Wikipedija
mtwiki
https://mt.wikipedia.org/wiki/Il-Pa%C4%A1na_prin%C4%8Bipali
MediaWiki 1.44.0-wmf.5
first-letter
Medja
Speċjali
Diskussjoni
Utent
Diskussjoni utent
Wikipedija
Diskussjoni Wikipedija
Stampa
Diskussjoni stampa
MediaWiki
Diskussjoni MediaWiki
Mudell
Diskussjoni mudell
Għajnuna
Diskussjoni għajnuna
Kategorija
Diskussjoni kategorija
Portal
Diskussjoni portal
TimedText
TimedText talk
Module
Module talk
Wikipedija:L-aħħar aħbarijiet
4
2208
318136
317966
2024-12-02T19:26:23Z
ToniSant
4257
2 ta' Diċembru -- 7,000 artiklu fuq mt.wp
318136
wikitext
text/x-wiki
__NOTOC__
{{abrevjazzjoni|WP:AĦBAR}}
{{TOCleft}}
;L-użu ta' din il-paġna hu għal:
*Avvenimenti importanti, tragwardi u statistika li hi marbuta mal-[[Wikipedija:Mt.wiki|Wikipedija Maltija]].
*Kull aħbar li tikkonċerna lill-[[Fondazzjoni Wikimedia]] u li taffettwa lill-Wikipedija Maltija.
== 2024 ==
;2 ta' Diċembru
F'dan il-jum il-Wikipedija bil-Malti laħqet is-'''7,000 artiklu''', meta [[Utent:Trigcly]] ħoloq l-artiklu [[Pajsaġġ Kulturali u l-Fdalijiet Arkeoloġiċi tal-Wied ta' Bamiyan]] fis-sensiela estensiva ta' kontribużżjonijiet tiegħu dwar [[Sit ta' Wirt Dinji|Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO]].
;Ħarifa
[[Stampa:Chapel of Mary Magdalene 2024-09-24.jpg|150px|lemin|Wiki Loves Monuments in Malta 2024]]Id-disa' edizzjoni tal-konkors Wiki Loves Monuments f'Malta saret matul ix-xahar kollu ta' Settemrbu 2024. Diversi utenti tal-Wikipedija jingħaqdu kull sena ma' komunitajiet oħra madwar id-dinja għal konkors fotografiku dwar wirt kulturali mibni. Bħal kull sena, [[commons:Wiki_Loves_Monuments_2024_winners#Malta|10 ritratti finalisti minn Malta għaddew għall-konkors internazzjonali tal-2024]]. Ir-rebbieħa globali jitħabbru fil-bidu tal-2025.
;Sajf
[[Stampa:WLE_Austria_Logo_(transparent).svg|150px|lemin|Wiki Loves Earth]]It-tielet edizzjoni tal-konkors '''[[:commons:Commons:Wiki Loves Earth 2024 in Malta|Wiki Loves Earth]]''' fuq il-Wikipedija bil-Malti kienet disponibbli bejn il-1 ta' Mejju u l-31 ta' Lulju 2024. Diversi utenti tal-Wikipedija jingħaqdu kull sena ma' komunitajiet oħra madwar id-dinja għal konkors fotografiku dwar wirt naturali protett. F'Malta dan isir bil-kollaborazzjoni ta' [[meta:Wikimedia Community User Group Malta|Wikimedia Community Malta]] u bl-appoġġ ta' [[Friends of the Earth (Malta)]]. Hemm diversi premijiet sbieħ x'jintrebbħu u r-rebbieħa jitħabbru fil-ħarifa.
;25 ta' Marzu:
[[Stampa:The_break_water.jpg|daqsminuri|lemin|CC-by SA: Bonavia92|Ricasoli Breakwater]]Ritratt tal-breakwater tar-Ricasoli waqt tempesta miġbud minn '''Angela Bonavia''' [[commons:Wiki_Loves_Monuments_2023_winners|ġie kklassifikat fil-11-iil post minn 218,726 ritratt ta' 4,702 parteċipant minn 46 pajjiż]]. Dan huwa l-aħjar riżultat għal ritratt minn Malta f'dan il-konkors s'issa. [https://timesofmalta.com/article/ricasoli-breakwater-photo-places-11th-global-wiki-loves-monuments.1089881 Ara r-rapport fit-Times].
;Xitwa
[[Stampa:Wiki_Loves_Folklore_Logo.svg|130px|lemin]]'''[[commons:Commons:Wiki_Loves_Folklore_2024_in_Malta|Wiki Loves Folklore 2024 in Malta]]''' kienet it-tielet edizzjoni ta' dan il-konkors annwali tal-fotografija miftuħ għal kulħadd, fejn int ukoll tista' żżid ritratti ta' aspetti mill-kultura folkoristika f'Malta u f'pajjiżi oħra madwar id-dinja. F'Malta din l-inzjattiva titmexxa minn [[meta:Wikimedia Community User Group Malta|Wikimedia Community Malta]]. Din is-sena kienu sottomessi 407 ritratti f'din il-kategorija minn 22 utent. [[commons:Commons:Wiki_Loves_Folklore_2024_in_Malta/Finalists_and_Winners|Ir-rebbieħa lokali tħabbru fil-bidu ta' Mejju u għaddew biex jipparteċipaw fil-konkors internazzonali]].
== 2023 ==
;Ħarifa
[[Stampa:Жук_стрибун.jpg|200px|lemin|CC-by SA: Sergiy Miroshnik]]
Tħabbru l-aqwa l-aqwa 20 ritratt minn madwar id-dinja ta’ '''Wiki Loves Earth 2023'''. Din kompetizzjoni fotografika annwali internazzjonali toffri opportunitià biex niddokumentaw il-wirt naturali tad-dinja. Din is-sena, il-konkors sar ben Mejju u Awwissu. B’kollox kien hemm 61,700 sottomissjoni minn aktar minn 3,300 parteċipant. Kull pajjiż jgħażel sa 15-il rebbieħ lokali f’żewġ kategoriji: pajsaġġi u dettalji ta’ flora u fawna. Kien hemm numru rekord ta’ pajjiżi parteċipanti: 50. Malta ħadet sehem għat-tieni sena konsekuttiva.
* [[:commons:Commons:Wiki_Loves_Earth_2023/Winners#Malta|Ara r-rebbieħa minn Malta]]
* [https://wikilovesearth.org/ Ara r-rebbieħa internazzjonali]
[[Stampa:Wikimedia_Community_Malta_Lexeme_Workshop_at_the_Malta_Book_Festival_2023.jpg|200px|lemin]]
L-edizzjoni ta' dan is-sena tal-Festival Nazzjonali tal-Ktieb (18-22 Ottubru 2023 - MFCC, Ta' Qali) inkludiet preżenza minn [[meta:Wikimedia Community User Group Malta|Wikimedia Community Malta]]. Din l-għaqda voluntarja taħdem biex tkattar l-għarfien dwar il-Wikipedija u proġetti oħra assoċjati magħha. [https://ktieb.org.mt/en/?s=WCM&id=17126&post_type=festival_event Il-programm t'attivitajiet ta' WCM] kien jinkludi ċ-ċeremonja tal-għoti tal-premjijiet għall-konkorsi '''Wiki Loves Folklore''' u '''Wiki Loves Earth''' ta' din is-sena. [[:commons:Wiki_Loves_Monuments_2023_winners#Malta|Ir-rebbieħa lokali ta' Wiki Loves Monuments 2023]] tħabbru waqt din l-attività.
[[Stampa:LUSITANA_WLM_2011_d.svg|130px|lemin]]
'''[[:commons:Commons:Wiki Loves Monuments 2023 in Malta|Wiki Loves Monuments]]''' huwa konkors annwali tal-fotografija miftuħ għal kulħadd, fejn int ukoll tista' żżid ritratti ta' bini storiku u monumenti oħra f'Malta u f'aktar minn 30 pajjiż ieħor madwar id-dinja. F'Malta din l-inzjattiva titmexxa minn Wikimedia Community Malta li jorganizzaw attivitajiet ta' taħriġ u informazzjoni għal min jixtieq jieħu sehem matul ix-xahar ta' Settembru, kif ukoll ċerimonja għar-rebbieħa aktar tard. Ir-rebbieħa tal-konkors tal-2023 se jitħabbru fil-21 ta' Ottubru waqt ċeremonja fil-Festival tal-Ktieb. Dawn jgħaddu biex jipparteċipaw fil-kompetizzjoni internazzjonali.
;Sajf
[[Stampa:WLE_Austria_Logo_(transparent).svg|150px|lemin]]</div>
<div class="main-box-content">
It-tieni edizzjoni tal-konkors '''[[:commons:Commons:Wiki Loves Earth 2023 in Malta|Wiki Loves Earth]]''' fuq il-Wikipedija bil-Malti saret bejn il-1 ta' Mejju u l-31 ta' Lulju 2023. Diversi utenti tal-Wikipedija jingħaqdu kull sena ma' komunitajiet oħra tal-Wikipedia madwar id-dinja għal konkors fotografiku dwar wirt naturali protett. F'Malta dan isir bil-kollaborazzjoni ta' [[meta:Wikimedia Community User Group Malta|Wikimedia Community Malta]] u bl-appoġġ ta' [[Friends of the Earth (Malta)]]. [[commons:ommons:Wiki_Loves_Folklore_2023_in_Malta/Finalists_and_Winners|Ir-rebbieħa ssibhom f'din il-ħolqa]].</div>
;Rebbiegħa
[[Stampa:Rebbiegħa CEE logo.jpg|200px|lemin]]Ir-raba' edizzjoni tal-konkors '''[[Wikipedija:Rebbiegħa CEE 2023|Rebbiegħa CEE]]''' fuq il-Wikipedija bil-Malti saret bejn il-21 ta' Marzu u l-20 ta' Ġunju 2023. Diversi utenti tal-Wikipedija jingħaqdu kull sena ma' komunitajiet oħra tal-Wikipedia madwar id-dinja biex jittraduċi artikli dwar suġġetti li għandhom x'jaqsmu mal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, bil-kollaborazzjoni ta' [[meta:Wikimedia Community User Group Malta|Wikimedia Community Malta]].
;Xitwa
[[Stampa:Wiki_Loves_Folklore_Logo.svg|130px|lemin]]'''Wiki Loves Folklore 2023 f'Malta''' kienet it-tieni edizzjoni ta' dan il-konkors annwali tal-fotografija miftuħ għal kulħadd, fejn int ukoll tista' żżid ritratti ta' aspetti mill-kultura folkoristika f'Malta u f'pajjiżi oħra madwar id-dinja. F'Malta din l-inzjattiva titmexxa minn [[meta:Wikimedia Community User Group Malta|Wikimedia Community Malta]]. Tagħrif dwar il-konkors deher ukoll fuq ''The Times''.[https://timesofmalta.com/articles/view/figolla-photo-earn-370-global-photo-competition.1020595] Din is-sena kien sottomessi 159 ritratt f'din il-kategorija minn 17-il utent. Ara aktar hawn: [[commons:Commons:Wiki_Loves_Folklore_2023_in_Malta|Wiki Loves Folklore in Malta 2023]]
== 2022 ==
; Ħarifa
[[Stampa:LUSITANA_WLM_2011_d.svg|130px|lemin]]
'''Wiki Loves Monuments''' huwa konkors annwali tal-fotografija miftuħ għal kulħadd, fejn int ukoll tista' żżid ritratti ta' bini storiku u monumenti oħra f'Malta u f'aktar minn 30 pajjiż ieħor madwar id-dinja. F'Malta din l-inzjattiva titmexxa minn [[meta:Wikimedia Community User Group Malta|Wikimedia Community Malta]] li jorganizzaw attivitajiet ta' taħriġ u informazzjoni għal min jixtieq jieħu sehem matul ix-xahar ta' Settembru, kif ukoll ċerimonja għar-rebbieħa f'Novembru. [[commons:Wiki_Loves_Monuments_2022_winners#Malta|Ir-rebbieħa tal-konkors tal-2022 tħabbru fil-25 ta' Novembru]] waqt ċeremonja fil-Festival tal-Ktieb. Dawn għaddew biex jipparteċipaw fil-kompetizzjoni internazzjonali.
;23 - 27 ta' Novembru 2022
Il-Wikimedia Community Malta ppreżentat il-Wikipedija Maltija waqt il-'''Festival Nazzjonali tal-Ktieb''' għall-ewwel darba. [http://wikimalta.org/wiki/Malta_Book_Festival Ara d-dettalji].
;14 ta' Novembru 2022
Il-Wikipedija Maltija tilħaq il-5000 artiklu permezz ta' [[Dar u Studjo ta' Luis Barragán]].
;Sajf
[[Stampa:WLE Austria Logo (transparent).svg|120px|lemin]]
L-ewwel edizzjoni tal-konkors '''[[:commons:Commons:Wiki_Loves_Earth_2022_in_Malta|Wiki Loves Earth]]''' f'Malta saret matul ix-xhur ta' Ġunju u Lulju. Kull sena diversi utenti tal-Wikipedija jingħaqdu ma' komunitajiet oħra tal-Wikimedia madwar id-dinja għal konkors fotografiku dwar wirt naturali protett. F'Malta dan isir bil-kollaborazzjoni ta' [[meta:Wikimedia Community User Group Malta|Wikimedia Community Malta]]. [[commons:Commons:Wiki_Loves_Earth_2022/Winners#Malta|Ir-rebbieħa minn Malta ta' dan il-konkors globali ssibhom f'din il-ħolqa]].
;Rebbiegħa
[[Stampa:Rebbiegħa CEE logo.jpg|200px|lemin]]
It-tielet edizzjoni tal-konkors '''[[Wikipedija:Rebbiegħa CEE 2022|Rebbiegħa CEE]]''' fuq il-Wikipedija bil-Malti sar bejn il-21 ta' Marzu u l-20 ta' Ġunju 2022. Diversi utenti tal-Wikipedija jingħaqdu kull sena ma' komunitajiet oħra tal-Wikipedia madwar id-dinja biex jittraduċi artikli dwar suġġetti li għandhom x'jaqsmu mal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, bil-kollaborazzjoni ta' [[meta:Wikimedia Community User Group Malta|Wikimedia Community Malta]]. [[Wikipedija:Rebbieg%C4%A7a_CEE_2021#Rebbie%C4%A7a|Ir-rebbieħa]] ta' dan il-konkors jitħabbru f'Ġunju.
;Frar-Marzu
[[Stampa:Wiki Loves Folklore Logo.svg|130px|xellug]]
'''Wiki Loves Folklore''' huwa konkors annwali tal-fotografija miftuħ għal kulħadd, fejn int ukoll tista' żżid ritratti ta' aspetti mill-kultura folkoristika f'Malta u f'pajjiżi oħra madwar id-dinja. Din kienet l-ewwel sena li Malta kienet inkluża f'din l-attività globali. F'Malta din l-inzjattiva titmexxa minn [[meta:Wikimedia Community User Group Malta|Wikimedia Community Malta]] li organizzaw attivitajiet ta' taħriġ u informazzjoni online għal min jixtieq jieħu sehem kull nhar ta' Ħamis fis-6pm matul ix-xhur ta' Frar u Marzu. Ara aktar hawn: [[commons:Commons:Wiki_Loves_Folklore_2022_in_Malta|Wiki Loves Folklore in Malta 2022]]
;Jannar
[[Stampa:Portes des Bombes in Floriana, Malta.jpg|200px|lemin]]
Ritratt ta' [[Bieb il-Bombi]] minn George Abdilla, magħruf ukoll bħala [[commons:User:Gizwardu|Gizwardu]], ġie kklassifikat [[commons:Wiki_Loves_Monuments_2021_winners|fl-14-il post fil-konkors internazzjonali ta' Wiki Loves Monuments 2021]]. Din kienet l-ewwel darba li ritratt minn Malta daħal fl-aqwa 15 ta' Wiki Loves Monuments fuq livell internazzjonali.
== 2021 ==
; Ħarifa
[[Stampa:LUSITANA_WLM_2011_d.svg|130px|lemin]]
:'''Wiki Loves Monuments''' huwa konkors annwali tal-fotografija miftuħ għal kulħadd, fejn int ukoll tista' żżid ritratti ta' bini storiku u monumenti oħra f'Malta u f'aktar minn 30 pajjiż ieħor madwar id-dinja. F'Malta din l-inzjattiva titmexxa minn [[meta:Wikimedia Community User Group Malta|Wikimedia Community Malta]] li jorganizzaw attivitajiet ta' taħriġ u informazzjoni għal min jixtieq jieħu sehem matul ix-xahar ta' Settembru, kif ukoll ċerimonja għar-rebbieħa f'Novembru. [[commons:Wiki_Loves_Monuments_2021_winners#Malta|Ir-rebbieħa tal-konkors tal-2021 tħabbru fis-6 ta' Novembru]] u eventwalment ipparteċipaw fil-kompetizzjoni internazzjonali.
; Sajf
[[Stampa:WPWP_logo_1.png|130px|lemin]]
:'''WPWP''' hija kampanja annwali fejn edituri tal-Wikipedia madwar id-dinja iżidu ritratti ma' artikli nieqsa mir-ritratti. F'Malta din l-inzjattiva tħaddmet għall-ewwel darba din is-sena bil-kollaborazzjoni ta' [[meta:Wikimedia Community User Group Malta|Wikimedia Community Malta]] li organizzaw attivitajiet ta' taħriġ u informazzjoni matul Lulju u Awwissu.
; Rebbiegħa
[[Stampa:Rebbiegħa CEE logo.jpg|200px|lemin]]
:It-tieni edizzjoni tal-konkors [[Wikipedija:Rebbiegħa CEE 2021|Rebbiegħa CEE]] fuq il-Wikipedija bil-Malti saret bejn il-21 ta' Marzu u l-20 ta' Ġunju 2021. Diversi utenti ingħaqdu ma' komunitajiet oħra tal-Wikipedia madwar id-dinja biex jittraduċi artikli dwar suġġetti li għandhom x'jaqsmu mal-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, bil-kollaborazzjoni ta' [[meta:Wikimedia Community User Group Malta|Wikimedia Community Malta]]. [[Wikipedija:Rebbieg%C4%A7a_CEE_2021#Rebbie%C4%A7a|Ir-rebbieħa]] ta' dan il-konkors tħabbru fl-24 ta' Ġunju.
;3 ta' Ġunju 2021
:F'dan il-jum tfaċċa l-4,000 artiklu fuq il-Wikipedija bil-Malti. Dan l-artiklu huwa dwar it-[[Times of Malta]] u nħoloq minn [[Utent:EnriqueTabone]] waqt sessjoni ta' kull nhar ta' Ħamis organizzata mill-[[meta:Wikimedia Community User Group Malta|Wikimedia Community Malta]].
;Marzu
[[Stampa:ART%2BFEMINISM_in_MALTA.jpg|200px|lemin]]
:Il-Wikipedija bil-Malti tingħaqad ma' komunitajiet oħra tal-Wikipedia madwar id-dinja biex [https://outreachdashboard.wmflabs.org/courses/Wikimedia_Community_Malta/Art_and_Feminism_in_Malta_2021_(March_2021) tiċċelebra n-nisa fl-arti], f'edit-a-tona bil-kollaborazzjoni ta' [[meta:Wikimedia Community User Group Malta|Wikimedia Community Malta]].
;15 ta' Jannar
:Wikipedia tiċċelebra l-20 anniversarju mit-twaqqf tagħha. Malta tissieħeb bil-kampanja msejħa [[Wikipedija:Wikipedia_20|Wikipedia 20]]
== 2013 ==
;1 ta' Settembru
:L-artiklu [[Mikelanġlu]] jiġi promoss għal artiklu fil-vetrina
== 2012 ==
;27 ta' Novembru
:L-utent [[Utent:Leli Forte|Leli Forte]] jingħata d-drittijiet ta' amministratur
== 2011 ==
;1 ta' Mejju
:L-artiklu [[Mata Hari]] jiġi promoss għal [[Mudell:PaġnaPrinċipali/Vetrina/Mejju 2011|artiklu fil-vetrina]]
== 2010 ==
;14 ta' Awwissu
:Titnieda l-[http://www.facebook.com/Wikipedija paġna uffiċjali] tal-Wikipedija Maltija fuq [[Facebook]]
;13 ta' Mejju
:Titlesa l-fażi finali ta' traduzzjoni tal-[[betawiki:Special:Translate|verżjoni Beta]] tal-Wikipedija
== 2009 ==
;6 ta' Diċembru
:Il-Wikipedija Maltija tilħaq l-2500 artiklu
;1 ta' Diċembru
:L-artiklu [[Miguel de Cervantes]] jiġi promoss għal [[Mudell:PaġnaPrinċipali/Vetrina/Diċembru 2009|artiklu fil-vetrina]]
;17 ta' Settembru
:Titlesta t-traduzzjoni tal-kaxxa tal-għodda tal-verżjoni Beta tal-Wikipedija, fuq [[betawiki:|betawiki]]
;1 ta' Settembru
:L-artiklu [[Tazza tad-Dinja tal-Futbol 2006]] jiġi promoss għal [[Mudell:PaġnaPrinċipali/Vetrina/Settembru 2009|artiklu fil-vetrina]]
;1 ta' Awwissu
:L-artiklu [[Festival tal-Eurovision]] jiġi promoss għal [[Mudell:PaġnaPrinċipali/Vetrina/Awwissu 2009|artiklu fil-vetrina]]
;1 ta' Lulju
:L-artiklu [[Isaac Newton]] jiġi promoss għal [[Mudell:PaġnaPrinċipali/Vetrina/Lulju 2009|artiklu fil-vetrina]]
;1 ta' Ġunju
:L-artiklu [[Ludwig van Beethoven]] jiġi promoss għal [[Mudell:PaġnaPrinċipali/Vetrina/Ġunju 2009|artiklu fil-vetrina]]
;3 ta' Mejju
:Il-paġna tal-[[commons:Commons:Stampa tal-ġurnata|Istampa tal-Ġurnata]] tal-Wikimedia Commons tiġi tradotta bil-Malti
;3 ta' April
:Jiġi elett l-ewwel [[Mudell:PaġnaPrinċipali/Vetrina/Mejju 2009|artiklu fil-vetrina]], b'dan ikun l-artiklu [[Charles Darwin]]
;19 ta' Marzu
:Il-[[commons:Il-Paġna prinċipali|paġna prinċipali]] ta' [[Wikimedia Commons]] tiġi tradotta bil-Malti
;18 ta' Frar
:Il-Wikipedija Maltija tissieħeb fil-proġett tal-[[Wikipedija:Vetrina|Vetrina]]
== 2008 ==
;4 ta' Novembru
:L-utent [[Utent:Chrisportelli|Chrisportelli]] jingħata d-drittijiet ta' amministratur
;25 ta' Awwissu
:L-elf utent joħloq kont fuq il-Wikipedija Maltija. Dan ikun [[Utent:Horv.petya|Horv.petya]] li ħoloq l-kont tiegħu fit-20:05 tal-25 ta' Awwissu, 2008
;19 ta' Lulju
:Il-[[wikimedia:Il-Paġna prinċipali|paġna prinċipali]] tal-[[Fondazzjoni Wikimedia]] tiġi tradotta bil-Malti
;9 ta' Lulju
:Jingħata bidu l-[[Portal:Kimika|Portal tal-Kimika]]
;4 ta' Mejju
:Il-Wikipedija Maltija tilħaq l-2000 artiklu
;5 ta' Jannar
:Jingħata bidu l-[[Portal:Sport|Portal tal-Isport]]
== 2007 ==
;18 ta' Novembru
:Jingħata bidu l-[[Portal:Matematika|Portal tal-Matematika]]
== 2006 ==
;28 ta' Ottubru
:L-utent [[Utent:Joelemaltais|Joelemaltais]] jingħata d-drittijiet ta' amministratur
;6 ta' April
:Il-Wikipedija Maltija tilħaq l-400 artiklu
== 2005 ==
;21 ta' Ottubru
:Il-Wikipedija Maltija tilħaq it-300 artiklu
;10 ta' Settembru
:Il-Wikipedija Maltija tagħlaq l-ewwel sena tagħha. Il-festa t-tajba lill-[[Wikipedija:Wikipedjani|Wikipedjani]] kollha!
;8 ta' Settembru
:Il-Wikipedija Maltija tissieħeb fil-proġett ta' koordinazzjoni multilingwi [[Wikipedija:Babel|Babel]]
;5 ta' Settembru
:Il-Wikipedija Maltija tissieħeb fil-proġett ta' multilingwi [[Wikipedija:Traduzzjoni tal-ġimgħa|Traduzzjoni tal-ġimgħa]]
;31 ta' Awwissu
:Il-Wikipedija Maltija tilħaq il-200 artiklu
;4 ta' Ġunju
:Il-Wikipedija Maltija tilħaq il-100 artiklu
;13 ta' April
:Saret l-ewwel [[Wikipedija:Laqgħat|laqgħa uffiċjali]] tal-Wikipedija li saret fi Pjazza Reġina, Valletta. Ta' min jgħid li l-Wikipedija Maltija għandha l-unur li għamlet l-iktar laqgħa organizzata kmieni wara l-fundazzjoni tal-Wiki
;13 ta' April
:L-utent [[Utent:Roderick Mallia|Roderick Mallia]] jingħata d-drittijiet ta' amministratur
;28 ta' Marzu
:L-utent [[Utent:Srl|Srl]] jingħata d-drittijiet ta' amministratur
== 2004 ==
;10 ta' Settembru
:[[Utent:Srl|Srl]] (li dak iż-żmien kien għad ma kellux kont) ipprova jidħol fuq <tt><nowiki>http://mt.wikipedia.org</nowiki></tt> u ra dal-messaġġ: ''This subdomain is reserved for the creation of a Wikipedia in the bil-Malti language. If you speak this language and think it would be cool to have your own Encyclopedia then you can make it. Go ahead. Translate this page and start working on your Encyclopedia.'' <small>[http://web.archive.org/web/20040823080259/mt.wikipedia.org/wiki/Main_Page (Arkivju tal-paġna)]</small>
[[Kategorija:Komunità tal-Wikipedija|{{PAGENAME}}]]
akx76zyubo3myscpo1gt7ls4x7kl52v
Charles de Foucauld
0
15005
318137
244513
2024-12-03T05:16:15Z
85.232.221.88
318137
wikitext
text/x-wiki
[[Stampa:Charles de Foucauld.jpg|right]]
Charles de Foucauld (Strasburgu, 15 ta' Settembru 1858 – Tamanrasset, 1 Diċembru 1916), beatu tal-[[Knisja Kattolika]], kien saċerdot Franċiż li għex qalb it-[[Twareg]] fis-Saħara fl-[[Alġerija]]. Il-kitbiet tiegħu ispiraw it-twaqqif tal-Aħwa ż-Żgħar ta Ġesù fost kongregazzjonijiet reliġjużi oħra.
== Tfulija ==
Charles twieled fil-15 ta’ Settembru 1858, fi Strasburgu ([[Franza]]), minn Elisabeth u Édouard. Ta’ 6 snin, hu u oħtu Marie, kienu diġà tilfu ’l ommhom u ’l missierhom, u rabbieh nannuh. Aktar ma t-tifel beda jikber, aktar beda jistaqsi kif Alla daħal f’ħajtu b’mod daqshekk krudil. Kien jistaqsi u jwaħħal f’Alla.
Ta’ 10 snin Charles mar jgħaddi l-vaganzi maz-zija Ines u hemm jiltaqa’ għall-ewwel darba mal-kuġina tiegħu Marie, ta’ 18-il sena. Kuġintu Marie kienet l-aktar persuna li fil-mument qiegħda tifhmu, u minnha ra ħafna eżempji tajba. Magħha kien imur għall-quddiesa kull filgħodu, mingħandha kiseb devozzjoni qawwija lejn il-Qalb Imqaddsa ta’ Ġesù, li aktar tard ikollha influenza deċiżiva f’ħajtu.
== Żgħożija ==
Ta’ 15-il sena Charles irċieva l-Ewwel Tqarbina u l-Griżma, imma moħħu kien band’oħra. Kien ittieħed mill-entużjażmu patrijottiku li kien ħakem lil pajjiżu f’dik il-ħabta fil-ġlieda tagħhom kontra l-Ġermaniżi li ħakmuhom għal xi żmien.
Bejn l-1874 u l-1876 Charles kien jattendi skola immexxija mill-[[Ġiżwiti]] bħala ''boarder''. Id-dixxiplina stretta xejn ma ħadmet favur iż-żagħżugħ, u beda jirribella kontra l-osservanza reliġjuża. Għalkemm tajjeb fl-iskola, xorta kien imdejjaq għall-mewt, sakemm il-patrijiet ma felħux aktar u bagħtuh lejn id-dar. Sfortunatament ftit kien hemm min qed jifhmu. Aktar tard f’waħda mill-ittri tiegħu kiteb:
{{kwota|Kont hekk ħieles, hekk żagħżugħ. Ma kienx għad baqa’ traċċa ta’ fidi fija.}}
== Suldat ==
Ta’ 18-il sena daħal fi skola militari. Ftit wara, meta Charles kien għadu m'għalaqx l-20, miet nannuh. Charles wiret somma kbira ta’ flus, u issa, il-Logutenet Foucauld taha għall-ħela u għall-pjaċiri kollha li wieħed jista’ jimmaġina - ikel fin, xampanja, tfajliet. Il-kurunell arrestah għal darba, tnejn , sakemm fl-aħħar kellu jissospendieh mill-pożizzjoni militari.
== Esploratur ==
Waqt tbeżbiża miz-zijiet tiegħu biex jibża’ għal ġidu, Charles stqarr magħhom li xtaq iħalli l-armata biex jesplora l-[[Marokk]]. L-Afrika kienet taffaxxinah. Irriżenja mill-armata u ħalla ġidu f’idejn kuġinuh biex jamministrahom hu.
Fil-Marokk qatta’ 11-il xahar ta’ mixi u vvjaġġar, eluf ta’ osservazzjonijiet, u mapep tal-post. Wara żar ukoll l-Alġerija u t-[[Tuneżija]] sakemm ta’ 28 sena reġa’ lura lejn Franza, għajjien u ddiżappuntat bħal qabel, qisu xejn ma jista’ jissodisfalu l-qalb vojta tiegħu.
== Il-Konverżjoni ==
Charles kien għadu jfittex lil Alla. Darba fil-għaxija fi knisja talab: “O Alla tiegħi, jekk inti teżisti, agħmel li jien nagħrfek.” Hawn jidħol fil-ħajja ta’ Charles figura oħra importanti: Fr. Henry Huvelin, bniedem ta’ umiltà u qdusija kbira. Charles għażlu bħala d-direttur tiegħu. Kien Ottubru tal-1886 meta ddeċieda li jmur ikellmu. Mar il-knisja minn kmieni u sab lil Fr. Huvelin fil-konfessjonarju. Charles qerr fit-tul. Kien ilu 13-il sena mbiegħed mill-fidi.
Charles qasam kollox lil tal-familja. Ma riedx aktar rabta mal-ħwejjeġ ta’ din l-art -
{{kwota|Fil-mument li emmint li kien hemm Alla, fhimt li ma stajt nagħmel xejn aktar ħlief li ngħix għalih.}}
== Fil-Palestina ==
Wara esperjenza mat-Trappisti, erħielha għall-Palestina fejn f’[[Nazzaret]] kellu jaħdem bħala sagristan f’kunvent ta’ sorijiet Franġiskani fuq il-Muntanja Tabor.
{{kwota|Alla sabli dak li kont qiegħed infittex: faqar, solitudni, xogħol umli, imitazzjoni ta’ Kristu. Kemm jien kuntent. Qalbi issa għandha dak li ilha tfittex għal ħafna snin. Issa li baqa’ mmur il-ġenna.}}
Darba missjunarju Sależjan staqsieh:
{{kwota|Qed jingħadu ħwejjeġ fuqek. Nixtieq inkun naf jekk humiex veri.”
“Imma għaliex?”
“Jgħidu li int kellek pożizzjoni għolja fi Franza.”
“Jien kont biss suldat bħal ħafna oħrajn.”
“X’inhu s-sigriet tiegħek, Brother Charles?”
“Aktar kemm inqtajt minn kull ma kelli, aktar sibt ferħ.}}
== Saċerdot ==
Fl-1900, wara li għamel tiegħu il-motto Jesus caritas, imtela b’determinazzjoni li jirċievi l-Ordni Sagri, dak li qabel tant kien ħarab biex jibqa’ moħbi. Ried jimita ’l Ġesù li ħalla l-ħajja kontemplattiva ġewwa Nażaret biex jidħol fid-dinja għall-missjoni ta’ qadi. Ġie ordnat saċerdot fid-9 ta’ Ġunju 1901.
== Fl-Alġerija ==
L-Afrika ma nsieha qatt:
{{kwota|Posti hu fid-deżert, hemm nixtieq inkun saċerdot u eremita, għax naħseb li dan ikun għall-ikbar glorja ta’ Alla, anki jekk nibqa’ waħdi, aktar u aktar jekk hu jibgħatli xi aħwa.}}
Hu għażel li jmur l-Alġerija. Wasal Beni Abbes f’Settembru 1901. Sa 3 xhur wara, bil-għajnuna tas-suldati Franċiżi kien diġà bena dar ta’ eremitaġġ u kappella mit-tajn. Hawnhekk sab fedeltà kbira lejn l-Islam, imma tal-inqas kien hemm l-armata. Kien jistedinhom għandu jieħdu xi ħaġa, jiġifieri xi daqxejn tè u xi ftit tamal.
Il-fqar kienu jiġu ħdejh, minn filgħodu sa filgħaxija, mal-200 kuljum, bejn fqar, morda, tfal, vjaġġaturi, ilsiera u suldati, u jibdew ġejjin mill-4.30am sa ma jidlam. F’kull min hu fil-bżonn, Brother Charles kien jara lil Ġesù Kristu.
Fl-1905 iċċaqlaq għal Tamanrasset, fl-Alġerija stess, post fqir u iżolat.
{{kwota|Hawn irrid nagħmel ir-rieda ta’ Alla, “u b’eżempju għalija inżomm biss lil Ġesù ta’ Nazzaret. Mhux li kien jaqlagħli l-konverżjoni, li jagħmilni bħalma jixtieqni nkun — inħobbu, nobdih u nimitah.}}
Qalb it-tribù Tuareg, kien isostni ruħu l-aktar bl-Iskrittura, bl-Imitazzjoni ta’ Kristu u b’xi kitbiet oħra ta’ San Tumas t’Akwinu, San Ġwann Kriżostmu u Santa Tereża ta’ Avila.
== Mewt ==
Flimkien ma’ sieħbu Musulman, Paul Embarek, għadda l-aħħar snin ta’ ħajtu f’Tamanrasset. Is-Senoussi Libjani, għaqda politiko-reliġjuża Iżlamika, bdew javvanzaw biex jaħkmu kemm jifilħu mid-deżert tas-Sahara. Dalwaqt kien se jiġri d-demm. Charles beda jibni dar, fortizza żgħira, minħabba l-attakki mill-ħallelin.
Kien l-1 ta’ Diċembru 1916. Taħbita fuq il-bieb tal-fortizza, u Charles ħasbu l-pustier. Imma għarralu. Kienu s-Senoussi. Kaxkruh ’il barra u rabtulu jdejh ma’ saqajh. Żewġ suldati kienu resqin ’l hemm u biex ma joħolqulhomx tfixkil sparawlhom kiesaħ u biered.
Mal-isparaturi, dak li kien għassa ma’ Charles, inħasad, tfixkel u spara hu wkoll. Hekk miet Charles de Foucauld, b’tir f’rasu. Mal-art tal-fortizza kien hemm il-ktieb tan-noti ta’ Charles. Fuqu nstabu l-kelmiet:
{{kwota|O Alla tiegħi, aħfer lill-għedewwa tiegħi, u agħmel li huma jsalvaw.}}
Anki t-testment tiegħu sabu:
{{kwota|Irrid nindifen fejn immut...mingħajr tebut, f’qabar sempliċi, mingħajr irħama, u b’salib tal-injam.}}
Charles de Foucauld kien iddikjarat beatu nhar it-13 ta' Novembru 2006 mill-[[Papa Benedettu XVI]].
Fil-beatifikazzjoni tiegħu fl-2005, il-Papa Benedittu XVI qal bħala saċerdot, de Foucauld “poġġa l-Ewkaristija u l-Evanġelju fiċ-ċentru ta’ ħajtu.”
“Skopri li Ġesù — li ġie biex jingħaqad magħna fl-umanità tagħna — jistedinna għal dik il-fratellanza universali li aktar tard esperjenza fis-Saħara, u għal dik l-imħabba li Kristu tana ta’ eżempju,” qal.
Wara li ltaqa’ mal-Kardinal Angelo Becciu, prefett tal-kongregazzjoni għall-kawżi tal-qaddisin, il-Papa approva t-tieni miraklu attribwit għall-interċessjoni ta’ de Foucauld, li fetaħ it-triq għall-kanonizzazzjoni tiegħu fil-15 ta’ Mejju.
[[Kategorija:Beati]]
cxiqovrqs3n5dqp8085iwckirzwzy2m
318138
318137
2024-12-03T05:16:50Z
85.232.221.88
318138
wikitext
text/x-wiki
[[Stampa:Charles de Foucauld.jpg|right]]
Charles de Foucauld (Strasburgu, 15 ta' Settembru 1858 – Tamanrasset, 1 Diċembru 1916), qaddis tal-[[Knisja Kattolika]], kien saċerdot Franċiż li għex qalb it-[[Twareg]] fis-Saħara fl-[[Alġerija]]. Il-kitbiet tiegħu ispiraw it-twaqqif tal-Aħwa ż-Żgħar ta Ġesù fost kongregazzjonijiet reliġjużi oħra.
== Tfulija ==
Charles twieled fil-15 ta’ Settembru 1858, fi Strasburgu ([[Franza]]), minn Elisabeth u Édouard. Ta’ 6 snin, hu u oħtu Marie, kienu diġà tilfu ’l ommhom u ’l missierhom, u rabbieh nannuh. Aktar ma t-tifel beda jikber, aktar beda jistaqsi kif Alla daħal f’ħajtu b’mod daqshekk krudil. Kien jistaqsi u jwaħħal f’Alla.
Ta’ 10 snin Charles mar jgħaddi l-vaganzi maz-zija Ines u hemm jiltaqa’ għall-ewwel darba mal-kuġina tiegħu Marie, ta’ 18-il sena. Kuġintu Marie kienet l-aktar persuna li fil-mument qiegħda tifhmu, u minnha ra ħafna eżempji tajba. Magħha kien imur għall-quddiesa kull filgħodu, mingħandha kiseb devozzjoni qawwija lejn il-Qalb Imqaddsa ta’ Ġesù, li aktar tard ikollha influenza deċiżiva f’ħajtu.
== Żgħożija ==
Ta’ 15-il sena Charles irċieva l-Ewwel Tqarbina u l-Griżma, imma moħħu kien band’oħra. Kien ittieħed mill-entużjażmu patrijottiku li kien ħakem lil pajjiżu f’dik il-ħabta fil-ġlieda tagħhom kontra l-Ġermaniżi li ħakmuhom għal xi żmien.
Bejn l-1874 u l-1876 Charles kien jattendi skola immexxija mill-[[Ġiżwiti]] bħala ''boarder''. Id-dixxiplina stretta xejn ma ħadmet favur iż-żagħżugħ, u beda jirribella kontra l-osservanza reliġjuża. Għalkemm tajjeb fl-iskola, xorta kien imdejjaq għall-mewt, sakemm il-patrijiet ma felħux aktar u bagħtuh lejn id-dar. Sfortunatament ftit kien hemm min qed jifhmu. Aktar tard f’waħda mill-ittri tiegħu kiteb:
{{kwota|Kont hekk ħieles, hekk żagħżugħ. Ma kienx għad baqa’ traċċa ta’ fidi fija.}}
== Suldat ==
Ta’ 18-il sena daħal fi skola militari. Ftit wara, meta Charles kien għadu m'għalaqx l-20, miet nannuh. Charles wiret somma kbira ta’ flus, u issa, il-Logutenet Foucauld taha għall-ħela u għall-pjaċiri kollha li wieħed jista’ jimmaġina - ikel fin, xampanja, tfajliet. Il-kurunell arrestah għal darba, tnejn , sakemm fl-aħħar kellu jissospendieh mill-pożizzjoni militari.
== Esploratur ==
Waqt tbeżbiża miz-zijiet tiegħu biex jibża’ għal ġidu, Charles stqarr magħhom li xtaq iħalli l-armata biex jesplora l-[[Marokk]]. L-Afrika kienet taffaxxinah. Irriżenja mill-armata u ħalla ġidu f’idejn kuġinuh biex jamministrahom hu.
Fil-Marokk qatta’ 11-il xahar ta’ mixi u vvjaġġar, eluf ta’ osservazzjonijiet, u mapep tal-post. Wara żar ukoll l-Alġerija u t-[[Tuneżija]] sakemm ta’ 28 sena reġa’ lura lejn Franza, għajjien u ddiżappuntat bħal qabel, qisu xejn ma jista’ jissodisfalu l-qalb vojta tiegħu.
== Il-Konverżjoni ==
Charles kien għadu jfittex lil Alla. Darba fil-għaxija fi knisja talab: “O Alla tiegħi, jekk inti teżisti, agħmel li jien nagħrfek.” Hawn jidħol fil-ħajja ta’ Charles figura oħra importanti: Fr. Henry Huvelin, bniedem ta’ umiltà u qdusija kbira. Charles għażlu bħala d-direttur tiegħu. Kien Ottubru tal-1886 meta ddeċieda li jmur ikellmu. Mar il-knisja minn kmieni u sab lil Fr. Huvelin fil-konfessjonarju. Charles qerr fit-tul. Kien ilu 13-il sena mbiegħed mill-fidi.
Charles qasam kollox lil tal-familja. Ma riedx aktar rabta mal-ħwejjeġ ta’ din l-art -
{{kwota|Fil-mument li emmint li kien hemm Alla, fhimt li ma stajt nagħmel xejn aktar ħlief li ngħix għalih.}}
== Fil-Palestina ==
Wara esperjenza mat-Trappisti, erħielha għall-Palestina fejn f’[[Nazzaret]] kellu jaħdem bħala sagristan f’kunvent ta’ sorijiet Franġiskani fuq il-Muntanja Tabor.
{{kwota|Alla sabli dak li kont qiegħed infittex: faqar, solitudni, xogħol umli, imitazzjoni ta’ Kristu. Kemm jien kuntent. Qalbi issa għandha dak li ilha tfittex għal ħafna snin. Issa li baqa’ mmur il-ġenna.}}
Darba missjunarju Sależjan staqsieh:
{{kwota|Qed jingħadu ħwejjeġ fuqek. Nixtieq inkun naf jekk humiex veri.”
“Imma għaliex?”
“Jgħidu li int kellek pożizzjoni għolja fi Franza.”
“Jien kont biss suldat bħal ħafna oħrajn.”
“X’inhu s-sigriet tiegħek, Brother Charles?”
“Aktar kemm inqtajt minn kull ma kelli, aktar sibt ferħ.}}
== Saċerdot ==
Fl-1900, wara li għamel tiegħu il-motto Jesus caritas, imtela b’determinazzjoni li jirċievi l-Ordni Sagri, dak li qabel tant kien ħarab biex jibqa’ moħbi. Ried jimita ’l Ġesù li ħalla l-ħajja kontemplattiva ġewwa Nażaret biex jidħol fid-dinja għall-missjoni ta’ qadi. Ġie ordnat saċerdot fid-9 ta’ Ġunju 1901.
== Fl-Alġerija ==
L-Afrika ma nsieha qatt:
{{kwota|Posti hu fid-deżert, hemm nixtieq inkun saċerdot u eremita, għax naħseb li dan ikun għall-ikbar glorja ta’ Alla, anki jekk nibqa’ waħdi, aktar u aktar jekk hu jibgħatli xi aħwa.}}
Hu għażel li jmur l-Alġerija. Wasal Beni Abbes f’Settembru 1901. Sa 3 xhur wara, bil-għajnuna tas-suldati Franċiżi kien diġà bena dar ta’ eremitaġġ u kappella mit-tajn. Hawnhekk sab fedeltà kbira lejn l-Islam, imma tal-inqas kien hemm l-armata. Kien jistedinhom għandu jieħdu xi ħaġa, jiġifieri xi daqxejn tè u xi ftit tamal.
Il-fqar kienu jiġu ħdejh, minn filgħodu sa filgħaxija, mal-200 kuljum, bejn fqar, morda, tfal, vjaġġaturi, ilsiera u suldati, u jibdew ġejjin mill-4.30am sa ma jidlam. F’kull min hu fil-bżonn, Brother Charles kien jara lil Ġesù Kristu.
Fl-1905 iċċaqlaq għal Tamanrasset, fl-Alġerija stess, post fqir u iżolat.
{{kwota|Hawn irrid nagħmel ir-rieda ta’ Alla, “u b’eżempju għalija inżomm biss lil Ġesù ta’ Nazzaret. Mhux li kien jaqlagħli l-konverżjoni, li jagħmilni bħalma jixtieqni nkun — inħobbu, nobdih u nimitah.}}
Qalb it-tribù Tuareg, kien isostni ruħu l-aktar bl-Iskrittura, bl-Imitazzjoni ta’ Kristu u b’xi kitbiet oħra ta’ San Tumas t’Akwinu, San Ġwann Kriżostmu u Santa Tereża ta’ Avila.
== Mewt ==
Flimkien ma’ sieħbu Musulman, Paul Embarek, għadda l-aħħar snin ta’ ħajtu f’Tamanrasset. Is-Senoussi Libjani, għaqda politiko-reliġjuża Iżlamika, bdew javvanzaw biex jaħkmu kemm jifilħu mid-deżert tas-Sahara. Dalwaqt kien se jiġri d-demm. Charles beda jibni dar, fortizza żgħira, minħabba l-attakki mill-ħallelin.
Kien l-1 ta’ Diċembru 1916. Taħbita fuq il-bieb tal-fortizza, u Charles ħasbu l-pustier. Imma għarralu. Kienu s-Senoussi. Kaxkruh ’il barra u rabtulu jdejh ma’ saqajh. Żewġ suldati kienu resqin ’l hemm u biex ma joħolqulhomx tfixkil sparawlhom kiesaħ u biered.
Mal-isparaturi, dak li kien għassa ma’ Charles, inħasad, tfixkel u spara hu wkoll. Hekk miet Charles de Foucauld, b’tir f’rasu. Mal-art tal-fortizza kien hemm il-ktieb tan-noti ta’ Charles. Fuqu nstabu l-kelmiet:
{{kwota|O Alla tiegħi, aħfer lill-għedewwa tiegħi, u agħmel li huma jsalvaw.}}
Anki t-testment tiegħu sabu:
{{kwota|Irrid nindifen fejn immut...mingħajr tebut, f’qabar sempliċi, mingħajr irħama, u b’salib tal-injam.}}
Charles de Foucauld kien iddikjarat beatu nhar it-13 ta' Novembru 2006 mill-[[Papa Benedettu XVI]].
Fil-beatifikazzjoni tiegħu fl-2005, il-Papa Benedittu XVI qal bħala saċerdot, de Foucauld “poġġa l-Ewkaristija u l-Evanġelju fiċ-ċentru ta’ ħajtu.”
“Skopri li Ġesù — li ġie biex jingħaqad magħna fl-umanità tagħna — jistedinna għal dik il-fratellanza universali li aktar tard esperjenza fis-Saħara, u għal dik l-imħabba li Kristu tana ta’ eżempju,” qal.
Wara li ltaqa’ mal-Kardinal Angelo Becciu, prefett tal-kongregazzjoni għall-kawżi tal-qaddisin, il-Papa approva t-tieni miraklu attribwit għall-interċessjoni ta’ de Foucauld, li fetaħ it-triq għall-kanonizzazzjoni tiegħu fil-15 ta’ Mejju.
[[Kategorija:Beati]]
pfolfs6m6iehs3djmyo3kq8lpufebku
318139
318138
2024-12-03T05:18:13Z
85.232.221.88
318139
wikitext
text/x-wiki
[[Stampa:Charles de Foucauld.jpg|right]]
Charles de Foucauld (Strasburgu, 15 ta' Settembru 1858 – Tamanrasset, 1 Diċembru 1916), qaddis tal-[[Knisja Kattolika]], kien saċerdot Franċiż li għex qalb it-[[Twareg]] fis-Saħara fl-[[Alġerija]]. Il-kitbiet tiegħu ispiraw it-twaqqif tal-Aħwa ż-Żgħar ta Ġesù fost kongregazzjonijiet reliġjużi oħra.
== Tfulija ==
Charles twieled fil-15 ta’ Settembru 1858, fi Strasburgu ([[Franza]]), minn Elisabeth u Édouard. Ta’ 6 snin, hu u oħtu Marie, kienu diġà tilfu ’l ommhom u ’l missierhom, u rabbieh nannuh. Aktar ma t-tifel beda jikber, aktar beda jistaqsi kif Alla daħal f’ħajtu b’mod daqshekk krudil. Kien jistaqsi u jwaħħal f’Alla.
Ta’ 10 snin Charles mar jgħaddi l-vaganzi maz-zija Ines u hemm jiltaqa’ għall-ewwel darba mal-kuġina tiegħu Marie, ta’ 18-il sena. Kuġintu Marie kienet l-aktar persuna li fil-mument qiegħda tifhmu, u minnha ra ħafna eżempji tajba. Magħha kien imur għall-quddiesa kull filgħodu, mingħandha kiseb devozzjoni qawwija lejn il-Qalb Imqaddsa ta’ Ġesù, li aktar tard ikollha influenza deċiżiva f’ħajtu.
== Żgħożija ==
Ta’ 15-il sena Charles irċieva l-Ewwel Tqarbina u l-Griżma, imma moħħu kien band’oħra. Kien ittieħed mill-entużjażmu patrijottiku li kien ħakem lil pajjiżu f’dik il-ħabta fil-ġlieda tagħhom kontra l-Ġermaniżi li ħakmuhom għal xi żmien.
Bejn l-1874 u l-1876 Charles kien jattendi skola immexxija mill-[[Ġiżwiti]] bħala ''boarder''. Id-dixxiplina stretta xejn ma ħadmet favur iż-żagħżugħ, u beda jirribella kontra l-osservanza reliġjuża. Għalkemm tajjeb fl-iskola, xorta kien imdejjaq għall-mewt, sakemm il-patrijiet ma felħux aktar u bagħtuh lejn id-dar. Sfortunatament ftit kien hemm min qed jifhmu. Aktar tard f’waħda mill-ittri tiegħu kiteb:
{{kwota|Kont hekk ħieles, hekk żagħżugħ. Ma kienx għad baqa’ traċċa ta’ fidi fija.}}
== Suldat ==
Ta’ 18-il sena daħal fi skola militari. Ftit wara, meta Charles kien għadu m'għalaqx l-20, miet nannuh. Charles wiret somma kbira ta’ flus, u issa, il-Logutenet Foucauld taha għall-ħela u għall-pjaċiri kollha li wieħed jista’ jimmaġina - ikel fin, xampanja, tfajliet. Il-kurunell arrestah għal darba, tnejn , sakemm fl-aħħar kellu jissospendieh mill-pożizzjoni militari.
== Esploratur ==
Waqt tbeżbiża miz-zijiet tiegħu biex jibża’ għal ġidu, Charles stqarr magħhom li xtaq iħalli l-armata biex jesplora l-[[Marokk]]. L-Afrika kienet taffaxxinah. Irriżenja mill-armata u ħalla ġidu f’idejn kuġinuh biex jamministrahom hu.
Fil-Marokk qatta’ 11-il xahar ta’ mixi u vvjaġġar, eluf ta’ osservazzjonijiet, u mapep tal-post. Wara żar ukoll l-Alġerija u t-[[Tuneżija]] sakemm ta’ 28 sena reġa’ lura lejn Franza, għajjien u ddiżappuntat bħal qabel, qisu xejn ma jista’ jissodisfalu l-qalb vojta tiegħu.
== Il-Konverżjoni ==
Charles kien għadu jfittex lil Alla. Darba fil-għaxija fi knisja talab: “O Alla tiegħi, jekk inti teżisti, agħmel li jien nagħrfek.” Hawn jidħol fil-ħajja ta’ Charles figura oħra importanti: Fr. Henry Huvelin, bniedem ta’ umiltà u qdusija kbira. Charles għażlu bħala d-direttur tiegħu. Kien Ottubru tal-1886 meta ddeċieda li jmur ikellmu. Mar il-knisja minn kmieni u sab lil Fr. Huvelin fil-konfessjonarju. Charles qerr fit-tul. Kien ilu 13-il sena mbiegħed mill-fidi.
Charles qasam kollox lil tal-familja. Ma riedx aktar rabta mal-ħwejjeġ ta’ din l-art -
{{kwota|Fil-mument li emmint li kien hemm Alla, fhimt li ma stajt nagħmel xejn aktar ħlief li ngħix għalih.}}
== Fil-Palestina ==
Wara esperjenza mat-Trappisti, erħielha għall-Palestina fejn f’[[Nazzaret]] kellu jaħdem bħala sagristan f’kunvent ta’ sorijiet Franġiskani fuq il-Muntanja Tabor.
{{kwota|Alla sabli dak li kont qiegħed infittex: faqar, solitudni, xogħol umli, imitazzjoni ta’ Kristu. Kemm jien kuntent. Qalbi issa għandha dak li ilha tfittex għal ħafna snin. Issa li baqa’ mmur il-ġenna.}}
Darba missjunarju Sależjan staqsieh:
{{kwota|Qed jingħadu ħwejjeġ fuqek. Nixtieq inkun naf jekk humiex veri.”
“Imma għaliex?”
“Jgħidu li int kellek pożizzjoni għolja fi Franza.”
“Jien kont biss suldat bħal ħafna oħrajn.”
“X’inhu s-sigriet tiegħek, Brother Charles?”
“Aktar kemm inqtajt minn kull ma kelli, aktar sibt ferħ.}}
== Saċerdot ==
Fl-1900, wara li għamel tiegħu il-motto Jesus caritas, imtela b’determinazzjoni li jirċievi l-Ordni Sagri, dak li qabel tant kien ħarab biex jibqa’ moħbi. Ried jimita ’l Ġesù li ħalla l-ħajja kontemplattiva ġewwa Nażaret biex jidħol fid-dinja għall-missjoni ta’ qadi. Ġie ordnat saċerdot fid-9 ta’ Ġunju 1901.
== Fl-Alġerija ==
L-Afrika ma nsieha qatt:
{{kwota|Posti hu fid-deżert, hemm nixtieq inkun saċerdot u eremita, għax naħseb li dan ikun għall-ikbar glorja ta’ Alla, anki jekk nibqa’ waħdi, aktar u aktar jekk hu jibgħatli xi aħwa.}}
Hu għażel li jmur l-Alġerija. Wasal Beni Abbes f’Settembru 1901. Sa 3 xhur wara, bil-għajnuna tas-suldati Franċiżi kien diġà bena dar ta’ eremitaġġ u kappella mit-tajn. Hawnhekk sab fedeltà kbira lejn l-Islam, imma tal-inqas kien hemm l-armata. Kien jistedinhom għandu jieħdu xi ħaġa, jiġifieri xi daqxejn tè u xi ftit tamal.
Il-fqar kienu jiġu ħdejh, minn filgħodu sa filgħaxija, mal-200 kuljum, bejn fqar, morda, tfal, vjaġġaturi, ilsiera u suldati, u jibdew ġejjin mill-4.30am sa ma jidlam. F’kull min hu fil-bżonn, Brother Charles kien jara lil Ġesù Kristu.
Fl-1905 iċċaqlaq għal Tamanrasset, fl-Alġerija stess, post fqir u iżolat.
{{kwota|Hawn irrid nagħmel ir-rieda ta’ Alla, “u b’eżempju għalija inżomm biss lil Ġesù ta’ Nazzaret. Mhux li kien jaqlagħli l-konverżjoni, li jagħmilni bħalma jixtieqni nkun — inħobbu, nobdih u nimitah.}}
Qalb it-tribù Tuareg, kien isostni ruħu l-aktar bl-Iskrittura, bl-Imitazzjoni ta’ Kristu u b’xi kitbiet oħra ta’ San Tumas t’Akwinu, San Ġwann Kriżostmu u Santa Tereża ta’ Avila.
== Mewt ==
Flimkien ma’ sieħbu Musulman, Paul Embarek, għadda l-aħħar snin ta’ ħajtu f’Tamanrasset. Is-Senoussi Libjani, għaqda politiko-reliġjuża Iżlamika, bdew javvanzaw biex jaħkmu kemm jifilħu mid-deżert tas-Sahara. Dalwaqt kien se jiġri d-demm. Charles beda jibni dar, fortizza żgħira, minħabba l-attakki mill-ħallelin.
Kien l-1 ta’ Diċembru 1916. Taħbita fuq il-bieb tal-fortizza, u Charles ħasbu l-pustier. Imma għarralu. Kienu s-Senoussi. Kaxkruh ’il barra u rabtulu jdejh ma’ saqajh. Żewġ suldati kienu resqin ’l hemm u biex ma joħolqulhomx tfixkil sparawlhom kiesaħ u biered.
Mal-isparaturi, dak li kien għassa ma’ Charles, inħasad, tfixkel u spara hu wkoll. Hekk miet Charles de Foucauld, b’tir f’rasu. Mal-art tal-fortizza kien hemm il-ktieb tan-noti ta’ Charles. Fuqu nstabu l-kelmiet:
{{kwota|O Alla tiegħi, aħfer lill-għedewwa tiegħi, u agħmel li huma jsalvaw.}}
Anki t-testment tiegħu sabu:
{{kwota|Irrid nindifen fejn immut...mingħajr tebut, f’qabar sempliċi, mingħajr irħama, u b’salib tal-injam.}}
Charles de Foucauld kien iddikjarat beatu nhar it-13 ta' Novembru 2006 mill-[[Papa Benedettu XVI]].
Fil-beatifikazzjoni tiegħu fl-2005, il-Papa Benedittu XVI qal bħala saċerdot, de Foucauld “poġġa l-Ewkaristija u l-Evanġelju fiċ-ċentru ta’ ħajtu.”
“Skopri li Ġesù — li ġie biex jingħaqad magħna fl-umanità tagħna — jistedinna għal dik il-fratellanza universali li aktar tard esperjenza fis-Saħara, u għal dik l-imħabba li Kristu tana ta’ eżempju,” qal.
Wara li ltaqa’ mal-Kardinal Angelo Becciu, prefett tal-kongregazzjoni għall-kawżi tal-qaddisin, il-Papa approva t-tieni miraklu attribwit għall-interċessjoni ta’ de Foucauld, li fetaħ it-triq għall-kanonizzazzjoni tiegħu fil-15 ta’ Mejju.
[[Kategorija:Beati]]
[[Kategorija:Qaddis Charles de Foucald]]
qfnaq81nyrmguxfjth350eb2kow2mmk
318140
318139
2024-12-03T08:31:57Z
Trigcly
17859
removed [[Category:Qaddis Charles de Foucald]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]
318140
wikitext
text/x-wiki
[[Stampa:Charles de Foucauld.jpg|right]]
Charles de Foucauld (Strasburgu, 15 ta' Settembru 1858 – Tamanrasset, 1 Diċembru 1916), qaddis tal-[[Knisja Kattolika]], kien saċerdot Franċiż li għex qalb it-[[Twareg]] fis-Saħara fl-[[Alġerija]]. Il-kitbiet tiegħu ispiraw it-twaqqif tal-Aħwa ż-Żgħar ta Ġesù fost kongregazzjonijiet reliġjużi oħra.
== Tfulija ==
Charles twieled fil-15 ta’ Settembru 1858, fi Strasburgu ([[Franza]]), minn Elisabeth u Édouard. Ta’ 6 snin, hu u oħtu Marie, kienu diġà tilfu ’l ommhom u ’l missierhom, u rabbieh nannuh. Aktar ma t-tifel beda jikber, aktar beda jistaqsi kif Alla daħal f’ħajtu b’mod daqshekk krudil. Kien jistaqsi u jwaħħal f’Alla.
Ta’ 10 snin Charles mar jgħaddi l-vaganzi maz-zija Ines u hemm jiltaqa’ għall-ewwel darba mal-kuġina tiegħu Marie, ta’ 18-il sena. Kuġintu Marie kienet l-aktar persuna li fil-mument qiegħda tifhmu, u minnha ra ħafna eżempji tajba. Magħha kien imur għall-quddiesa kull filgħodu, mingħandha kiseb devozzjoni qawwija lejn il-Qalb Imqaddsa ta’ Ġesù, li aktar tard ikollha influenza deċiżiva f’ħajtu.
== Żgħożija ==
Ta’ 15-il sena Charles irċieva l-Ewwel Tqarbina u l-Griżma, imma moħħu kien band’oħra. Kien ittieħed mill-entużjażmu patrijottiku li kien ħakem lil pajjiżu f’dik il-ħabta fil-ġlieda tagħhom kontra l-Ġermaniżi li ħakmuhom għal xi żmien.
Bejn l-1874 u l-1876 Charles kien jattendi skola immexxija mill-[[Ġiżwiti]] bħala ''boarder''. Id-dixxiplina stretta xejn ma ħadmet favur iż-żagħżugħ, u beda jirribella kontra l-osservanza reliġjuża. Għalkemm tajjeb fl-iskola, xorta kien imdejjaq għall-mewt, sakemm il-patrijiet ma felħux aktar u bagħtuh lejn id-dar. Sfortunatament ftit kien hemm min qed jifhmu. Aktar tard f’waħda mill-ittri tiegħu kiteb:
{{kwota|Kont hekk ħieles, hekk żagħżugħ. Ma kienx għad baqa’ traċċa ta’ fidi fija.}}
== Suldat ==
Ta’ 18-il sena daħal fi skola militari. Ftit wara, meta Charles kien għadu m'għalaqx l-20, miet nannuh. Charles wiret somma kbira ta’ flus, u issa, il-Logutenet Foucauld taha għall-ħela u għall-pjaċiri kollha li wieħed jista’ jimmaġina - ikel fin, xampanja, tfajliet. Il-kurunell arrestah għal darba, tnejn , sakemm fl-aħħar kellu jissospendieh mill-pożizzjoni militari.
== Esploratur ==
Waqt tbeżbiża miz-zijiet tiegħu biex jibża’ għal ġidu, Charles stqarr magħhom li xtaq iħalli l-armata biex jesplora l-[[Marokk]]. L-Afrika kienet taffaxxinah. Irriżenja mill-armata u ħalla ġidu f’idejn kuġinuh biex jamministrahom hu.
Fil-Marokk qatta’ 11-il xahar ta’ mixi u vvjaġġar, eluf ta’ osservazzjonijiet, u mapep tal-post. Wara żar ukoll l-Alġerija u t-[[Tuneżija]] sakemm ta’ 28 sena reġa’ lura lejn Franza, għajjien u ddiżappuntat bħal qabel, qisu xejn ma jista’ jissodisfalu l-qalb vojta tiegħu.
== Il-Konverżjoni ==
Charles kien għadu jfittex lil Alla. Darba fil-għaxija fi knisja talab: “O Alla tiegħi, jekk inti teżisti, agħmel li jien nagħrfek.” Hawn jidħol fil-ħajja ta’ Charles figura oħra importanti: Fr. Henry Huvelin, bniedem ta’ umiltà u qdusija kbira. Charles għażlu bħala d-direttur tiegħu. Kien Ottubru tal-1886 meta ddeċieda li jmur ikellmu. Mar il-knisja minn kmieni u sab lil Fr. Huvelin fil-konfessjonarju. Charles qerr fit-tul. Kien ilu 13-il sena mbiegħed mill-fidi.
Charles qasam kollox lil tal-familja. Ma riedx aktar rabta mal-ħwejjeġ ta’ din l-art -
{{kwota|Fil-mument li emmint li kien hemm Alla, fhimt li ma stajt nagħmel xejn aktar ħlief li ngħix għalih.}}
== Fil-Palestina ==
Wara esperjenza mat-Trappisti, erħielha għall-Palestina fejn f’[[Nazzaret]] kellu jaħdem bħala sagristan f’kunvent ta’ sorijiet Franġiskani fuq il-Muntanja Tabor.
{{kwota|Alla sabli dak li kont qiegħed infittex: faqar, solitudni, xogħol umli, imitazzjoni ta’ Kristu. Kemm jien kuntent. Qalbi issa għandha dak li ilha tfittex għal ħafna snin. Issa li baqa’ mmur il-ġenna.}}
Darba missjunarju Sależjan staqsieh:
{{kwota|Qed jingħadu ħwejjeġ fuqek. Nixtieq inkun naf jekk humiex veri.”
“Imma għaliex?”
“Jgħidu li int kellek pożizzjoni għolja fi Franza.”
“Jien kont biss suldat bħal ħafna oħrajn.”
“X’inhu s-sigriet tiegħek, Brother Charles?”
“Aktar kemm inqtajt minn kull ma kelli, aktar sibt ferħ.}}
== Saċerdot ==
Fl-1900, wara li għamel tiegħu il-motto Jesus caritas, imtela b’determinazzjoni li jirċievi l-Ordni Sagri, dak li qabel tant kien ħarab biex jibqa’ moħbi. Ried jimita ’l Ġesù li ħalla l-ħajja kontemplattiva ġewwa Nażaret biex jidħol fid-dinja għall-missjoni ta’ qadi. Ġie ordnat saċerdot fid-9 ta’ Ġunju 1901.
== Fl-Alġerija ==
L-Afrika ma nsieha qatt:
{{kwota|Posti hu fid-deżert, hemm nixtieq inkun saċerdot u eremita, għax naħseb li dan ikun għall-ikbar glorja ta’ Alla, anki jekk nibqa’ waħdi, aktar u aktar jekk hu jibgħatli xi aħwa.}}
Hu għażel li jmur l-Alġerija. Wasal Beni Abbes f’Settembru 1901. Sa 3 xhur wara, bil-għajnuna tas-suldati Franċiżi kien diġà bena dar ta’ eremitaġġ u kappella mit-tajn. Hawnhekk sab fedeltà kbira lejn l-Islam, imma tal-inqas kien hemm l-armata. Kien jistedinhom għandu jieħdu xi ħaġa, jiġifieri xi daqxejn tè u xi ftit tamal.
Il-fqar kienu jiġu ħdejh, minn filgħodu sa filgħaxija, mal-200 kuljum, bejn fqar, morda, tfal, vjaġġaturi, ilsiera u suldati, u jibdew ġejjin mill-4.30am sa ma jidlam. F’kull min hu fil-bżonn, Brother Charles kien jara lil Ġesù Kristu.
Fl-1905 iċċaqlaq għal Tamanrasset, fl-Alġerija stess, post fqir u iżolat.
{{kwota|Hawn irrid nagħmel ir-rieda ta’ Alla, “u b’eżempju għalija inżomm biss lil Ġesù ta’ Nazzaret. Mhux li kien jaqlagħli l-konverżjoni, li jagħmilni bħalma jixtieqni nkun — inħobbu, nobdih u nimitah.}}
Qalb it-tribù Tuareg, kien isostni ruħu l-aktar bl-Iskrittura, bl-Imitazzjoni ta’ Kristu u b’xi kitbiet oħra ta’ San Tumas t’Akwinu, San Ġwann Kriżostmu u Santa Tereża ta’ Avila.
== Mewt ==
Flimkien ma’ sieħbu Musulman, Paul Embarek, għadda l-aħħar snin ta’ ħajtu f’Tamanrasset. Is-Senoussi Libjani, għaqda politiko-reliġjuża Iżlamika, bdew javvanzaw biex jaħkmu kemm jifilħu mid-deżert tas-Sahara. Dalwaqt kien se jiġri d-demm. Charles beda jibni dar, fortizza żgħira, minħabba l-attakki mill-ħallelin.
Kien l-1 ta’ Diċembru 1916. Taħbita fuq il-bieb tal-fortizza, u Charles ħasbu l-pustier. Imma għarralu. Kienu s-Senoussi. Kaxkruh ’il barra u rabtulu jdejh ma’ saqajh. Żewġ suldati kienu resqin ’l hemm u biex ma joħolqulhomx tfixkil sparawlhom kiesaħ u biered.
Mal-isparaturi, dak li kien għassa ma’ Charles, inħasad, tfixkel u spara hu wkoll. Hekk miet Charles de Foucauld, b’tir f’rasu. Mal-art tal-fortizza kien hemm il-ktieb tan-noti ta’ Charles. Fuqu nstabu l-kelmiet:
{{kwota|O Alla tiegħi, aħfer lill-għedewwa tiegħi, u agħmel li huma jsalvaw.}}
Anki t-testment tiegħu sabu:
{{kwota|Irrid nindifen fejn immut...mingħajr tebut, f’qabar sempliċi, mingħajr irħama, u b’salib tal-injam.}}
Charles de Foucauld kien iddikjarat beatu nhar it-13 ta' Novembru 2006 mill-[[Papa Benedettu XVI]].
Fil-beatifikazzjoni tiegħu fl-2005, il-Papa Benedittu XVI qal bħala saċerdot, de Foucauld “poġġa l-Ewkaristija u l-Evanġelju fiċ-ċentru ta’ ħajtu.”
“Skopri li Ġesù — li ġie biex jingħaqad magħna fl-umanità tagħna — jistedinna għal dik il-fratellanza universali li aktar tard esperjenza fis-Saħara, u għal dik l-imħabba li Kristu tana ta’ eżempju,” qal.
Wara li ltaqa’ mal-Kardinal Angelo Becciu, prefett tal-kongregazzjoni għall-kawżi tal-qaddisin, il-Papa approva t-tieni miraklu attribwit għall-interċessjoni ta’ de Foucauld, li fetaħ it-triq għall-kanonizzazzjoni tiegħu fil-15 ta’ Mejju.
[[Kategorija:Beati]]
esvab7vvbtal5w7lsp5g9r0ws12qjxc
318141
318140
2024-12-03T08:33:15Z
Trigcly
17859
żieda infobox
318141
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox bijografija}}
Charles de Foucauld (Strasburgu, 15 ta' Settembru 1858 – Tamanrasset, 1 Diċembru 1916), qaddis tal-[[Knisja Kattolika]], kien saċerdot Franċiż li għex qalb it-[[Twareg]] fis-Saħara fl-[[Alġerija]]. Il-kitbiet tiegħu ispiraw it-twaqqif tal-Aħwa ż-Żgħar ta Ġesù fost kongregazzjonijiet reliġjużi oħra.
== Tfulija ==
Charles twieled fil-15 ta’ Settembru 1858, fi Strasburgu ([[Franza]]), minn Elisabeth u Édouard. Ta’ 6 snin, hu u oħtu Marie, kienu diġà tilfu ’l ommhom u ’l missierhom, u rabbieh nannuh. Aktar ma t-tifel beda jikber, aktar beda jistaqsi kif Alla daħal f’ħajtu b’mod daqshekk krudil. Kien jistaqsi u jwaħħal f’Alla.
Ta’ 10 snin Charles mar jgħaddi l-vaganzi maz-zija Ines u hemm jiltaqa’ għall-ewwel darba mal-kuġina tiegħu Marie, ta’ 18-il sena. Kuġintu Marie kienet l-aktar persuna li fil-mument qiegħda tifhmu, u minnha ra ħafna eżempji tajba. Magħha kien imur għall-quddiesa kull filgħodu, mingħandha kiseb devozzjoni qawwija lejn il-Qalb Imqaddsa ta’ Ġesù, li aktar tard ikollha influenza deċiżiva f’ħajtu.
== Żgħożija ==
Ta’ 15-il sena Charles irċieva l-Ewwel Tqarbina u l-Griżma, imma moħħu kien band’oħra. Kien ittieħed mill-entużjażmu patrijottiku li kien ħakem lil pajjiżu f’dik il-ħabta fil-ġlieda tagħhom kontra l-Ġermaniżi li ħakmuhom għal xi żmien.
Bejn l-1874 u l-1876 Charles kien jattendi skola immexxija mill-[[Ġiżwiti]] bħala ''boarder''. Id-dixxiplina stretta xejn ma ħadmet favur iż-żagħżugħ, u beda jirribella kontra l-osservanza reliġjuża. Għalkemm tajjeb fl-iskola, xorta kien imdejjaq għall-mewt, sakemm il-patrijiet ma felħux aktar u bagħtuh lejn id-dar. Sfortunatament ftit kien hemm min qed jifhmu. Aktar tard f’waħda mill-ittri tiegħu kiteb:
{{kwota|Kont hekk ħieles, hekk żagħżugħ. Ma kienx għad baqa’ traċċa ta’ fidi fija.}}
== Suldat ==
Ta’ 18-il sena daħal fi skola militari. Ftit wara, meta Charles kien għadu m'għalaqx l-20, miet nannuh. Charles wiret somma kbira ta’ flus, u issa, il-Logutenet Foucauld taha għall-ħela u għall-pjaċiri kollha li wieħed jista’ jimmaġina - ikel fin, xampanja, tfajliet. Il-kurunell arrestah għal darba, tnejn , sakemm fl-aħħar kellu jissospendieh mill-pożizzjoni militari.
== Esploratur ==
Waqt tbeżbiża miz-zijiet tiegħu biex jibża’ għal ġidu, Charles stqarr magħhom li xtaq iħalli l-armata biex jesplora l-[[Marokk]]. L-Afrika kienet taffaxxinah. Irriżenja mill-armata u ħalla ġidu f’idejn kuġinuh biex jamministrahom hu.
Fil-Marokk qatta’ 11-il xahar ta’ mixi u vvjaġġar, eluf ta’ osservazzjonijiet, u mapep tal-post. Wara żar ukoll l-Alġerija u t-[[Tuneżija]] sakemm ta’ 28 sena reġa’ lura lejn Franza, għajjien u ddiżappuntat bħal qabel, qisu xejn ma jista’ jissodisfalu l-qalb vojta tiegħu.
== Il-Konverżjoni ==
Charles kien għadu jfittex lil Alla. Darba fil-għaxija fi knisja talab: “O Alla tiegħi, jekk inti teżisti, agħmel li jien nagħrfek.” Hawn jidħol fil-ħajja ta’ Charles figura oħra importanti: Fr. Henry Huvelin, bniedem ta’ umiltà u qdusija kbira. Charles għażlu bħala d-direttur tiegħu. Kien Ottubru tal-1886 meta ddeċieda li jmur ikellmu. Mar il-knisja minn kmieni u sab lil Fr. Huvelin fil-konfessjonarju. Charles qerr fit-tul. Kien ilu 13-il sena mbiegħed mill-fidi.
Charles qasam kollox lil tal-familja. Ma riedx aktar rabta mal-ħwejjeġ ta’ din l-art -
{{kwota|Fil-mument li emmint li kien hemm Alla, fhimt li ma stajt nagħmel xejn aktar ħlief li ngħix għalih.}}
== Fil-Palestina ==
Wara esperjenza mat-Trappisti, erħielha għall-Palestina fejn f’[[Nazzaret]] kellu jaħdem bħala sagristan f’kunvent ta’ sorijiet Franġiskani fuq il-Muntanja Tabor.
{{kwota|Alla sabli dak li kont qiegħed infittex: faqar, solitudni, xogħol umli, imitazzjoni ta’ Kristu. Kemm jien kuntent. Qalbi issa għandha dak li ilha tfittex għal ħafna snin. Issa li baqa’ mmur il-ġenna.}}
Darba missjunarju Sależjan staqsieh:
{{kwota|Qed jingħadu ħwejjeġ fuqek. Nixtieq inkun naf jekk humiex veri.”
“Imma għaliex?”
“Jgħidu li int kellek pożizzjoni għolja fi Franza.”
“Jien kont biss suldat bħal ħafna oħrajn.”
“X’inhu s-sigriet tiegħek, Brother Charles?”
“Aktar kemm inqtajt minn kull ma kelli, aktar sibt ferħ.}}
== Saċerdot ==
Fl-1900, wara li għamel tiegħu il-motto Jesus caritas, imtela b’determinazzjoni li jirċievi l-Ordni Sagri, dak li qabel tant kien ħarab biex jibqa’ moħbi. Ried jimita ’l Ġesù li ħalla l-ħajja kontemplattiva ġewwa Nażaret biex jidħol fid-dinja għall-missjoni ta’ qadi. Ġie ordnat saċerdot fid-9 ta’ Ġunju 1901.
== Fl-Alġerija ==
L-Afrika ma nsieha qatt:
{{kwota|Posti hu fid-deżert, hemm nixtieq inkun saċerdot u eremita, għax naħseb li dan ikun għall-ikbar glorja ta’ Alla, anki jekk nibqa’ waħdi, aktar u aktar jekk hu jibgħatli xi aħwa.}}
Hu għażel li jmur l-Alġerija. Wasal Beni Abbes f’Settembru 1901. Sa 3 xhur wara, bil-għajnuna tas-suldati Franċiżi kien diġà bena dar ta’ eremitaġġ u kappella mit-tajn. Hawnhekk sab fedeltà kbira lejn l-Islam, imma tal-inqas kien hemm l-armata. Kien jistedinhom għandu jieħdu xi ħaġa, jiġifieri xi daqxejn tè u xi ftit tamal.
Il-fqar kienu jiġu ħdejh, minn filgħodu sa filgħaxija, mal-200 kuljum, bejn fqar, morda, tfal, vjaġġaturi, ilsiera u suldati, u jibdew ġejjin mill-4.30am sa ma jidlam. F’kull min hu fil-bżonn, Brother Charles kien jara lil Ġesù Kristu.
Fl-1905 iċċaqlaq għal Tamanrasset, fl-Alġerija stess, post fqir u iżolat.
{{kwota|Hawn irrid nagħmel ir-rieda ta’ Alla, “u b’eżempju għalija inżomm biss lil Ġesù ta’ Nazzaret. Mhux li kien jaqlagħli l-konverżjoni, li jagħmilni bħalma jixtieqni nkun — inħobbu, nobdih u nimitah.}}
Qalb it-tribù Tuareg, kien isostni ruħu l-aktar bl-Iskrittura, bl-Imitazzjoni ta’ Kristu u b’xi kitbiet oħra ta’ San Tumas t’Akwinu, San Ġwann Kriżostmu u Santa Tereża ta’ Avila.
== Mewt ==
Flimkien ma’ sieħbu Musulman, Paul Embarek, għadda l-aħħar snin ta’ ħajtu f’Tamanrasset. Is-Senoussi Libjani, għaqda politiko-reliġjuża Iżlamika, bdew javvanzaw biex jaħkmu kemm jifilħu mid-deżert tas-Sahara. Dalwaqt kien se jiġri d-demm. Charles beda jibni dar, fortizza żgħira, minħabba l-attakki mill-ħallelin.
Kien l-1 ta’ Diċembru 1916. Taħbita fuq il-bieb tal-fortizza, u Charles ħasbu l-pustier. Imma għarralu. Kienu s-Senoussi. Kaxkruh ’il barra u rabtulu jdejh ma’ saqajh. Żewġ suldati kienu resqin ’l hemm u biex ma joħolqulhomx tfixkil sparawlhom kiesaħ u biered.
Mal-isparaturi, dak li kien għassa ma’ Charles, inħasad, tfixkel u spara hu wkoll. Hekk miet Charles de Foucauld, b’tir f’rasu. Mal-art tal-fortizza kien hemm il-ktieb tan-noti ta’ Charles. Fuqu nstabu l-kelmiet:
{{kwota|O Alla tiegħi, aħfer lill-għedewwa tiegħi, u agħmel li huma jsalvaw.}}
Anki t-testment tiegħu sabu:
{{kwota|Irrid nindifen fejn immut...mingħajr tebut, f’qabar sempliċi, mingħajr irħama, u b’salib tal-injam.}}
Charles de Foucauld kien iddikjarat beatu nhar it-13 ta' Novembru 2006 mill-[[Papa Benedettu XVI]].
Fil-beatifikazzjoni tiegħu fl-2005, il-Papa Benedittu XVI qal bħala saċerdot, de Foucauld “poġġa l-Ewkaristija u l-Evanġelju fiċ-ċentru ta’ ħajtu.”
“Skopri li Ġesù — li ġie biex jingħaqad magħna fl-umanità tagħna — jistedinna għal dik il-fratellanza universali li aktar tard esperjenza fis-Saħara, u għal dik l-imħabba li Kristu tana ta’ eżempju,” qal.
Wara li ltaqa’ mal-Kardinal Angelo Becciu, prefett tal-kongregazzjoni għall-kawżi tal-qaddisin, il-Papa approva t-tieni miraklu attribwit għall-interċessjoni ta’ de Foucauld, li fetaħ it-triq għall-kanonizzazzjoni tiegħu fil-15 ta’ Mejju.
[[Kategorija:Beati]]
33mjrgz60fbocj5j7lsnzc3jqvhoysf
318146
318141
2024-12-03T10:37:11Z
ToniSant
4257
immarkat għall-wikifikazzjoni
318146
wikitext
text/x-wiki
{{Wikifikazzjoni}}{{Infobox bijografija}}
'''Charles de Foucauld''' (Strasburgu, 15 ta' Settembru 1858 – Tamanrasset, 1 Diċembru 1916), qaddis tal-[[Knisja Kattolika]], kien saċerdot Franċiż li għex qalb it-[[Twareg]] fis-Saħara fl-[[Alġerija]]. Il-kitbiet tiegħu ispiraw it-twaqqif tal-Aħwa ż-Żgħar ta Ġesù fost kongregazzjonijiet reliġjużi oħra.
== Tfulija ==
Charles twieled fil-15 ta’ Settembru 1858, fi Strasburgu ([[Franza]]), minn Elisabeth u Édouard. Ta’ 6 snin, hu u oħtu Marie, kienu diġà tilfu ’l ommhom u ’l missierhom, u rabbieh nannuh. Aktar ma t-tifel beda jikber, aktar beda jistaqsi kif Alla daħal f’ħajtu b’mod daqshekk krudil. Kien jistaqsi u jwaħħal f’Alla.
Ta’ 10 snin Charles mar jgħaddi l-vaganzi maz-zija Ines u hemm jiltaqa’ għall-ewwel darba mal-kuġina tiegħu Marie, ta’ 18-il sena. Kuġintu Marie kienet l-aktar persuna li fil-mument qiegħda tifhmu, u minnha ra ħafna eżempji tajba. Magħha kien imur għall-quddiesa kull filgħodu, mingħandha kiseb devozzjoni qawwija lejn il-Qalb Imqaddsa ta’ Ġesù, li aktar tard ikollha influenza deċiżiva f’ħajtu.
== Żgħożija ==
Ta’ 15-il sena Charles irċieva l-Ewwel Tqarbina u l-Griżma, imma moħħu kien band’oħra. Kien ittieħed mill-entużjażmu patrijottiku li kien ħakem lil pajjiżu f’dik il-ħabta fil-ġlieda tagħhom kontra l-Ġermaniżi li ħakmuhom għal xi żmien.
Bejn l-1874 u l-1876 Charles kien jattendi skola immexxija mill-[[Ġiżwiti]] bħala ''boarder''. Id-dixxiplina stretta xejn ma ħadmet favur iż-żagħżugħ, u beda jirribella kontra l-osservanza reliġjuża. Għalkemm tajjeb fl-iskola, xorta kien imdejjaq għall-mewt, sakemm il-patrijiet ma felħux aktar u bagħtuh lejn id-dar. Sfortunatament ftit kien hemm min qed jifhmu. Aktar tard f’waħda mill-ittri tiegħu kiteb:
{{kwota|Kont hekk ħieles, hekk żagħżugħ. Ma kienx għad baqa’ traċċa ta’ fidi fija.}}
== Suldat ==
Ta’ 18-il sena daħal fi skola militari. Ftit wara, meta Charles kien għadu m'għalaqx l-20, miet nannuh. Charles wiret somma kbira ta’ flus, u issa, il-Logutenet Foucauld taha għall-ħela u għall-pjaċiri kollha li wieħed jista’ jimmaġina - ikel fin, xampanja, tfajliet. Il-kurunell arrestah għal darba, tnejn , sakemm fl-aħħar kellu jissospendieh mill-pożizzjoni militari.
== Esploratur ==
Waqt tbeżbiża miz-zijiet tiegħu biex jibża’ għal ġidu, Charles stqarr magħhom li xtaq iħalli l-armata biex jesplora l-[[Marokk]]. L-Afrika kienet taffaxxinah. Irriżenja mill-armata u ħalla ġidu f’idejn kuġinuh biex jamministrahom hu.
Fil-Marokk qatta’ 11-il xahar ta’ mixi u vvjaġġar, eluf ta’ osservazzjonijiet, u mapep tal-post. Wara żar ukoll l-Alġerija u t-[[Tuneżija]] sakemm ta’ 28 sena reġa’ lura lejn Franza, għajjien u ddiżappuntat bħal qabel, qisu xejn ma jista’ jissodisfalu l-qalb vojta tiegħu.
== Il-Konverżjoni ==
Charles kien għadu jfittex lil Alla. Darba fil-għaxija fi knisja talab: “O Alla tiegħi, jekk inti teżisti, agħmel li jien nagħrfek.” Hawn jidħol fil-ħajja ta’ Charles figura oħra importanti: Fr. Henry Huvelin, bniedem ta’ umiltà u qdusija kbira. Charles għażlu bħala d-direttur tiegħu. Kien Ottubru tal-1886 meta ddeċieda li jmur ikellmu. Mar il-knisja minn kmieni u sab lil Fr. Huvelin fil-konfessjonarju. Charles qerr fit-tul. Kien ilu 13-il sena mbiegħed mill-fidi.
Charles qasam kollox lil tal-familja. Ma riedx aktar rabta mal-ħwejjeġ ta’ din l-art -
{{kwota|Fil-mument li emmint li kien hemm Alla, fhimt li ma stajt nagħmel xejn aktar ħlief li ngħix għalih.}}
== Fil-Palestina ==
Wara esperjenza mat-Trappisti, erħielha għall-Palestina fejn f’[[Nazzaret]] kellu jaħdem bħala sagristan f’kunvent ta’ sorijiet Franġiskani fuq il-Muntanja Tabor.
{{kwota|Alla sabli dak li kont qiegħed infittex: faqar, solitudni, xogħol umli, imitazzjoni ta’ Kristu. Kemm jien kuntent. Qalbi issa għandha dak li ilha tfittex għal ħafna snin. Issa li baqa’ mmur il-ġenna.}}
Darba missjunarju Sależjan staqsieh:
{{kwota|Qed jingħadu ħwejjeġ fuqek. Nixtieq inkun naf jekk humiex veri.”
“Imma għaliex?”
“Jgħidu li int kellek pożizzjoni għolja fi Franza.”
“Jien kont biss suldat bħal ħafna oħrajn.”
“X’inhu s-sigriet tiegħek, Brother Charles?”
“Aktar kemm inqtajt minn kull ma kelli, aktar sibt ferħ.}}
== Saċerdot ==
Fl-1900, wara li għamel tiegħu il-motto Jesus caritas, imtela b’determinazzjoni li jirċievi l-Ordni Sagri, dak li qabel tant kien ħarab biex jibqa’ moħbi. Ried jimita ’l Ġesù li ħalla l-ħajja kontemplattiva ġewwa Nażaret biex jidħol fid-dinja għall-missjoni ta’ qadi. Ġie ordnat saċerdot fid-9 ta’ Ġunju 1901.
== Fl-Alġerija ==
L-Afrika ma nsieha qatt:
{{kwota|Posti hu fid-deżert, hemm nixtieq inkun saċerdot u eremita, għax naħseb li dan ikun għall-ikbar glorja ta’ Alla, anki jekk nibqa’ waħdi, aktar u aktar jekk hu jibgħatli xi aħwa.}}
Hu għażel li jmur l-Alġerija. Wasal Beni Abbes f’Settembru 1901. Sa 3 xhur wara, bil-għajnuna tas-suldati Franċiżi kien diġà bena dar ta’ eremitaġġ u kappella mit-tajn. Hawnhekk sab fedeltà kbira lejn l-Islam, imma tal-inqas kien hemm l-armata. Kien jistedinhom għandu jieħdu xi ħaġa, jiġifieri xi daqxejn tè u xi ftit tamal.
Il-fqar kienu jiġu ħdejh, minn filgħodu sa filgħaxija, mal-200 kuljum, bejn fqar, morda, tfal, vjaġġaturi, ilsiera u suldati, u jibdew ġejjin mill-4.30am sa ma jidlam. F’kull min hu fil-bżonn, Brother Charles kien jara lil Ġesù Kristu.
Fl-1905 iċċaqlaq għal Tamanrasset, fl-Alġerija stess, post fqir u iżolat.
{{kwota|Hawn irrid nagħmel ir-rieda ta’ Alla, “u b’eżempju għalija inżomm biss lil Ġesù ta’ Nazzaret. Mhux li kien jaqlagħli l-konverżjoni, li jagħmilni bħalma jixtieqni nkun — inħobbu, nobdih u nimitah.}}
Qalb it-tribù Tuareg, kien isostni ruħu l-aktar bl-Iskrittura, bl-Imitazzjoni ta’ Kristu u b’xi kitbiet oħra ta’ San Tumas t’Akwinu, San Ġwann Kriżostmu u Santa Tereża ta’ Avila.
== Mewt ==
Flimkien ma’ sieħbu Musulman, Paul Embarek, għadda l-aħħar snin ta’ ħajtu f’Tamanrasset. Is-Senoussi Libjani, għaqda politiko-reliġjuża Iżlamika, bdew javvanzaw biex jaħkmu kemm jifilħu mid-deżert tas-Sahara. Dalwaqt kien se jiġri d-demm. Charles beda jibni dar, fortizza żgħira, minħabba l-attakki mill-ħallelin.
Kien l-1 ta’ Diċembru 1916. Taħbita fuq il-bieb tal-fortizza, u Charles ħasbu l-pustier. Imma għarralu. Kienu s-Senoussi. Kaxkruh ’il barra u rabtulu jdejh ma’ saqajh. Żewġ suldati kienu resqin ’l hemm u biex ma joħolqulhomx tfixkil sparawlhom kiesaħ u biered.
Mal-isparaturi, dak li kien għassa ma’ Charles, inħasad, tfixkel u spara hu wkoll. Hekk miet Charles de Foucauld, b’tir f’rasu. Mal-art tal-fortizza kien hemm il-ktieb tan-noti ta’ Charles. Fuqu nstabu l-kelmiet:
{{kwota|O Alla tiegħi, aħfer lill-għedewwa tiegħi, u agħmel li huma jsalvaw.}}
Anki t-testment tiegħu sabu:
{{kwota|Irrid nindifen fejn immut...mingħajr tebut, f’qabar sempliċi, mingħajr irħama, u b’salib tal-injam.}}
Charles de Foucauld kien iddikjarat beatu nhar it-13 ta' Novembru 2006 mill-[[Papa Benedettu XVI]].
Fil-beatifikazzjoni tiegħu fl-2005, il-Papa Benedittu XVI qal bħala saċerdot, de Foucauld “poġġa l-Ewkaristija u l-Evanġelju fiċ-ċentru ta’ ħajtu.”
“Skopri li Ġesù — li ġie biex jingħaqad magħna fl-umanità tagħna — jistedinna għal dik il-fratellanza universali li aktar tard esperjenza fis-Saħara, u għal dik l-imħabba li Kristu tana ta’ eżempju,” qal.
Wara li ltaqa’ mal-Kardinal Angelo Becciu, prefett tal-kongregazzjoni għall-kawżi tal-qaddisin, il-Papa approva t-tieni miraklu attribwit għall-interċessjoni ta’ de Foucauld, li fetaħ it-triq għall-kanonizzazzjoni tiegħu fil-15 ta’ Mejju.
[[Kategorija:Beati]]
8rwz4hs2xyt4u7q6fkf23jyvkictlhr
2024 fil-mużika ta' Malta
0
31127
318130
318021
2024-12-02T12:18:24Z
ToniSant
4257
/* Diċembru */ +JoyGivers
318130
wikitext
text/x-wiki
Din hija lista ta' attivitajiet mużikali notevoli li ġraw u diski/recordings maħruġa fl-2024. Kull attività jew recording iridu jkunu sostanzjati minn referenza xierqa, u aktar minn waħda, meta dan possibli.
==Diski u recordings oħra maħruġa fl-2024==
=== Jannar ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|2
|Haw
|[[elPaletti]]
|Digital
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://elpaletti.bandcamp.com/track/haww|titlu=Haww, by elPaletti|data=2 Jannar 2024|sit=elPaletti|lingwa=mt|data-aċċess=2024-01-08|arkivju-url=https://web.archive.org/web/20240108201542/https://elpaletti.bandcamp.com/track/haww|arkivju-data=2024-01-08|url-status=dead}}</ref>
|[[wikidata:Q124354611|Q124354611]]
|-
|5
|Hey Lover
|[[Jay Zinga]] feat. [[Bee (kantanta)|Bee]]
|Video
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6d52axydil2aE97ChUJ2Os|titlu=Hey Lover|kunjom=Zinga|isem=Jay|data=5 Jannar 2024|sit=Spotiify}}</ref> / YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=WSjbXrsuY7c|titlu=Hey Lover|kunjom=Zinga|isem=Jay|data=5 Jannar 2024|sit=YouTube}}</ref>
|[[wikidata:Q124354463|Q124354463]]
|-
|8
|Bloat Drone
|[[Lady Lizard]]
|Lyric video
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://ladylizard.bandcamp.com/track/bloat-drone|titlu=Bloat Drone, by Lady Lizard|data=8 Jannar 2024|sit=Lady Lizard|lingwa=en|data-aċċess=2024-01-08}}</ref> / YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=oHsJxPy3lJ4|titlu=Bloat Drone|kunjom=Lady Lizard|data=8 Jannar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124354653|Q124354653]]
|-
|10
|Feel the Rain
|[[Chasing Pandora]]
|Single
|(reissue) Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/7fBZdJ95UVAFQxoHTyayKR?si=936b4f14f3d84d4f|titlu=Feel the Rain|kunjom=Chasing Pandora|data=10 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Blata
|[[Is-Suffarin]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://is-suffarin.bandcamp.com/album/blata|titlu=BLATA, by is-Suffarin|sit=is-Suffarin|lingwa=en|data-aċċess=2024-01-19}}</ref>
|
|-
|11
|Semgħat id-Daqq (HBIT Remix)
|[[Cher Camilleri]]
|Remix
|Soundcloud<ref>{{Ċita web|url=https://soundcloud.com/hearts-beating-in-time/semghat-id-daqq-hbit-remix|titlu=Semgħet id-Daqq (HBIT remix)|kunjom=Hearts Beating in Time|data=11 Jan 2024|sit=Soundcloud|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|11
|Rejection
|[[From Sheep to Wolves]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=PCn5lGT3ONU|titlu=Rejection|kunjom=From Sheep to Wolves|data=11 Jannar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124354710|Q124354710]]
|-
|15
|(Let's Get) High On Love
|[[Ivan Grech]] + [[Faculty of Social Wellbeing]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=6S2TR4ZJTvU|titlu=(Let's Get) High On Love|kunjom=Grech|isem=Ivan|kunjom2=Faculty of Social Wellbeing|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|Inkwatru Vojt
|[[Liston]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0UMTUyaYgiwXTbIjGZO6Ok|titlu=Inkwatru Vojt|kunjom=Liston|data=17 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|18
|L-Isbaħ Stlla
|[[Adria Twins]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=9U03TKnK46k|titlu=L-Isbaħ Stilla|kunjom=Adria Twins|data=18 Jan 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|[[wikidata:Q124354838|Q124354838]]
|-
|19
|Let's Talk About Love
|[[Michela Galea]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/articles/view/michela-galea-releases-single.1080087|titlu=Michela Galea releases single|data=2024-01-26|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-01-26}}</ref>
|[[Malta Eurovision Song Contest 2024]]<ref>{{Ċita web|url=https://tvmnews.mt/news/michela-galea-bkanzunetta-gdida-dwar-l-imhabba/|titlu=Michela Galea b'kanzunetta ġdida dwar l-imħabba|kunjom=Newsroom|isem=minn TVM|data=2024-01-20|lingwa=mt|data-aċċess=2024-01-20}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2lqvBWwPMV1TDFqhijB2o1|titlu=Let's Talk About Love|kunjom=Galea|isem=Michela|data=19 Jan 2024|sit=Spotify|data-aċċess=2024-01-20}}</ref>
|
|-
|20
|Let's Talk About Love
|Michela Galea
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HpkcrVDmLGI|titlu=Let's Talk About Love (lyric video)|kunjom=Galea|isem=Michela|data=20 Jan 2024|sit=YouTube}}</ref>
|
|-
|20
|Wicked Games
|[[Shismu]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1tOgvZBhbxuGgHXUgIGLOD|titlu=Wicked Games|kunjom=Shismu|data=20 Jan 2024|sit=Spotify}}</ref>
|
|-
|24
|Cloudmaker
|[[Oxygyn]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://141records.bandcamp.com/track/cloudmaker|titlu=Cloudmaker, by Oxygyn|sit=141 Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-02-07}}</ref>
|
|-
|25
|Too Sexy
|[[Chris Birdd]]
|Online
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2i3ml0ESJNxPCpsgqfAUZ7|titlu=Too Sexy|kunjom=Birdd|isem=Chris|data=25 January 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Chemicals
|[[Shaun Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=x1C4XNySXSQ|titlu=Chemicals|kunjom=Farrugia|isem=Shaun|data=26 Jan 2024|sit=YouTube}}</ref>
|
|-
|26
|Girls Just Wanna
|[[Chess Galea]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/265GykoBua5iJdXa0KVxd4|titlu=Girls Just Wanna|kunjom=Galea|isem=Chess|data=26 Jan 2024|sit=Spotify}}</ref>
|
|-
|26
|Arrows
|[[Kyle George]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0Vs17SVIAjvtm3IrVqOkcn|titlu=Arrows|kunjom=George|isem=Kyle|data=26 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|1964
|[[Vince Bongailas]]
|EP
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/4hVMkDQmTRgB6E6evErsYd|titlu=1964|kunjom=Bogailas|isem=Vince|data=28 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|29
|Happy Birthday
|[[Kayati]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1EICOx1eGebrDCLCTLGuZf|titlu=Happy Birthday|kunjom=Kayati|data=29 Jan 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124472078|Q124472078]]
|-
|30
|Top Dog
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/top-dog|titlu=Top Dog, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-08}}</ref>
|
|-
|31
|Happy Birthday
|Kayati
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Py-zR_mDMXg|titlu=Happy Birthday (Lyric Video)|kunjom=Kayati|data=31 Jan 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124472078|Q124472078]]
|}
=== Frar ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Kieku Nista'
|[[Maria Zahra Brincat]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=f2Z9D5q4AJY|titlu=Kieku Nista'|kunjom=Zahra Brincat|isem=Maria|data=1 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/07qttwtTYv0S1WgfgkDbF8|titlu=Kieku Nista'|kunjom=Zahra Brincat|isem=Maria|data=1 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|Q
|-
|4
|Heatwave
|[[Beck]] x [[Zak Walters]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://141records.bandcamp.com/track/heatwave|titlu=Heatwave, by Beck X Zack Walters|sit=141 Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-02-10}}</ref>
|
|-
|8
|Time Flies
|[[Red Electric]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=25RCl-MOoIU|titlu=Time Flies|kunjom=Red Electric|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|9
|Juliette
|[[Aidan Cassar|Aidan]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=rtQynrVbJL8|titlu=Juliette|kunjom=Cassar|isem=Aidan|data=9 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=mt, en}}</ref>
|Q
|-
|9
|Shine
|[[Moira Stafrace]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=4qNSkR1nfdo|titlu=Shine|kunjom=Stafrace|isem=Moira|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|9
|Warmth
|[[Lulu']]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=g4uyqi12UKc|titlu=Warmth|kunjom=Lulu'|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|Għanja lil Ġużi
|[[Amber Bondin|Amber]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/7uziHOd5xrvAk4KPHbLXvR|titlu=Għanja lil Ġużi|kunjom=Bondin|isem=Amber|data=9 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|Q
|-
|10
|Inti Biss
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=-iPQ-a2bvCc|titlu=Inti Biss|kunjom=The JoyGivers|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|13
|Ħajti
|[[Vince Bongailas]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4X93S80Jm0k8zhsjg8NO3n|titlu=Ħajti|kunjom=Bongailas|isem=Vince|data=13 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|Q
|-
|13
|Forty five...in Process
|[[elPaletti]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://elpaletti.bandcamp.com/album/forty-five-in-process|titlu=Forty - five ... in Process, by elPaletti|sit=elPaletti|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-12}}</ref>
|
|-
|13
|Underground
|[[Melchior Sultana]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://profoundsoundmusic.bandcamp.com/album/underground|titlu=Underground, by Melchior Sultana|sit=Profound Sound Music|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-28}}</ref>
|
|-
|14
|Sincerely, You
|[[Gaia Cauchi]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4PGBUbxYrjRS0SgXzHBCXj|titlu=Sincerely, You|kunjom=Cauchi|isem=Gaia|data=14 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|15
|Birdsong
|[[Hannah Theuma|Hannah]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=DYRGab69jKw|titlu=Birdsong|kunjom=Theuma|isem=Hannah|data=15 Frar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|Niġi Għandek
|[[Karm Debattista mssp]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7mtJUnP3daGM29FfnQSGcP|titlu=Niġi Għandek|kunjom=Debattista|isem=Karm|data=17 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|18
|[[Ombra mai fu]]
|[[Christine Dalli]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=qips0Aeffns|titlu=Ombra mai fu|kunjom=Dalli|isem=Christine|data=18 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=it}}</ref>
|
|-
|21
|Kemm Nixtieq li Qed
|[[A Lily]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/track/kemm-nixtieq-li-qed|titlu=Kemm Nixtieq Li Qed, by A Lily|sit=Kewn Records|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|22
|The Wards Outside
|[[Sceptocrypt]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://sceptocrypt.bandcamp.com/track/the-wards-outside-2024|titlu=The Wards Outside (2024), by sceptocrypt|sit=Sceptocrypt|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-27}}</ref>
|
|-
|23
|Another Problem Ahead
|[[Antares Flare]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://antaresflare.bandcamp.com/album/another-problem-ahead|titlu=Another Problem Ahead, by Antares Flare|sit=Antares Flare|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-09}}</ref>
|
|-
|23
|Sincerely, You
|Gaia Cauchi
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=AoOtMeIAX5Q|titlu=Sincerely, You|kunjom=Cauchi|isem=Gaiia|data=12 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|Pretend
|[[Peach Talk]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/78DmVD6WKuwpzzjWKJQtFm|titlu=Pretend|kunjom=Peach Talk|data=23 Frar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Catharsis
|[[Tact]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=dNDakLmSqN0|titlu=Catharsis|kunjom=Tact|data=27 Feb 2024|sit=YouTube}}</ref>
|
|-
|27
|Midnight Sun
|[[Empire of the Ants]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=tyXlqquXdMk|titlu=Midnight Sun|kunjom=Empire of the Ants|data=27 February 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Remember
|Vince Bongailas
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=iYY-ajN0v_0|titlu=Remember|kunjom=Bongailas|isem=Vince|data=27 Frar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|28
|Out of the Darkness
|[[Owen Leuellen]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7wJIziSs0vAmRiNXP8Pmvf|titlu=Out of the Darkness|kunjom=Leuellen|isem=Owen|data=28 Frar 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Waħdi
|[[Meadow Strings]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=gS32JfbRprk|titlu=Waħdi|kunjom=Meadow Strings|data=29 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Nostalġija
|[[Michelle Micallef|Michelle]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/michelle-ta-the-mics-bkanzunetta-li-ggedded-ftit-memorji-mill-imghoddi/|titlu=Michelle ta’ The Mics b’kanzunetta li ġġedded ftit memorji mill-imgħoddi|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=12 Marzu 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4D6E79Yfg50VNKCICR3ojz|titlu=Nostalġija|kunjom=Micallef|isem=Michelle|data=29 Frar 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|}
=== Marzu ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Emmint Fik
|[[Ema Vella]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0Ec8juxOuCyz0x5hPNekgi|titlu=Emmit Fik|kunjom=Vella|isem=Ema|data=1 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|1
|Survivor
|[[Klinsmann]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0zIvYT5f3l2PEYDpy7YHdp|titlu=Survivor|kunjom=Klinsmann|data=1 March 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|1
|[[Qalu Li Raw]]
|[[Coda (grupp mużikali)|Coda]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1IFsblIigWZnrA9C4L0Q33|titlu=Qalu Li Raw|kunjom=Coda|data=1 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|1
|Ġawhra F'Qalbi
|[[Janice Mangion]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=6FGTB8VLkiY|titlu=Ġawhra F'Qalbi|kunjom=Mangion|isem=Janice|data=1 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|2
|Int u Jien
|[[Moths of Renaissance]]
|Single
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/100002832501135/videos/2030575484065207/|titlu=Int u Jien|kunjom=Moths of Renaissance|data=2 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref> / YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=2vPe74jfg4U|titlu=Int u Jien|kunjom=Moths of Renaissance|data=3 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|6
|Tilwin
|[[Robert Farrugia]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://dronarivm.bandcamp.com/album/tilwin|titlu=Tilwin, by Robert Farrugia|sit=DRONARIVM|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-17}}</ref>
|
|-
|8
|Better Sides of You
|[[Dizzy Goku]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1wbXPTiCZst95aXfw0seN7|titlu=Better Sides of You|kunjom=Goku|isem=Dizzy|data=8 March 2024|sit=Spotify|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-30}}</ref>
|
|-
|8
|The Grief Aftermath
|[[Fade Into Obscurity]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://benmifsudjoslin.substack.com/p/the-album-that-took-ten-years-to|titlu=The Album That Took Ten Years to Exist – In Conversation with fade into obscurity|kunjom=Joslin|isem=Ben Mifsud|data=2024-05-25|data-aċċess=2024-06-20}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fade-into-obscurity.bandcamp.com/album/the-grief-aftermath|titlu=the grief aftermath, by fade into obscurity|sit=fade into obscurity|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-20}}</ref>
|
|-
|9
|Il-Baħħ u Jien
|[[Christian Arding]]
|Video<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/video-lghanja-talpoplu-winning-song-launched.1088182|titlu=Video for ‘L-Għanja tal-Poplu’ winning song launched|data=2024-03-08|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-03-09}}</ref>
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=iFqSQTJYW9k|titlu=Il-Baħħ u Jien|kunjom=Arding|isem=Christian|data=9 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|Let You In
|[[Tara Formosa]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0rHHa995WXIvwkI8uVNjQw|titlu=Let You In|kunjom=Formosa|isem=Tara|data=10 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|14
|Language
|[[Berne]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=zFUJUweNwZ4|titlu=Language|kunjom=Berne|data=14 Marzu 2024|sit=YouTube}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/12gbdsXbuR9Sb3GhYrc4T3|titlu=Language|kunjom=Berne|data=14 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|15
|L-Akbar Ġrajja: Innijiet b'Rabta mal-Passjoni tal-Mulej
|[[Ray Sciberras]] / [[Anselm Sciberras]] - Francesca, Paul, u [[Dorothy Bezzina]]
|Album
|CD biss imħabbra fuq Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=391963260220667&id=100082209881197|titlu=L-Akbar Ġrajja|kunjom=Kunsill Lokali tal-Ħamrun|data=15 Marzu 2024|sit=Facebook|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Unum Remix Tracks
|[[Ġenn]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://genntheband.bandcamp.com/album/unum-remix-tracks|titlu=unum remix tracks, by ĠENN|sit=ĠENN|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-26}}</ref>
|
|-
|17
|Count This
|Soular Plex / [[ONE11]] feat. [[Zion not Zeeyon]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=t--YNHUnv-E|titlu=Soular Plex - Count This|kunjom=ONE11|data=17 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Survivor
|Klinsmann
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=xVNsDnmiNvk|titlu=Survivor|kunjom=Klinsmann|data=19 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|21
|Gardjola
|[[Vince Fabri]]
|EP
|Soundcloud<ref>{{Ċita web|url=https://soundcloud.com/vincefabri/sets/gardjola|titlu=GARDJOLA|kunjom=Fabri|isem=Vince|sit=SoundCloud|lingwa=|data-aċċess=2024-11-16}}</ref>
|
|-
|22
|Toni Tagħna
|[[ONE11]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=xROTRzOLMy4|titlu=Toni Tagħna|kunjom=ONE11|data=22 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|22
|Compound
|[[Oxygyn]]
|Album
|Vinyl only<ref>{{Ċita web|url=https://shop.trackagescheme.com/event/oxygyn-compound-album-launch/|titlu=OXYGYN {{!}} COMPOUND Album Launch|sit=Trackage Scheme|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|23
|Happier Now
|[[Benny Blue]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=mYSwo3-GKxk|titlu=Happier Now|kunjom=Benny Blue|data=23 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|You Want Me
|[[Claire Marante]]
|Single
|YouTube (audio only)<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=P2veovMHRs0|titlu=You Want Me|kunjom=Marante|isem=Claire|data=23 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|Hell Bound
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/hell-bound|titlu=Hell Bound, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-12}}</ref>
|
|-
|23
|Fallakka
|[[Tarzna (mużika)|Tarzna]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://tarzna.bandcamp.com/album/fallakka|titlu=Fallakka, by Tarzna|sit=Tarzna|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-13}}</ref>
|
|-
|24
|3 Regoli
|[[Lokko]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=oVk5mFCOOB8|titlu=3 Regoli|kunjom=Lokko|data=24 March 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|Ġranet Sbieħ
|[[SterjoTipi]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HTimvHYB10E|titlu=Granet Sbieħ|kunjom=SterjoTipi|data=25 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|26
|Out of Outlaws
|[[Current Daze]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=VAOLrErc5Xc|titlu=Out of Outlaws|kunjom=Current Daze|data=26 March 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Tħallinix
|[[A Lily]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/track/t-allinix|titlu=Tħallinix, by A Lily|sit=Kewn Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-27}}</ref>
|
|-
|31
|Weġgħet Żgħar
|[[TroffaĦamra]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://troffahamra.bandcamp.com/album/we-g-at-g-ar|titlu=Weġgħat Żgħar|kunjom=TroffaĦamra|sit=TroffaĦamra|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|31
|Soft and Clear
|[[Das Birthday Girl]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://dasbirthdaygirl.bandcamp.com/album/soft-and-clear|titlu=Soft and Clear, by Das Birthday Girl|sit=Das Birthday Girl|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-04}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/0yxTpTnyZOKm4seKzRcYmM|titlu=Soft and Clear|kunjom=Das Birthday Girl|data=31 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== April ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|3
|Gatt Groove
|[[Sfera]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://kreattivita.org/events/|titlu=Events Archive|data=2024-03-16|sit=Fondazzjoni Kreattività|lingwa=en-GB|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/4Or2ERgIhiZDLIYmwklmKN|titlu=Gatt Groove|kunjom=Sfera|data=5 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|3
|Kung Fu Karate
|[[Brodu]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=qH_mxyWmlpQ|titlu=Kung Fu Karate|kunjom=Brodu|data=3 April 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|4
|Time in Bottle
|[[Charles Busuttil]] & Fabrizio Fedele
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1m3LqmiKWhLAFuHadsfQ3W|titlu=Time in a Bottle|kunjom=Busuttil|isem=Charles|kunjom2=Fedele|isem2=Fabrizio|data=4 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Meta Jaqa' l-Ħoss
|[[One11]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/hiphop-rising-star-one11-releases-album.1090697|titlu=Hip-hop rising star ONE11 releases album|data=2024-04-10|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-04-10}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/6XhthGGGFjX8Pfxl5faN7r|titlu=Meta Jaqa' l-Ħoss|kunjom=ONE11|data=4 April 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|5
|Saru l-Qamar
|[[A Lily]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/watch-how-haunting-voices-maltese-emigrants-inspired-new-music.1090158|titlu=Watch: How the haunting voices of Maltese emigrants inspired new music|kunjom=Magr|isem=Giuiia|data=2024-03-31|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-04-01}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/album/saru-l-qamar|titlu=Saru l-Qamar, by A Lily|sit=Kewn Records|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|5
|Kull Par Għal Paru
|[[Maria Zahra Brincat]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/60gHwSfG4KuhUy60ZbE6xv|titlu=Kull Par Għal Paru|kunjom=Zahra Brincat|isem=Maria|data=5 April 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|6
|Causatum
|[[Jes Psaila]] - [[The Hinge Project]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://www.ticketline.com.mt/bookings/Shows.aspx?ProductionId=1093|titlu=Jes Psaila The Hinge Project - 'Causatum' - Album Launch|sit=www.ticketline.com.mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|Vinyl only
|
|-
|11
|Regional Road
|[[DJ Gorg Borg]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/7x6fH2n7K8d0OnOZPVJk0O|titlu=Regional Road|kunjom=DJ Gorg Borg|data=11 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Wild Things (a live album)
|[[Alexandra Alden]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://alexandraalden.bandcamp.com/album/wild-things-a-live-album|titlu=wild things (a live album), by Alexandra Alden|sit=Alexandra Alden|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-02}}</ref>
|
|-
|15
|Cupid
|[[Gaia Cauchi]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=5ptncV5Mn10|titlu=Cupid|kunjom=Cauchi|isem=Gaia|data=15 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|15
|Electrify
|[[Simon Pulo]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://profoundsoundmusic.bandcamp.com/album/electrify|titlu=Electrify, by Simon Pulo|sit=Profound Sound Music|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-01}}</ref>
|
|-
|19
|Kusksu Clan
|[[Brodu]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://brodu.bandcamp.com/album/kusksu-clan|titlu=Kusksu Clan, by Brodu|sit=Brodu|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-25}}</ref>
|
|-
|19
|Cut, Paste, Rave N' Roll
|[[Dolls for Idols]]
|Album (reissue)
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/album/cut-paste-rave-n-roll|titlu=Cut, Paste, Rave N' Roll, by Dolls For Idols|sit=Kewn Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-01}}</ref>
|
|-
|23
|Anxiety
|[[Myles Azzopardi|Myles]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=RWGfOiPaXss|titlu=Anxiety|kunjom=Azzopardi|isem=Myles|data=23 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|24
|Ugly Duckling
|[[Nikita Cardona|Kiita-C]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://brodu.bandcamp.com/album/kusksu-clan|titlu=Ugly Duckling|kunjom=Kiita-C|data=24 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|What Are We Now?
|[[Jon Guelas]] + [[Gaia Cauchi]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2COv4MKLGtV2dxtrcQy7RV|titlu=What Are We Now?|kunjom=Guelas|isem=Jon|kunjom2=Cauchi|isem2=Gaia|data=26 April 2024}}</ref>
|
|-
|26
|Infinity
|[[Denzel Jo Armani]] feat. [[Drakard]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2GUbAQLUzDBf0MtLbJL8Zf|titlu=Infinity|kunjom=Armani|isem=Denzel Jo|data=26 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Trios, Had To Happen
|[[Glen Montanaro]] & [[Carsten Landors]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2q2mYNZw0HNrGwbj7vvQCR|titlu=Trios, Had To Happen|kunjom=Montanaro|isem=Glen|kunjom2=Landors|isem2=Carsten|data=24 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Serquli
|[[Edward Mifsud (mużiċist)|Edward Mifsud]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=1F8Q2xmh14M|titlu=Serquli|kunjom=Mifsud|isem=Edward|data=27 April 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Can't Be Stopped
|[[Owen Leuellen]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=gfZmT-0Fl24|titlu=Can't Be Stopped|kunjom=Leuellen|isem=Owen|data=29 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Mejju ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Peace and Love
|[[Manwel T]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://manwelt.bandcamp.com/album/peace-and-love|titlu=Peace And Love, by MANWEL T|sit=MANWEL T|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-01}}</ref>
|
|-
|3
|Blame It On Me
|[[Wayne]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6dtCCN8dq1r4GI7JDmYs5v|titlu=Blame It On Me|kunjom=_|isem=Wayne|data=3 May 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Heal Me
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=9kXvKyaa1Ag|titlu=Heal Me|kunjom=Galea|isem=Chess|data=4 May 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Għanja lil Ġużi
|[[Amber Bondin|Amber]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3JlXY7yXEaQ|titlu=Għanja lil Ġużi|kunjom=Bondin|isem=Amber|data=5 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|7
|Lost in the Wilderness
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/lost-in-the-wilderness|titlu=Lost In The Wilderness, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-08}}</ref>
|
|-
|9
|Mhux il-Ħin
|[[Kym Pepe]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Urhln1wdHnw|titlu=Mhux il-Ħin|kunjom=Pepe|isem=Kym|data=9 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|Cosmic Dance
|[[Sound Synthesis]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://eudemonia.bandcamp.com/album/cosmic-dance|titlu=Cosmic Dance, by Sound Synthesis|sit=Eudemonia|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-15}}</ref>
|
|-
|10
|Ethereal
|[[Bahjat]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=h_Ieg2_hfnc|titlu=Ethereal|kunjom=Bahjat|data=10 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|10
|Shaw Enuff
|[[Tom Caruana]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://tomcaruana-teasea.bandcamp.com/album/shaw-enuff|titlu=Shaw Enuff, by Tom Caruana|sit=Tom Caruana|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-10}}</ref>
|
|-
|11
|Mingħajr Kliem (Acoustic)
|[[Keith Zammit Mintoff]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=j2ymDQylEF8|titlu=Mingħajr Kliem|kunjom=Zammit Mintoff|isem=Keith|data=11 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|13
|Teatime
|[[Chasing Pandora]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=mDcHSleCfm0|titlu=Teatime|kunjom=Chasing Pandora|data=13 May 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Rita
|[[Kapitlu Tlettax]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3HlLyw-_LBQ|titlu=Rita|kunjom=Kapitlu Tlettax|data=13 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Lose
|[[Sarah Bonnici]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://maltadaily.mt/sarah-bonnici-announces-new-song-days-after-eurovision-performance/|titlu=Sarah Bonnici Announces New Song Days After Eurovision Performance|kunjom=MaltaDaily|data=2024-05-11|lingwa=en-GB|data-aċċess=2024-05-11}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2Ni0ZV99EezHJeLEP3lbPj|titlu=Lose|kunjom=Bonnici|isem=Sarah|data=15 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|15
|The Final Chapter
|[[Sammy Murgo]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/1kIQtsGtsMRXeUUGoGdUFa|titlu=The Final Chapter|kunjom=Murgo|isem=Sammy|data=15 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|16
|ok ok ok
|[[Anthea Gatt|Anthea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=EkGvj62HdcM|titlu=ok ok ok|kunjom=Gatt|isem=Anthea|data=16 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|Alka
|[[Tribali]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2pdwv6mDdg9iEmVIMkWGwu|titlu=Alka|kunjom=Tribali|data=17 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Il-Ballata tal-Hiblu Tlieta
|[[Gabriel Schembri]] u [[Francesco Frendo]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3Z0FRUuHF8E|titlu=Il-Ballata tal-Hiblu Tlieta|kunjom=Schembri|isem=Gabriel|kunjom2=Frendo|isem2=Francesco|sit=YouTube|lingwa=mt|data-aċċess=18 Mejju 2024}}</ref>
|
|-
|19
|On My Mind
|[[Jake Bartolo|Jake]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=5_hFAdyZsMo|titlu=On My Mind|kunjom=Bartolo|isem=Jake|data=19 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|23
|About You
|[[Kayati]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=WYyoXF0RIZ8|titlu=About You|kunjom=Kayati|data=23 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q127327719|Q127327719]]
|-
|23
|Waves
|[[Berne]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=FpxaUWyogIA|titlu=Waves|kunjom=Berne|data=23 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|24
|Raġġ
|[[Edward Mifsud (mużiċist)|Edward Mifsud]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/orchestral-progressive-rock-concert-due-staged-astra-theatre.1092057|titlu=Orchestral progressive rock concert to be held at Astra Theatre|data=2024-05-08|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-05-08}}</ref>
|
|
|-
|24
|Blessed
|[[Ben Miller]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=fwhYzPT_An0|titlu=Blessed|kunjom=Miller|isem=Ben|data=24 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|Tagħmel X'Tagħmel
|[[ONE11]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=YW-w2GKE8WA|titlu=Tagħmel X'Tagħmel|kunjom=ONE11|data=28 Mejju 2024|sit=YouTubew|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Easy Love
|[[nosnow/noalps]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://nosnownoalps.bandcamp.com/album/easy-love|titlu=Easy Love, by nosnow/noalps|sit=nosnow/noalps|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-31}}</ref>
|
|-
|30
|Sonic Expansion
|[[Acidulant]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://gatedrecordings.bandcamp.com/album/sonic-expansion|titlu=Sonic Expansion, by Acidulant|sit=Gated|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-10}}</ref>
|
|-
|31
|Jewel of the Nile
|[[Chris Goa]] & [[George Curmi l-Pusé]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/3QWoSniesuEmIyGhvT9dKU|titlu=Jewel of the Nile|kunjom=Goa|isem=Chris|kunjom2=Curmi l-Pusé|isem2=George|data=31 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Ġunju ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|2
|Jail on My Mind
|[[Clinton Walletking]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3yrt4SOJOMY|titlu=Jail on My Mind|kunjom=Walletking|isem=Clinton|data=2 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|6
|Bloodstream Waterfall Cannonball
|[[Eyes to Argus]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=0eqZtG7bpTo|titlu=Bloodstream Waterfall Cannonball|kunjom=Eyes to Argus|data=6 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Lost in Love
|[[Jas Rolyn]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ZZBKLkv26RQ|titlu=Lost in Love (Lyric Video)|kunjom=Rolyn|isem=Jas|data=7 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Sold Cheap
|[[Jim Hickey|Ħelwa]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=9bo8vKIwHlQ|titlu=Sold Cheap|kunjom=Hickey|isem=Jim|data=7 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Manwel T meets Zion Train
|[[Manwel T]] & [[Zion Train]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://manwelt.bandcamp.com/album/manwel-t-meets-zion-train|titlu=MANWEL T meets ZION TRAIN, by Zion Train & Manwel T|sit=MANWEL T|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-07}}</ref>
|
|-
|7
|The Upside Down
|[[Carlo Muscat]] + [[Tony Tixier]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://carlomuscat.bandcamp.com/album/the-upside-down|titlu=The Upside Down, by Carlo Muscat and Tony Tixier|sit=Carlo Muscat|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-17}}</ref>
|
|-
|10
|Eternità
|[[Avenue Sky]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=NKCewdEofG4|titlu=Eternità|kunjom=Avenue Sky|data=10 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|12
|Memories
|[[Micimago]] & [[Ryan Hili]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3VEpQRfJ3ipyGqKZ3VXfQl|titlu=Memories|kunjom=Micimago|kunjom2=Hili|isem2=Ryan|data=12 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|12
|Gass Freestyle
|[[Owen Leuellen]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=XNONFxn-nKY|titlu=Gass Freestyle (Lyric Video)|kunjom=Luellen|isem=Owen|data=12 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Lost in Love
|Jas Rolyn
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=hbFf0vE-kUo|titlu=Lost in Love (Official Video)|kunjom=Rolyn|isem=Jas|data=13 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Over the Moon
|[[The Stents]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=5JPaxYbGgF0|titlu=Over the Moon|kunjom=The Stents|data=13 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Lacrime Moët
|[[Emma Muscat]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=XUe_ZRdzUxg|titlu=Lacrime Moët|kunjom=Muscat|isem=Emma|data=13 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=it}}</ref>
|
|-
|14
|Dalgħodu
|[[Kym Pepe]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=0LV4k6anV7w|titlu=Filgħodu|kunjom=Pepe|isem=Kym|data=14 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|14
|Skarta
|[[Il-Majċa]]
|Lyric video
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/watch/?v=1275656930075481|titlu=Skarta|kunjom=Lanzon|isem=Eugenio|data=14 Ġunju 2024|sit=Facebook|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Gone By
|[[Franco Tartaglia]] ft. [[Analise Mifsud]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=oHaX7NGUwqE|titlu=Gone By|kunjom=Tartaglia|isem=Franco|kunjom2=Mifsud|isem2=Analise|data=15 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|John Doe
|[[13 Years Later]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1caEiEBfdjoE4TSItSRcjC|titlu=John Doe|kunjom=13 Years Later|data=17 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|John Doe
|13 Years Later
|Lyric video<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/13-years-later-lura-fix-xena-muzikali-maltija/|titlu=13 Years Later lura fix-xena mużikali Maltija|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=23 Ġunju 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/watch/?v=3824807151070895|titlu=John Doe (lyric video)|kunjom=13 Years Later|data=18 Ġunju 2024|sit=Facebook|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Just Because
|[[Clinton Walletking]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/5sJwEHO01SDOTANFJFblvb|titlu=Just Because|kunjom=Walletking|isem=Clinton|data=20 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|21
|Better in Pink
|[[Jessica Grech]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ZAeiUbIWxRw|titlu=Better in Pink|kunjom=Grech|isem=Jessica|data=21 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|21
|Fir-Ramla l-Ħamra
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=VFvoki1xba0|titlu=Fir-Ramla l-Ħamra|kunjom=The JoyGivers|data=21 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|22
|Tlaqna sal-Bajja
|[[Deborah C]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/03xcH7TU1ISjOlvoZuQUmS|titlu=Tlaqna sal-Bajja|kunjom=C|isem=Deborah|data=22 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|24
|Zabbeth / Vaulderie
|[[Zabbeth]] / Vaulderie
|Album (split)
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://zabbeth.bandcamp.com/album/zabbeth-vaulderie|titlu=Zabbeth/Vaulderie, by ZABBETH, VAULDERIE|sit=ZABBETH|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-23}}</ref>
|
|-
|26
|Movin'
|[[Moira Stafrace]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=o8ovaSJEbTQ|titlu=Movin'|kunjom=Stafrace|isem=Moira|data=26 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Lulju ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|3
|Long Wait (Medieval Rework)
|[[Robert Farrugia]] & Welleda Muller
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://robertfarrugia.bandcamp.com/track/long-wait-medieval-rework|titlu=Long Wait (Medieval Rework), by Robert Farrugia, Welleda Muller|sit=Robert Farrugia|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-22}}</ref>
|
|-
|4
|Your Piece (single)
|[[Eyes to Argus]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=p0YR7vjkXFA|titlu=Your Piece|kunjom=Eyes to Argus|data=4 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Alien Grace
|[[Alien Grace]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://aliengrace.bandcamp.com/album/alien-grace|titlu=Alien Grace, by Alien Grace|sit=Alien Grace|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-26}}</ref>
|
|-
|5
|Hero
|[[Aidan Cassar|Aidan]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=aK6OoqByo2w|titlu=Hero (lyric video)|kunjom=Cassar|isem=Aidan|data=5 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Same Old Story
|Midnight (feat. [[Joe Roscoe]] + [[Kevin Paul]])
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0LW8u0ZiPrkQkXmZN4AXUk|titlu=Same Old Story|kunjom=Midnight|kunjom2=Roscoe|isem2=Joe|kunjom3=Paul|isem3=Kevin|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|Aunt Sally (Stop the Abuse)
|[[Brian Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=q51smTfoDHo|titlu=Aunt Sally (Stop the Abuse)|kunjom=Farrugia|isem=Brian|data=8 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|Clouds
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/clouds|titlu=Clouds, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-09}}</ref>
|
|-
|9
|Tlaqna sal-Bajja
|[[Deborah C]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=X9taasy0e2o|titlu=Tlaqna sal-Bajja|kunjom=C|isem=Deborah|data=9 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|Rajtek
|[[Andrew Zammit]]
|Single
|YouTube audio only<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=L2eMfYFfmig|titlu=Rajtek|kunjom=Zammit|isem=Andrew|data=10 Lulju 2024|sit=YouTube (via CDBaby)|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|11
|Vjaġġ Sabiħ
|[[Kantera]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=WUvwshyHIbA|titlu=Vjaġġ Sabiħ|kunjom=Kantera|data=11 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|11
|Modern Society
|[[The Rifffs]]
|Video<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/the-rifffs-back-new-single.1095200|titlu=The Rifffs are back with a new single|data=2024-07-11|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-07-11}}</ref>
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=I2q9HTN2xVw|titlu=Modern Society|kunjom=The Rifffs|data=11 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|12
|Memphis Mac
|[[Memphis Mac]]
|Album
|YouTube audio only<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/playlist?list=OLAK5uy_lYGP-Hr-I_3pb2GlNnHT7F1daFF2rNhaA|titlu=Memphis Mac|kunjom=Memphis Mac|data=12 Lulju 2024|sit=YouTube playlist|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|12
|Naddatta
|[[Cher Camilleri]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/5vaU5mdCAlDjhhyeOCvHhM|titlu=Naddatta|kunjom=Camilleri|isem=Cher|data=12 Lulju 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|12
|Something Real
|[[Klinsmann]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1diddE3WchZvpyuFUBDCBc|titlu=Something Real|kunjom=Coleiro|isem=Klinsmann|data=12 Lulju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|12
|Local Popular Songs Vol.1
|[[Capitol K]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://capitolk.bandcamp.com/album/local-popular-song-vol-1|titlu=Local Popular Song Vol.1, by Capitol K|sit=Capitol K|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-26}}</ref>
|
|-
|17
|Visions of Transcendence
|[[Simon Sammut]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://simonsammut.com/shop|titlu=Simon Sammut - Shop|sit=simonsammut.com|data-aċċess=2024-07-27}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://simonsammut.bandcamp.com/album/visions-of-transcendence|titlu=Visions of Transcendence, by Simon Sammut|sit=Simon Sammut|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-01}}</ref>
|
|-
|18
|Happier
|[[Shaun Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=eymz8PoA__E|titlu=Happier|kunjom=Farrugia|isem=Shaun|data=18 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Reroot
|[[Eyes to Argus]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://eyestoargus.bandcamp.com/album/reroot|titlu=Reroot, by Eyes to Argus|sit=Eyes to Argus|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-08}}</ref>
|
|-
|19
|Holding Back
|[[Tara Formosa]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0NrUa5YD2e4JtDJqLD9Jsj|titlu=Holding Back|kunjom=Formosa|isem=Tara|data=19 Lulju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Rajtek
|Andrew Zammit
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=011vvxtx9eM|titlu=Rajtek (FILMAT BIL-LIRIKA)|kunjom=Zammit|isem=Andrew|data=19 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|19
|Stronger (remix)
|[[Krista Šujak]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=2Ov68deYV2g|titlu=Stronger (remix)|kunjom=Šujak|isem=Krista|data=19 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Manwel T meets Dubmatix
|Dubmatix & [[Manwel T]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://manwelt.bandcamp.com/album/manwel-t-meets-dubmatix|titlu=MANWEL T meets DUBMATIX, by Dubmatix & Manwel T|sit=MANWEL T|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-22}}</ref>
|
|-
|25
|You Never Get Enough
|[[Berne]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=kXlr9ngRH64|titlu=You Never Get Enough|kunjom=Berne|data=25 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Talking Back
|[[The Busker]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=GvafexNQJhY|titlu=Talking Back|kunjom=The Busker|data=26 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q128034394|Q128034394]]
|-
|26
|So Bored
|[[Kurt Kind]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/27UNxGrlhJ6sd4woZnp2sa|titlu=So Bored|kunjom=Kind|isem=Kurt|data=26 July 2024|sit=open.spotify.com|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-03}}</ref>
|
|-
|27
|Salt Water
|[[Neil Pantos]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://battibatti.bandcamp.com/album/salt-water|titlu=Salt Water, by Neil Pantos|sit=Battibatti|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-28}}</ref>
|
|-
|30
|Naddatta
|[[Cher Camilleri]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://chercamilleri.bandcamp.com/album/naddatta|titlu=NADDATTA, by Cher Camilleri|sit=Cher Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-30}}</ref>''ħareġ fuq Spotify fit-12 ta' Lulju 2024''
|
|}
=== Awwissu ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Paradise
|[[Matthew James Borg|Matthew James]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=tDG7tOitasw|titlu=Paradise|kunjom=Borg|isem=Matthew James|data=1 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|2
|Anxiety (acoustic) - A Cinematic Experience
|[[Myles Azzopardi|Myles]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=z1ACfPALm5E|titlu=Anxiety - A Cinematic Experience|kunjom=Azzopardi|isem=Myles|data=2 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref><br />''ara verżjoni oħra fit-23 t'April 2024''
|
|-
|2
|I Confess
|[[Megan May]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3P5u7IuXgmCO7XauxgehUV|titlu=I Confess|kunjom=May|isem=Megan|data=2 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|The Journey
|[[Scallop Studios]]
|EP
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7oSM57SEsFMzeGlN2b7fiq|titlu=The Journey|kunjom=Scallop Studios|data=8 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|The Journey to the Elder of the Shell
|Scallop Studios
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Jj9HVa3yPp4|titlu=The Journey to the Elder of the Shell|kunjom=Scallop Studios|data=8 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|It's Alright
|[[Kodin]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=rpoX10VLEF8|titlu=It's Alright|kunjom=Kodin|data=8 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|Thank You
|[[Karm Debattista]] mssp
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6nbhjoscup9KG9ubcSkkt9|titlu=Thank you|kunjom=Debattista|isem=Karm|data=8 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|S.W.E.A.T.
|[[Kelsey Bellante]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HyQBE1B6LdE|titlu=S.W.E.A.T.|kunjom=Bellante|isem=Kelsey|data=9 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|14
|Synthetic Panic
|[[Current Daze]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/07q96k90hdVLwCnG2wrDcw|titlu=Synthetic Panic|kunjom=Current Daze|data=14 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Medieval [+] Ambient
|[[Robert Farrugia]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://robertfarrugia.bandcamp.com/album/medieval-ambient|titlu=Medieval [+] Ambient, by Robert Farrugia|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-21}}</ref>
|
|-
|19
|Modern Society Dub - Manwel T Mix
|The Rifffs
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://therifffs.bandcamp.com/track/modern-society-dub-manwel-t-mix|titlu=Modern Society Dub - Manwel T Mix, by The Rifffs MT|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-19}}</ref>
|
|-
|19
|Prescription
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Nev1jkBr1qM|titlu=Prescription|kunjom=Galea|isem=Chess|data=19 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Something Real
|[[Klinsmann]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=rnOwIpnL7ek|titlu=Something Real|kunjom=Coleiro|isem=Klinsmann|data=19 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>''<br />single maħruġa fit-12 ta' Ġunju 2024''
|Q
|-
|23
|Love Me
|[[Cora Elizabeth Lewis|Cora]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=2E3EAbuHb9Y|titlu=Love Me|kunjom=Lewis|isem=Cora Elizabeth|data=23 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|24
|Once Again
|[[Patryk Cutajar]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4tgcDALagk1Y244W4vSU0V|titlu=Once Again|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=24 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Prescription (Acoustic Version)
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=wishPd9gUM4|titlu=Prescription (Acoustic Version)|kunjom=Galea|isem=Chess|data=27 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Losing Sleep
|[[Gail Attard|Gail]], [[Glenn Sacco|Sacco]], [[Cathy K]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://www.melodija.eu/post/losing-sleep-press-release|titlu=Losing Sleep - Press Release|sit=www.melodija.eu|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-30}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0oqhANnXDWsvQU4D3EHZmc|titlu=Losing Sleep|kunjom=Sacco|isem=Glenn|kunjom2=Attard|isem2=Gail|kunjom3=Cathy K|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|Għidli Min
|[[Kapitlu Tlettax]] feat. Jessica
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HKgtUG4_SBc|titlu=Għidli Min|kunjom=Kapitlu Tlettax feat. Jessica|data=28 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Ghost of the Blues
|[[Lighthouse (band)|Lighthouse]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=NcmZa0JcNlk|titlu=Ghost of the Blues|kunjom=Lighthouse|data=29 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|30
|Sometime Soon
|[[Ryan Hili]] & [[Timea Farr]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/ryan-hili-u-timea-farr-jikkollaboraw-flimikien-bsometime-soon/?_gl=1*1rbxu5c*_up*MQ..*_ga*NzA0MzIwOTIzLjE3MjUwOTExMzQ.*_ga_3GTJ9WD5HH*MTcyNTA5MTEzNC4xLjAuMTcyNTA5MTEzNC42MC4wLjA.|titlu=Ryan Hili u Timea Farr jikkollaboraw flimikien b’Sometime Soon|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=31 Awwissu 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6PUEvlWdLJph4YJJ1a4lOE?si=a7e1190459ec4301|titlu=Sometime Soon|kunjom=Hili|isem=Ryan|kunjom2=Farr|isem2=Timea|data=30 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|30
|Submission
|[[From Sheep to Wolves]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ER0F3VN0KzI|titlu=Submission|kunjom=From Sheep to Wolves|data=30 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|31
|Once Again
|Patryk Cutajar
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Efb_7qVNZWk|titlu=Once Again|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=31 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Settembru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Timeless Romance
|[[Geo Debono]]
|Video<ref>{{Ċita aħbar|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=4 Settembru 2024|titlu=Ballata Romantika mill-Kantawtur Geo Debono|url=https://newsbook.com.mt/ballata-romantika-mill-kantawtur-geo-debono/|pubblikazzjoni=Newsbook}}</ref>
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=l-Z9zM25xr0|titlu=Timeless Romance|kunjom=Debono|isem=Geo|data=1 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Lies
|[[Maria Cini]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=pyGzL-BRCiY|titlu=Lies|kunjom=Cini|isem=Maria|data=4 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|One and Only
|[[Lyndsay Pace|Lyndsay]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=DmRIQulS5p8|titlu=One and Only|kunjom=Pace|isem=Lyndsay|data=5 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Celestial Rhymes of Conviction
|[[Current Daze]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7DOBpLRnMHhLzPocGqpCmd|titlu=Celestial Rhymes of Conviction|kunjom=Current Daze|data=5 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Red Light
|[[Nicole Frendo]] feat. [[Matt Blxck]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Bllnm1M7QXA|titlu=Red Light|kunjom=Frendo|isem=Nicole|kunjom2=Blxck|isem2=Matt|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Nowhere
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/nowhere|titlu=Nowhere|kunjom=Camilleri|isem=Andre|data=7 Settembru 2024|sit=Bandcamp|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|14
|Morsa
|[[Skald]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://www.fmt.com.mt/event-details/skald-morsa|titlu=SKALD MORSA|sit=FM Group|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-17}}</ref>
|
|
|-
|17
|Oh No
|[[The Rifffs]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://therifffs.bandcamp.com/track/oh-no|titlu=Oh No, by The Rifffs MT|lingwa=en|data-aċċess=2024-09-23}}</ref>
|
|-
|18
|20XX (An Open Letter to Myself)
|[[Myles Azzopardi|Myles]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=XbRLHLxS4BM|titlu=20XX|kunjom=Azzopardi|isem=Myles|data=18 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|18
|Silly Working Mule
|[[Charlie Busuttil]]
|Single
|Audio only on YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://youtube.com/watch?v=EmDCZc-C4Y0?si=Cn_2FKaW4L-U1Guu|titlu=Silly Worrking Mule|kunjom=Busuttil|isem=Charlie|data=18 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Nightmares
|[[X-Tend]]
|Video
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/watch/?v=500267416132041|titlu=Nightmares|kunjom=X-Tend|data=18 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|One-Time Story
|[[Chasing Pandora]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=V-GnH_4f9CM|titlu=One-Time Story|kunjom=Chasing Pandora|data=20 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Ejja
|[[Matt Blxck]] X [[Erba']]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=EWbFu3yiu6g|titlu=Ejja|kunjom=Black|isem=Matt|kunjom2=Erba'|data=20 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|20
|They Say!
|[[El Ferr]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1hz7A3kt6RDElGYLX2hZQd|titlu=They Say!|kunjom=El Ferr|data=20 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Bobcat
|[[Airport Impressions]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3IcNmGumo7tMNuAeo26Che|titlu=Bobcat|kunjom=Airport Impressions|data=20 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|Destinazzjoni
|[[SterjoTipi]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=q84ryI02YQk|titlu=Destinazzjoni|kunjom=SterjoTipi|data=23 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|23
|Heart of the Med
|[[Dean Muscat]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1A5HpBOTa2NGLRoJi5tMy6|titlu=Heart of the Med|kunjom=Muscat|isem=Dean|data=23 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|Oh No
|The Rifffs
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=M0Egaqs7Yco|titlu=Oh No|kunjom=The Rifffs|data=25 Settembru 2025|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Love You Like That
|[[Sarah Bonnici]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qam7-18WbLk|titlu=Love You Like That|kunjom=Bonnici|isem=Sarah|data=26 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|1984–2024
|[[X-Tend]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7H9R16MpcPgZIPgYC8EEaE|titlu=X-Tend 1984–2024|kunjom=X-Tend|data=26 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|Fil-Ħolm
|[[1905 (kantawtur)|1905]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/75NDdKAMAk4Ss2Dnv3BPyL|titlu=Fil-Ħolm|kunjom=1905|data=28 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Ottubru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|3
|Paint Sniffing Survivors
|[[Fake Ophelia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=vyWZffyw5PI|titlu=Paint Sniffing Survivors|kunjom=Fake Ophelia|data=3 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|4
|Paint Sniffing Survivors
|Fake Ophelia
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fakeophelia.bandcamp.com/track/paint-sniffing-survivors-2|titlu=Paint Sniffing Survivors, by Fake Ophelia|sit=Fake Ophelia|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-04}}</ref>
|
|-
|4
|Orqod (that bb mix)
|[[Joon]]
|SIngle
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://templeofjoon.bandcamp.com/track/orqod-that-bb-remix|titlu=Orqod (that bb Remix), by JOON|sit=JOON|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-04}}</ref>
|
|-
|4
|Boogeyman
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=PQiox_Bx49c|titlu=Boogeyman|kunjom=Galea|isem=Chess|data=4 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|The Weight Of It All
|[[Chasing Pandora]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://www.melodija.eu/post/chasing-pandora-press-release|titlu=Chasing Pandora - press release|kunjom=Team|isem=Melodija|data=2024-09-17|sit=Melodija|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-02}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://chasingpandora.bandcamp.com/album/the-weight-of-it-all|titlu=The Weight Of It All, by Chasing Pandora|sit=Chasing Pandora|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-02}}</ref> + Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/4Gx0IGgfi6LJlR8oEU1FCB|titlu=The Weight of It All|kunjom=Chasing Pandora|data=5 Ottubru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Franklin Calleja
|[[Chains]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/franklin-calleja-jniedi-zewg-kanzunetti-godda/|titlu=Franklin Calleja Jniedi Żewġ Kanzunetti Ġodda|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=17 Settembru 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3SH4jNqS0n7ID1fgMGLvJw|titlu=Chains|kunjom=Calleja|isem=Franklin|data=11 Ottubru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Under Pressure
|[[Matthew James Borg|Matthew James]] feat. [[Michela Pace|Michela]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2M6G10L30jMnN1nvkC8R6Y|titlu=Under Pressure|kunjom=Borg|isem=Matthew James|data=11 Ottubru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Oh No Dub - Manwel T Mix
|[[The Rifffs]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://therifffs.bandcamp.com/track/oh-no-dub|titlu=Oh No Dub, by The Rifffs MT|sit=The Rifffs MT|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-19}}</ref>
|
|-
|14
|Għidli
|[[Mike Spiteri]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=my7uhhamNrQ|titlu=Għidli|kunjom=Spiteri|isem=Mike|data=14 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|17
|Under Pressure
|Matthew James feat. Michela
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=VPRfmDZcmgM|titlu=Under Pressure|kunjom=Borg|isem=Matthew James|data=17 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Burnt Endz
|[[Patryk Cutajar]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=miDdBsCvPSY|titlu=Burnt Endz|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=18 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Spanish Drifter
|Fake Ophelia
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fakeophelia.bandcamp.com/track/spanish-drifter-2|titlu=Spanish Drifter, by Fake Ophelia|sit=Fake Ophelia|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-24}}</ref>
|
|-
|22
|This World Will Break Your Heart
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/this-world-will-break-your-heart|titlu=This World Will Break Your Heart, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-01}}</ref>
|
|-
|24
|Loaded Gun
|[[Eddie Fresco]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=96rFfbdydsQ|titlu=Loaded Gun|kunjom=Fresco|isem=Eddie|data=24 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|The Body Is Only Light
|[[Carlo Muscat]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://carlomuscat.bandcamp.com/album/the-body-is-only-light|titlu=The Body Is Only Light, by Carlo Muscat|sit=Carlo Muscat|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-19}}</ref>
|
|-
|25
|Narċissista
|[[Kapitlu Tlettax]] ft. [[Maria Christina]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=JD9INwMQ64I|titlu=Narċissista|kunjom=Kapitlu Tlettax|kunjom2=Maria Christina|data=25 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|25
|Sorry
|[[Aidan Cassar|Aidan]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=nZfIG_px1sE|titlu=Sorry|kunjom=Cassar|isem=Aidan|data=25 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en,mt}}</ref>
|
|-
|25
|Help Me
|[[Ozzy Lino]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=qWnFD_H91Rc|titlu=Help Me|kunjom=Ozzy Lino|data=25 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|October Dreams
|[[Nicole Magro]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=fB5fi7tNj4E|titlu=October Dreams|kunjom=Magro|isem=Nicole|data=27 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|29
|Għawdex Tiegħi
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=MmBRhS2uA_k|titlu=Għawdex Tiegħi|kunjom=The JoyGivers|data=29 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|31
|Ruinis Melitensis - Live
|[[Saħħar (mużiċist Malti)|Saħħar]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://sahhar.bandcamp.com/album/ruinis-melitensis-live|titlu=Ruinis Melitensis - Live, by Saħħar|sit=Saħħar|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-23}}</ref>
|
|-
|31
|789
|[[Berne]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/6d6fteCNmisZhlqJMs0qer|titlu=789|kunjom=Berne|data=31 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Novembru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Till I Can Gain Control Again
|[[Fake Ophelia]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fakeophelia.bandcamp.com/album/till-i-can-gain-control-again|titlu=Till I Can Gain Control Again, by Fake Ophelia|sit=Fake Ophelia|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-01}}</ref>
|
|-
|1
|Be Still
|Fake Ophelia
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=_YPvpqV74jM|titlu=Be Still|kunjom=Fake Ophelia|data=1 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|1
|Momento Mori
|[[Chellcy Reitsma]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/33HoceNX7wVsK5563S10XE|titlu=Momento Mori|kunjom=Reitsma|isem=Chellcy|data=1 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|The Place Where No One Cries
|[[Stephen Galea]] feat. [[Grace Debono]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=YhCt50drJ-w|titlu=The Place Where No One Cries|kunjom=Galea|isem=Stephen|kunjom2=Debono|isem2=Grace|data=4 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|6
|Ballottra
|[[Robert Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=_7Vq4fvkVpU|titlu=Ballottra|kunjom=Farrugia|isem=Robert|data=6 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|8
|Paper Boat
|[[Klinsmann Coleiro|Klinsmann]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0NdZzkMbePy3vUY3X7OegM|titlu=Paper Boat|kunjom=Coleiro|isem=Klinsmann|data=8 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|Ħallini
|[[Daryl Jaymes]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=br4IJTSLIFw|titlu=Ħallini|kunjom=Jaymes|isem=Daryl|data=9 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|A. Voice Memo Covers
|Fake Ophelia
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://myfairlsdy.bandcamp.com/album/a-voice-memo-covers|titlu=A. Voice Memo Covers, by Fake Ophelia|sit=My Fair Lsdy Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-23}}</ref>
|
|-
|15
|Illum
|[[Dario Bezzina]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2NQ1UYuzwih3MXDcMvIKI3|titlu=Illum|kunjom=Bezzina|isem=Dario|data=15 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|16
|Empire of Filth
|[[Orami]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=sCeV2knaSx0|titlu=Empire of Filth|kunjom=Orami|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|All I Need
|[[Rita Pace]]
|Lyric video
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/1213113204/videos/878338434465214/|titlu=All I Need|kunjom=Pace|isem=Rita|data=17 Novembru 2024|sit=Facebook|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Grazzi bil-Quddiem
|[[Mistura (band)|Mistura]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=asHLVA7aYG8|titlu=Grazzi bil-Quddiem|kunjom=Mistura|data=18 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|20
|Evil Gnome of Doom
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/evil-gnome-of-doom|titlu=Evil Gnome Of Doom, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-28}}</ref>
|
|-
|22
|Jubal
|[[Patryk Cutajar]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HRQer0LrKwk|titlu=Jubal|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=22 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Crossfire
|[[Marc Storace|Storace]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/6eBwCfuNkhOfpU9wkuVzuk|titlu=Crossfire|kunjom=Storace|data=22 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Blue Eyed Angel
|[[Mikayla]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=o0ltQd9m2wY|titlu=Blue Eyed Angel (lyric video)|kunjom=Bajada|isem=Mikayla|data=22 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Cold November
|[[Bennie Blue]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/29i3MOWKeFQncfOqmsA56x|titlu=Cold November|kunjom=Bennie Blue|data=22 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Lost In Love (Falar De Amor)
|[[Jas Rolyn]] & [[Rafa Mathias]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=JAbk7EPJjkQ|titlu=Lost in Love|kunjom=Rolyn|isem=Jas|kunjom2=Mathias|isem2=Rafa|data=22 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=es,en}}</ref>
|
|-
|25
|Stolen In The Night
|[[Geo Debono]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=nj5D7SPeKFk|titlu=Stolen in the Night|kunjom=Debono|isem=Geo|data=25 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|NordTerra
|[[Walter Vella]] & [[Glen Montanaro]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/18rm9o5SBB97urqOYoFG3w|titlu=Nordterra|kunjom=Vella|isem=Walter|data=25 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|}
=== Diċembru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Illum u Dejjem, f'Kull Milied
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=lw69DoykDZo|titlu=Illum u Dejjem, f'Kull Milied|kunjom=The JoyGivers|data=1 Diċembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Gargoyle
|[[Orami]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://orami.bandcamp.com/album/gargoyle|titlu=Gargoyle, by Orami|sit=ORAMI|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-16}}</ref>
|
|}
== Referenzi ==
{{Referenzi|20em}}
[[Kategorija:Mużika]]
[[Kategorija:Kultura Maltija]]
[[Kategorija:2024 f'Malta]]
[[Kategorija:Listi ta' mużika]]
evmwbc7leyxcjxjbe8e187yxzmbyx1q
318131
318130
2024-12-02T12:38:07Z
ToniSant
4257
/* Novembru */ +Rising Sunset
318131
wikitext
text/x-wiki
Din hija lista ta' attivitajiet mużikali notevoli li ġraw u diski/recordings maħruġa fl-2024. Kull attività jew recording iridu jkunu sostanzjati minn referenza xierqa, u aktar minn waħda, meta dan possibli.
==Diski u recordings oħra maħruġa fl-2024==
=== Jannar ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|2
|Haw
|[[elPaletti]]
|Digital
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://elpaletti.bandcamp.com/track/haww|titlu=Haww, by elPaletti|data=2 Jannar 2024|sit=elPaletti|lingwa=mt|data-aċċess=2024-01-08|arkivju-url=https://web.archive.org/web/20240108201542/https://elpaletti.bandcamp.com/track/haww|arkivju-data=2024-01-08|url-status=dead}}</ref>
|[[wikidata:Q124354611|Q124354611]]
|-
|5
|Hey Lover
|[[Jay Zinga]] feat. [[Bee (kantanta)|Bee]]
|Video
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6d52axydil2aE97ChUJ2Os|titlu=Hey Lover|kunjom=Zinga|isem=Jay|data=5 Jannar 2024|sit=Spotiify}}</ref> / YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=WSjbXrsuY7c|titlu=Hey Lover|kunjom=Zinga|isem=Jay|data=5 Jannar 2024|sit=YouTube}}</ref>
|[[wikidata:Q124354463|Q124354463]]
|-
|8
|Bloat Drone
|[[Lady Lizard]]
|Lyric video
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://ladylizard.bandcamp.com/track/bloat-drone|titlu=Bloat Drone, by Lady Lizard|data=8 Jannar 2024|sit=Lady Lizard|lingwa=en|data-aċċess=2024-01-08}}</ref> / YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=oHsJxPy3lJ4|titlu=Bloat Drone|kunjom=Lady Lizard|data=8 Jannar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124354653|Q124354653]]
|-
|10
|Feel the Rain
|[[Chasing Pandora]]
|Single
|(reissue) Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/7fBZdJ95UVAFQxoHTyayKR?si=936b4f14f3d84d4f|titlu=Feel the Rain|kunjom=Chasing Pandora|data=10 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Blata
|[[Is-Suffarin]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://is-suffarin.bandcamp.com/album/blata|titlu=BLATA, by is-Suffarin|sit=is-Suffarin|lingwa=en|data-aċċess=2024-01-19}}</ref>
|
|-
|11
|Semgħat id-Daqq (HBIT Remix)
|[[Cher Camilleri]]
|Remix
|Soundcloud<ref>{{Ċita web|url=https://soundcloud.com/hearts-beating-in-time/semghat-id-daqq-hbit-remix|titlu=Semgħet id-Daqq (HBIT remix)|kunjom=Hearts Beating in Time|data=11 Jan 2024|sit=Soundcloud|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|11
|Rejection
|[[From Sheep to Wolves]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=PCn5lGT3ONU|titlu=Rejection|kunjom=From Sheep to Wolves|data=11 Jannar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124354710|Q124354710]]
|-
|15
|(Let's Get) High On Love
|[[Ivan Grech]] + [[Faculty of Social Wellbeing]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=6S2TR4ZJTvU|titlu=(Let's Get) High On Love|kunjom=Grech|isem=Ivan|kunjom2=Faculty of Social Wellbeing|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|Inkwatru Vojt
|[[Liston]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0UMTUyaYgiwXTbIjGZO6Ok|titlu=Inkwatru Vojt|kunjom=Liston|data=17 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|18
|L-Isbaħ Stlla
|[[Adria Twins]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=9U03TKnK46k|titlu=L-Isbaħ Stilla|kunjom=Adria Twins|data=18 Jan 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|[[wikidata:Q124354838|Q124354838]]
|-
|19
|Let's Talk About Love
|[[Michela Galea]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/articles/view/michela-galea-releases-single.1080087|titlu=Michela Galea releases single|data=2024-01-26|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-01-26}}</ref>
|[[Malta Eurovision Song Contest 2024]]<ref>{{Ċita web|url=https://tvmnews.mt/news/michela-galea-bkanzunetta-gdida-dwar-l-imhabba/|titlu=Michela Galea b'kanzunetta ġdida dwar l-imħabba|kunjom=Newsroom|isem=minn TVM|data=2024-01-20|lingwa=mt|data-aċċess=2024-01-20}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2lqvBWwPMV1TDFqhijB2o1|titlu=Let's Talk About Love|kunjom=Galea|isem=Michela|data=19 Jan 2024|sit=Spotify|data-aċċess=2024-01-20}}</ref>
|
|-
|20
|Let's Talk About Love
|Michela Galea
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HpkcrVDmLGI|titlu=Let's Talk About Love (lyric video)|kunjom=Galea|isem=Michela|data=20 Jan 2024|sit=YouTube}}</ref>
|
|-
|20
|Wicked Games
|[[Shismu]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1tOgvZBhbxuGgHXUgIGLOD|titlu=Wicked Games|kunjom=Shismu|data=20 Jan 2024|sit=Spotify}}</ref>
|
|-
|24
|Cloudmaker
|[[Oxygyn]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://141records.bandcamp.com/track/cloudmaker|titlu=Cloudmaker, by Oxygyn|sit=141 Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-02-07}}</ref>
|
|-
|25
|Too Sexy
|[[Chris Birdd]]
|Online
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2i3ml0ESJNxPCpsgqfAUZ7|titlu=Too Sexy|kunjom=Birdd|isem=Chris|data=25 January 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Chemicals
|[[Shaun Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=x1C4XNySXSQ|titlu=Chemicals|kunjom=Farrugia|isem=Shaun|data=26 Jan 2024|sit=YouTube}}</ref>
|
|-
|26
|Girls Just Wanna
|[[Chess Galea]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/265GykoBua5iJdXa0KVxd4|titlu=Girls Just Wanna|kunjom=Galea|isem=Chess|data=26 Jan 2024|sit=Spotify}}</ref>
|
|-
|26
|Arrows
|[[Kyle George]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0Vs17SVIAjvtm3IrVqOkcn|titlu=Arrows|kunjom=George|isem=Kyle|data=26 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|1964
|[[Vince Bongailas]]
|EP
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/4hVMkDQmTRgB6E6evErsYd|titlu=1964|kunjom=Bogailas|isem=Vince|data=28 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|29
|Happy Birthday
|[[Kayati]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1EICOx1eGebrDCLCTLGuZf|titlu=Happy Birthday|kunjom=Kayati|data=29 Jan 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124472078|Q124472078]]
|-
|30
|Top Dog
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/top-dog|titlu=Top Dog, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-08}}</ref>
|
|-
|31
|Happy Birthday
|Kayati
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Py-zR_mDMXg|titlu=Happy Birthday (Lyric Video)|kunjom=Kayati|data=31 Jan 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124472078|Q124472078]]
|}
=== Frar ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Kieku Nista'
|[[Maria Zahra Brincat]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=f2Z9D5q4AJY|titlu=Kieku Nista'|kunjom=Zahra Brincat|isem=Maria|data=1 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/07qttwtTYv0S1WgfgkDbF8|titlu=Kieku Nista'|kunjom=Zahra Brincat|isem=Maria|data=1 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|Q
|-
|4
|Heatwave
|[[Beck]] x [[Zak Walters]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://141records.bandcamp.com/track/heatwave|titlu=Heatwave, by Beck X Zack Walters|sit=141 Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-02-10}}</ref>
|
|-
|8
|Time Flies
|[[Red Electric]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=25RCl-MOoIU|titlu=Time Flies|kunjom=Red Electric|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|9
|Juliette
|[[Aidan Cassar|Aidan]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=rtQynrVbJL8|titlu=Juliette|kunjom=Cassar|isem=Aidan|data=9 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=mt, en}}</ref>
|Q
|-
|9
|Shine
|[[Moira Stafrace]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=4qNSkR1nfdo|titlu=Shine|kunjom=Stafrace|isem=Moira|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|9
|Warmth
|[[Lulu']]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=g4uyqi12UKc|titlu=Warmth|kunjom=Lulu'|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|Għanja lil Ġużi
|[[Amber Bondin|Amber]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/7uziHOd5xrvAk4KPHbLXvR|titlu=Għanja lil Ġużi|kunjom=Bondin|isem=Amber|data=9 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|Q
|-
|10
|Inti Biss
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=-iPQ-a2bvCc|titlu=Inti Biss|kunjom=The JoyGivers|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|13
|Ħajti
|[[Vince Bongailas]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4X93S80Jm0k8zhsjg8NO3n|titlu=Ħajti|kunjom=Bongailas|isem=Vince|data=13 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|Q
|-
|13
|Forty five...in Process
|[[elPaletti]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://elpaletti.bandcamp.com/album/forty-five-in-process|titlu=Forty - five ... in Process, by elPaletti|sit=elPaletti|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-12}}</ref>
|
|-
|13
|Underground
|[[Melchior Sultana]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://profoundsoundmusic.bandcamp.com/album/underground|titlu=Underground, by Melchior Sultana|sit=Profound Sound Music|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-28}}</ref>
|
|-
|14
|Sincerely, You
|[[Gaia Cauchi]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4PGBUbxYrjRS0SgXzHBCXj|titlu=Sincerely, You|kunjom=Cauchi|isem=Gaia|data=14 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|15
|Birdsong
|[[Hannah Theuma|Hannah]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=DYRGab69jKw|titlu=Birdsong|kunjom=Theuma|isem=Hannah|data=15 Frar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|Niġi Għandek
|[[Karm Debattista mssp]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7mtJUnP3daGM29FfnQSGcP|titlu=Niġi Għandek|kunjom=Debattista|isem=Karm|data=17 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|18
|[[Ombra mai fu]]
|[[Christine Dalli]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=qips0Aeffns|titlu=Ombra mai fu|kunjom=Dalli|isem=Christine|data=18 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=it}}</ref>
|
|-
|21
|Kemm Nixtieq li Qed
|[[A Lily]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/track/kemm-nixtieq-li-qed|titlu=Kemm Nixtieq Li Qed, by A Lily|sit=Kewn Records|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|22
|The Wards Outside
|[[Sceptocrypt]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://sceptocrypt.bandcamp.com/track/the-wards-outside-2024|titlu=The Wards Outside (2024), by sceptocrypt|sit=Sceptocrypt|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-27}}</ref>
|
|-
|23
|Another Problem Ahead
|[[Antares Flare]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://antaresflare.bandcamp.com/album/another-problem-ahead|titlu=Another Problem Ahead, by Antares Flare|sit=Antares Flare|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-09}}</ref>
|
|-
|23
|Sincerely, You
|Gaia Cauchi
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=AoOtMeIAX5Q|titlu=Sincerely, You|kunjom=Cauchi|isem=Gaiia|data=12 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|Pretend
|[[Peach Talk]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/78DmVD6WKuwpzzjWKJQtFm|titlu=Pretend|kunjom=Peach Talk|data=23 Frar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Catharsis
|[[Tact]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=dNDakLmSqN0|titlu=Catharsis|kunjom=Tact|data=27 Feb 2024|sit=YouTube}}</ref>
|
|-
|27
|Midnight Sun
|[[Empire of the Ants]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=tyXlqquXdMk|titlu=Midnight Sun|kunjom=Empire of the Ants|data=27 February 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Remember
|Vince Bongailas
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=iYY-ajN0v_0|titlu=Remember|kunjom=Bongailas|isem=Vince|data=27 Frar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|28
|Out of the Darkness
|[[Owen Leuellen]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7wJIziSs0vAmRiNXP8Pmvf|titlu=Out of the Darkness|kunjom=Leuellen|isem=Owen|data=28 Frar 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Waħdi
|[[Meadow Strings]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=gS32JfbRprk|titlu=Waħdi|kunjom=Meadow Strings|data=29 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Nostalġija
|[[Michelle Micallef|Michelle]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/michelle-ta-the-mics-bkanzunetta-li-ggedded-ftit-memorji-mill-imghoddi/|titlu=Michelle ta’ The Mics b’kanzunetta li ġġedded ftit memorji mill-imgħoddi|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=12 Marzu 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4D6E79Yfg50VNKCICR3ojz|titlu=Nostalġija|kunjom=Micallef|isem=Michelle|data=29 Frar 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|}
=== Marzu ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Emmint Fik
|[[Ema Vella]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0Ec8juxOuCyz0x5hPNekgi|titlu=Emmit Fik|kunjom=Vella|isem=Ema|data=1 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|1
|Survivor
|[[Klinsmann]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0zIvYT5f3l2PEYDpy7YHdp|titlu=Survivor|kunjom=Klinsmann|data=1 March 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|1
|[[Qalu Li Raw]]
|[[Coda (grupp mużikali)|Coda]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1IFsblIigWZnrA9C4L0Q33|titlu=Qalu Li Raw|kunjom=Coda|data=1 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|1
|Ġawhra F'Qalbi
|[[Janice Mangion]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=6FGTB8VLkiY|titlu=Ġawhra F'Qalbi|kunjom=Mangion|isem=Janice|data=1 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|2
|Int u Jien
|[[Moths of Renaissance]]
|Single
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/100002832501135/videos/2030575484065207/|titlu=Int u Jien|kunjom=Moths of Renaissance|data=2 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref> / YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=2vPe74jfg4U|titlu=Int u Jien|kunjom=Moths of Renaissance|data=3 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|6
|Tilwin
|[[Robert Farrugia]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://dronarivm.bandcamp.com/album/tilwin|titlu=Tilwin, by Robert Farrugia|sit=DRONARIVM|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-17}}</ref>
|
|-
|8
|Better Sides of You
|[[Dizzy Goku]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1wbXPTiCZst95aXfw0seN7|titlu=Better Sides of You|kunjom=Goku|isem=Dizzy|data=8 March 2024|sit=Spotify|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-30}}</ref>
|
|-
|8
|The Grief Aftermath
|[[Fade Into Obscurity]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://benmifsudjoslin.substack.com/p/the-album-that-took-ten-years-to|titlu=The Album That Took Ten Years to Exist – In Conversation with fade into obscurity|kunjom=Joslin|isem=Ben Mifsud|data=2024-05-25|data-aċċess=2024-06-20}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fade-into-obscurity.bandcamp.com/album/the-grief-aftermath|titlu=the grief aftermath, by fade into obscurity|sit=fade into obscurity|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-20}}</ref>
|
|-
|9
|Il-Baħħ u Jien
|[[Christian Arding]]
|Video<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/video-lghanja-talpoplu-winning-song-launched.1088182|titlu=Video for ‘L-Għanja tal-Poplu’ winning song launched|data=2024-03-08|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-03-09}}</ref>
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=iFqSQTJYW9k|titlu=Il-Baħħ u Jien|kunjom=Arding|isem=Christian|data=9 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|Let You In
|[[Tara Formosa]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0rHHa995WXIvwkI8uVNjQw|titlu=Let You In|kunjom=Formosa|isem=Tara|data=10 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|14
|Language
|[[Berne]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=zFUJUweNwZ4|titlu=Language|kunjom=Berne|data=14 Marzu 2024|sit=YouTube}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/12gbdsXbuR9Sb3GhYrc4T3|titlu=Language|kunjom=Berne|data=14 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|15
|L-Akbar Ġrajja: Innijiet b'Rabta mal-Passjoni tal-Mulej
|[[Ray Sciberras]] / [[Anselm Sciberras]] - Francesca, Paul, u [[Dorothy Bezzina]]
|Album
|CD biss imħabbra fuq Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=391963260220667&id=100082209881197|titlu=L-Akbar Ġrajja|kunjom=Kunsill Lokali tal-Ħamrun|data=15 Marzu 2024|sit=Facebook|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Unum Remix Tracks
|[[Ġenn]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://genntheband.bandcamp.com/album/unum-remix-tracks|titlu=unum remix tracks, by ĠENN|sit=ĠENN|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-26}}</ref>
|
|-
|17
|Count This
|Soular Plex / [[ONE11]] feat. [[Zion not Zeeyon]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=t--YNHUnv-E|titlu=Soular Plex - Count This|kunjom=ONE11|data=17 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Survivor
|Klinsmann
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=xVNsDnmiNvk|titlu=Survivor|kunjom=Klinsmann|data=19 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|21
|Gardjola
|[[Vince Fabri]]
|EP
|Soundcloud<ref>{{Ċita web|url=https://soundcloud.com/vincefabri/sets/gardjola|titlu=GARDJOLA|kunjom=Fabri|isem=Vince|sit=SoundCloud|lingwa=|data-aċċess=2024-11-16}}</ref>
|
|-
|22
|Toni Tagħna
|[[ONE11]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=xROTRzOLMy4|titlu=Toni Tagħna|kunjom=ONE11|data=22 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|22
|Compound
|[[Oxygyn]]
|Album
|Vinyl only<ref>{{Ċita web|url=https://shop.trackagescheme.com/event/oxygyn-compound-album-launch/|titlu=OXYGYN {{!}} COMPOUND Album Launch|sit=Trackage Scheme|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|23
|Happier Now
|[[Benny Blue]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=mYSwo3-GKxk|titlu=Happier Now|kunjom=Benny Blue|data=23 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|You Want Me
|[[Claire Marante]]
|Single
|YouTube (audio only)<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=P2veovMHRs0|titlu=You Want Me|kunjom=Marante|isem=Claire|data=23 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|Hell Bound
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/hell-bound|titlu=Hell Bound, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-12}}</ref>
|
|-
|23
|Fallakka
|[[Tarzna (mużika)|Tarzna]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://tarzna.bandcamp.com/album/fallakka|titlu=Fallakka, by Tarzna|sit=Tarzna|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-13}}</ref>
|
|-
|24
|3 Regoli
|[[Lokko]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=oVk5mFCOOB8|titlu=3 Regoli|kunjom=Lokko|data=24 March 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|Ġranet Sbieħ
|[[SterjoTipi]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HTimvHYB10E|titlu=Granet Sbieħ|kunjom=SterjoTipi|data=25 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|26
|Out of Outlaws
|[[Current Daze]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=VAOLrErc5Xc|titlu=Out of Outlaws|kunjom=Current Daze|data=26 March 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Tħallinix
|[[A Lily]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/track/t-allinix|titlu=Tħallinix, by A Lily|sit=Kewn Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-27}}</ref>
|
|-
|31
|Weġgħet Żgħar
|[[TroffaĦamra]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://troffahamra.bandcamp.com/album/we-g-at-g-ar|titlu=Weġgħat Żgħar|kunjom=TroffaĦamra|sit=TroffaĦamra|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|31
|Soft and Clear
|[[Das Birthday Girl]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://dasbirthdaygirl.bandcamp.com/album/soft-and-clear|titlu=Soft and Clear, by Das Birthday Girl|sit=Das Birthday Girl|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-04}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/0yxTpTnyZOKm4seKzRcYmM|titlu=Soft and Clear|kunjom=Das Birthday Girl|data=31 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== April ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|3
|Gatt Groove
|[[Sfera]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://kreattivita.org/events/|titlu=Events Archive|data=2024-03-16|sit=Fondazzjoni Kreattività|lingwa=en-GB|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/4Or2ERgIhiZDLIYmwklmKN|titlu=Gatt Groove|kunjom=Sfera|data=5 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|3
|Kung Fu Karate
|[[Brodu]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=qH_mxyWmlpQ|titlu=Kung Fu Karate|kunjom=Brodu|data=3 April 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|4
|Time in Bottle
|[[Charles Busuttil]] & Fabrizio Fedele
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1m3LqmiKWhLAFuHadsfQ3W|titlu=Time in a Bottle|kunjom=Busuttil|isem=Charles|kunjom2=Fedele|isem2=Fabrizio|data=4 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Meta Jaqa' l-Ħoss
|[[One11]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/hiphop-rising-star-one11-releases-album.1090697|titlu=Hip-hop rising star ONE11 releases album|data=2024-04-10|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-04-10}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/6XhthGGGFjX8Pfxl5faN7r|titlu=Meta Jaqa' l-Ħoss|kunjom=ONE11|data=4 April 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|5
|Saru l-Qamar
|[[A Lily]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/watch-how-haunting-voices-maltese-emigrants-inspired-new-music.1090158|titlu=Watch: How the haunting voices of Maltese emigrants inspired new music|kunjom=Magr|isem=Giuiia|data=2024-03-31|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-04-01}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/album/saru-l-qamar|titlu=Saru l-Qamar, by A Lily|sit=Kewn Records|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|5
|Kull Par Għal Paru
|[[Maria Zahra Brincat]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/60gHwSfG4KuhUy60ZbE6xv|titlu=Kull Par Għal Paru|kunjom=Zahra Brincat|isem=Maria|data=5 April 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|6
|Causatum
|[[Jes Psaila]] - [[The Hinge Project]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://www.ticketline.com.mt/bookings/Shows.aspx?ProductionId=1093|titlu=Jes Psaila The Hinge Project - 'Causatum' - Album Launch|sit=www.ticketline.com.mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|Vinyl only
|
|-
|11
|Regional Road
|[[DJ Gorg Borg]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/7x6fH2n7K8d0OnOZPVJk0O|titlu=Regional Road|kunjom=DJ Gorg Borg|data=11 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Wild Things (a live album)
|[[Alexandra Alden]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://alexandraalden.bandcamp.com/album/wild-things-a-live-album|titlu=wild things (a live album), by Alexandra Alden|sit=Alexandra Alden|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-02}}</ref>
|
|-
|15
|Cupid
|[[Gaia Cauchi]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=5ptncV5Mn10|titlu=Cupid|kunjom=Cauchi|isem=Gaia|data=15 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|15
|Electrify
|[[Simon Pulo]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://profoundsoundmusic.bandcamp.com/album/electrify|titlu=Electrify, by Simon Pulo|sit=Profound Sound Music|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-01}}</ref>
|
|-
|19
|Kusksu Clan
|[[Brodu]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://brodu.bandcamp.com/album/kusksu-clan|titlu=Kusksu Clan, by Brodu|sit=Brodu|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-25}}</ref>
|
|-
|19
|Cut, Paste, Rave N' Roll
|[[Dolls for Idols]]
|Album (reissue)
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/album/cut-paste-rave-n-roll|titlu=Cut, Paste, Rave N' Roll, by Dolls For Idols|sit=Kewn Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-01}}</ref>
|
|-
|23
|Anxiety
|[[Myles Azzopardi|Myles]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=RWGfOiPaXss|titlu=Anxiety|kunjom=Azzopardi|isem=Myles|data=23 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|24
|Ugly Duckling
|[[Nikita Cardona|Kiita-C]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://brodu.bandcamp.com/album/kusksu-clan|titlu=Ugly Duckling|kunjom=Kiita-C|data=24 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|What Are We Now?
|[[Jon Guelas]] + [[Gaia Cauchi]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2COv4MKLGtV2dxtrcQy7RV|titlu=What Are We Now?|kunjom=Guelas|isem=Jon|kunjom2=Cauchi|isem2=Gaia|data=26 April 2024}}</ref>
|
|-
|26
|Infinity
|[[Denzel Jo Armani]] feat. [[Drakard]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2GUbAQLUzDBf0MtLbJL8Zf|titlu=Infinity|kunjom=Armani|isem=Denzel Jo|data=26 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Trios, Had To Happen
|[[Glen Montanaro]] & [[Carsten Landors]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2q2mYNZw0HNrGwbj7vvQCR|titlu=Trios, Had To Happen|kunjom=Montanaro|isem=Glen|kunjom2=Landors|isem2=Carsten|data=24 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Serquli
|[[Edward Mifsud (mużiċist)|Edward Mifsud]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=1F8Q2xmh14M|titlu=Serquli|kunjom=Mifsud|isem=Edward|data=27 April 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Can't Be Stopped
|[[Owen Leuellen]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=gfZmT-0Fl24|titlu=Can't Be Stopped|kunjom=Leuellen|isem=Owen|data=29 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Mejju ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Peace and Love
|[[Manwel T]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://manwelt.bandcamp.com/album/peace-and-love|titlu=Peace And Love, by MANWEL T|sit=MANWEL T|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-01}}</ref>
|
|-
|3
|Blame It On Me
|[[Wayne]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6dtCCN8dq1r4GI7JDmYs5v|titlu=Blame It On Me|kunjom=_|isem=Wayne|data=3 May 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Heal Me
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=9kXvKyaa1Ag|titlu=Heal Me|kunjom=Galea|isem=Chess|data=4 May 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Għanja lil Ġużi
|[[Amber Bondin|Amber]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3JlXY7yXEaQ|titlu=Għanja lil Ġużi|kunjom=Bondin|isem=Amber|data=5 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|7
|Lost in the Wilderness
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/lost-in-the-wilderness|titlu=Lost In The Wilderness, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-08}}</ref>
|
|-
|9
|Mhux il-Ħin
|[[Kym Pepe]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Urhln1wdHnw|titlu=Mhux il-Ħin|kunjom=Pepe|isem=Kym|data=9 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|Cosmic Dance
|[[Sound Synthesis]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://eudemonia.bandcamp.com/album/cosmic-dance|titlu=Cosmic Dance, by Sound Synthesis|sit=Eudemonia|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-15}}</ref>
|
|-
|10
|Ethereal
|[[Bahjat]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=h_Ieg2_hfnc|titlu=Ethereal|kunjom=Bahjat|data=10 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|10
|Shaw Enuff
|[[Tom Caruana]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://tomcaruana-teasea.bandcamp.com/album/shaw-enuff|titlu=Shaw Enuff, by Tom Caruana|sit=Tom Caruana|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-10}}</ref>
|
|-
|11
|Mingħajr Kliem (Acoustic)
|[[Keith Zammit Mintoff]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=j2ymDQylEF8|titlu=Mingħajr Kliem|kunjom=Zammit Mintoff|isem=Keith|data=11 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|13
|Teatime
|[[Chasing Pandora]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=mDcHSleCfm0|titlu=Teatime|kunjom=Chasing Pandora|data=13 May 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Rita
|[[Kapitlu Tlettax]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3HlLyw-_LBQ|titlu=Rita|kunjom=Kapitlu Tlettax|data=13 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Lose
|[[Sarah Bonnici]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://maltadaily.mt/sarah-bonnici-announces-new-song-days-after-eurovision-performance/|titlu=Sarah Bonnici Announces New Song Days After Eurovision Performance|kunjom=MaltaDaily|data=2024-05-11|lingwa=en-GB|data-aċċess=2024-05-11}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2Ni0ZV99EezHJeLEP3lbPj|titlu=Lose|kunjom=Bonnici|isem=Sarah|data=15 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|15
|The Final Chapter
|[[Sammy Murgo]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/1kIQtsGtsMRXeUUGoGdUFa|titlu=The Final Chapter|kunjom=Murgo|isem=Sammy|data=15 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|16
|ok ok ok
|[[Anthea Gatt|Anthea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=EkGvj62HdcM|titlu=ok ok ok|kunjom=Gatt|isem=Anthea|data=16 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|Alka
|[[Tribali]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2pdwv6mDdg9iEmVIMkWGwu|titlu=Alka|kunjom=Tribali|data=17 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Il-Ballata tal-Hiblu Tlieta
|[[Gabriel Schembri]] u [[Francesco Frendo]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3Z0FRUuHF8E|titlu=Il-Ballata tal-Hiblu Tlieta|kunjom=Schembri|isem=Gabriel|kunjom2=Frendo|isem2=Francesco|sit=YouTube|lingwa=mt|data-aċċess=18 Mejju 2024}}</ref>
|
|-
|19
|On My Mind
|[[Jake Bartolo|Jake]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=5_hFAdyZsMo|titlu=On My Mind|kunjom=Bartolo|isem=Jake|data=19 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|23
|About You
|[[Kayati]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=WYyoXF0RIZ8|titlu=About You|kunjom=Kayati|data=23 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q127327719|Q127327719]]
|-
|23
|Waves
|[[Berne]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=FpxaUWyogIA|titlu=Waves|kunjom=Berne|data=23 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|24
|Raġġ
|[[Edward Mifsud (mużiċist)|Edward Mifsud]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/orchestral-progressive-rock-concert-due-staged-astra-theatre.1092057|titlu=Orchestral progressive rock concert to be held at Astra Theatre|data=2024-05-08|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-05-08}}</ref>
|
|
|-
|24
|Blessed
|[[Ben Miller]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=fwhYzPT_An0|titlu=Blessed|kunjom=Miller|isem=Ben|data=24 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|Tagħmel X'Tagħmel
|[[ONE11]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=YW-w2GKE8WA|titlu=Tagħmel X'Tagħmel|kunjom=ONE11|data=28 Mejju 2024|sit=YouTubew|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Easy Love
|[[nosnow/noalps]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://nosnownoalps.bandcamp.com/album/easy-love|titlu=Easy Love, by nosnow/noalps|sit=nosnow/noalps|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-31}}</ref>
|
|-
|30
|Sonic Expansion
|[[Acidulant]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://gatedrecordings.bandcamp.com/album/sonic-expansion|titlu=Sonic Expansion, by Acidulant|sit=Gated|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-10}}</ref>
|
|-
|31
|Jewel of the Nile
|[[Chris Goa]] & [[George Curmi l-Pusé]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/3QWoSniesuEmIyGhvT9dKU|titlu=Jewel of the Nile|kunjom=Goa|isem=Chris|kunjom2=Curmi l-Pusé|isem2=George|data=31 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Ġunju ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|2
|Jail on My Mind
|[[Clinton Walletking]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3yrt4SOJOMY|titlu=Jail on My Mind|kunjom=Walletking|isem=Clinton|data=2 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|6
|Bloodstream Waterfall Cannonball
|[[Eyes to Argus]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=0eqZtG7bpTo|titlu=Bloodstream Waterfall Cannonball|kunjom=Eyes to Argus|data=6 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Lost in Love
|[[Jas Rolyn]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ZZBKLkv26RQ|titlu=Lost in Love (Lyric Video)|kunjom=Rolyn|isem=Jas|data=7 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Sold Cheap
|[[Jim Hickey|Ħelwa]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=9bo8vKIwHlQ|titlu=Sold Cheap|kunjom=Hickey|isem=Jim|data=7 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Manwel T meets Zion Train
|[[Manwel T]] & [[Zion Train]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://manwelt.bandcamp.com/album/manwel-t-meets-zion-train|titlu=MANWEL T meets ZION TRAIN, by Zion Train & Manwel T|sit=MANWEL T|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-07}}</ref>
|
|-
|7
|The Upside Down
|[[Carlo Muscat]] + [[Tony Tixier]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://carlomuscat.bandcamp.com/album/the-upside-down|titlu=The Upside Down, by Carlo Muscat and Tony Tixier|sit=Carlo Muscat|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-17}}</ref>
|
|-
|10
|Eternità
|[[Avenue Sky]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=NKCewdEofG4|titlu=Eternità|kunjom=Avenue Sky|data=10 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|12
|Memories
|[[Micimago]] & [[Ryan Hili]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3VEpQRfJ3ipyGqKZ3VXfQl|titlu=Memories|kunjom=Micimago|kunjom2=Hili|isem2=Ryan|data=12 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|12
|Gass Freestyle
|[[Owen Leuellen]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=XNONFxn-nKY|titlu=Gass Freestyle (Lyric Video)|kunjom=Luellen|isem=Owen|data=12 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Lost in Love
|Jas Rolyn
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=hbFf0vE-kUo|titlu=Lost in Love (Official Video)|kunjom=Rolyn|isem=Jas|data=13 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Over the Moon
|[[The Stents]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=5JPaxYbGgF0|titlu=Over the Moon|kunjom=The Stents|data=13 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Lacrime Moët
|[[Emma Muscat]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=XUe_ZRdzUxg|titlu=Lacrime Moët|kunjom=Muscat|isem=Emma|data=13 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=it}}</ref>
|
|-
|14
|Dalgħodu
|[[Kym Pepe]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=0LV4k6anV7w|titlu=Filgħodu|kunjom=Pepe|isem=Kym|data=14 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|14
|Skarta
|[[Il-Majċa]]
|Lyric video
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/watch/?v=1275656930075481|titlu=Skarta|kunjom=Lanzon|isem=Eugenio|data=14 Ġunju 2024|sit=Facebook|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Gone By
|[[Franco Tartaglia]] ft. [[Analise Mifsud]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=oHaX7NGUwqE|titlu=Gone By|kunjom=Tartaglia|isem=Franco|kunjom2=Mifsud|isem2=Analise|data=15 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|John Doe
|[[13 Years Later]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1caEiEBfdjoE4TSItSRcjC|titlu=John Doe|kunjom=13 Years Later|data=17 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|John Doe
|13 Years Later
|Lyric video<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/13-years-later-lura-fix-xena-muzikali-maltija/|titlu=13 Years Later lura fix-xena mużikali Maltija|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=23 Ġunju 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/watch/?v=3824807151070895|titlu=John Doe (lyric video)|kunjom=13 Years Later|data=18 Ġunju 2024|sit=Facebook|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Just Because
|[[Clinton Walletking]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/5sJwEHO01SDOTANFJFblvb|titlu=Just Because|kunjom=Walletking|isem=Clinton|data=20 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|21
|Better in Pink
|[[Jessica Grech]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ZAeiUbIWxRw|titlu=Better in Pink|kunjom=Grech|isem=Jessica|data=21 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|21
|Fir-Ramla l-Ħamra
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=VFvoki1xba0|titlu=Fir-Ramla l-Ħamra|kunjom=The JoyGivers|data=21 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|22
|Tlaqna sal-Bajja
|[[Deborah C]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/03xcH7TU1ISjOlvoZuQUmS|titlu=Tlaqna sal-Bajja|kunjom=C|isem=Deborah|data=22 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|24
|Zabbeth / Vaulderie
|[[Zabbeth]] / Vaulderie
|Album (split)
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://zabbeth.bandcamp.com/album/zabbeth-vaulderie|titlu=Zabbeth/Vaulderie, by ZABBETH, VAULDERIE|sit=ZABBETH|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-23}}</ref>
|
|-
|26
|Movin'
|[[Moira Stafrace]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=o8ovaSJEbTQ|titlu=Movin'|kunjom=Stafrace|isem=Moira|data=26 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Lulju ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|3
|Long Wait (Medieval Rework)
|[[Robert Farrugia]] & Welleda Muller
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://robertfarrugia.bandcamp.com/track/long-wait-medieval-rework|titlu=Long Wait (Medieval Rework), by Robert Farrugia, Welleda Muller|sit=Robert Farrugia|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-22}}</ref>
|
|-
|4
|Your Piece (single)
|[[Eyes to Argus]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=p0YR7vjkXFA|titlu=Your Piece|kunjom=Eyes to Argus|data=4 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Alien Grace
|[[Alien Grace]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://aliengrace.bandcamp.com/album/alien-grace|titlu=Alien Grace, by Alien Grace|sit=Alien Grace|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-26}}</ref>
|
|-
|5
|Hero
|[[Aidan Cassar|Aidan]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=aK6OoqByo2w|titlu=Hero (lyric video)|kunjom=Cassar|isem=Aidan|data=5 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Same Old Story
|Midnight (feat. [[Joe Roscoe]] + [[Kevin Paul]])
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0LW8u0ZiPrkQkXmZN4AXUk|titlu=Same Old Story|kunjom=Midnight|kunjom2=Roscoe|isem2=Joe|kunjom3=Paul|isem3=Kevin|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|Aunt Sally (Stop the Abuse)
|[[Brian Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=q51smTfoDHo|titlu=Aunt Sally (Stop the Abuse)|kunjom=Farrugia|isem=Brian|data=8 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|Clouds
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/clouds|titlu=Clouds, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-09}}</ref>
|
|-
|9
|Tlaqna sal-Bajja
|[[Deborah C]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=X9taasy0e2o|titlu=Tlaqna sal-Bajja|kunjom=C|isem=Deborah|data=9 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|Rajtek
|[[Andrew Zammit]]
|Single
|YouTube audio only<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=L2eMfYFfmig|titlu=Rajtek|kunjom=Zammit|isem=Andrew|data=10 Lulju 2024|sit=YouTube (via CDBaby)|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|11
|Vjaġġ Sabiħ
|[[Kantera]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=WUvwshyHIbA|titlu=Vjaġġ Sabiħ|kunjom=Kantera|data=11 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|11
|Modern Society
|[[The Rifffs]]
|Video<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/the-rifffs-back-new-single.1095200|titlu=The Rifffs are back with a new single|data=2024-07-11|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-07-11}}</ref>
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=I2q9HTN2xVw|titlu=Modern Society|kunjom=The Rifffs|data=11 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|12
|Memphis Mac
|[[Memphis Mac]]
|Album
|YouTube audio only<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/playlist?list=OLAK5uy_lYGP-Hr-I_3pb2GlNnHT7F1daFF2rNhaA|titlu=Memphis Mac|kunjom=Memphis Mac|data=12 Lulju 2024|sit=YouTube playlist|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|12
|Naddatta
|[[Cher Camilleri]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/5vaU5mdCAlDjhhyeOCvHhM|titlu=Naddatta|kunjom=Camilleri|isem=Cher|data=12 Lulju 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|12
|Something Real
|[[Klinsmann]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1diddE3WchZvpyuFUBDCBc|titlu=Something Real|kunjom=Coleiro|isem=Klinsmann|data=12 Lulju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|12
|Local Popular Songs Vol.1
|[[Capitol K]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://capitolk.bandcamp.com/album/local-popular-song-vol-1|titlu=Local Popular Song Vol.1, by Capitol K|sit=Capitol K|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-26}}</ref>
|
|-
|17
|Visions of Transcendence
|[[Simon Sammut]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://simonsammut.com/shop|titlu=Simon Sammut - Shop|sit=simonsammut.com|data-aċċess=2024-07-27}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://simonsammut.bandcamp.com/album/visions-of-transcendence|titlu=Visions of Transcendence, by Simon Sammut|sit=Simon Sammut|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-01}}</ref>
|
|-
|18
|Happier
|[[Shaun Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=eymz8PoA__E|titlu=Happier|kunjom=Farrugia|isem=Shaun|data=18 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Reroot
|[[Eyes to Argus]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://eyestoargus.bandcamp.com/album/reroot|titlu=Reroot, by Eyes to Argus|sit=Eyes to Argus|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-08}}</ref>
|
|-
|19
|Holding Back
|[[Tara Formosa]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0NrUa5YD2e4JtDJqLD9Jsj|titlu=Holding Back|kunjom=Formosa|isem=Tara|data=19 Lulju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Rajtek
|Andrew Zammit
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=011vvxtx9eM|titlu=Rajtek (FILMAT BIL-LIRIKA)|kunjom=Zammit|isem=Andrew|data=19 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|19
|Stronger (remix)
|[[Krista Šujak]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=2Ov68deYV2g|titlu=Stronger (remix)|kunjom=Šujak|isem=Krista|data=19 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Manwel T meets Dubmatix
|Dubmatix & [[Manwel T]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://manwelt.bandcamp.com/album/manwel-t-meets-dubmatix|titlu=MANWEL T meets DUBMATIX, by Dubmatix & Manwel T|sit=MANWEL T|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-22}}</ref>
|
|-
|25
|You Never Get Enough
|[[Berne]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=kXlr9ngRH64|titlu=You Never Get Enough|kunjom=Berne|data=25 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Talking Back
|[[The Busker]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=GvafexNQJhY|titlu=Talking Back|kunjom=The Busker|data=26 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q128034394|Q128034394]]
|-
|26
|So Bored
|[[Kurt Kind]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/27UNxGrlhJ6sd4woZnp2sa|titlu=So Bored|kunjom=Kind|isem=Kurt|data=26 July 2024|sit=open.spotify.com|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-03}}</ref>
|
|-
|27
|Salt Water
|[[Neil Pantos]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://battibatti.bandcamp.com/album/salt-water|titlu=Salt Water, by Neil Pantos|sit=Battibatti|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-28}}</ref>
|
|-
|30
|Naddatta
|[[Cher Camilleri]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://chercamilleri.bandcamp.com/album/naddatta|titlu=NADDATTA, by Cher Camilleri|sit=Cher Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-30}}</ref>''ħareġ fuq Spotify fit-12 ta' Lulju 2024''
|
|}
=== Awwissu ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Paradise
|[[Matthew James Borg|Matthew James]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=tDG7tOitasw|titlu=Paradise|kunjom=Borg|isem=Matthew James|data=1 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|2
|Anxiety (acoustic) - A Cinematic Experience
|[[Myles Azzopardi|Myles]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=z1ACfPALm5E|titlu=Anxiety - A Cinematic Experience|kunjom=Azzopardi|isem=Myles|data=2 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref><br />''ara verżjoni oħra fit-23 t'April 2024''
|
|-
|2
|I Confess
|[[Megan May]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3P5u7IuXgmCO7XauxgehUV|titlu=I Confess|kunjom=May|isem=Megan|data=2 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|The Journey
|[[Scallop Studios]]
|EP
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7oSM57SEsFMzeGlN2b7fiq|titlu=The Journey|kunjom=Scallop Studios|data=8 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|The Journey to the Elder of the Shell
|Scallop Studios
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Jj9HVa3yPp4|titlu=The Journey to the Elder of the Shell|kunjom=Scallop Studios|data=8 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|It's Alright
|[[Kodin]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=rpoX10VLEF8|titlu=It's Alright|kunjom=Kodin|data=8 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|Thank You
|[[Karm Debattista]] mssp
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6nbhjoscup9KG9ubcSkkt9|titlu=Thank you|kunjom=Debattista|isem=Karm|data=8 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|S.W.E.A.T.
|[[Kelsey Bellante]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HyQBE1B6LdE|titlu=S.W.E.A.T.|kunjom=Bellante|isem=Kelsey|data=9 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|14
|Synthetic Panic
|[[Current Daze]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/07q96k90hdVLwCnG2wrDcw|titlu=Synthetic Panic|kunjom=Current Daze|data=14 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Medieval [+] Ambient
|[[Robert Farrugia]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://robertfarrugia.bandcamp.com/album/medieval-ambient|titlu=Medieval [+] Ambient, by Robert Farrugia|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-21}}</ref>
|
|-
|19
|Modern Society Dub - Manwel T Mix
|The Rifffs
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://therifffs.bandcamp.com/track/modern-society-dub-manwel-t-mix|titlu=Modern Society Dub - Manwel T Mix, by The Rifffs MT|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-19}}</ref>
|
|-
|19
|Prescription
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Nev1jkBr1qM|titlu=Prescription|kunjom=Galea|isem=Chess|data=19 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Something Real
|[[Klinsmann]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=rnOwIpnL7ek|titlu=Something Real|kunjom=Coleiro|isem=Klinsmann|data=19 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>''<br />single maħruġa fit-12 ta' Ġunju 2024''
|Q
|-
|23
|Love Me
|[[Cora Elizabeth Lewis|Cora]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=2E3EAbuHb9Y|titlu=Love Me|kunjom=Lewis|isem=Cora Elizabeth|data=23 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|24
|Once Again
|[[Patryk Cutajar]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4tgcDALagk1Y244W4vSU0V|titlu=Once Again|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=24 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Prescription (Acoustic Version)
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=wishPd9gUM4|titlu=Prescription (Acoustic Version)|kunjom=Galea|isem=Chess|data=27 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Losing Sleep
|[[Gail Attard|Gail]], [[Glenn Sacco|Sacco]], [[Cathy K]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://www.melodija.eu/post/losing-sleep-press-release|titlu=Losing Sleep - Press Release|sit=www.melodija.eu|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-30}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0oqhANnXDWsvQU4D3EHZmc|titlu=Losing Sleep|kunjom=Sacco|isem=Glenn|kunjom2=Attard|isem2=Gail|kunjom3=Cathy K|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|Għidli Min
|[[Kapitlu Tlettax]] feat. Jessica
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HKgtUG4_SBc|titlu=Għidli Min|kunjom=Kapitlu Tlettax feat. Jessica|data=28 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Ghost of the Blues
|[[Lighthouse (band)|Lighthouse]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=NcmZa0JcNlk|titlu=Ghost of the Blues|kunjom=Lighthouse|data=29 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|30
|Sometime Soon
|[[Ryan Hili]] & [[Timea Farr]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/ryan-hili-u-timea-farr-jikkollaboraw-flimikien-bsometime-soon/?_gl=1*1rbxu5c*_up*MQ..*_ga*NzA0MzIwOTIzLjE3MjUwOTExMzQ.*_ga_3GTJ9WD5HH*MTcyNTA5MTEzNC4xLjAuMTcyNTA5MTEzNC42MC4wLjA.|titlu=Ryan Hili u Timea Farr jikkollaboraw flimikien b’Sometime Soon|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=31 Awwissu 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6PUEvlWdLJph4YJJ1a4lOE?si=a7e1190459ec4301|titlu=Sometime Soon|kunjom=Hili|isem=Ryan|kunjom2=Farr|isem2=Timea|data=30 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|30
|Submission
|[[From Sheep to Wolves]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ER0F3VN0KzI|titlu=Submission|kunjom=From Sheep to Wolves|data=30 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|31
|Once Again
|Patryk Cutajar
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Efb_7qVNZWk|titlu=Once Again|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=31 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Settembru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Timeless Romance
|[[Geo Debono]]
|Video<ref>{{Ċita aħbar|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=4 Settembru 2024|titlu=Ballata Romantika mill-Kantawtur Geo Debono|url=https://newsbook.com.mt/ballata-romantika-mill-kantawtur-geo-debono/|pubblikazzjoni=Newsbook}}</ref>
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=l-Z9zM25xr0|titlu=Timeless Romance|kunjom=Debono|isem=Geo|data=1 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Lies
|[[Maria Cini]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=pyGzL-BRCiY|titlu=Lies|kunjom=Cini|isem=Maria|data=4 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|One and Only
|[[Lyndsay Pace|Lyndsay]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=DmRIQulS5p8|titlu=One and Only|kunjom=Pace|isem=Lyndsay|data=5 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Celestial Rhymes of Conviction
|[[Current Daze]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7DOBpLRnMHhLzPocGqpCmd|titlu=Celestial Rhymes of Conviction|kunjom=Current Daze|data=5 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Red Light
|[[Nicole Frendo]] feat. [[Matt Blxck]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Bllnm1M7QXA|titlu=Red Light|kunjom=Frendo|isem=Nicole|kunjom2=Blxck|isem2=Matt|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Nowhere
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/nowhere|titlu=Nowhere|kunjom=Camilleri|isem=Andre|data=7 Settembru 2024|sit=Bandcamp|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|14
|Morsa
|[[Skald]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://www.fmt.com.mt/event-details/skald-morsa|titlu=SKALD MORSA|sit=FM Group|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-17}}</ref>
|
|
|-
|17
|Oh No
|[[The Rifffs]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://therifffs.bandcamp.com/track/oh-no|titlu=Oh No, by The Rifffs MT|lingwa=en|data-aċċess=2024-09-23}}</ref>
|
|-
|18
|20XX (An Open Letter to Myself)
|[[Myles Azzopardi|Myles]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=XbRLHLxS4BM|titlu=20XX|kunjom=Azzopardi|isem=Myles|data=18 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|18
|Silly Working Mule
|[[Charlie Busuttil]]
|Single
|Audio only on YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://youtube.com/watch?v=EmDCZc-C4Y0?si=Cn_2FKaW4L-U1Guu|titlu=Silly Worrking Mule|kunjom=Busuttil|isem=Charlie|data=18 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Nightmares
|[[X-Tend]]
|Video
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/watch/?v=500267416132041|titlu=Nightmares|kunjom=X-Tend|data=18 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|One-Time Story
|[[Chasing Pandora]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=V-GnH_4f9CM|titlu=One-Time Story|kunjom=Chasing Pandora|data=20 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Ejja
|[[Matt Blxck]] X [[Erba']]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=EWbFu3yiu6g|titlu=Ejja|kunjom=Black|isem=Matt|kunjom2=Erba'|data=20 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|20
|They Say!
|[[El Ferr]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1hz7A3kt6RDElGYLX2hZQd|titlu=They Say!|kunjom=El Ferr|data=20 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Bobcat
|[[Airport Impressions]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3IcNmGumo7tMNuAeo26Che|titlu=Bobcat|kunjom=Airport Impressions|data=20 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|Destinazzjoni
|[[SterjoTipi]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=q84ryI02YQk|titlu=Destinazzjoni|kunjom=SterjoTipi|data=23 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|23
|Heart of the Med
|[[Dean Muscat]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1A5HpBOTa2NGLRoJi5tMy6|titlu=Heart of the Med|kunjom=Muscat|isem=Dean|data=23 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|Oh No
|The Rifffs
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=M0Egaqs7Yco|titlu=Oh No|kunjom=The Rifffs|data=25 Settembru 2025|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Love You Like That
|[[Sarah Bonnici]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qam7-18WbLk|titlu=Love You Like That|kunjom=Bonnici|isem=Sarah|data=26 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|1984–2024
|[[X-Tend]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7H9R16MpcPgZIPgYC8EEaE|titlu=X-Tend 1984–2024|kunjom=X-Tend|data=26 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|Fil-Ħolm
|[[1905 (kantawtur)|1905]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/75NDdKAMAk4Ss2Dnv3BPyL|titlu=Fil-Ħolm|kunjom=1905|data=28 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Ottubru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|3
|Paint Sniffing Survivors
|[[Fake Ophelia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=vyWZffyw5PI|titlu=Paint Sniffing Survivors|kunjom=Fake Ophelia|data=3 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|4
|Paint Sniffing Survivors
|Fake Ophelia
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fakeophelia.bandcamp.com/track/paint-sniffing-survivors-2|titlu=Paint Sniffing Survivors, by Fake Ophelia|sit=Fake Ophelia|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-04}}</ref>
|
|-
|4
|Orqod (that bb mix)
|[[Joon]]
|SIngle
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://templeofjoon.bandcamp.com/track/orqod-that-bb-remix|titlu=Orqod (that bb Remix), by JOON|sit=JOON|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-04}}</ref>
|
|-
|4
|Boogeyman
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=PQiox_Bx49c|titlu=Boogeyman|kunjom=Galea|isem=Chess|data=4 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|The Weight Of It All
|[[Chasing Pandora]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://www.melodija.eu/post/chasing-pandora-press-release|titlu=Chasing Pandora - press release|kunjom=Team|isem=Melodija|data=2024-09-17|sit=Melodija|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-02}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://chasingpandora.bandcamp.com/album/the-weight-of-it-all|titlu=The Weight Of It All, by Chasing Pandora|sit=Chasing Pandora|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-02}}</ref> + Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/4Gx0IGgfi6LJlR8oEU1FCB|titlu=The Weight of It All|kunjom=Chasing Pandora|data=5 Ottubru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Franklin Calleja
|[[Chains]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/franklin-calleja-jniedi-zewg-kanzunetti-godda/|titlu=Franklin Calleja Jniedi Żewġ Kanzunetti Ġodda|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=17 Settembru 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3SH4jNqS0n7ID1fgMGLvJw|titlu=Chains|kunjom=Calleja|isem=Franklin|data=11 Ottubru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Under Pressure
|[[Matthew James Borg|Matthew James]] feat. [[Michela Pace|Michela]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2M6G10L30jMnN1nvkC8R6Y|titlu=Under Pressure|kunjom=Borg|isem=Matthew James|data=11 Ottubru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Oh No Dub - Manwel T Mix
|[[The Rifffs]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://therifffs.bandcamp.com/track/oh-no-dub|titlu=Oh No Dub, by The Rifffs MT|sit=The Rifffs MT|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-19}}</ref>
|
|-
|14
|Għidli
|[[Mike Spiteri]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=my7uhhamNrQ|titlu=Għidli|kunjom=Spiteri|isem=Mike|data=14 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|17
|Under Pressure
|Matthew James feat. Michela
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=VPRfmDZcmgM|titlu=Under Pressure|kunjom=Borg|isem=Matthew James|data=17 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Burnt Endz
|[[Patryk Cutajar]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=miDdBsCvPSY|titlu=Burnt Endz|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=18 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Spanish Drifter
|Fake Ophelia
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fakeophelia.bandcamp.com/track/spanish-drifter-2|titlu=Spanish Drifter, by Fake Ophelia|sit=Fake Ophelia|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-24}}</ref>
|
|-
|22
|This World Will Break Your Heart
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/this-world-will-break-your-heart|titlu=This World Will Break Your Heart, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-01}}</ref>
|
|-
|24
|Loaded Gun
|[[Eddie Fresco]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=96rFfbdydsQ|titlu=Loaded Gun|kunjom=Fresco|isem=Eddie|data=24 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|The Body Is Only Light
|[[Carlo Muscat]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://carlomuscat.bandcamp.com/album/the-body-is-only-light|titlu=The Body Is Only Light, by Carlo Muscat|sit=Carlo Muscat|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-19}}</ref>
|
|-
|25
|Narċissista
|[[Kapitlu Tlettax]] ft. [[Maria Christina]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=JD9INwMQ64I|titlu=Narċissista|kunjom=Kapitlu Tlettax|kunjom2=Maria Christina|data=25 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|25
|Sorry
|[[Aidan Cassar|Aidan]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=nZfIG_px1sE|titlu=Sorry|kunjom=Cassar|isem=Aidan|data=25 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en,mt}}</ref>
|
|-
|25
|Help Me
|[[Ozzy Lino]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=qWnFD_H91Rc|titlu=Help Me|kunjom=Ozzy Lino|data=25 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|October Dreams
|[[Nicole Magro]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=fB5fi7tNj4E|titlu=October Dreams|kunjom=Magro|isem=Nicole|data=27 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|29
|Għawdex Tiegħi
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=MmBRhS2uA_k|titlu=Għawdex Tiegħi|kunjom=The JoyGivers|data=29 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|31
|Ruinis Melitensis - Live
|[[Saħħar (mużiċist Malti)|Saħħar]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://sahhar.bandcamp.com/album/ruinis-melitensis-live|titlu=Ruinis Melitensis - Live, by Saħħar|sit=Saħħar|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-23}}</ref>
|
|-
|31
|789
|[[Berne]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/6d6fteCNmisZhlqJMs0qer|titlu=789|kunjom=Berne|data=31 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Novembru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Till I Can Gain Control Again
|[[Fake Ophelia]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fakeophelia.bandcamp.com/album/till-i-can-gain-control-again|titlu=Till I Can Gain Control Again, by Fake Ophelia|sit=Fake Ophelia|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-01}}</ref>
|
|-
|1
|Be Still
|Fake Ophelia
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=_YPvpqV74jM|titlu=Be Still|kunjom=Fake Ophelia|data=1 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|1
|Momento Mori
|[[Chellcy Reitsma]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/33HoceNX7wVsK5563S10XE|titlu=Momento Mori|kunjom=Reitsma|isem=Chellcy|data=1 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|The Place Where No One Cries
|[[Stephen Galea]] feat. [[Grace Debono]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=YhCt50drJ-w|titlu=The Place Where No One Cries|kunjom=Galea|isem=Stephen|kunjom2=Debono|isem2=Grace|data=4 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|6
|Ballottra
|[[Robert Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=_7Vq4fvkVpU|titlu=Ballottra|kunjom=Farrugia|isem=Robert|data=6 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|8
|Paper Boat
|[[Klinsmann Coleiro|Klinsmann]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0NdZzkMbePy3vUY3X7OegM|titlu=Paper Boat|kunjom=Coleiro|isem=Klinsmann|data=8 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|Ħallini
|[[Daryl Jaymes]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=br4IJTSLIFw|titlu=Ħallini|kunjom=Jaymes|isem=Daryl|data=9 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|A. Voice Memo Covers
|Fake Ophelia
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://myfairlsdy.bandcamp.com/album/a-voice-memo-covers|titlu=A. Voice Memo Covers, by Fake Ophelia|sit=My Fair Lsdy Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-23}}</ref>
|
|-
|15
|Illum
|[[Dario Bezzina]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2NQ1UYuzwih3MXDcMvIKI3|titlu=Illum|kunjom=Bezzina|isem=Dario|data=15 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|16
|Empire of Filth
|[[Orami]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=sCeV2knaSx0|titlu=Empire of Filth|kunjom=Orami|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|All I Need
|[[Rita Pace]]
|Lyric video
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/1213113204/videos/878338434465214/|titlu=All I Need|kunjom=Pace|isem=Rita|data=17 Novembru 2024|sit=Facebook|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Grazzi bil-Quddiem
|[[Mistura (band)|Mistura]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=asHLVA7aYG8|titlu=Grazzi bil-Quddiem|kunjom=Mistura|data=18 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|20
|Evil Gnome of Doom
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/evil-gnome-of-doom|titlu=Evil Gnome Of Doom, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-28}}</ref>
|
|-
|22
|Jubal
|[[Patryk Cutajar]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HRQer0LrKwk|titlu=Jubal|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=22 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Crossfire
|[[Marc Storace|Storace]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/6eBwCfuNkhOfpU9wkuVzuk|titlu=Crossfire|kunjom=Storace|data=22 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Blue Eyed Angel
|[[Mikayla]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=o0ltQd9m2wY|titlu=Blue Eyed Angel (lyric video)|kunjom=Bajada|isem=Mikayla|data=22 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Cold November
|[[Bennie Blue]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/29i3MOWKeFQncfOqmsA56x|titlu=Cold November|kunjom=Bennie Blue|data=22 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Lost In Love (Falar De Amor)
|[[Jas Rolyn]] & [[Rafa Mathias]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=JAbk7EPJjkQ|titlu=Lost in Love|kunjom=Rolyn|isem=Jas|kunjom2=Mathias|isem2=Rafa|data=22 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=es,en}}</ref>
|
|-
|22
|Vade Draconem Maledicte
|[[Rising Sunset]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://risingsunset.bandcamp.com/album/vade-draconem-maledicte|titlu=VADE DRACONEM MALEDICTE, by RISING SUNSET|sit=Rising Sunset|lingwa=en|data-aċċess=2024-12-02}}</ref>
|
|-
|25
|Stolen In The Night
|[[Geo Debono]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=nj5D7SPeKFk|titlu=Stolen in the Night|kunjom=Debono|isem=Geo|data=25 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|NordTerra
|[[Walter Vella]] & [[Glen Montanaro]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/18rm9o5SBB97urqOYoFG3w|titlu=Nordterra|kunjom=Vella|isem=Walter|data=25 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|}
=== Diċembru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Illum u Dejjem, f'Kull Milied
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=lw69DoykDZo|titlu=Illum u Dejjem, f'Kull Milied|kunjom=The JoyGivers|data=1 Diċembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Gargoyle
|[[Orami]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://orami.bandcamp.com/album/gargoyle|titlu=Gargoyle, by Orami|sit=ORAMI|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-16}}</ref>
|
|}
== Referenzi ==
{{Referenzi|20em}}
[[Kategorija:Mużika]]
[[Kategorija:Kultura Maltija]]
[[Kategorija:2024 f'Malta]]
[[Kategorija:Listi ta' mużika]]
ru2nyuxccxkbdcpxmu9r5jd51qgq6nk
318132
318131
2024-12-02T12:43:54Z
ToniSant
4257
/* Ottubru */ +Alex Alden
318132
wikitext
text/x-wiki
Din hija lista ta' attivitajiet mużikali notevoli li ġraw u diski/recordings maħruġa fl-2024. Kull attività jew recording iridu jkunu sostanzjati minn referenza xierqa, u aktar minn waħda, meta dan possibli.
==Diski u recordings oħra maħruġa fl-2024==
=== Jannar ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|2
|Haw
|[[elPaletti]]
|Digital
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://elpaletti.bandcamp.com/track/haww|titlu=Haww, by elPaletti|data=2 Jannar 2024|sit=elPaletti|lingwa=mt|data-aċċess=2024-01-08|arkivju-url=https://web.archive.org/web/20240108201542/https://elpaletti.bandcamp.com/track/haww|arkivju-data=2024-01-08|url-status=dead}}</ref>
|[[wikidata:Q124354611|Q124354611]]
|-
|5
|Hey Lover
|[[Jay Zinga]] feat. [[Bee (kantanta)|Bee]]
|Video
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6d52axydil2aE97ChUJ2Os|titlu=Hey Lover|kunjom=Zinga|isem=Jay|data=5 Jannar 2024|sit=Spotiify}}</ref> / YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=WSjbXrsuY7c|titlu=Hey Lover|kunjom=Zinga|isem=Jay|data=5 Jannar 2024|sit=YouTube}}</ref>
|[[wikidata:Q124354463|Q124354463]]
|-
|8
|Bloat Drone
|[[Lady Lizard]]
|Lyric video
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://ladylizard.bandcamp.com/track/bloat-drone|titlu=Bloat Drone, by Lady Lizard|data=8 Jannar 2024|sit=Lady Lizard|lingwa=en|data-aċċess=2024-01-08}}</ref> / YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=oHsJxPy3lJ4|titlu=Bloat Drone|kunjom=Lady Lizard|data=8 Jannar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124354653|Q124354653]]
|-
|10
|Feel the Rain
|[[Chasing Pandora]]
|Single
|(reissue) Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/7fBZdJ95UVAFQxoHTyayKR?si=936b4f14f3d84d4f|titlu=Feel the Rain|kunjom=Chasing Pandora|data=10 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Blata
|[[Is-Suffarin]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://is-suffarin.bandcamp.com/album/blata|titlu=BLATA, by is-Suffarin|sit=is-Suffarin|lingwa=en|data-aċċess=2024-01-19}}</ref>
|
|-
|11
|Semgħat id-Daqq (HBIT Remix)
|[[Cher Camilleri]]
|Remix
|Soundcloud<ref>{{Ċita web|url=https://soundcloud.com/hearts-beating-in-time/semghat-id-daqq-hbit-remix|titlu=Semgħet id-Daqq (HBIT remix)|kunjom=Hearts Beating in Time|data=11 Jan 2024|sit=Soundcloud|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|11
|Rejection
|[[From Sheep to Wolves]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=PCn5lGT3ONU|titlu=Rejection|kunjom=From Sheep to Wolves|data=11 Jannar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124354710|Q124354710]]
|-
|15
|(Let's Get) High On Love
|[[Ivan Grech]] + [[Faculty of Social Wellbeing]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=6S2TR4ZJTvU|titlu=(Let's Get) High On Love|kunjom=Grech|isem=Ivan|kunjom2=Faculty of Social Wellbeing|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|Inkwatru Vojt
|[[Liston]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0UMTUyaYgiwXTbIjGZO6Ok|titlu=Inkwatru Vojt|kunjom=Liston|data=17 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|18
|L-Isbaħ Stlla
|[[Adria Twins]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=9U03TKnK46k|titlu=L-Isbaħ Stilla|kunjom=Adria Twins|data=18 Jan 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|[[wikidata:Q124354838|Q124354838]]
|-
|19
|Let's Talk About Love
|[[Michela Galea]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/articles/view/michela-galea-releases-single.1080087|titlu=Michela Galea releases single|data=2024-01-26|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-01-26}}</ref>
|[[Malta Eurovision Song Contest 2024]]<ref>{{Ċita web|url=https://tvmnews.mt/news/michela-galea-bkanzunetta-gdida-dwar-l-imhabba/|titlu=Michela Galea b'kanzunetta ġdida dwar l-imħabba|kunjom=Newsroom|isem=minn TVM|data=2024-01-20|lingwa=mt|data-aċċess=2024-01-20}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2lqvBWwPMV1TDFqhijB2o1|titlu=Let's Talk About Love|kunjom=Galea|isem=Michela|data=19 Jan 2024|sit=Spotify|data-aċċess=2024-01-20}}</ref>
|
|-
|20
|Let's Talk About Love
|Michela Galea
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HpkcrVDmLGI|titlu=Let's Talk About Love (lyric video)|kunjom=Galea|isem=Michela|data=20 Jan 2024|sit=YouTube}}</ref>
|
|-
|20
|Wicked Games
|[[Shismu]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1tOgvZBhbxuGgHXUgIGLOD|titlu=Wicked Games|kunjom=Shismu|data=20 Jan 2024|sit=Spotify}}</ref>
|
|-
|24
|Cloudmaker
|[[Oxygyn]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://141records.bandcamp.com/track/cloudmaker|titlu=Cloudmaker, by Oxygyn|sit=141 Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-02-07}}</ref>
|
|-
|25
|Too Sexy
|[[Chris Birdd]]
|Online
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2i3ml0ESJNxPCpsgqfAUZ7|titlu=Too Sexy|kunjom=Birdd|isem=Chris|data=25 January 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Chemicals
|[[Shaun Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=x1C4XNySXSQ|titlu=Chemicals|kunjom=Farrugia|isem=Shaun|data=26 Jan 2024|sit=YouTube}}</ref>
|
|-
|26
|Girls Just Wanna
|[[Chess Galea]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/265GykoBua5iJdXa0KVxd4|titlu=Girls Just Wanna|kunjom=Galea|isem=Chess|data=26 Jan 2024|sit=Spotify}}</ref>
|
|-
|26
|Arrows
|[[Kyle George]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0Vs17SVIAjvtm3IrVqOkcn|titlu=Arrows|kunjom=George|isem=Kyle|data=26 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|1964
|[[Vince Bongailas]]
|EP
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/4hVMkDQmTRgB6E6evErsYd|titlu=1964|kunjom=Bogailas|isem=Vince|data=28 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|29
|Happy Birthday
|[[Kayati]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1EICOx1eGebrDCLCTLGuZf|titlu=Happy Birthday|kunjom=Kayati|data=29 Jan 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124472078|Q124472078]]
|-
|30
|Top Dog
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/top-dog|titlu=Top Dog, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-08}}</ref>
|
|-
|31
|Happy Birthday
|Kayati
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Py-zR_mDMXg|titlu=Happy Birthday (Lyric Video)|kunjom=Kayati|data=31 Jan 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124472078|Q124472078]]
|}
=== Frar ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Kieku Nista'
|[[Maria Zahra Brincat]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=f2Z9D5q4AJY|titlu=Kieku Nista'|kunjom=Zahra Brincat|isem=Maria|data=1 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/07qttwtTYv0S1WgfgkDbF8|titlu=Kieku Nista'|kunjom=Zahra Brincat|isem=Maria|data=1 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|Q
|-
|4
|Heatwave
|[[Beck]] x [[Zak Walters]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://141records.bandcamp.com/track/heatwave|titlu=Heatwave, by Beck X Zack Walters|sit=141 Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-02-10}}</ref>
|
|-
|8
|Time Flies
|[[Red Electric]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=25RCl-MOoIU|titlu=Time Flies|kunjom=Red Electric|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|9
|Juliette
|[[Aidan Cassar|Aidan]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=rtQynrVbJL8|titlu=Juliette|kunjom=Cassar|isem=Aidan|data=9 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=mt, en}}</ref>
|Q
|-
|9
|Shine
|[[Moira Stafrace]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=4qNSkR1nfdo|titlu=Shine|kunjom=Stafrace|isem=Moira|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|9
|Warmth
|[[Lulu']]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=g4uyqi12UKc|titlu=Warmth|kunjom=Lulu'|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|Għanja lil Ġużi
|[[Amber Bondin|Amber]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/7uziHOd5xrvAk4KPHbLXvR|titlu=Għanja lil Ġużi|kunjom=Bondin|isem=Amber|data=9 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|Q
|-
|10
|Inti Biss
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=-iPQ-a2bvCc|titlu=Inti Biss|kunjom=The JoyGivers|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|13
|Ħajti
|[[Vince Bongailas]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4X93S80Jm0k8zhsjg8NO3n|titlu=Ħajti|kunjom=Bongailas|isem=Vince|data=13 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|Q
|-
|13
|Forty five...in Process
|[[elPaletti]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://elpaletti.bandcamp.com/album/forty-five-in-process|titlu=Forty - five ... in Process, by elPaletti|sit=elPaletti|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-12}}</ref>
|
|-
|13
|Underground
|[[Melchior Sultana]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://profoundsoundmusic.bandcamp.com/album/underground|titlu=Underground, by Melchior Sultana|sit=Profound Sound Music|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-28}}</ref>
|
|-
|14
|Sincerely, You
|[[Gaia Cauchi]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4PGBUbxYrjRS0SgXzHBCXj|titlu=Sincerely, You|kunjom=Cauchi|isem=Gaia|data=14 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|15
|Birdsong
|[[Hannah Theuma|Hannah]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=DYRGab69jKw|titlu=Birdsong|kunjom=Theuma|isem=Hannah|data=15 Frar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|Niġi Għandek
|[[Karm Debattista mssp]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7mtJUnP3daGM29FfnQSGcP|titlu=Niġi Għandek|kunjom=Debattista|isem=Karm|data=17 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|18
|[[Ombra mai fu]]
|[[Christine Dalli]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=qips0Aeffns|titlu=Ombra mai fu|kunjom=Dalli|isem=Christine|data=18 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=it}}</ref>
|
|-
|21
|Kemm Nixtieq li Qed
|[[A Lily]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/track/kemm-nixtieq-li-qed|titlu=Kemm Nixtieq Li Qed, by A Lily|sit=Kewn Records|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|22
|The Wards Outside
|[[Sceptocrypt]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://sceptocrypt.bandcamp.com/track/the-wards-outside-2024|titlu=The Wards Outside (2024), by sceptocrypt|sit=Sceptocrypt|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-27}}</ref>
|
|-
|23
|Another Problem Ahead
|[[Antares Flare]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://antaresflare.bandcamp.com/album/another-problem-ahead|titlu=Another Problem Ahead, by Antares Flare|sit=Antares Flare|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-09}}</ref>
|
|-
|23
|Sincerely, You
|Gaia Cauchi
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=AoOtMeIAX5Q|titlu=Sincerely, You|kunjom=Cauchi|isem=Gaiia|data=12 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|Pretend
|[[Peach Talk]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/78DmVD6WKuwpzzjWKJQtFm|titlu=Pretend|kunjom=Peach Talk|data=23 Frar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Catharsis
|[[Tact]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=dNDakLmSqN0|titlu=Catharsis|kunjom=Tact|data=27 Feb 2024|sit=YouTube}}</ref>
|
|-
|27
|Midnight Sun
|[[Empire of the Ants]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=tyXlqquXdMk|titlu=Midnight Sun|kunjom=Empire of the Ants|data=27 February 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Remember
|Vince Bongailas
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=iYY-ajN0v_0|titlu=Remember|kunjom=Bongailas|isem=Vince|data=27 Frar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|28
|Out of the Darkness
|[[Owen Leuellen]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7wJIziSs0vAmRiNXP8Pmvf|titlu=Out of the Darkness|kunjom=Leuellen|isem=Owen|data=28 Frar 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Waħdi
|[[Meadow Strings]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=gS32JfbRprk|titlu=Waħdi|kunjom=Meadow Strings|data=29 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Nostalġija
|[[Michelle Micallef|Michelle]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/michelle-ta-the-mics-bkanzunetta-li-ggedded-ftit-memorji-mill-imghoddi/|titlu=Michelle ta’ The Mics b’kanzunetta li ġġedded ftit memorji mill-imgħoddi|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=12 Marzu 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4D6E79Yfg50VNKCICR3ojz|titlu=Nostalġija|kunjom=Micallef|isem=Michelle|data=29 Frar 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|}
=== Marzu ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Emmint Fik
|[[Ema Vella]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0Ec8juxOuCyz0x5hPNekgi|titlu=Emmit Fik|kunjom=Vella|isem=Ema|data=1 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|1
|Survivor
|[[Klinsmann]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0zIvYT5f3l2PEYDpy7YHdp|titlu=Survivor|kunjom=Klinsmann|data=1 March 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|1
|[[Qalu Li Raw]]
|[[Coda (grupp mużikali)|Coda]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1IFsblIigWZnrA9C4L0Q33|titlu=Qalu Li Raw|kunjom=Coda|data=1 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|1
|Ġawhra F'Qalbi
|[[Janice Mangion]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=6FGTB8VLkiY|titlu=Ġawhra F'Qalbi|kunjom=Mangion|isem=Janice|data=1 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|2
|Int u Jien
|[[Moths of Renaissance]]
|Single
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/100002832501135/videos/2030575484065207/|titlu=Int u Jien|kunjom=Moths of Renaissance|data=2 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref> / YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=2vPe74jfg4U|titlu=Int u Jien|kunjom=Moths of Renaissance|data=3 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|6
|Tilwin
|[[Robert Farrugia]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://dronarivm.bandcamp.com/album/tilwin|titlu=Tilwin, by Robert Farrugia|sit=DRONARIVM|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-17}}</ref>
|
|-
|8
|Better Sides of You
|[[Dizzy Goku]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1wbXPTiCZst95aXfw0seN7|titlu=Better Sides of You|kunjom=Goku|isem=Dizzy|data=8 March 2024|sit=Spotify|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-30}}</ref>
|
|-
|8
|The Grief Aftermath
|[[Fade Into Obscurity]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://benmifsudjoslin.substack.com/p/the-album-that-took-ten-years-to|titlu=The Album That Took Ten Years to Exist – In Conversation with fade into obscurity|kunjom=Joslin|isem=Ben Mifsud|data=2024-05-25|data-aċċess=2024-06-20}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fade-into-obscurity.bandcamp.com/album/the-grief-aftermath|titlu=the grief aftermath, by fade into obscurity|sit=fade into obscurity|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-20}}</ref>
|
|-
|9
|Il-Baħħ u Jien
|[[Christian Arding]]
|Video<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/video-lghanja-talpoplu-winning-song-launched.1088182|titlu=Video for ‘L-Għanja tal-Poplu’ winning song launched|data=2024-03-08|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-03-09}}</ref>
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=iFqSQTJYW9k|titlu=Il-Baħħ u Jien|kunjom=Arding|isem=Christian|data=9 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|Let You In
|[[Tara Formosa]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0rHHa995WXIvwkI8uVNjQw|titlu=Let You In|kunjom=Formosa|isem=Tara|data=10 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|14
|Language
|[[Berne]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=zFUJUweNwZ4|titlu=Language|kunjom=Berne|data=14 Marzu 2024|sit=YouTube}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/12gbdsXbuR9Sb3GhYrc4T3|titlu=Language|kunjom=Berne|data=14 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|15
|L-Akbar Ġrajja: Innijiet b'Rabta mal-Passjoni tal-Mulej
|[[Ray Sciberras]] / [[Anselm Sciberras]] - Francesca, Paul, u [[Dorothy Bezzina]]
|Album
|CD biss imħabbra fuq Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=391963260220667&id=100082209881197|titlu=L-Akbar Ġrajja|kunjom=Kunsill Lokali tal-Ħamrun|data=15 Marzu 2024|sit=Facebook|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Unum Remix Tracks
|[[Ġenn]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://genntheband.bandcamp.com/album/unum-remix-tracks|titlu=unum remix tracks, by ĠENN|sit=ĠENN|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-26}}</ref>
|
|-
|17
|Count This
|Soular Plex / [[ONE11]] feat. [[Zion not Zeeyon]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=t--YNHUnv-E|titlu=Soular Plex - Count This|kunjom=ONE11|data=17 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Survivor
|Klinsmann
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=xVNsDnmiNvk|titlu=Survivor|kunjom=Klinsmann|data=19 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|21
|Gardjola
|[[Vince Fabri]]
|EP
|Soundcloud<ref>{{Ċita web|url=https://soundcloud.com/vincefabri/sets/gardjola|titlu=GARDJOLA|kunjom=Fabri|isem=Vince|sit=SoundCloud|lingwa=|data-aċċess=2024-11-16}}</ref>
|
|-
|22
|Toni Tagħna
|[[ONE11]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=xROTRzOLMy4|titlu=Toni Tagħna|kunjom=ONE11|data=22 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|22
|Compound
|[[Oxygyn]]
|Album
|Vinyl only<ref>{{Ċita web|url=https://shop.trackagescheme.com/event/oxygyn-compound-album-launch/|titlu=OXYGYN {{!}} COMPOUND Album Launch|sit=Trackage Scheme|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|23
|Happier Now
|[[Benny Blue]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=mYSwo3-GKxk|titlu=Happier Now|kunjom=Benny Blue|data=23 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|You Want Me
|[[Claire Marante]]
|Single
|YouTube (audio only)<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=P2veovMHRs0|titlu=You Want Me|kunjom=Marante|isem=Claire|data=23 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|Hell Bound
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/hell-bound|titlu=Hell Bound, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-12}}</ref>
|
|-
|23
|Fallakka
|[[Tarzna (mużika)|Tarzna]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://tarzna.bandcamp.com/album/fallakka|titlu=Fallakka, by Tarzna|sit=Tarzna|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-13}}</ref>
|
|-
|24
|3 Regoli
|[[Lokko]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=oVk5mFCOOB8|titlu=3 Regoli|kunjom=Lokko|data=24 March 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|Ġranet Sbieħ
|[[SterjoTipi]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HTimvHYB10E|titlu=Granet Sbieħ|kunjom=SterjoTipi|data=25 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|26
|Out of Outlaws
|[[Current Daze]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=VAOLrErc5Xc|titlu=Out of Outlaws|kunjom=Current Daze|data=26 March 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Tħallinix
|[[A Lily]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/track/t-allinix|titlu=Tħallinix, by A Lily|sit=Kewn Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-27}}</ref>
|
|-
|31
|Weġgħet Żgħar
|[[TroffaĦamra]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://troffahamra.bandcamp.com/album/we-g-at-g-ar|titlu=Weġgħat Żgħar|kunjom=TroffaĦamra|sit=TroffaĦamra|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|31
|Soft and Clear
|[[Das Birthday Girl]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://dasbirthdaygirl.bandcamp.com/album/soft-and-clear|titlu=Soft and Clear, by Das Birthday Girl|sit=Das Birthday Girl|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-04}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/0yxTpTnyZOKm4seKzRcYmM|titlu=Soft and Clear|kunjom=Das Birthday Girl|data=31 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== April ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|3
|Gatt Groove
|[[Sfera]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://kreattivita.org/events/|titlu=Events Archive|data=2024-03-16|sit=Fondazzjoni Kreattività|lingwa=en-GB|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/4Or2ERgIhiZDLIYmwklmKN|titlu=Gatt Groove|kunjom=Sfera|data=5 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|3
|Kung Fu Karate
|[[Brodu]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=qH_mxyWmlpQ|titlu=Kung Fu Karate|kunjom=Brodu|data=3 April 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|4
|Time in Bottle
|[[Charles Busuttil]] & Fabrizio Fedele
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1m3LqmiKWhLAFuHadsfQ3W|titlu=Time in a Bottle|kunjom=Busuttil|isem=Charles|kunjom2=Fedele|isem2=Fabrizio|data=4 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Meta Jaqa' l-Ħoss
|[[One11]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/hiphop-rising-star-one11-releases-album.1090697|titlu=Hip-hop rising star ONE11 releases album|data=2024-04-10|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-04-10}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/6XhthGGGFjX8Pfxl5faN7r|titlu=Meta Jaqa' l-Ħoss|kunjom=ONE11|data=4 April 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|5
|Saru l-Qamar
|[[A Lily]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/watch-how-haunting-voices-maltese-emigrants-inspired-new-music.1090158|titlu=Watch: How the haunting voices of Maltese emigrants inspired new music|kunjom=Magr|isem=Giuiia|data=2024-03-31|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-04-01}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/album/saru-l-qamar|titlu=Saru l-Qamar, by A Lily|sit=Kewn Records|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|5
|Kull Par Għal Paru
|[[Maria Zahra Brincat]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/60gHwSfG4KuhUy60ZbE6xv|titlu=Kull Par Għal Paru|kunjom=Zahra Brincat|isem=Maria|data=5 April 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|6
|Causatum
|[[Jes Psaila]] - [[The Hinge Project]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://www.ticketline.com.mt/bookings/Shows.aspx?ProductionId=1093|titlu=Jes Psaila The Hinge Project - 'Causatum' - Album Launch|sit=www.ticketline.com.mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|Vinyl only
|
|-
|11
|Regional Road
|[[DJ Gorg Borg]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/7x6fH2n7K8d0OnOZPVJk0O|titlu=Regional Road|kunjom=DJ Gorg Borg|data=11 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Wild Things (a live album)
|[[Alexandra Alden]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://alexandraalden.bandcamp.com/album/wild-things-a-live-album|titlu=wild things (a live album), by Alexandra Alden|sit=Alexandra Alden|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-02}}</ref>
|
|-
|15
|Cupid
|[[Gaia Cauchi]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=5ptncV5Mn10|titlu=Cupid|kunjom=Cauchi|isem=Gaia|data=15 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|15
|Electrify
|[[Simon Pulo]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://profoundsoundmusic.bandcamp.com/album/electrify|titlu=Electrify, by Simon Pulo|sit=Profound Sound Music|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-01}}</ref>
|
|-
|19
|Kusksu Clan
|[[Brodu]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://brodu.bandcamp.com/album/kusksu-clan|titlu=Kusksu Clan, by Brodu|sit=Brodu|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-25}}</ref>
|
|-
|19
|Cut, Paste, Rave N' Roll
|[[Dolls for Idols]]
|Album (reissue)
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/album/cut-paste-rave-n-roll|titlu=Cut, Paste, Rave N' Roll, by Dolls For Idols|sit=Kewn Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-01}}</ref>
|
|-
|23
|Anxiety
|[[Myles Azzopardi|Myles]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=RWGfOiPaXss|titlu=Anxiety|kunjom=Azzopardi|isem=Myles|data=23 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|24
|Ugly Duckling
|[[Nikita Cardona|Kiita-C]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://brodu.bandcamp.com/album/kusksu-clan|titlu=Ugly Duckling|kunjom=Kiita-C|data=24 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|What Are We Now?
|[[Jon Guelas]] + [[Gaia Cauchi]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2COv4MKLGtV2dxtrcQy7RV|titlu=What Are We Now?|kunjom=Guelas|isem=Jon|kunjom2=Cauchi|isem2=Gaia|data=26 April 2024}}</ref>
|
|-
|26
|Infinity
|[[Denzel Jo Armani]] feat. [[Drakard]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2GUbAQLUzDBf0MtLbJL8Zf|titlu=Infinity|kunjom=Armani|isem=Denzel Jo|data=26 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Trios, Had To Happen
|[[Glen Montanaro]] & [[Carsten Landors]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2q2mYNZw0HNrGwbj7vvQCR|titlu=Trios, Had To Happen|kunjom=Montanaro|isem=Glen|kunjom2=Landors|isem2=Carsten|data=24 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Serquli
|[[Edward Mifsud (mużiċist)|Edward Mifsud]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=1F8Q2xmh14M|titlu=Serquli|kunjom=Mifsud|isem=Edward|data=27 April 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Can't Be Stopped
|[[Owen Leuellen]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=gfZmT-0Fl24|titlu=Can't Be Stopped|kunjom=Leuellen|isem=Owen|data=29 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Mejju ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Peace and Love
|[[Manwel T]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://manwelt.bandcamp.com/album/peace-and-love|titlu=Peace And Love, by MANWEL T|sit=MANWEL T|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-01}}</ref>
|
|-
|3
|Blame It On Me
|[[Wayne]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6dtCCN8dq1r4GI7JDmYs5v|titlu=Blame It On Me|kunjom=_|isem=Wayne|data=3 May 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Heal Me
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=9kXvKyaa1Ag|titlu=Heal Me|kunjom=Galea|isem=Chess|data=4 May 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Għanja lil Ġużi
|[[Amber Bondin|Amber]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3JlXY7yXEaQ|titlu=Għanja lil Ġużi|kunjom=Bondin|isem=Amber|data=5 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|7
|Lost in the Wilderness
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/lost-in-the-wilderness|titlu=Lost In The Wilderness, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-08}}</ref>
|
|-
|9
|Mhux il-Ħin
|[[Kym Pepe]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Urhln1wdHnw|titlu=Mhux il-Ħin|kunjom=Pepe|isem=Kym|data=9 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|Cosmic Dance
|[[Sound Synthesis]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://eudemonia.bandcamp.com/album/cosmic-dance|titlu=Cosmic Dance, by Sound Synthesis|sit=Eudemonia|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-15}}</ref>
|
|-
|10
|Ethereal
|[[Bahjat]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=h_Ieg2_hfnc|titlu=Ethereal|kunjom=Bahjat|data=10 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|10
|Shaw Enuff
|[[Tom Caruana]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://tomcaruana-teasea.bandcamp.com/album/shaw-enuff|titlu=Shaw Enuff, by Tom Caruana|sit=Tom Caruana|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-10}}</ref>
|
|-
|11
|Mingħajr Kliem (Acoustic)
|[[Keith Zammit Mintoff]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=j2ymDQylEF8|titlu=Mingħajr Kliem|kunjom=Zammit Mintoff|isem=Keith|data=11 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|13
|Teatime
|[[Chasing Pandora]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=mDcHSleCfm0|titlu=Teatime|kunjom=Chasing Pandora|data=13 May 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Rita
|[[Kapitlu Tlettax]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3HlLyw-_LBQ|titlu=Rita|kunjom=Kapitlu Tlettax|data=13 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Lose
|[[Sarah Bonnici]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://maltadaily.mt/sarah-bonnici-announces-new-song-days-after-eurovision-performance/|titlu=Sarah Bonnici Announces New Song Days After Eurovision Performance|kunjom=MaltaDaily|data=2024-05-11|lingwa=en-GB|data-aċċess=2024-05-11}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2Ni0ZV99EezHJeLEP3lbPj|titlu=Lose|kunjom=Bonnici|isem=Sarah|data=15 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|15
|The Final Chapter
|[[Sammy Murgo]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/1kIQtsGtsMRXeUUGoGdUFa|titlu=The Final Chapter|kunjom=Murgo|isem=Sammy|data=15 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|16
|ok ok ok
|[[Anthea Gatt|Anthea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=EkGvj62HdcM|titlu=ok ok ok|kunjom=Gatt|isem=Anthea|data=16 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|Alka
|[[Tribali]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2pdwv6mDdg9iEmVIMkWGwu|titlu=Alka|kunjom=Tribali|data=17 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Il-Ballata tal-Hiblu Tlieta
|[[Gabriel Schembri]] u [[Francesco Frendo]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3Z0FRUuHF8E|titlu=Il-Ballata tal-Hiblu Tlieta|kunjom=Schembri|isem=Gabriel|kunjom2=Frendo|isem2=Francesco|sit=YouTube|lingwa=mt|data-aċċess=18 Mejju 2024}}</ref>
|
|-
|19
|On My Mind
|[[Jake Bartolo|Jake]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=5_hFAdyZsMo|titlu=On My Mind|kunjom=Bartolo|isem=Jake|data=19 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|23
|About You
|[[Kayati]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=WYyoXF0RIZ8|titlu=About You|kunjom=Kayati|data=23 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q127327719|Q127327719]]
|-
|23
|Waves
|[[Berne]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=FpxaUWyogIA|titlu=Waves|kunjom=Berne|data=23 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|24
|Raġġ
|[[Edward Mifsud (mużiċist)|Edward Mifsud]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/orchestral-progressive-rock-concert-due-staged-astra-theatre.1092057|titlu=Orchestral progressive rock concert to be held at Astra Theatre|data=2024-05-08|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-05-08}}</ref>
|
|
|-
|24
|Blessed
|[[Ben Miller]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=fwhYzPT_An0|titlu=Blessed|kunjom=Miller|isem=Ben|data=24 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|Tagħmel X'Tagħmel
|[[ONE11]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=YW-w2GKE8WA|titlu=Tagħmel X'Tagħmel|kunjom=ONE11|data=28 Mejju 2024|sit=YouTubew|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Easy Love
|[[nosnow/noalps]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://nosnownoalps.bandcamp.com/album/easy-love|titlu=Easy Love, by nosnow/noalps|sit=nosnow/noalps|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-31}}</ref>
|
|-
|30
|Sonic Expansion
|[[Acidulant]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://gatedrecordings.bandcamp.com/album/sonic-expansion|titlu=Sonic Expansion, by Acidulant|sit=Gated|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-10}}</ref>
|
|-
|31
|Jewel of the Nile
|[[Chris Goa]] & [[George Curmi l-Pusé]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/3QWoSniesuEmIyGhvT9dKU|titlu=Jewel of the Nile|kunjom=Goa|isem=Chris|kunjom2=Curmi l-Pusé|isem2=George|data=31 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Ġunju ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|2
|Jail on My Mind
|[[Clinton Walletking]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3yrt4SOJOMY|titlu=Jail on My Mind|kunjom=Walletking|isem=Clinton|data=2 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|6
|Bloodstream Waterfall Cannonball
|[[Eyes to Argus]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=0eqZtG7bpTo|titlu=Bloodstream Waterfall Cannonball|kunjom=Eyes to Argus|data=6 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Lost in Love
|[[Jas Rolyn]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ZZBKLkv26RQ|titlu=Lost in Love (Lyric Video)|kunjom=Rolyn|isem=Jas|data=7 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Sold Cheap
|[[Jim Hickey|Ħelwa]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=9bo8vKIwHlQ|titlu=Sold Cheap|kunjom=Hickey|isem=Jim|data=7 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Manwel T meets Zion Train
|[[Manwel T]] & [[Zion Train]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://manwelt.bandcamp.com/album/manwel-t-meets-zion-train|titlu=MANWEL T meets ZION TRAIN, by Zion Train & Manwel T|sit=MANWEL T|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-07}}</ref>
|
|-
|7
|The Upside Down
|[[Carlo Muscat]] + [[Tony Tixier]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://carlomuscat.bandcamp.com/album/the-upside-down|titlu=The Upside Down, by Carlo Muscat and Tony Tixier|sit=Carlo Muscat|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-17}}</ref>
|
|-
|10
|Eternità
|[[Avenue Sky]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=NKCewdEofG4|titlu=Eternità|kunjom=Avenue Sky|data=10 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|12
|Memories
|[[Micimago]] & [[Ryan Hili]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3VEpQRfJ3ipyGqKZ3VXfQl|titlu=Memories|kunjom=Micimago|kunjom2=Hili|isem2=Ryan|data=12 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|12
|Gass Freestyle
|[[Owen Leuellen]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=XNONFxn-nKY|titlu=Gass Freestyle (Lyric Video)|kunjom=Luellen|isem=Owen|data=12 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Lost in Love
|Jas Rolyn
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=hbFf0vE-kUo|titlu=Lost in Love (Official Video)|kunjom=Rolyn|isem=Jas|data=13 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Over the Moon
|[[The Stents]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=5JPaxYbGgF0|titlu=Over the Moon|kunjom=The Stents|data=13 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Lacrime Moët
|[[Emma Muscat]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=XUe_ZRdzUxg|titlu=Lacrime Moët|kunjom=Muscat|isem=Emma|data=13 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=it}}</ref>
|
|-
|14
|Dalgħodu
|[[Kym Pepe]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=0LV4k6anV7w|titlu=Filgħodu|kunjom=Pepe|isem=Kym|data=14 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|14
|Skarta
|[[Il-Majċa]]
|Lyric video
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/watch/?v=1275656930075481|titlu=Skarta|kunjom=Lanzon|isem=Eugenio|data=14 Ġunju 2024|sit=Facebook|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Gone By
|[[Franco Tartaglia]] ft. [[Analise Mifsud]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=oHaX7NGUwqE|titlu=Gone By|kunjom=Tartaglia|isem=Franco|kunjom2=Mifsud|isem2=Analise|data=15 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|John Doe
|[[13 Years Later]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1caEiEBfdjoE4TSItSRcjC|titlu=John Doe|kunjom=13 Years Later|data=17 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|John Doe
|13 Years Later
|Lyric video<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/13-years-later-lura-fix-xena-muzikali-maltija/|titlu=13 Years Later lura fix-xena mużikali Maltija|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=23 Ġunju 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/watch/?v=3824807151070895|titlu=John Doe (lyric video)|kunjom=13 Years Later|data=18 Ġunju 2024|sit=Facebook|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Just Because
|[[Clinton Walletking]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/5sJwEHO01SDOTANFJFblvb|titlu=Just Because|kunjom=Walletking|isem=Clinton|data=20 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|21
|Better in Pink
|[[Jessica Grech]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ZAeiUbIWxRw|titlu=Better in Pink|kunjom=Grech|isem=Jessica|data=21 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|21
|Fir-Ramla l-Ħamra
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=VFvoki1xba0|titlu=Fir-Ramla l-Ħamra|kunjom=The JoyGivers|data=21 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|22
|Tlaqna sal-Bajja
|[[Deborah C]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/03xcH7TU1ISjOlvoZuQUmS|titlu=Tlaqna sal-Bajja|kunjom=C|isem=Deborah|data=22 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|24
|Zabbeth / Vaulderie
|[[Zabbeth]] / Vaulderie
|Album (split)
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://zabbeth.bandcamp.com/album/zabbeth-vaulderie|titlu=Zabbeth/Vaulderie, by ZABBETH, VAULDERIE|sit=ZABBETH|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-23}}</ref>
|
|-
|26
|Movin'
|[[Moira Stafrace]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=o8ovaSJEbTQ|titlu=Movin'|kunjom=Stafrace|isem=Moira|data=26 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Lulju ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|3
|Long Wait (Medieval Rework)
|[[Robert Farrugia]] & Welleda Muller
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://robertfarrugia.bandcamp.com/track/long-wait-medieval-rework|titlu=Long Wait (Medieval Rework), by Robert Farrugia, Welleda Muller|sit=Robert Farrugia|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-22}}</ref>
|
|-
|4
|Your Piece (single)
|[[Eyes to Argus]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=p0YR7vjkXFA|titlu=Your Piece|kunjom=Eyes to Argus|data=4 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Alien Grace
|[[Alien Grace]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://aliengrace.bandcamp.com/album/alien-grace|titlu=Alien Grace, by Alien Grace|sit=Alien Grace|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-26}}</ref>
|
|-
|5
|Hero
|[[Aidan Cassar|Aidan]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=aK6OoqByo2w|titlu=Hero (lyric video)|kunjom=Cassar|isem=Aidan|data=5 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Same Old Story
|Midnight (feat. [[Joe Roscoe]] + [[Kevin Paul]])
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0LW8u0ZiPrkQkXmZN4AXUk|titlu=Same Old Story|kunjom=Midnight|kunjom2=Roscoe|isem2=Joe|kunjom3=Paul|isem3=Kevin|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|Aunt Sally (Stop the Abuse)
|[[Brian Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=q51smTfoDHo|titlu=Aunt Sally (Stop the Abuse)|kunjom=Farrugia|isem=Brian|data=8 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|Clouds
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/clouds|titlu=Clouds, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-09}}</ref>
|
|-
|9
|Tlaqna sal-Bajja
|[[Deborah C]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=X9taasy0e2o|titlu=Tlaqna sal-Bajja|kunjom=C|isem=Deborah|data=9 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|Rajtek
|[[Andrew Zammit]]
|Single
|YouTube audio only<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=L2eMfYFfmig|titlu=Rajtek|kunjom=Zammit|isem=Andrew|data=10 Lulju 2024|sit=YouTube (via CDBaby)|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|11
|Vjaġġ Sabiħ
|[[Kantera]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=WUvwshyHIbA|titlu=Vjaġġ Sabiħ|kunjom=Kantera|data=11 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|11
|Modern Society
|[[The Rifffs]]
|Video<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/the-rifffs-back-new-single.1095200|titlu=The Rifffs are back with a new single|data=2024-07-11|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-07-11}}</ref>
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=I2q9HTN2xVw|titlu=Modern Society|kunjom=The Rifffs|data=11 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|12
|Memphis Mac
|[[Memphis Mac]]
|Album
|YouTube audio only<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/playlist?list=OLAK5uy_lYGP-Hr-I_3pb2GlNnHT7F1daFF2rNhaA|titlu=Memphis Mac|kunjom=Memphis Mac|data=12 Lulju 2024|sit=YouTube playlist|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|12
|Naddatta
|[[Cher Camilleri]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/5vaU5mdCAlDjhhyeOCvHhM|titlu=Naddatta|kunjom=Camilleri|isem=Cher|data=12 Lulju 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|12
|Something Real
|[[Klinsmann]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1diddE3WchZvpyuFUBDCBc|titlu=Something Real|kunjom=Coleiro|isem=Klinsmann|data=12 Lulju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|12
|Local Popular Songs Vol.1
|[[Capitol K]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://capitolk.bandcamp.com/album/local-popular-song-vol-1|titlu=Local Popular Song Vol.1, by Capitol K|sit=Capitol K|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-26}}</ref>
|
|-
|17
|Visions of Transcendence
|[[Simon Sammut]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://simonsammut.com/shop|titlu=Simon Sammut - Shop|sit=simonsammut.com|data-aċċess=2024-07-27}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://simonsammut.bandcamp.com/album/visions-of-transcendence|titlu=Visions of Transcendence, by Simon Sammut|sit=Simon Sammut|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-01}}</ref>
|
|-
|18
|Happier
|[[Shaun Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=eymz8PoA__E|titlu=Happier|kunjom=Farrugia|isem=Shaun|data=18 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Reroot
|[[Eyes to Argus]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://eyestoargus.bandcamp.com/album/reroot|titlu=Reroot, by Eyes to Argus|sit=Eyes to Argus|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-08}}</ref>
|
|-
|19
|Holding Back
|[[Tara Formosa]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0NrUa5YD2e4JtDJqLD9Jsj|titlu=Holding Back|kunjom=Formosa|isem=Tara|data=19 Lulju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Rajtek
|Andrew Zammit
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=011vvxtx9eM|titlu=Rajtek (FILMAT BIL-LIRIKA)|kunjom=Zammit|isem=Andrew|data=19 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|19
|Stronger (remix)
|[[Krista Šujak]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=2Ov68deYV2g|titlu=Stronger (remix)|kunjom=Šujak|isem=Krista|data=19 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Manwel T meets Dubmatix
|Dubmatix & [[Manwel T]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://manwelt.bandcamp.com/album/manwel-t-meets-dubmatix|titlu=MANWEL T meets DUBMATIX, by Dubmatix & Manwel T|sit=MANWEL T|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-22}}</ref>
|
|-
|25
|You Never Get Enough
|[[Berne]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=kXlr9ngRH64|titlu=You Never Get Enough|kunjom=Berne|data=25 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Talking Back
|[[The Busker]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=GvafexNQJhY|titlu=Talking Back|kunjom=The Busker|data=26 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q128034394|Q128034394]]
|-
|26
|So Bored
|[[Kurt Kind]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/27UNxGrlhJ6sd4woZnp2sa|titlu=So Bored|kunjom=Kind|isem=Kurt|data=26 July 2024|sit=open.spotify.com|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-03}}</ref>
|
|-
|27
|Salt Water
|[[Neil Pantos]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://battibatti.bandcamp.com/album/salt-water|titlu=Salt Water, by Neil Pantos|sit=Battibatti|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-28}}</ref>
|
|-
|30
|Naddatta
|[[Cher Camilleri]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://chercamilleri.bandcamp.com/album/naddatta|titlu=NADDATTA, by Cher Camilleri|sit=Cher Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-30}}</ref>''ħareġ fuq Spotify fit-12 ta' Lulju 2024''
|
|}
=== Awwissu ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Paradise
|[[Matthew James Borg|Matthew James]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=tDG7tOitasw|titlu=Paradise|kunjom=Borg|isem=Matthew James|data=1 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|2
|Anxiety (acoustic) - A Cinematic Experience
|[[Myles Azzopardi|Myles]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=z1ACfPALm5E|titlu=Anxiety - A Cinematic Experience|kunjom=Azzopardi|isem=Myles|data=2 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref><br />''ara verżjoni oħra fit-23 t'April 2024''
|
|-
|2
|I Confess
|[[Megan May]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3P5u7IuXgmCO7XauxgehUV|titlu=I Confess|kunjom=May|isem=Megan|data=2 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|The Journey
|[[Scallop Studios]]
|EP
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7oSM57SEsFMzeGlN2b7fiq|titlu=The Journey|kunjom=Scallop Studios|data=8 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|The Journey to the Elder of the Shell
|Scallop Studios
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Jj9HVa3yPp4|titlu=The Journey to the Elder of the Shell|kunjom=Scallop Studios|data=8 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|It's Alright
|[[Kodin]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=rpoX10VLEF8|titlu=It's Alright|kunjom=Kodin|data=8 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|Thank You
|[[Karm Debattista]] mssp
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6nbhjoscup9KG9ubcSkkt9|titlu=Thank you|kunjom=Debattista|isem=Karm|data=8 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|S.W.E.A.T.
|[[Kelsey Bellante]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HyQBE1B6LdE|titlu=S.W.E.A.T.|kunjom=Bellante|isem=Kelsey|data=9 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|14
|Synthetic Panic
|[[Current Daze]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/07q96k90hdVLwCnG2wrDcw|titlu=Synthetic Panic|kunjom=Current Daze|data=14 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Medieval [+] Ambient
|[[Robert Farrugia]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://robertfarrugia.bandcamp.com/album/medieval-ambient|titlu=Medieval [+] Ambient, by Robert Farrugia|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-21}}</ref>
|
|-
|19
|Modern Society Dub - Manwel T Mix
|The Rifffs
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://therifffs.bandcamp.com/track/modern-society-dub-manwel-t-mix|titlu=Modern Society Dub - Manwel T Mix, by The Rifffs MT|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-19}}</ref>
|
|-
|19
|Prescription
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Nev1jkBr1qM|titlu=Prescription|kunjom=Galea|isem=Chess|data=19 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Something Real
|[[Klinsmann]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=rnOwIpnL7ek|titlu=Something Real|kunjom=Coleiro|isem=Klinsmann|data=19 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>''<br />single maħruġa fit-12 ta' Ġunju 2024''
|Q
|-
|23
|Love Me
|[[Cora Elizabeth Lewis|Cora]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=2E3EAbuHb9Y|titlu=Love Me|kunjom=Lewis|isem=Cora Elizabeth|data=23 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|24
|Once Again
|[[Patryk Cutajar]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4tgcDALagk1Y244W4vSU0V|titlu=Once Again|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=24 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Prescription (Acoustic Version)
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=wishPd9gUM4|titlu=Prescription (Acoustic Version)|kunjom=Galea|isem=Chess|data=27 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Losing Sleep
|[[Gail Attard|Gail]], [[Glenn Sacco|Sacco]], [[Cathy K]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://www.melodija.eu/post/losing-sleep-press-release|titlu=Losing Sleep - Press Release|sit=www.melodija.eu|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-30}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0oqhANnXDWsvQU4D3EHZmc|titlu=Losing Sleep|kunjom=Sacco|isem=Glenn|kunjom2=Attard|isem2=Gail|kunjom3=Cathy K|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|Għidli Min
|[[Kapitlu Tlettax]] feat. Jessica
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HKgtUG4_SBc|titlu=Għidli Min|kunjom=Kapitlu Tlettax feat. Jessica|data=28 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Ghost of the Blues
|[[Lighthouse (band)|Lighthouse]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=NcmZa0JcNlk|titlu=Ghost of the Blues|kunjom=Lighthouse|data=29 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|30
|Sometime Soon
|[[Ryan Hili]] & [[Timea Farr]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/ryan-hili-u-timea-farr-jikkollaboraw-flimikien-bsometime-soon/?_gl=1*1rbxu5c*_up*MQ..*_ga*NzA0MzIwOTIzLjE3MjUwOTExMzQ.*_ga_3GTJ9WD5HH*MTcyNTA5MTEzNC4xLjAuMTcyNTA5MTEzNC42MC4wLjA.|titlu=Ryan Hili u Timea Farr jikkollaboraw flimikien b’Sometime Soon|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=31 Awwissu 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6PUEvlWdLJph4YJJ1a4lOE?si=a7e1190459ec4301|titlu=Sometime Soon|kunjom=Hili|isem=Ryan|kunjom2=Farr|isem2=Timea|data=30 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|30
|Submission
|[[From Sheep to Wolves]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ER0F3VN0KzI|titlu=Submission|kunjom=From Sheep to Wolves|data=30 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|31
|Once Again
|Patryk Cutajar
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Efb_7qVNZWk|titlu=Once Again|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=31 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Settembru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Timeless Romance
|[[Geo Debono]]
|Video<ref>{{Ċita aħbar|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=4 Settembru 2024|titlu=Ballata Romantika mill-Kantawtur Geo Debono|url=https://newsbook.com.mt/ballata-romantika-mill-kantawtur-geo-debono/|pubblikazzjoni=Newsbook}}</ref>
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=l-Z9zM25xr0|titlu=Timeless Romance|kunjom=Debono|isem=Geo|data=1 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Lies
|[[Maria Cini]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=pyGzL-BRCiY|titlu=Lies|kunjom=Cini|isem=Maria|data=4 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|One and Only
|[[Lyndsay Pace|Lyndsay]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=DmRIQulS5p8|titlu=One and Only|kunjom=Pace|isem=Lyndsay|data=5 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Celestial Rhymes of Conviction
|[[Current Daze]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7DOBpLRnMHhLzPocGqpCmd|titlu=Celestial Rhymes of Conviction|kunjom=Current Daze|data=5 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Red Light
|[[Nicole Frendo]] feat. [[Matt Blxck]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Bllnm1M7QXA|titlu=Red Light|kunjom=Frendo|isem=Nicole|kunjom2=Blxck|isem2=Matt|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Nowhere
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/nowhere|titlu=Nowhere|kunjom=Camilleri|isem=Andre|data=7 Settembru 2024|sit=Bandcamp|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|14
|Morsa
|[[Skald]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://www.fmt.com.mt/event-details/skald-morsa|titlu=SKALD MORSA|sit=FM Group|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-17}}</ref>
|
|
|-
|17
|Oh No
|[[The Rifffs]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://therifffs.bandcamp.com/track/oh-no|titlu=Oh No, by The Rifffs MT|lingwa=en|data-aċċess=2024-09-23}}</ref>
|
|-
|18
|20XX (An Open Letter to Myself)
|[[Myles Azzopardi|Myles]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=XbRLHLxS4BM|titlu=20XX|kunjom=Azzopardi|isem=Myles|data=18 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|18
|Silly Working Mule
|[[Charlie Busuttil]]
|Single
|Audio only on YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://youtube.com/watch?v=EmDCZc-C4Y0?si=Cn_2FKaW4L-U1Guu|titlu=Silly Worrking Mule|kunjom=Busuttil|isem=Charlie|data=18 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Nightmares
|[[X-Tend]]
|Video
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/watch/?v=500267416132041|titlu=Nightmares|kunjom=X-Tend|data=18 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|One-Time Story
|[[Chasing Pandora]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=V-GnH_4f9CM|titlu=One-Time Story|kunjom=Chasing Pandora|data=20 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Ejja
|[[Matt Blxck]] X [[Erba']]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=EWbFu3yiu6g|titlu=Ejja|kunjom=Black|isem=Matt|kunjom2=Erba'|data=20 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|20
|They Say!
|[[El Ferr]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1hz7A3kt6RDElGYLX2hZQd|titlu=They Say!|kunjom=El Ferr|data=20 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Bobcat
|[[Airport Impressions]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3IcNmGumo7tMNuAeo26Che|titlu=Bobcat|kunjom=Airport Impressions|data=20 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|Destinazzjoni
|[[SterjoTipi]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=q84ryI02YQk|titlu=Destinazzjoni|kunjom=SterjoTipi|data=23 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|23
|Heart of the Med
|[[Dean Muscat]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1A5HpBOTa2NGLRoJi5tMy6|titlu=Heart of the Med|kunjom=Muscat|isem=Dean|data=23 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|Oh No
|The Rifffs
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=M0Egaqs7Yco|titlu=Oh No|kunjom=The Rifffs|data=25 Settembru 2025|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Love You Like That
|[[Sarah Bonnici]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qam7-18WbLk|titlu=Love You Like That|kunjom=Bonnici|isem=Sarah|data=26 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|1984–2024
|[[X-Tend]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7H9R16MpcPgZIPgYC8EEaE|titlu=X-Tend 1984–2024|kunjom=X-Tend|data=26 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|Fil-Ħolm
|[[1905 (kantawtur)|1905]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/75NDdKAMAk4Ss2Dnv3BPyL|titlu=Fil-Ħolm|kunjom=1905|data=28 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Ottubru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|3
|Paint Sniffing Survivors
|[[Fake Ophelia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=vyWZffyw5PI|titlu=Paint Sniffing Survivors|kunjom=Fake Ophelia|data=3 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|4
|Paint Sniffing Survivors
|Fake Ophelia
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fakeophelia.bandcamp.com/track/paint-sniffing-survivors-2|titlu=Paint Sniffing Survivors, by Fake Ophelia|sit=Fake Ophelia|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-04}}</ref>
|
|-
|4
|Orqod (that bb mix)
|[[Joon]]
|SIngle
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://templeofjoon.bandcamp.com/track/orqod-that-bb-remix|titlu=Orqod (that bb Remix), by JOON|sit=JOON|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-04}}</ref>
|
|-
|4
|Boogeyman
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=PQiox_Bx49c|titlu=Boogeyman|kunjom=Galea|isem=Chess|data=4 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|The Weight Of It All
|[[Chasing Pandora]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://www.melodija.eu/post/chasing-pandora-press-release|titlu=Chasing Pandora - press release|kunjom=Team|isem=Melodija|data=2024-09-17|sit=Melodija|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-02}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://chasingpandora.bandcamp.com/album/the-weight-of-it-all|titlu=The Weight Of It All, by Chasing Pandora|sit=Chasing Pandora|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-02}}</ref> + Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/4Gx0IGgfi6LJlR8oEU1FCB|titlu=The Weight of It All|kunjom=Chasing Pandora|data=5 Ottubru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Franklin Calleja
|[[Chains]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/franklin-calleja-jniedi-zewg-kanzunetti-godda/|titlu=Franklin Calleja Jniedi Żewġ Kanzunetti Ġodda|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=17 Settembru 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3SH4jNqS0n7ID1fgMGLvJw|titlu=Chains|kunjom=Calleja|isem=Franklin|data=11 Ottubru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Under Pressure
|[[Matthew James Borg|Matthew James]] feat. [[Michela Pace|Michela]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2M6G10L30jMnN1nvkC8R6Y|titlu=Under Pressure|kunjom=Borg|isem=Matthew James|data=11 Ottubru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Oh No Dub - Manwel T Mix
|[[The Rifffs]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://therifffs.bandcamp.com/track/oh-no-dub|titlu=Oh No Dub, by The Rifffs MT|sit=The Rifffs MT|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-19}}</ref>
|
|-
|14
|Għidli
|[[Mike Spiteri]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=my7uhhamNrQ|titlu=Għidli|kunjom=Spiteri|isem=Mike|data=14 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|17
|Under Pressure
|Matthew James feat. Michela
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=VPRfmDZcmgM|titlu=Under Pressure|kunjom=Borg|isem=Matthew James|data=17 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Burnt Endz
|[[Patryk Cutajar]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=miDdBsCvPSY|titlu=Burnt Endz|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=18 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Spanish Drifter
|Fake Ophelia
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fakeophelia.bandcamp.com/track/spanish-drifter-2|titlu=Spanish Drifter, by Fake Ophelia|sit=Fake Ophelia|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-24}}</ref>
|
|-
|22
|This World Will Break Your Heart
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/this-world-will-break-your-heart|titlu=This World Will Break Your Heart, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-01}}</ref>
|
|-
|24
|Loaded Gun
|[[Eddie Fresco]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=96rFfbdydsQ|titlu=Loaded Gun|kunjom=Fresco|isem=Eddie|data=24 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|The Body Is Only Light
|[[Carlo Muscat]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://carlomuscat.bandcamp.com/album/the-body-is-only-light|titlu=The Body Is Only Light, by Carlo Muscat|sit=Carlo Muscat|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-19}}</ref>
|
|-
|25
|Narċissista
|[[Kapitlu Tlettax]] ft. [[Maria Christina]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=JD9INwMQ64I|titlu=Narċissista|kunjom=Kapitlu Tlettax|kunjom2=Maria Christina|data=25 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|25
|Sorry
|[[Aidan Cassar|Aidan]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=nZfIG_px1sE|titlu=Sorry|kunjom=Cassar|isem=Aidan|data=25 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en,mt}}</ref>
|
|-
|25
|Help Me
|[[Ozzy Lino]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=qWnFD_H91Rc|titlu=Help Me|kunjom=Ozzy Lino|data=25 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|Great Escape
|[[Alexandra Alden]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=v4fNbIDDHiE|titlu=Great Escape|kunjom=Alden|isem=Alexandra|data=25 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|October Dreams
|[[Nicole Magro]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=fB5fi7tNj4E|titlu=October Dreams|kunjom=Magro|isem=Nicole|data=27 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|29
|Għawdex Tiegħi
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=MmBRhS2uA_k|titlu=Għawdex Tiegħi|kunjom=The JoyGivers|data=29 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|31
|Ruinis Melitensis - Live
|[[Saħħar (mużiċist Malti)|Saħħar]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://sahhar.bandcamp.com/album/ruinis-melitensis-live|titlu=Ruinis Melitensis - Live, by Saħħar|sit=Saħħar|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-23}}</ref>
|
|-
|31
|789
|[[Berne]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/6d6fteCNmisZhlqJMs0qer|titlu=789|kunjom=Berne|data=31 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Novembru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Till I Can Gain Control Again
|[[Fake Ophelia]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fakeophelia.bandcamp.com/album/till-i-can-gain-control-again|titlu=Till I Can Gain Control Again, by Fake Ophelia|sit=Fake Ophelia|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-01}}</ref>
|
|-
|1
|Be Still
|Fake Ophelia
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=_YPvpqV74jM|titlu=Be Still|kunjom=Fake Ophelia|data=1 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|1
|Momento Mori
|[[Chellcy Reitsma]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/33HoceNX7wVsK5563S10XE|titlu=Momento Mori|kunjom=Reitsma|isem=Chellcy|data=1 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|The Place Where No One Cries
|[[Stephen Galea]] feat. [[Grace Debono]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=YhCt50drJ-w|titlu=The Place Where No One Cries|kunjom=Galea|isem=Stephen|kunjom2=Debono|isem2=Grace|data=4 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|6
|Ballottra
|[[Robert Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=_7Vq4fvkVpU|titlu=Ballottra|kunjom=Farrugia|isem=Robert|data=6 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|8
|Paper Boat
|[[Klinsmann Coleiro|Klinsmann]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0NdZzkMbePy3vUY3X7OegM|titlu=Paper Boat|kunjom=Coleiro|isem=Klinsmann|data=8 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|Ħallini
|[[Daryl Jaymes]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=br4IJTSLIFw|titlu=Ħallini|kunjom=Jaymes|isem=Daryl|data=9 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|A. Voice Memo Covers
|Fake Ophelia
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://myfairlsdy.bandcamp.com/album/a-voice-memo-covers|titlu=A. Voice Memo Covers, by Fake Ophelia|sit=My Fair Lsdy Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-23}}</ref>
|
|-
|15
|Illum
|[[Dario Bezzina]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2NQ1UYuzwih3MXDcMvIKI3|titlu=Illum|kunjom=Bezzina|isem=Dario|data=15 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|16
|Empire of Filth
|[[Orami]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=sCeV2knaSx0|titlu=Empire of Filth|kunjom=Orami|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|All I Need
|[[Rita Pace]]
|Lyric video
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/1213113204/videos/878338434465214/|titlu=All I Need|kunjom=Pace|isem=Rita|data=17 Novembru 2024|sit=Facebook|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Grazzi bil-Quddiem
|[[Mistura (band)|Mistura]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=asHLVA7aYG8|titlu=Grazzi bil-Quddiem|kunjom=Mistura|data=18 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|20
|Evil Gnome of Doom
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/evil-gnome-of-doom|titlu=Evil Gnome Of Doom, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-28}}</ref>
|
|-
|22
|Jubal
|[[Patryk Cutajar]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HRQer0LrKwk|titlu=Jubal|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=22 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Crossfire
|[[Marc Storace|Storace]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/6eBwCfuNkhOfpU9wkuVzuk|titlu=Crossfire|kunjom=Storace|data=22 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Blue Eyed Angel
|[[Mikayla]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=o0ltQd9m2wY|titlu=Blue Eyed Angel (lyric video)|kunjom=Bajada|isem=Mikayla|data=22 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Cold November
|[[Bennie Blue]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/29i3MOWKeFQncfOqmsA56x|titlu=Cold November|kunjom=Bennie Blue|data=22 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Lost In Love (Falar De Amor)
|[[Jas Rolyn]] & [[Rafa Mathias]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=JAbk7EPJjkQ|titlu=Lost in Love|kunjom=Rolyn|isem=Jas|kunjom2=Mathias|isem2=Rafa|data=22 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=es,en}}</ref>
|
|-
|22
|Vade Draconem Maledicte
|[[Rising Sunset]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://risingsunset.bandcamp.com/album/vade-draconem-maledicte|titlu=VADE DRACONEM MALEDICTE, by RISING SUNSET|sit=Rising Sunset|lingwa=en|data-aċċess=2024-12-02}}</ref>
|
|-
|25
|Stolen In The Night
|[[Geo Debono]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=nj5D7SPeKFk|titlu=Stolen in the Night|kunjom=Debono|isem=Geo|data=25 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|NordTerra
|[[Walter Vella]] & [[Glen Montanaro]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/18rm9o5SBB97urqOYoFG3w|titlu=Nordterra|kunjom=Vella|isem=Walter|data=25 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|}
=== Diċembru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Illum u Dejjem, f'Kull Milied
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=lw69DoykDZo|titlu=Illum u Dejjem, f'Kull Milied|kunjom=The JoyGivers|data=1 Diċembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Gargoyle
|[[Orami]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://orami.bandcamp.com/album/gargoyle|titlu=Gargoyle, by Orami|sit=ORAMI|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-16}}</ref>
|
|}
== Referenzi ==
{{Referenzi|20em}}
[[Kategorija:Mużika]]
[[Kategorija:Kultura Maltija]]
[[Kategorija:2024 f'Malta]]
[[Kategorija:Listi ta' mużika]]
teyfv1rvgwwtwhb8mkp4ygnuq438eqk
318133
318132
2024-12-02T18:30:37Z
ToniSant
4257
/* Novembru */ +Guilty
318133
wikitext
text/x-wiki
Din hija lista ta' attivitajiet mużikali notevoli li ġraw u diski/recordings maħruġa fl-2024. Kull attività jew recording iridu jkunu sostanzjati minn referenza xierqa, u aktar minn waħda, meta dan possibli.
==Diski u recordings oħra maħruġa fl-2024==
=== Jannar ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|2
|Haw
|[[elPaletti]]
|Digital
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://elpaletti.bandcamp.com/track/haww|titlu=Haww, by elPaletti|data=2 Jannar 2024|sit=elPaletti|lingwa=mt|data-aċċess=2024-01-08|arkivju-url=https://web.archive.org/web/20240108201542/https://elpaletti.bandcamp.com/track/haww|arkivju-data=2024-01-08|url-status=dead}}</ref>
|[[wikidata:Q124354611|Q124354611]]
|-
|5
|Hey Lover
|[[Jay Zinga]] feat. [[Bee (kantanta)|Bee]]
|Video
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6d52axydil2aE97ChUJ2Os|titlu=Hey Lover|kunjom=Zinga|isem=Jay|data=5 Jannar 2024|sit=Spotiify}}</ref> / YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=WSjbXrsuY7c|titlu=Hey Lover|kunjom=Zinga|isem=Jay|data=5 Jannar 2024|sit=YouTube}}</ref>
|[[wikidata:Q124354463|Q124354463]]
|-
|8
|Bloat Drone
|[[Lady Lizard]]
|Lyric video
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://ladylizard.bandcamp.com/track/bloat-drone|titlu=Bloat Drone, by Lady Lizard|data=8 Jannar 2024|sit=Lady Lizard|lingwa=en|data-aċċess=2024-01-08}}</ref> / YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=oHsJxPy3lJ4|titlu=Bloat Drone|kunjom=Lady Lizard|data=8 Jannar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124354653|Q124354653]]
|-
|10
|Feel the Rain
|[[Chasing Pandora]]
|Single
|(reissue) Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/7fBZdJ95UVAFQxoHTyayKR?si=936b4f14f3d84d4f|titlu=Feel the Rain|kunjom=Chasing Pandora|data=10 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Blata
|[[Is-Suffarin]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://is-suffarin.bandcamp.com/album/blata|titlu=BLATA, by is-Suffarin|sit=is-Suffarin|lingwa=en|data-aċċess=2024-01-19}}</ref>
|
|-
|11
|Semgħat id-Daqq (HBIT Remix)
|[[Cher Camilleri]]
|Remix
|Soundcloud<ref>{{Ċita web|url=https://soundcloud.com/hearts-beating-in-time/semghat-id-daqq-hbit-remix|titlu=Semgħet id-Daqq (HBIT remix)|kunjom=Hearts Beating in Time|data=11 Jan 2024|sit=Soundcloud|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|11
|Rejection
|[[From Sheep to Wolves]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=PCn5lGT3ONU|titlu=Rejection|kunjom=From Sheep to Wolves|data=11 Jannar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124354710|Q124354710]]
|-
|15
|(Let's Get) High On Love
|[[Ivan Grech]] + [[Faculty of Social Wellbeing]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=6S2TR4ZJTvU|titlu=(Let's Get) High On Love|kunjom=Grech|isem=Ivan|kunjom2=Faculty of Social Wellbeing|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|Inkwatru Vojt
|[[Liston]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0UMTUyaYgiwXTbIjGZO6Ok|titlu=Inkwatru Vojt|kunjom=Liston|data=17 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|18
|L-Isbaħ Stlla
|[[Adria Twins]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=9U03TKnK46k|titlu=L-Isbaħ Stilla|kunjom=Adria Twins|data=18 Jan 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|[[wikidata:Q124354838|Q124354838]]
|-
|19
|Let's Talk About Love
|[[Michela Galea]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/articles/view/michela-galea-releases-single.1080087|titlu=Michela Galea releases single|data=2024-01-26|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-01-26}}</ref>
|[[Malta Eurovision Song Contest 2024]]<ref>{{Ċita web|url=https://tvmnews.mt/news/michela-galea-bkanzunetta-gdida-dwar-l-imhabba/|titlu=Michela Galea b'kanzunetta ġdida dwar l-imħabba|kunjom=Newsroom|isem=minn TVM|data=2024-01-20|lingwa=mt|data-aċċess=2024-01-20}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2lqvBWwPMV1TDFqhijB2o1|titlu=Let's Talk About Love|kunjom=Galea|isem=Michela|data=19 Jan 2024|sit=Spotify|data-aċċess=2024-01-20}}</ref>
|
|-
|20
|Let's Talk About Love
|Michela Galea
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HpkcrVDmLGI|titlu=Let's Talk About Love (lyric video)|kunjom=Galea|isem=Michela|data=20 Jan 2024|sit=YouTube}}</ref>
|
|-
|20
|Wicked Games
|[[Shismu]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1tOgvZBhbxuGgHXUgIGLOD|titlu=Wicked Games|kunjom=Shismu|data=20 Jan 2024|sit=Spotify}}</ref>
|
|-
|24
|Cloudmaker
|[[Oxygyn]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://141records.bandcamp.com/track/cloudmaker|titlu=Cloudmaker, by Oxygyn|sit=141 Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-02-07}}</ref>
|
|-
|25
|Too Sexy
|[[Chris Birdd]]
|Online
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2i3ml0ESJNxPCpsgqfAUZ7|titlu=Too Sexy|kunjom=Birdd|isem=Chris|data=25 January 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Chemicals
|[[Shaun Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=x1C4XNySXSQ|titlu=Chemicals|kunjom=Farrugia|isem=Shaun|data=26 Jan 2024|sit=YouTube}}</ref>
|
|-
|26
|Girls Just Wanna
|[[Chess Galea]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/265GykoBua5iJdXa0KVxd4|titlu=Girls Just Wanna|kunjom=Galea|isem=Chess|data=26 Jan 2024|sit=Spotify}}</ref>
|
|-
|26
|Arrows
|[[Kyle George]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0Vs17SVIAjvtm3IrVqOkcn|titlu=Arrows|kunjom=George|isem=Kyle|data=26 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|1964
|[[Vince Bongailas]]
|EP
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/4hVMkDQmTRgB6E6evErsYd|titlu=1964|kunjom=Bogailas|isem=Vince|data=28 Jannar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|29
|Happy Birthday
|[[Kayati]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1EICOx1eGebrDCLCTLGuZf|titlu=Happy Birthday|kunjom=Kayati|data=29 Jan 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124472078|Q124472078]]
|-
|30
|Top Dog
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/top-dog|titlu=Top Dog, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-08}}</ref>
|
|-
|31
|Happy Birthday
|Kayati
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Py-zR_mDMXg|titlu=Happy Birthday (Lyric Video)|kunjom=Kayati|data=31 Jan 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q124472078|Q124472078]]
|}
=== Frar ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Kieku Nista'
|[[Maria Zahra Brincat]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=f2Z9D5q4AJY|titlu=Kieku Nista'|kunjom=Zahra Brincat|isem=Maria|data=1 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/07qttwtTYv0S1WgfgkDbF8|titlu=Kieku Nista'|kunjom=Zahra Brincat|isem=Maria|data=1 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|Q
|-
|4
|Heatwave
|[[Beck]] x [[Zak Walters]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://141records.bandcamp.com/track/heatwave|titlu=Heatwave, by Beck X Zack Walters|sit=141 Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-02-10}}</ref>
|
|-
|8
|Time Flies
|[[Red Electric]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=25RCl-MOoIU|titlu=Time Flies|kunjom=Red Electric|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|9
|Juliette
|[[Aidan Cassar|Aidan]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=rtQynrVbJL8|titlu=Juliette|kunjom=Cassar|isem=Aidan|data=9 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=mt, en}}</ref>
|Q
|-
|9
|Shine
|[[Moira Stafrace]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=4qNSkR1nfdo|titlu=Shine|kunjom=Stafrace|isem=Moira|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|9
|Warmth
|[[Lulu']]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=g4uyqi12UKc|titlu=Warmth|kunjom=Lulu'|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|Għanja lil Ġużi
|[[Amber Bondin|Amber]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/7uziHOd5xrvAk4KPHbLXvR|titlu=Għanja lil Ġużi|kunjom=Bondin|isem=Amber|data=9 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|Q
|-
|10
|Inti Biss
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=-iPQ-a2bvCc|titlu=Inti Biss|kunjom=The JoyGivers|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|13
|Ħajti
|[[Vince Bongailas]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4X93S80Jm0k8zhsjg8NO3n|titlu=Ħajti|kunjom=Bongailas|isem=Vince|data=13 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|Q
|-
|13
|Forty five...in Process
|[[elPaletti]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://elpaletti.bandcamp.com/album/forty-five-in-process|titlu=Forty - five ... in Process, by elPaletti|sit=elPaletti|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-12}}</ref>
|
|-
|13
|Underground
|[[Melchior Sultana]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://profoundsoundmusic.bandcamp.com/album/underground|titlu=Underground, by Melchior Sultana|sit=Profound Sound Music|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-28}}</ref>
|
|-
|14
|Sincerely, You
|[[Gaia Cauchi]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4PGBUbxYrjRS0SgXzHBCXj|titlu=Sincerely, You|kunjom=Cauchi|isem=Gaia|data=14 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|15
|Birdsong
|[[Hannah Theuma|Hannah]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=DYRGab69jKw|titlu=Birdsong|kunjom=Theuma|isem=Hannah|data=15 Frar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|Niġi Għandek
|[[Karm Debattista mssp]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7mtJUnP3daGM29FfnQSGcP|titlu=Niġi Għandek|kunjom=Debattista|isem=Karm|data=17 Feb 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|18
|[[Ombra mai fu]]
|[[Christine Dalli]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=qips0Aeffns|titlu=Ombra mai fu|kunjom=Dalli|isem=Christine|data=18 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=it}}</ref>
|
|-
|21
|Kemm Nixtieq li Qed
|[[A Lily]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/track/kemm-nixtieq-li-qed|titlu=Kemm Nixtieq Li Qed, by A Lily|sit=Kewn Records|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|22
|The Wards Outside
|[[Sceptocrypt]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://sceptocrypt.bandcamp.com/track/the-wards-outside-2024|titlu=The Wards Outside (2024), by sceptocrypt|sit=Sceptocrypt|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-27}}</ref>
|
|-
|23
|Another Problem Ahead
|[[Antares Flare]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://antaresflare.bandcamp.com/album/another-problem-ahead|titlu=Another Problem Ahead, by Antares Flare|sit=Antares Flare|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-09}}</ref>
|
|-
|23
|Sincerely, You
|Gaia Cauchi
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=AoOtMeIAX5Q|titlu=Sincerely, You|kunjom=Cauchi|isem=Gaiia|data=12 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|Pretend
|[[Peach Talk]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/78DmVD6WKuwpzzjWKJQtFm|titlu=Pretend|kunjom=Peach Talk|data=23 Frar 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Catharsis
|[[Tact]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=dNDakLmSqN0|titlu=Catharsis|kunjom=Tact|data=27 Feb 2024|sit=YouTube}}</ref>
|
|-
|27
|Midnight Sun
|[[Empire of the Ants]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=tyXlqquXdMk|titlu=Midnight Sun|kunjom=Empire of the Ants|data=27 February 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Remember
|Vince Bongailas
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=iYY-ajN0v_0|titlu=Remember|kunjom=Bongailas|isem=Vince|data=27 Frar 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|28
|Out of the Darkness
|[[Owen Leuellen]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7wJIziSs0vAmRiNXP8Pmvf|titlu=Out of the Darkness|kunjom=Leuellen|isem=Owen|data=28 Frar 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Waħdi
|[[Meadow Strings]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=gS32JfbRprk|titlu=Waħdi|kunjom=Meadow Strings|data=29 Feb 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Nostalġija
|[[Michelle Micallef|Michelle]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/michelle-ta-the-mics-bkanzunetta-li-ggedded-ftit-memorji-mill-imghoddi/|titlu=Michelle ta’ The Mics b’kanzunetta li ġġedded ftit memorji mill-imgħoddi|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=12 Marzu 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4D6E79Yfg50VNKCICR3ojz|titlu=Nostalġija|kunjom=Micallef|isem=Michelle|data=29 Frar 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|}
=== Marzu ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Emmint Fik
|[[Ema Vella]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0Ec8juxOuCyz0x5hPNekgi|titlu=Emmit Fik|kunjom=Vella|isem=Ema|data=1 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|1
|Survivor
|[[Klinsmann]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0zIvYT5f3l2PEYDpy7YHdp|titlu=Survivor|kunjom=Klinsmann|data=1 March 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|1
|[[Qalu Li Raw]]
|[[Coda (grupp mużikali)|Coda]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1IFsblIigWZnrA9C4L0Q33|titlu=Qalu Li Raw|kunjom=Coda|data=1 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|1
|Ġawhra F'Qalbi
|[[Janice Mangion]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=6FGTB8VLkiY|titlu=Ġawhra F'Qalbi|kunjom=Mangion|isem=Janice|data=1 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|2
|Int u Jien
|[[Moths of Renaissance]]
|Single
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/100002832501135/videos/2030575484065207/|titlu=Int u Jien|kunjom=Moths of Renaissance|data=2 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref> / YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=2vPe74jfg4U|titlu=Int u Jien|kunjom=Moths of Renaissance|data=3 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|6
|Tilwin
|[[Robert Farrugia]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://dronarivm.bandcamp.com/album/tilwin|titlu=Tilwin, by Robert Farrugia|sit=DRONARIVM|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-17}}</ref>
|
|-
|8
|Better Sides of You
|[[Dizzy Goku]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1wbXPTiCZst95aXfw0seN7|titlu=Better Sides of You|kunjom=Goku|isem=Dizzy|data=8 March 2024|sit=Spotify|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-30}}</ref>
|
|-
|8
|The Grief Aftermath
|[[Fade Into Obscurity]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://benmifsudjoslin.substack.com/p/the-album-that-took-ten-years-to|titlu=The Album That Took Ten Years to Exist – In Conversation with fade into obscurity|kunjom=Joslin|isem=Ben Mifsud|data=2024-05-25|data-aċċess=2024-06-20}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fade-into-obscurity.bandcamp.com/album/the-grief-aftermath|titlu=the grief aftermath, by fade into obscurity|sit=fade into obscurity|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-20}}</ref>
|
|-
|9
|Il-Baħħ u Jien
|[[Christian Arding]]
|Video<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/video-lghanja-talpoplu-winning-song-launched.1088182|titlu=Video for ‘L-Għanja tal-Poplu’ winning song launched|data=2024-03-08|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-03-09}}</ref>
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=iFqSQTJYW9k|titlu=Il-Baħħ u Jien|kunjom=Arding|isem=Christian|data=9 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|Let You In
|[[Tara Formosa]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0rHHa995WXIvwkI8uVNjQw|titlu=Let You In|kunjom=Formosa|isem=Tara|data=10 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|14
|Language
|[[Berne]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=zFUJUweNwZ4|titlu=Language|kunjom=Berne|data=14 Marzu 2024|sit=YouTube}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/12gbdsXbuR9Sb3GhYrc4T3|titlu=Language|kunjom=Berne|data=14 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|15
|L-Akbar Ġrajja: Innijiet b'Rabta mal-Passjoni tal-Mulej
|[[Ray Sciberras]] / [[Anselm Sciberras]] - Francesca, Paul, u [[Dorothy Bezzina]]
|Album
|CD biss imħabbra fuq Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=391963260220667&id=100082209881197|titlu=L-Akbar Ġrajja|kunjom=Kunsill Lokali tal-Ħamrun|data=15 Marzu 2024|sit=Facebook|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Unum Remix Tracks
|[[Ġenn]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://genntheband.bandcamp.com/album/unum-remix-tracks|titlu=unum remix tracks, by ĠENN|sit=ĠENN|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-26}}</ref>
|
|-
|17
|Count This
|Soular Plex / [[ONE11]] feat. [[Zion not Zeeyon]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=t--YNHUnv-E|titlu=Soular Plex - Count This|kunjom=ONE11|data=17 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Survivor
|Klinsmann
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=xVNsDnmiNvk|titlu=Survivor|kunjom=Klinsmann|data=19 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|21
|Gardjola
|[[Vince Fabri]]
|EP
|Soundcloud<ref>{{Ċita web|url=https://soundcloud.com/vincefabri/sets/gardjola|titlu=GARDJOLA|kunjom=Fabri|isem=Vince|sit=SoundCloud|lingwa=|data-aċċess=2024-11-16}}</ref>
|
|-
|22
|Toni Tagħna
|[[ONE11]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=xROTRzOLMy4|titlu=Toni Tagħna|kunjom=ONE11|data=22 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|22
|Compound
|[[Oxygyn]]
|Album
|Vinyl only<ref>{{Ċita web|url=https://shop.trackagescheme.com/event/oxygyn-compound-album-launch/|titlu=OXYGYN {{!}} COMPOUND Album Launch|sit=Trackage Scheme|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|23
|Happier Now
|[[Benny Blue]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=mYSwo3-GKxk|titlu=Happier Now|kunjom=Benny Blue|data=23 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|You Want Me
|[[Claire Marante]]
|Single
|YouTube (audio only)<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=P2veovMHRs0|titlu=You Want Me|kunjom=Marante|isem=Claire|data=23 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|Hell Bound
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/hell-bound|titlu=Hell Bound, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-12}}</ref>
|
|-
|23
|Fallakka
|[[Tarzna (mużika)|Tarzna]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://tarzna.bandcamp.com/album/fallakka|titlu=Fallakka, by Tarzna|sit=Tarzna|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-13}}</ref>
|
|-
|24
|3 Regoli
|[[Lokko]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=oVk5mFCOOB8|titlu=3 Regoli|kunjom=Lokko|data=24 March 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|Ġranet Sbieħ
|[[SterjoTipi]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HTimvHYB10E|titlu=Granet Sbieħ|kunjom=SterjoTipi|data=25 Marzu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|26
|Out of Outlaws
|[[Current Daze]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=VAOLrErc5Xc|titlu=Out of Outlaws|kunjom=Current Daze|data=26 March 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Tħallinix
|[[A Lily]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/track/t-allinix|titlu=Tħallinix, by A Lily|sit=Kewn Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-03-27}}</ref>
|
|-
|31
|Weġgħet Żgħar
|[[TroffaĦamra]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://troffahamra.bandcamp.com/album/we-g-at-g-ar|titlu=Weġgħat Żgħar|kunjom=TroffaĦamra|sit=TroffaĦamra|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|31
|Soft and Clear
|[[Das Birthday Girl]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://dasbirthdaygirl.bandcamp.com/album/soft-and-clear|titlu=Soft and Clear, by Das Birthday Girl|sit=Das Birthday Girl|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-04}}</ref> / Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/0yxTpTnyZOKm4seKzRcYmM|titlu=Soft and Clear|kunjom=Das Birthday Girl|data=31 Marzu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== April ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|3
|Gatt Groove
|[[Sfera]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://kreattivita.org/events/|titlu=Events Archive|data=2024-03-16|sit=Fondazzjoni Kreattività|lingwa=en-GB|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/4Or2ERgIhiZDLIYmwklmKN|titlu=Gatt Groove|kunjom=Sfera|data=5 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|3
|Kung Fu Karate
|[[Brodu]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=qH_mxyWmlpQ|titlu=Kung Fu Karate|kunjom=Brodu|data=3 April 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|4
|Time in Bottle
|[[Charles Busuttil]] & Fabrizio Fedele
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1m3LqmiKWhLAFuHadsfQ3W|titlu=Time in a Bottle|kunjom=Busuttil|isem=Charles|kunjom2=Fedele|isem2=Fabrizio|data=4 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Meta Jaqa' l-Ħoss
|[[One11]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/hiphop-rising-star-one11-releases-album.1090697|titlu=Hip-hop rising star ONE11 releases album|data=2024-04-10|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-04-10}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/6XhthGGGFjX8Pfxl5faN7r|titlu=Meta Jaqa' l-Ħoss|kunjom=ONE11|data=4 April 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|5
|Saru l-Qamar
|[[A Lily]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/watch-how-haunting-voices-maltese-emigrants-inspired-new-music.1090158|titlu=Watch: How the haunting voices of Maltese emigrants inspired new music|kunjom=Magr|isem=Giuiia|data=2024-03-31|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-04-01}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/album/saru-l-qamar|titlu=Saru l-Qamar, by A Lily|sit=Kewn Records|lingwa=mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|
|-
|5
|Kull Par Għal Paru
|[[Maria Zahra Brincat]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/60gHwSfG4KuhUy60ZbE6xv|titlu=Kull Par Għal Paru|kunjom=Zahra Brincat|isem=Maria|data=5 April 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|6
|Causatum
|[[Jes Psaila]] - [[The Hinge Project]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://www.ticketline.com.mt/bookings/Shows.aspx?ProductionId=1093|titlu=Jes Psaila The Hinge Project - 'Causatum' - Album Launch|sit=www.ticketline.com.mt|data-aċċess=2024-03-16}}</ref>
|Vinyl only
|
|-
|11
|Regional Road
|[[DJ Gorg Borg]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/7x6fH2n7K8d0OnOZPVJk0O|titlu=Regional Road|kunjom=DJ Gorg Borg|data=11 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Wild Things (a live album)
|[[Alexandra Alden]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://alexandraalden.bandcamp.com/album/wild-things-a-live-album|titlu=wild things (a live album), by Alexandra Alden|sit=Alexandra Alden|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-02}}</ref>
|
|-
|15
|Cupid
|[[Gaia Cauchi]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=5ptncV5Mn10|titlu=Cupid|kunjom=Cauchi|isem=Gaia|data=15 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|15
|Electrify
|[[Simon Pulo]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://profoundsoundmusic.bandcamp.com/album/electrify|titlu=Electrify, by Simon Pulo|sit=Profound Sound Music|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-01}}</ref>
|
|-
|19
|Kusksu Clan
|[[Brodu]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://brodu.bandcamp.com/album/kusksu-clan|titlu=Kusksu Clan, by Brodu|sit=Brodu|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-25}}</ref>
|
|-
|19
|Cut, Paste, Rave N' Roll
|[[Dolls for Idols]]
|Album (reissue)
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://kewnrecords.bandcamp.com/album/cut-paste-rave-n-roll|titlu=Cut, Paste, Rave N' Roll, by Dolls For Idols|sit=Kewn Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-01}}</ref>
|
|-
|23
|Anxiety
|[[Myles Azzopardi|Myles]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=RWGfOiPaXss|titlu=Anxiety|kunjom=Azzopardi|isem=Myles|data=23 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|24
|Ugly Duckling
|[[Nikita Cardona|Kiita-C]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://brodu.bandcamp.com/album/kusksu-clan|titlu=Ugly Duckling|kunjom=Kiita-C|data=24 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|What Are We Now?
|[[Jon Guelas]] + [[Gaia Cauchi]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2COv4MKLGtV2dxtrcQy7RV|titlu=What Are We Now?|kunjom=Guelas|isem=Jon|kunjom2=Cauchi|isem2=Gaia|data=26 April 2024}}</ref>
|
|-
|26
|Infinity
|[[Denzel Jo Armani]] feat. [[Drakard]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2GUbAQLUzDBf0MtLbJL8Zf|titlu=Infinity|kunjom=Armani|isem=Denzel Jo|data=26 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Trios, Had To Happen
|[[Glen Montanaro]] & [[Carsten Landors]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2q2mYNZw0HNrGwbj7vvQCR|titlu=Trios, Had To Happen|kunjom=Montanaro|isem=Glen|kunjom2=Landors|isem2=Carsten|data=24 April 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Serquli
|[[Edward Mifsud (mużiċist)|Edward Mifsud]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=1F8Q2xmh14M|titlu=Serquli|kunjom=Mifsud|isem=Edward|data=27 April 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Can't Be Stopped
|[[Owen Leuellen]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=gfZmT-0Fl24|titlu=Can't Be Stopped|kunjom=Leuellen|isem=Owen|data=29 April 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Mejju ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Peace and Love
|[[Manwel T]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://manwelt.bandcamp.com/album/peace-and-love|titlu=Peace And Love, by MANWEL T|sit=MANWEL T|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-01}}</ref>
|
|-
|3
|Blame It On Me
|[[Wayne]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6dtCCN8dq1r4GI7JDmYs5v|titlu=Blame It On Me|kunjom=_|isem=Wayne|data=3 May 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Heal Me
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=9kXvKyaa1Ag|titlu=Heal Me|kunjom=Galea|isem=Chess|data=4 May 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Għanja lil Ġużi
|[[Amber Bondin|Amber]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3JlXY7yXEaQ|titlu=Għanja lil Ġużi|kunjom=Bondin|isem=Amber|data=5 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|7
|Lost in the Wilderness
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/lost-in-the-wilderness|titlu=Lost In The Wilderness, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-08}}</ref>
|
|-
|9
|Mhux il-Ħin
|[[Kym Pepe]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Urhln1wdHnw|titlu=Mhux il-Ħin|kunjom=Pepe|isem=Kym|data=9 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|Cosmic Dance
|[[Sound Synthesis]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://eudemonia.bandcamp.com/album/cosmic-dance|titlu=Cosmic Dance, by Sound Synthesis|sit=Eudemonia|lingwa=en|data-aċċess=2024-04-15}}</ref>
|
|-
|10
|Ethereal
|[[Bahjat]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=h_Ieg2_hfnc|titlu=Ethereal|kunjom=Bahjat|data=10 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|10
|Shaw Enuff
|[[Tom Caruana]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://tomcaruana-teasea.bandcamp.com/album/shaw-enuff|titlu=Shaw Enuff, by Tom Caruana|sit=Tom Caruana|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-10}}</ref>
|
|-
|11
|Mingħajr Kliem (Acoustic)
|[[Keith Zammit Mintoff]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=j2ymDQylEF8|titlu=Mingħajr Kliem|kunjom=Zammit Mintoff|isem=Keith|data=11 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|13
|Teatime
|[[Chasing Pandora]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=mDcHSleCfm0|titlu=Teatime|kunjom=Chasing Pandora|data=13 May 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Rita
|[[Kapitlu Tlettax]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3HlLyw-_LBQ|titlu=Rita|kunjom=Kapitlu Tlettax|data=13 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Lose
|[[Sarah Bonnici]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://maltadaily.mt/sarah-bonnici-announces-new-song-days-after-eurovision-performance/|titlu=Sarah Bonnici Announces New Song Days After Eurovision Performance|kunjom=MaltaDaily|data=2024-05-11|lingwa=en-GB|data-aċċess=2024-05-11}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2Ni0ZV99EezHJeLEP3lbPj|titlu=Lose|kunjom=Bonnici|isem=Sarah|data=15 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|15
|The Final Chapter
|[[Sammy Murgo]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/1kIQtsGtsMRXeUUGoGdUFa|titlu=The Final Chapter|kunjom=Murgo|isem=Sammy|data=15 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|16
|ok ok ok
|[[Anthea Gatt|Anthea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=EkGvj62HdcM|titlu=ok ok ok|kunjom=Gatt|isem=Anthea|data=16 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|Alka
|[[Tribali]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/2pdwv6mDdg9iEmVIMkWGwu|titlu=Alka|kunjom=Tribali|data=17 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Il-Ballata tal-Hiblu Tlieta
|[[Gabriel Schembri]] u [[Francesco Frendo]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3Z0FRUuHF8E|titlu=Il-Ballata tal-Hiblu Tlieta|kunjom=Schembri|isem=Gabriel|kunjom2=Frendo|isem2=Francesco|sit=YouTube|lingwa=mt|data-aċċess=18 Mejju 2024}}</ref>
|
|-
|19
|On My Mind
|[[Jake Bartolo|Jake]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=5_hFAdyZsMo|titlu=On My Mind|kunjom=Bartolo|isem=Jake|data=19 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|23
|About You
|[[Kayati]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=WYyoXF0RIZ8|titlu=About You|kunjom=Kayati|data=23 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q127327719|Q127327719]]
|-
|23
|Waves
|[[Berne]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=FpxaUWyogIA|titlu=Waves|kunjom=Berne|data=23 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|24
|Raġġ
|[[Edward Mifsud (mużiċist)|Edward Mifsud]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/orchestral-progressive-rock-concert-due-staged-astra-theatre.1092057|titlu=Orchestral progressive rock concert to be held at Astra Theatre|data=2024-05-08|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-05-08}}</ref>
|
|
|-
|24
|Blessed
|[[Ben Miller]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=fwhYzPT_An0|titlu=Blessed|kunjom=Miller|isem=Ben|data=24 Mejju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|Tagħmel X'Tagħmel
|[[ONE11]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=YW-w2GKE8WA|titlu=Tagħmel X'Tagħmel|kunjom=ONE11|data=28 Mejju 2024|sit=YouTubew|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Easy Love
|[[nosnow/noalps]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://nosnownoalps.bandcamp.com/album/easy-love|titlu=Easy Love, by nosnow/noalps|sit=nosnow/noalps|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-31}}</ref>
|
|-
|30
|Sonic Expansion
|[[Acidulant]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://gatedrecordings.bandcamp.com/album/sonic-expansion|titlu=Sonic Expansion, by Acidulant|sit=Gated|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-10}}</ref>
|
|-
|31
|Jewel of the Nile
|[[Chris Goa]] & [[George Curmi l-Pusé]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/3QWoSniesuEmIyGhvT9dKU|titlu=Jewel of the Nile|kunjom=Goa|isem=Chris|kunjom2=Curmi l-Pusé|isem2=George|data=31 Mejju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Ġunju ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|2
|Jail on My Mind
|[[Clinton Walletking]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=3yrt4SOJOMY|titlu=Jail on My Mind|kunjom=Walletking|isem=Clinton|data=2 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|6
|Bloodstream Waterfall Cannonball
|[[Eyes to Argus]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=0eqZtG7bpTo|titlu=Bloodstream Waterfall Cannonball|kunjom=Eyes to Argus|data=6 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Lost in Love
|[[Jas Rolyn]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ZZBKLkv26RQ|titlu=Lost in Love (Lyric Video)|kunjom=Rolyn|isem=Jas|data=7 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Sold Cheap
|[[Jim Hickey|Ħelwa]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=9bo8vKIwHlQ|titlu=Sold Cheap|kunjom=Hickey|isem=Jim|data=7 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Manwel T meets Zion Train
|[[Manwel T]] & [[Zion Train]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://manwelt.bandcamp.com/album/manwel-t-meets-zion-train|titlu=MANWEL T meets ZION TRAIN, by Zion Train & Manwel T|sit=MANWEL T|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-07}}</ref>
|
|-
|7
|The Upside Down
|[[Carlo Muscat]] + [[Tony Tixier]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://carlomuscat.bandcamp.com/album/the-upside-down|titlu=The Upside Down, by Carlo Muscat and Tony Tixier|sit=Carlo Muscat|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-17}}</ref>
|
|-
|10
|Eternità
|[[Avenue Sky]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=NKCewdEofG4|titlu=Eternità|kunjom=Avenue Sky|data=10 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|12
|Memories
|[[Micimago]] & [[Ryan Hili]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3VEpQRfJ3ipyGqKZ3VXfQl|titlu=Memories|kunjom=Micimago|kunjom2=Hili|isem2=Ryan|data=12 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|12
|Gass Freestyle
|[[Owen Leuellen]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=XNONFxn-nKY|titlu=Gass Freestyle (Lyric Video)|kunjom=Luellen|isem=Owen|data=12 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Lost in Love
|Jas Rolyn
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=hbFf0vE-kUo|titlu=Lost in Love (Official Video)|kunjom=Rolyn|isem=Jas|data=13 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Over the Moon
|[[The Stents]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=5JPaxYbGgF0|titlu=Over the Moon|kunjom=The Stents|data=13 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Lacrime Moët
|[[Emma Muscat]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=XUe_ZRdzUxg|titlu=Lacrime Moët|kunjom=Muscat|isem=Emma|data=13 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=it}}</ref>
|
|-
|14
|Dalgħodu
|[[Kym Pepe]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=0LV4k6anV7w|titlu=Filgħodu|kunjom=Pepe|isem=Kym|data=14 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|14
|Skarta
|[[Il-Majċa]]
|Lyric video
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/watch/?v=1275656930075481|titlu=Skarta|kunjom=Lanzon|isem=Eugenio|data=14 Ġunju 2024|sit=Facebook|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Gone By
|[[Franco Tartaglia]] ft. [[Analise Mifsud]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=oHaX7NGUwqE|titlu=Gone By|kunjom=Tartaglia|isem=Franco|kunjom2=Mifsud|isem2=Analise|data=15 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|John Doe
|[[13 Years Later]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1caEiEBfdjoE4TSItSRcjC|titlu=John Doe|kunjom=13 Years Later|data=17 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|John Doe
|13 Years Later
|Lyric video<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/13-years-later-lura-fix-xena-muzikali-maltija/|titlu=13 Years Later lura fix-xena mużikali Maltija|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=23 Ġunju 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/watch/?v=3824807151070895|titlu=John Doe (lyric video)|kunjom=13 Years Later|data=18 Ġunju 2024|sit=Facebook|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Just Because
|[[Clinton Walletking]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/5sJwEHO01SDOTANFJFblvb|titlu=Just Because|kunjom=Walletking|isem=Clinton|data=20 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|21
|Better in Pink
|[[Jessica Grech]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ZAeiUbIWxRw|titlu=Better in Pink|kunjom=Grech|isem=Jessica|data=21 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|21
|Fir-Ramla l-Ħamra
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=VFvoki1xba0|titlu=Fir-Ramla l-Ħamra|kunjom=The JoyGivers|data=21 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|22
|Tlaqna sal-Bajja
|[[Deborah C]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/03xcH7TU1ISjOlvoZuQUmS|titlu=Tlaqna sal-Bajja|kunjom=C|isem=Deborah|data=22 Ġunju 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|24
|Zabbeth / Vaulderie
|[[Zabbeth]] / Vaulderie
|Album (split)
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://zabbeth.bandcamp.com/album/zabbeth-vaulderie|titlu=Zabbeth/Vaulderie, by ZABBETH, VAULDERIE|sit=ZABBETH|lingwa=en|data-aċċess=2024-05-23}}</ref>
|
|-
|26
|Movin'
|[[Moira Stafrace]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=o8ovaSJEbTQ|titlu=Movin'|kunjom=Stafrace|isem=Moira|data=26 Ġunju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Lulju ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|3
|Long Wait (Medieval Rework)
|[[Robert Farrugia]] & Welleda Muller
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://robertfarrugia.bandcamp.com/track/long-wait-medieval-rework|titlu=Long Wait (Medieval Rework), by Robert Farrugia, Welleda Muller|sit=Robert Farrugia|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-22}}</ref>
|
|-
|4
|Your Piece (single)
|[[Eyes to Argus]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=p0YR7vjkXFA|titlu=Your Piece|kunjom=Eyes to Argus|data=4 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Alien Grace
|[[Alien Grace]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://aliengrace.bandcamp.com/album/alien-grace|titlu=Alien Grace, by Alien Grace|sit=Alien Grace|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-26}}</ref>
|
|-
|5
|Hero
|[[Aidan Cassar|Aidan]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=aK6OoqByo2w|titlu=Hero (lyric video)|kunjom=Cassar|isem=Aidan|data=5 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Same Old Story
|Midnight (feat. [[Joe Roscoe]] + [[Kevin Paul]])
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0LW8u0ZiPrkQkXmZN4AXUk|titlu=Same Old Story|kunjom=Midnight|kunjom2=Roscoe|isem2=Joe|kunjom3=Paul|isem3=Kevin|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|Aunt Sally (Stop the Abuse)
|[[Brian Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=q51smTfoDHo|titlu=Aunt Sally (Stop the Abuse)|kunjom=Farrugia|isem=Brian|data=8 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|Clouds
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/clouds|titlu=Clouds, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-09}}</ref>
|
|-
|9
|Tlaqna sal-Bajja
|[[Deborah C]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=X9taasy0e2o|titlu=Tlaqna sal-Bajja|kunjom=C|isem=Deborah|data=9 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|Rajtek
|[[Andrew Zammit]]
|Single
|YouTube audio only<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=L2eMfYFfmig|titlu=Rajtek|kunjom=Zammit|isem=Andrew|data=10 Lulju 2024|sit=YouTube (via CDBaby)|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|11
|Vjaġġ Sabiħ
|[[Kantera]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=WUvwshyHIbA|titlu=Vjaġġ Sabiħ|kunjom=Kantera|data=11 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|11
|Modern Society
|[[The Rifffs]]
|Video<ref>{{Ċita web|url=https://timesofmalta.com/article/the-rifffs-back-new-single.1095200|titlu=The Rifffs are back with a new single|data=2024-07-11|sit=Times of Malta|lingwa=en-gb|data-aċċess=2024-07-11}}</ref>
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=I2q9HTN2xVw|titlu=Modern Society|kunjom=The Rifffs|data=11 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|12
|Memphis Mac
|[[Memphis Mac]]
|Album
|YouTube audio only<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/playlist?list=OLAK5uy_lYGP-Hr-I_3pb2GlNnHT7F1daFF2rNhaA|titlu=Memphis Mac|kunjom=Memphis Mac|data=12 Lulju 2024|sit=YouTube playlist|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|12
|Naddatta
|[[Cher Camilleri]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/5vaU5mdCAlDjhhyeOCvHhM|titlu=Naddatta|kunjom=Camilleri|isem=Cher|data=12 Lulju 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|12
|Something Real
|[[Klinsmann]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1diddE3WchZvpyuFUBDCBc|titlu=Something Real|kunjom=Coleiro|isem=Klinsmann|data=12 Lulju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|Q
|-
|12
|Local Popular Songs Vol.1
|[[Capitol K]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://capitolk.bandcamp.com/album/local-popular-song-vol-1|titlu=Local Popular Song Vol.1, by Capitol K|sit=Capitol K|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-26}}</ref>
|
|-
|17
|Visions of Transcendence
|[[Simon Sammut]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://simonsammut.com/shop|titlu=Simon Sammut - Shop|sit=simonsammut.com|data-aċċess=2024-07-27}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://simonsammut.bandcamp.com/album/visions-of-transcendence|titlu=Visions of Transcendence, by Simon Sammut|sit=Simon Sammut|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-01}}</ref>
|
|-
|18
|Happier
|[[Shaun Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=eymz8PoA__E|titlu=Happier|kunjom=Farrugia|isem=Shaun|data=18 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Reroot
|[[Eyes to Argus]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://eyestoargus.bandcamp.com/album/reroot|titlu=Reroot, by Eyes to Argus|sit=Eyes to Argus|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-08}}</ref>
|
|-
|19
|Holding Back
|[[Tara Formosa]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0NrUa5YD2e4JtDJqLD9Jsj|titlu=Holding Back|kunjom=Formosa|isem=Tara|data=19 Lulju 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Rajtek
|Andrew Zammit
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=011vvxtx9eM|titlu=Rajtek (FILMAT BIL-LIRIKA)|kunjom=Zammit|isem=Andrew|data=19 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|19
|Stronger (remix)
|[[Krista Šujak]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=2Ov68deYV2g|titlu=Stronger (remix)|kunjom=Šujak|isem=Krista|data=19 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Manwel T meets Dubmatix
|Dubmatix & [[Manwel T]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://manwelt.bandcamp.com/album/manwel-t-meets-dubmatix|titlu=MANWEL T meets DUBMATIX, by Dubmatix & Manwel T|sit=MANWEL T|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-22}}</ref>
|
|-
|25
|You Never Get Enough
|[[Berne]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=kXlr9ngRH64|titlu=You Never Get Enough|kunjom=Berne|data=25 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Talking Back
|[[The Busker]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=GvafexNQJhY|titlu=Talking Back|kunjom=The Busker|data=26 Lulju 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|[[wikidata:Q128034394|Q128034394]]
|-
|26
|So Bored
|[[Kurt Kind]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/27UNxGrlhJ6sd4woZnp2sa|titlu=So Bored|kunjom=Kind|isem=Kurt|data=26 July 2024|sit=open.spotify.com|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-03}}</ref>
|
|-
|27
|Salt Water
|[[Neil Pantos]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://battibatti.bandcamp.com/album/salt-water|titlu=Salt Water, by Neil Pantos|sit=Battibatti|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-28}}</ref>
|
|-
|30
|Naddatta
|[[Cher Camilleri]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://chercamilleri.bandcamp.com/album/naddatta|titlu=NADDATTA, by Cher Camilleri|sit=Cher Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-07-30}}</ref>''ħareġ fuq Spotify fit-12 ta' Lulju 2024''
|
|}
=== Awwissu ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Paradise
|[[Matthew James Borg|Matthew James]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=tDG7tOitasw|titlu=Paradise|kunjom=Borg|isem=Matthew James|data=1 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|2
|Anxiety (acoustic) - A Cinematic Experience
|[[Myles Azzopardi|Myles]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=z1ACfPALm5E|titlu=Anxiety - A Cinematic Experience|kunjom=Azzopardi|isem=Myles|data=2 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref><br />''ara verżjoni oħra fit-23 t'April 2024''
|
|-
|2
|I Confess
|[[Megan May]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3P5u7IuXgmCO7XauxgehUV|titlu=I Confess|kunjom=May|isem=Megan|data=2 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|The Journey
|[[Scallop Studios]]
|EP
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7oSM57SEsFMzeGlN2b7fiq|titlu=The Journey|kunjom=Scallop Studios|data=8 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|The Journey to the Elder of the Shell
|Scallop Studios
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Jj9HVa3yPp4|titlu=The Journey to the Elder of the Shell|kunjom=Scallop Studios|data=8 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|It's Alright
|[[Kodin]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=rpoX10VLEF8|titlu=It's Alright|kunjom=Kodin|data=8 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|8
|Thank You
|[[Karm Debattista]] mssp
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6nbhjoscup9KG9ubcSkkt9|titlu=Thank you|kunjom=Debattista|isem=Karm|data=8 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|S.W.E.A.T.
|[[Kelsey Bellante]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HyQBE1B6LdE|titlu=S.W.E.A.T.|kunjom=Bellante|isem=Kelsey|data=9 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|14
|Synthetic Panic
|[[Current Daze]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/07q96k90hdVLwCnG2wrDcw|titlu=Synthetic Panic|kunjom=Current Daze|data=14 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Medieval [+] Ambient
|[[Robert Farrugia]]
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://robertfarrugia.bandcamp.com/album/medieval-ambient|titlu=Medieval [+] Ambient, by Robert Farrugia|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-21}}</ref>
|
|-
|19
|Modern Society Dub - Manwel T Mix
|The Rifffs
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://therifffs.bandcamp.com/track/modern-society-dub-manwel-t-mix|titlu=Modern Society Dub - Manwel T Mix, by The Rifffs MT|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-19}}</ref>
|
|-
|19
|Prescription
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Nev1jkBr1qM|titlu=Prescription|kunjom=Galea|isem=Chess|data=19 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Something Real
|[[Klinsmann]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=rnOwIpnL7ek|titlu=Something Real|kunjom=Coleiro|isem=Klinsmann|data=19 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>''<br />single maħruġa fit-12 ta' Ġunju 2024''
|Q
|-
|23
|Love Me
|[[Cora Elizabeth Lewis|Cora]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=2E3EAbuHb9Y|titlu=Love Me|kunjom=Lewis|isem=Cora Elizabeth|data=23 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|24
|Once Again
|[[Patryk Cutajar]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/4tgcDALagk1Y244W4vSU0V|titlu=Once Again|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=24 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Prescription (Acoustic Version)
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=wishPd9gUM4|titlu=Prescription (Acoustic Version)|kunjom=Galea|isem=Chess|data=27 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|Losing Sleep
|[[Gail Attard|Gail]], [[Glenn Sacco|Sacco]], [[Cathy K]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://www.melodija.eu/post/losing-sleep-press-release|titlu=Losing Sleep - Press Release|sit=www.melodija.eu|lingwa=en|data-aċċess=2024-08-30}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0oqhANnXDWsvQU4D3EHZmc|titlu=Losing Sleep|kunjom=Sacco|isem=Glenn|kunjom2=Attard|isem2=Gail|kunjom3=Cathy K|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|Għidli Min
|[[Kapitlu Tlettax]] feat. Jessica
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HKgtUG4_SBc|titlu=Għidli Min|kunjom=Kapitlu Tlettax feat. Jessica|data=28 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|29
|Ghost of the Blues
|[[Lighthouse (band)|Lighthouse]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=NcmZa0JcNlk|titlu=Ghost of the Blues|kunjom=Lighthouse|data=29 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|30
|Sometime Soon
|[[Ryan Hili]] & [[Timea Farr]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/ryan-hili-u-timea-farr-jikkollaboraw-flimikien-bsometime-soon/?_gl=1*1rbxu5c*_up*MQ..*_ga*NzA0MzIwOTIzLjE3MjUwOTExMzQ.*_ga_3GTJ9WD5HH*MTcyNTA5MTEzNC4xLjAuMTcyNTA5MTEzNC42MC4wLjA.|titlu=Ryan Hili u Timea Farr jikkollaboraw flimikien b’Sometime Soon|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=31 Awwissu 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/6PUEvlWdLJph4YJJ1a4lOE?si=a7e1190459ec4301|titlu=Sometime Soon|kunjom=Hili|isem=Ryan|kunjom2=Farr|isem2=Timea|data=30 Awwissu 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|30
|Submission
|[[From Sheep to Wolves]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=ER0F3VN0KzI|titlu=Submission|kunjom=From Sheep to Wolves|data=30 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|31
|Once Again
|Patryk Cutajar
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Efb_7qVNZWk|titlu=Once Again|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=31 Awwissu 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Settembru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Timeless Romance
|[[Geo Debono]]
|Video<ref>{{Ċita aħbar|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=4 Settembru 2024|titlu=Ballata Romantika mill-Kantawtur Geo Debono|url=https://newsbook.com.mt/ballata-romantika-mill-kantawtur-geo-debono/|pubblikazzjoni=Newsbook}}</ref>
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=l-Z9zM25xr0|titlu=Timeless Romance|kunjom=Debono|isem=Geo|data=1 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|Lies
|[[Maria Cini]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=pyGzL-BRCiY|titlu=Lies|kunjom=Cini|isem=Maria|data=4 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|One and Only
|[[Lyndsay Pace|Lyndsay]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=DmRIQulS5p8|titlu=One and Only|kunjom=Pace|isem=Lyndsay|data=5 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Celestial Rhymes of Conviction
|[[Current Daze]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7DOBpLRnMHhLzPocGqpCmd|titlu=Celestial Rhymes of Conviction|kunjom=Current Daze|data=5 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|Red Light
|[[Nicole Frendo]] feat. [[Matt Blxck]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Bllnm1M7QXA|titlu=Red Light|kunjom=Frendo|isem=Nicole|kunjom2=Blxck|isem2=Matt|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|7
|Nowhere
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/nowhere|titlu=Nowhere|kunjom=Camilleri|isem=Andre|data=7 Settembru 2024|sit=Bandcamp|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|14
|Morsa
|[[Skald]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://www.fmt.com.mt/event-details/skald-morsa|titlu=SKALD MORSA|sit=FM Group|lingwa=en|data-aċċess=2024-06-17}}</ref>
|
|
|-
|17
|Oh No
|[[The Rifffs]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://therifffs.bandcamp.com/track/oh-no|titlu=Oh No, by The Rifffs MT|lingwa=en|data-aċċess=2024-09-23}}</ref>
|
|-
|18
|20XX (An Open Letter to Myself)
|[[Myles Azzopardi|Myles]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=XbRLHLxS4BM|titlu=20XX|kunjom=Azzopardi|isem=Myles|data=18 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|18
|Silly Working Mule
|[[Charlie Busuttil]]
|Single
|Audio only on YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://youtube.com/watch?v=EmDCZc-C4Y0?si=Cn_2FKaW4L-U1Guu|titlu=Silly Worrking Mule|kunjom=Busuttil|isem=Charlie|data=18 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Nightmares
|[[X-Tend]]
|Video
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/watch/?v=500267416132041|titlu=Nightmares|kunjom=X-Tend|data=18 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|One-Time Story
|[[Chasing Pandora]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=V-GnH_4f9CM|titlu=One-Time Story|kunjom=Chasing Pandora|data=20 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Ejja
|[[Matt Blxck]] X [[Erba']]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=EWbFu3yiu6g|titlu=Ejja|kunjom=Black|isem=Matt|kunjom2=Erba'|data=20 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|20
|They Say!
|[[El Ferr]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1hz7A3kt6RDElGYLX2hZQd|titlu=They Say!|kunjom=El Ferr|data=20 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|20
|Bobcat
|[[Airport Impressions]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3IcNmGumo7tMNuAeo26Che|titlu=Bobcat|kunjom=Airport Impressions|data=20 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|23
|Destinazzjoni
|[[SterjoTipi]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=q84ryI02YQk|titlu=Destinazzjoni|kunjom=SterjoTipi|data=23 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|23
|Heart of the Med
|[[Dean Muscat]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/1A5HpBOTa2NGLRoJi5tMy6|titlu=Heart of the Med|kunjom=Muscat|isem=Dean|data=23 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|Oh No
|The Rifffs
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=M0Egaqs7Yco|titlu=Oh No|kunjom=The Rifffs|data=25 Settembru 2025|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|Love You Like That
|[[Sarah Bonnici]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qam7-18WbLk|titlu=Love You Like That|kunjom=Bonnici|isem=Sarah|data=26 Settembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|26
|1984–2024
|[[X-Tend]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/7H9R16MpcPgZIPgYC8EEaE|titlu=X-Tend 1984–2024|kunjom=X-Tend|data=26 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|28
|Fil-Ħolm
|[[1905 (kantawtur)|1905]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/75NDdKAMAk4Ss2Dnv3BPyL|titlu=Fil-Ħolm|kunjom=1905|data=28 Settembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Ottubru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|3
|Paint Sniffing Survivors
|[[Fake Ophelia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=vyWZffyw5PI|titlu=Paint Sniffing Survivors|kunjom=Fake Ophelia|data=3 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|4
|Paint Sniffing Survivors
|Fake Ophelia
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fakeophelia.bandcamp.com/track/paint-sniffing-survivors-2|titlu=Paint Sniffing Survivors, by Fake Ophelia|sit=Fake Ophelia|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-04}}</ref>
|
|-
|4
|Orqod (that bb mix)
|[[Joon]]
|SIngle
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://templeofjoon.bandcamp.com/track/orqod-that-bb-remix|titlu=Orqod (that bb Remix), by JOON|sit=JOON|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-04}}</ref>
|
|-
|4
|Boogeyman
|[[Chess Galea]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=PQiox_Bx49c|titlu=Boogeyman|kunjom=Galea|isem=Chess|data=4 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|5
|The Weight Of It All
|[[Chasing Pandora]]
|Album<ref>{{Ċita web|url=https://www.melodija.eu/post/chasing-pandora-press-release|titlu=Chasing Pandora - press release|kunjom=Team|isem=Melodija|data=2024-09-17|sit=Melodija|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-02}}</ref>
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://chasingpandora.bandcamp.com/album/the-weight-of-it-all|titlu=The Weight Of It All, by Chasing Pandora|sit=Chasing Pandora|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-02}}</ref> + Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/4Gx0IGgfi6LJlR8oEU1FCB|titlu=The Weight of It All|kunjom=Chasing Pandora|data=5 Ottubru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Franklin Calleja
|[[Chains]]
|Single<ref>{{Ċita web|url=https://newsbook.com.mt/franklin-calleja-jniedi-zewg-kanzunetti-godda/|titlu=Franklin Calleja Jniedi Żewġ Kanzunetti Ġodda|kunjom=Zammit|isem=Frederick|data=17 Settembru 2024|sit=Newsbook|lingwa=mt}}</ref>
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/3SH4jNqS0n7ID1fgMGLvJw|titlu=Chains|kunjom=Calleja|isem=Franklin|data=11 Ottubru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|11
|Under Pressure
|[[Matthew James Borg|Matthew James]] feat. [[Michela Pace|Michela]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2M6G10L30jMnN1nvkC8R6Y|titlu=Under Pressure|kunjom=Borg|isem=Matthew James|data=11 Ottubru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|13
|Oh No Dub - Manwel T Mix
|[[The Rifffs]]
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://therifffs.bandcamp.com/track/oh-no-dub|titlu=Oh No Dub, by The Rifffs MT|sit=The Rifffs MT|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-19}}</ref>
|
|-
|14
|Għidli
|[[Mike Spiteri]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=my7uhhamNrQ|titlu=Għidli|kunjom=Spiteri|isem=Mike|data=14 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|17
|Under Pressure
|Matthew James feat. Michela
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=VPRfmDZcmgM|titlu=Under Pressure|kunjom=Borg|isem=Matthew James|data=17 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Burnt Endz
|[[Patryk Cutajar]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=miDdBsCvPSY|titlu=Burnt Endz|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=18 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|19
|Spanish Drifter
|Fake Ophelia
|Single
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fakeophelia.bandcamp.com/track/spanish-drifter-2|titlu=Spanish Drifter, by Fake Ophelia|sit=Fake Ophelia|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-24}}</ref>
|
|-
|22
|This World Will Break Your Heart
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/this-world-will-break-your-heart|titlu=This World Will Break Your Heart, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-01}}</ref>
|
|-
|24
|Loaded Gun
|[[Eddie Fresco]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=96rFfbdydsQ|titlu=Loaded Gun|kunjom=Fresco|isem=Eddie|data=24 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|The Body Is Only Light
|[[Carlo Muscat]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://carlomuscat.bandcamp.com/album/the-body-is-only-light|titlu=The Body Is Only Light, by Carlo Muscat|sit=Carlo Muscat|lingwa=en|data-aċċess=2024-10-19}}</ref>
|
|-
|25
|Narċissista
|[[Kapitlu Tlettax]] ft. [[Maria Christina]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=JD9INwMQ64I|titlu=Narċissista|kunjom=Kapitlu Tlettax|kunjom2=Maria Christina|data=25 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|25
|Sorry
|[[Aidan Cassar|Aidan]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=nZfIG_px1sE|titlu=Sorry|kunjom=Cassar|isem=Aidan|data=25 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en,mt}}</ref>
|
|-
|25
|Help Me
|[[Ozzy Lino]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=qWnFD_H91Rc|titlu=Help Me|kunjom=Ozzy Lino|data=25 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|Great Escape
|[[Alexandra Alden]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=v4fNbIDDHiE|titlu=Great Escape|kunjom=Alden|isem=Alexandra|data=25 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|27
|October Dreams
|[[Nicole Magro]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=fB5fi7tNj4E|titlu=October Dreams|kunjom=Magro|isem=Nicole|data=27 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|29
|Għawdex Tiegħi
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=MmBRhS2uA_k|titlu=Għawdex Tiegħi|kunjom=The JoyGivers|data=29 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|31
|Ruinis Melitensis - Live
|[[Saħħar (mużiċist Malti)|Saħħar]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://sahhar.bandcamp.com/album/ruinis-melitensis-live|titlu=Ruinis Melitensis - Live, by Saħħar|sit=Saħħar|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-23}}</ref>
|
|-
|31
|789
|[[Berne]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/6d6fteCNmisZhlqJMs0qer|titlu=789|kunjom=Berne|data=31 Ottubru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Novembru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Till I Can Gain Control Again
|[[Fake Ophelia]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://fakeophelia.bandcamp.com/album/till-i-can-gain-control-again|titlu=Till I Can Gain Control Again, by Fake Ophelia|sit=Fake Ophelia|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-01}}</ref>
|
|-
|1
|Be Still
|Fake Ophelia
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=_YPvpqV74jM|titlu=Be Still|kunjom=Fake Ophelia|data=1 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|1
|Momento Mori
|[[Chellcy Reitsma]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/33HoceNX7wVsK5563S10XE|titlu=Momento Mori|kunjom=Reitsma|isem=Chellcy|data=1 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|4
|The Place Where No One Cries
|[[Stephen Galea]] feat. [[Grace Debono]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=YhCt50drJ-w|titlu=The Place Where No One Cries|kunjom=Galea|isem=Stephen|kunjom2=Debono|isem2=Grace|data=4 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|6
|Ballottra
|[[Robert Farrugia]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=_7Vq4fvkVpU|titlu=Ballottra|kunjom=Farrugia|isem=Robert|data=6 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|8
|Paper Boat
|[[Klinsmann Coleiro|Klinsmann]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/0NdZzkMbePy3vUY3X7OegM|titlu=Paper Boat|kunjom=Coleiro|isem=Klinsmann|data=8 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|9
|Ħallini
|[[Daryl Jaymes]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=br4IJTSLIFw|titlu=Ħallini|kunjom=Jaymes|isem=Daryl|data=9 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|10
|A. Voice Memo Covers
|Fake Ophelia
|EP
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://myfairlsdy.bandcamp.com/album/a-voice-memo-covers|titlu=A. Voice Memo Covers, by Fake Ophelia|sit=My Fair Lsdy Records|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-23}}</ref>
|
|-
|15
|Illum
|[[Dario Bezzina]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/2NQ1UYuzwih3MXDcMvIKI3|titlu=Illum|kunjom=Bezzina|isem=Dario|data=15 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|16
|Empire of Filth
|[[Orami]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=sCeV2knaSx0|titlu=Empire of Filth|kunjom=Orami|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|17
|All I Need
|[[Rita Pace]]
|Lyric video
|Facebook<ref>{{Ċita web|url=https://www.facebook.com/1213113204/videos/878338434465214/|titlu=All I Need|kunjom=Pace|isem=Rita|data=17 Novembru 2024|sit=Facebook|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|18
|Grazzi bil-Quddiem
|[[Mistura (band)|Mistura]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=asHLVA7aYG8|titlu=Grazzi bil-Quddiem|kunjom=Mistura|data=18 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|20
|Evil Gnome of Doom
|[[Andre Camilleri]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://andrecamilleri.bandcamp.com/album/evil-gnome-of-doom|titlu=Evil Gnome Of Doom, by Andre Camilleri|sit=Andre Camilleri|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-28}}</ref>
|
|-
|22
|Jubal
|[[Patryk Cutajar]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=HRQer0LrKwk|titlu=Jubal|kunjom=Cutajar|isem=Patryk|data=22 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Crossfire
|[[Marc Storace|Storace]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/6eBwCfuNkhOfpU9wkuVzuk|titlu=Crossfire|kunjom=Storace|data=22 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Blue Eyed Angel
|[[Mikayla]]
|Lyric video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=o0ltQd9m2wY|titlu=Blue Eyed Angel (lyric video)|kunjom=Bajada|isem=Mikayla|data=22 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Cold November
|[[Bennie Blue]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/29i3MOWKeFQncfOqmsA56x|titlu=Cold November|kunjom=Bennie Blue|data=22 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|22
|Lost In Love (Falar De Amor)
|[[Jas Rolyn]] & [[Rafa Mathias]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=JAbk7EPJjkQ|titlu=Lost in Love|kunjom=Rolyn|isem=Jas|kunjom2=Mathias|isem2=Rafa|data=22 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=es,en}}</ref>
|
|-
|22
|Vade Draconem Maledicte
|[[Rising Sunset]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://risingsunset.bandcamp.com/album/vade-draconem-maledicte|titlu=VADE DRACONEM MALEDICTE, by RISING SUNSET|sit=Rising Sunset|lingwa=en|data-aċċess=2024-12-02}}</ref>
|
|-
|25
|Stolen In The Night
|[[Geo Debono]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=nj5D7SPeKFk|titlu=Stolen in the Night|kunjom=Debono|isem=Geo|data=25 Novembru 2024|sit=YouTube|lingwa=en}}</ref>
|
|-
|25
|NordTerra
|[[Walter Vella]] & [[Glen Montanaro]]
|Album
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/album/18rm9o5SBB97urqOYoFG3w|titlu=Nordterra|kunjom=Vella|isem=Walter|data=25 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|30
|Guilty
|[[Peach Talk]]
|Single
|Spotify<ref>{{Ċita web|url=https://open.spotify.com/track/5opzIeytTFA3tOsFdy4Lxn|titlu=Guilty|kunjom=Peach Talk|data=30 Novembru 2024|sit=Spotify|lingwa=en}}</ref>
|
|}
=== Diċembru ===
{| class="wikitable"
|+
!Data
!Titlu
!Artist/i
!Mod
!Referenzi u/jew noti
!Wikidata
|-
|1
|Illum u Dejjem, f'Kull Milied
|[[The JoyGivers]]
|Video
|YouTube<ref>{{Ċita web|url=https://www.youtube.com/watch?v=lw69DoykDZo|titlu=Illum u Dejjem, f'Kull Milied|kunjom=The JoyGivers|data=1 Diċembru 2024|sit=YouTube|lingwa=mt}}</ref>
|
|-
|15
|Gargoyle
|[[Orami]]
|Album
|Bandcamp<ref>{{Ċita web|url=https://orami.bandcamp.com/album/gargoyle|titlu=Gargoyle, by Orami|sit=ORAMI|lingwa=en|data-aċċess=2024-11-16}}</ref>
|
|}
== Referenzi ==
{{Referenzi|20em}}
[[Kategorija:Mużika]]
[[Kategorija:Kultura Maltija]]
[[Kategorija:2024 f'Malta]]
[[Kategorija:Listi ta' mużika]]
0fxnamnjsgdexc1mzf1m4wl6h57mztq
Pajsaġġ Kulturali u l-Fdalijiet Arkeoloġiċi tal-Wied ta' Bamiyan
0
33095
318134
318129
2024-12-02T19:05:29Z
Trigcly
17859
/* Storja */ żieda kontenut
318134
wikitext
text/x-wiki
[[Stampa:Bamiyan Buddhas Burnes.jpg|daqsminuri|L-Istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan.]]
Il-'''Pajsaġġ Kulturali u l-Fdalijiet Arkeoloġiċi tal-Wied ta' Bamiyan''' (fil-qosor l-'''Istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan'''; bil-Paxto: د باميانو بودايي پژۍ, bid-Dari: تندیسهای بودا در بامیان) huwa pajsaġġ kulturali li fih kienu jispikkaw żewġ [[Statwa|statwi]] [[Buddiżmu|Buddisti]] [[Monument|monumentali]] x'aktarx tas-seklu 6 li jinsab fil-Wied ta' Bamiyan tal-[[Afganistan]]. Il-fdalijiet jinsabu 130 kilometru (81 mil) lejn il-Majjistral ta' [[Kabul]], f'elevazzjoni ta' 2,500 [[metru]] (8,200 pied), u d-datazzjoni bir-radjukarbonju tal-komponenti strutturali tal-istatwi tal-[[Gautama Buddha|Buddha]] ddeterminat li l-iżgħar statwa ta' 38 metru (125 pied) imsejħa "Buddha tal-Lvant" inbniet għall-ħabta tal-570 [[WK|W.K]]., u l-istatwa l-kbira ta' 55 metru (180 pied) imsejħa "Buddha tal-Punent" inbniet għall-ħabta tas-618 W.K., li jfisser li t-tnejn imorru lura għaż-żmien meta l-Ħeftaliti jew l-Unni Bojod kellhom il-kontroll tar-reġjun. Bħala [[Sit ta' Wirt Dinji]] tal-[[UNESCO]] tal-Buddiżmu Afgan storiku, kien sit sagru għall-Buddisti tul it-[[Toroq tal-Ħarir: in-Network ta' Rotot tal-Kuritur ta' Chang'an-Tianshan|Toroq tal-Ħarir]]. Madankollu, f'Marzu 2001, iż-żewġ statwi nqerdu mit-[[Talibani]] wara ordni li ngħatat fis-26 ta' Frar 2001 mill-mexxej tat-Talibani [[Mullah Muhammad Omar]] biex jinqerdu l-istatwi kollha fl-Afganistan "ħalli ħadd ma jkun jista' jibqa' jqimhom jew jirrispettahom fil-ġejjieni". L-opinjoni internazzjonali u lokali kkundannat il-qerda tal-istatwi tal-Buddha.
L-istatwi kienu jirrappreżentaw evoluzzjoni li saret iktar 'il quddiem tal-istil klassiku mħallat tal-arti [[Greċja|Griega]]-Buddista f'Gandhara. L-istatwa l-kbira kienet issejħet ''"Salsal"'' (li tfisser "id-dawl jiddi fl-univers kollu") u kienet meqjusa bħala statwa maskili. L-istatwa ż-żgħira kienet issejħet ''"Shah Mama"'' (li tfisser "Reġina Omm") u kienet meqjusa bħala statwa femminili. Teknikament, it-tnejn li huma kienu riljievi: fuq in-naħa ta' wara, kienu ħaġa waħda mal-ħajt tal-irdum. L-iġsma prinċipali kienu mħaffrin direttament mill-irdumijiet tal-ġebel ramli, iżda d-dettalji ġew immudellati fit-tajn imħallat bil-ħuxlief u miksi bl-istukko. Dan il-kisi, li l-biċċa l-kbira minnu ttiekel maż-żmie, kien impitter biex jispikkaw iktar l-espressjonijiet tal-uċuħ, tal-idejn u tat-tinjiet tal-ilbies; l-istatwa l-kbira kienet impittra bl-[[aħmar]] jgħajjat, u l-istatwa ż-żgħira kienet impittra b'diversi [[Lewn|kuluri]]. Il-partijiet il-baxxi tad-dirgħajn tal-istatwi nbnew bl-istess taħlita bit-tajn u bil-ħuxlief, u ntrifdu fuq armaturi tal-[[injam]]. Huwa maħsub li l-partijiet ta' fuq tal-uċuħ tal-istatwi kienu jikkonsistu minn maskri enormi tal-injam.
Mis-seklu 2 W.K., Bamiyan kien sit [[Reliġjon|reliġjuż]] Buddist tul it-Toroq tal-Ħarir taħt il-Kuxani, u baqa' hekk sal-ħakmiet [[Iżlam|Iżlamiċi]] tas-770 W.K., u finalment safa taħt it-tmexxija tal-Gażnavidi Torok fid-977 W.K. Fl-1221, [[Genghis Khan]] invada l-Wied ta' Bamiyan, u kważi qered għalkollox il-popolazzjoni kollha għalkemm ma kkawżax ħsara lill-istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan. Iktar 'il quddiem fis-seklu 17, l-imperatur Mugal [[Aurangzeb]] għal żmien qasir ordna l-użu tal-artillerija biex l-istatwi jinqerdu, iżda għalkemm ikkawża xi ħsara, l-istatwi tal-Buddha baqgħu jeżistu.
L-istatwi tal-Buddha ġew imdawra b'bosta għerien u wċuħ tal-blat impittrin bl-affreski. Huwa maħsub li dawn kienu jmorru lura l-iktar għas-sekli 6 sa 8 W.K. u ma baqgħux isiru wara l-ħakmiet Musulmani tal-Afganistan. L-opri tal-[[arti]] iżgħar jitqiesu bħala sinteżi artistika tal-arti Buddista u tal-arti Gupta mill-[[Indja]] tal-qedem, b'influwenzi mill-Imperu tas-[[Sassanidi]] u mill-[[Imperu Biżantin]], kif ukoll mill-Yabghus ta' Tokhara.
== [[Storja]] ==
=== Kummissjonar ===
Is-sit ta' Bamiyan jinsab tul it-Toroq tal-Ħarir, li jgħaddu qalb ir-reġjun muntanjuż ta' Hindu Kush fil-Wied ta' Bamiyan. It-Toroq tal-Ħarir storikament kienu rotot tal-karovani li kienu jikkollegaw is-swieq taċ-Ċina ma' dawk tad-dinja tal-Punent. F'Bamiyan kien hemm diversi monasteri Buddisti li kienu jirrappreżentaw ċentru għani għar-reliġjon, għall-[[filosofija]] u għall-arti. Il-patrijiet fil-monasteri kienu jgħixu bħala eremiti f'għerien żgħar imħaffrin fix-xaqlibiet tal-irdumijiet tal-Wied ta' Bamiyan. Il-biċċa l-kbira ta' dawn il-patrijiet żejnu l-għerien tagħhom bi statwi reliġjużi u b'affreski b'ilwien jgħajtu sabiex jikkondividu l-kultura ta' Gandhara.
L-istatwi l-kbar tal-Buddha ta' Bamiyan inbnew għall-ħabta tas-600 W.K. taħt il-Ħeptaliti, li dak iż-żmien kienu jmexxu bħala prinċpijiet fl-inħawi ta' Tokharistan u t-Tramuntana tal-Afganistan. Bamiyan kien ilu sit reliġjuż Buddist mis-seklu 2 W.K. taħt il-Kuxani, u baqa' hekk sa żmien il-ħakma Musulmana tal-Kaliffat [[Abbasidi|Abbasid]] taħt [[Al-Mahdi]] fis-770 W.K. Reġa' sar Buddist mit-870 W.K. sal-ħakma Iżlamika finali tad-977 W.K. taħt id-dinastija Gaznavida Torka. L-affreski fl-għerien tal-madwar ġew datati bir-radjukarbonju li jmorru lura għall-438 sad-980 W.K., u b'hekk jissuġġerixxu li l-attività artistika Buddista baqgħet għaddejja sal-okkupazzjoni finali mill-Musulmani.
L-iżjed żewġ statwi prominenti kienu l-[[Skultura|iskulturi]] ġganteski bilwieqfa tal-Buddha: Vairocana u Sakyamuni (Gautama Buddha), li kienu jiġu identifikati permezz tal-mudri differenti tagħhom. L-istatwa tal-Buddha magħrufa l-iktar bħala "Solsol" kienet għolja 55 metru, filwaqt li dik magħrufa l-iktar bħala "Shahmama" kienet għolja 38 metru. In-niċeċ li fihom kienu jinsabu l-istatwi huma għoljin 58 u 38 metru rispettivament mill-qiegħ sa fuq nett. Qabel ma ġew sploduti fl-2001, dawn kienu l-ikbar eżempji ta' statwi mnaqqxin tal-Buddha bilwieqfa fid-[[Id-Dinja|dinja]] (il-[[Buddha Ġgantesk ta' Leshan]] fiċ-[[Ċina]] tas-seklu 8 huwa ogħla, iżda huwa bilqiegħda).
Wara l-qerda tal-istatwi fl-2001, id-datazzjoni bir-radjukarbonju tal-komponenti strutturali organiċi interni li nstabu qalb ir-radam iddeterminat li ż-żewġ statwi tal-Buddha kienu nbnew għall-ħabta tas-600 W.K., x'aktarx bejn il-544 u l-595 W.K. fir-rigward tal-Buddha tal-Lvant ta' 38 metru, u bejn 591 u 644 W.K. fir-rigward tal-Buddha tal-Punent ta' 55 metru. Studji reċenti wkoll ikkonfermaw dati simili abbażi ta' analiżi stilistika u storika, għalkemm ix-xebħ mal-arti ta' Gandhara ġeneralment kienet ħeġġet datazzjoni iktar bikrija fil-letteratura preċedenti.
Id-dokumentazzjoni storika tirreferi għaċ-ċelebrazzjonijiet li kienu jsiru kull sena u li kienu jattiraw bosta pellegrini, li kienu jagħmlu offerti lill-istatwi monumentali. Dawn l-istatwi x'aktarx li kienu l-iżjed attrazzjonijiet kulturali famużi tar-reġjun, u s-sit tniżżel fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO flimkien mal-pajsaġġ kulturali u l-fdalijiet [[Arkeoloġija|arkeoloġiċi]] tal-Wied ta' Bamiyan. Maż-żmien it-tiżjin ikkulurit tagħhom tilef il-kulur.
=== Era Premoderna ===
Il-pellegrin Buddist Ċiniż [[Xuanzang]] żar is-sit fit-30 ta' April 630, u ddeskriva s-sit ta' Bamiyan fid-''Da Tang Xiyu Ji'' bħala ċentru Buddist li kien qed jiffjorixxi "b'iktar minn għaxar monasteri u iktar minn elf patri". Huwa nnota wkoll li ż-żewġ figuri tal-Buddha kienu "mżejna bid-deheb u bil-ġojjelli fini" (Wriggins, 1995). Barra minn hekk, Xuanzang isemmi statwa oħra, saħansitra ikbar, tal-Buddha mimdud. Statwa monumentali tal-Buddha mimdud, bi stil simili bħal tal-istatwi ta' Bamiyan, għadha teżisti fl-għerien tat-Tempju ta' Bingling fil-provinċja ta' Gansu, iċ-Ċina.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Buddhas_of_Bamiyan_1885.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddhas_of_Bamiyan_1885.jpg|Inċiżjoni tal-istatwi tal-Buddha fis-seklu 19.
File:CH-NB_-_Afghanistan,_Bamiyan,_Bamyan_(Bamian)-_Menschen_-_Annemarie_Schwarzenbach_-_SLA-Schwarzenbach-A-5-20-174_(cropped).jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:CH-NB_-_Afghanistan,_Bamiyan,_Bamyan_(Bamian)-_Menschen_-_Annemarie_Schwarzenbach_-_SLA-Schwarzenbach-A-5-20-174_(cropped).jpg|[[Raġel|Irġiel]] lokali bilwieqfa qrib l-istatwa l-kbira tal-Buddha magħrufa bħala "Salsal".
File:Françoise_Foliot_-_Afghanistan_-_006.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Fran%C3%A7oise_Foliot_-_Afghanistan_-_006.jpg|Ritratt ta' Françoise Foliot.
File:BamyanBuddha_Smaller_1.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:BamyanBuddha_Smaller_1.jpg|L-istatwa tal-Buddha ta' 38 metru fl-1977.
File:Buddha_of_Bamiyan_(reconstitution).jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddha_of_Bamiyan_(reconstitution).jpg|Rikostruzzjoni possibbli tad-dehra oriġinali tal-Buddha tal-Punent (Vairocana).
File:Stamp_of_Afghanistan_-_1951_-_Colnect_487673_-_Buddha_of_Bamian.jpeg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stamp_of_Afghanistan_-_1951_-_Colnect_487673_-_Buddha_of_Bamian.jpeg|[[Bolla postali]] ta' Bamiyan (1951) maħruġa minn ''Postes Afghanes'' (il-Posta Afgana).
</gallery>
== Affreski ==
The Buddhas are surrounded by numerous caves and surfaces decorated with paintings. It is thought that the period of florescence was from the 6th to 8th century CE, until the onset of Islamic invasions. These works of art are considered as an artistic synthesis of Buddhist art and Gupta art from India, with influences from the Sasanian Empire and the Byzantine Empire, as well as the country of Tokharistan. The later paintings are attributable to the "Turk period" (7th–9th century CE).
=== Eastern Buddha (built <abbr>c.</abbr> 544–595 CE) ===
Ceiling of the smaller 38 meter Buddha
<small>(7th century CE)</small>
Central medallion: Sun God on his chariot
Lateral rows of attending Kings and dignitaries
Sun God in tunic and boots, on a charriot pulled by two horses. Vault of the 38 meter Buddha (now destroyed). This image of the Sun God is framed by two rows of King, dignitaries and Buddhas.
Most of the surfaces in the niche housing the Buddha must have been decorated with colourful murals, surrounding the Buddha with many paintings, but only fragments were remaining in modern times. For the 38 meter Eastern Buddha, built between 544 and 595 CE, the main remaining murals were the ones on the ceiling, right above the head of the Buddha. Recent dating based on stylistic and historical analysis confirms dates for these mural which follow the carbon-rated dates for the construction of the Buddhas themselves: the murals of the Eastern Buddha have been dated to the 6th to 8th century CE by Klimburg-Salter (1989), and post 635/645 CE by Tanabe (2004). As late as 2002, Marylin Martin Rhie argued a 3rd–4th century date for the Eastern Buddha, based on artistic criteria.
==== Sun God ====
Among the most famous paintings of the Buddhas of Bamiyan, the ceiling of the smaller Eastern Buddha represents a solar deity on a chariot pulled by horses, as well as ceremonial scenes with royal figures and devotees. The god is wearing a caftan in the style of Tokhara, boots, and is holding a lance. His representation is derived from the iconography of the Iranian god Mithra, as revered in Sogdia. He is riding a two-wheeled golden chariot, pulled by four horses. Two winged attendants are standing to the side of the charriot, wearing a Corinthian helmet with a feather, and holding a shield. In the top portion are wind gods, flying with a scarf held in both hands. This composition is unique, and distinct from Gandhara or India, but there are some similarities with the paintings of Kizil and Dunhuang.
The central image of the Sun God on his golden chariot is framed by two lateral rows of individuals: kings and dignitaries mingling with Buddhas and Bodhisattvas. One of the personages, standing behind a monk in profile, is likely the King of Bamyan. He wears a crenulated crown with single crescent and korymbos, a round-neck tunic and a Sasanian headband.
==== Hephthalite donors ====
The Bamiyan Buddhas were built at the time of the Hephthalites. Several of the figures have the characteristic appearance of the Hephthalites of Tokharistan, with belted jackets with a unique lapel of their tunic being folded on the right side, the cropped hair, the hair accessories, their distinctive physiognomy and their round beardless faces. These figures must represent the donors and potentates who supported the building of the monumental giant Buddha. The individuals in this painting are very similar to the individuals depicted in Balalyk Tepe, and they may be related to the Hepthalites. They participate "to the artistic tradition of the Hephthalite ruling classes of Tukharestan".
These murals disappeared with the destructions of 2001.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Mural_of_the_Sun_God_riding_his_golden_chariot,_over_the_head_of_the_smaller_38_meter_Eastern_Buddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mural_of_the_Sun_God_riding_his_golden_chariot,_over_the_head_of_the_smaller_38_meter_Eastern_Buddha.jpg|Mural of the Sun God riding his golden chariot and rows of royal donors along the sides, over the head of the smaller 38 meter Eastern Buddha (carbon-dated to 544–595 CE).
File:Painting_of_a_King_in_the_niche_of_the_38_meter_Buddha,_Bamiyan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Painting_of_a_King_in_the_niche_of_the_38_meter_Buddha,_Bamiyan.jpg|Probable King of Bamyan, in Sasanian style, in the niche of the 38 meters Buddha, next to the Sun God, Bamyan.
File:Hephthalite_sponsors_at_Bamiyan_(ceiling_of_the_38_meter_Buddha,_detail_of_royal_sponsors,_enhanced).jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hephthalite_sponsors_at_Bamiyan_(ceiling_of_the_38_meter_Buddha,_detail_of_royal_sponsors,_enhanced).jpg|Probable Hepthalite rulers of Tokharistan, with single-lapel caftan and single-crescent crown, in the lateral row of dignitaries next to the Sun God.
</gallery>
=== Western Buddha (built <abbr>c.</abbr> 591–644 CE) ===
A few murals also remained around the taller 55 meter Western Buddha on the ceiling and on the sides. Many are more conventionally Buddhist in character. Some of the later mural paintings show male devotees in double-lapel caftans.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Bamiyan_paintings_of_Celestial_beings_in_the_niche_of_the_55_meter_large_Buddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan_paintings_of_Celestial_beings_in_the_niche_of_the_55_meter_large_Buddha.jpg|Paintings of celestial beings in the niche of the 55 meter large Buddha.
File:Bamiyan_Western_Buddha,_Niche,_ceiling,_east_section_E1_and_E2.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan_Western_Buddha,_Niche,_ceiling,_east_section_E1_and_E2.jpg|Western Buddha, Niche, ceiling, east section E1 and E2.<ref name="HA">{{cite web|url=https://huntingtonarchive.org/resources/lostStolen/bamiyanBuddhas.php|title=Lost, Stolen, and Damaged Images: The Buddhist Caves of Bamiyan|website=huntingtonarchive.org}}</ref>
File:Bodhisattva,_ceiling_of_the_niche_of_the_Great_Western_Buddha,_early_7th_century,_Bamiyan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bodhisattva,_ceiling_of_the_niche_of_the_Great_Western_Buddha,_early_7th_century,_Bamiyan.jpg|Bodhisattva, ceiling of the niche of the Great Western Buddha, early 7th century, Bamiyan
File:Bamiyan_devotee_in_double-lapel_caftan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan_devotee_in_double-lapel_caftan.jpg|Devotee in double-lapel caftan, left wall of the niche of the Western Buddha. He has also been described as a Hephthalite.
</gallery>
=== Adjoining caves ===
Later mural paintings of Bamiyan, dated to the 7th–8th centuries CE, display a variety of male devotees in double-lapel caftans. The works of art show a sophistication and cosmopolitanism comparable to other works of art of the Silk Road, such as those of Kizil, are attributable to the sponsorship of the Western Turks (Yabghus of Tokharistan). The nearby Kakrak caves also have some works of art.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Bodhisattva_Maitreya,_ceiling_of_the_cave_E,_late_7th_early_8th_century,_Bamiyan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bodhisattva_Maitreya,_ceiling_of_the_cave_E,_late_7th_early_8th_century,_Bamiyan.jpg|Bodhisattva Maitreya, ceiling of the cave E, late 7th early 8th century, Bamiyan
File:Buddha_wearing_a_crown_and_cape._Painting_in_niche_I_at_Bamiyan,_7th_century_CE.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddha_wearing_a_crown_and_cape._Painting_in_niche_I_at_Bamiyan,_7th_century_CE.jpg|Buddha wearing a crown and a chamail cape. Painting in niche "I" at Bamiyan, 7th century CE
File:Bamiyan,_devotee_in_caftan,_next_to_the_Buddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan,_devotee_in_caftan,_next_to_the_Buddha.jpg|Devotee in double-lapel caftan, next to the Buddha. Cave G, Bamyan (detail)
File:Bamiyan,_the_Buddha_and_devotee_in_caftan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan,_the_Buddha_and_devotee_in_caftan.jpg|Reconstructed mural of Cave G, Bamyan
</gallery>After the destruction of the Buddhas, 50 more caves were revealed. In 12 of the caves, wall paintings were discovered. In December 2004, an international team of researchers stated that the wall paintings at Bamyan were painted between the 5th and the 9th centuries, rather than the 6th to 8th centuries, citing their analysis of radioactive isotopes contained in straw fibers found beneath the paintings. It is believed that the paintings were done by artists travelling on the Silk Road.
Scientists from the Tokyo Research Institute for Cultural Properties in Japan, the Centre of Research and Restoration of the French Museums in France, the Getty Conservation Institute in the United States, and the European Synchrotron Radiation Facility (ESRF) in Grenoble, France, analysed samples from the paintings, typically less than 1 mm across. They discovered that the paint contained pigments such as vermilion (red mercury sulfide) and lead white (lead carbonate). These were mixed with a range of binders, including natural resins, gums (possibly animal skin glue or egg), and oils, probably derived from walnuts or poppies. Specifically, researchers identified drying oils from murals showing Buddhas in vermilion robes sitting cross-legged amid palm leaves and mythical creatures as being painted in the middle of the 7th century. It is believed that they are the oldest known surviving examples of oil painting, possibly predating oil painting in Europe by as much as six centuries. The discovery may lead to a reassessment of works in ancient ruins in Iran, China, Pakistan, Turkey, and India.
Initial suspicion that the oils might be attributable to contamination from fingers, as the touching of the painting is encouraged in Buddhist tradition, was dispelled by spectroscopy and chromatography giving an unambiguous signal for the intentional use of drying oils rather than contaminants. Oils were discovered underneath layers of paint, unlike surface contaminants.
Scientists also found the translation of the beginning section of the original Sanskrit Pratītyasamutpāda Sutra translated by Xuanzang that spelled out the basic belief of Buddhism and said all things are transient.
== Attacks on the statues ==
=== Taliban incursions (1998–2001) ===
During the Afghan Civil War, the area around the Buddhas was initially under the control of the Hezbe Wahdat—part of the Northern Alliance—who were against the Taliban. However, Mazar-i-Sharif fell in August 1998, and the Bamyan valley was entirely surrounded by Taliban. The town was captured on 13 September 1998 after a successful blockade.
Abdul Wahed, a local Taliban commander who had long before announced his intentions to obliterate the Buddhas, drilled holes in the Buddhas' heads into which he planned to load explosives. He was prevented from proceeding by Mohammed Omar, the de facto leader of the Taliban: According to United Nations representative Michael Semple:<blockquote>Mullah Omar appointed Maulawi Muhammad Islam of Ru-ye Doab as Bamian governor. As a Tatar from neighbouring Samangan Province, the Maulawi had connections with all the commanders of Bamian from the jihad era. Whatever his other sins, Bamian was also a part of Maulawi Islam's heritage. His deputies described to me how, when they saw what Abdul Wahed was doing, they contacted Mullah Omar in Kandahar and he gave the order to stop further drilling.</blockquote>Other people blew off the head of the smaller Buddha using dynamite, aimed rockets at the larger Buddha's groin, and burnt tires at the latter's head. In July 1999, Omar decreed in favour of preserving the statues, and described plans to establish a tourism circuit. In early 2000, local Taliban authorities asked for the UN's assistance to rebuild drainage ditches around the tops of the alcoves where the Buddhas were set.
=== Destruction by the Islamic Emirate ===
==== Decision to destroy ====
On 1 March 2001, the Taliban announced that all statues depicting humans in Afghanistan would be destroyed. Work to destroy the Buddhas began the next day, on 2 March, and continued for several weeks. Various theories have sought to explain what prompted Taliban leader Mullah Omar to order the destruction of the statues, further complicated by seemingly shifting narratives of the events as relayed by Omar and senior Taliban officials.
On 6 March 2001, British newspaper ''The Times'' quoted Omar as stating "Muslims should be proud of smashing idols. It has given praise to Allah that we have destroyed them."
During a 13 March interview for Japan's ''Mainichi Shimbun'', Afghan Foreign Minister Wakil Ahmad Mutawakel stated that the destruction was anything but a retaliation against the international community for economic sanctions: "We are destroying the statues in accordance with Islamic law and it is purely a religious issue." A statement issued by the ministry of religious affairs of the Taliban regime justified the destruction as being in accordance with Islamic law.
Later, on 18 March 2001, then Taliban ambassador-at-large Sayed Rahmatullah Hashemi said that the destruction of the statues was carried out by the Head Council of Scholars after a Swedish monuments expert proposed to restore the statues' heads. Rahmatullah Hashemi is reported as saying: "When the Afghan head council asked them to provide the money to feed the children instead of fixing the statues, they refused and said, 'No, the money is just for the statues, not for the children'. Herein, they made the decision to destroy the statues"; however, he did not comment on the claim that a foreign museum offered to "buy the Buddhist statues, the money from which could have been used to feed children". Rahmatullah Hashemi added: "If we had wanted to destroy those statues, we could have done it three years ago," referring to the start of U.S. sanctions. "In our religion, if anything is harmless, we just leave it. If money is going to statues while children are dying of malnutrition next door, then that makes it harmful, and we destroy it." Hashemi denied any religious grounds in the justification of the statues' destruction.
In 2004, following the American invasion of Afghanistan and his exile, Omar explained in an interview:<blockquote>I did not want to destroy the Bamiyan Buddha. In fact, some foreigners came to me and said they would like to conduct the repair work of the Bamiyan Buddha that had been slightly damaged due to rains. This shocked me. I thought, these callous people have no regard for thousands of living human beings—the Afghans who are dying of hunger, but they are so concerned about non-living objects like the Buddha. This was extremely deplorable. That is why I ordered its destruction. Had they come for humanitarian work, I would have never ordered the Buddha's destruction.</blockquote>There is additional speculation that the destruction may have been influenced by al-Qaeda in order to further isolate the Taliban from the international community, thus tightening relations between the two; however, the evidence is circumstantial. Abdul Salam Zaeef held that the destruction of the Buddhas was finally ordered by Abdul Wali, the Minister for the Propagation of Virtue and the Prevention of Vice.
==== International reaction ====
The Taliban's intention to destroy the statues, caused a wave of international horror and protest. According to UNESCO Director-General Kōichirō Matsuura, a meeting of ambassadors from the 54 member states of the Organisation of the Islamic Conference (OIC) was conducted. All OIC states—including Pakistan, Saudi Arabia, and the United Arab Emirates, three countries that officially recognised the Taliban government—joined the protest to spare the monuments. Saudi Arabia and the UAE later condemned the destruction as "savage". Although India never recognised the Taliban regime in Afghanistan, New Delhi offered to arrange for the transfer of all the artifacts in question to India, "where they would be kept safely and preserved for all mankind". These overtures were rejected by the Taliban. Pakistani president Pervez Musharraf sent a delegation led by Pakistan's interior minister Moinuddin Haider to Kabul to meet with Omar and try to prevent the destruction, arguing that it was un-Islamic and unprecedented. As recounted by Steve Coll:<blockquote>Haider quoted a verse from the Koran that said Muslims should not slander the gods of other religions. ... He cited many cases in history, especially in Egypt, where Muslims had protected the statues and art of other religions. The Buddhas in Afghanistan were older even than Islam. Thousands of Muslim soldiers had crossed Afghanistan to India over the centuries, but none of them had ever felt compelled to destroy the Buddhas. "When they have spared these statues for fifteen hundred years, all these Muslims who have passed by them, how are you a different Muslim from them?" Haider asked. "Maybe they did not have the technology to destroy them," Omar speculated.</blockquote>According to Taliban minister, Abdul Salam Zaeef, UNESCO sent the Taliban government 36 letters objecting to the proposed destruction. He asserted that the Chinese, Japanese, and Sri Lankan delegates were the most strident advocates for preserving the Buddhas. The Japanese in particular proposed a variety of different solutions to the issue, including moving the statues to Japan, covering the statues from view, and the payment of money. The second edition of the Turkistan Islamic Party's magazine ''Islamic Turkistan'' contained an article on Buddhism, and described the destruction of the Buddhas of Bamyan despite attempts by the Japanese government of "infidels" to preserve the remains of the statues. The exiled Dalai Lama said he was "deeply concerned".
The destruction of the Bamiyan Buddhas despite protests from the international community has been described by Michael Falser, a heritage expert at the Center for Transcultural Studies in Germany, as an attack by the Taliban against the globalising concept of "cultural heritage". The UNESCO Director-General Kōichirō Matsuura called the destruction a "...crime against culture. It is abominable to witness the cold and calculated destruction of cultural properties which were the heritage of the Afghan people, and, indeed, of the whole of humanity." Ahmad Shah Massoud, leader of the anti-Taliban resistance force, also condemned the destruction.
In Rome, the former Afghan King, Mohammed Zahir Shah, denounced the declaration in a rare press statement, calling it "against the national and historic interests of the Afghan people". Zemaryalai Tarzi, who was Afghanistan's chief archeologist in the 1970s, called it an "unacceptable decision".
==== Process of destruction ====
The destruction was carried out in stages. Initially, the statues were fired at for several days using anti-aircraft guns and artillery. This caused severe damage, but did not obliterate them. During the destruction, Taliban Information Minister Qudratullah Jamal said that, "The destruction work is not as easy as people would think. You can't knock down the statues by dynamite or shelling as both of them have been carved in a cliff. They are firmly attached to the mountain." Later, the Taliban placed anti-tank mines at the bottom of the niches, so that when fragments of rock broke off from artillery fire, the statues would receive additional destruction from particles that set off the mines. In the end, the Taliban lowered men down the cliff face and placed explosives into holes in the Buddhas. After one of the explosions failed to obliterate the face of one of the Buddhas, a rocket was launched that left a hole in the remains of the stone head.
A local civilian, speaking to Voice of America in 2002, said that he and some other locals were forced to help destroy the statues. He also claimed that Pakistani and Arab engineers were involved in the destruction. Mullah Omar, during the destruction, was quoted as saying, "What are you complaining about? We are only waging war on stones".
=== Current status (2002–present) ===
Though the figures of the two large Buddhas have been destroyed, their outlines and some features are still recognisable within the recesses. It is also still possible for visitors to explore the monks' caves and passages that connect them. As part of the international effort to rebuild Afghanistan after the Taliban war, the Japanese government and several other organisations—among them the Afghanistan Institute in Bubendorf, Switzerland, along with the ETH Zurich—have committed to rebuilding, perhaps by anastylosis, the two larger Buddhas. The local residents of Bamyan have also expressed their favour in restoring the structures.
In April 2002, Afghanistan's post-Taliban leader Hamid Karzai called the destruction a "national tragedy" and pledged the Buddhas to be rebuilt. He later called the reconstruction a "cultural imperative".
In September 2005, Mawlawi Mohammed Islam Mohammadi, Taliban governor of Bamyan province at the time of the destruction and widely seen as responsible for its occurrence, was elected to the Afghan Parliament. He blamed the decision to destroy the Buddhas on Al-Qaeda's influence on the Taliban. In January 2007, he was assassinated in Kabul.
Swiss filmmaker Christian Frei made a 95-minute documentary titled ''The Giant Buddhas'' on the statues, the international reactions to their destruction, and an overview of the controversy, released in March 2006. Testimony by local Afghans validates that Osama bin Laden ordered the destruction and that, initially, Mullah Omar and the Afghans in Bamyan opposed it.
Since 2002, international funding has supported recovery and stabilisation efforts at the site. Fragments of the statues are documented and stored with special attention given to securing the structure of the statue still in place. It is hoped that, in the future, partial anastylosis can be conducted with the remaining fragments. In 2009, ICOMOS constructed scaffolding within the niche to further conservation and stabilization. Nonetheless, several serious conservation and safety issues exist and the Buddhas are still listed as World Heritage in Danger.
In the summer of 2006, Afghan officials were deciding on the timetable for the re-construction of the statues. As they waited for the Afghan government and international community to decide when to rebuild them, a $1.3 million UNESCO-funded project was sorting out the chunks of clay and plaster—ranging from boulders weighing several tons to fragments the size of tennis balls—and sheltering them from the elements.
The Buddhist remnants at Bamyan were included on the 2008 World Monuments Watch List of the 100 Most Endangered Sites by the World Monuments Fund.
In 2013, the foot section of the smaller Buddha was rebuilt with iron rods, bricks and concrete by the German branch of ICOMOS. Further constructions were halted by order of UNESCO, on the grounds that the work was conducted without the organisation's knowledge or approval. The effort was contrary to UNESCO's policy of using original material for reconstructions, and it has been pointed out that it was done based on assumptions.
In 2015, a wealthy Chinese couple, Janson Hu and Liyan Yu, financed the creation of a Statue of Liberty-size 3D light projection of an artist's view of what the larger Buddha, known as Solsol to locals, might have looked like in its prime. The image was beamed into the niche one night in 2015; later the couple donated their $120,000 projector to the culture ministry.
Shortly after the 2021 Taliban offensive that saw the overthrow of the Islamic Republic of Afghanistan and the return of Taliban to the government, tourists were again granted permission to visit the site. While the Taliban promised to preserve the Bamyan valley, preservation work was ceased indefinitely. UNESCO's Afghan operations were stymied, largely due to foreign investors' fears that continued support of cultural preservation projects in the country would run afoul of international sanctions. In February 2023, UNESCO's restoration work resumed when the Italian government approved new funding.
== Restawr ==
The UNESCO Expert Working Group on Afghan cultural projects convened to discuss what to do about the two statues between 3–4 March 2011 in Paris. Researcher Erwin Emmerling of Technical University Munich announced he believed it would be possible to restore the smaller statue using an organic silicon compound. The Paris conference issued a list of 39 recommendations for the safeguarding of the Bamyan site. These included leaving the larger Western niche empty as a monument to the destruction of the Buddhas, a feasibility study into the rebuilding of the Eastern Buddha, and the construction of a central museum and several smaller site museums. Work has since begun on restoring the Buddhas using the process of anastylosis, where original elements are combined with modern material. It is estimated that roughly half the pieces of the Buddhas can be put back together according to Bert Praxenthaler, a German art historian and sculptor involved in the restoration. The restoration of the caves and Buddhas has also involved training and employing local people as stone carvers. The project, which also aims to encourage tourism to the area, is being organised by UNESCO and the International Council on Monuments and Sites (ICOMOS).
The work has come under some criticism. It is felt by some, such as human rights activist Abdullah Hamadi, that the empty niches should be left as monuments to the fanaticism of the Taliban, while others believe the money could be better spent on housing and electricity for the region. Some people, including Habiba Sarabi, the provincial governor, believe that rebuilding the Buddhas would increase tourism, which would aid the surrounding communities.
=== Rise of the Buddhas with 3D light projection ===
After fourteen years, on 7 June 2015, a Chinese adventurist couple Zhang Xinyu and Liang Hong filled the empty cavities where the Buddhas once stood with 3D laser light projection technology. The projector used for the installation, worth approximately $120,000, was donated by Zhang and Liang, who were saddened by the destruction of the statues. With the desire of paying tribute, they requested permission from UNESCO and the Afghan government to do the project. About 150 local people came out to see the unveiling of the holographic statues.
=== Repliki ===
The destruction of the Buddhas of Bamyan inspired attempts to construct replicas of the Bamyan Buddhas. These include the following.
* In 2001 in China, carving of a 37 metres (121 ft) high Buddha was initiated in Sichuan, which is the same height as the smaller of the two Bamiyan Buddhas. It was funded by a Chinese businessman, Liang Simian. The project appears to have been given up for unknown reasons.
* In Sri Lanka, a full-scale replica has been created, which is now known as the Tsunami Honganji Viharaya at Pareliya. It is dedicated to the victims of the 2005 tsunami in the presence of Mahinda Rajapaksha. It was funded by Japan's Hongan-ji Temple of Kyoto and was inaugurated in 2006.
* In Poland, the Arkady Fiedler Museum of Tolerance has a replica of a Bamiyan Buddha.
* An 80 feet (24 m) stone Buddha was inaugurated at Sarnath in India in 2011. It stands within the Thai Buddhist Vihara.
== In popular culture ==
Despite the Buddhas's destruction, the ruins continue to be a popular culture landmark, bolstered by increasing domestic and international tourism to the Bamyan Valley. The area around the ruins has since been used for the traditional game of buzkashi, and other events. The music video of pop singer Aryana Sayeed's hit 2015 song "Yaar-e Bamyani" was also shot by the ruins. The statues inspired Islamic writers in historical times. The larger statue appears as the malevolent giant Salsal in medieval Turkish tales.
In June 1971, Empress Michiko of Japan visited the Buddhas during an Imperial state visit to the Kingdom of Afghanistan with her husband. Upon her return to Japan, she composed a waka poem.
A 2012 novel by Rajesh Talwar titled ''An Afghan Winter'' provides a fictional backdrop to the destruction of the Buddhas and its impact on the global Buddhist community.
The 2022 Indian film ''Ram Setu'' shows the destruction of the Buddhas of Bamiyan and an archaeological team's subsequent attempts to salvage the remains where they discover a fictional treasure belonging to Raja Dahir and a colossal reclining Buddha (which has been described in the writings of Xuanzang but has not actually been discovered).
The AD 507 chapter of 2020 novel ''A Traveller at the Gates of Wisdom'' by John Boyne writes an imaginary account of how the Buddhas were commissioned and built.
== Gallerija ==
<gallery mode="packed">
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109152.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109152.jpg|Taller Buddha, after destruction
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109154.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109154.jpg|Smaller Buddha, after destruction
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-130348.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-130348.jpg|View of the rock where monasteries and Buddhas are carved
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109157.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109157.jpg|The landscape of the archaeological Remains of the Bamyan Valley
</gallery>
== Referenzi ==
[[Kategorija:Siti ta' Wirt Dinji Kulturali]]
[[Kategorija:Siti ta' Wirt Dinji fl-Afganistan]]
[[Kategorija:Afganistan]]
ram3u352cu21xgs230gafv8llcj9kei
318142
318134
2024-12-03T08:50:53Z
Trigcly
17859
/* Affreski */ żieda kontenut
318142
wikitext
text/x-wiki
[[Stampa:Bamiyan Buddhas Burnes.jpg|daqsminuri|L-Istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan.]]
Il-'''Pajsaġġ Kulturali u l-Fdalijiet Arkeoloġiċi tal-Wied ta' Bamiyan''' (fil-qosor l-'''Istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan'''; bil-Paxto: د باميانو بودايي پژۍ, bid-Dari: تندیسهای بودا در بامیان) huwa pajsaġġ kulturali li fih kienu jispikkaw żewġ [[Statwa|statwi]] [[Buddiżmu|Buddisti]] [[Monument|monumentali]] x'aktarx tas-seklu 6 li jinsab fil-Wied ta' Bamiyan tal-[[Afganistan]]. Il-fdalijiet jinsabu 130 kilometru (81 mil) lejn il-Majjistral ta' [[Kabul]], f'elevazzjoni ta' 2,500 [[metru]] (8,200 pied), u d-datazzjoni bir-radjukarbonju tal-komponenti strutturali tal-istatwi tal-[[Gautama Buddha|Buddha]] ddeterminat li l-iżgħar statwa ta' 38 metru (125 pied) imsejħa "Buddha tal-Lvant" inbniet għall-ħabta tal-570 [[WK|W.K]]., u l-istatwa l-kbira ta' 55 metru (180 pied) imsejħa "Buddha tal-Punent" inbniet għall-ħabta tas-618 W.K., li jfisser li t-tnejn imorru lura għaż-żmien meta l-Ħeftaliti jew l-Unni Bojod kellhom il-kontroll tar-reġjun. Bħala [[Sit ta' Wirt Dinji]] tal-[[UNESCO]] tal-Buddiżmu Afgan storiku, kien sit sagru għall-Buddisti tul it-[[Toroq tal-Ħarir: in-Network ta' Rotot tal-Kuritur ta' Chang'an-Tianshan|Toroq tal-Ħarir]]. Madankollu, f'Marzu 2001, iż-żewġ statwi nqerdu mit-[[Talibani]] wara ordni li ngħatat fis-26 ta' Frar 2001 mill-mexxej tat-Talibani [[Mullah Muhammad Omar]] biex jinqerdu l-istatwi kollha fl-Afganistan "ħalli ħadd ma jkun jista' jibqa' jqimhom jew jirrispettahom fil-ġejjieni". L-opinjoni internazzjonali u lokali kkundannat il-qerda tal-istatwi tal-Buddha.
L-istatwi kienu jirrappreżentaw evoluzzjoni li saret iktar 'il quddiem tal-istil klassiku mħallat tal-arti [[Greċja|Griega]]-Buddista f'Gandhara. L-istatwa l-kbira kienet issejħet ''"Salsal"'' (li tfisser "id-dawl jiddi fl-univers kollu") u kienet meqjusa bħala statwa maskili. L-istatwa ż-żgħira kienet issejħet ''"Shah Mama"'' (li tfisser "Reġina Omm") u kienet meqjusa bħala statwa femminili. Teknikament, it-tnejn li huma kienu riljievi: fuq in-naħa ta' wara, kienu ħaġa waħda mal-ħajt tal-irdum. L-iġsma prinċipali kienu mħaffrin direttament mill-irdumijiet tal-ġebel ramli, iżda d-dettalji ġew immudellati fit-tajn imħallat bil-ħuxlief u miksi bl-istukko. Dan il-kisi, li l-biċċa l-kbira minnu ttiekel maż-żmie, kien impitter biex jispikkaw iktar l-espressjonijiet tal-uċuħ, tal-idejn u tat-tinjiet tal-ilbies; l-istatwa l-kbira kienet impittra bl-[[aħmar]] jgħajjat, u l-istatwa ż-żgħira kienet impittra b'diversi [[Lewn|kuluri]]. Il-partijiet il-baxxi tad-dirgħajn tal-istatwi nbnew bl-istess taħlita bit-tajn u bil-ħuxlief, u ntrifdu fuq armaturi tal-[[injam]]. Huwa maħsub li l-partijiet ta' fuq tal-uċuħ tal-istatwi kienu jikkonsistu minn maskri enormi tal-injam.
Mis-seklu 2 W.K., Bamiyan kien sit [[Reliġjon|reliġjuż]] Buddist tul it-Toroq tal-Ħarir taħt il-Kuxani, u baqa' hekk sal-ħakmiet [[Iżlam|Iżlamiċi]] tas-770 W.K., u finalment safa taħt it-tmexxija tal-Gażnavidi Torok fid-977 W.K. Fl-1221, [[Genghis Khan]] invada l-Wied ta' Bamiyan, u kważi qered għalkollox il-popolazzjoni kollha għalkemm ma kkawżax ħsara lill-istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan. Iktar 'il quddiem fis-seklu 17, l-imperatur Mugal [[Aurangzeb]] għal żmien qasir ordna l-użu tal-artillerija biex l-istatwi jinqerdu, iżda għalkemm ikkawża xi ħsara, l-istatwi tal-Buddha baqgħu jeżistu.
L-istatwi tal-Buddha ġew imdawra b'bosta għerien u wċuħ tal-blat impittrin bl-affreski. Huwa maħsub li dawn kienu jmorru lura l-iktar għas-sekli 6 sa 8 W.K. u ma baqgħux isiru wara l-ħakmiet Musulmani tal-Afganistan. L-opri tal-[[arti]] iżgħar jitqiesu bħala sinteżi artistika tal-arti Buddista u tal-arti Gupta mill-[[Indja]] tal-qedem, b'influwenzi mill-Imperu tas-[[Sassanidi]] u mill-[[Imperu Biżantin]], kif ukoll mill-Yabghus ta' Tokhara.
== [[Storja]] ==
=== Kummissjonar ===
Is-sit ta' Bamiyan jinsab tul it-Toroq tal-Ħarir, li jgħaddu qalb ir-reġjun muntanjuż ta' Hindu Kush fil-Wied ta' Bamiyan. It-Toroq tal-Ħarir storikament kienu rotot tal-karovani li kienu jikkollegaw is-swieq taċ-Ċina ma' dawk tad-dinja tal-Punent. F'Bamiyan kien hemm diversi monasteri Buddisti li kienu jirrappreżentaw ċentru għani għar-reliġjon, għall-[[filosofija]] u għall-arti. Il-patrijiet fil-monasteri kienu jgħixu bħala eremiti f'għerien żgħar imħaffrin fix-xaqlibiet tal-irdumijiet tal-Wied ta' Bamiyan. Il-biċċa l-kbira ta' dawn il-patrijiet żejnu l-għerien tagħhom bi statwi reliġjużi u b'affreski b'ilwien jgħajtu sabiex jikkondividu l-kultura ta' Gandhara.
L-istatwi l-kbar tal-Buddha ta' Bamiyan inbnew għall-ħabta tas-600 W.K. taħt il-Ħeptaliti, li dak iż-żmien kienu jmexxu bħala prinċpijiet fl-inħawi ta' Tokharistan u t-Tramuntana tal-Afganistan. Bamiyan kien ilu sit reliġjuż Buddist mis-seklu 2 W.K. taħt il-Kuxani, u baqa' hekk sa żmien il-ħakma Musulmana tal-Kaliffat [[Abbasidi|Abbasid]] taħt [[Al-Mahdi]] fis-770 W.K. Reġa' sar Buddist mit-870 W.K. sal-ħakma Iżlamika finali tad-977 W.K. taħt id-dinastija Gaznavida Torka. L-affreski fl-għerien tal-madwar ġew datati bir-radjukarbonju li jmorru lura għall-438 sad-980 W.K., u b'hekk jissuġġerixxu li l-attività artistika Buddista baqgħet għaddejja sal-okkupazzjoni finali mill-Musulmani.
L-iżjed żewġ statwi prominenti kienu l-[[Skultura|iskulturi]] ġganteski bilwieqfa tal-Buddha: Vairocana u Sakyamuni (Gautama Buddha), li kienu jiġu identifikati permezz tal-mudri differenti tagħhom. L-istatwa tal-Buddha magħrufa l-iktar bħala "Solsol" kienet għolja 55 metru, filwaqt li dik magħrufa l-iktar bħala "Shahmama" kienet għolja 38 metru. In-niċeċ li fihom kienu jinsabu l-istatwi huma għoljin 58 u 38 metru rispettivament mill-qiegħ sa fuq nett. Qabel ma ġew sploduti fl-2001, dawn kienu l-ikbar eżempji ta' statwi mnaqqxin tal-Buddha bilwieqfa fid-[[Id-Dinja|dinja]] (il-[[Buddha Ġgantesk ta' Leshan]] fiċ-[[Ċina]] tas-seklu 8 huwa ogħla, iżda huwa bilqiegħda).
Wara l-qerda tal-istatwi fl-2001, id-datazzjoni bir-radjukarbonju tal-komponenti strutturali organiċi interni li nstabu qalb ir-radam iddeterminat li ż-żewġ statwi tal-Buddha kienu nbnew għall-ħabta tas-600 W.K., x'aktarx bejn il-544 u l-595 W.K. fir-rigward tal-Buddha tal-Lvant ta' 38 metru, u bejn 591 u 644 W.K. fir-rigward tal-Buddha tal-Punent ta' 55 metru. Studji reċenti wkoll ikkonfermaw dati simili abbażi ta' analiżi stilistika u storika, għalkemm ix-xebħ mal-arti ta' Gandhara ġeneralment kienet ħeġġet datazzjoni iktar bikrija fil-letteratura preċedenti.
Id-dokumentazzjoni storika tirreferi għaċ-ċelebrazzjonijiet li kienu jsiru kull sena u li kienu jattiraw bosta pellegrini, li kienu jagħmlu offerti lill-istatwi monumentali. Dawn l-istatwi x'aktarx li kienu l-iżjed attrazzjonijiet kulturali famużi tar-reġjun, u s-sit tniżżel fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO flimkien mal-pajsaġġ kulturali u l-fdalijiet [[Arkeoloġija|arkeoloġiċi]] tal-Wied ta' Bamiyan. Maż-żmien it-tiżjin ikkulurit tagħhom tilef il-kulur.
=== Era Premoderna ===
Il-pellegrin Buddist Ċiniż [[Xuanzang]] żar is-sit fit-30 ta' April 630, u ddeskriva s-sit ta' Bamiyan fid-''Da Tang Xiyu Ji'' bħala ċentru Buddist li kien qed jiffjorixxi "b'iktar minn għaxar monasteri u iktar minn elf patri". Huwa nnota wkoll li ż-żewġ figuri tal-Buddha kienu "mżejna bid-deheb u bil-ġojjelli fini" (Wriggins, 1995). Barra minn hekk, Xuanzang isemmi statwa oħra, saħansitra ikbar, tal-Buddha mimdud. Statwa monumentali tal-Buddha mimdud, bi stil simili bħal tal-istatwi ta' Bamiyan, għadha teżisti fl-għerien tat-Tempju ta' Bingling fil-provinċja ta' Gansu, iċ-Ċina.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Buddhas_of_Bamiyan_1885.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddhas_of_Bamiyan_1885.jpg|Inċiżjoni tal-istatwi tal-Buddha fis-seklu 19.
File:CH-NB_-_Afghanistan,_Bamiyan,_Bamyan_(Bamian)-_Menschen_-_Annemarie_Schwarzenbach_-_SLA-Schwarzenbach-A-5-20-174_(cropped).jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:CH-NB_-_Afghanistan,_Bamiyan,_Bamyan_(Bamian)-_Menschen_-_Annemarie_Schwarzenbach_-_SLA-Schwarzenbach-A-5-20-174_(cropped).jpg|[[Raġel|Irġiel]] lokali bilwieqfa qrib l-istatwa l-kbira tal-Buddha magħrufa bħala "Salsal".
File:Françoise_Foliot_-_Afghanistan_-_006.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Fran%C3%A7oise_Foliot_-_Afghanistan_-_006.jpg|Ritratt ta' Françoise Foliot.
File:BamyanBuddha_Smaller_1.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:BamyanBuddha_Smaller_1.jpg|L-istatwa tal-Buddha ta' 38 metru fl-1977.
File:Buddha_of_Bamiyan_(reconstitution).jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddha_of_Bamiyan_(reconstitution).jpg|Rikostruzzjoni possibbli tad-dehra oriġinali tal-Buddha tal-Punent (Vairocana).
File:Stamp_of_Afghanistan_-_1951_-_Colnect_487673_-_Buddha_of_Bamian.jpeg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stamp_of_Afghanistan_-_1951_-_Colnect_487673_-_Buddha_of_Bamian.jpeg|[[Bolla postali]] ta' Bamiyan (1951) maħruġa minn ''Postes Afghanes'' (il-Posta Afgana).
</gallery>
== Affreski ==
Madwar l-istatwi tal-Buddha hemm bosta għerien u wċuħ tal-irdumijiet imżejnin bl-affreski. Huwa maħsub li l-aqwa żmien fil-Wied ta' Bamiyan meta saru dawn l-affreski kien mis-sekli 6 sa 8 W.K., qabel l-invażjonijiet Iżlamiċi. Dawn l-opri tal-arti jitqiesu bħala sinteżi artistika tal-arti Buddista u Gupta mill-Indja, b'influwenzi mill-Imperu tas-Sassanidi u mill-Imperu Biżantin, kif ukoll mit-Tokharistan. Il-[[Pittura|pitturi]] li saru wara ġew attribwiti lill-"perjodu Tork" (is-sekli 7–9 W.K).<ref>Sauer, Eberhard (2017). ''Sasanian Persia: Between Rome and the Steppes of Eurasia''. Edinburgh University Press. p. 240. ISBN <bdi>978-1-4744-2068-6</bdi>.</ref>
=== Buddha tal-Lvant (għall-ħabta tal-544–595 W.K.) ===
Most of the surfaces in the niche housing the Buddha must have been decorated with colourful murals, surrounding the Buddha with many paintings, but only fragments were remaining in modern times. For the 38 meter Eastern Buddha, built between 544 and 595 CE, the main remaining murals were the ones on the ceiling, right above the head of the Buddha. Recent dating based on stylistic and historical analysis confirms dates for these mural which follow the carbon-rated dates for the construction of the Buddhas themselves: the murals of the Eastern Buddha have been dated to the 6th to 8th century CE by Klimburg-Salter (1989), and post 635/645 CE by Tanabe (2004). As late as 2002, Marylin Martin Rhie argued a 3rd–4th century date for the Eastern Buddha, based on artistic criteria.
==== Alla tax-Xemx ====
Among the most famous paintings of the Buddhas of Bamiyan, the ceiling of the smaller Eastern Buddha represents a solar deity on a chariot pulled by horses, as well as ceremonial scenes with royal figures and devotees. The god is wearing a caftan in the style of Tokhara, boots, and is holding a lance. His representation is derived from the iconography of the Iranian god Mithra, as revered in Sogdia. He is riding a two-wheeled golden chariot, pulled by four horses. Two winged attendants are standing to the side of the charriot, wearing a Corinthian helmet with a feather, and holding a shield. In the top portion are wind gods, flying with a scarf held in both hands. This composition is unique, and distinct from Gandhara or India, but there are some similarities with the paintings of Kizil and Dunhuang.
The central image of the Sun God on his golden chariot is framed by two lateral rows of individuals: kings and dignitaries mingling with Buddhas and Bodhisattvas. One of the personages, standing behind a monk in profile, is likely the King of Bamyan. He wears a crenulated crown with single crescent and korymbos, a round-neck tunic and a Sasanian headband.
==== Donaturi Ħeftaliti ====
The Bamiyan Buddhas were built at the time of the Hephthalites. Several of the figures have the characteristic appearance of the Hephthalites of Tokharistan, with belted jackets with a unique lapel of their tunic being folded on the right side, the cropped hair, the hair accessories, their distinctive physiognomy and their round beardless faces. These figures must represent the donors and potentates who supported the building of the monumental giant Buddha. The individuals in this painting are very similar to the individuals depicted in Balalyk Tepe, and they may be related to the Hepthalites. They participate "to the artistic tradition of the Hephthalite ruling classes of Tukharestan".
These murals disappeared with the destructions of 2001.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Mural_of_the_Sun_God_riding_his_golden_chariot,_over_the_head_of_the_smaller_38_meter_Eastern_Buddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mural_of_the_Sun_God_riding_his_golden_chariot,_over_the_head_of_the_smaller_38_meter_Eastern_Buddha.jpg|Mural of the Sun God riding his golden chariot and rows of royal donors along the sides, over the head of the smaller 38 meter Eastern Buddha (carbon-dated to 544–595 CE).
File:Painting_of_a_King_in_the_niche_of_the_38_meter_Buddha,_Bamiyan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Painting_of_a_King_in_the_niche_of_the_38_meter_Buddha,_Bamiyan.jpg|Probable King of Bamyan, in Sasanian style, in the niche of the 38 meters Buddha, next to the Sun God, Bamyan.
File:Hephthalite_sponsors_at_Bamiyan_(ceiling_of_the_38_meter_Buddha,_detail_of_royal_sponsors,_enhanced).jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hephthalite_sponsors_at_Bamiyan_(ceiling_of_the_38_meter_Buddha,_detail_of_royal_sponsors,_enhanced).jpg|Probable Hepthalite rulers of Tokharistan, with single-lapel caftan and single-crescent crown, in the lateral row of dignitaries next to the Sun God.
</gallery>
=== Buddha tal-Punent (għall-ħabta tal-591–644 W.K.) ===
A few murals also remained around the taller 55 meter Western Buddha on the ceiling and on the sides. Many are more conventionally Buddhist in character. Some of the later mural paintings show male devotees in double-lapel caftans.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Bamiyan_paintings_of_Celestial_beings_in_the_niche_of_the_55_meter_large_Buddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan_paintings_of_Celestial_beings_in_the_niche_of_the_55_meter_large_Buddha.jpg|Paintings of celestial beings in the niche of the 55 meter large Buddha.
File:Bamiyan_Western_Buddha,_Niche,_ceiling,_east_section_E1_and_E2.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan_Western_Buddha,_Niche,_ceiling,_east_section_E1_and_E2.jpg|Western Buddha, Niche, ceiling, east section E1 and E2.<ref name="HA">{{cite web|url=https://huntingtonarchive.org/resources/lostStolen/bamiyanBuddhas.php|title=Lost, Stolen, and Damaged Images: The Buddhist Caves of Bamiyan|website=huntingtonarchive.org}}</ref>
File:Bodhisattva,_ceiling_of_the_niche_of_the_Great_Western_Buddha,_early_7th_century,_Bamiyan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bodhisattva,_ceiling_of_the_niche_of_the_Great_Western_Buddha,_early_7th_century,_Bamiyan.jpg|Bodhisattva, ceiling of the niche of the Great Western Buddha, early 7th century, Bamiyan
File:Bamiyan_devotee_in_double-lapel_caftan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan_devotee_in_double-lapel_caftan.jpg|Devotee in double-lapel caftan, left wall of the niche of the Western Buddha. He has also been described as a Hephthalite.
</gallery>
=== Għerien ta' biswit ===
Later mural paintings of Bamiyan, dated to the 7th–8th centuries CE, display a variety of male devotees in double-lapel caftans. The works of art show a sophistication and cosmopolitanism comparable to other works of art of the Silk Road, such as those of Kizil, are attributable to the sponsorship of the Western Turks (Yabghus of Tokharistan). The nearby Kakrak caves also have some works of art.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Bodhisattva_Maitreya,_ceiling_of_the_cave_E,_late_7th_early_8th_century,_Bamiyan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bodhisattva_Maitreya,_ceiling_of_the_cave_E,_late_7th_early_8th_century,_Bamiyan.jpg|Bodhisattva Maitreya, ceiling of the cave E, late 7th early 8th century, Bamiyan
File:Buddha_wearing_a_crown_and_cape._Painting_in_niche_I_at_Bamiyan,_7th_century_CE.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddha_wearing_a_crown_and_cape._Painting_in_niche_I_at_Bamiyan,_7th_century_CE.jpg|Buddha wearing a crown and a chamail cape. Painting in niche "I" at Bamiyan, 7th century CE
File:Bamiyan,_devotee_in_caftan,_next_to_the_Buddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan,_devotee_in_caftan,_next_to_the_Buddha.jpg|Devotee in double-lapel caftan, next to the Buddha. Cave G, Bamyan (detail)
File:Bamiyan,_the_Buddha_and_devotee_in_caftan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan,_the_Buddha_and_devotee_in_caftan.jpg|Reconstructed mural of Cave G, Bamyan
</gallery>After the destruction of the Buddhas, 50 more caves were revealed. In 12 of the caves, wall paintings were discovered. In December 2004, an international team of researchers stated that the wall paintings at Bamyan were painted between the 5th and the 9th centuries, rather than the 6th to 8th centuries, citing their analysis of radioactive isotopes contained in straw fibers found beneath the paintings. It is believed that the paintings were done by artists travelling on the Silk Road.
Scientists from the Tokyo Research Institute for Cultural Properties in Japan, the Centre of Research and Restoration of the French Museums in France, the Getty Conservation Institute in the United States, and the European Synchrotron Radiation Facility (ESRF) in Grenoble, France, analysed samples from the paintings, typically less than 1 mm across. They discovered that the paint contained pigments such as vermilion (red mercury sulfide) and lead white (lead carbonate). These were mixed with a range of binders, including natural resins, gums (possibly animal skin glue or egg), and oils, probably derived from walnuts or poppies. Specifically, researchers identified drying oils from murals showing Buddhas in vermilion robes sitting cross-legged amid palm leaves and mythical creatures as being painted in the middle of the 7th century. It is believed that they are the oldest known surviving examples of oil painting, possibly predating oil painting in Europe by as much as six centuries. The discovery may lead to a reassessment of works in ancient ruins in Iran, China, Pakistan, Turkey, and India.
Initial suspicion that the oils might be attributable to contamination from fingers, as the touching of the painting is encouraged in Buddhist tradition, was dispelled by spectroscopy and chromatography giving an unambiguous signal for the intentional use of drying oils rather than contaminants. Oils were discovered underneath layers of paint, unlike surface contaminants.
Scientists also found the translation of the beginning section of the original Sanskrit Pratītyasamutpāda Sutra translated by Xuanzang that spelled out the basic belief of Buddhism and said all things are transient.
== Attakki fuq l-istatwi ==
=== Inkursjonijiet tat-Talibani (1998–2001) ===
During the Afghan Civil War, the area around the Buddhas was initially under the control of the Hezbe Wahdat—part of the Northern Alliance—who were against the Taliban. However, Mazar-i-Sharif fell in August 1998, and the Bamyan valley was entirely surrounded by Taliban. The town was captured on 13 September 1998 after a successful blockade.
Abdul Wahed, a local Taliban commander who had long before announced his intentions to obliterate the Buddhas, drilled holes in the Buddhas' heads into which he planned to load explosives. He was prevented from proceeding by Mohammed Omar, the de facto leader of the Taliban: According to United Nations representative Michael Semple:<blockquote>Mullah Omar appointed Maulawi Muhammad Islam of Ru-ye Doab as Bamian governor. As a Tatar from neighbouring Samangan Province, the Maulawi had connections with all the commanders of Bamian from the jihad era. Whatever his other sins, Bamian was also a part of Maulawi Islam's heritage. His deputies described to me how, when they saw what Abdul Wahed was doing, they contacted Mullah Omar in Kandahar and he gave the order to stop further drilling.</blockquote>Other people blew off the head of the smaller Buddha using dynamite, aimed rockets at the larger Buddha's groin, and burnt tires at the latter's head. In July 1999, Omar decreed in favour of preserving the statues, and described plans to establish a tourism circuit. In early 2000, local Taliban authorities asked for the UN's assistance to rebuild drainage ditches around the tops of the alcoves where the Buddhas were set.
=== Qerda mill-Emirat Iżlamiku ===
==== Deċiżjoni tal-qerda ====
On 1 March 2001, the Taliban announced that all statues depicting humans in Afghanistan would be destroyed. Work to destroy the Buddhas began the next day, on 2 March, and continued for several weeks. Various theories have sought to explain what prompted Taliban leader Mullah Omar to order the destruction of the statues, further complicated by seemingly shifting narratives of the events as relayed by Omar and senior Taliban officials.
On 6 March 2001, British newspaper ''The Times'' quoted Omar as stating "Muslims should be proud of smashing idols. It has given praise to Allah that we have destroyed them."
During a 13 March interview for Japan's ''Mainichi Shimbun'', Afghan Foreign Minister Wakil Ahmad Mutawakel stated that the destruction was anything but a retaliation against the international community for economic sanctions: "We are destroying the statues in accordance with Islamic law and it is purely a religious issue." A statement issued by the ministry of religious affairs of the Taliban regime justified the destruction as being in accordance with Islamic law.
Later, on 18 March 2001, then Taliban ambassador-at-large Sayed Rahmatullah Hashemi said that the destruction of the statues was carried out by the Head Council of Scholars after a Swedish monuments expert proposed to restore the statues' heads. Rahmatullah Hashemi is reported as saying: "When the Afghan head council asked them to provide the money to feed the children instead of fixing the statues, they refused and said, 'No, the money is just for the statues, not for the children'. Herein, they made the decision to destroy the statues"; however, he did not comment on the claim that a foreign museum offered to "buy the Buddhist statues, the money from which could have been used to feed children". Rahmatullah Hashemi added: "If we had wanted to destroy those statues, we could have done it three years ago," referring to the start of U.S. sanctions. "In our religion, if anything is harmless, we just leave it. If money is going to statues while children are dying of malnutrition next door, then that makes it harmful, and we destroy it." Hashemi denied any religious grounds in the justification of the statues' destruction.
In 2004, following the American invasion of Afghanistan and his exile, Omar explained in an interview:<blockquote>I did not want to destroy the Bamiyan Buddha. In fact, some foreigners came to me and said they would like to conduct the repair work of the Bamiyan Buddha that had been slightly damaged due to rains. This shocked me. I thought, these callous people have no regard for thousands of living human beings—the Afghans who are dying of hunger, but they are so concerned about non-living objects like the Buddha. This was extremely deplorable. That is why I ordered its destruction. Had they come for humanitarian work, I would have never ordered the Buddha's destruction.</blockquote>There is additional speculation that the destruction may have been influenced by al-Qaeda in order to further isolate the Taliban from the international community, thus tightening relations between the two; however, the evidence is circumstantial. Abdul Salam Zaeef held that the destruction of the Buddhas was finally ordered by Abdul Wali, the Minister for the Propagation of Virtue and the Prevention of Vice.
==== Reazzjoni internazzjonali ====
The Taliban's intention to destroy the statues, caused a wave of international horror and protest. According to UNESCO Director-General Kōichirō Matsuura, a meeting of ambassadors from the 54 member states of the Organisation of the Islamic Conference (OIC) was conducted. All OIC states—including Pakistan, Saudi Arabia, and the United Arab Emirates, three countries that officially recognised the Taliban government—joined the protest to spare the monuments. Saudi Arabia and the UAE later condemned the destruction as "savage". Although India never recognised the Taliban regime in Afghanistan, New Delhi offered to arrange for the transfer of all the artifacts in question to India, "where they would be kept safely and preserved for all mankind". These overtures were rejected by the Taliban. Pakistani president Pervez Musharraf sent a delegation led by Pakistan's interior minister Moinuddin Haider to Kabul to meet with Omar and try to prevent the destruction, arguing that it was un-Islamic and unprecedented. As recounted by Steve Coll:<blockquote>Haider quoted a verse from the Koran that said Muslims should not slander the gods of other religions. ... He cited many cases in history, especially in Egypt, where Muslims had protected the statues and art of other religions. The Buddhas in Afghanistan were older even than Islam. Thousands of Muslim soldiers had crossed Afghanistan to India over the centuries, but none of them had ever felt compelled to destroy the Buddhas. "When they have spared these statues for fifteen hundred years, all these Muslims who have passed by them, how are you a different Muslim from them?" Haider asked. "Maybe they did not have the technology to destroy them," Omar speculated.</blockquote>According to Taliban minister, Abdul Salam Zaeef, UNESCO sent the Taliban government 36 letters objecting to the proposed destruction. He asserted that the Chinese, Japanese, and Sri Lankan delegates were the most strident advocates for preserving the Buddhas. The Japanese in particular proposed a variety of different solutions to the issue, including moving the statues to Japan, covering the statues from view, and the payment of money. The second edition of the Turkistan Islamic Party's magazine ''Islamic Turkistan'' contained an article on Buddhism, and described the destruction of the Buddhas of Bamyan despite attempts by the Japanese government of "infidels" to preserve the remains of the statues. The exiled Dalai Lama said he was "deeply concerned".
The destruction of the Bamiyan Buddhas despite protests from the international community has been described by Michael Falser, a heritage expert at the Center for Transcultural Studies in Germany, as an attack by the Taliban against the globalising concept of "cultural heritage". The UNESCO Director-General Kōichirō Matsuura called the destruction a "...crime against culture. It is abominable to witness the cold and calculated destruction of cultural properties which were the heritage of the Afghan people, and, indeed, of the whole of humanity." Ahmad Shah Massoud, leader of the anti-Taliban resistance force, also condemned the destruction.
In Rome, the former Afghan King, Mohammed Zahir Shah, denounced the declaration in a rare press statement, calling it "against the national and historic interests of the Afghan people". Zemaryalai Tarzi, who was Afghanistan's chief archeologist in the 1970s, called it an "unacceptable decision".
==== Proċess tal-qerda ====
The destruction was carried out in stages. Initially, the statues were fired at for several days using anti-aircraft guns and artillery. This caused severe damage, but did not obliterate them. During the destruction, Taliban Information Minister Qudratullah Jamal said that, "The destruction work is not as easy as people would think. You can't knock down the statues by dynamite or shelling as both of them have been carved in a cliff. They are firmly attached to the mountain." Later, the Taliban placed anti-tank mines at the bottom of the niches, so that when fragments of rock broke off from artillery fire, the statues would receive additional destruction from particles that set off the mines. In the end, the Taliban lowered men down the cliff face and placed explosives into holes in the Buddhas. After one of the explosions failed to obliterate the face of one of the Buddhas, a rocket was launched that left a hole in the remains of the stone head.
A local civilian, speaking to Voice of America in 2002, said that he and some other locals were forced to help destroy the statues. He also claimed that Pakistani and Arab engineers were involved in the destruction. Mullah Omar, during the destruction, was quoted as saying, "What are you complaining about? We are only waging war on stones".
=== Qagħda attwali (2002–preżent) ===
Though the figures of the two large Buddhas have been destroyed, their outlines and some features are still recognisable within the recesses. It is also still possible for visitors to explore the monks' caves and passages that connect them. As part of the international effort to rebuild Afghanistan after the Taliban war, the Japanese government and several other organisations—among them the Afghanistan Institute in Bubendorf, Switzerland, along with the ETH Zurich—have committed to rebuilding, perhaps by anastylosis, the two larger Buddhas. The local residents of Bamyan have also expressed their favour in restoring the structures.
In April 2002, Afghanistan's post-Taliban leader Hamid Karzai called the destruction a "national tragedy" and pledged the Buddhas to be rebuilt. He later called the reconstruction a "cultural imperative".
In September 2005, Mawlawi Mohammed Islam Mohammadi, Taliban governor of Bamyan province at the time of the destruction and widely seen as responsible for its occurrence, was elected to the Afghan Parliament. He blamed the decision to destroy the Buddhas on Al-Qaeda's influence on the Taliban. In January 2007, he was assassinated in Kabul.
Swiss filmmaker Christian Frei made a 95-minute documentary titled ''The Giant Buddhas'' on the statues, the international reactions to their destruction, and an overview of the controversy, released in March 2006. Testimony by local Afghans validates that Osama bin Laden ordered the destruction and that, initially, Mullah Omar and the Afghans in Bamyan opposed it.
Since 2002, international funding has supported recovery and stabilisation efforts at the site. Fragments of the statues are documented and stored with special attention given to securing the structure of the statue still in place. It is hoped that, in the future, partial anastylosis can be conducted with the remaining fragments. In 2009, ICOMOS constructed scaffolding within the niche to further conservation and stabilization. Nonetheless, several serious conservation and safety issues exist and the Buddhas are still listed as World Heritage in Danger.
In the summer of 2006, Afghan officials were deciding on the timetable for the re-construction of the statues. As they waited for the Afghan government and international community to decide when to rebuild them, a $1.3 million UNESCO-funded project was sorting out the chunks of clay and plaster—ranging from boulders weighing several tons to fragments the size of tennis balls—and sheltering them from the elements.
The Buddhist remnants at Bamyan were included on the 2008 World Monuments Watch List of the 100 Most Endangered Sites by the World Monuments Fund.
In 2013, the foot section of the smaller Buddha was rebuilt with iron rods, bricks and concrete by the German branch of ICOMOS. Further constructions were halted by order of UNESCO, on the grounds that the work was conducted without the organisation's knowledge or approval. The effort was contrary to UNESCO's policy of using original material for reconstructions, and it has been pointed out that it was done based on assumptions.
In 2015, a wealthy Chinese couple, Janson Hu and Liyan Yu, financed the creation of a Statue of Liberty-size 3D light projection of an artist's view of what the larger Buddha, known as Solsol to locals, might have looked like in its prime. The image was beamed into the niche one night in 2015; later the couple donated their $120,000 projector to the culture ministry.
Shortly after the 2021 Taliban offensive that saw the overthrow of the Islamic Republic of Afghanistan and the return of Taliban to the government, tourists were again granted permission to visit the site. While the Taliban promised to preserve the Bamyan valley, preservation work was ceased indefinitely. UNESCO's Afghan operations were stymied, largely due to foreign investors' fears that continued support of cultural preservation projects in the country would run afoul of international sanctions. In February 2023, UNESCO's restoration work resumed when the Italian government approved new funding.
== Restawr ==
The UNESCO Expert Working Group on Afghan cultural projects convened to discuss what to do about the two statues between 3–4 March 2011 in Paris. Researcher Erwin Emmerling of Technical University Munich announced he believed it would be possible to restore the smaller statue using an organic silicon compound. The Paris conference issued a list of 39 recommendations for the safeguarding of the Bamyan site. These included leaving the larger Western niche empty as a monument to the destruction of the Buddhas, a feasibility study into the rebuilding of the Eastern Buddha, and the construction of a central museum and several smaller site museums. Work has since begun on restoring the Buddhas using the process of anastylosis, where original elements are combined with modern material. It is estimated that roughly half the pieces of the Buddhas can be put back together according to Bert Praxenthaler, a German art historian and sculptor involved in the restoration. The restoration of the caves and Buddhas has also involved training and employing local people as stone carvers. The project, which also aims to encourage tourism to the area, is being organised by UNESCO and the International Council on Monuments and Sites (ICOMOS).
The work has come under some criticism. It is felt by some, such as human rights activist Abdullah Hamadi, that the empty niches should be left as monuments to the fanaticism of the Taliban, while others believe the money could be better spent on housing and electricity for the region. Some people, including Habiba Sarabi, the provincial governor, believe that rebuilding the Buddhas would increase tourism, which would aid the surrounding communities.
=== L-istatwi tal-Buddha permezz ta' projezzjoni 3D ===
After fourteen years, on 7 June 2015, a Chinese adventurist couple Zhang Xinyu and Liang Hong filled the empty cavities where the Buddhas once stood with 3D laser light projection technology. The projector used for the installation, worth approximately $120,000, was donated by Zhang and Liang, who were saddened by the destruction of the statues. With the desire of paying tribute, they requested permission from UNESCO and the Afghan government to do the project. About 150 local people came out to see the unveiling of the holographic statues.
=== Repliki ===
The destruction of the Buddhas of Bamyan inspired attempts to construct replicas of the Bamyan Buddhas. These include the following.
* In 2001 in China, carving of a 37 metres (121 ft) high Buddha was initiated in Sichuan, which is the same height as the smaller of the two Bamiyan Buddhas. It was funded by a Chinese businessman, Liang Simian. The project appears to have been given up for unknown reasons.
* In Sri Lanka, a full-scale replica has been created, which is now known as the Tsunami Honganji Viharaya at Pareliya. It is dedicated to the victims of the 2005 tsunami in the presence of Mahinda Rajapaksha. It was funded by Japan's Hongan-ji Temple of Kyoto and was inaugurated in 2006.
* In Poland, the Arkady Fiedler Museum of Tolerance has a replica of a Bamiyan Buddha.
* An 80 feet (24 m) stone Buddha was inaugurated at Sarnath in India in 2011. It stands within the Thai Buddhist Vihara.
== Fil-kultura popolari ==
Despite the Buddhas's destruction, the ruins continue to be a popular culture landmark, bolstered by increasing domestic and international tourism to the Bamyan Valley. The area around the ruins has since been used for the traditional game of buzkashi, and other events. The music video of pop singer Aryana Sayeed's hit 2015 song "Yaar-e Bamyani" was also shot by the ruins. The statues inspired Islamic writers in historical times. The larger statue appears as the malevolent giant Salsal in medieval Turkish tales.
In June 1971, Empress Michiko of Japan visited the Buddhas during an Imperial state visit to the Kingdom of Afghanistan with her husband. Upon her return to Japan, she composed a waka poem.
A 2012 novel by Rajesh Talwar titled ''An Afghan Winter'' provides a fictional backdrop to the destruction of the Buddhas and its impact on the global Buddhist community.
The 2022 Indian film ''Ram Setu'' shows the destruction of the Buddhas of Bamiyan and an archaeological team's subsequent attempts to salvage the remains where they discover a fictional treasure belonging to Raja Dahir and a colossal reclining Buddha (which has been described in the writings of Xuanzang but has not actually been discovered).
The AD 507 chapter of 2020 novel ''A Traveller at the Gates of Wisdom'' by John Boyne writes an imaginary account of how the Buddhas were commissioned and built.
== Gallerija ==
<gallery mode="packed">
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109152.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109152.jpg|Taller Buddha, after destruction
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109154.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109154.jpg|Smaller Buddha, after destruction
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-130348.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-130348.jpg|View of the rock where monasteries and Buddhas are carved
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109157.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109157.jpg|The landscape of the archaeological Remains of the Bamyan Valley
</gallery>
== Referenzi ==
[[Kategorija:Siti ta' Wirt Dinji Kulturali]]
[[Kategorija:Siti ta' Wirt Dinji fl-Afganistan]]
[[Kategorija:Afganistan]]
t1a01ajhpmiuqa4ryn7cdso5qfj20gx
318143
318142
2024-12-03T08:51:33Z
Trigcly
17859
/* Gallerija */
318143
wikitext
text/x-wiki
[[Stampa:Bamiyan Buddhas Burnes.jpg|daqsminuri|L-Istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan.]]
Il-'''Pajsaġġ Kulturali u l-Fdalijiet Arkeoloġiċi tal-Wied ta' Bamiyan''' (fil-qosor l-'''Istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan'''; bil-Paxto: د باميانو بودايي پژۍ, bid-Dari: تندیسهای بودا در بامیان) huwa pajsaġġ kulturali li fih kienu jispikkaw żewġ [[Statwa|statwi]] [[Buddiżmu|Buddisti]] [[Monument|monumentali]] x'aktarx tas-seklu 6 li jinsab fil-Wied ta' Bamiyan tal-[[Afganistan]]. Il-fdalijiet jinsabu 130 kilometru (81 mil) lejn il-Majjistral ta' [[Kabul]], f'elevazzjoni ta' 2,500 [[metru]] (8,200 pied), u d-datazzjoni bir-radjukarbonju tal-komponenti strutturali tal-istatwi tal-[[Gautama Buddha|Buddha]] ddeterminat li l-iżgħar statwa ta' 38 metru (125 pied) imsejħa "Buddha tal-Lvant" inbniet għall-ħabta tal-570 [[WK|W.K]]., u l-istatwa l-kbira ta' 55 metru (180 pied) imsejħa "Buddha tal-Punent" inbniet għall-ħabta tas-618 W.K., li jfisser li t-tnejn imorru lura għaż-żmien meta l-Ħeftaliti jew l-Unni Bojod kellhom il-kontroll tar-reġjun. Bħala [[Sit ta' Wirt Dinji]] tal-[[UNESCO]] tal-Buddiżmu Afgan storiku, kien sit sagru għall-Buddisti tul it-[[Toroq tal-Ħarir: in-Network ta' Rotot tal-Kuritur ta' Chang'an-Tianshan|Toroq tal-Ħarir]]. Madankollu, f'Marzu 2001, iż-żewġ statwi nqerdu mit-[[Talibani]] wara ordni li ngħatat fis-26 ta' Frar 2001 mill-mexxej tat-Talibani [[Mullah Muhammad Omar]] biex jinqerdu l-istatwi kollha fl-Afganistan "ħalli ħadd ma jkun jista' jibqa' jqimhom jew jirrispettahom fil-ġejjieni". L-opinjoni internazzjonali u lokali kkundannat il-qerda tal-istatwi tal-Buddha.
L-istatwi kienu jirrappreżentaw evoluzzjoni li saret iktar 'il quddiem tal-istil klassiku mħallat tal-arti [[Greċja|Griega]]-Buddista f'Gandhara. L-istatwa l-kbira kienet issejħet ''"Salsal"'' (li tfisser "id-dawl jiddi fl-univers kollu") u kienet meqjusa bħala statwa maskili. L-istatwa ż-żgħira kienet issejħet ''"Shah Mama"'' (li tfisser "Reġina Omm") u kienet meqjusa bħala statwa femminili. Teknikament, it-tnejn li huma kienu riljievi: fuq in-naħa ta' wara, kienu ħaġa waħda mal-ħajt tal-irdum. L-iġsma prinċipali kienu mħaffrin direttament mill-irdumijiet tal-ġebel ramli, iżda d-dettalji ġew immudellati fit-tajn imħallat bil-ħuxlief u miksi bl-istukko. Dan il-kisi, li l-biċċa l-kbira minnu ttiekel maż-żmie, kien impitter biex jispikkaw iktar l-espressjonijiet tal-uċuħ, tal-idejn u tat-tinjiet tal-ilbies; l-istatwa l-kbira kienet impittra bl-[[aħmar]] jgħajjat, u l-istatwa ż-żgħira kienet impittra b'diversi [[Lewn|kuluri]]. Il-partijiet il-baxxi tad-dirgħajn tal-istatwi nbnew bl-istess taħlita bit-tajn u bil-ħuxlief, u ntrifdu fuq armaturi tal-[[injam]]. Huwa maħsub li l-partijiet ta' fuq tal-uċuħ tal-istatwi kienu jikkonsistu minn maskri enormi tal-injam.
Mis-seklu 2 W.K., Bamiyan kien sit [[Reliġjon|reliġjuż]] Buddist tul it-Toroq tal-Ħarir taħt il-Kuxani, u baqa' hekk sal-ħakmiet [[Iżlam|Iżlamiċi]] tas-770 W.K., u finalment safa taħt it-tmexxija tal-Gażnavidi Torok fid-977 W.K. Fl-1221, [[Genghis Khan]] invada l-Wied ta' Bamiyan, u kważi qered għalkollox il-popolazzjoni kollha għalkemm ma kkawżax ħsara lill-istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan. Iktar 'il quddiem fis-seklu 17, l-imperatur Mugal [[Aurangzeb]] għal żmien qasir ordna l-użu tal-artillerija biex l-istatwi jinqerdu, iżda għalkemm ikkawża xi ħsara, l-istatwi tal-Buddha baqgħu jeżistu.
L-istatwi tal-Buddha ġew imdawra b'bosta għerien u wċuħ tal-blat impittrin bl-affreski. Huwa maħsub li dawn kienu jmorru lura l-iktar għas-sekli 6 sa 8 W.K. u ma baqgħux isiru wara l-ħakmiet Musulmani tal-Afganistan. L-opri tal-[[arti]] iżgħar jitqiesu bħala sinteżi artistika tal-arti Buddista u tal-arti Gupta mill-[[Indja]] tal-qedem, b'influwenzi mill-Imperu tas-[[Sassanidi]] u mill-[[Imperu Biżantin]], kif ukoll mill-Yabghus ta' Tokhara.
== [[Storja]] ==
=== Kummissjonar ===
Is-sit ta' Bamiyan jinsab tul it-Toroq tal-Ħarir, li jgħaddu qalb ir-reġjun muntanjuż ta' Hindu Kush fil-Wied ta' Bamiyan. It-Toroq tal-Ħarir storikament kienu rotot tal-karovani li kienu jikkollegaw is-swieq taċ-Ċina ma' dawk tad-dinja tal-Punent. F'Bamiyan kien hemm diversi monasteri Buddisti li kienu jirrappreżentaw ċentru għani għar-reliġjon, għall-[[filosofija]] u għall-arti. Il-patrijiet fil-monasteri kienu jgħixu bħala eremiti f'għerien żgħar imħaffrin fix-xaqlibiet tal-irdumijiet tal-Wied ta' Bamiyan. Il-biċċa l-kbira ta' dawn il-patrijiet żejnu l-għerien tagħhom bi statwi reliġjużi u b'affreski b'ilwien jgħajtu sabiex jikkondividu l-kultura ta' Gandhara.
L-istatwi l-kbar tal-Buddha ta' Bamiyan inbnew għall-ħabta tas-600 W.K. taħt il-Ħeptaliti, li dak iż-żmien kienu jmexxu bħala prinċpijiet fl-inħawi ta' Tokharistan u t-Tramuntana tal-Afganistan. Bamiyan kien ilu sit reliġjuż Buddist mis-seklu 2 W.K. taħt il-Kuxani, u baqa' hekk sa żmien il-ħakma Musulmana tal-Kaliffat [[Abbasidi|Abbasid]] taħt [[Al-Mahdi]] fis-770 W.K. Reġa' sar Buddist mit-870 W.K. sal-ħakma Iżlamika finali tad-977 W.K. taħt id-dinastija Gaznavida Torka. L-affreski fl-għerien tal-madwar ġew datati bir-radjukarbonju li jmorru lura għall-438 sad-980 W.K., u b'hekk jissuġġerixxu li l-attività artistika Buddista baqgħet għaddejja sal-okkupazzjoni finali mill-Musulmani.
L-iżjed żewġ statwi prominenti kienu l-[[Skultura|iskulturi]] ġganteski bilwieqfa tal-Buddha: Vairocana u Sakyamuni (Gautama Buddha), li kienu jiġu identifikati permezz tal-mudri differenti tagħhom. L-istatwa tal-Buddha magħrufa l-iktar bħala "Solsol" kienet għolja 55 metru, filwaqt li dik magħrufa l-iktar bħala "Shahmama" kienet għolja 38 metru. In-niċeċ li fihom kienu jinsabu l-istatwi huma għoljin 58 u 38 metru rispettivament mill-qiegħ sa fuq nett. Qabel ma ġew sploduti fl-2001, dawn kienu l-ikbar eżempji ta' statwi mnaqqxin tal-Buddha bilwieqfa fid-[[Id-Dinja|dinja]] (il-[[Buddha Ġgantesk ta' Leshan]] fiċ-[[Ċina]] tas-seklu 8 huwa ogħla, iżda huwa bilqiegħda).
Wara l-qerda tal-istatwi fl-2001, id-datazzjoni bir-radjukarbonju tal-komponenti strutturali organiċi interni li nstabu qalb ir-radam iddeterminat li ż-żewġ statwi tal-Buddha kienu nbnew għall-ħabta tas-600 W.K., x'aktarx bejn il-544 u l-595 W.K. fir-rigward tal-Buddha tal-Lvant ta' 38 metru, u bejn 591 u 644 W.K. fir-rigward tal-Buddha tal-Punent ta' 55 metru. Studji reċenti wkoll ikkonfermaw dati simili abbażi ta' analiżi stilistika u storika, għalkemm ix-xebħ mal-arti ta' Gandhara ġeneralment kienet ħeġġet datazzjoni iktar bikrija fil-letteratura preċedenti.
Id-dokumentazzjoni storika tirreferi għaċ-ċelebrazzjonijiet li kienu jsiru kull sena u li kienu jattiraw bosta pellegrini, li kienu jagħmlu offerti lill-istatwi monumentali. Dawn l-istatwi x'aktarx li kienu l-iżjed attrazzjonijiet kulturali famużi tar-reġjun, u s-sit tniżżel fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO flimkien mal-pajsaġġ kulturali u l-fdalijiet [[Arkeoloġija|arkeoloġiċi]] tal-Wied ta' Bamiyan. Maż-żmien it-tiżjin ikkulurit tagħhom tilef il-kulur.
=== Era Premoderna ===
Il-pellegrin Buddist Ċiniż [[Xuanzang]] żar is-sit fit-30 ta' April 630, u ddeskriva s-sit ta' Bamiyan fid-''Da Tang Xiyu Ji'' bħala ċentru Buddist li kien qed jiffjorixxi "b'iktar minn għaxar monasteri u iktar minn elf patri". Huwa nnota wkoll li ż-żewġ figuri tal-Buddha kienu "mżejna bid-deheb u bil-ġojjelli fini" (Wriggins, 1995). Barra minn hekk, Xuanzang isemmi statwa oħra, saħansitra ikbar, tal-Buddha mimdud. Statwa monumentali tal-Buddha mimdud, bi stil simili bħal tal-istatwi ta' Bamiyan, għadha teżisti fl-għerien tat-Tempju ta' Bingling fil-provinċja ta' Gansu, iċ-Ċina.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Buddhas_of_Bamiyan_1885.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddhas_of_Bamiyan_1885.jpg|Inċiżjoni tal-istatwi tal-Buddha fis-seklu 19.
File:CH-NB_-_Afghanistan,_Bamiyan,_Bamyan_(Bamian)-_Menschen_-_Annemarie_Schwarzenbach_-_SLA-Schwarzenbach-A-5-20-174_(cropped).jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:CH-NB_-_Afghanistan,_Bamiyan,_Bamyan_(Bamian)-_Menschen_-_Annemarie_Schwarzenbach_-_SLA-Schwarzenbach-A-5-20-174_(cropped).jpg|[[Raġel|Irġiel]] lokali bilwieqfa qrib l-istatwa l-kbira tal-Buddha magħrufa bħala "Salsal".
File:Françoise_Foliot_-_Afghanistan_-_006.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Fran%C3%A7oise_Foliot_-_Afghanistan_-_006.jpg|Ritratt ta' Françoise Foliot.
File:BamyanBuddha_Smaller_1.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:BamyanBuddha_Smaller_1.jpg|L-istatwa tal-Buddha ta' 38 metru fl-1977.
File:Buddha_of_Bamiyan_(reconstitution).jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddha_of_Bamiyan_(reconstitution).jpg|Rikostruzzjoni possibbli tad-dehra oriġinali tal-Buddha tal-Punent (Vairocana).
File:Stamp_of_Afghanistan_-_1951_-_Colnect_487673_-_Buddha_of_Bamian.jpeg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stamp_of_Afghanistan_-_1951_-_Colnect_487673_-_Buddha_of_Bamian.jpeg|[[Bolla postali]] ta' Bamiyan (1951) maħruġa minn ''Postes Afghanes'' (il-Posta Afgana).
</gallery>
== Affreski ==
Madwar l-istatwi tal-Buddha hemm bosta għerien u wċuħ tal-irdumijiet imżejnin bl-affreski. Huwa maħsub li l-aqwa żmien fil-Wied ta' Bamiyan meta saru dawn l-affreski kien mis-sekli 6 sa 8 W.K., qabel l-invażjonijiet Iżlamiċi. Dawn l-opri tal-arti jitqiesu bħala sinteżi artistika tal-arti Buddista u Gupta mill-Indja, b'influwenzi mill-Imperu tas-Sassanidi u mill-Imperu Biżantin, kif ukoll mit-Tokharistan. Il-[[Pittura|pitturi]] li saru wara ġew attribwiti lill-"perjodu Tork" (is-sekli 7–9 W.K).<ref>Sauer, Eberhard (2017). ''Sasanian Persia: Between Rome and the Steppes of Eurasia''. Edinburgh University Press. p. 240. ISBN <bdi>978-1-4744-2068-6</bdi>.</ref>
=== Buddha tal-Lvant (għall-ħabta tal-544–595 W.K.) ===
Most of the surfaces in the niche housing the Buddha must have been decorated with colourful murals, surrounding the Buddha with many paintings, but only fragments were remaining in modern times. For the 38 meter Eastern Buddha, built between 544 and 595 CE, the main remaining murals were the ones on the ceiling, right above the head of the Buddha. Recent dating based on stylistic and historical analysis confirms dates for these mural which follow the carbon-rated dates for the construction of the Buddhas themselves: the murals of the Eastern Buddha have been dated to the 6th to 8th century CE by Klimburg-Salter (1989), and post 635/645 CE by Tanabe (2004). As late as 2002, Marylin Martin Rhie argued a 3rd–4th century date for the Eastern Buddha, based on artistic criteria.
==== Alla tax-Xemx ====
Among the most famous paintings of the Buddhas of Bamiyan, the ceiling of the smaller Eastern Buddha represents a solar deity on a chariot pulled by horses, as well as ceremonial scenes with royal figures and devotees. The god is wearing a caftan in the style of Tokhara, boots, and is holding a lance. His representation is derived from the iconography of the Iranian god Mithra, as revered in Sogdia. He is riding a two-wheeled golden chariot, pulled by four horses. Two winged attendants are standing to the side of the charriot, wearing a Corinthian helmet with a feather, and holding a shield. In the top portion are wind gods, flying with a scarf held in both hands. This composition is unique, and distinct from Gandhara or India, but there are some similarities with the paintings of Kizil and Dunhuang.
The central image of the Sun God on his golden chariot is framed by two lateral rows of individuals: kings and dignitaries mingling with Buddhas and Bodhisattvas. One of the personages, standing behind a monk in profile, is likely the King of Bamyan. He wears a crenulated crown with single crescent and korymbos, a round-neck tunic and a Sasanian headband.
==== Donaturi Ħeftaliti ====
The Bamiyan Buddhas were built at the time of the Hephthalites. Several of the figures have the characteristic appearance of the Hephthalites of Tokharistan, with belted jackets with a unique lapel of their tunic being folded on the right side, the cropped hair, the hair accessories, their distinctive physiognomy and their round beardless faces. These figures must represent the donors and potentates who supported the building of the monumental giant Buddha. The individuals in this painting are very similar to the individuals depicted in Balalyk Tepe, and they may be related to the Hepthalites. They participate "to the artistic tradition of the Hephthalite ruling classes of Tukharestan".
These murals disappeared with the destructions of 2001.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Mural_of_the_Sun_God_riding_his_golden_chariot,_over_the_head_of_the_smaller_38_meter_Eastern_Buddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mural_of_the_Sun_God_riding_his_golden_chariot,_over_the_head_of_the_smaller_38_meter_Eastern_Buddha.jpg|Mural of the Sun God riding his golden chariot and rows of royal donors along the sides, over the head of the smaller 38 meter Eastern Buddha (carbon-dated to 544–595 CE).
File:Painting_of_a_King_in_the_niche_of_the_38_meter_Buddha,_Bamiyan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Painting_of_a_King_in_the_niche_of_the_38_meter_Buddha,_Bamiyan.jpg|Probable King of Bamyan, in Sasanian style, in the niche of the 38 meters Buddha, next to the Sun God, Bamyan.
File:Hephthalite_sponsors_at_Bamiyan_(ceiling_of_the_38_meter_Buddha,_detail_of_royal_sponsors,_enhanced).jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hephthalite_sponsors_at_Bamiyan_(ceiling_of_the_38_meter_Buddha,_detail_of_royal_sponsors,_enhanced).jpg|Probable Hepthalite rulers of Tokharistan, with single-lapel caftan and single-crescent crown, in the lateral row of dignitaries next to the Sun God.
</gallery>
=== Buddha tal-Punent (għall-ħabta tal-591–644 W.K.) ===
A few murals also remained around the taller 55 meter Western Buddha on the ceiling and on the sides. Many are more conventionally Buddhist in character. Some of the later mural paintings show male devotees in double-lapel caftans.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Bamiyan_paintings_of_Celestial_beings_in_the_niche_of_the_55_meter_large_Buddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan_paintings_of_Celestial_beings_in_the_niche_of_the_55_meter_large_Buddha.jpg|Paintings of celestial beings in the niche of the 55 meter large Buddha.
File:Bamiyan_Western_Buddha,_Niche,_ceiling,_east_section_E1_and_E2.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan_Western_Buddha,_Niche,_ceiling,_east_section_E1_and_E2.jpg|Western Buddha, Niche, ceiling, east section E1 and E2.
File:Bodhisattva,_ceiling_of_the_niche_of_the_Great_Western_Buddha,_early_7th_century,_Bamiyan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bodhisattva,_ceiling_of_the_niche_of_the_Great_Western_Buddha,_early_7th_century,_Bamiyan.jpg|Bodhisattva, ceiling of the niche of the Great Western Buddha, early 7th century, Bamiyan
File:Bamiyan_devotee_in_double-lapel_caftan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan_devotee_in_double-lapel_caftan.jpg|Devotee in double-lapel caftan, left wall of the niche of the Western Buddha. He has also been described as a Hephthalite.
</gallery>
=== Għerien ta' biswit ===
Later mural paintings of Bamiyan, dated to the 7th–8th centuries CE, display a variety of male devotees in double-lapel caftans. The works of art show a sophistication and cosmopolitanism comparable to other works of art of the Silk Road, such as those of Kizil, are attributable to the sponsorship of the Western Turks (Yabghus of Tokharistan). The nearby Kakrak caves also have some works of art.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Bodhisattva_Maitreya,_ceiling_of_the_cave_E,_late_7th_early_8th_century,_Bamiyan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bodhisattva_Maitreya,_ceiling_of_the_cave_E,_late_7th_early_8th_century,_Bamiyan.jpg|Bodhisattva Maitreya, ceiling of the cave E, late 7th early 8th century, Bamiyan
File:Buddha_wearing_a_crown_and_cape._Painting_in_niche_I_at_Bamiyan,_7th_century_CE.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddha_wearing_a_crown_and_cape._Painting_in_niche_I_at_Bamiyan,_7th_century_CE.jpg|Buddha wearing a crown and a chamail cape. Painting in niche "I" at Bamiyan, 7th century CE
File:Bamiyan,_devotee_in_caftan,_next_to_the_Buddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan,_devotee_in_caftan,_next_to_the_Buddha.jpg|Devotee in double-lapel caftan, next to the Buddha. Cave G, Bamyan (detail)
File:Bamiyan,_the_Buddha_and_devotee_in_caftan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan,_the_Buddha_and_devotee_in_caftan.jpg|Reconstructed mural of Cave G, Bamyan
</gallery>After the destruction of the Buddhas, 50 more caves were revealed. In 12 of the caves, wall paintings were discovered. In December 2004, an international team of researchers stated that the wall paintings at Bamyan were painted between the 5th and the 9th centuries, rather than the 6th to 8th centuries, citing their analysis of radioactive isotopes contained in straw fibers found beneath the paintings. It is believed that the paintings were done by artists travelling on the Silk Road.
Scientists from the Tokyo Research Institute for Cultural Properties in Japan, the Centre of Research and Restoration of the French Museums in France, the Getty Conservation Institute in the United States, and the European Synchrotron Radiation Facility (ESRF) in Grenoble, France, analysed samples from the paintings, typically less than 1 mm across. They discovered that the paint contained pigments such as vermilion (red mercury sulfide) and lead white (lead carbonate). These were mixed with a range of binders, including natural resins, gums (possibly animal skin glue or egg), and oils, probably derived from walnuts or poppies. Specifically, researchers identified drying oils from murals showing Buddhas in vermilion robes sitting cross-legged amid palm leaves and mythical creatures as being painted in the middle of the 7th century. It is believed that they are the oldest known surviving examples of oil painting, possibly predating oil painting in Europe by as much as six centuries. The discovery may lead to a reassessment of works in ancient ruins in Iran, China, Pakistan, Turkey, and India.
Initial suspicion that the oils might be attributable to contamination from fingers, as the touching of the painting is encouraged in Buddhist tradition, was dispelled by spectroscopy and chromatography giving an unambiguous signal for the intentional use of drying oils rather than contaminants. Oils were discovered underneath layers of paint, unlike surface contaminants.
Scientists also found the translation of the beginning section of the original Sanskrit Pratītyasamutpāda Sutra translated by Xuanzang that spelled out the basic belief of Buddhism and said all things are transient.
== Attakki fuq l-istatwi ==
=== Inkursjonijiet tat-Talibani (1998–2001) ===
During the Afghan Civil War, the area around the Buddhas was initially under the control of the Hezbe Wahdat—part of the Northern Alliance—who were against the Taliban. However, Mazar-i-Sharif fell in August 1998, and the Bamyan valley was entirely surrounded by Taliban. The town was captured on 13 September 1998 after a successful blockade.
Abdul Wahed, a local Taliban commander who had long before announced his intentions to obliterate the Buddhas, drilled holes in the Buddhas' heads into which he planned to load explosives. He was prevented from proceeding by Mohammed Omar, the de facto leader of the Taliban: According to United Nations representative Michael Semple:<blockquote>Mullah Omar appointed Maulawi Muhammad Islam of Ru-ye Doab as Bamian governor. As a Tatar from neighbouring Samangan Province, the Maulawi had connections with all the commanders of Bamian from the jihad era. Whatever his other sins, Bamian was also a part of Maulawi Islam's heritage. His deputies described to me how, when they saw what Abdul Wahed was doing, they contacted Mullah Omar in Kandahar and he gave the order to stop further drilling.</blockquote>Other people blew off the head of the smaller Buddha using dynamite, aimed rockets at the larger Buddha's groin, and burnt tires at the latter's head. In July 1999, Omar decreed in favour of preserving the statues, and described plans to establish a tourism circuit. In early 2000, local Taliban authorities asked for the UN's assistance to rebuild drainage ditches around the tops of the alcoves where the Buddhas were set.
=== Qerda mill-Emirat Iżlamiku ===
==== Deċiżjoni tal-qerda ====
On 1 March 2001, the Taliban announced that all statues depicting humans in Afghanistan would be destroyed. Work to destroy the Buddhas began the next day, on 2 March, and continued for several weeks. Various theories have sought to explain what prompted Taliban leader Mullah Omar to order the destruction of the statues, further complicated by seemingly shifting narratives of the events as relayed by Omar and senior Taliban officials.
On 6 March 2001, British newspaper ''The Times'' quoted Omar as stating "Muslims should be proud of smashing idols. It has given praise to Allah that we have destroyed them."
During a 13 March interview for Japan's ''Mainichi Shimbun'', Afghan Foreign Minister Wakil Ahmad Mutawakel stated that the destruction was anything but a retaliation against the international community for economic sanctions: "We are destroying the statues in accordance with Islamic law and it is purely a religious issue." A statement issued by the ministry of religious affairs of the Taliban regime justified the destruction as being in accordance with Islamic law.
Later, on 18 March 2001, then Taliban ambassador-at-large Sayed Rahmatullah Hashemi said that the destruction of the statues was carried out by the Head Council of Scholars after a Swedish monuments expert proposed to restore the statues' heads. Rahmatullah Hashemi is reported as saying: "When the Afghan head council asked them to provide the money to feed the children instead of fixing the statues, they refused and said, 'No, the money is just for the statues, not for the children'. Herein, they made the decision to destroy the statues"; however, he did not comment on the claim that a foreign museum offered to "buy the Buddhist statues, the money from which could have been used to feed children". Rahmatullah Hashemi added: "If we had wanted to destroy those statues, we could have done it three years ago," referring to the start of U.S. sanctions. "In our religion, if anything is harmless, we just leave it. If money is going to statues while children are dying of malnutrition next door, then that makes it harmful, and we destroy it." Hashemi denied any religious grounds in the justification of the statues' destruction.
In 2004, following the American invasion of Afghanistan and his exile, Omar explained in an interview:<blockquote>I did not want to destroy the Bamiyan Buddha. In fact, some foreigners came to me and said they would like to conduct the repair work of the Bamiyan Buddha that had been slightly damaged due to rains. This shocked me. I thought, these callous people have no regard for thousands of living human beings—the Afghans who are dying of hunger, but they are so concerned about non-living objects like the Buddha. This was extremely deplorable. That is why I ordered its destruction. Had they come for humanitarian work, I would have never ordered the Buddha's destruction.</blockquote>There is additional speculation that the destruction may have been influenced by al-Qaeda in order to further isolate the Taliban from the international community, thus tightening relations between the two; however, the evidence is circumstantial. Abdul Salam Zaeef held that the destruction of the Buddhas was finally ordered by Abdul Wali, the Minister for the Propagation of Virtue and the Prevention of Vice.
==== Reazzjoni internazzjonali ====
The Taliban's intention to destroy the statues, caused a wave of international horror and protest. According to UNESCO Director-General Kōichirō Matsuura, a meeting of ambassadors from the 54 member states of the Organisation of the Islamic Conference (OIC) was conducted. All OIC states—including Pakistan, Saudi Arabia, and the United Arab Emirates, three countries that officially recognised the Taliban government—joined the protest to spare the monuments. Saudi Arabia and the UAE later condemned the destruction as "savage". Although India never recognised the Taliban regime in Afghanistan, New Delhi offered to arrange for the transfer of all the artifacts in question to India, "where they would be kept safely and preserved for all mankind". These overtures were rejected by the Taliban. Pakistani president Pervez Musharraf sent a delegation led by Pakistan's interior minister Moinuddin Haider to Kabul to meet with Omar and try to prevent the destruction, arguing that it was un-Islamic and unprecedented. As recounted by Steve Coll:<blockquote>Haider quoted a verse from the Koran that said Muslims should not slander the gods of other religions. ... He cited many cases in history, especially in Egypt, where Muslims had protected the statues and art of other religions. The Buddhas in Afghanistan were older even than Islam. Thousands of Muslim soldiers had crossed Afghanistan to India over the centuries, but none of them had ever felt compelled to destroy the Buddhas. "When they have spared these statues for fifteen hundred years, all these Muslims who have passed by them, how are you a different Muslim from them?" Haider asked. "Maybe they did not have the technology to destroy them," Omar speculated.</blockquote>According to Taliban minister, Abdul Salam Zaeef, UNESCO sent the Taliban government 36 letters objecting to the proposed destruction. He asserted that the Chinese, Japanese, and Sri Lankan delegates were the most strident advocates for preserving the Buddhas. The Japanese in particular proposed a variety of different solutions to the issue, including moving the statues to Japan, covering the statues from view, and the payment of money. The second edition of the Turkistan Islamic Party's magazine ''Islamic Turkistan'' contained an article on Buddhism, and described the destruction of the Buddhas of Bamyan despite attempts by the Japanese government of "infidels" to preserve the remains of the statues. The exiled Dalai Lama said he was "deeply concerned".
The destruction of the Bamiyan Buddhas despite protests from the international community has been described by Michael Falser, a heritage expert at the Center for Transcultural Studies in Germany, as an attack by the Taliban against the globalising concept of "cultural heritage". The UNESCO Director-General Kōichirō Matsuura called the destruction a "...crime against culture. It is abominable to witness the cold and calculated destruction of cultural properties which were the heritage of the Afghan people, and, indeed, of the whole of humanity." Ahmad Shah Massoud, leader of the anti-Taliban resistance force, also condemned the destruction.
In Rome, the former Afghan King, Mohammed Zahir Shah, denounced the declaration in a rare press statement, calling it "against the national and historic interests of the Afghan people". Zemaryalai Tarzi, who was Afghanistan's chief archeologist in the 1970s, called it an "unacceptable decision".
==== Proċess tal-qerda ====
The destruction was carried out in stages. Initially, the statues were fired at for several days using anti-aircraft guns and artillery. This caused severe damage, but did not obliterate them. During the destruction, Taliban Information Minister Qudratullah Jamal said that, "The destruction work is not as easy as people would think. You can't knock down the statues by dynamite or shelling as both of them have been carved in a cliff. They are firmly attached to the mountain." Later, the Taliban placed anti-tank mines at the bottom of the niches, so that when fragments of rock broke off from artillery fire, the statues would receive additional destruction from particles that set off the mines. In the end, the Taliban lowered men down the cliff face and placed explosives into holes in the Buddhas. After one of the explosions failed to obliterate the face of one of the Buddhas, a rocket was launched that left a hole in the remains of the stone head.
A local civilian, speaking to Voice of America in 2002, said that he and some other locals were forced to help destroy the statues. He also claimed that Pakistani and Arab engineers were involved in the destruction. Mullah Omar, during the destruction, was quoted as saying, "What are you complaining about? We are only waging war on stones".
=== Qagħda attwali (2002–preżent) ===
Though the figures of the two large Buddhas have been destroyed, their outlines and some features are still recognisable within the recesses. It is also still possible for visitors to explore the monks' caves and passages that connect them. As part of the international effort to rebuild Afghanistan after the Taliban war, the Japanese government and several other organisations—among them the Afghanistan Institute in Bubendorf, Switzerland, along with the ETH Zurich—have committed to rebuilding, perhaps by anastylosis, the two larger Buddhas. The local residents of Bamyan have also expressed their favour in restoring the structures.
In April 2002, Afghanistan's post-Taliban leader Hamid Karzai called the destruction a "national tragedy" and pledged the Buddhas to be rebuilt. He later called the reconstruction a "cultural imperative".
In September 2005, Mawlawi Mohammed Islam Mohammadi, Taliban governor of Bamyan province at the time of the destruction and widely seen as responsible for its occurrence, was elected to the Afghan Parliament. He blamed the decision to destroy the Buddhas on Al-Qaeda's influence on the Taliban. In January 2007, he was assassinated in Kabul.
Swiss filmmaker Christian Frei made a 95-minute documentary titled ''The Giant Buddhas'' on the statues, the international reactions to their destruction, and an overview of the controversy, released in March 2006. Testimony by local Afghans validates that Osama bin Laden ordered the destruction and that, initially, Mullah Omar and the Afghans in Bamyan opposed it.
Since 2002, international funding has supported recovery and stabilisation efforts at the site. Fragments of the statues are documented and stored with special attention given to securing the structure of the statue still in place. It is hoped that, in the future, partial anastylosis can be conducted with the remaining fragments. In 2009, ICOMOS constructed scaffolding within the niche to further conservation and stabilization. Nonetheless, several serious conservation and safety issues exist and the Buddhas are still listed as World Heritage in Danger.
In the summer of 2006, Afghan officials were deciding on the timetable for the re-construction of the statues. As they waited for the Afghan government and international community to decide when to rebuild them, a $1.3 million UNESCO-funded project was sorting out the chunks of clay and plaster—ranging from boulders weighing several tons to fragments the size of tennis balls—and sheltering them from the elements.
The Buddhist remnants at Bamyan were included on the 2008 World Monuments Watch List of the 100 Most Endangered Sites by the World Monuments Fund.
In 2013, the foot section of the smaller Buddha was rebuilt with iron rods, bricks and concrete by the German branch of ICOMOS. Further constructions were halted by order of UNESCO, on the grounds that the work was conducted without the organisation's knowledge or approval. The effort was contrary to UNESCO's policy of using original material for reconstructions, and it has been pointed out that it was done based on assumptions.
In 2015, a wealthy Chinese couple, Janson Hu and Liyan Yu, financed the creation of a Statue of Liberty-size 3D light projection of an artist's view of what the larger Buddha, known as Solsol to locals, might have looked like in its prime. The image was beamed into the niche one night in 2015; later the couple donated their $120,000 projector to the culture ministry.
Shortly after the 2021 Taliban offensive that saw the overthrow of the Islamic Republic of Afghanistan and the return of Taliban to the government, tourists were again granted permission to visit the site. While the Taliban promised to preserve the Bamyan valley, preservation work was ceased indefinitely. UNESCO's Afghan operations were stymied, largely due to foreign investors' fears that continued support of cultural preservation projects in the country would run afoul of international sanctions. In February 2023, UNESCO's restoration work resumed when the Italian government approved new funding.
== Restawr ==
The UNESCO Expert Working Group on Afghan cultural projects convened to discuss what to do about the two statues between 3–4 March 2011 in Paris. Researcher Erwin Emmerling of Technical University Munich announced he believed it would be possible to restore the smaller statue using an organic silicon compound. The Paris conference issued a list of 39 recommendations for the safeguarding of the Bamyan site. These included leaving the larger Western niche empty as a monument to the destruction of the Buddhas, a feasibility study into the rebuilding of the Eastern Buddha, and the construction of a central museum and several smaller site museums. Work has since begun on restoring the Buddhas using the process of anastylosis, where original elements are combined with modern material. It is estimated that roughly half the pieces of the Buddhas can be put back together according to Bert Praxenthaler, a German art historian and sculptor involved in the restoration. The restoration of the caves and Buddhas has also involved training and employing local people as stone carvers. The project, which also aims to encourage tourism to the area, is being organised by UNESCO and the International Council on Monuments and Sites (ICOMOS).
The work has come under some criticism. It is felt by some, such as human rights activist Abdullah Hamadi, that the empty niches should be left as monuments to the fanaticism of the Taliban, while others believe the money could be better spent on housing and electricity for the region. Some people, including Habiba Sarabi, the provincial governor, believe that rebuilding the Buddhas would increase tourism, which would aid the surrounding communities.
=== L-istatwi tal-Buddha permezz ta' projezzjoni 3D ===
After fourteen years, on 7 June 2015, a Chinese adventurist couple Zhang Xinyu and Liang Hong filled the empty cavities where the Buddhas once stood with 3D laser light projection technology. The projector used for the installation, worth approximately $120,000, was donated by Zhang and Liang, who were saddened by the destruction of the statues. With the desire of paying tribute, they requested permission from UNESCO and the Afghan government to do the project. About 150 local people came out to see the unveiling of the holographic statues.
=== Repliki ===
The destruction of the Buddhas of Bamyan inspired attempts to construct replicas of the Bamyan Buddhas. These include the following.
* In 2001 in China, carving of a 37 metres (121 ft) high Buddha was initiated in Sichuan, which is the same height as the smaller of the two Bamiyan Buddhas. It was funded by a Chinese businessman, Liang Simian. The project appears to have been given up for unknown reasons.
* In Sri Lanka, a full-scale replica has been created, which is now known as the Tsunami Honganji Viharaya at Pareliya. It is dedicated to the victims of the 2005 tsunami in the presence of Mahinda Rajapaksha. It was funded by Japan's Hongan-ji Temple of Kyoto and was inaugurated in 2006.
* In Poland, the Arkady Fiedler Museum of Tolerance has a replica of a Bamiyan Buddha.
* An 80 feet (24 m) stone Buddha was inaugurated at Sarnath in India in 2011. It stands within the Thai Buddhist Vihara.
== Fil-kultura popolari ==
Despite the Buddhas's destruction, the ruins continue to be a popular culture landmark, bolstered by increasing domestic and international tourism to the Bamyan Valley. The area around the ruins has since been used for the traditional game of buzkashi, and other events. The music video of pop singer Aryana Sayeed's hit 2015 song "Yaar-e Bamyani" was also shot by the ruins. The statues inspired Islamic writers in historical times. The larger statue appears as the malevolent giant Salsal in medieval Turkish tales.
In June 1971, Empress Michiko of Japan visited the Buddhas during an Imperial state visit to the Kingdom of Afghanistan with her husband. Upon her return to Japan, she composed a waka poem.
A 2012 novel by Rajesh Talwar titled ''An Afghan Winter'' provides a fictional backdrop to the destruction of the Buddhas and its impact on the global Buddhist community.
The 2022 Indian film ''Ram Setu'' shows the destruction of the Buddhas of Bamiyan and an archaeological team's subsequent attempts to salvage the remains where they discover a fictional treasure belonging to Raja Dahir and a colossal reclining Buddha (which has been described in the writings of Xuanzang but has not actually been discovered).
The AD 507 chapter of 2020 novel ''A Traveller at the Gates of Wisdom'' by John Boyne writes an imaginary account of how the Buddhas were commissioned and built.
== Gallerija ==
<gallery mode="packed">
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109152.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109152.jpg|Taller Buddha, after destruction
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109154.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109154.jpg|Smaller Buddha, after destruction
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-130348.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-130348.jpg|View of the rock where monasteries and Buddhas are carved
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109157.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109157.jpg|The landscape of the archaeological Remains of the Bamyan Valley
</gallery>
== Referenzi ==
[[Kategorija:Siti ta' Wirt Dinji Kulturali]]
[[Kategorija:Siti ta' Wirt Dinji fl-Afganistan]]
[[Kategorija:Afganistan]]
88vwdi60hagbjsmafkpng9ovtu9wpf8
318144
318143
2024-12-03T10:00:21Z
Trigcly
17859
/* Buddha tal-Lvant (għall-ħabta tal-544–595 W.K.) */ żieda kontenut
318144
wikitext
text/x-wiki
[[Stampa:Bamiyan Buddhas Burnes.jpg|daqsminuri|L-Istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan.]]
Il-'''Pajsaġġ Kulturali u l-Fdalijiet Arkeoloġiċi tal-Wied ta' Bamiyan''' (fil-qosor l-'''Istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan'''; bil-Paxto: د باميانو بودايي پژۍ, bid-Dari: تندیسهای بودا در بامیان) huwa pajsaġġ kulturali li fih kienu jispikkaw żewġ [[Statwa|statwi]] [[Buddiżmu|Buddisti]] [[Monument|monumentali]] x'aktarx tas-seklu 6 li jinsab fil-Wied ta' Bamiyan tal-[[Afganistan]]. Il-fdalijiet jinsabu 130 kilometru (81 mil) lejn il-Majjistral ta' [[Kabul]], f'elevazzjoni ta' 2,500 [[metru]] (8,200 pied), u d-datazzjoni bir-radjukarbonju tal-komponenti strutturali tal-istatwi tal-[[Gautama Buddha|Buddha]] ddeterminat li l-iżgħar statwa ta' 38 metru (125 pied) imsejħa "Buddha tal-Lvant" inbniet għall-ħabta tal-570 [[WK|W.K]]., u l-istatwa l-kbira ta' 55 metru (180 pied) imsejħa "Buddha tal-Punent" inbniet għall-ħabta tas-618 W.K., li jfisser li t-tnejn imorru lura għaż-żmien meta l-Ħeftaliti jew l-Unni Bojod kellhom il-kontroll tar-reġjun. Bħala [[Sit ta' Wirt Dinji]] tal-[[UNESCO]] tal-Buddiżmu Afgan storiku, kien sit sagru għall-Buddisti tul it-[[Toroq tal-Ħarir: in-Network ta' Rotot tal-Kuritur ta' Chang'an-Tianshan|Toroq tal-Ħarir]]. Madankollu, f'Marzu 2001, iż-żewġ statwi nqerdu mit-[[Talibani]] wara ordni li ngħatat fis-26 ta' Frar 2001 mill-mexxej tat-Talibani [[Mullah Muhammad Omar]] biex jinqerdu l-istatwi kollha fl-Afganistan "ħalli ħadd ma jkun jista' jibqa' jqimhom jew jirrispettahom fil-ġejjieni". L-opinjoni internazzjonali u lokali kkundannat il-qerda tal-istatwi tal-Buddha.
L-istatwi kienu jirrappreżentaw evoluzzjoni li saret iktar 'il quddiem tal-istil klassiku mħallat tal-arti [[Greċja|Griega]]-Buddista f'Gandhara. L-istatwa l-kbira kienet issejħet ''"Salsal"'' (li tfisser "id-dawl jiddi fl-univers kollu") u kienet meqjusa bħala statwa maskili. L-istatwa ż-żgħira kienet issejħet ''"Shah Mama"'' (li tfisser "Reġina Omm") u kienet meqjusa bħala statwa femminili. Teknikament, it-tnejn li huma kienu riljievi: fuq in-naħa ta' wara, kienu ħaġa waħda mal-ħajt tal-irdum. L-iġsma prinċipali kienu mħaffrin direttament mill-irdumijiet tal-ġebel ramli, iżda d-dettalji ġew immudellati fit-tajn imħallat bil-ħuxlief u miksi bl-istukko. Dan il-kisi, li l-biċċa l-kbira minnu ttiekel maż-żmie, kien impitter biex jispikkaw iktar l-espressjonijiet tal-uċuħ, tal-idejn u tat-tinjiet tal-ilbies; l-istatwa l-kbira kienet impittra bl-[[aħmar]] jgħajjat, u l-istatwa ż-żgħira kienet impittra b'diversi [[Lewn|kuluri]]. Il-partijiet il-baxxi tad-dirgħajn tal-istatwi nbnew bl-istess taħlita bit-tajn u bil-ħuxlief, u ntrifdu fuq armaturi tal-[[injam]]. Huwa maħsub li l-partijiet ta' fuq tal-uċuħ tal-istatwi kienu jikkonsistu minn maskri enormi tal-injam.
Mis-seklu 2 W.K., Bamiyan kien sit [[Reliġjon|reliġjuż]] Buddist tul it-Toroq tal-Ħarir taħt il-Kuxani, u baqa' hekk sal-ħakmiet [[Iżlam|Iżlamiċi]] tas-770 W.K., u finalment safa taħt it-tmexxija tal-Gażnavidi Torok fid-977 W.K. Fl-1221, [[Genghis Khan]] invada l-Wied ta' Bamiyan, u kważi qered għalkollox il-popolazzjoni kollha għalkemm ma kkawżax ħsara lill-istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan. Iktar 'il quddiem fis-seklu 17, l-imperatur Mugal [[Aurangzeb]] għal żmien qasir ordna l-użu tal-artillerija biex l-istatwi jinqerdu, iżda għalkemm ikkawża xi ħsara, l-istatwi tal-Buddha baqgħu jeżistu.
L-istatwi tal-Buddha ġew imdawra b'bosta għerien u wċuħ tal-blat impittrin bl-affreski. Huwa maħsub li dawn kienu jmorru lura l-iktar għas-sekli 6 sa 8 W.K. u ma baqgħux isiru wara l-ħakmiet Musulmani tal-Afganistan. L-opri tal-[[arti]] iżgħar jitqiesu bħala sinteżi artistika tal-arti Buddista u tal-arti Gupta mill-[[Indja]] tal-qedem, b'influwenzi mill-Imperu tas-[[Sassanidi]] u mill-[[Imperu Biżantin]], kif ukoll mill-Yabghus ta' Tokhara.
== [[Storja]] ==
=== Kummissjonar ===
Is-sit ta' Bamiyan jinsab tul it-Toroq tal-Ħarir, li jgħaddu qalb ir-reġjun muntanjuż ta' Hindu Kush fil-Wied ta' Bamiyan. It-Toroq tal-Ħarir storikament kienu rotot tal-karovani li kienu jikkollegaw is-swieq taċ-Ċina ma' dawk tad-dinja tal-Punent. F'Bamiyan kien hemm diversi monasteri Buddisti li kienu jirrappreżentaw ċentru għani għar-reliġjon, għall-[[filosofija]] u għall-arti. Il-patrijiet fil-monasteri kienu jgħixu bħala eremiti f'għerien żgħar imħaffrin fix-xaqlibiet tal-irdumijiet tal-Wied ta' Bamiyan. Il-biċċa l-kbira ta' dawn il-patrijiet żejnu l-għerien tagħhom bi statwi reliġjużi u b'affreski b'ilwien jgħajtu sabiex jikkondividu l-kultura ta' Gandhara.
L-istatwi l-kbar tal-Buddha ta' Bamiyan inbnew għall-ħabta tas-600 W.K. taħt il-Ħeptaliti, li dak iż-żmien kienu jmexxu bħala prinċpijiet fl-inħawi ta' Tokharistan u t-Tramuntana tal-Afganistan. Bamiyan kien ilu sit reliġjuż Buddist mis-seklu 2 W.K. taħt il-Kuxani, u baqa' hekk sa żmien il-ħakma Musulmana tal-Kaliffat [[Abbasidi|Abbasid]] taħt [[Al-Mahdi]] fis-770 W.K. Reġa' sar Buddist mit-870 W.K. sal-ħakma Iżlamika finali tad-977 W.K. taħt id-dinastija Gaznavida Torka. L-affreski fl-għerien tal-madwar ġew datati bir-radjukarbonju li jmorru lura għall-438 sad-980 W.K., u b'hekk jissuġġerixxu li l-attività artistika Buddista baqgħet għaddejja sal-okkupazzjoni finali mill-Musulmani.
L-iżjed żewġ statwi prominenti kienu l-[[Skultura|iskulturi]] ġganteski bilwieqfa tal-Buddha: Vairocana u Sakyamuni (Gautama Buddha), li kienu jiġu identifikati permezz tal-mudri differenti tagħhom. L-istatwa tal-Buddha magħrufa l-iktar bħala "Solsol" kienet għolja 55 metru, filwaqt li dik magħrufa l-iktar bħala "Shahmama" kienet għolja 38 metru. In-niċeċ li fihom kienu jinsabu l-istatwi huma għoljin 58 u 38 metru rispettivament mill-qiegħ sa fuq nett. Qabel ma ġew sploduti fl-2001, dawn kienu l-ikbar eżempji ta' statwi mnaqqxin tal-Buddha bilwieqfa fid-[[Id-Dinja|dinja]] (il-[[Buddha Ġgantesk ta' Leshan]] fiċ-[[Ċina]] tas-seklu 8 huwa ogħla, iżda huwa bilqiegħda).
Wara l-qerda tal-istatwi fl-2001, id-datazzjoni bir-radjukarbonju tal-komponenti strutturali organiċi interni li nstabu qalb ir-radam iddeterminat li ż-żewġ statwi tal-Buddha kienu nbnew għall-ħabta tas-600 W.K., x'aktarx bejn il-544 u l-595 W.K. fir-rigward tal-Buddha tal-Lvant ta' 38 metru, u bejn 591 u 644 W.K. fir-rigward tal-Buddha tal-Punent ta' 55 metru. Studji reċenti wkoll ikkonfermaw dati simili abbażi ta' analiżi stilistika u storika, għalkemm ix-xebħ mal-arti ta' Gandhara ġeneralment kienet ħeġġet datazzjoni iktar bikrija fil-letteratura preċedenti.
Id-dokumentazzjoni storika tirreferi għaċ-ċelebrazzjonijiet li kienu jsiru kull sena u li kienu jattiraw bosta pellegrini, li kienu jagħmlu offerti lill-istatwi monumentali. Dawn l-istatwi x'aktarx li kienu l-iżjed attrazzjonijiet kulturali famużi tar-reġjun, u s-sit tniżżel fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO flimkien mal-pajsaġġ kulturali u l-fdalijiet [[Arkeoloġija|arkeoloġiċi]] tal-Wied ta' Bamiyan. Maż-żmien it-tiżjin ikkulurit tagħhom tilef il-kulur.
=== Era Premoderna ===
Il-pellegrin Buddist Ċiniż [[Xuanzang]] żar is-sit fit-30 ta' April 630, u ddeskriva s-sit ta' Bamiyan fid-''Da Tang Xiyu Ji'' bħala ċentru Buddist li kien qed jiffjorixxi "b'iktar minn għaxar monasteri u iktar minn elf patri". Huwa nnota wkoll li ż-żewġ figuri tal-Buddha kienu "mżejna bid-deheb u bil-ġojjelli fini" (Wriggins, 1995). Barra minn hekk, Xuanzang isemmi statwa oħra, saħansitra ikbar, tal-Buddha mimdud. Statwa monumentali tal-Buddha mimdud, bi stil simili bħal tal-istatwi ta' Bamiyan, għadha teżisti fl-għerien tat-Tempju ta' Bingling fil-provinċja ta' Gansu, iċ-Ċina.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Buddhas_of_Bamiyan_1885.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddhas_of_Bamiyan_1885.jpg|Inċiżjoni tal-istatwi tal-Buddha fis-seklu 19.
File:CH-NB_-_Afghanistan,_Bamiyan,_Bamyan_(Bamian)-_Menschen_-_Annemarie_Schwarzenbach_-_SLA-Schwarzenbach-A-5-20-174_(cropped).jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:CH-NB_-_Afghanistan,_Bamiyan,_Bamyan_(Bamian)-_Menschen_-_Annemarie_Schwarzenbach_-_SLA-Schwarzenbach-A-5-20-174_(cropped).jpg|[[Raġel|Irġiel]] lokali bilwieqfa qrib l-istatwa l-kbira tal-Buddha magħrufa bħala "Salsal".
File:Françoise_Foliot_-_Afghanistan_-_006.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Fran%C3%A7oise_Foliot_-_Afghanistan_-_006.jpg|Ritratt ta' Françoise Foliot.
File:BamyanBuddha_Smaller_1.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:BamyanBuddha_Smaller_1.jpg|L-istatwa tal-Buddha ta' 38 metru fl-1977.
File:Buddha_of_Bamiyan_(reconstitution).jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddha_of_Bamiyan_(reconstitution).jpg|Rikostruzzjoni possibbli tad-dehra oriġinali tal-Buddha tal-Punent (Vairocana).
File:Stamp_of_Afghanistan_-_1951_-_Colnect_487673_-_Buddha_of_Bamian.jpeg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stamp_of_Afghanistan_-_1951_-_Colnect_487673_-_Buddha_of_Bamian.jpeg|[[Bolla postali]] ta' Bamiyan (1951) maħruġa minn ''Postes Afghanes'' (il-Posta Afgana).
</gallery>
== Affreski ==
Madwar l-istatwi tal-Buddha hemm bosta għerien u wċuħ tal-irdumijiet imżejnin bl-affreski. Huwa maħsub li l-aqwa żmien fil-Wied ta' Bamiyan meta saru dawn l-affreski kien mis-sekli 6 sa 8 W.K., qabel l-invażjonijiet Iżlamiċi. Dawn l-opri tal-arti jitqiesu bħala sinteżi artistika tal-arti Buddista u Gupta mill-Indja, b'influwenzi mill-Imperu tas-Sassanidi u mill-Imperu Biżantin, kif ukoll mit-Tokharistan. Il-[[Pittura|pitturi]] li saru wara ġew attribwiti lill-"perjodu Tork" (is-sekli 7–9 W.K).<ref>Sauer, Eberhard (2017). ''Sasanian Persia: Between Rome and the Steppes of Eurasia''. Edinburgh University Press. p. 240. ISBN <bdi>978-1-4744-2068-6</bdi>.</ref>
=== Buddha tal-Lvant (għall-ħabta tal-544–595 W.K.) ===
Il-biċċa l-kbira tal-uċuħ fin-niċċa tal-istatwa tal-Buddha tal-Lvant x'aktarx li kienu mżejna b'affreski kkuluriti, u madwar il-Buddha kien hemm bosta pitturi, iżda fiż-żminijiet moderni kien għad fadal ftit frammenti biss. Fir-rigward tal-Buddha tal-Lvant ta' 38 metru, li nbena bejn l-544 u l-595 W.K., l-affreski prinċipali li kien għad fadal kienu dawk mas-saqaf, eżatt fuq ras il-Buddha. Datazzjoni reċenti abbażi ta' analiżi stilistika u storika tikkonferma d-dati għal dawn l-affreski li jaqblu mad-dati bir-radjukarbonju għall-kostruzzjoni tal-istatwi tal-Buddha stess: l-affreski tal-Buddha tal-Lvant ġew datati li jmorru lura għas-sekli 6 sa 8 W.K. minn Klimburg-Salter (1989), u wara s-635/645 W.K. minn Tanabe (2004). Saħansitra fl-2002, Marylin Martin Rhie argumentat li l-istatwa tal-Buddha tal-Lvant tmur lura għas-sekli 3–4, abbażi ta' kriterji artistiċi.
==== Alla tax-Xemx ====
Fost il-pitturi l-iżjed famużi tal-istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan, is-saqaf tal-iżgħar statwa fih divinità tax-[[xemx]] fuq karru miġbud miż-[[Żiemel|żwiemel]], kif ukoll xeni ċerimonjali b'figuri rjali u nies devoti. Id-divinità tidher liebsa kaftan bl-istil ta' Tokhara, bwiez, u qed iżżomm lanza f'idejha. Ir-rappreżentazzjoni tal-alla maskili ġejja mill-ikonografija tal-alla [[Iran|Iranjan]] Mitra meqjum f'Sogdija. Huwa jidher riekeb karru tad-deheb b'żewġ roti, miġbud minn erba' żwiemel. Żewġ qaddejja bil-ġwienaħ jidhru bilwieqfa maġenb il-karru, lebsin elmu Korinzju b'rixa, u b'tarka f'idejhom. Fin-naħa ta' fuq jidhru l-allat tar-riħ, itiru b'xalla f'idejhom. Din il-kompożizzjoni hija unika, u distinta minn Gandhara jew mill-Indja, iżda hemm xi xebħ mal-pitturi ta' Kizil u ta' Dunhuang.
Ix-xbieha ċentrali tal-alla tax-xemx fuq il-karru tad-deheb tiegħu hija akkumpanjata minn żewġ ringieli laterali ta' individwi: rejiet u dinjitarji jitħalltu mal-Buddha u mal-Bodhisattva. Wieħed mill-individwi, bilwieqfa wara patri jidher il-profil tiegħu, u x'aktarx huwa r-Re ta' Bamiyan. Huwa liebes kuruna b'[[qamar]] felli wieħed u ''korymbos'', tunika b'kullar ġej għat-tond mal-għonq u xedd ir-ras tas-Sassanidi.
==== Donaturi Ħeftaliti ====
L-istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan inbnew fi żmien il-Ħeftaliti. Diversi figuri għandhom id-dehra karatteristika tal-Ħeftaliti ta' Tokharistan, bi ġkieket bil-qafliet u b'pavru uniku tat-tunika mitwija fuq in-naħa tal-lemin tagħhom, xagħarhom qasir, bl-aċċessorji tax-xagħar, b'fiżjonomija distintiva u b'uċuħ tondi mingħajr daqna. Dawn il-figuri x'aktarx li jirrappreżentaw id-donaturi u s-setgħana li kienu jappoġġaw il-bini tal-istwa monumentali l-kbira tal-Buddha. L-individwi f'din il-pittura huma simili ħafna għall-individwi mpittrin f'[[Balalyk Tepe]], u jaf huma relatati mal-Ħeftaliti. Huma jieħdu sehem "fit-tradizzjoni artistika tal-klassijiet tal-mexxejja tal-Ħeftaliti ta' Tukharestan".
Dawn l-affreski għebu mal-qerda li saret fl-2001.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Mural_of_the_Sun_God_riding_his_golden_chariot,_over_the_head_of_the_smaller_38_meter_Eastern_Buddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mural_of_the_Sun_God_riding_his_golden_chariot,_over_the_head_of_the_smaller_38_meter_Eastern_Buddha.jpg|Affresk tal-alla tax-xemx riekeb il-karru tad-deheb tiegħu u ringieli ta' donaturi rjali mal-ġnub, fuq ras l-istatwa tal-Buddha tal-Lvant ta' 38 metru (datazzjoni bir-radjukarbonju għall-544–595 W.K.).
File:Painting_of_a_King_in_the_niche_of_the_38_meter_Buddha,_Bamiyan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Painting_of_a_King_in_the_niche_of_the_38_meter_Buddha,_Bamiyan.jpg|X'aktarx ir-Re ta' Bamiyan, bi stil tas-Sassanidi, fin-niċċa tal-Buddha tal-Lvant, qrib l-alla tax-xemx, Bamiyan.
File:Hephthalite_sponsors_at_Bamiyan_(ceiling_of_the_38_meter_Buddha,_detail_of_royal_sponsors,_enhanced).jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hephthalite_sponsors_at_Bamiyan_(ceiling_of_the_38_meter_Buddha,_detail_of_royal_sponsors,_enhanced).jpg|X'aktarx il-mexxejja Ħeftaliti ta' Tokharistan, b'kaftan b'pavru wieħed u b'kuruna b'qamar felli wieħed, fir-ringiela laterali tad-dinjitarji qrib l-alla tax-xemx.
</gallery>
=== Buddha tal-Punent (għall-ħabta tal-591–644 W.K.) ===
Għad fadal ftit affreski wkoll madwar l-istatwa l-kbira tal-Buddha tal-Punent ta' 55 metru, fuq is-saqaf u mal-ġnub. Bosta minnhom għandhom karattru iktar Buddist tradizzjonali. Uħud mill-affreski li saru iktar 'il quddiem juru devoti maskili lebsin kaftani b'pavru doppju.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Bamiyan_paintings_of_Celestial_beings_in_the_niche_of_the_55_meter_large_Buddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan_paintings_of_Celestial_beings_in_the_niche_of_the_55_meter_large_Buddha.jpg|Pitturi ta' ħlejqiet ċelestjali fin-niċċa tal-istatwa tal-Buddha ta' 55 metru.
File:Bamiyan_Western_Buddha,_Niche,_ceiling,_east_section_E1_and_E2.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan_Western_Buddha,_Niche,_ceiling,_east_section_E1_and_E2.jpg|Is-saqaf tan-niċċa tal-Buddha tal-Punent, is-sezzjoni tal-Lvant E1 u E2.
File:Bodhisattva,_ceiling_of_the_niche_of_the_Great_Western_Buddha,_early_7th_century,_Bamiyan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bodhisattva,_ceiling_of_the_niche_of_the_Great_Western_Buddha,_early_7th_century,_Bamiyan.jpg|Bodhisattva, is-saqaf tan-niċċa tal-Buddha l-kbir tal-Punent, il-bidu tas-seklu 7, Bamiyan.
File:Bamiyan_devotee_in_double-lapel_caftan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan_devotee_in_double-lapel_caftan.jpg|Devot liebes kaftan b'pavru doppju, fil-ħajt tax-xellug tan-niċċa tal-Buddha tal-Punent. Dan ġie deskritt ukoll bħala Ħeftalit.
</gallery>
=== Għerien ta' biswit ===
L-affreski ta' Bamiyan li saru iktar 'il quddiem, li jmorru lura għas-sekli 7–8 W.K., juru varjetà ta' devoti maskili lebsin kaftani b'pavru doppju. L-opri tal-arti juru sofistikazzjoni u kożmopolitaniżmu komparabbli ma' opri tal-arti oħra tat-Toroq tal-Ħarir, bħal dawk ta' Kizil, u huma attribwibbli għall-isponsorjar tat-Torok tal-Punent (Yabghus ta' Tokharistan). L-għerien fil-qrib ta' Kakrak ukoll fihom xi opri tal-arti.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Bodhisattva_Maitreya,_ceiling_of_the_cave_E,_late_7th_early_8th_century,_Bamiyan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bodhisattva_Maitreya,_ceiling_of_the_cave_E,_late_7th_early_8th_century,_Bamiyan.jpg|Il-Bodhisattva Maitreya, fis-saqaf tal-Għar E, l-aħħar tas-seklu 7 u l-bidu tas-seklu 8, Bamiyan.
File:Buddha_wearing_a_crown_and_cape._Painting_in_niche_I_at_Bamiyan,_7th_century_CE.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddha_wearing_a_crown_and_cape._Painting_in_niche_I_at_Bamiyan,_7th_century_CE.jpg|Buddha liebes kuruna u mant. Pittura fin-niċċa "I" f'Bamiyan, is-seklu 7 W.K.
File:Bamiyan,_devotee_in_caftan,_next_to_the_Buddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan,_devotee_in_caftan,_next_to_the_Buddha.jpg|Devot liebes kaftan b'pavru doppju, maġenb il-Buddha, l-Għar G, Bamiyan (dettall).
File:Bamiyan,_the_Buddha_and_devotee_in_caftan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan,_the_Buddha_and_devotee_in_caftan.jpg|Affresk rikostruwit tal-Għar G, Bamiyan.
</gallery>Wara l-qerda tal-istatwi tal-Buddha, ġew żvelati 50 għar oħra. Fi 12 minn dawn l-għerien, ġew skoperti affreski oħra. F'Diċembru 2004, tim internazzjonali ta' riċerkaturi ddikjara li l-affreski ta' Bamiyan ġew impittrin bejn is-sekli 5 u 9, iktar milli bejn is-sekli 6 u 8, u kkwota l-analiżi tal-iżotopi radjoattivi f'xi fibri tal-ħuxlief li nstabu taħt il-pitturi. Huwa maħsub li l-pitturi saru minn artisti vjaġġaturi tul it-Toroq tal-Ħarir.
Xjenzati mill-Istitut tar-Riċerka ta' [[Tokjo]] għall-Proprjetajiet Kulturali fil-[[Ġappun]], miċ-Ċentru tar-Riċerka u tar-Restawr tal-[[Mużew|Mużewijiet]] Franċiżi fi [[Franza]], tal-Istitut tal-Konservazzjoni ta' Getty fl-[[Stati Uniti|Istati Uniti]], u tal-Faċilità Ewropea tar-Radjazzjoni ta' Synchrotron (ESRF) fi [[Grenoble]], Franza, analiżżaw kampjuni mill-pitturi, tipikament ta' daqs ta' inqas minn millimetru. Huma skoprew li ż-żebgħa kien fiha pigmenti bħall-vermilju (sulfid tal-merkurju [[aħmar]]) u [[abjad]] ċomb (karbonat taċ-ċomb). Dawn kienu mħalltin ma' firxa ta' legaturi, inkluż reżini naturali, gomma (x'aktarx kolla tal-ġlud tal-annimali jew bajd), u żjut, x'aktarx mill-ġewż jew mill-peprin. Speċifikament, ir-riċerkaturi identifikaw żjut tat-tnixxif mill-affreski li juru lill-Buddha lebsin b'ilbies vermilju, bilqiegħda b'riġlejhom ġo xulxin qalb il-friegħi tal-palm u ħlejqiet mitiċi, li x'aktarx jindikaw li ġew impittrin f'nofs is-seklu 7. Huwa maħsub li dawn huma l-iżjed eżempji antiki eżistenti ta' tpittir biż-żjut, x'aktarx qabel it-tpittir biż-żjut fl-[[Ewropa]] b'saħansitra sitt sekli. Din l-iskoperta jaf twassal għal valutazzjoni mill-ġdid tal-opri fil-fdalijiet tal-qedem fl-Iran, fiċ-Ċina, fil-[[Pakistan]], fit-[[Turkija]] u fl-Indja.
Is-suspetti inizjali li ż-żjut jaf kienu attribwibbli għal kontaminazzjoni mis-swaba', peress li l-mess tal-pitturi huwa mħeġġeġ fit-tradizzjoni Buddista, sfaw fix-xejn permezz tal-ispettroskopija u l-kromatografija li taw sinjal ċar tal-użu intenzjonali taż-żjut tat-tnixxif u mhux kontaminanti. Iż-żjut ġew skoperti taħt saffi taż-żebgħa, għad-differenza ta' kontaminanti li jkunu fil-wiċċ.
Ix-xjenzati sabu wkoll it-[[traduzzjoni]] tat-taqsima tal-bidu tas-sutra oriġinali bis-Sanskritu ta' Pratītyasamutpāda tradotta minn Xuanzang li tirrakkonta t-twemmin bażiku tal-Buddiżmu u ssostni li kollox huwa tranżitorju.
== Attakki fuq l-istatwi ==
=== Inkursjonijiet tat-Talibani (1998–2001) ===
During the Afghan Civil War, the area around the Buddhas was initially under the control of the Hezbe Wahdat—part of the Northern Alliance—who were against the Taliban. However, Mazar-i-Sharif fell in August 1998, and the Bamyan valley was entirely surrounded by Taliban. The town was captured on 13 September 1998 after a successful blockade.
Abdul Wahed, a local Taliban commander who had long before announced his intentions to obliterate the Buddhas, drilled holes in the Buddhas' heads into which he planned to load explosives. He was prevented from proceeding by Mohammed Omar, the de facto leader of the Taliban: According to United Nations representative Michael Semple:<blockquote>Mullah Omar appointed Maulawi Muhammad Islam of Ru-ye Doab as Bamian governor. As a Tatar from neighbouring Samangan Province, the Maulawi had connections with all the commanders of Bamian from the jihad era. Whatever his other sins, Bamian was also a part of Maulawi Islam's heritage. His deputies described to me how, when they saw what Abdul Wahed was doing, they contacted Mullah Omar in Kandahar and he gave the order to stop further drilling.</blockquote>Other people blew off the head of the smaller Buddha using dynamite, aimed rockets at the larger Buddha's groin, and burnt tires at the latter's head. In July 1999, Omar decreed in favour of preserving the statues, and described plans to establish a tourism circuit. In early 2000, local Taliban authorities asked for the UN's assistance to rebuild drainage ditches around the tops of the alcoves where the Buddhas were set.
=== Qerda mill-Emirat Iżlamiku ===
==== Deċiżjoni tal-qerda ====
On 1 March 2001, the Taliban announced that all statues depicting humans in Afghanistan would be destroyed. Work to destroy the Buddhas began the next day, on 2 March, and continued for several weeks. Various theories have sought to explain what prompted Taliban leader Mullah Omar to order the destruction of the statues, further complicated by seemingly shifting narratives of the events as relayed by Omar and senior Taliban officials.
On 6 March 2001, British newspaper ''The Times'' quoted Omar as stating "Muslims should be proud of smashing idols. It has given praise to Allah that we have destroyed them."
During a 13 March interview for Japan's ''Mainichi Shimbun'', Afghan Foreign Minister Wakil Ahmad Mutawakel stated that the destruction was anything but a retaliation against the international community for economic sanctions: "We are destroying the statues in accordance with Islamic law and it is purely a religious issue." A statement issued by the ministry of religious affairs of the Taliban regime justified the destruction as being in accordance with Islamic law.
Later, on 18 March 2001, then Taliban ambassador-at-large Sayed Rahmatullah Hashemi said that the destruction of the statues was carried out by the Head Council of Scholars after a Swedish monuments expert proposed to restore the statues' heads. Rahmatullah Hashemi is reported as saying: "When the Afghan head council asked them to provide the money to feed the children instead of fixing the statues, they refused and said, 'No, the money is just for the statues, not for the children'. Herein, they made the decision to destroy the statues"; however, he did not comment on the claim that a foreign museum offered to "buy the Buddhist statues, the money from which could have been used to feed children". Rahmatullah Hashemi added: "If we had wanted to destroy those statues, we could have done it three years ago," referring to the start of U.S. sanctions. "In our religion, if anything is harmless, we just leave it. If money is going to statues while children are dying of malnutrition next door, then that makes it harmful, and we destroy it." Hashemi denied any religious grounds in the justification of the statues' destruction.
In 2004, following the American invasion of Afghanistan and his exile, Omar explained in an interview:<blockquote>I did not want to destroy the Bamiyan Buddha. In fact, some foreigners came to me and said they would like to conduct the repair work of the Bamiyan Buddha that had been slightly damaged due to rains. This shocked me. I thought, these callous people have no regard for thousands of living human beings—the Afghans who are dying of hunger, but they are so concerned about non-living objects like the Buddha. This was extremely deplorable. That is why I ordered its destruction. Had they come for humanitarian work, I would have never ordered the Buddha's destruction.</blockquote>There is additional speculation that the destruction may have been influenced by al-Qaeda in order to further isolate the Taliban from the international community, thus tightening relations between the two; however, the evidence is circumstantial. Abdul Salam Zaeef held that the destruction of the Buddhas was finally ordered by Abdul Wali, the Minister for the Propagation of Virtue and the Prevention of Vice.
==== Reazzjoni internazzjonali ====
The Taliban's intention to destroy the statues, caused a wave of international horror and protest. According to UNESCO Director-General Kōichirō Matsuura, a meeting of ambassadors from the 54 member states of the Organisation of the Islamic Conference (OIC) was conducted. All OIC states—including Pakistan, Saudi Arabia, and the United Arab Emirates, three countries that officially recognised the Taliban government—joined the protest to spare the monuments. Saudi Arabia and the UAE later condemned the destruction as "savage". Although India never recognised the Taliban regime in Afghanistan, New Delhi offered to arrange for the transfer of all the artifacts in question to India, "where they would be kept safely and preserved for all mankind". These overtures were rejected by the Taliban. Pakistani president Pervez Musharraf sent a delegation led by Pakistan's interior minister Moinuddin Haider to Kabul to meet with Omar and try to prevent the destruction, arguing that it was un-Islamic and unprecedented. As recounted by Steve Coll:<blockquote>Haider quoted a verse from the Koran that said Muslims should not slander the gods of other religions. ... He cited many cases in history, especially in Egypt, where Muslims had protected the statues and art of other religions. The Buddhas in Afghanistan were older even than Islam. Thousands of Muslim soldiers had crossed Afghanistan to India over the centuries, but none of them had ever felt compelled to destroy the Buddhas. "When they have spared these statues for fifteen hundred years, all these Muslims who have passed by them, how are you a different Muslim from them?" Haider asked. "Maybe they did not have the technology to destroy them," Omar speculated.</blockquote>According to Taliban minister, Abdul Salam Zaeef, UNESCO sent the Taliban government 36 letters objecting to the proposed destruction. He asserted that the Chinese, Japanese, and Sri Lankan delegates were the most strident advocates for preserving the Buddhas. The Japanese in particular proposed a variety of different solutions to the issue, including moving the statues to Japan, covering the statues from view, and the payment of money. The second edition of the Turkistan Islamic Party's magazine ''Islamic Turkistan'' contained an article on Buddhism, and described the destruction of the Buddhas of Bamyan despite attempts by the Japanese government of "infidels" to preserve the remains of the statues. The exiled Dalai Lama said he was "deeply concerned".
The destruction of the Bamiyan Buddhas despite protests from the international community has been described by Michael Falser, a heritage expert at the Center for Transcultural Studies in Germany, as an attack by the Taliban against the globalising concept of "cultural heritage". The UNESCO Director-General Kōichirō Matsuura called the destruction a "...crime against culture. It is abominable to witness the cold and calculated destruction of cultural properties which were the heritage of the Afghan people, and, indeed, of the whole of humanity." Ahmad Shah Massoud, leader of the anti-Taliban resistance force, also condemned the destruction.
In Rome, the former Afghan King, Mohammed Zahir Shah, denounced the declaration in a rare press statement, calling it "against the national and historic interests of the Afghan people". Zemaryalai Tarzi, who was Afghanistan's chief archeologist in the 1970s, called it an "unacceptable decision".
==== Proċess tal-qerda ====
The destruction was carried out in stages. Initially, the statues were fired at for several days using anti-aircraft guns and artillery. This caused severe damage, but did not obliterate them. During the destruction, Taliban Information Minister Qudratullah Jamal said that, "The destruction work is not as easy as people would think. You can't knock down the statues by dynamite or shelling as both of them have been carved in a cliff. They are firmly attached to the mountain." Later, the Taliban placed anti-tank mines at the bottom of the niches, so that when fragments of rock broke off from artillery fire, the statues would receive additional destruction from particles that set off the mines. In the end, the Taliban lowered men down the cliff face and placed explosives into holes in the Buddhas. After one of the explosions failed to obliterate the face of one of the Buddhas, a rocket was launched that left a hole in the remains of the stone head.
A local civilian, speaking to Voice of America in 2002, said that he and some other locals were forced to help destroy the statues. He also claimed that Pakistani and Arab engineers were involved in the destruction. Mullah Omar, during the destruction, was quoted as saying, "What are you complaining about? We are only waging war on stones".
=== Qagħda attwali (2002–preżent) ===
Though the figures of the two large Buddhas have been destroyed, their outlines and some features are still recognisable within the recesses. It is also still possible for visitors to explore the monks' caves and passages that connect them. As part of the international effort to rebuild Afghanistan after the Taliban war, the Japanese government and several other organisations—among them the Afghanistan Institute in Bubendorf, Switzerland, along with the ETH Zurich—have committed to rebuilding, perhaps by anastylosis, the two larger Buddhas. The local residents of Bamyan have also expressed their favour in restoring the structures.
In April 2002, Afghanistan's post-Taliban leader Hamid Karzai called the destruction a "national tragedy" and pledged the Buddhas to be rebuilt. He later called the reconstruction a "cultural imperative".
In September 2005, Mawlawi Mohammed Islam Mohammadi, Taliban governor of Bamyan province at the time of the destruction and widely seen as responsible for its occurrence, was elected to the Afghan Parliament. He blamed the decision to destroy the Buddhas on Al-Qaeda's influence on the Taliban. In January 2007, he was assassinated in Kabul.
Swiss filmmaker Christian Frei made a 95-minute documentary titled ''The Giant Buddhas'' on the statues, the international reactions to their destruction, and an overview of the controversy, released in March 2006. Testimony by local Afghans validates that Osama bin Laden ordered the destruction and that, initially, Mullah Omar and the Afghans in Bamyan opposed it.
Since 2002, international funding has supported recovery and stabilisation efforts at the site. Fragments of the statues are documented and stored with special attention given to securing the structure of the statue still in place. It is hoped that, in the future, partial anastylosis can be conducted with the remaining fragments. In 2009, ICOMOS constructed scaffolding within the niche to further conservation and stabilization. Nonetheless, several serious conservation and safety issues exist and the Buddhas are still listed as World Heritage in Danger.
In the summer of 2006, Afghan officials were deciding on the timetable for the re-construction of the statues. As they waited for the Afghan government and international community to decide when to rebuild them, a $1.3 million UNESCO-funded project was sorting out the chunks of clay and plaster—ranging from boulders weighing several tons to fragments the size of tennis balls—and sheltering them from the elements.
The Buddhist remnants at Bamyan were included on the 2008 World Monuments Watch List of the 100 Most Endangered Sites by the World Monuments Fund.
In 2013, the foot section of the smaller Buddha was rebuilt with iron rods, bricks and concrete by the German branch of ICOMOS. Further constructions were halted by order of UNESCO, on the grounds that the work was conducted without the organisation's knowledge or approval. The effort was contrary to UNESCO's policy of using original material for reconstructions, and it has been pointed out that it was done based on assumptions.
In 2015, a wealthy Chinese couple, Janson Hu and Liyan Yu, financed the creation of a Statue of Liberty-size 3D light projection of an artist's view of what the larger Buddha, known as Solsol to locals, might have looked like in its prime. The image was beamed into the niche one night in 2015; later the couple donated their $120,000 projector to the culture ministry.
Shortly after the 2021 Taliban offensive that saw the overthrow of the Islamic Republic of Afghanistan and the return of Taliban to the government, tourists were again granted permission to visit the site. While the Taliban promised to preserve the Bamyan valley, preservation work was ceased indefinitely. UNESCO's Afghan operations were stymied, largely due to foreign investors' fears that continued support of cultural preservation projects in the country would run afoul of international sanctions. In February 2023, UNESCO's restoration work resumed when the Italian government approved new funding.
== Restawr ==
The UNESCO Expert Working Group on Afghan cultural projects convened to discuss what to do about the two statues between 3–4 March 2011 in Paris. Researcher Erwin Emmerling of Technical University Munich announced he believed it would be possible to restore the smaller statue using an organic silicon compound. The Paris conference issued a list of 39 recommendations for the safeguarding of the Bamyan site. These included leaving the larger Western niche empty as a monument to the destruction of the Buddhas, a feasibility study into the rebuilding of the Eastern Buddha, and the construction of a central museum and several smaller site museums. Work has since begun on restoring the Buddhas using the process of anastylosis, where original elements are combined with modern material. It is estimated that roughly half the pieces of the Buddhas can be put back together according to Bert Praxenthaler, a German art historian and sculptor involved in the restoration. The restoration of the caves and Buddhas has also involved training and employing local people as stone carvers. The project, which also aims to encourage tourism to the area, is being organised by UNESCO and the International Council on Monuments and Sites (ICOMOS).
The work has come under some criticism. It is felt by some, such as human rights activist Abdullah Hamadi, that the empty niches should be left as monuments to the fanaticism of the Taliban, while others believe the money could be better spent on housing and electricity for the region. Some people, including Habiba Sarabi, the provincial governor, believe that rebuilding the Buddhas would increase tourism, which would aid the surrounding communities.
=== L-istatwi tal-Buddha permezz ta' projezzjoni 3D ===
After fourteen years, on 7 June 2015, a Chinese adventurist couple Zhang Xinyu and Liang Hong filled the empty cavities where the Buddhas once stood with 3D laser light projection technology. The projector used for the installation, worth approximately $120,000, was donated by Zhang and Liang, who were saddened by the destruction of the statues. With the desire of paying tribute, they requested permission from UNESCO and the Afghan government to do the project. About 150 local people came out to see the unveiling of the holographic statues.
=== Repliki ===
The destruction of the Buddhas of Bamyan inspired attempts to construct replicas of the Bamyan Buddhas. These include the following.
* In 2001 in China, carving of a 37 metres (121 ft) high Buddha was initiated in Sichuan, which is the same height as the smaller of the two Bamiyan Buddhas. It was funded by a Chinese businessman, Liang Simian. The project appears to have been given up for unknown reasons.
* In Sri Lanka, a full-scale replica has been created, which is now known as the Tsunami Honganji Viharaya at Pareliya. It is dedicated to the victims of the 2005 tsunami in the presence of Mahinda Rajapaksha. It was funded by Japan's Hongan-ji Temple of Kyoto and was inaugurated in 2006.
* In Poland, the Arkady Fiedler Museum of Tolerance has a replica of a Bamiyan Buddha.
* An 80 feet (24 m) stone Buddha was inaugurated at Sarnath in India in 2011. It stands within the Thai Buddhist Vihara.
== Fil-kultura popolari ==
Despite the Buddhas's destruction, the ruins continue to be a popular culture landmark, bolstered by increasing domestic and international tourism to the Bamyan Valley. The area around the ruins has since been used for the traditional game of buzkashi, and other events. The music video of pop singer Aryana Sayeed's hit 2015 song "Yaar-e Bamyani" was also shot by the ruins. The statues inspired Islamic writers in historical times. The larger statue appears as the malevolent giant Salsal in medieval Turkish tales.
In June 1971, Empress Michiko of Japan visited the Buddhas during an Imperial state visit to the Kingdom of Afghanistan with her husband. Upon her return to Japan, she composed a waka poem.
A 2012 novel by Rajesh Talwar titled ''An Afghan Winter'' provides a fictional backdrop to the destruction of the Buddhas and its impact on the global Buddhist community.
The 2022 Indian film ''Ram Setu'' shows the destruction of the Buddhas of Bamiyan and an archaeological team's subsequent attempts to salvage the remains where they discover a fictional treasure belonging to Raja Dahir and a colossal reclining Buddha (which has been described in the writings of Xuanzang but has not actually been discovered).
The AD 507 chapter of 2020 novel ''A Traveller at the Gates of Wisdom'' by John Boyne writes an imaginary account of how the Buddhas were commissioned and built.
== Gallerija ==
<gallery mode="packed">
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109152.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109152.jpg|Taller Buddha, after destruction
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109154.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109154.jpg|Smaller Buddha, after destruction
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-130348.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-130348.jpg|View of the rock where monasteries and Buddhas are carved
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109157.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109157.jpg|The landscape of the archaeological Remains of the Bamyan Valley
</gallery>
== Referenzi ==
[[Kategorija:Siti ta' Wirt Dinji Kulturali]]
[[Kategorija:Siti ta' Wirt Dinji fl-Afganistan]]
[[Kategorija:Afganistan]]
n2f2rnvib3gquvziz601hfmn7b540uc
318145
318144
2024-12-03T10:14:35Z
Trigcly
17859
/* Storja */ żieda kontenut
318145
wikitext
text/x-wiki
[[Stampa:Bamiyan Buddhas Burnes.jpg|daqsminuri|L-Istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan.]]
Il-'''Pajsaġġ Kulturali u l-Fdalijiet Arkeoloġiċi tal-Wied ta' Bamiyan''' (fil-qosor l-'''Istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan'''; bil-Paxto: د باميانو بودايي پژۍ, bid-Dari: تندیسهای بودا در بامیان) huwa pajsaġġ kulturali li fih kienu jispikkaw żewġ [[Statwa|statwi]] [[Buddiżmu|Buddisti]] [[Monument|monumentali]] x'aktarx tas-seklu 6 li jinsab fil-Wied ta' Bamiyan tal-[[Afganistan]]. Il-fdalijiet jinsabu 130 kilometru (81 mil) lejn il-Majjistral ta' [[Kabul]], f'elevazzjoni ta' 2,500 [[metru]] (8,200 pied), u d-datazzjoni bir-radjukarbonju tal-komponenti strutturali tal-istatwi tal-[[Gautama Buddha|Buddha]] ddeterminat li l-iżgħar statwa ta' 38 metru (125 pied) imsejħa "Buddha tal-Lvant" inbniet għall-ħabta tal-570 [[WK|W.K]]., u l-istatwa l-kbira ta' 55 metru (180 pied) imsejħa "Buddha tal-Punent" inbniet għall-ħabta tas-618 W.K., li jfisser li t-tnejn imorru lura għaż-żmien meta l-Ħeftaliti jew l-Unni Bojod kellhom il-kontroll tar-reġjun. Bħala [[Sit ta' Wirt Dinji]] tal-[[UNESCO]] tal-Buddiżmu Afgan storiku, kien sit sagru għall-Buddisti tul it-[[Toroq tal-Ħarir: in-Network ta' Rotot tal-Kuritur ta' Chang'an-Tianshan|Toroq tal-Ħarir]]. Madankollu, f'Marzu 2001, iż-żewġ statwi nqerdu mit-[[Talibani]] wara ordni li ngħatat fis-26 ta' Frar 2001 mill-mexxej tat-Talibani [[Mullah Muhammad Omar]] biex jinqerdu l-istatwi kollha fl-Afganistan "ħalli ħadd ma jkun jista' jibqa' jqimhom jew jirrispettahom fil-ġejjieni". L-opinjoni internazzjonali u lokali kkundannat il-qerda tal-istatwi tal-Buddha.
L-istatwi kienu jirrappreżentaw evoluzzjoni li saret iktar 'il quddiem tal-istil klassiku mħallat tal-arti [[Greċja|Griega]]-Buddista f'Gandhara. L-istatwa l-kbira kienet issejħet ''"Salsal"'' (li tfisser "id-dawl jiddi fl-univers kollu") u kienet meqjusa bħala statwa maskili. L-istatwa ż-żgħira kienet issejħet ''"Shah Mama"'' (li tfisser "Reġina Omm") u kienet meqjusa bħala statwa femminili. Teknikament, it-tnejn li huma kienu riljievi: fuq in-naħa ta' wara, kienu ħaġa waħda mal-ħajt tal-irdum. L-iġsma prinċipali kienu mħaffrin direttament mill-irdumijiet tal-ġebel ramli, iżda d-dettalji ġew immudellati fit-tajn imħallat bil-ħuxlief u miksi bl-istukko. Dan il-kisi, li l-biċċa l-kbira minnu ttiekel maż-żmie, kien impitter biex jispikkaw iktar l-espressjonijiet tal-uċuħ, tal-idejn u tat-tinjiet tal-ilbies; l-istatwa l-kbira kienet impittra bl-[[aħmar]] jgħajjat, u l-istatwa ż-żgħira kienet impittra b'diversi [[Lewn|kuluri]]. Il-partijiet il-baxxi tad-dirgħajn tal-istatwi nbnew bl-istess taħlita bit-tajn u bil-ħuxlief, u ntrifdu fuq armaturi tal-[[injam]]. Huwa maħsub li l-partijiet ta' fuq tal-uċuħ tal-istatwi kienu jikkonsistu minn maskri enormi tal-injam.
Mis-seklu 2 W.K., Bamiyan kien sit [[Reliġjon|reliġjuż]] Buddist tul it-Toroq tal-Ħarir taħt il-Kuxani, u baqa' hekk sal-ħakmiet [[Iżlam|Iżlamiċi]] tas-770 W.K., u finalment safa taħt it-tmexxija tal-Gażnavidi Torok fid-977 W.K. Fl-1221, [[Genghis Khan]] invada l-Wied ta' Bamiyan, u kważi qered għalkollox il-popolazzjoni kollha għalkemm ma kkawżax ħsara lill-istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan. Iktar 'il quddiem fis-seklu 17, l-imperatur Mugal [[Aurangzeb]] għal żmien qasir ordna l-użu tal-artillerija biex l-istatwi jinqerdu, iżda għalkemm ikkawża xi ħsara, l-istatwi tal-Buddha baqgħu jeżistu.
L-istatwi tal-Buddha ġew imdawra b'bosta għerien u wċuħ tal-blat impittrin bl-affreski. Huwa maħsub li dawn kienu jmorru lura l-iktar għas-sekli 6 sa 8 W.K. u ma baqgħux isiru wara l-ħakmiet Musulmani tal-Afganistan. L-opri tal-[[arti]] iżgħar jitqiesu bħala sinteżi artistika tal-arti Buddista u tal-arti Gupta mill-[[Indja]] tal-qedem, b'influwenzi mill-Imperu tas-[[Sassanidi]] u mill-[[Imperu Biżantin]], kif ukoll mill-Yabghus ta' Tokhara.
== [[Storja]] ==
[[File:Valley_of_Bamiyan_panorama.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Valley_of_Bamiyan_panorama.jpg|nofs|daqsminuri|800x800px|Veduta panoramika tal-irdumijiet tat-Tramuntana tal-Wied ta' Bamiyan, bl-istatwi tal-Buddha tal-Punent u tal-Lvant fuq kull naħa (qabel ma nqerdu), imdawrin b'bosta għerien Buddisti.]]
=== Kummissjonar ===
[[File:Map_of_Hephthalite_Principalities_circa,_557-625_CE.png|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Map_of_Hephthalite_Principalities_circa,_557-625_CE.png|daqsminuri|L-istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan ġew ikkummissjonati taħt it-tmexxija tal-Prinċpijiet Ħeftaliti ta' Tokharistan u t-Tramuntana tal-Afganistan (għall-ħabta tal-557-625 W.K.]]
Is-sit ta' Bamiyan jinsab tul it-Toroq tal-Ħarir, li jgħaddu qalb ir-reġjun muntanjuż ta' Hindu Kush fil-Wied ta' Bamiyan. It-Toroq tal-Ħarir storikament kienu rotot tal-karovani li kienu jikkollegaw is-swieq taċ-Ċina ma' dawk tad-dinja tal-Punent. F'Bamiyan kien hemm diversi monasteri Buddisti li kienu jirrappreżentaw ċentru għani għar-reliġjon, għall-[[filosofija]] u għall-arti. Il-patrijiet fil-monasteri kienu jgħixu bħala eremiti f'għerien żgħar imħaffrin fix-xaqlibiet tal-irdumijiet tal-Wied ta' Bamiyan. Il-biċċa l-kbira ta' dawn il-patrijiet żejnu l-għerien tagħhom bi statwi reliġjużi u b'affreski b'ilwien jgħajtu sabiex jikkondividu l-kultura ta' Gandhara.
L-istatwi l-kbar tal-Buddha ta' Bamiyan inbnew għall-ħabta tas-600 W.K. taħt il-Ħeptaliti, li dak iż-żmien kienu jmexxu bħala prinċpijiet fl-inħawi ta' Tokharistan u t-Tramuntana tal-Afganistan. Bamiyan kien ilu sit reliġjuż Buddist mis-seklu 2 W.K. taħt il-Kuxani, u baqa' hekk sa żmien il-ħakma Musulmana tal-Kaliffat [[Abbasidi|Abbasid]] taħt [[Al-Mahdi]] fis-770 W.K. Reġa' sar Buddist mit-870 W.K. sal-ħakma Iżlamika finali tad-977 W.K. taħt id-dinastija Gaznavida Torka. L-affreski fl-għerien tal-madwar ġew datati bir-radjukarbonju li jmorru lura għall-438 sad-980 W.K., u b'hekk jissuġġerixxu li l-attività artistika Buddista baqgħet għaddejja sal-okkupazzjoni finali mill-Musulmani.
[[File:Buddha_cave_of_chapels.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddha_cave_of_chapels.jpg|daqsminuri|L-immappjar tal-istatwa tal-Buddha tal-Lvant ta' 38 metru, li tmur lura għall-591–644 W.K., u l-għerien u l-[[Kappella|kappelli]] jew niċeċ tal-madwar.]]
L-iżjed żewġ statwi prominenti kienu l-[[Skultura|iskulturi]] ġganteski bilwieqfa tal-Buddha: Vairocana u Sakyamuni (Gautama Buddha), li kienu jiġu identifikati permezz tal-mudri differenti tagħhom. L-istatwa tal-Buddha magħrufa l-iktar bħala "Solsol" kienet għolja 55 metru, filwaqt li dik magħrufa l-iktar bħala "Shahmama" kienet għolja 38 metru. In-niċeċ li fihom kienu jinsabu l-istatwi huma għoljin 58 u 38 metru rispettivament mill-qiegħ sa fuq nett. Qabel ma ġew sploduti fl-2001, dawn kienu l-ikbar eżempji ta' statwi mnaqqxin tal-Buddha bilwieqfa fid-[[Id-Dinja|dinja]] (il-[[Buddha Ġgantesk ta' Leshan]] fiċ-[[Ċina]] tas-seklu 8 huwa ogħla, iżda huwa bilqiegħda).
Wara l-qerda tal-istatwi fl-2001, id-datazzjoni bir-radjukarbonju tal-komponenti strutturali organiċi interni li nstabu qalb ir-radam iddeterminat li ż-żewġ statwi tal-Buddha kienu nbnew għall-ħabta tas-600 W.K., x'aktarx bejn il-544 u l-595 W.K. fir-rigward tal-Buddha tal-Lvant ta' 38 metru, u bejn 591 u 644 W.K. fir-rigward tal-Buddha tal-Punent ta' 55 metru. Studji reċenti wkoll ikkonfermaw dati simili abbażi ta' analiżi stilistika u storika, għalkemm ix-xebħ mal-arti ta' Gandhara ġeneralment kienet ħeġġet datazzjoni iktar bikrija fil-letteratura preċedenti.
Id-dokumentazzjoni storika tirreferi għaċ-ċelebrazzjonijiet li kienu jsiru kull sena u li kienu jattiraw bosta pellegrini, li kienu jagħmlu offerti lill-istatwi monumentali. Dawn l-istatwi x'aktarx li kienu l-iżjed attrazzjonijiet kulturali famużi tar-reġjun, u s-sit tniżżel fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO flimkien mal-pajsaġġ kulturali u l-fdalijiet [[Arkeoloġija|arkeoloġiċi]] tal-Wied ta' Bamiyan. Maż-żmien it-tiżjin ikkulurit tagħhom tilef il-kulur.
=== Era Premoderna ===
Il-pellegrin Buddist Ċiniż [[Xuanzang]] żar is-sit fit-30 ta' April 630, u ddeskriva s-sit ta' Bamiyan fid-''Da Tang Xiyu Ji'' bħala ċentru Buddist li kien qed jiffjorixxi "b'iktar minn għaxar monasteri u iktar minn elf patri". Huwa nnota wkoll li ż-żewġ figuri tal-Buddha kienu "mżejna bid-deheb u bil-ġojjelli fini" (Wriggins, 1995). Barra minn hekk, Xuanzang isemmi statwa oħra, saħansitra ikbar, tal-Buddha mimdud. Statwa monumentali tal-Buddha mimdud, bi stil simili bħal tal-istatwi ta' Bamiyan, għadha teżisti fl-għerien tat-Tempju ta' Bingling fil-provinċja ta' Gansu, iċ-Ċina.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Buddhas_of_Bamiyan_1885.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddhas_of_Bamiyan_1885.jpg|Inċiżjoni tal-istatwi tal-Buddha fis-seklu 19.
File:CH-NB_-_Afghanistan,_Bamiyan,_Bamyan_(Bamian)-_Menschen_-_Annemarie_Schwarzenbach_-_SLA-Schwarzenbach-A-5-20-174_(cropped).jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:CH-NB_-_Afghanistan,_Bamiyan,_Bamyan_(Bamian)-_Menschen_-_Annemarie_Schwarzenbach_-_SLA-Schwarzenbach-A-5-20-174_(cropped).jpg|[[Raġel|Irġiel]] lokali bilwieqfa qrib l-istatwa l-kbira tal-Buddha magħrufa bħala "Salsal".
File:Françoise_Foliot_-_Afghanistan_-_006.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Fran%C3%A7oise_Foliot_-_Afghanistan_-_006.jpg|Ritratt ta' Françoise Foliot.
File:BamyanBuddha_Smaller_1.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:BamyanBuddha_Smaller_1.jpg|L-istatwa tal-Buddha ta' 38 metru fl-1977.
File:Buddha_of_Bamiyan_(reconstitution).jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddha_of_Bamiyan_(reconstitution).jpg|Rikostruzzjoni possibbli tad-dehra oriġinali tal-Buddha tal-Punent (Vairocana).
File:Stamp_of_Afghanistan_-_1951_-_Colnect_487673_-_Buddha_of_Bamian.jpeg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stamp_of_Afghanistan_-_1951_-_Colnect_487673_-_Buddha_of_Bamian.jpeg|[[Bolla postali]] ta' Bamiyan (1951) maħruġa minn ''Postes Afghanes'' (il-Posta Afgana).
</gallery>
== Affreski ==
Madwar l-istatwi tal-Buddha hemm bosta għerien u wċuħ tal-irdumijiet imżejnin bl-affreski. Huwa maħsub li l-aqwa żmien fil-Wied ta' Bamiyan meta saru dawn l-affreski kien mis-sekli 6 sa 8 W.K., qabel l-invażjonijiet Iżlamiċi. Dawn l-opri tal-arti jitqiesu bħala sinteżi artistika tal-arti Buddista u Gupta mill-Indja, b'influwenzi mill-Imperu tas-Sassanidi u mill-Imperu Biżantin, kif ukoll mit-Tokharistan. Il-[[Pittura|pitturi]] li saru wara ġew attribwiti lill-"perjodu Tork" (is-sekli 7–9 W.K).<ref>Sauer, Eberhard (2017). ''Sasanian Persia: Between Rome and the Steppes of Eurasia''. Edinburgh University Press. p. 240. ISBN <bdi>978-1-4744-2068-6</bdi>.</ref>
=== Buddha tal-Lvant (għall-ħabta tal-544–595 W.K.) ===
Il-biċċa l-kbira tal-uċuħ fin-niċċa tal-istatwa tal-Buddha tal-Lvant x'aktarx li kienu mżejna b'affreski kkuluriti, u madwar il-Buddha kien hemm bosta pitturi, iżda fiż-żminijiet moderni kien għad fadal ftit frammenti biss. Fir-rigward tal-Buddha tal-Lvant ta' 38 metru, li nbena bejn l-544 u l-595 W.K., l-affreski prinċipali li kien għad fadal kienu dawk mas-saqaf, eżatt fuq ras il-Buddha. Datazzjoni reċenti abbażi ta' analiżi stilistika u storika tikkonferma d-dati għal dawn l-affreski li jaqblu mad-dati bir-radjukarbonju għall-kostruzzjoni tal-istatwi tal-Buddha stess: l-affreski tal-Buddha tal-Lvant ġew datati li jmorru lura għas-sekli 6 sa 8 W.K. minn Klimburg-Salter (1989), u wara s-635/645 W.K. minn Tanabe (2004). Saħansitra fl-2002, Marylin Martin Rhie argumentat li l-istatwa tal-Buddha tal-Lvant tmur lura għas-sekli 3–4, abbażi ta' kriterji artistiċi.
==== Alla tax-Xemx ====
Fost il-pitturi l-iżjed famużi tal-istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan, is-saqaf tal-iżgħar statwa fih divinità tax-[[xemx]] fuq karru miġbud miż-[[Żiemel|żwiemel]], kif ukoll xeni ċerimonjali b'figuri rjali u nies devoti. Id-divinità tidher liebsa kaftan bl-istil ta' Tokhara, bwiez, u qed iżżomm lanza f'idejha. Ir-rappreżentazzjoni tal-alla maskili ġejja mill-ikonografija tal-alla [[Iran|Iranjan]] Mitra meqjum f'Sogdija. Huwa jidher riekeb karru tad-deheb b'żewġ roti, miġbud minn erba' żwiemel. Żewġ qaddejja bil-ġwienaħ jidhru bilwieqfa maġenb il-karru, lebsin elmu Korinzju b'rixa, u b'tarka f'idejhom. Fin-naħa ta' fuq jidhru l-allat tar-riħ, itiru b'xalla f'idejhom. Din il-kompożizzjoni hija unika, u distinta minn Gandhara jew mill-Indja, iżda hemm xi xebħ mal-pitturi ta' Kizil u ta' Dunhuang.
Ix-xbieha ċentrali tal-alla tax-xemx fuq il-karru tad-deheb tiegħu hija akkumpanjata minn żewġ ringieli laterali ta' individwi: rejiet u dinjitarji jitħalltu mal-Buddha u mal-Bodhisattva. Wieħed mill-individwi, bilwieqfa wara patri jidher il-profil tiegħu, u x'aktarx huwa r-Re ta' Bamiyan. Huwa liebes kuruna b'[[qamar]] felli wieħed u ''korymbos'', tunika b'kullar ġej għat-tond mal-għonq u xedd ir-ras tas-Sassanidi.
==== Donaturi Ħeftaliti ====
L-istatwi tal-Buddha ta' Bamiyan inbnew fi żmien il-Ħeftaliti. Diversi figuri għandhom id-dehra karatteristika tal-Ħeftaliti ta' Tokharistan, bi ġkieket bil-qafliet u b'pavru uniku tat-tunika mitwija fuq in-naħa tal-lemin tagħhom, xagħarhom qasir, bl-aċċessorji tax-xagħar, b'fiżjonomija distintiva u b'uċuħ tondi mingħajr daqna. Dawn il-figuri x'aktarx li jirrappreżentaw id-donaturi u s-setgħana li kienu jappoġġaw il-bini tal-istwa monumentali l-kbira tal-Buddha. L-individwi f'din il-pittura huma simili ħafna għall-individwi mpittrin f'[[Balalyk Tepe]], u jaf huma relatati mal-Ħeftaliti. Huma jieħdu sehem "fit-tradizzjoni artistika tal-klassijiet tal-mexxejja tal-Ħeftaliti ta' Tukharestan".
Dawn l-affreski għebu mal-qerda li saret fl-2001.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Mural_of_the_Sun_God_riding_his_golden_chariot,_over_the_head_of_the_smaller_38_meter_Eastern_Buddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mural_of_the_Sun_God_riding_his_golden_chariot,_over_the_head_of_the_smaller_38_meter_Eastern_Buddha.jpg|Affresk tal-alla tax-xemx riekeb il-karru tad-deheb tiegħu u ringieli ta' donaturi rjali mal-ġnub, fuq ras l-istatwa tal-Buddha tal-Lvant ta' 38 metru (datazzjoni bir-radjukarbonju għall-544–595 W.K.).
File:Painting_of_a_King_in_the_niche_of_the_38_meter_Buddha,_Bamiyan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Painting_of_a_King_in_the_niche_of_the_38_meter_Buddha,_Bamiyan.jpg|X'aktarx ir-Re ta' Bamiyan, bi stil tas-Sassanidi, fin-niċċa tal-Buddha tal-Lvant, qrib l-alla tax-xemx, Bamiyan.
File:Hephthalite_sponsors_at_Bamiyan_(ceiling_of_the_38_meter_Buddha,_detail_of_royal_sponsors,_enhanced).jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hephthalite_sponsors_at_Bamiyan_(ceiling_of_the_38_meter_Buddha,_detail_of_royal_sponsors,_enhanced).jpg|X'aktarx il-mexxejja Ħeftaliti ta' Tokharistan, b'kaftan b'pavru wieħed u b'kuruna b'qamar felli wieħed, fir-ringiela laterali tad-dinjitarji qrib l-alla tax-xemx.
</gallery>
=== Buddha tal-Punent (għall-ħabta tal-591–644 W.K.) ===
Għad fadal ftit affreski wkoll madwar l-istatwa l-kbira tal-Buddha tal-Punent ta' 55 metru, fuq is-saqaf u mal-ġnub. Bosta minnhom għandhom karattru iktar Buddist tradizzjonali. Uħud mill-affreski li saru iktar 'il quddiem juru devoti maskili lebsin kaftani b'pavru doppju.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Bamiyan_paintings_of_Celestial_beings_in_the_niche_of_the_55_meter_large_Buddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan_paintings_of_Celestial_beings_in_the_niche_of_the_55_meter_large_Buddha.jpg|Pitturi ta' ħlejqiet ċelestjali fin-niċċa tal-istatwa tal-Buddha ta' 55 metru.
File:Bamiyan_Western_Buddha,_Niche,_ceiling,_east_section_E1_and_E2.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan_Western_Buddha,_Niche,_ceiling,_east_section_E1_and_E2.jpg|Is-saqaf tan-niċċa tal-Buddha tal-Punent, is-sezzjoni tal-Lvant E1 u E2.
File:Bodhisattva,_ceiling_of_the_niche_of_the_Great_Western_Buddha,_early_7th_century,_Bamiyan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bodhisattva,_ceiling_of_the_niche_of_the_Great_Western_Buddha,_early_7th_century,_Bamiyan.jpg|Bodhisattva, is-saqaf tan-niċċa tal-Buddha l-kbir tal-Punent, il-bidu tas-seklu 7, Bamiyan.
File:Bamiyan_devotee_in_double-lapel_caftan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan_devotee_in_double-lapel_caftan.jpg|Devot liebes kaftan b'pavru doppju, fil-ħajt tax-xellug tan-niċċa tal-Buddha tal-Punent. Dan ġie deskritt ukoll bħala Ħeftalit.
</gallery>
=== Għerien ta' biswit ===
L-affreski ta' Bamiyan li saru iktar 'il quddiem, li jmorru lura għas-sekli 7–8 W.K., juru varjetà ta' devoti maskili lebsin kaftani b'pavru doppju. L-opri tal-arti juru sofistikazzjoni u kożmopolitaniżmu komparabbli ma' opri tal-arti oħra tat-Toroq tal-Ħarir, bħal dawk ta' Kizil, u huma attribwibbli għall-isponsorjar tat-Torok tal-Punent (Yabghus ta' Tokharistan). L-għerien fil-qrib ta' Kakrak ukoll fihom xi opri tal-arti.<gallery widths="200px" heights="200px" perrow="4">
File:Bodhisattva_Maitreya,_ceiling_of_the_cave_E,_late_7th_early_8th_century,_Bamiyan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bodhisattva_Maitreya,_ceiling_of_the_cave_E,_late_7th_early_8th_century,_Bamiyan.jpg|Il-Bodhisattva Maitreya, fis-saqaf tal-Għar E, l-aħħar tas-seklu 7 u l-bidu tas-seklu 8, Bamiyan.
File:Buddha_wearing_a_crown_and_cape._Painting_in_niche_I_at_Bamiyan,_7th_century_CE.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Buddha_wearing_a_crown_and_cape._Painting_in_niche_I_at_Bamiyan,_7th_century_CE.jpg|Buddha liebes kuruna u mant. Pittura fin-niċċa "I" f'Bamiyan, is-seklu 7 W.K.
File:Bamiyan,_devotee_in_caftan,_next_to_the_Buddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan,_devotee_in_caftan,_next_to_the_Buddha.jpg|Devot liebes kaftan b'pavru doppju, maġenb il-Buddha, l-Għar G, Bamiyan (dettall).
File:Bamiyan,_the_Buddha_and_devotee_in_caftan.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Bamiyan,_the_Buddha_and_devotee_in_caftan.jpg|Affresk rikostruwit tal-Għar G, Bamiyan.
</gallery>Wara l-qerda tal-istatwi tal-Buddha, ġew żvelati 50 għar oħra. Fi 12 minn dawn l-għerien, ġew skoperti affreski oħra. F'Diċembru 2004, tim internazzjonali ta' riċerkaturi ddikjara li l-affreski ta' Bamiyan ġew impittrin bejn is-sekli 5 u 9, iktar milli bejn is-sekli 6 u 8, u kkwota l-analiżi tal-iżotopi radjoattivi f'xi fibri tal-ħuxlief li nstabu taħt il-pitturi. Huwa maħsub li l-pitturi saru minn artisti vjaġġaturi tul it-Toroq tal-Ħarir.
[[File:BAMIYAN_BUDDHAS_-_GROTTO_PAINTINGS.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:BAMIYAN_BUDDHAS_-_GROTTO_PAINTINGS.jpg|daqsminuri|300x300px|L-affreski li nstabu fl-2008.]]
Xjenzati mill-Istitut tar-Riċerka ta' [[Tokjo]] għall-Proprjetajiet Kulturali fil-[[Ġappun]], miċ-Ċentru tar-Riċerka u tar-Restawr tal-[[Mużew|Mużewijiet]] Franċiżi fi [[Franza]], tal-Istitut tal-Konservazzjoni ta' Getty fl-[[Stati Uniti|Istati Uniti]], u tal-Faċilità Ewropea tar-Radjazzjoni ta' Synchrotron (ESRF) fi [[Grenoble]], Franza, analiżżaw kampjuni mill-pitturi, tipikament ta' daqs ta' inqas minn millimetru. Huma skoprew li ż-żebgħa kien fiha pigmenti bħall-vermilju (sulfid tal-merkurju [[aħmar]]) u [[abjad]] ċomb (karbonat taċ-ċomb). Dawn kienu mħalltin ma' firxa ta' legaturi, inkluż reżini naturali, gomma (x'aktarx kolla tal-ġlud tal-annimali jew bajd), u żjut, x'aktarx mill-ġewż jew mill-peprin. Speċifikament, ir-riċerkaturi identifikaw żjut tat-tnixxif mill-affreski li juru lill-Buddha lebsin b'ilbies vermilju, bilqiegħda b'riġlejhom ġo xulxin qalb il-friegħi tal-palm u ħlejqiet mitiċi, li x'aktarx jindikaw li ġew impittrin f'nofs is-seklu 7. Huwa maħsub li dawn huma l-iżjed eżempji antiki eżistenti ta' tpittir biż-żjut, x'aktarx qabel it-tpittir biż-żjut fl-[[Ewropa]] b'saħansitra sitt sekli. Din l-iskoperta jaf twassal għal valutazzjoni mill-ġdid tal-opri fil-fdalijiet tal-qedem fl-Iran, fiċ-Ċina, fil-[[Pakistan]], fit-[[Turkija]] u fl-Indja.
Is-suspetti inizjali li ż-żjut jaf kienu attribwibbli għal kontaminazzjoni mis-swaba', peress li l-mess tal-pitturi huwa mħeġġeġ fit-tradizzjoni Buddista, sfaw fix-xejn permezz tal-ispettroskopija u l-kromatografija li taw sinjal ċar tal-użu intenzjonali taż-żjut tat-tnixxif u mhux kontaminanti. Iż-żjut ġew skoperti taħt saffi taż-żebgħa, għad-differenza ta' kontaminanti li jkunu fil-wiċċ.
Ix-xjenzati sabu wkoll it-[[traduzzjoni]] tat-taqsima tal-bidu tas-sutra oriġinali bis-Sanskritu ta' Pratītyasamutpāda tradotta minn Xuanzang li tirrakkonta t-twemmin bażiku tal-Buddiżmu u ssostni li kollox huwa tranżitorju.
== Attakki fuq l-istatwi ==
=== Inkursjonijiet tat-Talibani (1998–2001) ===
[[File:Taller_Buddha_of_Bamiyan_before_and_after_destruction.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Taller_Buddha_of_Bamiyan_before_and_after_destruction.jpg|lemin|daqsminuri|L-istatwa tal-Buddha tal-Punent ta' 55 metru fl-1963 u fl-2008 wara l-qerda.]]
During the Afghan Civil War, the area around the Buddhas was initially under the control of the Hezbe Wahdat—part of the Northern Alliance—who were against the Taliban. However, Mazar-i-Sharif fell in August 1998, and the Bamyan valley was entirely surrounded by Taliban. The town was captured on 13 September 1998 after a successful blockade.
[[File:Smaller_Buddha_before_and_after_destruction.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Smaller_Buddha_before_and_after_destruction.jpg|daqsminuri|L-istatwa tal-Buddha tal-Lvant ta' 38 metru qabel u wara l-qerda. L-affreski tal-isponsors irjali Ħeftaliti ta' fuq is-saqaf għebu wkoll.]]
Abdul Wahed, a local Taliban commander who had long before announced his intentions to obliterate the Buddhas, drilled holes in the Buddhas' heads into which he planned to load explosives. He was prevented from proceeding by Mohammed Omar, the de facto leader of the Taliban: According to United Nations representative Michael Semple:<blockquote>Mullah Omar appointed Maulawi Muhammad Islam of Ru-ye Doab as Bamian governor. As a Tatar from neighbouring Samangan Province, the Maulawi had connections with all the commanders of Bamian from the jihad era. Whatever his other sins, Bamian was also a part of Maulawi Islam's heritage. His deputies described to me how, when they saw what Abdul Wahed was doing, they contacted Mullah Omar in Kandahar and he gave the order to stop further drilling.</blockquote>Other people blew off the head of the smaller Buddha using dynamite, aimed rockets at the larger Buddha's groin, and burnt tires at the latter's head. In July 1999, Omar decreed in favour of preserving the statues, and described plans to establish a tourism circuit. In early 2000, local Taliban authorities asked for the UN's assistance to rebuild drainage ditches around the tops of the alcoves where the Buddhas were set.
=== Qerda mill-Emirat Iżlamiku ===
==== Deċiżjoni tal-qerda ====
[[File:BigBuddha.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:BigBuddha.jpg|daqsminuri|Is-sit tal-istatwa l-kbira tal-Buddha wara li nqerdet.]]
On 1 March 2001, the Taliban announced that all statues depicting humans in Afghanistan would be destroyed. Work to destroy the Buddhas began the next day, on 2 March, and continued for several weeks. Various theories have sought to explain what prompted Taliban leader Mullah Omar to order the destruction of the statues, further complicated by seemingly shifting narratives of the events as relayed by Omar and senior Taliban officials.
On 6 March 2001, British newspaper ''The Times'' quoted Omar as stating "Muslims should be proud of smashing idols. It has given praise to Allah that we have destroyed them."
During a 13 March interview for Japan's ''Mainichi Shimbun'', Afghan Foreign Minister Wakil Ahmad Mutawakel stated that the destruction was anything but a retaliation against the international community for economic sanctions: "We are destroying the statues in accordance with Islamic law and it is purely a religious issue." A statement issued by the ministry of religious affairs of the Taliban regime justified the destruction as being in accordance with Islamic law.
Later, on 18 March 2001, then Taliban ambassador-at-large Sayed Rahmatullah Hashemi said that the destruction of the statues was carried out by the Head Council of Scholars after a Swedish monuments expert proposed to restore the statues' heads. Rahmatullah Hashemi is reported as saying: "When the Afghan head council asked them to provide the money to feed the children instead of fixing the statues, they refused and said, 'No, the money is just for the statues, not for the children'. Herein, they made the decision to destroy the statues"; however, he did not comment on the claim that a foreign museum offered to "buy the Buddhist statues, the money from which could have been used to feed children". Rahmatullah Hashemi added: "If we had wanted to destroy those statues, we could have done it three years ago," referring to the start of U.S. sanctions. "In our religion, if anything is harmless, we just leave it. If money is going to statues while children are dying of malnutrition next door, then that makes it harmful, and we destroy it." Hashemi denied any religious grounds in the justification of the statues' destruction.
In 2004, following the American invasion of Afghanistan and his exile, Omar explained in an interview:<blockquote>I did not want to destroy the Bamiyan Buddha. In fact, some foreigners came to me and said they would like to conduct the repair work of the Bamiyan Buddha that had been slightly damaged due to rains. This shocked me. I thought, these callous people have no regard for thousands of living human beings—the Afghans who are dying of hunger, but they are so concerned about non-living objects like the Buddha. This was extremely deplorable. That is why I ordered its destruction. Had they come for humanitarian work, I would have never ordered the Buddha's destruction.</blockquote>There is additional speculation that the destruction may have been influenced by al-Qaeda in order to further isolate the Taliban from the international community, thus tightening relations between the two; however, the evidence is circumstantial. Abdul Salam Zaeef held that the destruction of the Buddhas was finally ordered by Abdul Wali, the Minister for the Propagation of Virtue and the Prevention of Vice.
==== Reazzjoni internazzjonali ====
The Taliban's intention to destroy the statues, caused a wave of international horror and protest. According to UNESCO Director-General Kōichirō Matsuura, a meeting of ambassadors from the 54 member states of the Organisation of the Islamic Conference (OIC) was conducted. All OIC states—including Pakistan, Saudi Arabia, and the United Arab Emirates, three countries that officially recognised the Taliban government—joined the protest to spare the monuments. Saudi Arabia and the UAE later condemned the destruction as "savage". Although India never recognised the Taliban regime in Afghanistan, New Delhi offered to arrange for the transfer of all the artifacts in question to India, "where they would be kept safely and preserved for all mankind". These overtures were rejected by the Taliban. Pakistani president Pervez Musharraf sent a delegation led by Pakistan's interior minister Moinuddin Haider to Kabul to meet with Omar and try to prevent the destruction, arguing that it was un-Islamic and unprecedented. As recounted by Steve Coll:<blockquote>Haider quoted a verse from the Koran that said Muslims should not slander the gods of other religions. ... He cited many cases in history, especially in Egypt, where Muslims had protected the statues and art of other religions. The Buddhas in Afghanistan were older even than Islam. Thousands of Muslim soldiers had crossed Afghanistan to India over the centuries, but none of them had ever felt compelled to destroy the Buddhas. "When they have spared these statues for fifteen hundred years, all these Muslims who have passed by them, how are you a different Muslim from them?" Haider asked. "Maybe they did not have the technology to destroy them," Omar speculated.</blockquote>According to Taliban minister, Abdul Salam Zaeef, UNESCO sent the Taliban government 36 letters objecting to the proposed destruction. He asserted that the Chinese, Japanese, and Sri Lankan delegates were the most strident advocates for preserving the Buddhas. The Japanese in particular proposed a variety of different solutions to the issue, including moving the statues to Japan, covering the statues from view, and the payment of money. The second edition of the Turkistan Islamic Party's magazine ''Islamic Turkistan'' contained an article on Buddhism, and described the destruction of the Buddhas of Bamyan despite attempts by the Japanese government of "infidels" to preserve the remains of the statues. The exiled Dalai Lama said he was "deeply concerned".
The destruction of the Bamiyan Buddhas despite protests from the international community has been described by Michael Falser, a heritage expert at the Center for Transcultural Studies in Germany, as an attack by the Taliban against the globalising concept of "cultural heritage". The UNESCO Director-General Kōichirō Matsuura called the destruction a "...crime against culture. It is abominable to witness the cold and calculated destruction of cultural properties which were the heritage of the Afghan people, and, indeed, of the whole of humanity." Ahmad Shah Massoud, leader of the anti-Taliban resistance force, also condemned the destruction.
In Rome, the former Afghan King, Mohammed Zahir Shah, denounced the declaration in a rare press statement, calling it "against the national and historic interests of the Afghan people". Zemaryalai Tarzi, who was Afghanistan's chief archeologist in the 1970s, called it an "unacceptable decision".
==== Proċess tal-qerda ====
The destruction was carried out in stages. Initially, the statues were fired at for several days using anti-aircraft guns and artillery. This caused severe damage, but did not obliterate them. During the destruction, Taliban Information Minister Qudratullah Jamal said that, "The destruction work is not as easy as people would think. You can't knock down the statues by dynamite or shelling as both of them have been carved in a cliff. They are firmly attached to the mountain." Later, the Taliban placed anti-tank mines at the bottom of the niches, so that when fragments of rock broke off from artillery fire, the statues would receive additional destruction from particles that set off the mines. In the end, the Taliban lowered men down the cliff face and placed explosives into holes in the Buddhas. After one of the explosions failed to obliterate the face of one of the Buddhas, a rocket was launched that left a hole in the remains of the stone head.
A local civilian, speaking to Voice of America in 2002, said that he and some other locals were forced to help destroy the statues. He also claimed that Pakistani and Arab engineers were involved in the destruction. Mullah Omar, during the destruction, was quoted as saying, "What are you complaining about? We are only waging war on stones".
=== Qagħda attwali (2002–preżent) ===
Though the figures of the two large Buddhas have been destroyed, their outlines and some features are still recognisable within the recesses. It is also still possible for visitors to explore the monks' caves and passages that connect them. As part of the international effort to rebuild Afghanistan after the Taliban war, the Japanese government and several other organisations—among them the Afghanistan Institute in Bubendorf, Switzerland, along with the ETH Zurich—have committed to rebuilding, perhaps by anastylosis, the two larger Buddhas. The local residents of Bamyan have also expressed their favour in restoring the structures.
In April 2002, Afghanistan's post-Taliban leader Hamid Karzai called the destruction a "national tragedy" and pledged the Buddhas to be rebuilt. He later called the reconstruction a "cultural imperative".
In September 2005, Mawlawi Mohammed Islam Mohammadi, Taliban governor of Bamyan province at the time of the destruction and widely seen as responsible for its occurrence, was elected to the Afghan Parliament. He blamed the decision to destroy the Buddhas on Al-Qaeda's influence on the Taliban. In January 2007, he was assassinated in Kabul.
Swiss filmmaker Christian Frei made a 95-minute documentary titled ''The Giant Buddhas'' on the statues, the international reactions to their destruction, and an overview of the controversy, released in March 2006. Testimony by local Afghans validates that Osama bin Laden ordered the destruction and that, initially, Mullah Omar and the Afghans in Bamyan opposed it.
Since 2002, international funding has supported recovery and stabilisation efforts at the site. Fragments of the statues are documented and stored with special attention given to securing the structure of the statue still in place. It is hoped that, in the future, partial anastylosis can be conducted with the remaining fragments. In 2009, ICOMOS constructed scaffolding within the niche to further conservation and stabilization. Nonetheless, several serious conservation and safety issues exist and the Buddhas are still listed as World Heritage in Danger.
In the summer of 2006, Afghan officials were deciding on the timetable for the re-construction of the statues. As they waited for the Afghan government and international community to decide when to rebuild them, a $1.3 million UNESCO-funded project was sorting out the chunks of clay and plaster—ranging from boulders weighing several tons to fragments the size of tennis balls—and sheltering them from the elements.
The Buddhist remnants at Bamyan were included on the 2008 World Monuments Watch List of the 100 Most Endangered Sites by the World Monuments Fund.
In 2013, the foot section of the smaller Buddha was rebuilt with iron rods, bricks and concrete by the German branch of ICOMOS. Further constructions were halted by order of UNESCO, on the grounds that the work was conducted without the organisation's knowledge or approval. The effort was contrary to UNESCO's policy of using original material for reconstructions, and it has been pointed out that it was done based on assumptions.
In 2015, a wealthy Chinese couple, Janson Hu and Liyan Yu, financed the creation of a Statue of Liberty-size 3D light projection of an artist's view of what the larger Buddha, known as Solsol to locals, might have looked like in its prime. The image was beamed into the niche one night in 2015; later the couple donated their $120,000 projector to the culture ministry.
Shortly after the 2021 Taliban offensive that saw the overthrow of the Islamic Republic of Afghanistan and the return of Taliban to the government, tourists were again granted permission to visit the site. While the Taliban promised to preserve the Bamyan valley, preservation work was ceased indefinitely. UNESCO's Afghan operations were stymied, largely due to foreign investors' fears that continued support of cultural preservation projects in the country would run afoul of international sanctions. In February 2023, UNESCO's restoration work resumed when the Italian government approved new funding.
== Restawr ==
The UNESCO Expert Working Group on Afghan cultural projects convened to discuss what to do about the two statues between 3–4 March 2011 in Paris. Researcher Erwin Emmerling of Technical University Munich announced he believed it would be possible to restore the smaller statue using an organic silicon compound. The Paris conference issued a list of 39 recommendations for the safeguarding of the Bamyan site. These included leaving the larger Western niche empty as a monument to the destruction of the Buddhas, a feasibility study into the rebuilding of the Eastern Buddha, and the construction of a central museum and several smaller site museums. Work has since begun on restoring the Buddhas using the process of anastylosis, where original elements are combined with modern material. It is estimated that roughly half the pieces of the Buddhas can be put back together according to Bert Praxenthaler, a German art historian and sculptor involved in the restoration. The restoration of the caves and Buddhas has also involved training and employing local people as stone carvers. The project, which also aims to encourage tourism to the area, is being organised by UNESCO and the International Council on Monuments and Sites (ICOMOS).
The work has come under some criticism. It is felt by some, such as human rights activist Abdullah Hamadi, that the empty niches should be left as monuments to the fanaticism of the Taliban, while others believe the money could be better spent on housing and electricity for the region. Some people, including Habiba Sarabi, the provincial governor, believe that rebuilding the Buddhas would increase tourism, which would aid the surrounding communities.
=== L-istatwi tal-Buddha permezz ta' projezzjoni 3D ===
After fourteen years, on 7 June 2015, a Chinese adventurist couple Zhang Xinyu and Liang Hong filled the empty cavities where the Buddhas once stood with 3D laser light projection technology. The projector used for the installation, worth approximately $120,000, was donated by Zhang and Liang, who were saddened by the destruction of the statues. With the desire of paying tribute, they requested permission from UNESCO and the Afghan government to do the project. About 150 local people came out to see the unveiling of the holographic statues.
=== Repliki ===
The destruction of the Buddhas of Bamyan inspired attempts to construct replicas of the Bamyan Buddhas. These include the following.
* In 2001 in China, carving of a 37 metres (121 ft) high Buddha was initiated in Sichuan, which is the same height as the smaller of the two Bamiyan Buddhas. It was funded by a Chinese businessman, Liang Simian. The project appears to have been given up for unknown reasons.
* In Sri Lanka, a full-scale replica has been created, which is now known as the Tsunami Honganji Viharaya at Pareliya. It is dedicated to the victims of the 2005 tsunami in the presence of Mahinda Rajapaksha. It was funded by Japan's Hongan-ji Temple of Kyoto and was inaugurated in 2006.
* In Poland, the Arkady Fiedler Museum of Tolerance has a replica of a Bamiyan Buddha.
* An 80 feet (24 m) stone Buddha was inaugurated at Sarnath in India in 2011. It stands within the Thai Buddhist Vihara.
== Fil-kultura popolari ==
Despite the Buddhas's destruction, the ruins continue to be a popular culture landmark, bolstered by increasing domestic and international tourism to the Bamyan Valley. The area around the ruins has since been used for the traditional game of buzkashi, and other events. The music video of pop singer Aryana Sayeed's hit 2015 song "Yaar-e Bamyani" was also shot by the ruins. The statues inspired Islamic writers in historical times. The larger statue appears as the malevolent giant Salsal in medieval Turkish tales.
In June 1971, Empress Michiko of Japan visited the Buddhas during an Imperial state visit to the Kingdom of Afghanistan with her husband. Upon her return to Japan, she composed a waka poem.
A 2012 novel by Rajesh Talwar titled ''An Afghan Winter'' provides a fictional backdrop to the destruction of the Buddhas and its impact on the global Buddhist community.
The 2022 Indian film ''Ram Setu'' shows the destruction of the Buddhas of Bamiyan and an archaeological team's subsequent attempts to salvage the remains where they discover a fictional treasure belonging to Raja Dahir and a colossal reclining Buddha (which has been described in the writings of Xuanzang but has not actually been discovered).
The AD 507 chapter of 2020 novel ''A Traveller at the Gates of Wisdom'' by John Boyne writes an imaginary account of how the Buddhas were commissioned and built.
== Gallerija ==
<gallery mode="packed">
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109152.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109152.jpg|Taller Buddha, after destruction
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109154.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109154.jpg|Smaller Buddha, after destruction
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-130348.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-130348.jpg|View of the rock where monasteries and Buddhas are carved
File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109157.jpg|ħolqa=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Cultural_Landscape_and_Archaeological_Remains_of_the_Bamiyan_Valley-109157.jpg|The landscape of the archaeological Remains of the Bamyan Valley
</gallery>
== Referenzi ==
[[Kategorija:Siti ta' Wirt Dinji Kulturali]]
[[Kategorija:Siti ta' Wirt Dinji fl-Afganistan]]
[[Kategorija:Afganistan]]
114bw2k9gn0sz9pv7pmo2yurzx6y84v
Diskussjoni:Pajsaġġ Kulturali u l-Fdalijiet Arkeoloġiċi tal-Wied ta' Bamiyan
1
33096
318135
2024-12-02T19:22:57Z
ToniSant
4257
/* 7,000 artiklu fuq mt.wikipedia.org */ sezzjoni ġdida
318135
wikitext
text/x-wiki
== 7,000 artiklu fuq mt.wikipedia.org ==
Dan l-artiklu huwa numru 7,000 f'dawk li huma artikli ġodda fuq il-Wikipedija bil-Malti. Prosit tassew @[[Utent:Trigcly|Trigcly]]! :-) -- [[Utent:ToniSant|ToniSant]] ([[Diskussjoni utent:ToniSant|d]]) 19:22, 2 Diċembru 2024 (UTC)
09a2de0dkupp8oood8ics9no54nvb0s