭാവമാണ് പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കുള്ളതെന്ന് ഇന്ന് വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായാണ് ഹരിഗീതപുരേശൻ ശ്രീകോവിലിൽ കുടികൊള്ളുന്നത്. ദേവസേനാപതിയായ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയ്ക്ക് പാലഭിഷേകം, പഞ്ചാമൃതം, ഭസ്മാഭിഷേകം, ഷഡാഭിഷേകം, അഷ്ടാഭിഷേകം, നാരങ്ങാമാല ചാർത്തൽ, ഇടിച്ചുപിഴിഞ്ഞ പായസം, തുലാപ്പായസം, കളഭാഭിഷേകം, വെടിവഴിപാട് തുടങ്ങിയവയാണ് ഹരിഗീതപുരേശന്റെ പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. എല്ലാമാസവും വെളുത്ത [[ഷഷ്ഠി]] നാളിൽ ഷഷ്ഠി ഊട്ടും പതിവുണ്ട്. == ഉപദേവതകൾ == === ഗണപതി === മറ്റുള്ള ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രത്തിൽ രണ്ടിടത്ത് ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠകൾ കാണാൻ സാധിയ്ക്കും. ഒന്ന്, പ്രധാന ശ്രീകോവിലിന്റെ തെക്കുഭാഗത്തും മറ്റേത് ബലിക്കൽപ്പുരയുടെ തെക്കുഭാഗത്തുമായാണ്. ആദ്യത്തെ ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠ തെക്കോട്ടും രണ്ടാമത്തെ ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠ കിഴക്കോട്ടും ദർശനമായി പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു. രണ്ട് വിഗ്രഹങ്ങൾക്കും രണ്ടടി വീതം ഉയരം വരും. സാധാരണ ഗണപതിവിഗ്രഹങ്ങളുടെ അതേ രൂപഭാവങ്ങളാണ് രണ്ടിനും. രണ്ടാമത്തെ ഗണപതിയെ പൂജിയ്ക്കുന്നത് തമിഴ് ബ്രാഹ്മണരാണെന്നത് ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു വസ്തുതയാണ്. ഗണപതിഹോമം, കറുകമാല, നാരങ്ങാമാല, അപ്പം, അട, നാളികേരമുടയ്ക്കൽ തുടങ്ങിയവയാണ് ഗണപതിയ്ക്ക് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. === ദക്ഷിണാമൂർത്തി === പ്രധാന ശ്രീകോവിലിന്റെ തെക്കേ നടയിലെ ഇടനാഴിയിൽ, ഗണപതിയോടൊപ്പമാണ് ശിവസ്വരൂപമായ ദക്ഷിണാമൂർത്തിയുടെ പ്രതിഷ്ഠ. ഒരടി മാത്രം ഉയരമുള്ള ചെറിയൊരു ശിവലിംഗമാണ് ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠ. ഹരിപ്പാട്ടെ ശൈവസാന്നിദ്ധ്യത്തിന് ഉപോദ്ബലകമാണ് ഇവിടെയുള്ള ദക്ഷിണാമൂർത്തിപ്രതിഷ്ഠ. ശിവപ്രീതികരമായ എല്ലാ വഴിപാടുകളും ദക്ഷിണാമൂർത്തിയ്ക്ക് നടത്താവുന്നതാണ്. === അയ്യപ്പൻ === നാലമ്പലത്തിനുപുറത്ത് തെക്കുപടിഞ്ഞാറേമൂലയിൽ, പ്രദക്ഷിണവഴിയ്ക്കകത്തുതന്നെ പണികഴിപ്പിച്ചിട്ടുള്ള ചെറിയൊരു ശ്രീകോവിലിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായാണ് അയ്യപ്പസ്വാമിയുടെ പ്രതിഷ്ഠ. ഏകദേശം രണ്ടടി ഉയരം വരുന്ന ശിലാവിഗ്രഹമാണ് ഇവിടെ അയ്യപ്പന്. ഐതിഹ്യമനുസരിച്ച് ആദ്യം ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കേണ്ടിയിരുന്നത് ഈ അയ്യപ്പനെയാണ്. തന്മൂലം, സവിശേഷപ്രാധാന്യം ഈ പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കുണ്ട്. അയ്യപ്പന്റെ ശ്രീകോവിലിനുമുന്നിൽ മുഖപ്പുണ്ട്. ഇവിടെവച്ചാണ് ശബരിമല തീർത്ഥാടകർ മാലയിടുന്നതും കെട്ടുനിറയ്ക്കുന്നതുമെല്ലാം. നീരാജനം, നെയ്യഭിഷേകം, പുഷ്പാഭിഷേകം, എള്ളുപായസം തുടങ്ങിയവയാണ് അയ്യപ്പന് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. [[മണ്ഡലകാലം|മണ്ഡലകാലത്ത്]] ദിവസവും ഇവിടെ അയ്യപ്പൻപാട്ടും പതിവുണ്ട്. === ഗോശാലകൃഷ്ണൻ === നാലമ്പലത്തിനുപുറത്ത് തെക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ, അടച്ചിട്ട പ്രദക്ഷിണവഴിയോടെ നിർമ്മിച്ച ശ്രീകോവിലിലാണ് ശ്രീകൃഷ്ണഭഗവാന്റെ പ്രതിഷ്ഠ. ഗോശാലകൃഷ്ണനായാണ് പ്രതിഷ്ഠയെ സങ്കല്പിയ്ക്കുന്നത്. മൂന്നടി ഉയരം വരുന്ന കൃഷ്ണവിഗ്രഹം, പടിഞ്ഞാറോട്ട് ദർശനമായി പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു. 'തിരുവമ്പാടി ക്ഷേത്രം' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ ഉപക്ഷേത്രത്തിലും ഉത്സവക്കാലത്ത് കൊടിയേറ്റമുണ്ട്. തന്മൂലം, ഈ പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കും നല്ല പ്രാധാന്യമുണ്ട്. പാൽപ്പായസം, വെണ്ണ, അവിൽ, തുളസിമാല തുടങ്ങിയവയാണ് ശ്രീകൃഷ്ണന് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. [[അഷ്ടമിരോഹിണി]] ദിവസം ചില വിശേഷാൽ പൂജകളുമുണ്ടാകാറുണ്ട്. === നാഗദൈവങ്ങൾ === ക്ഷേത്രമതിലിനുപുറത്ത് തെക്കുഭാഗത്ത്, മൂലക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുള്ള ആൽത്തറയിലാണ് നാഗദൈവങ്ങളുടെ പ്രതിഷ്ഠ. നാഗരാജാവായി വാസുകി കുടികൊള്ളുന്ന ഈ തറയിൽ, സമീപം നാഗയക്ഷിയടക്കമുള്ള പരിവാരങ്ങളുമുണ്ട്. എല്ലാമാസവും ആയില്യം നാളിൽ ഇവർക്ക് വിശേഷാൽ പൂജകളും കന്നിമാസത്തിലെ ആയില്യത്തിന് സർപ്പബലിയും പതിവാണ്. നൂറും പാലും, പുറ്റും മുട്ടയും, മഞ്ഞൾപ്പൊടി അഭിഷേകം എന്നിവയാണ് നാഗദൈവങ്ങൾക്കുള്ള പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. === കുരുതികാമൻ === ക്ഷേത്രമതിൽക്കെട്ടിനുപുറത്ത് വടക്കുകിഴക്കുഭാഗത്ത്, പെരുംകുളത്തിന്റെ തെക്കേക്കരയിൽ പ്രത്യേകം തീർത്ത തറയിലാണ് കുരുതികാമന്റെ പ്രതിഷ്ഠ. ഇതൊരു ശാക്തേയദേവതയാണ്. മഹാദേവന്റെ ഒരു വകഭേദമായാണ് ഇതിനെ കണ്ടുവരുന്നത്. പേര് സൂചിപ്പിയ്ക്കുന്നതുപോലെ [[ഗുരുതി]]പൂജ പ്രധാനമാണ് ഈ ദേവതയ്ക്ക്. വർഷത്തിലൊരിയ്ക്കൽ നടക്കുന്ന [[കുരുതി]] ഒഴിച്ചുനിർത്തിയാൽ കുരുതികാമന് വിശേഷാൽ പൂജകളോ വഴിപാടുകളോ ഇല്ല. === പഞ്ചമീദേവി === കുരുതികാമന്റെ സമീപമാണ് മറ്റൊരു ശാക്തേയദേവതയായ പഞ്ചമീദേവിയുടെയും പ്രതിഷ്ഠ. സപ്തമാതൃക്കളിലൊരാളായ വരാഹിയെയാണ് പഞ്ചമിയായി ആരാധിയ്ക്കുന്നത്. ഈ ദേവിയ്ക്കും വർഷത്തിലൊരിയ്ക്കൽ നടക്കുന്ന ഗുരുതിപൂജയൊഴിച്ചുനിർത്തിയാൽ വിശേഷാൽ പൂജകളോ വഴിപാടുകളോ ഇല്ല. === യക്ഷിയമ്മ === ക്ഷേത്രത്തിലെ കൂത്തമ്പലത്തിലുള്ള ഒരു തൂണിലാണ് യക്ഷിയമ്മയുടെ പ്രതിഷ്ഠ. സുന്ദരയക്ഷീരൂപത്തിലാണ് ഇവിടെ യക്ഷിയമ്മയെ ആവിഷ്കരിച്ചിരിയ്ക്കുന്നത്. കണ്ണാടിയിൽ നോക്കുന്ന ഒരു സ്ത്രീയായാണ് രൂപം. യക്ഷിയമ്മയ്ക്ക് കരിവളയും ചാന്തും നൽകുന്നതും വറപൊടി നേദിയ്ക്കുന്നതുമാണ് പ്രധാനം. [[ചിത്രം:ഹരിപ്പാട്-സുബ്രഹ്മണ്യ-ക്ഷേത്രത്തിലെ-കൂത്തമ്പലം.jpg|thumb|250px|right|ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിലെ കൂത്തമ്പലം]] == ക്ഷേത്ര ആചാരങ്ങൾ == നിത്യേന അഞ്ചുപൂജകളും മൂന്നുശീവേലികളുമുള്ള മഹാക്ഷേത്രമാണ് ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രം. === രാവിലത്തെ പൂജാക്രമങ്ങൾ === പുലർച്ചെ മൂന്നുമണിയ്ക്ക് നിയമവെടിയോടെയും ഏഴുതവണയുള്ള ശംഖുവിളിയോടെയും [[തവിൽ]], [[നാദസ്വരം]] തുടങ്ങിയ വാദ്യങ്ങളോടെയും ഭഗവാനെ പള്ളിയുണർത്തിയശേഷം നാലുമണിയ്ക്ക് നടതുറക്കുന്നു. ആദ്യം തലേദിവസത്തെ ആടയാഭരണങ്ങൾ ചാർത്തി നടത്തുന്ന നിർമ്മാല്യദർശനമാണ്. നിർമ്മാല്യത്തിനുശേഷം വിഗ്രഹത്തിൽ എണ്ണ, ജലം, വാകപ്പൊടി മുതലായവകൊണ്ട് അഭിഷേകം നടത്തുന്നു. അഭിഷേകത്തിനുശേഷം വിഗ്രഹം അലങ്കരിയ്ക്കുന്നു. മലർ നിവേദ്യമാണ് അടുത്ത ചടങ്ങ്. അപ്പോഴേയ്ക്കും സമയം അഞ്ചുമണിയാകും. മലർനിവേദ്യത്തിനുശേഷം ഉഷഃപൂജയാണ്. ഇതിന് അടച്ചുപൂജയുണ്ട്. നെയ്പായസവും വെള്ളനിവേദ്യവുമാണ് ഈ സമയത്ത് ഭഗവാന്റെ നിവേദ്യം. പിന്നീട് സൂര്യോദയസമയത്ത് എതിരേറ്റുപൂജ. ഇത് ഉപദേവതകൾക്ക് നിവേദ്യം സമർപ്പിച്ചുകൊണ്ടുള്ള പൂജയാണ്. ഇതേസമയത്ത് തന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ മഹാഗണപതിഹോമവും. ആറരയോടെ എതിരേറ്റുശീവേലി തുടങ്ങുന്നു. തന്റെ ഭൂതഗണങ്ങൾക്ക് നിവേദ്യം സമർപ്പിയ്ക്കുന്നത് ഭഗവാൻ നേരിട്ട് കാണുന്നു എന്നാണ് ശീവേലിയുടെ പിന്നിലുള്ള അർത്ഥം. ജലഗന്ധപുഷ്പങ്ങളുമായി മേൽശാന്തിയും സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയുടെ തിടമ്പുമായി കീഴ്ശാന്തിയും ശ്രീകോവിലിന് പുറത്തിറങ്ങുന്നു. അകത്തെ ബലിവട്ടത്തുള്ള ഓരോ ബലിക്കല്ലിലും മേൽശാന്തി ബലി തൂകുന്നു. അഷ്ടദിക്പാലകർ, സപ്തമാതൃക്കൾ, ഗണപതി, വീരഭദ്രൻ, നിർമ്മാല്യധാരി (ഇവിടെ ധൂർത്തസേനൻ), ശാസ്താവ്, അനന്തൻ, ദുർഗ്ഗ, ബ്രഹ്മാവ്, സുബ്രഹ്മണ്യൻ തുടങ്ങിയവരാണ് ബലിക്കല്ലുകളുടെ രൂപത്തിൽ ശ്രീകോവിലിനുചുറ്റുമുള്ളത്. തുടർന്ന് പുറത്തിറങ്ങിയശേഷം പ്രദക്ഷിണവഴിയിലൂടെ മൂന്നുതവണ പ്രദക്ഷിണം വച്ച് പുറത്തെ ബലിക്കല്ലുകളിലും ബലിതൂകുന്നു. തുടർന്ന് വലിയ ബലിക്കല്ലിലും ബലിതൂകി തിരിച്ചുപോകുന്നു. ശീവേലി കഴിഞ്ഞാൽ പാൽ, ഇളനീർ, പനിനീർ, കളഭം, കുങ്കുമം, ഭസ്മം മുതലായവകൊണ്ട് അഭിഷേകം നടത്തുന്നു. തുടർന്ന് ഒമ്പത് വെള്ളിക്കുടങ്ങളിൽ തീർത്ഥജലം നിറച്ചുവച്ച് അവ മണ്ഡപത്തിൽവച്ച് പൂജിച്ച് വിഗ്രഹത്തിൽ അഭിഷേകം ചെയ്യുന്ന ചടങ്ങാണ് "നവകാഭിഷേകം". ഇത് നിത്യേന നടത്തുന്ന അപൂർവ്വം ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രം. തുടർന്ന് എട്ടുമണിയ്ക്ക് പന്തീരടിപൂജ നടക്കുന്നു. നിഴലിന് പന്ത്രണ്ടടി നീളം വരുന്ന സമയത്ത് നടത്തുന്ന പൂജയായതുകൊണ്ടാണ് പന്തീരടിപൂജ എന്നുപറയുന്നത്. പന്തീരടിപൂജ കഴിഞ്ഞാൽ പത്തുമണിയോടുകൂടി പഞ്ചഗവ്യാഭിഷേകം തുടങ്ങുന്നു. പാൽ, നെയ്യ്, ചാണകം, ഗോമൂത്രം, തൈര് എന്നിവ നിശ്ചിതമായ ഒരളവിൽ ചേർത്തുണ്ടാക്കുന്നതാണ് പഞ്ചഗവ്യം. ഇതും അപൂർവ്വം ചില ക്ഷേത്രങ്ങളിലേ നിത്യേന അഭിഷേകം ചെയ്യാറുള്ളൂ. തുടർന്ന് പത്തരയോടെ ഉച്ചപൂജ തുടങ്ങുന്നു. ഇതിനും അടച്ചുപൂജയുണ്ട്. പ്രധാന നിവേദ്യമായ തുലാപായസം ഈ സമയത്താണ് നേദിയ്ക്കുന്നത്. ഉച്ചപൂജയ്ക്കുശേഷം പതിനൊന്നരയോടെ ഉച്ചശീവേലി. എതിരേറ്റുശീവേലിയുടെ അതേ ചടങ്ങുകൾ തന്നെയാണ് ഉച്ചശീവേലിയ്ക്കും. ഉച്ചശീവേലി കഴിഞ്ഞ് ഉച്ചയ്ക്ക് പന്ത്രണ്ടുമണിയോടെ നടയടയ്ക്കുന്നു. === വൈക്കീട്ടത്തെ പൂജാക്രമങ്ങൾ === വൈകീട്ട് നാലരമണിയ്ക്ക് വീണ്ടും നടതുറക്കുന്നു. സന്ധ്യയ്ക്ക് സൂര്യാസ്തമയമനുസരിച്ച് ദീപാരാധന നടക്കുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിൽ [[കർപ്പൂരം]] കത്തിച്ചുള്ള ആരാധന നടക്കുന്നത് ഈ സമയത്താണ്. മറ്റുള്ള അവസരങ്ങളിൽ പിടിയോടുകൂടിയ ചെറിയൊരു വിളക്കുമാത്രമേ ഉപയോഗിയ്ക്കൂ. ഈ സമയത്തുതന്നെ ക്ഷേത്രത്തിനകത്തും പുറത്തുമുള്ള ദീപങ്ങൾ തിരിയിട്ട് കൊളുത്തിവയ്ക്കുന്നു. ക്ഷേത്രം മുഴുവൻ ദീപപ്രഭയിൽ കുളിച്ചുനിൽക്കുന്ന കാഴ്ച അതിമനോഹരമാണ്. ദീപാരാധന കഴിഞ്ഞ് നടതുറന്നാൽ തുടർന്ന് രാത്രി ഏഴരയോടെ അത്താഴപൂജ നടത്തുന്നു. ഇതിനും അടച്ചുപൂജയുണ്ട്. പാൽപ്പായസവും അപ്പവുമാണ് നിവേദ്യങ്ങൾ. തുടർന്ന് എട്ടുമണിയ്ക്ക് അത്താഴശീവേലി. എതിരേറ്റുശീവേലിയുടെയും ഉച്ചശീവേലിയുടെയും അതേ ചടങ്ങുകൾ തന്നെയാണ് ഇതിനും. അത്താഴശീവേലി കഴിഞ്ഞ് രാത്രി എട്ടരമണിയ്ക്ക് വീണ്ടും നടയടയ്ക്കുന്നു. സാധാരണ ദിവസങ്ങളിലെ പൂജാക്രമങ്ങളാണ് മേൽ സൂചിപ്പിച്ചത്. വിശേഷദിവസങ്ങളിലും (ഉദാ: ഉത്സവങ്ങൾ, തൈപ്പൂയം, തൃക്കാർത്തിക, ഷഷ്ഠിവ്രതം, പ്രതിഷ്ഠാദിനം) ഉദയാസ്തമനപൂജയുള്ള ദിവസങ്ങളിലും [[സൂര്യഗ്രഹണം|സൂര്യ]]-[[ചന്ദ്രഗ്രഹണം|ചന്ദ്രഗ്രഹണങ്ങളുള്ള]] അവസരങ്ങളിലും പൂജയ്ക്ക് മാറ്റം വരും. മൂന്ന് ഉത്സവങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ചിത്തിര ഉത്സവത്തിന്റെ അവസരങ്ങളിൽ ഉഷഃശീവേലി, ''ശ്രീഭൂതബലി'' എന്ന പേരിൽ പന്തീരടിപൂജ കഴിഞ്ഞാണ് നടത്താറുള്ളത്. ഇതിന് സാധാരണ ദിവസങ്ങളിലെ ശീവേലിയെക്കാൽ വിസ്തരിച്ചുള്ള ക്രിയകളും [[ചെണ്ടമേളം]], [[പഞ്ചവാദ്യം]] തുടങ്ങിയവയോടെയുള്ള എഴുന്നള്ളത്തുകളുമുണ്ടാകും. അത്താഴശീവേലിയാണെങ്കിൽ എട്ടുപ്രദക്ഷിണങ്ങളോടെ വിളക്കെഴുന്നള്ളിപ്പായും നടത്തും. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ നവകാഭിഷേകത്തിനുപകരം 25 കലശങ്ങളോടുകൂടിയ അഭിഷേകമാണ് നടത്തുക. തൈപ്പൂയത്തിന് രാത്രി നടയടയ്ക്കാറില്ല. പകരം 24 മണിക്കൂറും അഭിഷേകവും കാവടിയാട്ടവും നടത്തപ്പെടുന്നു. തൃക്കാർത്തികയ്ക്ക് പതിനെട്ട് പൂജകളും മയിൽപ്പുറത്ത് എഴുന്നള്ളിപ്പുമുണ്ടാകും. ഗ്രഹണത്തിന് ഒരു മണിക്കൂർ മുമ്പേ അടയ്ക്കുന്ന നട, പിന്നീട് ശുദ്ധിക്രിയ കഴിഞ്ഞേ തുറക്കൂ. === തന്ത്രി, മേൽശാന്തി, കീഴ്ശാന്തിമാർ === ക്ഷേത്രത്തിൽ രണ്ട് തന്ത്രിമാരുണ്ട്. അവർ പടിഞ്ഞാറേ പുല്ലാംവഴി, കിഴക്കേ പുല്ലാംവഴി എന്നീ കുടുംബങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളവരാണ്. [[ഋഗ്വേദം|ഋഗ്വേദികളും]] [[വസിഷ്ഠൻ|വസിഷ്ഠമഹർഷിയുടെ]] ഗോത്രത്തിൽ പെട്ടവരുമായ ഈ രണ്ട് ഇല്ലക്കാരും തുല്യപ്രാധാന്യത്തോടെയാണ് ചുമതലകൾ നിർവഹിയ്ക്കുന്നത്. എന്നാൽ പടിഞ്ഞാറേ പുല്ലാംവഴിക്കാർക്ക് ''ദേവൻ'' എന്നൊരു വിശേഷസ്ഥാനപ്പേരുമുണ്ട്. നിത്യവും തന്ത്രിയുടെ വകയായി ഉച്ചപ്പൂജ നടക്കുന്ന ക്ഷേത്രമാണ് ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രം എന്നൊരു പ്രത്യേകതയുമുണ്ട്. അത് തന്ത്രി മാത്രമേ ചെയ്യാൻ പാടുള്ളൂ എന്നാണ് നിയമം. ഒരു കുടുംബത്തിന് പുലയോ വാലായ്മയോ വന്നാൽ മറ്റേ കുടുംബം നിർവഹിയ്ക്കും. രണ്ടുപേർക്കും ഒരുമിച്ച് പുലവാലായ്മകൾ വരുന്ന അപൂർവ്വം അവസരങ്ങളിൽ [[അമ്പലപ്പുഴ]]യിലുള്ള പ്രസിദ്ധമായ പുതുമന ഇല്ലത്തിനാണ് അവകാശം വരിക. [[കാസർഗോഡ് ജില്ല]]യിലെ [[നീലേശ്വരം|നീലേശ്വരത്തിനടുത്തുള്ള]] [[പുല്ലൂർ]] ഗ്രാമസഭയിൽ നിന്നുള്ള [[പത്തില്ലത്തിൽ പോറ്റിമാർ]]ക്കാണ് മേൽശാന്തിയവകാശം. [[ഗുരുവായൂർ]], ശബരിമല, [[തുറവൂർ മഹാക്ഷേത്രം]], [[തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രം]] തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിലെപ്പോലെ പുറപ്പെടാശാന്തി സമ്പ്രദായം നിലനിൽക്കുന്ന ക്ഷേത്രമാണ് ഹരിപ്പാടും. കൗമാരപ്രായത്തിലുള്ളവരെയാണ് ഇവിടെ ശാന്തിക്കാരായി അവരോധിയ്ക്കാറുള്ളത്. പുറപ്പെടാശാന്തി സമ്പ്രദായമുള്ള മറ്റു ക്ഷേത്രങ്ങളിലേതുപോലെ, തന്ത്രി വകയായി പ്രത്യേക കലശമാടി, മൂലമന്ത്രവും ധ്യാനവും ഗ്രഹിച്ചശേഷമാണ് ഇവിടെയും മേൽശാന്തി സ്ഥാനമേൽക്കുക. കീഴ്ശാന്തിമാർ ദേവസ്വം ബോർഡ് വക നിയമനമാണ്. <ref>{{Cite web |url=https://dokumen.tips/documents/sree-harigeeathapureshan-e-book-2015-haripad-temple-legends.html?page=62 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2024-01-08 |archive-date=2024-01-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240108151013/https://dokumen.tips/documents/sree-harigeeathapureshan-e-book-2015-haripad-temple-legends.html?page=62 |url-status=dead }}</ref> == വിശേഷദിവസങ്ങൾ == === ചിത്തിര (മേടം) ഉത്സവം === ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ആണ്ടുവിശേഷങ്ങളായ മൂന്ന് കൊടിയേറ്റുത്സവങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ടതാണ് മേടസംക്രമത്തിന് കൊടിയേറി പത്താമുദയത്തിന് ആറാട്ടായി സമാപിയ്ക്കുന്ന '''ചിത്തിര ഉത്സവം'''. [[തമിഴ് വർഷം|തമിഴ് കലണ്ടറിലെ]] ചിത്തിരമാസം [[കൊല്ലവർഷ കാലഗണനാരീതി|മലയാളവർഷത്തിലെ]] മേടമാസത്തിന് തുല്യമായതുകൊണ്ടാണ് ഇത് 'ചിത്തിര ഉത്സവം' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ഈ ഉത്സവം സുബ്രഹ്മണ്യന്ന് പ്രാധാന്യം നൽകി ആഘോഷിയ്ക്കുന്നതുകൊണ്ടാണ് ഇതിന് പ്രാധാന്യം ലഭിച്ചത്. ഉത്സവങ്ങളിൽ അങ്കുരാദിമുറയ്ക്ക് (മുളയിട്ട് തുടങ്ങുന്ന മുറ) നടക്കുന്ന ഈ ഉത്സവത്തിന് മുന്നോടിയായി വിശേഷാൽ താന്ത്രികച്ചടങ്ങുകളും ശുദ്ധിക്രിയകളുമുണ്ട്. ഇതിനോടനുബന്ധിച്ച് പ്രധാന കൊടിമരത്തിൽ കൂടാതെ കീഴ്തൃക്കോവിൽ, തിരുവമ്പാടി ക്ഷേത്രങ്ങളിലും കൊടിയേറ്റമുണ്ട്. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ധാരാളം കലാപരിപാടികളും ക്ഷേത്രത്തിൽ അരങ്ങേറും. ==== കുട്ട സമർപ്പണം, വിഷുക്കണി ദർശനം, കൊടിയേറ്റം ==== ഒന്നാം ദിവസമായ മേടസംക്രമദിനത്തിൽ വെളുപ്പിന് ഒരുമണിയ്ക്ക് കുട്ടക്കാഴ്ച സമർപ്പണത്തോടെയാണ് ഉത്സവച്ചടങ്ങുകൾ തുടങ്ങുന്നത്. ഹരിപ്പാടിനടുത്ത് [[കരുവാറ്റ]]യിൽ താമസിയ്ക്കുന്ന കളരിയ്ക്കൽ എന്ന [[സാംബവർ|സാംബവകുടുംബത്തിലെ]] അംഗങ്ങളാണ് ഇത് നടത്തുന്നത്. പരമ്പരാഗതമായി കുട്ട നിർമ്മാതാക്കളായ ഇവർ തങ്ങൾ പുതുതായി നിർമ്മിച്ച കുട്ടകൾ ഭഗവാന് സമർപ്പിയ്ക്കുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. ഈ കുട്ടകൾ തുടർന്ന് ഉത്സവത്തിന് ഉപയോഗിയ്ക്കുന്നു. കരുവാറ്റയിലെ [[തിരുവിലഞ്ഞാൽ ദേവീക്ഷേത്രം|തിരുവിലഞ്ഞാൽ ദേവീക്ഷേത്രത്തിൽ]] നിന്നാണ് ഘോഷയാത്ര പുറപ്പെടുന്നത്. ചുവന്ന പട്ടുടുത്ത്, തലയിൽ പട്ടുതലപ്പാവു കെട്ടി, ചെമ്പുകെട്ടിയ ചൂരൽവടിയും പിടിച്ച് കളരിയ്ക്കൽ കാരണവർ പുറപ്പെടുമ്പോൾ, മൂന്ന് കുടകൾ ഒരുമിച്ചുകൂട്ടി നിർമ്മിച്ച അതിവിചിത്രമായ ഒരു പനയോലക്കുട അദ്ദേഹത്തിന്റെ അനുചരന്മാർ അദ്ദേഹത്തിന് പിടിച്ചുകൊടുക്കുന്നു. ഇതുകൂടാതെ വാദ്യമേളങ്ങളും താലപ്പൊലികളും ഇതിന് മാറ്റുകൂട്ടുന്നു. ഇതിനിടയിൽ നാട്ടുപ്രമാണിയായ കരുവാറ്റ സമുദായത്തിൽ കുറുപ്പിന്റെ തറവാട്ടിലെത്തുന്ന കാരണവർ, കൈശവശമുള്ള രണ്ട് കുട്ടകൾ അദ്ദേഹത്തിന് സമ്മാനിയ്ക്കുന്നു. പകരം കുറുപ്പിൽ നിന്ന് വെളുത്ത മുണ്ട് സ്വീകരിച്ച് കാരണവരുടെ അനുചരന്മാർ അദ്ദേഹത്തിന്റെ തലപ്പാവിനൊപ്പം കെട്ടിക്കൊടുക്കുന്നു. തുടർന്ന് ആഘോഷമായി ഹരിപ്പാട്ട് ക്ഷേത്രത്തിലെത്തുന്ന കുട്ടസംഘം, ക്ഷേത്രപ്രദക്ഷിണം നടത്തി കുട്ടകൾ കൊടിമരച്ചുവട്ടിൽ ഭക്തിപൂർവ്വം സമർപ്പിയ്ക്കുന്നു. തുടർന്ന് ക്ഷേത്രഭാരവാഹികളിൽ നിന്ന് നാമമാത്രമായ പ്രതിഫലം വാങ്ങി അവർ തിരിച്ചുപോകുകയും ചെയ്യുന്നു. അതിനുശേഷം നാലുമണിയ്ക്ക് വിഷുക്കണിദർശനം. [[വെള്ളരിക്ക|കണിവെള്ളരി]], [[കണിക്കൊന്ന]], [[സ്വർണ്ണനാണയം]], [[വാൽക്കണ്ണാടി]] തുടങ്ങിയ വസ്തുക്കൾക്കിടയിലൂടെ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയെ കണ്ടുതൊഴുത് ഭക്തർ നിർവൃതിയടയുന്നു. തുടർന്ന് ഗണപതിയെയും ദക്ഷിണാമൂർത്തിയെയും വണങ്ങി പ്രദക്ഷിണം പൂർത്തിയാക്കുന്ന ഭക്തർക്ക് മേൽശാന്തിയുടെ വക വിഷുക്കൈനീട്ടവുമുണ്ടാകും. തുടർന്ന് വിശേഷാൽ അഭിഷേകങ്ങളും കാവടിയാട്ടവും പതിവാണ്. അന്നുതന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിൽ മുളയിടൽ നടക്കുന്നതും. നാലമ്പലത്തിനകത്ത് വടക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ പതിനാറ് ഓട്ടുപാത്രങ്ങളിൽ പുറ്റുമണ്ണും മണലും ചാണകപ്പൊടിയും നിറച്ച് അവയിൽ നവധാന്യങ്ങൾ കുഴിച്ചിടുന്നതാണ് ചടങ്ങ്. ആറാട്ട് ദിവസമാകുമ്പോഴേയ്ക്കും ഇവ മുളച്ചിട്ടുണ്ടാകും. അന്ന് രാത്രി എട്ടുമണിയോടെ വൃശ്ചികലഗ്നത്തിൽ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉത്തുംഗമായ സ്വർണ്ണക്കൊടിമരത്തിൽ, വാദ്യഘോഷങ്ങളുടെയും ഭക്തരുടെ നാമജപത്തിന്റെയും തുടരെത്തുടരെയുള്ള കതിനവെടികളുടെയും അകമ്പടിയോടെ തന്ത്രി കൊടിയേറ്റുന്നു. തുടർന്നുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ ഹരിപ്പാട് ഉത്സവലഹരിയിൽ ആറാടും. വിശേഷാൽ പൂജകളും താന്ത്രികക്രിയകളും കലാപരിപാടികളുമൊക്കെയായി ക്ഷേത്രം മുഴുവൻ ഉത്സവലഹരിയിലമരും. ==== ദിക്കുകൊടി സ്ഥാപിയ്ക്കലും വേലകളിയും ==== ഉത്സവത്തിന്റെ രണ്ടാം ദിവസം രാവിലെ ദിക്കുകൊടികൾ സ്ഥാപിയ്ക്കുന്ന ചടങ്ങുണ്ട്. ഉത്സവത്തിന്റെ നടത്തിപ്പ് ഭഗവാൻ പാർഷദന്മാരെ ഏല്പിയ്ക്കുന്നു എന്ന സങ്കല്പത്തിലുള്ള ചടങ്ങാണിത്. ക്ഷേത്രത്തിൽ കൊടിമരത്തിൽ കയറ്റുന്ന കൊടി പട്ടിൽ തീർത്തതാണെങ്കിൽ ദിക്കുകൊടിയ്ക്കുള്ള കൊടികൾ സാധാരണ തുണിയിൽ തീർത്തതാണ്. കിഴക്കുഭാഗത്ത് ശൂരസേനൻ, തെക്കുകിഴക്കുഭാഗത്ത് ഉഗ്രസേനൻ, തെക്കുഭാഗത്ത് ശിഖിസേനൻ, തെക്കുപടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് ജഗത്സേനൻ, പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് മഹാസേനൻ, വടക്കുപടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് ചണ്ഡസേനൻ, വടക്കുഭാഗത്ത് കൃതസേനൻ, വടക്കുകിഴക്കുഭാഗത്ത് ക്രൂരസേനൻ എന്നിവരെയാണ് പാർഷദന്മാരായി കണക്കാക്കുന്നത്. ഇവരെ പ്രതിനിധീകരിച്ചാണ് ദിക്കുകൊടികൾ നാട്ടുന്നത്. ക്ഷേത്രം തന്ത്രിയുടെ വകയാണ് ഈ ചടങ്ങ് നടത്തുന്നത്. അന്നുമുതൽ എല്ലാ ദിവസവും രാവിലെയും രാത്രിയും ശ്രീഭൂതബലിയുണ്ടാകും. സാധാരണ ദിവസങ്ങളിൽ നടക്കുന്ന ശീവേലിയുടെ വിസ്തരിച്ച രൂപമാണ് ശ്രീഭൂതബലി. [[മൃദംഗം]], [[മദ്ദളം]] തുടങ്ങിയ വാദ്യങ്ങളോട് രൂപസാദൃശ്യമുള്ള ''[[മരം (വാദ്യോപകരണം)|മരം]]'' എന്ന വാദ്യത്തിൽ പാണികൊട്ടിയാണ് ഈ സമയം ബലിതൂകുന്നത്. അന്നുമുതൽ തന്നെ ക്ഷേത്രത്തിൽ മുടങ്ങാതെ വേലകളിയുണ്ടാകും. തിരുവിതാംകൂറിലെ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഉത്സവക്കാലത്ത് നടത്തിവരുന്ന പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു അനുഷ്ഠാനകലയാണ് വേലകളി. ഒമ്പതാം ദിവസം വരെ ഇത് തുടരും. പ്രത്യേകതരത്തിലുള്ള വേഷവിധാനങ്ങളോടെ, കൈകളിൽ വാളും പരിചയും പിടിച്ച്, പ്രത്യേകതാളത്തിൽ പ്രദക്ഷിണം വയ്ക്കുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. മതിൽക്കെട്ടിന് പുറത്ത് തെക്കുകിഴക്കുഭാഗത്തുള്ള കുളത്തിന്റെ കരയിലാണ് ഇത് നടക്കുന്നത്. തന്മൂലം ഈ കുളം, 'വേലകുളം' എന്നറിയപ്പെടുന്നു. കളിക്കാർ പ്രദക്ഷിണം വയ്ക്കുന്ന സമയത്ത് ക്ഷേത്രക്കുളത്തിൽ ഇവരുടെ പ്രതിബിംബങ്ങൾ കാണാൻ സാധിയ്ക്കും. കൂടാതെ എല്ലാ ദിവസവും രാത്രി നാദസ്വരസേവയുമുണ്ടാകും. ഇതും തിരുവിതാംകൂർ ഭാഗത്ത് പതിവാണ്. ഈ രണ്ട് അവസരങ്ങളിലും എഴുന്നള്ളത്തിന് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയ്ക്കൊപ്പം സഹോദരനായ അയ്യപ്പസ്വാമിയെയും എഴുന്നള്ളിയ്ക്കുന്നുണ്ടാകും. നാദസ്വരസേവ കഴിഞ്ഞാൽ കൊട്ടിപ്പാടിസേവയുമുണ്ടാകും. പ്രശസ്തരായ സോപാനസംഗീതകലാകാരന്മാർ ഇടയ്ക്ക കൊട്ടി അഷ്ടപദി പാടുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. ഇതുകഴിഞ്ഞാൽ അത്താഴപ്പൂജയും ശ്രീഭൂതബലിയും നടക്കുന്നു. ==== കീഴ്തൃക്കോവിൽ, തിരുവമ്പാടി കൊടിയേറ്റങ്ങൾ ==== ഉത്സവത്തിന്റെ മൂന്നാം ദിവസം രാത്രിയിലാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മൂലസ്ഥാനമായ കീഴ്തൃക്കോവിലിൽ കൊടികയറ്റുന്നത്. പ്രധാന ക്ഷേത്രത്തിൽ കൊടിയേറ്റത്തിന് നടക്കുന്ന എല്ലാ ചടങ്ങുകളും ഇതിനുമുണ്ടാകും. സ്ഥിരം കൊടിമരമില്ല എന്നത് മാത്രമാണ് വ്യത്യാസം. പകരം, അടയ്ക്കാമരത്തിന്റെ തടി കൊണ്ടുവന്ന് താത്കാലികമായ കൊടിമരം പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കുകയാണ് പതിവ്. കീഴ്തൃക്കോവിലിൽ കൊടികയറിക്കഴിഞ്ഞാൽ ഇവിടെയുള്ള ബാലസുബ്രഹ്മണ്യനും പ്രധാനദേവന്നും അയ്യപ്പന്നുമൊപ്പം എഴുന്നള്ളത്തിൽ കൂടും. അഞ്ചാം ദിവസം രാത്രിയിൽ തിരുവമ്പാടിയിലും ഇതേ പോലെ കൊടിയേറ്റമുണ്ടാകും. തുടർന്ന് തിരുവമ്പാടിക്കണ്ണനും എഴുന്നള്ളത്തിലുണ്ടാകും. ഇതിനുശേഷമുള്ള എഴുന്നള്ളത്തുകൾ അതിമനോഹരമായ കാഴ്ചയാണ്. നാലു ദേവന്മാരും നാല് ആനകളുടെ പുറത്തേറി എഴുന്നള്ളുന്ന കാഴ്ച ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രത്യേകതകളിലൊന്നാണ്. ഉത്സവത്തിനിടയിലെ പ്രധാന ദിവസമായ ഒമ്പതാമുത്സവത്തിന്, സമീപക്ഷേത്രങ്ങളായ [[തൃപ്പക്കുടം മഹാദേവക്ഷേത്രം]], തിരുവിലഞ്ഞാൽ ദേവീക്ഷേത്രം, [[കന്യാട്ടുകുളങ്ങര ദേവീക്ഷേത്രം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ദേവീദേവന്മാരും ഹരിപ്പാട്ടേയ്ക്ക് എഴുന്നള്ളാറുണ്ട്. ഇവരിൽ തൃപ്പക്കുടത്തപ്പൻ ഹരിപ്പാട്ടപ്പന്റെ പിതാവും, തിരുവിലഞ്ഞാലമ്മ സഹോദരിയും കന്യാട്ടുകുളങ്ങരയമ്മ ഭാര്യയുമായാണ് സങ്കല്പിയ്ക്കപ്പെടുന്നത്. ഈയവസരത്തിൽ ഇവർ ഏഴുപേരും ഒന്നിച്ചുള്ള എഴുന്നള്ളത്ത് അതിമനോഹരമാണ്. ==== ഒമ്പതാം ഉത്സവം ==== ചിത്തിര ഉത്സവത്തിലെ ഏറ്റവും വിശേഷപ്പെട്ട ദിവസമാണ് ഒമ്പതാം ദിവസം. അന്ന് രാത്രിയാണ് ക്ഷേത്രത്തിൽ ദേവസംഗമം നടക്കുന്നത് എന്നതാണ് ഈ ദിവസത്തിന് ഏറ്റവുമധികം പ്രാധാന്യം ലഭിച്ചത്. ഇതിന് മുന്നോടിയായി രാവിലെ വിശേഷപ്പെട്ട ശ്രീഭൂതബലിയുണ്ടാകും. അതിനുശേഷം ഉത്സവബലി. നവരത്നങ്ങൾ പതിച്ച അതിവിശിഷ്ടമായ സ്വർണ്ണക്കോലമാണ് വേലായുധസ്വാമിയുടെ അന്നത്തെ എഴുന്നള്ളിപ്പിന് ഉപയോഗിയ്ക്കുന്നത്. ഇത് അലങ്കരിച്ചുവയ്ക്കാൻ ഏറെ മണിക്കൂറുകളെടുക്കും. സന്ധ്യയ്ക്കുള്ള വേലയ്ക്കും സേവകൾക്കും തുടർന്നുള്ള പള്ളിവേട്ടയ്ക്കും ഉപയോഗിയ്ക്കുന്ന ഈ കോലം (തിരുവിതാംകൂറിൽ ചട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു) പിറ്റേന്ന് പുലർച്ചെ മാത്രമേ തിരിച്ചെഴുന്നള്ളിയ്ക്കുകയുള്ളൂ. ക്ഷേത്രത്തിലെ കൈസ്ഥാനികരായ [[മൂത്തത്|മൂത്തതുമാരാണ്]] ഈ ചടങ്ങുകൾക്കെല്ലാം നേതൃത്വം നൽകുന്നത്. രാത്രി പത്തുമണിയോടെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ വലിയ കാണിയ്ക്ക ചടങ്ങ് തുടങ്ങുന്നത്. ക്ഷേത്രഗോപുരത്തിന് പുറത്തുള്ള ആനക്കൊട്ടിലിൽ എഴുന്നള്ളിപ്പെത്തുമ്പോൾ വേലായുധസ്വാമിയുടെ മുന്നിൽ സ്വർണ്ണക്കുംഭം വയ്ക്കുന്നു. ഇതിൽ ഭക്തർ ഓരോരുത്തരായി തങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള സംഖ്യ കാണിയ്ക്ക് വച്ചുതൊഴുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. ഈ സമയത്തെ ദർശനം സർവാഭീഷ്ടസിദ്ധിയ്ക്ക് ഉത്തമമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഈ ചടങ്ങിനുശേഷമാണ് ''വരവ്'' എന്ന ചടങ്ങ് നടക്കുന്നത്. ഭഗവാന്റെ പിതാവായ തൃപ്പക്കുടത്തപ്പനും, സഹോദരിയായ തിരുവിലഞ്ഞാലമ്മയും, ഭാര്യയായ കന്യാട്ടുകുളങ്ങരയമ്മയും ഭഗവാനെ കാണാൻ വരുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. മൂവരും തങ്ങളുടേതായ ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്ന് വാദ്യമേളങ്ങളോടെ പുറപ്പെട്ടുവരികയും ഹരിപ്പാട് കിഴക്കേ നടയിലുള്ള [[നഗരിയിൽ ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം|നഗരിയിൽ ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രത്തിൽ]] വച്ച് സംഗമിയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഹരിപ്പാട് മതിലകത്ത് ഇവർ എത്തിച്ചേരുന്ന സമയത്ത് മൂവരെയും സ്വീകരിയ്ക്കാൻ വേലായുധസ്വാമി, കീഴ്തൃക്കോവിലപ്പന്നും ശാസ്താവിനും ശ്രീകൃഷ്ണന്നുമൊപ്പം എഴുന്നള്ളിവരുന്നു. പിന്നീട് ഏഴുദേവതകളും ഒരുമിച്ചുള്ള അതിവിശേഷമായ എഴുന്നള്ളിപ്പാണ്. സാധാരണയായി എട്ടുപ്രദക്ഷിണങ്ങളാണ് എഴുന്നള്ളിപ്പിനുണ്ടാകാറുള്ളതെങ്കിൽ ഈ സമയത്ത് ഒരെണ്ണം കൂടുതലുണ്ടാകും. ഈ സമയത്ത് ഇടയ്ക്കയും നാദസ്വരവും ഉപയോഗിച്ചുള്ള സവിശേഷമായ വാദ്യപ്രയോഗമാണുണ്ടാകുക. [[ഗുരുവായൂർ ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം|ഗുരുവായൂർ ക്ഷേത്രത്തിൽ]] നിത്യവുമുള്ള അത്താഴശീവേലിയ്ക്ക് നടക്കുന്ന അതേ മാതൃകയിലാണ് ഇവിടെയും ഇടയ്ക്ക പ്രദക്ഷിണം നടക്കുന്നത്. ഒമ്പത് പ്രദക്ഷിണങ്ങൾ കഴിഞ്ഞ് എഴുന്നള്ളിപ്പ് വടക്കുകിഴക്കേമൂലയിലെത്തുമ്പോൾ എല്ലാ ദേവതകളും വേലായുധസ്വാമിയോട് യാത്ര പറയുകയാണ്. ആദ്യം കന്യാട്ടുകുളങ്ങരയമ്മയും, പിന്നീട് തിരുവിലഞ്ഞാലമ്മയും യാത്രപറഞ്ഞുപോകുന്നു. തുടർന്ന് തൃപ്പക്കുടത്തപ്പൻ യാത്രാനുമതി ചോദിയ്ക്കുമെങ്കിലും പിതൃസ്നേഹം കാരണം വേലായുധസ്വാമി അദ്ദേഹത്തെ മടക്കിയയയ്ക്കുന്നില്ല. ഒരുദിവസം തന്റെ കൂടെ താമസിച്ചശേഷം യാത്രപോയാൽ മതി എന്നാണ് സ്വാമിയുടെ അഭ്യർത്ഥന. ഇതനുസരിച്ച് തൃപ്പക്കുടത്തപ്പനെ ശ്രീകോവിലിനകത്തേയ്ക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്നു. പിറ്റേദിവസം രാവിലെ ശീവേലിയ്ക്കുശേഷം മാത്രമാണ് തൃപ്പക്കുടത്തപ്പൻ തിരിച്ചുപോകുന്നത്. ഇതേ സമയം മറ്റുള്ള ദേവന്മാരും തങ്ങളുടേതായ സ്ഥാനങ്ങളിലേയ്ക്ക് മടങ്ങിപ്പോകുന്നു. ===== പള്ളിവേട്ട ===== വലിയ വിളക്കിനുശേഷമാണ് ഹരിപ്പാട്ടപ്പന്റെ പള്ളിവേട്ട എഴുന്നള്ളിപ്പ് നടക്കുന്നത്. പാണികൊട്ടി വിളക്ക് അവസാനിപ്പിച്ചശേഷം വാദ്യമേളങ്ങളൊന്നുമില്ലാതെ ആനപ്പുറത്ത് കയറിയാണ് പള്ളിവേട്ടയ്ക്ക് ഭഗവാൻ പുറപ്പെടുന്നത്. ഹരിപ്പാടിൽ നിന്ന് രണ്ട് കിലോമീറ്റർ വടക്കുകിഴക്കുമാറി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന മാങ്കാംകുളങ്ങര ദേവീക്ഷേത്രത്തിലാണ് പള്ളിവേട്ട. ഈ സമയത്ത് കീഴ്തൃക്കോവിലപ്പൻ മാത്രമേ ഹരിപ്പാട്ടന്നൊപ്പമുണ്ടാകൂ. മാങ്കാംകുളങ്ങര ക്ഷേത്രത്തിലെത്തുമ്പോൾ തന്ത്രിയുടെ വകയായി വിശേഷാൽ ബലിതൂകലുണ്ട്. അതിനുശേഷമാണ് പള്ളിവേട്ട ചടങ്ങുകൾ തുടങ്ങുന്നത്. ക്ഷേത്രമതിലകത്ത് പ്രത്യേകം തയ്യാറാക്കിയ ഒരു കിടങ്ങിൽ അമ്പെയ്തുവീഴ്ത്തുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. സമുദായത്തിൽ കുറുപ്പാണ് ഭഗവദ്പ്രതിനിധിയായി അമ്പെയ്യുന്നത്. കിടങ്ങുകൾ മുറിച്ചശേഷം എല്ലാ വാദ്യമേളങ്ങളുടെയും അകമ്പടിയോടെ വേലായുധസ്വാമി തിരിച്ച് ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് എഴുന്നള്ളുന്നു. എഴുന്നള്ളിപ്പ് ക്ഷേത്രമതിലകത്തെത്തിയ ഉടനെത്തന്നെ ഭഗവാന്റെ പള്ളിക്കുറുപ്പിനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ടാകും. ശ്രീകോവിലിന് മുന്നിലുള്ള നമസ്കാരമണ്ഡപത്തിൽ പ്രത്യേകം തയ്യാറാക്കിയ കട്ടിലിലാണ് പള്ളിക്കുറുപ്പ് നടക്കുക. ഇതിനുമുന്നോടിയായി മണ്ഡപത്തിൽ ശയ്യാപദ്മം വരച്ചുവയ്ക്കുകയും, പട്ടുമെത്തയും തലയിണയും വച്ച് കട്ടിൽ അലങ്കരിയ്ക്കുകയും നവധാന്യങ്ങൾ ചുറ്റും നിരത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇവയ്ക്ക് നടുവിലാണ് വേലായുധസ്വാമിയുടെ പള്ളിയുറക്കം. തെക്കുവടക്കായാണ് ഭഗവാനെ കിടത്തുന്നത്. ഈ സമയം ക്ഷേത്രനഗരം പൂർണ്ണമായും നിശ്ശബ്ദമാകുന്നു. സ്ഥിരം അടിയ്ക്കുന്ന നാഴികമണിയുടെ ശബ്ദം പോലുമില്ലാത്ത അന്തരീക്ഷത്തിൽ ഭഗവാൻ പള്ളിയുറങ്ങുന്നു. ഈ സമയം തന്നെ ക്ഷേത്രം ശാന്തിക്കാർ, പിറ്റേന്ന് ഭഗവാന് കണികാണുന്നതിനുള്ള വസ്തുക്കൾ ഒരുക്കുന്ന തിരക്കിലായിരിയ്ക്കും. ഇക്കൂട്ടത്തിൽ, ക്ഷേത്രത്തിൽ നടയ്ക്കിരുത്തിയ ഒരു [[പശു|പശുവുമുണ്ടാകും]]. ==== ആറാട്ട് ==== പത്താം ദിവസമാണ് ക്ഷേത്രോത്സവത്തിന് സമാപനം കുറിച്ചുകൊണ്ടുള്ള ആറാട്ട് നടക്കുന്നത്. പള്ളിവേട്ട കഴിഞ്ഞ് ക്ഷീണിതനായ ഭഗവാൻ രാവിലെ ഏറെ വൈകിയാണ് പള്ളിയുണരുന്നത്. പശുക്കുട്ടിയുടെ കരച്ചിൽ കേട്ടാണ് ഭഗവാന്റെ പള്ളിയുണരൽ. അന്ന് ഭഗവാന് കണികാണാനായി [[അഷ്ടമംഗല്യം]] ഒരുക്കിവച്ചിട്ടുണ്ടാകും. ഇവയെല്ലാം കണികണ്ടുവരുന്ന ഭഗവാന് അന്നത്തെ ആദ്യത്തെ ഇരിപ്പിടം ഒരുക്കുന്നത് തിടപ്പള്ളിയ്ക്കടുത്താണ്. അവിടെ പത്മമിട്ടശേഷം പീഠം ഇറക്കിവച്ചശേഷമാണ് അഭിഷേകാദിക്രിയകൾ നടത്തുന്നത്. അഭിഷേകം കഴിഞ്ഞ് [[ദശപുഷ്പങ്ങൾ]] ചാർത്തി, ചന്ദനം തൊടിയിച്ച്, അഞ്ജനം കൊണ്ട് കണ്ണെഴുതിവച്ചശേഷമാണ് അന്നത്തെ ചടങ്ങുകൾ തുടങ്ങുന്നത്. അതിനുശേഷം തിരിച്ച് ശ്രീകോവിലിലേയ്ക്ക് എഴുന്നള്ളിപ്പ്. രാവിലെയുള്ള അല്പസമയം തൃപ്പക്കുടത്തപ്പനെയും വേലായുധസ്വാമിയെയും ഒരുമിച്ച് ദർശിയ്ക്കാനുള്ള അപൂർവ്വ മുഹൂർത്തമാണ്. ശീവേലിയ്ക്കുശേഷം തൃപ്പക്കുടത്തപ്പൻ മകനോട് യാത്രപറഞ്ഞ് തിരിച്ചുപോകുന്നു. അതിനുശേഷം തന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ''യാത്രാഹോമം'' എന്നൊരു ചടങ്ങുണ്ട്. ആറാട്ടിന് മുന്നോടിയായി യാത്രയ്ക്കുള്ള അനുമതി ചോദിയ്ക്കുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. അതിനുശേഷം ആറാട്ടിനുള്ള പുറപ്പാടാണ്. വാദ്യമേളങ്ങളോടെ ക്ഷേത്രത്തിനുചുറ്റും ഒമ്പത് പ്രദക്ഷിണങ്ങളാണ് ഇതിനുണ്ടാകുന്നത്. അവസാന പ്രദക്ഷിണത്തിൽ ആറാട്ടിനുള്ള പുറപ്പാടാകും. അതിന് മുന്നോടിയായി കൊടിമരച്ചുവട്ടിൽ ആനയെ കൊണ്ടുവന്നിരുത്തി വാഹനപൂജ നടത്തുന്ന പതിവുണ്ട്. ഈ സമയത്ത് കാണിയ്ക്ക സമർപ്പിയ്ക്കുന്നതും ഉത്തമമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഇതിനുശേഷം ആറാട്ടിന് പുറപ്പെടുന്ന വിവരം ദ്വാരപാലകരെ ധരിപ്പിയ്ക്കുന്ന അപൂർവ്വ ചടങ്ങും ഇവിടെ കാണാം. ഇതൊക്കെ കഴിഞ്ഞ് കീഴ്തൃക്കോവിലപ്പന്റെയും തിരുവമ്പാടിക്കണ്ണന്റെയും അകമ്പടിയോടെ വേലായുധസ്വാമി ആറാട്ടിന് പുറപ്പെടുന്നു. കരുവാറ്റയിലെ കരുവാറ്റക്കുളങ്ങര ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രക്കുളത്തിലാണ് ആറാട്ട്. ഏകദേശം മൂന്ന് മണിക്കൂറെടുക്കും എഴുന്നള്ളിപ്പ് കരുവാറ്റക്കുളങ്ങരയിലെത്താൻ. ക്ഷേത്രക്കുളത്തിലെത്തുമ്പോൾ കുളക്കടവിൽ വച്ച് തന്ത്രി സപ്തപുണ്യനദികളെയും തീർത്ഥത്തിലേയ്ക്ക് ആവാഹിയ്ക്കുന്നു. അതിനുശേഷം ഇളനീരും മഞ്ഞൾപ്പൊടിയുമടക്കമുള്ള ദ്രവ്യങ്ങൾ കൊണ്ട് തിടമ്പിൽ അഭിഷേകം ചെയ്തശേഷം തന്ത്രിയും മേൽശാന്തിയും കീഴ്ശാന്തിമാരും മൂന്നുതവണ മുങ്ങിനിവരുന്നു. ഇതിനുശേഷം വീണ്ടും വിഗ്രഹം കരയിലെത്തിച്ച് അഭിഷേകം നടത്തി വീണ്ടും മൂന്നുവട്ടം കൂടി മുങ്ങിനിവരലുണ്ട്. നിരവധി ഭക്തരും ഈ സമയത്ത് ഭഗവാനോടൊപ്പം മുങ്ങിനിവരും. തുടർന്ന് വസ്ത്രം മാറി തിരിച്ചെഴുന്നള്ളത്ത് തുടങ്ങുമ്പോൾ ഭക്തർ നിറപറയും നിലവിളക്കും വച്ച് ഭഗവാനെ സ്വീകരിയ്ക്കുന്നു. എഴുന്നള്ളത്തിനിടയിൽ ഹരിപ്പാട്ടെ പ്രസിദ്ധ നാടുവാഴികുടുംബമായ ആമ്പക്കാട്ട് തറവാട്ടിലും സ്വീകരണമുണ്ട്. എങ്കിലും വേലായുധസ്വാമിയ്ക്ക് എവിടെയും ഇറക്കിപ്പൂജയില്ല. പറനിറയ്ക്കാനായി സ്വാമി വീടുകളിലേയ്ക്ക് എഴുന്നള്ളാറുമില്ല. ഇത് ഇവിടത്തെ വലിയൊരു പ്രത്യേകതയാണ്. ആറാട്ടെഴുന്നള്ളിപ്പ് തിരിച്ച് ക്ഷേത്രത്തിലെത്തിക്കഴിഞ്ഞാൽ വേലായുധസ്വാമിയും കീഴ്തൃക്കോവിലപ്പനും തിരുവമ്പാടിക്കണ്ണനും കൂടി ക്ഷേത്രത്തിന് ഏഴുപ്രാവശ്യം വലം വയ്ക്കും. അതിനുശേഷം ആദ്യം ദിക്കുകൊടികളും പിന്നീട് കീഴ്തൃക്കോവിലിലെയും തിരുവമ്പാടിയിലെയും കൊടികളും അവസാനം പ്രധാന കൊടിയും ഇറക്കുന്നതോടെ ചിത്തിര ഉത്സവം പരിസമാപ്തിയിലെത്തുന്നു. === ആവണി (ചിങ്ങം) ഉത്സവം === ചിങ്ങമാസത്തിൽ അത്തം നാളിൽ കൊടികയറി തിരുവോണം നാളിൽ ആറാട്ടായി നടത്തപ്പെടുന്ന പത്തുദിവസത്തെ ഉത്സവമാണ് മറ്റൊരു കൊടിയേറ്റുത്സവം. ഇതും അങ്കുരാദിമുറയ്ക്ക് നടക്കുന്ന ഉത്സവമാണ്. ക്ഷേത്രത്തിലെ മൂർത്തിയെ മഹാവിഷ്ണുവായി സങ്കല്പിച്ച് നടത്തുന്ന ഈ ഉത്സവവും അതിവിശേഷമാണ്. തമിഴ് കലണ്ടറിലെ ആവണിമാസം മലയാളവർഷത്തിലെ ചിങ്ങമാസത്തിന് തുല്യമായതിനാലാണ് ഇത് 'ആവണി ഉത്സവം' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ചിത്തിര ഉത്സവത്തിലെപ്പോലെ അതിവിശേഷമായ വാദ്യമേളങ്ങളോടുകൂടിയ എഴുന്നള്ളിപ്പുകളും കലാപരിപാടികളുമൊന്നും ഈ ഉത്സവത്തിനില്ലെങ്കിലും ബാക്കിയെല്ലാ ചടങ്ങുകളും ഇതിനും നടത്താറുണ്ട്. മാത്രവുമല്ല, ചിത്തിര ഉത്സവത്തിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ഇതിന്റെ കൊടിയേറ്റം നടക്കുന്നത് പകൽ സമയത്താണ്. തുടർന്നുള്ള പത്തുദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ വിവിധ വലുപ്പങ്ങളിലും ഭാവങ്ങളിലും പൂക്കളങ്ങളിടുന്നു. ഇതാണ് ഈ ഉത്സവക്കാലത്തെ പ്രധാന ആകർഷണം. ഈ ഉത്സവത്തിന് പള്ളിവേട്ട നടക്കുന്നത് പടിഞ്ഞാറേ നടയിലെ ആൽത്തറയിലും ആറാട്ട് നടക്കുന്നത് കിഴക്കേ നടയിലെ നഗരി ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രക്കുളത്തിലുമാണ്. അവസാനത്തെ രണ്ട് ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ വരുന്നവർക്ക് വിശേഷാൽ ഓണസദ്യയും പതിവുണ്ടാകാറുണ്ട്. === മാർകഴി (ധനു) ഉത്സവം === ധനുമാസത്തിൽ ചതയം നാളിൽ കൊടികയറി തിരുവാതിര നാളിൽ ആറാട്ടായി നടത്തപ്പെടുന്ന പത്തുദിവസത്തെ ഉത്സവമാണ് മറ്റൊരു കൊടിയേറ്റുത്സവം. ഇത് ധ്വജാദിമുറയ്ക്കാണ് നടത്തപ്പെടുന്നത്. ക്ഷേത്രത്തിലെ മൂർത്തിയെ പരമശിവനായി സങ്കല്പിച്ചാണ് ഈ ഉത്സവം നടത്തപ്പെടുന്നത്. തമിഴ് കലണ്ടറിലെ മാർകഴിമാസം മലയാളവർഷത്തിലെ ധനുമാസത്തിന് തുല്യമായതിനാലാണ് ഇത് 'മാർകഴി ഉത്സവം' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ആവണി ഉത്സവം പോലെ ഇതിനും വാദ്യമേളങ്ങളോടെയുള്ള എഴുന്നള്ളിപ്പുകളും കലാപരിപാടികളും പതിവില്ല. അതുകൂടാതെ ദിക്കുകൊടി സ്ഥാപിയ്ക്കൽ, മുളപൂജ തുടങ്ങിയവയും ഈ ഉത്സവത്തിനുണ്ടാകില്ല. എന്നാൽ ശ്രീഭൂതബലി ഇതിനുമുണ്ടാകും. മൂന്ന് കൊടിയേറ്റുത്സവങ്ങളിൽ ഏറ്റവും കുറവ് ചടങ്ങുകളുള്ളതും തന്മൂലം ഏറ്റവും പ്രാധാന്യം കുറഞ്ഞതുമായ ഉത്സവമാണിത്. ഈ ഉത്സവത്തിനും കൊടിയേറ്റം പകൽ സമയത്താണ്. ഇതിന്റെ പള്ളിവേട്ട നടക്കുന്നതും പടിഞ്ഞാറേ നടയിലെ ആൽത്തറയിലാണ്. എന്നാൽ, ആറാട്ട് നടക്കുന്നത് ക്ഷേത്രക്കുളമായ പെരുംകുളത്തിലാണ്. === തൈപ്പൂയം === [[മകരം|മകരമാസത്തിലെ]] [[പൂയം]] നക്ഷത്രദിവസമാണ് തൈപ്പൂയം ആചരിച്ചുവരുന്നത്. സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയുടെ ജന്മദിനമാണെന്നും അല്ല വിവാഹദിവസമാണെന്നും അതുമല്ല, അമ്മയായ ശ്രീപാർവ്വതി ഭഗവാന് വേൽ സമ്മാനിച്ച ദിവസമാണെന്നുമെല്ലാം ഈ ദിവസവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പറഞ്ഞുകേൾക്കുന്നുണ്ട്. എന്തായാലും സുബ്രഹ്മണ്യക്ഷേത്രങ്ങളിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു ആഘോഷദിവസമാണിത്. ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രത്തിൽ തൈപ്പൂയത്തിന് വളരെയധികം പ്രാധാന്യമുണ്ട്. അന്നേ ദിവസം ക്ഷേത്രത്തിൽ വിശേഷാൽ പൂജകളും കാവടിയാട്ടവും നടത്തപ്പെടുന്നു. രാവിലെ നടതുറക്കുന്ന സമയം മുതൽ കാവടികളുമായി ഭക്തജനങ്ങൾ ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് എത്തിച്ചേരുന്നു. കേരളത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാവടികൾ എത്തിച്ചേരുന്ന ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് ഹരിപ്പാട്. എന്നാൽ, തൃശ്ശൂർ ഭാഗങ്ങളിലുള്ള ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ കാണുന്നതുപോലെ ഭീമാകാരമായ അമ്പലക്കാവടികളും പൂക്കാവടികളും ഇവിടെ കാണാൻ കഴിയില്ല. ലാളിത്യം നിറഞ്ഞ വളഞ്ഞ പീലിക്കാവടികളാണ് ഇവിടെ കാണാൻ സാധിയ്ക്കുക. മാത്രവുമല്ല, ഇവിടെ കാവടിയാട്ടം എന്ന വാക്കുകൊണ്ട് ഉദ്ദേശിയ്ക്കുന്നത് കാവടികൾ കയ്യിലേന്തി ആടുന്നതിനെക്കാൾ അവയിൽ അഭിഷേകദ്രവ്യങ്ങൾ പ്രദക്ഷിണമായി കൊണ്ടുവന്ന് അവയിലെ ദ്രവ്യം ഉപയോഗിച്ച് ഭഗവാന് അഭിഷേകം നടത്തുന്നതാണ്. കാവടിയാട്ടം കൂടാതെ ശൂലം കുത്തുന്നതും അന്നേ ദിവസം പ്രധാനപ്പെട്ട ചടങ്ങാണ്. അന്ന് രാത്രി നടയടയ്ക്കില്ല. പകരം തുടർച്ചയായി പൂജകളും കാവടിയാട്ടവും അഭിഷേകവുമുണ്ടാകും. === സ്കന്ദഷഷ്ഠി === [[തുലാം|തുലാമാസത്തിലെ]] വെളുത്തപക്ഷത്തിലെ ഷഷ്ഠി ദിവസമാണ് സ്കന്ദഷഷ്ഠിയായി ആചരിച്ചുവരുന്നത്. ഐതിഹ്യപ്രകാരം സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി, അസുരരാജാവായ [[ശൂരപദ്മൻ|ശൂരപദ്മനെ]] വധിച്ച ദിവസമാണ് ഇത്. രാജ്യമെമ്പാടുമുള്ള സുബ്രഹ്മണ്യക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഇത് അതിവിശേഷമാണ്. [[തമിഴ്നാട്|തമിഴ്നാട്ടിലെ]] സുബ്രഹ്മണ്യക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഇതിനോടനുബന്ധിച്ച് ശൂരസംഹാരത്തിന്റെ പ്രതീകാത്മക പ്രകടനം അരങ്ങേറാറുണ്ട്. ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രത്തിലും സ്കന്ദഷഷ്ഠി അതിവിശേഷമായി ആചരിച്ചുവരുന്നു. അന്നേദിവസം ക്ഷേത്രത്തിൽ വിശേഷപ്പെട്ട പൂജകളും കലാപരിപാടികളുമുണ്ടാകാറുണ്ട്. സാധാരണയിലധികം സമയം നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന പൂജാക്രമങ്ങളാണ് ഈ സമയത്തുണ്ടാകുക. ഇതിനോടനുബന്ധിച്ചും കാവടിയാട്ടവും അഖണ്ഡമായ അഭിഷേകങ്ങളുമുണ്ടാകാറുണ്ട്. രാവിലെ ശ്രീഭൂതബലിയും അത്താഴശീവേലിയ്ക്ക് മയിൽപ്പുറത്തേറ്റിയുള്ള വിശേഷാൽ എഴുന്നള്ളിപ്പും ഈ ദിവസത്തെ പ്രത്യേകതകളിൽ പെടുന്നു. സ്കന്ദഷഷ്ഠി കൂടാതെ വൃശ്ചികമാസത്തിൽ വരുന്ന കുമാരഷഷ്ഠിയും ഇത്തരത്തിൽ അതിവിശേഷമായി ആചരിച്ചുവരുന്നു. === തൃക്കാർത്തിക === വൃശ്ചികമാസത്തിലെ കാർത്തിക നക്ഷത്രദിവസമാണ് തൃക്കാർത്തിക ആചരിച്ചുവരുന്നത്. ഒരേ സമയം ദുർഗ്ഗാദേവിയ്ക്കും സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയ്ക്കും വിശേഷമായ ദിവസമാണിത്. ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രത്തിൽ ഈ ദിവസം അതിവിശേഷമായി ആചരിച്ചുവരുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിലെ ആദ്യപ്രതിഷ്ഠാദിനം എന്ന നിലയിലാണ് ഇവിടെ തൃക്കാർത്തിക ആചരിയ്ക്കുന്നത്. അന്നേ ദിവസം രാവിലെ വിശേഷാൽ അഷ്ടാഭിഷേകവും (എള്ളെണ്ണ, നെയ്യ്, പാൽ, തേൻ, ശർക്കര, ഇളനീർ, പനിനീർ, കരിമ്പിൻനീർ എന്നീ എട്ട് ദ്രവ്യങ്ങൾ കൊണ്ടുള്ള അഭിഷേകമാണ് അഷ്ടാഭിഷേകം) ദേവസ്വം വക വിശേഷാൽ ഉദയാസ്തമനപൂജയും ശ്രീഭൂതബലിയും ഈ ദിവസത്തെ പ്രധാന പരിപാടികളിൽ പെടും. ഉച്ചപ്പൂജയ്ക്ക് അതിവിശേഷമായ കളഭാഭിഷേകവും പതിവുണ്ട്. എന്നാൽ, ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ചടങ്ങ് നടക്കുന്നത് വൈകുന്നേരമാണ്. രത്നങ്ങൾ പതിപ്പിച്ച അതിവിശേഷപ്പെട്ട മയിൽ വാഹനത്തിൽ, സ്വർണ്ണനിർമ്മിതമായ തിടമ്പുമായി വേലായുധസ്വാമി എഴുന്നള്ളുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. ദീപാരാധനയോടനുബന്ധിച്ചാണ് ഈ എഴുന്നള്ളത്ത് നടക്കുക. സർവ്വാഭരണവിഭൂഷിതനായി, ചക്രവർത്തിതുല്യനായി എഴുന്നള്ളിവരുന്ന വേലായുധസ്വാമിയെ ഭക്തർ കാർത്തികദീപം തെളിയിച്ച് സ്വീകരിയ്ക്കുന്നു. നാലമ്പലത്തിനകത്തും പുറത്തുമുള്ള വിളക്കുമാടങ്ങൾക്കൊപ്പം നിരവധി ചിരാതുകളും ഈ സമയം ക്ഷേത്രത്തിൽ തെളിയിയ്ക്കുന്നുണ്ടാകും. ഇതിനുശേഷം രാത്രി എട്ടുപ്രദക്ഷിണത്തോടുകൂടിയ വിശേഷാൽ ശീവേലിയും ക്ഷേത്രത്തിലുണ്ടാകും. ധാരാളം കലാപരിപാടികളും ഈയവസരത്തിൽ ക്ഷേത്രത്തിലുണ്ടാകാറുണ്ട്. == വഴിപാടുകൾ == ഇടിച്ചുപിഴിഞ്ഞപായസവും തുലാപായസവും പഞ്ചാമൃതവുമാണ് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. കൂടാതെ അഭിഷേകവും നാരങ്ങാമാല ചാർത്തലും പ്രധാനമാണ്. == ക്ഷേത്രത്തിൽ എത്തിച്ചേരാനുള്ള വഴി == ഹരിപ്പാട് ബസ് സ്റ്റാൻഡിൽ നിന്ന് ([[ദേശീയപാത 66 (ഇന്ത്യ)|ദേശീയപാത 66-ലുള്ള]] പ്രധാന ബസ് സ്റ്റാൻഡ്) ഒന്നര കിലോമീറ്റർ വടക്കുപടിഞ്ഞാറ്മാഉറിയാണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ഹരിപ്പാട്‌ റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നും ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് എത്താൻ ഒന്നര കിലോമീറ്റർ മാത്രമേയുള്ളൂ. [[കൊച്ചി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം|കൊച്ചി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളത്തിൽ]] നിന്ന് 115 കിലോമീറ്ററും, [[തിരുവനന്തപുരം അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം|തിരുവനന്തപുരം അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളത്തിൽ]] നിന്ന് 125 കിലോമീറ്ററുമാണ് ഇവിടേയ്ക്കുള്ള ദൂരം. == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{commonscat|Haripad Sree Subrahmanya Swamy temple}} *{{Official|http://www.haripadsubrahmanyaswamytemple.com/}} # http://www.zonkerala.com/gallery/temples/haripad-subrahmanyaswami-temple/ # http://www.zonkerala.com/travel/haripad-subrahmanya-swami-temple.htm {{Famous Hindu temples in Kerala}} {{Hindu-temple-stub}} [[വർഗ്ഗം:ആലപ്പുഴ ജില്ലയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രങ്ങൾ]] 59ga7sz6y5xclsbc4kjey1nezk2ifv3 4134531 4134530 2024-11-11T03:29:49Z Arunchandhpd 186771 Google route map to Aranazhika temple 4134531 wikitext text/x-wiki {{PU|Haripad Sree Subrahmanya Swamy Maha Temple}} {{Infobox Mandir |name = ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി മഹാക്ഷേത്രം |image = Haripad_Subrahmanya_swami_Temple.jpg |alt = |caption = ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രം |pushpin_map = Kerala |map= Haripad.jpg |latd = 9 | latm = 17 | lats = 5 | latNS = N |longd= 76 | longm= 30 | longs = 5 | longEW = E |map_caption = ക്ഷേത്രത്തിന്റെ സ്ഥാനം |mapsize = 40 |other_names = ''' ഹരിഗീതപുരം''', '''അരിപ്പാട്''' |devanagari = |sanskrit_transliteration = |tamil = |marathi = |bengali = |script_name = [[മലയാളം]] |script = |country = [[ഇന്ത്യ]] |state/province = [[കേരളം]] |district = [[ആലപ്പുഴ]] |locale = [[ഹരിപ്പാട്]] |primary_deity = [[സുബ്രഹ്മണ്യൻ]] |important_festivals= ചിത്തിര ഉത്സവം <br /> മാർകഴി ഉത്സവം <br /> ആവണി ഉത്സവം <br />[[തൈപ്പൂയം]] <br />[[സ്കന്ദഷഷ്ഠി]] <br />[[തൃക്കാർത്തിക]] |architectural_styles= കേരളത്തിലെ പരമ്പരാഗത ശൈലിയിൽ |number_of_temples= |number_of_monuments= |inscriptions= |date_built= കൊല്ലവർഷം 944 |creator = ക്ഷേത്രം തീപിടിച്ചു കഴിഞ്ഞു,അന്നത്തെ നാടുവാന്ന തിരുവിതാംകൂർ മഹാരാജാവ് ശ്രീ[[മൂലം തിരുനാൾ]] ഇടവങ്കാട് ശില്പികളെ കൊണ്ട് ക്ഷേത്രം പുനസ്ഥാപിച്ചു. അതാണ് നിലവിൽ കാണുന്ന ക്ഷേത്രം. |main priest = തന്ത്രിസ്ഥാനം രണ്ട് ഇല്ലങ്ങൾക്ക് - കിഴക്കേ പുല്ലാംവഴി, പടിഞ്ഞാറെ പുല്ലാംവഴി ഇല്ലങ്ങൾ. |Website = }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] പുരാതന ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് [[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ]] [[കാർത്തികപ്പള്ളി താലൂക്ക്|കാർത്തികപ്പള്ളി താലൂക്കിൽ]] [[ഹരിപ്പാട്]] പട്ടണത്തിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന '''ശ്രീസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിമഹാക്ഷേത്രം'''. ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠ ചതുർബാഹുവായ [[സുബ്രഹ്മണ്യൻ|ശ്രീസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയാണ്]]. കൂടാതെ ഉപദേവതകളായി [[ഗണപതി]] (രണ്ട് പ്രതിഷ്ഠകൾ), [[ദക്ഷിണാമൂർത്തി]] ([[ശിവൻ]]), [[ശ്രീകൃഷ്ണൻ]] (തിരുവമ്പാടിക്കണ്ണൻ - ഗോശാലകൃഷ്ണസങ്കല്പം), [[അയ്യപ്പൻ]], [[നാഗദൈവങ്ങൾ]], [[കുരുതികാമൻ]], [[വാരാഹി|പഞ്ചമീദേവി]], [[യക്ഷി|യക്ഷിയമ്മ]] എന്നിവരും പ്രതിഷ്ഠകളായുണ്ട്. '''കേരള പഴനി''', '''തെക്കൻ പഴനി''' എന്നീ പേരുകളിൽ പുകഴ്പെറ്റ ഈ ക്ഷേത്രം കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രമാണ്. പഴയ [[തിരുവിതാംകൂർ]] ദേശത്ത് മഹാക്ഷേത്രങ്ങളിൽ മഹാക്ഷേത്രങ്ങളായി അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഏഴ് ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്ന് ഇതാണ്. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സുബ്രഹ്മണ്യവിഗ്രഹം, ശൈവ-[[വൈഷ്ണവമതം|വൈഷ്ണവ]] ഭാവങ്ങൾ ഒത്തിണങ്ങിയ പ്രതിഷ്ഠ, കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സ്വർണ്ണക്കൊടിമരം, മൂന്ന് കൊടിയേറ്റുത്സവങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ ഒരുപാട് പ്രത്യേകതകളുള്ള ഈ ക്ഷേത്രം [[തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡ്|തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ]] കീഴിലാണ്. [[മേടം]], [[ചിങ്ങം]], [[ധനു]] എന്നീ മാസങ്ങളിലായാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ കൊടിയേറ്റുത്സവങ്ങൾ നടത്തുന്നത്. മേടമാസത്തിൽ [[വിഷു]]നാളിൽ കണികണ്ട് കൊടികയറി [[പത്താമുദയം]] ദിവസം ആറാട്ടോടുകൂടി സമാപിയ്ക്കുന്നതാണ് അവയിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ടത്. ചിങ്ങമാസത്തിൽ [[തിരുവോണം]] നാളിലും ധനുമാസത്തിൽ [[തിരുവാതിര]] നാളിലും ആറാട്ടോടുകൂടി സമാപിയ്ക്കുന്ന, പത്തുദിവസത്തെ ഉത്സവങ്ങളാണ്. ഇവ യഥാക്രമം സുബ്രഹ്മണ്യൻ, [[വിഷ്ണു]], ശിവൻ എന്നിവരെ പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കുന്നു എന്നാണ് സങ്കല്പം. ഇത് മറ്റൊരു ക്ഷേത്രത്തിലുമില്ലാത്ത പ്രത്യേകതയാണ്. കൂടാതെ [[വൃശ്ചികം|വൃശ്ചികമാസത്തിലെ]] [[തൃക്കാർത്തിക]], [[മകരം|മകരമാസത്തിലെ]] [[തൈപ്പൂയം]], [[തുലാം|തുലാമാസത്തിലെ]] [[സ്കന്ദഷഷ്ഠി]] തുടങ്ങിയവയും അതിവിശേഷമാണ്. == ഐതിഹ്യം == ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാനപ്രതിഷ്ഠയായ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയുടെ വിഗ്രഹം, [[ത്രേതായുഗം|ത്രേതായുഗത്തിൽ]] [[പരശുരാമൻ|പരശുരാമന്റെ]] പൂജയേറ്റുവാങ്ങിയതാണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ദീർഘകാലം ഈ വിഗ്രഹം പൂജിച്ചുവന്ന അദ്ദേഹം, അതിനുശേഷം ഇത് [[കായംകുളം കായൽ|കായംകുളം കായലിൽ]] നിക്ഷേപിച്ചു. പിന്നീട് ഇപ്പോഴത്തെ ക്ഷേത്രത്തിൽ വിഗ്രഹം എത്തിച്ചേരാനുണ്ടായ ഒരു കഥയുണ്ട്. അതിങ്ങനെ: പുരാതനകാലത്ത് '''കുമാരപുരം''' എന്നായിരുന്നു ഹരിപ്പാടിന്റെ പേര്. ഹരിപ്പാടിന്റെ പടിഞ്ഞാറുള്ള ചില സ്ഥലങ്ങൾ ഇന്നും '[[കുമാരപുരം ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|കുമാരപുരം]]' എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇവിടെയുള്ള പ്രധാന ക്ഷേത്രം, ഇന്നത്തെ ക്ഷേത്രത്തിന് തെക്കുകിഴക്കായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ''കീഴ്തൃക്കോവിൽ'' ക്ഷേത്രമായിരുന്നു. ദ്വിബാഹുവായ ബാലസുബ്രഹ്മണ്യൻ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠയായ ഈ ക്ഷേത്രത്തിന് സമീപം ഒരു മഹാക്ഷേത്രം പണികഴിപ്പിയ്ക്കാനും, അവിടെ അയ്യപ്പസ്വാമിയെ പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാനും കുമാരപുരത്തെ നാട്ടുപ്രമാണികൾ തീരുമാനിച്ചു. അതിനായി അവർ വിദഗ്ധരായ പണിക്കാരെ പല നാടുകളിൽ നിന്നും കൊണ്ടുവരികയും ക്ഷേത്രനിർമ്മാണം ആരംഭിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. അങ്ങനെ മാസങ്ങൾക്കുള്ളിൽ അവിടെയൊരു മഹാക്ഷേത്രം ഉയർന്നുവന്നു. തുടർന്ന് പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കും മറ്റ് ചടങ്ങുകൾക്കുമായി നാട്ടുകാരായ ഭക്തജനങ്ങൾ ഒരുങ്ങി. അങ്ങനെയിരിയ്ക്കുന്ന സമയത്ത് ഒരു ദിവസം രാത്രി, കുമാരപുരത്തെ എല്ലാ പ്രമാണികൾക്കും ഒരേ സമയം ഒരു സ്വപ്നദർശനമുണ്ടായി. അതിദിവ്യനായ ഒരു സന്ന്യാസി തങ്ങളുടെ മുന്നിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട് പുതിയ ക്ഷേത്രത്തിൽ അയ്യപ്പനെയല്ല, സുബ്രഹ്മണ്യനെയാണ് പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കേണ്ടതെന്ന് അരുളിചെയ്യുന്നതായിട്ടായിരുന്നു സ്വപ്നദർശനം. ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാൻ ഏറ്റവും ഉചിതമായ ഒരു വിഗ്രഹം, കായംകുളം കായലിൽ ജലാധിവാസമേറ്റുകിടപ്പുണ്ടെന്നും, അത് ത്രേതായുഗത്തിൽ പരശുരാമന്റെ പൂജയേറ്റുവാങ്ങിയതാണെന്നും കായംകുളം കായലിൽ ഒരു പ്രത്യേക സ്ഥലത്തെത്തുമ്പോൾ ഒരു പ്രത്യേകഭാഗത്ത് നീർച്ചുഴികളും പുഷ്പങ്ങളും കാണാമെന്നും അവിടെ ഇറങ്ങി മുങ്ങിത്തപ്പിയാൽ വിഗ്രഹം കിട്ടുമെന്നും സന്ന്യാസി കൂട്ടിച്ചേർത്തു. അതനുസരിച്ച് പിറ്റേദിവസം തന്നെ പ്രമാണിമാർ ഒരുമിച്ച് കണ്ടല്ലൂരിലേയ്ക്ക് പുറപ്പെട്ടു. സ്വപ്നത്തിൽ പറഞ്ഞതുപോലെ ഒരു സ്ഥലത്ത് നീർച്ചുഴികളും പുഷ്പങ്ങളും വലംവയ്ക്കുന്നത് അവർക്ക് കാണാനിടയായി. അതനുസരിച്ച് അവർ തങ്ങളുടെ സഹായികളോട് പ്രസ്തുത സ്ഥലത്ത് മുങ്ങിത്തപ്പാൻ അറിയിയ്ക്കുകയും അതനുസരിച്ച് സഹായികൾ കായലിലിറങ്ങി മുങ്ങിത്തപ്പുകയും ചെയ്തു. അതിദിവ്യമായ സുബ്രഹ്മണ്യവിഗ്രഹവുമായാണ് അവർ പൊങ്ങിവന്നത്. വിഗ്രഹം കണ്ടെടുത്ത സ്ഥലത്തിന് അതുവഴി ''കണ്ടനല്ലൂർ'' എന്ന പേരുവരികയും പിന്നീട് ഇത് ലോപിച്ച് ''[[കണ്ടല്ലൂർ]]'' എന്നായി മാറുകയും ചെയ്തു. തുടർന്ന് പ്രമാണിമാരും സഹായികളും കൂടി വിഗ്രഹവും കൊണ്ട് ഘോഷയാത്രയായി കുമാരപുരത്തേയ്ക്ക് പുറപ്പെട്ടു. [[പമ്പാനദി|പമ്പാനദിയുടെ]] ഒരു കൈവഴിയായ പായിപ്പാട്ടാറ്റിലൂടെ മൂന്നോളം വള്ളങ്ങളിലായാണ് അവർ യാത്ര നടത്തിയത്. ഈ യാത്രയുടെ സ്മരണയ്ക്കായാണ് ഇന്നും ചിങ്ങമാസത്തിലെ [[ചതയം]] നാളിൽ പായിപ്പാട്ടാറ്റിൽ വള്ളംകളി നടത്തിവരുന്നത്. കുമാരപുരത്തെ ക്ഷേത്രത്തിൽ വിഗ്രഹം എത്തിയ്ക്കുന്നതിന് അല്പം മുമ്പ് ഒരു സ്ഥലത്ത് വിഗ്രഹം ഇറക്കിവച്ച് വിശ്രമിയ്ക്കാൻ തീരുമാനിയ്ക്കുകയും അതനുസരിച്ച് അര നാഴിക (12 മിനിറ്റ്) നേരം വിഗ്രഹം ഇറക്കി വിശ്രമിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. കാലാന്തരത്തിൽ അവിടെ '''[https://g.co/kgs/fAW6R8u അരനാഴിക സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം]''' ഉയർന്നു വന്നു. (ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്നും കേവലം 1.3 കിലോമീറ്റർ അകലെയാണ് അരനാഴിക സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്). തുടർന്നുവന്ന വൃശ്ചികമാസത്തിലെ തൃക്കാർത്തിക ദിവസം ഉച്ചയ്ക്കുള്ള ശുഭമുഹൂർത്തത്തിൽ സകലവിധ താന്ത്രികച്ചടങ്ങുകളോടെയും പ്രതിഷ്ഠിച്ചു. പ്രതിഷ്ഠാമുഹൂർത്തത്തോടടുത്ത സമയത്ത് ക്ഷേത്രത്തിൽ ഒരു ദിവ്യപുരുഷൻ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടുവെന്നും അത് പരശുരാമൻ തന്നെയായിരുന്നെന്നും അദ്ദേഹമാണ് പ്രതിഷ്ഠാകർമ്മങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകിയതെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അങ്ങനെ ശ്രീഹരിയുടെ, അഥവാ മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ അവതാരമായ പരശുരാമന്റെ പാദം പതിഞ്ഞ സ്ഥലം, ഹരിപ്പാദപുരം എന്നും കാലാന്തരത്തിൽ ഹരിപ്പാടെന്നും അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. ആദ്യം പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാൻ വച്ചിരുന്ന അയ്യപ്പസ്വാമിയെ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉപദേവനാക്കി മാറ്റുകയും ചെയ്തു. ആദ്യപ്രതിഷ്ഠാദിനമായ തൃക്കാർത്തിക ഇന്നും ക്ഷേത്രത്തിൽ അതിവിശേഷമായി ആചരിച്ചുവരുന്നു. == ക്ഷേത്രനിർമ്മിതി == === ക്ഷേത്രപരിസരവും മതിലകവും === ==== ക്ഷേത്രപരിസരം ==== കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രമായ ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രം ഹരിപ്പാട് നഗരത്തിന്റെ ഹൃദയഭാഗത്ത് ദേശീയപാതയിൽ നിന്ന് അര കിലോമീറ്റർ വടക്കുമാറി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ഹരിപ്പാട് പോലീസ് സ്റ്റേഷൻ, [[കാർത്തികപ്പള്ളി താലൂക്ക്]] ഓഫീസ്, [[ഹരിപ്പാട് നഗരസഭ|നഗരസഭാ]] കാര്യാലയം, ഗവ. സ്കൂൾ, വിവിധ കടകംബോളങ്ങൾ തുടങ്ങിയവ ക്ഷേത്രത്തെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് നിൽക്കുന്നത്. കിഴക്കോട്ടാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ദർശനം. എട്ടേക്കറോളം വിസ്തീർണ്ണമുള്ള അതിവിശാലമായ മതിലകമാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്. ക്ഷേത്രത്തിനുചുറ്റും വലിയ ആനപ്പള്ളമതിൽ പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. ഇതിന്റെ നാലുഭാഗത്തും ഗോപുരങ്ങളുണ്ടെങ്കിലും അവ അനാകർഷകങ്ങളാണ്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ധാടിമോടികൾക്ക് യോജിച്ചവയല്ല അവ. കിഴക്കേ ഗോപുരത്തിൽ നിന്ന് അല്പദൂരം മാറി ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പേരെഴുതിയ മനോഹരമായ പ്രവേശനകവാടം കാണാം. അത് 2015-ൽ പിച്ചള പൊതിഞ്ഞ് സ്വർണ്ണം പൂശിയിരുന്നു. അത് കടന്ന് അല്പദൂരം സഞ്ചരിച്ചാൽ ക്ഷേത്രമുറ്റത്തെത്താം. പതിവുപോലെ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മുന്നിൽ [[അരയാൽ]] മരമുണ്ട്. ഹൈന്ദവവിശ്വാസപ്രകാരം പുണ്യവൃക്ഷമായ അരയാലിന്റെ മുകളിൽ [[ബ്രഹ്മാവ്|ബ്രഹ്മാവും]] നടുക്ക് വിഷ്ണുവും അടിയിൽ ശിവനും കുടികൊള്ളുന്നു. അതായത്, അരയാൽ ത്രിമൂർത്തീസ്വരൂപമാകുന്നു. ദിവസവും രാവിലെ അരയാലിനെ ഏഴുവലം വയ്ക്കുന്നത് പുണ്യകരമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അരയാലിനടുത്തുതന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ കിഴക്കേ ഗോപുരവും. താരതമ്യേന ചെറിയ ഗോപുരമാണിത്. ഒരു നിലയേയുള്ളൂ. എന്നാൽ, വലിയ ആനവാതിൽ ഈ ഗോപുരത്തിനുണ്ട്. മരംകൊണ്ടുതീർത്ത ആനവാതിൽ 2017-ൽ പിച്ചള പൊതിഞ്ഞ് സ്വർണ്ണം പൂശുകയുണ്ടായി. ഗോപുരത്തോടുചേർന്നുതന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ സ്റ്റേജും. അടുത്ത് ക്ഷേത്രം വക ഒരു ഓഡിറ്റോറിയവുമുണ്ട്. വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ ഇവിടെ കലാപരിപാടികൾ നടക്കുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തെക്കുകിഴക്കുഭാഗത്ത് സാമാന്യം വലുപ്പമുള്ള ഒരു കുളം കാണാം. '''വേലകുളം''' എന്നാണ് ഈ കുളം അറിയപ്പെടുന്നത്. തിരുവിതാംകൂർ പ്രദേശത്തെ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഉത്സവക്കാലത്ത് നടത്തിവരുന്ന അനുഷ്ഠാനകലാരൂപമാണ് [[വേലകളി]]. അത് പല രൂപത്തിലും നടത്തിവരുന്നുണ്ട്. അവയിലൊന്നാണ് 'കുളത്തിൽ വേല'. ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രത്തിൽ ഉത്സവക്കാലത്ത് കുളത്തിൽ വേല നടക്കുന്നത് തെക്കുകിഴക്കുഭാഗത്തുള്ള ഈ കുളത്തിലാണ്. അതുമൂലമാണ് ഇത് 'വേലകുളം' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തെക്ക്, പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗങ്ങളിലെ വഴികൾ ദേശീയപാതയിലേയ്ക്കുള്ളതാണ്. വടക്കുഭാഗത്താണ് അതിവിശാലമായ പ്രധാനക്ഷേത്രക്കുളമുള്ളത്. 'പെരുംകുളം' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കുളം കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ക്ഷേത്രക്കുളങ്ങളിലൊന്നാണ്. അഞ്ചേക്കറോളം വിസ്തീർണ്ണമുള്ള ഈ കുളത്തിൽ കുളിച്ചാണ് ശാന്തിക്കാരും ഭക്തരും ക്ഷേത്രദർശനത്തിനെത്തുന്നത്. പെരുംകുളത്തിന്റെ വടക്കേക്കരയിലാണ് ദേവസ്വം വക ആനത്താവളവും മറ്റുമുള്ളത്. തെക്കേക്കരയിൽ മറ്റൊരു അരയാൽമരം കാണാം. ഇതിനടുത്ത് ഒരു കൽമണ്ഡപമുണ്ട്. പണ്ട് [[തൃശ്ശൂർ]] [[നടുവിൽ മഠം]] സ്വാമിയാർ ക്ഷേത്രദർശനത്തിനെത്തുമ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിന് ഇരിയ്ക്കാൻ നിർമ്മിച്ചുകൊടുത്തതാണത്രേ ഇത്. ക്ഷേത്രകാര്യങ്ങളിൽ ഇടപെടാൻ അവകാശമുള്ള ഏക വ്യക്തി നടുവിൽ മഠം സ്വാമിയാരാണ്. വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തിന് പൂജ നടത്താൻ പോലും അവകാശമുണ്ട്! കുളത്തിന്റെ കിഴക്കേക്കരയിൽ മറ്റൊരു ക്ഷേത്രമുണ്ട്. [[ഹനുമാൻ|ആഞ്ജനേയസ്വാമി]]യും [[നവഗ്രഹങ്ങൾ|നവഗ്രഹങ്ങളുമാണ്]] ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠകൾ. സപ്തചിരഞ്ജീവികളിലൊരാളായ ആഞ്ജനേയസ്വാമിയുടെ സാന്നിദ്ധ്യമുള്ള ക്ഷേത്രത്തിന് അധികം പഴക്കമില്ലെങ്കിലും ഹരിപ്പാട്ടെത്തുന്ന ഭക്തർ ഇവിടെ തൊഴാതെ പോകാറില്ല. പത്നീസമേതരായ നവഗ്രഹങ്ങളാണ് മറ്റൊരു പ്രത്യേകത. കേരളത്തിൽ പത്നീസമേതരായ നവഗ്രഹങ്ങളുള്ള ഏക ക്ഷേത്രമാണിത്. ഈ ക്ഷേത്രത്തിന്റെയടുത്താണ് തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ ഹരിപ്പാട് ഗ്രൂപ്പ് ഓഫീസ്. ദേവസ്വം ബോർഡിനുകീഴിലുള്ള ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഗ്രൂപ്പുകളിലൊന്നാണ് ഹരിപ്പാട് ഗ്രൂപ്പ്. ==== കീഴ്തൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രം ==== ക്ഷേത്രമുറ്റത്തെത്തുന്നതിന് തൊട്ടുമുമ്പ് വഴിയുടെ തെക്കുഭാഗത്ത് ഒരു ചെറിയ ക്ഷേത്രം കാണാം. ഇതാണ്, ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മൂലസ്ഥാനമായ '''കീഴ്തൃക്കോവിൽ'''. വളരെ ചെറിയൊരു ക്ഷേത്രമാണിത്. ശ്രീകോവിലും മണ്ഡപവും പ്രദക്ഷിണവഴിയും മാത്രമാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. ശ്രീകോവിൽ സാമാന്യം വലുതാണ്. രണ്ടുനിലകളോടുകൂടിയ ചതുരശ്രീകോവിലാണിത്. അതിമനോഹരമായ ചിത്രപ്പണികളോടും ശില്പവിദ്യയോടും കൂടിയ ഈ ശ്രീകോവിൽ ദ്വിബാഹുവായ ബാലസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയാണ് കീഴ്തൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠ. കിഴക്കോട്ടാണ് ദർശനം. ഏറെക്കാലം ജീർണ്ണാവസ്ഥയിലായിരുന്ന ക്ഷേത്രം 2015-ലാണ് നന്നാക്കിയത്. ഉത്സവക്കാലത്ത് ഇവിടെയും കൊടിയേറ്റമുണ്ട്. മൂന്നാം ദിവസമാണ് ഇവിടെ കൊടിയേറ്റം. സ്ഥിരം കൊടിമരം ഇവിടെയില്ലാത്തതിനാൽ താൽക്കാലികമായി [[അടയ്ക്ക|അടയ്ക്കാമരത്തിന്റെ]] തടി കൊണ്ടുവന്ന് പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കുകയാണ് പതിവ്. ഇപ്പോൾ സ്ഥിരം കൊടിമരം പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ നടന്നുവരികയാണ്. കീഴ്തൃക്കോവിലിനടുത്തുള്ള ഒരു ആൽത്തറയിലാണ് നാഗദൈവങ്ങളുടെ പ്രതിഷ്ഠ. [[നാഗരാജാവ്|നാഗരാജാവായ]] [[വാസുകി]], പരിവാരങ്ങളായ [[നാഗയക്ഷി]], [[നാഗചാമുണ്ഡി]], [[നാഗകന്യക]], [[ചിത്രകൂടം]] തുടങ്ങിയവർക്കൊപ്പം കുടികൊള്ളുന്നതാണ് ഇവിടത്തെ പ്രതിഷ്ഠ. എല്ലാമാസവും [[ആയില്യം]] നാളിൽ ഇവിടെ വിശേഷാൽ പൂജകളുണ്ടാകാറുണ്ട്; [[കന്നി]]മാസത്തിലെ ആയില്യം നാളിൽ [[സർപ്പബലി]]യും. ==== മതിലകം ==== കിഴക്കേ ഗോപുരത്തിലൂടെ അകത്തുകടന്നാൽ ആദ്യമെത്തുന്നത് വലിയ ആനക്കൊട്ടിലിലാണ്. സാമാന്യം വലിപ്പമുള്ള ആനക്കൊട്ടിലാണിത്. [[ചോറൂൺ]], [[തുലാഭാരം]], [[ഭജന]] തുടങ്ങിയവ നടത്തുന്നത് ഈ ആനക്കൊട്ടിലിലാണ്. ആറാനകളെ എഴുന്നള്ളിച്ച് നിർത്താൻ സൗകര്യം ഇവിടെയുണ്ട്. ആനക്കൊട്ടിലിന് തെക്കുഭാഗത്താണ് [[കൂത്തമ്പലം]] പണിതിരിയ്ക്കുന്നത്. [[തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥക്ഷേത്രം]], [[കൂടൽമാണിക്യം ക്ഷേത്രം]] എന്നിവിടങ്ങളിലെ കൂത്തമ്പലങ്ങൾ കഴിഞ്ഞാൽ കേരളത്തിൽ ഇന്ന് നിലനിൽക്കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ കൂത്തമ്പലമാണ് ഹരിപ്പാട്ടേത്. വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ ഇവിടെ [[കൂത്ത്|കൂത്തും]] [[കൂടിയാട്ടം|കൂടിയാട്ടവും]] പതിവുണ്ട്. ആനക്കൊട്ടിലും കൂത്തമ്പലവും ശില്പകലാവൈദഗ്ദ്ധ്യം കൊണ്ട് സമ്പന്നമാണ്. [[സ്കന്ദപുരാണം]], [[ഭാഗവതം|ശ്രീമദ് ഭാഗവതം]], [[രാമായണം]], [[മഹാഭാരതം]] തുടങ്ങിയ കൃതികളിൽ നിന്നുള്ള രംഗങ്ങൾ ഇവിടെ മനോഹരമായി ആവിഷ്കരിയ്ക്കപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു. പതിനാറുകൈകളോടുകൂടിയ [[ദുർഗ്ഗ|ദുർഗ്ഗാദേവി]], ആറുമുഖങ്ങളോടുകൂടിയ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി, ശ്രീകൃഷ്ണലീലകൾ, ഹനുമാൻ ലങ്കയിലേയ്ക്ക് ചാടുന്നത് എന്നിവ സവിശേഷപ്രാധാന്യമർഹിയ്ക്കുന്നു. കൂത്തമ്പലത്തിനകത്ത് ഒരു തൂണിൽ യക്ഷി കുടികൊള്ളുന്നു. ഈ യക്ഷിയെ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉപദേവതയായി ആചരിച്ചുവരുന്നു. ആനക്കൊട്ടിലിനപ്പുറത്താണ് ഭഗവദ്വാഹനമായ [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ശിരസ്സിലേറ്റുന്ന കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ സ്വർണ്ണക്കൊടിമരമുള്ളത്. ഏകദേശം നൂറടി ഉയരം വരും ഈ കൊടിമരത്തിന്. ഒരിയ്ക്കൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ അഗ്നിബാധയുണ്ടായപ്പോൾ രക്ഷപ്പെട്ട ഈ കൊടിമരം പിന്നീട് പുനഃപ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കുകയായിരുന്നുവത്രേ! കൊടിമരത്തിനപ്പുറത്താണ് ബലിക്കൽപ്പുര. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ബലിക്കല്ല് ഇവിടെ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. നല്ല വലിപ്പമുള്ള ബലിക്കല്ലാണിത്. അതിനാൽ, പുറത്തുനിന്നുനോക്കുമ്പോൾ വിഗ്രഹം കാണാൻ കഴിയില്ല. പിച്ചളയിൽ പൊതിഞ്ഞ് സ്വർണ്ണം പൂശിയ ഈ ബലിക്കല്ലിന് പീഠമുൾപ്പെടേ ഏകദേശം പത്തടി ഉയരം വരും. ഏണിചാരിനിന്നാണ് ബലിതൂകുന്നത്. ബലിക്കൽപ്പുരയുടെ പ്രവേശനകവാടത്തിനുമുകളിൽ മയിൽവാഹനനായ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയുടെ രൂപം കാണാം. ബലിക്കൽപ്പുരയുടെ തെക്കുവശത്ത്, കൂത്തമ്പലത്തിനോടുചേർന്ന് ഒരു ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠ കാണാം. അരയടി മാത്രം ഉയരം വരുന്ന ഒരു കൊച്ചുവിഗ്രഹമാണ് ഇവിടെ ഗണപതിഭഗവാന്റേത്. വലത്തോട്ട് തുമ്പിക്കൈ നീട്ടിയിരിയ്ക്കുന്ന ഗണപതിയുടെ നാല് കൈകളിൽ [[മഴു]], [[കയർ]], [[മോദകം]], അനുഗ്രഹമുദ്ര എന്നിവ കാണാം. ഇവിടെ പൂജ നടത്തുന്നത് [[അയ്യർ|തമിഴ് ബ്രാഹ്മണരാണ്]]. ക്ഷേത്രമതിലകത്ത് തെക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ അടച്ചിട്ട പ്രദക്ഷിണവഴിയോടുകൂടി ഒരു ചെറിയ ശ്രീകോവിൽ കാണാം. ശ്രീകൃഷ്ണഭഗവാനാണ് ഈ ശ്രീകോവിലിലെ പ്രതിഷ്ഠ. ''തിരുവമ്പാടി ക്ഷേത്രം'' എന്ന് ഈ ശ്രീകോവിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. ഗോശാലകൃഷ്ണനായാണ് പ്രതിഷ്ഠാസങ്കല്പം. അതിനാൽ, അടച്ചിട്ട പ്രദക്ഷിണവഴി ഗോശാലയായി സങ്കല്പിയ്ക്കപ്പെടുന്നു. പടിഞ്ഞാറോട്ട് ദർശനമായി കുടികൊള്ളുന്ന ഭഗവാന്റെ വിഗ്രഹം വലതുകയ്യിൽ കാലിക്കോലും ഇടതുകയ്യിൽ ഓടക്കുഴലുമേന്തിയ രൂപത്തിലാണ്. ഉത്സവക്കാലത്ത് ഇവിടെയും കൊടിയേറ്റമുണ്ട്. അഞ്ചാം ഉത്സവത്തിനാണ് ഇവിടെ കൊടിയേറ്റമുള്ളത്. സ്ഥിരം കൊടിമരം ഇവിടെയില്ലാത്തതിനാൽ താൽക്കാലികമായി അടയ്ക്കാമരത്തിന്റെ തടി കൊണ്ടുവന്ന് പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കുകയാണ് പതിവ്. ഇപ്പോൾ സ്ഥിരം കൊടിമരം പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ നടന്നുവരികയാണ്. തെക്കുപടിഞ്ഞാറേമൂലയിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി മറ്റൊരു ചെറിയ ശ്രീകോവിലുണ്ട്. അയ്യപ്പസ്വാമിയാണ് ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠ. [[ശബരിമല ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രം|ശബരിമലയിലേതുപോലെ]]ത്തന്നെയാണ് ഇവിടെയും അയ്യപ്പന്റെ വിഗ്രഹം. ക്ഷേത്രത്തിൽ ആദ്യം പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കേണ്ടിരിയുന്നത് ഈ അയ്യപ്പനെയാണെന്ന് ഐതിഹ്യമുള്ളതിനാൽ ഈ പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കും സവിശേഷപ്രാധാന്യമുണ്ട്. ചിത്തിര ഉത്സവത്തിന് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയ്ക്കൊപ്പം അയ്യപ്പനെയും എഴുന്നള്ളിയ്ക്കാറുണ്ട്. ശ്രീകോവിലിനുമുന്നിൽ ഒരു മുഖപ്പുണ്ട്. ഇവിടെയാണ് ശബരിമല തീർത്ഥാടകർ മാലയിടുന്നതും കെട്ടുനിറയ്ക്കുന്നതുമെല്ലാം. ക്ഷേത്രമതിലകത്ത് അങ്ങിങ്ങായി നിരവധി മരങ്ങൾ തഴച്ചുവളരുന്നത് കാണാം. 2013-ൽ ഹരിപ്പാട് ദേവസ്വത്തിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇവിടെ ഒരു നക്ഷത്രവനം പണിതിരിന്നു. 'ശരവണഭവ നക്ഷത്രവനം' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ നക്ഷത്രവനത്തിൽ 27 നക്ഷത്രങ്ങളുടെയും വൃക്ഷങ്ങളെ ഭക്തിപുരസ്സരം പൂജിച്ചുവരുന്നുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് ഗോപുരത്തിന്റെ ഇരുവശത്തുമായി പഴയകാല പത്തായപ്പുരമാളികയും മതപഠനകേന്ദ്രങ്ങളും കാണാം. ഇരുനിലകളോടുകൂടിയ പത്തായപ്പുര ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഗതകാലപ്രൗഢി വിളിച്ചുണർത്തുന്നു. വടക്കുഭാഗത്ത് ക്ഷേത്രം വക ഊട്ടുപുര കാണാം. സാമാന്യം വലുപ്പമുള്ള ഊട്ടുപുരയാണിത്. പണ്ടുകാലത്ത് സ്ഥിരം ഇവിടെ ഊട്ടുണ്ടാകുമായിരുന്നു. ഇന്ന് വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ മാത്രമേ ഊട്ടുള്ളു. വടക്കുകിഴക്കുഭാഗത്താണ് പ്രസിദ്ധമായ മയിൽക്കൂടുള്ളത്. ഭക്തർ ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് സമർപ്പിയ്ക്കുന്ന മയിലുകൾ ഇവിടെ വളരുന്നു. ഇവിടെ മുമ്പുണ്ടായിരുന്ന മയിൽ 2017 ഒക്ടോബർ 18-ന് ചത്തുപോയി. പകരം ഇവിടെ നടയ്ക്കിരുത്തപ്പെട്ട മയിൽ ഇതുവരെ ബാല്യം വിട്ടിട്ടില്ല. ഇവിടത്തെ മയിലിൽ നിന്ന് പ്രചോദനമുൾക്കൊണ്ടാണ് ഹരിപ്പാട് സ്വദേശി കൂടിയായിരുന്ന കേരള കാളിദാസൻ [[കേരളവർമ്മ വലിയ കോയിത്തമ്പുരാൻ]] പ്രസിദ്ധമായ ''[[മയൂരസന്ദേശം]]'' എന്ന കാവ്യം രചിച്ചത്. മറ്റൊരു ഹരിപ്പാട്ടുകാരനായ [[ശ്രീകുമാരൻ തമ്പി|ശ്രീകുമാരൻ തമ്പിയും]] ഈ മയിലിനെക്കുറിച്ച് പാട്ടുകളെഴുതിയിട്ടുണ്ട്. === ശ്രീകോവിൽ === ചെമ്പുമേഞ്ഞ, അസാമാന്യ വലിപ്പമുള്ള വട്ടശ്രീകോവിലാണ് ക്ഷേത്രത്തിലേത്. കരിങ്കല്ലിൽ തീർത്ത ശ്രീകോവിലിന് ഏകദേശം 150 അടി ചുറ്റളവുണ്ടാകും. ഇതിന്റെ മേൽക്കൂരയിൽ സ്വർണ്ണത്താഴികക്കുടമുണ്ട്. ശ്രീകോവിലിനകത്ത് രണ്ടാമത്തെ മുറിയാണ് വിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിച്ച ഗർഭഗൃഹം. ആറടിയിലധികം ഉയരമുള്ള ചതുർബാഹുവിഗ്രഹത്തിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി കുടികൊള്ളുന്നു. അത്യുഗ്രമൂർത്തിയായ ദേവസേനാപതിയായാണ് പ്രതിഷ്ഠാസങ്കല്പം. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സുബ്രഹ്മണ്യവിഗ്രഹമാണിത്. എന്നാൽ, വിഗ്രഹം സുബ്രഹ്മണ്യന്റേതാണെന്ന് ഉറപ്പിച്ചുപറയാനും വയ്യ. കാരണം, പുറകിലെ കൈകളിൽ ശംഖചക്രങ്ങളും, മുന്നിലെ ഇടതുകയ്യിൽ ഗദയും, വലത്തേ ചുമലിൽ വേലും, ഇടത്തേ ചുമലിൽ ത്രിശൂലവും കാണാം. ത്രിശൂലത്തിൽ ഉടുക്ക് കെട്ടിവച്ചിട്ടുമുണ്ട്. കൂടാതെ, ശിരസ്സിൽ ചന്ദ്രക്കലയുമുണ്ട്. ഇതിന് കാരണമായി പറയപ്പെടുന്നത് ആദ്യസങ്കല്പം മഹാവിഷ്ണുവായിട്ടായിരുന്നു എന്നാണ്. 'ഹരിപ്പാട്' എന്ന പേരിൽ മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ പര്യായനാമമായ 'ഹരി' ഉള്ളത് ഈ വാദത്തെ ബലപ്പെടുത്തുന്നു. ശൈവ-വൈഷ്ണവ സംഘട്ടനങ്ങൾ വ്യാപകമായിരുന്ന കാലത്ത് വൈഷ്ണവരിൽ നിന്ന് ക്ഷേത്രം പിടിച്ചടക്കിയ ശൈവർ, വിഗ്രഹത്തിലെ ശംഖചക്രങ്ങൾ മറയ്ക്കുകയും ചാർത്തിയിരുന്ന ഗോപിക്കുറിയും ആഭരണങ്ങളും ഊരിമാറ്റുകയും ചെയ്തു. തുടർന്ന്, വിഗ്രഹത്തിൽ കൃത്രിമമായി മൂന്നാം കണ്ണും ഭസ്മക്കുറിയും ചാർത്തുകയും, സ്വർണ്ണക്കിരീടം മാറ്റി ജടാമകുടമാക്കുകയും വിഗ്രഹത്തിൽ ത്രിശൂലം ഘടിപ്പിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. പിന്നീട് വന്ന [[കൗമാരം (ആരാധനാരീതി)|കൗമാരവിശ്വാസികൾ]] (സുബ്രഹ്മണ്യഭക്തർ) വിഗ്രഹത്തിൽ നിന്ന് ത്രിശൂലം മാറ്റുകയും വേൽ ഘടിപ്പിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. നെറ്റിയിൽ നിന്ന് മൂന്നാം കണ്ണ് എടുത്തുമാറ്റി. ഇങ്ങനെ പോകുന്നു കഥ. സംഗതി എന്തായാലും മൂന്നുകൂട്ടരെയും തൃപ്തിപ്പെടുത്താൻ ഇവയെല്ലാം ഒരുമിച്ച് ചാർത്താൻ തുടങ്ങി എന്നാണ് കഥയുടെ അവസാനം. ഈ സങ്കല്പങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് ക്ഷേത്രത്തിൽ മൂന്ന് ഉത്സവങ്ങൾ തുടങ്ങിയതും ഇപ്പോഴും നടത്തിപ്പോരുന്നതും. മേടമാസത്തിലെ [[വിഷു]]-[[പത്താമുദയം]] ഉത്സവം സുബ്രഹ്മണ്യനെയും ചിങ്ങമാസത്തിലെ [[ഓണം]] ഉത്സവം വിഷ്ണുവിനെയും ധനുമാസത്തിലെ [[തിരുവാതിര]] ഉത്സവം ശിവനെയും പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കുന്നു. എങ്കിലും, സുബ്രഹ്മണ്യഭാവത്തിന് പ്രാധാന്യമുള്ളതിനാൽ മേടമാസത്തിലെ ഉത്സവമാണ് പ്രധാനം. വിശ്വപ്രകൃതിയുടെ മൂലതേജസ്സിനെ മുഴുവൻ ആകർഷിച്ച ശിവപാർവ്വതീപുത്രനും ദേവസേനാപതിയുമായ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി, ത്രിമൂർത്തികളുടെ തേജസ്സോടെ ശ്രീലകത്ത് വാഴുന്നു. ശ്രീകോവിൽ മനോഹരമായ ചുവർച്ചിത്രങ്ങളാലും ദാരുശില്പങ്ങളാലും അലംകൃതമാണ്. സുബ്രഹ്മണ്യകഥകളും ദശാവതാരങ്ങളുമടക്കം എണ്ണിയാൽ തീരാത്ത പുരാണസംഭവങ്ങൾ ഇവിടെ ചിത്ര-ശില്പരൂപങ്ങളിൽ പുനർജന്മമെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തെക്കേ നടയിലെ ഇടനാഴിയിൽ തെക്കോട്ട് ദർശനമായി ശിവസ്വരൂപമായ ദക്ഷിണാമൂർത്തിയും ഗണപതിയും കുടികൊള്ളുന്നു. കേരളത്തിലെ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ പൊതുവേ അപൂർവ്വമാണ് ദക്ഷിണാമൂർത്തിയും ഗണപതിയും ഒന്നിച്ചുള്ള പ്രതിഷ്ഠ. അവയിൽ അധികവും തെക്കൻ കേരളത്തിലാണ്. സാധാരണയായി ദക്ഷിണാമൂർത്തിപ്രതിഷ്ഠ ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിലാണ് കാണപ്പെടാറുള്ളത്. ശിവന്റെ സന്ന്യാസരൂപമായ ദക്ഷിണാമൂർത്തി, ഹരിപ്പാട്ടെ ശിവസാന്നിദ്ധ്യത്തിന്റെ മറ്റൊരു പ്രതീകമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠ ദക്ഷിണാമൂർത്തിയുടെ വലതുവശത്താണ്. ചെറിയൊരു ശിവലിംഗമാണ് ദക്ഷിണാമൂർത്തിയുടേത്. ഗണപതിവിഗ്രഹം സാധാരണപോലെ. വടക്കുവശത്ത്, വ്യാളീമുഖത്തോടുകൂടിയ ഓവുണ്ട്. ഭഗവാന് അഭിഷേകം ചെയ്യുന്ന ജലവും പാലും ഇതിലൂടെ ഒഴുകിപ്പോകുന്നു. === നാലമ്പലം === ശ്രീകോവിലിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റി നാലമ്പലം പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. അതിവിശാലമാണ് ഇവിടത്തെ നാലമ്പലം. അകത്തേയ്ക്കുള്ള വഴിയുടെ ഇരുവശത്തുമായി വാതിൽമാടങ്ങൾ കാണാം. തെക്കേ വാതിൽമാടത്തിലാണ് നിത്യേനയുള്ള വിശേഷാൽ പൂജകളും ഗണപതിഹോമമടക്കമുള്ള ഹോമങ്ങളും നടത്തിവരുന്നത്. ഇവിടെ പ്രതീകാത്മകമായി ഗണപതിയുടെ ഒരു ചിത്രവും കാണാം. വടക്കേ വാതിൽമാടത്തിലാണ് വാദ്യമേളങ്ങൾ നടത്തുന്നത്. പൂജാസമയമൊഴികെയുള്ളപ്പോൾ ഇവിടെ [[ചെണ്ട]], [[മദ്ദളം]], [[തിമില]], [[ഇടയ്ക്ക]], [[ചേങ്ങില]], [[ഇലത്താളം]] തുടങ്ങിയ വാദ്യങ്ങൾ തൂക്കിയിട്ടിരിയ്ക്കുന്നത് കാണാം. നാലമ്പലത്തിനകത്ത് തെക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ പതിവുപോലെ [[തിടപ്പള്ളി|തിടപ്പള്ളിയും]] വടക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ [[കിണർ|കിണറും]] പണിതിട്ടുണ്ട്. ഇവയാണ് എടുത്തുപറയേണ്ട പ്രത്യേകതകൾ. ശ്രീകോവിലിനുചുറ്റുമായി അകത്തെ ബലിവട്ടം പണിതിട്ടുണ്ട്. [[അഷ്ടദിക്പാലകർ]] (കിഴക്ക് - [[ഇന്ദ്രൻ]], തെക്കുകിഴക്ക് - [[അഗ്നി]], തെക്ക് - [[യമൻ]], തെക്കുപടിഞ്ഞാറ് - [[നിര്യതി]], പടിഞ്ഞാറ് - [[വരുണൻ]], വടക്കുപടിഞ്ഞാറ് - [[വായു]], വടക്ക് - [[കുബേരൻ]], വടക്കുകിഴക്ക് - [[ഈശാനൻ]]), [[സപ്തമാതൃക്കൾ]] (തെക്കുഭാഗത്ത് ഒറ്റക്കല്ലിൽ - കിഴക്കുനിന്ന് [[ബ്രാഹ്മി]]/[[ബ്രഹ്മാണി]], [[മഹേശ്വരി]],[[കൗമാരി]], [[വൈഷ്ണവി]], [[വരാഹി]], [[ഇന്ദ്രാണി]], [[ചാമുണ്ഡി]] എന്നീ ക്രമത്തിൽ), [[വീരഭദ്രൻ]] (സപ്തമാതൃക്കൾക്കൊപ്പം - കിഴക്കുഭാഗത്ത്), ഗണപതി (സപ്തമാതൃക്കൾക്കൊപ്പം - പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത്), ശാസ്താവ് (തെക്കിനും തെക്കുപടിഞ്ഞാറിനുമിടയിൽ), സുബ്രഹ്മണ്യൻ (വടക്കുപടിഞ്ഞാറിനും വടക്കിനുമിടയിൽ), ബ്രഹ്മാവ് (വടക്കുകിഴക്കിനും കിഴക്കിനുമിടയിൽ), ദുർഗ്ഗാദേവി (പടിഞ്ഞാറിനും വടക്കുപടിഞ്ഞാറിനുമിടയിൽ), [[അനന്തൻ]] (തെക്കുപടിഞ്ഞാറിനും പടിഞ്ഞാറിനുമിടയിൽ), നിർമ്മാല്യധാരി (വടക്കുകിഴക്കിനും കിഴക്കിനുമിടയിൽ - ഇവിടെ [[ധൂർത്തസേനൻ]]) എന്നിവരെ പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കുന്ന ബലിക്കല്ലുകൾ ഇവിടെ കാണാം. ശീവേലിസമയത്ത് ഇവിടങ്ങളിൽ ബലിക്കല്ലുകൾ ദേവന്റെ/ദേവിയുടെ വികാരഭാവങ്ങളാണെന്നാണ് വിശ്വാസം. അതിനാൽ, അവയിൽ ചവിട്ടുന്നതും തൊട്ടു തലയിൽ വയ്ക്കുന്നതും നിരോധിച്ചിരിയ്ക്കുന്നു. === നമസ്കാരമണ്ഡപം === ശ്രീകോവിലിന്റെ നേരെമുന്നിൽ ദീർഘചതുരാകൃതിയിൽ നമസ്കാരമണ്ഡപമുണ്ട്. അതിവിശാലമായ മണ്ഡപമാണിത്. പതിനാറ് കാലുകളുള്ള ഈ മണ്ഡപത്തിൽ ഏകദേശം അഞ്ഞൂറിലധികം കലശം വച്ച് പൂജിയ്ക്കാനുള്ള സൗകര്യമുണ്ട്. മണ്ഡപത്തിന്റെ മേൽക്കൂര ചെമ്പുമേഞ്ഞിരിയ്ക്കുന്നു. മുകളിൽ സ്വർണ്ണത്താഴികക്കുടമുണ്ട്. ഇതിന്റെ ഒരറ്റത്ത്, ഭഗവദ്വാഹനമായ മയിലിന്റെ ഒരു ശില്പം കാണാം. മയിലിനെ തൊഴുതുവേണം ഭഗവാനെ തൊഴാൻ എന്നാണ് ചിട്ട. മണ്ഡപത്തിന്റെ മച്ചിൽ ബ്രഹ്മാവിന്റെയും അഷ്ടദിക്പാലകരുടെയും രൂപങ്ങളും തൂണുകളിൽ ദേവരൂപങ്ങളും മറ്റും കാണാം. ഉത്സവക്കാലത്ത് ഇവിടെ വച്ചാണ് കലശപൂജയും മറ്റും നടക്കുന്നത്. == പ്രധാനമൂർത്തി == === ശ്രീ ഹരിപ്പാട്ടപ്പൻ/ഹരിഗീതപുരേശൻ (സുബ്രഹ്മണ്യൻ) === ക്ഷേത്രത്തിലെ മുഖ്യപ്രതിഷ്ഠ. ചതുർബാഹുവായ സുബ്രഹ്മണ്യനാണ് ഹരിഗീതപുരേശനായി ആരാധിയ്ക്കപ്പെടുന്നത്. ആറടിയിലധികം ഉയരം വരുന്ന ഹരിഗീതപുരേശന്റെ ശിലാവിഗ്രഹം, കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സുബ്രഹ്മണ്യവിഗ്രഹമാണ്. അതേ സമയം, വിഗ്രഹത്തിൽ ശൈവ-വൈഷ്ണവ ചൈതന്യങ്ങളും ശക്തമായി സങ്കല്പിച്ചുവരുന്നു എന്നത് ശ്രദ്ധേയമാണ്. വിഗ്രഹം പൂർണ്ണമായി സുബ്രഹ്മണ്യന്റേതാണെന്ന് ഉറപ്പിയ്ക്കാനും സാധിയ്ക്കില്ല. കാരണം, പുറകിലെ വലതുകയ്യിൽ സുദർശനചക്രവും പുറകിലെ ഇടതുകയ്യിൽ പാഞ്ചജന്യവും മുന്നിലെ ഇടതുകയ്യിൽ തലകീഴായി ഗദയും കാണാം. ഇത് വൈഷ്ണവഭാവം സൂചിപ്പിയ്ക്കുന്നു. കൂടാതെ, ഇടത്തേ ചുമലിൽ തൂക്കിയ ത്രിശൂലവും ശിരസ്സിലെ ചന്ദ്രക്കലയും ശൈവഭാവവും സൂചിപ്പിയ്ക്കുന്നു. വലത്തേ ചുമലിലുള്ള വേലാണ് സുബ്രഹ്മണ്യഭാവം കാണിയ്ക്കുന്നത്. ആദ്യം വിഷ്ണുവായി സങ്കല്പിയ്ക്കപ്പെട്ടിരുന്ന ഭഗവാനെ, പിന്നീട് ശിവനും ഒടുവിൽ ശിവപുത്രനായ സുബ്രഹ്മണ്യനുമാക്കുകയായിരുന്നു എന്നാണ് കഥ. ദേവസേനാപതിയുടെ ഭാവത്തിൽ, ത്രിമൂർത്തികളുടെ ചൈതന്യത്തോടെ വിളങ്ങുന്ന സുബ്രഹ്മണ്യന്റെ ഭാവമാണ് പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കുള്ളതെന്ന് ഇന്ന് വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായാണ് ഹരിഗീതപുരേശൻ ശ്രീകോവിലിൽ കുടികൊള്ളുന്നത്. ദേവസേനാപതിയായ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയ്ക്ക് പാലഭിഷേകം, പഞ്ചാമൃതം, ഭസ്മാഭിഷേകം, ഷഡാഭിഷേകം, അഷ്ടാഭിഷേകം, നാരങ്ങാമാല ചാർത്തൽ, ഇടിച്ചുപിഴിഞ്ഞ പായസം, തുലാപ്പായസം, കളഭാഭിഷേകം, വെടിവഴിപാട് തുടങ്ങിയവയാണ് ഹരിഗീതപുരേശന്റെ പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. എല്ലാമാസവും വെളുത്ത [[ഷഷ്ഠി]] നാളിൽ ഷഷ്ഠി ഊട്ടും പതിവുണ്ട്. == ഉപദേവതകൾ == === ഗണപതി === മറ്റുള്ള ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രത്തിൽ രണ്ടിടത്ത് ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠകൾ കാണാൻ സാധിയ്ക്കും. ഒന്ന്, പ്രധാന ശ്രീകോവിലിന്റെ തെക്കുഭാഗത്തും മറ്റേത് ബലിക്കൽപ്പുരയുടെ തെക്കുഭാഗത്തുമായാണ്. ആദ്യത്തെ ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠ തെക്കോട്ടും രണ്ടാമത്തെ ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠ കിഴക്കോട്ടും ദർശനമായി പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു. രണ്ട് വിഗ്രഹങ്ങൾക്കും രണ്ടടി വീതം ഉയരം വരും. സാധാരണ ഗണപതിവിഗ്രഹങ്ങളുടെ അതേ രൂപഭാവങ്ങളാണ് രണ്ടിനും. രണ്ടാമത്തെ ഗണപതിയെ പൂജിയ്ക്കുന്നത് തമിഴ് ബ്രാഹ്മണരാണെന്നത് ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു വസ്തുതയാണ്. ഗണപതിഹോമം, കറുകമാല, നാരങ്ങാമാല, അപ്പം, അട, നാളികേരമുടയ്ക്കൽ തുടങ്ങിയവയാണ് ഗണപതിയ്ക്ക് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. === ദക്ഷിണാമൂർത്തി === പ്രധാന ശ്രീകോവിലിന്റെ തെക്കേ നടയിലെ ഇടനാഴിയിൽ, ഗണപതിയോടൊപ്പമാണ് ശിവസ്വരൂപമായ ദക്ഷിണാമൂർത്തിയുടെ പ്രതിഷ്ഠ. ഒരടി മാത്രം ഉയരമുള്ള ചെറിയൊരു ശിവലിംഗമാണ് ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠ. ഹരിപ്പാട്ടെ ശൈവസാന്നിദ്ധ്യത്തിന് ഉപോദ്ബലകമാണ് ഇവിടെയുള്ള ദക്ഷിണാമൂർത്തിപ്രതിഷ്ഠ. ശിവപ്രീതികരമായ എല്ലാ വഴിപാടുകളും ദക്ഷിണാമൂർത്തിയ്ക്ക് നടത്താവുന്നതാണ്. === അയ്യപ്പൻ === നാലമ്പലത്തിനുപുറത്ത് തെക്കുപടിഞ്ഞാറേമൂലയിൽ, പ്രദക്ഷിണവഴിയ്ക്കകത്തുതന്നെ പണികഴിപ്പിച്ചിട്ടുള്ള ചെറിയൊരു ശ്രീകോവിലിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായാണ് അയ്യപ്പസ്വാമിയുടെ പ്രതിഷ്ഠ. ഏകദേശം രണ്ടടി ഉയരം വരുന്ന ശിലാവിഗ്രഹമാണ് ഇവിടെ അയ്യപ്പന്. ഐതിഹ്യമനുസരിച്ച് ആദ്യം ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കേണ്ടിയിരുന്നത് ഈ അയ്യപ്പനെയാണ്. തന്മൂലം, സവിശേഷപ്രാധാന്യം ഈ പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കുണ്ട്. അയ്യപ്പന്റെ ശ്രീകോവിലിനുമുന്നിൽ മുഖപ്പുണ്ട്. ഇവിടെവച്ചാണ് ശബരിമല തീർത്ഥാടകർ മാലയിടുന്നതും കെട്ടുനിറയ്ക്കുന്നതുമെല്ലാം. നീരാജനം, നെയ്യഭിഷേകം, പുഷ്പാഭിഷേകം, എള്ളുപായസം തുടങ്ങിയവയാണ് അയ്യപ്പന് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. [[മണ്ഡലകാലം|മണ്ഡലകാലത്ത്]] ദിവസവും ഇവിടെ അയ്യപ്പൻപാട്ടും പതിവുണ്ട്. === ഗോശാലകൃഷ്ണൻ === നാലമ്പലത്തിനുപുറത്ത് തെക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ, അടച്ചിട്ട പ്രദക്ഷിണവഴിയോടെ നിർമ്മിച്ച ശ്രീകോവിലിലാണ് ശ്രീകൃഷ്ണഭഗവാന്റെ പ്രതിഷ്ഠ. ഗോശാലകൃഷ്ണനായാണ് പ്രതിഷ്ഠയെ സങ്കല്പിയ്ക്കുന്നത്. മൂന്നടി ഉയരം വരുന്ന കൃഷ്ണവിഗ്രഹം, പടിഞ്ഞാറോട്ട് ദർശനമായി പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു. 'തിരുവമ്പാടി ക്ഷേത്രം' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ ഉപക്ഷേത്രത്തിലും ഉത്സവക്കാലത്ത് കൊടിയേറ്റമുണ്ട്. തന്മൂലം, ഈ പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കും നല്ല പ്രാധാന്യമുണ്ട്. പാൽപ്പായസം, വെണ്ണ, അവിൽ, തുളസിമാല തുടങ്ങിയവയാണ് ശ്രീകൃഷ്ണന് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. [[അഷ്ടമിരോഹിണി]] ദിവസം ചില വിശേഷാൽ പൂജകളുമുണ്ടാകാറുണ്ട്. === നാഗദൈവങ്ങൾ === ക്ഷേത്രമതിലിനുപുറത്ത് തെക്കുഭാഗത്ത്, മൂലക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുള്ള ആൽത്തറയിലാണ് നാഗദൈവങ്ങളുടെ പ്രതിഷ്ഠ. നാഗരാജാവായി വാസുകി കുടികൊള്ളുന്ന ഈ തറയിൽ, സമീപം നാഗയക്ഷിയടക്കമുള്ള പരിവാരങ്ങളുമുണ്ട്. എല്ലാമാസവും ആയില്യം നാളിൽ ഇവർക്ക് വിശേഷാൽ പൂജകളും കന്നിമാസത്തിലെ ആയില്യത്തിന് സർപ്പബലിയും പതിവാണ്. നൂറും പാലും, പുറ്റും മുട്ടയും, മഞ്ഞൾപ്പൊടി അഭിഷേകം എന്നിവയാണ് നാഗദൈവങ്ങൾക്കുള്ള പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. === കുരുതികാമൻ === ക്ഷേത്രമതിൽക്കെട്ടിനുപുറത്ത് വടക്കുകിഴക്കുഭാഗത്ത്, പെരുംകുളത്തിന്റെ തെക്കേക്കരയിൽ പ്രത്യേകം തീർത്ത തറയിലാണ് കുരുതികാമന്റെ പ്രതിഷ്ഠ. ഇതൊരു ശാക്തേയദേവതയാണ്. മഹാദേവന്റെ ഒരു വകഭേദമായാണ് ഇതിനെ കണ്ടുവരുന്നത്. പേര് സൂചിപ്പിയ്ക്കുന്നതുപോലെ [[ഗുരുതി]]പൂജ പ്രധാനമാണ് ഈ ദേവതയ്ക്ക്. വർഷത്തിലൊരിയ്ക്കൽ നടക്കുന്ന [[കുരുതി]] ഒഴിച്ചുനിർത്തിയാൽ കുരുതികാമന് വിശേഷാൽ പൂജകളോ വഴിപാടുകളോ ഇല്ല. === പഞ്ചമീദേവി === കുരുതികാമന്റെ സമീപമാണ് മറ്റൊരു ശാക്തേയദേവതയായ പഞ്ചമീദേവിയുടെയും പ്രതിഷ്ഠ. സപ്തമാതൃക്കളിലൊരാളായ വരാഹിയെയാണ് പഞ്ചമിയായി ആരാധിയ്ക്കുന്നത്. ഈ ദേവിയ്ക്കും വർഷത്തിലൊരിയ്ക്കൽ നടക്കുന്ന ഗുരുതിപൂജയൊഴിച്ചുനിർത്തിയാൽ വിശേഷാൽ പൂജകളോ വഴിപാടുകളോ ഇല്ല. === യക്ഷിയമ്മ === ക്ഷേത്രത്തിലെ കൂത്തമ്പലത്തിലുള്ള ഒരു തൂണിലാണ് യക്ഷിയമ്മയുടെ പ്രതിഷ്ഠ. സുന്ദരയക്ഷീരൂപത്തിലാണ് ഇവിടെ യക്ഷിയമ്മയെ ആവിഷ്കരിച്ചിരിയ്ക്കുന്നത്. കണ്ണാടിയിൽ നോക്കുന്ന ഒരു സ്ത്രീയായാണ് രൂപം. യക്ഷിയമ്മയ്ക്ക് കരിവളയും ചാന്തും നൽകുന്നതും വറപൊടി നേദിയ്ക്കുന്നതുമാണ് പ്രധാനം. [[ചിത്രം:ഹരിപ്പാട്-സുബ്രഹ്മണ്യ-ക്ഷേത്രത്തിലെ-കൂത്തമ്പലം.jpg|thumb|250px|right|ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിലെ കൂത്തമ്പലം]] == ക്ഷേത്ര ആചാരങ്ങൾ == നിത്യേന അഞ്ചുപൂജകളും മൂന്നുശീവേലികളുമുള്ള മഹാക്ഷേത്രമാണ് ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രം. === രാവിലത്തെ പൂജാക്രമങ്ങൾ === പുലർച്ചെ മൂന്നുമണിയ്ക്ക് നിയമവെടിയോടെയും ഏഴുതവണയുള്ള ശംഖുവിളിയോടെയും [[തവിൽ]], [[നാദസ്വരം]] തുടങ്ങിയ വാദ്യങ്ങളോടെയും ഭഗവാനെ പള്ളിയുണർത്തിയശേഷം നാലുമണിയ്ക്ക് നടതുറക്കുന്നു. ആദ്യം തലേദിവസത്തെ ആടയാഭരണങ്ങൾ ചാർത്തി നടത്തുന്ന നിർമ്മാല്യദർശനമാണ്. നിർമ്മാല്യത്തിനുശേഷം വിഗ്രഹത്തിൽ എണ്ണ, ജലം, വാകപ്പൊടി മുതലായവകൊണ്ട് അഭിഷേകം നടത്തുന്നു. അഭിഷേകത്തിനുശേഷം വിഗ്രഹം അലങ്കരിയ്ക്കുന്നു. മലർ നിവേദ്യമാണ് അടുത്ത ചടങ്ങ്. അപ്പോഴേയ്ക്കും സമയം അഞ്ചുമണിയാകും. മലർനിവേദ്യത്തിനുശേഷം ഉഷഃപൂജയാണ്. ഇതിന് അടച്ചുപൂജയുണ്ട്. നെയ്പായസവും വെള്ളനിവേദ്യവുമാണ് ഈ സമയത്ത് ഭഗവാന്റെ നിവേദ്യം. പിന്നീട് സൂര്യോദയസമയത്ത് എതിരേറ്റുപൂജ. ഇത് ഉപദേവതകൾക്ക് നിവേദ്യം സമർപ്പിച്ചുകൊണ്ടുള്ള പൂജയാണ്. ഇതേസമയത്ത് തന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ മഹാഗണപതിഹോമവും. ആറരയോടെ എതിരേറ്റുശീവേലി തുടങ്ങുന്നു. തന്റെ ഭൂതഗണങ്ങൾക്ക് നിവേദ്യം സമർപ്പിയ്ക്കുന്നത് ഭഗവാൻ നേരിട്ട് കാണുന്നു എന്നാണ് ശീവേലിയുടെ പിന്നിലുള്ള അർത്ഥം. ജലഗന്ധപുഷ്പങ്ങളുമായി മേൽശാന്തിയും സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയുടെ തിടമ്പുമായി കീഴ്ശാന്തിയും ശ്രീകോവിലിന് പുറത്തിറങ്ങുന്നു. അകത്തെ ബലിവട്ടത്തുള്ള ഓരോ ബലിക്കല്ലിലും മേൽശാന്തി ബലി തൂകുന്നു. അഷ്ടദിക്പാലകർ, സപ്തമാതൃക്കൾ, ഗണപതി, വീരഭദ്രൻ, നിർമ്മാല്യധാരി (ഇവിടെ ധൂർത്തസേനൻ), ശാസ്താവ്, അനന്തൻ, ദുർഗ്ഗ, ബ്രഹ്മാവ്, സുബ്രഹ്മണ്യൻ തുടങ്ങിയവരാണ് ബലിക്കല്ലുകളുടെ രൂപത്തിൽ ശ്രീകോവിലിനുചുറ്റുമുള്ളത്. തുടർന്ന് പുറത്തിറങ്ങിയശേഷം പ്രദക്ഷിണവഴിയിലൂടെ മൂന്നുതവണ പ്രദക്ഷിണം വച്ച് പുറത്തെ ബലിക്കല്ലുകളിലും ബലിതൂകുന്നു. തുടർന്ന് വലിയ ബലിക്കല്ലിലും ബലിതൂകി തിരിച്ചുപോകുന്നു. ശീവേലി കഴിഞ്ഞാൽ പാൽ, ഇളനീർ, പനിനീർ, കളഭം, കുങ്കുമം, ഭസ്മം മുതലായവകൊണ്ട് അഭിഷേകം നടത്തുന്നു. തുടർന്ന് ഒമ്പത് വെള്ളിക്കുടങ്ങളിൽ തീർത്ഥജലം നിറച്ചുവച്ച് അവ മണ്ഡപത്തിൽവച്ച് പൂജിച്ച് വിഗ്രഹത്തിൽ അഭിഷേകം ചെയ്യുന്ന ചടങ്ങാണ് "നവകാഭിഷേകം". ഇത് നിത്യേന നടത്തുന്ന അപൂർവ്വം ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രം. തുടർന്ന് എട്ടുമണിയ്ക്ക് പന്തീരടിപൂജ നടക്കുന്നു. നിഴലിന് പന്ത്രണ്ടടി നീളം വരുന്ന സമയത്ത് നടത്തുന്ന പൂജയായതുകൊണ്ടാണ് പന്തീരടിപൂജ എന്നുപറയുന്നത്. പന്തീരടിപൂജ കഴിഞ്ഞാൽ പത്തുമണിയോടുകൂടി പഞ്ചഗവ്യാഭിഷേകം തുടങ്ങുന്നു. പാൽ, നെയ്യ്, ചാണകം, ഗോമൂത്രം, തൈര് എന്നിവ നിശ്ചിതമായ ഒരളവിൽ ചേർത്തുണ്ടാക്കുന്നതാണ് പഞ്ചഗവ്യം. ഇതും അപൂർവ്വം ചില ക്ഷേത്രങ്ങളിലേ നിത്യേന അഭിഷേകം ചെയ്യാറുള്ളൂ. തുടർന്ന് പത്തരയോടെ ഉച്ചപൂജ തുടങ്ങുന്നു. ഇതിനും അടച്ചുപൂജയുണ്ട്. പ്രധാന നിവേദ്യമായ തുലാപായസം ഈ സമയത്താണ് നേദിയ്ക്കുന്നത്. ഉച്ചപൂജയ്ക്കുശേഷം പതിനൊന്നരയോടെ ഉച്ചശീവേലി. എതിരേറ്റുശീവേലിയുടെ അതേ ചടങ്ങുകൾ തന്നെയാണ് ഉച്ചശീവേലിയ്ക്കും. ഉച്ചശീവേലി കഴിഞ്ഞ് ഉച്ചയ്ക്ക് പന്ത്രണ്ടുമണിയോടെ നടയടയ്ക്കുന്നു. === വൈക്കീട്ടത്തെ പൂജാക്രമങ്ങൾ === വൈകീട്ട് നാലരമണിയ്ക്ക് വീണ്ടും നടതുറക്കുന്നു. സന്ധ്യയ്ക്ക് സൂര്യാസ്തമയമനുസരിച്ച് ദീപാരാധന നടക്കുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിൽ [[കർപ്പൂരം]] കത്തിച്ചുള്ള ആരാധന നടക്കുന്നത് ഈ സമയത്താണ്. മറ്റുള്ള അവസരങ്ങളിൽ പിടിയോടുകൂടിയ ചെറിയൊരു വിളക്കുമാത്രമേ ഉപയോഗിയ്ക്കൂ. ഈ സമയത്തുതന്നെ ക്ഷേത്രത്തിനകത്തും പുറത്തുമുള്ള ദീപങ്ങൾ തിരിയിട്ട് കൊളുത്തിവയ്ക്കുന്നു. ക്ഷേത്രം മുഴുവൻ ദീപപ്രഭയിൽ കുളിച്ചുനിൽക്കുന്ന കാഴ്ച അതിമനോഹരമാണ്. ദീപാരാധന കഴിഞ്ഞ് നടതുറന്നാൽ തുടർന്ന് രാത്രി ഏഴരയോടെ അത്താഴപൂജ നടത്തുന്നു. ഇതിനും അടച്ചുപൂജയുണ്ട്. പാൽപ്പായസവും അപ്പവുമാണ് നിവേദ്യങ്ങൾ. തുടർന്ന് എട്ടുമണിയ്ക്ക് അത്താഴശീവേലി. എതിരേറ്റുശീവേലിയുടെയും ഉച്ചശീവേലിയുടെയും അതേ ചടങ്ങുകൾ തന്നെയാണ് ഇതിനും. അത്താഴശീവേലി കഴിഞ്ഞ് രാത്രി എട്ടരമണിയ്ക്ക് വീണ്ടും നടയടയ്ക്കുന്നു. സാധാരണ ദിവസങ്ങളിലെ പൂജാക്രമങ്ങളാണ് മേൽ സൂചിപ്പിച്ചത്. വിശേഷദിവസങ്ങളിലും (ഉദാ: ഉത്സവങ്ങൾ, തൈപ്പൂയം, തൃക്കാർത്തിക, ഷഷ്ഠിവ്രതം, പ്രതിഷ്ഠാദിനം) ഉദയാസ്തമനപൂജയുള്ള ദിവസങ്ങളിലും [[സൂര്യഗ്രഹണം|സൂര്യ]]-[[ചന്ദ്രഗ്രഹണം|ചന്ദ്രഗ്രഹണങ്ങളുള്ള]] അവസരങ്ങളിലും പൂജയ്ക്ക് മാറ്റം വരും. മൂന്ന് ഉത്സവങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ചിത്തിര ഉത്സവത്തിന്റെ അവസരങ്ങളിൽ ഉഷഃശീവേലി, ''ശ്രീഭൂതബലി'' എന്ന പേരിൽ പന്തീരടിപൂജ കഴിഞ്ഞാണ് നടത്താറുള്ളത്. ഇതിന് സാധാരണ ദിവസങ്ങളിലെ ശീവേലിയെക്കാൽ വിസ്തരിച്ചുള്ള ക്രിയകളും [[ചെണ്ടമേളം]], [[പഞ്ചവാദ്യം]] തുടങ്ങിയവയോടെയുള്ള എഴുന്നള്ളത്തുകളുമുണ്ടാകും. അത്താഴശീവേലിയാണെങ്കിൽ എട്ടുപ്രദക്ഷിണങ്ങളോടെ വിളക്കെഴുന്നള്ളിപ്പായും നടത്തും. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ നവകാഭിഷേകത്തിനുപകരം 25 കലശങ്ങളോടുകൂടിയ അഭിഷേകമാണ് നടത്തുക. തൈപ്പൂയത്തിന് രാത്രി നടയടയ്ക്കാറില്ല. പകരം 24 മണിക്കൂറും അഭിഷേകവും കാവടിയാട്ടവും നടത്തപ്പെടുന്നു. തൃക്കാർത്തികയ്ക്ക് പതിനെട്ട് പൂജകളും മയിൽപ്പുറത്ത് എഴുന്നള്ളിപ്പുമുണ്ടാകും. ഗ്രഹണത്തിന് ഒരു മണിക്കൂർ മുമ്പേ അടയ്ക്കുന്ന നട, പിന്നീട് ശുദ്ധിക്രിയ കഴിഞ്ഞേ തുറക്കൂ. === തന്ത്രി, മേൽശാന്തി, കീഴ്ശാന്തിമാർ === ക്ഷേത്രത്തിൽ രണ്ട് തന്ത്രിമാരുണ്ട്. അവർ പടിഞ്ഞാറേ പുല്ലാംവഴി, കിഴക്കേ പുല്ലാംവഴി എന്നീ കുടുംബങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളവരാണ്. [[ഋഗ്വേദം|ഋഗ്വേദികളും]] [[വസിഷ്ഠൻ|വസിഷ്ഠമഹർഷിയുടെ]] ഗോത്രത്തിൽ പെട്ടവരുമായ ഈ രണ്ട് ഇല്ലക്കാരും തുല്യപ്രാധാന്യത്തോടെയാണ് ചുമതലകൾ നിർവഹിയ്ക്കുന്നത്. എന്നാൽ പടിഞ്ഞാറേ പുല്ലാംവഴിക്കാർക്ക് ''ദേവൻ'' എന്നൊരു വിശേഷസ്ഥാനപ്പേരുമുണ്ട്. നിത്യവും തന്ത്രിയുടെ വകയായി ഉച്ചപ്പൂജ നടക്കുന്ന ക്ഷേത്രമാണ് ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രം എന്നൊരു പ്രത്യേകതയുമുണ്ട്. അത് തന്ത്രി മാത്രമേ ചെയ്യാൻ പാടുള്ളൂ എന്നാണ് നിയമം. ഒരു കുടുംബത്തിന് പുലയോ വാലായ്മയോ വന്നാൽ മറ്റേ കുടുംബം നിർവഹിയ്ക്കും. രണ്ടുപേർക്കും ഒരുമിച്ച് പുലവാലായ്മകൾ വരുന്ന അപൂർവ്വം അവസരങ്ങളിൽ [[അമ്പലപ്പുഴ]]യിലുള്ള പ്രസിദ്ധമായ പുതുമന ഇല്ലത്തിനാണ് അവകാശം വരിക. [[കാസർഗോഡ് ജില്ല]]യിലെ [[നീലേശ്വരം|നീലേശ്വരത്തിനടുത്തുള്ള]] [[പുല്ലൂർ]] ഗ്രാമസഭയിൽ നിന്നുള്ള [[പത്തില്ലത്തിൽ പോറ്റിമാർ]]ക്കാണ് മേൽശാന്തിയവകാശം. [[ഗുരുവായൂർ]], ശബരിമല, [[തുറവൂർ മഹാക്ഷേത്രം]], [[തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രം]] തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിലെപ്പോലെ പുറപ്പെടാശാന്തി സമ്പ്രദായം നിലനിൽക്കുന്ന ക്ഷേത്രമാണ് ഹരിപ്പാടും. കൗമാരപ്രായത്തിലുള്ളവരെയാണ് ഇവിടെ ശാന്തിക്കാരായി അവരോധിയ്ക്കാറുള്ളത്. പുറപ്പെടാശാന്തി സമ്പ്രദായമുള്ള മറ്റു ക്ഷേത്രങ്ങളിലേതുപോലെ, തന്ത്രി വകയായി പ്രത്യേക കലശമാടി, മൂലമന്ത്രവും ധ്യാനവും ഗ്രഹിച്ചശേഷമാണ് ഇവിടെയും മേൽശാന്തി സ്ഥാനമേൽക്കുക. കീഴ്ശാന്തിമാർ ദേവസ്വം ബോർഡ് വക നിയമനമാണ്. <ref>{{Cite web |url=https://dokumen.tips/documents/sree-harigeeathapureshan-e-book-2015-haripad-temple-legends.html?page=62 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2024-01-08 |archive-date=2024-01-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240108151013/https://dokumen.tips/documents/sree-harigeeathapureshan-e-book-2015-haripad-temple-legends.html?page=62 |url-status=dead }}</ref> == വിശേഷദിവസങ്ങൾ == === ചിത്തിര (മേടം) ഉത്സവം === ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ആണ്ടുവിശേഷങ്ങളായ മൂന്ന് കൊടിയേറ്റുത്സവങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ടതാണ് മേടസംക്രമത്തിന് കൊടിയേറി പത്താമുദയത്തിന് ആറാട്ടായി സമാപിയ്ക്കുന്ന '''ചിത്തിര ഉത്സവം'''. [[തമിഴ് വർഷം|തമിഴ് കലണ്ടറിലെ]] ചിത്തിരമാസം [[കൊല്ലവർഷ കാലഗണനാരീതി|മലയാളവർഷത്തിലെ]] മേടമാസത്തിന് തുല്യമായതുകൊണ്ടാണ് ഇത് 'ചിത്തിര ഉത്സവം' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ഈ ഉത്സവം സുബ്രഹ്മണ്യന്ന് പ്രാധാന്യം നൽകി ആഘോഷിയ്ക്കുന്നതുകൊണ്ടാണ് ഇതിന് പ്രാധാന്യം ലഭിച്ചത്. ഉത്സവങ്ങളിൽ അങ്കുരാദിമുറയ്ക്ക് (മുളയിട്ട് തുടങ്ങുന്ന മുറ) നടക്കുന്ന ഈ ഉത്സവത്തിന് മുന്നോടിയായി വിശേഷാൽ താന്ത്രികച്ചടങ്ങുകളും ശുദ്ധിക്രിയകളുമുണ്ട്. ഇതിനോടനുബന്ധിച്ച് പ്രധാന കൊടിമരത്തിൽ കൂടാതെ കീഴ്തൃക്കോവിൽ, തിരുവമ്പാടി ക്ഷേത്രങ്ങളിലും കൊടിയേറ്റമുണ്ട്. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ധാരാളം കലാപരിപാടികളും ക്ഷേത്രത്തിൽ അരങ്ങേറും. ==== കുട്ട സമർപ്പണം, വിഷുക്കണി ദർശനം, കൊടിയേറ്റം ==== ഒന്നാം ദിവസമായ മേടസംക്രമദിനത്തിൽ വെളുപ്പിന് ഒരുമണിയ്ക്ക് കുട്ടക്കാഴ്ച സമർപ്പണത്തോടെയാണ് ഉത്സവച്ചടങ്ങുകൾ തുടങ്ങുന്നത്. ഹരിപ്പാടിനടുത്ത് [[കരുവാറ്റ]]യിൽ താമസിയ്ക്കുന്ന കളരിയ്ക്കൽ എന്ന [[സാംബവർ|സാംബവകുടുംബത്തിലെ]] അംഗങ്ങളാണ് ഇത് നടത്തുന്നത്. പരമ്പരാഗതമായി കുട്ട നിർമ്മാതാക്കളായ ഇവർ തങ്ങൾ പുതുതായി നിർമ്മിച്ച കുട്ടകൾ ഭഗവാന് സമർപ്പിയ്ക്കുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. ഈ കുട്ടകൾ തുടർന്ന് ഉത്സവത്തിന് ഉപയോഗിയ്ക്കുന്നു. കരുവാറ്റയിലെ [[തിരുവിലഞ്ഞാൽ ദേവീക്ഷേത്രം|തിരുവിലഞ്ഞാൽ ദേവീക്ഷേത്രത്തിൽ]] നിന്നാണ് ഘോഷയാത്ര പുറപ്പെടുന്നത്. ചുവന്ന പട്ടുടുത്ത്, തലയിൽ പട്ടുതലപ്പാവു കെട്ടി, ചെമ്പുകെട്ടിയ ചൂരൽവടിയും പിടിച്ച് കളരിയ്ക്കൽ കാരണവർ പുറപ്പെടുമ്പോൾ, മൂന്ന് കുടകൾ ഒരുമിച്ചുകൂട്ടി നിർമ്മിച്ച അതിവിചിത്രമായ ഒരു പനയോലക്കുട അദ്ദേഹത്തിന്റെ അനുചരന്മാർ അദ്ദേഹത്തിന് പിടിച്ചുകൊടുക്കുന്നു. ഇതുകൂടാതെ വാദ്യമേളങ്ങളും താലപ്പൊലികളും ഇതിന് മാറ്റുകൂട്ടുന്നു. ഇതിനിടയിൽ നാട്ടുപ്രമാണിയായ കരുവാറ്റ സമുദായത്തിൽ കുറുപ്പിന്റെ തറവാട്ടിലെത്തുന്ന കാരണവർ, കൈശവശമുള്ള രണ്ട് കുട്ടകൾ അദ്ദേഹത്തിന് സമ്മാനിയ്ക്കുന്നു. പകരം കുറുപ്പിൽ നിന്ന് വെളുത്ത മുണ്ട് സ്വീകരിച്ച് കാരണവരുടെ അനുചരന്മാർ അദ്ദേഹത്തിന്റെ തലപ്പാവിനൊപ്പം കെട്ടിക്കൊടുക്കുന്നു. തുടർന്ന് ആഘോഷമായി ഹരിപ്പാട്ട് ക്ഷേത്രത്തിലെത്തുന്ന കുട്ടസംഘം, ക്ഷേത്രപ്രദക്ഷിണം നടത്തി കുട്ടകൾ കൊടിമരച്ചുവട്ടിൽ ഭക്തിപൂർവ്വം സമർപ്പിയ്ക്കുന്നു. തുടർന്ന് ക്ഷേത്രഭാരവാഹികളിൽ നിന്ന് നാമമാത്രമായ പ്രതിഫലം വാങ്ങി അവർ തിരിച്ചുപോകുകയും ചെയ്യുന്നു. അതിനുശേഷം നാലുമണിയ്ക്ക് വിഷുക്കണിദർശനം. [[വെള്ളരിക്ക|കണിവെള്ളരി]], [[കണിക്കൊന്ന]], [[സ്വർണ്ണനാണയം]], [[വാൽക്കണ്ണാടി]] തുടങ്ങിയ വസ്തുക്കൾക്കിടയിലൂടെ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയെ കണ്ടുതൊഴുത് ഭക്തർ നിർവൃതിയടയുന്നു. തുടർന്ന് ഗണപതിയെയും ദക്ഷിണാമൂർത്തിയെയും വണങ്ങി പ്രദക്ഷിണം പൂർത്തിയാക്കുന്ന ഭക്തർക്ക് മേൽശാന്തിയുടെ വക വിഷുക്കൈനീട്ടവുമുണ്ടാകും. തുടർന്ന് വിശേഷാൽ അഭിഷേകങ്ങളും കാവടിയാട്ടവും പതിവാണ്. അന്നുതന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിൽ മുളയിടൽ നടക്കുന്നതും. നാലമ്പലത്തിനകത്ത് വടക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ പതിനാറ് ഓട്ടുപാത്രങ്ങളിൽ പുറ്റുമണ്ണും മണലും ചാണകപ്പൊടിയും നിറച്ച് അവയിൽ നവധാന്യങ്ങൾ കുഴിച്ചിടുന്നതാണ് ചടങ്ങ്. ആറാട്ട് ദിവസമാകുമ്പോഴേയ്ക്കും ഇവ മുളച്ചിട്ടുണ്ടാകും. അന്ന് രാത്രി എട്ടുമണിയോടെ വൃശ്ചികലഗ്നത്തിൽ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉത്തുംഗമായ സ്വർണ്ണക്കൊടിമരത്തിൽ, വാദ്യഘോഷങ്ങളുടെയും ഭക്തരുടെ നാമജപത്തിന്റെയും തുടരെത്തുടരെയുള്ള കതിനവെടികളുടെയും അകമ്പടിയോടെ തന്ത്രി കൊടിയേറ്റുന്നു. തുടർന്നുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ ഹരിപ്പാട് ഉത്സവലഹരിയിൽ ആറാടും. വിശേഷാൽ പൂജകളും താന്ത്രികക്രിയകളും കലാപരിപാടികളുമൊക്കെയായി ക്ഷേത്രം മുഴുവൻ ഉത്സവലഹരിയിലമരും. ==== ദിക്കുകൊടി സ്ഥാപിയ്ക്കലും വേലകളിയും ==== ഉത്സവത്തിന്റെ രണ്ടാം ദിവസം രാവിലെ ദിക്കുകൊടികൾ സ്ഥാപിയ്ക്കുന്ന ചടങ്ങുണ്ട്. ഉത്സവത്തിന്റെ നടത്തിപ്പ് ഭഗവാൻ പാർഷദന്മാരെ ഏല്പിയ്ക്കുന്നു എന്ന സങ്കല്പത്തിലുള്ള ചടങ്ങാണിത്. ക്ഷേത്രത്തിൽ കൊടിമരത്തിൽ കയറ്റുന്ന കൊടി പട്ടിൽ തീർത്തതാണെങ്കിൽ ദിക്കുകൊടിയ്ക്കുള്ള കൊടികൾ സാധാരണ തുണിയിൽ തീർത്തതാണ്. കിഴക്കുഭാഗത്ത് ശൂരസേനൻ, തെക്കുകിഴക്കുഭാഗത്ത് ഉഗ്രസേനൻ, തെക്കുഭാഗത്ത് ശിഖിസേനൻ, തെക്കുപടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് ജഗത്സേനൻ, പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് മഹാസേനൻ, വടക്കുപടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് ചണ്ഡസേനൻ, വടക്കുഭാഗത്ത് കൃതസേനൻ, വടക്കുകിഴക്കുഭാഗത്ത് ക്രൂരസേനൻ എന്നിവരെയാണ് പാർഷദന്മാരായി കണക്കാക്കുന്നത്. ഇവരെ പ്രതിനിധീകരിച്ചാണ് ദിക്കുകൊടികൾ നാട്ടുന്നത്. ക്ഷേത്രം തന്ത്രിയുടെ വകയാണ് ഈ ചടങ്ങ് നടത്തുന്നത്. അന്നുമുതൽ എല്ലാ ദിവസവും രാവിലെയും രാത്രിയും ശ്രീഭൂതബലിയുണ്ടാകും. സാധാരണ ദിവസങ്ങളിൽ നടക്കുന്ന ശീവേലിയുടെ വിസ്തരിച്ച രൂപമാണ് ശ്രീഭൂതബലി. [[മൃദംഗം]], [[മദ്ദളം]] തുടങ്ങിയ വാദ്യങ്ങളോട് രൂപസാദൃശ്യമുള്ള ''[[മരം (വാദ്യോപകരണം)|മരം]]'' എന്ന വാദ്യത്തിൽ പാണികൊട്ടിയാണ് ഈ സമയം ബലിതൂകുന്നത്. അന്നുമുതൽ തന്നെ ക്ഷേത്രത്തിൽ മുടങ്ങാതെ വേലകളിയുണ്ടാകും. തിരുവിതാംകൂറിലെ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഉത്സവക്കാലത്ത് നടത്തിവരുന്ന പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു അനുഷ്ഠാനകലയാണ് വേലകളി. ഒമ്പതാം ദിവസം വരെ ഇത് തുടരും. പ്രത്യേകതരത്തിലുള്ള വേഷവിധാനങ്ങളോടെ, കൈകളിൽ വാളും പരിചയും പിടിച്ച്, പ്രത്യേകതാളത്തിൽ പ്രദക്ഷിണം വയ്ക്കുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. മതിൽക്കെട്ടിന് പുറത്ത് തെക്കുകിഴക്കുഭാഗത്തുള്ള കുളത്തിന്റെ കരയിലാണ് ഇത് നടക്കുന്നത്. തന്മൂലം ഈ കുളം, 'വേലകുളം' എന്നറിയപ്പെടുന്നു. കളിക്കാർ പ്രദക്ഷിണം വയ്ക്കുന്ന സമയത്ത് ക്ഷേത്രക്കുളത്തിൽ ഇവരുടെ പ്രതിബിംബങ്ങൾ കാണാൻ സാധിയ്ക്കും. കൂടാതെ എല്ലാ ദിവസവും രാത്രി നാദസ്വരസേവയുമുണ്ടാകും. ഇതും തിരുവിതാംകൂർ ഭാഗത്ത് പതിവാണ്. ഈ രണ്ട് അവസരങ്ങളിലും എഴുന്നള്ളത്തിന് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയ്ക്കൊപ്പം സഹോദരനായ അയ്യപ്പസ്വാമിയെയും എഴുന്നള്ളിയ്ക്കുന്നുണ്ടാകും. നാദസ്വരസേവ കഴിഞ്ഞാൽ കൊട്ടിപ്പാടിസേവയുമുണ്ടാകും. പ്രശസ്തരായ സോപാനസംഗീതകലാകാരന്മാർ ഇടയ്ക്ക കൊട്ടി അഷ്ടപദി പാടുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. ഇതുകഴിഞ്ഞാൽ അത്താഴപ്പൂജയും ശ്രീഭൂതബലിയും നടക്കുന്നു. ==== കീഴ്തൃക്കോവിൽ, തിരുവമ്പാടി കൊടിയേറ്റങ്ങൾ ==== ഉത്സവത്തിന്റെ മൂന്നാം ദിവസം രാത്രിയിലാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മൂലസ്ഥാനമായ കീഴ്തൃക്കോവിലിൽ കൊടികയറ്റുന്നത്. പ്രധാന ക്ഷേത്രത്തിൽ കൊടിയേറ്റത്തിന് നടക്കുന്ന എല്ലാ ചടങ്ങുകളും ഇതിനുമുണ്ടാകും. സ്ഥിരം കൊടിമരമില്ല എന്നത് മാത്രമാണ് വ്യത്യാസം. പകരം, അടയ്ക്കാമരത്തിന്റെ തടി കൊണ്ടുവന്ന് താത്കാലികമായ കൊടിമരം പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കുകയാണ് പതിവ്. കീഴ്തൃക്കോവിലിൽ കൊടികയറിക്കഴിഞ്ഞാൽ ഇവിടെയുള്ള ബാലസുബ്രഹ്മണ്യനും പ്രധാനദേവന്നും അയ്യപ്പന്നുമൊപ്പം എഴുന്നള്ളത്തിൽ കൂടും. അഞ്ചാം ദിവസം രാത്രിയിൽ തിരുവമ്പാടിയിലും ഇതേ പോലെ കൊടിയേറ്റമുണ്ടാകും. തുടർന്ന് തിരുവമ്പാടിക്കണ്ണനും എഴുന്നള്ളത്തിലുണ്ടാകും. ഇതിനുശേഷമുള്ള എഴുന്നള്ളത്തുകൾ അതിമനോഹരമായ കാഴ്ചയാണ്. നാലു ദേവന്മാരും നാല് ആനകളുടെ പുറത്തേറി എഴുന്നള്ളുന്ന കാഴ്ച ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രത്യേകതകളിലൊന്നാണ്. ഉത്സവത്തിനിടയിലെ പ്രധാന ദിവസമായ ഒമ്പതാമുത്സവത്തിന്, സമീപക്ഷേത്രങ്ങളായ [[തൃപ്പക്കുടം മഹാദേവക്ഷേത്രം]], തിരുവിലഞ്ഞാൽ ദേവീക്ഷേത്രം, [[കന്യാട്ടുകുളങ്ങര ദേവീക്ഷേത്രം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ദേവീദേവന്മാരും ഹരിപ്പാട്ടേയ്ക്ക് എഴുന്നള്ളാറുണ്ട്. ഇവരിൽ തൃപ്പക്കുടത്തപ്പൻ ഹരിപ്പാട്ടപ്പന്റെ പിതാവും, തിരുവിലഞ്ഞാലമ്മ സഹോദരിയും കന്യാട്ടുകുളങ്ങരയമ്മ ഭാര്യയുമായാണ് സങ്കല്പിയ്ക്കപ്പെടുന്നത്. ഈയവസരത്തിൽ ഇവർ ഏഴുപേരും ഒന്നിച്ചുള്ള എഴുന്നള്ളത്ത് അതിമനോഹരമാണ്. ==== ഒമ്പതാം ഉത്സവം ==== ചിത്തിര ഉത്സവത്തിലെ ഏറ്റവും വിശേഷപ്പെട്ട ദിവസമാണ് ഒമ്പതാം ദിവസം. അന്ന് രാത്രിയാണ് ക്ഷേത്രത്തിൽ ദേവസംഗമം നടക്കുന്നത് എന്നതാണ് ഈ ദിവസത്തിന് ഏറ്റവുമധികം പ്രാധാന്യം ലഭിച്ചത്. ഇതിന് മുന്നോടിയായി രാവിലെ വിശേഷപ്പെട്ട ശ്രീഭൂതബലിയുണ്ടാകും. അതിനുശേഷം ഉത്സവബലി. നവരത്നങ്ങൾ പതിച്ച അതിവിശിഷ്ടമായ സ്വർണ്ണക്കോലമാണ് വേലായുധസ്വാമിയുടെ അന്നത്തെ എഴുന്നള്ളിപ്പിന് ഉപയോഗിയ്ക്കുന്നത്. ഇത് അലങ്കരിച്ചുവയ്ക്കാൻ ഏറെ മണിക്കൂറുകളെടുക്കും. സന്ധ്യയ്ക്കുള്ള വേലയ്ക്കും സേവകൾക്കും തുടർന്നുള്ള പള്ളിവേട്ടയ്ക്കും ഉപയോഗിയ്ക്കുന്ന ഈ കോലം (തിരുവിതാംകൂറിൽ ചട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു) പിറ്റേന്ന് പുലർച്ചെ മാത്രമേ തിരിച്ചെഴുന്നള്ളിയ്ക്കുകയുള്ളൂ. ക്ഷേത്രത്തിലെ കൈസ്ഥാനികരായ [[മൂത്തത്|മൂത്തതുമാരാണ്]] ഈ ചടങ്ങുകൾക്കെല്ലാം നേതൃത്വം നൽകുന്നത്. രാത്രി പത്തുമണിയോടെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ വലിയ കാണിയ്ക്ക ചടങ്ങ് തുടങ്ങുന്നത്. ക്ഷേത്രഗോപുരത്തിന് പുറത്തുള്ള ആനക്കൊട്ടിലിൽ എഴുന്നള്ളിപ്പെത്തുമ്പോൾ വേലായുധസ്വാമിയുടെ മുന്നിൽ സ്വർണ്ണക്കുംഭം വയ്ക്കുന്നു. ഇതിൽ ഭക്തർ ഓരോരുത്തരായി തങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള സംഖ്യ കാണിയ്ക്ക് വച്ചുതൊഴുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. ഈ സമയത്തെ ദർശനം സർവാഭീഷ്ടസിദ്ധിയ്ക്ക് ഉത്തമമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഈ ചടങ്ങിനുശേഷമാണ് ''വരവ്'' എന്ന ചടങ്ങ് നടക്കുന്നത്. ഭഗവാന്റെ പിതാവായ തൃപ്പക്കുടത്തപ്പനും, സഹോദരിയായ തിരുവിലഞ്ഞാലമ്മയും, ഭാര്യയായ കന്യാട്ടുകുളങ്ങരയമ്മയും ഭഗവാനെ കാണാൻ വരുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. മൂവരും തങ്ങളുടേതായ ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്ന് വാദ്യമേളങ്ങളോടെ പുറപ്പെട്ടുവരികയും ഹരിപ്പാട് കിഴക്കേ നടയിലുള്ള [[നഗരിയിൽ ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം|നഗരിയിൽ ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രത്തിൽ]] വച്ച് സംഗമിയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഹരിപ്പാട് മതിലകത്ത് ഇവർ എത്തിച്ചേരുന്ന സമയത്ത് മൂവരെയും സ്വീകരിയ്ക്കാൻ വേലായുധസ്വാമി, കീഴ്തൃക്കോവിലപ്പന്നും ശാസ്താവിനും ശ്രീകൃഷ്ണന്നുമൊപ്പം എഴുന്നള്ളിവരുന്നു. പിന്നീട് ഏഴുദേവതകളും ഒരുമിച്ചുള്ള അതിവിശേഷമായ എഴുന്നള്ളിപ്പാണ്. സാധാരണയായി എട്ടുപ്രദക്ഷിണങ്ങളാണ് എഴുന്നള്ളിപ്പിനുണ്ടാകാറുള്ളതെങ്കിൽ ഈ സമയത്ത് ഒരെണ്ണം കൂടുതലുണ്ടാകും. ഈ സമയത്ത് ഇടയ്ക്കയും നാദസ്വരവും ഉപയോഗിച്ചുള്ള സവിശേഷമായ വാദ്യപ്രയോഗമാണുണ്ടാകുക. [[ഗുരുവായൂർ ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം|ഗുരുവായൂർ ക്ഷേത്രത്തിൽ]] നിത്യവുമുള്ള അത്താഴശീവേലിയ്ക്ക് നടക്കുന്ന അതേ മാതൃകയിലാണ് ഇവിടെയും ഇടയ്ക്ക പ്രദക്ഷിണം നടക്കുന്നത്. ഒമ്പത് പ്രദക്ഷിണങ്ങൾ കഴിഞ്ഞ് എഴുന്നള്ളിപ്പ് വടക്കുകിഴക്കേമൂലയിലെത്തുമ്പോൾ എല്ലാ ദേവതകളും വേലായുധസ്വാമിയോട് യാത്ര പറയുകയാണ്. ആദ്യം കന്യാട്ടുകുളങ്ങരയമ്മയും, പിന്നീട് തിരുവിലഞ്ഞാലമ്മയും യാത്രപറഞ്ഞുപോകുന്നു. തുടർന്ന് തൃപ്പക്കുടത്തപ്പൻ യാത്രാനുമതി ചോദിയ്ക്കുമെങ്കിലും പിതൃസ്നേഹം കാരണം വേലായുധസ്വാമി അദ്ദേഹത്തെ മടക്കിയയയ്ക്കുന്നില്ല. ഒരുദിവസം തന്റെ കൂടെ താമസിച്ചശേഷം യാത്രപോയാൽ മതി എന്നാണ് സ്വാമിയുടെ അഭ്യർത്ഥന. ഇതനുസരിച്ച് തൃപ്പക്കുടത്തപ്പനെ ശ്രീകോവിലിനകത്തേയ്ക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്നു. പിറ്റേദിവസം രാവിലെ ശീവേലിയ്ക്കുശേഷം മാത്രമാണ് തൃപ്പക്കുടത്തപ്പൻ തിരിച്ചുപോകുന്നത്. ഇതേ സമയം മറ്റുള്ള ദേവന്മാരും തങ്ങളുടേതായ സ്ഥാനങ്ങളിലേയ്ക്ക് മടങ്ങിപ്പോകുന്നു. ===== പള്ളിവേട്ട ===== വലിയ വിളക്കിനുശേഷമാണ് ഹരിപ്പാട്ടപ്പന്റെ പള്ളിവേട്ട എഴുന്നള്ളിപ്പ് നടക്കുന്നത്. പാണികൊട്ടി വിളക്ക് അവസാനിപ്പിച്ചശേഷം വാദ്യമേളങ്ങളൊന്നുമില്ലാതെ ആനപ്പുറത്ത് കയറിയാണ് പള്ളിവേട്ടയ്ക്ക് ഭഗവാൻ പുറപ്പെടുന്നത്. ഹരിപ്പാടിൽ നിന്ന് രണ്ട് കിലോമീറ്റർ വടക്കുകിഴക്കുമാറി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന മാങ്കാംകുളങ്ങര ദേവീക്ഷേത്രത്തിലാണ് പള്ളിവേട്ട. ഈ സമയത്ത് കീഴ്തൃക്കോവിലപ്പൻ മാത്രമേ ഹരിപ്പാട്ടന്നൊപ്പമുണ്ടാകൂ. മാങ്കാംകുളങ്ങര ക്ഷേത്രത്തിലെത്തുമ്പോൾ തന്ത്രിയുടെ വകയായി വിശേഷാൽ ബലിതൂകലുണ്ട്. അതിനുശേഷമാണ് പള്ളിവേട്ട ചടങ്ങുകൾ തുടങ്ങുന്നത്. ക്ഷേത്രമതിലകത്ത് പ്രത്യേകം തയ്യാറാക്കിയ ഒരു കിടങ്ങിൽ അമ്പെയ്തുവീഴ്ത്തുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. സമുദായത്തിൽ കുറുപ്പാണ് ഭഗവദ്പ്രതിനിധിയായി അമ്പെയ്യുന്നത്. കിടങ്ങുകൾ മുറിച്ചശേഷം എല്ലാ വാദ്യമേളങ്ങളുടെയും അകമ്പടിയോടെ വേലായുധസ്വാമി തിരിച്ച് ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് എഴുന്നള്ളുന്നു. എഴുന്നള്ളിപ്പ് ക്ഷേത്രമതിലകത്തെത്തിയ ഉടനെത്തന്നെ ഭഗവാന്റെ പള്ളിക്കുറുപ്പിനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ടാകും. ശ്രീകോവിലിന് മുന്നിലുള്ള നമസ്കാരമണ്ഡപത്തിൽ പ്രത്യേകം തയ്യാറാക്കിയ കട്ടിലിലാണ് പള്ളിക്കുറുപ്പ് നടക്കുക. ഇതിനുമുന്നോടിയായി മണ്ഡപത്തിൽ ശയ്യാപദ്മം വരച്ചുവയ്ക്കുകയും, പട്ടുമെത്തയും തലയിണയും വച്ച് കട്ടിൽ അലങ്കരിയ്ക്കുകയും നവധാന്യങ്ങൾ ചുറ്റും നിരത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇവയ്ക്ക് നടുവിലാണ് വേലായുധസ്വാമിയുടെ പള്ളിയുറക്കം. തെക്കുവടക്കായാണ് ഭഗവാനെ കിടത്തുന്നത്. ഈ സമയം ക്ഷേത്രനഗരം പൂർണ്ണമായും നിശ്ശബ്ദമാകുന്നു. സ്ഥിരം അടിയ്ക്കുന്ന നാഴികമണിയുടെ ശബ്ദം പോലുമില്ലാത്ത അന്തരീക്ഷത്തിൽ ഭഗവാൻ പള്ളിയുറങ്ങുന്നു. ഈ സമയം തന്നെ ക്ഷേത്രം ശാന്തിക്കാർ, പിറ്റേന്ന് ഭഗവാന് കണികാണുന്നതിനുള്ള വസ്തുക്കൾ ഒരുക്കുന്ന തിരക്കിലായിരിയ്ക്കും. ഇക്കൂട്ടത്തിൽ, ക്ഷേത്രത്തിൽ നടയ്ക്കിരുത്തിയ ഒരു [[പശു|പശുവുമുണ്ടാകും]]. ==== ആറാട്ട് ==== പത്താം ദിവസമാണ് ക്ഷേത്രോത്സവത്തിന് സമാപനം കുറിച്ചുകൊണ്ടുള്ള ആറാട്ട് നടക്കുന്നത്. പള്ളിവേട്ട കഴിഞ്ഞ് ക്ഷീണിതനായ ഭഗവാൻ രാവിലെ ഏറെ വൈകിയാണ് പള്ളിയുണരുന്നത്. പശുക്കുട്ടിയുടെ കരച്ചിൽ കേട്ടാണ് ഭഗവാന്റെ പള്ളിയുണരൽ. അന്ന് ഭഗവാന് കണികാണാനായി [[അഷ്ടമംഗല്യം]] ഒരുക്കിവച്ചിട്ടുണ്ടാകും. ഇവയെല്ലാം കണികണ്ടുവരുന്ന ഭഗവാന് അന്നത്തെ ആദ്യത്തെ ഇരിപ്പിടം ഒരുക്കുന്നത് തിടപ്പള്ളിയ്ക്കടുത്താണ്. അവിടെ പത്മമിട്ടശേഷം പീഠം ഇറക്കിവച്ചശേഷമാണ് അഭിഷേകാദിക്രിയകൾ നടത്തുന്നത്. അഭിഷേകം കഴിഞ്ഞ് [[ദശപുഷ്പങ്ങൾ]] ചാർത്തി, ചന്ദനം തൊടിയിച്ച്, അഞ്ജനം കൊണ്ട് കണ്ണെഴുതിവച്ചശേഷമാണ് അന്നത്തെ ചടങ്ങുകൾ തുടങ്ങുന്നത്. അതിനുശേഷം തിരിച്ച് ശ്രീകോവിലിലേയ്ക്ക് എഴുന്നള്ളിപ്പ്. രാവിലെയുള്ള അല്പസമയം തൃപ്പക്കുടത്തപ്പനെയും വേലായുധസ്വാമിയെയും ഒരുമിച്ച് ദർശിയ്ക്കാനുള്ള അപൂർവ്വ മുഹൂർത്തമാണ്. ശീവേലിയ്ക്കുശേഷം തൃപ്പക്കുടത്തപ്പൻ മകനോട് യാത്രപറഞ്ഞ് തിരിച്ചുപോകുന്നു. അതിനുശേഷം തന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ''യാത്രാഹോമം'' എന്നൊരു ചടങ്ങുണ്ട്. ആറാട്ടിന് മുന്നോടിയായി യാത്രയ്ക്കുള്ള അനുമതി ചോദിയ്ക്കുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. അതിനുശേഷം ആറാട്ടിനുള്ള പുറപ്പാടാണ്. വാദ്യമേളങ്ങളോടെ ക്ഷേത്രത്തിനുചുറ്റും ഒമ്പത് പ്രദക്ഷിണങ്ങളാണ് ഇതിനുണ്ടാകുന്നത്. അവസാന പ്രദക്ഷിണത്തിൽ ആറാട്ടിനുള്ള പുറപ്പാടാകും. അതിന് മുന്നോടിയായി കൊടിമരച്ചുവട്ടിൽ ആനയെ കൊണ്ടുവന്നിരുത്തി വാഹനപൂജ നടത്തുന്ന പതിവുണ്ട്. ഈ സമയത്ത് കാണിയ്ക്ക സമർപ്പിയ്ക്കുന്നതും ഉത്തമമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഇതിനുശേഷം ആറാട്ടിന് പുറപ്പെടുന്ന വിവരം ദ്വാരപാലകരെ ധരിപ്പിയ്ക്കുന്ന അപൂർവ്വ ചടങ്ങും ഇവിടെ കാണാം. ഇതൊക്കെ കഴിഞ്ഞ് കീഴ്തൃക്കോവിലപ്പന്റെയും തിരുവമ്പാടിക്കണ്ണന്റെയും അകമ്പടിയോടെ വേലായുധസ്വാമി ആറാട്ടിന് പുറപ്പെടുന്നു. കരുവാറ്റയിലെ കരുവാറ്റക്കുളങ്ങര ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രക്കുളത്തിലാണ് ആറാട്ട്. ഏകദേശം മൂന്ന് മണിക്കൂറെടുക്കും എഴുന്നള്ളിപ്പ് കരുവാറ്റക്കുളങ്ങരയിലെത്താൻ. ക്ഷേത്രക്കുളത്തിലെത്തുമ്പോൾ കുളക്കടവിൽ വച്ച് തന്ത്രി സപ്തപുണ്യനദികളെയും തീർത്ഥത്തിലേയ്ക്ക് ആവാഹിയ്ക്കുന്നു. അതിനുശേഷം ഇളനീരും മഞ്ഞൾപ്പൊടിയുമടക്കമുള്ള ദ്രവ്യങ്ങൾ കൊണ്ട് തിടമ്പിൽ അഭിഷേകം ചെയ്തശേഷം തന്ത്രിയും മേൽശാന്തിയും കീഴ്ശാന്തിമാരും മൂന്നുതവണ മുങ്ങിനിവരുന്നു. ഇതിനുശേഷം വീണ്ടും വിഗ്രഹം കരയിലെത്തിച്ച് അഭിഷേകം നടത്തി വീണ്ടും മൂന്നുവട്ടം കൂടി മുങ്ങിനിവരലുണ്ട്. നിരവധി ഭക്തരും ഈ സമയത്ത് ഭഗവാനോടൊപ്പം മുങ്ങിനിവരും. തുടർന്ന് വസ്ത്രം മാറി തിരിച്ചെഴുന്നള്ളത്ത് തുടങ്ങുമ്പോൾ ഭക്തർ നിറപറയും നിലവിളക്കും വച്ച് ഭഗവാനെ സ്വീകരിയ്ക്കുന്നു. എഴുന്നള്ളത്തിനിടയിൽ ഹരിപ്പാട്ടെ പ്രസിദ്ധ നാടുവാഴികുടുംബമായ ആമ്പക്കാട്ട് തറവാട്ടിലും സ്വീകരണമുണ്ട്. എങ്കിലും വേലായുധസ്വാമിയ്ക്ക് എവിടെയും ഇറക്കിപ്പൂജയില്ല. പറനിറയ്ക്കാനായി സ്വാമി വീടുകളിലേയ്ക്ക് എഴുന്നള്ളാറുമില്ല. ഇത് ഇവിടത്തെ വലിയൊരു പ്രത്യേകതയാണ്. ആറാട്ടെഴുന്നള്ളിപ്പ് തിരിച്ച് ക്ഷേത്രത്തിലെത്തിക്കഴിഞ്ഞാൽ വേലായുധസ്വാമിയും കീഴ്തൃക്കോവിലപ്പനും തിരുവമ്പാടിക്കണ്ണനും കൂടി ക്ഷേത്രത്തിന് ഏഴുപ്രാവശ്യം വലം വയ്ക്കും. അതിനുശേഷം ആദ്യം ദിക്കുകൊടികളും പിന്നീട് കീഴ്തൃക്കോവിലിലെയും തിരുവമ്പാടിയിലെയും കൊടികളും അവസാനം പ്രധാന കൊടിയും ഇറക്കുന്നതോടെ ചിത്തിര ഉത്സവം പരിസമാപ്തിയിലെത്തുന്നു. === ആവണി (ചിങ്ങം) ഉത്സവം === ചിങ്ങമാസത്തിൽ അത്തം നാളിൽ കൊടികയറി തിരുവോണം നാളിൽ ആറാട്ടായി നടത്തപ്പെടുന്ന പത്തുദിവസത്തെ ഉത്സവമാണ് മറ്റൊരു കൊടിയേറ്റുത്സവം. ഇതും അങ്കുരാദിമുറയ്ക്ക് നടക്കുന്ന ഉത്സവമാണ്. ക്ഷേത്രത്തിലെ മൂർത്തിയെ മഹാവിഷ്ണുവായി സങ്കല്പിച്ച് നടത്തുന്ന ഈ ഉത്സവവും അതിവിശേഷമാണ്. തമിഴ് കലണ്ടറിലെ ആവണിമാസം മലയാളവർഷത്തിലെ ചിങ്ങമാസത്തിന് തുല്യമായതിനാലാണ് ഇത് 'ആവണി ഉത്സവം' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ചിത്തിര ഉത്സവത്തിലെപ്പോലെ അതിവിശേഷമായ വാദ്യമേളങ്ങളോടുകൂടിയ എഴുന്നള്ളിപ്പുകളും കലാപരിപാടികളുമൊന്നും ഈ ഉത്സവത്തിനില്ലെങ്കിലും ബാക്കിയെല്ലാ ചടങ്ങുകളും ഇതിനും നടത്താറുണ്ട്. മാത്രവുമല്ല, ചിത്തിര ഉത്സവത്തിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ഇതിന്റെ കൊടിയേറ്റം നടക്കുന്നത് പകൽ സമയത്താണ്. തുടർന്നുള്ള പത്തുദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ വിവിധ വലുപ്പങ്ങളിലും ഭാവങ്ങളിലും പൂക്കളങ്ങളിടുന്നു. ഇതാണ് ഈ ഉത്സവക്കാലത്തെ പ്രധാന ആകർഷണം. ഈ ഉത്സവത്തിന് പള്ളിവേട്ട നടക്കുന്നത് പടിഞ്ഞാറേ നടയിലെ ആൽത്തറയിലും ആറാട്ട് നടക്കുന്നത് കിഴക്കേ നടയിലെ നഗരി ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രക്കുളത്തിലുമാണ്. അവസാനത്തെ രണ്ട് ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ വരുന്നവർക്ക് വിശേഷാൽ ഓണസദ്യയും പതിവുണ്ടാകാറുണ്ട്. === മാർകഴി (ധനു) ഉത്സവം === ധനുമാസത്തിൽ ചതയം നാളിൽ കൊടികയറി തിരുവാതിര നാളിൽ ആറാട്ടായി നടത്തപ്പെടുന്ന പത്തുദിവസത്തെ ഉത്സവമാണ് മറ്റൊരു കൊടിയേറ്റുത്സവം. ഇത് ധ്വജാദിമുറയ്ക്കാണ് നടത്തപ്പെടുന്നത്. ക്ഷേത്രത്തിലെ മൂർത്തിയെ പരമശിവനായി സങ്കല്പിച്ചാണ് ഈ ഉത്സവം നടത്തപ്പെടുന്നത്. തമിഴ് കലണ്ടറിലെ മാർകഴിമാസം മലയാളവർഷത്തിലെ ധനുമാസത്തിന് തുല്യമായതിനാലാണ് ഇത് 'മാർകഴി ഉത്സവം' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ആവണി ഉത്സവം പോലെ ഇതിനും വാദ്യമേളങ്ങളോടെയുള്ള എഴുന്നള്ളിപ്പുകളും കലാപരിപാടികളും പതിവില്ല. അതുകൂടാതെ ദിക്കുകൊടി സ്ഥാപിയ്ക്കൽ, മുളപൂജ തുടങ്ങിയവയും ഈ ഉത്സവത്തിനുണ്ടാകില്ല. എന്നാൽ ശ്രീഭൂതബലി ഇതിനുമുണ്ടാകും. മൂന്ന് കൊടിയേറ്റുത്സവങ്ങളിൽ ഏറ്റവും കുറവ് ചടങ്ങുകളുള്ളതും തന്മൂലം ഏറ്റവും പ്രാധാന്യം കുറഞ്ഞതുമായ ഉത്സവമാണിത്. ഈ ഉത്സവത്തിനും കൊടിയേറ്റം പകൽ സമയത്താണ്. ഇതിന്റെ പള്ളിവേട്ട നടക്കുന്നതും പടിഞ്ഞാറേ നടയിലെ ആൽത്തറയിലാണ്. എന്നാൽ, ആറാട്ട് നടക്കുന്നത് ക്ഷേത്രക്കുളമായ പെരുംകുളത്തിലാണ്. === തൈപ്പൂയം === [[മകരം|മകരമാസത്തിലെ]] [[പൂയം]] നക്ഷത്രദിവസമാണ് തൈപ്പൂയം ആചരിച്ചുവരുന്നത്. സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയുടെ ജന്മദിനമാണെന്നും അല്ല വിവാഹദിവസമാണെന്നും അതുമല്ല, അമ്മയായ ശ്രീപാർവ്വതി ഭഗവാന് വേൽ സമ്മാനിച്ച ദിവസമാണെന്നുമെല്ലാം ഈ ദിവസവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പറഞ്ഞുകേൾക്കുന്നുണ്ട്. എന്തായാലും സുബ്രഹ്മണ്യക്ഷേത്രങ്ങളിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു ആഘോഷദിവസമാണിത്. ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രത്തിൽ തൈപ്പൂയത്തിന് വളരെയധികം പ്രാധാന്യമുണ്ട്. അന്നേ ദിവസം ക്ഷേത്രത്തിൽ വിശേഷാൽ പൂജകളും കാവടിയാട്ടവും നടത്തപ്പെടുന്നു. രാവിലെ നടതുറക്കുന്ന സമയം മുതൽ കാവടികളുമായി ഭക്തജനങ്ങൾ ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് എത്തിച്ചേരുന്നു. കേരളത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാവടികൾ എത്തിച്ചേരുന്ന ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് ഹരിപ്പാട്. എന്നാൽ, തൃശ്ശൂർ ഭാഗങ്ങളിലുള്ള ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ കാണുന്നതുപോലെ ഭീമാകാരമായ അമ്പലക്കാവടികളും പൂക്കാവടികളും ഇവിടെ കാണാൻ കഴിയില്ല. ലാളിത്യം നിറഞ്ഞ വളഞ്ഞ പീലിക്കാവടികളാണ് ഇവിടെ കാണാൻ സാധിയ്ക്കുക. മാത്രവുമല്ല, ഇവിടെ കാവടിയാട്ടം എന്ന വാക്കുകൊണ്ട് ഉദ്ദേശിയ്ക്കുന്നത് കാവടികൾ കയ്യിലേന്തി ആടുന്നതിനെക്കാൾ അവയിൽ അഭിഷേകദ്രവ്യങ്ങൾ പ്രദക്ഷിണമായി കൊണ്ടുവന്ന് അവയിലെ ദ്രവ്യം ഉപയോഗിച്ച് ഭഗവാന് അഭിഷേകം നടത്തുന്നതാണ്. കാവടിയാട്ടം കൂടാതെ ശൂലം കുത്തുന്നതും അന്നേ ദിവസം പ്രധാനപ്പെട്ട ചടങ്ങാണ്. അന്ന് രാത്രി നടയടയ്ക്കില്ല. പകരം തുടർച്ചയായി പൂജകളും കാവടിയാട്ടവും അഭിഷേകവുമുണ്ടാകും. === സ്കന്ദഷഷ്ഠി === [[തുലാം|തുലാമാസത്തിലെ]] വെളുത്തപക്ഷത്തിലെ ഷഷ്ഠി ദിവസമാണ് സ്കന്ദഷഷ്ഠിയായി ആചരിച്ചുവരുന്നത്. ഐതിഹ്യപ്രകാരം സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി, അസുരരാജാവായ [[ശൂരപദ്മൻ|ശൂരപദ്മനെ]] വധിച്ച ദിവസമാണ് ഇത്. രാജ്യമെമ്പാടുമുള്ള സുബ്രഹ്മണ്യക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഇത് അതിവിശേഷമാണ്. [[തമിഴ്നാട്|തമിഴ്നാട്ടിലെ]] സുബ്രഹ്മണ്യക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഇതിനോടനുബന്ധിച്ച് ശൂരസംഹാരത്തിന്റെ പ്രതീകാത്മക പ്രകടനം അരങ്ങേറാറുണ്ട്. ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രത്തിലും സ്കന്ദഷഷ്ഠി അതിവിശേഷമായി ആചരിച്ചുവരുന്നു. അന്നേദിവസം ക്ഷേത്രത്തിൽ വിശേഷപ്പെട്ട പൂജകളും കലാപരിപാടികളുമുണ്ടാകാറുണ്ട്. സാധാരണയിലധികം സമയം നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന പൂജാക്രമങ്ങളാണ് ഈ സമയത്തുണ്ടാകുക. ഇതിനോടനുബന്ധിച്ചും കാവടിയാട്ടവും അഖണ്ഡമായ അഭിഷേകങ്ങളുമുണ്ടാകാറുണ്ട്. രാവിലെ ശ്രീഭൂതബലിയും അത്താഴശീവേലിയ്ക്ക് മയിൽപ്പുറത്തേറ്റിയുള്ള വിശേഷാൽ എഴുന്നള്ളിപ്പും ഈ ദിവസത്തെ പ്രത്യേകതകളിൽ പെടുന്നു. സ്കന്ദഷഷ്ഠി കൂടാതെ വൃശ്ചികമാസത്തിൽ വരുന്ന കുമാരഷഷ്ഠിയും ഇത്തരത്തിൽ അതിവിശേഷമായി ആചരിച്ചുവരുന്നു. === തൃക്കാർത്തിക === വൃശ്ചികമാസത്തിലെ കാർത്തിക നക്ഷത്രദിവസമാണ് തൃക്കാർത്തിക ആചരിച്ചുവരുന്നത്. ഒരേ സമയം ദുർഗ്ഗാദേവിയ്ക്കും സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയ്ക്കും വിശേഷമായ ദിവസമാണിത്. ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രത്തിൽ ഈ ദിവസം അതിവിശേഷമായി ആചരിച്ചുവരുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിലെ ആദ്യപ്രതിഷ്ഠാദിനം എന്ന നിലയിലാണ് ഇവിടെ തൃക്കാർത്തിക ആചരിയ്ക്കുന്നത്. അന്നേ ദിവസം രാവിലെ വിശേഷാൽ അഷ്ടാഭിഷേകവും (എള്ളെണ്ണ, നെയ്യ്, പാൽ, തേൻ, ശർക്കര, ഇളനീർ, പനിനീർ, കരിമ്പിൻനീർ എന്നീ എട്ട് ദ്രവ്യങ്ങൾ കൊണ്ടുള്ള അഭിഷേകമാണ് അഷ്ടാഭിഷേകം) ദേവസ്വം വക വിശേഷാൽ ഉദയാസ്തമനപൂജയും ശ്രീഭൂതബലിയും ഈ ദിവസത്തെ പ്രധാന പരിപാടികളിൽ പെടും. ഉച്ചപ്പൂജയ്ക്ക് അതിവിശേഷമായ കളഭാഭിഷേകവും പതിവുണ്ട്. എന്നാൽ, ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ചടങ്ങ് നടക്കുന്നത് വൈകുന്നേരമാണ്. രത്നങ്ങൾ പതിപ്പിച്ച അതിവിശേഷപ്പെട്ട മയിൽ വാഹനത്തിൽ, സ്വർണ്ണനിർമ്മിതമായ തിടമ്പുമായി വേലായുധസ്വാമി എഴുന്നള്ളുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. ദീപാരാധനയോടനുബന്ധിച്ചാണ് ഈ എഴുന്നള്ളത്ത് നടക്കുക. സർവ്വാഭരണവിഭൂഷിതനായി, ചക്രവർത്തിതുല്യനായി എഴുന്നള്ളിവരുന്ന വേലായുധസ്വാമിയെ ഭക്തർ കാർത്തികദീപം തെളിയിച്ച് സ്വീകരിയ്ക്കുന്നു. നാലമ്പലത്തിനകത്തും പുറത്തുമുള്ള വിളക്കുമാടങ്ങൾക്കൊപ്പം നിരവധി ചിരാതുകളും ഈ സമയം ക്ഷേത്രത്തിൽ തെളിയിയ്ക്കുന്നുണ്ടാകും. ഇതിനുശേഷം രാത്രി എട്ടുപ്രദക്ഷിണത്തോടുകൂടിയ വിശേഷാൽ ശീവേലിയും ക്ഷേത്രത്തിലുണ്ടാകും. ധാരാളം കലാപരിപാടികളും ഈയവസരത്തിൽ ക്ഷേത്രത്തിലുണ്ടാകാറുണ്ട്. == വഴിപാടുകൾ == ഇടിച്ചുപിഴിഞ്ഞപായസവും തുലാപായസവും പഞ്ചാമൃതവുമാണ് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. കൂടാതെ അഭിഷേകവും നാരങ്ങാമാല ചാർത്തലും പ്രധാനമാണ്. == ക്ഷേത്രത്തിൽ എത്തിച്ചേരാനുള്ള വഴി == ഹരിപ്പാട് ബസ് സ്റ്റാൻഡിൽ നിന്ന് ([[ദേശീയപാത 66 (ഇന്ത്യ)|ദേശീയപാത 66-ലുള്ള]] പ്രധാന ബസ് സ്റ്റാൻഡ്) ഒന്നര കിലോമീറ്റർ വടക്കുപടിഞ്ഞാറ്മാഉറിയാണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ഹരിപ്പാട്‌ റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നും ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് എത്താൻ ഒന്നര കിലോമീറ്റർ മാത്രമേയുള്ളൂ. [[കൊച്ചി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം|കൊച്ചി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളത്തിൽ]] നിന്ന് 115 കിലോമീറ്ററും, [[തിരുവനന്തപുരം അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം|തിരുവനന്തപുരം അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളത്തിൽ]] നിന്ന് 125 കിലോമീറ്ററുമാണ് ഇവിടേയ്ക്കുള്ള ദൂരം. == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{commonscat|Haripad Sree Subrahmanya Swamy temple}} *{{Official|http://www.haripadsubrahmanyaswamytemple.com/}} # http://www.zonkerala.com/gallery/temples/haripad-subrahmanyaswami-temple/ # http://www.zonkerala.com/travel/haripad-subrahmanya-swami-temple.htm {{Famous Hindu temples in Kerala}} {{Hindu-temple-stub}} [[വർഗ്ഗം:ആലപ്പുഴ ജില്ലയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രങ്ങൾ]] k4h9fob06ozv1fvr0hwqjcyc9brcc3d 4134532 4134531 2024-11-11T03:31:29Z Arunchandhpd 186771 Spelling 4134532 wikitext text/x-wiki {{PU|Haripad Sree Subrahmanya Swamy Maha Temple}} {{Infobox Mandir |name = ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി മഹാക്ഷേത്രം |image = Haripad_Subrahmanya_swami_Temple.jpg |alt = |caption = ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രം |pushpin_map = Kerala |map= Haripad.jpg |latd = 9 | latm = 17 | lats = 5 | latNS = N |longd= 76 | longm= 30 | longs = 5 | longEW = E |map_caption = ക്ഷേത്രത്തിന്റെ സ്ഥാനം |mapsize = 40 |other_names = ''' ഹരിഗീതപുരം''', '''അരിപ്പാട്''' |devanagari = |sanskrit_transliteration = |tamil = |marathi = |bengali = |script_name = [[മലയാളം]] |script = |country = [[ഇന്ത്യ]] |state/province = [[കേരളം]] |district = [[ആലപ്പുഴ]] |locale = [[ഹരിപ്പാട്]] |primary_deity = [[സുബ്രഹ്മണ്യൻ]] |important_festivals= ചിത്തിര ഉത്സവം <br /> മാർകഴി ഉത്സവം <br /> ആവണി ഉത്സവം <br />[[തൈപ്പൂയം]] <br />[[സ്കന്ദഷഷ്ഠി]] <br />[[തൃക്കാർത്തിക]] |architectural_styles= കേരളത്തിലെ പരമ്പരാഗത ശൈലിയിൽ |number_of_temples= |number_of_monuments= |inscriptions= |date_built= കൊല്ലവർഷം 944 |creator = ക്ഷേത്രം തീപിടിച്ചു കഴിഞ്ഞു,അന്നത്തെ നാടുവാന്ന തിരുവിതാംകൂർ മഹാരാജാവ് ശ്രീ[[മൂലം തിരുനാൾ]] ഇടവങ്കാട് ശില്പികളെ കൊണ്ട് ക്ഷേത്രം പുനസ്ഥാപിച്ചു. അതാണ് നിലവിൽ കാണുന്ന ക്ഷേത്രം. |main priest = തന്ത്രിസ്ഥാനം രണ്ട് ഇല്ലങ്ങൾക്ക് - കിഴക്കേ പുല്ലാംവഴി, പടിഞ്ഞാറെ പുല്ലാംവഴി ഇല്ലങ്ങൾ. |Website = }} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] പുരാതന ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് [[ആലപ്പുഴ ജില്ല|ആലപ്പുഴ ജില്ലയിൽ]] [[കാർത്തികപ്പള്ളി താലൂക്ക്|കാർത്തികപ്പള്ളി താലൂക്കിൽ]] [[ഹരിപ്പാട്]] പട്ടണത്തിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന '''ശ്രീസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിമഹാക്ഷേത്രം'''. ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠ ചതുർബാഹുവായ [[സുബ്രഹ്മണ്യൻ|ശ്രീസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയാണ്]]. കൂടാതെ ഉപദേവതകളായി [[ഗണപതി]] (രണ്ട് പ്രതിഷ്ഠകൾ), [[ദക്ഷിണാമൂർത്തി]] ([[ശിവൻ]]), [[ശ്രീകൃഷ്ണൻ]] (തിരുവമ്പാടിക്കണ്ണൻ - ഗോശാലകൃഷ്ണസങ്കല്പം), [[അയ്യപ്പൻ]], [[നാഗദൈവങ്ങൾ]], [[കുരുതികാമൻ]], [[വാരാഹി|പഞ്ചമീദേവി]], [[യക്ഷി|യക്ഷിയമ്മ]] എന്നിവരും പ്രതിഷ്ഠകളായുണ്ട്. '''കേരള പഴനി''', '''തെക്കൻ പഴനി''' എന്നീ പേരുകളിൽ പുകഴ്പെറ്റ ഈ ക്ഷേത്രം കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രമാണ്. പഴയ [[തിരുവിതാംകൂർ]] ദേശത്ത് മഹാക്ഷേത്രങ്ങളിൽ മഹാക്ഷേത്രങ്ങളായി അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന ഏഴ് ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്ന് ഇതാണ്. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സുബ്രഹ്മണ്യവിഗ്രഹം, ശൈവ-[[വൈഷ്ണവമതം|വൈഷ്ണവ]] ഭാവങ്ങൾ ഒത്തിണങ്ങിയ പ്രതിഷ്ഠ, കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സ്വർണ്ണക്കൊടിമരം, മൂന്ന് കൊടിയേറ്റുത്സവങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ ഒരുപാട് പ്രത്യേകതകളുള്ള ഈ ക്ഷേത്രം [[തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡ്|തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ]] കീഴിലാണ്. [[മേടം]], [[ചിങ്ങം]], [[ധനു]] എന്നീ മാസങ്ങളിലായാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ കൊടിയേറ്റുത്സവങ്ങൾ നടത്തുന്നത്. മേടമാസത്തിൽ [[വിഷു]]നാളിൽ കണികണ്ട് കൊടികയറി [[പത്താമുദയം]] ദിവസം ആറാട്ടോടുകൂടി സമാപിയ്ക്കുന്നതാണ് അവയിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ടത്. ചിങ്ങമാസത്തിൽ [[തിരുവോണം]] നാളിലും ധനുമാസത്തിൽ [[തിരുവാതിര]] നാളിലും ആറാട്ടോടുകൂടി സമാപിയ്ക്കുന്ന, പത്തുദിവസത്തെ ഉത്സവങ്ങളാണ്. ഇവ യഥാക്രമം സുബ്രഹ്മണ്യൻ, [[വിഷ്ണു]], ശിവൻ എന്നിവരെ പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കുന്നു എന്നാണ് സങ്കല്പം. ഇത് മറ്റൊരു ക്ഷേത്രത്തിലുമില്ലാത്ത പ്രത്യേകതയാണ്. കൂടാതെ [[വൃശ്ചികം|വൃശ്ചികമാസത്തിലെ]] [[തൃക്കാർത്തിക]], [[മകരം|മകരമാസത്തിലെ]] [[തൈപ്പൂയം]], [[തുലാം|തുലാമാസത്തിലെ]] [[സ്കന്ദഷഷ്ഠി]] തുടങ്ങിയവയും അതിവിശേഷമാണ്. == ഐതിഹ്യം == ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാനപ്രതിഷ്ഠയായ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയുടെ വിഗ്രഹം, [[ത്രേതായുഗം|ത്രേതായുഗത്തിൽ]] [[പരശുരാമൻ|പരശുരാമന്റെ]] പൂജയേറ്റുവാങ്ങിയതാണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ദീർഘകാലം ഈ വിഗ്രഹം പൂജിച്ചുവന്ന അദ്ദേഹം, അതിനുശേഷം ഇത് [[കായംകുളം കായൽ|കായംകുളം കായലിൽ]] നിക്ഷേപിച്ചു. പിന്നീട് ഇപ്പോഴത്തെ ക്ഷേത്രത്തിൽ വിഗ്രഹം എത്തിച്ചേരാനുണ്ടായ ഒരു കഥയുണ്ട്. അതിങ്ങനെ: പുരാതനകാലത്ത് '''കുമാരപുരം''' എന്നായിരുന്നു ഹരിപ്പാടിന്റെ പേര്. ഹരിപ്പാടിന്റെ പടിഞ്ഞാറുള്ള ചില സ്ഥലങ്ങൾ ഇന്നും '[[കുമാരപുരം ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|കുമാരപുരം]]' എന്നാണ് അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇവിടെയുള്ള പ്രധാന ക്ഷേത്രം, ഇന്നത്തെ ക്ഷേത്രത്തിന് തെക്കുകിഴക്കായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ''കീഴ്തൃക്കോവിൽ'' ക്ഷേത്രമായിരുന്നു. ദ്വിബാഹുവായ ബാലസുബ്രഹ്മണ്യൻ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠയായ ഈ ക്ഷേത്രത്തിന് സമീപം ഒരു മഹാക്ഷേത്രം പണികഴിപ്പിയ്ക്കാനും, അവിടെ അയ്യപ്പസ്വാമിയെ പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാനും കുമാരപുരത്തെ നാട്ടുപ്രമാണികൾ തീരുമാനിച്ചു. അതിനായി അവർ വിദഗ്ധരായ പണിക്കാരെ പല നാടുകളിൽ നിന്നും കൊണ്ടുവരികയും ക്ഷേത്രനിർമ്മാണം ആരംഭിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. അങ്ങനെ മാസങ്ങൾക്കുള്ളിൽ അവിടെയൊരു മഹാക്ഷേത്രം ഉയർന്നുവന്നു. തുടർന്ന് പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കും മറ്റ് ചടങ്ങുകൾക്കുമായി നാട്ടുകാരായ ഭക്തജനങ്ങൾ ഒരുങ്ങി. അങ്ങനെയിരിയ്ക്കുന്ന സമയത്ത് ഒരു ദിവസം രാത്രി, കുമാരപുരത്തെ എല്ലാ പ്രമാണികൾക്കും ഒരേ സമയം ഒരു സ്വപ്നദർശനമുണ്ടായി. അതിദിവ്യനായ ഒരു സന്ന്യാസി തങ്ങളുടെ മുന്നിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ട് പുതിയ ക്ഷേത്രത്തിൽ അയ്യപ്പനെയല്ല, സുബ്രഹ്മണ്യനെയാണ് പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കേണ്ടതെന്ന് അരുളിചെയ്യുന്നതായിട്ടായിരുന്നു സ്വപ്നദർശനം. ക്ഷേത്രത്തിൽ പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാൻ ഏറ്റവും ഉചിതമായ ഒരു വിഗ്രഹം, കായംകുളം കായലിൽ ജലാധിവാസമേറ്റുകിടപ്പുണ്ടെന്നും, അത് ത്രേതായുഗത്തിൽ പരശുരാമന്റെ പൂജയേറ്റുവാങ്ങിയതാണെന്നും കായംകുളം കായലിൽ ഒരു പ്രത്യേക സ്ഥലത്തെത്തുമ്പോൾ ഒരു പ്രത്യേകഭാഗത്ത് നീർച്ചുഴികളും പുഷ്പങ്ങളും കാണാമെന്നും അവിടെ ഇറങ്ങി മുങ്ങിത്തപ്പിയാൽ വിഗ്രഹം കിട്ടുമെന്നും സന്ന്യാസി കൂട്ടിച്ചേർത്തു. അതനുസരിച്ച് പിറ്റേദിവസം തന്നെ പ്രമാണിമാർ ഒരുമിച്ച് കണ്ടല്ലൂരിലേയ്ക്ക് പുറപ്പെട്ടു. സ്വപ്നത്തിൽ പറഞ്ഞതുപോലെ ഒരു സ്ഥലത്ത് നീർച്ചുഴികളും പുഷ്പങ്ങളും വലംവയ്ക്കുന്നത് അവർക്ക് കാണാനിടയായി. അതനുസരിച്ച് അവർ തങ്ങളുടെ സഹായികളോട് പ്രസ്തുത സ്ഥലത്ത് മുങ്ങിത്തപ്പാൻ അറിയിയ്ക്കുകയും അതനുസരിച്ച് സഹായികൾ കായലിലിറങ്ങി മുങ്ങിത്തപ്പുകയും ചെയ്തു. അതിദിവ്യമായ സുബ്രഹ്മണ്യവിഗ്രഹവുമായാണ് അവർ പൊങ്ങിവന്നത്. വിഗ്രഹം കണ്ടെടുത്ത സ്ഥലത്തിന് അതുവഴി ''കണ്ടനല്ലൂർ'' എന്ന പേരുവരികയും പിന്നീട് ഇത് ലോപിച്ച് ''[[കണ്ടല്ലൂർ]]'' എന്നായി മാറുകയും ചെയ്തു. തുടർന്ന് പ്രമാണിമാരും സഹായികളും കൂടി വിഗ്രഹവും കൊണ്ട് ഘോഷയാത്രയായി കുമാരപുരത്തേയ്ക്ക് പുറപ്പെട്ടു. [[പമ്പാനദി|പമ്പാനദിയുടെ]] ഒരു കൈവഴിയായ പായിപ്പാട്ടാറ്റിലൂടെ മൂന്നോളം വള്ളങ്ങളിലായാണ് അവർ യാത്ര നടത്തിയത്. ഈ യാത്രയുടെ സ്മരണയ്ക്കായാണ് ഇന്നും ചിങ്ങമാസത്തിലെ [[ചതയം]] നാളിൽ പായിപ്പാട്ടാറ്റിൽ വള്ളംകളി നടത്തിവരുന്നത്. കുമാരപുരത്തെ ക്ഷേത്രത്തിൽ വിഗ്രഹം എത്തിയ്ക്കുന്നതിന് അല്പം മുമ്പ് ഒരു സ്ഥലത്ത് വിഗ്രഹം ഇറക്കിവച്ച് വിശ്രമിയ്ക്കാൻ തീരുമാനിയ്ക്കുകയും അതനുസരിച്ച് അര നാഴിക (12 മിനിറ്റ്) നേരം വിഗ്രഹം ഇറക്കി വിശ്രമിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. കാലാന്തരത്തിൽ അവിടെ '''[https://g.co/kgs/fAW6R8u അരനാഴിക സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം]''' ഉയർന്നു വന്നു. (ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്നും കേവലം 1.3 കിലോമീറ്റർ അകലെയാണ് അരനാഴിക സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമി ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്). തുടർന്നു വന്ന വൃശ്ചികമാസത്തിലെ തൃക്കാർത്തിക ദിവസം ഉച്ചയ്ക്കുള്ള ശുഭമുഹൂർത്തത്തിൽ സകലവിധ താന്ത്രികച്ചടങ്ങുകളോടെയും പ്രതിഷ്ഠിച്ചു. പ്രതിഷ്ഠാമുഹൂർത്തത്തോടടുത്ത സമയത്ത് ക്ഷേത്രത്തിൽ ഒരു ദിവ്യപുരുഷൻ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടുവെന്നും അത് പരശുരാമൻ തന്നെയായിരുന്നെന്നും അദ്ദേഹമാണ് പ്രതിഷ്ഠാകർമ്മങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകിയതെന്നും പറയപ്പെടുന്നു. അങ്ങനെ ശ്രീഹരിയുടെ, അഥവാ മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ അവതാരമായ പരശുരാമന്റെ പാദം പതിഞ്ഞ സ്ഥലം, ഹരിപ്പാദപുരം എന്നും കാലാന്തരത്തിൽ ഹരിപ്പാടെന്നും അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. ആദ്യം പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാൻ വച്ചിരുന്ന അയ്യപ്പസ്വാമിയെ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉപദേവനാക്കി മാറ്റുകയും ചെയ്തു. ആദ്യപ്രതിഷ്ഠാദിനമായ തൃക്കാർത്തിക ഇന്നും ക്ഷേത്രത്തിൽ അതിവിശേഷമായി ആചരിച്ചുവരുന്നു. == ക്ഷേത്രനിർമ്മിതി == === ക്ഷേത്രപരിസരവും മതിലകവും === ==== ക്ഷേത്രപരിസരം ==== കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രമായ ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രം ഹരിപ്പാട് നഗരത്തിന്റെ ഹൃദയഭാഗത്ത് ദേശീയപാതയിൽ നിന്ന് അര കിലോമീറ്റർ വടക്കുമാറി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ഹരിപ്പാട് പോലീസ് സ്റ്റേഷൻ, [[കാർത്തികപ്പള്ളി താലൂക്ക്]] ഓഫീസ്, [[ഹരിപ്പാട് നഗരസഭ|നഗരസഭാ]] കാര്യാലയം, ഗവ. സ്കൂൾ, വിവിധ കടകംബോളങ്ങൾ തുടങ്ങിയവ ക്ഷേത്രത്തെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ് നിൽക്കുന്നത്. കിഴക്കോട്ടാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ദർശനം. എട്ടേക്കറോളം വിസ്തീർണ്ണമുള്ള അതിവിശാലമായ മതിലകമാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്. ക്ഷേത്രത്തിനുചുറ്റും വലിയ ആനപ്പള്ളമതിൽ പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. ഇതിന്റെ നാലുഭാഗത്തും ഗോപുരങ്ങളുണ്ടെങ്കിലും അവ അനാകർഷകങ്ങളാണ്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ധാടിമോടികൾക്ക് യോജിച്ചവയല്ല അവ. കിഴക്കേ ഗോപുരത്തിൽ നിന്ന് അല്പദൂരം മാറി ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പേരെഴുതിയ മനോഹരമായ പ്രവേശനകവാടം കാണാം. അത് 2015-ൽ പിച്ചള പൊതിഞ്ഞ് സ്വർണ്ണം പൂശിയിരുന്നു. അത് കടന്ന് അല്പദൂരം സഞ്ചരിച്ചാൽ ക്ഷേത്രമുറ്റത്തെത്താം. പതിവുപോലെ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മുന്നിൽ [[അരയാൽ]] മരമുണ്ട്. ഹൈന്ദവവിശ്വാസപ്രകാരം പുണ്യവൃക്ഷമായ അരയാലിന്റെ മുകളിൽ [[ബ്രഹ്മാവ്|ബ്രഹ്മാവും]] നടുക്ക് വിഷ്ണുവും അടിയിൽ ശിവനും കുടികൊള്ളുന്നു. അതായത്, അരയാൽ ത്രിമൂർത്തീസ്വരൂപമാകുന്നു. ദിവസവും രാവിലെ അരയാലിനെ ഏഴുവലം വയ്ക്കുന്നത് പുണ്യകരമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. അരയാലിനടുത്തുതന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ കിഴക്കേ ഗോപുരവും. താരതമ്യേന ചെറിയ ഗോപുരമാണിത്. ഒരു നിലയേയുള്ളൂ. എന്നാൽ, വലിയ ആനവാതിൽ ഈ ഗോപുരത്തിനുണ്ട്. മരംകൊണ്ടുതീർത്ത ആനവാതിൽ 2017-ൽ പിച്ചള പൊതിഞ്ഞ് സ്വർണ്ണം പൂശുകയുണ്ടായി. ഗോപുരത്തോടുചേർന്നുതന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ സ്റ്റേജും. അടുത്ത് ക്ഷേത്രം വക ഒരു ഓഡിറ്റോറിയവുമുണ്ട്. വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ ഇവിടെ കലാപരിപാടികൾ നടക്കുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തെക്കുകിഴക്കുഭാഗത്ത് സാമാന്യം വലുപ്പമുള്ള ഒരു കുളം കാണാം. '''വേലകുളം''' എന്നാണ് ഈ കുളം അറിയപ്പെടുന്നത്. തിരുവിതാംകൂർ പ്രദേശത്തെ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഉത്സവക്കാലത്ത് നടത്തിവരുന്ന അനുഷ്ഠാനകലാരൂപമാണ് [[വേലകളി]]. അത് പല രൂപത്തിലും നടത്തിവരുന്നുണ്ട്. അവയിലൊന്നാണ് 'കുളത്തിൽ വേല'. ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രത്തിൽ ഉത്സവക്കാലത്ത് കുളത്തിൽ വേല നടക്കുന്നത് തെക്കുകിഴക്കുഭാഗത്തുള്ള ഈ കുളത്തിലാണ്. അതുമൂലമാണ് ഇത് 'വേലകുളം' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നത്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തെക്ക്, പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗങ്ങളിലെ വഴികൾ ദേശീയപാതയിലേയ്ക്കുള്ളതാണ്. വടക്കുഭാഗത്താണ് അതിവിശാലമായ പ്രധാനക്ഷേത്രക്കുളമുള്ളത്. 'പെരുംകുളം' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ കുളം കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ക്ഷേത്രക്കുളങ്ങളിലൊന്നാണ്. അഞ്ചേക്കറോളം വിസ്തീർണ്ണമുള്ള ഈ കുളത്തിൽ കുളിച്ചാണ് ശാന്തിക്കാരും ഭക്തരും ക്ഷേത്രദർശനത്തിനെത്തുന്നത്. പെരുംകുളത്തിന്റെ വടക്കേക്കരയിലാണ് ദേവസ്വം വക ആനത്താവളവും മറ്റുമുള്ളത്. തെക്കേക്കരയിൽ മറ്റൊരു അരയാൽമരം കാണാം. ഇതിനടുത്ത് ഒരു കൽമണ്ഡപമുണ്ട്. പണ്ട് [[തൃശ്ശൂർ]] [[നടുവിൽ മഠം]] സ്വാമിയാർ ക്ഷേത്രദർശനത്തിനെത്തുമ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിന് ഇരിയ്ക്കാൻ നിർമ്മിച്ചുകൊടുത്തതാണത്രേ ഇത്. ക്ഷേത്രകാര്യങ്ങളിൽ ഇടപെടാൻ അവകാശമുള്ള ഏക വ്യക്തി നടുവിൽ മഠം സ്വാമിയാരാണ്. വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തിന് പൂജ നടത്താൻ പോലും അവകാശമുണ്ട്! കുളത്തിന്റെ കിഴക്കേക്കരയിൽ മറ്റൊരു ക്ഷേത്രമുണ്ട്. [[ഹനുമാൻ|ആഞ്ജനേയസ്വാമി]]യും [[നവഗ്രഹങ്ങൾ|നവഗ്രഹങ്ങളുമാണ്]] ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠകൾ. സപ്തചിരഞ്ജീവികളിലൊരാളായ ആഞ്ജനേയസ്വാമിയുടെ സാന്നിദ്ധ്യമുള്ള ക്ഷേത്രത്തിന് അധികം പഴക്കമില്ലെങ്കിലും ഹരിപ്പാട്ടെത്തുന്ന ഭക്തർ ഇവിടെ തൊഴാതെ പോകാറില്ല. പത്നീസമേതരായ നവഗ്രഹങ്ങളാണ് മറ്റൊരു പ്രത്യേകത. കേരളത്തിൽ പത്നീസമേതരായ നവഗ്രഹങ്ങളുള്ള ഏക ക്ഷേത്രമാണിത്. ഈ ക്ഷേത്രത്തിന്റെയടുത്താണ് തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ ഹരിപ്പാട് ഗ്രൂപ്പ് ഓഫീസ്. ദേവസ്വം ബോർഡിനുകീഴിലുള്ള ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഗ്രൂപ്പുകളിലൊന്നാണ് ഹരിപ്പാട് ഗ്രൂപ്പ്. ==== കീഴ്തൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രം ==== ക്ഷേത്രമുറ്റത്തെത്തുന്നതിന് തൊട്ടുമുമ്പ് വഴിയുടെ തെക്കുഭാഗത്ത് ഒരു ചെറിയ ക്ഷേത്രം കാണാം. ഇതാണ്, ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മൂലസ്ഥാനമായ '''കീഴ്തൃക്കോവിൽ'''. വളരെ ചെറിയൊരു ക്ഷേത്രമാണിത്. ശ്രീകോവിലും മണ്ഡപവും പ്രദക്ഷിണവഴിയും മാത്രമാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. ശ്രീകോവിൽ സാമാന്യം വലുതാണ്. രണ്ടുനിലകളോടുകൂടിയ ചതുരശ്രീകോവിലാണിത്. അതിമനോഹരമായ ചിത്രപ്പണികളോടും ശില്പവിദ്യയോടും കൂടിയ ഈ ശ്രീകോവിൽ ദ്വിബാഹുവായ ബാലസുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയാണ് കീഴ്തൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠ. കിഴക്കോട്ടാണ് ദർശനം. ഏറെക്കാലം ജീർണ്ണാവസ്ഥയിലായിരുന്ന ക്ഷേത്രം 2015-ലാണ് നന്നാക്കിയത്. ഉത്സവക്കാലത്ത് ഇവിടെയും കൊടിയേറ്റമുണ്ട്. മൂന്നാം ദിവസമാണ് ഇവിടെ കൊടിയേറ്റം. സ്ഥിരം കൊടിമരം ഇവിടെയില്ലാത്തതിനാൽ താൽക്കാലികമായി [[അടയ്ക്ക|അടയ്ക്കാമരത്തിന്റെ]] തടി കൊണ്ടുവന്ന് പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കുകയാണ് പതിവ്. ഇപ്പോൾ സ്ഥിരം കൊടിമരം പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ നടന്നുവരികയാണ്. കീഴ്തൃക്കോവിലിനടുത്തുള്ള ഒരു ആൽത്തറയിലാണ് നാഗദൈവങ്ങളുടെ പ്രതിഷ്ഠ. [[നാഗരാജാവ്|നാഗരാജാവായ]] [[വാസുകി]], പരിവാരങ്ങളായ [[നാഗയക്ഷി]], [[നാഗചാമുണ്ഡി]], [[നാഗകന്യക]], [[ചിത്രകൂടം]] തുടങ്ങിയവർക്കൊപ്പം കുടികൊള്ളുന്നതാണ് ഇവിടത്തെ പ്രതിഷ്ഠ. എല്ലാമാസവും [[ആയില്യം]] നാളിൽ ഇവിടെ വിശേഷാൽ പൂജകളുണ്ടാകാറുണ്ട്; [[കന്നി]]മാസത്തിലെ ആയില്യം നാളിൽ [[സർപ്പബലി]]യും. ==== മതിലകം ==== കിഴക്കേ ഗോപുരത്തിലൂടെ അകത്തുകടന്നാൽ ആദ്യമെത്തുന്നത് വലിയ ആനക്കൊട്ടിലിലാണ്. സാമാന്യം വലിപ്പമുള്ള ആനക്കൊട്ടിലാണിത്. [[ചോറൂൺ]], [[തുലാഭാരം]], [[ഭജന]] തുടങ്ങിയവ നടത്തുന്നത് ഈ ആനക്കൊട്ടിലിലാണ്. ആറാനകളെ എഴുന്നള്ളിച്ച് നിർത്താൻ സൗകര്യം ഇവിടെയുണ്ട്. ആനക്കൊട്ടിലിന് തെക്കുഭാഗത്താണ് [[കൂത്തമ്പലം]] പണിതിരിയ്ക്കുന്നത്. [[തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥക്ഷേത്രം]], [[കൂടൽമാണിക്യം ക്ഷേത്രം]] എന്നിവിടങ്ങളിലെ കൂത്തമ്പലങ്ങൾ കഴിഞ്ഞാൽ കേരളത്തിൽ ഇന്ന് നിലനിൽക്കുന്ന ഏറ്റവും വലിയ കൂത്തമ്പലമാണ് ഹരിപ്പാട്ടേത്. വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ ഇവിടെ [[കൂത്ത്|കൂത്തും]] [[കൂടിയാട്ടം|കൂടിയാട്ടവും]] പതിവുണ്ട്. ആനക്കൊട്ടിലും കൂത്തമ്പലവും ശില്പകലാവൈദഗ്ദ്ധ്യം കൊണ്ട് സമ്പന്നമാണ്. [[സ്കന്ദപുരാണം]], [[ഭാഗവതം|ശ്രീമദ് ഭാഗവതം]], [[രാമായണം]], [[മഹാഭാരതം]] തുടങ്ങിയ കൃതികളിൽ നിന്നുള്ള രംഗങ്ങൾ ഇവിടെ മനോഹരമായി ആവിഷ്കരിയ്ക്കപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു. പതിനാറുകൈകളോടുകൂടിയ [[ദുർഗ്ഗ|ദുർഗ്ഗാദേവി]], ആറുമുഖങ്ങളോടുകൂടിയ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി, ശ്രീകൃഷ്ണലീലകൾ, ഹനുമാൻ ലങ്കയിലേയ്ക്ക് ചാടുന്നത് എന്നിവ സവിശേഷപ്രാധാന്യമർഹിയ്ക്കുന്നു. കൂത്തമ്പലത്തിനകത്ത് ഒരു തൂണിൽ യക്ഷി കുടികൊള്ളുന്നു. ഈ യക്ഷിയെ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉപദേവതയായി ആചരിച്ചുവരുന്നു. ആനക്കൊട്ടിലിനപ്പുറത്താണ് ഭഗവദ്വാഹനമായ [[മയിൽ|മയിലിനെ]] ശിരസ്സിലേറ്റുന്ന കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ സ്വർണ്ണക്കൊടിമരമുള്ളത്. ഏകദേശം നൂറടി ഉയരം വരും ഈ കൊടിമരത്തിന്. ഒരിയ്ക്കൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ അഗ്നിബാധയുണ്ടായപ്പോൾ രക്ഷപ്പെട്ട ഈ കൊടിമരം പിന്നീട് പുനഃപ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കുകയായിരുന്നുവത്രേ! കൊടിമരത്തിനപ്പുറത്താണ് ബലിക്കൽപ്പുര. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ബലിക്കല്ല് ഇവിടെ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. നല്ല വലിപ്പമുള്ള ബലിക്കല്ലാണിത്. അതിനാൽ, പുറത്തുനിന്നുനോക്കുമ്പോൾ വിഗ്രഹം കാണാൻ കഴിയില്ല. പിച്ചളയിൽ പൊതിഞ്ഞ് സ്വർണ്ണം പൂശിയ ഈ ബലിക്കല്ലിന് പീഠമുൾപ്പെടേ ഏകദേശം പത്തടി ഉയരം വരും. ഏണിചാരിനിന്നാണ് ബലിതൂകുന്നത്. ബലിക്കൽപ്പുരയുടെ പ്രവേശനകവാടത്തിനുമുകളിൽ മയിൽവാഹനനായ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയുടെ രൂപം കാണാം. ബലിക്കൽപ്പുരയുടെ തെക്കുവശത്ത്, കൂത്തമ്പലത്തിനോടുചേർന്ന് ഒരു ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠ കാണാം. അരയടി മാത്രം ഉയരം വരുന്ന ഒരു കൊച്ചുവിഗ്രഹമാണ് ഇവിടെ ഗണപതിഭഗവാന്റേത്. വലത്തോട്ട് തുമ്പിക്കൈ നീട്ടിയിരിയ്ക്കുന്ന ഗണപതിയുടെ നാല് കൈകളിൽ [[മഴു]], [[കയർ]], [[മോദകം]], അനുഗ്രഹമുദ്ര എന്നിവ കാണാം. ഇവിടെ പൂജ നടത്തുന്നത് [[അയ്യർ|തമിഴ് ബ്രാഹ്മണരാണ്]]. ക്ഷേത്രമതിലകത്ത് തെക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ അടച്ചിട്ട പ്രദക്ഷിണവഴിയോടുകൂടി ഒരു ചെറിയ ശ്രീകോവിൽ കാണാം. ശ്രീകൃഷ്ണഭഗവാനാണ് ഈ ശ്രീകോവിലിലെ പ്രതിഷ്ഠ. ''തിരുവമ്പാടി ക്ഷേത്രം'' എന്ന് ഈ ശ്രീകോവിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. ഗോശാലകൃഷ്ണനായാണ് പ്രതിഷ്ഠാസങ്കല്പം. അതിനാൽ, അടച്ചിട്ട പ്രദക്ഷിണവഴി ഗോശാലയായി സങ്കല്പിയ്ക്കപ്പെടുന്നു. പടിഞ്ഞാറോട്ട് ദർശനമായി കുടികൊള്ളുന്ന ഭഗവാന്റെ വിഗ്രഹം വലതുകയ്യിൽ കാലിക്കോലും ഇടതുകയ്യിൽ ഓടക്കുഴലുമേന്തിയ രൂപത്തിലാണ്. ഉത്സവക്കാലത്ത് ഇവിടെയും കൊടിയേറ്റമുണ്ട്. അഞ്ചാം ഉത്സവത്തിനാണ് ഇവിടെ കൊടിയേറ്റമുള്ളത്. സ്ഥിരം കൊടിമരം ഇവിടെയില്ലാത്തതിനാൽ താൽക്കാലികമായി അടയ്ക്കാമരത്തിന്റെ തടി കൊണ്ടുവന്ന് പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കുകയാണ് പതിവ്. ഇപ്പോൾ സ്ഥിരം കൊടിമരം പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കാനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ നടന്നുവരികയാണ്. തെക്കുപടിഞ്ഞാറേമൂലയിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി മറ്റൊരു ചെറിയ ശ്രീകോവിലുണ്ട്. അയ്യപ്പസ്വാമിയാണ് ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠ. [[ശബരിമല ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രം|ശബരിമലയിലേതുപോലെ]]ത്തന്നെയാണ് ഇവിടെയും അയ്യപ്പന്റെ വിഗ്രഹം. ക്ഷേത്രത്തിൽ ആദ്യം പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കേണ്ടിരിയുന്നത് ഈ അയ്യപ്പനെയാണെന്ന് ഐതിഹ്യമുള്ളതിനാൽ ഈ പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കും സവിശേഷപ്രാധാന്യമുണ്ട്. ചിത്തിര ഉത്സവത്തിന് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയ്ക്കൊപ്പം അയ്യപ്പനെയും എഴുന്നള്ളിയ്ക്കാറുണ്ട്. ശ്രീകോവിലിനുമുന്നിൽ ഒരു മുഖപ്പുണ്ട്. ഇവിടെയാണ് ശബരിമല തീർത്ഥാടകർ മാലയിടുന്നതും കെട്ടുനിറയ്ക്കുന്നതുമെല്ലാം. ക്ഷേത്രമതിലകത്ത് അങ്ങിങ്ങായി നിരവധി മരങ്ങൾ തഴച്ചുവളരുന്നത് കാണാം. 2013-ൽ ഹരിപ്പാട് ദേവസ്വത്തിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഇവിടെ ഒരു നക്ഷത്രവനം പണിതിരിന്നു. 'ശരവണഭവ നക്ഷത്രവനം' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ നക്ഷത്രവനത്തിൽ 27 നക്ഷത്രങ്ങളുടെയും വൃക്ഷങ്ങളെ ഭക്തിപുരസ്സരം പൂജിച്ചുവരുന്നുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് ഗോപുരത്തിന്റെ ഇരുവശത്തുമായി പഴയകാല പത്തായപ്പുരമാളികയും മതപഠനകേന്ദ്രങ്ങളും കാണാം. ഇരുനിലകളോടുകൂടിയ പത്തായപ്പുര ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഗതകാലപ്രൗഢി വിളിച്ചുണർത്തുന്നു. വടക്കുഭാഗത്ത് ക്ഷേത്രം വക ഊട്ടുപുര കാണാം. സാമാന്യം വലുപ്പമുള്ള ഊട്ടുപുരയാണിത്. പണ്ടുകാലത്ത് സ്ഥിരം ഇവിടെ ഊട്ടുണ്ടാകുമായിരുന്നു. ഇന്ന് വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ മാത്രമേ ഊട്ടുള്ളു. വടക്കുകിഴക്കുഭാഗത്താണ് പ്രസിദ്ധമായ മയിൽക്കൂടുള്ളത്. ഭക്തർ ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് സമർപ്പിയ്ക്കുന്ന മയിലുകൾ ഇവിടെ വളരുന്നു. ഇവിടെ മുമ്പുണ്ടായിരുന്ന മയിൽ 2017 ഒക്ടോബർ 18-ന് ചത്തുപോയി. പകരം ഇവിടെ നടയ്ക്കിരുത്തപ്പെട്ട മയിൽ ഇതുവരെ ബാല്യം വിട്ടിട്ടില്ല. ഇവിടത്തെ മയിലിൽ നിന്ന് പ്രചോദനമുൾക്കൊണ്ടാണ് ഹരിപ്പാട് സ്വദേശി കൂടിയായിരുന്ന കേരള കാളിദാസൻ [[കേരളവർമ്മ വലിയ കോയിത്തമ്പുരാൻ]] പ്രസിദ്ധമായ ''[[മയൂരസന്ദേശം]]'' എന്ന കാവ്യം രചിച്ചത്. മറ്റൊരു ഹരിപ്പാട്ടുകാരനായ [[ശ്രീകുമാരൻ തമ്പി|ശ്രീകുമാരൻ തമ്പിയും]] ഈ മയിലിനെക്കുറിച്ച് പാട്ടുകളെഴുതിയിട്ടുണ്ട്. === ശ്രീകോവിൽ === ചെമ്പുമേഞ്ഞ, അസാമാന്യ വലിപ്പമുള്ള വട്ടശ്രീകോവിലാണ് ക്ഷേത്രത്തിലേത്. കരിങ്കല്ലിൽ തീർത്ത ശ്രീകോവിലിന് ഏകദേശം 150 അടി ചുറ്റളവുണ്ടാകും. ഇതിന്റെ മേൽക്കൂരയിൽ സ്വർണ്ണത്താഴികക്കുടമുണ്ട്. ശ്രീകോവിലിനകത്ത് രണ്ടാമത്തെ മുറിയാണ് വിഗ്രഹം പ്രതിഷ്ഠിച്ച ഗർഭഗൃഹം. ആറടിയിലധികം ഉയരമുള്ള ചതുർബാഹുവിഗ്രഹത്തിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായി സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി കുടികൊള്ളുന്നു. അത്യുഗ്രമൂർത്തിയായ ദേവസേനാപതിയായാണ് പ്രതിഷ്ഠാസങ്കല്പം. കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സുബ്രഹ്മണ്യവിഗ്രഹമാണിത്. എന്നാൽ, വിഗ്രഹം സുബ്രഹ്മണ്യന്റേതാണെന്ന് ഉറപ്പിച്ചുപറയാനും വയ്യ. കാരണം, പുറകിലെ കൈകളിൽ ശംഖചക്രങ്ങളും, മുന്നിലെ ഇടതുകയ്യിൽ ഗദയും, വലത്തേ ചുമലിൽ വേലും, ഇടത്തേ ചുമലിൽ ത്രിശൂലവും കാണാം. ത്രിശൂലത്തിൽ ഉടുക്ക് കെട്ടിവച്ചിട്ടുമുണ്ട്. കൂടാതെ, ശിരസ്സിൽ ചന്ദ്രക്കലയുമുണ്ട്. ഇതിന് കാരണമായി പറയപ്പെടുന്നത് ആദ്യസങ്കല്പം മഹാവിഷ്ണുവായിട്ടായിരുന്നു എന്നാണ്. 'ഹരിപ്പാട്' എന്ന പേരിൽ മഹാവിഷ്ണുവിന്റെ പര്യായനാമമായ 'ഹരി' ഉള്ളത് ഈ വാദത്തെ ബലപ്പെടുത്തുന്നു. ശൈവ-വൈഷ്ണവ സംഘട്ടനങ്ങൾ വ്യാപകമായിരുന്ന കാലത്ത് വൈഷ്ണവരിൽ നിന്ന് ക്ഷേത്രം പിടിച്ചടക്കിയ ശൈവർ, വിഗ്രഹത്തിലെ ശംഖചക്രങ്ങൾ മറയ്ക്കുകയും ചാർത്തിയിരുന്ന ഗോപിക്കുറിയും ആഭരണങ്ങളും ഊരിമാറ്റുകയും ചെയ്തു. തുടർന്ന്, വിഗ്രഹത്തിൽ കൃത്രിമമായി മൂന്നാം കണ്ണും ഭസ്മക്കുറിയും ചാർത്തുകയും, സ്വർണ്ണക്കിരീടം മാറ്റി ജടാമകുടമാക്കുകയും വിഗ്രഹത്തിൽ ത്രിശൂലം ഘടിപ്പിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. പിന്നീട് വന്ന [[കൗമാരം (ആരാധനാരീതി)|കൗമാരവിശ്വാസികൾ]] (സുബ്രഹ്മണ്യഭക്തർ) വിഗ്രഹത്തിൽ നിന്ന് ത്രിശൂലം മാറ്റുകയും വേൽ ഘടിപ്പിയ്ക്കുകയും ചെയ്തു. നെറ്റിയിൽ നിന്ന് മൂന്നാം കണ്ണ് എടുത്തുമാറ്റി. ഇങ്ങനെ പോകുന്നു കഥ. സംഗതി എന്തായാലും മൂന്നുകൂട്ടരെയും തൃപ്തിപ്പെടുത്താൻ ഇവയെല്ലാം ഒരുമിച്ച് ചാർത്താൻ തുടങ്ങി എന്നാണ് കഥയുടെ അവസാനം. ഈ സങ്കല്പങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് ക്ഷേത്രത്തിൽ മൂന്ന് ഉത്സവങ്ങൾ തുടങ്ങിയതും ഇപ്പോഴും നടത്തിപ്പോരുന്നതും. മേടമാസത്തിലെ [[വിഷു]]-[[പത്താമുദയം]] ഉത്സവം സുബ്രഹ്മണ്യനെയും ചിങ്ങമാസത്തിലെ [[ഓണം]] ഉത്സവം വിഷ്ണുവിനെയും ധനുമാസത്തിലെ [[തിരുവാതിര]] ഉത്സവം ശിവനെയും പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കുന്നു. എങ്കിലും, സുബ്രഹ്മണ്യഭാവത്തിന് പ്രാധാന്യമുള്ളതിനാൽ മേടമാസത്തിലെ ഉത്സവമാണ് പ്രധാനം. വിശ്വപ്രകൃതിയുടെ മൂലതേജസ്സിനെ മുഴുവൻ ആകർഷിച്ച ശിവപാർവ്വതീപുത്രനും ദേവസേനാപതിയുമായ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി, ത്രിമൂർത്തികളുടെ തേജസ്സോടെ ശ്രീലകത്ത് വാഴുന്നു. ശ്രീകോവിൽ മനോഹരമായ ചുവർച്ചിത്രങ്ങളാലും ദാരുശില്പങ്ങളാലും അലംകൃതമാണ്. സുബ്രഹ്മണ്യകഥകളും ദശാവതാരങ്ങളുമടക്കം എണ്ണിയാൽ തീരാത്ത പുരാണസംഭവങ്ങൾ ഇവിടെ ചിത്ര-ശില്പരൂപങ്ങളിൽ പുനർജന്മമെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ തെക്കേ നടയിലെ ഇടനാഴിയിൽ തെക്കോട്ട് ദർശനമായി ശിവസ്വരൂപമായ ദക്ഷിണാമൂർത്തിയും ഗണപതിയും കുടികൊള്ളുന്നു. കേരളത്തിലെ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ പൊതുവേ അപൂർവ്വമാണ് ദക്ഷിണാമൂർത്തിയും ഗണപതിയും ഒന്നിച്ചുള്ള പ്രതിഷ്ഠ. അവയിൽ അധികവും തെക്കൻ കേരളത്തിലാണ്. സാധാരണയായി ദക്ഷിണാമൂർത്തിപ്രതിഷ്ഠ ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിലാണ് കാണപ്പെടാറുള്ളത്. ശിവന്റെ സന്ന്യാസരൂപമായ ദക്ഷിണാമൂർത്തി, ഹരിപ്പാട്ടെ ശിവസാന്നിദ്ധ്യത്തിന്റെ മറ്റൊരു പ്രതീകമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠ ദക്ഷിണാമൂർത്തിയുടെ വലതുവശത്താണ്. ചെറിയൊരു ശിവലിംഗമാണ് ദക്ഷിണാമൂർത്തിയുടേത്. ഗണപതിവിഗ്രഹം സാധാരണപോലെ. വടക്കുവശത്ത്, വ്യാളീമുഖത്തോടുകൂടിയ ഓവുണ്ട്. ഭഗവാന് അഭിഷേകം ചെയ്യുന്ന ജലവും പാലും ഇതിലൂടെ ഒഴുകിപ്പോകുന്നു. === നാലമ്പലം === ശ്രീകോവിലിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റി നാലമ്പലം പണിതിരിയ്ക്കുന്നു. അതിവിശാലമാണ് ഇവിടത്തെ നാലമ്പലം. അകത്തേയ്ക്കുള്ള വഴിയുടെ ഇരുവശത്തുമായി വാതിൽമാടങ്ങൾ കാണാം. തെക്കേ വാതിൽമാടത്തിലാണ് നിത്യേനയുള്ള വിശേഷാൽ പൂജകളും ഗണപതിഹോമമടക്കമുള്ള ഹോമങ്ങളും നടത്തിവരുന്നത്. ഇവിടെ പ്രതീകാത്മകമായി ഗണപതിയുടെ ഒരു ചിത്രവും കാണാം. വടക്കേ വാതിൽമാടത്തിലാണ് വാദ്യമേളങ്ങൾ നടത്തുന്നത്. പൂജാസമയമൊഴികെയുള്ളപ്പോൾ ഇവിടെ [[ചെണ്ട]], [[മദ്ദളം]], [[തിമില]], [[ഇടയ്ക്ക]], [[ചേങ്ങില]], [[ഇലത്താളം]] തുടങ്ങിയ വാദ്യങ്ങൾ തൂക്കിയിട്ടിരിയ്ക്കുന്നത് കാണാം. നാലമ്പലത്തിനകത്ത് തെക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ പതിവുപോലെ [[തിടപ്പള്ളി|തിടപ്പള്ളിയും]] വടക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ [[കിണർ|കിണറും]] പണിതിട്ടുണ്ട്. ഇവയാണ് എടുത്തുപറയേണ്ട പ്രത്യേകതകൾ. ശ്രീകോവിലിനുചുറ്റുമായി അകത്തെ ബലിവട്ടം പണിതിട്ടുണ്ട്. [[അഷ്ടദിക്പാലകർ]] (കിഴക്ക് - [[ഇന്ദ്രൻ]], തെക്കുകിഴക്ക് - [[അഗ്നി]], തെക്ക് - [[യമൻ]], തെക്കുപടിഞ്ഞാറ് - [[നിര്യതി]], പടിഞ്ഞാറ് - [[വരുണൻ]], വടക്കുപടിഞ്ഞാറ് - [[വായു]], വടക്ക് - [[കുബേരൻ]], വടക്കുകിഴക്ക് - [[ഈശാനൻ]]), [[സപ്തമാതൃക്കൾ]] (തെക്കുഭാഗത്ത് ഒറ്റക്കല്ലിൽ - കിഴക്കുനിന്ന് [[ബ്രാഹ്മി]]/[[ബ്രഹ്മാണി]], [[മഹേശ്വരി]],[[കൗമാരി]], [[വൈഷ്ണവി]], [[വരാഹി]], [[ഇന്ദ്രാണി]], [[ചാമുണ്ഡി]] എന്നീ ക്രമത്തിൽ), [[വീരഭദ്രൻ]] (സപ്തമാതൃക്കൾക്കൊപ്പം - കിഴക്കുഭാഗത്ത്), ഗണപതി (സപ്തമാതൃക്കൾക്കൊപ്പം - പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത്), ശാസ്താവ് (തെക്കിനും തെക്കുപടിഞ്ഞാറിനുമിടയിൽ), സുബ്രഹ്മണ്യൻ (വടക്കുപടിഞ്ഞാറിനും വടക്കിനുമിടയിൽ), ബ്രഹ്മാവ് (വടക്കുകിഴക്കിനും കിഴക്കിനുമിടയിൽ), ദുർഗ്ഗാദേവി (പടിഞ്ഞാറിനും വടക്കുപടിഞ്ഞാറിനുമിടയിൽ), [[അനന്തൻ]] (തെക്കുപടിഞ്ഞാറിനും പടിഞ്ഞാറിനുമിടയിൽ), നിർമ്മാല്യധാരി (വടക്കുകിഴക്കിനും കിഴക്കിനുമിടയിൽ - ഇവിടെ [[ധൂർത്തസേനൻ]]) എന്നിവരെ പ്രതിനിധീകരിയ്ക്കുന്ന ബലിക്കല്ലുകൾ ഇവിടെ കാണാം. ശീവേലിസമയത്ത് ഇവിടങ്ങളിൽ ബലിക്കല്ലുകൾ ദേവന്റെ/ദേവിയുടെ വികാരഭാവങ്ങളാണെന്നാണ് വിശ്വാസം. അതിനാൽ, അവയിൽ ചവിട്ടുന്നതും തൊട്ടു തലയിൽ വയ്ക്കുന്നതും നിരോധിച്ചിരിയ്ക്കുന്നു. === നമസ്കാരമണ്ഡപം === ശ്രീകോവിലിന്റെ നേരെമുന്നിൽ ദീർഘചതുരാകൃതിയിൽ നമസ്കാരമണ്ഡപമുണ്ട്. അതിവിശാലമായ മണ്ഡപമാണിത്. പതിനാറ് കാലുകളുള്ള ഈ മണ്ഡപത്തിൽ ഏകദേശം അഞ്ഞൂറിലധികം കലശം വച്ച് പൂജിയ്ക്കാനുള്ള സൗകര്യമുണ്ട്. മണ്ഡപത്തിന്റെ മേൽക്കൂര ചെമ്പുമേഞ്ഞിരിയ്ക്കുന്നു. മുകളിൽ സ്വർണ്ണത്താഴികക്കുടമുണ്ട്. ഇതിന്റെ ഒരറ്റത്ത്, ഭഗവദ്വാഹനമായ മയിലിന്റെ ഒരു ശില്പം കാണാം. മയിലിനെ തൊഴുതുവേണം ഭഗവാനെ തൊഴാൻ എന്നാണ് ചിട്ട. മണ്ഡപത്തിന്റെ മച്ചിൽ ബ്രഹ്മാവിന്റെയും അഷ്ടദിക്പാലകരുടെയും രൂപങ്ങളും തൂണുകളിൽ ദേവരൂപങ്ങളും മറ്റും കാണാം. ഉത്സവക്കാലത്ത് ഇവിടെ വച്ചാണ് കലശപൂജയും മറ്റും നടക്കുന്നത്. == പ്രധാനമൂർത്തി == === ശ്രീ ഹരിപ്പാട്ടപ്പൻ/ഹരിഗീതപുരേശൻ (സുബ്രഹ്മണ്യൻ) === ക്ഷേത്രത്തിലെ മുഖ്യപ്രതിഷ്ഠ. ചതുർബാഹുവായ സുബ്രഹ്മണ്യനാണ് ഹരിഗീതപുരേശനായി ആരാധിയ്ക്കപ്പെടുന്നത്. ആറടിയിലധികം ഉയരം വരുന്ന ഹരിഗീതപുരേശന്റെ ശിലാവിഗ്രഹം, കേരളത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ സുബ്രഹ്മണ്യവിഗ്രഹമാണ്. അതേ സമയം, വിഗ്രഹത്തിൽ ശൈവ-വൈഷ്ണവ ചൈതന്യങ്ങളും ശക്തമായി സങ്കല്പിച്ചുവരുന്നു എന്നത് ശ്രദ്ധേയമാണ്. വിഗ്രഹം പൂർണ്ണമായി സുബ്രഹ്മണ്യന്റേതാണെന്ന് ഉറപ്പിയ്ക്കാനും സാധിയ്ക്കില്ല. കാരണം, പുറകിലെ വലതുകയ്യിൽ സുദർശനചക്രവും പുറകിലെ ഇടതുകയ്യിൽ പാഞ്ചജന്യവും മുന്നിലെ ഇടതുകയ്യിൽ തലകീഴായി ഗദയും കാണാം. ഇത് വൈഷ്ണവഭാവം സൂചിപ്പിയ്ക്കുന്നു. കൂടാതെ, ഇടത്തേ ചുമലിൽ തൂക്കിയ ത്രിശൂലവും ശിരസ്സിലെ ചന്ദ്രക്കലയും ശൈവഭാവവും സൂചിപ്പിയ്ക്കുന്നു. വലത്തേ ചുമലിലുള്ള വേലാണ് സുബ്രഹ്മണ്യഭാവം കാണിയ്ക്കുന്നത്. ആദ്യം വിഷ്ണുവായി സങ്കല്പിയ്ക്കപ്പെട്ടിരുന്ന ഭഗവാനെ, പിന്നീട് ശിവനും ഒടുവിൽ ശിവപുത്രനായ സുബ്രഹ്മണ്യനുമാക്കുകയായിരുന്നു എന്നാണ് കഥ. ദേവസേനാപതിയുടെ ഭാവത്തിൽ, ത്രിമൂർത്തികളുടെ ചൈതന്യത്തോടെ വിളങ്ങുന്ന സുബ്രഹ്മണ്യന്റെ ഭാവമാണ് പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കുള്ളതെന്ന് ഇന്ന് വിശ്വസിച്ചുവരുന്നു. കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായാണ് ഹരിഗീതപുരേശൻ ശ്രീകോവിലിൽ കുടികൊള്ളുന്നത്. ദേവസേനാപതിയായ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയ്ക്ക് പാലഭിഷേകം, പഞ്ചാമൃതം, ഭസ്മാഭിഷേകം, ഷഡാഭിഷേകം, അഷ്ടാഭിഷേകം, നാരങ്ങാമാല ചാർത്തൽ, ഇടിച്ചുപിഴിഞ്ഞ പായസം, തുലാപ്പായസം, കളഭാഭിഷേകം, വെടിവഴിപാട് തുടങ്ങിയവയാണ് ഹരിഗീതപുരേശന്റെ പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. എല്ലാമാസവും വെളുത്ത [[ഷഷ്ഠി]] നാളിൽ ഷഷ്ഠി ഊട്ടും പതിവുണ്ട്. == ഉപദേവതകൾ == === ഗണപതി === മറ്റുള്ള ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രത്തിൽ രണ്ടിടത്ത് ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠകൾ കാണാൻ സാധിയ്ക്കും. ഒന്ന്, പ്രധാന ശ്രീകോവിലിന്റെ തെക്കുഭാഗത്തും മറ്റേത് ബലിക്കൽപ്പുരയുടെ തെക്കുഭാഗത്തുമായാണ്. ആദ്യത്തെ ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠ തെക്കോട്ടും രണ്ടാമത്തെ ഗണപതിപ്രതിഷ്ഠ കിഴക്കോട്ടും ദർശനമായി പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു. രണ്ട് വിഗ്രഹങ്ങൾക്കും രണ്ടടി വീതം ഉയരം വരും. സാധാരണ ഗണപതിവിഗ്രഹങ്ങളുടെ അതേ രൂപഭാവങ്ങളാണ് രണ്ടിനും. രണ്ടാമത്തെ ഗണപതിയെ പൂജിയ്ക്കുന്നത് തമിഴ് ബ്രാഹ്മണരാണെന്നത് ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു വസ്തുതയാണ്. ഗണപതിഹോമം, കറുകമാല, നാരങ്ങാമാല, അപ്പം, അട, നാളികേരമുടയ്ക്കൽ തുടങ്ങിയവയാണ് ഗണപതിയ്ക്ക് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. === ദക്ഷിണാമൂർത്തി === പ്രധാന ശ്രീകോവിലിന്റെ തെക്കേ നടയിലെ ഇടനാഴിയിൽ, ഗണപതിയോടൊപ്പമാണ് ശിവസ്വരൂപമായ ദക്ഷിണാമൂർത്തിയുടെ പ്രതിഷ്ഠ. ഒരടി മാത്രം ഉയരമുള്ള ചെറിയൊരു ശിവലിംഗമാണ് ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠ. ഹരിപ്പാട്ടെ ശൈവസാന്നിദ്ധ്യത്തിന് ഉപോദ്ബലകമാണ് ഇവിടെയുള്ള ദക്ഷിണാമൂർത്തിപ്രതിഷ്ഠ. ശിവപ്രീതികരമായ എല്ലാ വഴിപാടുകളും ദക്ഷിണാമൂർത്തിയ്ക്ക് നടത്താവുന്നതാണ്. === അയ്യപ്പൻ === നാലമ്പലത്തിനുപുറത്ത് തെക്കുപടിഞ്ഞാറേമൂലയിൽ, പ്രദക്ഷിണവഴിയ്ക്കകത്തുതന്നെ പണികഴിപ്പിച്ചിട്ടുള്ള ചെറിയൊരു ശ്രീകോവിലിൽ കിഴക്കോട്ട് ദർശനമായാണ് അയ്യപ്പസ്വാമിയുടെ പ്രതിഷ്ഠ. ഏകദേശം രണ്ടടി ഉയരം വരുന്ന ശിലാവിഗ്രഹമാണ് ഇവിടെ അയ്യപ്പന്. ഐതിഹ്യമനുസരിച്ച് ആദ്യം ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കേണ്ടിയിരുന്നത് ഈ അയ്യപ്പനെയാണ്. തന്മൂലം, സവിശേഷപ്രാധാന്യം ഈ പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കുണ്ട്. അയ്യപ്പന്റെ ശ്രീകോവിലിനുമുന്നിൽ മുഖപ്പുണ്ട്. ഇവിടെവച്ചാണ് ശബരിമല തീർത്ഥാടകർ മാലയിടുന്നതും കെട്ടുനിറയ്ക്കുന്നതുമെല്ലാം. നീരാജനം, നെയ്യഭിഷേകം, പുഷ്പാഭിഷേകം, എള്ളുപായസം തുടങ്ങിയവയാണ് അയ്യപ്പന് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. [[മണ്ഡലകാലം|മണ്ഡലകാലത്ത്]] ദിവസവും ഇവിടെ അയ്യപ്പൻപാട്ടും പതിവുണ്ട്. === ഗോശാലകൃഷ്ണൻ === നാലമ്പലത്തിനുപുറത്ത് തെക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ, അടച്ചിട്ട പ്രദക്ഷിണവഴിയോടെ നിർമ്മിച്ച ശ്രീകോവിലിലാണ് ശ്രീകൃഷ്ണഭഗവാന്റെ പ്രതിഷ്ഠ. ഗോശാലകൃഷ്ണനായാണ് പ്രതിഷ്ഠയെ സങ്കല്പിയ്ക്കുന്നത്. മൂന്നടി ഉയരം വരുന്ന കൃഷ്ണവിഗ്രഹം, പടിഞ്ഞാറോട്ട് ദർശനമായി പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കപ്പെട്ടിരിയ്ക്കുന്നു. 'തിരുവമ്പാടി ക്ഷേത്രം' എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഈ ഉപക്ഷേത്രത്തിലും ഉത്സവക്കാലത്ത് കൊടിയേറ്റമുണ്ട്. തന്മൂലം, ഈ പ്രതിഷ്ഠയ്ക്കും നല്ല പ്രാധാന്യമുണ്ട്. പാൽപ്പായസം, വെണ്ണ, അവിൽ, തുളസിമാല തുടങ്ങിയവയാണ് ശ്രീകൃഷ്ണന് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. [[അഷ്ടമിരോഹിണി]] ദിവസം ചില വിശേഷാൽ പൂജകളുമുണ്ടാകാറുണ്ട്. === നാഗദൈവങ്ങൾ === ക്ഷേത്രമതിലിനുപുറത്ത് തെക്കുഭാഗത്ത്, മൂലക്ഷേത്രത്തിനടുത്തുള്ള ആൽത്തറയിലാണ് നാഗദൈവങ്ങളുടെ പ്രതിഷ്ഠ. നാഗരാജാവായി വാസുകി കുടികൊള്ളുന്ന ഈ തറയിൽ, സമീപം നാഗയക്ഷിയടക്കമുള്ള പരിവാരങ്ങളുമുണ്ട്. എല്ലാമാസവും ആയില്യം നാളിൽ ഇവർക്ക് വിശേഷാൽ പൂജകളും കന്നിമാസത്തിലെ ആയില്യത്തിന് സർപ്പബലിയും പതിവാണ്. നൂറും പാലും, പുറ്റും മുട്ടയും, മഞ്ഞൾപ്പൊടി അഭിഷേകം എന്നിവയാണ് നാഗദൈവങ്ങൾക്കുള്ള പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. === കുരുതികാമൻ === ക്ഷേത്രമതിൽക്കെട്ടിനുപുറത്ത് വടക്കുകിഴക്കുഭാഗത്ത്, പെരുംകുളത്തിന്റെ തെക്കേക്കരയിൽ പ്രത്യേകം തീർത്ത തറയിലാണ് കുരുതികാമന്റെ പ്രതിഷ്ഠ. ഇതൊരു ശാക്തേയദേവതയാണ്. മഹാദേവന്റെ ഒരു വകഭേദമായാണ് ഇതിനെ കണ്ടുവരുന്നത്. പേര് സൂചിപ്പിയ്ക്കുന്നതുപോലെ [[ഗുരുതി]]പൂജ പ്രധാനമാണ് ഈ ദേവതയ്ക്ക്. വർഷത്തിലൊരിയ്ക്കൽ നടക്കുന്ന [[കുരുതി]] ഒഴിച്ചുനിർത്തിയാൽ കുരുതികാമന് വിശേഷാൽ പൂജകളോ വഴിപാടുകളോ ഇല്ല. === പഞ്ചമീദേവി === കുരുതികാമന്റെ സമീപമാണ് മറ്റൊരു ശാക്തേയദേവതയായ പഞ്ചമീദേവിയുടെയും പ്രതിഷ്ഠ. സപ്തമാതൃക്കളിലൊരാളായ വരാഹിയെയാണ് പഞ്ചമിയായി ആരാധിയ്ക്കുന്നത്. ഈ ദേവിയ്ക്കും വർഷത്തിലൊരിയ്ക്കൽ നടക്കുന്ന ഗുരുതിപൂജയൊഴിച്ചുനിർത്തിയാൽ വിശേഷാൽ പൂജകളോ വഴിപാടുകളോ ഇല്ല. === യക്ഷിയമ്മ === ക്ഷേത്രത്തിലെ കൂത്തമ്പലത്തിലുള്ള ഒരു തൂണിലാണ് യക്ഷിയമ്മയുടെ പ്രതിഷ്ഠ. സുന്ദരയക്ഷീരൂപത്തിലാണ് ഇവിടെ യക്ഷിയമ്മയെ ആവിഷ്കരിച്ചിരിയ്ക്കുന്നത്. കണ്ണാടിയിൽ നോക്കുന്ന ഒരു സ്ത്രീയായാണ് രൂപം. യക്ഷിയമ്മയ്ക്ക് കരിവളയും ചാന്തും നൽകുന്നതും വറപൊടി നേദിയ്ക്കുന്നതുമാണ് പ്രധാനം. [[ചിത്രം:ഹരിപ്പാട്-സുബ്രഹ്മണ്യ-ക്ഷേത്രത്തിലെ-കൂത്തമ്പലം.jpg|thumb|250px|right|ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി ക്ഷേത്രത്തിലെ കൂത്തമ്പലം]] == ക്ഷേത്ര ആചാരങ്ങൾ == നിത്യേന അഞ്ചുപൂജകളും മൂന്നുശീവേലികളുമുള്ള മഹാക്ഷേത്രമാണ് ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രം. === രാവിലത്തെ പൂജാക്രമങ്ങൾ === പുലർച്ചെ മൂന്നുമണിയ്ക്ക് നിയമവെടിയോടെയും ഏഴുതവണയുള്ള ശംഖുവിളിയോടെയും [[തവിൽ]], [[നാദസ്വരം]] തുടങ്ങിയ വാദ്യങ്ങളോടെയും ഭഗവാനെ പള്ളിയുണർത്തിയശേഷം നാലുമണിയ്ക്ക് നടതുറക്കുന്നു. ആദ്യം തലേദിവസത്തെ ആടയാഭരണങ്ങൾ ചാർത്തി നടത്തുന്ന നിർമ്മാല്യദർശനമാണ്. നിർമ്മാല്യത്തിനുശേഷം വിഗ്രഹത്തിൽ എണ്ണ, ജലം, വാകപ്പൊടി മുതലായവകൊണ്ട് അഭിഷേകം നടത്തുന്നു. അഭിഷേകത്തിനുശേഷം വിഗ്രഹം അലങ്കരിയ്ക്കുന്നു. മലർ നിവേദ്യമാണ് അടുത്ത ചടങ്ങ്. അപ്പോഴേയ്ക്കും സമയം അഞ്ചുമണിയാകും. മലർനിവേദ്യത്തിനുശേഷം ഉഷഃപൂജയാണ്. ഇതിന് അടച്ചുപൂജയുണ്ട്. നെയ്പായസവും വെള്ളനിവേദ്യവുമാണ് ഈ സമയത്ത് ഭഗവാന്റെ നിവേദ്യം. പിന്നീട് സൂര്യോദയസമയത്ത് എതിരേറ്റുപൂജ. ഇത് ഉപദേവതകൾക്ക് നിവേദ്യം സമർപ്പിച്ചുകൊണ്ടുള്ള പൂജയാണ്. ഇതേസമയത്ത് തന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ മഹാഗണപതിഹോമവും. ആറരയോടെ എതിരേറ്റുശീവേലി തുടങ്ങുന്നു. തന്റെ ഭൂതഗണങ്ങൾക്ക് നിവേദ്യം സമർപ്പിയ്ക്കുന്നത് ഭഗവാൻ നേരിട്ട് കാണുന്നു എന്നാണ് ശീവേലിയുടെ പിന്നിലുള്ള അർത്ഥം. ജലഗന്ധപുഷ്പങ്ങളുമായി മേൽശാന്തിയും സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയുടെ തിടമ്പുമായി കീഴ്ശാന്തിയും ശ്രീകോവിലിന് പുറത്തിറങ്ങുന്നു. അകത്തെ ബലിവട്ടത്തുള്ള ഓരോ ബലിക്കല്ലിലും മേൽശാന്തി ബലി തൂകുന്നു. അഷ്ടദിക്പാലകർ, സപ്തമാതൃക്കൾ, ഗണപതി, വീരഭദ്രൻ, നിർമ്മാല്യധാരി (ഇവിടെ ധൂർത്തസേനൻ), ശാസ്താവ്, അനന്തൻ, ദുർഗ്ഗ, ബ്രഹ്മാവ്, സുബ്രഹ്മണ്യൻ തുടങ്ങിയവരാണ് ബലിക്കല്ലുകളുടെ രൂപത്തിൽ ശ്രീകോവിലിനുചുറ്റുമുള്ളത്. തുടർന്ന് പുറത്തിറങ്ങിയശേഷം പ്രദക്ഷിണവഴിയിലൂടെ മൂന്നുതവണ പ്രദക്ഷിണം വച്ച് പുറത്തെ ബലിക്കല്ലുകളിലും ബലിതൂകുന്നു. തുടർന്ന് വലിയ ബലിക്കല്ലിലും ബലിതൂകി തിരിച്ചുപോകുന്നു. ശീവേലി കഴിഞ്ഞാൽ പാൽ, ഇളനീർ, പനിനീർ, കളഭം, കുങ്കുമം, ഭസ്മം മുതലായവകൊണ്ട് അഭിഷേകം നടത്തുന്നു. തുടർന്ന് ഒമ്പത് വെള്ളിക്കുടങ്ങളിൽ തീർത്ഥജലം നിറച്ചുവച്ച് അവ മണ്ഡപത്തിൽവച്ച് പൂജിച്ച് വിഗ്രഹത്തിൽ അഭിഷേകം ചെയ്യുന്ന ചടങ്ങാണ് "നവകാഭിഷേകം". ഇത് നിത്യേന നടത്തുന്ന അപൂർവ്വം ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രം. തുടർന്ന് എട്ടുമണിയ്ക്ക് പന്തീരടിപൂജ നടക്കുന്നു. നിഴലിന് പന്ത്രണ്ടടി നീളം വരുന്ന സമയത്ത് നടത്തുന്ന പൂജയായതുകൊണ്ടാണ് പന്തീരടിപൂജ എന്നുപറയുന്നത്. പന്തീരടിപൂജ കഴിഞ്ഞാൽ പത്തുമണിയോടുകൂടി പഞ്ചഗവ്യാഭിഷേകം തുടങ്ങുന്നു. പാൽ, നെയ്യ്, ചാണകം, ഗോമൂത്രം, തൈര് എന്നിവ നിശ്ചിതമായ ഒരളവിൽ ചേർത്തുണ്ടാക്കുന്നതാണ് പഞ്ചഗവ്യം. ഇതും അപൂർവ്വം ചില ക്ഷേത്രങ്ങളിലേ നിത്യേന അഭിഷേകം ചെയ്യാറുള്ളൂ. തുടർന്ന് പത്തരയോടെ ഉച്ചപൂജ തുടങ്ങുന്നു. ഇതിനും അടച്ചുപൂജയുണ്ട്. പ്രധാന നിവേദ്യമായ തുലാപായസം ഈ സമയത്താണ് നേദിയ്ക്കുന്നത്. ഉച്ചപൂജയ്ക്കുശേഷം പതിനൊന്നരയോടെ ഉച്ചശീവേലി. എതിരേറ്റുശീവേലിയുടെ അതേ ചടങ്ങുകൾ തന്നെയാണ് ഉച്ചശീവേലിയ്ക്കും. ഉച്ചശീവേലി കഴിഞ്ഞ് ഉച്ചയ്ക്ക് പന്ത്രണ്ടുമണിയോടെ നടയടയ്ക്കുന്നു. === വൈക്കീട്ടത്തെ പൂജാക്രമങ്ങൾ === വൈകീട്ട് നാലരമണിയ്ക്ക് വീണ്ടും നടതുറക്കുന്നു. സന്ധ്യയ്ക്ക് സൂര്യാസ്തമയമനുസരിച്ച് ദീപാരാധന നടക്കുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിൽ [[കർപ്പൂരം]] കത്തിച്ചുള്ള ആരാധന നടക്കുന്നത് ഈ സമയത്താണ്. മറ്റുള്ള അവസരങ്ങളിൽ പിടിയോടുകൂടിയ ചെറിയൊരു വിളക്കുമാത്രമേ ഉപയോഗിയ്ക്കൂ. ഈ സമയത്തുതന്നെ ക്ഷേത്രത്തിനകത്തും പുറത്തുമുള്ള ദീപങ്ങൾ തിരിയിട്ട് കൊളുത്തിവയ്ക്കുന്നു. ക്ഷേത്രം മുഴുവൻ ദീപപ്രഭയിൽ കുളിച്ചുനിൽക്കുന്ന കാഴ്ച അതിമനോഹരമാണ്. ദീപാരാധന കഴിഞ്ഞ് നടതുറന്നാൽ തുടർന്ന് രാത്രി ഏഴരയോടെ അത്താഴപൂജ നടത്തുന്നു. ഇതിനും അടച്ചുപൂജയുണ്ട്. പാൽപ്പായസവും അപ്പവുമാണ് നിവേദ്യങ്ങൾ. തുടർന്ന് എട്ടുമണിയ്ക്ക് അത്താഴശീവേലി. എതിരേറ്റുശീവേലിയുടെയും ഉച്ചശീവേലിയുടെയും അതേ ചടങ്ങുകൾ തന്നെയാണ് ഇതിനും. അത്താഴശീവേലി കഴിഞ്ഞ് രാത്രി എട്ടരമണിയ്ക്ക് വീണ്ടും നടയടയ്ക്കുന്നു. സാധാരണ ദിവസങ്ങളിലെ പൂജാക്രമങ്ങളാണ് മേൽ സൂചിപ്പിച്ചത്. വിശേഷദിവസങ്ങളിലും (ഉദാ: ഉത്സവങ്ങൾ, തൈപ്പൂയം, തൃക്കാർത്തിക, ഷഷ്ഠിവ്രതം, പ്രതിഷ്ഠാദിനം) ഉദയാസ്തമനപൂജയുള്ള ദിവസങ്ങളിലും [[സൂര്യഗ്രഹണം|സൂര്യ]]-[[ചന്ദ്രഗ്രഹണം|ചന്ദ്രഗ്രഹണങ്ങളുള്ള]] അവസരങ്ങളിലും പൂജയ്ക്ക് മാറ്റം വരും. മൂന്ന് ഉത്സവങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ചിത്തിര ഉത്സവത്തിന്റെ അവസരങ്ങളിൽ ഉഷഃശീവേലി, ''ശ്രീഭൂതബലി'' എന്ന പേരിൽ പന്തീരടിപൂജ കഴിഞ്ഞാണ് നടത്താറുള്ളത്. ഇതിന് സാധാരണ ദിവസങ്ങളിലെ ശീവേലിയെക്കാൽ വിസ്തരിച്ചുള്ള ക്രിയകളും [[ചെണ്ടമേളം]], [[പഞ്ചവാദ്യം]] തുടങ്ങിയവയോടെയുള്ള എഴുന്നള്ളത്തുകളുമുണ്ടാകും. അത്താഴശീവേലിയാണെങ്കിൽ എട്ടുപ്രദക്ഷിണങ്ങളോടെ വിളക്കെഴുന്നള്ളിപ്പായും നടത്തും. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ നവകാഭിഷേകത്തിനുപകരം 25 കലശങ്ങളോടുകൂടിയ അഭിഷേകമാണ് നടത്തുക. തൈപ്പൂയത്തിന് രാത്രി നടയടയ്ക്കാറില്ല. പകരം 24 മണിക്കൂറും അഭിഷേകവും കാവടിയാട്ടവും നടത്തപ്പെടുന്നു. തൃക്കാർത്തികയ്ക്ക് പതിനെട്ട് പൂജകളും മയിൽപ്പുറത്ത് എഴുന്നള്ളിപ്പുമുണ്ടാകും. ഗ്രഹണത്തിന് ഒരു മണിക്കൂർ മുമ്പേ അടയ്ക്കുന്ന നട, പിന്നീട് ശുദ്ധിക്രിയ കഴിഞ്ഞേ തുറക്കൂ. === തന്ത്രി, മേൽശാന്തി, കീഴ്ശാന്തിമാർ === ക്ഷേത്രത്തിൽ രണ്ട് തന്ത്രിമാരുണ്ട്. അവർ പടിഞ്ഞാറേ പുല്ലാംവഴി, കിഴക്കേ പുല്ലാംവഴി എന്നീ കുടുംബങ്ങളിൽ നിന്നുള്ളവരാണ്. [[ഋഗ്വേദം|ഋഗ്വേദികളും]] [[വസിഷ്ഠൻ|വസിഷ്ഠമഹർഷിയുടെ]] ഗോത്രത്തിൽ പെട്ടവരുമായ ഈ രണ്ട് ഇല്ലക്കാരും തുല്യപ്രാധാന്യത്തോടെയാണ് ചുമതലകൾ നിർവഹിയ്ക്കുന്നത്. എന്നാൽ പടിഞ്ഞാറേ പുല്ലാംവഴിക്കാർക്ക് ''ദേവൻ'' എന്നൊരു വിശേഷസ്ഥാനപ്പേരുമുണ്ട്. നിത്യവും തന്ത്രിയുടെ വകയായി ഉച്ചപ്പൂജ നടക്കുന്ന ക്ഷേത്രമാണ് ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രം എന്നൊരു പ്രത്യേകതയുമുണ്ട്. അത് തന്ത്രി മാത്രമേ ചെയ്യാൻ പാടുള്ളൂ എന്നാണ് നിയമം. ഒരു കുടുംബത്തിന് പുലയോ വാലായ്മയോ വന്നാൽ മറ്റേ കുടുംബം നിർവഹിയ്ക്കും. രണ്ടുപേർക്കും ഒരുമിച്ച് പുലവാലായ്മകൾ വരുന്ന അപൂർവ്വം അവസരങ്ങളിൽ [[അമ്പലപ്പുഴ]]യിലുള്ള പ്രസിദ്ധമായ പുതുമന ഇല്ലത്തിനാണ് അവകാശം വരിക. [[കാസർഗോഡ് ജില്ല]]യിലെ [[നീലേശ്വരം|നീലേശ്വരത്തിനടുത്തുള്ള]] [[പുല്ലൂർ]] ഗ്രാമസഭയിൽ നിന്നുള്ള [[പത്തില്ലത്തിൽ പോറ്റിമാർ]]ക്കാണ് മേൽശാന്തിയവകാശം. [[ഗുരുവായൂർ]], ശബരിമല, [[തുറവൂർ മഹാക്ഷേത്രം]], [[തൃശ്ശൂർ വടക്കുന്നാഥ ക്ഷേത്രം]] തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിലെപ്പോലെ പുറപ്പെടാശാന്തി സമ്പ്രദായം നിലനിൽക്കുന്ന ക്ഷേത്രമാണ് ഹരിപ്പാടും. കൗമാരപ്രായത്തിലുള്ളവരെയാണ് ഇവിടെ ശാന്തിക്കാരായി അവരോധിയ്ക്കാറുള്ളത്. പുറപ്പെടാശാന്തി സമ്പ്രദായമുള്ള മറ്റു ക്ഷേത്രങ്ങളിലേതുപോലെ, തന്ത്രി വകയായി പ്രത്യേക കലശമാടി, മൂലമന്ത്രവും ധ്യാനവും ഗ്രഹിച്ചശേഷമാണ് ഇവിടെയും മേൽശാന്തി സ്ഥാനമേൽക്കുക. കീഴ്ശാന്തിമാർ ദേവസ്വം ബോർഡ് വക നിയമനമാണ്. <ref>{{Cite web |url=https://dokumen.tips/documents/sree-harigeeathapureshan-e-book-2015-haripad-temple-legends.html?page=62 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2024-01-08 |archive-date=2024-01-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240108151013/https://dokumen.tips/documents/sree-harigeeathapureshan-e-book-2015-haripad-temple-legends.html?page=62 |url-status=dead }}</ref> == വിശേഷദിവസങ്ങൾ == === ചിത്തിര (മേടം) ഉത്സവം === ഹരിപ്പാട് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ആണ്ടുവിശേഷങ്ങളായ മൂന്ന് കൊടിയേറ്റുത്സവങ്ങളിൽ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ടതാണ് മേടസംക്രമത്തിന് കൊടിയേറി പത്താമുദയത്തിന് ആറാട്ടായി സമാപിയ്ക്കുന്ന '''ചിത്തിര ഉത്സവം'''. [[തമിഴ് വർഷം|തമിഴ് കലണ്ടറിലെ]] ചിത്തിരമാസം [[കൊല്ലവർഷ കാലഗണനാരീതി|മലയാളവർഷത്തിലെ]] മേടമാസത്തിന് തുല്യമായതുകൊണ്ടാണ് ഇത് 'ചിത്തിര ഉത്സവം' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ഈ ഉത്സവം സുബ്രഹ്മണ്യന്ന് പ്രാധാന്യം നൽകി ആഘോഷിയ്ക്കുന്നതുകൊണ്ടാണ് ഇതിന് പ്രാധാന്യം ലഭിച്ചത്. ഉത്സവങ്ങളിൽ അങ്കുരാദിമുറയ്ക്ക് (മുളയിട്ട് തുടങ്ങുന്ന മുറ) നടക്കുന്ന ഈ ഉത്സവത്തിന് മുന്നോടിയായി വിശേഷാൽ താന്ത്രികച്ചടങ്ങുകളും ശുദ്ധിക്രിയകളുമുണ്ട്. ഇതിനോടനുബന്ധിച്ച് പ്രധാന കൊടിമരത്തിൽ കൂടാതെ കീഴ്തൃക്കോവിൽ, തിരുവമ്പാടി ക്ഷേത്രങ്ങളിലും കൊടിയേറ്റമുണ്ട്. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ ധാരാളം കലാപരിപാടികളും ക്ഷേത്രത്തിൽ അരങ്ങേറും. ==== കുട്ട സമർപ്പണം, വിഷുക്കണി ദർശനം, കൊടിയേറ്റം ==== ഒന്നാം ദിവസമായ മേടസംക്രമദിനത്തിൽ വെളുപ്പിന് ഒരുമണിയ്ക്ക് കുട്ടക്കാഴ്ച സമർപ്പണത്തോടെയാണ് ഉത്സവച്ചടങ്ങുകൾ തുടങ്ങുന്നത്. ഹരിപ്പാടിനടുത്ത് [[കരുവാറ്റ]]യിൽ താമസിയ്ക്കുന്ന കളരിയ്ക്കൽ എന്ന [[സാംബവർ|സാംബവകുടുംബത്തിലെ]] അംഗങ്ങളാണ് ഇത് നടത്തുന്നത്. പരമ്പരാഗതമായി കുട്ട നിർമ്മാതാക്കളായ ഇവർ തങ്ങൾ പുതുതായി നിർമ്മിച്ച കുട്ടകൾ ഭഗവാന് സമർപ്പിയ്ക്കുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. ഈ കുട്ടകൾ തുടർന്ന് ഉത്സവത്തിന് ഉപയോഗിയ്ക്കുന്നു. കരുവാറ്റയിലെ [[തിരുവിലഞ്ഞാൽ ദേവീക്ഷേത്രം|തിരുവിലഞ്ഞാൽ ദേവീക്ഷേത്രത്തിൽ]] നിന്നാണ് ഘോഷയാത്ര പുറപ്പെടുന്നത്. ചുവന്ന പട്ടുടുത്ത്, തലയിൽ പട്ടുതലപ്പാവു കെട്ടി, ചെമ്പുകെട്ടിയ ചൂരൽവടിയും പിടിച്ച് കളരിയ്ക്കൽ കാരണവർ പുറപ്പെടുമ്പോൾ, മൂന്ന് കുടകൾ ഒരുമിച്ചുകൂട്ടി നിർമ്മിച്ച അതിവിചിത്രമായ ഒരു പനയോലക്കുട അദ്ദേഹത്തിന്റെ അനുചരന്മാർ അദ്ദേഹത്തിന് പിടിച്ചുകൊടുക്കുന്നു. ഇതുകൂടാതെ വാദ്യമേളങ്ങളും താലപ്പൊലികളും ഇതിന് മാറ്റുകൂട്ടുന്നു. ഇതിനിടയിൽ നാട്ടുപ്രമാണിയായ കരുവാറ്റ സമുദായത്തിൽ കുറുപ്പിന്റെ തറവാട്ടിലെത്തുന്ന കാരണവർ, കൈശവശമുള്ള രണ്ട് കുട്ടകൾ അദ്ദേഹത്തിന് സമ്മാനിയ്ക്കുന്നു. പകരം കുറുപ്പിൽ നിന്ന് വെളുത്ത മുണ്ട് സ്വീകരിച്ച് കാരണവരുടെ അനുചരന്മാർ അദ്ദേഹത്തിന്റെ തലപ്പാവിനൊപ്പം കെട്ടിക്കൊടുക്കുന്നു. തുടർന്ന് ആഘോഷമായി ഹരിപ്പാട്ട് ക്ഷേത്രത്തിലെത്തുന്ന കുട്ടസംഘം, ക്ഷേത്രപ്രദക്ഷിണം നടത്തി കുട്ടകൾ കൊടിമരച്ചുവട്ടിൽ ഭക്തിപൂർവ്വം സമർപ്പിയ്ക്കുന്നു. തുടർന്ന് ക്ഷേത്രഭാരവാഹികളിൽ നിന്ന് നാമമാത്രമായ പ്രതിഫലം വാങ്ങി അവർ തിരിച്ചുപോകുകയും ചെയ്യുന്നു. അതിനുശേഷം നാലുമണിയ്ക്ക് വിഷുക്കണിദർശനം. [[വെള്ളരിക്ക|കണിവെള്ളരി]], [[കണിക്കൊന്ന]], [[സ്വർണ്ണനാണയം]], [[വാൽക്കണ്ണാടി]] തുടങ്ങിയ വസ്തുക്കൾക്കിടയിലൂടെ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയെ കണ്ടുതൊഴുത് ഭക്തർ നിർവൃതിയടയുന്നു. തുടർന്ന് ഗണപതിയെയും ദക്ഷിണാമൂർത്തിയെയും വണങ്ങി പ്രദക്ഷിണം പൂർത്തിയാക്കുന്ന ഭക്തർക്ക് മേൽശാന്തിയുടെ വക വിഷുക്കൈനീട്ടവുമുണ്ടാകും. തുടർന്ന് വിശേഷാൽ അഭിഷേകങ്ങളും കാവടിയാട്ടവും പതിവാണ്. അന്നുതന്നെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിൽ മുളയിടൽ നടക്കുന്നതും. നാലമ്പലത്തിനകത്ത് വടക്കുകിഴക്കേമൂലയിൽ പതിനാറ് ഓട്ടുപാത്രങ്ങളിൽ പുറ്റുമണ്ണും മണലും ചാണകപ്പൊടിയും നിറച്ച് അവയിൽ നവധാന്യങ്ങൾ കുഴിച്ചിടുന്നതാണ് ചടങ്ങ്. ആറാട്ട് ദിവസമാകുമ്പോഴേയ്ക്കും ഇവ മുളച്ചിട്ടുണ്ടാകും. അന്ന് രാത്രി എട്ടുമണിയോടെ വൃശ്ചികലഗ്നത്തിൽ ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉത്തുംഗമായ സ്വർണ്ണക്കൊടിമരത്തിൽ, വാദ്യഘോഷങ്ങളുടെയും ഭക്തരുടെ നാമജപത്തിന്റെയും തുടരെത്തുടരെയുള്ള കതിനവെടികളുടെയും അകമ്പടിയോടെ തന്ത്രി കൊടിയേറ്റുന്നു. തുടർന്നുള്ള ദിവസങ്ങളിൽ ഹരിപ്പാട് ഉത്സവലഹരിയിൽ ആറാടും. വിശേഷാൽ പൂജകളും താന്ത്രികക്രിയകളും കലാപരിപാടികളുമൊക്കെയായി ക്ഷേത്രം മുഴുവൻ ഉത്സവലഹരിയിലമരും. ==== ദിക്കുകൊടി സ്ഥാപിയ്ക്കലും വേലകളിയും ==== ഉത്സവത്തിന്റെ രണ്ടാം ദിവസം രാവിലെ ദിക്കുകൊടികൾ സ്ഥാപിയ്ക്കുന്ന ചടങ്ങുണ്ട്. ഉത്സവത്തിന്റെ നടത്തിപ്പ് ഭഗവാൻ പാർഷദന്മാരെ ഏല്പിയ്ക്കുന്നു എന്ന സങ്കല്പത്തിലുള്ള ചടങ്ങാണിത്. ക്ഷേത്രത്തിൽ കൊടിമരത്തിൽ കയറ്റുന്ന കൊടി പട്ടിൽ തീർത്തതാണെങ്കിൽ ദിക്കുകൊടിയ്ക്കുള്ള കൊടികൾ സാധാരണ തുണിയിൽ തീർത്തതാണ്. കിഴക്കുഭാഗത്ത് ശൂരസേനൻ, തെക്കുകിഴക്കുഭാഗത്ത് ഉഗ്രസേനൻ, തെക്കുഭാഗത്ത് ശിഖിസേനൻ, തെക്കുപടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് ജഗത്സേനൻ, പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് മഹാസേനൻ, വടക്കുപടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് ചണ്ഡസേനൻ, വടക്കുഭാഗത്ത് കൃതസേനൻ, വടക്കുകിഴക്കുഭാഗത്ത് ക്രൂരസേനൻ എന്നിവരെയാണ് പാർഷദന്മാരായി കണക്കാക്കുന്നത്. ഇവരെ പ്രതിനിധീകരിച്ചാണ് ദിക്കുകൊടികൾ നാട്ടുന്നത്. ക്ഷേത്രം തന്ത്രിയുടെ വകയാണ് ഈ ചടങ്ങ് നടത്തുന്നത്. അന്നുമുതൽ എല്ലാ ദിവസവും രാവിലെയും രാത്രിയും ശ്രീഭൂതബലിയുണ്ടാകും. സാധാരണ ദിവസങ്ങളിൽ നടക്കുന്ന ശീവേലിയുടെ വിസ്തരിച്ച രൂപമാണ് ശ്രീഭൂതബലി. [[മൃദംഗം]], [[മദ്ദളം]] തുടങ്ങിയ വാദ്യങ്ങളോട് രൂപസാദൃശ്യമുള്ള ''[[മരം (വാദ്യോപകരണം)|മരം]]'' എന്ന വാദ്യത്തിൽ പാണികൊട്ടിയാണ് ഈ സമയം ബലിതൂകുന്നത്. അന്നുമുതൽ തന്നെ ക്ഷേത്രത്തിൽ മുടങ്ങാതെ വേലകളിയുണ്ടാകും. തിരുവിതാംകൂറിലെ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഉത്സവക്കാലത്ത് നടത്തിവരുന്ന പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു അനുഷ്ഠാനകലയാണ് വേലകളി. ഒമ്പതാം ദിവസം വരെ ഇത് തുടരും. പ്രത്യേകതരത്തിലുള്ള വേഷവിധാനങ്ങളോടെ, കൈകളിൽ വാളും പരിചയും പിടിച്ച്, പ്രത്യേകതാളത്തിൽ പ്രദക്ഷിണം വയ്ക്കുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. മതിൽക്കെട്ടിന് പുറത്ത് തെക്കുകിഴക്കുഭാഗത്തുള്ള കുളത്തിന്റെ കരയിലാണ് ഇത് നടക്കുന്നത്. തന്മൂലം ഈ കുളം, 'വേലകുളം' എന്നറിയപ്പെടുന്നു. കളിക്കാർ പ്രദക്ഷിണം വയ്ക്കുന്ന സമയത്ത് ക്ഷേത്രക്കുളത്തിൽ ഇവരുടെ പ്രതിബിംബങ്ങൾ കാണാൻ സാധിയ്ക്കും. കൂടാതെ എല്ലാ ദിവസവും രാത്രി നാദസ്വരസേവയുമുണ്ടാകും. ഇതും തിരുവിതാംകൂർ ഭാഗത്ത് പതിവാണ്. ഈ രണ്ട് അവസരങ്ങളിലും എഴുന്നള്ളത്തിന് സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയ്ക്കൊപ്പം സഹോദരനായ അയ്യപ്പസ്വാമിയെയും എഴുന്നള്ളിയ്ക്കുന്നുണ്ടാകും. നാദസ്വരസേവ കഴിഞ്ഞാൽ കൊട്ടിപ്പാടിസേവയുമുണ്ടാകും. പ്രശസ്തരായ സോപാനസംഗീതകലാകാരന്മാർ ഇടയ്ക്ക കൊട്ടി അഷ്ടപദി പാടുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. ഇതുകഴിഞ്ഞാൽ അത്താഴപ്പൂജയും ശ്രീഭൂതബലിയും നടക്കുന്നു. ==== കീഴ്തൃക്കോവിൽ, തിരുവമ്പാടി കൊടിയേറ്റങ്ങൾ ==== ഉത്സവത്തിന്റെ മൂന്നാം ദിവസം രാത്രിയിലാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മൂലസ്ഥാനമായ കീഴ്തൃക്കോവിലിൽ കൊടികയറ്റുന്നത്. പ്രധാന ക്ഷേത്രത്തിൽ കൊടിയേറ്റത്തിന് നടക്കുന്ന എല്ലാ ചടങ്ങുകളും ഇതിനുമുണ്ടാകും. സ്ഥിരം കൊടിമരമില്ല എന്നത് മാത്രമാണ് വ്യത്യാസം. പകരം, അടയ്ക്കാമരത്തിന്റെ തടി കൊണ്ടുവന്ന് താത്കാലികമായ കൊടിമരം പ്രതിഷ്ഠിയ്ക്കുകയാണ് പതിവ്. കീഴ്തൃക്കോവിലിൽ കൊടികയറിക്കഴിഞ്ഞാൽ ഇവിടെയുള്ള ബാലസുബ്രഹ്മണ്യനും പ്രധാനദേവന്നും അയ്യപ്പന്നുമൊപ്പം എഴുന്നള്ളത്തിൽ കൂടും. അഞ്ചാം ദിവസം രാത്രിയിൽ തിരുവമ്പാടിയിലും ഇതേ പോലെ കൊടിയേറ്റമുണ്ടാകും. തുടർന്ന് തിരുവമ്പാടിക്കണ്ണനും എഴുന്നള്ളത്തിലുണ്ടാകും. ഇതിനുശേഷമുള്ള എഴുന്നള്ളത്തുകൾ അതിമനോഹരമായ കാഴ്ചയാണ്. നാലു ദേവന്മാരും നാല് ആനകളുടെ പുറത്തേറി എഴുന്നള്ളുന്ന കാഴ്ച ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രത്യേകതകളിലൊന്നാണ്. ഉത്സവത്തിനിടയിലെ പ്രധാന ദിവസമായ ഒമ്പതാമുത്സവത്തിന്, സമീപക്ഷേത്രങ്ങളായ [[തൃപ്പക്കുടം മഹാദേവക്ഷേത്രം]], തിരുവിലഞ്ഞാൽ ദേവീക്ഷേത്രം, [[കന്യാട്ടുകുളങ്ങര ദേവീക്ഷേത്രം]] എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ദേവീദേവന്മാരും ഹരിപ്പാട്ടേയ്ക്ക് എഴുന്നള്ളാറുണ്ട്. ഇവരിൽ തൃപ്പക്കുടത്തപ്പൻ ഹരിപ്പാട്ടപ്പന്റെ പിതാവും, തിരുവിലഞ്ഞാലമ്മ സഹോദരിയും കന്യാട്ടുകുളങ്ങരയമ്മ ഭാര്യയുമായാണ് സങ്കല്പിയ്ക്കപ്പെടുന്നത്. ഈയവസരത്തിൽ ഇവർ ഏഴുപേരും ഒന്നിച്ചുള്ള എഴുന്നള്ളത്ത് അതിമനോഹരമാണ്. ==== ഒമ്പതാം ഉത്സവം ==== ചിത്തിര ഉത്സവത്തിലെ ഏറ്റവും വിശേഷപ്പെട്ട ദിവസമാണ് ഒമ്പതാം ദിവസം. അന്ന് രാത്രിയാണ് ക്ഷേത്രത്തിൽ ദേവസംഗമം നടക്കുന്നത് എന്നതാണ് ഈ ദിവസത്തിന് ഏറ്റവുമധികം പ്രാധാന്യം ലഭിച്ചത്. ഇതിന് മുന്നോടിയായി രാവിലെ വിശേഷപ്പെട്ട ശ്രീഭൂതബലിയുണ്ടാകും. അതിനുശേഷം ഉത്സവബലി. നവരത്നങ്ങൾ പതിച്ച അതിവിശിഷ്ടമായ സ്വർണ്ണക്കോലമാണ് വേലായുധസ്വാമിയുടെ അന്നത്തെ എഴുന്നള്ളിപ്പിന് ഉപയോഗിയ്ക്കുന്നത്. ഇത് അലങ്കരിച്ചുവയ്ക്കാൻ ഏറെ മണിക്കൂറുകളെടുക്കും. സന്ധ്യയ്ക്കുള്ള വേലയ്ക്കും സേവകൾക്കും തുടർന്നുള്ള പള്ളിവേട്ടയ്ക്കും ഉപയോഗിയ്ക്കുന്ന ഈ കോലം (തിരുവിതാംകൂറിൽ ചട്ടം എന്നറിയപ്പെടുന്നു) പിറ്റേന്ന് പുലർച്ചെ മാത്രമേ തിരിച്ചെഴുന്നള്ളിയ്ക്കുകയുള്ളൂ. ക്ഷേത്രത്തിലെ കൈസ്ഥാനികരായ [[മൂത്തത്|മൂത്തതുമാരാണ്]] ഈ ചടങ്ങുകൾക്കെല്ലാം നേതൃത്വം നൽകുന്നത്. രാത്രി പത്തുമണിയോടെയാണ് ക്ഷേത്രത്തിലെ വലിയ കാണിയ്ക്ക ചടങ്ങ് തുടങ്ങുന്നത്. ക്ഷേത്രഗോപുരത്തിന് പുറത്തുള്ള ആനക്കൊട്ടിലിൽ എഴുന്നള്ളിപ്പെത്തുമ്പോൾ വേലായുധസ്വാമിയുടെ മുന്നിൽ സ്വർണ്ണക്കുംഭം വയ്ക്കുന്നു. ഇതിൽ ഭക്തർ ഓരോരുത്തരായി തങ്ങൾക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള സംഖ്യ കാണിയ്ക്ക് വച്ചുതൊഴുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. ഈ സമയത്തെ ദർശനം സർവാഭീഷ്ടസിദ്ധിയ്ക്ക് ഉത്തമമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഈ ചടങ്ങിനുശേഷമാണ് ''വരവ്'' എന്ന ചടങ്ങ് നടക്കുന്നത്. ഭഗവാന്റെ പിതാവായ തൃപ്പക്കുടത്തപ്പനും, സഹോദരിയായ തിരുവിലഞ്ഞാലമ്മയും, ഭാര്യയായ കന്യാട്ടുകുളങ്ങരയമ്മയും ഭഗവാനെ കാണാൻ വരുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. മൂവരും തങ്ങളുടേതായ ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്ന് വാദ്യമേളങ്ങളോടെ പുറപ്പെട്ടുവരികയും ഹരിപ്പാട് കിഴക്കേ നടയിലുള്ള [[നഗരിയിൽ ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം|നഗരിയിൽ ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രത്തിൽ]] വച്ച് സംഗമിയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഹരിപ്പാട് മതിലകത്ത് ഇവർ എത്തിച്ചേരുന്ന സമയത്ത് മൂവരെയും സ്വീകരിയ്ക്കാൻ വേലായുധസ്വാമി, കീഴ്തൃക്കോവിലപ്പന്നും ശാസ്താവിനും ശ്രീകൃഷ്ണന്നുമൊപ്പം എഴുന്നള്ളിവരുന്നു. പിന്നീട് ഏഴുദേവതകളും ഒരുമിച്ചുള്ള അതിവിശേഷമായ എഴുന്നള്ളിപ്പാണ്. സാധാരണയായി എട്ടുപ്രദക്ഷിണങ്ങളാണ് എഴുന്നള്ളിപ്പിനുണ്ടാകാറുള്ളതെങ്കിൽ ഈ സമയത്ത് ഒരെണ്ണം കൂടുതലുണ്ടാകും. ഈ സമയത്ത് ഇടയ്ക്കയും നാദസ്വരവും ഉപയോഗിച്ചുള്ള സവിശേഷമായ വാദ്യപ്രയോഗമാണുണ്ടാകുക. [[ഗുരുവായൂർ ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രം|ഗുരുവായൂർ ക്ഷേത്രത്തിൽ]] നിത്യവുമുള്ള അത്താഴശീവേലിയ്ക്ക് നടക്കുന്ന അതേ മാതൃകയിലാണ് ഇവിടെയും ഇടയ്ക്ക പ്രദക്ഷിണം നടക്കുന്നത്. ഒമ്പത് പ്രദക്ഷിണങ്ങൾ കഴിഞ്ഞ് എഴുന്നള്ളിപ്പ് വടക്കുകിഴക്കേമൂലയിലെത്തുമ്പോൾ എല്ലാ ദേവതകളും വേലായുധസ്വാമിയോട് യാത്ര പറയുകയാണ്. ആദ്യം കന്യാട്ടുകുളങ്ങരയമ്മയും, പിന്നീട് തിരുവിലഞ്ഞാലമ്മയും യാത്രപറഞ്ഞുപോകുന്നു. തുടർന്ന് തൃപ്പക്കുടത്തപ്പൻ യാത്രാനുമതി ചോദിയ്ക്കുമെങ്കിലും പിതൃസ്നേഹം കാരണം വേലായുധസ്വാമി അദ്ദേഹത്തെ മടക്കിയയയ്ക്കുന്നില്ല. ഒരുദിവസം തന്റെ കൂടെ താമസിച്ചശേഷം യാത്രപോയാൽ മതി എന്നാണ് സ്വാമിയുടെ അഭ്യർത്ഥന. ഇതനുസരിച്ച് തൃപ്പക്കുടത്തപ്പനെ ശ്രീകോവിലിനകത്തേയ്ക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്നു. പിറ്റേദിവസം രാവിലെ ശീവേലിയ്ക്കുശേഷം മാത്രമാണ് തൃപ്പക്കുടത്തപ്പൻ തിരിച്ചുപോകുന്നത്. ഇതേ സമയം മറ്റുള്ള ദേവന്മാരും തങ്ങളുടേതായ സ്ഥാനങ്ങളിലേയ്ക്ക് മടങ്ങിപ്പോകുന്നു. ===== പള്ളിവേട്ട ===== വലിയ വിളക്കിനുശേഷമാണ് ഹരിപ്പാട്ടപ്പന്റെ പള്ളിവേട്ട എഴുന്നള്ളിപ്പ് നടക്കുന്നത്. പാണികൊട്ടി വിളക്ക് അവസാനിപ്പിച്ചശേഷം വാദ്യമേളങ്ങളൊന്നുമില്ലാതെ ആനപ്പുറത്ത് കയറിയാണ് പള്ളിവേട്ടയ്ക്ക് ഭഗവാൻ പുറപ്പെടുന്നത്. ഹരിപ്പാടിൽ നിന്ന് രണ്ട് കിലോമീറ്റർ വടക്കുകിഴക്കുമാറി സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന മാങ്കാംകുളങ്ങര ദേവീക്ഷേത്രത്തിലാണ് പള്ളിവേട്ട. ഈ സമയത്ത് കീഴ്തൃക്കോവിലപ്പൻ മാത്രമേ ഹരിപ്പാട്ടന്നൊപ്പമുണ്ടാകൂ. മാങ്കാംകുളങ്ങര ക്ഷേത്രത്തിലെത്തുമ്പോൾ തന്ത്രിയുടെ വകയായി വിശേഷാൽ ബലിതൂകലുണ്ട്. അതിനുശേഷമാണ് പള്ളിവേട്ട ചടങ്ങുകൾ തുടങ്ങുന്നത്. ക്ഷേത്രമതിലകത്ത് പ്രത്യേകം തയ്യാറാക്കിയ ഒരു കിടങ്ങിൽ അമ്പെയ്തുവീഴ്ത്തുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. സമുദായത്തിൽ കുറുപ്പാണ് ഭഗവദ്പ്രതിനിധിയായി അമ്പെയ്യുന്നത്. കിടങ്ങുകൾ മുറിച്ചശേഷം എല്ലാ വാദ്യമേളങ്ങളുടെയും അകമ്പടിയോടെ വേലായുധസ്വാമി തിരിച്ച് ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് എഴുന്നള്ളുന്നു. എഴുന്നള്ളിപ്പ് ക്ഷേത്രമതിലകത്തെത്തിയ ഉടനെത്തന്നെ ഭഗവാന്റെ പള്ളിക്കുറുപ്പിനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ടാകും. ശ്രീകോവിലിന് മുന്നിലുള്ള നമസ്കാരമണ്ഡപത്തിൽ പ്രത്യേകം തയ്യാറാക്കിയ കട്ടിലിലാണ് പള്ളിക്കുറുപ്പ് നടക്കുക. ഇതിനുമുന്നോടിയായി മണ്ഡപത്തിൽ ശയ്യാപദ്മം വരച്ചുവയ്ക്കുകയും, പട്ടുമെത്തയും തലയിണയും വച്ച് കട്ടിൽ അലങ്കരിയ്ക്കുകയും നവധാന്യങ്ങൾ ചുറ്റും നിരത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇവയ്ക്ക് നടുവിലാണ് വേലായുധസ്വാമിയുടെ പള്ളിയുറക്കം. തെക്കുവടക്കായാണ് ഭഗവാനെ കിടത്തുന്നത്. ഈ സമയം ക്ഷേത്രനഗരം പൂർണ്ണമായും നിശ്ശബ്ദമാകുന്നു. സ്ഥിരം അടിയ്ക്കുന്ന നാഴികമണിയുടെ ശബ്ദം പോലുമില്ലാത്ത അന്തരീക്ഷത്തിൽ ഭഗവാൻ പള്ളിയുറങ്ങുന്നു. ഈ സമയം തന്നെ ക്ഷേത്രം ശാന്തിക്കാർ, പിറ്റേന്ന് ഭഗവാന് കണികാണുന്നതിനുള്ള വസ്തുക്കൾ ഒരുക്കുന്ന തിരക്കിലായിരിയ്ക്കും. ഇക്കൂട്ടത്തിൽ, ക്ഷേത്രത്തിൽ നടയ്ക്കിരുത്തിയ ഒരു [[പശു|പശുവുമുണ്ടാകും]]. ==== ആറാട്ട് ==== പത്താം ദിവസമാണ് ക്ഷേത്രോത്സവത്തിന് സമാപനം കുറിച്ചുകൊണ്ടുള്ള ആറാട്ട് നടക്കുന്നത്. പള്ളിവേട്ട കഴിഞ്ഞ് ക്ഷീണിതനായ ഭഗവാൻ രാവിലെ ഏറെ വൈകിയാണ് പള്ളിയുണരുന്നത്. പശുക്കുട്ടിയുടെ കരച്ചിൽ കേട്ടാണ് ഭഗവാന്റെ പള്ളിയുണരൽ. അന്ന് ഭഗവാന് കണികാണാനായി [[അഷ്ടമംഗല്യം]] ഒരുക്കിവച്ചിട്ടുണ്ടാകും. ഇവയെല്ലാം കണികണ്ടുവരുന്ന ഭഗവാന് അന്നത്തെ ആദ്യത്തെ ഇരിപ്പിടം ഒരുക്കുന്നത് തിടപ്പള്ളിയ്ക്കടുത്താണ്. അവിടെ പത്മമിട്ടശേഷം പീഠം ഇറക്കിവച്ചശേഷമാണ് അഭിഷേകാദിക്രിയകൾ നടത്തുന്നത്. അഭിഷേകം കഴിഞ്ഞ് [[ദശപുഷ്പങ്ങൾ]] ചാർത്തി, ചന്ദനം തൊടിയിച്ച്, അഞ്ജനം കൊണ്ട് കണ്ണെഴുതിവച്ചശേഷമാണ് അന്നത്തെ ചടങ്ങുകൾ തുടങ്ങുന്നത്. അതിനുശേഷം തിരിച്ച് ശ്രീകോവിലിലേയ്ക്ക് എഴുന്നള്ളിപ്പ്. രാവിലെയുള്ള അല്പസമയം തൃപ്പക്കുടത്തപ്പനെയും വേലായുധസ്വാമിയെയും ഒരുമിച്ച് ദർശിയ്ക്കാനുള്ള അപൂർവ്വ മുഹൂർത്തമാണ്. ശീവേലിയ്ക്കുശേഷം തൃപ്പക്കുടത്തപ്പൻ മകനോട് യാത്രപറഞ്ഞ് തിരിച്ചുപോകുന്നു. അതിനുശേഷം തന്ത്രിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ ''യാത്രാഹോമം'' എന്നൊരു ചടങ്ങുണ്ട്. ആറാട്ടിന് മുന്നോടിയായി യാത്രയ്ക്കുള്ള അനുമതി ചോദിയ്ക്കുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. അതിനുശേഷം ആറാട്ടിനുള്ള പുറപ്പാടാണ്. വാദ്യമേളങ്ങളോടെ ക്ഷേത്രത്തിനുചുറ്റും ഒമ്പത് പ്രദക്ഷിണങ്ങളാണ് ഇതിനുണ്ടാകുന്നത്. അവസാന പ്രദക്ഷിണത്തിൽ ആറാട്ടിനുള്ള പുറപ്പാടാകും. അതിന് മുന്നോടിയായി കൊടിമരച്ചുവട്ടിൽ ആനയെ കൊണ്ടുവന്നിരുത്തി വാഹനപൂജ നടത്തുന്ന പതിവുണ്ട്. ഈ സമയത്ത് കാണിയ്ക്ക സമർപ്പിയ്ക്കുന്നതും ഉത്തമമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ഇതിനുശേഷം ആറാട്ടിന് പുറപ്പെടുന്ന വിവരം ദ്വാരപാലകരെ ധരിപ്പിയ്ക്കുന്ന അപൂർവ്വ ചടങ്ങും ഇവിടെ കാണാം. ഇതൊക്കെ കഴിഞ്ഞ് കീഴ്തൃക്കോവിലപ്പന്റെയും തിരുവമ്പാടിക്കണ്ണന്റെയും അകമ്പടിയോടെ വേലായുധസ്വാമി ആറാട്ടിന് പുറപ്പെടുന്നു. കരുവാറ്റയിലെ കരുവാറ്റക്കുളങ്ങര ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രക്കുളത്തിലാണ് ആറാട്ട്. ഏകദേശം മൂന്ന് മണിക്കൂറെടുക്കും എഴുന്നള്ളിപ്പ് കരുവാറ്റക്കുളങ്ങരയിലെത്താൻ. ക്ഷേത്രക്കുളത്തിലെത്തുമ്പോൾ കുളക്കടവിൽ വച്ച് തന്ത്രി സപ്തപുണ്യനദികളെയും തീർത്ഥത്തിലേയ്ക്ക് ആവാഹിയ്ക്കുന്നു. അതിനുശേഷം ഇളനീരും മഞ്ഞൾപ്പൊടിയുമടക്കമുള്ള ദ്രവ്യങ്ങൾ കൊണ്ട് തിടമ്പിൽ അഭിഷേകം ചെയ്തശേഷം തന്ത്രിയും മേൽശാന്തിയും കീഴ്ശാന്തിമാരും മൂന്നുതവണ മുങ്ങിനിവരുന്നു. ഇതിനുശേഷം വീണ്ടും വിഗ്രഹം കരയിലെത്തിച്ച് അഭിഷേകം നടത്തി വീണ്ടും മൂന്നുവട്ടം കൂടി മുങ്ങിനിവരലുണ്ട്. നിരവധി ഭക്തരും ഈ സമയത്ത് ഭഗവാനോടൊപ്പം മുങ്ങിനിവരും. തുടർന്ന് വസ്ത്രം മാറി തിരിച്ചെഴുന്നള്ളത്ത് തുടങ്ങുമ്പോൾ ഭക്തർ നിറപറയും നിലവിളക്കും വച്ച് ഭഗവാനെ സ്വീകരിയ്ക്കുന്നു. എഴുന്നള്ളത്തിനിടയിൽ ഹരിപ്പാട്ടെ പ്രസിദ്ധ നാടുവാഴികുടുംബമായ ആമ്പക്കാട്ട് തറവാട്ടിലും സ്വീകരണമുണ്ട്. എങ്കിലും വേലായുധസ്വാമിയ്ക്ക് എവിടെയും ഇറക്കിപ്പൂജയില്ല. പറനിറയ്ക്കാനായി സ്വാമി വീടുകളിലേയ്ക്ക് എഴുന്നള്ളാറുമില്ല. ഇത് ഇവിടത്തെ വലിയൊരു പ്രത്യേകതയാണ്. ആറാട്ടെഴുന്നള്ളിപ്പ് തിരിച്ച് ക്ഷേത്രത്തിലെത്തിക്കഴിഞ്ഞാൽ വേലായുധസ്വാമിയും കീഴ്തൃക്കോവിലപ്പനും തിരുവമ്പാടിക്കണ്ണനും കൂടി ക്ഷേത്രത്തിന് ഏഴുപ്രാവശ്യം വലം വയ്ക്കും. അതിനുശേഷം ആദ്യം ദിക്കുകൊടികളും പിന്നീട് കീഴ്തൃക്കോവിലിലെയും തിരുവമ്പാടിയിലെയും കൊടികളും അവസാനം പ്രധാന കൊടിയും ഇറക്കുന്നതോടെ ചിത്തിര ഉത്സവം പരിസമാപ്തിയിലെത്തുന്നു. === ആവണി (ചിങ്ങം) ഉത്സവം === ചിങ്ങമാസത്തിൽ അത്തം നാളിൽ കൊടികയറി തിരുവോണം നാളിൽ ആറാട്ടായി നടത്തപ്പെടുന്ന പത്തുദിവസത്തെ ഉത്സവമാണ് മറ്റൊരു കൊടിയേറ്റുത്സവം. ഇതും അങ്കുരാദിമുറയ്ക്ക് നടക്കുന്ന ഉത്സവമാണ്. ക്ഷേത്രത്തിലെ മൂർത്തിയെ മഹാവിഷ്ണുവായി സങ്കല്പിച്ച് നടത്തുന്ന ഈ ഉത്സവവും അതിവിശേഷമാണ്. തമിഴ് കലണ്ടറിലെ ആവണിമാസം മലയാളവർഷത്തിലെ ചിങ്ങമാസത്തിന് തുല്യമായതിനാലാണ് ഇത് 'ആവണി ഉത്സവം' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ചിത്തിര ഉത്സവത്തിലെപ്പോലെ അതിവിശേഷമായ വാദ്യമേളങ്ങളോടുകൂടിയ എഴുന്നള്ളിപ്പുകളും കലാപരിപാടികളുമൊന്നും ഈ ഉത്സവത്തിനില്ലെങ്കിലും ബാക്കിയെല്ലാ ചടങ്ങുകളും ഇതിനും നടത്താറുണ്ട്. മാത്രവുമല്ല, ചിത്തിര ഉത്സവത്തിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ഇതിന്റെ കൊടിയേറ്റം നടക്കുന്നത് പകൽ സമയത്താണ്. തുടർന്നുള്ള പത്തുദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ വിവിധ വലുപ്പങ്ങളിലും ഭാവങ്ങളിലും പൂക്കളങ്ങളിടുന്നു. ഇതാണ് ഈ ഉത്സവക്കാലത്തെ പ്രധാന ആകർഷണം. ഈ ഉത്സവത്തിന് പള്ളിവേട്ട നടക്കുന്നത് പടിഞ്ഞാറേ നടയിലെ ആൽത്തറയിലും ആറാട്ട് നടക്കുന്നത് കിഴക്കേ നടയിലെ നഗരി ശ്രീകൃഷ്ണസ്വാമിക്ഷേത്രക്കുളത്തിലുമാണ്. അവസാനത്തെ രണ്ട് ദിവസങ്ങളിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ വരുന്നവർക്ക് വിശേഷാൽ ഓണസദ്യയും പതിവുണ്ടാകാറുണ്ട്. === മാർകഴി (ധനു) ഉത്സവം === ധനുമാസത്തിൽ ചതയം നാളിൽ കൊടികയറി തിരുവാതിര നാളിൽ ആറാട്ടായി നടത്തപ്പെടുന്ന പത്തുദിവസത്തെ ഉത്സവമാണ് മറ്റൊരു കൊടിയേറ്റുത്സവം. ഇത് ധ്വജാദിമുറയ്ക്കാണ് നടത്തപ്പെടുന്നത്. ക്ഷേത്രത്തിലെ മൂർത്തിയെ പരമശിവനായി സങ്കല്പിച്ചാണ് ഈ ഉത്സവം നടത്തപ്പെടുന്നത്. തമിഴ് കലണ്ടറിലെ മാർകഴിമാസം മലയാളവർഷത്തിലെ ധനുമാസത്തിന് തുല്യമായതിനാലാണ് ഇത് 'മാർകഴി ഉത്സവം' എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ആവണി ഉത്സവം പോലെ ഇതിനും വാദ്യമേളങ്ങളോടെയുള്ള എഴുന്നള്ളിപ്പുകളും കലാപരിപാടികളും പതിവില്ല. അതുകൂടാതെ ദിക്കുകൊടി സ്ഥാപിയ്ക്കൽ, മുളപൂജ തുടങ്ങിയവയും ഈ ഉത്സവത്തിനുണ്ടാകില്ല. എന്നാൽ ശ്രീഭൂതബലി ഇതിനുമുണ്ടാകും. മൂന്ന് കൊടിയേറ്റുത്സവങ്ങളിൽ ഏറ്റവും കുറവ് ചടങ്ങുകളുള്ളതും തന്മൂലം ഏറ്റവും പ്രാധാന്യം കുറഞ്ഞതുമായ ഉത്സവമാണിത്. ഈ ഉത്സവത്തിനും കൊടിയേറ്റം പകൽ സമയത്താണ്. ഇതിന്റെ പള്ളിവേട്ട നടക്കുന്നതും പടിഞ്ഞാറേ നടയിലെ ആൽത്തറയിലാണ്. എന്നാൽ, ആറാട്ട് നടക്കുന്നത് ക്ഷേത്രക്കുളമായ പെരുംകുളത്തിലാണ്. === തൈപ്പൂയം === [[മകരം|മകരമാസത്തിലെ]] [[പൂയം]] നക്ഷത്രദിവസമാണ് തൈപ്പൂയം ആചരിച്ചുവരുന്നത്. സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയുടെ ജന്മദിനമാണെന്നും അല്ല വിവാഹദിവസമാണെന്നും അതുമല്ല, അമ്മയായ ശ്രീപാർവ്വതി ഭഗവാന് വേൽ സമ്മാനിച്ച ദിവസമാണെന്നുമെല്ലാം ഈ ദിവസവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പറഞ്ഞുകേൾക്കുന്നുണ്ട്. എന്തായാലും സുബ്രഹ്മണ്യക്ഷേത്രങ്ങളിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു ആഘോഷദിവസമാണിത്. ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രത്തിൽ തൈപ്പൂയത്തിന് വളരെയധികം പ്രാധാന്യമുണ്ട്. അന്നേ ദിവസം ക്ഷേത്രത്തിൽ വിശേഷാൽ പൂജകളും കാവടിയാട്ടവും നടത്തപ്പെടുന്നു. രാവിലെ നടതുറക്കുന്ന സമയം മുതൽ കാവടികളുമായി ഭക്തജനങ്ങൾ ക്ഷേത്രത്തിലേയ്ക്ക് എത്തിച്ചേരുന്നു. കേരളത്തിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാവടികൾ എത്തിച്ചേരുന്ന ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് ഹരിപ്പാട്. എന്നാൽ, തൃശ്ശൂർ ഭാഗങ്ങളിലുള്ള ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ കാണുന്നതുപോലെ ഭീമാകാരമായ അമ്പലക്കാവടികളും പൂക്കാവടികളും ഇവിടെ കാണാൻ കഴിയില്ല. ലാളിത്യം നിറഞ്ഞ വളഞ്ഞ പീലിക്കാവടികളാണ് ഇവിടെ കാണാൻ സാധിയ്ക്കുക. മാത്രവുമല്ല, ഇവിടെ കാവടിയാട്ടം എന്ന വാക്കുകൊണ്ട് ഉദ്ദേശിയ്ക്കുന്നത് കാവടികൾ കയ്യിലേന്തി ആടുന്നതിനെക്കാൾ അവയിൽ അഭിഷേകദ്രവ്യങ്ങൾ പ്രദക്ഷിണമായി കൊണ്ടുവന്ന് അവയിലെ ദ്രവ്യം ഉപയോഗിച്ച് ഭഗവാന് അഭിഷേകം നടത്തുന്നതാണ്. കാവടിയാട്ടം കൂടാതെ ശൂലം കുത്തുന്നതും അന്നേ ദിവസം പ്രധാനപ്പെട്ട ചടങ്ങാണ്. അന്ന് രാത്രി നടയടയ്ക്കില്ല. പകരം തുടർച്ചയായി പൂജകളും കാവടിയാട്ടവും അഭിഷേകവുമുണ്ടാകും. === സ്കന്ദഷഷ്ഠി === [[തുലാം|തുലാമാസത്തിലെ]] വെളുത്തപക്ഷത്തിലെ ഷഷ്ഠി ദിവസമാണ് സ്കന്ദഷഷ്ഠിയായി ആചരിച്ചുവരുന്നത്. ഐതിഹ്യപ്രകാരം സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമി, അസുരരാജാവായ [[ശൂരപദ്മൻ|ശൂരപദ്മനെ]] വധിച്ച ദിവസമാണ് ഇത്. രാജ്യമെമ്പാടുമുള്ള സുബ്രഹ്മണ്യക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഇത് അതിവിശേഷമാണ്. [[തമിഴ്നാട്|തമിഴ്നാട്ടിലെ]] സുബ്രഹ്മണ്യക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഇതിനോടനുബന്ധിച്ച് ശൂരസംഹാരത്തിന്റെ പ്രതീകാത്മക പ്രകടനം അരങ്ങേറാറുണ്ട്. ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രത്തിലും സ്കന്ദഷഷ്ഠി അതിവിശേഷമായി ആചരിച്ചുവരുന്നു. അന്നേദിവസം ക്ഷേത്രത്തിൽ വിശേഷപ്പെട്ട പൂജകളും കലാപരിപാടികളുമുണ്ടാകാറുണ്ട്. സാധാരണയിലധികം സമയം നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന പൂജാക്രമങ്ങളാണ് ഈ സമയത്തുണ്ടാകുക. ഇതിനോടനുബന്ധിച്ചും കാവടിയാട്ടവും അഖണ്ഡമായ അഭിഷേകങ്ങളുമുണ്ടാകാറുണ്ട്. രാവിലെ ശ്രീഭൂതബലിയും അത്താഴശീവേലിയ്ക്ക് മയിൽപ്പുറത്തേറ്റിയുള്ള വിശേഷാൽ എഴുന്നള്ളിപ്പും ഈ ദിവസത്തെ പ്രത്യേകതകളിൽ പെടുന്നു. സ്കന്ദഷഷ്ഠി കൂടാതെ വൃശ്ചികമാസത്തിൽ വരുന്ന കുമാരഷഷ്ഠിയും ഇത്തരത്തിൽ അതിവിശേഷമായി ആചരിച്ചുവരുന്നു. === തൃക്കാർത്തിക === വൃശ്ചികമാസത്തിലെ കാർത്തിക നക്ഷത്രദിവസമാണ് തൃക്കാർത്തിക ആചരിച്ചുവരുന്നത്. ഒരേ സമയം ദുർഗ്ഗാദേവിയ്ക്കും സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിയ്ക്കും വിശേഷമായ ദിവസമാണിത്. ഹരിപ്പാട് ക്ഷേത്രത്തിൽ ഈ ദിവസം അതിവിശേഷമായി ആചരിച്ചുവരുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിലെ ആദ്യപ്രതിഷ്ഠാദിനം എന്ന നിലയിലാണ് ഇവിടെ തൃക്കാർത്തിക ആചരിയ്ക്കുന്നത്. അന്നേ ദിവസം രാവിലെ വിശേഷാൽ അഷ്ടാഭിഷേകവും (എള്ളെണ്ണ, നെയ്യ്, പാൽ, തേൻ, ശർക്കര, ഇളനീർ, പനിനീർ, കരിമ്പിൻനീർ എന്നീ എട്ട് ദ്രവ്യങ്ങൾ കൊണ്ടുള്ള അഭിഷേകമാണ് അഷ്ടാഭിഷേകം) ദേവസ്വം വക വിശേഷാൽ ഉദയാസ്തമനപൂജയും ശ്രീഭൂതബലിയും ഈ ദിവസത്തെ പ്രധാന പരിപാടികളിൽ പെടും. ഉച്ചപ്പൂജയ്ക്ക് അതിവിശേഷമായ കളഭാഭിഷേകവും പതിവുണ്ട്. എന്നാൽ, ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ചടങ്ങ് നടക്കുന്നത് വൈകുന്നേരമാണ്. രത്നങ്ങൾ പതിപ്പിച്ച അതിവിശേഷപ്പെട്ട മയിൽ വാഹനത്തിൽ, സ്വർണ്ണനിർമ്മിതമായ തിടമ്പുമായി വേലായുധസ്വാമി എഴുന്നള്ളുന്നതാണ് ഈ ചടങ്ങ്. ദീപാരാധനയോടനുബന്ധിച്ചാണ് ഈ എഴുന്നള്ളത്ത് നടക്കുക. സർവ്വാഭരണവിഭൂഷിതനായി, ചക്രവർത്തിതുല്യനായി എഴുന്നള്ളിവരുന്ന വേലായുധസ്വാമിയെ ഭക്തർ കാർത്തികദീപം തെളിയിച്ച് സ്വീകരിയ്ക്കുന്നു. നാലമ്പലത്തിനകത്തും പുറത്തുമുള്ള വിളക്കുമാടങ്ങൾക്കൊപ്പം നിരവധി ചിരാതുകളും ഈ സമയം ക്ഷേത്രത്തിൽ തെളിയിയ്ക്കുന്നുണ്ടാകും. ഇതിനുശേഷം രാത്രി എട്ടുപ്രദക്ഷിണത്തോടുകൂടിയ വിശേഷാൽ ശീവേലിയും ക്ഷേത്രത്തിലുണ്ടാകും. ധാരാളം കലാപരിപാടികളും ഈയവസരത്തിൽ ക്ഷേത്രത്തിലുണ്ടാകാറുണ്ട്. == വഴിപാടുകൾ == ഇടിച്ചുപിഴിഞ്ഞപായസവും തുലാപായസവും പഞ്ചാമൃതവുമാണ് പ്രധാന വഴിപാടുകൾ. കൂടാതെ അഭിഷേകവും നാരങ്ങാമാല ചാർത്തലും പ്രധാനമാണ്. == ക്ഷേത്രത്തിൽ എത്തിച്ചേരാനുള്ള വഴി == ഹരിപ്പാട് ബസ് സ്റ്റാൻഡിൽ നിന്ന് ([[ദേശീയപാത 66 (ഇന്ത്യ)|ദേശീയപാത 66-ലുള്ള]] പ്രധാന ബസ് സ്റ്റാൻഡ്) ഒന്നര കിലോമീറ്റർ വടക്കുപടിഞ്ഞാറ്മാഉറിയാണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ഹരിപ്പാട്‌ റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനിൽ നിന്നും ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് എത്താൻ ഒന്നര കിലോമീറ്റർ മാത്രമേയുള്ളൂ. [[കൊച്ചി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം|കൊച്ചി അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളത്തിൽ]] നിന്ന് 115 കിലോമീറ്ററും, [[തിരുവനന്തപുരം അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളം|തിരുവനന്തപുരം അന്താരാഷ്ട്ര വിമാനത്താവളത്തിൽ]] നിന്ന് 125 കിലോമീറ്ററുമാണ് ഇവിടേയ്ക്കുള്ള ദൂരം. == പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == {{commonscat|Haripad Sree Subrahmanya Swamy temple}} *{{Official|http://www.haripadsubrahmanyaswamytemple.com/}} # http://www.zonkerala.com/gallery/temples/haripad-subrahmanyaswami-temple/ # http://www.zonkerala.com/travel/haripad-subrahmanya-swami-temple.htm {{Famous Hindu temples in Kerala}} {{Hindu-temple-stub}} [[വർഗ്ഗം:ആലപ്പുഴ ജില്ലയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ സുബ്രഹ്മണ്യസ്വാമിക്ഷേത്രങ്ങൾ]] 35yg4qbd3v30xcm2ikho8k7v4wtq3c7 0 128902 4134442 3629865 2024-11-10T12:21:51Z 2001:16A2:C158:9C4D:0:40:FB4A:3801 താലൂക്ക് കോഴഞ്ചേരി മാറി 2014 ജനുവരി 13 കോന്നി ആയി 4134442 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Konni Gramapanchayath}} {{കേരളത്തിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ |സ്ഥലപ്പേർ= കോന്നി |അപരനാമം = കോന്നിയൂർ |ചിത്രം = |ചിത്രം വീതി = |ചിത്രം തലക്കെട്ട് = |ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം =പത്തനംതിട്ട കോന്നി കോന്നി താഴം |നിയമസഭാമണ്ഡലം=കോന്നി |ലോകസഭാമണ്ഡലം=പത്തനംതിട്ട |അക്ഷാംശം =9.241038 |രേഖാംശം = 76.878398 |ജില്ല = പത്തനംതിട്ട |ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ =പഞ്ചായത്ത് |ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = പ്രസിഡന്റ് |ഭരണനേതൃത്വം =താലൂക്ക് |വിസ്തീർണ്ണം =41.45 <ref name="Census2001"></ref> |ജനസംഖ്യ =27800<ref name="Census2001">[http://www.censusindia.gov.in/ 2001-ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം]</ref> |ജനസാന്ദ്രത =671<ref name="Census2001"></ref> |Pincode/Zipcode =689691 |TelephoneCode = 0468 |പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = [[കോന്നി ആനക്കൂട്]] |കുറിപ്പുകൾ= }} [[പത്തനംതിട്ട ജില്ല|പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ]] [[കോഴഞ്ചേരി താലൂക്ക്|കോന്നി താലൂക്കിൽ]] കോന്നി ബ്ളോക്കിലാണ് കോന്നി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.കോന്നി വില്ലേജ് പൂർണ്ണമായും ഭാഗികമായി [[കോന്നിതാഴം]], [[മലയാലപ്പുഴ]], [[ഐരവൺ]] എന്നീ വില്ലേജുകളിലുമായി വ്യാപിച്ചുസ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഗ്രാമപഞ്ചായത്താണ് '''കോന്നി'''.<ref name="കേരള ഗോവ്">{{Cite web |url=http://lsgkerala.in/konnipanchayat/ |title=കേരള സർക്കാർ വെബ്സൈറ്റ് |access-date=2010-09-23 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304194515/http://lsgkerala.in/konnipanchayat/ |url-status=dead }}</ref> ജില്ലാ ആസ്ഥാനത്തു നിന്നും 10 കിലോമീറ്റർ തെക്കുമാറി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന കോന്നി 41.45 ചതുരശ്രകിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയുള്ള സാമാന്യം വലിപ്പമുള്ള പഞ്ചായത്താണ്. 8-ാം നമ്പർ സ്റേറ്റ്ഹൈവേയായ [[പുനലൂർ]]-[[മൂവാറ്റുപുഴ]] റോഡ് [[കോന്നി]] പഞ്ചായത്തിലൂടെയാണ് കടന്നുപോകുന്നത്. [[അച്ചൻകോവിലാർ|അച്ചൻകോവിലാറാണ്]] പഞ്ചായത്തിലൂടെയൊഴുകുന്ന പ്രധാന [[നദി]]. == അതിരുകൾ == പഞ്ചായത്തിന്റെ അതിരുകൾ തെക്കുഭാഗത്ത് [[അരുവാപ്പുലം ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|അരുവാപ്പുലം പഞ്ചായത്തും]] വടക്കുഭാഗത്ത് [[പ്രമാടം ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|പ്രമാടം]], [[മലയാലപ്പുഴ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|മലയാലപ്പുഴ പഞ്ചായത്തുകളും]] കിഴക്കുഭാഗത്ത് [[തണ്ണിത്തോട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|തണ്ണിത്തോട്]], [[മലയാലപ്പുഴ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|മലയാലപ്പുഴ പഞ്ചായത്തുകളും]] പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് പ്രമാടം പഞ്ചായത്തുമാണ്.<ref name="കേരള ഗോവ്"></ref> == പേരിനു പിന്നിൽ == കോന്നി മുൻകാലത്ത് കോന്നിയൂരായിരുന്നു. കോൻ-ടി-ഊർ എന്ന തമിഴുവാക്കിന്റെ അർത്ഥം രാജാവ് പാർക്കുന്ന ഗ്രാമം എന്നാണ്. കോൻടിഊർ ലോപിച്ച് കോന്നിയൂരും തുടർന്ന് കോന്നിയുമായി. കോന്നിയുടെ പുരാതനചരിത്രം [[പന്തളം]], പന്തളംരാജവംശം എന്നിവയുടെ പൂർവ്വചരിത്രവുമായി അഭേദ്യമാംവിധം ബന്ധപ്പെട്ടുകിടക്കുന്നു.<ref name="കേരള ഗോവ്"/> == ഭൂപ്രകൃതി == കേരളത്തിന്റെ ഭൂപ്രകൃതിയനുസരിച്ച് മലനാടിന്റെ ഭാഗമാണ് കോന്നി. ഉയർന്ന മലനിരകളും താഴ്ന്ന പാടശേഖരങ്ങളും പലയിടങ്ങളിലായുള്ള പാറക്കെട്ടുകളും ചതുപ്പുനിലങ്ങളും വനവിഭവങ്ങളും പ്രകൃതിരമണീയതയും കൊണ്ട് അനുഗൃഹീതമായ പ്രദേശമാണ് കോന്നിയൂർ. അച്ചൻകോവിലാറിന്റെ ഇരുകരകളിലുമായി ഈ ഗ്രാമം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. കേരളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട രണ്ടു ആനപിടുത്തകേന്ദ്രങ്ങളിൽ ഒന്ന് കോന്നിയിലാണ് സ്ഥാപിതമായിരിക്കുന്നത്.<ref name="കേരള ഗോവ്"/> ==അവലംബം== <references/> == ഇതും കാണുക == *[[കേരളത്തിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകളുടെ പട്ടിക]] ==പുറമെ നിന്നുള്ള കണ്ണികൾ== *[http://lsgkerala.in/konnipanchayat/ കേരള സർക്കാർ വെബ്സൈറ്റ്, കോന്നി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304194515/http://lsgkerala.in/konnipanchayat/ |date=2016-03-04 }} {{പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ ഭരണസംവിധാനം}} {{പത്തനംതിട്ട ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ]] dxddnd0uknyxwlsw8aveatgrjwpf9ha 4134443 4134442 2024-11-10T12:27:41Z 2001:16A2:C158:9C4D:0:40:FB4A:3801 കോന്നി താലൂക്ക് ആസ്ഥാനം 4134443 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Konni Gramapanchayath}} {{കേരളത്തിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ |സ്ഥലപ്പേർ= കോന്നി |അപരനാമം = കോന്നിയൂർ |ചിത്രം =കോന്നി താലൂക്ക് ആസ്ഥാനം |ചിത്രം വീതി = |ചിത്രം തലക്കെട്ട് = |ജില്ല/മഹാനഗരം/പട്ടണം/ഗ്രാമം =പത്തനംതിട്ട കോന്നി കോന്നി താഴം |നിയമസഭാമണ്ഡലം=കോന്നി |ലോകസഭാമണ്ഡലം=പത്തനംതിട്ട |അക്ഷാംശം =9.241038 |രേഖാംശം = 76.878398 |ജില്ല = പത്തനംതിട്ട |ഭരണസ്ഥാപനങ്ങൾ =പഞ്ചായത്ത് |ഭരണസ്ഥാനങ്ങൾ = പ്രസിഡന്റ് |ഭരണനേതൃത്വം =താലൂക്ക് |വിസ്തീർണ്ണം =41.45 <ref name="Census2001"></ref> |ജനസംഖ്യ =27800<ref name="Census2001">[http://www.censusindia.gov.in/ 2001-ലെ സെൻസസ് പ്രകാരം]</ref> |ജനസാന്ദ്രത =671<ref name="Census2001"></ref> |Pincode/Zipcode =689691 |TelephoneCode = 0468 |പ്രധാന ആകർഷണങ്ങൾ = [[കോന്നി ആനക്കൂട്]] |കുറിപ്പുകൾ= }} [[പത്തനംതിട്ട ജില്ല|പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ]] [[കോഴഞ്ചേരി താലൂക്ക്|കോന്നി താലൂക്കിൽ]] കോന്നി ബ്ളോക്കിലാണ് കോന്നി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.കോന്നി വില്ലേജ് പൂർണ്ണമായും ഭാഗികമായി [[കോന്നിതാഴം]], [[മലയാലപ്പുഴ]], [[ഐരവൺ]] എന്നീ വില്ലേജുകളിലുമായി വ്യാപിച്ചുസ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഗ്രാമപഞ്ചായത്താണ് '''കോന്നി'''.<ref name="കേരള ഗോവ്">{{Cite web |url=http://lsgkerala.in/konnipanchayat/ |title=കേരള സർക്കാർ വെബ്സൈറ്റ് |access-date=2010-09-23 |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304194515/http://lsgkerala.in/konnipanchayat/ |url-status=dead }}</ref> ജില്ലാ ആസ്ഥാനത്തു നിന്നും 10 കിലോമീറ്റർ തെക്കുമാറി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന കോന്നി 41.45 ചതുരശ്രകിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയുള്ള സാമാന്യം വലിപ്പമുള്ള പഞ്ചായത്താണ്. 8-ാം നമ്പർ സ്റേറ്റ്ഹൈവേയായ [[പുനലൂർ]]-[[മൂവാറ്റുപുഴ]] റോഡ് [[കോന്നി]] പഞ്ചായത്തിലൂടെയാണ് കടന്നുപോകുന്നത്. [[അച്ചൻകോവിലാർ|അച്ചൻകോവിലാറാണ്]] പഞ്ചായത്തിലൂടെയൊഴുകുന്ന പ്രധാന [[നദി]]. == അതിരുകൾ == പഞ്ചായത്തിന്റെ അതിരുകൾ തെക്കുഭാഗത്ത് [[അരുവാപ്പുലം ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|അരുവാപ്പുലം പഞ്ചായത്തും]] വടക്കുഭാഗത്ത് [[പ്രമാടം ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|പ്രമാടം]], [[മലയാലപ്പുഴ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|മലയാലപ്പുഴ പഞ്ചായത്തുകളും]] കിഴക്കുഭാഗത്ത് [[തണ്ണിത്തോട് ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|തണ്ണിത്തോട്]], [[മലയാലപ്പുഴ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്|മലയാലപ്പുഴ പഞ്ചായത്തുകളും]] പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്ത് പ്രമാടം പഞ്ചായത്തുമാണ്.<ref name="കേരള ഗോവ്"></ref> == പേരിനു പിന്നിൽ == കോന്നി മുൻകാലത്ത് കോന്നിയൂരായിരുന്നു. കോൻ-ടി-ഊർ എന്ന തമിഴുവാക്കിന്റെ അർത്ഥം രാജാവ് പാർക്കുന്ന ഗ്രാമം എന്നാണ്. കോൻടിഊർ ലോപിച്ച് കോന്നിയൂരും തുടർന്ന് കോന്നിയുമായി. കോന്നിയുടെ പുരാതനചരിത്രം [[പന്തളം]], പന്തളംരാജവംശം എന്നിവയുടെ പൂർവ്വചരിത്രവുമായി അഭേദ്യമാംവിധം ബന്ധപ്പെട്ടുകിടക്കുന്നു.<ref name="കേരള ഗോവ്"/> == ഭൂപ്രകൃതി == കേരളത്തിന്റെ ഭൂപ്രകൃതിയനുസരിച്ച് മലനാടിന്റെ ഭാഗമാണ് കോന്നി. ഉയർന്ന മലനിരകളും താഴ്ന്ന പാടശേഖരങ്ങളും പലയിടങ്ങളിലായുള്ള പാറക്കെട്ടുകളും ചതുപ്പുനിലങ്ങളും വനവിഭവങ്ങളും പ്രകൃതിരമണീയതയും കൊണ്ട് അനുഗൃഹീതമായ പ്രദേശമാണ് കോന്നിയൂർ. അച്ചൻകോവിലാറിന്റെ ഇരുകരകളിലുമായി ഈ ഗ്രാമം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. കേരളത്തിലെ പ്രധാനപ്പെട്ട രണ്ടു ആനപിടുത്തകേന്ദ്രങ്ങളിൽ ഒന്ന് കോന്നിയിലാണ് സ്ഥാപിതമായിരിക്കുന്നത്.<ref name="കേരള ഗോവ്"/> ==അവലംബം== <references/> == ഇതും കാണുക == *[[കേരളത്തിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകളുടെ പട്ടിക]] ==പുറമെ നിന്നുള്ള കണ്ണികൾ== *[http://lsgkerala.in/konnipanchayat/ കേരള സർക്കാർ വെബ്സൈറ്റ്, കോന്നി ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304194515/http://lsgkerala.in/konnipanchayat/ |date=2016-03-04 }} {{പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ ഭരണസംവിധാനം}} {{പത്തനംതിട്ട ജില്ല}} [[വർഗ്ഗം:പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ ഗ്രാമപഞ്ചായത്തുകൾ]] s8xt4fx7g5g17zyz5k0sujjbafdae8q 0 131420 4134516 4134242 2024-11-11T02:39:00Z 2001:4490:4E6D:658E:A55C:E297:A08A:1039 4134516 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE: റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി}} {{DISPLAYTITLE: റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി}} {{prettyurl|Reporter_TV}} {{Infobox TV channel | name = റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി | logofile = Reporter TV 2023.jpg | logosize = 150px | launch = {{Start date and age|2011|05|13|df=yes}} | network =റിപ്പോർട്ടർ ന്യൂസ്‌ നെറ്റ്‌വർക്ക് | owner = റിപ്പോർട്ടർ ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനി പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ് (RBC) | slogan =നീതിക്കുവേണ്ടി പോരാടുക | country = ഇന്ത്യ | language = [[മലയാളം]] | broadcast area = [[കേരളം]] | headquarters = [[കൊച്ചി]], [[കേരളം]] | web = {{url|https://reporterlive.com|റിപ്പോർട്ടർ ടിവി}} | network_type = [[Satellite television|Satellite]] and [[Cable television|Cable]] <br />television network |Key people={{Unbulleted_list|റോജി അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[ചെയർമാൻ]])}}|ജോസുകുട്ടി അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[വൈസ് ചെയർമാൻ]])}}|ആൻ്റോ അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[ചീഫ് എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഓഫീസർ|MD]] & [[മാനേജിംഗ് എഡിറ്റർ#ടെലിവിഷൻ|മാനേജിംഗ് എഡിറ്റർ]])}}|അനിൽ അയൂർ<br>{{small|([[പ്രസിഡന്റ് (കോർപ്പറേറ്റ് തലക്കെട്ട്)|പ്രസിഡന്റ്]])}}|ഡോ. അരുൺ കുമാർ<br>{{small|(കൺസൾട്ടൻ്റ് എഡിറ്റർ)}}|ഉണ്ണി ബാലകൃഷ്ണൻ<br>{{small|(ഡിജിറ്റൽ ഹെഡ്)}}|സ്മൃതി പരുത്തിക്കാട്<br>{{small|(എക്സിക്യൂട്ടീവ് എഡിറ്റർ)}}|സുജയ പാർവതി എസ്.<br>{{small|(കോർഡിനേറ്റിംഗ് എഡിറ്റർ)}}}}}}[[ഇന്ത്യ]]<nowiki/>യിലെ [[കേരളം]] ആസ്ഥാനമാക്കി 24 മണിക്കൂറും പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു [[മലയാളം ടെലിവിഷൻ ചാനലുകളുടെ പട്ടിക|മലയാളം വാർത്താ ചാനലാണ്]] റിപ്പോർട്ടർ ടിവി. [https://in.linkedin.com/company/reporter റിപ്പോർട്ടർ ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനി]യുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ഈ ചാനൽ പ്രാദേശിക, ദേശീയ, ആഗോള വാർത്തകളുടെ വിപുലമായ കവറേജ് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. 2011 മെയ് 13-ന് ആരംഭിച്ചത് മുതൽ, രാഷ്ട്രീയം, കായികം, വിനോദം, ബിസിനസ്സ്, ആരോഗ്യം, സാങ്കേതികവിദ്യ, സാമൂഹിക പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങി വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ സമയോചിതമായ അപ്ഡേറ്റുകൾ നൽകിക്കൊണ്ട്, [[മലയാളം]] സംസാരിക്കുന്ന പ്രേക്ഷകർക്ക് ഒരു വിശ്വസനീയമായ വിവര സ്രോതസ്സായി റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മാറി. പത്രപ്രവർത്തന സമഗ്രതയോടും നൂതനമായ സംപ്രേക്ഷണത്തോടുമുള്ള ചാനലിൻ്റെ പ്രതിബദ്ധത, മത്സരാധിഷ്ഠിത മാധ്യമരംഗത്ത് അതിൻ്റെ പ്രശസ്തി ഉറപ്പിച്ചു. == ചരിത്രം == കേരളത്തിലെ പ്രമുഖ മാധ്യമ പ്രവർത്തകനായ [[എം.വി. നികേഷ് കുമാർ|എം വി നികേഷ് കുമാറിൻ്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ 2011 മെയ് 13 ന് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ആരംഭിച്ചു. പ്രാദേശിക പ്രേക്ഷകരുടെ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റിക്കൊണ്ട് [[മലയാളം|മലയാളത്തിൽ]] വിശ്വസനീയമായ വാർത്താ കവറേജ് നൽകാനാണ് ചാനൽ ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. 2023-ൽ, '''[[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും വലിയ [[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|AR]]/[[വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി|VR]]/[[Extended reality|XR]] സ്റ്റുഡിയോ''' അവതരിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു പുനരാരംഭത്തിന് വിധേയമായി, ആഴത്തിലുള്ള വാർത്താ പ്രക്ഷേപണത്തിലെ ഒരു നാഴികക്കല്ല് അടയാളപ്പെടുത്തി. == സാങ്കേതികവിദ്യയും നവീകരണവും == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ സമാരംഭത്തിൽ ദക്ഷിണേന്ത്യൻ വാർത്താ പ്രക്ഷേപണ വ്യവസായത്തിൽ HD വർക്ക്ഫ്ലോ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിന് തുടക്കമിട്ടു, പുതിയ ഗുണനിലവാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചു. ചാനലിൻ്റെ അത്യാധുനിക '''[[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|AR]]/[[വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി|VR]]/[[Extended reality|XR]] സ്റ്റുഡിയോ''' ചലനാത്മകവും ആകർഷകവുമായ ഉള്ളടക്കത്തിലൂടെ കാഴ്ചക്കാരുടെ അനുഭവം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു, ഇത് സാങ്കേതിക പുരോഗതിയോടുള്ള ചാനലിൻ്റെ പ്രതിബദ്ധതയെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. == നേതൃത്വം == ==== എക്സിക്യൂട്ടീവ് ടീം ==== * '''മിസ്റ്റർ ആൻ്റോ അഗസ്റ്റിൻ''': മാനേജിംഗ് ഡയറക്ടറും മാനേജിംഗ് എഡിറ്ററും, മിഡിൽ ഈസ്റ്റ്, സിംഗപ്പൂർ, ഇന്ത്യ എന്നിവിടങ്ങളിലെ തൻ്റെ സംരംഭക വിജയത്തിന് അംഗീകാരം ലഭിച്ചു. * '''ശ്രീ. റോജി അഗസ്റ്റിൻ''': അഗസ്റ്റിൻ: ബോർഡിൻ്റെ ചെയർമാൻ, ചാനലിൻ്റെ തന്ത്രപരമായ കാഴ്ചപ്പാട് നയിക്കുന്നു. * '''മിസ്റ്റർ ജോസുകുട്ടി അഗസ്റ്റിൻ''': വൈസ് ചെയർമാൻ, പ്രവർത്തന സംരംഭങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. * '''ശ്രീ അനിൽ അയിരൂർ''': ഗ്രൂപ്പ് പ്രസിഡൻ്റ്, ചാനലിൻ്റെ വികസനത്തിന് സംപ്രേക്ഷണത്തിൽ വിപുലമായ അനുഭവം സംഭാവന ചെയ്യുന്നു. ==== എഡിറ്റോറിയൽ ടീം ==== * '''എം വി നികേഷ് കുമാർ''': എഡിറ്റർ ഇൻ ചീഫ്, എഡിറ്റോറിയൽ ഡയറക്ഷൻ്റെയും ഉള്ളടക്ക നിലവാരത്തിൻ്റെയും മേൽനോട്ടം. * '''ഡോ. അരുൺ കുമാർ''': കൺസൾട്ടിംഗ് എഡിറ്റർ, 20 വർഷത്തിലധികം മാധ്യമ വൈദഗ്ധ്യത്തോടെ പത്രപ്രവർത്തന സമഗ്രത ഉറപ്പാക്കുന്നു. * '''സ്മൃതി പരുത്തിക്കാട്''': എക്‌സിക്യൂട്ടീവ് എഡിറ്റർ, സമഗ്രമായ വാർത്താ കവറേജിൻ്റെ ചുമതല.. * '''ഉണ്ണി ബാലകൃഷ്ണൻ''': ഡിജിറ്റൽ ഹെഡ്, പ്രമുഖ ഡിജിറ്റൽ സംരംഭങ്ങളും ഉള്ളടക്ക നവീകരണവും. * '''സുജയ പാർവതി''': കോർഡിനേറ്റിംഗ് എഡിറ്റർ, ചാനലിൻ്റെ എഡിറ്റോറിയൽ മികവ് വർധിപ്പിക്കുന്നു == കവറേജ് == റിപ്പോർട്ടർ TV വിവിധ വിഷയങ്ങളുടെ വിപുലമായ കവറേജ് നൽകുന്നു, കാഴ്ചക്കാർക്ക് സമഗ്രമായ വാർത്താ അപ്‌ഡേറ്റുകൾ ലഭിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നു. ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന പ്രധാന മേഖലകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു:<ref>{{Cite web|url=https://www.medianews4u.com/reporter-tv-network-ropes-in-anil-ayroor-as-president/|title=Reporter TV Network ropes in Anil Ayroor as President|access-date=1 October 2024|last=Bureau|first=MN4U|date=16 March 2023|website=medianews4u.com|publisher=UPLIFT MEDIANEWS4U DIGITAL PVT LTD}}</ref> * '''ബ്രേക്കിംഗ് ന്യൂസ്''': പ്രധാനപ്പെട്ട ഇവൻ്റുകൾ വികസിക്കുമ്പോൾ അവയുടെ സമയോചിതമായ അപ്‌ഡേറ്റുകൾ കാഴ്ചക്കാർക്ക് ഏറ്റവും പുതിയ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നു. * '''രാഷ്ട്രീയം''': പ്രാദേശിക, ദേശീയ, അന്തർദേശീയ രാഷ്ട്രീയ സംഭവവികാസങ്ങളുടെ ആഴത്തിലുള്ള വിശകലനം, വിദഗ്ധ അഭിപ്രായങ്ങളും ഉൾക്കാഴ്ചകളും ഫീച്ചർ ചെയ്യുന്നു. * '''സ്‌പോർട്‌സ്''': സ്‌പോർട്‌സ് പ്രേമികൾക്കായി വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ഉടനീളമുള്ള പ്രധാന സ്‌പോർട്‌സ് ഇവൻ്റുകൾ, സ്‌കോറുകൾ, അപ്‌ഡേറ്റുകൾ എന്നിവയുടെ കവറേജ്. * '''വിനോദം''': സിനിമ, ടെലിവിഷൻ, സംഗീതം, സാംസ്കാരിക പരിപാടികൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ വിനോദ വ്യവസായത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വാർത്തകളും ഉൾക്കാഴ്ചകളും. * '''ബിസിനസും സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയും''': സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് കാഴ്ചക്കാരെ അറിയിക്കുന്നതിന് സാമ്പത്തിക പ്രവണതകൾ, വിപണി വികസനങ്ങൾ, സാമ്പത്തിക വാർത്തകൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള വിശദമായ റിപ്പോർട്ടിംഗ്. * '''ആരോഗ്യവും ജീവിതശൈലിയും''': വിവരമുള്ള ജീവിതവും ക്ഷേമവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ആരോഗ്യ സംബന്ധിയായ വിഷയങ്ങൾ, വെൽനസ് നുറുങ്ങുകൾ, ജീവിതശൈലി സവിശേഷതകൾ എന്നിവയുടെ കവറേജ്. * '''സാങ്കേതികവിദ്യ''': സാങ്കേതികവിദ്യയിലെ ഏറ്റവും പുതിയ മുന്നേറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അപ്‌ഡേറ്റുകൾ, ഗാഡ്‌ജെറ്റ് അവലോകനങ്ങൾ, സാങ്കേതിക നവീകരണങ്ങളുടെ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ. * '''പരിസ്ഥിതിയും സാമൂഹിക പ്രശ്‌നങ്ങളും''': പാരിസ്ഥിതിക വെല്ലുവിളികൾ, സുസ്ഥിരതാ ശ്രമങ്ങൾ, സാമൂഹിക നീതി സംരംഭങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള റിപ്പോർട്ടിംഗ്, സമൂഹത്തെ ബാധിക്കുന്ന പ്രധാന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നു. * '''വിദ്യാഭ്യാസം''': വിദ്യാഭ്യാസ നയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ഉൾക്കാഴ്‌ചകൾ, അക്കാദമിക് സ്ഥാപനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അപ്‌ഡേറ്റുകൾ, എല്ലാ പ്രായക്കാർക്കുമുള്ള പഠന അവസരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ. * '''യാത്രയും സംസ്കാരവും''': യാത്രാ ലക്ഷ്യസ്ഥാനങ്ങൾ, സാംസ്കാരിക പൈതൃകം, ഉത്സവങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള ഫീച്ചറുകൾ, വൈവിധ്യമാർന്ന സംസ്കാരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധവും വിലമതിപ്പും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു. == അന്താരാഷ്ട്ര സാന്നിധ്യം == റിപ്പോർട്ടർ ടിവിയുടെ ഇൻ്റർനാഷണൽ ഓഫീസ് തന്ത്രപരമായി [[ദുബായ്]] മീഡിയ സിറ്റിയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, ചാനലിന് അതിൻ്റെ ആഗോള വ്യാപനം വിപുലീകരിക്കാനും വിശാലമായ പ്രേക്ഷകരുമായി, പ്രത്യേകിച്ച് പ്രവാസി സമൂഹവുമായി ബന്ധപ്പെടാനും അനുവദിക്കുന്നു. == അവാർഡുകളും അംഗീകാരവും == അതിൻ്റെ തുടക്കം മുതൽ റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പത്രപ്രവർത്തന മികവിനും നൂതന പ്രക്ഷേപണ സാങ്കേതിക വിദ്യകൾക്കും വിവിധ അംഗീകാരങ്ങൾ നേടിയിട്ടുണ്ട്, ഇത് ഒരു പ്രമുഖ മലയാളം വാർത്താ ചാനലെന്ന നിലയിൽ അതിൻ്റെ സ്ഥാനം ഉറപ്പിച്ചു. == ചാനൽ വിപുലീകരണ പദ്ധതികൾ == പ്രേക്ഷകരുടെ വ്യാപ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രതിബദ്ധതയ്ക്ക് അനുസൃതമായി, [[തമിഴ്]], [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുങ്ക്]], [[കന്നഡ]], [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]], [[ആസ്സാമീസ്]] തുടങ്ങിയ '''ഒമ്പത് പ്രാദേശിക ഭാഷ'''കളിൽ ഉള്ളടക്കം ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിനായി റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ ഓഫറുകൾ വിപുലീകരിക്കാൻ പദ്ധതിയിടുന്നു. ₹800 കോടിയുടെ ഗണ്യമായ ബജറ്റിൻ്റെ പിന്തുണയോടെയുള്ള ഈ സംരംഭം, പ്രോഗ്രാമിംഗിനെ വൈവിധ്യവത്കരിക്കാനും വിശാലമായ ജനസംഖ്യാശാസ്‌ത്രം നൽകാനും ലക്ഷ്യമിടുന്നു, ഇന്ത്യയിലുടനീളമുള്ള ചാനലിൻ്റെ സാന്നിധ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും പ്രാദേശിക മാധ്യമ രംഗത്ത് ഒരു പ്രമുഖ വാർത്താ ഉറവിടമായി സ്വയം സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. {| class="wikitable sortable" |- ! style="background-color:gold" | പേര് ! style="background-color:gold" | ഭാഷ ! style="background-color:gold" | ആരംഭിക്കുന്ന തീയതി ! style="background-color:gold" | കുറിപ്പ് |- |റിപ്പോർട്ടർ TV |[[മലയാളം]] |13 മേയ് 2011 (ആരംഭിച്ചു) | |- |റിപ്പോർട്ടർ തമിഴ് |[[തമിഴ് ഭാഷ|തമിഴ്]] | rowspan="5" |നവീകരണം നടക്കുന്നു | |- |റിപ്പോർട്ടർ കന്നഡ |[[കന്നഡ]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ തെലുങ്കു |[[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുങ്കു]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ ബംഗാളി |[[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ അസ്സാമി |[[ആസ്സാമീസ്|അസ്സാമി]] | |} വാർത്താ റിപ്പോർട്ടിംഗിലെ കൃത്യതയും സമയബന്ധിതവുമായ പ്രതിബദ്ധതയിലൂടെയും അത്യാധുനിക സാങ്കേതികവിദ്യയോടൊപ്പം, മലയാള മാധ്യമരംഗത്ത് ശ്രദ്ധേയമായ സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി കാഴ്ചക്കാർക്ക് വിശ്വസനീയമായ വിവര സ്രോതസ്സായി തുടരുന്നു. == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മൊബൈൽ ആപ്പ് == 2024-ലെ 68-ാമത് [[കേരളപ്പിറവി]] ദിനത്തിൻ്റെ ആഘോഷത്തിൽ, റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പുതിയ മൊബൈൽ ആപ്പ് പുറത്തിറക്കി, ഇപ്പോൾ '''Android''', '''iOS''' പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിൽ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്. തത്സമയ വാർത്തകൾ, ലേഖനങ്ങൾ, അഭിമുഖങ്ങൾ, വിദ്യാഭ്യാസം, സ്പോർട്സ്, സിനിമ, യാത്ര, ഭക്ഷണം തുടങ്ങിയ വിഭാഗങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന നിരവധി ഫീച്ചറുകളിലേക്ക് ഉടനടി ആക്സസ് നൽകാനാണ് ആപ്പ് ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.<ref>{{Cite web|url=https://www.medianews4u.com/reporter-tv-unveils-new-mobile-app-to-enhance-viewer-experience/|title=Reporter TV Unveils New Mobile App to Enhance Viewer Experience|access-date=2024-11-09|date=2024-11-01|language=en-US}}</ref> ==== പ്രധാന സവിശേഷതകൾ: ==== * '''ദ്രുത വായന ഓപ്ഷൻ:''' ഏറ്റവും പുതിയ അപ്‌ഡേറ്റുകളിലേക്കുള്ള വേഗത്തിലുള്ള ആക്‌സസിനായി ഇഷ്ടാനുസൃതമാക്കാവുന്ന വാർത്താ ഫീഡ്. * '''സമഗ്രമായ കവറേജ്:''' വിനോദം, ആരോഗ്യം, ജീവിതശൈലി, തത്സമയ ടിവി എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം പ്രാദേശിക, ദേശീയ, ആഗോള ഇവൻ്റുകളിൽ നിന്നുള്ള വാർത്തകൾ. * '''ഉപയോക്തൃ-സൗഹൃദ ഇൻ്റർഫേസ്:''' എളുപ്പമുള്ള നാവിഗേഷനും കാര്യക്ഷമമായ വാർത്ത ഉപഭോഗത്തിനുമുള്ള അവബോധജന്യമായ ഡിസൈൻ. റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മൊബൈൽ ആപ്പ് ഇവിടെ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്: * '''ആൻഡ്രോയിഡ് ആപ്പ്:''' [https://play.google.com/store/apps/details?id=com.reporter.tv റിപ്പോർട്ടർ ലൈവ് ആപ്പ്] * '''iOS ആപ്പ്:''' [https://apps.apple.com/us/app/reporter-live/id6504984036?l=es-MX റിപ്പോർട്ടർ ലൈവ് ആപ്പ്] റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ഡിജിറ്റൽ സ്‌പെയ്‌സിൽ നവീകരണം തുടരുന്നു, തത്സമയ വാർത്തകൾ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ചക്കാരുടെ അനുഭവം വർധിപ്പിക്കുകയും വിശ്വസനീയമായ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് തടസ്സമില്ലാത്ത ആക്‌സസ് ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. == ഓൺലൈൻ സാന്നിധ്യം == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പ്രേക്ഷകരുമായി കണക്റ്റുചെയ്യാനും വാർത്താ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് എളുപ്പത്തിൽ ആക്‌സസ് നൽകാനും ശക്തമായ ഓൺലൈൻ സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തുന്നു. * '''ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ്''': https://www.reporterlive.com == സോഷ്യൽ മീഡിയ ലിങ്കുകൾ == * '''ഫേസ്ബുക്ക്''': https://www.facebook.com/reporterlive * '''X (മുമ്പ് ട്വിറ്റർ)''': https://x.com/reporter_tv * '''ഇൻസ്റ്റാഗ്രാം''': https://www.instagram.com/reporterliveofficial * '''YouTube''': https://www.youtube.com/reporterlive * '''WhatsApp''': https://whatsapp.com/channel/0029VaASjaE3GJP2Co5OI120 ==അവലംബം == {{Reflist}} {{Malayalam journalism}} {{commons category|Reporter TV}} {{DEFAULTSORT:Reporter TV}} [[Category:Companies based in Kochi]] [[Category:Malayalam-language television channels]] [[Category:Television stations in Kochi]] [[Category:Television channels and stations established in 2011]] [[Category:2011 establishments in Kerala]] [[Category:Indian news websites]] {{India-tv-station-stub}} {{Kerala-stub}} {{India-tv-stub}} __സംശോധിക്കേണ്ട__ n888zdpk8649dfqhmmauij05922icht 4134521 4134516 2024-11-11T02:57:48Z 2001:4490:4E6D:658E:A55C:E297:A08A:1039 4134521 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE: റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി}} {{DISPLAYTITLE: റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി}} {{prettyurl|Reporter TV}} {{Infobox TV channel | name = റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി | logofile = Reporter TV 2023.jpg | logosize = 150px | launch = {{Start date and age|2011|05|13|df=yes}} | network =റിപ്പോർട്ടർ ന്യൂസ്‌ നെറ്റ്‌വർക്ക് | owner = റിപ്പോർട്ടർ ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനി പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ് (RBC) | slogan =നീതിക്കുവേണ്ടി പോരാടുക | country = ഇന്ത്യ | language = [[മലയാളം]] | broadcast area = [[കേരളം]] | headquarters = [[കൊച്ചി]], [[കേരളം]] | web = {{url|https://reporterlive.com|റിപ്പോർട്ടർ ടിവി}} | network_type = [[Satellite television|Satellite]] and [[Cable television|Cable]] <br />television network |Key people={{Unbulleted_list|റോജി അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[ചെയർമാൻ]])}}|ജോസുകുട്ടി അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[വൈസ് ചെയർമാൻ]])}}|ആൻ്റോ അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[ചീഫ് എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഓഫീസർ|MD]] & [[മാനേജിംഗ് എഡിറ്റർ#ടെലിവിഷൻ|മാനേജിംഗ് എഡിറ്റർ]])}}|അനിൽ അയൂർ<br>{{small|([[പ്രസിഡന്റ് (കോർപ്പറേറ്റ് തലക്കെട്ട്)|പ്രസിഡന്റ്]])}}|ഡോ. അരുൺ കുമാർ<br>{{small|(കൺസൾട്ടൻ്റ് എഡിറ്റർ)}}|ഉണ്ണി ബാലകൃഷ്ണൻ<br>{{small|(ഡിജിറ്റൽ ഹെഡ്)}}|സ്മൃതി പരുത്തിക്കാട്<br>{{small|(എക്സിക്യൂട്ടീവ് എഡിറ്റർ)}}|സുജയ പാർവതി എസ്.<br>{{small|(കോർഡിനേറ്റിംഗ് എഡിറ്റർ)}}}}}}[[ഇന്ത്യ]]<nowiki/>യിലെ [[കേരളം]] ആസ്ഥാനമാക്കി 24 മണിക്കൂറും പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു [[മലയാളം ടെലിവിഷൻ ചാനലുകളുടെ പട്ടിക|മലയാളം വാർത്താ ചാനലാണ്]] റിപ്പോർട്ടർ ടിവി. [https://in.linkedin.com/company/reporter റിപ്പോർട്ടർ ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനി]യുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ഈ ചാനൽ പ്രാദേശിക, ദേശീയ, ആഗോള വാർത്തകളുടെ വിപുലമായ കവറേജ് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. 2011 മെയ് 13-ന് ആരംഭിച്ചത് മുതൽ, രാഷ്ട്രീയം, കായികം, വിനോദം, ബിസിനസ്സ്, ആരോഗ്യം, സാങ്കേതികവിദ്യ, സാമൂഹിക പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങി വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ സമയോചിതമായ അപ്ഡേറ്റുകൾ നൽകിക്കൊണ്ട്, [[മലയാളം]] സംസാരിക്കുന്ന പ്രേക്ഷകർക്ക് ഒരു വിശ്വസനീയമായ വിവര സ്രോതസ്സായി റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മാറി. പത്രപ്രവർത്തന സമഗ്രതയോടും നൂതനമായ സംപ്രേക്ഷണത്തോടുമുള്ള ചാനലിൻ്റെ പ്രതിബദ്ധത, മത്സരാധിഷ്ഠിത മാധ്യമരംഗത്ത് അതിൻ്റെ പ്രശസ്തി ഉറപ്പിച്ചു. == ചരിത്രം == കേരളത്തിലെ പ്രമുഖ മാധ്യമ പ്രവർത്തകനായ [[എം.വി. നികേഷ് കുമാർ|എം വി നികേഷ് കുമാറിൻ്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ 2011 മെയ് 13 ന് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ആരംഭിച്ചു. പ്രാദേശിക പ്രേക്ഷകരുടെ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റിക്കൊണ്ട് [[മലയാളം|മലയാളത്തിൽ]] വിശ്വസനീയമായ വാർത്താ കവറേജ് നൽകാനാണ് ചാനൽ ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. 2023-ൽ, '''[[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും വലിയ [[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|AR]]/[[വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി|VR]]/[[Extended reality|XR]] സ്റ്റുഡിയോ''' അവതരിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു പുനരാരംഭത്തിന് വിധേയമായി, ആഴത്തിലുള്ള വാർത്താ പ്രക്ഷേപണത്തിലെ ഒരു നാഴികക്കല്ല് അടയാളപ്പെടുത്തി. == സാങ്കേതികവിദ്യയും നവീകരണവും == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ സമാരംഭത്തിൽ ദക്ഷിണേന്ത്യൻ വാർത്താ പ്രക്ഷേപണ വ്യവസായത്തിൽ HD വർക്ക്ഫ്ലോ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിന് തുടക്കമിട്ടു, പുതിയ ഗുണനിലവാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചു. ചാനലിൻ്റെ അത്യാധുനിക '''[[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|AR]]/[[വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി|VR]]/[[Extended reality|XR]] സ്റ്റുഡിയോ''' ചലനാത്മകവും ആകർഷകവുമായ ഉള്ളടക്കത്തിലൂടെ കാഴ്ചക്കാരുടെ അനുഭവം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു, ഇത് സാങ്കേതിക പുരോഗതിയോടുള്ള ചാനലിൻ്റെ പ്രതിബദ്ധതയെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. == നേതൃത്വം == ==== എക്സിക്യൂട്ടീവ് ടീം ==== * '''മിസ്റ്റർ ആൻ്റോ അഗസ്റ്റിൻ''': മാനേജിംഗ് ഡയറക്ടറും മാനേജിംഗ് എഡിറ്ററും, മിഡിൽ ഈസ്റ്റ്, സിംഗപ്പൂർ, ഇന്ത്യ എന്നിവിടങ്ങളിലെ തൻ്റെ സംരംഭക വിജയത്തിന് അംഗീകാരം ലഭിച്ചു. * '''ശ്രീ. റോജി അഗസ്റ്റിൻ''': അഗസ്റ്റിൻ: ബോർഡിൻ്റെ ചെയർമാൻ, ചാനലിൻ്റെ തന്ത്രപരമായ കാഴ്ചപ്പാട് നയിക്കുന്നു. * '''മിസ്റ്റർ ജോസുകുട്ടി അഗസ്റ്റിൻ''': വൈസ് ചെയർമാൻ, പ്രവർത്തന സംരംഭങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. * '''ശ്രീ അനിൽ അയിരൂർ''': ഗ്രൂപ്പ് പ്രസിഡൻ്റ്, ചാനലിൻ്റെ വികസനത്തിന് സംപ്രേക്ഷണത്തിൽ വിപുലമായ അനുഭവം സംഭാവന ചെയ്യുന്നു. ==== എഡിറ്റോറിയൽ ടീം ==== * '''എം വി നികേഷ് കുമാർ''': എഡിറ്റർ ഇൻ ചീഫ്, എഡിറ്റോറിയൽ ഡയറക്ഷൻ്റെയും ഉള്ളടക്ക നിലവാരത്തിൻ്റെയും മേൽനോട്ടം. * '''ഡോ. അരുൺ കുമാർ''': കൺസൾട്ടിംഗ് എഡിറ്റർ, 20 വർഷത്തിലധികം മാധ്യമ വൈദഗ്ധ്യത്തോടെ പത്രപ്രവർത്തന സമഗ്രത ഉറപ്പാക്കുന്നു. * '''സ്മൃതി പരുത്തിക്കാട്''': എക്‌സിക്യൂട്ടീവ് എഡിറ്റർ, സമഗ്രമായ വാർത്താ കവറേജിൻ്റെ ചുമതല.. * '''ഉണ്ണി ബാലകൃഷ്ണൻ''': ഡിജിറ്റൽ ഹെഡ്, പ്രമുഖ ഡിജിറ്റൽ സംരംഭങ്ങളും ഉള്ളടക്ക നവീകരണവും. * '''സുജയ പാർവതി''': കോർഡിനേറ്റിംഗ് എഡിറ്റർ, ചാനലിൻ്റെ എഡിറ്റോറിയൽ മികവ് വർധിപ്പിക്കുന്നു == കവറേജ് == റിപ്പോർട്ടർ TV വിവിധ വിഷയങ്ങളുടെ വിപുലമായ കവറേജ് നൽകുന്നു, കാഴ്ചക്കാർക്ക് സമഗ്രമായ വാർത്താ അപ്‌ഡേറ്റുകൾ ലഭിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നു. ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന പ്രധാന മേഖലകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു:<ref>{{Cite web|url=https://www.medianews4u.com/reporter-tv-network-ropes-in-anil-ayroor-as-president/|title=Reporter TV Network ropes in Anil Ayroor as President|access-date=1 October 2024|last=Bureau|first=MN4U|date=16 March 2023|website=medianews4u.com|publisher=UPLIFT MEDIANEWS4U DIGITAL PVT LTD}}</ref> * '''ബ്രേക്കിംഗ് ന്യൂസ്''': പ്രധാനപ്പെട്ട ഇവൻ്റുകൾ വികസിക്കുമ്പോൾ അവയുടെ സമയോചിതമായ അപ്‌ഡേറ്റുകൾ കാഴ്ചക്കാർക്ക് ഏറ്റവും പുതിയ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നു. * '''രാഷ്ട്രീയം''': പ്രാദേശിക, ദേശീയ, അന്തർദേശീയ രാഷ്ട്രീയ സംഭവവികാസങ്ങളുടെ ആഴത്തിലുള്ള വിശകലനം, വിദഗ്ധ അഭിപ്രായങ്ങളും ഉൾക്കാഴ്ചകളും ഫീച്ചർ ചെയ്യുന്നു. * '''സ്‌പോർട്‌സ്''': സ്‌പോർട്‌സ് പ്രേമികൾക്കായി വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ഉടനീളമുള്ള പ്രധാന സ്‌പോർട്‌സ് ഇവൻ്റുകൾ, സ്‌കോറുകൾ, അപ്‌ഡേറ്റുകൾ എന്നിവയുടെ കവറേജ്. * '''വിനോദം''': സിനിമ, ടെലിവിഷൻ, സംഗീതം, സാംസ്കാരിക പരിപാടികൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ വിനോദ വ്യവസായത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വാർത്തകളും ഉൾക്കാഴ്ചകളും. * '''ബിസിനസും സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയും''': സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് കാഴ്ചക്കാരെ അറിയിക്കുന്നതിന് സാമ്പത്തിക പ്രവണതകൾ, വിപണി വികസനങ്ങൾ, സാമ്പത്തിക വാർത്തകൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള വിശദമായ റിപ്പോർട്ടിംഗ്. * '''ആരോഗ്യവും ജീവിതശൈലിയും''': വിവരമുള്ള ജീവിതവും ക്ഷേമവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ആരോഗ്യ സംബന്ധിയായ വിഷയങ്ങൾ, വെൽനസ് നുറുങ്ങുകൾ, ജീവിതശൈലി സവിശേഷതകൾ എന്നിവയുടെ കവറേജ്. * '''സാങ്കേതികവിദ്യ''': സാങ്കേതികവിദ്യയിലെ ഏറ്റവും പുതിയ മുന്നേറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അപ്‌ഡേറ്റുകൾ, ഗാഡ്‌ജെറ്റ് അവലോകനങ്ങൾ, സാങ്കേതിക നവീകരണങ്ങളുടെ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ. * '''പരിസ്ഥിതിയും സാമൂഹിക പ്രശ്‌നങ്ങളും''': പാരിസ്ഥിതിക വെല്ലുവിളികൾ, സുസ്ഥിരതാ ശ്രമങ്ങൾ, സാമൂഹിക നീതി സംരംഭങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള റിപ്പോർട്ടിംഗ്, സമൂഹത്തെ ബാധിക്കുന്ന പ്രധാന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നു. * '''വിദ്യാഭ്യാസം''': വിദ്യാഭ്യാസ നയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ഉൾക്കാഴ്‌ചകൾ, അക്കാദമിക് സ്ഥാപനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അപ്‌ഡേറ്റുകൾ, എല്ലാ പ്രായക്കാർക്കുമുള്ള പഠന അവസരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ. * '''യാത്രയും സംസ്കാരവും''': യാത്രാ ലക്ഷ്യസ്ഥാനങ്ങൾ, സാംസ്കാരിക പൈതൃകം, ഉത്സവങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള ഫീച്ചറുകൾ, വൈവിധ്യമാർന്ന സംസ്കാരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധവും വിലമതിപ്പും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു. == അന്താരാഷ്ട്ര സാന്നിധ്യം == റിപ്പോർട്ടർ ടിവിയുടെ ഇൻ്റർനാഷണൽ ഓഫീസ് തന്ത്രപരമായി [[ദുബായ്]] മീഡിയ സിറ്റിയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, ചാനലിന് അതിൻ്റെ ആഗോള വ്യാപനം വിപുലീകരിക്കാനും വിശാലമായ പ്രേക്ഷകരുമായി, പ്രത്യേകിച്ച് പ്രവാസി സമൂഹവുമായി ബന്ധപ്പെടാനും അനുവദിക്കുന്നു. == അവാർഡുകളും അംഗീകാരവും == അതിൻ്റെ തുടക്കം മുതൽ റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പത്രപ്രവർത്തന മികവിനും നൂതന പ്രക്ഷേപണ സാങ്കേതിക വിദ്യകൾക്കും വിവിധ അംഗീകാരങ്ങൾ നേടിയിട്ടുണ്ട്, ഇത് ഒരു പ്രമുഖ മലയാളം വാർത്താ ചാനലെന്ന നിലയിൽ അതിൻ്റെ സ്ഥാനം ഉറപ്പിച്ചു. == ചാനൽ വിപുലീകരണ പദ്ധതികൾ == പ്രേക്ഷകരുടെ വ്യാപ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രതിബദ്ധതയ്ക്ക് അനുസൃതമായി, [[തമിഴ്]], [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുങ്ക്]], [[കന്നഡ]], [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]], [[ആസ്സാമീസ്]] തുടങ്ങിയ '''ഒമ്പത് പ്രാദേശിക ഭാഷ'''കളിൽ ഉള്ളടക്കം ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിനായി റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ ഓഫറുകൾ വിപുലീകരിക്കാൻ പദ്ധതിയിടുന്നു. ₹800 കോടിയുടെ ഗണ്യമായ ബജറ്റിൻ്റെ പിന്തുണയോടെയുള്ള ഈ സംരംഭം, പ്രോഗ്രാമിംഗിനെ വൈവിധ്യവത്കരിക്കാനും വിശാലമായ ജനസംഖ്യാശാസ്‌ത്രം നൽകാനും ലക്ഷ്യമിടുന്നു, ഇന്ത്യയിലുടനീളമുള്ള ചാനലിൻ്റെ സാന്നിധ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും പ്രാദേശിക മാധ്യമ രംഗത്ത് ഒരു പ്രമുഖ വാർത്താ ഉറവിടമായി സ്വയം സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. {| class="wikitable sortable" |- ! style="background-color:gold" | പേര് ! style="background-color:gold" | ഭാഷ ! style="background-color:gold" | ആരംഭിക്കുന്ന തീയതി ! style="background-color:gold" | കുറിപ്പ് |- |റിപ്പോർട്ടർ TV |[[മലയാളം]] |13 മേയ് 2011 (ആരംഭിച്ചു) | |- |റിപ്പോർട്ടർ തമിഴ് |[[തമിഴ് ഭാഷ|തമിഴ്]] | rowspan="5" |നവീകരണം നടക്കുന്നു | |- |റിപ്പോർട്ടർ കന്നഡ |[[കന്നഡ]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ തെലുങ്കു |[[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുങ്കു]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ ബംഗാളി |[[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ അസ്സാമി |[[ആസ്സാമീസ്|അസ്സാമി]] | |} വാർത്താ റിപ്പോർട്ടിംഗിലെ കൃത്യതയും സമയബന്ധിതവുമായ പ്രതിബദ്ധതയിലൂടെയും അത്യാധുനിക സാങ്കേതികവിദ്യയോടൊപ്പം, മലയാള മാധ്യമരംഗത്ത് ശ്രദ്ധേയമായ സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി കാഴ്ചക്കാർക്ക് വിശ്വസനീയമായ വിവര സ്രോതസ്സായി തുടരുന്നു. == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മൊബൈൽ ആപ്പ് == 2024-ലെ 68-ാമത് [[കേരളപ്പിറവി]] ദിനത്തിൻ്റെ ആഘോഷത്തിൽ, റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പുതിയ മൊബൈൽ ആപ്പ് പുറത്തിറക്കി, ഇപ്പോൾ '''Android''', '''iOS''' പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിൽ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്. തത്സമയ വാർത്തകൾ, ലേഖനങ്ങൾ, അഭിമുഖങ്ങൾ, വിദ്യാഭ്യാസം, സ്പോർട്സ്, സിനിമ, യാത്ര, ഭക്ഷണം തുടങ്ങിയ വിഭാഗങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന നിരവധി ഫീച്ചറുകളിലേക്ക് ഉടനടി ആക്സസ് നൽകാനാണ് ആപ്പ് ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.<ref>{{Cite web|url=https://www.medianews4u.com/reporter-tv-unveils-new-mobile-app-to-enhance-viewer-experience/|title=Reporter TV Unveils New Mobile App to Enhance Viewer Experience|access-date=2024-11-09|date=2024-11-01|language=en-US}}</ref> ==== പ്രധാന സവിശേഷതകൾ: ==== * '''ദ്രുത വായന ഓപ്ഷൻ:''' ഏറ്റവും പുതിയ അപ്‌ഡേറ്റുകളിലേക്കുള്ള വേഗത്തിലുള്ള ആക്‌സസിനായി ഇഷ്ടാനുസൃതമാക്കാവുന്ന വാർത്താ ഫീഡ്. * '''സമഗ്രമായ കവറേജ്:''' വിനോദം, ആരോഗ്യം, ജീവിതശൈലി, തത്സമയ ടിവി എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം പ്രാദേശിക, ദേശീയ, ആഗോള ഇവൻ്റുകളിൽ നിന്നുള്ള വാർത്തകൾ. * '''ഉപയോക്തൃ-സൗഹൃദ ഇൻ്റർഫേസ്:''' എളുപ്പമുള്ള നാവിഗേഷനും കാര്യക്ഷമമായ വാർത്ത ഉപഭോഗത്തിനുമുള്ള അവബോധജന്യമായ ഡിസൈൻ. റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മൊബൈൽ ആപ്പ് ഇവിടെ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്: * '''ആൻഡ്രോയിഡ് ആപ്പ്:''' [https://play.google.com/store/apps/details?id=com.reporter.tv റിപ്പോർട്ടർ ലൈവ് ആപ്പ്] * '''iOS ആപ്പ്:''' [https://apps.apple.com/us/app/reporter-live/id6504984036?l=es-MX റിപ്പോർട്ടർ ലൈവ് ആപ്പ്] റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ഡിജിറ്റൽ സ്‌പെയ്‌സിൽ നവീകരണം തുടരുന്നു, തത്സമയ വാർത്തകൾ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ചക്കാരുടെ അനുഭവം വർധിപ്പിക്കുകയും വിശ്വസനീയമായ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് തടസ്സമില്ലാത്ത ആക്‌സസ് ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. == ഓൺലൈൻ സാന്നിധ്യം == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പ്രേക്ഷകരുമായി കണക്റ്റുചെയ്യാനും വാർത്താ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് എളുപ്പത്തിൽ ആക്‌സസ് നൽകാനും ശക്തമായ ഓൺലൈൻ സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തുന്നു. * '''ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ്''': https://www.reporterlive.com == സോഷ്യൽ മീഡിയ ലിങ്കുകൾ == * '''ഫേസ്ബുക്ക്''': https://www.facebook.com/reporterlive * '''X (മുമ്പ് ട്വിറ്റർ)''': https://x.com/reporter_tv * '''ഇൻസ്റ്റാഗ്രാം''': https://www.instagram.com/reporterliveofficial * '''YouTube''': https://www.youtube.com/reporterlive * '''WhatsApp''': https://whatsapp.com/channel/0029VaASjaE3GJP2Co5OI120 ==അവലംബം == {{Reflist}} {{Malayalam journalism}} {{commons category|Reporter TV}} {{DEFAULTSORT:Reporter TV}} [[Category:Companies based in Kochi]] [[Category:Malayalam-language television channels]] [[Category:Television stations in Kochi]] [[Category:Television channels and stations established in 2011]] [[Category:2011 establishments in Kerala]] [[Category:Indian news websites]] {{India-tv-station-stub}} {{Kerala-stub}} {{India-tv-stub}} __സംശോധിക്കേണ്ട__ c9ow4p5tl6frelnbevm1dq2vgec5quc 4134524 4134521 2024-11-11T03:10:06Z Donmedia4u 186770 4134524 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|https://en.wikipedia.org/wiki/Reporter_TV}} {{Infobox TV channel | name = റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി | logofile = Reporter TV 2023.jpg | logosize = 150px | launch = {{Start date and age|2011|05|13|df=yes}} | network =റിപ്പോർട്ടർ ന്യൂസ്‌ നെറ്റ്‌വർക്ക് | owner = റിപ്പോർട്ടർ ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനി പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ് (RBC) | slogan =നീതിക്കുവേണ്ടി പോരാടുക | country = ഇന്ത്യ | language = [[മലയാളം]] | broadcast area = [[കേരളം]] | headquarters = [[കൊച്ചി]], [[കേരളം]] | web = {{url|https://reporterlive.com|റിപ്പോർട്ടർ ടിവി}} | network_type = [[Satellite television|Satellite]] and [[Cable television|Cable]] <br />television network |Key people={{Unbulleted_list|റോജി അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[ചെയർമാൻ]])}}|ജോസുകുട്ടി അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[വൈസ് ചെയർമാൻ]])}}|ആൻ്റോ അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[ചീഫ് എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഓഫീസർ|MD]] & [[മാനേജിംഗ് എഡിറ്റർ#ടെലിവിഷൻ|മാനേജിംഗ് എഡിറ്റർ]])}}|അനിൽ അയൂർ<br>{{small|([[പ്രസിഡന്റ് (കോർപ്പറേറ്റ് തലക്കെട്ട്)|പ്രസിഡന്റ്]])}}|ഡോ. അരുൺ കുമാർ<br>{{small|(കൺസൾട്ടൻ്റ് എഡിറ്റർ)}}|ഉണ്ണി ബാലകൃഷ്ണൻ<br>{{small|(ഡിജിറ്റൽ ഹെഡ്)}}|സ്മൃതി പരുത്തിക്കാട്<br>{{small|(എക്സിക്യൂട്ടീവ് എഡിറ്റർ)}}|സുജയ പാർവതി എസ്.<br>{{small|(കോർഡിനേറ്റിംഗ് എഡിറ്റർ)}}}}}}[[ഇന്ത്യ]]<nowiki/>യിലെ [[കേരളം]] ആസ്ഥാനമാക്കി 24 മണിക്കൂറും പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു [[മലയാളം ടെലിവിഷൻ ചാനലുകളുടെ പട്ടിക|മലയാളം വാർത്താ ചാനലാണ്]] റിപ്പോർട്ടർ ടിവി. [https://in.linkedin.com/company/reporter റിപ്പോർട്ടർ ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനി]യുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ഈ ചാനൽ പ്രാദേശിക, ദേശീയ, ആഗോള വാർത്തകളുടെ വിപുലമായ കവറേജ് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. 2011 മെയ് 13-ന് ആരംഭിച്ചത് മുതൽ, രാഷ്ട്രീയം, കായികം, വിനോദം, ബിസിനസ്സ്, ആരോഗ്യം, സാങ്കേതികവിദ്യ, സാമൂഹിക പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങി വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ സമയോചിതമായ അപ്ഡേറ്റുകൾ നൽകിക്കൊണ്ട്, [[മലയാളം]] സംസാരിക്കുന്ന പ്രേക്ഷകർക്ക് ഒരു വിശ്വസനീയമായ വിവര സ്രോതസ്സായി റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മാറി. പത്രപ്രവർത്തന സമഗ്രതയോടും നൂതനമായ സംപ്രേക്ഷണത്തോടുമുള്ള ചാനലിൻ്റെ പ്രതിബദ്ധത, മത്സരാധിഷ്ഠിത മാധ്യമരംഗത്ത് അതിൻ്റെ പ്രശസ്തി ഉറപ്പിച്ചു. == ചരിത്രം == കേരളത്തിലെ പ്രമുഖ മാധ്യമ പ്രവർത്തകനായ [[എം.വി. നികേഷ് കുമാർ|എം വി നികേഷ് കുമാറിൻ്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ 2011 മെയ് 13 ന് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ആരംഭിച്ചു. പ്രാദേശിക പ്രേക്ഷകരുടെ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റിക്കൊണ്ട് [[മലയാളം|മലയാളത്തിൽ]] വിശ്വസനീയമായ വാർത്താ കവറേജ് നൽകാനാണ് ചാനൽ ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. 2023-ൽ, '''[[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും വലിയ [[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|AR]]/[[വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി|VR]]/[[Extended reality|XR]] സ്റ്റുഡിയോ''' അവതരിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു പുനരാരംഭത്തിന് വിധേയമായി, ആഴത്തിലുള്ള വാർത്താ പ്രക്ഷേപണത്തിലെ ഒരു നാഴികക്കല്ല് അടയാളപ്പെടുത്തി. == സാങ്കേതികവിദ്യയും നവീകരണവും == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ സമാരംഭത്തിൽ ദക്ഷിണേന്ത്യൻ വാർത്താ പ്രക്ഷേപണ വ്യവസായത്തിൽ HD വർക്ക്ഫ്ലോ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിന് തുടക്കമിട്ടു, പുതിയ ഗുണനിലവാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചു. ചാനലിൻ്റെ അത്യാധുനിക '''[[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|AR]]/[[വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി|VR]]/[[Extended reality|XR]] സ്റ്റുഡിയോ''' ചലനാത്മകവും ആകർഷകവുമായ ഉള്ളടക്കത്തിലൂടെ കാഴ്ചക്കാരുടെ അനുഭവം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു, ഇത് സാങ്കേതിക പുരോഗതിയോടുള്ള ചാനലിൻ്റെ പ്രതിബദ്ധതയെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. == നേതൃത്വം == ==== എക്സിക്യൂട്ടീവ് ടീം ==== * '''മിസ്റ്റർ ആൻ്റോ അഗസ്റ്റിൻ''': മാനേജിംഗ് ഡയറക്ടറും മാനേജിംഗ് എഡിറ്ററും, മിഡിൽ ഈസ്റ്റ്, സിംഗപ്പൂർ, ഇന്ത്യ എന്നിവിടങ്ങളിലെ തൻ്റെ സംരംഭക വിജയത്തിന് അംഗീകാരം ലഭിച്ചു. * '''ശ്രീ. റോജി അഗസ്റ്റിൻ''': അഗസ്റ്റിൻ: ബോർഡിൻ്റെ ചെയർമാൻ, ചാനലിൻ്റെ തന്ത്രപരമായ കാഴ്ചപ്പാട് നയിക്കുന്നു. * '''മിസ്റ്റർ ജോസുകുട്ടി അഗസ്റ്റിൻ''': വൈസ് ചെയർമാൻ, പ്രവർത്തന സംരംഭങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. * '''ശ്രീ അനിൽ അയിരൂർ''': ഗ്രൂപ്പ് പ്രസിഡൻ്റ്, ചാനലിൻ്റെ വികസനത്തിന് സംപ്രേക്ഷണത്തിൽ വിപുലമായ അനുഭവം സംഭാവന ചെയ്യുന്നു. ==== എഡിറ്റോറിയൽ ടീം ==== * '''എം വി നികേഷ് കുമാർ''': എഡിറ്റർ ഇൻ ചീഫ്, എഡിറ്റോറിയൽ ഡയറക്ഷൻ്റെയും ഉള്ളടക്ക നിലവാരത്തിൻ്റെയും മേൽനോട്ടം. * '''ഡോ. അരുൺ കുമാർ''': കൺസൾട്ടിംഗ് എഡിറ്റർ, 20 വർഷത്തിലധികം മാധ്യമ വൈദഗ്ധ്യത്തോടെ പത്രപ്രവർത്തന സമഗ്രത ഉറപ്പാക്കുന്നു. * '''സ്മൃതി പരുത്തിക്കാട്''': എക്‌സിക്യൂട്ടീവ് എഡിറ്റർ, സമഗ്രമായ വാർത്താ കവറേജിൻ്റെ ചുമതല.. * '''ഉണ്ണി ബാലകൃഷ്ണൻ''': ഡിജിറ്റൽ ഹെഡ്, പ്രമുഖ ഡിജിറ്റൽ സംരംഭങ്ങളും ഉള്ളടക്ക നവീകരണവും. * '''സുജയ പാർവതി''': കോർഡിനേറ്റിംഗ് എഡിറ്റർ, ചാനലിൻ്റെ എഡിറ്റോറിയൽ മികവ് വർധിപ്പിക്കുന്നു == കവറേജ് == റിപ്പോർട്ടർ TV വിവിധ വിഷയങ്ങളുടെ വിപുലമായ കവറേജ് നൽകുന്നു, കാഴ്ചക്കാർക്ക് സമഗ്രമായ വാർത്താ അപ്‌ഡേറ്റുകൾ ലഭിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നു. ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന പ്രധാന മേഖലകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു:<ref>{{Cite web|url=https://www.medianews4u.com/reporter-tv-network-ropes-in-anil-ayroor-as-president/|title=Reporter TV Network ropes in Anil Ayroor as President|access-date=1 October 2024|last=Bureau|first=MN4U|date=16 March 2023|website=medianews4u.com|publisher=UPLIFT MEDIANEWS4U DIGITAL PVT LTD}}</ref> * '''ബ്രേക്കിംഗ് ന്യൂസ്''': പ്രധാനപ്പെട്ട ഇവൻ്റുകൾ വികസിക്കുമ്പോൾ അവയുടെ സമയോചിതമായ അപ്‌ഡേറ്റുകൾ കാഴ്ചക്കാർക്ക് ഏറ്റവും പുതിയ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നു. * '''രാഷ്ട്രീയം''': പ്രാദേശിക, ദേശീയ, അന്തർദേശീയ രാഷ്ട്രീയ സംഭവവികാസങ്ങളുടെ ആഴത്തിലുള്ള വിശകലനം, വിദഗ്ധ അഭിപ്രായങ്ങളും ഉൾക്കാഴ്ചകളും ഫീച്ചർ ചെയ്യുന്നു. * '''സ്‌പോർട്‌സ്''': സ്‌പോർട്‌സ് പ്രേമികൾക്കായി വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ഉടനീളമുള്ള പ്രധാന സ്‌പോർട്‌സ് ഇവൻ്റുകൾ, സ്‌കോറുകൾ, അപ്‌ഡേറ്റുകൾ എന്നിവയുടെ കവറേജ്. * '''വിനോദം''': സിനിമ, ടെലിവിഷൻ, സംഗീതം, സാംസ്കാരിക പരിപാടികൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ വിനോദ വ്യവസായത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വാർത്തകളും ഉൾക്കാഴ്ചകളും. * '''ബിസിനസും സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയും''': സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് കാഴ്ചക്കാരെ അറിയിക്കുന്നതിന് സാമ്പത്തിക പ്രവണതകൾ, വിപണി വികസനങ്ങൾ, സാമ്പത്തിക വാർത്തകൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള വിശദമായ റിപ്പോർട്ടിംഗ്. * '''ആരോഗ്യവും ജീവിതശൈലിയും''': വിവരമുള്ള ജീവിതവും ക്ഷേമവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ആരോഗ്യ സംബന്ധിയായ വിഷയങ്ങൾ, വെൽനസ് നുറുങ്ങുകൾ, ജീവിതശൈലി സവിശേഷതകൾ എന്നിവയുടെ കവറേജ്. * '''സാങ്കേതികവിദ്യ''': സാങ്കേതികവിദ്യയിലെ ഏറ്റവും പുതിയ മുന്നേറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അപ്‌ഡേറ്റുകൾ, ഗാഡ്‌ജെറ്റ് അവലോകനങ്ങൾ, സാങ്കേതിക നവീകരണങ്ങളുടെ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ. * '''പരിസ്ഥിതിയും സാമൂഹിക പ്രശ്‌നങ്ങളും''': പാരിസ്ഥിതിക വെല്ലുവിളികൾ, സുസ്ഥിരതാ ശ്രമങ്ങൾ, സാമൂഹിക നീതി സംരംഭങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള റിപ്പോർട്ടിംഗ്, സമൂഹത്തെ ബാധിക്കുന്ന പ്രധാന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നു. * '''വിദ്യാഭ്യാസം''': വിദ്യാഭ്യാസ നയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ഉൾക്കാഴ്‌ചകൾ, അക്കാദമിക് സ്ഥാപനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അപ്‌ഡേറ്റുകൾ, എല്ലാ പ്രായക്കാർക്കുമുള്ള പഠന അവസരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ. * '''യാത്രയും സംസ്കാരവും''': യാത്രാ ലക്ഷ്യസ്ഥാനങ്ങൾ, സാംസ്കാരിക പൈതൃകം, ഉത്സവങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള ഫീച്ചറുകൾ, വൈവിധ്യമാർന്ന സംസ്കാരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധവും വിലമതിപ്പും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു. == അന്താരാഷ്ട്ര സാന്നിധ്യം == റിപ്പോർട്ടർ ടിവിയുടെ ഇൻ്റർനാഷണൽ ഓഫീസ് തന്ത്രപരമായി [[ദുബായ്]] മീഡിയ സിറ്റിയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, ചാനലിന് അതിൻ്റെ ആഗോള വ്യാപനം വിപുലീകരിക്കാനും വിശാലമായ പ്രേക്ഷകരുമായി, പ്രത്യേകിച്ച് പ്രവാസി സമൂഹവുമായി ബന്ധപ്പെടാനും അനുവദിക്കുന്നു. == അവാർഡുകളും അംഗീകാരവും == അതിൻ്റെ തുടക്കം മുതൽ റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പത്രപ്രവർത്തന മികവിനും നൂതന പ്രക്ഷേപണ സാങ്കേതിക വിദ്യകൾക്കും വിവിധ അംഗീകാരങ്ങൾ നേടിയിട്ടുണ്ട്, ഇത് ഒരു പ്രമുഖ മലയാളം വാർത്താ ചാനലെന്ന നിലയിൽ അതിൻ്റെ സ്ഥാനം ഉറപ്പിച്ചു. == ചാനൽ വിപുലീകരണ പദ്ധതികൾ == പ്രേക്ഷകരുടെ വ്യാപ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രതിബദ്ധതയ്ക്ക് അനുസൃതമായി, [[തമിഴ്]], [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുങ്ക്]], [[കന്നഡ]], [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]], [[ആസ്സാമീസ്]] തുടങ്ങിയ '''ഒമ്പത് പ്രാദേശിക ഭാഷ'''കളിൽ ഉള്ളടക്കം ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിനായി റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ ഓഫറുകൾ വിപുലീകരിക്കാൻ പദ്ധതിയിടുന്നു. ₹800 കോടിയുടെ ഗണ്യമായ ബജറ്റിൻ്റെ പിന്തുണയോടെയുള്ള ഈ സംരംഭം, പ്രോഗ്രാമിംഗിനെ വൈവിധ്യവത്കരിക്കാനും വിശാലമായ ജനസംഖ്യാശാസ്‌ത്രം നൽകാനും ലക്ഷ്യമിടുന്നു, ഇന്ത്യയിലുടനീളമുള്ള ചാനലിൻ്റെ സാന്നിധ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും പ്രാദേശിക മാധ്യമ രംഗത്ത് ഒരു പ്രമുഖ വാർത്താ ഉറവിടമായി സ്വയം സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. {| class="wikitable sortable" |- ! style="background-color:gold" | പേര് ! style="background-color:gold" | ഭാഷ ! style="background-color:gold" | ആരംഭിക്കുന്ന തീയതി ! style="background-color:gold" | കുറിപ്പ് |- |റിപ്പോർട്ടർ TV |[[മലയാളം]] |13 മേയ് 2011 (ആരംഭിച്ചു) | |- |റിപ്പോർട്ടർ തമിഴ് |[[തമിഴ് ഭാഷ|തമിഴ്]] | rowspan="5" |നവീകരണം നടക്കുന്നു | |- |റിപ്പോർട്ടർ കന്നഡ |[[കന്നഡ]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ തെലുങ്കു |[[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുങ്കു]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ ബംഗാളി |[[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ അസ്സാമി |[[ആസ്സാമീസ്|അസ്സാമി]] | |} വാർത്താ റിപ്പോർട്ടിംഗിലെ കൃത്യതയും സമയബന്ധിതവുമായ പ്രതിബദ്ധതയിലൂടെയും അത്യാധുനിക സാങ്കേതികവിദ്യയോടൊപ്പം, മലയാള മാധ്യമരംഗത്ത് ശ്രദ്ധേയമായ സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി കാഴ്ചക്കാർക്ക് വിശ്വസനീയമായ വിവര സ്രോതസ്സായി തുടരുന്നു. == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മൊബൈൽ ആപ്പ് == 2024-ലെ 68-ാമത് [[കേരളപ്പിറവി]] ദിനത്തിൻ്റെ ആഘോഷത്തിൽ, റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പുതിയ മൊബൈൽ ആപ്പ് പുറത്തിറക്കി, ഇപ്പോൾ '''Android''', '''iOS''' പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിൽ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്. തത്സമയ വാർത്തകൾ, ലേഖനങ്ങൾ, അഭിമുഖങ്ങൾ, വിദ്യാഭ്യാസം, സ്പോർട്സ്, സിനിമ, യാത്ര, ഭക്ഷണം തുടങ്ങിയ വിഭാഗങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന നിരവധി ഫീച്ചറുകളിലേക്ക് ഉടനടി ആക്സസ് നൽകാനാണ് ആപ്പ് ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.<ref>{{Cite web|url=https://www.medianews4u.com/reporter-tv-unveils-new-mobile-app-to-enhance-viewer-experience/|title=Reporter TV Unveils New Mobile App to Enhance Viewer Experience|access-date=2024-11-09|date=2024-11-01|language=en-US}}</ref> ==== പ്രധാന സവിശേഷതകൾ: ==== * '''ദ്രുത വായന ഓപ്ഷൻ:''' ഏറ്റവും പുതിയ അപ്‌ഡേറ്റുകളിലേക്കുള്ള വേഗത്തിലുള്ള ആക്‌സസിനായി ഇഷ്ടാനുസൃതമാക്കാവുന്ന വാർത്താ ഫീഡ്. * '''സമഗ്രമായ കവറേജ്:''' വിനോദം, ആരോഗ്യം, ജീവിതശൈലി, തത്സമയ ടിവി എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം പ്രാദേശിക, ദേശീയ, ആഗോള ഇവൻ്റുകളിൽ നിന്നുള്ള വാർത്തകൾ. * '''ഉപയോക്തൃ-സൗഹൃദ ഇൻ്റർഫേസ്:''' എളുപ്പമുള്ള നാവിഗേഷനും കാര്യക്ഷമമായ വാർത്ത ഉപഭോഗത്തിനുമുള്ള അവബോധജന്യമായ ഡിസൈൻ. റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മൊബൈൽ ആപ്പ് ഇവിടെ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്: * '''ആൻഡ്രോയിഡ് ആപ്പ്:''' [https://play.google.com/store/apps/details?id=com.reporter.tv റിപ്പോർട്ടർ ലൈവ് ആപ്പ്] * '''iOS ആപ്പ്:''' [https://apps.apple.com/us/app/reporter-live/id6504984036?l=es-MX റിപ്പോർട്ടർ ലൈവ് ആപ്പ്] റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ഡിജിറ്റൽ സ്‌പെയ്‌സിൽ നവീകരണം തുടരുന്നു, തത്സമയ വാർത്തകൾ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ചക്കാരുടെ അനുഭവം വർധിപ്പിക്കുകയും വിശ്വസനീയമായ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് തടസ്സമില്ലാത്ത ആക്‌സസ് ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. == ഓൺലൈൻ സാന്നിധ്യം == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പ്രേക്ഷകരുമായി കണക്റ്റുചെയ്യാനും വാർത്താ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് എളുപ്പത്തിൽ ആക്‌സസ് നൽകാനും ശക്തമായ ഓൺലൈൻ സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തുന്നു. * '''ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ്''': https://www.reporterlive.com == സോഷ്യൽ മീഡിയ ലിങ്കുകൾ == * '''ഫേസ്ബുക്ക്''': https://www.facebook.com/reporterlive * '''X (മുമ്പ് ട്വിറ്റർ)''': https://x.com/reporter_tv * '''ഇൻസ്റ്റാഗ്രാം''': https://www.instagram.com/reporterliveofficial * '''YouTube''': https://www.youtube.com/reporterlive * '''WhatsApp''': https://whatsapp.com/channel/0029VaASjaE3GJP2Co5OI120 ==അവലംബം == {{Reflist}} {{Malayalam journalism}} {{commons category|Reporter TV}} {{DEFAULTSORT:Reporter TV}} [[Category:Companies based in Kochi]] [[Category:Malayalam-language television channels]] [[Category:Television stations in Kochi]] [[Category:Television channels and stations established in 2011]] [[Category:2011 establishments in Kerala]] [[Category:Indian news websites]] {{India-tv-station-stub}} {{Kerala-stub}} {{India-tv-stub}} __സംശോധിക്കേണ്ട__ k1hkyl3e5h58b13zbzbdwxca5joq1r3 4134527 4134524 2024-11-11T03:17:14Z Donmedia4u 186770 4134527 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|{{url|https://en.wikipedia.org/wiki/Reporter_TV|Reporter TV}}}} {{Infobox TV channel | name = റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി | logofile = Reporter TV 2023.jpg | logosize = 150px | launch = {{Start date and age|2011|05|13|df=yes}} | network =റിപ്പോർട്ടർ ന്യൂസ്‌ നെറ്റ്‌വർക്ക് | owner = റിപ്പോർട്ടർ ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനി പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ് (RBC) | slogan =നീതിക്കുവേണ്ടി പോരാടുക | country = ഇന്ത്യ | language = [[മലയാളം]] | broadcast area = [[കേരളം]] | headquarters = [[കൊച്ചി]], [[കേരളം]] | web = {{url|https://reporterlive.com|റിപ്പോർട്ടർ ടിവി}} | network_type = [[Satellite television|Satellite]] and [[Cable television|Cable]] <br />television network |Key people={{Unbulleted_list|റോജി അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[ചെയർമാൻ]])}}|ജോസുകുട്ടി അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[വൈസ് ചെയർമാൻ]])}}|ആൻ്റോ അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[ചീഫ് എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഓഫീസർ|MD]] & [[മാനേജിംഗ് എഡിറ്റർ#ടെലിവിഷൻ|മാനേജിംഗ് എഡിറ്റർ]])}}|അനിൽ അയൂർ<br>{{small|([[പ്രസിഡന്റ് (കോർപ്പറേറ്റ് തലക്കെട്ട്)|പ്രസിഡന്റ്]])}}|ഡോ. അരുൺ കുമാർ<br>{{small|(കൺസൾട്ടൻ്റ് എഡിറ്റർ)}}|ഉണ്ണി ബാലകൃഷ്ണൻ<br>{{small|(ഡിജിറ്റൽ ഹെഡ്)}}|സ്മൃതി പരുത്തിക്കാട്<br>{{small|(എക്സിക്യൂട്ടീവ് എഡിറ്റർ)}}|സുജയ പാർവതി എസ്.<br>{{small|(കോർഡിനേറ്റിംഗ് എഡിറ്റർ)}}}}}}[[ഇന്ത്യ]]<nowiki/>യിലെ [[കേരളം]] ആസ്ഥാനമാക്കി 24 മണിക്കൂറും പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു [[മലയാളം ടെലിവിഷൻ ചാനലുകളുടെ പട്ടിക|മലയാളം വാർത്താ ചാനലാണ്]] റിപ്പോർട്ടർ ടിവി. [https://in.linkedin.com/company/reporter റിപ്പോർട്ടർ ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനി]യുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ഈ ചാനൽ പ്രാദേശിക, ദേശീയ, ആഗോള വാർത്തകളുടെ വിപുലമായ കവറേജ് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. 2011 മെയ് 13-ന് ആരംഭിച്ചത് മുതൽ, രാഷ്ട്രീയം, കായികം, വിനോദം, ബിസിനസ്സ്, ആരോഗ്യം, സാങ്കേതികവിദ്യ, സാമൂഹിക പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങി വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ സമയോചിതമായ അപ്ഡേറ്റുകൾ നൽകിക്കൊണ്ട്, [[മലയാളം]] സംസാരിക്കുന്ന പ്രേക്ഷകർക്ക് ഒരു വിശ്വസനീയമായ വിവര സ്രോതസ്സായി റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മാറി. പത്രപ്രവർത്തന സമഗ്രതയോടും നൂതനമായ സംപ്രേക്ഷണത്തോടുമുള്ള ചാനലിൻ്റെ പ്രതിബദ്ധത, മത്സരാധിഷ്ഠിത മാധ്യമരംഗത്ത് അതിൻ്റെ പ്രശസ്തി ഉറപ്പിച്ചു. == ചരിത്രം == കേരളത്തിലെ പ്രമുഖ മാധ്യമ പ്രവർത്തകനായ [[എം.വി. നികേഷ് കുമാർ|എം വി നികേഷ് കുമാറിൻ്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ 2011 മെയ് 13 ന് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ആരംഭിച്ചു. പ്രാദേശിക പ്രേക്ഷകരുടെ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റിക്കൊണ്ട് [[മലയാളം|മലയാളത്തിൽ]] വിശ്വസനീയമായ വാർത്താ കവറേജ് നൽകാനാണ് ചാനൽ ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. 2023-ൽ, '''[[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും വലിയ [[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|AR]]/[[വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി|VR]]/[[Extended reality|XR]] സ്റ്റുഡിയോ''' അവതരിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു പുനരാരംഭത്തിന് വിധേയമായി, ആഴത്തിലുള്ള വാർത്താ പ്രക്ഷേപണത്തിലെ ഒരു നാഴികക്കല്ല് അടയാളപ്പെടുത്തി. == സാങ്കേതികവിദ്യയും നവീകരണവും == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ സമാരംഭത്തിൽ ദക്ഷിണേന്ത്യൻ വാർത്താ പ്രക്ഷേപണ വ്യവസായത്തിൽ HD വർക്ക്ഫ്ലോ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിന് തുടക്കമിട്ടു, പുതിയ ഗുണനിലവാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചു. ചാനലിൻ്റെ അത്യാധുനിക '''[[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|AR]]/[[വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി|VR]]/[[Extended reality|XR]] സ്റ്റുഡിയോ''' ചലനാത്മകവും ആകർഷകവുമായ ഉള്ളടക്കത്തിലൂടെ കാഴ്ചക്കാരുടെ അനുഭവം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു, ഇത് സാങ്കേതിക പുരോഗതിയോടുള്ള ചാനലിൻ്റെ പ്രതിബദ്ധതയെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. == നേതൃത്വം == ==== എക്സിക്യൂട്ടീവ് ടീം ==== * '''മിസ്റ്റർ ആൻ്റോ അഗസ്റ്റിൻ''': മാനേജിംഗ് ഡയറക്ടറും മാനേജിംഗ് എഡിറ്ററും, മിഡിൽ ഈസ്റ്റ്, സിംഗപ്പൂർ, ഇന്ത്യ എന്നിവിടങ്ങളിലെ തൻ്റെ സംരംഭക വിജയത്തിന് അംഗീകാരം ലഭിച്ചു. * '''ശ്രീ. റോജി അഗസ്റ്റിൻ''': അഗസ്റ്റിൻ: ബോർഡിൻ്റെ ചെയർമാൻ, ചാനലിൻ്റെ തന്ത്രപരമായ കാഴ്ചപ്പാട് നയിക്കുന്നു. * '''മിസ്റ്റർ ജോസുകുട്ടി അഗസ്റ്റിൻ''': വൈസ് ചെയർമാൻ, പ്രവർത്തന സംരംഭങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. * '''ശ്രീ അനിൽ അയിരൂർ''': ഗ്രൂപ്പ് പ്രസിഡൻ്റ്, ചാനലിൻ്റെ വികസനത്തിന് സംപ്രേക്ഷണത്തിൽ വിപുലമായ അനുഭവം സംഭാവന ചെയ്യുന്നു. ==== എഡിറ്റോറിയൽ ടീം ==== * '''എം വി നികേഷ് കുമാർ''': എഡിറ്റർ ഇൻ ചീഫ്, എഡിറ്റോറിയൽ ഡയറക്ഷൻ്റെയും ഉള്ളടക്ക നിലവാരത്തിൻ്റെയും മേൽനോട്ടം. * '''ഡോ. അരുൺ കുമാർ''': കൺസൾട്ടിംഗ് എഡിറ്റർ, 20 വർഷത്തിലധികം മാധ്യമ വൈദഗ്ധ്യത്തോടെ പത്രപ്രവർത്തന സമഗ്രത ഉറപ്പാക്കുന്നു. * '''സ്മൃതി പരുത്തിക്കാട്''': എക്‌സിക്യൂട്ടീവ് എഡിറ്റർ, സമഗ്രമായ വാർത്താ കവറേജിൻ്റെ ചുമതല.. * '''ഉണ്ണി ബാലകൃഷ്ണൻ''': ഡിജിറ്റൽ ഹെഡ്, പ്രമുഖ ഡിജിറ്റൽ സംരംഭങ്ങളും ഉള്ളടക്ക നവീകരണവും. * '''സുജയ പാർവതി''': കോർഡിനേറ്റിംഗ് എഡിറ്റർ, ചാനലിൻ്റെ എഡിറ്റോറിയൽ മികവ് വർധിപ്പിക്കുന്നു == കവറേജ് == റിപ്പോർട്ടർ TV വിവിധ വിഷയങ്ങളുടെ വിപുലമായ കവറേജ് നൽകുന്നു, കാഴ്ചക്കാർക്ക് സമഗ്രമായ വാർത്താ അപ്‌ഡേറ്റുകൾ ലഭിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നു. ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന പ്രധാന മേഖലകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു:<ref>{{Cite web|url=https://www.medianews4u.com/reporter-tv-network-ropes-in-anil-ayroor-as-president/|title=Reporter TV Network ropes in Anil Ayroor as President|access-date=1 October 2024|last=Bureau|first=MN4U|date=16 March 2023|website=medianews4u.com|publisher=UPLIFT MEDIANEWS4U DIGITAL PVT LTD}}</ref> * '''ബ്രേക്കിംഗ് ന്യൂസ്''': പ്രധാനപ്പെട്ട ഇവൻ്റുകൾ വികസിക്കുമ്പോൾ അവയുടെ സമയോചിതമായ അപ്‌ഡേറ്റുകൾ കാഴ്ചക്കാർക്ക് ഏറ്റവും പുതിയ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നു. * '''രാഷ്ട്രീയം''': പ്രാദേശിക, ദേശീയ, അന്തർദേശീയ രാഷ്ട്രീയ സംഭവവികാസങ്ങളുടെ ആഴത്തിലുള്ള വിശകലനം, വിദഗ്ധ അഭിപ്രായങ്ങളും ഉൾക്കാഴ്ചകളും ഫീച്ചർ ചെയ്യുന്നു. * '''സ്‌പോർട്‌സ്''': സ്‌പോർട്‌സ് പ്രേമികൾക്കായി വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ഉടനീളമുള്ള പ്രധാന സ്‌പോർട്‌സ് ഇവൻ്റുകൾ, സ്‌കോറുകൾ, അപ്‌ഡേറ്റുകൾ എന്നിവയുടെ കവറേജ്. * '''വിനോദം''': സിനിമ, ടെലിവിഷൻ, സംഗീതം, സാംസ്കാരിക പരിപാടികൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ വിനോദ വ്യവസായത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വാർത്തകളും ഉൾക്കാഴ്ചകളും. * '''ബിസിനസും സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയും''': സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് കാഴ്ചക്കാരെ അറിയിക്കുന്നതിന് സാമ്പത്തിക പ്രവണതകൾ, വിപണി വികസനങ്ങൾ, സാമ്പത്തിക വാർത്തകൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള വിശദമായ റിപ്പോർട്ടിംഗ്. * '''ആരോഗ്യവും ജീവിതശൈലിയും''': വിവരമുള്ള ജീവിതവും ക്ഷേമവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ആരോഗ്യ സംബന്ധിയായ വിഷയങ്ങൾ, വെൽനസ് നുറുങ്ങുകൾ, ജീവിതശൈലി സവിശേഷതകൾ എന്നിവയുടെ കവറേജ്. * '''സാങ്കേതികവിദ്യ''': സാങ്കേതികവിദ്യയിലെ ഏറ്റവും പുതിയ മുന്നേറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അപ്‌ഡേറ്റുകൾ, ഗാഡ്‌ജെറ്റ് അവലോകനങ്ങൾ, സാങ്കേതിക നവീകരണങ്ങളുടെ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ. * '''പരിസ്ഥിതിയും സാമൂഹിക പ്രശ്‌നങ്ങളും''': പാരിസ്ഥിതിക വെല്ലുവിളികൾ, സുസ്ഥിരതാ ശ്രമങ്ങൾ, സാമൂഹിക നീതി സംരംഭങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള റിപ്പോർട്ടിംഗ്, സമൂഹത്തെ ബാധിക്കുന്ന പ്രധാന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നു. * '''വിദ്യാഭ്യാസം''': വിദ്യാഭ്യാസ നയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ഉൾക്കാഴ്‌ചകൾ, അക്കാദമിക് സ്ഥാപനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അപ്‌ഡേറ്റുകൾ, എല്ലാ പ്രായക്കാർക്കുമുള്ള പഠന അവസരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ. * '''യാത്രയും സംസ്കാരവും''': യാത്രാ ലക്ഷ്യസ്ഥാനങ്ങൾ, സാംസ്കാരിക പൈതൃകം, ഉത്സവങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള ഫീച്ചറുകൾ, വൈവിധ്യമാർന്ന സംസ്കാരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധവും വിലമതിപ്പും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു. == അന്താരാഷ്ട്ര സാന്നിധ്യം == റിപ്പോർട്ടർ ടിവിയുടെ ഇൻ്റർനാഷണൽ ഓഫീസ് തന്ത്രപരമായി [[ദുബായ്]] മീഡിയ സിറ്റിയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, ചാനലിന് അതിൻ്റെ ആഗോള വ്യാപനം വിപുലീകരിക്കാനും വിശാലമായ പ്രേക്ഷകരുമായി, പ്രത്യേകിച്ച് പ്രവാസി സമൂഹവുമായി ബന്ധപ്പെടാനും അനുവദിക്കുന്നു. == അവാർഡുകളും അംഗീകാരവും == അതിൻ്റെ തുടക്കം മുതൽ റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പത്രപ്രവർത്തന മികവിനും നൂതന പ്രക്ഷേപണ സാങ്കേതിക വിദ്യകൾക്കും വിവിധ അംഗീകാരങ്ങൾ നേടിയിട്ടുണ്ട്, ഇത് ഒരു പ്രമുഖ മലയാളം വാർത്താ ചാനലെന്ന നിലയിൽ അതിൻ്റെ സ്ഥാനം ഉറപ്പിച്ചു. == ചാനൽ വിപുലീകരണ പദ്ധതികൾ == പ്രേക്ഷകരുടെ വ്യാപ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രതിബദ്ധതയ്ക്ക് അനുസൃതമായി, [[തമിഴ്]], [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുങ്ക്]], [[കന്നഡ]], [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]], [[ആസ്സാമീസ്]] തുടങ്ങിയ '''ഒമ്പത് പ്രാദേശിക ഭാഷ'''കളിൽ ഉള്ളടക്കം ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിനായി റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ ഓഫറുകൾ വിപുലീകരിക്കാൻ പദ്ധതിയിടുന്നു. ₹800 കോടിയുടെ ഗണ്യമായ ബജറ്റിൻ്റെ പിന്തുണയോടെയുള്ള ഈ സംരംഭം, പ്രോഗ്രാമിംഗിനെ വൈവിധ്യവത്കരിക്കാനും വിശാലമായ ജനസംഖ്യാശാസ്‌ത്രം നൽകാനും ലക്ഷ്യമിടുന്നു, ഇന്ത്യയിലുടനീളമുള്ള ചാനലിൻ്റെ സാന്നിധ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും പ്രാദേശിക മാധ്യമ രംഗത്ത് ഒരു പ്രമുഖ വാർത്താ ഉറവിടമായി സ്വയം സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. {| class="wikitable sortable" |- ! style="background-color:gold" | പേര് ! style="background-color:gold" | ഭാഷ ! style="background-color:gold" | ആരംഭിക്കുന്ന തീയതി ! style="background-color:gold" | കുറിപ്പ് |- |റിപ്പോർട്ടർ TV |[[മലയാളം]] |13 മേയ് 2011 (ആരംഭിച്ചു) | |- |റിപ്പോർട്ടർ തമിഴ് |[[തമിഴ് ഭാഷ|തമിഴ്]] | rowspan="5" |നവീകരണം നടക്കുന്നു | |- |റിപ്പോർട്ടർ കന്നഡ |[[കന്നഡ]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ തെലുങ്കു |[[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുങ്കു]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ ബംഗാളി |[[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ അസ്സാമി |[[ആസ്സാമീസ്|അസ്സാമി]] | |} വാർത്താ റിപ്പോർട്ടിംഗിലെ കൃത്യതയും സമയബന്ധിതവുമായ പ്രതിബദ്ധതയിലൂടെയും അത്യാധുനിക സാങ്കേതികവിദ്യയോടൊപ്പം, മലയാള മാധ്യമരംഗത്ത് ശ്രദ്ധേയമായ സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി കാഴ്ചക്കാർക്ക് വിശ്വസനീയമായ വിവര സ്രോതസ്സായി തുടരുന്നു. == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മൊബൈൽ ആപ്പ് == 2024-ലെ 68-ാമത് [[കേരളപ്പിറവി]] ദിനത്തിൻ്റെ ആഘോഷത്തിൽ, റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പുതിയ മൊബൈൽ ആപ്പ് പുറത്തിറക്കി, ഇപ്പോൾ '''Android''', '''iOS''' പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിൽ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്. തത്സമയ വാർത്തകൾ, ലേഖനങ്ങൾ, അഭിമുഖങ്ങൾ, വിദ്യാഭ്യാസം, സ്പോർട്സ്, സിനിമ, യാത്ര, ഭക്ഷണം തുടങ്ങിയ വിഭാഗങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന നിരവധി ഫീച്ചറുകളിലേക്ക് ഉടനടി ആക്സസ് നൽകാനാണ് ആപ്പ് ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.<ref>{{Cite web|url=https://www.medianews4u.com/reporter-tv-unveils-new-mobile-app-to-enhance-viewer-experience/|title=Reporter TV Unveils New Mobile App to Enhance Viewer Experience|access-date=2024-11-09|date=2024-11-01|language=en-US}}</ref> ==== പ്രധാന സവിശേഷതകൾ: ==== * '''ദ്രുത വായന ഓപ്ഷൻ:''' ഏറ്റവും പുതിയ അപ്‌ഡേറ്റുകളിലേക്കുള്ള വേഗത്തിലുള്ള ആക്‌സസിനായി ഇഷ്ടാനുസൃതമാക്കാവുന്ന വാർത്താ ഫീഡ്. * '''സമഗ്രമായ കവറേജ്:''' വിനോദം, ആരോഗ്യം, ജീവിതശൈലി, തത്സമയ ടിവി എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം പ്രാദേശിക, ദേശീയ, ആഗോള ഇവൻ്റുകളിൽ നിന്നുള്ള വാർത്തകൾ. * '''ഉപയോക്തൃ-സൗഹൃദ ഇൻ്റർഫേസ്:''' എളുപ്പമുള്ള നാവിഗേഷനും കാര്യക്ഷമമായ വാർത്ത ഉപഭോഗത്തിനുമുള്ള അവബോധജന്യമായ ഡിസൈൻ. റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മൊബൈൽ ആപ്പ് ഇവിടെ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്: * '''ആൻഡ്രോയിഡ് ആപ്പ്:''' [https://play.google.com/store/apps/details?id=com.reporter.tv റിപ്പോർട്ടർ ലൈവ് ആപ്പ്] * '''iOS ആപ്പ്:''' [https://apps.apple.com/us/app/reporter-live/id6504984036?l=es-MX റിപ്പോർട്ടർ ലൈവ് ആപ്പ്] റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ഡിജിറ്റൽ സ്‌പെയ്‌സിൽ നവീകരണം തുടരുന്നു, തത്സമയ വാർത്തകൾ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ചക്കാരുടെ അനുഭവം വർധിപ്പിക്കുകയും വിശ്വസനീയമായ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് തടസ്സമില്ലാത്ത ആക്‌സസ് ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. == ഓൺലൈൻ സാന്നിധ്യം == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പ്രേക്ഷകരുമായി കണക്റ്റുചെയ്യാനും വാർത്താ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് എളുപ്പത്തിൽ ആക്‌സസ് നൽകാനും ശക്തമായ ഓൺലൈൻ സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തുന്നു. * '''ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ്''': https://www.reporterlive.com == സോഷ്യൽ മീഡിയ ലിങ്കുകൾ == * '''ഫേസ്ബുക്ക്''': https://www.facebook.com/reporterlive * '''X (മുമ്പ് ട്വിറ്റർ)''': https://x.com/reporter_tv * '''ഇൻസ്റ്റാഗ്രാം''': https://www.instagram.com/reporterliveofficial * '''YouTube''': https://www.youtube.com/reporterlive * '''WhatsApp''': https://whatsapp.com/channel/0029VaASjaE3GJP2Co5OI120 ==അവലംബം == {{Reflist}} {{Malayalam journalism}} {{commons category|Reporter TV}} {{DEFAULTSORT:Reporter TV}} [[Category:Companies based in Kochi]] [[Category:Malayalam-language television channels]] [[Category:Television stations in Kochi]] [[Category:Television channels and stations established in 2011]] [[Category:2011 establishments in Kerala]] [[Category:Indian news websites]] {{India-tv-station-stub}} {{Kerala-stub}} {{India-tv-stub}} __സംശോധിക്കേണ്ട__ 5wmchmmhkqzt1b9ejppz4fy6y9p16r6 4134529 4134527 2024-11-11T03:24:15Z Donmedia4u 186770 4134529 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി}} {{prettyurl|{{url|https://en.wikipedia.org/wiki/Reporter_TV|Reporter TV}}}} {{Infobox TV channel | name = റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി | logofile = Reporter TV 2023.jpg | logosize = 150px | launch = {{Start date and age|2011|05|13|df=yes}} | network =റിപ്പോർട്ടർ ന്യൂസ്‌ നെറ്റ്‌വർക്ക് | owner = റിപ്പോർട്ടർ ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനി പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ് (RBC) | slogan =നീതിക്കുവേണ്ടി പോരാടുക | country = ഇന്ത്യ | language = [[മലയാളം]] | broadcast area = [[കേരളം]] | headquarters = [[കൊച്ചി]], [[കേരളം]] | web = {{url|https://reporterlive.com|റിപ്പോർട്ടർ ടിവി}} | network_type = [[Satellite television|Satellite]] and [[Cable television|Cable]] <br />television network |Key people={{Unbulleted_list|റോജി അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[ചെയർമാൻ]])}}|ജോസുകുട്ടി അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[വൈസ് ചെയർമാൻ]])}}|ആൻ്റോ അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[ചീഫ് എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഓഫീസർ|MD]] & [[മാനേജിംഗ് എഡിറ്റർ#ടെലിവിഷൻ|മാനേജിംഗ് എഡിറ്റർ]])}}|അനിൽ അയൂർ<br>{{small|([[പ്രസിഡന്റ് (കോർപ്പറേറ്റ് തലക്കെട്ട്)|പ്രസിഡന്റ്]])}}|ഡോ. അരുൺ കുമാർ<br>{{small|(കൺസൾട്ടൻ്റ് എഡിറ്റർ)}}|ഉണ്ണി ബാലകൃഷ്ണൻ<br>{{small|(ഡിജിറ്റൽ ഹെഡ്)}}|സ്മൃതി പരുത്തിക്കാട്<br>{{small|(എക്സിക്യൂട്ടീവ് എഡിറ്റർ)}}|സുജയ പാർവതി എസ്.<br>{{small|(കോർഡിനേറ്റിംഗ് എഡിറ്റർ)}}}}}}[[ഇന്ത്യ]]<nowiki/>യിലെ [[കേരളം]] ആസ്ഥാനമാക്കി 24 മണിക്കൂറും പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു [[മലയാളം ടെലിവിഷൻ ചാനലുകളുടെ പട്ടിക|മലയാളം വാർത്താ ചാനലാണ്]] റിപ്പോർട്ടർ ടിവി. [https://in.linkedin.com/company/reporter റിപ്പോർട്ടർ ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനി]യുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ഈ ചാനൽ പ്രാദേശിക, ദേശീയ, ആഗോള വാർത്തകളുടെ വിപുലമായ കവറേജ് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. 2011 മെയ് 13-ന് ആരംഭിച്ചത് മുതൽ, രാഷ്ട്രീയം, കായികം, വിനോദം, ബിസിനസ്സ്, ആരോഗ്യം, സാങ്കേതികവിദ്യ, സാമൂഹിക പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങി വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ സമയോചിതമായ അപ്ഡേറ്റുകൾ നൽകിക്കൊണ്ട്, [[മലയാളം]] സംസാരിക്കുന്ന പ്രേക്ഷകർക്ക് ഒരു വിശ്വസനീയമായ വിവര സ്രോതസ്സായി റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മാറി. പത്രപ്രവർത്തന സമഗ്രതയോടും നൂതനമായ സംപ്രേക്ഷണത്തോടുമുള്ള ചാനലിൻ്റെ പ്രതിബദ്ധത, മത്സരാധിഷ്ഠിത മാധ്യമരംഗത്ത് അതിൻ്റെ പ്രശസ്തി ഉറപ്പിച്ചു. == ചരിത്രം == കേരളത്തിലെ പ്രമുഖ മാധ്യമ പ്രവർത്തകനായ [[എം.വി. നികേഷ് കുമാർ|എം വി നികേഷ് കുമാറിൻ്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ 2011 മെയ് 13 ന് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ആരംഭിച്ചു. പ്രാദേശിക പ്രേക്ഷകരുടെ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റിക്കൊണ്ട് [[മലയാളം|മലയാളത്തിൽ]] വിശ്വസനീയമായ വാർത്താ കവറേജ് നൽകാനാണ് ചാനൽ ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. 2023-ൽ, '''[[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും വലിയ [[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|AR]]/[[വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി|VR]]/[[Extended reality|XR]] സ്റ്റുഡിയോ''' അവതരിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു പുനരാരംഭത്തിന് വിധേയമായി, ആഴത്തിലുള്ള വാർത്താ പ്രക്ഷേപണത്തിലെ ഒരു നാഴികക്കല്ല് അടയാളപ്പെടുത്തി. == സാങ്കേതികവിദ്യയും നവീകരണവും == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ സമാരംഭത്തിൽ ദക്ഷിണേന്ത്യൻ വാർത്താ പ്രക്ഷേപണ വ്യവസായത്തിൽ HD വർക്ക്ഫ്ലോ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിന് തുടക്കമിട്ടു, പുതിയ ഗുണനിലവാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചു. ചാനലിൻ്റെ അത്യാധുനിക '''[[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|AR]]/[[വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി|VR]]/[[Extended reality|XR]] സ്റ്റുഡിയോ''' ചലനാത്മകവും ആകർഷകവുമായ ഉള്ളടക്കത്തിലൂടെ കാഴ്ചക്കാരുടെ അനുഭവം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു, ഇത് സാങ്കേതിക പുരോഗതിയോടുള്ള ചാനലിൻ്റെ പ്രതിബദ്ധതയെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. == നേതൃത്വം == ==== എക്സിക്യൂട്ടീവ് ടീം ==== * '''മിസ്റ്റർ ആൻ്റോ അഗസ്റ്റിൻ''': മാനേജിംഗ് ഡയറക്ടറും മാനേജിംഗ് എഡിറ്ററും, മിഡിൽ ഈസ്റ്റ്, സിംഗപ്പൂർ, ഇന്ത്യ എന്നിവിടങ്ങളിലെ തൻ്റെ സംരംഭക വിജയത്തിന് അംഗീകാരം ലഭിച്ചു. * '''ശ്രീ. റോജി അഗസ്റ്റിൻ''': അഗസ്റ്റിൻ: ബോർഡിൻ്റെ ചെയർമാൻ, ചാനലിൻ്റെ തന്ത്രപരമായ കാഴ്ചപ്പാട് നയിക്കുന്നു. * '''മിസ്റ്റർ ജോസുകുട്ടി അഗസ്റ്റിൻ''': വൈസ് ചെയർമാൻ, പ്രവർത്തന സംരംഭങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. * '''ശ്രീ അനിൽ അയിരൂർ''': ഗ്രൂപ്പ് പ്രസിഡൻ്റ്, ചാനലിൻ്റെ വികസനത്തിന് സംപ്രേക്ഷണത്തിൽ വിപുലമായ അനുഭവം സംഭാവന ചെയ്യുന്നു. ==== എഡിറ്റോറിയൽ ടീം ==== * '''എം വി നികേഷ് കുമാർ''': എഡിറ്റർ ഇൻ ചീഫ്, എഡിറ്റോറിയൽ ഡയറക്ഷൻ്റെയും ഉള്ളടക്ക നിലവാരത്തിൻ്റെയും മേൽനോട്ടം. * '''ഡോ. അരുൺ കുമാർ''': കൺസൾട്ടിംഗ് എഡിറ്റർ, 20 വർഷത്തിലധികം മാധ്യമ വൈദഗ്ധ്യത്തോടെ പത്രപ്രവർത്തന സമഗ്രത ഉറപ്പാക്കുന്നു. * '''സ്മൃതി പരുത്തിക്കാട്''': എക്‌സിക്യൂട്ടീവ് എഡിറ്റർ, സമഗ്രമായ വാർത്താ കവറേജിൻ്റെ ചുമതല.. * '''ഉണ്ണി ബാലകൃഷ്ണൻ''': ഡിജിറ്റൽ ഹെഡ്, പ്രമുഖ ഡിജിറ്റൽ സംരംഭങ്ങളും ഉള്ളടക്ക നവീകരണവും. * '''സുജയ പാർവതി''': കോർഡിനേറ്റിംഗ് എഡിറ്റർ, ചാനലിൻ്റെ എഡിറ്റോറിയൽ മികവ് വർധിപ്പിക്കുന്നു == കവറേജ് == റിപ്പോർട്ടർ TV വിവിധ വിഷയങ്ങളുടെ വിപുലമായ കവറേജ് നൽകുന്നു, കാഴ്ചക്കാർക്ക് സമഗ്രമായ വാർത്താ അപ്‌ഡേറ്റുകൾ ലഭിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നു. ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന പ്രധാന മേഖലകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു:<ref>{{Cite web|url=https://www.medianews4u.com/reporter-tv-network-ropes-in-anil-ayroor-as-president/|title=Reporter TV Network ropes in Anil Ayroor as President|access-date=1 October 2024|last=Bureau|first=MN4U|date=16 March 2023|website=medianews4u.com|publisher=UPLIFT MEDIANEWS4U DIGITAL PVT LTD}}</ref> * '''ബ്രേക്കിംഗ് ന്യൂസ്''': പ്രധാനപ്പെട്ട ഇവൻ്റുകൾ വികസിക്കുമ്പോൾ അവയുടെ സമയോചിതമായ അപ്‌ഡേറ്റുകൾ കാഴ്ചക്കാർക്ക് ഏറ്റവും പുതിയ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നു. * '''രാഷ്ട്രീയം''': പ്രാദേശിക, ദേശീയ, അന്തർദേശീയ രാഷ്ട്രീയ സംഭവവികാസങ്ങളുടെ ആഴത്തിലുള്ള വിശകലനം, വിദഗ്ധ അഭിപ്രായങ്ങളും ഉൾക്കാഴ്ചകളും ഫീച്ചർ ചെയ്യുന്നു. * '''സ്‌പോർട്‌സ്''': സ്‌പോർട്‌സ് പ്രേമികൾക്കായി വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ഉടനീളമുള്ള പ്രധാന സ്‌പോർട്‌സ് ഇവൻ്റുകൾ, സ്‌കോറുകൾ, അപ്‌ഡേറ്റുകൾ എന്നിവയുടെ കവറേജ്. * '''വിനോദം''': സിനിമ, ടെലിവിഷൻ, സംഗീതം, സാംസ്കാരിക പരിപാടികൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ വിനോദ വ്യവസായത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വാർത്തകളും ഉൾക്കാഴ്ചകളും. * '''ബിസിനസും സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയും''': സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് കാഴ്ചക്കാരെ അറിയിക്കുന്നതിന് സാമ്പത്തിക പ്രവണതകൾ, വിപണി വികസനങ്ങൾ, സാമ്പത്തിക വാർത്തകൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള വിശദമായ റിപ്പോർട്ടിംഗ്. * '''ആരോഗ്യവും ജീവിതശൈലിയും''': വിവരമുള്ള ജീവിതവും ക്ഷേമവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ആരോഗ്യ സംബന്ധിയായ വിഷയങ്ങൾ, വെൽനസ് നുറുങ്ങുകൾ, ജീവിതശൈലി സവിശേഷതകൾ എന്നിവയുടെ കവറേജ്. * '''സാങ്കേതികവിദ്യ''': സാങ്കേതികവിദ്യയിലെ ഏറ്റവും പുതിയ മുന്നേറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അപ്‌ഡേറ്റുകൾ, ഗാഡ്‌ജെറ്റ് അവലോകനങ്ങൾ, സാങ്കേതിക നവീകരണങ്ങളുടെ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ. * '''പരിസ്ഥിതിയും സാമൂഹിക പ്രശ്‌നങ്ങളും''': പാരിസ്ഥിതിക വെല്ലുവിളികൾ, സുസ്ഥിരതാ ശ്രമങ്ങൾ, സാമൂഹിക നീതി സംരംഭങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള റിപ്പോർട്ടിംഗ്, സമൂഹത്തെ ബാധിക്കുന്ന പ്രധാന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നു. * '''വിദ്യാഭ്യാസം''': വിദ്യാഭ്യാസ നയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ഉൾക്കാഴ്‌ചകൾ, അക്കാദമിക് സ്ഥാപനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അപ്‌ഡേറ്റുകൾ, എല്ലാ പ്രായക്കാർക്കുമുള്ള പഠന അവസരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ. * '''യാത്രയും സംസ്കാരവും''': യാത്രാ ലക്ഷ്യസ്ഥാനങ്ങൾ, സാംസ്കാരിക പൈതൃകം, ഉത്സവങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള ഫീച്ചറുകൾ, വൈവിധ്യമാർന്ന സംസ്കാരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധവും വിലമതിപ്പും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു. == അന്താരാഷ്ട്ര സാന്നിധ്യം == റിപ്പോർട്ടർ ടിവിയുടെ ഇൻ്റർനാഷണൽ ഓഫീസ് തന്ത്രപരമായി [[ദുബായ്]] മീഡിയ സിറ്റിയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, ചാനലിന് അതിൻ്റെ ആഗോള വ്യാപനം വിപുലീകരിക്കാനും വിശാലമായ പ്രേക്ഷകരുമായി, പ്രത്യേകിച്ച് പ്രവാസി സമൂഹവുമായി ബന്ധപ്പെടാനും അനുവദിക്കുന്നു. == അവാർഡുകളും അംഗീകാരവും == അതിൻ്റെ തുടക്കം മുതൽ റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പത്രപ്രവർത്തന മികവിനും നൂതന പ്രക്ഷേപണ സാങ്കേതിക വിദ്യകൾക്കും വിവിധ അംഗീകാരങ്ങൾ നേടിയിട്ടുണ്ട്, ഇത് ഒരു പ്രമുഖ മലയാളം വാർത്താ ചാനലെന്ന നിലയിൽ അതിൻ്റെ സ്ഥാനം ഉറപ്പിച്ചു. == ചാനൽ വിപുലീകരണ പദ്ധതികൾ == പ്രേക്ഷകരുടെ വ്യാപ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രതിബദ്ധതയ്ക്ക് അനുസൃതമായി, [[തമിഴ്]], [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുങ്ക്]], [[കന്നഡ]], [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]], [[ആസ്സാമീസ്]] തുടങ്ങിയ '''ഒമ്പത് പ്രാദേശിക ഭാഷ'''കളിൽ ഉള്ളടക്കം ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിനായി റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ ഓഫറുകൾ വിപുലീകരിക്കാൻ പദ്ധതിയിടുന്നു. ₹800 കോടിയുടെ ഗണ്യമായ ബജറ്റിൻ്റെ പിന്തുണയോടെയുള്ള ഈ സംരംഭം, പ്രോഗ്രാമിംഗിനെ വൈവിധ്യവത്കരിക്കാനും വിശാലമായ ജനസംഖ്യാശാസ്‌ത്രം നൽകാനും ലക്ഷ്യമിടുന്നു, ഇന്ത്യയിലുടനീളമുള്ള ചാനലിൻ്റെ സാന്നിധ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും പ്രാദേശിക മാധ്യമ രംഗത്ത് ഒരു പ്രമുഖ വാർത്താ ഉറവിടമായി സ്വയം സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. {| class="wikitable sortable" |- ! style="background-color:gold" | പേര് ! style="background-color:gold" | ഭാഷ ! style="background-color:gold" | ആരംഭിക്കുന്ന തീയതി ! style="background-color:gold" | കുറിപ്പ് |- |റിപ്പോർട്ടർ TV |[[മലയാളം]] |13 മേയ് 2011 (ആരംഭിച്ചു) | |- |റിപ്പോർട്ടർ തമിഴ് |[[തമിഴ് ഭാഷ|തമിഴ്]] | rowspan="5" |നവീകരണം നടക്കുന്നു | |- |റിപ്പോർട്ടർ കന്നഡ |[[കന്നഡ]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ തെലുങ്കു |[[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുങ്കു]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ ബംഗാളി |[[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ അസ്സാമി |[[ആസ്സാമീസ്|അസ്സാമി]] | |} വാർത്താ റിപ്പോർട്ടിംഗിലെ കൃത്യതയും സമയബന്ധിതവുമായ പ്രതിബദ്ധതയിലൂടെയും അത്യാധുനിക സാങ്കേതികവിദ്യയോടൊപ്പം, മലയാള മാധ്യമരംഗത്ത് ശ്രദ്ധേയമായ സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി കാഴ്ചക്കാർക്ക് വിശ്വസനീയമായ വിവര സ്രോതസ്സായി തുടരുന്നു. == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മൊബൈൽ ആപ്പ് == 2024-ലെ 68-ാമത് [[കേരളപ്പിറവി]] ദിനത്തിൻ്റെ ആഘോഷത്തിൽ, റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പുതിയ മൊബൈൽ ആപ്പ് പുറത്തിറക്കി, ഇപ്പോൾ '''Android''', '''iOS''' പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിൽ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്. തത്സമയ വാർത്തകൾ, ലേഖനങ്ങൾ, അഭിമുഖങ്ങൾ, വിദ്യാഭ്യാസം, സ്പോർട്സ്, സിനിമ, യാത്ര, ഭക്ഷണം തുടങ്ങിയ വിഭാഗങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന നിരവധി ഫീച്ചറുകളിലേക്ക് ഉടനടി ആക്സസ് നൽകാനാണ് ആപ്പ് ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.<ref>{{Cite web|url=https://www.medianews4u.com/reporter-tv-unveils-new-mobile-app-to-enhance-viewer-experience/|title=Reporter TV Unveils New Mobile App to Enhance Viewer Experience|access-date=2024-11-09|date=2024-11-01|language=en-US}}</ref> ==== പ്രധാന സവിശേഷതകൾ: ==== * '''ദ്രുത വായന ഓപ്ഷൻ:''' ഏറ്റവും പുതിയ അപ്‌ഡേറ്റുകളിലേക്കുള്ള വേഗത്തിലുള്ള ആക്‌സസിനായി ഇഷ്ടാനുസൃതമാക്കാവുന്ന വാർത്താ ഫീഡ്. * '''സമഗ്രമായ കവറേജ്:''' വിനോദം, ആരോഗ്യം, ജീവിതശൈലി, തത്സമയ ടിവി എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം പ്രാദേശിക, ദേശീയ, ആഗോള ഇവൻ്റുകളിൽ നിന്നുള്ള വാർത്തകൾ. * '''ഉപയോക്തൃ-സൗഹൃദ ഇൻ്റർഫേസ്:''' എളുപ്പമുള്ള നാവിഗേഷനും കാര്യക്ഷമമായ വാർത്ത ഉപഭോഗത്തിനുമുള്ള അവബോധജന്യമായ ഡിസൈൻ. റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മൊബൈൽ ആപ്പ് ഇവിടെ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്: * '''ആൻഡ്രോയിഡ് ആപ്പ്:''' [https://play.google.com/store/apps/details?id=com.reporter.tv റിപ്പോർട്ടർ ലൈവ് ആപ്പ്] * '''iOS ആപ്പ്:''' [https://apps.apple.com/us/app/reporter-live/id6504984036?l=es-MX റിപ്പോർട്ടർ ലൈവ് ആപ്പ്] റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ഡിജിറ്റൽ സ്‌പെയ്‌സിൽ നവീകരണം തുടരുന്നു, തത്സമയ വാർത്തകൾ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ചക്കാരുടെ അനുഭവം വർധിപ്പിക്കുകയും വിശ്വസനീയമായ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് തടസ്സമില്ലാത്ത ആക്‌സസ് ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. == ഓൺലൈൻ സാന്നിധ്യം == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പ്രേക്ഷകരുമായി കണക്റ്റുചെയ്യാനും വാർത്താ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് എളുപ്പത്തിൽ ആക്‌സസ് നൽകാനും ശക്തമായ ഓൺലൈൻ സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തുന്നു. * '''ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ്''': https://www.reporterlive.com == സോഷ്യൽ മീഡിയ ലിങ്കുകൾ == * '''ഫേസ്ബുക്ക്''': https://www.facebook.com/reporterlive * '''X (മുമ്പ് ട്വിറ്റർ)''': https://x.com/reporter_tv * '''ഇൻസ്റ്റാഗ്രാം''': https://www.instagram.com/reporterliveofficial * '''YouTube''': https://www.youtube.com/reporterlive * '''WhatsApp''': https://whatsapp.com/channel/0029VaASjaE3GJP2Co5OI120 ==അവലംബം == {{Reflist}} {{Malayalam journalism}} {{commons category|Reporter TV}} {{DEFAULTSORT:Reporter TV}} [[Category:Companies based in Kochi]] [[Category:Malayalam-language television channels]] [[Category:Television stations in Kochi]] [[Category:Television channels and stations established in 2011]] [[Category:2011 establishments in Kerala]] [[Category:Indian news websites]] {{India-tv-station-stub}} {{Kerala-stub}} {{India-tv-stub}} __സംശോധിക്കേണ്ട__ lr9a5pdzoo9fjjqn6lr8rqqc0n2z0o3 4134544 4134529 2024-11-11T04:42:00Z Donmedia4u 186770 4134544 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി}} {{rename media|റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി|റിപ്പോർട്ടർ (ടെലിവിഷൻ ചാനൽ) എന്നത് ഒരു തെറ്റായൊന്നാണ്. റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി എന്നതാണ് ഔദ്യോഗികമായി ശരിയായത്.}} {{prettyurl|{{url|https://en.wikipedia.org/wiki/Reporter_TV|Reporter TV}}}} {{Infobox TV channel | name = റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി | logofile = Reporter TV 2023.jpg | logosize = 150px | launch = {{Start date and age|2011|05|13|df=yes}} | network =റിപ്പോർട്ടർ ന്യൂസ്‌ നെറ്റ്‌വർക്ക് | owner = റിപ്പോർട്ടർ ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനി പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ് (RBC) | slogan =നീതിക്കുവേണ്ടി പോരാടുക | country = ഇന്ത്യ | language = [[മലയാളം]] | broadcast area = [[കേരളം]] | headquarters = [[കൊച്ചി]], [[കേരളം]] | web = {{url|https://reporterlive.com|റിപ്പോർട്ടർ ടിവി}} | network_type = [[Satellite television|Satellite]] and [[Cable television|Cable]] <br />television network |Key people={{Unbulleted_list|റോജി അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[ചെയർമാൻ]])}}|ജോസുകുട്ടി അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[വൈസ് ചെയർമാൻ]])}}|ആൻ്റോ അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[ചീഫ് എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഓഫീസർ|MD]] & [[മാനേജിംഗ് എഡിറ്റർ#ടെലിവിഷൻ|മാനേജിംഗ് എഡിറ്റർ]])}}|അനിൽ അയൂർ<br>{{small|([[പ്രസിഡന്റ് (കോർപ്പറേറ്റ് തലക്കെട്ട്)|പ്രസിഡന്റ്]])}}|ഡോ. അരുൺ കുമാർ<br>{{small|(കൺസൾട്ടൻ്റ് എഡിറ്റർ)}}|ഉണ്ണി ബാലകൃഷ്ണൻ<br>{{small|(ഡിജിറ്റൽ ഹെഡ്)}}|സ്മൃതി പരുത്തിക്കാട്<br>{{small|(എക്സിക്യൂട്ടീവ് എഡിറ്റർ)}}|സുജയ പാർവതി എസ്.<br>{{small|(കോർഡിനേറ്റിംഗ് എഡിറ്റർ)}}}}}}[[ഇന്ത്യ]]<nowiki/>യിലെ [[കേരളം]] ആസ്ഥാനമാക്കി 24 മണിക്കൂറും പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു [[മലയാളം ടെലിവിഷൻ ചാനലുകളുടെ പട്ടിക|മലയാളം വാർത്താ ചാനലാണ്]] റിപ്പോർട്ടർ ടിവി. [https://in.linkedin.com/company/reporter റിപ്പോർട്ടർ ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനി]യുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ഈ ചാനൽ പ്രാദേശിക, ദേശീയ, ആഗോള വാർത്തകളുടെ വിപുലമായ കവറേജ് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. 2011 മെയ് 13-ന് ആരംഭിച്ചത് മുതൽ, രാഷ്ട്രീയം, കായികം, വിനോദം, ബിസിനസ്സ്, ആരോഗ്യം, സാങ്കേതികവിദ്യ, സാമൂഹിക പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങി വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ സമയോചിതമായ അപ്ഡേറ്റുകൾ നൽകിക്കൊണ്ട്, [[മലയാളം]] സംസാരിക്കുന്ന പ്രേക്ഷകർക്ക് ഒരു വിശ്വസനീയമായ വിവര സ്രോതസ്സായി റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മാറി. പത്രപ്രവർത്തന സമഗ്രതയോടും നൂതനമായ സംപ്രേക്ഷണത്തോടുമുള്ള ചാനലിൻ്റെ പ്രതിബദ്ധത, മത്സരാധിഷ്ഠിത മാധ്യമരംഗത്ത് അതിൻ്റെ പ്രശസ്തി ഉറപ്പിച്ചു. == ചരിത്രം == കേരളത്തിലെ പ്രമുഖ മാധ്യമ പ്രവർത്തകനായ [[എം.വി. നികേഷ് കുമാർ|എം വി നികേഷ് കുമാറിൻ്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ 2011 മെയ് 13 ന് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ആരംഭിച്ചു. പ്രാദേശിക പ്രേക്ഷകരുടെ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റിക്കൊണ്ട് [[മലയാളം|മലയാളത്തിൽ]] വിശ്വസനീയമായ വാർത്താ കവറേജ് നൽകാനാണ് ചാനൽ ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. 2023-ൽ, '''[[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും വലിയ [[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|AR]]/[[വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി|VR]]/[[Extended reality|XR]] സ്റ്റുഡിയോ''' അവതരിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു പുനരാരംഭത്തിന് വിധേയമായി, ആഴത്തിലുള്ള വാർത്താ പ്രക്ഷേപണത്തിലെ ഒരു നാഴികക്കല്ല് അടയാളപ്പെടുത്തി. == സാങ്കേതികവിദ്യയും നവീകരണവും == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ സമാരംഭത്തിൽ ദക്ഷിണേന്ത്യൻ വാർത്താ പ്രക്ഷേപണ വ്യവസായത്തിൽ HD വർക്ക്ഫ്ലോ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിന് തുടക്കമിട്ടു, പുതിയ ഗുണനിലവാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചു. ചാനലിൻ്റെ അത്യാധുനിക '''[[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|AR]]/[[വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി|VR]]/[[Extended reality|XR]] സ്റ്റുഡിയോ''' ചലനാത്മകവും ആകർഷകവുമായ ഉള്ളടക്കത്തിലൂടെ കാഴ്ചക്കാരുടെ അനുഭവം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു, ഇത് സാങ്കേതിക പുരോഗതിയോടുള്ള ചാനലിൻ്റെ പ്രതിബദ്ധതയെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. == നേതൃത്വം == ==== എക്സിക്യൂട്ടീവ് ടീം ==== * '''മിസ്റ്റർ ആൻ്റോ അഗസ്റ്റിൻ''': മാനേജിംഗ് ഡയറക്ടറും മാനേജിംഗ് എഡിറ്ററും, മിഡിൽ ഈസ്റ്റ്, സിംഗപ്പൂർ, ഇന്ത്യ എന്നിവിടങ്ങളിലെ തൻ്റെ സംരംഭക വിജയത്തിന് അംഗീകാരം ലഭിച്ചു. * '''ശ്രീ. റോജി അഗസ്റ്റിൻ''': അഗസ്റ്റിൻ: ബോർഡിൻ്റെ ചെയർമാൻ, ചാനലിൻ്റെ തന്ത്രപരമായ കാഴ്ചപ്പാട് നയിക്കുന്നു. * '''മിസ്റ്റർ ജോസുകുട്ടി അഗസ്റ്റിൻ''': വൈസ് ചെയർമാൻ, പ്രവർത്തന സംരംഭങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. * '''ശ്രീ അനിൽ അയിരൂർ''': ഗ്രൂപ്പ് പ്രസിഡൻ്റ്, ചാനലിൻ്റെ വികസനത്തിന് സംപ്രേക്ഷണത്തിൽ വിപുലമായ അനുഭവം സംഭാവന ചെയ്യുന്നു. ==== എഡിറ്റോറിയൽ ടീം ==== * '''എം വി നികേഷ് കുമാർ''': എഡിറ്റർ ഇൻ ചീഫ്, എഡിറ്റോറിയൽ ഡയറക്ഷൻ്റെയും ഉള്ളടക്ക നിലവാരത്തിൻ്റെയും മേൽനോട്ടം. * '''ഡോ. അരുൺ കുമാർ''': കൺസൾട്ടിംഗ് എഡിറ്റർ, 20 വർഷത്തിലധികം മാധ്യമ വൈദഗ്ധ്യത്തോടെ പത്രപ്രവർത്തന സമഗ്രത ഉറപ്പാക്കുന്നു. * '''സ്മൃതി പരുത്തിക്കാട്''': എക്‌സിക്യൂട്ടീവ് എഡിറ്റർ, സമഗ്രമായ വാർത്താ കവറേജിൻ്റെ ചുമതല.. * '''ഉണ്ണി ബാലകൃഷ്ണൻ''': ഡിജിറ്റൽ ഹെഡ്, പ്രമുഖ ഡിജിറ്റൽ സംരംഭങ്ങളും ഉള്ളടക്ക നവീകരണവും. * '''സുജയ പാർവതി''': കോർഡിനേറ്റിംഗ് എഡിറ്റർ, ചാനലിൻ്റെ എഡിറ്റോറിയൽ മികവ് വർധിപ്പിക്കുന്നു == കവറേജ് == റിപ്പോർട്ടർ TV വിവിധ വിഷയങ്ങളുടെ വിപുലമായ കവറേജ് നൽകുന്നു, കാഴ്ചക്കാർക്ക് സമഗ്രമായ വാർത്താ അപ്‌ഡേറ്റുകൾ ലഭിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നു. ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന പ്രധാന മേഖലകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു:<ref>{{Cite web|url=https://www.medianews4u.com/reporter-tv-network-ropes-in-anil-ayroor-as-president/|title=Reporter TV Network ropes in Anil Ayroor as President|access-date=1 October 2024|last=Bureau|first=MN4U|date=16 March 2023|website=medianews4u.com|publisher=UPLIFT MEDIANEWS4U DIGITAL PVT LTD}}</ref> * '''ബ്രേക്കിംഗ് ന്യൂസ്''': പ്രധാനപ്പെട്ട ഇവൻ്റുകൾ വികസിക്കുമ്പോൾ അവയുടെ സമയോചിതമായ അപ്‌ഡേറ്റുകൾ കാഴ്ചക്കാർക്ക് ഏറ്റവും പുതിയ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നു. * '''രാഷ്ട്രീയം''': പ്രാദേശിക, ദേശീയ, അന്തർദേശീയ രാഷ്ട്രീയ സംഭവവികാസങ്ങളുടെ ആഴത്തിലുള്ള വിശകലനം, വിദഗ്ധ അഭിപ്രായങ്ങളും ഉൾക്കാഴ്ചകളും ഫീച്ചർ ചെയ്യുന്നു. * '''സ്‌പോർട്‌സ്''': സ്‌പോർട്‌സ് പ്രേമികൾക്കായി വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ഉടനീളമുള്ള പ്രധാന സ്‌പോർട്‌സ് ഇവൻ്റുകൾ, സ്‌കോറുകൾ, അപ്‌ഡേറ്റുകൾ എന്നിവയുടെ കവറേജ്. * '''വിനോദം''': സിനിമ, ടെലിവിഷൻ, സംഗീതം, സാംസ്കാരിക പരിപാടികൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ വിനോദ വ്യവസായത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വാർത്തകളും ഉൾക്കാഴ്ചകളും. * '''ബിസിനസും സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയും''': സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് കാഴ്ചക്കാരെ അറിയിക്കുന്നതിന് സാമ്പത്തിക പ്രവണതകൾ, വിപണി വികസനങ്ങൾ, സാമ്പത്തിക വാർത്തകൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള വിശദമായ റിപ്പോർട്ടിംഗ്. * '''ആരോഗ്യവും ജീവിതശൈലിയും''': വിവരമുള്ള ജീവിതവും ക്ഷേമവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ആരോഗ്യ സംബന്ധിയായ വിഷയങ്ങൾ, വെൽനസ് നുറുങ്ങുകൾ, ജീവിതശൈലി സവിശേഷതകൾ എന്നിവയുടെ കവറേജ്. * '''സാങ്കേതികവിദ്യ''': സാങ്കേതികവിദ്യയിലെ ഏറ്റവും പുതിയ മുന്നേറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അപ്‌ഡേറ്റുകൾ, ഗാഡ്‌ജെറ്റ് അവലോകനങ്ങൾ, സാങ്കേതിക നവീകരണങ്ങളുടെ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ. * '''പരിസ്ഥിതിയും സാമൂഹിക പ്രശ്‌നങ്ങളും''': പാരിസ്ഥിതിക വെല്ലുവിളികൾ, സുസ്ഥിരതാ ശ്രമങ്ങൾ, സാമൂഹിക നീതി സംരംഭങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള റിപ്പോർട്ടിംഗ്, സമൂഹത്തെ ബാധിക്കുന്ന പ്രധാന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നു. * '''വിദ്യാഭ്യാസം''': വിദ്യാഭ്യാസ നയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ഉൾക്കാഴ്‌ചകൾ, അക്കാദമിക് സ്ഥാപനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അപ്‌ഡേറ്റുകൾ, എല്ലാ പ്രായക്കാർക്കുമുള്ള പഠന അവസരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ. * '''യാത്രയും സംസ്കാരവും''': യാത്രാ ലക്ഷ്യസ്ഥാനങ്ങൾ, സാംസ്കാരിക പൈതൃകം, ഉത്സവങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള ഫീച്ചറുകൾ, വൈവിധ്യമാർന്ന സംസ്കാരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധവും വിലമതിപ്പും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു. == അന്താരാഷ്ട്ര സാന്നിധ്യം == റിപ്പോർട്ടർ ടിവിയുടെ ഇൻ്റർനാഷണൽ ഓഫീസ് തന്ത്രപരമായി [[ദുബായ്]] മീഡിയ സിറ്റിയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, ചാനലിന് അതിൻ്റെ ആഗോള വ്യാപനം വിപുലീകരിക്കാനും വിശാലമായ പ്രേക്ഷകരുമായി, പ്രത്യേകിച്ച് പ്രവാസി സമൂഹവുമായി ബന്ധപ്പെടാനും അനുവദിക്കുന്നു. == അവാർഡുകളും അംഗീകാരവും == അതിൻ്റെ തുടക്കം മുതൽ റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പത്രപ്രവർത്തന മികവിനും നൂതന പ്രക്ഷേപണ സാങ്കേതിക വിദ്യകൾക്കും വിവിധ അംഗീകാരങ്ങൾ നേടിയിട്ടുണ്ട്, ഇത് ഒരു പ്രമുഖ മലയാളം വാർത്താ ചാനലെന്ന നിലയിൽ അതിൻ്റെ സ്ഥാനം ഉറപ്പിച്ചു. == ചാനൽ വിപുലീകരണ പദ്ധതികൾ == പ്രേക്ഷകരുടെ വ്യാപ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രതിബദ്ധതയ്ക്ക് അനുസൃതമായി, [[തമിഴ്]], [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുങ്ക്]], [[കന്നഡ]], [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]], [[ആസ്സാമീസ്]] തുടങ്ങിയ '''ഒമ്പത് പ്രാദേശിക ഭാഷ'''കളിൽ ഉള്ളടക്കം ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിനായി റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ ഓഫറുകൾ വിപുലീകരിക്കാൻ പദ്ധതിയിടുന്നു. ₹800 കോടിയുടെ ഗണ്യമായ ബജറ്റിൻ്റെ പിന്തുണയോടെയുള്ള ഈ സംരംഭം, പ്രോഗ്രാമിംഗിനെ വൈവിധ്യവത്കരിക്കാനും വിശാലമായ ജനസംഖ്യാശാസ്‌ത്രം നൽകാനും ലക്ഷ്യമിടുന്നു, ഇന്ത്യയിലുടനീളമുള്ള ചാനലിൻ്റെ സാന്നിധ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും പ്രാദേശിക മാധ്യമ രംഗത്ത് ഒരു പ്രമുഖ വാർത്താ ഉറവിടമായി സ്വയം സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. {| class="wikitable sortable" |- ! style="background-color:gold" | പേര് ! style="background-color:gold" | ഭാഷ ! style="background-color:gold" | ആരംഭിക്കുന്ന തീയതി ! style="background-color:gold" | കുറിപ്പ് |- |റിപ്പോർട്ടർ TV |[[മലയാളം]] |13 മേയ് 2011 (ആരംഭിച്ചു) | |- |റിപ്പോർട്ടർ തമിഴ് |[[തമിഴ് ഭാഷ|തമിഴ്]] | rowspan="5" |നവീകരണം നടക്കുന്നു | |- |റിപ്പോർട്ടർ കന്നഡ |[[കന്നഡ]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ തെലുങ്കു |[[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുങ്കു]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ ബംഗാളി |[[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ അസ്സാമി |[[ആസ്സാമീസ്|അസ്സാമി]] | |} വാർത്താ റിപ്പോർട്ടിംഗിലെ കൃത്യതയും സമയബന്ധിതവുമായ പ്രതിബദ്ധതയിലൂടെയും അത്യാധുനിക സാങ്കേതികവിദ്യയോടൊപ്പം, മലയാള മാധ്യമരംഗത്ത് ശ്രദ്ധേയമായ സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി കാഴ്ചക്കാർക്ക് വിശ്വസനീയമായ വിവര സ്രോതസ്സായി തുടരുന്നു. == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മൊബൈൽ ആപ്പ് == 2024-ലെ 68-ാമത് [[കേരളപ്പിറവി]] ദിനത്തിൻ്റെ ആഘോഷത്തിൽ, റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പുതിയ മൊബൈൽ ആപ്പ് പുറത്തിറക്കി, ഇപ്പോൾ '''Android''', '''iOS''' പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിൽ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്. തത്സമയ വാർത്തകൾ, ലേഖനങ്ങൾ, അഭിമുഖങ്ങൾ, വിദ്യാഭ്യാസം, സ്പോർട്സ്, സിനിമ, യാത്ര, ഭക്ഷണം തുടങ്ങിയ വിഭാഗങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന നിരവധി ഫീച്ചറുകളിലേക്ക് ഉടനടി ആക്സസ് നൽകാനാണ് ആപ്പ് ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.<ref>{{Cite web|url=https://www.medianews4u.com/reporter-tv-unveils-new-mobile-app-to-enhance-viewer-experience/|title=Reporter TV Unveils New Mobile App to Enhance Viewer Experience|access-date=2024-11-09|date=2024-11-01|language=en-US}}</ref> ==== പ്രധാന സവിശേഷതകൾ: ==== * '''ദ്രുത വായന ഓപ്ഷൻ:''' ഏറ്റവും പുതിയ അപ്‌ഡേറ്റുകളിലേക്കുള്ള വേഗത്തിലുള്ള ആക്‌സസിനായി ഇഷ്ടാനുസൃതമാക്കാവുന്ന വാർത്താ ഫീഡ്. * '''സമഗ്രമായ കവറേജ്:''' വിനോദം, ആരോഗ്യം, ജീവിതശൈലി, തത്സമയ ടിവി എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം പ്രാദേശിക, ദേശീയ, ആഗോള ഇവൻ്റുകളിൽ നിന്നുള്ള വാർത്തകൾ. * '''ഉപയോക്തൃ-സൗഹൃദ ഇൻ്റർഫേസ്:''' എളുപ്പമുള്ള നാവിഗേഷനും കാര്യക്ഷമമായ വാർത്ത ഉപഭോഗത്തിനുമുള്ള അവബോധജന്യമായ ഡിസൈൻ. റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മൊബൈൽ ആപ്പ് ഇവിടെ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്: * '''ആൻഡ്രോയിഡ് ആപ്പ്:''' [https://play.google.com/store/apps/details?id=com.reporter.tv റിപ്പോർട്ടർ ലൈവ് ആപ്പ്] * '''iOS ആപ്പ്:''' [https://apps.apple.com/us/app/reporter-live/id6504984036?l=es-MX റിപ്പോർട്ടർ ലൈവ് ആപ്പ്] റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ഡിജിറ്റൽ സ്‌പെയ്‌സിൽ നവീകരണം തുടരുന്നു, തത്സമയ വാർത്തകൾ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ചക്കാരുടെ അനുഭവം വർധിപ്പിക്കുകയും വിശ്വസനീയമായ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് തടസ്സമില്ലാത്ത ആക്‌സസ് ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. == ഓൺലൈൻ സാന്നിധ്യം == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പ്രേക്ഷകരുമായി കണക്റ്റുചെയ്യാനും വാർത്താ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് എളുപ്പത്തിൽ ആക്‌സസ് നൽകാനും ശക്തമായ ഓൺലൈൻ സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തുന്നു. * '''ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ്''': https://www.reporterlive.com == സോഷ്യൽ മീഡിയ ലിങ്കുകൾ == * '''ഫേസ്ബുക്ക്''': https://www.facebook.com/reporterlive * '''X (മുമ്പ് ട്വിറ്റർ)''': https://x.com/reporter_tv * '''ഇൻസ്റ്റാഗ്രാം''': https://www.instagram.com/reporterliveofficial * '''YouTube''': https://www.youtube.com/reporterlive * '''WhatsApp''': https://whatsapp.com/channel/0029VaASjaE3GJP2Co5OI120 ==അവലംബം == {{Reflist}} {{Malayalam journalism}} {{commons category|Reporter TV}} {{DEFAULTSORT:Reporter TV}} [[Category:Companies based in Kochi]] [[Category:Malayalam-language television channels]] [[Category:Television stations in Kochi]] [[Category:Television channels and stations established in 2011]] [[Category:2011 establishments in Kerala]] [[Category:Indian news websites]] {{India-tv-station-stub}} {{Kerala-stub}} {{India-tv-stub}} __സംശോധിക്കേണ്ട__ gmoq0smnrj7w3daaap0yaqd2d86mc1v 4134546 4134544 2024-11-11T04:51:09Z Donmedia4u 186770 4134546 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി}} {{prettyurl|Reporter_TV}} {{Infobox TV channel | name = റിപ്പോർട്ടർ ടി.വി | logofile = Reporter TV 2023.jpg | logosize = 150px | launch = {{Start date and age|2011|05|13|df=yes}} | network =റിപ്പോർട്ടർ ന്യൂസ്‌ നെറ്റ്‌വർക്ക് | owner = റിപ്പോർട്ടർ ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനി പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡ് (RBC) | slogan =നീതിക്കുവേണ്ടി പോരാടുക | country = ഇന്ത്യ | language = [[മലയാളം]] | broadcast area = [[കേരളം]] | headquarters = [[കൊച്ചി]], [[കേരളം]] | web = {{url|https://reporterlive.com|റിപ്പോർട്ടർ ടിവി}} | network_type = [[Satellite television|Satellite]] and [[Cable television|Cable]] <br />television network |Key people={{Unbulleted_list|റോജി അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[ചെയർമാൻ]])}}|ജോസുകുട്ടി അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[വൈസ് ചെയർമാൻ]])}}|ആൻ്റോ അഗസ്റ്റിൻ<br>{{small|([[ചീഫ് എക്സിക്യൂട്ടീവ് ഓഫീസർ|MD]] & [[മാനേജിംഗ് എഡിറ്റർ#ടെലിവിഷൻ|മാനേജിംഗ് എഡിറ്റർ]])}}|അനിൽ അയൂർ<br>{{small|([[പ്രസിഡന്റ് (കോർപ്പറേറ്റ് തലക്കെട്ട്)|പ്രസിഡന്റ്]])}}|ഡോ. അരുൺ കുമാർ<br>{{small|(കൺസൾട്ടൻ്റ് എഡിറ്റർ)}}|ഉണ്ണി ബാലകൃഷ്ണൻ<br>{{small|(ഡിജിറ്റൽ ഹെഡ്)}}|സ്മൃതി പരുത്തിക്കാട്<br>{{small|(എക്സിക്യൂട്ടീവ് എഡിറ്റർ)}}|സുജയ പാർവതി എസ്.<br>{{small|(കോർഡിനേറ്റിംഗ് എഡിറ്റർ)}}}}}}[[ഇന്ത്യ]]<nowiki/>യിലെ [[കേരളം]] ആസ്ഥാനമാക്കി 24 മണിക്കൂറും പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഒരു [[മലയാളം ടെലിവിഷൻ ചാനലുകളുടെ പട്ടിക|മലയാളം വാർത്താ ചാനലാണ്]] റിപ്പോർട്ടർ ടിവി. [https://in.linkedin.com/company/reporter റിപ്പോർട്ടർ ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് കമ്പനി]യുടെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള ഈ ചാനൽ പ്രാദേശിക, ദേശീയ, ആഗോള വാർത്തകളുടെ വിപുലമായ കവറേജ് വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. 2011 മെയ് 13-ന് ആരംഭിച്ചത് മുതൽ, രാഷ്ട്രീയം, കായികം, വിനോദം, ബിസിനസ്സ്, ആരോഗ്യം, സാങ്കേതികവിദ്യ, സാമൂഹിക പ്രശ്നങ്ങൾ തുടങ്ങി വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ സമയോചിതമായ അപ്ഡേറ്റുകൾ നൽകിക്കൊണ്ട്, [[മലയാളം]] സംസാരിക്കുന്ന പ്രേക്ഷകർക്ക് ഒരു വിശ്വസനീയമായ വിവര സ്രോതസ്സായി റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മാറി. പത്രപ്രവർത്തന സമഗ്രതയോടും നൂതനമായ സംപ്രേക്ഷണത്തോടുമുള്ള ചാനലിൻ്റെ പ്രതിബദ്ധത, മത്സരാധിഷ്ഠിത മാധ്യമരംഗത്ത് അതിൻ്റെ പ്രശസ്തി ഉറപ്പിച്ചു. == ചരിത്രം == കേരളത്തിലെ പ്രമുഖ മാധ്യമ പ്രവർത്തകനായ [[എം.വി. നികേഷ് കുമാർ|എം വി നികേഷ് കുമാറിൻ്റെ]] നേതൃത്വത്തിൽ 2011 മെയ് 13 ന് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ആരംഭിച്ചു. പ്രാദേശിക പ്രേക്ഷകരുടെ ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റിക്കൊണ്ട് [[മലയാളം|മലയാളത്തിൽ]] വിശ്വസനീയമായ വാർത്താ കവറേജ് നൽകാനാണ് ചാനൽ ലക്ഷ്യമിടുന്നത്. 2023-ൽ, '''[[ഏഷ്യ|ഏഷ്യയിലെ]] ഏറ്റവും വലിയ [[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|AR]]/[[വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി|VR]]/[[Extended reality|XR]] സ്റ്റുഡിയോ''' അവതരിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു പുനരാരംഭത്തിന് വിധേയമായി, ആഴത്തിലുള്ള വാർത്താ പ്രക്ഷേപണത്തിലെ ഒരു നാഴികക്കല്ല് അടയാളപ്പെടുത്തി. == സാങ്കേതികവിദ്യയും നവീകരണവും == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ സമാരംഭത്തിൽ ദക്ഷിണേന്ത്യൻ വാർത്താ പ്രക്ഷേപണ വ്യവസായത്തിൽ HD വർക്ക്ഫ്ലോ അവതരിപ്പിക്കുന്നതിന് തുടക്കമിട്ടു, പുതിയ ഗുണനിലവാര മാനദണ്ഡങ്ങൾ സ്ഥാപിച്ചു. ചാനലിൻ്റെ അത്യാധുനിക '''[[ഓഗ്‌മെന്റഡ് റിയാലിറ്റി|AR]]/[[വെർച്വൽ റിയാലിറ്റി|VR]]/[[Extended reality|XR]] സ്റ്റുഡിയോ''' ചലനാത്മകവും ആകർഷകവുമായ ഉള്ളടക്കത്തിലൂടെ കാഴ്ചക്കാരുടെ അനുഭവം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നു, ഇത് സാങ്കേതിക പുരോഗതിയോടുള്ള ചാനലിൻ്റെ പ്രതിബദ്ധതയെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. == നേതൃത്വം == ==== എക്സിക്യൂട്ടീവ് ടീം ==== * '''മിസ്റ്റർ ആൻ്റോ അഗസ്റ്റിൻ''': മാനേജിംഗ് ഡയറക്ടറും മാനേജിംഗ് എഡിറ്ററും, മിഡിൽ ഈസ്റ്റ്, സിംഗപ്പൂർ, ഇന്ത്യ എന്നിവിടങ്ങളിലെ തൻ്റെ സംരംഭക വിജയത്തിന് അംഗീകാരം ലഭിച്ചു. * '''ശ്രീ. റോജി അഗസ്റ്റിൻ''': അഗസ്റ്റിൻ: ബോർഡിൻ്റെ ചെയർമാൻ, ചാനലിൻ്റെ തന്ത്രപരമായ കാഴ്ചപ്പാട് നയിക്കുന്നു. * '''മിസ്റ്റർ ജോസുകുട്ടി അഗസ്റ്റിൻ''': വൈസ് ചെയർമാൻ, പ്രവർത്തന സംരംഭങ്ങളെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു. * '''ശ്രീ അനിൽ അയിരൂർ''': ഗ്രൂപ്പ് പ്രസിഡൻ്റ്, ചാനലിൻ്റെ വികസനത്തിന് സംപ്രേക്ഷണത്തിൽ വിപുലമായ അനുഭവം സംഭാവന ചെയ്യുന്നു. ==== എഡിറ്റോറിയൽ ടീം ==== * '''എം വി നികേഷ് കുമാർ''': എഡിറ്റർ ഇൻ ചീഫ്, എഡിറ്റോറിയൽ ഡയറക്ഷൻ്റെയും ഉള്ളടക്ക നിലവാരത്തിൻ്റെയും മേൽനോട്ടം. * '''ഡോ. അരുൺ കുമാർ''': കൺസൾട്ടിംഗ് എഡിറ്റർ, 20 വർഷത്തിലധികം മാധ്യമ വൈദഗ്ധ്യത്തോടെ പത്രപ്രവർത്തന സമഗ്രത ഉറപ്പാക്കുന്നു. * '''സ്മൃതി പരുത്തിക്കാട്''': എക്‌സിക്യൂട്ടീവ് എഡിറ്റർ, സമഗ്രമായ വാർത്താ കവറേജിൻ്റെ ചുമതല.. * '''ഉണ്ണി ബാലകൃഷ്ണൻ''': ഡിജിറ്റൽ ഹെഡ്, പ്രമുഖ ഡിജിറ്റൽ സംരംഭങ്ങളും ഉള്ളടക്ക നവീകരണവും. * '''സുജയ പാർവതി''': കോർഡിനേറ്റിംഗ് എഡിറ്റർ, ചാനലിൻ്റെ എഡിറ്റോറിയൽ മികവ് വർധിപ്പിക്കുന്നു == കവറേജ് == റിപ്പോർട്ടർ TV വിവിധ വിഷയങ്ങളുടെ വിപുലമായ കവറേജ് നൽകുന്നു, കാഴ്ചക്കാർക്ക് സമഗ്രമായ വാർത്താ അപ്‌ഡേറ്റുകൾ ലഭിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നു. ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന പ്രധാന മേഖലകളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു:<ref>{{Cite web|url=https://www.medianews4u.com/reporter-tv-network-ropes-in-anil-ayroor-as-president/|title=Reporter TV Network ropes in Anil Ayroor as President|access-date=1 October 2024|last=Bureau|first=MN4U|date=16 March 2023|website=medianews4u.com|publisher=UPLIFT MEDIANEWS4U DIGITAL PVT LTD}}</ref> * '''ബ്രേക്കിംഗ് ന്യൂസ്''': പ്രധാനപ്പെട്ട ഇവൻ്റുകൾ വികസിക്കുമ്പോൾ അവയുടെ സമയോചിതമായ അപ്‌ഡേറ്റുകൾ കാഴ്ചക്കാർക്ക് ഏറ്റവും പുതിയ വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നു. * '''രാഷ്ട്രീയം''': പ്രാദേശിക, ദേശീയ, അന്തർദേശീയ രാഷ്ട്രീയ സംഭവവികാസങ്ങളുടെ ആഴത്തിലുള്ള വിശകലനം, വിദഗ്ധ അഭിപ്രായങ്ങളും ഉൾക്കാഴ്ചകളും ഫീച്ചർ ചെയ്യുന്നു. * '''സ്‌പോർട്‌സ്''': സ്‌പോർട്‌സ് പ്രേമികൾക്കായി വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ ഉടനീളമുള്ള പ്രധാന സ്‌പോർട്‌സ് ഇവൻ്റുകൾ, സ്‌കോറുകൾ, അപ്‌ഡേറ്റുകൾ എന്നിവയുടെ കവറേജ്. * '''വിനോദം''': സിനിമ, ടെലിവിഷൻ, സംഗീതം, സാംസ്കാരിക പരിപാടികൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ വിനോദ വ്യവസായത്തെക്കുറിച്ചുള്ള വാർത്തകളും ഉൾക്കാഴ്ചകളും. * '''ബിസിനസും സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയും''': സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് കാഴ്ചക്കാരെ അറിയിക്കുന്നതിന് സാമ്പത്തിക പ്രവണതകൾ, വിപണി വികസനങ്ങൾ, സാമ്പത്തിക വാർത്തകൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള വിശദമായ റിപ്പോർട്ടിംഗ്. * '''ആരോഗ്യവും ജീവിതശൈലിയും''': വിവരമുള്ള ജീവിതവും ക്ഷേമവും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്ന ആരോഗ്യ സംബന്ധിയായ വിഷയങ്ങൾ, വെൽനസ് നുറുങ്ങുകൾ, ജീവിതശൈലി സവിശേഷതകൾ എന്നിവയുടെ കവറേജ്. * '''സാങ്കേതികവിദ്യ''': സാങ്കേതികവിദ്യയിലെ ഏറ്റവും പുതിയ മുന്നേറ്റങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അപ്‌ഡേറ്റുകൾ, ഗാഡ്‌ജെറ്റ് അവലോകനങ്ങൾ, സാങ്കേതിക നവീകരണങ്ങളുടെ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ. * '''പരിസ്ഥിതിയും സാമൂഹിക പ്രശ്‌നങ്ങളും''': പാരിസ്ഥിതിക വെല്ലുവിളികൾ, സുസ്ഥിരതാ ശ്രമങ്ങൾ, സാമൂഹിക നീതി സംരംഭങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള റിപ്പോർട്ടിംഗ്, സമൂഹത്തെ ബാധിക്കുന്ന പ്രധാന പ്രശ്നങ്ങൾ ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നു. * '''വിദ്യാഭ്യാസം''': വിദ്യാഭ്യാസ നയങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ഉൾക്കാഴ്‌ചകൾ, അക്കാദമിക് സ്ഥാപനങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അപ്‌ഡേറ്റുകൾ, എല്ലാ പ്രായക്കാർക്കുമുള്ള പഠന അവസരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ. * '''യാത്രയും സംസ്കാരവും''': യാത്രാ ലക്ഷ്യസ്ഥാനങ്ങൾ, സാംസ്കാരിക പൈതൃകം, ഉത്സവങ്ങൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള ഫീച്ചറുകൾ, വൈവിധ്യമാർന്ന സംസ്കാരങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധവും വിലമതിപ്പും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു. == അന്താരാഷ്ട്ര സാന്നിധ്യം == റിപ്പോർട്ടർ ടിവിയുടെ ഇൻ്റർനാഷണൽ ഓഫീസ് തന്ത്രപരമായി [[ദുബായ്]] മീഡിയ സിറ്റിയിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, ചാനലിന് അതിൻ്റെ ആഗോള വ്യാപനം വിപുലീകരിക്കാനും വിശാലമായ പ്രേക്ഷകരുമായി, പ്രത്യേകിച്ച് പ്രവാസി സമൂഹവുമായി ബന്ധപ്പെടാനും അനുവദിക്കുന്നു. == അവാർഡുകളും അംഗീകാരവും == അതിൻ്റെ തുടക്കം മുതൽ റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പത്രപ്രവർത്തന മികവിനും നൂതന പ്രക്ഷേപണ സാങ്കേതിക വിദ്യകൾക്കും വിവിധ അംഗീകാരങ്ങൾ നേടിയിട്ടുണ്ട്, ഇത് ഒരു പ്രമുഖ മലയാളം വാർത്താ ചാനലെന്ന നിലയിൽ അതിൻ്റെ സ്ഥാനം ഉറപ്പിച്ചു. == ചാനൽ വിപുലീകരണ പദ്ധതികൾ == പ്രേക്ഷകരുടെ വ്യാപ്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രതിബദ്ധതയ്ക്ക് അനുസൃതമായി, [[തമിഴ്]], [[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുങ്ക്]], [[കന്നഡ]], [[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]], [[ആസ്സാമീസ്]] തുടങ്ങിയ '''ഒമ്പത് പ്രാദേശിക ഭാഷ'''കളിൽ ഉള്ളടക്കം ഉൾപ്പെടുത്തുന്നതിനായി റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ ഓഫറുകൾ വിപുലീകരിക്കാൻ പദ്ധതിയിടുന്നു. ₹800 കോടിയുടെ ഗണ്യമായ ബജറ്റിൻ്റെ പിന്തുണയോടെയുള്ള ഈ സംരംഭം, പ്രോഗ്രാമിംഗിനെ വൈവിധ്യവത്കരിക്കാനും വിശാലമായ ജനസംഖ്യാശാസ്‌ത്രം നൽകാനും ലക്ഷ്യമിടുന്നു, ഇന്ത്യയിലുടനീളമുള്ള ചാനലിൻ്റെ സാന്നിധ്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും പ്രാദേശിക മാധ്യമ രംഗത്ത് ഒരു പ്രമുഖ വാർത്താ ഉറവിടമായി സ്വയം സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. {| class="wikitable sortable" |- ! style="background-color:gold" | പേര് ! style="background-color:gold" | ഭാഷ ! style="background-color:gold" | ആരംഭിക്കുന്ന തീയതി ! style="background-color:gold" | കുറിപ്പ് |- |റിപ്പോർട്ടർ TV |[[മലയാളം]] |13 മേയ് 2011 (ആരംഭിച്ചു) | |- |റിപ്പോർട്ടർ തമിഴ് |[[തമിഴ് ഭാഷ|തമിഴ്]] | rowspan="5" |നവീകരണം നടക്കുന്നു | |- |റിപ്പോർട്ടർ കന്നഡ |[[കന്നഡ]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ തെലുങ്കു |[[തെലുഗു ഭാഷ|തെലുങ്കു]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ ബംഗാളി |[[ബംഗാളി ഭാഷ|ബംഗാളി]] | |- |റിപ്പോർട്ടർ അസ്സാമി |[[ആസ്സാമീസ്|അസ്സാമി]] | |} വാർത്താ റിപ്പോർട്ടിംഗിലെ കൃത്യതയും സമയബന്ധിതവുമായ പ്രതിബദ്ധതയിലൂടെയും അത്യാധുനിക സാങ്കേതികവിദ്യയോടൊപ്പം, മലയാള മാധ്യമരംഗത്ത് ശ്രദ്ധേയമായ സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തിക്കൊണ്ട് റിപ്പോർട്ടർ ടിവി കാഴ്ചക്കാർക്ക് വിശ്വസനീയമായ വിവര സ്രോതസ്സായി തുടരുന്നു. == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മൊബൈൽ ആപ്പ് == 2024-ലെ 68-ാമത് [[കേരളപ്പിറവി]] ദിനത്തിൻ്റെ ആഘോഷത്തിൽ, റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പുതിയ മൊബൈൽ ആപ്പ് പുറത്തിറക്കി, ഇപ്പോൾ '''Android''', '''iOS''' പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിൽ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്. തത്സമയ വാർത്തകൾ, ലേഖനങ്ങൾ, അഭിമുഖങ്ങൾ, വിദ്യാഭ്യാസം, സ്പോർട്സ്, സിനിമ, യാത്ര, ഭക്ഷണം തുടങ്ങിയ വിഭാഗങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന നിരവധി ഫീച്ചറുകളിലേക്ക് ഉടനടി ആക്സസ് നൽകാനാണ് ആപ്പ് ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.<ref>{{Cite web|url=https://www.medianews4u.com/reporter-tv-unveils-new-mobile-app-to-enhance-viewer-experience/|title=Reporter TV Unveils New Mobile App to Enhance Viewer Experience|access-date=2024-11-09|date=2024-11-01|language=en-US}}</ref> ==== പ്രധാന സവിശേഷതകൾ: ==== * '''ദ്രുത വായന ഓപ്ഷൻ:''' ഏറ്റവും പുതിയ അപ്‌ഡേറ്റുകളിലേക്കുള്ള വേഗത്തിലുള്ള ആക്‌സസിനായി ഇഷ്ടാനുസൃതമാക്കാവുന്ന വാർത്താ ഫീഡ്. * '''സമഗ്രമായ കവറേജ്:''' വിനോദം, ആരോഗ്യം, ജീവിതശൈലി, തത്സമയ ടിവി എന്നിവയ്‌ക്കൊപ്പം പ്രാദേശിക, ദേശീയ, ആഗോള ഇവൻ്റുകളിൽ നിന്നുള്ള വാർത്തകൾ. * '''ഉപയോക്തൃ-സൗഹൃദ ഇൻ്റർഫേസ്:''' എളുപ്പമുള്ള നാവിഗേഷനും കാര്യക്ഷമമായ വാർത്ത ഉപഭോഗത്തിനുമുള്ള അവബോധജന്യമായ ഡിസൈൻ. റിപ്പോർട്ടർ ടിവി മൊബൈൽ ആപ്പ് ഇവിടെ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്: * '''ആൻഡ്രോയിഡ് ആപ്പ്:''' [https://play.google.com/store/apps/details?id=com.reporter.tv റിപ്പോർട്ടർ ലൈവ് ആപ്പ്] * '''iOS ആപ്പ്:''' [https://apps.apple.com/us/app/reporter-live/id6504984036?l=es-MX റിപ്പോർട്ടർ ലൈവ് ആപ്പ്] റിപ്പോർട്ടർ ടിവി ഡിജിറ്റൽ സ്‌പെയ്‌സിൽ നവീകരണം തുടരുന്നു, തത്സമയ വാർത്തകൾ ഉപയോഗിച്ച് കാഴ്ചക്കാരുടെ അനുഭവം വർധിപ്പിക്കുകയും വിശ്വസനീയമായ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് തടസ്സമില്ലാത്ത ആക്‌സസ് ഉറപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. == ഓൺലൈൻ സാന്നിധ്യം == റിപ്പോർട്ടർ ടിവി അതിൻ്റെ പ്രേക്ഷകരുമായി കണക്റ്റുചെയ്യാനും വാർത്താ ഉള്ളടക്കത്തിലേക്ക് എളുപ്പത്തിൽ ആക്‌സസ് നൽകാനും ശക്തമായ ഓൺലൈൻ സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തുന്നു. * '''ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ്''': https://www.reporterlive.com == സോഷ്യൽ മീഡിയ ലിങ്കുകൾ == * '''ഫേസ്ബുക്ക്''': https://www.facebook.com/reporterlive * '''X (മുമ്പ് ട്വിറ്റർ)''': https://x.com/reporter_tv * '''ഇൻസ്റ്റാഗ്രാം''': https://www.instagram.com/reporterliveofficial * '''YouTube''': https://www.youtube.com/reporterlive * '''WhatsApp''': https://whatsapp.com/channel/0029VaASjaE3GJP2Co5OI120 ==അവലംബം == {{Reflist}} {{Malayalam journalism}} {{commons category|Reporter TV}} {{DEFAULTSORT:Reporter TV}} [[Category:Companies based in Kochi]] [[Category:Malayalam-language television channels]] [[Category:Television stations in Kochi]] [[Category:Television channels and stations established in 2011]] [[Category:2011 establishments in Kerala]] [[Category:Indian news websites]] {{India-tv-station-stub}} {{Kerala-stub}} {{India-tv-stub}} __സംശോധിക്കേണ്ട__ euox3v567y0qs1qmhxrq6f2mkziqq1m 0 145235 4134482 4073413 2024-11-10T19:14:50Z Sajeesh VP 150583 difference between thandan caste in palakkad and thandan position in Thiyya 4134482 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Thandar}} തണ്ടാർ അഥവ '''തണ്ടാൻ''' (ഇന്നറിയപ്പെടുന്നത് ''തീയ്യ തണ്ടാൻ'') എന്ന സ്ഥാനപ്പേർ കേരളത്തിലെ [[മലബാർ]] പ്രദേശത്ത് നിലവിലുണ്ടായിരുന്ന പരമ്പരാഗത സ്ഥാനി അഥവാ തലവൻ എന്ന അർത്ഥത്തിൽ തീയ്യർ ഉപയോഗിച്ചിരുന്ന ഒരു സ്ഥാനപേരാണ്.<ref>{{cite book|last=Herman Gundert|title=Kerala Sahitya Malayalam English Dictionary |publisher=google books|url=https://books.google.co.in/books?id=VNFTAAAAcAAJ&pg=PA424&dq=%E0%B4%A4%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B5%BB&hl=en&newbks=1&newbks_redir=0&source=gb_mobile_search&sa=X&ved=2ahUKEwib05rtvKP9AhWvUGwGHWptC6IQ6AF6BAgCEAM#v=onepage&q=%E0%B4%A4%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B5%BB&f=false}}</ref><ref>https://books.google.co.in/books?id=-pdFAQAAIAAJ&q=%E0%B4%A4%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B5%BB&dq=%E0%B4%A4%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B5%BB&hl=en&newbks=1&newbks_redir=0&source=gb_mobile_search&sa=X&ved=2ahUKEwiPxcjdxaP9AhVu1zgGHZRUDlg4FBDoAXoECAoQAw#%E0%B4%A4%E0%B4%A3%E0%B5%8D%E0%B4%9F%E0%B4%BE%E0%B5%BB</ref><ref>{{Cite book|last=Singh|first=Kumar Suresh|url={{google books |plainurl=y |id=Mt9G1e6JF-QC}}|title=India's Communities: H - M|date=1998|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-563354-2|language=en}}</ref><ref>{{Cite book|last=Greece)|first=Peter (Prince of|url={{google books |plainurl=y |id=kYyAAAAAMAAJ}}|title=A Study of Polyandry|date=1963|publisher=Mouton|language=en}}</ref> സർക്കാർ ഇന്ന് ഇവരെ O.B.C യിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="stdg">{{cite web |url=http://164.100.24.208/ls/CommitteeR/Social/20threport.pdf |title=Standing Committee on Social Justice and Empowerment (2006-2007) |page=13}}</ref> പണ്ട് കാലങ്ങളിലെ ''[[അംശംഅധികാരി]]'' എന്ന തൊഴിലിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ആണ് ഈ പദവി. [[പാലക്കാട്]] ജില്ലയിലെ തണ്ടാൻ എന്ന സമുദായവും തിയ്യ സമുദായത്തലെ [[പാലക്കാട്|തണ്ടാൻ പദവിയും തമ്മിൽ ബന്ധമൊന്നുമില്ല]] മലബാറിലെ [[തീയർ| തിയ്യരിൽ]] ചില പ്രമാണിമാർക്ക് നൽകപ്പെട്ട ഒരു പദവിയാണ് തണ്ടാർ, പിന്നീട് '''തണ്ടാൻ''' എന്നപേരിലും അറിയപ്പെട്ടു. ഓരോ പ്രദേശത്തിലേയും തീയ്യരുടെ തണ്ടാർമാരെ നിശ്ചയിച്ചിരുന്നത് നാടുവാഴികളും രാജാക്കന്മാരുമായിരുന്നു. പലപ്പോഴും സാമൂതി രാജാക്കന്മാർ ആയിരുന്നു പദവി നൽകി വന്നിരുന്നത് എന്ന് Edgar Thurston തന്റെ Caste and tribes of southern india എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൽ സൂചിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref name="from">{{Cite book|last=Thurston|first=Edgar|url=https://archive.org/details/castestribesofso07thuriala|title=Castes and tribes of southern India|last2=Rangachari|first2=K.|date=1909|publisher=Madras : Government Press|others=University of California Libraries|p=12}}</ref>തണ്ടാൻ എന്നതിനു പുറമേ പണിക്കർ, പുനമ്പൻ, നാലുപുരക്കാരൻ, എന്നീ സ്ഥാനപ്പേരുകളും പണ്ട് ഇവർക്ക്‌ നിലവില്ണ്ടായിരുന്നു. തണ്ടാൻ എന്നീ പേര് പില്ക്കാലത്ത് ആദരസൂചകമായി തണ്ടാർ എന്നിങ്ങനെ ഉപയോഗിച്ചു തുടങ്ങി. നാടുവാഴിക്കോ രാജാവിനോ ആണ്ടുകാഴ്ച നല്കിയിട്ടാണ് തണ്ടാർസ്ഥാനം നേടിയിരുന്നത്. നാടുവാഴികൾ തണ്ടാർസ്ഥാനികളായി പ്രഖ്യാപിക്കുന്നവർക്ക,് അതതു പ്രദേശ ങ്ങളിലെ തീയരുടെ തലവൻ എന്ന നിലയ്ക്കുള്ള അധികാരാവകാശങ്ങൾ ലഭിച്ചിരുന്നു. ഈ പദവി 'തണ്ടായ്മ' എന്ന പേരി ലാണ് അറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. തെക്കൻ കേരളത്തിലെ തിരുവനന്തപുരം തണ്ടാനും മലബാർ പ്രദേശത്തെ തീയ്യരിലെ തണ്ടാനും രണ്ടും രണ്ടാണ്. ഓരോ പ്രദേശത്തുമുള്ള തീയരുടെയും മറ്റു ജാതികളെ സംബന്ധിച്ച സകല കാര്യങ്ങളിലും തീരുമാനമെടുത്തിരുന്നത് തണ്ടാർമാർ ആയിരുന്നു. ഉത്തരമലബാറിൽ തീയ്യരുടെ നാട്ടു [[കഴകം|കഴകങ്ങളിൽ]] മുഖ്യ പ്രധാനി ഇവരാണ് , അത് കൊണ്ട് തന്നെ അധികാര ചിന്നമായി ''തറയിൽ കാരണവർ'' എന്ന ബഹുമതി നല്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ജാതി കൂട്ടങ്ങളുടെ ഇടയിൽ ആണ് ഇത്തരം കഴകങ്ങൾ നിലനിന്നിരുന്നത്, ഇന്നും മലബാറിൽ കഴക സമ്പ്രധായങ്ങൾ നിലവിലുണ്ട് [[നെല്ലിക്കാത്തുരുത്തി കഴകം]], [[പാലക്കുന്ന് കഴകം]] പോലെ ഉള്ളവ. തൃശ്ശൂർ ചാവക്കട്ടെ പ്രധാന തണ്ടാൻ തറവാടാണ് ''''ചങ്ങരംകുമരത്ത് പണിക്കർ, മേലേപ്പുര തണ്ടാൻ, തണ്ടാശേരിയിൽ''''. ==അധികാരം== ചരിത്രകാരൻ എ.കെ.അയ്യർ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, <blockquote>"'''നായർമാരെപ്പോലെ "തണ്ടാൻ" തിയ്യർക്ക് ദേശത്തെ ഭരണാധികാരികളിൽ നിന്ന് തണ്ടാൻ സ്ഥാനപ്പേരുകൾ ലഭിക്കുന്നു. തണ്ടാൻ സ്ഥാനം ഒരു വ്യക്തിക്ക് അവന്റെ ഗ്രാമത്തിലെ ജാതിയുടെ തലവനാകാനുള്ള അവകാശം നൽകുന്നു. അയാൾക്ക് സ്വർണ്ണ കത്തിയും, തലയിൽ തുണിയുടെ തലപ്പാവും ധരിക്കാം, കൂടെ രണ്ട് നായന്മാരുടെ അകമ്പടി നടക്കാൻ കൊണ്ട് പോകാനും, പല്ലക്കിലോ കുതിരപ്പുറത്തോ സവാരി ചെയ്യാം, പട്ടുകുടയും കൈയിൽ പിച്ചള വളയും വയ്ക്കാം. ഈ ഓരോ പ്രത്യേകാവകാശത്തിനും അയാൾ സർക്കാറിനോ നാടുവാഴിക്കോ പ്രത്യേകം നികുതി കൊടുക്കുന്നു (''ഈ പ്രത്യേകാവകാശങ്ങൾ അനധികൃതമായി ഉപയോഗിക്കുന്ന ഏതൊരു വ്യക്തിയും ശിക്ഷയ്ക്ക് വിധേയനാകും''). തണ്ടാൻ ഉഴുതുമറിക്കുക, കൃഷി തുടങ്ങിയ രസകരമായ ജോലികൾക്ക് പോകാനാവില്ല: താഴെ പണിക്കർ, പൊനമ്പൻ എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന രണ്ട് താഴ്ന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥനുണ്ട്'''"<ref>{{cite book|last=L.K.Ananda Krishna Iyer|title=Cochin Tribes and Castes Vol.1|year=1969|url=https://books.google.com/books?id=hOyqKkYi6McC&q=Thandan+gold+knife|publisher=Johnson reprint Corporation|page=305|quote=Thandan Thiyya like the Nayars receive titles from the rulers of the State. That of thandan is purchasable and gives a person the right to be the headman of the caste in his village. He can wear a gold knife and style, may walk before a Nayar with a cloth on his head, ride on a palaquin or a horse, carry a silk umbrella and have a brass lamp borne before him. For each of these privileges he pays separately a tax to the Sircar. Any person using these privileges unauthorised lays himself opeh to a penalty. A Thandan cannot go for cooly work such as ploughing and gathering cocoanuts: Below him there is an inferior officer who is called a Ponamban. Thus in Cochin it is a title pos- Beseed by the headman of the caste, while in the Valluvanad Taluk, the name is applied to a sub-caste. Habits.-Their habits are settled and they are found in all parts of the State. Houses.- The poorer classes of people live in huts with mud walls and thatched roofs, with a room or two and a verandah either in front or all around, while the richer people have their houses like those, of the Nayars}}</ref>.</blockquote> ചില തണ്ടാർ ഭൂപ്രബുക്കളും ജന്മികളും ആയിരുന്നു,<ref>{{Cite book|last=Kerala (India)|url={{google books |plainurl=y |id=dYVvweI07JAC|page=66}}|title=Kerala District Gazetteers: Mapappuram|date=1962|publisher=Superintendent of Government Presses|language=en|p=66}}</ref>പാലക്കാട്, കോഴിക്കോട് ജില്ലകളിൽ ആയാണ് ഈ ഉപവിഭാഗം കൂടുതലും ഉള്ളത്. കൊച്ചി തിരുവനന്തപുരം ഈ പേരിൽ ഒരു ജാതിയുണ്ട് എന്നാൽ അവരുമായി ബന്ധമില്ല തീയരിലെ തണ്ടാർ ജാതി ഓൾ കേവലം പദവി മാത്രമാണ്.<ref>University of Kerala, (2009) [https://books.google.com/books/about/Journal_of_Kerala_Studies.html?id=IKQ4m___Pd4C. ''Journal of Kerala Studies. Volume 36'']{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ജനുവരി 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Google books p.203, 205</ref> [[File:Pictorial Depiction of a Thiyar Men.jpg|thumb| അധികാരചിഹ്നമുള്ള ഒരു തീയ്യരുടെ ചായാചിത്രം-1700]] മലബാറിലെ പ്രധാന തണ്ടാൻ തറവാടുകൾ ഇവയാണ്:- '''ഒളവറ തണ്ടാൻ, ഏരുവേശ്ശിതണ്ടാൻ, കാരിയത്ത് മൂത്തതണ്ടാൻ, രാമവില്യത്ത് തണ്ടാൻ, മടിയൻ തണ്ടാൻ, മേൽപ്പുറത്ത് തണ്ടാൻ, കരിങ്ങാട്ട്തണ്ടാൻ, പെരുമുടി തണ്ടാൻ, വയലിൽതണ്ടാൻ, കീഴൂർ തണ്ടാൻ, തൃക്കണ്ണ്യാൽ തണ്ടാൻ,തണ്ടാശേരിയിൽ''' തുടങ്ങി പന്ത്രണ്ടോളം പ്രതാപികളായ തണ്ടാൻമാർ ഇന്നും പ്രശസ്ത തറവാടുകളാണ്. ഓരോ തണ്ടാർസ്ഥാനിയുടേയും അധികാരപരിധിക്കുളളിൽ താമസിക്കുന്ന സാധാരണ തീയ്യരിൽ നിന്ന് 'കാഴ്ച'യും സമ്മാനങ്ങളും വാങ്ങാൻ തണ്ടാർക്ക് അവകാശമുണ്ടായിരുന്നു. തീയരേക്കാൾ താഴേ ഉള്ള ജാതികളെ പ്രതേകിച്ചും [[കമ്മാളൻ]], [[കവിതാര്]], [[മണ്ണാൻ]] തുടങ്ങിയ ജാതികൾ തണ്ടാർ പ്രമാണികളുടെ അധികാര പരിധിയിൽ ആയിരുന്നു. ഇവരെ നിയത്രിക്കാനും ശിക്ഷിക്കാനും തണ്ടാർ പ്രമാണികൾക്ക് അവകാശമുണ്ട് ഇവർ പാലിക്കേണ്ടതായ ജാതിനിയമങ്ങളും അയിത്താചാരങ്ങളും ലംഘിക്കു ന്നവരെ ശിക്ഷിക്കാനും ജാതിഭ്രഷ്ട് കല്പിക്കാനും തണ്ടാർക്ക് അധികാരമുണ്ടായിരുന്നു.<ref>{{cite book|last=Joseph Vazhakkadan|year=1977|title=Marriage and Family in Kerala|url=https://books.google.co.in/books?id=ELkKAQAAIAAJ&q=tandan+under+artisan+caste&dq=tandan+under+artisan+caste&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwiY-oXWmpP1AhVPBd4KHVM1Df0Q6AF6BAgHEAM|page=21}}</ref>.<ref name="from"/>അത് പോലെ തന്നെയാണ് ഒരു നായനാർ ജാതിയിൽ ആരെങ്കിലും മരിച്ചാൽ കർമ്മം തീയ്യർ തണ്ടാർ തന്നെയാണ് വഹിക്കേണ്ടത്.<ref name="from"/>തീയ്ർക്കിടയിലെ ആഘോഷങ്ങൾക്കും അടിയന്തരങ്ങൾക്കും തണ്ടാർമാർക്ക് സമ്മാനങ്ങൾ നല്കുന്നതിനെ സംബന്ധിച്ച് രാജകീയ കല്പനകൾ നിലവിലുണ്ടായിരുന്നു. തണ്ടായ്മ-സ്ഥാനതീട്ടൂരം എന്നാണ് ഇതറിയപ്പെട്ടിരുന്നത്. തീയരുടെ താലികെട്ട് കല്യാണം, പുരച്ചേർച്ച, അടിയന്തരം, ഗൃഹപ്രവേശം എന്നീ സന്ദർഭങ്ങളിൽ തണ്ടാരുടെ സാന്നിധ്യവും കാർമ്മികത്വവും അനിവാര്യമായിരുന്നു. താലികെട്ടു കല്യാണത്തിനും പുരച്ചേർച്ചയ്ക്കും അടിയന്തരത്തിനും മറ്റും പന്ത്രണ്ട് പുത്തൻ വീതം തണ്ടാർക്ക് സമ്മാനമായി ലഭിച്ചിരുന്നു. നായരുടെ വീട്ടിലെ ശവസംസ്കാരച്ചടങ്ങുകൾക്കാവശ്യമായ അലക്കുകാർ, ബാർബർമാർ എന്നീ വിഭാഗങ്ങളെ സംഘടിപ്പിച്ചു നല്കിയിരുന്നത് തണ്ടാരായിരുന്നു. കൈവേലക്കാരായ താഴ്ന്ന ജാതിക്കാരുടെ വിവാഹച്ചടങ്ങുകൾക്ക് കാർമ്മികത്വം വഹിച്ചിരുന്നതും തണ്ടാർ തന്നെയായിരുന്നു. എങ്കിലും തണ്ടാർക്ക് പ്രത്യേകം പ്രാമുഖ്യം നല്കിയിരുന്നു എന്ന സാമൂഹിക സത്യം ശ്രദ്ധാർഹമാണ്.<ref>University of Kerala, (2009) [https://books.google.com/books/about/Journal_of_Kerala_Studies.html?id=IKQ4m___Pd4C. ''Journal of Kerala Studies. Volume 36'']{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ജനുവരി 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} Google books p.203, 205</ref> ==ശ്രദ്ധേയർ== *'''[[ചങ്ങരംകുമരത്ത് പാറൻ പണിക്കർ]]''' -സാമൂതിരിയുടെ പടയാളികളിലൊരാൾ *'''[[മാമുണ്ണി തണ്ടാൻ]]''' - ശക്തൻ തമ്പുരാൻറെ സേനാദിപൻ. ==ഇതും കാണുക == *[[തണ്ടാൻ (ജാതി)]] ==അവലംബം== {{സർവ്വവിജ്ഞാനകോശം}} [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ജാതികൾ]] [[en:Thandan]] lemr8jv6bo8or1vt1lx0m3ph4smxirp 0 156879 4134782 4081843 2024-11-11T09:31:28Z FarEnd2018 107543 [[വർഗ്ഗം:ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിൽ പരാമർശിച്ചിരിക്കുന്ന സസ്യങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് 4134782 wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Hydnocarpus pentandrus}} {{taxobox |regnum = [[Plant]]ae |image=Marotti.jpg |image_caption=മരോട്ടി |unranked_divisio = [[Angiosperms]] |unranked_classis = [[Eudicots]] |unranked_ordo = [[Rosids]] |ordo = [[Malpighiales]] |familia = [[Achariaceae]] |genus =[[Hydnocarpus]] |species = H.pentandrus | binomial = Hydnocarpus pentandrus | binomial_authority = Buch.-Ham. }} കുഷ്ഠരോഗ സംഹാരിയായാണ് '''മരോട്ടി''' പൊതുവിൽ അറിയപ്പെടുന്നത്.<ref>{{cite book |coauthors= ഡോ. നേശ്‌മണി|title= ഔഷധസസ്യങ്ങൾ |publisher= കേരള ഭാഷാ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട്}}</ref> {{ശാനാ|Hydnocarpus pentandrus}}. സംസ്കൃതത്തിൽ തുവരക, കുഷ്ഠവൈരി എന്നും ഇംഗ്ലീഷിൽ jungli badam എന്നും അറിയുന്നു. കേരളത്തിൽ അങ്ങിങ്ങു കാണപ്പെടുന്നു. അതിർത്തി വൃക്ഷമായിയും ചിലയിടങ്ങളിൽ വളർത്തിവരുന്നു. [[പശ്ചിമഘട്ടം|പശ്ചിമഘട്ടത്തിലെ]] [[നിത്യഹരിതവനം|നിത്യഹരിത വനങ്ങളിലും]] ഈർപ്പവനങ്ങളിലും കാണപ്പെടുന്നു. കോടി, മരവെട്ടി, നീർവട്ട, നീർവെട്ടി എന്നെല്ലാം പേരുകളുണ്ട്. [[മരോട്ടിശലഭം]] മുട്ടയിടുന്നത് മരോട്ടിയിലും [[കാട്ടുമരോട്ടി|കാട്ടുമരോട്ടിയിലുമാണ്]]. വിത്തിൽ നിന്നും കിട്ടുന്ന മഞ്ഞനിറമുള്ള എണ്ണ വിളക്കു കത്തിക്കാൻ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. പഴം മൽസ്യങ്ങൾക്ക് വിഷമാണ്.<ref>{{Cite web |url=http://pilikula.com/botanical_list/botanical_name_h/hydnocarpus_pentandra.html |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2013-07-12 |archive-date=2017-03-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170309153313/http://www.pilikula.com/botanical_list/botanical_name_h/hydnocarpus_pentandra.html |url-status=dead }}</ref> ==രൂപവിവരണം== പതിനഞ്ചുമീറ്ററോളം ഉയരത്തിൽ വളരുന്നു. തൊലിയ്ക്ക് വെളുത്ത നിറമാണ്. കായ് ക്രിക്കറ്റ് പന്തിനേക്കാളും ചെറുതാണ്. കായ്ക്കുള്ളിൽ ഇരുപതോളം വിത്തുകൾ മജ്ജയിൽ പൊതിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. വിത്ത് ആട്ടിയെടുത്താൽ മരോട്ടിയെണ്ണ കിട്ടും. ശുദ്ധീകരിച്ച എണ്ണ ഔഷധമാണ്. ആയുസ്സ് വർധിപ്പിക്കാൻ [[വാഗ്‌ഭടൻ]] നിർദ്ദേശിക്കുന്ന മരുന്ന് ഇതിന്റെ എണ്ണയാണ്. ==രസാദി ഗുണങ്ങൾ== *രസം : തിക്തം. കടു, കഷായം *ഗുണം : ലഘു, തീക്ഷണം, സ്നിഗ്ദ്ധം *വീര്യം : ഉഷ്ണം *വിപാകം : കടു ==ഔഷധയോഗ്യമായ ഭാഗങ്ങൾ== വേര്, കുരുന്നില, കായ്, എണ്ണ വിളഞ്ഞ കായ്ക്കുള്ളിലെ വിത്തുകൾ ആട്ടിയെടുക്കുന്ന എണ്ണയും പിണ്ണാക്കും വളരെയധികം ഉപയോഗങ്ങൾ നിറഞ്ഞതാണ്.മരോട്ടി എണ്ണയിൽ മഞ്ഞൾപ്പൊടി ചേർത്ത്‌ പശരൂപത്തിലാക്കി പുരട്ടിയാൽ ത്വക്ക്‌ രോഗത്തിന്‌ ശമനം ലഭിക്കും. മഞ്ഞൾ മരോട്ടി എണ്ണയിലോ വേപ്പെണ്ണയിലോ ചാലിച്ച് പുരട്ടിയാൽ കുഴിനഖത്തിന് ശമനം ലഭിക്കും. മരോട്ടി പിണ്ണാക്ക് നല്ല ജൈവവളമാണ്. “കുരുമുളകിന്റെ ദ്രുതവാട്ടത്തിനു മരോട്ടിയുടെ എണ്ണ സ്പ്രേ ചെയ്താൽ മതി. കുഷ്ഠരോഗത്തിനും, കീട പ്രതിരോധത്തിനും മരോട്ടി ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്. മരോട്ടിയുടെ തോടു കത്തിച്ചാൽ ചിലന്തി, പാറ്റ എന്നിവയെ അകറ്റാം. ==ഔഷധ ഗുണം== ത്വക് രോഗങ്ങൾക്കും കുഷ്ഠത്തിനും ==അവലംബം== <references/> ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * [http://indiabiodiversity.org/species/show/13613 കൂടുതൽ വിവരവും കാണുന്ന ഇടങ്ങളും] * http://www.biotik.org/india/species/h/hydnpent/hydnpent_en.html {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120614051954/http://www.biotik.org/india/species/h/hydnpent/hydnpent_en.html |date=2012-06-14 }} {{WS|Hydnocarpus pentandrus}} {{CC|Hydnocarpus pentandrus}} {{Plant-stub}} [[വർഗ്ഗം:ഔഷധസസ്യങ്ങൾ]] {{കേരളത്തിലെ മരങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:വൃക്ഷങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ശലഭപ്പുഴുക്കളുടെ ഭക്ഷണസസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:വിഷസസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:നീലിയാർകോട്ടത്തെ സസ്യജാലം]] [[വർഗ്ഗം:അക്കാരിയേസീ]] [[വർഗ്ഗം:ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിൽ പരാമർശിച്ചിരിക്കുന്ന സസ്യങ്ങൾ]] mkxk07idkl5nxp82vlkmhwkx0x274w7 0 167782 4134778 3620451 2024-11-11T07:00:02Z FarEnd2018 107543 [[വർഗ്ഗം:ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിൽ പരാമർശിച്ചിരിക്കുന്ന സസ്യങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് 4134778 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Barleria prionitis}} {{taxobox |image =Barleria prionitis (Porcupine flower) in Hyderabad, AP W IMG 9993.jpg |regnum = [[Plantae]] |ordo = [[Lamiales]] |familia = [[Acanthaceae]] |genus = [[Barleria]] |species= ''B. prionitis'' |binomial=Barleria prionitis |binomial_authority = [[Carl Linnaeus|L.]] |}} [[വനം|വനങ്ങളിലും]] ചെറിയ കാടുകളിലും വളരുന്ന ഒരു ഔഷധസസ്യമാണ് '''കുറുഞ്ഞി'''. ഇതിനെ ഒരു ഉദ്യാനസസ്യമായും വളർത്താറുണ്ട്. വെള്ള, മഞ്ഞ, ചുവപ്പ്, നീല എന്നീ നിറങ്ങളിൽ ഉണ്ടാകുന്ന പൂക്കളെ ആടിസ്ഥാനമാക്കി ഇതിനെ നാലായി തരം തിരിക്കുന്നു. ==ചിത്രങ്ങൾ== <gallery> പ്രമാണം:Barleria prionitis.JPG പ്രമാണം:Barleria cristata.JPG </gallery> [[വർഗ്ഗം:ഔഷധസസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:അലങ്കാരസസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ശലഭപ്പുഴുക്കളുടെ ഭക്ഷണസസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:നീലിയാർകോട്ടത്തെ സസ്യജാലം]] [[വർഗ്ഗം:അക്കാന്തേസീ]] [[വർഗ്ഗം:ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിൽ പരാമർശിച്ചിരിക്കുന്ന സസ്യങ്ങൾ]] pkdiix5zyrc7sw5m3o584slqkjok9gt 10 178611 4134603 3891231 2024-04-01T19:49:09Z Sundostund 49110 + [[Template:Country data Fascist Italy]] 4134603 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = Italy | flag alias = Flag of Italy.svg | flag alias-1861 = Flag of Italy (1861–1946).svg | flag alias-1943 = War flag of the Italian Social Republic.svg | flag alias-2003 = Flag of Italy (2003–2006).svg | flag alias-civil = Civil Ensign of Italy.svg | flag alias-naval = Naval Ensign of Italy.svg | flag alias-navy-1947 = Naval Ensign of Italy (1947-2013).svg | link alias-naval = Italian Navy | link alias-air force = Italian Air Force | link alias-army = Italian Army | flag alias-navy = Naval Ensign of Italy.svg | link alias-navy = Italian Navy | link alias-roller hockey = Italy {{{mw}}} national roller hockey team | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | variant = {{{variant|}}} | altlink = {{{altlink|}}} | altvar = {{{altvar|}}} <noinclude> | var1 = 1861 | var2 = 1943 | var4 = 2003 | var5 = civil | var6 = navy-1947 | redir1 = ITA | related1 = Kingdom of Italy | related2 = Fascist Italy | related3 = Italian Social Republic | related4 = Napoleonic Italy </noinclude> }} ojyiyryvfxm5n9elsqeg9g5t4gy20lc 4134604 4134603 2024-11-11T06:38:29Z Jacob.jose 1784 [[:en:Template:Country_data_Italy]] എന്നതിൽ നിന്ന് ഒരു പതിപ്പ് ഇറക്കുമതി ചെയ്തു 4134603 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = Italy | flag alias = Flag of Italy.svg | flag alias-1861 = Flag of Italy (1861–1946).svg | flag alias-1943 = War flag of the Italian Social Republic.svg | flag alias-2003 = Flag of Italy (2003–2006).svg | flag alias-civil = Civil Ensign of Italy.svg | flag alias-naval = Naval Ensign of Italy.svg | flag alias-navy-1947 = Naval Ensign of Italy (1947-2013).svg | link alias-naval = Italian Navy | link alias-air force = Italian Air Force | link alias-army = Italian Army | flag alias-navy = Naval Ensign of Italy.svg | link alias-navy = Italian Navy | link alias-roller hockey = Italy {{{mw}}} national roller hockey team | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | variant = {{{variant|}}} | altlink = {{{altlink|}}} | altvar = {{{altvar|}}} <noinclude> | var1 = 1861 | var2 = 1943 | var4 = 2003 | var5 = civil | var6 = navy-1947 | redir1 = ITA | related1 = Kingdom of Italy | related2 = Fascist Italy | related3 = Italian Social Republic | related4 = Napoleonic Italy </noinclude> }} ojyiyryvfxm5n9elsqeg9g5t4gy20lc 4134776 4134604 2024-11-11T06:41:35Z Jacob.jose 1784 4134776 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = ഇറ്റലി | flag alias = Flag of Italy.svg | flag alias-1861 = Flag of Italy (1861–1946).svg | flag alias-1943 = War flag of the Italian Social Republic.svg | flag alias-2003 = Flag of Italy (2003–2006).svg | flag alias-civil = Civil Ensign of Italy.svg | flag alias-naval = Naval Ensign of Italy.svg | flag alias-navy-1947 = Naval Ensign of Italy (1947-2013).svg | link alias-naval = Italian Navy | link alias-air force = Italian Air Force | link alias-army = Italian Army | flag alias-navy = Naval Ensign of Italy.svg | link alias-navy = Italian Navy | link alias-roller hockey = Italy {{{mw}}} national roller hockey team | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | variant = {{{variant|}}} | altlink = {{{altlink|}}} | altvar = {{{altvar|}}} <noinclude> | var1 = 1861 | var2 = 1943 | var4 = 2003 | var5 = civil | var6 = navy-1947 | redir1 = ITA | related1 = Kingdom of Italy | related2 = Fascist Italy | related3 = Italian Social Republic | related4 = Napoleonic Italy </noinclude> }} cwp1l349gco5vxhi4y5sy6vsoyc1jxv 10 178638 4134513 3983857 2024-11-11T01:56:41Z 47.144.125.19 4134513 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = ദക്ഷിണാഫ്രിക്ക | flag alias = Flag of South Africa.svg | flag alias-1795 = Flag of Great Britain (1707–1800).svg | flag alias-1801 = Flag of the United Kingdom.svg | flag alias-1857 = Flag of Transvaal.svg | flag alias-1876 = Flag of the Cape Colony 1876-1910.svg | flag alias-1902 = Flag of Orange River Colony.svg | flag alias-1910 = South Africa Flag 1910-1912.svg | flag alias-1912 = Red Ensign of South Africa (1912-1951).svg | flag alias-1928 = Flag of South Africa (1928–1982).svg | flag alias-1961 = Flag of South Africa (1928–1994).svg | flag alias-1982 = Flag of South Africa (1982–1994).svg | flag alias-1994 = Flag of South Africa.svg | flag alias-2000 = | flag alias-2004-WFB = | flag alias-2013 = | flag alias-naval = Naval Ensign of South Africa.svg | flag alias-naval-1922 = Naval Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-naval-1946 = Naval Ensign of South Africa (1946-1951).svg | flag alias-naval-1951 = Naval Ensign of South Africa (1951-1952).svg | flag alias-naval-1952 = Naval Ensign of South Africa (1959–1981).svg | flag alias-naval-1981 = Naval Ensign of South Africa (1981-1994).svg | flag alias-marines=Naval Ensign of South Africa.svg | link alias-marines=South African Maritime Reaction Squadron | link alias-naval = South African Navy | flag alias-air force = Ensign of the South African Air Force.svg | flag alias-air force-1940 = Ensign of the South African Air Force 1940-1951.svg | flag alias-air force-1951 = Ensign of the South African Air Force 1951-1958.svg | flag alias-air force-1958 = Ensign of the South African Air Force (1958-1967, 1970-1981).svg | flag alias-air force-1967 = Ensign of the South African Air Force 1967-1970.svg | flag alias-air force-1981 = Ensign of the South African Air Force 1981-1982.svg | flag alias-air force-1982 = Ensign of the South African Air Force (1982-1994).svg | flag alias-air force-1994 = Ensign of the South African Air Force 1994-2003.svg | link alias-air force = South African Air Force | flag alias-army = Flag of the South African Army.svg | flag alias-army-1951 = Flag of the South African Army (1951–1966).png | flag alias-army-1966 = Flag of the South African Army (1966–1973).png | flag alias-army-1973 = Flag of the South African Army (1973–1994).svg | flag alias-army-1981 = Ensign of the South African Defence Force (1981-1994).svg | flag alias-army-1994 = Flag of the South African Army (1994–2002).svg | flag alias-army-2002 = Flag of the South African Army (2002–2003).svg | link alias-army = South African Army | flag alias-military = Flag of the South African National Defence Force.svg | link alias-military = South African National Defence Force | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | altlink = {{{altlink|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1= 1795 | var2= 1801 | var3= 1857 | var4= 1876 | var5 = 1902 | var6 = 1910 | var7 = 1912 | var8 = 1928 | var9 = 1961 | var10 = 1982 | var11 = 1994 | var12 = 2000 | var13 = 2004-WFB | var14 = 2013 | var15 = naval-1922 | var16 = naval-1946 | var17 = naval-1952 | var18 = naval-1981 | var19 = air force-1940 | var20 = air force-1951 | var21 = air force-1958 | var22 = air force-1967 | var23 = air force-1981 | var24 = air force-1982 | var25 = air force-1994 | var26 = army-1951 | var27 = army-1966 | var28 = army-1973 | var29 = army-1981 | var30 = army-1994 | var31 = army-2002 | redir1 = ZAF | redir2 = RSA | related1 = South African Republic | related2 = Union of South Africa | related3 = Cape Colony </noinclude> }} 7mpkk67f81o2u0xuf57x1kiwc6bfwte 0 182936 4134460 4134272 2024-11-10T14:35:31Z DIXANAUGUSTINE 119455 കണ്ണി ചേർത്തു 4134460 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kirana gharana}} ഗായകനോ വാദകനോ തങ്ങളുടെ മനോധർമ്മത്തിനനുസരിച്ച് സ്വതന്ത്രമായ വിധത്തിൽ രാഗാലാപനം ചെയ്ത് അതിനെ മനോഹരമാക്കാനായി ഉപയുക്തമാക്കുന്ന ശൈലികളെയാണ് [[ഘരാന]] (വാണി) എന്നു പറയുന്നത്.<ref>ഹിന്ദുസ്ഥാനി സംഗീതം - എ.ഡി.മാധവൻ, ഡി.സി ബുക്ക്സ്, കോട്ടയം</ref> [[അബ്ദുൾകരീം ഖാൻ|ഉസ്താദ് അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ]] (1872-1937) ജന്മ സ്ഥലമായ ഉത്തർപ്രദേശിലെ ഷാംലി ജില്ലയിലെ കൈരാന എന്ന ഗ്രാമത്തിന്റെ പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഘരാനയാണ് '''കിരാന'''. ==കിരാന ഘരാനയിലെ പ്രധാന സംഗീതഞ്ജർ== *[[അബ്ദുൾകരീം ഖാൻ|ഉസ്താദ് അബ്ദുൾ കരീം ഖാൻ]] (1872–1937), കിരാന ഘരാന സ്ഥാപകൻ *[[ബന്ദേ അലി ഖാൻ]] *[[ഉസ്താദ് അബ്ദുൽ വഹീദ്ഖാൻ]](1885–1949), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മരുമകൻ *[[പണ്ഡിറ്റ് വ്ശ്വനാഥ് ബുവ ജാദവ്]](1885–1964), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ പ്രധാന ശിഷ്യരിലൊരാൾ *[[സവായ്‌ ഗന്ധർവ|പണ്ഡിറ്റ് സവായ് ഗന്ധർവ]] (1886–1952), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ പ്രധാന ശിഷ്യരിലൊരാൾ *[[പണ്ഡിറ്റ് സുരേഷ്ബാബു മാനെ]](1902–1953), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മകനും ശിഷ്യനും *[[ഹീരാബായ് ബരോദ്കർ]] (1905–1989), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മകളും ശിഷ്യയും *[[ഭീംസെൻ ജോഷി|പണ്ഡിറ്റ് ഭീംസെൻജോഷി]]<ref>{{Cite web |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-26/hubli/28372632_1_kirana-gharana-prabha-atre-kaivalyakumar-gurav |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-03-10 |archive-date=2012-11-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121104182515/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-26/hubli/28372632_1_kirana-gharana-prabha-atre-kaivalyakumar-gurav |url-status=dead }}</ref> *[[ഗംഗുബായ് ഹംഗൽ]] *[[പ്രഭാ ആത്രെ|ഡോ.പ്രഭാ ആത്രെ]] *[[ആനന്ദ് ഭാട്ടെ]] ==അധിക വായനയ്ക്ക്== *കിരാന, [[റോഷൻ ആരാ ബീഗം]] ഗ്രാമഫോൺ ഇൻഡ്യ കമ്പനി 1994 ==പുറംകണ്ണികൾ== *[http://sounak.com/kiranagharana.html Kirana gharana] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110128170517/http://www.sounak.com/kiranagharana.html |date=2011-01-28 }} ==അവലംബം== <references/> [[വർഗ്ഗം:ഹിന്ദുസ്ഥാനി സംഗീതം]] [[വർഗ്ഗം:കിരാന ഖരാന]] g97j03j8dh3m6phzzjf9wg7bbydpg7q 4134461 4134460 2024-11-10T14:36:25Z DIXANAUGUSTINE 119455 കണ്ണി ചേർത്തു 4134461 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kirana gharana}} ഗായകനോ വാദകനോ തങ്ങളുടെ മനോധർമ്മത്തിനനുസരിച്ച് സ്വതന്ത്രമായ വിധത്തിൽ രാഗാലാപനം ചെയ്ത് അതിനെ മനോഹരമാക്കാനായി ഉപയുക്തമാക്കുന്ന ശൈലികളെയാണ് [[ഘരാന]] (വാണി) എന്നു പറയുന്നത്.<ref>ഹിന്ദുസ്ഥാനി സംഗീതം - എ.ഡി.മാധവൻ, ഡി.സി ബുക്ക്സ്, കോട്ടയം</ref> [[അബ്ദുൾകരീം ഖാൻ|ഉസ്താദ് അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ]] (1872-1937) ജന്മ സ്ഥലമായ [[ഉത്തർ‌പ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശിലെ]] ഷാംലി ജില്ലയിലെ കൈരാന എന്ന ഗ്രാമത്തിന്റെ പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഘരാനയാണ് '''കിരാന'''. ==കിരാന ഘരാനയിലെ പ്രധാന സംഗീതഞ്ജർ== *[[അബ്ദുൾകരീം ഖാൻ|ഉസ്താദ് അബ്ദുൾ കരീം ഖാൻ]] (1872–1937), കിരാന ഘരാന സ്ഥാപകൻ *[[ബന്ദേ അലി ഖാൻ]] *[[ഉസ്താദ് അബ്ദുൽ വഹീദ്ഖാൻ]](1885–1949), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മരുമകൻ *[[പണ്ഡിറ്റ് വ്ശ്വനാഥ് ബുവ ജാദവ്]](1885–1964), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ പ്രധാന ശിഷ്യരിലൊരാൾ *[[സവായ്‌ ഗന്ധർവ|പണ്ഡിറ്റ് സവായ് ഗന്ധർവ]] (1886–1952), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ പ്രധാന ശിഷ്യരിലൊരാൾ *[[പണ്ഡിറ്റ് സുരേഷ്ബാബു മാനെ]](1902–1953), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മകനും ശിഷ്യനും *[[ഹീരാബായ് ബരോദ്കർ]] (1905–1989), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മകളും ശിഷ്യയും *[[ഭീംസെൻ ജോഷി|പണ്ഡിറ്റ് ഭീംസെൻജോഷി]]<ref>{{Cite web |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-26/hubli/28372632_1_kirana-gharana-prabha-atre-kaivalyakumar-gurav |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-03-10 |archive-date=2012-11-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121104182515/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-26/hubli/28372632_1_kirana-gharana-prabha-atre-kaivalyakumar-gurav |url-status=dead }}</ref> *[[ഗംഗുബായ് ഹംഗൽ]] *[[പ്രഭാ ആത്രെ|ഡോ.പ്രഭാ ആത്രെ]] *[[ആനന്ദ് ഭാട്ടെ]] ==അധിക വായനയ്ക്ക്== *കിരാന, [[റോഷൻ ആരാ ബീഗം]] ഗ്രാമഫോൺ ഇൻഡ്യ കമ്പനി 1994 ==പുറംകണ്ണികൾ== *[http://sounak.com/kiranagharana.html Kirana gharana] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110128170517/http://www.sounak.com/kiranagharana.html |date=2011-01-28 }} ==അവലംബം== <references/> [[വർഗ്ഗം:ഹിന്ദുസ്ഥാനി സംഗീതം]] [[വർഗ്ഗം:കിരാന ഖരാന]] 701p6slx04vqlt4rv4z2vvmvlicg2ir 4134468 4134461 2024-11-10T15:55:58Z DIXANAUGUSTINE 119455 ചിത്രം ചേർത്തു 4134468 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kirana gharana}} ഗായകനോ വാദകനോ തങ്ങളുടെ മനോധർമ്മത്തിനനുസരിച്ച് സ്വതന്ത്രമായ വിധത്തിൽ രാഗാലാപനം ചെയ്ത് അതിനെ മനോഹരമാക്കാനായി ഉപയുക്തമാക്കുന്ന ശൈലികളെയാണ് [[ഘരാന]] (വാണി) എന്നു പറയുന്നത്.<ref>ഹിന്ദുസ്ഥാനി സംഗീതം - എ.ഡി.മാധവൻ, ഡി.സി ബുക്ക്സ്, കോട്ടയം</ref> [[അബ്ദുൾകരീം ഖാൻ|ഉസ്താദ് അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ]] (1872-1937) ജന്മ സ്ഥലമായ [[ഉത്തർ‌പ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശിലെ]] ഷാംലി ജില്ലയിലെ കൈരാന എന്ന ഗ്രാമത്തിന്റെ പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഘരാനയാണ് '''കിരാന'''. [[പ്രമാണം:UstadKarimKhan1.jpg|ലഘുചിത്രം|ഉസ്താദ് അബ്ദുൾ കരിംഖാനും ശിഷ്യൻ സവായ് ഗാന്ധർവയും]] ==കിരാന ഘരാനയിലെ പ്രധാന സംഗീതഞ്ജർ== *[[അബ്ദുൾകരീം ഖാൻ|ഉസ്താദ് അബ്ദുൾ കരീം ഖാൻ]] (1872–1937), കിരാന ഘരാന സ്ഥാപകൻ *[[ബന്ദേ അലി ഖാൻ]] *[[ഉസ്താദ് അബ്ദുൽ വഹീദ്ഖാൻ]](1885–1949), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മരുമകൻ *[[പണ്ഡിറ്റ് വ്ശ്വനാഥ് ബുവ ജാദവ്]](1885–1964), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ പ്രധാന ശിഷ്യരിലൊരാൾ *[[സവായ്‌ ഗന്ധർവ|പണ്ഡിറ്റ് സവായ് ഗന്ധർവ]] (1886–1952), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ പ്രധാന ശിഷ്യരിലൊരാൾ *[[പണ്ഡിറ്റ് സുരേഷ്ബാബു മാനെ]](1902–1953), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മകനും ശിഷ്യനും *[[ഹീരാബായ് ബരോദ്കർ]] (1905–1989), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മകളും ശിഷ്യയും *[[ഭീംസെൻ ജോഷി|പണ്ഡിറ്റ് ഭീംസെൻജോഷി]]<ref>{{Cite web |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-26/hubli/28372632_1_kirana-gharana-prabha-atre-kaivalyakumar-gurav |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-03-10 |archive-date=2012-11-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121104182515/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-26/hubli/28372632_1_kirana-gharana-prabha-atre-kaivalyakumar-gurav |url-status=dead }}</ref> *[[ഗംഗുബായ് ഹംഗൽ]] *[[പ്രഭാ ആത്രെ|ഡോ.പ്രഭാ ആത്രെ]] *[[ആനന്ദ് ഭാട്ടെ]] ==അധിക വായനയ്ക്ക്== *കിരാന, [[റോഷൻ ആരാ ബീഗം]] ഗ്രാമഫോൺ ഇൻഡ്യ കമ്പനി 1994 ==പുറംകണ്ണികൾ== *[http://sounak.com/kiranagharana.html Kirana gharana] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110128170517/http://www.sounak.com/kiranagharana.html |date=2011-01-28 }} ==അവലംബം== <references/> [[വർഗ്ഗം:ഹിന്ദുസ്ഥാനി സംഗീതം]] [[വർഗ്ഗം:കിരാന ഖരാന]] 7egbijlp716a0mk920wg4xv2ep5xfpl 4134469 4134468 2024-11-10T15:59:25Z DIXANAUGUSTINE 119455 ചിത്രം വലിപ്പ വ്യത്യാസം വരുത്തി 4134469 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kirana gharana}} ഗായകനോ വാദകനോ തങ്ങളുടെ മനോധർമ്മത്തിനനുസരിച്ച് സ്വതന്ത്രമായ വിധത്തിൽ രാഗാലാപനം ചെയ്ത് അതിനെ മനോഹരമാക്കാനായി ഉപയുക്തമാക്കുന്ന ശൈലികളെയാണ് [[ഘരാന]] (വാണി) എന്നു പറയുന്നത്.<ref>ഹിന്ദുസ്ഥാനി സംഗീതം - എ.ഡി.മാധവൻ, ഡി.സി ബുക്ക്സ്, കോട്ടയം</ref> [[അബ്ദുൾകരീം ഖാൻ|ഉസ്താദ് അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ]] (1872-1937) ജന്മ സ്ഥലമായ [[ഉത്തർ‌പ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശിലെ]] ഷാംലി ജില്ലയിലെ കൈരാന എന്ന ഗ്രാമത്തിന്റെ പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഘരാനയാണ് '''കിരാന'''. [[പ്രമാണം:UstadKarimKhan1.jpg|അതിർവര|ചട്ടരഹിതം|220x220ബിന്ദു]] ==കിരാന ഘരാനയിലെ പ്രധാന സംഗീതഞ്ജർ== *[[അബ്ദുൾകരീം ഖാൻ|ഉസ്താദ് അബ്ദുൾ കരീം ഖാൻ]] (1872–1937), കിരാന ഘരാന സ്ഥാപകൻ *[[ബന്ദേ അലി ഖാൻ]] *[[ഉസ്താദ് അബ്ദുൽ വഹീദ്ഖാൻ]](1885–1949), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മരുമകൻ *[[പണ്ഡിറ്റ് വ്ശ്വനാഥ് ബുവ ജാദവ്]](1885–1964), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ പ്രധാന ശിഷ്യരിലൊരാൾ *[[സവായ്‌ ഗന്ധർവ|പണ്ഡിറ്റ് സവായ് ഗന്ധർവ]] (1886–1952), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ പ്രധാന ശിഷ്യരിലൊരാൾ *[[പണ്ഡിറ്റ് സുരേഷ്ബാബു മാനെ]](1902–1953), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മകനും ശിഷ്യനും *[[ഹീരാബായ് ബരോദ്കർ]] (1905–1989), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മകളും ശിഷ്യയും *[[ഭീംസെൻ ജോഷി|പണ്ഡിറ്റ് ഭീംസെൻജോഷി]]<ref>{{Cite web |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-26/hubli/28372632_1_kirana-gharana-prabha-atre-kaivalyakumar-gurav |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-03-10 |archive-date=2012-11-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121104182515/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-26/hubli/28372632_1_kirana-gharana-prabha-atre-kaivalyakumar-gurav |url-status=dead }}</ref> *[[ഗംഗുബായ് ഹംഗൽ]] *[[പ്രഭാ ആത്രെ|ഡോ.പ്രഭാ ആത്രെ]] *[[ആനന്ദ് ഭാട്ടെ]] ==അധിക വായനയ്ക്ക്== *കിരാന, [[റോഷൻ ആരാ ബീഗം]] ഗ്രാമഫോൺ ഇൻഡ്യ കമ്പനി 1994 ==പുറംകണ്ണികൾ== *[http://sounak.com/kiranagharana.html Kirana gharana] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110128170517/http://www.sounak.com/kiranagharana.html |date=2011-01-28 }} ==അവലംബം== <references/> [[വർഗ്ഗം:ഹിന്ദുസ്ഥാനി സംഗീതം]] [[വർഗ്ഗം:കിരാന ഖരാന]] h4hpgs9q5nlhah5l0jcbd9q4u0nlga4 4134470 4134469 2024-11-10T16:03:51Z DIXANAUGUSTINE 119455 തലവാചകം കൊടുത്തു 4134470 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kirana gharana}} ഗായകനോ വാദകനോ തങ്ങളുടെ മനോധർമ്മത്തിനനുസരിച്ച് സ്വതന്ത്രമായ വിധത്തിൽ രാഗാലാപനം ചെയ്ത് അതിനെ മനോഹരമാക്കാനായി ഉപയുക്തമാക്കുന്ന ശൈലികളെയാണ് [[ഘരാന]] (വാണി) എന്നു പറയുന്നത്.<ref>ഹിന്ദുസ്ഥാനി സംഗീതം - എ.ഡി.മാധവൻ, ഡി.സി ബുക്ക്സ്, കോട്ടയം</ref> [[അബ്ദുൾകരീം ഖാൻ|ഉസ്താദ് അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ]] (1872-1937) ജന്മ സ്ഥലമായ [[ഉത്തർ‌പ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശിലെ]] ഷാംലി ജില്ലയിലെ കൈരാന എന്ന ഗ്രാമത്തിന്റെ പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഘരാനയാണ് '''കിരാന'''. [[പ്രമാണം:UstadKarimKhan1.jpg|അതിർവര|ചട്ടരഹിതം|220x220ബിന്ദു|പകരം=ഉസ്താദ് അബ്ദുൽ കരീംഖാനും ശിഷ്യൻ സവായ് ഗാന്ധർവയും]] ==കിരാന ഘരാനയിലെ പ്രധാന സംഗീതഞ്ജർ== *[[അബ്ദുൾകരീം ഖാൻ|ഉസ്താദ് അബ്ദുൾ കരീം ഖാൻ]] (1872–1937), കിരാന ഘരാന സ്ഥാപകൻ *[[ബന്ദേ അലി ഖാൻ]] *[[ഉസ്താദ് അബ്ദുൽ വഹീദ്ഖാൻ]](1885–1949), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മരുമകൻ *[[പണ്ഡിറ്റ് വ്ശ്വനാഥ് ബുവ ജാദവ്]](1885–1964), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ പ്രധാന ശിഷ്യരിലൊരാൾ *[[സവായ്‌ ഗന്ധർവ|പണ്ഡിറ്റ് സവായ് ഗന്ധർവ]] (1886–1952), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ പ്രധാന ശിഷ്യരിലൊരാൾ *[[പണ്ഡിറ്റ് സുരേഷ്ബാബു മാനെ]](1902–1953), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മകനും ശിഷ്യനും *[[ഹീരാബായ് ബരോദ്കർ]] (1905–1989), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മകളും ശിഷ്യയും *[[ഭീംസെൻ ജോഷി|പണ്ഡിറ്റ് ഭീംസെൻജോഷി]]<ref>{{Cite web |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-26/hubli/28372632_1_kirana-gharana-prabha-atre-kaivalyakumar-gurav |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-03-10 |archive-date=2012-11-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121104182515/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-26/hubli/28372632_1_kirana-gharana-prabha-atre-kaivalyakumar-gurav |url-status=dead }}</ref> *[[ഗംഗുബായ് ഹംഗൽ]] *[[പ്രഭാ ആത്രെ|ഡോ.പ്രഭാ ആത്രെ]] *[[ആനന്ദ് ഭാട്ടെ]] ==അധിക വായനയ്ക്ക്== *കിരാന, [[റോഷൻ ആരാ ബീഗം]] ഗ്രാമഫോൺ ഇൻഡ്യ കമ്പനി 1994 ==പുറംകണ്ണികൾ== *[http://sounak.com/kiranagharana.html Kirana gharana] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110128170517/http://www.sounak.com/kiranagharana.html |date=2011-01-28 }} ==അവലംബം== <references/> [[വർഗ്ഗം:ഹിന്ദുസ്ഥാനി സംഗീതം]] [[വർഗ്ഗം:കിരാന ഖരാന]] gmb4r5djccpkobxyequ2ljg4xuaa79h 4134478 4134470 2024-11-10T17:40:30Z DIXANAUGUSTINE 119455 ചിത്രത്തിൻ്റെ തലക്കെട്ട് കൂടുതൽ വ്യക്തത വരുത്തി 4134478 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Kirana gharana}} ഗായകനോ വാദകനോ തങ്ങളുടെ മനോധർമ്മത്തിനനുസരിച്ച് സ്വതന്ത്രമായ വിധത്തിൽ രാഗാലാപനം ചെയ്ത് അതിനെ മനോഹരമാക്കാനായി ഉപയുക്തമാക്കുന്ന ശൈലികളെയാണ് [[ഘരാന]] (വാണി) എന്നു പറയുന്നത്.<ref>ഹിന്ദുസ്ഥാനി സംഗീതം - എ.ഡി.മാധവൻ, ഡി.സി ബുക്ക്സ്, കോട്ടയം</ref> [[അബ്ദുൾകരീം ഖാൻ|ഉസ്താദ് അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ]] (1872-1937) ജന്മ സ്ഥലമായ [[ഉത്തർ‌പ്രദേശ്|ഉത്തർപ്രദേശിലെ]] ഷാംലി ജില്ലയിലെ കൈരാന എന്ന ഗ്രാമത്തിന്റെ പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന ഘരാനയാണ് '''കിരാന'''. [[പ്രമാണം:UstadKarimKhan1.jpg|പകരം=|ചട്ടം|ഉസ്താദ് [[അബ്ദുൾകരീം ഖാൻ|അബ്ദുൽ കരീംഖാനും]] ( വലത്) ശിഷ്യൻ [[സവായ്‌ ഗന്ധർവ|സവായ് ഗാന്ധർവയും]]]] ==കിരാന ഘരാനയിലെ പ്രധാന സംഗീതഞ്ജർ== *[[അബ്ദുൾകരീം ഖാൻ|ഉസ്താദ് അബ്ദുൾ കരീം ഖാൻ]] (1872–1937), കിരാന ഘരാന സ്ഥാപകൻ *[[ബന്ദേ അലി ഖാൻ]] *[[ഉസ്താദ് അബ്ദുൽ വഹീദ്ഖാൻ]](1885–1949), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മരുമകൻ *[[പണ്ഡിറ്റ് വ്ശ്വനാഥ് ബുവ ജാദവ്]](1885–1964), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ പ്രധാന ശിഷ്യരിലൊരാൾ *[[സവായ്‌ ഗന്ധർവ|പണ്ഡിറ്റ് സവായ് ഗന്ധർവ]] (1886–1952), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ പ്രധാന ശിഷ്യരിലൊരാൾ *[[പണ്ഡിറ്റ് സുരേഷ്ബാബു മാനെ]](1902–1953), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മകനും ശിഷ്യനും *[[ഹീരാബായ് ബരോദ്കർ]] (1905–1989), അബ്ദുൾ കരീം ഖാന്റെ മകളും ശിഷ്യയും *[[ഭീംസെൻ ജോഷി|പണ്ഡിറ്റ് ഭീംസെൻജോഷി]]<ref>{{Cite web |url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-26/hubli/28372632_1_kirana-gharana-prabha-atre-kaivalyakumar-gurav |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2012-03-10 |archive-date=2012-11-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121104182515/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2011-01-26/hubli/28372632_1_kirana-gharana-prabha-atre-kaivalyakumar-gurav |url-status=dead }}</ref> *[[ഗംഗുബായ് ഹംഗൽ]] *[[പ്രഭാ ആത്രെ|ഡോ.പ്രഭാ ആത്രെ]] *[[ആനന്ദ് ഭാട്ടെ]] ==അധിക വായനയ്ക്ക്== *കിരാന, [[റോഷൻ ആരാ ബീഗം]] ഗ്രാമഫോൺ ഇൻഡ്യ കമ്പനി 1994 ==പുറംകണ്ണികൾ== *[http://sounak.com/kiranagharana.html Kirana gharana] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110128170517/http://www.sounak.com/kiranagharana.html |date=2011-01-28 }} ==അവലംബം== <references/> [[വർഗ്ഗം:ഹിന്ദുസ്ഥാനി സംഗീതം]] [[വർഗ്ഗം:കിരാന ഖരാന]] dv6snd53hap2eyyv3y1bkyf9lpg4j4a 4 191450 4134785 3611116 2024-11-11T10:10:27Z Manojk 9257 /* അംഗങ്ങൾ */ 4134785 wikitext text/x-wiki [[ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ്|ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിൽ]] മലബാർ തീരത്തെ 700-ൽ പരം സസ്യലദാതികളെ കുറിച്ച് രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. പ്രസ്തുത സസ്യലതാദികളെ കുറിച്ചുള്ള ലേഖനങ്ങൾ മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ തുടങ്ങാനും (ഇതിനകം തുടങ്ങിയവ മെച്ചപ്പെടുത്താനും), അനുബന്ധമായ മറ്റ് വിഷയങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യാനും ആണ് ഈ വിക്കിപദ്ധതി. == പുസ്തകം കോമൺസിൽ == <gallery> Hortus_Malabaricus_Volume_1.pdf|വാല്യം 1 Hortus_Malabaricus_Volume_2.pdf|വാല്യം 2 Hortus_Malabaricus_Volume_3.pdf|വാല്യം 3 Hortus_Malabaricus_Volume_4.pdf|വാല്യം 4 Hortus_Malabaricus_Volume_5.pdf|വാല്യം 5 Hortus_Malabaricus_Volume_6.pdf|വാല്യം 6 Hortus_Malabaricus_Volume_7.pdf|വാല്യം 7 Hortus_Malabaricus_Volume_8.pdf|വാല്യം 8 Hortus_Malabaricus_Volume_9.pdf|വാല്യം 9 Hortus_Malabaricus_Volume_10.pdf|വാല്യം 10 Hortus_Malabaricus_Volume_11.pdf|വാല്യം 11 Hortus_Malabaricus_Volume_12.pdf|വാല്യം 12 </gallery> ==അംഗങ്ങൾ== *[[ഉ:Viswaprabha | വിശ്വപ്രഭ]] *[[ഉ:sugeesh|സുഗീഷ്]] *[[ഉ:fotokannan|കണ്ണൻഷൺമുഖം]] *[[user:Vssun|Vssun]] *[[user:Shijualex|ഷിജു]] *[[ഉ:Vinayaraj|വിനയരാജ്]] *--[[ഉപയോക്താവ്:Manojk|Manoj Karingamadathil]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Manojk|Talk]]) ==ലേഖനങ്ങളുടെ പട്ടിക== ===വാല്യം 1=== {| class="wikitable sortable" border="1" |- ! '''ക്രമസംഖ്യ''' ! '''വാല്യം/വർഷം''' ! '''മലയാളം പേര് (പുസ്തകത്തിലുള്ളത്)''' ! '''മലയാളം പേര്''' ! '''ശാസ്ത്രീയനാമം''' ! '''കുടുംബം''' |- | 1||1: 1-8, t.1-4. 1678||Tenga ||[[തെങ്ങ്]]||[[തെങ്ങ്|Cocos nucifera L.]]||[[Arecaceae|അരക്കേസി]] |- | 2||1: 9-10, t. 5-8.1678||Caunga ||[[കവുങ്ങ്]]||[[കവുങ്ങ്|Areca catechu L.]]||[[Arecaceae|അരക്കേസി]] |- | 3||1: 11-12, t. 9.1678||Carim-pana ||[[കരിമ്പന]]||[[കരിമ്പന|Borassus flabellifer L.]]||[[Arecaceae|അരക്കേസി]] |- | 4||1: 13, t. 10. 1678||Ampana ||||[[Borassus flabellifer L.]]||[[Arecaceae|അരക്കേസി]] |- | 5||1: 15-16, t. 11. 1678||Schunda-pana ||[[ചൂണ്ടപ്പന]]||[[Caryota urens L.]]||[[Arecaceae|അരക്കേസി]] |- | 6||1: 17-20, t. 12-14. 1678||Bala ||[[വാഴ]]||[[Musa paradisiaca L.]]||[[Musaceae|മ്യൂസേസി]] |- | 7||1: 21-23, t.15.1678||Ambapaja||[[പപ്പായ]]||[[Carica papaya L. ]]||[[Caricaceae|കാരിക്കേസി]] |- | 8||1: 21-23, t.15.1678||Papajamaram||||[[Carica papaya L. ]]||[[Caricaceae|കാരിക്കേസി]] |- | 9||1: 25-26, t. 16. 1678||Ily ||[[ഇല്ലി]]||[[Bambusa bambos (L.) Voss]]||[[Poaceae|പൊവേസീ]] |- | 10||1: 27-28, t. 17.1678||Malacca-schambu||[[പനിനീർ ചാമ്പ]]||[[Syzygium jambos (L.) Alston ]]||[[Myrtaceae|മൈർട്ടേസീ]] |- | 11||1: 29-30, t. 18. 1678||Nati-schambu||[[മലയൻ ആപ്പിൾ]]||[[Syzygium malaccense (L.) Merr. & Perry]]||[[Myrtaceae|മൈർട്ടേസീ]] |- | 12||1: 31-32, t.19.1678||Champacam ||[[ചമ്പകം]]||[[Michelia champaca L.]]||[[Magnoliaceae|മഗ്നോളിയേസീ]] |- | 13||1: 33-34, t. 20. 1678||Elengi ||[[ഇലഞ്ഞി]]||[[Mimusops elengi L.]]||[[സപ്പോട്ടേസി]] |- | 14||1: 35-36, t. 21. 1678||Manjapumaram ||[[പവിഴമല്ലി]]||[[Nyctanthes arbor-tristis L.]]||[[നിക്റ്റാന്തേസി]] |- | 15||1: 37-38, t. 22. 1678||Conna ||[[കണിക്കൊന്ന]]||[[Cassia fistula L.]]||[[ഫാബേസി]] |- | 16||1: 39-40, t. 23. 167||Balam-pulli||[[പുളി (മരം)|പുളി]]||[[Tamarindus indica L.]]||[[ഫാബേസി]] |- | 17||1: 39-40, t. 23. 167||Madiram-pulli||||[[Tamarindus indica L.]]||[[ഫാബേസി]] |- | 18||1: 41-42, t. 24.1678||Coddam-pulli ||[[കുടമ്പുളി]]||[[Garcinia gummi-gutta (L.) Robson]]||[[Clusiaceae]] |- | 19||1: 43-44, t. 25. 1678||Atty-alu || [[അത്തി]] ||[[Ficus racemosa L.]]||[[മൊറേസി]] |- | 20||1: 45-46, t. 26. 1678||Itty-alu || [[ഇത്തി]] ||[[Ficus microcarpa L.f.]]||[[മൊറേസി]] |- | 21||1: 47-48, t. 27.1678||Arealu ||[[അരയാൽ]]||[[Ficus religiosa L.]]||[[മൊറേസി]] |- | 22||1: 49-50, t. 28. 1678||Peralu ||[[പേരാൽ]]||[[Ficus benghalensis L.]]||[[മൊറേസി]] |- | 23||1: 51-52, t. 29.1678||Bupariti||[[പൂവരശ്ശ്]]||[[Thespesia populnea (L.) Sol. ex Correa]]||[[മാൾവേസി]] |- | 24||1: 53-54, t. 30. 1678||Pariti||||[[Talipariti tiliaceum (L.) Fryxell]]||[[മാൾവേസി]] |- | 25||1: 53-54, t. 30. 1678||Tali-pariti ||||[[Talipariti tiliaceum (L.) Fryxell]]||[[മാൾവേസി]] |- | 26||1: 55-56, t. 31. 1678||Cudu-pariti ||[[പരുത്തി]]||[[Gossypium arboreum L.]]||[[മാൾവേസി]] |- | 27||1: 57-58, t. 32. 1678||Chovanna-mandaru ||[[കോവിദാരം]]||[[Bauhinia variegata L.]]||[[ഫാബേസി]] |- | 28||1: 59-60, t. 33. 1678||Chovanna-mandaru ||[[കോവിദാരം]]||[[Bauhinia purpurea L.]]||[[ഫാബേസി]] |- | 29||1: 61-62, t. 34. 1678||Velutta-mandaru ||[[വെള്ളമന്ദാരം]]||[[Bauhinia acuminata L.]]||[[ഫാബേസി]] |- | 30||1: 63-64, t. 35. 1678||Canschena-pou ||[[മഞ്ഞമന്ദാരം]]||[[Bauhinia tomentosa L.]]||[[ഫാബേസി]] |- | 31||1: 65-66, t. 36. 1678||Marotti||[[മരോട്ടി]]||[[Hydnocarpus pentandra (Ham.) Oken]]||[[Flacourtiaceae]] |- | 32||1: 67-68, t. 37.1678||Caniram ||[[കാഞ്ഞിരം]]||[[Strychnos nux-vomica L.]]||[[Loganiaceae]] |- | 33||1: 69- 70, t. 38. 1678||Nilicamaram ||[[നെല്ലി]]||[[Phyllanthus emblica L. ]]||[[യൂഫോർബിയേസി]] |- | 34||1: 71-72, t. 39. 1678||Odallam ||[[ഒതളം]]||[[Cerbera odallam Gaertn.]]||[[അപ്പോസൈനേസി]] |- | 35||1: 73- 74, t. 40. 1678||Mail-anschi ||[[മൈലാഞ്ചി]]||[[Lawsonia inermis L.]]||[[Lythraceae]] |- | 36||1: 75- 76, t. 41. 1678||Cumbulu ||[[കുമ്പിൾ]]||[[Gmelina arborea Roxb.]]||[[വെർബീനേസി]] |- | 37||1: 76a-[77a], t. 42.1678||Canschi ||[[പമ്പരക്കുമ്പിൾ]]||[[Trewia nudiflora L.]]||[[യൂഫോർബിയേസി]] |- | 38||1: 77- 78a, t. 43. 1678||Palega-pajaneli||[[പലകപ്പയ്യാനി]]||[[Oroxylum indicum (L.) Benth. ex Kurz]]||[[ബിഗോണിയേസി]] |- | 39||1: 79-80, t. 44. 1678||Pajaneli ||[[ആഴാന്ത]]||[[Pajanelia longifolia (Willd.) K. Schum. ]]||[[ബിഗോണിയേസി]] |- | 40||1: 81-82, t. 45.1678||Pala ||[[ഏഴിലംപാല]]||[[Alstonia scholaris (L.) R. Br.]]||[[അപ്പോസൈനേസി]] |- | 41||1: 83-84, t. 46. 1678||Curutu-pala ||[[കുരുട്ടുപാല]]||[[Tabernaemontana alternifolia L.]]||[[അപ്പോസൈനേസി]] |- | 42||1: 85-86, t. 47. 1678||Codaga-pala||[[കുടകപ്പാല]]||[[Holigarna pubescens (Ham.) Wall. ex G. Don]]||[[അപ്പോസൈനേസി]] |- | 43||1: 87-88, t. 48.1678||Tinda-parua ||[[പരുവമരം]]||[[Streblus asper Lour.]]||[[മൊറേസി]] |- | 44||1: 89-90, t. 49. 1678||Cavalam ||||[[Sterculia balanghas L.]]||[[സ്റ്റെർക്കുലേസി]] |- | 45||1: 91-92, t. 50.1678||Ambalam||[[അമ്പഴം]]||[[Spondias pinnata (L.f.) Kurz]]||[[അനാകാർഡിയേസി]] |- | 46||1: 93 t. 50. 1678 ||Cat-ambalam||||[[Spondias pinnata (L.f.) Kurz]]||[[അനാകാർഡിയേസി]] |- | 47||1: 93 [no plate]. 1678 ||Pee-ambalam||||[[Spondias pinnata (L.f.) Kurz]]||[[അനാകാർഡിയേസി]] |- | 48||1: 95-96, t. 51. 1678||Agaty ||[[അകത്തി]]||[[Sesbania grandiflora (L.) Poir. ]]||[[ഫാബേസി]] |- | 49||1: 97-98, t. 52. 1678||Cada-pilava ||[[നോനി]]||[[Morinda citrifolia L.]]||[[റൂബിയേസി]] |- | 50||1: 99-100, t. 53.1678||Appel ||[[മുഞ്ഞ]]||[[Premna serratifolia L.]]||[[വെർബിനേസി]] |- | 51||1: 101-102, t. 54. 1678||Ameri ||[[നീലയമരി]]||[[Indigofera tinctoria L.]]||[[ഫാബേസി]] |- | 52||1: 103-104, t. 55. 1678||Colinil ||[[കൊഴിഞ്ഞിൽ]]||[[Tephrosia purpurea (L.) Pers.]]||[[ഫാബേസി]] |- | 53||1: 105-106, t. 56. 1678||Schageri-cottam||[[കൊട്ടയ്ക്ക]]||[[Grewia nervosa (Lour.) Panigrahi]]||[[ടീലിയേസി]] |- | 54||1: 107-110, t. 57.1678||Carua ||[[കറുവ]]||[[Cinnamomum verum J. S. Presl]]||[[ലോറേസി]] |} ===വാല്യം 2=== {| class="wikitable sortable" border="1" |- ! '''ക്രമസംഖ്യ''' ! '''വാല്യം/വർഷം''' ! '''മലയാളം പേര് (പുസ്തകത്തിലുള്ളത്)''' ! '''മലയാളം പേര്''' ! '''ശാസ്ത്രീയനാമം''' ! '''കുടുംബം''' |- | 55||2: 1-2, t. 1-5. 1679||Kaida ||||[[Pandanus kaida Kurz]]||[[PANDANACEAE]] |- | 56||2: 3, t. 6.1679||Kaida-taddi ||||[[Pandanus fascicularis Lam.]]||[[PANDANACEAE]] |- | 57||2: 5, t. 7.1679||Perin-kaida-taddi||||[[Pandanus unipapillatus Dennst.]]||[[PANDANACEAE]] |- | 58||2: 7, t. 8.1679||Kaida-tsjeria ||||[[Pandanus furcatus Roxb.]]||[[PANDANACEAE]] |- | 59||2: 9-10, t. 9. 1679||Panel ||[[പാണൽ]]||[[Glycosmis pentaphylla (Retz.) DC.]]||[[RUTACEAE]] |- | 60||2: 11-12, t. 10. 1679||Narum-panel ||||[[Uvaria narum (Dunal) Wall. ex Wight & Arn.]]||[[ANNONACEAE]] |- | 61||2: 13-14, t. 11.1679||Cara-nosi ||[[കരിനൊച്ചി]]||[[Vitex trifolia L.]]||[[VERBENACEAE]] |- | 62||2: 15, t.12.1679||Bem-nosi ||||[[Vitex negundo L.]]||[[VERBENACEAE]] |- | 63||2: 17-18, t. 13.1679||Schetti ||[[ചെത്തി]]||[[Ixora coccinea L.]]||[[RUBIACEAE]] |- | 64||2: 19, t. 14. 1679||Bem-schetti ||||[[Ixora alba L.]]||[[RUBIACEAE]] |- | 65||2: 21-22, t. 15.1679||Nedum-schetti ||||[[Memecylon sessile Benth. ex Wight & Arn.]]||[[MELASTOMATACEAE]] |- | 66||2: 23-24, t.16. 1679||Scherunam-cottam ||||[[Bridelia scandens (Roxb.) Willd.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 67||2: 25-26, t. 17.1679||Schem-pariti ||[[ചെമ്പരത്തി]]||[[Hibiscus rosa-sinensis L.]]||[[MALVACEAE]] |- | 68||2: 27-28, t. 18. 1679||Belilla ||||[[Mussaenda belilla Ham.]]||[[RUBIACEAE]] |- | 69||2: 29-30, t. 19.1679||Modira-canni ||||[[Hugonia mystax L.]]||[[LINACEAE]] |- | 70||2: 31-32, t. 20.1679||Carim-curini ||||[[Ecbolium viride (Forssk.) Alston ]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 71||2: 33-34, t. 21. 1679||Bem-curini ||||[[Justicia betonica L.]]||[[ ACANTHACEAE]] |- | 72||2: 35-36, t. 22.1679||Caretti||[[കഴഞ്ചി]]||[[Caesalpinia bonduc (L.) Roxb.]]||[[FABACEAE]] |- | 73||2: 37-38, t. 23. 1679||Cupi ||||[[Tarenna asiatica (L.) Kuntze ex K. Schum. ]]||[[RUBIACEAE]] |- | 74||2: 39-40, t. 24.1679||Cattu-schiragam||[[കാട്ടുജീരകം]]||[[Vernonia anthelmintica (L.) Willd. ]]||[[ASTERACEAE]] |- | 75||2: 41-42, t. 25. 1679||Peragu||||[[Clerodendrum viscosum Vent.]]||[[VERBENACEAE]] |- | 76||2: 43-44, t. 26. 1679||Nalagu ||||[[Leea asiatica (L.) Ridsdale]]||[[LEEACEAE]] |- | 77||2: 45-46, t. 27.1679||Niruri||||[[Breynia vitis-idaea (N. Burm.) Fischer]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 78||2: 47-48, t. 28.1679||Hummatu ||||[[Datura stramonium L.]]||[[SOLANACEAE]] |- | 79||2: 49-50, t. 29.1679||Nila-hummatu ||||[[Datura metel L.]]||[[SOLANACEAE]] |- | 80||2: 51-52, t. 30.1679||Mudela-nila-hummatu ||||[[Datura metel L.]]||[[SOLANACEAE]] |- | 81||2: 53-56, (no plate). 1679||Bel-ericu ||||[[Calotropis gigantea (L.) W. T. Aiton]]||[[ASCLEPIADACEAE]] |- | 82||2: 53-56, t. 31. 1679||Ericu||[[എരുക്ക്]]||[[Calotropis gigantea (L.) W. T. Aiton]]||[[ASCLEPIADACEAE]] |- | 83||2: 57-60, t. 32. 1679||Avanacu||[[ആവണക്ക്]]||[[Ricinus communis L.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 84||2: 57-60, t. 32. 1679||Citavanacu||||[[Ricinus communis L.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 85||2: 57-60, (no plate). 1679||Pandi-avanacu||||[[Ricinus communis L.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 86||2: 61-62, t. 33.1679||Cadel-avanacu ||[[നീർവാളം]]||[[Croton tiglium L.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 87||2: 63, t. 34.1679||Codi-avanacu||[[കൊടിയാവണക്ക്]]||[[Sebastiana chamaelea (L.) Müll.-Arg. ]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 88||2: 65-66, t. 35.1679||Ana-schunda ||[[ആനച്ചുണ്ട]]||[[Solanum lasiocarpum Dunal]]||[[SOLANACEAE]] |- | 89||2: 67-68, t. 36. 1679||Scheru-schunda||||[[Solanum violaceum Ortega]]||[[SOLANACEAE]] |- | 90||2: 69-70, t. 37.1679||Schunda ||||[[Solanum melongena L.]]||[[SOLANACEAE]] |- | 91||2: 71-72, t. 38.1679||Cattu-gasturi ||||[[Abelmoschus moschatus Medic.]]||[[MALVACEAE]] |- | 92||2: 73-74, t. 39. 1679||Schorigenam ||||[[Tragia involucrata L.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 93||2: 75, t. 40. 1679||Batti-schorigenam||||[[Laportea interrupta (L.) Chew]]||[[URTICACEAE]] |- | 94||2: 77- 78, t. 41. 1679||Ana-schorigenam||||[[Girardinia diversifolia (Link) Friis]]||[[URTICACEAE]] |- | 95||2: 79 [no plate]. 1679||Valli-schorigenam ||||[[Tragia involucrata L.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 96||2: 81-82, t. 42.1679||Schadida-calli ||||[[Euphorbia antiquorum L.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 97||2: 83-84, t. 43. 1679||Ela-calli ||||[[Euphorbia nivulia Ham.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 98||2: 85-86, t. 44. 1679||Tiru-calli ||||[[Euphorbia tirucalli L.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 99||2: 87-88, t. 45.1679||Bahel-schulli ||||[[Hygrophila schulli (Ham.) M. R. & S. M. Almeida]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 100||2: 89-90, t. 46. 1679||Nir-schulli ||||[[Hygrophila ringens (L.) R. Br. ex Steudel]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 101||2: 91-92, t. 47.1679||Cara-schulli ||||[[Barleria mysorensis Roth]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 102||2: 93-94, t. 48.1679||Paina-schulli ||||[[Acanthus ilicifolius L.]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 103||2: 95-96, t. 49.1679||Carambu ||||[[Ludwigia perennis L.]]||[[ONAGRACEAE]] |- | 104||2: 97, t. 50.1679||Cattu-carambu||||[[Ludwigia octovalvis (Jacq.) Raven]]||[[ONAGRACEAE]] |- | 105||2: 99-100, t. 51.1679||Nir-carambu ||||[[Ludwigia adscendens (L.) Hara]]||[[ONAGRACEAE]] |- | 106||2: 101-102, t. 52. 1679||Ponnam-tagera ||||[[Cassia sophera L.]]||[[FABACEAE]] |- | 107||2: 103, t. 53.1679||Tagera ||||[[Cassia tora L.]]||[[FABACEAE]] |- | 108||2: 105-106, t. 54.1679||Nandi-ervatam major ||||[[Tabernaemontana divaricata (L.) R. Br. ex Roem. & Schult.]]||[[APOCYNACEAE]] |- | 109||2: 107, t. 55.1679||Nandi-ervatam minor ||||[[Tabernaemontana divaricata (L.) R. Br. ex Roem. & Schult.]]||[[APOCYNACEAE]] |- | 110||2: 109-110, t. 56.1679||Capo-molago ||||[[Capsicum annuum L.]]||[[SOLANACEAE]] |} ===വാല്യം 3=== {| class="wikitable sortable" border="1" |- ! '''ക്രമസംഖ്യ''' ! '''വാല്യം/വർഷം''' ! '''മലയാളം പേര് (പുസ്തകത്തിലുള്ളത്)''' ! '''മലയാളം പേര്''' ! '''ശാസ്ത്രീയനാമം''' ! '''കുടുംബം''' |- | 111||3: 1-6, t. 1-12.1682||Codda-pana ||[[കുടപ്പന]]||[[Corypha umbraculifera L.]]||[[ARECACEAE]] |- | 112||3: 7, (no plate) 1682||Niti-panna ||||[[Nypa fruticans Wurmb.]]||[[ARECACEAE]] |- | 113||3: 9-14, t. 13-21. 1682||Todda-panna ||[[ഈന്ത്]]||[[Cycas circinalis L.]]||[[CYCADACEAE]] |- | 114||3: 15-16, t. 22-25.1682||Katou-indel ||||[[Phoenix sylvestris (L.) Roxb.]]||[[ARECACEAE]] |- | 115||3: 17-20, t. 26-28. 1682||Tsjaka-maram||[[പ്ലാവ്]]||[[Artocarpus heterophyllus Lam.]]||[[MORACEAE]] |- | 116||3: 21-22, t. 29.1682||Atamaram ||[[സീതപ്പഴം]]||[[Annona squamosa L.]]||[[ANNONACEAE]] |- | 117||3: 23, t. 30-31. 1682||Anona-maram ||[[ആത്ത]]||[[Annona reticulata L.]]||[[ANNONACEAE]] |- | 118||3: 25-27, t. 32. 1682||Ansjeli ||[[ആഞ്ഞിലി]]||[[Artocarpus hirsutus Lam.]]||[[MORACEAE]] |- | 119||3: 29-30, t. 33. 1682||Katou-tsjaka ||[[ആറ്റുതേക്ക്]]||[[Neolamarckia cadamba (Roxb.) Bosser]]||[[RUBIACEAE]] |- | 120||3: 31-33, t 34, 35.1682||Malacka-pela ||||[[Psidium guajava L.]]||[[MYRTACEAE]] |- | 121||3: 31-33, t 34, 35.1682||Pela||[[പേര]]||[[Psidium guajava L.]]||[[MYRTACEAE]] |- | 122||3: 35-36, t. 36. 1682||Pelou ||[[പേഴ്]]||[[Careya arborea Roxb.]]||[[LECYTHIDACEAE]] |- | 123||3: 37-38, t. 37.1682||Covalam ||[[കൂവളം]]||[[Aegle marmelos (L.) Correa]]||[[RUTACEAE]] |- | 124||3: 39-42, t. 38-39. 1682||Syalita ||||[[Dillenia indica L.]]||[[DILLENIACEAE]] |- | 125||3: 43-44, t. 40. 1682||Blatti ||||[[Sonneratia caseolaris (L.) Engl. ]]||[[SONNERATIACEAE]] |- | 126||3: 45-47, t. 41.1682||Panitsjika-maram||[[പനച്ചി]]||[[Diospyros malabarica (Desr.) Kostel.]]||[[EBENACEAE]] |- | 127||3: 49-50, t. 42. 1682||Niirvala ||||[[Crateva magna (Lour.) DC.]]||[[CAPPARACEAE]] |- | 128||3: 51-53. t. 43-44.1682||Carambola(s) ||||[[Averrhoa carambola L. ]]||[[OXALIDACEAE]] |- | 129||3: 51-53. t. 43-44.1682||Tamara-tonga||||[[Averrhoa carambola L. ]]||[[OXALIDACEAE]] |- | 130||3: 55-56, t. 45-46. 1682||Bilimbi ||||[[Averrhoa bilimbi L.]]||[[OXALIDACEAE]] |- | 131||3: 57.58, t. 47-48. 1682||Neli-pouli||||[[Phyllanthus acidus (L.) Skeels]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 132||3: 59-60, t. 49-51. 1682||Panja||||[[Ceiba pentandra (L.) Gaertn.]]||[[BOMBACACEAE]] |- | 133||3: 59-60, t. 49-51. 1682||Panjala||||[[Ceiba pentandra (L.) Gaertn.]]||[[BOMBACACEAE]] |- | 134||3: 61-62, t. 52.1682||Moul-elavou ||||[[Bombax ceiba L. ]]||[[BOMBACACEAE]] |- | 135||3: 63-64, t. 53. 1682||Bellutta-tsjampakam ||||[[Mesua ferrea L.]]||[[CLUSIACEAE]] |- | 136||3: 65-67, t. 54. 1682||Kapa-mava||||[[Anacardium occidentalis L.]]||[[ANACARDIACEAE]] |- | 137||3: 69- 70, t. 55. 1682||Itty-arealou ||||[[Ficus microcarpa L.f.]]||[[MORACEAE]] |- | 138||3: 71, t. 56.1682||Tsjerou-meer-alou||||[[Ficus tinctoria subsp. parasitica (Willd.) Corner]]||[[MORACEAE]] |- | 139||3: 73-74, t. 57.1682||Katou-alou ||||[[Ficus drupacea Thunb. var. pubescens (Roth) Corner]]||[[MORACEAE]] |- | 140||3: 75-76, t. 58.1682||Atti-meer-alou ||||[[Ficus tinctoria subsp. parasitica (Willd.) Corner]]||[[MORACEAE]] |- | 141||3: 77-78, t. 59.1682||Handir-alou ||||[[Ficus callosa Willd.]]||[[MORACEAE]] |- | 142||3: 79, t. 60. 1682||Teregam ||||[[Ficus exasperata Vahl]]||[[MORACEAE]] |- | 143||3: 81, t. 61. 1682||Perin-teregam ||||[[Ficus hispida L.f.]]||[[MORACEAE]] |- | 144||3: 83, t. 62. 1682||Valli-teregam ||||[[Ficus heterophylla L.f.]]||[[MORACEAE]] |- | 145||3: 85, t. 63, 1682||Tsjela ||||[[Ficus amplissima Sm. ]]||[[MORACEAE]] |- | 146||3: 87, t. 64.1682||Tsjakela ||||[[Ficus tsjahela N. Burm.]]||[[MORACEAE]] |} ===വാല്യം 4=== {| class="wikitable sortable" border="1" |- ! '''ക്രമസംഖ്യ''' ! '''വാല്യം/വർഷം''' ! '''മലയാളം പേര് (പുസ്തകത്തിലുള്ളത്)''' ! '''മലയാളം പേര്''' ! '''ശാസ്ത്രീയനാമം''' ! '''കുടുംബം''' |- | 147||4: 1-4, t. 1-2.1683||Mau ||||[[Mangifera indica L.]]||[[ANACARDIACEAE]] |- | 148||4: 5-7, t. 3-4. 1683||Adamaram ||||[[Terminalia catappa L.]]||[[COMBRETACEAE]] |- | 149||4: 9-10, t. 5. 1683||Panam-palca||||[[Myristica malabarica Lam.]]||[[MYRISTICACEAE]] |- | 150||4: 11-13, t. 6.1683||Caipa-tsjambu||||[[Barringtonia racemosa (L.) Spreng.]]||[[LECYTHIDACEAE]] |- | 151||4: 11-13, t. 6.1683||Samstravadi||||[[Barringtonia racemosa (L.) Spreng.]]||[[LECYTHIDACEAE]] |- | 152||4: 15, t. 7.1683||Tsjeria-samstravadi||||[[Barringtonia acutangula (L.) Gaertn.]]||[[LECYTHIDACEAE]] |- | 153||4: 17-18, t. 8.1683||Malla-katou-tsjambou||||[[Santalum album L.]]||[[SANTALACEAE]] |- | 154||4: 19-21, t. 9. 1683||Cheru||||[[Holigarna arnottiana J. Hook.]]||[[ANACARDIACEAE]] |- | 155||4: 19-21, t. 9. 1683||Katou-tsjeroe||||[[Holigarna arnottiana J. Hook.]]||[[ANACARDIACEAE]] |- | 156||4: 23-24, t. 10. 1683||Tani ||||[[Terminalia bellirica (Gaertn.) Roxb.]]||[[COMBRETACEAE]] |- | 157||4: 25-26, t. 11. 1683 ||Tsjem-tani ||||[[Rumphia amboinensis L.]]||[[(Insertae Sedis)]] |- | 158||4: 27-28, t. 12. 1683||Mal-naregam ||||[[Atalantia monophylla (L.) DC.]]||[[RUTACEAE]] |- | 159||4: 29-30, t. 13. 1683||Katou-naregam||||[[Catunaregam spinosa (Thunb.) Tirvengadum]]||[[RUBIACEAE]] |- | 160||4: 31.32, t.14. 1683||Tsjerou-katou-naregam ||||[[Naringi crenulata (Roxb.) Nicols. ]]||[[RUTACEAE]] |- | 161||4: 33-34, t. 15. 1683||Paenoe ||||[[Vateria indica L.]]||[[DIPTEROCARPACEAE]] |- | 162||4: 37-38, t.16. 1683||Nialel ||||[[Aglaia elaeagnoidea (Juss.) Benth.]]||[[MELIACEAE]] |- | 163||4: 37-38, t.16. 1683||Nyalel||||[[Aglaia elaeagnoidea (Juss.) Benth.]]||[[MELIACEAE]] |- | 164||4: 39-40, t. 17. 1683||Angolam ||||[[Alangium salvifolium (L.f.) Wangerin subsp. salvifolium ]]||[[ALANGIACEAE]] |- | 165||4: 41-42, t.18.1683||Idou-moulli ||||[[Scleropyrum pentandrum (Dennst.) Mabb.]]||[[SANTALACEAE]] |- | 166||4: 43-44, t. 19. 1683||Poerinsii ||||[[Sapindus trifoliata L.]]||[[SAPINDACEAE]] |- | 167||4: 45-46, t. 20-21. 1683||Adamboe ||||[[Lagerstroemia hirsuta (Lam.) Willd.]]||[[LYTHRACEAE]] |- | 168||4: 45-46, t. 20-21. 1683||Cadali-poea||||[[Lagerstroemia hirsuta (Lam.) Willd.]]||[[LYTHRACEAE]] |- | 169||4: 47, t. 22. 1683||Katou-adamboe||||[[Lagerstroemia hirsuta (Lam.) Willd.]]||[[LYTHRACEAE]] |- | 170||4: 49-50, t. 23.1683||Karin-kara||||[[Xanthophyllum arnottianum Wight]]||[[XANTHOPHYLLACEAE]] |- | 171||4: 51-52, t. 24. 1683||Perin-kara ||||[[Elaeocarpus serratus L.]]||[[ELAEOCARPACEAE]] |- | 172||4: 53-54, t. 25. 1683||Manyl-kara ||||[[Manilkara kauki (L.) Dubard]]||[[SAPOTACEAE]] |- | 173||4: 55-56, t. 26. 1683||Kara-angolam||||[[Alangium salvifolium (L.f.) Wangerin subsp. sundanum (Miq.) Bloem. ]]||[[ALANGIACEAE]] |- | 174||4: 57-58, t. 27.1683||Theka ||||[[Tectona grandis L.f.]]||[[VERBENACEAE]] |- | 175||4: 59-60, t. 28. 1683||Katou-theka ||||[[Psychotria dalzellii J. Hook.]]||[[RUBIACEAE]] |- | 176||4: 61-62, t. 29.1683||Tsjerou-theka||||[[Clerodendrum serratum (L.) Moon]]||[[VERBENACEAE]] |- | 177||4: 63-64, t. 30. 1683||Ben-theka||||[[Hymenodictyon orixense (Roxb.) Mabb.]]||[[RUBIACEAE]] |- | 178||4: 65-66, t. 31. 1683||Iripa ||||[[Cynometra iripa Kostel.]]||[[FABACEAE]] |- | 179||4: 67-68, t. 32. 1683||Kalesjam||||[[Lannea coromandelica (Houtt.) Merr.]]||[[ANACARDIACEAE]] |- | 180||4: 69- 70, t. 33. 1683||Katou-kalesjam ||||[[Garuga pinnata Roxb.]]||[[BURSERACEAE]] |- | 181||4: 71-72, t. 34.1683||Ben-kalesjam ||||[[Garuga pinnata Roxb.]]||[[BURSERACEAE]] |- | 182||4: 73- 74, t. 35. 168||Pongu ||||[[Hopea ponga (Dennst.) Mabb.]]||[[DIPTEROCARPACEAE]] |- | 183||4: 73- 74, t. 35. 1683||Inga ||||[[Hopea ponga (Dennst.) Mabb.]]||[[DIPTEROCARPACEAE]] |- | 184||4: 75- 76, t. 36. 1683||Kariil ||||[[Vita leucoxylon L.f.]]||[[VERBENACEAE]] |- | 185||4: 77-78, t. 37.1683||Vidimaram ||||[[Cordia obliqua Willd.]]||[[BORAGINACEAE]] |- | 186||4: 79-80, t. 38. 1683||Ponna||||[[Calophyllum inophyllum L.]]||[[CLUSIACEAE]] |- | 187||4: 81, t. 39. 1683||Tsjerou-ponna ||||[[Calophyllum calaba L.]]||[[CLUSIACEAE]] |- | 188||4: 83-84, t. 40. 1683||Mallam-toddali ||||[[Trema orientalis (L.) Bl.]]||[[ULMACEAE]] |- | 189||4: 85-86, t. 41.1683||Perin-toddali ||||[[Zizyphus mauritiana Lam.]]||[[RHAMNACEAE]] |- | 190||4: 87-88, t. 42. 1683||Kadali||||[[Melastoma malabathricum L.]]||[[MELASTOMATACEAE]] |- | 191||4: 89, (no plate). 1683||Ben-kadali ||||[[Osbeckia sp. ]]||[[MELASTOMATACEAE]] |- | 192||4: 91, t. 43. 1683||Katou-kadali ||||[[Osbeckia aspera (L.) El.]]||[[MELASTOMATACEAE]] |- | 193||4: 95-96, t. 44. 1683||Tsjerou-kadali ||||[[Osbeckia saxatilis (Dennst.) Suresh]]||[[MELASTOMATACEAE]] |- | 194||4: 95-96, t. 45. 1683||Oepata ||||[[Avicennia officinalis L.]]||[[AVICENNIACEAE]] |- | 195||4: 97, t. 46.1686||Wadouka ||||[[Capparis moonii Wight]]||[[CAPPARACEAE]] |- | 196||4: 99-100, t. 47-48.1683||Rava-pou ||||[[Guettarda speciosa L.]]||[[RUBIACEAE]] |- | 197||4: 101-102, t. 49.1683||Ana-vinga||||[[Casearia ovata (Lam.) Willd.]]||[[FLACOURTIACEAE]] |- | 198||4: 103-104, t. 50. 1683||Courondi ||||[[Salacia chinensis L.]]||[[HIPPOCRATEACEAE]] |- | 199||4: 105-106, t. 51.1683||Bengiri||||[[Excoecaria indica (Willd.) Müll.-Arg.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 200||4: 107-108, t. 52.1683||Aria-bepou||||[[Azadirachta indica A. Juss.]]||[[MELIACEAE]] |- | 201||4: 109-110, t. 53.1683||Kari-bepou ||||[[Murraya koenigii (L.) Spreng.]]||[[RUTACEAE]] |- | 202||4: 111-112, t. 54. 1683||Kari-vetti ||||[[Olea dioica Roxb.]]||[[OLEACEAE]] |- | 203||4: 113, t. 55. 1683||Pee-vetti ||||[[Glochidion zeylanicum (Gaertn.) A. Juss.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 204||4: 113, t. 55. 1683||Pevetti||||[[Glochidion zeylanicum (Gaertn.) A. Juss.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 205||4: 115-116, t. 56.1683||Noeli-tali||||[[Antidesma menasu (Tulasne) Müll.-Arg. ]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 206||4: 115-116, t. 56.1683||Nuli-tali ||||[[Antidesma menasu (Tulasne) Müll.-Arg. ]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 207||4: 117-118, t. 57.1683||Poutaletsje ||||[[Hedyotis pruinosa Wight & Am.]]||[[RUBIACEAE]] |- | 208||4: 119, t. 58. 1683||Modagam ||||[[Fagraea ceilanica Thunb.]]||[[LOGANIACEAE]] |- | 209||4: 121-122, t. 59.1683||Bella-modagam ||||[[Scaevola sericea Vahl]]||[[GOODENIACEAE]] |- | 210||4: 123-124, t. 60.1683||Tondi-teregam||||[[Callicarpa tomentosa (L.) L. ]]||[[VERBENACEAE]] |- | 211||4: 125, t. 61. 168||Ramena-pou-maram ||||[[Sterculia guttata Roxb.]]||[[STERCULIACEAE]] |} ===വാല്യം 5=== {| class="wikitable sortable" border="1" |- ! '''ക്രമസംഖ്യ''' ! '''വാല്യം/വർഷം''' ! '''മലയാളം പേര് (പുസ്തകത്തിലുള്ളത്)''' ! '''മലയാളം പേര്''' ! '''ശാസ്ത്രീയനാമം''' ! '''കുടുംബം''' |- | 212||5: 1-2, t. 1. 1685||Mail-elou ||||[[Vitex altissima L.f.]]||[[VERBENACEAE]] |- | 213||5: 3-4, t. 2. 1685||Katou-mail-elou||||[[Vitex pinnata L.]]||[[VERBENACEAE]] |- | 214||5: 6, t. 3. 1685||Parili ||||[[Leea indica ? ]]||[[LEEACEAE]] |- | 215||5: 7-8, t. 4. 1685||Beenel||||[[Acronychia pedunculata (L.) Miq.]]||[[RUTACEAE]] |- | 216||5: 9-10, t. 5.1685||Patsjotti||||[[Symplocos cochinchinensis (Lour.) S. Moore subsp. laurina (Retz.) Nootb.]]||[[SYMPLOCOACEAE]] |- | 217||5: 11, t. 6. 1685||Perin-patsjotti||||[[Symplocos monantha Wight]]||[[SYMPLOCACEAE]] |- | 218||5: 13, t. 7. 1685||Katou-patsjotti||||[[Maytenus emarginata (Willd.) Ding Hou ]]||[[CELASTRACEAE]] |- | 219||5: 15, t. 8. 1685||Acara-patsjotti||||[[Tetracera akara (N. Burm.) Merr.]]||[[DILLENIACEAE]] |- | 220||5: 17-18, t. 9.1685||Mala-poenna ||||[[Litsea quinqueflora (Dennst.) Suresh]]||[[LAURACEAE]] |- | 221||5: 19-20, t 10. 1685||Pavetta ||||[[Pavetta indica L.]]||[[RUBIACEAE]] |- | 222||5. 19-20. t.10. 1685||Pavetta (?)||||[[Pavetta tomentosa Roxb. ex Sm. (?)]]||[[RUBIACEAE]] |- | 223||5: 21-22, t.11.1685||Tsjeriam-cottam||||[[Embelia tsjeriam-cottam (Roem. & Schult.) A. DC.]]||[[MYRSINACEAE]] |- | 224||5: 23-24, t. 12. 1685||Basaal ||||[[Embelia tsjeriam-cottam (Roem. & Schult.) A. DC.]]||[[MYRSINACEAE]] |- | 225||5: 25-26, t. 13. 1685||Kare-kandel||||[[Carallia brachiata (Lour.) Merr.]]||[[RHIZOPHORACEAE]] |- | 226||5: 27, t.14. 1685||Corinti-panel ||||[[Polyalthia korintii (Dunal) Benth. & J. Hook. ex J. Hook. & Thorns. ]]||[[ANNONACEAE]] |- | 227||5: 29-30, t. 15. 1685||Perin-panel ||||[[Acronychia pedunculata (L.) Miq.]]||[[RUTACEAE]] |- | 228||5: 31, t. 16. 1685||Tsjerou-panel ||||[[Polyalthia korintii (Dunal) Benth. & J. Hook. ex J. Hook. & Thorns. ]]||[[ANNONACEAE]] |- | 229||5: 33, t.17. 1685||Kaltsjerou-panel ||||[[Uvaria zeylanica L.]]||[[ANNONACEAE]] |- | 230||5: 35, t. 18. 1685||Katsjau-panel ||||[[Polyalthia korintii (Dunal) Benth. & J. Hook. ex J. Hook. & Thorns. ]]||[[ANNONACEAE]] |- | 231||5: 37, t. 24.1685||Pee-ponnagam ||||[[Mallotus philippensis (Lam.) Müll.-Arg.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 232||5: 37, t.19.1685||Kasjavo-maram ||||[[Memecylon edule Roxb.]]||[[MELASTOMATACEAE]] |- | 233||5: 39-40, t. 20. 1685||Belluta-kanneli||||[[Syzygium zeylanicum (L.) DC.]]||[[MYRTACEAE]] |- | 234||5: 41-42, t. 21. 1685||Ponnagam||||[[Mallotus philippensis (Lam.) Müll.-Arg.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 235||5: 43, t. 22. 1685||Tsjerou-ponnagam ||||[[Mallotus philippensis (Lam.) Müll.-Arg.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 236||5: 45, t. 23. 1685||Pee-tsjerou-ponnagam ||||[[Mallotus rhamnifolius (Willd.) Müll.-Arg.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 237||5: 49, t. 25. 1685||Molago-maram||||[[Allophylus cobbe (L.) Raeusch.]]||[[SAPINDACEAE]] |- | 238||5: 51, t. 26. 1685||Mail-kombi||||[[Antidesma bunius (L.) Spreng.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 239||5: 53, t 27. 1685||Njara ||||[[Syzygium caryophyllatum (L.) Alston ]]||[[MYRTACEAE]] |- | 240||5: 55, t. 28. 1685||Kaka-njara ||||[[Ardisia solanacea Roxb.]]||[[MYRSINACEAE]] |- | 241||5: 57-58, t 29. 1685||Perin-njara ||||[[Syzygium cumini (L.) Skeels]]||[[MYRTACEAE]] |- | 242||5: 59, t. 30. 1685||Vetadagou ||||[[Scutia myrtina (N. Burm.) Kurz]]||[[RHAMNACEAE]] |- | 243||5: 61, t. 31. 1685||Kal-vetadagou||||[[Scutia myrtina (N. Burm.) Kurz]]||[[RHAMNACEAE]] |- | 244||5: 63-64, t. 32. 1685||Watta-tali ||||[[Mallotus repandus (Willd.) Müll.-Arg.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 245||5: 65-66, t. 33 (on right). 1685||Karetta-amelpodi||||[[Chassalia ophioxyloides (Wall.) Craib]]||[[RUBIACEAE]] |- | 246||5: 66, t. 33 (on left). 1685||Katou-belluta-amelpodi ||||[[Chassalia ophioxyloides (Wall.) Craib]]||[[RUBIACEAE]] |- | 247||5: 67-68, t. 34. 1685||Moul-elavou ||||[[Zanthoxylum rhetsa (Roxb.) DC.]]||[[RUTACEAE]] |- | 248||5: 67-68, t. 34. 1685||Mouli-ila||||[[Zanthoxylum rhetsa (Roxb.) DC.]]||[[RUTACEAE]] |- | 249||5: 69-70, t. 35. 1685||Ben-kara ||||[[Benkara malabarica (Lam.) Tirvengadum]]||[[RUBIACEAE]] |- | 250||5: 71, t. 36. 1685||Kanden-kara ||||[[Canthium coromandelicum (N. Burm.) Alston ]]||[[RUBIACEAE]] |- | 251||5: 73-74, t. 37.1685||Tsjerou-kara ||||[[Canthium rheedei DC.]]||[[RUBIACEAE]] |- | 252||5: 75, t. 38. 1685||Taliir-kara ||||[[Flacourtia ramontchi L'Hér.]]||[[FLACOURTIACEAE]] |- | 253||5: 77, t. 39.1685||Courou-moelli ||||[[Flacourtia indica (N. Burm.) Men.]]||[[FLACOURTIACEAE]] |- | 254||5: 79-80, t. 40. 1685||Kaka-ponna ||||[[Ehretia laevis Roxb.]]||[[BORAGINACEAE]] |- | 255||5: 79-80, t. 40. 1685||Sondari ||||[[Ehretia laevis Roxb.]]||[[BORAGINACEAE]] |- | 256||5: 81-82, t. 41.1685||Kaka-toddali ||||[[Toddalia asiatica (L.) Lam.]]||[[RUTACEAE]] |- | 257||5: 83-84, t. 42. 1685||Bruxaneli ||||[[Bruxanellia indica Dennst. ex Kostel.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 258||5: 85-86, t. 43. 1685||Ma-nirouri ||||[[Breynia retusa (Dennst.) Alston ]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 259||5: 85-86, t. 43. 1685||Perin-nirouri||||[[Breynia retusa (Dennst.) Alston ]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 260||5: 87 [no plate]. 1685||Tsjeria-nirouri ||||[[Phyllanthus sp. ]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 261||5: 87, t. 44.1685||Katou-nirouri ||||[[Phyllanthus reticulatus Poir. ]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 262||5: 89-90, t. 45. 1685||Cammetti ||||[[Excoecaria agallocha L.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 263||5: 91-92, t. 46.1685||Couradi ||||[[Grewia tiliifolia Vahl]]||[[TILIACEAE]] |- | 264||5: 91-92, t. 46.1685||Pai-paroea||||[[Grewia glabra Blume]]||[[TILIACEAE]] |- | 265||5: 93-94, t. 47. 1685||Katapa ||||[[Colubrina asiatica (L.) Brongn.]]||[[RHAMNACEAE]] |- | 266||5: 95-96, t. 48. 1685||Tsjocatti ||||[[Gomphia serrata (Gaertn.) Kanis]]||[[OCHNACEAE]] |- | 267||5: 97-98, t. 49.1685||Niir-notsjiil ||||[[Clerodendrum inerme (L.) Gaertn.]]||[[VERBENACEAE]] |- | 268||5: 99, t. 50. 1685||Tsjerou-kanneli ||||[[Casearia tomentosa Roxb.]]||[[FLACOURTIACEAE]] |- | 269||5: 101, t. 51. 1685||Amel-podi ||||[[Psychotria glandulosa (Dennst.) Suresh]]||[[RUBIACEAE]] |- | 270||5: 103-104, t. 52. 1685||Poea-tsjetti ||||[[Gomphia serrata (Gaertn.) Kanis]]||[[OCHNACEAE]] |- | 271||5: 105-106, t. 53.1685||Katou-karua ||||[[Cinnamomum malabatrum (N. Burm.) Bl.]]||[[LAURACEAE]] |- | 272||5: 107-108, t. 54.1685||Amvetti||||[[Aporusa lindleyana (Wight) Baill.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 273||5: 107-108, t. 54.1685||Vetti-tali ||||[[Aporusa lindleyana (Wight) Baill.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 274||5: 109-110, t. 55.1685||Mala-elengi ||||[[Chionanthus mala-elengi (Dennst.) ]]||[[OLEACEAE]] |- | 275||5: 111, t. 56. 1685||Tsjerou-poeam ||||[[Blepharistemma serratum (Dennst.) Suresh]]||[[RHIZOPHORACEAE]] |- | 276||5: 113, t. 57. 1685||Ben-moeoja ||||[[Premna hamiltonii Ellis]]||[[VERBENACEAE]] |- | 277||5: 115, t. 58. 1685||Biti ||||[[Dalbergia latifolia Roxb.]]||[[FABACEAE]] |- | 278||5: 117, t. 59.1685||Asjogam ||||[[Saraca asoca (Roxb.) de Wilde]]||[[FABACEAE]] |- | 279||5: 119, t. 60. 1685||Beesha ||||[[Ochlandra scriptoria (Dennst.) C. E. Fischer ]]||[[POACEAE]] |- | 280||5: 119-120 [no plate]. 1685||Nola-ily ||||[[Ochlandra travancorica (Bedd.) Benth. ex Gamble]]||[[POACEAE]] |} ===വാല്യം 6=== {| class="wikitable sortable" border="1" |- ! '''ക്രമസംഖ്യ''' ! '''വാല്യം/വർഷം''' ! '''മലയാളം പേര് (പുസ്തകത്തിലുള്ളത്)''' ! '''മലയാളം പേര്''' ! '''ശാസ്ത്രീയനാമം''' ! '''കുടുംബം''' |- | 281||6: 1-2, t. 1. 1686||Tsjetti-mandaru||||[[Caesalpinia pulcherrima (L.) Sw.]]||[[FABACEAE]] |- | 282||6: 3-4, t. 2. 1686||Tsja-pangam ||||[[Caesalpinia sappan L.]]||[[FABACEAE]] |- | 283||6: 5-6, t. 3. 1686||Minari ||||[[Pongamia pinnata (L.) Pierre]]||[[FABACEAE]] |- | 284||6: 5-6, t. 3. 1686||Pongam ||||[[Pongamia pinnata (L.) Pierre]]||[[FABACEAE]] |- | 285||6: 7-8, t. 4. 1686||Intsia ||||[[Acacia caesia (L.) Willd.]]||[[FABACEAE]] |- | 286||6: 9, t. 5. 1686||Waga ||||[[Albizia odoratissima (L.f.) Benth.]]||[[FABACEAE]] |- | 287||6: 11, t. 6. 1686||Moullava ||||[[Moullava spicata (Dalz.) Nicols. ]]||[[FABACEAE]] |- | 288||6: 13-14, t. 7. 1686||Mouricou||||[[Erythrina variegata L. ]]||[[FABACEAE]] |- | 289||6: 13-14, t. 7. 1686||Muricu ||||[[Erythrina variegata L. ]]||[[FABACEAE]] |- | 290||6: 15-16, t. 8.1686||Kal-toddavaddi||||[[Caesalpinia mimosoides Lam.]]||[[FABACEAE]] |- | 291||6: 17-18, t. 9-10.1686||Wellia-tagera ||||[[Cassia glauca Lam.]]||[[FABACEAE]] |- | 292||6: 19-20, t. 11. 1686||Mouringou ||||[[Moringa pterygosperma Gaertn.]]||[[MORINGACEAE]] |- | 293||6: 21, t 12. 1686||Katou-conna ||||[[Archidendron monadelphum (Roxb.) Nielsen]]||[[FABACEAE]] |- | 294||6: 23-24, t. 13. 1686||Thora-paerou ||||[[Cajanus cajan (L.) Millsp.]]||[[FABACEAE]] |- | 295||6: 25-26, t. 14. 1686||Mandsjadi ||||[[Adenanthera pavonina L.]]||[[FABACEAE]] |- | 296||6: 27-28, t. 15. 1686||Perimaram ||||[[Ailanthus triphysa (Dennst.) Alston ]]||[[SIMARUBACEAE]] |- | 297||6: 27-28, t. 15. 1686||Pongelion||||[[Ailanthus triphysa (Dennst.) Alston ]]||[[SIMARUBACEAE]] |- | 298||6: 29-30, t. 16-17.1686||Plaso ||||[[Butea monosperma (Lam.) Taub. ]]||[[FABACEAE]] |- | 299||6: 31-32, t.18. 1686||Karin-njota ||||[[Samadera indica Gaertn. ]]||[[SIMAROUBACEAE]] |- | 300||6: 33, t. 19.1686||Kaka-moullou ||||[[Caesalpinia crista L.]]||[[FABACEAE]] |- | 301||6: 35, t. 20. 1686.||Ban-karetti ||||[[Caesalpinia crista L.]]||[[FABACEAE]] |- | 302||6: 37, t. 21. 1686||Nagam ||||[[Heritiera littoralis Aiton]]||[[STERCULIACEAE]] |- | 303||6: 39, t. 22. 1686||Noel-valli||||[[Derris scandens (Roxb.) Benth.]]||[[FABACEAE]] |- | 304||6: 39, t. 22. 1686||Panni-valli ||||[[Derris scandens (Roxb.) Benth.]]||[[FABACEAE]] |- | 305||6: 41, t. 23. 1686||Katou-pulcolli||||[[Peristrophe paniculata (Forssk.) Brummitt]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 306||6: 43-44, t. 24. 1686||Perim-curigil ||||[[Connarus monocarpus L.]]||[[CONNARACEAE]] |- | 307||6: 45, t. 25. 1686||Karin-tagera ||||[[Dalbergia candenatensis (Dennst.) Prain]]||[[FABACEAE]] |- | 308||6: 47-48, t. 26. 1686||Padri ||||[[Stereospermum colais (Dillwyn) Mabb.]]||[[BEGONIACEAE]] |- | 309||6: 49-50, t. 27.1686||Kedangu ||||[[Sesbania bispinosa (Jacq.) W. Wright]]||[[FABACEAE]] |- | 310||6: 51-52, t. 28.1686||Alpam||||[[Thottea siliquosa (Lam.) Ding Hou]]||[[ARISTOLOCHIACEAE]] |- | 311||6: 53-54, t. 29.1686||Niir-pongelion||||[[Dolichandrone spathacea (L.f.) K. Schum.]]||[[BEGONIACEAE]] |- | 312||6: 55-56, t. 30. 1686||Isora-murri ||||[[Helicteres isora L.]]||[[STERCULIACEAE]] |- | 313||6: 57-58, t. 31-32. 1686||Kandel||||[[Bruguiera gymnorrhiza (L.) Savigny ]]||[[RHIZOPHORACEAE]] |- | 314||6: 59, t. 33. 1686||Kanil-kandel ||||[[Bruguiera cylindrica (L.) Bl.]]||[[RHIZOPHORACEAE]] |- | 315||6: 59, t. 33. 1686||Karii-kandel||||[[Bruguiera cylindrica (L.) Bl.]]||[[RHIZOPHORACEAE]] |- | 316||6: 6 t. 35. 1686||Tsjerou-kandel ||||[[Kandelia candel (L.) Druce]]||[[RHIZOPHORACEAE]] |- | 317||6: 61, t. 34. 1686||Pee-kandel ||||[[Rhizophora apiculata Bl.]]||[[RHIZOPHORACEAE]] |- | 318||6: 65, t. 36. 1686||Pou-kandel ||||[[Aegiceras corniculatum (L.) Blanco]]||[[MYRSINACEAE]] |- | 319||6: 67, t. 37.1686||Kada-kandel ||||[[Lumnitzera racemosa Willd.]]||[[COMBRETACEAE]] |- | 320||6: 69- 72, t. 38-42. 1686||Hina-pariti ||||[[Hibiscus mutabilis L.]]||[[MALVACEAE]] |- | 321||6: 73, t. 43. 1686||Ain-pariti ||||[[Hibiscus rosa-sinensis L.]]||[[MALVACEAE]] |- | 322||6: 75- 76, t. 44. 1686||Narinam-poulli ||||[[Hibiscus surattensis L.]]||[[MALVACEAE]] |- | 323||6: 77, t. 45.1686||Beloeren ||||[[Abutilon indicum (L.) Sweet]]||[[MALVACEAE]] |- | 324||6: 79, t. 46. 1686||Katu-beloeren ||||[[Hibiscus vitifolius L.]]||[[MALVACEAE]] |- | 325||6: 81, t. 47. 1686||Tsjovanna-ampelodi ||||[[Rauvolfia serpentina (L.) Benth. ex Kurz]]||[[APOCYNACEAE]] |- | 326||6: 83, t. 48. 1686||Belutta-amelpodi ||||[[Tabernaemontana divaricata (L.) R. Br. ex Roem. & Schult.]]||[[APOCYNACEAE]] |- | 327||6: 85, t. 49.1686||Tsjeru-mulla ||||[[Psilanthus travancorensis (Wight & Arn.) Leroy]]||[[RUBIACEAE]] |- | 328||6: 87, t. 50. 1686||Nalla-mulla ||||[[Jasminum sambac (L.) Aiton]]||[[OLEACEAE]] |- | 329||6: 89, t. 51. 1686||Kudda-mulla ||||[[Jasminum sambac (L.) Aiton]]||[[OLEACEAE]] |- | 330||6: 91, t. 52. 1686||Pitsjegam-mulla||||[[Jasminum grandiflorum L.]]||[[OLEACEAE]] |- | 331||6: 93, t. 53. 1886||Katu-pitsjegam-mulla||||[[Jasminum angustifolium (L.) Willd.]]||[[OLEACEAE]] |- | 332||6: 95, t. 54. 1686||Katu-tsjiregam-mulla||||[[Jasminum multiflorum (N. Burm.) Andrews]]||[[OLEACEAE]] |- | 333||6: 97, t. 55. 1686||Tsjiregam-mulla||||[[Jasminum sambac (L.) Aiton]]||[[OLEACEAE]] |- | 334||6: 99, t. 56. 1686||Katu-mulla||||[[Psilantus travancorensis (Wight & Arn.) Leroy ]]||[[RUBIACEAE]] |- | 335||6: 101("105"), t. 57.1686||Badukka ||||[[Capparis rheedei DC.]]||[[CAPPARACEAE]] |- | 336||6: 103, t. 58. 1686||Solda ||||[[Pterospermum diversifolium Bl.]]||[[STERCULIACEAE]] |- | 337||6: 105 ("109"), t. 59.1686||Sida-pou ||||[[Hiptage benghalensis (L.) Kurz]]||[[MALPIGHIACEAE]] |- | 338||6: 107 ("111"), t. 60.1686||Tsjude-maram ||||[[Graptophyllum pictum (L.) Griff.]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 339||6: 109, t. 61. 1686||Tsjere-maram||||[[Codiaeum variegatum (L.) Bl.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |} ===വാല്യം 7=== {| class="wikitable sortable" border="1" |- ! '''ക്രമസംഖ്യ''' ! '''വാല്യം/വർഷം''' ! '''മലയാളം പേര് (പുസ്തകത്തിലുള്ളത്)''' ! '''മലയാളം പേര്''' ! '''ശാസ്ത്രീയനാമം''' ! '''കുടുംബം''' |- | 340||7: 1-2, t. 1, 1688||Batta-valli ||||[[Diploclisia glaucescens (Bl.) Diels ]]||[[MENISPERMACEAE]] |- | 341||7: 1-2, t. 1, 1688||Natsjatam||||[[Diploclisia glaucescens (Bl.) Diels ]]||[[MENISPERMACEAE]] |- | 342||7: 3, t. 2. 1688||Tsjereu-caniram||||[[Cansjera rheedei J. F. Gmelin]]||[[OPILIACEAE]] |- | 343||7: 3, t. 2. 1688||Tsjerou cansjeram ||||[[Cansjera rheedei J. F. Gmelin]]||[[OPILIACEAE]] |- | 344||7: 5-6, t. 3. 1688||Valli-canirarn ||||[[Tiliacora acuminata (Lam.) Miers ex J. Hook. & Thorns.]]||[[MENISPERMACEAE]] |- | 345||7: 7-8, t. 4. 1688||Scheru-valli-caniram||||[[Cansjera rheedei J. F. Gmelin]]||[[OPILIACEAE]] |- | 346||7: 9, t. 5. 1688||Scheru-katu-valli-kaniram ||||[[Strychnos minor Dennst.]]||[[LOGANIACEAE]] |- | 347||7: 11-12, t. 6. 1688||Schembra-valli||||[[Ampelocissus indica (L.) Planch.]]||[[VITACEAE]] |- | 348||7: 13, t. 7. 1688||Vallia-pira-pitica||||[[Ampelocissus latifolia (Roxb.) Planch.]]||[[VITACEAE]] |- | 349||7: 15, t. 8. 1688||Vallia-tsjori-valli ||||[[Tetrastigma leucostaphylum (Dennst.) Alston ex Mabb.]]||[[VITACEAE]] |- | 350||7: 17, t. 9.1688||Tsjori-valli ||||[[Cayratia trifolia (L.) Domin]]||[[VITACEAE]] |- | 351||7: 19, t. 10. 1688||Belutta-tsjori-valli||||[[Cayratia pedata (Lam.) Juss. ex Gagnep.]]||[[VITACEAE]] |- | 352||7: 21, t. 11. 1688||Schunambu-valli ||||[[Cissus latifolia Lam.]]||[[VITACEAE]] |- | 353||7: 23-24, t. 12. 1688||Molago-codi ||||[[Piper nigrum L.]]||[[PIPERACEAE]] |- | 354||7: 25, t. 13. 1688||Cattu-molago ||||[[Piper nigrum L.]]||[[PIPERACEAE]] |- | 355||7: [27]-28, t.14. 1688||Cattu-tirpali ||||[[Piper longum L.]]||[[PIPERACEAE]] |- | 356||7: 29, t. 15. 1688||Beetla-codi ||||[[Piper betle L.]]||[[PIPERACEAE]] |- | 357||7: 31, t. 16. 1688||Amolago ||||[[Piper argyrophyllum Miq.]]||[[PIPERACEAE]] |- | 358||7: 33, t. 17.1688||Katu-kara-walli||||[[Canthium angustifolium Roxb.]]||[[RUBIACEAE]] |- | 359||7: 35-36, t. 18. 1688||Valli-kara ||||[[Canthium coromandelicum (N. Burm.) Alston ]]||[[RUBIACEAE]] |- | 360||7: 37-38, t. 19-20. 1688||Pee-amerdu ||||[[Tinospora sinensis (Lour.) Merr.]]||[[MENISPERMACEAE]] |- | 361||7: 39, t. 21. 1688||Cit-amerdu ||||[[Tinospora cordifolia (Willd.) Miers ex J. Hook. & Thorns.]]||[[MENISPERMACEAE]] |- | 362||7: 41, t. 22. 1688||Ula ||||[[Gnetum edule (Willd.) Bl.]]||[[GNETACEAE]] |- | 363||7: 43, t. 23. 1688||Pee-ula ||||[[Combretum latifolium Bl.]]||[[COMBRETACEAE]] |- | 364||7: 45, t. 24. 1688||Basella ||||[[Basella alba L.]]||[[BASELLACEAE]] |- | 365||7: 47, t. 25. 1688||Curiginil ||||[[Leptadenia reticulata (Retz.) Wight & Arn. ]]||[[ASCLEPIADACEAE]] |- | 366||7: 47, t. 25. 1688||Curinil||||[[Leptadenia reticulata (Retz.) Wight & Arn. ]]||[[ASCLEPIADACEAE]] |- | 367||7: 49, t. 26. 1688||Curigi-tali||||[[Rourea minor (Gaertn.) Men.]]||[[CONNARACEAE]] |- | 368||7: 51-52, t. 27.1688||Pada-vara ||||[[Morinda umbellata L.]]||[[RUBIACEAE]] |- | 369||7: 53, t. 28. 1688||Unjala||||[[Schefflera venulosa (Wight & Arn.) Harms ]]||[[ARALIACEAE]] |- | 370||7: 55, t. 29. 1688||Itti-canni||||[[Macrosolen parasiticus (L.) Danser]]||[[LORANTHACEAE]] |- | 371||7: 57, t. 30. 1688||Tiri-itti-canni||||[[Scleropyrum pentandrum (Dennst.) Mabb.]]||[[SANTALACEAE]] |- | 372||7: 59-60, t. 31. 1688||Cari-villandi ||||[[Smilax zeylanica L.]]||[[SMILACACEAE]] |- | 373||7: 61, t. 32. 1688||Wattou-valli ||||[[Cosmostigma racemosum (Roxb.) Wight]]||[[ASCLEPIADACEAE]] |- | 374||7: 63, t. 33. 1688||Tsjageri-nuren ||||[[Dioscorea pentaphylla L.]]||[[DIOSCOREACEAE]] |- | 375||7: 65("63"), t. 34. 1688||Katu-nuren-kelengu ||||[[Dioscorea pentaphylla L.]]||[[DIOSCOREACEAE]] |- | 376||7: 67, t. 35. 1688||Nuren-kelengu ||||[[Dioscorea pentaphylla L.]]||[[DIOSCOREACEAE]] |- | 377||7: 69, t. 36. 1688||Katu-katsjil ||||[[Dioscorea bulbifera L.]]||[[DIOSCOREACEAE]] |- | 378||7: 71, t. 37. 1688||Kattu-kelengu ||||[[Dioscorea bulbifera L.]]||[[DIOSCOREACEAE]] |- | 379||7: 72("71"), t. 38.1688||Katsjil-kelengu ||||[[Dioscorea alata L.]]||[[DIOSCOREACEAE]] |- | 380||7: 73, t. 39. 1688||Erima-tali ||||[[Erycibe paniculata Roxb.]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 381||7: 75- 76, t. 40. 1688||Ana-parua ||||[[Pathos scandens L.]]||[[ARACEAE]] |- | 382||7: 77, t. 41. 1688||Tsjamgelam-parenda ||||[[Cissus quadrangularis L.]]||[[VITACEAE]] |- | 383||7: 79, t. 42. 1688||Pu-valli ||||[[Embelia ribes?* N. Burm.]]||[[MYRSINACEAE]] |- | 384||7: 81, t. 43. 1688||Pu-pal-valli ||||[[Pupalia lappacea (L.) Juss.]]||[[AMARANTHACEAE]] |- | 385||7: 83-84, t. 44. 1688||Acatsja-valli ||||[[Cassytha filiformis L.]]||[[LAURACEAE]] |- | 386||7: 85, t. 45. 1688||Kareta-tsjori-valli ||||[[Cissus trilobata Lam.]]||[[VITACEAE]] |- | 387||7: 87, t. 46.1688||Modira-valli ||||[[Ancistrocladus heyneanus Wall. ex Graham]]||[[ANCISTROCLADACEAE]] |- | 388||7: 89, t. 47. 1688||Valli-modagam ||||[[Fagraea ceilanica Thunb.]]||[[LOGANIACEAE]] |- | 389||7: 91, t. 48. 1688||Neriam-pulli ||||[[Cissus repens Lam.]]||[[VITACEAE]] |- | 390||7: 93, t. 49.1688||Pada-kelengu,||||[[Cyclea peltata (Poir.) J. Hook. & Thoms.]]||[[MENISPERMACEAE]] |- | 391||7: 93, t. 49.1688||Pada-valli ||||[[Cyclea peltata (Poir.) J. Hook. & Thoms.]]||[[MENISPERMACEAE]] |- | 392||7: 95, t. 50. 1688||Kapa-kelengu ||||[[Ipomoea batatas (L.) Lam.]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 393||7: 97, t. 51-52.1688||Podava-kelengu ||||[[Dioscorea hispida Dennst.]]||[[DIOSCOREACEAE]] |- | 394||7: 99, t. 53. 1688||Panambu-valli ||||[[Flagellaria indica L.]]||[[FLAGELLARIACEAE]] |- | 395||7: 101, t. 54. 1688||Piripu ||||[[Polygonum chinense L.]]||[[POLYGONACEAE]] |- | 396||7: 103, t. 55. 1688||Tsjeria-pu-pal-valli ||||[[Aganosma cymosa (Roxb.) G. Don]]||[[APOCYNACEAE]] |- | 397||7: 105, t. 56. 1688||Talu-dama ||||[[Boerhaavia repens L.]]||[[NYCTAGINACEAE]] |- | 398||7: 107-108, t. 57.1688||Mendoni ||||[[Gloriosa superba L.]]||[[LILIACEAE]] |- | 399||7: 109, t. 58.1688||Veetla-caitu ||||[[Cyanotis cristata (L.) D. Don]]||[[COMMELINACEAE]] |- | 400||7: 111, t. 59. 1688||Pongolam ||||[[Drypetes roxburghii (Wall.) Hurusava]]||[[EUPHORBIACEAE]] |} ===വാല്യം 8=== {| class="wikitable sortable" border="1" |- ! '''ക്രമസംഖ്യ''' ! '''വാല്യം/വർഷം''' ! '''മലയാളം പേര് (പുസ്തകത്തിലുള്ളത്)''' ! '''മലയാളം പേര്''' ! '''ശാസ്ത്രീയനാമം''' ! '''കുടുംബം''' |- | 401||8: 1-2, t.1. 1688||Bela-schora||||[[Lagenaria siceraria (Molina) Standley]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 402||8: 3, t. 2. 1688||Schakeri-schora||||[[Cucurbita moschata (Lam.) Duchesne ex Poir. ]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 403||8: 5-6, t. 3. 1688||Cumbulam||||[[Benincasa hispida (Thunb.) Cogn. ]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 404||8: 7-8, t. 4. 1688||Caca-palam||||[[Lagenaria siceraria (Molina) Standley]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 405||8: 9, t. 5. 1688||Caipa-schora||||[[Lagenaria siceraria (Molina) Standley]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 406||8: 11, t. 6. 1688||Mullen-belleri ||||[[Cucumis sativus L.]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 407||8: 13-14, t. 7.1688||Piccina ||||[[Luffa acutangula (L.) Roxb.]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 408||8: 15, t. 8. 1688||Kattu-piccina ||||[[Luffa aegyptiaca Mill.]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 409||8: 17-18, t. 9.1688||Pandi-pavel ||||[[Momordica charantia L.]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 410||8: 19, t. 10. 1688||Pavel ||||[[Momordica charantia L.]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 411||8: 21-22, t. 11. 1688||Balica-mucca-piri ||||[[Cucumis prophetarum L. ]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 412||8: 23, t. 12. 1688||Erima-pavel ||||[[Momordica dioica Roxb. ex Willd.]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 413||8: 25-26, t. 13. 1688||Mucca-piri||||[[Mukia maderaspatana (L.) M. Roem.]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 414||8: 27-28, t. 14. 1688||Covel ||||[[Coccinia grandis (L.) Voigt]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 415||8: 29-30, t. 15. 1688||Padavalam ||||[[Trichosanthes cucumerina L.]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 416||8: 31, t. 16. 1688||Scheru-padavalam||||[[Trichosanthes nervifolia L.]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 417||8: 33, t. 17. 1688||Tota-piri||||[[Trichosanthes nervifolia L.]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 418||8: 35-36, t. 18. 1688||Ben-pavel ||||[[Momordica dioica Roxb. ex Willd.]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 419||8: 37-38, t. 19. 1688||Nehoemeka ||||[[Diplocyclos palmatus (L.) Jeffrey]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 420||8: 39.40("46"), t. 20. 1688||Modecca||||[[Adenia hondala (Gaertn.) De Wilde]]||[[PASSIFLORACEAE]] |- | 421||8: 41, t. 21.1688||Palmodecca||||[[Adenia hondala (Gaertn.) De Wilde]]||[[PASSIFLORACEAE]] |- | 422||8: 43, t. 22. 1688||Motta-modecca ||||[[Adenia hondala (Gaertn.) De Wilde]]||[[PASSIFLORACEAE]] |- | 423||8: 45, t. 23. 1688||Orela-modecca ||||[[Adenia hondala (Gaertn.) De Wilde]]||[[PASSIFLORACEAE]] |- | 424||8: 47, t. 24.1688||Modira-caniram ||||[[Strychnos colubrina L.]]||[[LOGANIACEAE]] |- | 425||8: 49, t. 25. 1688||Careloe-vegon ||||[[Aristolochia indica L.]]||[[ARISTOLOCHIACEAE]] |- | 426||8: 51, t. 26. 1688||Karivi-valli||||[[Solena amplexicaulis (Lam.) Gandhi ]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 427||8: 52 ("51"), t. 27. 1688||Kudici-valli||||[[Merremia hederacea (N. Burm.) H. Hall.]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 428||8: 53-54, t. 28. 1688||Ulinga ||||[[Cardiospermum halicacabum L.]]||[[SAPINDACEAE]] |- | 429||8: 55, t. 29. 1688||Mandaru-valli ||||[[Bauhinia scandens L.]]||[[FABACEAE]] |- | 430||8: 55, t. 29. 1688||Naga-valli||||[[Bauhinia scandens L.]]||[[FABACEAE]] |- | 431||8: 57, t. 30-31.1688||Naga-mu-valli ||||[[Bauhinia scandens L.]]||[[FABACEAE]] |- | 432||8: 59-60, t. 32-34. 1688||Perim-kaku-valli ||||[[Entada rheedei Spreng.]]||[[FABACEAE]] |- | 433||8: 61-62, t. 35.1688||Nai-corana ||||[[Mucuna pruriens (L.) DC.]]||[[FABACEAE]] |- | 434||8: 63-65, t. 36. 1688||Kaku-valli ||||[[Mucuna gigantea (Willd.) DC.]]||[[FABACEAE]] |- | 435||8: 67-68, t. 37. 1688||Putsja-paeru ||||[[Vigna radiata (L.) Wilczek]]||[[FABACEAE]] |- | 436||8: 69- 70, t. 38. 1688||Schanga-cuspi ||||[[Clitoria ternatea L.]]||[[FABACEAE]] |- | 437||8: 71- 72, t. 39. 1688||Konni ||||[[Abrus precatorius L.]]||[[FABACEAE]] |- | 438||8: 73- 74, t. 40. 1688||Ana-mullu ||||[[Dalbergia horrida (Dennst.) Mabb.]]||[[FABACEAE]] |- | 439||8: 75-77, t. 41. 1688||Paeru ||||[[Vigna unguiculata (L.) Walp.]]||[[FABACEAE]] |- | 440||8: 79-81, t. 42. 1688||Katu-paeru ||||[[Vigna adenantha (G. F. Meyer) Maréchal et al.]]||[[FABACEAE]] |- | 441||8: 83-84, t. 43. 1688||Katu-tsjandi ||||[[Canavalia rosea (Sw.) DC.]]||[[FABACEAE]] |- | 442||8: 85, t. 44. 1688||Bara-mareca ||||[[Canavalia gladiata (Jacq.) DC.]]||[[FABACEAE]] |- | 443||8: 87-88, t. 45. 1688||Katu-baramareca||||[[Canavalia cathartica Thouars]]||[[FABACEAE]] |- | 444||8: 89-90, t. 46. 1688||Tsjeria-cametti-valii ||||[[Denis trifoliata Lour.]]||[[FABACEAE]] |- | 445||8: 91-92, t. 47-48.1688||Penar-valli foemina ||||[[Zanonia indica L.]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 446||8: 93, t. 49.1688||Penar-valli masc ||||[[Zanonia indica L.]]||[[CUCURBITACEAE]] |- | 447||8: 95, t. 50. 1688||Katu-ulunu ||||[[Vigna mungo (L.) Hepper]]||[[FABACEAE]] |- | 448||8: 97, t. 51. 1688||Mu-kelengu ||||[[Dioscorea esculenta (Lour.) Burkill]]||[[DIOSCOREACEAE]] |} ===വാല്യം 9=== {| class="wikitable sortable" border="1" |- ! '''ക്രമസംഖ്യ''' ! '''വാല്യം/വർഷം''' ! '''മലയാളം പേര് (പുസ്തകത്തിലുള്ളത്)''' ! '''മലയാളം പേര്''' ! '''ശാസ്ത്രീയനാമം''' ! '''കുടുംബം''' |- | 449||9: 1-2, t. 1.1689||Tsjovanna-areli ||||[[Nerium oleander L.]]||[[APOCYNACEAE]] |- | 450||9: 3, t. 2. 1689||Belluta-areli ||||[[Nerium oleander L.]]||[[APOCYNACEAE]] |- | 451||9: 5, t. 3-4.1689||Nelem-pala ||||[[Wrightia tinctoria R.Br.]]||[[APOCYNACEAE]] |- | 452||9: 7-8, t. 5-6.1689||Belutta-kaka-kodi||||[[Chonemorpha fragrans (Moon) Alston]]||[[APOCYNACEAE]] |- | 453||9: 9-10, t. 7.1689||Ada-kodien ||||[[Holostemma ada-kodien R.Br. ex Schult.]]||[[ASCLEPIADACEAE]] |- | 454||9: 11-12, t. 8.1689||Kaka-kodi ||||[[Anodendron paniculatum A. DC.]]||[[APOCYNACEAE]] |- | 455||9: 13, t. 9. 1689||Kudici-kodi ||||[[Parsonsia alboflavescens (Dennst.) Mabb.]]||[[APOCYNACEAE]] |- | 456||9: 15, t. 10. 1689||Wallia-pal-valli||||[[Parsonsia alboflavescens (Dennst.) Mabb.]]||[[APOCYNACEAE]] |- | 457||9: 17-18, t. 11.1689||Katu-pal-valli||||[[Cryptolepis buchananii R. Br. ex Roem. & Schult.]]||[[ASCLEPIADACEAE]] |- | 458||9: 19, t.12. 1689||Pal-valli ||||[[Ichnocarpus frutescens (L.) W. T. Aiton]]||[[APOCYNACEAE]] |- | 459||9: 21-22, t.13. 1689||Nansjera-patsja ||||[[Tylophora indica (N. Burm.) Merr.]]||[[ASCLEPIADACEAE]] |- | 460||9: 23-24, t. 14. 1689||Kametti-valli ||||[[Kamettia caryophyllata (Roxb.) Nicol. & Suresh]]||[[APOCYNACEAE]] |- | 461||9: 25-26, t. 15. 1689||Watta-kaka-kodi ||||[[Wattakaka volubilis (L.f.) Stapf]]||[[ASCLEPIADACEAE]] |- | 462||9: 27-28, t. 16.1689||Njota-njodien-valli ||||[[Ceropegia candelabrum L.]]||[[ASCLEPIADACEAE]] |- | 463||9: 29, t.17. 1689||Parparam ||||[[Tylophora tetrapetala (Dennst.) Suresh]]||[[ASCLEPIADACEAE]] |- | 464||9: 31-32, t.18. 1689||Neli-tali ||||[[Aeschynomene indica L.]]||[[FABACEAE]] |- | 465||9: 33-34, t. 19. 1689||Todda-vaddi ||||[[Biophytum candolleanum Wight]]||[[OXALIDACEAE]] |- | 466||9: 35-36, t. 20. 1689||Niti-todda-vaddi||||[[Neptunia prostrata (Lam.) Baill.]]||[[FABACEAE]] |- | 467||9: 37, t. 21.1689||Malam-todda-vadi||||[[Cassia kleinii Wight & Arn.]]||[[FABACEAE]] |- | 468||9: 39, t. 22. 1689||Man-todda-vaddi ||||[[Tephrosia rheedei DC.]]||[[FABACEAE]] |- | 469||9: 41, t. 23. 1689||Aria-veela ||||[[Cleome viscosa L.]]||[[CAPPARACEAE]] |- | 470||9: 43, t. 24.1689||Cara-veela ||||[[Gynandropsis gynandra (L.) Briq.]]||[[CAPPARACEAE]] |- | 471||9: 45-46, t. 25.1689||Tandale-cotti ||||[[Crotalaria retusa L.]]||[[FABACEAE]] |- | 472||9: 47, t. 26.1689||Tandale-cotti ||||[[Crotalaria juncea L.]]||[[FABACEAE]] |- | 473||9: 49, t. 27.1689||Nella-tandale-cotti ||||[[Crotalaria laburnifolia L.]]||[[FABACEAE]] |- | 474||9: 51, t. 28. 1689||Wellia-tandale-cotti ||||[[Crotalaria quinquefolia L.]]||[[FABACEAE]] |- | 475||9: 53, t. 29.1689||Pee-tandale-cotti ||||[[Crotalaria verrucosa L.]]||[[FABACEAE]] |- | 476||9: 55, t. 30.1689||Kattu-tagera ||||[[Indigofera hirsuta L.]]||[[FABACEAE]] |- | 477||9: 57, t. 31.1689||Kondam-pullu ||||[[Lindernia oppositifolia (Retz.) Mukh.]]||[[SCROPHULARIACEAE]] |- | 478||9: 59, t. 32.1689||Nir-murri ||||[[Alysicarpus bupleurifolius (L.) DC.]]||[[FABACEAE]] |- | 479||9: 61, t. 33. 1689||Cupa-vela ||||[[Catharanthus pusillus (Murr.) G. Don]]||[[APOCYNACEAE]] |- | 480||9: 63, t. 34. 1689||Tsjeru-vela ||||[[Cleome monophylla L.]]||[[CAPPARACEAE]] |- | 481||9: 65, t. 35. 1689||Vallia-capo-molago ||||[[Capsicum frutescens L.]]||[[SOLANACEAE]] |- | 482||9: 67, t. 36.1689||Nir-pullari ||||[[Pycnospora lutescens (Poir.) Schindler]]||[[FABACEAE]] |- | 483||9: 69, t. 37.1689||Manneli ||||[[Indigofera aspalathoides Vahl ex DC.]]||[[FABACEAE]] |- | 484||9: 71, t. 38.1689||Tsjovanna-manneli||||[[Indigofera uniflora Ham. ex Roxb.]]||[[FABACEAE]] |- | 485||9: 73, t. 39.1689||Tsjeru-manelli||||[[Dentella repens (L,) J. R. & G. Forster]]||[[RUBIACEAE]] |- | 486||9: 75, t. 40.1689||Suendadi-pullu ||||[[Melilotus indica (L.) All.]]||[[FABACEAE]] |- | 487||9: 77-78, t. 41. 1689||Coletta-veetla ||||[[Barleria prionitis L.]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 488||9: 79-80, t. 42.1689||Vada-kodi||||[[Justicia gendarussa N. Burm.]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 489||9: 81, t. 43.1689||Adel-odagam ||||[[Adhatoda zeylanica Medicus]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 490||9: 83, t. 44.1689||Katu-karivi ||||[[Andrographis atropurpurea (Dennst.) Alston ex Mabb.]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 491||9: 85, t. 45.1689||Valli-upu-dali ||||[[Asystasia gangetica (L.) Anders. ]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 492||9: 87, t. 46.1689||Pee-tumba||||[[Indoneesiella echioides (L.) Sreem.]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 493||9: 89-90, t. 47. 1689||Onapu ||||[[Impatiens chinensis L.]]||[[BALSAMINACEAE]] |- | 494||9: 91, t. 48. 1689||Valli-onapu ||||[[Impatiens latifolia L.]]||[[BALSAMINACEAE]] |- | 495||9: 93, t. 49.1689||Tsjeria-onapu||||[[Impatiens tilo (DC.) Suresh]]||[[BALSAMINACEAE]] |- | 496||9: 95, t. 50.1689||Man-onapu||||[[Impatiens minor (DC.) Suresh]]||[[BALSAMINACEAE]] |- | 497||9: 99, t. 51. 1689||Bellutta-onapu||||[[Impatiens minor (DC.) Suresh]]||[[BALSAMINACEAE]] |- | 498||9: 101, t. 52.1689||Notenga ||||[[Impatiens balsamina L.]]||[[BALSAMINACEAE]] |- | 499||9: 101, t. 52.1689||Tilo-onapu ||||[[Impatiens balsamina L.]]||[[BALSAMINACEAE]] |- | 500||9: 103, t. 53.1689||Kaka-pu ||||[[Torenia bicolor Dalz.]]||[[SCROPHULARIACEAE]] |- | 501||9: 105-106, t. 54.1689||Schit-elu ||||[[Sesamum indicum L.]]||[[PEDALIACEAE]] |- | 502||9: 107, t. 55.1689||Car-elu ||||[[Sesamum indicum L.]]||[[PEDALIACEAE]] |- | 503||9: 109-110, t. 56.1689||Cara-caniram ||||[[Andrographis paniculata (N. Burm.) Wall. ex Nees ]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 504||9: 111, t. 57.1689||Tsjanga-puspam ||||[[Lindernia rotundifolia (L.) Alston ]]||[[SCROPHULARIACEAE]] |- | 505||9: 113, t. 58. 1689||Katu-pee-tsjanga-puspam ||||[[Lindernia crustacea (L.) F. v. Muell.]]||[[SCROPHULARIACEAE]] |- | 506||9: 115, t. 59.1689||Pee-tsjanga-puspam ||||[[Lindernia ciliata (Calesm.) Pennell]]||[[SCROPHULARIACEAE]] |- | 507||9: 117, t. 60.1689||Nelam-parenda||||[[Hybanthus enneaspermus (L.) F. v. Muell.]]||[[VIOLACEAE]] |- | 508||9: 119, t. 61. 1689||Katu-vistna-clandi ||||[[Polygala arvensis Willd.]]||[[POLYGALACEAE]] |- | 509||9: 121, t. 62.1689||Manja-kurini ||||[[Crossandra infundibuliformis (L.) Nees ]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 510||9: 123, t. 63.1689||Tali-pullu||||[[Murdannia nudiflora (L.) Brenan]]||[[COMMELINACEAE]] |- | 511||9: 125, t. 64.1689||Upu-dali ||||[[Dipteracanthus patulus (Jacq.) Nees ]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 512||9: 127, t. 65.1689||Soneri-ila||||[[Sonerila rheedei Wall. ex Wight & Arn.]]||[[MELASTOMATACEAE]] |- | 513||9: 129, t. 66. 1689||Kalu-polapen ||||[[Striga asiatica (L.) Kuntze]]||[[SCROPHULARIACEAE]] |- | 514||9: 131, t. 67.1689||Kodatsjeri ||||[[Polygala arvensis Willd.]]||[[POLYGALACEAE]] |- | 515||9: 133, t. 68.1689||Corosinam||||[[Centranthera indica (L.) Gamble]]||[[SCROPHULARIACEAE]] |- | 516||9: 135, t. 69.1689||Pul-colli ||||[[Rhinacanthus nasuta (L.) Kurz]]||[[ACANTHACEAE]] |- | 517||9: 137, t. 70.1689||Nelipu ||||[[Utricularia reticulata Sm.]]||[[LENTIBULARIACEAE]] |- | 518||9: 139, t. 71.1689||Kotsjiletti-pullu ||||[[Xyris indica L.]]||[[XYRIDACEAE]] |- | 519||9: 141, t. 72.1689||Minangani ||||[[Acrocephalus hispidus (L.) Nicols. & Sivadasan]]||[[LAMIACEAE]] |- | 520||9: 143, t. 73.1689||Tsjeru-uren ||||[[Melochia corchorifolia L.]]||[[STERCULIACEAE]] |- | 521||9: 145-146, t. 74. 1689||lribeli ||||[[Coleus amboinicus Lour.]]||[[LAMIACEAE]] |- | 522||9: 147, t. 75.1689||Perim-munja||||[[Acalypha fruticosa Forssk.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 523||9: 149, t. 76. 1689||Tardavel ||||[[Spermacoce hispida L.]]||[[RUBIACEAE]] |- | 524||9: 151, t. 77.1689||Entada ||||[[Entada rheedei Spreng.]]||[[FABACEAE]] |- | 525||9: 153, t. 78.1689||Pola-tsjira ||||[[Bergia capensis L.]]||[[ELATINACEAE]] |- | 526||9: 153, t. 79.1689||Pee-tardavel||||[[Allmania nodiflora (L.) R. Br. ex Wight]]||[[AMARANTHACEAE]] |- | 527||9: 157, t. 80.1689||Kalu-tali||||[[Rhynchoglossum obliquum Bl.]]||[[GESNERIACEAE]] |- | 528||9: 159, t. 81.1689||Ene-pael||||[[Hydrilla verticillata (L.f.) Royle]]||[[HYDROCHARITACEAE]] |- | 529||9. 161, t. 82.1689||Nelam-mari||||[[Zornia gibbosa Span.]]||[[FABACEAE]] |- | 530||9: 163, t. 83.1689||Mallam-tsjulli ||||[[Zornia diphylla (L.) Pers.]]||[[FABACEAE]] |- | 531||9: 165, t. 84.1689||Beli-tsjira ||||[[Nesaea prostrata (Dillwyn) Suresh]]||[[LYTHRACEAE]] |- | 532||9: 165, t. 85.1689||Tsjeria-manga-nari ||||[[Limnophila indica (L.) Druce]]||[[SCROPHULARIACEAE]] |- | 533||9: 167-168, t. 86.1689||Tsjieria-narinampuli ||||[[Begonia malabarica Lam.]]||[[BEGONIACEAE]] |- | 534||9: 169-170, t. 87.1689||Bahel-tsjulli ||||[[Artanema longifolium (L.) Vatke]]||[[SCROPHULARIACEAE]] |} ===വാല്യം 10=== {| class="wikitable sortable" border="1" |- ! '''ക്രമസംഖ്യ''' ! '''വാല്യം/വർഷം''' ! '''മലയാളം പേര് (പുസ്തകത്തിലുള്ളത്)''' ! '''മലയാളം പേര്''' ! '''ശാസ്ത്രീയനാമം''' ! '''കുടുംബം''' |- | 535||10: 1-2, t. 1. 1690||Sjasmin ||||[[Hibiscus hirtus L.]]||[[MALVACEAE]] |- | 536||10: 3-4, t. 2. 1690||Uren ||||[[Urena lobata L. subsp. sinuate (L.) Borssum Waalkes]]||[[MALVACEAE]] |- | 537||10: 5[not 7!], t. 4. 1690||Valli-itti-canni||||[[Dendrophthoe falcata (L.f.) Ettingsh.]]||[[LORANTHACEAE]] |- | 538||10: 7[not 5!], t. 3.1690||Velluta-itti-canni||||[[Dendrophthoe elastica (Desr.) Danser]]||[[LORANTHACEAE]] |- | 539||10: 9, t. 5. 1690||Kanneli-itti-canni||||[[Helixanthera wallichiana (Schult.) Danser]]||[[LORANTHACEAE]] |- | 540||10: 11-12, t. 6.1690||Manga-nari ||||[[Limnophila aromatica (Lam.) Merr.]]||[[SCROPHULARIACEAE]] |- | 541||10: 13-14, t. 7.1690||Ana-schovadi ||||[[Elephantopus scaber L.]]||[[ASTERACEAE]] |- | 542||10: 15, t. 8. 1690||Tumba-codiveli||||[[Plumbago zeylanica L.]]||[[PLUMBAGINACEAE]] |- | 543||10: 17-18, t. 9. 1690||Schetti-codiveli ||||[[Plumbago indica L. ]]||[[PLUMBAGINACEAE]] |- | 544||10: 19-20, t. 10. 1690||Schada-veli-kelangu||||[[Asparagus racemosus Willd.]]||[[LILIACEAE]] |- | 545||10: 21-22, t. 11.1690||Coluppa ||||[[Alternanthera sessilis (L.) R. Br. ex DC.]]||[[AMARANTHACEAE]] |- | 546||10: 23, t. 12. 1690||Nir-valli-pullI ||||[[Hygroryza aristata (Retz.) Nees ex Wight & Arn.]]||[[POACEAE]] |- | 547||10: 25, t. 13. 1690||Nir-pulli ||||[[Cyanotis axillaris (L.) Sweet]]||[[COMMELINACEAE]] |- | 548||10: 27, t.14; 1690||Brami ||||[[Bacopa monnieri (L.) Pennell]]||[[SCROPHULARIACEAE]] |- | 549||10: 29, t. 15. 1690||Kirganeli ||||[[Phyllanthus kozhikodianus Sivar. & Manilal ]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 550||10: 31, t. 16. 1690||Tsjeru-kirganeli ||||[[Phyllanthus gardnerianus (Wight) Baill.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 551||10: 33, t.17. 1690||Manja-adeca-manjen ||||[[Blumea eriantha DC.]]||[[ASTERACEAE]] |- | 552||10: 35, t. 18. 1690||Kurundoti ||||[[Sida alnifolia L.]]||[[MALVACEAE]] |- | 553||10: 37, t.19. 1690||Nelam-pullu ||||[[Murdannia semiteres (Dalz.) Santapau]]||[[COMMELINACEAE]] |- | 554||10: 39, t. 20. 1690||Akara-puda ||||[[Drosera indica L.]]||[[DROSERACEAE]] |- | 555||10: 41, t. 21.1690||Karinta-kali ||||[[Geophila repens (L.) Johnston]]||[[RUBIACEAE]] |- | 556||10: 43, t. 22. 1690||Nela-naregam ||||[[Naregamia alata Wight & Arn.]]||[[MELIACEAE]] |- | 557||10: 45, t. 23. 1690||Schanganam-pulli ||||[[Hedyotis herbacea L.]]||[[RUBIACEAE]] |- | 558||10: 47, t. 24.1690||Kaipa-tsjira ||||[[Glinus oppositifolius (L.) A. DC.]]||[[MOLLUGINACEAE]] |- | 559||10: 49, t. 25. 1690||Tsjeru-talu-dama||||[[Neanotis rheedei (Wight & Am. ) W. H. Lewis]]||[[RUBIACEAE]] |- | 560||10: 51, t. 26. 1690||Tsjeru-jonganam-pullu ||||[[Mollugo stricta L.]]||[[MOLLUGINACEAE]] |- | 561||10: 53, t. 27. 1690||Nirpulla ||||[[Phyllanthus virgatus G. Forster]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 562||10: 53, t. 27. 1690||Niruri||||[[Phyllanthus virgatus G. Forster]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 563||10: 55, t. 28. 1690||Tsjeru-vallel ||||[[Hydrolea zeylanica (L.) Vahl]]||[[HYDROPHYLLACEAE]] |- | 564||10: 57, t. 29.1690||Scheru-bula ||||[[Aerva lanata (L.) Juss. ex Schult. ]]||[[AMARANTHACEAE]] |- | 565||10: 59, t. 30. 1690||Bula ||||[[Pouzolzia zeylanica (L.) Benn.]]||[[URTICACEAE]] |- | 566||10: 61, t. 31. 1690||Nelatsjera ||||[[Portulaca quadrifolia L.]]||[[PORTULACACEAE]] |- | 567||10: 63, t. 32. 1690||Muriguti ||||[[Hedyotis auricularia L.]]||[[RUBIACEAE]] |- | 568||10: 65, t. 33, 1690||Caicotten-pala ||||[[Euphorbia thymifolia L.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 569||10: 67-68, t. 34. 1690||Naru-nindi ||||[[Hemidesmus indicus (L.) W. T. Aiton]]||[[ASCLEPIADACEAE]] |- | 570||10: 69, t. 35. 1690||Parpadagam ||||[[Hedyotis corymbosa (L.) Lam.]]||[[RUBIACEAE]] |- | 571||10: 71, t. 36. 1690||Kara-tsjira ||||[[Portulaca oleracea L.]]||[[PORTULACACEAE]] |- | 572||10: 73-74, t. 37.1690||Wadapu ||||[[Gomphrena globosa L.]]||[[AMARANTHACEAE]] |- | 573||10: 75, t. 38. 1690||Belutta-adeca-manjen ||||[[Celosia argentea L.]]||[[AMARANTHACEAE]] |- | 574||10: 77, t. 39.1690||Tsjeria-belutta-adeca-manjen ||||[[Celosia argentea L.]]||[[AMARANTHACEAE]] |- | 575||10: 79-80, t. 40. 1690||Vallia-manga-nari ||||[[Wollastonia biflora (L.) DC.]]||[[ASTERACEAE]] |- | 576||10: 81-82, t. 41.1690||Cajennaem ||||[[Eclipta prostrata (L.) L.]]||[[ASTERACEAE]] |- | 577||10: 83, t. 42. 1690||Pee-cajenneam||||[[Wedelia chinensis (L.) Merr.]]||[[ASTERACEAE]] |- | 578||10: 85-96, t. 43. 1690||Adaca-manjen ||||[[Sphaeranthus indicus L.]]||[[ASTERACEAE]] |- | 579||10: 87, t. 44. 1690||Tsjetti-pu ||||[[Dendranthema indicum (L.) Des Moulins]]||[[ASTERACEAE]] |- | 580||10: 89, t. 45. 1690||Katu-tsjetti-pu||||[[Artemisia japonica Thunb.]]||[[ASTERACEAE]] |- | 581||10: 91, t. 46. 1690||Codagen ||||[[Centella asiatica (L.) Urban ]]||[[APIACEAE]] |- | 582||10: 93, t. 47. 1690||Ana-coluppa ||||[[Phyla nodiflora (L.) Greene]]||[[VERBENACEAE]] |- | 583||10: 95-96, t. 48. 1690||Bena-patsja ||||[[Heliotropium keralense Sivar. & Manilal ]]||[[BORAGINACEAE]] |- | 584||10: 97, t. 49.1690||Nelam-pata ||||[[Grangea maderaspatana (L.) Poir.]]||[[ ASTERACEAE]] |- | 585||10: 99, t. 50. 1690||Nanschera-canschabu ||||[[Lindernia caespitosa (Bl.) Panigrahi]]||[[SCROPHULARIACEAE]] |- | 586||10: 101, t. 51. 1690||Nir-cottam-pala ||||[[Euphorbia hypericifolia L.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 587||10: 103, t. 52. 1690||Cansjan-cora ||||[[Canscora perfoliata Lam.]]||[[GENTIANACEAE]] |- | 588||10: 105, t. 53. 1690||Tsjeru-parua ||||[[Sida acuta N. Burm.]]||[[MALVACEAE]] |- | 589||10: 107, t. 54. 1690||Katu-uren ||||[[Sida cordifolia L.]]||[[MALVACEAE]] |- | 590||10: 109, t. 55. 1690||Niruren ||||[[Melochia corchorifolia L.]]||[[STERCULIACEAE]] |- | 591||10: 111, t. 56. 1690||Naga-pou ||||[[Pentapetes phoenicea L.]]||[[STERCULIACEAE]] |- | 592||10: 113, t. 57. 1690||Kilcola-tsjetti ||||[[Ixora malabarica (Dennst.) Mabb. ]]||[[RUBIACEAE]] |- | 593||10: 115, t. 58. 1690||Ben-pala ||||[[Euphorbia atoto G. Forster]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 594||10: 117, t. 59.1690||Wellia-codiveli ||||[[Pupalia lappacea (L.) Juss.]]||[[AMARANTHACEAE]] |- | 595||10: 119, t. 60. 1690||Kalengi-cansjava ||||[[Cannabis sativa L.]]||[[CANNABINACEAE]] |- | 596||10: 121, t. 61. 1690||Tsjeru-cansjava ||||[[Cannabis sativa L.]]||[[CANNABINACEAE]] |- | 597||10: 123, t. 62. 1690||Nari-patsja ||||[[Blumea mollis (D. Don) Merr.]]||[[ASTERACEAE]] |- | 598||10: 125, t. 63. 1690||Pu-tumba ||||[[Phyllocephalum indicum (Less.) Kirkman]]||[[ASTERACEAE]] |- | 599||10: 127, t. 64. 1690||Puam-curundala ||||[[Vernonia cinerea (L.) Less.]]||[[ASTERACEAE]] |- | 600||10: 129, t. 65. 1690||Manam-podam||||[[Pogostemon paniculatus (Willd.) Benth. ]]||[[LAMIACEAE]] |- | 601||10: 131, t. 66. 1690||Katu-mailosina ||||[[Polycarpaea corymbosa (L.) Lam.]]||[[CARYOPHYLLACEAE]] |- | 602||10: 133, t. 67. 1690||Pee-coipa ||||[[Allmania nodiflora (L.) R. Br. ex Wight]]||[[AMARANTHACEAE]] |- | 603||10: 135, t. 68. 1690||Muel-schevi ||||[[Emilia sonchifolia (L.) DC. ]]||[[ASTERACEAE]] |- | 604||10: 137, t. 69.1690||Nela-vaga ||||[[Sida cordata (N. Burm.) Borssum Waalkes]]||[[MALVACEAE]] |- | 605||10: 139, t. 70. 1690||Inota-inodien ||||[[Physalis angulata L.]]||[[SOLANACEAE]] |- | 606||10: 141, t. 71.1690||Pee-inota-inodien ||||[[Physalis angulata L.]]||[[SOLANACEAE]] |- | 607||10: 143-144, t. 72.1690||Caca-mullu ||||[[Pedalium murex L.]]||[[PEDALIACEAE]] |- | 608||10: 145, t. 73. 1690||Nelen-tsjunda ||||[[Solanum americanum Mill]]||[[SOLANACEAE]] |- | 609||10: 147, t. 74.1690||Nila-barudena ||||[[Solanum melongena L.]]||[[SOLANACEAE]] |- | 610||10: 149-150, t. 75.1690||Andi-malleri ||||[[Mirabilis jalapa L.]]||[[NYCTAGINACEAE]] |- | 611||10: 151, t. 76. 1690||Naga-danti ||||[[Baliospermum solanifolium (J. Burm.) Suresh]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 612||10: 153, t. 77. 1690||Cottam ||||[[Pogostemon heyneanus Benth. ]]||[[LAMIACEAE]] |- | 613||10: 155, t. 78. 1690||Cadelari ||||[[Achyranthes aspera L.]]||[[AMARANTHACEAE]] |- | 614||10: 157, t. 79.1690||Scheru-cadelari ||||[[Cyathula prostrata (L.) Bl.]]||[[AMARANTHACEAE]] |- | 615||10: 159, t. 80. 1690||Belutta-modela-muccu||||[[Polygonum barbatum L.]]||[[POLYGONACEAE]] |- | 616||10: 161, t. 81. 1690||Cupameni ||||[[Acalypha indica L.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 617||10: 163, t. 82. 1690||Pee-cupameni ||||[[Acalypha racemosa Wall. ex Baill.z]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 618||10: 165. t. 83. 1690||Welia-cupameni ||||[[Acalypha racemosa Wall. ex Baill.]]||[[EUPHORBIACEAE]] |- | 619||10: 167, t. 84. 1690||Perim-tolassi ||||[[Plectranthus mollis (Aiton) Spreng.]]||[[LAMIACEAE]] |- | 620||10: 169, t. 85. 1690||Nala-tirtava ||||[[Ocimum tenuiflorum L.]]||[[LAMIACEAE]] |- | 621||10: 171, t. 86. 1690||Kattu-tirtava ||||[[Ocimum gratissimum L.]]||[[LAMIACEAE]] |- | 622||10: 173, t. 87.1690||Soladi-tirtava ||||[[Ocimum basilicum L.]]||[[LAMIACEAE]] |- | 623||10: 175, t. 88.1690||Tsjadean ||||[[Anisomeles indica (L.) Kuntze]]||[[LAMIACEAE]] |- | 624||10: 177, t. 89.1690||Tsjeria-manga-nari ||||[[Lobelia alsinoides Lam.]]||[[CAMPANULACEAE]] |- | 625||10: 179, t. 90.1690||Katu-kurka ||||[[Anisochilus carnosus (L.f.) Wall. ex Benth. ]]||[[LAMIACEAE]] |- | 626||10: 181, t. 91. 1690||Tumba ||||[[Leucas aspera (Willd.) Link]]||[[LAMIACEAE]] |- | 627||10: 183, t. 92. 1690||Katu-tumba ||||[[Geniosporum prostratum (L.) Benth.]]||[[LAMIACEAE]] |- | 628||10: 185, t. 93. 1690||Carim-tumba ||||[[Adenosma indiana (Lour.) Merr.]]||[[SCROPHULARIACEAE]] |- | 629||10: 187, t. 94. 1690||Tsjeru-tardavel ||||[[Justicia procumbens L.]]||[[ACANTHACEAE]] |} ===വാല്യം 11=== {| class="wikitable sortable" border="1" |- ! '''ക്രമസംഖ്യ''' ! '''വാല്യം/വർഷം''' ! '''മലയാളം പേര് (പുസ്തകത്തിലുള്ളത്)''' ! '''മലയാളം പേര്''' ! '''ശാസ്ത്രീയനാമം''' ! '''കുടുംബം''' |- | 630||11: 1-6, t.1-2. 1692||Kapa-tsjakka ||||[[Ananas comosus (L.) Merr.]]||[[BROMELIACEAE]] |- | 631||11: 7, t. 3. 1692||Catevala ||||[[Aloe vera (L.) N. Burm.]]||[[LILIACEAE]] |- | 632||11: 7, t. 3. 1692||Kadanaku||||[[Aloe vera (L.) N. Burm.]]||[[LILIACEAE]] |- | 633||11: 9-11, t. 4-6. 1692||Elettari ||||[[Elettaria cardamomum (L.) Maton]]||[[ZINGIBERACEAE]] |- | 634||11: 13-14, t. 7.1692||Kua ||||[[Curcuma zedoaria (Christm.) Rosc.]]||[[ZINGIBERACEAE]] |- | 635||11: 15-16, t. 8. 1692||Tsjana-kua ||||[[Costus speciosus (Koenig) Sm.]]||[[ZINGIBERACEAE]] |- | 636||11: 17-18, t. 9.1692||Malan-kua ||||[[Kaempferia rotunda L.]]||[[ZINGIBERACEAE]] |- | 637||11: 19, t. 10. 1690||Manja-kua ||||[[Boesenbergia rotunda (L.) Mansf.]]||[[ZINGIBERACEAE]] |- | 638||11: 21, t. 11. 1692||Manjella-kua ||||[[Curcuma longa L.]]||[[ZINGIBERACEAE]] |- | 639||11: 23-25, t. 12. 1692||lnschi ||||[[Zingiber officinale Rosc.]]||[[ZINGIBERACEAE]] |- | 640||11: 27, t.13.1692||Katou-inschi-kua ||||[[Zingiber zerumbet (L.) Sm.]]||[[ZINGIBERACEAE]] |- | 641||11: 29, t. 14. 1692||Mala-inschi-kua||||[[Alpinia nigra (Gaertn.) Burtt]]||[[ZINGIBERACEAE]] |- | 642||11: 31, t. 15. 1692||Parua-kelangu ||||[[Aponogeton natans (L.) Engl. & Krause ]]||[[APONOGETONACEAE]] |- | 643||11: 33-34, t. 16. 1692||Nir-tsjembu ||||[[Theriophonum infaustum N. E. Br.]]||[[ARACEAE]] |- | 644||11: 33-34, t.17. 1692||Nelenschena minor ||||[[Theriophonum infaustum N. E. Br.]]||[[ARACEAE]] |- | 645||11: 35-36, t. 18. 1692||Schena ||||[[Amorphophallus paeoniifolius (Dennst.) Nicols.]]||[[ARACEAE]] |- | 646||11: 37, t.19. 1692||Mulenschena ||||[[Amorphophallus paeoniifolius (Dennst.) Nicols. var. paeoniifolius Sivadasan]]||[[ARACEAE]] |- | 647||11: 39, t. 20. 1692||Nelenchena major ||||[[Typhonium flagelliforme (Lodd.) Bl.]]||[[ARACEAE]] |- | 648||11: 41, t. 21.1692||Katu-schena ||||[[Tacca leontopetaloides (L.) Kuntze]]||[[PONTEDERIACEAE]] |- | 649||11: 43-44, t. 22. 1692||Weli-ila ||||[[Colocasia esculenta (L. ) Schott ]]||[[ARACEAE]] |- | 650||11: 45, t. 23. 1692||Karin-pola ||||[[Lagenandra ovata (L.) Thwaites]]||[[ARACEAE]] |- | 651||11: 47, t. 24. 1692||Pongati ||||[[Sphenoclea zeylanica Gaertn.]]||[[SPHENOCLEACEAE]] |- | 652||11: 49, t. 25. 1692||Kurka||||[[Coleus rotundifolius (Poir.) A. Chev. & Perrot ]]||[[LAMIACEAE]] |- | 653||11: 51-52, t. 26. 1692||Ambel||||[[Nymphaea pubescens Willd.]]||[[NYMPHACEAE]] |- | 654||11: 53, t. 27. 1692||Cit-ambel ||||[[Nymphaea nouchali N. Burm.]]||[[NYMPHACEAE]] |- | 655||11: 55-56, t. 28. 1692||Nedel-ambel||||[[Nymphoides indica (L.) Kuntze]]||[[MENYANTHACEAE]] |- | 656||11: 57, t. 29.1692||Tsjeroea-citambel ||||[[Nymphoides hydrophyllum (Lour.) Kuntze]]||[[MENYANTHACEAE]] |- | 657||11: 59-60, t. 30. 1692||Tamara ||||[[Nelumbo nucifera Gaertn.]]||[[NELUMBONACEAE]] |- | 658||11: 61, t. 31. 1692||Bem-tamara ||||[[Nelumbo nucifera Gaertn.]]||[[NELUMBONACEAE]] |- | 659||11: 63-64, t. 32. 1692||Kodda-pail ||||[[Pistia stratiotes L.]]||[[ARACEAE]] |- | 660||11: 65, t. 33. 1692||Panover-tsjeraua ||||[[Trapa bispinosa Roxb.]]||[[TRAPACEAE]] |- | 661||11: 67, t. 34.1692||Naru-kila ||||[[Phrynium rheedei Suresh & Nicols.]]||[[MARANTACEAE]] |- | 662||11: 69- 70, t. 35. 1692||Bela-pola ||||[[Geodorum densiflorum (Lam.) Schlechter]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 663||11: 71, t. 36. 1692||Ela-pola ||||[[Eulophia spectabilis (Dennst.) Suresh]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 664||11: 73-74, t. 37.1692||Belam-canda-schularmani ||||[[Belamcanda chinensis (L.) DC. ]]||[[IRIDACEAE]] |- | 665||11: 75- 76, t. 38. 1692||Belutta-pola-taly ||||[[Crinum defixum Ker-Gawl.]]||[[AMARYLLIDACEAE]] |- | 666||11: 77- 78, t. 39.1692||Sjovanna-pola-tali ||||[[Crinum latifolium L.]]||[[AMARYLLIDACEAE]] |- | 667||11: 79, t. 40. 1692||Catulli-pola ||||[[Pancratium triflorum Roxb.]]||[[AMARYLLIDACEAE]] |- | 668||11: 81, t. 41. 1692||Katsjula-kelengu ||||[[Kaempferia galanga L.]]||[[ZINGIBERACEA]] |- | 669||11: 83, t. 42. 1692||Cadenaco ||||[[Sansevieria ebracteata (Cav.) Suresh]]||[[AGAVACEAE]] |- | 670||11: 83, t. 42. 1692||Katu-kapel||||[[Sansevieria ebracteata (Cav.) Suresh]]||[[AGAVACEAE]] |- | 671||11: 85-87, t. 43. 1692||Katu-bala ||||[[Canna indica L.]]||[[CANNACEAE]] |- | 672||11: 91-92, t. 44.1692||Carim-gola||||[[Monochoria vaginalis (N. Burm.) Presl]]||[[PONTEDERIACEAE]] |- | 673||11: 93, t. 45. 1692||Culi-tamara ||||[[Limnophyton obtusifolium (L.) Miq.]]||[[ALISMATACEAE]] |- | 674||11: 95, t. 46. 1692||Ottel-ambel ||||[[Ottelia alismoides (L.) Pers.]]||[[HYDROCHARITACEAE]] |- | 675||11: 97, t. 47. 1692||Tsjem-cumulu ||||[[Aeginetia indica L.]]||[[OROBANCHACEAE]] |- | 676||11: 99, t. 48. 1692||Vaembu ||||[[Acorus calamus L.]]||[[ARACEAE]] |- | 677||11: 101-102, t. 49.1692||Pal-modecca ||||[[Ipomoea mauritiana Jacq.]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 678||11: 103, t. 50. 1692||Munda-valli ||||[[Ipomoea alba L.]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 679||11: 105, t. 51. 1692||Kattu-kalengu ||||[[Hewittia malabarica (L.) Suresh]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 680||11: 107-108, t. 52.1692||Ballel ||||[[Ipomoea aquatica Forssk.]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 681||11: 109-110, t. 53.1692||Tiru-tali ||||[[Ipomoea marginata (Desr.) Verdc.]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 682||11: 111, t. 54. 1692||Ben-tiru-tali ||||[[Aniseia martinicensis (Jacq.) Choisy]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 683||11: 113, t. 55. 1692||Tala-neli ||||[[Merremia tridentata (L.) H. Hall.]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 684||11: 115, t. 56. 1692||Adamboe ||||[[Ipomoea campanulata L.]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 685||11: 117, t. 57.1692||Schovanna-adamboe ||||[[Ipomoea pes-caprae (L.) R. Br.]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 686||11: 119, t. 58. 1692||Bel-adambu ||||[[Ipomoea asarifolia (Desr.) Roem. & Schult.]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 687||11: 121, t. 59. 1692||Pulli-schovadi ||||[[Ipomoea pes-tigridis L.]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 688||11: 123, t. 60. 1692||Tsjuria-cranti ||||[[Ipomoea quamoclit L.]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 689||11: 125, t. 61. 1692||Samudra-tsjogam ||||[[Argyreia nervosa (N. Burm.) Bojer]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 690||11: 127, t. 62. 1692||Batta-valli ||||[[Diploclisia glaucescens (Bl.) Diels ]]||[[MENISPERMACEAE]] |- | 691||11: 127, t. 62. 1692||Cattu-valli ||||[[Diploclisia glaucescens (Bl.) Diels ]]||[[MENISPERMACEAE]] |- | 692||11: 129, t. 63. 1692||Mareta-inali ||||[[Hoya ovalifolia Wight & Arn. ]]||[[ASCLEPIADACEAE]] |- | 693||11: 131-132, t. 64. 1692||Vistnu-clandi ||||[[Evolvulus alsinoides (L.) L.]]||[[CONVOLVULACEAE]] |- | 694||11: 133, t. 65. 1692||Sendera-clanti ||||[[Merremia tridentata (L.) H. Hall.]]||[[CONVOLVULACEAE]] |} ===വാല്യം 12=== {| class="wikitable sortable" border="1" |- ! '''ക്രമസംഖ്യ''' ! '''വാല്യം/വർഷം''' ! '''മലയാളം പേര് (പുസ്തകത്തിലുള്ളത്)''' ! '''മലയാളം പേര്''' ! '''ശാസ്ത്രീയനാമം''' ! '''കുടുംബം''' |- | 695||12: 1-4, t.1. 1693||Ansjeli-maravara ||||[[Rhynchostylis retusa (L.) Bl.]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 696||12: 5, t. 2. 1693||Biti-maram-maravara ||||[[Rhynchostylis retusa (L.) Bl.]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 697||12: 7-8, t. 3. 1693||Ponnampou-maravara ||||[[Taprobanea spathulata (L.) E.A.Christenson]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 698||12: 9, t. 4. 1693||Thalia-maravara ||||[[Acampe praemorsa (Roxb.) Blatter & McCann]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 699||12: 11, t. 5. 1693||Tsjerou-mau-maravara ||||[[Cleisostoma tenuifolium (L.) Garay]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 700||12: 13, t. 6. 1693||Kolli-tsjerou-mau-maravara ||||[[Cleisostoma tenuifolium (L.) Garay]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 701||12: 15-16, t. 7.1693||Anantali-maravara ||||[[Dendrobium ovatum (L.) Kraenzl.]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 702||12: 17-18, t. 8.1693||Kansjiram-maravara ||||[[Cymbidium aloifolium (L.) Sw.]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 703||12: 19-20, t. 9.1693||Maravara-tsjembu ||||[[Remusatia vivipara (Roxb.) Schott ]]||[[ARACEAE]] |- | 704||12: 21, t. 10. 1693||Patitsjivi-maravara||||[[Hemionitis arifolia (N. Burm.) T. Moore]]||[[ADIANTACEAE]] |- | 705||12: 23-24, t. 11. 1693||Panna-kelengo-maravara ||||[[Drynaria quercifolia (L.) John Smith]]||[[POLYPODIACEAE]] |- | 706||12: 25, t. 12-13. 1693||Welli-panna-kelengu-maravara ||||[[Phymatosorus nigrescens (Bl.) Pic.]]||[[POLYPODIACEAE]] |- | 707||12: 27-29, t. 14. 1693||Tama-povel-paatsja-maravara ||||[[Huperzia phlegmaria Rothmaler]]||[[LYCOPODIACEAE]] |- | 708||12: 31, t. 15. 1693||Para-panna-maravara ||||[[Diplazium esculentum (Retz.) Sw.]]||[[ASPLENIACEAE]] |- | 709||12: 33, t. 16. 1693||Kal-panna-maravara ||||[[Cheilanthes tenuifolia (N. Burm.) Sw.]]||[[ADIANTACEAE]] |- | 710||12: 35, t.17. 1693||Kari-welli-panna-maravara ||||[[Christella parasitica (L.) H.Lev.]]||[[ASPLENIACEAE]] |- | 711||12: 37, t. 18. 1693||Nella-panna-maravara ||||[[Asplenium decrescens Kunze]]||[[ASPLENIACEAE]] |- | 712||12: 39, t. 19. 1693||Panna-mara-maravara ||||[[Bolbitis subcrenata (Hook. & Grev.) Ching ]]||[[ASPLENIACEAE]] |- | 713||12: 41, t. 20-21. 1693||Elattadi-maravara ||||[[Rhaphidophora pertusa (Roxb.) Schott]]||[[ARACEAE]] |- | 714||12: 43, t. 22. 1693||Theka-maravara ||||[[Bulbophyllum sterile (Lam.) Suresh]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 715||12: 45, t. 23. 1693||Tsjerou-tecka-maravara ||||[[Rhytionanthos rheedei (Manilal & Sathish) Garay, et al]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 716||12: 47-48, t. 24. 1693||Wellia-theka-maravara ||||[[Pholidota imbricata W.J.Hook. ]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 717||12: 49, t. 25. 1693||Katou-theka-maravara ||||[[Eulophia graminea Lindl.]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 718||12: 51-52, t. 26.1693||Katou-kaida-maravara ||||[[Eulophia epidendraea (Koenig) Schlechter]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 719||12: 53-54, t. 27.1693||Basaala-poullou-maravara ||||[[Seidenfia rheedei (Sw.) Szlach. ]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 720||12: 55, t. 28. 1693||Katou-ponnam-maravara ||||[[Liparis odorata (Willd.) Lindl. ]]||[[ORCHIDACEAE]] |- | 721||12: 57, t. 29.1693||Maretta-mala-maravara ||||[[Pyrrosia heterophylla (L.) Price]]||[[POLYPODIACEAE]] |- | 722||12: 59, t. 30. 1693||Valli-vara-kody-maravara ||||[[Leptochilus bahupunctika (Nayar et al) Nampy]]||[[POLYPODIACEAE]] |- | 723||12: 61, t. 31. 1693||Arana-pana ||||[[Nephrolepis multiflora (Roxb.) Jarrett ex Morton]]||[[DAVALLIACEAE]] |- | 724||12: 63, t. 32. 1693||Valli-panna ||||[[Lygodium flexuosum (L.) Sw.]]||[[SCHIZAEACEAE]] |- | 725||12: 65, t. 33. 1693||Tsjeru-valli-panna ||||[[Lygodium flexuosum (L.) Sw.]]||[[SCHIZAEACEAE]] |- | 726||12: 67, t. 34. 1693||Tsjeru-valli-panna altera ||||[[Lygodium microphyllum (Cav.) R. Br.]]||[[SCHIZAEACEAE]] |- | 727||12: 69, t. 35. 1693||Pana-valli ||||[[Stenochlaena palustris (N. Burm.) Bedd.]]||[[BLECHNACEAE]] |- | 728||12: 71, t. 36. 1693||Tsjudan-tsjera ||||[[Limnophila indica (L.) Druce]]||[[SCROPHULARIACEAE]] |- | 729||12: 71, t. 37. 1693||Puem-peda ||||[[Bryum bicolor Dickson]]||[[BRYACEAE]] |- | 730||12: 72, t. 38. 1693||Motta-pullu ||||[[Rikliella squarrosa (L.) Raynal]]||[[CYPERACEAE]] |- | 731||12: 72, t. 40. 1693||Avenka ||||[[Adiantum lunulatium Burm. ]]||[[ADIANTACEAE]] |- | 732||12: 73, t. 39.1693||Bellan-patsja ||||[[Lycopodiella cernua (L.) Pic.]]||[[LYCOPODIACEAE]] |- | 733||12: 75, t. 41. 1693||Tsjama-pullu ||||[[Eragrostis amabilis (L.) Wight & Arn. ]]||[[POACEAE]] |- | 734||12: 77, t. 42. 1693||Wara-pullu ||||[[Cyperus exaltatus Retz.]]||[[CYPERACEAE]] |- | 735||12: 79, t. 43. 1693||Kudira-pullu ||||[[Chrysopogon aciculatus (Retz.) Trin.]]||[[POACEAE]] |- | 736||12: 81, t. 44. 1693||Tereta-pullu ||||[[Paspalum distichum L.]]||[[POACEAE]] |- | 737||12: 83, t. 45. 1693||Tsjama-pullu ||||[[Leptochloa malabarica (L.) Veldkamp]]||[[POACEAE]] |- | 738||12: 85, t. 46. 1693||Kerpa ||||[[Saccharum spontaneum L.]]||[[POACEAE]] |- | 739||12: 87, t. 47.1693||Beli-caraga ||||[[Cynodon dactylon (L.) Pers.]]||[[POACEAE]] |- | 740||12: 89, t. 48. 1693||Kaden-pullu ||||[[Scleria lithosperma (L.) Sw.]]||[[CYPERACEAE]] |- | 741||12: 91, t. 49.1693||Tagadi ||||[[Ischaemum muticum L.]]||[[POACEAE]] |- | 742||12: 93, t. 50. 1693||Pota-pullu ||||[[Cyperus malaccensis Lam.]]||[[CYPERACEAE]] |- | 743||12: 95, t. 51. 1693||Konda-pullu ||||[[Chloris barbata Sw.]]||[[POACEAE]] |- | 744||12: 97, t. 52. 1693||Mottenga ||||[[Kyllinga nemoralis (Forster) Dandy ex Hutch. ]]||[[CYPERACEAE]] |- | 745||12: 99, t. 53. 1693||Pee-mottenga ||||[[Cyperus michelianus subsp. pygmaeus (Rottb.) Aschers & Graeb.]]||[[CYPERACEAE]] |- | 746||12: 101, t. 54. 1693||Mulen-pullu ||||[[Fimbristylis argentea (Rottb.) Vahl]]||[[CYPERACEAE]] |- | 747||12: 103, t. 55. 1693||Ira [I] ||||[[Mariscus javanicus (Houtt.) Merr. & Metcalf]]||[[CYPERACEAE]] |- | 748||12: 105, t. 56.1693||Balari ||||[[Cyperus pilosus Vahl]]||[[CYPERACEAE]] |- | 749||12: 105, t. 56.1693||Ira [II)||||[[Cyperus pilosus Vahl]]||[[CYPERACEAE]] |- | 750||12: 107, t. 57. 1693||Kodi-pullu ||||[[Imperata cylindrica (L.) P. Beauv.]]||[[POACEAE]] |- | 751||12: 109, t. 58. 1693||Beera-kaida ||||[[Hypolytrum nemorum (Vahl) Spreng.]]||[[CYPERACEAE]] |- | 752||12: 111, t. 59.1693||Nella-pana-kelangu ||||[[Curculigo orchioides Gaertn.]]||[[HYPOXIDACEAE]] |- | 753||12: 113, t. 60. 1693||Katou-tsjolam ||||[[Scleria terrestris (L.) Fass.]]||[[CYPERACEAE]] |- | 754||12: 115, t. 61. 1693||Kuren-pullu ||||[[Panicum miliaceum L.]]||[[POACEAE]] |- | 755||12: 117, t. 62.1693||Tsjeria-kuren-pullu ||||[[Perotis indica (L.) Kuntze]]||[[POACEAE]] |- | 756||12: 119, t. 63. 1693||Kol-pullu ||||[[Mariscus sumatrensis (Retz.) Raynal]]||[[CYPERACEAE]] |- | 757||12: 121, t. 64. 1693||Tsjeru-tsjurel ||||[[Calamus travancoricus Bedd. ex Becc. & J. Hook. ]]||[[ARECACEAE]] |- | 758||12: 123, t. 65. 1693||Katu-tsjurel ||||[[Calamus rheedei Griff. ]]||[[ARECACEAE]] |- | 759||12: 125, t. 66. 169||Perim-tsjurel ||||[[Calamus thwaitesii Becc. & Hook.f.]]||[[ARECACEAE]] |- | 760||12: 127, t. 67. 1693||Tsjolla-pullu ||||[[Scleria sp. ]]||[[CYPERACEAE]] |- | 761||12: 129, t. 68. 1693||Tsjeru-kotsjiletti-pullu ||||[[Eriocaulon setaceum L.]]||[[ERIOCAULACEAE]] |- | 762||12: 131, t. 69. 1693||Kavara-pullu ||||[[Dactyloctenium aegyptium (L.) Willd.]]||[[POACEAE]] |- | 763||12: 133, t. 70. 1693||Catri-conda ||||[[Coix lachryma-jobi L.]]||[[POACEAE]] |- | 764||12: 135, t. 71. 1693||Tsjeli ||||[[Scirpus articulatus L.]]||[[CYPERACEAE]] |- | 765||12: 137, t. 72. 1693||Ramacciam ||||[[Vetiveria zizanioides (L.) Nash ]]||[[POACEAE]] |- | 766||12: 139, t. 73. 1693||Nain-canna ||||[[Phragmites karka (Retz.) Trin. ex Steudel]]||[[POACEAE]] |- | 767||12: 141, t. 74. 1693||Tiri-panna ||||[[Pyrrosia lanceolata (L.) Farwell]]||[[POLYPODIACEAE]] |- | 768||12: 143, t. 75. 1693||Ily-mullu ||||[[Spinifex littoreus (N. Burm.) Merr.]]||[[POACEAE]] |- | 769||12: 145, t. 76. 1693||Velutta-modela-muccu ||||[[Polygonum barbatum L.]]||[[POLYGONACEAE]] |- | 770||12: 147, t. 77.1693||Schovanna-modela-muccu ||||[[Polygonum glabrum Willd.]]||[[POLYGONACEAE]] |- | 771||12: 149, t. 78. 1693||Tsjetti-pullu ||||[[Eleusine coracana (L. ) Gaertn.]]||[[POACEAE]] |- | 772||12: 151, t. 79. 1693||Tenna ||||[[Setaria italica (L.) P. Beauv.]]||[[POACEAE]] |} [[വർഗ്ഗം:ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസ്]] eb1hff3bpccxtfolnb03t00pw8n5u4m 0 204318 4134786 3798772 2024-11-11T10:14:00Z InternetArchiveBot 146798 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 4134786 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Bundesliga}} {{Infobox football league | name = ബുണ്ടെസ്‌ലിഗാ | logo = Bundesliga logo (2017).svg | pixels = 190 | organiser = [[Deutsche Fußball Liga]] (DFL) | country = ജർമ്മനി | confed = [[UEFA]] | founded = {{start date and age|df=yes|1963}} | teams = [[#Clubs|18]] | relegation = 2. ബുണ്ടെസ്‌ലിഗാ | level = [[German football league system|1]] | domest_cup = {{unbulleted list|[[DFB-Pokal]]<br>DFL- സൂപ്പർകപ്പ്}} | confed_cup = {{unbulleted list|[[യുവേഫ ചാമ്പ്യൻസ് ലീഗ്]]<br>[[യുവേഫ യൂറോപ്പ ലീഗ്]]}} | champions = [[എഫ്. സി. ബയേൺ മ്യൂണിക്ക്]] (30th title)<!-- Bayern Munich currently (2019) has 29 German titles of which 28 were won in the Bundesliga. Bayern's first title in 1932 was not a Bundesliga title! Don't add it to the total here! --> | season = 2020–21 ബുണ്ടെസ്‌ലിഗാ | most successful club = [[എഫ്. സി. ബയേൺ മ്യൂണിക്ക്]] (28 titles)<!-- Bayern Munich currently (2019) has 29 German titles of which 28 were won in the Bundesliga. Bayern's first title in 1932 was not a Bundesliga title! Don't add it to the total here! --> | most_appearances = {{nowrap|[[Karl-Heinz Körbel]] (602)}} | top_goalscorer = {{nowrap|ജെർഡ് മുള്ളർ (365)}} | tv = [[List of Bundesliga broadcasters|List of broadcasters]] | website = [https://www.bundesliga.com/en/bundesliga bundesliga.com] | current = [[2021–22 Bundesliga]] }} ജെർമ്മൻ ദേശീയ ഫുട്ബോൾ ലീഗാണ് '''ബുണ്ടെസ്‌ലിഗാ''' എന്നറിയപ്പെടുന്ന '''ഫുസ്ബാൾ-ബുണ്ടെസ് ലിഗാ''' (ജെർമ്മൻ : Fußball-Bundesliga). ജെർമൻ ഫുട്ബോളിലെ പ്രഥമ സ്ഥാനത്തുള്ള ലീഗാണിത്. 20 ടീമുകളാണ് ഓരോ സീസണിലും ബുണ്ടസ്‌ലിഗയിൽ മത്സരിക്കുന്നത്. ഇതിൽ 18 ടീമുകൾ മുൻവർഷത്തെ ടീമുകളും രണ്ട് ടീമുകൾ രണ്ടാം ഡിവിഷൻ ലീഗായ 2. ബുണ്ടസ്‌ലിഗായിൽ നിന്ന് ഉയർത്തപ്പെട്ട ടീമുകളുമാണ്. രണ്ടാം ഡിവിഷനിൽ നിന്ന് രണ്ട് ടീമുകൾ ഉയർത്തപ്പെടുന്നതോടൊപ്പം ബുണ്ടസ്‌ലിഗയിലെ അവസാന രണ്ട് സ്ഥാനക്കാരെ രണ്ടാം ഡിവിഷനിലേക്ക് തരം താഴ്ത്തപ്പെടുകയും ചെയ്യു. == വിജയികൾ == നിലവിൽ 43 ഓളം ടീമുകൾ ജെർമ്മന് ലീഗ് കിരീടം ഉയർത്തിയിട്ടുണ്ട്. [[എഫ്. സി. ബയേൺ മ്യൂണിക്ക്|എഫ്. സി. ബയേൺ മ്യൂണിക്കാണ്]] ഏറ്റവും കൂടുതൽ കിരീടം സ്വന്തമാക്കിയിട്ടുള്ളത്. 22 തവണ. [[ബി.എഫ്.സി ഡൈനാമോ ബെർലിൻ]] പത്ത് തവണയും [[എഫ്. സി നൂറം ബർഗ്]] ഒമ്പത് തവണയും കിരീടം നേടിയിട്ടുണ്ട്. {| class=wikitable | '''സീസൺ''' |width="20%" | '''ബുണ്ടസ്‌ലിഗാ വിജയി'''<ref>{{cite web | url = http://www.dfb.de/index.php?id=82905 | title = Deutsche Meister der Männer | language = German | publisher = dfb.de | accessdate = 4 January 2012}}</ref> |width="2%" rowspan="14"| | '''സീസൺ''' |width="20%" | '''ബുണ്ടസ്‌ലിഗാ വിജയി''' |width="2%" rowspan="14"| | '''സീസൺ''' |width="20%" | '''ബുണ്ടസ്‌ലിഗാ വിജയി''' |width="2%" rowspan="14"| | '''സീസൺ''' |width="20%" | '''ബുണ്ടസ്‌ലിഗാ വിജയി''' |- | [[1963–64 Fußball-Bundesliga|63–64]] || [[1. FC Köln]] || [[1976–77 Fußball-Bundesliga|76–77]] || [[Borussia Mönchengladbach]] || [[1989–90 Fußball-Bundesliga|89–90]] || [[FC Bayern Munich]] || [[2002–03 Fußball-Bundesliga|02–03]] || [[FC Bayern Munich]] |- | [[1964–65 Fußball-Bundesliga|64–65]] || [[SV Werder Bremen]] || [[1977–78 Fußball-Bundesliga|77–78]] || [[1. FC Köln]] || [[1990–91 Fußball-Bundesliga|90–91]] || [[1. FC Kaiserslautern]] || [[2003–04 Fußball-Bundesliga|03–04]] || [[SV Werder Bremen]] |- | [[1965–66 Fußball-Bundesliga|65–66]] || [[TSV 1860 München]] || [[1978–79 Fußball-Bundesliga|78–79]] || [[FC Bayern Munich]] || [[1991–92 Fußball-Bundesliga|91–92]] || [[VfB Stuttgart]] || [[2004–05 Fußball-Bundesliga|04–05]] || [[FC Bayern Munich]] |- | [[1966–67 Fußball-Bundesliga|66–67]] || [[Eintracht Braunschweig]] || [[1979–80 Fußball-Bundesliga|79–80]] || [[Hamburger SV]] || [[1992–93 Fußball-Bundesliga|92–93]] || [[SV Werder Bremen]] || [[2005–06 Fußball-Bundesliga|05–06]] || [[FC Bayern Munich]] |- | [[1967–68 Fußball-Bundesliga|67–68]] || [[1. FC Nuremberg]] || [[1980–81 Fußball-Bundesliga|80–81]] || [[FC Bayern Munich]] || [[1993–94 Fußball-Bundesliga|93–94]] || [[FC Bayern Munich]] || [[2006–07 Fußball-Bundesliga|06–07]] || [[VfB Stuttgart]] |- | [[1968–69 Fußball-Bundesliga|68–69]] || [[FC Bayern Munich]] || [[1981–82 Fußball-Bundesliga|81–82]] || [[Hamburger SV]] || [[1994–95 Fußball-Bundesliga|94–95]] || [[Borussia Dortmund]] || [[2007–08 Fußball-Bundesliga|07–08]] || [[FC Bayern Munich]] |- | [[1969–70 Fußball-Bundesliga|69–70]] || [[Borussia Mönchengladbach]] || [[1982–83 Fußball-Bundesliga|82–83]] || [[Hamburger SV]] || [[1995–96 Fußball-Bundesliga|95–96]] || [[Borussia Dortmund]] || [[2008–09 Fußball-Bundesliga|08–09]] || [[VfL Wolfsburg]] |- | [[1970–71 Fußball-Bundesliga|70–71]] || [[Borussia Mönchengladbach]] || [[1983–84 Fußball-Bundesliga|83–84]] || [[VfB Stuttgart]] || [[1996–97 Fußball-Bundesliga|96–97]] || [[FC Bayern Munich]] || [[2009–10 Fußball-Bundesliga|09–10]] || [[FC Bayern Munich]] |- | [[1971–72 Fußball-Bundesliga|71–72]] || [[FC Bayern Munich]] || [[1984–85 Fußball-Bundesliga|84–85]] || [[FC Bayern Munich]] || [[1997–98 Fußball-Bundesliga|97–98]] || [[1. FC Kaiserslautern]] || [[2010–11 Fußball-Bundesliga|10–11]] || [[Borussia Dortmund]] |- | [[1972–73 Fußball-Bundesliga|72–73]] || [[FC Bayern Munich]] || [[1985–86 Fußball-Bundesliga|85–86]] || [[FC Bayern Munich]] || [[1998–99 Fußball-Bundesliga|98–99]] || [[FC Bayern Munich]] || [[2011–12 Fußball-Bundesliga|11–12]] || [[Borussia Dortmund]] |- | [[1973–74 Fußball-Bundesliga|73–74]] || [[FC Bayern Munich]] || [[1986–87 Fußball-Bundesliga|86–87]] || [[FC Bayern Munich]] || [[1999–2000 Fußball-Bundesliga|99–00]] || [[FC Bayern Munich]] || || |- | [[1974–75 Fußball-Bundesliga|74–75]] || [[Borussia Mönchengladbach]] || [[1987–88 Fußball-Bundesliga|87–88]] || [[SV Werder Bremen]] || [[2000–01 Fußball-Bundesliga|00–01]] || [[FC Bayern Munich]] || || |- | [[1975–76 Fußball-Bundesliga|75–76]] || [[Borussia Mönchengladbach]] || [[1988–89 Fußball-Bundesliga|88–89]] || [[FC Bayern Munich]] || [[2001–02 Fußball-Bundesliga|01–02]] || [[Borussia Dortmund]] || || |} == നിലവിലെ ടീമുകൾ == (2019-20 സീസൺ) {{Location map+|Germany|width=300|float=right|caption=Locations of the 2019–20 Bundesliga teams|places= {{Location map~|Germany|lat=48.323056|long=10.885833|label_size=80|label=[[FC&nbsp;Augsburg]]|position=left}} {{Location map~|Germany|lat=52.514722|long=13.239444|label_size=80|label=[[Hertha&nbsp;BSC]]|position=top}} {{Location map~|Germany|lat=52.457222|long=13.568056|label_size=80|label=[[1. FC Union Berlin|Union&nbsp;Berlin]]|position=bottom}} {{Location map~|Germany|lat=53.083333|long= 8.837628|label_size=80|label=[[SV Werder Bremen|Werder&nbsp;Bremen]]|position=right}} {{Location map~|Germany|lat=51.516667|long= 7.466667|label_size=80|label=[[Borussia&nbsp;Dortmund]]|position=right}} {{Location map~|Germany|lat=51.261667|long= 6.733056|label_size=80|label=[[Fortuna&nbsp;Düsseldorf]]|position=right}} {{Location map~|Germany|lat=50.116667|long= 8.683333|label_size=80|label=[[Eintracht&nbsp;Frankfurt]]|position=right}} {{Location map~|Germany|lat=47.988945|long= 7.892947|label_size=80|label=[[SC&nbsp;Freiburg]]|position=right}} {{Location map~|Germany|lat=49.238014|long= 8.883333|label_size=80|label=[[TSG 1899 Hoffenheim|1899&nbsp;Hoffenheim]]|position=left}} {{Location map~|Germany|lat=50.933611|long= 6.874697|label_size=80|label=<div style="position:relative; top:9px;">[[1.&nbsp;FC&nbsp;Köln]]</div>|position=right}} {{Location map~|Germany|lat=51.345770|long=12.348298|label_size=80|label=[[RB&nbsp;Leipzig]]|position=top}} {{Location map~|Germany|lat=51.038056|long= 7.001944|label_size=80|label=<div style="position:relative; top:4px; left:1px;">[[Bayer 04 Leverkusen|Bayer&nbsp;Leverkusen]]</div>|position=right}} {{Location map~|Germany|lat=50.000928|long= 8.245731|label_size=80|label=[[1. FSV Mainz 05|Mainz&nbsp;05]]|position=left}} {{Location map~|Germany|lat=51.174530|long= 6.385407|label_size=80|label=<div style="position:relative; top:-12px; left:-6px;">[[Borussia Mönchengladbach|Borussia<br>M'gladbach]]</div>|position=bottom}} {{Location map~|Germany|lat=48.218773|long=11.624760|label_size=80|label=[[FC Bayern Munich|Bayern&nbsp;Munich]]|position=right}} {{Location map~|Germany|lat=51.730703|long= 8.711028|label_size=80|label=[[SC Paderborn 07|SC&nbsp;Paderborn]]|position=right}} {{Location map~|Germany|lat=51.554498|long= 7.067554|label_size=80|label=<div style="position:relative; top:12px; left:-8px;">[[FC Schalke 04|Schalke&nbsp;04]]</div>|position=top}} {{Location map~|Germany|lat=52.421923|long=10.784980|label_size=80|label=[[VfL&nbsp;Wolfsburg]]|position=right}} }} {| class="wikitable sortable" style="text-align: left;" ! ടീം ! സ്ഥലം ! മൈതാനം ! കാണികളുടെ എണ്ണംy<ref name="kickerSonderheft2011-12">{{cite journal|last=Smentek|first=Klaus|coauthors=et al|date=18 July 2011|title=kicker Bundesliga Sonderheft 2011/12|journal=[[kicker (sports magazine)|kicker Sportmagazin]]|publisher=Olympia Verlag|location=Nuremberg|issn=0948-7964|language=de|accessdate=21 July 2011}}</ref> | |- |ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്ബ് ഔഗ്സ്ബുർഗ് |[[ഔഗ്സ്ബുർഗ്]] |WWK അരേന | align="center" | 30,660 | <ref name="auto1">{{Cite web|url=https://www.statista.com/statistics/282997/stadiums-of-german-bundesliga-clubs-by-capacity/|title=Capacity German Bundesliga stadiums 2019/20|website=Statista}}</ref> |- |[[ബേയർ ലെവെർക്കുസെൻ]] |[[ലെവെർക്കുസെൻ]] |ബേ-അരേന | align="center" | 30,210 | <ref name="auto1"/> |- |[[എഫ്. സി. ബയേൺ മ്യൂണിക്ക്]] |[[മ്യൂണിക്ക്]] |അലയൻസ് അരേൻ | align="center" | 75,000 | <ref name="auto1"/> |- |[[ബോറുസിയ ഡോർട്മണ്ട്]] |[[ഡോർട്ട്മുണ്ട്]] |വെസ്റ്റ്ഫാലെൻസ്റ്റേഡിയോൺ | align="center" | 81,359 | |- |[[ബോറുസിയ മോൺചെൻഗ്ലാഡ്ബാഹ്]] |[[മോൺചെൻഗ്ലാഡ്ബാഹ്]] |ബൊറൂസിറ്റാപ്പാർക്ക് | align="center" | 59,724 | <ref name="auto1"/> |- |[[എയിൻട്രാഹ്റ്റ് ഫ്രാങ്ക്ഫുർട്ട്]] |[[ഫ്രാങ്ക്ഫർട്ട്]] |കൊമ്മേഴ്സ്ബാങ്ക്-അരേന | align="center" | 51,500 | <ref name="auto1"/> |- |[[ഫോർറ്റുണാ ഡൂസൽഡോർഫ്]] |[[ഡൂസൽഡോർഫ്]] |വപ്രിറ്റ് അരേന | align="center" | 54,600 | <ref name="auto1"/> |- | [[SC ഫ്രൈബുർഗ്]] | [[ഫ്രൈബുർഗ്]] | ഷ്വാർസ്വാൽഡ് സ്റ്റേഡിയൊൺ | align="center" | 24,000 | <ref name="auto1"/> |- | [[ഹെർത്താ BSC]] | [[ബെർലിൻ]] | ഓലിമ്പിയാസ്റ്റേഡിയൊൺ | align="center" | 74,649 | <ref name="auto1"/> |- | [[TSG 1899 ഹോഫെൻഹൈം]] | [[സിൻഷൈം]] | റൈൻ-നെക്കർ-അരേന | align="center" | 30,164 |<ref name="auto">{{cite web |url=http://www.worldstadiums.com/europe/countries/germany.shtml |title=Stadiums in Germany |website=World stadiums |publisher=World stadiums |accessdate=8 September 2018 |archive-date=2020-09-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200901080143/http://www.worldstadiums.com/europe/countries/germany.shtml |url-status=dead }}</ref> |- | [[1. FC കോൾൺ]]}} | [[കൊളോൺ]] | റൈനെനെർഗീസ്റ്റേഡിയൊൺ | align="center" | 49,698 | <ref name="auto1"/> |- | [[റെഡ് ബുൾ ലീപ്സിഗ്]] | [[ലീപ്സിഗ്]] | റെഡ് ബുൾ അരേന | align="center" | 42,558 |<ref>{{cite web |url=http://www.dierotenbullen.com/verein.html |title=Verein |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |date=n.d. |website=dierotenbullen.com |location=Leipzig |publisher=RasenballSport Leipzig GmbH |language=German |access-date=12 May 2016 |quote= |archive-date=2016-06-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160611184455/http://www.dierotenbullen.com/verein.html |url-status=dead }}</ref> |- | [[മൈൻസ്-05]] | [[മൈൻസ്]] | ഓപെൽ അരേന | align="center" | 34,000 | <ref name="auto1"/> |- | [[പാദെർബോൺ-07]]}} | [[പാദെർബോൺ]] | ബെൻടെലെർ-അരേന | align="center" | 15,000 | <ref name="auto1"/> |- | [[ഷാൽക്കെ-04]] | [[ഗെൽസെൻകിർചെൻ]] | വെൽറ്റിൻസ് അരേന | align="center" | 62,271 |<ref>{{cite web |url=http://www.kicker.de/news/fussball/bundesliga/startseite/629918/artikel_schalke-erhoeht-stadionkapazitaet-um-knapp-300-plaetze.html |title=Schalke erhöht Stadionkapazität |author=<!--Staff writer(s); no by-line.--> |language=German |date=30 June 2015 |website=kicker.de |publisher=Kicker |access-date=20 July 2015}}</ref> |- | [[1. ഫുട്ബോൾ ക്ലബ്ബ് യൂണിയൻ ബെർലീൻ|യൂണിയൻ ബെർലീൻ]] | ബെർലിൻ | ആൽടെൻ ഫോർസ്റ്റെറെൽ | align="center" | 22,012 | <ref name="auto1"/> |- | [[വെർഡെർ ബ്രെമെൻ]] | [[ബ്രമൻ]] | വെസെർസ്റ്റേഡിയൊൺ | align="center" | 42,354 |<ref name="auto"/> |- | [[VfL വോൾഫ്സ്ബുർഗ്]] | [[വോൾഫ്സ്ബുർഗ്]] | ഫോക്സ്-വാഗൺ അരേന | align="center" | 30,000 | <ref name="auto1"/> |} == അവലംബം == {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:ദേശീയ ഫുട്ബോൾ ലീഗുകൾ]] 5m13b9mixw7bv9mhn1tw0c7oq8kn64q 10 215304 4134605 3169156 2022-01-14T20:30:44Z Maiō T. 186299 removing unnecessary (and incorrect) link alias 4134605 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = South Korea | flag alias = Flag of South Korea.svg | flag alias-1945 = Flag of South Korea (1945–1948).svg | flag alias-1948 = Flag of South Korea (1948–1949).svg | flag alias-1949 = Flag of South Korea (1949–1984).svg | flag alias-1984 = Flag of South Korea (1984–1997).svg | flag alias-1997 = Flag of South Korea (1997–2011).svg | flag alias-army = Flag of the Republic of Korea Army.svg | flag alias-air force = Flag of the Republic of Korea Air Force.svg | link alias-army = Republic of Korea Army | link alias-naval = Republic of Korea Navy | link alias-air force = Republic of Korea Air Force | flag alias-marines = Flag of the Republic of Korea Marine Corps.svg | link alias-marines = Republic of Korea Marine Corps | link alias-navy = Republic of Korea Navy | flag alias-navy=Naval jack of South Korea.svg | flag alias-military = Flag of the Republic of Korea Armed Forces.svg | link alias-military = Republic of Korea Armed Forces | size = {{{size|}}} | name = {{#ifeq:{{{name|}}}|Republic of Korea|South Korea|{{{name|}}}}} | altlink = {{{altlink|}}} | altvar = {{{altvar|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = 1945 | var2 = 1948 | var3 = 1949 | var4 = 1984 | var5 = 1997 | redir1 = KOR | redir2 = Republic of Korea | redir3 = Korea, South | related1 = First Republic of Korea | related2 = Second Republic of Korea | related3 = Supreme Council for National Reconstruction | related4 = Third Republic of Korea | related5 = Fourth Republic of Korea | related6 = Fifth Republic of Korea | related7 = Korean Empire | related8 = North Korea | related9 = Joseon | related10 = Korea | related11 = Korea under Japanese rule </noinclude> }} mcsiysnzwjfzvu20zix5p4dl5fz3a3f 4134606 4134605 2022-01-26T19:21:14Z Paine Ellsworth 104726 per discussion at [[Wikipedia talk:WikiProject Flag Template#Template:Navy doesn't display navy flag as the documentation says it's supposed to]] - Navy ensign and Naval Jack as described at [[Republic of Korea Navy]] 4134606 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = South Korea | flag alias = Flag of South Korea.svg | flag alias-1945 = Flag of South Korea (1945–1948).svg | flag alias-1948 = Flag of South Korea (1948–1949).svg | flag alias-1949 = Flag of South Korea (1949–1984).svg | flag alias-1984 = Flag of South Korea (1984–1997).svg | flag alias-1997 = Flag of South Korea (1997–2011).svg | flag alias-army = Flag of the Republic of Korea Army.svg | flag alias-air force = Flag of the Republic of Korea Air Force.svg | link alias-army = Republic of Korea Army | flag alias-naval = Naval jack of South Korea.svg | link alias-naval = Republic of Korea Navy | link alias-air force = Republic of Korea Air Force | flag alias-marines = Flag of the Republic of Korea Marine Corps.svg | link alias-marines = Republic of Korea Marine Corps | link alias-navy = Republic of Korea Navy | flag alias-navy = Flag of South Korea.svg | flag alias-military = Flag of the Republic of Korea Armed Forces.svg | link alias-military = Republic of Korea Armed Forces | size = {{{size|}}} | name = {{#ifeq:{{{name|}}}|Republic of Korea|South Korea|{{{name|}}}}} | altlink = {{{altlink|}}} | altvar = {{{altvar|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = 1945 | var2 = 1948 | var3 = 1949 | var4 = 1984 | var5 = 1997 | redir1 = KOR | redir2 = Republic of Korea | redir3 = Korea, South | related1 = First Republic of Korea | related2 = Second Republic of Korea | related3 = Supreme Council for National Reconstruction | related4 = Third Republic of Korea | related5 = Fourth Republic of Korea | related6 = Fifth Republic of Korea | related7 = Korean Empire | related8 = North Korea | related9 = Joseon | related10 = Korea | related11 = Korea under Japanese rule </noinclude> }} dcigxqwp54786lxe65f3o1ypwvvgtzd 4134607 4134606 2022-02-08T23:12:17Z Paine Ellsworth 104726 High-use template 4134607 wikitext text/x-wiki <noinclude>{{High-use}} </noinclude>{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = South Korea | flag alias = Flag of South Korea.svg | flag alias-1945 = Flag of South Korea (1945–1948).svg | flag alias-1948 = Flag of South Korea (1948–1949).svg | flag alias-1949 = Flag of South Korea (1949–1984).svg | flag alias-1984 = Flag of South Korea (1984–1997).svg | flag alias-1997 = Flag of South Korea (1997–2011).svg | flag alias-army = Flag of the Republic of Korea Army.svg | flag alias-air force = Flag of the Republic of Korea Air Force.svg | link alias-army = Republic of Korea Army | flag alias-naval = Naval jack of South Korea.svg | link alias-naval = Republic of Korea Navy | link alias-air force = Republic of Korea Air Force | flag alias-marines = Flag of the Republic of Korea Marine Corps.svg | link alias-marines = Republic of Korea Marine Corps | link alias-navy = Republic of Korea Navy | flag alias-navy = Flag of South Korea.svg | flag alias-military = Flag of the Republic of Korea Armed Forces.svg | link alias-military = Republic of Korea Armed Forces | size = {{{size|}}} | name = {{#ifeq:{{{name|}}}|Republic of Korea|South Korea|{{{name|}}}}} | altlink = {{{altlink|}}} | altvar = {{{altvar|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = 1945 | var2 = 1948 | var3 = 1949 | var4 = 1984 | var5 = 1997 | redir1 = KOR | redir2 = Republic of Korea | redir3 = Korea, South | related1 = First Republic of Korea | related2 = Second Republic of Korea | related3 = Supreme Council for National Reconstruction | related4 = Third Republic of Korea | related5 = Fourth Republic of Korea | related6 = Fifth Republic of Korea | related7 = Korean Empire | related8 = North Korea | related9 = Joseon | related10 = Korea | related11 = Korea under Japanese rule </noinclude> }} 859jpks7ztjq16fi66ld71dqgnj6lpu 4134608 4134607 2022-02-26T20:59:39Z Paine Ellsworth 104726 no longer required - High use template is now in the documentation 4134608 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = South Korea | flag alias = Flag of South Korea.svg | flag alias-1945 = Flag of South Korea (1945–1948).svg | flag alias-1948 = Flag of South Korea (1948–1949).svg | flag alias-1949 = Flag of South Korea (1949–1984).svg | flag alias-1984 = Flag of South Korea (1984–1997).svg | flag alias-1997 = Flag of South Korea (1997–2011).svg | flag alias-army = Flag of the Republic of Korea Army.svg | flag alias-air force = Flag of the Republic of Korea Air Force.svg | link alias-army = Republic of Korea Army | flag alias-naval = Naval jack of South Korea.svg | link alias-naval = Republic of Korea Navy | link alias-air force = Republic of Korea Air Force | flag alias-marines = Flag of the Republic of Korea Marine Corps.svg | link alias-marines = Republic of Korea Marine Corps | link alias-navy = Republic of Korea Navy | flag alias-navy = Flag of South Korea.svg | flag alias-military = Flag of the Republic of Korea Armed Forces.svg | link alias-military = Republic of Korea Armed Forces | size = {{{size|}}} | name = {{#ifeq:{{{name|}}}|Republic of Korea|South Korea|{{{name|}}}}} | altlink = {{{altlink|}}} | altvar = {{{altvar|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = 1945 | var2 = 1948 | var3 = 1949 | var4 = 1984 | var5 = 1997 | redir1 = KOR | redir2 = Republic of Korea | redir3 = Korea, South | related1 = First Republic of Korea | related2 = Second Republic of Korea | related3 = Supreme Council for National Reconstruction | related4 = Third Republic of Korea | related5 = Fourth Republic of Korea | related6 = Fifth Republic of Korea | related7 = Korean Empire | related8 = North Korea | related9 = Joseon | related10 = Korea | related11 = Korea under Japanese rule </noinclude> }} dcigxqwp54786lxe65f3o1ypwvvgtzd 4134609 4134608 2023-02-07T14:51:38Z Paine Ellsworth 104726 per edit request on talk page - update flag variants 4134609 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = South Korea | flag alias = Flag of South Korea.svg | flag alias-1945 = Flag of South Korea (1945–1948).svg | flag alias-1948 = Flag of South Korea (1948–1949).svg | flag alias-1949 = Flag of South Korea (1949–1984).svg | flag alias-1984 = Flag of South Korea (1984–1997).svg | flag alias-1997 = Flag of South Korea (1997–2011).svg | flag alias-army = Flag of the Republic of Korea Army.svg | flag alias-air force = Flag of the Republic of Korea Air Force.svg | link alias-army = Republic of Korea Army | flag alias-naval = Flag of the Republic of Korea Navy.svg | link alias-naval = Republic of Korea Navy | link alias-air force = Republic of Korea Air Force | flag alias-marines = Flag of the Republic of Korea Marine Corps.svg | link alias-marines = Republic of Korea Marine Corps | link alias-navy = Republic of Korea Navy | flag alias-navy = Flag of the Republic of Korea Navy.svg | flag alias-military = Flag of the Republic of Korea Armed Forces.svg | link alias-military = Republic of Korea Armed Forces | size = {{{size|}}} | name = {{#ifeq:{{{name|}}}|Republic of Korea|South Korea|{{{name|}}}}} | altlink = {{{altlink|}}} | altvar = {{{altvar|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = 1945 | var2 = 1948 | var3 = 1949 | var4 = 1984 | var5 = 1997 | redir1 = KOR | redir2 = Republic of Korea | redir3 = Korea, South | related1 = First Republic of Korea | related2 = Second Republic of Korea | related3 = Supreme Council for National Reconstruction | related4 = Third Republic of Korea | related5 = Fourth Republic of Korea | related6 = Fifth Republic of Korea | related7 = Korean Empire | related8 = North Korea | related9 = Joseon | related10 = Korea | related11 = Korea under Japanese rule </noinclude> }} jqvo5asvsw6ei8oxbm5s1tvt4j4mbn0 4134610 3863444 2023-09-23T09:56:00Z Paine Ellsworth 104726 per edit request on talk page - include flag variant with link 4134610 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = South Korea | flag alias = Flag of South Korea.svg | flag alias-1945 = Flag of South Korea (1945–1948).svg | flag alias-1948 = Flag of South Korea (1948–1949).svg | flag alias-1949 = Flag of South Korea (1949–1984).svg | flag alias-1984 = Flag of South Korea (1984–1997).svg | flag alias-1997 = Flag of South Korea (1997–2011).svg | flag alias-army = Flag of the Republic of Korea Army.svg | flag alias-air force = Flag of the Republic of Korea Air Force.svg | link alias-army = Republic of Korea Army | flag alias-naval = Flag of the Republic of Korea Navy.svg | link alias-naval = Republic of Korea Navy | link alias-air force = Republic of Korea Air Force | flag alias-marines = Flag of the Republic of Korea Marine Corps.svg | link alias-marines = Republic of Korea Marine Corps | link alias-navy = Republic of Korea Navy | flag alias-navy = Flag of the Republic of Korea Navy.svg | flag alias-military = Flag of the Republic of Korea Armed Forces.svg | link alias-military = Republic of Korea Armed Forces | flag alias-coast guard = Flag of the Korean Coast Guard.svg | link alias-coast guard = Korea Coast Guard | size = {{{size|}}} | name = {{#ifeq:{{{name|}}}|Republic of Korea|South Korea|{{{name|}}}}} | altlink = {{{altlink|}}} | altvar = {{{altvar|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = 1945 | var2 = 1948 | var3 = 1949 | var4 = 1984 | var5 = 1997 | redir1 = KOR | redir2 = Republic of Korea | redir3 = Korea, South | related1 = First Republic of Korea | related2 = Second Republic of Korea | related3 = Supreme Council for National Reconstruction | related4 = Third Republic of Korea | related5 = Fourth Republic of Korea | related6 = Fifth Republic of Korea | related7 = Korean Empire | related8 = North Korea | related9 = Joseon | related10 = Korea | related11 = Korea under Japanese rule </noinclude> }} lyc2kq0a64frf7s1dc0ylu2h5ut44ju 4134611 3983858 2024-11-11T06:38:30Z Jacob.jose 1784 [[:en:Template:Country_data_South_Korea]] എന്നതിൽ നിന്ന് 6 പതിപ്പുകൾ ഇറക്കുമതി ചെയ്തു 3983858 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = ദക്ഷിണ കൊറിയ | flag alias = Flag of South Korea.svg | flag alias-1945 = Flag of South Korea (1945–1948).svg | flag alias-1948 = Flag of South Korea (1948–1949).svg | flag alias-1949 = Flag of South Korea (1949–1984).svg | flag alias-1984 = Flag of South Korea (1984–1997).svg | flag alias-1997 = Flag of South Korea (1997–2011).svg | flag alias-2000 = Flag of South Korea (WFB 2000).png | flag alias-2004 = | flag alias-2009 = Flag of South Korea (WFB 2009).gif | flag alias-army = Flag of the Republic of Korea Army.svg | flag alias-air force = Flag of the Republic of Korea Air Force.svg | link alias-army = Republic of Korea Army | link alias-naval = Republic of Korea Navy | link alias-air force = Republic of Korea Air Force | flag alias-marines = Flag of the Republic of Korea Marine Corps.svg | link alias-marines = Republic of Korea Marine Corps | name alias-badminton = South Korea | link alias-badminton = Korea national badminton team | link alias-navy = Republic of Korea Navy | flag alias-navy=Flag of the Republic of Korea Navy.svg | flag alias-military = Flag of the Republic of Korea Armed Forces.svg | link alias-military = Republic of Korea Armed Forces | size = {{{size|}}} | name = {{#ifeq:{{{name|}}}|Republic of Korea|South Korea|{{{name|}}}}} | altlink = {{{altlink|}}} | altvar = {{{altvar|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = 1945 | var2 = 1948 | var3 = 1949 | var4 = 1984 | var5 = 1997 | var6 = 2000 | var7 = 2004 | var8 = 2009 | redir1 = KOR | redir2 = Republic of Korea | redir3 = Korea, South | related1 = First Republic of Korea | related2 = Second Republic of Korea | related3 = Supreme Council for National Reconstruction | related4 = Third Republic of Korea | related5 = Fourth Republic of Korea | related6 = Fifth Republic of Korea | related7 = Korean Empire | related8 = North Korea | related9 = Joseon | related10 = Korea | related11 = Korea under Japanese rule </noinclude> }} ncfcbp1kip9wqaj0tpk8oyogaydww0g 0 225913 4134542 4073445 2024-11-11T04:34:58Z Altocar 2020 144384 4134542 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Arjun Munda}} {{Infobox officeholder | name = അർജുൻ മുണ്ഡ | image = Shri Arjun Munda.jpg | caption = | birth_date = {{birth date and age|1968|05|03|df=yes}} | birth_place = ജംഷെഡ്പൂർ, ബീഹാർ | death_date = | death_place = | office = കേന്ദ്ര, ആദിവാസി ക്ഷേമവകുപ്പ് മന്ത്രി | term = 2019 - 2024 | predecessor = ജുവൽ ഒറാം | successor = ജുവൽ ഒറാം | office2 = ലോക്സഭാംഗം | term2 = 2019 - 2024 | constituency2 = ഖുന്തി | office3 = ജാർഖണ്ഡ്, മുഖ്യമന്ത്രി | term3 = 2010-2013, 2005-2006, 2003-2005 | predecessor3 = രാഷ്ട്രപതി ഭരണം | successor3 = രാഷ്ട്രപതി ഭരണം | office4 = നിയമസഭാംഗം | term4 = 2010-2014, 2005-2009, 2000-2005, 1995-2000 | constituency4 = ഖരാസ്വാൻ | party = * ബി.ജെ.പി (2000-തുടരുന്നു) * ജെ.എം.എം (1980-2000) | website = https://arjunmunda.in/about/ | spouse = മീര | children = 3 Sons | date = 11 നവംബർ | year = 2024 | source = https://arjunmunda.in/about/ ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ് }} 2019 മെയ് 30 മുതൽ 2024 ജൂൺ 5 വരെ രണ്ടാം നരേന്ദ്ര മോദി സർക്കാരിൽ ആദിവാസി ക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്ന ജാർഖണ്ഡിൽ നിന്നുള്ള മുതിർന്ന ബി.ജെ.പി നേതാവാണ് ''' അർജുൻ മുണ്ട.(ജനനം : 3 മെയ് 1968) ''' നാലു തവണ നിയമസഭാംഗം, മൂന്ന് തവണ ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി, ഒരു തവണ ലോക്സഭാംഗം എന്നീ നിലകളിലും പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>https://www.ndtv.com/india-news/arjun-mundas-political-journey-431046</ref> == ജീവിതരേഖ == ബീഹാറിലെ ജംഷെഡ്പൂരിലെ ഒരു ആദിവാസി ദളിത് കുടുംബത്തിൽ ഗണേഷ് മുണ്ഡയുടേയും സൈറയുടേയും മകനായി 1968 മെയ് മൂന്നിന് ജനനം. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം റാഞ്ചി യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ നിന്ന് ബിരുദം നേടി. 1980-ൽ ജാർഖണ്ഡ് മുക്തി മോർച്ചയിൽ ചേർന്നതോടെയാണ് രാഷ്ട്രീയ ജീവിതമാരംഭിക്കുന്നത്. 1995-ൽ ഖരാസ്വൻ മണ്ഡലത്തിൽ നിന്ന് ആദ്യമായി ബീഹാർ നിയമസഭാംഗമായി. 2000-ലെ ജാർഖണ്ഡ് സംസ്ഥാന രൂപീകരണത്തോടെ ഝാർഖണ്ഡ് മുക്തി മോർച്ച വിട്ട് ബി.ജെ.പിയിൽ ചേർന്നു. മൂന്നു തവണ ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രിയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട അർജുൻ 2000-ലെ ബാബുലാൽ മറൻഡി മന്ത്രിസഭയിലെ ആദ്യ പിന്നോക്ക ക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്നു. 2000, 2005, 2009, 2010 എന്നീ വർഷങ്ങളിൽ നിയമസഭാംഗമായിരുന്ന അർജുൻ 2010-2013, 2005-2006, 2003-2005 എന്നീ കാലയളവുകളിൽ ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രിയായും പ്രവർത്തിച്ചു. മുൻ [[എം.പി]], മുൻ [[ഝാർഖണ്ഡ്‌]] മുഖ്യമന്ത്രി എന്നീ നിലകളിലും പ്രശസ്തൻ.<ref>{{cite web|title=അർജുൻ മുണ്ഡ|url=http://www.veethi.com/india-people/arjun_munda-profile-343-19.htm}}</ref> ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രിയായതിനെ തുടർന്ന് 2011 ഫെബ്രുവരി 26-ന് പതിനഞ്ചാം [[ലോക്‌സഭ|ലോക്‌സഭയിൽ]] നിന്ന് രാജി വെച്ചു.<ref>{{cite web|last=Munda|first=Arjun|title=Date of Resignation, from Lok Sabha|url=http://164.100.47.132/LssNew/Members/died.aspx|publisher=Lok Sabha Secretariat|accessdate=28 March 2011|archive-date=2013-02-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20130201132347/http://164.100.47.132/LssNew/Members/died.aspx|url-status=dead}}</ref> 2014-ലെ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഖരാസ്വനിൽ നിന്ന് മത്സരിച്ചെങ്കിലും ജെ.എം.എം സ്ഥാനാർത്ഥിയോട് പരാജയപ്പെട്ടു. 2019-ലെ ലോക്സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഖുന്തിയിൽ നിന്ന് വിജയിച്ച അർജുൻ നിലവിൽ രണ്ടാം നരേന്ദ്ര മോദി സർക്കാരിൽ ആദിവാസി ക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായി തുടരുന്നു. കേന്ദ്ര കൃഷി, കാർഷികക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്ന നരേന്ദ്ര സിംഗ് തോമർ കേന്ദ്രമന്ത്രിസഭയിൽ നിന്ന് രാജിവച്ചതിനെ തുടർന്ന് 2023 ഡിസംബർ 7 മുതൽ കൃഷി വകുപ്പിന്റെ അധിക ചുമതല കൂടിയുള്ള കേന്ദമന്ത്രിയാണ്. ==അവലംബം== {{reflist}} {{s-start}} {{succession box| before=[[ബാബുലാൽ മറാണ്ടി]] | title=ഝാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി| years= 18 മാർച്ച് 2003 &ndash; 2 മാർച്ച് 2005 | after=[[ഷിബു സോറൻ]] }} {{succession box| before=[[ഷിബു സോറൻ]]| title=ഝാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി| years= 12 മാർച്ച് 2005 &ndash; 8 സെപ്തംബർ 2006| after=[[മധു കോഡ]] }} {{succession box| before=രാഷ്ട്രപതി ഭരണം<br>(1 ജൂൺ 2010 - 10 സെപ്തംബർ 2010)| title=ഝാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി| years=11 സെപ്തംബർ 2010&ndash; 8 ജനുവരി 2013| after=രാഷ്ട്രപതി ഭരണം }} {{S-end}} [[വർഗ്ഗം:ഝാർഖണ്ഡ്‌ മുഖ്യമന്ത്രിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:1968-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 5-ന് ജനിച്ചവർ]] pxg9onxbmrx8m3d5oy7rb0nbuhb1vbr 4134545 4134542 2024-11-11T04:42:11Z Altocar 2020 144384 /* ജീവിതരേഖ */ 4134545 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Arjun Munda}} {{Infobox officeholder | name = അർജുൻ മുണ്ഡ | image = Shri Arjun Munda.jpg | caption = | birth_date = {{birth date and age|1968|05|03|df=yes}} | birth_place = ജംഷെഡ്പൂർ, ബീഹാർ | death_date = | death_place = | office = കേന്ദ്ര, ആദിവാസി ക്ഷേമവകുപ്പ് മന്ത്രി | term = 2019 - 2024 | predecessor = ജുവൽ ഒറാം | successor = ജുവൽ ഒറാം | office2 = ലോക്സഭാംഗം | term2 = 2019 - 2024 | constituency2 = ഖുന്തി | office3 = ജാർഖണ്ഡ്, മുഖ്യമന്ത്രി | term3 = 2010-2013, 2005-2006, 2003-2005 | predecessor3 = രാഷ്ട്രപതി ഭരണം | successor3 = രാഷ്ട്രപതി ഭരണം | office4 = നിയമസഭാംഗം | term4 = 2010-2014, 2005-2009, 2000-2005, 1995-2000 | constituency4 = ഖരാസ്വാൻ | party = * ബി.ജെ.പി (2000-തുടരുന്നു) * ജെ.എം.എം (1980-2000) | website = https://arjunmunda.in/about/ | spouse = മീര | children = 3 Sons | date = 11 നവംബർ | year = 2024 | source = https://arjunmunda.in/about/ ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ് }} 2019 മെയ് 30 മുതൽ 2024 ജൂൺ 5 വരെ രണ്ടാം നരേന്ദ്ര മോദി സർക്കാരിൽ ആദിവാസി ക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്ന ജാർഖണ്ഡിൽ നിന്നുള്ള മുതിർന്ന ബി.ജെ.പി നേതാവാണ് ''' അർജുൻ മുണ്ട.(ജനനം : 3 മെയ് 1968) ''' നാലു തവണ നിയമസഭാംഗം, മൂന്ന് തവണ ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി, ഒരു തവണ ലോക്സഭാംഗം എന്നീ നിലകളിലും പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>https://www.ndtv.com/india-news/arjun-mundas-political-journey-431046</ref> == ജീവിതരേഖ == ബീഹാറിലെ ജംഷെഡ്പൂരിലെ ഒരു ആദിവാസി ദളിത് കുടുംബത്തിൽ ഗണേഷ് മുണ്ഡയുടേയും സൈറയുടേയും മകനായി 1968 മെയ് മൂന്നിന് ജനനം. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം റാഞ്ചി യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ നിന്ന് ബിരുദം നേടി. 1980-ൽ ജാർഖണ്ഡ് മുക്തി മോർച്ചയിൽ ചേർന്നതോടെയാണ് രാഷ്ട്രീയ ജീവിതമാരംഭിക്കുന്നത്. 1995-ൽ ഖരാസ്വൻ മണ്ഡലത്തിൽ നിന്ന് ആദ്യമായി ബീഹാർ നിയമസഭാംഗമായി. 2000-ലെ ജാർഖണ്ഡ് സംസ്ഥാന രൂപീകരണത്തോടെ ഝാർഖണ്ഡ് മുക്തി മോർച്ച വിട്ട് ബി.ജെ.പിയിൽ ചേർന്നു. മൂന്നു തവണ ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രിയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട അർജുൻ 2000-ലെ ബാബുലാൽ മറൻഡി മന്ത്രിസഭയിലെ ആദ്യ പിന്നോക്ക ക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്നു. 2000, 2005, 2009, 2010 എന്നീ വർഷങ്ങളിൽ നിയമസഭാംഗമായിരുന്ന അർജുൻ 2010-2013, 2005-2006, 2003-2005 എന്നീ കാലയളവുകളിൽ ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രിയായും പ്രവർത്തിച്ചു. മുൻ [[എം.പി]], മുൻ [[ഝാർഖണ്ഡ്‌]] മുഖ്യമന്ത്രി എന്നീ നിലകളിലും പ്രശസ്തൻ.<ref>{{cite web|title=അർജുൻ മുണ്ഡ|url=http://www.veethi.com/india-people/arjun_munda-profile-343-19.htm}}</ref> ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രിയായതിനെ തുടർന്ന് 2011 ഫെബ്രുവരി 26-ന് പതിനഞ്ചാം [[ലോക്‌സഭ|ലോക്‌സഭയിൽ]] നിന്ന് രാജി വെച്ചു.<ref>{{cite web|last=Munda|first=Arjun|title=Date of Resignation, from Lok Sabha|url=http://164.100.47.132/LssNew/Members/died.aspx|publisher=Lok Sabha Secretariat|accessdate=28 March 2011|archive-date=2013-02-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20130201132347/http://164.100.47.132/LssNew/Members/died.aspx|url-status=dead}}</ref> 2014-ലെ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഖരാസ്വനിൽ നിന്ന് മത്സരിച്ചെങ്കിലും ജെ.എം.എം സ്ഥാനാർത്ഥിയോട് പരാജയപ്പെട്ടു. 2019-ലെ ലോക്സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഖുന്തിയിൽ നിന്ന് വിജയിച്ച അർജുൻ നിലവിൽ രണ്ടാം നരേന്ദ്ര മോദി സർക്കാരിൽ ആദിവാസി ക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായി തുടരുന്നു. കേന്ദ്ര കൃഷി, കാർഷികക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്ന നരേന്ദ്ര സിംഗ് തോമർ കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭയിൽ നിന്ന് രാജിവച്ചതിനെ തുടർന്ന് 2023 ഡിസംബർ 7 മുതൽ 2024 ജൂൺ 5 വരെ കൃഷി വകുപ്പിന്റെ അധിക ചുമതല കൂടിയുള്ള കേന്ദമന്ത്രിയായും പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട് 2024 ലെ ലോക്‌സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഖുന്തി മണ്ഡലത്തിൽ നിന്നും വീണ്ടും മത്സരിച്ചെങ്കിലും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് സ്ഥാനാർത്ഥിയായ കാളിചരൺ മുണ്ഡയോട് പരാജയപ്പെട്ടു. ==അവലംബം== {{reflist}} {{s-start}} {{succession box| before=[[ബാബുലാൽ മറാണ്ടി]] | title=ഝാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി| years= 18 മാർച്ച് 2003 &ndash; 2 മാർച്ച് 2005 | after=[[ഷിബു സോറൻ]] }} {{succession box| before=[[ഷിബു സോറൻ]]| title=ഝാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി| years= 12 മാർച്ച് 2005 &ndash; 8 സെപ്തംബർ 2006| after=[[മധു കോഡ]] }} {{succession box| before=രാഷ്ട്രപതി ഭരണം<br>(1 ജൂൺ 2010 - 10 സെപ്തംബർ 2010)| title=ഝാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി| years=11 സെപ്തംബർ 2010&ndash; 8 ജനുവരി 2013| after=രാഷ്ട്രപതി ഭരണം }} {{S-end}} [[വർഗ്ഗം:ഝാർഖണ്ഡ്‌ മുഖ്യമന്ത്രിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:1968-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 5-ന് ജനിച്ചവർ]] smgaw3y1n7g1k88uwlia3pjg1b22tut 4134547 4134545 2024-11-11T04:51:22Z Altocar 2020 144384 4134547 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Arjun Munda}} {{Infobox officeholder | name = അർജുൻ മുണ്ഡ | image = Shri Arjun Munda.jpg | caption = | birth_date = {{birth date and age|1968|05|03|df=yes}} | birth_place = ജംഷെഡ്പൂർ, ബീഹാർ | death_date = | death_place = | office = കേന്ദ്ര, കൃഷി-കർഷക ക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രി | term = 2023 - 2024 | primeminister = നരേന്ദ്ര മോദി | office2 = കേന്ദ്ര, ആദിവാസി ക്ഷേമവകുപ്പ് മന്ത്രി | term2 = 2019 - 2024 | predecessor2 = ജുവൽ ഒറാം | successor2 = ജുവൽ ഒറാം | office3 = ലോക്സഭാംഗം | term3 = 2019 - 2024 | constituency3 = ഖുന്തി | office4 = ജാർഖണ്ഡ്, മുഖ്യമന്ത്രി | term4 = 2010-2013, 2005-2006, 2003-2005 | predecessor4 = രാഷ്ട്രപതി ഭരണം | successor4 = രാഷ്ട്രപതി ഭരണം | office5 = നിയമസഭാംഗം | term5 = 2010-2014, 2005-2009, 2000-2005, 1995-2000 | constituency5 = ഖരാസ്വാൻ | party = * ബി.ജെ.പി (2000-തുടരുന്നു) * ജെ.എം.എം (1980-2000) | website = https://arjunmunda.in/about/ | spouse = മീര | children = 3 Sons | date = 11 നവംബർ | year = 2024 | source = https://arjunmunda.in/about/ ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ് }} 2019 മെയ് 30 മുതൽ 2024 ജൂൺ 5 വരെ രണ്ടാം നരേന്ദ്ര മോദി സർക്കാരിൽ ആദിവാസി ക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്ന ജാർഖണ്ഡിൽ നിന്നുള്ള മുതിർന്ന ബി.ജെ.പി നേതാവാണ് ''' അർജുൻ മുണ്ട.(ജനനം : 3 മെയ് 1968) ''' നാലു തവണ നിയമസഭാംഗം, മൂന്ന് തവണ ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി, ഒരു തവണ ലോക്സഭാംഗം എന്നീ നിലകളിലും പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>https://www.ndtv.com/india-news/arjun-mundas-political-journey-431046</ref> == ജീവിതരേഖ == ബീഹാറിലെ ജംഷെഡ്പൂരിലെ ഒരു ആദിവാസി ദളിത് കുടുംബത്തിൽ ഗണേഷ് മുണ്ഡയുടേയും സൈറയുടേയും മകനായി 1968 മെയ് മൂന്നിന് ജനനം. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം റാഞ്ചി യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ നിന്ന് ബിരുദം നേടി. 1980-ൽ ജാർഖണ്ഡ് മുക്തി മോർച്ചയിൽ ചേർന്നതോടെയാണ് രാഷ്ട്രീയ ജീവിതമാരംഭിക്കുന്നത്. 1995-ൽ ഖരാസ്വൻ മണ്ഡലത്തിൽ നിന്ന് ആദ്യമായി ബീഹാർ നിയമസഭാംഗമായി. 2000-ലെ ജാർഖണ്ഡ് സംസ്ഥാന രൂപീകരണത്തോടെ ഝാർഖണ്ഡ് മുക്തി മോർച്ച വിട്ട് ബി.ജെ.പിയിൽ ചേർന്നു. മൂന്നു തവണ ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രിയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട അർജുൻ 2000-ലെ ബാബുലാൽ മറൻഡി മന്ത്രിസഭയിലെ ആദ്യ പിന്നോക്ക ക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്നു. 2000, 2005, 2009, 2010 എന്നീ വർഷങ്ങളിൽ നിയമസഭാംഗമായിരുന്ന അർജുൻ 2010-2013, 2005-2006, 2003-2005 എന്നീ കാലയളവുകളിൽ ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രിയായും പ്രവർത്തിച്ചു. മുൻ [[എം.പി]], മുൻ [[ഝാർഖണ്ഡ്‌]] മുഖ്യമന്ത്രി എന്നീ നിലകളിലും പ്രശസ്തൻ.<ref>{{cite web|title=അർജുൻ മുണ്ഡ|url=http://www.veethi.com/india-people/arjun_munda-profile-343-19.htm}}</ref> ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രിയായതിനെ തുടർന്ന് 2011 ഫെബ്രുവരി 26-ന് പതിനഞ്ചാം [[ലോക്‌സഭ|ലോക്‌സഭയിൽ]] നിന്ന് രാജി വെച്ചു.<ref>{{cite web|last=Munda|first=Arjun|title=Date of Resignation, from Lok Sabha|url=http://164.100.47.132/LssNew/Members/died.aspx|publisher=Lok Sabha Secretariat|accessdate=28 March 2011|archive-date=2013-02-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20130201132347/http://164.100.47.132/LssNew/Members/died.aspx|url-status=dead}}</ref> 2014-ലെ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഖരാസ്വനിൽ നിന്ന് മത്സരിച്ചെങ്കിലും ജെ.എം.എം സ്ഥാനാർത്ഥിയോട് പരാജയപ്പെട്ടു. 2019-ലെ ലോക്സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഖുന്തിയിൽ നിന്ന് വിജയിച്ച അർജുൻ നിലവിൽ രണ്ടാം നരേന്ദ്ര മോദി സർക്കാരിൽ ആദിവാസി ക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായി തുടരുന്നു. കേന്ദ്ര കൃഷി, കാർഷികക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്ന നരേന്ദ്ര സിംഗ് തോമർ കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭയിൽ നിന്ന് രാജിവച്ചതിനെ തുടർന്ന് 2023 ഡിസംബർ 7 മുതൽ 2024 ജൂൺ 5 വരെ കൃഷി വകുപ്പിന്റെ അധിക ചുമതല കൂടിയുള്ള കേന്ദമന്ത്രിയായും പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട് 2024 ലെ ലോക്‌സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഖുന്തി മണ്ഡലത്തിൽ നിന്നും വീണ്ടും മത്സരിച്ചെങ്കിലും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് സ്ഥാനാർത്ഥിയായ കാളിചരൺ മുണ്ഡയോട് പരാജയപ്പെട്ടു. ==അവലംബം== {{reflist}} {{s-start}} {{succession box| before=[[ബാബുലാൽ മറാണ്ടി]] | title=ഝാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി| years= 18 മാർച്ച് 2003 &ndash; 2 മാർച്ച് 2005 | after=[[ഷിബു സോറൻ]] }} {{succession box| before=[[ഷിബു സോറൻ]]| title=ഝാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി| years= 12 മാർച്ച് 2005 &ndash; 8 സെപ്തംബർ 2006| after=[[മധു കോഡ]] }} {{succession box| before=രാഷ്ട്രപതി ഭരണം<br>(1 ജൂൺ 2010 - 10 സെപ്തംബർ 2010)| title=ഝാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി| years=11 സെപ്തംബർ 2010&ndash; 8 ജനുവരി 2013| after=രാഷ്ട്രപതി ഭരണം }} {{S-end}} [[വർഗ്ഗം:ഝാർഖണ്ഡ്‌ മുഖ്യമന്ത്രിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:1968-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 5-ന് ജനിച്ചവർ]] 3h7z47krw6k9h7668c2z606rwps9e6f 4134548 4134547 2024-11-11T04:52:48Z Altocar 2020 144384 /* ജീവിതരേഖ */ 4134548 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Arjun Munda}} {{Infobox officeholder | name = അർജുൻ മുണ്ഡ | image = Shri Arjun Munda.jpg | caption = | birth_date = {{birth date and age|1968|05|03|df=yes}} | birth_place = ജംഷെഡ്പൂർ, ബീഹാർ | death_date = | death_place = | office = കേന്ദ്ര, കൃഷി-കർഷക ക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രി | term = 2023 - 2024 | primeminister = നരേന്ദ്ര മോദി | office2 = കേന്ദ്ര, ആദിവാസി ക്ഷേമവകുപ്പ് മന്ത്രി | term2 = 2019 - 2024 | predecessor2 = ജുവൽ ഒറാം | successor2 = ജുവൽ ഒറാം | office3 = ലോക്സഭാംഗം | term3 = 2019 - 2024 | constituency3 = ഖുന്തി | office4 = ജാർഖണ്ഡ്, മുഖ്യമന്ത്രി | term4 = 2010-2013, 2005-2006, 2003-2005 | predecessor4 = രാഷ്ട്രപതി ഭരണം | successor4 = രാഷ്ട്രപതി ഭരണം | office5 = നിയമസഭാംഗം | term5 = 2010-2014, 2005-2009, 2000-2005, 1995-2000 | constituency5 = ഖരാസ്വാൻ | party = * ബി.ജെ.പി (2000-തുടരുന്നു) * ജെ.എം.എം (1980-2000) | website = https://arjunmunda.in/about/ | spouse = മീര | children = 3 Sons | date = 11 നവംബർ | year = 2024 | source = https://arjunmunda.in/about/ ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ് }} 2019 മെയ് 30 മുതൽ 2024 ജൂൺ 5 വരെ രണ്ടാം നരേന്ദ്ര മോദി സർക്കാരിൽ ആദിവാസി ക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്ന ജാർഖണ്ഡിൽ നിന്നുള്ള മുതിർന്ന ബി.ജെ.പി നേതാവാണ് ''' അർജുൻ മുണ്ട.(ജനനം : 3 മെയ് 1968) ''' നാലു തവണ നിയമസഭാംഗം, മൂന്ന് തവണ ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി, ഒരു തവണ ലോക്സഭാംഗം എന്നീ നിലകളിലും പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>https://www.ndtv.com/india-news/arjun-mundas-political-journey-431046</ref> == ജീവിതരേഖ == ബീഹാറിലെ ജംഷെഡ്പൂരിലെ ഒരു ആദിവാസി ദളിത് കുടുംബത്തിൽ ഗണേഷ് മുണ്ഡയുടേയും സൈറയുടേയും മകനായി 1968 മെയ് മൂന്നിന് ജനനം. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം റാഞ്ചി യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ നിന്ന് ബിരുദം നേടി. 1980-ൽ ജാർഖണ്ഡ് മുക്തി മോർച്ചയിൽ ചേർന്നതോടെയാണ് രാഷ്ട്രീയ ജീവിതമാരംഭിക്കുന്നത്. 1995-ൽ ഖരാസ്വൻ മണ്ഡലത്തിൽ നിന്ന് ആദ്യമായി ബീഹാർ നിയമസഭാംഗമായി. 2000-ലെ ജാർഖണ്ഡ് സംസ്ഥാന രൂപീകരണത്തോടെ ഝാർഖണ്ഡ് മുക്തി മോർച്ച വിട്ട് ബി.ജെ.പിയിൽ ചേർന്നു. മൂന്നു തവണ ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രിയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട അർജുൻ 2000-ലെ ബാബുലാൽ മറൻഡി മന്ത്രിസഭയിലെ ആദ്യ പിന്നോക്ക ക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്നു. 2000, 2005, 2009, 2010 എന്നീ വർഷങ്ങളിൽ നിയമസഭാംഗമായിരുന്ന അർജുൻ 2010-2013, 2005-2006, 2003-2005 എന്നീ കാലയളവുകളിൽ ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രിയായും പ്രവർത്തിച്ചു. മുൻ [[എം.പി]], മുൻ [[ഝാർഖണ്ഡ്‌]] മുഖ്യമന്ത്രി എന്നീ നിലകളിലും പ്രശസ്തൻ.<ref>{{cite web|title=അർജുൻ മുണ്ഡ|url=http://www.veethi.com/india-people/arjun_munda-profile-343-19.htm}}</ref> ജാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രിയായതിനെ തുടർന്ന് 2011 ഫെബ്രുവരി 26-ന് പതിനഞ്ചാം [[ലോക്‌സഭ|ലോക്‌സഭയിൽ]] നിന്ന് രാജി വെച്ചു.<ref>{{cite web|last=Munda|first=Arjun|title=Date of Resignation, from Lok Sabha|url=http://164.100.47.132/LssNew/Members/died.aspx|publisher=Lok Sabha Secretariat|accessdate=28 March 2011|archive-date=2013-02-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20130201132347/http://164.100.47.132/LssNew/Members/died.aspx|url-status=dead}}</ref> 2014-ലെ നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഖരാസ്വനിൽ നിന്ന് മത്സരിച്ചെങ്കിലും ജെ.എം.എം സ്ഥാനാർത്ഥിയോട് പരാജയപ്പെട്ടു. 2019-ലെ ലോക്സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഖുന്തിയിൽ നിന്ന് വിജയിച്ച അർജുൻ നിലവിൽ രണ്ടാം നരേന്ദ്ര മോദി സർക്കാരിൽ ആദിവാസി ക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്നു. കേന്ദ്ര കൃഷി, കാർഷികക്ഷേമ വകുപ്പ് മന്ത്രിയായിരുന്ന നരേന്ദ്ര സിംഗ് തോമർ കേന്ദ്ര മന്ത്രിസഭയിൽ നിന്ന് രാജിവച്ചതിനെ തുടർന്ന് 2023 ഡിസംബർ 7 മുതൽ 2024 ജൂൺ 5 വരെ കൃഷി വകുപ്പിന്റെ അധിക ചുമതല കൂടിയുള്ള കേന്ദമന്ത്രിയായും പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട് 2024 ലെ ലോക്‌സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഖുന്തി മണ്ഡലത്തിൽ നിന്നും വീണ്ടും മത്സരിച്ചെങ്കിലും ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് സ്ഥാനാർത്ഥിയായ കാളിചരൺ മുണ്ഡയോട് പരാജയപ്പെട്ടു. ==അവലംബം== {{reflist}} {{s-start}} {{succession box| before=[[ബാബുലാൽ മറാണ്ടി]] | title=ഝാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി| years= 18 മാർച്ച് 2003 &ndash; 2 മാർച്ച് 2005 | after=[[ഷിബു സോറൻ]] }} {{succession box| before=[[ഷിബു സോറൻ]]| title=ഝാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി| years= 12 മാർച്ച് 2005 &ndash; 8 സെപ്തംബർ 2006| after=[[മധു കോഡ]] }} {{succession box| before=രാഷ്ട്രപതി ഭരണം<br>(1 ജൂൺ 2010 - 10 സെപ്തംബർ 2010)| title=ഝാർഖണ്ഡ് മുഖ്യമന്ത്രി| years=11 സെപ്തംബർ 2010&ndash; 8 ജനുവരി 2013| after=രാഷ്ട്രപതി ഭരണം }} {{S-end}} [[വർഗ്ഗം:ഝാർഖണ്ഡ്‌ മുഖ്യമന്ത്രിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:1968-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജനുവരി 5-ന് ജനിച്ചവർ]] qgcpez59yncjh2269cw8z5erhewjxyt 0 235937 4134783 3610139 2024-11-11T09:43:44Z FarEnd2018 107543 അപ്രസക്തമായ ഉള്ളടക്കം ഒഴിവാക്കി, പുതിയ ശാസ്ത്രനാമം ചേർത്തു, അവലംബം ചേർത്തു 4134783 wikitext text/x-wiki {{Prettyurl|Grewia nervosa}}{{taxobox |name = ''കൊട്ടയ്ക്ക'' |image =Chakiripazham - ചകിരിപഴം 05.JPG | image_width = |image_caption = പൂക്കൾ |regnum = [[Plantae]] |unranked_divisio = [[Angiosperms]] |unranked_classis = [[Eudicots]] |unranked_ordo = [[Rosids]] |ordo = [[Malvales]] |familia = [[Malvaceae]] |subfamilia = [[Grewioideae]] |tribus = [[Grewieae]] |genus =[[Grewia]] | species = '''''G. nervosa''''' | binomial = ''Grewia nervosa'' | binomial_authority =(Lour.) Panigrahi |synonyms = *Arsis rugosa Lour. *Fallopia nervosa Lour. *Grewia affinis Lindl. *Grewia microcos L. *Grewia muenterii Walp. *Grewia ulmifolia Roxb. *Microcos glabra Jack *Microcos mala Buch.-Ham. }} [[കേരളം|കേരളത്തിൽ]] കണ്ടുവരുന്ന മാൽവേസീ സസ്യകുടുംബത്തിൽ പെട്ട ഒരു ചെറിയ മരമാണ് '''കൊട്ടയ്ക്ക'''.{{ശാനാ|Microcos paniculata}}. <ref>{{Cite web|url=https://www.flowersofindia.net/catalog/slides/Elm-Leaf%20Grewia.html|title=Microcos paniculata - Elm-Leaf Grewia|access-date=2024-11-11}}</ref> ചിലയിടങ്ങളിൽ ഇതിനെ '''ചകിരിപ്പഴം''' എന്നും പറയുന്നു. അതേ സമയം മറ്റുചിലയിടങ്ങളിൽ [[കണലി]] കായയെയാണ് കൊട്ടക്കായ എന്ന് പറയുന്നത്. ഈ മരം പൂത്താൽ അമേധ്യത്തിന്റെ (മലത്തിന്റെ) മണമാണ്. ഇതിന്റെ കായ ഉപയോഗിച്ച് [[കൊട്ടത്തോക്ക്|കൊട്ടത്തോക്കിൽ]] ഉണ്ടയായി ഉപയോഗിക്കുന്നത് ബാല്യകാല വിനോദമാണ്. ചകിരിപ്പഴത്തിന്റെ കായ കൊട്ടത്തോക്കിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നതുകൊണ്ട് കൊട്ടയ്ക്ക, കൊട്ടക്കായ എന്ന് പറയുന്നത്. [[വർണ്ണപ്പരപ്പൻ]](Tricolor pied flat) [[ശലഭം|ശലഭത്തിന്റെ]] പുഴുക്കൾ ഈ സസ്യത്തിന്റെ ഇലകൾ ആഹരിക്കാറുണ്ട്. == ഇതും കാണുക == [[കണലി]] - ചിലയിടങ്ങളിൽ കൊട്ടക്കായ എന്ന് പറയുന്നു. == ചിത്രശാല == <gallery widths="110" px="" heights="110" perrow="4"> File:Chakiripazham_-_ചകിരിപഴം_01.JPG|ചകിരിപഴം മരം File:Chakiripazham_-_ചകിരിപഴം_02.JPG|ചകിരിപഴം കായ File:Chakiripazham_-_ചകിരിപഴം_03.JPG|ചകിരിപഴം പൂവ് File:Chakiripazham_-_ചകിരിപഴം_04.JPG|ചകിരിപഴം കായ File:Chakiripazham_-_ചകിരിപഴം_05.JPG|ചകിരിപഴം പൂവ് </gallery> ==അവലംബം== {{reflist}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ == * http://www.indianaturewatch.net/displayimage.php?id=107312 {{WS|Grewia nervosa}} {{CC|Grewia nervosa}} {{Plant-stub}} [[വർഗ്ഗം:ഔഷധസസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:കുറ്റിച്ചെടികൾ]] [[വർഗ്ഗം:പുഷ്പിക്കുന്ന സസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിൽ പരാമർശിച്ചിരിക്കുന്ന സസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ശലഭപ്പുഴുക്കളുടെ ഭക്ഷണസസ്യങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:നീലിയാർകോട്ടത്തെ സസ്യജാലം]] [[വർഗ്ഗം:മാൽവേസീ]] ntnl9lgtguadv16xhr53ceqt7frgfip 10 254786 4134612 2037945 2017-05-26T16:37:50Z StjJackson 186780 4134612 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = Kingdom of Italy | shortname alias = Italy | flag alias = Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | flag alias-civil = Flag of Italy (1861-1946).svg | flag alias-naval= Naval jack of Italy (ca. 1900-1946).svg | link alias-naval = Regia Marina | link alias-air force = Regia Aeronautica | flag alias-army = Flag of Italy (1860).svg | link alias-army = Royal Italian Army | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = civil | related1 = Italy | related2 = Napoleonic Italy | related3 = Italian Social Republic | related4 = House of Savoy | cat = Italy kingdom </noinclude> }} t66i9tlsponlpv7lpizf3sm5ug3cx70 4134613 4134612 2017-08-13T12:20:54Z Olonia 186781 4134613 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = Kingdom of Italy | shortname alias = Italy | flag alias = Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | flag alias-civil = Flag of Italy (1861-1946).svg | flag alias-naval= Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | link alias-naval = Regia Marina | link alias-air force = Regia Aeronautica | flag alias-army = Flag of Italy (1860).svg | link alias-army = Royal Italian Army | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = civil | related1 = Italy | related2 = Napoleonic Italy | related3 = Italian Social Republic | related4 = House of Savoy | cat = Italy kingdom </noinclude> }} 4pp8lrxq090gza96296n75hvre8m4s1 4134614 4134613 2018-02-23T17:02:12Z Primefac 92056 Changed protection level for "[[Template:Country data Kingdom of Italy]]": [[WP:HIGHRISK|high-risk]] template with 2000+ transclusions ([Edit=Require template editor access] (indefinite) [Move=Require template editor access] (indefinite)) 4134613 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = Kingdom of Italy | shortname alias = Italy | flag alias = Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | flag alias-civil = Flag of Italy (1861-1946).svg | flag alias-naval= Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | link alias-naval = Regia Marina | link alias-air force = Regia Aeronautica | flag alias-army = Flag of Italy (1860).svg | link alias-army = Royal Italian Army | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = civil | related1 = Italy | related2 = Napoleonic Italy | related3 = Italian Social Republic | related4 = House of Savoy | cat = Italy kingdom </noinclude> }} 4pp8lrxq090gza96296n75hvre8m4s1 4134615 4134614 2022-01-23T22:59:28Z Paine Ellsworth 104726 add navy variant 4134615 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = Kingdom of Italy | shortname alias = Italy | flag alias = Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | flag alias-civil = Flag of Italy (1861-1946).svg | flag alias-naval= Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | link alias-naval = Regia Marina | link alias-air force = Regia Aeronautica | flag alias-army = Flag of Italy (1860).svg | link alias-army = Royal Italian Army | flag alias-navy= Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | link alias-navy = Regia Marina | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = civil | related1 = Italy | related2 = Napoleonic Italy | related3 = Italian Social Republic | related4 = House of Savoy | cat = Italy kingdom </noinclude> }} ksxf0rqf78v83h97vckcysrz8iyzloy 4134616 4134615 2022-02-07T16:26:14Z Paine Ellsworth 104726 High-use template 4134616 wikitext text/x-wiki <noinclude>{{High-use}} </noinclude>{{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = Kingdom of Italy | shortname alias = Italy | flag alias = Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | flag alias-civil = Flag of Italy (1861-1946).svg | flag alias-naval= Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | link alias-naval = Regia Marina | link alias-air force = Regia Aeronautica | flag alias-army = Flag of Italy (1860).svg | link alias-army = Royal Italian Army | flag alias-navy= Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | link alias-navy = Regia Marina | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = civil | related1 = Italy | related2 = Napoleonic Italy | related3 = Italian Social Republic | related4 = House of Savoy | cat = Italy kingdom </noinclude> }} a3msx6f46rw5clf77o3h3gbgmdljcb9 4134617 4134616 2022-02-26T20:41:59Z Paine Ellsworth 104726 no longer required - High use template is now in the documentation 4134617 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = Kingdom of Italy | shortname alias = Italy | flag alias = Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | flag alias-civil = Flag of Italy (1861-1946).svg | flag alias-naval= Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | link alias-naval = Regia Marina | link alias-air force = Regia Aeronautica | flag alias-army = Flag of Italy (1860).svg | link alias-army = Royal Italian Army | flag alias-navy= Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | link alias-navy = Regia Marina | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = civil | related1 = Italy | related2 = Napoleonic Italy | related3 = Italian Social Republic | related4 = House of Savoy | cat = Italy kingdom </noinclude> }} ksxf0rqf78v83h97vckcysrz8iyzloy 4134618 4134617 2024-04-01T19:52:38Z Sundostund 49110 + [[Template:Country data Fascist Italy]] 4134618 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = Kingdom of Italy | shortname alias = Italy | flag alias = Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | flag alias-civil = Flag of Italy (1861-1946).svg | flag alias-naval= Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | link alias-naval = Regia Marina | link alias-air force = Regia Aeronautica | flag alias-army = Flag of Italy (1860).svg | link alias-army = Royal Italian Army | flag alias-navy= Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | link alias-navy = Regia Marina | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = civil | related1 = Italy | related2 = Napoleonic Italy | related3 = Fascist Italy | related4 = Italian Social Republic | related5 = House of Savoy | cat = Italy kingdom </noinclude> }} 9h3swn122k016hi9pnnwg2qcq7mql23 4134619 4134618 2024-11-11T06:38:34Z Jacob.jose 1784 [[:en:Template:Country_data_Kingdom_of_Italy]] എന്നതിൽ നിന്ന് 7 പതിപ്പുകൾ ഇറക്കുമതി ചെയ്തു 4134618 wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = Kingdom of Italy | shortname alias = Italy | flag alias = Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | flag alias-civil = Flag of Italy (1861-1946).svg | flag alias-naval= Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | link alias-naval = Regia Marina | link alias-air force = Regia Aeronautica | flag alias-army = Flag of Italy (1860).svg | link alias-army = Royal Italian Army | flag alias-navy= Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg | link alias-navy = Regia Marina | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = civil | related1 = Italy | related2 = Napoleonic Italy | related3 = Fascist Italy | related4 = Italian Social Republic | related5 = House of Savoy | cat = Italy kingdom </noinclude> }} 9h3swn122k016hi9pnnwg2qcq7mql23 0 256122 4134472 4134385 2024-11-10T16:05:51Z Fotokannan 14472 4134472 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Ramachandra pulavar}} {{Infobox Artist | name = രാമചന്ദ്ര പുലവർ | image = Ramachandra pulavar.JPG | imagesize = | caption = രാമചന്ദ്ര പുലവർ | birthname = | birthdate = [[1960]] [[മേയ് 20]] | location = [[പാലക്കാട്]], [[കേരളം]] | deathdate = | deathplace = | nationality = [[ഭാരതീയൻ]] | field = [[തോൽപ്പാവക്കൂത്ത്]] | training = കൃഷ്‌ണൻകുട്ടി പുലവർ | patrons = | awards =[[കേരള ഫോക്ക്‌ലോർ അക്കാദമി അവാർഡ്]]<br/>[[പത്മശ്രീ പുരസ്കാരം]] 2021<ref name="padma"/>  }} [[file:Ramachandra pulavar2.JPG|thumb|പ്രമുഖ തോൽപ്പാവക്കൂത്ത് കലാകാരൻ രാമചന്ദ്ര പുലവർ കൊല്ലം പട്ടത്താനം ഗവ എസ്.എൻ.ഡി.പി.യു.പി. സ്കൂളിൽ]] പ്രശസ്ത [[തോൽപ്പാവക്കൂത്ത്]] കലാകാരനാണ് '''കെ.കെ. രാമചന്ദ്ര പുലവർ'''<ref>{{cite web|last1=The tradition of Tholpavakoothu or shadow puppetry is vanishing in Kerala because of the paucity of well-trained artistes, say brothers K. Viswanatha Pulavar and K. Lakshmana Pulavar.|first1=ആതിര എം.|title=Fading away into the shadows|url=http://www.thehindu.com/features/friday-review/theatre/fading-away-into-the-shadows/article3527929.ece|website=ദി ഹിന്ദു|accessdate=3 മാർച്ച് 2015|archive-date=2015-03-03|archive-url=https://archive.today/20150303121031/http://www.thehindu.com/features/friday-review/theatre/fading-away-into-the-shadows/article3527929.ece|url-status=bot: unknown}}</ref> (20 മേയ് 1960). [[കേരള ഫോക്‌ലോർ അക്കാദമി|ഫോക്‌ലോർ അക്കാദമി]] പുരസ്‌കാരം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലും വിദേശത്തും നിരവധി വേദികളിൽ പാവക്കൂത്ത്‌ അവതരിപ്പിച്ചു. ക്ഷേത്രകലയായി ഒതുങ്ങി നിന്നിരുന്ന പാവക്കൂത്തിന്റെ സാധ്യതകൾ നാടകവേദികളിലും ബോധവൽക്കരണ പരിപാടികളിലും ഉപയോഗപ്പെടുത്തി.<ref name="mathrubhumi-ക">{{cite news |first = മുകേഷ് |last = എ.വി |authorlink = |author = |coauthors = |title = പാവക്കൂത്ത്, നിലനിൽപ്പിനായി ക്ഷേത്രം വിട്ടിറങ്ങിയ ദൈവകല, അതിജീവനം 03 |url = https://www.mathrubhumi.com/social/column/athijeevanam/marionette-traditional-kerala-temple-art-1.3882802 |format = |work = |publisher = mathrubhumi.com |pages = |page = |date = 2019-06-18 |accessdate = 2019-06-18 |language = മലയാളം |archive-url = https://archive.today/20190618103531/https://www.mathrubhumi.com/social/column/athijeevanam/marionette-traditional-kerala-temple-art-1.3882802 |archive-date = 2019-06-18 |url-status = live }}</ref>. കലാരംഗത്തെ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കുള്ള അംഗീകാരമായി 2021-ലെ [[പത്മശ്രീ പുരസ്കാരം]] ലഭിച്ചു.<ref name="padma">[https://pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=1692337 Press Release -Ministry of Home Affaris]</ref> [[File:Padmasree RamachandraPulavar arranging koothupattara for a show at GOVT LPS Prakkulam Kollam.jpg|thumb|പത്മശ്രീ രാമചന്ദ്ര പുലവർ]] ==ജീവിതരേഖ== പാലക്കാട് കൂനന്തറയിൽ ജനിച്ചു. എട്ടാം വയസിൽ പിതാവ്‌ കൃഷ്‌ണൻകുട്ടി പുലവരിൽനിന്നാണു പാവക്കൂത്തിന്റെ ബാലപാഠങ്ങൾ പഠിച്ചത്‌. ഗോമതി അമ്മാളാണു അമ്മ. പത്താം വയസിൽ കവളപ്പാറ ആര്യങ്കാവ്‌ ഭഗവതിക്ഷേത്രത്തിൽ പാവക്കൂത്തിന്റെ അരങ്ങേറ്റം കുറിച്ചു. ഒറ്റപ്പാലം എൻ.എസ്.എസ് കോളേജി പഠിച്ചു. 1979 ൽ അച്ഛനൊപ്പം റഷ്യയിൽ പാവക്കൂത്ത് അവതരിപ്പിച്ചു. 1982 മുതൽ അഞ്ചുവർഷം മഹാരാഷ്‌ട്രയിലെ സാവാന്തവാടിയിൽ പാവക്കൂത്ത്‌ പരിശീലിപ്പിച്ചു. യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങളിൽ കേരള സംസ്‌കാരം വളർത്തി എടുക്കുന്നതിന്റെ ഭാഗമായി ഇറ്റലിയിൽ സാംസ്‌കാരിക വകുപ്പുമായി സഹകരിച്ച്‌ തോൽപ്പാവകളെ ഉപയോഗിച്ചുളള പരിപാടികൾ സംഘടിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. <ref>{{cite news|last=സി.കെ. ശശി പച്ചാട്ടിരി|title=അംഗീകാരത്തിളക്കം|url=http://www.mangalam.com/print-edition/sunday-mangalam/7238|accessdate=2013 ജൂലൈ 31|newspaper=മംഗളം}}</ref> കേന്ദ്ര സംഗീതനാടക അക്കാദമിയിൽ നാടൻകലകളും പാവകളിയും എന്ന വിഷയത്തിൽ റിസോഴ്‌സ് പേഴ്‌സനാണ്‌. ==കൃഷ്ണൻ കുട്ടി പുലവർ സ്മാരക തോൽപാവക്കൂത്ത് പാവകളി കേന്ദ്രം== ഗുരു കെ.എൽ. കൃഷ്ണൻകുട്ടി പുലവരുടെ സ്മരണയ്ക്കായി രൂപീകരിച്ചതാണ് ഈ കേന്ദ്രം. പാവ നിർമ്മാണവും പരിശീലനവും അവതരണവും ഇവിടെ നടക്കുന്നു. ==പ്രധാന അവതരണങ്ങൾ== [[File:RamachandraPulavarPrd.jpg|thumb|210px|കൂത്തിനു മുമ്പായി പാവകളെ ഒരുക്കുന്ന രാമചന്ദ്ര പുലവർ, മുംബൈ, 2017]] *1968-ൽ ലോകമലയാളസമ്മേളനത്തിൽ പാവക്കൂത്ത്‌ അവതരിപ്പിച്ചു. *1979-ൽ റഷ്യയിലേക്കുളള പര്യടനം. *മാലിന്യ മുക്‌ത കേരളം, ജലദൗർലഭ്യം, മതമൗത്രി, ഗാന്ധിചരിത്രം തുടങ്ങിയ തുടങ്ങിയ സംഭവങ്ങളെല്ലാം പാവക്കൂത്ത്‌ രൂപത്തിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. യേശുവിന്റെ കഥയെ ആസ്‌പദമാക്കി മിശിഹാ ചരിത്രം കൂത്ത്‌ രൂപത്തിൽ അവതരിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. [[File:Padmasree RamachandraPulavar arranging koothu madam fora show.jpg|thumb|]കൂത്തു മാടത്തിൽ വിളക്ക് തെളിക്കുന്ന രാമചന്ദ്ര പുലവർ] ==കൃതികൾ== *തോൽപ്പാവക്കൂത്ത് ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== *1998, കേന്ദ്ര സാംസ്‌കാരിക വകുപ്പിന്റെ ജൂനിയർ ഫെലോഷിപ്പ് *2005, കേന്ദ്ര സാംസ്‌കാരിക വകുപ്പിന്റെ സീനിയർ ഫെലോഷിപ്പ് * മദ്രാസ്‌ ക്രാഫ്‌റ്റ് ഫൗണ്ടേഷന്റെ ദക്ഷിണചിത്രാ അവാർഡ് *കേരള ഫോക്‌ലോർ അക്കാദമി അവാർഡ്, 2012 *ചുമ്മാർ ചൂണ്ടൽ ഫോക്‌ലോർ അവാർഡ് *2021-ൽ പത്മശ്രീ പുരസ്ക്കാരം<ref name="padma"/>  ==അവലംബം== <references/> <gallery> Padmasree RamachandraPulavar and wife arranging koothupattara for a show at GOVT LPS Prakkulam Kollam.jpg|കുറിപ്പ്1 </gallery> ==പുറം കണ്ണികൾ== *[http://www.mangalam.com/print-edition/sunday-mangalam/16545 കൂത്തുമാടങ്ങളിലെ പാവകൾ യേശുദേവന്റെ കഥ പറയുന്നു] * [https://tholpavakoothu.in/ വെബ്‍സൈറ്റ്] [[വർഗ്ഗം:തോൽപ്പാവക്കൂത്ത് കലാകാരന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:പാലക്കാട് ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:പത്മശ്രീ പുരസ്കാരം ലഭിച്ച മലയാളികൾ]] [[വർഗ്ഗം:കേരള ഫോക്‌ലോർ അക്കാദമിയുടെ പുരസ്‌കാരം നേടിയവർ]] hsmokhqw28uqjqdeezcsew3raagiura 0 278118 4134541 4120155 2024-11-11T04:31:21Z Altocar 2020 144384 /* രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം */ 4134541 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Babulal Marandi}} {{Infobox Indian politician | image = Marandi During March 2020.jpg | name = ബാബുലാൽ മറാണ്ടി | caption = | birth_date ={{Birth date and age|1958|1|11|df=y}} | birth_place =[[ഗിരിദിഹ്]], [[ഝാർഖണ്ഡ്]] | residence =[[ഗിരിദിഹ്]] | death_date = | death_place = | office = ബി.ജെ.പി, ജാർഖണ്ഡ് സംസ്ഥാന പ്രസിഡൻ്റ് | term = 2023-തുടരുന്നു | predecessor = ദീപക് പ്രകാശ് | successor = | office2 = നിയമസഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാവ് | term2 = 2020-2023 | predecessor2 = ഹേമന്ത് സോറൻ | successor2 = അമർ കുമാർ ബൗരി | office3 = നിയമസഭാംഗം | term3 = 2019-തുടരുന്നു, 2001-2004 | constituency3 = * ധൻവാർ * റാംഗഢ് | office4 = ജാർഖണ്ഡിൻ്റെ ആദ്യ മുഖ്യമന്ത്രി | term4 = 2000-2003 | successor4 = അർജുൻ മുണ്ട | office5 = ലോക്സഭാംഗം | term5 = 2009, 2006-2009 2004-2006, 1999-2002, 1998 | constituency5 = * കോദർമ * ധുംക | party = * ബി.ജെ.പി (1989-2006, 2020- തുടരുന്നു) * [[ഝാർഖണ്ഡ്‌ വികാസ് മോർച്ച]] (2006-2020) | religion = ഹിന്ദു | spouse = Shanti Devi | children = 2 sons | website = | date = 18 സെപ്റ്റംബർ | year = 2023 | source = http://164.100.24.208/ls/lsmember/biodata.asp?mpsno=244 }} 2020 മുതൽ 2023 വരെ ജാർഖണ്ഡ് നിയമസഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാവായിരുന്ന മുതിർന്ന ബി.ജെ.പി നേതാവും ജാർഖണ്ഡ് ബി.ജെ.പിയുടെ സംസ്ഥാന അധ്യക്ഷനുമാണ് ''' ബാബുലാൽ മറൻഡി.(ജനനം: 11 ജനുവരി 1958) ''' ജാർഖണ്ഡ് സംസ്ഥാനം രൂപീകരിച്ചപ്പോൾ ആദ്യ മുഖ്യമന്ത്രി, അഞ്ചു തവണ ലോക്സഭാംഗം, രണ്ട് തവണ നിയമസഭാംഗം, ഒരു തവണ കേന്ദ്രമന്ത്രി എന്നീ നിലകളിലും പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>[https://www.deccanherald.com/india/babulal-marandi-takes-charge-of-new-jharkhand-bjp-president-1237228.html Babulal marandi new jharkhand bjp president]</ref><ref>[https://www.hindustantimes.com/india-news/bjp-nominates-babulal-marandi-as-leader-of-opposition-in-jharkhand/story-Bw9QD6dNTkLUp2WKDjWApJ.html Babulal marandi appointed as new leader of opposition]</ref><ref>[https://www.thehindu.com/news/national/other-states/babulal-marandi-announces-merger-of-jvmp-and-bjp-with-immediate-effect/article30792674.ece/amp/ JVMP merge into BJP said Babulal Marandi]</ref> == ജീവിതരേഖ == 1958 ജനുവരി പതിനൊന്നിന് അവിഭക്ത ബീഹാറിലെ ഗിരിദിൻ ജില്ലയിലെ ഒരു സന്താൾ കുടുംബത്തിൽ ഛോട്ടു ലാലിൻ്റെയും മീന മുർമുവിൻ്റെയും മകനായി ജനനം. പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസത്തിന് ശേഷം റാഞ്ചി യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ നിന്ന് പി.ജി ബിരുദം നേടി. അധ്യാപകനായി ഔദ്യോഗിക ജീവിതമാരംഭിച്ചെങ്കിലും രാഷ്ട്രീയ പ്രവർത്തനത്തിന് വേണ്ടി ജോലി രാജിവച്ചു. == രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം == വിദ്യാർത്ഥിയായിരിക്കുമ്പോൾ തന്നെ ആർ.എസ്.എസിൽ ചേർന്നു. 1989-ൽ ബി.ജെ.പിയിൽ അംഗമായ ബാബുലാൽ 1992-ൽ ആദിവാസി മോർച്ച സംസ്ഥാന അധ്യക്ഷനായും 1994-ൽ ബി.ജെ.പി സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറിയായും 1996-ൽ ബി.ജെ.പിയുടെ ബീഹാർ സംസ്ഥാന അധ്യക്ഷനായും പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്. 2000-ൽ ബീഹാർ വിഭജിച്ച് ജാർഖണ്ഡ് സംസ്ഥാനം രൂപീകരിച്ചപ്പോൾ [[ഝാർഖണ്ഡ്‌]] സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ആദ്യ മുഖ്യമന്ത്രിയായിരുന്നു ബാബുലാൽ മറാൻഡി [[ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി]]യുടെ നേതാവായിരുന്ന ബാബുലാൽ മറാൻഡി 2006-ൽ ബി.ജെ.പി യിൽ നിന്നും രാജി വച്ച് [[ഝാർഖണ്ഡ്‌ വികാസ് മോർച്ച]] എന്ന പുതിയ പാർട്ടി രൂപീകരിച്ചു. 2009-ലെ ലോക്സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ കോദർമയിൽ നിന്ന് ജെ.വി.എം.പി ടിക്കറ്റിൽ വിജയിച്ചെങ്കിലും 2014-ൽ ബി.ജെ.പി സ്ഥാനാർത്ഥിയോട് പരാജയപ്പെട്ടു. 2020 ഫെബ്രുവരി 17ന് ബാബുലാലും സ്വന്തം പാർട്ടിയും ബി.ജെ.പിയിൽ ലയിച്ചു. 2020 മുതൽ 2023 വരെ നിയമസഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാവായിരുന്ന ബാബുലാൽ മറണ്ടി നിലവിൽ ജാർഖണ്ഡ് ബി.ജെ.പിയുടെ സംസ്ഥാന അധ്യക്ഷനായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ''' പ്രധാന പദവികളിൽ ''' * 2023-തുടരുന്നു : ബി.ജെ.പി, ജാർഖണ്ഡ് സംസ്ഥാന അധ്യക്ഷൻ * 2020-2023 : നിയമസഭയിലെ പ്രതിപക്ഷനേതാവ് * 2020 : ജെ.വി.എം.പി ബി.ജെ.പിയിൽ ലയിച്ചു * 2019 : നിയമസഭാംഗം, ധൻവാർ * 2019, 2014 : ലോക്സഭയിലേക്ക് കോദർമ സീറ്റിൽ മത്സരിച്ച് പരാജയപ്പെട്ടു * 2009 : ലോക്സഭാംഗം, കോദർമ (ജെ.വി.എം.പി) * 2006 : ലോക്സഭാംഗം, കോദർമ (ജെ.വി.എം.പി) * 2006 : ബി.ജെ.പി വിട്ടു * 2004 : ലോക്സഭാംഗം, കോദർമ * 2001-2004 : നിയമസഭാംഗം, റാംഗഢ് * 2000-2003 : ജാർഖണ്ഡിൻ്റെ ആദ്യ മുഖ്യമന്ത്രി * 1999-2002 : ലോക്സഭാംഗം, ധുംക * 1998-2000 : കേന്ദ്ര, വനം-പരിസ്ഥിതി മന്ത്രി (സംസ്ഥാന ചുമതല) * 1998 : ലോക്സഭാംഗം, ധുംക * 1996-1998 : ബി.ജെ.പി, ബീഹാർ സംസ്ഥാന അധ്യക്ഷൻ * 1996 : ലോക്സഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിച്ച് പരാജയപ്പെട്ടു * 1995 : നിയമസഭ തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മത്സരിച്ച് പരാജയപ്പെട്ടു * 1994 : ബി.ജെ.പി, സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറി * 1989 : ബി.ജെ.പി അംഗം == സ്വകാര്യ ജീവിതം == * ഭാര്യ : ശാന്തി * മക്കൾ : * പരേതനായ അനൂപ് * പീയുഷ് * സനാതൻ ==അവലംബം== {{Reflist}} [[വർഗ്ഗം:മുൻ മുഖ്യമന്ത്രിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:ഝാർഖണ്ഡ്‌ മുഖ്യമന്ത്രിമാർ]] [[വർഗ്ഗം:1958-ൽ ജനിച്ചവർ]] an8mq7myztjydi3xd6a92ioa18zixyq 0 302421 4134476 3638039 2024-11-10T16:54:52Z Vicharam 9387 /* കുടുംബജീവിതം */ 4134476 wikitext text/x-wiki {{Infobox actor | name = പ്രകാശ്‌ വർമ | image = Prakashvarma.jpg | caption = | birthname = | birthdate = 1973 | birthplace = [[ആലപ്പുഴ ]], [[കേരളം]], ഇന്ത്യ | deathdate = | deathplace = | restingplace = | restingplacecoordinates = | othername = | occupation = പരസ്യചിത്ര സം‌വിധായകൻ | yearsactive = 2001- തുടരുന്നു | spouse = സ്നേഹ ഐപ് | domesticpartner = | children = | education = എസ്.ഡി കോളേജ്,ആലപ്പുഴ. | influences = വി.കെപ്രകാശ്‌ | influenced = | website = http://www.nirvanafilms.com/ | academyawards = | filmfareawards = | nationalfilmawards = | awards = ABBYs' അവാർഡ്‌,ആരോഗ്യ സുഖ പരിചരണ പരസ്യത്തിനുള്ള ആഗോള അവാർഡ്‌ }} അന്താരാഷ്ട്രതലത്തിൽ ശ്രദ്ധ നേടിയ ഇന്ത്യൻ പരസ്യചിത്ര സംവിധായകനാണ് പ്രകാശ്‌ വർമ. വൊഡോഫോൺ [[സൂസൂ]] പരസ്യങ്ങളാണ് അദ്ദേഹത്തെ പ്രശസ്തിയിലെത്തിച്ചത്. ബാംഗ്ലൂർ കേന്ദ്രമായുള്ള പരസ്യചിത്ര സ്ഥാപനമായ "നിർവാന"യുടെ സ്ഥാപക ഉടമസ്ഥരാണ് പ്രകാശും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഭാര്യ സ്നേഹ ഐപ്പും. ഇന്ന് ഇന്ത്യൻ പരസ്യനിർമ്മാണ രംഗത്ത് മുൻനിരയിലുള്ള സ്ഥാപനമാണ്‌ നിർവാന. == കുടുംബജീവിതം == നിർവാനയുടെ എക്സിക്യൂട്ടീവ് പ്രോഡ്യുസറായ സ്നേഹ ഐപാണ് പ്രകാശിന്റെ ഭാര്യ. ബാംഗ്ലൂരിൽ സ്ഥിരതാമസമായ ഇവർക്ക് 3 കുട്ടികളുണ്ട്. 2014 ബെർലിൻ അന്താരാഷ്ട്ര ക്രാഫ്റ്റ് മേളയിൽ ജൂറി അംഗമായിരുന്നു സ്നേഹ. <ref>{{Cite web |url=http://epaper.timesofindia.com/Repository/getFiles.asp?Style=OliveXLib%3ALowLevelEntityToPrint_ET&Type=text%2Fhtml&Locale=english-skin-custom&Path=ETM%2F2011%2F01%2F05&ID=Pc02705 |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2021-08-15 |archive-date=2016-03-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160305201837/http://epaper.timesofindia.com/Repository/getFiles.asp?Style=OliveXLib%3ALowLevelEntityToPrint_ET&Type=text%2Fhtml&Locale=english-skin-custom&Path=ETM%2F2011%2F01%2F05&ID=Pc02705 |url-status=dead }}</ref> == പരസ്യചിത്രങ്ങൾക്ക് മുൻപ് == ആലപ്പുഴ എസ്.ഡി കോളേജിൽ നിന്നും ‍ബിരുദപഠനം പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം സിനിമാസംവിധാന മോഹവുമായി മലയാളസിനിമയിൽ സംവിധാനസഹായിയായി പ്രവർത്തിച്ചു. [[ലോഹിതദാസ്]],[[വിജി തമ്പി]] എന്നിവരുടെ ചിത്രങ്ങളിൽ പ്രവർത്തിച്ച അദ്ദേഹം പിന്നീട് വി.കെ പ്രകാശിന്റെ പരസ്യ ചിത്രങ്ങളിലും സംവിധാനസഹായിയായി .'''2001'''ഇലാണ് പ്രകാശും ഭാര്യ സ്നേഹ ഐയ്പും ചേർന്ന് നിർവാണ എന്ന പരസ്യനിർമ്മാണ സ്ഥാപനം അരംഭിക്കുന്നത്.<ref>http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-metroplus/the-world-of-zoozoos/article647431.ece</ref> == പ്രധാനപ്പെട്ട ചിത്രങ്ങൾ == വോടാഫോൻ, ടൈടാൻ,ഇന്ക്രെടിബിൽ ഇന്ത്യ,കേരള ടൂറിസം,മധ്യപ്രദേശ് ടൂറിസം,ബജാജ്,ഫ്രൂട്ടി, എയർടെൽ,പെപ്സി തുടങ്ങി അനേകം ബ്രാൻഡുകൾക്ക് വേണ്ടി പ്രകാശ്‌ പരസ്യ ചിത്രങ്ങൾ സംവിധാനം ചെയ്തു. === വാഗൻ ആർ-ഫീൽ അറ്റ്‌ ഹോം === പ്രകാശിന്റെ പരസ്യ നിർമ്മാണ കരിയറിലെ ആദ്യത്തെ പ്രധാന വിജയമായിരുന്നു 2001ഇൽ പുറത്തിറങ്ങിയ വാഗൻ ആർ പരസ്യം. സാച്ചി എന്ന പരസ്യകമ്പനിക്ക് വേണ്ടി അദ്ദേഹം സംവിധാനം ചെയ്ത ഈ പരസ്യം ആ കൊല്ലത്തെ മികച്ച പരസ്യമായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. ഇതിനു ശേഷമാണു സ്വന്തമായി പരസ്യകമ്പനി തുടങ്ങുന്നത്.<ref>http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-metroplus/the-world-of-zoozoos/article647431.ece</ref> === ഹച്ച് (ഈ മനോഹര ലോകത്ത് നീയും ഞാനും) === ഒരു കുട്ടിയേയും പഗ്ഗിനെയും(ഒരു തരം നായ)പ്രധാന കഥാപാത്രങ്ങളാക്കി നിർവാന നിർമ്മിച്ച പരസ്യം എക്കാലത്തെയും ജനകീയമായ പരസ്യങ്ങളിൽ ഒന്നായി മാറി.പരസ്യം തരംഗമായത്തിനു ശേഷം താരമായി മാറിയ പഗ്ഗുകളുടെ വില്പനയിൽ വൻ മുന്നേറ്റമുണ്ടായി.<ref>http://economictimes.indiatimes.com/opinion/india-emerging/the-whos-who-of-zoozoo/articleshow/4497559.cms</ref> === വോടാഫോൻ [[സൂസൂ]] === ഐ.പി.എൽ 2009 സീസൺ സമയത്ത് റിലീസ് ചെയ്ത വോടാഫോൻ സൂസൂ പരസ്യങ്ങൾ ലോകത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും മികച്ച പരസ്യചിത്രമായി മാറി. ദക്ഷിണാഫ്രിക്കൻ നഗരമായ കേപ് ടൌണിൽ ചിത്രീകരിച്ച പരസ്യങ്ങൾ 30 ദിനം കൊണ്ടാണ് പൂർത്തിയാക്കിയത്. പ്രത്യേക വേഷവിധാനങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ച് യഥാർത്ഥ മനുഷ്യരെ അനിമേറ്റഡായി തോന്നിപ്പിച്ച രീതി ഒരുപാട് പ്രശംസകൾക്ക് പാത്രമായി. === കേരള ടൂറിസം പരസ്യം === "നിങ്ങളുടെ നിമിഷം കാത്തിരിക്കുന്നു" എന്ന പരസ്യവാചകത്തോട് കൂടി വിദേശികളെ കേരളത്തിലേക്ക് ആകർഷിക്കാൻ കേരള ടൂറിസം വകുപ്പ് നിർമ്മിച്ച പരസ്യചിത്രം സംവിധാനം ചെയ്തത് പ്രകാശ്‌ ആണ്. തേക്കടി,ആലപ്പുഴ,കണ്ണൂർ,മുന്നാർ എന്നിവിടങ്ങളിലായി ചിത്രീകരണം പൂർത്തിയാക്കിയ ചിത്രത്തിൽ കേരളത്തിന്റെ തനതു കലാരൂപങ്ങളായ തെയ്യവും കഥകളിയും നിറഞ്ഞു നിൽക്കുന്നു. പരസ്യത്തിൽ ഉടനീളം നിഴലിച്ച വൈദേശിക സ്വാധീനം വിമർശനങ്ങൾക്ക് വിധേയമായി.<ref>http://www.frontline.in/static/html/fl2726/stories/20101231272612600.htm</ref> == സിനിമയുമായുള്ള ബന്ധം == മലയാള സിനിമയിൽ സംവിധാന സഹായിയായി ആദ്യകാലത്ത് പ്രവർത്തിച്ച പ്രകാശ്‌ വർമ [[ലാൽ ജോസ്]] സംവിധാനം ചെയ്ത [[ഏഴു സുന്ദര രാത്രികൾ]] എന്ന ചിത്രത്തിന്റെ പരസ്യപ്രചാരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി "പെട്ടിടാം ആരും ആപത്തിൽ" എന്ന ഗാനം സംവിധാനം ചെയ്തു. ഗാനം ഹിറ്റ്‌ ചാർട്ടിൽ ഇടം നേടി.<ref>{{Cite web |url=http://www.chakpak.com/content/news/lal-jose-ropes-prakash-varma-promote-ezhu-sundara-rathrikal |title=ആർക്കൈവ് പകർപ്പ് |access-date=2015-01-29 |archive-date=2016-03-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160305035244/http://www.chakpak.com/content/news/lal-jose-ropes-prakash-varma-promote-ezhu-sundara-rathrikal |url-status=dead }}</ref> 5na2w9up9xlbyuunqa348684tst1p3v 0 343124 4134449 4104957 2024-11-10T13:16:37Z Padmanabhanunnips 96641 4134449 wikitext text/x-wiki {{ആധികാരികത}} കേരളത്തിലെ [[അമ്പലവാസി|അമ്പലവാസി സമുദായത്തിൽ]] ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു ബ്രാഹ്മണജാതിയാണ് '''നമ്പീശൻ''' . ബ്രാഹ്മണപാരമ്പര്യം. ഷോഡശസംസ്കാരങ്ങളുണ്ടെങ്കിലും വേദാവകാശമില്ല. ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ കഴകപ്രവൃത്തിയാണ് ജോലി. പൂജാപുഷ്പങ്ങൾ ഒരുക്കുക, മാലകെട്ടുക, നിവേദ്യവസ്തുക്കൾ തയ്യാറാക്കുക, പ്രസാദവിതരണം, ശംഖുവിളി എന്നിവയൊക്കെയാണ് കുലത്തൊഴിൽ. പൂണൂൽ ധരിക്കുന്നവരും ഗായത്രീമന്ത്രോപാസനയുള്ളവരുമാണ്. ഷോഡശസംക്സാരം പാലിക്കുന്നു. നമ്പീശസ്ത്രീകൾ ബ്രാഹ്മണി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. പുരുഷന്മാർ പേരിനൊപ്പം നമ്പീശൻ എന്നു ചേർക്കുന്നു. സ്ത്രീകൾ പേരിനൊപ്പം ബ്രാഹ്മണിയമ്മ എന്ന് ചേർത്തിരുന്നെങ്കിലും, ഇക്കാലത്ത് സ്ത്രീകളും നമ്പീശൻ എന്ന നാമം തന്നെ കുലനാമമായി ചേർക്കുന്നു. പുഷ്പകം എന്നാണ് നമ്പീശഗൃഹങ്ങൾ അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇവർ ആചാരക്രമങ്ങളിലും അനുഷ്ഠാനങ്ങളിലും മധ്യതിരുവിതാംകൂറിലും കൊച്ചിയിലുമുള്ള [[പുഷ്പകഉണ്ണി|പുഷ്പകഉണ്ണികളോട്]] സമാനരാണ്; പേരിൽ ഭേദമുണ്ടെങ്കിലും. നമ്പ്യാർ എന്ന് കുലനാമം സ്വീകരിച്ചിട്ടുള്ള ചില നമ്പീശകുടുംബങ്ങളും മധ്യകേരളത്തിലുണ്ട്. മരുമക്കത്തായക്കാരായിരുന്നു നമ്പീശന്മാരിൽ അധികവും. [[ആഴ്‌വാഞ്ചേരി തമ്പ്രാക്കൾ|ആഴ്‌വാഞ്ചേരി തമ്പ്രാക്കളുടെ]] നിർദേശമനുസരിച്ച് മിക്കവാറും എല്ലാ നമ്പീശകുടുംബങ്ങളും ഇപ്പോൾ മക്കത്തായക്രമത്തിലേക്ക് മാറിയിട്ടുണ്ട്. മക്കത്തായക്കാരായ സ്ത്രീകൾക്കു സ്വജാതിയിലുള്ള ഭർത്താവു മരിച്ചാൽ, രണ്ടാം വിവാഹത്തിലേർപ്പെടാം. പക്ഷേ, ബ്രാഹ്മണരെ മാത്രമേ വിവാഹം ചെയ്യാൻ പാടുള്ളു. നമ്പീശസ്ത്രീകൾക്ക് പാട്ടുപാടി ദേവനെ സേവിക്കുക എന്നൊരു വിശേഷപ്രവൃത്തി കൂടിയുണ്ട്. ഇവർ പാടുന്ന പാട്ടുകളാണ് '[[ബ്രാഹ്മണിപ്പാട്ടുകൾ]]'.{{തെളിവ്}} [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ജാതികൾ]] [[വർഗ്ഗം:മലയാളി ബ്രാഹ്മണർ]] [[വർഗ്ഗം:സമുദായങ്ങൾ]] p9vbq9qsbduog6fpm0fftch1784ngwq 0 356585 4134528 3842838 2024-11-11T03:20:28Z InternetArchiveBot 146798 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 4134528 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Ateshgah of Baku}} {{Infobox building | name = ബാകുവിലെ സുരഖാനിയിലെ അതേഷ്‌ഗാഹ് | native_name= Atəşgah {{In lang|az}} | image = Ateshgah Fire Temple.jpg | caption = | former_names = | map_type = | building_type = ബഹുമത (ഹിന്ദുമതവും സൊരാസ്ത്രിയമതവും) ക്ഷേത്രം<ref name="PhD2014">{{cite book|author=Jas Singh|title=Jas: Chronicles of intrigue, folly, and laughter in the global workplace|url=https://books.google.com/books?id=SeXSAgAAQBAJ&pg=PA227|date=18 February 2014|publisher=Two Harbors Press|isbn=978-1-62652-551-1|pages=227–}}</ref> | architectural_style = | structural_system = | cost = | location = [[Suraxanı raion|സുരാഖാനി]], [[Baku|ബാകു]], [[Azerbaijan|അസർബൈജാൻ]] | address = | client = | owner = | current_tenants = [[Museum|മ്യൂസിയം]] | landlord = | coordinates = | start_date = | completion_date = | inauguration_date = | demolition_date = | destruction_date = | height = | diameter = | other_dimensions = | floor_count = | floor_area = | main_contractor = | architect = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | awards = | references = }} '''ബാകുവിലെ അറ്റേഷ്ഗാഹ്''' (from {{lang-fa|آتشگاه}}, ''Atashgāh'', {{lang-az|Atəşgah}}) [[Suraxanı raion|സുരഖാനിയിലെ]] കോട്ട പോലുള്ള ഒരു ക്ഷേത്രമാണ്.<ref>{{cite web|title=Ateshgahs and Zoroastrians in Azerbaijan: Good thoughts, good words, good deeds|url=http://thebriefnote.com/2012/04/06/ateshgahs-and-zoroastrians-good-thoughts-good-words-good-deeds-baku-atesgah-azerbaijan/|accessdate=20 July 2012|archive-date=2013-10-29|archive-url=https://web.archive.org/web/20131029195134/http://thebriefnote.com/2012/04/06/ateshgahs-and-zoroastrians-good-thoughts-good-words-good-deeds-baku-atesgah-azerbaijan/|url-status=dead}}</ref> [[Azerbaijan|അസർബൈജാനിലെ]] [[Baku|ബാകു]] പ്രദേശത്താണിത്. പേർഷ്യൻ ഭാഷയിലും സംസ്കൃതത്തിലുമുള്ള എഴുത്തുകളിൽ നിന്ന് ഇത് [[Hindu|ഹിന്ദു]] ആരാധനാലയമായും [[Zoroastrianism|സൊരാസ്ത്രിയൻ]] ക്ഷേത്രമായും ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതായി മനസ്സിലാക്കാം. "അറ്റാഷ്" (آتش) എന്ന പേർഷ്യൻ വാക്കിന്റെ അർത്ഥം അഗ്നി എന്നാണ്.<ref name="iranicaonline.org">[http://www.iranicaonline.org/articles/atas-fire ''ĀTAŠ'', M. Boyce, '''Encyclopædia Iranica''']</ref> അഞ്ച് വശങ്ങളുള്ള ഈ സമുച്ചയം പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിലും പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിലുമാണ് പണികഴിപ്പിക്കപ്പെട്ടത്. ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഘണ്ഡത്തിന്റെ വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗത്തെ സൊരാസ്ത്രീയമതക്കാർ കാസ്പിയൻ പ്രദേശവുമായി വ്യാപാരത്തിലേർപ്പെട്ടിരുന്നു. അവർ ഈ ക്ഷേത്രം ഒരു തീർത്ഥാടനകേന്ദ്രമായി കണക്കാക്കിയിരുന്നു. സമീപ്രപ്രദേശത്തെ പെട്രോളിയം പ്ലാന്റുകൾ പ്രകൃതി വാതകം ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങിയപ്പോൾ ഇവിടത്തെ കെടാവിളക്കിലെ അഗ്നി കെട്ടുപോവുകയും അതോടെ ഈ ക്ഷേത്രം ഉപേക്ഷിക്കപ്പെടുകയുമായിരുന്നു. 1975-ൽ ഇതൊരു മ്യൂസിയമാക്കി മാറ്റി. വർഷം 15000 ആൾക്കാർ ഇവിടം സന്ദർശിക്കുന്നുണ്ട്. ==ചരിത്രം== {{multiple image | align = right | direction = vertical | header = Atashgah inscriptions | width = 245 |image1=Atashgah-inscription-jackson1911.jpg|245px| |caption1=ബാകു അറ്റേഷ്ഗാഹിലെ ഒരു ചുവരെഴുത്ത്. ആദ്യത്തെ വരി: ''ശ്രീ ഗണേശായ നമഃ എന്നാണ് ആരംഭിക്കുന്നത്. രണ്ടാമത്തെ വരി "ജ്വാലാജി"യെപ്പറ്റിയാണ്. എഴുത്ത് [[Vikram Samvat|സംവത്]] 1802 (संवत १८०२, or 1745-46 [[Common Era|കോമൺ ഈറ]] കാലത്തെയാണ് എന്ന് രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. താഴെയുള്ള പേർഷ്യൻ എഴുത്ത് ഈ കെട്ടിടത്തിലെ ഏക പേർഷ്യൻ ഭാഷാ എഴുത്താണ്.<ref name="AVWJ"/> വ്യാകരണപ്പിശകുണ്ടെങ്കിലും<ref name="AVWJ"/> ഈ ലിഖിതവും അഗ്നിയെപ്പറ്റിയുള്ളതാണ് (آتش). [[Islamic calendar|ഹിജറ]] വർഷം 1158 (١١٥٨) ലേതാണ് ലിഖിതമെന്ന് അറിയാം. ഇതും 1745 കോമൺ ഈറ തന്നെ. |image2=Atashgah-shiva-inscription-jackson1911.jpg|245px| |caption2= [[Shiva|ശിവനോടുള്ള]] പ്രാർത്ഥന. സംസ്കൃതത്തിൽ. }} [[Absheron peninsula|അബ്ഷെരോൺ ഉപദ്വീപിലാണ്]] ഇത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. [[Yanar Dag|യാനാർ ദാഗ്]] പോലെയുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ ഇവിടെ മണ്ണിനടിയിൽ നിന്ന് എണ്ണ ഒലിക്കുകയും ബാഷ്പങ്ങൾ സ്ഥിരമായി കത്തിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നുണ്ട്.<ref name="cavendish2007">{{Citation | title=Peoples of Western Asia | author=Marshall Cavendish | year=2007 | publisher=Marshall Cavendish Corporation | isbn=0-7614-7677-6 | url=https://books.google.com/books?id=FZ2_aYHMl4IC | quote=''... Oil oozes up out of the ground in the region of the Apsheron ... natural oil fires were revered long ago by Zoroastrians, to whom fire is a sacred symbol ...''}}</ref> “എന്നും കത്തിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന തീയുള്ള ഏഴ് ദ്വാരങ്ങൾ” 1683-ൽ ഇവിടം സന്ദർശിച്ച ജർമൻ സഞ്ചാരി [[Engelbert Kaempfer|എങ്കൽബെർട്ട് കേംഫർ]] രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.<ref>Amoenitatum exoticarum politico-physico-medicarum fasciculi v, quibus continentur variae relationes, observationes & descriptiones rerum Persicarum & ulterioris Asiae, multâ attentione, in peregrinationibus per universum Orientum, collecta, ab auctore Engelberto Kaempfero. Lemgoviae, Typis & impensis H.W. Meyeri, 1712.</ref> പത്താം നൂറ്റാണ്ടിൽ [[Estakhri|എസ്താഖ്രി]] ബാകുവിനടുത്തായി അഗ്നിയെ ആരാധിക്കുന്നവർ താമസിക്കുന്നുണ്ട് എന്ന് പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>Abu Ishaq Ibrahim ibn Muhammad al-Farisi al Istakhri. Ketāb al-masālek wa’l-mamālek</ref> ===ഇന്ത്യക്കാരായ താമസക്കാരും ഹിന്ദുക്കളും=== [[File:Атешгях Гравюра Мойне.jpg|thumb|245px|ക്ഷേത്രം]] മദ്ധ്യകാലഘട്ടത്തിൽ [[Central Asia|മദ്ധ്യേഷ്യയിൽ]] ധാരാളം ഇന്ത്യൻ സമൂഹങ്ങളുണ്ടായിരുന്നു.<ref name="dale2002">{{Citation | title=Indian Merchants and Eurasian Trade, 1600-1750 | author=Stephen Frederic Dale | year=2002 | publisher=Cambridge University Press | isbn=0-521-52597-7 | url=https://books.google.com/books?id=GqEWw_54uVUC | quote=''... The Russian merchant, F.A. Kotov, identified all the Mughal-Indian merchants whom he saw in Isfahan in 1623, both Hindus and Muslims, as Multanis ... the 1747 Russian census of the Astrakhan Indian community, which showed that nearly all of these merchants came from Multan or nearby villages ... many of them traded for or with relatives in Azerbaijan or Gilan provinces who were, therefore, almost certainly Multanis themselves ... many influential Hindu merchants and bankers then lived in Bukhara and Samarqand ...''}}</ref><ref name="levi2002">{{Citation | title=The Indian diaspora in Central Asia and its trade, 1550-1900 | author=Scott Cameron Levi | year=2002 | publisher=BRILL | isbn=90-04-12320-2 | url=https://books.google.com/books?id=9qVkNBge8mIC | quote=''... George Forster ... On the 31st of March, I visited the Atashghah, or place of fire; and on making myself known to the Hindoo mendicants, who resided there, I was received among these sons of Brihma as a brother; an appellation they used on perceiving that I had acquired some knowledge of their mythology, and had visited their most sacred places of worship ...'' }}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=ജനുവരി 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> ബാക്കുവിൽ [[Punjab region|പഞ്ചാബിലെ]] [[Multan|മുൽത്താനിൽ]] നിന്നുള്ളവരും [[Armenian people|അർമേനിയക്കാരുമായിരുന്നു]] പ്രാദേശിക സമ്പദ് വ്യവസ്ഥ നിയന്ത്രിച്ചിരുന്നത്.<ref name="forster1798" /> കാസ്പിയൻ കടലിലെ കപ്പലുകളുടെ തടിപ്പണിയും ചെയ്തിരുന്നത് പൊതുവിൽ ഇന്ത്യക്കാരായിരുന്നു.<ref name="hanway1753" /> ബാകുവിലെ ഇന്ത്യൻ സമൂഹമായിരിക്കണം അറ്റേഷ്ഗാഹ് നിർമ്മിക്കുകയും പുനരുദ്ധരിക്കുകയും ചെയ്തതെന്ന് ചിലർ വിശ്വസിക്കുന്നുണ്ട്.<ref name="levi2002" /><ref name="forster1798" /> യൂറോപ്യന്മാർ ഇവിടെ ധാരാളം ഇന്ത്യക്കാരെ കണ്ടതായി രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.<ref name="hanway1753">{{Citation | title=An Historical Account of the British Trade Over the Caspian Sea | author=Jonas Hanway | year=1753 | publisher=Sold by Mr. Dodsley | isbn= | url=https://books.google.com/books?id=etApAAAAYAAJ | quote=''... The Persians have very little maritime strength ... their ship carpenters on the Caspian were mostly Indians ... there is a little temple, in which the Indians now worship: near the altar about 3 feet high is a large hollow cane, from the end of which iffues a blue flame ... These Indians affirm, that this flame has continued ever since the flood, and they believe it will last to the end of the world ... Here are generally forty or fifty of these poor devotees, who come on a pilgrimage from their own country ... they mark their foreheads with saffron, and have a great veneration for a red cow ...''}}</ref><ref name="jackson1911" /><ref name="forster1798">{{Citation | title=A journey from Bengal to England: through the northern part of India, Kashmire, Afghanistan, and Persia, and into Russia, by the Caspian-Sea | author=[[George Forster (traveller)|George Forster]] | year=1798 | publisher=R. Faulder | isbn= | url=https://books.google.com/books?id=CSkQAAAAYAAJ | quote=''... A society of [[Multan|Moultan]] Hindoos, which has long been established in Baku, contributes largely to the circulation of its commerce; and with the Armenians they may be accounted the principal merchants of Shirwan ... this remark arose from a view of the Atashghah at Baku, where a Hindoo is found so deeply tinctured with the enthusiasm of religion, that though his nerves be constitutionally of a tender texture and his frame relaxed by age, he will journey through hostile regions from the Ganges to the Volga, to offer up prayer at the shrine of his God ...''}}</ref><ref name="morier1818">{{Citation | title=A Second Journey through Persia, Armenia, and Asia Minor, to Constantinople, between the Years 1810 and 1816 | author=James Justinian Morier | year=1818 | publisher=A. Strahan | isbn= | url=https://books.google.com/books?id=VjdtPAAACAAJ | quote=''... Travelling onwards, we met an Indian entirely alone, on foot, with no other weapon than a stick, who was on his road to Benares returning from his pilgrimage to Baku. He was walking with surprising alacrity, and saluted us with great good-humour, like one satisfied with himself for having done a good action. I believe that these religious feats are quite peculiar to the Indian character ...''}}</ref><ref name="usgovt1887hd">{{Citation | title=Reports from the consuls of the United States, 1887 | author=United States Bureau of Foreign Commerce | year=1887 | publisher=United States Government | isbn= | url=https://books.google.com/books?id=KBASAAAAYAAJ | quote=''... Six or 7 miles southeast is Surakhani, the location of a very ancient monastery of the fire-worshippers of India, a building now in ruins, but which is yet occasionally occupied by a few of these religious enthusiasts, who make a long and weary pilgrimage on foot from India to do homage at the shrine of everlasting fire, which is merely a small jet of natural gas, now almost extinct ...''}}</ref> [[Samuel Gottlieb Gmelin|സാമുവൽ ഗോട്ട്ലിയെബ് ഗ്മെലിനിന്റെ]] ''റീസെ ഡുർച് റസ്സ്ലാൻഡ്'' (1771) എന്ന ഗ്രന്ഥം [[Karl Eichwald|കാൾ ഐക്ക്വാൾഡ്]] ''റീസ് ഇൻ ഡെൻ കോക്കസസ്'' (സ്റ്റുട്ട്ഗാർട്ട്, 1834) എന്ന ഗ്രന്ഥത്തിൽ ഉദ്ധരിക്കുന്നുണ്ട്. ഗ്മെലിൻ ഇവിടെ ഭക്തർ [[Yoga|യോഗാഭ്യാസം]] ചെയ്യുന്നത് കണ്ടിട്ടുണ്ട്. ഐക്ക്വാൾഡ് [[Rama|രാമൻ]], [[Krishna|കൃഷ്ണൻ]], [[Hanuman|ഹനുമാൻ]], [[Agni|അഗ്നി]] എന്നിവയുടെ ആരാധനയെപ്പറ്റി പറയുന്നു.<ref name="Eichwald">{{citation|first=Karl Eduard|last=von Eichwald|title=Reise in den Caucasus|location=Stuttgart|year=1834}}.</ref> ===എഴുത്തുകളും നിർമ്മാണകാലവും=== [[File:Заброшенный Атешгях, начало 20 в..JPG|thumb|245px|Ateshgah, beginning of 20th century]] അറ്റേഷ്ഗാഹിൽ ധാരാളം ലിഖിതങ്ങളുണ്ട്. [[Sanskrit|സംസ്കൃതം]] [[Punjabi language|പഞ്ചാബി]] എന്നീ ഭാഷകളിലാണ് മിക്കവയും. ഒരു പേർഷ്യൻ ഭാഷാ ലിഖിതം മാത്രമാണ് ഇവിടെയുള്ളത്. ഇതോടൊപ്പം [[Ganesha|ഗണപതിക്കും]] [[Jwala Ji|അഗ്നിക്കുമുള്ള]] പ്രാർത്ഥനകളുമുണ്ട്.<ref name="jackson1911">{{Citation | title=From Constantinople to the home of Omar Khayyam: travels in Transcaucasia and northern Persia for historic and literary research | author=Abraham Valentine Williams Jackson | year=1911 | publisher=The Macmillan company | isbn= | url=https://books.google.com/books?id=Z4aBAAAAIAAJ | quote=''... they are now wholly substantiated by the other inscriptions ... They are all Indian, with the exception of one written in Persian ... dated in the same year as the Hindu tablet over it ... if actual Gabrs (i.e. Zoroastrians, or Parsis) were among the number of worshipers at the shrine, they must have kept in the background, crowded out by Hindus, because the typical features Hanway mentions are distinctly Indian, not Zoroastrian ... met two Hindu Fakirs who announced themselves as 'on a pilgrimage to this Baku Jawala Ji' ...''}}</ref> പേർഷ്യൻ ഭാഷയിലെ എഴുത്തുകളിൽ വ്യാകരണപ്പിശകുകളുണ്ടെങ്കിലും സംസ്കൃതത്തിലെയും പേർഷ്യനിലെയും എഴുത്തുകൾ ഒരു വർഷം തന്നെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത് (1745 [[Common Era|കോമൺ ഈറ]] - [[Vikram Samvat|സംവത്]]/संवत 1802/१८०२, [[Islamic calendar|ഹിജറ]] 1158/١١٥٨).<ref name="jackson1911" /><ref name="delacy1998">{{Citation | title=Hindi & Urdu phrasebook | author=Parvez Dewan (Richard Delacy,ed.) | year=1998 | publisher=Lonely Planet | isbn=0-86442-425-6 | url=https://books.google.com/books?id=QkJH90HBlekC | quote=''... The Hindu calendar (vikramaditiy) is 57 years ahead of the Christian calendar. Dates in the Hindu calendar are prefixed by the word: samvat संवत ...''}}</ref> എല്ലാ ലിഖിതങ്ങളിലെയും തീയതികൾ എടുത്തുനോക്കിയാൽ അവ സംവത് 1725 മുതൽ സംവത് 1873 വരെയുള്ള കാലത്തുള്ളവയാണ്. 1668 കോമൺ ഈറ മുതൽ 1816 കോമൺ ഈറ വരെയുള്ള കാലമാണ് ഇത്.<ref name="jackson1911" /> ഇതും കെട്ടിടം പ്രായേണ പുതിയതാണ് എന്ന നിരീക്ഷണവും കൂട്ടിച്ചേർത്ത് പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിലായിരിക്കാം ഇത് പണികഴിപ്പിച്ചത് എന്ന് ചില പണ്ഡിതർ കണക്കാക്കുന്നുണ്ട്.<ref name="modi1926" /><ref name="Alakbarov" /><ref name="jackson1911" />ഒരു പത്ര റിപ്പോർട്ട് പ്രകാരം [[Shirvanshah|ശ്രീവംശഃ]] രാജവംശത്തിന്റെ പതനവും [[Russian Empire|റഷ്യൻ സാമ്രാജ്യം]] [[Russo-Persian War (1722–1723)|പേർഷ്യയും റഷ്യയുമായുള്ള യുദ്ധത്തിനുശേഷം]] ഈ പ്രദേശം പിടിച്ചെടുത്തതും അനുബന്ധിച്ചാണ് പ്രദേശത്തെ ഹിന്ദു വ്യാപാരി സമൂഹം ഈ ക്ഷേത്രം പണികഴിപ്പിച്ചത്.<ref name="Sify">{{cite web|url=http://sify.com/news/international/fullstory.php?id=13267652|title=Rare Hindu temple in Muslim Azerbaijan|publisher=Sify|date=28 September 2003|quote=''... There are over 20 stone plaques, of which 18 are in Devanagari, one in Gurumukhi and one in [[Persian language|Persian]] text. The temple was built on the spot where subterranean gas leaking out of the rocky ground used to burn day and night. Local records say that it was built by a prominent Hindu traders community living in Baku, and its construction coincided with the fall of the dynasty of Shirwanshahs and annexation by the Russian Empire following the Russo-Iranian war ...''}}</ref> [[Devanagari|ദേവനാഗരി]] ലിപിയിലുള്ള [[Sanskrit|സംസ്കൃത]] ലിഖിതങ്ങളും [[Gurmukhi|ഗുരുമുഖി]] ലിപിയിലുള്ള [[Punjabi language|പഞ്ചാബി]] ലിഖിതങ്ങളും സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഈ സ്ഥലം [[Hinduism|ഹിന്ദു]] ആരാധനയും [[Sikh|സിഖ്]] ആരാധനയും നടന്നിരുന്ന സ്ഥലമാണ് എന്നാണ്.<ref name="AVWJ">{{citation|last=Jackson|first=Abraham Valentine Williams|title=From Constantinople to the home of Omar Khayyam|publisher=McMillan|location=London|year=1911|chapter=<!--Chapter IV-->The Oil Fields and Fire Temple Baku|chapter-url=http://www.vohuman.org/Library/The%20Oil%20Field%20and%20Fire%20Temp%20at%20Surakhany/The%20Oil%20Fields%20and%20the%20Fire%20Temple%20of%20Baku.htm}}</ref><ref name="modi1926" /> [[Jwala Ji|ജ്വാലാജിയ്ക്ക്]] വേണ്ടിയാണ് ഈ ക്ഷേത്രം നിർമിച്ചതെന്നാണ് രേഖപ്പെടു‌ത്തിയിരിക്കുന്നത്.<ref name="AVWJ" /> ഇത് ആധുനിക കാലത്തെ ഹിന്ദു അഗ്നി ദേവസങ്കൽപ്പമാണ്. ''ജ്വാല'' (जवाला/ज्वाला) എന്ന വാക്കിന് സംസ്കൃതഭാഷയിലെ അർത്ഥം അഗ്നിനാളം എന്നാണ്.<ref name="mallory1997">{{Citation | title=Encyclopedia of Indo-European culture |author1=J. P. Mallory |author2=Douglas Q. Adams | year=1997 | publisher=Taylor & Francis | isbn=1-884964-98-2 | url=https://books.google.com/books?id=tzU3RIV2BWIC | quote=''... guelhx - 'burn, glow; charcoal'. ... Lith zvilti 'gleam', Latv zvilnet 'flame, glow', OInd jvalati 'burns', jvala 'flame, coal' ...''}}</ref> [[Himalaya|ഹിമാലയത്തിൽ]] [[Himachal Pradesh|ഹിമാചൽ പ്രദേശിലെ]] [[Kangra District|കാങ്ക്ര ജില്ലയിൽ]] ഒരു [[Jawalamukhi|ജ്വാലാമുഖി]] ക്ഷേത്രമുണ്ട്. അറ്റേഷ്ഗാഹിന് ഈ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ രൂപവുമായി നല്ല സാമ്യമുണ്ട്. [[A. V. Williams Jackson|വില്യംസ് ജാക്ക്സണെപ്പോലെയുള്ള]] വിദഗ്ദ്ധരുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ ഈ ക്ഷേത്രം ജ്വാലാമുഖി ക്ഷേത്രത്തിന്റെ രൂപത്തിൽ നിർമിച്ചതായിരിക്കാൻ സാദ്ധ്യതയുണ്ട്.<ref name="AVWJ" /> കാങ്ക്രയിലെ ക്ഷേത്രം ചെറിയ ജ്വാലാജി ആണെന്നും ബാകുവിലെ ക്ഷേത്രം വലിയ ജ്വാലാജി ആണെന്നും ആണ് അക്കാലത്തെ ഭക്തർ വിശേഷിപ്പിച്ചിരുന്നത് എന്നാണ് ചില പണ്ഡിതരുടെ അഭിപ്രായം.<ref name="modi1926" /> [[Ganesha|ഗണപതി]], [[Shiva|ശിവൻ]] എന്നീ ദൈവങ്ങളെപ്പറ്റിയും പരാമർശമുണ്ട്. പഞ്ചാബി ഭാഷയിലെ ലിഖിതങ്ങൾ [[Adi Granth|ആദി ഗ്രന്ഥത്തിൽ]] നിന്നുള്ള വചനങ്ങളാണ്.<ref name="AVWJ" /> ===പ്രകൃതി വാതകം തീർന്നുപോയത്=== [[File:USSHER(1865) p012 BAKU, FIRE TEMPLE.jpg|thumb|245px|ബാകുവിലെ അഗ്നിക്ഷേത്രം, 1860]] ഭൂമിക്കടിയിലെ [[natural gas field|പ്രകൃതിവാതകശേഖരത്തിൽ]] നിന്നായിരുന്നു. [[Soviet Union|സോവിയറ്റ്]] ഭരണകാലത്ത് പ്രകൃതിവാതകം കൂടുതലായി ഉപയോഗിക്കാൻ തുടങ്ങിയപ്പോൾ ഇവിടുത്തെ അഗ്നി കെട്ടുപോയി. ഇന്ന് ഇവിടുത്തെ അഗ്നി ബാക്കുവിൽ നിന്നുള്ള വാതകം പൈപ്പിലൂടെ കൊണ്ടുവന്നാണ് കത്തിക്കുന്നത്.<ref>{{citation|last=Elliot|first=Mark|title=Azerbaijan with Excursions to Georgia|edition=3rd|year=2004|page=153|location=Hindhead, UK|publisher=Trailblazer Publications}}.</ref><ref>{{citation|last = Byrne| first = Ciar| title = Man-made wonders of the world under threat from war, want and tourism | publisher = The Independent| date = February 2, 2005| url = http://www.independent.co.uk/travel/news-and-advice/manmade-wonders-of-the-world-under-threat-from-war-want-and-tourism-483330.html}}.</ref> ==ഇവയും കാണുക== * [[Qobustan, Baku|ക്വോബുസ്ഥാൻ, ബാകു]] * [[Yanar Dag|യാനാർ ദാഗ്]] * [[Zoroastrianism in Azerbaijan|അസർബൈജാനിലെ സൊരാസ്ത്രീയമതം]] * [[Hinduism in Azerbaijan|അസർബൈജാനിലെ ഹിന്ദുമതം]] * [[List of World Heritage Sites in Azerbaijan|അസർബൈജാനിലെ ലോക പൈതൃക സ്ഥലങ്ങളുടെ പട്ടിക]] ==അവലംബം== {{reflist|33em}} ==കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്== {{refbegin}} * {{cite web|last=Alakbarov|first=Farid|year=<!--Summer,-->2003|title=Azerbaijan - Land of Fire|url=http://azeri.org/Azeri/az_latin/manuscripts/land_of_fire/english/112_observations_farid.html|publisher=azeri.org}} {{refend}} ==പുറത്തേയ്ക്കുള്ള ലിങ്കുക‌ളും ഫോട്ടോകളും== * [https://archive.org/details/jstor-592636 Indian Inscriptions on the Fire Temple at Bāku (1908)] * [http://ateshgahtemple.az/index.php “Atəşgah məbədi” - official web-site of museum fire temple Atashgah (in Azeri)] * [http://www.flickr.com/photos/johnstam/1503527000/sizes/o Sanskrit invocation to Lord Shiva in an Atashgah inscription, with the Hindu devotional-form of the Swastika on top] * [http://www.flickr.com/photos/johnstam/1502664591/ Punjabi inscription on the Atashgah beginning with Ik Onkar Satnam"] * [http://www.flickr.com/photos/johnstam/1502664019/in/photostream/ The cremation pit on the Atashgah premises] {{coord|40|24|55.59|N|50|0|31.00|E|display=title}} {{Baku landmarks}} {{DEFAULTSORT:അറ്റേഷ്ഗാഹ്, ബാകു}} [[വർഗ്ഗം:ക്ഷേത്രങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:ബാകു]] 2z8yizkdpxpz0uliyf8jws392k0va71 0 380121 4134543 3225287 2024-11-11T04:41:00Z InternetArchiveBot 146798 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 4134543 wikitext text/x-wiki {{PU|Barrington Tops National Park}} {{Infobox Australian place | type = protected | name =ബാറിങ്ടൺ ടോപ്പ്സ് ദേശീയോദ്യാനം | state = nsw | iucn_category = Ib | image = Barrington lookout.jpg | image_upright = 0.9 | caption = The view from Captain Thunderbolt's lookout over Barrington Tops | image_alt = | coordinates = {{coord|32|3|10|S|151|29|37|E|display=inline,title}} | relief = 1 | pushpin_map_caption = | map_alt = | nearest_town_or_city = [[Gloucester, New South Wales|Gloucester]] | area = 765.12 | area_footnotes = <ref name=oeh>{{cite web|url=http://www.environment.nsw.gov.au/NationalParks/parkManagement.aspx?id=N0002|title=Barrington Tops National Park|work=Office of Environment and Heritage|publisher=[[Government of New South Wales]]|date=|accessdate=11 September 2014}}</ref> | established = {{start date|1969|12|3|df=y}} | established_footnotes = <ref name=oeh/> | visitation_num = | visitation_year = | visitation_footnotes = | managing_authorities = [[National Parks and Wildlife Service (New South Wales)|NSW National Parks & Wildlife Service]] | url = http://www.nationalparks.nsw.gov.au/barrington-tops-national-park }} [[ഓസ്ട്രേലിയ|ഓസ്ട്രേലിയയിലെ]] [[ന്യൂ സൗത്ത് വെയ്ൽസ്|ന്യൂ സൗത്ത് വെയിൽസിൽ]], [[സിഡ്നി|സിഡ്നിയിൽ]] നിന്ന് ഏകദേശം 200 കിലോമീറ്റർ വടക്കായി, ഹണ്ടർ വാലിയിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഒരു ദേശീയോദ്യാനമാണ് '''ബാറിങ്ടൺ ടോപ്പ്സ് ദേശീയോദ്യാനം'''. ഔദ്യോഗികമായി 1969 ൽ നിലവിൽ വന്ന ഇത് സ്കോൻ, സിംഗിൾടൺ, ഡുൻഗോഗ്, ഗ്ലൊവുസെസ്റ്റർ, ഐസ്റ്റ് ഗ്രെസ്ഫോർഡ് എന്നിവയ്ക്കിടയിലായി 76,512 ഹെക്റ്റർ പ്രദേശത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. [[ആസ്ത്രേലിയ|ആസ്ത്രേലിയയിലെ]] [[ലോകപൈതൃകസ്ഥലം|ലോകപൈതൃകസ്ഥലമായ]] ഗോൻഡ്വാന മഴക്കാടുകളുടെ ഒരു ഭാഗമായി 1986 ൽ ചേർത്തു. <ref name="ausgovdep">{{cite web |url=http://www.environment.gov.au/heritage/places/world/gondwana/index.html |title=Gondwana Rainforests of Australia |accessdate=10 September 2014|date= |work=[[Department of the Environment (Australia)|Department of the Environment]]|publisher=[[Australian Government]] }}</ref> 2007ൽ ആസ്തൃലിയൻ നാഷനൽ ഹെറിറ്റേജ് ലിസ്റ്റിൽ ഇത് ഉൾപ്പെടുത്തി. <ref name=anhl>{{cite web|url=http://www.environment.gov.au/cgi-bin/ahdb/search.pl?mode=place_detail;place_id=105135|title=Gondwana Rainforests of Australia, Lismore, NSW, Australia|work=Australian Heritage Database: [[Department of the Environment (Australia)|Department of the Environment]]|date=2014|accessdate=10 September 2014|publisher=[[Australian Government]]}}</ref> പ്രധാനപ്പെട്ട പക്ഷിസങ്കേതങ്ങളായ ബാറിങ്ടൺ ടോപ്പ്സിന്റേയും ഗ്ലോഉസെസ്റ്റർ ടോപ്പ്സിന്റേയും ഒരു ഭാഗമാണ് ഇത്. <ref name=iba>{{cite web |url=http://www.birdata.com.au/iba.vm |title=IBA: Barrington Tops & Gloucester Tops |accessdate=19 May 2011 |work=Birdata |first= |last= |publisher=Birds Australia |date= |archive-date=2016-10-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161013083216/http://birdata.com.au/iba.vm |url-status=dead }}</ref> ==അവലംബം== {{Reflist|33em}} {{Commons category|Barrington Tops National Park}} {{National Parks of New South Wales}} {{New South Wales mountains |state=autocollapse}} {{Suburbs of Dungog Shire}} {{Hunter Region places and items of interest}} [[വർഗ്ഗം:ന്യൂ സൗത്ത് വെയ്ൽസിലെ ദേശീയോദ്യാനങ്ങൾ]] jfxgo03nb5tpah1g6alll3zbwe0uqyw 0 406933 4134462 3905555 2024-11-10T15:12:53Z Fotokannan 14472 4134462 wikitext text/x-wiki [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീംകോടതി]]യിലെ മുൻ ന്യായാധിപനാണ് '''ഡി.വൈ. ചന്ദ്രചൂഢ്'''. ('''D'''hananjaya '''Y'''. Chandrachud.ജ:11 നവം:1959)ഈ പദവിയിൽ നിയമിതനാകുന്നതിനുമുൻപ് [[അലഹബാദ് ഹൈക്കോടതി|അലഹബാദ്]] ഹൈക്കോടതിയിലെ ചീഫ് ജസ്റ്റീസ് ആയിരുന്നു. [[മുംബൈ ഹൈക്കോടതി]] ജഡ്ജിയായും അദ്ദേഹം ചുമതല വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{Cite book|title=Dr. Hon'ble Justice Shananjaya Y. Chandrachud. "Mediiation - realizing the potential and designin implementation strategies" (PDF). Lawcommissionofindia.nic.in. Retrieved 2016-01-22.|last=|first=|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> ==പ്രധാന വിധി ന്യായങ്ങൾ== സുപ്രീംകോടതിയിലെ ന്യായാധിപ കാലത്ത്‌ ആകെ 1275 ബെഞ്ചുകളുടെ ഭാഗമായി ജസ്റ്റിസ്‌ ന്ദ്രചൂ​ഢ്, 613 വിധിന്യായങ്ങളെഴുതി. അതിൽ 500 എണ്ണവും ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസ്‌ പദവിയിലെത്തുന്നതിനു മുൻപാണ്‌. * [[ശബരിമല ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രത്തിലെ യുവതീപ്രവേശം|ശബരിമലയിലെ സ്ത്രീപ്രവേശം]] * [[അയോധ്യ തർക്കം|അയോധ്യക്കേസ്‌]] * [[ജസ്റ്റിസ് കെ.എസ്. പുട്ടസ്വാമി കേസ്|സ്വകാര്യത മൗലികാവകാശമാണെന്നു വിധിച്ച പുട്ടസ്വാമികേസ്‌]] * [[സെക്ഷൻ 377|സ്വവർഗരതിയും വിവാഹേതരബന്ധവും ക്രിമിനൽ കുറ്റമല്ലാതാക്കിയ കേസുകൾ]] * [[സുപ്രിയൊ vs യൂണിയൻ ഇന്ത്യ|സ്വവർഗ വിവാഹത്തിനു നിയമസാധുത നൽകണമെന്ന ആവശ്യംതള്ളിയ സുപ്രിയ ച്രകബർത്തി കേസ്‌]] * [[ജമ്മു കശ്മീരിന്റെ പ്രത്യേക പദവി എടുത്തുകളയൽ നിയമം|കശ്മീരിനുള്ള പ്രത്യേക പദവി റദ്ദാക്കിയതു ശരിവച്ച വിധി]] * ക്രേന്ദ സർക്കാരിന്റെ ഇലക്ടറൽ ബോണ്ട്‌ പദ്ധതി അസാധുവാക്കിയ ഉത്തരവ്‌ * പട്ടികവിഭാഗങ്ങളിലെ അതിപിന്നാക്കക്കാരെ കണ്ടെത്താനുള്ളതരംതിരിവ്‌ തുടങ്ങി സുപ്രധാനമായ വിധിന്യായങ്ങൾ ഇതിൽപെടുന്നു. ==അവലംബം== {{reflist}} == പുറംകണ്ണികൾ == * [https://web.archive.org/web/20070806180624/http://www.vmslaw.edu/sympo.htm Millennium laws For India Inc.---A symposium] * [http://lawcommissionofindia.nic.in/adr_conf/chandrachud3.pdf M E D I A T I O N – realizing the potential and designing. implementation strategies.] * [http://www.humanrightsinitiative.org/jc/papers/jc_2002/judges_papers/chandrachud_final.pdf First South Asian Regional Judicial Colloquium on Access to Justice] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070928170649/http://www.humanrightsinitiative.org/jc/papers/jc_2002/judges_papers/chandrachud_final.pdf |date=2007-09-28 }} * [http://www.humanrightsinitiative.org/jc/papers/jc_2003/background_papers.htm CHRI: Judicial Colloquia Series on Access to Justice] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070820184647/http://www.humanrightsinitiative.org/jc/papers/jc_2003/background_papers.htm |date=2007-08-20 }} * [http://www.interights.org/page.php?dir=News Justiciability of Economic, Social and Cultural Rights in the Pacific—A judicial colloquium and workshop] * [http://www.allahabadhighcourt.in/service/judgeDetail.jsp?id=203%7CHigh Court of Judicature at Allahabad] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ ന്യായാധിപന്മാർ]] hegxkhwvxdd0bnhgq3wzch88a89gzm5 4134463 4134462 2024-11-10T15:14:10Z Fotokannan 14472 4134463 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | name = Dhananjaya Yeshwant Chandrachud | image = Dhananjaya Yeshwant Chandrachud.jpg | image_size = | alt = | caption = Chandrachud in January 2024 | order=50th|office=Chief Justice of India | term_start = 9 November 2022 | term_end = 10 November 2024 | appointer = [[Droupadi Murmu]] | predecessor = [[Uday Umesh Lalit]] | successor = [[Sanjiv Khanna]] | nominator1 = [[T. S. Thakur]] | office1 = Judge of the [[Supreme Court of India]] | term_start1 = 13 May 2016 | term_end1 = 8 November 2022 | appointer1 = [[Pranab Mukherjee]] | office2 = Chief Justice of the [[Allahabad High Court]] | term_start2 = 31 October 2013 | term_end2 = 12 May 2016<ref name="sc">{{Cite web |url=http://supremecourtofindia.nic.in/chief-justice-judges |title=Supreme Court of India: Chief Justice & Judges |website=supremecourtofindia.nic.in |language=en |access-date=30 November 2017 |archive-date=30 November 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171130183535/http://supremecourtofindia.nic.in/chief-justice-judges |url-status=live }}</ref> | appointer2 = [[Pranab Mukherjee]] | nominator2 = [[P. Sathasivam]] | predecessor2 = | successor2 = | office3 = Judge of the [[Bombay High Court]] | termstart3 = 29 March 2000 | termend3 = 30 October 2013 | nominator3 = [[Adarsh Sein Anand]] | appointer3 = [[K. R. Narayanan]] | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1959|11|11}}<ref name="ReferenceA">{{cite web|url=http://www.allahabadhighcourt.in/service/judgeDetail.jsp?id=203|title=Hon'ble Dr. Justice Dhananjaya Yashwant Chandrachud (CJ)|website=allahabadhighcourt.in|access-date=12 December 2015|archive-date=12 May 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160512145611/http://www.allahabadhighcourt.in/service/judgeDetail.jsp?id=203|url-status=live}}</ref> | birth_place = [[Bombay]], Bombay State (present{{endash}}day [[Mumbai]], Maharashtra), India | alma_mater = [[University of Delhi]] ([[B. A.|BA]], [[Bachelor of Laws|LLB]])<br />[[Harvard Law School|Harvard University]] ([[Master of Laws|LLM]], [[Doctor of Juridical Science|SJD]]) | father = [[Y. V. Chandrachud]] | children = Abhinav Chandrachud, Chintan Chandrachud, Priyanka, Mahi (Foster Daughters) | spouse = {{Marriage|Rashmi Chandrachud||2007|end=died}}<br>Kalpana Das | module = {{Listen|pos=center|embed=yes|filename=Justice Chandrachud's lecture to Bombay High Court on Why Constitution Matters.ogg|title=Dhananjaya Y. Chandrachud's voice|type=speech|description=Justice Chandrachud's lecture at [[Bombay High Court]] on Why Constitution Matters<br />Recorded December 2018}} }} [[സുപ്രീം കോടതി (ഇന്ത്യ)|സുപ്രീംകോടതി]]യിലെ മുൻ ന്യായാധിപനാണ് '''ഡി.വൈ. ചന്ദ്രചൂഢ്'''. ('''D'''hananjaya '''Y'''. Chandrachud.ജ:11 നവം:1959)ഈ പദവിയിൽ നിയമിതനാകുന്നതിനുമുൻപ് [[അലഹബാദ് ഹൈക്കോടതി|അലഹബാദ്]] ഹൈക്കോടതിയിലെ ചീഫ് ജസ്റ്റീസ് ആയിരുന്നു. [[മുംബൈ ഹൈക്കോടതി]] ജഡ്ജിയായും അദ്ദേഹം ചുമതല വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്.<ref>{{Cite book|title=Dr. Hon'ble Justice Shananjaya Y. Chandrachud. "Mediiation - realizing the potential and designin implementation strategies" (PDF). Lawcommissionofindia.nic.in. Retrieved 2016-01-22.|last=|first=|publisher=|year=|isbn=|location=|pages=}}</ref> ==പ്രധാന വിധി ന്യായങ്ങൾ== സുപ്രീംകോടതിയിലെ ന്യായാധിപ കാലത്ത്‌ ആകെ 1275 ബെഞ്ചുകളുടെ ഭാഗമായി ജസ്റ്റിസ്‌ ന്ദ്രചൂ​ഢ്, 613 വിധിന്യായങ്ങളെഴുതി. അതിൽ 500 എണ്ണവും ചീഫ്‌ ജസ്റ്റിസ്‌ പദവിയിലെത്തുന്നതിനു മുൻപാണ്‌. * [[ശബരിമല ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രത്തിലെ യുവതീപ്രവേശം|ശബരിമലയിലെ സ്ത്രീപ്രവേശം]] * [[അയോധ്യ തർക്കം|അയോധ്യക്കേസ്‌]] * [[ജസ്റ്റിസ് കെ.എസ്. പുട്ടസ്വാമി കേസ്|സ്വകാര്യത മൗലികാവകാശമാണെന്നു വിധിച്ച പുട്ടസ്വാമികേസ്‌]] * [[സെക്ഷൻ 377|സ്വവർഗരതിയും വിവാഹേതരബന്ധവും ക്രിമിനൽ കുറ്റമല്ലാതാക്കിയ കേസുകൾ]] * [[സുപ്രിയൊ vs യൂണിയൻ ഇന്ത്യ|സ്വവർഗ വിവാഹത്തിനു നിയമസാധുത നൽകണമെന്ന ആവശ്യംതള്ളിയ സുപ്രിയ ച്രകബർത്തി കേസ്‌]] * [[ജമ്മു കശ്മീരിന്റെ പ്രത്യേക പദവി എടുത്തുകളയൽ നിയമം|കശ്മീരിനുള്ള പ്രത്യേക പദവി റദ്ദാക്കിയതു ശരിവച്ച വിധി]] * ക്രേന്ദ സർക്കാരിന്റെ ഇലക്ടറൽ ബോണ്ട്‌ പദ്ധതി അസാധുവാക്കിയ ഉത്തരവ്‌ * പട്ടികവിഭാഗങ്ങളിലെ അതിപിന്നാക്കക്കാരെ കണ്ടെത്താനുള്ളതരംതിരിവ്‌ തുടങ്ങി സുപ്രധാനമായ വിധിന്യായങ്ങൾ ഇതിൽപെടുന്നു. ==അവലംബം== {{reflist}} == പുറംകണ്ണികൾ == * [https://web.archive.org/web/20070806180624/http://www.vmslaw.edu/sympo.htm Millennium laws For India Inc.---A symposium] * [http://lawcommissionofindia.nic.in/adr_conf/chandrachud3.pdf M E D I A T I O N – realizing the potential and designing. implementation strategies.] * [http://www.humanrightsinitiative.org/jc/papers/jc_2002/judges_papers/chandrachud_final.pdf First South Asian Regional Judicial Colloquium on Access to Justice] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070928170649/http://www.humanrightsinitiative.org/jc/papers/jc_2002/judges_papers/chandrachud_final.pdf |date=2007-09-28 }} * [http://www.humanrightsinitiative.org/jc/papers/jc_2003/background_papers.htm CHRI: Judicial Colloquia Series on Access to Justice] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070820184647/http://www.humanrightsinitiative.org/jc/papers/jc_2003/background_papers.htm |date=2007-08-20 }} * [http://www.interights.org/page.php?dir=News Justiciability of Economic, Social and Cultural Rights in the Pacific—A judicial colloquium and workshop] * [http://www.allahabadhighcourt.in/service/judgeDetail.jsp?id=203%7CHigh Court of Judicature at Allahabad] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ ന്യായാധിപന്മാർ]] ac231qx3e0sqahiwwhzpth8a82j7red 0 427281 4134777 4111228 2024-11-11T06:45:40Z FarEnd2018 107543 [[വർഗ്ഗം:ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിൽ പരാമർശിച്ചിരിക്കുന്ന സസ്യങ്ങൾ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് 4134777 wikitext text/x-wiki {{taxobox | image = Justicia japonica 0070.jpg | regnum = [[Plantae]] | ordo = [[Lamiales]] | familia = [[Acanthaceae]] | genus = ''[[Justicia (genus)|Justicia]]'' | species = '''''J. japonica''''' | binomial = ''Justicia japonica'' | binomial_authority = [[Carl Peter Thunberg|Thunb.]], Fl. Jap. 20. [[1784 in science|1784]] | unranked_divisio = [[Angiosperms]] | unranked_classis = [[Eudicots]] | unranked_ordo = [[Asterids]] | synonyms = | }} [[അക്കാന്തേസീ]] [[കുടുംബം (ജീവശാസ്ത്രം)|സസ്യകുടുംബ]]<nowiki/>ത്തിലെ ഒരു [[സപുഷ്പി|സപുഷ്]]<nowiki/>പിയായ ഓഷധിയാണ് ജസ്റ്റീഷ്യ ജപോണിക്ക ( ''Justicia japonica''). ഇലകൊഴിയും ഈർപ്പവനങ്ങളിലും നിത്യഹരിത വനങ്ങളിലും ഉള്ള പുൽപ്രദേശങ്ങളിൽ വളരുന്നു. ഇന്തോ-മലീഷ്യയിലും കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്കയിലും കാണപ്പെടുന്നു. കുത്തനെയോ നിലത്തു പടർന്നോ വളരുന്ന ഈ ചെടി ദൃഢമായ രോമങ്ങളാൽ ആവൃതമാണ്. ശൽകങ്ങൾ പൊതിഞ്ഞ ഇലകൾക്ക് 2×1.5 സെമീ വലിപ്പമുണ്ട്. പിങ്ക് നിറമുള്ള പൂവുകൾ. <ref>https://indiabiodiversity.org/species/show/262734</ref> == അവലംബം == [[വർഗ്ഗം:നീലിയാർകോട്ടത്തെ സസ്യജാലം]] [[വർഗ്ഗം:അക്കാന്തേസീ]] [[വർഗ്ഗം:ഹോർത്തൂസ് മലബാറിക്കൂസിൽ പരാമർശിച്ചിരിക്കുന്ന സസ്യങ്ങൾ]] ph0qcj22w6gubx47y9v86g40jf7ux5f 0 441141 4134483 3899605 2024-11-10T20:54:30Z InternetArchiveBot 146798 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 4134483 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|French India}} {{Infobox Former Country |native_name = Établissements français dans l'Inde |conventional_long_name = French establishments in India |common_name = India |continent = moved from Category:Asia to South Asia |region = South Asia |empire = France |status = Colony |era = Imperialism |year_start = 1668 |year_end = 1954 |event_start = First [[French East India Company]] Commissioner of [[Surat]] |date_start = |date_end = 1 November |event_end = [[De facto]] transfer |p1 = French East India Company |flag_p1=Royal Standard of the King of France.svg |s1 = Puducherry |flag_s1 = Flag of India.svg |s2 = Chandannagar |flag_s2 = Flag of India.svg |symbol_type=Coat of arms |image_map = French India 1815.gif |image_map_caption = French India after 1815 |capital = [[Pondicherry (city)|Pondichéry]] |common_languages = [[Malayalam]]<br>[[Sanskrit]]<br>[[Dravidian languages|other Dravidian languages]]<br>[[French language|French]]<br>[[Indian English|English]] |title_leader = Head of state |leader1 = [[Louis XV of France]] |year_leader1 = [[List of French monarchs|King]] (1769–1774) |leader2 = [[René Coty]] |year_leader2 = [[President of France|President]] (1954) |title_representative = Commissioner |representative1 = [[François Caron]] {{small|(first)}} |year_representative1 = 1673 |representative2 = [[François Martin (Pondicherry)|François Martin]] {{small|(last)}} |year_representative2 = 1693 <!-- |title_deputy = Governor-General |deputy1 = François Martin {{small|(first)}} |year_deputy1 = 1699–1706 |deputy2 = Charles François Marie Baron {{small|(last)}} |year_deputy2 = 1946–47 --> |title_deputy = High Commissioner |deputy1 = Charles François Marie Baron {{small|(first)}} |year_deputy1 = 1947–1949 |deputy2 = Georges Escargueil {{small|(last)}} |year_deputy2 = 1954 |stat_year1 = 1948 |stat_area1 = 508.03 |stat_year2 = 1929 |stat_pop2 = 288546 |stat_year3 = 1948 |stat_pop3 = 332045 |currency = [[Roupie|French Indian Rupee]] |today={{flag|India}} }} [[ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡം|ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിൽ]] ചിതറി കിടന്ന ഫ്രഞ്ച് കോളനി പ്രദേശങ്ങളെ ചേർത്ത് '''ഫ്രഞ്ച് ഇന്ത്യ''' എന്ന് അറിയപ്പെടുന്നു.1950ലും 1954ലും ഈ പ്രദേശങ്ങൾ ഇന്ത്യൻ യൂണിയനിൽ ലയിച്ചു.കൊറാമണ്ടൽ തീരപ്രദേശത്തെ [[പോണ്ടിച്ചേരി|പോണ്ടിചേരി]], [[കാരക്കൽ]], യാനം എന്നീ പ്രദേശങ്ങളും മലബാർ തീരപ്രദേശത്തെ [[മയ്യഴി|മാഹി]], ബംഗാളിലെ [[ചാന്ദേർനഗർ]] എന്നീ പ്രദേശങ്ങളും ഫ്രഞ്ച് ഇന്ത്യയുടെ ഭാഗമായിരുന്നു. ഫ്രഞ്ച് ഇന്ത്യയിലെ ധാരാളം ലോഡ്ജുകളും(വ്യാപാര സ്ഥലങ്ങൾ) ഉൽപ്പെട്ടിരുന്നു.1816നു ശേഷം ഈ പ്രദേശങ്ങൾക്ക് കച്ചവടപ്രധാന്യം വരികയും ഇവ ബ്രിട്ടീഷ് അധികാരത്തിൻ കീഴിൽ വരികയും ചെയ്തു. ==ചരിത്രം== 16ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ പകുതിയിൽ രാജാവായ ഫ്രാൻസിസ് ഒന്നാമൻ റോൺ (Rouen) രാജ്യത്തെ വ്യാപാരികളെ രണ്ട് കപ്പലിൽ കിഴക്കൻ തീരപ്രദേശത്തേക്ക് അയക്കുകയും അങ്ങനെ ഇന്ത്യയിലാദ്യമായി ഫ്രഞ്ചുകാർ എത്തുകയും ചെതു.1604ൽ ഒരു കമ്പനി വ്യാപാരത്തിനു രാജാവായ ഹെന്രി നാലാമനിൽ നിന്നും പേറ്റന്റ് വാങ്ങിയെങ്ങിലും ആ ശ്രമം പരാജയപ്പെടുകയും ചെയ്തു. 1667ൽ ഫ്രഞ്ച് ഇന്ത്യ കമ്പനി മറ്റൊറു പര്യവേഷകരെ ഫ്രാങ്കോയിസ് കാറോണിന്റെ(ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ മറ്റൊറു പേർഷ്യൻ നാമം മാർകാറ എന്നാണു) നേതൃത്വത്തിൽ അയക്കുകയും 1668ൽ സൂററ്റിൽ എത്തിച്ചേരുകയും അവിടെ ആദ്യത്തെ ഫ്രഞ്ച് ഫാക്ടറി സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു.1669ൽ മസൂലി പട്ടണത്തിൽ മറ്റൊരു ഫ്രഞ്ച് ഫാക്ടറി സ്ഥാപിച്ചു.1672ൽ സെന്റ് തോമസ് ഇവിടം എറ്റെടുത്തു എന്നാൽ ഡച്ചുകാർ ഈ സ്ഥലം ഇവരിൽ നിന്നും കൈയ്യടക്കി.1692ൽ ബംഗാളിലെ മുഗൾ ഗവർണറായിരുന്ന ഷൈസ്ത ഖാന്റെ അനുമതിയോടെ ചന്ദേർനഗർ സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തു.1673ൽ ബീജാപൂരിലെ സുൽത്താന്റെ കീഴിലായിരുന്ന വലികൊണ്ടപുരത്തെ ഖിലാദരിൽ നിന്നും പൊണ്ടിച്ചേരി പ്രദേശം കയ്യടക്കുകയും പോണ്ടിച്ചേരി സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്യ്തു..1720ൽ സൂററ്റ്,മസൂലിപട്ടനം ബാന്റം എന്നിവിടങ്ങളിലെ ഫാക്ടറികൾ ഫ്രഞ്ചിൽ നിന്നും ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി പിടിച്ചെടുത്തു. 1673 ഫെബ്രുവരി നാലാം തീയതി പോണ്ടിച്ചേരിയിലെ ഡാനിഷ് ലോഡ്ജിൽ ബെല്ലാഗർ ഡെ എൽ എപിൻനായ് എന്ന ഫ്രഞ്ച് ഓഫീസർ ഏറ്റെടുക്കുകയും പോണ്ടിച്ചേരിയിൽ ആദ്യമായി ഫ്രഞ്ച് അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ ആരംഭിക്കുകയും ചെയ്തു.1674 ആദ്യത്തെ ഗവർണറായിരുന്ന ഫ്രാങ്കോയിസ് മാർട്ടിൻ ഒരു ചെറിയ മീൻ പിടുത്ത ഗ്രാമത്തിൽനിന്നും പോണ്ടിച്ചേരിയെ ഒരു തുറമുഖ നഗരം ആക്കി മാറ്റാനുള്ള പദ്ധതികൾ ആരംഭിച്ചു. ആ സമയത്തും ഫ്രഞ്ചുകാർ ഡച്ചുകാരും ഇംഗ്ലീഷുകാരും തമ്മിൽ നിരന്തരം സംഘട്ടനത്തിൽ ആയിരുന്നു.ഫ്രാൻസിലെ ഗൊൽകോണ്ട സുൽത്താൻ ഖുത്ബ്ഷാ ആന്റോൻ ഡിസ്ട്രെമ എന്ന ഫ്രഞ്ച് ഹുഗ്നോട്ട് ഭിഷഗ്വരൻ ഫ്രാൻസിന്റെ കേസ് ഫാൻസിനു അനുകൂലമാക്കി. 1693 ൽ ഡച്ചുകാർ പോണ്ടിച്ചേരി പിടിച്ചടക്കുകയും കോട്ടകളുടെ ശക്തി വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. 1697 സെപ്റ്റംബർ 20 ന് ഫ്രഞ്ച് ഒപ്പുവച്ച ട്രൈറ്റി ഓഫ് റൈസ്വിക്ക്({Treaty of Ryswick)}വഴി ഫ്രഞ്ചുകാർ ഈ നഗരം തിരിച്ചു പിടിച്ചു. പതിനെട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യത്തിൽ പോണ്ടിച്ചേരി പട്ടണം ഗ്രിഡ് പാറ്റേണിൽ സ്ഥാപിക്കുകയും ഗണ്യമായി വളരുകയും ചെയ്തു. പിയറി ക്രിസ്റ്റോഫീ ലെയിയർ (1726-1735), പിയറി ബെനോയ്ത്ത് ഡുമാസ് (1735-1741) തുടങ്ങിയ ഗവർണർമാർ പോണ്ടിച്ചേരി പ്രദേശം വിപുലമാക്കി.1741 വന്ന ഫ്രഞ്ച് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രശസ്തനായ ഗവർണർ ആയിരുന്ന ജോസഫ് ഫ്രാങ്കോയിസ് ഡ്യൂപ്ലെക്സ് മികച്ച രീതിയിൽ ഭരണം നടത്തുകയും ഫ്രഞ്ച് മേധാവിത്വം ഇന്ത്യയിൽ അരക്കിട്ടുറപ്പിക്കാൻ ഉള്ള ശ്രമങ്ങൾ തുടരുകയും ചെയ്തു.ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ബ്രിട്ടനും ഫ്രാൻസും തമ്മിൽ സമാധാനപരമായി നിലനിൽക്കുകയും ചെയ്തു.ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ഹൈദരാബാദിനും ഇടയ്ക്കുള്ള സ്ഥലങ്ങൾ ഇദ്ദേഹത്തിൻറെ സൈന്യം വിജയകരമായി നിയന്ത്രിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ 1744 റോബർട്ട് ക്ലൈവ് ഇന്ത്യയിൽ എത്തിയപ്പോൾ ഇന്ത്യയിലുള്ള ഫ്രഞ്ച് സാമ്രാജ്യം എന്ന് അദ്ദേഹത്തിൻറെ സ്വപ്നം പൂർത്തീകരിക്കാതെ പോയി. ബംഗാൾ നവാബിനെ കോടതിയിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ സ്വാധീനം ഉണ്ടായിരുന്നത് ഫ്രാൻസിന് ആയിരുന്നു ഈ ബന്ധത്താൽ ബംഗാളിലെ അവരുടെ വ്യാപാരം വർദ്ധിച്ചു വന്നിരുന്നു. എന്നാൽ 1756 സിറാജ് ഉദ് ദൗള കൽക്കട്ടയിലെ ബ്രിട്ടീഷുകാരുടെ ഫോർട്ട് വില്യം കോട്ട ആക്രമിക്കുകയും ഇത് 1757-ലെ പ്ലാസി യുദ്ധത്തിലേയ്ക്ക് നയിക്കുകയും ബ്രിട്ടീഷുകാർ നവാബിന് യും അവരുടെ ഫ്രഞ്ച് അനുയായികളെയും തോൽപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു ഇതോടുകൂടി ബംഗാൾ പ്രവിശ്യയിൽ ബ്രിട്ടീഷ് ആധിപത്യം പൂർണമാവുകയും ചെയ്തു കാലക്രമേണ ഫ്രാൻസിൽ ലാലി ഹോളണ്ടിനെ ഫ്രാൻസുകാർക്ക് നഷ്ടപ്പെട്ട പ്രദേശം ബ്രിട്ടീഷുകാരിൽ നിന്ന് തിരികെ പിടിക്കുവാൻ അയക്കുകയും ചെയ്തു. 1758 ലാലി പോണ്ടിച്ചേരിയിൽ എത്തി .തുടക്കത്തിലെ ചെറിയ വിജയങ്ങൾക്കു ശേഷം 1758 കൂടല്ലൂർ ജില്ലയിലെ സെൻറ് ഡേവിഡ് കോട്ട പിടിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തിന് തന്ത്രപരമായ വീഴ്ചകൾ സംഭവിക്കുകയും ഹൈദരാബാദ് പ്രദേശങ്ങൾ നഷ്ടമാവുകയും ചെയ്തു 1760 വാണ്ടി വാഷ് യുദ്ധവും 1761-ലെ പോണ്ടിച്ചേരി അധിനിവേശവും ബ്രിട്ടീഷ് വിജയിക്കുന്നതിന് കാരണമാവുകയും ഫ്രഞ്ചുകാർക്ക് സൗത്ത് ഇന്ത്യ കൂടി നഷ്ടമാകുന്ന സ്ഥിതിയിലേക്ക് എത്തുകയും ചെയ്തു 1763 ലെ ബ്രിട്ടനും ആയിട്ടുള്ള സമാധാന കരാറിനെ പേരിൽ 1765 പോണ്ടിച്ചേരി ഫ്രാൻസിന് തിരികെ ലഭിക്കുകയും ചെയ്തു ഗവർണറായിരുന്ന് ജീൻ ലോ ഡി ലൗറിസ്റ്റൺ 200 യൂറോപ്പ്യൻ ഭവനങ്ങളും 2000 തമിഴ് ഭവനങ്ങളും പുതുതായി 5 മാസം കൊണ്ട് നിർമിച്ചു 1769 സാമ്പത്തികപരാധീനത കാരണം ഫ്രഞ്ച് ഈസ്റ്റിന്ത്യാ കമ്പനിയിൽ നിന്ന് ഫ്രഞ്ച് ഗവൺമെൻറ് ഏറ്റെടുക്കുകയും ചെയ്തു പിന്നീടുള്ള 50 വർഷം ഫ്രാൻസും ബ്രിട്ടനും യുദ്ധത്തിൻറെയും സമാധാന കരാറിനെയും അടിസ്ഥാനത്തിൽ മാറിമാറി ഭരിച്ചു. 1816 നെപ്പോളിയൻ യുദ്ധങ്ങളിലൂടെ പോണ്ടിച്ചേരി ചാന്ദേർനഗർ കാരയ്ക്കൽ മാഹി ഗാനം മച്ചിലിപട്ടണം കോഴിക്കോട് എന്നിവ ലഭിച്ചു പോണ്ടിചേരിയുടെ പഴയ പ്രതാപം നഷ്ടപ്പെട്ടിരുന്നു .കൽക്കട്ട ഒരു വൻ നഗരമായതോടെ ചാന്ദേർനഗർ അപ്രസക്തമായി. 1871 ജനുവരി ഇരുപത്തിയഞ്ചാം തീയതി ഫ്രഞ്ച് ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ ജനറൽ കൗൺസിലും ലോക്കൽ കൗൺസിലിലും തെരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ നടന്നു. എന്നാൽ ഈ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കൃത്യമായ രീതിയിലായിരുന്നില്ല നടത്തിയിരുന്നത്.ജനങ്ങളുടെ ജീവിത നിലവാരവും യോഗ്യതയും അടിസ്ഥാനമാക്കി പല തട്ടുകളിലായാണ് തെരഞ്ഞെടുപ്പ് നടന്നത്. 1947 ഓഗസ്റ്റ് 15ന് ഇന്ത്യ സ്വതന്ത്രമായതിനു ശേഷം 1947 ഏപ്രിൽ മച്ചിലിപട്ടണം കോഴിക്കോട് സൂററ്റ് എന്നിവ ഇന്ത്യയോട് കൂട്ടിച്ചേർത്തു.1948-ലെ ഇന്ത്യയും ഫ്രാൻസും തമ്മിലുള്ള ഉടമ്പടി പ്രകാരം ഇന്ത്യയിലെ ഫ്രഞ്ച് പൗരന്മാർക്ക് ഫ്രാൻസിലെ രാഷ്ട്രീയ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളിൽ വോട്ട് ചെയ്യാനുള്ള അവകാശത്തിന് അർഹരായി. 1950 മെയ് രണ്ടാം തീയതി ചന്ദ്രനഗറിന്റെ അധികാരം ഇന്ത്യയോട് കൂട്ടിചേർക്കുകയും 1954 ഒക്ടോബർ രണ്ടാം തീയതി ഈ പ്രദേശം പശ്ചിമബംഗാൾ സംസ്ഥാനത്തോട് കൂട്ടിച്ചേർക്കുകയും ചെയ്തു. 1954 നവംബർ ഒന്നാം തീയതി യാനം, പോണ്ടിച്ചേരി ,കാരയ്ക്കൽ ,മാഹി എന്നീ പ്രദേശങ്ങൾ കൂട്ടിച്ചേർത്ത് കേന്ദ്രഭരണപ്രദേശമായ പുതുച്ചേരി രൂപീ കരിച്ചു. ഇന്ത്യയും ഫ്രാൻസും തമ്മിലുള്ള ഉടമ്പടി പ്രകാരം 1962 ഈ പ്രദേശം ഇന്ത്യൻ യൂണിയനിൽ ലയിച്ചു. == ഇതും കാണുക == * [[Apostolic Prefecture of French Colonies in India]] (Catholic mission) * [[British Raj]] * [[Causes for liberation of French colonies in India]] * [[Coup d'état of Yanaon]] * [[Danish India]] * [[Dutch India]] * [[Municipal administration in French India]] * [[Portuguese India]] == കുറിപ്പുകൾ== {{notelist}} ഫ്രഞ്ച് വാണിജ്യ ബന്ധങ്ങൾ == അവലംബങ്ങൾ == {{Reflist|2}} * {{EB1911|wstitle=India, French}} == ഗ്രന്ഥസൂചിക == * Sudipta Das (1992). ''Myths and realities of French imperialism in India, 1763–1783''. New York: P. Lang. {{ISBN|0820416762}}. 459p. == ബാഹ്യ ലിങ്കുകൾ == {{commons category|French India}} *[http://www.liv.ac.uk/frenchbooksonindia French Books on India: Representations of India in French Literature and Culture 1750 to 1962] {{Webarchive|url=https://archive.today/20121223062853/http://www.liv.ac.uk/frenchbooksonindia |date=2012-12-23 }} – University of Liverpool *[[V. Sankaran]], [http://pib.nic.in/feature/feyr98/fe0898/f1808986.html ''Freedom struggle in Pondicherry''] – Gov't of India publication {{Indian independence movement}} {{Former French colonies}} {{Portal bar|French language and French-speaking world|France|India|Colonialism}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യ സമര തിരുത്തൽ യജ്ഞം 2018]] [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യയിലെ മുൻ കോളനികൾ]] ep7snjx0gfghj8ncfovb6clqd01bsej 0 443400 4134452 3725054 2024-11-10T13:29:55Z Padmanabhanunnips 96641 4134452 wikitext text/x-wiki {{About|ഒരു ഹിന്ദു ജാതിയെക്കുറിച്ചുള്ളതാണ്}} {{For|പുഷ്പകവൃത്തി ചെയ്യുന്ന നമ്പീശൻ, കുരുക്കൾ തുടങ്ങിയ ജാതികൾ കൂടി ഉൾപ്പെടുന്ന അർത്ഥത്തിലുള്ള പദത്തിന്|പുഷ്പകബ്രാഹ്മണർ}} {{ആധികാരികത|date=2019 ജനുവരി}} [[കേരളം|കേരളത്തിലെ]] ഒരു ഹിന്ദു ബ്രാഹ്മണ ജാതിയാണ് '''പുഷ്പകൻ''' അല്ലെങ്കിൽ '''പുഷ്പകർ'''. ഈ ജാതിയിലെ പുരുഷന്മാർ ഉണ്ണി എന്ന് പേരിനോടൊപ്പം ചേർക്കുന്നതിനാൽ '''പുഷ്പക ഉണ്ണി''' അല്ലെങ്കിൽ '''പുഷ്പകനുണ്ണി''' എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. [[അമ്പലവാസി]] ജാതികളിൽ ഒന്ന്. ബ്രാഹ്മണർക്കും ക്ഷത്രിയർക്കും ഇടയിലുള്ള ഒരു അന്തരാളജാതിയായി കരുതപ്പെടുന്നു. പുരുഷന്മാരെ പുഷ്പകൻ എന്നും സ്ത്രീകളെ പുഷ്പകത്തി എന്നും പറയുന്നു. പുരുഷന്മാരെ പേരിനൊപ്പം ഉണ്ണി എന്നു ചേർത്തു വിളിക്കുന്നു. സ്ത്രീകളെ പേരിനൊപ്പം അമ്മ എന്നു ചേർത്തോ ആത്തേരമ്മ എന്നോ വിളിക്കുന്നു. അധ്യാപനവൃത്തിയുള്ളവരുടെ വീടുകൾ മഠങ്ങൾ എന്നും അല്ലാത്തവരുടേത് വീട് എന്നും അറിയപ്പെട്ടിരുന്നു. പുഷ്പകൻ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ജാതിക്കാർ പ്രധാനമായും തെക്കൻ കേരളത്തിലും മധ്യകേരളത്തിലുമാണുള്ളത്. വടക്കോട്ട് കുറവാണ്. മധ്യകേരളത്തിലും വടക്കൻ കേരളത്തിലും പുഷ്പകവൃത്തി ചെയ്യുന്നത് [[നമ്പീശൻ]] എന്ന ജാതിയാണ്. തൊഴിൽപരമായി പുഷ്പകജാതിക്കാർക്ക് തുല്യരാകയാൽ വടക്കൻകേരളത്തിൽ പുഷ്പകർ എന്ന് പറയുന്നത് നമ്പീശന്മാരെയാണ്. ==തൊഴിൽ== ക്ഷേത്രങ്ങളുമായോ കാവുകളുമായോ ബന്ധപ്പെട്ട തൊഴിലുകളാണ് ഇവർ പരമ്പരാഗതമായി നിർവഹിച്ചിരുന്നത്. വേദപാഠശാലകളിലെ അദ്ധ്യാപനം, പൂജാപുഷ്പങ്ങൾ ഒരുക്കുകൽ, മാലകെട്ട്, നിവേദ്യവസ്തുക്കൾ തയ്യാറാക്കിക്കൊടുക്കൽ, വിളക്കൊരുക്കുക, എഴുന്നള്ളത്തിനു വിളക്കെടുപ്പ്, ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ പുഷ്പാലങ്കാരം, എഴുന്നള്ളത്തിന് വിഗ്രഹം ചുമക്കൽ, ശംഖുവിളി എന്നിവയൊക്കെ പരമ്പരാഗതമായി ചെയ്തുവരുന്നു. പൂജാവിധികളും താന്ത്രികവിദ്യകളും അഭ്യസിക്കാറുണ്ടെങ്കിലും സാധാരണയായി മുഖ്യപൂജാരിയായി പ്രവർത്തിക്കാറില്ല. മുഖ്യശാന്തിയുടെ അഭാവത്തിലോ അദ്ദേഹത്തിന്റെ നിർദ്ദേശാനുസരണമോ ശാന്തിയായും (പൂജാരിയായും) പ്രവർത്തിക്കുന്നു. ==ആചാരങ്ങൾ== ബ്രാഹ്മണ പാരമ്പര്യം. പൂണൂൽ ധരിക്കുന്ന വിഭാഗം. ഷോഡശസംസ്കാരങ്ങൾ പാലിക്കുന്നു. ഗായത്രീമന്ത്രം ജപിക്കുകയും ഉപനയനം നടത്തുകയും ചെയ്യാറുണ്ട്. മൂത്തപൂത്രൻ നിർബന്ധമായും സ്വജാതിയിൽ നിന്ന് മാത്രമേ വിവാഹം കഴിച്ചിരുന്നുള്ളൂ. മറ്റുള്ളവർ സ്വജാതിയിൽ നിന്ന് വിവാഹം കഴിക്കുകയോ നായർ സ്ത്രീകളെ സംബന്ധം ചെയ്യുകയോ ആയിരുന്നു പതിവ്. ഇവരുടെ പുല-ബാലായ്മ ചടങ്ങുകൾ പതിനൊന്ന് ദിവസം നീണ്ടു നില്ക്കുന്നതാണ്. പിതൃദായക്രമം (മക്കത്തായം) പിന്തുടരുന്നു. സ്ത്രീകൾക്ക് സ്വജാതിയിലുള്ള ഭർത്താവു മരിച്ചാൽ, രണ്ടാം വിവാഹത്തിലേർപ്പെടാം. പക്ഷേ, ബ്രാഹ്മണരെ മാത്രമേ വിവാഹം ചെയ്യാൻ പാടുള്ളു. വിവാഹമോചനം അനുവദിച്ചിരുന്നു. ==നമ്പൂതിരിമാരിൽ നിന്നുള്ള വ്യത്യാസം== പുഷ്പകർക്ക് ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ തന്ത്രിയാകാനുള്ള അധികാരം ലഭിച്ചിരുന്നില്ല. വേദപഠനത്തിനും പൂജയ്ക്കും മാത്രമേ അധികാരമുണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. ഉണ്ണിമാർ ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ പൂജാദികർമങ്ങൾ ചെയ്തിരുന്നത് തന്ത്രിയുടെ നിർദേശാനുസരണം മാത്രമായിരുന്നു. പണ്ടുകാലത്ത് നമ്പൂതിരിമാരുടെ ഇടയിൽ പെൺകുട്ടി ഋതുമതിയാകുന്നതിനു മുൻപുതന്നെ വേളികഴിച്ചിരിക്കണമെന്ന് നിർബന്ധമായിരുന്നു. എന്നാൽ, പെൺകുട്ടികൾ ഋതുമതികളായതിനു ശേഷം മാത്രമേ പുഷ്പകരുടെ ഇടയിൽ പണ്ടുകാലത്തും വിവാഹം നടന്നിരുന്നുള്ളൂ. നമ്പൂതിരിമാർ സാധാരണയായി ബ്രാഹ്മണർക്കു മാത്രമേ അദ്ധ്യാപനം ചെയ്തിരുന്നുള്ളൂ. എന്നാൽ പുഷ്പകഉണ്ണിമാർ അവരുടെ മഠത്തിൽ ഉപനയനസംസ്കാരമുള്ളവർക്കും ഇല്ലാത്തവർക്കും അക്ഷരാഭ്യാസവും വിദ്യാഭ്യാസവും നൽകിയിരുന്നു. ഇങ്ങനെയുള്ള വ്യത്യാസങ്ങളാൽ നമ്പൂതിരിമാർ പുഷ്പകരെ തങ്ങളെക്കാൾ താഴ്ന്നനിലയിലുള്ള ബ്രാഹ്മണരായാണ് കണക്കാക്കിയിരുന്നത്. ==ആധാരലേഖനങ്ങൾ== [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ജാതികൾ]] hkw4yuma3cmi30y3r9aj3ltpvwg5wn3 0 443402 4134450 2884093 2024-11-10T13:21:47Z Padmanabhanunnips 96641 തിരിച്ചുവിടൽ [[അമ്പലവാസി]] എന്നതിൽ നിന്നും [[അമ്പലവാസി#കുരുക്കൾ]] എന്നതിലേക്ക് മാറ്റി 4134450 wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക [[അമ്പലവാസി#കുരുക്കൾ]] 8l0alz0v3y8yw8jiy42yobt84uc79l0 828 498276 4134620 4130262 2024-11-03T05:11:37Z Ahechtbot 136058 [[Wikipedia:BOT|Bot]]: Updated page. 4134620 Scribunto text/plain return { ["F1"] = 4800, ["FA-Class"] = 15000, ["FAA-airport"] = 3700, ["FACClosed"] = 5600, ["FAC_link"] = 111000, ["FAR_link"] = 111000, ["FCC-LMS-Facility"] = 5900, ["FCC_Licensing_and_Management_System_facility"] = 17000, ["FIDE"] = 2300, ["FIFA_player"] = 10000, ["FIN"] = 9500, ["FIPS"] = 2100, ["FJC_Bio"] = 3900, ["FL-Class"] = 12000, ["FLCClosed"] = 3000, ["FLC_link"] = 111000, ["FM-Class"] = 3000, ["FMA"] = 3400, ["FMARB"] = 8900, ["FMXL"] = 2500, ["FM_station_data"] = 8500, ["FPCnom/VotingEnds"] = 10000, ["FPCresult"] = 16000, ["FRA"] = 20000, ["FRG"] = 3700, ["FTE"] = 2000, ["FULLBASEPAGENAME"] = 292000, ["FULLROOTPAGENAME"] = 2730000, ["FXL"] = 2200, ["FYI"] = 2000, ["Fa_bottom"] = 2700, ["Fa_top"] = 2700, ["Facebook"] = 15000, ["Facepalm"] = 2600, ["Facl"] = 111000, ["Fact"] = 40000, ["FadedPage"] = 2400, ["FailedGA"] = 3400, ["Failed_verification"] = 16000, ["Family_name_explanation"] = 86000, ["Family_name_explanation/core"] = 86000, ["Family_name_hatnote"] = 85000, ["Farl"] = 111000, ["Fb"] = 28000, ["Fb-rt"] = 6000, ["Fb_cs_footer"] = 3000, ["Fb_gd"] = 10000, ["Fb_overview"] = 4900, ["Fb_overview2"] = 4400, ["Fb_rs"] = 9700, ["Fb_rs_footer"] = 9500, ["Fba/core"] = 25000, ["Fba/list"] = 32000, ["Fbaicon"] = 9500, ["Fbaicon/core"] = 11000, ["Fbicon"] = 3200, ["Fbu"] = 3800, ["Fbu-rt"] = 2400, ["Fbw"] = 5400, ["Fdacite"] = 14000, ["Fdate"] = 2800, ["FeaturedPicture"] = 6700, ["Featured_article"] = 7000, ["Featured_article_tools"] = 12000, ["Featured_list"] = 4600, ["Featured_picture"] = 8100, ["Featured_topic_box"] = 3300, ["Featured_topic_box/styles.css"] = 3300, ["Feedback_link"] = 4600, ["Fiction-based_redirects_to_list_entries_category_handler"] = 2600, ["Fictional_character_redirect"] = 2500, ["File-Class"] = 12000, ["File_other"] = 953000, ["Film_date"] = 156000, ["Film_lists_by_country"] = 2200, ["Filter_category_by_topic"] = 2200, ["Find"] = 8500, ["FindYDCportal"] = 181000, ["Find_a_Grave"] = 26000, ["Find_a_Grave_cemetery"] = 2200, ["Find_country"] = 256000, ["Find_demonym"] = 21000, ["Find_general_sources"] = 853000, ["Find_medical_sources"] = 7600, ["Find_page_text"] = 2560000, ["Find_sources"] = 594000, ["Find_sources/proj/is_biography"] = 582000, ["Find_sources/proj/is_med"] = 594000, ["Find_sources/proj/is_video"] = 586000, ["Find_sources/top_proj"] = 594000, ["Find_sources_AFD"] = 223000, ["Find_sources_mainspace"] = 688000, ["Find_video_game_sources"] = 5000, ["Find_video_game_sources_short"] = 3100, ["Findsources"] = 42000, ["First_nonempty"] = 15000, ["First_word"] = 573000, ["FishBase"] = 20000, ["FishBase_genus"] = 4800, ["Fix"] = 977000, ["Fix-span"] = 59000, ["Fix/category"] = 946000, ["Fix_comma_category"] = 569000, ["Fixed"] = 9400, ["Fl."] = 2200, ["Flag"] = 350000, ["Flag/core"] = 350000, ["FlagCGFathlete"] = 2200, ["FlagIOC"] = 9200, ["FlagIOC2"] = 4100, ["FlagIOC2athlete"] = 5500, ["FlagIOC2team"] = 2800, ["FlagIOCathlete"] = 17000, ["FlagIOCteam"] = 2300, ["FlagIPC"] = 3200, ["FlagPASO"] = 2100, ["FlagPASOathlete"] = 3200, ["Flag_CGF_athlete"] = 2300, ["Flag_IOC"] = 12000, ["Flag_IOC_2"] = 17000, ["Flag_IOC_2_athlete"] = 13000, ["Flag_IOC_2_medalist"] = 4700, ["Flag_IOC_2_team"] = 7000, ["Flag_IOC_athlete"] = 19000, ["Flag_IOC_team"] = 2800, ["Flag_IPC"] = 3800, ["Flag_PASO"] = 2900, ["Flag_PASO_athlete"] = 3400, ["Flag_athlete"] = 35000, ["Flag_country"] = 37000, ["Flag_country/core"] = 37000, ["Flag_data"] = 9700, ["Flag_decoration"] = 88000, ["Flag_decoration/core"] = 88000, ["Flag_icon"] = 600000, ["Flag_icon/core"] = 600000, ["Flag_icon/nt"] = 8100, ["Flag_link"] = 2000, ["Flag_link/core"] = 79000, ["Flag_medalist"] = 2300, ["Flag_medalist/core"] = 2300, ["Flag_team"] = 2500, ["Flagathlete"] = 33000, ["Flagbig"] = 4600, ["Flagbig/core"] = 8200, ["Flagcountry"] = 25000, ["Flagdeco"] = 72000, ["Flagg"] = 22000, ["Flagicon"] = 483000, ["Flagicon_image"] = 46000, ["Flagmedalist"] = 2300, ["Flagright/core"] = 24000, ["Flagteam"] = 2400, ["Flagu"] = 28000, ["Flagu/core"] = 28000, ["Flat_list"] = 7800, ["Flatlist"] = 2260000, ["Flcl"] = 111000, ["FloraBase"] = 5800, ["Floruit"] = 5200, ["Fmbox"] = 20000, ["FoP-USonly"] = 3200, ["Font"] = 10000, ["Font_color"] = 40000, ["Fontcolor"] = 6600, ["Fooian_expatriate_sportspeople_in_Bar_cat"] = 11000, ["Fooian_expatriate_sportspeople_in_Bar_cat/core"] = 11000, ["Fooian_expatriate_sportspeople_in_Bar_cat/sortname"] = 11000, ["Fooian_fooers"] = 13000, ["FootballFacts.ru"] = 5900, ["Football_box"] = 27000, ["Football_box_collapsible"] = 26000, ["Football_box_collapsible/styles.css"] = 26000, ["Football_kit"] = 51000, ["Football_manager_history"] = 22000, ["Football_squad"] = 46000, ["Football_squad2_player"] = 49000, ["Football_squad_end"] = 20000, ["Football_squad_manager"] = 47000, ["Football_squad_mid"] = 18000, ["Football_squad_player"] = 20000, ["Football_squad_player/role"] = 7300, ["Football_squad_player/styles.css"] = 20000, ["Football_squad_start"] = 20000, ["Footballbox"] = 6200, ["Footballbox_collapsible"] = 7500, ["Footballstats"] = 4000, ["Foo–Bar_relations_category"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/core"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/countrynamesortfix"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/fixcountryname"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/inner_core"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/mapname"] = 9400, ["For"] = 193000, ["For-multi"] = 11000, ["For_loop"] = 797000, ["For_multi"] = 7300, ["For_nowiki"] = 9000, ["ForaDeJogo"] = 4100, ["Force_plural"] = 3400, ["Format_linkr"] = 5000, ["Format_numeric_span"] = 3700, ["Format_price"] = 9100, ["Format_price/digits"] = 9000, ["Formatprice"] = 3500, ["Fossil_range"] = 13000, ["Fossil_range/bar"] = 22000, ["Fossil_range/marker"] = 22000, ["Fossilrange"] = 6100, ["Frac"] = 34000, ["Fraction"] = 38000, ["Fraction/styles.css"] = 100000, ["France_metadata_Wikidata"] = 36000, ["Free_access"] = 4500, ["Free_in_US_media"] = 19000, ["Free_media"] = 145000, ["Freedom_of_panorama_(US_only)"] = 3300, ["Frequency"] = 3500, ["Friday"] = 2700, ["Fs_end"] = 19000, ["Fs_mid"] = 17000, ["Fs_player"] = 19000, ["Fs_start"] = 19000, ["Full-time_equivalent"] = 2000, ["Full_citation_needed"] = 9000, ["Full_party_name_with_color"] = 5100, ["Fullurl"] = 5300, ["Fullurl:"] = 5100, ["Further"] = 68000, ["Fussballdaten"] = 4200, ["Module:Fb_overview"] = 5000, ["Module:FeaturedTopicSum"] = 6800, ["Module:Fedi-share"] = 3500, ["Module:Fiction-based_redirects_to_list_entries_category_handler"] = 2600, ["Module:Fiction-based_redirects_to_list_entries_category_handler/RedirectType"] = 2600, ["Module:Fiction_redirect_category_handler"] = 3700, ["Module:File_link"] = 75000, ["Module:FindYDCportal"] = 318000, ["Module:Find_country"] = 201000, ["Module:Find_demonym"] = 21000, ["Module:Find_sources"] = 1550000, ["Module:Find_sources/config"] = 1550000, ["Module:Find_sources/links"] = 1550000, ["Module:Find_sources/templates/Find_general_sources"] = 853000, ["Module:Find_sources/templates/Find_sources_mainspace"] = 688000, ["Module:Find_sources/templates/Find_sources_medical"] = 7600, ["Module:Find_sources/templates/Find_sources_video_games"] = 5000, ["Module:Flag"] = 319000, ["Module:Flagg"] = 401000, ["Module:Flagg/Altvar_data"] = 6100, ["Module:Flaglist"] = 10000, ["Module:Football_box"] = 27000, ["Module:Football_box/styles.css"] = 27000, ["Module:Football_box_collapsible"] = 26000, ["Module:Football_manager_history"] = 22000, ["Module:Football_squad"] = 46000, ["Module:Footnotes"] = 316000, ["Module:Footnotes/anchor_id_list"] = 231000, ["Module:Footnotes/anchor_id_list/data"] = 231000, ["Module:Footnotes/whitelist"] = 231000, ["Module:For"] = 193000, ["Module:For_loop"] = 797000, ["Module:For_nowiki"] = 9000, ["Module:Format_link"] = 1390000, ["Module:Formatted_appearance"] = 5300, } tf1inftiox1ll9kzvltga4wmqmowxhq 4134621 4134620 2024-11-06T02:56:17Z Munajad.MH 153682 [[WP:AES|←]]Blanked the page 4134621 Scribunto text/plain phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 4134622 4134621 2024-11-06T06:36:42Z Pppery 111961 Undid revision [[Special:Diff/1255676231|1255676231]] by [[Special:Contributions/Munajad.MH|Munajad.MH]] ([[User talk:Munajad.MH|talk]]) 4134622 Scribunto text/plain return { ["F1"] = 4800, ["FA-Class"] = 15000, ["FAA-airport"] = 3700, ["FACClosed"] = 5600, ["FAC_link"] = 111000, ["FAR_link"] = 111000, ["FCC-LMS-Facility"] = 5900, ["FCC_Licensing_and_Management_System_facility"] = 17000, ["FIDE"] = 2300, ["FIFA_player"] = 10000, ["FIN"] = 9500, ["FIPS"] = 2100, ["FJC_Bio"] = 3900, ["FL-Class"] = 12000, ["FLCClosed"] = 3000, ["FLC_link"] = 111000, ["FM-Class"] = 3000, ["FMA"] = 3400, ["FMARB"] = 8900, ["FMXL"] = 2500, ["FM_station_data"] = 8500, ["FPCnom/VotingEnds"] = 10000, ["FPCresult"] = 16000, ["FRA"] = 20000, ["FRG"] = 3700, ["FTE"] = 2000, ["FULLBASEPAGENAME"] = 292000, ["FULLROOTPAGENAME"] = 2730000, ["FXL"] = 2200, ["FYI"] = 2000, ["Fa_bottom"] = 2700, ["Fa_top"] = 2700, ["Facebook"] = 15000, ["Facepalm"] = 2600, ["Facl"] = 111000, ["Fact"] = 40000, ["FadedPage"] = 2400, ["FailedGA"] = 3400, ["Failed_verification"] = 16000, ["Family_name_explanation"] = 86000, ["Family_name_explanation/core"] = 86000, ["Family_name_hatnote"] = 85000, ["Farl"] = 111000, ["Fb"] = 28000, ["Fb-rt"] = 6000, ["Fb_cs_footer"] = 3000, ["Fb_gd"] = 10000, ["Fb_overview"] = 4900, ["Fb_overview2"] = 4400, ["Fb_rs"] = 9700, ["Fb_rs_footer"] = 9500, ["Fba/core"] = 25000, ["Fba/list"] = 32000, ["Fbaicon"] = 9500, ["Fbaicon/core"] = 11000, ["Fbicon"] = 3200, ["Fbu"] = 3800, ["Fbu-rt"] = 2400, ["Fbw"] = 5400, ["Fdacite"] = 14000, ["Fdate"] = 2800, ["FeaturedPicture"] = 6700, ["Featured_article"] = 7000, ["Featured_article_tools"] = 12000, ["Featured_list"] = 4600, ["Featured_picture"] = 8100, ["Featured_topic_box"] = 3300, ["Featured_topic_box/styles.css"] = 3300, ["Feedback_link"] = 4600, ["Fiction-based_redirects_to_list_entries_category_handler"] = 2600, ["Fictional_character_redirect"] = 2500, ["File-Class"] = 12000, ["File_other"] = 953000, ["Film_date"] = 156000, ["Film_lists_by_country"] = 2200, ["Filter_category_by_topic"] = 2200, ["Find"] = 8500, ["FindYDCportal"] = 181000, ["Find_a_Grave"] = 26000, ["Find_a_Grave_cemetery"] = 2200, ["Find_country"] = 256000, ["Find_demonym"] = 21000, ["Find_general_sources"] = 853000, ["Find_medical_sources"] = 7600, ["Find_page_text"] = 2560000, ["Find_sources"] = 594000, ["Find_sources/proj/is_biography"] = 582000, ["Find_sources/proj/is_med"] = 594000, ["Find_sources/proj/is_video"] = 586000, ["Find_sources/top_proj"] = 594000, ["Find_sources_AFD"] = 223000, ["Find_sources_mainspace"] = 688000, ["Find_video_game_sources"] = 5000, ["Find_video_game_sources_short"] = 3100, ["Findsources"] = 42000, ["First_nonempty"] = 15000, ["First_word"] = 573000, ["FishBase"] = 20000, ["FishBase_genus"] = 4800, ["Fix"] = 977000, ["Fix-span"] = 59000, ["Fix/category"] = 946000, ["Fix_comma_category"] = 569000, ["Fixed"] = 9400, ["Fl."] = 2200, ["Flag"] = 350000, ["Flag/core"] = 350000, ["FlagCGFathlete"] = 2200, ["FlagIOC"] = 9200, ["FlagIOC2"] = 4100, ["FlagIOC2athlete"] = 5500, ["FlagIOC2team"] = 2800, ["FlagIOCathlete"] = 17000, ["FlagIOCteam"] = 2300, ["FlagIPC"] = 3200, ["FlagPASO"] = 2100, ["FlagPASOathlete"] = 3200, ["Flag_CGF_athlete"] = 2300, ["Flag_IOC"] = 12000, ["Flag_IOC_2"] = 17000, ["Flag_IOC_2_athlete"] = 13000, ["Flag_IOC_2_medalist"] = 4700, ["Flag_IOC_2_team"] = 7000, ["Flag_IOC_athlete"] = 19000, ["Flag_IOC_team"] = 2800, ["Flag_IPC"] = 3800, ["Flag_PASO"] = 2900, ["Flag_PASO_athlete"] = 3400, ["Flag_athlete"] = 35000, ["Flag_country"] = 37000, ["Flag_country/core"] = 37000, ["Flag_data"] = 9700, ["Flag_decoration"] = 88000, ["Flag_decoration/core"] = 88000, ["Flag_icon"] = 600000, ["Flag_icon/core"] = 600000, ["Flag_icon/nt"] = 8100, ["Flag_link"] = 2000, ["Flag_link/core"] = 79000, ["Flag_medalist"] = 2300, ["Flag_medalist/core"] = 2300, ["Flag_team"] = 2500, ["Flagathlete"] = 33000, ["Flagbig"] = 4600, ["Flagbig/core"] = 8200, ["Flagcountry"] = 25000, ["Flagdeco"] = 72000, ["Flagg"] = 22000, ["Flagicon"] = 483000, ["Flagicon_image"] = 46000, ["Flagmedalist"] = 2300, ["Flagright/core"] = 24000, ["Flagteam"] = 2400, ["Flagu"] = 28000, ["Flagu/core"] = 28000, ["Flat_list"] = 7800, ["Flatlist"] = 2260000, ["Flcl"] = 111000, ["FloraBase"] = 5800, ["Floruit"] = 5200, ["Fmbox"] = 20000, ["FoP-USonly"] = 3200, ["Font"] = 10000, ["Font_color"] = 40000, ["Fontcolor"] = 6600, ["Fooian_expatriate_sportspeople_in_Bar_cat"] = 11000, ["Fooian_expatriate_sportspeople_in_Bar_cat/core"] = 11000, ["Fooian_expatriate_sportspeople_in_Bar_cat/sortname"] = 11000, ["Fooian_fooers"] = 13000, ["FootballFacts.ru"] = 5900, ["Football_box"] = 27000, ["Football_box_collapsible"] = 26000, ["Football_box_collapsible/styles.css"] = 26000, ["Football_kit"] = 51000, ["Football_manager_history"] = 22000, ["Football_squad"] = 46000, ["Football_squad2_player"] = 49000, ["Football_squad_end"] = 20000, ["Football_squad_manager"] = 47000, ["Football_squad_mid"] = 18000, ["Football_squad_player"] = 20000, ["Football_squad_player/role"] = 7300, ["Football_squad_player/styles.css"] = 20000, ["Football_squad_start"] = 20000, ["Footballbox"] = 6200, ["Footballbox_collapsible"] = 7500, ["Footballstats"] = 4000, ["Foo–Bar_relations_category"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/core"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/countrynamesortfix"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/fixcountryname"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/inner_core"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/mapname"] = 9400, ["For"] = 193000, ["For-multi"] = 11000, ["For_loop"] = 797000, ["For_multi"] = 7300, ["For_nowiki"] = 9000, ["ForaDeJogo"] = 4100, ["Force_plural"] = 3400, ["Format_linkr"] = 5000, ["Format_numeric_span"] = 3700, ["Format_price"] = 9100, ["Format_price/digits"] = 9000, ["Formatprice"] = 3500, ["Fossil_range"] = 13000, ["Fossil_range/bar"] = 22000, ["Fossil_range/marker"] = 22000, ["Fossilrange"] = 6100, ["Frac"] = 34000, ["Fraction"] = 38000, ["Fraction/styles.css"] = 100000, ["France_metadata_Wikidata"] = 36000, ["Free_access"] = 4500, ["Free_in_US_media"] = 19000, ["Free_media"] = 145000, ["Freedom_of_panorama_(US_only)"] = 3300, ["Frequency"] = 3500, ["Friday"] = 2700, ["Fs_end"] = 19000, ["Fs_mid"] = 17000, ["Fs_player"] = 19000, ["Fs_start"] = 19000, ["Full-time_equivalent"] = 2000, ["Full_citation_needed"] = 9000, ["Full_party_name_with_color"] = 5100, ["Fullurl"] = 5300, ["Fullurl:"] = 5100, ["Further"] = 68000, ["Fussballdaten"] = 4200, ["Module:Fb_overview"] = 5000, ["Module:FeaturedTopicSum"] = 6800, ["Module:Fedi-share"] = 3500, ["Module:Fiction-based_redirects_to_list_entries_category_handler"] = 2600, ["Module:Fiction-based_redirects_to_list_entries_category_handler/RedirectType"] = 2600, ["Module:Fiction_redirect_category_handler"] = 3700, ["Module:File_link"] = 75000, ["Module:FindYDCportal"] = 318000, ["Module:Find_country"] = 201000, ["Module:Find_demonym"] = 21000, ["Module:Find_sources"] = 1550000, ["Module:Find_sources/config"] = 1550000, ["Module:Find_sources/links"] = 1550000, ["Module:Find_sources/templates/Find_general_sources"] = 853000, ["Module:Find_sources/templates/Find_sources_mainspace"] = 688000, ["Module:Find_sources/templates/Find_sources_medical"] = 7600, ["Module:Find_sources/templates/Find_sources_video_games"] = 5000, ["Module:Flag"] = 319000, ["Module:Flagg"] = 401000, ["Module:Flagg/Altvar_data"] = 6100, ["Module:Flaglist"] = 10000, ["Module:Football_box"] = 27000, ["Module:Football_box/styles.css"] = 27000, ["Module:Football_box_collapsible"] = 26000, ["Module:Football_manager_history"] = 22000, ["Module:Football_squad"] = 46000, ["Module:Footnotes"] = 316000, ["Module:Footnotes/anchor_id_list"] = 231000, ["Module:Footnotes/anchor_id_list/data"] = 231000, ["Module:Footnotes/whitelist"] = 231000, ["Module:For"] = 193000, ["Module:For_loop"] = 797000, ["Module:For_nowiki"] = 9000, ["Module:Format_link"] = 1390000, ["Module:Formatted_appearance"] = 5300, } tf1inftiox1ll9kzvltga4wmqmowxhq 4134623 4134622 2024-11-10T05:12:03Z Ahechtbot 136058 [[Wikipedia:BOT|Bot]]: Updated page. 4134623 Scribunto text/plain return { ["F1"] = 4800, ["FA-Class"] = 15000, ["FAA-airport"] = 3700, ["FACClosed"] = 5600, ["FAC_link"] = 111000, ["FAR_link"] = 111000, ["FCC-LMS-Facility"] = 5900, ["FCC_Licensing_and_Management_System_facility"] = 17000, ["FIDE"] = 2300, ["FIFA_player"] = 10000, ["FIN"] = 9500, ["FIPS"] = 2100, ["FJC_Bio"] = 3900, ["FL-Class"] = 12000, ["FLCClosed"] = 3000, ["FLC_link"] = 111000, ["FM-Class"] = 3000, ["FMA"] = 3400, ["FMARB"] = 8900, ["FMXL"] = 2500, ["FM_station_data"] = 8500, ["FPCnom/VotingEnds"] = 10000, ["FPCresult"] = 16000, ["FRA"] = 20000, ["FRG"] = 3700, ["FTE"] = 2000, ["FULLBASEPAGENAME"] = 301000, ["FULLROOTPAGENAME"] = 2740000, ["FXL"] = 2200, ["FYI"] = 2000, ["Fa_bottom"] = 2700, ["Fa_top"] = 2700, ["Facebook"] = 15000, ["Facepalm"] = 2600, ["Facl"] = 111000, ["Fact"] = 40000, ["FadedPage"] = 2400, ["FailedGA"] = 3400, ["Failed_verification"] = 16000, ["Family_name_explanation"] = 87000, ["Family_name_explanation/core"] = 87000, ["Family_name_hatnote"] = 85000, ["Farl"] = 111000, ["Fb"] = 28000, ["Fb-rt"] = 6000, ["Fb_cs_footer"] = 3000, ["Fb_gd"] = 10000, ["Fb_overview"] = 4900, ["Fb_overview2"] = 4400, ["Fb_rs"] = 9700, ["Fb_rs_footer"] = 9500, ["Fba/core"] = 25000, ["Fba/list"] = 32000, ["Fbaicon"] = 9600, ["Fbaicon/core"] = 11000, ["Fbicon"] = 3200, ["Fbu"] = 3800, ["Fbu-rt"] = 2400, ["Fbw"] = 5400, ["Fdacite"] = 14000, ["Fdate"] = 2800, ["FeaturedPicture"] = 6700, ["Featured_article"] = 7000, ["Featured_article_tools"] = 12000, ["Featured_list"] = 4600, ["Featured_picture"] = 8100, ["Featured_topic_box"] = 3300, ["Featured_topic_box/styles.css"] = 3300, ["Feedback_link"] = 4600, ["Fiction-based_redirects_to_list_entries_category_handler"] = 2600, ["Fictional_character_redirect"] = 2500, ["File-Class"] = 12000, ["File_other"] = 953000, ["Film_date"] = 156000, ["Film_lists_by_country"] = 2200, ["Filter_category_by_topic"] = 2200, ["Find"] = 8500, ["FindYDCportal"] = 181000, ["Find_a_Grave"] = 26000, ["Find_a_Grave_cemetery"] = 2200, ["Find_country"] = 257000, ["Find_demonym"] = 22000, ["Find_general_sources"] = 854000, ["Find_medical_sources"] = 7600, ["Find_page_text"] = 2560000, ["Find_sources"] = 595000, ["Find_sources/proj/is_biography"] = 582000, ["Find_sources/proj/is_med"] = 595000, ["Find_sources/proj/is_video"] = 587000, ["Find_sources/top_proj"] = 595000, ["Find_sources_AFD"] = 223000, ["Find_sources_mainspace"] = 687000, ["Find_video_game_sources"] = 5000, ["Find_video_game_sources_short"] = 3100, ["Findsources"] = 42000, ["First_nonempty"] = 15000, ["First_word"] = 573000, ["FishBase"] = 20000, ["FishBase_genus"] = 4800, ["Fix"] = 978000, ["Fix-span"] = 59000, ["Fix/category"] = 947000, ["Fix_comma_category"] = 569000, ["Fixed"] = 9400, ["Fl."] = 2200, ["Flag"] = 350000, ["Flag/core"] = 350000, ["FlagCGFathlete"] = 2200, ["FlagIOC"] = 9200, ["FlagIOC2"] = 4100, ["FlagIOC2athlete"] = 5500, ["FlagIOC2team"] = 2800, ["FlagIOCathlete"] = 17000, ["FlagIOCteam"] = 2300, ["FlagIPC"] = 3200, ["FlagPASO"] = 2100, ["FlagPASOathlete"] = 3200, ["Flag_CGF_athlete"] = 2300, ["Flag_IOC"] = 12000, ["Flag_IOC_2"] = 17000, ["Flag_IOC_2_athlete"] = 13000, ["Flag_IOC_2_medalist"] = 4700, ["Flag_IOC_2_team"] = 7000, ["Flag_IOC_athlete"] = 19000, ["Flag_IOC_team"] = 2800, ["Flag_IPC"] = 3800, ["Flag_PASO"] = 2900, ["Flag_PASO_athlete"] = 3400, ["Flag_athlete"] = 35000, ["Flag_country"] = 37000, ["Flag_country/core"] = 37000, ["Flag_data"] = 9700, ["Flag_decoration"] = 88000, ["Flag_decoration/core"] = 88000, ["Flag_icon"] = 600000, ["Flag_icon/core"] = 600000, ["Flag_icon/nt"] = 8200, ["Flag_link"] = 2000, ["Flag_link/core"] = 79000, ["Flag_medalist"] = 2300, ["Flag_medalist/core"] = 2300, ["Flag_team"] = 2500, ["Flagathlete"] = 33000, ["Flagbig"] = 4700, ["Flagbig/core"] = 8200, ["Flagcountry"] = 25000, ["Flagdeco"] = 72000, ["Flagg"] = 22000, ["Flagicon"] = 483000, ["Flagicon_image"] = 46000, ["Flagmedalist"] = 2300, ["Flagright/core"] = 24000, ["Flagteam"] = 2400, ["Flagu"] = 28000, ["Flagu/core"] = 28000, ["Flat_list"] = 7800, ["Flatlist"] = 2270000, ["Flcl"] = 111000, ["FloraBase"] = 5800, ["Floruit"] = 5200, ["Fmbox"] = 20000, ["FoP-USonly"] = 3300, ["Font"] = 10000, ["Font_color"] = 40000, ["Fontcolor"] = 6600, ["Fooian_expatriate_sportspeople_in_Bar_cat"] = 11000, ["Fooian_expatriate_sportspeople_in_Bar_cat/core"] = 11000, ["Fooian_expatriate_sportspeople_in_Bar_cat/sortname"] = 11000, ["Fooian_fooers"] = 13000, ["FootballFacts.ru"] = 5900, ["Football_box"] = 27000, ["Football_box_collapsible"] = 26000, ["Football_box_collapsible/styles.css"] = 26000, ["Football_kit"] = 51000, ["Football_manager_history"] = 22000, ["Football_squad"] = 46000, ["Football_squad2_player"] = 49000, ["Football_squad_end"] = 20000, ["Football_squad_manager"] = 47000, ["Football_squad_mid"] = 18000, ["Football_squad_player"] = 20000, ["Football_squad_player/role"] = 7300, ["Football_squad_player/styles.css"] = 20000, ["Football_squad_start"] = 20000, ["Footballbox"] = 6200, ["Footballbox_collapsible"] = 7500, ["Footballstats"] = 4000, ["Foo–Bar_relations_category"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/core"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/countrynamesortfix"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/fixcountryname"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/inner_core"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/mapname"] = 9400, ["For"] = 193000, ["For-multi"] = 11000, ["For_loop"] = 799000, ["For_multi"] = 7200, ["For_nowiki"] = 9000, ["ForaDeJogo"] = 4100, ["Force_plural"] = 3400, ["Format_linkr"] = 4900, ["Format_numeric_span"] = 3700, ["Format_price"] = 9100, ["Format_price/digits"] = 9000, ["Formatprice"] = 3500, ["Fossil_range"] = 13000, ["Fossil_range/bar"] = 22000, ["Fossil_range/marker"] = 22000, ["Fossilrange"] = 6200, ["Frac"] = 34000, ["Fraction"] = 38000, ["Fraction/styles.css"] = 100000, ["France_metadata_Wikidata"] = 36000, ["Free_access"] = 4500, ["Free_in_US_media"] = 19000, ["Free_media"] = 144000, ["Freedom_of_panorama_(US_only)"] = 3300, ["Frequency"] = 3500, ["Friday"] = 2700, ["Fs_end"] = 19000, ["Fs_mid"] = 17000, ["Fs_player"] = 19000, ["Fs_start"] = 19000, ["Full-time_equivalent"] = 2000, ["Full_citation_needed"] = 9000, ["Full_party_name_with_color"] = 5100, ["Fullurl"] = 5300, ["Fullurl:"] = 5200, ["Further"] = 68000, ["Fussballdaten"] = 4200, ["Module:Fb_overview"] = 5000, ["Module:FeaturedTopicSum"] = 6800, ["Module:Fedi-share"] = 3500, ["Module:Fiction-based_redirects_to_list_entries_category_handler"] = 2600, ["Module:Fiction-based_redirects_to_list_entries_category_handler/RedirectType"] = 2600, ["Module:Fiction_redirect_category_handler"] = 3700, ["Module:File_link"] = 75000, ["Module:FindYDCportal"] = 318000, ["Module:Find_country"] = 201000, ["Module:Find_demonym"] = 22000, ["Module:Find_sources"] = 1550000, ["Module:Find_sources/config"] = 1550000, ["Module:Find_sources/links"] = 1550000, ["Module:Find_sources/templates/Find_general_sources"] = 854000, ["Module:Find_sources/templates/Find_sources_mainspace"] = 687000, ["Module:Find_sources/templates/Find_sources_medical"] = 7600, ["Module:Find_sources/templates/Find_sources_video_games"] = 5000, ["Module:Flag"] = 319000, ["Module:Flagg"] = 402000, ["Module:Flagg/Altvar_data"] = 6100, ["Module:Flaglist"] = 10000, ["Module:Football_box"] = 27000, ["Module:Football_box/styles.css"] = 27000, ["Module:Football_box_collapsible"] = 26000, ["Module:Football_manager_history"] = 22000, ["Module:Football_squad"] = 46000, ["Module:Footnotes"] = 317000, ["Module:Footnotes/anchor_id_list"] = 232000, ["Module:Footnotes/anchor_id_list/data"] = 232000, ["Module:Footnotes/whitelist"] = 232000, ["Module:For"] = 193000, ["Module:For_loop"] = 799000, ["Module:For_nowiki"] = 9000, ["Module:Format_link"] = 1390000, ["Module:Formatted_appearance"] = 5300, } ka5d6q3osptl168mxm1wdjcxbxq1zfq 4134624 4134623 2024-11-11T06:38:37Z Jacob.jose 1784 [[:en:Module:Transclusion_count/data/F]] എന്നതിൽ നിന്ന് 4 പതിപ്പുകൾ ഇറക്കുമതി ചെയ്തു 4134623 Scribunto text/plain return { ["F1"] = 4800, ["FA-Class"] = 15000, ["FAA-airport"] = 3700, ["FACClosed"] = 5600, ["FAC_link"] = 111000, ["FAR_link"] = 111000, ["FCC-LMS-Facility"] = 5900, ["FCC_Licensing_and_Management_System_facility"] = 17000, ["FIDE"] = 2300, ["FIFA_player"] = 10000, ["FIN"] = 9500, ["FIPS"] = 2100, ["FJC_Bio"] = 3900, ["FL-Class"] = 12000, ["FLCClosed"] = 3000, ["FLC_link"] = 111000, ["FM-Class"] = 3000, ["FMA"] = 3400, ["FMARB"] = 8900, ["FMXL"] = 2500, ["FM_station_data"] = 8500, ["FPCnom/VotingEnds"] = 10000, ["FPCresult"] = 16000, ["FRA"] = 20000, ["FRG"] = 3700, ["FTE"] = 2000, ["FULLBASEPAGENAME"] = 301000, ["FULLROOTPAGENAME"] = 2740000, ["FXL"] = 2200, ["FYI"] = 2000, ["Fa_bottom"] = 2700, ["Fa_top"] = 2700, ["Facebook"] = 15000, ["Facepalm"] = 2600, ["Facl"] = 111000, ["Fact"] = 40000, ["FadedPage"] = 2400, ["FailedGA"] = 3400, ["Failed_verification"] = 16000, ["Family_name_explanation"] = 87000, ["Family_name_explanation/core"] = 87000, ["Family_name_hatnote"] = 85000, ["Farl"] = 111000, ["Fb"] = 28000, ["Fb-rt"] = 6000, ["Fb_cs_footer"] = 3000, ["Fb_gd"] = 10000, ["Fb_overview"] = 4900, ["Fb_overview2"] = 4400, ["Fb_rs"] = 9700, ["Fb_rs_footer"] = 9500, ["Fba/core"] = 25000, ["Fba/list"] = 32000, ["Fbaicon"] = 9600, ["Fbaicon/core"] = 11000, ["Fbicon"] = 3200, ["Fbu"] = 3800, ["Fbu-rt"] = 2400, ["Fbw"] = 5400, ["Fdacite"] = 14000, ["Fdate"] = 2800, ["FeaturedPicture"] = 6700, ["Featured_article"] = 7000, ["Featured_article_tools"] = 12000, ["Featured_list"] = 4600, ["Featured_picture"] = 8100, ["Featured_topic_box"] = 3300, ["Featured_topic_box/styles.css"] = 3300, ["Feedback_link"] = 4600, ["Fiction-based_redirects_to_list_entries_category_handler"] = 2600, ["Fictional_character_redirect"] = 2500, ["File-Class"] = 12000, ["File_other"] = 953000, ["Film_date"] = 156000, ["Film_lists_by_country"] = 2200, ["Filter_category_by_topic"] = 2200, ["Find"] = 8500, ["FindYDCportal"] = 181000, ["Find_a_Grave"] = 26000, ["Find_a_Grave_cemetery"] = 2200, ["Find_country"] = 257000, ["Find_demonym"] = 22000, ["Find_general_sources"] = 854000, ["Find_medical_sources"] = 7600, ["Find_page_text"] = 2560000, ["Find_sources"] = 595000, ["Find_sources/proj/is_biography"] = 582000, ["Find_sources/proj/is_med"] = 595000, ["Find_sources/proj/is_video"] = 587000, ["Find_sources/top_proj"] = 595000, ["Find_sources_AFD"] = 223000, ["Find_sources_mainspace"] = 687000, ["Find_video_game_sources"] = 5000, ["Find_video_game_sources_short"] = 3100, ["Findsources"] = 42000, ["First_nonempty"] = 15000, ["First_word"] = 573000, ["FishBase"] = 20000, ["FishBase_genus"] = 4800, ["Fix"] = 978000, ["Fix-span"] = 59000, ["Fix/category"] = 947000, ["Fix_comma_category"] = 569000, ["Fixed"] = 9400, ["Fl."] = 2200, ["Flag"] = 350000, ["Flag/core"] = 350000, ["FlagCGFathlete"] = 2200, ["FlagIOC"] = 9200, ["FlagIOC2"] = 4100, ["FlagIOC2athlete"] = 5500, ["FlagIOC2team"] = 2800, ["FlagIOCathlete"] = 17000, ["FlagIOCteam"] = 2300, ["FlagIPC"] = 3200, ["FlagPASO"] = 2100, ["FlagPASOathlete"] = 3200, ["Flag_CGF_athlete"] = 2300, ["Flag_IOC"] = 12000, ["Flag_IOC_2"] = 17000, ["Flag_IOC_2_athlete"] = 13000, ["Flag_IOC_2_medalist"] = 4700, ["Flag_IOC_2_team"] = 7000, ["Flag_IOC_athlete"] = 19000, ["Flag_IOC_team"] = 2800, ["Flag_IPC"] = 3800, ["Flag_PASO"] = 2900, ["Flag_PASO_athlete"] = 3400, ["Flag_athlete"] = 35000, ["Flag_country"] = 37000, ["Flag_country/core"] = 37000, ["Flag_data"] = 9700, ["Flag_decoration"] = 88000, ["Flag_decoration/core"] = 88000, ["Flag_icon"] = 600000, ["Flag_icon/core"] = 600000, ["Flag_icon/nt"] = 8200, ["Flag_link"] = 2000, ["Flag_link/core"] = 79000, ["Flag_medalist"] = 2300, ["Flag_medalist/core"] = 2300, ["Flag_team"] = 2500, ["Flagathlete"] = 33000, ["Flagbig"] = 4700, ["Flagbig/core"] = 8200, ["Flagcountry"] = 25000, ["Flagdeco"] = 72000, ["Flagg"] = 22000, ["Flagicon"] = 483000, ["Flagicon_image"] = 46000, ["Flagmedalist"] = 2300, ["Flagright/core"] = 24000, ["Flagteam"] = 2400, ["Flagu"] = 28000, ["Flagu/core"] = 28000, ["Flat_list"] = 7800, ["Flatlist"] = 2270000, ["Flcl"] = 111000, ["FloraBase"] = 5800, ["Floruit"] = 5200, ["Fmbox"] = 20000, ["FoP-USonly"] = 3300, ["Font"] = 10000, ["Font_color"] = 40000, ["Fontcolor"] = 6600, ["Fooian_expatriate_sportspeople_in_Bar_cat"] = 11000, ["Fooian_expatriate_sportspeople_in_Bar_cat/core"] = 11000, ["Fooian_expatriate_sportspeople_in_Bar_cat/sortname"] = 11000, ["Fooian_fooers"] = 13000, ["FootballFacts.ru"] = 5900, ["Football_box"] = 27000, ["Football_box_collapsible"] = 26000, ["Football_box_collapsible/styles.css"] = 26000, ["Football_kit"] = 51000, ["Football_manager_history"] = 22000, ["Football_squad"] = 46000, ["Football_squad2_player"] = 49000, ["Football_squad_end"] = 20000, ["Football_squad_manager"] = 47000, ["Football_squad_mid"] = 18000, ["Football_squad_player"] = 20000, ["Football_squad_player/role"] = 7300, ["Football_squad_player/styles.css"] = 20000, ["Football_squad_start"] = 20000, ["Footballbox"] = 6200, ["Footballbox_collapsible"] = 7500, ["Footballstats"] = 4000, ["Foo–Bar_relations_category"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/core"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/countrynamesortfix"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/fixcountryname"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/inner_core"] = 9400, ["Foo–Bar_relations_category/mapname"] = 9400, ["For"] = 193000, ["For-multi"] = 11000, ["For_loop"] = 799000, ["For_multi"] = 7200, ["For_nowiki"] = 9000, ["ForaDeJogo"] = 4100, ["Force_plural"] = 3400, ["Format_linkr"] = 4900, ["Format_numeric_span"] = 3700, ["Format_price"] = 9100, ["Format_price/digits"] = 9000, ["Formatprice"] = 3500, ["Fossil_range"] = 13000, ["Fossil_range/bar"] = 22000, ["Fossil_range/marker"] = 22000, ["Fossilrange"] = 6200, ["Frac"] = 34000, ["Fraction"] = 38000, ["Fraction/styles.css"] = 100000, ["France_metadata_Wikidata"] = 36000, ["Free_access"] = 4500, ["Free_in_US_media"] = 19000, ["Free_media"] = 144000, ["Freedom_of_panorama_(US_only)"] = 3300, ["Frequency"] = 3500, ["Friday"] = 2700, ["Fs_end"] = 19000, ["Fs_mid"] = 17000, ["Fs_player"] = 19000, ["Fs_start"] = 19000, ["Full-time_equivalent"] = 2000, ["Full_citation_needed"] = 9000, ["Full_party_name_with_color"] = 5100, ["Fullurl"] = 5300, ["Fullurl:"] = 5200, ["Further"] = 68000, ["Fussballdaten"] = 4200, ["Module:Fb_overview"] = 5000, ["Module:FeaturedTopicSum"] = 6800, ["Module:Fedi-share"] = 3500, ["Module:Fiction-based_redirects_to_list_entries_category_handler"] = 2600, ["Module:Fiction-based_redirects_to_list_entries_category_handler/RedirectType"] = 2600, ["Module:Fiction_redirect_category_handler"] = 3700, ["Module:File_link"] = 75000, ["Module:FindYDCportal"] = 318000, ["Module:Find_country"] = 201000, ["Module:Find_demonym"] = 22000, ["Module:Find_sources"] = 1550000, ["Module:Find_sources/config"] = 1550000, ["Module:Find_sources/links"] = 1550000, ["Module:Find_sources/templates/Find_general_sources"] = 854000, ["Module:Find_sources/templates/Find_sources_mainspace"] = 687000, ["Module:Find_sources/templates/Find_sources_medical"] = 7600, ["Module:Find_sources/templates/Find_sources_video_games"] = 5000, ["Module:Flag"] = 319000, ["Module:Flagg"] = 402000, ["Module:Flagg/Altvar_data"] = 6100, ["Module:Flaglist"] = 10000, ["Module:Football_box"] = 27000, ["Module:Football_box/styles.css"] = 27000, ["Module:Football_box_collapsible"] = 26000, ["Module:Football_manager_history"] = 22000, ["Module:Football_squad"] = 46000, ["Module:Footnotes"] = 317000, ["Module:Footnotes/anchor_id_list"] = 232000, ["Module:Footnotes/anchor_id_list/data"] = 232000, ["Module:Footnotes/whitelist"] = 232000, ["Module:For"] = 193000, ["Module:For_loop"] = 799000, ["Module:For_nowiki"] = 9000, ["Module:Format_link"] = 1390000, ["Module:Formatted_appearance"] = 5300, } ka5d6q3osptl168mxm1wdjcxbxq1zfq 0 507182 4134784 3655651 2024-11-11T09:52:44Z InternetArchiveBot 146798 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 4134784 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Betacoronavirus}} {{Virusbox | image = MERS-CoV electron micrograph1.jpg | image_alt = MERS-CoV particles as seen by negative stain electron microscopy. Virions contain characteristic club-like projections emanating from the viral membrane. | image_caption = [[Middle East respiratory syndrome-related coronavirus|MERS-CoV]] particles as seen by negative stain electron microscopy. Virions contain characteristic club-like projections emanating from the viral membrane. | taxon = Betacoronavirus | authority = | synonyms = | synonyms_ref = | type_species = | subdivision_ranks = Subgenera and species | subdivision_ref = <ref name="ICTV10">{{cite web |title=Virus Taxonomy: 2018 Release |url=https://talk.ictvonline.org/taxonomy/ |website=International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV) |accessdate=13 January 2019 |language=en |date=October 2018 |archive-date=2020-03-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200320103754/https://talk.ictvonline.org/taxonomy |url-status=dead }}</ref><ref name=Woo10>{{Cite journal|last=Woo|first=Patrick C. Y.|last2=Huang|first2=Yi|last3=Lau|first3=Susanna K. P.|last4=Yuen|first4=Kwok-Yung|date=2010-08-24|title=Coronavirus Genomics and Bioinformatics Analysis|journal=Viruses|volume=2|issue=8|pages=1804–20|doi=10.3390/v2081803 |pmc=3185738|pmid=21994708|quote=Figure 2. Phylogenetic analysis of RNA-dependent RNA polymerases (Pol) kharghar is the best of coronaviruses with complete genome sequences available. The tree was constructed by the neighbor-joining method and rooted using Breda virus polyprotein. |ref={{harvid|Woo|Huang|Lau|2010|}}}}</ref> | subdivision = *''[[Embecovirus]]'' (subgroup A) **''[[Betacoronavirus 1]]'' *** [[Bovine coronavirus]] ***[[Human coronavirus OC43]] **''[[China Rattus coronavirus HKU24]]'' **''[[Human coronavirus HKU1]]'' **''[[Murine coronavirus]]'' *** [[Mouse hepatitis virus]] *''[[Sarbecovirus]]'' (subgroup B) **''[[Severe acute respiratory syndrome-related coronavirus]]'' ***[[Severe acute respiratory syndrome coronavirus]] ***[[Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2]] ***[[Bat SARS-like coronavirus WIV1]] *''[[Merbecovirus]]'' (subgroup C) **''[[Hedgehog coronavirus 1]]'' **''[[Middle East respiratory syndrome-related coronavirus]]'' **''[[Pipistrellus bat coronavirus HKU5]]'' **''[[Tylonycteris bat coronavirus HKU4]]'' *''[[Nobecovirus]]'' (subgroup D) **''[[Rousettus bat coronavirus GCCDC1]]'' **''[[Rousettus bat coronavirus HKU9]]'' *''[[Hibecovirus]]'' **''[[Bat Hp-betacoronavirus Zhejiang2013]]'' | image2 = SARS-CoV-2 without background.png | image2_caption = Illustration of a SARS-CoV-2 virion }} [[Nidovirales|നിഡോവൈറേൽസ്]] നിരയിൽ [[കൊറോണവിരിഡേ|കൊറോണവിരിഡേ]] കുടുംബത്തിലെ ഓർത്തോകോറോണവൈറിന എന്ന ഉപകുടുംബത്തിലെ [[Coronavirus|കൊറോണ വൈറസുകളുടെ]] നാല് ജനീറകളിൽ ഒന്നാണ് '''ബീറ്റാകോറോണവൈറസ്.''' കൊറോണ വൈറസ് ജനീറകളിൽ ഓരോന്നും വ്യത്യസ്ത വൈറൽ ലൈനേജുകൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. അത്തരം നാല് ലീനേജുകൾ ബീറ്റാകോറോണ വൈറസ് ജനുസ്സിൽ അടങ്ങുന്നു. പഴയ ഗ്രന്ഥസഞ്ചയത്തിൽ, ഈ ജനുസ്സിനെ ഗ്രൂപ്പ് 2 കൊറോണ വൈറസ് എന്നും വിളിക്കുന്നു. മനുഷ്യരെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഏറ്റവും വലിയ ക്ലിനിക്കൽ പ്രാധാന്യമുള്ള ബീറ്റാ-CoVs, A ലൈനേജിലെ [[Human coronavirus OC43|OC43]], [[Human coronavirus HKU1|HKU1]], B ലൈനേജിലെ [[Severe acute respiratory syndrome coronavirus|SARS-CoV]], [[സിവിയർ അക്യൂട്ട് റെസ്പിറേറ്ററി സിൻഡ്രോം കൊറോണ വൈറസ് 2|SARS-CoV-2]] (ഇത് COVID-19 എന്ന രോഗത്തിന് കാരണമാകുന്നു), <ref>{{cite web |title=Phylogeny of SARS-like betacoronaviruses |url=https://nextstrain.org/groups/blab/sars-like-cov |website=nextstrain |accessdate=18 January 2020}}</ref> C ലൈനേജിലെ MERS-CoV. എന്നിവയാണ്. മനുഷ്യരെ ബാധിക്കുന്നതായി അറിയപ്പെടുന്ന C ലൈനേജിലെ ആദ്യത്തെ ബീറ്റാകോറോണവൈറസാണ് [[മെർസ്|MERS-CoV]]. <ref>ProMED. MERS-CoV–Eastern Mediterranean (06) (http://www.promedmail.org/)</ref><ref>{{cite journal|last1=Memish|first1=Z. A.|last2=Zumla|first2=A. I.|last3=Al-Hakeem|first3=R. F.|last4=Al-Rabeeah|first4=A. A.|last5=Stephens|first5=G. M.|year=2013|title=Family Cluster of Middle East Respiratory Syndrome Coronavirus Infections|journal=New England Journal of Medicine|volume=368|issue=26|pages=2487–94|doi=10.1056/NEJMoa1303729|pmc=|pmid=23718156|url=|doi-access=free}}</ref>[[Alphacoronavirus|ആൽഫകോറോണവൈറസ്]], ബീറ്റാകോറോണ വൈറസ് ജനീറ എന്നിവ ബാറ്റ് [[ജീൻ പൂൾ|ജീൻ പൂളിൽ]] നിന്ന് ഉടലെടുക്കുന്നു.<ref name=b1>{{cite journal|last1=Woo|first1=P. C.|last2=Wang|first2=M.|last3=Lau|first3=S. K.|last4=Xu|first4=H.|last5=Poon|first5=R. W.|last6=Guo|first6=R.|last7=Wong|first7=B. H.|last8=Gao|first8=K.|last9=Tsoi|first9=H. W.|last10=Huang|first10=Y.|last11=Li|first11=K. S.|last12=Lam|first12=C. S.|last13=Chan|first13=K. H.|last14=Zheng|first14=B. J.|last15=Yuen|first15=K. Y.|year=2007|title=Comparative analysis of twelve genomes of three novel group 2c and group 2d coronaviruses reveals unique group and subgroup features|journal=Journal of Virology|volume=81|issue=4|pages=1574–85|doi=10.1128/JVI.02182-06|pmc=1797546|pmid=17121802|url=}}</ref><ref name=b2>{{cite journal|last1=Lau|first1=S. K.|last2=Woo|first2=P. C.|last3=Yip|first3=C. C.|last4=Fan|first4=R. Y.|last5=Huang|first5=Y.|last6=Wang|first6=M.|last7=Guo|first7=R.|last8=Lam|first8=C. S.|last9=Tsang|first9=A. K.|last10=Lai|first10=K. K.|last11=Chan|first11=K. H.|last12=Che|first12=X. Y.|last13=Zheng|first13=B. J.|last14=Yuen|first14=K. Y.|year=2012|title=Isolation and characterization of a novel Betacoronavirus subgroup A coronavirus, rabbit coronavirus HKU14, from domestic rabbits|journal=Journal of Virology|volume=86|issue=10|pages=5481–96|doi=10.1128/JVI.06927-11|pmc=3347282|pmid=22398294|url=}}</ref><ref name=b3>{{cite journal|last1=Lau|first1=S. K.|last2=Poon|first2=R. W.|last3=Wong|first3=B. H.|last4=Wang|first4=M.|last5=Huang|first5=Y.|last6=Xu|first6=H.|last7=Guo|first7=R.|last8=Li|first8=K. S.|last9=Gao|first9=K.|last10=Chan|first10=K. H.|last11=Zheng|first11=B. J.|last12=Woo|first12=P. C.|last13=Yuen|first13=K. Y.|year=2010|title=Coexistence of different genotypes in the same bat and serological characterization of Rousettus bat coronavirus HKU9 belonging to a novel Betacoronavirus subgroup|journal=Journal of Virology|volume=84|issue=21|pages=11385–94|doi=10.1128/JVI.01121-10|pmc=2953156|pmid=20702646|url=}}</ref> == വൈറോളജി == ആൽഫ-, ബീറ്റാകോറോണവൈറസുകൾ പ്രധാനമായും വവ്വാലുകളെ ബാധിക്കുന്നു. പക്ഷേ അവ മനുഷ്യർ, ഒട്ടകങ്ങൾ, മുയലുകൾ എന്നിവയെയും ബാധിക്കുന്നു.<ref name=b1/><ref name=b2/><ref name=b3/><ref>{{cite journal |last1=Zhang |first1=Wei |last2=Zheng |first2=Xiao-Shuang |last3=Agwanda |first3=Bernard |last4=Ommeh |first4=Sheila |last5=Zhao |first5=Kai |last6=Lichoti |first6=Jacqueline |last7=Wang |first7=Ning |last8=Chen |first8=Jing |last9=Li |first9=Bei |last10=Yang |first10=Xing-Lou |last11=Mani |first11=Shailendra |last12=Ngeiywa |first12=Kisa-Juma |last13=Zhu |first13=Yan |last14=Hu |first14=Ben |last15=Onyuok |first15=Samson Omondi |last16=Yan |first16=Bing |last17=Anderson |first17=Danielle E. |last18=Wang |first18=Lin-Fa |last19=Zhou |first19=Peng |last20=Shi |first20=Zheng-Li |title=Serological evidence of MERS-CoV and HKU8-related CoV co-infection in Kenyan camels |journal=Emerging Microbes & Infections |date=24 October 2019 |volume=8 |issue=1 |pages=1528–1534 |doi=10.1080/22221751.2019.1679610|pmid=31645223 |pmc=6818114 }}</ref> മനുഷ്യരിൽ പകർച്ചവ്യാധികൾക്ക് കാരണമായ ബീറ്റാ-CoVs സാധാരണയായി പനിയും ശ്വസനത്തെ സംബന്ധിച്ച ലക്ഷണങ്ങളും ഉണ്ടാക്കുന്നു. അവയിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: * [[SARS-CoV]], [[SARS]]. * [[MERS-CoV]], [[MERS]]. * [[SARS-CoV-2]], [[COVID-19]]. ==അവലംബം== {{Reflist|2}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== * [https://web.archive.org/web/20070309144307/http://www-micro.msb.le.ac.uk/3035/Coronaviruses.html Coronaviruses] * [http://viralzone.expasy.org/all_by_species/764.html '''Viralzone''': Betacoronavirus] * [http://www.viprbrc.org/brc/home.do?decorator=corona Virus Pathogen Database and Analysis Resource (ViPR): Coronaviridae] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130312042413/http://www.viprbrc.org/brc/home.do?decorator=corona |date=2013-03-12 }} {{Viral diseases}} [[വർഗ്ഗം:കൊറോണവിരിഡേ]] [[വർഗ്ഗം:കോവിഡ്-19]] [[വർഗ്ഗം:വൈറസുകൾ]] [[വർഗ്ഗം:കൊറോണ വൈറസ് രോഗം]] 1hdguxgswjyfqe5oztpdypbxacrdy12 0 541741 4134540 3561437 2024-11-11T04:26:28Z InternetArchiveBot 146798 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 4134540 wikitext text/x-wiki {{virusbox | taxon = Babuvirus }} ''[[നാനോവിരിഡേ]]'' കുടുംബത്തിൽ [[വൈറസ്|വൈറസുകളുടെ]] ഒരു ജനുസ്സാണ് '''''ബാബുവൈറസ്''''' . <ref name="ICTVReport">{{Cite web|url=http://www.ictv.global/report/nanoviridae|title=ICTV Report Nanoviridae}}</ref> ''[[മ്യൂസ]]'' സ്പീഷിസുകൾ പ്രകൃതിദത്ത ആതിഥേയരായി വർത്തിക്കുന്നു. ഈ ജനുസ്സിൽ മൂന്ന് സ്പീഷീസുകളുണ്ട്. ഈ ജനുസ്സുമായി ബന്ധപ്പെട്ട രോഗങ്ങളിൽ ഇവ ഉൾപ്പെടുന്നു: ഈ വൈറസുകൾ സസ്യങ്ങളിൽ [[Stunt (botany)|മുരടിക്കൽ]], കഠിനമായ [[Necrosis|നെക്രോസിസ്]] സസ്യങ്ങളുടെ നാശം, ബിബിടിവി, [[ബനാന ബഞ്ചി ടോപ്പ് ഡിസീസ്]] (ബിബിടിഡി) എന്നിവയ്ക്ക് കാരണമാകുന്നു. <ref name="ViralZone2">{{Cite web|url=http://viralzone.expasy.org/all_by_species/565.html|title=Viral Zone|access-date=15 June 2015|publisher=ExPASy}}</ref> <ref name="ictv">{{Cite web|url=https://talk.ictvonline.org/taxonomy/|title=Virus Taxonomy: 2020 Release|access-date=12 May 2021|date=March 2021|publisher=International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV)|archive-date=2020-03-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20200320103754/https://talk.ictvonline.org/taxonomy|url-status=dead}}</ref> <ref name="ViralZone">{{Cite web|url=http://viralzone.expasy.org/all_by_species/564.html|title=Viral Zone|access-date=12 June 2015|publisher=ExPASy}}</ref> <ref name="ICTV">{{Cite web|url=https://talk.ictvonline.org/taxonomy/|title=Virus Taxonomy: 2020 Release|access-date=12 May 2021|date=March 2021|publisher=International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV)|archive-date=2020-03-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20200320103754/https://talk.ictvonline.org/taxonomy|url-status=dead}}</ref> ഇനിപ്പറയുന്ന ഇനങ്ങളെ ഈ ജനുസ്സിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്: <ref name="ICTV"/> * ''[[അബാക്ക ബഞ്ചി ടോപ്പ് വൈറസ്]]'' * ''ബനാന ബഞ്ചി ടോപ്പ് വൈറസ്'' * ''കാർഡമം ബുഷി ഡ്വാർഫ് വൈറസ്'' == ഘടനയും ജീനോമും == [[പ്രമാണം:Babuvirus_genome.jpg|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം| ആറ് സെഗ്‌മെന്റുകൾ കാണിക്കുന്ന ''ബനാന ബഞ്ചി ടോപ്പ് വൈറസ്'' (ബിബിടിവി) ഇനങ്ങളുടെ ജീനോം മാപ്പ്.]] ബാബുവൈറസ് ജനുസ്സിലെ വൈറസുകൾ ''ആവരണരഹിതമാണ്.'' 6 മുതൽ 8 വരെ വൃത്താകൃതിയിലുള്ള സെഗ്‌മെന്റുകളുള്ള മൾട്ടിപാർട്ടൈറ്റ് ആണ് ജീനോമുകൾ. <ref name="ICTVReport1">{{Cite web|url=http://www.ictv.global/report/nanoviridae|title=ICTV Report Nanoviridae}}</ref> <ref name="ViralZone"/> {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" !ജനുസ്സ് ! ഘടന ! സമമിതി ! ക്യാപ്‌സിഡ് ! ജീനോമിക് ക്രമീകരണം ! ജീനോമിക് സെഗ്മെന്റേഷൻ |- | ''ബാബുവൈറസ്'' | ഇക്കോസഹെഡ്രൽ | ടി = 1 | ആവരണം ചെയ്യാത്തവ | സർക്കുലർ | വിഭാഗീയമാണ് |} == ജീവിത ചക്രം == [[Viral replication|വൈറൽ റെപ്ലിക്കേഷൻ]] ന്യൂക്ലിയർ ആണ്. ഹോസ്റ്റ് സെല്ലിലേക്ക് നുഴഞ്ഞുകയറുന്നു. റെപ്ലിക്കേഷൻ ssDNA റോളിംഗ് സർക്കിൾ മോഡലിനെ പിന്തുടരുന്നു. ന്യൂക്ലിയർ പോർ എക്‌സ്‌പോർട്ട്, ട്യൂബുൾ-ഗൈഡഡ് വൈറൽ ചലനം എന്നിവ വഴി വൈറസ് ഹോസ്റ്റ് സെല്ലിൽ നിന്ന് പുറത്തുകടക്കുന്നു. ''മൂസ'' ഇന സസ്യങ്ങൾ പ്രകൃതിദത്ത ആതിഥേയരായി വർത്തിക്കുന്നു. ഒരു [[Vector (epidemiology)|വെക്റ്റർ]] വഴിയാണ് വൈറസ് പകരുന്നത്. <ref name="ICTVReport2">{{Cite web|url=http://www.ictv.global/report/nanoviridae|title=ICTV Report Nanoviridae}}</ref> <ref name="ViralZone1">{{Cite web|url=http://viralzone.expasy.org/all_by_species/564.html|title=Viral Zone|access-date=12 June 2015|publisher=ExPASy}} [[വർഗ്ഗം:CS1 maint: discouraged parameter]]</ref> {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" !ജനുസ്സ് ! ഹോസ്റ്റ് വിശദാംശങ്ങൾ ! ടിഷ്യു ട്രോപ്പിസം ! എൻട്രി വിശദാംശങ്ങൾ ! വിശദാംശങ്ങൾ റിലീസ് ചെയ്യുക ! റെപ്ലിക്കേഷൻ സൈറ്റ് ! അസംബ്ലി സൈറ്റ് ! പകർച്ച |- | ''ബാബുവൈറസ്'' | സസ്യങ്ങൾ: ''[[മ്യൂസ]]'' സ്പീഷിസുകൾ | ഫ്ലോയം | വൈറൽ ചലനം; മെക്കാനിക്കൽ കുത്തിവയ്പ്പ് | സ്രവണം; വൈറൽ ചലനം | അണുകേന്ദ്രം | അണുകേന്ദ്രം | മുഞ്ഞ |} == അവലംബം == {{RL}}   tsbi73sojc41eccpmw3n2sqv5okfx5t 0 544377 4134464 4099844 2024-11-10T15:18:41Z ShajiA 1528 2024 നോബൽ 4134464 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|David Baker (biochemist)}} {{Infobox scientist | name = ഡേവിഡ് ബേക്കർ | image = File:DBaker SparkPlugMtn July2013.JPG | image_size = | alt = David Baker at the summit of Spark Plug Mountain, Washington, July 31, 2013 | caption = David Baker at the summit of Spark Plug Mountain, Washington, July 31, 2013 | birth_date = {{Birth date and age|1962|10|06}} | birth_place = | death_date = <!-- {{Death date and age|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) --> | death_place = | resting_place = | resting_place_coordinates = <!-- {{Coord|LAT|LONG|type:landmark|display=inline,title}} --> | residence = | citizenship = | nationality = | fields = [[computational biology|computational biologist]] | workplaces = {{Plainlist| * [[University of Washington]] * [[Howard Hughes Medical Institute]]}} | alma_mater = {{Plainlist| * [[University of California, Berkeley]] * [[University of California, San Francisco]]}} | thesis_title = | thesis_url = | thesis_year = | doctoral_advisor = [[Randy Schekman]] | academic_advisors = [[David Agard]] | doctoral_students = [[Richard Bonneau]] | notable_students = [[Brian Kuhlman]], [[Tanja Kortemme]] | known_for = {{Plainlist| * [[Protein design]] * [[Protein structure prediction]] * [[Rosetta@Home]] * [[Fold.it]]}} | influences = | influenced = | awards = {{Plainlist| * [[Beckman Young Investigators Award]]<ref>{{cite web |title=David Baker |url=http://www.beckman-foundation.org/beckman-young-investigators/david-baker |website=Arnold and Mabel Beckman Foundation |access-date=1 August 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180802041054/http://www.beckman-foundation.org/beckman-young-investigators/david-baker |archive-date=2 August 2018 |url-status=dead }}</ref> * [[Overton Prize]] * [[Feynman Prize in Nanotechnology]] * [[TED (conference)|TED]]'s Audacious Prize<ref>{{cite web |url=https://www.geekwire.com/2019/institute-protein-design-wins-45m-funding-teds-audacious-project/|title=Institute for Protein Design wins $45M in funding from TED's Audacious Project|date=2019-04-17}}</ref> * [[Breakthrough Prize in Life Sciences]]}} | signature = <!--(filename only)--> | signature_alt = | website = {{URL|https://www.bakerlab.org/ }} | footnotes = | spouse = [[Hannele Ruohola-Baker]] }} ഒരു അമേരിക്കൻ ബയോകെമിസ്റ്റും [[കമ്പ്യൂട്ടേഷണൽ ബയോളജി|കമ്പ്യൂട്ടേഷണൽ ബയോളജിസ്റ്റുമാണ്]] '''ഡേവിഡ് ബേക്കർ''' (ജനനം: 1962 ഒക്ടോബർ 6, വാഷിംഗ്ടണിലെ സിയാറ്റിൽ).<ref>{{Cite journal|journal=Chemistry and Engineering News|last=Howes|first=Laura|volume=97|issue=30|title=Protein wrangler, serial entrepreneur, and community builder}}</ref> [[മാംസ്യം|പ്രോട്ടീനുകളുടെ]] ത്രിമാന ഘടന പ്രവചിക്കാനും രൂപകൽപ്പന ചെയ്യാനുമുള്ള മാർഗ്ഗങ്ങൾ അദ്ദേഹം മുന്നോട്ട് വച്ചിട്ടുണ്ട്. [[വാഷിങ്ടൺ സർവകലാശാല|ഹെൻ‌റിയേറ്റ, ഓബ്രി ഡേവിസ് എൻ‌ഡോവ്ഡ് ബയോകെമിസ്ട്രി പ്രൊഫസറും വാഷിംഗ്ടൺ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലെ]] ജീനോം സയൻസസ്, ബയോ എഞ്ചിനീയറിംഗ്, കെമിക്കൽ എഞ്ചിനീയറിംഗ്, കമ്പ്യൂട്ടർ സയൻസ്, ഫിസിക്സ് എന്നിവയുടെ അനുബന്ധ പ്രൊഫസറുമാണ്. ബയോമോളികുലർ സ്ട്രക്ചർ പ്രവചനവും ഡിസൈൻ സോഫ്റ്റ്വെയറും വികസിപ്പിക്കുന്ന ലാബുകളുടെയും ഗവേഷകരുടെയും കൺസോർഷ്യമായ റോസെറ്റ കോമൺസിന്റെ ഡയറക്ടറായി അദ്ദേഹം സേവനമനുഷ്ഠിക്കുന്നു. ഹോവാർഡ് ഹ്യൂസ് മെഡിക്കൽ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് അന്വേഷകനും [[നാഷണൽ അക്കാഡമി ഓഫ് സയൻസസ്|യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് നാഷണൽ അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസസിലെ]] അംഗവുമാണ്. വാഷിംഗ്ടൺ യൂണിവേഴ്സിറ്റി ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഫോർ പ്രോട്ടീൻ ഡിസൈനിന്റെ ഡയറക്ടർ കൂടിയാണ് അദ്ദേഹം. <ref>{{Cite web|url=http://www.ipd.uw.edu/2012/04/uw-to-establish-institute-for-protein-design/|title=UW to Establish Institute for Protein Design – Institute for Protein Design|access-date=2019-01-14|language=en-US}}</ref> പ്രോട്ടീൻ ഡിസൈനിങുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് 2024-ലെ രസതന്ത്രത്തിനുള്ള നോബൽ സമ്മാനം അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചു<ref>https://www.mathrubhumi.com/technology/science/nobel-prize-2024-chemisty-nobel-2024-david-baker-demis-hassabis-john-jumper-protein-design-1.9972706</ref> == ജീവിതം == ബേക്കർ [[യൂണിവേർസിറ്റി ഓഫ് കാലിഫോർണിയ, ബെർക്കിലി|കാലിഫോർണിയ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി, ബെർക്ക്‌ലിയിലെ]] [[റാൻഡി ഡബ്ല്യൂ ഷെക്ക്മാൻ|ബയോകെമിസ്ട്രിയിൽ റാണ്ടി സ്‌കെക്മാന്റെ]] ലബോറട്ടറിയിൽ ബിരുദം നേടി. അവിടെ പ്രോട്ടീൻ ഗതാഗതം, [[യീസ്റ്റ്|യീസ്റ്റിലെ]] ട്രാഫിക്കിങ്ങ് എന്നിവയിൽ പ്രധാനമായും പ്രവർത്തിച്ചു. സാൻ ഫ്രാൻസിസ്കോയിലെ കാലിഫോർണിയ സർവകലാശാലയിലെ ഡേവിഡ് അഗാർഡിനൊപ്പം അദ്ദേഹം പോസ്റ്റ്ഡോക്ടറൽ ജോലി ചെയ്തു. പ്രോട്ടീൻ ഫോൾഡിങ്ങിനെക്കുറിച്ചുള്ള തന്റെ പ്രവർത്തനത്തിന് ബേക്കറിന് 2008 ലെ ബയോഫിസിക്സിലെ സാക്ലർ ഇന്റർനാഷണൽ പ്രൈസും <ref>{{Cite web|url=http://www.washington.edu/news/2008/11/24/university-of-washington-biochemist-david-baker-to-receive-2008-sackler-international-prize-in-biophysics-for-discoveries-in-protein-folding/|title=University of Washington biochemist David Baker to receive 2008 Sackler International Prize in Biophysics for discoveries in protein folding|access-date=April 29, 2013|last=Leila Gray|date=November 24, 2008|publisher=University of Washington}}</ref> ലൈഫ് സയൻസസിലെ 2021 ബ്രേക്ക്‌ത്രൂ സമ്മാനവും ലഭിച്ചു . <ref>[https://breakthroughprize.org/News/60 Breakthrough Prize in Life Sciences 2021]</ref> 2009 ൽ അമേരിക്കൻ അക്കാദമി ഓഫ് ആർട്സ് ആൻഡ് സയൻസസിന്റെ ഫെലോ ആയി ബേക്കർ തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു <ref name="AAAS">{{Cite web|url=http://www.amacad.org/publications/BookofMembers/ChapterB.pdf|title=Book of Members, 1780-2010: Chapter B|access-date=5 May 2011|publisher=American Academy of Arts and Sciences}}</ref> യു‌ഡബ്ല്യുവിലെ മറ്റൊരു ബയോകെമിസ്റ്റായ ഹന്നെലെ റൂഹോള-ബേക്കറുമായി അദ്ദേഹം വിവാഹിതനായി. അവർക്ക് രണ്ടു കുട്ടികൾ ഉണ്ട്. == കരിയർ == ''അബ് ഇനീഷ്യോ'' പ്രോട്ടീൻ ഘടന പ്രവചനത്തിനായി ബേക്കറിന്റെ ഗ്രൂപ്പ് റോസെറ്റ അൽഗോരിതം വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു, ഇത് റോസെറ്റ @ ഹോം <ref name="Castillo">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=7W9GDwAAQBAJ&pg=PA455|title=Fuzzy Logic Augmentation of Neural and Optimization Algorithms: Theoretical Aspects and Real Applications|date=2018|publisher=Springer|isbn=9783319710075|editor-last=Castillo|editor-first=Oscar|page=455|access-date=2 August 2018|editor-last2=Melin|editor-first2=Patricia|editor-last3=Kacprzyk|editor-first3=Janusz}}</ref> <ref name="Bonneau">{{Cite journal|last=Bonneau|journal=Protein Science|pmid=12142448|doi=10.1110/ps.3790102|pages=1937–1944|issue=8|volume=11|date=August 2002|title=Contact order and ab initio protein structure prediction|first=Richard|first4=David|last4=Baker|first3=Jerry|last3=Tsai|first2=Ingo|last2=Ruczinski|pmc=2373674}}</ref>, ഫോൾഡിറ്റ് എന്ന [[ഡിസ്ട്രിബൂട്ടഡ് കംപ്യൂട്ടിംഗ്|വിതരണ കമ്പ്യൂട്ടിംഗ്]] പ്രോജക്റ്റിലേക്ക് വ്യാപിപ്പിച്ചു. <ref>{{Cite journal|last=Hand|first=E.|title=Citizen science: People power|doi=10.1038/466685a|journal=Nature|volume=466|issue=7307|pages=685–687|year=2010|pmid=20686547}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Cooper|first8=D.|pmc=2956414|pmid=20686574|year=2010|pages=756–760|issue=7307|volume=466|journal=Nature|title=Predicting protein structures with a multiplayer online game|doi=10.1038/nature09304|first9=Z.|last9=Popović|last8=Baker|first=S.|first7=A.|last7=Leaver-Fay|first6=M.|last6=Beenen|first5=J.|last5=Lee|first4=J.|last4=Barbero|first3=A.|last3=Treuille|first2=F.|last2=Khatib|bibcode=2010Natur.466..756C}}</ref> പ്രോട്ടീൻ കോംപ്ലക്സുകൾക്കും വ്യക്തിഗത പോളിപെപ്റ്റൈഡ് ശൃംഖലകൾക്കുമായി ഘടനാപരമായ മോഡലുകൾ നിർമ്മിക്കുകയാണ് പദ്ധതിയുടെ ലക്ഷ്യം. റോസെറ്റ പ്രോട്ടോക്കോളിന്റെ സ്വമേധയാ സഹായിക്കുന്നതും യാന്ത്രികവുമായ വകഭേദങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ, ''അബ് ഇനീഷ്യോ'' രീതികൾ ഉപയോഗിച്ച് സി‌എസ്‌പി ഘടന പ്രവചന പരീക്ഷണത്തിൽ ഗ്രൂപ്പ് പ്രത്യേകത പുലർത്തുന്നു. <ref>{{Cite journal|doi=10.1038/nature09964|last4=Wlodawer|bibcode=2011Natur.473..540D|first9=D.|last9=Fass|first8=A.|last8=Alon|first7=E.|last7=Valkov|first6=U.|last6=Wagner|first5=G.|last5=Oberdorfer|first4=A.|authorlink3=Randy Read|pmid=21532589|first3=R. J.|last3=Read|first2=T. C.|last2=Terwilliger|first=F.|last=Dimaio|year=2011|pages=540–3|issue=7348|volume=473|journal=Nature|title=Improved molecular replacement by density- and energy-guided protein structure optimization|pmc=3365536}}</ref> <ref>{{Cite journal|doi=10.1038/nature06249|last4=Bradley|pmc=2504711|authorlink7=David Baker (biochemist)|first7=D.|last7=Baker|authorlink6=Randy Read|first6=R. J.|last6=Read|first5=A. J.|last5=McCoy|first4=P.|first3=R.|pmid=17934447|last3=Das|first2=S.|last2=Raman|first=B.|last=Qian|year=2007|pages=259–64|issue=7167|volume=450|journal=Nature|title=High-resolution structure prediction and the crystallographic phase problem|bibcode=2007Natur.450..259Q}}</ref> അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഗ്രൂപ്പിലെ അംഗങ്ങൾ പ്രോട്ടീൻ ഡിസൈൻ രംഗത്ത് സജീവമാണ്; ടോപ്പ് 7 എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഒരു പ്രോട്ടീൻ രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുന്നതിലൂടെ അവ ശ്രദ്ധേയമാണ്. <ref name="Kuhlman">{{Cite journal|last=Kuhlman|first6=David|pmid=14631033|doi=10.1126/science.1089427|pages=1364–1368|issue=5649|volume=302|date=21 November 2003|journal=Science|title=Design of a Novel Globular Protein Fold with Atomic-Level Accuracy|url=https://archive.org/details/sim_science_2003-11-21_302_5649/page/1364|last6=Baker|first=Brian|first5=Barry L.|last5=Stoddard|first4=Gabriele|last4=Varani|first3=Gregory C.|last3=Ireton|first2=Gautam|last2=Dantas|bibcode=2003Sci...302.1364K}}</ref> പ്രോട്ടീൻ ഘടനയുടെയും പ്രവർത്തനത്തിന്റെയും കണക്കുകൂട്ടൽ പ്രവചനത്തിനുള്ള രീതികളുടെ വികാസത്തിന് പ്രാഥമികമായി അറിയാമെങ്കിലും, ബയോളജിയുടെ പരീക്ഷണാത്മക വിലയിരുത്തൽ നടത്തുന്നതിന് കമ്പ്യൂട്ടേഷണൽ രീതികൾ ഉപയോഗിക്കുന്നതിലും അദ്ദേഹത്തിന് താൽപ്പര്യമുണ്ട്; അദ്ദേഹത്തിന്റെ ലബോറട്ടറി ഒരു സജീവ പരീക്ഷണാത്മക ബയോകെമിസ്ട്രി ഗ്രൂപ്പ് പരിപാലിക്കുന്നു. 2016 ൽ [[ഇൻഫോസിസ് പുരസ്കാരം|ഇൻഫോസിസ് സമ്മാനത്തിനായി]] ലൈഫ് സയൻസസ് ജൂറിയിലും സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു. == സ്റ്റേജുകളിൽ == [[സാൻ ഡിയേഗോ|2018 ഡിസംബറിൽ കാലിഫോർണിയയിലെ സാൻ ഡീഗോയിൽ]] നടന്ന "ആന്റിബോഡി എഞ്ചിനീയറിംഗ്, ചികിത്സാ" സമ്മേളനത്തിൽ ബേക്കർ സംസാരിച്ചു. <ref>{{Cite web|url=https://lifesciences.knect365.com/antibody-engineering-therapeutics/|title=Antibody Engineering and Therapeutics}}</ref> [[വാൻകൂവർ|2019 ഏപ്രിലിൽ, കാനഡയിലെ വാൻ‌കൂവറിൽ‌]] TED2019 ൽ‌ "പുതിയ പ്രോട്ടീനുകൾ‌ രൂപകൽപ്പന ചെയ്യുന്നതിലൂടെ ഞങ്ങൾക്ക് പരിഹരിക്കാൻ‌ കഴിയുന്ന 5 വെല്ലുവിളികൾ‌" എന്ന തലക്കെട്ടിൽ‌ ഒരു ടെഡ് പ്രസംഗം ബേക്കർ‌ നൽകി. <ref>{{Cite web|url=https://www.ted.com/talks/david_baker_5_challenges_we_could_solve_by_designing_new_proteins?language=en|title=5 challenges we could solve by designing new proteins}}</ref> == അവലംബം == {{Reflist}} ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== *[http://www.ibiology.org/ibiomagazine/david-baker-crowd-sourcing-science.html David Baker online talk: "Crowd Sourcing Protein Folding: Rosetta@Home and FoldIt"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170702062821/https://www.ibiology.org/ibiomagazine/david-baker-crowd-sourcing-science.html |date=2017-07-02 }} *[http://www.ibiology.org/ibioseminars/biophysics-chemical-biology/david-baker-part-1.html David Baker online seminar: "Introduction to Protein Design"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160401072239/http://www.ibiology.org/ibioseminars/biophysics-chemical-biology/david-baker-part-1.html |date=2016-04-01 }} *[http://www.ibiology.org/ibioseminars/david-baker-part-2.html David Baker online seminar: "Design of New Protein Functions"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160401072258/http://www.ibiology.org/ibioseminars/david-baker-part-2.html |date=2016-04-01 }} {{Overton Prize}} {{2024 Nobel Prize winners}} {{Authority control}} [[വർഗ്ഗം:അമേരിക്കൻ ഐക്യനാടുകളിലെ നാഷണൽ അക്കാദമി ഓഫ് സയൻസ് അംഗങ്ങൾ]] [[വർഗ്ഗം:വാഷിങ്ടൺ സർവകലാശാലയിലെ അദ്ധ്യാപകർ]] [[വർഗ്ഗം:1962-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവർ]] otn7z9dpirtsqpqvwsc6uxpzsc43fct 0 549205 4134498 4005864 2024-11-11T00:42:01Z InternetArchiveBot 146798 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 4134498 wikitext text/x-wiki {{PU|Bajaj Auto}} {{Infobox company | name = Bajaj Auto Limited | logo = File:Bajaj auto logo.svg | logo_size = | type = [[Public company|Public]] | traded_as = {{Unbulleted list|{{BSE|532977}}|{{NSE|BAJAJ-AUTO}}|[[BSE SENSEX|BSE SENSEX Constituent]]|[[NIFTY 50|NSE NIFTY 50 Constituent]]}} | ISIN = INE917I01010 | industry = [[Automotive industry|Automotive]] | founded = {{Start date and age|df=yes|1945|11|29}} | founder = [[Jamnalal Bajaj]] | hq_location = [[Pune]], [[Maharashtra]], India | key_people = {{Unbulleted list|[[Rahul Bajaj]] {{Smaller|(chairman emeritus)}}|Niraj Bajaj<ref>{{cite news |last1=Seth Mohile |first1=Shally |title=Rahul Bajaj steps down as Bajaj Auto chairman; Niraj Bajaj to take charge |url=https://www.business-standard.com/article/companies/rahul-bajaj-steps-down-as-bajaj-auto-chairman-niraj-bajaj-to-take-charge-121042901710_1.html |access-date=4 July 2021 |publisher=Business Standard |date=30 April 2021}}</ref> {{Smaller|(chairman)}}|[[Rajiv Bajaj]] {{Smaller|(Managing Director)}}}} | products = Motorcycles and [[auto rickshaw|three-wheeler vehicles]] | production = {{Increase}} 6,330,000 units (2019)<ref name=finance/> | revenue = {{profit}} {{INRConvert|29919|c}} (FY2020)<ref name=finance>{{cite web|url=https://www.bajajauto.com/investors/annual-reports|title=Bajaj Auto Ltd Annual Report 2020|publisher=Bajaj Auto Ltd|access-date=20 October 2020}}</ref> | operating_income = {{profit}} {{INRConvert|5253|c}} (FY2020)<ref name=finance/> | net_income = {{profit}} {{INRConvert|5100|c}} (FY2020)<ref name=finance/> | assets = {{profit}} {{INRConvert|26510|c}} (FY2020)<ref name=finance/> | equity = {{profit}} {{INRConvert|21662|c}} (FY2020)<ref name=finance/> | num_employees = 10,000 (2019)<ref name=finance/> | parent = [[Bajaj Group]] | website = {{URL|https://www.bajajauto.com|bajajauto.com}} }} [[മഹാരാഷ്ട്ര]]യിലെ [[പൂണെ]] ആസ്ഥാനമായി പ്രവർത്തിക്കുന്ന ഇന്ത്യൻ ബഹുരാഷ്ട്ര ഇരുചക്ര, മുച്ചക്ര വാഹന നിർമാണ കമ്പനിയാണ് '''ബജാജ് ഓട്ടോ ലിമിറ്റഡ്'''.<ref>{{Cite web|url=http://www.equitylion.com/bajaj-auto-expert-view-target-share-price-stock-recommendation-report-2017/|title=Company Profile - Bajaj Auto|access-date=20 June 2017|publisher=Equitylion|archive-date=2017-11-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20171116171817/http://www.equitylion.com/bajaj-auto-expert-view-target-share-price-stock-recommendation-report-2017/|url-status=dead}}</ref> ഇത് [[മോട്ടോർ സൈക്കിൾ|മോട്ടോർസൈക്കിളുകൾ]], [[സ്കൂട്ടർ|സ്കൂട്ടറുകൾ]], [[ഓട്ടോ റിക്ഷ]]കൾ എന്നിവ നിർമ്മിക്കുന്നു. ബജാജ് ഗ്രൂപ്പിന്റെ ഭാഗമാണ് ബജാജ് ഓട്ടോ. 1940 കളിൽ [[രാജസ്ഥാൻ|രാജസ്ഥാനിൽ]] [[ജമ്നാലാൽ ബജാജ്|ജംനലാൽ ബജാജാണ്]] ഇത് സ്ഥാപിച്ചത്. കമ്പനിക്ക് ചകാൻ (പുണെ), വലുജ് ([[ഔറംഗാബാദ്|ഔറംഗബാദ്]]) പന്ത് നഗർ ([[ഉത്തരാഖണ്ഡ്]]) എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിർമ്മാണ പ്ലാന്റുകളുണ്ട്.<ref name="Forbes">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/companies/bajaj-auto/|title=Bajaj Auto at Forbes|access-date=27 October 2013|date=31 May 2013|website=Forbes}}</ref> ഏറ്റവും പഴക്കം ചെന്ന പ്ലാന്റായ പുണെയിലെ അകുർദിയിലെ പ്ലാന്റിൽ ആർ & ഡി സെന്റർ 'അഹെഡ്' ഉണ്ട്. ലോകത്തിലെ മൂന്നാമത്തെയും ഇന്ത്യയിലെ രണ്ടാമത്തെയും വലിയ മോട്ടോർസൈക്കിൾ നിർമ്മാതാക്കളാണ് ബജാജ് ഓട്ടോ.<ref>{{cite news|url=http://in.reuters.com/article/bajaj-auto-idINDEE84G06M20120517|title=News Article|publisher=Reuters|date=17 May 2012|access-date=22 May 2012|archive-date=2023-02-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20230210153146/http://in.reuters.com/article/bajaj-auto-idINDEE84G06M20120517|url-status=dead}}</ref> ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ത്രീ-വീലർ നിർമ്മാതാവും ബജാജാണ്.<ref>{{cite news |url=http://www.deccanchronicle.com/business/in-other-news/150316/india-is-the-largest-three-wheeler-industry-globally.html |title=India is the largest three-wheeler industry globally |publisher=[[Deccan Chronicle]] |date=15 March 2016 |access-date=15 December 2016 |quote=The top-three players such as market leader Bajaj Auto, second largest manufacturer Piaggio and Mahindra and Mahindra […].}}</ref> 2012 ലെ ഫോബ്‌സ് ഗ്ലോബൽ 2000 പട്ടികയിൽ ബജാജ് ഓട്ടോയ്ക്ക് 1,416 ആം റാങ്കുണ്ട്.<ref name="Forbes"/> 2020 ഡിസംബറിൽ ബജാജ് ഓട്ടോ ഒരു ലക്ഷം കോടി ഡോളർ (13.6 ബില്യൺ യുഎസ് ഡോളർ) വിപണി മൂലധനം മറികടന്ന് ലോകത്തെ ഏറ്റവും മൂല്യവത്തായ ഇരുചക്ര വാഹന കമ്പനിയായി മാറി.<ref>{{cite news |url=https://www.financialexpress.com/auto/bike-news/bajaj-auto-december-2020-sales-worlds-most-valuable-two-wheeler-brand-bajaj-dominar-250-price/2163626/lite/?utm_campaign=fullarticle&utm_medium=referral&utm_source=inshorts |title=Bajaj Auto now world's most valuable two-wheeler brand: Crosses Rs 1 lakh crore market cap mark |publisher=Financial Express |date=4 January 2021 |access-date=4 January 2021}}</ref> == ചരിത്രം == [[പ്രമാണം:Bajaj_scooter.jpg|ലഘുചിത്രം| [[പ്യാജിയോ|പ്യാജിയോയിൽ]] നിന്നുള്ള ലൈസൻസിന് കീഴിൽ നിർമ്മിച്ച ബജാജ് ചേതക്]] ബജാജ് ഓട്ടോ 1945 നവംബർ 29 ന് ബചരാജ് ട്രേഡിംഗ് കോർപ്പറേഷൻ പ്രൈവറ്റ് ലിമിറ്റഡായി സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടു.<ref name=":0">{{Cite news|title=Bajaj Auto Ltd.|work=Business Standard India|url=https://www.business-standard.com/company/bajaj-auto-28074/information/company-history|access-date=8 May 2020}}</ref> അവർ തുടക്കത്തിൽ ഇന്ത്യയിൽ ഇരുചക്രവാഹനങ്ങൾ ഇറക്കുമതി ചെയ്യുകയും വിൽക്കുകയും ചെയ്തു.<ref name=":0" /> 1959 ൽ ഇരുചക്രവാഹനങ്ങളും ത്രീ വീലറുകളും നിർമ്മിക്കാൻ [[ഭാരത സർക്കാർ|ഇന്ത്യാ സർക്കാരിൽ]] നിന്ന് ലൈസൻസ് നേടുകയും ഇന്ത്യയിൽ വെസ്പ ബ്രാൻഡ് സ്കൂട്ടറുകൾ നിർമ്മിക്കുന്നതിന് [[പ്യാജിയോ]]യിൽ നിന്ന് ലൈസൻസ് നേടുകയും ചെയ്തു.<ref name=":0" /> 1960 ൽ ഇത് ഒരു പബ്ലിക് ലിമിറ്റഡ് കമ്പനിയായി.<ref name=":0" /> 1986 ൽ മോട്ടോർസൈക്കിളുകൾ വിപണിയിലെത്തിച്ച് കമ്പനിയുടെ ബ്രാൻഡിംഗ് ഒരു സ്‌കൂട്ടർ നിർമ്മാതാവിൽ നിന്ന് ഇരുചക്ര വാഹന നിർമാതാക്കളാക്കി മാറ്റി.<ref>{{Cite web|url=https://www.businesstoday.in/opinion/columns/bajaj-auto--a-historical-analysis-hero-honda/story/225472.html|title=Bajaj Auto - A historical analysis- Business News|access-date=8 May 2020|website=www.businesstoday.in}}</ref> പ്രാദേശിക വിപണിയിൽ മോട്ടോർസൈക്കിളുകളുടെ ഉൽപാദനവും വിൽപ്പനയും വിപുലീകരിക്കുന്നതിന് 1984 ൽ ബജാജ് ഓട്ടോ കവാസാകിയുമായി ഒരു സാങ്കേതിക സഹായ കരാർ ഒപ്പിട്ടു.<ref>{{Cite web|url=http://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/bajaj-auto-ends-its-partnership-with-kawasaki-in-india/articleshow/57824865.cms|title=Bajaj Auto ends its partnership with Kawasaki in India|last=Iyer|first=Satyanarayan|date=25 March 2017|website=[[The Times of India]]}}</ref> 2000 കളുടെ തുടക്കത്തിൽ, ബജാജ് ഓട്ടോ ടെമ്പോ ഫിറോഡിയ കമ്പനി ഓഹരി വാങ്ങി, അതിനെ "ബജാജ് ടെമ്പോ" എന്ന് പുനർനാമകരണം ചെയ്തു. ജർമ്മനിയിലെ ഡൈംലർ-ബെൻസ് ബജാജ് ടെമ്പോയുടെ 16% ഓഹരി സ്വന്തമാക്കിയിരുന്നുവെങ്കിലും പിന്നീട് ഡൈംലർ അവരുടെ ഓഹരി ഫിറോഡിയ ഗ്രൂപ്പിന് വിറ്റു. "ടെമ്പോ" ബ്രാൻഡ് നാമം ഇപ്പോഴും മെഴ്സിഡസ് ബെൻസിന്റേതായതിനാൽ ബജാജ് ടെമ്പോ "ടെമ്പോ" ബ്രാൻഡ് നാമത്തിന്റെ ഉപയോഗം ക്രമേണ ഒഴിവാക്കുമെന്ന് ധാരണയായി.<ref name="change">{{Cite journal|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2005-02-24/india-business/27845035_1_btl-bajaj-tempo-firodias|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130921054339/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2005-02-24/india-business/27845035_1_btl-bajaj-tempo-firodias|archivedate=21 September 2013|title=Bajaj Tempo will now be Force Motors|date=24 February 2005|journal=[[The Times of India]]|accessdate=20 September 2013}}</ref> ബജാജ് ഓട്ടോയുടെ എതിർപ്പിനെത്തുടർന്ന് "ബജാജ്", "ടെമ്പോ" എന്നിവ ഒഴിവാക്കി കമ്പനിയുടെ പേര് 2005 ൽ ഫോഴ്‌സ് മോട്ടോഴ്‌സ് എന്ന് മാറ്റി.<ref>{{cite news | url = https://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/Bajaj-Tempo-will-now-be-Force-Motors/articleshow/1031213.cms | title = Bajaj Tempo will now be Force Motors | date = 24 February 2005 | journal = The Times of India | publisher = TNN | access-date = 18 June 2018 }}</ref> 2007 ൽ, ബജാജ് ഓട്ടോ, ഡച്ച് അനുബന്ധ കമ്പനിയായ ബജാജ് ഓട്ടോ ഇന്റർനാഷണൽ ഹോൾഡിംഗ് ബിവി വഴി ഓസ്ട്രിയൻ എതിരാളിയായ [[കെ.ടി.എം.|കെടിഎമ്മിന്റെ]] 14.5 ശതമാനം ഓഹരി വാങ്ങി,<ref>{{Cite web|url=https://www.wsj.com/articles/SB10001424052748703712504576234593485365996|title=Bajaj on Track for Low Cost Car Launch|access-date=15 January 2021|last=Chowdhury|first=Anirban|date=31 March 2011|website=Wall Street Journal}}</ref> 2020 ഓടെ ക്രമേണ അതിന്റെ ഓഹരി 48 ശതമാനം ആയി ഉയർത്തി. 2020 ഡിസംബറിൽ ബജാജ് തങ്ങളുടെ ഓഹരി കെടിഎമ്മിൽ നിന്ന് കെടിഎമ്മിന്റെ നിയന്ത്രണ ഷെയർഹോൾഡർ പിയറർ മൊബിലിറ്റിയിലേക്ക് മാറ്റുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ ആരംഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://www.livemint.com/companies/news/bajaj-auto-eyes-access-to-ev-tech-through-ktm-share-swap/amp-11606828079301.html|title=Bajaj Auto eyes access to EV tech through KTM share swap|access-date=15 January 2021|last=Panday|first=Amit|date=1 December 2020|website=LiveMint}}</ref> 2008 മെയ് 26 ന് ബജാജ് ഓട്ടോ ലിമിറ്റഡിനെ മൂന്ന് കോർപ്പറേറ്റ് സ്ഥാപനങ്ങളായി വിഭജിച്ചു - ബജാജ് ഫിൻ‌സെർവ് ലിമിറ്റഡ് (ബി‌എഫ്‌എൽ), ബജാജ് ഓട്ടോ ലിമിറ്റഡ് (ബി‌എ‌എൽ), ബജാജ് ഹോൾഡിംഗ്സ് ആൻഡ് ഇൻ‌വെസ്റ്റ്മെൻറ് ലിമിറ്റഡ് (ഭിൽ).<ref>{{cite news |url=http://economictimes.indiatimes.com/Features/The_Sunday_ET/Corporate/Bajaj_Auto_demerger_is_complete/articleshow/3069396.cms |title=Bajaj Auto demerger complete |work=The Economic Times|date=25 May 2008|access-date=21 May 2009}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.bajajauto.com/demerger.asp |title=Demerger News |publisher=Bajaj Auto |access-date=27 October 2013 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20131022073528/http://www.bajajauto.com/demerger.asp |archive-date=22 October 2013 }}</ref> മിഡ് കപ്പാസിറ്റി മോട്ടോർസൈക്കിളുകൾ നിർമ്മിക്കാൻ 2017 ൽ ബജാജ് ഓട്ടോയും ട്രയംഫ് മോട്ടോർസൈക്കിൾസ് ലിമിറ്റഡും ചേർന്നു പ്രവർത്തിക്കാൻ ധാരണയായി.<ref>http://www.business-standard.com/article/companies/bikes-from-bajaj-tie-up-will-be-sold-here-exported-too-nick-bloor-117081700070_1.html/</ref> കവാസാക്കി മോട്ടോർസൈക്കിളുകളുടെ വിൽപ്പനയ്ക്കും വിൽപ്പനാനന്തര സേവനത്തിനുമായി ബജാജും കവാസാകിയും തമ്മിൽ 2009 മുതൽ തുടർന്നിരുന്ന വിൽപ്പന, സേവന പങ്കാളിത്തം 2017 ൽ അവസാനിപ്പിച്ചു. പങ്കാളിത്തത്തിന്റെ ഡീലർഷിപ്പുകൾ പിന്നീട് കെടിഎം ആയി മാറ്റി. ബജാജും കവാസാകിയും വിദേശ വിപണികളിലെ ബന്ധം തുടരുന്നു. <ref>https://www.business-standard.com/article/companies/bajaj-eight-year-long-alliance-with-kawasaki-comes-to-an-end-117032500178_1.html</ref> 2019 നവംബർ 26 ന് ബജാജ് ഓട്ടോ സൈക്കിൾ, ഇലക്ട്രിക് സ്കൂട്ടർ റെന്റൽ സ്റ്റാർട്ടപ്പ് കമ്പനിയായ യൂലുവിൽ [[കോടി|57 കോടി രൂപ (8 മില്യൺ ഡോളർ) നിക്ഷേപിച്ചു.]]<ref name=":1" /> ഈ ഇടപാടിൽ, യുജുവിനായി കസ്റ്റമൈസ്ഡ് [[വൈദ്യുത മോട്ടോർസൈക്കിൾ|ഇലക്ട്രിക് സ്കൂട്ടറുകൾ]] ബജാജ് നിർമ്മിക്കും.<ref name=":1">{{cite news | url=https://economictimes.indiatimes.com/small-biz/startups/newsbuzz/bajaj-auto-pumps-in-8-million-into-mobility-startup-yulu/articleshow/72237145.cms | title=Bajaj Auto pumps in $8 million into mobility startup Yulu | newspaper=The Economic Times | first=Aditi | last=Shrivastava | date=26 November 2019 | access-date=19 January 2021 }}</ref> == ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ == [[പ്രമാണം:Pulsar_220_new_model.jpg|പകരം=|ലഘുചിത്രം|220x220ബിന്ദു| [[ബജാജ് പൾസർ]] 220]] [[പ്രമാണം:Bajaj_Pulsar_200_NS.jpg|പകരം=|ലഘുചിത്രം| ബജാജ് പൾസർ NS 200]] [[പ്രമാണം:Bajaj_RE_(front),_Jakarta.jpg|പകരം=|ലഘുചിത്രം| ഇന്തോനേഷ്യയിലെ [[ജക്കാർത്ത|ജക്കാർത്തയിൽ]] ഒരു ബജാജ് RE [[ഓട്ടോറിക്ഷ]]]] [[മോട്ടോർ സൈക്കിൾ|മോട്ടോർ സൈക്കിളുകൾ]], സ്കൂട്ടറുകൾ, [[ഓട്ടോറിക്ഷ|ഓട്ടോറിക്ഷകൾ]], കാറുകൾ എന്നിവ ബജാജ് നിർമ്മിക്കുകയും വിൽക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. <ref>{{Cite web|url=https://www.motorbeam.com/the-history-of-bajaj-auto/|title=The History Of Bajaj Auto|access-date=8 May 2020|last=Vira|first=Dhanil|date=22 July 2012|website=Motor Beam}}</ref> 2004 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ മോട്ടോർ സൈക്കിൾ കയറ്റുമതിക്കാരാണ് ബജാജ് ഓട്ടോ. ബജാജ് നിർമ്മിക്കുന്ന മോട്ടോര് സൈക്കിളുകളിൽ സിടി 10, പ്ലാറ്റിന, ഡിസ്കവർ, [[ബജാജ് പൾസർ|പൾസർ]], അവെഞ്ചർ, ഡോമിനർ എന്നിവയുണ്ട്. [[ധനകാര്യ വർഷം|2012–13 സാമ്പത്തിക]] വർഷത്തിൽ കമ്പനി 37.6 ലക്ഷം മോട്ടോർ സൈക്കിൾ വിറ്റുവരവ് നടത്തി. ഇത് ഇന്ത്യയിലെ വിപണി വിഹിതത്തിന്റെ ഏകദേശം 31% വരും. ഇതിൽ ഏകദേശം 24.6 ലക്ഷം മോട്ടോർസൈക്കിളുകൾ (66%) ഇന്ത്യയിൽ വിറ്റു, ബാക്കി 34% കയറ്റുമതി ചെയ്തു. === ഓട്ടോ റിക്ഷ (മുച്ചക്ര വാഹനം) === ലോകത്തെ ഏറ്റവും വലിയ [[ഓട്ടോറിക്ഷ]] നിർമ്മാതാക്കളായ ബജാജ്, ഇന്ത്യയുടെ മുച്ചക്ര വാഹന കയറ്റുമതിയുടെ 84% ചെയ്യുന്നു. 2012–13 സാമ്പത്തിക വർഷത്തിൽ ഇത് ഏകദേശം 4,80,000 മുച്ചക്ര വാഹനങ്ങൾ വിറ്റു. ഇത് ഇന്ത്യയിലെ മൊത്തം വിപണി വിഹിതത്തിന്റെ 57% ആയിരുന്നു. ഈ 4,80,000 ത്രീ വീലറുകളിൽ 47% രാജ്യത്ത് വിറ്റു, 53% കയറ്റുമതി ചെയ്തു. ഇന്തോനേഷ്യയിൽ, ''ബജാജ് ത്രീ-വീലറുകളെ "ഐക്കണിക്'' " എന്നും "സർവ്വവ്യാപി" എന്നും വിശേഷിപ്പിച്ചിക്കുന്നു , ഏത് തരത്തിലുള്ള ഓട്ടോറിക്ഷകളെയും സൂചിപ്പിക്കാൻ ''ബജാജ്'' (ഉച്ചാരണം ബജായ്<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=cF97F--suNAC&pg=PA78|title=A comprehensive Indonesian-English Dictionary|last=Stevens|first=A.M.|publisher=Mizan|year=2004|isbn=978-979-433-387-7|page=78}}</ref> ) എന്ന പദം ഉപയോഗിക്കുന്നു. <ref>https://www.thehindu.com/news/international/world/the-ubiquitous-bajaj-remains-an-indonesian-icon/article4841323.ece</ref> === കുറഞ്ഞ നിരക്ക് കാറുകൾ === 2010-ൽ, ബജാജ് ഓട്ടോ [[റെനോ|റിനോ]], [[നിസാൻ|നിസാൻ മോട്ടോർ]] എന്നിവയുമായി ചേർന്ന് 2,500 ഡോളർ വിലവരുന്ന 30 കിലോമീറ്റർ/ലിറ്റർ ഇന്ധനക്ഷമതയുള്ള 100 ഗ്രാം/കിമി [[കാർബൺ ഡയോക്സൈഡ്|കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡ് ഉദ്‌വമനം]] ഉള്ള ചെറു കാർ നിർമ്മിക്കാനുള്ള സഹകരണത്തിന് തുടക്കമിട്ടു.<ref>{{Cite web|url=http://www.enn.com/sci-tech/article/37437|title=How green is my low-cost car? India revs up debate|access-date=24 November 2010|date=19 June 2008|publisher=ENN}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.timesofindia.zigwheels.com/News/Bajaj-small-car-may-cost-Rs-11-lakh/Bajaj_20100526-1-1|title=Bajaj small car may cost Rs 1.1 lakh – News – Zigwheels|access-date=24 November 2010|publisher=Timesofindia.zigwheels.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530035307/http://www.timesofindia.zigwheels.com/News/Bajaj-small-car-may-cost-Rs-11-lakh/Bajaj_20100526-1-1|archive-date=30 May 2010}}</ref> 2012 ജനുവരി 3 ന് ബജാജ് ഓട്ടോ, നഗര നഗര ഗതാഗതത്തിനായുള്ള ഒരു മിനി കാറായ ബജാജ് ക്യൂട്ട് (മുമ്പ് ''ബജാജ് RE60'' ) പുറത്തിറക്കി. ഇത് നിയമപരമായി ഒരു ക്വാഡ്രൈസൈക്കിൾ ആണ്. ബജാജിന്റെ ത്രീ വീലർ ഉപഭോക്താക്കളായിരുന്നു ടാർഗെറ്റ് കസ്റ്റമർ ഗ്രൂപ്പ്.<ref name=IT2012>{{cite news|title=Bajaj Auto unveils small car RE 60 in partnership with Nissan and Renault|url=http://articles.economictimes.indiatimes.com/2012-01-03/news/30584922_1_renault-nissan-alliance-nissan-and-renault-bajaj-auto|access-date=3 January 2012|newspaper=The Times of India|date=3 January 2012|archive-date=2013-07-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20130723134928/http://articles.economictimes.indiatimes.com/2012-01-03/news/30584922_1_renault-nissan-alliance-nissan-and-renault-bajaj-auto|url-status=dead}}</ref> 200 സിസി റിയർ മൌണ്ട് പെട്രോൾ എഞ്ചിൻ ഉള്ള കാറിന് 70കിമി/മണിക്കൂർ പരമാവധി വേഗതയും, 35 കിമി/ലി ഇന്ധനക്ഷമതയും, 60 ഗ്രാം/കിമി കാർബൺ ഡൈ ഓക്സൈഡ് ഉദ്‌വമനവും ഉണ്ട്. <ref name="IT2012" /> == ലിസ്റ്റിംഗും ഷെയർഹോൾഡിംഗും == === ലിസ്റ്റിംഗ് === ബജാജ് ഓട്ടോയുടെ ഇക്വിറ്റി ഷെയറുകൾ [[ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]]( അവിടെ [[സെൻസെക്സ്|ബിഎസ്ഇ സെൻസെക്സ്]] സൂചിക),<ref>{{Cite web|url=http://www.bseindia.com/indices/IndicesWatch_Weight.aspx?iname=BSE30&index_Code=16|title=Scripwise Weightages in S&P BSE SENSEX|access-date=27 October 2013|publisher=BSE India|archive-url=https://web.archive.org/web/20151201094728/http://www.bseindia.com/indices/IndicesWatch_Weight.aspx?iname=BSE30&index_Code=16|archive-date=1 December 2015}}</ref>, സിഎൻഎക്സ് നിഫ്റ്റിയുടെ ഘടകമായ [[നാഷണൽ സ്റ്റോക്ക്‌ എക്സ്ചേഞ്ച്‌|നാഷണൽ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ച്]] എന്നിവയിൽ ലിസ്റ്റുചെയ്തിട്ടുണ്ട്.<ref>{{Cite web|url=http://www.nseindia.com/content/indices/ind_niftylist.csv|title=Download List of CNX Nifty stocks (.csv)|access-date=27 October 2013|publisher=NSE India|archive-date=2013-10-13|archive-url=https://web.archive.org/web/20131013143407/http://www.nseindia.com/content/indices/ind_niftylist.csv|url-status=dead}}</ref> === ഷെയർഹോൾഡിംഗ് === 2015 സെപ്റ്റംബർ 30 ന് കമ്പനിയുടെ ഇക്വിറ്റി ഷെയറുകളിൽ 49.29% പ്രൊമോട്ടർമാരായ ബജാജ് ഗ്രൂപ്പിന്റേതും ബാക്കിയുള്ളവ മറ്റുള്ളവരുടേതുമായിരുന്നു. {| class="wikitable" !ഓഹരിയുടമകൾ (30 സെപ്റ്റംബർ 2015 വരെ) ! ഷെയർഹോൾഡിംഗ് % |- | പ്രമോട്ടർമാർ: ബജാജ് ഗ്രൂപ്പ് | 49.29% |- | മ്യൂച്വൽ ഫണ്ടുകൾ, എഫ്ഐകൾ, ഇൻഷുറൻസ് കമ്പനികൾ | 08.13% |- | വിദേശ സ്ഥാപന നിക്ഷേപകർ | 14.25% |- | വ്യക്തിഗത ഓഹരി ഉടമകൾ | 15.12% |- | ബോഡികൾ കോർപ്പറേറ്റ് | 08.25% |- | വിദേശ പോർട്ട്‌ഫോളിയോ നിക്ഷേപ കോർപ്പറേഷനുകൾ | 03.51% |- | ജി.ഡി.ആർ. | 00.02% |- | മറ്റുള്ളവർ | 01.43% |- | ആകെ | 100.0% |} == ജീവനക്കാർ == 2019 ലെ കണക്കനുസരിച്ച് ബജാജ് ഓട്ടോയിൽ ആകെ 10,000 ജീവനക്കാരുണ്ടായിരുന്നു, അതിൽ 51 പേർ സ്ത്രീകളാണ് (0.63%) 25 പേർ ഭിന്ന ശേഷിയുള്ളവരാണ് (0.31%).<ref name="BRR201213">{{Cite web|url=http://www.bajajauto.com/report/bal_brr_2013_for_web.pdf|title=Business Responsibility Report 2012-13|access-date=27 October 2013|publisher=Bajaj Auto|archive-url=https://web.archive.org/web/20131029194500/http://www.bajajauto.com/report/bal_brr_2013_for_web.pdf|archive-date=29 October 2013}}</ref> അവർ 2012-13 സാമ്പത്തികവർഷത്തിൽ ജീവനക്കാരുടെ ആനുകൂല്യങ്ങൾക്കായി 650 കോടി ചെലവ് ചെയ്തു. കമ്പനിയുടെ നേതൃത്വം വഹിക്കുന്നത് [[രാഹുൽ ബജാജ്|രാഹുൽ ബജാജാണ്]]. ഇതിന്റെ ആസ്തി 2013 മാർച്ചിൽ ഏകദേശം 2 ബില്യൺ യുഎസ് ഡോളറായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://www.forbes.com/profile/rahul-bajaj/|title=Rahul Bajaj at Forbes|access-date=27 October 2013|website=Forbes}}</ref> == അവാർഡുകളും അംഗീകാരങ്ങളും == * [[ബജാജ് പൾസർ]] 135 എൽ‌എസിന് ബിബിസി ടോപ്പ്ഗിയർ ബൈക്ക് ഇന്ത്യ എന്നിവയുടെ 2010 ലെ ബൈക്ക് ഓഫ് ദി ഇയർ അവാർഡ് ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=http://www.bajajauto.com/bajaj_awards_10-11.asp|title=Awards and accolades 2010-2011|access-date=27 October 2013|publisher=Bajaj Auto|archive-url=https://web.archive.org/web/20131029192733/http://www.bajajauto.com/bajaj_awards_10-11.asp|archive-date=29 October 2013}}</ref> * ഓൾ‌ഡ്രൈവ്, ഓട്ടോകാർ, ബിസിനസ് സ്റ്റാൻ‌ഡേർഡ് മോട്ടോറിംഗ്, ബൈക്ക് ടോപ്പ് ഗിയർ തുടങ്ങിയ എല്ലാ പ്രമുഖ ഇന്ത്യൻ ഓട്ടോമൊബൈൽ മാഗസിനുകളുടെയും 2008 ലെ ബൈക്ക് ഓഫ് ദി ഇയർ അവാർഡ് പൾസർ 220 ഡിടിഎസ്-ഫൈക്ക് ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=http://www.bajajauto.com/bajaj_awards_08-07.asp|title=Awards and accolades 2007-2008|access-date=27 October 2013|publisher=Bajaj Auto|archive-url=https://web.archive.org/web/20131029205732/http://www.bajajauto.com/bajaj_awards_08-07.asp|archive-date=29 October 2013}}</ref> * 2006 ൽ ബജാജ് ഓട്ടോ അതിന്റെ ചകൻ പ്ലാന്റിലെ നിർമ്മാണ മികവിന് ഫ്രോസ്റ്റ് & സള്ളിവൻ സൂപ്പർ പ്ലാറ്റിനം അവാർഡ് നേടി.<ref>{{Cite web|url=http://www.moneycontrol.com/news/business/bajaj-auto-wins-tpm-excellence-award-2006_265983.html|title=Bajaj Auto wins TPM Excellence Award 2006|access-date=27 October 2013|date=7 February 2007|publisher=MoneyControl.com}}</ref> * 2004, 2006, 2008 വർഷങ്ങളിൽ ഇക്കണോമിക് ടൈംസ് നടത്തിയ സർവേയിൽ ഓട്ടോമൊബൈൽ വിഭാഗത്തിലെ മോസ്റ്റ് കസ്റ്റമർ റെസ്പോൺസീവ് കമ്പനിക്കുള്ള അവാർഡ് ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=http://www.bajajauto.com/bajaj_awards_06-05.asp|title=Awards and accolades 2005-2006|access-date=27 October 2013|publisher=Bajaj Auto|archive-url=https://web.archive.org/web/20131029205550/http://www.bajajauto.com/bajaj_awards_06-05.asp|archive-date=29 October 2013}}</ref> * ഐ‌സി‌ഐ‌സി‌ഐ ബാങ്ക് ഓവർ‌ഡ്രൈവ് അവാർഡ് 2004 ൽ ബജാജ് ഓട്ടോയ്ക്ക് ബൈക്ക് മേക്കർ ഓഫ് ദ ഇയർ അവാർഡ് ലഭിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=http://www.bajajauto.com/bajaj_awards_04-03.asp|title=Awards and accolades 2003-2004|access-date=27 October 2013|publisher=Bajaj Auto|archive-url=https://web.archive.org/web/20131029185635/http://www.bajajauto.com/bajaj_awards_04-03.asp|archive-date=29 October 2013}}</ref> * ബജാജ് പൾസർ 180 ഡിടിഎസ്-ഐ ബിബിസി വേൾഡ് വീൽസ് വ്യൂവേഴ്‌സ് ചോയ്സ് ടു വീലർ ഓഫ് ദി ഇയർ 2003 അവാർഡ് നേടി.<ref>{{Cite web|url=http://www.bajajauto.com/bajaj_awards_03-02.asp|title=Awards and accolades 2002-2003|access-date=27 October 2013|publisher=Bajaj Auto|archive-url=https://web.archive.org/web/20131029191627/http://www.bajajauto.com/bajaj_awards_03-02.asp|archive-date=29 October 2013}}</ref> == അവലംബം == {{reflist}} == പുറം കണ്ണികൾ == * {{ഔദ്യോഗിക വെബ്സൈറ്റ്|https://www.bajajauto.com}} {{finance links|name=Bajaj Auto|google=BAJAJ-AUTO|yahoo=BAJAJ-AUTO.BO|bloomberg=BJAUT:IN|reuters=BAJA.BO}} [[വർഗ്ഗം:ബോംബെ സ്റ്റോക്ക് എക്സ്ചേഞ്ചിൽ ലിസ്റ്റ് ചെയ്ത കമ്പനികൾ]] [[വർഗ്ഗം:നിഫ്റ്റി]] [[വർഗ്ഗം:സെൻസെക്സ്]] [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യൻ ബ്രാൻഡുകൾ]] gwz66nlpt9z7nuqnxyavvxhjufa0pag 0 558556 4134503 3694299 2024-11-11T01:31:26Z InternetArchiveBot 146798 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 4134503 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Banna-ji}} {{Infobox religious building | name = ബന്ന-ജി | native_name = 鑁阿寺 | image = BannajiHondo.JPG | image_size = 300 | alt = | caption = Banna-ji Hondo (NT) | map_type = Japan Tochigi Prefecture#Japan | relief = 1 | location = 2220 Ietomichō, Ashikaga-shi, Tochigi-ken 326-0803 | coordinates = {{coord|36|20|15.1|N|139|27|8.1|E|region:JP-09_scale:10000|display=inline}} | religious_affiliation = [[Buddhist]] | rite = [[Shingon]] | deity = [[Vairocana|Dainichi Nyōrai]] | country = ജപ്പാൻ | functional_status = functional | website = {{official website|1=http://www.ashikaga-bannaji.org/index.html}} | founded_by = [[Ashikaga Yoshikane]] | year_completed = 1197 | footnotes = {{box|background=white|align=center|wide=yes|border size=3px|border color=brown|text align=center|[[Monuments of Japan|National Historic Site of Japan]]}} {{box|background=white|align=center|wide=yes|border size=3px|border color=red|text align=center|[[National Treasure (Japan)|National Treasure]]}} }} ജപ്പാനിലെ വടക്കൻ കാന്റോ മേഖലയിലെ ടോച്ചിഗി പ്രിഫെക്ചറിലെ ആഷികാഗ നഗരത്തിലെ ഷിങ്കോൺ വിഭാഗത്തിന്റെ ഒരു ബുദ്ധക്ഷേത്രമാണ് '''ബന്നാ-ജി''' (鑁阿寺). ഡെയ്‌നിചി നൈറായിയുടെ പ്രതിമയാണ് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ [[Honzon|ഹോൺസോൺ]]. ഇത് ക്ഷേത്രത്തിന് ഡൈനിചിസാമ എന്ന വിളിപ്പേര് നല്കുന്നു.<ref>{{Cite web|url=http://www.ashikaga-bannaji.org|title=国宝　鑁阿寺|website=www.ashikaga-bannaji.org|access-date=2016-08-18}}</ref> മുറോമാച്ചി ഷോഗുണേറ്റിന്റെ കാലത്ത് ജപ്പാൻ ഭരിച്ച ആഷികാഗ വംശത്തിന്റെ പൂർവികരുടെ ഉറപ്പുള്ള വസതിയുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളിലാണ് ഈ ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. അതിന്റെ മൈതാനം ഒരു ദേശീയ ചരിത്ര സ്ഥലമാണ്.<ref name= "Bunka">{{cite web|url=https://bunka.nii.ac.jp/heritages/detail/137854|title=足利氏宅跡（鑁阿寺） |work=Cultural Heritage Online|publisher=Agency for Cultural Affairs|language=Japanese|accessdate=5 August 2020}}</ref> [[File:Buddha statue with votive offerings. Banna-ji. Ashikaga.jpg|thumb|250px|[[Buddha statue]] with votive offerings. Banna-ji]] == ചരിത്രം == 12-ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ മധ്യത്തിൽ ഷിമോട്ട്‌സുകെ പ്രവിശ്യയിലെ ഈ പ്രദേശത്ത് മിനാമോട്ടോ നോ യോഷിയാസുവിന് ഒരു ഷോൺ (എസ്റ്റേറ്റ്) നൽകപ്പെട്ടു. കൂടാതെ ഒരു ഉറപ്പുള്ള വസതി നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ മൂന്നാമത്തെ മകൻ ഈ എസ്റ്റേറ്റ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന സ്ഥലത്ത് നിന്ന് "അഷികാഗ" എന്ന പേര് സ്വീകരിച്ചു. അഷികാഗ യോഷികാനെ ആയി. ജെൻപേയ് യുദ്ധത്തിൽ മിനാമോട്ടോ നോ യോറിറ്റോമോയുടെ സാമന്തനായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ച അദ്ദേഹം ഒടുവിൽ യോറിറ്റോമോയുടെ അളിയനായി. 1185-ൽ ഷിമോട്‌സുകെ പ്രവിശ്യയുടെ ഗവർണർ പദവി അദ്ദേഹത്തിന് ലഭിച്ചു. പത്തുവർഷത്തിനുശേഷം, 1195-ൽ അദ്ദേഹം വിരമിച്ചു ബുദ്ധഭിക്ഷുവായിത്തീരുകയും ഗിഷോ (義称) എന്ന പേര് സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. അടുത്ത വർഷം അദ്ദേഹം തന്റെ വസതിയിൽ ദൈനിചി നൈറായിയുടെ ഒരു പ്രതിമ സ്ഥാപിച്ചു. അതിനെ ബന്നാ-ജി എന്ന പേരിൽ ഒരു ബുദ്ധക്ഷേത്രമാക്കി മാറ്റി. 1234-ൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മൂന്നാമത്തെ മകൻ അഷികാഗ യോഷിയുജി ഈ ക്ഷേത്രം വളരെയധികം വിപുലീകരിച്ചു. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ നിലവിലെ ഹോണ്ടോയുടെ നിർമ്മാണത്തിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തവും യോഷിയുജിക്കാണ്. കാമകുര കാലഘട്ടത്തിലും നാൻബോകു-ചോ കാലഘട്ടത്തിലും കാമകുരയിലെ സുരുഗോക്ക ഹച്ചിമാൻ-ഗുവിന്റെ ഒരു ഉപസ്ഥാപനമായിരുന്നു ഈ ക്ഷേത്രം. എന്നിരുന്നാലും, സെൻഗോകു കാലഘട്ടത്തോടെ ആഷികാഗ വംശത്തിന്റെ ശക്തിയും സ്വാധീനവും ഗണ്യമായി കുറഞ്ഞു. ക്ഷേത്രം ഏതാണ്ട് നാശത്തിലേക്ക് വീണു. == ഇപ്പോഴത്തെ അവസ്ഥ == ക്ഷേത്രത്തിന്റെ 40,000 ചതുരശ്ര മീറ്റർ ചുറ്റളവ് 1922 മാർച്ചിൽ ഒരു ദേശീയ ചരിത്ര സ്ഥലമായി സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടു. കൂടാതെ പ്രധാന ഹാൾ 1950-ൽ ജപ്പാന്റെ ഒരു പ്രധാന സാംസ്കാരിക സ്വത്തായി നിയോഗിക്കപ്പെട്ടു. ക്ഷേത്രം അതിന്റെ ഉത്ഭവത്തിന്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഇപ്പോഴും ഉറപ്പുള്ള സമുറായി വസതിയായി നിലനിർത്തുന്നു. 1500-കളിൽ നിർമ്മിച്ച നാല് ഉറപ്പുള്ള കവാടങ്ങളോടൊപ്പം കിടങ്ങുകളും മൺകവാടങ്ങളും ഉൾപ്പെടുന്നു..<ref>Ashikagashi-Yakata J Castle http://www.jcastle.info/castle/profile/94-Ashikagashi-Yakata {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160403214556/http://www.jcastle.info/castle/profile/94-Ashikagashi-Yakata |date=2016-04-03 }}</ref> ഈ സവിശേഷതകളാണ് 2006-ൽ ജപ്പാൻ കാസിൽ ഫൗണ്ടേഷന്റെ ജപ്പാനിലെ മികച്ച 100 കോട്ടകളിൽ ഒന്നായി ക്ഷേത്രത്തെ ഉൾപ്പെടുത്തിയത്.<ref>{{Cite web|url=http://jokaku.jp/japan-top-100-castles/|title=日本１００名城 {{!}} 公益財団法人日本城郭協会|date=2015-12-12|website=公益財団法人日本城郭協会|language=ja-JP|access-date=2016-08-18|archive-date=2022-09-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20220928025451/http://jokaku.jp/japan-top-100-castles/|url-status=dead}}</ref>പ്രധാന ഹാളിന്റെ പദവി 2013-ൽ ദേശീയ നിധിയായി ഉയർത്തി.<ref>{{Cite web|url=http://ashikaga-bannaji.org/index.html|title=国宝　鑁阿寺|website=ashikaga-bannaji.org|access-date=2016-08-17}}</ref> == സാംസ്കാരിക സവിശേഷതകൾ == === ബന്ന-ജി ഹോണ്ടോ (ദേശീയ നിധി) === ബന്നാ-ജിയുടെ പ്രധാന ഹാൾ 1234-ൽ ആഷികാഗ യോഷിയുജി നിർമ്മിച്ചതാണ്. ഇടിമിന്നലേറ്റതിനെത്തുടർന്ന് ഈ ഘടന കത്തിനശിച്ചു. 1299-ൽ മുറോമാച്ചി ഷോഗുണേറ്റിന്റെ സ്ഥാപകനായ പ്രശസ്ത അഷികാഗ തകൗജിയുടെ പിതാവായ അഷികാഗ സദൗജി പുനർനിർമിച്ചു. ഇറിമോയ ശൈലിയിലുള്ള മേൽക്കൂരയുള്ള 5 x 5 ബേ ഹാളാണിത്. ഈ ക്ഷേത്രം തന്നെ ഒരു നിഗൂഢ ബുദ്ധക്ഷേത്രമാണെങ്കിലും, ഈ കെട്ടിടത്തിന്റെ പല വാസ്തുവിദ്യാ സവിശേഷതകളും ജാപ്പനീസ് സെൻ ശൈലികളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണ്. 1407 മുതൽ 1432 വരെ ഈ കെട്ടിടം വിപുലമായി പുനർനിർമ്മിച്ചു. 1908-ൽ ഇത് ഒരു പ്രധാന സാംസ്കാരിക സ്വത്തായി പ്രഖ്യാപിക്കുകയും 2013-ൽ ദേശീയ നിധിയായി ഉയർത്തുകയും ചെയ്തു.<ref name= "Bunka2">{{cite web|url=https://bunka.nii.ac.jp/heritages/detail/184416|title=鑁阿寺本堂 |work=Cultural Heritage Online|publisher=Agency for Cultural Affairs|language=Japanese|accessdate=5 August 2020}}</ref> ===പ്രധാനപ്പെട്ട സാംസ്കാരിക സവിശേഷതകൾ=== * ക്യോഡോ, ആദ്യകാല എഡോ കാലഘട്ടം,<ref name= "Bunka3">{{cite web|url=https://bunka.nii.ac.jp/heritages/detail/143968|title=鑁阿寺経堂 |work=Cultural Heritage Online|publisher=Agency for Cultural Affairs|language=Japanese|accessdate=5 August 2020}}</ref> * [[ബോൺഷോ]], കാമകുര കാലഘട്ടം,<ref name= "Bunka4">{{cite web|url=https://bunka.nii.ac.jp/heritages/detail/121277|title=鑁阿寺鐘楼 |work=Cultural Heritage Online|publisher=Agency for Cultural Affairs|language=Japanese|accessdate=5 August 2020}}</ref> ==ചിത്രശാല== <gallery> File:Large gong at Ashikaga Banna-ji.jpg|thumb|Large gong at Ashikaga Banna-ji 鑁阿寺 足利 - panoramio (3).jpg|Hondō BannajiShoro.JPG|Shoro containing Bonshō Bannaji Kyodo.JPG| Kyōdō Ashikaga Bannaji Taho Pagoda 1.JPG|Tahoto Pagoda </gallery> == അവലംബം== {{Reflist}} == പുറംകണ്ണികൾ == * [http://ashikaga-bannaji.org/index.html Banna-ji website (in Japanese)] * https://web.archive.org/web/20160403214556/http://www.jcastle.info/castle/profile/94-Ashikagashi-Yakata * [https://web.archive.org/web/20140708034315/http://www.city.ashikaga.tochigi.jp/page/bannazihondou-kokuhou.html Ashikaga City - info about Banna-ji Hondō (in Japanese)] * http://www.jref.com/articles/the-100-top-castles-of-japan.267/ {{100 Fine Castles of Japan}} {{Authority control}} [[വർഗ്ഗം:ജപ്പാനിലെ ദേശീയ നിധികൾ]] [[വർഗ്ഗം:ജപ്പാനിലെ 100 മികച്ച കോട്ടകൾ]] 99fcrz6ru15h5idkyuwwoj6xp3jkii8 0 564810 4134477 3798596 2024-11-10T17:21:23Z InternetArchiveBot 146798 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 4134477 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Philip J. Thomas}} {{Infobox musical artist | name = ഫിലിപ്പ് ജെ തോമസ് | image = | alt = | caption = | image_size = | background = non_vocal_instrumentalist | birth_name = | alias = | birth_date = {{Birth date and age|1921|03|26}} | birth_place = [[Victoria, British Columbia|Victoria]], [[British Columbia]], Canada | death_date = {{Death date and age|2007|01|26|1921|03|26}} | death_place = | origin = | instrument = guitar | genre = [[Folk music|folk]] | occupation = teacher, musician, folklorist | years_active = <!-- YYYY–YYYY --> | label = | associated_acts = | website = }} ഒരു കനേഡിയൻ [[അധ്യാപകൻ|അധ്യാപകനും]] സംഗീതജ്ഞനും ഫോക്ക്‌ലോറിസ്റ്റുമായിരുന്നു '''ഫിലിപ്പ് ജെയിംസ് തോമസ്''' (ജീവിതകാലം: മാർച്ച് 26, 1921 - ജനുവരി 26, 2007) . == സൈന്യം == [[കാനഡ]]യിലെ [[ബ്രിട്ടീഷ് കൊളംബിയ]]യിലെ വിക്ടോറിയയിൽ ജനിച്ച തോമസ് [[രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം]] പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടുന്ന സമയത്താണ് ആർസിഎഎഫിൽ പ്രവേശിച്ചത്. എയർഫോഴ്സിനൊപ്പം, കാനഡയുടെ [[റഡാർ]] സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ വികസനത്തിലും അദ്ദേഹം ഏർപ്പെട്ടിരുന്നു. യൂറോപ്പിലും ഇന്ത്യയിലും അദ്ദേഹം സേവനം നടത്തി. == പഠിപ്പിക്കൽ == രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധത്തിനുശേഷം ആർസിഎഎഫിൽ നിന്ന് ഡിസ്ചാർജ് ചെയ്ത ശേഷം തോമസ് ബിസിയിലേക്ക് മടങ്ങി. ബ്രിട്ടീഷ് കൊളംബിയ സർവകലാശാലയിൽ നിന്ന് വിദ്യാഭ്യാസം നേടി. 1949-ൽ പെൻഡർ ഹാർബറിലായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആദ്യ അധ്യാപന നിയമനം. പ്രദേശവാസികളുമായുള്ള സമ്പർക്കത്തിലൂടെ അദ്ദേഹം നാടോടിക്കഥകളിലും പാട്ടിലൂടെ കഥപറച്ചിലിലും താൽപര്യം വളർത്തി. 1953-ൽ വാൻകൂവർ സ്കൂൾ ബോർഡ് അദ്ദേഹത്തെ ചിത്രകലാ അധ്യാപകനായി നിയമിച്ചു. 1964-65-ൽ, അദ്ദേഹം ഈസ്റ്റ് വാൻകൂവറിലെ ഒരു സ്വകാര്യ, പുരോഗമന സ്കൂളായ ന്യൂ സ്കൂളിന്റെ പ്രിൻസിപ്പലായിരുന്നു. == ആർക്കൈവിസ്റ്റ് == "കുട്ടിയെ ബഹുമാനിക്കുന്നതും കുട്ടി എങ്ങനെ കലയുണ്ടാക്കുന്നു" എന്നതുമായ കുട്ടികളുടെ കലാ വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ തത്ത്വശാസ്ത്രം തോമസ് വികസിപ്പിച്ചെടുത്തു. 1959-ൽ അദ്ദേഹം വാൻകൂവർ ഫോക്ക് സോംഗ് സർക്കിൾ (പിന്നീട് വാൻകൂവർ ഫോക്ക് സോംഗ് സൊസൈറ്റി) സ്ഥാപിച്ചു. അത് വിശേഷാലുള്ള വസ്തുക്കൾ ശേഖരിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു മാധ്യമമായി മാറി. കാനഡയിലെ ഏറ്റവും പഴയ നാടോടി സംഗീത സൊസൈറ്റിയാണ് സോംഗ് സർക്കിൾ. അദ്ദേഹത്തിന്റെ 1979-ലെ പുസ്തകം, സോങ്സ് ഓഫ് ദി പസഫിക് നോർത്ത് വെസ്റ്റ്, ഒന്റാറിയോയുടെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്ത് നിന്നുള്ള കനേഡിയൻ ഗാനങ്ങളുടെ ആദ്യത്തെ വലിയ ശേഖരം ആയതിനാൽ ഇത് പ്രത്യേക താൽപ്പര്യമുള്ളതാണ്. <ref>Edith Fowke, [http://cjtm.icaap.org/content/7/v7art5.html "Book Notes"], ''[[Canadian Journal for Traditional Music]]'' 1979</ref> == സംഗീതം == അദ്ദേഹം ഗിറ്റാറും ബാഞ്ചോയും വായിച്ചു. അദ്ദേഹവും ഭാര്യ [http://skookumchuckbc.ca/hilda-thomas/ ഹിൽഡ തോമസും] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160403113217/http://skookumchuckbc.ca/hilda-thomas/ |date=2016-04-03 }} (1928-2005) ബ്രിട്ടീഷ് കൊളംബിയയിലെയും പടിഞ്ഞാറൻ കാനഡയിലെയും നാടോടി ഉത്സവങ്ങളിൽ പലപ്പോഴും ഒരുമിച്ച് അവതരിപ്പിച്ചു. == പ്രസിദ്ധീകരണങ്ങൾ == * '' കാരിബൂ വാഗൺ റോഡ് 1858-1868 (1964)'' * '' സോങ്സ് ഓഫ് പസഫിക് നോർത്ത് വെസ്റ്റ്(1979; രണ്ടാമത്തെ പരിഷ്കരിച്ചതും വിപുലീകരിച്ചതുമായ പതിപ്പ്, 2006)'' * '' ട്വന്റി ഫൈവ് സോങ്സ് ഓഫ് വാൻകൂവർ 1886-1986 (1985) '' * '' "[http://cfmb.icaap.org/content/30.1/BV30-1art4.pdf ""സ്റ്റാൻലി ജി. ട്രിഗ്സ്"”: എ റികളക്ഷൻ "] കനേഡിയൻ ഫോക്ലോർ ബുള്ളറ്റിൻ, 1996'' == റെക്കോർഡിംഗുകൾ == * '' ഫിൽ തോമസ് ആന്റ് ഫ്രെണ്ട്സ്: ലിവ് അറ്റ് ഫോക്ക്‌ലൈഫ് എക്‌സ്‌പോ 86'' * '' വേർ ദി ഫ്രേസർ റിവർ ഫ്ലോസ് ആന്റ് അദർ സോങ്സ് ഓഫ് പസഫിക് നോർത്ത് വെസ്റ്റ്'' * '' ദി യംഗ് മാൻ ഫ്രം കാനഡ: ബി.സി. സോങ്സ് ഫ്രം പി.ജെ. തോമസ് കളക്ഷൻ(ജോൺ ബാർട്ട്ലെറ്റും റിക്ക റൂബ്സാറ്റും അവതരിപ്പിച്ചത്) '' == ബഹുമതികളും അവാർഡുകളും== * ജി.എ. ഫെർഗൂസൺ പ്രൈസ്, ബി.സി.യിൽ നിന്ന്. ടീച്ചേഴ്സ് ഫെഡറേഷൻ * ഓണററി ലൈഫ് അംഗം ബി.സി. ആർട്ട് ടീച്ചേഴ്സ് അസോസിയേഷൻ * കനേഡിയൻ സൊസൈറ്റി ഫോർ ട്രഡീഷണൽ മ്യൂസിക്കിന്റെ ഓണററി പ്രസിഡന്റും ലൈഫ് മെമ്പറും * മാരിയസ് ബാർബ്യൂ അവാർഡ് ==അവലംബം== {{Reflist}} * [http://www.radiowest.ca/forum/viewtopic.php?f=33&t=1228 Obituary] ==പുറംകണ്ണികൾ== * [http://cjtm.icaap.org/content/4/v4art7.html Description of the P.J. Thomas Collection of British Columbia Folk Songs] * [http://www.collectionscanada.ca/collectionsp-bin/colldisp/l=0/c=592 Philip J. Thomas Popular Song Collection (searchable database)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070930154759/http://www.collectionscanada.ca/collectionsp-bin/colldisp/l=0/c=592 |date=2007-09-30 }} * [http://www.thecanadianencyclopedia.com/en/article/philip-j-thomas-emc/ "Philip J. Thomas"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170912012344/http://www.thecanadianencyclopedia.com/en/article/philip-j-thomas-emc/ |date=2017-09-12 }} ''The Canadian Encyclopedia'' {{Authority control}} [[വർഗ്ഗം:1921-ൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:2007-ൽ മരിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:കനേഡിയൻ ഫോക്‌ലോറിസ്റ്റുകൾ]] ice4kt8jekrbv0rgqw77v5h5grmweh5 0 588484 4134552 3844384 2024-11-11T05:49:22Z InternetArchiveBot 146798 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 4134552 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = Dr. Barbara Bates | image = | birth_date = {{birth year|1928}} | birth_place = [[Auburn, New York]] | death_date = {{death date|2002|12|18}} (aged 74) | death_place = [[Bryn Mawr, Pennsylvania]] | nationality = | education = [[Smith College]]<br>[[Cornell University]] | module = {{Infobox medical details | profession = Physician | field = Internal medicine | work_institutions = [[University of Kentucky]]<br>[[University of Missouri-Kansas City]]<br>[[University of Rochester]]<br>[[University of Pennsylvania]] | specialism = Writing | research_field = Role of the nurse practitioner | prizes = }} }} '''ബാർബറ ബേറ്റ്സ്,''' (1928 - ഡിസംബർ 18, 2002) ഒരു അമേരിക്കൻ ഫിസിഷ്യനും എഴുത്തുകാരിയും ചരിത്രകാരിയുമായിരുന്നു. ഇംഗ്ലീഷ്:'''Barbara Bates.''' ശാരീരിക പരിശോധനയെക്കുറിച്ച് അവൾ ഒരു പ്രമുഖ മെഡിക്കൽ പാഠപുസ്തകം രചിച്ചു. ബേറ്റ്സ് നിരവധി അമേരിക്കൻ മെഡിക്കൽ സ്കൂളുകളിൽ ഫാക്കൽറ്റിയായിരുന്നു, അവർ [[പെൻസിൽവാനിയ യൂണിവേഴ്സിറ്റി|പെൻസിൽവാനിയ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലെ]] മെഡിക്കൽ, നഴ്സിംഗ് സ്കൂൾ ഫാക്കൽറ്റികളിൽ ആയി ഉണ്ടായിരുന്നു. അമേരിക്കൻ ഹെൽത്ത് [[നഴ്സ് പ്രാക്ടീഷണർ|കെയറിൽ നഴ്‌സ് പ്രാക്ടീഷണറുടെ]] പങ്ക് വികസിപ്പിക്കാൻ അവർ സഹായിച്ചു, പെൻസിൽവാനിയയിലെ ക്ഷയരോഗത്തിന്റെ ചരിത്രത്തെക്കുറിച്ച് അവർ സമഗ്രമായ ഒരു വിവരണം എഴുതി. ബാർബറ [[സ്മിത്ത് കോളേജ്|സ്മിത്ത് കോളേജിൽ]] ബിരുദാനന്തര ബിരുദം നേടുകയും [[കോർണെൽ സർവ്വകലാശാല|കോർണൽ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ]] നിന്ന് മെഡിക്കൽ ബിരുദം നേടുകയും ചെയ്തു. അവൾ കോർണലിൽ മെഡിക്കൽ റെസിഡൻസിയും പൂർത്തിയാക്കി. <ref name="Almanac">{{Cite journal|title=Deaths: Dr. Barbara Bates, Nursing|journal=University of Pennsylvania Almanac|date=January 14, 2003|volume=49|issue=17|url=http://www.upenn.edu/almanac/v49/n17/deaths.html|accessdate=March 23, 2013}}</ref> അവളുടെ മെഡിക്കൽ ജീവിതം സ്ഥാപിതമായപ്പോൾ, ബാർബറ ചരിത്രത്തിൽ രണ്ട് ബിരുദാനന്തര ബിരുദങ്ങൾ നേടി, ഒന്ന് [[കൻസാസ് യൂണിവേഴ്സിറ്റി|കൻസാസ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ]] നിന്നും ഒന്ന് [[പെൻസിൽവാനിയ യൂണിവേഴ്സിറ്റി|പെൻസിൽവാനിയ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ നിന്നും]] . <ref name="Philly">{{Cite web|url=http://articles.philly.com/2002-12-24/news/25359184_1_nursing-award-health-care-history-of-public-health|title=Barbara Bates, Health-care Developer|access-date=March 23, 2013|last=Downey|first=Sally|publisher=Philly.com|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304062822/http://articles.philly.com/2002-12-24/news/25359184_1_nursing-award-health-care-history-of-public-health|url-status=dead}}</ref> == റഫറൻസുകൾ == jvxyrbvmmg17hgms6pzp881cgpv7mrl 0 599877 4134497 4116095 2024-11-10T23:58:08Z 31.190.195.133 4134497 wikitext text/x-wiki [[പ്രമാണം:Francesco_Filippini_(1853-1895)_protagonista_del_Naturalismo,_Ed._Skira.jpg|thumb|right| Francesco Filippini, Skira]] [[പ്രമാണം:Artgate Fondazione Cariplo - Filippini Francesco, Prime nevi o Paesaggio.jpg|thumb|right|[[ഫ്രാൻസ്‌കോ ഫിലിപ്പിനി]]<br />''[[പ്രൈം നെവി]]'', ക്യാൻവാസിൽ ഓയിൽ പെയിന്റിംഗ് [[1889]]<br />[[ഗാലറി ഡി പിയാസ്സ സ്കാല]], മിലാൻ]] '''ഫിലിപ്പിനോകൾ''' ({{lang-it|Filippinismo}}) 1879 “ഇറ്റാലിയൻ ഇംപ്രഷനിസം” എന്ന സാംസ്കാരിക, കലാപരമായ പ്രസ്ഥാനം ജനിച്ചവനുമായി ബ്രെസിയയിലേക്കുള്ള സ്ഥാനം മുതൽ മിലാനിലേക്കും ബ്രെസിയ തന്റെ കേന്ദ്രമായി വ്യാപിച്ചു, പിന്നെ ബ്രെസിയയിലേക്കും ഇറ്റലിയിലേക്കും ഇറ്റാലിയൻ മാസ്റ്റർ സ്ഥാപിച്ചു.<ref>Roberto Ferrari, ''Francesco Filippini: Un protagonista del naturalismo lombardo'', Ed. Skira, ISBN 8881186713</ref>[[ഫ്രാൻസെസ്കോ ഫിലിപ്പിനി]], പാരീസിലേക്കു മടങ്ങിയ തന്റെ സുഹൃത്ത് ക്ലോഡ് മോനെറ്റുമായുള്ള ഗവേഷണത്തിനും താരതമ്യത്തിനും ശേഷം, വൈകി ഇംപ്രഷനിസത്തിന്റെ ഒരു കാലഘട്ടത്തിൽ മോനെറ്റിന്റെയും മാനെറ്റിന്റെയും ഫ്രഞ്ച് ഇംപ്രഷനിസത്തോട് വളരെ പ്രാധാന്യത്തോടെ, വളരെ ആഴത്തിൽ പ്രതികരിക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലത്തെ പല ചിത്രകാരന്മാരെയും സ്വാധീനിക്കുന്ന, പ്രത്യേകിച്ച്, വടക്കൻ ഇറ്റലിയിലെ ലൊംബാർഡിയിൽ നിന്ന് മാത്രമല്ല, സ്കാപ്പിഗ്ലിയാതുറയിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, അദ്ദേഹത്തിന്റെ മരണത്തിന് ശേഷവും നിരവധി ചിത്രകാരന്മാരെയും ശിൽപികളെയും കലാകാരന്മാരെയും സ്വാധീനിക്കുന്നത് തുടരും, യൂജെനിയോ അമുസ്, കാർലോ മൻസിയാന, ഫ്രാൻസ്‌കോ റൊവെറ്റ , പാവോലോ ട്രൂബെറ്റ്‌സ്‌കോയ്, കാർലോട്ട സച്ചെറ്റി, അർണാൾഡോ സുക്കാരി. “ഫിലിപ്പിനിസ്മോ” ആർട്ടിസ്റ്റിക് പ്രസ്ഥാനം അദ്ദേഹത്തിന്റെ കലാസ്വഭാവത്തെ അന്വേഷിക്കുന്നതിനാൽ ലൊംബാർഡിയിൽ മാത്രമല്ല, ബ്രെസിയയിലേക്കും ഫ്രാൻസസ്കോ ഫിലിപ്പിനി രണ്ടാം ലോക മഹായുദ്ധത്തിനു വരെ. ഫ്രാൻസസ്‌കോ ഫിലിപ്പിനി ഒരിക്കലും യഥാർത്ഥ അധ്യാപകരില്ലായിരുന്നു, അദ്ദേഹത്തിന് ചില സഹപ്രവർത്തകരും ധാരാളം വിദ്യാർത്ഥികളും ഉണ്ടായിരുന്നു, അനൗദ്യോഗികവും പ്രഖ്യാപിതവുമായിരുന്നെങ്കിലും, പിന്നീട് അതിൽ ഏറ്റവും ഉജ്ജ്വലമായ ഒരു യഥാർത്ഥ ഇറ്റാലിയൻ ഇംപ്രഷനിസം സൃഷ്ടിച്ച നിരവധി അനുയായികളെ ചേർത്തു. , ഫ്രഞ്ച് ഇംപ്രഷനിസത്തിന്റെ, യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സിലെ നവോ റിച്ച് സലൂണുകളിൽ വിപണനം ചെയ്യാൻ നിറമുള്ളത്. “ഫിലിപിനിസ്മോ” എന്ന ആർട്ടിസ്റ്റിക് പ്രസ്ഥാനം യാഥാർത്ഥ്യത്തെ ഭൗതിക, മാനസിക, സാമൂഹിക ദിശയിൽ അന്വേഷിക്കുന്നു, അക്കാദമികൾ അവതരിപ്പിച്ച കലാപത്തിന്റെ ആത്മാവും അതിന്റെ പങ്കിനെയും അവതരിപ്പിക്കുന്നു. അവർ സ്ത്രീകളെ സ്വന്തമായ പ്രതിരോധമുള്ളവരായിരുന്നുവെന്ന് ആർട്ടിസ്റ്റ് അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു. അവരുടെ കലാകൃതികളിൽ സ്ത്രീകളുടെ അനുഭവങ്ങൾ, സംസ്കാരങ്ങൾ എന്നിവ സ്പഷ്ടമായി വരുന്നു. ആർട്ടിസ്റ്റ് സ്വന്തം അരങ്ങത്തോടെ നിർമ്മിച്ചത് എന്തായിരിക്കുന്നു, അതുപോലെ അവരുടെ പങ്കിനെ യാഥാർത്ഥ്യമായ രീതിയിൽ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. “ഫിലിപ്പിനിസ്മോ” എന്ന പ്രസ്ഥാനം മിലാനീസ് സ്കാപ്പിഗ്ലിയാതുറയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് നവീകരിക്കുകയും വെള്ള എന്നിവയുടെ ക്രോമാറ്റിക് ശ്രേണികൾ അന്വേഷിക്കുകയും പെയിന്റിംഗിന്റെ ഒരു പുതിയ മാതൃക സൃഷ്ടിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു, അതിൽ പോലും “പ്രകൃതി യാഥാർത്ഥ്യത്തിന്റെ എല്ലാ വശങ്ങളും ഒരു ദർശനത്തോടെ തിരികെ നൽകുന്നു” - അലെസിയ കോഡാസി [[വർഗ്ഗം:കല]] 0lifyhsxl6pg0ikaipoxy6fe96ptc61 0 608271 4134494 4133592 2024-11-10T23:02:47Z 198.166.71.187 4134494 wikitext text/x-wiki {{മായ്ക്കുക/ലേഖനം}} {{Infobox politician | name = രാഹുൽ മാങ്കൂട്ടത്തിൽ | image = | caption = | birth_date = {{birth date and age |1991|11|12|df=yes}} | birth_place = അടൂർ, പത്തനംതിട്ട ജില്ല | death_date = | death_place = | office = യൂത്ത് കോൺഗ്രസ്, സംസ്ഥാന പ്രസിഡന്റ് | term = 15 നവംബർ 2023 - തുടരുന്നു | predecessor = ഷാഫി പറമ്പിൽ | successor = | party = ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് | spouse = un-married | children = | date = 21 ഫെബ്രുവരി | year = 2024 }} [[പത്തനംതിട്ട ജില്ല|പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിൽ]] നിന്നുള്ള [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്|ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിൻ്റെ]] യുവജന വിഭാഗം നേതാവാണ്''' രാഹുൽ മാങ്കൂട്ടത്തിൽ ('''ജനനം:12 നവംബർ 1991) സംസ്ഥാന കോൺഗ്രസ് രാഷ്ട്രീയത്തിൽ [[കേരള സ്റ്റുഡന്റ്സ് യൂണിയൻ|കെ.എസ്.യുവിൻ്റെ]] സംസ്ഥാന ഭാരവാഹിയായി പ്രവർത്തിച്ച അദ്ദേഹം യൂത്ത്കോൺഗ്രസ് നേതൃനിരയിലെത്തി.<ref>[https://www.manoramaonline.com/news/india/2023/11/14/rahul-mamkoottathil-elected-as-new-youth-congress-president.amp.html രാഹുൽ മാങ്കൂട്ടത്തിൽ യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് സംസ്ഥാന പ്രസിഡന്റ്]</ref><ref>[https://www.manoramaonline.com/news/kerala/2023/12/02/youth-congress-new-office-bearers-take-charge.html യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് പുതിയ ഭാരവാഹികൾ ചുമതലയേറ്റു]</ref><ref>[https://www.manoramaonline.com/news/india/2023/11/21/rahul-mamkootathil-appointed-as-the-president-of-the-youth-congress-in-kerala.html രാഹുൽ മാങ്കൂട്ടത്തിൽ യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് സംസ്ഥാന പ്രസിഡന്റ്, ഔദ്യോഗിക തീരുമാനമായി]</ref> 2023 നവംബർ 15 മുതൽ യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് സംസ്ഥാന പ്രസിഡൻ്റായി തുടരുന്നു. നിലവിൽ 2024 നവംബർ 20ന് നടക്കുന്ന [[പാലക്കാട് നിയമസഭാമണ്ഡലം|പാലക്കാട് അസംബ്ലി മണ്ഡലത്തിലെ]] ഉപ-തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ കോൺഗ്രസ്/ UDF സ്ഥാനാർത്ഥിയായി മത്സരിക്കുന്നു. == ജീവിതരേഖ == [[ഇന്ത്യൻ കരസേന|ഇന്ത്യൻ കരസേനാ]] ഓഫീസറായിരുന്ന എസ്. രാജേന്ദ്ര കുറുപ്പിൻ്റേയും ബീനയുടേയും ഇളയ മകനായി 1989 നവംബർ 12ന് [[പത്തനംതിട്ട ജില്ല|പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ]] [[അടൂർ|അടൂരിൽ]] ജനനം. രജനി അദ്ദേഹത്തിൻറെ മൂത്ത സഹോദരിയാണ്. അടൂർ തപോവൻ സ്കൂൾ, പന്തളം സെൻ്റ് ജോൺസ് പബ്ലിക് സ്കൂൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയ രാഹുൽ പത്തനംതിട്ട കാതോലിക്കേറ്റ് കോളേജിൽ നിന്ന് ബിരുദവും ഡൽഹി സെൻ്റ് സ്റ്റീഫൻസ് കോളേജിൽ നിന്ന് ബിരുദാനന്തര ബിരുദവും കോട്ടയം [[മഹാത്മാഗാന്ധി സർവ്വകലാശാല|എം.ജി.യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ]] നിന്ന് പി.എച്ച്.ഡിയും നേടി പഠനം പൂർത്തിയാക്കി. == രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം == കോളേജ് വിദ്യാർഥിയായിരിക്കെ 2006-ൽ കെ.എസ്.യു അംഗമായതോടെയാണ് രാഹുലിൻ്റെ രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം തുടങ്ങുന്നത്. കോൺഗ്രസിൻ്റെ വിദ്യാർഥി-യുവജന സംഘടനകളിൽ പ്രവർത്തിച്ച് സംസ്ഥാനത്ത് കോൺഗ്രസിൻ്റെ പ്രധാന വക്താവായി ഉയർന്ന രാഹുൽ 2023-ൽ യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് സംസ്ഥാന പ്രസിഡൻ്റായിരുന്ന ഷാഫി പറമ്പിൽ സ്ഥാനമൊഴിഞ്ഞപ്പോൾ സംഘടനയുടെ സംസ്ഥാന പ്രസിഡൻ്റായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. ഷാഫി പറമ്പിൽ ലോക്സഭാംഗമായതിനെ തുടർന്ന് ഒഴിവ് വന്ന മണ്ഡലമായ പാലക്കാട് 2024 നവംബർ 20ന് നടക്കുന്ന നിയമസഭ ഉപതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ കോൺഗ്രസ് സ്ഥാനാർത്ഥിയായി മത്സരിക്കുന്നു. ''' പ്രധാന പദവികളിൽ ''' * 2023 : യൂത്ത് കോൺഗ്രസ്, സംസ്ഥാന പ്രസിഡന്റ് * 2020 : കെ.പി.സി.സി, അംഗം * 2020 : യൂത്ത് കോൺഗ്രസ്, സംസ്ഥാന ജനറൽ സെക്രട്ടറി * 2016 : കെ.എസ്.യു, സംസ്ഥാന ജനറൽ സെക്രട്ടറി * 2016 : എൻ.എസ്.യു.ഐ, ദേശീയ സെക്രട്ടറി * 2011 : കെ.എസ്.യു, ജില്ലാ പ്രസിഡൻറ്, പത്തനംതിട്ട * 2007 : കെ.എസ്.യു, അടൂർ നിയോജക മണ്ഡലം പ്രസിഡൻ്റ് * 2007 : യൂത്ത് കോൺഗ്രസ്, പെരിങ്ങനാട് മണ്ഡലം കമ്മിറ്റി പ്രസിഡൻ്റ് * 2006 : കെ.എസ്.യു അംഗം<ref>[https://www.manoramaonline.com/premium/opinion-and-analysis/2023/11/22/rahul-mamkootathil-the-newly-elected-president-of-the-youth-congress-shares-his-thoughts-exclusive-interview.html രാഹുൽ മാങ്കൂട്ടത്തിൽ അഭിമുഖം, മനോരമ ഓൺലൈൻ]</ref><ref>[https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2023/11/20/rahul-mamkootathil-has-been-appointed-as-the-president-of-the-youth-congress-in-kerala.html സംഘടനയുടെ ചോരയും നീരുമായ വോട്ടുകൾ, നന്ദി അറിയിച്ച് രാഹുൽ മാങ്കൂട്ടത്തിൽ]</ref> == അവലംബം == [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് പ്രവർത്തകർ]] 74l49wcc4e2ifcuebwm5s3z8euuzbrt 4134495 4134494 2024-11-10T23:03:21Z 198.166.71.187 4134495 wikitext text/x-wiki {{മായ്ക്കുക/ലേഖനം}} {{Infobox politician | name = രാഹുൽ മാങ്കൂട്ടത്തിൽ | image = | caption = | birth_date = {{birth date and age |1991|11|12|df=yes}} | birth_place = അടൂർ, പത്തനംതിട്ട ജില്ല | death_date = | death_place = | office = യൂത്ത് കോൺഗ്രസ്, സംസ്ഥാന പ്രസിഡന്റ് | term = 15 നവംബർ 2023 - തുടരുന്നു | predecessor = ഷാഫി പറമ്പിൽ | successor = | party = ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് | spouse = un-married | children = | date = 21 ഫെബ്രുവരി | year = 2024 }} [[പത്തനംതിട്ട ജില്ല|പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിൽ]] നിന്നുള്ള [[ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്|ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസിൻ്റെ]] യുവജന വിഭാഗം നേതാവാണ്''' രാഹുൽ മാങ്കൂട്ടത്തിൽ ('''ജനനം:12 നവംബർ 1989) സംസ്ഥാന കോൺഗ്രസ് രാഷ്ട്രീയത്തിൽ [[കേരള സ്റ്റുഡന്റ്സ് യൂണിയൻ|കെ.എസ്.യുവിൻ്റെ]] സംസ്ഥാന ഭാരവാഹിയായി പ്രവർത്തിച്ച അദ്ദേഹം യൂത്ത്കോൺഗ്രസ് നേതൃനിരയിലെത്തി.<ref>[https://www.manoramaonline.com/news/india/2023/11/14/rahul-mamkoottathil-elected-as-new-youth-congress-president.amp.html രാഹുൽ മാങ്കൂട്ടത്തിൽ യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് സംസ്ഥാന പ്രസിഡന്റ്]</ref><ref>[https://www.manoramaonline.com/news/kerala/2023/12/02/youth-congress-new-office-bearers-take-charge.html യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് പുതിയ ഭാരവാഹികൾ ചുമതലയേറ്റു]</ref><ref>[https://www.manoramaonline.com/news/india/2023/11/21/rahul-mamkootathil-appointed-as-the-president-of-the-youth-congress-in-kerala.html രാഹുൽ മാങ്കൂട്ടത്തിൽ യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് സംസ്ഥാന പ്രസിഡന്റ്, ഔദ്യോഗിക തീരുമാനമായി]</ref> 2023 നവംബർ 15 മുതൽ യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് സംസ്ഥാന പ്രസിഡൻ്റായി തുടരുന്നു. നിലവിൽ 2024 നവംബർ 20ന് നടക്കുന്ന [[പാലക്കാട് നിയമസഭാമണ്ഡലം|പാലക്കാട് അസംബ്ലി മണ്ഡലത്തിലെ]] ഉപ-തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ കോൺഗ്രസ്/ UDF സ്ഥാനാർത്ഥിയായി മത്സരിക്കുന്നു. == ജീവിതരേഖ == [[ഇന്ത്യൻ കരസേന|ഇന്ത്യൻ കരസേനാ]] ഓഫീസറായിരുന്ന എസ്. രാജേന്ദ്ര കുറുപ്പിൻ്റേയും ബീനയുടേയും ഇളയ മകനായി 1989 നവംബർ 12ന് [[പത്തനംതിട്ട ജില്ല|പത്തനംതിട്ട ജില്ലയിലെ]] [[അടൂർ|അടൂരിൽ]] ജനനം. രജനി അദ്ദേഹത്തിൻറെ മൂത്ത സഹോദരിയാണ്. അടൂർ തപോവൻ സ്കൂൾ, പന്തളം സെൻ്റ് ജോൺസ് പബ്ലിക് സ്കൂൾ എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് പ്രാഥമിക വിദ്യാഭ്യാസം നേടിയ രാഹുൽ പത്തനംതിട്ട കാതോലിക്കേറ്റ് കോളേജിൽ നിന്ന് ബിരുദവും ഡൽഹി സെൻ്റ് സ്റ്റീഫൻസ് കോളേജിൽ നിന്ന് ബിരുദാനന്തര ബിരുദവും കോട്ടയം [[മഹാത്മാഗാന്ധി സർവ്വകലാശാല|എം.ജി.യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിൽ]] നിന്ന് പി.എച്ച്.ഡിയും നേടി പഠനം പൂർത്തിയാക്കി. == രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം == കോളേജ് വിദ്യാർഥിയായിരിക്കെ 2006-ൽ കെ.എസ്.യു അംഗമായതോടെയാണ് രാഹുലിൻ്റെ രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം തുടങ്ങുന്നത്. കോൺഗ്രസിൻ്റെ വിദ്യാർഥി-യുവജന സംഘടനകളിൽ പ്രവർത്തിച്ച് സംസ്ഥാനത്ത് കോൺഗ്രസിൻ്റെ പ്രധാന വക്താവായി ഉയർന്ന രാഹുൽ 2023-ൽ യൂത്ത് കോൺഗ്രസ് സംസ്ഥാന പ്രസിഡൻ്റായിരുന്ന ഷാഫി പറമ്പിൽ സ്ഥാനമൊഴിഞ്ഞപ്പോൾ സംഘടനയുടെ സംസ്ഥാന പ്രസിഡൻ്റായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. ഷാഫി പറമ്പിൽ ലോക്സഭാംഗമായതിനെ തുടർന്ന് ഒഴിവ് വന്ന മണ്ഡലമായ പാലക്കാട് 2024 നവംബർ 20ന് നടക്കുന്ന നിയമസഭ ഉപതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ കോൺഗ്രസ് സ്ഥാനാർത്ഥിയായി മത്സരിക്കുന്നു. ''' പ്രധാന പദവികളിൽ ''' * 2023 : യൂത്ത് കോൺഗ്രസ്, സംസ്ഥാന പ്രസിഡന്റ് * 2020 : കെ.പി.സി.സി, അംഗം * 2020 : യൂത്ത് കോൺഗ്രസ്, സംസ്ഥാന ജനറൽ സെക്രട്ടറി * 2016 : കെ.എസ്.യു, സംസ്ഥാന ജനറൽ സെക്രട്ടറി * 2016 : എൻ.എസ്.യു.ഐ, ദേശീയ സെക്രട്ടറി * 2011 : കെ.എസ്.യു, ജില്ലാ പ്രസിഡൻറ്, പത്തനംതിട്ട * 2007 : കെ.എസ്.യു, അടൂർ നിയോജക മണ്ഡലം പ്രസിഡൻ്റ് * 2007 : യൂത്ത് കോൺഗ്രസ്, പെരിങ്ങനാട് മണ്ഡലം കമ്മിറ്റി പ്രസിഡൻ്റ് * 2006 : കെ.എസ്.യു അംഗം<ref>[https://www.manoramaonline.com/premium/opinion-and-analysis/2023/11/22/rahul-mamkootathil-the-newly-elected-president-of-the-youth-congress-shares-his-thoughts-exclusive-interview.html രാഹുൽ മാങ്കൂട്ടത്തിൽ അഭിമുഖം, മനോരമ ഓൺലൈൻ]</ref><ref>[https://www.manoramaonline.com/news/latest-news/2023/11/20/rahul-mamkootathil-has-been-appointed-as-the-president-of-the-youth-congress-in-kerala.html സംഘടനയുടെ ചോരയും നീരുമായ വോട്ടുകൾ, നന്ദി അറിയിച്ച് രാഹുൽ മാങ്കൂട്ടത്തിൽ]</ref> == അവലംബം == [[വർഗ്ഗം:കേരളത്തിലെ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ് പ്രവർത്തകർ]] k333e52bysa1l57hdko4bajquv261dt 3 611093 4134457 4009412 2024-11-10T13:46:57Z AramilFeraxa 173112 AramilFeraxa എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:メイド理世]] എന്ന താൾ [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:茅野ふたば]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: "[[Special:CentralAuth/メイド理世|メイド理世]]" എന്ന ഉപയോക്താവിനെ "[[Special:CentralAuth/茅野ふたば|茅野ふたば]]" എന്നു പേരുമാറ്റിയപ്പോൾ താൾ കൂടെ സ്വയം മാറിയിട്ടുണ്ട്. 4009412 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: メイド理世 | メイド理世 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 09:34, 29 ഡിസംബർ 2023 (UTC) e030ymcpihxn3uqf9nvoancdj913jdr 4 624012 4134465 4134435 2024-11-10T15:20:21Z ShajiA 1528 + 4134465 wikitext text/x-wiki #--[[ഉപയോക്താവ്:Ranjithsiji|<span style="color:green;font-size:13px;">രൺജിത്ത് സിജി </span>{Ranjithsiji}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ranjithsiji|<span style="color:green;font-size:20px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 04:15, 19 ഒക്ടോബർ 2024 (UTC) #--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 09:00, 19 ഒക്ടോബർ 2024 (UTC) #--[[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 04:25, 4 നവംബർ 2024 (UTC) #--[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 05:13, 6 നവംബർ 2024 (UTC) #--[[ഉപയോക്താവ്:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ajeeshkumar4u|സംവാദം]]) 08:04, 6 നവംബർ 2024 (UTC) #[[ഉപയോക്താവ്:Akbarali|<span style="color:green;font-size:13px;">അക്ബറലി</span>{Akbarali}]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Akbarali|സംവാദം]]) #--[[ഉപയോക്താവ്:ShajiA|ഷാജി]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ShajiA|സംവാദം]]) 15:20, 10 നവംബർ 2024 (UTC) 2v81bjjqtxppqui9cuzoano7cqkyppe 4134490 4134465 2024-11-10T21:47:56Z Martinkottayam 84843 4134490 wikitext text/x-wiki #--[[ഉപയോക്താവ്:Ranjithsiji|<span style="color:green;font-size:13px;">രൺജിത്ത് സിജി </span>{Ranjithsiji}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ranjithsiji|<span style="color:green;font-size:20px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 04:15, 19 ഒക്ടോബർ 2024 (UTC) #--[[ഉപയോക്താവ്:Malikaveedu|Malikaveedu]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Malikaveedu|സംവാദം]]) 09:00, 19 ഒക്ടോബർ 2024 (UTC) #--[[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 04:25, 4 നവംബർ 2024 (UTC) #--[[ഉപയോക്താവ്:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px;">Vijayan Rajapuram </span>{വിജയൻ രാജപുരം}]][[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Vijayanrajapuram|<span style="color:green;font-size:13px; font-weight:bold;" title="സംവാദം"> ✉</span>]] 05:13, 6 നവംബർ 2024 (UTC) #--[[ഉപയോക്താവ്:Ajeeshkumar4u|Ajeeshkumar4u]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Ajeeshkumar4u|സംവാദം]]) 08:04, 6 നവംബർ 2024 (UTC) #[[ഉപയോക്താവ്:Akbarali|<span style="color:green;font-size:13px;">അക്ബറലി</span>{Akbarali}]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Akbarali|സംവാദം]]) #--[[ഉപയോക്താവ്:ShajiA|ഷാജി]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:ShajiA|സംവാദം]]) 15:20, 10 നവംബർ 2024 (UTC) #-- [[ഉപയോക്താവ്:Martinkottayam|Martinkottayam]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Martinkottayam|സംവാദം]]) 21:47, 10 നവംബർ 2024 (UTC) ey6nfamwm19s4coolsi14xzvpdewt2c 0 624215 4134779 4122053 2024-11-11T07:41:04Z InternetArchiveBot 146798 Rescuing 1 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 4134779 wikitext text/x-wiki മലയാള ഭാഷയിൽ 2018-ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഒരു ചലചിത്രമാണ് '''''ബി. ടെക്'''''. നവാഗതസംവിധാായകനായ മൃദുൽ നായരുടെ ഈ ചിത്രത്തിന്റെ രചനയും അദ്ദേഹം തന്നെയാണ്. [[ആസിഫ് അലി]], [[അർജുൻ അശോകൻ]], [[അനൂപ് മേനോൻ]], [[അജു വർഗ്ഗീസ്|അജു വർഗീസ്]], [[അലൻസിയർ ലെ ലോപ്പസ്|അലൻസിയർ ലേ ലോപ്പസ്]], [[വി.കെ. പ്രകാശ്|വി. കെ. പ്രകാശ്]], [[അപർണ ബാലമുരളി]], [[നിരഞ്ജന അനൂപ്‌|നിരഞ്ജനാ അനൂപ്]] എന്നിവർ പ്രധാന വേഷങ്ങളിൽ അഭിനയിച്ചിരിക്കുന്നു. മക്ട്രോമോഷൻ പിക്ചേഴ്സ് ആണ് നിർമ്മാണം. 2018 മെയ് 5-നാണ് ബി ടെക് റിലീസ് ആയത്. നിരൂപകപ്രശംസയോടൊപ്പം തന്നെ പ്രേക്ഷകരും ചിത്രത്തെ ഏറ്റെടുത്തതോടെ ചിത്രം മികച്ച വിജയം നേടി. കേരളത്തിലെ തിയേറ്ററുകളിൽ നൂറിലധികം ദിവസങ്ങൾ ചിത്രം പ്രദർശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/events/kochi/team-btech-make-a-stunning-entrance/articleshow/64449558.cms?from=mdr|title=Team BTech makes a stunning entrance|access-date=2021-08-06|date=2018-06-04|publisher=Times of India}}</ref> == കഥാസംഗ്രഹം == ബാംഗ്ലൂരിൽ ബി ടെക് പഠിക്കാനായി പോകുന്ന ആസാദ് മുഹമ്മദ് എന്ന വിദ്യാർത്ഥി എത്തിപ്പെടുന്നത് മലയാളികളായ സീനിയർ വിദ്യാർത്ഥികളുടെ കൂടെയാണ്. പഠനത്തിൽ ശ്രദ്ധിക്കാതിരുന്ന സീനിയർ വിദ്യാർത്ഥികളുടെ കൂടെ താമസമാക്കിയ ആസാദ് പഠനത്തിലും ശ്രദ്ധിച്ചുവന്നു. ആനന്ദ് എന്ന സീനിയറിന്റെ ബന്ധുവായ അനന്യയുമായി അടുക്കുന്ന ആസാദ്, അതിനിടെ നടന്ന ഒരു സ്ഫോടനത്തിൽ കൊല്ലപ്പെടുന്നു. ഈ സ്ഫോടനം ആസാദ് ആസൂത്രണം ചെയ്ത് നടപ്പാക്കിയതാണെന്ന മുൻധാരണയിൽ കേസ് അന്വേഷിക്കുന്ന കർണ്ണാടക പോലീസ്, നിസാർ, അബ്ദു, സൈതാലി എന്നിവരെ കൂടി അറസ്റ്റ് ചെയ്യുന്നു. ഇവരുടെ നിരപരാധിത്വം നന്നായറിയാവുന്ന ആനന്ദും കൂട്ടുകാരും മറ്റു വിദ്യാർത്ഥികളോടൊപ്പം പ്രക്ഷോഭം സംഘടിപ്പിക്കുകയും നിയമനടപടികളുമായി മുന്നോട്ടുപോവുകയും ചെയ്യുന്നു. അഭിഭാഷകനായ വിശ്വനാഥ് അയ്യരുടെ സഹായത്തോടെ കോടതിയിൽ കേസ് മുന്നോട്ടുപോകുന്നുണ്ട്. ഇതിനിടെ സംഭവത്തിന്റെ യാഥാർത്ഥ്യം വെളിച്ചത്തുകൊണ്ടുവരാനായി ആനന്ദും സഹപാഠികളും സാങ്കേതികവിദ്യാസഹായത്താൽ തെളിവുകൾ സമാഹരിക്കുകയായിരുന്നു. കോടതിയിൽ സമർപ്പിച്ച തെളിവുകൾ പ്രകാരം നിരപരാധിത്വം തെളിയിക്കപ്പെട്ട പ്രതികളെ വെറുതെ വിടുകയും ആസാദിന് നീതി ലഭിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ==അഭിനേതാക്കൾ== * [[ആസിഫ് അലി]]- ആനന്ദ് സുബ്രഹ്മണ്യം * [[അർജുൻ അശോകൻ]]- ആസാദ് മുഹമ്മദ് * [[ദീപക് പറമ്പോൽ]]- നിസാർ അഹമ്മദ് * [[ശ്രീനാഥ് ഭാസി]]- ജോജോ മാത്യു * [[സൈജു കുറുപ്പ്]]- പ്രശാന്ത് * ഷാനി ഷാക്കി- അബ്ദു * [[അപർണ ബാലമുരളി]]- പ്രിയ വർമ്മ * [[നിരഞ്ജന അനൂപ്‌|നിരഞ്ജനാ അനൂപ്]]- അനന്യ വിശ്വനാഥ് * [[അനൂപ് മേനോൻ]]- അഡ്വക്കേറ്റ് വിശ്വനാഥ് അയ്യർ * [[അലൻസിയർ ലെ ലോപ്പസ്|അലൻസിയർ ലേ ലോപ്പസ്]]- സൈതാലി * [[ജാഫർ ഇടുക്കി]]- ലാസർ * [[Subeesh Sudhi|സുബീഷ് സുധി]]- കുട്ടൻ * [[വി.കെ. പ്രകാശ്|വി. കെ. പ്രകാശ്]]- ജയറാം (അയൽക്കാരൻ) * [[അജു വർഗ്ഗീസ്|അജു വർഗീസ്]]- പ്രൊഫസർ മനോജ് എബ്രഹാം ==നിർമ്മാണം== പരസ്യചിത്ര നിർമ്മാതാവായ മൃദുൽ നായരുടെ ആദ്യ ചലചിത്രമാണ് ''ബി. ടെക്.'' C/o സൈറാബാനു, സൺഡേ ഹോളിഡേ തുടങ്ങിയ ചിത്രങ്ങൾക്ക് ശേഷം മക്ട്രോമോഷൻ പിക്ചേഴ്സ് നിർമ്മിച്ചതാണ് ഈ ചിത്രം<ref>{{cite web|url=https://www.indiaglitz.com/after-5-years-asif-ali-to-team-up-with-this-actor-malayalam-news-198996.html|title=After 5 YEARS: Asif Ali to team up with this actor - Malayalam Movie News - IndiaGlitz.com|date=23 October 2017|publisher=}}</ref>. യഥാർത്ഥ സംഭവങ്ങളിൽ നിന്ന് പ്രചോദനമുൾക്കൊണ്ടാണ് കഥ രൂപപ്പെട്ടതെന്ന് രചയിതാവ് കൂടിയായ മൃദുൽ നായർ പറയുന്നുണ്ട്<ref>{{cite news|title=Asif Ali's next BTech is inspired by real-life incidents|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2017/oct/12/asif-alis-next-btech-is-inspired-by-real-life-incidents-1671388.html|access-date=11 May 2018|work=[[The New Indian Express]]|date=12 October 2017}}</ref>. ബാംഗ്ലൂരിലാണ് ചിത്രത്തിൻ്റെ ചിത്രീകരണം നടന്നത്. .<ref>{{Cite web|url=http://www.sify.com/movies/b-tech-releases-today-may-5-news-malayalam-sffozCejjedfa.html|title='B Tech' releases today (May 5)|access-date=11 May 2018|date=5 May 2018|website=[[Sify]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20180505181515/http://www.sify.com/movies/b-tech-releases-today-may-5-news-malayalam-sffozCejjedfa.html|archive-date=5 May 2018}}</ref> ചിത്രം തിയേറ്ററുകളിൽ നൂറിലധികം ദിവസങ്ങളിൽ പ്രദർശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു. ==സംഗീതം== സംഗീതസംവിധാനം, നിർമ്മാണം എന്നിവ കൈകാര്യം ചെയ്തിരിക്കുന്നത് [[രാഹുൽ രാജ്]] ആണ്. ഇതിലെ സംഗീതം നിരൂപകപ്രശംസ നേടുകയുണ്ടായി<ref name="auto">{{Cite web|url=http://www.mathrubhumi.com/movies-music/review/b-tech-movie-review-mridul-nair-asif-ali-malayalam-movie-review-1.2790849|title=ഇയർ ഔട്ട് ആകാതെ ബിടെക് - Movie Rating: 2.5/5|last=മഹേഷ്.എൻ.|publisher=|access-date=2024-10-26|archive-date=2018-09-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20180909014907/https://www.mathrubhumi.com/movies-music/review/b-tech-movie-review-mridul-nair-asif-ali-malayalam-movie-review-1.2790849|url-status=dead}}</ref><ref name="manoramaonline.com">{{Cite web|url=https://english.manoramaonline.com/entertainment/movie-reviews/2018/05/05/b-tech-asif-ali-aparna-malayalam-movie-review.html|title=B Tech review: goes well beyond the campus|publisher=}}</ref>. രാഹുൽ രാജ്, ബി.കെ. ഹരിനാരായണൻ, വിനയ് ഗോവിന്ദ്, വിനായക് ശശികുമാർ, നാസർ ഇബ്റാഹിം കെ എന്നിവരാണ് വരികൾ എഴുതിയത്. {{Track listing|headline=ബി ടെക് (ഗാനങ്ങൾ)<ref>{{cite web |title=Btech (Original Motion Picture Soundtrack) |url=https://open.spotify.com/album/6bidgtuGK8Jl8F2qoYwOd6 |website=[[Spotify]] |language=en |date=17 April 2019}}</ref>|extra_column=പാടിയത്|title1=ബി ടെക് - തീം സോങ്|note1=|writer1=|lyrics1=രാഹുൽ രാജ്|music1=|extra1=ശേഖർ മേനോൻ|length1=1:16|title2=ഒരേ നിലാ ഒരേ വെയിൽ|note2=|writer2=|lyrics2=[[ബി.കെ. ഹരിനാരായണൻ]]|music2=|extra2=[[നിഖിൽ മാത്യൂ]]|length2=4:02|title3=പെട ഗ്ലാസ്സ്|note3=|writer3=|lyrics3=[[വിനയ് ഗോവിന്ദ്]], [[വിനായക് ശശികുമാർ]]|music3=|extra3=[[ജാസി ഗിഫ്റ്റ്]], [[ജ്യോത്സ്‌ന രാധാകൃഷ്ണൻ]], [[കാവ്യ അജിത്]]|length3=3:15|title4=ആസാദി|note4=|writer4=|lyrics4=[[ബി.കെ. ഹരിനാരായണൻ]]|music4=|extra4=[[നിരഞ്ജ് സുരേഷ്]]|length4=3:06|title5=യാ ഇലാഹി|note5=|writer5=|lyrics5=നാസർ ഇബ്റാഹീം കെ|music5=|extra5=സിയാവുൽ ഹഖ്|length5=3:24|title6=അപ്പൂപ്പൻ താടി|note6=|writer6=|lyrics6=[[ബി.കെ. ഹരിനാരായണൻ]]|music6=|extra6=[[ജോബ് കുര്യൻ]]|length6=2:51|total_length=17:57}}ചിത്രത്തിന്റെ [[Background score|പശ്ചാത്തലസംഗീതം]] ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഒരു ആൽബം 2021ൽ മക്ത്രോ മോഷൻ പ്രത്യേകം പുറത്തിറക്കി<ref>{{Cite web|url=https://open.spotify.com/album/24Ch624CjZ05i428C3BrW9|title=Btech (Original Background Score)|date=2 June 2021|website=[[Spotify]]|language=en}}</ref>. == നിരൂപണം == നിരൂപകർ ചിത്രത്തെ പൊതുവെ ഗുണപരമായി വിലയിരുത്തിയപ്പോൾ സംഗീതം, എഡിറ്റിങ് എന്നിവ വളരെ നല്ല നിലയിൽ പ്രശംസിക്കപ്പെട്ടു<ref name="manoramaonline.com2">{{Cite web|url=https://english.manoramaonline.com/entertainment/movie-reviews/2018/05/05/b-tech-asif-ali-aparna-malayalam-movie-review.html|title=B Tech review: goes well beyond the campus|publisher=}}</ref><ref name="auto2">{{Cite web|url=http://www.mathrubhumi.com/movies-music/review/b-tech-movie-review-mridul-nair-asif-ali-malayalam-movie-review-1.2790849|title=ഇയർ ഔട്ട് ആകാതെ ബിടെക് - Movie Rating: 2.5/5|last=മഹേഷ്.എൻ.|publisher=}}{{പ്രവർത്തിക്കാത്ത കണ്ണി|date=നവംബർ 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movie-reviews/b-tech/movie-review/64039628.cms|title=B. Tech Review {3/5}: The movie does touch upon some relevant topics and makes for a good one-time watch|website=[[The Times of India]]|publisher=}}</ref>. == അവലംബം == n5bbl17uob9fiorrcsdworimz36csf1 0 628419 4134526 4133589 2024-11-11T03:14:43Z Archanaphilip2002 170510 4134526 wikitext text/x-wiki '''{{Infobox lake|name=സ്പാംഗർ ത്സോ|other_name=Mandong Tso|image=|caption=|alt=|image_bathymetry=|caption_bathymetry=|location=[[Rutog County]], [[Tibet Autonomous Region]], China|coords={{coord|33|32|11|N|78|54|32|E|type:waterbody|display=inline,title}}|type=[[Soda lake]]|inflow=|pushpin_map=China Tibet Ngari#India Ladakh|pushpin_map_alt=Location of Spanggur Lake|pushpin_map_caption=Location of Spanggur Lake|outflow=|catchment=|basin_countries=|length={{convert|20.9|km|abbr=on}}|width=Max {{convert|4.5|km|abbr=on}} average {{convert|2.95|km|abbr=on}}|area={{convert|61.6|km2|abbr=on}}|depth=|max-depth=|volume=|residence_time=|shore=|elevation={{convert|4305|m}}|islands=|cities=|frozen=}}''' '''സ്പാംഗർ ത്സോ''' (മൈൻഡോംഗ് ത്സോ, മെൻഡോംഗ് ത്സോ എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു) ചൈനയിലെ [[തിബെത്ത്|ടിബറ്റ്]] സ്വയംഭരണ പ്രദേശമായ റുട്ടോഗ് കൗണ്ടിയിൽ [[ലഡാക്ക്]] കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശത്തിൻറെ അതിർത്തിയോട് ചേർന്ന് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഒരു ഉപ്പുജല തടാകമാണ്. ലഡാക്കിൻ്റെ ഭാഗമെന്ന നിലയിൽ തടാകത്തിൻ്റെ ഒരു പ്രധാന ഭാഗം തങ്ങളുടെ പ്രദേശമാണെന്ന് ഇന്ത്യ അവകാശപ്പെടുന്നു. തടാകത്തിൻ്റെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്ത് [[യഥാർത്ഥ നിയന്ത്രണ രേഖ]] കടന്നുപോകുന്ന ഒരു താഴ്ന്ന ചുരമായ സ്പാംഗർ ഗ്യാപ്പ് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു, 4,305 മീറ്റർ ഉയരത്തിൽ 61.6 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ വിസ്തൃതിയിലുമാണ് സ്പാംഗർ ത്സോ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. തടാകത്തിൻ്റെ ശരാശരി വാർഷിക താപനില -4 മുതൽ -2 °C വരെയും വർഷപാതം 50 മുതൽ 75 മില്ലിമീറ്റർ വരെയുമാണ്. തടാകത്തിൻ്റെ പടിഞ്ഞാറൻ ഭാഗം ഇന്ത്യക്ക് അവകാശപ്പെട്ടതാണ്. == പേര് == തടാകത്തിൻ്റെ ടിബറ്റൻ നാമം മൈൻഡോംഗ് ത്സോ അല്ലെങ്കിൽ മെൻഡോംഗ് ത്സോ എന്നാണ് ({{bo|t=སྨན་གདོང་མཚོ|w=sman gdong mtsho}}; {{zh|s=曼冬错|p=Màn dōng cuò}})<ref name="KNAB">[https://www.eki.ee/knab/valik/cn54ng.htm Ngari Prefecture] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200110214226/https://www.eki.ee/knab/valik/cn54ng.htm|date=2020-01-10}}, KNAB Place Name Database, retrieved 27 July 2021.</ref> അർത്ഥമാക്കുന്നത് " ഔഷധ മുഖ തടാകം" എന്നാണ്.<ref>[https://www.thlib.org/reference/dictionaries/tibetan-dictionary/translate.php THL Tibetan to English Translation Tool] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230724151850/https://www.thlib.org/reference/dictionaries/tibetan-dictionary/translate.php|date=2023-07-24}}, search key "སྨན་གདོང་མཚོ", retrieved 27 July 2021.</ref> ലഡാക്കിൽ കടുത്ത ഉപ്പുരസമുള്ള ഈ തടാകം അതിലെ ജലത്തിൻറെ അത്യന്തം കയ്പേറിയ അവസ്ഥയെ വിശേഷിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് ത്സോ റൂൾ ("കയ്പ്പുള്ള തടാകം") എന്നറിയപ്പെട്ടിരുന്നു.{{sfn|Cunningham|1854|p=137}}{{sfn|Strachey|1854|pp=47–48}} == ഭൂമിശാസ്ത്രം == [[File:Pangong-Tso-from-Edward-Weller-map-1863.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Pangong-Tso-from-Edward-Weller-map-1863.jpg|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|280x280ബിന്ദു|Map 1: Spanggur and Pangong areas mapped by [[:en:Edward_Weller_(cartographer)|Edward Weller]], 1863]] [[File:Pangong-and-Spanggur-US-Army-map-1954.jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Pangong-and-Spanggur-US-Army-map-1954.jpg|വലത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|280x280ബിന്ദു|Map 2: Spanggur and Pangong areas ([[:en:Army_Map_Service|AMS]], 1954)]] പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യൻ പര്യവേക്ഷകർ ഈ തടാകത്തെ ത്സോ റൂൾ ("കയ്പ്പുള്ള തടാകം") എന്ന് തിരിച്ചറിയുകയും അതിലെ ജലം അങ്ങേയറ്റം കയ്പേറിയതാണെന്നും പ്രസ്താവിക്കുകയും ചെയ്തു.{{sfn|Cunningham|1854|pp=137–138}} ചുഷുൽ താഴ്‌വരയെ റുഡോക്ക് താഴ്‌വരയുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന നീണ്ട താഴ്‌വരയിലാണ് തടാകം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ടാംഗ്രെ ചു എന്ന നദി 10-12 മൈൽ ദൂരത്തിൽ താഴ്‌വരയിലൂടെ ഒഴുകുകയും സ്പാംഗർ ത്സോയിലേക്ക് പതിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.{{sfn|Strachey|1854|p=47}} തടാകത്തിന് ഏകദേശം 16 മൈൽ (26 കിലോമീറ്റർ) നീളവും 2 മൈലിൽ കുറയാത്ത് (3.2 കിലോമീറ്റർ) വീതിയും ഉണ്ട്. ബംഗാൾ ആർമിയിലെ ഒരു ബ്രിട്ടീഷ് ഉദ്യോഗസ്ഥനായിരുന്ന ഹെൻറി സ്ട്രാച്ചി അതിൻ്റെ തീരത്ത് ഇടത്തരം വലിപ്പമുള്ള ശുദ്ധജല ഒച്ചുകളായ ''ലൈംനിയ ഓറിക്കുലാരിയയുടെ'' ഫോസിൽ ഷെല്ലുകൾ കണ്ടെത്തിയത്, തടാകത്തിലെ ജലം ഒരു കാലത്ത് ശുദ്ധമായിരുന്നിരിക്കണം എന്ന നിഗമനത്തിലേക്ക് നയിച്ചു.{{sfn|Cunningham|1854|pp=137–138}} തടാകത്തിൻ്റെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്തായി കാണപ്പെടുന്ന, പർവതങ്ങളിലെ വിടവിനെ സ്പാംഗർ വിടവ് എന്ന് വിളിക്കുന്നു. വിടവിൻ്റെ വടക്ക് ഭാഗത്തുള്ള പർവതങ്ങൾ പാങ്കോംഗ് പർവതനിരകളുടേത് ആണെന്ന് കരുതപ്പെടുമ്പോൾ തെക്ക് ഭാഗത്തുള്ളവ [[കൈലാസം|കൈലാസ]] പർവതനിരയുടെ ഭാഗമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. സ്പാംഗൂർ ഗ്യാപ്പ് അതിർത്തിയുടെ ലഡാക്ക് ഭാഗത്തായി, വടക്ക്-തെക്ക് ഭാഗത്തുള്ള ചുഷുൽ താഴ്വരയുമായി സ്പാൻഗർ പ്രദേശത്തെ ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. ഒരു കാലത്ത് സ്പാംഗർ ത്സോ ആ വിടവിലൂടെ ത്സാക ചു താഴ്വരയിലേക്കും പാങ്കോങ് ത്സോയിലേക്കും ഒഴുകിയിരിക്കണം. സ്പാംഗർ താഴ്‌വരയുടെ തകർച്ച മൂലമാണഅ ഇപ്പോഴത്തെ അവസ്ഥ സംജാതമായതെന്ന് അനുമാനിക്കപ്പെടുന്നു.{{sfn|Strachey|1854|p=48}} 1847-ൽ കശ്മീരിനായുള്ള ബ്രിട്ടീഷ് അതിർത്തി കമ്മീഷൻ സ്പാംഗർ തടാകം മുഴുവൻ ടിബറ്റിലെ റുഡോക് സോങ്ങിൽ (ആധുനിക റുട്ടോഗ് കൗണ്ടി) സ്ഥാപിച്ചു.(മാപ്പ് 1). 1864-ൽ പൂർത്തിയാക്കിയ കശ്മീർ സർവേ, തടാകത്തിൻ്റെ പകുതിയേക്കാൾ അല്പം കൂടുതൽ ലഡാക്കിൽ സ്ഥാപിച്ചുവെങ്കിലും കിഴക്കൻ അറ്റം റുഡോക്കിലാണ് സ്ഥാപിച്ചത് (മാപ്പ് 2).<ref name="Lamb">{{citation|last=Lamb|first=Alastair|title=The China-India border|url=https://books.google.com/books?id=GfgNAQAAMAAJ|pages=71–73|year=1964|publisher=Oxford University Press}}</ref> == ചൈനീസ് ഭരണം == [[File:Ladakh_LAC_Landmarks_(cropped).jpg|കണ്ണി=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ladakh_LAC_Landmarks_(cropped).jpg|ഇടത്ത്‌|ലഘുചിത്രം|280x280ബിന്ദു|സ്പാംഗർ ത്സോയ്ക്ക് ചുറ്റുമുള്ള ചൈന-ഇന്ത്യ സംഘർഷ സ്ഥലങ്ങൾ ([[:en:Defense_Mapping_Agency|DMA]], 1982)]] 1959-ൽ സ്പാംഗർ പ്രദേശത്ത് ചൈന ഒരു സൈനിക ക്യാമ്പ് സ്ഥാപിച്ചു. .<ref name="kavic">{{cite book|url=https://archive.org/details/indiasquestforse00kavi|title=India's Quest for Security|last1=Kavic|first1=Lorne J.|publisher=University of California Press|year=1967|url-access=registration}}</ref>{{rp|67}} [[ഇന്ത്യ-ചൈന യുദ്ധം|ഇന്ത്യ-ചൈന യുദ്ധകാലത്ത്]] 1962 നവംബറിൽ ചൈനീസ് സൈന്യം ആ പ്രദേശത്തെ നാല് ഇന്ത്യൻ പോസ്റ്റുകൾ ആക്രമിച്ച് കീഴടക്കിയിരുന്നു..<ref name="kavic2">{{cite book|url=https://archive.org/details/indiasquestforse00kavi|title=India's Quest for Security|last1=Kavic|first1=Lorne J.|publisher=University of California Press|year=1967|url-access=registration}}</ref>{{rp|176}} == അവലംബം == rdq3ncyu48mh63eykt2xbsovnhzm0p0 0 628472 4134790 4134033 2024-11-11T11:56:17Z InternetArchiveBot 146798 Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 4134790 wikitext text/x-wiki {{Geobox |നദി <!-- *** Name section *** --> |name = ബെലായ്റ്റ് നദി |native_name = സുംഗായ് ബെലായ്റ്റ് <!-- *** Image *** ---> | image = Belait River.jpg | image_size = | image_caption = ബെലായ്റ്റ് നദി, റാസൗ ബൈപ്പാസ് റോഡിൽ നിന്നുള്ള കാഴ്ച്ച <!-- *** Map section *** --> |map = |map_caption = <!-- General section *** --> |country = [[ബ്രൂണൈ]] |state = |state1 = |city = |city1 = |city2 = |city3 = <!-- *** Geography *** --> |length = 206 |length_round = |watershed = |watershed_round = |width = |width_round = |discharge_location = |discharge_average = |discharge1_location = |discharge1_average = |discharge1_max = |discharge1_min = |discharge1_note = <!-- *** Source *** --> |source_name = |source_location = |source_country = |source_elevation = <!-- *** Mouth *** --> |mouth_name = |mouth_location = |mouth_country = |mouth_lat_NS = |mouth_long_EW = <!-- *** Tributaries *** --> |tributary_left = മെൻഡാരം, ദമിത് |tributary_right = പാലി ബാൻഗുൺ |tributary_right1 = |tributary_right2 = |tributary_right3 = }} [[ബ്രൂണൈ|ബ്രൂണൈയിലെ]] ബെലായ്റ്റ് ജില്ലയിലെ ഒരു നദിയാണ് '''ബെലായ്റ്റ് നദി''' ([[മലയ് ഭാഷ|മലായ്]]: സുംഗായ് ബെലായ്റ്റ്). രാജ്യത്തെ നാല് പ്രധാന നദികളിൽ ഏറ്റവും നീളം കൂടിയ നദിയാണിത്.<ref>{{Cite web |title=BRUNEI – BELAIT DISTRICT |url=https://borneo.com.au/brunei-2/brunei-information/belait/ |access-date=26 April 2022 |website=Borneo Tour Specialist |archive-date=2024-02-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240227041206/https://borneo.com.au/brunei-2/brunei-information/belait/ |url-status=dead }}</ref> ==ചരിത്രം== [[രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധം|രണ്ടാം ലോകമഹായുദ്ധസമയത്ത്]] 1941 മുതൽ ബ്രൂണൈ മുഴുവൻ 1945 വരെ [[ജപ്പാൻ|ജാപ്പനീസ്]] അധിനിവേശത്തിലായിരുന്നു.<ref>{{Cite web |last=Hays |first=Jeffrey |title=LATER HISTORY OF BRUNEI {{!}} Facts and Details |url=https://factsanddetails.com/southeast-asia/Brunei/sub5_10a/entry-3600.html |access-date=2022-04-27 |website=factsanddetails.com |language=en}}</ref> 1979 മെയ് 26-ന്, ബോർണിയോയുടെ ഒരേയൊരു ഫ്ലോട്ടിംഗ് ഡ്രൈഡോക്ക് ബെലായ്റ്റ് നദിയിൽ എത്തി.<ref name=":0">{{Cite web |title=Kuala Belait History, History of Kuala Belait, Kuala Belait City Information :: Traveltill.com |url=https://www.traveltill.com/destination/Brunei/Kuala-Belait/history.php |access-date=2022-04-26 |website=Traveltill}}</ref> 1943-ൽ [[ഓസ്‌ട്രേലിയ|ഓസ്‌ട്രേലിയയിൽ]] നിർമ്മിച്ച ഡ്രൈഡോക്ക് [[മെൽബൺ|മെൽബണിൽ]] നിന്ന് ഒരു ജാപ്പനീസ് ടഗ് ബോട്ട് ഉപയോഗിച്ച് 50 ദിവസമെടുത്ത് ഇവിടേക്ക് വലിച്ച് എത്തിക്കുകയായിരുന്നു. AD 1001 എന്ന് പേരിട്ട ഈ ഡ്രൈഡോക്ക് കുവാല ബെലായ്റ്റ് കപ്പൽശാല ഏറ്റെടുത്തു. <ref>{{Cite web |last=gp |date=2019-05-04 |title=Lest We Forget » Borneo Bulletin Online |url=https://borneobulletin.com.bn/lest-we-forget-93/ |access-date=2022-04-26 |website=Lest We Forget |language=en-US |archive-date=2022-07-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220724223506/https://borneobulletin.com.bn/lest-we-forget-93/ |url-status=dead }}</ref><ref>{{Cite book |url=https://books.google.com/books?id=ISFUAAAAMAAJ&q=Kuala+BElait+drydock |title=Ocean Industry |date=1983 |publisher=Gulf Publishing Company |pages=139 |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |date=2002-12-15 |title=Darwin's Floating Dry-Dock - Page 3 of 3 |url=https://www.navyhistory.org.au/darwins-floating-dry-dock/ |access-date=2022-04-27 |website=Naval Historical Society of Australia |language=en-AU}}</ref> ==നദീതീരം== ബെലായ്റ്റ് ജില്ലയിലെ ഏറ്റവും വലിയ മനുഷ്യവാസ കേന്ദ്രങ്ങളിലൊന്നായ കുവാല ബെലായ്റ്റ് ഈ നദിയുടെ തീരത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. <ref name=":0" /> പടിഞ്ഞാറൻ കരയിൽ കമ്പോംഗ് സുംഗൈ ടെറാബൻ, കമ്പോംഗ് റസൗ എന്നീ ഗ്രാമങ്ങൾ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. <ref>{{Cite web |date=2007-05-15 |title=www.bsp.com.bn - History of Oil and Gas |url=http://www.bsp.com.bn/main/aboutbsp/about_oil_gas.asp |access-date=2022-04-26 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20070515060155/http://www.bsp.com.bn/main/aboutbsp/about_oil_gas.asp |archive-date=15 May 2007 |url-status=dead}}</ref> കുവാല ബാലായിയിൽ നിന്നാണ് നദി ഇവിടേക്ക് ഒഴുകിയെത്തുന്നത്.<ref>{{Cite web |title=Kuala Belait, the Oil Capital |url=http://bruneiresources.blogspot.com/2008/04/kuala-belait-oil-capital.html |access-date=2022-04-27 |website=Kuala Belait, the Oil Capital}}</ref> ഇത് തെക്കുകിഴക്ക്-വടക്കുപടിഞ്ഞാറൻ ദിശയിൽ ചതുപ്പുനിലത്തിലൂടെ ഏകദേശം 20 മൈൽ (32 കിലോമീറ്റർ) ഒഴുകി ദക്ഷിണ ചൈനാ കടലിലേക്ക് പതിക്കുന്നു.. സുൽത്താന്റെ അമ്പതാം ജന്മദിനാഘോഷത്തിന്റെ സ്മാരകമായ മെനറ സെൻഡേര കെനംഗൻ<ref> https://www.bruneitourism.com/bruneiplaces/menara-cendera-kenangan/</ref> അടക്കം ബ്രൂണെയിലെ ചരിത്രപ്രധാനമായ ചില സ്ഥലങ്ങൾ ഈ നദീതീരത്താണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. <ref>{{Cite web |last=activ8bn |title=Menara Cendera Kenangan |url=https://www.bruneitourism.com/bruneiplaces/menara-cendera-kenangan/ |access-date=2022-04-26 |website=Brunei Tourism |language=en-US}}</ref> ബ്രൂണെയിൽ നിലവിലുള്ള മൂന്ന് തുറമുഖങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് കുവാല ബെലായ്റ്റ് തുറമുഖം. ബ്രൂണെ ഷെൽ കമ്പനിക്കാണ് ഈ തുറമുഖത്തിന്റെ ചുമതല. <ref>{{Cite web |title=Kuala Belait Port |url=https://shipnext.com/port/kuala-belait-bnkub-brn |access-date=2022-04-26 |website=SHIPNEXT |language=en}}</ref> വാണിജ്യ ആവശ്യങ്ങൾക്കുള്ള ഒരു ചെറിയ ആഴം കുറഞ്ഞ ജെട്ടിയും ഒരു മറൈൻ ഷിപ്പ്‌യാർഡും പ്രധാന തുറമുഖത്തിന് തെക്ക് ഭാഗത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:ഏഷ്യയിലെ നദികൾ]] 8omyvzgcizaxghpv9agk2dhhubxwgyl 0 628620 4134523 4134355 2024-11-11T03:09:44Z Archanaphilip2002 170510 4134523 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ലാംഫൂൺ പ്രവിശ്യ | native_name = ลำพูน | native_name_lang = th | settlement_type = [[Provinces of Thailand|Province]] | image_skyline = Khun Tan tunnel cave (อุโมงค์รถไฟถ้ำขุนตาน).jpg | image_alt = | image_caption = [[Khun Tan Tunnel]] of [[Khun Tan Railway Station]] in [[Mae Tha District, Lamphun|Mae Tha District]], part of [[Khun Tan Range]] | nickname = Haripunchai (Thai: หริภุญไชย) <br> La Pun (Thai: หละปูน) | motto = พระธาตุเด่น พระรอดขลัง ลำไยดัง กระเทียมดี ประเพณีงาม จามเทวีศรีหริภุญไชย <br> ("Distinct Phra That. Sacred Phra Rod amulet. Famous longan. Good garlic. Beautiful festivals. Chamdevi, the queen of Haripunchai.") | image_flag = THA54 ลำพูน.png | image_seal = Seal Lamphun.svg | image_map = Thailand Lamphun locator map.svg | mapsize = frameless | map_alt = | map_caption = Map of Thailand highlighting Lamphun province | coordinates = | coordinates_footnotes = | subdivision_type = [[List of sovereign states|Country]] | subdivision_name = Thailand | seat_type = Capital | seat = [[Lamphun]] | leader_party = | leader_title = Governor | leader_name = Worayut Naowarat<br/>(since&nbsp;October 2020)<ref>{{cite journal |date=9 October 2020 |title=ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือนสามัญ |trans-title=Announcement of the Prime Minister's Office regarding the appointment of civil servants |url=http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2563/E/238/T_0045.PDF |archive-url=https://web.archive.org/web/20210413151014/http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2563/E/238/T_0045.PDF |url-status=dead |archive-date=April 13, 2021 |access-date=13 April 2021 |journal=Royal Thai Government Gazette |volume=137 |issue=Special 238 Ngor |at=22}}</ref> | area_footnotes = <ref name="RFD">{{cite web |url=https://www.forest.go.th |title=ตารางที่ 2 พี้นที่ป่าไม้ แยกรายจังหวัด พ.ศ.2562 |year=2019 |department=Royal Forest Department |language=Thai |trans-title=Table 2 Forest area Separate province year 2019 |access-date=6 April 2021 |postscript=, information, Forest statistics Year 2019, Thailand boundary from Department of Provincial Administration in 2013}}</ref> | area_total_km2 = 4,478 | area_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 49th]] | area_water_km2 = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_footnotes = <ref name="TDD">{{cite web |url=http://stat.bora.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/ |website=stat.bora.dopa.go.th |language=th |script-title=th:รายงานสถิติจำนวนประชากรและบ้านประจำปี พ.ส.2562 |trans-title=Statistics, population and house statistics for the year 2019 |date=31 December 2019 |department=Registration Office Department of the Interior, Ministry of the Interior |access-date=26 February 2020}}</ref> | population_total = 405,075 | population_as_of = 2019 | population_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 64th]] | population_density_km2 = 92 | population_density_rank = [[Provinces of Thailand|Ranked 50th]] | population_demonym = | population_note = | demographics_type2 = GDP | demographics2_footnotes = <ref name="NESDB-2017">{{cite journal|title=''Gross Regional and Provincial Product, 2019 Edition''|journal=<> |date=July 2019|url=https://www.nesdc.go.th/ewt_dl_link.php?nid=5628&filename=gross_regional|access-date=22 January 2020|publisher=Office of the National Economic and Social Development Council (NESDC)|language=en|issn=1686-0799}}</ref> | demographics2_title1 = Total | demographics2_info1 = [[baht]] 78 billion<br />([[US$]]2.7 billion) (2019) | demographics_type1 = Human Achievement Index | demographics1_footnotes = <ref name="HAI 2565">{{cite web |url=https://www.nesdc.go.th/main.php?filename=Social_HAI |department=Office of the National Economic and Social Development Council (NESDC)|title=ข้อมูลสถิติดัชนีความก้าวหน้าของคน ปี 2565 (PDF) |language=thai |trans-title=Human Achievement Index Databook year 2022 (PDF) |access-date=12 March 2024 |postscript= , page 67}}</ref> | demographics1_title1 = HAI (2022) | demographics1_info1 = 0.6416&nbsp;"average"<br/>[[#Human achievement index 2022|Ranked 38th]] | timezone1 = [[Time in Thailand|ICT]] | utc_offset1 = +7 | postal_code_type = [[List of postal codes in Thailand|Postal code]] | postal_code = 51xxx | area_code_type = [[Telephone numbers in Thailand|Calling code]] | area_code = 052 & 053 | iso_code = [[ISO 3166-2:TH|TH-51]] | website = {{URL|http://www.lamphun.go.th}} | footnotes = | official_name = จังหวัดลำพูน · {{Script|Lana|ᨧᩢ᩠ᨦᩉ᩠ᩅᩢᩃᨻᩪᩁ}} | other_name = {{Script|Lana|ᩃᨻᩪᩁ}} }} '''ലാംഫൂൺ''' [[തായ്‌ലാന്റ്|തായ്‌ലൻഡിലെ]] എഴുപത്തിയാറ് പ്രവിശ്യകളിൽ (ചാങ്‌വാട്ട്) ഒന്നാണ്. വടക്കൻ തായ്‌ലൻഡിൻ്റെ ഉപരിഭാഗത്തായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഇതിൻറെ അയൽ പ്രവിശ്യകൾ (വടക്ക് ഘടികാരദിശയിൽ നിന്ന്) [[ചിയാങ് മായി പ്രവിശ്യ|ചിയാങ് മായ്]], [[ലമ്പാങ് പ്രവിശ്യ|ലാംപാങ്]], [[തക് പ്രവിശ്യ|തക്]] എന്നിവയാണ്. == ഭൂമിശാസ്ത്രം == പിംഗ് നദീതടത്തിലാണ് ലാംഫൂൺ പ്രവിശ്യ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. പർവ്വത ശൃംഖലകളാൽ വലയം ചെയ്യപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന ഈ പ്രവിശ്യയുടെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്ത് [[താനോൺ തോങ് ചായ് പർവതനിര|താനോൺ തോങ് ചായ് പർവതനിരകളും]] കിഴക്ക് [[ഖുൻ ടാൻ പർവതനിര|ഖുൻ ടാൻ പർവതനിരകളും]] ഉണ്ട്. [[ബാങ്കോക്ക്|ബാങ്കോക്കിൽ]] നിന്ന് ഏകദേശം 670 കിലോമീറ്റർ വടക്കായും ചിയാങ് മായിൽ നിന്ന് 26 കിലോമീറ്റർ തെക്കുമാണ് ഇത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ഈ പ്രവിശ്യയുടെ ആകെ വനപ്രദേശം 2,588 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ (999 ചതുരശ്ര മൈൽ) അല്ലെങ്കിൽ പ്രവിശ്യയുടെ മൊത്തം പ്രദേശത്തിൻ്റെ 57.8 ശതമാനമാണ്. തായ്‌ലൻഡിൻ്റെ വടക്കൻ മേഖലയിലെ ഏറ്റവും ചെറിയ പ്രവിശ്യയായാണ് ലാംഫൂൺ കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത്. === ദേശീയോദ്യാനങ്ങൾ === ലാംഫൂൺ പ്രവിശ്യയിൽ ആകെ മൂന്ന് ദേശീയോദ്യാനങ്ങൾ ഉള്ളവയിൽ രണ്ടെണ്ണം മേഖല 16-ലും (ചിയാങ് മായ്) മൂന്നാമത്തേതായ ഡോയ് ചോങ് തായ്‌ലൻഡിൻ്റെ സംരക്ഷിത പ്രദേശങ്ങളിലെ മേഖല 13-ലുമാണ് (ലമ്പാങ് ബ്രാഞ്ച്) സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. * മായേ പിംഗ് ദേശീയോദ്യാനം, 1,004 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ (388 ചതുരശ്ര മൈൽ)<ref name="AREA NP">{{cite web|url=https://catalog.dnp.go.th/dataset/areaofnp/resource/3b372140-f2bf-4811-8819-bb8a8b1a100a|title=ข้อมูลพื้นที่อุทยานแห่งชาติ ที่ประกาศในราชกิจจานุบกษา 133 แห่ง|access-date=1 November 2022|date=December 2020|language=Thai|trans-title=National Park Area Information published in the 133 Government Gazettes|department=Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation}}</ref>{{rp|31}} * മായേ തക്രായി ദേശീയോദ്യാനം, 354 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ (137 ചതുരശ്ര മൈൽ)<ref name="AREA NP2">{{cite web|url=https://catalog.dnp.go.th/dataset/areaofnp/resource/3b372140-f2bf-4811-8819-bb8a8b1a100a|title=ข้อมูลพื้นที่อุทยานแห่งชาติ ที่ประกาศในราชกิจจานุบกษา 133 แห่ง|access-date=1 November 2022|date=December 2020|language=Thai|trans-title=National Park Area Information published in the 133 Government Gazettes|department=Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation}}</ref>{{rp|131}} * ഡോയി ചോങ് ദേശീയോദ്യാനം, 336 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ (130 ചതുരശ്ര മൈൽ)<ref name="AREA NP3">{{cite web|url=https://catalog.dnp.go.th/dataset/areaofnp/resource/3b372140-f2bf-4811-8819-bb8a8b1a100a|title=ข้อมูลพื้นที่อุทยานแห่งชาติ ที่ประกาศในราชกิจจานุบกษา 133 แห่ง|access-date=1 November 2022|date=December 2020|language=Thai|trans-title=National Park Area Information published in the 133 Government Gazettes|department=Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation}}</ref>{{rp|133}} === വന്യജീവി സങ്കേതങ്ങൾ === തായ്‌ലൻഡിൻ്റെ സംരക്ഷിത പ്രദേശങ്ങളിൽ മേഖല 16 ൽ (ചിയാങ് മായ്) ഉൾപ്പെട്ട രണ്ട് വന്യജീവി സങ്കേതങ്ങൾ ഈ പ്രവിശ്യയിലുണ്ട്. * ഓംകോയ് വന്യജീവി സങ്കേതം, 1,224 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ (473 ചതുരശ്ര മൈൽ)<ref name="AREA WS">{{cite web|url=http://it2.dnp.go.th/wp-content/uploads/ตาราง-5-พื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า-ปี-2562.pdf|title=ตาราง 5 พื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า พ.ศ. 2562|access-date=1 November 2022|year=2019|language=Thai|trans-title=Table 5 Wildlife Sanctuary Areas in 2019|department=Department of National Parks, Wildlife Sanctuaries and Plant Conservation}}</ref>{{rp|4}} * ഡോയി ഫു മുവാങ് വന്യജീവി സങ്കേതം, 687 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്റർ (265 ചതുരശ്ര മൈൽ)<ref name="AREA WS2">{{cite web|url=http://it2.dnp.go.th/wp-content/uploads/ตาราง-5-พื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า-ปี-2562.pdf|title=ตาราง 5 พื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า พ.ศ. 2562|access-date=1 November 2022|year=2019|language=Thai|trans-title=Table 5 Wildlife Sanctuary Areas in 2019|department=Department of National Parks, Wildlife Sanctuaries and Plant Conservation}}</ref>{{rp|20}} == ചരിത്രം == ഹരിപഞ്ചായ് എന്ന പഴയ പേരിന് കീഴിൽ, ദ്വാരാവതി കാലഘട്ടത്തിലെ മോൺ രാജ്യത്തിൻ്റെ വടക്കേയറ്റത്തുള്ള ഒരു നഗരമായിരുന്ന ലാംഫൂൺ കൂടാതെ തായ്‌ലിലേക്ക് അവസാനമായി ചെന്നുചേർന്നതുമായ പ്രദേശമായിരുന്നു. 12-ആം നൂറ്റാണ്ടിൻ്റെ അവസാനത്തിൽ ഇത് ഖെമറിൻ്റെ ഉപരോധത്തിൻ കീഴിലായെങ്കിലും പരാജയപ്പെടുത്താനായില്ല. എന്നിരുന്നാലും, 1281-ൽ ലാൻ നാ രാജ്യത്തിലെ രാജാവ് മെൻഗ്രായി ഒടുവിൽ നഗരം പിടിച്ചെടുക്കുകയും അത് തൻ്റെ രാജ്യത്തിൻ്റെ ഭാഗമാക്കുകയും ചെയ്തു. പതിനാറാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ബർമ്മീസ് സാമ്രാജ്യ വികാസത്തിനുശേഷം, ഏകദേശം രണ്ട് നൂറ്റാണ്ടുകളോളം ലാംഫൂൺ പ്രവിശ്യ ബർമ്മീസ് അധിനിവേശത്തിൻ കീഴിലായിരുന്നു. 18-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, ബർമ്മീസ് ഭരണത്തിനെതിരെ തോൻബുരിയുടെയും [[ബാങ്കോക്ക്|ബാങ്കോക്കിൻ്റെയും]] ഉയർച്ചയോടെ, ലംപാംഗിൽ നിന്നുള്ള പ്രാദേശിക നേതാക്കൾ അവരുടെ സഖ്യകക്ഷികളാകാൻ സമ്മതിച്ചു. ലാംഫൂൺ ഒടുവിൽ ബർമ്മയിൽ നിന്ന് മോചിപ്പിക്കപ്പെടുകയും ബാങ്കോക്കിൽ നിന്ന് സാമന്ത പദവി നേടിക്കൊണ്ട് ലാംപാംഗ് രാജാവിൻറെ ബന്ധുക്കൾ ഭരിക്കുകയും ചെയ്തു. ഒടുവിൽ, 19-ആം നൂറ്റാണ്ടിൻ്റെ അവസാനത്തിൽ ബാങ്കോക്ക് സർക്കാർ നടപ്പാക്കിയ ഭരണപരിഷ്കാരത്തിനു ശേഷം, ലാംഫൺ ഒരു പ്രവിശ്യയെന്ന നിലയിൽ സയാമിൻ്റെ ഭാഗമായി.<ref>{{cite web|url=http://www.lamphun.go.th/intro.php?topicid=1|title=++ ???䫵??ШӨѧ??Ѵ?Ӿٹ ++|access-date=2008-07-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20070129065105/http://www.lamphun.go.th/intro.php?topicid=1|archive-date=2007-01-29|url-status=dead}}</ref> == ഗതാഗതം == * എയർ: ലാംഫൂൺ എയർപോർട്ടാണ് പ്രവിശ്യയിൽ വ്യോമസേവനം നിർവ്വഹിക്കുന്നത്. * റെയിൽ: ലാംഫൂൺ പ്രവിശ്യയിലെ പ്രധാന റെയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ ലാംഫൺ സ്റ്റേഷനാണ്. == ഭക്ഷണം == * കായെങ് ഖായെ : പ്രധാനമായും പച്ചക്കറികളൊടൊപ്പം കോഴിയിറച്ചി, തവള, മത്സ്യം അല്ലെങ്കിൽ ഒച്ചുകൾ എന്നിവ അടങ്ങിയ ഒരു എരിവുള്ള കറി. * കുവായിത്യാവോ ലാംയായ് : പുഴുങ്ങിയ പോർക്ക് നൂഡിൽസിൽ ഉണങ്ങിയ പൊരിപ്പുന്ന പഴം ചേർത്ത സൂപ്പ് (ലാംഫൂണിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിച്ചത്). == ചിഹ്നങ്ങൾ == പ്രവിശ്യാ മുദ്രയിൽ കാണിക്കുന്ന വാട്ട് ഫ്രാ ദാറ്റ് ഹരിപുഞ്ചൈ എന്ന ക്ഷേത്രം ഇതിനകം തന്നെ ലാംഫൂൺ നഗരത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ക്ഷേത്രമായിരുന്നു. സ്വർണ്ണം പൊതിഞ്ഞ സ്തൂപത്തിൽ [[ബുദ്ധൻ|ബുദ്ധഭഗവാൻറെ]] ഭൗതികാവശിഷ്ടം ഉണ്ടെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. പ്രവിശ്യാ പുഷ്പം [[പ്ലാശ്|പ്ലാശും]] (''Butea monosperma''), പ്രവിശ്യാ വൃക്ഷം [[മഴമരം|മഴമരവുമാണ്]] (''Samanea saman''). പ്രവിശ്യാ ജലജീവി ചബ്ബി തവളയാണ് (''Glyphoglossus molossus''). == ഭരണ വിഭാഗങ്ങൾ == === പ്രവിശ്യാ സർക്കാർ === ഈ പ്രവിശ്യ എട്ട് ജില്ലകളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു (ആംഫോകൾ). ഇവയെ 51 ഉപജില്ലകളായും (ടാംബൺസ്) 551 ഗ്രാമങ്ങളായും (മുബാൻ) തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. # മുവാങ് ലാംഫൂൺ # മായെ താ # ബാൻ ഹോങ് # ലി # തുങ് ഹുവാ ചാങ് # പാ സാങ് # ബാൻ തി # വീയാങ് നോങ് ലോങ് ദേശീയ തിരഞ്ഞെടുപ്പിനായി ലാംഫൂൺ പ്രവിശ്യയെ മൂന്ന് മണ്ഡലങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. മണ്ഡലം 1 ൽ ടാംബോൺ മഖുവ ചെ ഒഴികെയുള്ള മുവാങ് ജില്ലയെ ഉൾക്കൊള്ളുന്നു; മണ്ഡലം 2 ൽ മുവാങ് ജില്ലയിലെ പാ സാങ്, മായെ താ, ടാംബോൺ മഖുവ ചേ എന്നീ ജില്ലകളും കൂടാതെ മണ്ഡലം 3 ൽ ബാൻ ഹോങ്, തുങ് ഹുവാ ചാങ്, ലി എന്നീ ജില്ലകളും ഉൾപ്പെടുന്നു. == അവലംബം == [[വർഗ്ഗം:തായ്‌ലാൻറിലെ പ്രവിശ്യകൾ]] <references />{{Geographic location|Centre=Lamphun province|North=|Northeast=|East=[[Lampang province]]|Southeast=|South=[[Tak province]]|Southwest=|West=|Northwest=[[Chiang Mai province]]}}{{Provinces of Thailand}}{{Authority control}} b7vtc3l931vnsyl683ct23oprgly2d8 0 628621 4134520 4134381 2024-11-11T02:55:29Z Archanaphilip2002 170510 4134520 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Rajeev Pulavar}} [[File:Rajeev pulavar at GOVT LPS Prakkulam Kollam.jpg|thumb|രാജീവ് പുലവർ കൊല്ലം പ്രാക്കുളം ഗവ. എൽ.പി. സ്കൂളിലെ തോൽപ്പാവക്കൂത്ത് അവതരണത്തിനിടെ]] തോൽപ്പാവക്കൂത്ത് രംഗത്തെ പ്രഗത്ഭനായ കലാകാരനാണ് '''രാജീവ് പുലവർ''' (ജനനം : 1 ജൂൺ 1989). കേന്ദ്ര സംഗീത നാടക അക്കാദമി ഉസ്താദ് ബിസ്മില്ലാഖാൻ അവാർഡ് ഉൾപ്പെടെ നിരവധി പുരസ്കാരങ്ങൾ നേടിയിട്ടുണ്ട്.<ref>https://assamtribune.com/33-artistes-chosen-for-ustad-bismillah-khan-yuva-puraskar</ref> ഇസ്രായേൽ , തായ്‌ലാൻഡ്, സിങ്കപ്പൂർ, ചൈന, യൂറോപ്പ് തുടങ്ങി നിരവധി വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ പാവകളി അവതരിപ്പിച്ചുണ്ട് . [[പ്രമാണം:Rajeev pulavar with his father Padmasree RamachandraPulavar .JPG|ലഘുചിത്രം|രാജീവ് പുലവർ അച്ഛൻ പത്മശ്രീ രാമചന്ദ്ര പുലവരുമൊത്ത് കൊല്ലം പ്രാക്കുളം ഗവ. എൽ.പി. സ്കൂളിലെ തോൽപ്പാവക്കൂത്ത് അവതരണത്തിനിടെ]] ==ജീവിതരേഖ== [[പാലക്കാട്]] കൂനത്തറയിൽ പുലവർ നിവാസിൽ തോൽപ്പാവകൂത്ത് കലാകാരൻ [[രാമചന്ദ്ര പുലവർ|പത്മശ്രീ രാമചന്ദ്ര പുലവരുടെയും]] [[രാജലക്ഷ്മി (തോൽപ്പാവക്കൂത്ത് കലാകാരി)|രാജലക്ഷ്മിയുടെയും]] മകനായി ജനിച്ചു. എട്ടാം വയസ്സിൽ മുത്തച്ഛൻ [[കൃഷ്ണൻകുട്ടി പുലവർ|കൃഷ്ണൻ കുട്ടി പുലവരിൽ]] നിന്ന് തോൽപ്പാവകൂത്ത് പഠിച്ചു തുടങ്ങി. അച്ഛനായ രാമചന്ദ്ര പുലവരിൽ നിന്ന് തോൽപ്പാവക്കൂത്തിലെ എല്ലാ വശങ്ങളും പഠിച്ചു. മലബാറിലെ തനതു ദേവി ക്ഷേത്രങ്ങളിലും മറ്റും ഇപ്പോഴും പൂരം ഉത്സവത്തിന്റെ ഭാഗമായി ജനുവരി മാസം മുതൽ മെയ് മാസം വരെ പാവക്കൂത്തു രാമായണം കഥയെ ഇതിവൃത്തമാക്കി അവതരിപ്പിച്ചു വരുന്നുണ്ട് . ഏകദേശം 2000 ത്തിലധികം വേദികളിൽ ഇതിനകം പാവക്കൂത്തു അവതരിപ്പിച്ചു.<ref>https://www.thehindu.com/entertainment/theatre/a-visual-extravagance/article28784805.ece</ref> ദേവി ക്ഷേത്രത്തിൽ ആചാര അനുഷ്‍ഠന കലാരൂപമായ പാവക്കൂത്തിനെ പാവകളി എന്നാ കലാരൂപമായി അവതരിപ്പിച്ചതിൽ രാജീവ് പുലവരുടെ പങ്ക് വലുതാണ്. രാമായണം കഥക്ക് പുറമെ മഹാബലിചരിതം , പഞ്ചതന്ത്രം കഥകൾ , ഷേക്സ്പിയർ ഡ്രാമ , കുട്ടികൾക്കുള്ള പാവനാടക പരിശീലനം തുടങ്ങിയ പ്രവർത്തികൾ ചെയ്തുവരുന്നു . സ്വന്തം ഭവനത്തിൽ അച്ഛനോടപ്പം പാവനാടക തീയറ്റർ നിർമിച്ചു സ്വദേശികൾക്കും, വിദേശികൾക്കും പാവനാടകം അവതരിപ്പിച്ചും, പരിശീലിപ്പിച്ചും വരുന്നു . ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== * കേന്ദ്ര സംഗീത നാടക അക്കാദമി ഉസ്താദ് ബിസ്മില്ലാഖാൻ അവാർഡ് (2016) * ദക്ഷിൺഇന്ത്യ പുരസ്‌കാരം * കേരള സംസ്ഥാന ഫോൿലോർ അക്കാദമി പുരസ്‌കാരം (2015) * കേരള സംഗീത നാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം (2013) ==അവലംബം== <references/> [[വർഗ്ഗം:തോൽപ്പാവക്കൂത്ത് കലാകാരന്മാർ]] [[വർഗ്ഗം:പാലക്കാട് ജില്ലയിൽ ജനിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:കേരള ഫോക്‌ലോർ അക്കാദമിയുടെ പുരസ്‌കാരം നേടിയവർ]] [[വർഗ്ഗം:കേരള സംഗീതനാടക അക്കാദമി പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] [[വർഗ്ഗം:കേന്ദ്ര സംഗീതനാടക അക്കാദമിയുടെ ഉസ്താദ് ബിസ്മില്ലാഖാൻ പുരസ്കാരം ലഭിച്ചവർ]] jbblvz0utdj9jvhzrc00v5qs8q6gkp9 0 628633 4134519 4134420 2024-11-11T02:53:42Z Archanaphilip2002 170510 4134519 wikitext text/x-wiki {{Infobox font|300px||name=വെർസെറ്റി റെഗുലർ|image=Vercetti Regular font specimen.svg|style=|releasedate=8 സെപ്റ്റംബർ 2022|creator={{flatlist| * ഫിലിപ്പ് ഫ്രഗോഗിയാനിസ് * റിച്ചാർഡ് മഡോണ}}|aka=വെർസെറ്റി|based_on=MgOpen Moderna|license=[http://amicale.li/en.html Licence Amicale]|sample=[[Image:Vercetti Regular sample.svg|300px]]}}'''വെർസെറ്റി റെഗുലർ''' ഒരു സാൻസ് സെരിഫ് ഫോണ്ടാണ്. വാണിജ്യപരവും വ്യക്തിഗതവുമായ പദ്ധതികൾക്കായി ഇത് ഉപയോഗിക്കാം.<ref>{{Cite web|url=https://page-online.de/typografie/freefont-vercetti|title=Freefont Vercetti|access-date=2023-12-08|last=Dohmann|first=von Antje|date=2022-09-19|website=PAGE online|language=de-DE}}</ref> സുഹൃത്തുക്കളുമായും സഹപ്രവർത്തകരുമായും ഫോണ്ട് ഫയലുകൾ പങ്കിടാൻ ആളുകളെ അനുവദിക്കുന്ന Amicale ലൈസൻസിന് കീഴിലാണ് ഇത് 2022-ൽ ലഭ്യമാക്കിയത്.<ref>{{Cite web|url=http://amicale.li/en.html|title=Licence Amicale|accessdate=11 ഓഗസ്റ്റ് 2023|last=Moglia|first=Anton|website=Licence Amicale|location=ഫ്രാൻസ്|language=ഫ്രഞ്ച്|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230518232208/http://amicale.li/|archivedate=18 മെയ് 2023|quote=La Licence Amicale permet de mettre à disposition des créations numériques à ses ami·es grâce au partage en pair à pair.}}</ref>ഗ്രീക്ക് ഗ്രാഫിക് ഡിസൈനർ ഫിലിപ്പോസ് ഫ്രാഗ്കോജിയാനിസ് ടൈപ്പ് ഡിസൈനർ റിച്ചാർഡ് മണ്ടോണയുമായി സഹകരിച്ച് രൂപകല്പന ചെയ്ത സ്വതന്ത്രമായി വിതരണം ചെയ്ത കമ്പ്യൂട്ടർ ഫോണ്ടാണ് വെർസെറ്റി.<ref>{{Cite web|url=https://desircle.com/vercetti-font|title=Vercetti Font: A Free Sans Serif For Humanistic Design (+ 326 Glyphs)|access-date=8 December 2023|last=Marchetti|first=Alessio|date=7 December 2023|website=Desircle|archive-url=https://web.archive.org/web/20231208123700/https://desircle.com/vercetti-font|archive-date=8 December 2023|url-status=live}}</ref> വെർസെറ്റി റെഗുലർ മാനുഷികവും ജ്യാമിതീയവുമായ ഡിസൈൻ ഘടകങ്ങളിൽ നിന്ന് പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ടതാണ്.<ref>{{Cite web|url=https://www.core77.com/projects/118003/Vercetti-Regular|title=Vercetti Regular|accessdate=11 August 2023|year=2023|website=Core77|location=United States of America|language=English|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230610234719/https://www.core77.com/projects/118003/Vercetti-Regular|archivedate=10 June 2023|quote=Vercetti Regular is a sans serif font inspired by a humanistic design with a geometric touch.}}</ref> വെർസെറ്റി സൃഷ്ടിക്കുമ്പോൾ, ഡിസൈനർമാർ MgOpen Moderna എന്ന ഓപ്പൺ സോഴ്‌സ് ഫോണ്ടിൽ നിന്നുള്ള തത്വങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചു.<ref>{{Cite web|url=https://www.peopleofprint.com/graphic-design/filippos-fragkogiannis-vercetti-regular-free-sans-serif-font/|title=Vercetti Regular Free Sans-Serif Font|accessdate=13 August 2023|website=People of Print|language=English|publication-place=United Kingdom|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230813154544/https://www.peopleofprint.com/graphic-design/filippos-fragkogiannis-vercetti-regular-free-sans-serif-font/|archivedate=13 August 2023|quote=While designing Vercetti, the creators pulled out and reassembled pieces from an earlier release, so Vercetti became a decisively enhanced descendant of Magenta Ltd’s MgOpen Moderna open source typeface.}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.peopleofprint.com/typography/free-font-vercetti-regular-a-year-in-review-and-future-plans|title=Free Font Vercetti Regular: A Year in Review and Future Plans|access-date=9 October 2023|date=9 October 2023|website=People of Print|location=United Kingdom|archive-url=https://web.archive.org/web/20231009124349/https://www.peopleofprint.com/typography/free-font-vercetti-regular-a-year-in-review-and-future-plans|archive-date=9 October 2023|quote=The designers were influenced by MgOpen Moderna, an open source sans-serif typeface introduced by Magenta Ltd. in Greece in 2004. MgOpen Moderna draws inspiration from the design principles of Helvetica, embracing the simplicity of Modernism, with a neutral and clean construction suitable for small text and titles.|orig-date=9 October 2023|url-status=live}}</ref> ഫോണ്ടിന് 326 ഗ്ലിഫുകൾ ഉണ്ട്, അതിൽ അക്കങ്ങൾ, ചിഹ്നങ്ങൾ, ചിഹ്ന ചിഹ്നങ്ങൾ, ഉച്ചാരണങ്ങൾ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://typography-daily.com/blog/2022/09/23/vercetti-regular-a-free-sans-serif-with-a-geometric-touch/|title=Vercetti Regular: A Free Sans Serif With A Geometric Touch|accessdate=13 August 2023|last=Humbert|first=Mirko|website=Typography Daily|location=Switzerland|language=English|archiveurl=https://web.archive.org/web/20230331062805/https://typography-daily.com/blog/2022/09/23/vercetti-regular-a-free-sans-serif-with-a-geometric-touch/|archivedate=31 March 2023|quote=326 glyphs came out of this intense collaboration, enough to ensure full range of characters to anyone using it in a project.}}</ref> ലാറ്റിൻ അക്ഷരമാല ഉപയോഗിക്കുന്ന യൂറോപ്പിലെ എല്ലാ ഭാഷകൾക്കും ഇത് ഉപയോഗിക്കാമെന്നാണ് ഇതിനർത്ഥം. വെബ് ഡിസൈനിൽ ഉപയോഗിക്കുന്നതിന് വെർസെറ്റി ഒപ്റ്റിമൈസ് ചെയ്തിരിക്കുന്നു. ഇത് ഇനിപ്പറയുന്ന ഫയൽ ഫോർമാറ്റുകളിൽ ഡൗൺലോഡ് ചെയ്യാൻ ലഭ്യമാണ്: OTF, TTF, WOFF, WOFF2. == അവലംബം == {{reflist}} == പുറമെ നിന്നുള്ള കണ്ണികൾ == {{Commons}} * [https://filipposfragkogiannis.com/fonts/vercetti-regular വെബ്സൈറ്റ്] {{Script-stub}} [[വർഗ്ഗം:ലിപികൾ]] dyayxv69l01cd7hqlfv3t8co3b64o9l 0 628634 4134491 4134434 2024-11-10T21:53:50Z Martinkottayam 84843 4134491 wikitext text/x-wiki [[ഐക്യ അറബ് എമിറേറ്റുകൾ|യുണൈറ്റഡ് അറബ് എമിറേറ്റിലെ]] ഒരു സാഹിത്യ സാംസ്കാരിക സംഘടനയാണ് '''എമിറേറ്റ്സ് ലിറ്ററേച്ചർ ഫൗണ്ടേഷൻ'''. എമിറേറ്റ്സ് എയർലൈൻ ഫെസ്റ്റിവൽ ഓഫ് ലിറ്ററേച്ചറിൻ്റെ ആസ്ഥാനം കൂടിയാണിത്.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.zawya.com/mena/en/story/Fighting_the_antifacts_movement_session_released_by_the_Emirates_Literature_Foundation-ZAWYA20210622095414|title=Fighting the anti-facts movement session released by the Emirates Literature Foundation|access-date=2021-06-28|website=www.zawya.com|language=en}}</ref> <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.khaleejtimes.com/nation/government/mohammed-orders-setting-up-of-emirates-literature-foundation|title=Mohammed orders setting up of Emirates Literature Foundation|access-date=2021-06-28|last=(Wam)|website=Khaleej Times|language=en}}</ref> യുണൈറ്റഡ് അറബ് എമിറേറ്റ്സിൻ്റെ വൈസ് പ്രസിഡൻ്റും പ്രധാനമന്ത്രിയും [[ദുബായ്]] ഭരണാധികാരിയുമായ ഷെയ്ഖ് [[മുഹമ്മദ് ബിൻ റാഷിദ് അൽ മഖ്തൂം|മുഹമ്മദ് ബിൻ റാഷിദ് അൽ മക്തൂം]] പുറപ്പെടുവിച്ച ഉത്തരവിന്റെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ 2013 ലാണിത് സ്ഥാപിതമായത്. <ref name=":0" /> <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.emirates247.com/news/emirates/mohammed-sets-up-literature-foundation-2013-03-05-1.497432|title=Mohammed sets up Literature Foundation - News - Emirates - Emirates24{{!}}7|access-date=2021-06-28|last=Staff|website=www.emirates247.com|language=en}}</ref> <ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.thenationalnews.com/arts-culture/emirates-literature-foundation-teams-up-with-italian-pen-manufacturer-to-encourage-reading-1.91639|title=Emirates Literature Foundation teams up with Italian pen manufacturer to encourage reading|access-date=2021-06-28|date=2017-07-03|website=The National|language=en}}</ref> 18.7 ദശലക്ഷം ദിർഹം മൂലധനത്തോടെയാണ് ഈ ഫൗണ്ടേഷൻ രൂപീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. <ref name=":1" /> <ref name=":2" /> <ref>{{Cite web|url=https://gulfnews.com/uae/dubai-to-form-literature-foundation-1.1154058|title=Dubai to form literature foundation|access-date=2021-06-28|website=gulfnews.com|language=en}}</ref> ==ചരിത്രം== ദുബായ് ഭരണാധികാരി ഷെയ്ഖ് [[മുഹമ്മദ് ബിൻ റാഷിദ് അൽ മഖ്തൂം|മുഹമ്മദ് ബിൻ റാഷിദ് അൽ മക്തൂമിൻ്റെ]] ഉത്തരവനുസരിച്ച് 2013-ൽ സ്ഥാപിതമായ എമിറേറ്റ്സ് ലിറ്ററേച്ചർ ഫൗണ്ടേഷൻ, യുഎഇയിലെയും പ്രദേശത്തെയും സാഹിത്യ-സംസ്കാരിക പരിപാടികളെ പരിപോഷിപ്പിക്കാൻ ലക്ഷ്യമിടുന്ന ഒരു ലാഭേച്ഛയില്ലാത്ത സംഘടനയാണ്. . ചെറുപ്പം മുതലേ വായനയുടെ പ്രാധാന്യം തിരിച്ചറിഞ്ഞ ഫൗണ്ടേഷൻ കുട്ടികളെയും യുവാക്കളെയും സന്തോഷത്തോടെ വായിക്കാൻ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നതിൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നു. എമിറേറ്റ്സ് ലിറ്ററേച്ചർ ഫൗണ്ടേഷൻ, യുഎഇയിലെയും അറബ് ലോകത്തെയും ഏറ്റവും വലിയ സാഹിത്യ സാംസ്കാരിക പരിപാടിയായ [[Emirates Airline Festival of Literature|എമിറേറ്റ്സ് എയർലൈൻ ഫെസ്റ്റിവൽ ഓഫ് ലിറ്ററേച്ചറിന്]] ആതിഥേയത്വം വഹിക്കുന്നു; 2009-ലെ അതിൻ്റെ ആദ്യ സമാരംഭത്തിൽ ഏകദേശം 65 രചയിതാക്കൾ പങ്കെടുത്തു, 2020-ലെ അതിൻ്റെ 13-ാം പതിപ്പ് ലോകമെമ്പാടുമുള്ള 205-ലധികം എഴുത്തുകാർക്ക് ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചു. <ref>{{Cite web|url=https://www.emirateslitfest.com/ar/about/ar-about-the-festival/|title=نبذة عن المهرجان - مهرجان طيران الامارات للآداب|access-date=2024-09-27|date=2021-04-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20210418204014/https://www.emirateslitfest.com/ar/about/ar-about-the-festival/|archive-date=18 April 2021}}</ref> പ്രസ്തുത സംരഭത്തിന്റെ ഭാഗമായി, ഫൗണ്ടേഷൻ സ്കൂൾ ലൈബ്രേറിയൻസ് അവാർഡ്, വാർഷിക അറബിക് ഭാഷാ വാരം, അന്താരാഷ്ട്ര വിവർത്തന സമ്മേളനം, പ്രസിദ്ധീകരണ സമ്മേളനം എന്നിവ കൂടാതെ വർഷം മുഴുവനും സ്കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസ പരിപാടികൾ, പുസ്തക ക്ലബ്ബുകൾ <ref>{{Cite web|url=http://gulfnews.com/your-say/gn-book-club/grandma-s-stories-made-her-a-reader-1.1717387|title=Grandma's stories made her a reader {{!}} GulfNews.com|access-date=2024-09-27|date=2017-08-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816191844/http://gulfnews.com/your-say/gn-book-club/grandma-s-stories-made-her-a-reader-1.1717387|archive-date=16 August 2017}}</ref> ക്രിയേറ്റീവ് റൈറ്റിംഗ് കോഴ്സുകൾ എന്നിവ നടപ്പിലാക്കുന്നു. വാർഷിക എമിറേറ്റ്സ് എയർലൈൻ ഫെസ്റ്റിവൽ ഓഫ് ലിറ്ററേച്ചറിൽ യുണൈറ്റഡ് അറബ് എമിറേറ്റ്‌സിൽ നിന്നുള്ള വ്യക്തിത്വത്തിനുള്ള പുരസ്‌കാരം <ref>{{Cite web|url=http://gulftoday.ae/portal/b933f1a1-ee4f-401b-9a08-f51093d56fed.aspx|title=gulftoday.ae {{!}} Sheikha Shamma wins Personality of the Year Award at literature fest|access-date=2024-09-27|date=2017-08-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20170816173823/http://gulftoday.ae/portal/b933f1a1-ee4f-401b-9a08-f51093d56fed.aspx|archive-date=16 August 2017}}</ref> ഫൗണ്ടേഷൻ ഒരു സാഹിത്യകാരനും നൽകി വരുന്നു. ==ഫൗണ്ടേഷൻ പ്രവർത്തനങ്ങൾ== * [[Emirates Airline Festival of Literature|എമിറേറ്റ്സ് എയർലൈൻ ഫെസ്റ്റിവൽ ഓഫ് ലിറ്ററേച്ചർ]] <ref>{{Cite web|url=https://www.emirateslitfest.com/ar/about/ar-about-the-festival/|title=نبذة عن المهرجان - مهرجان طيران الامارات للآداب|access-date=2024-10-22|date=2021-04-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20210418204014/https://www.emirateslitfest.com/ar/about/ar-about-the-festival/|archive-date=18 April 2021}}</ref> * എമിറേറ്റ്സ് ലിറ്ററേച്ചർ ഫെലോഷിപ്പ് <ref>{{Cite web|url=https://www.albayan.ae/culture-art/culture/2021-11-02-1.4286747|title=«زمالة الإمارات للآداب وصِدِّيقي للكتّاب» ترعى وتؤهل مبدعي المستقبل|access-date=2024-10-22|date=2021-11-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20211104231107/https://www.albayan.ae/culture-art/culture/2021-11-02-1.4286747|archive-date=4 November 2021}}</ref> * ദുബായ് വിവർത്തന സമ്മേളനം <ref>{{Cite web|url=http://www.albayan.ae/five-senses/culture/2016-10-21-1.2738800|title=مؤتمر دبي للترجمة .. اللغة جسر تواصل حضاري - البيان|access-date=2024-10-22|date=2016-10-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20161022171639/http://www.albayan.ae/five-senses/culture/2016-10-21-1.2738800|archive-date=22 October 2016}}</ref> == അവലംബങ്ങൾ == {{Reflist}} fzk02uhtm4m0v5apwnmm6ws726mko4v 3 628636 4134444 2024-11-10T12:29:24Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134444 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: K Manikutty | K Manikutty | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 12:29, 10 നവംബർ 2024 (UTC) nya9ntu0546ojv7qchz3fx9gelk8az1 3 628637 4134455 2024-11-10T13:36:05Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134455 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: WikiAlliance09 | WikiAlliance09 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 13:36, 10 നവംബർ 2024 (UTC) rvfwa1q7qblw5mewiboarwrskqs22hc 3 628638 4134456 2024-11-10T13:45:55Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134456 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: A-M-A-Bukowski | A-M-A-Bukowski | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 13:45, 10 നവംബർ 2024 (UTC) 0dm5m7izcz2dmsg5e5hh9a0mgqifr8z 3 628639 4134458 2024-11-10T13:46:57Z AramilFeraxa 173112 AramilFeraxa എന്ന ഉപയോക്താവ് [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:メイド理世]] എന്ന താൾ [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:茅野ふたば]] എന്നാക്കി മാറ്റിയിരിക്കുന്നു: "[[Special:CentralAuth/メイド理世|メイド理世]]" എന്ന ഉപയോക്താവിനെ "[[Special:CentralAuth/茅野ふたば|茅野ふたば]]" എന്നു പേരുമാറ്റിയപ്പോൾ താൾ കൂടെ സ്വയം മാറിയിട്ടുണ്ട്. 4134458 wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക [[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:茅野ふたば]] sdqny8stdpsy704it56h2d66uhezn87 0 628640 4134466 2024-11-10T15:52:28Z ShajiA 1528 തുടക്കം 4134466 wikitext text/x-wiki {{short description|Famine affecting lower regions of India in 1770}} {{EngvarB|date=March 2017}} {{Use dmy dates|date=March 2017}} {{Infobox famine | image =IGI1908India1765a.jpg | caption = India in 1765, showing the major towns in Bengal and the years in which they had been annexed by the British | country = [[Company rule in India|British India (Company Rule)]] | location = [[Bengal]] | coordinates = <!----(use {{coord}})----> | period = 1769–1771 | excess_mortality= | from_disease = | total_deaths = 7-10 million (conventional estimates) | theory = | relief = Attempts to stop exportation and hoarding or monopolising grain; 15,000 expended in importation of grains. | food_situation = <!-----(Net food imports, examples: -10 million tons of wheat or 1 million tons of rice, etc)-----> | demographics = Population of Bengal declined by around a third | consequences = East India Company took over full administration of Bengal | memorial = <!-----(link to the memorial website or location of memorial, example: Ireland's Holocaust mural is located on the Ballymurphy Road, Belfast.)------> |name=Great Bengal famine of 1770|causes= Crop failure and drought }} എ.ഡി 1769 - 1770 കാലഘട്ടത്തിൽ ബീഹാറിലും ബംഗാളിലുമായുണ്ടായ ക്ഷാമമാണ് '''1770-ലെ ബംഗാൾ ക്ഷാമം''' എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നത്. ( '''Great Bengal famine of 1770''' ) മൂന്ന് കോടിയോളം ജനങ്ങളെ ബാധിച്ച ഈ ക്ഷാമം അക്കാലത്ത് ആ പ്രദേശത്തിൽ നിവസിച്ചിരുന്ന മൂന്നിൽ ഒരാളെ ബാധിച്ചു{{Sfn|Visaria|Visaria|1983|p=528}}. അക്കാലത്ത് ഈ പ്രദേശം [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]]യുടേയും [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെയും]] സംയുക്ത ഭരണത്തിൻ കീഴിൽ ആയിരുന്നു. ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിക്ക് കരം പിരിക്കാനുള്ള അധികാരം മുഗളർ അനുവദിച്ചിരുന്നതിനു ശേഷമാണ് ഈ ക്ഷാമം ആരംഭിച്ചത്{{Sfn|Brown|1994|p=46}}{{Sfn|Peers|2006|p=30}}, പക്ഷേ സിവിൽ ഭരണം മുഗൾ ഗവർണ്ണർ ആയ ബംഗാൾ ഗവർണ്ണറിൽ (നസാം ഉൾ ദൗള1765-72) തന്നെ നിക്ഷിപ്തമായിരുന്നു .{{Sfn|Metcalf|Metcalf|2006|p=56}} ==അവലംബം== {{അവലംബങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ ഭക്ഷ്യക്ഷാമങ്ങൾ]] [[Category:ബംഗാളിന്റെ ചരിത്രം]] paxcircxww84tzetumfj3xnal6auchj 4134518 4134466 2024-11-11T02:52:53Z Archanaphilip2002 170510 4134518 wikitext text/x-wiki {{short description|Famine affecting lower regions of India in 1770}} {{EngvarB|date=March 2017}} {{Use dmy dates|date=March 2017}} {{Infobox famine | image =IGI1908India1765a.jpg | caption = India in 1765, showing the major towns in Bengal and the years in which they had been annexed by the British | country = [[Company rule in India|British India (Company Rule)]] | location = [[Bengal]] | coordinates = <!----(use {{coord}})----> | period = 1769–1771 | excess_mortality= | from_disease = | total_deaths = 7-10 million (conventional estimates) | theory = | relief = Attempts to stop exportation and hoarding or monopolising grain; 15,000 expended in importation of grains. | food_situation = <!-----(Net food imports, examples: -10 million tons of wheat or 1 million tons of rice, etc)-----> | demographics = Population of Bengal declined by around a third | consequences = East India Company took over full administration of Bengal | memorial = <!-----(link to the memorial website or location of memorial, example: Ireland's Holocaust mural is located on the Ballymurphy Road, Belfast.)------> |name=Great Bengal famine of 1770|causes= Crop failure and drought }} എ.ഡി 1769 - 1770 കാലഘട്ടത്തിൽ ബീഹാറിലും ബംഗാളിലും ഉണ്ടായ ക്ഷാമമാണ് '''1770-ലെ ബംഗാൾ ക്ഷാമം''' എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നത്. ( '''Great Bengal Famine of 1770''' ) മൂന്ന് കോടിയോളം ജനങ്ങളെ ബാധിച്ച ഈ ക്ഷാമം അക്കാലത്ത് ആ പ്രദേശത്തിൽ നിവസിച്ചിരുന്ന മൂന്നിൽ ഒരാളെ ബാധിച്ചു{{Sfn|Visaria|Visaria|1983|p=528}}. അക്കാലത്ത് ഈ പ്രദേശം [[ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനി]]യുടേയും [[മുഗൾ സാമ്രാജ്യം|മുഗൾ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെയും]] സംയുക്ത ഭരണത്തിൻ കീഴിൽ ആയിരുന്നു. ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യ കമ്പനിക്ക് കരം പിരിക്കാനുള്ള അധികാരം മുഗളർ അനുവദിച്ചിരുന്നതിനു ശേഷമാണ് ഈ ക്ഷാമം ആരംഭിച്ചത്{{Sfn|Brown|1994|p=46}}{{Sfn|Peers|2006|p=30}}, പക്ഷേ സിവിൽ ഭരണം മുഗൾ ഗവർണ്ണർ ആയ ബംഗാൾ ഗവർണ്ണറിൽ (നസാം ഉൾ ദൗള1765-72) തന്നെ നിക്ഷിപ്തമായിരുന്നു .{{Sfn|Metcalf|Metcalf|2006|p=56}} ==അവലംബം== {{അവലംബങ്ങൾ}} [[വർഗ്ഗം:ഇന്ത്യയിലെ ഭക്ഷ്യക്ഷാമങ്ങൾ]] [[Category:ബംഗാളിന്റെ ചരിത്രം]] gs9ux8wjtpb4eppglb4gbltlw9im0da 0 628641 4134467 2024-11-10T15:54:55Z ShajiA 1528 റീ 4134467 wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക [[ബംഗാൾ ക്ഷാമം (1770)]] ctwomqat3ysl4kdvbrwtkfxe5ot3ts2 3 628642 4134471 2024-11-10T16:05:40Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134471 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: AsquareM | AsquareM | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 16:05, 10 നവംബർ 2024 (UTC) 8x2jjn2rhwwatl6fc39xakt31xduq7b 3 628643 4134475 2024-11-10T16:30:07Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134475 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Rajeshkarakkattujoseph | Rajeshkarakkattujoseph | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 16:30, 10 നവംബർ 2024 (UTC) faeb4thhek474ytn131x0z7z6udqgou 3 628644 4134479 2024-11-10T17:43:54Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134479 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Shubhsamant09 | Shubhsamant09 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 17:43, 10 നവംബർ 2024 (UTC) hzhg0zmmm49zy6dnoutlpa2kt316065 3 628645 4134480 2024-11-10T18:02:58Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134480 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Nudo3008 | Nudo3008 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 18:02, 10 നവംബർ 2024 (UTC) ikzq95sukd6v534wjxokddagc000mue 3 628646 4134481 2024-11-10T18:56:27Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134481 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Anss06 | Anss06 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 18:56, 10 നവംബർ 2024 (UTC) 4qay8i0rtrffrv4j4et5136oi9sooqo 3 628647 4134492 2024-11-10T22:33:42Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134492 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Thala Natesh | Thala Natesh | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 22:33, 10 നവംബർ 2024 (UTC) 00xk6q6xwzf0gsk89h5b9bekzviuwmg 3 628648 4134493 2024-11-10T22:37:11Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134493 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: OleksijOpium | OleksijOpium | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 22:37, 10 നവംബർ 2024 (UTC) j9vwqnafmc62qn860ymc6b5pxfvut52 3 628649 4134496 2024-11-10T23:28:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134496 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Gabriel Luis Dos Santos | Gabriel Luis Dos Santos | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 23:28, 10 നവംബർ 2024 (UTC) fm0a5ykd6qpynexnh8vfwzi9q0ski3n 3 628650 4134501 2024-11-11T00:52:23Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134501 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Filippos Fragkogiannis | Filippos Fragkogiannis | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 00:52, 11 നവംബർ 2024 (UTC) rzet9v1h9aai3dv37nvmku56dcjyqzo 0 628651 4134502 2024-11-11T01:23:45Z Fotokannan 14472 '{{prettyurl|Indira Soundararajan}} പ്രശസ്തനായ തമിഴ് നോവലിസ്റ്റായിരുന്നു '''ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ''' (10 നവംബർ 2024). തമിഴ് ത്രില്ലർ ടെലിവിഷൻ സീരിയലായ 'മർമദേശം' എന്നസിനിമയുടെ കഥയും തിരക്കഥയു...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു 4134502 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Indira Soundararajan}} പ്രശസ്തനായ തമിഴ് നോവലിസ്റ്റായിരുന്നു '''ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ''' (10 നവംബർ 2024). തമിഴ് ത്രില്ലർ ടെലിവിഷൻ സീരിയലായ 'മർമദേശം' എന്നസിനിമയുടെ കഥയും തിരക്കഥയും സംഭാഷണവും എഴുതി. 'എൻ പെയർ രംഗനായകി' എന്ന നോവൽ തമിഴ്‌നാട് സർക്കാരിൻ്റെ പുരസ്‌കാരം നേടി. അമാനുഷികവും നിഗൂഢവുമായ പ്രമേയങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്ന രചനകാളായിരുന്നു സൗന്ദരരാജന്റേത്. 'മർമദേശം', 'ഇരയുതിർ കാട്', 'തങ്കക്കാട്' തുടങ്ങിയ കൃതികളിൽ ഇത് പ്രതിഫലിച്ചിരുന്നു. നിരവധി ചെറുകഥകളും അദ്ദേഹം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. ശ്രദ്ധേയനായ ആത്മീയ പ്രഭാഷകനുമായിരുന്നു. ==ജീവിതരേഖ== മധുരൈ ആയിരുന്നു സ്വദേശം. അമ്മയോടുള്ള വാത്സല്യം നിമിത്തം അവരുടെ പേരായ ഇന്ദിര എന്ന് പേരിനൊപ്പം ചേർത്തു. 'ശൃംഗാരം' (2007), ഒരു ആർട്ട് ഫിലിം, ഹൊറർ മിസ്റ്ററിയായ 'ആനന്ദപുരത്തു വീട്' (2010) തുടങ്ങിയ സിനിമകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിച്ചു. ==കൃതികൾ== * 'രുദ്രവീണ' * 'മർമദേശം' * 'ഇരയുതിർ കാട്' * കാറ്റായി വരുവേൻ * 'തങ്കക്കാട്' * ശി​​​​വം മ​​​​യം * മ​​​​ര​​​​ഗ​​​​ത വീ​​​​ണ * സ്വ​​​​ർണ രേ​​​​ഖ ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== * ഡോ. രാജാ സർ അണ്ണാമലൈ ചെട്ടിയാർ ജന്മവാർഷിക സ്മാരക പുരസ്കാരം ==അവലംബം== <references/> 95o4712mesj6wrlisd2wmrb4g35vvnk 4134506 4134502 2024-11-11T01:35:06Z Fotokannan 14472 4134506 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Indira Soundararajan}} പ്രശസ്തനായ തമിഴ് നോവലിസ്റ്റായിരുന്നു '''ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ''' (മരണം : 10 നവംബർ 2024). തമിഴ് ത്രില്ലർ ടെലിവിഷൻ സീരിയലായ 'മർമദേശം' എന്നസിനിമയുടെ കഥയും തിരക്കഥയും സംഭാഷണവും എഴുതി. 'എൻ പെയർ രംഗനായകി' എന്ന നോവൽ തമിഴ്‌നാട് സർക്കാരിൻ്റെ പുരസ്‌കാരം നേടി. അമാനുഷികവും നിഗൂഢവുമായ പ്രമേയങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്ന രചനകാളായിരുന്നു സൗന്ദരരാജന്റേത്. 'മർമദേശം', 'ഇരയുതിർ കാട്', 'തങ്കക്കാട്' തുടങ്ങിയ കൃതികളിൽ ഇത് പ്രതിഫലിച്ചിരുന്നു. നിരവധി ചെറുകഥകളും അദ്ദേഹം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. ശ്രദ്ധേയനായ ആത്മീയ പ്രഭാഷകനുമായിരുന്നു. ==ജീവിതരേഖ== മധുരൈ ആയിരുന്നു സ്വദേശം. അമ്മയോടുള്ള വാത്സല്യം നിമിത്തം അവരുടെ പേരായ ഇന്ദിര എന്ന് പേരിനൊപ്പം ചേർത്തു. 'ശൃംഗാരം' (2007), ഒരു ആർട്ട് ഫിലിം, ഹൊറർ മിസ്റ്ററിയായ 'ആനന്ദപുരത്തു വീട്' (2010) തുടങ്ങിയ സിനിമകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിച്ചു. ==കൃതികൾ== * 'രുദ്രവീണ' * 'മർമദേശം' * 'ഇരയുതിർ കാട്' * കാറ്റായി വരുവേൻ * 'തങ്കക്കാട്' * ശി​​​​വം മ​​​​യം * മ​​​​ര​​​​ഗ​​​​ത വീ​​​​ണ * സ്വ​​​​ർണ രേ​​​​ഖ ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== * ഡോ. രാജാ സർ അണ്ണാമലൈ ചെട്ടിയാർ ജന്മവാർഷിക സ്മാരക പുരസ്കാരം ==അവലംബം== <references/> l8zdxz7no7txv0dv6q27q5vu92yrt4m 4134507 4134506 2024-11-11T01:37:36Z Fotokannan 14472 4134507 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Indira Soundararajan}} {{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --> | name = ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ | image = | occupation = നോവലിസ്റ്റ് | birth_date = {{birth date|df=y|1958|11|13}} | birth_place = [[സേലം]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | death_date = {{death date and age|df=y|2024|11|10|1958|11|23}} | death_place = [[മധുര]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | nationality = ഇന്ത്യൻ | genre = നോവലിസ്റ്റ് }} പ്രശസ്തനായ തമിഴ് നോവലിസ്റ്റായിരുന്നു '''ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ''' (മരണം : 10 നവംബർ 2024). തമിഴ് ത്രില്ലർ ടെലിവിഷൻ സീരിയലായ 'മർമദേശം' എന്നസിനിമയുടെ കഥയും തിരക്കഥയും സംഭാഷണവും എഴുതി. 'എൻ പെയർ രംഗനായകി' എന്ന നോവൽ തമിഴ്‌നാട് സർക്കാരിൻ്റെ പുരസ്‌കാരം നേടി. അമാനുഷികവും നിഗൂഢവുമായ പ്രമേയങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്ന രചനകാളായിരുന്നു സൗന്ദരരാജന്റേത്. 'മർമദേശം', 'ഇരയുതിർ കാട്', 'തങ്കക്കാട്' തുടങ്ങിയ കൃതികളിൽ ഇത് പ്രതിഫലിച്ചിരുന്നു. നിരവധി ചെറുകഥകളും അദ്ദേഹം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. ശ്രദ്ധേയനായ ആത്മീയ പ്രഭാഷകനുമായിരുന്നു. ==ജീവിതരേഖ== മധുരൈ ആയിരുന്നു സ്വദേശം. അമ്മയോടുള്ള വാത്സല്യം നിമിത്തം അവരുടെ പേരായ ഇന്ദിര എന്ന് പേരിനൊപ്പം ചേർത്തു. 'ശൃംഗാരം' (2007), ഒരു ആർട്ട് ഫിലിം, ഹൊറർ മിസ്റ്ററിയായ 'ആനന്ദപുരത്തു വീട്' (2010) തുടങ്ങിയ സിനിമകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിച്ചു. ==കൃതികൾ== * 'രുദ്രവീണ' * 'മർമദേശം' * 'ഇരയുതിർ കാട്' * കാറ്റായി വരുവേൻ * 'തങ്കക്കാട്' * ശി​​​​വം മ​​​​യം * മ​​​​ര​​​​ഗ​​​​ത വീ​​​​ണ * സ്വ​​​​ർണ രേ​​​​ഖ ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== * ഡോ. രാജാ സർ അണ്ണാമലൈ ചെട്ടിയാർ ജന്മവാർഷിക സ്മാരക പുരസ്കാരം ==അവലംബം== <references/> ksgzitfxlwuvgx5bsocayskzzicd27p 4134508 4134507 2024-11-11T01:39:55Z Fotokannan 14472 4134508 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Indira Soundararajan}} {{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --> | name = ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ | image = | occupation = നോവലിസ്റ്റ് | birth_date = {{birth date|df=y|1958|11|13}} | birth_place = [[സേലം]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | death_date = {{death date and age|df=y|2024|11|10|1958|11|23}} | death_place = [[മധുര]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | nationality = ഇന്ത്യൻ | genre = നോവലിസ്റ്റ് }} പ്രശസ്തനായ തമിഴ് നോവലിസ്റ്റായിരുന്നു '''ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ''' (13 നവംബർ 1958 - 10 നവംബർ 2024). തമിഴ് ത്രില്ലർ ടെലിവിഷൻ സീരിയലായ 'മർമദേശം' എന്നസിനിമയുടെ കഥയും തിരക്കഥയും സംഭാഷണവും എഴുതി. 'എൻ പെയർ രംഗനായകി' എന്ന നോവൽ തമിഴ്‌നാട് സർക്കാരിൻ്റെ പുരസ്‌കാരം നേടി. അമാനുഷികവും നിഗൂഢവുമായ പ്രമേയങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്ന രചനകാളായിരുന്നു സൗന്ദരരാജന്റേത്. 'മർമദേശം', 'ഇരയുതിർ കാട്', 'തങ്കക്കാട്' തുടങ്ങിയ കൃതികളിൽ ഇത് പ്രതിഫലിച്ചിരുന്നു. നിരവധി ചെറുകഥകളും അദ്ദേഹം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. ശ്രദ്ധേയനായ ആത്മീയ പ്രഭാഷകനുമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://www.rediff.com/movies/report/tv-south-tamil-indra-soundarrajan-on-yamirukka-bayamaen/20100305.htm|title='I now know that there is a God'}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.amazon.in/Books-Indra-Soundarrajan/s?rh=n%3A976389031%2Cp_27%3AIndra+Soundarrajan|title=Online Shopping site in India: Shop Online for Mobiles, Books, Watches, Shoes and More - Amazon.in}}</ref> ==ജീവിതരേഖ== മധുരൈ ആയിരുന്നു സ്വദേശം. അമ്മയോടുള്ള വാത്സല്യം നിമിത്തം അവരുടെ പേരായ ഇന്ദിര എന്ന് പേരിനൊപ്പം ചേർത്തു. 'ശൃംഗാരം' (2007), ഒരു ആർട്ട് ഫിലിം, ഹൊറർ മിസ്റ്ററിയായ 'ആനന്ദപുരത്തു വീട്' (2010) തുടങ്ങിയ സിനിമകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിച്ചു. ==കൃതികൾ== * 'രുദ്രവീണ' * 'മർമദേശം' * 'ഇരയുതിർ കാട്' * കാറ്റായി വരുവേൻ * 'തങ്കക്കാട്' * ശി​​​​വം മ​​​​യം * മ​​​​ര​​​​ഗ​​​​ത വീ​​​​ണ * സ്വ​​​​ർണ രേ​​​​ഖ ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== * ഡോ. രാജാ സർ അണ്ണാമലൈ ചെട്ടിയാർ ജന്മവാർഷിക സ്മാരക പുരസ്കാരം ==അവലംബം== <references/> i7xpvuq7d7m2y3u7g1jzpa1t7ry0r4c 4134509 4134508 2024-11-11T01:40:51Z Fotokannan 14472 4134509 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Indira Soundararajan}} {{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --> | name = ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ | image = | occupation = നോവലിസ്റ്റ് | birth_date = {{birth date|df=y|1958|11|13}} | birth_place = [[സേലം]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | death_date = {{death date and age|df=y|2024|11|10|1958|11|23}} | death_place = [[മധുര]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | nationality = ഇന്ത്യൻ | genre = നോവലിസ്റ്റ് }} പ്രശസ്തനായ തമിഴ് നോവലിസ്റ്റായിരുന്നു '''ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ''' (13 നവംബർ 1958 - 10 നവംബർ 2024). തമിഴ് ത്രില്ലർ ടെലിവിഷൻ സീരിയലായ 'മർമദേശം' എന്നസിനിമയുടെ കഥയും തിരക്കഥയും സംഭാഷണവും എഴുതി. 'എൻ പെയർ രംഗനായകി' എന്ന നോവൽ തമിഴ്‌നാട് സർക്കാരിൻ്റെ പുരസ്‌കാരം നേടി. അമാനുഷികവും നിഗൂഢവുമായ പ്രമേയങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്ന രചനകാളായിരുന്നു സൗന്ദരരാജന്റേത്. 'മർമദേശം', 'ഇരയുതിർ കാട്', 'തങ്കക്കാട്' തുടങ്ങിയ കൃതികളിൽ ഇത് പ്രതിഫലിച്ചിരുന്നു. നിരവധി ചെറുകഥകളും അദ്ദേഹം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. ശ്രദ്ധേയനായ ആത്മീയ പ്രഭാഷകനുമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://www.rediff.com/movies/report/tv-south-tamil-indra-soundarrajan-on-yamirukka-bayamaen/20100305.htm|title='I now know that there is a God'}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.amazon.in/Books-Indra-Soundarrajan/s?rh=n%3A976389031%2Cp_27%3AIndra+Soundarrajan|title=Online Shopping site in India: Shop Online for Mobiles, Books, Watches, Shoes and More - Amazon.in}}</ref> ==ജീവിതരേഖ== മധുരൈ ആയിരുന്നു സ്വദേശം. അമ്മയോടുള്ള വാത്സല്യം നിമിത്തം അവരുടെ പേരായ ഇന്ദിര എന്ന് പേരിനൊപ്പം ചേർത്തു. 'ശൃംഗാരം' (2007), ഒരു ആർട്ട് ഫിലിം, ഹൊറർ മിസ്റ്ററിയായ 'ആനന്ദപുരത്തു വീട്' (2010) തുടങ്ങിയ സിനിമകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിച്ചു. ==കൃതികൾ== * 'രുദ്രവീണ' * 'മർമദേശം' * 'ഇരയുതിർ കാട്' * കാറ്റായി വരുവേൻ * 'തങ്കക്കാട്' * ശി​​​​വം മ​​​​യം * മ​​​​ര​​​​ഗ​​​​ത വീ​​​​ണ * സ്വ​​​​ർണ രേ​​​​ഖ ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== * ഡോ. രാജാ സർ അണ്ണാമലൈ ചെട്ടിയാർ ജന്മവാർഷിക സ്മാരക പുരസ്കാരം ==അവലംബം== <references/> ==പുറം കണ്ണികൾ== *{{IMDb name | 10785618}} oak2v2bhuubv37pe9dq0bquy0trqryh 4134510 4134509 2024-11-11T01:48:56Z Fotokannan 14472 /* കൃതികൾ */ 4134510 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Indira Soundararajan}} {{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --> | name = ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ | image = | occupation = നോവലിസ്റ്റ് | birth_date = {{birth date|df=y|1958|11|13}} | birth_place = [[സേലം]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | death_date = {{death date and age|df=y|2024|11|10|1958|11|23}} | death_place = [[മധുര]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | nationality = ഇന്ത്യൻ | genre = നോവലിസ്റ്റ് }} പ്രശസ്തനായ തമിഴ് നോവലിസ്റ്റായിരുന്നു '''ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ''' (13 നവംബർ 1958 - 10 നവംബർ 2024). തമിഴ് ത്രില്ലർ ടെലിവിഷൻ സീരിയലായ 'മർമദേശം' എന്നസിനിമയുടെ കഥയും തിരക്കഥയും സംഭാഷണവും എഴുതി. 'എൻ പെയർ രംഗനായകി' എന്ന നോവൽ തമിഴ്‌നാട് സർക്കാരിൻ്റെ പുരസ്‌കാരം നേടി. അമാനുഷികവും നിഗൂഢവുമായ പ്രമേയങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്ന രചനകാളായിരുന്നു സൗന്ദരരാജന്റേത്. 'മർമദേശം', 'ഇരയുതിർ കാട്', 'തങ്കക്കാട്' തുടങ്ങിയ കൃതികളിൽ ഇത് പ്രതിഫലിച്ചിരുന്നു. നിരവധി ചെറുകഥകളും അദ്ദേഹം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. ശ്രദ്ധേയനായ ആത്മീയ പ്രഭാഷകനുമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://www.rediff.com/movies/report/tv-south-tamil-indra-soundarrajan-on-yamirukka-bayamaen/20100305.htm|title='I now know that there is a God'}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.amazon.in/Books-Indra-Soundarrajan/s?rh=n%3A976389031%2Cp_27%3AIndra+Soundarrajan|title=Online Shopping site in India: Shop Online for Mobiles, Books, Watches, Shoes and More - Amazon.in}}</ref> ==ജീവിതരേഖ== മധുരൈ ആയിരുന്നു സ്വദേശം. അമ്മയോടുള്ള വാത്സല്യം നിമിത്തം അവരുടെ പേരായ ഇന്ദിര എന്ന് പേരിനൊപ്പം ചേർത്തു. 'ശൃംഗാരം' (2007), ഒരു ആർട്ട് ഫിലിം, ഹൊറർ മിസ്റ്ററിയായ 'ആനന്ദപുരത്തു വീട്' (2010) തുടങ്ങിയ സിനിമകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിച്ചു. ==കൃതികൾ== * 'രുദ്രവീണ' * 'മർമദേശം' * 'ഇരയുതിർ കാട്' * കാറ്റായി വരുവേൻ * 'തങ്കക്കാട്' * ശി​​​​വം മ​​​​യം * മ​​​​ര​​​​ഗ​​​​ത വീ​​​​ണ * സ്വ​​​​ർണ രേ​​​​ഖ * നീലക്കൽ മോതിരം * ''അവൾ ഒരു സാവിത്രി'' *' 'ശ്രീ പുരം'' * അപായ മല്ലി * ''എങ്കെ എൻ കണ്ണൻ'' * ''കല്ലുക്കൽ പുഗുണ്ട ഉയിർ'' *''നീലക്കൽ മോഡിരം'' *''സ്വർണജാലം'' *''ഉന്നൈ കൈവിടമാട്ടേൻ'' *''നന്ദി രഗസിയം'' *''സാധിയായി സന്ദിപ്പോം'' *''തേവർ കോയിൽ റോജ'' *''മായ വിഴികൾ'' *''മായാമാഗ പോഗിരാറുകൾ'' * മുത്തു പന്തൽ ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== * ഡോ. രാജാ സർ അണ്ണാമലൈ ചെട്ടിയാർ ജന്മവാർഷിക സ്മാരക പുരസ്കാരം ==അവലംബം== <references/> ==പുറം കണ്ണികൾ== *{{IMDb name | 10785618}} amairg52l2197swbv17pgiwil7rrjrr 4134511 4134510 2024-11-11T01:49:16Z Fotokannan 14472 [[വർഗ്ഗം:തമിഴ് നോവലെഴുത്തുകാർ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് 4134511 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Indira Soundararajan}} {{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --> | name = ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ | image = | occupation = നോവലിസ്റ്റ് | birth_date = {{birth date|df=y|1958|11|13}} | birth_place = [[സേലം]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | death_date = {{death date and age|df=y|2024|11|10|1958|11|23}} | death_place = [[മധുര]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | nationality = ഇന്ത്യൻ | genre = നോവലിസ്റ്റ് }} പ്രശസ്തനായ തമിഴ് നോവലിസ്റ്റായിരുന്നു '''ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ''' (13 നവംബർ 1958 - 10 നവംബർ 2024). തമിഴ് ത്രില്ലർ ടെലിവിഷൻ സീരിയലായ 'മർമദേശം' എന്നസിനിമയുടെ കഥയും തിരക്കഥയും സംഭാഷണവും എഴുതി. 'എൻ പെയർ രംഗനായകി' എന്ന നോവൽ തമിഴ്‌നാട് സർക്കാരിൻ്റെ പുരസ്‌കാരം നേടി. അമാനുഷികവും നിഗൂഢവുമായ പ്രമേയങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്ന രചനകാളായിരുന്നു സൗന്ദരരാജന്റേത്. 'മർമദേശം', 'ഇരയുതിർ കാട്', 'തങ്കക്കാട്' തുടങ്ങിയ കൃതികളിൽ ഇത് പ്രതിഫലിച്ചിരുന്നു. നിരവധി ചെറുകഥകളും അദ്ദേഹം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. ശ്രദ്ധേയനായ ആത്മീയ പ്രഭാഷകനുമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://www.rediff.com/movies/report/tv-south-tamil-indra-soundarrajan-on-yamirukka-bayamaen/20100305.htm|title='I now know that there is a God'}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.amazon.in/Books-Indra-Soundarrajan/s?rh=n%3A976389031%2Cp_27%3AIndra+Soundarrajan|title=Online Shopping site in India: Shop Online for Mobiles, Books, Watches, Shoes and More - Amazon.in}}</ref> ==ജീവിതരേഖ== മധുരൈ ആയിരുന്നു സ്വദേശം. അമ്മയോടുള്ള വാത്സല്യം നിമിത്തം അവരുടെ പേരായ ഇന്ദിര എന്ന് പേരിനൊപ്പം ചേർത്തു. 'ശൃംഗാരം' (2007), ഒരു ആർട്ട് ഫിലിം, ഹൊറർ മിസ്റ്ററിയായ 'ആനന്ദപുരത്തു വീട്' (2010) തുടങ്ങിയ സിനിമകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിച്ചു. ==കൃതികൾ== * 'രുദ്രവീണ' * 'മർമദേശം' * 'ഇരയുതിർ കാട്' * കാറ്റായി വരുവേൻ * 'തങ്കക്കാട്' * ശി​​​​വം മ​​​​യം * മ​​​​ര​​​​ഗ​​​​ത വീ​​​​ണ * സ്വ​​​​ർണ രേ​​​​ഖ * നീലക്കൽ മോതിരം * ''അവൾ ഒരു സാവിത്രി'' *' 'ശ്രീ പുരം'' * അപായ മല്ലി * ''എങ്കെ എൻ കണ്ണൻ'' * ''കല്ലുക്കൽ പുഗുണ്ട ഉയിർ'' *''നീലക്കൽ മോഡിരം'' *''സ്വർണജാലം'' *''ഉന്നൈ കൈവിടമാട്ടേൻ'' *''നന്ദി രഗസിയം'' *''സാധിയായി സന്ദിപ്പോം'' *''തേവർ കോയിൽ റോജ'' *''മായ വിഴികൾ'' *''മായാമാഗ പോഗിരാറുകൾ'' * മുത്തു പന്തൽ ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== * ഡോ. രാജാ സർ അണ്ണാമലൈ ചെട്ടിയാർ ജന്മവാർഷിക സ്മാരക പുരസ്കാരം ==അവലംബം== <references/> ==പുറം കണ്ണികൾ== *{{IMDb name | 10785618}} [[വർഗ്ഗം:തമിഴ് നോവലെഴുത്തുകാർ]] 0syqspjw6sv7ssuv7ko8v6s6m6onrnt 4134512 4134511 2024-11-11T01:51:53Z Fotokannan 14472 /* ജീവിതരേഖ */ 4134512 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Indira Soundararajan}} {{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --> | name = ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ | image = | occupation = നോവലിസ്റ്റ് | birth_date = {{birth date|df=y|1958|11|13}} | birth_place = [[സേലം]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | death_date = {{death date and age|df=y|2024|11|10|1958|11|23}} | death_place = [[മധുര]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | nationality = ഇന്ത്യൻ | genre = നോവലിസ്റ്റ് }} പ്രശസ്തനായ തമിഴ് നോവലിസ്റ്റായിരുന്നു '''ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ''' (13 നവംബർ 1958 - 10 നവംബർ 2024). തമിഴ് ത്രില്ലർ ടെലിവിഷൻ സീരിയലായ 'മർമദേശം' എന്നസിനിമയുടെ കഥയും തിരക്കഥയും സംഭാഷണവും എഴുതി. 'എൻ പെയർ രംഗനായകി' എന്ന നോവൽ തമിഴ്‌നാട് സർക്കാരിൻ്റെ പുരസ്‌കാരം നേടി. അമാനുഷികവും നിഗൂഢവുമായ പ്രമേയങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്ന രചനകാളായിരുന്നു സൗന്ദരരാജന്റേത്. 'മർമദേശം', 'ഇരയുതിർ കാട്', 'തങ്കക്കാട്' തുടങ്ങിയ കൃതികളിൽ ഇത് പ്രതിഫലിച്ചിരുന്നു. നിരവധി ചെറുകഥകളും അദ്ദേഹം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. ശ്രദ്ധേയനായ ആത്മീയ പ്രഭാഷകനുമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://www.rediff.com/movies/report/tv-south-tamil-indra-soundarrajan-on-yamirukka-bayamaen/20100305.htm|title='I now know that there is a God'}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.amazon.in/Books-Indra-Soundarrajan/s?rh=n%3A976389031%2Cp_27%3AIndra+Soundarrajan|title=Online Shopping site in India: Shop Online for Mobiles, Books, Watches, Shoes and More - Amazon.in}}</ref> ==ജീവിതരേഖ== സേലം സ്വദേശിയായ സൗന്ദരരാജൻ മധുരൈയിൽ ആയിരുന്നു താമസം. <ref>{{cite book|last=Dutt|first=Kartik Chandra |title=Who's who of Indian Writers, 1999: A-M|publisher=[[Sakitya Akademi]]|year=1999|volume=1|pages=472|isbn=978-81-260-0873-5|url=https://books.google.com/books?id=QA1V7sICaIwC&pg=PA472}}</ref> അമ്മയോടുള്ള വാത്സല്യം നിമിത്തം അവരുടെ പേരായ ഇന്ദിര എന്ന് പേരിനൊപ്പം ചേർത്തു. 'ശൃംഗാരം' (2007), ഒരു ആർട്ട് ഫിലിം, ഹൊറർ മിസ്റ്ററിയായ 'ആനന്ദപുരത്തു വീട്' (2010) തുടങ്ങിയ സിനിമകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിച്ചു. മധുരയിലെ വീട്ടിലെ ബാത്ത്റൂമിൽ വീണ് മരണമടഞ്ഞു.<ref>{{cite news |title=Indra Soundar Rajan: Celebrated Tamil Writer and His Legacy |url=https://www.filmibeat.com/photo-gallery/indra-soundar-rajan-celebrated-tamil-writer-and-his-legacy-97803.html |access-date=10 November 2024 |publisher=Filmibeat |date=10 November 2024}}</ref> ==കൃതികൾ== * 'രുദ്രവീണ' * 'മർമദേശം' * 'ഇരയുതിർ കാട്' * കാറ്റായി വരുവേൻ * 'തങ്കക്കാട്' * ശി​​​​വം മ​​​​യം * മ​​​​ര​​​​ഗ​​​​ത വീ​​​​ണ * സ്വ​​​​ർണ രേ​​​​ഖ * നീലക്കൽ മോതിരം * ''അവൾ ഒരു സാവിത്രി'' *' 'ശ്രീ പുരം'' * അപായ മല്ലി * ''എങ്കെ എൻ കണ്ണൻ'' * ''കല്ലുക്കൽ പുഗുണ്ട ഉയിർ'' *''നീലക്കൽ മോഡിരം'' *''സ്വർണജാലം'' *''ഉന്നൈ കൈവിടമാട്ടേൻ'' *''നന്ദി രഗസിയം'' *''സാധിയായി സന്ദിപ്പോം'' *''തേവർ കോയിൽ റോജ'' *''മായ വിഴികൾ'' *''മായാമാഗ പോഗിരാറുകൾ'' * മുത്തു പന്തൽ ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== * ഡോ. രാജാ സർ അണ്ണാമലൈ ചെട്ടിയാർ ജന്മവാർഷിക സ്മാരക പുരസ്കാരം ==അവലംബം== <references/> ==പുറം കണ്ണികൾ== *{{IMDb name | 10785618}} [[വർഗ്ഗം:തമിഴ് നോവലെഴുത്തുകാർ]] l4zsfh4y2d95snn1b05qfons49syi3h 4134514 4134512 2024-11-11T02:18:25Z Fotokannan 14472 /* ജീവിതരേഖ */ 4134514 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Indira Soundararajan}} {{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --> | name = ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ | image = | occupation = നോവലിസ്റ്റ് | birth_date = {{birth date|df=y|1958|11|13}} | birth_place = [[സേലം]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | death_date = {{death date and age|df=y|2024|11|10|1958|11|23}} | death_place = [[മധുര]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | nationality = ഇന്ത്യൻ | genre = നോവലിസ്റ്റ് }} പ്രശസ്തനായ തമിഴ് നോവലിസ്റ്റായിരുന്നു '''ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ''' (13 നവംബർ 1958 - 10 നവംബർ 2024). തമിഴ് ത്രില്ലർ ടെലിവിഷൻ സീരിയലായ 'മർമദേശം' എന്നസിനിമയുടെ കഥയും തിരക്കഥയും സംഭാഷണവും എഴുതി. 'എൻ പെയർ രംഗനായകി' എന്ന നോവൽ തമിഴ്‌നാട് സർക്കാരിൻ്റെ പുരസ്‌കാരം നേടി. അമാനുഷികവും നിഗൂഢവുമായ പ്രമേയങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്ന രചനകാളായിരുന്നു സൗന്ദരരാജന്റേത്. 'മർമദേശം', 'ഇരയുതിർ കാട്', 'തങ്കക്കാട്' തുടങ്ങിയ കൃതികളിൽ ഇത് പ്രതിഫലിച്ചിരുന്നു. നിരവധി ചെറുകഥകളും അദ്ദേഹം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. ശ്രദ്ധേയനായ ആത്മീയ പ്രഭാഷകനുമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://www.rediff.com/movies/report/tv-south-tamil-indra-soundarrajan-on-yamirukka-bayamaen/20100305.htm|title='I now know that there is a God'}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.amazon.in/Books-Indra-Soundarrajan/s?rh=n%3A976389031%2Cp_27%3AIndra+Soundarrajan|title=Online Shopping site in India: Shop Online for Mobiles, Books, Watches, Shoes and More - Amazon.in}}</ref> ==ജീവിതരേഖ== സേലം സ്വദേശിയായ സൗന്ദരരാജൻ മധുരൈയിൽ ആയിരുന്നു താമസം. <ref>{{cite book|last=Dutt|first=Kartik Chandra |title=Who's who of Indian Writers, 1999: A-M|publisher=[[Sakitya Akademi]]|year=1999|volume=1|pages=472|isbn=978-81-260-0873-5|url=https://books.google.com/books?id=QA1V7sICaIwC&pg=PA472}}</ref> അമ്മയോടുള്ള വാത്സല്യം നിമിത്തം അവരുടെ പേരായ ഇന്ദിര എന്ന് പേരിനൊപ്പം ചേർത്തു. 'ശൃംഗാരം' (2007), ഒരു ആർട്ട് ഫിലിം, ഹൊറർ മിസ്റ്ററിയായ 'ആനന്ദപുരത്തു വീട്' (2010) തുടങ്ങിയ സിനിമകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിച്ചു. മധുരയിലെ വീട്ടിലെ ബാത്ത്റൂമിൽ വീണുണ്ടായ പരിക്കേറ്റ് മരണമടഞ്ഞു.<ref>{{cite news |title=Indra Soundar Rajan: Celebrated Tamil Writer and His Legacy |url=https://www.filmibeat.com/photo-gallery/indra-soundar-rajan-celebrated-tamil-writer-and-his-legacy-97803.html |access-date=10 November 2024 |publisher=Filmibeat |date=10 November 2024}}</ref> ==കൃതികൾ== * 'രുദ്രവീണ' * 'മർമദേശം' * 'ഇരയുതിർ കാട്' * കാറ്റായി വരുവേൻ * 'തങ്കക്കാട്' * ശി​​​​വം മ​​​​യം * മ​​​​ര​​​​ഗ​​​​ത വീ​​​​ണ * സ്വ​​​​ർണ രേ​​​​ഖ * നീലക്കൽ മോതിരം * ''അവൾ ഒരു സാവിത്രി'' *' 'ശ്രീ പുരം'' * അപായ മല്ലി * ''എങ്കെ എൻ കണ്ണൻ'' * ''കല്ലുക്കൽ പുഗുണ്ട ഉയിർ'' *''നീലക്കൽ മോഡിരം'' *''സ്വർണജാലം'' *''ഉന്നൈ കൈവിടമാട്ടേൻ'' *''നന്ദി രഗസിയം'' *''സാധിയായി സന്ദിപ്പോം'' *''തേവർ കോയിൽ റോജ'' *''മായ വിഴികൾ'' *''മായാമാഗ പോഗിരാറുകൾ'' * മുത്തു പന്തൽ ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== * ഡോ. രാജാ സർ അണ്ണാമലൈ ചെട്ടിയാർ ജന്മവാർഷിക സ്മാരക പുരസ്കാരം ==അവലംബം== <references/> ==പുറം കണ്ണികൾ== *{{IMDb name | 10785618}} [[വർഗ്ഗം:തമിഴ് നോവലെഴുത്തുകാർ]] 1zu032j6fw27izjn0w17v4roig94522 4134517 4134514 2024-11-11T02:50:52Z Archanaphilip2002 170510 4134517 wikitext text/x-wiki {{prettyurl|Indira Soundararajan}} {{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --> | name = ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ | image = | occupation = നോവലിസ്റ്റ് | birth_date = {{birth date|df=y|1958|11|13}} | birth_place = [[സേലം]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | death_date = {{death date and age|df=y|2024|11|10|1958|11|23}} | death_place = [[മധുര]], [[തമിഴ്‍നാട്]] | nationality = ഇന്ത്യൻ | genre = നോവലിസ്റ്റ് }} പ്രശസ്തനായ തമിഴ് നോവലിസ്റ്റായിരുന്നു '''ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ''' (13 നവംബർ 1958 - 10 നവംബർ 2024). തമിഴ് ത്രില്ലർ ടെലിവിഷൻ സീരിയലായ 'മർമദേശം' എന്ന സിനിമയുടെ കഥയും തിരക്കഥയും സംഭാഷണവും എഴുതി. 'എൻ പെയർ രംഗനായകി' എന്ന നോവൽ തമിഴ്‌നാട് സർക്കാരിൻ്റെ പുരസ്‌കാരം നേടി. അമാനുഷികവും നിഗൂഢവുമായ പ്രമേയങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുന്ന രചനകളായിരുന്നു സൗന്ദരരാജന്റേത്. 'മർമ്മദേശം', 'ഇരയുതിർ കാട്', 'തങ്കക്കാട്' തുടങ്ങിയ കൃതികളിൽ ഇത് പ്രതിഫലിച്ചിരുന്നു. നിരവധി ചെറുകഥകളും അദ്ദേഹം എഴുതിയിട്ടുണ്ട്. ശ്രദ്ധേയനായ ആത്മീയ പ്രഭാഷകനുമായിരുന്നു.<ref>{{Cite web|url=https://www.rediff.com/movies/report/tv-south-tamil-indra-soundarrajan-on-yamirukka-bayamaen/20100305.htm|title='I now know that there is a God'}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.amazon.in/Books-Indra-Soundarrajan/s?rh=n%3A976389031%2Cp_27%3AIndra+Soundarrajan|title=Online Shopping site in India: Shop Online for Mobiles, Books, Watches, Shoes and More - Amazon.in}}</ref> ==ജീവിതരേഖ== സേലം സ്വദേശിയായ സൗന്ദരരാജൻ മധുരൈയിൽ ആയിരുന്നു താമസം. <ref>{{cite book|last=Dutt|first=Kartik Chandra |title=Who's who of Indian Writers, 1999: A-M|publisher=[[Sakitya Akademi]]|year=1999|volume=1|pages=472|isbn=978-81-260-0873-5|url=https://books.google.com/books?id=QA1V7sICaIwC&pg=PA472}}</ref> അമ്മയോടുള്ള വാത്സല്യം നിമിത്തം അവരുടെ പേരായ ഇന്ദിര എന്ന് പേരിനൊപ്പം ചേർത്തു. 'ശൃംഗാരം' (2007), ഒരു ആർട്ട് ഫിലിം, ഹൊറർ മിസ്റ്ററിയായ 'ആനന്ദപുരത്തു വീട്' (2010) തുടങ്ങിയ സിനിമകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രവർത്തിച്ചു. മധുരയിലെ വീട്ടിലെ ബാത്ത്റൂമിൽ വീണുണ്ടായ പരിക്കേറ്റ് മരണമടഞ്ഞു.<ref>{{cite news |title=Indra Soundar Rajan: Celebrated Tamil Writer and His Legacy |url=https://www.filmibeat.com/photo-gallery/indra-soundar-rajan-celebrated-tamil-writer-and-his-legacy-97803.html |access-date=10 November 2024 |publisher=Filmibeat |date=10 November 2024}}</ref> ==കൃതികൾ== * 'രുദ്രവീണ' * 'മർമദേശം' * 'ഇരയുതിർ കാട്' * കാറ്റായി വരുവേൻ * 'തങ്കക്കാട്' * ശി​​​​വം മ​​​​യം * മ​​​​ര​​​​ഗ​​​​ത വീ​​​​ണ * സ്വ​​​​ർണ രേ​​​​ഖ * നീലക്കൽ മോതിരം * ''അവൾ ഒരു സാവിത്രി'' *' 'ശ്രീ പുരം'' * അപായ മല്ലി * ''എങ്കെ എൻ കണ്ണൻ'' * ''കല്ലുക്കൽ പുഗുണ്ട ഉയിർ'' *''നീലക്കൽ മോഡിരം'' *''സ്വർണജാലം'' *''ഉന്നൈ കൈവിടമാട്ടേൻ'' *''നന്ദി രഗസിയം'' *''സാധിയായി സന്ദിപ്പോം'' *''തേവർ കോയിൽ റോജ'' *''മായ വിഴികൾ'' *''മായാമാഗ പോഗിരാറുകൾ'' * മുത്തു പന്തൽ ==പുരസ്കാരങ്ങൾ== * ഡോ. രാജാ സർ അണ്ണാമലൈ ചെട്ടിയാർ ജന്മവാർഷിക സ്മാരക പുരസ്കാരം ==അവലംബം== <references/> ==പുറം കണ്ണികൾ== *{{IMDb name | 10785618}} [[വർഗ്ഗം:തമിഴ് നോവലെഴുത്തുകാർ]] t7o5q2zgm1ko3vldak6bodajpc64z2e 3 628652 4134504 2024-11-11T01:34:26Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134504 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: EnDeeDoubleYou | EnDeeDoubleYou | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 01:34, 11 നവംബർ 2024 (UTC) ocsmf12r4uvimnydt65c8epuq91rnds 0 628653 4134505 2024-11-11T01:34:36Z Fotokannan 14472 [[ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ]] എന്ന താളിലേക്ക് തിരിച്ചുവിടുന്നു 4134505 wikitext text/x-wiki #തിരിച്ചുവിടുക [[ഇന്ദിര സൗന്ദരരാജൻ]] idk50z3k2ai3ntmxf2l2vv42ck0dmf1 3 628654 4134522 2024-11-11T02:58:58Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134522 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Donmedia4u | Donmedia4u | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 02:58, 11 നവംബർ 2024 (UTC) aw1xd2wbon1uu217eo63r8w9r4y6k9n 3 628655 4134525 2024-11-11T03:12:30Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134525 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Arunchandhpd | Arunchandhpd | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 03:12, 11 നവംബർ 2024 (UTC) 2etf3vsqxoioiwq8sgs3cn53vjjhvx1 3 628656 4134533 2024-11-11T03:31:36Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134533 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Aniketprasad4008 | Aniketprasad4008 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 03:31, 11 നവംബർ 2024 (UTC) ecl7e92fnltfhxw0d940al3cfq1sfbi 0 628657 4134536 2024-11-11T04:03:47Z Pradeep717 21687 '[[File:(ulekmayangfolkdance).jpg|thumb|പരമ്പരാഗത് ഉലെക് മയങ് നർത്തകർ]] [[File:(ulekmayangterengganu2019).jpg|thumb]] [[മലേഷ്യ|മലേഷ്യയിലെ]] തെരെങ്കാനു സംസ്ഥാനത്ത് നിന്നുള്ള ഒരു ക്ലാസിക്കൽ മലായ് നൃത്തമാണ് ഉലെക് മ...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു 4134536 wikitext text/x-wiki [[File:(ulekmayangfolkdance).jpg|thumb|പരമ്പരാഗത് ഉലെക് മയങ് നർത്തകർ]] [[File:(ulekmayangterengganu2019).jpg|thumb]] [[മലേഷ്യ|മലേഷ്യയിലെ]] തെരെങ്കാനു സംസ്ഥാനത്ത് നിന്നുള്ള ഒരു ക്ലാസിക്കൽ മലായ് നൃത്തമാണ് ഉലെക് മയങ് (ജാവി: ولق ماyang). <ref>{{cite web|url=http://www.tourism.terengganu.gov.my/eterengganu/index.php?option=com_content&view=article&id=331%3Atarian-ulek-mayang&catid=41%3Aculture-a-heritage&Itemid=1&lang=en|title=Tarian Ulek Mayang |publisher=Tourism Terengganu at [[Wayback Machine]] |year=2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171202153044/http://www.tourism.terengganu.gov.my/eterengganu/index.php?option=com_content&view=article&id=331%3Atarian-ulek-mayang&catid=41%3Aculture-a-heritage&Itemid=1&lang=en |access-date=2 December 2017|archive-date=2 December 2017 }}</ref> കടലിൻ്റെ ആത്മാക്കളെ പ്രീതിപ്പെടുത്തുന്നതിനോ ആവാഹിക്കുന്നതിനോ വേണ്ടി നടത്തുന്ന ഒരു ആചാരപരമായ നൃത്തമാണിത്. ഈ നൃത്തരൂപത്തോടൊപ്പമുള്ള ഗാനവും ഉലെക് മയങ് എന്നു തന്നെ അറിയപ്പെടുന്നു. ഡ്രംസ്, ഗോംഗ്, [[വയലിൻ]], [[അക്കോർഡിയൻ]] എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു ഓർക്കസ്ട്രയും നൃത്തത്തോടൊപ്പമുണ്ട്. ==ചരിത്രം== ഒരു മുക്കുവനുമായി പ്രണയത്തിലായ ഒരു സമുദ്രരാജകുമാരിയെക്കുറിച്ചുള്ള പുരാതന കഥയിൽ നിന്നാണ് ഉലേക് മയങ്ങിൻ്റെ ഉത്ഭവം എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. രാജകുമാരി മത്സ്യത്തൊഴിലാളിയുടെ ആത്മാവിനെ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി. അവൻ്റെ ശരീരം അബോധാവസ്ഥയിലാക്കി. അവനെ സുഖപ്പെടുത്താൻ സുഹൃത്തുക്കൾ ഒരു ബോമോ (ഷാമൻ) യോട് അപേക്ഷിച്ചു. മത്സ്യത്തൊഴിലാളിയുടെ ആത്മാവിനെ തിരികെ കൊണ്ടുവരാൻ ബോമോ രോഗശാന്തി ചടങ്ങ് നടത്തിയപ്പോൾ, രാജകുമാരി പ്രത്യക്ഷപ്പെടുകയും അവളുടെ അഞ്ച് സഹോദരിമാരെ സഹായത്തിനായി വിളിച്ച് ശക്തമായി പ്രതികരിക്കുകയും ചെയ്തു. ബോമോയും ആറ് രാജകുമാരിമാരും തമ്മിലുള്ള യുദ്ധം ഏറ്റവും സുന്ദരിയും ഏറ്റവും മുതിർന്നവളുമായ ഏഴാമത്തെ രാജകുമാരി പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നതു വരെ തുടർന്നു. "നിങ്ങളുടെ ഉത്ഭവം എനിക്കറിയാം," മൂത്ത രാജകുമാരി പറയുന്നു. "കടലിൽ നിന്നുള്ളവർ കടലിലേക്കും കരയിൽ നിന്നുള്ളവർ കരയിലേക്കും മടങ്ങട്ടെ." എന്ന് അവൾ എല്ലാവരോടും ആജ്ഞാപിക്കുകയും അതുവഴി യുദ്ധം അവസാനിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. നന്ദിസൂചകമായി ബോമോയും മുക്കുവസുഹൃത്തുക്കളും രാജകുമാരിക്ക് കടലിൻ്റെ ആത്മാക്കൾക്കുള്ള വഴിപാടായി നിറമുള്ള അരി സമ്മാനിക്കുന്നു. ഉലേക് മയങ് നൃത്തത്തോടൊപ്പം ഈ സമ്പ്രദായം സമീപ ദശകങ്ങളിലെ ഇസ്ലാമികവൽക്കരണം വരെ തുടർന്നു പോന്നിരുന്നു. ==വേഷവിധാനം== ഉലെക് മയങ് നർത്തകരുടെ വേഷവിധാനത്തിന് രണ്ട് തരം വസ്ത്രങ്ങളുണ്ട്. ഏഴ് നർത്തകിമാരിൽ ആറ് പേരും പരമ്പരാഗത വസ്ത്രങ്ങളായ സോംഗ്കെറ്റ് (ഒരു പട്ടുതുണി) കൊണ്ടുള്ള നീളൻ സ്ളീവുള്ള ബ്ലൗസും നീളമുള്ള സോംഗ്കെറ്റ് സ്കർട്ടും അണിയുകയും സെലെൻഡാങ് എന്നു പേരുള്ള ഒരു നീണ്ട സ്കാർഫ് അരയിലും വിരലിലും ധരിക്കുകയും ചെയ്യും. സാംഗോൾ (മുടിക്കെട്ട്), സുബാംഗ് (ഒരു കമ്മൽ), തുടങ്ങിയവയും ഉണ്ടാകും. ‘തുവാൻ പുതേരി മായങ് സാരി‘ അല്ലെങ്കിൽ ‘പുതേരി തുജു‘ (ഏഴാമത്തെ രാജകുമാരി) ആയി അഭിനയിക്കുന്ന നർത്തകിയുടെ പ്രധാന കഥാപാത്രം മറ്റ് ആറ് നർത്തകരെപ്പോലെ അതേ വസ്ത്രവും അനുബന്ധ ഉപകരണങ്ങളും ധരിക്കും. ബ്ലൗസിന്റെ സ്ളീവ് ചെറുതായിരിക്കുമെന്നതും വസ്ത്രത്തിന്റെ നിറം വേറെയായിരിക്കുമെന്നതും മാത്രമാണ് വ്യത്യാസം. സാധാരണയായി മഞ്ഞ വസ്ത്രമാണ് ഈ കഥാപാത്രം ധരിക്കുംക. പ്രധാന രാജകുമാരിയാണെന്ന് ഇത് വ്യക്തമാക്കുന്നു. പുരുഷ കലാകാരന്മാർ മത്സ്യത്തൊഴിലാളി വസ്ത്രം ധരിക്കും, ഒരു ബോമോ (ഷാമൻ) പരമ്പരാഗത മലായ് പുരുഷന്മാരുറെ മേൽവസ്ത്രമായ ബാജു മേലായു (നീണ്ട കൈയുള്ള മലായ് ഷർട്ട്) ധരിക്കും. ==വരികൾ== നൃത്തത്തോടൊപ്പമുള്ള ഉലേക് മയങ് ഗാനം കഥ വിവരിക്കുന്നു. ഈ പാട്ടിന് പ്രകൃതിയയെ സ്വാധീനിക്കാൻ കഴിയുമെന്നാണ് പരമ്പരാഗതവിശ്വാസം. കടൽത്തീരത്ത് സൂര്യാസ്തമയ സമയത്ത് അവതരിപ്പിക്കുമ്പോൾ കാരണം ഈ ഗാനം തണുത്ത കാലാവസ്ഥ കൊണ്ടുവരുമെന്നാണ് വിശ്വാസം. ഈ ഗാനം ഇന്നും ജനപ്രിയമായി തുടരുന്നു. അതിൻ്റെ സമകാലീനമായ നിരവധി അവതരണങ്ങളുണ്ട്. മലേഷ്യൻ റോക്ക് ഗായികയായ എല്ല, ഈ പാട്ടിന്റെ ഒരു റോക്ക് പതിപ്പ് റെക്കോർഡുചെയ്‌തു. അതുപോലെ, ത്രഷ് മെറ്റൽ ബാൻഡ് ആയ ക്രോമോക്ക്, ഈ ഗാനത്തിൻ്റെ നിരവധി ഇൻസ്ട്രുമെൻ്റൽ പതിപ്പുകൾ നിർമ്മിച്ചു. ഈ ഗാനം പരമ്പരാഗത തെരെങ്കാനു ഉച്ചാരണം നിലനിർത്തുന്നു. ആത്മാക്കളെ തുരത്താൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന തെങ്ങിൻപൂക്കുലയെ ആണ് മയങ് എന്ന് പറയുന്നത്. ==അവലംബം== {{reflist}} hfi7eq1vyg4yva046k18y5g1vxbxvpt 4134538 4134536 2024-11-11T04:09:33Z Pradeep717 21687 [[വർഗ്ഗം:മലേഷ്യ]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് 4134538 wikitext text/x-wiki [[File:(ulekmayangfolkdance).jpg|thumb|പരമ്പരാഗത് ഉലെക് മയങ് നർത്തകർ]] [[File:(ulekmayangterengganu2019).jpg|thumb]] [[മലേഷ്യ|മലേഷ്യയിലെ]] തെരെങ്കാനു സംസ്ഥാനത്ത് നിന്നുള്ള ഒരു ക്ലാസിക്കൽ മലായ് നൃത്തമാണ് ഉലെക് മയങ് (ജാവി: ولق ماyang). <ref>{{cite web|url=http://www.tourism.terengganu.gov.my/eterengganu/index.php?option=com_content&view=article&id=331%3Atarian-ulek-mayang&catid=41%3Aculture-a-heritage&Itemid=1&lang=en|title=Tarian Ulek Mayang |publisher=Tourism Terengganu at [[Wayback Machine]] |year=2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171202153044/http://www.tourism.terengganu.gov.my/eterengganu/index.php?option=com_content&view=article&id=331%3Atarian-ulek-mayang&catid=41%3Aculture-a-heritage&Itemid=1&lang=en |access-date=2 December 2017|archive-date=2 December 2017 }}</ref> കടലിൻ്റെ ആത്മാക്കളെ പ്രീതിപ്പെടുത്തുന്നതിനോ ആവാഹിക്കുന്നതിനോ വേണ്ടി നടത്തുന്ന ഒരു ആചാരപരമായ നൃത്തമാണിത്. ഈ നൃത്തരൂപത്തോടൊപ്പമുള്ള ഗാനവും ഉലെക് മയങ് എന്നു തന്നെ അറിയപ്പെടുന്നു. ഡ്രംസ്, ഗോംഗ്, [[വയലിൻ]], [[അക്കോർഡിയൻ]] എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു ഓർക്കസ്ട്രയും നൃത്തത്തോടൊപ്പമുണ്ട്. ==ചരിത്രം== ഒരു മുക്കുവനുമായി പ്രണയത്തിലായ ഒരു സമുദ്രരാജകുമാരിയെക്കുറിച്ചുള്ള പുരാതന കഥയിൽ നിന്നാണ് ഉലേക് മയങ്ങിൻ്റെ ഉത്ഭവം എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. രാജകുമാരി മത്സ്യത്തൊഴിലാളിയുടെ ആത്മാവിനെ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി. അവൻ്റെ ശരീരം അബോധാവസ്ഥയിലാക്കി. അവനെ സുഖപ്പെടുത്താൻ സുഹൃത്തുക്കൾ ഒരു ബോമോ (ഷാമൻ) യോട് അപേക്ഷിച്ചു. മത്സ്യത്തൊഴിലാളിയുടെ ആത്മാവിനെ തിരികെ കൊണ്ടുവരാൻ ബോമോ രോഗശാന്തി ചടങ്ങ് നടത്തിയപ്പോൾ, രാജകുമാരി പ്രത്യക്ഷപ്പെടുകയും അവളുടെ അഞ്ച് സഹോദരിമാരെ സഹായത്തിനായി വിളിച്ച് ശക്തമായി പ്രതികരിക്കുകയും ചെയ്തു. ബോമോയും ആറ് രാജകുമാരിമാരും തമ്മിലുള്ള യുദ്ധം ഏറ്റവും സുന്ദരിയും ഏറ്റവും മുതിർന്നവളുമായ ഏഴാമത്തെ രാജകുമാരി പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നതു വരെ തുടർന്നു. "നിങ്ങളുടെ ഉത്ഭവം എനിക്കറിയാം," മൂത്ത രാജകുമാരി പറയുന്നു. "കടലിൽ നിന്നുള്ളവർ കടലിലേക്കും കരയിൽ നിന്നുള്ളവർ കരയിലേക്കും മടങ്ങട്ടെ." എന്ന് അവൾ എല്ലാവരോടും ആജ്ഞാപിക്കുകയും അതുവഴി യുദ്ധം അവസാനിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. നന്ദിസൂചകമായി ബോമോയും മുക്കുവസുഹൃത്തുക്കളും രാജകുമാരിക്ക് കടലിൻ്റെ ആത്മാക്കൾക്കുള്ള വഴിപാടായി നിറമുള്ള അരി സമ്മാനിക്കുന്നു. ഉലേക് മയങ് നൃത്തത്തോടൊപ്പം ഈ സമ്പ്രദായം സമീപ ദശകങ്ങളിലെ ഇസ്ലാമികവൽക്കരണം വരെ തുടർന്നു പോന്നിരുന്നു. ==വേഷവിധാനം== ഉലെക് മയങ് നർത്തകരുടെ വേഷവിധാനത്തിന് രണ്ട് തരം വസ്ത്രങ്ങളുണ്ട്. ഏഴ് നർത്തകിമാരിൽ ആറ് പേരും പരമ്പരാഗത വസ്ത്രങ്ങളായ സോംഗ്കെറ്റ് (ഒരു പട്ടുതുണി) കൊണ്ടുള്ള നീളൻ സ്ളീവുള്ള ബ്ലൗസും നീളമുള്ള സോംഗ്കെറ്റ് സ്കർട്ടും അണിയുകയും സെലെൻഡാങ് എന്നു പേരുള്ള ഒരു നീണ്ട സ്കാർഫ് അരയിലും വിരലിലും ധരിക്കുകയും ചെയ്യും. സാംഗോൾ (മുടിക്കെട്ട്), സുബാംഗ് (ഒരു കമ്മൽ), തുടങ്ങിയവയും ഉണ്ടാകും. ‘തുവാൻ പുതേരി മായങ് സാരി‘ അല്ലെങ്കിൽ ‘പുതേരി തുജു‘ (ഏഴാമത്തെ രാജകുമാരി) ആയി അഭിനയിക്കുന്ന നർത്തകിയുടെ പ്രധാന കഥാപാത്രം മറ്റ് ആറ് നർത്തകരെപ്പോലെ അതേ വസ്ത്രവും അനുബന്ധ ഉപകരണങ്ങളും ധരിക്കും. ബ്ലൗസിന്റെ സ്ളീവ് ചെറുതായിരിക്കുമെന്നതും വസ്ത്രത്തിന്റെ നിറം വേറെയായിരിക്കുമെന്നതും മാത്രമാണ് വ്യത്യാസം. സാധാരണയായി മഞ്ഞ വസ്ത്രമാണ് ഈ കഥാപാത്രം ധരിക്കുംക. പ്രധാന രാജകുമാരിയാണെന്ന് ഇത് വ്യക്തമാക്കുന്നു. പുരുഷ കലാകാരന്മാർ മത്സ്യത്തൊഴിലാളി വസ്ത്രം ധരിക്കും, ഒരു ബോമോ (ഷാമൻ) പരമ്പരാഗത മലായ് പുരുഷന്മാരുറെ മേൽവസ്ത്രമായ ബാജു മേലായു (നീണ്ട കൈയുള്ള മലായ് ഷർട്ട്) ധരിക്കും. ==വരികൾ== നൃത്തത്തോടൊപ്പമുള്ള ഉലേക് മയങ് ഗാനം കഥ വിവരിക്കുന്നു. ഈ പാട്ടിന് പ്രകൃതിയയെ സ്വാധീനിക്കാൻ കഴിയുമെന്നാണ് പരമ്പരാഗതവിശ്വാസം. കടൽത്തീരത്ത് സൂര്യാസ്തമയ സമയത്ത് അവതരിപ്പിക്കുമ്പോൾ കാരണം ഈ ഗാനം തണുത്ത കാലാവസ്ഥ കൊണ്ടുവരുമെന്നാണ് വിശ്വാസം. ഈ ഗാനം ഇന്നും ജനപ്രിയമായി തുടരുന്നു. അതിൻ്റെ സമകാലീനമായ നിരവധി അവതരണങ്ങളുണ്ട്. മലേഷ്യൻ റോക്ക് ഗായികയായ എല്ല, ഈ പാട്ടിന്റെ ഒരു റോക്ക് പതിപ്പ് റെക്കോർഡുചെയ്‌തു. അതുപോലെ, ത്രഷ് മെറ്റൽ ബാൻഡ് ആയ ക്രോമോക്ക്, ഈ ഗാനത്തിൻ്റെ നിരവധി ഇൻസ്ട്രുമെൻ്റൽ പതിപ്പുകൾ നിർമ്മിച്ചു. ഈ ഗാനം പരമ്പരാഗത തെരെങ്കാനു ഉച്ചാരണം നിലനിർത്തുന്നു. ആത്മാക്കളെ തുരത്താൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന തെങ്ങിൻപൂക്കുലയെ ആണ് മയങ് എന്ന് പറയുന്നത്. ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലേഷ്യ]] ic4n8oflcu85sohk14q7inaj68l2kpv 4134539 4134538 2024-11-11T04:09:53Z Pradeep717 21687 [[വർഗ്ഗം:നൃത്തം]] ചേർത്തു [[വിക്കിപീഡിയ:ഹോട്ട്കാറ്റ്|ഹോട്ട്ക്യാറ്റ്]] ഉപയോഗിച്ച് 4134539 wikitext text/x-wiki [[File:(ulekmayangfolkdance).jpg|thumb|പരമ്പരാഗത് ഉലെക് മയങ് നർത്തകർ]] [[File:(ulekmayangterengganu2019).jpg|thumb]] [[മലേഷ്യ|മലേഷ്യയിലെ]] തെരെങ്കാനു സംസ്ഥാനത്ത് നിന്നുള്ള ഒരു ക്ലാസിക്കൽ മലായ് നൃത്തമാണ് ഉലെക് മയങ് (ജാവി: ولق ماyang). <ref>{{cite web|url=http://www.tourism.terengganu.gov.my/eterengganu/index.php?option=com_content&view=article&id=331%3Atarian-ulek-mayang&catid=41%3Aculture-a-heritage&Itemid=1&lang=en|title=Tarian Ulek Mayang |publisher=Tourism Terengganu at [[Wayback Machine]] |year=2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171202153044/http://www.tourism.terengganu.gov.my/eterengganu/index.php?option=com_content&view=article&id=331%3Atarian-ulek-mayang&catid=41%3Aculture-a-heritage&Itemid=1&lang=en |access-date=2 December 2017|archive-date=2 December 2017 }}</ref> കടലിൻ്റെ ആത്മാക്കളെ പ്രീതിപ്പെടുത്തുന്നതിനോ ആവാഹിക്കുന്നതിനോ വേണ്ടി നടത്തുന്ന ഒരു ആചാരപരമായ നൃത്തമാണിത്. ഈ നൃത്തരൂപത്തോടൊപ്പമുള്ള ഗാനവും ഉലെക് മയങ് എന്നു തന്നെ അറിയപ്പെടുന്നു. ഡ്രംസ്, ഗോംഗ്, [[വയലിൻ]], [[അക്കോർഡിയൻ]] എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു ഓർക്കസ്ട്രയും നൃത്തത്തോടൊപ്പമുണ്ട്. ==ചരിത്രം== ഒരു മുക്കുവനുമായി പ്രണയത്തിലായ ഒരു സമുദ്രരാജകുമാരിയെക്കുറിച്ചുള്ള പുരാതന കഥയിൽ നിന്നാണ് ഉലേക് മയങ്ങിൻ്റെ ഉത്ഭവം എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. രാജകുമാരി മത്സ്യത്തൊഴിലാളിയുടെ ആത്മാവിനെ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി. അവൻ്റെ ശരീരം അബോധാവസ്ഥയിലാക്കി. അവനെ സുഖപ്പെടുത്താൻ സുഹൃത്തുക്കൾ ഒരു ബോമോ (ഷാമൻ) യോട് അപേക്ഷിച്ചു. മത്സ്യത്തൊഴിലാളിയുടെ ആത്മാവിനെ തിരികെ കൊണ്ടുവരാൻ ബോമോ രോഗശാന്തി ചടങ്ങ് നടത്തിയപ്പോൾ, രാജകുമാരി പ്രത്യക്ഷപ്പെടുകയും അവളുടെ അഞ്ച് സഹോദരിമാരെ സഹായത്തിനായി വിളിച്ച് ശക്തമായി പ്രതികരിക്കുകയും ചെയ്തു. ബോമോയും ആറ് രാജകുമാരിമാരും തമ്മിലുള്ള യുദ്ധം ഏറ്റവും സുന്ദരിയും ഏറ്റവും മുതിർന്നവളുമായ ഏഴാമത്തെ രാജകുമാരി പ്രത്യക്ഷപ്പെടുന്നതു വരെ തുടർന്നു. "നിങ്ങളുടെ ഉത്ഭവം എനിക്കറിയാം," മൂത്ത രാജകുമാരി പറയുന്നു. "കടലിൽ നിന്നുള്ളവർ കടലിലേക്കും കരയിൽ നിന്നുള്ളവർ കരയിലേക്കും മടങ്ങട്ടെ." എന്ന് അവൾ എല്ലാവരോടും ആജ്ഞാപിക്കുകയും അതുവഴി യുദ്ധം അവസാനിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. നന്ദിസൂചകമായി ബോമോയും മുക്കുവസുഹൃത്തുക്കളും രാജകുമാരിക്ക് കടലിൻ്റെ ആത്മാക്കൾക്കുള്ള വഴിപാടായി നിറമുള്ള അരി സമ്മാനിക്കുന്നു. ഉലേക് മയങ് നൃത്തത്തോടൊപ്പം ഈ സമ്പ്രദായം സമീപ ദശകങ്ങളിലെ ഇസ്ലാമികവൽക്കരണം വരെ തുടർന്നു പോന്നിരുന്നു. ==വേഷവിധാനം== ഉലെക് മയങ് നർത്തകരുടെ വേഷവിധാനത്തിന് രണ്ട് തരം വസ്ത്രങ്ങളുണ്ട്. ഏഴ് നർത്തകിമാരിൽ ആറ് പേരും പരമ്പരാഗത വസ്ത്രങ്ങളായ സോംഗ്കെറ്റ് (ഒരു പട്ടുതുണി) കൊണ്ടുള്ള നീളൻ സ്ളീവുള്ള ബ്ലൗസും നീളമുള്ള സോംഗ്കെറ്റ് സ്കർട്ടും അണിയുകയും സെലെൻഡാങ് എന്നു പേരുള്ള ഒരു നീണ്ട സ്കാർഫ് അരയിലും വിരലിലും ധരിക്കുകയും ചെയ്യും. സാംഗോൾ (മുടിക്കെട്ട്), സുബാംഗ് (ഒരു കമ്മൽ), തുടങ്ങിയവയും ഉണ്ടാകും. ‘തുവാൻ പുതേരി മായങ് സാരി‘ അല്ലെങ്കിൽ ‘പുതേരി തുജു‘ (ഏഴാമത്തെ രാജകുമാരി) ആയി അഭിനയിക്കുന്ന നർത്തകിയുടെ പ്രധാന കഥാപാത്രം മറ്റ് ആറ് നർത്തകരെപ്പോലെ അതേ വസ്ത്രവും അനുബന്ധ ഉപകരണങ്ങളും ധരിക്കും. ബ്ലൗസിന്റെ സ്ളീവ് ചെറുതായിരിക്കുമെന്നതും വസ്ത്രത്തിന്റെ നിറം വേറെയായിരിക്കുമെന്നതും മാത്രമാണ് വ്യത്യാസം. സാധാരണയായി മഞ്ഞ വസ്ത്രമാണ് ഈ കഥാപാത്രം ധരിക്കുംക. പ്രധാന രാജകുമാരിയാണെന്ന് ഇത് വ്യക്തമാക്കുന്നു. പുരുഷ കലാകാരന്മാർ മത്സ്യത്തൊഴിലാളി വസ്ത്രം ധരിക്കും, ഒരു ബോമോ (ഷാമൻ) പരമ്പരാഗത മലായ് പുരുഷന്മാരുറെ മേൽവസ്ത്രമായ ബാജു മേലായു (നീണ്ട കൈയുള്ള മലായ് ഷർട്ട്) ധരിക്കും. ==വരികൾ== നൃത്തത്തോടൊപ്പമുള്ള ഉലേക് മയങ് ഗാനം കഥ വിവരിക്കുന്നു. ഈ പാട്ടിന് പ്രകൃതിയയെ സ്വാധീനിക്കാൻ കഴിയുമെന്നാണ് പരമ്പരാഗതവിശ്വാസം. കടൽത്തീരത്ത് സൂര്യാസ്തമയ സമയത്ത് അവതരിപ്പിക്കുമ്പോൾ കാരണം ഈ ഗാനം തണുത്ത കാലാവസ്ഥ കൊണ്ടുവരുമെന്നാണ് വിശ്വാസം. ഈ ഗാനം ഇന്നും ജനപ്രിയമായി തുടരുന്നു. അതിൻ്റെ സമകാലീനമായ നിരവധി അവതരണങ്ങളുണ്ട്. മലേഷ്യൻ റോക്ക് ഗായികയായ എല്ല, ഈ പാട്ടിന്റെ ഒരു റോക്ക് പതിപ്പ് റെക്കോർഡുചെയ്‌തു. അതുപോലെ, ത്രഷ് മെറ്റൽ ബാൻഡ് ആയ ക്രോമോക്ക്, ഈ ഗാനത്തിൻ്റെ നിരവധി ഇൻസ്ട്രുമെൻ്റൽ പതിപ്പുകൾ നിർമ്മിച്ചു. ഈ ഗാനം പരമ്പരാഗത തെരെങ്കാനു ഉച്ചാരണം നിലനിർത്തുന്നു. ആത്മാക്കളെ തുരത്താൻ ഉപയോഗിക്കുന്ന തെങ്ങിൻപൂക്കുലയെ ആണ് മയങ് എന്ന് പറയുന്നത്. ==അവലംബം== {{reflist}} [[വർഗ്ഗം:മലേഷ്യ]] [[വർഗ്ഗം:നൃത്തം]] dpnheap9p9mqsdaawmmzz9dcog7weag 1 628658 4134537 2024-11-11T04:05:30Z Pradeep717 21687 /* ഏഷ്യൻ മാസം */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം 4134537 wikitext text/x-wiki == ഏഷ്യൻ മാസം == {{വിക്കിപീഡിയ ഏഷ്യൻ മാസം 2024|created=yes}} [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 04:05, 11 നവംബർ 2024 (UTC) q65d4rifzk17ozxcwj5w29cov6x5x9y 3 628659 4134551 2024-11-11T05:38:20Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134551 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Drcgprakashbam | Drcgprakashbam | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 05:38, 11 നവംബർ 2024 (UTC) cjkdzlahoxafhzeynzf0i44c2wirnwh 0 628660 4134553 2024-11-11T06:21:22Z Pradeep717 21687 '{{Infobox protected area | name = ഹഷ്മത് ഖാൻ ദേശീയോദ്യാനം | alt_name = കോൾ-ഇ-ഹഷ്മത് ഖാൻ | iucn_category = IV | iucn_ref = <ref name="planet">[https://www.protectedplanet.net/15133 Kol-i-Hashmat Khan] ''Protected Planet''</ref> | photo = | photo_caption = | map = Afghanistan | relief=yes | label = Hashmat Khan Park | map_caption = | location = ക...' താൾ സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു 4134553 wikitext text/x-wiki {{Infobox protected area | name = ഹഷ്മത് ഖാൻ ദേശീയോദ്യാനം | alt_name = കോൾ-ഇ-ഹഷ്മത് ഖാൻ | iucn_category = IV | iucn_ref = <ref name="planet">[https://www.protectedplanet.net/15133 Kol-i-Hashmat Khan] ''Protected Planet''</ref> | photo = | photo_caption = | map = Afghanistan | relief=yes | label = Hashmat Khan Park | map_caption = | location = [[കാബൂൾ]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]] | nearest_city = | coordinates = {{WikidataCoord|display=it}} | area = {{Cvt|1.66|km2|sqmi|abbr=on}} | established = 2017 | visitation_num = | visitation_year = | governing_body = | administrator = കൃഷി, ജലസേചനം, കന്നുകാലി മന്ത്രാലയം | embedded = {{Infobox mapframe |wikidata=yes |zoom=13 |coord={{WikidataCoord|display=i}}}} }} [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ|അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ]] [[കാബൂൾ|കാബൂളിൽ]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു [[അൻസെരിഫോർമിസ്|ജലപക്ഷി]] സങ്കേതവും സംരക്ഷിത പ്രദേശവുമാണ് ഹഷ്മത്ത് ഖാൻ പാർക്ക് (പഷ്തോ: كل حشمت khan). <ref>{{Cite web |url=https://www.afghanistan-analysts.org/en/reports/context-culture/kabul-duck-alert-2-pictures-of-birds-and-birdwatchers-at-the-kol-e-hashmat-khan-wetland/ |title=Kabul Duck Alert 2: Pictures of birds and birdwatchers at the Kol-e Hashmat Khan wetland |work=Afghanistan Analysts Network |date=25 April 2016}}</ref> ഹഷ്മത്ത് ഖാൻ തടാകം<ref>{{cite news |url=https://tolonews.com/afghanistan/300-saplings-planted-kabuls-hashmat-khan-lake |title=300 Saplings Planted in Kabul's Hashmat Khan Lake |work=TOLOnews |date=12 March 2015 |access-date=2024-04-24}}</ref> എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. പ്രാദേശികമായി കോൾ-ഇ ഹഷ്മത്ത് ഖാൻ അല്ലെങ്കിൽ ക്വാലാ-ഇ ഹഷ്മത്ത് ഖാൻ, എന്നും ഈ തടാകം വിളിക്കപ്പെടുന്നുണ്ട്. ബാല ഹിസ്സാറിന് സമീപമുള്ള ഒരു ജനവാസ മേഖലയുടെ മധ്യഭാഗത്തായി, ചമൻ-ഇ-ഹോസോറി, ഗാസി സ്റ്റേഡിയം, ഇദ് ഗാഹ് മസ്ജിദ് എന്നിവയുടെ തെക്കുഭാഗത്തായാണ് ഈ തടാകം അഥവാ തണ്ണീർത്തടം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1.66 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ് ഇതിന്റെ വിസ്തീർണ്ണം. 120-ഓളം പക്ഷിവർഗ്ഗങ്ങൾ ഇവിടെ കാണപ്പെടുന്നു. <ref>https://tolonews.com/mehwar/mehwar%C2%A0kol-e-hashmat-khan%C2%A0declared-protected-area%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B</ref> ==ചരിത്രം== ബാല ഹിസാറിലെ നിവാസികൾക്ക് ജലസേചന ആവശ്യങ്ങൾക്കായി വെള്ളം നൽകുന്നതിന് പുരാതന കാലം മുതൽ ഈ തണ്ണീർത്തടം നിലവിലുണ്ട്. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, മുഹമ്മദ് സാഹിർ ഷാ രാജാവ് ഇത് വേട്ടയാടലിനും വിനോദ ആവശ്യങ്ങൾക്കുമായി ഉപയോഗിച്ചു. അതിനുശേഷം നിരവധി ആളുകൾ തടാകത്തിന് ചുറ്റും അനധികൃതമായി വീടുകൾ നിർമ്മിച്ചിട്ടുണ്ട്. <ref>{{cite news |url=https://www.khaama.com/portion-of-kol-e-hasmat-khan-lakes-land-illegally-seized-birds-secretly-hunted-sources/ |title=Portion of Kol-e-Hasmat Khan Lake’s land illegally seized, birds secretly hunted: sources |publisher=Khaama Press |date=April 4, 2024 |access-date=2024-04-24}}</ref>. തടാകത്തിൽ നിന്നും, അതിലേക്ക് ജലമെഹ്തിക്കുന്ന ലോഗർ നദിയിൽ നിന്നുമുള്ള വെള്ളത്തിൻ്റെ ഭൂരിഭാഗവും അടുത്തുള്ള കൃഷിയിടങ്ങളിൽ ജലസേചനത്തിനായും ചുറ്റുമുള്ള വീടുകളിൽ ഗാർഹികാനശ്യങ്ങൾക്കായും ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു. ഈ പ്രദേശത്തെ വെള്ളത്തിന്റെ ഉപഭോഗം 2001 മുതൽ നാലിരട്ടിയായി വർദ്ധിച്ചു. <ref>https://www.unep.org/news-and-stories/story/kabul-wetland-declared-new-protected-area-migrating-birds</ref> {{2017 ജൂണിൽ, കൃഷി, ജലസേചനം, കന്നുകാലി മന്ത്രാലയം ലോക പരിസ്ഥിതി ദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച് കോൾ-ഇ ഹഷ്മത്ത് ഖാനെ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ നാലാമത്തെ ദേശീയ ഉദ്യാനമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. <ref>{{Cite web |url=https://www.unep.org/news-and-stories/story/kabul-wetland-declared-new-protected-area-migrating-birds |title=Kabul wetland declared new protected area for migrating birds |publisher=United Nations Environment Programme |date=25 July 2017}}</ref><ref>{{cite news |url=https://tolonews.com/mehwar/mehwar%C2%A0kol-e-hashmat-khan%C2%A0declared-protected-area%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B |title=MEHWAR: Kol-e-Hashmat Khan Declared A Protected Area |work=TOLOnews |date=13 June 2017 |access-date=2024-04-24}}</ref><ref>{{cite news |url=http://www.dailyafghanistan.com/national_detail.php?post_id=140254 |title=کول حشمت‌خان؛ چهارمین پارک ملی کشور - روزنامه افغانستان |first=روزنامه |last=افغانستان |website=www.dailyafghanistan.com |date=June 22, 2016 |language=Dari}}</ref><ref>{{cite news |url=https://pajhwok.com/fa/2017/06/11/%da%a9%d9%88%d9%84-%d8%ad%d8%b4%d9%85%d8%aa-%d8%ae%d8%a7%d9%86-%d8%b4%d9%87%d8%b1-%da%a9%d8%a7%d8%a8%d9%84%d8%8c-%da%86%d9%87%d8%a7%d8%b1%d9%85%d9%8a%d9%86-%d9%be%d8%a7%d8%b1%da%a9-%d9%85%d9%84%d9%89/ |title="کول حشمت خان" شهر کابل، چهارمين پارک ملى کشور اعلام شد |first=زرغونه |last=صالحی |date=June 11, 2017 |via=pajhwok.com |language=Dari}}</ref> ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== *[https://www.youtube.com/shorts/HtdyvPWS-Ic യൂട്യൂബ് ഷോർട്ട്] ==അവലംബം== {{reflist}} qqtn8uex512zg9fvcgniq6957pbay0b 4134555 4134553 2024-11-11T06:25:37Z Pradeep717 21687 /* ചരിത്രം */ 4134555 wikitext text/x-wiki {{Infobox protected area | name = ഹഷ്മത് ഖാൻ ദേശീയോദ്യാനം | alt_name = കോൾ-ഇ-ഹഷ്മത് ഖാൻ | iucn_category = IV | iucn_ref = <ref name="planet">[https://www.protectedplanet.net/15133 Kol-i-Hashmat Khan] ''Protected Planet''</ref> | photo = | photo_caption = | map = Afghanistan | relief=yes | label = Hashmat Khan Park | map_caption = | location = [[കാബൂൾ]], [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ]] | nearest_city = | coordinates = {{WikidataCoord|display=it}} | area = {{Cvt|1.66|km2|sqmi|abbr=on}} | established = 2017 | visitation_num = | visitation_year = | governing_body = | administrator = കൃഷി, ജലസേചനം, കന്നുകാലി മന്ത്രാലയം | embedded = {{Infobox mapframe |wikidata=yes |zoom=13 |coord={{WikidataCoord|display=i}}}} }} [[അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ|അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ]] [[കാബൂൾ|കാബൂളിൽ]] സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു [[അൻസെരിഫോർമിസ്|ജലപക്ഷി]] സങ്കേതവും സംരക്ഷിത പ്രദേശവുമാണ് ഹഷ്മത്ത് ഖാൻ പാർക്ക് (പഷ്തോ: كل حشمت khan). <ref>{{Cite web |url=https://www.afghanistan-analysts.org/en/reports/context-culture/kabul-duck-alert-2-pictures-of-birds-and-birdwatchers-at-the-kol-e-hashmat-khan-wetland/ |title=Kabul Duck Alert 2: Pictures of birds and birdwatchers at the Kol-e Hashmat Khan wetland |work=Afghanistan Analysts Network |date=25 April 2016}}</ref> ഹഷ്മത്ത് ഖാൻ തടാകം<ref>{{cite news |url=https://tolonews.com/afghanistan/300-saplings-planted-kabuls-hashmat-khan-lake |title=300 Saplings Planted in Kabul's Hashmat Khan Lake |work=TOLOnews |date=12 March 2015 |access-date=2024-04-24}}</ref> എന്നും ഇത് അറിയപ്പെടുന്നു. പ്രാദേശികമായി കോൾ-ഇ ഹഷ്മത്ത് ഖാൻ അല്ലെങ്കിൽ ക്വാലാ-ഇ ഹഷ്മത്ത് ഖാൻ, എന്നും ഈ തടാകം വിളിക്കപ്പെടുന്നുണ്ട്. ബാല ഹിസ്സാറിന് സമീപമുള്ള ഒരു ജനവാസ മേഖലയുടെ മധ്യഭാഗത്തായി, ചമൻ-ഇ-ഹോസോറി, ഗാസി സ്റ്റേഡിയം, ഇദ് ഗാഹ് മസ്ജിദ് എന്നിവയുടെ തെക്കുഭാഗത്തായാണ് ഈ തടാകം അഥവാ തണ്ണീർത്തടം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. 1.66 ചതുരശ്ര കിലോമീറ്ററാണ് ഇതിന്റെ വിസ്തീർണ്ണം. 120-ഓളം പക്ഷിവർഗ്ഗങ്ങൾ ഇവിടെ കാണപ്പെടുന്നു. <ref>https://tolonews.com/mehwar/mehwar%C2%A0kol-e-hashmat-khan%C2%A0declared-protected-area%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B</ref> ==ചരിത്രം== ബാല ഹിസാറിലെ നിവാസികൾക്ക് ജലസേചന ആവശ്യങ്ങൾക്കായി വെള്ളം നൽകുന്നതിന് പുരാതന കാലം മുതൽ ഈ തണ്ണീർത്തടം നിലവിലുണ്ട്. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, മുഹമ്മദ് സാഹിർ ഷാ രാജാവ് ഇത് വേട്ടയാടലിനും വിനോദ ആവശ്യങ്ങൾക്കുമായി ഉപയോഗിച്ചു. അതിനുശേഷം നിരവധി ആളുകൾ തടാകത്തിന് ചുറ്റും അനധികൃതമായി വീടുകൾ നിർമ്മിച്ചിട്ടുണ്ട്. <ref>{{cite news |url=https://www.khaama.com/portion-of-kol-e-hasmat-khan-lakes-land-illegally-seized-birds-secretly-hunted-sources/ |title=Portion of Kol-e-Hasmat Khan Lake’s land illegally seized, birds secretly hunted: sources |publisher=Khaama Press |date=April 4, 2024 |access-date=2024-04-24}}</ref>. തടാകത്തിൽ നിന്നും, അതിലേക്ക് ജലമെഹ്തിക്കുന്ന ലോഗർ നദിയിൽ നിന്നുമുള്ള വെള്ളത്തിൻ്റെ ഭൂരിഭാഗവും അടുത്തുള്ള കൃഷിയിടങ്ങളിൽ ജലസേചനത്തിനായും ചുറ്റുമുള്ള വീടുകളിൽ ഗാർഹികാവശ്യങ്ങൾക്കായും ഉപയോഗിക്കപ്പെടുന്നു. ഈ പ്രദേശത്തെ വെള്ളത്തിന്റെ ഉപഭോഗം 2001 മുതൽ നാലിരട്ടിയായി വർദ്ധിച്ചു. <ref>https://www.unep.org/news-and-stories/story/kabul-wetland-declared-new-protected-area-migrating-birds</ref> {{2017 ജൂണിൽ, കൃഷി, ജലസേചനം, കന്നുകാലി മന്ത്രാലയം ലോക പരിസ്ഥിതി ദിനത്തോടനുബന്ധിച്ച് കോൾ-ഇ ഹഷ്മത്ത് ഖാനെ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ നാലാമത്തെ ദേശീയ ഉദ്യാനമായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. <ref>{{Cite web |url=https://www.unep.org/news-and-stories/story/kabul-wetland-declared-new-protected-area-migrating-birds |title=Kabul wetland declared new protected area for migrating birds |publisher=United Nations Environment Programme |date=25 July 2017}}</ref><ref>{{cite news |url=https://tolonews.com/mehwar/mehwar%C2%A0kol-e-hashmat-khan%C2%A0declared-protected-area%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B%E2%80%8B |title=MEHWAR: Kol-e-Hashmat Khan Declared A Protected Area |work=TOLOnews |date=13 June 2017 |access-date=2024-04-24}}</ref><ref>{{cite news |url=http://www.dailyafghanistan.com/national_detail.php?post_id=140254 |title=کول حشمت‌خان؛ چهارمین پارک ملی کشور - روزنامه افغانستان |first=روزنامه |last=افغانستان |website=www.dailyafghanistan.com |date=June 22, 2016 |language=Dari}}</ref><ref>{{cite news |url=https://pajhwok.com/fa/2017/06/11/%da%a9%d9%88%d9%84-%d8%ad%d8%b4%d9%85%d8%aa-%d8%ae%d8%a7%d9%86-%d8%b4%d9%87%d8%b1-%da%a9%d8%a7%d8%a8%d9%84%d8%8c-%da%86%d9%87%d8%a7%d8%b1%d9%85%d9%8a%d9%86-%d9%be%d8%a7%d8%b1%da%a9-%d9%85%d9%84%d9%89/ |title="کول حشمت خان" شهر کابل، چهارمين پارک ملى کشور اعلام شد |first=زرغونه |last=صالحی |date=June 11, 2017 |via=pajhwok.com |language=Dari}}</ref> ==പുറത്തേക്കുള്ള കണ്ണികൾ== *[https://www.youtube.com/shorts/HtdyvPWS-Ic യൂട്യൂബ് ഷോർട്ട്] ==അവലംബം== {{reflist}} ahgcsu4rzt35n8b2nugvizf0dugsb1g 1 628661 4134554 2024-11-11T06:23:10Z Pradeep717 21687 /* ഏഷ്യൻ മാസം */ പുതിയ ഉപവിഭാഗം 4134554 wikitext text/x-wiki == ഏഷ്യൻ മാസം == {{വിക്കിപീഡിയ ഏഷ്യൻ മാസം 2024|created=yes}} [[ഉപയോക്താവ്:Pradeep717|പ്രദീപ് (Pradeep717)]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:Pradeep717|സംവാദം]]) 06:23, 11 നവംബർ 2024 (UTC) ge886vy7f9ktq838tieydxbgnxfjuxu 10 628662 4134556 2005-04-10T09:46:37Z とある白い猫 1870 4134556 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{1}}flaglarge.png|20pxzmpng|20pxzmpng|20pxzmqzmqzmqzmqzmqzmqz:{{{1}}flaglarge.png|20pxzmpng|20pxzmpng|20pxzmqzmqzmqzmqzmqzmqz:{{{1}}flaglarge.png|20pxzmpng|20pxzmpng|20pxzmqzmqzmqzmqzmqzmqz:{{{1}}flaglarge.png|20pxzmpng|20pxzmpng|20pxzmqzmqzmqzmqzmqzmqz:{{{1}}flaglarge.png|20p 6p5goalc4xwyysk5mo27edf33475n07 4134557 4134556 2005-04-10T09:47:57Z とある白い猫 1870 4134557 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{1}}flaglarge.png|20px|e:{2{1}]] [[e:{2{1}]] 7xxd68tvpi2jk9kfyc0motcnhbij4i6 4134558 4134557 2005-04-11T06:08:25Z とある白い猫 1870 4134558 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{1}}}_flag_large.png|20px|{{{1}}}]] [[{{{2}}}]|{{{3}}}]] 5vznqf8qv3z8u5hr670653axjgog4bh 4134559 4134558 2005-04-11T06:09:59Z とある白い猫 1870 4134559 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{1}}}_flag_large.png|20px|{{{1}}}]] [[{{{2}}}|{{{3}}}]] d6p28g3yxmg25g06il2xu9ifxy0o37a 4134560 4134559 2005-04-11T06:18:15Z とある白い猫 1870 4134560 wikitext text/x-wiki {{{if:defined|{{{3}}}|[[Image:{{{1}}}_flag_large.png|20px|{{{1}}}]] [[{{{2}}}|{{{3}}}]]}}} {{{if:defined|{{{2}}}|[[Image:{{{1}}}_flag_large.png|20px|{{{1}}}]] [[{{{2}}}|{{{2}}}]]}}} {{{if:defined|{{{1}}}|[[Image:{{{1}}}_flag_large.png|20px|{{{1}}}]] [[{{{1}}}|{{{1}}}]]}}} 3rqso09y5obqcsnw8v0qzkx6p0cugt6 4134561 4134560 2005-04-11T06:20:41Z とある白い猫 1870 4134561 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{1}}}_flag_large.png|20px|{{{1}}}]] [[{{{if:defined|{{{2}}}|{{{2}}}{{{if:defined|{{{3}}}| |{{{3}}}]] 2q4zq2qxt6t7zq421bvs6pg8y060gt3 4134562 4134561 2005-04-11T06:21:35Z とある白い猫 1870 4134562 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{1}}}_flag_large.png|20px|{{{1}}}]] [[{{{if:defined|2|{{{2}}}|{{{3}}}]] 551qa8bsmb6tny250idq2o95f8em5nn 4134563 4134562 2005-04-11T06:22:06Z とある白い猫 1870 4134563 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{1}}}_flag_large.png|20px|{{{1}}}]] [[{{{if:defined|2|{{{2}}}}}}|{{{3}}}]] 2xvjo5zaek4vnhzfai49m3sp4c6sxvx 4134564 4134563 2005-04-11T06:24:38Z とある白い猫 1870 4134564 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{1}}}_flag_large.png|20px|{{{1}}}]] [[{{{2}}}{{{if:defined|extrainfo|{{{extrainfo}}}}}}]] 9vlgcmq3ptu4g3ocbx0o4k3my11k8be 4134565 4134564 2005-04-11T06:26:13Z とある白い猫 1870 4134565 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{1}}}_flag_large.png|20px|{{{1}}}]] [[{{{2}}}]] {{{if:defined|3}}} r0qwah65a8slban4g3zd1lyq6ywtuny 4134566 4134565 2005-04-11T11:29:02Z とある白い猫 1870 4134566 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{1}}}_flag_large.png|20px|{{{1}}}]] [[{{{2}}}|{{{3}}}]] d6p28g3yxmg25g06il2xu9ifxy0o37a 4134567 4134566 2005-04-11T11:33:05Z とある白い猫 1870 4134567 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{1}}}_flag_large.png|20px|{{{1}}}]] [[{{{2}}}]] k97702f1ke3gcvbuh8mnpppcqr2zn2h 4134568 4134567 2005-04-11T11:42:39Z とある白い猫 1870 4134568 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{$1}}}_flag_large.png|20px|{{{$1}}}]] [[{{{$2-}}}]] 8qd3nimrc9v094xycqkeggso3fb9def 4134569 4134568 2005-04-11T11:45:44Z とある白い猫 1870 4134569 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{1}}}_flag_large.png|20px|{{{1}}}]] [[{{{2}}}|{{{3}}}]] d6p28g3yxmg25g06il2xu9ifxy0o37a 4134570 4134569 2005-07-15T13:25:53Z とある白い猫 1870 4134570 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{1}}}_flag_large.png|20px|{{{3}}}]] [[{{{2}}}|{{{3}}}]] asu8csicjmc9fe3atf43514vswtms0e 4134571 4134570 2005-07-28T15:51:39Z とある白い猫 1870 4134571 wikitext text/x-wiki <!--[[Image:{{{1}}}_flag_large.png|20px|{{{3}}}]] [[{{{2}}}|{{{3}}}]]--> {{country|flagcountry|{{{3}}}}} 99uqr2d0wi0nfqc2iqbvr4uaru0cinc 4134572 4134571 2005-08-02T20:10:00Z SEWilco 100982 Conversion to Template:Flagcountry with comment marking template in case of subst: 4134572 wikitext text/x-wiki <!-- Template:flagcountry --> {{country|flagcountry|{{{1}}}}} g0u750vmjax8h8c1njuny2h8glzyds4 4134573 4134572 2005-08-02T20:11:52Z SEWilco 100982 Template:Flag2 moved to Template:Flagcountry 4134572 wikitext text/x-wiki <!-- Template:flagcountry --> {{country|flagcountry|{{{1}}}}} g0u750vmjax8h8c1njuny2h8glzyds4 4134574 4134573 2005-08-06T16:48:20Z SEWilco 100982 Copied country_flagcountry code 4134574 wikitext text/x-wiki <!-- Template:flagcountry --> [[Image:{{country_flag_alias_{{{1}}}}}|25px|{{country_alias_{{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country_alias_{{{1}}}}}|{{country_shortname_alias_{{{1}}}}}]] isj6pqnkokqgcnd2qfecobwaex2bi7u 4134575 4134574 2005-08-06T16:53:26Z SEWilco 100982 test flagcountry again 4134575 wikitext text/x-wiki <!-- Template:flagcountry --> {{country|flagcountry|{{{1}}}}} g0u750vmjax8h8c1njuny2h8glzyds4 4134576 4134575 2005-08-06T16:55:02Z SEWilco 100982 Removing blank line which breaks Table Wiki 4134576 wikitext text/x-wiki <!-- Template:flagcountry --> {{country|flagcountry|{{{1}}}}} r4xcaamiz378s51ngh56gf1q6vq03ue 4134577 4134576 2005-08-06T16:55:37Z SEWilco 100982 removed space which caused display as preformatted 4134577 wikitext text/x-wiki <!-- Template:flagcountry -->{{country|flagcountry|{{{1}}}}} 6c7p3nw88rjmv24bgiq8ioenvz2fwt1 4134578 4134577 2005-11-15T13:00:56Z SEWilco 100982 add size and name options 4134578 wikitext text/x-wiki <!-- Template:flagcountry -->{{country|flagcountry|{{{1}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}} psb3kcv25bx67ctkn13yfl8gqym2k3v 4134579 4134578 2006-07-09T19:38:11Z Reinyday 150844 category addition 4134579 wikitext text/x-wiki {{country|flagcountry|{{{1}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}} <noinclude> [[Category:Flag templates|{{PAGENAME}}]] [[Category:Counntry templates|{{PAGENAME}}]] </noinclude> 7ityasm2iou49gv5ngz0hhokker318h 4134580 4134579 2006-07-09T19:38:40Z Reinyday 150844 typo fix 4134580 wikitext text/x-wiki {{country|flagcountry|{{{1}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}} <noinclude> [[Category:Flag templates|{{PAGENAME}}]] [[Category:Country templates|{{PAGENAME}}]] </noinclude> re0o0rmvikupltki3ujp4ok9ddl4mih 4134581 4134580 2006-07-09T19:45:56Z Reinyday 150844 category update 4134581 wikitext text/x-wiki {{country|flagcountry|{{{1}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}} <noinclude> [[Category:Flag templates|*]] [[Category:Country templates|{{PAGENAME}}]] </noinclude> 3jmqx9ce193lz4t8pacujof1s2q0t9u 4134582 4134581 2006-07-09T21:54:46Z Reinyday 150844 formatting fix 4134582 wikitext text/x-wiki {{country|flagcountry|{{{1}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}}<noinclude> [[Category:Flag templates|*]] [[Category:Country templates|{{PAGENAME}}]] </noinclude> jb9mvcjmoq4xuz36zu9icx9zdyx0koq 4134583 4134582 2006-07-25T02:44:53Z Ryulong 929 4134583 wikitext text/x-wiki {{country_flagcountry|{{{1}}}|{{{1}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}}<noinclude> [[Category:Flag templates|*]] [[Category:Country templates|{{PAGENAME}}]] </noinclude> 93os7h32dk6b05wotm4cl3q7ktdb1hp 4134584 4134583 2006-07-25T02:45:06Z Ryulong 929 4134584 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size|}}}|22x20px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name|}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}]]<noinclude> [[Category:Flag templates|*]] [[Category:Country templates|{{PAGENAME}}]] </noinclude> 5baeg4y73am6ljvcj4ypk2n35r33zo5 4134585 4134584 2006-07-25T03:26:57Z Ryulong 929 rv to last version before my own 4134585 wikitext text/x-wiki {{country|flagcountry|{{{1}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}}<noinclude> [[Category:Flag templates|*]] [[Category:Country templates|{{PAGENAME}}]] </noinclude> jb9mvcjmoq4xuz36zu9icx9zdyx0koq 4134586 4134585 2006-11-08T20:25:30Z The wub 47330 re-categorisation per [[WP:CFD|CFD]] using [[WP:AWB|AWB]] 4134586 wikitext text/x-wiki {{country|flagcountry|{{{1}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}}<noinclude> [[Category:Flag templates|*]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] </noinclude> 2ff01a8denmmpgaln5ch2opt7akzrd2 4134587 4134586 2007-01-07T11:25:45Z Wknight94 7366 Protected Template:Flagcountry: Highly used template that needs long-term protection in my opinion [edit=sysop:move=sysop] 4134586 wikitext text/x-wiki {{country|flagcountry|{{{1}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}}<noinclude> [[Category:Flag templates|*]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] </noinclude> 2ff01a8denmmpgaln5ch2opt7akzrd2 4134588 4134587 2007-01-07T11:40:53Z Wknight94 7366 hprotected 4134588 wikitext text/x-wiki {{country|flagcountry|{{{1}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}}<noinclude> [[Category:Flag templates|*]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] {{hprotected}} [[Category:Disambiguation and redirection templates|Flagcountry]]</noinclude> 1gyuh0hfg24v9jr8bi50swtgof9jhld 4134589 4134588 2007-01-07T11:43:39Z Wknight94 7366 woops, copy/pasted too much 4134589 wikitext text/x-wiki {{country|flagcountry|{{{1}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}}<noinclude> [[Category:Flag templates|*]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] {{hprotected}}</noinclude> dpcfngsy22c9ghoaaspxix0s0ws5ox2 4134590 4134589 2007-01-25T17:13:30Z Ligulem 118866 Switching to use new template code from [[template:flagcountry2]]. Per [[Wikipedia:WikiProject Flag Template/January 2007 rework]] 4134590 wikitext text/x-wiki {{country data {{{1}}} | country flagcountry2 | countryname = {{{1}}} | variant = {{{2|}}} | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} }}<noinclude> [[Category:Flag templates|*]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] {{hprotected}}</noinclude> t6s3yi5kyznwfp8l12lsxelj5ktwfp2 4134591 4134590 2007-01-25T17:21:51Z Ligulem 118866 [[WP:DOC]] 4134591 wikitext text/x-wiki {{country data {{{1}}} | country flagcountry2 | countryname = {{{1}}} | variant = {{{2|}}} | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} }}<noinclude>{{/doc}} {{hprotected}}</noinclude> dqwog2q8j8bp5gqm4g07hv145k4iorg 4134592 4134591 2007-08-26T04:40:42Z Andrwsc 21894 remove unneeded parm; make variant a named parameter also; change doc format 4134592 wikitext text/x-wiki {{country data {{{1}}} | country flagcountry2 | variant = {{{variant|{{{2|}}}}}} | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} }}<noinclude>{{hprotected}}{{template doc}}</noinclude> 6z8owanxsv6t9386t5julsowub9bloz 4134593 4134592 2007-09-14T01:39:08Z MZMcBride 7081 updated template 4134593 wikitext text/x-wiki {{country data {{{1}}} | country flagcountry2 | variant = {{{variant|{{{2|}}}}}} | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} }}<noinclude> {{pp-template|small=yes}} {{template doc}} </noinclude> fl164v9yag17duntglhpd8zyli4qtwt 4134594 4134593 2007-10-03T06:10:16Z Pathoschild 3745 {{documentation}}, moved some content to subpage 4134594 wikitext text/x-wiki {{country data {{{1}}} | country flagcountry2 | variant = {{{variant|{{{2|}}}}}} | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} }}<noinclude>{{documentation}}</noinclude> 7m0toaz81d0k84jzmqeukiwbkf0l5si 4134595 4134594 2010-08-11T04:51:01Z Andrwsc 21894 avoid redirect & reduce size for high-use template 4134595 wikitext text/x-wiki {{country data {{{1}}}|flagcountry/core|variant={{{variant|{{{2|}}}}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}}<noinclude>{{documentation}}</noinclude> s25s6cnwqhpfa977bsj98mmq5j89k5e 4134596 4134595 2014-12-13T15:18:45Z Redrose64 23153 proposed for merge; see [[Wikipedia:Templates for discussion/Log/2014 December 10#Flag templates]] 4134596 wikitext text/x-wiki <noinclude>{{Tfm/dated|page=Flagcountry|otherpage=Flag|link=Wikipedia:Templates for discussion/Log/2014 December 10#Flag templates|help=off}}</noinclude>{{country data {{{1}}}|flagcountry/core|variant={{{variant|{{{2|}}}}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}}<noinclude>{{documentation}}</noinclude> 7el6u9chyv7fowlpr3zweehlhuce0ke 4134597 4134596 2014-12-18T05:54:22Z Plastikspork 104725 Closing 4134597 wikitext text/x-wiki {{country data {{{1}}}|flagcountry/core|variant={{{variant|{{{2|}}}}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}}<noinclude>{{documentation}}</noinclude> s25s6cnwqhpfa977bsj98mmq5j89k5e 4134598 4134597 2015-02-16T01:18:18Z Mr. Stradivarius 46061 Changed protection level of Template:Flagcountry: [[WP:High-risk templates|Highly visible template]]: allow template editors ([Edit=Allow only template editors and admins] (indefinite) [Move=Allow only template editors and admins] (indefinite)) 4134597 wikitext text/x-wiki {{country data {{{1}}}|flagcountry/core|variant={{{variant|{{{2|}}}}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}}<noinclude>{{documentation}}</noinclude> s25s6cnwqhpfa977bsj98mmq5j89k5e 4134599 4134598 2020-07-17T15:28:45Z Jonesey95 44374 Adding unknown parameter tracking through [[:Category:Pages using flagcountry template with unknown parameters]] using [[Module:check for unknown parameters]] 4134599 wikitext text/x-wiki {{country data {{{1}}}|flagcountry/core|variant={{{variant|{{{2|}}}}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}}{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using flagcountry template with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Flagcountry]] with unknown parameter "_VALUE_"|ignoreblank=y| 1 | 2 | name | size | variant }}<noinclude>{{documentation}}</noinclude> gn3dtsc1y6c3jezvphtekw4u77jqn67 4134600 4134599 2024-06-17T10:49:37Z Ahecht 70935 Ahecht moved page [[Template:Flagcountry]] to [[Template:Flag country]] without leaving a redirect: Per [[WP:TPN]] and recent moves of [[Special:Diff/1226113114|Template:Flag icon]], [[Special:Diff/1226112999|Template:Flag decoration]], [[Special:Diff/1226069457|Template:Flag athlete]], [[Special:Diff/1224871472|Template:Flag medalist]], etc (using [[:en:User:Ahecht/sandbox/Scripts/pageswap|pageswap]]) 4134599 wikitext text/x-wiki {{country data {{{1}}}|flagcountry/core|variant={{{variant|{{{2|}}}}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}}{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using flagcountry template with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Flagcountry]] with unknown parameter "_VALUE_"|ignoreblank=y| 1 | 2 | name | size | variant }}<noinclude>{{documentation}}</noinclude> gn3dtsc1y6c3jezvphtekw4u77jqn67 4134601 4134600 2024-07-28T10:36:18Z 6ii9 78027 Updated flag template name to avoid the template redirect. 4134601 wikitext text/x-wiki {{country data {{{1}}}|flag country/core|variant={{{variant|{{{2|}}}}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}}{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using flagcountry template with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Flagcountry]] with unknown parameter "_VALUE_"|ignoreblank=y| 1 | 2 | name | size | variant }}<noinclude>{{documentation}}</noinclude> 5ttzf95ic6p5x1uyrlml6fbk6xi6ij9 4134602 4134601 2024-11-11T06:38:23Z Jacob.jose 1784 [[:en:Template:Flag_country]] എന്നതിൽ നിന്ന് 46 പതിപ്പുകൾ ഇറക്കുമതി ചെയ്തു 4134601 wikitext text/x-wiki {{country data {{{1}}}|flag country/core|variant={{{variant|{{{2|}}}}}}|size={{{size|}}}|name={{{name|}}}}}{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using flagcountry template with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Flagcountry]] with unknown parameter "_VALUE_"|ignoreblank=y| 1 | 2 | name | size | variant }}<noinclude>{{documentation}}</noinclude> 5ttzf95ic6p5x1uyrlml6fbk6xi6ij9 10 628663 4134625 2007-01-25T17:20:35Z Ligulem 118866 new 4134625 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> ==Usage== Shorthand for <nowiki>{{country2|flagcountry|..}}</nowiki>. See [[Template:Country2]] for parameters. {| class="wikitable" ! Call !! Shorthand for |- | <nowiki>{{</nowiki>'''[[template:flagcountry|flagcountry]]'''|France<nowiki>}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} | <nowiki>{{country2|flagcountry|France}}</nowiki> = {{country2|flagcountry|France}} |} ''See [[Wikipedia:WikiProject Flag Template/January 2007 rework]] for more information.'' <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates|*]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> </includeonly> hip70velefd24zvt2jcxcvidjtt75v0 4134626 4134625 2007-01-26T21:12:42Z Ligulem 118866 /* Usage */ update 4134626 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> ==Usage== Shorthand for <nowiki>{{country|flagcountry|..}}</nowiki>. See [[Template:Country]] for parameters. {| class="wikitable" ! Call !! Shorthand for |- | <nowiki>{{</nowiki>'''[[template:flagcountry|flagcountry]]'''|France<nowiki>}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} | <nowiki>{{country|flagcountry|France}}</nowiki> = {{country|flagcountry|France}} |} <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates|*]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> </includeonly> dtmj67gg2o87dgvw49ikbp7iqpk718v 4134627 4134626 2007-02-06T14:33:15Z Ligulem 118866 rewrite 4134627 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> Displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). The first parameter is mandatory and identifies the name of the country. Examples: * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} Optional parameters: * <nowiki>{{flagcountry|France|size=40px}}</nowiki> = {{flagcountry|France|size=40px}} — to use a non-default flag size * <nowiki>{{flagcountry|France|name=C'est la France}}</nowiki> = {{flagcountry|France|name=C'est la France}} — to produce a non-default link-text ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * <nowiki>{{</nowiki>[[template:flagicon|flagicon]]|France}} = {{flagicon|France}} — to display the flag alone === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates|*]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> </includeonly> 1u7sb340pgeqkse9aynfqel0lcnj5bg 4134628 4134627 2007-02-06T19:55:09Z Ligulem 118866 {{protected template}} 4134628 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> Displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). The first parameter is mandatory and identifies the name of the country. Examples: * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} Optional parameters: * <nowiki>{{flagcountry|France|size=40px}}</nowiki> = {{flagcountry|France|size=40px}} — to use a non-default flag size * <nowiki>{{flagcountry|France|name=C'est la France}}</nowiki> = {{flagcountry|France|name=C'est la France}} — to produce a non-default link-text ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * <nowiki>{{</nowiki>[[template:flagicon|flagicon]]|France}} = {{flagicon|France}} — to display the flag alone === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> {{protected template}} <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates|*]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> </includeonly> k48io0sy3mjkzxjlj8u466xiwn1tp55 4134629 4134628 2007-02-06T19:55:56Z Ligulem 118866 rv self. Is already on template page 4134629 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> Displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). The first parameter is mandatory and identifies the name of the country. Examples: * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} Optional parameters: * <nowiki>{{flagcountry|France|size=40px}}</nowiki> = {{flagcountry|France|size=40px}} — to use a non-default flag size * <nowiki>{{flagcountry|France|name=C'est la France}}</nowiki> = {{flagcountry|France|name=C'est la France}} — to produce a non-default link-text ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * <nowiki>{{</nowiki>[[template:flagicon|flagicon]]|France}} = {{flagicon|France}} — to display the flag alone === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates|*]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> </includeonly> 1u7sb340pgeqkse9aynfqel0lcnj5bg 4134630 4134629 2007-02-21T23:41:41Z David Kernow 118854 category indexing 4134630 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> Displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). The first parameter is mandatory and identifies the name of the country. Examples: * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} Optional parameters: * <nowiki>{{flagcountry|France|size=40px}}</nowiki> = {{flagcountry|France|size=40px}} — to use a non-default flag size * <nowiki>{{flagcountry|France|name=C'est la France}}</nowiki> = {{flagcountry|France|name=C'est la France}} — to produce a non-default link-text ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * <nowiki>{{</nowiki>[[template:flagicon|flagicon]]|France}} = {{flagicon|France}} — to display the flag alone === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates| ]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> </includeonly> dsht72nxdigrk2gu9r768sbh818bkpe 4134631 4134630 2007-03-08T17:47:43Z Andrwsc 21894 updates 4134631 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> Displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). The first parameter is mandatory and identifies the name of the country. Examples: * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} Optional parameters: * <nowiki>{{flagcountry|France|size=40px}}</nowiki> = {{flagcountry|France|size=40px}} — to use a non-default flag size * <nowiki>{{flagcountry|France|name=C'est la France}}</nowiki> = {{flagcountry|France|name=C'est la France}} — to produce a non-default link-text * <nowiki>{{flagcountry|France|free}}</nowiki> = {{flagcountry|France|free}} — to use a flag variant. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates| ]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> </includeonly> emnxef7cocp4qcsx0tqc6rddgdrrbnw 4134632 4134631 2007-04-10T20:31:52Z 81.231.169.3 4134632 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> Displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). The first parameter is mandatory and identifies the name of the country. Examples: * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} Optional parameters: * <nowiki>{{flagcountry|France|size=40px}}</nowiki> = {{flagcountry|France|size=40px}} — to use a non-default flag size * <nowiki>{{flagcountry|France|name=C'est la France}}</nowiki> = {{flagcountry|France|name=C'est la France}} — to produce a non-default link-text * <nowiki>{{flagcountry|France|free}}</nowiki> = {{flagcountry|France|free}} — to use a flag variant. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates| ]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[sv:Mall:Flaggland]] </includeonly> jmlg7b99pxgq4zjtoiljlc8odtv3drc 4134633 4134632 2007-05-14T16:15:35Z Selket 100848 adding sl:Predloga:Zastava države 4134633 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> Displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). The first parameter is mandatory and identifies the name of the country. Examples: * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} Optional parameters: * <nowiki>{{flagcountry|France|size=40px}}</nowiki> = {{flagcountry|France|size=40px}} — to use a non-default flag size * <nowiki>{{flagcountry|France|name=C'est la France}}</nowiki> = {{flagcountry|France|name=C'est la France}} — to produce a non-default link-text * <nowiki>{{flagcountry|France|free}}</nowiki> = {{flagcountry|France|free}} — to use a flag variant. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates| ]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] </includeonly> hi7mo5mekijvirdufa4qolqlz0ttgep 4134634 4134633 2007-07-21T02:45:55Z Mzajac 13388 clarifying the docs 4134634 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> Displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). The first parameter is mandatory and identifies the country by its '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]). Examples: * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} Options: ; Size : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|size=40px}}</nowiki> → {{flagcountry|France|size=40px}}. ; Link text : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|name=C'est la France}}</nowiki> → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Variant flag image : Use the unnamed '''second parameter'''<!-- "variant=" DOESN'T WORK for me --> to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|free}}</nowiki> → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates| ]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] </includeonly> nfy2r5rx9yf07r32e7vj146q9j79hyy 4134635 4134634 2007-07-21T03:00:00Z Mzajac 13388 consistent documentation format, more concise 4134635 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : '''Name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) identifies the country. : Name example: <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|size=40px}}</nowiki> → {{flagcountry|France|size=40px}}. ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|name=C'est la France}}</nowiki> → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Variant flag image (optional) : Use the unnamed '''second parameter'''<!-- "variant=" DOESN'T WORK for me --> to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|free}}</nowiki> → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates| ]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] </includeonly> atezy2gzi2w1lemb9m20ktcc4u7nhb3 4134636 4134635 2007-07-21T03:03:07Z Mzajac 13388 /* Usage */ "size"=width; format 4134636 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : '''Name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) identifies the country. : Name example: <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> → {{flagcountry|FRA}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the width from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|size=40px}}</nowiki> → {{flagcountry|France|size=40px}}. ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|name=C'est la France}}</nowiki> → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Variant flag image (optional) : Use the unnamed '''second parameter'''<!-- "variant=" DOESN'T WORK for me --> to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|free}}</nowiki> → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates| ]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] </includeonly> oxq69lbpc4vwsb7045l33f0jutmtza9 4134637 4134636 2007-07-21T04:00:09Z Mzajac 13388 /* Usage */ re-ordering parameters 4134637 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the width from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates| ]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] </includeonly> 4qf2982vp0n7ibswyqm9my8igyjc0aw 4134638 4134637 2007-07-24T19:25:10Z M.C. 118871 not just width - try 40x20px and see what happens 4134638 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates| ]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] </includeonly> 1ysbmm7y7z0qzjggvdnexisgvhm1a6u 4134639 4134638 2007-08-07T01:52:43Z Sjhan81~enwiki 186782 +ko 4134639 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates| ]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[ko:국기나라]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] </includeonly> 896sd800vncssb9dmv8ikfhsdfs17o0 4134640 4134639 2007-08-07T01:53:03Z Sjhan81~enwiki 186782 4134640 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag templates| ]] [[Category:Country and territory templates|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[ko:틀:국기나라]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] </includeonly> tbimpac7sqfwth2phhkoag4sd1fkcmn 4134641 4134640 2007-08-26T04:41:53Z Andrwsc 21894 recat 4134641 wikitext text/x-wiki <includeonly>{{template doc page transcluded}}</includeonly><noinclude>{{template doc page viewed directly}}</noinclude> <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[ko:틀:국기나라]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] </includeonly> awq6i8bque8lkve3xk26944tlrq35vc 4134642 4134641 2007-09-21T04:06:12Z Andrwsc 21894 clean up using [[Project:AutoWikiBrowser|AWB]] 4134642 wikitext text/x-wiki {{template doc page}} <!-- EDIT TEMPLATE DOCUMENTATION BELOW THIS LINE --> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[ko:틀:국기나라]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] </includeonly> h5b7pt73g488pec8t643glcjcmlkong 4134643 4134642 2007-10-03T06:00:54Z Pathoschild 3745 {{documentation subpage}} 4134643 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[ko:틀:국기나라]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] </includeonly> m8aikz8lm5imnxodu4jvzsxqiqz3sjv 4134644 4134643 2007-10-03T06:10:46Z Pathoschild 3745 + content from template page 4134644 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}}<includeonly>{{pp-template|small=yes}}</includeonly> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[ko:틀:국기나라]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] </includeonly> 0gtpmucqxddk7xdxmtmxvom3wfusr0h 4134645 4134644 2008-05-21T00:18:51Z Amakuha 95126 +uk: 4134645 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}}<includeonly>{{pp-template|small=yes}}</includeonly> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[ko:틀:국기나라]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] [[uk:Шаблон:Flagcountry]] </includeonly> 71yapvsolqfan1akyz612z5fnswwam7 4134646 4134645 2008-05-21T00:35:09Z Amakuha 95126 4134646 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}}<includeonly>{{pp-template|small=yes}}</includeonly> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[ko:틀:국기나라]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] </includeonly> k66tdludlo10pylwbwsynnebn0smena 4134647 4134646 2008-07-23T20:35:50Z Datumizer 118831 4134647 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}}<includeonly>{{pp-template|small=yes}}</includeonly> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * {{tiw|flagicon — to display the flag alone. ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * {{tiw|flag}} — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link. ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} * {{tiw|ISO 3166-1}} - creates a link only. === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[ko:틀:국기나라]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] </includeonly> f6guowkc2rb9zjo2a41jf9vjytzscgj 4134648 4134647 2008-07-23T20:38:00Z Datumizer 118831 /* Related templates */ 4134648 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}}<includeonly>{{pp-template|small=yes}}</includeonly> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * {{tiw|flagicon}} — to display the flag alone. ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * {{tiw|flag}} — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link. ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} * {{tiw|ISO 3166-1}} - creates a link only. === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[ko:틀:국기나라]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] </includeonly> p80qvq2e4zbir4rdv0aire6b4tqkngt 4134649 4134648 2008-07-23T20:44:51Z Andrwsc 21894 edit links not needed for fully protected templates, remove link to unrelated template 4134649 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}}<includeonly>{{pp-template|small=yes}}</includeonly> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[ko:틀:국기나라]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] </includeonly> k66tdludlo10pylwbwsynnebn0smena 4134650 4134649 2008-08-20T14:57:18Z 85.218.26.145 4134650 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}}<includeonly>{{pp-template|small=yes}}</includeonly> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[fr:Template:Flagcountry]] [[ko:틀:국기나라]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] </includeonly> qtazxfuhjls2qhflvgs1xzbqf76h16s 4134651 4134650 2008-09-28T19:51:35Z Lockal 5771 [[ru:Шаблон:Флагификация]] 4134651 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}}<includeonly>{{pp-template|small=yes}}</includeonly> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[fr:Template:Flagcountry]] [[ko:틀:국기나라]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> lspttjdqmk2esjw7oopjq0th63xjn93 4134652 4134651 2009-01-01T15:02:00Z Fryed-peach 46644 +ja: 4134652 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}}<includeonly>{{pp-template|small=yes}}</includeonly> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[fr:Template:Flagcountry]] [[ko:틀:국기나라]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> avm3u37a9wwao6t5b5zrzxu99hul79r 4134653 4134652 2009-08-13T11:33:23Z Taamu 158520 iw 4134653 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}}<includeonly>{{pp-template|small=yes}}</includeonly> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[fr:Template:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggland]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> rld66mse3ndhxgplb1fnul1wazixz89 4134654 4134653 2009-08-24T20:48:50Z JoolzWiki 10252 sv 4134654 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}}<includeonly>{{pp-template|small=yes}}</includeonly> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[fr:Template:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> a742dikine93pmvhk0lnn820xnmb7cs 4134655 4134654 2009-11-14T01:39:08Z Jurema Oliveira 186406 4134655 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}}<includeonly>{{pp-template|small=yes}}</includeonly> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:country flagcountry2]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[fr:Template:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> ifpgvi2twdt4nld63tsqsyxtfdnpizj 4134656 4134655 2010-08-24T07:02:22Z Andrwsc 21894 update 4134656 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}}<includeonly>{{pp-template|small=yes}}</includeonly> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:flagcountry/core]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[fr:Template:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> 36nv65nc4q1rfrpzub010n0em2sv4g1 4134657 4134656 2010-10-10T13:01:28Z 95.30.118.116 4134657 wikitext text/x-wiki {{Documentation subpage}}<includeonly>{{Pp-template|small=yes}}</includeonly> This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). ===Usage=== ;Country (mandatory) :Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) :Name example: <nowiki>{{Flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{Flagcountry|France}} :Country code example: <nowiki>{{Flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{Flagcountry|FRA}} ;Variant flag image (optional) :Parameter 2 is used to display a different version of the flag. :Example: <nowiki>{{Flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{Flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940–1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ;Link text (optional) :Use the '''name=''' parameter to change the link text. :Example: <nowiki>{{Flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{Flagcountry|France|name=C'est la France}} ;Size (optional) :Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. :Example: <nowiki>{{Flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{Flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[Template:Country data France]]) and the formatter [[Template:flagcountry/core]], which contains the logic '''how''' to display the country data. *<nowiki>{{Flagcountry|France}}</nowiki> = {{Flagcountry|France}} — uses [[Template:Country data France]] *<nowiki>{{Flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{Flagcountry|FRA}} — uses [[Template:Country data FRA]], which is a redirect to [[Template:Country data France]] ===Related templates=== *[[Template:Flagicon]] — to display the flag alone **<nowiki>{{Flagicon|France}}</nowiki> = {{Flagicon|France}} **<nowiki>{{Flagicon|FRA}}</nowiki> = {{Flagicon|FRA}} *[[Template:Flag]] — similar to [[Template:Flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link **<nowiki>{{Flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} **<nowiki>{{Flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} ===See also=== *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[fr:Template:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> lh3axzt4ksu9r6fe6bu60jqpx9fwcwe 4134658 4134657 2010-10-10T15:07:38Z Andrwsc 21894 lower case preferred 4134658 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} This template displays the flag and the name of a country, linked to the main article of that country (flag + country). === Usage === ; Country (mandatory) : Parameter 1 identifies the country by '''name''' or '''three-letter code''' ([[ISO 3166-1 alpha-3]]) : Name example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''France'''}} → {{flagcountry|France}} : Country code example: <nowiki>{{flagcountry|</nowiki>'''FRA'''}} → {{flagcountry|FRA}} ; Variant flag image (optional) : Parameter 2 is used to display a different version of the flag. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''free'''}} → {{flagcountry|France|free}}. In this example, the historical flag for [[Free France]] (1940-1945) is identified by the second parameter of "free". The list of flag variants is specific for each country.<!-- DOCUMENTED WHERE? --> ; Link text (optional) : Use the '''name=''' parameter to change the link text. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''name=C'est la France'''}} → {{flagcountry|France|name=C'est la France}} ; Size (optional) : Use the '''size=''' parameter to change the size from the default. : Example: <nowiki>{{flagcountry|France|</nowiki>'''size=40px'''}} → {{flagcountry|France|size=40px}}. ===Implementation=== This template uses the data templates listed under [[:category:country data templates]], which contain the data '''what''' to display (Example: [[template:country data France]]) and the formatter [[template:flagcountry/core]], which contains the logic '''how''' to display the country data. * <nowiki>{{flagcountry|France}}</nowiki> = {{flagcountry|France}} — uses [[template:country data France]] * <nowiki>{{flagcountry|FRA}}</nowiki> = {{flagcountry|FRA}} — uses [[template:country data FRA]], which is a redirect to [[template:country data France]] === Related templates === * [[template:flagicon]] — to display the flag alone ** <nowiki>{{flagicon|France}}</nowiki> = {{flagicon|France}} ** <nowiki>{{flagicon|FRA}}</nowiki> = {{flagicon|FRA}} * [[template:flag]] — similar to [[template:flagcountry|flagcountry]], but uses the input parameter as the display text for the link ** <nowiki>{{flag|France}}</nowiki> = {{flag|France}} ** <nowiki>{{flag|FRA}}</nowiki> = {{flag|FRA}} === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[fr:Template:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> ojuxcv59y15oe1bqb9fazvbzhe78af6 4134659 4134658 2010-10-11T19:32:51Z Andrwsc 21894 use different example, as "free" variant of [[Template:Country data France]] is being deprecated 4134659 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternate (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternate article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[fr:Template:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> 14tdfrmg4kihs9xoc41sn4064nv7ooy 4134660 4134659 2010-12-14T00:05:54Z -iNu- 20419 edit interwiki 4134660 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternate (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternate article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[fr:Template:Flagcountry]] [[id:Templat:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> h40k3r227lcixis2gjgp81l07bxzte9 4134661 4134660 2010-12-30T17:29:21Z Xxglennxx 22938 /* See also */ +cy 4134661 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternate (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternate article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[cy:Nodyn:Banergwlad]] [[fr:Template:Flagcountry]] [[id:Templat:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> 2by5ilenupt7nlb016pd244qg7wpzui 4134662 4134661 2011-02-16T06:04:03Z Bjankuloski06en~enwiki 113465 mk 4134662 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternate (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternate article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[cy:Nodyn:Banergwlad]] [[fr:Template:Flagcountry]] [[id:Templat:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> l7ymahdbbm8y6dqbh6d9b753418y89b 4134663 4134662 2011-02-24T04:49:44Z Mclay1 104721 alternate → alternative per [[WP:COMMONALITY]] 4134663 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. === See also === * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[cy:Nodyn:Banergwlad]] [[fr:Template:Flagcountry]] [[id:Templat:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> n2hfoosc9x87typkl702fl299hkb2j1 4134664 4134663 2011-10-23T09:42:23Z Kozuch 16781 === See also === *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] 4134664 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. === See also === *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[cy:Nodyn:Banergwlad]] [[fr:Template:Flagcountry]] [[id:Templat:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> g16yer33n0jlmukvo77ydul7g0zfofq 4134665 4134664 2011-11-07T13:44:55Z Bean49 176908 Adding: [[:hu:Sablon:Zászlóország]] 4134665 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. === See also === *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[cy:Nodyn:Banergwlad]] [[fr:Template:Flagcountry]] [[id:Templat:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[hu:Sablon:Zászlóország]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> jvognqhd9y9qoqs8qi75a9myt5jmr1r 4134666 4134665 2011-12-07T12:43:52Z Türk Süvarisi 41214 4134666 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. === See also === *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[cy:Nodyn:Banergwlad]] [[fr:Template:Flagcountry]] [[id:Templat:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[hu:Sablon:Zászlóország]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[tr:Şablon:Bayrakülke]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> mccsyabne2anjuvccpcgsu8wwblbuhu 4134667 4134666 2012-04-04T19:21:10Z Yahia.barie 13646 bn:টেমপ্লেট:Flagcountry 4134667 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. === See also === *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[bn:টেমপ্লেট:Flagcountry]] [[cy:Nodyn:Banergwlad]] [[fr:Template:Flagcountry]] [[id:Templat:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[hu:Sablon:Zászlóország]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[tr:Şablon:Bayrakülke]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> d883ashk43bw14sb2bvzg5391ci2tl2 4134668 4134667 2012-05-09T12:18:43Z Iketsi 21350 [[fr:Modèle:Pays]] 4134668 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. === See also === *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[bn:টেমপ্লেট:Flagcountry]] [[cy:Nodyn:Banergwlad]] [[fr:Modèle:Pays]] [[id:Templat:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[hu:Sablon:Zászlóország]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[tr:Şablon:Bayrakülke]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> 9obp36v0zp633yi6oln3e0lxs4n3ccl 4134669 4134668 2012-05-19T12:14:37Z Ssolbergj 152959 4134669 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. === See also === *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[bn:টেমপ্লেট:Flagcountry]] [[cy:Nodyn:Banergwlad]] [[fr:Modèle:Pays]] [[id:Templat:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[hu:Sablon:Zászlóország]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[tr:Şablon:Bayrakülke]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] </includeonly> 6u1p2sku0lfqngw3ni7ndr76regb10v 4134670 4134669 2012-10-01T11:58:57Z ساجد امجد ساجد 35889 4134670 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. === See also === *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[bn:টেমপ্লেট:Flagcountry]] [[cy:Nodyn:Banergwlad]] [[fr:Modèle:Pays]] [[id:Templat:Flagcountry]] [[os:Шаблон:Флагификаци]] [[ko:틀:국기나라]] [[hu:Sablon:Zászlóország]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[ja:Template:Flagcountry]] [[pt:Predefinição:Flagcountry]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[sv:Mall:Flaggbild2]] [[tr:Şablon:Bayrakülke]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] [[ru:Шаблон:Флагификация]] [[ur:سانچہ:Flagcountry]] </includeonly> 9frcitnjzp79458h59hy7xqtrc0pz11 4134671 4134670 2013-03-28T03:30:06Z DixonDBot 21358 Migrating 11 interwiki links, now provided by [[Wikipedia:Wikidata|Wikidata]] on [[d:Q7217912]] 4134671 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. === See also === *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> </includeonly> <includeonly> [[fr:Modèle:Pays]] [[ko:틀:국기나라]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] </includeonly> tcb7j80kfgs0k4wi5k080s0g6a6ypn1 4134672 4134671 2013-07-31T20:44:06Z BaboneCar 186783 adjusted section level 4134672 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> </includeonly> <includeonly> [[fr:Modèle:Pays]] [[ko:틀:국기나라]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] </includeonly> 77i3s3jfx0il7h5lbgfcimz4crewpii 4134673 4134672 2013-09-30T14:51:47Z 관인생략 186784 different template 4134673 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> </includeonly> <includeonly> [[fr:Modèle:Pays]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] </includeonly> retjuuxjaci4sg71063mnytw8g7r530 4134674 4134673 2014-10-21T12:25:55Z No such user 186539 advertise {{flagu}} 4134674 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely-used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]]—Displays just the flag *[[Template:Flagu]]—displays the flag and unlinked country name * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> </includeonly> <includeonly> [[fr:Modèle:Pays]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] </includeonly> 2073n9zcgjbdxyhklirxdf147lcnc02 4134675 4134674 2014-10-26T17:34:08Z Wavelength 7485 removing 1 [[hyphen]]: —> "more widely used"—[[WP:HYPHEN]], sub-subsection 3, point 4 4134675 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]]—Displays just the flag *[[Template:Flagu]]—displays the flag and unlinked country name * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> </includeonly> <includeonly> [[fr:Modèle:Pays]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] </includeonly> ramm8xxjzgb66gy6yje3dk3zrqdwdwp 4134676 4134675 2014-10-29T11:07:50Z Timeshifter 113312 See also: [[Template:Flaglist]] 4134676 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy (1861–1946)|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - Displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - Names line up vertically in lists. * [[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> </includeonly> <includeonly> [[fr:Modèle:Pays]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] </includeonly> h92t8s1rkv1vqytyhylihfkzhqn5ud0 4134677 4134676 2015-04-01T01:56:34Z Jdaloner 118855 Updated example to match current link produced by template. Made a few minor spacing/formatting adjustments. Removed extra set of <includeonly> tags. 4134677 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] <!-- ADD INTERWIKIS BELOW THIS LINE --> [[fr:Modèle:Pays]] [[mk:Шаблон:Државнознаме]] [[sl:Predloga:Zastava države]] [[uk:Шаблон:Країна з прапорцем]] </includeonly> feoymtiww8i91nijsz9l4ehi0zjeydk 4134678 4134677 2016-12-31T18:16:03Z Yahia.barie 13646 - 4134678 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] </includeonly> dr99qrm88flfnhvtwvxsyuq93d9ic0e 4134679 4134678 2017-03-06T18:22:55Z Phanto1999 159448 4134679 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' — Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional) — Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional) — Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. ==TemplateData== <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "nation": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "required": true, "type": "string", "aliases": ["1"] }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": ["2"], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } } } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] </includeonly> ti3qt6qxwohirbqfz84ksbjdn2tyctn 4134680 4134679 2017-04-17T13:11:53Z DocWatson42 186497 Performed minor clean up on punctuation. 4134680 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'': Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional): Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. ==TemplateData== <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "nation": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "required": true, "type": "string", "aliases": ["1"] }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": ["2"], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } } } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly> <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system|{{PAGENAME}}]] </includeonly> 8pmpj0yn5lc3n3wgdky956mkb3pklk3 4134681 4134680 2018-12-17T00:06:09Z Zyxw 11313 prevent sandbox from being included in category 4134681 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'': Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional): Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. ==TemplateData== <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "nation": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "required": true, "type": "string", "aliases": ["1"] }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": ["2"], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } } } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> 6od0mjgqzf0xkpdty9370eniyg3dhxf 4134682 4134681 2020-04-02T05:01:24Z 201.175.148.190 4134682 wikitext text/x-wiki {documentation subpage} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'': Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional): Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. ==TemplateData== <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "nation": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "required": true, "type": "string", "aliases": ["1"] }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": ["2"], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } } } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> sszly3tjqu9trleaaux3kini0xsbat5 4134683 4134682 2020-04-06T16:24:01Z NicoScribe 103289 Undid revision 948641545 by [[Special:Contributions/201.175.148.190|201.175.148.190]] ([[User talk:201.175.148.190|talk]]) ? 4134683 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'': Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional): Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. ==TemplateData== <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "nation": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "required": true, "type": "string", "aliases": ["1"] }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": ["2"], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } } } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> 6od0mjgqzf0xkpdty9370eniyg3dhxf 4134684 4134683 2020-07-17T15:23:12Z Jonesey95 44374 /* TemplateData */ add header 4134684 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'': Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional): Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. ==TemplateData== {{template data header}} <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "nation": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "required": true, "type": "string", "aliases": ["1"] }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": ["2"], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } } } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> 1v2r0w9d7m95z4m7q89xjv78wffipzl 4134685 4134684 2020-07-17T15:23:49Z Jonesey95 44374 /* Description */ clarify 4134685 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *''nation'' (first unnamed parameter): Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *''variant'' (optional second unnamed parameter): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *''size'' (optional): Can be used to change the flag icon size. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. ==TemplateData== {{template data header}} <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "nation": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "required": true, "type": "string", "aliases": ["1"] }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": ["2"], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } } } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> 52mzlpy74pzroqrxq1ihcenzulit776 4134686 4134685 2020-07-17T15:34:37Z Jonesey95 44374 document the name= parameter and provide example 4134686 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *{{para|1}} (first unnamed parameter): Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *{{para|variant}} or {{para|2}} (optional parameter): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *{{para|size}} (optional): Can be used to change the flag icon size. *{{para|name}} (optional): The display text of the target wikilink is usually automatically generated, but can always be over-ridden with the name parameter. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. #<code><nowiki>{{flagcountry|South Korea|name=Korea}}</nowiki></code> → {{flagcountry|South Korea|name=Korea}} ==TemplateData== {{template data header}} <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "nation": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "required": true, "type": "string", "aliases": ["1"] }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": ["2"], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } } } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> qxwdbokzy477bwm058w5xnf2wki0cuq 4134687 4134686 2020-07-17T15:35:55Z Jonesey95 44374 tracking cat 4134687 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *{{para|1}} (first unnamed parameter): Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *{{para|variant}} or {{para|2}} (optional parameter): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *{{para|size}} (optional): Can be used to change the flag icon size. *{{para|name}} (optional): The display text of the target wikilink is usually automatically generated, but can always be over-ridden with the name parameter. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. #<code><nowiki>{{flagcountry|South Korea|name=Korea}}</nowiki></code> → {{flagcountry|South Korea|name=Korea}} ==Tracking categories== *{{clc|Pages using flagcountry template with unknown parameters}} ==TemplateData== {{template data header}} <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "nation": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "required": true, "type": "string", "aliases": ["1"] }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": ["2"], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } } } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> n53kdqzw8dzvgdz4mw6u878yo4e3rf4 4134688 4134687 2020-07-28T22:45:47Z Jdaloner 118855 "Template data" --> "TemplateData" 4134688 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *{{para|1}} (first unnamed parameter): Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *{{para|variant}} or {{para|2}} (optional parameter): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *{{para|size}} (optional): Can be used to change the flag icon size. *{{para|name}} (optional): The display text of the target wikilink is usually automatically generated, but can always be over-ridden with the name parameter. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. #<code><nowiki>{{flagcountry|South Korea|name=Korea}}</nowiki></code> → {{flagcountry|South Korea|name=Korea}} ==Tracking categories== *{{clc|Pages using flagcountry template with unknown parameters}} ==TemplateData== {{TemplateData header}} <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "nation": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "required": true, "type": "string", "aliases": ["1"] }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": ["2"], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } } } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> n2kx21vbfm7b8gebcjrak7yjd5zc44c 4134689 4134688 2020-12-10T02:14:34Z Iketsi 21350 /* Description */ |name= 4134689 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=|name=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *{{para|1}} (first unnamed parameter): Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *{{para|variant}} or {{para|2}} (optional parameter): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *{{para|size}} (optional): Can be used to change the flag icon size. *{{para|name}} (optional): The display text of the target wikilink is usually automatically generated, but can always be over-ridden with the name parameter. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. #<code><nowiki>{{flagcountry|South Korea|name=Korea}}</nowiki></code> → {{flagcountry|South Korea|name=Korea}} ==Tracking categories== *{{clc|Pages using flagcountry template with unknown parameters}} ==TemplateData== {{TemplateData header}} <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "nation": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "required": true, "type": "string", "aliases": ["1"] }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": ["2"], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } } } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> pqq1q45uag763ph2tnqwihxkpa86x3j 4134690 4134689 2022-02-12T00:07:01Z 73.182.217.149 [[WP:AES|←]]Blanked the page 4134690 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 4134691 4134690 2022-02-12T00:12:46Z Politanvm 186785 Reverted 1 edit by [[Special:Contributions/73.182.217.149|73.182.217.149]] ([[User talk:73.182.217.149|talk]]) to last revision by Iketsi 4134691 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=|name=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *{{para|1}} (first unnamed parameter): Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *{{para|variant}} or {{para|2}} (optional parameter): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *{{para|size}} (optional): Can be used to change the flag icon size. *{{para|name}} (optional): The display text of the target wikilink is usually automatically generated, but can always be over-ridden with the name parameter. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. #<code><nowiki>{{flagcountry|South Korea|name=Korea}}</nowiki></code> → {{flagcountry|South Korea|name=Korea}} ==Tracking categories== *{{clc|Pages using flagcountry template with unknown parameters}} ==TemplateData== {{TemplateData header}} <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "nation": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "required": true, "type": "string", "aliases": ["1"] }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": ["2"], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } } } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> pqq1q45uag763ph2tnqwihxkpa86x3j 4134692 4134691 2022-03-30T16:10:14Z Paine Ellsworth 104726 High-use template 4134692 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} {{High-use}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=|name=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *{{para|1}} (first unnamed parameter): Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *{{para|variant}} or {{para|2}} (optional parameter): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *{{para|size}} (optional): Can be used to change the flag icon size. *{{para|name}} (optional): The display text of the target wikilink is usually automatically generated, but can always be over-ridden with the name parameter. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. #<code><nowiki>{{flagcountry|South Korea|name=Korea}}</nowiki></code> → {{flagcountry|South Korea|name=Korea}} ==Tracking categories== *{{clc|Pages using flagcountry template with unknown parameters}} ==TemplateData== {{TemplateData header}} <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "nation": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "required": true, "type": "string", "aliases": ["1"] }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": ["2"], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } } } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> t6notlqmdqvsbnvsnd015f39gu6akxy 4134693 4134692 2023-01-01T01:41:12Z AltoStev 186786 see [[Template_talk:Flagcountry#visual_text_editor_adds_%22nation=%22]] 4134693 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} {{High-use}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=|name=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. ;Parameters *{{para|1}} (first unnamed parameter): Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *{{para|variant}} or {{para|2}} (optional parameter): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *{{para|size}} (optional): Can be used to change the flag icon size. *{{para|name}} (optional): The display text of the target wikilink is usually automatically generated, but can always be over-ridden with the name parameter. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. #<code><nowiki>{{flagcountry|South Korea|name=Korea}}</nowiki></code> → {{flagcountry|South Korea|name=Korea}} ==Tracking categories== *{{clc|Pages using flagcountry template with unknown parameters}} ==TemplateData== {{TemplateData header}} <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "1": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "type": "string", "required": true }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": [ "2" ], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } }, "paramOrder": [ "1", "variant", "size" ] } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> jzkn52jhae6c0zr6999mqslsiyq1gx5 4134694 4134693 2023-09-05T22:03:46Z Paine Ellsworth 104726 fix incorrect usage of semicolon per [[H:DL]] 4134694 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} {{High-use}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=|name=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. '''Parameters''' *{{para|1}} (first unnamed parameter): Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *{{para|variant}} or {{para|2}} (optional parameter): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *{{para|size}} (optional): Can be used to change the flag icon size. *{{para|name}} (optional): The display text of the target wikilink is usually automatically generated, but can always be over-ridden with the name parameter. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. #<code><nowiki>{{flagcountry|South Korea|name=Korea}}</nowiki></code> → {{flagcountry|South Korea|name=Korea}} ==Tracking categories== *{{clc|Pages using flagcountry template with unknown parameters}} ==TemplateData== {{TemplateData header}} <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "1": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "type": "string", "required": true }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": [ "2" ], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } }, "paramOrder": [ "1", "variant", "size" ] } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> 1wxeyigua2vao8p110y7du4flzta4v7 4134695 4134694 2024-02-18T17:47:48Z PonoRoboT 186787 \n 4134695 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} {{High-use}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=|name=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. '''Parameters''' *{{para|1}} (first unnamed parameter): Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *{{para|variant}} or {{para|2}} (optional parameter): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *{{para|size}} (optional): Can be used to change the flag icon size. *{{para|name}} (optional): The display text of the target wikilink is usually automatically generated, but can always be over-ridden with the name parameter. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. #<code><nowiki>{{flagcountry|South Korea|name=Korea}}</nowiki></code> → {{flagcountry|South Korea|name=Korea}} ==Tracking categories== *{{clc|Pages using flagcountry template with unknown parameters}} ==TemplateData== {{TemplateData header}} <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "1": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "type": "string", "required": true }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": [ "2" ], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } }, "paramOrder": [ "1", "variant", "size" ] } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flagicon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> swo3bh419h99aui6oohqchvtrou9m82 4134696 4134695 2024-06-03T21:17:49Z Colonies Chris 118884 4134696 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} {{High-use}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=|name=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. '''Parameters''' *{{para|1}} (first unnamed parameter): Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *{{para|variant}} or {{para|2}} (optional parameter): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *{{para|size}} (optional): Can be used to change the flag icon size. *{{para|name}} (optional): The display text of the target wikilink is usually automatically generated, but can always be over-ridden with the name parameter. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. #<code><nowiki>{{flagcountry|South Korea|name=Korea}}</nowiki></code> → {{flagcountry|South Korea|name=Korea}} ==Tracking categories== *{{clc|Pages using flagcountry template with unknown parameters}} ==TemplateData== {{TemplateData header}} <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "1": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "type": "string", "required": true }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": [ "2" ], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } }, "paramOrder": [ "1", "variant", "size" ] } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flag icon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> m507d1gyy2bw6kjuw1r1k1vrm6ru1nz 4134697 4134696 2024-06-17T10:49:40Z Ahecht 70935 Ahecht moved page [[Template:Flagcountry/doc]] to [[Template:Flag country/doc]] without leaving a redirect: Per [[WP:TPN]] and recent moves of [[Special:Diff/1226113114|Template:Flag icon]], [[Special:Diff/1226112999|Template:Flag decoration]], [[Special:Diff/1226069457|Template:Flag athlete]], [[Special:Diff/1224871472|Template:Flag medalist]], etc (using [[:en:User:Ahecht/sandbox/Scripts/pageswap|pageswap]]) 4134696 wikitext text/x-wiki {{documentation subpage}} {{High-use}} ==Description== <code><nowiki>{{flagcountry|nation|variant|size=|name=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. '''Parameters''' *{{para|1}} (first unnamed parameter): Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *{{para|variant}} or {{para|2}} (optional parameter): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *{{para|size}} (optional): Can be used to change the flag icon size. *{{para|name}} (optional): The display text of the target wikilink is usually automatically generated, but can always be over-ridden with the name parameter. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flagcountry}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flagcountry|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flagcountry|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. Note that the wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>. # <code><nowiki>{{flagcountry|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flagcountry|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flagcountry</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. #<code><nowiki>{{flagcountry|South Korea|name=Korea}}</nowiki></code> → {{flagcountry|South Korea|name=Korea}} ==Tracking categories== *{{clc|Pages using flagcountry template with unknown parameters}} ==TemplateData== {{TemplateData header}} <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "1": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "type": "string", "required": true }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": [ "2" ], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } }, "paramOrder": [ "1", "variant", "size" ] } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flag icon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES BELOW THIS LINE --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> m507d1gyy2bw6kjuw1r1k1vrm6ru1nz 4134698 4134697 2024-06-20T22:42:06Z A876 186788 {flagcountry} redirects to {flag country}. 4134698 wikitext text/x-wiki {{Documentation subpage}} {{High-use}} ==Description== <code><nowiki>{{flag country|nation|variant|size=|name=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. '''Parameters''' *{{para|1}} (first unnamed parameter): Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *{{para|variant}} or {{para|2}} (optional parameter): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *{{para|size}} (optional): Can be used to change the flag icon size. *{{para|name}} (optional): The display text of the target wikilink is usually automatically generated, but can always be over-ridden with the name parameter. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flag country|ITA}}</nowiki></code> → {{flag country|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flag country}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flag country|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flag country|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. (The wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>.) # <code><nowiki>{{flag country|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag country|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flag country</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. #<code><nowiki>{{flag country|South Korea|name=Korea}}</nowiki></code> → {{flag country|South Korea|name=Korea}} ==Tracking categories== *{{Category link with count|Pages using flagcountry template with unknown parameters}} ==TemplateData== {{TemplateData header}} <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "1": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "type": "string", "required": true }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": [ "2" ], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } }, "paramOrder": [ "1", "variant", "size" ] } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flag icon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES that the template (but not this /sandboxN or /doc page) should be in BELOW THIS LINE. --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> qgm8rhhetz6zkjk6uhcssd509fcd66n 4134699 4134698 2024-11-11T06:38:48Z Jacob.jose 1784 [[:en:Template:Flag_country/doc]] എന്നതിൽ നിന്ന് 74 പതിപ്പുകൾ ഇറക്കുമതി ചെയ്തു 4134698 wikitext text/x-wiki {{Documentation subpage}} {{High-use}} ==Description== <code><nowiki>{{flag country|nation|variant|size=|name=}}</nowiki></code> Produces a flag icon attached to a wikilinked article. This template is similar to the more widely used {{tl|flag}} template, but is more useful for two situations described below. '''Parameters''' *{{para|1}} (first unnamed parameter): Use either the name of the nation or in some cases, a three-letter country code (e.g. [[ISO 3166-1 alpha-3]]) *{{para|variant}} or {{para|2}} (optional parameter): Specifies an alternative (historical) flag to use. This parameter is documented by the appropriate template in [[:Category:Country data templates]]. *{{para|size}} (optional): Can be used to change the flag icon size. *{{para|name}} (optional): The display text of the target wikilink is usually automatically generated, but can always be over-ridden with the name parameter. ==Usage examples== # <code><nowiki>{{flag country|ITA}}</nowiki></code> → {{flag country|ITA}} #:In this case, the country code for Italy (ITA) is used to produce the correct flag and wikilink. In many cases, it would probably be preferable to use {{tl|flag}} to produce the same result, such as <code><nowiki>{{flag|Italy}}</nowiki></code> for this example. However, {{tl|flag country}} could be used within other templates (such as infoboxes) so that country codes can be used for those template parameters. # <code><nowiki>{{flag country|ITA|1861}}</nowiki></code> → {{flag country|ITA|1861}} #:Similar to the first example, but with a flag variant parameter to select a historical flag image. (The wikilinked article is <code><nowiki>[[Italy]]</nowiki></code>.) # <code><nowiki>{{flag country|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag country|Kingdom of Italy}} #:In this example, a different [[:Category:Country data templates|country data template]] is used, to select an alternative article for the wikilink (in this case, <code><nowiki>[[Kingdom of Italy|Italy]]</nowiki></code>). Compare with <code><nowiki>{{flag|Kingdom of Italy}}</nowiki></code> → {{flag|Kingdom of Italy}}, in which "Kingdom of Italy" is the display text for the wikilink. Therefore, the choice of <code>flag country</code> or <code>flag</code> depends on the desired display text; in all other respects, the templates are identical. #<code><nowiki>{{flag country|South Korea|name=Korea}}</nowiki></code> → {{flag country|South Korea|name=Korea}} ==Tracking categories== *{{Category link with count|Pages using flagcountry template with unknown parameters}} ==TemplateData== {{TemplateData header}} <templatedata> { "description": "Produces a flag icon next to a wikilinked country name.", "params": { "1": { "label": "Nation", "description": "The name or code of the country.", "type": "string", "required": true }, "variant": { "label": "Variant", "description": "The flag variant to be displayed.", "aliases": [ "2" ], "type": "string" }, "size": { "label": "Size", "description": "The size of the flag icon.", "type": "number" } }, "paramOrder": [ "1", "variant", "size" ] } </templatedata> ==See also== *[[Template:Coat of arms]] *[[Template:Flag]] *[[Template:Flag icon]] - displays just the flag *[[Template:Flagu]] - displays the flag and unlinked country name *[[Template:Flaglist]] - names line up vertically in lists *[[Wikipedia:WikiProject Flag Template]] <includeonly>{{Sandbox other|| <!-- ADD CATEGORIES that the template (but not this /sandboxN or /doc page) should be in BELOW THIS LINE. --> [[Category:Flag template system]] }}</includeonly> qgm8rhhetz6zkjk6uhcssd509fcd66n 10 628664 4134700 2005-06-16T16:44:49Z SEWilco 100982 new version with longer country name 4134700 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|20px|{{country alias {{{1}}}}}]] [[{{country alias {{{1}}}}}]] r8n6dj7tp50egqrt5du496njeg9tvda 4134701 4134700 2005-06-16T16:55:42Z SEWilco 100982 Add shortname for dealing with long formal names 4134701 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|20px|{{country alias {{{1}}}}}]] [[{{country alias {{{1}}}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}]] hot6iu7nbxp3xj6tyyq12jfhtvx5bl6 4134702 4134701 2005-06-24T18:33:25Z SEWilco 100982 25px 4134702 wikitext text/x-wiki <!-- country_flagcountry -->[[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|25px|{{country alias {{{1}}}}}]] [[{{country alias {{{1}}}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}]] p2kiflapw4oy89nntsekzjssovyj7rn 4134703 4134702 2005-07-07T17:40:48Z Aris Katsaris 100588 Making the space non-breaking. As for template names, I think it makes it actually more readable to use the lower dashes, so that they won't be confused for parameters. 4134703 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country_flag_alias_{{{1}}}}}|25px|{{country_alias_{{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country_alias_{{{1}}}}}|{{country_shortname_alias_{{{1}}}}}]] dtfo35abh6oot4jkjp2kqsf6o7liiev 4134704 4134703 2005-09-10T20:26:09Z Dbenbenn 235 limit image height to 15px, for flags with wierd ratios 4134704 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|25x15px|{{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}]] 94xgyhzdgnfmssjwv0s8youkyd8i58d 4134705 4134704 2005-11-15T13:03:09Z SEWilco 100982 Add optional parameters size and name 4134705 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{size|25x15px}}|{{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{{name|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}}]] smscztmkph6o18w72mb1isbf7tfyquy 4134706 4134705 2005-11-15T13:03:43Z SEWilco 100982 fix wk 4134706 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{{size|25x15px}}}|{{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{{name|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}}]] gn9yp4s37au0echt54ayjwufn5s0c1p 4134707 4134706 2005-11-15T13:16:08Z SEWilco 100982 wrap optional parameters in 'if' 4134707 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{if|{{{size|}}}|{{{size}}}|25x15px}}|{{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{if|{{{name|}}}|{{{name}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}]] 4o8smun2ts3pkc005m672wowz6hhhri 4134708 4134707 2005-11-16T01:44:13Z Chanheigeorge 15131 Add "Flag of" to image caption 4134708 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{if|{{{size|}}}|{{{size}}}|25x15px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{if|{{{name|}}}|{{{name}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}]] 681h92hcyj4xzvjpobjapgto6kzc27h 4134709 4134708 2005-12-06T08:46:52Z Wiki-vr 186789 flag width 4134709 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{if|{{{size|}}}|{{{size}}}|25px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{if|{{{name|}}}|{{{name}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}]] hdxiprm8mdmr0gokmn8pbpjvc67xnjt 4134710 4134709 2005-12-06T15:34:32Z SEWilco 100982 rv to 25x15px. This is needed due to effects of some narrow flags. 4134710 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{if|{{{size|}}}|{{{size}}}|25x15px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{if|{{{name|}}}|{{{name}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}]] 681h92hcyj4xzvjpobjapgto6kzc27h 4134711 4134710 2005-12-14T20:30:44Z Ligulem 118866 if -> [[template talk:qif|qif]] - qif is the server friendlier variant of if 4134711 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{qif|test={{{size|}}}|then={{{size}}}|else=25x15px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{qif|test={{{name|}}}|then={{{name}}}|else={{country shortname alias {{{1}}}}}}}]] mjuwbm4392htw6h8ytgpgbkymrrt0ul 4134712 4134711 2006-01-17T21:56:51Z Aris Katsaris 100588 Too little height leeway caused too much width leeway, making lists look bad 4134712 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{qif|test={{{size|}}}|then={{{size}}}|else=22x20px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{qif|test={{{name|}}}|then={{{name}}}|else={{country shortname alias {{{1}}}}}}}]] 1ty3qj7fjmwzn5is4tw74w85acuh2sr 4134713 4134712 2006-01-21T23:01:10Z Dbenbenn 235 remove unnecessary {{qif}} calls; use default parameter values instead 4134713 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{{size|22x20px}}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{{name|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}}]] 9vvze9ydagdv1xu6qjtmk3m2vqg14ea 4134714 4134713 2006-01-21T23:01:44Z Dbenbenn 235 Reverted edits by [[Special:Contributions/Dbenbenn|Dbenbenn]] ([[User talk:Dbenbenn|talk]]) to last version by Aris Katsaris 4134714 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{qif|test={{{size|}}}|then={{{size}}}|else=22x20px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{qif|test={{{name|}}}|then={{{name}}}|else={{country shortname alias {{{1}}}}}}}]] 1ty3qj7fjmwzn5is4tw74w85acuh2sr 4134715 4134714 2006-04-14T11:23:21Z Freakofnurture 135945 deqififying 4134715 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{{name|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}}]] 74nh28z53fxsann9ks7aa2y6m1lnrt2 4134716 4134715 2006-04-14T11:26:52Z Freakofnurture 135945 -.- 4134716 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}]] maju33tbiyz94z1eoyyj7wg9x4jjx8j 4134717 4134716 2006-12-20T16:54:20Z Renamed user ixgysjijel 100928 {{protected template}} 4134717 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}]]<noinclude> {{Protected template}} [[Category:Flag templates|*]] </noinclude> otoeoa4up3fkg4txluto7jna7kwn7xw 4134718 4134717 2007-01-04T13:12:48Z CBDunkerson 7847 Rework logic to accept 'data' either from sub-templates or passed parameters 4134718 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{flag|{{country flag alias {{{1}}}}}}}}|{{{size|22x20px}}}|Flag of {{{alias|{{country alias {{{1}}}}}}}}]]&nbsp;[[{{{alias|{{country alias {{{1}}}}}}}}|{{{name|{{{shortname|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}}}}}]]<noinclude> {{Protected template}} [[Category:Flag templates|*]] </noinclude> esc7y7hkdfi6ag6thk8gxgb413k3udx 4134719 4134718 2007-01-04T13:15:04Z CBDunkerson 7847 Revert - Not working correctly 4134719 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}]]<noinclude> {{Protected template}} [[Category:Flag templates|*]] </noinclude> otoeoa4up3fkg4txluto7jna7kwn7xw 4134720 4134719 2007-01-08T10:40:20Z Ligulem 118866 new 4134720 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{flag alias}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|Flag of {{{alias}}}]]&nbsp;[[{{{alias}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias}}} }}]] i04hppijthj8lbg5q1xjbmrkvhyzqr2 4134721 4134720 2007-01-08T13:05:53Z Ligulem 118866 4134721 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{flag alias}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|Flag of {{{alias}}}]]&nbsp;[[{{{alias}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias}}} }}]]<noinclude> == Note == This template is a replacement for [[template:country flagcountry]] </noinclude> rumi4bcgx00o7gd1qrxr9dmz69uluxv 4134722 4134721 2007-01-08T18:37:21Z Ligulem 118866 4134722 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{flag alias}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|Flag of {{{alias}}}]]&nbsp;[[{{{alias}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias}}} }}]]<noinclude> == Note == This template is a replacement for [[template:country flagcountry]] ''This is work in progress. See [[User:Ligulem/work/flag templates rework]] for more information.'' </noinclude> j45q866hb4tyg817lmo9t7jplxbvggk 4134723 4134722 2007-01-11T12:47:42Z Ligulem 118866 reformat code 4134723 wikitext text/x-wiki [[Image:{{{flag alias}}}|{{ #if:{{{size|}}} | {{{size}}} | 22x20px }}|Flag of {{{alias}}}]]&nbsp;[[{{{alias}}}|{{ #if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias}}} }}]]<noinclude> == Note == This template is a replacement for [[template:country flagcountry]] ''This is work in progress. See [[User:Ligulem/work/flag templates rework]] for more information.'' </noinclude> ps9c9oy2xclh4m2du5lftfqd6efxkns 4134724 4134723 2007-01-11T12:53:43Z Ligulem 118866 +variant 4134724 wikitext text/x-wiki [[Image:{{ #if: {{{variant|}}} | {{{flag alias-{{{variant}}}}}} | {{{flag alias}}} }}|{{ #if: {{{size|}}} | {{{size}}} | 22x20px }}|Flag of {{{alias}}}]]&nbsp;[[{{{alias}}}|{{ #if: {{{name|}}} | {{{name}}} | {{{shortname alias}}} }}]]<noinclude> == Note == This template is a replacement for [[template:country flagcountry]] ''This is work in progress. See [[User:Ligulem/work/flag templates rework]] for more information.'' </noinclude> g7ts7m5ni27lokaad9eez37kqdquhtr 4134725 4134724 2007-01-12T15:02:14Z Ligulem 118866 used in... 4134725 wikitext text/x-wiki [[Image:{{ #if: {{{variant|}}} | {{{flag alias-{{{variant}}}}}} | {{{flag alias}}} }}|{{ #if: {{{size|}}} | {{{size}}} | 22x20px }}|Flag of {{{alias}}}]]&nbsp;[[{{{alias}}}|{{ #if: {{{name|}}} | {{{name}}} | {{{shortname alias}}} }}]]<noinclude> == Note == This template is used in [[template:country2]]. It's a replacement for [[template:country flagcountry]]. ''This is work in progress. See [[User:Ligulem/work/flag templates rework]] for more information.'' </noinclude> et5xgxy9r1iqinzux8opbt8jn8w9jpy 4134726 4134725 2007-01-19T17:38:00Z Ligulem 118866 Protected Template:Country flagcountry2: semiprotect [edit=autoconfirmed:move=sysop] 4134725 wikitext text/x-wiki [[Image:{{ #if: {{{variant|}}} | {{{flag alias-{{{variant}}}}}} | {{{flag alias}}} }}|{{ #if: {{{size|}}} | {{{size}}} | 22x20px }}|Flag of {{{alias}}}]]&nbsp;[[{{{alias}}}|{{ #if: {{{name|}}} | {{{name}}} | {{{shortname alias}}} }}]]<noinclude> == Note == This template is used in [[template:country2]]. It's a replacement for [[template:country flagcountry]]. ''This is work in progress. See [[User:Ligulem/work/flag templates rework]] for more information.'' </noinclude> et5xgxy9r1iqinzux8opbt8jn8w9jpy 4134727 4134726 2007-01-19T23:39:44Z Ligulem 118866 Protected Template:Country flagcountry2: high use [edit=sysop:move=sysop] 4134725 wikitext text/x-wiki [[Image:{{ #if: {{{variant|}}} | {{{flag alias-{{{variant}}}}}} | {{{flag alias}}} }}|{{ #if: {{{size|}}} | {{{size}}} | 22x20px }}|Flag of {{{alias}}}]]&nbsp;[[{{{alias}}}|{{ #if: {{{name|}}} | {{{name}}} | {{{shortname alias}}} }}]]<noinclude> == Note == This template is used in [[template:country2]]. It's a replacement for [[template:country flagcountry]]. ''This is work in progress. See [[User:Ligulem/work/flag templates rework]] for more information.'' </noinclude> et5xgxy9r1iqinzux8opbt8jn8w9jpy 4134728 4134727 2007-01-21T23:43:05Z Ligulem 118866 [[WP:DOC]] 4134728 wikitext text/x-wiki [[Image:{{ #if: {{{variant|}}} | {{{flag alias-{{{variant}}}}}} | {{{flag alias}}} }}|{{ #if: {{{size|}}} | {{{size}}} | 22x20px }}|Flag of {{{alias}}}]]&nbsp;[[{{{alias}}}|{{ #if: {{{name|}}} | {{{name}}} | {{{shortname alias}}} }}]]<noinclude>{{/doc}}</noinclude> 3rsw5o5g0ox7o07arm45952qwlkqqqt 4134729 4134728 2007-01-27T16:54:46Z Ligulem 118866 Unprotected Template:Country flagcountry: no longer high use 4134729 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}]]<noinclude> {{Protected template}} [[Category:Flag templates|*]] </noinclude> otoeoa4up3fkg4txluto7jna7kwn7xw 4134730 4134729 2007-01-27T16:55:05Z Ligulem 118866 rm {{Protected template}} 4134730 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}]]<noinclude> [[Category:Flag templates|*]] </noinclude> 586ym7hy5ym2qk59i10i66omlqurelu 4134731 4134730 2007-02-13T17:54:29Z Ligulem 118866 Changing the default size to 22x15px per [[template talk:flagicon#Vatican City]]. Intention: Quadratic flags shall show the same height as long flags like those for Italy or France 4134731 wikitext text/x-wiki [[Image:{{ #if: {{{variant|}}} | {{{flag alias-{{{variant}}}}}} | {{{flag alias}}} }}|{{ #if: {{{size|}}} | {{{size}}} | 22x15px }}|Flag of {{{alias}}}]]&nbsp;[[{{{alias}}}|{{ #if: {{{name|}}} | {{{name}}} | {{{shortname alias}}} }}]]<noinclude>{{/doc}}</noinclude> 3rx80qnlndowxrucjulyc8pez2vypoi 4134732 4134731 2007-02-14T07:40:43Z Ligulem 118866 Reverting self. Per consensus for 22x20px at [[template talk:flagicon#Vatican City]] 4134732 wikitext text/x-wiki [[Image:{{ #if: {{{variant|}}} | {{{flag alias-{{{variant}}}}}} | {{{flag alias}}} }}|{{ #if: {{{size|}}} | {{{size}}} | 22x20px }}|Flag of {{{alias}}}]]&nbsp;[[{{{alias}}}|{{ #if: {{{name|}}} | {{{name}}} | {{{shortname alias}}} }}]]<noinclude>{{/doc}}</noinclude> 3rsw5o5g0ox7o07arm45952qwlkqqqt 4134733 4134732 2007-02-21T23:42:13Z David Kernow 118854 category indexing 4134733 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}]]<noinclude> [[Category:Flag templates| ]] </noinclude> a89j5cjr7x4jdptm7gr3s3ojaqjp41n 4134734 4134733 2007-05-14T09:55:42Z TadejM 118868 +iw: [[sl:Predloga:Država zastavadržave]] 4134734 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}]]<noinclude> [[Category:Flag templates| ]] [[sl:Predloga:Država zastavadržave]] </noinclude> 5uafvsug2crvk2p5vbrmr9edzlsmr13 4134735 4134734 2007-06-18T06:15:13Z Andrwsc 21894 use MediaWiki syntax to consistently border all icons 4134735 wikitext text/x-wiki [[Image:{{ #if: {{{variant|}}} | {{{flag alias-{{{variant}}}}}} | {{{flag alias}}} }}|{{ #if: {{{size|}}} | {{{size}}} | 22x20px }}|border|Flag of {{{alias}}}]]&nbsp;[[{{{alias}}}|{{ #if: {{{name|}}} | {{{name}}} | {{{shortname alias}}} }}]]<noinclude>{{/doc}}</noinclude> htw97tkvepwhfvmn5enxjcp8230gs69 4134736 4134735 2007-07-27T06:13:00Z Andrwsc 21894 make shortname alias optional (only needed if different from alias), add alt attribute (optional - defaults to same as before), and update doc 4134736 wikitext text/x-wiki [[Image:{{ #if: {{{variant|}}} | {{{flag alias-{{{variant}}}}}} | {{{flag alias}}} }}|{{ #if: {{{size|}}} | {{{size}}} | 22x20px }}|border|{{{alt attribute|Flag of {{{alias}}}}}}]]&nbsp;[[{{{alias}}}|{{ #if: {{{name|}}} | {{{name}}} | {{{shortname alias|{{{alias}}}}}} }}]]<noinclude>{{protected template}}{{template doc}}</noinclude> s8p1w530ke4i5ro4o0263hdzxvgvpsv 4134737 4134736 2007-08-26T06:05:32Z Andrwsc 21894 moved [[Template:Country flagcountry]] to [[Template:Country flagcountry2]]: merging page histories 4134737 wikitext text/x-wiki [[Image:{{country flag alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|Flag of {{country alias {{{1}}}}}]]&nbsp;[[{{country alias {{{1}}}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{country shortname alias {{{1}}}}}}}]]<noinclude> [[Category:Flag templates| ]] [[sl:Predloga:Država zastavadržave]] </noinclude> 5uafvsug2crvk2p5vbrmr9edzlsmr13 4134738 4134737 2007-08-26T06:06:38Z Andrwsc 21894 restore last pre-merge version 4134738 wikitext text/x-wiki [[Image:{{ #if: {{{variant|}}} | {{{flag alias-{{{variant}}}}}} | {{{flag alias}}} }}|{{ #if: {{{size|}}} | {{{size}}} | 22x20px }}|border|{{{alt attribute|Flag of {{{alias}}}}}}]]&nbsp;[[{{{alias}}}|{{ #if: {{{name|}}} | {{{name}}} | {{{shortname alias|{{{alias}}}}}} }}]]<noinclude>{{protected template}}{{template doc}}</noinclude> s8p1w530ke4i5ro4o0263hdzxvgvpsv 4134739 4134738 2007-10-04T20:03:45Z Andrwsc 21894 update for documentation and for CSS class to disable display of flag icon 4134739 wikitext text/x-wiki <span class="flagicon">[[Image:{{ #if: {{{variant|}}} | {{{flag alias-{{{variant}}}}}} | {{{flag alias}}} }}|{{ #if: {{{size|}}} | {{{size}}} | 22x20px }}|border|{{{alt attribute|Flag of {{{alias}}}}}}]]&nbsp;</span>[[{{{alias}}}|{{ #if: {{{name|}}} | {{{name}}} | {{{shortname alias|{{{alias}}}}}} }}]]<noinclude>{{documentation}}</noinclude> 453i0rxwfbrkvgc3mghog1c9ha0md6m 4134740 4134739 2007-10-04T20:04:11Z Andrwsc 21894 Protected Template:Country flagcountry2: very high use [edit=sysop:move=sysop] 4134739 wikitext text/x-wiki <span class="flagicon">[[Image:{{ #if: {{{variant|}}} | {{{flag alias-{{{variant}}}}}} | {{{flag alias}}} }}|{{ #if: {{{size|}}} | {{{size}}} | 22x20px }}|border|{{{alt attribute|Flag of {{{alias}}}}}}]]&nbsp;</span>[[{{{alias}}}|{{ #if: {{{name|}}} | {{{name}}} | {{{shortname alias|{{{alias}}}}}} }}]]<noinclude>{{documentation}}</noinclude> 453i0rxwfbrkvgc3mghog1c9ha0md6m 4134741 4134740 2007-10-05T05:13:10Z Andrwsc 21894 remove CSS span for now - breaks some pages 4134741 wikitext text/x-wiki [[Image:{{ #if: {{{variant|}}} | {{{flag alias-{{{variant}}}}}} | {{{flag alias}}} }}|{{ #if: {{{size|}}} | {{{size}}} | 22x20px }}|border|{{{alt attribute|Flag of {{{alias}}}}}}]]&nbsp;[[{{{alias}}}|{{ #if: {{{name|}}} | {{{name}}} | {{{shortname alias|{{{alias}}}}}} }}]]<noinclude>{{documentation}}</noinclude> mo8lwddrn7bmf4qu83n8m8xwfex88qk 4134742 4134741 2008-01-25T17:32:13Z Andrwsc 21894 span icon image with CSS class; remove whitespace to reduce template size — even a few bytes helps for pages with hundreds of transclusions 4134742 wikitext text/x-wiki <span class="flagicon">[[Image:{{#if:{{{variant|}}}|{{{flag alias-{{{variant}}}}}}|{{{flag alias}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|border|{{{alt attribute|Flag of {{{alias}}}}}}]]&nbsp;</span>[[{{{alias}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<noinclude>{{documentation}}</noinclude> oqoen14qahi6ay0ejh48hzz4i4ed9n7 4134743 4134742 2008-04-09T19:16:26Z Andrwsc 21894 allow for optional border rendering 4134743 wikitext text/x-wiki <span class="flagicon">[[Image:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}}|{{{alt attribute|Flag of {{{alias}}}}}}]]&nbsp;</span>[[{{{alias}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<noinclude>{{documentation}}</noinclude> s2g6zgsof4bywi0bf8ifx7ylfq43r1p 4134744 4134743 2008-04-09T23:35:13Z Andrwsc 21894 fix for MediaWiki bug when no image border, inside wiki table 4134744 wikitext text/x-wiki <span class="flagicon">[[Image:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |{{{alt attribute|Flag of {{{alias}}}}}}]]&nbsp;</span>[[{{{alias}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<noinclude>{{documentation}}</noinclude> a6z56bhm4e26snmdklyx546cs726ssi 4134745 4134744 2008-09-22T20:15:12Z Andrwsc 21894 remove alt text for image per [[Wikipedia:WikiProject Accessibility]] concerns in [[Wikipedia talk:WikiProject Flag Template]] discussion 4134745 wikitext text/x-wiki <span class="flagicon">[[Image:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} ]]&nbsp;</span>[[{{{alias}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<noinclude>{{documentation}}</noinclude> hrwg80adkx25tsnixubj6oq64p4m0gl 4134746 4134745 2009-07-13T17:26:32Z Andrwsc 21894 pre request at [[WP:WPFT]], better for screen readers 4134746 wikitext text/x-wiki <span class="flagicon">[[Image:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |link=]]&nbsp;</span>[[{{{alias}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<noinclude>{{documentation}}</noinclude> agij2eaff0q8c7dszk9l9c3om857djf 4134747 4134746 2009-09-21T19:23:35Z Andrwsc 21894 need both alt= and link= for decorative images 4134747 wikitext text/x-wiki <span class="flagicon">[[File:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |alt=|link=]]&nbsp;</span>[[{{{alias}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<noinclude>{{documentation}}</noinclude> 2q93osulxos2zi9du7fcbdv7hv48mbc 4134748 4134747 2010-08-11T04:34:49Z Andrwsc 21894 moved [[Template:Country flagcountry2]] to [[Template:Flagcountry/core]]: more appropriate name for internal template 4134747 wikitext text/x-wiki <span class="flagicon">[[File:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|22x20px}}|{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |alt=|link=]]&nbsp;</span>[[{{{alias}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<noinclude>{{documentation}}</noinclude> 2q93osulxos2zi9du7fcbdv7hv48mbc 4134749 4134748 2013-07-09T17:37:47Z Andrwsc 21894 alignment with [[Template:Flag/core]] 4134749 wikitext text/x-wiki <span class="flagicon">[[File:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|23x15px}}|{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |alt=|link=]]&nbsp;{{#ifeq:{{{size}}}|20x16px|&nbsp;}}{{#ifeq:{{{alias}}}|Nepal|&nbsp;&nbsp;}}</span>[[{{{alias}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<noinclude>{{documentation}}</noinclude> ecod7u5lz9z9rvlxefrh7iz9dljh90a 4134750 4134749 2015-02-16T01:18:23Z Mr. Stradivarius 46061 Changed protection level of Template:Flagcountry/core: [[WP:High-risk templates|Highly visible template]]: allow template editors ([Edit=Allow only template editors and admins] (indefinite) [Move=Allow only template editors and admins] (indefinite)) 4134749 wikitext text/x-wiki <span class="flagicon">[[File:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|23x15px}}|{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |alt=|link=]]&nbsp;{{#ifeq:{{{size}}}|20x16px|&nbsp;}}{{#ifeq:{{{alias}}}|Nepal|&nbsp;&nbsp;}}</span>[[{{{alias}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<noinclude>{{documentation}}</noinclude> ecod7u5lz9z9rvlxefrh7iz9dljh90a 4134751 4134750 2015-03-15T21:16:33Z SiBr4 57806 Fixed Switzerland/Vatican spacing 4134751 wikitext text/x-wiki <span class="flagicon">[[File:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|23x15px}}|{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |alt=|link=]]&nbsp;{{#ifeq:{{{size}}}|23x16px|&nbsp;}}{{#ifeq:{{{alias}}}|Nepal|&nbsp;&nbsp;}}</span>[[{{{alias}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<noinclude>{{documentation}}</noinclude> 6v4fwh70s7akz6liqbnhdqbee3vos00 4134752 4134751 2016-11-06T17:58:30Z GPHemsley 81528 Add support for {{{link alias-{{{variant}}}}}} parameter. 4134752 wikitext text/x-wiki <span class="flagicon">[[File:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|23x15px}}|{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |alt=|link=]]&nbsp;{{#ifeq:{{{size}}}|23x16px|&nbsp;}}{{#ifeq:{{{alias}}}|Nepal|&nbsp;&nbsp;}}</span>[[{{{link alias-{{{variant}}}|{{{alias}}}}}}|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<noinclude>{{documentation}}</noinclude> pe9fn06rn3rliga4g8phabzx2n6012i 4134753 4134752 2019-06-17T15:10:23Z Urhixidur 23771 adding datasortkey span (see :fr:Modèle:Pays/callback and :fr:Wikipédia:Demande_d'intervention_sur_une_page_protégée/Archives/18#Modèle:Pays/callback_(d_·_h_·_j_·_↵)) 4134753 wikitext text/x-wiki <span class="datasortkey" data-sort-value="{{{sortkey|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}}"><!-- --><span class="flagicon"><!-- -->[[File:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|<!-- -->{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|23x15px}}|<!-- -->{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |<!-- -->alt=|<!-- -->link=]]&nbsp;<!-- -->{{#ifeq:{{{size}}}|23x16px|&nbsp;}}<!-- -->{{#ifeq:{{{alias}}}|Nepal|&nbsp;&nbsp;}}<!-- --></span>[[{{{link alias-{{{variant}}}|{{{alias}}}}}}|<!-- -->{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<!-- --></span><noinclude>{{documentation}}</noinclude> l7xx9nklgtufe9hxdnds9tvwvd5kz8g 4134754 4134753 2019-10-22T22:42:08Z S.A. Julio 81727 /* top */adjust logic for spacing 4134754 wikitext text/x-wiki <span class="datasortkey" data-sort-value="{{{sortkey|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}}"><!-- --><span class="flagicon"><!-- -->[[File:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|<!-- -->{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|23x15px}}|<!-- -->{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |<!-- -->alt=|<!-- -->link=]]&nbsp;<!-- -->{{#switch:{{{flag alias}}}|Flag of Switzerland.svg|Flag of the Vatican City.svg=&nbsp;}}<!-- -->{{#ifeq:{{{alias}}}|Nepal|&nbsp;&nbsp;}}<!-- --></span>[[{{{link alias-{{{variant}}}|{{{alias}}}}}}|<!-- -->{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<!-- --></span><noinclude>{{documentation}}</noinclude> b3mccezv6lg9v92wdvs1r3udz2w9x6q 4134755 4134754 2019-10-22T23:20:06Z S.A. Julio 81727 /* top */adjusting for improved method to define custom flag sizes 4134755 wikitext text/x-wiki <span class="datasortkey" data-sort-value="{{{sortkey|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}}"><!-- --><span class="flagicon"><!-- -->[[File:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|<!-- -->{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|{{{size flag alias-{{{variant}}}|{{#if:{{{variant|}}}|23x15px|{{{size flag alias|23x15px}}}}}}}}}}|<!-- -->{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |<!-- -->alt=|<!-- -->link=]]&nbsp;<!-- -->{{#switch:{{{flag alias}}}|Flag of Switzerland.svg|Flag of the Vatican City.svg=&nbsp;}}<!-- -->{{#ifeq:{{{alias}}}|Nepal|&nbsp;&nbsp;}}<!-- --></span>[[{{{link alias-{{{variant}}}|{{{alias}}}}}}|<!-- -->{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<!-- --></span><noinclude>{{documentation}}</noinclude> f7wnr1i8ettvntwommjy68om0nx71an 4134756 4134755 2023-09-04T21:39:51Z Pppery 111961 Per edit request 4134756 wikitext text/x-wiki <span class="datasortkey" data-sort-value="{{{sortkey|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}}"><!-- --><span class="flagicon"><!-- -->[[File:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|<!-- -->{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|{{{size flag alias-{{{variant}}}|{{#if:{{{variant|}}}|23x15px|{{{size flag alias|23x15px}}}}}}}}}}|<!-- -->{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |<!-- -->alt=|<!-- -->link=]]&nbsp;<!-- -->{{#switch:{{{flag alias}}}|Flag of Switzerland.svg|Flag of the Vatican City.svg|Flag of Switzerland (Pantone).svg|Flag of Vatican City State - 2023 version.svg=&nbsp;}}<!-- -->{{#ifeq:{{{alias}}}|Nepal|&nbsp;&nbsp;}}<!-- --></span>[[{{{link alias-{{{variant}}}|{{{alias}}}}}}|<!-- -->{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<!-- --></span><noinclude>{{documentation}}</noinclude> 3o5dp6ebjqrvomktebtesgmjx8dnmjj 4134757 4134756 2024-06-17T10:49:38Z Ahecht 70935 Ahecht moved page [[Template:Flagcountry/core]] to [[Template:Flag country/core]] without leaving a redirect: Per [[WP:TPN]] and recent moves of [[Special:Diff/1226113114|Template:Flag icon]], [[Special:Diff/1226112999|Template:Flag decoration]], [[Special:Diff/1226069457|Template:Flag athlete]], [[Special:Diff/1224871472|Template:Flag medalist]], etc (using [[:en:User:Ahecht/sandbox/Scripts/pageswap|pageswap]]) 4134756 wikitext text/x-wiki <span class="datasortkey" data-sort-value="{{{sortkey|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}}"><!-- --><span class="flagicon"><!-- -->[[File:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|<!-- -->{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|{{{size flag alias-{{{variant}}}|{{#if:{{{variant|}}}|23x15px|{{{size flag alias|23x15px}}}}}}}}}}|<!-- -->{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |<!-- -->alt=|<!-- -->link=]]&nbsp;<!-- -->{{#switch:{{{flag alias}}}|Flag of Switzerland.svg|Flag of the Vatican City.svg|Flag of Switzerland (Pantone).svg|Flag of Vatican City State - 2023 version.svg=&nbsp;}}<!-- -->{{#ifeq:{{{alias}}}|Nepal|&nbsp;&nbsp;}}<!-- --></span>[[{{{link alias-{{{variant}}}|{{{alias}}}}}}|<!-- -->{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<!-- --></span><noinclude>{{documentation}}</noinclude> 3o5dp6ebjqrvomktebtesgmjx8dnmjj 4134758 4134757 2024-08-08T22:59:28Z Izno 45408 remove unnecessary class 4134758 wikitext text/x-wiki <span data-sort-value="{{{sortkey|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}}"><!-- --><span class="flagicon"><!-- -->[[File:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|<!-- -->{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|{{{size flag alias-{{{variant}}}|{{#if:{{{variant|}}}|23x15px|{{{size flag alias|23x15px}}}}}}}}}}|<!-- -->{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |<!-- -->alt=|<!-- -->link=]]&nbsp;<!-- -->{{#switch:{{{flag alias}}}|Flag of Switzerland.svg|Flag of the Vatican City.svg|Flag of Switzerland (Pantone).svg|Flag of Vatican City State - 2023 version.svg=&nbsp;}}<!-- -->{{#ifeq:{{{alias}}}|Nepal|&nbsp;&nbsp;}}<!-- --></span>[[{{{link alias-{{{variant}}}|{{{alias}}}}}}|<!-- -->{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<!-- --></span><noinclude>{{documentation}}</noinclude> co3j4nf6rqoykj0gi5vzyvsrk0pmul7 4134759 4134758 2024-11-11T06:38:51Z Jacob.jose 1784 [[:en:Template:Flag_country/core]] എന്നതിൽ നിന്ന് 59 പതിപ്പുകൾ ഇറക്കുമതി ചെയ്തു 4134758 wikitext text/x-wiki <span data-sort-value="{{{sortkey|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}}"><!-- --><span class="flagicon"><!-- -->[[File:{{{flag alias-{{{variant}}}|{{{flag alias}}}}}}|<!-- -->{{#if:{{{size|}}}|{{{size}}}|{{{size flag alias-{{{variant}}}|{{#if:{{{variant|}}}|23x15px|{{{size flag alias|23x15px}}}}}}}}}}|<!-- -->{{{border-{{{variant}}}|{{{border|border}}}}}} |<!-- -->alt=|<!-- -->link=]]&nbsp;<!-- -->{{#switch:{{{flag alias}}}|Flag of Switzerland.svg|Flag of the Vatican City.svg|Flag of Switzerland (Pantone).svg|Flag of Vatican City State - 2023 version.svg=&nbsp;}}<!-- -->{{#ifeq:{{{alias}}}|Nepal|&nbsp;&nbsp;}}<!-- --></span>[[{{{link alias-{{{variant}}}|{{{alias}}}}}}|<!-- -->{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{{shortname alias|{{{alias}}}}}}}}]]<!-- --></span><noinclude>{{documentation}}</noinclude> co3j4nf6rqoykj0gi5vzyvsrk0pmul7 3 628665 4134760 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134760 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Olonia | Olonia | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) 4d3onpndqp0vp3ymshe071uu6ed7odf 3 628666 4134761 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134761 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: 관인생략 | 관인생략 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) bfudn1v1m0en5e9mtq6chg2icii7r5o 3 628667 4134762 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134762 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Sjhan81~enwiki | Sjhan81~enwiki | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) 1uruf3of96yjy7hxdmuiybz63z9xrlb 3 628668 4134764 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134764 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Keilana | Keilana | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) 6v2la5ha3mivgdwto6cb4tr4gx32nv2 3 628669 4134763 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134763 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Mimich | Mimich | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) ej6ix3pfmnig7ilent0ry28p6m7zuzu 3 628670 4134765 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134765 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: StjJackson | StjJackson | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) j33adksaocnif54o7m1cxg0el39nyjx 3 628671 4134766 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134766 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Wiki-vr | Wiki-vr | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) 02z40nz3ivn9dx2a6x4na31gk7klrd7 3 628672 4134767 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134767 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Piotr Mikołajski | Piotr Mikołajski | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) gl5pbplemoxg1qhsu1l30s5lf9r8po3 3 628673 4134769 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134769 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: AltoStev | AltoStev | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) estcaydhiiab14tl4frfyo4lbyfrhjr 3 628674 4134768 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134768 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Volga2 | Volga2 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) 40vipnfhax10mu6ed4bruxdc3piyvm0 3 628675 4134770 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134770 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: BaboneCar | BaboneCar | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) bk2zjisjfzop51n08exqrfm05gdao7v 3 628676 4134771 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134771 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: A876 | A876 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) r0lg8woq2t16lu16rmxowpeg236p5jy 3 628677 4134774 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134774 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Politanvm | Politanvm | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) 9grmymsjyhzasizuh93fvphsy6v8jc8 3 628678 4134773 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134773 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Mkativerata | Mkativerata | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) 73t5ln2mc0cxmpb7uudgx85pc1kobsc 3 628679 4134772 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134772 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Zx33 | Zx33 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) bempr925vp32tobi37m17a7hv9eo4nv 3 628680 4134775 2024-11-11T06:39:47Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134775 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: PonoRoboT | PonoRoboT | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 06:39, 11 നവംബർ 2024 (UTC) bcwglmscm8eihfmbyrv919yel4s26sa 3 628681 4134780 2024-11-11T08:00:39Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134780 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Tomonthewiki | Tomonthewiki | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 08:00, 11 നവംബർ 2024 (UTC) l50dffx26bgvp84wlghimeeq4hyn5sw 3 628682 4134787 2024-11-11T10:40:05Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134787 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: Educatedmallu | Educatedmallu | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 10:40, 11 നവംബർ 2024 (UTC) 7quxd0t1h6802b0p6wmmkigxfihhn27 3 628683 4134788 2024-11-11T11:07:49Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134788 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: 井上佑 | 井上佑 | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 11:07, 11 നവംബർ 2024 (UTC) inzzfihvsmqa1wzkvjtbguqsyiy4v9q 3 628684 4134789 2024-11-11T11:52:02Z സ്വാഗതസംഘം 39256 ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം താളിൽ [[ബദൽ:സ്വാഗതം|സ്വാഗത സന്ദേശം]] ചേർക്കുന്നു 4134789 wikitext text/x-wiki '''നമസ്കാരം {{#if: BJP4KERALAM | BJP4KERALAM | {{BASEPAGENAME}} }} !''', [[മലയാളം വിക്കിപീഡിയ|മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിലേക്ക്‌]] [[വിക്കിപീഡിയ:ആമുഖം|സ്വാഗതം]]. താങ്കളുടെ അംഗത്വത്തിന് നന്ദി. താങ്കൾക്ക്‌ ഈ സ്ഥലം ഇഷ്ടമായെന്നും ഇവിടെ അൽപസമയം ചെലവഴിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു. താങ്കൾക്ക് ഉപയോഗപ്പെടാവുന്ന ചില താളുകൾ താഴെ കൊടുക്കുന്നു. [[File:Lipi ml.png|thumb|350px|right|[[സഹായം:എഴുത്ത്|ലിപിമാറ്റ രീതിയിൽ മലയാളം ടൈപ്പ് ചെയ്യുവാൻ]] ഉപയോഗിക്കാവുന്ന മൊഴി സ്കീമിന്റെ ചിത്രം]] * [[സഹായം:Tutorial|വീഡിയോ പരിശീലനം]] * [[സഹായം:ടൈപ്പിംഗ്‌|മലയാളത്തിലെഴുതാൻ]] * [[സഹായം:തിരുത്തൽ വഴികാട്ടി|ഒരു താൾ തിരുത്തിയെഴുതുന്നത് എങ്ങനെ?]] * [[സഹായം:ഉള്ളടക്കം|സഹായ താളുകൾ]] * [[സഹായം:ചിത്ര സഹായി|ചിത്ര സഹായി]] * [[സഹായം:കീഴ്‌വഴക്കം|കീഴ്‌വഴക്കങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:എഴുത്തുകളരി|എഴുത്തുകളരി]] * [[വിക്കിപീഡിയ:പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ‎|വിക്കിപീഡിയയുടെ പഞ്ചസ്തംഭങ്ങൾ]] * [[വിക്കിപീഡിയ:നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും|വിക്കിപീഡിയിലെ നയങ്ങളും മാർഗ്ഗരേഖകളും.]] താങ്കൾ [[വിക്കിപീഡിയ:പുതുമുഖം|പുതുമുഖങ്ങൾക്കായുള്ള താൾ]] പരിശോധിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിൽ ദയവായി അപ്രകാരം ചെയ്യാൻ താത്പര്യപ്പെടുന്നു. [[വിക്കിപീഡിയ:വിക്കിപീഡിയർ|വിക്കിപീഡിയരിൽ]] ഒരാളായി ഇവിടെ തിരുത്തലുകൾ നടത്തുന്നത് താങ്കൾ ആസ്വദിക്കുമെന്ന് ഞാൻ കരുതുന്നു. താങ്കളെപ്പറ്റിയുള്ള വിവരങ്ങൾ‍ [[പ്രത്യേകം:Mypage|ഉപയോക്താവിനുള്ള താളിൽ]] നൽകാവുന്നതാണ്‌. സംവാദ താളുകളിൽ ഒപ്പ് വെക്കുവാനായി നാല് "ടിൽഡ" (<nowiki>~~~~</nowiki>) ഉപയോഗിക്കുകയോ, ടൂൾബാറിലെ [[File:Insert-signature.png]] ബട്ടൻ ഉപയോഗിക്കുകയോ ചെയ്യുക. സ്വന്തം പേരും തീയതിയും സമയവും താനേ വന്നുകൊള്ളും. എന്നാൽ ലേഖനങ്ങളിൽ അപ്രകാരം ഒപ്പുവെക്കാതിരിക്കാൻ ശ്രദ്ധിക്കുക. മറ്റ് ഉപയോക്താക്കളോട് സം‌വദിക്കാൻ അവരുടെ സം‌വാദത്താളിൽ താങ്കളുടെ സന്ദേശം എഴുതാവുന്നതാണ്. വിക്കിപീഡിയയിൽ എന്തെങ്കിലും സഹായം ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ എന്റെ സംവാദ താളിൽ ഒരു കുറിപ്പ് ഇടൂ, അല്ലെങ്കിൽ താങ്കളുടെ സംവാദ താളിൽ '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' എന്ന് ചേർക്കൂ, ആരെങ്കിലും ഉടനെ തന്നെ താങ്കളെ സഹായിക്കാൻ ശ്രമിക്കും. ഒരു നല്ല വിക്കിപീഡിയ അനുഭവം ആശംസിക്കുന്നു. വിക്കിമീഡിയയുടെ മലയാളം പദ്ധതികൾക്കായി ഒരു [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l മെയിലിങ് ലിസ്റ്റ് നിലവിലുണ്ട്]. ആ ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വം എടുത്ത് താങ്കൾക്ക് വിക്കിപീഡിയയെക്കുറിച്ചുള്ള അഭിപ്രായങ്ങളും, സംശയങ്ങളും, വിക്കിപീഡിയ മെച്ചപ്പെടുത്താനുള്ള വഴികളും ഒക്കെ അവിടെ ഉന്നയിക്കാവുന്നതാണ്‌. മെയിലിങ്ങ് ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുക്കാൻ ഇവിടെ ഞെക്കുക https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo/wikiml-l. ലിസ്റ്റിൽ അംഗത്വമെടുത്തതിനു ശേഷം''' wikiml-l@lists.wikimedia.org''' എന്ന ഇമെയിൽ വിലാസത്തിലേക്കു ഇമെയിൽ അയച്ചാൽ മറ്റുള്ള വിക്കിപീഡിയർ നിങ്ങളെ സഹായിക്കും. ഇനിയും ബുദ്ധിമുട്ട് തോന്നുന്നുവെങ്കിൽ വിക്കിപീഡിയരോട് നേരിട്ട് സംശയം ചോദിക്കാൻ [[സഹായം:ഐ.ആർ.സി.|ചാറ്റ് ചെയ്യാം]]. ഇതിനായി [http://webchat.freenode.net/?channels=wikipedia-ml ഇവിടെ ഞെക്കുക]. ആരെങ്കിലും ചാറ്റ്റൂമിലുണ്ടെങ്കിൽ അവർ തീർച്ചയായും താങ്കളെ സഹായിക്കുന്നതാണ്. -- [[ഉപയോക്താവ്:സ്വാഗതസംഘം|സ്വാഗതസംഘം]] ([[ഉപയോക്താവിന്റെ സംവാദം:സ്വാഗതസംഘം|സംവാദം]]) 11:52, 11 നവംബർ 2024 (UTC) ae6sr3hb7s2z1hqns00c52tsdzgsu9y