Wikipedia szlwiki https://szl.wikipedia.org/wiki/Przodni%C5%8F_zajta MediaWiki 1.43.0-wmf.27 first-letter Media Szpecyjalna Dyskusyjo Używacz Dyskusyjo używacza Wikipedyjo Dyskusyjo Wikipedyjo Plik Dyskusyjo plika MediaWiki Dyskusyjo MediaWiki Muster Dyskusyjo mustra Půmoc Dyskusyjo půmocy Kategoryjo Dyskusyjo kategoryji TimedText TimedText talk Moduł Dyskusja modułu Agnieszka Dziemianowicz-Bąk 0 19630 374544 374525 2024-10-18T23:37:34Z Gunlord12 26131 374544 wikitext text/x-wiki [[Plik:Agnieszka Dziemianowicz-Bąk 1.jpg|mały|Agnieszka Dziemianowicz-Bąk]] '''Agnieszka Ewa Dziemianowicz-Bąk'''<ref>[https://wybory2018.pkw.gov.pl/pl/delegatury/panstwowa-komisja-wyborcza/komitet-wyborczy-partii-razem-3216/020000/13143/106706#results_wbp Informacje o kandydacie DZIEMIANOWICZ-BĄK Agnieszka Ewa]</ref> (rodz. [[20 styczńa]] [[1984]] we [[Wrocław]]iu) – [[polsko]] [[polityker]]ka a społeczno dźałaczka. Minister Familije, Roboty i Polityki Społecznyj w trzecim regyrōnku Donalda Tuska. Skirz wpływu na uorgańizacyjo ''czornego protestu'' dlo uodpory do zauostrzyńo [[aborcyjo|aborcyjnygo prawa]] zaliczůno uod [[USA|amerykańskigo]] dwumjyśynczńika [[Foreign Policy]] do [[FP Top 100 Global Thinkers]]<ref>[https://gt.foreignpolicy.com/2016/profile/agnieszka-dziemianowicz-bak-and-barbara-nowacka?dc56681632=&b5a58a9b9d= Global Thinkers 2016 – Agnieszka Dziemianowicz-Bak and Barbara Nowacka]</ref>. We latach 2015-2019 przinoleżała do partyje [[Partia Razem|Razem]]. W 2021 prziłōnczyła sie do [[Nowŏ Lewica (Polska)|Nowyj Lewice]]. Po welōnkach w 2023 roku były spekulacyje, iże ôna zajmie pozycyjo ministra edukacyje Polski. {{Przipisy}} {{DEFAULTSORT:Dziemianowicz-Bąk, Agnieszka}} [[Kategoryjo:Rodzyńi we 1983]] [[Kategoryjo:Posły III RP]] 06ntdj2av8z3h3401gopfd0b1s788ua Pieścidła 0 21557 374532 364285 2024-10-18T13:45:03Z Lajsikonik 6 374532 wikitext text/x-wiki {{Wjeś infobox |Wjeś=Pieścidła |dopełniacz_wśi=Pjeśćidłůw |herb_wśi= |rodzaj_gminy= |fana_wśi= |mapa_wśi= |wojewůdztwo=mazowjecke |powjat=płůński |powjatshort=płůński |gmina=Naruszewo |gminashort=Naruszewo |mjejska= |powierzchnia= |stopniN=52 |minutN=28 |sekundN=12 |stopniE=20 |minutE=25 |sekundE=40 |wysokość= |rok=2011 |populacjo=202 |gynstość= |nr_kier=23 |kod_počt=09-152 |tablica_rej=WPN |SIMC= 0119534 |soutys=Witold Witkowski |www= |zdjyńće= |galerio_commons= }} '''Pieścidła''' - [[wjeś]] we [[Polsko|Polsce]], we [[mazowjecke wojewůdztwo|mazowjeckim wojewůdztwje]], we [[płůński krys|płůńskim kryśe]], we [[gmin Naruszewo|gmińe Naruszewo]]. [[Kategoryjo:Gmin Naruszewo]] s5p5k1x5w4lzofn2j7325lyfuhzoy9a 374534 374532 2024-10-18T13:56:35Z Lajsikonik 6 374534 wikitext text/x-wiki {{Wjeś infobox |Wjeś=Pieścidła |dopełniacz_wśi=Pjeśćidłůw |herb_wśi= |rodzaj_gminy= |fana_wśi= |mapa_wśi= |wojewůdztwo=mazowjecke |powjat=płůński |powjatshort=płůński |gmina=Naruszewo |gminashort=Naruszewo |mjejska= |powierzchnia= |stopniN=52 |minutN=28 |sekundN=12 |stopniE=20 |minutE=25 |sekundE=40 |wysokość= |rok=2011 |populacjo=202 |gynstość= |nr_kier=23 |kod_počt=09-152 |tablica_rej=WPN |SIMC= 0119534 |soutys=Witold Witkowski (2024) |www= |zdjyńće= |galerio_commons= }} '''Pieścidła''' - [[wjeś]] we [[Polsko|Polsce]], we [[mazowjecke wojewůdztwo|mazowjeckim wojewůdztwje]], we [[płůński krys|płůńskim kryśe]], we [[gmin Naruszewo|gmińe Naruszewo]]. [[Kategoryjo:Gmin Naruszewo]] 3802ixbx33hn19w5konr5ki0ye936ju Platforma Ôbywatelskŏ 0 76513 374535 367604 2024-10-18T21:40:19Z Gunlord12 26131 374535 wikitext text/x-wiki {{nowOrt}} {{Politycznŏ partyjŏ infoszachtla |miano = Platforma Ôbywatelskŏ |ôryginalne miano = Platforma Obywatelska |logo = |krŏj = {{Państwo|POL}} |skrōt = PO |lider = [[Donald Tusk]] |założynie = 24 stycznia 2001 |rozwiōnzanie = |adresa = ul. Wiejska 12a,<br />00-490 [[Warszawa]] |czōnki = |ideologijŏ = [[krześcijōńskŏ dymokracyjŏ]], [[liberalny kōnserwatyzm]], [[socjalliberalizm]], [[proojropeizm]] |poglōndy ekōnōmiczne = [[ôbywatelskŏ ekōnōmijŏ rynkowŏ]], [[liberalizm ekōnōmiczny]] |wielość = 33 090 (styczyń 2021) |miyndzynŏrodne = [[Ojropejskŏ Partyjŏ Ludowŏ]] |ojroparl = [[Ojropejskŏ Partyjŏ Ludowŏ (Krześcijōńske Dymokraty)]] |mōdź = [[Stowarzyszenie „Młodzi Demokraci”]] |farby = {{Legynda|#082E79|błynkit}} {{Legynda|#FCA241|apluzin}} |commons = Category:Platforma Obywatelska |internetowŏ zajta = https://platforma.org/ }} '''Platforma Ôbywatelskŏ''' ([[Polsko godka|pol.]] ''Platforma Obywatelska'', '''PO''') to je polskŏ [[Liberalny kōnserwatyzm|liberalno-kōnserwatywnŏ]] [[politycznŏ partyjŏ]], co jōm założyli [[Donald Tusk]], [[Andrzej Olechowski]] a [[Maciej Płażyński]], a je zaregistrowanŏ we gyrichcie ôd 5 marca 2002. Terŏźnie ônyj liderym je Donald Tusk. Partijo reskyrowała Polskōm w latach 2007-2015 w koalicyji z PSL, a ôd 2023 do dzisiej w koalicyji z Nowōm Lewicōm i Trzeciōm Drōgōm. Spōłzałożōno ôd nij Koalicyjo Ôbywatelsko wkludziyła do Sejma akt, co uznowo sylezyjski jynzyk za jynzyk regiōnalny. Projekt ôstoł ôdciepniynty bez prezydynta Adrzeja Duda. == Lidery partyje == {| class="wikitable" ! ! Fotka ! Miano ! Ôkres |---- | align="center" | '''1.''' | [[File:Maciej Płażyński 2.jpg|80px]] | [[Maciej Płażyński]] | 18 paździyrnika 2001 – 1 czyrwnia 2003 |---- | align="center" | '''2.''' | [[File:Donald Tusk (6165309851) (cropped).jpg|80px]] | [[Donald Tusk]] | 1 czyrwnia 2003 – 8 listopada 2014 |---- | align="center" | '''3.''' | [[File:Ewa Kopacz debata z Szydło (19.10.2015).jpg|80px]] | [[Ewa Kopacz]] | 8 listopada 2014 – 26 stycznia 2016 |---- | align="center" | '''4.''' | [[File:Grzegorz Schetyna Sejm 2019.jpg|80px]] | [[Grzegorz Schetyna]] | 26 stycznia 2016 – 29 stycznia 2019 |---- | align="center" | '''5.''' | [[File:Borys Budka Sejm 2016.JPG|80px]] | [[Borys Budka]] | 29 stycznia 2019 – 3 lipnia 2021 |---- | align="center" | '''6.''' | [[File:Donald Tusk 2019.jpg|80px]] | [[Donald Tusk]] | ôd 3 lipnia 2021 do terŏz |---- |} == Sparcie we welowaniach == === Do parlamyntu === * '''2001''' – 1 651 099 gosōw (12,68%) * '''2005''' – 2 849 259 gosōw (24,14%) * '''2007''' – 6 701 010 gosōw (41,51%) * '''2011''' – 5 629 773 gosōw (39,18%) * '''2015''' – 3 661 474 gosōw (24,09%) * '''2019''' – ''[[Koalicyjŏ Ôbywatelskŏ|koalicyjŏ]] ze [[Modernŏ (politycznŏ partyjŏ)|Modernōm]], [[Polskŏ Inicjatywa|iPL]] i [[Partyjŏ Zielōni (Polska)|Zielōnymi]]'' === Na prezydynta === * '''2005''' – [[Donald Tusk]] (przegranŏ) ** Piyrszŏ tura: 5 429 666 gosōw (36,33%) ** Drugŏ tura: 7 022 319 gosōw (45,96%) * '''2010''' – [[Bronisław Komorowski]] (wygranŏ) ** Piyrszŏ tura: 6 981 319 gosōw (41,54%) ** Drugŏ tura: 8 933 887 gosōw (53,01%) * '''2015''' – [[Bronisław Komorowski]]* (przegranŏ) ** Piyrszŏ tura: 5 031 060 gosōw (33,77%) ** Drugŏ tura: 8 112 311 gosōw (48,45%) * '''2020''' – [[Rafał Trzaskowski]] (przegranŏ) ** Piyrszŏ tura: 5 917 340 gosōw (30,46%) ** Drugŏ tura: 10 018 263 gosōw (48,97%) <nowiki>*</nowiki> Niyznŏleżny kandydŏt ze sparciym ôd PO. == Necowe ôdwołania == * [http://www.platforma.org/ platforma.org] [[Kategoryjo:Polske partyje a ugrupowańa]] jsmwyzuhnqvox5jjptx8hywply04y81 374536 374535 2024-10-18T21:58:22Z Gunlord12 26131 374536 wikitext text/x-wiki {{nowOrt}} {{Politycznŏ partyjŏ infoszachtla |miano = Platforma Ôbywatelskŏ |ôryginalne miano = Platforma Obywatelska |logo = |krŏj = {{Państwo|POL}} |skrōt = PO |lider = [[Donald Tusk]] |założynie = 24 stycznia 2001 |rozwiōnzanie = |adresa = ul. Wiejska 12a,<br />00-490 [[Warszawa]] |czōnki = |ideologijŏ = [[krześcijōńskŏ dymokracyjŏ]], [[liberalny kōnserwatyzm]], [[socjalliberalizm]], [[proojropeizm]] |poglōndy ekōnōmiczne = [[ôbywatelskŏ ekōnōmijŏ rynkowŏ]], [[liberalizm ekōnōmiczny]] |wielość = 33 090 (styczyń 2021) |miyndzynŏrodne = [[Ojropejskŏ Partyjŏ Ludowŏ]] |ojroparl = [[Ojropejskŏ Partyjŏ Ludowŏ (Krześcijōńske Dymokraty)]] |mōdź = [[Stowarzyszenie „Młodzi Demokraci”]] |farby = {{Legynda|#082E79|błynkit}} {{Legynda|#FCA241|apluzin}} |commons = Category:Platforma Obywatelska |internetowŏ zajta = https://platforma.org/ }} '''Platforma Ôbywatelskŏ''' ([[Polsko godka|pol.]] ''Platforma Obywatelska'', '''PO''') to je polskŏ [[Liberalny kōnserwatyzm|liberalno-kōnserwatywnŏ]] [[politycznŏ partyjŏ]], co jōm założyli [[Donald Tusk]], [[Andrzej Olechowski]] a [[Maciej Płażyński]], a je zaregistrowanŏ we gyrichcie ôd 5 marca 2002. Terŏźnie ônyj liderym je Donald Tusk. Partijo reskyrowała Polskōm w latach 2007-2015 w koalicyji z PSL, a ôd 2023 do dzisiej w koalicyji z Nowōm Lewicōm i Trzeciōm Drōgōm. Spōłzałożōno ôd nij Koalicyjo Ôbywatelsko wkludziyła do Sejma akt, co uznowo sylezyjski jynzyk za jynzyk regiōnalny. Projekt ôstoł ôdciepniynty bez prezydynta Adrzeja Duda. == Lidery partyje == {| class="wikitable" ! ! Fotka ! Miano ! Ôkres |---- | align="center" | '''1.''' | [[File:Maciej Płażyński 2.jpg|80px]] | [[Maciej Płażyński]] | 18 paździyrnika 2001 – 1 czyrwnia 2003 |---- | align="center" | '''2.''' | [[File:Donald Tusk (6165309851) (cropped).jpg|80px]] | [[Donald Tusk]] | 1 czyrwnia 2003 – 8 listopada 2014 |---- | align="center" | '''3.''' | [[File:Ewa Kopacz debata z Szydło (19.10.2015).jpg|80px]] | [[Ewa Kopacz]] | 8 listopada 2014 – 26 stycznia 2016 |---- | align="center" | '''4.''' | [[File:Grzegorz Schetyna Sejm 2019.jpg|80px]] | [[Grzegorz Schetyna]] | 26 stycznia 2016 – 29 stycznia 2019 |---- | align="center" | '''5.''' | [[File:Borys Budka Sejm 2016.JPG|80px]] | [[Borys Budka]] | 29 stycznia 2019 – 3 lipnia 2021 |---- | align="center" | '''6.''' | [[File:Donald Tusk 2019.jpg|80px]] | [[Donald Tusk]] | ôd 3 lipnia 2021 do terŏz |---- |} == Program == === Problymy systymowe === Platforma Ôbywatelsko spiyro decyntralizacyjo państwa bez zmocnianie regyrōnkōw lokalnych. Postuluje tyż, miyndzy inkszymi: departyzanizacyjo Synatu, rekōnstrukcyjo służby cywilnyj, kodyfikacyjo prawa elektoralnego, jednoczłōnkowe ôbwody wyborcze, bezpostrzednie welōnki starostōw i zmiany przepisōw tykajōncych parlamyntarnyj immunitetu. Przed welōnkami w 2007 roku partijo ôgłosiyła tyż rozdzielynie stanowisk ministra sprawiedliwości i prokuratora gyneralnego, co poradziyło ôsiōngnōńć w 2009 roku, pōmimo weto prezydynta Lecha Kaczyńskiego. Na poczōntku 2010 roku Donald Tusk ôgłosiōł propozycyje Platformy, co sie tykajōm pōmian w Kōnstytucyji. Zakłodali, miyndzy inkszymi: zmyńszynie liczby deputowanōw i synatōrōw, ôsłabiynie prezydynckigo weto i dożywotnich pozycyjōw w Synacie dlo byłych prezydyntōw ôbranych w ôgōlnych welōnkach. Zapropōnowano tyż gwarancyje kōnstytucyjne dlo rozdzielynio stanowisk ministra sprawiedliwości i prokuratora gyneralnego jak tyż wkludzynio przepisōw tykajōncych człōnkości Polski w Uniji Europejskij. Przedstawiōno było tyż propozycyje usuniyńcio artykułōw ô Nōrodnym Radzie Bezpiyczyństwa i Nōrodnyj Radzie Nadowanio. W lipniu 2016 roku na kōnwyncyji programowyj partyje we Wrocławie ôgłoszōno dalsze żōndania ô pōmiany polityczne. Ôbyjmowały ône: zmyńszynie liczby deputowanōw do 380, likwidacyjŏ amtōw wojowodōw, wszeôbecne welōnki marszałkōw wojowodōw (kerzi teroz sużyliby tyż za wowodōw) i możliwość zwolniyniŏ prezydynta w referendum na prośba milijōna ôbywateli. W lipniu 2019 roku na forum programowym Koalicyje Ôbywatelskij (kero jōndrym je PO) ôgłoszōno, miyndzy inkszymi: żōndania ô ôbowiōnzkowe referendum po zbiyraniu milijōna podpisōw i wkludzyniu głosowanio online. === Polityka zagraniczno === Ôd poczōntku Platforma spiyrała udzioł Polski we strukturach Unije Europejskij. To była drugo strōna po Uniji Wolności, kero napoczła kampanijo w tyj kwestyji[194]. Domagało sie tyż dwudziynnego referendum ô przistōnku. Podle Platformy człōnkostwo w Uniji, kole człōnkostwa w NATO, je bazowym norzyńdziym do dōnżynio za interesami państwa. Platforma spiyrała Traktat Lizbonski, a regyrōnek, co go spōłtworzōł, podtrzimowoł decyzyjo Lecha Kaczyńskigo ô prziłōnczyniu sie do Protokołu Brytyjskigo. W programie z 2007 roku Platforma zadeklarowała swoja wola pogłymbiynio spōłprace ynergetycznyj i spōlnyj polityki zagranicznyj. W 2008 roku regyrōnek PO-PSL, spiyrany bez szwedzko dyplōmacyjo, prziczyniōł sie do zainicjowanio programu Weschodnigo Partnerstwa. We swojim programie z 2011 roku partijo spiyrała dalszo ekspansja Unije Europejskij, ôsobliwie ôbyjmujōnc kraje bałkanske. Dalszym kerōnkiym polskij polityki zagranicznyj w wizyji Platformy były Stany Zjednoczōne. Ogłoszōno, iże relacyje ze USA bydōm utrzimowane tak blisko jak ino możliwe, ale natura relacyje bydzie zmiyniōno, coby stać sie barzij ôparto na partnerstwie i zrōwnoważōno. Niyskorzij program partije z 2007 roku podkryśloł znaczynie relacyjōw ze sōmsiadōm, a tyż wyrażōno była wola reaktywacyje Trzikōntu Weimarskigo. Program zakłodoł tyż powolne budowanie dobrych sōmsiednich relacyjōw z Federacyjōm Ruskōm i spiyranie prozachodnigo kerōnku w polityce zagranicznyj Ukrainy. Platforma spiyro tyż inicjatywy, co sie tykajōm ôbrōny praw krześcijanōw prześladowanych w inkszych krajach. Działania w tym kerōnku były podejmniynte miyndzy inkszymi bez Jerzy Buzek jako prezydynt Parlamyntu Europejskigo i Radosław Sikorski jako ministra spraw zagranicznych. Ta kwestyjo była tyż podniysiōno na forum Europejskij Partije Ludowyj w Parlamyncie Europejskim, a Ministerstwo Spraw Zagranicznych tyż godało w kōnkretnych przipadkach. === Budżet państwowy === We swojim programie partijo je przeciwko przijyńciu budżetu z deficytym, ale za czasōw jeji regyrōnku, podobnie do piyrwyjszych, kożdy budżet bōł przijynty z deficytym (w Trzecij Polskij Republice przijynto ino budżet z 1990 roku bez deficytu). Ôpowiadała sie tyż za ôgraniczyniym dungu publicznego === Przedmioty światopoglōndu === * PO przeciwstawio sie legalizacyje eutanazyje * Partijo spiyro wkludzynie prawa ô partnerstwach ôbywatelskich, tyż dlo pŏr samyj płci. * Grupa wzywo do legalizacyje aborcyje do 12. tydnia ciōnży * Partyjo spiyro financowanie procedur zapłodniynio in vitro z budżetu państwowego, co dowodzi regyrōnek PO-PSL, kery wkludziōł financowanie tyj zorty zapłodniynio w latach 2013-2016; Co wiyncyj, w lipniu 2019 roku przewodniczōncy partije Grzegorz Schetyna ôgłosiōł (po zmianach wkludzōnych bez regyrōnek PiS) prziwrōcynie financowanio zapłodniynio in vitro z budżetu państwowego i jego rozszyrzynie, a w lutym 2021 roku tak zwany swobodne zapłodniynie in vitro było potwierdzōne bez tak zwane Pakiet Praw Kobiyt; w listopadzie 2022 roku przewodniczōncy PO Donald Tusk, społym z medykami, politykami Koalicyje Ôbywatelskij i Małgorzatōm Rozenek-Majdanōm, ôgłosiōł zbiyranie podpisōw do ustawy ôd ôbywateli "Tak do in vitro", co zakłodo rymbursacyjo zapłodniynio in vitro bez państwo[209] (przewodniczōncym kōmitejtu inicjatyw legislacyjnyj była deputatka PO Agnieszka Pomaska ). == Sparcie we welowaniach == === Do parlamyntu === * '''2001''' – 1 651 099 gosōw (12,68%) * '''2005''' – 2 849 259 gosōw (24,14%) * '''2007''' – 6 701 010 gosōw (41,51%) * '''2011''' – 5 629 773 gosōw (39,18%) * '''2015''' – 3 661 474 gosōw (24,09%) * '''2019''' – ''[[Koalicyjŏ Ôbywatelskŏ|koalicyjŏ]] ze [[Modernŏ (politycznŏ partyjŏ)|Modernōm]], [[Polskŏ Inicjatywa|iPL]] i [[Partyjŏ Zielōni (Polska)|Zielōnymi]]'' === Na prezydynta === * '''2005''' – [[Donald Tusk]] (przegranŏ) ** Piyrszŏ tura: 5 429 666 gosōw (36,33%) ** Drugŏ tura: 7 022 319 gosōw (45,96%) * '''2010''' – [[Bronisław Komorowski]] (wygranŏ) ** Piyrszŏ tura: 6 981 319 gosōw (41,54%) ** Drugŏ tura: 8 933 887 gosōw (53,01%) * '''2015''' – [[Bronisław Komorowski]]* (przegranŏ) ** Piyrszŏ tura: 5 031 060 gosōw (33,77%) ** Drugŏ tura: 8 112 311 gosōw (48,45%) * '''2020''' – [[Rafał Trzaskowski]] (przegranŏ) ** Piyrszŏ tura: 5 917 340 gosōw (30,46%) ** Drugŏ tura: 10 018 263 gosōw (48,97%) <nowiki>*</nowiki> Niyznŏleżny kandydŏt ze sparciym ôd PO. == Symbole == [[Plik:Platforma Obywatelska (9807073124).jpg|mały|Logo PO.]] Ôd poczōntku swojigo istniynio Platforma Ôbywatelskŏ używo farbōw apluzinowych i błynkitnych. Graficznym symbolym partyje je kōntur granic Polski, w kerym je uśmiech. == Necowe ôdwołania == * [http://www.platforma.org/ platforma.org] [[Kategoryjo:Polske partyje a ugrupowańa]] 9pjavfdsfysvgam48b9rcm5i1jv51sv 374537 374536 2024-10-18T22:01:10Z Gunlord12 26131 374537 wikitext text/x-wiki {{nowOrt}} {{Politycznŏ partyjŏ infoszachtla |miano = Platforma Ôbywatelskŏ |ôryginalne miano = Platforma Obywatelska |logo = |krŏj = {{Państwo|POL}} |skrōt = PO |lider = [[Donald Tusk]] |założynie = 24 stycznia 2001 |rozwiōnzanie = |adresa = ul. Wiejska 12a,<br />00-490 [[Warszawa]] |czōnki = |ideologijŏ = [[krześcijōńskŏ dymokracyjŏ]], [[liberalny kōnserwatyzm]], [[socjalliberalizm]], [[proojropeizm]] |poglōndy ekōnōmiczne = [[ôbywatelskŏ ekōnōmijŏ rynkowŏ]], [[liberalizm ekōnōmiczny]] |wielość = 33 090 (styczyń 2021) |miyndzynŏrodne = [[Ojropejskŏ Partyjŏ Ludowŏ]] |ojroparl = [[Ojropejskŏ Partyjŏ Ludowŏ (Krześcijōńske Dymokraty)]] |mōdź = [[Stowarzyszenie „Młodzi Demokraci”]] |farby = {{Legynda|#082E79|błynkit}} {{Legynda|#FCA241|apluzin}} |commons = Category:Platforma Obywatelska |internetowŏ zajta = https://platforma.org/ }} '''Platforma Ôbywatelskŏ''' ([[Polsko godka|pol.]] ''Platforma Obywatelska'', '''PO''') to je polskŏ [[Liberalny kōnserwatyzm|liberalno-kōnserwatywnŏ]] [[politycznŏ partyjŏ]], co jōm założyli [[Donald Tusk]], [[Andrzej Olechowski]] a [[Maciej Płażyński]], a je zaregistrowanŏ we gyrichcie ôd 5 marca 2002. Terŏźnie ônyj liderym je Donald Tusk. Partijo reskyrowała Polskōm w latach 2007-2015 w koalicyji z PSL, a ôd 2023 do dzisiej w koalicyji z Nowōm Lewicōm i Trzeciōm Drōgōm. Spōłzałożōno ôd nij Koalicyjo Ôbywatelsko wkludziyła do Sejma akt, co uznowo sylezyjski jynzyk za jynzyk regiōnalny. Projekt ôstoł ôdciepniynty bez prezydynta Adrzeja Duda. == Lidery partyje == {| class="wikitable" ! ! Fotka ! Miano ! Ôkres |---- | align="center" | '''1.''' | [[File:Maciej Płażyński 2.jpg|80px]] | [[Maciej Płażyński]] | 18 paździyrnika 2001 – 1 czyrwnia 2003 |---- | align="center" | '''2.''' | [[File:Donald Tusk (6165309851) (cropped).jpg|80px]] | [[Donald Tusk]] | 1 czyrwnia 2003 – 8 listopada 2014 |---- | align="center" | '''3.''' | [[File:Ewa Kopacz debata z Szydło (19.10.2015).jpg|80px]] | [[Ewa Kopacz]] | 8 listopada 2014 – 26 stycznia 2016 |---- | align="center" | '''4.''' | [[File:Grzegorz Schetyna Sejm 2019.jpg|80px]] | [[Grzegorz Schetyna]] | 26 stycznia 2016 – 29 stycznia 2019 |---- | align="center" | '''5.''' | [[File:Borys Budka Sejm 2016.JPG|80px]] | [[Borys Budka]] | 29 stycznia 2019 – 3 lipnia 2021 |---- | align="center" | '''6.''' | [[File:Donald Tusk 2019.jpg|80px]] | [[Donald Tusk]] | ôd 3 lipnia 2021 do terŏz |---- |} == Program == === Problymy systymowe === Platforma Ôbywatelsko spiyro decyntralizacyjo państwa bez zmocnianie regyrōnkōw lokalnych. Postuluje tyż, miyndzy inkszymi: departyzanizacyjo Synatu, rekōnstrukcyjo służby cywilnyj, kodyfikacyjo prawa elektoralnego, jednoczłōnkowe ôbwody wyborcze, bezpostrzednie welōnki starostōw i zmiany przepisōw tykajōncych parlamyntarnyj immunitetu. Przed welōnkami w 2007 roku partijo ôgłosiyła tyż rozdzielynie stanowisk ministra sprawiedliwości i prokuratora gyneralnego, co poradziyło ôsiōngnōńć w 2009 roku, pōmimo weto prezydynta Lecha Kaczyńskiego. Na poczōntku 2010 roku Donald Tusk ôgłosiōł propozycyje Platformy, co sie tykajōm pōmian w Kōnstytucyji. Zakłodali, miyndzy inkszymi: zmyńszynie liczby deputowanōw i synatōrōw, ôsłabiynie prezydynckigo weto i dożywotnich pozycyjōw w Synacie dlo byłych prezydyntōw ôbranych w ôgōlnych welōnkach. Zapropōnowano tyż gwarancyje kōnstytucyjne dlo rozdzielynio stanowisk ministra sprawiedliwości i prokuratora gyneralnego jak tyż wkludzynio przepisōw tykajōncych człōnkości Polski w Uniji Europejskij. Przedstawiōno było tyż propozycyje usuniyńcio artykułōw ô Nōrodnym Radzie Bezpiyczyństwa i Nōrodnyj Radzie Nadowanio. W lipniu 2016 roku na kōnwyncyji programowyj partyje we Wrocławie ôgłoszōno dalsze żōndania ô pōmiany polityczne. Ôbyjmowały ône: zmyńszynie liczby deputowanōw do 380, likwidacyjŏ amtōw wojowodōw, wszeôbecne welōnki marszałkōw wojowodōw (kerzi teroz sużyliby tyż za wowodōw) i możliwość zwolniyniŏ prezydynta w referendum na prośba milijōna ôbywateli. W lipniu 2019 roku na forum programowym Koalicyje Ôbywatelskij (kero jōndrym je PO) ôgłoszōno, miyndzy inkszymi: żōndania ô ôbowiōnzkowe referendum po zbiyraniu milijōna podpisōw i wkludzyniu głosowanio online. === Polityka zagraniczno === Ôd poczōntku Platforma spiyrała udzioł Polski we strukturach Unije Europejskij. To była drugo strōna po Uniji Wolności, kero napoczła kampanijo w tyj kwestyji[194]. Domagało sie tyż dwudziynnego referendum ô przistōnku. Podle Platformy człōnkostwo w Uniji, kole człōnkostwa w NATO, je bazowym norzyńdziym do dōnżynio za interesami państwa. Platforma spiyrała Traktat Lizbonski, a regyrōnek, co go spōłtworzōł, podtrzimowoł decyzyjo Lecha Kaczyńskigo ô prziłōnczyniu sie do Protokołu Brytyjskigo. W programie z 2007 roku Platforma zadeklarowała swoja wola pogłymbiynio spōłprace ynergetycznyj i spōlnyj polityki zagranicznyj. W 2008 roku regyrōnek PO-PSL, spiyrany bez szwedzko dyplōmacyjo, prziczyniōł sie do zainicjowanio programu Weschodnigo Partnerstwa. We swojim programie z 2011 roku partijo spiyrała dalszo ekspansja Unije Europejskij, ôsobliwie ôbyjmujōnc kraje bałkanske. Dalszym kerōnkiym polskij polityki zagranicznyj w wizyji Platformy były Stany Zjednoczōne. Ogłoszōno, iże relacyje ze USA bydōm utrzimowane tak blisko jak ino możliwe, ale natura relacyje bydzie zmiyniōno, coby stać sie barzij ôparto na partnerstwie i zrōwnoważōno. Niyskorzij program partije z 2007 roku podkryśloł znaczynie relacyjōw ze sōmsiadōm, a tyż wyrażōno była wola reaktywacyje Trzikōntu Weimarskigo. Program zakłodoł tyż powolne budowanie dobrych sōmsiednich relacyjōw z Federacyjōm Ruskōm i spiyranie prozachodnigo kerōnku w polityce zagranicznyj Ukrainy. Platforma spiyro tyż inicjatywy, co sie tykajōm ôbrōny praw krześcijanōw prześladowanych w inkszych krajach. Działania w tym kerōnku były podejmniynte miyndzy inkszymi bez Jerzy Buzek jako prezydynt Parlamyntu Europejskigo i Radosław Sikorski jako ministra spraw zagranicznych. Ta kwestyjo była tyż podniysiōno na forum Europejskij Partije Ludowyj w Parlamyncie Europejskim, a Ministerstwo Spraw Zagranicznych tyż godało w kōnkretnych przipadkach. === Budżet państwowy === We swojim programie partijo je przeciwko przijyńciu budżetu z deficytym, ale za czasōw jeji regyrōnku, podobnie do piyrwyjszych, kożdy budżet bōł przijynty z deficytym (w Trzecij Polskij Republice przijynto ino budżet z 1990 roku bez deficytu). Ôpowiadała sie tyż za ôgraniczyniym dungu publicznego === Przedmioty światopoglōndu === * PO przeciwstawio sie legalizacyje eutanazyje * Partijo spiyro wkludzynie prawa ô partnerstwach ôbywatelskich, tyż dlo pŏr hōmoseksualnych. * Grupa wzywo do legalizacyje aborcyje do 12. tydnia ciōnży * Partyjo spiyro financowanie procedur zapłodniynio in vitro z budżetu państwowego, co dowodzi regyrōnek PO-PSL, kery wkludziōł financowanie tyj zorty zapłodniynio w latach 2013-2016; Co wiyncyj, w lipniu 2019 roku przewodniczōncy partije Grzegorz Schetyna ôgłosiōł (po zmianach wkludzōnych bez regyrōnek PiS) prziwrōcynie financowanio zapłodniynio in vitro z budżetu państwowego i jego rozszyrzynie, a w lutym 2021 roku tak zwany swobodne zapłodniynie in vitro było potwierdzōne bez tak zwane Pakiet Praw Kobiyt; w listopadzie 2022 roku przewodniczōncy PO Donald Tusk, społym z medykami, politykami Koalicyje Ôbywatelskij i Małgorzatōm Rozenek-Majdanōm, ôgłosiōł zbiyranie podpisōw do ustawy ôd ôbywateli "Tak do in vitro", co zakłodo rymbursacyjo zapłodniynio in vitro bez państwo[209] (przewodniczōncym kōmitejtu inicjatyw legislacyjnyj była deputatka PO Agnieszka Pomaska ). == Sparcie we welowaniach == === Do parlamyntu === * '''2001''' – 1 651 099 gosōw (12,68%) * '''2005''' – 2 849 259 gosōw (24,14%) * '''2007''' – 6 701 010 gosōw (41,51%) * '''2011''' – 5 629 773 gosōw (39,18%) * '''2015''' – 3 661 474 gosōw (24,09%) * '''2019''' – ''[[Koalicyjŏ Ôbywatelskŏ|koalicyjŏ]] ze [[Modernŏ (politycznŏ partyjŏ)|Modernōm]], [[Polskŏ Inicjatywa|iPL]] i [[Partyjŏ Zielōni (Polska)|Zielōnymi]]'' === Na prezydynta === * '''2005''' – [[Donald Tusk]] (przegranŏ) ** Piyrszŏ tura: 5 429 666 gosōw (36,33%) ** Drugŏ tura: 7 022 319 gosōw (45,96%) * '''2010''' – [[Bronisław Komorowski]] (wygranŏ) ** Piyrszŏ tura: 6 981 319 gosōw (41,54%) ** Drugŏ tura: 8 933 887 gosōw (53,01%) * '''2015''' – [[Bronisław Komorowski]]* (przegranŏ) ** Piyrszŏ tura: 5 031 060 gosōw (33,77%) ** Drugŏ tura: 8 112 311 gosōw (48,45%) * '''2020''' – [[Rafał Trzaskowski]] (przegranŏ) ** Piyrszŏ tura: 5 917 340 gosōw (30,46%) ** Drugŏ tura: 10 018 263 gosōw (48,97%) <nowiki>*</nowiki> Niyznŏleżny kandydŏt ze sparciym ôd PO. == Symbole == [[Plik:Platforma Obywatelska (9807073124).jpg|mały|Logo PO.]] Ôd poczōntku swojigo istniynio Platforma Ôbywatelskŏ używo farbōw apluzinowych i błynkitnych. Graficznym symbolym partyje je kōntur granic Polski, w kerym je uśmiech. == Necowe ôdwołania == * [http://www.platforma.org/ platforma.org] [[Kategoryjo:Polske partyje a ugrupowańa]] 5pxmd9lwult0ucotnba61odyl04jotv 374538 374537 2024-10-18T22:11:28Z Ozi 76 Sam idzie ô pory tyj samyj płci, ganc egal, jakij ôriyntacyje sōm ludzie (mogōm być przeca bi) 374538 wikitext text/x-wiki {{nowOrt}} {{Politycznŏ partyjŏ infoszachtla |miano = Platforma Ôbywatelskŏ |ôryginalne miano = Platforma Obywatelska |logo = |krŏj = {{Państwo|POL}} |skrōt = PO |lider = [[Donald Tusk]] |założynie = 24 stycznia 2001 |rozwiōnzanie = |adresa = ul. Wiejska 12a,<br />00-490 [[Warszawa]] |czōnki = |ideologijŏ = [[krześcijōńskŏ dymokracyjŏ]], [[liberalny kōnserwatyzm]], [[socjalliberalizm]], [[proojropeizm]] |poglōndy ekōnōmiczne = [[ôbywatelskŏ ekōnōmijŏ rynkowŏ]], [[liberalizm ekōnōmiczny]] |wielość = 33 090 (styczyń 2021) |miyndzynŏrodne = [[Ojropejskŏ Partyjŏ Ludowŏ]] |ojroparl = [[Ojropejskŏ Partyjŏ Ludowŏ (Krześcijōńske Dymokraty)]] |mōdź = [[Stowarzyszenie „Młodzi Demokraci”]] |farby = {{Legynda|#082E79|błynkit}} {{Legynda|#FCA241|apluzin}} |commons = Category:Platforma Obywatelska |internetowŏ zajta = https://platforma.org/ }} '''Platforma Ôbywatelskŏ''' ([[Polsko godka|pol.]] ''Platforma Obywatelska'', '''PO''') to je polskŏ [[Liberalny kōnserwatyzm|liberalno-kōnserwatywnŏ]] [[politycznŏ partyjŏ]], co jōm założyli [[Donald Tusk]], [[Andrzej Olechowski]] a [[Maciej Płażyński]], a je zaregistrowanŏ we gyrichcie ôd 5 marca 2002. Terŏźnie ônyj liderym je Donald Tusk. Partijo reskyrowała Polskōm w latach 2007-2015 w koalicyji z PSL, a ôd 2023 do dzisiej w koalicyji z Nowōm Lewicōm i Trzeciōm Drōgōm. Spōłzałożōno ôd nij Koalicyjo Ôbywatelsko wkludziyła do Sejma akt, co uznowo sylezyjski jynzyk za jynzyk regiōnalny. Projekt ôstoł ôdciepniynty bez prezydynta Adrzeja Duda. == Lidery partyje == {| class="wikitable" ! ! Fotka ! Miano ! Ôkres |---- | align="center" | '''1.''' | [[File:Maciej Płażyński 2.jpg|80px]] | [[Maciej Płażyński]] | 18 paździyrnika 2001 – 1 czyrwnia 2003 |---- | align="center" | '''2.''' | [[File:Donald Tusk (6165309851) (cropped).jpg|80px]] | [[Donald Tusk]] | 1 czyrwnia 2003 – 8 listopada 2014 |---- | align="center" | '''3.''' | [[File:Ewa Kopacz debata z Szydło (19.10.2015).jpg|80px]] | [[Ewa Kopacz]] | 8 listopada 2014 – 26 stycznia 2016 |---- | align="center" | '''4.''' | [[File:Grzegorz Schetyna Sejm 2019.jpg|80px]] | [[Grzegorz Schetyna]] | 26 stycznia 2016 – 29 stycznia 2019 |---- | align="center" | '''5.''' | [[File:Borys Budka Sejm 2016.JPG|80px]] | [[Borys Budka]] | 29 stycznia 2019 – 3 lipnia 2021 |---- | align="center" | '''6.''' | [[File:Donald Tusk 2019.jpg|80px]] | [[Donald Tusk]] | ôd 3 lipnia 2021 do terŏz |---- |} == Program == === Problymy systymowe === Platforma Ôbywatelsko spiyro decyntralizacyjo państwa bez zmocnianie regyrōnkōw lokalnych. Postuluje tyż, miyndzy inkszymi: departyzanizacyjo Synatu, rekōnstrukcyjo służby cywilnyj, kodyfikacyjo prawa elektoralnego, jednoczłōnkowe ôbwody wyborcze, bezpostrzednie welōnki starostōw i zmiany przepisōw tykajōncych parlamyntarnyj immunitetu. Przed welōnkami w 2007 roku partijo ôgłosiyła tyż rozdzielynie stanowisk ministra sprawiedliwości i prokuratora gyneralnego, co poradziyło ôsiōngnōńć w 2009 roku, pōmimo weto prezydynta Lecha Kaczyńskiego. Na poczōntku 2010 roku Donald Tusk ôgłosiōł propozycyje Platformy, co sie tykajōm pōmian w Kōnstytucyji. Zakłodali, miyndzy inkszymi: zmyńszynie liczby deputowanōw i synatōrōw, ôsłabiynie prezydynckigo weto i dożywotnich pozycyjōw w Synacie dlo byłych prezydyntōw ôbranych w ôgōlnych welōnkach. Zapropōnowano tyż gwarancyje kōnstytucyjne dlo rozdzielynio stanowisk ministra sprawiedliwości i prokuratora gyneralnego jak tyż wkludzynio przepisōw tykajōncych człōnkości Polski w Uniji Europejskij. Przedstawiōno było tyż propozycyje usuniyńcio artykułōw ô Nōrodnym Radzie Bezpiyczyństwa i Nōrodnyj Radzie Nadowanio. W lipniu 2016 roku na kōnwyncyji programowyj partyje we Wrocławie ôgłoszōno dalsze żōndania ô pōmiany polityczne. Ôbyjmowały ône: zmyńszynie liczby deputowanōw do 380, likwidacyjŏ amtōw wojowodōw, wszeôbecne welōnki marszałkōw wojowodōw (kerzi teroz sużyliby tyż za wowodōw) i możliwość zwolniyniŏ prezydynta w referendum na prośba milijōna ôbywateli. W lipniu 2019 roku na forum programowym Koalicyje Ôbywatelskij (kero jōndrym je PO) ôgłoszōno, miyndzy inkszymi: żōndania ô ôbowiōnzkowe referendum po zbiyraniu milijōna podpisōw i wkludzyniu głosowanio online. === Polityka zagraniczno === Ôd poczōntku Platforma spiyrała udzioł Polski we strukturach Unije Europejskij. To była drugo strōna po Uniji Wolności, kero napoczła kampanijo w tyj kwestyji[194]. Domagało sie tyż dwudziynnego referendum ô przistōnku. Podle Platformy człōnkostwo w Uniji, kole człōnkostwa w NATO, je bazowym norzyńdziym do dōnżynio za interesami państwa. Platforma spiyrała Traktat Lizbonski, a regyrōnek, co go spōłtworzōł, podtrzimowoł decyzyjo Lecha Kaczyńskigo ô prziłōnczyniu sie do Protokołu Brytyjskigo. W programie z 2007 roku Platforma zadeklarowała swoja wola pogłymbiynio spōłprace ynergetycznyj i spōlnyj polityki zagranicznyj. W 2008 roku regyrōnek PO-PSL, spiyrany bez szwedzko dyplōmacyjo, prziczyniōł sie do zainicjowanio programu Weschodnigo Partnerstwa. We swojim programie z 2011 roku partijo spiyrała dalszo ekspansja Unije Europejskij, ôsobliwie ôbyjmujōnc kraje bałkanske. Dalszym kerōnkiym polskij polityki zagranicznyj w wizyji Platformy były Stany Zjednoczōne. Ogłoszōno, iże relacyje ze USA bydōm utrzimowane tak blisko jak ino możliwe, ale natura relacyje bydzie zmiyniōno, coby stać sie barzij ôparto na partnerstwie i zrōwnoważōno. Niyskorzij program partije z 2007 roku podkryśloł znaczynie relacyjōw ze sōmsiadōm, a tyż wyrażōno była wola reaktywacyje Trzikōntu Weimarskigo. Program zakłodoł tyż powolne budowanie dobrych sōmsiednich relacyjōw z Federacyjōm Ruskōm i spiyranie prozachodnigo kerōnku w polityce zagranicznyj Ukrainy. Platforma spiyro tyż inicjatywy, co sie tykajōm ôbrōny praw krześcijanōw prześladowanych w inkszych krajach. Działania w tym kerōnku były podejmniynte miyndzy inkszymi bez Jerzy Buzek jako prezydynt Parlamyntu Europejskigo i Radosław Sikorski jako ministra spraw zagranicznych. Ta kwestyjo była tyż podniysiōno na forum Europejskij Partije Ludowyj w Parlamyncie Europejskim, a Ministerstwo Spraw Zagranicznych tyż godało w kōnkretnych przipadkach. === Budżet państwowy === We swojim programie partijo je przeciwko przijyńciu budżetu z deficytym, ale za czasōw jeji regyrōnku, podobnie do piyrwyjszych, kożdy budżet bōł przijynty z deficytym (w Trzecij Polskij Republice przijynto ino budżet z 1990 roku bez deficytu). Ôpowiadała sie tyż za ôgraniczyniym dungu publicznego === Przedmioty światopoglōndu === * PO przeciwstawio sie legalizacyje eutanazyje * Partijo spiyro wkludzynie prawa ô partnerstwach ôbywatelskich, tyż dlo pŏr samyj płci. * Grupa wzywo do legalizacyje aborcyje do 12. tydnia ciōnży * Partyjo spiyro financowanie procedur zapłodniynio in vitro z budżetu państwowego, co dowodzi regyrōnek PO-PSL, kery wkludziōł financowanie tyj zorty zapłodniynio w latach 2013-2016; Co wiyncyj, w lipniu 2019 roku przewodniczōncy partije Grzegorz Schetyna ôgłosiōł (po zmianach wkludzōnych bez regyrōnek PiS) prziwrōcynie financowanio zapłodniynio in vitro z budżetu państwowego i jego rozszyrzynie, a w lutym 2021 roku tak zwany swobodne zapłodniynie in vitro było potwierdzōne bez tak zwane Pakiet Praw Kobiyt; w listopadzie 2022 roku przewodniczōncy PO Donald Tusk, społym z medykami, politykami Koalicyje Ôbywatelskij i Małgorzatōm Rozenek-Majdanōm, ôgłosiōł zbiyranie podpisōw do ustawy ôd ôbywateli "Tak do in vitro", co zakłodo rymbursacyjo zapłodniynio in vitro bez państwo[209] (przewodniczōncym kōmitejtu inicjatyw legislacyjnyj była deputatka PO Agnieszka Pomaska ). == Sparcie we welowaniach == === Do parlamyntu === * '''2001''' – 1 651 099 gosōw (12,68%) * '''2005''' – 2 849 259 gosōw (24,14%) * '''2007''' – 6 701 010 gosōw (41,51%) * '''2011''' – 5 629 773 gosōw (39,18%) * '''2015''' – 3 661 474 gosōw (24,09%) * '''2019''' – ''[[Koalicyjŏ Ôbywatelskŏ|koalicyjŏ]] ze [[Modernŏ (politycznŏ partyjŏ)|Modernōm]], [[Polskŏ Inicjatywa|iPL]] i [[Partyjŏ Zielōni (Polska)|Zielōnymi]]'' === Na prezydynta === * '''2005''' – [[Donald Tusk]] (przegranŏ) ** Piyrszŏ tura: 5 429 666 gosōw (36,33%) ** Drugŏ tura: 7 022 319 gosōw (45,96%) * '''2010''' – [[Bronisław Komorowski]] (wygranŏ) ** Piyrszŏ tura: 6 981 319 gosōw (41,54%) ** Drugŏ tura: 8 933 887 gosōw (53,01%) * '''2015''' – [[Bronisław Komorowski]]* (przegranŏ) ** Piyrszŏ tura: 5 031 060 gosōw (33,77%) ** Drugŏ tura: 8 112 311 gosōw (48,45%) * '''2020''' – [[Rafał Trzaskowski]] (przegranŏ) ** Piyrszŏ tura: 5 917 340 gosōw (30,46%) ** Drugŏ tura: 10 018 263 gosōw (48,97%) <nowiki>*</nowiki> Niyznŏleżny kandydŏt ze sparciym ôd PO. == Symbole == [[Plik:Platforma Obywatelska (9807073124).jpg|mały|Logo PO.]] Ôd poczōntku swojigo istniynio Platforma Ôbywatelskŏ używo farbōw apluzinowych i błynkitnych. Graficznym symbolym partyje je kōntur granic Polski, w kerym je uśmiech. == Necowe ôdwołania == * [http://www.platforma.org/ platforma.org] [[Kategoryjo:Polske partyje a ugrupowańa]] 9pjavfdsfysvgam48b9rcm5i1jv51sv 374545 374538 2024-10-19T10:42:26Z Gunlord12 26131 374545 wikitext text/x-wiki {{nowOrt}} {{Politycznŏ partyjŏ infoszachtla |miano = Platforma Ôbywatelskŏ |ôryginalne miano = Platforma Obywatelska |logo = |krŏj = {{Państwo|POL}} |skrōt = PO |lider = [[Donald Tusk]] |założynie = 24 stycznia 2001 |rozwiōnzanie = |adresa = ul. Wiejska 12a,<br />00-490 [[Warszawa]] |czōnki = |ideologijŏ = [[krześcijōńskŏ dymokracyjŏ]], [[liberalny kōnserwatyzm]], [[socjalliberalizm]], [[proojropeizm]] |poglōndy ekōnōmiczne = [[ôbywatelskŏ ekōnōmijŏ rynkowŏ]], [[liberalizm ekōnōmiczny]] |wielość = 33 090 (styczyń 2021) |miyndzynŏrodne = [[Ojropejskŏ Partyjŏ Ludowŏ]] |ojroparl = [[Ojropejskŏ Partyjŏ Ludowŏ (Krześcijōńske Dymokraty)]] |mōdź = [[Stowarzyszenie „Młodzi Demokraci”]] |farby = {{Legynda|#082E79|błynkit}} {{Legynda|#FCA241|apluzin}} |commons = Category:Platforma Obywatelska |internetowŏ zajta = https://platforma.org/ }} '''Platforma Ôbywatelskŏ''' ([[Polsko godka|pol.]] ''Platforma Obywatelska'', '''PO''') to je polskŏ [[Liberalny kōnserwatyzm|liberalno-kōnserwatywnŏ]] [[politycznŏ partyjŏ]], co jōm założyli [[Donald Tusk]], [[Andrzej Olechowski]] a [[Maciej Płażyński]], a je zaregistrowanŏ we gyrichcie ôd 5 marca 2002. Terŏźnie ônyj liderym je Donald Tusk. Partijo reskyrowała [[Polsko|Polskōm]] w latach 2007-2015 w koalicyji z PSL, a ôd 2023 do dzisiej w koalicyji z [[Nowŏ Lewica (Polska)|Nowōm Lewicōm]] i Trzeciōm Drōgōm. Spōłzałożōno ôd nij Koalicyjo Ôbywatelsko wkludziyła do Sejma akt, co uznowo [[Ślůnsko godka|sylezyjski jynzyk]] za jynzyk regiōnalny. Projekt ôstoł ôdciepniynty bez prezydynta [[Andrzej Duda|Adrzeja Duda]]. == Lidery partyje == {| class="wikitable" ! ! Fotka ! Miano ! Ôkres |---- | align="center" | '''1.''' | [[File:Maciej Płażyński 2.jpg|80px]] | [[Maciej Płażyński]] | 18 paździyrnika 2001 – 1 czyrwnia 2003 |---- | align="center" | '''2.''' | [[File:Donald Tusk (6165309851) (cropped).jpg|80px]] | [[Donald Tusk]] | 1 czyrwnia 2003 – 8 listopada 2014 |---- | align="center" | '''3.''' | [[File:Ewa Kopacz debata z Szydło (19.10.2015).jpg|80px]] | [[Ewa Kopacz]] | 8 listopada 2014 – 26 stycznia 2016 |---- | align="center" | '''4.''' | [[File:Grzegorz Schetyna Sejm 2019.jpg|80px]] | [[Grzegorz Schetyna]] | 26 stycznia 2016 – 29 stycznia 2019 |---- | align="center" | '''5.''' | [[File:Borys Budka Sejm 2016.JPG|80px]] | [[Borys Budka]] | 29 stycznia 2019 – 3 lipnia 2021 |---- | align="center" | '''6.''' | [[File:Donald Tusk 2019.jpg|80px]] | [[Donald Tusk]] | ôd 3 lipnia 2021 do terŏz |---- |} == Program == === Problymy systymowe === Platforma Ôbywatelsko spiyro decyntralizacyjo państwa bez zmocnianie regyrōnkōw lokalnych. Postuluje tyż, miyndzy inkszymi: departyzanizacyjo Synatu, rekōnstrukcyjo służby cywilnyj, kodyfikacyjo prawa elektoralnego, jednoczłōnkowe ôbwody wyborcze, bezpostrzednie welōnki starostōw i zmiany przepisōw tykajōncych parlamyntarnyj immunitetu. Przed welōnkami w 2007 roku partijo ôgłosiyła tyż rozdzielynie stanowisk ministra sprawiedliwości i prokuratora gyneralnego, co poradziyło ôsiōngnōńć w 2009 roku, pōmimo weto prezydynta Lecha Kaczyńskiego. Na poczōntku 2010 roku Donald Tusk ôgłosiōł propozycyje Platformy, co sie tykajōm pōmian w Kōnstytucyji. Zakłodali, miyndzy inkszymi: zmyńszynie liczby deputowanōw i synatōrōw, ôsłabiynie prezydynckigo weto i dożywotnich pozycyjōw w Synacie dlo byłych prezydyntōw ôbranych w ôgōlnych welōnkach. Zapropōnowano tyż gwarancyje kōnstytucyjne dlo rozdzielynio stanowisk ministra sprawiedliwości i prokuratora gyneralnego jak tyż wkludzynio przepisōw tykajōncych człōnkości Polski w Uniji Europejskij. Przedstawiōno było tyż propozycyje usuniyńcio artykułōw ô Nōrodnym Radzie Bezpiyczyństwa i Nōrodnyj Radzie Nadowanio. W lipniu 2016 roku na kōnwyncyji programowyj partyje we Wrocławie ôgłoszōno dalsze żōndania ô pōmiany polityczne. Ôbyjmowały ône: zmyńszynie liczby deputowanōw do 380, likwidacyjŏ amtōw wojowodōw, wszeôbecne welōnki marszałkōw wojowodōw (kerzi teroz sużyliby tyż za wowodōw) i możliwość zwolniyniŏ prezydynta w referendum na prośba milijōna ôbywateli. W lipniu 2019 roku na forum programowym Koalicyje Ôbywatelskij (kero jōndrym je PO) ôgłoszōno, miyndzy inkszymi: żōndania ô ôbowiōnzkowe referendum po zbiyraniu milijōna podpisōw i wkludzyniu głosowanio online. === Polityka zagraniczno === Ôd poczōntku Platforma spiyrała udzioł Polski we strukturach Unije Europejskij. To była drugo strōna po Uniji Wolności, kero napoczła kampanijo w tyj kwestyji[194]. Domagało sie tyż dwudziynnego referendum ô przistōnku. Podle Platformy człōnkostwo w Uniji, kole człōnkostwa w NATO, je bazowym norzyńdziym do dōnżynio za interesami państwa. Platforma spiyrała Traktat Lizbonski, a regyrōnek, co go spōłtworzōł, podtrzimowoł decyzyjo Lecha Kaczyńskigo ô prziłōnczyniu sie do Protokołu Brytyjskigo. W programie z 2007 roku Platforma zadeklarowała swoja wola pogłymbiynio spōłprace ynergetycznyj i spōlnyj polityki zagranicznyj. W 2008 roku regyrōnek PO-PSL, spiyrany bez szwedzko dyplōmacyjo, prziczyniōł sie do zainicjowanio programu Weschodnigo Partnerstwa. We swojim programie z 2011 roku partijo spiyrała dalszo ekspansja Unije Europejskij, ôsobliwie ôbyjmujōnc kraje bałkanske. Dalszym kerōnkiym polskij polityki zagranicznyj w wizyji Platformy były Stany Zjednoczōne. Ogłoszōno, iże relacyje ze USA bydōm utrzimowane tak blisko jak ino możliwe, ale natura relacyje bydzie zmiyniōno, coby stać sie barzij ôparto na partnerstwie i zrōwnoważōno. Niyskorzij program partije z 2007 roku podkryśloł znaczynie relacyjōw ze sōmsiadōm, a tyż wyrażōno była wola reaktywacyje Trzikōntu Weimarskigo. Program zakłodoł tyż powolne budowanie dobrych sōmsiednich relacyjōw z Federacyjōm Ruskōm i spiyranie prozachodnigo kerōnku w polityce zagranicznyj Ukrainy. Platforma spiyro tyż inicjatywy, co sie tykajōm ôbrōny praw krześcijanōw prześladowanych w inkszych krajach. Działania w tym kerōnku były podejmniynte miyndzy inkszymi bez Jerzy Buzek jako prezydynt Parlamyntu Europejskigo i Radosław Sikorski jako ministra spraw zagranicznych. Ta kwestyjo była tyż podniysiōno na forum Europejskij Partije Ludowyj w Parlamyncie Europejskim, a Ministerstwo Spraw Zagranicznych tyż godało w kōnkretnych przipadkach. === Budżet państwowy === We swojim programie partijo je przeciwko przijyńciu budżetu z deficytym, ale za czasōw jeji regyrōnku, podobnie do piyrwyjszych, kożdy budżet bōł przijynty z deficytym (w Trzecij Polskij Republice przijynto ino budżet z 1990 roku bez deficytu). Ôpowiadała sie tyż za ôgraniczyniym dungu publicznego === Przedmioty światopoglōndu === * PO przeciwstawio sie legalizacyje eutanazyje * Partijo spiyro wkludzynie prawa ô partnerstwach ôbywatelskich, tyż dlo pŏr samyj płci. * Grupa wzywo do legalizacyje aborcyje do 12. tydnia ciōnży * Partyjo spiyro financowanie procedur zapłodniynio in vitro z budżetu państwowego, co dowodzi regyrōnek PO-PSL, kery wkludziōł financowanie tyj zorty zapłodniynio w latach 2013-2016; Co wiyncyj, w lipniu 2019 roku przewodniczōncy partije Grzegorz Schetyna ôgłosiōł (po zmianach wkludzōnych bez regyrōnek PiS) prziwrōcynie financowanio zapłodniynio in vitro z budżetu państwowego i jego rozszyrzynie, a w lutym 2021 roku tak zwany swobodne zapłodniynie in vitro było potwierdzōne bez tak zwane Pakiet Praw Kobiyt; w listopadzie 2022 roku przewodniczōncy PO Donald Tusk, społym z medykami, politykami Koalicyje Ôbywatelskij i Małgorzatōm Rozenek-Majdanōm, ôgłosiōł zbiyranie podpisōw do ustawy ôd ôbywateli "Tak do in vitro", co zakłodo rymbursacyjo zapłodniynio in vitro bez państwo[209] (przewodniczōncym kōmitejtu inicjatyw legislacyjnyj była deputatka PO Agnieszka Pomaska ). == Sparcie we welowaniach == === Do parlamyntu === * '''2001''' – 1 651 099 gosōw (12,68%) * '''2005''' – 2 849 259 gosōw (24,14%) * '''2007''' – 6 701 010 gosōw (41,51%) * '''2011''' – 5 629 773 gosōw (39,18%) * '''2015''' – 3 661 474 gosōw (24,09%) * '''2019''' – ''[[Koalicyjŏ Ôbywatelskŏ|koalicyjŏ]] ze [[Modernŏ (politycznŏ partyjŏ)|Modernōm]], [[Polskŏ Inicjatywa|iPL]] i [[Partyjŏ Zielōni (Polska)|Zielōnymi]]'' === Na prezydynta === * '''2005''' – [[Donald Tusk]] (przegranŏ) ** Piyrszŏ tura: 5 429 666 gosōw (36,33%) ** Drugŏ tura: 7 022 319 gosōw (45,96%) * '''2010''' – [[Bronisław Komorowski]] (wygranŏ) ** Piyrszŏ tura: 6 981 319 gosōw (41,54%) ** Drugŏ tura: 8 933 887 gosōw (53,01%) * '''2015''' – [[Bronisław Komorowski]]* (przegranŏ) ** Piyrszŏ tura: 5 031 060 gosōw (33,77%) ** Drugŏ tura: 8 112 311 gosōw (48,45%) * '''2020''' – [[Rafał Trzaskowski]] (przegranŏ) ** Piyrszŏ tura: 5 917 340 gosōw (30,46%) ** Drugŏ tura: 10 018 263 gosōw (48,97%) <nowiki>*</nowiki> Niyznŏleżny kandydŏt ze sparciym ôd PO. == Symbole == [[Plik:Platforma Obywatelska (9807073124).jpg|mały|Logo PO.]] Ôd poczōntku swojigo istniynio Platforma Ôbywatelskŏ używo farbōw apluzinowych i błynkitnych. Graficznym symbolym partyje je kōntur granic Polski, w kerym je uśmiech. == Necowe ôdwołania == * [http://www.platforma.org/ platforma.org] [[Kategoryjo:Polske partyje a ugrupowańa]] 0zux88dk1ri2573leywwacq7n0xjkuq Nowŏ Lewica (Polska) 0 76516 374539 374526 2024-10-18T22:12:41Z Gunlord12 26131 374539 wikitext text/x-wiki {{nowOrt}} [[File:Lewica 01.svg|thumb|Logo partyje]] '''Nowŏ Lewica''' ([[Polsko godka|pol.]] ''Nowa Lewica'') - Polsko centrolewicowo partyjo polityczno utworzōno w wyniku połōnczynio Dymokratycznego Sojuszu Lewice i Wiosny. Ideologiczno charakter grupy je społecznodymokratyczno, społeczno liberalno, antyklerykalno i fyministyczno. Formacyjo noleży do Partyje Europejskich Socjalistōw, a w Parlamyncie Europejskim do Postympowego Sojuszu Socjalistōw i Demokratōw. Ôd 2023 roku je czōnkym trzecigo regyrōnku Donalda Tuska. Symbol partije je idyntyczny z logom koalicyje Lewice, kere Nowa Lewica spōłtworzi społym z Lewica Razem, Polskōm Partijōm Socjalistycznōm, Zwiōnzkym Pracy i Polskōm Dymokracyjōm Społecznōm - NL, Razem, PPS i UP razym tworzōm Klub Parlamyntarny Koalicyje Lewice , w kerym Nowa Lewica zajmuje 18 na 26 deputowanōw i 5 na 9 synatōrōw. == Program == [[Plik:Katarzyna Kotula and Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.jpg|mały|Minister Polski Rodziny, Pracy i Polityki Społecznyj Agnieszka Dziemianowicz-Bąk i Minister Rōwności Polski Katarzyna Kotula]] * Zwiynkszynie minimalnego gelta do 2 700 PLN brutto w 2019 roku * prawne uznanie partnerstw ôbywatelskich. * zwiynkszajōnc liczba medykōw ô bez 50 000 do 2025 roku. * tworzynie wolnego miyjsca we szkołce dlo kożdego dziecka. * rymbursacyjo programu in vitro. * likwidacyjo Funduszu Kościoła. * zniesiynie klauzuli ô sumiyniu. * wkludzynie kas do kapelōnōw. * rymbursacyjo modernyj antykoncepcyje. * likwidacyjo Instytutu Nōrodnyj Pamiyńci, Polskij Nōrodnyj Fundacyje i Nōrodnyj Rady Mediōw. * reforma Trybunału Kōnstytucyjnego, spōlnych gyrichtōw, prokuratury i Norodnyj Rady Sōdnictwa. * legalno aborcyjo do 12 tydni na prośba kobiyty. * rozszyrzynie użycio ôdnowialnych zdrzōdeł ynergije. * srogsze financowanie nauki i ôpieki zdrowotnyj. * wycofanie zajyńć religijnych ze szkōł. * prziwrocanie niyznoleżności instytucyjōw prawnych == ôdwołania == * [https://lewica.org.pl/ lewica.org.pl] Strona ôd partyje [[Kategoryjo:Polske partyje a ugrupowańa]] gvutt53ioe4bt19ix7ezyx74wtvyauy 374540 374539 2024-10-18T22:14:54Z Gunlord12 26131 374540 wikitext text/x-wiki {{nowOrt}} [[File:Lewica 01.svg|thumb|Logo partyje]] '''Nowŏ Lewica''' ([[Polsko godka|pol.]] ''Nowa Lewica'') - Polsko centrolewicowo partyjo polityczno utworzōno w wyniku połōnczynio Dymokratycznego Sojuszu Lewice i Wiosny. Ideologiczno charakter grupy je społecznodymokratyczno, społeczno liberalno, antyklerykalno i fyministyczno. Formacyjo noleży do Partyje Europejskich Socjalistōw, a w Parlamyncie Europejskim do Postympowego Sojuszu Socjalistōw i Demokratōw. Ôd 2023 roku je czōnkym trzecigo regyrōnku Donalda Tuska. Symbol partije je idyntyczny z logom koalicyje Lewice, kere Nowa Lewica spōłtworzi społym z Lewica Razem, Polskōm Partijōm Socjalistycznōm, Zwiōnzkym Pracy i Polskōm Dymokracyjōm Społecznōm - NL, Razem, PPS i UP razym tworzōm Klub Parlamyntarny Koalicyje Lewice , w kerym Nowa Lewica zajmuje 18 na 26 deputowanōw i 5 na 9 synatōrōw. == Program == [[Plik:Katarzyna Kotula and Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.jpg|mały|Minister Polski Rodziny, Pracy i Polityki Społecznyj [[Agnieszka Dziemianowicz-Bąk]] i Minister Rōwności Polski [[Katarzyna Kotula]]]] * Zwiynkszynie minimalnego gelta do 2 700 PLN brutto w 2019 roku * prawne uznanie partnerstw ôbywatelskich. * zwiynkszajōnc liczba medykōw ô bez 50 000 do 2025 roku. * tworzynie wolnego miyjsca we szkołce dlo kożdego dziecka. * rymbursacyjo programu in vitro. * likwidacyjo Funduszu Kościoła. * zniesiynie klauzuli ô sumiyniu. * wkludzynie kas do kapelōnōw. * rymbursacyjo modernyj antykoncepcyje. * likwidacyjo Instytutu Nōrodnyj Pamiyńci, Polskij Nōrodnyj Fundacyje i Nōrodnyj Rady Mediōw. * reforma Trybunału Kōnstytucyjnego, spōlnych gyrichtōw, prokuratury i Norodnyj Rady Sōdnictwa. * legalno aborcyjo do 12 tydni na prośba kobiyty. * rozszyrzynie użycio ôdnowialnych zdrzōdeł ynergije. * srogsze financowanie nauki i ôpieki zdrowotnyj. * wycofanie zajyńć religijnych ze szkōł. * prziwrocanie niyznoleżności instytucyjōw prawnych == ôdwołania == * [https://lewica.org.pl/ lewica.org.pl] Strona ôd partyje [[Kategoryjo:Polske partyje a ugrupowańa]] 2wttqikqsgttggljokl6s3gfunudukm 374541 374540 2024-10-18T22:15:25Z Gunlord12 26131 374541 wikitext text/x-wiki {{nowOrt}} [[File:Lewica 01.svg|thumb|Logo partyje]] '''Nowŏ Lewica''' ([[Polsko godka|pol.]] ''Nowa Lewica'') - Polsko centrolewicowo partyjo polityczno utworzōno w wyniku połōnczynio Dymokratycznego Sojuszu Lewice i Wiosny. Ideologiczno charakter grupy je społecznodymokratyczno, społeczno liberalno, antyklerykalno i fyministyczno. Formacyjo noleży do Partyje Europejskich Socjalistōw, a w Parlamyncie Europejskim do Postympowego Sojuszu Socjalistōw i Demokratōw. Ôd 2023 roku je czōnkym trzecigo regyrōnku Donalda Tuska. Symbol partije je idyntyczny z logom koalicyje Lewice, kere Nowa Lewica spōłtworzi społym z Lewica Razem, Polskōm Partijōm Socjalistycznōm, Zwiōnzkym Pracy i Polskōm Dymokracyjōm Społecznōm - NL, Razem, PPS i UP razym tworzōm Klub Parlamyntarny Koalicyje Lewice , w kerym Nowa Lewica zajmuje 18 na 26 deputowanōw i 5 na 9 synatōrōw. == Program == [[Plik:Katarzyna Kotula and Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.jpg|mały|Minister Polski Rodziny, Roboty i Polityki Społecznyj [[Agnieszka Dziemianowicz-Bąk]] i Minister Rōwności Polski [[Katarzyna Kotula]]]] * Zwiynkszynie minimalnego gelta do 2 700 PLN brutto w 2019 roku * prawne uznanie partnerstw ôbywatelskich. * zwiynkszajōnc liczba medykōw ô bez 50 000 do 2025 roku. * tworzynie wolnego miyjsca we szkołce dlo kożdego dziecka. * rymbursacyjo programu in vitro. * likwidacyjo Funduszu Kościoła. * zniesiynie klauzuli ô sumiyniu. * wkludzynie kas do kapelōnōw. * rymbursacyjo modernyj antykoncepcyje. * likwidacyjo Instytutu Nōrodnyj Pamiyńci, Polskij Nōrodnyj Fundacyje i Nōrodnyj Rady Mediōw. * reforma Trybunału Kōnstytucyjnego, spōlnych gyrichtōw, prokuratury i Norodnyj Rady Sōdnictwa. * legalno aborcyjo do 12 tydni na prośba kobiyty. * rozszyrzynie użycio ôdnowialnych zdrzōdeł ynergije. * srogsze financowanie nauki i ôpieki zdrowotnyj. * wycofanie zajyńć religijnych ze szkōł. * prziwrocanie niyznoleżności instytucyjōw prawnych == ôdwołania == * [https://lewica.org.pl/ lewica.org.pl] Strona ôd partyje [[Kategoryjo:Polske partyje a ugrupowańa]] qhidno9dbdy3i3n9sjd5ihonzr7z6uq Naruszewo 0 84864 374533 2024-10-18T13:55:26Z Lajsikonik 6 stub 374533 wikitext text/x-wiki {{Wjeś infobox |Wjeś=Naruszewo |dopełniacz_wśi=Naruszewa |herb_wśi= |rodzaj_gminy= |fana_wśi= |mapa_wśi= |wojewůdztwo=mazowjecke |powjat=płůński |powjatshort=płůński |gmina=Naruszewo |gminashort=Naruszewo |mjejska= |powierzchnia= |stopniN=52 |minutN=31 |sekundN=38 |stopniE=20 |minutE=21 |sekundE=24 |wysokość= |rok=2011 |populacjo=410 |gynstość= |nr_kier=23 |kod_počt=09-152 |tablica_rej=WPN |SIMC= 0119505 |soutys=Danuta Mikołajczyk (2024) |www= |zdjyńće=SM Naruszewo Kościół św. Tekli (3) 2016 ID 623222.jpg |galerio_commons= }} '''Naruszewo''' - [[wjeś]] we [[Polsko|Polsce]], we [[mazowjecke wojewůdztwo|mazowjeckim wojewůdztwje]], we [[płůński krys|płůńskim kryśe]], śedźiba [[gmin Naruszewo|gminu Naruszewo]]. [[Kategoryjo:Gmin Naruszewo]] jq0bfztgetgry49uuy0ytaad43krogs Katarzyna Kotula 0 84865 374542 2024-10-18T22:22:05Z Gunlord12 26131 Stworzōnŏ nowõ strōnã: "Katarzyna Agata Kotula (narodzōno 1 lutego 1977 w Gryfino) - polsko polityka, rechtōr i aktywistka społeczno, czōnka Sejmu 9. i 10. kady, minister rōwności w trzecim regyrōnku Donalda Tuska (ôd 2023). [[Plik:Katarzyna Kotula 2022.jpg|mały|Katarzyna Kotula (2022)]]" 374542 wikitext text/x-wiki Katarzyna Agata Kotula (narodzōno 1 lutego 1977 w Gryfino) - polsko polityka, rechtōr i aktywistka społeczno, czōnka Sejmu 9. i 10. kady, minister rōwności w trzecim regyrōnku Donalda Tuska (ôd 2023). [[Plik:Katarzyna Kotula 2022.jpg|mały|Katarzyna Kotula (2022)]] lsczcdkhy1313a5liuoc1dog0840zm0 374543 374542 2024-10-18T23:36:33Z Gunlord12 26131 374543 wikitext text/x-wiki {{Ôsoba infoszachtla|miano=Katarzyna Kotula|cołke miano=Katarzyna Agata Kotula|narodzynie=lutego 1997|plac narodzyniŏ=Gryfino|nŏrodowość=polsko|fach=polityker|bildōng=Uniwerzytet Adam Mickewicz w Poznańcu|ôrganizacyjŏ=Nowŏ Lewica}} Katarzyna Agata Kotula (narodzōno 1 lutego 1977 w Gryfino) - polsko polityka, rechtōr i aktywistka społeczno, czōnka Sejmu 9. i 10. kady, minister rōwności w trzecim regyrōnku Donalda Tuska (ôd 2023). [[Plik:Katarzyna Kotula 2022.jpg|mały|Katarzyna Kotula (2022)]] oq7fs920mszsiw2j5jhg5zdf4jvi23d