Wikipedia
newwiki
https://new.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%82_%E0%A4%AA%E0%A5%8C
MediaWiki 1.44.0-wmf.6
first-letter
माध्यम
विशेष
खँलाबँला
छ्येलेमि
छ्येलेमि खँलाबँला
विकिपिडिया
विकिपिडिया खँलाबँला
किपा
किपा खँलाबँला
मिडियाविकि
मिडियाविकि खँलाबँला
Template
Template talk
ग्वाहालि
ग्वाहालि खँलाबँला
पुचः
पुचः खँलाबँला
दबू
दबू खँलाबँला
TimedText
TimedText talk
Module
Module talk
आन्ध्रप्रदेश
0
13119
870578
845258
2024-12-14T11:13:40Z
206.119.175.100
Add economic brief
870578
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox state
<!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->
| name = आन्ध्रप्रदेश
| native_name = {{lang|te|ఆంధ్రప్రదేశ్}}
| type = [[भारतया राज्य|राज्य]]
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption = आन्ध्रप्रदेश
| image_flag =
| image_seal = Seal_of_Andhra_Pradesh.svg
| seal_alt =
| image_map = India Seemandhra locator map.svg
| map_alt =
| map_caption = भारतय् आन्ध्रप्रदेश
| image_map1 =
| map_caption1 =
| latd = 16.5
| longd = 80.6
| coor_pinpoint = हैदराबाद
| coordinates_type = region:IN-AP_type:adm1st
| coordinates_display = inline,title
| coordinates_footnotes =
| coordinates_region = IN-AP
| subdivision_type = देय्
| subdivision_name = {{flag|India}}
| established_title = Established
| established_date = {{Start date and years ago|df=yes|1956|11|1}}
| parts_type = जिल्ला
| parts_style = para
| p1 = [[List of districts of Andhra Pradesh|13 total]]
| seat_type = राजधानी
| seat = हैदराबाद
| seat1_type = तःधंगु नगर
| seat1 = हैदराबाद
| government_footnotes =
| governing_body = [[Government of India]], [[Government of Andhra Pradesh]]
| leader_title = [[Governors of Andhra Pradesh|Governor]]
| leader_name = [[E. S. L. Narasimhan]]
| leader_title1 = [[Chief Ministers of Andhra Pradesh|Chief Minister]]
| leader_name1 =
| leader_title2 = [[Legislature of Andhra Pradesh|Legislature]]
| leader_name2 = [[Bicameral]] (294 + 90 seats)
| leader_title3 = [[Deputy Chief Minister]]
| leader_name3 =
| leader_title4 = [[High Courts of India|High Court]]
| leader_name4 = [[Andhra Pradesh High Court]]
| unit_pref = Metric<!-- or US or UK -->
| area_footnotes = {{ref|area|†}}
| area_total_km2 = 160205
| area_note =
| area_rank = 8th
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_footnotes = <ref name="GOI_2001">{{Cite web|title = census of india|url = http://www.censusindia.gov.in/|work=[[Census of India 2001]]|publisher=[[Government of India]]|date = 27 May 2002|accessdate = 14 April 2007}}</ref>
| population_total = 49,665,533
| population_as_of = 2011
| population_rank = 10th
| population_density_km2 = auto
| population_note =
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +05:30
| iso_code = [[ISO 3166-2:IN|IN-AP]]
| blank_name_sec1 = [[Human Development Index|HDI]]
| blank_info_sec1 = {{increase}} 0.572 (<span style="color:#fc0">medium</span>)
| blank1_name_sec1 = HDI rank
| blank1_info_sec1 = 20th (2005)
| blank_name_sec2 = [[Literacy in India|Literacy]]
| blank_info_sec2 = 67.77% (2011)
| blank1_name_sec2 = Official language
| blank1_info_sec2 = [[तेलुगु भाषा|Telugu]]<ref name=Index/>
| area_code_type = [[UN/LOCODE]]
| area_code =
| registration_plate =
| website = [http://www.ap.gov.in ap.gov.in]
| footnotes =
}}
'''{{PAGENAME}}''' [[भारत]]या छगु राज्य ख। थ्व राज्यया राजधानी [[हैदराबाद]] ख। थ्व राज्य भारतया दक्षिण-पूर्वय् ला ।
== भूगोल ==
थ्व राज्यया पूर्वय् बंगाल खाडी, उत्तरय् महाराष्ट्र व छत्तीसगढ, उत्तर पूर्वय् उडिसा, पश्चिमय् कर्नाटक व दक्षिणय् तमिलनाडू राज्य ला। थ्व राज्यया मू झ्वालाय् [[कैलाशकोना झ्वाला]], [[कुंतल|कुंतल झ्वाला]], [[पोचेरा|पोचेरा झ्वाला]], [[रामपचोदवरम]], [[एथिपोथला झ्वाला]], [[कपिल तीर्थम]], [[तलाकोना]] 270 फुट, [[उब्बलमदुगु झ्वाला]], [[मल्लेला तीर्थम झ्वाला]], [[थातिगुदा झ्वाला]] आदि ला।
==प्रशासनिक विभाजन==
आंध्र प्रदेशयात २गु क्षेत्रय् विभाजित यानातःगु दु। [[तटीय आंध्र]] व [[रायलसीमा]]। <ref>[http://www.blonnet.com/2007/05/17/stories/2007051704252100.htm आं.प्र मंत्रिमंडल द्वारा चार क्षेत्रीय योजना मंडलों को मंजूरी]</ref>
थ्व राज्ययात निम्नलिखित जिल्लाय् विभक्त यानातःगु दु-
*[[श्रीकाकुलम् जिल्ला]]
*[[विजयनगरम् जिल्ला]]
*[[विशाखपट्टणम् जिल्ला]]
*[[पूर्व गोदावरी जिल्ला]]
*[[पश्चिम गोदावरी जिल्ला]]
*[[कृष्णा जिल्ला]]
*[[गुंटूरु जिल्ला]]
*[[प्रकाशम् जिल्ला]]
*[[श्री पोट्टि श्रीरामुलु नेल्लूरु जिल्ला|नेल्लूरु जिल्ला]]
*[[चित्तूरु जिल्ला]]
*[[कडप जिल्ला]]
*[[अनन्तपुरम् जिल्ला]]
*[[कुर्नूल जिल्ला|कर्नूलु जिल्ला]]
*[[रंगारेड्डि जिल्ला]]
== संस्कृति ==
थ्व राज्यया राज्य भाषा तेलुगु ख। थ्व राज्यया आपा मनुतेसं [[हिन्दू धर्म]] हनि। थ्व राज्यया नसाय् हैदराबादी नसा व आन्ध्र नसा ला। हैदराबादी नसाय् पाया नाहरी, मलाई कबाब, काबूली, अंडा कोरमा, खट्टी अरबी का सालन, लहसुनी गोश्त, कीमा पुलाव, चांदी कोरमा, झींगे टमाटर, हैदराबादी कोरमा, दीवानी हांडी, नीलगिरी कोरमा, अमृतफल, कच्ची बिरयानी, दम का मुर्ग, बघारे बैंगन, बिरयानी नवाबी, मुर्ग बादामी, दालचा, गज़ाला, टंगड़ी कबाब, मुर्ग हैदराबादी आदि मू नसा खः धाःसा आंध्र नसाय् चाकुगुलि अरिसेलु, बोबातलू, जलेबी, जांगिरी, गुलाब जामिन, कर्गीकाया, लड्डू, पायसम, मीठा पोंगल, सुन्नुंडालु, मसालेदारय् चेगोडिलु, करापुसा, निप्पट्टू, कुडुमुलु, मनगुपूवू, करापु अप्पम, जंतिकालु, रसम पावडर, सांभर पावडर, इडली पावडर, अल्पाहारय् आटुकुला उपमा, मसाला यम वड़ा, इडली, दोसा, मिर्ची भाजी, मसाला दोसा, पुरी, सेमियां उपमा, टमाटार भात, पकौड़ी, चावल: पुलिहोरा, कैरट राइस, दही भात, बघारा अण्णम, कोकोनट राइस, जीरा राइस, मैंगो राइस, चिंटा चिंगुरु राइस, पोटैटो राइस, मटर पुलाव आदि मू नसा ख।
थनया मू लोकप्याखँय् [[वीधि नाटकं]], [[बुर्रकथ]], [[गंटमर्धाल]], [[कोलाटं]], [[पेरिणि]], [[तोलुबॊम्मलाट]], [[धिंसा नृत्यं]], [[चिंदु नृत्यं]] आदि ला।
== स्वयादिसँ ==
* [[आन्ध्रप्रदेशया मण्डलतेगु धलः]]
== अर्थव्यवस्था ==
राज्यमा गोदावरी र कृष्णा गरी दुईवटा महत्वपूर्ण नदी छन्। आन्ध्र प्रदेशका तटीय क्षेत्रहरूमा उर्वर माटो, भारी वर्षा, विकसित कृषि, र तिनीहरू भारतको अन्न भण्डार हुन्। पठार क्षेत्रमा कम वर्षा, खराब माटोको गुणस्तर, र विरल जनसंख्या छ, तर पशुपालन उद्योग अपेक्षाकृत विकसित छ। आन्ध्र प्रदेश भारतमा सबैभन्दा बढी तंबाकू उत्पादन गर्ने ठाउँ हो, यसले स्वदेशी रूपमा बेच्न पनि ठूलो मात्रामा निर्यात गर्दछ। आन्ध्र प्रदेश खनिज स्रोतमा धनी छ, देशमा दोस्रो स्थानमा छ। मुख्य खनिजहरू हुन्: कोइला, फलाम, म्यांगनीज, अभ्रक, सीसा, तामा र एस्बेस्टोस। मुख्य उद्योगहरूमा छाला, रसायन, औषधि, जहाज निर्माण, मल, आदि पर्दछन्। र आन्ध्र प्रदेशले विशेष रूपमा जुवा गतिविधिहरू निषेध गर्दछ<ref name=":0">[https://www.inonlinebet.com/blog/a-comprehensive-overview-of-gambling-and-casino-policies-in-indian-states-and-union-territories/ आन्ध्र प्रदेशले विशेष रूपमा जुवा गतिविधिहरू निषेध गर्दछ]</ref>, अनलाइन जुवा<ref name=":0" /> सहित। सबै प्रकारका जुवा र क्यासिनो सञ्चालनहरूलाई तिनीहरूको राज्य कानुन अन्तर्गत अवैध मानिन्छ। यो अडान धेरै भारतीय राज्यहरूको कडा जुवा कानून अनुरूप छ।
== लिधंसा ==
{{लिधंसा}}
{{भारत}}
{{आन्ध्रप्रदेशया जिल्ला}}
{{Commonscat|Andhra Pradesh}}
[[पुचः:भारत]]
2ik5wzve7z6n34ehh24r6gaaoimcdi8