ଉଇକିପିଡ଼ିଆ
orwiki
https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%AA%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%A7%E0%AC%BE%E0%AC%A8_%E0%AC%AA%E0%AD%83%E0%AC%B7%E0%AD%8D%E0%AC%A0%E0%AC%BE
MediaWiki 1.44.0-wmf.6
first-letter
ମାଧ୍ୟମ
ବିଶେଷ
ଆଲୋଚନା
ବ୍ୟବହାରକାରୀ
ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା
ଉଇକିପିଡ଼ିଆ
ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ଆଲୋଚନା
ଫାଇଲ
ଫାଇଲ ଆଲୋଚନା
ମିଡ଼ିଆଉଇକି
ମିଡ଼ିଆଉଇକି ଆଲୋଚନା
ଛାଞ୍ଚ
ଛାଞ୍ଚ ଆଲୋଚନା
ସହଯୋଗ
ସହଯୋଗ ଆଲୋଚନା
ଶ୍ରେଣୀ
ଶ୍ରେଣୀ ଆଲୋଚନା
ପୋର୍ଟାଲ
ପୋର୍ଟାଲ ଆଲୋଚନା
TimedText
TimedText talk
ମଡ୍ୟୁଲ
ମଡ୍ୟୁଲ ଆଲୋଚନା
ବିଷୟ
ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି
0
2664
556547
556463
2024-12-04T14:11:41Z
Santoshkumarnayak16031991
38280
ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ମେଜର୍ ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର
556547
wikitext
text/x-wiki
{{About|କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ କବିଙ୍କ||ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି}}
[[ଫାଇଲ:କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି.jpg|alt=ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ମେଜର୍ ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର|thumb|ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି]]
{{ଛୋଟ|Guru Prasad Mohanty}}
{{Infobox writer <!-- For more information see [[:Template:Infobox Writer/doc]]. -->
| name = ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି
| image =
| imagesize =
| alt =
| caption =
| pseudonym =
| birth_name =
| birth_date = {{Birth date|df=y |1924|07|16}}
| birth_place = ନାଗବଳି, କଟକ ଜିଲ୍ଲା
| death_date = {{Death date and age|df=y|2004|08|26 |1924|07|16}}<ref>{{cite journal |title=Chronological Accounts of Orissan History |journal=Orissareview |issue=April 2011 |page=27 |url=http://magazines.odisha.gov.in/Orissareview/2011/Apr/engpdf/19-30.pdf |accessdate=21 December 2018 |archive-date=20 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201020203202/http://magazines.odisha.gov.in/Orissareview/2011/Apr/engpdf/19-30.pdf |url-status=dead }}</ref>
| death_place =
| resting_place =
| occupation =
| language = [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]]
| nationality = [[ଭାରତ|ଭାରତୀୟ]]
| ethnicity =
| citizenship =
| education = ଇଂରାଜୀରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର
| alma_mater =
| period =
| genre =
| subject =
| movement =
| notableworks = ''ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ''
| spouse = ଆଶାମଞ୍ଜରୀ ମହାନ୍ତି
| partner =
| children =
| relatives = [[କାହ୍ନୁ ଚରଣ ମହାନ୍ତି]] ଓ<br />[[ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି]]
| influences =
| influenced =
| awards = କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର
| signature =
| signature_alt =
| website =
| portaldisp =
}}
'''ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି''' (୧୬ ଜୁଲାଇ ୧୯୨୪ - ୨୬ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୦୪) ଜଣେ [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]] କବି ଥିଲେ । ତାଙ୍କର କେତେକ ଜଣାଶୁଣା କବିତା ସଂକଳନ ଭିତରୁ ''ନୂତନ କବିତା'' (୧୯୫୫), ''ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ'' (୧୯୭୦) ଓ ''ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର'' (୧୯୮୮) ଆଦି ଅନ୍ୟତମ ।<ref name=osa>{{cite book|title=ମାଣିକେଶ୍ୱରୀ|publisher=Odisha Society|page=156|url=http://www.odishasociety.org/wp-content/uploads/2013/12/Utkarsa_December_2013.pdf|access-date=2015-09-16|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304231930/http://www.odishasociety.org/wp-content/uploads/2013/12/Utkarsa_December_2013.pdf|url-status=dead}}</ref> ୧୯୭୩ରେ ତାଙ୍କୁ ''[[ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ]]'' କବିତା ପାଇଁ [[କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ ଓଡ଼ିଆ ଲେଖକମାନଙ୍କ ତାଲିକା|କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର]] ମିଳିଥିଲା ।<ref name="Das2005">{{cite book|author=Sisir Kumar Das|title=History of Indian Literature: 1911-1956, struggle for freedom : triumph and tragedy|url=https://books.google.com/books?id=sqBjpV9OzcsC&pg=PA580|year=2005|publisher=Sahitya Akademi|isbn=978-81-7201-798-9|pages=580–}}</ref>
== ଜୀବନୀ ==
ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି ୧୯୨୪ ଜୁଲାଇ ୧୬ (ଗୁରୁ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା) ଦିନ [[କଟକ ଜିଲ୍ଲା]]ର ନାଗବଳିଠାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।<ref>{{cite web |last1=Nayak |first1=Santosh Kumar |title=A Coup D'œil At the Life and Literature of Guruprasad Mohanty |url=http://wwjmrd.com/upload/a-coup-dil-at-the-life-and-literature-of-guruprasad-mohanty_1519729556.pdf |publisher=World Wide Journal of Multidiscip linary Research and Development |accessdate=12 September 2022}}</ref> ସେ ଜଣାଶୁଣା ଲେଖକ [[କାହ୍ନୁଚରଣ ମହାନ୍ତି]] ଓ [[ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି]]ଙ୍କ ପୁତୁରା ।
== ରଚନାବଳୀ ==
ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ରଚନା [[ଇଂରାଜୀ ଭାଷା|ଇଂରାଜୀ]] କବି [[ଟି.ଏସ୍. ଏଲିଅଟ୍]]ଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅନେକାଂଶରେ ପ୍ରଭାବିତ ।
=== କବିତା ସଂକଳନ ===
* ନୂତନ କବିତା (୧୯୫୫)
* ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ (୧୯୭୦)
* ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର (୧୯୮୮)
* କବିତା ସମଗ୍ର(୧୯୯୫) [ଏହା କବିଙ୍କର କୌଣସି ଏକକ ସଙ୍କଳନ ନୁହେଁ। ଏଥିରେ ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ୬୮ଟି କବିତା ସ୍ଥାନିତ। ଏହି ୬୮ଟି କବିତାବଳୀ ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କର 'ନୂତନ କବିତା' , 'ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ' ଓ 'ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର' ସଙ୍କଳନସ୍ଥ ସମସ୍ତ କବିତା ସହିତ ତତ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଲିଖିତ ଅନ୍ୟ ତିନୋଟି କବିତା ରହିଛି।]
* ଗୁରୁପ୍ରସାଦ କବିତା (୨୦୦୫)
== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}
{{କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର (ମୂଳ ରଚନା)}}
{{Authority control}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୨୪ ଜନ୍ମ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୨୦୦୪ ମୃତ୍ୟୁ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ସମ୍ମାନିତ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟିକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ କବିତାରେ ନବ୍ୟ ଆଧୁନିକତାର ପ୍ରବର୍ତ୍ତକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କାଳଜୟୀ କବିତା 'କାଳପୁରୁଷ'ର କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:'ଚଂପାଫୁଲ'ର କାଳଜୟୀ କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଚିତ୍ତ ଓ ଚୈତନ୍ୟର କବିତା 'ଚମ୍ପାଫୁଲ'ର କାଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଓ କଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ]]
e7iw6omtfxzfrg44c5l3wf98nqke224
556548
556547
2024-12-04T14:13:12Z
Santoshkumarnayak16031991
38280
ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ମେଜର୍ ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର
556548
wikitext
text/x-wiki
{{About|କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ କବିଙ୍କ||ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି}}
[[ଫାଇଲ:କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି.jpg|alt=ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ମେଜର୍ ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର|thumb|ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି]]
{{ଛୋଟ|Guru Prasad Mohanty}}
{{Infobox writer <!-- For more information see [[:Template:Infobox Writer/doc]]. -->
| name = ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି
| image =
| imagesize =
| alt =
| caption =
| pseudonym =
| birth_name =
| birth_date = {{Birth date|df=y |1924|07|16}}
| birth_place = ନାଗବଳି, କଟକ ଜିଲ୍ଲା
| death_date = {{Death date and age|df=y|2004|08|26 |1924|07|16}}<ref>{{cite journal |title=Chronological Accounts of Orissan History |journal=Orissareview |issue=April 2011 |page=27 |url=http://magazines.odisha.gov.in/Orissareview/2011/Apr/engpdf/19-30.pdf |accessdate=21 December 2018 |archive-date=20 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201020203202/http://magazines.odisha.gov.in/Orissareview/2011/Apr/engpdf/19-30.pdf |url-status=dead }}</ref>
| death_place =
| resting_place =
| occupation =
| language = [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]]
| nationality = [[ଭାରତ|ଭାରତୀୟ]]
| ethnicity =
| citizenship =
| education = ଇଂରାଜୀରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର
| alma_mater =
| period =
| genre =
| subject =
| movement =
| notableworks = ''ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ''
| spouse = ଆଶାମଞ୍ଜରୀ ମହାନ୍ତି
| partner =
| children =
| relatives = [[କାହ୍ନୁ ଚରଣ ମହାନ୍ତି]] ଓ<br />[[ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି]]
| influences =
| influenced =
| awards = କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର
| signature =
| signature_alt =
| website =
| portaldisp =
}}
[[ଫାଇଲ:କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି.jpg|thumb|ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ମେଜର୍ ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର]]
'''ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି''' (୧୬ ଜୁଲାଇ ୧୯୨୪ - ୨୬ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୦୪) ଜଣେ [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]] କବି ଥିଲେ । ତାଙ୍କର କେତେକ ଜଣାଶୁଣା କବିତା ସଂକଳନ ଭିତରୁ ''ନୂତନ କବିତା'' (୧୯୫୫), ''ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ'' (୧୯୭୦) ଓ ''ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର'' (୧୯୮୮) ଆଦି ଅନ୍ୟତମ ।<ref name=osa>{{cite book|title=ମାଣିକେଶ୍ୱରୀ|publisher=Odisha Society|page=156|url=http://www.odishasociety.org/wp-content/uploads/2013/12/Utkarsa_December_2013.pdf|access-date=2015-09-16|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304231930/http://www.odishasociety.org/wp-content/uploads/2013/12/Utkarsa_December_2013.pdf|url-status=dead}}</ref> ୧୯୭୩ରେ ତାଙ୍କୁ ''[[ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ]]'' କବିତା ପାଇଁ [[କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ ଓଡ଼ିଆ ଲେଖକମାନଙ୍କ ତାଲିକା|କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର]] ମିଳିଥିଲା ।<ref name="Das2005">{{cite book|author=Sisir Kumar Das|title=History of Indian Literature: 1911-1956, struggle for freedom : triumph and tragedy|url=https://books.google.com/books?id=sqBjpV9OzcsC&pg=PA580|year=2005|publisher=Sahitya Akademi|isbn=978-81-7201-798-9|pages=580–}}</ref>
== ଜୀବନୀ ==
ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି ୧୯୨୪ ଜୁଲାଇ ୧୬ (ଗୁରୁ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା) ଦିନ [[କଟକ ଜିଲ୍ଲା]]ର ନାଗବଳିଠାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।<ref>{{cite web |last1=Nayak |first1=Santosh Kumar |title=A Coup D'œil At the Life and Literature of Guruprasad Mohanty |url=http://wwjmrd.com/upload/a-coup-dil-at-the-life-and-literature-of-guruprasad-mohanty_1519729556.pdf |publisher=World Wide Journal of Multidiscip linary Research and Development |accessdate=12 September 2022}}</ref> ସେ ଜଣାଶୁଣା ଲେଖକ [[କାହ୍ନୁଚରଣ ମହାନ୍ତି]] ଓ [[ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି]]ଙ୍କ ପୁତୁରା ।
== ରଚନାବଳୀ ==
ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ରଚନା [[ଇଂରାଜୀ ଭାଷା|ଇଂରାଜୀ]] କବି [[ଟି.ଏସ୍. ଏଲିଅଟ୍]]ଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅନେକାଂଶରେ ପ୍ରଭାବିତ ।
=== କବିତା ସଂକଳନ ===
* ନୂତନ କବିତା (୧୯୫୫)
* ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ (୧୯୭୦)
* ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର (୧୯୮୮)
* କବିତା ସମଗ୍ର(୧୯୯୫) [ଏହା କବିଙ୍କର କୌଣସି ଏକକ ସଙ୍କଳନ ନୁହେଁ। ଏଥିରେ ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ୬୮ଟି କବିତା ସ୍ଥାନିତ। ଏହି ୬୮ଟି କବିତାବଳୀ ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କର 'ନୂତନ କବିତା' , 'ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ' ଓ 'ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର' ସଙ୍କଳନସ୍ଥ ସମସ୍ତ କବିତା ସହିତ ତତ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଲିଖିତ ଅନ୍ୟ ତିନୋଟି କବିତା ରହିଛି।]
* ଗୁରୁପ୍ରସାଦ କବିତା (୨୦୦୫)
== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}
{{କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର (ମୂଳ ରଚନା)}}
{{Authority control}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୨୪ ଜନ୍ମ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୨୦୦୪ ମୃତ୍ୟୁ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ସମ୍ମାନିତ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟିକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ କବିତାରେ ନବ୍ୟ ଆଧୁନିକତାର ପ୍ରବର୍ତ୍ତକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କାଳଜୟୀ କବିତା 'କାଳପୁରୁଷ'ର କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:'ଚଂପାଫୁଲ'ର କାଳଜୟୀ କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଚିତ୍ତ ଓ ଚୈତନ୍ୟର କବିତା 'ଚମ୍ପାଫୁଲ'ର କାଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଓ କଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ]]
1hsmojyep9rqu95eg9lsgjnkm513i6a
556549
556548
2024-12-04T14:23:44Z
Santoshkumarnayak16031991
38280
ଓଡ଼ିଆ କବିତାରେ ନବ୍ୟ-ଆଧୁନିକତାର ପ୍ରବର୍ତ୍ତକ ଚିତ୍ତ ଓ ଚୈତନ୍ୟର କାଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଓ କଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ କବିତା 'ଚମ୍ପାଫୁଲ'ର ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର
556549
wikitext
text/x-wiki
{{About|କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ କବିଙ୍କ||ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି}}
[[ଫାଇଲ:କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି.jpg|alt=ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ମେଜର୍ ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର|thumb|ଓଡ଼ିଆ କବିତାରେ ନବ୍ୟ-ଆଧୁନିକତାର ପ୍ରବର୍ତ୍ତକ ଚିତ୍ତ ଓ ଚୈତନ୍ୟର କାଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଓ କଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ କବିତା 'ଚମ୍ପାଫୁଲ'ର ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର]]
{{ଛୋଟ|Guru Prasad Mohanty}}
{{Infobox writer <!-- For more information see [[:Template:Infobox Writer/doc]]. -->
| name = ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି
| image =
| imagesize =
| alt =
| caption =
| pseudonym =
| birth_name =
| birth_date = {{Birth date|df=y |1924|07|16}}
| birth_place = ନାଗବଳି, କଟକ ଜିଲ୍ଲା
| death_date = {{Death date and age|df=y|2004|08|26 |1924|07|16}}<ref>{{cite journal |title=Chronological Accounts of Orissan History |journal=Orissareview |issue=April 2011 |page=27 |url=http://magazines.odisha.gov.in/Orissareview/2011/Apr/engpdf/19-30.pdf |accessdate=21 December 2018 |archive-date=20 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201020203202/http://magazines.odisha.gov.in/Orissareview/2011/Apr/engpdf/19-30.pdf |url-status=dead }}</ref>
| death_place =
| resting_place =
| occupation =
| language = [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]]
| nationality = [[ଭାରତ|ଭାରତୀୟ]]
| ethnicity =
| citizenship =
| education = ଇଂରାଜୀରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର
| alma_mater =
| period =
| genre =
| subject =
| movement =
| notableworks = ''ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ''
| spouse = ଆଶାମଞ୍ଜରୀ ମହାନ୍ତି
| partner =
| children =
| relatives = [[କାହ୍ନୁ ଚରଣ ମହାନ୍ତି]] ଓ<br />[[ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି]]
| influences =
| influenced =
| awards = କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର
| signature =
| signature_alt =
| website =
| portaldisp =
}}
[[ଫାଇଲ:କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି.jpg|thumb|ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ମେଜର୍ ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର]]
'''ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି''' (୧୬ ଜୁଲାଇ ୧୯୨୪ - ୨୬ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୦୪) ଜଣେ [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]] କବି ଥିଲେ । ତାଙ୍କର କେତେକ ଜଣାଶୁଣା କବିତା ସଂକଳନ ଭିତରୁ ''ନୂତନ କବିତା'' (୧୯୫୫), ''ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ'' (୧୯୭୦) ଓ ''ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର'' (୧୯୮୮) ଆଦି ଅନ୍ୟତମ ।<ref name=osa>{{cite book|title=ମାଣିକେଶ୍ୱରୀ|publisher=Odisha Society|page=156|url=http://www.odishasociety.org/wp-content/uploads/2013/12/Utkarsa_December_2013.pdf|access-date=2015-09-16|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304231930/http://www.odishasociety.org/wp-content/uploads/2013/12/Utkarsa_December_2013.pdf|url-status=dead}}</ref> ୧୯୭୩ରେ ତାଙ୍କୁ ''[[ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ]]'' କବିତା ପାଇଁ [[କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ ଓଡ଼ିଆ ଲେଖକମାନଙ୍କ ତାଲିକା|କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର]] ମିଳିଥିଲା ।<ref name="Das2005">{{cite book|author=Sisir Kumar Das|title=History of Indian Literature: 1911-1956, struggle for freedom : triumph and tragedy|url=https://books.google.com/books?id=sqBjpV9OzcsC&pg=PA580|year=2005|publisher=Sahitya Akademi|isbn=978-81-7201-798-9|pages=580–}}</ref>
== ଜୀବନୀ ==
ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି ୧୯୨୪ ଜୁଲାଇ ୧୬ (ଗୁରୁ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା) ଦିନ [[କଟକ ଜିଲ୍ଲା]]ର ନାଗବଳିଠାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।<ref>{{cite web |last1=Nayak |first1=Santosh Kumar |title=A Coup D'œil At the Life and Literature of Guruprasad Mohanty |url=http://wwjmrd.com/upload/a-coup-dil-at-the-life-and-literature-of-guruprasad-mohanty_1519729556.pdf |publisher=World Wide Journal of Multidiscip linary Research and Development |accessdate=12 September 2022}}</ref> ସେ ଜଣାଶୁଣା ଲେଖକ [[କାହ୍ନୁଚରଣ ମହାନ୍ତି]] ଓ [[ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି]]ଙ୍କ ପୁତୁରା ।
== ରଚନାବଳୀ ==
ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ରଚନା [[ଇଂରାଜୀ ଭାଷା|ଇଂରାଜୀ]] କବି [[ଟି.ଏସ୍. ଏଲିଅଟ୍]]ଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅନେକାଂଶରେ ପ୍ରଭାବିତ ।
=== କବିତା ସଂକଳନ ===
* ନୂତନ କବିତା (୧୯୫୫)
* ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ (୧୯୭୦)
* ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର (୧୯୮୮)
* କବିତା ସମଗ୍ର(୧୯୯୫) [ଏହା କବିଙ୍କର କୌଣସି ଏକକ ସଙ୍କଳନ ନୁହେଁ। ଏଥିରେ ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ୬୮ଟି କବିତା ସ୍ଥାନିତ। ଏହି ୬୮ଟି କବିତାବଳୀ ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କର 'ନୂତନ କବିତା' , 'ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ' ଓ 'ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର' ସଙ୍କଳନସ୍ଥ ସମସ୍ତ କବିତା ସହିତ ତତ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଲିଖିତ ଅନ୍ୟ ତିନୋଟି କବିତା ରହିଛି।]
* ଗୁରୁପ୍ରସାଦ କବିତା (୨୦୦୫)
== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}
{{କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର (ମୂଳ ରଚନା)}}
{{Authority control}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୨୪ ଜନ୍ମ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୨୦୦୪ ମୃତ୍ୟୁ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ସମ୍ମାନିତ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟିକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ କବିତାରେ ନବ୍ୟ ଆଧୁନିକତାର ପ୍ରବର୍ତ୍ତକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କାଳଜୟୀ କବିତା 'କାଳପୁରୁଷ'ର କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:'ଚଂପାଫୁଲ'ର କାଳଜୟୀ କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଚିତ୍ତ ଓ ଚୈତନ୍ୟର କବିତା 'ଚମ୍ପାଫୁଲ'ର କାଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଓ କଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ]]
7d2v6k7hjm2q7l7sgv5te9w6l546bdq
556550
556549
2024-12-04T14:34:41Z
Santoshkumarnayak16031991
38280
STYLE ONLY
556550
wikitext
text/x-wiki
{{About|କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ କବିଙ୍କ||ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି}}
[[ଫାଇଲ:କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି.jpg|alt=ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ମେଜର୍ ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର|thumb|ଓଡ଼ିଆ କବିତାରେ ନବ୍ୟ-ଆଧୁନିକତାର ପ୍ରବର୍ତ୍ତକ ଚିତ୍ତ ଓ ଚୈତନ୍ୟର କାଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଓ କଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ କବିତା 'ଚମ୍ପାଫୁଲ'ର ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ମେଜର୍ ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର]]
{{ଛୋଟ|Guru Prasad Mohanty}}
{{Infobox writer <!-- For more information see [[:Template:Infobox Writer/doc]]. -->
| name = ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି
| image =
| imagesize =
| alt =
| caption =
| pseudonym =
| birth_name =
| birth_date = {{Birth date|df=y |1924|07|16}}
| birth_place = ନାଗବଳି, କଟକ ଜିଲ୍ଲା
| death_date = {{Death date and age|df=y|2004|08|26 |1924|07|16}}<ref>{{cite journal |title=Chronological Accounts of Orissan History |journal=Orissareview |issue=April 2011 |page=27 |url=http://magazines.odisha.gov.in/Orissareview/2011/Apr/engpdf/19-30.pdf |accessdate=21 December 2018 |archive-date=20 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201020203202/http://magazines.odisha.gov.in/Orissareview/2011/Apr/engpdf/19-30.pdf |url-status=dead }}</ref>
| death_place =
| resting_place =
| occupation =
| language = [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]]
| nationality = [[ଭାରତ|ଭାରତୀୟ]]
| ethnicity =
| citizenship =
| education = ଇଂରାଜୀରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର
| alma_mater =
| period =
| genre =
| subject =
| movement =
| notableworks = ''ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ''
| spouse = ଆଶାମଞ୍ଜରୀ ମହାନ୍ତି
| partner =
| children =
| relatives = [[କାହ୍ନୁ ଚରଣ ମହାନ୍ତି]] ଓ<br />[[ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି]]
| influences =
| influenced =
| awards = କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର
| signature =
| signature_alt =
| website =
| portaldisp =
}}
[[ଫାଇଲ:କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି.jpg|thumb|ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ମେଜର୍ ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର]]
'''ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି''' (୧୬ ଜୁଲାଇ ୧୯୨୪ - ୨୬ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୦୪) ଜଣେ [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]] କବି ଥିଲେ । ତାଙ୍କର କେତେକ ଜଣାଶୁଣା କବିତା ସଂକଳନ ଭିତରୁ ''ନୂତନ କବିତା'' (୧୯୫୫), ''ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ'' (୧୯୭୦) ଓ ''ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର'' (୧୯୮୮) ଆଦି ଅନ୍ୟତମ ।<ref name=osa>{{cite book|title=ମାଣିକେଶ୍ୱରୀ|publisher=Odisha Society|page=156|url=http://www.odishasociety.org/wp-content/uploads/2013/12/Utkarsa_December_2013.pdf|access-date=2015-09-16|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304231930/http://www.odishasociety.org/wp-content/uploads/2013/12/Utkarsa_December_2013.pdf|url-status=dead}}</ref> ୧୯୭୩ରେ ତାଙ୍କୁ ''[[ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ]]'' କବିତା ପାଇଁ [[କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ ଓଡ଼ିଆ ଲେଖକମାନଙ୍କ ତାଲିକା|କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର]] ମିଳିଥିଲା ।<ref name="Das2005">{{cite book|author=Sisir Kumar Das|title=History of Indian Literature: 1911-1956, struggle for freedom : triumph and tragedy|url=https://books.google.com/books?id=sqBjpV9OzcsC&pg=PA580|year=2005|publisher=Sahitya Akademi|isbn=978-81-7201-798-9|pages=580–}}</ref>
== ଜୀବନୀ ==
ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି ୧୯୨୪ ଜୁଲାଇ ୧୬ (ଗୁରୁ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା) ଦିନ [[କଟକ ଜିଲ୍ଲା]]ର ନାଗବଳିଠାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।<ref>{{cite web |last1=Nayak |first1=Santosh Kumar |title=A Coup D'œil At the Life and Literature of Guruprasad Mohanty |url=http://wwjmrd.com/upload/a-coup-dil-at-the-life-and-literature-of-guruprasad-mohanty_1519729556.pdf |publisher=World Wide Journal of Multidiscip linary Research and Development |accessdate=12 September 2022}}</ref> ସେ ଜଣାଶୁଣା ଲେଖକ [[କାହ୍ନୁଚରଣ ମହାନ୍ତି]] ଓ [[ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି]]ଙ୍କ ପୁତୁରା ।
== ରଚନାବଳୀ ==
ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ରଚନା [[ଇଂରାଜୀ ଭାଷା|ଇଂରାଜୀ]] କବି [[ଟି.ଏସ୍. ଏଲିଅଟ୍]]ଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅନେକାଂଶରେ ପ୍ରଭାବିତ ।
=== କବିତା ସଂକଳନ ===
* '''ନୂତନ କବିତା''' (୧୯୫୫)
* '''ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ''' (୧୯୭୦)
* '''ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର''' (୧୯୮୮)
* ''କବିତା ସମଗ୍ର'' (୧୯୯୫) [''ଏହା କବିଙ୍କର କୌଣସି ଏକକ ସଙ୍କଳନ ନୁହେଁ। ଏଥିରେ ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ୬୮ଟି କବିତା ସ୍ଥାନିତ। ଏହି ୬୮ଟି କବିତାବଳୀ ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କର 'ନୂତନ କବିତା' , 'ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ' ଓ 'ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର' ସଙ୍କଳନସ୍ଥ ସମସ୍ତ କବିତା ସହିତ ତତ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଲିଖିତ ଅନ୍ୟ ତିନୋଟି କବିତା ରହିଛି।'']
* ''ଗୁରୁପ୍ରସାଦ କବିତା'' (୨୦୦୫)
== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}
{{କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର (ମୂଳ ରଚନା)}}
{{Authority control}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୨୪ ଜନ୍ମ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୨୦୦୪ ମୃତ୍ୟୁ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ସମ୍ମାନିତ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟିକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ କବିତାରେ ନବ୍ୟ ଆଧୁନିକତାର ପ୍ରବର୍ତ୍ତକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କାଳଜୟୀ କବିତା 'କାଳପୁରୁଷ'ର କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:'ଚଂପାଫୁଲ'ର କାଳଜୟୀ କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଚିତ୍ତ ଓ ଚୈତନ୍ୟର କବିତା 'ଚମ୍ପାଫୁଲ'ର କାଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଓ କଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ]]
ig2ektz7ntk8vw0m8hksy2qaqhjoa3t
556551
556550
2024-12-04T14:35:45Z
Santoshkumarnayak16031991
38280
STYLE ONLY
556551
wikitext
text/x-wiki
{{About|କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ କବିଙ୍କ||ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି}}
[[ଫାଇଲ:କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି.jpg|alt=ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ମେଜର୍ ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର|thumb|ଓଡ଼ିଆ କବିତାରେ ନବ୍ୟ-ଆଧୁନିକତାର ପ୍ରବର୍ତ୍ତକ ଚିତ୍ତ ଓ ଚୈତନ୍ୟର କାଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଓ କଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ କବିତା 'ଚମ୍ପାଫୁଲ'ର ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ମେଜର୍ ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର]]
{{ଛୋଟ|Guru Prasad Mohanty}}
{{Infobox writer <!-- For more information see [[:Template:Infobox Writer/doc]]. -->
| name = ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି
| image =
| imagesize =
| alt =
| caption =
| pseudonym =
| birth_name =
| birth_date = {{Birth date|df=y |1924|07|16}}
| birth_place = ନାଗବଳି, କଟକ ଜିଲ୍ଲା
| death_date = {{Death date and age|df=y|2004|08|26 |1924|07|16}}<ref>{{cite journal |title=Chronological Accounts of Orissan History |journal=Orissareview |issue=April 2011 |page=27 |url=http://magazines.odisha.gov.in/Orissareview/2011/Apr/engpdf/19-30.pdf |accessdate=21 December 2018 |archive-date=20 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201020203202/http://magazines.odisha.gov.in/Orissareview/2011/Apr/engpdf/19-30.pdf |url-status=dead }}</ref>
| death_place =
| resting_place =
| occupation =
| language = [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]]
| nationality = [[ଭାରତ|ଭାରତୀୟ]]
| ethnicity =
| citizenship =
| education = ଇଂରାଜୀରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର
| alma_mater =
| period =
| genre =
| subject =
| movement =
| notableworks = ''ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ''
| spouse = ଆଶାମଞ୍ଜରୀ ମହାନ୍ତି
| partner =
| children =
| relatives = [[କାହ୍ନୁ ଚରଣ ମହାନ୍ତି]] ଓ<br />[[ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି]]
| influences =
| influenced =
| awards = କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର
| signature =
| signature_alt =
| website =
| portaldisp =
}}
[[ଫାଇଲ:କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି.jpg|thumb|ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ମେଜର୍ ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର]]
'''ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି''' (୧୬ ଜୁଲାଇ ୧୯୨୪ - ୨୬ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୦୪) ଜଣେ [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]] କବି ଥିଲେ । ତାଙ୍କର କେତେକ ଜଣାଶୁଣା କବିତା ସଂକଳନ ଭିତରୁ ''ନୂତନ କବିତା'' (୧୯୫୫), ''ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ'' (୧୯୭୦) ଓ ''ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର'' (୧୯୮୮) ଆଦି ଅନ୍ୟତମ ।<ref name=osa>{{cite book|title=ମାଣିକେଶ୍ୱରୀ|publisher=Odisha Society|page=156|url=http://www.odishasociety.org/wp-content/uploads/2013/12/Utkarsa_December_2013.pdf|access-date=2015-09-16|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304231930/http://www.odishasociety.org/wp-content/uploads/2013/12/Utkarsa_December_2013.pdf|url-status=dead}}</ref> ୧୯୭୩ରେ ତାଙ୍କୁ ''[[ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ]]'' କବିତା ପାଇଁ [[କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ ଓଡ଼ିଆ ଲେଖକମାନଙ୍କ ତାଲିକା|କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର]] ମିଳିଥିଲା ।<ref name="Das2005">{{cite book|author=Sisir Kumar Das|title=History of Indian Literature: 1911-1956, struggle for freedom : triumph and tragedy|url=https://books.google.com/books?id=sqBjpV9OzcsC&pg=PA580|year=2005|publisher=Sahitya Akademi|isbn=978-81-7201-798-9|pages=580–}}</ref>
== ଜୀବନୀ ==
ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି ୧୯୨୪ ଜୁଲାଇ ୧୬ (ଗୁରୁ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା) ଦିନ [[କଟକ ଜିଲ୍ଲା]]ର ନାଗବଳିଠାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।<ref>{{cite web |last1=Nayak |first1=Santosh Kumar |title=A Coup D'œil At the Life and Literature of Guruprasad Mohanty |url=http://wwjmrd.com/upload/a-coup-dil-at-the-life-and-literature-of-guruprasad-mohanty_1519729556.pdf |publisher=World Wide Journal of Multidiscip linary Research and Development |accessdate=12 September 2022}}</ref> ସେ ଜଣାଶୁଣା ଲେଖକ [[କାହ୍ନୁଚରଣ ମହାନ୍ତି]] ଓ [[ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି]]ଙ୍କ ପୁତୁରା ।
== ରଚନାବଳୀ ==
ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ରଚନା [[ଇଂରାଜୀ ଭାଷା|ଇଂରାଜୀ]] କବି [[ଟି.ଏସ୍. ଏଲିଅଟ୍]]ଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅନେକାଂଶରେ ପ୍ରଭାବିତ ।
=== କବିତା ସଂକଳନ ===
* '''ନୂତନ କବିତା''' (୧୯୫୫)
* '''ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ''' (୧୯୭୦)
* '''ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର''' ''(୧୯୮୮)''
* ''କବିତା ସମଗ୍ର'' ''(୧୯୯୫)'' ''[ଏହା କବିଙ୍କର କୌଣସି ଏକକ ସଙ୍କଳନ ନୁହେଁ। ଏଥିରେ ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ୬୮ଟି କବିତା ସ୍ଥାନିତ। ଏହି ୬୮ଟି କବିତାବଳୀ ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କର 'ନୂତନ କବିତା' , 'ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ' ଓ 'ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର' ସଙ୍କଳନସ୍ଥ ସମସ୍ତ କବିତା ସହିତ ତତ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଲିଖିତ ଅନ୍ୟ ତିନୋଟି କବିତା ରହିଛି।]''
* ''ଗୁରୁପ୍ରସାଦ କବିତା'' ''(୨୦୦୫)''
== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}
{{କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର (ମୂଳ ରଚନା)}}
{{Authority control}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୨୪ ଜନ୍ମ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୨୦୦୪ ମୃତ୍ୟୁ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ସମ୍ମାନିତ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟିକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ କବିତାରେ ନବ୍ୟ ଆଧୁନିକତାର ପ୍ରବର୍ତ୍ତକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କାଳଜୟୀ କବିତା 'କାଳପୁରୁଷ'ର କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:'ଚଂପାଫୁଲ'ର କାଳଜୟୀ କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଚିତ୍ତ ଓ ଚୈତନ୍ୟର କବିତା 'ଚମ୍ପାଫୁଲ'ର କାଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଓ କଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ]]
6d64gth7r4ur2k3vz0gt0cor6u9bm32
556553
556551
2024-12-04T14:46:23Z
Santoshkumarnayak16031991
38280
556553
wikitext
text/x-wiki
{{About|କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ କବିଙ୍କ||ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି}}
[[ଫାଇଲ:କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି.jpg|alt=ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ମେଜର୍ ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର|thumb|ଓଡ଼ିଆ କବିତାରେ ନବ୍ୟ-ଆଧୁନିକତାର ପ୍ରବର୍ତ୍ତକ ଚିତ୍ତ ଓ ଚୈତନ୍ୟର କାଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଓ କଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ କବିତା 'ଚମ୍ପାଫୁଲ'ର ପ୍ରଥିତଯଶା କବି ମେଜର୍ ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ଫଟୋଚିତ୍ର]]
{{ଛୋଟ|Guru Prasad Mohanty}}
{{Infobox writer <!-- For more information see [[:Template:Infobox Writer/doc]]. -->
| name = ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି
| image =
| imagesize =
| alt =
| caption =
| pseudonym =
| birth_name =
| birth_date = {{Birth date|df=y |1924|07|16}}
| birth_place = ନାଗବଳି, କଟକ ଜିଲ୍ଲା
| death_date = {{Death date and age|df=y|2004|08|26 |1924|07|16}}<ref>{{cite journal |title=Chronological Accounts of Orissan History |journal=Orissareview |issue=April 2011 |page=27 |url=http://magazines.odisha.gov.in/Orissareview/2011/Apr/engpdf/19-30.pdf |accessdate=21 December 2018 |archive-date=20 October 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201020203202/http://magazines.odisha.gov.in/Orissareview/2011/Apr/engpdf/19-30.pdf |url-status=dead }}</ref>
| death_place =
| resting_place =
| occupation =
| language = [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]]
| nationality = [[ଭାରତ|ଭାରତୀୟ]]
| ethnicity =
| citizenship =
| education = ଇଂରାଜୀରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର
| alma_mater =
| period =
| genre =
| subject =
| movement =
| notableworks = ''ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ''
| spouse = ଆଶାମଞ୍ଜରୀ ମହାନ୍ତି
| partner =
| children =
| relatives = [[କାହ୍ନୁ ଚରଣ ମହାନ୍ତି]] ଓ<br />[[ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି]]
| influences =
| influenced =
| awards = କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର
| signature =
| signature_alt =
| website =
| portaldisp =
}}
'''ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି''' (୧୬ ଜୁଲାଇ ୧୯୨୪ - ୨୬ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୦୪) ଜଣେ [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]] କବି ଥିଲେ । ତାଙ୍କର କେତେକ ଜଣାଶୁଣା କବିତା ସଂକଳନ ଭିତରୁ ''ନୂତନ କବିତା'' (୧୯୫୫), ''ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ'' (୧୯୭୦) ଓ ''ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର'' (୧୯୮୮) ଆଦି ଅନ୍ୟତମ ।<ref name=osa>{{cite book|title=ମାଣିକେଶ୍ୱରୀ|publisher=Odisha Society|page=156|url=http://www.odishasociety.org/wp-content/uploads/2013/12/Utkarsa_December_2013.pdf|access-date=2015-09-16|archive-date=2016-03-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304231930/http://www.odishasociety.org/wp-content/uploads/2013/12/Utkarsa_December_2013.pdf|url-status=dead}}</ref> ୧୯୭୩ରେ ତାଙ୍କୁ ''[[ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ]]'' କବିତା ପାଇଁ [[କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ ଓଡ଼ିଆ ଲେଖକମାନଙ୍କ ତାଲିକା|କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର]] ମିଳିଥିଲା ।<ref name="Das2005">{{cite book|author=Sisir Kumar Das|title=History of Indian Literature: 1911-1956, struggle for freedom : triumph and tragedy|url=https://books.google.com/books?id=sqBjpV9OzcsC&pg=PA580|year=2005|publisher=Sahitya Akademi|isbn=978-81-7201-798-9|pages=580–}}</ref>
== ଜୀବନୀ ==
ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି ୧୯୨୪ ଜୁଲାଇ ୧୬ (ଗୁରୁ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା) ଦିନ [[କଟକ ଜିଲ୍ଲା]]ର ନାଗବଳିଠାରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।<ref>{{cite web |last1=Nayak |first1=Santosh Kumar |title=A Coup D'œil At the Life and Literature of Guruprasad Mohanty |url=http://wwjmrd.com/upload/a-coup-dil-at-the-life-and-literature-of-guruprasad-mohanty_1519729556.pdf |publisher=World Wide Journal of Multidiscip linary Research and Development |accessdate=12 September 2022}}</ref> ସେ ଜଣାଶୁଣା ଲେଖକ [[କାହ୍ନୁଚରଣ ମହାନ୍ତି]] ଓ [[ଗୋପୀନାଥ ମହାନ୍ତି]]ଙ୍କ ପୁତୁରା ।
== ରଚନାବଳୀ ==
ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ରଚନା [[ଇଂରାଜୀ ଭାଷା|ଇଂରାଜୀ]] କବି [[ଟି.ଏସ୍. ଏଲିଅଟ୍]]ଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅନେକାଂଶରେ ପ୍ରଭାବିତ ।
=== କବିତା ସଂକଳନ ===
* '''ନୂତନ କବିତା''' (୧୯୫୫)
* '''ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ''' (୧୯୭୦)
* '''ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର''' ''(୧୯୮୮)''
* ''କବିତା ସମଗ୍ର'' ''(୧୯୯୫)'' ''[ଏହା କବିଙ୍କର କୌଣସି ଏକକ ସଙ୍କଳନ ନୁହେଁ। ଏଥିରେ ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତିଙ୍କ ୬୮ଟି କବିତା ସ୍ଥାନିତ। ଏହି ୬୮ଟି କବିତାବଳୀ ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କର 'ନୂତନ କବିତା' , 'ସମୁଦ୍ର ସ୍ନାନ' ଓ 'ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଅଭିସାର' ସଙ୍କଳନସ୍ଥ ସମସ୍ତ କବିତା ସହିତ ତତ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଲିଖିତ ଅନ୍ୟ ତିନୋଟି କବିତା ରହିଛି।]''
* ''ଗୁରୁପ୍ରସାଦ କବିତା'' ''(୨୦୦୫)''
== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}
{{କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର (ମୂଳ ରଚନା)}}
{{Authority control}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୨୪ ଜନ୍ମ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୨୦୦୪ ମୃତ୍ୟୁ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କେନ୍ଦ୍ର ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ସମ୍ମାନିତ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟିକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ କବିତାରେ ନବ୍ୟ ଆଧୁନିକତାର ପ୍ରବର୍ତ୍ତକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କାଳଜୟୀ କବିତା 'କାଳପୁରୁଷ'ର କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:'ଚଂପାଫୁଲ'ର କାଳଜୟୀ କବି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଚିତ୍ତ ଓ ଚୈତନ୍ୟର କବିତା 'ଚମ୍ପାଫୁଲ'ର କାଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଓ କଳୋତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ କବି ଗୁରୁ ପ୍ରସାଦ]]
3opiyriueiesezismeduor1e7w6cq5x
ଓଡ଼ିଆ କବି ମାନଙ୍କର ତାଲିକା
0
2930
556543
546774
2024-12-04T12:49:43Z
2401:4900:74D1:7C23:0:0:F47:594F
added [[Category:କବି ମାନଙ୍କର ନାମ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]
556543
wikitext
text/x-wiki
{{Odia_Sahitya1}}
[[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା]] ଓ ସାହିତ୍ୟ ଅତି ପ୍ରାଚୀନ । ଅଠରଶହ ବର୍ଷ ତଳର ବିଭାଷ ଓଡ୍ର ଭାରତର ମୂଳ ଭାଷା ସଂସ୍କୃତ, ପ୍ରାକୃତ ଭାଷା ପାଲି ଇତ୍ୟାଦିର ପ୍ରଭାବରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇ ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ରୂପ ଧାରଣ କରିଛି । ଏହି ଭାଷାର ଅଭ୍ୟୁଦୟ ତଥା ଉତ୍ଥାନ ସକାଶେ ଓଡ଼ିଶାର ଅସଂଖ୍ୟ ଜନସାଧାରଣ ଏବଂ ଏହାର ସମସ୍ତ କବି ଓ ଲେଖକଙ୍କ ଅବଦାନ ଯେ ଅତୁଳନୀୟ ଏକଥା ଉଲ୍ଲେଖ କରିବା ଅନାବଶ୍ୟକ । ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ଦ୍ୱାଦଶ ମସିହା ବେଳକୁ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ଏହାର ଆଧୁନିକ ରୂପ ଧାରଣ କରିଥିଲା । ଏହାର ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ, ଓଡ଼ିଶାର ଅଧିବାସୀ ଓ ସେମାନଙ୍କର ରୀତି, ନୀତି, ଚାଲି, ଚଳଣ ଉପରେ ଯେଉଁ କବିମାନଙ୍କର ରଚନା ଗଭୀର ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲା । ଅଧିକାଂଶ ରଚୟିତାଙ୍କ ନାମ ତଥା ରଚନା, କାଳର ଅକାଳ ଗର୍ଭରେ ଲୀନ ହୋଇଯାଇଛି । ଯେଉଁ କେତେକଙ୍କ ରଚନା ସଂରକ୍ଷିତ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଲୋକପ୍ରିୟ କବି ଓ ଲେଖକଙ୍କୁ ଛାଡିଦେଲେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ରଚନା ଉପର ଯଥେଷ୍ଟ ଗବେଷଣା ମଧ୍ୟ ହୋଇନାହିଁ । ଏଠାରେ କେତେକ ଲୋକପ୍ରିୟ କବି ଓ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରଧାନ ରଚନା ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଛି । ଆହୁରି ତଳେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ ଓଡ଼ିଆ କବିଙ୍କ ସୂଚୀ ଦିଆଯାଇଛି ।
== ପ୍ରସିଦ୍ଧ କବି ==
{| class="wikitable sortable"
|-
! କବିଙ୍କ ନାମ !! ଜନ୍ମସ୍ଥାନ !! ସମୟ କାଳ !! ଉପାଧି
|-
| [[ମାର୍କଣ୍ଡ ଦାସ]]|| || ||
|-
| [[ସାରଳା ଦାସ]] || || || ଶୂଦ୍ରମୁନି
|-
| [[ଶିଶୁ ଶଙ୍କର]]|| || ||
|-
| [[ଜଗନ୍ନାଥ ଦାସ]] || || || ଅତିବଡ଼ି/ପଞ୍ଚସଖା
|-
| [[ବଳରାମ ଦାସ]] || || || ପଞ୍ଚସଖା
|-
| [[ଅନନ୍ତ ଦାସ]] || || || ପଞ୍ଚସଖା
|-
| [[ଯଶୋବନ୍ତ ଦାସ]] || || || ପଞ୍ଚସଖା
|-
| [[ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ଦାସ]]|| || || ପଞ୍ଚସଖା
|-
| [[ଦୀନକୃଷ୍ଣ ଦାସ]] || || ୧୬୫୦ - ୧୭୧୦ ||
|-
| [[ଉପେନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ]] ||ଭଂଜନଗର || ୧୬୭୦ - ୧୭୪୦ || କବିସମ୍ରାଟ/ମହାକବି
|-
| [[ବଳଦେବ ରଥ]] || || ୧୭୮୯ - ୧୮୫୪ || କବିସୂର୍ଯ୍ୟ
|-
| [[ଗୋପାଳକୃଷ୍ଣ ପଟ୍ଟନାୟକ]] || || ||
|-
| [[ବ୍ରଜନାଥ ବଡଜେନା]] ||[[ଢେଂକାନାଳ]] || ||
|-
| [[ଅଭିମନ୍ୟୁ ସାମନ୍ତସିଂହାର]]||[[ଯାଜପୁର]] || ୧୭୫୭-୧୮୦୭ ||
|-
| [[ବନମାଳୀ ଦାସ]] || || ||
|-
| [[ଭକ୍ତଚରଣ ଦାସ]] || || ୧୭୨୯ - ୧୮୧୦ ||
|-
| [[ଯଦୁମଣି ମହାପାତ୍ର]] || || ୧୭୮୧ - ୧୮୬୮ || ଉତ୍କଳ ଘଣ୍ଟି
|-
|ଗୌରହରି ପରିଚ୍ଛା || || ||
|-
| [[ଭୀମ ଭୋଇ]] || [[ରେଢ଼ାଖୋଲ]] || ୧୮୫୦-୧୮୯୫ || ସନ୍ଥ କବି
|-
| [[ମଧୁସୂଦନ ରାଓ]] || [[ପୁରୀ]] || ୧୮୫୩-୧୯୧୨ || ଭକ୍ତକବି
|-
| [[ରାଧାନାଥ ରାୟ]] ||କେଦାରପୁର(ବାଲେଶ୍ୱର) || ୧୮୪୮-୧୯୦୮ || କବିବର
|-
| [[ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତି]] ||[[ବାଲେଶ୍ୱର]] || ୧୮୪୩-୧୯୧୮ || ବ୍ୟାସକବି
|-
| [[ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର]] || [[ବରପାଲି]] || ୧୮୬୨-୧୯୨୪ || ସ୍ୱଭାବ କବି/ପ୍ରକୃତି କବି
|-
| [[ବୀରକିଶୋର]] || ପୁନଙ୍ଗ, [[ଜଗତସିଂହପୁର ଜିଲ୍ଲା|ଜଗତସିଂହପୁର]]||୧୮୯୬-୧୯୭୩ || ଜାତୀୟ କବି
|-
| [[ଲକ୍ଷ୍ମୀକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର]]||[[ଭଦ୍ରକ]] || ୧୮୮୮- ୧୯୫୩ || କାନ୍ତକବି
|-
|[[କାଳିଚରଣ ପଟ୍ଟନାୟକ]]|| ଉଦାହରଣ || ୧୮୯୭|| କବିଚନ୍ଦ୍ର
|-
| ଉଦାହରଣ || ଉଦାହରଣ || ଉଦାହରଣ || ଉଦାହରଣ
|-
|}
== ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ତାଲିକା ==
{| class="wikitable sortable"
|-
!କବିଙ୍କ ନାମ !!ଜୀବନ କାଳ !!ପ୍ରମୁଖ ରଚନା !!ଉପାଧି
|-
|[[ଅଗଣି ନାୟକ]] || || ||
|-
|[[ଅଚ୍ୟୁତ ଗୋକୁଳ ନାୟକ]] || || ||
|-
|[[ଅଚ୍ୟୁତ ନାୟକ]] || || ||
|-
|[[ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ]] || || ||
|-
|[[ଅଧମ ଚନ୍ଦ୍ର]] || || ||
|-
|[[ଅଧର ପଟ୍ଟନାୟକ]] || || ||
|-
|[[ଅନଙ୍ଗଭୀମ ଦେବ]] || || ||
|-
|[[ଅନଙ୍ଗ ନରେନ୍ଦ୍ର]] || || ||
|-
|[[ଅନନ୍ତ]] || || ||
|-
|[[ଶିଶୁ ଅନନ୍ତ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[ଅନାଥ]] || || ||
|-
|[[ଅନାଥ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[ଅନାଦି ଦାସ]] || || ||
|-
|[[ଅନିରୁଦ୍ଧ ଛୋଟରାୟ]] || || ||
|-
|[[ଅଭିମନ୍ୟୁ ଭଞ୍ଜ]] || || ||
|-
|[[ଅଭିମନ୍ୟୁ ସାମନ୍ତସିଂହାର]] || || ||
|-
|[[ଅରକ୍ଷିତ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[ଅଳନ୍ଧୁଆ]] || || ||
|-
|[[ଅଷ୍ଟଦୁର୍ଗ ରାଜା]] || || ||
|-
|[[ଅର୍ଜ୍ଜୁନ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[ଆଦିକନ୍ଦ]] || || ||
|-
|[[ଆଦିକନ୍ଦ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[ଆଦିକନ୍ଦ ଭୀମଦେବ]] || || ||
|-
|[[ଆରତ]] || || ||
|-
|[[ଇନ୍ଦୁମୁଖୀ କନ୍ୟା]] || || ||
|-
|[[ଈଶ୍ୱର ଦାସ]] || || ||
|-
|[[ଶିଶୁ ଈଶ୍ୱର ଦାସ]] || || ||
|-
|[[ଈଶ୍ୱର ବ୍ରହ୍ମା]] || || ||
|-
|[[ଉଚ୍ଛବ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[ଉଦ୍ଧବ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[ଉପେନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ]] || || ||
|-
|[[କଣ୍ଠ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[କନ୍ଧ ମୁକୁନ୍ଦ]] || || ||
|-
|[[କପିଳ ନରେଶ]] || || ||
|-
|[[କପିଳା ମୁନି]] || || ||
|-
|[[କପିଳେନ୍ଦ୍ର ଦେବ]] || || ||
|-
|[[କବି ଦାସ]] || || ||
|-
|[[କବି ବଲ୍ଲଭ]] || || ||
|-
|[[କବିରବି ତନୟ]] || || ||
|-
|[[କପିଳେଶ୍ୱର ଦାସ]] || || ||
|-
|[[କପିଳେଶ୍ୱର ନନ୍ଦ]] || || ||
|-
|[[କବି କର୍ଣ୍ଣ]] || || ||
|-
|[[କବି ଚନ୍ଦ୍ର]] || || ||
|-
|[[କମଳ ଲୋଚନ ଖଡ଼ଗରାୟ]] || || ||
|-
|[[କରୁଣାକର ପଟ୍ଟନାୟକ]] || || ||
|-
|[[କଳ୍ପତରୁ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[କହ୍ନାଇ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[କହ୍ନାଇ ଖୁଣ୍ଟିଆ]] || || ||
|-
|[[କହ୍ନାଇ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[କାର୍ତ୍ତିକ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[କାଳିନ୍ଦୀ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[ଦୀନ କାଶୀ]] || || ||
|-
|[[ବିପ୍ର କାଶୀ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[କାଶୀନାଥ ଦ୍ୱିଜ]] || || ||
|-
|[[କାଶୀ ବସନ୍ତିଆ]] || || ||
|-
|[[କାହ୍ନୁଚରଣ]] || || ||
|-
|[[କାହ୍ନୁ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[କାହ୍ନୁପାଦ]] || || ||
|-
|[[କିଶୋର ଦାସ]] || || ||
|-
|[[କିଶୋର ଚନ୍ଦ୍ର ରାଜେନ୍ଦ୍ର]] || || ||
|-
|[[କିଶୋରାନନ୍ଦ]] || || ||
|-
|[[କୁଆଁର]] || || ||
|-
|[[କୁଞ୍ଜବନ ପଟ୍ଟନାୟକ]] || || ||
|-
|[[କୁଞ୍ଜ ବିହାରୀ]] || || ||
|-
|[[କୁଞ୍ଜ ବିହାରୀ ନୃପ]] || || ||
|-
|[[କୁଞ୍ଜ ବିହାରୀ ଭ୍ରମରବର]] || || ||
|-
|[[କୁଞ୍ଜ ମଙ୍ଗରାଜ]] || || ||
|-
|[[କୁଞ୍ଜ ସିଂହ]] || || ||
|-
|[[କୁଳମଣି ରାଜେନ୍ଦ୍ର]] || || ||
|-
|[[କୁଳମଣି ଦ୍ୱିଜ]] || || ||
|-
|[[କୃପାସିନ୍ଧୁ]] || || ||
|-
|[[କୃପାସିନ୍ଧୁ ଛୋଟରାୟ]] || || ||
|-
|[[କୃପାସିନ୍ଧୁ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[କୃପାସିନ୍ଧୁ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[କୃପାସିନ୍ଧୁ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[କୃପାସିନ୍ଧୁ ସିଂହଦେଓ]] || || ||
|-
|[[କୃପାସିନ୍ଧୁ ସାମନ୍ତ]] || || ||
|-
|[[କୃଷ୍ଣକର]] || || ||
|-
|[[କୃଷ୍ଣଚରଣ ପଟ୍ଟନାୟକ]] || || ||
|-
|[[କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର]] || || ||
|-
|[[କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ନରେନ୍ଦ୍ର]] || || ||
|-
|[[କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ରାଜେନ୍ଦ୍ର]] || || ||
|-
|[[କୃଷ୍ଣ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[କୃଷ୍ଣଦାସ ଅବଧୂତ]] || || ||
|-
|[[କୃଷ୍ଣ ପଟ୍ଟନାୟକ]] || || ||
|-
|[[କୃଷ୍ଣପ୍ରିୟା ଜେମାଦେଈ]] || || ||
|-
|[[କୃଷ୍ଣ ଶରଣ]] || || ||
|-
|[[କୃଷ୍ଣସୂର ହରିଚନ୍ଦନ]] || || ||
|-
|[[କୃଷ୍ଣ ସିଂହ]] || || ||
|-
|[[କେଶବ କବି]] || || ||
|-
|[[କେଶବ ତ୍ରିପାଠୀ]] || || ||
|-
|[[କେଶବ ଦାସ]] || || ||
|-
|[[କେଶବ ପଟ୍ଟନାୟକ]] || || ||
|-
|[[କେଶବ ଭଞ୍ଜ]] || || ||
|-
|[[କେଶବ ରଥ]] || || ||କବିରାଜ
|-
|[[କେଶବ ଶ୍ରୀଚନ୍ଦନ]] || || ||
|-
|[[କେଶବ ରାଜ ହରିଚନ୍ଦନ]] || || ||
|-
|[[କେଶବ ହରିଚନ୍ଦନ]] || || ||
|-
|[[କୃପା ସମୁଦ୍ର ଦାସ]] || || ||
|-
|[[ଉପେନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ]] || || || କବି ସମ୍ରାଟ
|-
। [[ସୀତାକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର]] ||(୧୯୩୭- )||ଆର ଦୃଶ୍ଯ ||ପଦ୍ମବିଭୂଷଣ ||
|-
|[[ରମାକାନ୍ତ ରଥ]] ||(୧୯୩୪- ) || ଶ୍ରୀରାଧା ||ପଦ୍ମଭୂଷଣ ||
|-
|[[ରାଧାମୋହନ ଗଡନାୟକ]]||(୧୯୧୧-୨୦୦୦) ||ସୂର୍ଯ୍ୟ ଓ ଅନ୍ଧକାର||ପଦ୍ମଶ୍ରୀ||
|-
|[[ପ୍ରତିଭା ଶତପଥୀ]] ||(୧୯୪୫)||ତନ୍ମୟ ଧୂଳି||ସାହିତ୍ଯ ଭାରତୀ||
|-
|[[ଜୟନ୍ତ ମହାପାତ୍ର]] ||(୧୯୨୮- ) || ||ସାହିତ୍ଯ ଏକାଡେମୀ ||
|-
|[[ତପନ କୁମାର ପ୍ରଧାନ]] ||(୧୯୭୨- ) ||[[କଳାହାଣ୍ଡି (କବିତା)|କଳାହାଣ୍ଡି]] ||[[ସାହିତ୍ଯ ଏକାଡେମୀ]]||
|-
|[[ମମତା ଦାଶ]] ||(୧୯୪୭- )||ପଦ୍ମ ପୁରୁଷ||[[ସାହିତ୍ଯ ଏକାଡେମି]]||
|-
|}
<ref>ଡଃ କୃଷ୍ଣଚରଣ ସାହୁ, ଓଡ଼ିଆ ଲେଖକ ପରିଚୟ (୧୪୫୦-୧୮୫୦), ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ।</ref>
== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}
== ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ==
* [http://destinationodisha.com/2011/08/odia-poets-their-creations/ Odia Poets & their creations] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151123234646/http://destinationodisha.com/2011/08/odia-poets-their-creations/ |date=2015-11-23 }}
{{ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ}}
{{ମୁଣ୍ଡିଆ}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ତାଲିକା]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କବି ମାନଙ୍କର ନାମ]]
2x42v3qdk3uoocffw02mhfgzifgnosa
ଓଡ଼ିଆ କାବ୍ୟ କବିତା
0
10849
556558
546129
2024-12-04T17:26:25Z
152.59.128.174
added [[Category:ପୌରାଣିକ କାବ୍ୟ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]
556558
wikitext
text/x-wiki
ଓଡ଼ିଆ କାବ୍ୟ କବିତା ନିଜର ଅସ୍ଥିତ୍ୱ । ମହାଭାରତ ଯୁଗରୁ ତଥା ପଞ୍ଚଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ପ୍ରମାଣିତ କରି ସାରିଛି । ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରୁ ଅଷ୍ଟାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ବୟସ୍କ ( କାବ୍ୟ, ପୁରାଣ, ଛନ୍ଦ, ଭଜନ, ଚମ୍ପୁ, ଚଉତିଶା) ଆଦି ରଚନା କରା ଯାଇଛି । ସେ ସମୟରେ ରାଜ ଦରବାରରେ ଓ ଲୋକ ନୃତ୍ୟରେ ଏହି କାବ୍ୟ ସବୁ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିଲା ।
* [[ରାଧାନାଥ ରାୟ]] (୧୮୪୮-୧୯୦୮) ପ୍ରଥମ କବି ଯିଏ କି ନମଧ୍ୟବୟ୍ସ୍କିଅ କାବ୍ୟ କବିତାର ପରମ୍ପରା ବଦଳାଇ ଥିଲେ । ସେ ଏକ ନୂତନ ଧାରାରେ କବିତା ରଚନା କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ସେ ବିଦେଶରୁ ଶିକ୍ଷା ଅର୍ଜନ କରି ଥିଲେ । ସେ ନଅ ଗୋଟି କାବ୍ୟ ରଚନା କରି ଥିଲେ । ସେ ଏହି ପରି ଅନେକ ବିଷୟବସ୍ତୁ ଉପରେ ଲେଖଲେଖି କରି ଥିଲେ ଯାହା କି ଗ୍ରୀକ ସୂତ୍ରରୁ ଆଧାରିତ । ତାଙ୍କର ଲେଖା ଶୈଳୀରେ ଦେଶଭକ୍ତିର ମିଶ୍ରଣ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ ।
* ମଧୁ ସୁଦନ ରାଓ(୧୮୫୩-୧୯୧୨),ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେର(୧୮୬୨-୧୯୨୪),ନନ୍ଦକିଶୋର ବଳ(୧୮୭୫-୧୯୨୮) ଓ ଫକିର୍ ମୋହନ ସେନାପତି(୧୮୪୩-୧୯୧୮) ଥିଲେ ରାଧାନାଥ ରାୟଙ୍କର ସମକାଳିନ କବି ł ମଧୁ ସୁଦନ ରାଓ ଭଗବାନ ସମ୍ବନ୍ଧିୟ ଓ ଦେଶଭକ୍ତି ବିଷୟରେ ରଚନା କରୁଥିଲେ ł ଗଙ୍ଗାଧର ମେହେରଙ୍କ ରଚନାଗୁଡ଼ିକ ଥିଲା ମହାଭାରତ ଓ ରାମାୟଣରୁ ଅଦ୍ରୁତ ł ତାଙ୍କ ରଚନା ଗୁଡିକରେ ପୁରାତନ ସହିତ୍ୟ ଓ ସଂସ୍କୃତି ମଧ୍ୟ ସ୍ତାନ ପାଇଛି ł ସେ ଥିଲେ ଜଣେ ମହାନ କାରିଗର ł ଫକିର ମୋହନ ସେନାପତି ସାଧାରଣ ଜୀବନ ଯାପନ ବିଷୟରେ ରଚନା କରୁଥିଲେ ł ତାଙ୍କ ରଚନାଗୁଡ଼ିକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସରଳ ଭାଷାରେ ଥିଲା ł
* ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରଥମ କୋଡିଏ ବର୍ଷରେ ଦେଶାତ୍ମବୋଧକ କବିତା ଲେଖୁଥିବା କବି ମାନ ଙ୍କର ଉତ୍ଥାନ ପ୍ର୍ୟମନ ହୋଇଥିଲା І ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାଶ(୧୮୭୭-୧୯୨୮),ସେ ଆଧୁନିକ ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରତିସ୍ଥତ ତଥା ସତ୍ୟବାଦୀ ଦଳର ପ୍ରମୁଖ ନେତା ଥିଲେ І ସବୁଜ ଦଳ ନାମକ ଏକେ ଦଳ ସତୟବାଦୀ ଦଳକୁ ଅନୁସରଣ କରୁଥିଲା І ଏହି ଦଳ ବଙ୍ଗଲ ଓ ସାହିତ୍ୟ ଭାଷା ସମ୍ଭନ୍ଧରେ ଲେଖୁଥିଲା І ସବୁଜ କବିତାର ରଚନା ଗୁଡିକଥିଲ ନୂତନ ବର୍ଗିୟ ଓ ଜୁବସୁଲଭ І
ଓଡ଼ିଆ କାବ୍ୟ କବିତା ଥିଲା ଅତି ଉଚ୍ଚଶ୍ରେଣୀର І ଏହ ପ୍ରମାଣିତ ହେଇପାରିଥିଲା କି ଓଡ଼ିଆମାନେ କାବୟ କବିତା ରଚନା କରିବାରେ ପାରଦର୍ଶୀ І
ମାୟାଧର ମାନସିଂହ (୧୯୦୫-୧୯୭୩),ରାଧାମୋହନ ଗଡନାୟକ,ଗୋଦାବରିଶ ମହାପାତ୍ର(୧୯୦୦-୧୯୩୮), ଅନନ୍ତ ପଟ୍ଟନାୟକ (୧୯୧୦-୧୯୮୮) ଓ ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ରାଉତରାୟ ଏହି ଶତାବ୍ଦୀର ବିଶିଷ୍ଟ କବି ଥିଲେ І
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ପୌରାଣିକ କାବ୍ୟ]]
9j4a45sfzvw4j2nb31ezce3o9gyjue2
ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ ବହି
14
16720
556575
134565
2024-12-04T23:45:20Z
Santoshkumarnayak16031991
38280
556575
wikitext
text/x-wiki
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଲିଖିତ ବହି । ଗୋପପୁର ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କବିତା
[[ଶ୍ରେଣୀ:ବହି]]
ol9ue0xmm94xs1idhty55vryl6y0yy7
556576
556575
2024-12-04T23:45:58Z
Santoshkumarnayak16031991
38280
556576
wikitext
text/x-wiki
ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାରେ ଲିଖିତ ବହି ।
[[ଶ୍ରେଣୀ:ବହି]]
c9rul78dzr2cdmjo1vuqj64dsdvx9qf
ନାଗାର୍ଜୁନ ବେଶ
0
18668
556542
508593
2024-12-04T12:47:02Z
103.165.169.23
556542
wikitext
text/x-wiki
{{About|ନାଗାର୍ଜୁନ ବେଶ||ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ବେଶ}}
[[ଫାଇଲ:Nagarjuna Besha.jpg|alt=ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ଚିତ୍ର |thumb|ଚତୁର୍ଦ୍ଧାମୂର୍ତ୍ତିଙ୍କ ନାଗାର୍ଜୁନ ବେଶ ]]
'''ନାଗାର୍ଜୁନ ବେଶ (ପର୍ଶୁରାମ ବେଶ''' ନାମରେ ମଧ୍ୟ ଜଣା) [[ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର|ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରରେ]] ଦିଅଁମାନଙ୍କୁ କରାଯାଉଥିବା ବେଶଗୁଡ଼ିକ ଭିତରୁ ଏକ । ଯେଉଁ ବର୍ଷ [[କାର୍ତ୍ତିକ]] [[ମାସ]]ରେ [[ପଞ୍ଚକ]] ଛଅ ଦିନ ପଡ଼େ ସେହି ବର୍ଷ ମଳ [[ତିଥି]]ରେ [[ଜଗନ୍ନାଥ]], [[ବଳରାମ|ବଳଭଦ୍ର]], [[ସୁଭଦ୍ରା]] ଓ [[ସୁଦର୍ଶନ|ସୁଦର୍ଶନଙ୍କ]] ନାଗାର୍ଜୁନ ବେଶ ହୁଏ ।<ref>{{cite web |url=http://orissa.oriyaonline.com/nagarjuna_besha.html |title=Lord Jagannath - Nagarjuna Besha of Lord Jagannath , Beshas of Lord Jagannath | orissa.oriyaonline.com |work=orissa.oriyaonline.com |year=2012 |quote=This vesha honors Parasurama, the warrior incarnation |accessdate=24 June 2012 |archive-date=12 June 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150612013105/http://orissa.oriyaonline.com/nagarjuna_besha.html |url-status=dead }}</ref> ଅତୀତରେ ଏହି ବେଶ ୧୯୯୪ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ୧୬ ତାରିଖରେ, <ref>{{cite web |url=http://jayjagannathyatra.com/ |title=Jay Jagannath Yatra |first= |last= |work=jayjagannathyatra.com |quote=In the recent past this besha has been done on 16/11/1994. |accessdate=12 November 2012 |archive-date=2 July 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120702202029/http://www.jayjagannathyatra.com/ |url-status=dead }}</ref> ଓ ତା ପୂର୍ବରୁ ୧୯୯୩ ନଭେମ୍ବର ୨୬, ୧୯୬୮ ନଭେମ୍ବର ୩, ୧୯୬୭ ନଭେମ୍ବର ୧୬ ଓ ୧୯୬୬ ନଭେମ୍ବର ୨୬ରେ ପାଳିତ ହୋଇଥିଲା । <ref>{{cite web |url= http://www.puritrip.com/jagannath-bhesa.php |title=Puri Yatra |first= |last=|work=puritrip.com |quote=The previous four dates were 26/11/1993 , 3/11/1968 , 16/11/1967 and 26/11/1966 |accessdate=12 November 2012}}</ref> ପରବର୍ତ୍ତୀ ନାଗାର୍ଜୁନ ବେଶ ୨୭ ନଭେମ୍ବର ୨୦୨୦, ଶୁକ୍ରବାର କାର୍ତ୍ତିକ ଶୁକ୍ଳ ମଳ ଦ୍ୱାଦଶୀ ତିଥିରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବ ।<ref>କୋହେନୂର ପ୍ରେସ ପଞ୍ଜିକା, ୨୦୧୦-୨୦୧୧, ପୃଷ୍ଠା: ୧୫</ref>
ପୁରୀରେ ଅଧିଷ୍ଠିତ [[ସିଦ୍ଧ ମହାବୀର, ପୁରୀ|ସିଦ୍ଧ ମହାବୀର]]ଙ୍କୁ ମଧ୍ଯ [[ମାର୍ଗଶିର]] ମାସ କୃଷ୍ଣ ପଞ୍ଚମୀରେ (ପଞ୍ଚତୀର୍ଥ ଦିନ) ଓ [[ବୈଶାଖ]], ମେଷ [[ପଣା ସଂକ୍ରାନ୍ତି]] ଦିନ ନାଗା ବେଶରେ ସଜାଇ ଦିଆଯାଏ । ପୁରୀର [[ସାହି ଯାତ|ସାହି ଯାତର]] ପରମ୍ପରା ସହ [[ବାଲ୍ମିକୀ ରାମାୟଣ]]ର ପର୍ଶୁରାମଙ୍କ ବର୍ଣ୍ଣିତ ରୂପ ସହ [[ଜଗନ୍ନାଥ]]ଙ୍କ [[ନାଗାର୍ଜୁନ ବେଶ]]ର ସାଦୃଶ୍ଯ ରହି ଥିବାରୁ ତାହା [[ରାମାନନ୍ଦ]]ଙ୍କ ପ୍ରଭାବରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ବୋଲି ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି । ଏହି ବେଶରେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ମୁଖରେ ବିଶେଷ ସାହିଯାତ ନାଗା ଶୈଳୀର ଦାଢ଼ି ରହିବା ବିଶେଷ ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ।
== ବେଶ ବିଧି ==
ଏହି ବେଶରେ ଠାକୁରମାନେ ମୁଖ୍ଯତଃ ସୋଲ, କନା ଜରି, ବେତରେ ନିର୍ମିତ ହାଣ୍ଡିଆ, ଢେଣୁ, ନିଶ, ଦାଢ଼ି, ଛୁରୀ, କଟୁରୀ, ବାଘଛାଲ, ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣଶ୍ରୀଭୂଜ, ଶ୍ରୀପୟର, ବାଘନଖ ମାଳି, [[ଶଙ୍ଖ]], ଚକ୍ର ଓ ହଳ, ମୂଷଳ ଇତ୍ଯାଦି ଧାରଣ କରିଥାନ୍ତି ।
[[ଆଶ୍ୱିନ]] ଶୁକ୍ଳ [[ଏକାଦଶୀ]]ଠାରୁ କାର୍ତ୍ତିକ [[ପୂର୍ଣ୍ଣିମା]] ଯାଏଁ [[ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର|ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରରେ]] ଦିଅଁମାନଙ୍କର ବିଶେଷ ନୀତି ପାଳନ ହେବା ସହ ସେମାନଙ୍କୁ ଆଶ୍ୱିନ ଶୁକ୍ଳ ଏକାଦଶୀରୁ କାର୍ତ୍ତିକ ଶୁକ୍ଳ ଦଶମୀ ଯାଏଁ [[ରାଧାଦାମୋଦର ବେଶ]]ରେ ସଜାଯାଇଥାଏ । ତେବେ ଶୁକ୍ଳ ଏକାଦଶୀରୁ ପୂର୍ଣ୍ଣମୀ ଯାଏଁ ବିଭିନ୍ନ ବେଶରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଭକ୍ତମାନେ ଯଥାକ୍ରମେ [[ଲକ୍ଷ୍ମୀ ନାରାୟଣ ବେଶ]], [[ବାଙ୍କଚୂଡ଼ା ବେଶ]], [[ତ୍ରିବିକ୍ରମ ବେଶ]], [[ଡାଳିକିଆ ବେଶ]] ଓ [[ସୁନାବେଶ]]ରେ ଦର୍ଶନ କରିଥାନ୍ତି ।
== ଇତିହାସ ==
ଏହି ବେଶ ଅତ୍ଯନ୍ତ ପୁରୁଣା ନହେଲେ ମଧ୍ଯ [[ପୁରୀ]]ର [[ସାହି ଯାତ|ସାହି ଯାତରେ]] ବାହାରୁ ଥିବା ନାଗା ସଂସ୍କୃତିର ଅନୁକରଣରେ କୈଣସି ଭକ୍ତଙ୍କ ଆଗ୍ରହରେ ଏହି ବେଶ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିବା ସମ୍ଭବ ।
==ପୁରାଣ==
ପୁରାଣ ମତେ [[ପର୍ଶୁରାମ]]ଙ୍କ ସହସ୍ରାର୍ଜ୍ଜୁନ ବଧ କିମ୍ବା ଅର୍ଜୁନ ଓ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ନାଗାର୍ଜୁନ ମଧ୍ଯରେ ହୋଇଥିବା ଯୁଦ୍ଧର ସ୍ମୃତି ସ୍ୱରୂପ ଏହି ବେଶ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ ।<ref>{{cite web|url=http://puriwaves.nirmalya.in/besha/naga-arjuna-besha-costume-of-lord-jagannath|title=Naga-Arjuna Besha – Costume Of Lord Jagannath | PURIWAVES|work=puriwaves.nirmalya.in|year=2013|quote=This Vesha is observed during Kartik month occasionally when Panchuka (last five days of Kartika month) observed as six days instead of five|accessdate=29 July 2013}}</ref> ଏହି ବେଶ ଯୋଦ୍ଧା ଓ ସନ୍ଯାସୀର ସମ୍ମିଶ୍ରଣ ବେଶ ଥିଲା । ଅର୍ଜୁନ ନିଜ ପୁତ୍ର ସହସ୍ରାର୍ଜୁନଦ୍ୱାରା ପରାସ୍ତ ହେଇଥିଲେ । ସହସ୍ରାର୍ଜ୍ଜୁନ [[କୃଷ୍ଣ|ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ]] ଅନ୍ୟ ଏକ ରୂପେ । [[ମହାଭାରତ]] ଅନୁସାରେ ବନବାସ ସମୟରେ କିରାତ ବେଶଧାରୀ [[ଶିବ]] ସହ ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ହେଲା । ଅର୍ଜୁନ ପରାସ୍ତ ହେଲେ ମଧ୍ଯ ଶିବ ଅନେକ ଦିବ୍ଯ ଅସ୍ତ୍ର ପ୍ରଦାନ କଲେ । କିରାତାର୍ଜୁନ କହିଲେ ଯେପରି ଶିବଙ୍କୁ ବୁଝାଏ ସେପରି ନାଗାର୍ଜୁନ [[ବିଷ୍ଣୁ]]ଙ୍କର ଏକ ରୂପ । ଶିବ ଓ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କର ସମନ୍ୱୟ ସାଧିତର ପ୍ରତୀକ ହେଲା ନାଗାର୍ଜୁନ ବେଶ ।
ନାଗା ସନ୍ଯାସୀମାନେ ଉଲଙ୍ଗତା, ଉଦଣ୍ଡତା ତଥା ବୀରତା ପାଇଁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ । ଅତୀତରେ ଏମାନେ [[ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର|ମନ୍ଦିର]]ର ସୁରକ୍ଷା ଦାୟିତ୍ୱରେ ଥିଲେ । ଅତୀତରେ ନାଗା ସନ୍ଯାସୀ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ନାଗା ବେଶରେ ଦେଖିବା ପାଇଁ ଇଚ୍ଛା କରିଥିବାରୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଇଛା ପୂରଣ କରି ନାଗାର୍ଜୁନ ବେଶରେ ଉଭା ହୋଇଥିବାର କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ରହିଛି । [[ପଦ୍ମ ପୁରାଣ]]ର ଉତ୍ତରଖଣ୍ଡ ବର୍ଣ୍ଣନା ଅନୁସାରେ [[କାର୍ତ୍ତିକ]] [[ମାସ]] ଭଗବତ ଆରାଧନା, ଉପାସନା ଆଦି ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହି ମାସରେ ନାଗାର୍ଜୁନ ବେଶ ହୋଇଥାଏ ।
== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}
{{ଜଗନ୍ନାଥ}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ବେଶ]]
4dgln76ygvmtnsob3oaq62e3h1xxdc7
ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Hpsatapathy
2
41999
556596
556488
2024-12-05T07:05:39Z
Hpsatapathy
6324
/* ବିବିଧ */
556596
wikitext
text/x-wiki
<div class="usermessage">'''ଆଜି [[{{CURRENTDAY}}]] [[{{CURRENTMONTHNAME}}]] ([[{{CURRENTDAYNAME}}]]), [[{{CURRENTYEAR}}]]</center></div>
{{Infobox person
|name = ହରିହର ପ୍ରସାଦ ଶତପଥି
|image = ଅଭିନବ ବୀଜଗାଣିତିକ ବିଧି ବିଜ୍ଞାନ.pdf|କୁନି ପିଲାଙ୍କ ପାଇଁ ମୋ କୁନି ବହି
|caption = କୁନି ପିଲାଙ୍କ ପାଇଁ ମୋ କୁନି ବହି
|image_size = 50px
|birth_date = {{Birth date and age|mf=yes|1963|09|13|df=y}}
|birth_place = [[ପଦ୍ମପୁର, ରାୟଗଡ଼ା|ପଦ୍ମପୁର]], [[ଓଡିଶା]], [[ଭାରତ]]
|nationality = ଭାରତୀୟ
|occupation = ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀ
|parents = ସ୍ଵର୍ଗତ ମୀନକେତନ ଶତପଥୀ, ଶ୍ରୀମତୀ ସୀମା ଦେବୀ
|website = [https://sites.google.com/site/harihar406/home "hariharprasadsatapathy"]
}}
ନମସ୍କାର... ଜୟ ଜଗନ୍ନାଥ...
ମୁଁ [https://sites.google.com/site/harihar406/hariharprasadsatapathy "ହରିହର ପ୍ରସାଦ ଶତପଥୀ"] ଓ ମୋ ଘର [[ରାୟଗଡ଼ା]] ଠାରେ ।
{{Babel|or|Orissa}}
== ମୋ ବିଷୟରେ ==
ମୋର ଜନ୍ମ ୧୯୬୩ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୩ ତାରିଖରେ [[ପଦ୍ମପୁର, ରାୟଗଡ଼ା|ପଦ୍ମପୁର]] ଗ୍ରାମରେ । ମୁଁ ମୋର ପାଠ ପଢ଼ା ପଦ୍ମପୁର ଗ୍ରାମରେ ଥିବା ସରକାରୀ ଉଚ୍ଚ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟରୁ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲି ଏବଂ ୧୯୮୦ରେ [[ସରକାରୀ ବିଜୟାନନ୍ଦ ହାଇସ୍କୁଲ, ପଦ୍ମପୁର]] ରୁ ମାଟ୍ରିକ ପାସ କଲି । ସେହି ବର୍ଷ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡିସ୍ଥିତ [[ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ସ୍ଵୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ, ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି|SKCG College, Paralakhemundi]] ରେ ନାମ ଲେଖାଇଲି । ୧୯୮୪ ମସିହାରେ ବିଜ୍ଞାନରେ ସ୍ନାତକ (ପଦାର୍ଥବିଜ୍ଞାନ ସମ୍ମାନ ସହ) ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କଲା ପରେ କିଛି ଦିନ ଏକ ଘରୋଇ ହାଇସ୍କୁଲରେ ଶିକ୍ଷକତା କଲି । [[ରାୟଗଡ଼ା]] ସ୍ଥିତ [[ପରିବାର ଅଦାଲତ, ରାୟଗଡ଼ା]] ଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ ପ୍ରଥମ ପାହ୍ୟା ପେସ୍କାର (Grade-I Peskar) ଭାବେ ଅବସର ଗ୍ରହଣ କରିଛି ।
{{Babel|or|Orissa}}
* [[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Hpsatapathy/ ଆଦର ଓ ନିମନ୍ତ୍ରଣ|ମୋତେ ମିଳିଥିବା ଆଦର ଓ ନିମନ୍ତ୍ରଣ]]
== ଇଂରାଜୀ ଉଇକିପିଡିଆରେ ମୋ ଅବଦାନ ==
* [https://en.wikipedia.org/wiki/User:Hpsatapathy "User:hpsatapathy"]
== [[ପ୍ରଧାନ ପୃଷ୍ଠା|ଓଡିଆ ଉଇକିପିଡିଆ]] ରେ ମୋ ଅବଦାନ ==
=== ଅପରାଧ ===
# [[କଟକ ମଦମୃତ୍ୟୁ ଘଟଣା (୧୯୯୨)]]
# [[ଅଞ୍ଜନା ମିଶ୍ର ଧର୍ଷଣ ମାମଲା]]
# [[ନିର୍ଭୟା ଗଣ ବଳାତ୍କାର ମାମଲା]]
# [[ମଥୁରା ଦୁଷ୍କର୍ମ ମାମଲା]]
=== ବିବିଧ ===
# [[ଚାନ୍ଦ୍ରମାସ]]
# [[ଦେବୀ ପକ୍ଷ]]
# [[ଗଡ଼କାଳିକା ମନ୍ଦିର]]
# [[ପଞ୍ଚୁ ଫୁଟଣ]]
# [[ଇ-ଅଦାଲତ ପରିଯୋଜନା]]
# [[ପୋଇ]]
# [[ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ହରିହର ଆଞ୍ଚଳିକ କର୍କଟ କେନ୍ଦ୍ର, କଟକ]]
# [[ପୃଥିବୀର ଚୁମ୍ବକୀୟ କ୍ଷେତ୍ର]]
# [[ଯୌଥ ପରିବାର]]
# [[ଯୋନୀ କର୍କଟ]]
# [[ସ୍ତନ ରୋଗ]]
# [[ବଜ ଆଲଡ୍ରିନ]]
# [[ମାଇକେଲ କୋଲିନ]]
# [[ଆପୋଲୋ-୧(ଚନ୍ଦ୍ର ଅଭିଯାନ)]]
# [[ଆପୋଲୋ-୪(ଚନ୍ଦ୍ର ଅଭିଯାନ)]]
# [[ଆପୋଲୋ-୫(ଚନ୍ଦ୍ର ଅଭିଯାନ)]]
# [[ଆପୋଲୋ-୬ (ଚନ୍ଦ୍ର ଅଭିଯାନ)]]
# [[ଆପୋଲୋ-୭ (ଚନ୍ଦ୍ର ଅଭିଯାନ)]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୨]]
# [[ବାଂଲାପିଡିଆ]]
# [[ବିଜେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ]]
# [[ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ କଫି ଦିବସ]]
# [[ସଂଯୁକ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ର ଦିବସ]]
# [[ବିଶ୍ଵ ଓଜୋନ ଦିବସ]]
# [[ସୌରପରାଗ]]
# [[ଭୌତିକ ବିଜ୍ଞାନରେ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର]]
# [[ରାମ ଜନ୍ମଭୂମି ବିବାଦ]]
# [[ରାମ ଜନ୍ମଭୂମି ମାମଲା]]
# [[ରେବତୀ (କ୍ଷୁଦ୍ରଗଳ୍ପ)]]
# [[ଅର୍ଦ୍ଧନାରୀଶ୍ୱର]]
# [[ସପ୍ତମାତୃକା ମନ୍ଦିର, ଯାଜପୁର]]
# [[ନାସ୍ତିକତା]]
# [[ଔଷଧୀୟ ବୃକ୍ଷଲତା]]
# [[ଉତ୍ତରେଶ୍ଵର ଶିବ ମନ୍ଦିର]]
# [[ଲକ୍ଷେଶ୍ଵର ଶିବ ମନ୍ଦିର]]
# [[କାଶ୍ମୀର ବିବାଦ]]
# [[ଜନତା କର୍ଫ୍ୟୁ]]
# [[ଓଡ଼ିଶାରେ କୋଭିଡ-୧୯ ମହାମାରୀ]]
# [[ବିଶ୍ୱ ଦୃଷ୍ଟି ଦିବସ]]
# [[ସରୋଜ ରାଜ ଚୌଧୁରୀ]]
# [[କୃତିବାସ ନାୟକ]]
# [[ୟେମେନ]]
# [[ଓସାମା ବିନ ଲାଦେନ]]
# [[ସଦ୍ଦାମ ହୁସେନ]]
# [[ଅଙ୍ଗକୋର ବାଟ]]
# [[ସିଓଲ]]
# [[ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନ]]
# [[ଶ୍ରୀଲଙ୍କାର ଇତିହାସ]]
# [[ଭେଲୁପିଲାଇ ପ୍ରଭାକରନ]]
# [[ଶ୍ରୀଲଙ୍କାରେ ଚା’ ଉତ୍ପାଦନ]]
# [[ଶ୍ରୀଲଙ୍କାର ସ୍ଵାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମ]]
# [[ଶ୍ରୀଲଙ୍କାରେ ପର୍ଯ୍ୟଟନ]]
# [[କନ୍ନିଆ ଉଷ୍ଣ ପ୍ରସବଣ]]
# [[ଶିରାନୀ ବନ୍ଦରନାଇକେଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ମହାଭିଯୋଗ]]
# [[ଜାତାପୁ]]
# [[ଦାର୍ଢ଼୍ୟତାଭକ୍ତି ରସାମୃତ]]
# [[ରାମଦାସ]]
# [[କେନ୍ଦୁଲି ଶାସନ]]
# [[ଶୁଦ୍ଧସତ୍ତା ମିଶ୍ର]]
# [[ବାଙ୍ଗାଲୋର ଭେଙ୍କେଟରାମିୟା ନାଗରତ୍ନା]]
# [[କମ୍ପ୍ୟୁଟର ମନିଟର]]
# [[ଫେବୃଆରୀ]]
# [[ଡିସେମ୍ବର]]
# [[ଜୁନ]]
# [[ଅକ୍ଟୋବର]]
# [[ସେପ୍ଟେମ୍ବର]]
# [[ଶନିବାର]]
# [[ମଙ୍ଗଳବାର]]
# [[ଧିରେନ୍ଦ୍ର ହୀରାଲାଲ ୱାଘେଲା]]
# [[ଲଳିତ ମୋହନ ଶର୍ମା]]
# [[ଅନାଦି ଚ଼ରଣ ସାହୁ]]
# [[ଇମରାନ ଖାଁ]]
# [[ରକ୍ତବାହୁ]]
# [[ଧିରଜଲାଲ ଦେଶାଇ]]
# [[ଇଲା ଗାନ୍ଧୀ]]
# [[ସୁଭାଷ ବ୍ରିଗେଡ୍]]
# [[ଇନ୍ଦୁପ୍ରକାଶ]]
# [[ଚ଼ାରୁ ମଜୁମଦାର]]
# [[ବିଦ୍ୟୁତ ରଞ୍ଜନ ଷଡ଼ଙ୍ଗି]]
# [[ଦ୍ୱିତୀ ଚନ୍ଦ୍ର ସାହୁ]]
# [[କାଳଭୈରବ ମନ୍ଦିର, ବ୍ରାହ୍ମଣବରିଆ]]
# [[ବଙ୍ଗଳାଦେଶ ଜାତୀୟ ସଂଗ୍ରହାଳୟ]]
# [[ବକାରଖାନି]]
# [[ଅନୱର ପାଶା]]
# [[ମୁକ୍ତି ବାହିନୀ]]
# [[ଶେଖ ହସିନା]]
# [[ମହମ୍ମଦ ୟୁନୁସ]]
# [[ମହମ୍ମଦ ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ]]
# [[ଇୟାଜୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ]]
# [[ବଙ୍ଗଭବନ]]
# [[ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ]]
# [[ଚୌଧୁରୀ ରହମତ ଅଲି]]
# [[ଲାହୋର]]
# [[ଆଜାଦ କାଶ୍ମୀର]]
# [[ଫୈସଲାବାଦ]]
# [[ଫାତିମା ଜିନ୍ନା]]
# [[ମହମ୍ମଦ ଅଲି ବୋଗ୍ରା]]
# [[ସ୍ଵୟଂଭୂନାଥ]]
# [[ଅପ୍ରେଲ ୨୦୧୫ ନେପାଳ ଭୂମିକମ୍ପ]]
# [[ବୀରେନ୍ଦ୍ର ବୀର ବିକ୍ରମ ଶାହା]]
# [[ଚିତବନ ଜାତୀୟ ଉଦ୍ୟାନ]]
# [[ବ୍ରାହ୍ମୀ ଲିପି]]
# [[ମାୟା ଦେବୀ ମନ୍ଦିର, ଲୁମ୍ବିନୀ]]
# [[ନେପାଳର ଏକତ୍ରୀକରଣ]]
# [[ଚୀନ-ନେପାଳ ଯୁଦ୍ଧ]]
# [[ଜୟପ୍ରକାଶ ମଲ୍ଲ]]
# [[ଶ୍ରୀନିବାସ ମଲ୍ଲ]]
# [[ଲଳିତପୁର, ନେପାଳ]]
# [[ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା]]
{{collapsible list
|title = ରାମାୟଣର ଚରିତ୍ର (୨୫)
|framestyle=border:1px solid blue; background:#DFFFDF; width:99%; padding:4px; margin-bottom:10px
|*[[ଅହଲ୍ୟା]]
|*[[ରମ୍ଭା (ଅପସରା)]]
|*[[ଅଙ୍ଗଦ]]
|*[[ଋଷ୍ୟଶୃଙ୍ଗ]]
|*[[ସୁଗ୍ରୀବ]]
|*[[ଜାମ୍ବବାନ]]
|*[[ବାଳୀ]]
|*[[ମାରୀଚ]]
|*[[ଦଶରଥ]]
|*[[କୌଶଲ୍ୟା]]
|*[[ସୁମିତ୍ରା]]
|*[[ଉର୍ମିଳା]]
|*[[ବିଭୀଷଣ]]
|*[[କୁମ୍ଭକର୍ଣ୍ଣ]]
|*[[ଲବଣାସୁର]]
|*[[ବିଶ୍ରବା]]
|*[[ମକରଧ୍ଵଜ]]
|*[[ଲକ୍ଷ୍ମଣ]]
|*[[ଭରତ (ରାମାୟଣ)]]
|*[[ଜାବାଳି]]
|*[[ଅଗସ୍ତ୍ୟ ମୁନି]]
|*[[ମହର୍ଷି ଗୌତମ]]
|*[[ମହର୍ଷି ଭରଦ୍ଵାଜ]]
|*[[ଲଙ୍କିନୀ]]
|*[[କୁଶଧ୍ଵଜ]]
}}
{{collapsible list
|title = ଓଡ଼ିଶା ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଲୟର ବିଚାରପତି (୦୭)
|framestyle=border:1px solid blue; background:#DFFFDF; width:99%; padding:4px; margin-bottom:10px
|* [[ଏସ୍. ମୁରଲିଧର]]
|* [[ବିନୀତ ଶରଣ]]
|* [[ସତ୍ୟ ଭୂଷଣ ବର୍ମନ୍]]
|* [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ମିଶ୍ର]]
|* [[ସଞ୍ଜୁ ପଣ୍ଡା]]
|* [[ପ୍ରଦୀପ କୁମାର ମହାନ୍ତି]]
|* [[ଅନଙ୍ଗ କୁମାର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
}}
{{collapsible list
|title = ମହାଭାରତର ଚରିତ୍ର (୪୪)
|framestyle=border:1px solid blue; background:#DFFFDF; width:99%; padding:4px; margin-bottom:10px
|*[[ଅମ୍ବା (ମହାଭାରତ)]]
|*[[ଅମ୍ବିକା (ମହାଭାରତ)]]
|*[[ଶିଖଣ୍ଡୀ (ମହାଭାରତ)]]
|*[[ବବୃବାହନ (ମହାଭାରତ)]]
|*[[ଗାନ୍ଧାରୀ (ମହାଭାରତ)]]
|*[[ଶକୁନି (ମହାଭାରତ)]]
|*[[ଶକୁନ୍ତଳା (ମହାଭାରତ)]]
|*[[ଶିଶୁପାଳ (ମହାଭାରତ)]]
|*[[କୀଚକ]]
|*[[ବିଦୁର]]
|*[[ନକୁଳ (ମହାଭାରତ)]]
|*[[ଦ୍ରୁପଦ]]
|*[[ସହଦେବ (ମହାଭାରତ)]]
|*[[ଯଯାତି]]
|*[[ଦୁର୍ବାସା]]
|*[[ବିଚିତ୍ରବୀର୍ଯ୍ୟ]]
|*[[ଚିତ୍ରାଙ୍ଗଦ]]
|*[[ପରୀକ୍ଷିତ]]
|*[[ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ର (ମହାଭାରତ)]]
|*[[ପାଣ୍ଡୁ (ମହାଭାରତ)]]
|*[[ମାଦ୍ରୀ]]
|*[[କିନ୍ଦମ]]
|*[[କୃପାଚାର୍ଯ୍ୟ]]
|*[[ପୁରୋଚନ]]
|*[[ବିକର୍ଣ୍ଣ]]
|*[[ଦୁଃଶୀଳା]]
|*[[ଦୁଃଶାସନ]]
|*[[ହିଡ଼ିମ୍ବ]]
|*[[ହିଡ଼ିମ୍ବା]]
|*[[ଶାମ୍ବ (କୃଷ୍ଣଙ୍କ ପୁତ୍ର)]]
|*[[ମୟାସୁର]]
|*[[ସତ୍ରାଜିତ୍]]
|*[[ନହୁଷ]]
|*[[ଜରାସନ୍ଧ]]
|*[[ସୁଶର୍ମା]]
|*[[ବକାସୁର]]
|*[[ଅଧିରଥ]]
|*[[ଅଂଶୁମାନ]]
|*[[ମୁଚୁକୁନ୍ଦ (ମହାଭାରତ)]]
|*[[ଉଲୁପୀ]]
|*[[ଋଷ୍ୟଶୃଙ୍ଗ]]
|*[[ଅନିରୁଦ୍ଧ (ମହାଭାରତ)]]
|*[[ଭାନୁମତି (ଦୁର୍ଯୋଧନଙ୍କ ପତ୍ନୀ)]]
|*[[ଶୂରସେନ (ମହାଭାରତ)]]
}}
{{collapsible list
|title = ପାଳିତ ଦିବସ (୪୫)
|framestyle=border:1px solid blue; background:#DFFFDF; width:99%; padding:4px; margin-bottom:10px
|* [[ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଶାନ୍ତି ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ଵ ଶୌଚାଳୟ ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ଵ ଜଳ ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ୱ ଆଜମା ଦିବସ]]
|* [[ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ଉନ୍ମୁଳନ ଦିବସ]]
|* [[ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବିଧବା ଦିବସ]]
|* [[ଅନ୍ତଃରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଅହିଂସା ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ଵ ଘରଚଟିଆ ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ଵ ମାନସିକ ସ୍ଵାସ୍ଥ୍ୟ ଦିବସ]]
|* [[ଅନ୍ତଃରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସାକ୍ଷରତା ଦିବସ]]
|* [[ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ୱ କବିତା ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ଵ ମ୍ୟାଲେରିଆ ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ୱ ଜନସଂଖ୍ୟା ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ୱ ଶରଣାର୍ଥୀ ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ଵ ବୌଦ୍ଧିକ ସମ୍ପଦ ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ୱ ଖାଦ୍ୟ ଦିବସ]]
|* [[ଶିଶୁ ଶ୍ରମିକ ନିରୋଧ ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ୱ ଆତ୍ମହତ୍ୟା ନିରୋଧ ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ୱ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଦିବସ]]
|* [[ଓକିଲ ଦିବସ]]
|* [[ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ କ୍ରୀତଦାସପ୍ରଥା ଉନ୍ମୁଳନ ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ଵ ଦୁଗ୍ଧ ଦିବସ]]
|* [[ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସୁରକ୍ଷା ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ଵ ଉପଭୋକ୍ତା ଅଧିକାର ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ଵ ପୋଲିଓ ଦିବସ]]
|* [[ଜାତୀୟ ଆୟୁର୍ବେଦ ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ଵ ଛାତ୍ର ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ୱ ଶାକାହାରୀ ଦିବସ]]
|* [[ଜାତିସଂଘର ଅନ୍ତଃରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଭିନ୍ନକ୍ଷମ ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ୱ ପଶୁ ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ଵ ସ୍ତନ୍ୟପାନ ସପ୍ତାହ]]
|* [[ବିଶ୍ଵ କମ୍ପ୍ୟୁଟର ସାକ୍ଷରତା ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ଵ ସଞ୍ଚୟ ଦିବସ]]
|* [[ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଏକତା ଦିବସ]]
|* [[ଜାତୀୟ ଗଣିତ ଦିବସ (ଭାରତ)]]
|* [[ପିତୃ ଦିବସ]]
|* [[ଗୋଆ ମୁକ୍ତି ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ୱ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଦିବସ]]
|* [[ଜାତୀୟ ସୁରକ୍ଷିତ ମାତୃତ୍ୱ ଦିବସ]]
|* [[ବିଶ୍ୱ ଚକୋଲେଟ ଦିବସ]]
|* [[ମାନବାଧିକାର ଦିବସ]]
|* [[ଭାରତୀୟ ନୌସେନା ଦିବସ]]
|* [[ପ୍ରବାସୀ ଭାରତୀୟ ଦିବସ]]
|* [[ସୁଶାସନ ଦିବସ]]
}}
{{collapsible list
|title = ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଓ ଅଭିନେତା (୨୦)
|framestyle=border:1px solid blue; background:#DFFFDF; width:99%; padding:4px; margin-bottom:10px
|* [[ଶିବା (୧୯୮୯ର ତେଲୁଗୁ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର)]]
|* [[ରଣବୀର ସିଂ]]
|* [[ବିବାହ (୨୦୦୬ର ହିନ୍ଦୀ କଥାଚିତ୍ର)]]
|* [[ସୈଫ ଅଲ୍ଲୀ ଖାନ]]
|* [[ଦବଙ୍ଗ]]
|* [[ମେରି କମ (୨୦୧୪ର ହିନ୍ଦୀ କଥାଚିତ୍ର)]]
|* [[ଅଗ୍ନିପଥ (୧୯୯୦ର ହିନ୍ଦୀ କଥାଚିତ୍ର)]]
|* [[ଡନ୍ (୨୦୦୬ର ହିନ୍ଦୀ କଥାଚିତ୍ର)]]
|* [[ଗୋପାଲା ଗୋପାଲା (୨୦୧୫ର ତେଲୁଗୁ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର)]]
|* [[କୁଛ୍ କୁଛ୍ ହୋତା ହୈ]]
|* [[ଲଗାନ (୨୦୦୧ର ହିନ୍ଦୀ କଥାଚିତ୍ର)]]
|* [[ଆଶିକ୍-୨]]
|* [[ବାଜିରାଓ ମସ୍ତାନୀ (୨୦୧୫ର ହିନ୍ଦୀ କଥାଚିତ୍ର)]]
|* [[କଭି ଖୁସି କଭି ଗମ୍]]
|* [[କ୍ରିସ]]
|*[[ଦାମିନୀ (୧୯୯୩ର ହିନ୍ଦୀ କଥାଚିତ୍ର)]]
|*[[ଜର୍ଜ ତିଆଡ଼ି]]
|*[[ଚାର୍ଲି ଚାପଲିନ୍]]
|*[[ରବି କିନ୍ନାଗି]]
|*[[ତୁଷାର କପୁର]]
}}
{{collapsible list
|title = ଗଣିତ ସମ୍ପର୍କୀୟ (୧୭)
|framestyle=border:1px solid blue; background:#DFFFDF; width:99%; padding:4px; margin-bottom:10px
|*[[ଭାରତୀୟ ସଂଖ୍ୟା ପ୍ରଣାଳି]]
|*[[ପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟା]]
|*[[ଗଣନ ସଂଖ୍ୟା]]
|*[[ମୌଳିକ ସଂଖ୍ୟା]]
|*[[ଯୌଗିକ ସଂଖ୍ୟା]]
|*[[ସଂଖ୍ୟା ରେଖା]]
|*[[ଲଘିଷ୍ଠ ସାଧାରଣ ଗୁଣିତକ]]
|*[[ଗରିଷ୍ଠ ସାଧାରଣ ଗୁଣନୀୟକ]]
|*[[ଗୁଣନ]]
|*[[ହରଣ (ଗଣିତ)]]
|*[[ଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟା]]
|*[[ଅଯୁଗ୍ମ ସଂଖ୍ୟା]]
|*[[ଅପରିମେୟ ସଂଖ୍ୟା]]
|*[[୧୩ (ସଂଖ୍ୟା)]]
|*[[ପଞ୍ଚଭୂଜ]]
|*[[ଷଡ଼ଭୂଜ]]
|*[[ଅଷ୍ଟଭୁଜ]]
}}
{{collapsible list
|title = ଓଡ଼ିଆ ମାସ (୧୨)
|framestyle=border:1px solid blue; background:#DFFFDF; width:99%; padding:4px; margin-bottom:10px
|*[[ମେଷ (ମାସ)]]
|*[[ବୃଷ (ମାସ)]]
|*[[ମିଥୁନ (ମାସ)]]
|*[[କର୍କଟ (ମାସ)]]
|*[[ସିଂହ (ମାସ)]]
|*[[କନ୍ୟା (ମାସ)]]
|*[[ତୁଳା (ମାସ)]]
|*[[ବିଛା (ମାସ)]]
|*[[ଧନୁ (ମାସ)]]
|*[[ମକର (ମାସ)]]
|*[[କୁମ୍ଭ (ମାସ)]]
|*[[ମୀନ (ମାସ)]]
}}
{{collapsible list
|title = ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱ (୫୬)
|framestyle=border:1px solid blue; background:#DFFFDF; width:99%; padding:4px; margin-bottom:10px
|* [[ଗତିକୃଷ୍ଣ ମିଶ୍ର]]
|* [[ନର୍ମଦା କର]]
|* [[ଶ୍ୟାମ୍ ପିତ୍ରୋଦା]]
|* [[ଏକତା କପୁର]]
|* [[କମଳା ପୂଜାରୀ]]
|* [[ଅରବିନ୍ଦ ଢାଲି]]
|* [[ଜୁଏଲ ଓରାମ]]
|* [[ୱୁନା ଭେଙ୍କଟ ବରାହ ବୁଚି ରାମଲିଙ୍ଗମ୍]]
|* [[ଜର୍ଜ ବର୍ଣ୍ଣାଡ ଶ]]
|* [[ଇଲୈୟାରାଜା]]
|* [[ଆଦର୍ଶ କୁମାର ଗୋଏଲ]]
|* [[ବିଜ୍ଞାନେଶ୍ଵର]]
|* [[ଭେଲୁ ନାଚିୟାର]]
|* [[ଆଲ୍ଲୁରୀ ସୀତାରାମ ରାଜୁ]]
|* [[ବିଧାନ ଚନ୍ଦ୍ର ରାୟ]]
|* [[କେ. କାମରାଜ]]
|* [[ଆବୁଲ କଲାମ ଆଜାଦ]]
|* [[ଗୋବିନ୍ଦ ବଲ୍ଲଭ ପନ୍ତ]]
|* [[ଚିଦାମ୍ବରମ ସୁବ୍ରମଣ୍ୟମ]]
|* [[ଗୋପୀନାଥ ବର୍ଦ୍ଦୋଳି]]
|* [[ପୁରୁଷୋତ୍ତମଦାସ ଟଣ୍ଡନ]]
|* [[ଭଗବାନ ଦାସ]]
|* [[ଧଣ୍ଡୋ କେଶବ କାର୍ଭେ]]
|* [[ପାଣ୍ଡୁରଙ୍ଗ ବାମନ କାଣେ]]
|* [[ଏମ. ଜି. ରାମଚନ୍ଦ୍ରନ]]
|* [[ଭୀମସେନ ଜୋଶୀ]]
|* [[ଜୟପ୍ରକାଶ ନାରାୟଣ]]
|* [[ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଅଗ୍ରୱାଲ]]
|* [[ମହମ୍ମଦ ଅଲ୍ଲୀ ଜିନ୍ନା]]
|* [[ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ମହାଦେବ ମନ୍ଦିର]]
|* [[ଲିଓ ଟଲଷ୍ଟୟ]]
|* [[ଆମେରିଗୋ ଭେସପୁଚି]]
|* [[ବାଲ୍ମିକୀ]]
|* [[କଣାଦ (ମୁନି)]]
|* [[ବସବେଶ୍ଵର]]
|* [[କୁମାରିଲ ଭଟ୍ଟ]]
|* [[ହଂସା ଜୀବରାଜ ମେହେଟ୍ଟା]]
|* [[ସାରିପୁତ୍ତ]]
|* [[ପ୍ରିୟବ୍ରତ ଦାସ]]
|* [[ମିତ୍ରଭାନୁ ଗଉନ୍ତିଆ]]
|* [[ଗୋବିନ୍ଦ ମାଥୁର]]
|* [[ଶ୍ୟାମ ବେନେଗାଲ]]
|* [[ଷ୍ଟୀଭ ଇରୱିନ]]
|* [[ବ୍ରାଡ଼ ପିଟ]]
|* [[ମହାଶ୍ଵେତା ଦେବୀ]]
|* [[ଭାଲଚନ୍ଦ୍ର ନେମାଡ଼େ]]
|* [[ଭୂପେନ ହଜାରିକା]]
|* [[ଇନ୍ଦିରା ଗୋସ୍ଵାମୀ]]
|* [[ରାଜେନ୍ଦ୍ର କେଶବଲାଲ ଶାହା]]
|* [[ବିଷ୍ଣୁ ଦେ]]
|* [[ଚନ୍ଦ୍ରିକା କୁମାରତୁଙ୍ଗା]]
|* [[ରାନିଲ ବିକ୍ରମସିଙ୍ଘେ]]
|* [[ରଣସିଂହେ ପ୍ରେମଦାସ]]
|* [[ଡନ୍ ଷ୍ଟିଫେନ୍ ସେନାନାୟକେ]]
|* [[ଶିରାନୀ ବନ୍ଦରନାଇକେ]]
|* [[ଅଶୋକ ଡି ସିଲ୍ଭା]]
}}
{{collapsible list
|title = ଭୌଗୋଳିକ ସ୍ଥଳବିଶେଷ (୨୪)
|framestyle=border:1px solid blue; background:#DFFFDF; width:99%; padding:4px; margin-bottom:10px
|* [[ନିର୍ମଳଝର]]
|* [[ବାଲିବନ୍ଧ]]
|* [[ଅଡବା]]
|* [[ତୁମୁଡ଼ିବନ୍ଧ]]
|* [[ଅର୍ସଲା]]
|* [[ଭାଲେର]]
|* [[ବାଲିପଦର]]
|* [[କଣ୍ଟାବଣିଆ]]
|* [[ମାଥିଲି]]
|* [[ଚଉଠିଆ]]
|* [[ଢେଙ୍କିକୋଟ]]
|* [[କରାତଳି]]
|* [[ବାଘହାଣ୍ଡି]]
|* [[ସୁନାଧାର]]
|* [[ଗୋଳନ୍ଥରା]]
|* [[ରିମୁଳି]]
|* [[ଶରଣକୁଳ]]
|* [[ସେରାଙ୍ଗ]]
|* [[ଆଠମଲ୍ଲିକ ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟ]]
|* [[କେନ୍ଦୁଝର ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟ]]
|* [[ତାଳଚେର ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟ]]
|*[[ଦାଣ୍ଡମୁକୁନ୍ଦପୁର]]
|*[[ଢେଙ୍କାନାଳ ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟ]]
|*[[ନୟାଗଡ଼ ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟ]]
}}
{{collapsible list
|title = ଶୈକ୍ଷିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ (୦୬)
|framestyle=border:1px solid blue; background:#DFFFDF; width:99%; padding:4px; margin-bottom:10px
|*[[ବିନାୟକ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ]]
|*[[ଭୋଳାନାଥ ବିଦ୍ୟାପୀଠ, ପୁରୀ]]
|*[[ଶୈଳବାଳା ମହିଳା ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ]]
|*[[ବକ୍ସି ଜଗବନ୍ଧୁ ବିଦ୍ୟାଧର ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ]]
|*[[ଉପେନ୍ଦ୍ରନାଥ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ, ସୋର]]
|*[[ମାଧ୍ୟମିକ ଶିକ୍ଷା ପରିଷଦ, ଓଡିଶା]]
}}
{{collapsible list
|title = ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ସମ୍ପର୍କିତ ଲେଖାଗୁଡ଼ିକ (୧୬)
|framestyle=border:1px solid blue; background:#DFFFDF; width:99%; padding:4px; margin-bottom:10px
|* [[କଳ୍ପବଟ]]
|* [[ଆଜ୍ଞାମାଳ]]
|* [[ଅଭୟ ଚରଣାରବିନ୍ଦ ଭକ୍ତିବେଦାନ୍ତ ସ୍ଵାମୀ ପ୍ରଭୁପାଦ]]
|* [[ଆଲମଚଣ୍ଡି]]
|* [[ଗୋବର୍ଦ୍ଧନ ପୀଠ]]
|* [[ନିଳାଦ୍ରୀ ବିଜେ]]
|* [[ମେଘନାଦ ପ୍ରାଚୀର]]
|* [[ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପୁରାଣ]]
|* [[ମୁକୁନ୍ଦ ଦେବ]]
|* [[ବାଇଶି ପାହାଚ]]
|* [[ମୁକ୍ତି ମଣ୍ଡପ]]
|* [[ପତି ମହାପାତ୍ର]]
|* [[ନୀଳାଦ୍ରି ମହୋଦୟ]]
|* [[ବାରାହୀ ଦେଉଳ, ଚଉରାଶି]]
|* [[ବଡ଼ଛତା ମଠ]]
|* [[ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଅଧିନିୟମ, ୧୯୫୫]]
}}
{{collapsible list
|title = ରାୟଗଡା ଜିଲ୍ଲା ସମ୍ପର୍କରେ ଥିବା ଲେଖାଗୁଡ଼ିକ (୬୪)
|framestyle=border:1px solid blue; background:#DFFFDF; width:99%; padding:4px; margin-bottom:10px
|* [[ପଦ୍ମପୁର, ରାୟଗଡ଼ା|ପଦ୍ମପୁର]]
|* [[ବିଶ୍ଵନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
|* [[ମା ମାର୍କମା ମନ୍ଦିର]]
|* [[ଅର୍ଜୁନ ଗମାଙ୍ଗ]]
|* [[ଚାଟିକଣା]]
|* [[ନାଗଭୂଷଣ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
|* [[ଖ୍ରୀଷ୍ଟିୟାନ ହାସପାତାଳ, ବିଷମ କଟକ]]
|* [[ମଝିଘରିଆଣୀ ମନ୍ଦିର]]
|* [[ଗୋବିନ୍ଦ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେବ ହାଇସ୍କୁଲ]]
|* [[ଗୁଣୁପୁର ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ]]
|* [[ନୀଳକଣ୍ଠେଶ୍ଵର ଶିବ ମନ୍ଦିର, ପଦ୍ମପୁର]]
|* [[ସରକାରୀ ହାଇସ୍କୁଲ,ଗୁଣୁପୁର]]
|* [[ପାଇକପଡା, ରାୟଗଡ଼ା]]
|* [[କୁଜେନ୍ଦ୍ରି]]
|* [[ଜେକେପୁର]]
|* [[କାଶିପୁର, ରାୟଗଡ଼ା]]
|* [[ଥେରୁବାଲି]]
|* [[କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ବକ୍ସିପାତ୍ର]]
|* [[ରାୟଗଡ଼ା ସ୍ଵୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ]]
|* [[ଗୋଡିଆବନ୍ଧ]]
|* [[ମୀନଝୋଲା]]
|* [[ହାତୀପଥର, ରାୟଗଡ଼ା]]
|* [[ଭୀମଶଙ୍କର ଜ୍ୟୋତିର୍ଲିଙ୍ଗ (ଡାକିନ୍ୟାଂ), ଭୀମପୁର]]
|* [[ଝୁଲନ୍ତା ପୋଲ, ରାୟଗଡ଼ା]]
|* [[ଠକ୍କର ବାପା ଆଶ୍ରମ, ରାୟଗଡ଼ା]]
|* [[ମହର୍ଷି ବିଦ୍ୟା ମନ୍ଦିର, ରାୟଗଡ଼ା]]
|* [[ମଙ୍ଗେଇ ଗମାଙ୍ଗ]]
|* [[ଗୀତା ମହାଳିକ]]
|* [[ଜବାହର ନବୋଦୟ ବିଦ୍ୟାଳୟ, ରାୟଗଡ଼ା]]
|* [[ଚଇତି ମହୋତ୍ସବ , ରାୟଗଡ଼ା]]
|* [[ଜିଲ୍ଲା ଆଇନସେବା ପ୍ରାଧିକରଣ, ରାୟଗଡ଼ା]]
|* [[କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବିଦ୍ୟାଳୟ, ରାୟଗଡ଼ା]]
|* [[ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ବିଡିକା]]
|* [[ସରକାରୀ ବିଜୟାନନ୍ଦ ହାଇସ୍କୁଲ, ପଦ୍ମପୁର]]
|* [[ବଂଶଧାରା ନଦୀ]]
|* [[ନାଗାବଳୀ ନଦୀ]]
|* [[ରାୟଗଡ଼ା ଜିଲ୍ଲାର ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର]]
|* [[କୁମୁଡାବାଲି]]
|* [[ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର, ରାୟଗଡ଼ା]]
|* [[ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର, ଗୁଣପୁର]]
|* [[ଲକ୍ଷ୍ମୀନାରାୟଣ ମନ୍ଦିର, ଥେରୁବାଲି]]
|* [[ଗୋପୀନାଥ ମନ୍ଦିର, ଲିହୁରୀ]]
|* [[ଗୁଣପୁର ରେଳ ଷ୍ଟେସନ]]
|* [[ରାୟଗଡ଼ା ରେଳ ଷ୍ଟେସନ]]
|* [[ତପନ ମିଶ୍ର]]
|* [[ଶାନ୍ତି ଦେବୀ]]
|* [[ରତନ ଦାସ]]
|* [[ଡିଭାଇନ ପବ୍ଳିକ ସ୍କୁଲ, ରାୟଗଡ଼ା]]
|* [[ଟିକିରି]]
|* [[ଭାଲିଆପଦର]]
|* [[ହାଟମୁନିଗୁଡ଼ା]]
|* [[ନେକାଣ୍ଟି ଭାସ୍କର ରାଓ]]
|* [[ସରକାରୀ ଗୋପବନ୍ଧୁ ପୌର ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟ, ରାୟଗଡ଼ା]]
|* [[ସାଙ୍କେଶ]]
|* [[ହନୁମାନ ମନ୍ଦିର, ରାୟଗଡ଼]]
|* [[ଦୀପ୍ତି କନ୍ଭେଣ୍ଟ ସ୍କୁଲ, ରାୟଗଡ଼ା]]
|* [[ଶ୍ରୀରଙ୍ଗ ନାୟକ]]
|* [[ହେମାବତୀ ଗମାଙ୍ଗ]]
|*[[ଶିବପ୍ରସାଦ ଗନ୍ତାୟତ]]
|*[[ହରିଶ୍ଚନ୍ଦ୍ର ବକ୍ସିପାତ୍ର]]
|*[[ଲାଲ ବିହାରୀ ହିମିରିକା]]
|*[[ସପ୍ତଗିରି ଶଙ୍କର ଉଲ୍ଲାକା]]
|*[[ଜଗନ୍ନାଥ ସାରକା]]
|*[[ରିତେଶ ଅଗ୍ରୱାଲ]]
}}
{{collapsible list
|title = ଭାରତୀୟ ଆଇନ ସମ୍ପର୍କରେ (୫୫)
|framestyle=border:1px solid blue; background:#DFFFDF; width:99%; padding:4px; margin-bottom:10px
|*[[ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ନ୍ୟାୟୀକ ନିଯୁକ୍ତି ଆୟୋଗ]]
|*[[ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ଆଇନ]]
|*[[ଭାରତର ନ୍ୟାୟୀକ ବ୍ୟବସ୍ଥା]]
|*[[ଭାରତୀୟ ଦଣ୍ଡ ସଂହିତା,୧୮୬୦]]
|*[[ଓଡ଼ିଶା ଲୋକସେବା ଅଧିକାର ଅଧିନିୟମ, ୨୦୧୨]]
|*[[ଅଗ୍ରୀମ ଜାମିନ]]
|*[[ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ବିବାହ ଅଧିନିୟମ, ୧୯୫୪]]
|*[[ହିନ୍ଦୁ ବିବାହ ଅଧିନିୟମ, ୧୯୫୫]]
|*[[ଭାରତରେ ଜନହିତ ମାମଲା]]
|*[[ମହାଭିଯୋଗ]]
|*[[ବିବାହ ବିଚ୍ଛେଦ]]
|*[[ତିନି ତଲାକ]]
|*[[ନ୍ୟାୟାଧୀଶଙ୍କ (ନିଯୁକ୍ତି ସମ୍ବନ୍ଧିତ) ତିନି ମାମଲା]]
|*[[ହିନ୍ଦୁ ଉତ୍ତରାଧିକାର (ସଂଶୋଧନ) ଅଧିନିୟମ, ୨୦୦୫]]
|*[[ହିନ୍ଦୁ ଉତ୍ତରାଧିକାର ଅଧିନିୟମ, ୧୯୫୬]]
|*[[ହିନ୍ଦୁ ବିଧବା ପୁନର୍ବିବାହ ଅଧିନିୟମ, ୧୮୫୬]]
|*[[ମିତାକ୍ଷରା]]
|*[[ଦାୟଭାଗ]]
|*[[ବାଲ୍ୟ ବିବାହ ନିଷେଧ ଅଧିନିୟମ, ୨୦୦୬]]
|*[[ମହମ୍ମଦ ଅହମଦ ଖାଁ ବନାମ ଶାହା ବାନୁ ବେଗମ]]
|*[[ବାଦୀ]]
|*[[ପ୍ରତିବାଦୀ]]
|*[[ସତୀ ପ୍ରଥା ନିଷେଧ ଅଧିନିୟମ, ୧୯୮୭]]
|*[[ଭାରତୀୟ ଆଇନରେ ବ୍ୟଭିଚାର]]
|*[[ପାରିବାରିକ ଅଦାଲତ ଅଧିନିୟମ, ୧୯୮୪]]
|*[[ବିଶାଖା ଏବଂ ଅନ୍ୟମାନେ ବନାମ ରାଜସ୍ଥାନ ସରକାର]]
|*[[କର୍ମକ୍ଷେତ୍ରରେ ମହିଳାଙ୍କ ଯୌନ ଉତ୍ପୀଡନ (ନିଷେଧ, ନିବାରଣ ତଥା ପ୍ରତିକାର) ଅଧିନିୟମ, ୨୦୧୩]]
|*[[କେଶବାନନ୍ଦ ଭାରତୀ ବନାମ କେରଳ ସରକାର]]
|*[[ଆର୍ଯ୍ୟ ବିବାହ ବୈଧିକରଣ ଅଧିନିୟମ, ୧୯୩୭]]
|*[[ମାନସିକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁରକ୍ଷା ଅଧିନିୟମ, ୨୦୧୭]]
|*[[ମହିଳାଙ୍କୁ ଅଶ୍ଳୀଳ ଭାବେ ପ୍ରଦର୍ଶନ (ନିଷେଧ) ଅଧିନିୟମ, ୧୯୮୬]]
|*[[ଜମି ଅଧିଗ୍ରହଣ ଅଧିନିୟମ, ୧୮୯୪]]
|*[[ଧନକର ଅଧିନିୟମ, ୧୯୫୭]]
|*[[ଓଡ଼ିଶା (ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ) ଅଧିନିୟମ, ୨୦୧୧]]
|*[[ହିନ୍ଦୁ ଦତ୍ତକଗ୍ରହଣ ଓ ଭରଣପୋଷଣ ଅଧିନିୟମ, ୧୯୫୬]]
|*[[ମକଦ୍ଦମା ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ ଅଧିନିୟମ, ୧୮୮୭]]
|*[[ଶପଥ ଅଧିନିୟମ,୧୯୬୯]]
|*[[ପୋଲିସ ଅଧିନିୟମ, ୧୮୬୧]]
|*[[ଜୋସେଫ ସାଇନ ବନାମ ଭାରତ ସରକାର]]
|*[[ଶବରୀମାଳା ମନ୍ଦିର ମାମଲା]]
|*[[ଲକ୍ଷ୍ମୀ ବନାମ ଭାରତ ସରକାର]]
|*[[ରାଜନୀତିର ଅପରାଧିକରଣରେ ଅଦାଲତି ଫଇସଲା]]
|*[[ଜାତୀୟ ଆଇନ ସେବା ଦିବସ]]
|*[[ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ଅଷ୍ଟମ ପରିଶିଷ୍ଟ]]
|*[[ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ସପ୍ତମ ପରିଶିଷ୍ଟ]]
|*[[ଲୋକ ଅଦାଲତ]]
|*[[ସ୍ତ୍ରୀଧନ]]
|*[[ଆର୍ବିଟ୍ରେସନ ବା ମଧ୍ୟସ୍ଥତା]]
|*[[ଓଡ଼ିଶା COVID-19 ନିୟମାବଳୀ,୨୦୨୦]]
|*[[ବାୟୁ (ପ୍ରଦୂଷଣ ନିବାରଣ ଓ ନିରାକରଣ) ଅଧିନିୟମ, ୧୯୮୧]]
|*[[ମାଲାବାର ବିବାହ ଅଧିନିୟମ, ୧୮୯୬]]
|*[[ଜାତୀୟ ଆଇନ ସେବା ପ୍ରାଧିକରଣ ( NALSA) ବନାମ ଭାରତ ସରକାର]]
|*[[ଓଡ଼ିଶା ଗୋହତ୍ୟା ନିଷେଧ ଅଧିନିୟମ, ୧୯୬୦]]
|*[[ଓଡ଼ିଶା ମାନବ ଅଧିକାର ଆୟୋଗ]]
|*[[ବିଦେଶ ବିବାହ ଅଧିନିୟମ, ୧୯୬୯]]
}}
{{collapsible list
|title = କିଛି ଲେଖା ମୋ ଦ୍ଵାରା ପରିବର୍ଦ୍ଧିତ (୨୦)
|framestyle=border:1px solid blue; background:#DFFFDF; width:99%; padding:4px; margin-bottom:10px
|* [[ମହା ଅଣସର]]
|* [[ରାୟଗଡ଼ା ଜିଲ୍ଲା]]
|* [[ରାୟଗଡ଼ା]]
|* [[ଓଡ଼ିଶା ଉଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟ]]
|* [[ଇସ୍କନ]]
|* [[ରାମାୟଣ]]
|* [[ବିଷମ କଟକ]]
|* [[ସର୍ବପଲ୍ଲୀ ରାଧାକୃଷ୍ଣନ]]
|* [[ଢଗ ଢମାଳି]]
|* [[ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ]]
|* [[ଶକୁନ୍ତଳା ଦେବୀ]]
|* [[ତାତ୍ୟା ତୋପେ]]
|* [[୧ (ସଂଖ୍ୟା)]]
|* [[ମିଶାଣ]]
|* [[୨ (ସଂଖ୍ୟା)|୨]]
|* [[୩ (ସଂଖ୍ୟା)|୩]]
|* [[ତ୍ରିଭୁଜ]]
|* [[ରଘୁରାମ ରାଜନ]]
|* [[କମଳା ନେହେରୁ]]
|* [[ସତ୍ୟନାରାୟଣ ରାଜଗୁରୁ]]
}}
{{collapsible list
|title = ରାଶି ଓ ନକ୍ଷତ୍ର (୪୧)
|framestyle=border:1px solid blue; background:#DFFFDF; width:99%; padding:4px; margin-bottom:10px
|* [[ଅଶ୍ଵିନୀ (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|* [[ଭରଣୀ (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|* [[କୃତ୍ତିକା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|* [[ରୋହିଣି (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|* [[ମୃଗଶିରା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|* [[ଆର୍ଦ୍ରା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|* [[ପୁନର୍ବସୁ (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ପୁଷ୍ୟା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ଅଶ୍ଳେଷା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ମଘା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ପୂର୍ବ ଫାଲ୍ଗୁନୀ (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ଉତ୍ତର ଫାଲ୍ଗୁନୀ (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ହସ୍ତା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ଚିତ୍ରା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ସ୍ଵାତି (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ବିଶାଖା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ଅନୁରାଧା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ଜ୍ୟେଷ୍ଠା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ମୂଳା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ପୂର୍ବାଷାଢ଼ା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ଉତ୍ତରାଷାଢ଼ା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ଶ୍ରବଣା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ଧନିଷ୍ଠା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ଶତଭିଷା (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ପୂର୍ବ ଭାଦ୍ରପଦ (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ଉତ୍ତର ଭାଦ୍ରପଦ (ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ରେବତୀ(ନକ୍ଷତ୍ର)]]
|*[[ମଇ ଦିବସ]]
|*[[ନକ୍ଷତ୍ର]]
|*[[ମେଷ (ରାଶି)]]
|*[[ବୃଷ (ରାଶି)]]
|*[[ମିଥୁନ (ରାଶି)]]
|*[[କର୍କଟ (ରାଶି)]]
|*[[ସିଂହ (ରାଶି)]]
|*[[କନ୍ୟା (ରାଶି)]]
|*[[ତୁଳା (ରାଶି)]]
|*[[ବିଛା (ରାଶି)]]
|*[[ଧନୁ (ରାଶି)]]
|*[[ମକର (ରାଶି)]]
|*[[କୁମ୍ଭ (ରାଶି)]]
|*[[ମୀନ (ରାଶି)]]
}}
==ଜାଣିବା ନିମନ୍ତେ ଦେଖନ୍ତୁ ==
* [[ସହଯୋଗ:ଓଡ଼ିଆରେ ଟାଇପ କରିବେ କେମିତି|ଓଡ଼ିଆରେ ଟାଇପ କରିବେ କେମିତି?]]
ମୋତେ ଫେସ୍ବୁକରେ ଯୋଗାଯୋଗ କରିବେ ? ତାହେଲେ ଏହି ଲିଙ୍କ ଉପରେ କ୍ଲିକ କରନ୍ତୁ
[[File:Facebook icon.svg|22px|alt=Meet me at Facebook|link=http://www.facebook.com/harihar.satapathy]]
{{My sandbox}}
[https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%AC%E0%AD%8D%E0%AD%9F%E0%AC%AC%E0%AC%B9%E0%AC%BE%E0%AC%B0%E0%AC%95%E0%AC%BE%E0%AC%B0%E0%AD%80:Hpsatapathy/sandbox1 "My sandbox1"]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଶାରେ ଥିବା ଉଇକିଆଳି]]
[[Category:ଓଡ଼ିଆ ଉଇକିଆଳି]]
[[en:User:hpsatapathy]]
[[Category:User or|{{PAGENAME}}]]
<noinclude>
[[Category:User or-N|{{PAGENAME}}]]
<br />
<br />
{{ମହିଳା ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୮}}
tqqpysk6ox1oclmvrdsw5rhcqp5f550
ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Aliva Sahoo
2
51734
556577
556525
2024-12-05T02:31:52Z
Aliva Sahoo
10694
556577
wikitext
text/x-wiki
<center>[[Image:Wikipedia-logo.png|30px]] [[Image:Wikipedia logo bronze.png|30px]] [[Image:Wikipedia logo gold.png|30px]] [[Image:Wikipedia-logo BW-hires.svg|30px]] [[Image:230X230-Animation-WIKISAT.gif|30px]]</center>
<!-- This comes from the template {{subst: Welcome<br> (ସ୍ଵାଗତ)}} -->
<div style="text-align: center; padding: 1em; border: solid 2px darkblue; background-color: darkblue; -moz-border-radius: 25px 25px 0 0; -webkit-border-radius: 25px 25px 0 0; border-radius: 25px 25px 0 0;">
<span style="font-size:120%; color:white">ନମସ୍କାର , 🙏 [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:Welcoming_committee/Welcome_to_Wikipedia|<span style="color:orange">ଓଡ଼ିଆ ଉଇକିପିଡ଼ିଆକୁ ସ୍ଵାଗତ!</span>]]</span>[[File:New-Bouncywikilogo.gif|50px]]</div>
<div style="align: left; padding: 1em; border: solid 2px darkblue; background-color: white; -moz-border-radius: 0 0 25px 25px; -webkit-border-radius: 0 0 25px 25px; border-radius: 0 0 25px 25px;">
<div class="usermessage">'''ଆଜି [[{{CURRENTDAY}}]] [[{{CURRENTMONTHNAME}}]] ([[{{CURRENTDAYNAME}}]]), [[{{CURRENTYEAR}}]]</center></div>
[[File:Indian animated flag.gif|center|65px]]
{{Infobox user
<!-- INFOBOX FORMATTING -------->
| abovecolor = blue
| color = green
| fontcolor = darkblue
| abovefontcolor = white
| headerfontcolor = white
| tablecolor = azure
<!-- LEAD INFORMATION ---------->
| title = <!-- optional, defaults to {{BASEPAGENAME}} -->Aliva Sahoo<br>ଅଲିଭା ସାହୁ
| status =
| image = [[File:Aliva Sahoo.7.jpg|thumb|Aliva Sahoo in Wiki Data]]
| image_caption = (Wikipedian Aliva) -ଉଇକିଆଳି ଅଲିଭା-
| image_width =
| name = User:Aliva Sahoo
| birthname =
| real_name = Aliva Sahoo (ଅଲିଭା ସାହୁ)
| gender = Female (ମହିଳା)
| languages = Odia (ଓଡିଆ)<br/>Hindi (ହିନ୍ଦି)<br/>English (ଇଂରାଜୀ)
| birthdate = {{Birth date and age|1992|09|28}}
| birthplace = Puri ([[ପୁରୀ]])
<!-- CONTACT INFO -------------->
| website = <!-- {{URL|example.com}} -->
| blog = <!-- {{URL|https://medium.com/@alivasahoo}} -->
| email = akshayaliva92@gmail.com
| icq =
| aim =
| gtalk =
| jabber =
| skype =
| msn =
| yahoo =
| mac =
| irc =
| facebook = Aliva Akshaya Sahoo
| google+ =
| instagram = aliva_akshaya
| linkedin =
| pinterest =
| twitter = twitter.com/Alivasahoo2
| youtube =
| flickr =
<!-- SUBPAGES ----------------->
| subpages =
<!-- ACCOUNT STATISTICS ------->
| joined_date = {{Birth date and age|2016|01|10}}
| reviewer =
| rollbacker =
| template_editor =
| file_mover =
| check_user =
| account_creator =
| admin =
| bureaucrat =
| overseer =
| edit_count =
| permissions =
| signature = <font color="red"ace="Segoe Script" size="4"><b> [[User:Aliva Sahoo|Aliva Sahoo]] </b></font><sup><font face="Andalus"> ([[User talk:Aliva Sahoo|ଯୋଗାଯୋଗ କରନ୍ତୁ]]) |[[Special:Contributions/Aliva Sahoo|ଅବଦାନ]]) </font></sup> [[File:Face-smile.svg|18px|link=]]
<!-- USERBOXES ---------------->
<!-- CUSTOM FIELDS ------------>
| custom_header = More about me
| custom_data =
| custom_label1 = like
| custom_data1 = କିଛି ନୂତନ କାର୍ଯ୍ୟ ଉପରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବାକୁ
}}
<!--Leave A Message Section Ends-->
<font color="red"><br><big><big> '''''Accept the Challenges..👍 So that You can Feel the Exhilaration of Victory..✌'''''</big>
</big></big></font color>
<font color="blue"><br><big><big><big><big> ''About me''</big></big></big></big><br></font color>
''Jay Jagannath, I'm from Puri and a student of IGNOU (Dept. of - M.A in Rural Development) . Now I am studying MSW in IGNOU . I am working as a Program Manager in a NGO. I love animals and birds, so I like to spend time with them''<br />
'''''Proud to be a wikipedian.'''''
<font color="blue"><br><big><big><big><big>''About my work '' </big></big></big></big><br></font color>
Since 2016, I have been [[:w:or:user:Aliva Sahoo|contributing]] to Odia wikipedia, Odia Wikisource and Commons. For more than a year now I have been using an entry-mid-level smartphone to contribute to Wikimedia projects. It has been incessantly difficult to edit many of the articles that have complex templates as my phone browser crashes and gets stuck during editing. I have even lost hundreds of my edits after spending hours in creating them, a gross loss of labor in a volunteer’s life. It was already quite difficult when I was contributing to Wikipedia only but after I started actively contributing to Odia Wikisource, more recently after the [[:wikisource:or:ଉଇକିପାଠାଗାର:ଜନ୍ମତିଥି/୨|second anniversary]] of the project, there are new layers of complications as most of the Wikimedia projects are not very mobile-friendly when it comes to editing. The lack of access to a laptop or a PC is stopping me from contributing to particularly Wikipedia and Wikisource even though I want to contribute to these. Apart from contributing to the Wikimedia projects myself, I am also planning to contribute in offline outreach in my home state Odisha in India, and online outreach programmes where a computer will become really handy. My recent encounter with Wikidata has made me take more interest in the project, more because there are many entries in Odia Wikipedia that need to be added to Wikidata.<br />
<font color="brown"><br><big><big><big>''Puri Tungi''</big></big></big></big></font color>
👉 [[:w:or:ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଟୁଙ୍ଗି ପୁରୀ|WikiTungi Puri]]
{{User Puri}}
=='''contact me '''==
* Odia Wikipedia: [[m:en:User:Aliva Sahoo|Aliva Sahoo]]
* Meta: [[m:User:Aliva Sahoo|Aliva Sahoo]]
[[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Aliva Sahoo|Aliva Sahoo]] ([[ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:Aliva Sahoo|ମୋ ଆଲୋଚନା]])(IST) [[File:Face-smile.svg|18px|link=]]
=='''Contact''' :==
* E-mail : akshayaliva92@gmail.com
* Facebook : Aliva Akshaya Sahoo
* wikipedia : Aliva Sahoo
* Twitter : @AlivaSahoo2
* Instagram : aliva_akshaya
* Instagram : art_therapy1992
* Website : https://medium.com/@alivasahoo
=='''Activity on Wikimedia Movement'''==
https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/Activity_on_Wikimedia#Conferences_and_workshops
==<font color="red"><big><big>''Diff.wikimedia.org''</big></big></font color>==
* A journey from Odisha to Wikimania Poland
👉 https://diff.wikimedia.org/2024/10/01/a-journey-from-odisha-to-wikimania-poland/
* Odia Wikimedia User-group (Video)
👉 https://diff.wikimedia.org/wp-content/uploads/2024/10/Aliva-Sahoo.mp4
==<font color="brown"><big><big>''My activity on Wikimedia Contribution''</big></big></font color>==
* Pronunciation upload in Commons by Aliva Sahoo
👉[[:Commons:Category:Odia pronunciation by Aliva Sahoo|Odia pronunciation by Aliva Sahoo]]
* Photos upload in commons by Aliva Sahoo
👉 https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:ListFiles/Aliva_Sahoo&ilshowall=1
* Odia Wikipedia Articles
👉 https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/Aliva%20Sahoo
* Hindi Wikipedia Articles
👉 https://xtools.wmflabs.org/pages/hi.wikipedia.org/Aliva%20Sahoo
* Odia Wikisource
👉 https://or.wikisource.org/w/index.php?title=%E0%AC%AC%E0%AC%BF%E0%AC%B6%E0%AD%87%E0%AC%B7%3A%E0%AC%85%E0%AC%AC%E0%AC%A6%E0%AC%BE%E0%AC%A8&target=Aliva+Sahoo&namespace=all&tagfilter=&start=&end=&limit=50
* Wikidata
👉 https://www.wikidata.org/wiki/Special:Contributions/Aliva_Sahoo
==<font color="brown"><big><big>''About my 100 days Work on Projects''</big></big></font color>==
* 100 Wiki days about '''odia Wikipedia''' (1st Attempt)
👉 https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/100wikidays
* 100 Wiki days about '''Wikidata''' (1st Attempt)
👉 https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/100wikidata_days
* 100 Wiki days about '''odia Wikisource''' (1st Attempt)
👉https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/100wikisource_days
* 100 Wiki days about '''odia Wikipedia''' (2nd Attempt)
👉https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/100wikidays_(2nd_attempt)
==<font color="brown"><big>''50 Articles about different Women category''</big></font color>==
'''''https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/50_Articles_about_different_Women_category'''''
* '''''Business Women related articles''''' (https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/50_Articles_about_Business_Women)
* '''''Women Player related articles'''''
(https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/50_Articles_about_Women_Player)
==<font color="indigo"><big>''Small Project''</big></font color>==
* Dinosaur articles clean-up projects in '''Odia wikipedia'''
👉https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/Dinosaur_articles_clean-up_projects
* List of schemes of the government of Odisha in Odia Wikipedia
👉 [[ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ଯୋଜନାସବୁର ତାଲିକା]]
* Wiki Love Language 2024 project in Odia Wikipedia
👉 [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଭାଷାକୁ ଭଲପାଏ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]
==<font color="brown"><big>''Longest Articles''</big></font color>==
*[[or:ବାଦ୍ୟ ଯନ୍ତ୍ର|ବାଦ୍ୟ ଯନ୍ତ୍ର]]
*[[or:ଭାରତର ସଂସ୍କୃତି|ଭାରତର ସଂସ୍କୃତି]]
*[[or:ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟ|ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟ]]
*[[or:ଭାରତର ନୃତ୍ୟକଳା|ଭାରତର ନୃତ୍ୟକଳା]]
*[[or:ହିନ୍ଦୁ ଦେବଦେବୀଙ୍କ ତାଲିକା|ହିନ୍ଦୁ ଦେବଦେବୀଙ୍କ ତାଲିକା]]
==<font color="brown"><big>''Opportunity''</big></font color>==
👉 https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikipedia_Asian_Month/2016/Ambassadors
==<font color="purple"><big>''Conferences and workshops''</big></font color>==
* Participated in '''[[Chandigarh]]''' [[m:WikiConference India 2016|WikiConference India 2016]].
* Participated [[:en:CIS-A2K/Events/Train the Trainer Program|CIS-A2K/Events/Train the Trainer Program]] in ''' [[Mysore]]''' [https://meta.wikimedia.org/wiki/CIS-A2K/Events/Train_the_Trainer_Program]
* Participated in '''[[Hyderabad]]''' [[m:WikiConference India 2023|WikiConference India 2023]]
* Participated in '''[[Delhi]]''' [[:en:WikiWomenCamp 2023|WikiWomenCamp 2023]][https://meta.m.wikimedia.org/wiki/WikiWomenCamp_2023]
* Participated in '''Poland''' Katowice [[:en:2024:Wikimania|Wikimania 2024]][https://wikimania.wikimedia.org/wiki/2024:Wikimania]
==<font color="olive"><big>''Wikimedia Project Report''</big></font color>==
* [[:de:Benutzer:Aliva Sahoo/Wikimania 2024 Katowice|Aliva Sahoo/Wikimania 2024 Katowice]]
==<font color="purple"><big>''Photo Gallery'' </big></font color>==
<gallery>
File:Aliva Sahoo.jpg|thumb|Aliva Sahoo in Wiki Data
File:Aliva Sahoo.7.jpg|thumb|Aliva Sahoo in Wiki Data
File:Aliva Sahu at Odia Wikipedia's 16th anniversary, Bhubaneswar, Odisha, India.jpg|Aliva Sahu at Odia Wikipedia's 16th anniversary
File:Wiki Women Summit 25.jpg|thumb|Wiki Women Summit at Wiki mania 2024
File:Aliva Sahoo at Wikimania 2024.jpg|thumb|Aliva Sahoo at Wikimania 2024
</gallery>
==<font color="purple"><big>''Spotify'' </big></font color>==
* Conversation with Aliva Sahoo from odia wikimedia user group- Gapufy : https://open.spotify.com/episode/2Nct0F8oj5LGJxFTnRGduD
==<font color="green"><big>''Disclaimer'' </big></font color>==
<font color="red">👉 '''ଏହି ପୃଷ୍ଠାରେ ମୋ ବିଷୟରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ତଥ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଭବିଷ୍ୟତରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇପାରେ ।'''</font color>
==<font color="brown"><big><big>''ଜାଣିବା ନିମନ୍ତେ ଦେଖନ୍ତୁ'' </big></big></font color>==
* [[ସହଯୋଗ:ଓଡ଼ିଆରେ ଟାଇପ କରିବେ କେମିତି|ଓଡ଼ିଆରେ ଟାଇପ କରିବେ କେମିତି?]]
* [https://www.wikistatistics.net/wiki/or/articles/full ଓଡ଼ିଆ ଉଇକିପିଡ଼ିଆର ପ୍ରସଙ୍ଗ]
* [https://tools.wmflabs.org/topviews/?project=or.wikipedia.org&platform=all-access&range=last-month&excludes= ଓଡ଼ିଆ ଉଇକିପିଡ଼ିଆର ଲୋକପ୍ରିୟ ପୃଷ୍ଠା ତାଲିକା]
* [http://meta.wikimedia.org/wiki/Wikipedia.org_is_more_popular_than... ଉଇକିପିଡ଼ିଆର ଲୋକପ୍ରିୟତା]
* [http://rcmap.hatnote.com/#en କେଉଁ ଜାଗାରୁ କି'ଏ ଏବେ ଉଇକିପିଡ଼ିଆରେ ଲେଖୁଛନ୍ତି?]
[[File:Spinning Ashoka Chakra.gif|left|150px]]
<div style="position: fixed; right:0; bottom:0; display:block;">
[[File:New-Bouncywikilogo.gif|155px|link=|alt=Aliva Sahoo]]
</div>
{{Babel|or/sandbox|Odisha|or-5|en-1|hi-3|}}
{{userpage}}
==<font color="charcoal">ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ</font color>==
{| class="wikitable sortable"
|-
! ସଂଖ୍ୟା !! ପ୍ରକଳ୍ପ/ଗଣସମ୍ପାଦନର ନାମ !! ଆୟୋଜନ ବର୍ଷ !! ଲୋଗୋ
|-
|୧
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[:en:Wikipedia:WikiProject India/Events/Punjab Edit-a-thon|ପଞ୍ଜାବ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୬
|[[File:Map of Punjab.png|70px|center]]
|-
|୨
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[:or:ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ଏସିଆ ମାସ|ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା,୨୦୧୬]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୬
|[[File:WAM 2016 Banner-or.svg|150px|center|link=]]
|-
|୩
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id =
|info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[:or:ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ଏସିଆ ମାସ ୨୦୧୭|ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୭ ]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୭
|[[File:Sun Wiki.svg|60px|center|link=]]
|-
|୪
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[:m:Bhubaneswar Heritage Edit-a-thon|Bhubaneswar Heritage Edit-a-thon]] (2017)''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୭
|[[File:Bhubaneswar_Heritage_Edit-a-thon_poster.svg|50px|center|link=]]
|-
|୫
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[:en:Karnataka Rajyotsava month|Karnataka Rajyotsava month, ୨୦୧୭]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୭
|[[File:Mahila Dollu Kunita.jpg|50px|center|link=]]
|-
|୬
|{{Userbox/100wikidays}}
|୨୦୧୭ ! ୨୦୧୮ ! ୨୦୨୩
|[[File:Spain traffic signal r301-100-green.svg|50px|center]]
|-
|୭
|{{ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୮}}
|୨୦୧୮
|[[File:Wikipedia Asian Month Logo.svg|center|60px]]
|-
|୮
|{{ଉଇକିପ୍ରକଳ୍ପ ମହିଳାର ଅବଦାନକାରୀ}}
|୨୦୧୮
|[[File:Women in Red logo.svg|thumb|center|60px]]
|-
|୯
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ_ମାସ_ଗଣସମ୍ପାଦନା_୨୦୧୯ ]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୯
|[[File:Wikipedia Asian Month Logo.svg|center|60px]]
|-
|୧୦
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ_ଟାଇଗର_ଲିଖନ_ପ୍ରତିଯୋଗିତା/୨୦୧୯ ]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୯
|[[File:Emoji_u1f42f.svg|center|50px|tiger face]]
|-
|୧୧
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[:hi:विकिपीडिया:प्रोजेक्ट टाइगर लेख प्रतियोगिता/२०१९|विकिपीडिया:प्रोजेक्ट टाइगर लेख प्रतियोगिता/२०१९]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୯
|[[File:Emoji_u1f42f.svg|center|50px|tiger face]]
|-
|୧୨
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି_ଲଭ_ଓମ୍ୟାନ-୨୦୧୯_ଗଣସମ୍ପାଦନା ]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୯
|[[File:Wiki Loves Women Logo.png|center|60px]]
|-
|୧୩
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id =|info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଲଭ୍ସ୍ ଓମେନ୍ ସାଉଥ୍ ଏସିଆ ୨୦୨୧ ଗଣସମ୍ପାଦନା]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୧
|[[File:Wiki Loves Women South Asia-or.svg|center|60px|frameless]]
|-
|୧୪
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଲଭ୍ସ୍ ଲିଟେରେଚର୍ ୨୦୨୨]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୨
|[[File:Books Flat Icon Vector.svg|60px|center]]
|-
|୧୫
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩]]'''ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୩
|[[File:Feminism and Folklore 2023 logo.svg|150px|center|frameless]]
|-
|୧୬
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id =
|info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩]]'''ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୩
|[[File:Notepad icon.png|80px|center]]
|-
|୧୭
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id =
|info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପରମ ବୀର ଚକ୍ର ଗଣସମ୍ପାଦନା]]'''ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୩
|[[File:Param Vir Chakra Edit-a-thon on Odia Wikipedia Header.png|100px|center|link=ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପରମ ବୀର ଚକ୍ର ଗଣସମ୍ପାଦନା]]
|-
|୧୮
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ଯୋଜନାସବୁର ତାଲିକା]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୪
|[[File:Seal of Odisha.svg|thumb|center|60px]]
|-
|୧୯
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୪
|[[File:Wikipedia Asian Month Logo.svg|center|60px]]
|-
|୨୦
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଭାଷାକୁ ଭଲପାଏ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୪
|[[File:WLL-logo.svg|thumb|center|100px]]
|}
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ ଉଇକିଆଳି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲା]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୯୨ ଜନ୍ମ]]
swq0a2xoabsi3bbeeglz7x2vr576z4x
556600
556577
2024-12-05T11:08:53Z
Aliva Sahoo
10694
/* Activity on Wikimedia Movement */
556600
wikitext
text/x-wiki
<center>[[Image:Wikipedia-logo.png|30px]] [[Image:Wikipedia logo bronze.png|30px]] [[Image:Wikipedia logo gold.png|30px]] [[Image:Wikipedia-logo BW-hires.svg|30px]] [[Image:230X230-Animation-WIKISAT.gif|30px]]</center>
<!-- This comes from the template {{subst: Welcome<br> (ସ୍ଵାଗତ)}} -->
<div style="text-align: center; padding: 1em; border: solid 2px darkblue; background-color: darkblue; -moz-border-radius: 25px 25px 0 0; -webkit-border-radius: 25px 25px 0 0; border-radius: 25px 25px 0 0;">
<span style="font-size:120%; color:white">ନମସ୍କାର , 🙏 [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:Welcoming_committee/Welcome_to_Wikipedia|<span style="color:orange">ଓଡ଼ିଆ ଉଇକିପିଡ଼ିଆକୁ ସ୍ଵାଗତ!</span>]]</span>[[File:New-Bouncywikilogo.gif|50px]]</div>
<div style="align: left; padding: 1em; border: solid 2px darkblue; background-color: white; -moz-border-radius: 0 0 25px 25px; -webkit-border-radius: 0 0 25px 25px; border-radius: 0 0 25px 25px;">
<div class="usermessage">'''ଆଜି [[{{CURRENTDAY}}]] [[{{CURRENTMONTHNAME}}]] ([[{{CURRENTDAYNAME}}]]), [[{{CURRENTYEAR}}]]</center></div>
[[File:Indian animated flag.gif|center|65px]]
{{Infobox user
<!-- INFOBOX FORMATTING -------->
| abovecolor = blue
| color = green
| fontcolor = darkblue
| abovefontcolor = white
| headerfontcolor = white
| tablecolor = azure
<!-- LEAD INFORMATION ---------->
| title = <!-- optional, defaults to {{BASEPAGENAME}} -->Aliva Sahoo<br>ଅଲିଭା ସାହୁ
| status =
| image = [[File:Aliva Sahoo.7.jpg|thumb|Aliva Sahoo in Wiki Data]]
| image_caption = (Wikipedian Aliva) -ଉଇକିଆଳି ଅଲିଭା-
| image_width =
| name = User:Aliva Sahoo
| birthname =
| real_name = Aliva Sahoo (ଅଲିଭା ସାହୁ)
| gender = Female (ମହିଳା)
| languages = Odia (ଓଡିଆ)<br/>Hindi (ହିନ୍ଦି)<br/>English (ଇଂରାଜୀ)
| birthdate = {{Birth date and age|1992|09|28}}
| birthplace = Puri ([[ପୁରୀ]])
<!-- CONTACT INFO -------------->
| website = <!-- {{URL|example.com}} -->
| blog = <!-- {{URL|https://medium.com/@alivasahoo}} -->
| email = akshayaliva92@gmail.com
| icq =
| aim =
| gtalk =
| jabber =
| skype =
| msn =
| yahoo =
| mac =
| irc =
| facebook = Aliva Akshaya Sahoo
| google+ =
| instagram = aliva_akshaya
| linkedin =
| pinterest =
| twitter = twitter.com/Alivasahoo2
| youtube =
| flickr =
<!-- SUBPAGES ----------------->
| subpages =
<!-- ACCOUNT STATISTICS ------->
| joined_date = {{Birth date and age|2016|01|10}}
| reviewer =
| rollbacker =
| template_editor =
| file_mover =
| check_user =
| account_creator =
| admin =
| bureaucrat =
| overseer =
| edit_count =
| permissions =
| signature = <font color="red"ace="Segoe Script" size="4"><b> [[User:Aliva Sahoo|Aliva Sahoo]] </b></font><sup><font face="Andalus"> ([[User talk:Aliva Sahoo|ଯୋଗାଯୋଗ କରନ୍ତୁ]]) |[[Special:Contributions/Aliva Sahoo|ଅବଦାନ]]) </font></sup> [[File:Face-smile.svg|18px|link=]]
<!-- USERBOXES ---------------->
<!-- CUSTOM FIELDS ------------>
| custom_header = More about me
| custom_data =
| custom_label1 = like
| custom_data1 = କିଛି ନୂତନ କାର୍ଯ୍ୟ ଉପରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବାକୁ
}}
<!--Leave A Message Section Ends-->
<font color="red"><br><big><big> '''''Accept the Challenges..👍 So that You can Feel the Exhilaration of Victory..✌'''''</big>
</big></big></font color>
<font color="blue"><br><big><big><big><big> ''About me''</big></big></big></big><br></font color>
''Jay Jagannath, I'm from Puri and a student of IGNOU (Dept. of - M.A in Rural Development) . Now I am studying MSW in IGNOU . I am working as a Program Manager in a NGO. I love animals and birds, so I like to spend time with them''<br />
'''''Proud to be a wikipedian.'''''
<font color="blue"><br><big><big><big><big>''About my work '' </big></big></big></big><br></font color>
Since 2016, I have been [[:w:or:user:Aliva Sahoo|contributing]] to Odia wikipedia, Odia Wikisource and Commons. For more than a year now I have been using an entry-mid-level smartphone to contribute to Wikimedia projects. It has been incessantly difficult to edit many of the articles that have complex templates as my phone browser crashes and gets stuck during editing. I have even lost hundreds of my edits after spending hours in creating them, a gross loss of labor in a volunteer’s life. It was already quite difficult when I was contributing to Wikipedia only but after I started actively contributing to Odia Wikisource, more recently after the [[:wikisource:or:ଉଇକିପାଠାଗାର:ଜନ୍ମତିଥି/୨|second anniversary]] of the project, there are new layers of complications as most of the Wikimedia projects are not very mobile-friendly when it comes to editing. The lack of access to a laptop or a PC is stopping me from contributing to particularly Wikipedia and Wikisource even though I want to contribute to these. Apart from contributing to the Wikimedia projects myself, I am also planning to contribute in offline outreach in my home state Odisha in India, and online outreach programmes where a computer will become really handy. My recent encounter with Wikidata has made me take more interest in the project, more because there are many entries in Odia Wikipedia that need to be added to Wikidata.<br />
<font color="brown"><br><big><big><big>''Puri Tungi''</big></big></big></big></font color>
👉 [[:w:or:ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଟୁଙ୍ଗି ପୁରୀ|WikiTungi Puri]]
{{User Puri}}
=='''contact me '''==
* Odia Wikipedia: [[m:en:User:Aliva Sahoo|Aliva Sahoo]]
* Meta: [[m:User:Aliva Sahoo|Aliva Sahoo]]
[[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Aliva Sahoo|Aliva Sahoo]] ([[ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:Aliva Sahoo|ମୋ ଆଲୋଚନା]])(IST) [[File:Face-smile.svg|18px|link=]]
=='''Contact''' :==
* E-mail : akshayaliva92@gmail.com
* Facebook : Aliva Akshaya Sahoo
* wikipedia : Aliva Sahoo
* Twitter : @AlivaSahoo2
* Instagram : aliva_akshaya
* Instagram : art_therapy1992
* Website : https://medium.com/@alivasahoo
=='''All above Activity on Wikimedia Movement'''==
https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/Activity_on_Wikimedia#Conferences_and_workshops
==<font color="red"><big><big>''Diff.wikimedia.org''</big></big></font color>==
* A journey from Odisha to Wikimania Poland
👉 https://diff.wikimedia.org/2024/10/01/a-journey-from-odisha-to-wikimania-poland/
* Odia Wikimedia User-group (Video)
👉 https://diff.wikimedia.org/wp-content/uploads/2024/10/Aliva-Sahoo.mp4
==<font color="brown"><big><big>''My activity on Wikimedia Contribution''</big></big></font color>==
* Pronunciation upload in Commons by Aliva Sahoo
👉[[:Commons:Category:Odia pronunciation by Aliva Sahoo|Odia pronunciation by Aliva Sahoo]]
* Photos upload in commons by Aliva Sahoo
👉 https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:ListFiles/Aliva_Sahoo&ilshowall=1
* Odia Wikipedia Articles
👉 https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/Aliva%20Sahoo
* Hindi Wikipedia Articles
👉 https://xtools.wmflabs.org/pages/hi.wikipedia.org/Aliva%20Sahoo
* Odia Wikisource
👉 https://or.wikisource.org/w/index.php?title=%E0%AC%AC%E0%AC%BF%E0%AC%B6%E0%AD%87%E0%AC%B7%3A%E0%AC%85%E0%AC%AC%E0%AC%A6%E0%AC%BE%E0%AC%A8&target=Aliva+Sahoo&namespace=all&tagfilter=&start=&end=&limit=50
* Wikidata
👉 https://www.wikidata.org/wiki/Special:Contributions/Aliva_Sahoo
==<font color="brown"><big><big>''About my 100 days Work on Projects''</big></big></font color>==
* 100 Wiki days about '''odia Wikipedia''' (1st Attempt)
👉 https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/100wikidays
* 100 Wiki days about '''Wikidata''' (1st Attempt)
👉 https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/100wikidata_days
* 100 Wiki days about '''odia Wikisource''' (1st Attempt)
👉https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/100wikisource_days
* 100 Wiki days about '''odia Wikipedia''' (2nd Attempt)
👉https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/100wikidays_(2nd_attempt)
==<font color="brown"><big>''50 Articles about different Women category''</big></font color>==
'''''https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/50_Articles_about_different_Women_category'''''
* '''''Business Women related articles''''' (https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/50_Articles_about_Business_Women)
* '''''Women Player related articles'''''
(https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/50_Articles_about_Women_Player)
==<font color="indigo"><big>''Small Project''</big></font color>==
* Dinosaur articles clean-up projects in '''Odia wikipedia'''
👉https://meta.wikimedia.org/wiki/User:Aliva_Sahoo/Dinosaur_articles_clean-up_projects
* List of schemes of the government of Odisha in Odia Wikipedia
👉 [[ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ଯୋଜନାସବୁର ତାଲିକା]]
* Wiki Love Language 2024 project in Odia Wikipedia
👉 [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଭାଷାକୁ ଭଲପାଏ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]
==<font color="brown"><big>''Longest Articles''</big></font color>==
*[[or:ବାଦ୍ୟ ଯନ୍ତ୍ର|ବାଦ୍ୟ ଯନ୍ତ୍ର]]
*[[or:ଭାରତର ସଂସ୍କୃତି|ଭାରତର ସଂସ୍କୃତି]]
*[[or:ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟ|ଭାରତୀୟ ଖାଦ୍ୟ]]
*[[or:ଭାରତର ନୃତ୍ୟକଳା|ଭାରତର ନୃତ୍ୟକଳା]]
*[[or:ହିନ୍ଦୁ ଦେବଦେବୀଙ୍କ ତାଲିକା|ହିନ୍ଦୁ ଦେବଦେବୀଙ୍କ ତାଲିକା]]
==<font color="brown"><big>''Opportunity''</big></font color>==
👉 https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikipedia_Asian_Month/2016/Ambassadors
==<font color="purple"><big>''Conferences and workshops''</big></font color>==
* Participated in '''[[Chandigarh]]''' [[m:WikiConference India 2016|WikiConference India 2016]].
* Participated [[:en:CIS-A2K/Events/Train the Trainer Program|CIS-A2K/Events/Train the Trainer Program]] in ''' [[Mysore]]''' [https://meta.wikimedia.org/wiki/CIS-A2K/Events/Train_the_Trainer_Program]
* Participated in '''[[Hyderabad]]''' [[m:WikiConference India 2023|WikiConference India 2023]]
* Participated in '''[[Delhi]]''' [[:en:WikiWomenCamp 2023|WikiWomenCamp 2023]][https://meta.m.wikimedia.org/wiki/WikiWomenCamp_2023]
* Participated in '''Poland''' Katowice [[:en:2024:Wikimania|Wikimania 2024]][https://wikimania.wikimedia.org/wiki/2024:Wikimania]
==<font color="olive"><big>''Wikimedia Project Report''</big></font color>==
* [[:de:Benutzer:Aliva Sahoo/Wikimania 2024 Katowice|Aliva Sahoo/Wikimania 2024 Katowice]]
==<font color="purple"><big>''Photo Gallery'' </big></font color>==
<gallery>
File:Aliva Sahoo.jpg|thumb|Aliva Sahoo in Wiki Data
File:Aliva Sahoo.7.jpg|thumb|Aliva Sahoo in Wiki Data
File:Aliva Sahu at Odia Wikipedia's 16th anniversary, Bhubaneswar, Odisha, India.jpg|Aliva Sahu at Odia Wikipedia's 16th anniversary
File:Wiki Women Summit 25.jpg|thumb|Wiki Women Summit at Wiki mania 2024
File:Aliva Sahoo at Wikimania 2024.jpg|thumb|Aliva Sahoo at Wikimania 2024
</gallery>
==<font color="purple"><big>''Spotify'' </big></font color>==
* Conversation with Aliva Sahoo from odia wikimedia user group- Gapufy : https://open.spotify.com/episode/2Nct0F8oj5LGJxFTnRGduD
==<font color="green"><big>''Disclaimer'' </big></font color>==
<font color="red">👉 '''ଏହି ପୃଷ୍ଠାରେ ମୋ ବିଷୟରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ତଥ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ଭବିଷ୍ୟତରେ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇପାରେ ।'''</font color>
==<font color="brown"><big><big>''ଜାଣିବା ନିମନ୍ତେ ଦେଖନ୍ତୁ'' </big></big></font color>==
* [[ସହଯୋଗ:ଓଡ଼ିଆରେ ଟାଇପ କରିବେ କେମିତି|ଓଡ଼ିଆରେ ଟାଇପ କରିବେ କେମିତି?]]
* [https://www.wikistatistics.net/wiki/or/articles/full ଓଡ଼ିଆ ଉଇକିପିଡ଼ିଆର ପ୍ରସଙ୍ଗ]
* [https://tools.wmflabs.org/topviews/?project=or.wikipedia.org&platform=all-access&range=last-month&excludes= ଓଡ଼ିଆ ଉଇକିପିଡ଼ିଆର ଲୋକପ୍ରିୟ ପୃଷ୍ଠା ତାଲିକା]
* [http://meta.wikimedia.org/wiki/Wikipedia.org_is_more_popular_than... ଉଇକିପିଡ଼ିଆର ଲୋକପ୍ରିୟତା]
* [http://rcmap.hatnote.com/#en କେଉଁ ଜାଗାରୁ କି'ଏ ଏବେ ଉଇକିପିଡ଼ିଆରେ ଲେଖୁଛନ୍ତି?]
[[File:Spinning Ashoka Chakra.gif|left|150px]]
<div style="position: fixed; right:0; bottom:0; display:block;">
[[File:New-Bouncywikilogo.gif|155px|link=|alt=Aliva Sahoo]]
</div>
{{Babel|or/sandbox|Odisha|or-5|en-1|hi-3|}}
{{userpage}}
==<font color="charcoal">ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ</font color>==
{| class="wikitable sortable"
|-
! ସଂଖ୍ୟା !! ପ୍ରକଳ୍ପ/ଗଣସମ୍ପାଦନର ନାମ !! ଆୟୋଜନ ବର୍ଷ !! ଲୋଗୋ
|-
|୧
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[:en:Wikipedia:WikiProject India/Events/Punjab Edit-a-thon|ପଞ୍ଜାବ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୬
|[[File:Map of Punjab.png|70px|center]]
|-
|୨
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[:or:ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ଏସିଆ ମାସ|ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା,୨୦୧୬]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୬
|[[File:WAM 2016 Banner-or.svg|150px|center|link=]]
|-
|୩
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id =
|info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[:or:ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ଏସିଆ ମାସ ୨୦୧୭|ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୭ ]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୭
|[[File:Sun Wiki.svg|60px|center|link=]]
|-
|୪
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[:m:Bhubaneswar Heritage Edit-a-thon|Bhubaneswar Heritage Edit-a-thon]] (2017)''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୭
|[[File:Bhubaneswar_Heritage_Edit-a-thon_poster.svg|50px|center|link=]]
|-
|୫
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[:en:Karnataka Rajyotsava month|Karnataka Rajyotsava month, ୨୦୧୭]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୭
|[[File:Mahila Dollu Kunita.jpg|50px|center|link=]]
|-
|୬
|{{Userbox/100wikidays}}
|୨୦୧୭ ! ୨୦୧୮ ! ୨୦୨୩
|[[File:Spain traffic signal r301-100-green.svg|50px|center]]
|-
|୭
|{{ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୮}}
|୨୦୧୮
|[[File:Wikipedia Asian Month Logo.svg|center|60px]]
|-
|୮
|{{ଉଇକିପ୍ରକଳ୍ପ ମହିଳାର ଅବଦାନକାରୀ}}
|୨୦୧୮
|[[File:Women in Red logo.svg|thumb|center|60px]]
|-
|୯
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ_ମାସ_ଗଣସମ୍ପାଦନା_୨୦୧୯ ]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୯
|[[File:Wikipedia Asian Month Logo.svg|center|60px]]
|-
|୧୦
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ_ଟାଇଗର_ଲିଖନ_ପ୍ରତିଯୋଗିତା/୨୦୧୯ ]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୯
|[[File:Emoji_u1f42f.svg|center|50px|tiger face]]
|-
|୧୧
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[:hi:विकिपीडिया:प्रोजेक्ट टाइगर लेख प्रतियोगिता/२०१९|विकिपीडिया:प्रोजेक्ट टाइगर लेख प्रतियोगिता/२०१९]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୯
|[[File:Emoji_u1f42f.svg|center|50px|tiger face]]
|-
|୧୨
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି_ଲଭ_ଓମ୍ୟାନ-୨୦୧୯_ଗଣସମ୍ପାଦନା ]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୧୯
|[[File:Wiki Loves Women Logo.png|center|60px]]
|-
|୧୩
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id =|info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଲଭ୍ସ୍ ଓମେନ୍ ସାଉଥ୍ ଏସିଆ ୨୦୨୧ ଗଣସମ୍ପାଦନା]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୧
|[[File:Wiki Loves Women South Asia-or.svg|center|60px|frameless]]
|-
|୧୪
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଲଭ୍ସ୍ ଲିଟେରେଚର୍ ୨୦୨୨]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୨
|[[File:Books Flat Icon Vector.svg|60px|center]]
|-
|୧୫
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩]]'''ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୩
|[[File:Feminism and Folklore 2023 logo.svg|150px|center|frameless]]
|-
|୧୬
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id =
|info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩]]'''ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୩
|[[File:Notepad icon.png|80px|center]]
|-
|୧୭
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id =
|info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପରମ ବୀର ଚକ୍ର ଗଣସମ୍ପାଦନା]]'''ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୩
|[[File:Param Vir Chakra Edit-a-thon on Odia Wikipedia Header.png|100px|center|link=ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପରମ ବୀର ଚକ୍ର ଗଣସମ୍ପାଦନା]]
|-
|୧୮
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ଯୋଜନାସବୁର ତାଲିକା]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୪
|[[File:Seal of Odisha.svg|thumb|center|60px]]
|-
|୧୯
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୪
|[[File:Wikipedia Asian Month Logo.svg|center|60px]]
|-
|୨୦
|{{Userbox|border-c = #bbb |border-s = 1 |id-c = #fff |id-s = 12 |id-fc = #fff |info-c = #c8ff96 |info-s = 9 |info-fc = black |id = |info = ଏହି ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କର '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଭାଷାକୁ ଭଲପାଏ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]''' ପାଇଁ ଅବଦାନ ରହିଛି ।}}
|୨୦୨୪
|[[File:WLL-logo.svg|thumb|center|100px]]
|}
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ ଉଇକିଆଳି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲା]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୯୨ ଜନ୍ମ]]
38eyjzrohigd16yo6b337ro3405v644
ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Ssgapu22/ସମ୍ପାଦିତ କାର୍ଯ୍ୟ
2
58501
556559
556498
2024-12-04T18:29:15Z
Ssgapu22
7676
/* ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଭାଷା */
556559
wikitext
text/x-wiki
[[File:Sangram Kesari Senapati at Odia Wikipedia 16 anniversary, Bhubaneswar, Odisha, India.jpg|thumb|Sangram Kesari Senapati at Odia Wikipedia 16 anniversary, Bhubaneswar, Odisha, India]]
ମୋର ଅବଦାନ ସମୂହ:
==ସ୍ମରଣୀୟ==
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ସର୍ବସାଧାରଣ]]
# [[ଗୁଣ୍ଡୁଚି ମୂଷା]]
# [[ସୋନପରୀ]]
# [[ସନ୍ଦୀପ ମାହେଶ୍ୱରୀ]]
# [[ରଶ୍ମି ବଂଶଲ]]
# [[ଗମେଇ ନଦୀ]]
# [[ବାବା ହରଭଜନ ସିଂହ]]
# [[ସ୍ୱାତୀ କୁମାରୀ]]
# [[ଜାହ୍ନବୀ ଆଚରେକର]]
# [[ଅର୍ଣ୍ଣବ ଗୋସ୍ୱାମୀ]]
# [[ଭି. ଅନ୍ବିଟେବୁଲ୍]]
# [[ବୀନିତା ବଳ]]
# [[ତେଲେଙ୍ଗାନା ଦିବସ]]
# [[ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଜନସେବା ଦିବସ]]
# [[ରମେଶବାବୁ ପ୍ରଜ୍ଞାନନନ୍ଦ]]
{{Div col end}}
=== ଗାନ୍ଧୀ ପରିବାର ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ରାମଦାସ ଗାନ୍ଧୀ]]
# [[କାନୁ ଗାନ୍ଧୀ (ବୈଜ୍ଞାନିକ)]]
# [[ଦେବଦାସ ଗାନ୍ଧୀ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଗାନ୍ଧୀ]]
# [[ମଗନଲାଲ ଗାନ୍ଧୀ]]
# [[ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପରିବାର]]
# [[ଶାମଲଦାସ ଗାନ୍ଧୀ]]
# [[ପୁତଲିବାଈ ଗାନ୍ଧୀ]]
# [[ହରିଲାଲ ଗାନ୍ଧୀ]]
{{Div col end}}
=== ବୈଜ୍ଞାନିକ ===
# [[କେ. ଶିବନ]]
# [[ଏସ୍. ସୋମନାଥ]]
=== ବିଜ୍ଞାନ କେନ୍ଦ୍ର ===
# [[ବିକ୍ରମ ସାରାଭାଇ ସ୍ପେସ୍ ସେଣ୍ଟର]]
=== ଭାରତୀୟ ସୈନିକ ===
# [[ବିକ୍ରମ ବାତ୍ରା]]
== ପରିବେଶବିତ ==
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ବିଜୟପାଲ ବଘେଲ]]
# [[ଅନିଲ ଅଗ୍ରୱାଲ]]
# [[ରମେଶ ଅଗ୍ରୱାଲ]]
# [[ଅନନ୍ତ ହେଗଡ଼େ ଅଶିସରା]]
# [[ବରୁଣ ଆଦିତ୍ୟ]]
# [[ପୀପଲ ବାବା]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Peepal_Baba]
# [[ଖମୁ ରାମ ବିଷ୍ଣୋଇ]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Khamu_Ram_Bishnoi]
# [[ରଣରାମ ବିଷ୍ଣୋଇ]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Ranaram_Bishnoi]
# [[ଦିଲ୍ଲୀପ କେ. ବିଶ୍ୱାସ]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Dilip_K._Biswas]
# [[ନିଖିଲ ଚୌଧୁରୀ]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Nikhil_Chaudhary_(environmentalist)]
# [[ଫ୍ରାନ୍ସିସ ଡି'ବ୍ରିଟୋ]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Francis_D%27Britto]
# [[ବନ୍ଧୁ ଧୋତ୍ରେ]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Bandu_Dhotre]
# [[ଶଙ୍କର କୁମ୍ବି]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Shankar_Kumbi]
# [[ଟି.ଜି.କେ. ମେନନ]] [https://en.wikipedia.org/wiki/T._G._K._Menon]]
# [[ଏନ୍.କେ. ସୁକୁମାରନ ନାୟାର]] [https://en.wikipedia.org/wiki/N._K._Sukumaran_Nair]
# [[ନରପତ ସିଂହ ରୋଜପୁରୋହିତ]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Narpat_Singh_Rajpurohit]
# [[ଫ୍ରାଉକ କାଦର]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Frauke_Quader]
# [[ଦୀପକ ସାରସ୍ୱତ]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Deepak_Saraswat]
# [[ଆଫ୍ରୋଜ ଶାହା]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Afroz_Shah]
# [[ବିନୋଦ କୁମାର ଶର୍ମା]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Vinod_Kumar_Sharma]
# [[ପ୍ରସିଦ୍ଧି ସିଂହ]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Prasiddhi_Singh]
# [[ଏସ୍.ପି. ଉଦୟକୁମାର]] [https://en.wikipedia.org/wiki/S._P._Udayakumar]
# [[ସୁନ୍ଦରମ ବର୍ମା]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Sundaram_Verma]
# [[ଏମ୍. ଯୋଗନାଥନ]] [https://en.wikipedia.org/wiki/M._Yoganathan]
{{Div col end}}
===ସମୃଦ୍ଧକରଣ===
# [[ପଣସ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}}
== ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ ==
# [[ଗଙ୍ଗାଧର ଜାତୀୟ ସମ୍ମାନ]]
# [[ବସନ୍ତ ମୁଦୁଲି କବିତା ପୁରସ୍କାର]]
==ସୌର ମଣ୍ଡଳ==
# [[ଜୁଲାଇ ୨୦୧୮ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ]]
==ଟେକ୍ନୋଲୋଜି==
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[୨ଜି]]
# [[ହ୍ୟାକିଂ]]
# [[ଲିମ୍ବୋ (ଭିଡ଼ିଓ ଗେମ୍)]]
# [[ବଙ୍ଗାଳୀ ଉଇକିପିଡ଼ିଆ]]
# [[ପଞ୍ଜାବୀ ଉଇକିପିଡ଼ିଆ]]
# [[ଥ୍ରେଡ଼ସ୍]]
{{Div col end}}
==ଇତିହାସ==
# [[ରୁଦ୍ରମା ଦେବୀ]]
# [[ସୂର୍ଯ୍ୟବର୍ମନ ୨]]
===ଓଡ଼ିଶା ଇତିହାସ===
# [[ସୋମ ବଂଶ]]{{tick}}
==ଦେବଦେବୀ==
# [[ଅରୁଣ]]
{{Div col|colwidth=15em}}
===ମନ୍ଦିର===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ବଉଳାଶୁଣୀ]]{{tick}}
# [[ଅନନ୍ତ ବଳଦେବଜୀଉ ମନ୍ଦିର]]
# [[ଦୁର୍ଗା ମନ୍ଦିର, ମୋଟିଆ]]
# [[ଆଡ଼ପ ମଣ୍ଡପ]]
# [[ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ପରିକ୍ରମା ପ୍ରକଳ୍ପ]]
{{Div col end}}
===ପାଳିତ ଯାତ୍ର ବିଶେଷ===
# [[ଛତର ଯାତ୍ରା]]
===ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ସହ ଜଡ଼ିତ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ବାଟମଙ୍ଗଳା]]{{tick}}
# [[ଦାରୁ ଶଗଡ଼ି]]{{tick}}
# [[ଦାରୁ]]{{tick}}
# [[ଜଗନ୍ନାଥବଲ୍ଲଭ ମଠ]]{{tick}}
# [[ମାଣିକପାଟଣା]]{{tick}}
# [[ସ୍ଵର୍ଗଦ୍ଵାର]]{{tick}}
# [[ରଥଖଳା]]{{tick}}
# [[ଶବରପଲ୍ଲୀ]]{{tick}}
# [[ନରେନ୍ଦ୍ର ପୁଷ୍କରିଣୀ]]{{tick}}
# [[ସାହାଣମେଲା]]{{tick}}
# [[ଝାଞ୍ଜପିଟା ମଠ]]
# [[ରୋଷଶାଳା]]{{tick}}
{{Div col end}}
===ଭୋଗ ଦ୍ରବ୍ୟ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ନଡ଼ିଆ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}}
# [[ଚନ୍ଦନ]]{{tick}}
# [[ଅଗର]]{{tick}}
# [[କାନିକା]]
# [[ଚିତଉ]]
# [[ସୋରିଷ]]{{tick}}
# [[ଅଟକାଳି]]
# [[ଛେନା ମାଣ୍ଡୁଆ]]
# [[ଜେନାମଣି]]
# [[ଖୁରୁମା]]
# [[ରାଧାବଲ୍ଲଭ]]
# [[ହଂସକେଳି]]
{{Div col end}}
===ଗୀତ/ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ର===
# [[ମୃଦଙ୍ଗ]]{{tick}}
# [[କେନ୍ଦରା ଗୀତ]]{{tick}}
# [[ଘୁଙ୍ଗୁର]]
# [[ଗିନି (ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ର)]]
# [[ଚାମର]]
{{Div col end}}
=== ସାଧୁ/ସନ୍ୟାସୀ ===
# [[ସ୍ୱରୂପାନନ୍ଦ ସ୍ୱରସ୍ୱତୀ]]
# [[ନିଶ୍ଚଳାନନ୍ଦ ସରସ୍ୱତୀ]]
# [[ଗୋବର୍ଦ୍ଧନ ପୀଠର ଶଙ୍କରାଚାର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ତାଲିକା]]
# [[ଶଙ୍କରାଚାର୍ଯ୍ୟ]]
=== ପୌରାଣିକ ଚରିତ୍ର ===
# [[ପୁଷ୍କର]]
===ସମୃଦ୍ଧକରଣ===
# [[ବିରି]] (ସମୃଦ୍ଧକରଣ){{tick}}
# [[ଅଙ୍ଗିରା ଆଶ୍ରମ, ପୁରୀ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}}
# [[ହରିଶଙ୍କର ମନ୍ଦିର]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}}
# [[ଭଦ୍ରକାଳୀ ମନ୍ଦିର]] (ସମୃଦ୍ଧି କରଣ){{tick}}
# [[ଆଖଣ୍ଡଳମଣି ମନ୍ଦିର]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}}
# [[ବିରଞ୍ଚିନାରାୟଣ ମନ୍ଦିର, ପାଳିଆ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}}
==ଗ୍ରାମ/ସହର/ଅନୁଷ୍ଠାନ==
# [[ଫୁରଲିଝରଣ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ)
# [[ସରକାରୀ ବୈଷୟିକ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ, କଳାହାଣ୍ଡି]]
# [[ନିଳୋକ ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟ ]]
# [[ମାଛକାନ୍ଦଣା ଜଳପ୍ରପାତ]]
# [[ନିଳୋକ]]
# [[ଓଡ଼ିଆ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ]]
==ଆମ ସଂସ୍କୃତି/ପରମ୍ପରା==
# [[ଝୋଟି ଚିତା]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ)
# [[ହଳଦୀ କୁମକୁମ]]
# [[ଜୀବିତପୁତ୍ରିକା]]
#[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଦିବସ]]
==ସ୍ମରଣୀୟ ଓଡ଼ିଆ==
===ସାହିତ୍ୟିକ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ଶାରଦା ରଥ]]
# [[ପ୍ରବୋଧ କୁମାର ମିଶ୍ର]]
# [[ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁମାର ମହାନ୍ତି]]
# [[ନୀଳମଣି ମିଶ୍ର]]
# [[ଭି. ପି. ଜୋଗଲେକର]]
# [[ବିଜୟ କୁମାର ମହାନ୍ତି (ଅନୁବାଦକ)]]
# [[ଦେବେନ୍ଦ୍ର ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ମହାରଣା]]
# [[ପ୍ରଦୋଷ କୁମାର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ମନୋଜ ମହାନ୍ତି]]
# [[ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେଓ]]
# [[ମିଶ୍ର ସତ୍ୟନାରାୟଣ]]
# [[ଗୋଲୋକ ଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ବେଣୁଧର ରାଉତ]]
# [[ନୃସିଂହ କୁମାର ରଥ]]
# [[ଦେବେନ୍ଦ୍ର ଦାସ]]
# [[ସତ୍ୟ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ମନୋଜ ପଟ୍ଟନାୟକ (ଗୀତିକାର)]]
# [[ଗୌରହରି ଦଳାଇ]]
# [[ଅଲେଖଚନ୍ଦ୍ର ପଢ଼ିଆରୀ]]
# [[ବନବିହାରୀ ପଣ୍ଡା]]
# [[ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ମିଶ୍ର]]
# [[ବଂଶୀଧର ମହାନ୍ତି]]
# [[ଜୟନ୍ତ କୁମାର ବିଶ୍ଵାଳ]]
# [[ପ୍ରିୟବ୍ରତ ପାତ୍ର]]
# [[ଆନନ୍ଦଚନ୍ଦ୍ର ପହୀ]]
# [[ବାସୁଦେବ ସାହୁ]]
# [[ମହେଶ୍ୱର ମହାନ୍ତି (ସାହିତ୍ୟିକ)]]
# [[ନବୀନ କୁମାର ପରିଡ଼ା]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ନନ୍ଦ (ନାଟ୍ୟକାର)]]
# [[ଦୟାନିଧି ଦାସ]]
# [[କିଶୋର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[କମଳା ଶତପଥୀ]]
# [[ବୀରେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ଭୂୟାଁ]]
# [[ନିର୍ମଳ ଚନ୍ଦ୍ର ରାଉତ]]
# [[ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ ନାୟକ]]
# [[କୃଷ୍ଣ କୁମାର ମହାନ୍ତି]]
# [[ବାଦଲ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଉଦ୍ଧବ ଚରଣ ନାୟକ]]
# [[ଡିଲେଶ୍ୱର ରଣା]]
# [[ସୁଲଗ୍ନା ମହାନ୍ତି]]
# [[ପ୍ରବୀଣ କୁମାର କବି]]
# [[ମୌସୁମୀ ଦାସ]]
# [[ରାଧାମୋହନ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ମନୋଜ କୁମାର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଦେବକାନ୍ତ ମିଶ୍ର]]
# [[ବିଶ୍ୱନାଥ ସାହୁ (ବୈଜ୍ଞାନିକ)]]
# [[ବିନୋଦ ରାଉତରାୟ]]
# [[ଆନନ୍ଦ ଶଙ୍କର ଦାସ]]
# [[କମଳ ଲୋଚନ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଦାଶରଥି ମୁଣ୍ଡ]]
# [[ପ୍ରମୋଦ କୁମାର ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ହେମେନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ମିହିର କୁମାର ମେହେର]]
# [[ଦିଲ୍ଲୀଶ୍ୱର ମହାରଣା]]
# [[ଭାସ୍କର ଚନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ସୁଧାକର ନନ୍ଦ]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ ଦାସ]]
# [[ସୀମନ୍ତ ମହାନ୍ତି]]
# [[ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ]]
# [[ବିଜୟ କୁମାର ନନ୍ଦ]]
# [[ସୁଭାଷ ଶତପଥୀ]]
# [[ବିଜୟ କୁମାର ପ୍ରଧାନ]]
{{Div col end}}
=== ବହି ===
# [[ପ୍ରଥମ ପୁରୁଷ]]
===ପୁରାତନ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ଲକ୍ଷ୍ମୀକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}}
# [[ଗୋପାଳ ଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରହରାଜ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}}
# [[ଫକୀର ମୋହନ ସେନାପତି]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}}
# [[ହୃଷୀକେଶ ପଣ୍ଡା (ଗୀତିକାର)]]
# [[ପ୍ରତିଜ୍ଞା ଦେବୀ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ନାୟକ]]
# [[ବଳରାମ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ନୃସିଂହ ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ବୀରେନ୍ଦ୍ରନାଥ ମହାନ୍ତି]]
# [[ରାମ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି]]
# [[ରଶ୍ମି ରାଉଳ]]
# [[ନିର୍ମଳା ଦେବୀ]]
# [[ରଞ୍ଜିତା ନାୟକ]]
# [[ସୌଦାମିନୀ ଉଦ୍ଗାତା]]
# [[ସୁଲୋଚନା ଦାସ]]
# [[ପ୍ରଭାତୀ ମିଶ୍ର]]
# [[ରଜତ କୁମାର କର]]
# [[ସୁଚାରୁ ଦେବୀ]]
# [[ପଦ୍ମାବତୀ]]
{{Div col end}}
===ନୂତନ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ବିସ୍ମୟ ମହାନ୍ତି]]{{tick}}
# [[ସୁଶାନ୍ତ ପଟ୍ଟନାୟକ]]{{tick}}
# [[ଆରତି ଭୂୟାଁ]]
# [[ମନସ୍ୱିନୀ ଦାଶ]]
# [[ମନୋଜ କୁମାର ମିଶ୍ର]]
# [[ତ୍ରିଲୋଚନ ସାହୁ]]
# [[ରଶ୍ମି ରଞ୍ଜନ ପରିଡ଼ା]]
{{Div col end}}
===ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ବୈଷ୍ଣବଚରଣ ନାୟକ]]
# [[ବିଶ୍ୱମ୍ବର ପରିଡ଼ା]]
# [[ଭୂବନାନନ୍ଦ ଦାସ]]
# [[ଅଲେଖ ପାତ୍ର]]
# [[ଜି. ଏସ. ମେଲକୋଟେ]]
# [[କିଶନ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ସରକାର]]
# [[ଦୋଳଗୋବିନ୍ଦ ପ୍ରଧାନ]]
# [[କିରଣ ଲେଖା ମହାନ୍ତି]]
# [[ଦୋହରା ବିଷୋୟୀ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ)
# [[ଚକରା ବିଷୋୟୀ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ)
# [[ରେଣ୍ଡୋ ମାଝି]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ)
# [[ଗୌରାଙ୍ଗ ଚରଣ ଦାସ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ)
# [[ବାଞ୍ଛାନିଧି ମହାନ୍ତି]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ)
{{Div col end}}
=== ଚିତ୍ରକର ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ବିଜୟ ବିଶ୍ୱାଳ]]
{{Div col end}}
== ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ==
# [[ବିଶ୍ୱ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା ସମ୍ମିଳନୀ]]
# [[ଫୁଲବାଣୀ ଓଡ଼ିଆ]]
# [[ଗଞ୍ଜାମୀ ଓଡ଼ିଆ]]
# [[କରଣୀ ଅକ୍ଷର]]
# [[ଓଡ଼ିଆ ସଂଖ୍ୟା]]
# [[ରେଲି ଭାଷା]]
== ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଭାଷା ==
# [[ଆଶିଙ୍ଗ ଭାଷା]]
# [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ରୀ କୋଙ୍କଣୀ]]
# [[ସର୍ବଙ୍ଗ ଭାଷା]]
# [[ହୁଇଷୁ ଭାଷା]]
# [[ବରପେଇଟା]]
# [[ତୁସୋମ ଭାଷା]]
# [[ଶେଇଖଗାଲ]]
# [[ଚମ୍ଫୁଙ୍ଗ ଭାଷା]]
# [[କଲାକତଙ୍ଗ ମୋନ୍ପା]]
# [[ଟିଖିର ଭାଷା]]
# [[ସୁଆଁସୁ ଭାଷା]]
# [[ରାଠୱାଲି ବୋଲି]]
# [[ଶ୍ରୀନଗରିଆ ବୋଲି]]
# [[ଗଙ୍ଗାଡ଼ି ବୋଲି]]
== ଅଣ-ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟିକ ==
# [[ସୋହିନୀ ଘୋଷ]]
# [[ପଦ୍ମା ଗୋଲେ]]
# [[ଅନାମିକା (କବି)]]
# [[ପ୍ରତୀକ୍ଷା ବକ୍ସି]]
# [[ଉମା ଭଟ୍ଟ]]
# [[କେ.ଏସ୍. ଚନ୍ଦ୍ରିକା]]
# [[ବିଶାଖା ଦତ୍ତ]]
==ପୁସ୍ତକ==
# [[ନିର୍ମଳା (ଉପନ୍ୟାସ)]]
== ସମ୍ବାଦପତ୍ର ==
# [[ଦି ନ୍ୟୁ ଇଣ୍ଡିଆନ ଏକ୍ସପ୍ରେସ]]
# [[ଦି ଇଣ୍ଡିଆନ ଏକ୍ସପ୍ରେସ]]
==କଥାଚିତ୍ର/ଅଭିନେତା==
===ଓଡ଼ିଆ ନାଟକ===
* [[ବୟସର ଅନ୍ତେ]]
* [[ନବକଳେବର (ଓଡ଼ିଆ ନାଟକ)]]
* [[ଦେବଦାସ (ଓଡ଼ିଆ ନାଟକ)]]
===ପ୍ରଯୋଜନା ସଂସ୍ଥା===
* [[ଏସ୍୩ ମୁଭିଜ୍]]
===ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ସୀତା ଲବକୁଶ]]
# [[ବ୍ୟାଡ଼୍ ଗାର୍ଲ]]
# [[ଚାନ୍ଦ ନା ତମେ ତାରା]]{{tick}}
# [[ଲଭ୍ ମାଷ୍ଟର]]
# [[ନଈ ସେପାରୀ କନକ ଗୋରୀ]]
# [[ଟାର୍ଗେଟ୍]]
# [[ପ୍ରେମ ସବୁଠୁ ବଳବାନ]]
# [[ଡାହା ବାଳୁଙ୍ଗା]]
# [[ତୁ ଆଉ ମୁଁ]]
# [[ଡାଡି]]
# [[ଗୋଲାପି ଗୋଲାପି]]
# [[ଲେଖୁଲେଖୁ ଲେଖିଦେଲି]]
# [[ଇସ୍କ ତୁ ହି ତୁ]]
# [[ନୂଆ ନୂଆ ପ୍ରେମରେ]]
# [[କିଏ ଦବ ଟକ୍କର]]
# [[ସୁପର ମିଛୁଆ]]{{tick}}
# [[ଆଖି ପଲକରେ ତୁ]]
# [[ଆଇନ କାନୁନ]]
# [[କେଉଁ ଦୁନିଆରୁ ଆସିଲ ବନ୍ଧୁ]]
# [[ଅ ଆ ହର୍ଷେଇ]]
# [[ଅଗସ୍ତ୍ୟ]]
# [[ଝିଅଟା ବିଗିଡ଼ିଗଲା]]
# [[ପିଲାଟା ବିଗିଡ଼ିଗଲା]]
# [[କେହି ନୁହେଁ କାହାର]]
# [[ଯୁବରାଜ(ଓଡ଼ିଆ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର)]]
# [[ରିଭେଞ୍ଜ]]
# [[ବାଏ ବାଏ ଦୁବାଇ]]
# [[ଚିନି (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଲଭ୍ ପାଇଁ କୁଛ୍ ଭି କରେଗା]]
# [[ଲଭ୍ ୟୁ ହମେଶା]]
# [[ଜଗା ହାତରେ ପଘା (୨୦୧୫)]]
# [[ଗପ ହେଲେ ବି ସତ (୨୦୧୫)]]{{tick}}
# [[ଭାଇନା, କ'ଣ କଲା ସେ]]
# [[ସୁଇଟ୍ ହାର୍ଟ]]
# [[ତୋର ଦିନେ କୁ ମୋର ଦିନେ]]
# [[ଲଭ୍ ଷ୍ଟେସନ୍]]{{tick}}
# [[ଗଳ୍ପ ନୁହେଁ ଅଳ୍ପ ଦିନର]]
# [[ବେବି]]
# [[ଛାତି ତଳେ ଡିଂ ଡଂ]]
# [[ସ୍ମାଇଲ୍ ପ୍ଲିଜ୍]]{{tick}}
# [[କଥାଦେଲି ମଥା ଛୁଇଁ]]
# [[ସୁନାପିଲା- ଟିକେ ସ୍କୃ ଢିଲା]]
# [[ଛାଇ ପରି ରହିଥିବି]]
# [[ଦିୱାନା ହେଲି ତୋ ପାଇଁ]]
# [[ଦିଲ୍ କା ରାଜା]]
# [[ମୀମାଂସା]]
# [[କ୍ରାନ୍ତିଧାରା]]
# [[ଦିଲ୍ ଦିୱାନା ହେଇଗଲା]]
# [[ତୁ ମୋ ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[ଗଡ୍ଫାଦର୍]]
# [[ଦି ଏଣ୍ଡ୍]]
# [[ଆଖି ଖୋଲିଲେ ତୁ ତୁ ହି ତୁ]]
# [[ସୀତାରାମଙ୍କ ବାହାଘର କଳିଯୁଗରେ]]
# [[ଟପୋରି]]
# [[ଅଭୟ]]
# [[ରୋମିଓ ଜୁଲିଏଟ]]
# [[ସିଷ୍ଟର ଶ୍ରୀଦେବୀ]]
# [[ଭକ୍ତ ଓ ଭଗବାନ]]
# [[ମିଠା ମିଠା]]
# [[ଟିକେ ଖରା ଟିକେ ଛାଇ]]
# [[ନିଝୁମ ରାତିର ସାଥୀ (୨୦୧୭)]]
# [[ତମକୁ ଦେଖିଲା ପରେ]]
# [[ପ୍ରେମର ନିଶା ନିଆରା ନିଆରା]]
# [[ଆସିଲୁ ଯେବେ ତୁ ଯାଆନା ଫେରି]]
# [[ପ୍ରେମରେ ପ୍ରେମରେ]]
# [[ମୁଁ ଗାନ୍ଧୀ ନୁହେଁ]]
# [[ହେ ପ୍ରଭୁ ଦେଖା ଦେ]]
# [[ଦେଲେ ଧରା କଥା ସରେ]]
# [[ଗୁଣ୍ଡା]]
# [[ଗୋଟେ ଶୁଆ ଗୋଟେ ଶାରୀ]]
# [[ତୁ କହିବୁ ନା ମୁଁ]]
# [[ତୁ ଯେ ସେଇ]]
# [[ଯୋଉଠି ତୁ ସେଇଠି ମୁଁ]]
# [[ସମୟ ବଡ଼ ବଳବାନ (୨୦୧୬ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ହେଲା ମତେ ପ୍ରେମ ଜର]]
# [[ଚୁପ୍ ଚୁପ୍ ଚୋରି ଚୋରି]]
# [[ଜବରଦସ୍ତ ପ୍ରେମିକ]]
# [[ଟାଇଗର (ଓଡ଼ିଆ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର)]]
# [[ତୁ ମୋର ସପନ ରାଣୀ]]
# [[ଭଉଁରୀ- ଦ ସିଙ୍କିଙ୍ଗ୍ ରିଆଲିଟି]]
# [[ସପନର ପଥେ ପଥେ]]
# [[କଲେଜ ଟାଇମ]]
# [[ହେଲୋ- ଇନ୍ ଲଭ୍]]
# [[ଜହ୍ନର ପାହାଡ଼]]
# [[ମାୟା]]
# [[ମାଇଁ ଫାର୍ଷ୍ଟ ଲଭ୍]]
# [[କଳ୍କୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଫ୍ଲାସ୍ବ୍ୟାକ]]
# [[ଏଇ ଜନମର ସାଥିଟିଏ]]
# [[ଜଷ୍ଟ ମୋହବତ୍]]
# [[କଥା ନୁହେଁ ଏ କଥା]]
# [[ଗଡ୍ସ୍ ଓନ୍ ପିପୁଲ୍]]
# [[ଲେଖିଚି ନାଁ ତୋର]]
# [[ରକ୍ଷ୍ଟାର୍]]
# [[ଭଲପାଏ ତତେ ୧୦୦ ରୁ ୧୦୦]]
# [[ରଙ୍ଗିଲା ବାବା]]
# [[ରଘୁପତି ରାଘବ ରାଜାରାମ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଆଶିକ୍]]
# [[ଲଟେରୀ- ଲାଇଫ୍ ଏଗ୍ନେଷ୍ଟ ଫେଟ୍]]
# [[ମୁଁ ଖାଣ୍ଟି ଓଡ଼ିଆ ଝିଅ]]
# [[ଅଜାତଶତ୍ରୁ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ବିନ୍ଦାସ ରୋମିଓ]]
# [[ବଦମାସ୍ ଟୋକା]]
# [[ମୋ ଦିଲ୍ କହେ ଇଲୁ ଇଲୁ]]
# [[ଆପନା ହାତ ଜଗନ୍ନାଥ]]
# [[ତୋ ବାଟ ଚାହିଁଚି ରାତି ସାରା]]
# [[ପୁଣି ଦେଖା ହବ ଆର ଜନମରେ]]
# [[ଖାସ୍ ତୁମରି ପାଇଁ]]
# [[ଜୟ ହିନ୍ଦ୍]]
# [[ହିରୋ ନଂ ୱାନ୍]]
# [[ହରି ବୋଲ ନୁହେଁ ଟଙ୍କା ବୋଲ]]
# [[ସାହିତ୍ୟ ଦିଦି]]
# [[ସମଥିଙ୍ଗ୍ ସମଥିଙ୍ଗ୍ ୨]]
# [[ଭୈରବ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସଙ୍ଗମ]]
# [[୨୦୧୪ ଫିଅର ଅଫ ଦ ଇଅର]]
# [[ଏମିତି ବି ହେଇପାରେ]]
# [[କିଡ୍ନାପ୍]]
# [[କ୍ରିଷ୍ଣା ଗୋବିନ୍ଦା]]
# [[ଆମେ ତ ଟୋକା ଷଣ୍ଢ ମାର୍କା]]
# [[କାବୁଲା ବାରବୁଲା]]
# [[ଶିବା- ନଟ୍ ଆଉଟ୍]]
# [[ପାଗଳ କରିଚୁ ତୁ]]
# [[ମେଣ୍ଟାଲ]]
# [[ମୁଁ ତା'ର କିଏ]]
# [[ତମେ ଥିଲେ ସାଥିରେ]]
# [[ଗଞ୍ଜା ଲଢ଼େଇ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ୱାନ୍ ୱେ ଟ୍ରାଫିକ୍]]
# [[ରାସ୍ତା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଓମ୍ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଦୀପାଞ୍ଜଳି]]
# [[ସିନ୍ଦୂର (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ତୁ ମୋ ହିରୋ]]
# [[ଗଡ଼ବଡ଼]]
# [[ବଧୂ ନୁହେଁ ମୁଁ ବନ୍ଧୁ]]
# [[ମୋ ଦିଲ୍ ତୋ ଦିୱାନା]]
# [[ତୁ ମୋ ସୁନା ତୁ ମୋ ହୀରା]]
# [[ଲଭ୍ ହେଲା ଏମିତି]]
# [[ମୁଁ ଆଶିକ୍ ମୁଁ ଆୱାରା]]
# [[ମାଇଁ ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[ଏସିପି ସାଗରିକା]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ଧାମ ପୁରୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଦିୱାନା ଦିୱାନୀ]]
# [[ଚଉକା ଛକା]]
# [[ରୁମ୍କୁ ଝୁମାନା]]
# [[ସୁପରଷ୍ଟାର (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ମୁଁ ଗୋଟେ ଦୁଷ୍ଟ ପିଲା]]
# [[ସଲାମ ସିନେମା]]
# [[ରୁଦ୍ର (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସପନର ନାୟିକା]]
# [[ସନ୍ଦେହୀ ପ୍ରିୟତମା]]
# [[ଅଶୋକ ସମ୍ରାଟ]]
# [[ହରି ଓମ ହରି]]
# [[ମୁଁ ଦିୱାନା ତୋ' ପାଇଁ]]
# [[ଓମ ସାଇ ତୁଝେ ସଲାମ]]
# [[ଦୀପୁ ଦ ଡ୍ୟାନ୍ସବୟ]]
# [[ବଜରଙ୍ଗୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ପ୍ରେମିକା]]
# [[କାଉଁରୀ କନ୍ୟା]]
# [[ଯୋଗୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ବ୍ୟାଚେଲର]]
# [[ମିତ ବସିଛି ମୁଁ ଭୂତ ସାଥିରେ]]
# [[ଟଙ୍କା ତତେ ସଲାମ]]
# [[ମୁଁ ରାଜା ତୁ ରାଣୀ]]
# [[ତୁ ମୋ ଦେହର ଛାଇ]]
# [[କେହି ଜଣେ ଭଲ ଲାଗେରେ]]
# [[ବ୍ଲାକ୍ମେଲ୍]]
# [[ଗୁଡ୍ ବୟ]]
# [[ତୋ ପ୍ରେମରେ ପଡ଼ିଲା ପରେ]]
# [[ପର୍ଶୁରାମ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ରଙ୍ଗିଲା ଟୋକା]]
# [[ଜଗୁ ଅଟୋବାଲା]]
# [[କ୍ରିଷ୍ଣା- ଷ୍ଟୋରୀ ଅଫ୍ ଏ ଡ୍ୟାନ୍ସର୍]]
# [[ମୁଁ]]
# [[ଫ୍ୟାମିଲି ନମ୍ବର୍ ୱାନ୍]]
# [[ମୁଁ ପ୍ରେମୀ ମୁଁ ପାଗଳ]]
# [[କେମିତି ଏ ବନ୍ଧନ]]
# [[ମା' ଖୋଜେ ମମତା]]
# [[ଡନ୍ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଓନ୍ଲି ପ୍ୟାର୍]]
# [[ଶୁଭ ବିବାହ]]
# [[ତୋ' ଆଖିରେ ମୁଁ]]
# [[ମୁଁ କ'ଣ ଏତେ ଖରାପ]]
# [[ଦିଲ୍ ତତେ ଦେଇଚି]]
# [[ଆ'ଲୋ ମୋର କଣ୍ଢେଇ]]
# [[ପହିଲି ରଜ]]
# [[ଭୁଲ୍ ବୁଝିବନି ମତେ]]
# [[ଶଶୁରଘର ଜିନ୍ଦାବାଦ]]
# [[ତୋ'ର ମୋ'ର ଯୋଡ଼ି ସୁନ୍ଦର]]
# [[ଏଇ ମିଳନ ଯୁଗ ଯୁଗର]]
# [[ଶକ୍ତି (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଟିକେ ଅନାଡ଼ି ପୂରା ଖିଲାଡ଼ି]]
# [[ତତେ ଭଲ ପାଉଛି ବୋଲି]]
# [[ମେଘ ସବାରୀରେ ଆସିବ ଫେରି]]
# [[ପ୍ରେମ ଅଢ଼େଇ ଅକ୍ଷର]]
# [[ଦିୱାନା]]
# [[ଓଁ ନମଃ ଶିବାୟ (୨୦୧୦ର କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଲୈଲା ଓ ଲୈଲା]]
# [[ହାପି ଲକି]]
# [[ତୁ ଥାଆ ମୁଁ ଯାଉଚି ରୁଷି]]
# [[ଧୀରେ ଧୀରେ ପ୍ରେମ ହେଲା]]
# [[ସୁନା ଚଢ଼େଇ ମୋ ରୂପା ଚଢ଼େଇ]]
# [[ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଆଇଲାରେ ଓଡ଼ିଆ ପୁଅ]]
# [[ଚୁପ୍ କିଏ ଆସୁଛି]]
# [[ଆକାଶେ କି ରଙ୍ଗ ଲାଗିଲା]]
# [[ରୋମିଓ- ଦ ଲଭର୍ ବୟ]]
# [[ଲଭ୍ ଡଟ୍ କମ୍]]
# [[ମିତରେ ମିତ]]
# [[ତୁମେ ହିଁ ସାଥୀ ମୋର]]
# [[ତୁ ମୋରି ପାଇଁ]]
# [[ପ୍ରେମ ରୋଗୀ]]
# [[ଆ'ରେ ସାଥି ଆ]]
# [[ଆ' ଜହ୍ନରେ ଲେଖିବା ନାଁ]]
# [[ପାଗଳ କରିଚି ପାଉଁଜି ତୋର]]
# [[ଧନରେ ରଖିବୁ ଶପଥ ମୋର]]
# [[ମତେ ତ ଲଭ ହେଲାରେ]]
# [[ହସିବ ପୁଣି ମୋ ସୁନା ସଂସାର]]
# [[ନନ୍ଦିନୀ ଆଇ ଲଭ୍ ୟୁ]]
# [[ମୁନ୍ନା- ଏ ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[ତୋ ବିନା ଭଲ ଲାଗେନା]]
# [[ବନ୍ଦେ ଉତ୍କଳ ଜନନୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ମତେ ଆଣିଦେଲ ଲକ୍ଷେ ଫଗୁଣ]]
# [[ତୋ ପାଇଁ ନେବି ମୁଁ ଶହେ ଜନମ]]
# [[କାଳୀଶଙ୍କର]]
# [[ଲାଲ ଟୁକୁ ଟୁକୁ ସାଧବ ବୋହୂ]]
# [[ସମୟ ହାତରେ ଡୋରି]]
# [[ତୁମକୁ ପାରୁନି ତ ଭୁଲି]]
# [[ଅଗ୍ନିଶିଖା]]
# [[ମୋ ସୁନା ପୁଅ]]
# [[ଏ ମନ ମାନେନା]]
# [[ବନ୍ଧୁ (କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ମୋନିକା ମାଇଁ ଡାର୍ଲିଙ୍ଗ]]
# [[ଫେରିଆ ମୋ ସୁନା ଭଉଣୀ]]
# [[ମହାନାୟକ]]
# [[ମୁଁ ତତେ ଲଭ୍ କରୁଚି]]
# [[ପ୍ରିୟା ମୋ ଆସିବ ଫେରି]]
# [[ଗୁଡ୍ଡୁ ଆଣ୍ଡ ଗୁଡ୍ଡି]]
# [[ଆମାଜନ୍ ଆଡ୍ଭେଞ୍ଚର୍]]
# [[ଆଇ ଲଭ୍ ମାଇଁ ଇଣ୍ଡିଆ]]
# [[ତୁ ଏକା ଆମ ସାହା ଭରସା]]
# [[ରାକ୍ଷୀ ବାନ୍ଧିଲି ମୋ ରଖିବ ମାନ]]
# [[ହସିଲା ସଂସାର ଭାଙ୍ଗିଲା କିଏ]]
# [[ରକତେ ଲେଖିଚି ନାଁ]]
# [[ଦେ ମା ଶକ୍ତି ଦେ]]
# [[ତୁ ମୋ ମନର ମିତ]]
# [[ପ୍ରିୟା ମୋ ପ୍ରିୟା]]
# [[ବାଜି]]
# [[ତତେ ମୋ ରାଣ]]
# [[ମନର ମାନସୀ]]
# [[ଅର୍ଜୁନ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ନାରୀ ଆଖିରେ ନିଆଁ]]
# [[ତୋ' ପାଇଁ]]
# [[ଓମ୍ ଶାନ୍ତି ଓମ୍]]
# [[ନାୟକ ନୁହେଁ ଖଳନାୟକ]]
# [[ହତ୍ୟା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଟୋପାଏ ସିନ୍ଦୂର ଦି ଟୋପା ଲୁହ]]
# [[ମଥାରେ ଦେଇ ପାଟ ଓଢ଼ଣୀ]]
# [[ଓ ମାଇଁ ଲଭ୍]]
# [[କଟି ପତଙ୍ଗ]]
# [[ପ୍ରେମ୍ କୁମାର]]
# [[ସୁନ୍ଦରଗଡ଼ର ସଲମାନ୍ ଖାନ୍]]
# [[ଅଗ୍ନି ପରୀକ୍ଷା]]
# [[ଓଲେ ଓଲେ ଦିଲ୍ ବୋଲେ]]
# [[ନାୟକର ନାଁ ଦେବଦାସ]]
# [[ଜୀବନ ମୃତ୍ୟୁ]]
# [[ରହିଚି ରହିବି ତୋରି ପାଇଁ]]
# [[ଆଇ ଲଭ୍ ୟୁ]]
# [[ସୁନା ସଙ୍ଖାଳୀ]]
# [[ରଖିବ ଯଦି ସେ ମାରିବ କିଏ]]
# [[ହରିଭାଇ ହାରେନା]]
# [[ମା ମଙ୍ଗଳା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଏଇଠି ସ୍ୱର୍ଗ ଏଇଠି ନର୍କ]]
# [[ସାବତ ମାଆ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ନାରୀ ବି ପିନ୍ଧିପାରେ ରକ୍ତ ସିନ୍ଦୂର]]
# [[ପୁଅ ଭାଙ୍ଗିଦେଲା ସୁନା ସଂସାର]]
# [[ସମୟ ଚକରେ ସଂସାର ରଥ]]
# [[ପୁଅ ମୋର ଜଗତ ଜିତା]]
# [[ତୋ ଆଖି ମୋ ଆଇନା]]
# [[ଧର୍ମ ଦେବତା]]
# [[ସମୟ ଖେଳୁଛି ଚକା ଭଉଁରୀ]]
# [[ଧର୍ମ ସହିଲେ ହେଲା]]
# [[ସହର ଜଳୁଚି]]
# [[ମା ପରି କିଏ ହେବ]]
# [[ମା କାନ୍ଦେ ଆଜି ପୁଅଟେ ପାଇଁ]]
# [[ରଙ୍ଗ୍ ନମ୍ବର]]
# [[ଧରଣୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[କଳା ମାଣିକ]]
# [[ବାବୁ ପର୍ଶୁରାମ]]
# [[ତୁଳସୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଧର୍ମ ନିକିତି]]
# [[ରାକ୍ଷୀ ଭିଜିଗଲା ଆଖି ଲୁହରେ]]
# [[ଏଇ ଆଖି ଆମ ସାକ୍ଷୀ]]
# [[କାଳ ଚକ୍ର]]
# [[ପରଦେଶୀ ବାବୁ]]
# [[ଜୟ ଶ୍ରୀରାମ]]
# [[କଥା କହିବ ମୋ ମଥା ସିନ୍ଦୂର]]
# [[କଥା ରହିଗଲା କାଳ କାଳକୁ]]
# [[ଶାଶୁ ହାତକଡ଼ି ଭାଉଜ ବେଡ଼ି]]
# [[ଲଭ୍ ପ୍ରମିଜ୍]]
# [[ଯୋଉଠି ଥିଲେ ବି ତୁ ମୋର]]
# [[ସରପଞ୍ଚ ବାବୁ]]
# [[ଲାଟ୍ ସାହେବ]]
# [[ସ୍ତ୍ରୀ (୧୯୯୮ର କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସୁନା ପାଲିଙ୍କି]]
# [[ସୌଭାଗ୍ୟବତୀ]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମୀର ଅଭିସାର]]
# [[ଅହଲ୍ୟା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଏଇ ସଂଘର୍ଷ]]
# [[ଜୀବନସାଥୀ (୧୯୯୭ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ରାମ ଲକ୍ଷ୍ମଣ]]
# [[ବାପା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଶେଷ ଦୃଷ୍ଟି]]
# [[ନୀଳ ମାଷ୍ଟରାଣୀ]]
# [[ମୋକ୍ଷ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ବସୁଧା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସୁନା ପୁଅ]]
# [[କ୍ଷଣିକା- ଦ ଲସ୍ଟ ଆଇଡିଆ]]
# [[ମଣି ନାଗେଶ୍ୱରୀ]]
# [[ସୁଭଦ୍ରା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[୪ ଇଡିଅଟସ୍]]
# [[ଚମ୍ପିଆନ]]
# [[ମୋ ଭାଇ ଜଗା]]
# [[ସାଗର ଗଙ୍ଗା]]
# [[ପାଚେରୀ ଉଠିଲା ମଝି ଦୁଆରୁ]]
# [[ଅକୁହା କଥା]]
# [[ନିର୍ବାଚନ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ମୁକ୍ତି ମଶାଲ]]
# [[ନାଗ ଜ୍ୟୋତି]]
# [[ଲୁବେଇଡାକ]]
# [[ରଖିଲେ ଶିବ ମାରିବ କିଏ]]
# [[ମହୁଆ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଗୋପରେ ବଢ଼ୁଛି କଳା କହ୍ନେଇ]]
# [[ଏମିତି ଭାଇ ଜଗତେ ନାହିଁ]]
# [[ଗଢ଼ି ଜାଣିଲେ ଘର ସୁନ୍ଦର]]
# [[ଦାଦାଗିରି]]
# [[ପଥର ଖସୁଚି ବଡ଼ ଦେଉଳୁ]]
# [[ଅନୁପମା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସାଡୋଜ୍ ଅଫ୍ ଦ ରେନ୍ବୋ]]
# [[ଆଶା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ମା (୧୯୯୨ର ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଉଦଣ୍ଡୀ ସୀତା]]
# [[ମା' ଯାହାର ସାହା]]
# [[ଘର ମୋର ସ୍ୱର୍ଗ]]
# [[ଅଣ୍ଟି ଛୁରୀ ତଣ୍ଟି କାଟେ]]
# [[ପ୍ରୀତିର ଇତି]]
# [[ଅରଣ୍ଯ ରୋଦନ]]
# [[ସୁଖ ସଂସାର]]
# [[ମୁକ୍ତି ତୀର୍ଥ]]
# [[ଦୂର ଦିଗନ୍ତ]]
# [[କି ହେବ ଶୁଆ ପୋଷିଲେ]]
# [[ତୋ ବିନୁ ଅନ୍ୟ ଗତି ନାହିଁ]]
# [[ଆମ ଘର ଆମ ସଂସାର]]
# [[ବସ୍ତ୍ର ହରଣ]]
# [[ପରଦେଶୀ ଚଢ଼େଇ]]
# [[ଚକାଡୋଳା କରୁଚି ଲୀଳା]]
# [[ହିସାବ କରିବ କାଳିଆ]]
# [[କଣ୍ଢେଇ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[କାଳିଆ ଭରସା]]
# [[ଅଗ୍ନି ବୀଣା]]
# [[ଠାକୁର ଅଛନ୍ତି ଚଉ ବାହାକୁ]]
# [[ହସ ଲୁହ ଭରା ଦୁନିଆ]]
# [[ଦଇବ ଦଉଡ଼ି]]
# [[ଲୁଟ ତରାଜ]]
# [[ବିଧିର ବିଧାନ]]
# [[ଶାସ୍ତି (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ପ୍ରତିଶୋଧ ଅପରାଧ ନୁହେଁ]]
# [[ଲୋକାଲ ଟୋକା ଲଭ୍ ଚୋଖା]]
# [[ମାଇଣ୍ଡ୍ଗେମ୍]]
# [[ପୁଅ ମୋର କଳା ଠାକୁର]]
# [[ଥିଲି ଝିଅ ହେଲି ବୋହୂ]]
# [[ପାପ ପୁଣ୍ୟ]]
# [[କୁରୁକ୍ଷେତ୍ର (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସୁନା ଚଢ଼େଇ]]
# [[ମା ମତେ ଶକ୍ତି ଦେ]]
# [[ଲାଲ ପାନ ବିବି]]
# [[ଗୋଲାମଗିରି]]
# [[ଚକା ଆଖି ସବୁ ଦେଖୁଛି]]
# [[ଅନ୍ୟାୟ ସହିବି ନାହିଁ]]
# [[ମାଣିକ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ପକା କମ୍ବଳ ପୋତ ଛତା]]
# [[ପଳାତକ]]
# [[କଣ୍ଢେଇ ଆଖିରେ ଲୁହ]]
# [[ସତ ମିଛ]]
# [[ତାରା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଆରଣ୍ୟକ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଶେଷ ପ୍ରତୀକ୍ଷା]]
# [[ଏକ୍ସକ୍ୟୁଜ ମି]]
# [[ମା ଗୋଜବାୟାଣୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ପ୍ରେମ ପାଇଁ ମହାଭାରତ]]
# [[ସପନ ବଣିକ]]
# [[ଗୃହଲକ୍ଷ୍ମୀ]]
# [[ଇସ୍କ ପୁଣିଥରେ]]
# [[ରାଧା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ବସନ୍ତ ରାସ]]
# [[ଲଭ୍ ଏକ୍ସପ୍ରେସ୍]]
# [[ପ୍ରତିଧ୍ୱନି (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଜୀବନ ସଙ୍ଗମ]]
# [[ରାଜା ହରିଶ୍ଚନ୍ଦ୍ର]]
# [[ରାମ ରହିମ]]
# [[ଉଦୟ ଭାନୁ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସୁବର୍ଣ୍ଣ ସୀତା]]
# [[ଭାଇଜାନ୍]]
# [[ଅଭିଳାଷ]]
# [[ଭକ୍ତ ସାଲବେଗ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[କଲ୍ୟାଣୀ]]
# [[ଦେଖ ଖବର ରଖ ନଜର]]
# [[ଜ୍ୱାଇଁ ପୁଅ]]
# [[ବିଲ୍ୱ ମଙ୍ଗଳ]]
# [[ମାନସୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଦେବଯାନୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସତ୍ୟମେବ ଜୟତେ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ପଗ୍ଲୁ]]
# [[ବାଟ ଅବାଟ]]
# [[ମନ ଖାଲି ତତେ ଚାହେଁ]]
# [[ଅଗ୍ନି ପରୀକ୍ଷା (୧୯୮୦ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଜୟ ମା ମଙ୍ଗଳା]]
# [[ଅନୁରାଧା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ରାମ ବଳରାମ]]
# [[ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ (୧୯୭୯ର ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସାକ୍ଷୀ ଗୋପୀନାଥ]]
# [[ସୁଜାତା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସତୀ ଅନୁସୂୟା]]
# [[ପରିବାର (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ପତି ପତ୍ନୀ]]
# [[କବି ସମ୍ରାଟ ଉପେନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ]]
# [[ଶ୍ରୀମାନ୍ ସୁର୍ଦାସ]]
# [[ସନ୍ଧ୍ୟା ତାରା]]
# [[ପୁନର୍ମିଳନ]]
# [[ସାଥୀ ତୁ ଫେରିଆ]]
# [[ତୁ ମୋ ସୁନା ଚଢ଼େଇ]]
# [[ମା (୨୦୧୮ ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ପ୍ରେମୀ ଦିୱାନା]]
# [[ପ୍ୟାର ଅଲଗା ପ୍ରକାର]]
# [[ତୁ ମୋ ସୁଇଟ୍ ୧୬]]
# [[ଜୀବନର ଚଲାପଥେ]]
# [[ରହସ୍ୟ]]
# [[କୁଳାଙ୍ଗାର]]
# [[ମୁଇଁ ଦିୱାନା ତୁଇ ଦିୱାନୀ]]
# [[ଏ ଦିଲ୍ ତତେ ଦେଲି]]
# [[ବାପା ତମେ ଭାରି ଦୁଷ୍ଟ]]
# [[ଚାଲ୍ ଟିକେ ଦୁଷ୍ଟ ହବା]]
# [[ଅଜବ ସଞ୍ଜୁର ଗଜବ ଲଭ୍]]
# [[ପଞ୍ଜୁରୀ ଭିତରେ ଶାରୀ]]
# [[ନିମ୍କି]]
# [[ପ୍ରେମରେ ରଖିଚି ୧୦୦ରୁ ୧୦୦]]
# [[ଗୋଲ୍ ମାଲ୍ ଲଭ୍]]
# [[ବୋବାଲ ଟୋକା]]
# [[ସେଲଫିସ୍ ଦିଲ୍]]
# [[ତୁ ମୋ ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ ୨]]
# [[ଅଭିମାନ (୨୦୧୯ର କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ବୈଶାଳୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ରଙ୍ଗ ବରଷିବ ଟୁପୁରୁ ଟୁପୁରୁ]]
# [[ପ୍ରେମ ତୋର ନଟି ନଟି]]
# [[ଖୁସି (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ତୁ କହିଦେ ଆଇ ଲଭ୍ ୟୁ]]
# [[ଛବିରାଣୀ]]
# [[ଲଭ୍ ଟୁଇଷ୍ଟ]]
# [[ଦେଖା ହେଲା ପ୍ରେମ ହେଲା]]
# [[ମିଷ୍ଟର ମଜନୁ]]
# [[ବାଳ- ଦ ରିଦମ୍ ଅଫ୍ ଲାଇଫ୍]]
# [[ଫ୍ରମ୍ ମି ଟୁ ୟୁ]]
# [[ମାଲ୍ ମହୁ ଜୀବନ ମାଟି]]
# [[ବିଶ୍ୱରୂପ]]
# [[ଶଙ୍ଖା ସିନ୍ଦୂର]]
# [[କିଏ କାହାର (୧୯୯୭ର ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ମୁଁ ପରଦେଶୀ ଚଢ଼େଇ]]
# [[ବାବୁ ଭାଇଜାନ୍]]
# [[କୁଇନ୍ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ପାଇକ ବିଦ୍ରୋହ (କ୍ଷୁଦ୍ର ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର)]]
# [[ଆହୁତି]]
# [[କାହ୍ନା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସୁନା ସଂସାର (୧୯୯୭ର କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସହିଦ ରଘୁ ସର୍ଦ୍ଦାର]]
# [[ଗାଁର ନାଁ ଗାଲୁଆପୁର]]
# [[ଚାଲ ଟିକେ ପ୍ରେମ କରିବା]]
# [[ମନେ ମନେ ମନ ଖୋଜୁଥିଲା]]
# [[ଚକ୍ଷୁବନ୍ଧନ]]
# [[ଜଙ୍ଗଲ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଅରୁନ୍ଧତୀ (୨୦୨୧ର ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ମନ ମୋ ନେଇଗଲୁ ରେ]]
# [[ପିହୁ]]
# [[ବିଜୟିନୀ]]
# [[ମିଷ୍ଟର ରୋମିଓ]]
# [[୨ ଚକ୍ଲେଟ୍]]
# [[ଲାଲି ହବ କାହାର]]
# [[କଟକ ୱେଡ୍ସ୍ ସମ୍ବଲପୁର]]
# [[ବାପା ଆଇସିୟୁରେ ଅଛନ୍ତି]]
# [[ଲୁଚେଇ ଦେ ମତେ ଛାତି ଭିତରେ]]
# [[ଦୁର୍ଗତିନାସିନୀ ୨]]
# [[ଷଷ୍ଠରୁ ନଷ୍ଟ]]
# [[ଅର୍ଦ୍ଧ ସତ୍ୟ]]
# [[ଚୋରଣୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ପାରୋ ହେଟ୍ସ୍ ଦେବଦାସ]]
# [[ପ୍ରେମିକାୟ ନମ]]
# [[ରଙ୍ଗିଲା ବୋହୂ ୨]]
# [[ତୋ' ପାଇଁ ଫେରିବି ବସୁଧା ଚିରି]]
# [[ତୁ ମୋର ସାଥୀରେ ୨]]
# [[ମା'ର ମମତା]]
# [[ରାତି ସରି ସରି ଯାଉଛି]]
# [[ଇଏ ବି ଗୋଟେ ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[କୋକୋଲି: ଫିସ୍ ଆଉଟ୍ ଅଫ୍ ୱାଟର୍]]
# [[ଭୋକ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଚରିତ୍ର (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସିନ୍ଥିରୁ ସିନ୍ଦୂର ଅଳପ ଦୂର]]
# [[ବିଶ୍ୱାସ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଇନ୍ଦ୍ରଜାଲ]]
# [[ଓଏ ଗୀଟାର]]
# [[ପ୍ରତ୍ୟାଘାତ]]
# [[ଅର୍ଦ୍ଧାଙ୍ଗିନୀ]]
# [[ତୁମେ ମୋ ଶଙ୍ଖା ତୁମେ ମୋ ସିନ୍ଦୂର]]
# [[ଚୁମକି ମାଇଁ ଡାର୍ଲିଂ]]
# [[ତାଣ୍ଡବ]]
# [[ବିସର୍ଜନ]]
# [[ରୋଲ୍ ନଂ-୨୭ ସୁଜାତା ସେନାପତି]]
# [[ସୁପର୍ ବୟ୍]]
# [[ପଲ୍ ପଲ୍ ତତେ ଚାହେଁ]]
# [[ତୁ ଭାରି ବିୟୁଟିଫୁଲ୍]]
# [[ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ରୋମିଓ ରାଜା]]
# [[ପାପ]]
# [[ହିରୋଗିରି]]
# [[ଆଖି ବୁଜିଦେଲେ ତୁ]]
# [[ହେଲୋ ରାବଣ]]
# [[ସାହାଣୀ ଘର କାହାଣୀ]]
# [[ଲଭ୍ ୟୁ ପ୍ରିୟା]]
# [[ଶଲା ବୁଢ଼ାର ବଦ୍ଲା]]
# [[ଟିକେ ଲଭ୍ ଟିକେ ଟ୍ୱିଷ୍ଟ୍]]
# [[ତୁ ମୋର ସାଥିରେ]]
# [[ଦୁର୍ଗତିନାଶିନୀ]]
# [[ପ୍ରେମ ନା' ପାଗଳପଣ]]
# [[ଲକିର ଲକ୍ଡାଉନ୍ ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[ମୋ ମମି ପାପାଙ୍କ ବାହାଘର]]
# [[ଫେରିଆ]]
# [[ମୁଁ ତୁମେ ଲକ୍ଡାଉନ୍]]
# [[ଭିଜା ମାଟିର ସ୍ୱର୍ଗ]]
# [[ମୂଷା ମୋର ରଜନୀକାନ୍ତ]]
# [[ଅନାମିକା ନାୟିକା]]
# [[ଅନୁ ଦିଦି ନଟ୍ ଆଉଟ୍]]
# [[ଗୋଲ୍ମାଲ୍]]
# [[ଡହରା ଟୋକା]]
# [[ଅଙ୍ଗୁରୁ ନମିଳିଲେ ଖଟା]]
# [[ଲାଲ୍ପାନ ବିବିର ସ୍ମାର୍ଟ୍ ଫ୍ୟାମିଲି]]
# [[ହଉ ହଉ ହେଇଗଲାରେ]]
# [[ଟ୍ୱିଷ୍ଟବାଲା ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[ଚିରକୁଟ୍]]
# [[ତୋ ବିନା କିଛି ମୁଁ ଚାହେଁନା]]
# [[ରଙ୍ଗିଲା ବୋହୂ]]
# [[ଝିଅଟା ଅଲଗା ପ୍ରକାର]]
# [[କାଳିଆ କରୁଛି ଲୀଳା]]
# [[ଫୋର୍]]
# [[ସମାପାଜୁର ରଘୁ]]
# [[ବନ୍ଧନ (ଟେଲି ଫିଲ୍ମ)]]
# [[ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ]]
# [[କୁକୁଡ଼ା ଚୋର]]
# [[ପ୍ରେମ ଏଟିଏମ୍]]
# [[ଆଉ ଗୋଟେ ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[ଭାବେ ସିନା କହିପାରେନା]]
# [[କୋଉ ଆକାଶର ଜହ୍ନ ତୁ]]
# [[ପ୍ରେମମ୍]]
# [[ଡିଟେକ୍ଟିଭ୍ କରନ୍ ଅର୍ଜୁନ]]
# [[ଯଥା ରାବଣସ୍ୟ ମନ୍ଦୋଦରୀ]]
# [[ଦିଦି ନମସ୍କାର]]
# [[ସୁନୟନା]]
# [[ପାଣିଗ୍ରହଣ]]
# [[ଲଗାମ୍]]
# [[ମନ ମୋର କାଗଜ ଗୁଡ଼ି]]
# [[ଦିଲ୍ ମୋର ମାନେନା]]
# [[ଗୁପ୍ଚୁପ୍ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ବିଶ୍ୱନାଥ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ମୋ ପଣତକାନୀରେ ତୁ]]
# [[ଚୋରଣୀ ୨]]
# [[ଏକା ତୁ ଏକା ମୁଁ]]
# [[କୁରୁକ୍ଷେତ୍ର (ଟେଲି ଫିଲ୍ମ)]]
# [[ମିଷ୍ଟର କହ୍ନେୟା]]
# [[ଅଧାଲେଖା ଗପ]]
# [[କ୍ରେଜି-୪]]
# [[ବିଦ୍ୟାରାଣ]]
# [[ଲାଗେ ପ୍ରେମ ନଜର]]
# [[ପ୍ରତିଜ୍ଞା]]
# [[ଆସ୍ତିକ ନାସ୍ତିକ]]
# [[ଦିଲ୍ରେ ଅଛି ତୋ'ରି ନାଁ]]
# [[କହିବିନି ତତେ ଆଇ ଲଭ୍ ୟୁ]]
# [[ବାଏ ବାଏ ଦିଲ୍]]
# [[ଶେଷ ରାତି]]
# [[ବୋଉର ହାତବାକ୍ସ]]
# [[ପ୍ରତୀକ୍ଷା]]
# [[ହାଏ କୃଷ୍ଣ]]
# [[କିଛି କହିବାର ଅଛି]]
# [[ଏଇ ରାକ୍ଷୀ ତୋ' ରକ୍ଷା କବଚ]]
# [[ମାୟାବୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[କିସ୍ ମିସ୍]]
# [[ମହାବାହୁ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଏଡିୟୁ ଗୋଦାର]]
# [[ଚୁମ୍କି ସେ' ତ ପାଣିରେ ବୁଡ଼ିବ ନାହିଁକି]]
# [[ଫେରି ଆସୁଥିବି କୋଳକୁ ତୋ'ର]]
# [[ଫେରି ଆସୁଥିବି କୋଳକୁ ତୋ'ର]]
# [[ବାଳୀ - ଦ ସେଭିଅର୍]]
# [[ତିତ୍ଲି]]
# [[ମହିଷାସୁର (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ପ୍ରେମରେ ରିସ୍କ ହେଲା ମୋତେ ଇସ୍କ]]
# [[ପ୍ରସ୍ଥାନମ୍]]
# [[ଓଏ ଅଞ୍ଜଲି]]
# [[ତୃଷ୍ଣା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଅଳ୍ପ ଦିନର ଗଳ୍ପ]]
# [[ରୁଦ୍ରାଣୀ]]
# [[ପାରିକରିବେ ଭୋଳାଶଙ୍କର]]
# [[ତୁ ମୋର ଓକେ]]
# [[ଆମେ ତ ମିଡିଲ୍ କ୍ଲାସ୍]]
# [[ସହରୀ ବାଘ (୨୦୨୨ର ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ବିଛାଗ୍ୟାଙ୍ଗ୍]]
# [[ପୋଲିସ୍ ବାବୁ]]
# [[ଲାଇଫ୍ରେ କିଛି ବି ହେଇପାରେ]]
# [[ମୁଖା (୨୦୨୨ର ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଲାଲ ଓଢ଼ଣି]]
# [[ତୋ ନା'ର ମାନେ ହଁ]]
# [[ଡିଅର୍ ଲଭ୍]]
# [[ନଟରାଜ ୦୦୯]]
# [[ତୋ'ର ମୋର କଟି]]
# [[ଉଡ଼ନ୍ତା ଥାଳିରେ ଆସିଛି ପ୍ରିୟା]]
# [[ନିୟତି]]
# [[ମାମା ୱେଡ୍ସ୍ ପାପା]]
# [[ବନ୍ଦିନୀ]]
# [[ବ୍ରେକ୍ଅପ୍ ବାଲା ଲଭ୍ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[ଫାଲଗୁନ ଚୈତ୍ର]]
# [[ବାପା ସୁପର୍ମ୍ୟାନ୍]]
# [[ବାଜିବଲୋ ସାହାନାଇ]]
# [[ବୋହୂ ଆମର ବିଛୁଆତି]]
# [[ବିଭ୍ରାନ୍ତ]]
# [[କନ୍ୟାଦାନ (୨୦୨୩ ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ମନ ମ୍ୟୁଜିଅମ୍]]
# [[ମନସ୍କ]]
# [[ନାରୀ ନୁହେଁ ତୁ ଅର୍ଦ୍ଧନାରୀ]]
# [[ସରଗ ପୁରରୁ ଆସିଚି ପ୍ରିୟା]]
# [[ବାହାଘର ଡଟ୍ କମ୍]]
# [[ଟିଙ୍ଗା ରାଜୁ]]
# [[ପ୍ରେମ୍ ଫର୍ ସେଲ୍]]
# [[ଡେଲିଭରି ବୟ]]
# [[ପାରିକରିବେ ଭୋଳାଶଙ୍କର ୨]]
# [[ଉଷା (ଟେଲି ଫିଲ୍ମ)]]
# [[ଛବିର ମଣିଷ]]
# [[ଧୀର ପାଣି ପଥର କାଟେ]]
# [[ଶତ୍ରୁ ସଂହାର (ଟେଲି ଫିଲ୍ମ)]]
# [[ତଦନ୍ତ (ଟେଲି ଫିଲ୍ମ)]]
# [[କବିତା (ଟେଲି ଫିଲ୍ମ)]]
# [[ଫଟା କପାଳ]]
# [[ତମସା ତୀରେ]]
# [[ଭାଗ୍ୟ]]
# [[ପୂଜାରିଣୀ]]
# [[ଭୁଲ କାହାର]]
# [[ମୁଖାଗ୍ନି]]
# [[ଧୋ'ରେ ବାବୁ ଧୋ']]
# [[ପ୍ରିୟେ ତୁ ମୋ ସିଏ]]
# [[ମହାସଂଗ୍ରାମ]]
# [[ଶାୟରୀ ଶାୟରୀ]]
# [[ପ୍ରେମୀ ନମ୍ବର ୱାନ୍]]
# [[ହାପି ଏଣ୍ଡିଂ]]
# [[କର୍ତ୍ତବ୍ୟ]]
# [[ଆଇପିଏସ୍ ଦୁର୍ଗା]]
# [[ପ୍ରିୟାର ପ୍ରି-ୱେଡିଂ ଲଭ୍ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[ଧୋକା - ଦି ଗେମ୍ ଅଫ୍ ଲଭ୍]]
# [[ପ୍ରତିଶୋଧ]]
# [[ପୁଷ୍କରା (୨୦୨୩ର ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଶଙ୍କର (୨୦୨୩ର ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ବୋଉ (ଟେଲି ଫିଲ୍ମ)]]
# [[ପଡ଼ିଗଲି ତୋ ପ୍ରେମରେ]]
# [[ପ୍ରୀତି ବନ୍ଧନ]]
# [[ଟି]]
# [[କସ୍ତୁରୀ (୨୦୨୩ ଟେଲି ଫିଲ୍ମ)]]
# [[ସିନ୍ଦୂର (୨୦୨୩ର ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଟୁ ଲେଟ୍]]
# [[ଟୁଇନ୍ସ]]
# [[ଲାଗିଲା ରଙ୍ଗ ଗୋଲାପି ଗୋଲାପି]]
# [[ସୁକ ଭାଇର ସୋଲେ]]
# [[ଲଭ୍ ଇନ୍ ଲଣ୍ଡନ]]
# [[ଗୁଡ୍ଡୁ ଗ୍ୟାଙ୍ଗଷ୍ଟାର୍]]
# [[କାଇଁଚ ମାଳି]]
# [[ମିଛେଇ ଝିଅ]]
# [[ପାଖେ ପାଖେ ଥିବି ହର୍ପଲ୍]]
# [[ତୋ' ପାଇଁ ଫେରିବି ରହିଲା ରାଣ]]
# [[ବ୍ୟାସେ ଶୁଣୁଛ]]
# [[କର୍ମ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
{{Div col end}}
===ସମୃଦ୍ଧିକରଣ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ରାଜୁ ଆୱାରା]]
# [[ରୂପା ଗାଁ ର ସୁନାକନିଆଁ]]
# [[ଇସ୍କ ତୁ ହି ତୁ]]
# [[ନାରୀ ନୁହେଁ ତୁ ନାରାୟଣୀ]]
# [[ବିଧାତା (୨୦୦୩ର ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର)]]
# [[କଥାନ୍ତର]]
# [[ମାୟା ମିରିଗ]]
# [[ମାଟିର ମଣିଷ]]
# [[ଇନ୍ଦ୍ରଧନୁର ଛାଇ]]
# [[ଯାହାକୁ ରଖିବେ ଅନନ୍ତ]]
# [[ଚୋରି ଚୋରି ମନ ଚୋରି]]
# [[ବୋଉ (୧୯୯୮ର କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଧର୍ମର ହେବ ଜୟ]]
# [[ସାକ୍ଷୀ ରହିଲା ଏ ସିଂହଦୁଆର]]
# [[ଗୋଲାପି ଗୋଲାପି]]
# [[ରକତ ଚିହ୍ନିଛି ନିଜର କିଏ]]
# [[ଥ୍ୟାଙ୍କ ୟୁ ଭଗବାନ]]
# [[ଦୋସ୍ତି]]
# [[ଆସୁଛି ମୋ କାଳିଆସୁନା]]
# [[ଯଶୋଦା (୧୯୯୬ର ସିନେମା)]]
# [[ପିପାସା]]
# [[ଅକ୍ଷି ତୃତୀୟା]]
# [[ରାମାୟଣ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସାବିତ୍ରୀ (୧୯୯୫ର ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର)]]
# [[ବତାସୀ ଝଡ଼]]
# [[ଗଙ୍ଗ ଶିଉଳି (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ହାକିମ ବାବୁ]]
# [[ଟୋପାଏ ସିନ୍ଦୂର ଦି ପଟ ଶଙ୍ଖା]]
# [[ପରିଣାମ]]
# [[ମଥୁରା ବିଜୟ]]
# [[ଭଙ୍ଗା ସିଲଟ]]
{{Div col end}}
# [[ରାଇମୋହନ ପରିଡ଼ା]]
# [[ଜାଗୃତି ରଥ]]
===ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର/ଦୂରଦର୍ଶନ ଅଭିନେତା/ଅଭିନେତ୍ରୀ/ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ===
{{Div col|colwidth=10em}}
# [[ବବ୍ଲି]]
# [[ଏଲିନା ସାମନ୍ତରାୟ]]
# [[ମୀନକେତନ]]
# [[ତମସା ମିଶ୍ର]]
# [[ବାଳକୃଷ୍ଣ ନାୟକ]]
# [[ସୁସ୍ମିତା ଦାସ]]
# [[ଶୀତଲ ପାତ୍ର]]
# [[ଲିପି (ଅଭିନେତ୍ରୀ)]]
# [[ଗାର୍ଗୀ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଗୁନ୍ଗୁନ୍]]
# [[ଦୀପ୍ତିରେଖା ପାଢ଼ୀ]]
# [[ଲିପ୍ସା ମିଶ୍ର]]
# [[ଜାଙ୍କଲିନ ପରିଡ଼ା]]
# [[ନମ୍ରତା ଦାସ]]
# [[ନୈନା ଦାସ]]
# [[ଜିନା ସାମଲ]]
# [[ତ୍ରିପୁରା ମିଶ୍ର]]
# [[ନମ୍ରତା ଥାପା]]
# [[ଅନୁଭା ସୌର୍ଯ୍ୟା]]
# [[ଗୀତା ରାଓ]]
# [[ଭୂମିକା ଦାଶ]]
# [[ଝିଲିକ୍ ଭଟ୍ଟାଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ଦେବଯାନୀ]]
# [[ନୀତୁ ସିଂହ (ଓଡ଼ିଆ ଅଭିନେତ୍ରୀ)]]
# [[ଅରୁଣ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଦେବୀକା ଅରୁନ୍ଧତୀ ସାମଲ]]
# [[ଆମେଲି ପଣ୍ଡା]]
# [[ସ୍ମରଣୀକା ପ୍ରିୟଦର୍ଶିନୀ]]
# [[ଜ୍ୟୋତି ରଞ୍ଜନ ନାୟକ]]
# [[ସୋନିକା ରାୟ]]
# [[ଆର୍ଯ୍ୟନ ଦାଶ]]
# [[ସମୀର ରିଷୁ ମହାନ୍ତି]]
# [[ବିଦୁସ୍ମିତା]]
# [[ସୁବ୍ରତ ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ମେଘା ଘୋଷ]]
# [[ପିଣ୍ଟୁ ନନ୍ଦ]]
# [[କୁନା ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[କାଜଲ ମିଶ୍ର]]
# [[ବବି ମିଶ୍ର]]
# [[ମେଘ୍ନା ମିଶ୍ର]]
# [[ସୁନୀଲ କୁମାର]]
# [[ରାଲି ନନ୍ଦ]]
# [[ସନ୍ମିରା ନାଗେଶ]]
# [[ବିଶ୍ୱଭୂଷଣ ପଣ୍ଡା]]
# [[ତମନ୍ନା ବ୍ୟାସ]]
# [[ନିହାରୀକା ଦାଶ]]
# [[ସାଜନ୍ ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ସମ୍ଭାବନା ମହାନ୍ତି]]
# [[ଉତ୍କଣ୍ଠା ପାଢ଼ୀ]]
# [[ପୁନମ ମିଶ୍ର]]
# [[ସ୍ୱରାଜ ବାରିକ]]
# [[ସମ୍ବିତ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ନିକିତା ମିଶ୍ର]]
# [[ଶଶାଙ୍କ ଶେଖର]]
# [[ଅକ୍ଷୟ ବସ୍ତିଆ]]
# [[ଦୀପକ ବାରିକ]]
# [[ଅମ୍ଳାନ ଦାସ]]
# [[ହର ରଥ]]
# [[ସସ୍ମିତା ପିୟାଲି ସାହୁ]]
# [[ନିକିତା]]
# [[ପୁପୁଲ ଭୂୟାଁ]]
# [[ସୁଶ୍ରୀ ରଥ]]
# [[ଝାନ୍ସୀ ରାଣୀ (ଓଡ଼ିଆ ଅଭିନେତ୍ରୀ)]]
# [[ଦୀପକ କୁମାର]]
# [[ଶିବାନୀ ସଙ୍ଗୀତା]]
# [[ରୁଦ୍ର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ପ୍ରଜ୍ଞା ହୋତା]]
# [[ରଜନୀ ରଞ୍ଜନ]]
# [[ପ୍ରିୟଙ୍କା ମହାପାତ୍ର]]
# [[କୋଏଲ ମିଶ୍ର]]
# [[ପିଙ୍କି ପ୍ରିୟଦର୍ଶିନୀ]]
# [[ସଂଗ୍ରାମ ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ବିଜୁ ବଡ଼ଜେନା]]
# [[ଅର୍ଦ୍ଧେନ୍ଦୁ ସାହୁ]]
# [[ସନ୍ତୋଷ ନାରାୟଣ ଦାସ]]
# [[ପୁପିନ୍ଦର ସିଂହ]]
# [[ଦେବାଶିଷ ପାତ୍ର]]
# [[ଆଶୁତୋଷ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ସୁମନ ମହାରଣା]]
# [[ସୂର୍ଯ୍ୟକାନ୍ତ ସାମଲ]]
# [[ବ୍ରଜ ସିଂହ]]
# [[ପଞ୍ଚାନନ ନାୟକ]]
# [[ବୈଶାଳୀ ପରିଡ଼ା]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିହାରୀ]]
# [[ଅସୀତ ପତି]]
# [[ଲଭ୍ଲି]]
# [[ସୁଧାକର ବସନ୍ତ]]
# [[ସୁବାସ ରାଉତ]]
# [[ସଲିଲ ମିତ୍ର]]
# [[ରାଧାକାନ୍ତ ନନ୍ଦ]]
# [[ତୃପ୍ତି ସିହ୍ନା]]
# [[ସୋଫିଆ ଆଲାମ]]
# [[ନାଜିଆ ଆଲାମ]]
# [[ଅସୀମା ପଣ୍ଡା]]
# [[ସ୍ମିତା ମହାନ୍ତି]]
# [[ସୋମେଶ ମହାନ୍ତି]]
# [[ମୁନ୍ନା ଖାଁ]]
# [[ଜ୍ୟୋତ୍ସ୍ନା ଦାସ]]
# [[ଦୀପା ସାହୁ (୧୯୮୫ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଦେବେନ ମିଶ୍ର]]
# [[ଗାଗାରିନ ମିଶ୍ର]]
# [[ଅଭିଜିତ ମଜୁମଦାର]]
# [[ଶିଶିର ମୋହନ ପତି]]
# [[ସୁରେଶ ବଳ]]
# [[ମାମା ମିଶ୍ର]]
# [[ମାମୁନି ମିଶ୍ର]]
# [[ହାଡ଼ୁ]]
# [[ଅଶ୍ୱିନୀ ବ୍ରହ୍ମା]]
# [[ରବି ମିଶ୍ର]]
# [[ଶୁଭକାନ୍ତ ସାହୁ]]
# [[ଶ୍ରଦ୍ଧା ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ମନିଷା ମିଶ୍ର]]
# [[ଏଲି ପାଢ଼ୀ]]
# [[ଶ୍ୱେତା ମଲ୍ଲିକ]]
# [[କିର୍ତ୍ତୀ ମହାନ୍ତି]]
# [[କାବ୍ୟା କିରଣ]]
# [[ଦିବ୍ୟା ମହାନ୍ତି]]
# [[ବିରାଜ ଦାଶ]]
# [[ମୀରା ମହାନ୍ତି]]
# [[ରାଜେଶ୍ୱରୀ ରାୟ]]
# [[ପ୍ରତିଭା ପଣ୍ଡା]]
# [[ତିଳୋତ୍ତମା ଖୁଣ୍ଟିଆ]]
# [[ସ୍ୱୟମ ପାଢ଼ୀ]]
# [[ପ୍ରଦୀପ ଭୋଳ]]
# [[ପାର୍ଥ ସାରଥୀ ରାୟ]]
# [[ଶ୍ରୀୟା ଝା]]
# [[ସୁବୋଧ ପଟ୍ଟନାୟକ (୧୯୪୭ ଜନ୍ମ)]]
# [[ସୁଧାରାଣୀ ଜେନା]]
# [[ବର୍ଷା ନାୟକ]]
# [[ବିରେନ ଜ୍ୟୋତି ମହାନ୍ତି]]
# [[ଶୁଭ୍ରାଂଶୁ ନାୟକ]]
# [[ଅସିତ ରଞ୍ଜନ ଦାସ]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ଲେଙ୍କା]]
# [[ସୁଭାଶିଷ ଶର୍ମା]]
# [[ତାପସ ସରଘରିଆ]]
# [[ମଞ୍ଜୁଳା କୁଅଁର]]
# [[ସାତ୍ୟକି ମିଶ୍ର]]
# [[ଇନ୍ଦ୍ରମଣି ବେହେରା]]
# [[ଶାନ୍ତିଲତା ବାରିକ]]
# [[ବିଜୟ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ସୁମିତ ପଣ୍ଡା]]
# [[ସମାଜ ପତି]]
# [[ଶିଶିର କୁମାର ସାହୁ]]
{{Div col end}}
===କଥାଚିତ୍ର ହଲ୍===
* [[ମିଶ୍ର ଟକିଜ୍]]
===ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତୀୟ ଅଭିନେତା/ଅଭିନେତ୍ରୀ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ମହେଶ ବାବୁ]]
# [[ଜୟଲଳିତାଙ୍କ ଅଭିନୀତ କଥାଚିତ୍ର]]{{tick}}
# [[ଅକ୍କିନେନି ନାଗାର୍ଜୁନ]]
# [[ଅକ୍କିନେନି ନାଗା ଚୈତନ୍ୟ]]
# [[ପ୍ରଣୀତା ସୁବାଷ]]
# [[ବେଦୀକା]]
# [[ଜାନକୀ ସବେଶ]]
# [[ହେମା ସେୟାଦ]]
# [[ରାଇ ଲକ୍ଷ୍ମୀ]]
# [[ଅମଲା ଅକ୍କିନେନି]]
# [[ରକୁଲ ପ୍ରୀତ ସିଂ]]
# [[ଶ୍ରୀୟା ରେଡ୍ଡି]]
# [[ଉଦୟ ଭାନୁ]]
# [[ରାଧିକା ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ନିଶା ଅଗ୍ରୱାଲ]]
# [[ଲେସ୍ଲି ତ୍ରିପାଠୀ]] (ଓଡ଼ିଆ)
# [[ଲାବନ୍ୟା ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ଦୀକ୍ଷା ସେଠ]]
# [[ପ୍ରୀତିକା ରାଓ]]
# [[ଶ୍ରୀୟା ଶରଣ]]
# [[ଜେନେଲିଆ ଡିସୋଜା]]
# [[ବିକ୍ରମ (ତାମିଲ କଥାଚିତ୍ର ଅଭିନେତା)]]
# [[କାର୍ତ୍ତିକ ଶିବକୁମାର]]
# [[ମଣି ରତ୍ନମ୍]]
# [[ବେଣୁ ମାଧବ]]
# [[ଏସ. ପି. ବାଲସୁବ୍ରମଣ୍ୟମ]]
# [[ପୂନମ କୌର]]
# [[ଚାର୍ମି କୌର]]
# [[ନିରଞ୍ଜନା ଅନୁପ]]
# [[ସିଦ୍ଧାର୍ଥ ଭରତନ]]
# [[ଆନନ୍ଦ ବାବୁ]]
# [[ଅମିତ ଭାର୍ଗଭ]]
# [[ରମେଶ ଭଟ]]
# [[ସାଇପ୍ରିୟା ଦେବା]]
# [[ଅଶ୍ୱିନ ବାବୁ]]
# [[ମାଧୁରୀ ବ୍ରଗାଞ୍ଜା]]
# [[ମେଘା ବର୍ମନ]]
# [[ମଞ୍ଜୁ ଭାଷିଣୀ]]
# [[ଅଶକର ସୌଦାନ]]
# [[ଅରୁଣ ଆଲେକ୍ଜାଣ୍ଡର୍]]
# [[ଅର୍ଚ୍ଚନା (କନ୍ନଡ଼ ଅଭିନେତ୍ରୀ)]]
# [[ବି. ଧନଞ୍ଜୟ]]
# [[ପୁନର୍ନବୀ ଭୂପଲାମ]]
# [[ଡିଂଗ୍ରୀ ନାଗରାଜ]]
# [[ଗଣେଶକର]]
# [[କୁମାର ଗୋବିନ୍ଦ]]
# [[ବମ୍ବେ ଜ୍ଞାନମ]]
# [[ଅଭିନବ ଗୋମତାମ]]
# [[ଗୋକୁଳନାଥ]]
# [[ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟା ଦେୱାନ]]
# [[ବାଭା ଚେଲ୍ଲାଦୁରାଇ]]
# [[କ୍ରିଷ୍ଣେ ଗାୱଡ଼େ]]
# [[ଲଳିତା କୁମାରୀ]]
# [[ଗୁରୁପ୍ରସାଦ]]
# [[ମମିତା ବାଇଜୁ]]
# [[ବଳରାଜ]]
# [[ଡି. ବାଲଶୁଭ୍ରମଣ୍ୟମ]]
# [[ଅରବିନ୍ଦ ବୋଳାର]]
# [[ବାସୁ ଇନ୍ତୁରୀ]]
# [[ରାଜଲକ୍ଷ୍ମୀ ଜୟରାମ]]
# [[ଜେନି (ଅଭିନେତା)]]
# [[ଅଶ୍ୱିନୀ ଜୋସ]]
# [[ନିବେଦିତା ଭଟ୍ଟାଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ଆତ୍ମିକା]]
# [[ଦେବଦାସ କନକଲା]]
# [[ଟି. କନକମ]]
# [[ଦେବୀ ଅଜିତ]]
# [[ଅରବିନ୍ଦ ଆକାଶ]]
# [[ସାଣ୍ଡ୍ରା ଆମି]]
# [[ଜେନିଫର ଆଣ୍ଟୋନି]]
# [[ଅର୍ଜୁନ ଅଶୋକନ]]
# [[ଚିଟ୍ଟି ବାବୁ]]
# [[ପ୍ରସାଦ ବାବୁ]]
# [[ରାମାନି ଆମ୍ମାଲ]]
# [[ଇରା ଅଗ୍ରୱାଲ]]
# [[ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟା ଭାସ୍କରନ୍]]
# [[ବେବି ଆମେୟା]]
# [[ସବିତା ଆନନ୍ଦ]]
# [[ଗୋପିକା ଅନିଲ]]
# [[ଅଞ୍ଜୁ (ଅଭିନେତ୍ରୀ)]]
# [[ବୀଣା ଆଣ୍ଟୋନି]]
# [[ଅନୁମୋଲ]]
# [[ଅନୁଶ୍ରୀ (କନ୍ନଡ଼ ଅଭିନେତ୍ରୀ)]]
# [[ଅନୁଶ୍ରୀ (ମାଲାୟାଲମ ଅଭିନେତ୍ରୀ)]]
# [[ଅପର୍ଣ୍ଣା ବାସ୍ତାରେ]]
# [[ଅଞ୍ଜୁ ଅରବିନ୍ଦ]]
# [[ନୀତା ଅଶୋକ]]
# [[ଋତୁ ବର୍ମେଚା]]
# [[ମୁସ୍କାନ ସେଠୀ]]
# [[କାଇରା ଦତ୍ତ]]
# [[ବାଭିତ୍ରା]]
# [[ଶିବାନୀ ଭାଇ]]
# [[ଭାରତୀ (ତାମିଲ ଅଭିନେତ୍ରୀ)]]
# [[କୀର୍ତ୍ତି ଭଟ]]
# [[ଭବାନୀ (ଅଭିନେତ୍ରୀ)]]
# [[ଭୁବନେଶ୍ୱରୀ (ଅଭିନେତ୍ରୀ)]]
# [[ହିମା ବିନ୍ଦୁ]]
# [[ରେଶ୍ମି ବୋବାନ]]
# [[ତିରୁବୀର]]
# [[ମାହେଶ୍ୱରୀ ଚାଣକ୍ୟନ]]
# [[ସ୍ନିଶା ଚନ୍ଦ୍ରନ]]
# [[ଶ୍ରୀଜା ଚନ୍ଦ୍ରନ]]
# [[ରବିନା ଦାହା]]
{{Div col end}}
===ହିନ୍ଦୀ ଅଭିନେତା/ଅଭିନେତ୍ରୀ/କଣ୍ଠଶିଳ୍ପୀ===
{{Div col|colwidth=10em}}
# [[ଦିବ୍ୟା ଭାରତୀ]]
# [[ସାରିକା ଠାକୁର]]
# [[ଅକ୍ଷରା ହାସନ]]
# [[ପୂଜା ବେଦୀ]]
# [[ଗୌହର ଖାନ]]
# [[ନିଗାର ଖାନ]]
# [[ପ୍ରିୟଙ୍କା ଚୋପ୍ରା]]
# [[ପରିଣୀତି ଚୋପ୍ରା]]
# [[ମୀରା ଚୋପ୍ରା]]
# [[ମୌନୀ ରାୟ]]
# [[ମନ୍ନାରା ଚୋପ୍ରା]]
# [[କ୍ରୀତି ସନନ]]
# [[ବିଦ୍ୟା ବଲାନ]]
# [[ଆଲିଆ ଭଟ୍ଟ]]
# [[ଦୀପିକା ପାଦୁକୋନ]]
# [[କଙ୍ଗନା ରାଣାବତ]]
# [[ପୂଜା ଭଟ୍ଟ]]
# [[ସୋନାଲୀ ବେନ୍ଦ୍ରେ]]
# [[ସୋନମ କପୁର]]
# [[ଶ୍ରଦ୍ଧା କପୁର]]
# [[ତବୁ]]
# [[ଟ୍ୱିଙ୍କଲ ଖାନ୍ନା]]
# [[ତାପସୀ ପନ୍ନୁ]]
# [[ୟାମି ଗୌତମ]]
# [[ଭୂମିକା ଚାୱଲା]]
# [[ରିମି ସେନ]]
# [[ପୂଜା ହେଗଡ଼େ]]
# [[ଆତିୟା ସେଟ୍ଟି]]
# [[ରିତିକା ସିଂହ]]
# [[ଭୂମି ପେଦନେକର]]
# [[ବାଣୀ କପୁର]]
# [[ଆୟେଶା ଟକିଆ]]
# [[ଅସିନ]]
# [[ଦିଶା ପଟାନୀ]]
# [[ସାୟେଶା ସୈଗଲ]]
# [[ସୈୟାମି ଖେର]]
# [[ହୁମା କୁରୈଶୀ]]
# [[ହଂସିକା ମୋଟୱାନୀ]]
# [[ଜରୀନ ଖାନ]]
# [[ଶମିତା ସେଟ୍ଟି]]
# [[ମଲାଇକା ଆରୋରା]]
# [[ଅମ୍ରିତା ରାଓ]]
# [[ଇଶା ଗୁପ୍ତା]]
# [[ଚିତ୍ରଙ୍ଗଦା ସିଂହ]]
# [[ଡାଏନା ପେଣ୍ଟୀ]]
# [[ଡେଜି ଶାହା]]
# [[ସାନା ଖାନ]]
# [[ହୁମାଇମା ମଲିକ]]
# [[ରୀମା ଲାଗୁ]]
# [[ନେହା ଶର୍ମା]]
# [[ଦିଶା ବକାନୀ]]
# [[କ୍ରିଷ୍ଟୀନା ଅଖିବା]]
# [[ସୋନାଲ ଚୌହାନ]]
# [[ଅଦା ଶର୍ମା]]
# [[ଏବଲିନ ଶର୍ମା]]
# [[କିଆରା ଆଡଭାନୀ]]
# [[ଶାଜାନ ପଦ୍ମସୀ]]
# [[ନିଧି ଅଗ୍ରୱାଲ]]
# [[ମଧୁରିମା ତୁଲୀ]]
# [[ଅଦିତି ରାଓ ହୈଦରୀ]]
# [[ସୌମ୍ୟା ଟଣ୍ଡନ]]
# [[ନିହାରିକା ସିଂହ]]
# [[ରିଆ ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀ]]
# [[କରୀନା କପୁର]]
# [[ଅନୁଷ୍କା ଶର୍ମା]]
# [[ରାଣୀ ମୁଖାର୍ଜୀ]]
# [[କାଜଲ]]
# [[ରଣବୀର କପୁର]]
# [[ଶାହିଦ କପୁର]]
# [[ରିୟା ସେନ]]
# [[ରଣଦୀପ ହୁଡ୍ଡା]]
# [[ଅନୁରାଗ କଶ୍ୟପ]]
# [[ସତ୍ୟଜିତ ରାୟ]]
# [[ଇମ୍ରାନ ଖାଁ]]
# [[ଆର୍. ମାଧବନ୍]]
# [[ପ୍ରୀତି ଜିଣ୍ଟା]]
# [[ଫରହାନ ଅଖତାର]]
# [[ଆୟେଶା ଝୁଲ୍କା]]
# [[ସାରା ଅଲ୍ଲୀ ଖାନ୍]]
# [[ଦିବ୍ୟଙ୍କା ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ଲାରା ଦତ୍ତ]]
# [[ମାନୁଷି ଛିଲ୍ଲର]]
# [[ଉର୍ବଶୀ ରାଉତେଲା]]
# [[ସୁମନ ରାଓ]]
# [[ସୁଶାନ୍ତ ସିଂହ ରାଜପୁତ]] (ଉନ୍ନତ)
# [[ନୀତିଶ ଭରଦ୍ୱାଜ]]
# [[ଘନଶ୍ୟାମ ନାୟକ]]
# [[ଅରବିନ୍ଦ ତ୍ରିବେଦୀ]]
# [[ରାଜୁ ଶ୍ରୀବାସ୍ତବ]]
# [[ମନପ୍ରୀତ ଅଖତାର]]
# [[ମୁକ୍ତିୟାର୍ ଅଲ୍ଲୀ]]
# [[ସଞ୍ଚିତା ଭଟ୍ଟାଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ଅନୁପମା ଦେଶପାଣ୍ଡେ]]
# [[ସତିଶ କୌଶିକ]]
# [[ସୁନୀଲ ପାଲ୍]]
# [[ନାଜିଆ ହାସନ]]
# [[ତରୁଣ ବୋଷ]]
# [[ରାମଜି ଗୁଲାଟି]]
# [[ମାୟା ଅଲଗ]]
# [[ଦିତ୍ୟା ଭାନ୍ଦେ]]
# [[ଅଲ୍ଲୀ ଅସଗର]]
# [[ଗୌରବ ବଜାଜ]]
# [[ଅକ୍ଷୟ ଆନନ୍ଦ]]
# [[ରାଜେଶ୍ୱରୀ ଦତ୍ତ]]
# [[ସୋନୁ ଚନ୍ଦ୍ରପାଲ]]
# [[ଶ୍ୱେତା ଭରଦ୍ୱାଜ]]
# [[ସାଇ ଲୋକୁର]]
# [[ରାକେଶ ଦିୱାନ]]
# [[ଅନିରୁଦ୍ଧ ଅଗ୍ରୱାଲ]]
# [[ଜୋୟା ହୁସେନ]]
# [[ଅନୀଲ ଚରଣଜିତ]]
# [[ସ୍ନିଗ୍ଧା ଆକୋଲକର]]
# [[ଆଣ୍ଡ୍ରିଆ ଡି'ସୋଜା]]
# [[ସୁରଭି ଚୋକସି]]
# [[ରେଶମୀ ଘୋଷ]]
# [[ଦତ୍ତାତ୍ରେୟ ଦାମୋଦର ଦବକେ]]
# [[ଗୋପାଳ ଦତ୍ତ]]
# [[ବାଲ ଧୁରୀ]]
# [[ଦିନିୟାର କଣ୍ଟ୍ରାକ୍ଟର]]
# [[ଆକାଶ ଦାଭାଡ଼େ]]
# [[ଇହାନ ଭଟ୍ଟ]]
# [[ବୈଷ୍ଣବୀ ଗନାତ୍ରା]]
# [[ସୁରୀଲୀ ଗୌତମ]]
# [[କେଶବରାଓ ଦାତେ]]
# [[ନୟନତାରା (ମରାଠୀ ଅଭିନେତ୍ରୀ)]]
# [[ମେହେକ ମନୱାନୀ]]
# [[ସୁହାନି ଧାଙ୍କି]]
# [[ସୌରଭ ଦୁବେ]]
# [[ଅମିନ ଗାଜି]]
# [[ବେଞ୍ଜାମିନ ଗିଲାନି]]
# [[ରବି ଗୋସାଇଁ]]
# [[ଅର୍ଚ୍ଚନା ଗୁପ୍ତା]]
# [[ପୋନୀ ବର୍ମା]]
# [[ଗୌତମ ଗୁପ୍ତା]]
# [[ପୂଜା ଗୁପ୍ତା]]
# [[ପୂଜା ଗୁପ୍ତା (୧୯୮୭ ଜନ୍ମ)]]
# [[ରମଣ ଗୁପ୍ତା]]
# [[ଅଶ୍ୱିନ ଚିତଳେ]]
# [[ଉଜ୍ୱଳ ଚୋପ୍ରା]]
# [[ରୁଚା ଇନାମଦାର]]
# [[ଅନୱର ହୁସେନ]]
# [[ଇକବାଲ ଆଜାଦ]]
# [[ବିକ୍ରାନ୍ତ ଚତୁର୍ବେଦୀ]]
# [[ନିକୋଲେଟ ବାର୍ଡ଼]]
# [[କନ୍ନନ ଅୟର]]
# [[ଆରଧନା ଜଗୋଟା]]
# [[ଚିରାଗ ଜାନି]]
# [[କିରଣ ଜନଜାନି]]
# [[ଦୀପକ ଜେଠୀ]]
# [[ଜିଲ୍ଲୂ]]
# [[ରାଜେଶ ଯୋଶୀ]]
# [[ୱହୀଦା ରହମାନ]]
# [[ସନୋବର କବୀର]]
# [[କାମିନୀ କଦମ]]
# [[ମେହୁଲ କାଜାରିଆ]]
# [[ମୁସ୍ତାକ କାକ]]
# [[ଶୀତଲ କାଲେ]]
# [[କମଲ ରାୟ]]
# [[ଦୁର୍ଗାବାଇ କାମତ]]
# [[ଅକ୍ଷୟ କପୁର]]
# [[ନମିତା ଦୁବେ]]
# [[ଅଞ୍ଜଳି ଆନନ୍ଦ]]
# [[ନୂପୁର ସନନ]]
# [[ଗାୟତ୍ରୀ ଭରଦ୍ୱାଜ]]
# [[ଲିନ ଲୈଶରାମ]]
# [[ଦିନେଶ ଫଡନିସ୍]]
# [[ଐଶର୍ଯ୍ୟା ଅର୍ଜୁନ]]
# [[ଜାଫର କରାଚିୱାଲା]]
# [[ନିମ୍ରତ କୌର ଆଲୁୱାଲିଆ]]
# [[ଶାଗୁଫ୍ତା ଅଲ୍ଲୀ]]
# [[ଚନ୍ଦନ ଆନନ୍ଦ]]
# [[ସାହିଲ ଆନନ୍ଦ]]
# [[ଆଶିଷ କୁମାର]]
# [[ରାମ ଆୱାନା]]
# [[କବିତା ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ରାଣୀ ହଜାରିକା]]
# [[ଆସମା ବଦର]]
# [[ଅଞ୍ଜଳି ଆବ୍ରୋଲ]]
# [[ଅଦିତି ଗୌତମ]]
# [[ଅନନ୍ୟା ଅଗ୍ରୱାଲ]]
# [[ରୀନା ଅଗ୍ରୱାଲ]]
# [[ରତି ଅଗ୍ନିହୋତ୍ରୀ]]
# [[ଡଲି ଆହଲୁୱାଲିଆ]]
# [[ୱାସନା ଅହମ୍ମଦ]]
# [[ରିଚା ଆହୁଜା]]
# [[ଶୁଭି ଆହୁଜା]]
# [[କ୍ରିସେଲ୍ଲେ ଆଲମେଇଦା]]
# [[ଅଞ୍ଜୋରି ଅଲଗ]]
# [[ମୋନା ଅମ୍ବେଗାଓଁକର]]
# [[ଅଲକା ଅମିନ]]
# [[ଦୀପିକା ଅମିନ]]
# [[ପ୍ରୀତି ଅମିନ]]
# [[ଶମତା ଆଞ୍ଚନ]]
# [[ଅପୂର୍ବା ଅରୋଡ଼ା]]
# [[ଜୟଶ୍ରୀ ଅରୋଡ଼ା]]
# [[ରୋମା ଅରୋଡ଼ା]]
# [[ଶାଲିନୀ ଅରୋଡ଼ା]]
# [[ବିନି ଅରୋଡ଼ା]]
# [[ଓଜସ୍ୱୀ ଅରୋଡ଼ା]]
# [[ଚାରୁ ଅସୋପା]]
# [[ଅବନ୍ତିକା ହୁଣ୍ଡାଲ]]
# [[କାଞ୍ଚନ ଅବସ୍ତି]]
# [[ଅୟେନ୍ଦ୍ରୀ ଲୱନିୟା ରାୟ]]
# [[ଫରିନା ଆଜାଦ]]
# [[ନୀଳିମା ଆଜୀମ]]
# [[ତନବୀ ଆଜମୀ]]
# [[ପୋନାମ୍ମା ବାବୁ]]
# [[ପ୍ରିୟା ବଦଲାନି]]
# [[ଶୀନା ବଜାଜ]]
# [[ସ୍ୱାତୀ ବାଜପେୟୀ]]
# [[ସୋନିଆ ବଲାନୀ]]
# [[ନେହା ବାମ୍]]
# [[ନେହା ବମ୍ବ]]
# [[ଶ୍ୱେତା ବାନ୍ଦେକର]]
# [[ସୁଚିତ୍ରା ବାନ୍ଦେକର]]
# [[ବୀଣା ବାନାର୍ଜୀ]]
# [[ପୂଜା ବାନାର୍ଜୀ]]
# [[ପ୍ରତ୍ୟୁଷା ବାନାର୍ଜୀ]]
# [[ପୂଜା ବାନାର୍ଜୀ (୧୯୮୭ ଜନ୍ମ)]]
# [[ପ୍ରାଚୀ ବଂଶଲ]]
# [[ସ୍ମିତା ବଂଶଲ]]
# [[ଉତ୍ତରା ବାଓକର]]
# [[ଶୃତି ବାପନା]]
# [[କ୍ରିଷ୍ଣାନ୍ନ ବାରେଟ୍ଟୋ]]
# [[ଭକ୍ତି ବାରଭେ]]
# [[ପ୍ରିୟଙ୍କା ବସ୍ସି]]
# [[ପ୍ରିୟା ବାଥିଜା]]
# [[ସମୀକ୍ଷା ଭଟନାଗର]]
# [[ପଲ୍ଲବୀ ବାତ୍ରା]]
# [[ସୁପ୍ରିୟା କୁମାରୀ]]
# [[ଏକରୂପା ବେଦି]]
# [[ରିଚା ଭଦ୍ରା]]
# [[ସୋନାରିକା ଭଦୋରିଆ]]
# [[ଚାନ୍ଦନୀ ଭଗୱାନନି]]
# [[ନତାଶା ଭରଦ୍ୱାଜ]]
# [[କିରଣ ଭାର୍ଗବ]]
# [[ଅଦିତି ଭାଟିଆ]]
# [[ତନ୍ୱୀ ଭାଟିଆ]]
# [[ଦିବ୍ୟା ଭଟନାଗର]]
# [[ଧରତୀ ଭଟ୍ଟ]]
# [[ବିମି ଭଟ୍ଟ]]
# [[ଜୟା ଭଟ୍ଟାଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ଯୋଗିତା ବିହାନୀ]]
# [[ଡଲି ବିନ୍ଦ୍ରା]]
# [[ଶୃତି ବିଷ୍ଟ]]
# [[ସୋନମ ବିଷ୍ଟ]]
# [[ଅନଂଶା ବିଶ୍ୱାସ]]
# [[ନବିନା ବୋଲେ]]
# [[ଦେବିନା ବାନାର୍ଜୀ]]
# [[ରିବା ବବର୍]]
# [[ପ୍ଲବିତା ବଡ଼ଠାକୁର]]
# [[ଗୌରବ ଶର୍ମା]]
# [[ରୋଞ୍ଜିନୀ ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀ]]
# [[ଡୋନାଲ ବିଷ୍ଟ]]
# [[ସୁମୋନା ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀ]]
# [[ରିଷିକା ସିଂହ ଚନ୍ଦେଲ]]
# [[ସୁରଭି ଚନ୍ଦନା]]
# [[ଜ୍ୟୋତ୍ସ୍ନା ଚନ୍ଦୋଲା]]
# [[ଶାଲିନୀ ଚନ୍ଦ୍ରନ]]
# [[ରୁହି ଚତୁର୍ବେଦୀ]]
# [[ପାରୁଲ ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ଚାର୍ଲି ଚୌହାନ]]
# [[ନେହା ଚୌହାନ]]
# [[ପାର୍ନିଟ ଚୌହାନ]]
# [[ସଙ୍ଗୀତା ଚୌହାନ]]
# [[ହେମାନୀ ଚାୱଲା]]
# [[ପ୍ରୀତିକା ଚାୱାଲା]]
# [[ନୀନା ଚୀମା]]
# [[ବିଭା ଚିବ୍ବେର]]
# [[ଦିୟା ଚୋପ୍ରା]]
# [[ରୋଷଣୀ ଚୋପ୍ରା]]
# [[ତ୍ରିଧା ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ମନୁଲ ଚୁଡ଼ସାମା]]
# [[ନୌହୀଦ ସେରୁସୀ]]
# [[ବେନାଫ ଦାଦାଚାନ୍ଦଜି]]
# [[ଫିରଦୌସ ଦାଦି]]
# [[ସୁମନା ଦାସ]]
# [[ରିୟା ଦୀପ୍ସି]]
# [[ଶାଳ୍ମଳୀ ଦେଶାଇ]]
# [[ଟିନା ଦେଶାଇ]]
# [[ଜାଲାକ ଦେଶାଇ]]
# [[ଅଶୀତା ଧବନ]]
# [[ଦିବ୍ୟା ସେଠ]]
# [[ଶାଇନି ଦୀକ୍ଷିତ]]
# [[ଅପର୍ଣ୍ଣା ଦୀକ୍ଷିତ]]
# [[ତନ୍ୱୀ ଡୋଗରା]]
# [[ବାହବିଜ ଦୋରାବଜୀ]]
# [[କିରଣ ଦୁବେ]]
{{Div col end}}
=== ବଙ୍ଗାଳୀ ଅଭିନେତା/ଅଭିନେତ୍ରୀ ===
{{Div col|colwidth=10em}}
# [[ସୋନାଲୀ ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀ]]
# [[ସମିତ ଭଞ୍ଜ]]
# [[ଅନୁବ୍ରତ ବସୁ]]
# [[ସବ୍ୟସାଚୀ ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ଜନ୍ ଭଟ୍ଟାଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ତୁହିନା ଦାସ]]
# [[କଲ୍ୟାଣ ଚାଟାର୍ଜୀ]]
# [[କାବେରୀ ବୋଷ]]
# [[ତିତାସ ଭୌମିକ]]
# [[ତୁଳସୀ ଲାହିରି]]
# [[ବିପ୍ଳବ ଚାଟାର୍ଜୀ]]
# [[ତପେନ ଚାଟାର୍ଜୀ]]
# [[ସାହେବ ଭଟ୍ଟାଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ପଲ୍ଲବୀ ଦେ]]
# [[ନିମୁ ଭୌମିକ]]
# [[ପପିୟା ଅଧିକାରୀ]]
# [[ଜୟଶ୍ରୀ ଅରୋଡ଼ା]]
# [[କମଲିକା ବାନାର୍ଜୀ]]
# [[ମୁନମୁନ ବାନାର୍ଜୀ]]
# [[ରୋହିଣୀ ବାନାର୍ଜୀ]]
# [[ସାୟନ୍ତିକା ବାନାର୍ଜୀ]]
# [[ସୋମା ବାନାର୍ଜୀ]]
# [[ପାରମା ବାନାର୍ଜୀ]]
# [[ସୌମିଲି ବିଶ୍ୱାସ]]
# [[ଅନିନ୍ଦିତା ବୋଷ]]
# [[ମିଠୁ ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀ]]
# [[ଅନାମିକା ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀ]]
# [[ବିଦିପ୍ତା ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀ]]
# [[ମେଘା ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀ]]
# [[ରୀତା ଦତ୍ତ ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀ]]
# [[ସୁଦୀପ୍ତା ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀ]]
# [[ଦେବଲୀନା ଚାଟାର୍ଜୀ]]
# [[ଲକେଟ ଚାଟାର୍ଜୀ]]
# [[ସୋନାଲି ଚୋଧୁରୀ]]
# [[ମିଶ୍ମୀ ଦାସ]]
# [[ସମତା ଦାସ]]
# [[ଶୃତି ଦାସ]]
# [[ସମାପିକା ଦେବନାଥ]]
{{Div col end}}
=== ମରଠୀ କଳାକାର ===
{{Div col|colwidth=10em}}
# [[ସଂସ୍କୃତି ବାଲଗୁଡେ]]
# [[ଉମା ଭେଣ୍ଡେ]]
# [[ଦେବିକା ଦଫ୍ତରଦାର]]
# [[ପ୍ରସାଦ ଜୱାଦେ]]
# [[ଅଂଶୁମାନ ଜୋଶୀ]]
# [[ରସିକା ଯୋଶୀ]]
# [[ଅନନ୍ତ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ମରାଠେ]]
# [[ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ କୋହ୍ଲଟକର]]
# [[ଭାରତୀ ଆଚରେକର]]
# [[ସୁରୁଚି ଅଦରକର]]
# [[ଶିବାନୀ ବାଓକର]]
# [[ଅଦିତି ଭାଗବତ]]
# [[ଅଭିଜ୍ଞା ଭାବେ]]
# [[ତୃପ୍ତି ଭୋୟାର]]
# [[ରୂପାଲି ଭୋସଲେ]]
# [[ଅମୃତା ଦେଶମୁଖ]]
# [[ଗୌତମୀ ଦେଶପାଣ୍ଡେ]]
# [[ଇଶା ଦେ]]
# [[ମେଘା ଧାଡ଼େ]]
{{Div col end}}
===ଓଡ଼ିଆ ଯାତ୍ରା କଳାକାର===
{{Div col|colwidth=10em}}
# [[ଅନିରୁଦ୍ଧ ପାଢ଼ୀ]]
# [[ଦୀପକ ଜେନା]]
# [[ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର]]
# [[ଭିକୁ ସେଠ୍]]
# [[କିଶୋର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ରବି ଶତପଥୀ]]
# [[ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର ମହାପାତ୍ର (ଯାତ୍ରା କଳାକାର)]]
{{Div col end}}
=== ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ===
{{Div col|colwidth=10em}}
# [[ଆଶା ବରଦଳାଇ]]
# [[ପୁଷ୍କର ଭାନ]]
# [[ରାଜ୍ ବ୍ରାର୍]]
# [[ଅଳଙ୍କୃତା ବୋରା]]
# [[ଅମୃତା ଗୋଗୋଇ]]
# [[ମଳୟା ଗୋସ୍ୱାମୀ]]
# [[ଜିନାଲ ବେଲାନି]]
# [[ବର୍ଷାରାଣୀ ବିଷୟା]]
# [[ଉର୍ବଶୀ ଚୌଧୁରୀ]]
{{Div col end}}
== ଲୋକ କଥା/ଗୀତ/ସଙ୍ଗୀତ ଶିଳ୍ପୀ ==
{{Div col|colwidth=10em}}
# [[ଅଲ୍ଲାଃ ଜିଲାଇ ବାଇ]]
# [[ଅମର ଆର୍ଷୀ]]
# [[ବାମ୍ବା ବାକ୍ୟା]]
# [[ସର୍ବେଶ୍ୱର ଭୋଇ]]
# [[ହେମାଙ୍ଗ ବିଶ୍ୱାସ]]
# [[ବିନ୍ଧ୍ୟବାସିନୀ ଦେବୀ]]
# [[ବିଞ୍ଜମୁରି ସୀତାଦେବୀ]]
# [[ଗୌରୀ ଦେବୀ]]
# [[ହେମୁ ଗଦାଭି]]
# [[ଡଲି ଗୁଲେରିଆ]]
# [[ମଧୁ ମଂସୁରୀ ହସମୁଖ]]
# [[ଅଭ୍ୟା ହିରଣମୟୀ]]
# [[ଜଗଜିତ କୌର]]
# [[ଜଗମୋହନ କୌର]]
# [[ରଞ୍ଜିତ କୌର]]
# [[ଡପୁ ଖାଁ]]
# [[ବେଲ୍ଲି ଲଳିତା]]
# [[ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ଲତା (ଗାୟିକା)]]
# [[ହିଲଦାମିତ ଲେପଚା]]
# [[ମାଳବଲ୍ଲୀ ମହାଦେବସ୍ୱାମୀ]]
# [[ଲୋପାମୁଦ୍ରା ମିତ୍ର]]
# [[ନିଜାମୀ ବନ୍ଧୁ]]
# [[ଦେଶରାଜ ପଟେରିୟା]]
# [[ପିଙ୍ଗଳଶୀ ବ୍ରହ୍ମାନନ୍ଦ ଗଢ଼ବୀ]]
# [[ମୀନା ରଣା]]
# [[ବି. କେ. ସାମନ୍ତ]]
# [[ତଞ୍ଜାଇ ସେଲଭି]]
# [[ପ୍ରହଲ୍ଲାଦ ସିନ୍ଧେ]]
# [[ପ୍ରିୟଙ୍କା ସିଂହ]]
# [[ବଙ୍ଗପାଣ୍ଡୁ ଉଷା]]
# [[ବିଞ୍ଜମୁରି ଅନସୂୟା ଦେବୀ]]
# [[ବିମଳାକ୍କା]]
# [[କାଶୀନାଥ ଯାଦବ]]
# [[ପୂଙ୍ଗାନି]]
# [[ବରୁଣ ଆହୁଜା]]
# [[ଦିପାଳୀ ବଡ଼ଠାକୁର]]
# [[ମାଧୁରୀ ବଡ଼ଥୱାଲ]]
# [[ବତୂଲ ବେଗମ]]
# [[କଳିକା ପ୍ରସାଦ ଭଟ୍ଟାଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ଦିୱାଲିବେନ ଭିଲ]]
# [[ଆଦିତ୍ୟ ଗାଦଭି]]
# [[ଦାଦୁଦାନ ଗାଦଭି]]
# [[ଟରାସ କୋମ୍ପାନିଚେଙ୍କୋ]]
{{Div col end}}
==କ୍ରୀଡ଼ାବିତ୍==
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[କୁମାର ସାଙ୍ଗାକାରା]]
# [[ଏକତା ବିଷ୍ଟ]]
# [[ମିନତି ଦାଶ]]
# [[ଅଂଶୁମାନ ରଥ]]
# [[ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ହାମିଦା ବାନୁ]]
{{Div col end}}
=== ଷ୍ଟାଡିଅମ ===
# [[ମେଜର ଧ୍ୟାନ ଚାନ୍ଦ ଜାତୀୟ ଷ୍ଟାଡିଅମ]]
==ଏସିଆ ମାସ ଗଣ ସମ୍ପାଦନା==
===ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ଥାନ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ଆରବ ଘାଟି]]{{tick}}
# [[ଆରବ ସାଗର]]{{tick}}
# [[ବାଗାକଇଁ ହ୍ରଦ]]{{tick}}
# [[ଦୁର୍ଗା ସାଗର]]{{tick}}
# [[ଧାନମୋଣ୍ଡି ହ୍ରଦ]]{{tick}}
# [[ବୁଦ୍ଧ ଧାତୁ ଯାଦି]]{{tick}}
# [[ଭବାନୀପୁର ଶକ୍ତିପୀଠ]]{{tick}}
# [[ପଞ୍ଚରତ୍ନ ଗୋବିନ୍ଦ ମନ୍ଦିର]]{{tick}}
# [[ପଞ୍ଚରତ୍ନ ଶିବ ମନ୍ଦିର]]{{tick}}
# [[ମାଧବପୁର ହ୍ରଦ]]
# [[ଇମ୍ଜା ହ୍ରଦ]]
# [[ଗଜେଡ଼ି ତାଳ]]
# [[ଛୋଟ ଶିବ ମନ୍ଦିର, ବଙ୍ଗଳାଦେଶ]]
{{Div col end}}
===ବଙ୍ଗଳାଦେଶର ଅଭିନେତ୍ରୀ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ତାନିଆ ଅହମଦ]]
# [[ସାଇନା ଅମିନ]]
# [[ଦିଲରୁବା ଯସ୍ମିନ ରୁହୀ]]
# [[ସାରିକା ସବ୍ରିନ]]
# [[ବିପାଶା ହାୟାତ]]
# [[ଅଲିଶା ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଡଲି ଅନବର]]
# [[କବୋରୀ ସରୱର]]
# [[ସାହାରା (ବଙ୍ଗଳାଦେଶୀ ଅଭିନେତ୍ରୀ)]]
# [[ବିଦ୍ୟା ସିହ୍ନା ସାହା ମିମ୍]]
# [[ସୋମି କୈସର]]
# [[ଜୟା ଆହସାନ]]
# [[ଆଫିଆ ନୁସରାତ ବର୍ଷା]]
# [[ଆଉପୀ କରିମ୍]]
# [[ଶାବନୁର୍]]
# [[ମୋଜେଜା ଅଶରଫ୍ ମୋନାଲିସା]]
# [[ଜନ୍ନାତୁଲ ଫିରଦୋସ୍ ପେୟା]]
# [[ବନ୍ନା ମିର୍ଜା]]
# [[ପରି ମଣି]]
# [[ସୁବର୍ଣ୍ଣା ମୁସ୍ତଫା]]
# [[ନୱସୀନ ନହରୀନ ମୋଉ]]
# [[ନାଇଲା ନାୟେମ]]
# [[ଦିଲାରା ହନିଫ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା]]
# [[ପୂଜା ଚେରୀ ରାୟ]]
# [[ଶବନମ]]
# [[ଅନିକା କବୀର ଶୋକ]]
# [[ମେହେର ଅଫରୋଜ ଶାଓନ]]
# [[ସୁଚନ୍ଦା]]
# [[ସୁଲତାନା ଜମାନ]]
# [[ନୁସରତ ଇମରୋଜ ଟିଶା]]
# [[ତାଂଜିନ ଟିଶା]]
# [[ପ୍ରସୂନ ଆଜାଦ]]
# [[ଅଫସାନା ଆରା ବିନ୍ଦୁ]]
# [[ଅପୁ ବିଶ୍ୱାସ]]
# [[ଫରିଦା ଅଖତାର]]
# [[ଗୁଲଶାନ ଆରା ଅଖତାର]]
# [[ସୁମିତା ଦେବୀ]]
# [[ପାରବୀନ ସୁଲତାନା ଦିତି]]
# [[ତାରାନା ହାଲିମ]]
# [[ମୌସୁମୀ ହମିଦ]]
# [[ତମାଳିକା କର୍ମାକର]]
# [[ମାହିୟା ମାହି]]
# [[ନୁସରତ ଫରିୟା ମଜହାର]]
# [[ରୋକେୟା ପ୍ରାଚୀ]]
# [[ହୋସନେ ଆରା ପୁତୁଲ]]
# [[କାଜି ନସ୍ୱାବ ଅହମ୍ମଦ]]
# [[ସୋହାନା ସାବା]]
# [[ରୋଜୀ ଆଫସାରୀ]]
# [[ନିପୁନ୍ ଅକ୍ତର]]
# [[ଆଖି ଆଲମଗିର]]
# [[ଆଜମେରୀ ହକ୍ ବଧନ]]
# [[ଅନ୍ୱରା ବେଗମ]]
# [[ଇଆମିନ୍ ହକ୍ ବବି]]
# [[ଇଶ୍ରାତ୍ ଜାହାଁ ଚୈତି]]
# [[ପ୍ରାର୍ଥନା ଫରଦିନ ଦିଘି]]
# [[ତାରୀନ ଜାହାଁ]]
# [[ରୱଶନ ଜାମିଲ]]
# [[ଜାକିୟା ବାରୀ ମମ]]
# [[କୁସୁମ ଶିକଦାର]]
# [[ଶମ୍ପା ରେଜା]]
# [[ତାନଭିନ ସୁଇଟି]]
# [[ଆଇରିନ ସୁଲତାନା]]
# [[ସଲମା ବେଗମ ସୁଜାତା]]
# [[ରାଫାଃ ନାନଜେବା ତୋରସା]]
# [[ବିଜରୀ ବର୍କତୁଲ୍ଲାଃ]]
# [[ସବନମ ବବ୍ଲି]]
# [[ଅଞ୍ଜୁ ଘୋଷ]]
# [[ମୁନିଆ ଇସଲାମ]]
# [[ରୁନା ଖାନ୍]]
# [[ଆଫସାନା ମିମି]]
# [[ସାଦିୟା ଇସଲାମ ମୌ]]
# [[ସାଦିକା ପାରଭିନ ପପି]]
# [[ଅହନା ରହମାନ ଲାକି]]
# [[ଫାରଜାନା ରିକ୍ତା]]
# [[ନଫିସା ଜାହାଁ ଆଞ୍ଚଲ]]
# [[ମୁନମୁନ ଅହମଦ]]
# [[ଶର୍ମିଲି ଅହମଦ]]
# [[ଶିଲା ଅହମଦ]]
# [[ନର୍ଗିସ ଅଖତାର]]
# [[ଖଲିଦା ଅକ୍ତର କଳ୍ପନା]]
# [[ଆୟେଶା ଆଖତାର]]
# [[ସାବେରି ଆଲମ]]
# [[ଅନ୍ତରା (ବଙ୍ଗଳାଦେଶୀ ଅଭିନେତ୍ରୀ)]]
# [[ନାଜମା ଅନୱର]]
# [[ରଓଶନ ଆରା]]
# [[ବେବୀ ବିନ୍ଦୀ]]
# [[ବିନ୍ଦିୟା କବିର]]
# [[ଶାକିବା ବିଣ୍ଟେ ଅଲୀ]]
# [[ଅରୁଣା ବିଶ୍ୱାସ]]
# [[ମୌଟୁସୀ ବିଶ୍ୱାସ]]
# [[ତାନିଆ ବୃଷ୍ଟି]]
# [[ମେହବୁବା ମାହନୂର ଚାନ୍ଦନୀ]]
# [[ଫରଜାନା ଛବି]]
# [[ନାଜନୀନ ହାସନ ଚୁମକି]]
# [[ଆଶନା ହବିବ ଭାବନା]]
# [[ଏକା (ବଙ୍ଗଳାଦେଶୀ ଅଭିନେତ୍ରୀ)]]
# [[ମାୟା ଘୋଷ]]
# [[ଇଲୋରା ଗହର]]
# [[ଲୁସି ତୃପ୍ତି ଗୋମେଜ]]
# [[ଚିତ୍ରଲେଖା ଗୁହ]]
# [[ଲୈଲା ହାସନ]]
# [[ଲିସା ଗାଜୀ]]
# [[ଅଲିଭିୟା ଗୋମେଜ]]
# [[ଅପର୍ଣ୍ଣା ଘୋଷ]]
# [[ହୁମାଇରା ହିମୁ]]
# [[ଶାନ୍ତା ଇସଲାମ]]
# [[ଜିନାତ]]
# [[ମିଷ୍ଟି ଜାନ୍ନାତ]]
{{Div col end}}
==ବିଦେଶୀ ଲୋକ==
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ଟୋରୀ ବର୍ଚ]]
# [[ମିଆ ଖଲିଫା]]
# [[ନୀନା ଦାବୁଲୁରୀ]]
# [[ମାୟା ଏଞ୍ଜେଲୋ]]
# [[ମେରୀ ସେଲୀ]]
# [[ଲେଡି ଗାଗା]]
# [[କେଶା]]
# [[ଆଞ୍ଜେଲିନା ଜୋଲି]]
# [[ନିକୋଲାଇ ବଇକଭ]]
{{Div col end}}
==ଅନ୍ୟାନ୍ୟ==
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ଫେସନ (୨୦୦୮ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଶିବାଜୀ (କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ବର୍ଫି]]
# [[ଦୁକୁଡ଼ୁ]]
# [[୧: ନେନ୍ଓକ୍କାଡ଼ିନେ]]
# [[ବିଜିନେସମ୍ୟାନ]]
# [[ଆଗାଡ଼ୁ]]
# [[ଡିମ୍ବାଣୁ]]
# [[ଗୌରହରି ଦସ୍ତାନ]]
# [[ମନମ୍ (ତେଲୁଗୁ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଜୟ ହୋ (ଗୀତ)]]
# [[ସନ୍ ଅଫ୍ ସତ୍ୟମୂର୍ତ୍ତି]]
# [[ଧୁମ୍ ୨]]
# [[ଶ୍ରୀମନ୍ଥୁଡ଼ୁ]]
# [[ଅର୍ଜୁନ ରେଡ୍ଡି]]
# [[ଭୁବନ ବାମ୍]]
# [[ଅବଳା ବୋଷ]]
# [[ସରୋଜ ନଳିନୀ ଦତ୍ତ]]
# [[ନିଲ୍ ମୋହନ]]
# [[ନେପାଳର ରାଜା]]
# [[ବଦନାମ ଗଳି]]
# [[ରଜନୀ ବକ୍ସି]]
# [[ଆର୍କ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ]]
# [[ପି. ଚନ୍ଦ୍ର ରେଡ୍ଡୀ]]
# [[ରକ୍ଷା ବନ୍ଧନ (ହିନ୍ଦୀ କଥାଚିତ୍ର)|ରକ୍ଷା ବନ୍ଧନ (ହିନ୍ଦୀ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଲାଷ୍ଟ୍ ଡ୍ରପ୍]]
{{Div col end}}
== ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ ==
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ଅପ୍ପାନ୍ନଗୌଡ଼ା ପାଟିଲ]]
# [[ବୁଧୁ ଭଗତ]]
# [[ଗୌରୀରାମ ଗୁପ୍ତା]]
# [[ବିଠଲଭାଇ ଜାଭେରୀ]]
# [[ଅଶୋକା ଗୁପ୍ତା]]
# [[ରଘୁନାଥ ମାହାତୋ]]
# [[ଦୀନଦୟାଲ ଗୁପ୍ତା]]
# [[ରାମ ଚରଣ ଅଗ୍ରୱାଲ]]
# [[ପ୍ୟାରୀ ଦେବୀ ଅଗ୍ରହାରୀ]]
# [[ଧନ୍ୱନ୍ତରୀ]]
# [[ସୁରେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର]]
# [[କାମଦା କିଙ୍କର ମୁଖାର୍ଜୀ]]
# [[ପ୍ୟାରେଲାଲ ନାୟାର]]
# [[ଏଡ଼ତାତା ନାରାୟଣନ]]
# [[ଦେଓ ନାରାୟଣନ ଯାଦବ]]
# [[ମୁକୁନ୍ଦରାଓ ପେଡଗାଓଁକର]]
# [[ଆନ୍ନେ ଅଞ୍ଜାଇଆଃ]]
# [[ବତକ ମିଆଁ]]
# [[ଚୱାରା ପରମେଶ୍ୱରନ]]
# [[ଶଙ୍କରରାଓ ଦେଓ]]
# [[ଦାଦା ଧର୍ମାଧିକାରୀ]]
# [[ନାଥୁ ଧୋବି]]
{{Div col end}}
==ରାଜନୀତିଜ୍ଞ==
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ସୁଭାସିନୀ ଅଲୀ]]{{tick}}
# [[ଏମ୍. କରୁଣାନିଧି]]
# [[ସନ୍ତୋଷ ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ଭି. ମୋହିନୀ ଗିରି]]
# [[ଗୁଲାବ କୌର]]
# [[ବିଶାର ଆଲ-ଖାସାଓନେହ]]
# [[ଅଶ୍ୱିନୀ ବୈଷ୍ଣବ]]
# [[ଡେଲା ଗଡଫ୍ରେ]]
# [[ମୁଲାୟମ ସିଂହ ଯାଦବ]]
# [[ଚିନ୍ତା ଅନୁରାଧା]]
# [[ଜାମିଦା ବିବି]]
# [[ଶ୍ରୀରୂପା ମିତ୍ର ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ଲୀଳା ରାମକୁମାର ଭାର୍ଗବ]]
# [[ବ୍ରଜଲାଲ ବିୟାନୀ]]
# [[ରଘୁବର ଦାସ]]
# [[ଭି. କାର୍ତ୍ତିକେୟ ପାଣ୍ଡିଆନ]]
{{Div col end}}
# [[ଭାରତର ସଂସଦ]]
=== ସମୃଦ୍ଧକରଣ ===
* [[ଜୟଶ୍ରୀ ରାଇଜି]]
===ଓଡ଼ିଆ===
{{Div col|colwidth=10em}}
# [[ଅର୍ଜୁନ ଚରଣ ସେଠୀ]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ସାମଲ]]
# [[ପିନାକୀ ମିଶ୍ର]]
# [[କାମାକ୍ଷା ପ୍ରସାଦ ସିଂହଦେଓ]]
# [[ଇଲା ପଣ୍ଡା]]
# [[ରବିନାରାୟଣ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ବିଷ୍ଣୁ ଚରଣ ଦାସ]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ବୀର କେଶରୀ ଦେଓ]]
# [[ବଲବୀର ପୁଞ୍ଜ]]
# [[ସନ୍ତୋଷ କୁମାର ସାହୁ]]
# [[କାହ୍ନୁ ଚରଣ ଲେଙ୍କା]]
# [[ନରେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[କଳ୍ପତରୁ ଦାସ]]
# [[ଛତ୍ରପାଳ ସିଂହ ଲୋଧା]]
# [[ଏ ଭି ସ୍ୱାମୀ]]
# [[ପ୍ରତାପ କେଶରୀ ଦେବ]]
# [[ପ୍ରତାପ କେଶରୀ ଦେଓ]]
# [[ଭାଗିରଥୀ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ମଙ୍ଗଳା କିଶାନ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ଲାଠ]]
# [[ଜୟରାମ ପାଙ୍ଗୀ]]
# [[ହରିହର ସୋରେନ]]
# [[ଉପେନ୍ଦ୍ରନାଥ ନାୟକ]]
# [[ଅନାଦି ଚରଣ ଦାସ]]
# [[ବନମାଳୀ ବାବୁ]]
# [[ବ୍ରହ୍ମାନନ୍ଦ ପଣ୍ଡା]]
# [[ଭଜମନ ବେହେରା]]
# [[କୃପାସିନ୍ଧୁ ଭୋଇ]]
# [[ଅର୍କ କେଶରୀ ଦେଓ]]
# [[ବିକ୍ରମ କେଶରୀ ଦେଓ]]
# [[କଳିକେଶ ନାରାୟଣ ସିଂହଦେଓ]]
# [[ଧରଣୀଧର ଜେନା]]
# [[ଗୋପୀନାଥ ଗଜପତି]]
# [[ଗୁରୁଚରଣ ନାଏକ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ହାଁସଦା]]
# [[ଝିନ୍ନ ହିକ୍କା]]
# [[ମୋହନ ଜେନା]]
# [[ରବିନ୍ଦ୍ର କୁମାର ଜେନା]]
# [[ଚୈତନ୍ୟ ପ୍ରସାଦ ମାଝୀ]]
# [[ଶ୍ରୀକାନ୍ତ କୁମାର ଜେନା]]
# [[କାହ୍ନୁ ଚରଣ ଜେନା]]
# [[ସମରେନ୍ଦ୍ର କୁଣ୍ଡୁ]]
# [[କାର୍ତ୍ତିକେଶ୍ୱର ପାତ୍ର]]
# [[ପର୍ଶୁରାମ ମାଝୀ]]
# [[ଭର୍ତ୍ତୃହରି ମହତାବ]]
# [[ବଳଭଦ୍ର ମାଝୀ]]
# [[ଲଡ଼ୁ କିଶୋର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ମଙ୍ଗରାଜ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସୁଦାମ ମାରାଣ୍ଡି]]
# [[ବାଲଗୋପାଲ ମିଶ୍ର]]
# [[କିରଣ ଲେଖା ମହାନ୍ତି]]
# [[ଇନ୍ଦୁରାଣୀ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ପ୍ରମିଳା ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ମମତା ମାଢ଼ୀ]]
# [[ରାଧାରାଣୀ ପଣ୍ଡା]]
# [[ସ୍ନେହାଙ୍ଗିନୀ ଛୁରିଆ]]
# [[ସୁଷମା ପଟେଲ]]
# [[ବିଷ୍ଣୁପ୍ରିୟା ବେହେରା]]
# [[ରୀତା ସାହୁ]]
# [[ମନ୍ଦାକିନୀ ବେହେରା]]
# [[ରୋଷନୀ ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ରାସେଶ୍ୱରୀ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ପରମା ପୂଜାରୀ]]
# [[ବିଜୟଲକ୍ଷ୍ମୀ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ସିପ୍ରା ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସଞ୍ଚିତା ମହାନ୍ତି]]
# [[ଅଜୟନ୍ତୀ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଉଷା ଦେବୀ]]
# [[ଅଞ୍ଜଳି ବେହେରା]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ରମା ଶାନ୍ତା]]
# [[ଶୈରିନ୍ଦ୍ରୀ ନାୟକ]]
# [[ସୁରମା ପାଢ଼ୀ]]
# [[କିଶୋରୀମଣି ସିଂହ]]
# [[ପ୍ରମିଳା ଗିରି]]
# [[ବିଜୟଲକ୍ଷ୍ମୀ ସାହୁ]]
# [[ଫୁଲମଣି ଶାନ୍ତା]]
# [[ଭଗବତୀ ପୂଜାରୀ]]
# [[ଉମାରାଣୀ ପାତ୍ର]]
# [[କମଳା ଦାସ]]
# [[ସୁଧାଂଶୁମାଳିନୀ ରାୟ]]
# [[ଆନନ୍ଦ ମଞ୍ଜରୀ ଦେବୀ]]
# [[ରାସମଞ୍ଜରୀ ଦେବୀ]]
# [[ରତ୍ନା ମଞ୍ଜରୀ ଦେବୀ]]
# [[ପଟ୍ଟ ନାୟକ]]
# [[ରାଜଶ୍ରୀ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ନନ୍ଦିନୀ ଦେବୀ]]
# [[ଶାନ୍ତି ଦେବୀ (ଓଡ଼ିଆ ରାଜନୀତିଜ୍ଞ)]]
# [[ବାସନ୍ତୀ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସୀମାରାଣୀ ନାୟକ]]
# [[ଟୁକୁନି ସାହୁ]]
# [[ପ୍ରିୟମ୍ବଦା ଦେବୀ]]
# [[ରଥ ଦାସ]]
# [[ଅନନ୍ତ ସେଠୀ]]
# [[ମୂରଲୀଧର ଜେନା]]
# [[କୁମାର ଶ୍ରୀ ଚିରଞ୍ଜୀବି]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ଜେନା (ରାଜନେତା)]]
# [[ପଞ୍ଚାନନ ମଣ୍ଡଳ]]
# [[ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ସେଠୀ]]
# [[କପିଳ ଚରଣ ସେଠୀ]]
# [[ବୈରାଗୀ ଜେନା]]
# [[ବିଜୟ ନାୟକ]]
# [[ନେତ୍ରାନନ୍ଦ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ବିଷ୍ଣୁ ଚରଣ ସେଠୀ]]
# [[ଗଙ୍ଗାଧର ଦାସ]]
# [[ମନମୋହନ ଦାସ]]
# [[ନନ୍ଦକିଶୋର ଜେନା]]
# [[ଚକ୍ରଧର ବେହେରା]]
# [[ସତ୍ୟଭାମା ଦେଇ]]
# [[ହୃଦାନନ୍ଦ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ବେଦ ପ୍ରକାଶ ଅଗ୍ରୱାଲ]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ରାଉତ]]
# [[ମାନସ ରଞ୍ଜନ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ରାଜେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ଦାସ]] (chk)
# [[ମନମୋହନ ସାମଲ]]
# [[ଶୈଳେନ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଭଗୀରଥ ଦାସ]]
# [[ଉତ୍ସବ ଚରଣ ଜେନା]]
# [[ଗୋପୀନାଥ ଦାସ]]
# [[ପର୍ଶୁରାମ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ପଦ୍ମ ଲୋଚନ ପଣ୍ଡା]]
# [[ଜ୍ୟୋତି ପ୍ରକାଶ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ମହମ୍ମଦ ହନିଫ]]
# [[ବଳରାମ ସାହୁ]]
# [[ଯୁଗଳ କିଶୋର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ବିରେନ ପଲେଇ]]
# [[ନରେନ ପଲେଇ]]
# [[ରତ୍ନାକର ମହାନ୍ତି]]
# [[ଚୈତନ୍ୟ ପ୍ରସାଦ ସେଠୀ]]
# [[କରୁଣାକର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ହରପ୍ରସାଦ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ପୀତାମ୍ବର ପଣ୍ଡା]]
# [[ପର୍ଶୁରାମ ଧଡ଼ା]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ପରମାଣିକ]]
# [[କାର୍ତ୍ତିକ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଭାଗବତ ସାହୁ]]
# [[ଗୋକୁଳାନନ୍ଦ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଖାରବେଳ ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ରନାଥ ଦାସ]]
# [[ବିଜୟ କୃଷ୍ଣ ଦେ]]
# [[ରବୀନ୍ଦ୍ର ମୋହନ ଦାସ]]
# [[ପ୍ରିୟନାଥ ନନ୍ଦି]]
# [[କାର୍ତ୍ତିକ ଚନ୍ଦ୍ର ରାଉତ]]
# [[ପ୍ରତାପ ଚନ୍ଦ୍ର ଷଡ଼ଙ୍ଗୀ]]
# [[ଗୋପନାରାୟଣ ଦାସ]]
# [[ଜୀବନ ପ୍ରଦୀପ ଦାଶ]]
# [[ଅରୁଣ ଦେ]]
# [[ନୀଳାମ୍ବର ଦାସ]]
# [[ବନମାଳି ଦାସ]]
# [[ସୁକୁମାର ନାୟକ]]
# [[ରାଜେନ୍ଦ୍ର ଚନ୍ଦ୍ର ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ହରିଚନ୍ଦନ]]
# [[ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ ଷଡ଼ଙ୍ଗୀ]]
# [[ପ୍ରଦିପ୍ତ ପଣ୍ଡା]]
# [[ଅକ୍ଷୟ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ସୁକାନ୍ତ କୁମାର ନାୟକ]]
# [[ଗୋବିନ୍ଦ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ (ରାଜନୀତିଜ୍ଞ)]]
# [[ସୁଦର୍ଶନ ଜେନା]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ପାଳ]]
# [[ଗଦାଧର ଗିରି]]
# [[ଯୁଧିଷ୍ଠିର ଜେନା]]
# [[ଜୟନାରାୟଣ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ଚଣ୍ଡ]]
# [[ଅଶ୍ୱିନୀ କୁମାର ପାତ୍ର]]
# [[ତ୍ରିଲୋଚନ ସେନାପତି]]
# [[ଅକ୍ଷୟ ନାରାୟଣ ପ୍ରହରାଜ]]
# [[ଚିନ୍ତାମଣି ଜେନା (ରାଜନୀତିଜ୍ଞ)]]
# [[ମହେଶ୍ୱର ବାଗ]]
# [[ଭୂପାଳ ଚନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ସାହୁ]]
# [[ପ୍ରେମଲତା ମହାପାତ୍ର]]
# [[ରଘୁନାଥ ମହାନ୍ତି (ରାଜନୀତିଜ୍ଞ)]]
# [[ଶଶିକାନ୍ତ ଭଞ୍ଜ]]
# [[ପ୍ୟାରୀମୋହନ ଦାସ]]
# [[ସୁଶାନ୍ତ ଚାନ୍ଦ]]
# [[ଅନନ୍ତ ଦାସ (ରାଜନେତା)]]
# [[ଭାଇଗା ସେଠୀ]]
# [[ଜନାର୍ଦନ ଭଞ୍ଜ ଦେଓ]]
# [[ବୀରକିଶୋର ଜେନା]]
# [[ଉପେନ୍ଦ୍ର ଜେନା]]
# [[ମକର ସେଠୀ]]
# [[ଭୁବନାନନ୍ଦ ଜେନା]]
# [[ଦାଶରଥୀ ଜେନା]]
# [[ମାୟାଧର ଜେନା]]
# [[ଭାଗିରଥୀ ସେଠୀ]]
# [[ଜୟଦେବ ଜେନା]]
# [[କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ସୁବର୍ଣ୍ଣ ନାଏକ]]
# [[ଗୋବିନ୍ଦ ମୁଣ୍ଡା]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମୀ ନାରାୟଣ ଭଞ୍ଜ ଦେଓ]]
# [[କୁମାର ମାଝୀ]]
# [[ଛୋଟରାୟ ମାଝୀ]]
# [[ଯୋଗେନ୍ଦ୍ର ନାଏକ]]
# [[ମୋହନ ଚରଣ ମାଝୀ]]
# [[ଅଭିରାମ ନାଏକ]]
# [[ବେଦବ୍ୟାସ ନାୟକ]]
# [[ପ୍ରେମାନନ୍ଦ ନାୟକ]]
# [[ପ୍ରାଣ ବଲ୍ଲଭ ନାଏକ]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ରସେନ ନାଏକ]]
# [[ନୀଳାଦ୍ରି ନାୟକ]]
# [[ରାଜ ବଲ୍ଲଭ ମିଶ୍ର]]
# [[ରାମରାୟ ମୁଣ୍ଡା]]
# [[ମହେଶ୍ୱର ମାଝି]]
# [[କାହ୍ନୁ ଚରଣ ନାଏକ]]
# [[ଗୌରହରି ନାଏକ]]
# [[ହୃଷିକେଶ ନାଏକ]]
# [[କ୍ଷେତ୍ର ମୋହନ ନାୟକ]]
# [[ଧନୁର୍ଜୟ ଲାଗୁରୀ]]
# [[ଜିତୁ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଧନୁର୍ଜୟ ସିଦୁ]]
# [[ଗୁରୁ ଚରଣ ନାଏକ]]
# [[ସନାତନ ମହାକୁଡ଼]]
# [[ସହରାଇ ଓରାମ]]
# [[ବଦ୍ରିନାରାୟଣ ପାତ୍ର]]
# [[କ୍ଷୀରୋଦ ପ୍ରସାଦ ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ମୂରଲୀଧର କୁଅଁର]]
# [[ନିରଞ୍ଜନ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଟୁଡୁ]]
# [[ସାଲଖାନ ମୁର୍ମୁ]]
# [[ଅଜେନ ମୁର୍ମୁ]]
# [[ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ନାଏକ]]
# [[କାଙ୍ଗୋଇ ସିଂହ]]
# [[ରୁଦ୍ର ମୋହନ ଦାସ]]
# [[ରାଧାମୋହନ ନାୟକ]]
# [[ଇଶ୍ୱର ନାଏକ]]
# [[ଇଶ୍ୱର ଚନ୍ଦ୍ର ନାୟକ]]
# [[ଯାଦବ ମାଝୀ]]
# [[ମନମୋହନ ଟୁଡୁ]]
# [[ରାବଣେଶ୍ୱର ମଢ଼େଇ]]
# [[ବୀରଭଦ୍ର ସିଂହ]]
# [[ରୋହିଦାସ ସୋରେନ]]
# [[ଶ୍ରୀନାଥ ସୋରେନ]]
# [[ଗୋଲକ ବିହାରୀ ନାଏକ]]
# [[ଭାସ୍କର ମଢ଼େଇ]]
# [[ନଳିନୀ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ]]
# [[ପ୍ରଭାକର ବେହେରା]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ଦାସ]]
# [[କରୁଣାକର ନାଏକ]]
# [[ଅଜିତ ହେମ୍ବ୍ରମ]]
# [[ପଦ୍ମ ଚରଣ ହଇବୁରୁ]]
# [[ରଘୁନାଥ ହେମ୍ବ୍ରମ]]
# [[ବିଜୟ କୁମାର ନାୟକ]]
# [[ବାସନ୍ତି ହେମ୍ବ୍ରମ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ]]
# [[ଗିରିଶ ଚନ୍ଦ୍ର ରାୟ]]
# [[ହରିହର ମହାନ୍ତି]]
# [[ସମଲ ମାଝି]]
# [[ପ୍ରମୋଦ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ]]
# [[ଛତିଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଧଳ]]
# [[କିଶୋର ଦାଶ]]
# [[ବିମଳ ଲୋଚନ ଦାସ]]
# [[ସାନନ୍ଦ ମାରାଣ୍ଡି]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ଦାଶ]]
# [[ରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ହାଁସଦା]]
# [[ଭାଦବ ହାଁସଦା]]
# [[ବୁଧନ ମୁର୍ମୁ]]
# [[ଦୁର୍ଗା ଚରଣ ନାୟକ]]
# [[ଲାଲ ମୋହନ ନାୟକ]]
# [[ମୋଚିରାମ ତିରିୟା]]
# [[ଘନଶ୍ୟାମ ହେମ୍ବ୍ରମ]]
# [[କାହ୍ନୁରାମ ହେମ୍ବ୍ରମ]]
# [[ସୁନ୍ଦର ମୋହନ ମାଝି]]
# [[କମଳାକାନ୍ତ ନାୟକ]]
# [[ଭାନୁଚରଣ ନାଏକ]]
# [[ଶମ୍ଭୁନାଥ ନାଏକ]]
# [[ମଙ୍ଗଳ ସିଂ ମୁଦି]]
# [[ଗଣେଶ ରାମ ସିଂ ଖୁଣ୍ଟିଆ]]
# [[ହରଦେବ ତିରିୟା]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ର ମୋହନ ସିଂହ]]
# [[କାର୍ତ୍ତିକ ଚନ୍ଦ୍ର ମାଝି]]
# [[ସିଦ୍ଧଲାଲ ମୁର୍ମୁ]]
# [[ଅର୍ଜୁନ ମାଝି]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ମାଝି]]
# [[ଶ୍ୟାମ ଚରଣ ହାଁସଦା]]
# [[ଶଇବ ସୁଶୀଳ କୁମାର ହାଁସଦା]]
# [[ନବ ଚରଣ ମାଝି]]
# [[ରାଜକିଶୋର ଦାସ]]
# [[ପ୍ରବୀଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜଦେଓ]]
# [[ସକିଲା ସୋରେନ]]
# [[ପ୍ରୀତିରଞ୍ଜନ ଘଡ଼ାଇ]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ଚନ୍ଦ୍ର ଘଡ଼ାଇ]]
# [[ଶରତ ରାଉତ]]
# [[ସନାତନ ଦେଓ]]
# [[ବାଇଧର ସିଂହ]]
# [[ନାରାୟଣ ଚନ୍ଦ୍ର ପତି]]
# [[ପୀତାମ୍ବର ଭୂପତି ହରିଚନ୍ଦନ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଖୁଣ୍ଟିଆ]]
# [[ଅଶୋକ କୁମାର ଦାସ]]
# [[ନିରଞ୍ଜନ ଜେନା]]
# [[ପରମେଶ୍ୱର ସେଠୀ]]
# [[ପ୍ରଣବ ପ୍ରକାଶ ଦାସ]]
# [[ସୂର୍ଯ୍ୟମଣୀ ଜେନା]]
# [[ମଦନ ମୋହନ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଦାସ]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ଅନାଦୀ ଚରଣ ଦାସ]]
# [[ଆଞ୍ଚଲ ଦାସ]]
# [[ବାଇଧର ବେହେରା]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମୀଧର ଜେନା]]
# [[ପରମାନନ୍ଦ ମହାନ୍ତି]]
# [[ମାୟାଧର ସିଂହ]]
# [[ଗଦାଧର ଦତ୍ତ]]
# [[ପ୍ରଣବ ବଳବନ୍ତରାୟ]]
# [[ରବି ଦାଶ]]
# [[କାଙ୍ଗାଳି ଚରଣ ପଣ୍ଡା]]
# [[ଗୁରୁଚରଣ ଟିକାୟତ]]
# [[ଯଦୁମଣି ମଙ୍ଗରାଜ]]
# [[ଧନଞ୍ଜୟ ଲେଙ୍କା]]
# [[ଦୁଃଶାସନ ଜେନା]]
# [[ଅମର ପ୍ରସାଦ ଶତପଥୀ]]
# [[ପ୍ରହଲ୍ଲାଦ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[କୁଳମଣି ରାଉତ]]
# [[ଚିନ୍ମୟ ପ୍ରସାଦ ବେହୁରା]]
# [[ଦେବାଶିଷ ନାୟକ]]
# [[ସୁନନ୍ଦା ଦାସ]]
# [[ପଦ୍ମନାଭ ରାୟ]]
# [[ନବକିଶୋର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ ନାଏକ]]
# [[ବୈଷ୍ଣବ ଚରଣ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ପବିତ୍ର ମୋହନ ଜେନା]]
# [[ପ୍ରଭାତ କୁମାର ସାମନ୍ତରାୟ]]
# [[ଦୀନବନ୍ଧୁ ସାହୁ]]
# [[ଧୃବ ଚରଣ ସାହୁ]]
# [[ସରୋଜକାନ୍ତ କାନୁନଗୋ]]
# [[ଇନ୍ଦ୍ରମଣି ରାଉତ]]
# [[ଉତ୍କଳ କେଶରୀ ପରିଡ଼ା]]
# [[କିଶୋର ଚନ୍ଦ୍ର ତରାଇ]]
# [[ଶଶି ଭୂଷଣ ବେହେରା]]
# [[ଭାଗବତ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣାନନ୍ଦ ସାମଲ]]
# [[ଦୈତାରୀ ବେହେରା]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ରନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ପ୍ରଦୀପ୍ତ କିଶୋର ଦାସ]]
# [[ବଟକୃଷ୍ଣ ଜେନା]]
# [[ମାୟାଧର ସେଠୀ]]
# [[ରବିନ୍ଦ୍ର କୁମାର ବେହେରା]]
# [[କାଳନ୍ଦୀ ଚରଣ ବେହେରା]]
# [[ଜଗବନ୍ଧୁ ଦାସ]]
# [[ମଧୁସୂଦନ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ବିଜୟଶ୍ରୀ ରାଉତରାୟ]]
# [[ବିଷ୍ଣୁବ୍ରତ ରାଉତରାୟ]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ର ସାରଥୀ ବେହେରା]]
# [[ପ୍ରକାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରା]]
# [[ପ୍ରଶାନ୍ତ ବେହେରା]]
# [[ପ୍ରଭାତ ରଞ୍ଜନ ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ରାଜେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ]]
# [[ସଂଗ୍ରାମ କେଶରୀ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ତ୍ରିଲୋଚନ କାନୁନଗୋ]]
# [[ସୁର ସେଠୀ]]
# [[ଶୁକଦେବ ଜେନା]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ରାଜକୃଷ୍ଣ ବୋଷ]]
# [[ଆକୁଳାନନ୍ଦ ବେହେରା]]
# [[ମିନାକ୍ଷୀ ମହନ୍ତ]]
# [[ପଦ୍ମିନୀ ଦିଆନ]]
# [[ଲତିକା ପ୍ରଧାନ]]
# [[ସୂର୍ଯ୍ୟମଣି ବୈଦ୍ୟ]]
# [[ଧର୍ମାନନ୍ଦ ବେହେରା]]
# [[ବିଧୁ ଭୂଷଣ ପ୍ରହରାଜ]]
# [[ରାଜ କିଶୋର ରାମ]]
# [[ରସାନନ୍ଦ ସାହୁ]]
# [[ରସମଞ୍ଜରୀ ଦେବୀ]]
# [[ପବିତ୍ର ମୋହନ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ରମେଶ ରାଉତ]]
# [[ଘନଶ୍ୟାମ ସାହୁ]]
# [[ଗୋକୁଳାନନ୍ଦ ପ୍ରହରାଜ]]
# [[ଯୋଗେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ରାଉତ]]
# [[ଅକ୍ଷୟ କୁମାର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ପ୍ରଭାତ କୁମାର ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ଦେବୀ ରଞ୍ଜନ ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ଦେବାଶିଷ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ବୀର ସିପ୍କା]]
# [[ପ୍ରମୋଦ କୁମାର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ଦେବୀ ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର]]
# [[ତ୍ରିଲୋଚନ ମାନସିଂହ ହରିଚନ୍ଦନ]]
# [[କନକଲତା ଦେବୀ]]
# [[ବିଦ୍ୟାଧର ନାଏକ]]
# [[ପ୍ରତାପ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ସମୀର କୁମାର ରାଉତରାୟ]]
# [[ଲଳିତ ମୋହନ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଦେବାଶିଷ ସାମନ୍ତରାୟ (ରାଜନୀତିଜ୍ଞ)]]
# [[ମହମ୍ମଦ ମୋକିମ୍]]
# [[ବିଶ୍ୱନାଥ ପଣ୍ଡିତ]]
# [[ଶ୍ରୀକାନ୍ତ ପଣ୍ଡା]]
# [[ସୟଦ ମୁସ୍ତାଫିଜ ଅହମଦ]]
# [[ସମୀର ଦେ]]
# [[ପ୍ରତାପ ଜେନା]]
# [[ବିକ୍ରମ କେଶରୀ ବର୍ମା]]
# [[ମହମ୍ମଦ ଅତାହାର]]
# [[ବିରଜା ପ୍ରସାଦ ରାୟ]]
# [[ଶରତ କୁମାର କର]]
# [[ଶେଖ ମତଲୁବ ଅଲ୍ଲୀ]]
# [[ସାବିତ୍ରୀ ଅଗ୍ରୱାଲ]]
# [[ରାଜକିଶୋର ନାୟକ]]
# [[ଅତନୁ ସବ୍ୟସାଚୀ ନାୟକ]]
# [[ବିଜୟ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ତ୍ରିଲୋଚନ ବେହେରା]]
# [[ଦେବେନ୍ଦ୍ର ଶର୍ମା]]
# [[ଦିବାକରନାଥ ଶର୍ମା]]
# [[ଶରତ କୁମାର ଦେବ]]
# [[ଦୋଳଗୋବିନ୍ଦ ନାୟକ]]
# [[ଶୈଳେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ଭଞ୍ଜ ଦେଓ]]
# [[ସରସ୍ୱତୀ ଦେବୀ]]
# [[ଅନନ୍ତ ଚରଣ ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ପଦ୍ମ ଚରଣ ନାଏକ]]
# [[ଅଲେଖ କୁମାର ଜେନା]]
# [[ଅଂଶୁମାନ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଧ୍ରୁବ ଚରଣ ସାହୁ]]
# [[ହରିହର ସିଂହ ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଭ୍ରମରବର ରାୟ]]
# [[ବଂଶୀଧର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ସତ୍ୟସୁନ୍ଦର ମିଶ୍ର]]
# [[ବିଭୁତି ଭୂଷଣ ସିଂହ ମର୍ଦ୍ଦରାଜ]]
# [[ଅରୁଣ କୁମାର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ସିଦ୍ଧାର୍ଥ ଶେଖର ସିଂହ]]
# [[ଅନୁଭବ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଅନ୍ତର୍ଯ୍ୟାମୀ ସାହୁ]]
# [[ରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ରାମ]]
# [[ବି. ଏସ. ବି. ନରେନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ପଣ୍ଡା]]
# [[ରମାକାନ୍ତ ମିଶ୍ର]]
# [[ଶରତ ଚନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର]]
# [[ସତ୍ୟନାରାୟଣ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜଦେଓ]]
# [[ସାହେବ ନାଏକ]]
# [[ଭାବଗ୍ରାହୀ ନାୟକ]]
# [[ଶ୍ରୀଧର ନାଏକ]]
# [[କିଶୋର ଚନ୍ଦ୍ର ଦେଓ ଭଞ୍ଜ]]
# [[ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରା]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ନାୟକ]]
# [[କାଶୀନାଥ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ରୁଦ୍ର ମାଧବ ରାୟ]]
# [[ହରିହର କରଣ]]
# [[ଅରୁଣ କୁମାର ସାହୁ]]
# [[ବୃନ୍ଦାବନ ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ]]
# [[କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ମାନ୍ଧାତା]]
# [[ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ମହାନ୍ତି]]
# [[ସୀତାକାନ୍ତ ମିଶ୍ର]]
# [[ବଂଶୀଧର ସାହୁ]]
# [[ଭାଗବତ ବେହେରା]]
# [[ଗଙ୍ଗାଧର ପାଇକରାୟ]]
# [[ସତ୍ୟାନନ୍ଦ ଚମ୍ପତିରାୟ]]
# [[କୈଳାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ହରିହର ସାହୁ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ରନାଥ ମିଶ୍ର]]
# [[ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁମାର ଜଗଦେବ]]
# [[ରାଜେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସାହୁ]]
# [[ବିଶ୍ୱ ଭୂଷଣ ହରିଚନ୍ଦନ]]
# [[ଦେବେନ୍ଦ୍ର ନାଥ ମାନସିଂହ]]
# [[ବିଭୂତି ଭୂଷଣ ହରିଚନ୍ଦନ]]
# [[ରଘୁନାଥ ସାହୁ]]
# [[ଅଶୋକ ଚନ୍ଦ୍ର ପଣ୍ଡା]]
# [[ସୁଶାନ୍ତ କୁମାର ରାଉତ]]
# [[ପ୍ରିୟଦର୍ଶୀ ମିଶ୍ର]]
# [[ଭାଗୀରଥି ବଡ଼ଜେନା]]
# [[ଶରତ ଚନ୍ଦ୍ର ପାଇକରାୟ]]
# [[ବିଭୂତି ଭୂଷଣ ବଳବନ୍ତରାୟ]]
# [[ସୁରେଶ କୁମାର ରାଉତରାୟ]]
# [[ସତ୍ୟପ୍ରିୟ ମହାନ୍ତି]]
# [[ମାଧବ ଚନ୍ଦ୍ର ରାଉତରାୟ]]
# [[ଜ୍ୟୋତିନ୍ଦ୍ର ନାଥ ମିତ୍ର]]
# [[ବୀରକିଶୋର ଦେବ]]
# [[ଦିଲ୍ଲୀପ ଶ୍ରୀଚନ୍ଦନ]]
# [[ସୁଦର୍ଶନ ମହାନ୍ତି]]
# [[ବନମାଳି ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଜୟକୃଷ୍ଣ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଗୋପୀନାଥ ଭୋଇ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଅଭିମନ୍ୟୁ ରଣସିଂହ]]
# [[ଯୁଧିଷ୍ଠିର ସାମନ୍ତରାୟ]]
# [[ବିପିନ ବିହାରୀ ଦାଶ]]
# [[ପ୍ରଦୀପ ମହାରଥୀ]]
# [[ହରିହର ଭୋଇ]]
# [[ହୃଷିକେଶ ନାୟକ]]
# [[ରାଘବ ଚରଣ ସେଠୀ]]
# [[ମଦନ ମୋହନ ଦତ୍ତ]]
# [[ବସନ୍ତ ବେହେରା]]
# [[ହୃଷିକେଶ ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ନରେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ନାୟକ]]
# [[କୁମୁଦ ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ]]
# [[ଦେବରାଜ ସାହୁ]]
# [[ସନ୍ତୋଷ କୁମାର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ମିଶ୍ର]]
# [[ରମେଶ ଜେନା]]
# [[ରଜନୀ କାନ୍ତ ସିଂହ]]
# [[ଅଦ୍ୱୈତ ପ୍ରସାଦ ସିଂହ]]
# [[ଦୁତିଅ ରାଉଳ]]
# [[କ୍ଷେତ୍ର ମୋହନ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ରାଜକିଶୋର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ବାଳକୃଷ୍ଣ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ସାଇ]]
# [[ସଞ୍ଜୀବ କୁମାର ସାହୁ]]
# [[ଅମରନାଥ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ନଗେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ପଦ ନାଏକ]]
# [[ନବଘନ ନାୟକ]]
# [[ଖଗେଶ୍ୱର ବେହେରା]]
# [[ସୁଶାନ୍ତ କୁମାର ବେହେରା]]
# [[ମଦନ ମୋହନ ପ୍ରଧାନ]]
# [[କୁମାର ଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରା]]
# [[ବ୍ରଜ କିଶୋର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ବୃନ୍ଦାବନ ବେହେରା]]
# [[ମୁକେଶ କୁମାର ପାଳ]]
# [[ଧରଣୀଧର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ମୃତ୍ୟୁଞ୍ଜୟ ପାଳ]]
# [[ମହେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ସୁବାହୁ ସିଂହ]]
# [[ବାଇଧର ନାଏକ]]
# [[ରବି ନାରାୟଣ ପାଣି]]
# [[ନୃସିଂହ ଚରଣ ସାହୁ]]
# [[ବିଭୁଧେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତାପ ଦାସ]]
# [[ବେଣୁଧର ବଳିଆରସିଂହ]]
# [[ବୃନ୍ଦାବନ ତ୍ରିପାଠୀ (ରାଜନେତା)]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ବ୍ରହ୍ମାନନ୍ଦ ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସୁଧୀର କୁମାର ସାମଲ]]
# [[ସରୋଜ କୁମାର ସାମଲ]]
# [[ନବୀନ ନନ୍ଦ]]
# [[କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ପାତ୍ର]]
# [[ନବୀନ ଚନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ଦାସ]]
# [[କାଳିଆ ଦେହୁରୀ]]
# [[ମଦନ ଦେହୁରୀ]]
# [[ଶଙ୍କର ପ୍ରତାପ ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମୋହନ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ରତ୍ନପ୍ରଭା ଦେବୀ]]
# [[ମହେଶ୍ୱର ନାଏକ]]
# [[ଭାଗିରଥୀ ନାଏକ]]
# [[ଅରକ୍ଷିତ ନାଏକ]]
# [[ରବିନାରାୟଣ ନାଏକ]]
# [[ତ୍ରିନାଥ ନାଏକ]]
# [[କିଶୋର ଚନ୍ଦ୍ର ନାଏକ]]
# [[କହ୍ନେଇ ସିଂହ]]
# [[ଜଗତେଶ୍ୱର ମିର୍ଦ୍ଧା]]
# [[ପାଣୁ ଚନ୍ଦ୍ର ନାଏକ]]
# [[ରାଜେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ଛତ୍ରିଆ]]
# [[ରବିନାରାୟଣ ନାଏକ (୧୯୬୯ ଜନ୍ମ)]]
# [[ସଞ୍ଜୀବ କୁମାର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ରମେଶ ପଟୁଆ]]
# [[ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ ଗରଡ଼ିଆ]]
# [[ନାଉରୀ ନାୟକ]]
# [[ଦୁର୍ଗା ଶଙ୍କର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମୀପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର]]
# [[ଭିକାରୀ ଘାସି]]
# [[ଅଶ୍ୱିନୀ କୁମାର ଗୁରୁ]]
# [[ଝସକେତନ ସାହୁ]]
# [[ଶ୍ରୀବଲ୍ଲଭ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ଜୟନାରାୟଣ ମିଶ୍ର]]
# [[ରୋହିତ ପୂଜାରୀ]]
# [[ସନାତନ ବିଶି]]
# [[ଭିକାରୀ ସୁନା]]
# [[ବସନ୍ତ କୁମାର ମହାନନ୍ଦ]]
# [[ଅଭିମନ୍ୟୁ କୁମାର]]
# [[ଭାନୁଗଙ୍ଗ ତ୍ରିଭୂବନ ଦେବ]]
# [[ଜୟଦେବ ଠାକୁର]]
# [[ଜ୍ୟୋତିମଞ୍ଜରୀ ଦେବୀ]]
# [[ଅଶ୍ୱିନୀ କୁମାର ବେହେରା]]
# [[ସଞ୍ଜିବ କୁମାର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ପ୍ରଦୀପ୍ତ ଗଙ୍ଗଦେବ]]
# [[ସୁବାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ବୃନ୍ଦାବନ ମାଝି]]
# [[ଅଶୋକ କୁମାର ବଳ]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ମାଝୀ]]
# [[ଦିଲିପ କୁମାର ରାୟ]]
# [[ରଞ୍ଜିତ ଭିତ୍ରିଆ]]
# [[ଗଙ୍ଗାଧର ପ୍ରଧାନ (ରାଜନେତା)]]
# [[ଇଗ୍ନେସ ମାଝୀ]]
# [[ଗଜଧର ମାଝୀ]]
# [[ପ୍ରେମାନନ୍ଦ କାଲୋ]]
# [[ଖ୍ରୀଷ୍ଟୋଦାସ ଲୁଗୁନ]]
# [[ଜୁନାସ ବିଲୁଙ୍ଗ]]
# [[ରେମିସ କେରକେଟା]]
# [[ସତ୍ୟ ନାରାୟଣ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ନିହାର ସୁରିନ]]
# [[ଶଙ୍କର ଓରାମ]]
# [[ଜର୍ଜ ତିର୍କୀ]]
# [[ପ୍ରେମଚାନ୍ଦ ଭଗତ]]
# [[ଶାନ୍ତି ପ୍ରକାଶ ଓରାମ]]
# [[ରଙ୍ଗବଲ୍ଲଭ ଅମାତ]]
# [[ବ୍ରଜମୋହନ କିଷାନ]]
# [[ମୁଖରମ ନାଏକ]]
# [[ଗ୍ରେଗୋରୀ ମିଞ୍ଜ]]
# [[ରାଜେନ ଏକ୍କା]]
# [[ଖ୍ରୀଷ୍ଟୋଫର ଏକ୍କା]]
# [[ଆଗାପିଲ୍ ଲାକ୍ରା]]
# [[ନେଲସନ ସୋରେଙ୍ଗ]]
# [[ମନସିଦ ଏକ୍କା]]
# [[ହଳୁ ମୁଣ୍ଡାରୀ]]
# [[ସୁବ୍ରତ ତରାଇ]]
# [[ରବି ଦେହୁରୀ]]
# [[ରାଜକିଶୋର ସାମନ୍ତରାୟ]]
# [[ଧନଞ୍ଜୟ ମହାନ୍ତି]]
# [[ବ୍ରଜକିଶୋର ମହାନ୍ତି]]
# [[ଗୁରୁପଦ ନନ୍ଦ]]
# [[ପ୍ରଭାତ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଅଜିତ ଦାସ (ରାଜନେତା)]]
# [[ଶାରଦା ପ୍ରସାଦ ନାୟକ]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ମୁଣ୍ଡା]]
# [[ନୀଳମଣି ସିଂହ ଦଣ୍ଡପାଟ]]
# [[ନରହରି ଦଣ୍ଡପାଟ]]
# [[ଅର୍ଜୁନ ନାଏକ]]
# [[ହେମେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ବେଣୁଧର ନାଏକ]]
# [[ହେମନ୍ତ କୁମାର ସିଂହ ଦଣ୍ଡପାଟ]]
# [[ଦୟାନିଧି କିଷାନ]]
# [[ଭୀମସେନ ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ବସନ୍ତ କୁମାର ସିଂହ ଦଣ୍ଡପାଟ]]
# [[ବିଶ୍ୱନାଥ ସାହୁ]]
# [[ଭି. ସୀତାରାମୟା]]
# [[ଯତିରାଜ ପ୍ରହରାଜ]]
# [[ପର୍ଶୁରାମ ପଣ୍ଡା]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ପଣ୍ଡା]]
# [[ନାଗି ରେଡ୍ଡୀ ନାରାୟଣ ରେଡ୍ଡୀ]]
# [[ଅଶୋକ କୁମାର ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ଆଦିକନ୍ଦ ସେଠୀ]]
# [[ସୁବାସ ଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରା]]
# [[ପ୍ରିୟାଂଶୁ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ରାଘବ ପରିଡ଼ା]]
# [[ସରୋଜ କୁମାର ପାଢ଼ୀ]]
# [[ଦେବରାଜ ମହାନ୍ତି]]
# [[ହରିହର ଦାସ (୧୯୧୩ ଜନ୍ମ)]]
# [[ହରିହର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ଦ୍ୱିତିକୃଷ୍ଣ ପଣ୍ଡା]]
# [[ଉଷାରାଣୀ ପଣ୍ଡା]]
# [[ମୋହନ ନାଏକ]]
# [[ରଘୁନାଥ ମହାପାତ୍ର (ରାଜନେତା)]]
# [[ଅନଙ୍ଗ ମଞ୍ଜରୀ ଦେବୀ]]
# [[ତ୍ରିନାଥ ବେହେରା]]
# [[ସୂର୍ଯ୍ୟ ନାରାୟଣ ପାତ୍ର]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ସେଠୀ]]
# [[ଘନଶ୍ୟାମ ବେହେରା]]
# [[ପ୍ରଦୀପ କୁମାର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ମୋହନ ନାୟକ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର (ରାଜନେତା)]]
# [[ଲିଙ୍ଗରାଜ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ଦଣ୍ଡପାଣି ଦାସ]]
# [[ଶିଶିର କୁମାର ନରେନ୍ଦ୍ର ଦେବ]]
# [[କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଶିବ ଶଙ୍କର ସାହାଣୀ]]
# [[ବିନାୟକ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଚ୍ୟାଉ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ବିକ୍ରମ କୁମାର ପଣ୍ଡା]]
# [[ଶ୍ରୀକାନ୍ତ ସାହୁ]]
# [[ନିରଞ୍ଜନ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ସେଠୀ]]
# [[ନାରାୟଣ ସାହୁ (୧୯୨୮ ଜନ୍ମ)]]
# [[ତ୍ରିନାଥ ସାମନ୍ତରାୟ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଦେଓ]]
# [[ଦଣ୍ଡପାଣି ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ତାରିଣୀ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ସଦାନନ୍ଦ ମହାନ୍ତି]]
# [[ରାଧାଗୋବିନ୍ଦ ସାହୁ]]
# [[ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ବିକ୍ରମ କେଶରୀ ଆରୁଖ]]
# [[ସୁମା ନାଏକ]]
# [[ମାଗୁଣି ଚରଣ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଜାମି ସୁବାରାଓ ପୃଷ୍ଟି]]
# [[ଉମାକାନ୍ତ ମିଶ୍ର]]
# [[ରାମକୃଷ୍ଣ ଗୌଡ଼]]
# [[ଦୀନବନ୍ଧୁ ବେହେରା]]
# [[ଗୋବିନ୍ଦ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଚିନ୍ତାମଣି ଦ୍ୟାନ ସାମନ୍ତରା]]
# [[ଦିବାକର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ଦେଓ]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ପତି]]
# [[ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଜେନା]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ଅର୍ଜୁନ ନାଏକ (୨୦୧୭ ମୃତ୍ୟୁ)]]
# [[ଗନ୍ତାୟତ ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[କିଶୋର ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ଶରତ ଚନ୍ଦ୍ର ପଣ୍ଡା]]
# [[ଅନନ୍ତ ନାରାୟଣ ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ହରିହର ସାହୁ (୧୯୪୪ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଉଦୟ ନାଥ ନାୟକ]]
# [[ବୃନ୍ଦାବନ ନାୟକ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ରଥ]]
# [[ଲଳିତେନ୍ଦୁ ବିଦ୍ୟାଧର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ସଞ୍ଜୟ କୁମାର ଦାସ ବର୍ମା]]
# [[ସିଦ୍ଧେଶ୍ୱର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ବିଶ୍ୱନାଥ ପରିଡ଼ା]]
# [[ପଦ୍ମ ଚରଣ ସାମନ୍ତସିଂହାର]]
# [[ଅଜୟ କୁମାର ଜେନା]]
# [[ଗୋପବନ୍ଧୁ ପାତ୍ର]]
# [[ଗଙ୍ଗାଧର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ବ୍ରଜ ମୋହନ ମହାନ୍ତି]]
# [[ବ୍ରଜ କିଶୋର ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ହରିହର ବାହିନୀପତି]]
# [[ଫକୀର ଚରଣ ଦାସ]]
# [[ଭଗବାନ ପ୍ରତିହାରୀ]]
# [[ଗଦାଧର ମିଶ୍ର (ରାଜନେତା)]]
# [[ଜୟନ୍ତ କୁମାର ଷଡ଼ଙ୍ଗୀ]]
# [[ତୁଷାରକାନ୍ତି ବେହେରା]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ସେଠୀ]]
# [[ରବି ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ବୃନ୍ଦାବନ ପାତ୍ର]]
# [[ଗତିକୃଷ୍ଣ ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ବୈକୁଣ୍ଠ ନାଥ ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ଭରତ ଦାସ]]
# [[ଉପେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତି]]
# [[ମୋହନ ଦାସ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ନାଥ ନାଏକ]]
# [[ରବୀନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସେଠୀ]]
# [[ନୀଳମଣି ସିଂହ]]
# [[ଗୋବିନ୍ଦ ଚନ୍ଦ୍ର ସେଠୀ]]
# [[ବାଇଧର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସମୀର ରଞ୍ଜନ ଦାଶ]]
# [[ବେଣୁଧର ସେଠୀ]]
# [[ଉମାକାନ୍ତ ସାମନ୍ତରାୟ]]
# [[ରମାରଞ୍ଜନ ବଳିଆରସିଂହ]]
# [[ରାଜରାଜ ଦେବ]]
# [[ରବୀନ୍ଦ୍ର କୁମାର ଦାସ]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ର ମାଧବ ମିଶ୍ର]]
# [[ଦେବେନ୍ଦ୍ର ଶତପଥୀ]]
# [[ସହୁରା ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ନରେଶ ପ୍ରଧାନ]]
# [[କରେନ୍ଦ୍ର ମାଝି]]
# [[ରାଜୀବ ପାତ୍ର]]
# [[ଚକ୍ରମଣି କହଁର]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର କହଁର]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମୀକାନ୍ତ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସଦାନନ୍ଦ କହଁର]]
# [[ଦୁବର ପୋଡ୍ରା]]
# [[ଲୋକନାଥ ପାତ୍ର]]
# [[ଯାଦବ ପାଦ୍ର]]
# [[ଭଗବାନ କହଁର]]
# [[ମହୀଧର ରଣା]]
# [[ଅଙ୍ଗଦ କହଁର]]
# [[ଡୁଗୁନି କହଁର]]
# [[ଦେବେନ୍ଦ୍ର କହଁର]]
# [[ଦାଶରଥୀ ବେହେରା]]
# [[ଅଭିମନ୍ୟୁ ବେହେରା]]
# [[ପ୍ରହଲ୍ଲାଦ ବେହେରା]]
# [[ଜଗଦୀଶ ଜାନୀ]]
# [[ବରଦା ପ୍ରସନ୍ନ କହଁର]]
# [[ବାଳକୃଷ୍ଣ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସଦାନନ୍ଦ ସାହୁ]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ର ଶେଖର ବେହେରା]]
# [[ହିମାଂଶୁ ଶେଖର ପାଢ଼ୀ]]
# [[ପଦ୍ମନାଭ ବେହେରା]]
# [[ଅନିରୁଦ୍ଧ ଦୀପ]]
# [[ସାରଙ୍ଗଧର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ସାଲୁଗା ପ୍ରଧାନ]]
# [[ମନୋଜ କୁମାର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଜାକବ୍ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ରଞ୍ଜିତ କୁମାର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଗୋପାଳ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ନାଗାର୍ଜୁନ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ପ୍ରଦୀପ କୁମାର ଅମାତ]]
# [[ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ଦଲାଲ]]
# [[ନଟବର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ସୁଜିତ କୁମାର ପାଢ଼ୀ]]
# [[ଅଜିତ ଦାସ (୧୯୪୪ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଦୁଷ୍ମନ୍ତ ନାଏକ]]
# [[ଅନାମ ନାଏକ]]
# [[ଜଗମୋହନ ନାୟକ]]
# [[କରୁଣାକର ଭୋଇ]]
# [[ଯୋଗେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ର ଶେଖର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଅଞ୍ଚଳ ମାଝି]]
# [[ଦୟାନିଧି ନାଏକ]]
# [[ଭକ୍ତ ଚରଣ ଦାସ (ରାଜନେତା)]]
# [[ଜନାର୍ଦନ ମାଝି]]
# [[ଲୋଚନ ଧାଙ୍ଗଡ଼ା ମାଝି]]
# [[ଗଜାନନ ନାୟକ]]
# [[ପୁଷ୍ପେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ମୁକୁନ୍ଦ ନାଏକ]]
# [[ଯୁଗରାମ ବେହେରା]]
# [[ଭାରତ ଭୂଷଣ ବେମାଲ]]
# [[ମୌସଧି ବାଗ]]
# [[କୁମରମଣି ଶବର]]
# [[ତେଜରାଜ ମାଝି]]
# [[ବଳଭଦ୍ର ମାଝି]]
# [[ଧନେଶ୍ୱର ମାଝି]]
# [[କିରଣ ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ନଗେନ୍ଦ୍ରନାଥ ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ଶରତ ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ଭଗବାନ ଭୋଇ]]
# [[ଶିବାଜୀ ମାଝି]]
# [[ପ୍ରଦୀପ କୁମାର ଦିଶାରୀ]]
# [[ଦିବ୍ୟଶଙ୍କର ମିଶ୍ର]]
# [[ହିମାଂଶୁ ଶେଖର ମେହେର]]
# [[ମହେଶ୍ୱର ବରାଡ଼]]
# [[ମହେଶ୍ୱର ନାଏକ (୧୯୧୮ ଜନ୍ମ)]]
# [[ତ୍ରିନାଥ ସରାବ]]
# [[ଉଦିତ ପ୍ରତାପ ଦେଓ]]
# [[ଗୋବର୍ଦ୍ଧନ ଦାଶ]]
# [[ହିତେଶ କୁମାର ବଗର୍ତ୍ତି]]
# [[କପିଳ ନାରାୟଣ ତିୱାରୀ]]
# [[ଅଧିରାଜ ମୋହନ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ ମାଝି]]
# [[ଅନୁପ ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ଘାସିରାମ ମାଝି]]
# [[ରାଜେନ୍ଦ୍ର ଢୋଲକିଆ]]
# [[ଭାନୁପ୍ରକାଶ ଯୋଶୀ]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଓଁକାର ସିଂହ ମାଝି]]
# [[ଚୈତନ ମାଝି]]
# [[କୃପାନିଧି ନାଏକ]]
# [[ଉଦିତ ପ୍ରତାପ ଶେଖର ଦେଓ]]
# [[ଦ୍ୱାରିକାନାଥ କୁସୁମ]]
# [[ହରିହର ପଟେଲ]]
# [[ଦିବ୍ୟଲୋଚନ ଶେଖର ଦେଓ]]
# [[ଭରତେନ୍ଦ୍ର ଶେଖର ଦେଓ]]
# [[ଶଙ୍କର୍ଷଣ ନାଏକ]]
# [[ଯୋଗେଶ କୁମାର ସିଂହ]]
# [[କୁସୁମ ଟେଟେ]]
# [[କିଶୋର ଚନ୍ଦ୍ର ପଟେଲ]]
# [[ରାମ ଚରଣ ପଟେଲ]]
# [[ଶିବ ନାରାୟଣ ସିଂହ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଏଲ.ଏମ.ଏସ. ବରିହା]]
# [[ଅନିରୁଦ୍ଧ ମିଶ୍ର]]
# [[ପ୍ରଦୀପ ପୁରୋହିତ]]
# [[ଲାଲ ରଞ୍ଜିତ ସିଂହ ବରିହା]]
# [[ବୀର ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ ସିଂହ ବରିହା]]
# [[ସତ୍ୟଭୂଷଣ ସାହୁ]]
# [[ବିଜୟ ରଞ୍ଜନ ସିଂହ ବରିହା]]
# [[ଦଳଗଞ୍ଜନ ଛୁରିଆ]]
# [[ବିପିନ ବିହାରୀ ଦାସ (୨୦୦୬ ମୃତ୍ୟୁ)]]
# [[ନିହାର ରଞ୍ଜନ ମହାନନ୍ଦ]]
# [[ଅଶୋକ କୁମାର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ରିପୁନାଥ ସେଠ]]
# [[ରାଜୀବ ଲୋଚନ ହୋତା]]
# [[ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ଗଡ଼ତିଆ]]
# [[ତ୍ରିବିକ୍ରମ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସୁବଳ ସାହୁ]]
# [[ନିକୁଞ୍ଜ ବିହାରୀ ସିଂହ]]
# [[ଗଣନାଥ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ମୋହନ ନାଗ]]
# [[ବିମ୍ବାଧର କୁଅଁର]]
# [[ସୁଶାନ୍ତ ସିଂହ]]
# [[କୁମର ବେହେରା]]
# [[କୁଞ୍ଜ ବିହାରୀ ନାଏକ]]
# [[ନଟବର ବଞ୍ଛୋର]]
# [[ଅନୁପ କୁମାର ସାଏ]]
# [[ଉପେନ୍ଦ୍ର ଦୀକ୍ଷିତ]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ପଣ୍ଡା]]
# [[କିଶୋର କୁମାର ମହାନ୍ତି]]
# [[ବୀରେନ୍ଦ୍ର ପାଣ୍ଡେ]]
# [[ବିଜୟ କୁମାର ପାଣି]]
# [[ନବ କିଶୋର ଦାସ]]
# [[ମୂରାରୀ ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର]]
# [[ବିନୋଦ ବିହାରୀ ସିଂହ ବରିହା]]
# [[ମନୋହର ସିଂହ ନାଏକ]]
# [[ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ମହାକୁଡ଼]]
# [[କାର୍ତ୍ତିକ ପ୍ରସାଦ ତରିଆ]]
# [[ରବିନାରାୟଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ହୃଷିକେଶ ହୋତା]]
# [[ଦଉଲତ ଗଣ୍ଡ]]
# [[ନୀଳାମ୍ବର ରାୟଗୁରୁ]]
# [[କୁନ୍ଦୁରୁ କୁଶାଳ]]
# [[ଅଚ୍ୟୁତ ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ବିନୋଦ ପାତ୍ର]]
# [[ଧନେଶ୍ୱର କୁମ୍ଭାର]]
# [[ଦେବରାଜ ସେଠ]]
# [[ଦୌଲତ ବାଘ]]
# [[ଅନନ୍ତରାମ ନନ୍ଦ]]
# [[ନିରଞ୍ଜନ ପୂଜାରୀ]]
# [[ଯୋଗେନ୍ଦ୍ର ବେହେରା]]
# [[ନନ୍ଦ କିଶୋର ମିଶ୍ର]]
# [[ରାମ ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର]]
# [[ରମାକାନ୍ତ ସେଠ]]
# [[ରାମ ରାଜ କୁମାରୀ]]
# [[ନବକୁମାରୀ ଦେବୀ]]
# [[ରତ୍ନମାଳୀ ଜେମା]]
# [[ସୁଭଦ୍ରା ମହତାବ]]
# [[ମମତା ମହନ୍ତ]]
# [[ଏ. ଲକ୍ଷ୍ମୀ ବାଈ]]
# [[ଆନେ କ୍ୟାଥରିନ ମନ୍ରୁ]]
# [[ମୁକେଶ ମହାଲିଙ୍ଗ]]
# [[ସରୋଜ କୁମାର ମେହେର]]
# [[ସୁଶିଳ କୁମାର ପୃଷ୍ଟି]]
# [[ବ୍ରଜମୋହନ ଠାକୁର]]
# [[ଆଶାରାମ ଭୋଇ]]
# [[ଅର୍ଜୁନ ଦାସ (ରାଜନେତା)]]
# [[ଗଣେଶ ରାମ ବରିହା]]
# [[କନକ ବର୍ଦ୍ଧନ ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ବିବେକାନନ୍ଦ ମେହେର]]
# [[ଅଇଁଠୁ ସାହୁ]]
# [[ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଭୋଇ]]
# [[ମୁରଲୀଧର ପଣ୍ଡା]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ମହାନନ୍ଦ]]
# [[ତପି ଜାଲ]]
# [[ଲଳିତ ମୋହନ ଗାନ୍ଧୀ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଭୋଇ]]
# [[ରୁଦ୍ର ପ୍ରତାପ ମହାରଥୀ]]
# [[ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ମହାନନ୍ଦ]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ପାଳ (୧୯୪୬ ଜନ୍ମ)]]
# [[ସନ୍ତୋଷ ସିଂହ ସାଲୁଜା]]
# [[ହାଜି ମହମ୍ମଦ ଆୟୁବ ଖାଁ]]
# [[ଲୋକନାଥ ରାୟ]]
# [[ଚୈତନ୍ୟ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ମୂରଲୀଧର ଗୁରୁ]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ର ଶେଖର ସିଂହ ଭୋଇ]]
# [[ମହମ୍ମଦ ମୁଜାଫର ହୁସେନ ଖାନ]]
# [[ଯଜ୍ଞେଶ୍ୱର ବାବୁ]]
# [[ରାଧାକାନ୍ତ ପଣ୍ଡା]]
# [[କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ପଣ୍ଡା]]
# [[ସୁବାସ ଚନ୍ଦ୍ର ବାଗ]]
# [[ମହାନନ୍ଦ ବାହାଦୁର]]
# [[ପ୍ରଦୀପ କୁମାର ମାଝୀ]]
# [[ତୀର୍ଥବାସୀ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଭରତ ଚନ୍ଦ୍ର ହୋତା]]
# [[ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ କର]]
# [[ସାଧୁ ନେପାକ]]
# [[ନବୀନ କୁମାର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଯଦୁମଣି ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଦେବେଶ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ଆନନ୍ଦ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ରଘୁନାଥ ଗମାଙ୍ଗ]]
# [[ତ୍ରିନାଥ ଗମାଙ୍ଗ]]
# [[ଶବର ଡୁମ୍ବା]]
# [[ସନ୍ୟାସୀ ଚରଣ ପିଦିକା]]
# [[ଅକ୍ଷୟ କୁମାର ଗମାଙ୍ଗ]]
# [[ନରସିଂହ ପାତ୍ର]]
# [[ରାମମୂର୍ତ୍ତି ମୁତିକା]]
# [[ରାମମୂର୍ତ୍ତି ଗମାଙ୍ଗ]]
# [[ଭାଗିରଥୀ ଗମାଙ୍ଗ]]
# [[ଭାଗିରଥୀ ଗମାଙ୍ଗ (୧୯୯୫ ମୃତ୍ୟୁ)]]
# [[ଶ୍ୟାମଘନ ଉଲାକା]]
# [[ପ୍ରସକା ଶ୍ରୀପତି]]
# [[ବିଶ୍ୱନାଥ ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ସାରଙ୍ଗଧର କାଡ୍ରାକା]]
# [[ଡମ୍ବରୁଧର ଉଲାକା]]
# [[ମକରନ୍ଦ ମୁଦୁଲି]]
# [[ହିମିରିକା ରଘୁନାଥ]]
# [[କାମାୟା ମଣ୍ଡାଙ୍ଗୀ]]
# [[ଅନନ୍ତରାମ ମାଝି]]
# [[ପ୍ରଭୁ ଜାନି]]
# [[କୈଳାଶ ଚନ୍ଦ୍ର କୁଳେଶିକା]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ମାଝି]]
# [[ବିଭିଷଣ ମାଝି]]
# [[ଅଖିଳ ସାଉଁଣ୍ଟା]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ପାଙ୍ଗୀ]]
# [[ପିତମ ପାଢ଼ୀ]]
# [[ମୁସୁରୀ ଶାନ୍ତା ପାଙ୍ଗୀ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର କଦମ]]
# [[ମୁଳୁ ଶାନ୍ତା]]
# [[ଦିଶାରୀ ସାନୁ]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ମାଝି]]
# [[ସଦନ ନାଏକ]]
# [[ଧନସାୟୀ ରଣଧୀର]]
# [[ସୂର୍ଯ୍ୟ ନାରାୟଣ ମାଝି]]
# [[ମହାଦେବ ବକ୍ରିଆ]]
# [[ବାସୁଦେବ ମାଝି]]
# [[ଗଙ୍ଗା ମୁଦୁଲି]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ପୂଜାରୀ]]
# [[କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ସଗରିଆ]]
# [[ନୃସିଂହ ନନ୍ଦ ବ୍ରହ୍ମା]]
# [[ରଘୁରାମ ପଦାଳ]]
# [[ଗୁପ୍ତ ପ୍ରସାଦ ଦାସ]]
# [[ତୋୟକ ସଙ୍ଗଣା]]
# [[ତାରା ପ୍ରସାଦ ବାହିନିପତି]]
# [[ରବି ନାରାୟଣ ନନ୍ଦ]]
# [[ପ୍ରତାପ ନାରାୟଣ ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ଲାଇଚନ ନାଏକ]]
# [[ହରିହର ମିଶ୍ର (ରାଜନେତା)]]
# [[ଏନ. ରାମଶସେୟା]]
# [[ରଘୁନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ରବି ସିଂହ ମାଝି]]
# [[ଗୁରୁବରୁ ମାଝି]]
# [[ଧର୍ମୁ ଗଣ୍ଡ]]
# [[ଜଗବନ୍ଧୁ ମାଝି]]
# [[ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ଗଣ୍ଡ]]
# [[ସୁବାସ ଗଣ୍ଡ]]
# [[ପ୍ରକାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମାଝି]]
# [[ସଦାଶିବ ପ୍ରଧାନୀ]]
# [[ହରିଜନ ମୀରୁ]]
# [[ମୁଡ଼ି ନାଏକୋ]]
# [[ହବିବୁଲ୍ଲା ଖାଁ]]
# [[ମନୋହର ରନ୍ଧାରୀ]]
# [[ଭୁଜବଳ ମାଝି]]
# [[ଶ୍ୟାମଘନ ମାଝି]]
# [[ଯାଦବ ମାଝି]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ଡମ୍ବରୁ ମାଝି]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ବାକା]]
# [[ଡମ୍ବରୁ ଶିଶା]]
# [[ପ୍ରହ୍ଲାଦ ଦୋରା]]
# [[ଗଙ୍ଗାଧର ମାଢ଼ୀ]]
# [[ଆଦିତ୍ୟ ମାଢ଼ୀ]]
# [[ମାନସ ମାଡକାମୀ]]
# [[ମୁକୁନ୍ଦ ସୋଡ଼ୀ]]
# [[ନିମାଇ ଚନ୍ଦ୍ର ସର୍କାର]]
# [[ନାକା ଲକ୍ଷ୍ମୟା]]
# [[ନଦିଆବସୀ ବିଶ୍ୱାସ]]
# [[ମାଡକାମୀ ଗୁରୁ]]
# [[ଗୁରୁ ନାୟକ]]
# [[ନାକା କାନାୟା]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଗୌଡ଼]]
# [[ଗଣେଶ୍ୱର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ନାଏକ]]
# [[ସମ୍ବିତ ରାଉତରାୟ]]
# [[କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ପ୍ରିୟନାଥ ଦେ]]
# [[କୈଳାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ନୀଳମଣି ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଚିରଞ୍ଜୀବ ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁମାର ମୁଦୁଲି]]
# [[କଣ୍ଡୁରୀ ଚରଣ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ରଘୁନନ୍ଦନ ଦାସ]]
# [[ଦାମୋଦର ରାଉତ]]
# [[କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ଗୌରୀଶ୍ୟାମ ନାୟକ]]
# [[ବିପିନ ବିହାରୀ ଦାସ (୧୯୭୫ ମୃତ୍ୟୁ)]]
# [[ଜ୍ୟୋତିଷ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ]]
# [[ବୈକୁଣ୍ଠ ନାଥ ମହାନ୍ତି]]
# [[ବାସୁଦେବ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଉମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ନାରାୟଣ ବୀରବର ସାମନ୍ତ]]
# [[ଲୋକନାଥ ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ରବୀନ୍ଦ୍ର ନାଥ ଭୋଇ]]
# [[ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ସାମନ୍ତରାୟ]]
# [[ବସନ୍ତ କୁମାର ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ନିଶାମଣି ଖୁଣ୍ଟିଆ]]
# [[ସୌଭିକ ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ବିଜୟ ଶଙ୍କର ଦାସ]]
# [[ସ୍ୱରୂପ କୁମାର ଦାସ]]
# [[କେଙ୍ଗମ ସୂର୍ଯ୍ୟ ରାଓ]]
# [[ବିଜୟ କୁମାର ଜେନା (ରାଜନେତା)]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ମିଶ୍ର]]
# [[ଅପନା ଦୋରା ବିଶ୍ୱାସରାୟ]]
# [[କୋଦୁରୁ ନାରାୟଣ ରାଓ]]
# [[ବ୍ୟୋମକେଶ ରାୟ]]
# [[ଅନନ୍ତ ନାରାୟଣ ଜେନା]]
# [[ଦାଶରଥୀ ଗମାଙ୍ଗ]]
# [[ପ୍ରକାଶ ସୋରେନ]]
# [[ସନାତନ ବିଜୁଳି]]
# [[ସୁଧାଂଶୁ ଶେଖର ପରିଡ଼ା]]
# [[ଦରପୁ ଲଚନା ନାଇଡ଼ୁ]]
# [[ତ୍ରିନାଥ ସାହୁ]]
# [[ନାଲା କୁର୍ମୁ ନାୟକଲୁ ଦୋରା]]
# [[ବିଜୟ କୁମାର ମହାନ୍ତି]]
# [[ମନୋରଞ୍ଜନ ସେଠୀ]]
# [[ଗଣେଶ୍ୱର ପାତ୍ର]]
# [[ଉଦୟ ନାରାୟଣ ଦେବ]]
# [[ଭୀମସେନ ମଣ୍ଡଳ]]
# [[ତାରିଣୀ ସର୍ଦ୍ଦାର]]
# [[ବିଶ୍ୱନାଥ ନାୟକ (ରାଜନେତା)]]
# [[ଚକ୍ରଧର ପାଇକ]]
# [[ଶରତ କୁମାର ଜେନା]]
# [[ସୀତାକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର (ରାଜନେତା)]]
# [[ସଦନ ନାୟକ]]
# [[ରବିନ୍ଦ୍ର କୁମାର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ପ୍ରହଲ୍ଲାଦ ପୂର୍ତ୍ତି]]
# [[ମହମ୍ମଦ ରଫିକ୍]]
# [[ଭରତ ପାଇକ]]
# [[ବୈଷ୍ଣବ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଦୂର୍ଯ୍ୟୋଧନ ସୋହେଲ]]
# [[କାନ୍ଦରା ସୋରେନ]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ସୋରେନ]]
# [[ସୀମାଞ୍ଚଳ ବେହେରା]]
# [[ତାପସ କୁମାର ଦାସ]]
# [[ହଳଧର କାର୍ଜୀ]]
# [[ପ୍ରକାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେବତା]]
# [[ଗଣେଶ୍ୱର ବେହେରା]]
# [[କୈଳାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର (୧୯୪୮ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଖେଲାରାମ ମହାଲିି]]
# [[ପୃଥୁନାଥ କିସ୍କୁ]]
# [[ଲଲାଟେନ୍ଦୁ ମହାପାତ୍ର (୧୯୬୨ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଅର୍ଜୁନ ଦାସ (୧୯୫୭ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଜନାର୍ଦ୍ଦନ ଦେହୁରୀ]]
# [[କେଶବ ସାହୁ]]
# [[ଅନନ୍ତ ଚରଣ ମାଝି]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ପାଟଯୋଶୀ]]
# [[କାହ୍ନୁ ସୋରେନ]]
# [[ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର (୧୯୩୪ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଉମା ବଲ୍ଲଭ ରଥ]]
# [[ପଞ୍ଚାନନ ମିଶ୍ର (ରାଜନେତା)]]
# [[ବିରାମ ମୁର୍ମୁ]]
# [[ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ ମିଶ୍ର (ରାଜନେତା)]]
# [[ଡମ୍ବରୁଧର ସେଠୀ]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ଭଞ୍ଜ]]
# [[ରାଜକିଶୋର ପ୍ରଧାନ (୧୯୫୬ ଜନ୍ମ)]]
# [[ରାସ ବିହାରୀ ବେହେରା]]
# [[ବିଶ୍ୱନାଥ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[କାହ୍ନୁ ଚରଣ ନାୟକ]]
# [[କୁଆଁରିଆ ମାଝି]]
# [[ଗୋରସାଙ୍ଗ ଶବର]]
# [[ହଳଧର ମିଶ୍ର]]
# [[ଶ୍ରୀବତ୍ସ ନାୟକ (୧୯୧୯ ଜନ୍ମ)]]
# [[ରମେଶ ସୋରେନ]]
# [[ରାମକୃଷ୍ଣ ପତି]]
# [[ପ୍ରଦୀପ ହୋତା]]
# [[ଅନ୍ତର୍ଯ୍ୟାମି ପ୍ରଧାନ]]
# [[ନିରଞ୍ଜନ ହେମ୍ବ୍ରମ]]
# [[ପରିକ୍ଷୀତ କରଣ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର କିସ୍କୁ]]
# [[ବୀରେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସାହୁ]]
# [[ଉଦୟନାଥ ନାଏକ]]
# [[ରାମେଶ୍ୱର ସିଂହ ନାଏକ]]
# [[ସୋନାରାମ ସୋରେନ]]
# [[ରାଧାମୋହନ ମିଶ୍ର]]
# [[ଶଶୀ ଭୂଷଣ ମାରାଣ୍ଡି]]
# [[ନାରାୟଣ ସାହୁ (୧୯୩୮ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଶ୍ରୀବତ୍ସ ନାୟକ (୧୯୨୪ ଜନ୍ମ)]]
# [[ସୋମ୍ବରୁ ମାଝି]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ରଭାନୁ ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ଶରତ ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ]]
# [[ରଘୁନାଥ ମିଶ୍ର]]
# [[ନରସିଂହ ଚରଣ ମିଶ୍ର]]
# [[ରଘୁନାଥ ପ୍ରହରାଜ]]
# [[ଚିନ୍ତାମଣି ଜେନା (ରାଜନୀତିଜ୍ଞ, ଜନ୍ମ ୧୯୪୦)]]
# [[କୁଲନ ବାଗେ]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ମ୍ରିଗାନ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରହରାଜ]]
# [[ତାଡ଼ିଙ୍ଗ ଯୋଗୀ]]
# [[ରାମକୃଷ୍ଣ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ହରଚାନ୍ଦ ହାଁସଦା]]
# [[ଅର୍ଜୁନ ସିଂହ]]
# [[ବିଡିକା ମାଲନା]]
# [[କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ନାଏକ]]
# [[ମୁରଲୀଧର କାନୁନ୍ଗୋ]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ଦାସ (୧୯୧୧ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଲାଲ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ]]
# [[ଝିତ୍ରୁ ନାଏକ]]
# [[ବନମାଳୀ ମହାରଣା]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ଦାସ]]
# [[ଲୋକନାଥ ମିଶ୍ର (ରାଜନେତା, ୧୯୦୯ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଅର୍ଜୁନ ପାତ୍ର]]
# [[ବିଷ୍ଣୁ ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର]]
# [[କରୁଣାକର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ପାଢ଼ୀ]]
# [[ତ୍ରିଲୋଚନ ଜାନି]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଭୋୟା]]
# [[ପି. ଭେଙ୍କଟ ଜଗନ୍ନାଥ ରାଓ]]
# [[ଲୋକନାଥ ମିଶ୍ର (ରାଜନେତା, ୧୯୬୭ ମୃତ୍ୟୁ)]]
# [[ଲୋକନାଥ ମିଶ୍ର (ରାଜନେତା, ୧୯୦୫ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଲୋକନାଥ ମିଶ୍ର (ରାଜନେତା, ୧୯୭୯ ମୃତ୍ୟୁ)]]
# [[ବିଭୁ ପ୍ରସାଦ ତରାଇ]]
# [[ନରସିଂହ ନାରାୟଣ ଭଞ୍ଜ ଦେଓ]]
# [[ହରିହର ଦାସ (୧୯୨୨ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଅବଦୁର ରହମାନ]]
# [[ଦୁର୍ଗା ଶଙ୍କର ଦାସ]]
# [[ମାଣିକରାୟ ନାଏକ]]
# [[ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ପଣ୍ଡା]]
# [[ସୁନ୍ଦର ମୋହନ ହେମ୍ରମ]]
# [[ପଞ୍ଚାନନ ଦାସ]]
# [[ବର୍ଷା ସିଂହ ବରିହା]]
# [[ଅଳକା ମହାନ୍ତି]]
# [[ଦୀପାଳି ଦାସ]]
# [[ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ସୂରଜ]]
# [[ଲାଲ ମୋହନ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ପ୍ରଭାସ କୁମାର ସିଂହ]]
# [[ହେମେନ୍ଦ୍ର ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ]]
# [[ସଞ୍ଜୟ ଭୋଇ]]
# [[ଲିଙ୍ଗରାଜ ମିଶ୍ର]]
# [[ବିଶି ବେହେରା]]
# [[ଆନନ୍ଦ ଚନ୍ଦ୍ର ରାଉତ]]
# [[ଅଟଳ ବିହାରୀ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ବାହାଦୁର ସୟଦ ଅହମଦ ବକ୍ସି ଖାଁ]]
# [[ବିଶି ଗଣ୍ଡ]]
# [[ବ୍ରଜନାଥ ମିଶ୍ର]]
# [[ବ୍ରଜ ସୁନ୍ଦର ଦାସ]]
# [[ଚାରୁ ଚନ୍ଦ୍ର ରାୟ]]
# [[ଫକୀର ବେହେରା]]
# [[ଗିରିଜା ଭୂଷଣ ଦତ୍ତ]]
# [[ଗୋବିନ୍ଦ ପ୍ରସାଦ ସିଂହ]]
# [[ଗୋରାଚାନ୍ଦ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଗୋବିନ୍ଦ ଚନ୍ଦ୍ର ଥାଟ୍ଟରାଜ]]
# [[ହରିପାଣି ଜେନ୍ନା]]
# [[ଜଗବନ୍ଧୁ ସିହ୍ନା]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ଦାସ (ରାଜନେତା)]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ମିଶ୍ର (ରାଜନେତା)]]
# [[କିଣେଇ ସାମଲ]]
# [[କୃପାସିନ୍ଧୁ ଭୁକ୍ତା]]
# [[ଏମ୍. ଆରାବଲୁ ଆପଲାସ୍ୱାମୀ ନାଇଡ଼ୁ]]
# [[ଅବଦୁସ୍ ଶୋଭନ ଖାଁ]]
# [[ନିଧି ଦାସ]]
# [[ନୃପଲାଲ୍ ସିଂହ]]
# [[ପ୍ରହ୍ଲାଦରାୟ ଲାଠ]]
# [[ପ୍ରେମାନନ୍ଦ ମହାନ୍ତି]]
# [[ପୁନିଆ ନାଇକ]]
# [[ପ୍ୟାରୀ ଶଙ୍କର ରାୟ]]
# [[ରାଧାମୋହନ ପଣ୍ଡା]]
# [[କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ମାନସିଂହ ହରିଚନ୍ଦନ ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଭ୍ରମରବର ରାୟ]]
# [[ରାଜେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ଭଞ୍ଜଦେଓ ବାହାଦୁର]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଦେବ]]
# [[ରଙ୍ଗଲାଲ ମୋଦି]]
# [[ଇ.ଏମ୍. ଇଭାନ୍ସ୍]]
# [[ସାଧୁଚରଣ ଦାସ]]
# [[ବୈଶ୍ୟରାଜ କାଶୀବିଶ୍ୱନାଥ ରାଜୁ]]
# [[ଅନ୍ତର୍ଯ୍ୟାମୀ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ବୈଦ୍ୟନାଥ ରଥ]]
# [[ଦଶରଥ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଦିବାକର ବୋହିଦାର]]
# [[ଗୋଦାବରଥି ରାମଦାସ]]
# [[ଗୋପୀନାଥ ନାଏକ]]
# [[ହରିଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ମିଶ୍ର (୨୦୦୪ ମୃତ୍ୟୁ)]]
# [[କୈଳାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତି]]
# [[କାଳିପ୍ରସାଦ ବାବୁ]]
# [[କାହ୍ନୁ ଚରଣ ଦାସ]]
# [[କପିଳେଶ୍ୱର ପ୍ରସାଦ ନନ୍ଦ]]
# [[କପୁରଚାନ୍ଦ ନାଏକ]]
# [[ନିମାଇଁ ଚରଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ଲାଲ ମୋହନ ପତି]]
# [[ଶରତ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ]]
# [[ମାନଗୋବିନ୍ଦ ପତି]]
# [[ଶିରୀଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ]]
# [[ଉତ୍ସବାନନ୍ଦ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଥଟ୍ଟରାଜ ରୁଦ୍ରପ୍ରତାପ ସିଂହଦେଓ]]
# [[ଶ୍ରୀଧର ଦାସ (ରାଜନେତା)]]
# [[ମାଣିକରାମ ମହାନ୍ତ]]
# [[ଶରତ ଚନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତି]]
# [[କୀର୍ତ୍ତନ ବିହାରୀ ମହାନ୍ତି]]
# [[ମୋହନ ମିଶ୍ର]]
# [[ଶଶିଭୂଷଣ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ସଂତୃପ୍ତ ମିଶ୍ର]]
# [[ଘନଶ୍ୟାମ ଦାସ ଥିରାନି]]
# [[ଅନନ୍ତ ତ୍ରିପାଠୀ ଶର୍ମା]]
# [[ଲତିଫୁର ରହମନ]]
# [[ଦ୍ୱାରକାନାଥ ଦାସ]]
# [[ବୋଧରାମ ଦୁବେ]]
# [[ସହଦେବ ଦାସ]]
# [[ସତ୍ୟବାଦୀ ନନ୍ଦ]]
# [[ବୃନ୍ଦାବନ ଦାସ (ରାଜେନତା)|ବୃନ୍ଦାବନ ଦାସ]]
# [[ମଧୁସୂଦନ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ସୋମନାଥ ପଣ୍ଡା]]
# [[ନାରାୟଣ ମୂର୍ତ୍ତିଗାଡ଼େ]]
# [[ନାରାୟଣ ପାତ୍ର]]
# [[ରାଧାମୋହନ ସାହୁ]]
# [[ନାରାୟଣ ପଣ୍ଡା (ରାଜେନତା)|ନାରାୟଣ ପଣ୍ଡା]]
# [[ମହମ୍ମଦ ଇଉସୁଫ]]
# [[ସୟଦ ଫୈଜଲ ହକ୍]]
# [[ମହମ୍ମଦ ଖାଁ]]
# [[ଅଭିମନ୍ୟୁ ସେଠୀ]]
# [[ଅନନ୍ତ ନାୟକ]]
# [[ରବୀନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ବେହେରା]]
# [[ରୁଦ୍ର ନାରାୟଣ ପାଣି]]
# [[ସୁକାନ୍ତ କୁମାର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ମାଳବିକା ଦେବୀ]]
# [[ଅନୀତା ଶୁଭଦର୍ଶିନୀ]]
# [[ସମ୍ବିତ ପାତ୍ର]]
# [[ମାନସ କୁମାର ଦତ୍ତ]]
# [[ସୀତାଂଶୁ ଶେଖର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଉପାସନା ମହାପାତ୍ର]]
# [[ସଞ୍ଜଳୀ ମୁର୍ମୁ]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ବାଗ]]
# [[ସୁବାସିନୀ ଜେନା]]
# [[ମନୋରମା ମହାନ୍ତି]]
# [[ସୁଜାତା ସାହୁ]]
# [[ସାଗର ଚରଣ ଦାସ]]
# [[ପୃଥ୍ୱୀରାଜ ହରିଚନ୍ଦନ]]
# [[ଗୌତମବୁଦ୍ଧ ଦାସ]]
# [[ସନତ କୁମାର ଗଡ଼ତିଆ]]
# [[ଅଶ୍ୱିନୀ କୁମାର ଷଡ଼ଙ୍ଗୀ]]
# [[ଟଙ୍କଧର ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ଦୁର୍ଗା ପ୍ରସନ ନାୟକ]]
# [[ଇରାଶିଷ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ବିଶ୍ୱ ରଞ୍ଜନ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ସତ୍ୟଜୀତ ଗମାଙ୍ଗ]]
# [[ନୀଳମାଧବ ହିକ୍କା]]
# [[କାଡ୍ରାକ ଆପଲ ସ୍ୱାମୀ]]
# [[ପବିତ୍ର ସାଉଣ୍ଟା]]
# [[ମଙ୍ଗୁ ଖିଲ]]
# [[ମନୋରଞ୍ଜନ ଦ୍ୟାନ ସାମନ୍ତରା]]
# [[ରୁପୁ ଭତ୍ରା]]
# [[ରଘୁରାମ ମାଛ]]
# [[ନରସିଂହ ମାଡ଼କାମି]]
# [[ବିଭୂତି ଭୂଷଣ ଜେନା]]
# [[କେ. ଅନୀଲ କୁମାର]]
# [[ନୀଳମଣି ବିଷୋୟୀ]]
# [[କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ନାୟକ]]
# [[ପ୍ରତାପ ଚନ୍ଦ୍ର ନାୟକ]]
# [[ଗୋକୁଳାନନ୍ଦ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ କୁମାର ନାୟକ]]
# [[ଦୁଷ୍ମନ୍ତ କୁମାର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ବାବୁ ସିଂହ]]
# [[ଆଶ୍ରିତ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଓମ ପ୍ରକାଶ ମିଶ୍ର]]
# [[ଅମରେନ୍ଦ୍ର ଦାସ]]
# [[ସମ୍ପଦ ଚନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ପ୍ରକାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ସେଠୀ]]
# [[ଛବି ମଲିକ]]
# [[ସରୋଜ କୁମାର ପ୍ରଧାନ]]
# [[କହ୍ନାଇ ଚରଣ ଦଙ୍ଗ]]
# [[ଉମା ଚରଣ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସୁଧୀର ରଞ୍ଜନ ପାଟଯୋଶୀ]]
# [[ଗୌରୀ ଶଙ୍କର ମାଝି]]
# [[ନରସିଂହ ଭତ୍ରା]]
# [[ନବୀନ କୁମାର ଜୈନ]]
# [[ରଘୁନାଥ ଜଗଦଲ]]
# [[ଅଗସ୍ତି ବେହେରା]]
# [[ପ୍ରତାପ ଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଅଶୋକ ମହାନ୍ତି]]
# [[ବିଭୂତି ଭୂଷଣ ପ୍ରଧାନ (ରାଜନେତା)]]
# [[ଶତୃଘ୍ନ ଜେନା]]
# [[ପ୍ରଦୀପ ବଳ ସାମନ୍ତ]]
# [[ଅମର କୁମାର ନାୟକ]]
# [[ସନ୍ତୋଷ ଖଟୁଆ]]
# [[କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଜଲେନ ନାଏକ]]
# [[ଅଖିଳ ଚନ୍ଦ୍ର ନାଏକ]]
# [[ଫକୀର ମୋହନ ନାଏକ]]
# [[ଦୁର୍ଗା ଚରଣ ତନ୍ତୀ]]
# [[ସାରଦା ପ୍ରସନ୍ନ ଜେନା]]
# [[ସୁନିଲ କୁମାର ମହାନ୍ତି]]
# [[ନବ କିଶୋର ମଲ୍ଲିକ (ରାଜନେତା)]]
# [[ପ୍ରଦୀପ କୁମାର ସାହୁ]]
# [[ରମାକାନ୍ତ ଭୋଇ]]
# [[ନଳିନୀକାନ୍ତ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ରୁପେଶ କୁମାର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ମାଧବ ଧଡ଼ା]]
# [[ଅଭିମନ୍ୟୁ ସେଠୀ (ବିଧାୟକ)]]
# [[ରୋମାଞ୍ଚ ରଞ୍ଜନ ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ସୁଦର୍ଶନ ହରିପାଲ]]
# [[ରୋହିତ ଜୋଶେଫ ତିର୍କୀ]]
# [[ସାରଦା ପ୍ରସାଦ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ବିଜୟ କୁମାର ଦଳବେହେରା]]
# [[ହିମାଂଶୁ ଶେଖର ସାହୁ]]
# [[ଅଶୋକ କୁମାର ଦାସ (ରାଜନେତା)]]
# [[ନିର୍ମଳ ମୁଣ୍ଡା]]
{{Div col end}}
===ଲୋକ ସଭା===
{{Div col|colwidth=10em}}
# [[୧ମ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୨ୟ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୩ୟ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୪ର୍ଥ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୫ମ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୬ଷ୍ଠ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୭ମ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୮ମ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୯ମ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୦ମ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୧ଶ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୨ଶ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୩ଶ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୪ଶ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୫ଶ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୬ଶ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୭ଶ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୮ଶ ଲୋକ ସଭା]]
{{Div col end}}
===ବିଧାନ ସଭା===
# [[୧ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ରପୁର (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)]]
# [[ବାଲିପାଟଣା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)]]
# [[ବନ୍ତ (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)]]
# [[କିଶୋର ନଗର (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)]]
# [[କେସିଙ୍ଗା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)]]
# [[ସଇଁତଳା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)]]
# [[ପାଡ଼ୁଆ (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)]]
# [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ବାଚସ୍ପତିଙ୍କ ତାଲିକା]]
# [[୧୭ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]
# [[ମୋହନ ଚରଣ ମାଝୀ ମନ୍ତ୍ରୀମଣ୍ଡଳ]]
== ବିମାନ ବନ୍ଦର ==
# [[ଓଡ଼ିଶାରେ ଥିବା ବିମାନ ବନ୍ଦରର ତାଲିକା]]
== ପ୍ରସଙ୍ଗ ଛାଞ୍ଚ ==
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ବିଧାନ ସୌଧ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଭାରତୀୟ ସଂସଦ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଛପନ ଭୋଗ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଶଙ୍କର ମଠ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଭାରତୀୟ ଗ୍ରାଣ୍ଡମାଷ୍ଟର]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଭାରତୀୟ ମହିଳା ଗ୍ରାଣ୍ଡମାଷ୍ଟର]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ବସନ୍ତ ମୁଦୁଲି କବିତା ପୁରସ୍କାର]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଗୁରୁ କେଳୁଚରଣ ମହାପାତ୍ର ସମ୍ମାନ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ବାଚସ୍ପତି]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଲୋକ ସଭାର ବାଚସ୍ପତି]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଲୋକ ସଭାର ଉପ-ବାଚସ୍ପତି]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ୧୨ଶ ଲୋକ ସଭା ସଭ୍ୟ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ୧୧ଶ ଲୋକ ସଭା ସଭ୍ୟ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ୧୦ମ ଲୋକ ସଭା ସଭ୍ୟ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ୯ମ ଲୋକ ସଭା ସଭ୍ୟ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ୮ମ ଲୋକ ସଭା ସଭ୍ୟ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ୭ମ ଲୋକ ସଭା ସଭ୍ୟ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ୬ଷ୍ଠ ଲୋକ ସଭା ସଭ୍ୟ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ୫ମ ଲୋକ ସଭା ସଭ୍ୟ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ୪ର୍ଥ ଲୋକ ସଭା ସଭ୍ୟ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ୩ୟ ଲୋକ ସଭା ସଭ୍ୟ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ୨ୟ ଲୋକ ସଭା ସଭ୍ୟ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ୧ମ ଲୋକ ସଭା ସଭ୍ୟ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ରାଜ୍ୟପାଳ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ୧୮ଶ ଲୋକ ସଭା ସଭ୍ୟ]]
{{Div col end}}
==ପ୍ରକଳ୍ପ/ଗଣସମ୍ପାଦନା (ଛାଞ୍ଚ)==
{{Div col|colwidth=20em}}
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକିପ୍ରକଳ୍ପ ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୮]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୮]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମାତୃଭାଷା ଦିବସ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୯]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ଟାଇଗର ଲିଖନ ପ୍ରତିଯୋଗିତା/୨୦୧୯]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୯]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମାତୃଭାଷା ଦିବସ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୦]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଲଭ୍ସ୍ ଓମେନ୍ ସାଉଥ୍ ଏସିଆ ୨୦୨୦ ଗଣସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୦]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୧]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଲଭ୍ସ୍ ଓମେନ୍ ସାଉଥ୍ ଏସିଆ ୨୦୨୧ ଗଣସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୧]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୨]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଲଭ୍ସ୍ ଲିଟେରେଚର୍ ୨୦୨୨]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୨]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଓଡ଼ିଶାର ପର୍ଯ୍ୟଟନସ୍ଥଳୀ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୨]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ରଥଯାତ୍ରା ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପରମ ବୀର ଚକ୍ର ଗଣସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଗଣସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୦]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୧]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଭାରତୀୟ ନିର୍ବାଚନ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ରଥଯାତ୍ରା ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୮]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ନିମନ୍ତ୍ରଣ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୮]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ନିମନ୍ତ୍ରଣ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମାତୃଭାଷା ଦିବସ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୯ ନିମନ୍ତ୍ରଣ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:୨୦୧୮ ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୯]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଉଇକି ଲଭ୍ସ୍ ଓମେନ୍ ସାଉଥ୍ ଏସିଆ ୨୦୨୦]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମାତୃଭାଷା ଦିବସ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୦]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୦]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଉଇକି ଲଭ୍ସ୍ ଓମେନ୍ ସାଉଥ୍ ଏସିଆ ୨୦୨୧]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୧]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:Festive Season edit-a-thon]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୧]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୨]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମହିଳା ମାସ ୨୦୨୨ କ୍ଷୁଦ୍ର ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଉଇକି ଲଭ୍ସ୍ ଲିଟେରେଚର୍ ୨୦୨୨]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଜୁନ ମାସ ଉତ୍ସବ ୨୦୨୨ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୨]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଇଣ୍ଡିକ୍ ଉଇକି ଇମ୍ପ୍ରୁଭ୍-ଏ-ଥନ୍ ୨୦୨୨]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ରଥଯାତ୍ରା ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩ ସାଧୁବାଦ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ରଥଯାତ୍ରା ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩ ସାଧୁବାଦ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩ ନିମନ୍ତ୍ରଣ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ହେଡର୍]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩ ସାଧୁବାଦ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ପରମ ବୀର ଚକ୍ର ଗଣସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ପରମ ବୀର ଚକ୍ର ଗଣସମ୍ପାଦନା ନିମନ୍ତ୍ରଣ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଭାରତୀୟ ନିର୍ବାଚନ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ରଥଯାତ୍ରା ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୪ ନିମନ୍ତ୍ରଣ]]
{{Div col end}}
== କର୍ମଶାଳା/କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ==
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକିମାନିଆ ଭୁବନେଶ୍ୱର ୨୦୨୨]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୩/କର୍ମଶାଳା]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକିଡାଟା/ଜନ୍ମତିଥି ୧୧]]
== ପରିଚୟ ==
{{Div col|colwidth=10em}}
* କୃଷ୍ଣ କୁମାର ମହାନ୍ତି
* ଆଶୁତୋଷ ପରିଡ଼ା
* ବାସୁଦେବ ସୁନାନୀ
* ଅମରେଶ ପଟ୍ଟନାୟକ
* ବସନ୍ତ ମୁଦୁଲି
* ନିର୍ମଳ ନାୟକ
* ପ୍ରତୀକ୍ଷା ଜେନା
* ସୁପ୍ରିୟା ପଣ୍ଡା
* ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ ନାୟକ
* ନରେନ୍ଦ୍ର ଭୋଇ
* ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ ଦାସ
* ଫନୀ ମହାନ୍ତି
* ନିଖିଳେଶ ମିଶ୍ର
* ପବିତ୍ର ପାଣିଗ୍ରାହୀ
* ହୃଦାନନ୍ଦ ପାଣିଗ୍ରାହୀ
* ରଜନୀକାନ୍ତ ମହାନ୍ତି
* ଅପୂର୍ବ ରଞ୍ଜନ ରାୟ
* ଅରୁଣ ମନ୍ତ୍ରୀ
* ବାଦଲ ମହାନ୍ତି
* ଶୁଭଶ୍ରୀ ଲେଙ୍କା
* ବିରେନ୍ଦ୍ର ପାଣି
* ବିଷ୍ଣୁ ସେଠୀ
* ଚିନ୍ତାମଣି ବିଶ୍ୱାଳ
* ଚୂଡ଼ାମଣି ଦାସ
* ଧୀରେନ୍ଦ୍ରନାଥ ମଲ୍ଲିକ
* ସୂର୍ଯ୍ୟଦେଓ
* ଅନ୍ତରା ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀ
* କୁଳଦୀପ ପଟ୍ଟନାୟକ
* ପ୍ରଭୁପାଦ ମହାନ୍ତି
* ପଞ୍ଚାନନ ନାୟକ
* ପ୍ରକାଶ ମହାପାତ୍ର
* ସଞ୍ଜିବ କୁମାର ମଲ୍ଲିକ
* ମଞ୍ଜୁଲତା ମଣ୍ଡଳ
* ଶରତ ନାୟକ
* ସରୋଜ ବଳ
* ଓମପ୍ରକାଶ ମହାନ୍ତି
* ରାମଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରା
* କଇଳାଶ ପଟ୍ଟନାୟକ
* ଗିରିବାଳା ମହାନ୍ତି
* ସେନାପତି ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ କେଶରୀ
* ପ୍ରବୀଣ କୁମାର କବି
* ପ୍ରଜ୍ଞା ପ୍ରବର୍ତ୍ତିକା ଦାଶ
* ଅମରେଶ ବିଶ୍ୱାଳ
* ସୁଚିତ୍ରା ପାଣିଗ୍ରାହୀ
* ସୁମିତ ପଣ୍ଡା
{{Div col end}}
03x01saz5wknqnz07teeebuxh2n327w
ଭାରତ-ଚୀନ ସୀମା ବିବାଦ
0
61790
556588
551526
2024-12-05T06:52:59Z
Hpsatapathy
6324
ଲିଙ୍କ୍ ତିଆରି
556588
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Sino-Indian border dispute}}
[[File:India disputed areas map.svg|thumb|240px|ଭାରତୀୟ ସୀମାବର୍ତ୍ତୀ ବିବାଦୀୟ ଭୂଖଣ୍ଡ ମାନଚିତ୍ରରେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ]]
ଭାରତର ଉତ୍ତରତମ ଓ ଚୀନ ଓ ତିବ୍ୱତର ଦକ୍ଷିଣରେ ଥିବା ଭୂଖଣ୍ଡକୁ ନେଇ ଭାରତ ଓ ଚୀନ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ସମୟରେ ସୀମାରେଖା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ବିବାଦ ଲାଗି ରହିଛି । “ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ” ଅଞ୍ଚଳ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରର ଅଂଶ ବୋଲି ଭାରତ ଦାବୀ କରୁଥିଲା ବେଳେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଚିନ୍-ଜିଆଂଗ୍ ଅଞ୍ଚଳର ବୋଲି ଚୀନ ଦାବୀ କରୁଛି । ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ ଅଞ୍ଚଳ ସମୁଦ୍ର ପତନଠାରୁ ବହୁତ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ୱରେ ଓ ଏଠାରେ ମନୁଷ୍ୟ ବସବାସ କରନ୍ତି ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ଚୀନ ଏହି ସ୍ଥାନରେ ଜିନ୍-ଜିଆଂଗ୍ ଓ ତିବ୍ୱତକୁ ସଂଯୋଗ କରୁଥିବା ଏକ ସଡକପଥ ନିର୍ମାଣ କରିଛି ଓ ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଛି । ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ୍ ରେଖାର ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ମଧ୍ୟ କିଛି କ୍ଷେତ୍ର ବିବାଦିତ । ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ ନାମକ ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ ପୂର୍ବେ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ଫ୍ରଣ୍ଟିୟର୍ ଏଜେନ୍ସି ନାମରେ ଜଣା ଥିଲା ଓ ଏହା ଚୀନର ଅଂଶ ବୋଲି ଚୀନ ଦାବୀ କରି ଆସୁଛି । ୧୯୧୪ ମସିହାରେ ସିମଳାରେ ସୀମାରେଖାକୁ ନେଇ ତତ୍କାଳୀନ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନାଧୀନ ଭାରତ ଓ ତିବ୍ୱତ୍ ମଧ୍ୟରେ ଚୁକ୍ତି ହୋଇ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖା ନିରୂପିତ ହୋଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଚୀନ ସର୍ବଦା ଏପରି କୌଣସି ଚୁକ୍ତି ହୋଇନଥିଲା ବୋଲି କହି ଏହାର ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଆସୁଛି ।
ଏହି ଦୁଇଟି ବିବାଦୀୟ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ନେଇ ଭାରତ ଓ ଚୀନ ମଧ୍ୟରେ ୧୯୬୨ ମସିହାରେ ଏକ ଯୁଦ୍ଧର ସୂତ୍ରପାତ ହୋଇଥିଲା । ପରସ୍ପର ପ୍ରତି ବିଶ୍ୱସନୀୟତାରେ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଓ ଦୁହିଁଙ୍କ ସମର୍ଥନରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେଖା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରି ସମସ୍ତ ବିବାଦର ସମାଧାନ ପାଇଁ ୧୯୯୬ ମସିହାରେ ଏକ ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା । ସମଗ୍ର ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ ପ୍ରକୃତରେ ଚୀନର ଅଂଶ ବୋଲି ୨୦୦୬ ମସିହାରେ ଭାରତରେ ରହିଥିବା ଚୀନର ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ କହିଥିଲେ<ref name=Rediff>[http://www.rediff.com/news/2006/nov/14china.htm "Arunachal Pradesh is our territory": Chinese envoy] ''Rediff India Abroad,'' 14 November 2006. {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111108041416/http://www.rediff.com/news/2006/nov/14china.htm |date=8 November 2011 }}</ref> ଓ ଏହା ଫଳରେ ସେଠାରେ ଉଭୟ ପକ୍ଷରୁ ନିୟୋଜିତ ସାମରିକ ବାହିନୀ ସଂଖ୍ୟାରେ ବୃଦ୍ଧି ଘଟିଲା ।<ref>Subir Bhaumik, "[http://www.bbc.co.uk/news/world-south-asia-11818840 India to deploy 36,000 extra troops on Chinese border]", ''BBC'', 23 November 2010. {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120102000047/http://www.bbc.co.uk/news/world-south-asia-11818840 |date=2 January 2012 }}</ref> ଅନେକ ସମୟରେ ଉଭୟ ଦେଶ ଭାରତର ସିକ୍କିମ୍ ରାଜ୍ୟର ଉତ୍ତରୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରାୟ ୧ କି.ମି. ଭିତରକୁ ଅପରପକ୍ଷ ଅନୁପ୍ରବେଶ କରୁଥିବାର ଅଭିଯୋଗ କରିଆସିଛନ୍ତି ।<ref name="Sudha">Sudha Ramachandran, "[http://www.atimes.com/atimes/South_Asia/JF27Df01.html China toys with India's border]", ''Asia Times Online'', 27 June 2008. {{webarchive|url=https://swap.stanford.edu/20091122200123/http://www.atimes.com/atimes/South_Asia/JF27Df01.html |date=22 November 2009 }}</ref> ୨୦୦୯ ମସିହାରେ ଭାରତ ଏହାର ସୀମାରେଖାରେ ଅଧିକ ସୈନ୍ୟବଳ ନିୟୋଜିତ କରିବା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଘୋଷଣା କରିଥିଲା ।<ref name=WSJ>{{citation |url=http://online.wsj.com/article/SB124578881101543463.html |title=The China-India Border Brawl |newspaper=Wall Street Journal |date=24 June 2009 |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110923151949/http://online.wsj.com/article/SB124578881101543463.html |archivedate=23 September 2011 }}</ref> ୨୦୧୪ ମସିହାରେ “ଏକ ଭାରତ” ନୀତିର ଆଦର କରି ଚୀନ ଭାରତ ସହିତ ସମସ୍ତ ସୀମା ବିବାଦ ସମାଧାନ କରିବା ଉଚିତ୍ ବୋଲି ଭାରତ ପ୍ରସ୍ତାବ ରଖିଥିଲା । <ref>{{Cite news|url=http://www.cna.com.tw/news/aopl/201406120234-1.aspx|title=外長會 印向陸提一個印度政策|last=何|first=宏儒|date=2014-06-12|work=中央通訊社|location=新德里|accessdate=2017-02-27|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170227233221/http://www.cna.com.tw/news/aopl/201406120234-1.aspx|archivedate=27 February 2017|df=dmy-all}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.bbc.com/zhongwen/trad/world/2014/09/140908_india_china|title=印度外長敦促中國重申「一個印度」政策|accessdate=2017-02-27|work=BBC 中文网|url-status=live|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170227231948/http://www.bbc.com/zhongwen/trad/world/2014/09/140908_india_china|archivedate=27 February 2017|df=dmy-all}}</ref>
== ପୃଷ୍ଠଭୂମି ==
=== ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ ===
ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ କ୍ଷେତ୍ରର ସର୍ବନିମ୍ନ ଅଂଶରେ କାରାକାଶ୍ ନଦୀ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଛି ଓ ସମୁଦ୍ରପତନଠାରୁ ଏହି ସ୍ଥାନ ପ୍ରାୟ ୧୪୦୦୦ ଫୁଟ୍ (୪୩୦୦ ମିଟର୍) ଉଚ୍ଚତାରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ କ୍ଷେତ୍ରର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଅଂଶ ସମୁଦ୍ରପତନଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୨୨୦୦୦ ଫୁଟ୍ (୬୯୦୦ ମିଟର୍) ଉଚ୍ଚରେ ହିମାବୃତ୍ତ ଶୃଙ୍ଗଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଏହି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଞ୍ଚଳ ଏକାକୀ ଓ ପ୍ରାୟତଃ ଜନବସତି ବିହୀନ । ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଞ୍ଚଳର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ପ୍ରାୟ ୩୭୨୪୪ ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର୍ (୧୪୩୮୦ ବର୍ଗ ମାଇଲ୍) ହେବ । ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏପରି ଜନବସତି ଶୂନ୍ୟତା ଓ ନିଛାଟିଆ ହେବାର ପ୍ରମୁଖ କାରଣ ହେଲା ଏଠାକାର ଜଳବାୟୁ ବସବାସ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଅନୁପଯୋଗୀ, ତେଣୁ ମନୁଷ୍ୟଙ୍କଦ୍ୱାରା ପରିତ୍ୟକ୍ତ । କେବଳ ଏଠାକାର ଗିରିପଥ ଆଦିମକାଳରୁ ବାଣିଜ୍ୟପଥ ରୂପେ ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଇଛି ଓ ଏବେ ମଧ୍ୟ ଗ୍ରୀଷ୍ମଋତୁରେ ୟାକ୍ ମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଏହାର ଗିରିପଥର ଉପଯୋଗ କରି ଜିନ୍-ଜିଆଂଗ୍ ଓ ତିବ୍ୱତ୍ ମଧ୍ୟରେ ଯୋଗାଯୋଗ ସମ୍ପନ୍ନ ହୁଏ ।<ref name="Neville_Maxwell">{{harvp|Maxwell, India's China War|1970}}</ref>
୧୮୪୨ ମସିହାରେ ପଶ୍ଚିମ ପ୍ରାନ୍ତର ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ପାଇଁ ଚୁକ୍ତି ହୋଇଥିବା ଜଣାପଡେ । ୧୮୩୪ ମସିହାରେ ଶିଖ୍ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଲଦାଖ୍ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଜାମ୍ମୁ ରାଜ୍ୟର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିଥିଲା । ୧୮୪୧ ମସିହାରେ ସେମାନେ ତିବ୍ୱତ ଅକ୍ତିଆର କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ନେଇ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ । ଚୀନର ସୈନ୍ୟବଳ ଶିଖ୍ ସେନାକୁ ପରାସ୍ତ କରି ଲଦାଖ୍ ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରବେଶ କଲେ ଓ ଲେହ ଅଧିକାର କରିନେଲେ । ସେଠାରେ ପୁଣି ଶିଖ୍ ସେନାର ପ୍ରତିରୋଧ ପରେ ଯୁଦ୍ଧର ଅବସାନ ହେଲା ଓ ୧୮୪୨ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବରରେ ଚୀନୀ ଓ ଶିଖ୍ ସେନାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହେଲା । ଏହି ଚୁକ୍ତିର ନିୟମ ଅନୁସାରେ ପରସ୍ପର କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅନୁପ୍ରବେଶ କରିବାରୁ ବିରତ ରହିବେ ବୋଲି ଦୁଇ ପକ୍ଷ ରାଜି ହେଲେ ।<ref name="Rubin">The Sino-Indian Border Disputes, by Alfred P. Rubin, The International and Comparative Law Quarterly, Vol. 9, No. 1. (Jan. 1960), pp. 96–125. {{JSTOR|756256}}.</ref> ବ୍ରିଟିଶ୍ ସେନା ୧୮୪୬ ମସିହାରେ ଶିଖମାନଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରି ଲଦାଖ୍ ଅଞ୍ଚଳ ନିଜ ଅକ୍ତିଆରକୁ ନେଇଥିଲେ । ଏହାପରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ସେନାଧ୍ୟକ୍ଷମାନେ ଚୀନୀ ସେନାମୁଖ୍ୟଙ୍କ ସହିତ ସୀମାରେଖା ନିରୂପଣ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କଲେ । କିନ୍ତୁ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ପାରମ୍ପରିକ ଶୈଳୀରେ ରେଖା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କଲେ, ନିଜ ନିଜ ପଟର ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ବଳ ଚିହ୍ନଟ କଲେ, କିନ୍ତୁ କୌଣସି ଚିହ୍ନ ବା ବାଡଦ୍ୱାରା ସୀମାରେଖା ଚିହ୍ନିତ କଲେନାହିଁ । ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ ଅଞ୍ଚଳର ଦୁଇ ପ୍ରାନ୍ତବିନ୍ଦୁ କାରାକୋରମ୍ ଗିରିପଥ ଓ ପାଂଗୋଂଗ୍ ହ୍ରଦଦ୍ୱାରା ଚିହ୍ନଟ ହୋଇଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଏହି ଦୁଇ ପ୍ରନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ରହିଥିବା ସ୍ଥାନ ଚିହ୍ନଟ ହୋଇନଥିବାରୁ ସର୍ବଦା ବିବାଦୀୟ ହୋଇ ରହିଗଲା ।<ref name="Neville_Maxwell"/><ref name="Guruswamy2006">{{cite book |title= Emerging Trends in India-China Relations |last= Guruswamy |first= Mohan |year=2006 |publisher=Hope India Publications |location=India |isbn=978-81-7871-101-0 |page=222 |url=https://books.google.com/books?id=trAb0KxP_ocC&pg=PA222 }}</ref>
==== ଜନ୍ସନ୍ ରେଖା ====
[[File:Hindutagh-pass-aksai-chin-center2-1873.jpg|thumb|right|340px|୧୮୭୮ ସମୟର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଏସିଆର ମାନଚିତ୍ରରେ ଖୋଟାନ୍ ଦର୍ଶିତ । ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସକମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଦାବୀ କରାଯାଉଥିବା ପୂର୍ବ ସୀମାରେଖାରେ ଶାହିଦୁଲ୍ଲା, କିଲିକ୍ ଓ ସାଞ୍ଜୁ ଗିରିପଥ ସୀମାର ଉତ୍ତରପଟେ ରହିଛନ୍ତି]]
[[File:Aksai Chin Sino-Indian border map.png|450px|right|ଏହି ମାନଚିତ୍ରରେ ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ ଅଞ୍ଚଳରେ ଚୀନ ଓ ଭାରତଦ୍ୱାରା ଦାବୀ କରାଯାଉଥିବା କ୍ଷେତ୍ର,ମକାର୍ଟ୍ନେ-ମ୍ୟାକ୍ଡନାଲ୍ଡ୍ ରେଖା, ଭାରତ-ଚୀନ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଚୀନ ନିୟନ୍ତ୍ରଣକୁ ଚାଲିଯାଇଥିବା ଅଞ୍ଚଳ ମଧ୍ୟ ଦର୍ଶିତ]]
୧୮୬୫ ମସିହାରେ ଭାରତୀୟ ସର୍ବେକ୍ଷଣ ସଂସ୍ଥାରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ଡବ୍ଲୁ. ଏଚ୍. ଜନ୍ସନ୍ ନାମକ ଜଣେ ପ୍ରଶାସନିକ ଅଧିକାରୀ “ଜନ୍ସନ୍ ରେଖା”ର ପ୍ରସ୍ତାବ ରଖିଲେ ଓ ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରର ଅଂଶ ବୋଲି କହିଲେ । ଚୀନରେ ସେହି ସମୟରେ ଡୁଂଗାନ୍ ବିଦ୍ରୋହ ଚାଲିଥିବାରୁ ଚୀନ ଜିନ୍-ଜିଆଂଗ୍ ଅଞ୍ଚଳର ଅଧିକାରୀ ନଥିଲା ଓ ଚୀନ ସମ୍ମୁଖରେ ଜନସନ୍ ରେଖାର ସୀମାର ପ୍ରସ୍ତାବ ରଖାଯାଇ ନଥିଲା । ଜନ୍ସନ୍ ନିଜର ପ୍ରସ୍ତାବ ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରର ମହାରାଜାଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ରଖିଥିଲେ । ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରର ରାଜା ଅକ୍ସାଇ ଚୀନର ପ୍ରାୟ ୧୮୦୦୦ ବର୍ଗ କି.ମି. ଅଞ୍ଚଳ ତାଙ୍କର ଅଧୀନରେ ଥିବା କଥା କହିଲେ<ref name="Guruswamy">Mohan Guruswamy, Mohan, [http://www.rediff.com/news/2003/jun/20spec.htm "The Great India-China Game"], Rediff, 23 June 2003. {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160930222001/http://www.rediff.com/news/2003/jun/20spec.htm |date=30 September 2016 }}.</ref> ଓ ଅନ୍ୟ କେତେକ ସୂତ୍ରାନୁସାରେ{{citation needed|date=September 2017}} ସେ ଉତ୍ତର ପଟରେ ରହିଥିବା ସଂଜୁ ଗିରିପଥ ଓ କୁନ୍ ଲୁନ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବ୍ୟାପ୍ତ ଅଞ୍ଚଳ ତାଙ୍କ ଅଧୀନରେ ରହିଥିବା ମଧ୍ୟ କହିଥିଲେ । ଜନ୍ସନ୍ ରେଖାରେ ଅନେକ ଭୁଲ ତଥ୍ୟ ଥିବା ଦର୍ଶାଇ ଏହାର କଠୋର ସମାଲୋଚନା କରାଯାଇଥିଲା ।<ref name="Calvin">{{cite web
| last =Calvin
| first =James Barnard
| date =April 1984
| url =http://www.globalsecurity.org/military/library/report/1984/CJB.htm
| title =The China-India Border War
| publisher =Marine Corps Command and Staff College
|url-status=live
| archiveurl =https://web.archive.org/web/20111111000325/http://www.globalsecurity.org/military/library/report/1984/CJB.htm
| archivedate =11 November 2011
| df =dmy-all
}}</ref> ତାଙ୍କୁ ବ୍ରିଟିଶ୍ ସରକାର ଭର୍ତ୍ସନା କରିବା ପରେ ସେ ଭାରତୀୟ ସର୍ବେକ୍ଷଣ ସଂସ୍ଥାରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ।<ref name="Guruswamy"/><ref name="Noorani">{{Citation |last=Noorani |first=A.G. |date=30 August |title=Fact of History |magazine=Frontline |volume=26 |issue=18 |url=http://frontlineonnet.com/fl2018/stories/20030912002104800.htm |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111002095213/http://frontlineonnet.com/fl2018/stories/20030912002104800.htm |archivedate=2 October 2011}}</ref> ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀରର ମହାରାଜା ଶାହିଦୁଲ୍ଲା ଦୁର୍ଗ ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ଓ ଏଥିରେ ରହିଥିବା ସୈନ୍ୟମାନେ ବାଣିଜ୍ୟ ଓ ଗମନାଗମନପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଗାଡିକୁ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରୁଥିଲେ । ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟରେ ଏହି ଦୁର୍ଗ ଜାଇଦୁଲ୍ଲା ଦୁର୍ଗ ଭାବରେ ପରିଚିତ । ସମୟକ୍ରମେ ସମସ୍ତ ସୂତ୍ର ଶାହିଦୁଲ୍ଲା ଓ କାରାକାଶ୍ ନଦୀର ଉତ୍ତରାଞ୍ଚଳ ଜିନ୍ଜିଆଂଗ୍ର କ୍ଷେତ୍ରଭାବେ ଚିହ୍ନଟ କଲେ । ୧୮୮୦ ଦଶକର ଶେଷ ଭାଗରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ସର୍ବେକ୍ଷକ ଥିବା ଫ୍ରାଂସିସ୍ ୟଂଗ୍ହଜ୍ବ୍ୟାଣ୍ଡଙ୍କ ମତାନୁସାରେ ସେହି ଅଞ୍ଚଳରେ କେବଳ ଏକ ପରିତ୍ୟକ୍ତ ଦୁର୍ଗ ରହିଥିଲା ଓ ସେ ଯାଇଥିବା ସମୟରେ ଶାହିଦୁଲ୍ଲାର କୌଣସି ଘରେ ଜନବସତି ନଥିଲା । ଏହା ଯାଯାବର କିର୍ଗିଜ୍ମାନଙ୍କ ଆଶ୍ରୟସ୍ଥଳୀ ପାଲଟି ଯାଇଥିଲା ।<ref>Younghusband, Francis E. (1896). ''The Heart of a Continent''. John Murray, London. Facsimile reprint: (2005) Elbiron Classics, pp. 223–224.</ref> ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଡୋଗ୍ରା ମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ଏହି ପରିତ୍ୟକ୍ତ ଦୁର୍ଗର ପୁନରୁତ୍ଥାନ ହେଲା ।<ref>Grenard, Fernand (1904). ''Tibet: The Country and its Inhabitants''. Fernand Grenard. Translated by A. Teixeira de Mattos. Originally published by Hutchison and Co., London. 1904. Reprint: Cosmo Publications. Delhi. 1974, pp. 28–30.</ref> ୧୮୪୮ ମସିହାବେଳକୁ ଚୀନୀ ସେନା ଜିନ୍ଜିଆଂଗ୍ ଅଞ୍ଚଳ ନିଜ ଅକ୍ତିଆରକୁ ଆଣିସାରିଥିଲା । ୧୮୯୦ ମସିହା ସମୟ ବେଳକୁ କୌଣସି ଆଲୋଚନା ବିନା ଚୀନୀ ସେନା ଶାହିଦୁଲ୍ଲା ଅକ୍ତିଆର କରିନେଲା । ୧୮୯୨ ବେଳକୁ ଚୀନ କାରାକୋରମ୍ ଗିରିପଥ ନିକଟରେ ଏକ ପାଚେରୀ ବା ଅନ୍ୟ ଚିହ୍ନଦ୍ୱାରା ଏଠାକାର ସୀମାରେଖା ଚିହ୍ନଟ କରିଛନ୍ତି ।
୧୮୯୭ ମସିହାରେ ସାର୍ ଜନ୍ ଆର୍ଦାଘ୍ ନାମକ ଜଣେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ସୈନିକ ୟାର୍କଣ୍ଡ୍ ନଦୀର ଉତ୍ତର ପାର୍ଶ୍ୱରେ ରହିଥିବା କୁନ୍ଲୁନ୍ ପର୍ବତର ଉପତ୍ୟକାକୁ ସୀମାରେଖା ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରିବାର ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲେ ।<ref name=himalayanfrontier>{{harvp|Woodman, Himalayan Frontiers|1970|pp=101, 360–}}</ref> ସେହି ସମୟରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନେ କେବଳ ଚୀନ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଗଲେ ଋଷ୍ର ଚୀନ ମଧ୍ୟକୁ ସଂପ୍ରସାରଣ ହେବାର ବିପଦପ୍ରତି ସଜାଗ ରହିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଦର୍ଶିତ ସୀମାରେଖା ଏହି ବିପଦର ମୁକାବିଲା କରିବାପାଇଁ ସହାୟକ ହେବ ବୋଲି ଆର୍ଦାଘ୍ ଯୁକ୍ତି ବାଢିଥିଲେ । ଆର୍ଦାଘ୍ ରେଖା ଜନ୍ସନ୍ ରେଖାର ଅନୁରୂପ ଥିଲା ଓ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଏହା “ଆର୍ଦାଘ୍-ଜନ୍ସନ୍ ରେଖା” ନାମରେ ବିଦିତ ହେଲା ।
==== ମକାର୍ଟ୍ନେ-ମ୍ୟାକ୍ଡନାଲ୍ଡ୍ ରେଖା ====
[[File:Hung Ta-Chen's Map.jpg|thumb|right|୧୮୯୩ ମସିହାରେ ହୁଂଗ୍ ତା-ଚେନ୍ଙ୍କ ପ୍ରଦତ୍ତ ମାନଚିତ୍ର । ସୀମା ଦର୍ପଶାଉଥିବା ତଳା ବିଖଣ୍ଡିତ ରେଖା ଜନ୍ସନ୍ ରେଖା ସହିତ ପ୍ରାୟ ସମାନ]]
ସେଣ୍ଟ୍ ପିଟର୍ସ୍ବର୍ଗ୍ରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ଚୀନୀ ଅଧିକାରୀ ହୁଂଗ୍ ତା-ଚେନ୍ ୧୮୯୩ ମସିହାରେ କାଶ୍ଗାର୍ର ବ୍ରିଟିଶ୍ କନ୍ସୁଲ୍ ଜେନେରାଲ୍ ଜର୍ଜ୍ ମକାର୍ଟ୍ନେଙ୍କୁ ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ ଇଲାକାର କେତୋଟି ମାନଚିତ୍ର ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । ମକାର୍ଟ୍ନେଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତାବର ଅନୁଶୀଳନ କରି ଭାରତର ତତ୍କାଳୀନ ଗଭର୍ଣ୍ଣର୍ ଜେନେରାଲ୍ ଲର୍ଡ୍ ଏଲ୍ଗିନ୍ ଏକ ନୂତନ ମାନଚିତ୍ର ଓ ସୀମାରେଖା ନିରୂପଣ କଲେ ଏବଂ ୧୮୯୯ ମସିହାରେ ବ୍ରିଟେନ୍ ଏକ ନୂଆ ଓ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ସୀମାରେଖାର ପ୍ରସ୍ତାବ ରଖିଲା । ଏହି ନୂଆ ମାନଚିତ୍ର ଓ ସୀମାରେଖା ଅନୁସାରେ ଲକ୍ତ୍ସାଂଗ୍ ପର୍ବତର ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଥିବା ଲିଂଗ୍ଜି ତାଂଗ୍ ସମତଳଭୂମି ଭାରତୀୟ ସୀମାରେ ଓ ଲକ୍ତ୍ସାଂଗ୍ ପର୍ବତର ଉତ୍ତର ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଥିବା ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ ଅଞ୍ଚଳ ଚୀନ ଅଧୀନସ୍ଥ ବୋଲି କୁହାଗଲା । କାରାକୋରମ୍ ପର୍ବତମାଳା ଧାରରେ ଥିବା ଏହି ନୂଆ ସୀମାରେଖାଦ୍ୱାରା ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନଙ୍କ ସ୍ୱାର୍ଥ ସାଧିତ ହେଉଥିଲା । କାରାକୋରମ୍ ପର୍ବତ ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ସୀମାରେଖା ସଦୃଶ ଓ ନୂଆ ସୀମାରେଖା ଯୋଗୁଁ ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ସିନ୍ଧୁ ନଦୀର ଉପତ୍ୟକା ଓ ଚୀନର ସୈନିକମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ତରିମ୍ ନଦୀର ଉପତ୍ୟକା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ହୋଇପାରିବ ଏବଂ ଯଦି ମଧ୍ୟ ଏସିଆ ପଟରୁ ଋଷ୍ ଆକ୍ରମଣ କରେ ତେବେ ତାହାର କଡା ଜବାବ ଦିଆଯାଇପାରିବ । ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନେ ଏହାକୁ “ମକାର୍ଟ୍ନେ-ମ୍ୟାକ୍ଡନାଲ୍ଡ୍ ରେଖା” ନାମରେ ଅଭିହିତ କରି ୧୮୯୯ ମସିହାରେ ସାର୍ କ୍ଲଡେ ମ୍ୟାକ୍ଡନାଲ୍ଡ୍ଙ୍କ ଲିଖିତ ଏକ ଚିଠି ସହିତ ଚୀନର ଅଧିକାରୀଙ୍କ ନିକଟକୁ ପଠାଇଲେ । ସେତେବେଳେ ଚୀନର ଶାସନ କରୁଥିବା ଚିଂଗ୍ ସରକାର କୌଣସି ପ୍ରତ୍ୟୁତ୍ତର ଦେଲାନାହିଁ । “ମୌନଂ ସମ୍ମତି ଲକ୍ଷଣମ୍” ନୀତିରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନେ ଏହାକୁ ଚୀନର ସ୍ୱୀକୃତିଭାବେ ଗ୍ରହଣ କଲେ । ଯଦିଓ ଏହି ସମୟରେ କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସୀମାରେଖା ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଇନଥିଲା ଚୀନ ଏଯାବତ୍ ଏହାକୁ ସର୍ବସମ୍ମତ ସୀମାରେଖା ବୋଲି କହିଆସୁଛି ।
=== ୧୮୯୯ରୁ ୧୯୪୭ ମଧ୍ୟରେ ବିବାଦ ===
ଉଭୟ ଆର୍ଦାଘ୍-ଜନ୍ସନ୍ ରେଖା ଓ ମକାର୍ଟ୍ନେ-ମ୍ୟାକ୍ଡନାଲ୍ଡ୍ ରେଖା ବ୍ରିଟେନ୍ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ଓ ମୁଦ୍ରିତ ଭାରତ ମାନଚିତ୍ରରେ ଅଙ୍କିତ ହେଉଥିଲା । ୧୯୦୮ ମସିହାରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନେ ମକାର୍ଟ୍ନେ-ମ୍ୟାକ୍ଡନାଲ୍ଡ୍ ରେଖାକୁ ପ୍ରକୃତ ସୀମାରେଖା ବୋଲି ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଲେ । ୧୯୧୧ ମସିହା ବେଳକୁ ଚୀନରେ ଜିନ୍ହାଇ ବିପ୍ଳବ ମୁଣ୍ଡ ଟେକିଲା ଓ ଚୀନର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ସରକାର ଭୁଷୁଡି ପଡିଥିଲା । ପ୍ରଥମ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନେ ସରକାରୀ ମାନଚିତ୍ରରେ ଜନ୍ସନ୍ ରେଖାକୁ ପ୍ରକୃତ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେଖା ବୋଲି କହିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ । କିନ୍ତୁ ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନଙ୍କ ତରଫରୁ ଜନ୍ସନ୍ ରେଖା ଉପରେ କୌଣସି ଛାଉଣୀ ବା ଶିବିର ଗଠନ କରାଗଲା ନାହିଁ । ୧୯୨୭ ମସିହା ବେଳକୁ ନିଜର ସୁବିଧାନୁସାରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ସେନା ପୁଣି କାରାକୋରମ୍ ପର୍ବତର ଦକ୍ଷିଣ ପଟକୁ ଚାଲିଯାଇଥିଲେ । ତଥାପି ମାନଚିତ୍ରରେ ଜନ୍ସନ୍ ରେଖାକୁ ପ୍ରକୃତ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାଭାବେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରାଯାଉଥିଲା ଓ ଏହାର ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଗଲା ନାହିଁ ।
୧୯୧୭ ମସିହାରୁ ୧୯୩୩ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚୀନ ସରକାରଙ୍କଦ୍ୱାରା ପେକିଂରେ ପ୍ରକାଶିତ “ପୋଷ୍ଟାଲ୍ ଏଟ୍ଲାସ୍ ଅଫ୍ ଚାଇନା”ରେ ଜନ୍ସନ୍ ରେଖାକୁ (ଯହାକି କୁନ୍ଲୁନ୍ ପର୍ବତର ଧାରରେ ଅକ୍ସାଇ ଚୀନର ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରେ) ପ୍ରକୃତ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା ବୋଲି କୁହାଗଲା । “ପେକିଂ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଏଟ୍ଲାସ୍”ରେ ମଧ୍ୟ ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ ଭାରତର ଅଂଶ ବୋଲି ଦର୍ଶାଯାଇଥିଲା । ୧୯୪୦-୧୯୪୧ ମସିହା ବେଳକୁ ଋଷ୍ର ଅଧିକାରୀମାନେ ଜିନ୍ଜିଆଂଗ୍ର ଜଣେ ବିପ୍ଳବୀ ସର୍ଦ୍ଦାର ଶେଂଗ୍ ଶିକାଇଙ୍କ ପାଇଁ ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ ଅଞ୍ଚଳର ସର୍ବେକ୍ଷଣ ଆରମ୍ଭ କଲେ । ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନଙ୍କୁ ଏହି ଖବର ମିଳିବା ପରେ ସେମାନେ ଜନ୍ସନ୍ ରେଖାକୁ ପ୍ରକୃତ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା ବୋଲି କହିଲେ । କିନ୍ତୁ ତେବେମଧ୍ୟ ବ୍ରିଟିଶ୍ ସେନା ଅକ୍ସାଇ ଚୀନର ସୀମାରେଖା ପାର୍ଶ୍ୱରେ କୌଣସି ଛାଉଣୀ ଗଠନ କଲେ ନାହିଁ ବା ଚୀନ ଓ ତିବ୍ୱତର ସରକାରଙ୍କ ସହିତ ଏହି ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ ବିଷୟରେ କୌଣସି ଆଲୋଚନା କଲେନାହିଁ । ଭାରତର ସ୍ୱାଧୀନତା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ସୀମାରେଖା ଅନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ହୋଇ ରହିଥିଲା ।
=== ୧୯୪୭ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ବିବାଦ ===
୧୯୪୭ ମସିହାରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଅଧୀନରୁ ଭାରତ ସ୍ୱାଧୀନ ହେଲା । ସ୍ୱାଧୀନ ଭାରତର ସରକାର ପୂର୍ବରୁ ବ୍ୟବହୃତ ଜନ୍ସନ୍ ରେଖାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା ଭାବେ ବିବେଚିତ କରି ଓ ପଶ୍ଚିମ ପଟରେ ଅକ୍ସାଇ ଚୀନକୁ ଭାରତର ଅଂଶ ବୋଲି ଅଭିହିତ କଲେ । ଅକ୍ସାଇ ଚୀନର ଉତ୍ତରାଂଶରେ ଥିବା ଶାହିଦୁଲ୍ଲା ଓ ଖୋଟାନ୍ ଉପରେ କିନ୍ତୁ ଭାରତ ସରକାର କୌଣସି ଦାବୀ ଉପସ୍ଥାପନ କଲେନାହିଁ । ଏହି ସବୁ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଭାରତର ସୀମା ମଧ୍ୟରେ ଦର୍ଶାଇଥିବାରୁ ଜନ୍ସନ୍ଙ୍କୁ କଠୋର ସମାଲୋଚନାର ଶିକାର ହେବାକୁ ପଡିଥିଲା । ଭାରତ ଦାବୀ କରୁଥିବା ସୀମାରେଖା ନିର୍ବିବାଦୀୟ କାରାକୋରମ୍ ଗିରିପଥରୁ କାରାକୋରମ୍ ପର୍ବତର ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ପଟ (ଅକ୍ସାଇ ଚୀନର ଲବଣାକ୍ତ ସମୋଚ୍ଚଭୂମିର ଉତ୍ତରାଂଶ) ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ତା’ପରେ କୁନ୍ଲୁନ୍ ପର୍ବତକୁ ସୀମାରେଖା ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରି କାରାକାଶ୍ ନଦୀ ଓ ୟାରକଣ୍ଡ୍ ନଦୀ ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ କେତେକ ଅଂଶ ଅତିକ୍ରମ କଲାପରେ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ପଟକୁ ବୁଲି ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ, କାରାକୋରମ୍ ପର୍ବତ ଦେଇ ପାଂଗୋଂଗ୍ ତ୍ସୋ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରହିଛି ।
୧୯୫୪ ମସିହା ଜୁଲାଇ ୧ ତାରିଖରେ ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜବାହରଲାଲ୍ ନେହେରୁ ଭାରତର ମାନଚିତ୍ର ଗୁଡିକରେ ସବୁ ପଟରୁ ପ୍ରକୃତ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା ଦର୍ଶାଇବା ପାଇଁ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାମା ଲେଖିଥିଲେ । ସେହି ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜନ୍ସନ୍ ରେଖାରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ ଅଞ୍ଚଳକୁ ବାଡ ପକାଇ ବା ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଉପାୟରେ ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଇନଥିଲା ।
=== ଟ୍ରାନ୍ସ୍-କାରାକୋରମ୍ ଟ୍ରାକ୍ଟ୍ ===
କାରାକୋରମ୍ ଗିରିପଥର ପଶ୍ଚିମ ପଟ କ୍ଷେତ୍ର ଗିଲ୍ଗିଟ୍-ବାଲ୍ଟିସ୍ଥାନ ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା ଓ ଏହାକୁ ପାକିସ୍ଥାନ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରେ । ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜନ୍ସନ୍ ରେଖା ଯାଇନାହିଁ ଓ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ସୀମାର ଅପରପାର୍ଶ୍ୱରେ ଚୀନ ଅବସ୍ଥିତ । ୧୯୬୨ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର୍ ୧୩ ତାରିଖରେ କାରାକୋରମ୍ର ପଶ୍ଚିମ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ସୀମା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କରିବା ପାଇଁ ଚୀନ ଓ ପାକିସ୍ଥାନ ମଧ୍ୟରେ ଆଲୋଚନା ଆରମ୍ଭ ହେଲା । ୧୯୬୩ ମସିହାରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମକାର୍ଟ୍ନେ-ମ୍ୟାକ୍ଡନାଲ୍ଡ୍ ରେଖାକୁ ଭିତ୍ତି କରି ସୀମାରେଖା ନିର୍ଦ୍ଧାରଣ କଲେ । ଏହା ଫଳରେ ଟ୍ରାନ୍ସ୍ କାରାକୋରମ୍ ଟ୍ରାକ୍ଟ୍ (Trans Karakoram Tract) ୫୮୦୦ ବର୍ଗ କି.ମି. / ୫୧୮୦ ବର୍ଗ କି.ମି. ଚୀନର ଅଂଶ ଭାବେ ପରିଗଣିତ ହେଲା । କାଶ୍ମୀର୍ ବିବାଦର ସମାଧାନ ହେଲେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ସମ୍ପର୍କରେ ପୁଣି ଆଲୋଚନା ହେବ ବୋଲି ସ୍ଥିର ହେଲା । ଏଥିରେ କିନ୍ତୁ ଭାରତର ସହମତି ନଥିଲା । ଭାରତର ଯୁକ୍ତି ଅନୁସାରେ ପାକିସ୍ଥାନ ଓ ଚୀନର ସୀମା ସଂଲଗ୍ନ ନୁହେଁ । ପାକିସ୍ଥାନ ସହ ଆଲୋଚନା ପରେ ଚୀନ ଯେଉଁ ଟ୍ରାନ୍ସ୍ କାରାକୋରମ୍ ଟ୍ରାକ୍ଟ୍ ଅଧିକାର କରିଛି ତାହା ୧୯୪୭ ପୂର୍ବର ପରାଧୀନ ଭାରତର ଜାମ୍ମୁ ଓ କାଶ୍ମୀର୍ ରାଜ୍ୟର ଅଂଶ । ଭାରତ କିନ୍ତୁ ଏହାର ଆହୁରି ଉତ୍ତରରେ ଥିବା ଜନ୍ସନ୍ ରେଖା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳ ଉପରେ ଅଧିକାର ଦାବୀ କରିନାହିଁ । ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଚୀନ ଓ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ଏଯାବତ୍ ସୀମା ବିବାଦ ଲାଗି ରହିଛି ।
=== ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖା ===
ପ୍ରଥମ ଇଂରାଜୀ-ବ୍ରହ୍ମଦେଶୀ ଯୁଦ୍ଧ ୧୮୨୪ ମସିହାରୁ ୧୮୨୬ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଥିଲା । ୧୮୨୬ ମସିହାରେ ୟାନ୍ଦାବୋ ଚୁକ୍ତି ପରେ ଆସାମ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଭାରତରେ ମିଶିଲା । ତେଣୁ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନାଧୀନ ଭାରତ ଓ ଚୀନ ପୁଣି ପଡୋଶୀଭାବେ ସୀମାରେଖାର ଦୁଇ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଉଭା ହେଲେ । ପରବର୍ତ୍ତୀ ଇଂରାଜୀ-ବ୍ରହ୍ମଦେଶୀ ଯୁଦ୍ଧମାନଙ୍କରେ ବିଜୟଲାଭ କରି ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନେ ପୂର୍ବ ଦିଗରେ ଭୂମି ଅକ୍ତିଆର କରି ଚାଲିଲେ ଓ ବ୍ରହ୍ମଦେଶ ସୀମା ପାଖରେ ପହଞ୍ଚିଗଲେ । ଏହି କାରଣରୁ ଭାରତ ଓ ଚୀନ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ସୀମାରେଖା ଆହୁରି ବଢିଗଲା ।
୧୯୧୩-୧୪ ମସିହାରେ ବ୍ରିଟେନ୍, ଚୀନ ଓ ତିବ୍ୱତ୍ର ପ୍ରତିନିଧିମାନେ ଭାରତର ସିମଳାଠାରେ ଏକ ବୈଠକରେ ଯୋଗଦେଇ ତିବ୍ୱତ୍ର ଅବସ୍ଥା ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ସୀମା ସମ୍ପର୍କରେ ସହମତି ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରାଗଲା । ତିବ୍ୱତ୍ ଓ ଭାରତ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ସୀମା ଚିହ୍ନଟ କରି ବ୍ରିଟିଶ୍ ପ୍ରତିନିଧି ହେନେରି ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ଏହି ଚୁକ୍ତିପତ୍ର ସହିତ ଏକ ମାନଚିତ୍ର ସଂଲଗ୍ନ କଲେ । ଏହି ରେଖା ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖା ଭାବେ ପରିଚିତ । ବୈଠକରେ ସମସ୍ତ ପ୍ରତିନିଧି ଏଥିରେ ସହମତ ହେଲେ କିନ୍ତୁ କିଛିଦିନ ପରେ ବେଜିଂ ଏହି ଭାରତ-ଚୀନ ସୀମାକୁ ଅମାନ୍ୟ କଲା ଓ ବିସ୍ତୃତ ମାନଚିତ୍ର ଓ ଚୁକ୍ତିପତ୍ରରେ ସ୍ୱାକ୍ଷର କଲାନାହିଁ । ସ୍ୱାକ୍ଷର ନକଲେ ଏହି ଚୁକ୍ତିରେ ରଖାଯାଇଥିବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସୁବିଧାରୁ ଚୀନ ବଞ୍ଚିତ ହେବ ବୋଲି ଘୋଷଣା କରି ବ୍ରିଟିଶ୍ ଓ ତିବ୍ୱତୀୟ ପ୍ରତିନିଧିମାନେ ଚୀନର ଅନୁପସ୍ଥିତି ସତ୍ତ୍ୱେ ସିମଳା ଚୁକ୍ତିରେ ସ୍ୱାକ୍ଷର କଲେ । ନେଭିଲ୍ ମ୍ୟାକ୍ସୱେଲ୍ଙ୍କ ମତରେ ଚୀନ ସ୍ୱାକ୍ଷର ନ କଲେ ତିବ୍ୱତ୍ ସହିତ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଭାବେ ସ୍ୱାକ୍ଷର କରାଯିବ ନାହିଁ ବୋଲି ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ସେ ଏହି ଆଦେଶ ମାନିନଥିଲେ ଓ ଏହାର ଘୋଷଣାନାମାକୁ ଲୁଚାଇ ରଖାଗଲା ।
ଭି. କେ. ସିଂହ ଯୁକ୍ତି ବାଢନ୍ତି ଯେ ହିମାଳୟ ପର୍ବତଶ୍ରେଣୀ ଭାରତର ଉତ୍ତର ସୀମା ଓ ସେଠାରୁ ଦକ୍ଷିଣରେ ଥିବା ଭୂଖଣ୍ଡ ଭାରତ ଭାବେ ପରିଚିତ ବୋଲି ଭାରତର ପ୍ରାଚୀନ ଇତିହାସରେ ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି, ସାହିତ୍ୟ ଓ ସଂସ୍କୃତିରେ ମଧ୍ୟ ଏହାର ପ୍ରମାଣ ମିଳେ । ଏହି ସବୁ ତଥ୍ୟକୁ ଆଧାର କରି ବ୍ରିଟିଶ୍ ଭାରତ ଓ ତିବ୍ୱତ୍ ମଧ୍ୟରେ ସୀମା ନିରୂପଣ କରାଯାଇଥିଲା । ହିମାଳୟର ଉଚ୍ଚଭୂମିର ଜଳବିଭାଜକରୁ ଉତ୍ତର ପଟ ପଡୋଶୀଙ୍କ ଅଞ୍ଚଳ ବୋଲି ପ୍ରସ୍ତାବ ରଖାଗଲା । ବ୍ରିଟିଶ୍ ଭାରତ ଏବଂ ସ୍ୱାଧୀନ ଭାରତର ସରକାରମାନେ ହିମାଳୟ ଭାରତର ଅଭିନ୍ନ ଅଂଗ ଓ ଏହା ଉତ୍ତର ଭାରତର ପ୍ରକୃତ ସୀମାରେଖା ବୋଲି ମତ ରଖିଆସୁଛନ୍ତି ।
ଚୀନ ତରଫରୁ ସୀମାରେଖା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରୁଥିବା ସଂସ୍ଥା ୱାଲୋଂଗ୍ ଏହାର ଅଞ୍ଚଳ ବୋଲି ୧୯୧୪ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦାବୀ କରି ଆସୁଥିଲା । ଟି. ଓ’କାଲାଘାନ୍ ସେ ସମୟରେ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ଫ୍ରଣ୍ଟିୟର୍ ଏଜେନ୍ସିରେ ଜଣେ ସହ-ତତ୍ତ୍ୱାବଧାରକ ଥିଲେ । ଓ’କାଲାଘାନ୍ ଚୀନ ସୈନିକଙ୍କୁ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖା ଦିଗରେ ଆଉ ଏକ ସ୍ଥାନକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ କରାଇବାରେ ସଫଳ ହୋଇଥିଲେ (ତଥାପି ଏହି ସ୍ଥାନଟି ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖାରୁ ଯଥେଷ୍ଟ ଦକ୍ଷିଣକୁ ରହିଥିଲା) । ତାହାପରେ ସେ ରିମା ନାମକ ସ୍ଥାନକୁ ଯାଇ ତିବ୍ୱତ୍ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ସହିତ ସାକ୍ଷାତ କରିଥିଲେ ଓ ଏଠାରେ ଚୀନର କୌଣସି ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର ଦେଖିବାକୁ ପାଇନଥିଲେ ।
ତିବ୍ୱତ୍ ସହ ସିମଳା ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିବାଦ୍ୱାରା ବ୍ରିଟେନ୍ ଋଷ୍ ସହିତ ପୂର୍ବରୁ କରିଥିବା ୧୯୦୭ ମସିହାର ଇଂରାଜୀ-ଋଷୀୟ ଚୁକ୍ତିନାମାକୁ ଉଲ୍ଲଂଘନ କଲା । ୧୯୦୭ରେ ଋଷ୍ ଓ ବ୍ରିଟେନ୍ “ଚୀନର ମଧ୍ୟସ୍ଥତା ବିନା ତିବ୍ୱତ୍ ସହ କୌଣସି ଚୁକ୍ତି ନକରିବା” ପାଇଁ ଏକମତ ହୋଇଥିଲେ । ୧୯୦୬ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଇଂରାଜୀ-ଚୀନୀ ଚୁକ୍ତିନାମା ଅନୁସାରେ ମଧ୍ୟ ଇଂରାଜୀ ଶାସକ ତିବ୍ୱତ୍କୁ ନିଜ ସାମ୍ରାଜ୍ୟରେ ମିଶାଇ ପାରିବେ ନାହିଁ ବୋଲି ସର୍ତ୍ତ ରହିଥିଲା ଯାହା ବ୍ରିଟେନ୍ ଉଲ୍ଲଂଘନ କଲା । ଏହି ସବୁ କାରଣରୁ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖାର ବୈଧତା ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇପାରେ ଭାବି ୧୯୩୭ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନେ ନିଜ ମାନଚିତ୍ରରେ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖା ଦର୍ଶାଇ ନଥିଲେ ଓ ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମାର ସର୍ତ୍ତାବଳୀକୁ ୧୯୩୮ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରକାଶିତ କରିନଥିଲେ । ୧୯୧୩ରେ ତିବ୍ୱତ୍ର ସ୍ୱାଧୀନତା ଘୋଷଣାକୁ ଚୀନ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଥିଲା । ଚୀନ ମତ ରଖିଲା ଯେ ସିମଳା ଚୁକ୍ତି ଓ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖା ଅବୈଧ, ତା’ଛଡା ତିବ୍ୱତ୍ର ସରକାର ଏକ ସ୍ଥାନୀୟ ସରକାର ଓ ଏହାର ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିପାରିବାର କ୍ଷମତା ନାହିଁ । ୧୯୪୭ ମସିହାରେ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖାର ଦକ୍ଷିଣରେ ଅବସ୍ଥିତ ତୱାଂଗ୍ ସହରରେ ତିବ୍ୱତ୍ ଓ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ସୀମା ଓ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କ୍ଷେତ୍ରକୁ ନେଇ ଆପୋଷ ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା । ତିବ୍ୱତ୍ର ଅନୁରୋଧ କ୍ରମେ ଭାରତ ଏହାର ସୀମା ଓ ଅଧିକାରକୁ ସମ୍ମାନ ଦେବ ବୋଲି ରାଜି ହେଲା, ତିବ୍ୱତ୍ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖାକୁ ନେଇ କୌଣସି ଆପତ୍ତି କଲାନାହିଁ ଓ ବ୍ରିଟିଶ୍-ଭାରତ ସରକାର ପରି ସ୍ୱାଧୀନ ଭାରତ ସରକାର ଓ ତିବ୍ୱତ୍ ନିଜ ସମ୍ପର୍କ ବଜାୟ ରଖିବାକୁ ରାଜି ହେଲେ ।
ବ୍ରିଟିଶ୍ ସୂତ୍ରରୁ ଓ ସରକାରୀ କାଗଜରୁ ଜଣାପଡେ ଯେ ତିବ୍ୱତ୍ ୧୯୧୪ ମସିହାରେ ନିର୍ଣ୍ଣିତ ନୂତନ ସୀମା ଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ସର୍ତ୍ତ ରହିଥିଲା ଓ ଏହି ସର୍ତ୍ତ ହେଲା ଚୀନ ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମାରେ ସହମତି ପ୍ରକାଶ କରିବ । କିନ୍ତୁ ଚୀନର ସହମତି ନ ମିଳିବାରୁ ତିବ୍ୱତୀୟମାନେ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖାକୁ ଅକାମୀ ବୋଲି ବିଚାର କଲେ । ୧୯୩୮ ମସିହା ବେଳକୁ ତିବ୍ୱତୀୟ ସେନା ତୱାଂଗ୍ ଅଞ୍ଚଳ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଥିଲା ଓ ସେହି ବର୍ଷ ହୋଇଥିବା ଏକ ଆଲୋଚନାରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଛାଡିବାକୁ ମଙ୍ଗିଲା ନାହିଁ । ତତ୍କାଳୀନ ଆସାମ ଗଭର୍ଣ୍ଣର୍ “ତୱାଂଗ୍ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ଅଞ୍ଚଳ ଯାହା ତିବ୍ୱତ୍ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ଅଛି” ବୋଲି କହିଥିଲେ । ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ବେଳକୁ ଆଜାଦ୍ ହିନ୍ଦ ଫୌଜ ଓ ଜାପାନୀ ସେନା ପୂର୍ବ ପଟୁ ଆକ୍ରମଣ କରିପାରନ୍ତି ଓ ତୱାଂଗ୍ ଅଞ୍ଚଳରୁ ଭଲଭାବେ ସେମାନଙ୍କ ଆକ୍ରମଣକୁ ପ୍ରତିରୋଧ କରିହେବ ବୋଲି ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନେ ବଳପୂର୍ବକ ତୱାଂଗ୍ ଅକ୍ତିଆର କଲେ ।
ପୂର୍ବେ NEFA ପରିସରଭୁକ୍ତ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖାର ଦକ୍ଷିଣାଂଶ ଚୀନର ପାରମ୍ପରିକ ସୀମା ବୋଲି ଚୀନ ମତ ରଖେ । ଭାରତର ଯୁକ୍ତି ହେଲା ଯେ ଲଦାଖ୍ ଓ ଅରୁଣାଚଳପ୍ରଦେଶ ଅଞ୍ଚଳରେ ଚୀନ ଦାବୀ କରୁଥିବା କ୍ଷେତ୍ର ଚୀନର ବୋଲି ତା’ ନିଜ ଛଡା ଆଉ କେହି କୁହନ୍ତି ନାହିଁ ଓ ଏଗୁଡିକ ଚୀନର କ୍ଷେତ୍ର ବୋଲି କେଉଁଠାରେ ମଧ୍ୟ ଲିଖିତ ପ୍ରମାଣ ନାହିଁ । ଚୀନ ଏହି କ୍ଷେତ୍ର ପୂର୍ବେ କବ୍ଜା କରିରଖିଥିଲା ବୋଲି ଏବେ ମଧ୍ୟ ନିଜର ବୋଲି ଦାବୀ କରୁଛି । ଅପର ପକ୍ଷେ ଚୀନର ଯୁକ୍ତି ହେଲା ଯେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଚୀନର ଓପୂର୍ବେ ଏହା ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନଙ୍କ ଅଧୀନରେ ଥିବାରୁ ଭାରତ ଏହାକୁ ନିଜର ବୋଲି ଦାବୀ କରୁଛି । ଶେଷ ଚିଂଗ୍ ସମ୍ରାଟଙ୍କ ଅଭିଲେଖରେ ଆଗାମୀ ସରକାରଙ୍କୁ ଚୀନର ପାଞ୍ଚୋଟି ଅଞ୍ଚଳରେ (ଯଥା : ମାଞ୍ଚୁସ୍, ହାନ୍ ଚାଇନିଜ୍, ମଂଗୋଲ୍, ମୁସଲିମ୍ ଓ ତିବ୍ୱତୀୟ) ବସବାସ କରୁଥିବା ସମ୍ପ୍ରଦାୟମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ବାସସ୍ଥାନ ସହିତ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ସମ୍ମିଳିତ କରାଇବାର କ୍ଷମତା ଦେଇଛନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ପୂର୍ବ ସମୟରେ ମୌର୍ଯ୍ୟ ଓ ଚୋଳ ବଂଶର ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ଅନେକ ଅଂଶ ଯେଉଁଠାରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଚୀନର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରହିଛି ଓ ଯେଉଁଠାରେ ଭାରତୀୟ ପରମ୍ପରା ଆଜି ବି ଉଦ୍ଜୀବିତ, ସେହି ସବୁ ସ୍ଥାନ ଉପରେ ଭାରତ ନିଜର ଅଧିକାର ଦାବୀ କରେ ନାହିଁ । ଏହା ପରିସ୍ଥିତିକୁ ଆହୁରି ଜଟିଳ କରିପକାଇଛି ।
ପୂର୍ବ ପଟରେ ସୀମା ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖା ଅନୁସରଣ କରେ ବୋଲି ଭାରତ ଦାବୀ କରୁଛି । ୧୯୧୪ ମସିହା, ୨୪ ଓ ୨୫ ମାର୍ଚ୍ଚ୍ ମାସରେ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ଯେଉଁ ବିସ୍ତୃତ ମାନଚିତ୍ର ଓ [[ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା]] ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲେ ତାହା ଅନୁସାରେ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖା ୨୭° ୪୫’ ୪୦"ଉତ୍ତର ଅକ୍ଷାଂଶରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ଭୁଟାନ୍, ଚୀନ ଓ ଭାରତର ତ୍ରିରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ମିଳନ ବିନ୍ଦୁକୁ ଅତିକ୍ରମ କରି ପୂର୍ବ ଦିଗଆଡକୁ ଅଗ୍ରସର ହୋଇଛି । ଯୁଦ୍ଧ ଆଗରୁ ପୂର୍ବାଞ୍ଚଳରେ ହୋଇଥିବା ସମସ୍ତ ସଂଗ୍ରାମ ଏହି ରେଖାର ଉତ୍ତର ପାର୍ଶ୍ୱରେ ହୋଇଥିଲା । ଭାରତ ସବୁବେଳେ କହି ଆସିଛି ଯେ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନଙ୍କ ଲିଖିତ ରିପୋର୍ଟରୁ ଜଣାପଡେ ଯେ ହିମାଳୟ ଅଞ୍ଚଳର ଜଳବିଭାଜକକୁ ଅନୁସରଣ କରିବା ହିଁ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖାର ମୂଳ ଲକ୍ଷ୍ୟ । ଅନୁଧ୍ୟାନ କଲେ ଜଣାପଡେ ଯେ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖାର ୯୦% ହିମାଳୟର ଜଳବିଭାଜକକୁ ଅନୁସରଣ କରେ । ଭାରତର ଯୁକ୍ତି ଅନୁସାରେ ଭୁଟାନ୍ ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ସ୍ଥାନମାନଙ୍କରେ ଓ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖାର ଅନ୍ୟ ସ୍ଥାନମାନଙ୍କରେ ପର୍ବତମାଳାର ଉତ୍ତର ପଟ ଚୀନ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ପଟ ଭାରତୀୟ କ୍ଷେତ୍ର ରୂପେ ଚିହ୍ନଟ ହେବା ଉଚିତ୍ । ଦୁଇ ପକ୍ଷର ସେନା ମଧ୍ୟ ପର୍ବତମାଳାଦ୍ୱାରା ପୃଥକ୍ ହୋଇ ରହିବେ ।
୧୯୫୦ ଦଶନ୍ଧି ଓ ତାହା ପରେ ଭାରତୀୟ ସେନା ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ନିରୀକ୍ଷଣ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ ଓ ବିସ୍ତୃତ ଭାବେ ମାନଚିତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତ କଲେ । ଭାରତୀୟ ଅଧିକାରୀମାନେ ୧୯୧୪ର ସିମଳା ଚୁକ୍ତିର ପୁଷ୍ଟି କରି କହିଲେ ଯେ ୬ଟି ନଦୀ ହିମାଳୟର ଏହି ଜଳବିଭାଜକ ରେଖାରେ ବ୍ୟତିକ୍ରମ ସୃଷ୍ଟି କରୁଥିଲେ । ତୱାଂଗ୍ର ଉତ୍ତରକୁ ଭୁଟାନ୍ ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ସ୍ଥାନରେ ମାନଚିତ୍ର ସାମାନ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତିତ କରାଯାଇ ଥାଗ୍ ଲା, ଲୋଂଗ୍ଜୁ ଓ ଖିଞ୍ଜେମାନେ ଭାରତୀୟ କ୍ଷେତ୍ରର ଅନ୍ତର୍ଗତ ବୋଲି କୁହାଗଲା । ତେଣୁ ଭାରତୀୟ ମତାନୁସାରେ ଭୁଟାନ୍-ଚୀନ-ଭାରତର ତ୍ରିରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ମିଳନ ବିନ୍ଦୁ ୨୭° ୫୧’ ୩୦"ଉତ୍ତରରେ ଅବସ୍ଥିତ । ଭାରତୀୟ ଦାବୀ ଅନୁସାରେ ମ୍ୟାକ୍-ମୋହନ ରେଖା ଥାଗ୍ ଲା ପରି ପର୍ବତ ଉପତ୍ୟକା ଦେଇ ଗତି କରିଛି । କିନ୍ତୁ ପ୍ରକୃତ ଚୁକ୍ତିନାମା ଓ ମାନଚିତ୍ରରେ କିଛି ସଠିକ୍ ରୂପରେଖ ବା ଭୌଗୋଳିକ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇନାହିଁ ।
== ସୀମାରେଖା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଆଲୋଚନା ଓ ବିବାଦ ==
=== ୧୯୪୭ରୁ ୧୯୬୨ ===
୧୯୫୦ ମସିହାରେ ଚୀନ ଜିନ୍ଜିଆଂଗ୍ରୁ ପଶ୍ଚିମ ତିବ୍ୱତ୍ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପ୍ରାୟ ୧୨୦୦ କି.ମି. (୭୫୦ ମାଇଲ୍)ର ଏକ ସଡକ ନିର୍ମାଣ କଲା । ଏହି ସଡକର ପ୍ରାୟ ୧୭୯ କି.ମି. ଜନ୍ସନ୍ ରେଖାର ଦକ୍ଷିଣ ଭାଗରେ ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ ଅଞ୍ଚଳରେ ନିର୍ମିତ ହେଲା ଯାହାକୁ ଭାରତ ନିଜର କ୍ଷେତ୍ର ବୋଲି କହିଆସୁଥିଲା । ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଚୀନ ପଟରୁ ପହଞ୍ଚିବା ସହଜ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଭାରତ ପଟରୁ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ କାରାକୋରମ୍ ପର୍ବତ ଲଂଘିବାକୁ ହୁଏ । ୧୯୫୭ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଭାରତୀୟ ସେନା ଏହି ସଡକ ବିଷୟରେ ଜାଣି ନଥିଲା । ୧୯୫୮ ମସିହାରେ ଚୀନରୁ ମୁଦ୍ରିତ ମାନଚିତ୍ରରେ ଏହି ସଡକ ସ୍ଥାନ ପାଇବା ପରେ ସଡକର ଉପସ୍ଥିତି ନିଶ୍ଚିତ ହୋଇଗଲା ।
ଭାରତୀୟ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜବାହରଲାଲ୍ ନେହେରୁ ଭାରତୀୟ ପକ୍ଷ ରଖିଲେ ଯେ ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ ଅନେକ କାଳରୁ ଭାରତର ଲଦାଖ୍ ଅଞ୍ଚଳର ଅଂଶ ଭାବେ ପରିଗଣିତ ହୋଇଆସିଛି, ଏହା ନିଶ୍ଚିତ ରୂପେ ଭାରତର ଅଂଶ ଓ ଏହି ଅଂଶ ବିଷୟରେ କୌଣସି ଦେଶ ସହିତ ଭାରତ ଆଲୋଚନା କରିବ ନାହିଁ । ଚୀନର ମନ୍ତ୍ରୀ ଝୋଉ ଏନ୍ଲାଇ ଯୁକ୍ତି ରଖିଲେ ଯେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ କେବେହେଲେ ବାଡ ବା ପାଚେରୀଦ୍ୱାରା ନିର୍ଣ୍ଣିତ ହୋଇନାହିଁ । ଚୀନ ସରକାରକୁ କେବଳ ମକାର୍ଟ୍ନେ-ମ୍ୟାକ୍ଡନାଲ୍ଡ୍ ରେଖାର ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଥିଲା ଓ ଏହି ରେଖା ଅନୁସାରେ ଅକ୍ସାଇ ଚୀନ ଅଞ୍ଚଳ ଚୀନର ଇଲାକା । ଯେକୌଣସି ଆଲୋଚନା ଯଥାସ୍ଥିତିକୁ ବିଚାର କରି କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ।
୧୯୬୦ ମସିହାରେ ନେହେରୁ, ଝୋଉ ଏନ୍ଲାଇ ଓ ଉଭୟ ଦେଶର ପ୍ରତିନିଧି ଦଳ ଏହି ସୀମା ବିବାଦର ସମାଧାନ ପାଇଁ ଆଲୋଚନାରେ ଯୋଗଦେଲେ । ପଶ୍ଚିମ ପାର୍ଶ୍ୱରେ ଜଳବିଭାଜକ ଓ ସୀମା ନିରୂପଣ ବେଳେ ଦୁହେଁ ଅସହମତି ପ୍ରକାଶ କଲେ । ଦେଖାଯାଇଛି ଯେ ସୀମାରେଖା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଚୀନର ମନ୍ତବ୍ୟ ଅନେକ ସମୟରେ ତଥ୍ୟର ଭୁଲ ରୂପ ପ୍ରକାଶ କରିଥାଏ ।
=== ୧୯୬୩ରୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ===
ପ୍ରକୃତ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ସୀମା କେଉଁଟି ସେ ବିଷୟରେ ଭାରତ ଓ ଚୀନର ମତ ଭିନ୍ନଭିନ୍ନ । ୨୦୧୩ ମସିହାରେ ଚୀନର ସୈନିକମାନେ ପ୍ରକୃତ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ସୀମାରୁ ପ୍ରାୟ ୧୦ କି.ମି. ଭିତରକୁ ଅତିକ୍ରମ କରି ଦୌଲତ ବେଗ୍ ଓଲ୍ଡି ଅଞ୍ଚଳରେ ଶିବିର ସ୍ଥାପନା କରିଛନ୍ତି ବୋଲି ଭାରତ ଅଭିଯୋଗ କଲା । ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଏହି ଅନୁପ୍ରବେଶ ପ୍ରାୟ ୧୯ କି.ମି. ଭିତର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୋଲି କୁହାଗଲା । ଭାରତୀୟ ଗଣମାଧ୍ୟମ ଅନୁସାରେ, ଅନୁପ୍ରବେଶରେ କେବଳ ସ୍ଥଳସେନା ସାମିଲ ନୁହଁନ୍ତି ବରଂ ଚୀନୀ ହେଲିକପ୍ଟର୍ ଭାରତୀୟ ଆକାଶ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରବେଶ କରି ଖାଦ୍ୟପଦାର୍ଥ ଯୋଗାଉଛନ୍ତି ବୋଲି ପ୍ରକାଶ ପାଇଲା । ଚୀନର ସେନା ଅଧିକାରୀ ଏହି ଅଭିଯୋଗକୁ ଖଣ୍ଡନ କରିଥିଲେ । ତା’ ପରେ ଦୁଇ ପକ୍ଷର ସୈନିକ ଛାଉଣୀ ତିଆରି କରି ଏହି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଜଗି ରହିଲେ । ମଇ ମାସରେ ଉଭୟ ଦେଶ ନିଜ ସୈନିକମାନଙ୍କୁ ଫେରିଯିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେବା ପରେ ପରିସ୍ଥିତିରେ ସୁଧାର ଆସିଲା । ୨୦୧୪ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର୍ ମାସରେ ଭାରତୀୟମାନେ ସୀମାନ୍ତ ଗାଁ ଡେଂଚୋକ୍ ନିକଟରେ ଏକ କେନାଲ୍ ନିର୍ମାଣ କରିବା ଅଭିଯୋଗରେ ପୁଣି ଚୀନର ସୈନ୍ୟ ଓ ସାଧାରଣ ଜନତା ବିଦ୍ରୋହ କଲେ । ସୀମା ନିକଟରେ ସୈନ୍ୟବଳ ପୁଣି ଠିଆ ହେଲେ । ପ୍ରାୟ ୩ ସପ୍ତାହ ପରେ ଦୁଇ ପକ୍ଷ ସେନା ଅପସାରଣ କରିବାରୁ ବିବାଦ ଥମିଲା । ଭାରତୀୟ ସେନାର ଅଭିଯୋଗ ଅନୁସାରେ ସୀମାରୁ ୩ କି.ମି. ଭିତରକୁ ଚୀନର ଏକ ସୈନ୍ୟ ଶିବିର ରହିଛି । ବି. ବି. ସି. ୱେବ୍ସାଇଟରେ ଥିବା ଏକ ସମ୍ପାଦକୀୟରେ ଲେଖାଯାଇଛି ଯେ ପ୍ରତି ଥର ଅନୁପ୍ରବେଶ ବେଳେ ଚୀନ କିଛି ନୂଆ କ୍ଷେତ୍ର ଅକ୍ତିଆର କରିନିଏ ।
ଭାରତୀୟ ସେନାଦ୍ୱାରା ଏକ ବିବାଦୀୟ ଚୀନୀ ନିରୀକ୍ଷଣ ମଞ୍ଚା (watchtower) ଭାଙ୍ଗିଦିଆଯିବା ଅଭିଯୋଗ କରି ଉତ୍ତର ଲଦାଖ୍ର ବୁର୍ସ୍ତେ ଅଞ୍ଚଳରେ ଦୁଇ ପକ୍ଷର ସେନା ୨୦୧୫ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର୍ ମାସରେ ମୁହାଁମୁହିଁ ହୋଇଥିଲେ । ଚୀନ ଏହି ନିରୀକ୍ଷଣ ମଞ୍ଚଟିକୁ ପ୍ରକୃତ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାର ଅତି ସମୀପରେ ନିର୍ମାଣ କରୁଥିବା ଭାରତର ଅଭିଯୋଗ ରହିଥିଲା ।
୨୦୧୭ ମସିହା ଜୁନ୍ ମାସରେ ଡୋକଲାମ୍ ମାଳଭୂମିର ଦକ୍ଷିଣ ପାର୍ଶ୍ୱରେସ୍ଥିତ ଡୋକା ଲା ଗିରିପଥ ନିକଟରେ ଚୀନର ସେନା ଏକ ସଡକର ପ୍ରସାରଣ କରୁଥିବା ସମୟରେ ଭାରତୀୟ ସେନା ଏହାର ବିରୋଧ କଲେ ଓ ଦୁଇ ସେନା ସେଠାରେ ମୁହାଁମୁହିଁ ହୋଇଥିଲେ । ଏହା [[ଡୋକଲାମ୍ ବିବାଦ]] ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା । ଭାରତ ଭୁଟାନ୍କୁ ସାମରିକ ସାହାଯ୍ୟ ଦେଇଆସିଛି ଓ ଭାରତ ଏବଂ ଭୁଟାନ୍ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ “ବିଶେଷ ବୁଝାମଣା” ରହିଛି । ଡୋକଲାମ୍ ନିକଟରେ ବିବାଦୀୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଚୀନ କରୁଥିବା ସଡକ ସମ୍ପ୍ରସାରଣକୁ ଭୁଟାନ ପୂର୍ବରୁ ବିରୋଧ କରିଆସୁଥିଲା । ଭାରତ ଭୁଟାନ୍ର ଅନୁରୋଧ କ୍ରମେ ଚୀନର ଏହି ସମ୍ପ୍ରସାରଣ ବିରୋଧରେ ସୈନ୍ୟ ନିୟୋଜିତ କରିଥିବାର ଦାବୀ କରିଥିଲା । ୨୦୧୭ ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୨୮ ତାରିଖରେ ଦୁଇ ଦେଶ ଡୋକଲାମ୍ରୁ ନିଜ ନିଜ ସୈନ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିଥିଲେ । ଗୋଟିଏ ଦିନରେ ଦୁଇ ପକ୍ଷରୁ ସୈନ୍ୟବାହିନୀ ପ୍ରତ୍ୟାହାର ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଯାଇଥିଲା ।
== ସିକ୍କିମକୁ ନେଇ ବିବାଦ ==
୧୯୬୭ ମସିହାରେ ଚୀନ ଓ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ନାଥୁ-ଲା ଓ ଚୋ-ଲା ଗିରିପଥରେ ଓ ସିକ୍କିମ୍ ରାଜ୍ୟର କେତେକ ଅଂଶରେ ଅନେକ ସଂଘର୍ଷ ଘଟିଥିଲା । ସେହି ସମୟରେ ସିକ୍କିମ୍କୁ ଭାରତର ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରୁଥିଲା । ସଂଘର୍ଷ ସମାପ୍ତି ପରେ ସିକ୍କିମ୍ରୁ ଚୀନୀ ସେନା ପ୍ରତ୍ୟାହାର ହୋଇଥିଲା । ୧୯୭୫ ମସିହାରେ ନିଜ ରାଜ୍ୟବାସୀଙ୍କ ବହୁମତ କ୍ରମେ ସିକ୍କିମ୍ର ରାଜା ନିଜ ରାଜ୍ୟକୁ ଭାରତ ଦେଶରେ ମିଶାଇବାକୁ ମନସ୍ଥ କଲେ । ଚୀନ ଏହାକୁ ଅବୈଧ କହି ଏହାର ବିରୋଧ କଲା । ୨୦୦୩ରେ ଚୀନ-ଭାରତ ମେମୋରାଣ୍ଡମ୍ ସମୟରେ ଭାରତର ସିକ୍କିମ୍ ଅଧିକାରକୁ ଚୀନ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେବାପରେ ଚୀନର ମାନଚିତ୍ରରେ ସିକ୍କିମ୍ ଏକ ଭାରତୀୟ ରାଜ୍ୟ ଭାବେ ଦର୍ଶିତ ହେଲା ଓ ଚୀନର ବିଦେଶ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ନିଜର “ସୀମାନ୍ତବର୍ତ୍ତୀ ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଦେଶ ଓ ରାଜ୍ୟର” ତାଲିକାରୁ ସିକ୍କିମ୍ର ନାମ ବାହାର କଲା । କିନ୍ତୁ “ଅଙ୍ଗୁଳି (The Finger)” ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା ସିକ୍କିମ୍ର ଉତ୍ତରତମ ବିନ୍ଦୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ବିବାଦୀୟ ଓ ସାମରିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର କେନ୍ଦ୍ର ହୋଇ ରହିଛି ।
ଚୀନୀ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ୱେନ୍ ଜିଆବାଓ ୨୦୦୫ ମସିହାରେ ମତ ପୋଷଣ କରିଥିଲେ ଯେ ସିକ୍କିମ୍କୁ ନେଇ ଭାରତ ଓ ଚୀନ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ବିବାଦ ରହିନାହିଁ ।
==ଆଧାର==
{{ଆଧାର}}
ft3hacaxjuv6qd0r6ldtwicgw5w3dvz
ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Ssgapu22/ତାଲିକା/ଓଡ଼ିଆ ବିଧାୟକ
2
70396
556580
556529
2024-12-05T04:28:44Z
ListeriaBot
13866
Wikidata list updated [V2]
556580
wikitext
text/x-wiki
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item ?statements (COUNT(distinct ?sitelink) as ?sites) ?itemLabel ?birth ?pobLabel ?death ?podLabel ?img ?vid
WHERE {
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en,or" } # for generating label
BIND(xsd:integer(STRAFTER(str(?item), "Q")) AS ?qid) . ?item wikibase:statements ?statements . # for counting statements
OPTIONAL { ?sitelink schema:about ?item . ?sitelink schema:inLanguage ?lang } # for counting sitelinks
?item wdt:P31 wd:Q5.
?item p:P39 ?statement.
?statement (ps:P39/wdt:P279*) wd:Q61479185.
OPTIONAL { ?item ps:P39/wdt:P768 ?vid }
OPTIONAL { ?item wdt:P569 ?birth }
OPTIONAL { ?item wdt:P19 ?pob }
OPTIONAL { ?item wdt:P570 ?death }
OPTIONAL { ?item wdt:P20 ?pod }
OPTIONAL { ?item wdt:P18 ?img }
}
GROUP BY ?item ?statements ?itemLabel ?birth ?pobLabel ?death ?podLabel ?vid ?img
ORDER BY DESC(?sites)
|section=p21
|sort=P39
|columns=number:#,item:Wikidata,?statements:Stmnts,?sites:Wikis,label,p569,p19,p570,p20, P39:ପଦବୀ, P768:ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ, p214, ?img
|thumb=80
|min_section=1
|links=text
|autolist=fallback
|references=all
|wdedit=yes
|summary=itemnumber
}}
== ପୁରୁଷ ==
{| class='wikitable sortable wd_can_edit'
! #
! Wikidata
! Stmnts
! Wikis
! label
! ଜନ୍ମ ତାରିଖ
! ଜନ୍ମ ସ୍ଥାନ
! ମୃତ୍ୟୁ ତାରିଖ
! ମୃତ୍ୟୁ ସ୍ଥାନ
! ପଦବୀ
! ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ
! ଭି.ଆଇ.ଏ.ଏଫ. ସୂଚକ
! ?img
|- class='wd_q61650259'
| style='text-align:right'| 1
| [[:d:Q61650259|Q61650259]]
| 13
| 3
|class='wd_label'| [[ଗଣେଶ୍ୱର ବେହେରା]]
|class='wd_p569'| 1959-09-23<ref name="ref_98f80a0149832cb4b1b164caf9740bbc">http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=152</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଏକାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ନବମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Ganeswar Behera.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q1190856'
| style='text-align:right'| 2
| [[:d:Q1190856|Q1190856]]
| 67
| 23
|class='wd_label'| [[ନବୀନ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
|class='wd_p569'| 1946-10-16<ref name="ref_eb685a109844c5602bb3d03cd573afc1">http://naveenpatnaik.com/cm-profile.php</ref><ref name="ref_eb48a4a2fb68214c19efb2f752b95a76">''[[:d:Q5375741|Encyclopædia Britannica Online]]''</ref>
|class='wd_p19'| [[କଟକ]]
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ<ref name="ref_aeed3456589b8f3a1e5ba17b39a390b4">https://www.outlookindia.com/website/story/outlook-speakout-award-to-odisha-cm-naveen-patnaik-sponsored-says-bjp-congress/300624</ref><br/>ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦ୍ୱାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>୧୨ଶ ଲୋକ ସଭାର ସଦସ୍ୟ<br/>୧୩ଶ ଲୋକ ସଭାର ସଦସ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'| [https://viaf.org/viaf/92644329/ 92644329]
| [[ଫାଇଲ:Shri Naveen Patnaik.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q21485119'
| style='text-align:right'| 3
| [[:d:Q21485119|Q21485119]]
| 25
| 3
|class='wd_label'| [[ରଣେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତାପ ସ୍ୱାଇଁ|ରଣେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତାପ ସ୍ଵାଇଁ]]
|class='wd_p569'| 1953-07-01
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦ୍ୱାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଏକାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦଶମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Ranendra Pratap Swain.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q23762114'
| style='text-align:right'| 4
| [[:d:Q23762114|Q23762114]]
| 24
| 3
|class='wd_label'| [[ବଦ୍ରିନାରାୟଣ ପାତ୍ର|ବଦ୍ରି ନାରାୟଣ ପାତ୍ର]]
|class='wd_p569'| 1943-11-14
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦ୍ୱାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦଶମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Badrinarayan Patra.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q39142625'
| style='text-align:right'| 5
| [[:d:Q39142625|Q39142625]]
| 23
| 7
|class='wd_label'| [[କନକ ବର୍ଦ୍ଧନ ସିଂହ ଦେଓ]]
|class='wd_p569'| 1956-07-14
|class='wd_p19'| [[ବଲାଙ୍ଗୀର]]
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦ୍ୱାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଏକାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Kanak Vardhan Singh Deo taking oath as Deputy CM of Odisha in 2024.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61488565'
| style='text-align:right'| 6
| [[:d:Q61488565|Q61488565]]
| 18
| 3
|class='wd_label'| [[ଅରୁଣ କୁମାର ସାହୁ]]
|class='wd_p569'| 1967-06-06
|class='wd_p19'| [[ନୟାଗଡ଼]]
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Arun Kumar Sahoo.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61488601'
| style='text-align:right'| 7
| [[:d:Q61488601|Q61488601]]
| 13
| 1
|class='wd_label'| [[ବିଭୂତି ଭୂଷଣ ବଳବନ୍ତରାୟ]]
|class='wd_p569'| 1962-02-08<ref name="ref_7cd89da724fb06d7c36849b6bdd399af">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=1333</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Bibhuti Bhusana Balabantaray.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61488626'
| style='text-align:right'| 8
| [[:d:Q61488626|Q61488626]]
| 17
| 3
|class='wd_label'| [[ବ୍ରଜ କିଶୋର ପ୍ରଧାନ]]
|class='wd_p569'| 1975-07-07
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Braja Kishore Pradhan.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61488682'
| style='text-align:right'| 9
| [[:d:Q61488682|Q61488682]]
| 19
| 3
|class='wd_label'| [[ଜୟନାରାୟଣ ମିଶ୍ର]]
|class='wd_p569'| 1963-06-10<ref name="ref_daf8b8289deaee88375d6a2928fc07c0">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=128</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦ୍ୱାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Jayanarayan Mishra.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61488688'
| style='text-align:right'| 10
| [[:d:Q61488688|Q61488688]]
| 14
| 2
|class='wd_label'| [[ଯୋଗେଶ କୁମାର ସିଂହ]]
|class='wd_p569'| 1973-11-07<ref name="ref_3ad182d84d8edaa5a03816cc8d5f2ecf">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=1283</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Jogesh Kumar Singh.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61488720'
| style='text-align:right'| 11
| [[:d:Q61488720|Q61488720]]
| 16
| 3
|class='wd_label'| [[ମନୋହର ରନ୍ଧାରୀ]]
|class='wd_p569'| 1974-07-10<ref name="ref_99b7e5ad5228794c60871011a9f0618d">http://ipg.nic.in/assets/img/Proforma/Files/Odisha%20Bio-profile%20.pdf</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Manohar Randhari.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61488742'
| style='text-align:right'| 12
| [[:d:Q61488742|Q61488742]]
| 13
| 3
|class='wd_label'| [[ନିହାର ରଞ୍ଜନ ମହାନନ୍ଦ]]
|class='wd_p569'| 1977-07-17<ref name="ref_989933a29c3b6d9563fa59d4cb70e09b">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=1280</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Nihar Ranjan Mahananda.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61488748'
| style='text-align:right'| 13
| [[:d:Q61488748|Q61488748]]
| 19
| 4
|class='wd_label'| [[ନିରଞ୍ଜନ ପୂଜାରୀ]]
|class='wd_p569'| 1961
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦ୍ୱାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Niranjan Pujari.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61488815'
| style='text-align:right'| 14
| [[:d:Q61488815|Q61488815]]
| 14
| 2
|class='wd_label'| [[ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ସେଠୀ|ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ସେଠୀ]]
|class='wd_p569'| 1954-04-21
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Purna Chandra Sethy.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61488840'
| style='text-align:right'| 15
| [[:d:Q61488840|Q61488840]]
| 17
| 3
|class='wd_label'| [[ରାଜେନ୍ଦ୍ର ଢୋଲକିଆ]]
|class='wd_p569'| 1956-11-20<ref name="ref_939864f6c2c1ffa31f3f522883fc94cc">http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=1247</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Rajendra Dholakia.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61488853'
| style='text-align:right'| 16
| [[:d:Q61488853|Q61488853]]
| 14
| 2
|class='wd_label'| [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର କଦମ]]
|class='wd_p569'| 1964-11-10<ref name="ref_450aa2aa676b14851b6efb2dd66ea29a">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=173</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ଏକାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Rama Chandra Kadam.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61488867'
| style='text-align:right'| 17
| [[:d:Q61488867|Q61488867]]
| 17
| 2
|class='wd_label'| [[ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଜେନା]]
|class='wd_p569'| 1975-05-07<ref name="ref_539e5246400372f432e64c54833834df">http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=1344</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Ramesh Chandra Jena.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61488900'
| style='text-align:right'| 18
| [[:d:Q61488900|Q61488900]]
| 17
| 2
|class='wd_label'| [[ଶାରଦା ପ୍ରସାଦ ନାୟକ]]
|class='wd_p569'| 1959-01-05
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Sarada Prasad Nayak.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q23762152'
| style='text-align:right'| 19
| [[:d:Q23762152|Q23762152]]
| 18
| 9
|class='wd_label'| [[ମୋହନ ଚରଣ ମାଝୀ]]
|class='wd_p569'| 1972-01-06<ref name="ref_0a387cec28e16347a1ac6b817473742c">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=144</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦ୍ୱାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଓଡ଼ିଶାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Mohan Charan Majhi.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61556004'
| style='text-align:right'| 20
| [[:d:Q61556004|Q61556004]]
| 16
| 2
|class='wd_label'| [[ଭାସ୍କର ମଢ଼େଇ]]
|class='wd_p569'| 1969-06-05
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦ୍ୱାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Bhaskar Madhei.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61556084'
| style='text-align:right'| 21
| [[:d:Q61556084|Q61556084]]
| 17
| 2
|class='wd_label'| [[ପଦ୍ମ ଲୋଚନ ପଣ୍ଡା|ପଦ୍ମଲୋଚନ ପଣ୍ଡା]]
|class='wd_p569'| 1953-04-10<ref name="ref_0c8351e14a3e421676b691b58b8e7bc7">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=365</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଏକାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ନବମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Padmalochan Panda.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61556122'
| style='text-align:right'| 22
| [[:d:Q61556122|Q61556122]]
| 13
| 2
|class='wd_label'| [[ସରୋଜ କୁମାର ପାଢ଼ୀ]]
|class='wd_p569'| 1957-03-15<ref name="ref_75e79fca48103363862ef0b0143ebd1e">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=1238</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Saroj Kumar Padhi.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61575090'
| style='text-align:right'| 23
| [[:d:Q61575090|Q61575090]]
| 13
| 3
|class='wd_label'| [[କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ପାତ୍ର]]
|class='wd_p569'| 1964-02-25<ref name="ref_9d05e9c2139aea4960c27223290d43e5">http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=118</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଦ୍ୱାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Krushna Chandra Patra.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61575104'
| style='text-align:right'| 24
| [[:d:Q61575104|Q61575104]]
| 13
| 2
|class='wd_label'| [[ପଦ୍ମ ଚରଣ ହଇବୁରୁ]]
|class='wd_p569'| 1962-10-16
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଦ୍ୱାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Padma Charan Haiburu.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q4700329'
| style='text-align:right'| 25
| [[:d:Q4700329|Q4700329]]
| 28
| 5
|class='wd_label'| [[ଆକାଶ ଦାସନାୟକ]]
|class='wd_p569'| 1980-09-17
|class='wd_p19'| [[ଯାଜପୁର]]
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Akash Das Nayak - TeachAIDS Interview.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q16190894'
| style='text-align:right'| 26
| [[:d:Q16190894|Q16190894]]
| 17
| 4
|class='wd_label'| [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ମୁଣ୍ଡା]]
|class='wd_p569'| 1963-07-18<ref name="ref_376baf51a622a999a0d30f0648f18526">http://www.moodisha.com/Profile-of-Laxman-Munda-of-BONAI-constituency-1237.html</ref><ref name="ref_69cb4af94e0c487e7c26b9d417ee5553">http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=1237</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Laxman Munda.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q22278991'
| style='text-align:right'| 27
| [[:d:Q22278991|Q22278991]]
| 14
| 3
|class='wd_label'| [[ସନାତନ ମହାକୁଡ଼]]
|class='wd_p569'| 1958
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Sanatan Mahakud.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61509976'
| style='text-align:right'| 28
| [[:d:Q61509976|Q61509976]]
| 19
| 2
|class='wd_label'| [[ଅଶ୍ୱିନୀ କୁମାର ପାତ୍ର]]
|class='wd_p569'| 1950-07-09
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦଶମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Aswini Kumar Patra.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61509989'
| style='text-align:right'| 29
| [[:d:Q61509989|Q61509989]]
| 13
| 2
|class='wd_label'| [[ଭାଦବ ହାଁସଦା]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Bhadav Hansdah.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61509995'
| style='text-align:right'| 30
| [[:d:Q61509995|Q61509995]]
| 15
| 3
|class='wd_label'| [[ବ୍ୟୋମକେଶ ରାୟ]]
|class='wd_p569'| 1981-07-01<ref name="ref_b1755ceb65d92368b74f7a68323dbc7f">http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=1380</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Byomakesh Ray.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61510011'
| style='text-align:right'| 31
| [[:d:Q61510011|Q61510011]]
| 21
| 3
|class='wd_label'| [[ଦିବ୍ୟଶଙ୍କର ମିଶ୍ର]]
|class='wd_p569'| 1968-07-15<ref name="ref_6103be51a62a1ab80c389dab2eeda269">http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=1387</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Dibya Shankar Mishra.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61510023'
| style='text-align:right'| 32
| [[:d:Q61510023|Q61510023]]
| 12
| 2
|class='wd_label'| [[ଗୋବିନ୍ଦ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ (ରାଜନୀତିଜ୍ଞ)|ଗୋବିନ୍ଦ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Gobinda Chandra Das P.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61510121'
| style='text-align:right'| 33
| [[:d:Q61510121|Q61510121]]
| 13
| 2
|class='wd_label'| [[ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁମାର ଜଗଦେବ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Prasanta Kumar Jagadev.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61510144'
| style='text-align:right'| 34
| [[:d:Q61510144|Q61510144]]
| 16
| 4
|class='wd_label'| [[ରବିନାରାୟଣ ନାଏକ (୧୯୬୯ ଜନ୍ମ)|ରବି ନାରାୟଣ ନାଏକ]]
|class='wd_p569'| 1969-06-30<ref name="ref_8c0eefebecbc552615f66d0ab3ec8d94">http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=132</ref><br/>1975
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦ୍ୱାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Rabinarayan Naik Kuchinda.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61510211'
| style='text-align:right'| 35
| [[:d:Q61510211|Q61510211]]
| 19
| 3
|class='wd_label'| [[ତାରା ପ୍ରସାଦ ବାହିନିପତି]]
|class='wd_p569'| 1956-12-30<ref name="ref_c71a91743bf7a51cd763298b987f0eb9">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=85</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦ୍ୱାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Tara Prasad Bahinipati.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q7238453'
| style='text-align:right'| 36
| [[:d:Q7238453|Q7238453]]
| 27
| 7
|class='wd_label'| [[ପ୍ରସନ୍ନ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ]]
|class='wd_p569'| 1949-08-08<ref name="ref_2b75f6a0df4e8319a2b857d5ba5b4424">''[[:d:Q25328680|Prabook]]''</ref>
|class='wd_p19'| [[ବରଗଡ଼]]
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ରାଜ୍ୟ ସଭା ସଦସ୍ୟ<ref name="ref_843c15aa6178dc2be24004f14c0a28d5">http://164.100.47.5/Newmembers/memberlist.aspx</ref><br/>ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ଏକାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦଶମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>୧୨ଶ ଲୋକ ସଭାର ସଦସ୍ୟ<br/>୧୩ଶ ଲୋକ ସଭାର ସଦସ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Prasanna Acharya.jpeg|center|80px]]
|- class='wd_q29904010'
| style='text-align:right'| 37
| [[:d:Q29904010|Q29904010]]
| 25
| 3
|class='wd_label'| [[ପ୍ରତାପ କେଶରୀ ଦେବ]]
|class='wd_p569'| 1971-12-21<ref name="ref_e4a359ba87c9161361ea3c0bd0dff1ba">http://www.moodisha.com/Profile-of-Pratap-Keshari-DebAul-of-AUL-constituency-30.html</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ରାଜ୍ୟ ସଭା ସଦସ୍ୟ<ref name="ref_843c15aa6178dc2be24004f14c0a28d5">http://164.100.47.5/Newmembers/memberlist.aspx</ref><br/>ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦ୍ୱାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Pratap Keshari Deb(Aul).jpg|center|80px]]
|- class='wd_q62555402'
| style='text-align:right'| 38
| [[:d:Q62555402|Q62555402]]
| 15
| 3
|class='wd_label'| [[ଦେବୀ ରଞ୍ଜନ ତ୍ରିପାଠୀ]]
|class='wd_p569'| 1987-12-24
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Devi Ranjan Tripathy.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q62556399'
| style='text-align:right'| 39
| [[:d:Q62556399|Q62556399]]
| 16
| 3
|class='wd_label'| [[ସୌଭିକ ବିଶ୍ୱାଳ]]
|class='wd_p569'| 1992-03-22<ref name="ref_ad525a6def50772a0c95a8b35851caaa">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=1456</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Souvic Biswal.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q62598192'
| style='text-align:right'| 40
| [[:d:Q62598192|Q62598192]]
| 18
| 4
|class='wd_label'| [[ସଞ୍ଜୀବ କୁମାର ମଲ୍ଲିକ|ସଞ୍ଜୀବ ମଲ୍ଲିକ]]
|class='wd_p569'| 1975-04-11<ref name="ref_f0f85559996f8a118c96ee6b360f9de6">http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=1438</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Sanjib Kumar Mallick .jpg|center|80px]]
|- class='wd_q63993979'
| style='text-align:right'| 41
| [[:d:Q63993979|Q63993979]]
| 14
| 3
|class='wd_label'| [[ଚକ୍ରମଣି କହଁର]]
|class='wd_p569'| 1980-02-01<ref name="ref_2b27b6d21092769d9fa3cf8f2848413b">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=1452</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Chakramani Kanhar.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q63994453'
| style='text-align:right'| 42
| [[:d:Q63994453|Q63994453]]
| 15
| 6
|class='wd_label'| [[ଭବାନୀ ଶଙ୍କର ଭୋଇ]]
|class='wd_p569'| 1980-04-25
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Bhabani Shankar Bhoi.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q63994606'
| style='text-align:right'| 43
| [[:d:Q63994606|Q63994606]]
| 14
| 3
|class='wd_label'| [[ଅନନ୍ତ ନାରାୟଣ ଜେନା]]
|class='wd_p569'| 1969-01-05<ref name="ref_f9fd522d78d50f7b064097456b960eba">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=1464</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Ananta Narayan Jena.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q64423517'
| style='text-align:right'| 44
| [[:d:Q64423517|Q64423517]]
| 14
| 3
|class='wd_label'| [[ଦାଶରଥୀ ଗମାଙ୍ଗ]]
|class='wd_p569'| 1971-03-02<ref name="ref_5d6549375ef1cd59d5ba882841de344f">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=1473</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Dasarathi Gomango.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q64424186'
| style='text-align:right'| 45
| [[:d:Q64424186|Q64424186]]
| 15
| 3
|class='wd_label'| [[ରାଜେନ ଏକ୍କା]]
|class='wd_p569'| 1972-04-06<ref name="ref_1a6d064adf329bafb58f89d6335522d4">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=1424</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:C. S. Raazen Ekka.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q64425397'
| style='text-align:right'| 46
| [[:d:Q64425397|Q64425397]]
| 14
| 4
|class='wd_label'| [[ଅଧିରାଜ ମୋହନ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
|class='wd_p569'| 1976-07-14<ref name="ref_0074ba6aed27ec942e5ff9fe7e4bcb8c">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=1446</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Adhiraj Mohan Panigrahi.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q64590237'
| style='text-align:right'| 47
| [[:d:Q64590237|Q64590237]]
| 13
| 4
|class='wd_label'| [[ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ଗଣ୍ଡ]]
|class='wd_p569'| 1978-06-01<ref name="ref_9851da9a8c7898d7ea0708a7d20cfcbe">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=1447</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q64590431'
| style='text-align:right'| 48
| [[:d:Q64590431|Q64590431]]
| 14
| 2
|class='wd_label'| [[ମୁକେଶ ମହାଲିଙ୍ଗ]]
|class='wd_p569'| 1973-07-11<ref name="ref_ed254f27980334900e89cb48f157d2d0">http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=1444</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Mukesh Mahaling.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q64590455'
| style='text-align:right'| 49
| [[:d:Q64590455|Q64590455]]
| 13
| 3
|class='wd_label'| [[ଗଣେଶ ରାମ ସିଂ ଖୁଣ୍ଟିଆ]]
|class='wd_p569'| 1976
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Ganesh Ram Singh Khuntia.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q64590506'
| style='text-align:right'| 50
| [[:d:Q64590506|Q64590506]]
| 14
| 3
|class='wd_label'| [[ପ୍ରକାଶ ସୋରେନ]]
|class='wd_p569'| 1969-01-21<ref name="ref_124112ad53ba92233403158cebfdfce5">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=1434</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Prakash Soren.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q64590511'
| style='text-align:right'| 51
| [[:d:Q64590511|Q64590511]]
| 14
| 3
|class='wd_label'| [[ସନାତନ ବିଜୁଳି]]
|class='wd_p569'| 1974-01-04<ref name="ref_6e87084e1bd635e23d1a10f534702d31">https://odishaassembly.nic.in/image.aspx?img=1433</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Sanatana Bijuli.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q64626524'
| style='text-align:right'| 52
| [[:d:Q64626524|Q64626524]]
| 14
| 2
|class='wd_label'| [[ସୁଶାନ୍ତ କୁମାର ରାଉତ]]
|class='wd_p569'| 1973-06-01
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Susant Kumar Rout.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q64626541'
| style='text-align:right'| 53
| [[:d:Q64626541|Q64626541]]
| 14
| 2
|class='wd_label'| [[ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରା]]
|class='wd_p569'| 1976-07-04
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Ramesh Chandra Behera.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q64626555'
| style='text-align:right'| 54
| [[:d:Q64626555|Q64626555]]
| 17
| 3
|class='wd_label'| [[ତୁଷାରକାନ୍ତି ବେହେରା]]
|class='wd_p569'| 1983-07-01
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Tusharkanti Behera .jpg|center|80px]]
|- class='wd_q64626573'
| style='text-align:right'| 55
| [[:d:Q64626573|Q64626573]]
| 16
| 3
|class='wd_label'| [[ପ୍ରଦୀପ କୁମାର ଦିଶାରୀ]]
|class='wd_p569'| 1975-06-08
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Pradip Kumar Dishari.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q64626601'
| style='text-align:right'| 56
| [[:d:Q64626601|Q64626601]]
| 13
| 2
|class='wd_label'| [[ଧ୍ରୁବ ଚରଣ ସାହୁ]]
|class='wd_p569'| 1967-08-07
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Dhruba Charan Sahoo.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q64626606'
| style='text-align:right'| 57
| [[:d:Q64626606|Q64626606]]
| 14
| 3
|class='wd_label'| [[ପ୍ରଶାନ୍ତ ବେହେରା]]
|class='wd_p569'| 1977-05-01
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Prasanta Behera.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q115101104'
| style='text-align:right'| 58
| [[:d:Q115101104|Q115101104]]
| 15
| 4
|class='wd_label'| [[ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ସୂରଜ|ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶୀ ସୂରଜ ସ୍ଥିତପ୍ରଜ୍ଞ]]
|class='wd_p569'| 1995-05-18
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Suryabanshi Suraj (new image).jpg|center|80px]]
|- class='wd_q62567945'
| style='text-align:right'| 59
| [[:d:Q62567945|Q62567945]]
| 11
| 2
|class='wd_label'| [[ପୃଥ୍ୱୀରାଜ ହରିଚନ୍ଦନ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q100284924'
| style='text-align:right'| 60
| [[:d:Q100284924|Q100284924]]
| 12
| 2
|class='wd_label'| [[ମାନସ କୁମାର ଦତ୍ତ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q125660567'
| style='text-align:right'| 61
| [[:d:Q125660567|Q125660567]]
| 10
| 1
|class='wd_label'| [[ଗୌତମବୁଦ୍ଧ ଦାସ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126367765'
| style='text-align:right'| 62
| [[:d:Q126367765|Q126367765]]
| 9
| 2
|class='wd_label'| [[ସନତ କୁମାର ଗଡ଼ତିଆ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126367865'
| style='text-align:right'| 63
| [[:d:Q126367865|Q126367865]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ଅଶ୍ୱିନୀ କୁମାର ଷଡ଼ଙ୍ଗୀ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126368049'
| style='text-align:right'| 64
| [[:d:Q126368049|Q126368049]]
| 9
| 2
|class='wd_label'| [[ଇରାଶିଷ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126371989'
| style='text-align:right'| 65
| [[:d:Q126371989|Q126371989]]
| 9
| 2
|class='wd_label'| [[ଟଙ୍କଧର ତ୍ରିପାଠୀ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126391844'
| style='text-align:right'| 66
| [[:d:Q126391844|Q126391844]]
| 7
| 4
|class='wd_label'| [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ବାଗ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126393353'
| style='text-align:right'| 67
| [[:d:Q126393353|Q126393353]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ଦୁର୍ଗା ପ୍ରସନ ନାୟକ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126393382'
| style='text-align:right'| 68
| [[:d:Q126393382|Q126393382]]
| 5
| 2
|class='wd_label'| [[ବିଶ୍ୱ ରଞ୍ଜନ ମଲ୍ଲିକ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126393393'
| style='text-align:right'| 69
| [[:d:Q126393393|Q126393393]]
| 7
| 2
|class='wd_label'| [[ଦୁର୍ଗା ଚରଣ ତନ୍ତୀ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126393446'
| style='text-align:right'| 70
| [[:d:Q126393446|Q126393446]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ଫକୀର ମୋହନ ନାଏକ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126393460'
| style='text-align:right'| 71
| [[:d:Q126393460|Q126393460]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ଅଖିଳ ଚନ୍ଦ୍ର ନାଏକ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414456'
| style='text-align:right'| 72
| [[:d:Q126414456|Q126414456]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ଜଲେନ ନାଏକ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414467'
| style='text-align:right'| 73
| [[:d:Q126414467|Q126414467]]
| 8
| 1
|class='wd_label'| [[କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414480'
| style='text-align:right'| 74
| [[:d:Q126414480|Q126414480]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ସନ୍ତୋଷ ଖଟୁଆ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414495'
| style='text-align:right'| 75
| [[:d:Q126414495|Q126414495]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ଅମର କୁମାର ନାୟକ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414619'
| style='text-align:right'| 76
| [[:d:Q126414619|Q126414619]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ସୀତାଂଶୁ ଶେଖର ମହାପାତ୍ର]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414644'
| style='text-align:right'| 77
| [[:d:Q126414644|Q126414644]]
| 8
| 1
|class='wd_label'| [[ପ୍ରଦୀପ ବଳ ସାମନ୍ତ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414652'
| style='text-align:right'| 78
| [[:d:Q126414652|Q126414652]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ଶତୃଘ୍ନ ଜେନା]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414658'
| style='text-align:right'| 79
| [[:d:Q126414658|Q126414658]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ବିଭୂତି ଭୂଷଣ ପ୍ରଧାନ (ରାଜନେତା)|ବିଭୂତି ଭୂଷଣ ପ୍ରଧାନ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414663'
| style='text-align:right'| 80
| [[:d:Q126414663|Q126414663]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ଅଶୋକ ମହାନ୍ତି]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414671'
| style='text-align:right'| 81
| [[:d:Q126414671|Q126414671]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ପ୍ରତାପ ଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414699'
| style='text-align:right'| 82
| [[:d:Q126414699|Q126414699]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ଅଗସ୍ତି ବେହେରା]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414707'
| style='text-align:right'| 83
| [[:d:Q126414707|Q126414707]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ରଘୁନାଥ ଜଗଦଲ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414718'
| style='text-align:right'| 84
| [[:d:Q126414718|Q126414718]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ନବୀନ କୁମାର ଜୈନ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414773'
| style='text-align:right'| 85
| [[:d:Q126414773|Q126414773]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ନରସିଂହ ଭତ୍ରା]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414780'
| style='text-align:right'| 86
| [[:d:Q126414780|Q126414780]]
| 9
| 2
|class='wd_label'| [[ଗୌରୀ ଶଙ୍କର ମାଝି]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Gourishankarmajhi.png|center|80px]]
|- class='wd_q126414784'
| style='text-align:right'| 87
| [[:d:Q126414784|Q126414784]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ସୁଧୀର ରଞ୍ଜନ ପାଟଯୋଶୀ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414787'
| style='text-align:right'| 88
| [[:d:Q126414787|Q126414787]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ଉମା ଚରଣ ମଲ୍ଲିକ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414791'
| style='text-align:right'| 89
| [[:d:Q126414791|Q126414791]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[କହ୍ନାଇ ଚରଣ ଦଙ୍ଗ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414793'
| style='text-align:right'| 90
| [[:d:Q126414793|Q126414793]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ସରୋଜ କୁମାର ପ୍ରଧାନ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414796'
| style='text-align:right'| 91
| [[:d:Q126414796|Q126414796]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ଛବି ମଲିକ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414801'
| style='text-align:right'| 92
| [[:d:Q126414801|Q126414801]]
| 8
| 1
|class='wd_label'| [[ପ୍ରକାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ସେଠୀ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414809'
| style='text-align:right'| 93
| [[:d:Q126414809|Q126414809]]
| 8
| 3
|class='wd_label'| [[ସମ୍ପଦ ଚନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାଇଁ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414814'
| style='text-align:right'| 94
| [[:d:Q126414814|Q126414814]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ଅମରେନ୍ଦ୍ର ଦାସ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414819'
| style='text-align:right'| 95
| [[:d:Q126414819|Q126414819]]
| 8
| 1
|class='wd_label'| [[ଓମ ପ୍ରକାଶ ମିଶ୍ର]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414826'
| style='text-align:right'| 96
| [[:d:Q126414826|Q126414826]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ଆଶ୍ରିତ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414833'
| style='text-align:right'| 97
| [[:d:Q126414833|Q126414833]]
| 8
| 1
|class='wd_label'| [[ବାବୁ ସିଂହ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414890'
| style='text-align:right'| 98
| [[:d:Q126414890|Q126414890]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ଦୁଷ୍ମନ୍ତ କୁମାର ସ୍ୱାଇଁ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414900'
| style='text-align:right'| 99
| [[:d:Q126414900|Q126414900]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ପ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ କୁମାର ନାୟକ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414912'
| style='text-align:right'| 100
| [[:d:Q126414912|Q126414912]]
| 8
| 1
|class='wd_label'| [[ଗୋକୁଳାନନ୍ଦ ମଲ୍ଲିକ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126414916'
| style='text-align:right'| 101
| [[:d:Q126414916|Q126414916]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ପ୍ରତାପ ଚନ୍ଦ୍ର ନାୟକ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126415014'
| style='text-align:right'| 102
| [[:d:Q126415014|Q126415014]]
| 8
| 1
|class='wd_label'| [[କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ନାୟକ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126415056'
| style='text-align:right'| 103
| [[:d:Q126415056|Q126415056]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ନୀଳମଣି ବିଷୋୟୀ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126415068'
| style='text-align:right'| 104
| [[:d:Q126415068|Q126415068]]
| 8
| 1
|class='wd_label'| [[କେ. ଅନୀଲ କୁମାର]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126415070'
| style='text-align:right'| 105
| [[:d:Q126415070|Q126415070]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ବିଭୂତି ଭୂଷଣ ଜେନା]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126415076'
| style='text-align:right'| 106
| [[:d:Q126415076|Q126415076]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ନରସିଂହ ମାଡ଼କାମି]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126415078'
| style='text-align:right'| 107
| [[:d:Q126415078|Q126415078]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ରଘୁରାମ ମାଛ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126415123'
| style='text-align:right'| 108
| [[:d:Q126415123|Q126415123]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ରୁପୁ ଭତ୍ରା]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126415125'
| style='text-align:right'| 109
| [[:d:Q126415125|Q126415125]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ମନୋରଞ୍ଜନ ଦ୍ୟାନ ସାମନ୍ତରା]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126415133'
| style='text-align:right'| 110
| [[:d:Q126415133|Q126415133]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ରୋହିତ ଜୋଶେଫ ତିର୍କୀ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126415137'
| style='text-align:right'| 111
| [[:d:Q126415137|Q126415137]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ସୁଦର୍ଶନ ହରିପାଲ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126415144'
| style='text-align:right'| 112
| [[:d:Q126415144|Q126415144]]
| 8
| 1
|class='wd_label'| [[ରୋମାଞ୍ଚ ରଞ୍ଜନ ବିଶ୍ୱାଳ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126415163'
| style='text-align:right'| 113
| [[:d:Q126415163|Q126415163]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ଅଭିମନ୍ୟୁ ସେଠୀ (ବିଧାୟକ)|ଅଭିମନ୍ୟୁ ସେଠୀ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126415183'
| style='text-align:right'| 114
| [[:d:Q126415183|Q126415183]]
| 8
| 1
|class='wd_label'| [[ମାଧବ ଧଡ଼ା]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126452721'
| style='text-align:right'| 115
| [[:d:Q126452721|Q126452721]]
| 9
| 2
|class='wd_label'| [[ରୁପେଶ କୁମାର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453031'
| style='text-align:right'| 116
| [[:d:Q126453031|Q126453031]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ନଳିନୀକାନ୍ତ ପ୍ରଧାନ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453069'
| style='text-align:right'| 117
| [[:d:Q126453069|Q126453069]]
| 10
| 2
|class='wd_label'| [[ଅରବିନ୍ଦ ମହାପାତ୍ର]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Arabinda mohaptra MLA patkura 2024.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q126453088'
| style='text-align:right'| 118
| [[:d:Q126453088|Q126453088]]
| 9
| 2
|class='wd_label'| [[ରମାକାନ୍ତ ଭୋଇ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453100'
| style='text-align:right'| 119
| [[:d:Q126453100|Q126453100]]
| 9
| 2
|class='wd_label'| [[ପ୍ରଦୀପ କୁମାର ସାହୁ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453121'
| style='text-align:right'| 120
| [[:d:Q126453121|Q126453121]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ନବ କିଶୋର ମଲ୍ଲିକ (ରାଜନେତା)|ନବ କିଶୋର ମଲ୍ଲିକ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453125'
| style='text-align:right'| 121
| [[:d:Q126453125|Q126453125]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ସୁନିଲ କୁମାର ମହାନ୍ତି]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453137'
| style='text-align:right'| 122
| [[:d:Q126453137|Q126453137]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ସାରଦା ପ୍ରସନ୍ନ ଜେନା]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453183'
| style='text-align:right'| 123
| [[:d:Q126453183|Q126453183]]
| 8
| 1
|class='wd_label'| [[ଅଶୋକ କୁମାର ଦାସ (ରାଜନେତା)|ଅଶୋକ କୁମାର ଦାସ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453194'
| style='text-align:right'| 124
| [[:d:Q126453194|Q126453194]]
| 9
| 2
|class='wd_label'| [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453207'
| style='text-align:right'| 125
| [[:d:Q126453207|Q126453207]]
| 9
| 2
|class='wd_label'| [[ସତ୍ୟଜୀତ ଗମାଙ୍ଗ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453212'
| style='text-align:right'| 126
| [[:d:Q126453212|Q126453212]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ନୀଳମାଧବ ହିକ୍କା]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453224'
| style='text-align:right'| 127
| [[:d:Q126453224|Q126453224]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ମଙ୍ଗୁ ଖିଲ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453238'
| style='text-align:right'| 128
| [[:d:Q126453238|Q126453238]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ପବିତ୍ର ସାଉଣ୍ଟା]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453241'
| style='text-align:right'| 129
| [[:d:Q126453241|Q126453241]]
| 8
| 1
|class='wd_label'| [[କାଡ୍ରାକ ଆପଲ ସ୍ୱାମୀ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453251'
| style='text-align:right'| 130
| [[:d:Q126453251|Q126453251]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ହିମାଂଶୁ ଶେଖର ସାହୁ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453254'
| style='text-align:right'| 131
| [[:d:Q126453254|Q126453254]]
| 7
| 2
|class='wd_label'| [[ବିଜୟ କୁମାର ଦଳବେହେରା]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453283'
| style='text-align:right'| 132
| [[:d:Q126453283|Q126453283]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| [[ସାରଦା ପ୍ରସାଦ ପ୍ରଧାନ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126453298'
| style='text-align:right'| 133
| [[:d:Q126453298|Q126453298]]
| 10
| 2
|class='wd_label'| [[ସାଗର ଚରଣ ଦାସ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q6352693'
| style='text-align:right'| 134
| [[:d:Q6352693|Q6352693]]
| 21
| 4
|class='wd_label'| [[କଳିକେଶ ନାରାୟଣ ସିଂହଦେଓ|କଳିକେଶ ନାରାୟଣ ସିଂହ ଦେଓ]]
|class='wd_p569'| 1974-05-26
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ୧୫ଶ ଲୋକ ସଭାର ସଦସ୍ୟ<br/>୧୬ଶ ଲୋକ ସଭାର ସଦସ୍ୟ<ref name="ref_427b1a2b882d01a9368190a92d736b0a">http://164.100.47.194/Loksabha/Members/AlphabeticalList.aspx</ref><ref name="ref_071c96838e3de95ccfff948fc437518f">https://eci.gov.in/files/category/97-general-election-2014/</ref><br/>ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Kalikesh Narayan Singh Deo.JPG|center|80px]]
|- class='wd_q7508087'
| style='text-align:right'| 135
| [[:d:Q7508087|Q7508087]]
| 27
| 8
|class='wd_label'| [[ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର]]
|class='wd_p569'| 1966-05-04
|class='wd_p19'| [[ବ୍ରହ୍ମପୁର]]
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ୧୬ଶ ଲୋକ ସଭାର ସଦସ୍ୟ<ref name="ref_427b1a2b882d01a9368190a92d736b0a">http://164.100.47.194/Loksabha/Members/AlphabeticalList.aspx</ref><ref name="ref_071c96838e3de95ccfff948fc437518f">https://eci.gov.in/files/category/97-general-election-2014/</ref><br/>୧୫ଶ ଲୋକ ସଭାର ସଦସ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Siddhanta Mahapatra (cropped).jpg|center|80px]]
|- class='wd_q63999107'
| style='text-align:right'| 136
| [[:d:Q63999107|Q63999107]]
| 13
| 6
|class='wd_label'| [[ସୁରେଶ ପୂଜାରୀ]]
|class='wd_p569'| 1961
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ୧୭ଶ ଲୋକ ସଭାର ସଦସ୍ୟ<ref name="ref_87e9ab5d004ad02af215aab7ce2b486e">http://loksabhaph.nic.in/Members/AlphabeticalList.aspx</ref><br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|}
== ମହିଳା ==
{| class='wikitable sortable wd_can_edit'
! #
! Wikidata
! Stmnts
! Wikis
! label
! ଜନ୍ମ ତାରିଖ
! ଜନ୍ମ ସ୍ଥାନ
! ମୃତ୍ୟୁ ତାରିଖ
! ମୃତ୍ୟୁ ସ୍ଥାନ
! ପଦବୀ
! ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ
! ଭି.ଆଇ.ଏ.ଏଫ. ସୂଚକ
! ?img
|- class='wd_q28736639'
| style='text-align:right'| 1
| [[:d:Q28736639|Q28736639]]
| 18
| 6
|class='wd_label'| [[ଉପାସନା ମହାପାତ୍ର]]
|class='wd_p569'| 1996-06-20
|class='wd_p19'| [[ବ୍ରହ୍ମଗିରି]]
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Upasna Mohapatra Odisha.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61488778'
| style='text-align:right'| 2
| [[:d:Q61488778|Q61488778]]
| 20
| 4
|class='wd_label'| [[ପ୍ରମିଳା ମଲ୍ଲିକ]]
|class='wd_p569'| 1963-03-04<ref name="ref_99b7e5ad5228794c60871011a9f0618d">http://ipg.nic.in/assets/img/Proforma/Files/Odisha%20Bio-profile%20.pdf</ref>
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<ref name="ref_9a23cefd478574bfbead5df341904d16">http://odishaassembly.nic.in/profile_detail.aspx?x=1</ref><br/>ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦ୍ୱାଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଦଶମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Pramila Mallik.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61556137'
| style='text-align:right'| 3
| [[:d:Q61556137|Q61556137]]
| 13
| 3
|class='wd_label'| [[ସୁରମା ପାଢ଼ୀ]]
|class='wd_p569'| 1960-12-29
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ତ୍ରୟୋଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Surama Padhy.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q61510189'
| style='text-align:right'| 4
| [[:d:Q61510189|Q61510189]]
| 13
| 3
|class='wd_label'| [[ସୀମାରାଣୀ ନାୟକ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ପଞ୍ଚଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Simarani Nayak.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q115641505'
| style='text-align:right'| 5
| [[:d:Q115641505|Q115641505]]
| 15
| 6
|class='wd_label'| [[ବର୍ଷା ସିଂହ ବରିହା|ବର୍ଷା ସିଂ ବରିହା]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ଷୋଡ଼ଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ<br/>ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Barsha Singh Bariha.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q126367997'
| style='text-align:right'| 6
| [[:d:Q126367997|Q126367997]]
| 10
| 5
|class='wd_label'| [[ସୋଫିଆ ଫିର୍ଦୋସ]]
|class='wd_p569'|
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126369545'
| style='text-align:right'| 7
| [[:d:Q126369545|Q126369545]]
| 9
| 3
|class='wd_label'| [[ସଞ୍ଜଳୀ ମୁର୍ମୁ]]
|class='wd_p569'| 1995
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Sanjali Murmu.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q126369589'
| style='text-align:right'| 8
| [[:d:Q126369589|Q126369589]]
| 9
| 2
|class='wd_label'| [[ମନୋରମା ମହାନ୍ତି]]
|class='wd_p569'| 1980
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126378810'
| style='text-align:right'| 9
| [[:d:Q126378810|Q126378810]]
| 10
| 2
|class='wd_label'| [[ସୁବାସିନୀ ଜେନା]]
|class='wd_p569'| 1967
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|- class='wd_q126380215'
| style='text-align:right'| 10
| [[:d:Q126380215|Q126380215]]
| 11
| 6
|class='wd_label'| [[ପ୍ରଭାତୀ ପରିଡ଼ା]]
|class='wd_p569'| 1967
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
| [[ଫାଇଲ:Dy CM Pravati Parida.jpg|center|80px]]
|- class='wd_q126383727'
| style='text-align:right'| 11
| [[:d:Q126383727|Q126383727]]
| 9
| 2
|class='wd_label'| [[ସୁଜାତା ସାହୁ]]
|class='wd_p569'| 1972
|class='wd_p19'|
|class='wd_p570'|
|class='wd_p20'|
|class='wd_p39'| ସପ୍ତଦଶ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ
|class='wd_p768'|
|class='wd_p214'|
|
|}
----
∑ 147 items.
{{Wikidata list end}}
kpzmqnlb3od4cdbxnd1l57rgw3qp95t
କାଶ୍ମୀର ବିବାଦ
0
72816
556591
556541
2024-12-05T06:54:58Z
Hpsatapathy
6324
/* ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା */
556591
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Kashmir conflict}}
[[ଭାରତ]] ଓ [[ପାକିସ୍ତାନ]] ମଧ୍ୟରେ '''କାଶ୍ମୀର ବିବାଦ''' ୧୯୪୭ ମସିହାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଏକ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବିବାଦ । ଧାର୍ମିକ ଆଧାରରେ ଭାରତୀୟ ଉପମହାଦେଶର ବିଭାଜନ ଫଳରେ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ଗଠନ ହୋଇଥିଲା । ଅବଶ୍ୟ, ଭାରତ ବିଭାଜନର ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ଅନୁସାରେ ଦୁଇଟି ନୂତନ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ରହିଥିବା ୬୫୦ରୁ ଅଧିକ ଗଡଜାତ ରାଜ୍ୟର ଶାସକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସେମାନେ କେଉଁ ଦେଶରେ ଯୋଗ ଦେବେ ତାହା ସେମାନଙ୍କ ଅଧିକାରଭୁକ୍ତ ଥିଲା । ଏପରିକି ସେମାନେ ଚାହିଁଲେ ସ୍ୱାଧୀନ ମଧ୍ୟ ରହିପାରିବେ ଏଭଳି ସର୍ତ୍ତରେ ବ୍ରିଟିଶଦ୍ୱାରା ଭାରତର ବିଭାଜନ କରାଯାଇଥିଲା । ତେବେ ବାସ୍ତବ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଲୋକମାନେ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ଏହି ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମର ଅନ୍ତିମ ଅଧ୍ୟାୟରେ ଚାହୁଁ ନ ଥିଲେ ଯେ କିଛି ଗଡଜାତ ରାଜା ସେମାନଙ୍କୁ ଶାସନ କରନ୍ତୁ । ଅପର ପକ୍ଷରେ କାଶ୍ମୀରର ଭୌଗୋଳିକ ଅବସ୍ଥାନ ହେତୁ କାଶ୍ମୀର, ଭାରତ କିମ୍ବା ପାକିସ୍ତାନରେ ଯୋଗଦେବାକୁ ବାଛିବା ପାଇଁ ସ୍ୱାଧୀନ ଥିଲା । କାଶ୍ମୀରର ଶାସକ ମହାରାଜା ହରି ସିଂ ହିନ୍ଦୁ ହୋଇଥିବାବେଳେ ତାଙ୍କର ଅଧିକାଂଶ ଅଧିବାସୀ ମୁସଲମାନ ଥିଲେ । କାଶ୍ମୀର କେଉଁ ରାଷ୍ଟ୍ରରେ ଯୋଗଦେବା ଉଚିତ୍ ତାହା ସ୍ଥିର କରିବାରେ ଅସମର୍ଥ ହରି ସିଂ ନିରପେକ୍ଷ ରହିବାକୁ ବାଛିଥିଲେ । କାଶ୍ମୀରର ମହାରାଜା ହରି ସିଂ ପ୍ରଥମେ ଭାବିନେଲେ ଯେ ସେ ତାଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତିରେ ବିଳମ୍ବ କରି ସେ କାଶ୍ମୀରର ସ୍ୱାଧୀନତା ବଜାୟ ରଖିପାରିବେ । କିନ୍ତୁ ଏକ ଘଟଣାଚକ୍ରରେ ସେତେବେଳେ ରାଜ୍ୟର ପଶ୍ଚିମ ସୀମାରେ ରହୁଥିବା ମୁସଲମାନ ଅଧିବାସୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଅସନ୍ତୋଷ ଭରି ରହିଥିଲା । ଏହାର ସୂଯୋଗ ନେଇ ପାକିସ୍ତାନ ମୁସଲମାନ ଆଦୀବାସୀଙ୍କଦ୍ୱାରା [[ଶ୍ରୀନଗର]] ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରି କାଶ୍ମୀର ଅଧୀକାର ନିମନ୍ତେ ଷଡଯନ୍ତ୍ର ଆରମ୍ଭ କରିଦେଇଥିଲା । ହରି ସିଂ ସାମରିକ ସହାୟତା ପାଇଁ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କୁ ନିବେଦନ କରି ଭାରତକୁ ପଳାଇଥିଲେ । କାଶ୍ମୀରର ସମ୍ଭାବ୍ୟ ପରାଜୟକୁ ଆଖି ଆଗରେ ରଖି କାଶ୍ମୀରର ତତ୍କାଳୀନ ରାଜା ହରି ସିଂହ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୪୭ରେ ଭାରତୀୟ ୟୁନିଅନସହ ଏକ ଚୁକ୍ତି (ଇନଷ୍ଟ୍ରୁମେଣ୍ଟ ଅଫ୍ ଆକ୍ସେସନ୍)ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଥିଲେ ଯେଉଁଥିରେ ସେ ଭାରତ ସହ ରହିବା ନିମନ୍ତେ କାଶ୍ମୀରବାସୀଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକଟ କରିଥିଲେ । ରାଜା ହରି ସିଂହଙ୍କଦ୍ୱାରା ଭାରତ ସହ କାଶ୍ମୀରର ମିଶ୍ରଣ ପାଇଁ ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ୨୬ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୪୭ ଦିନ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ୨୭ ଅକ୍ଟୋବର ଦିନ ରାଜ୍ୟପାଳ ଜେନେରାଲ୍ ମାଉଣ୍ଟବ୍ୟାଟେନ୍ ଏହାକୁ ଅନୁମୋଦନ ମଧ୍ୟ କରିସାରିଥିଲେ । ଏହି ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷର ପରେ ଭାରତୀୟ ସୈନ୍ୟ କାଶ୍ମୀରର ମୁକ୍ତି ନିମନ୍ତେ ଅଗ୍ରସର ହେଲେ । ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟ ଏହି ସନ୍ଧି କ୍ଷଣରେ କାଶ୍ମୀର ଅଧୀକାର କରିନେବାକୁ ଯୋଜନା କରି ସୈନ୍ୟ ପ୍ରେରଣ କରିସାରିଥିଲା । ଫଳରେ, ୧୯୪୭-୪୮ ମସିହାରେ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନା କାଶ୍ମୀର ଅଧୀକାର ନିମନ୍ତେ ପ୍ରଥମ ଯୁଦ୍ଧ କରିଥିଲେ । ଜାନୁଆରୀ ୧ ୧୯୪୮ ରେ ଭାରତ ଏହି ବିବାଦକୁ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘକୁ ପଠାଇଥିଲା । ଅଗଷ୍ଟ ୧୩, ୧୯୪୮ରେ ହୋଇଥିବା ଏକ ଘୋଷଣାନାମାରେ ଜାତିସଂଘ ପାକିସ୍ତାନକୁ ନିଜର ସୈନ୍ୟ ହଟାଇବାକୁ କହିଲା । ଏହା ପରେ ଭାରତକୁ ମଧ୍ୟ ଏହାର ବହୁ ଅଂଶରୁ ସୈନ୍ୟ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିବାକୁ ପଡିଥିଲା । ଏହାପରେ ଉଭୟ ଦେଶର ସମ୍ମତି କ୍ରମେ କାଶ୍ମୀରରେ ଏକ ମୁକ୍ତ ଏବଂ ନିରପେକ୍ଷ ଜନମତ ସର୍ଭେ କରାଯାଇ ବହୁମତ କ୍ରମେ କାଶ୍ମୀରବାସୀଙ୍କ ସମ୍ମତି ଆଧାରରେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ନିର୍ଣ୍ନୟ ନେବାର ସ୍ଥିର ହେଲା ।<ref name="telegraph">{{cite web |title=A brief history of the Kashmir conflict |url=https://www.telegraph.co.uk/news/1399992/A-brief-history-of-the-Kashmir-conflict.html |website=www.telegraph.co.uk |accessdate=8 March 2020 |date=24 September 2001}}</ref>
ଭାରତ-ମିଶ୍ରଣ ଚିଠିର ମୂଳ ଚିଠା ଠିକ୍ ସେହିପରି ଥିଲା ଯେଉଁଥିରେ ଭାରତରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିବା ଅନ୍ୟ ଶହ ଶହ ଗଡଜାତ ରାଜ୍ୟ ସେମାନଙ୍କ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକୁ ଭାରତରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିଥିଲେ । ଗଡଜାତ ରାଜ୍ୟ ଗୁଡିକର ମିଶ୍ରଣ ପାଇଁ କୌଣସି ସର୍ତ୍ତ କିମ୍ବା ଚାହିଦା ନ ଥିଲା । ଏହି ଆଇନଗତ ଦସ୍ତାବିଜରେ ଦସ୍ତଖତ ହେବା ମାତ୍ରେ ପାକିସ୍ତାନର ବେଆଇନ ଭାବେ ଅଧିକୃତ ଅଞ୍ଚଳ ସମେତ ସମଗ୍ର ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ଭାରତର ଏକ ଅବିଚ୍ଛେଦ୍ୟ ଅଙ୍ଗ ହୋଇଗଲା । ତେବେ ଯେଉଁଭଳି ଭାବେ ପାକିସ୍ତାନଦ୍ୱାରା କାଶ୍ମୀରର ଅର୍ଦ୍ଧେକ କବଜା କରାଯାଇଥିଲା, ତାହା କାଶ୍ମୀର ସମସ୍ୟା ନାମରେ ଅଦ୍ୟାପି ଉଭୟ ଦେଶପାଇଁ ଏକ ଅସମାହିତ ସମସ୍ୟା ହୋଇ ରହିଛି ।
ଏହା ଉପରେ ପାକିସ୍ତାନ ତିନିଥର ଭାରତ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା ଏବଂ ତିନିଥର ସେ ଶୋଚନୀୟ ଭାବରେ ପରାସ୍ତ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୭୧ ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନାକୁ [[ଇସଲାମାବାଦ]] ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଘଉଡାଇ ନେଇଯାଇଥିଲେ ଏବଂ ପାକିସ୍ଥାନକୁ ପରାସ୍ତ କଲା ।
== ସାଂପ୍ରତିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ==
୫ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୧୯ ରେ, ଭାରତ ସରକାର ଜାମ୍ମୁ-କାଶ୍ମୀରକୁ ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୩୭୦ ଅନୁଯାୟୀ ଦିଆଯାଇଥିବା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମାନ୍ୟତା ବା ସୀମିତ ସ୍ୱାଧୀନତାକୁ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିନେଇଛନ୍ତି ।<ref name="Aljazeera">{{cite web |title=India revokes Kashmir’s special status |url=https://www.aljazeera.com/news/2019/9/4/india-revokes-kashmirs-special-status |website=www.aljazeera.com |accessdate=7 October 2020 |language=en}}</ref>
=== ପ୍ରମୁଖ ଘଟଣାବଳୀର କ୍ରମ ===
# '''ଜୁଲାଇ ୨୭, ୨୦୧୯''': ଆତଙ୍କବାଦୀ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପର ଦମନ ତଥା ଶାନ୍ତି ଶୃଙ୍ଖଳା ବଜାୟ ରଖିବା ନିମିତ୍ତ ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରରେ ୧୦୦ଟି ଅତିରିକ୍ତ ସୁରକ୍ଷା ବାହିନୀର ମୁତୟନ ପାଇଁ ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଅନୁମୋଦନ ପ୍ରଦାନ କରେ ।
# '''ଅଗଷ୍ଟ ୨, ୨୦୧୯''': ପର୍ଯ୍ୟଟକ ଏବଂ [[ଅମରନାଥ ମନ୍ଦିର|ଅମରନାଥ]] ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ “ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରରେ ନ ରହିବା” ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଏ । କାରଣ ଭାବେ କୁହାଯାଏ ଯେ ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନା ଏବଂ ଆତଙ୍କବାଦୀମାନେ ହିଂସା ଘଟାଇବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ନିକଟରେ ଏହି ଯାତ୍ରାକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି ।
# '''ଅଗଷ୍ଟ ୪''' ମଧ୍ୟରାତ୍ରିରୁ ଶ୍ରୀନଗର ଜିଲ୍ଲାରେ ଫୌଜଦାରୀ ଦଣ୍ଡବିଧି ଆଇନର ଧାରା ୧୪୪ ଲାଗୁ କରାଯାଏ । ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ କାଶ୍ମୀର ଉପତ୍ୟକାର ସମସ୍ତ ଜିଲ୍ଲାରେ ମୋବାଇଲ୍ ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ ସେବା ବନ୍ଦ କରାଯାଏ । ନ୍ୟାସନାଲ କନଫରେନ୍ସ ଉପ-ସଭାପତି ଓମାର ଅବଦୁଲ୍ଲା ଏବଂ ପିପୁଲ୍ସ ଡେମୋକ୍ରାଟିକ୍ ପାର୍ଟି ସଭାପତି ମେହବୁବା ମୁଫତିଙ୍କୁ ଗିରଫ କରାଯାଏ ।
# '''ଅଗଷ୍ଟ ୫, ୨୦୧୯''': ଜାମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବା ଧାରା ୩୭୦ର ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ହଟାଇବା ପାଇଁ ଏକ ଉପସ୍ଥାପିତ ଏକ ସଂକଳ୍ପ ଅନୁସାରେ ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହା ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀରକୁ ଦୁଇ ଭାଗ କରି ଲଦାଖ ଏବଂ ଜାମ୍ମୁ କାଶ୍ମୀର ଭାବେ ଦୁଇ କେନ୍ଦ୍ର ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ ବିଭକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ବିଲ୍ ଆଗତ କରନ୍ତି ।<ref name="Thehindu">{{cite web |last1=Desk |first1=The Hindu Net |title=Jammu and Kashmir: A timeline of recent events |url=https://www.thehindu.com/news/national/jammu-and-kashmir-a-timeline-of-events-leading-to-imposition-of-144-crpc-and-house-arrest-of-leaders/article28819542.ece |website=The Hindu |accessdate=8 October 2020 |language=en-IN |date=5 August 2019}}</ref>
# '''ଅଗଷ୍ଟ ୫, ୨୦୧୯''':[[ରାଜ୍ୟ ସଭା|ରାଜ୍ୟସଭା]]<nowiki/>ରେ ଏହି ବିଲ୍ ୧୨୫ ସପକ୍ଷ ଭୋଟ ଏବଂ ୬୧ଟି ବିପକ୍ଷ ଭୋଟ ପାଇ ପାରିତ ହୋଇଥିଲା ।<ref name="mint">{{cite web |last1=Das |first1=Shaswati |title=Rajya Sabha passes J&K Reorganisation Bill, scraps Articles 370, 35A |url=https://www.livemint.com/news/india/rajya-sabha-passes-jammu-and-kashmir-reorganisation-bill-scraps-articles-370-35a-1565011796209.html |website=mint |accessdate=8 October 2020 |language=en |date=5 August 2019}}</ref>
# '''ଅଗଷ୍ଟ ୬, ୨୦୧୯''': [[ଲୋକ ସଭା]]<nowiki/>ରେ ଏହି ବିଲ୍ ୩୫୧ ସପକ୍ଷ ଭୋଟ ଏବଂ ୭୨ ବିପକ୍ଷ ଭୋଟ ପାଇ ବହୁମତରେ ପାରିତ ହୋଇଥିଲା ।<ref name="thewire">{{cite web |title=Lok Sabha Passes J&K Reorganisation Bill, Resolution to Revoke Article 370 |url=https://thewire.in/politics/jammu-and-kashmir-amit-shah-lok-sabha |website=The Wire |accessdate=8 October 2020}}</ref>
# ଅଗଷ୍ଟ ୯, ୨୦୨୦: ଧାରା ୩୭୦ ଉତ୍ସେଦ ସମ୍ପର୍କିତ ବିଲ୍ ଭାରତର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି [[ରାମନାଥ କୋବିନ୍ଦ]]<nowiki/>ଙ୍କ ସ୍ୱୀକୃତି ଲାଭ କରି ଆଇନରେ ପରିଣତ ହେଲା ।<ref name="dna">{{cite web |title=Art 370 Abrogated: President Kovind gives his assent to J&K Reorganisation Bill 2019 |url=https://www.dnaindia.com/india/report-art-370-abrogated-president-kovind-gives-his-assent-to-jk-reorganisation-bill-2019-2780387 |website=DNA India |accessdate=8 October 2020 |language=en |date=9 August 2019}}</ref>
=== ୧୯୭୧ ଭାରତ ପାକ ଯୁଦ୍ଧ ===
୧୯୭୧ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନ ପାଇଁ କ୍ଷତି ଘଟିଥିଲା ଏବଂ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନରେ ସାମରିକ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ ହୋଇ ଭାରତର ସହଯୋଗରେ [[ବଙ୍ଗଳାଦେଶ|ବାଂଲାଦେଶ]] ଏକ ପୃଥକ ରାଜ୍ୟ ଭାବରେ ସୃଷ୍ଟି ହେଲା ।{{sfn|Ganguly, Crisis in Kashmir|1999|p=60}}
ଯୁଦ୍ଧର ପରବର୍ତ୍ତୀ ସ୍ଥିତି ଭାବରେ ସିମଲା ଠାରେ ଏକ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା ଯେଉଁଠାରେ ଭାରତ ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆରେ ଶାନ୍ତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା ଚାହୁଁଥିଲା । ଏହି ବିବାଦ ସମୟରେ ପାକିସ୍ତାନ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳର ୫,୧୩୯ ବର୍ଗ ମାଇଲ (13,310 କିଲୋମିଟର) ହରାଇବ ସହ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନରେ ୯୦,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ଯୁଦ୍ଧ ବନ୍ଦୀ ରହିଥିଲେ। କାଶ୍ମୀର ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଏକ “ସ୍ଥାୟୀ ସମାଧାନ” ବଦଳରେ ଭାରତ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଅଧିକାର କରିଥିବା ଅଞ୍ଚଳ ସହ ଯୁଦ୍ଧବନ୍ଦିଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କୁ ଫେରାଇବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଥିଲା । ତେବେ ପାକିସ୍ତାନର ତତକାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜୁଲଫିକର ଅଲ୍ଲୀ ଭୁଟ୍ଟୋଙ୍କ ଅନୁରୋଧ କ୍ରମେ ଚୁକ୍ତିନାମାର ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଘୋଷଣାନାମାରେ କାଶ୍ମୀର ବିବାଦର ଚୂଡାନ୍ତ ସମାଧାନ ଅନ୍ତର୍ଭୂକ୍ତ କରା ନ ଯାଇ ଏକ ଅସ୍ଥାୟୀ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଇଙ୍ଗିତ ରହିଲା । ସେହି ଅନୁଯାୟୀ, ଦୁଇ ଦେଶ ଦ୍ଵାରା [[ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା]] ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ସ୍ଵାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା ଯେଉଁଥିରେ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ବୁଝାମଣା ମାଧ୍ୟମରେ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଉପାୟରେ ସେମାନଙ୍କର ମତଭେଦ ସମାଧାନ କରିବାକୁ ଏବଂ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାର ପବିତ୍ରତା ବଜାୟ ରଖିବାକୁ ଦୁଇଦେଶ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ ।<ref name="Cohen 2002">{{citation|last=Cohen|first=Stephen Philip|title=India, Pakistan and Kashmir|journal=Journal of Strategic Studies|volume=25|number=4|pages=32–60|year=2002|doi=10.1080/01402390412331302865|s2cid=154265853}}</ref>
==== ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା ====
[[ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା]] ହେଉଛି ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ୧୯୭୨ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି । ଏହା ୧୯୭୧ ମସିହାର ବାଙ୍ଗ୍ଲାଦେଶ ମୁକ୍ତିଯୁଦ୍ଧ ଓ ଏସିଆରେ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ଚୁକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଦୁଇ ଦେଶ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବାକୁ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ। ଭାରତ ଦ୍ଵାରା ଏହା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କକୁ ସାଧାରଣ କରିବା ଓ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନାର ପ୍ରୟାସ ଥିଲା । ଏହାର ଫଳରେ ଏକ ଦ୍ୱିପକ୍ଷୀୟ ଆଧାରରେ କାଶ୍ମୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="mea.gov.in">{{cite web |title=simla agreement |url=https://www.mea.gov.in/Portal/LegalTreatiesDoc/PA72B1578.pdf |website=mea.gov.in |accessdate=4 December 2024}}</ref>
== ଆଧାର ==
{{Reflist}}
== ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ==
[https://www.prameyanews7.com/know-what-is-kashmir-dispute-and-why-pakistan-wants-to-capture-it/ କାଶ୍ମୀର ବିବାଦ କଣ]
{{ଅଧାଗଢା}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଭାରତୀୟ ଆଇନ]]
avd05xmr7feddh7gxvyplbqo7e5kqi3
ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ
0
94723
556544
553955
2024-12-04T12:51:00Z
CommonsDelinker
65
Removing [[:c:File:President_Shahabuddin_Ahmed.jpg|President_Shahabuddin_Ahmed.jpg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Túrelio|Túrelio]] because: [[:c:COM:L|Copyright violation]]: different web sources, eg https://www.newsg24.com/feature/pers
556544
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Shahabuddin Ahmed}}{{Infobox officeholder
| name = ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ
| term_label1 = Acting
| native_name = {{nobold|শাহাবুদ্দিন আহমেদ}}
| native_name_lang = bn
| image =
| image_size = 100px
| predecessor1 = [[Hussain Muhammad Ershad]]
| primeminister1 = [[Khaleda Zia]]
| successor1 = [[Abdur Rahman Biswas]]
| order = 11th
| office = President of Bangladesh
| predecessor = [[Abdur Rahman Biswas]]
| primeminister = [[ଶେଖ ହସିନା]]<br />[[Latifur Rahman]] ([[Chief Adviser of Bangladesh|chief adviser]])<br />[[Khaleda Zia]]
| successor = [[A. Q. M. Badruddoza Chowdhury]]
| birth_date = {{birth date|df=yes|1930|2|1}}
| birth_place = [[Kendua Upazila|Pemal]], [[Bengal Presidency|Bengal]], [[British Raj|British India]]
| alma_mater = [[University of Dhaka]]
| term_start1 = 6 December 1990
| term_end1 = 10 October 1991
| term_start = 9 October 1996
| term_end = 14 November 2001
| office2 = 6th [[Chief Justice of Bangladesh]]
| term_start2 = 14 January 1990
| term_end2 = 31 January 1995
| predecessor2 = [[Badrul Haider Chowdhury]]
| successor2 = [[Muhammad Habibur Rahman]]
| education = MA (international relations)
| death_date = {{death date and age|df=yes|2022|3|19|1930|2|1}}
| death_place = [[Dhaka]], Bangladesh
| Children =
| president2 = Hussain Muhammad Ershad<br />Himself<br />[[Abdur Rahman Biswas]]
| primeminister2 = {{ubl|[[Kazi Zafar Ahmed]]|Khaleda Zia}}
| appointer2 = Hussain Muhammad Ershad
| width = 200px
| honorific_prefix =
}}
'''ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ''' (୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୦- ୧୯ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୨) ଜଣେ ବାଂଲାଦେଶୀ ରାଜନେତା ଯିଏ ୧୯୯୬ ରୁ ୨୦୦୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଂଲାଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୯୦ରୁ ୧୯୯୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଂଲାଦେଶ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟର ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଥିଲେ । ସେ ଏହାପୂର୍ବରୁ ୧୯୯୦–୯୧ ମସିହାରେ ଯେତେବେଳେ ହୁସେନ୍ ମହମ୍ମଦ ଇରଶାଦ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ସେତେବେଳେ ସେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ଏକ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ସରକାରର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ଏବଂ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୯୧ ରେ ଏକ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |title=Ahmed, Justice Shahabuddin - Banglapedia |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Ahmed,_Justice_Shahabuddin |access-date=2024-11-15 |website=en.banglapedia.org |language=en}}</ref>
=== '''ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ଓ ଶିକ୍ଷା''' ===
ଅହମ୍ମଦ ୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୦ରେ କେନ୍ଦୁଆ ଜିଲ ଅନ୍ତର୍ଗତ ପାମଲ ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତା ତାଲୁକଦାର ରେସାଟ ଅହମ୍ମଦ ଭୁୟାଁ ଜଣେ ବଦାନ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ । ମାଟ୍ରିକ୍ ଏବଂ ଇଣ୍ଟର ପରୀକ୍ଷାରେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେବା ପରେ ସେ ୧୯୪୮ ମସିହାରେ ଢାକା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଦାଖଲ ହୋଇ, ୧୯୫୧ ମସିହାରେ ଅର୍ଥନୀତିରେ ସ୍ନାତକ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୫୨ ମସିହାରେ ଫଜଲୁଲ ହକ୍ ହଲର ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀ ଭାବରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ । ସେ ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ସାଧାରଣ ପ୍ରଶାସନର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |date=2016-02-05 |title=Special Remembrance: Justice Shahabuddin Ahmed |url=https://www.thedailystar.net/supplements/star-lifetime-awardees-2016/special-remembrance-justice-shahabuddin-ahmed-212611 |access-date=2024-11-15 |website=The Daily Star |language=en}}</ref>
=== '''ବୃତ୍ତି''' ===
ଅକସଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟଳୟରେ ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ କରି ଏବଂ ଲାହୋର ସିଭିଲ ସର୍ଭିସ ଏକାଡେମୀରେ ତାଲିମ ସଂପନ୍ନ କରି ଅହମ୍ମଦ ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରଶାସନିକ ସେବା (ସିଭିଲ ସର୍ଭିସ)ରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ସେ ଗୋପାଳଗଞ୍ଜ ଏବଂ ନାଟୋରରେ ସବ-ଡିଭିଜନାଲ ଅଫିସର ଥିଲେ। ଏଥିସହ ସେ ଫରିଦପୁରର ଡେପୁଟି କମିଶନର ମଧ୍ୟ ଥିଲେ । ୧୯୬୦ରେ ତାଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟିକ ବିଭାଗକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା । ସେ ଢାକା ଏବଂ ବରିସାଲର ଅତିରିକ୍ତ ଜିଲ୍ଲା ତଥା ଦୌରା ବିଚାରପତି ଏବଂ କୋମିଲା ଏବଂ ଚିଟାଗଙ୍ଗର ଜିଲ୍ଲା ତଥା ଦୌରା ବିଚାରପତି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ୧୯୬୭ ମସିହାରେ ସେ ଢାକାରେ ତତ୍କାଳୀନ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ଥାନର ହାଇକୋର୍ଟର ରେଜିଷ୍ଟ୍ରାର ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ୨୦ ଜାନୁୟାରୀ ୧୯୭୨ରେ ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ବେଞ୍ଚକୁ ଉନ୍ନୀତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୭୩ ଏବଂ ୧୯୭୪ ମସିହାରେ ଶ୍ରମ ଆପିଲ ଟ୍ରିବ୍ୟୁନାଲରେ ପୀଠାସୀନ ଅଧୀକାରୀ ଭାବେ ଡେପୁଟେସନରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।
ଅହମ୍ମଦ ୭ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୮୦ରେ ବାଂଲାଦେଶ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ଆପିଲ୍ ଡିଭିଜନର ବିଚାରପତି ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ୧୫ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୮୧ରେ ଏହି ପଦବୀରେ ସ୍ଥାୟୀ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥିଲେ । ସେ ୧୯୮୪ରେ ଜାତୀୟ ବେତନ ଆୟୋଗର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଥିଲେ ଏବଂ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଦାଖଲ କରିଥିଲେ ଯାହା ଆଧାରରେ ବେତନ ସ୍କେଲର ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇଥିଲା ।
୭ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୯୧ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ପଞ୍ଚମ ଜାତୀୟ ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନ ପରେ ଅହମ୍ମଦ ସଂସଦର ଶାସକ କ୍ଷମତାକୁ ନବ ନିର୍ବାଚିତ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଖାଲିଦା ଜିଆଙ୍କୁ ଦେଇଥିଲେ । ସେ ୯ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୯୧ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ପରଦିନ ତାଙ୍କ ପୂର୍ବ ବିଚାରପତି ପଦକୁ ଫେରିଥିଲେ ଯେଉଁଥିରୁ ସେ ଶେଷରେ ୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୯୫ରେ ଅବସର ନେଇଥିଲେ ।
=== ବଙ୍ଗଲାଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ===
ଅହମ୍ମଦ ୨୩ ଜୁଲାଇ ୧୯୯୬ରେ ଆୱାମୀ ଲିଗ୍ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦ ପାଇଁ ମନୋନୀତ ହେବା ପରେ ଅପ୍ରତିଦ୍ଵନ୍ଦୀ ପ୍ରର୍ଥୀ ଭାବେ ନିର୍ବାଚନ ଜିତି ସେହି ବର୍ଷ ୯ ଅକ୍ଟୋବରରେ ଶପଥ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ୧୪ ନଭେମ୍ବର ୨୦୦୧ ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦବୀରୁ ଅବସର ନେଇଥିଲେ । ୨୦୦୧ରେ ଯେତେବେଳେ ଆୱାମୀ ଲିଗ୍ ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନରେ ହାରିଗଲା ସେତେବେଳେ [[ଶେଖ ହସିନା]] କହିଥିଲେ ଯେ ଅହମ୍ମଦଙ୍କ ବିଶ୍ଵାସଘାତକତା ଯୋଗୁଁ ଆୱ୍ଵମୀ ଲିଗ ନିର୍ବାଚନରେ ହାରିଲା । ପ୍ରତ୍ୟୁତ୍ତରରେ ସେ ଦୁଃଖ ପ୍ରକାଶ କରି କହିଥିଲେ, "ଯଦି ସେମାନଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ମୁତାବକ କିଛି କରାଯାଏ ତେବେ ମୁଁ ଯଦି ଜଣେ ଦେବଦୂତ, ନଚେତ୍ ମୁଁ ଶୟତାନ ଅଟେ" ।<ref name=bpedia>{{cite book |last=Islam |first=Sirajul |year=2012 |editor1-last=Islam |editor1-first=Sirajul |editor1-link=Sirajul Islam |title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh |edition=Second |publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]] |chapter=Ahmed, Justice Shahabuddin |chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Ahmed,_Justice_Shahabuddin |editor2-first=Kazi |editor2-last=Hoque}}</ref>
=== ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ ଏବଂ ବଦାନ୍ୟତା ===
ଅହମ୍ମଦ ଅନୋୱାରା ବେଗମ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ଏହି ବିବାହିତ ଜୀବନ ୧୯୩୭ରୁ ୨୦୧୮ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଥିଲା । ସେମାନଙ୍କର ଦୁଇ ପୁଅ ଏବଂ ତିନି ଝିଅ ଥିଲେ । ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୨ରେ, ଅହମ୍ମଦଙ୍କୁ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ଜନିତ ରୋଗ ହେତୁ ମିଳିତ ମିଲିଟାରୀ ହସ୍ପିଟାଲ (CMH) ର ଇଣ୍ଟେନ୍ସିଭ୍ କେୟାର ୟୁନିଟ୍ (ଆଇସିୟୁ) କୁ ନିଆଯାଇଥିଲା । ସେଠରେ ୧୯ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୨ରେ ମିଳିତ ସାମରିକ ହସ୍ପିଟାଲରେ ୯୨ବର୍ଷ ବୟସରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।
ତାଙ୍କ ସମ୍ମାନାର୍ଥେ ୨୦୦୮ରେ, [[ଢାକା]]<nowiki/>ର ଗୁଲଶନସ୍ଥିତ ଏକ ହ୍ରଦକୁ ''Rastrapati Bicharpati Shahabuddin Ahmed Park (ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବିଚାରପତି'' ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ ପାର୍କ) ନାମରେ ନାମିତ କରାଯାଇଥିଲା ।<ref>{{Cite web |date=2021-11-01 |title=Justice Shahabuddin Ahmed Park: An example of an ideal city park |url=https://www.tbsnews.net/features/panorama/justice-shahabuddin-ahmed-park-example-ideal-city-park-323599 |access-date=2024-11-15 |website=The Business Standard |language=en}}</ref>
ଅହମ୍ମଦ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ବିଚାରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସେ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୭୮ରୁ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୮୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଂଲାଦେଶ ରେଡ କ୍ରସ୍ ସୋସାଇଟିର ଚେୟାରମ୍ୟାନ୍ ଥିଲେ । ସେ ଅନେକ ଗ୍ରାମୀଣ ଡାକ୍ତରଖାନା, ମାତୃତ୍ୱ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କରି କାର୍ଯ୍ୟକାଳରେ ଟେଲିଗାଟୀ ରେଡ କ୍ରସ୍ ହସ୍ପିଟାଲ୍ (ନେଟ୍ରାକୋନା) ସ୍ୱିସ୍ ରେଡ୍ କ୍ରସ୍ ଦ୍ୱାରା ଆର୍ଥିକ ଅନୁଦାନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୭୯ରେ ମୋରୋକୋର ଫେଜରେ ଆୟୋଜିତ ଇସଲାମ ଦେଶଗୁଡିକର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦଶମ ସମ୍ମିଳନୀରେ ସେ ବାଂଲାଦେଶ ସରକାରୀ ପ୍ରତିନିଧି ଦଳର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ ଯେଉଁଠାରେ ଏକ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଇସଲାମ ରେଡ କ୍ରେସେଣ୍ଟ ସୋସାଇଟି ଗଠନ ପ୍ରଶ୍ନ ଉପରେ ବିତର୍କ ହୋଇଥିଲା । ତାଙ୍କ ଉଦ୍ୟମରେ ପରିବାର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଯୋଜନା ଏବଂ ଜନସଂଖ୍ୟା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବାଂଲାଦେଶ ରେଡ କ୍ରସର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା ।
=== ଆଧାର ===
{{Reflist}}
[[ଶ୍ରେଣୀ: ବଙ୍ଗଳାଦେଶ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୩୦ ଜନ୍ମ]]
r9boefh65qdsmzck3evq7xcnrqnr53u
556545
556544
2024-12-04T13:48:52Z
Hpsatapathy
6324
ଛବି ଯୋଡିବା
556545
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Shahabuddin Ahmed}}{{Infobox officeholder
| name = ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ
| term_label1 = Acting
| native_name = {{nobold|শাহাবুদ্দিন আহমেদ}}
| native_name_lang = bn
| image =
| image_size = 100px
| predecessor1 = [[Hussain Muhammad Ershad]]
| primeminister1 = [[Khaleda Zia]]
| successor1 = [[Abdur Rahman Biswas]]
| order = 11th
| office = President of Bangladesh
| predecessor = [[Abdur Rahman Biswas]]
| primeminister = [[ଶେଖ ହସିନା]]<br />[[Latifur Rahman]] ([[Chief Adviser of Bangladesh|chief adviser]])<br />[[Khaleda Zia]]
| successor = [[A. Q. M. Badruddoza Chowdhury]]
| birth_date = {{birth date|df=yes|1930|2|1}}
| birth_place = [[Kendua Upazila|Pemal]], [[Bengal Presidency|Bengal]], [[British Raj|British India]]
| alma_mater = [[University of Dhaka]]
| term_start1 = 6 December 1990
| term_end1 = 10 October 1991
| term_start = 9 October 1996
| term_end = 14 November 2001
| office2 = 6th [[Chief Justice of Bangladesh]]
| term_start2 = 14 January 1990
| term_end2 = 31 January 1995
| predecessor2 = [[Badrul Haider Chowdhury]]
| successor2 = [[Muhammad Habibur Rahman]]
| education = MA (international relations)
| death_date = {{death date and age|df=yes|2022|3|19|1930|2|1}}
| death_place = [[Dhaka]], Bangladesh
| Children =
| president2 = Hussain Muhammad Ershad<br />Himself<br />[[Abdur Rahman Biswas]]
| primeminister2 = {{ubl|[[Kazi Zafar Ahmed]]|Khaleda Zia}}
| appointer2 = Hussain Muhammad Ershad
| width = 200px
| honorific_prefix =
}}
'''ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ''' (୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୦- ୧୯ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୨) ଜଣେ ବାଂଲାଦେଶୀ ରାଜନେତା ଯିଏ ୧୯୯୬ ରୁ ୨୦୦୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଂଲାଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୯୦ରୁ ୧୯୯୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଂଲାଦେଶ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟର ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଥିଲେ । ସେ ଏହାପୂର୍ବରୁ ୧୯୯୦–୯୧ ମସିହାରେ ଯେତେବେଳେ ହୁସେନ୍ ମହମ୍ମଦ ଇରଶାଦ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ସେତେବେଳେ ସେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ଏକ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ସରକାରର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ଏବଂ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୯୧ ରେ ଏକ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |title=Ahmed, Justice Shahabuddin - Banglapedia |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Ahmed,_Justice_Shahabuddin |access-date=2024-11-15 |website=en.banglapedia.org |language=en}}</ref>
=== '''ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ଓ ଶିକ୍ଷା''' ===
ଅହମ୍ମଦ ୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୦ରେ କେନ୍ଦୁଆ ଜିଲ ଅନ୍ତର୍ଗତ ପାମଲ ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତା ତାଲୁକଦାର ରେସାଟ ଅହମ୍ମଦ ଭୁୟାଁ ଜଣେ ବଦାନ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ । ମାଟ୍ରିକ୍ ଏବଂ ଇଣ୍ଟର ପରୀକ୍ଷାରେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେବା ପରେ ସେ ୧୯୪୮ ମସିହାରେ ଢାକା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଦାଖଲ ହୋଇ, ୧୯୫୧ ମସିହାରେ ଅର୍ଥନୀତିରେ ସ୍ନାତକ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୫୨ ମସିହାରେ ଫଜଲୁଲ ହକ୍ ହଲର ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀ ଭାବରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ । ସେ ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ସାଧାରଣ ପ୍ରଶାସନର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |date=2016-02-05 |title=Special Remembrance: Justice Shahabuddin Ahmed |url=https://www.thedailystar.net/supplements/star-lifetime-awardees-2016/special-remembrance-justice-shahabuddin-ahmed-212611 |access-date=2024-11-15 |website=The Daily Star |language=en}}</ref>
=== '''ବୃତ୍ତି''' ===
ଅକସଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟଳୟରେ ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ କରି ଏବଂ ଲାହୋର ସିଭିଲ ସର୍ଭିସ ଏକାଡେମୀରେ ତାଲିମ ସଂପନ୍ନ କରି ଅହମ୍ମଦ ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରଶାସନିକ ସେବା (ସିଭିଲ ସର୍ଭିସ)ରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ସେ ଗୋପାଳଗଞ୍ଜ ଏବଂ ନାଟୋରରେ ସବ-ଡିଭିଜନାଲ ଅଫିସର ଥିଲେ। ଏଥିସହ ସେ ଫରିଦପୁରର ଡେପୁଟି କମିଶନର ମଧ୍ୟ ଥିଲେ । ୧୯୬୦ରେ ତାଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟିକ ବିଭାଗକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା । ସେ ଢାକା ଏବଂ ବରିସାଲର ଅତିରିକ୍ତ ଜିଲ୍ଲା ତଥା ଦୌରା ବିଚାରପତି ଏବଂ କୋମିଲା ଏବଂ ଚିଟାଗଙ୍ଗର ଜିଲ୍ଲା ତଥା ଦୌରା ବିଚାରପତି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ୧୯୬୭ ମସିହାରେ ସେ ଢାକାରେ ତତ୍କାଳୀନ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ଥାନର ହାଇକୋର୍ଟର ରେଜିଷ୍ଟ୍ରାର ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ୨୦ ଜାନୁୟାରୀ ୧୯୭୨ରେ ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ବେଞ୍ଚକୁ ଉନ୍ନୀତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୭୩ ଏବଂ ୧୯୭୪ ମସିହାରେ ଶ୍ରମ ଆପିଲ ଟ୍ରିବ୍ୟୁନାଲରେ ପୀଠାସୀନ ଅଧୀକାରୀ ଭାବେ ଡେପୁଟେସନରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।
ଅହମ୍ମଦ ୭ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୮୦ରେ ବାଂଲାଦେଶ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ଆପିଲ୍ ଡିଭିଜନର ବିଚାରପତି ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ୧୫ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୮୧ରେ ଏହି ପଦବୀରେ ସ୍ଥାୟୀ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥିଲେ । ସେ ୧୯୮୪ରେ ଜାତୀୟ ବେତନ ଆୟୋଗର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଥିଲେ ଏବଂ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଦାଖଲ କରିଥିଲେ ଯାହା ଆଧାରରେ ବେତନ ସ୍କେଲର ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇଥିଲା ।
୭ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୯୧ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ପଞ୍ଚମ ଜାତୀୟ ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନ ପରେ ଅହମ୍ମଦ ସଂସଦର ଶାସକ କ୍ଷମତାକୁ ନବ ନିର୍ବାଚିତ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଖାଲିଦା ଜିଆଙ୍କୁ ଦେଇଥିଲେ । ସେ ୯ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୯୧ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ପରଦିନ ତାଙ୍କ ପୂର୍ବ ବିଚାରପତି ପଦକୁ ଫେରିଥିଲେ ଯେଉଁଥିରୁ ସେ ଶେଷରେ ୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୯୫ରେ ଅବସର ନେଇଥିଲେ ।
=== ବଙ୍ଗଲାଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ===
[[ଫାଇଲ:Shahabuddin_Ahmed.jpg|thumb|Shahabuddin Ahmed]]
ଅହମ୍ମଦ ୨୩ ଜୁଲାଇ ୧୯୯୬ରେ ଆୱାମୀ ଲିଗ୍ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦ ପାଇଁ ମନୋନୀତ ହେବା ପରେ ଅପ୍ରତିଦ୍ଵନ୍ଦୀ ପ୍ରର୍ଥୀ ଭାବେ ନିର୍ବାଚନ ଜିତି ସେହି ବର୍ଷ ୯ ଅକ୍ଟୋବରରେ ଶପଥ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ୧୪ ନଭେମ୍ବର ୨୦୦୧ ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦବୀରୁ ଅବସର ନେଇଥିଲେ । ୨୦୦୧ରେ ଯେତେବେଳେ ଆୱାମୀ ଲିଗ୍ ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନରେ ହାରିଗଲା ସେତେବେଳେ [[ଶେଖ ହସିନା]] କହିଥିଲେ ଯେ ଅହମ୍ମଦଙ୍କ ବିଶ୍ଵାସଘାତକତା ଯୋଗୁଁ ଆୱ୍ଵମୀ ଲିଗ ନିର୍ବାଚନରେ ହାରିଲା । ପ୍ରତ୍ୟୁତ୍ତରରେ ସେ ଦୁଃଖ ପ୍ରକାଶ କରି କହିଥିଲେ, "ଯଦି ସେମାନଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ମୁତାବକ କିଛି କରାଯାଏ ତେବେ ମୁଁ ଯଦି ଜଣେ ଦେବଦୂତ, ନଚେତ୍ ମୁଁ ଶୟତାନ ଅଟେ" ।<ref name=bpedia>{{cite book |last=Islam |first=Sirajul |year=2012 |editor1-last=Islam |editor1-first=Sirajul |editor1-link=Sirajul Islam |title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh |edition=Second |publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]] |chapter=Ahmed, Justice Shahabuddin |chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Ahmed,_Justice_Shahabuddin |editor2-first=Kazi |editor2-last=Hoque}}</ref>
=== ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ ଏବଂ ବଦାନ୍ୟତା ===
ଅହମ୍ମଦ ଅନୋୱାରା ବେଗମ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ଏହି ବିବାହିତ ଜୀବନ ୧୯୩୭ରୁ ୨୦୧୮ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଥିଲା । ସେମାନଙ୍କର ଦୁଇ ପୁଅ ଏବଂ ତିନି ଝିଅ ଥିଲେ । ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୨ରେ, ଅହମ୍ମଦଙ୍କୁ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ଜନିତ ରୋଗ ହେତୁ ମିଳିତ ମିଲିଟାରୀ ହସ୍ପିଟାଲ (CMH) ର ଇଣ୍ଟେନ୍ସିଭ୍ କେୟାର ୟୁନିଟ୍ (ଆଇସିୟୁ) କୁ ନିଆଯାଇଥିଲା । ସେଠରେ ୧୯ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୨ରେ ମିଳିତ ସାମରିକ ହସ୍ପିଟାଲରେ ୯୨ବର୍ଷ ବୟସରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।
ତାଙ୍କ ସମ୍ମାନାର୍ଥେ ୨୦୦୮ରେ, [[ଢାକା]]<nowiki/>ର ଗୁଲଶନସ୍ଥିତ ଏକ ହ୍ରଦକୁ ''Rastrapati Bicharpati Shahabuddin Ahmed Park (ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବିଚାରପତି'' ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ ପାର୍କ) ନାମରେ ନାମିତ କରାଯାଇଥିଲା ।<ref>{{Cite web |date=2021-11-01 |title=Justice Shahabuddin Ahmed Park: An example of an ideal city park |url=https://www.tbsnews.net/features/panorama/justice-shahabuddin-ahmed-park-example-ideal-city-park-323599 |access-date=2024-11-15 |website=The Business Standard |language=en}}</ref>
ଅହମ୍ମଦ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ବିଚାରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସେ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୭୮ରୁ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୮୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଂଲାଦେଶ ରେଡ କ୍ରସ୍ ସୋସାଇଟିର ଚେୟାରମ୍ୟାନ୍ ଥିଲେ । ସେ ଅନେକ ଗ୍ରାମୀଣ ଡାକ୍ତରଖାନା, ମାତୃତ୍ୱ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କରି କାର୍ଯ୍ୟକାଳରେ ଟେଲିଗାଟୀ ରେଡ କ୍ରସ୍ ହସ୍ପିଟାଲ୍ (ନେଟ୍ରାକୋନା) ସ୍ୱିସ୍ ରେଡ୍ କ୍ରସ୍ ଦ୍ୱାରା ଆର୍ଥିକ ଅନୁଦାନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୭୯ରେ ମୋରୋକୋର ଫେଜରେ ଆୟୋଜିତ ଇସଲାମ ଦେଶଗୁଡିକର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦଶମ ସମ୍ମିଳନୀରେ ସେ ବାଂଲାଦେଶ ସରକାରୀ ପ୍ରତିନିଧି ଦଳର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ ଯେଉଁଠାରେ ଏକ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଇସଲାମ ରେଡ କ୍ରେସେଣ୍ଟ ସୋସାଇଟି ଗଠନ ପ୍ରଶ୍ନ ଉପରେ ବିତର୍କ ହୋଇଥିଲା । ତାଙ୍କ ଉଦ୍ୟମରେ ପରିବାର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଯୋଜନା ଏବଂ ଜନସଂଖ୍ୟା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବାଂଲାଦେଶ ରେଡ କ୍ରସର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା ।
=== ଆଧାର ===
{{Reflist}}
[[ଶ୍ରେଣୀ: ବଙ୍ଗଳାଦେଶ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୩୦ ଜନ୍ମ]]
nm9m2p8vb3rpxtj93i9a9r2artysjnv
556546
556545
2024-12-04T13:49:36Z
Hpsatapathy
6324
/* ବଙ୍ଗଲାଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି */
556546
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Shahabuddin Ahmed}}{{Infobox officeholder
| name = ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ
| term_label1 = Acting
| native_name = {{nobold|শাহাবুদ্দিন আহমেদ}}
| native_name_lang = bn
| image =
| image_size = 100px
| predecessor1 = [[Hussain Muhammad Ershad]]
| primeminister1 = [[Khaleda Zia]]
| successor1 = [[Abdur Rahman Biswas]]
| order = 11th
| office = President of Bangladesh
| predecessor = [[Abdur Rahman Biswas]]
| primeminister = [[ଶେଖ ହସିନା]]<br />[[Latifur Rahman]] ([[Chief Adviser of Bangladesh|chief adviser]])<br />[[Khaleda Zia]]
| successor = [[A. Q. M. Badruddoza Chowdhury]]
| birth_date = {{birth date|df=yes|1930|2|1}}
| birth_place = [[Kendua Upazila|Pemal]], [[Bengal Presidency|Bengal]], [[British Raj|British India]]
| alma_mater = [[University of Dhaka]]
| term_start1 = 6 December 1990
| term_end1 = 10 October 1991
| term_start = 9 October 1996
| term_end = 14 November 2001
| office2 = 6th [[Chief Justice of Bangladesh]]
| term_start2 = 14 January 1990
| term_end2 = 31 January 1995
| predecessor2 = [[Badrul Haider Chowdhury]]
| successor2 = [[Muhammad Habibur Rahman]]
| education = MA (international relations)
| death_date = {{death date and age|df=yes|2022|3|19|1930|2|1}}
| death_place = [[Dhaka]], Bangladesh
| Children =
| president2 = Hussain Muhammad Ershad<br />Himself<br />[[Abdur Rahman Biswas]]
| primeminister2 = {{ubl|[[Kazi Zafar Ahmed]]|Khaleda Zia}}
| appointer2 = Hussain Muhammad Ershad
| width = 200px
| honorific_prefix =
}}
'''ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ''' (୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୦- ୧୯ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୨) ଜଣେ ବାଂଲାଦେଶୀ ରାଜନେତା ଯିଏ ୧୯୯୬ ରୁ ୨୦୦୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଂଲାଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୯୦ରୁ ୧୯୯୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଂଲାଦେଶ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟର ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଥିଲେ । ସେ ଏହାପୂର୍ବରୁ ୧୯୯୦–୯୧ ମସିହାରେ ଯେତେବେଳେ ହୁସେନ୍ ମହମ୍ମଦ ଇରଶାଦ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ସେତେବେଳେ ସେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ଏକ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ସରକାରର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ଏବଂ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୯୧ ରେ ଏକ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |title=Ahmed, Justice Shahabuddin - Banglapedia |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Ahmed,_Justice_Shahabuddin |access-date=2024-11-15 |website=en.banglapedia.org |language=en}}</ref>
=== '''ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ଓ ଶିକ୍ଷା''' ===
ଅହମ୍ମଦ ୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୦ରେ କେନ୍ଦୁଆ ଜିଲ ଅନ୍ତର୍ଗତ ପାମଲ ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତା ତାଲୁକଦାର ରେସାଟ ଅହମ୍ମଦ ଭୁୟାଁ ଜଣେ ବଦାନ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ । ମାଟ୍ରିକ୍ ଏବଂ ଇଣ୍ଟର ପରୀକ୍ଷାରେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେବା ପରେ ସେ ୧୯୪୮ ମସିହାରେ ଢାକା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଦାଖଲ ହୋଇ, ୧୯୫୧ ମସିହାରେ ଅର୍ଥନୀତିରେ ସ୍ନାତକ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୫୨ ମସିହାରେ ଫଜଲୁଲ ହକ୍ ହଲର ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀ ଭାବରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ । ସେ ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ସାଧାରଣ ପ୍ରଶାସନର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |date=2016-02-05 |title=Special Remembrance: Justice Shahabuddin Ahmed |url=https://www.thedailystar.net/supplements/star-lifetime-awardees-2016/special-remembrance-justice-shahabuddin-ahmed-212611 |access-date=2024-11-15 |website=The Daily Star |language=en}}</ref>
=== '''ବୃତ୍ତି''' ===
ଅକସଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟଳୟରେ ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ କରି ଏବଂ ଲାହୋର ସିଭିଲ ସର୍ଭିସ ଏକାଡେମୀରେ ତାଲିମ ସଂପନ୍ନ କରି ଅହମ୍ମଦ ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରଶାସନିକ ସେବା (ସିଭିଲ ସର୍ଭିସ)ରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ସେ ଗୋପାଳଗଞ୍ଜ ଏବଂ ନାଟୋରରେ ସବ-ଡିଭିଜନାଲ ଅଫିସର ଥିଲେ। ଏଥିସହ ସେ ଫରିଦପୁରର ଡେପୁଟି କମିଶନର ମଧ୍ୟ ଥିଲେ । ୧୯୬୦ରେ ତାଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟିକ ବିଭାଗକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା । ସେ ଢାକା ଏବଂ ବରିସାଲର ଅତିରିକ୍ତ ଜିଲ୍ଲା ତଥା ଦୌରା ବିଚାରପତି ଏବଂ କୋମିଲା ଏବଂ ଚିଟାଗଙ୍ଗର ଜିଲ୍ଲା ତଥା ଦୌରା ବିଚାରପତି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ୧୯୬୭ ମସିହାରେ ସେ ଢାକାରେ ତତ୍କାଳୀନ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ଥାନର ହାଇକୋର୍ଟର ରେଜିଷ୍ଟ୍ରାର ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ୨୦ ଜାନୁୟାରୀ ୧୯୭୨ରେ ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ବେଞ୍ଚକୁ ଉନ୍ନୀତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୭୩ ଏବଂ ୧୯୭୪ ମସିହାରେ ଶ୍ରମ ଆପିଲ ଟ୍ରିବ୍ୟୁନାଲରେ ପୀଠାସୀନ ଅଧୀକାରୀ ଭାବେ ଡେପୁଟେସନରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।
ଅହମ୍ମଦ ୭ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୮୦ରେ ବାଂଲାଦେଶ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ଆପିଲ୍ ଡିଭିଜନର ବିଚାରପତି ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ୧୫ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୮୧ରେ ଏହି ପଦବୀରେ ସ୍ଥାୟୀ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥିଲେ । ସେ ୧୯୮୪ରେ ଜାତୀୟ ବେତନ ଆୟୋଗର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଥିଲେ ଏବଂ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଦାଖଲ କରିଥିଲେ ଯାହା ଆଧାରରେ ବେତନ ସ୍କେଲର ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇଥିଲା ।
୭ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୯୧ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ପଞ୍ଚମ ଜାତୀୟ ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନ ପରେ ଅହମ୍ମଦ ସଂସଦର ଶାସକ କ୍ଷମତାକୁ ନବ ନିର୍ବାଚିତ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଖାଲିଦା ଜିଆଙ୍କୁ ଦେଇଥିଲେ । ସେ ୯ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୯୧ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ପରଦିନ ତାଙ୍କ ପୂର୍ବ ବିଚାରପତି ପଦକୁ ଫେରିଥିଲେ ଯେଉଁଥିରୁ ସେ ଶେଷରେ ୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୯୫ରେ ଅବସର ନେଇଥିଲେ ।
=== ବଙ୍ଗଲାଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ===
[[ଫାଇଲ:Shahabuddin_Ahmed.jpg|thumb|ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ]]
ଅହମ୍ମଦ ୨୩ ଜୁଲାଇ ୧୯୯୬ରେ ଆୱାମୀ ଲିଗ୍ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦ ପାଇଁ ମନୋନୀତ ହେବା ପରେ ଅପ୍ରତିଦ୍ଵନ୍ଦୀ ପ୍ରର୍ଥୀ ଭାବେ ନିର୍ବାଚନ ଜିତି ସେହି ବର୍ଷ ୯ ଅକ୍ଟୋବରରେ ଶପଥ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ୧୪ ନଭେମ୍ବର ୨୦୦୧ ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦବୀରୁ ଅବସର ନେଇଥିଲେ । ୨୦୦୧ରେ ଯେତେବେଳେ ଆୱାମୀ ଲିଗ୍ ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନରେ ହାରିଗଲା ସେତେବେଳେ [[ଶେଖ ହସିନା]] କହିଥିଲେ ଯେ ଅହମ୍ମଦଙ୍କ ବିଶ୍ଵାସଘାତକତା ଯୋଗୁଁ ଆୱ୍ଵମୀ ଲିଗ ନିର୍ବାଚନରେ ହାରିଲା । ପ୍ରତ୍ୟୁତ୍ତରରେ ସେ ଦୁଃଖ ପ୍ରକାଶ କରି କହିଥିଲେ, "ଯଦି ସେମାନଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ମୁତାବକ କିଛି କରାଯାଏ ତେବେ ମୁଁ ଯଦି ଜଣେ ଦେବଦୂତ, ନଚେତ୍ ମୁଁ ଶୟତାନ ଅଟେ" ।<ref name=bpedia>{{cite book |last=Islam |first=Sirajul |year=2012 |editor1-last=Islam |editor1-first=Sirajul |editor1-link=Sirajul Islam |title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh |edition=Second |publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]] |chapter=Ahmed, Justice Shahabuddin |chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Ahmed,_Justice_Shahabuddin |editor2-first=Kazi |editor2-last=Hoque}}</ref>
=== ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ ଏବଂ ବଦାନ୍ୟତା ===
ଅହମ୍ମଦ ଅନୋୱାରା ବେଗମ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ଏହି ବିବାହିତ ଜୀବନ ୧୯୩୭ରୁ ୨୦୧୮ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଥିଲା । ସେମାନଙ୍କର ଦୁଇ ପୁଅ ଏବଂ ତିନି ଝିଅ ଥିଲେ । ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୨ରେ, ଅହମ୍ମଦଙ୍କୁ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ଜନିତ ରୋଗ ହେତୁ ମିଳିତ ମିଲିଟାରୀ ହସ୍ପିଟାଲ (CMH) ର ଇଣ୍ଟେନ୍ସିଭ୍ କେୟାର ୟୁନିଟ୍ (ଆଇସିୟୁ) କୁ ନିଆଯାଇଥିଲା । ସେଠରେ ୧୯ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୨ରେ ମିଳିତ ସାମରିକ ହସ୍ପିଟାଲରେ ୯୨ବର୍ଷ ବୟସରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।
ତାଙ୍କ ସମ୍ମାନାର୍ଥେ ୨୦୦୮ରେ, [[ଢାକା]]<nowiki/>ର ଗୁଲଶନସ୍ଥିତ ଏକ ହ୍ରଦକୁ ''Rastrapati Bicharpati Shahabuddin Ahmed Park (ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବିଚାରପତି'' ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ ପାର୍କ) ନାମରେ ନାମିତ କରାଯାଇଥିଲା ।<ref>{{Cite web |date=2021-11-01 |title=Justice Shahabuddin Ahmed Park: An example of an ideal city park |url=https://www.tbsnews.net/features/panorama/justice-shahabuddin-ahmed-park-example-ideal-city-park-323599 |access-date=2024-11-15 |website=The Business Standard |language=en}}</ref>
ଅହମ୍ମଦ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ବିଚାରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସେ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୭୮ରୁ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୮୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଂଲାଦେଶ ରେଡ କ୍ରସ୍ ସୋସାଇଟିର ଚେୟାରମ୍ୟାନ୍ ଥିଲେ । ସେ ଅନେକ ଗ୍ରାମୀଣ ଡାକ୍ତରଖାନା, ମାତୃତ୍ୱ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କରି କାର୍ଯ୍ୟକାଳରେ ଟେଲିଗାଟୀ ରେଡ କ୍ରସ୍ ହସ୍ପିଟାଲ୍ (ନେଟ୍ରାକୋନା) ସ୍ୱିସ୍ ରେଡ୍ କ୍ରସ୍ ଦ୍ୱାରା ଆର୍ଥିକ ଅନୁଦାନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୭୯ରେ ମୋରୋକୋର ଫେଜରେ ଆୟୋଜିତ ଇସଲାମ ଦେଶଗୁଡିକର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦଶମ ସମ୍ମିଳନୀରେ ସେ ବାଂଲାଦେଶ ସରକାରୀ ପ୍ରତିନିଧି ଦଳର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ ଯେଉଁଠାରେ ଏକ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଇସଲାମ ରେଡ କ୍ରେସେଣ୍ଟ ସୋସାଇଟି ଗଠନ ପ୍ରଶ୍ନ ଉପରେ ବିତର୍କ ହୋଇଥିଲା । ତାଙ୍କ ଉଦ୍ୟମରେ ପରିବାର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଯୋଜନା ଏବଂ ଜନସଂଖ୍ୟା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବାଂଲାଦେଶ ରେଡ କ୍ରସର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା ।
=== ଆଧାର ===
{{Reflist}}
[[ଶ୍ରେଣୀ: ବଙ୍ଗଳାଦେଶ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୩୦ ଜନ୍ମ]]
2iq1etf5tv3bczi72w7jt0ax9wul6nj
556552
556546
2024-12-04T14:41:07Z
Hpsatapathy
6324
ଛବି ଯୋଡିବା
556552
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Shahabuddin Ahmed}}{{Infobox officeholder
| name = ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ
| term_label1 = Acting
| native_name = {{nobold|শাহাবুদ্দিন আহমেদ}}
| native_name_lang = bn
| image = File:Shahabuddin Ahmed.jpg|Shahabuddin Ahmed
| image_size = 100px
| predecessor1 = [[Hussain Muhammad Ershad]]
| primeminister1 = [[Khaleda Zia]]
| successor1 = [[Abdur Rahman Biswas]]
| order = 11th
| office = President of Bangladesh
| predecessor = [[Abdur Rahman Biswas]]
| primeminister = [[ଶେଖ ହସିନା]]<br />[[Latifur Rahman]] ([[Chief Adviser of Bangladesh|chief adviser]])<br />[[Khaleda Zia]]
| successor = [[A. Q. M. Badruddoza Chowdhury]]
| birth_date = {{birth date|df=yes|1930|2|1}}
| birth_place = [[Kendua Upazila|Pemal]], [[Bengal Presidency|Bengal]], [[British Raj|British India]]
| alma_mater = [[University of Dhaka]]
| term_start1 = 6 December 1990
| term_end1 = 10 October 1991
| term_start = 9 October 1996
| term_end = 14 November 2001
| office2 = 6th [[Chief Justice of Bangladesh]]
| term_start2 = 14 January 1990
| term_end2 = 31 January 1995
| predecessor2 = [[Badrul Haider Chowdhury]]
| successor2 = [[Muhammad Habibur Rahman]]
| education = MA (international relations)
| death_date = {{death date and age|df=yes|2022|3|19|1930|2|1}}
| death_place = [[Dhaka]], Bangladesh
| Children =
| president2 = Hussain Muhammad Ershad<br />Himself<br />[[Abdur Rahman Biswas]]
| primeminister2 = {{ubl|[[Kazi Zafar Ahmed]]|Khaleda Zia}}
| appointer2 = Hussain Muhammad Ershad
| width = 200px
| honorific_prefix =
}}
'''ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ''' (୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୦- ୧୯ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୨) ଜଣେ ବାଂଲାଦେଶୀ ରାଜନେତା ଯିଏ ୧୯୯୬ ରୁ ୨୦୦୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଂଲାଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୯୦ରୁ ୧୯୯୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଂଲାଦେଶ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ନ୍ୟାୟାଳୟର ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଥିଲେ । ସେ ଏହାପୂର୍ବରୁ ୧୯୯୦–୯୧ ମସିହାରେ ଯେତେବେଳେ ହୁସେନ୍ ମହମ୍ମଦ ଇରଶାଦ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ସେତେବେଳେ ସେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ଏକ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ସରକାରର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ ଏବଂ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୯୧ ରେ ଏକ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ପରିଚାଳନା କରିଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |title=Ahmed, Justice Shahabuddin - Banglapedia |url=https://en.banglapedia.org/index.php?title=Ahmed,_Justice_Shahabuddin |access-date=2024-11-15 |website=en.banglapedia.org |language=en}}</ref>
=== '''ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନ ଓ ଶିକ୍ଷା''' ===
ଅହମ୍ମଦ ୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୦ରେ କେନ୍ଦୁଆ ଜିଲ ଅନ୍ତର୍ଗତ ପାମଲ ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପିତା ତାଲୁକଦାର ରେସାଟ ଅହମ୍ମଦ ଭୁୟାଁ ଜଣେ ବଦାନ୍ୟ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ । ମାଟ୍ରିକ୍ ଏବଂ ଇଣ୍ଟର ପରୀକ୍ଷାରେ ଉତ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ହେବା ପରେ ସେ ୧୯୪୮ ମସିହାରେ ଢାକା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଦାଖଲ ହୋଇ, ୧୯୫୧ ମସିହାରେ ଅର୍ଥନୀତିରେ ସ୍ନାତକ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୫୨ ମସିହାରେ ଫଜଲୁଲ ହକ୍ ହଲର ବିଦ୍ୟାର୍ଥୀ ଭାବରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ । ସେ ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ସାଧାରଣ ପ୍ରଶାସନର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |date=2016-02-05 |title=Special Remembrance: Justice Shahabuddin Ahmed |url=https://www.thedailystar.net/supplements/star-lifetime-awardees-2016/special-remembrance-justice-shahabuddin-ahmed-212611 |access-date=2024-11-15 |website=The Daily Star |language=en}}</ref>
=== '''ବୃତ୍ତି''' ===
ଅକସଫୋର୍ଡ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟଳୟରେ ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ କରି ଏବଂ ଲାହୋର ସିଭିଲ ସର୍ଭିସ ଏକାଡେମୀରେ ତାଲିମ ସଂପନ୍ନ କରି ଅହମ୍ମଦ ୧୯୫୪ ମସିହାରେ ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରଶାସନିକ ସେବା (ସିଭିଲ ସର୍ଭିସ)ରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ସେ ଗୋପାଳଗଞ୍ଜ ଏବଂ ନାଟୋରରେ ସବ-ଡିଭିଜନାଲ ଅଫିସର ଥିଲେ। ଏଥିସହ ସେ ଫରିଦପୁରର ଡେପୁଟି କମିଶନର ମଧ୍ୟ ଥିଲେ । ୧୯୬୦ରେ ତାଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟିକ ବିଭାଗକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରାଯାଇଥିଲା । ସେ ଢାକା ଏବଂ ବରିସାଲର ଅତିରିକ୍ତ ଜିଲ୍ଲା ତଥା ଦୌରା ବିଚାରପତି ଏବଂ କୋମିଲା ଏବଂ ଚିଟାଗଙ୍ଗର ଜିଲ୍ଲା ତଥା ଦୌରା ବିଚାରପତି ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ୧୯୬୭ ମସିହାରେ ସେ ଢାକାରେ ତତ୍କାଳୀନ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ଥାନର ହାଇକୋର୍ଟର ରେଜିଷ୍ଟ୍ରାର ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେ ୨୦ ଜାନୁୟାରୀ ୧୯୭୨ରେ ହାଇକୋର୍ଟଙ୍କ ବେଞ୍ଚକୁ ଉନ୍ନୀତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୭୩ ଏବଂ ୧୯୭୪ ମସିହାରେ ଶ୍ରମ ଆପିଲ ଟ୍ରିବ୍ୟୁନାଲରେ ପୀଠାସୀନ ଅଧୀକାରୀ ଭାବେ ଡେପୁଟେସନରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।
ଅହମ୍ମଦ ୭ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୮୦ରେ ବାଂଲାଦେଶ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ଆପିଲ୍ ଡିଭିଜନର ବିଚାରପତି ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ୧୫ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୮୧ରେ ଏହି ପଦବୀରେ ସ୍ଥାୟୀ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥିଲେ । ସେ ୧୯୮୪ରେ ଜାତୀୟ ବେତନ ଆୟୋଗର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଥିଲେ ଏବଂ ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଦାଖଲ କରିଥିଲେ ଯାହା ଆଧାରରେ ବେତନ ସ୍କେଲର ସଂଶୋଧନ କରାଯାଇଥିଲା ।
୭ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୯୧ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ପଞ୍ଚମ ଜାତୀୟ ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନ ପରେ ଅହମ୍ମଦ ସଂସଦର ଶାସକ କ୍ଷମତାକୁ ନବ ନିର୍ବାଚିତ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଖାଲିଦା ଜିଆଙ୍କୁ ଦେଇଥିଲେ । ସେ ୯ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯୯୧ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ପରଦିନ ତାଙ୍କ ପୂର୍ବ ବିଚାରପତି ପଦକୁ ଫେରିଥିଲେ ଯେଉଁଥିରୁ ସେ ଶେଷରେ ୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୯୫ରେ ଅବସର ନେଇଥିଲେ ।
=== ବଙ୍ଗଲାଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ===
ଅହମ୍ମଦ ୨୩ ଜୁଲାଇ ୧୯୯୬ରେ ଆୱାମୀ ଲିଗ୍ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦ ପାଇଁ ମନୋନୀତ ହେବା ପରେ ଅପ୍ରତିଦ୍ଵନ୍ଦୀ ପ୍ରର୍ଥୀ ଭାବେ ନିର୍ବାଚନ ଜିତି ସେହି ବର୍ଷ ୯ ଅକ୍ଟୋବରରେ ଶପଥ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ୧୪ ନଭେମ୍ବର ୨୦୦୧ ରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦବୀରୁ ଅବସର ନେଇଥିଲେ । ୨୦୦୧ରେ ଯେତେବେଳେ ଆୱାମୀ ଲିଗ୍ ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନରେ ହାରିଗଲା ସେତେବେଳେ [[ଶେଖ ହସିନା]] କହିଥିଲେ ଯେ ଅହମ୍ମଦଙ୍କ ବିଶ୍ଵାସଘାତକତା ଯୋଗୁଁ ଆୱ୍ଵମୀ ଲିଗ ନିର୍ବାଚନରେ ହାରିଲା । ପ୍ରତ୍ୟୁତ୍ତରରେ ସେ ଦୁଃଖ ପ୍ରକାଶ କରି କହିଥିଲେ, "ଯଦି ସେମାନଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ମୁତାବକ କିଛି କରାଯାଏ ତେବେ ମୁଁ ଯଦି ଜଣେ ଦେବଦୂତ, ନଚେତ୍ ମୁଁ ଶୟତାନ ଅଟେ" ।<ref name=bpedia>{{cite book |last=Islam |first=Sirajul |year=2012 |editor1-last=Islam |editor1-first=Sirajul |editor1-link=Sirajul Islam |title=Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh |edition=Second |publisher=[[Asiatic Society of Bangladesh]] |chapter=Ahmed, Justice Shahabuddin |chapter-url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Ahmed,_Justice_Shahabuddin |editor2-first=Kazi |editor2-last=Hoque}}</ref>
=== ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ ଏବଂ ବଦାନ୍ୟତା ===
ଅହମ୍ମଦ ଅନୋୱାରା ବେଗମ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ଏହି ବିବାହିତ ଜୀବନ ୧୯୩୭ରୁ ୨୦୧୮ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଥିଲା । ସେମାନଙ୍କର ଦୁଇ ପୁଅ ଏବଂ ତିନି ଝିଅ ଥିଲେ । ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୨ରେ, ଅହମ୍ମଦଙ୍କୁ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ଜନିତ ରୋଗ ହେତୁ ମିଳିତ ମିଲିଟାରୀ ହସ୍ପିଟାଲ (CMH) ର ଇଣ୍ଟେନ୍ସିଭ୍ କେୟାର ୟୁନିଟ୍ (ଆଇସିୟୁ) କୁ ନିଆଯାଇଥିଲା । ସେଠରେ ୧୯ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୨୨ରେ ମିଳିତ ସାମରିକ ହସ୍ପିଟାଲରେ ୯୨ବର୍ଷ ବୟସରେ ତାଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ।
ତାଙ୍କ ସମ୍ମାନାର୍ଥେ ୨୦୦୮ରେ, [[ଢାକା]]<nowiki/>ର ଗୁଲଶନସ୍ଥିତ ଏକ ହ୍ରଦକୁ ''Rastrapati Bicharpati Shahabuddin Ahmed Park (ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବିଚାରପତି'' ଶାହାବୁଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ ପାର୍କ) ନାମରେ ନାମିତ କରାଯାଇଥିଲା ।<ref>{{Cite web |date=2021-11-01 |title=Justice Shahabuddin Ahmed Park: An example of an ideal city park |url=https://www.tbsnews.net/features/panorama/justice-shahabuddin-ahmed-park-example-ideal-city-park-323599 |access-date=2024-11-15 |website=The Business Standard |language=en}}</ref>
ଅହମ୍ମଦ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ବିଚାରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ସେ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୭୮ରୁ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୮୨ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାଂଲାଦେଶ ରେଡ କ୍ରସ୍ ସୋସାଇଟିର ଚେୟାରମ୍ୟାନ୍ ଥିଲେ । ସେ ଅନେକ ଗ୍ରାମୀଣ ଡାକ୍ତରଖାନା, ମାତୃତ୍ୱ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କରି କାର୍ଯ୍ୟକାଳରେ ଟେଲିଗାଟୀ ରେଡ କ୍ରସ୍ ହସ୍ପିଟାଲ୍ (ନେଟ୍ରାକୋନା) ସ୍ୱିସ୍ ରେଡ୍ କ୍ରସ୍ ଦ୍ୱାରା ଆର୍ଥିକ ଅନୁଦାନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୭୯ରେ ମୋରୋକୋର ଫେଜରେ ଆୟୋଜିତ ଇସଲାମ ଦେଶଗୁଡିକର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଦଶମ ସମ୍ମିଳନୀରେ ସେ ବାଂଲାଦେଶ ସରକାରୀ ପ୍ରତିନିଧି ଦଳର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ ଯେଉଁଠାରେ ଏକ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଇସଲାମ ରେଡ କ୍ରେସେଣ୍ଟ ସୋସାଇଟି ଗଠନ ପ୍ରଶ୍ନ ଉପରେ ବିତର୍କ ହୋଇଥିଲା । ତାଙ୍କ ଉଦ୍ୟମରେ ପରିବାର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଯୋଜନା ଏବଂ ଜନସଂଖ୍ୟା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ବାଂଲାଦେଶ ରେଡ କ୍ରସର ମୁଖ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା ।
=== ଆଧାର ===
{{Reflist}}
[[ଶ୍ରେଣୀ: ବଙ୍ଗଳାଦେଶ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୩୦ ଜନ୍ମ]]
py8av387mv39yyft9hqlcgitbf8ldwv
ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Ssgapu22/ତାଲିକା/ଭାରତର ଭାଷାସମୂହ
2
94785
556578
555636
2024-12-05T03:06:51Z
ListeriaBot
13866
Wikidata list updated [V2]
556578
wikitext
text/x-wiki
{{Wikidata list
|sparql=SELECT ?item ?statements (COUNT(distinct ?sitelink) as ?sites) ?itemLabel ?areaLabel ?scrptLabel ?spkrLabel
WHERE {
SERVICE wikibase:label { bd:serviceParam wikibase:language "en,or" } # for generating label
BIND(xsd:integer(STRAFTER(str(?item), "Q")) AS ?qid) . ?item wikibase:statements ?statements . # for counting statements
OPTIONAL { ?sitelink schema:about ?item . ?sitelink schema:inLanguage ?lang } # for counting sitelinks
?item wdt:P31 wd:Q34770.
?item wdt:P17 wd:Q668.
OPTIONAL {?item wdt:P2341 ?area.}
OPTIONAL {?item wdt:P282 ?scrpt.}
OPTIONAL {?item wdt:P1098 ?spkr.}
}
GROUP BY ?item ?statements ?itemLabel ?areaLabel ?scrptLabel ?spkrLabel
ORDER BY DESC(?sites)
|sort=P31
|columns=number:#,item:Wikidata,?statements:Stmnts,?sites:Wikis,label:ଭାଷା,P2341:ରାଜ୍ୟ, P282:ଲିପି, P1098:କହୁଥିବା ଲୋକ ସଂଖ୍ୟା
|thumb=80
|min_section=1
|links=text
|autolist=fallback
|references=all
|wdedit=yes
|summary=itemnumber
}}
{| class='wikitable sortable wd_can_edit'
! #
! Wikidata
! Stmnts
! Wikis
! ଭାଷା
! ରାଜ୍ୟ
! ଲିପି
! କହୁଥିବା ଲୋକ ସଂଖ୍ୟା
|- class='wd_q3450749'
| style='text-align:right'| 1
| [[:d:Q3450749|Q3450749]]
| 26
| 20
|class='wd_label'| Rakhine
|class='wd_p2341'| Patuakhali District<br/>Barisal Division<br/>Chattogram Division<br/>[[ମିଆଁମାର]]
|class='wd_p282'| Burmese alphabet
|class='wd_p1098'| 765000
|- class='wd_q5575236'
| style='text-align:right'| 2
| [[:d:Q5575236|Q5575236]]
| 28
| 4
|class='wd_label'| Goan Konkani
|class='wd_p2341'| [[ଗୋଆ]]<br/>[[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[କେରଳ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ<br/>ରୋମାନ ଲିପି<br/>Kannada script<br/>Malayalam script
|class='wd_p1098'| 3633900<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q22080879'
| style='text-align:right'| 3
| [[:d:Q22080879|Q22080879]]
| 19
| 5
|class='wd_label'| Spiti Bhoti
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଜମ୍ମୁ ଓ କଶ୍ମୀର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q30779849'
| style='text-align:right'| 4
| [[:d:Q30779849|Q30779849]]
| 11
| 2
|class='wd_label'| Padam
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q50927170'
| style='text-align:right'| 5
| [[:d:Q50927170|Q50927170]]
| 7
| 2
|class='wd_label'| [[ଆଶିଙ୍ଗ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56071779'
| style='text-align:right'| 6
| [[:d:Q56071779|Q56071779]]
| 15
| 3
|class='wd_label'| Levai
|class='wd_p2341'| South Tibet
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 1500
|- class='wd_q36264959'
| style='text-align:right'| 7
| [[:d:Q36264959|Q36264959]]
| 16
| 0
|class='wd_label'| Munda
|class='wd_p2341'| [[ବିହାର]]<br/>[[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q1499115'
| style='text-align:right'| 8
| [[:d:Q1499115|Q1499115]]
| 12
| 17
|class='wd_label'| Hinglish
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'| ରୋମାନ ଲିପି
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q150'
| style='text-align:right'| 9
| [[:d:Q150|Q150]]
| 282
| 342
|class='wd_label'| ଫରାସୀ ଭାଷା
|class='wd_p2341'| [[ବୃସେଲ୍ସ|ବୃସେଲ]]<br/>Walloon Brabant<br/>Hainaut<br/>Province of Liege<br/>Province of Namur<br/>Canton of Fribourg<br/>Jura<br/>Neuchâtel<br/>canton Vaud<br/>ଫ୍ରାନ୍ସ<br/>ଲକ୍ସମବର୍ଗ<br/>ମୋନାକୋ<br/>Flemish Brabant
|class='wd_p282'| ରୋମାନ ଲିପି
|class='wd_p1098'| 77200000<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref><br/>208157220<ref name="ref_d829c3f8d6b2462bace91c774de2704e">https://www.ethnologue.com/language/fra</ref>
|- class='wd_q58635'
| style='text-align:right'| 10
| [[:d:Q58635|Q58635]]
| 211
| 136
|class='wd_label'| [[ପଞ୍ଜାବୀ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| Punjab<br/>[[କାଶ୍ମୀର|କଶ୍ମୀର]]
|class='wd_p282'| Shahmukhi<ref name="ref_44d01f6228efaa1d35b243dc5abfdfa7">''[[:d:Q112646142|Punjabi Stop Words: A Gurmukhi, Shahmukhi and Roman Scripted Chronicle]]''</ref><ref name="ref_6868ea5ad8291f961ce38ff1e83b9b91">''[[:d:Q113734814|پنجاب وچ اردو: پرانے جیال دا نواں روپ]]''</ref><br/>Gurmukhi<ref name="ref_44d01f6228efaa1d35b243dc5abfdfa7">''[[:d:Q112646142|Punjabi Stop Words: A Gurmukhi, Shahmukhi and Roman Scripted Chronicle]]''</ref><ref name="ref_6868ea5ad8291f961ce38ff1e83b9b91">''[[:d:Q113734814|پنجاب وچ اردو: پرانے جیال دا نواں روپ]]''</ref><br/>Urdu orthography<ref name="ref_13d709acaea3aba6d5cb5171087640b8">''[[:d:Q113270613|Gulshan-e-Urdu]]''</ref><ref name="ref_705ab78fa0e1e6e4cd4b10a51b6b054f">''[[:d:Q23831241|Panjabi: A Comprehensive Grammar]]''</ref><ref name="ref_6868ea5ad8291f961ce38ff1e83b9b91">''[[:d:Q113734814|پنجاب وچ اردو: پرانے جیال دا نواں روپ]]''</ref>
|class='wd_p1098'| 125000000<ref name="ref_283ab7d8ab90be90ebfb475ef4cde4eb">https://m.tribuneindia.com/news/punjab/12-5-crore-people-are-speaking-punjabi-worldwide-today-220786</ref>
|- class='wd_q1860'
| style='text-align:right'| 11
| [[:d:Q1860|Q1860]]
| 389
| 384
|class='wd_label'| [[ଇଂରାଜୀ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ଇଂଲଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'| ରୋମାନ ଲିପି<br/>English orthography
|class='wd_p1098'| 379007140<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref><br/>753359540<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q37059'
| style='text-align:right'| 12
| [[:d:Q37059|Q37059]]
| 36
| 54
|class='wd_label'| ବିଷ୍ଣୁପ୍ରିୟା ମଣିପୁରୀ
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'| Bangla–Assamese script
|class='wd_p1098'| 117500<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q5638398'
| style='text-align:right'| 13
| [[:d:Q5638398|Q5638398]]
| 9
| 4
|class='wd_label'| Haflong Hindi
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12953534'
| style='text-align:right'| 14
| [[:d:Q12953534|Q12953534]]
| 12
| 2
|class='wd_label'| Gowli
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5646'
| style='text-align:right'| 15
| [[:d:Q5646|Q5646]]
| 22
| 13
|class='wd_label'| A'Tong
|class='wd_p2341'| Netrokona District<br/>Dhaka Division<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ମେଘାଳୟ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q8097'
| style='text-align:right'| 16
| [[:d:Q8097|Q8097]]
| 89
| 138
|class='wd_label'| [[ତେଲୁଗୁ ଭାଷା|ତେଲୁଗୁ]]
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ପୁଡୁଚେରୀ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]<br/>[[ତେଲେଙ୍ଗାନା]]
|class='wd_p282'| Telugu
|class='wd_p1098'| 82000000<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q13299'
| style='text-align:right'| 17
| [[:d:Q13299|Q13299]]
| 15
| 7
|class='wd_label'| Nagarchal
|class='wd_p2341'| [[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q27602'
| style='text-align:right'| 18
| [[:d:Q27602|Q27602]]
| 20
| 13
|class='wd_label'| Maria
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ
|class='wd_p1098'| 134000
|- class='wd_q28378'
| style='text-align:right'| 19
| [[:d:Q28378|Q28378]]
| 38
| 46
|class='wd_label'| [[ଅଙ୍ଗିକା ଭାଷା|ଅଙ୍ଗିକା]]
|class='wd_p2341'| [[ବିହାର]]<br/>[[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>Kosi Zone
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ<br/>Aṅga-lipi
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q28433'
| style='text-align:right'| 20
| [[:d:Q28433|Q28433]]
| 25
| 17
|class='wd_label'| [[ଆଓ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'| ରୋମାନ ଲିପି
|class='wd_p1098'| 261000<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q29579'
| style='text-align:right'| 21
| [[:d:Q29579|Q29579]]
| 54
| 62
|class='wd_label'| [[ଅବଧୀ ଭାଷା|ଅୱଧୀ]]
|class='wd_p2341'| [[ବିହାର]]<br/>[[ଦିଲ୍ଲୀ]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>Bheri Zone<br/>Lumbini Zone<br/>Mahakali Zone<br/>Rapti Zone<br/>Seti Zone
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ
|class='wd_p1098'| 22000000<ref name="ref_0938b9e5abae9c5a0df6599edb85e219">''[[:d:Q1165538|Nationalencyklopedin]]''</ref>
|- class='wd_q32480'
| style='text-align:right'| 22
| [[:d:Q32480|Q32480]]
| 16
| 16
|class='wd_label'| Dhatki
|class='wd_p2341'| Sindh
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 150000
|- class='wd_q32981'
| style='text-align:right'| 23
| [[:d:Q32981|Q32981]]
| 16
| 11
|class='wd_label'| Chenchu
|class='wd_p2341'| [[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ତେଲେଙ୍ଗାନା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q33081'
| style='text-align:right'| 24
| [[:d:Q33081|Q33081]]
| 60
| 102
|class='wd_label'| Dzongkha
|class='wd_p2341'| Paro District<br/>Gjersjøelva<br/>Punakha District<br/>Wangdue Phodrang District<br/>[[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ମେଘାଳୟ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]<br/>[[ସିକିମ]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'| Tibetan alphabet
|class='wd_p1098'| 171000<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref><br/>237080<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q33205'
| style='text-align:right'| 25
| [[:d:Q33205|Q33205]]
| 31
| 30
|class='wd_label'| Badaga
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'| Tamil script
|class='wd_p1098'| 134000<ref name="ref_66a4b4c22ec0277e8c44bbf7515f5a62">https://www.ethnologue.com/24/language/bfq/</ref>
|- class='wd_q33270'
| style='text-align:right'| 26
| [[:d:Q33270|Q33270]]
| 36
| 37
|class='wd_label'| [[ହୋ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]<br/>[[ହୋ ଜନଜାତି]]
|class='wd_p282'| [[ବାରାଂ ଚିତି]]<br/>[[ଓଡ଼ିଆ ଲିପି]]<br/>ଦେବନାଗରୀ<br/>ରୋମାନ ଲିପି<br/>Telugu<br/>Bangla–Assamese script
|class='wd_p1098'| 1500000
|- class='wd_q33332'
| style='text-align:right'| 27
| [[:d:Q33332|Q33332]]
| 34
| 28
|class='wd_label'| ଜିଙ୍ଗୋପୋ ଭାଷା
|class='wd_p2341'| Yunnan<br/>Sagaing Region<br/>Kachin State<br/>Chin State<br/>Shan State
|class='wd_p282'| ରୋମାନ ଲିପି
|class='wd_p1098'| 940000
|- class='wd_q33361'
| style='text-align:right'| 28
| [[:d:Q33361|Q33361]]
| 15
| 7
|class='wd_label'| Kalto
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q33362'
| style='text-align:right'| 29
| [[:d:Q33362|Q33362]]
| 24
| 11
|class='wd_label'| [[ଜୁଆଙ୍ଗ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ଜୁଆଙ୍ଗ ଜନଜାତି]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'| ରୋମାନ ଲିପି
|class='wd_p1098'| 30875
|- class='wd_q33471'
| style='text-align:right'| 30
| [[:d:Q33471|Q33471]]
| 21
| 13
|class='wd_label'| Koya
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ତେଲେଙ୍ଗାନା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q33479'
| style='text-align:right'| 31
| [[:d:Q33479|Q33479]]
| 28
| 31
|class='wd_label'| Kolava
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q33492'
| style='text-align:right'| 32
| [[:d:Q33492|Q33492]]
| 50
| 36
|class='wd_label'| Kurukh
|class='wd_p2341'| Dinajpur District<br/>Thakurgaon District<br/>Rangpur Division<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ବିହାର]]<br/>[[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ<br/>Tolong Siki
|class='wd_p1098'| 2000000
|- class='wd_q33590'
| style='text-align:right'| 33
| [[:d:Q33590|Q33590]]
| 19
| 12
|class='wd_label'| Lotha
|class='wd_p2341'| [[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 179467<ref name="ref_aed779e2f91d9068223310b8eb7392b8">http://www.censusindia.gov.in/2011Census/Language-2011/Statement-1.pdf</ref>
|- class='wd_q33810'
| style='text-align:right'| 34
| [[:d:Q33810|Q33810]]
| 68
| 113
|class='wd_label'| [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]]
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'| [[ଓଡ଼ିଆ ଲିପି]]
|class='wd_p1098'| 34500000<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q33868'
| style='text-align:right'| 35
| [[:d:Q33868|Q33868]]
| 56
| 79
|class='wd_label'| [[ମଇତେଇ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| Sylhet Division<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]<br/>Meitei people
|class='wd_p282'| Meetei Mayek<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref><br/>Bangla alphabet<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref><br/>Bangla–Assamese script
|class='wd_p1098'| 1470000<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q33979'
| style='text-align:right'| 36
| [[:d:Q33979|Q33979]]
| 55
| 86
|class='wd_label'| [[ନେପାଳି ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| Newar people<br/>[[ବିହାର]]<br/>[[ସିକିମ]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]<br/>Bagmati Zone
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ<br/>Ranjana
|class='wd_p1098'| 1000000<br/>893600<br/>32600
|- class='wd_q34035'
| style='text-align:right'| 37
| [[:d:Q34035|Q34035]]
| 13
| 14
|class='wd_label'| Tharu
|class='wd_p2341'| Tharu people
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q34778'
| style='text-align:right'| 38
| [[:d:Q34778|Q34778]]
| 29
| 26
|class='wd_label'| [[ଆହୋମ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| Ahom people<br/>[[ଆସାମ]]
|class='wd_p282'| Ahom
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q35156'
| style='text-align:right'| 39
| [[:d:Q35156|Q35156]]
| 26
| 21
|class='wd_label'| Car
|class='wd_p2341'| Nicobar Islands
|class='wd_p282'| ରୋମାନ ଲିପି
|class='wd_p1098'| 37000<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q35361'
| style='text-align:right'| 40
| [[:d:Q35361|Q35361]]
| 16
| 28
|class='wd_label'| Aka-Bo
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 0
|- class='wd_q35679'
| style='text-align:right'| 41
| [[:d:Q35679|Q35679]]
| 22
| 15
|class='wd_label'| Konda
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'| Telugu
|class='wd_p1098'| 20000
|- class='wd_q36147'
| style='text-align:right'| 42
| [[:d:Q36147|Q36147]]
| 46
| 44
|class='wd_label'| [[ମିଜୋ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| Rangamati District<br/>Chattogram Division<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]<br/>Chin State
|class='wd_p282'| ରୋମାନ ଲିପି
|class='wd_p1098'| 500000
|- class='wd_q36162'
| style='text-align:right'| 43
| [[:d:Q36162|Q36162]]
| 17
| 27
|class='wd_label'| Koro
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 1500<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q36586'
| style='text-align:right'| 44
| [[:d:Q36586|Q36586]]
| 20
| 7
|class='wd_label'| Tawang Monpa
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q36612'
| style='text-align:right'| 45
| [[:d:Q36612|Q36612]]
| 36
| 38
|class='wd_label'| Sherpa
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ସିକିମ]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]<br/>Bagmati Zone<br/>Janakpur Zone<br/>Sagarmatha Zone
|class='wd_p282'| Tibetan alphabet<br/>ଦେବନାଗରୀ
|class='wd_p1098'| 150000<br/>16012<ref name="ref_aed779e2f91d9068223310b8eb7392b8">http://www.censusindia.gov.in/2011Census/Language-2011/Statement-1.pdf</ref>
|- class='wd_q36727'
| style='text-align:right'| 46
| [[:d:Q36727|Q36727]]
| 82
| 106
|class='wd_label'| [[ପାଳି ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ଭାରତ]]
|class='wd_p282'| [[ବ୍ରାହ୍ମୀ ଲିପି]]<br/>ରୋମାନ ଲିପି
|class='wd_p1098'| 0<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q37011'
| style='text-align:right'| 47
| [[:d:Q37011|Q37011]]
| 24
| 9
|class='wd_label'| Zo
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>Sagaing Region<br/>Chin State
|class='wd_p282'| ରୋମାନ ଲିପି<ref name="ref_6f7c860f1c9300fa10b9b9a8fd9f3e2f">https://www.ethnologue.com/language/zom</ref>
|class='wd_p1098'| 61000<ref name="ref_6f7c860f1c9300fa10b9b9a8fd9f3e2f">https://www.ethnologue.com/language/zom</ref><br/>20900<ref name="ref_6f7c860f1c9300fa10b9b9a8fd9f3e2f">https://www.ethnologue.com/language/zom</ref>
|- class='wd_q37054'
| style='text-align:right'| 48
| [[:d:Q37054|Q37054]]
| 18
| 5
|class='wd_label'| Khelma
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମେଘାଳୟ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56235'
| style='text-align:right'| 49
| [[:d:Q56235|Q56235]]
| 21
| 22
|class='wd_label'| [[ଅନାଲ ଭାଷା|Q56235]]
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 23000
|- class='wd_q56306'
| style='text-align:right'| 50
| [[:d:Q56306|Q56306]]
| 22
| 11
|class='wd_label'| Apatani
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56308'
| style='text-align:right'| 51
| [[:d:Q56308|Q56308]]
| 20
| 7
|class='wd_label'| Khumi
|class='wd_p2341'| Bandarban District<br/>Chattogram Division<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>Chin State<br/>Rakhine State
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56332'
| style='text-align:right'| 52
| [[:d:Q56332|Q56332]]
| 20
| 11
|class='wd_label'| Miju
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56348'
| style='text-align:right'| 53
| [[:d:Q56348|Q56348]]
| 17
| 8
|class='wd_label'| Yimkhiungrü
|class='wd_p2341'| [[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 83259
|- class='wd_q56350'
| style='text-align:right'| 54
| [[:d:Q56350|Q56350]]
| 23
| 8
|class='wd_label'| Tangsa
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]<br/>Sagaing Region<br/>Kachin State<br/>Chin State
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56357'
| style='text-align:right'| 55
| [[:d:Q56357|Q56357]]
| 20
| 9
|class='wd_label'| Sukte
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>Sagaing Region<br/>Chin State
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56368'
| style='text-align:right'| 56
| [[:d:Q56368|Q56368]]
| 19
| 6
|class='wd_label'| Vaiphei
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମେଘାଳୟ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56378'
| style='text-align:right'| 57
| [[:d:Q56378|Q56378]]
| 18
| 7
|class='wd_label'| Maram
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56399'
| style='text-align:right'| 58
| [[:d:Q56399|Q56399]]
| 25
| 33
|class='wd_label'| Bundeli
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ରାଜସ୍ଥାନ]]<br/>[[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56400'
| style='text-align:right'| 59
| [[:d:Q56400|Q56400]]
| 19
| 9
|class='wd_label'| Digaro Mishmi
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56412'
| style='text-align:right'| 60
| [[:d:Q56412|Q56412]]
| 22
| 9
|class='wd_label'| Idu Mishmi
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56431'
| style='text-align:right'| 61
| [[:d:Q56431|Q56431]]
| 25
| 11
|class='wd_label'| Koch
|class='wd_p2341'| Sherpur District<br/>Dhaka Division<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ବିହାର]]<br/>[[ଗୋଆ]]<br/>[[ମେଘାଳୟ]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56478'
| style='text-align:right'| 62
| [[:d:Q56478|Q56478]]
| 21
| 10
|class='wd_label'| Deori
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]
|class='wd_p282'| Bangla alphabet
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56500'
| style='text-align:right'| 63
| [[:d:Q56500|Q56500]]
| 24
| 13
|class='wd_label'| Bantawa
|class='wd_p2341'| [[ସିକିମ]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]<br/>Kosi Zone<br/>Mechi Zone<br/>Sagarmatha Zone
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56551'
| style='text-align:right'| 64
| [[:d:Q56551|Q56551]]
| 15
| 9
|class='wd_label'| Groma
|class='wd_p2341'| [[ସିକିମ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56589'
| style='text-align:right'| 65
| [[:d:Q56589|Q56589]]
| 20
| 12
|class='wd_label'| Kannada Kurumba
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56591'
| style='text-align:right'| 66
| [[:d:Q56591|Q56591]]
| 28
| 21
|class='wd_label'| Karbi
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ମେଘାଳୟ]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56664'
| style='text-align:right'| 67
| [[:d:Q56664|Q56664]]
| 23
| 12
|class='wd_label'| [[ଡିମସ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମେଘାଳୟ]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56666'
| style='text-align:right'| 68
| [[:d:Q56666|Q56666]]
| 21
| 9
|class='wd_label'| Yakkha
|class='wd_p2341'| [[ସିକିମ]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]<br/>Kosi Zone
|class='wd_p282'| No/unknown value<br/>ଦେବନାଗରୀ<ref name="ref_a995b270dd8c7aa05d03cfc26df9d007">https://www.ethnologue.com/language/ybh</ref>
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56760'
| style='text-align:right'| 69
| [[:d:Q56760|Q56760]]
| 19
| 14
|class='wd_label'| [[ମଣ୍ଡ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56761'
| style='text-align:right'| 70
| [[:d:Q56761|Q56761]]
| 19
| 14
|class='wd_label'| Angami
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56765'
| style='text-align:right'| 71
| [[:d:Q56765|Q56765]]
| 24
| 10
|class='wd_label'| Bawm
|class='wd_p2341'| Rangamati District<br/>Chattogram Division<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]<br/>Chin State
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56767'
| style='text-align:right'| 72
| [[:d:Q56767|Q56767]]
| 20
| 12
|class='wd_label'| Naiki
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ତେଲେଙ୍ଗାନା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56904'
| style='text-align:right'| 73
| [[:d:Q56904|Q56904]]
| 20
| 8
|class='wd_label'| Byangsi
|class='wd_p2341'| [[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]<br/>Mahakali Zone
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q57004'
| style='text-align:right'| 74
| [[:d:Q57004|Q57004]]
| 13
| 8
|class='wd_label'| Zyphe
|class='wd_p2341'| [[ମିଜୋରାମ]]<br/>Chin State
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q155645'
| style='text-align:right'| 75
| [[:d:Q155645|Q155645]]
| 15
| 10
|class='wd_label'| Varhadi
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q542564'
| style='text-align:right'| 76
| [[:d:Q542564|Q542564]]
| 19
| 11
|class='wd_label'| Rawang
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>Kachin State<br/>Chin State
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 63000<ref name="ref_8d92b8582e35088938f2388bdbd86203">https://www.ethnologue.com/18/language/raw/</ref>
|- class='wd_q568377'
| style='text-align:right'| 77
| [[:d:Q568377|Q568377]]
| 21
| 32
|class='wd_label'| Sentinelese
|class='wd_p2341'| [[ସେଣ୍ଟିନେଲି ଜନଜାତି]]
|class='wd_p282'| No/unknown value<ref name="ref_0ad2e43971ef49b29bbb0def5e9c9082">https://www.ethnologue.com/language/std</ref>
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q663586'
| style='text-align:right'| 78
| [[:d:Q663586|Q663586]]
| 19
| 13
|class='wd_label'| Agariya
|class='wd_p2341'| Agariya people<br/>[[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ
|class='wd_p1098'| 72000<ref name="ref_b0bdb93be6ae124ddc58125efcad9e4f">https://www.ethnologue.com/18/language/agi/</ref>
|- class='wd_q669431'
| style='text-align:right'| 79
| [[:d:Q669431|Q669431]]
| 22
| 22
|class='wd_label'| Daknī
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'| Arabic script<ref name="ref_02cc1f007cd56898c2176341eeea48a6">https://www.ethnologue.com/language/dcc</ref>
|class='wd_p1098'| 12800000<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q765418'
| style='text-align:right'| 80
| [[:d:Q765418|Q765418]]
| 16
| 10
|class='wd_label'| Vasavi
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q784502'
| style='text-align:right'| 81
| [[:d:Q784502|Q784502]]
| 17
| 7
|class='wd_label'| Tinani
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q1039346'
| style='text-align:right'| 82
| [[:d:Q1039346|Q1039346]]
| 17
| 16
|class='wd_label'| Shompen
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q2475526'
| style='text-align:right'| 83
| [[:d:Q2475526|Q2475526]]
| 20
| 20
|class='wd_label'| Jarawa
|class='wd_p2341'| Andaman Islands
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q2475551'
| style='text-align:right'| 84
| [[:d:Q2475551|Q2475551]]
| 20
| 21
|class='wd_label'| Önge
|class='wd_p2341'| Andaman Islands
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q2567942'
| style='text-align:right'| 85
| [[:d:Q2567942|Q2567942]]
| 27
| 12
|class='wd_label'| [[ବଣ୍ଡା ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ବଣ୍ଡା ଜନଜାତି]]
|class='wd_p282'| [[ଓଡ଼ିଆ ଲିପି]]<ref name="ref_895672c19ca73c6044d6319dc2941062">https://www.ethnologue.com/18/language/bfw/</ref>
|class='wd_p1098'| 9000<ref name="ref_a160650d0a60eddf85da00045a620432">http://www.ethnologue.com/language/bfw</ref>
|- class='wd_q2605680'
| style='text-align:right'| 86
| [[:d:Q2605680|Q2605680]]
| 16
| 12
|class='wd_label'| Chaura
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q2605943'
| style='text-align:right'| 87
| [[:d:Q2605943|Q2605943]]
| 20
| 13
|class='wd_label'| Mewati
|class='wd_p2341'| [[ହରିୟାଣା]]<br/>[[ରାଜସ୍ଥାନ]]<br/>[[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ
|class='wd_p1098'| 5000000
|- class='wd_q2731717'
| style='text-align:right'| 88
| [[:d:Q2731717|Q2731717]]
| 14
| 9
|class='wd_label'| Gamit
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q2809121'
| style='text-align:right'| 89
| [[:d:Q2809121|Q2809121]]
| 5
| 5
|class='wd_label'| Chitpavani Konkani
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q2857892'
| style='text-align:right'| 90
| [[:d:Q2857892|Q2857892]]
| 20
| 7
|class='wd_label'| Gallong
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 80597<ref name="ref_b912754594c8e8d93482ae1e02e139a0">http://www.censusindia.gov.in/2011Census/Language_MTs.html</ref>
|- class='wd_q2992841'
| style='text-align:right'| 91
| [[:d:Q2992841|Q2992841]]
| 26
| 13
|class='wd_label'| Hmar
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]<br/>[[ମେଘାଳୟ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3111396'
| style='text-align:right'| 92
| [[:d:Q3111396|Q3111396]]
| 19
| 9
|class='wd_label'| Gorum
|class='wd_p2341'| [[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3130374'
| style='text-align:right'| 93
| [[:d:Q3130374|Q3130374]]
| 17
| 6
|class='wd_label'| Kumarbhag Paharia
|class='wd_p2341'| [[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3250286'
| style='text-align:right'| 94
| [[:d:Q3250286|Q3250286]]
| 26
| 14
|class='wd_label'| Hakha–Chin
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମେଘାଳୟ]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>Magway Region<br/>Chin State
|class='wd_p282'| ରୋମାନ ଲିପି
|class='wd_p1098'| 125000<ref name="ref_d9859c2c57cf43c1a06e049112905799">http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=cnh</ref>
|- class='wd_q3286037'
| style='text-align:right'| 95
| [[:d:Q3286037|Q3286037]]
| 14
| 8
|class='wd_label'| Mannan
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3316328'
| style='text-align:right'| 96
| [[:d:Q3316328|Q3316328]]
| 21
| 10
|class='wd_label'| Mishing
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3327420'
| style='text-align:right'| 97
| [[:d:Q3327420|Q3327420]]
| 16
| 8
|class='wd_label'| Muthuvan
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'| Malayalam script<br/>Tamil script<ref name="ref_6152b1db2f309c11bb746306e1a52069">https://www.ethnologue.com/language/muv</ref>
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3335553'
| style='text-align:right'| 98
| [[:d:Q3335553|Q3335553]]
| 15
| 9
|class='wd_label'| Central Nicobarese
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3347070'
| style='text-align:right'| 99
| [[:d:Q3347070|Q3347070]]
| 22
| 11
|class='wd_label'| Gutob
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3393634'
| style='text-align:right'| 100
| [[:d:Q3393634|Q3393634]]
| 17
| 14
|class='wd_label'| Allar
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3399725'
| style='text-align:right'| 101
| [[:d:Q3399725|Q3399725]]
| 17
| 12
|class='wd_label'| Aiton
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3442442'
| style='text-align:right'| 102
| [[:d:Q3442442|Q3442442]]
| 19
| 8
|class='wd_label'| Kachari
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3450469'
| style='text-align:right'| 103
| [[:d:Q3450469|Q3450469]]
| 22
| 12
|class='wd_label'| Birhor
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3450686'
| style='text-align:right'| 104
| [[:d:Q3450686|Q3450686]]
| 15
| 9
|class='wd_label'| Birjia
|class='wd_p2341'| [[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3501850'
| style='text-align:right'| 105
| [[:d:Q3501850|Q3501850]]
| 25
| 13
|class='wd_label'| Pnar
|class='wd_p2341'| Sylhet District<br/>Sylhet Division<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ମେଘାଳୟ]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 395124<ref name="ref_b912754594c8e8d93482ae1e02e139a0">http://www.censusindia.gov.in/2011Census/Language_MTs.html</ref>
|- class='wd_q3501920'
| style='text-align:right'| 106
| [[:d:Q3501920|Q3501920]]
| 19
| 13
|class='wd_label'| Gataq
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3502294'
| style='text-align:right'| 107
| [[:d:Q3502294|Q3502294]]
| 18
| 21
|class='wd_label'| [[ନିମାଡ଼ି ଭାଷା|ନିମାଡି ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ
|class='wd_p1098'| 1500000
|- class='wd_q3503454'
| style='text-align:right'| 108
| [[:d:Q3503454|Q3503454]]
| 20
| 10
|class='wd_label'| Nagamese Creole
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'| Bangla alphabet
|class='wd_p1098'| 30000
|- class='wd_q3504321'
| style='text-align:right'| 109
| [[:d:Q3504321|Q3504321]]
| 21
| 10
|class='wd_label'| Asur
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3508092'
| style='text-align:right'| 110
| [[:d:Q3508092|Q3508092]]
| 13
| 5
|class='wd_label'| Amri
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମେଘାଳୟ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3514220'
| style='text-align:right'| 111
| [[:d:Q3514220|Q3514220]]
| 18
| 7
|class='wd_label'| Khowa
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3515603'
| style='text-align:right'| 112
| [[:d:Q3515603|Q3515603]]
| 19
| 8
|class='wd_label'| Tarao
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'| Bangla alphabet
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3518362'
| style='text-align:right'| 113
| [[:d:Q3518362|Q3518362]]
| 15
| 8
|class='wd_label'| Teressa
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3535117'
| style='text-align:right'| 114
| [[:d:Q3535117|Q3535117]]
| 18
| 9
|class='wd_label'| Yerukala
|class='wd_p2341'| [[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[କେରଳ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ତେଲେଙ୍ଗାନା]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3540922'
| style='text-align:right'| 115
| [[:d:Q3540922|Q3540922]]
| 13
| 5
|class='wd_label'| Godwari
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[ରାଜସ୍ଥାନ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q3915502'
| style='text-align:right'| 116
| [[:d:Q3915502|Q3915502]]
| 24
| 11
|class='wd_label'| Khamti
|class='wd_p2341'| Sagaing Region<br/>Kachin State<br/>Chin State
|class='wd_p282'| Burmese alphabet<br/>Khamti script
|class='wd_p1098'| 13000
|- class='wd_q3915520'
| style='text-align:right'| 117
| [[:d:Q3915520|Q3915520]]
| 17
| 5
|class='wd_label'| Korlai Portuguese Creole
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 800<ref name="ref_12f1177d6f1c2e12fffb105c7435a885">https://www.ethnologue.com/25/language/vkp</ref>
|- class='wd_q4175893'
| style='text-align:right'| 118
| [[:d:Q4175893|Q4175893]]
| 26
| 18
|class='wd_label'| Mara
|class='wd_p2341'| [[ମିଜୋରାମ]]<br/>Chin State
|class='wd_p282'| ରୋମାନ ଲିପି
|class='wd_p1098'| 400000
|- class='wd_q4697175'
| style='text-align:right'| 119
| [[:d:Q4697175|Q4697175]]
| 18
| 10
|class='wd_label'| Aimol
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q4754314'
| style='text-align:right'| 120
| [[:d:Q4754314|Q4754314]]
| 14
| 8
|class='wd_label'| Andh
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ତେଲେଙ୍ଗାନା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q4901729'
| style='text-align:right'| 121
| [[:d:Q4901729|Q4901729]]
| 17
| 7
|class='wd_label'| Bhilali
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ରାଜସ୍ଥାନ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q4904687'
| style='text-align:right'| 122
| [[:d:Q4904687|Q4904687]]
| 21
| 10
|class='wd_label'| Biete
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମେଘାଳୟ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q4938727'
| style='text-align:right'| 123
| [[:d:Q4938727|Q4938727]]
| 16
| 7
|class='wd_label'| Bokar
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5031131'
| style='text-align:right'| 124
| [[:d:Q5031131|Q5031131]]
| 16
| 5
|class='wd_label'| Canara Konkani
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ରାଜସ୍ଥାନ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5061915'
| style='text-align:right'| 125
| [[:d:Q5061915|Q5061915]]
| 29
| 17
|class='wd_label'| Central Tibetan
|class='wd_p2341'| ତିବ୍ବତ<br/>Xinjiang<br/>[[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ଦିଲ୍ଲୀ]]<br/>[[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ସିକିମ]]<br/>[[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'| Tibetan alphabet
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5069473'
| style='text-align:right'| 126
| [[:d:Q5069473|Q5069473]]
| 11
| 4
|class='wd_label'| Chamari
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5071694'
| style='text-align:right'| 127
| [[:d:Q5071694|Q5071694]]
| 17
| 6
|class='wd_label'| Chang
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5088056'
| style='text-align:right'| 128
| [[:d:Q5088056|Q5088056]]
| 15
| 6
|class='wd_label'| Chaudangsi
|class='wd_p2341'| [[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5102016'
| style='text-align:right'| 129
| [[:d:Q5102016|Q5102016]]
| 16
| 7
|class='wd_label'| Chiru
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5103788'
| style='text-align:right'| 130
| [[:d:Q5103788|Q5103788]]
| 13
| 6
|class='wd_label'| Chodri
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5104247'
| style='text-align:right'| 131
| [[:d:Q5104247|Q5104247]]
| 18
| 7
|class='wd_label'| Chokri
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5105385'
| style='text-align:right'| 132
| [[:d:Q5105385|Q5105385]]
| 16
| 6
|class='wd_label'| Chothe
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5224029'
| style='text-align:right'| 133
| [[:d:Q5224029|Q5224029]]
| 13
| 6
|class='wd_label'| Darlong
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5224058'
| style='text-align:right'| 134
| [[:d:Q5224058|Q5224058]]
| 18
| 7
|class='wd_label'| Darmiya
|class='wd_p2341'| [[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5268992'
| style='text-align:right'| 135
| [[:d:Q5268992|Q5268992]]
| 16
| 5
|class='wd_label'| Dhanki
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ରାଜସ୍ଥାନ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5269658'
| style='text-align:right'| 136
| [[:d:Q5269658|Q5269658]]
| 17
| 7
|class='wd_label'| Dhodia
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ରାଜସ୍ଥାନ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5310792'
| style='text-align:right'| 137
| [[:d:Q5310792|Q5310792]]
| 16
| 6
|class='wd_label'| Dubli
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ରାଜସ୍ଥାନ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5385061'
| style='text-align:right'| 138
| [[:d:Q5385061|Q5385061]]
| 15
| 6
|class='wd_label'| Eravallan
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5516952'
| style='text-align:right'| 139
| [[:d:Q5516952|Q5516952]]
| 19
| 9
|class='wd_label'| Gahri
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5657463'
| style='text-align:right'| 140
| [[:d:Q5657463|Q5657463]]
| 11
| 5
|class='wd_label'| Harijan Kinnauri
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5766763'
| style='text-align:right'| 141
| [[:d:Q5766763|Q5766763]]
| 18
| 9
|class='wd_label'| Hinduri
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5880707'
| style='text-align:right'| 142
| [[:d:Q5880707|Q5880707]]
| 15
| 7
|class='wd_label'| Holiya
|class='wd_p2341'| [[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5923435'
| style='text-align:right'| 143
| [[:d:Q5923435|Q5923435]]
| 17
| 8
|class='wd_label'| Hrangkhol
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q5923933'
| style='text-align:right'| 144
| [[:d:Q5923933|Q5923933]]
| 17
| 5
|class='wd_label'| Hruso
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6314963'
| style='text-align:right'| 145
| [[:d:Q6314963|Q6314963]]
| 12
| 7
|class='wd_label'| Juray
|class='wd_p2341'| [[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6345179'
| style='text-align:right'| 146
| [[:d:Q6345179|Q6345179]]
| 13
| 8
|class='wd_label'| Kadar
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6345632'
| style='text-align:right'| 147
| [[:d:Q6345632|Q6345632]]
| 12
| 5
|class='wd_label'| Kadodi
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6347757'
| style='text-align:right'| 148
| [[:d:Q6347757|Q6347757]]
| 14
| 7
|class='wd_label'| Kaikadi
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6350515'
| style='text-align:right'| 149
| [[:d:Q6350515|Q6350515]]
| 12
| 6
|class='wd_label'| Kalanadi
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6360672'
| style='text-align:right'| 150
| [[:d:Q6360672|Q6360672]]
| 17
| 9
|class='wd_label'| Kanashi
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 1400<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q6363201'
| style='text-align:right'| 151
| [[:d:Q6363201|Q6363201]]
| 14
| 9
|class='wd_label'| Kanikkaran
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6377671'
| style='text-align:right'| 152
| [[:d:Q6377671|Q6377671]]
| 14
| 4
|class='wd_label'| Katkari
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ରାଜସ୍ଥାନ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6400562'
| style='text-align:right'| 153
| [[:d:Q6400562|Q6400562]]
| 14
| 7
|class='wd_label'| [[ପୁରୁମ ଭାଷା|Q6400562]]
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6401519'
| style='text-align:right'| 154
| [[:d:Q6401519|Q6401519]]
| 16
| 6
|class='wd_label'| Kheza
|class='wd_p2341'| [[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6401546'
| style='text-align:right'| 155
| [[:d:Q6401546|Q6401546]]
| 19
| 5
|class='wd_label'| Khiamniungan
|class='wd_p2341'| [[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]<br/>Sagaing Region
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6426342'
| style='text-align:right'| 156
| [[:d:Q6426342|Q6426342]]
| 17
| 7
|class='wd_label'| Koireng
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6430448'
| style='text-align:right'| 157
| [[:d:Q6430448|Q6430448]]
| 19
| 10
|class='wd_label'| Konyak
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]<br/>Sagaing Region
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6432786'
| style='text-align:right'| 158
| [[:d:Q6432786|Q6432786]]
| 25
| 10
|class='wd_label'| Korwa
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ବିହାର]]<br/>[[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ
|class='wd_p1098'| 570000
|- class='wd_q6433240'
| style='text-align:right'| 159
| [[:d:Q6433240|Q6433240]]
| 17
| 13
|class='wd_label'| [[ସମ୍ବଲପୁରୀ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ]]
|class='wd_p282'| [[ଓଡ଼ିଆ ଲିପି]]<ref name="ref_ab938c5e161d3d786560c9f03fc41897">https://books.google.com/books?id=lnELAAAAIAAJ</ref><ref name="ref_5fe5ce1845d5e18b0a9d9efced007ecf">https://books.google.com/books?id=E8TYAAAAMAAJ</ref><ref name="ref_a832bfc382534b1b670f64eb3e30cd0a">https://books.google.com/books?id=4LqRXZPJTUoC&pg=PA4240</ref>
|class='wd_p1098'| 2630000<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q6443304'
| style='text-align:right'| 160
| [[:d:Q6443304|Q6443304]]
| 27
| 9
|class='wd_label'| Kulung
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ସିକିମ]]<br/>[[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]<br/>Kosi Zone<br/>Sagarmatha Zone
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6444383'
| style='text-align:right'| 161
| [[:d:Q6444383|Q6444383]]
| 12
| 5
|class='wd_label'| Kunduvadi
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6445354'
| style='text-align:right'| 162
| [[:d:Q6445354|Q6445354]]
| 16
| 6
|class='wd_label'| [[କୁପିଆ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'| Telugu
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6446193'
| style='text-align:right'| 163
| [[:d:Q6446193|Q6446193]]
| 19
| 4
|class='wd_label'| Kurmukar
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ବିହାର]]<br/>[[ଗୋଆ]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6558822'
| style='text-align:right'| 164
| [[:d:Q6558822|Q6558822]]
| 14
| 5
|class='wd_label'| Lish
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6583541'
| style='text-align:right'| 165
| [[:d:Q6583541|Q6583541]]
| 15
| 8
|class='wd_label'| Khamyang
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6583558'
| style='text-align:right'| 166
| [[:d:Q6583558|Q6583558]]
| 24
| 9
|class='wd_label'| Thadou
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]<br/>Sagaing Region
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6583560'
| style='text-align:right'| 167
| [[:d:Q6583560|Q6583560]]
| 14
| 5
|class='wd_label'| Nahari
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6583595'
| style='text-align:right'| 168
| [[:d:Q6583595|Q6583595]]
| 16
| 7
|class='wd_label'| Mal Paharia
|class='wd_p2341'| [[ବିହାର]]<br/>[[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6666374'
| style='text-align:right'| 169
| [[:d:Q6666374|Q6666374]]
| 13
| 6
|class='wd_label'| Lodhi
|class='wd_p2341'| [[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6708569'
| style='text-align:right'| 170
| [[:d:Q6708569|Q6708569]]
| 15
| 9
|class='wd_label'| Waddar
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6733387'
| style='text-align:right'| 171
| [[:d:Q6733387|Q6733387]]
| 15
| 2
|class='wd_label'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ରୀ କୋଙ୍କଣୀ]]
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6737795'
| style='text-align:right'| 172
| [[:d:Q6737795|Q6737795]]
| 14
| 7
|class='wd_label'| Majhwar
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ସିକିମ]]<br/>[[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6740482'
| style='text-align:right'| 173
| [[:d:Q6740482|Q6740482]]
| 13
| 5
|class='wd_label'| Makuri
|class='wd_p2341'| [[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]<br/>Sagaing Region
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6740693'
| style='text-align:right'| 174
| [[:d:Q6740693|Q6740693]]
| 14
| 5
|class='wd_label'| Mala Malasar
|class='wd_p2341'| [[ଦିଲ୍ଲୀ]]<br/>[[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6845470'
| style='text-align:right'| 175
| [[:d:Q6845470|Q6845470]]
| 15
| 3
|class='wd_label'| Miji
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6873206'
| style='text-align:right'| 176
| [[:d:Q6873206|Q6873206]]
| 12
| 6
|class='wd_label'| [[ଭୁଞ୍ଜିଆ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6902496'
| style='text-align:right'| 177
| [[:d:Q6902496|Q6902496]]
| 13
| 6
|class='wd_label'| Monsang
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6927748'
| style='text-align:right'| 178
| [[:d:Q6927748|Q6927748]]
| 15
| 6
|class='wd_label'| Moyon
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6933447'
| style='text-align:right'| 179
| [[:d:Q6933447|Q6933447]]
| 13
| 9
|class='wd_label'| Mukha-Dora
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'| Telugu
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6949473'
| style='text-align:right'| 180
| [[:d:Q6949473|Q6949473]]
| 15
| 6
|class='wd_label'| Mzieme
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6987002'
| style='text-align:right'| 181
| [[:d:Q6987002|Q6987002]]
| 12
| 3
|class='wd_label'| Nefamese
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7046410'
| style='text-align:right'| 182
| [[:d:Q7046410|Q7046410]]
| 18
| 5
|class='wd_label'| Nocte
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7067615'
| style='text-align:right'| 183
| [[:d:Q7067615|Q7067615]]
| 13
| 5
|class='wd_label'| Ntenyi
|class='wd_p2341'| [[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7127643'
| style='text-align:right'| 184
| [[:d:Q7127643|Q7127643]]
| 14
| 7
|class='wd_label'| Paliyan
|class='wd_p2341'| [[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7128872'
| style='text-align:right'| 185
| [[:d:Q7128872|Q7128872]]
| 15
| 7
|class='wd_label'| Palya Bareli
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7130962'
| style='text-align:right'| 186
| [[:d:Q7130962|Q7130962]]
| 18
| 7
|class='wd_label'| Pangkhu
|class='wd_p2341'| Rangamati District<br/>Chattogram Division<br/>[[ମିଜୋରାମ]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7131211'
| style='text-align:right'| 187
| [[:d:Q7131211|Q7131211]]
| 15
| 11
|class='wd_label'| [[ପାଣିଆ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7133207'
| style='text-align:right'| 188
| [[:d:Q7133207|Q7133207]]
| 16
| 9
|class='wd_label'| Pardhan
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ତେଲେଙ୍ଗାନା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7136554'
| style='text-align:right'| 189
| [[:d:Q7136554|Q7136554]]
| 18
| 5
|class='wd_label'| Pardhi
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7144790'
| style='text-align:right'| 190
| [[:d:Q7144790|Q7144790]]
| 12
| 4
|class='wd_label'| Pathiya
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7148323'
| style='text-align:right'| 191
| [[:d:Q7148323|Q7148323]]
| 19
| 5
|class='wd_label'| Pattani
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଜମ୍ମୁ ଓ କଶ୍ମୀର]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7155462'
| style='text-align:right'| 192
| [[:d:Q7155462|Q7155462]]
| 13
| 7
|class='wd_label'| Pauri Bareli
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7188289'
| style='text-align:right'| 193
| [[:d:Q7188289|Q7188289]]
| 12
| 3
|class='wd_label'| Phudagi
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7206342'
| style='text-align:right'| 194
| [[:d:Q7206342|Q7206342]]
| 16
| 9
|class='wd_label'| Pochuri
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7259044'
| style='text-align:right'| 195
| [[:d:Q7259044|Q7259044]]
| 12
| 4
|class='wd_label'| Puimei
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7288392'
| style='text-align:right'| 196
| [[:d:Q7288392|Q7288392]]
| 15
| 7
|class='wd_label'| Ralte
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7292645'
| style='text-align:right'| 197
| [[:d:Q7292645|Q7292645]]
| 17
| 5
|class='wd_label'| Rangas
|class='wd_p2341'| [[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7292878'
| style='text-align:right'| 198
| [[:d:Q7292878|Q7292878]]
| 16
| 2
|class='wd_label'| Ranglong
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7295692'
| style='text-align:right'| 199
| [[:d:Q7295692|Q7295692]]
| 13
| 10
|class='wd_label'| Rathwi Bareli
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7296830'
| style='text-align:right'| 200
| [[:d:Q7296830|Q7296830]]
| 13
| 9
|class='wd_label'| Ravula
|class='wd_p2341'| [[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[କେରଳ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7296948'
| style='text-align:right'| 201
| [[:d:Q7296948|Q7296948]]
| 14
| 5
|class='wd_label'| Rawat
|class='wd_p2341'| [[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7310982'
| style='text-align:right'| 202
| [[:d:Q7310982|Q7310982]]
| 13
| 6
|class='wd_label'| [[ରେଲି ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'| Telugu
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7313205'
| style='text-align:right'| 203
| [[:d:Q7313205|Q7313205]]
| 17
| 6
|class='wd_label'| Rengma
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7365672'
| style='text-align:right'| 204
| [[:d:Q7365672|Q7365672]]
| 17
| 5
|class='wd_label'| Rongpo
|class='wd_p2341'| [[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7378127'
| style='text-align:right'| 205
| [[:d:Q7378127|Q7378127]]
| 15
| 6
|class='wd_label'| Ruga
|class='wd_p2341'| [[ମେଘାଳୟ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7418144'
| style='text-align:right'| 206
| [[:d:Q7418144|Q7418144]]
| 13
| 5
|class='wd_label'| Sangtam
|class='wd_p2341'| [[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7424639'
| style='text-align:right'| 207
| [[:d:Q7424639|Q7424639]]
| 11
| 5
|class='wd_label'| Sartang
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7494785'
| style='text-align:right'| 208
| [[:d:Q7494785|Q7494785]]
| 21
| 6
|class='wd_label'| Sherdukpen
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 9663<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q7521268'
| style='text-align:right'| 209
| [[:d:Q7521268|Q7521268]]
| 14
| 5
|class='wd_label'| Simte
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7524158'
| style='text-align:right'| 210
| [[:d:Q7524158|Q7524158]]
| 17
| 7
|class='wd_label'| Singpho
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7563340'
| style='text-align:right'| 211
| [[:d:Q7563340|Q7563340]]
| 6
| 2
|class='wd_label'| [[ସର୍ବଙ୍ଗ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7570194'
| style='text-align:right'| 212
| [[:d:Q7570194|Q7570194]]
| 15
| 8
|class='wd_label'| Southern Nicobarese
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7675798'
| style='text-align:right'| 213
| [[:d:Q7675798|Q7675798]]
| 18
| 9
|class='wd_label'| Tai Phake
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]
|class='wd_p282'| Burmese alphabet
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7682992'
| style='text-align:right'| 214
| [[:d:Q7682992|Q7682992]]
| 20
| 11
|class='wd_label'| Tangkhul
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]
|class='wd_p282'| ରୋମାନ ଲିପି
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7708880'
| style='text-align:right'| 215
| [[:d:Q7708880|Q7708880]]
| 12
| 4
|class='wd_label'| Thachanadan
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7810466'
| style='text-align:right'| 216
| [[:d:Q7810466|Q7810466]]
| 17
| 9
|class='wd_label'| Tiwa
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମେଘାଳୟ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7854914'
| style='text-align:right'| 217
| [[:d:Q7854914|Q7854914]]
| 19
| 11
|class='wd_label'| Turi
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7856514'
| style='text-align:right'| 218
| [[:d:Q7856514|Q7856514]]
| 12
| 5
|class='wd_label'| Turung
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7856987'
| style='text-align:right'| 219
| [[:d:Q7856987|Q7856987]]
| 12
| 3
|class='wd_label'| Tutsa
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7899602'
| style='text-align:right'| 220
| [[:d:Q7899602|Q7899602]]
| 12
| 9
|class='wd_label'| Urali
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7907798'
| style='text-align:right'| 221
| [[:d:Q7907798|Q7907798]]
| 15
| 8
|class='wd_label'| Vaagri Booli
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ପୁଡୁଚେରୀ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7915983'
| style='text-align:right'| 222
| [[:d:Q7915983|Q7915983]]
| 17
| 9
|class='wd_label'| Varli
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ<br/>Gujarati
|class='wd_p1098'| 600000
|- class='wd_q7959490'
| style='text-align:right'| 223
| [[:d:Q7959490|Q7959490]]
| 14
| 11
|class='wd_label'| Wagdi
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[ରାଜସ୍ଥାନ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q7967085'
| style='text-align:right'| 224
| [[:d:Q7967085|Q7967085]]
| 22
| 8
|class='wd_label'| Wancho
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ<br/>ରୋମାନ ଲିପି<br/>Wancho
|class='wd_p1098'| 59154<ref name="ref_b912754594c8e8d93482ae1e02e139a0">http://www.censusindia.gov.in/2011Census/Language_MTs.html</ref>
|- class='wd_q7975850'
| style='text-align:right'| 225
| [[:d:Q7975850|Q7975850]]
| 14
| 6
|class='wd_label'| Wayanad Chetti
|class='wd_p2341'| [[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q8761579'
| style='text-align:right'| 226
| [[:d:Q8761579|Q8761579]]
| 14
| 6
|class='wd_label'| Ullatan
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q8840773'
| style='text-align:right'| 227
| [[:d:Q8840773|Q8840773]]
| 11
| 3
|class='wd_label'| Bhalay
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q8841054'
| style='text-align:right'| 228
| [[:d:Q8841054|Q8841054]]
| 15
| 9
|class='wd_label'| [[ଭାତରି ଭାଷା|ଭତରି ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q8841766'
| style='text-align:right'| 229
| [[:d:Q8841766|Q8841766]]
| 13
| 3
|class='wd_label'| Bhunjia
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q8845881'
| style='text-align:right'| 230
| [[:d:Q8845881|Q8845881]]
| 14
| 6
|class='wd_label'| [[ବଡ଼ ପରଜା ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'| [[ଓଡ଼ିଆ ଲିପି]]
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q10575729'
| style='text-align:right'| 231
| [[:d:Q10575729|Q10575729]]
| 13
| 9
|class='wd_label'| Malapandaram
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q10576453'
| style='text-align:right'| 232
| [[:d:Q10576453|Q10576453]]
| 16
| 9
|class='wd_label'| Manna-Dora
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 18964
|- class='wd_q11002210'
| style='text-align:right'| 233
| [[:d:Q11002210|Q11002210]]
| 12
| 5
|class='wd_label'| Sunam
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q11732445'
| style='text-align:right'| 234
| [[:d:Q11732445|Q11732445]]
| 14
| 5
|class='wd_label'| Merwari
|class='wd_p2341'| [[ରାଜସ୍ଥାନ]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ
|class='wd_p1098'| 4000000
|- class='wd_q11855245'
| style='text-align:right'| 235
| [[:d:Q11855245|Q11855245]]
| 15
| 8
|class='wd_label'| Chinali
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 220<ref name="ref_2b61943e34aa06612eb833459a826836">https://www.ethnologue.com/language/cih</ref>
|- class='wd_q12629755'
| style='text-align:right'| 236
| [[:d:Q12629755|Q12629755]]
| 25
| 8
|class='wd_label'| [[ଦେଶିଆ]]
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'| [[ଓଡ଼ିଆ ଲିପି]]
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12633440'
| style='text-align:right'| 237
| [[:d:Q12633440|Q12633440]]
| 16
| 6
|class='wd_label'| Jad
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12633505'
| style='text-align:right'| 238
| [[:d:Q12633505|Q12633505]]
| 15
| 5
|class='wd_label'| Jangshung
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12635902'
| style='text-align:right'| 239
| [[:d:Q12635902|Q12635902]]
| 16
| 7
|class='wd_label'| Lyngngam
|class='wd_p2341'| Netrokona District<br/>Dhaka Division<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ମେଘାଳୟ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12640277'
| style='text-align:right'| 240
| [[:d:Q12640277|Q12640277]]
| 13
| 6
|class='wd_label'| Powari
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952337'
| style='text-align:right'| 241
| [[:d:Q12952337|Q12952337]]
| 22
| 9
|class='wd_label'| Paite
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952442'
| style='text-align:right'| 242
| [[:d:Q12952442|Q12952442]]
| 17
| 7
|class='wd_label'| Gangte
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମେଘାଳୟ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952626'
| style='text-align:right'| 243
| [[:d:Q12952626|Q12952626]]
| 16
| 4
|class='wd_label'| Khamba
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952647'
| style='text-align:right'| 244
| [[:d:Q12952647|Q12952647]]
| 16
| 5
|class='wd_label'| Kom
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952655'
| style='text-align:right'| 245
| [[:d:Q12952655|Q12952655]]
| 15
| 2
|class='wd_label'| Korra Koraga
|class='wd_p2341'| [[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952656'
| style='text-align:right'| 246
| [[:d:Q12952656|Q12952656]]
| 14
| 3
|class='wd_label'| Mudu Koraga
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952667'
| style='text-align:right'| 247
| [[:d:Q12952667|Q12952667]]
| 13
| 6
|class='wd_label'| Kudiya
|class='wd_p2341'| [[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952676'
| style='text-align:right'| 248
| [[:d:Q12952676|Q12952676]]
| 14
| 8
|class='wd_label'| Kurichiya
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952703'
| style='text-align:right'| 249
| [[:d:Q12952703|Q12952703]]
| 17
| 8
|class='wd_label'| Lamkang
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952773'
| style='text-align:right'| 250
| [[:d:Q12952773|Q12952773]]
| 13
| 5
|class='wd_label'| Malaryan
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952775'
| style='text-align:right'| 251
| [[:d:Q12952775|Q12952775]]
| 15
| 6
|class='wd_label'| Malavedan
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952805'
| style='text-align:right'| 252
| [[:d:Q12952805|Q12952805]]
| 15
| 4
|class='wd_label'| Dandami Maria
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ତେଲେଙ୍ଗାନା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952883'
| style='text-align:right'| 253
| [[:d:Q12952883|Q12952883]]
| 13
| 2
|class='wd_label'| Eastern Muria
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952886'
| style='text-align:right'| 254
| [[:d:Q12952886|Q12952886]]
| 13
| 2
|class='wd_label'| Western Muria
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952895'
| style='text-align:right'| 255
| [[:d:Q12952895|Q12952895]]
| 16
| 3
|class='wd_label'| Na
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952905'
| style='text-align:right'| 256
| [[:d:Q12952905|Q12952905]]
| 17
| 2
|class='wd_label'| Mao Naga
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952906'
| style='text-align:right'| 257
| [[:d:Q12952906|Q12952906]]
| 14
| 4
|class='wd_label'| Kharam Naga
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952908'
| style='text-align:right'| 258
| [[:d:Q12952908|Q12952908]]
| 15
| 5
|class='wd_label'| Maring Naga
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952910'
| style='text-align:right'| 259
| [[:d:Q12952910|Q12952910]]
| 12
| 5
|class='wd_label'| Poumei Naga
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952912'
| style='text-align:right'| 260
| [[:d:Q12952912|Q12952912]]
| 17
| 8
|class='wd_label'| Rongmei Naga
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952942'
| style='text-align:right'| 261
| [[:d:Q12952942|Q12952942]]
| 19
| 6
|class='wd_label'| Matu Chin
|class='wd_p2341'| [[ମିଜୋରାମ]]<br/>Chin State
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12952967'
| style='text-align:right'| 262
| [[:d:Q12952967|Q12952967]]
| 13
| 2
|class='wd_label'| Nora
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12953063'
| style='text-align:right'| 263
| [[:d:Q12953063|Q12953063]]
| 19
| 3
|class='wd_label'| Riang
|class='wd_p2341'| Rangamati District<br/>Chattogram Division<br/>[[ଆସାମ]]<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12953230'
| style='text-align:right'| 264
| [[:d:Q12953230|Q12953230]]
| 13
| 5
|class='wd_label'| Tukpa
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12953397'
| style='text-align:right'| 265
| [[:d:Q12953397|Q12953397]]
| 14
| 9
|class='wd_label'| Bilaspuri
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ପଞ୍ଜାବ, ଭାରତ|ପଞ୍ଜାବ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12953513'
| style='text-align:right'| 266
| [[:d:Q12953513|Q12953513]]
| 14
| 3
|class='wd_label'| Dungra Bhil
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12953522'
| style='text-align:right'| 267
| [[:d:Q12953522|Q12953522]]
| 12
| 3
|class='wd_label'| Adiwasi Garasia
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[ରାଜସ୍ଥାନ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12953532'
| style='text-align:right'| 268
| [[:d:Q12953532|Q12953532]]
| 11
| 3
|class='wd_label'| Bhalay-Gowlan
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12953610'
| style='text-align:right'| 269
| [[:d:Q12953610|Q12953610]]
| 18
| 5
|class='wd_label'| Kanjari
|class='wd_p2341'| [[ବିହାର]]<br/>[[ଦିଲ୍ଲୀ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ରାଜସ୍ଥାନ]]<br/>[[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 91000<ref name="ref_5916bd59f98793654de1453c238743f0">https://www.ethnologue.com/18/language/kft/</ref>
|- class='wd_q12953645'
| style='text-align:right'| 270
| [[:d:Q12953645|Q12953645]]
| 14
| 5
|class='wd_label'| Wadiyara
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>Sindh
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12953671'
| style='text-align:right'| 271
| [[:d:Q12953671|Q12953671]]
| 20
| 2
|class='wd_label'| Gade Lohar
|class='wd_p2341'| [[ଦିଲ୍ଲୀ]]<br/>[[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[ହରିୟାଣା]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ପଞ୍ଜାବ, ଭାରତ|ପଞ୍ଜାବ]]<br/>[[ରାଜସ୍ଥାନ]]<br/>[[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12953672'
| style='text-align:right'| 272
| [[:d:Q12953672|Q12953672]]
| 11
| 4
|class='wd_label'| Lahul Lohar
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଜମ୍ମୁ ଓ କଶ୍ମୀର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12953774'
| style='text-align:right'| 273
| [[:d:Q12953774|Q12953774]]
| 12
| 3
|class='wd_label'| Noiri
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12953791'
| style='text-align:right'| 274
| [[:d:Q12953791|Q12953791]]
| 14
| 2
|class='wd_label'| Adivasi Odia
|class='wd_p2341'| [[ଆନ୍ଧ୍ର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12953854'
| style='text-align:right'| 275
| [[:d:Q12953854|Q12953854]]
| 12
| 2
|class='wd_label'| Rathawi
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12953920'
| style='text-align:right'| 276
| [[:d:Q12953920|Q12953920]]
| 16
| 5
|class='wd_label'| Rana Tharu
|class='wd_p2341'| [[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]<br/>Mahakali Zone<br/>Seti Zone
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q12976968'
| style='text-align:right'| 277
| [[:d:Q12976968|Q12976968]]
| 13
| 6
|class='wd_label'| Khirwar
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q13117696'
| style='text-align:right'| 278
| [[:d:Q13117696|Q13117696]]
| 3
| 3
|class='wd_label'| Thanjavur Marathi
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q13548133'
| style='text-align:right'| 279
| [[:d:Q13548133|Q13548133]]
| 12
| 4
|class='wd_label'| Degaru
|class='wd_p2341'| [[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q14240916'
| style='text-align:right'| 280
| [[:d:Q14240916|Q14240916]]
| 21
| 4
|class='wd_label'| Lhomi
|class='wd_p2341'| [[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]<br/>Kosi Zone
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ<ref name="ref_dcca3c9e799574bfadab4a96a8fa1de7">''[[:d:Q27777767|Endangered Languages Project]]''</ref>
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q14916877'
| style='text-align:right'| 281
| [[:d:Q14916877|Q14916877]]
| 15
| 6
|class='wd_label'| [[କମାର ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q14916887'
| style='text-align:right'| 282
| [[:d:Q14916887|Q14916887]]
| 13
| 5
|class='wd_label'| Malankuravan
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q14916908'
| style='text-align:right'| 283
| [[:d:Q14916908|Q14916908]]
| 15
| 7
|class='wd_label'| Vishavan
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 150<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q15549890'
| style='text-align:right'| 284
| [[:d:Q15549890|Q15549890]]
| 20
| 7
|class='wd_label'| Ahirani
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q15615982'
| style='text-align:right'| 285
| [[:d:Q15615982|Q15615982]]
| 11
| 3
|class='wd_label'| Chitkuli Kinnauri
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q15622700'
| style='text-align:right'| 286
| [[:d:Q15622700|Q15622700]]
| 15
| 5
|class='wd_label'| Stod Bhoti
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q16835180'
| style='text-align:right'| 287
| [[:d:Q16835180|Q16835180]]
| 13
| 7
|class='wd_label'| Attapady Kurumba
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q16841033'
| style='text-align:right'| 288
| [[:d:Q16841033|Q16841033]]
| 17
| 9
|class='wd_label'| Betta Kurumba
|class='wd_p2341'| [[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q16878146'
| style='text-align:right'| 289
| [[:d:Q16878146|Q16878146]]
| 12
| 4
|class='wd_label'| Kumbaran
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q16886762'
| style='text-align:right'| 290
| [[:d:Q16886762|Q16886762]]
| 13
| 7
|class='wd_label'| Muduga
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q16889525'
| style='text-align:right'| 291
| [[:d:Q16889525|Q16889525]]
| 13
| 7
|class='wd_label'| Malasar
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q18457536'
| style='text-align:right'| 292
| [[:d:Q18457536|Q18457536]]
| 13
| 5
|class='wd_label'| Northern Gondi
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q19573111'
| style='text-align:right'| 293
| [[:d:Q19573111|Q19573111]]
| 13
| 6
|class='wd_label'| Mullu Kurumba
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q20983638'
| style='text-align:right'| 294
| [[:d:Q20983638|Q20983638]]
| 14
| 7
|class='wd_label'| Buksa
|class='wd_p2341'| [[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>[[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q21041529'
| style='text-align:right'| 295
| [[:d:Q21041529|Q21041529]]
| 11
| 3
|class='wd_label'| Rajput Garasia
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[ରାଜସ୍ଥାନ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q21179921'
| style='text-align:right'| 296
| [[:d:Q21179921|Q21179921]]
| 10
| 2
|class='wd_label'| Bhoti Kinnauri
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q21179986'
| style='text-align:right'| 297
| [[:d:Q21179986|Q21179986]]
| 14
| 2
|class='wd_label'| Koraku
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q21282543'
| style='text-align:right'| 298
| [[:d:Q21282543|Q21282543]]
| 16
| 7
|class='wd_label'| Jennu Kurumba
|class='wd_p2341'| [[କର୍ଣ୍ଣାଟକ]]<br/>[[କେରଳ]]<br/>[[ତାମିଲନାଡୁ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q21403256'
| style='text-align:right'| 299
| [[:d:Q21403256|Q21403256]]
| 20
| 2
|class='wd_label'| Marma
|class='wd_p2341'| Bandarban District<br/>Khagrachari District<br/>Rangamati District<br/>Chattogram Division<br/>[[ମିଜୋରାମ]]<br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q21403317'
| style='text-align:right'| 300
| [[:d:Q21403317|Q21403317]]
| 15
| 3
|class='wd_label'| Mawchi
|class='wd_p2341'| [[ଗୁଜରାଟ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q21481817'
| style='text-align:right'| 301
| [[:d:Q21481817|Q21481817]]
| 18
| 6
|class='wd_label'| Inpui
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q21481876'
| style='text-align:right'| 302
| [[:d:Q21481876|Q21481876]]
| 12
| 4
|class='wd_label'| Khoibu
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q21491053'
| style='text-align:right'| 303
| [[:d:Q21491053|Q21491053]]
| 17
| 0
|class='wd_label'| Zeme Naga
|class='wd_p2341'| [[ଆସାମ]]<br/>[[ମଣିପୁର]]<br/>[[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q22074616'
| style='text-align:right'| 304
| [[:d:Q22074616|Q22074616]]
| 12
| 2
|class='wd_label'| Shendu
|class='wd_p2341'| [[ମିଜୋରାମ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q22077739'
| style='text-align:right'| 305
| [[:d:Q22077739|Q22077739]]
| 11
| 3
|class='wd_label'| Shumcho
|class='wd_p2341'| [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q22083804'
| style='text-align:right'| 306
| [[:d:Q22083804|Q22083804]]
| 16
| 3
|class='wd_label'| Chitwania Tharu
|class='wd_p2341'| [[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>Gandaki Zone<br/>Lumbini Zone<br/>Narayani Zone
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q22083815'
| style='text-align:right'| 307
| [[:d:Q22083815|Q22083815]]
| 18
| 4
|class='wd_label'| Dangaura Tharu
|class='wd_p2341'| [[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>Bheri Zone<br/>Lumbini Zone<br/>Mahakali Zone<br/>Rapti Zone<br/>Seti Zone
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q22083822'
| style='text-align:right'| 308
| [[:d:Q22083822|Q22083822]]
| 13
| 4
|class='wd_label'| Kathariya Tharu
|class='wd_p2341'| [[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]<br/>Seti Zone
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q24952038'
| style='text-align:right'| 309
| [[:d:Q24952038|Q24952038]]
| 10
| 6
|class='wd_label'| Surgujia
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q25562959'
| style='text-align:right'| 310
| [[:d:Q25562959|Q25562959]]
| 6
| 1
|class='wd_label'| Bhoti Kinnauri
|class='wd_p2341'| ତିବତ
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 1500
|- class='wd_q25934578'
| style='text-align:right'| 311
| [[:d:Q25934578|Q25934578]]
| 4
| 0
|class='wd_label'| Khasali
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q28038881'
| style='text-align:right'| 312
| [[:d:Q28038881|Q28038881]]
| 9
| 2
|class='wd_label'| East Indian
|class='wd_p2341'| [[ମୁମ୍ବାଇ]]
|class='wd_p282'| ଦେବନାଗରୀ<br/>ରୋମାନ ଲିପି
|class='wd_p1098'| 600000
|- class='wd_q30642960'
| style='text-align:right'| 313
| [[:d:Q30642960|Q30642960]]
| 4
| 2
|class='wd_label'| [[ବରପେଇଟା]]
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q42589412'
| style='text-align:right'| 314
| [[:d:Q42589412|Q42589412]]
| 13
| 2
|class='wd_label'| Far Western Muria
|class='wd_p2341'| [[ଛତିଶଗଡ଼]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q46698638'
| style='text-align:right'| 315
| [[:d:Q46698638|Q46698638]]
| 16
| 0
|class='wd_label'| Tagin
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q47482662'
| style='text-align:right'| 316
| [[:d:Q47482662|Q47482662]]
| 5
| 2
|class='wd_label'| [[ଶେଇଖଗାଲ]]
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q47683644'
| style='text-align:right'| 317
| [[:d:Q47683644|Q47683644]]
| 14
| 4
|class='wd_label'| Chug
|class='wd_p2341'| Chugpa tribe<br/>[[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q55614048'
| style='text-align:right'| 318
| [[:d:Q55614048|Q55614048]]
| 6
| 2
|class='wd_label'| [[ହୁଇଷୁ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q55615560'
| style='text-align:right'| 319
| [[:d:Q55615560|Q55615560]]
| 6
| 2
|class='wd_label'| Kachai
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q55636327'
| style='text-align:right'| 320
| [[:d:Q55636327|Q55636327]]
| 5
| 2
|class='wd_label'| [[ତୁସୋମ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'| [[ମଣିପୁର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q56329630'
| style='text-align:right'| 321
| [[:d:Q56329630|Q56329630]]
| 11
| 0
|class='wd_label'| Mixed Great Andamanese
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q60785077'
| style='text-align:right'| 322
| [[:d:Q60785077|Q60785077]]
| 5
| 2
|class='wd_label'| [[ଚମ୍ଫୁଙ୍ଗ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q60787781'
| style='text-align:right'| 323
| [[:d:Q60787781|Q60787781]]
| 5
| 2
|class='wd_label'| Khangoi
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q60788006'
| style='text-align:right'| 324
| [[:d:Q60788006|Q60788006]]
| 4
| 3
|class='wd_label'| Maharam
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q62997793'
| style='text-align:right'| 325
| [[:d:Q62997793|Q62997793]]
| 11
| 1
|class='wd_label'| Aheri Gondi
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ତେଲେଙ୍ଗାନା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q63257089'
| style='text-align:right'| 326
| [[:d:Q63257089|Q63257089]]
| 13
| 2
|class='wd_label'| [[କଲାକତଙ୍ଗ ମୋନ୍ପା]]
|class='wd_p2341'| [[ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 8000<ref name="ref_a96aced0632642a55ef97f2b6f2f43e1">''[[:d:Q14790|Ethnologue]]''</ref>
|- class='wd_q63313752'
| style='text-align:right'| 327
| [[:d:Q63313752|Q63313752]]
| 12
| 1
|class='wd_label'| Adilabad Gondi
|class='wd_p2341'| [[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]<br/>[[ତେଲେଙ୍ଗାନା]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q63339998'
| style='text-align:right'| 328
| [[:d:Q63339998|Q63339998]]
| 12
| 0
|class='wd_label'| Kisangani
|class='wd_p2341'| [[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]]<br/>[[ଓଡ଼ିଶା]]<br/>[[ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q65455884'
| style='text-align:right'| 329
| [[:d:Q65455884|Q65455884]]
| 20
| 0
|class='wd_label'| Marwari
|class='wd_p2341'| [[ରାଜସ୍ଥାନ]]<br/>[[ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'| 7856410<br/>7855400<br/>1010<br/>7830000<br/>25400
|- class='wd_q85809562'
| style='text-align:right'| 330
| [[:d:Q85809562|Q85809562]]
| 5
| 2
|class='wd_label'| [[ଟିଖିର ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q86753925'
| style='text-align:right'| 331
| [[:d:Q86753925|Q86753925]]
| 7
| 2
|class='wd_label'| Deccan Marathi
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q97356879'
| style='text-align:right'| 332
| [[:d:Q97356879|Q97356879]]
| 12
| 2
|class='wd_label'| Barman
|class='wd_p2341'| Sylhet Region<br/>କାଚାର ହିଲ୍ଲା
|class='wd_p282'| Sylheti
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q105288428'
| style='text-align:right'| 333
| [[:d:Q105288428|Q105288428]]
| 8
| 2
|class='wd_label'| Moundadan Chetty
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q105360304'
| style='text-align:right'| 334
| [[:d:Q105360304|Q105360304]]
| 5
| 2
|class='wd_label'| [[ସୁଆଁସୁ ଭାଷା]]
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q106398670'
| style='text-align:right'| 335
| [[:d:Q106398670|Q106398670]]
| 8
| 3
|class='wd_label'| Bhoyari
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q107175785'
| style='text-align:right'| 336
| [[:d:Q107175785|Q107175785]]
| 4
| 3
|class='wd_label'| Chakpa
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q107548681'
| style='text-align:right'| 337
| [[:d:Q107548681|Q107548681]]
| 11
| 3
|class='wd_label'| Noakhailla
|class='wd_p2341'| Chattogram Division<br/>Noakhali District<ref name="ref_30fccbdd17dd0df59b7a17de7065fced">https://www.allresearchjournal.com/archives/2021/vol7issue3/PartG/7-3-118-701.pdf</ref><br/>[[ତ୍ରିପୁରା]]<ref name="ref_30fccbdd17dd0df59b7a17de7065fced">https://www.allresearchjournal.com/archives/2021/vol7issue3/PartG/7-3-118-701.pdf</ref>
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q109421960'
| style='text-align:right'| 338
| [[:d:Q109421960|Q109421960]]
| 5
| 2
|class='wd_label'| [[ରାଠୱାଲି ବୋଲି]]
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q110245403'
| style='text-align:right'| 339
| [[:d:Q110245403|Q110245403]]
| 5
| 2
|class='wd_label'| [[ଶ୍ରୀନଗରିଆ ବୋଲି]]
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q110251921'
| style='text-align:right'| 340
| [[:d:Q110251921|Q110251921]]
| 4
| 2
|class='wd_label'| [[ଗଙ୍ଗାଡ଼ି ବୋଲି]]
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q110251938'
| style='text-align:right'| 341
| [[:d:Q110251938|Q110251938]]
| 5
| 1
|class='wd_label'| Tehriyali
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q111360885'
| style='text-align:right'| 342
| [[:d:Q111360885|Q111360885]]
| 6
| 1
|class='wd_label'| Dawik Kui
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q112131902'
| style='text-align:right'| 343
| [[:d:Q112131902|Q112131902]]
| 3
| 1
|class='wd_label'| Begushoraiya Maithili
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q112760813'
| style='text-align:right'| 344
| [[:d:Q112760813|Q112760813]]
| 12
| 4
|class='wd_label'| Judæo-Urdu
|class='wd_p2341'| Baghdadi Jews
|class='wd_p282'| Hebrew script based alphabet<br/>Hebrew alphabet
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q118897441'
| style='text-align:right'| 345
| [[:d:Q118897441|Q118897441]]
| 3
| 1
|class='wd_label'| Dimasa Kachari
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q120287718'
| style='text-align:right'| 346
| [[:d:Q120287718|Q120287718]]
| 4
| 3
|class='wd_label'| Cholanaikkan
|class='wd_p2341'| Cholanaikkan
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q121461186'
| style='text-align:right'| 347
| [[:d:Q121461186|Q121461186]]
| 3
| 2
|class='wd_label'| Malamuthan language
|class='wd_p2341'|
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q123124370'
| style='text-align:right'| 348
| [[:d:Q123124370|Q123124370]]
| 5
| 1
|class='wd_label'| Wui
|class='wd_p2341'| [[ନାଗାଲ୍ୟାଣ୍ଡ|ନାଗାଲାଣ୍ଡ]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q130641498'
| style='text-align:right'| 349
| [[:d:Q130641498|Q130641498]]
| 4
| 2
|class='wd_label'| Gaudi Prakrit
|class='wd_p2341'| ବଙ୍ଗ
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|- class='wd_q6025550'
| style='text-align:right'| 350
| [[:d:Q6025550|Q6025550]]
| 19
| 9
|class='wd_label'| Indo-Portuguese
|class='wd_p2341'| [[କେରଳ]]<br/>[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର]]
|class='wd_p282'|
|class='wd_p1098'|
|}
----
∑ 350 items.
{{Wikidata list end}}
fwaul6gvplmamec1e53wx9oy37bfnsj
ମନୋରଞ୍ଜନ ପ୍ରଧାନ
0
94919
556579
555981
2024-12-05T03:36:56Z
Soumyajit panda1
38255
/* ଅଧ୍ୟାପନା */ ତାରିଖ ଠିକ କରାଗଲା ।
556579
wikitext
text/x-wiki
[[ଫାଇଲ:M.Pradhan.jpg|thumb|ମନୋରଞ୍ଜନ ପ୍ରଧାନ]]
'''[[ମନୋରଞ୍ଜନ ପ୍ରଧାନ]]''' (ଜନ୍ମ: ୧୫ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୬୦) [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ-ଭାଷୀ]] ପ୍ରାଧ୍ୟାପକ, ସମାଲୋଚକ, ସମ୍ପାଦକ ଓ ଲେଖକ। ସେ ବର୍ତ୍ତମାନ [[ବିଶ୍ୱଭାରତୀ]]ର ଭାଷାଭବନର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଓ ଓଡ଼ିଆ ବିଭାଗର ମୁଖ୍ୟ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ।
== ଜନ୍ମ ଓ ଜୀବନ ==
ମନୋରଞ୍ଜନ ପ୍ରଧାନ ୧୯୬୦ ଜାନୁଆରୀ ୧୫ରେ [[ଯାଜପୁର ଜିଲ୍ଲା|ଯାଜପୁର]]ର [[ସୁକିନ୍ଦା'' (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ସୁକିନ୍ଦା]] ଅନ୍ତରଗତ ଜେମାଦେଇପୁର, ହରିପୁର ଗ୍ରାମରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |title=Manoranjan Pradhan |url=https://www.visvabharati.ac.in/manoranjanpradhan.html |access-date=2024-11-27 |website=www.visvabharati.ac.in}}</ref> ପିତା ବୀର କିଶୋର ପ୍ରଧାନ ଓ ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀପ୍ରିୟା ପ୍ରଧାନଙ୍କର ସେ ଥିଲେ ଚତୁର୍ଥ ସନ୍ତାନ । ଭାଇ ପ୍ରାଣକୃଷ୍ଣ ପ୍ରଧାନ, ଆର୍ତ୍ତବନ୍ଧୁ ପ୍ରଧାନ, ଅନନ୍ତ ଚରଣ ପ୍ରଧାନ ଓ ଭଉଣୀ ଉର୍ମିଳା ପ୍ରଧାନଙ୍କର ସେ ଅନୁଜ।
== ଶିକ୍ଷା ==
ସେ ତାଙ୍କର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଜୀବନର ଶିକ୍ଷା ଚାଟଶାଳୀରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସେଠାରେ ଦୁଇବର୍ଷ ପଢ଼ିବା ପରେ ଜେମାଦେଇପୁର ଉଚ୍ଚ ମାଧ୍ୟମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ତୃତୀୟ ଶ୍ରେଣୀରେ ନାମ ଲେଖାଇଥିଲେ । ସେଠାରେ ପଞ୍ଚମ ଶ୍ରେଣୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପଢିବାପରେ ସେ ଖଣ୍ଡୁରାଇ ମଧ୍ୟ ଇଂରାଜୀ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଷଷ୍ଠ ଓ ସପ୍ତମ ଶ୍ରେଣୀରେ ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ। ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ମହାଦେବ ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟ, ହରିପୁରରେ ସେ ତାଙ୍କର ଏକାଦଶ ଶ୍ରେଣୀର ଅଧ୍ୟୟନ ଶେଷ କରିଥିଲେ।
ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ସେ [[କଟକ]]ର [[ଖ୍ରୀଷ୍ଟ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ]]ରେ ୧୯୭୫ରେ ଆଇ.ଏ. ଓ ପରେ ୧୯୮୦ ମସିହାରେ ଓଡ଼ିଆ ସମ୍ମାନ ସହିତ ସ୍ନାତକ ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ । ସେ [[ଶାନ୍ତିନିକେତନ]]<nowiki/>ରୁ ୧୯୮୨ ମସିହାରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ସମାପ୍ତ କରିଥିଲେ । ସେଠାରେ [[ଖଗେଶ୍ୱର ମହାପାତ୍ର|ଖଗେଶ୍ଵର ମହାପାତ୍ର]]ଙ୍କ ତତ୍ତ୍ଵାବଧାନରେ ଗବେଷଣା କରି ୧୯୮୭ ମସିହାରେ ଡକ୍ଟରେଟ ପାଇଥିଲେ ।<ref name=":0">https://www.visvabharati.ac.in/file/DCV-ManoranjanPradhan2018.pdf</ref>
== ଅଧ୍ୟାପନା ==
ସେ ୧୯୮୪ରୁ ୧୯୮୮ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିଶ୍ୱଭାରତୀରେ ଅଧ୍ୟାପକ, ୧୯୮୮ରୁ ୨୦୦୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ରିଡର୍ ଓ ୨୨ ନଭେମ୍ବର ୨୦୦୫ରୁ ଅଦ୍ୟାବଧି ପ୍ରାଧ୍ୟାପକ ଭାବରେ ସେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଆସୁଛନ୍ତି ।<ref name=":0" /> ଅଦ୍ୟାବଧି ତାଙ୍କ ଅଧୀନରେ ୨୦ରୁ ଅଧିକ ଏମ୍.ଫିଲ୍ ଓ ୨୩ରୁ ଅଧିକ ପିଏଚ୍.ଡି ଗବେଷକ ଗବେଷଣା କରିଛନ୍ତି । ଏହାବ୍ୟତୀତ ସେ ଅନେକ ଗବେଷଣାତ୍ମକ ପ୍ରବନ୍ଧ ରଚନା କରିଛନ୍ତି ।
== ରଚନାବଳୀ ==
=== ସମାଲୋଚନା ପୁସ୍ତକ ===
* ''କିଛି ତତ୍ତ୍ଵ କିଛି ବ୍ୟାଖ୍ୟା (୧୯୮୮)''
* ''ଉପନ୍ୟାସ ତତ୍ତ୍ଵ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆଲୋଚନା (୨୦୦୩)''
* ''କାହ୍ନୁଚରଣ ଓ ଶରତ ଚନ୍ଦ୍ର ଉପନ୍ୟାସ (୨୦୦୪)''
* ''ସାହିତ୍ୟ ଅନ୍ଵେଷା (୨୦୦୪)''
* ''ଗୋଦାବରୀଶ ମିଶ୍ର (୨୦୦୬)''
=== ସମ୍ପାଦିତ ପୁସ୍ତକ ===
* ''ଉପନ୍ୟାସ ଗ୍ରନ୍ଥସୂଚୀ (୧୯୮୮)''
* ''ଭାଷା ସାହିତ୍ୟର ବର୍ଣ୍ଣ ବିଭା (୧୯୯୪)''
* ''ଅନୁବାଦ ସାହିତ୍ୟ: ତତ୍ତ୍ଵ ଓ ପ୍ରୟୋଗ (୨୦୦୦)''
* ''ସୁରତ୍ନମାଳା (୨୦୦୪)''
* ''ବୈଷ୍ଣବାୟନ (୨୦୦୪)''
* ''ଇଚ୍ଛାବତୀ (୨୦୦୪)''
* ''[[ଫକୀର ମୋହନ ସେନାପତି|ଫକୀରମୋହନ]]<nowiki/>ଙ୍କ ଆତ୍ମଚରିତ (୨୦୦୫)''
* ''ସାହିତ୍ୟ ଦୀପିକା (୨୦୦୬)''
* ''ଲଛମା (୨୦୦୭)''
* ''ଗୋପୀନାଥ ଚୟନିକା (୨୦୦୯)''
* ''[[କାହ୍ନୁଚରଣ ମହାନ୍ତି|କାହ୍ନୁ ଚରଣ]] ଚୟନିକା (୨୦୧୩)''
* ''ଗର୍ବର କଥା: ଗର୍ବ କରିବାର କଥା (୨୦୧୬)''
* ''ଚିତ୍ର :ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ନନ୍ଦ''
* ''ପୁନରାୟ ରେବତୀ''
== ସମ୍ମାନ ଓ ପୁରସ୍କାର ==
* ମାନସିଂହ ପ୍ରବନ୍ଧ ପ୍ରତିଯୋଗୀତାରେ ପ୍ରଥମ ପୁରସ୍କାର, ୧୯୮୨
* ଗୋପୀନାଥ ପ୍ରବନ୍ଧ ପୁରସ୍କାର, ୨୦୦୫
* [[ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର|ଓଡ଼ିଶା ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡ଼େମୀ, ୨୦୧୧]]
* ମାନସିଂହ ସମ୍ମାନ, ସାରଳା ସାହିତ୍ୟ ସାଂସଦ, ୨୦୧୪
* ବୈଶାଖୀ ସାହିତ୍ୟ ସାଂସଦ ସମ୍ମାନ, ୨୦୧୮
== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୬୦ ଜନ୍ମ]]
r4cboe018n44f8yjw5dusiir8plf7xb
ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା
0
94963
556582
556537
2024-12-05T06:21:18Z
Hpsatapathy
6324
556582
wikitext
text/x-wiki
{{|}}
ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା ହେଉଛି ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ୧୯୭୨ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି । ଏହା ୧୯୭୧ ମସିହାର ବାଙ୍ଗ୍ଲାଦେଶ ମୁକ୍ତିଯୁଦ୍ଧ ଓ ଏସିଆରେ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ଚୁକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଦୁଇ ଦେଶ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବାକୁ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ। ଭାରତ ଦ୍ଵାରା ଏହା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କକୁ ସାଧାରଣ କରିବା ଓ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନାର ପ୍ରୟାସ ଥିଲା । ଏହାର ଫଳରେ ଏକ ଦ୍ୱିପକ୍ଷୀୟ ଆଧାରରେ କାଶ୍ମୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="mea.gov.in">{{cite web |title=simla agreement |url=https://www.mea.gov.in/Portal/LegalTreatiesDoc/PA72B1578.pdf |website=mea.gov.in |accessdate=4 December 2024}}</ref>
aadhaara
{{Reflist}}
jy3f1b24dohvgzewoonima3ov38gxd1
556583
556582
2024-12-05T06:23:59Z
Hpsatapathy
6324
ଛୋଟ
556583
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Simla Agreement}}
ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା ହେଉଛି ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ୧୯୭୨ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି । ଏହା ୧୯୭୧ ମସିହାର ବାଙ୍ଗ୍ଲାଦେଶ ମୁକ୍ତିଯୁଦ୍ଧ ଓ ଏସିଆରେ ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ଚୁକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଦୁଇ ଦେଶ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବାକୁ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ। ଭାରତ ଦ୍ଵାରା ଏହା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କକୁ ସାଧାରଣ କରିବା ଓ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନାର ପ୍ରୟାସ ଥିଲା । ଏହାର ଫଳରେ ଏକ ଦ୍ୱିପକ୍ଷୀୟ ଆଧାରରେ କାଶ୍ମୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="mea.gov.in">{{cite web |title=simla agreement |url=https://www.mea.gov.in/Portal/LegalTreatiesDoc/PA72B1578.pdf |website=mea.gov.in |accessdate=4 December 2024}}</ref>
ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା, ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ 2 ଜୁଲାଇ 1972 ରେ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ରାଜଧାନୀ ଶିମଲାରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା । 1971 ମସିହାର ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନୀ ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ଏହା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ବାଂଲାଦେଶ ମୁକ୍ତି ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ରାଜ୍ୟ ସ against ନ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲ fighting ୁଥିବା ବଙ୍ଗୀୟ ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ସହଯୋଗୀ ଭାବରେ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ଥାନରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବା ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତୀୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ପଶ୍ଚିମ ପାକିସ୍ତାନ ସହିତ ମିଳିତ ହେବା ଏବଂ ବାଂଲାଦେଶର ସ୍ independent ାଧୀନ ରାଜ୍ୟର ଉତ୍ପତ୍ତିରୁ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନର ବିଚ୍ଛିନ୍ନତା ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା।
aadhaara
{{Reflist}}
9uclccx6htqbxirjtjcctciskm8p5f8
556584
556583
2024-12-05T06:31:41Z
Hpsatapathy
6324
ଆଧାର ଯୋଡିବା
556584
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Simla Agreement}}
ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା, ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ୨ ଜୁଲାଇ ୧୯୭୨ ରେ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ରାଜଧାନୀ ଶିମଲାରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି । ଏହି ଚୁକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଦୁଇ ଦେଶ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବାକୁ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ । ଭାରତ ଦ୍ଵାରା ଏହା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କକୁ ସାଧାରଣ କରିବା ଓ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନାର ପ୍ରୟାସ ଥିଲା । ଏହା ବାଂଲାଦେଶ ମୁକ୍ତି ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ରାଜ୍ୟ ସୈନ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢୁଥିବା ବଙ୍ଗୀୟ ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ସହଯୋଗୀ ଭାବରେ ଭାରତର ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବା ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତୀୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନ ପାକିସ୍ତାନରୁ ବିଚ୍ଚିନ୍ନ ହୋଇ ସ୍ଵାଧୀନ ବାଂଲାଦେଶର ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିଲା । ଏହା ଫଳରେ ଏକ ଦ୍ୱିପକ୍ଷୀୟ ଚୁକ୍ତି ଆଧାରରେ କାଶ୍ମୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="mea.gov.in">{{cite web |title=simla agreement |url=https://www.mea.gov.in/Portal/LegalTreatiesDoc/PA72B1578.pdf |website=mea.gov.in |accessdate=4 December 2024}}</ref>
=== ଆଧର ===
{{Reflist}}
1jx2wph5m2xq2qv7r5q9ecgmm581665
556585
556584
2024-12-05T06:47:54Z
Hpsatapathy
6324
ଆଧାର ଯୋଡିବା
556585
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Simla Agreement}}
ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା, ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ୨ ଜୁଲାଇ ୧୯୭୨ ରେ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ରାଜଧାନୀ ଶିମଲାରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି । ଏହି ଚୁକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଦୁଇ ଦେଶ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବାକୁ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ । ଭାରତ ଦ୍ଵାରା ଏହା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କକୁ ସାଧାରଣ କରିବା ଓ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନାର ପ୍ରୟାସ ଥିଲା । ଏହା ବାଂଲାଦେଶ ମୁକ୍ତି ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ରାଜ୍ୟ ସୈନ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢୁଥିବା ବଙ୍ଗୀୟ ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ସହଯୋଗୀ ଭାବରେ ଭାରତର ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବା ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତୀୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନ ପାକିସ୍ତାନରୁ ବିଚ୍ଚିନ୍ନ ହୋଇ ସ୍ଵାଧୀନ ବାଂଲାଦେଶର ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିଲା । ଏହା ଫଳରେ ଏକ ଦ୍ୱିପକ୍ଷୀୟ ଚୁକ୍ତି ଆଧାରରେ କାଶ୍ମୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="mea.gov.in">{{cite web |title=simla agreement |url=https://www.mea.gov.in/Portal/LegalTreatiesDoc/PA72B1578.pdf |website=mea.gov.in |accessdate=4 December 2024}}</ref>
=== ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରାବଧାନ ===
ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାରେ ଏ କଥାକୁ ଗୁରୁତ୍ଵ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ଯେ ଉଭୟ ଦେଶ ସେମାନଙ୍କର ବିବାଦର ଅନ୍ତ ଘଟାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବେ ଏବଂ ଉପ-ମହାଦେଶରେ ସ୍ଥାୟୀ ବନ୍ଧୁତା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ । ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୁରଣ ପାଇଁ [[ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ]] ଏବଂ ଭୁଟ୍ଟୋ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି ଯେ ସମସ୍ତ ବିବାଦ ଏବଂ ସମସ୍ୟାର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଉଭୟ ଦେଶ ସିଧାସଳଖ ଆଲୋଚନା କରିବେ ଏବଂ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏକପାଖିଆ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ନାହିଁ । ସେମାନେ ପରସ୍ପର ବିରୁଦ୍ଧରେ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଆଞ୍ଚଳିକ ଅଖଣ୍ଡତାକୁ ଅବମାନନା କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ପରସ୍ପରର ରାଜନୈସ୍ଵାଧୀନତା ଉପରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବେ ନାହିଁ। ଉଭୟ ସରକାର ପରସ୍ପରର ଦେଶ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଚାର ବନ୍ଦ କରିବେ ଏବଂ ଏଭଳି ସମ୍ବାଦକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବେ ଯାହା ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଧୁତା ବିକାଶ କରିବ | ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବାକୁ ସମସ୍ତ ଯୋଗାଯୋଗର ସୂତ୍ର ପୁନଃ-ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବ | ପରିବହନ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଉଭୟ ଦେଶର ଲୋକମାନେ ସହଜରେ ଗମନାଗମନ କରିପାରିବେ ଏବଂ ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିପାରିବେ। ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଯୋଗ ଯଥା ସମ୍ଭବ ପୁନଃ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ଦିଆଯିବ |
ସ୍ଥାୟୀ ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ଉଭୟ ସରକାର ନିମ୍ନ ପ୍ରମୁଖ ସର୍ତ୍ତାବଳୀରେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |last=InpaperMagazine |first=From |date=2012-09-23 |title=A leaf from history: Simla Agreement, at last |url=https://www.dawn.com/news/751253 |access-date=2024-12-05 |website=DAWN.COM |language=en}}</ref>
* ଉଭୟ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଫେରିବେ ।
* ଉଭୟ ଦେଶ ୧୭ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୭୧ ର ଅସ୍ତ୍ରବିରତି ଉଲ୍ଲଂଘନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଥିଲେ ।
* ଏହା ନିଷ୍ପତ୍ତି ହୋଇଛି ଯେ ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାର କୋଡିଏ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ସୀମାରୁ ପଛକୁ ଫେରିବେ ।
ଭବିଷ୍ୟତରେ ଦୁଇ ସରକାରର ମୁଖ୍ୟମାନେ ସାକ୍ଷାତ ଜାରି ରଖିବେ ଏବଂ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଉଭୟ ଦେଶର ଅଧିକାରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବା ପାଇଁ ଆଲୋଚନା ଜାରି ରଖିବେ ବୋଲି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି ।
=== ଆଧର ===
{{Reflist}}
rita2ob6tpipxz4g4qk6yphzq0otzv9
556586
556585
2024-12-05T06:51:27Z
Hpsatapathy
6324
ଶ୍ରେଣୀ ଯୋଡିବା
556586
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Simla Agreement}}
ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା, ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ୨ ଜୁଲାଇ ୧୯୭୨ ରେ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ରାଜଧାନୀ ଶିମଲାରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି । ଏହି ଚୁକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଦୁଇ ଦେଶ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବାକୁ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ । ଭାରତ ଦ୍ଵାରା ଏହା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କକୁ ସାଧାରଣ କରିବା ଓ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନାର ପ୍ରୟାସ ଥିଲା । ଏହା ବାଂଲାଦେଶ ମୁକ୍ତି ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ରାଜ୍ୟ ସୈନ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢୁଥିବା ବଙ୍ଗୀୟ ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ସହଯୋଗୀ ଭାବରେ ଭାରତର ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବା ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତୀୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନ ପାକିସ୍ତାନରୁ ବିଚ୍ଚିନ୍ନ ହୋଇ ସ୍ଵାଧୀନ ବାଂଲାଦେଶର ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିଲା । ଏହା ଫଳରେ ଏକ ଦ୍ୱିପକ୍ଷୀୟ ଚୁକ୍ତି ଆଧାରରେ କାଶ୍ମୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="mea.gov.in">{{cite web |title=simla agreement |url=https://www.mea.gov.in/Portal/LegalTreatiesDoc/PA72B1578.pdf |website=mea.gov.in |accessdate=4 December 2024}}</ref>
=== ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରାବଧାନ ===
ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାରେ ଏ କଥାକୁ ଗୁରୁତ୍ଵ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ଯେ ଉଭୟ ଦେଶ ସେମାନଙ୍କର ବିବାଦର ଅନ୍ତ ଘଟାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବେ ଏବଂ ଉପ-ମହାଦେଶରେ ସ୍ଥାୟୀ ବନ୍ଧୁତା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ । ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୁରଣ ପାଇଁ [[ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ]] ଏବଂ ଭୁଟ୍ଟୋ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି ଯେ ସମସ୍ତ ବିବାଦ ଏବଂ ସମସ୍ୟାର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଉଭୟ ଦେଶ ସିଧାସଳଖ ଆଲୋଚନା କରିବେ ଏବଂ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏକପାଖିଆ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ନାହିଁ । ସେମାନେ ପରସ୍ପର ବିରୁଦ୍ଧରେ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଆଞ୍ଚଳିକ ଅଖଣ୍ଡତାକୁ ଅବମାନନା କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ପରସ୍ପରର ରାଜନୈସ୍ଵାଧୀନତା ଉପରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବେ ନାହିଁ। ଉଭୟ ସରକାର ପରସ୍ପରର ଦେଶ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଚାର ବନ୍ଦ କରିବେ ଏବଂ ଏଭଳି ସମ୍ବାଦକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବେ ଯାହା ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଧୁତା ବିକାଶ କରିବ | ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବାକୁ ସମସ୍ତ ଯୋଗାଯୋଗର ସୂତ୍ର ପୁନଃ-ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବ | ପରିବହନ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଉଭୟ ଦେଶର ଲୋକମାନେ ସହଜରେ ଗମନାଗମନ କରିପାରିବେ ଏବଂ ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିପାରିବେ। ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଯୋଗ ଯଥା ସମ୍ଭବ ପୁନଃ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ଦିଆଯିବ |
ସ୍ଥାୟୀ ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ଉଭୟ ସରକାର ନିମ୍ନ ପ୍ରମୁଖ ସର୍ତ୍ତାବଳୀରେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |last=InpaperMagazine |first=From |date=2012-09-23 |title=A leaf from history: Simla Agreement, at last |url=https://www.dawn.com/news/751253 |access-date=2024-12-05 |website=DAWN.COM |language=en}}</ref>
* ଉଭୟ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଫେରିବେ ।
* ଉଭୟ ଦେଶ ୧୭ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୭୧ ର ଅସ୍ତ୍ରବିରତି ଉଲ୍ଲଂଘନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଥିଲେ ।
* ଏହା ନିଷ୍ପତ୍ତି ହୋଇଛି ଯେ ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାର କୋଡିଏ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ସୀମାରୁ ପଛକୁ ଫେରିବେ ।
ଭବିଷ୍ୟତରେ ଦୁଇ ସରକାରର ମୁଖ୍ୟମାନେ ସାକ୍ଷାତ ଜାରି ରଖିବେ ଏବଂ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଉଭୟ ଦେଶର ଅଧିକାରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବା ପାଇଁ ଆଲୋଚନା ଜାରି ରଖିବେ ବୋଲି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି ।
=== ଆଧର ===
{{Reflist}}
[[ଶ୍ରେଣୀ: ସିମଳା]]
kngtabqt3sl3sdbwc8qo6k2xe97x4nk
556587
556586
2024-12-05T06:52:24Z
Hpsatapathy
6324
ଶ୍ରେଣୀ ଯୋଡିବା
556587
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Simla Agreement}}
'''ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା''', ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ୨ ଜୁଲାଇ ୧୯୭୨ ରେ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ରାଜଧାନୀ ଶିମଲାରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି । ଏହି ଚୁକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଦୁଇ ଦେଶ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବାକୁ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ । ଭାରତ ଦ୍ଵାରା ଏହା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କକୁ ସାଧାରଣ କରିବା ଓ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନାର ପ୍ରୟାସ ଥିଲା । ଏହା ବାଂଲାଦେଶ ମୁକ୍ତି ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ରାଜ୍ୟ ସୈନ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢୁଥିବା ବଙ୍ଗୀୟ ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ସହଯୋଗୀ ଭାବରେ ଭାରତର ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବା ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତୀୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନ ପାକିସ୍ତାନରୁ ବିଚ୍ଚିନ୍ନ ହୋଇ ସ୍ଵାଧୀନ ବାଂଲାଦେଶର ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିଲା । ଏହା ଫଳରେ ଏକ ଦ୍ୱିପକ୍ଷୀୟ ଚୁକ୍ତି ଆଧାରରେ କାଶ୍ମୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="mea.gov.in">{{cite web |title=simla agreement |url=https://www.mea.gov.in/Portal/LegalTreatiesDoc/PA72B1578.pdf |website=mea.gov.in |accessdate=4 December 2024}}</ref>
=== ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରାବଧାନ ===
ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାରେ ଏ କଥାକୁ ଗୁରୁତ୍ଵ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ଯେ ଉଭୟ ଦେଶ ସେମାନଙ୍କର ବିବାଦର ଅନ୍ତ ଘଟାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବେ ଏବଂ ଉପ-ମହାଦେଶରେ ସ୍ଥାୟୀ ବନ୍ଧୁତା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ । ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୁରଣ ପାଇଁ [[ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ]] ଏବଂ ଭୁଟ୍ଟୋ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି ଯେ ସମସ୍ତ ବିବାଦ ଏବଂ ସମସ୍ୟାର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଉଭୟ ଦେଶ ସିଧାସଳଖ ଆଲୋଚନା କରିବେ ଏବଂ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏକପାଖିଆ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ନାହିଁ । ସେମାନେ ପରସ୍ପର ବିରୁଦ୍ଧରେ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଆଞ୍ଚଳିକ ଅଖଣ୍ଡତାକୁ ଅବମାନନା କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ପରସ୍ପରର ରାଜନୈସ୍ଵାଧୀନତା ଉପରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବେ ନାହିଁ। ଉଭୟ ସରକାର ପରସ୍ପରର ଦେଶ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଚାର ବନ୍ଦ କରିବେ ଏବଂ ଏଭଳି ସମ୍ବାଦକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବେ ଯାହା ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଧୁତା ବିକାଶ କରିବ | ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବାକୁ ସମସ୍ତ ଯୋଗାଯୋଗର ସୂତ୍ର ପୁନଃ-ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବ | ପରିବହନ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଉଭୟ ଦେଶର ଲୋକମାନେ ସହଜରେ ଗମନାଗମନ କରିପାରିବେ ଏବଂ ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିପାରିବେ। ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଯୋଗ ଯଥା ସମ୍ଭବ ପୁନଃ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ଦିଆଯିବ |
ସ୍ଥାୟୀ ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ଉଭୟ ସରକାର ନିମ୍ନ ପ୍ରମୁଖ ସର୍ତ୍ତାବଳୀରେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |last=InpaperMagazine |first=From |date=2012-09-23 |title=A leaf from history: Simla Agreement, at last |url=https://www.dawn.com/news/751253 |access-date=2024-12-05 |website=DAWN.COM |language=en}}</ref>
* ଉଭୟ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଫେରିବେ ।
* ଉଭୟ ଦେଶ ୧୭ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୭୧ ର ଅସ୍ତ୍ରବିରତି ଉଲ୍ଲଂଘନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଥିଲେ ।
* ଏହା ନିଷ୍ପତ୍ତି ହୋଇଛି ଯେ ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାର କୋଡିଏ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ସୀମାରୁ ପଛକୁ ଫେରିବେ ।
ଭବିଷ୍ୟତରେ ଦୁଇ ସରକାରର ମୁଖ୍ୟମାନେ ସାକ୍ଷାତ ଜାରି ରଖିବେ ଏବଂ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଉଭୟ ଦେଶର ଅଧିକାରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବା ପାଇଁ ଆଲୋଚନା ଜାରି ରଖିବେ ବୋଲି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି ।
=== ଆଧର ===
{{Reflist}}
[[ଶ୍ରେଣୀ: ସିମଳା]]
{{ମୁଣ୍ଡିଆ}}
d9gh88lrxzundfhonoumiu9lftpsqoq
556589
556587
2024-12-05T06:53:58Z
Hpsatapathy
6324
Hpsatapathy ପୃଷ୍ଠାଟିକୁ "[[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Hpsatapathy/sandbox99]]"ରୁ "[[ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା]]"କୁ ଘୁଞ୍ଚାଇଲେ: ପୃଷ୍ଠା ତିଆରି ହେଲା
556587
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Simla Agreement}}
'''ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା''', ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ୨ ଜୁଲାଇ ୧୯୭୨ ରେ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ରାଜଧାନୀ ଶିମଲାରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି । ଏହି ଚୁକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଦୁଇ ଦେଶ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବାକୁ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ । ଭାରତ ଦ୍ଵାରା ଏହା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କକୁ ସାଧାରଣ କରିବା ଓ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନାର ପ୍ରୟାସ ଥିଲା । ଏହା ବାଂଲାଦେଶ ମୁକ୍ତି ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ରାଜ୍ୟ ସୈନ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢୁଥିବା ବଙ୍ଗୀୟ ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ସହଯୋଗୀ ଭାବରେ ଭାରତର ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବା ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତୀୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନ ପାକିସ୍ତାନରୁ ବିଚ୍ଚିନ୍ନ ହୋଇ ସ୍ଵାଧୀନ ବାଂଲାଦେଶର ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିଲା । ଏହା ଫଳରେ ଏକ ଦ୍ୱିପକ୍ଷୀୟ ଚୁକ୍ତି ଆଧାରରେ କାଶ୍ମୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="mea.gov.in">{{cite web |title=simla agreement |url=https://www.mea.gov.in/Portal/LegalTreatiesDoc/PA72B1578.pdf |website=mea.gov.in |accessdate=4 December 2024}}</ref>
=== ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରାବଧାନ ===
ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାରେ ଏ କଥାକୁ ଗୁରୁତ୍ଵ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ଯେ ଉଭୟ ଦେଶ ସେମାନଙ୍କର ବିବାଦର ଅନ୍ତ ଘଟାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବେ ଏବଂ ଉପ-ମହାଦେଶରେ ସ୍ଥାୟୀ ବନ୍ଧୁତା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ । ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୁରଣ ପାଇଁ [[ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ]] ଏବଂ ଭୁଟ୍ଟୋ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି ଯେ ସମସ୍ତ ବିବାଦ ଏବଂ ସମସ୍ୟାର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଉଭୟ ଦେଶ ସିଧାସଳଖ ଆଲୋଚନା କରିବେ ଏବଂ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏକପାଖିଆ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ନାହିଁ । ସେମାନେ ପରସ୍ପର ବିରୁଦ୍ଧରେ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଆଞ୍ଚଳିକ ଅଖଣ୍ଡତାକୁ ଅବମାନନା କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ପରସ୍ପରର ରାଜନୈସ୍ଵାଧୀନତା ଉପରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବେ ନାହିଁ। ଉଭୟ ସରକାର ପରସ୍ପରର ଦେଶ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଚାର ବନ୍ଦ କରିବେ ଏବଂ ଏଭଳି ସମ୍ବାଦକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବେ ଯାହା ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଧୁତା ବିକାଶ କରିବ | ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବାକୁ ସମସ୍ତ ଯୋଗାଯୋଗର ସୂତ୍ର ପୁନଃ-ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବ | ପରିବହନ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଉଭୟ ଦେଶର ଲୋକମାନେ ସହଜରେ ଗମନାଗମନ କରିପାରିବେ ଏବଂ ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିପାରିବେ। ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଯୋଗ ଯଥା ସମ୍ଭବ ପୁନଃ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ଦିଆଯିବ |
ସ୍ଥାୟୀ ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ଉଭୟ ସରକାର ନିମ୍ନ ପ୍ରମୁଖ ସର୍ତ୍ତାବଳୀରେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |last=InpaperMagazine |first=From |date=2012-09-23 |title=A leaf from history: Simla Agreement, at last |url=https://www.dawn.com/news/751253 |access-date=2024-12-05 |website=DAWN.COM |language=en}}</ref>
* ଉଭୟ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଫେରିବେ ।
* ଉଭୟ ଦେଶ ୧୭ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୭୧ ର ଅସ୍ତ୍ରବିରତି ଉଲ୍ଲଂଘନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଥିଲେ ।
* ଏହା ନିଷ୍ପତ୍ତି ହୋଇଛି ଯେ ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାର କୋଡିଏ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ସୀମାରୁ ପଛକୁ ଫେରିବେ ।
ଭବିଷ୍ୟତରେ ଦୁଇ ସରକାରର ମୁଖ୍ୟମାନେ ସାକ୍ଷାତ ଜାରି ରଖିବେ ଏବଂ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଉଭୟ ଦେଶର ଅଧିକାରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବା ପାଇଁ ଆଲୋଚନା ଜାରି ରଖିବେ ବୋଲି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି ।
=== ଆଧର ===
{{Reflist}}
[[ଶ୍ରେଣୀ: ସିମଳା]]
{{ମୁଣ୍ଡିଆ}}
d9gh88lrxzundfhonoumiu9lftpsqoq
556594
556589
2024-12-05T07:02:22Z
Hpsatapathy
6324
ଛବି ଯୋଡିବା
556594
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Simla Agreement}}
[[File:Baba Chamliyal Mela at Indo-Pak international Border, near Jammu.jpg|thumb|Baba Chamliyal Mela at Indo-Pak international Border, near Jammu]]
'''ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା''', ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ୨ ଜୁଲାଇ ୧୯୭୨ ରେ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ରାଜଧାନୀ ଶିମଲାରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି । ଏହି ଚୁକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଦୁଇ ଦେଶ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବାକୁ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ । ଭାରତ ଦ୍ଵାରା ଏହା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କକୁ ସାଧାରଣ କରିବା ଓ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନାର ପ୍ରୟାସ ଥିଲା । ଏହା ବାଂଲାଦେଶ ମୁକ୍ତି ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ରାଜ୍ୟ ସୈନ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢୁଥିବା ବଙ୍ଗୀୟ ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ସହଯୋଗୀ ଭାବରେ ଭାରତର ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବା ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତୀୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନ ପାକିସ୍ତାନରୁ ବିଚ୍ଚିନ୍ନ ହୋଇ ସ୍ଵାଧୀନ ବାଂଲାଦେଶର ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିଲା । ଏହା ଫଳରେ ଏକ ଦ୍ୱିପକ୍ଷୀୟ ଚୁକ୍ତି ଆଧାରରେ କାଶ୍ମୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="mea.gov.in">{{cite web |title=simla agreement |url=https://www.mea.gov.in/Portal/LegalTreatiesDoc/PA72B1578.pdf |website=mea.gov.in |accessdate=4 December 2024}}</ref>
=== ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରାବଧାନ ===
ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାରେ ଏ କଥାକୁ ଗୁରୁତ୍ଵ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ଯେ ଉଭୟ ଦେଶ ସେମାନଙ୍କର ବିବାଦର ଅନ୍ତ ଘଟାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବେ ଏବଂ ଉପ-ମହାଦେଶରେ ସ୍ଥାୟୀ ବନ୍ଧୁତା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ । ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୁରଣ ପାଇଁ [[ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ]] ଏବଂ ଭୁଟ୍ଟୋ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି ଯେ ସମସ୍ତ ବିବାଦ ଏବଂ ସମସ୍ୟାର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଉଭୟ ଦେଶ ସିଧାସଳଖ ଆଲୋଚନା କରିବେ ଏବଂ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏକପାଖିଆ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ନାହିଁ । ସେମାନେ ପରସ୍ପର ବିରୁଦ୍ଧରେ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଆଞ୍ଚଳିକ ଅଖଣ୍ଡତାକୁ ଅବମାନନା କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ପରସ୍ପରର ରାଜନୈସ୍ଵାଧୀନତା ଉପରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବେ ନାହିଁ। ଉଭୟ ସରକାର ପରସ୍ପରର ଦେଶ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଚାର ବନ୍ଦ କରିବେ ଏବଂ ଏଭଳି ସମ୍ବାଦକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବେ ଯାହା ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଧୁତା ବିକାଶ କରିବ | ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବାକୁ ସମସ୍ତ ଯୋଗାଯୋଗର ସୂତ୍ର ପୁନଃ-ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବ | ପରିବହନ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଉଭୟ ଦେଶର ଲୋକମାନେ ସହଜରେ ଗମନାଗମନ କରିପାରିବେ ଏବଂ ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିପାରିବେ। ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଯୋଗ ଯଥା ସମ୍ଭବ ପୁନଃ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ଦିଆଯିବ |
ସ୍ଥାୟୀ ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ଉଭୟ ସରକାର ନିମ୍ନ ପ୍ରମୁଖ ସର୍ତ୍ତାବଳୀରେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |last=InpaperMagazine |first=From |date=2012-09-23 |title=A leaf from history: Simla Agreement, at last |url=https://www.dawn.com/news/751253 |access-date=2024-12-05 |website=DAWN.COM |language=en}}</ref>
* ଉଭୟ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଫେରିବେ ।
* ଉଭୟ ଦେଶ ୧୭ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୭୧ ର ଅସ୍ତ୍ରବିରତି ଉଲ୍ଲଂଘନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଥିଲେ ।
* ଏହା ନିଷ୍ପତ୍ତି ହୋଇଛି ଯେ ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାର କୋଡିଏ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ସୀମାରୁ ପଛକୁ ଫେରିବେ ।
ଭବିଷ୍ୟତରେ ଦୁଇ ସରକାରର ମୁଖ୍ୟମାନେ ସାକ୍ଷାତ ଜାରି ରଖିବେ ଏବଂ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଉଭୟ ଦେଶର ଅଧିକାରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବା ପାଇଁ ଆଲୋଚନା ଜାରି ରଖିବେ ବୋଲି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି ।
=== ଆଧର ===
{{Reflist}}
[[ଶ୍ରେଣୀ: ସିମଳା]]
{{ମୁଣ୍ଡିଆ}}
2of88ztf872j2l7yys6urzd3ng7tz39
556595
556594
2024-12-05T07:04:57Z
Hpsatapathy
6324
/* ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରାବଧାନ */
556595
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Simla Agreement}}
[[File:Baba Chamliyal Mela at Indo-Pak international Border, near Jammu.jpg|thumb|Baba Chamliyal Mela at Indo-Pak international Border, near Jammu]]
'''ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା''', ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ୨ ଜୁଲାଇ ୧୯୭୨ ରେ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ରାଜଧାନୀ ଶିମଲାରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି । ଏହି ଚୁକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଦୁଇ ଦେଶ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବାକୁ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ । ଭାରତ ଦ୍ଵାରା ଏହା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କକୁ ସାଧାରଣ କରିବା ଓ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନାର ପ୍ରୟାସ ଥିଲା । ଏହା ବାଂଲାଦେଶ ମୁକ୍ତି ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ରାଜ୍ୟ ସୈନ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢୁଥିବା ବଙ୍ଗୀୟ ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ସହଯୋଗୀ ଭାବରେ ଭାରତର ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବା ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତୀୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନ ପାକିସ୍ତାନରୁ ବିଚ୍ଚିନ୍ନ ହୋଇ ସ୍ଵାଧୀନ ବାଂଲାଦେଶର ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିଲା । ଏହା ଫଳରେ ଏକ ଦ୍ୱିପକ୍ଷୀୟ ଚୁକ୍ତି ଆଧାରରେ କାଶ୍ମୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="mea.gov.in">{{cite web |title=simla agreement |url=https://www.mea.gov.in/Portal/LegalTreatiesDoc/PA72B1578.pdf |website=mea.gov.in |accessdate=4 December 2024}}</ref>
=== ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରାବଧାନ ===
ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାରେ ଏ କଥାକୁ ଗୁରୁତ୍ଵ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ଯେ ଉଭୟ ଦେଶ ସେମାନଙ୍କର ବିବାଦର ଅନ୍ତ ଘଟାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବେ ଏବଂ ଉପ-ମହାଦେଶରେ ସ୍ଥାୟୀ ବନ୍ଧୁତା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ । ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୁରଣ ପାଇଁ [[ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ]] ଏବଂ ଭୁଟ୍ଟୋ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି ଯେ ସମସ୍ତ ବିବାଦ ଏବଂ ସମସ୍ୟାର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଉଭୟ ଦେଶ ସିଧାସଳଖ ଆଲୋଚନା କରିବେ ଏବଂ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏକପାଖିଆ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ନାହିଁ । ସେମାନେ ପରସ୍ପର ବିରୁଦ୍ଧରେ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଆଞ୍ଚଳିକ ଅଖଣ୍ଡତାକୁ ଅବମାନନା କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ପରସ୍ପରର ରାଜନୈସ୍ଵାଧୀନତା ଉପରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବେ ନାହିଁ। ଉଭୟ ସରକାର ପରସ୍ପରର ଦେଶ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଚାର ବନ୍ଦ କରିବେ ଏବଂ ଏଭଳି ସମ୍ବାଦକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବେ ଯାହା ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଧୁତା ବିକାଶ କରିବ | ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବାକୁ ସମସ୍ତ ଯୋଗାଯୋଗର ସୂତ୍ର ପୁନଃ-ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବ | ପରିବହନ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଉଭୟ ଦେଶର ଲୋକମାନେ ସହଜରେ ଗମନାଗମନ କରିପାରିବେ ଏବଂ ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିପାରିବେ। ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଯୋଗ ଯଥା ସମ୍ଭବ ପୁନଃ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ଦିଆଯିବ |
ସ୍ଥାୟୀ ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ଉଭୟ ସରକାର ନିମ୍ନ ପ୍ରମୁଖ ସର୍ତ୍ତାବଳୀରେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |last=InpaperMagazine |first=From |date=2012-09-23 |title=A leaf from history: Simla Agreement, at last |url=https://www.dawn.com/news/751253 |access-date=2024-12-05 |website=DAWN.COM |language=en}}</ref>
* ଉଭୟ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଫେରିବେ ।
* ଉଭୟ ଦେଶ ୧୭ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୭୧ ର ଅସ୍ତ୍ରବିରତି ଉଲ୍ଲଂଘନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଥିଲେ ।
* ଏହା ନିଷ୍ପତ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାର କୋଡିଏ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ସୀମାରୁ ପଛକୁ ଫେରିବେ ।
ଭବିଷ୍ୟତରେ ଦୁଇ ସରକାରର ମୁଖ୍ୟମାନେ ସାକ୍ଷାତ ଜାରି ରଖିବେ ଏବଂ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଉଭୟ ଦେଶର ଅଧିକାରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବା ପାଇଁ ଆଲୋଚନା ଜାରି ରଖିବେ ବୋଲି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି ।
=== ଆଧର ===
{{Reflist}}
[[ଶ୍ରେଣୀ: ସିମଳା]]
{{ମୁଣ୍ଡିଆ}}
bfusxgk5on7izbpkb5tqumslmst03w3
556597
556595
2024-12-05T07:10:41Z
Hpsatapathy
6324
ଲିଙ୍କ୍ ତିଆରି
556597
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Simla Agreement}}
[[File:Baba Chamliyal Mela at Indo-Pak international Border, near Jammu.jpg|thumb|Baba Chamliyal Mela at Indo-Pak international Border, near Jammu]]
'''ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା''', [[ଭାରତ]] ଏବଂ [[ପାକିସ୍ତାନ]] ମଧ୍ୟରେ ୨ ଜୁଲାଇ ୧୯୭୨ ରେ [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<nowiki/>ର ରାଜଧାନୀ [[ଶିମଲା]]<nowiki/>ରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି । ଏହି ଚୁକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଦୁଇ ଦେଶ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବାକୁ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ । ଭାରତ ଦ୍ଵାରା ଏହା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କକୁ ସାଧାରଣ କରିବା ଓ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନାର ପ୍ରୟାସ ଥିଲା । ଏହା [[ବଙ୍ଗଳାଦେଶ|ବାଂଲାଦେଶ]] ମୁକ୍ତି ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ରାଜ୍ୟ ସୈନ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢୁଥିବା ବଙ୍ଗୀୟ ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ସହଯୋଗୀ ଭାବରେ ଭାରତର ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବା ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତୀୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନ ପାକିସ୍ତାନରୁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ହୋଇ ସ୍ଵାଧୀନ ବାଂଲାଦେଶର ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିଲା । ଏହା ଫଳରେ ଏକ ଦ୍ୱିପକ୍ଷୀୟ ଚୁକ୍ତି ଆଧାରରେ କାଶ୍ମୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="mea.gov.in">{{cite web |title=simla agreement |url=https://www.mea.gov.in/Portal/LegalTreatiesDoc/PA72B1578.pdf |website=mea.gov.in |accessdate=4 December 2024}}</ref>
=== ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରାବଧାନ ===
ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାରେ ଏ କଥାକୁ ଗୁରୁତ୍ଵ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ଯେ ଉଭୟ ଦେଶ ସେମାନଙ୍କର ବିବାଦର ଅନ୍ତ ଘଟାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବେ ଏବଂ ଉପ-ମହାଦେଶରେ ସ୍ଥାୟୀ ବନ୍ଧୁତା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ । ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୁରଣ ପାଇଁ [[ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ]] ଏବଂ ଭୁଟ୍ଟୋ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି ଯେ ସମସ୍ତ ବିବାଦ ଏବଂ ସମସ୍ୟାର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଉଭୟ ଦେଶ ସିଧାସଳଖ ଆଲୋଚନା କରିବେ ଏବଂ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏକପାଖିଆ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ନାହିଁ । ସେମାନେ ପରସ୍ପର ବିରୁଦ୍ଧରେ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଆଞ୍ଚଳିକ ଅଖଣ୍ଡତାକୁ ଅବମାନନା କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ପରସ୍ପରର ରାଜନୈସ୍ଵାଧୀନତା ଉପରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବେ ନାହିଁ। ଉଭୟ ସରକାର ପରସ୍ପରର ଦେଶ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଚାର ବନ୍ଦ କରିବେ ଏବଂ ଏଭଳି ସମ୍ବାଦକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବେ ଯାହା ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଧୁତା ବିକାଶ କରିବ | ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବାକୁ ସମସ୍ତ ଯୋଗାଯୋଗର ସୂତ୍ର ପୁନଃ-ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବ | ପରିବହନ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଉଭୟ ଦେଶର ଲୋକମାନେ ସହଜରେ ଗମନାଗମନ କରିପାରିବେ ଏବଂ ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିପାରିବେ। ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଯୋଗ ଯଥା ସମ୍ଭବ ପୁନଃ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ଦିଆଯିବ |
ସ୍ଥାୟୀ ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ଉଭୟ ସରକାର ନିମ୍ନ ପ୍ରମୁଖ ସର୍ତ୍ତାବଳୀରେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |last=InpaperMagazine |first=From |date=2012-09-23 |title=A leaf from history: Simla Agreement, at last |url=https://www.dawn.com/news/751253 |access-date=2024-12-05 |website=DAWN.COM |language=en}}</ref>
* ଉଭୟ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଫେରିବେ ।
* ଉଭୟ ଦେଶ ୧୭ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୭୧ ର ଅସ୍ତ୍ରବିରତି ଉଲ୍ଲଂଘନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଥିଲେ ।
* ଏହା ନିଷ୍ପତ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାର କୋଡିଏ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ସୀମାରୁ ପଛକୁ ଫେରିବେ ।
ଭବିଷ୍ୟତରେ ଦୁଇ ସରକାରର ମୁଖ୍ୟମାନେ ସାକ୍ଷାତ ଜାରି ରଖିବେ ଏବଂ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଉଭୟ ଦେଶର ଅଧିକାରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବା ପାଇଁ ଆଲୋଚନା ଜାରି ରଖିବେ ବୋଲି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି ।
=== ଆଧର ===
{{Reflist}}
[[ଶ୍ରେଣୀ: ସିମଳା]]
{{ମୁଣ୍ଡିଆ}}
e617ph8xl01a5m5o8hzq38a902zpg7t
556598
556597
2024-12-05T07:14:18Z
Hpsatapathy
6324
add reference
556598
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Simla Agreement}}
[[File:Baba Chamliyal Mela at Indo-Pak international Border, near Jammu.jpg|thumb|Baba Chamliyal Mela at Indo-Pak international Border, near Jammu]]
'''ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା''', [[ଭାରତ]] ଏବଂ [[ପାକିସ୍ତାନ]] ମଧ୍ୟରେ ୨ ଜୁଲାଇ ୧୯୭୨ ରେ [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<nowiki/>ର ରାଜଧାନୀ [[ଶିମଲା]]<nowiki/>ରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି । ଏହି ଚୁକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଦୁଇ ଦେଶ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବାକୁ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ । ଭାରତ ଦ୍ଵାରା ଏହା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କକୁ ସାଧାରଣ କରିବା ଓ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନାର ପ୍ରୟାସ ଥିଲା । ଏହା [[ବଙ୍ଗଳାଦେଶ|ବାଂଲାଦେଶ]] ମୁକ୍ତି ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ରାଜ୍ୟ ସୈନ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢୁଥିବା ବଙ୍ଗୀୟ ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ସହଯୋଗୀ ଭାବରେ ଭାରତର ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବା ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତୀୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନ ପାକିସ୍ତାନରୁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ହୋଇ ସ୍ଵାଧୀନ ବାଂଲାଦେଶର ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିଲା । ଏହା ଫଳରେ ଏକ ଦ୍ୱିପକ୍ଷୀୟ ଚୁକ୍ତି ଆଧାରରେ କାଶ୍ମୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="mea.gov.in">{{cite web |title=simla agreement |url=https://www.mea.gov.in/Portal/LegalTreatiesDoc/PA72B1578.pdf |website=mea.gov.in |accessdate=4 December 2024}}</ref>
=== ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରାବଧାନ ===
ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାରେ ଏ କଥାକୁ ଗୁରୁତ୍ଵ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ଯେ ଉଭୟ ଦେଶ ସେମାନଙ୍କର ବିବାଦର ଅନ୍ତ ଘଟାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବେ ଏବଂ ଉପ-ମହାଦେଶରେ ସ୍ଥାୟୀ ବନ୍ଧୁତା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ । ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୁରଣ ପାଇଁ [[ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ]] ଏବଂ ଭୁଟ୍ଟୋ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି ଯେ ସମସ୍ତ ବିବାଦ ଏବଂ ସମସ୍ୟାର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଉଭୟ ଦେଶ ସିଧାସଳଖ ଆଲୋଚନା କରିବେ ଏବଂ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏକପାଖିଆ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ନାହିଁ । ସେମାନେ ପରସ୍ପର ବିରୁଦ୍ଧରେ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଆଞ୍ଚଳିକ ଅଖଣ୍ଡତାକୁ ଅବମାନନା କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ପରସ୍ପରର ରାଜନୈସ୍ଵାଧୀନତା ଉପରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବେ ନାହିଁ। ଉଭୟ ସରକାର ପରସ୍ପରର ଦେଶ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଚାର ବନ୍ଦ କରିବେ ଏବଂ ଏଭଳି ସମ୍ବାଦକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବେ ଯାହା ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଧୁତା ବିକାଶ କରିବ | ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବାକୁ ସମସ୍ତ ଯୋଗାଯୋଗର ସୂତ୍ର ପୁନଃ-ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବ | ପରିବହନ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଉଭୟ ଦେଶର ଲୋକମାନେ ସହଜରେ ଗମନାଗମନ କରିପାରିବେ ଏବଂ ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିପାରିବେ। ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଯୋଗ ଯଥା ସମ୍ଭବ ପୁନଃ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ଦିଆଯିବ |
ସ୍ଥାୟୀ ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ଉଭୟ ସରକାର ନିମ୍ନ ପ୍ରମୁଖ ସର୍ତ୍ତାବଳୀରେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |last=InpaperMagazine |first=From |date=2012-09-23 |title=A leaf from history: Simla Agreement, at last |url=https://www.dawn.com/news/751253 |access-date=2024-12-05 |website=DAWN.COM |language=en}}</ref><ref name="niu">{{cite web |title=THE KASHMIR DISPUTE AND THE SIMLA AGREEMENT |url=https://niu.edu.in/sla/online-classes/THE-KASHMIR-DISPUTE-AND-THE-SIMLA-AGREEMENT.pdf |website=niu.edu.in |accessdate=5 December 2024}}</ref>
* ଉଭୟ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଫେରିବେ ।
* ଉଭୟ ଦେଶ ୧୭ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୭୧ ର ଅସ୍ତ୍ରବିରତି ଉଲ୍ଲଂଘନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଥିଲେ ।
* ଏହା ନିଷ୍ପତ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାର କୋଡିଏ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ସୀମାରୁ ପଛକୁ ଫେରିବେ ।
ଭବିଷ୍ୟତରେ ଦୁଇ ସରକାରର ମୁଖ୍ୟମାନେ ସାକ୍ଷାତ ଜାରି ରଖିବେ ଏବଂ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଉଭୟ ଦେଶର ଅଧିକାରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବା ପାଇଁ ଆଲୋଚନା ଜାରି ରଖିବେ ବୋଲି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି ।
=== ଆଧର ===
{{Reflist}}
[[ଶ୍ରେଣୀ: ସିମଳା]]
{{ମୁଣ୍ଡିଆ}}
tkkki596fywdft8w0jafr59bsszhdpd
556599
556598
2024-12-05T07:16:38Z
Hpsatapathy
6324
ଲିଙ୍କ୍ ତିଆରି
556599
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Simla Agreement}}
[[File:Baba Chamliyal Mela at Indo-Pak international Border, near Jammu.jpg|thumb|Baba Chamliyal Mela at Indo-Pak international Border, near Jammu]]
'''ସିମଲା ଚୁକ୍ତିନାମା''', [[ଭାରତ]] ଏବଂ [[ପାକିସ୍ତାନ]] ମଧ୍ୟରେ ୨ ଜୁଲାଇ ୧୯୭୨ ରେ [[ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ]]<nowiki/>ର ରାଜଧାନୀ [[ଶିମଲା]]<nowiki/>ରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିବା ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତି ଚୁକ୍ତି । ଏହି ଚୁକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ଦୁଇ ଦେଶ [[କାଶ୍ମୀର ବିବାଦ]] ସମ୍ପର୍କିତ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଚର୍ଚ୍ଚା କରିବାକୁ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ । ଭାରତ ଦ୍ଵାରା ଏହା ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ସମ୍ପର୍କକୁ ସାଧାରଣ କରିବା ଓ ଶାନ୍ତି ସ୍ଥାପନାର ପ୍ରୟାସ ଥିଲା । ଏହା [[ବଙ୍ଗଳାଦେଶ|ବାଂଲାଦେଶ]] ମୁକ୍ତି ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ରାଜ୍ୟ ସୈନ୍ୟ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଲଢୁଥିବା ବଙ୍ଗୀୟ ବିଦ୍ରୋହୀଙ୍କ ସହଯୋଗୀ ଭାବରେ ଭାରତର ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବା ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତୀୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ପୂର୍ବ ପାକିସ୍ତାନ ପାକିସ୍ତାନରୁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ହୋଇ ସ୍ଵାଧୀନ ବାଂଲାଦେଶର ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥିଲା । ଏହା ଫଳରେ ଏକ ଦ୍ୱିପକ୍ଷୀୟ ଚୁକ୍ତି ଆଧାରରେ କାଶ୍ମୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ ବିବାଦର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଥିଲା ।<ref name="mea.gov.in">{{cite web |title=simla agreement |url=https://www.mea.gov.in/Portal/LegalTreatiesDoc/PA72B1578.pdf |website=mea.gov.in |accessdate=4 December 2024}}</ref>
=== ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରାବଧାନ ===
ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାରେ ଏ କଥାକୁ ଗୁରୁତ୍ଵ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ଯେ ଉଭୟ ଦେଶ ସେମାନଙ୍କର ବିବାଦର ଅନ୍ତ ଘଟାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବେ ଏବଂ ଉପ-ମହାଦେଶରେ ସ୍ଥାୟୀ ବନ୍ଧୁତା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ । ଏହି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୁରଣ ପାଇଁ [[ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ]] ଏବଂ ଭୁଟ୍ଟୋ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛନ୍ତି ଯେ ସମସ୍ତ ବିବାଦ ଏବଂ ସମସ୍ୟାର ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସମାଧାନ ପାଇଁ ଉଭୟ ଦେଶ ସିଧାସଳଖ ଆଲୋଚନା କରିବେ ଏବଂ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏକପାଖିଆ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିବେ ନାହିଁ । ସେମାନେ ପରସ୍ପର ବିରୁଦ୍ଧରେ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ଆଞ୍ଚଳିକ ଅଖଣ୍ଡତାକୁ ଅବମାନନା କରିବେ ନାହିଁ କିମ୍ବା ପରସ୍ପରର ରାଜନୈସ୍ଵାଧୀନତା ଉପରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରିବେ ନାହିଁ। ଉଭୟ ସରକାର ପରସ୍ପରର ଦେଶ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଚାର ବନ୍ଦ କରିବେ ଏବଂ ଏଭଳି ସମ୍ବାଦକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବେ ଯାହା ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଧୁତା ବିକାଶ କରିବ | ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବାକୁ ସମସ୍ତ ଯୋଗାଯୋଗର ସୂତ୍ର ପୁନଃ-ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବ | ପରିବହନ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଉଭୟ ଦେଶର ଲୋକମାନେ ସହଜରେ ଗମନାଗମନ କରିପାରିବେ ଏବଂ ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିପାରିବେ। ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ସହଯୋଗ ଯଥା ସମ୍ଭବ ପୁନଃ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହେବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ଦିଆଯିବ |
ସ୍ଥାୟୀ ଶାନ୍ତି ପାଇଁ ଉଭୟ ସରକାର ନିମ୍ନ ପ୍ରମୁଖ ସର୍ତ୍ତାବଳୀରେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ ।<ref>{{Cite web |last=InpaperMagazine |first=From |date=2012-09-23 |title=A leaf from history: Simla Agreement, at last |url=https://www.dawn.com/news/751253 |access-date=2024-12-05 |website=DAWN.COM |language=en}}</ref><ref name="niu">{{cite web |title=THE KASHMIR DISPUTE AND THE SIMLA AGREEMENT |url=https://niu.edu.in/sla/online-classes/THE-KASHMIR-DISPUTE-AND-THE-SIMLA-AGREEMENT.pdf |website=niu.edu.in |accessdate=5 December 2024}}</ref>
* ଉଭୟ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଫେରିବେ ।
* ଉଭୟ ଦେଶ ୧୭ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୯୭୧ ର ଅସ୍ତ୍ରବିରତି ଉଲ୍ଲଂଘନକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଥିଲେ ।
* ଏହା ନିଷ୍ପତ୍ତି ଅନୁଯାୟୀ ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାର କୋଡିଏ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ସୈନ୍ୟମାନେ ନିଜ ନିଜ ସୀମାରୁ ପଛକୁ ଫେରିବେ ।
ଭବିଷ୍ୟତରେ ଦୁଇ ସରକାରର ମୁଖ୍ୟମାନେ ସାକ୍ଷାତ ଜାରି ରଖିବେ ଏବଂ ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ଉଭୟ ଦେଶର ଅଧିକାରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବା ପାଇଁ ଆଲୋଚନା ଜାରି ରଖିବେ ବୋଲି ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି ।
=== ଆଧର ===
{{Reflist}}
[[ଶ୍ରେଣୀ: ସିମଳା]]
{{ମୁଣ୍ଡିଆ}}
cczme2q884m33jtwafzpp6no3grwye1
ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ତୀବ୍ର ଚର୍ବିଯୁକ୍ତ ଯକୃତ
0
95039
556555
556487
2024-12-04T15:29:00Z
Doc James
5042
556555
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox medical condition (new)
|name =Acute fatty liver of pregnancy
|synonym =
|image =PMC3335562 CRIM.OBGYN2011-402710.001.png
|image_size =
|alt =
|caption =Liver biopsy in acute fatty liver of pregnancy showing microvesicular fatty infiltration of the [[hepatocytes]]
|pronounce =
|specialty =[[Obstetrics]], [[hepatology]]
|symptoms ='''Early''': [[Nausea]], loss of appetite, abdominal pain, [[high blood pressure]]<ref name=Stat2024/><br>'''Later''': [[jaundice|Yellow skin]], bleeding problems, confusion<ref name=Stat2024/>
|onset =[[Third trimester]]<ref name=Ko2006/>
|duration =
|types =
|causes =
|risks =Certain [[genetic mutations]], [[preeclampsia]], male baby or more than one baby, previously being affected<ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/>
|diagnosis =Generally based on symptoms and blood, [[liver biopsy]] rarely needed<ref name=Stat2024/>
|differential =[[Preeclampsia]] ([[HELLP syndrome]]), [[viral hepatitis]], [[cholestasis of pregnancy]], [[paracetamol toxicity]]<ref name=Ko2006/><ref name=Stat2024/>
|prevention =
|treatment =Delivery, [[supportive care]]<ref name=Stat2024/>
|medication =
|prognosis =
|frequency =1 in 12,500 pregnancies<ref name=Ko2006/>
|deaths =4% (mother),<ref name=Stat2024/> 15% (baby)<ref name=Nel2021/>
}}
'''ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ତୀବ୍ର ଫ୍ୟାଟି ଲିଭର''' ( AFLP ) ହେଉଛି [[ଗର୍ଭଧାରଣ ସମୟରେ ଉପୁଜିଥିବା ସମସ୍ୟା|ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ଏକ ଜଟିଳତା]] ଯାହା [[Liver failure|ଯକୃତରେ ବିଫଳତା]] ସୃଷ୍ଟି କରେ | <sup>[5]</sup> ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ [[ଅଇ|ବାନ୍ତି]], ଭୋକ ହ୍ରାସ, ପେଟ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏବଂ [[ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ]] ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ | <sup>[5]</sup> ପରବର୍ତ୍ତୀ ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକରେ [[ଜଣ୍ଡିସ୍|ହଳଦିଆ ଚର୍ମ]], ରକ୍ତସ୍ରାବ ସମସ୍ୟା ଏବଂ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ | <sup>[5]</sup> ଆରମ୍ଭ [[ଗର୍ଭାବସ୍ଥା|ତୃତୀୟ ତ୍ର im ମାସିକରେ]] କିମ୍ବା ବିତରଣର କିଛି ସମୟ ପରେ | <sup>[1]</sup>
ବିପଦ କାରଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ କେତେକ [[Genetic mutations|ଜେନେଟିକ୍ ପରିବର୍ତ୍ତନ]], [[ପ୍ରିଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆ|ପ୍ରିକ୍ଲମ୍ପସିଆ]], ଏକ ପୁରୁଷ ଶିଶୁ କିମ୍ବା ଏକରୁ ଅଧିକ ଶିଶୁ, [[ମେଦ ବହୁଳତା|ମୋଟାପଣ]], [[ମଧୁମେହ]] ଏବଂ ଏହା ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଏ | <sup>[5]</sup> <sup>[2]</sup> ଏହାର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଯନ୍ତ୍ର ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ସ୍ପଷ୍ଟ ନୁହେଁ କିନ୍ତୁ [[Long-chain 3-hydroxyacyl-coenzyme A dehydrogenase deficiency|ଲମ୍ବା ଚେନ୍ 3-ହାଇଡ୍ରୋକ୍ସିୟାସିଲ୍-କୋଏନଜାଇମ୍ ଏକ ଡିହାଇଡ୍ରୋଜେନେଜ୍ ଅଭାବ]] କିମ୍ବା [[Carnitine palmitoyltransferase I deficiency|କାର୍ନିଟିନ୍ ପାଲମିଟୋଇଲ୍ଟ୍ରାନ୍ସଫ୍ରେଜ୍ I ଅଭାବକୁ]] ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିପାରେ ଯାହା ଯକୃତରେ ଚର୍ବି ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ | <sup>[5]</sup> <sup>[2]</sup> [[Liver biopsy|ଯକୃତ ବାୟୋପସିର]] ଆବଶ୍ୟକତା ବିନା ସାଧାରଣତ symptoms ଲକ୍ଷଣ ଏବଂ ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା ଉପରେ ଆଧାର କରି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଇପାରେ | <sup>[5]</sup> <sup>[2]</sup>
ଚିକିତ୍ସାରେ ଶିଶୁର [[Supportive care|ସହାୟକ ଯତ୍ନ]] ଏବଂ ପ୍ରସବ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ | <sup>[5]</sup> [[ନିମ୍ନ ରକ୍ତ ଶର୍କରା|କମ୍ ରକ୍ତ ଶର୍କରା]] ଏବଂ [[Electrolyte problems|ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋଲାଇଟ୍ ସମସ୍ୟାର]] ସଂଶୋଧନ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ | <sup>[5]</sup> [[Induction|ବିତରଣ]] କିମ୍ବା [[ସିଜରିଆନ ସେକସନ|ସି-ବିଭାଗ]] ଦ୍ୱାରା ବିତରଣ ହୋଇପାରେ | <sup>[5]</sup> କ୍ୱଚିତ୍ [[ଯକୃତ ପ୍ରତିରୋପଣ]] ଆବଶ୍ୟକ | <sup>[5]</sup> ଶୀଘ୍ର ଏବଂ ଶୀଘ୍ର ଚିକିତ୍ସା ସହିତ, ମା ପାଇଁ ମୃତ୍ୟୁ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ପ୍ରାୟ 4% ଏବଂ ଶିଶୁ ପାଇଁ ପ୍ରାୟ 15% | <sup>[5]</sup> <sup>[2]</sup> ପ୍ରସବ ପରେ କିଛି ଦିନ ପରେ ସମସ୍ୟା ସମାଧାନ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ | <sup>[2]</sup>
ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ତୀବ୍ର ଫ୍ୟାଟି ଲିଭର ପ୍ରାୟ 12,500 ଗର୍ଭଧାରଣରେ ପ୍ରାୟ 1 ରେ ହୁଏ | <sup>[1]</sup> ବିଭିନ୍ନ ସଂସ୍କୃତିରେ ହାର ସମାନ ପରି ଦେଖାଯାଏ | <sup>[1]</sup> 1903 ମସିହାରେ [[John Whitridge Williams|ଜନ୍ ହ୍ୱିଟ୍ରିଜ୍ ୱିଲିୟମ୍ସଙ୍କ]] ଦ୍ୱାରା ଏକ ପ୍ରସୂତି ପାଠ୍ୟ ପୁସ୍ତକରେ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ 1934 ମସିହାରେ ଏକ କେସ୍ ରିପୋର୍ଟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା। <sup>[2]</sup> <sup>[3]</sup> ଏକ ପୃଥକ ରୋଗ ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି 1940 ରେ ଘଟିଥିଲା ଯେତେବେଳେ [[Harold Leeming Sheehan|ହରୋଲ୍ଡ ଲେମିଙ୍ଗ ଶେହାନଙ୍କୁ]] “ଯକୃତର ତୀବ୍ର ହଳଦିଆ ଆଟ୍ରୋଫି” କୁହାଯାଏ | <sup>[3]</sup> <sup>[1]</sup> <sup>[6]</sup>
== ଆଧାର ==
<references />
[[Category:ଚିକିତ୍ସା ବିଜ୍ଞାନ]]
[[Category:Translated from MDWiki]]
lys66bc2apmmodikpe1s81h1q2c92je
556556
556555
2024-12-04T15:58:40Z
Doc James
5042
added nrefs
556556
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox medical condition
|name =Acute fatty liver of pregnancy
|synonym =
|image =
|image_size =
|alt =
|caption =
|pronounce =
|specialty =[[Obstetrics]], [[hepatology]]
|symptoms ='''Early''': [[Nausea]], loss of appetite, abdominal pain, [[high blood pressure]]<ref name=Stat2024/><br>'''Later''': [[jaundice|Yellow skin]], bleeding problems, confusion<ref name=Stat2024/>
|onset =[[Third trimester]]<ref name=Ko2006/>
|duration =
|types =
|causes =
|risks =Certain [[genetic mutations]], [[preeclampsia]], male baby or more than one baby, previously being affected<ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/>
|diagnosis =Generally based on symptoms and blood, [[liver biopsy]] rarely needed<ref name=Stat2024/>
|differential =[[Preeclampsia]] ([[HELLP syndrome]]), [[viral hepatitis]], [[cholestasis of pregnancy]], [[paracetamol toxicity]]<ref name=Ko2006/><ref name=Stat2024/>
|prevention =
|treatment =Delivery, [[supportive care]]<ref name=Stat2024/>
|medication =
|prognosis =
|frequency =1 in 12,500 pregnancies<ref name=Ko2006/>
|deaths =4% (mother),<ref name=Stat2024/> 15% (baby)<ref name=Nel2021/>
}}
'''ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ତୀବ୍ର ଫ୍ୟାଟି ଲିଭର''' ( AFLP ) ହେଉଛି [[ଗର୍ଭଧାରଣ ସମୟରେ ଉପୁଜିଥିବା ସମସ୍ୟା|ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ଏକ ଜଟିଳତା]] ଯାହା [[Liver failure|ଯକୃତରେ ବିଫଳତା]] ସୃଷ୍ଟି କରେ | <ref name=Stat2024>{{cite journal |last1=Hadi |first1=Y |last2=Kupec |first2=J |title=Fatty Liver in Pregnancy. |journal=StatPearls |date=January 2023 |pmid=31424899 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK545315/ |access-date=18 January 2024 |archive-date=20 January 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240120004600/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK545315/ |url-status=live }}</ref> ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ [[ଅଇ|ବାନ୍ତି]], ଭୋକ ହ୍ରାସ, ପେଟ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏବଂ [[ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ]] ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ | <ref name=Stat2024/> ପରବର୍ତ୍ତୀ ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକରେ [[ଜଣ୍ଡିସ୍|ହଳଦିଆ ଚର୍ମ]], ରକ୍ତସ୍ରାବ ସମସ୍ୟା ଏବଂ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ | <ref name=Stat2024/> ଆରମ୍ଭ [[ଗର୍ଭାବସ୍ଥା|ତୃତୀୟ ତ୍ର im ମାସିକରେ]] କିମ୍ବା ବିତରଣର କିଛି ସମୟ ପରେ | <ref name=Ko2006>{{cite journal |vauthors=Ko H, Yoshida EM |title=Acute fatty liver of pregnancy |journal=Canadian Journal of Gastroenterology|volume=20 |issue=1 |pages=25–30 |year=2006 |pmid=16432556 |doi= 10.1155/2006/638131|pmc=2538964|doi-access=free }}</ref>
ବିପଦ କାରଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ କେତେକ [[Genetic mutations|ଜେନେଟିକ୍ ପରିବର୍ତ୍ତନ]], [[ପ୍ରିଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆ|ପ୍ରିକ୍ଲମ୍ପସିଆ]], ଏକ ପୁରୁଷ ଶିଶୁ କିମ୍ବା ଏକରୁ ଅଧିକ ଶିଶୁ, [[ମେଦ ବହୁଳତା|ମୋଟାପଣ]], [[ମଧୁମେହ]] ଏବଂ ଏହା ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଏ | <ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/> ଏହାର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଯନ୍ତ୍ର ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ସ୍ପଷ୍ଟ ନୁହେଁ କିନ୍ତୁ [[Long-chain 3-hydroxyacyl-coenzyme A dehydrogenase deficiency|ଲମ୍ବା ଚେନ୍ 3-ହାଇଡ୍ରୋକ୍ସିୟାସିଲ୍-କୋଏନଜାଇମ୍ ଏକ ଡିହାଇଡ୍ରୋଜେନେଜ୍ ଅଭାବ]] କିମ୍ବା [[Carnitine palmitoyltransferase I deficiency|କାର୍ନିଟିନ୍ ପାଲମିଟୋଇଲ୍ଟ୍ରାନ୍ସଫ୍ରେଜ୍ I ଅଭାବକୁ]] ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିପାରେ ଯାହା ଯକୃତରେ ଚର୍ବି ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ | <ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/> [[Liver biopsy|ଯକୃତ ବାୟୋପସିର]] ଆବଶ୍ୟକତା ବିନା ସାଧାରଣତ symptoms ଲକ୍ଷଣ ଏବଂ ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା ଉପରେ ଆଧାର କରି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଇପାରେ | <ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/>
ଚିକିତ୍ସାରେ ଶିଶୁର [[Supportive care|ସହାୟକ ଯତ୍ନ]] ଏବଂ ପ୍ରସବ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ | <ref name=Stat2024/> [[ନିମ୍ନ ରକ୍ତ ଶର୍କରା|କମ୍ ରକ୍ତ ଶର୍କରା]] ଏବଂ [[Electrolyte problems|ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋଲାଇଟ୍ ସମସ୍ୟାର]] ସଂଶୋଧନ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ | <ref name=Stat2024/> [[Induction|ବିତରଣ]] କିମ୍ବା [[ସିଜରିଆନ ସେକସନ|ସି-ବିଭାଗ]] ଦ୍ୱାରା ବିତରଣ ହୋଇପାରେ | <sup>[5]</sup> କ୍ୱଚିତ୍ [[ଯକୃତ ପ୍ରତିରୋପଣ]] ଆବଶ୍ୟକ | <ref name=Stat2024/> ଶୀଘ୍ର ଏବଂ ଶୀଘ୍ର ଚିକିତ୍ସା ସହିତ, ମା ପାଇଁ ମୃତ୍ୟୁ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ପ୍ରାୟ 4% ଏବଂ ଶିଶୁ ପାଇଁ ପ୍ରାୟ 15% | <ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/> ପ୍ରସବ ପରେ କିଛି ଦିନ ପରେ ସମସ୍ୟା ସମାଧାନ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ | <ref name=Nel2021>{{cite journal |last1=Nelson |first1=DB |last2=Byrne |first2=JJ |last3=Cunningham |first3=FG |title=Acute Fatty Liver of Pregnancy. |journal=Obstetrics and gynecology |date=1 March 2021 |volume=137 |issue=3 |pages=535-546 |doi=10.1097/AOG.0000000000004289 |pmid=33543900}}</ref>
ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ତୀବ୍ର ଫ୍ୟାଟି ଲିଭର ପ୍ରାୟ 12,500 ଗର୍ଭଧାରଣରେ ପ୍ରାୟ 1 ରେ ହୁଏ | <ref name=Ko2006/> ବିଭିନ୍ନ ସଂସ୍କୃତିରେ ହାର ସମାନ ପରି ଦେଖାଯାଏ | <ref name=Ko2006/> 1903 ମସିହାରେ [[John Whitridge Williams|ଜନ୍ ହ୍ୱିଟ୍ରିଜ୍ ୱିଲିୟମ୍ସଙ୍କ]] ଦ୍ୱାରା ଏକ ପ୍ରସୂତି ପାଠ୍ୟ ପୁସ୍ତକରେ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ 1934 ମସିହାରେ ଏକ କେସ୍ ରିପୋର୍ଟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା। <ref name=Nel2021/><ref name=Man1999>{{cite book |last1=Mandeville |first1=Lisa K. |last2=Troiano |first2=Nan H. |title=High Risk and Critical Care Intrapartum Nursing |date=1999 |publisher=Lippincott Williams & Wilkins |isbn=978-0-397-55467-6 |page=258 |url=https://books.google.ca/books?id=VQfUO3foCz0C&pg=PA258 |access-date=18 January 2024 |language=en |archive-date=20 January 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240120004445/https://books.google.ca/books?id=VQfUO3foCz0C&pg=PA258#v=onepage&q&f=false |url-status=live }}</ref> ଏକ ପୃଥକ ରୋଗ ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି 1940 ରେ ଘଟିଥିଲା ଯେତେବେଳେ [[Harold Leeming Sheehan|ହରୋଲ୍ଡ ଲେମିଙ୍ଗ ଶେହାନଙ୍କୁ]] “ଯକୃତର ତୀବ୍ର ହଳଦିଆ ଆଟ୍ରୋଫି” କୁହାଯାଏ | <ref name=Man1999/><ref name=Ko2006/><ref>{{cite web |last1=Weerakkody |first1=Yuranga |title=Acute fatty liver of pregnancy {{!}} Radiology Reference Article {{!}} Radiopaedia.org |url=https://radiopaedia.org/articles/acute-fatty-liver-of-pregnancy |website=Radiopaedia |access-date=24 January 2024 |archive-date=17 December 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231217200502/https://radiopaedia.org/articles/acute-fatty-liver-of-pregnancy |url-status=live }}</ref>
== ଆଧାର ==
<references />
[[Category:ଚିକିତ୍ସା ବିଜ୍ଞାନ]]
[[Category:Translated from MDWiki]]
jwtp0d42ez2cpei13zxnose7uue3au6
556557
556556
2024-12-04T15:58:53Z
Doc James
5042
556557
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox medical condition (new)
|name =Acute fatty liver of pregnancy
|synonym =
|image =
|image_size =
|alt =
|caption =
|pronounce =
|specialty =[[Obstetrics]], [[hepatology]]
|symptoms ='''Early''': [[Nausea]], loss of appetite, abdominal pain, [[high blood pressure]]<ref name=Stat2024/><br>'''Later''': [[jaundice|Yellow skin]], bleeding problems, confusion<ref name=Stat2024/>
|onset =[[Third trimester]]<ref name=Ko2006/>
|duration =
|types =
|causes =
|risks =Certain [[genetic mutations]], [[preeclampsia]], male baby or more than one baby, previously being affected<ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/>
|diagnosis =Generally based on symptoms and blood, [[liver biopsy]] rarely needed<ref name=Stat2024/>
|differential =[[Preeclampsia]] ([[HELLP syndrome]]), [[viral hepatitis]], [[cholestasis of pregnancy]], [[paracetamol toxicity]]<ref name=Ko2006/><ref name=Stat2024/>
|prevention =
|treatment =Delivery, [[supportive care]]<ref name=Stat2024/>
|medication =
|prognosis =
|frequency =1 in 12,500 pregnancies<ref name=Ko2006/>
|deaths =4% (mother),<ref name=Stat2024/> 15% (baby)<ref name=Nel2021/>
}}
'''ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ତୀବ୍ର ଫ୍ୟାଟି ଲିଭର''' ( AFLP ) ହେଉଛି [[ଗର୍ଭଧାରଣ ସମୟରେ ଉପୁଜିଥିବା ସମସ୍ୟା|ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ଏକ ଜଟିଳତା]] ଯାହା [[Liver failure|ଯକୃତରେ ବିଫଳତା]] ସୃଷ୍ଟି କରେ | <ref name=Stat2024>{{cite journal |last1=Hadi |first1=Y |last2=Kupec |first2=J |title=Fatty Liver in Pregnancy. |journal=StatPearls |date=January 2023 |pmid=31424899 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK545315/ |access-date=18 January 2024 |archive-date=20 January 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240120004600/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK545315/ |url-status=live }}</ref> ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ [[ଅଇ|ବାନ୍ତି]], ଭୋକ ହ୍ରାସ, ପେଟ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏବଂ [[ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ]] ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ | <ref name=Stat2024/> ପରବର୍ତ୍ତୀ ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକରେ [[ଜଣ୍ଡିସ୍|ହଳଦିଆ ଚର୍ମ]], ରକ୍ତସ୍ରାବ ସମସ୍ୟା ଏବଂ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ | <ref name=Stat2024/> ଆରମ୍ଭ [[ଗର୍ଭାବସ୍ଥା|ତୃତୀୟ ତ୍ର im ମାସିକରେ]] କିମ୍ବା ବିତରଣର କିଛି ସମୟ ପରେ | <ref name=Ko2006>{{cite journal |vauthors=Ko H, Yoshida EM |title=Acute fatty liver of pregnancy |journal=Canadian Journal of Gastroenterology|volume=20 |issue=1 |pages=25–30 |year=2006 |pmid=16432556 |doi= 10.1155/2006/638131|pmc=2538964|doi-access=free }}</ref>
ବିପଦ କାରଣଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ କେତେକ [[Genetic mutations|ଜେନେଟିକ୍ ପରିବର୍ତ୍ତନ]], [[ପ୍ରିଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆ|ପ୍ରିକ୍ଲମ୍ପସିଆ]], ଏକ ପୁରୁଷ ଶିଶୁ କିମ୍ବା ଏକରୁ ଅଧିକ ଶିଶୁ, [[ମେଦ ବହୁଳତା|ମୋଟାପଣ]], [[ମଧୁମେହ]] ଏବଂ ଏହା ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଏ | <ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/> ଏହାର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଯନ୍ତ୍ର ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ସ୍ପଷ୍ଟ ନୁହେଁ କିନ୍ତୁ [[Long-chain 3-hydroxyacyl-coenzyme A dehydrogenase deficiency|ଲମ୍ବା ଚେନ୍ 3-ହାଇଡ୍ରୋକ୍ସିୟାସିଲ୍-କୋଏନଜାଇମ୍ ଏକ ଡିହାଇଡ୍ରୋଜେନେଜ୍ ଅଭାବ]] କିମ୍ବା [[Carnitine palmitoyltransferase I deficiency|କାର୍ନିଟିନ୍ ପାଲମିଟୋଇଲ୍ଟ୍ରାନ୍ସଫ୍ରେଜ୍ I ଅଭାବକୁ]] ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିପାରେ ଯାହା ଯକୃତରେ ଚର୍ବି ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ | <ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/> [[Liver biopsy|ଯକୃତ ବାୟୋପସିର]] ଆବଶ୍ୟକତା ବିନା ସାଧାରଣତ symptoms ଲକ୍ଷଣ ଏବଂ ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା ଉପରେ ଆଧାର କରି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଇପାରେ | <ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/>
ଚିକିତ୍ସାରେ ଶିଶୁର [[Supportive care|ସହାୟକ ଯତ୍ନ]] ଏବଂ ପ୍ରସବ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ | <ref name=Stat2024/> [[ନିମ୍ନ ରକ୍ତ ଶର୍କରା|କମ୍ ରକ୍ତ ଶର୍କରା]] ଏବଂ [[Electrolyte problems|ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋଲାଇଟ୍ ସମସ୍ୟାର]] ସଂଶୋଧନ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ | <ref name=Stat2024/> [[Induction|ବିତରଣ]] କିମ୍ବା [[ସିଜରିଆନ ସେକସନ|ସି-ବିଭାଗ]] ଦ୍ୱାରା ବିତରଣ ହୋଇପାରେ | <sup>[5]</sup> କ୍ୱଚିତ୍ [[ଯକୃତ ପ୍ରତିରୋପଣ]] ଆବଶ୍ୟକ | <ref name=Stat2024/> ଶୀଘ୍ର ଏବଂ ଶୀଘ୍ର ଚିକିତ୍ସା ସହିତ, ମା ପାଇଁ ମୃତ୍ୟୁ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ପ୍ରାୟ 4% ଏବଂ ଶିଶୁ ପାଇଁ ପ୍ରାୟ 15% | <ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/> ପ୍ରସବ ପରେ କିଛି ଦିନ ପରେ ସମସ୍ୟା ସମାଧାନ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ | <ref name=Nel2021>{{cite journal |last1=Nelson |first1=DB |last2=Byrne |first2=JJ |last3=Cunningham |first3=FG |title=Acute Fatty Liver of Pregnancy. |journal=Obstetrics and gynecology |date=1 March 2021 |volume=137 |issue=3 |pages=535-546 |doi=10.1097/AOG.0000000000004289 |pmid=33543900}}</ref>
ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ତୀବ୍ର ଫ୍ୟାଟି ଲିଭର ପ୍ରାୟ 12,500 ଗର୍ଭଧାରଣରେ ପ୍ରାୟ 1 ରେ ହୁଏ | <ref name=Ko2006/> ବିଭିନ୍ନ ସଂସ୍କୃତିରେ ହାର ସମାନ ପରି ଦେଖାଯାଏ | <ref name=Ko2006/> 1903 ମସିହାରେ [[John Whitridge Williams|ଜନ୍ ହ୍ୱିଟ୍ରିଜ୍ ୱିଲିୟମ୍ସଙ୍କ]] ଦ୍ୱାରା ଏକ ପ୍ରସୂତି ପାଠ୍ୟ ପୁସ୍ତକରେ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ 1934 ମସିହାରେ ଏକ କେସ୍ ରିପୋର୍ଟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା। <ref name=Nel2021/><ref name=Man1999>{{cite book |last1=Mandeville |first1=Lisa K. |last2=Troiano |first2=Nan H. |title=High Risk and Critical Care Intrapartum Nursing |date=1999 |publisher=Lippincott Williams & Wilkins |isbn=978-0-397-55467-6 |page=258 |url=https://books.google.ca/books?id=VQfUO3foCz0C&pg=PA258 |access-date=18 January 2024 |language=en |archive-date=20 January 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240120004445/https://books.google.ca/books?id=VQfUO3foCz0C&pg=PA258#v=onepage&q&f=false |url-status=live }}</ref> ଏକ ପୃଥକ ରୋଗ ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି 1940 ରେ ଘଟିଥିଲା ଯେତେବେଳେ [[Harold Leeming Sheehan|ହରୋଲ୍ଡ ଲେମିଙ୍ଗ ଶେହାନଙ୍କୁ]] “ଯକୃତର ତୀବ୍ର ହଳଦିଆ ଆଟ୍ରୋଫି” କୁହାଯାଏ | <ref name=Man1999/><ref name=Ko2006/><ref>{{cite web |last1=Weerakkody |first1=Yuranga |title=Acute fatty liver of pregnancy {{!}} Radiology Reference Article {{!}} Radiopaedia.org |url=https://radiopaedia.org/articles/acute-fatty-liver-of-pregnancy |website=Radiopaedia |access-date=24 January 2024 |archive-date=17 December 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231217200502/https://radiopaedia.org/articles/acute-fatty-liver-of-pregnancy |url-status=live }}</ref>
== ଆଧାର ==
<references />
[[Category:ଚିକିତ୍ସା ବିଜ୍ଞାନ]]
[[Category:Translated from MDWiki]]
j0dx9j91rjfqt2h5hlonjtd03lrwp2r
556581
556557
2024-12-05T04:29:11Z
Subas Chandra Rout
3892
ଭ୍ରମ ସଂଶୋଧନ କରାଗଲା
556581
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox medical condition (new)
|name =Acute fatty liver of pregnancy
|synonym =
|image =
|image_size =
|alt =
|caption =
|pronounce =
|specialty =[[Obstetrics]], [[hepatology]]
|symptoms ='''Early''': [[Nausea]], loss of appetite, abdominal pain, [[high blood pressure]]<ref name=Stat2024/><br>'''Later''': [[jaundice|Yellow skin]], bleeding problems, confusion<ref name=Stat2024/>
|onset =[[Third trimester]]<ref name=Ko2006/>
|duration =
|types =
|causes =
|risks =Certain [[genetic mutations]], [[preeclampsia]], male baby or more than one baby, previously being affected<ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/>
|diagnosis =Generally based on symptoms and blood, [[liver biopsy]] rarely needed<ref name=Stat2024/>
|differential =[[Preeclampsia]] ([[HELLP syndrome]]), [[viral hepatitis]], [[cholestasis of pregnancy]], [[paracetamol toxicity]]<ref name=Ko2006/><ref name=Stat2024/>
|prevention =
|treatment =Delivery, [[supportive care]]<ref name=Stat2024/>
|medication =
|prognosis =
|frequency =1 in 12,500 pregnancies<ref name=Ko2006/>
|deaths =4% (mother),<ref name=Stat2024/> 15% (baby)<ref name=Nel2021/>
}}
'''ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ତୀବ୍ର ଚର୍ବିଯୁକ୍ତ ଯକୃତ''' (ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ Acute fatty liver of pregnancy/AFLP ) ହେଉଛି [[ଗର୍ଭଧାରଣ ସମୟରେ ଉପୁଜିଥିବା ସମସ୍ୟା|ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ଏକ ଜଟିଳତା]] ଯାହା [[Liver failure|ଯକୃତ ବିଫଳତା]] ସୃଷ୍ଟି କରେ ।<ref name=Stat2024>{{cite journal |last1=Hadi |first1=Y |last2=Kupec |first2=J |title=Fatty Liver in Pregnancy. |journal=StatPearls |date=January 2023 |pmid=31424899 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK545315/ |access-date=18 January 2024 |archive-date=20 January 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240120004600/https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK545315/ |url-status=live }}</ref> ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଲକ୍ଷଣ ମଧ୍ୟରେ [[ଅଇ|ବାନ୍ତି]], ଭୋକ ହ୍ରାସ, ପେଟ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏବଂ [[ଉଚ୍ଚ ରକ୍ତଚାପ]] ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ । <ref name=Stat2024/> ପରବର୍ତ୍ତୀ ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକରେ [[ଜଣ୍ଡିସ୍|ହଳଦିଆ ଚର୍ମ]], ରକ୍ତସ୍ରାବ ସମସ୍ୟା ଏବଂ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହୋଇପାରେ | <ref name=Stat2024/> ଏହାର ଆରମ୍ଭ [[ଗର୍ଭାବସ୍ଥା|ତୃତୀୟ ତ୍ରୈମାସିକରେ]] କିମ୍ବା ପ୍ରସବର କିଛି ସମୟ ପରେ ହୁଏ ।<ref name=Ko2006>{{cite journal |vauthors=Ko H, Yoshida EM |title=Acute fatty liver of pregnancy |journal=Canadian Journal of Gastroenterology|volume=20 |issue=1 |pages=25–30 |year=2006 |pmid=16432556 |doi= 10.1155/2006/638131|pmc=2538964|doi-access=free }}</ref>
ବିପଦ କାରକଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ କେତେକ [[Genetic mutations|ଜେନେଟିକ୍ ପରିବର୍ତ୍ତନ]], [[ପ୍ରିଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆ|ପ୍ରିଏକ୍ଲାମ୍ପସିଆ]], ଏକ ପୁରୁଷ ଶିଶୁ କିମ୍ବା ଏକରୁ ଅଧିକ ଶିଶୁ, [[ମେଦ ବହୁଳତା|ମୋଟାପଣ]], [[ମଧୁମେହ]] ଏବଂ ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିବା ।<ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/> ଏହାର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ କାର୍ଯ୍ୟବିଧି ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ସ୍ପଷ୍ଟ ନୁହେଁ କିନ୍ତୁ [[Long-chain 3-hydroxyacyl-coenzyme A dehydrogenase deficiency|ଲମ୍ବା ଚେନ୍ ୩-ହାଇଡ୍ରୋକ୍ସିଏସିଲ୍-କୋଏନଜାଇମ୍ ଏକ ଡିହାଇଡ୍ରୋଜେନେଜ୍ ଅଭାବ]] କିମ୍ବା [[Carnitine palmitoyltransferase I deficiency|କାର୍ନିଟିନ୍ ପାଲମିଟୋଏଲଟ୍ରାନ୍ସଫରେଜ ୧ ଅଭାବ]] ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିପାରେ ଯାହା ଯକୃତରେ ଚର୍ବି ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ ।<ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/> [[Liver biopsy|ଯକୃତ ବାୟୋପସି]] ଆବଶ୍ୟକତା ବିନା ସାଧାରଣତଃ ଲକ୍ଷଣ ଏବଂ ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା ଉପରେ ଆଧାର କରି ରୋଗ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରାଯାଇପାରେ ।<ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/>
ଚିକିତ୍ସାରେ ଶିଶୁର [[Supportive care|ସହାୟକ ଯତ୍ନ]] ଏବଂ ପ୍ରସବ ଯତ୍ନ ନିଆଯାଏ ।<ref name=Stat2024/> [[ନିମ୍ନ ରକ୍ତ ଶର୍କରା|କମ୍ ରକ୍ତ ଶର୍କରା]] ଏବଂ [[Electrolyte problems|ଇଲେକ୍ଟ୍ରୋଲାଇଟ୍ ସମସ୍ୟାର]] ସଂଶୋଧନ ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ ।<ref name=Stat2024/> [[Induction|ପ୍ରରୋଚନା]] କିମ୍ବା [[ସିଜରିଆନ ସେକସନ|ସି-ବିଭାଗ]] ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ । କ୍ୱଚିତ୍ [[ଯକୃତ ପ୍ରତିରୋପଣ]] ଆବଶ୍ୟକ ହୁଏ ।<ref name=Stat2024/> ଚିକିତ୍ସା ସହିତ ମଧ୍ୟ ମୃତ୍ୟୁ ଆଶଙ୍କା ପ୍ରାୟ ୪% ଏବଂ ଶିଶୁ ପାଇଁ ମୃତ୍ୟୁ ଆଶଙ୍କା ପ୍ରାୟ ୧୫% | <ref name=Stat2024/><ref name=Nel2021/> ପ୍ରସବର କିଛି ଦିନ ପରେ ସମସ୍ୟା ସମାଧାନ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ।<ref name=Nel2021>{{cite journal |last1=Nelson |first1=DB |last2=Byrne |first2=JJ |last3=Cunningham |first3=FG |title=Acute Fatty Liver of Pregnancy. |journal=Obstetrics and gynecology |date=1 March 2021 |volume=137 |issue=3 |pages=535-546 |doi=10.1097/AOG.0000000000004289 |pmid=33543900}}</ref>
ଗର୍ଭାବସ୍ଥାର ତୀବ୍ର ଚର୍ବିଯୁକ୍ତ ଯକୃତ ୧୨,୫୦୦ ଗର୍ଭଧାରଣରେ ପ୍ରାୟ ଗୋଟିଏ ହୁଏ ।<ref name=Ko2006/> ବିଭିନ୍ନ ସଂସ୍କୃତିରେ ହାର ସମାନ ପରି ଦେଖାଯାଏ | <ref name=Ko2006/> ୧୯୦୩ ମସିହାରେ [[John Whitridge Williams|ଜନ୍ ହ୍ୱିଟ୍ରିଜ୍ ୱିଲିୟମ୍ସଙ୍କ]] ଦ୍ୱାରା ଏକ ପ୍ରସୂତି ପାଠ୍ୟ ପୁସ୍ତକରେ ଏହା ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ୧୯୩୪ ମସିହାରେ ଏକ କେସ୍ ରିପୋର୍ଟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଥିଲା। <ref name=Nel2021/><ref name=Man1999>{{cite book |last1=Mandeville |first1=Lisa K. |last2=Troiano |first2=Nan H. |title=High Risk and Critical Care Intrapartum Nursing |date=1999 |publisher=Lippincott Williams & Wilkins |isbn=978-0-397-55467-6 |page=258 |url=https://books.google.ca/books?id=VQfUO3foCz0C&pg=PA258 |access-date=18 January 2024 |language=en |archive-date=20 January 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240120004445/https://books.google.ca/books?id=VQfUO3foCz0C&pg=PA258#v=onepage&q&f=false |url-status=live }}</ref> ଏକ ପୃଥକ ରୋଗ ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତି ୧୯୪୦ରେ ପାଇଥିଲା ଯେତେବେଳେ [[Harold Leeming Sheehan|ହରୋଲ୍ଡ ଲେମିଙ୍ଗ ଶେହାନଙ୍କୁ]] “ଯକୃତର ତୀବ୍ର ହଳଦିଆ ଆଟ୍ରୋଫି” କୁହାଯାଇଥିଲା ।<ref name=Man1999/><ref name=Ko2006/><ref>{{cite web |last1=Weerakkody |first1=Yuranga |title=Acute fatty liver of pregnancy {{!}} Radiology Reference Article {{!}} Radiopaedia.org |url=https://radiopaedia.org/articles/acute-fatty-liver-of-pregnancy |website=Radiopaedia |access-date=24 January 2024 |archive-date=17 December 2023 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231217200502/https://radiopaedia.org/articles/acute-fatty-liver-of-pregnancy |url-status=live }}</ref>
== ଆଧାର ==
<references />
[[Category:ଚିକିତ୍ସା ବିଜ୍ଞାନ]]
[[Category:Translated from MDWiki]]
oxmc5stpp8c52xsxh4eda8xvu68iuvn
ଶ୍ରୀନଗରିଆ ବୋଲି
0
95040
556562
556507
2024-12-04T18:58:30Z
Ssgapu22
7676
556562
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Srinagaria dialect}}
{{Infobox language
| name = ଶ୍ରୀନଗରିଆ ବୋଲି
| nativename = श्रीनगरिया srinagariya
| states = [[ଭାରତ]]
| region = [[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]
| familycolor = ଇଣ୍ଡୋ-ଇଉରୋପୀୟ
| fam2 = ଇଣ୍ଡୋ-ଇରାନୀୟ
| fam3 = ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ
| fam4 = [[ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଇଣ୍ଡୋ ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା]] ବା [[ଉତ୍ତର ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା]]
| fam5 = କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପାହାଡ଼ି
| fam6 = ଗଡ଼ୱାଲି
| pushpin_map = ଭାରତ
| pushpin_map_caption = Approximate location of the Srinagaria speaking area in India
| pushpin_map_alt = Srinagaria is spoken in Uttarakhand, in the north of India
| coordinates = {{coord|30.2195|N|78.7918|E|display=inline}}
| iso3 =
| glotto = srin1238
| glottorefname = Srinagaria
| image =
Srinagaria.png
}}
'''ଶ୍ରୀନଗରିଆ''' (ବା ''ଶ୍ରୀନଗରିୟା'') ଗଡ଼ୱାଲିର ଏକ ଉପଭାଷା, ଯାହା କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପାହାଡ଼ି ଗୋଷ୍ଠୀ (ଗ୍ରିୟର୍ସନ ଅନୁଯାୟୀ) ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।<ref name=":0">{{Cite book|title=Linguistic Survey Of India Vol.9 Part.4|year=1916|pages=318}}</ref> ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟର ପୌରୀ ଗରୱାଲ ଜିଲ୍ଲାର ଶ୍ରୀନଗରର ଆଖପାଖ ଅଞ୍ଚଳରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ଏବଂ ଏହାକୁ ଗଡ଼ୱାଲିର ମାନକ ରୂପ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।<ref>{{cite web|title= Linguistic Survey of India |year=1916 |url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.32110/page/n317/mode/2up}}</ref>
== ଲିପି ଓ ନମୁନା ==
[[File:Srinagaria.jpg|thumb|ଗ୍ରିୟର୍ସନଙ୍କ ପୁସ୍ତକ "ଲିଙ୍ଗୁଇଷ୍ଟିକ୍ ସର୍ଭେ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ"ରୁ ଶ୍ରୀନଗରିଆ ଉପଭାଷାର ନମୁନା |center]]
[[File:Srinagaria 2.jpg|thumb|ଗ୍ରିୟର୍ସନଙ୍କ ପୁସ୍ତକ "ଲିଙ୍ଗୁଇଷ୍ଟିକ୍ ସର୍ଭେ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ"ରୁ ଶ୍ରୀନଗରିଆ ଉପଭାଷାର ନମୁନା |center]]
== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}
== ବାହାର ଆଧାର ==
* {{Cite book |last=Mhaiske |first=Vinod M. |url=https://www.google.co.in/books/edition/Forest_Tribology_And_Anthropology/sbs4DwAAQBAJ?hl=en&gbpv=1&dq=Srinagaria+dialect&pg=PA182&printsec=frontcover |title=Forest Tribology And Anthropology |last2=Patil |first2=Vinayak K. |last3=Narkhede |first3=S. S. |date=2016-01-01 |publisher=Scientific Publishers |isbn=978-93-86102-08-9 |language=en}}
* {{Cite book |last=Commissioner |first=India Census |url=https://www.google.co.in/books/edition/Census_of_India_1901/OVZFAQAAMAAJ?hl=en&gbpv=1&dq=Srinagaria+dialect&pg=PA299&printsec=frontcover |title=Census of India, 1901 |date=1903 |publisher=Printed at the Government central Press |language=en}}
* {{Cite book |last=Grimes |first=Barbara F. |url=https://www.google.co.in/books/edition/Ethnologue/iyVgAAAAMAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=Srinagaria+dialect&dq=Srinagaria+dialect&printsec=frontcover |title=Ethnologue |date=1974 |publisher=Wycliffe Bible Translators |language=en}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଭାରତର ଭାଷା]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ଭାଷା]]
rdsr87b2yfripsasxfvw3zlj26n1043
ବିଷୟ:Yhdoykb0o1lnlth6
2600
95045
556554
2024-12-04T15:14:22Z
Flow talk page manager
9684
/ * ଏହି ପୃଷ୍ଠାଟି ଏକ ସଂରଚିତ ଆଲୋଚନା ଫଳକରେ ରୂପାନ୍ତରିତ ହୋଇଛି * /
556554
flow-board
application/json
{"flow-workflow":"yhdoykb0o1lnlth6"}
7jru3gyga2p5v9jx2o2m4br7rstjb0u
ଗଙ୍ଗାଡ଼ି ବୋଲି
0
95046
556560
2024-12-04T18:29:36Z
Ssgapu22
7676
"{{Short description|Garhwali dialect of Uttarakhand, India}} {{About|the dialect|the social group|Gangari Brahmin}} {{Infobox language | name = Gangari/Gangadi | nativename = गंगाड़ी | states = [[India]] | region = [[Uttarakhand]] | familycolor = Indo-European | fam2 = [[Indo-Iranian languages|Indo-Iranian]] | fam3 = Indo-Aryan languag..." ନାଆଁରେ ପୃଷ୍ଠାଟିଏ ତିଆରିକଲେ
556560
wikitext
text/x-wiki
{{Short description|Garhwali dialect of Uttarakhand, India}}
{{About|the dialect|the social group|Gangari Brahmin}}
{{Infobox language
| name = Gangari/Gangadi
| nativename = गंगाड़ी
| states = [[India]]
| region = [[Uttarakhand]]
| familycolor = Indo-European
| fam2 = [[Indo-Iranian languages|Indo-Iranian]]
| fam3 = [[Indo-Aryan languages|Indo-Aryan]]
| fam4 = [[Northern Indo-Aryan languages|Northern]]
| fam5 = [[Central Pahari]]
| fam6 = [[Garhwali language|Garhwali]]
| pushpin_map = India
| pushpin_map_caption = Approximate location of the Gangadi speaking area in India
| pushpin_map_alt = Gangari is spoken in Uttarakhand, in the north of India
| coordinates = {{coord|30.7288|N|78.4394|E|display=inline}}
| iso3 =
| glotto = gang1264
| glottorefname = Gangadi
| image =
}}
'''Gangari''', or '''Gangadi''', ({{lang|gbm|गंगाड़ी}} {{transl|gbm|ISO|gaṅgāṛī}}), is a dialect of [[Garhwali language|Garhwali]]<ref>{{cite web|title= Gangari dialect of Garhwali |url=https://www.endangeredlanguages.com/lang/5632|publisher=endangeredlanguages.com}}</ref><ref>{{cite web|title= Garhwali: Gangari language |url=https://globalrecordings.net/en/language/20030|publisher=globalrecordings.net}}</ref> spoken primarily in the district of [[Uttarkashi district|Uttarkashi]] in the state of Uttarakhand, northern India.
There are three genders (masculine, feminine and neuter) and two numbers (singular and plural). The respective endings for nouns are:{{Citation needed|date=November 2022}}
*masculine singular: -o
*masculine plural: -a
*feminine singular: -e
*feminine plural: -ae
*neuter singular: -a
*neuter plural: -a:
==References==
{{Reflist}}
[[Category:Languages of Uttarakhand]]
[[Category:Northern Indo-Aryan languages]]
f307n4a6r9ytqhhsg4cfw2r7qim2stn
556561
556560
2024-12-04T18:56:07Z
Ssgapu22
7676
556561
wikitext
text/x-wiki
{{Short description|Garhwali dialect of Uttarakhand, India}}
{{About|the dialect|the social group|Gangari Brahmin}}
{{Infobox language
| name = Gangari/Gangadi
| nativename = गंगाड़ी
| states = [[India]]
| region = [[Uttarakhand]]
| familycolor = Indo-European
| fam2 = [[Indo-Iranian languages|Indo-Iranian]]
| fam3 = [[Indo-Aryan languages|Indo-Aryan]]
| fam4 = [[Northern Indo-Aryan languages|Northern]]
| fam5 = [[Central Pahari]]
| fam6 = [[Garhwali language|Garhwali]]
| pushpin_map = India
| pushpin_map_caption = Approximate location of the Gangadi speaking area in India
| pushpin_map_alt = Gangari is spoken in Uttarakhand, in the north of India
| coordinates = {{coord|30.7288|N|78.4394|E|display=inline}}
| iso3 =
| glotto = gang1264
| glottorefname = Gangadi
| image =
}}
'''ଗଙ୍ଗାଡ଼ି''' ({{lang|gbm|गंगाड़ी}} {{transl|gbm|ISO|gaṅgāṛī}}), ଗଡ଼ୱାଲି ଭାଷାର ଏକ ବୋଲି ବା ଉପଭାଷା ।<ref>{{cite web|title= Gangari dialect of Garhwali |url=https://www.endangeredlanguages.com/lang/5632|publisher=endangeredlanguages.com}}</ref><ref>{{cite web|title= Garhwali: Gangari language |url=https://globalrecordings.net/en/language/20030|publisher=globalrecordings.net}}</ref> ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଉତ୍ତର ଭାରତର ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟର [[ଉତ୍ତରକାଶୀ ଜିଲ୍ଲା]]<nowiki/>ରେ କଥିତ ଭାଷା ବା ବୋଲି ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।
ଏହି ବୋଲିରେ ତିନୋଟି ଲିଙ୍ଗ (ପୁରୁଷ, ନାରୀ ଓ ନୂତର) ଏବଂ ଦୁଇଟି ସଂଖ୍ୟା (ଏକବଚନ ଓ ବହୁବଚନ) ଅଛି । ସମ୍ବାଦ ପାଇଁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଶେଷଗୁଡ଼ିକ ହେଲା:
*ପୁରୁଷ ଏକକ: - ଓ
*ପୁରୁଷବହୁଳ: - ଏ
*ନାରୀ ଏକକ: - ଇ
*ନାରୀ ବହୁବଚନ: - ଏଇ
*ନ୍ୟୁଟର ଏକକ: - ଏ
*ନ୍ୟୁଟର ବହୁବଚନ: -ଏ:
==ଆଧାର==
{{Reflist}}
[[Category:Languages of Uttarakhand]]
[[Category:Northern Indo-Aryan languages]]
23207uzwcdvax4m9ogwzjn6c72jdi9c
556563
556561
2024-12-04T18:59:11Z
Ssgapu22
7676
556563
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Gangari dialect}}
{{Infobox language
| name = ଗଙ୍ଗାଡ଼ି/ଗାଙ୍ଗାଡ଼ି
| nativename = गंगाड़ी
| states = [[ଭାରତ]]
| region = [[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]
| familycolor = ଇଣ୍ଡୋ-ଇଉରୋପୀୟ
| fam2 = ଇଣ୍ଡୋ-ଇରାନୀୟ
| fam3 = ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ
| fam4 = [[ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଇଣ୍ଡୋ ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା]] ବା [[ଉତ୍ତର ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା]]
| fam5 = କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପାହାଡ଼ି
| fam6 = ଗଡ଼ୱାଲି
| pushpin_map = ଭାରତ
| pushpin_map_caption = Approximate location of the Gangadi speaking area in India
| pushpin_map_alt = Gangari is spoken in Uttarakhand, in the north of India
| coordinates = {{coord|30.7288|N|78.4394|E|display=inline}}
| iso3 =
| glotto = gang1264
| glottorefname = Gangadi
| image =
}}
'''ଗଙ୍ଗାଡ଼ି''' ବା '''ଗାଙ୍ଗାଡ଼ି''' ({{lang|gbm|गंगाड़ी}} {{transl|gbm|ISO|gaṅgāṛī}}), ଗଡ଼ୱାଲି ଭାଷାର ଏକ ବୋଲି ବା ଉପଭାଷା ।<ref>{{cite web|title= Gangari dialect of Garhwali |url=https://www.endangeredlanguages.com/lang/5632|publisher=endangeredlanguages.com}}</ref><ref>{{cite web|title= Garhwali: Gangari language |url=https://globalrecordings.net/en/language/20030|publisher=globalrecordings.net}}</ref> ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଉତ୍ତର ଭାରତର ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟର [[ଉତ୍ତରକାଶୀ ଜିଲ୍ଲା]]<nowiki/>ରେ କଥିତ ଭାଷା ବା ବୋଲି ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।
ଏହି ବୋଲିରେ ତିନୋଟି ଲିଙ୍ଗ (ପୁରୁଷ, ନାରୀ ଓ ନୂତର) ଏବଂ ଦୁଇଟି ସଂଖ୍ୟା (ଏକବଚନ ଓ ବହୁବଚନ) ଅଛି । ସମ୍ବାଦ ପାଇଁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଶେଷଗୁଡ଼ିକ ହେଲା:
*ପୁରୁଷ ଏକକ: - ଓ
*ପୁରୁଷବହୁଳ: - ଏ
*ନାରୀ ଏକକ: - ଇ
*ନାରୀ ବହୁବଚନ: - ଏଇ
*ନ୍ୟୁଟର ଏକକ: - ଏ
*ନ୍ୟୁଟର ବହୁବଚନ: -ଏ:
==ଆଧାର==
{{ଆଧାର}}
[[Category:Languages of Uttarakhand]]
[[Category:Northern Indo-Aryan languages]]
qm3g731icnz7f1s8jnudrpohia6nenu
556564
556563
2024-12-04T19:00:00Z
Ssgapu22
7676
removed [[Category:Languages of Uttarakhand]]; added [[Category:ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ଭାଷା]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]
556564
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Gangari dialect}}
{{Infobox language
| name = ଗଙ୍ଗାଡ଼ି/ଗାଙ୍ଗାଡ଼ି
| nativename = गंगाड़ी
| states = [[ଭାରତ]]
| region = [[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]
| familycolor = ଇଣ୍ଡୋ-ଇଉରୋପୀୟ
| fam2 = ଇଣ୍ଡୋ-ଇରାନୀୟ
| fam3 = ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ
| fam4 = [[ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଇଣ୍ଡୋ ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା]] ବା [[ଉତ୍ତର ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା]]
| fam5 = କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପାହାଡ଼ି
| fam6 = ଗଡ଼ୱାଲି
| pushpin_map = ଭାରତ
| pushpin_map_caption = Approximate location of the Gangadi speaking area in India
| pushpin_map_alt = Gangari is spoken in Uttarakhand, in the north of India
| coordinates = {{coord|30.7288|N|78.4394|E|display=inline}}
| iso3 =
| glotto = gang1264
| glottorefname = Gangadi
| image =
}}
'''ଗଙ୍ଗାଡ଼ି''' ବା '''ଗାଙ୍ଗାଡ଼ି''' ({{lang|gbm|गंगाड़ी}} {{transl|gbm|ISO|gaṅgāṛī}}), ଗଡ଼ୱାଲି ଭାଷାର ଏକ ବୋଲି ବା ଉପଭାଷା ।<ref>{{cite web|title= Gangari dialect of Garhwali |url=https://www.endangeredlanguages.com/lang/5632|publisher=endangeredlanguages.com}}</ref><ref>{{cite web|title= Garhwali: Gangari language |url=https://globalrecordings.net/en/language/20030|publisher=globalrecordings.net}}</ref> ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଉତ୍ତର ଭାରତର ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟର [[ଉତ୍ତରକାଶୀ ଜିଲ୍ଲା]]<nowiki/>ରେ କଥିତ ଭାଷା ବା ବୋଲି ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।
ଏହି ବୋଲିରେ ତିନୋଟି ଲିଙ୍ଗ (ପୁରୁଷ, ନାରୀ ଓ ନୂତର) ଏବଂ ଦୁଇଟି ସଂଖ୍ୟା (ଏକବଚନ ଓ ବହୁବଚନ) ଅଛି । ସମ୍ବାଦ ପାଇଁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଶେଷଗୁଡ଼ିକ ହେଲା:
*ପୁରୁଷ ଏକକ: - ଓ
*ପୁରୁଷବହୁଳ: - ଏ
*ନାରୀ ଏକକ: - ଇ
*ନାରୀ ବହୁବଚନ: - ଏଇ
*ନ୍ୟୁଟର ଏକକ: - ଏ
*ନ୍ୟୁଟର ବହୁବଚନ: -ଏ:
==ଆଧାର==
{{ଆଧାର}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ଭାଷା]]
[[Category:Northern Indo-Aryan languages]]
2jxeurbv9ecaxa8j5odx32twexpmjwm
556566
556564
2024-12-04T19:00:23Z
Ssgapu22
7676
removed [[Category:Northern Indo-Aryan languages]]; added [[Category:ଭାରତର ଭାଷା]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]
556566
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Gangari dialect}}
{{Infobox language
| name = ଗଙ୍ଗାଡ଼ି/ଗାଙ୍ଗାଡ଼ି
| nativename = गंगाड़ी
| states = [[ଭାରତ]]
| region = [[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]
| familycolor = ଇଣ୍ଡୋ-ଇଉରୋପୀୟ
| fam2 = ଇଣ୍ଡୋ-ଇରାନୀୟ
| fam3 = ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ
| fam4 = [[ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଇଣ୍ଡୋ ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା]] ବା [[ଉତ୍ତର ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା]]
| fam5 = କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପାହାଡ଼ି
| fam6 = ଗଡ଼ୱାଲି
| pushpin_map = ଭାରତ
| pushpin_map_caption = Approximate location of the Gangadi speaking area in India
| pushpin_map_alt = Gangari is spoken in Uttarakhand, in the north of India
| coordinates = {{coord|30.7288|N|78.4394|E|display=inline}}
| iso3 =
| glotto = gang1264
| glottorefname = Gangadi
| image =
}}
'''ଗଙ୍ଗାଡ଼ି''' ବା '''ଗାଙ୍ଗାଡ଼ି''' ({{lang|gbm|गंगाड़ी}} {{transl|gbm|ISO|gaṅgāṛī}}), ଗଡ଼ୱାଲି ଭାଷାର ଏକ ବୋଲି ବା ଉପଭାଷା ।<ref>{{cite web|title= Gangari dialect of Garhwali |url=https://www.endangeredlanguages.com/lang/5632|publisher=endangeredlanguages.com}}</ref><ref>{{cite web|title= Garhwali: Gangari language |url=https://globalrecordings.net/en/language/20030|publisher=globalrecordings.net}}</ref> ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଉତ୍ତର ଭାରତର ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟର [[ଉତ୍ତରକାଶୀ ଜିଲ୍ଲା]]<nowiki/>ରେ କଥିତ ଭାଷା ବା ବୋଲି ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।
ଏହି ବୋଲିରେ ତିନୋଟି ଲିଙ୍ଗ (ପୁରୁଷ, ନାରୀ ଓ ନୂତର) ଏବଂ ଦୁଇଟି ସଂଖ୍ୟା (ଏକବଚନ ଓ ବହୁବଚନ) ଅଛି । ସମ୍ବାଦ ପାଇଁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଶେଷଗୁଡ଼ିକ ହେଲା:
*ପୁରୁଷ ଏକକ: - ଓ
*ପୁରୁଷବହୁଳ: - ଏ
*ନାରୀ ଏକକ: - ଇ
*ନାରୀ ବହୁବଚନ: - ଏଇ
*ନ୍ୟୁଟର ଏକକ: - ଏ
*ନ୍ୟୁଟର ବହୁବଚନ: -ଏ:
==ଆଧାର==
{{ଆଧାର}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ଭାଷା]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଭାରତର ଭାଷା]]
4rqj8xeaq41klirsmjqvq1kjyjs8s24
556567
556566
2024-12-04T19:03:02Z
Ssgapu22
7676
/* ଆଧାର */
556567
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Gangari dialect}}
{{Infobox language
| name = ଗଙ୍ଗାଡ଼ି/ଗାଙ୍ଗାଡ଼ି
| nativename = गंगाड़ी
| states = [[ଭାରତ]]
| region = [[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]
| familycolor = ଇଣ୍ଡୋ-ଇଉରୋପୀୟ
| fam2 = ଇଣ୍ଡୋ-ଇରାନୀୟ
| fam3 = ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ
| fam4 = [[ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଇଣ୍ଡୋ ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା]] ବା [[ଉତ୍ତର ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା]]
| fam5 = କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପାହାଡ଼ି
| fam6 = ଗଡ଼ୱାଲି
| pushpin_map = ଭାରତ
| pushpin_map_caption = Approximate location of the Gangadi speaking area in India
| pushpin_map_alt = Gangari is spoken in Uttarakhand, in the north of India
| coordinates = {{coord|30.7288|N|78.4394|E|display=inline}}
| iso3 =
| glotto = gang1264
| glottorefname = Gangadi
| image =
}}
'''ଗଙ୍ଗାଡ଼ି''' ବା '''ଗାଙ୍ଗାଡ଼ି''' ({{lang|gbm|गंगाड़ी}} {{transl|gbm|ISO|gaṅgāṛī}}), ଗଡ଼ୱାଲି ଭାଷାର ଏକ ବୋଲି ବା ଉପଭାଷା ।<ref>{{cite web|title= Gangari dialect of Garhwali |url=https://www.endangeredlanguages.com/lang/5632|publisher=endangeredlanguages.com}}</ref><ref>{{cite web|title= Garhwali: Gangari language |url=https://globalrecordings.net/en/language/20030|publisher=globalrecordings.net}}</ref> ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଉତ୍ତର ଭାରତର ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟର [[ଉତ୍ତରକାଶୀ ଜିଲ୍ଲା]]<nowiki/>ରେ କଥିତ ଭାଷା ବା ବୋଲି ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।
ଏହି ବୋଲିରେ ତିନୋଟି ଲିଙ୍ଗ (ପୁରୁଷ, ନାରୀ ଓ ନୂତର) ଏବଂ ଦୁଇଟି ସଂଖ୍ୟା (ଏକବଚନ ଓ ବହୁବଚନ) ଅଛି । ସମ୍ବାଦ ପାଇଁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଶେଷଗୁଡ଼ିକ ହେଲା:
*ପୁରୁଷ ଏକକ: - ଓ
*ପୁରୁଷବହୁଳ: - ଏ
*ନାରୀ ଏକକ: - ଇ
*ନାରୀ ବହୁବଚନ: - ଏଇ
*ନ୍ୟୁଟର ଏକକ: - ଏ
*ନ୍ୟୁଟର ବହୁବଚନ: -ଏ:
==ଆଧାର==
{{ଆଧାର}}
== ବାହାର ଆଧାର ==
* <ref>{{Cite book |url=https://www.google.co.in/books/edition/First_Encyclopaedia_of_Islam/Va6oSxzojzoC?hl=en&gbpv=1&dq=Gangari+dialect&pg=PA239&printsec=frontcover |title=First Encyclopaedia of Islam: 1913-1936 |date=1993 |publisher=BRILL |isbn=978-90-04-09796-4 |language=en}}</ref>
* <ref>{{Cite book |last=Sati |first=Vishwambhar Prasad |url=https://www.google.co.in/books/edition/Cultural_Geography_of_Uttarakhand_Himala/lClMtAEACAAJ?hl=en |title=Cultural Geography of Uttarakhand Himalaya: "where Folk Dances with Nature's Rhythm" |date=2017 |publisher=Today & Tomorrow's Printers and Publishers |isbn=978-1-55528-431-2 |language=en}}</ref>
* <ref>{{Cite book |last=Ghildial |first=Avaneet Kumar |url=https://www.google.co.in/books/edition/Political_Development_in_Garhwal/EdFHAAAAMAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=Gangari+dialect&dq=Gangari+dialect&printsec=frontcover |title=Political Development in Garhwal |date=1994 |publisher=Classical Publishing Company |language=en}}</ref>
* <ref>{{Cite book |last=Ptolemy |url=https://www.google.co.in/books/edition/Ancient_India_as_Described_by_Ptolemy/A2BGAQAAMAAJ?hl=en&gbpv=1&dq=Gangari+dialect&pg=PA174&printsec=frontcover |title=Ancient India as Described by Ptolemy |date=1885 |publisher=Thacker, Spink, & Company |language=en}}</ref>
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ଭାଷା]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଭାରତର ଭାଷା]]
rlueaalbg28tr3no7kmd8rv6vcgrwzu
556568
556567
2024-12-04T19:03:30Z
Ssgapu22
7676
/* ବାହାର ଆଧାର */
556568
wikitext
text/x-wiki
{{ଛୋଟ|Gangari dialect}}
{{Infobox language
| name = ଗଙ୍ଗାଡ଼ି/ଗାଙ୍ଗାଡ଼ି
| nativename = गंगाड़ी
| states = [[ଭାରତ]]
| region = [[ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ]]
| familycolor = ଇଣ୍ଡୋ-ଇଉରୋପୀୟ
| fam2 = ଇଣ୍ଡୋ-ଇରାନୀୟ
| fam3 = ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ
| fam4 = [[ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଇଣ୍ଡୋ ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା]] ବା [[ଉତ୍ତର ଇଣ୍ଡୋ-ଆର୍ଯ୍ୟ ଭାଷା]]
| fam5 = କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ପାହାଡ଼ି
| fam6 = ଗଡ଼ୱାଲି
| pushpin_map = ଭାରତ
| pushpin_map_caption = Approximate location of the Gangadi speaking area in India
| pushpin_map_alt = Gangari is spoken in Uttarakhand, in the north of India
| coordinates = {{coord|30.7288|N|78.4394|E|display=inline}}
| iso3 =
| glotto = gang1264
| glottorefname = Gangadi
| image =
}}
'''ଗଙ୍ଗାଡ଼ି''' ବା '''ଗାଙ୍ଗାଡ଼ି''' ({{lang|gbm|गंगाड़ी}} {{transl|gbm|ISO|gaṅgāṛī}}), ଗଡ଼ୱାଲି ଭାଷାର ଏକ ବୋଲି ବା ଉପଭାଷା ।<ref>{{cite web|title= Gangari dialect of Garhwali |url=https://www.endangeredlanguages.com/lang/5632|publisher=endangeredlanguages.com}}</ref><ref>{{cite web|title= Garhwali: Gangari language |url=https://globalrecordings.net/en/language/20030|publisher=globalrecordings.net}}</ref> ଏହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଉତ୍ତର ଭାରତର ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟର [[ଉତ୍ତରକାଶୀ ଜିଲ୍ଲା]]<nowiki/>ରେ କଥିତ ଭାଷା ବା ବୋଲି ଭାବରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।
ଏହି ବୋଲିରେ ତିନୋଟି ଲିଙ୍ଗ (ପୁରୁଷ, ନାରୀ ଓ ନୂତର) ଏବଂ ଦୁଇଟି ସଂଖ୍ୟା (ଏକବଚନ ଓ ବହୁବଚନ) ଅଛି । ସମ୍ବାଦ ପାଇଁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ଶେଷଗୁଡ଼ିକ ହେଲା:
*ପୁରୁଷ ଏକକ: - ଓ
*ପୁରୁଷବହୁଳ: - ଏ
*ନାରୀ ଏକକ: - ଇ
*ନାରୀ ବହୁବଚନ: - ଏଇ
*ନ୍ୟୁଟର ଏକକ: - ଏ
*ନ୍ୟୁଟର ବହୁବଚନ: -ଏ:
==ଆଧାର==
{{ଆଧାର}}
== ବାହାର ଆଧାର ==
* {{Cite book |url=https://www.google.co.in/books/edition/First_Encyclopaedia_of_Islam/Va6oSxzojzoC?hl=en&gbpv=1&dq=Gangari+dialect&pg=PA239&printsec=frontcover |title=First Encyclopaedia of Islam: 1913-1936 |date=1993 |publisher=BRILL |isbn=978-90-04-09796-4 |language=en}}
* {{Cite book |last=Sati |first=Vishwambhar Prasad |url=https://www.google.co.in/books/edition/Cultural_Geography_of_Uttarakhand_Himala/lClMtAEACAAJ?hl=en |title=Cultural Geography of Uttarakhand Himalaya: "where Folk Dances with Nature's Rhythm" |date=2017 |publisher=Today & Tomorrow's Printers and Publishers |isbn=978-1-55528-431-2 |language=en}}
* {{Cite book |last=Ghildial |first=Avaneet Kumar |url=https://www.google.co.in/books/edition/Political_Development_in_Garhwal/EdFHAAAAMAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=Gangari+dialect&dq=Gangari+dialect&printsec=frontcover |title=Political Development in Garhwal |date=1994 |publisher=Classical Publishing Company |language=en}}
* {{Cite book |last=Ptolemy |url=https://www.google.co.in/books/edition/Ancient_India_as_Described_by_Ptolemy/A2BGAQAAMAAJ?hl=en&gbpv=1&dq=Gangari+dialect&pg=PA174&printsec=frontcover |title=Ancient India as Described by Ptolemy |date=1885 |publisher=Thacker, Spink, & Company |language=en}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ଭାଷା]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଭାରତର ଭାଷା]]
ro29iegww6bzhk6i8a2qqc4fjisjw3a
Gangari dialect
0
95047
556565
2024-12-04T19:00:13Z
Ssgapu22
7676
ପୃଷ୍ଠାଟି [[ଗଙ୍ଗାଡ଼ି ବୋଲି]]କୁ ଘୁଞ୍ଚାଇଦିଆଗଲା
556565
wikitext
text/x-wiki
#ଲେଉଟାଣି [[ଗଙ୍ଗାଡ଼ି ବୋଲି]]
ch03363x4nuvdgd28fk79xgklhrk0b8
ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:ପ୍ରଦୀପ ଭୂୟାଁ
3
95048
556569
2024-12-04T19:46:16Z
Ssgapu22
7676
"{{subst:ସ୍ଵାଗତ|sig=~~~~}}" ନାଆଁରେ ପୃଷ୍ଠାଟିଏ ତିଆରିକଲେ
556569
wikitext
text/x-wiki
<!-- This comes from the template {{subst:ସ୍ଵାଗତ}} -->
<div style="text-align: center; padding: 1em; border: solid 2px #898ee2; background-color: #898ee2; -moz-border-radius: 0px 0px 0 0; -webkit-border-radius: 0px 0px 0 0; border-radius: 0px 0px 0 0;">
<span style="font-size:120%; color:black">'''ଆଦରର ପ୍ରଦୀପ ଭୂୟାଁ, ଓଡ଼ିଆ ଉଇକିପିଡ଼ିଆକୁ ସ୍ଵାଗତ'''!
</div>
<div style="align: left; padding: 1em; border: solid 2px black; background-color: #FAEDCB; -moz-border-radius: 0 0 0px 0px; -webkit-border-radius: 0 0 0px 0px; border-radius: 0 0 0px 0px;">
ଆଶା ଆପଣ ଏ ଜ୍ଞାନକୋଷର ପ୍ରସଙ୍ଗସବୁ ପଢ଼ିବେ, ଭୁଲ ପାଇଲେ ସମ୍ପାଦନା କରିବେ ଏବଂ ନୂଆ ପ୍ରସଙ୍ଗ ମଧ୍ୟ ଲେଖିବେ । ଜାଣିବେ ଯେ ଉଇକିପିଡ଼ିଆର ସମସ୍ତେ ସମ୍ପାଦନା କରିପାରିବେ । ସମ୍ପାଦନା କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ ଆମେ "ଉଇକିଆଳି" ଡାକୁ ଓ ଆମେସବୁ ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀ । ଲେଖିବା ବାବଦରେ [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ନିୟମାବଳୀ|'''ନୀତି ନିୟମ''']] ଜାଣନ୍ତୁ । [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରନ୍ତୁ|'''ଏହି ପୃଷ୍ଠାରୁ''']] ଅଧିକ ସୂଚନା ପାଇବେ ଓ କିଛି ଅସୁବିଧା ହେଲେ ପ୍ରଶ୍ନ ମଧ୍ୟ ପଚାରିପାରିବେ ।
-------
;ଆଉ କିଛି ଦରକାରୀ ଲିଙ୍କ:
{{col-begin}}
{{col-2}}
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପାଞ୍ଚଟି ସ୍ତମ୍ଭ|ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ବାବଦରେ ମୋଟାମୋଟି ଧାରଣା]]'''
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:Article_wizard|ନୂଆ ପ୍ରସଙ୍ଗ ତିଆରି ଗଢ଼ିବେ]]'''
* '''[[Wikipedia:Sandbox|ପରଖ ଘର]]''' — ସମ୍ପାଦନା ଶିଖିବା ପାଇଁ
{{col-2}}
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ଆଲୋଚନା:ଆଲୋଚନା ସଭା|ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆଲୋଚନା]]'''
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଜାଣିବା_କଥା|ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜାଣିବା କଥା]]'''
{{col-end}}
ଧନ୍ୟବାଦ! [[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Ssgapu22|ଗପୁ]] ([[ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:Ssgapu22|ମୋ ଆଲୋଚନା]]) ୦୧:୧୬, ୫ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୪ (IST)</div>
5ha8vuaf8wngt1bru9r3fq85g87akfx
ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:Santoshkumarnayak16031991
3
95049
556570
2024-12-04T19:46:19Z
Ssgapu22
7676
"{{subst:ସ୍ଵାଗତ|sig=~~~~}}" ନାଆଁରେ ପୃଷ୍ଠାଟିଏ ତିଆରିକଲେ
556570
wikitext
text/x-wiki
<!-- This comes from the template {{subst:ସ୍ଵାଗତ}} -->
<div style="text-align: center; padding: 1em; border: solid 2px #898ee2; background-color: #898ee2; -moz-border-radius: 0px 0px 0 0; -webkit-border-radius: 0px 0px 0 0; border-radius: 0px 0px 0 0;">
<span style="font-size:120%; color:black">'''ଆଦରର Santoshkumarnayak16031991, ଓଡ଼ିଆ ଉଇକିପିଡ଼ିଆକୁ ସ୍ଵାଗତ'''!
</div>
<div style="align: left; padding: 1em; border: solid 2px black; background-color: #FAEDCB; -moz-border-radius: 0 0 0px 0px; -webkit-border-radius: 0 0 0px 0px; border-radius: 0 0 0px 0px;">
ଆଶା ଆପଣ ଏ ଜ୍ଞାନକୋଷର ପ୍ରସଙ୍ଗସବୁ ପଢ଼ିବେ, ଭୁଲ ପାଇଲେ ସମ୍ପାଦନା କରିବେ ଏବଂ ନୂଆ ପ୍ରସଙ୍ଗ ମଧ୍ୟ ଲେଖିବେ । ଜାଣିବେ ଯେ ଉଇକିପିଡ଼ିଆର ସମସ୍ତେ ସମ୍ପାଦନା କରିପାରିବେ । ସମ୍ପାଦନା କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ ଆମେ "ଉଇକିଆଳି" ଡାକୁ ଓ ଆମେସବୁ ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀ । ଲେଖିବା ବାବଦରେ [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ନିୟମାବଳୀ|'''ନୀତି ନିୟମ''']] ଜାଣନ୍ତୁ । [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରନ୍ତୁ|'''ଏହି ପୃଷ୍ଠାରୁ''']] ଅଧିକ ସୂଚନା ପାଇବେ ଓ କିଛି ଅସୁବିଧା ହେଲେ ପ୍ରଶ୍ନ ମଧ୍ୟ ପଚାରିପାରିବେ ।
-------
;ଆଉ କିଛି ଦରକାରୀ ଲିଙ୍କ:
{{col-begin}}
{{col-2}}
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପାଞ୍ଚଟି ସ୍ତମ୍ଭ|ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ବାବଦରେ ମୋଟାମୋଟି ଧାରଣା]]'''
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:Article_wizard|ନୂଆ ପ୍ରସଙ୍ଗ ତିଆରି ଗଢ଼ିବେ]]'''
* '''[[Wikipedia:Sandbox|ପରଖ ଘର]]''' — ସମ୍ପାଦନା ଶିଖିବା ପାଇଁ
{{col-2}}
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ଆଲୋଚନା:ଆଲୋଚନା ସଭା|ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆଲୋଚନା]]'''
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଜାଣିବା_କଥା|ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜାଣିବା କଥା]]'''
{{col-end}}
ଧନ୍ୟବାଦ! [[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Ssgapu22|ଗପୁ]] ([[ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:Ssgapu22|ମୋ ଆଲୋଚନା]]) ୦୧:୧୬, ୫ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୪ (IST)</div>
g20xskd9w2bdyl3r9uro1sxton9ccgq
556572
556570
2024-12-04T21:31:04Z
Santoshkumarnayak16031991
38280
/* ଡକ୍ଟର ସନ୍ତୋଷ କୁମାର ନାୟକ */ ନୂଆ ଭାଗ
556572
wikitext
text/x-wiki
<!-- This comes from the template {{subst:ସ୍ଵାଗତ}} -->
<div style="text-align: center; padding: 1em; border: solid 2px #898ee2; background-color: #898ee2; -moz-border-radius: 0px 0px 0 0; -webkit-border-radius: 0px 0px 0 0; border-radius: 0px 0px 0 0;">
<span style="font-size:120%; color:black">'''ଆଦରର Santoshkumarnayak16031991, ଓଡ଼ିଆ ଉଇକିପିଡ଼ିଆକୁ ସ୍ଵାଗତ'''!
</div>
<div style="align: left; padding: 1em; border: solid 2px black; background-color: #FAEDCB; -moz-border-radius: 0 0 0px 0px; -webkit-border-radius: 0 0 0px 0px; border-radius: 0 0 0px 0px;">
ଆଶା ଆପଣ ଏ ଜ୍ଞାନକୋଷର ପ୍ରସଙ୍ଗସବୁ ପଢ଼ିବେ, ଭୁଲ ପାଇଲେ ସମ୍ପାଦନା କରିବେ ଏବଂ ନୂଆ ପ୍ରସଙ୍ଗ ମଧ୍ୟ ଲେଖିବେ । ଜାଣିବେ ଯେ ଉଇକିପିଡ଼ିଆର ସମସ୍ତେ ସମ୍ପାଦନା କରିପାରିବେ । ସମ୍ପାଦନା କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ ଆମେ "ଉଇକିଆଳି" ଡାକୁ ଓ ଆମେସବୁ ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀ । ଲେଖିବା ବାବଦରେ [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ନିୟମାବଳୀ|'''ନୀତି ନିୟମ''']] ଜାଣନ୍ତୁ । [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରନ୍ତୁ|'''ଏହି ପୃଷ୍ଠାରୁ''']] ଅଧିକ ସୂଚନା ପାଇବେ ଓ କିଛି ଅସୁବିଧା ହେଲେ ପ୍ରଶ୍ନ ମଧ୍ୟ ପଚାରିପାରିବେ ।
-------
;ଆଉ କିଛି ଦରକାରୀ ଲିଙ୍କ:
{{col-begin}}
{{col-2}}
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପାଞ୍ଚଟି ସ୍ତମ୍ଭ|ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ବାବଦରେ ମୋଟାମୋଟି ଧାରଣା]]'''
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:Article_wizard|ନୂଆ ପ୍ରସଙ୍ଗ ତିଆରି ଗଢ଼ିବେ]]'''
* '''[[Wikipedia:Sandbox|ପରଖ ଘର]]''' — ସମ୍ପାଦନା ଶିଖିବା ପାଇଁ
{{col-2}}
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ଆଲୋଚନା:ଆଲୋଚନା ସଭା|ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆଲୋଚନା]]'''
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଜାଣିବା_କଥା|ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜାଣିବା କଥା]]'''
{{col-end}}
ଧନ୍ୟବାଦ! [[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Ssgapu22|ଗପୁ]] ([[ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:Ssgapu22|ମୋ ଆଲୋଚନା]]) ୦୧:୧୬, ୫ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୪ (IST)</div>
== ଡକ୍ଟର ସନ୍ତୋଷ କୁମାର ନାୟକ ==
[[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Santoshkumarnayak16031991|Santoshkumarnayak16031991]] ([[ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:Santoshkumarnayak16031991|ମୋ ଆଲୋଚନା]]) ୦୩:୦୧, ୫ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୪ (IST)
dpb1whvj0fs31jaxwe1pz5jg92y7hc0
ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:Abinash Pradhann
3
95050
556571
2024-12-04T19:46:23Z
Ssgapu22
7676
"{{subst:ସ୍ଵାଗତ|sig=~~~~}}" ନାଆଁରେ ପୃଷ୍ଠାଟିଏ ତିଆରିକଲେ
556571
wikitext
text/x-wiki
<!-- This comes from the template {{subst:ସ୍ଵାଗତ}} -->
<div style="text-align: center; padding: 1em; border: solid 2px #898ee2; background-color: #898ee2; -moz-border-radius: 0px 0px 0 0; -webkit-border-radius: 0px 0px 0 0; border-radius: 0px 0px 0 0;">
<span style="font-size:120%; color:black">'''ଆଦରର Abinash Pradhann, ଓଡ଼ିଆ ଉଇକିପିଡ଼ିଆକୁ ସ୍ଵାଗତ'''!
</div>
<div style="align: left; padding: 1em; border: solid 2px black; background-color: #FAEDCB; -moz-border-radius: 0 0 0px 0px; -webkit-border-radius: 0 0 0px 0px; border-radius: 0 0 0px 0px;">
ଆଶା ଆପଣ ଏ ଜ୍ଞାନକୋଷର ପ୍ରସଙ୍ଗସବୁ ପଢ଼ିବେ, ଭୁଲ ପାଇଲେ ସମ୍ପାଦନା କରିବେ ଏବଂ ନୂଆ ପ୍ରସଙ୍ଗ ମଧ୍ୟ ଲେଖିବେ । ଜାଣିବେ ଯେ ଉଇକିପିଡ଼ିଆର ସମସ୍ତେ ସମ୍ପାଦନା କରିପାରିବେ । ସମ୍ପାଦନା କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କୁ ଆମେ "ଉଇକିଆଳି" ଡାକୁ ଓ ଆମେସବୁ ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀ । ଲେଖିବା ବାବଦରେ [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ନିୟମାବଳୀ|'''ନୀତି ନିୟମ''']] ଜାଣନ୍ତୁ । [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରନ୍ତୁ|'''ଏହି ପୃଷ୍ଠାରୁ''']] ଅଧିକ ସୂଚନା ପାଇବେ ଓ କିଛି ଅସୁବିଧା ହେଲେ ପ୍ରଶ୍ନ ମଧ୍ୟ ପଚାରିପାରିବେ ।
-------
;ଆଉ କିଛି ଦରକାରୀ ଲିଙ୍କ:
{{col-begin}}
{{col-2}}
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପାଞ୍ଚଟି ସ୍ତମ୍ଭ|ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ବାବଦରେ ମୋଟାମୋଟି ଧାରଣା]]'''
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:Article_wizard|ନୂଆ ପ୍ରସଙ୍ଗ ତିଆରି ଗଢ଼ିବେ]]'''
* '''[[Wikipedia:Sandbox|ପରଖ ଘର]]''' — ସମ୍ପାଦନା ଶିଖିବା ପାଇଁ
{{col-2}}
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ଆଲୋଚନା:ଆଲୋଚନା ସଭା|ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଆଲୋଚନା]]'''
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଜାଣିବା_କଥା|ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜାଣିବା କଥା]]'''
{{col-end}}
ଧନ୍ୟବାଦ! [[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Ssgapu22|ଗପୁ]] ([[ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:Ssgapu22|ମୋ ଆଲୋଚନା]]) ୦୧:୧୬, ୫ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୪ (IST)</div>
do5aqh327v46q93r94k6006lw5rjftt
ଶ୍ରେଣୀ ଆଲୋଚନା:ଓଡ଼ିଆ ବହି
15
95051
556573
2024-12-04T23:40:19Z
Santoshkumarnayak16031991
38280
/* ଗୋପପୁର ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କବିତା */ ନୂଆ ଭାଗ
556573
wikitext
text/x-wiki
== ଗୋପପୁର ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କବିତା ==
ଏକବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରମୁଖ କାବ୍ୟସ୍ୱର ତଥା ବହୁମୁଖୀ ପ୍ରତିଭାର ଅଧିକାରୀ କବି ସନ୍ତୋଷ କୁମାର ନାୟକଙ୍କ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାବ୍ୟସ୍ୱରର ନାମ ଗୋପପୁର ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କବିତା। ମାତ୍ର ୨୨ଗୋଟି କବିତା ମଧ୍ୟରେ ସେ ଯେଉଁ ଅପୂର୍ବ କାବ୍ୟିକ ସିଦ୍ଧି ଲାଭ କରିଛନ୍ତି ତା' ର ପଟାନ୍ତର ନାହିଁ। ଭାରତୀୟ ଦର୍ଶନର ଗଭୀର ଅବବୋଧ ସାଙ୍ଗକୁ ଉପନିଷଦୀୟ ଦୃଷ୍ଟିବୋଧ ଏହି କବିତା ସଂକଳନଟିକୁ ଆକାଶମୁଖୀ କରାଇଛି। ଭୂମିରୁ ଭୂମା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ଏହାର ଆୟାମ । କାବ୍ୟିକ ଚାତୁରୀ ଓ ଚଟୁଳ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତିଦ୍ଵାରା ଏହି ସଙ୍କଳନସ୍ଥ ସମସ୍ତ କବିତା ପାଠକକୁ ଦ୍ରବୀଭୂତ କରିବାର ଯଥେଷ୍ଟ ସାମର୍ଥ୍ୟ ରଖେ। ଗୋପପୁର ନଈ, ଗୋପପୁର ରାତି, ରାତିର ଚୌହଦୀରେ ଗୋପପୁର ଓ ପିତାମହ ପରି କବିତାଗୁଡ଼ିକ ପାଠକକୁ ଏକ ଶ୍ରୁତିମାଧୁର୍ଯ୍ୟଗତ ଆହ୍ଲାଦ ପ୍ରଦାନ କରିବା ସହିତ ଦର୍ଶନର ମନ୍ଦାକିନୀରେ ଅବଗାହନ କରାଇବା ନିମନ୍ତେ ଏକାନ୍ତ ଏକନିଷ୍ଠ ଓ ବଦ୍ଧପରିକର। ମାଣ୍ଡୁକ୍ୟ ଉପନିଷଦ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭକରି ମୁଣ୍ଡକ ଉପନିଷଦ ଓ ବୃହଦାରଣ୍ୟକ ଉପନିଷଦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିବିଧ ଉପନିଷଦର ଅମୂଲ୍ୟ ଆବେଦନ ଅତି ସରଳ ଓ ତୀର୍ଯ୍ୟକ୍ ଭଙ୍ଗୀରେ କାବ୍ୟିକ ଭାବରେ ଏହି କବିତାଗୁଡିକରେ ବିଦ୍ୟମାନ। ଏଥ ପୂର୍ବରୁ ଚାଲିଶରୁ ଅଧିକ ପୁସ୍ତକ ପ୍ରକାଶଲାଭ କରିଥିଲେ ହେଁ ଏହି କବିତା ପୁସ୍ତକଟି କବି ଡକ୍ଟର ସନ୍ତୋଷ କୁମାର ନାୟକଙ୍କ ଅପୂର୍ବ କାବ୍ୟ ସିଦ୍ଧିର ଅନନ୍ୟ ପରିଚାୟକ ବୋଲି କହିବାରେ ଦ୍ୱିଧାବୋଧ ହୁଏ ନାହିଁ । ଏପରିକି ସମଗ୍ର ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ଏପରି ଏକ ମନୋଜ୍ଞ ଦାର୍ଶନିକ କବିତା ସଂକଳନ ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିରଳ। ସମାଲୋଚକଙ୍କ ଭାଷାରେ ଏହି କବିତା ସଂକଳନଟି କବି ଡକ୍ଟର ନାୟକଙ୍କର ଅନୁପମ କାବ୍ୟକୀର୍ତ୍ତି, ମାଷ୍ଟରପିସ୍, ଗୋଟେ ପୋଏଟିକ୍ ପିନାକଲ୍ । ସମୀକ୍ଷକୀୟ ଭାଷାରେ ଏହା ହେଉଛି କବି ଶ୍ରୀ ନାୟକଙ୍କ "ଆତ୍ମାର ଓଡେଶୀ" ( [[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Santoshkumarnayak16031991|Santoshkumarnayak16031991]] ([[ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:Santoshkumarnayak16031991|ମୋ ଆଲୋଚନା]]) ୦୫:୧୦, ୫ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୪ (IST)
315ksc195fb3lksuzfvo51832ilc9p4
556574
556573
2024-12-04T23:42:47Z
Santoshkumarnayak16031991
38280
/* ଗୋପପୁର ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କବିତା */
556574
wikitext
text/x-wiki
== ଗୋପପୁର ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କବିତା ==
ଏକବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରମୁଖ କାବ୍ୟସ୍ୱର ତଥା ବହୁମୁଖୀ ପ୍ରତିଭାର ଅଧିକାରୀ କବି ସନ୍ତୋଷ କୁମାର ନାୟକଙ୍କ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାବ୍ୟସ୍ୱରର ନାମ ଗୋପପୁର ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କବିତା। ମାତ୍ର ୨୨ଗୋଟି କବିତା ମଧ୍ୟରେ ସେ ଯେଉଁ ଅପୂର୍ବ କାବ୍ୟିକ ସିଦ୍ଧି ଲାଭ କରିଛନ୍ତି ତା' ର ପଟାନ୍ତର ନାହିଁ। ଭାରତୀୟ ଦର୍ଶନର ଗଭୀର ଅବବୋଧ ସାଙ୍ଗକୁ ଉପନିଷଦୀୟ ଦୃଷ୍ଟିବୋଧ ଏହି କବିତା ସଂକଳନଟିକୁ ଆକାଶମୁଖୀ କରାଇଛି। ଭୂମିରୁ ଭୂମା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ଏହାର ଆୟାମ । କାବ୍ୟିକ ଚାତୁରୀ ଓ ଚଟୁଳ ଅଭିବ୍ୟକ୍ତିଦ୍ଵାରା ଏହି ସଙ୍କଳନସ୍ଥ ସମସ୍ତ କବିତା ପାଠକକୁ ଦ୍ରବୀଭୂତ କରିବାର ଯଥେଷ୍ଟ ସାମର୍ଥ୍ୟ ରଖେ। ଗୋପପୁର ନଈ, ଗୋପପୁର ରାତି, ରାତିର ଚୌହଦୀରେ ଗୋପପୁର ଓ ପିତାମହ ପରି କବିତାଗୁଡ଼ିକ ପାଠକକୁ ଏକ ଶ୍ରୁତିମାଧୁର୍ଯ୍ୟଗତ ଆହ୍ଲାଦ ପ୍ରଦାନ କରିବା ସହିତ ଦର୍ଶନର ମନ୍ଦାକିନୀରେ ଅବଗାହନ କରାଇବା ନିମନ୍ତେ ଏକାନ୍ତ ଏକନିଷ୍ଠ ଓ ବଦ୍ଧପରିକର। ମାଣ୍ଡୁକ୍ୟ ଉପନିଷଦ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭକରି ମୁଣ୍ଡକ ଉପନିଷଦ ଓ ବୃହଦାରଣ୍ୟକ ଉପନିଷଦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିବିଧ ଉପନିଷଦର ଅମୂଲ୍ୟ ଆବେଦନ ଅତି ସରଳ ଓ ତୀର୍ଯ୍ୟକ୍ ଭଙ୍ଗୀରେ କାବ୍ୟିକ ଭାବରେ ଏହି କବିତାଗୁଡିକରେ ବିଦ୍ୟମାନ। ଏଥ ପୂର୍ବରୁ ଚାଲିଶରୁ ଅଧିକ ପୁସ୍ତକ ପ୍ରକାଶଲାଭ କରିଥିଲେ ହେଁ ଏହି କବିତା ପୁସ୍ତକଟି କବି ଡକ୍ଟର ସନ୍ତୋଷ କୁମାର ନାୟକଙ୍କ ଅପୂର୍ବ କାବ୍ୟ ସିଦ୍ଧିର ଅନନ୍ୟ ପରିଚାୟକ ବୋଲି କହିବାରେ ଦ୍ୱିଧାବୋଧ ହୁଏ ନାହିଁ । ଏପରିକି ସମଗ୍ର ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟରେ ଏପରି ଏକ ମନୋଜ୍ଞ ଦାର୍ଶନିକ କବିତା ସଂକଳନ ଅତ୍ୟନ୍ତ ବିରଳ। ସମାଲୋଚକଙ୍କ ଭାଷାରେ ଏହି କବିତା ସଂକଳନଟି କବି ଡକ୍ଟର ନାୟକଙ୍କର ଅନୁପମ କାବ୍ୟକୀର୍ତ୍ତି, ମାଷ୍ଟରପିସ୍, ଗୋଟେ ପୋଏଟିକ୍ ପିନାକଲ୍ । ସମୀକ୍ଷକୀୟ ଭାଷାରେ ଏହା ହେଉଛି କବି ଶ୍ରୀ ନାୟକଙ୍କ "ଆତ୍ମାର ଓଡେଶୀ"।
3wlicw8wzdudwvpw6qt7c5qnogi8x6v
ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Hpsatapathy/sandbox99
2
95052
556590
2024-12-05T06:53:58Z
Hpsatapathy
6324
Hpsatapathy ପୃଷ୍ଠାଟିକୁ "[[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Hpsatapathy/sandbox99]]"ରୁ "[[ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା]]"କୁ ଘୁଞ୍ଚାଇଲେ: ପୃଷ୍ଠା ତିଆରି ହେଲା
556590
wikitext
text/x-wiki
#ଲେଉଟାଣି [[ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା]]
rtdmp92idqn6lpmqvavh1cmemra242u
556593
556590
2024-12-05T06:56:02Z
Hpsatapathy
6324
ପୃଷ୍ଠାଟିକୁ ଖାଲି କରିଦେଲେ
556593
wikitext
text/x-wiki
phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1
Simla Agreement
0
95053
556592
2024-12-05T06:55:53Z
Hpsatapathy
6324
ପୃଷ୍ଠାଟି [[ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା]]କୁ ଘୁଞ୍ଚାଇଦିଆଗଲା
556592
wikitext
text/x-wiki
#ଲେଉଟାଣି [[ସିମଳା ଚୁକ୍ତିନାମା]]
rtdmp92idqn6lpmqvavh1cmemra242u