Wikibooks tewikibooks https://te.wikibooks.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80 MediaWiki 1.44.0-wmf.5 first-letter మీడియా ప్రత్యేక చర్చ వాడుకరి వాడుకరి చర్చ Wikibooks Wikibooks చర్చ దస్త్రం దస్త్రంపై చర్చ మీడియావికీ మీడియావికీ చర్చ మూస మూస చర్చ సహాయం సహాయం చర్చ వర్గం వర్గం చర్చ TimedText TimedText talk మాడ్యూల్ మాడ్యూల్ చర్చ 0 1990 35395 6510 2024-12-02T02:51:16Z 2401:4900:3285:C803:0:0:83D:B196 35395 wikitext text/x-wiki సంవత్సరానికి ఆరు ఋతువులు 1. వసంత ఋతువు - చైత్ర, వైశాఖ మాసాల 2. గ్రీష్మ ఋతువు - జ్యేష్ఠ, ఆషాఢ మాసాలు 3. వర్ష ఋతువు - శ్రావణ, భాద్రపద మాసాలు 4. శరత్ ఋతువు - ఆశ్వయుజ, కార్తీక మాసాలు 5. హిమంత ఋతువు - మార్గశిర, పుష్య మాసాలు(హిమం అటే మంచు) 6. శిశిర ఋతువు - మాఘం, ఫాల్గుణం మాసాలు ---------------- [[పెద్ద బాలశిక్ష]] [[Category:తెలుగు భాష]] glyb9xchppuf6o7xi2hx2mwraoxvctk 0 3002 35394 35390 2024-12-01T23:26:19Z Vemurione 1689 /* Part 2: K */ 35394 wikitext text/x-wiki =నిఘంటువు= *This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002. * You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made. * PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks 19 Aug 2015. ==Part 1: J == {| class="wikitable" |- ! నిర్వచనములు<!--- Do Not Change This Line ---> ! ఆసక్తికర చిత్రములు<!--- Do Not Change This Line ---> |- |width="895"|<!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---> * * '''jamboree, n. మహానాడు; తిరుణాలు; * jack, n. (1) పనస; (2) జాకీ; పేకముక్కలలో ఒకటి; (3) బండి యొక్క ఇరుసును పైకెత్తు సాధనం; ** jack of hearts, ph. ఆఠీను జాకీ; * jackfruit, n. [[పనస]] పండు; * jackal, n. గుంటనక్క; కొంకనక్క; వరడు; * jackass, n. మగ [[గాడిద]]; మూఢుడు; * jacket, n. రవిక; చోళకం; చోళీ; తొడుగు; కంచుకం; కంచెల; కుప్పసం; పేరణం; చట్టి; * jade, n. పచ్చ; see also emerald; * jagged, adj. రంపపు పళ్ళ వలె ఉన్న; * jaggery, n. [[బెల్లం]]; గుడం; గడోలం; చెరకడం; ద్రుపజం; అమృతరశాజం; * jaguar, n. దక్షిణ అమెరికాలో నివసించే చిరుతపులి; * jail, n. ఖైదు; కారాగారం; చెరసాల; జైలు; * jailer, n. కారాగారపు అధికారి; చెరసాలని నడిపే అధికారి; * jam, n. (1) [[తాండ్ర]]; మురబ్బా; a fruit preserve; Jam is more fruity than jelly and it involves slight crushing or jamming of pieces of fruit; (2) ముంజె, ద్రవమునుగాక గట్టియునుగాక కొంచెము జిగటగానుండు పదార్థము; (note) an Indian word corrupted from Telugu; (ety. ) జిల్లిరాళ్లు = pebbles; see also jelly; (3) ఇరకాటం; నొక్కుడు; దిగ్బంధం; ** traffic jam, ph. ఇరకాటంలో చిక్కుకున్న వాహనాలు; * jam, v. t. అడ్డగించు; నొక్కు; బంధించు; * jamboree, n. మహానాడు; పెద్ద సభ; సమారోహం; తిరణాలు; * janitor, n. ఊడిగాడు; భవనాలని లోపల శుభ్రం చేసే వ్యక్తి; * jar, n. జాడీ; జారీ; కూజా; * jargon, n. పరిభాష; ఏదైనా ఒక శాస్త్రంలో ఒక మాటని ఒకే ఒక అర్థంతోనే వాడుకోవాలని నిర్ణయించగా తయారైన భాష; * jasmine, n. [[మల్లె]]; * jasper, n. సూర్యకాంతం; పచ్చరాయి; క్వార్జ్ జాతి పొడి; * jaundice, n. [[పచ్చకామెర్లు]]; * javelin, n. శలాకం; బల్లెకోల; ఈటె; * jaw, n. దవుడ; * jawbreaker, n. (1) నమలడానికి కష్టమైన పదార్థం; (2) ఉచ్చరించడానికి కఠినమైన మాట; * jay, n. [[పాలపిట్ట]]; * jealous, adj. ఈర్ష్యపడే; అసూయపడే; * {|style="border-style: solid; border-width: 5 px" | '''---Usage Note: jealous, envious * ---If someone is ''jealous'', s/he feels angry or unhappy because s/he cannot have something that others have: Kavitha is jealous of her sister's success. If someone is ''envious'', s/he wants to have qualities or things that someone has: Linda was envious of Radha's new home; envy is an active expression of jealousy;''' |} * * jealousy, n. ఈర్ష్య; అసూయ; మాత్సర్యం; ఓర్వలేనితనం; ఎరుసు; కాంతాళం; * jeer, v. t. వెక్కిరించు; కూతలు కూస్తూ వెక్కిరించు; * jelly, n. జిల్లిక; జిగిలి; జల్లిక; జల్లి; తాండ్ర; శ్లేషి; పాకం పట్టిన పండ్లరసం; jelly is smooth in texture; the elastic or gel like consistency is how the name is derived from; * jellyfish, n. నీటికాయ; ఒక రకం జలచరం; * jeopardy, n. అపాయం; ప్రమాదం; * jerk, v. t. కుదుపు; తటాలున ఈడ్చు; * jest, v. i. నవ్వులాటలాడు; సరదాకి కొంటె పని చేయు; ఆగడం చేయు; * jest, n. ఆగడం; * jester, n. విదూషకుడు; హాస్యగాడు; * jet, adj. (1) ధారా; ధారగా; (2) నల్లటి; ** jet black, ph. నల్లటి నలుపు; కారు నలుపు; ** jet propulsion, ph. ధారా చాలనం; ఇంధనం మంటతో బాగా వ్యాకోచం చెందిన గాలిని వెనకకి తోస్తూ బండిని ముందుకు నడిపే పద్ధతి; * jet, n. ధార; * jewel, n. నగ; ఆభరణం; [[మణి]]; [[రత్నం]]; * jeweler, n. (1) నగలు అమ్మే వ్యక్తి; జవాహర్ వాలా; (2) కంసాలి; అగసాలె; బంగారం పని చేసే కంసాలి; * jewelry, jewellery (Br.) n. నగలు; జవాహరీ; ** jewelry store, ph. నగల కొట్టు; జవాహర్ ఖానా; * jihad, n. (జిహాద్) విశ్వాసులు అవిశ్వాసులపై జరిపే మత యుద్ధాన్ని అరబ్బీ భాషలో 'జిహాద్ ' అంటారు. ఈ యుద్ధంలో పాల్గొనే యోధుడిని 'ముజాహిద్' అంటారు; మౌలిక ముస్లింలలో మతం కోసం ఏంచేసినా తప్పులేదనే అభిప్రాయం ఉంది. మతేతరులంతా ముస్లిం మౌలికవాదుల దృష్టిలో కాఫిర్లు. సాతాను ప్రభావంలో ఉన్న తమ మతస్థులను కాపాడుకోవడం మాత్రమేకాదు. సాతాను ప్రభావంలో ఉన్న మతేతరులను నిర్మూలించడం ఇస్లాం మౌలికవాదులు తమ పవిత్ర కర్తవ్యంగా భావించి అందుకు మతయుద్ధం చేయడం తప్పనిసరి అని భావిస్తారు. అందుకే వారు మతం విషయంలో సహనం తక్కువగా ఉన్న వారిగా పేరొందారు; * jinx, n. అచ్చిరాని మనిషి లేక వస్తువు; అపశకునం; అపశకునపక్షి; * job, n. (1) ఉద్యోగం; (2) పని; * {|style="border-style: solid; border-width: 5 px" | '''---Usage Note: job, work, occupation, profession, trade, career, position * ---Use '''work''' as a general word to talk about what you do every day in order to earn money: I have to go to work. Your ''job'' is the particular type of work that you do: Lila got a job as a stewardess. ''Occupation'' is a formal word for job. ''Position'' is the formal word used when a job is advertised. A ''trade'' is a skilled job you do with your hands. A ''career'' is a professional job that you do for most of your life. A profession is a career for which you need a lot of training.''' |} * * jog, v. i. వ్యాయామం కొరకు నెమ్మదిగా పరుగెత్తు; * join, v. i. చేరు; అంటుకొను; కలుసుకొను; కూడు; జతగూడు; కవయు; కవగొను; * join, v. t. చేర్చు; కలుపు; లకించు; తగిలించు; జోడించు; జతగూర్చు; సంధించు; అంటించు; జమిలించు; జమాయించు; * joining, n. చేరడం; సంధానం; * joint, adj. ఉమ్మడి; పొత్తు; సంయుక్త; సమష్టి; తొల్లుగడ; ** joint business, ph. ఉమ్మడి వ్యాపారం; ** joint cultivation, ph. పొత్తు సేద్యం; ** joint family, ph. సమష్టి కుటుంబం; ఉమ్మడి కుటుంబం: * joint, n. (1) కీలు; అస్థి సంధి; బంధు; సంధికర్మ; గణుపు; (2) స్థలం; ప్రదేశం; ** ball and socket joint, ph. బంతిగిన్నె కీలు; ఉలూఖల సంధి; ** carpenter's joint, ph. బందు; సంధికర్మ; ** folding joint, ph. మడతబందు కీలు; ** gliding joint, ph. జారెడి కీలు; ** hinged joint, ph. మడతబందు కీలు; ** pivot joint, ph. బొంగరపు కీలు; * jointly, adv. జతగా; కలసి; * joints, n. [[కీళ్లు]]; సంధులు; ** maxillary joints, ph. అంకీళ్ళు; అంగిలి కీళ్ళు; * joist, n. దూలం; * joke, n. హాస్యోక్తి; సయ్యాట; వేళాకోళం; పరిహాసం; పరాచకం; ఛలోక్తి; చమత్కారం; చమత్కార బాణం; ఆగడం; ఉపహాసం; ఉక్కిదం; హాస్యవాదం; ** practical joke, ph. క్రియాత్మక పరిహాసం; * joke, v. t. సయ్యాటించు; పరిహసించు; ** jokes and riddles, ph. పరిహాసాలు, పొడుపు కథలు; * jolt, n. కుదుపు; ఘాతం; ** jolt of electricity, ph. విద్యుత్ ఘాతం; * journal, n. (1) పత్రిక; (2) చిట్టా; (3) దినచర్య రాసిన పుస్తకం; * journalist, n. పత్రికా రచయిత; పత్రికా విలేఖరి; m. పాత్రికేయుడు; * journalists, n. పాత్రికేయులు; పత్రికా రచయితలు; పత్రికా విలేఖరులు; * journey, n. ప్రయాణం; పయనం; పైనం; యాత్ర; యానం; ప్రస్థానం; ** great journey, ph. మహాప్రస్థానం; ** return journey, ph. తిరుగు ప్రయాణం; ప్రతియానం; * joy, n. ఆనందం; సంతోషం; * jubilant, adj. ప్రఫుల్ల; ఉల్లాసప్రద; అత్యధిక సంతోషమును చూపే మనోస్థితితో; * jubilee, n. వార్షికోత్సవం; ఉత్సవం; ** golden jubilee, ph. 50వ వార్షికోత్సవం; సువర్ణోత్సవం; ** silver jubilee, ph. 25వ వార్షికోత్సవం; రజతోత్సవం; * judge, n. న్యాయమూర్తి; నిర్ణేత; న్యాయనిర్ణేత; తగవరి; తీర్పరి; జడ్జి; see also arbitrator; * judge, v. t. న్యాయవిచారణచేయు; తీర్పుచెప్పు; * judgment, judgement (Br.), n. తీర్పు; తీర్మానం; అభిప్రాయం; జడ్జిమెంటు; * judicious, adj. తగిన; వివేకవంతమైన; * jug, n. కూజా; ద్రవ పదార్ధాలు పోసుకుందుకి చిన్న మూతి, చేత్తో పట్టుకుందుకి హస్తకం ఉన్న లోతైన బిందె వంటి పాత్ర; * juggler, n. గారడీవాడు; దొమ్మరి; * jugglery, n. గారడీ; [[ఇంద్రజాలం]]; కనుకట్టు; * jugular, adj. మెడకి సంబంధించిన; ** jugular artery, ph. గళ ధమని; ** jugular vein, ph. గళ సిర; * juice, n. రసం; ద్రవం; పసరు; సారం; ** juice of fruits, ph. రసం; ** juice of leaves, ph. పసరు; అసరు; ** intestinal juice, క్లోమరసం; స్వాదురసం; ** salivary juice, లాలాజలం; * juicy, adj. పసందైన; రసవంతమైన; * julep, n. పానకం; * julienne, adj. సన్నగా, కోలగా తరగబడ్డ; * jumbo, adj. బృహత్; మహాత్; పెద్ద; చాలా పెద్ద; ఏనుగంత పెద్ద; * jumbo, n. (1) ఏనుగు; (2) పెద్దది; * jumble, v. t. కలగాపులగం చేయు; * jumbled, adj. జమిలి; కలగాపులగం చేయబడ్డ; * jumbled, n. కారాకూరం; * jump, v. i. ఉరుకు; దుముకు; దూకు; దాటు; గెంతు; కుప్పించు; జవుకళించు; ** jump down, ph. దూకు; ** jump up, ph. ఎగురు; ** jumping from topic to topic, ph. [[శాఖాచంక్రమణం]]; * junction, n. మొగ; సంధి; కూడలి; సంగమం; సంగం; * juncture, n. సందర్భం; అవకాశం; * jungle, n. [[అడవి]]; జాంగలం; * junior, adj. చిన్న; కింద; ** junior wife, ph. చిన్న భార్య; ** junior officer, ph. కింద ఉద్యోగి; చిన్న ఉద్యోగి; * junior, n. (1) తండ్రి పేరు పెట్టుకున్న కొడుకు; (2) నాలుగేళ్లపాటు కొనసాగే విద్యార్థి దశలో మూడవ ఏటి విద్యార్థి; * junk, n. పనికిరాని వస్తువులు; చెత్త; ** junk food, ph. చెత్త తిండి; పోషక విలువ లేని తిండి; ** junk yard, ph. చెత్తల దొడ్డి; * Jupiter, n. (1) శుక్రగ్రహం; రోమనుల పురాణాలలో రాజు; (2) గురుడు; బృహస్పతి; ఈ రెండు మాటలకీ ఎంతో పెద్ద అనే వాచ్యార్థం; * jurisdiction, n. పరిధి; అధికార పరిధి; ఇలాకా; చట్టసమ్మతమైన పరిధి; అధికార మండలం; అజమాయిషీ; హయాం; * jurisprudence, n. న్యాయశాస్త్రం; న్యాయశీలం; న్యాయశీలత; ధర్మశాస్త్రం; న్యాయమీమాంస; * jury, n. ప్రమాణగణం; జూరీ; * just, adj. (1) సమర్ధించదగిన; న్యాయమైన; (2) సరియైన; ** just about, ph. సుమారుగా; ** just this, ph. ఇదొక్కటే; * {|style="border-style: solid; border-width: 5 px" | '''---Usage Note: just, already, yet * ---In formal or written English, you must use these words with the present perfect tense: I have ''already'' seen him; The bell has ''just'' rung; Have you eaten ''yet''? However, in informal speech, we often use them with simple past tense: I already saw him; the bell just rang; did you eat yet?''' |} * * justice, n. (1) న్యాయం; ధర్మం; ధర్మబలం; పాడి; (2) న్యాయమూర్తి; * justifiable, adj. సమర్ధనీయ; * justification, n. సమర్ధన; * justify, v. t. సమర్ధించు; * jut, v. i. ముందుకి పొడుచుకొని వచ్చు; * jute, n. [[జనుము]]; ఈ మాట జట అనే సంస్కృత పదం నుండి పుట్టింది; (ety.) this word is derived from the Sanskrit word Jata which means a braid of hair. The Hindu word Juta, which means shoes, probably has the same root suggesting that the earliest shoes were nothing but hairy skins of animals; ** jute fiber, ph. జనుప నార; * juvenile, adj. తరుణ; బాల; ** juvenile offenders, ph. తరుణాపరాధులు; నేరము చేసిన పిల్లలు; బాల నేరస్థులు; * juxtapose, v. t. పక్కపక్కని పెట్టు;''' |width="65"| <!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---> |- |- <!--- Nothing Below This Line! ---> |} ==Part 2: K== {| class="wikitable" |- ! నిర్వచనములు<!--- Do Not Change This Line ---> ! ఆసక్తికర చిత్రములు<!--- Do Not Change This Line ---> |- |width="895"|<!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---> [[File:Kaleidoscope_tube.jpg|thumb|right|Kaleidoscope_tube]] [[File:Kaleidoscopes.jpg|thumb|right|viewPattern-Kaleidoscopes]] * '''kafkaesque, adj. కలతతో కూడిన పీడకలవంటి వాతావరణం; కాఫ్కా రచనలలో కనిపించే లాంటి వాతావరణం; * kaleidoscope, n. కదంబిని; వర్ణకదంబిని; వర్ణపగడము; సాధారణంగా మూడు దీర్ఘచతురస్రాకారపు అద్దపు బద్దీలని, వాటి మధ్య 60 డిగ్రీలు కోణం వచ్చేటట్లు అమర్చి, ళోపల రెండు మూడు రంగు పూసలని వేసి కట్టకట్టి పిల్లల ఆట వస్తువుగా అమ్ముతారు; * Kantakari, n. నేలములక; [bot.] ''Solanum surattense'' Burm. of the Solanaceae family; ''Solanum xanthocarpum'' Schard; An Ayurvedic herb used to treat coughs, colds, asthma, and such other respiratory diseases; * kaolin, n. మెత్తటి మట్టి; soft clean clay; People use it to make medicine; Kaolin is used for mild-to-moderate diarrhea, severe diarrhea (dysentery), and cholera; [[Aluminium|Al]]₂[[Silicon|Si]]₂[[Oxygen|O]]₅([[hydroxide|OH]])₄ * karate, n. కరాటే; చేతివిద్య; * karma, n. (1) [[కర్మ]]; (2) అనుభూతి; * keel, n. పడవ యొక్క మట్టు; వెన్నుదూలం; ** on an even keel, ph. తొణకకుండా; * keen, adj. వాడి; చురుకైన; నిశితమైన; * keep, v. i. ఉండు; కాపాడు; * keep, v. t. ఉంచు; నిలుపు; ఉంచుకొను; సంరక్షించు; * keeper, n. కాపాడువాడు; కావలివాడు; * keg, n. చిన్న పీపా; * kelp, n. వారిపర్ణి; సముద్రపు పాదు; సముద్రపు నాచు; Kelps are large seaweeds (algae) belonging to the brown algae (Phaeophyceae) in the order Laminariales; (note) see also seaweed; * kennel, n. (1) కుక్కలదొడ్డి; (2) కుక్కలగుంపు; * kerchief, n. చేతిరుమాలు; * kernel, n. (1) గుజ్జు; గింజ; విత్తు; పప్పు; [[టెంక]]; కురిడి; నుంగు; (2) ప్రధానాంశం; * kerosene, n. గడ్డనూనె; మట్టినూనె; [[కిరసనాయిలు]]; * kettle, n. కొప్పెర; డేగిసా; * kettledrum, n. భేరీ; నగారా; * key, adj. ముఖ్యమైన; * key, n. (1) తాళంచెవి; బీగపు చెవి; బిస; తల్లిక; (2) కీలకం; మూలం; (3) కుంచిక; కీ; (4) చింతామణి; * keyboard, n. (1) కుంచికాఫలకం; కుంచిక పలక; మీటల పలక; మీటపలక; మీటమాను; మీటగం; కీపలక; కీఫలకం; బీగం పలక; (2) హార్మనీ బల్ల; * keynote, n. కీలకోపన్యాసం; ** keynote speech, ph. కీలకోపన్యాసం; * keystone, n. (1) టాకీరాయి; కొలికి పూస; (2) మూలవిషయం; మూల సూత్రం; * khaki, n. ఖాకీ; లేతాకు పచ్చ, బూడిద రంగు కాని, లేదా లేత పసుపు, బూడిద రంగు ఉన్న ముతక రకం బట్ట; (ety.) Hindi, Persian, Urdu; * kick, n. తాపు; పార్ణిఘాతం; * kick, v. i. తన్నుకొను; * kick, v. t. తన్ను; * kickstand, n. తన్నుదన్ను; * kid, n. (1) మేకపిల్ల; (2) m. కుర్రాడు; పిల్లవాడు; f. కురద్రి; బొట్టె; పిల్ల; (3) శాబకం; * kidnapping, n. నరస్తేయం; శాబకగ్రహణం; దొంగతనంగా పిల్లలని ఎత్తుకుపోవుట; * kidney, n. [[మూత్రపిండం]]; వృక్కం; వస్తి; గురదం; * kill, n. చంపబడ్డ జంతువు; * kill, v. t. చంపు; సంహరించు; వధించు; హతమార్చు; పరిమార్చు; తెగటార్చు; మన్ను కరిపించు; వెంపరలాడు; * kill time, ph. కాలక్షేపం చేయు; కాలం గడుపు; * killer, n. సంహర్త; నిహంత; m. హంతకుడు; f. హంతకురాలు; ** killer application, ph. సంహర్తోపయోగం; * killing, n. సంహారం; సంహరణ; వధ; చావు; హసనం; * kiln, n. ఆవం; బట్టీ; ** brick kiln, ph. ఇటిక ఆవం; ** lime kiln, ph. సున్నపు బట్టీ; ** potter's kiln, ph. కుమ్మరావం; కుమ్మరాము; కుమ్మరి బట్టీ; * kilo, pref. వెయ్యి; 1000; * kilobits, n. వెయ్యి ద్వింకములు; కంప్యూటరు రంగంలో మాత్రం 1024 ద్వింకములు; (note) ఇక్కడ కిలో అంటే వెయ్యి కాదు, 1024; * kilobyte, n. కంప్యూటరు పరిభాషలో 1024 బైట్లు; (note) ఇక్కడ కిలో అంటే వెయ్యి కాదు, 2¹⁰ = 1024; * kilogram, n. [[కిలో]]; వెయ్యి గ్రాములు; ఇక్కడ కిలో అంటే 1,000; * kilometer, n. కిలోమీటరు; వెయ్యి మీటర్లు; ఇక్కడ కిలో అంటే 1,000; * kin, n. దగ్గర బంధువులు; ** kith and kin, ph. చుట్టపక్కాలు; ఆత్మీయులు; * kind, adj. (1) రకం; (2) దయగల; * kindergarten, n. బాలవిహార్; చిన్నపిల్లల పాఠశాల; * kind-hearted, n. దయాళువు; * kindly, adv. దయతో; * kindness, n. దయ; కరుణ; కటాక్షం; * kindle, v. t. రగుల్చు; రగిలించు; రాజవేయు; అంటించు; ముట్టించు; * kinematics, n. శుద్ధగతిశాస్త్రం; వస్తువుల కదలికలు గురించి (కదలికల కారణాలతో నిమిత్తం లేకుండా) విచారించే శాస్త్రం; Kinematics explains the terms such as acceleration, velocity, and position of objects. The mass of the object is not considered while studying kinematics. Dynamics explains the "why" behind the movement as opposed to just describing the "how" of kinematics;. * kinetics, n. (1) [chem.] రసాయన చర్యలు (సంయోగ వియోగాలు) ఎంతెంత జోరుగా జరుగుతున్నాయో అధ్యయనం చేసే శాస్త్రం; (2) [phys.] వస్తు సముదాయాల మీద బలాబలాలు ఎలా ప్రవర్తిస్తున్నాయో అధ్యయనం చేసే శాస్త్రం; Kinetics is focused on understanding the cause of different types of motions of an object such as rotational motion in which the object experiences force or torque. ** kinetic energy, ph. చలన శక్తి; గతిశక్తి; గతిజశక్తి; * * {|style="border-style: solid; border-width: 5 px" | '''---Usage Note: kinetics, kinematics, dynamics * ---Dynamics studies objects with acceleration. Dynamics is divided into kinematics and kinetics. In physics, "kinematics" refers to the study of motion without considering the forces causing it, focusing solely on describing an object's position, velocity, and acceleration, while "dynamics" analyzes the forces acting on an object and how they affect its motion, essentially explaining the "why" behind the movement as opposed to just describing the "how" of kinematics; |} * * king, n. m. రాజు; మహారాజు; సమ్రాట్టు; సార్వభౌముడు; నృపతి; నృపాలుడు; పృథివీపతి; ఱేడు; లోకపాలుడు; వల్లభుడు; నరేంద్రుడు; చక్రవర్తి; * kingdom, n. (1) రాజ్యం; సామ్రాజ్యం; సంస్థానం; (2) కోటి; సామ్రాజ్యం; శాస్త్రవేత్తలు జీవకోటిని ఏడు వర్గాలుగా విడగొట్టినప్పుడు అన్నిటి కంటే ఉన్నత వర్గానికి పెట్టిన పేరు; [see also] kingdom (రాజ్యం), phylum (విభాగం), class (తరగతి), order (క్రమం), family (కుటుంబం), genus (ప్రజాతి), and species (జాతి); There is no standardized consistency in the Telugu equivalents; ** animal kingdom, ph. జంతుకోటి; జంతు సామ్రాజ్యం; ** plant kingdom, ph. వృక్ష సామ్రాజ్యం; వృక్షకోటి; * kingfisher, n. [[లకుముకి పిట్ట]]; * kinship, n. బంధుత్వం; చుట్టరికం; ** kinship terms, ph. బంధుత్వ వాచకాలు; * kinsman, n. సగోత్రుడు; సగోత్రీకుడు; జ్ఞాతి; బంధువు; దాయాది; * kiosk, n. చవికె; చౌక్; * kismet, n., ప్రారబ్దం; కర్మ; destiny; fate; * kiss, n. ముద్దు; చుంబనం; * kiss, v. t. ముద్దు పెట్టుకొను; చుంబించు; * kitchen, n. వంటగది; వంటయిల్లు; వంటిల్లు; వంటసాల; పొయ్యిల్లు; బానసం; మహాసనం; కుసిని; పాకగేహం; పాకశాల; అడసాల; ** improvised kitchen, ph. అడసాల; * kite, n. (1) [[గాలిపటం]]; గాలిపడగ; పతంగి; (2) గద్ద; గరుడ పక్షి; గృధ్రము; see also hawk; * kitten, n. పిల్లిపిల్ల; పిల్లికూన; కూన; * kiwi, n. (1) [[న్యూజీలాండ్]] లో ఉండే ఎగరజాలని ఒక పక్షి; (2) కీవీ పండు; new name for Chinese gooseberry; * kleptomania, n. చౌర్యోన్మాదం; దొంగతనం చెయ్యవలెనన్న హేతురహిత బుద్ధి; * knack, n. నేర్పు; కౌశలం; లాఘవం; * knead, v. t. పీండ్రించు; మాలీసు చేయు; పిసికికలుపు, మర్దింౘు, నొక్కు; అప్పడాల పిండి, చపాతీల పిండి వంటి పదార్థాన్ని చేతితో మర్దనా చెయ్యడం; * knee, n. మోకాలు; జానువు; * knee-cap, n. మోకాటి చిప్ప; జానుఫలకం; * knee-deep, adj. మోకాటిబంటి; మోకాటి లోతు; * knife, n. కత్తి; కఠారం; ఛురిక; చాకు; క్షురము; చురకత్తి; సూరకత్తి; తమాలం; ఆడిదము; ధారాధరం; రిష్టి; ఇవన్నీ చిన్న కత్తుల పేర్లు; see also sword; ** folding knife, ph. కీలుకత్తి; ** kitchen knife, ph. ఈలకత్తి; ** knife edge, ph. క్షురధార; అసిధార; వాదర; సున్నితపు త్రాసులో కాడిని నిలిపే ప్రాపు; * knit, v. t. అల్లు; (rel.) weave; braid; plait; compose; fabricate; ** knitting needle, ph. అల్లిక పుల్ల; అల్లిక కాడ; * knob, n. పిడి; గుబ్బ; గుబురు; * knock, v. t. కొట్టు; తట్టు; * knock-knees, n. ముడిగాళ్లు; ఈ రకం కాళ్ళు ఉన్నవాళ్ళు నడిచినప్పుడు మోకాళ్ళు కొట్టుకుంటాయి; (ant.) bow-legs; * knocking, n. (1) కొట్టుకొనుట; విస్పోటనం; (2) పెట్రోలు నిలచి కాలకుండా టప్ అని పేలిపోవడం; * knoll, n. తిప్ప; ఎత్తయిన ప్రదేశం; ఎత్తయిన మైదానం; * knot, n. (1) ముడి; బంధనం; (2) నీటి మీద (గాలిలో) ప్రయాణం చేసేటప్పుడు వేగాన్ని కొలిచే ఒక కొలమానం; One knot equals one nautical mile per hour, or roughly 1.15 statute (or land-measured) miles per hour, one nautical mile equaling one minute of latitude; ** slip knot, ph. జారు ముడి; ** knotted hair, ph. సిగ; జుట్టు ముడి; * knotty, adj. ముడిపడ్డ; చిక్కుపడ్డ; క్లిష్ట; ఇబ్బందికరమైన; * know, v. i. (1) తెలుసుకొను; తెలుసు; ఎరుగు; (2) వచ్చు; ** know it, ph. తెలుసుకో; ** do not know, ph. తెలీదు; తెలియదు; రాదు; ** I know Telugu, ph. నాకు తెలుగు వచ్చు; ** I do not know Telugu, ph. నాకు తెలుగు రాదు; * know-how, n. పరిజ్జానం; వేత్తృత; * knowledge, n. (1) జ్ఞానం; బోధము; పరిజ్ఞానం; వైదుష్యం; పాండిత్యం; ప్రమ; సాంఖ్యం; (2) సారస్వతం; సాహిత్యం; విద్య; వేదం; (3) ఎరిక; ఎరుక; వేత్తృత; ** domain knowledge, ph. ప్రాదేశిక జ్ఞానం; విషయ పరిజ్ఞానం; ** half-baked knowledge, ph. మిడిమిడి జ్ఞానం; ** lack of knowledge, ph. అజ్ఞానం; ** scientific knowledge, ph. విజ్ఞానం; ** sound knowledge, ph. సుజ్ఞానం; ** thirst for knowledge, ph. జ్ఞాన పిపాస; ఆదిష్ట; ** knowledge base, ph. సాంఖ్య ఖని; జ్ఞాన ఖని; * known, n. విదితం; తెలిసినది; * knuckles, n. pl. చేతివేళ్ల కణుపులు; అంగుళీపర్వాలు; మెటికలు; * knul koal, n. [Ind. Eng.] నవలకంద; ఒక రకం కూరగాయ; [[File:R%C3%A4ndelwerkzeug.jpg|right|thumb|knurled wheel]] * knurled, adj. కల్దారు; రూపాయ కాసు వంటి నాణేల అంచు చుట్టూ ఉండేటటువంటి గరుగ్గా ఉండే నగిషీ; ** knurled edge, ph. కల్దారు అంచు; * kosher, adj. (1) యూదుల మతాచారం ప్రకారం వండబడ్డ; (2) న్యాయబద్ధం, చట్టబద్ధం, సాధు సమ్మతం అయిన; * kowtow v. i. అతి వినయం ప్రదర్శించు; act in an excessively subservient manner; kneel and touch the ground with the forehead in worship or submission; * kudos, n. అభినందన; * krait, n. కట్లపాము; భారతదేశంలో కనపడే విషసర్పం; [biol.] Bungarus caeruleus; * kymograph, n. తరంగలేఖిని; ఒక డ్రమ్ము చుట్టూ కాగితం చుట్టి దాని మీద కలంతో రాయడనికి వీలుగా అమర్చిన పరికరం; దీనితో పైకీ కిందకీ ఉన్న కదలికని కాగితం మీద చూపడానికి వీలు అవుతుంది;''' |width="65"| <!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---> |- |- <!--- Nothing Below This Line! ---> |} ==మూలం== * V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN 0-9678080-2-2 [[వర్గం:వేమూరి ఇంగ్లీషు-తెలుగు నిఘంటువు]] 35a9l28t7el7zljkkchhm9x1ez2rod0 0 3005 35391 35378 2024-12-01T15:45:20Z Vemurione 1689 /* Part 1: N */ 35391 wikitext text/x-wiki =నిఘంటువు= *This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002. * This dictionary uses American spelling for the primary entry. Equivalent British spellings are also shown as n added feature. * You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made. * PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks 19 Aug 2015. ==Part 1: N== {| class="wikitable" |- ! నిర్వచనములు<!--- Do Not Change This Line ---> ! ఆసక్తికర చిత్రములు<!--- Do Not Change This Line ---> |- |width="895"|<!--- Do Not Change This Line ---> * N, n. గణితంలో సహజ సంఖ్యలు (1, 2, 3, వగైరా) యొక్క సమితి; the set of natural numbers; * '''nadir, n. నీచ; అధోబిందువు; * nag, v. t. సాధించు; నసపెట్టు; సణుగు; వేధించు; * nail, n. (1) గోరు; నఖం; కరజం; (2) మేకు; ** nail clipper, ph. నఖోత్పాటని; గోళ్ల కత్తెర; కరజ కత్తెర; * naive, adj. (నయీవ్) అమాయకపు; కుటిలం కాని; వెర్రిబాగుల; పిచ్చి; కపటరహిత; బోళా; పున్నపూస; ** naive man, ph. వెర్రిబాగుల వాడు; అమాయకుడు; ** naive woman, ph. వెర్రిబాగులది; అమాయకురాలు; * naivetè, n. (నయీవెట్టే) అమాయకత్వం; ముగ్ధత్వం; బోళాతనం; సరళత; * naked, adj. (1) నగ్న; దిగంబర; దిసమొల; అంగమొల; దడ్డు; అనావృత; బిత్తలి; (2) అలంకారంలేని; ** naked beauty, ph. నగ్న సౌందర్యం; ** naked eye, ph. నగ్న నయనం; ** naked man, ph. దిగంబరుడు; నగ్నుడు; అవధూత; బిత్తలి; ** naked truth, ph. నగ్న సత్యం; పచ్చి నిజం; * name, n. (1) పేరు; నామధేయం; నామం; (2) కీర్తి; ** christian name, ph. పెట్టిన పేరు; (ఇంటి పేరు కాదని తాత్పర్యం); ** descriptive name, ph. అన్‌వర్థ నామం; సార్థక నామం; ** family name, ph. ఇంటి పేరు; ** fanciful name, ph. యౌగిక పదం; ** first name, ph. పెట్టిన పేరు; సంప్రదాయికంగా మొదట రాసుకునే పేరు; ** given name, ph. పెట్టిన పేరు; ** last name, ph. ఇంటి పేరు; సంప్రదాయికంగా చివర రాసుకునే పేరు; * {|style="border-style: solid; border-width: 5 px" | '''---Usage Note: names * ---Use ''first names'' when you know the person well. Use someone's ''title and last name'' in formal situations : Professor Mitra, could I make an appointment to see you? You can use title alone without using their last name: What is wrong with me, Doctor? However, the titles Mr., Mrs., Ms. Can only be used if you are also saying someone's last name : Hello! Mrs. Gupta, how are you? Last names are rarely used alone, unless you know each other very well. When someone has the ''title Sir,'' use the title with their first name : Say, Sir Winston, not Sir Churchill.''' |} * * name, v. t. పేరుపెట్టు; నామకరణం చేయు; * nameless, adj. పేరులేని; అనామక; * namesake, n. పేరింటిగాడు; పేరింటిగత్తె; * nano, adj. pref. నేనో; అత్యాతి సూక్ష్మ; బిలియనులో ఒక పాలు మోతాదులో ఉన్న భాగాలని సూచించే ప్రత్యయం; * nanometer, n. నేనో మీటరు; మీటరులో బిలియనో వంతు; 10⁻⁹ మీటరు; * nanosecond, n. నేనో సెకండు; సెకండులో బిలియనో వంతు; * nameplate, n. నామఫలకం; * nap, n. కునుకుబాటు; అల్పనిద్ర; * napalm, n. భగ్గుమని మండే రసాయనం; naphthalene + palmitic acid * nape, n. మెడ; కంధరం; గ్రీవం; గొంతుక యొక్క వెనుక భాగం; * napkin, n. చిరుతుండు; చిన్న తువ్వాలు; * naphthalene, n. నేఫ్తలీను; ఘాశ్టుగా వాసన వేసే ఒక రసాయనం; ** naphthalene balls, ph. pl. కల్రా ఉండలు; చిమ్మెటలని రాకుండా ఈ ఉండలని బట్టలలోనూ, పుస్తకాల బీరువాలలోనూ వేసేవారు; * narcissism, n. ఆత్మవ్యామోహం; ఆత్మధీమతాభావం; తానే గొప్ప అని అతిగా అనుకునే ఒక మానసిక రుగ్మత. ఈ జబ్బు ఏ కారణం లేకుండా శరీర తత్త్వం వలన కూడా రావచ్చును; * narcissist, n. స్వయంమోహితుడు; మోతాదు మించిన ఆత్మాభిమానం కలిగి ఉండే వ్యక్తి; సహానుభూతి లేకపోవడం, గర్వంతోటీ, అహంభావంతోటీ ఉండడం, తానే మొనగాడినని అనుకోవడం, ఇతరుల ప్రశంశలకొరకు ఎదురు చూడడం, వంటి లక్షణాలు ప్రదర్శించే ఒక మానసిక రోగి; ఈ వ్యక్తి ఏదైనా చెడ్డ పని చేసినప్పుడు నలుగురిలోనూ తలెత్తుకు తిరగడానికి ఆత్మాభిమానం అడ్డు వస్తుంది. (rel.) psychopath కూడా స్వయం మోహితుడే కాని ఈ వ్యక్తి చెడ్డ పని చేసినప్పుడు నలుగురు ఏమనుకుంటాఋఓ అనే భయం ఉండదు;(see also sociopath and psychopath); * narcissistic, adj. స్వయంమోహిత; ఆత్మమోహిత; * narcosis, n. మత్తు; * narcotic, n. మాదకం; బుద్ధిని మందగింప చేసే పదార్థం; (ety.) [Gr. narcos = stupor]; the English adjective stupid is also derived from this; opium and its derivatives like morphine, codeine, and heroin are examples of narcotics; * nares, n. ముక్కురంధ్రములు; చెరమలు; ముక్కుపచ్చలు; * narrate, v. t. చెప్పు; వివరించు; * narration, n. (1) కథ; (2) కథనం; కథాగమనం; కథితం; ఆఖ్యానం; చెప్పడం; * narrative, n. కథనం; కథని చెప్పే విధం; కథితం; విశదీకరణ; వర్ణన; కథనం ఒక క్రమబద్ద వ్యక్తీకరణ; ** narrative therapy, ph. కథన చికిత్స; అటు మానసిక వైద్యం లోను,ఇటు వ్యక్తిత్వ వికాస విద్యలోనూ,బహుళ ప్రాచుర్యంలోకి ,ప్రాబల్యంలోకి వస్తోన్న ఒక వైద్యవిధానం; * narratology, n. కథన శాస్త్రం; కథనాలలోని సాధారణ, తార్కిక, నిర్మాణ ధర్మాలని అధ్యయనం చేసే శాస్త్రం; కథని ఎలా చెబుతారు అనే అంశాన్ని అధ్యయనం చేసే శాస్త్రం; * narrator, n. ఆఖ్యాత; m. కథకుడు; కథావాచకుడు; ఆఖ్యాయికుడు; f. కథావాచకి; * narrow, adj. సన్నని; ఇరుకైన; సంకుచితమైన; వెడల్పు కాని; ** narrow mindedness, ph. సంకుచిత మనస్తత్వం; సంకుచిత స్వభావం; * nasal, adj. అనునాసిక; నాసికా; ముక్కుకి సంబంధించిన; ** nasal cavities, ph. చెరమలు; * nasals, n. అనునాసికములు; ముక్కుతో పలికే అక్షరాలు; ణ, న, మ, ం; * nascent, adj. నవజాత; సద్యోజాత; ఉద్భవ; ప్రారంభ దశలో ఉన్న; అప్పుడే పుట్టిన; ** nascent state, ph. నవజాత స్థితి; ఆరంభ దశ; సద్యోజాత స్థితి; * nasopharynx, n. నాసికా సప్తపథ; * nasty, adj. ఏభ్య; రోతైన; అసహ్యమైన; ** nasty fellow, ph. ఏభ్రాసి = ఏభ్య + రాసి; * natal, adj. పుట్టుకకి సంబంధించిన; జన్మకి సంబంధించిన; * natation, n. ఈత కొట్టడం; నీళ్ళల్లో తేలడం; * nates, n. pl. పిరుదులు; * nation, n. జాతి; దేశం; రాజ్యం; ** father of the nation, ph. జాతిపిత; * national, adj. జాతీయ; దేశ; దేశీయ; ** national anthem, ph. జాతీయ గీతం; ** national consciousness, ph జాతీయ చైతన్యం; ** national debt, ph. జాతీయ రుణం; ** national monument, ph. జాతీయ స్థూపం; ** national wealth, ph. జాతీయ సంపద; * national, n. m. దేశస్థుడు; పౌరుడు; * nationalist, n. జాతీయవాది; * nationality, n. దేశీయత; * nationalization, n. జాతీయీకరణం; * nationwide, adj. దేశవ్యాప్తంగా; * native, adj. సహజ; స్వంత; సొంత; ప్రాకృత; దేశీ; దేశవాళీ; స్వదేశీ; మాతృ; నాటు; నిసర్గ; ** native crop, ph. దేశవాళీ పంట; ** native land, ph. మాతృభూమి; అభిజనం; ** native stuff, ph. నాటు సరుకు; దేశవాళీ సరుకు; ** native tongue, ph. మాతృభాష; ** native place, ph. సొంత ఊరు; స్వంత ఊరు; స్వస్థలం; ** native vocabulary, ph. దేశీ పదజాలం; * native, n. s. (1) ఒక ప్రదేశానికి చెందినది; (2) జాతకుడు; * natives, n.pl. నిసర్గములు; నిసర్గులు; * natural, adj. ప్రకృతి సిద్ధమైన; ప్రాకృతిక; స్వతసిద్ధమైన; స్వభావ సిద్ధమైన; స్వభావికమైన; సిద్ధ; సహజమైన; నైజ; నైసర్గిక; ఆధిభౌతిక; ** natural forces, ph. ప్రకృతి శక్తులు; సహజ శక్తులు; ** natural gas, ph. వంట వాయువు; సహజ వాయువు; ** natural luminosity, ph. నైసర్గిక తేజం; ** natural numbers, ph. సహజ సంఖ్యలు; ధన పూర్ణాంకాలు; 1, 2, 3, ... వగైరా: ** natural oil, ph. సిద్ధ తైలం; ** natural period, ph. [gram.] సిద్ధ బిందువు; వాక్యం చివర వచ్చే విరామ సంకేతం; ** natural philosophy, ph. ఆధిభౌతిక శాస్త్రం; ** natural property, ph. నైసర్గిక గుణం; నైసర్గిక లక్షణం; నైజం; ** natural selection, ph. నైసర్గిక నిర్ణయం; ప్రాకృతిక వరణం; ప్రకృతి వారణం; సహజ సంవరణ; * naturality, n. స్వాభావికత; * nature, n. (1) ప్రకృతి; నిసర్గము; (2) స్వభావం; స్వయంభు; నైజం; స్వతహా; సహజం; లక్షణం; ప్రవృత్తి; ** by nature, ph. స్వతహాగా; ** nature or nurture?, ph. ప్రకృతా, పెంపకమా? * naturopathy, n. ప్రకృతి వైద్యం; కూరగాయ వైద్యం; * naught, n. సూన్యం; సున్న; * naughty, adj. ఆకతాయ; కొంటె; ఉలిపి; * nausea, (నాసియా) n. కడుపులో తిప్పు; వికారం; వమనేచ్ఛ; * nauseating, adj. కడుపులో తిప్పు కలిగించే; వికారం కలిగించే; అసహ్యకరమైన; * nauseous, (నాషస్) adj. కడుపులో తిప్పుపెట్టు; అసహ్యం కలిగించు; * nautical, adj. నావిక; సముద్రానికి సంబంధించిన; ** nautical almanac, ph. నావిక పంచాంగం; ** nautical mile, ph. 6080 అడుగులు; 1.508 statute mile; (note) 1 nautical mile/sec = 1 knot; భూమి ఒక గోళంలా ఉందనుకున్నప్పుడు ఆ గోళం కేంద్రం దగ్గర ఒక “నిమిషం” కోణం చెయ్యగలిగే ఒక మహావృత్తం మీద ఉన్న రెండు బిందువుల మధ్య దూరం; the distance measured along the Great Circle joining two points that subtend an angle of 1 minute at the center; దూరాన్ని కొలవడానికి భూమి చుట్టుకొలత ఆధారంగా నిర్ణయించిన కొలమానం; ఒక డిగ్రీలో 60 వ వంతు దూరంలో ఉన్న అక్షాంశం యొక్క దూరం; * naval, adj. నావిక; నౌకాదళానికి సంబంధించిన; ** naval base, ph. నావికా పీఠం; నావికా స్థావరం; * navel, n. బొడ్డు; నాభి; ** navel orange, ph. బొడ్డు నారింజ; నాభి నారింజ; * navigable, n. నావ్యం; పడవలు వెళ్లడానికి వీలైనది; * navigation, n. మాలిమి; మార్గనిర్దేశకం; నౌకాగమనశాస్త్రం; * navigator, n. నియామకుడు; మార్గదర్శక్; మాలిమి; మాలిమికాడు; నావని నడపడానికి దారి చూపే వ్యక్తి; * navy, n. నౌకాదళం; నౌకాబలం; * near, adj. దగ్గర; సమీప; * {|style="border-style: solid; border-width: 5 px" | '''---Usage Note: near, close * ---Use ''near'' and ''close'' to talk about short distances. ''Close'' is usually followed by ''to'', but ''near'' is not: We live close to the temple; There is a market near our house.''' |} * * nearby, adj. దగ్గరలో; సమీపంలో; * nearsightedness, n. హ్రస్వదృష్టి, దగ్గర వస్తువులని మాత్రమే చూడగలగటం; myopia; * nebula, n. నీహారిక; తేజోమేఘం; జ్యోతిర్మేఘం; వెలిమబ్బు; శుక్లపటలం; ఆకాశంలో, కొద్ది కాంతితో, తెల్లని మబ్బులా కనిపించే నభోమండలాలకి ఇది సామాన్య నామం; ** planetary nebula, ph. గ్రహరూప నీహారిక; ** ring nebula, ph. అంగుళ్యాకార నీహారిక; * necessity, n. ఆవశ్యకత; తప్పనిసరి అవసరం; జరూరు; * neck, n. మెడ; గొంతు; పీక; కంఠం; కుత్తుక; అర్రు; * neck deep, adj. కుత్తుకబంటి; * necklace, n. నేవళం; తావళం; కంఠహారం; గొలుసు; ప్రాలంబం; నెక్లేసు; త్రిసరం; * necromancy, n. భవిష్యత్తుని చెప్పించడానికి ప్రేతాత్మని పిలవడం; * necropolis, n. శ్మశానవాటిక; శ్మశానం; * nectar, n. మకరందం; మరందం; పూదేనె; శీధువు; * nectary, n. మకరంద కోశం; * need, n. అవసరం; అక్కర; జరూరు; గర్జు; ప్రయోజనం; ** future need, ph. ఊర్జస్సు; ** immediate need, ph. ఇష; * needful, adj. కావలసిన; * needle, n. సూది; సూచి; కంటకం; ముల్లు; ** point of a needle, ph. సూది మొన; సూచీముఖం; * needlessly, adv. అనవసరంగా; * needy, n. అవసరం ఉన్నవారు; బీదవారు; లేనివారు; * neem, n. వేప; నింబ; see also margosa; * nefarious, adj. ఘోర; అధమ; క్రూర; దుర్మార్గ; * negate, v. t. ఖండించు; తిరస్కరించు; రద్దు చేయు; * negative, adj. రుణ; రుణాత్మక; ప్రతీప; ** negative electricity, ph. రుణ విద్యుత్తు; ** negative item, ph. ప్రతీప అంశం; ** negative pole, ph. రుణ ధ్రువం; ** negative quantity, ph. రుణ రాశి; ** negative sign, ph. రుణ సన్న; * negative, n. వ్యతిరేకం; వ్యతిరేకార్థం; * neglect, v. i. అశ్రద్ధ చేయు; ఉపేక్షించు; తాత్సరం చేయు; * negligence, n. అశ్రద్ధ; ఉపేక్ష; తాత్సారం; యాలం; * negligible, n. అశ్రద్ధచేయదగినంత; ఉపేక్షణీయమైన; ఉపేక్షించదగినంత; స్వల్పమైన; * negotiate, v. t. సంప్రదించు; చర్చించు; * negotiations, n. సంప్రదింపులు; * neighborhood, n. ఇరుగు; పొరుగు; నికటం; వాడకట్టు; చేరువు; చేరుబడి; పరిసరం; పేట; సామంతి; ఆజుబాజు; * neighboring, adj. సామంత; పరిసర; * neighbors, n. పొరుగువాళ్లు; ఇరుగువాళ్ళు; ఇరుగు పొరుగులు; సామంతులు; * nematode, n. నులిపురుగు జాతి పురుగు; * neo, adj. నూతన; కొత్త; నవ; నవ్య; అధునాతన; * neoclassical, adj. నవ్యసంప్రదాయిక; * Neodymium, n. [[నియొడీమియం]] (Nd), అణుసంఖ్య = 60, విరళ మృత్తిక మూలకం, ఇది నిజానికి అంత అరుదైన (విరళ) మూలకం కాదు కాని ఆ పేరు అలా స్థిరపడిపోయింది; (note) [[నియోబియం]] (Niobium) అనేది 41వ మూలకం, దీని హ్రస్వనామం Nb) * neolithic age, n. కొత్తరాతి యుగం; నవశిలా యుగం; * nephew, n. (1) అన్నదమ్ముల మగ బిడ్డలు; (2) అప్పచెల్లెళ్ళ మగ బిడ్డలు; * nephron, n. [[మూత్రపిండం]]లోని సూక్ష్మ కణం; * nephritis, n. మూత్రపిండముల వాపు; వృక్కశోఫ; * nepotism, n. బంధు పక్షపాతం; ఆశ్రీత పక్షపాతం; * Neptune, n. సగరుడు; యముడు; (1) సౌర కుటుంబంలో ఒక గ్రహం; (2) రోమను పురాణాలలో సముద్రాలకి అధిపతి; * Neptunium, n. సగరము; ఒక రసాయన మూలకం; Neptunium is a chemical element with symbol Np and atomic number 93. Classified as an actinide, Neptunium is a solid at room temperature; * nerve, n. నరం; నాడీతంతువు; మజ్జాతంతువు; నాడి; ** afferent nerve, ph. అంతర్ముఖ నాడి; ** auditory nerve, ph. శ్రవణ నాడి; ** efferent nerve, ph. బహిర్ముఖ నాడి; ** motor nerve, ph. చలన నాడి; చాలక నాడి; ** nerve center, ph. నాడీ కేంద్రం; ** nerve fiber, ph. నాడీ తంతువు; * nervous, adj. (1) నాడీ మండలానికి సంబంధించిన; (2) ఆత్రుతతో చిరచిరలాడు; ** nervous system, ph. నాడీ మండలం; * {|style="border-style: solid; border-width: 5 px" | '''---Usage Note: nervous, concerned, anxious * ---Use ''nervous'' when you feel worried or frightened about something that is going to happen soon : Bhaskar was nervous about talking in front of the class. ''Concerned'' also means "worried'' but it is used when you are worried about a specific problem. Padma is concerned about the impact of pollution on public health. Use ''anxious'' when you are worried that something bad has happened to someone you know : Her husband became anxious when her flight was delayed.''' |} * * nescience, n. అవిద్య; * ness, suff. తనం; * nest, n. గూడు; పక్షుల నివాసం; * nestling, n. గూటిపిట్ట; * net, adj. నికర; ** net income, ph. నికరాదాయం; * net, n. వల; * nether world, n. పాతాళం; * netizen, n. లీవలాటి; (inter = నడి, లీ, కౌ; net = వల; internet = లీవల); * nettle, n. దురదగొండి మొక్క; దూలగొండి మొక్క; * network, n. జాలం; పరివాహం; వలయం; ** electrical network, ph. విద్యుత్ వలయం; ** neural network, ph. నాడీ వలయం; * neuralgia, n. నాడీ తంతులు పాడవడం వల్ల వచ్చే పోటు, మంటతో కూడిన నొప్పి; నాడీ తంతులు పాడవడానికి అనేక కారణాలు ఉండొచ్చు; ** trigeminal neuralgia, ph. వాచిన రక్తనాళం మెదడు నుండి ముఖం మీదకి వచ్చే నాడీ తంతిని తాకి ఒత్తిడి పెడితే ఈ రకం నొప్పి వస్తుంది; * neurology, n. నాడీ మండల శాస్త్రం; * neuron, n. నాడీ కణం; * neurosis, n. భౌతిక లక్షణాలు బయటకి పొడచూపని మానసిక రోగం; * neurotmesis, n. శరీరంలో ఉపరితలానికి చేరువలో ఉన్న నాడీతంతువు తెగిపోవడం; ఇలా జరిగినప్పుడు శరీరం పూర్తిగా కోలుకోలేదు; * neuter, adj. నపుంసక; * neutral, adj. తటస్థ; ఉదాసీన; ఉపేక్ష; నిష్పాక్షిక; మధ్యస్థ; ** neutral equilibrium, ph. తటస్థ నిశ్చలత; ఉదాసీన సంతుల్యం; * neutrality, n. తాటస్థ్యం; ఉదాసీనత; * neutralization, n. తటస్థీకరణ; ఉదాసీనకరణ; నిర్బలీకరణ; నిరాకరణ; * neutralize, v. t. తటస్థీకరించు; ఉదాసీనపరచు; నిర్బలీకరించు; * nevertheless, adv. అయినప్పటికీ; ఎటొచ్చీ; ** never mind, ph. పరవాలేదు; * new, adj. కొత్త; నూతన; వినూత్న; నవ్య; నవ; అభినవ; నవీన; (rel.) modern; ** brand new, ph. సరికొత్త; క్రొంగొత్త; * {|style="border-style: solid; border-width: 5 px" | '''---Usage Note: new, recent, modern, current, contemporary, up-to-date, latest * ---Use ''new'' to talk about something that has existed for a short time: Have you seen Taroor's new book? Is this a new car? Use ''recent'' to talk about something, especially an event, that happened a short while ago: He won first prize in the recent national debates. Use ''modern'' to describe things that exist now and are different from the previous versions: modern machinery, modern English. Use ''current'' to describe something that exists now but that may change: the current stock market crisis. Use contemporary to describe things or people that existed at the same tie: Nehru and Patel were contemporaries. Use ''up-to-date'' to describe the newest: up-to-date technology. Use latest to describe the newest thing in a series of similar things: the latest issue of India Today.''' |} * * newfangled, adj. పిదపకాలపు; ** newfangled ideas, ph. పిదపకాపలు బుద్ధులు; * new moon, n. కొత్త చంద్రుడు; బాల చంద్రుడు; నెలవంక; ** new moon day, ph. అమావాస్య; * news, n. వార్త; వార్తలు; సమాచారం; ఉదంతం; వృత్తాంతం; కబురు; కబుర్లు; విశేషాలు; సుద్ది; వర్తమానం; వక్కాణము, వాచికం; జనశ్రుతి; మతలబు;(note) news అనేది ఇంగ్లీషులో ఏక వచనమే అయినా దీనిని తెలుగులో వార్త అని ఏక వచనంలో అనవచ్చు లేదా వార్తలు అని బహు వచనంలో అనవచ్చు; ** orally conveyed news, కబురు; కబుర్లు; వాచికం; * newsletter, n. వార్తాపత్రం; చిన్న వార్తాపత్రిక; * newspaper, n. వార్తాపత్రిక; * newt, n. నల్లికండ్లపాము; * next, adj. మరుసటి; తర్వాత; వచ్చే; రాబోయే; ** next day, ph. మరునాడు; తర్వాత రోజు; మరుసటి రోజు; ** next of kin, ph. ఆప్తులు; సన్నిహితులు; తర్వాత వారు; ** next week, ph. వచ్చే వారం; * nib, n. పాళీ; * nibble, v. t. కొంచెం కొంచెం తిను; * nice, adj. మంచి; బాగున్న; ఉల్లాసకరమైన; * nicely, adv. బాగా; * niche, (నీచ్) n. ఉనికిపట్టు; స్థావరం; గూడు; అరగూడు; గోడలో దొలిచిన బెజ్జం; * Nickel, n. నికెల్; ఒక రసాయన మూలకం; (అణుసంఖ్య 28, సంక్షిప్త నామం, Ni); * nickname, n. ముద్దుపేరు; వేడుక పేరు; మరోపేరు; * niece, n. (1) అన్నదమ్ముల ఆడ బిడ్డలు; (2) అప్పచెల్లెళ్ళ ఆడ బిడ్డలు; * Nietzhche, Friedrich, n. వివాదాత్మకము, విప్లవాత్మకము అయిన జెర్మనీ దేశపు తత్త్వవేత్త; "దేవుడు చచ్చిపోయేడు" అనే నినాదంతో మతవిశ్వాసాలని కూల్చివేయండి అని బోధించినవాడు; సంప్రదాయ సిద్ధమైన విలువలు వేటినీ ఒప్పుకోకపోవడం. నైతికసంబంధం గానూ, మతసంబంధం గానూ బహు కాలంగా ఉన్న విశ్వాసాలను వ్యతిరేకించడం ఇతని బోధనలో సారాంశం; * niggard, n. లోభి; పిసినిగొట్టు; * night, n. రాత్రి; రేయి; నిసి; నిశీధి; మాపు; నక్తము; తమి; రాతిరి; నిశ; విభావరి; రజని; యామిని; ** at night, ph. రాత్రికి; మాపటికి; ** dead of night, ph. అపరాత్రి; ** night blindness, ph. రేచీకటి; ** night stalker, ph. నక్తంచరుడు; * nightmare, n. పీడకల; * nightshade vegetables, n. pl. Solanaceae కుటుంబానికి చెందిన మొక్కలని nightshades అని కూడా అంటారు. ఈ కుటుంబంలోని మనం తినే కొన్ని కురగాయలకి nightshade vegetables అని పేరు; బంగాళా దుంపలు, టొమేటోలు, వంకాయలు, మిరపకాయలు, వగైరా ఈ కుటుంబానివే; * night-vision goggles, n. నిశాదర్శిని; * nihilism, n. శూన్యవాదం; వర్తమాన వ్యవస్థని సమూలంగా ధ్వంసం చేస్తేనే గానీ భవిష్యత్తులో మంచి జరగడానికి అవకాశం లేదనే వాదం నిహిలిజం; the rejection of all religious and moral principles, in the belief that life is meaningless; extreme skepticism maintaining that nothing in the world has a real existence; * nil, n. పూజ్యం; * nimbus, n. (1) దీప్తి మండలం; దేవతామూర్తుల చుట్టూ ప్రకాశించే దీప్తి మండలం; (2) వర్షాకాలపు మేఘం; ** nimbus cloud, n. వృష్టిక మేఘం; కారుమబ్బు; * nip, v. t. తుంచు; * nipple, n. (1) తిత్తి; పీక; చూచుకం; (2) చనుమొన; కుచాగ్రం; స్తనాగ్రం; * nirvana, n. నిర్వాణం; అపవర్గం; మోక్షం; మహదానందం; * nit, n. పేను గుడ్లు; ఈపి కట్టు; * nitration, n. నత్రీకరణ; * nitre, n. సురేకారం; పెట్లుప్పు; * nitric acid, n. నత్రికామ్లం; * Nitrogen, n. నత్రజని; రంగు, రుచి, వాసన లేని ఒక రసాయన మూలక వాయువు; (అణుసంఖ్య 14, సంక్షిప్త నామం, N); * nitwit, n. తమందం; * no, adv. కాదు; * no, it is not so. ph. అలా కాదు; * nobility, adj. గౌరవ సూచక; ** nobility particle, ph. పేరులో ఎక్కడో ఒక చోట గౌరవ సూచకంగా తగిలించే ప్రత్యయం; ఉదా. టంగుటూరి ప్రకాశం ''పంతులు''; ''మహర్షి'' బులుసు సాంబమూర్తి; వాస్కో ''డి'' గామా; పియర్ ''డి'' ఫెర్మా; మొదలైనవి; ఇవి దేశ, కాల, పరిస్థితులని బట్టి మారుతూ ఉంటాయి. కొన్ని దేశాలలో వీటిని కేవలం మర్యాదకి మాత్రమే వాడి, చట్టపరమైన దస్తావేజుల వంటి కాగితాలలో వాడరు; * nobility, n. (1) ప్రభువులు; గొప్పవారు; ఆర్యులు; గౌరవనీయులు; (2) ఉదారత; * noble, adj. గొప్ప; ఉత్కృష్ట; ఉదాత్త; * nobleman, n. ప్రభువు; ఘనుడు; ధనికుడు; గొప్పవాడు; అమీరు; * nocturnal, adj. నిశాచర; రాత్రించర; స్వప్న; ** nocturnal bird, ph. నిశాచర పక్షి; ** nocturnal emission, ph. స్వప్నస్కలనం; * nod, v. t. తల పంకించు; తల ఆడించు; తల ఊపు; సమ్మతి తెలుపుతూ తలని పైకీ కిందికీ ఆడించడం; see also shake; * node, n. (1) ముడి; కణుపు; గ్రంధి; స్కంధాంతం; స్కంధశిఖరం; గంటు; పర్వం; కన్ను; (2) [astron.] గ్రహపాతం; కక్ష్యాపాతం; * nodes, n. pl. [astron.] రాహు,కేతువులు; సూర్య, చంద్రుల కక్ష్యా ఖండన బిందువులు; * nodule, n. కుదుపం; ప్రావరం; కంతి; ** olfactory nodule, ph. గంధ కుదుపం; గంధ ప్రావరం; ** polar nodule, ph. ధ్రువ కంతి; * noir, n. (French, న్వా అని కానీ న్వార్ అని పలకాలి) చీకటి; నలుపు; ** films noir, ph. న్వార్ సాహిత్యమూ, hardboiled సాహిత్యమూ ఆధారంగా తయారైన కథలను, అప్పటి black and white చిత్రాల్లో expressionism cinematography పద్ధతులలో చూపించిన చిత్రాలే న్వార్ చిత్రాలు. ** noir fiction, ph. చీకటిని ఆలంబనంగా చేసుకున్న ఒక సాహిత్య శైలి; ఇందులో సంప్రదాయ రీతిలో లాగా మంచివాళ్ళూ, చెడ్డవాళ్ళూ ఉండరు. మంచికీ-చెడుకూ మధ్యన ఉండే సన్నని గీత మీద పాత్రల చేష్టలు నడుస్తాయి. కథానాయకులు మానసిక నిస్పృహ లో ఉండి, అంతర్గత సంఘర్షణలూ, ఒంటరితనమూ వంటివాటితో ఇబ్బంది పడుతుంటారు. ఈ సమాజము వారికి అన్యాయము చేయడముతో వారు ఆ దారి ఎంచుకుంటారు. నెమ్మదిగా పూర్తిగా పతనమైపోతారు. ఇదీ న్వారు సాహిత్యమంటే. * noise, n. రొద; గోల; శబ్దం; సద్దు; సవ్వడి; చడి; సడి; చప్పుడు; ధ్వని; అలికిడి; అలబలం; కలకలం; గొల్లు; ** radio noise, ph. రేడియో రొద; ** thermal noise, ph. తాపపు రొద; ** white noise, ph. తెల్ల రొద; * {|style="border-style: solid; border-width: 5 px" | '''---Usage Note: noise, sound * ---''Sound'' is something you hear. ''Noise'' is loud unpleasant sounds.''' |} * * noma, n. నోటిపూత; * nomad, n. దిమ్మరి; దేశ దిమ్మరి; సంచారి; * nomenclature, n. పరిభాష; నామీకరణ; see also jargon; notation; ** binomial nomenclature, ph. ద్వి నామీకరణ; * nominal, adj. నామకః; నామకార్థం; నామమాత్రం; పేరుకి మాత్రం; నామ్‌కే వాస్తే; * nominate, v. i. ప్రతిపాదించు; నియమించు; నియోగించు; పేర్కొను; నామినేటు చేయు; ** nominative case, n. [gram.] కర్తృకారకం; * nomination, n. ప్రతిపాదన; నియామకం; నామనిర్దేశం; నామినేషన్; * nominator, n. ప్రతిపాదకుడు; ప్రతిపాదకి; * nominee, n. ప్రతిపాదితుడు; నియుక్తుడు; నియోజితుడు; * non, pref. ఇతర; * non-aligned, adj. అలీన; తటస్థ; ** non-aligned countries, ph. అలీన దేశాలు; తటస్థ దేశాలు; * non-Andhras, n. ఆంధ్రేతరులు; * non-committal, adj. ఉదాసీన; * non-empty, adj. అక్షయ; * non-conventional, adj. సంప్రదాయేతర; * non-entity, n. అపదార్థం; * non-existence, adj. నకించనత్వం; * non-formal, adj. నియతేతర; * non-ideal, adj. ఆదర్శేతర; * non-stop, adj. ఎకాయకీ; ఎడతెరపి లేకుండా; ఆగకుండా; ఏకబిగిన; ఏకధాటిగా; * nonagon, n. నవభుజి; * nonane, n. నవేను; తొమ్మిది కర్బనపుటణువులు ఉన్న ఉదకర్బనం; ** non-detailed text, ph. ఉపపాఠ్యం; * non-dual, adj. అద్వైత; * none, adj. ఎవరూ కాదు; ఏదీకాదు; (ety.) no one; a rare example of sandhi in English; * non-edible, adj. అఖాదీ; ** non-edible oil, ph. అఖాదీ తైలం; * non-existent, adj. అభూత; * nonlinear, adj. విరళ; వక్ర; నరాళ; వంకర అయిన; ** nonlinear equation, ph. విరళ సమీకరణం; నరాళ సమీకరణం; ** nonlinear differential equation, ph. విరళ అవకలన సమీకరణం; ** nonlinear partial differential equation, ph. విరళ పాక్షిక అవకలన సమీకరణం; * non-metal, n. అలోహం; లోహం కానిది; ఉ: ఉదజని, కర్బనం, మొదలైనవి 20+ ఉన్నాయి; * non-productive, adj. అనుత్పాదక; * non-profit organization, ph. లాభాపేక్షలేని సంస్థ; * nonsense, n. కొక్కిరాయి మాటలు; * non-stop, adj. ఏకధాటిగా; ఏకబిగిన; నిరంతరం; అవిరతం; అశ్రాంతం; * non-uniform, adj. చాపు; * nonviolence, n. అహింస; * noon, n. మధ్యందినం; మిట్టమధ్యాహ్నం; మధ్యాహ్నం; * noose, n. ఉచ్చు; * nori, n. ఎండబెట్టిన కడలికలుపు; dried edible seaweed used in Japanese cuisine, made from species of the red algae genus Pyropia including ''P. yezoensis'' and ''P. tenera''. It has a strong and distinctive flavor, and is often used to wrap rolls of sushi or onigiri (rice balls); Seaweed can be a good source of omega-3 fats and vitamin B12. It appears that dried green and purple seaweed contain substantial amounts of vitamin B12. One study found 2.4 mcg or 100% of the RDI (Recommended Dietary Intake) of vitamin B12 in only 4 grams of nori seaweed; * normal, adj. (1) సాధారణమైన; ప్రమాణాంకిత; ప్రమాణయుక్త; (2) అభిలంబ; నిట్ర; * normal, n. (1) సామాన్యం; ప్రాయికం; (2) లంబం; నిట్రం; * normalization, n. ప్రమాణాంకితం; ప్రమాణాంకీకరణ; * normally, adv. సామాన్యంగా; సాధారణంగా; * normative, adv. నిర్ణాయక; * North, n. ఉత్తరం; ఉత్తరపు దిక్కు; ఎడమర; ఎడమట; దాపల; * northeast, n. ఈశాన్యం; ఈశాన్య దిశ; ఈశాన్య మూల; * northwest, n. వాయవ్యం; వాయవ్య దిశ; వాయవ్య మూల; * northern, adj. ఉత్తర; ఔత్తరాహ; ఉదీచీన; ** northern direction, ph. ఉత్తర దిశ; ** northern lights, ph. ఉత్తర జ్యోతులు; ఉదీచీన ఉద్యోతాలు; ఉదీచీన జ్యోతిర్వస్త్రాలు; ఉత్తర ధ్రువ జ్యోతులు; * {|style="border-style: solid; border-width: 5 px" | '''---Usage Note: north, south, east, west * ---Use ''north'' / ''south'' / ''east'' /''west'' as an adjective phrase to tell where a place is located: Goa is south of Mumbai: Vindhya mountains are to the north of Mumbai. However you must use northern, southern, eastern, or western with the name of a place: He has a job somewhere in northern India.''' |} * * Northern cross, [astron.] ph. రాజహంస మండలం; * northerner, n. ఉత్తరాదివాడు; ఔత్తరాహ్యుడు; * northeast, n. ఈశాన్యం; * nose, n. ముక్కు; నాసిక; ఘ్రాణం; ** saddle nose, ph. తప్పట ముక్కు; ** stout nose, ph. బుర్రముక్కు; * nostalgia, n. జ్ఞాపకాలు; భావోద్రేకంతో కూడిన జ్ఞాపకాలు; * nostril, n. ముక్కు చెరమ; ముక్కు రంధ్రం; నాసాపుటం; మంజెరం; * not, n. కాదు; లేదు; * notable, n. గమనార్హం; గణనీయం; గుర్తింపదగ్గది; * notation, n. సంజ్ఞామానం; * notch, n. గంటు; గాటు; కచ్చు; పరిఖ; * notch, v. t. గంటుపెట్టు; నరుకు; * note, v. i. గమనించు; * note, n. (1) చీటీ; పత్రం; కాగితం; యాదాస్తు; పురోణి; నోటు; (2) గమనిక; షరా; (3) స్వరం; (4) షడ్జమం (స), రిషభం (రి), గాంధారం (గ), మధ్యమం (మ), పంచమం (ప), దైవతం (ద), నిషాదం (ని), స; ** flat note, ph. కోమల స్వరం; ** non-movable note, ph. అచల స్వరం; ఉదాహరణకి స, ప లు అచల స్వరాలు; స, ప ల తరచుదనం (frequency) ఎప్పుడూ స్థిరంగానే ఉంటుంది; ** pure note, ph. శుద్ధ స్వరం; శుద్ధ స్వరం కంటే తక్కువ తరచుదనం ఉన్నదానిని కోమల స్వరం అంటారు; ** sharp note, ph. తీవ్ర స్వరం; మ కి తీవ్ర స్వరం ఒక్కటే ఉంది; మ కి కోమల స్వరం లేదు; ** high note, ph. తార స్వరం; ** one rupee note, ph. రూపాయి కాగితం; * notebook, n. పుస్తకం; యాదాస్తు పుస్తకం; నోటు పుస్తకం; * noted, adj. పేరున్న; ప్రసిద్ధికెక్కిన; * noteworthy, adj. గమనార్హమైన; చెప్పుకోతగిన; * noteworthy, n. గమనార్హం; * nothing, n. పూజ్యం; ఏమీ లేదు; * notice, n. ప్రకటన; గమనిక; తాఖీదు; నోటీసు; * notice, v. i. గమనించు; చూడు; * noticeable, adj. గమనార్హం; గమనార్హమైన; * noticeability, n. గమనార్హత; * notification, n. తెలియపరచుట; చాటింపు; ప్రకటన; విజ్ఞాపన; అధిసూచన; * notify, v. t. తెలియపరచు; ప్రకటించు; * notion, n. తలంపు; భావం; ఊహ; కల్పన; అభిప్రాయం; * notwithstanding, conj. అయినప్పటికి; * noun, n. [gram.] నామవాచకం; విశేష్యం; వాచకం; ** abstract noun, ph. గుణ వాచకం; ** collective noun, ph. సామూహిక వాచకం; ** common noun, ph. జాతి వాచకం; ** compound noun, ph. సంయుక్త వాచకం; ** concrete noun, ph. ఇంద్రియ వాచకం; ** proper noun, ph. సంజ్ఞా వాచకం; ** verbal noun, ph. క్రియా వాచకం; కృదంతం; ** noun phrase, ph. వాచక పదబంధం; ** noun with post-positive adjective, ph. విశేషణోత్తర కర్మధారయము; ఉ. కపోతవృద్ధము; president elect; * nourishing, adj. పోషకమైన; బలవర్ధకమైన; * nourishment, n. పుష్టి; పరిపోషణ; * nova, n. నవ్యతార; * nove, n. pl. (నోవీ) నవ్యతారలు; కొత్తగా పుడుతూన్న నక్షత్రాలు; * novel, adj. కొత్తదైన; కొత్త; వింత అయిన; * novel, n. నవల; * novelette, n. నవలిక; చిన్న నవల; * novella, n. నవలిక; చిన్న నవల; * novelty, n. (1) కొత్తదనం; నవ్యత; అభినవత్వం; (2) తాయం; తాయిలం; * novice, n. (1) శిశువు; (2) కొత్తగా నేర్చుకున్న వ్యక్తి; ప్రావీణ్యత లేని వ్యక్తి; (3) m. అర్భకుడు; * now, adv. ఇప్పుడు; ** now and then, ph. అప్పుడప్పుడు; * nowadays, adv. ఈ రోజుల్లో; ఈ కాలంలో; * nozzle, n. నాసిక; * nuance, n. మెళుకువ; * nucleic acid, n. కణికామ్లం; కణామ్లం; కదష్ఠికామ్లం; * nucleolus, n. గర్భకణిక; గర్భాష్ఠి; కేంద్రకాంశం; * {|style="border-style: solid; border-width: 5 px" | '''...USAGE NOTE: atomic, nuclear *... The words "atomic" and "nuclear" are used carelessly and interchangeably in both English and Telugu. The nucleus is the central core of an atom as well as the central core of a living cell. An "atomic bomb" uses either uranium or plutonium and relies on fission, a nuclear reaction in which a nucleus of an atom breaks apart into two pieces. ... The "hydrogen bomb" relies on fusion, the process of taking nuclei of two separate atoms and fusing them together to form the nucleus of a third atom.''' |} * * nuclear, adj. [biol.] జీవకణ కేంద్రానికి (కదష్ఠికి) సంబంధించిన; [phys.] అణు కేంద్రకానికి సంబంధించిన; అణుకేంద్ర; అణుకేంద్రక; ** nuclear device, ph. కేంద్రక విస్పోటన పరికరం; అణు బాంబు; ** nuclear energy, ph. అణు శక్తి; కేంద్రక శక్తి; ** nuclear fission, ph. అణుకేంద్ర విచ్ఛిన్నం; ** nuclear fusion, ph. అణుకేంద్ర సంయోగం; ** nuclear propulsion, ph. అణు చాలనం; కేంద్రక చాలనం; ** nuclear reaction, ph. అణుకేంద్రక ప్రక్రియ; ** nuclear reactor, ph. అణువిద్యుత్ కేంద్రం; ** nuclear reactor vessel, ph. కేంద్రక క్రియాకలశం; * nucleus, n. (1) [biol.] కణిక; బీజం; అష్ఠి; కదష్ఠి; (2)[phys.] కేంద్రకం; అణుకేంద్రకం; * nudity, n. నగ్నత్వం; * nudge, v. i. తొయ్యడం; తట్టి లేపడం; ఉసి కొల్పడం; మోచేత్తో తోసి ప్రేరేపణ చెయ్యడం; * nugget, n. కణిక; తునక; ** gold nugget, ph. బంగారు కణిక; * nuisance, n. నస; గొడవ; చీడ; కంటకం; ** public nuisance, ph. లోకకంటకం; * null, n. శూన్యం; పూజ్యం; * numb, n. అచేతనం; * numbness, n. తిమ్మిరి; * number, adj.. [నమ్మర్] ఎక్కువ తిక్కిరిగా ఉండు; ఎక్కువ అచేతనంగా ఉండు; * number, n. [నంబర్] (1) సంఖ్య; నెంబరు; అంకె; అంకము; (2) వచనం; ** binary number, ph. ద్వియాంశ అంకము; ద్వింకము; ** cardinal number, ph. ముఖ్య సంఖ్య; ఉ. ఒకటి; రెండు, మూడు, మొదలగునవి. ** complex number, ph. సమ్మిశ్ర సంఖ్య; సంకీర్ణ సంఖ్య; జంట సంఖ్య; ** consecutive number, ph. క్రమానుగత సంఖ్య; ** even number, ph. సరి సంఖ్య; ** finite number, ph. పరిమితాంకం; మితాంకం; మితసంఖ్య; ** fractional number, ph. భిన్నాంకం; భిన్నం; ** imaginary number, ph. కల్పన సంఖ్య; ** irrational number, ph. అనిష్ప సంఖ్య; కరణీయ సంఖ్య; ** natural number, ph. సహజ సంఖ్య; ఏకోత్తర సంఖ్య; ** negative number, ph. రుణ సంఖ్య; ** odd number, ph. బేసి సంఖ్య; ** ordinal number, ph. క్రమ సంఖ్య; ఒకటవ, రెండవ, మూడవ, మొదలగునవి; ** perfect number, ph. పరిపూర్ణ సంఖ్య; ** plural number, ph. బహువచనం; ** prime number, ph. ప్రధాన సంఖ్య; అభేద్య సంఖ్య; అభేధ్యాంకం; ప్రధానాంకం; అవిభాజ్యం; అభాజ్య సంఖ్య; ** positive number, ph. ధన సంఖ్య; ** rational number, ph. నిష్ప సంఖ్య; అకరణీయ సంఖ్య; ** real number, ph. నిజ సంఖ్య; వాస్తవ సంఖ్య; ** roll number, ph. వరుసవారీ సంఖ్య; ** serial number, ph. క్రమానుగత సంఖ్య; క్రమ సంఖ్య; ** singular number, ph. ఏక వచనం; ** whole number, ph. పూర్ణాంకం; పూర్ణ సంఖ్య; ** number theory, ph. సంఖ్యా శాస్త్రం; అంకెలలో కాని, సంఖ్యలలో కాని కనిపించే బాణీలని అధ్యయనం చేసి గణితశాస్త్ర సూత్రాలని వెలికి లాగే శాస్త్రం; * numbers, n. pl. సంఖ్యలు; ** amicable numbers, ph. కలుపుగోలు సంఖ్యలు; ** consecutive numbers, ph. క్రమానుగత సంఖ్యలు; * numeral, n. అంకె; అంకం; సంఖ్యావాచకం; అంకెల రాత గుర్తు; అంకెల లేఖా సంకేతం; ** Arabic numeral, ph. అరబ్బు అంకె; అరబ్బాంకం; ** Roman numeral, ph. రోమక అంకె; రోమకాంకం; * numerator, n. లవం; * numerical, adj. సంఖ్యావాచక; సంఖ్యాత్మక; ** numerical analysis, ph. సంఖ్యావాచక విశ్లేషణ; * numerology, n. సంఖ్యల వరుసలలో ఏదో మార్మికత ఉందని నమ్మి సంఖ్యలలో కనిపించే బాణీని బట్టి జోశ్యం చెప్పడం; ఇది ఒక నమ్మకమే కాని శాస్త్రం అనిపించుకోదు; * numerous, adj. చాలా; బహు; మెండు; ఎక్కువ; అసంఖ్యాక; * numismatics, n. రూప్యశాస్త్రం; నాణెముల గురించిన శాస్త్రం; * nurse, n. ఉపమాత; నర్సు; f. దాది; పరిచారిక; నరసమ్మ; m. పరిచారకుడు; నరసయ్య; * nurse, v. t. శుశ్రూష చేయు; పరిచర్య చేయు; * nursery, n. (1) వృక్ష సంవర్ధని; మొక్కలను పెంచి అమ్ము స్థలం; (2) బాలవిహార్; క్రీడాగృహం; పసి పిల్లలకి నర్సు పర్యవేక్షణలో ఆటలు, పాటలు నేర్పే స్థలం; ** nursing mother, ph. బాలెంతరాలు; * nurture, n. పెంపకం; [[File:Nut-hardware.jpg|thumb|right|/220px-Nut-hardware.jpg]] * nut, n. (1) పిక్క; గింజ చుట్టూ పెంకు లాంటి కవచం ఉన్న విత్తు; ఉ. చింత పిక్క; బాదం పిక్క; జీడి పిక్క; (2) మరచుట్టు; మర ఉంగరం; (rel.) bolt; screw; (3) పిచ్చి మనిషి; * nutcracker, n. అడకత్తెర; వక్కలని, పిక్కలని విరగ్గొట్టడానికి వాడే కత్తెర వంటి ఉపకరణం; * nutmeg, n. జాజికాయ; ఈ జాజికాయ తొక్కనే జాపత్రి అంటారు; * nutrient, n. పోషకం; పోషక పదార్థం; పోషకాహారం; ** antinutrient, n. ప్రతిపోషకం; These are plant compounds that reduce the absorption of nutrients from the digestive system. Most of the antinutrients in foods are found in the skin. Since many antinutrients are water-soluble, they simply dissolve when foods are soaked; * nutrition, n. పోషణ; ప్రోది; పరిపోషణ; * nutritional, adj. పోషక; పౌష్టిక; ** nutritional value, ph. పౌష్టిక విలువ; పోషక విలువ; * nutritious, adj. పోషకమైన; పుష్టికరమైన; పౌషిక; * nux vomica, n. ముషిణి; ముసిడి; ముసిని; Loganiaceae జాతి చెట్టు; * nymph, n. ఎలనాగ; యువతి; * nymphomania, n. కామాతురత; * nymphomaniac, n. f. రిరంసువు; కాముకి; విపరీతమైన కామేచ్ఛ గల స్త్రీ; వివిధమైన పురుషులతో రతిని కోరే స్త్రీ;''' |width="65"| <!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---> |- |- <!--- Nothing Below This Line! ---> |} ==Part 2: O== {| class="wikitable" |- ! నిర్వచనములు<!--- Do Not Change This Line ---> ! ఆసక్తికర చిత్రములు<!--- Do Not Change This Line ---> |- |width="895"|<!--- Do Not Change This Line ---> * O, inter. ఒహో; అలాగునా; * oak tree, n. సిందూర వృక్షం; * oar, n. తెడ్డు; అల్లీసకర్ర; క్షేపణి; * oasis, n. విరామారామం; ఇసువాద = ఇసుము + వాద = sand + pond; ఎడారిలో నీళ్లు, నీడ దొరికే ప్రదేశం; ** like an oasis, ph. [idiom] కుంపట్లో తామర వలె; * oats, n. ఓట్లు; ఓటు ధాన్యము; ఒక ధాన్యపు దినుసు; తైదులు; [bot.] ''Avena sativa'' of the Poaceae family; * oatmeal, n. (1) అటుకులులా దంచబడ్డ ఓటు బియ్యం; (2) ఓటు బియ్యాన్ని బాగా చిమడబెట్టి అంబలిలా కాచిన భోజన పదార్థం; * oath, n. ఒట్టు; ప్రమాణం; శపథం; ఆన, Ana * obdurate, adj. మూర్ఖమైన; * obedience, n. విధేయత; వినయం; నమ్రత; ప్రణతి; * obediently, adv. సవినయంగా; విధేయతతో; ** obedient person, ph. విధేయుడు; ప్రణతుడు; విధేయురాలు; * obese, adj. లావైన; స్థూలమైన; వలంగా; బడ్డుగా; * obesity, n. స్థూలకాయత్వం; స్థౌల్యం; * obey, v. i. కట్టుబడియుండు; పాటించు; చెప్పినట్లు నడుచుకొను; * obituary, n. వార్తాపత్రికలో ప్రచురించబడ్డ మరణ వార్త; సంస్మరణ; స్మృతి; * object, n. (ఆబ్‌జెక్ట్) (1) భౌతిక పదార్థం; వస్తువు; (2) కర్మ, వ్యాకరణంలో; (ant.) subject; * object, v. t. (అబ్‌జెక్ట్) వారించు; అభ్యంతరపెట్టు; ఆక్షేపించు; * objection, n. అభ్యంతరం; ఆక్షేపణ; ప్రతిబంధకం; ** groundless objection, ph. దురాక్షేపణ; * objectionable, adj. ఆక్షేపణీయ; కూడని; * objective, adj. వస్తుగత; (ant.) subjective; * objective, n. వస్తుగత గమ్యం; లక్ష్యం; ఆశయం; ప్రయోజనం; గమ్యం ఎంతవరకు చేరుకున్నామో కొలిచి చెప్పడానికి వీలయిన చలరాసి; (rel.) goal; * objectively, adv. నిష్పక్షపాతంగా; * objectivity, n. విషయనిష్టత; వస్తునిష్టత; * objectivism, n. నిష్పాక్షికత; "నీ స్వార్ధం కోసం బతుకు; నీ అభిమతం ధైర్యంగా వెల్లడించు కానీ అది ఇతరుల మీద రుద్దకు" అని బోధించే అయాన్ రేండ్ తత్త్వ ధోరణి; త్యాగం మీద స్వార్ధానిదే పైచేయి అని బోధించే తత్త్వం; Human knowledge and values are objective: they exist and are determined by the nature of reality, to be discovered by one's mind, and are not created by the thoughts one has; * oblation, n. నైవేద్యం; నైవేద్యాది ఉపచారం; * obligation, n. (1) అనివార్యకార్యం; తప్పనిసరి అయిన పని; (2) మొహమాటం; నిర్బంధం; విద్యుక్తం; విధాయకం; ** obliging person, ph. ఉపకారబుద్ధిగల వ్యక్తి; * oblique, adj. తిర్యక్; వాలివున్న; వాలుగా ఉన్న; ఒరిగిన; transverse; ** oblique line, ph. తిర్యక్ రేఖ; వాలు గీత; transversal; * obliquely, adv. వాలుగా; ఐమూలగా; * obliterate, v. t. సర్వనాశనం చేయు; తుడిచిపెట్టు; * oblong, adj. కోల; కోలగా ఉన్న; * obnoxious, adj. అసహ్యకరమైన; హేయమైన; * obscene, adj. అసభ్యమైన; అసహ్యకర మైన; అశ్లీలమైన; అవాచ్యమైన; సాధుసమ్మతంకాని; బూతు; * obscure, adj. స్పష్టతలేని; ఎక్కడో మారుమూలని ఉన్న; * obsequies, n. అపరకర్మలు; ఉత్తర క్రియలు; మరణానంతరం చేసే కర్మ; * observable, adj. గమనార్హమైన; అవలోకనార్హమైన; * observation, n. (1) పరిశీలనం; అవలోకనం; వీక్షణ; విలోకనం; ప్రేక్షణం; దృశ్యం; (2) పరిశీలన; * observatory, n. వేధశాల; * observe, v. i. పరిశీలించు; గమనించు; అవలోకించు; వీక్షించు; పాటించు; పారజూచు; * observer, n. పరిశీలకుడు; ప్రేక్షకుడు; ద్రష్ట; పారజూడరి; * obsession, n. రంధి; యావ; పరమ చాదస్తం; స్వీయభావ అవరోధం; దూరంగా ఉన్న, అర్ధం లేని, చొరబడే (intrusive), పదేపదే వచ్చే ఆలోచనలను ఆబ్సెషన్ లేదా స్వీయ భావ అవరోధం అంటారు. అనుచితమైనవి, ప్రేరేపించేవి, అసమంజస మైనవి, పునరావృతం అయ్యేవి, నిషిద్ధమైనవి అయిన ఆలోచనలు; ** obsessive compulsive disorder, ph. స్వీయభావ అవరోధ రుగ్మత; ఉదా: (1) మెట్లు ఎక్కేటప్పుడు లెక్క పెట్టడం, పెట్టకపోతే ఎదో జరుగుతుంది అనుకోవడం, ఫోన్ ఒక కోణంలో పెట్టక పొతే ఎదో దుర్వార్త వస్తుందని నమ్మటం. అలా పెట్టక పొతే ఆందోళన చెందటం. (2) అశుభ్రత, క్రిమి సంకులత, దుమ్ము, ధూళి, అంటువ్యాధుల పై మితిమీరిన భయం, (3) తమకి, తమవారికి, ఇతరులకి హాని జరుగ బోతుందనే అకారణ భయం * obsolete, n. విలుప్తం; వ్యవహారబ్రష్టం; వ్యవహారచ్యుతం; అప్రచలితం; వాడుకలో లేనిది; * obsolescence, n. అప్రచలనం; * obstacle, n. అడ్డంకి; అవరోధం; అవాంతరం; ప్రతిబంధకం; విఘ్నం; విష్కంభం; ** without obstacle, ph. నిర్విఘ్నంగా; * obstetrics, n. సూతిక శాస్త్రం; ప్రసూతి శాస్త్రం; ప్రసవ శాస్త్రం; పురిటి వైద్యం; * obstinacy, n. మొండితనం; పిడివాదం; మూర్ఖపు పట్టు; * obstinate, adj. మొండి; మూర్ఖపు పట్టుగల; హఠం చేసే; refractory; * obstruct, v. t. అడ్డు; ఆటంకపరచు; అటకాయించు; అవరోధించు; నిరోధించు; అభ్యంతరపెట్టు; వారించు; * obstructed, n. ప్రతిహతం; ** one that was obstructed, ph. ప్రతిక్షిప్తం; * obstruction, n. అడ్డంకి; ఆటంకం; రోధం; రుద్ధం; అవరోధం; నిరోధం; ఆక; ప్రతిఘాతం; ప్రతిబాధకం; ప్రతిబాధి; ప్రతిబంధం; ప్రతిబంధకం; ప్రతిరోధకం; * obtain, v. i. పొందు; సాధించు; సంపాదించు; * obtrude, v. i. ముందుకు చొచ్చుకొని వచ్చు; * obtuse, adj. [geom.] గురు; బహిర్లంబ; సూదిగాలేని; ** obtuse angle, ph. గురు కోణం; బహిర్లంబ కోణం; * obverse, adj. బొమ్మవైపు; ప్రతిలోమ; * obverse, n. బొమ్మ; బొరుసు కానిది; సీదా; (ant.) reverse; * obvious, n. స్వయంవిదితం; విదితం; విస్పష్టం; వివరణ లేకపోయినా అర్థం అయేది; * occasion, n. సందర్భం; సమయం; అవకాశం; కారణం; * occasional, adj. అప్పుడప్పుడు; కాదాచిత్క; నైమిత్తిక; * occasionally, adv. అప్పుడప్పుడు; అడపాదడపా; కదాచిత్తుగా; * occident, n. పాశ్చాత్య దేశాలు; పశ్చిమ దేశాలు; * occidental, adj. పాశ్చాత్య; పశ్చిమ దేశాలకి సంబంధించిన; * occipital, adj. కపాలాస్థి; కపాలాస్థిక; తల వెనక భాగాన్ని ఉన్న ఎముకకి సంబంధించిన; ** occipital lobe, ph. కపాలాస్థిక తమ్మె; మెదడులో ఒక భాగం; * occlusion, n. అంతర్ధారణ; ఆటంకం; అడ్డు; * occult, adj. నిక్షిప్త; రహస్య; మానవుడి అవగాహనకి అందని; * occultation, n. ఒక్కొక్కసారి చంద్రుడు బుధ , శుక్ర, కుజ, గురు, శని గ్రహాలను కప్పివేయడం కూడా జరుగుతుంది. ఉదాహరణకు శుక్రునికి, భూమికి మధ్యలో చంద్రుడు వచ్చినపుడు దానిని శుక్రుని గ్రహణం (eclipse) అని అనరు; Lunar occultation of Venus అంటారు; * occupation, n. (1) వృత్తి; ఉద్యోగం; (2) వ్యాపకం; (3) ఆక్రమణ; * occupant, n. ఆక్రమించినవాడు; ఆక్రమితుడు; * occupy, v. t. ఆక్రమించు; ఆవరించు; * occur, v. i. సంభవించు; తట్టు; స్ఫురించు; తటస్థించు; * occurrence, n. సంఘటన; స్ఫూర్తి; * ocean, n. మహాసముద్రం; మహార్ణవం; అబ్రాసి; కడలి; విషధి; ఉదధి; అంబుధి; జలధి; సాగరం; * oceanography, n. సాగరశాస్త్రం; * ocellus, n. కృష్ణపాదం; the characteristic marking on the hood of a cobra; * ochre, n. గోపీచందనం; ఒక రంగు పదార్థం; * octadecane, n. అష్టాదశేను; ఒక ఉదకర్బనం; C₁₈H₃₈; ** octadecanoic acid, ph. అష్టాదశాయిక్ ఆమ్లం; C₁₈H₃₈O₂; * octagon, n. అష్టభుజి; అష్టకోణి; ** regular octagon, ph. క్రమ అష్టభుజి; * octahedron, n. అష్టముఖి; ఎనిమిది సమత్రిభుజములు ముఖములుగా గల ఒక ఘనరూపము; * octal, adj. అష్టాంశ; ** octal number system, ph. అష్టాంశ పద్ధతి; * octane, n. అష్టేను; ఒక ఉదకర్బనం పేరు; CH₃(CH₂)₆CH₃; ** octane number, ph. అష్టేను సంఖ్య; పెట్రోలు నాణ్యతని కొలిచే సూచికాంకం; * octave, n. (1) సప్తకం; సంగీతంలో f అనే పౌనఃపున్యం నుండి 2f పౌనఃపున్యం వరకు ఉన్న మధ్య దూరం; ఈ దూరంలోనే సప్త స్వరాలు ఇమిడి ఉంటాయి; భారతీయ శాస్త్రీయ సంగీతంలో ఈ దూరాన్ని సరిగమపదని వరకే లెక్కపెడతారు, పాశ్చాత్య సంగీతంలో సరిగమపదనిస అని లెక్క పెడతారు; (2) అష్టపది; అష్టకం; * octet, n. అష్టకం; అష్టకి; ఎనిమిది అంశాలు కలది; * octanoic acid, n. అష్టనోయిక్‍ ఆమ్లం; కేప్రిలిక్‍ ఆమ్లం; ఎనిమిది కర్బనపు అణువుల దండ ఉన్న గోరోజనామ్లం; * odd, adj. (1) బేసి; బేసరి; ఓజ; విషమ; సరి కాని; (2) వింతైన; ఎబ్బెట్టు; విజ్జోడు; (3) విషమ; చికై్కన; ** odd behavior, ph. వింత ప్రవర్తన; ** odd looking, ph. వింతగా కనిపించే; ** odd number, ph. బేసి సంఖ్య; ** odds and ends, ph. చిల్లర మల్లర వస్తువులు, పనులు; * ode, n. కీర్తన; స్తుతి; పదం; భావగీతం; * odious, adj. హేయమైన; * odor, n. వాసన; గంధము; (Br.) odour; (rel.) malodor; * oeuvre, n. (ఓవ్ర), ఒక కళాకారుని (కవి) సంపూర్ణ రచనా సంపుటి; * of, prep. యొక్క; గురించి; * offend, v. t. నేరం చేయు; కోపం పుట్టించు; నొప్పించు; * offense, n. నేరం; తప్పు; తప్పు పని; ** cognizable offense, ph. వారంటు లేకుండా అరెస్టు చెయ్యడానికి పోలీసులకి హక్కు ఉన్న నేరం; ఇండియాలో ఇటువంటి నేరం జరిగిందని అనిపించగానే పోలీసులు తప్పనిసరిగా FIR (first information report) నమోదు చేసి తీరాలని చట్టం చెబుతోంది; ** punishable offense, ph. శిక్షార్హమైన నేరం; * offer, v. t. అర్పించు; సమర్పించు; భక్తితో ఇచ్చు; కానుకగా ఇచ్చు; * offering, n. ముడుపు; కానుక; నైవేద్యం; బలి; * off-guardedly, adv. ఏమరుపాటుగా; * office, n. కచేరీ; కార్యాలయం; పనిపట్టు; కృత్యాగారం; దప్తరు; ఆఫీసు; ** office bearer, ph. కార్యకర్త; * officer, n. అధికారి; ఉద్యోగి; సచివుడు; ఆఫీసరు; ** executive officer, ph. కర్మాధికారి; కర్మసచివుడు; ** investigative officer, ph. విచారణాధికారి; * official, adj. అధికార; అఫీషియల్; * official, n. అధికారి; * officinalis, n. ఉపయోగం ఉండి దుకాణాలలో కొనుగోలుకి దొరికేది; * offshore, adj. తీరస్థ; ** offshore islands, ph. తీరస్థ దీవులు; * offspring, n. s. బిడ్డ; సంతానం; తోకం; కేపు, kEpu * offspring, n. pl. తనుజులు; సంతానం; సంతతి; బిడ్డలు; * often, adv. తరచుగా; * ogre, n. మనుష్యులను తినే రాక్షసుడు; * oil, n. నూనె; చమురు; తైలం; ఆయిలు; ** animal oil, ph. జాంతవ తైలం; ** cooking oil, ph. వంట నూనె; ** crude oil, ph. ముతక నూనె; క్రూడాయిలు; ** fuel oil, ph. మంట చమురు; ఇంధనపు చమురు; ** kerosine oil, ph. కిరసనాయిలు; ** mineral oil, ph. ఖనిజపు చమురు; ** refined oil, ph. రిఫండాయిలు; ** til oil, ph. నువ్వుల నూనె; ** sesame oil, ph. నువ్వుల నూనె; ** vegetable oil, ph. శాకీయ తైలం; ** oil cake, ph. తెలక పిండి; పిణ్యాకం; నూనె చెక్క; * oily, adj. నూనెలా ఉండే; జిడ్డుగా ఉండే; జిడ్డయిన; * ointment, n. అంజనం; లేపనం; విలేపనం; మలాము; పైన పూసే మందు; * o.k., n. సరే; * okra, n. బెండ; ఎద్దునాలుక చెట్టు; గంబో; * ol, suff. ఆల్కహాలు జాతికి చెందిన రసాయనాల పేరు చివర విధాయకంగా వచ్చే ప్రత్యయం; ఉదా. alcohol; menthol; phenol; * old, adj. పాత; ముసలి; ** old age, ph. ముసలితనం; వృద్ధాప్యం; ముదిమి; ** old people, ph. ముసలివారు; వృద్ధులు; వయోవృద్ధులు; * {|style="border-style: solid; border-width: 5 px" | '''---Usage Note: old, elderly * ---Use ''old'' to talk about the age of things or people: This is an old car; How old are your children? Use ''elderly'' to be more polite when talking about people who are very old.''' |} * * oleander, n. గన్నేరు; కరవేరం; [bot.] ''Nerium oleander'' of the Apocynaceae family; * olfactory, adj. ఘ్రాణ; వాసనకి సంబంధించిన; ** olfactory nerves, ph. ఘ్రాణ నాడులు; ** olfactory nodes, ph. [bio.] గంధప్రవరాలు, * oligarchy, n. స్వల్పజన పరిపాలనం; స్వల్పజనాధిపత్యం; * oligosaccharide, n. స్వల్పచక్కెర; తక్కువ ఏకచక్కెరలు ఉన్న కర్బనోదక కట్టడం; a carbohydrate whose molecules are composed of a relatively small number of monosaccharide units. * olive, n. జిత చెట్టు; జిత వృక్షం; మానుగాయ; కుదురు జువ్వి; ఆలివ్; మధ్యధరా వాతావరణాలలో కాసే ఒక చిన్న కాయ; ** olive branch, ph. [idiom[ మైత్రీ సందేశం; ** olive oil, ph. జిత తైలం; మానుగాయ నూనె; ** olive green, ph. మానుగాయ రంగు; * -ology, suff. శాస్త్ర విభాగాన్ని సూచించే అంత్య ప్రత్యయము; ఉ: శాస్త్రం; ఎరిమి; ఎర్మి; ** biology, n. జీవశాస్త్రం; మనీకెరిమి; ** botany, n. వృక్షశాస్త్రం; మానెరిమి; * oma, suff. [med] వైద్య రంగంలో వచ్చే ఈ ఉత్తర ప్రత్యయానికి అర్థం "కంతి"; అనగా, శరీరంలోని జీవకణాలు మితిమీరి పెరిగి కాయలా తయారవడం; ఈ కంతి కేంసరు కావచ్చు, కాకపోవచ్చు; ** carcinoma, ph. అంగాలని చుట్టి ఉండే పొరలలో కాని, చర్మపు పొరలలో కాని వచ్చే కేంసరు; ** cytoma, ph. కణాలకి సంబంధించిన కంతి; ** melanoma, ph. మెలనిన్‌ అనే రంగు పదార్థం ఉన్న చోట (సాధారణంగా చర్మం) పెరిగే కంతి; ** sarcoma, ph. శరీరపు కట్టడానికి ఉపయోగపడే భాగాలకి (అనగా, ఉ. ఎముకలు, కండరాలు, వగైరాలకి) వచ్చే కేంసరు; * ombrophobia, n. వానపిరికి; వర్షం అంటే భయం; * ombudsman, n. లోకపాల్; * omelet, n. గుడ్డట్టు; గుడ్డు పొరటు; (rel.) scrambled eggs; * omen, n. శకునం; ** bad omen, ph. అపశకునం; దుర్నిమిత్తం; దుశ్శకునం; ** fatal omen, ph. మారకం; * ominous, adj. దుశ్శకునమైన; అశుభసూచకమైన; * omit, v. t. మినహాయించు; పరిహరించు; వదలివేయు; విడచిపెట్టు; * omission, n. పరిహార్యం; మినహాయింపు; పరిహరింపు; చేయమి; * omni, adj. సర్వ; అన్ని; సమస్థ; * omnidirectional, n. సర్వదిశాత్మకం; * omniscience, n. సర్వజ్ఞత; * omniscient, n. సర్వజ్ఞుడు; అన్నీ తెలిసినవాడు; * omnipotent, adj. సర్వశక్తిసంపన్నత; సర్వసమర్ధత; సర్వశక్తిత్వం; * omnipotent, n. సర్వశక్తిసంపన్నుడు; సర్వసమర్ధుడు; * omnipresence, n. సర్వవ్యాప్తి; సర్వవ్యాపకత్వం; * omnipresent, n. సర్వోపగతుడు; సర్వవ్యాపకుడు; * omnivorous, adj. సర్వభక్షక; * omnivore, n. సర్వభక్షిణి; సర్వాహారి; సర్వభక్షకి; * on, prep. మీద; పైన; గురించి; ** on behalf, ph. తరఫున; పక్షమున; ** on demand, ph. అడగ్గానే; అడిగిన వెంటనే; * once, adv. (1) ఒకప్పుడు; ఒకానొకప్పుడు; (2) ఒకసారి; ఒకమారు; ఒకతడవ; ఒక పర్యాయం; ఒక తూరి; ** once upon a time, ph. అనగా అనగా; తొలి; తొల్లి; * one, adj. ఏక; ఒంటి; * one, n. ఒకటి; ** increment by one, ph. ఏకోత్తరించు; ఏకోత్తరవృద్ధి; ఒకటొకటిగా పెంచు; ** one-by-one, ph. ఒకదాని తరువాత మరొకటి చొప్పున; ఐకాఇకంగా; ** one-to-one correspondence, ph. ఏకైక సంబంధం; ** one and only, ph. ఏకైక; * one's, adj. స్వ; స్వకీయ; తన; తనదైన; * one's own duty, ph. స్వధర్మం; * one-dimensional, adj. ఏకమాత్రక; ఏకప్రమాణ; ఏక దిశమాన; ఒకే కొలత గల; * onion, n. (1) ఉల్లి; ఉల్లిపాయ; ఉల్లిగడ్డ; అల్లియం; (2) నీరుల్లి; పెద్ద ఉల్లి; ఎరగ్రడ్డ; సుకంద; ** green onion, ph. ఉల్లికాడలు; ** yellow onion, ph. లతార్కం; దుద్రుమం; ** onion bulb, ph. ఉల్లిపాయ; ఉల్లిగడ్డ; అల్లియం; ఎరగడ్డ; * onionskin, n. ఉల్లిపొర; ఉలిపిరి; ** onion skin paper, ph. ఉల్లిపొర కాగితం; * onlooker, n. చూపరి; దారిన పోయే దానయ్య; కలుగజేసుకోకుండా పక్కనుండి చూసే వ్యక్తి; ప్రేక్షకులు; * only, adj. ఏక; ఒకే ఒక; * only, adv. మాత్రం; * onomastics, n. సంజ్ఞానామ పరిశీలన; పేర్ల పూర్వాపరాలని పరిశీలించే శాస్త్రం; * onomatopoeia, n. ధ్వన్యనుకరణం; భావమును వ్యక్తపరచు శబ్దం; ఒక రకమైన శబ్దాలంకారం; అన్నం కుతకుత ఉడుకుతున్నది అన్నప్పుడు ‘కుతకుత’ అన్నం ఉడికే శబ్దాన్ని అనుకరించడమే ఈ అలంకారం లక్షణం; అటజనికాంచె భూమిసురు డంబరచుంబి శిర స్సరజ్ఝరీ పటల ముహుర్ముహు ర్లుఠ దభంగ తరంగ మృదంగ నిస్వన లో "అభంగ తరంగ మృదంగ నిస్స్వన" మరొక ఉదాహరణ; * onset, n. మొదలు; ఆరంభం; * onslaught, n. ఆక్రమణ; పైబడడం; ఆఘాతం; * ontology, n. లక్షణ శాస్త్రం; సత్త్వమీమాంశ; దృశ్యమాన ప్రపంచంలో వస్తువుల మూల స్వభావాన్ని తెలుసుకొనడానికి ప్రయత్నించే ఆధిభౌతిక విజ్ఞాన శాస్త్రం; a set of concepts and categories in a subject area or domain that shows their properties and the relations between them; Ontology లో సత్తా (అంటే ఉనికి) గల పదార్థాల తత్త్వము ముఖ్యం; * ontological, adj. లక్షణ శాస్త్ర సంబంధమైన; * onus, n. బాధ్యత; పూచీ; భారం; * onyx, n. గోమేధికం; క్వార్‍ట్జ్ (quartz) జాతికి చెందిన రాయి; SiO₂; * oodles, n. pl. కొల్లలు; * oogamy, n. అండ సంయోగం; * oogenesis, n. అండజననం; అండోత్పత్తి; * oogonium, n. స్త్రీ బీజాశయం; * oology, n. అండాధ్యయనం; గుడ్లని అధ్యయనం చేసే శాస్త్రం: * ooze, v. i. ఒలుకు; కారు; చెమర్చు; ఊరు; శ్రవించు; * opal, n. క్షీరోపలం; ఒక విలువైన రాయి; * opaque, n. కాంతి కిరణాలని చొరనీయని లక్షణం గల; * open, adj. తెరచిన; తీసిన; విడిన; వికసించిన; విప్పిన; వివృత; విరళ; ఉపరితల; ** near-open, ph. ఉప వివృత; జారుగా తెరచిన; ** wide open, ph. బార్లా తెరచిన; బారుగా తెరచిన; బార్లా తీసిన; ** open set, ph. వివృత సమితి; ** open society, ph. వివృత సమాజం; ** open circuit, ph. వివృత వలయం; వివృత పరివాహం; ** open door, ph. విరళారళం; విరళ అరళం; ** open drainage system, ph. ఉపరితల నీటిపారుదల వ్యవస్థ; ** open forcibly, ph. పెగుల్చు; పెగలదీయు; ** open gently, ph. విడదీయు; జాగ్రతగా తెరచు; * open, v. i. వికసించు; * open, v. t. తెరుచు; విప్పు; విడదీయు; పెగుల్చు; పెగలదీయు; * opening, n. (1) వివారం; వివరం; కన్నం; బెజ్జం; (2) ఖాళీ; ఖాళీ స్థలం; సందు; బీటిక; (3) ఎత్తుబడి; మొదలు; * openly, adv. బాహాటంగా; బహిరంగంగా; వెల్లడిగా; దాపరికం లేకుండా; నిష్కపటంగా; * opera, n. గేయ నాటకం; Originally understood as an entirely sung piece, in contrast to a play with songs, opera has come to include numerous genres, including some that include spoken dialogue; * operate, v. t. (1) తోలు; నడుపు; చోదించు; (2) శ చికిత్స చేయు; * operating system, n. నిరవాకి; ఉపద్రష్ఠ; కలనాత్మ; ఆత్మ లేని శరీరం ఎలాంటిదో అలాగే కలనాత్మ లేని కలనయంత్రం ప్రాణం లేని బొందె వంటిది; ఒక కలనయంత్రంలో పనిచేసే క్రమణికల (ప్రోగ్రాముల) మీద అజమాయిషీ, లేదా నిరవాకం, చేసే మరొక పెద్ద క్రమణిక; the software that supports a computer's basic functions, such as scheduling tasks, executing applications, and controlling peripherals; * operation, n. (1) [math.] సంక్రియ; పరిక్రియ; పరికర్మ; సముచ్చయం; (2) శస్త్ర చికిత్స; కోత; (3) చర్య; కార్యము; ** algebraic operation, ph. బీజీయ పరిక్రియ; బీజీయ సముచ్చయం; ** mathematical operation, ph. గణిత పరిక్రియ; ** surgical operation, ph. శస్త్ర పరిక్రియ; శస్త్ర సముచ్చయం; * operator, n. [math.] పరికర్త; కర్మచారి; నిర్వాహకుడు; ** difference operator, ph. భేద పరికర్త; ** differential operator, ph. అవకలన పరికర్త; * operative, n. కర్మచారి; * ophidiophobia, n. అహిభయం; పాము జడుపు; పాము అంటే భయం; * opinion, n. అభిప్రాయం; మతం; ప్రవాదం; అనుకోలు; ** difference of opinion, ph. అభిప్రాయ భేదం; ** good opinion, ph. సదభిప్రాయం; ** in my opinion, ph. నా అభిప్రాయం ప్రకారం; ** of the same opinion, ph. సమత; ** popular opinion, ph. లోక ప్రవాదం; * opinionated, adj. దిట్టమైన అభిప్రాయాలు గల; * opium, n. నల్లమందు; అభిని; అహిఫేనం; ** opium poppy seeds, ph. గసగసాలు; అభిని; * opponent, n. ప్రత్యర్థి; ప్రతిద్వంది; ప్రతిస్పర్ధి; ప్రతిపక్ష; ప్రతికక్షి; ఎదిరి; వ్యతిరేకి; ప్రతికూలుడు; విరోధి; ప్రతిరోధి; ప్రతిరోధి, pratirOdhi * opportune, adj. సానుకూల; సమయానుకూల; ** opportune idea, ph. తరుణోపాయం; ** opportune moment, ph. సానుకూల పరిస్థితి; * opportunist, n. అవకాశవాది; * opportunity, n. అవకాశం; తరుణం; వీలు; సమయం; ఎసలిక; ** good opportunity, ph. సదవకాశం; మంచి తరుణం; * oppose, v. t. ప్రతిఘటించు; ఎదిరించు; * opposite, adj. విరుద్ధ; విపరీత; అభిముఖ; వ్యతరిక్త; వ్యతిరేక; ప్రాభిముఖ; ఎదురెదురుగా; ఎదుటి; * opposites, n. పరస్పర విరుద్ధములు; * opposition, n. (1) ప్రతిపక్షం; విపక్షం; (2) వ్యతిరిక్తం; (3) (astro.) సూర్యుడిని, మరొక బాహ్య గ్రహాన్ని కలిపే ఊహాత్మక రేఖ మీదకి భూమి వచ్చినప్పుడు ఉన్న స్థితి; Opposition is when a planet is opposite the Earth from the Sun. This is when we can observe it best, as it is normally nearest Earth at this point. Opposition is typically used to describe a superior planet’s position; (ant.) conjunction; conjunction occurs when any two astronomical objects (such as asteroids, moons, planets, and stars) appear to be close together in the sky, as observed from Earth; ** opposition party, ph. ప్రతిపక్షం; విపక్షం; * oppression, n. జులుం; * optic, adj. దృష్టి; దృక్; చక్షు; నేత్ర; ** optic nerve, ph. నేత్ర నాడి; * optical, adj. చక్షుష; ** optical axis, ph. చక్షుష అక్షం; చక్షుషాక్షం; ** optical fiber, ph. చక్షుష తంతువు; దృక్ తంతువు; ** optical illusion, ph. చక్షుష భ్రమ; ** optical instruments, ph. చక్షుష పరికరాలు; ** optical microscope, ph. చక్షుష సూక్ష్మదర్శిని; * optician, n. కళ్లద్దాలని తయారు చేసే వ్యక్తి; * optics, n. (1) కాంతిశాస్త్రం; నేత్రజ్ఞానశాస్త్రం; దృశాశాస్త్రం; తేజశ్శాస్త్రము; (2) ప్రచారం కొరకు ఛాయాచిత్రాలలో కనబడే తీరు; * optimism, n. ఆశావాదం; * optimistic, adj. ఆశాజనక;; * optimization, n. ఉన్న ప్రత్యామ్నాయాలలో సర్వోత్తమమైన ప్రత్యామ్నాయాన్ని ఎంచుకునే పద్ధతి; * optimum, n. సర్వోత్తమం; * option, n. వైకల్పికం; వికల్పం; వైభాషికం; ఐచ్ఛికం; ఐచ్చికాంశం; * optional, n. వైకల్పికం; వికల్పం; వైభాషికం; ఐచ్ఛికం; ఐచ్చికాంశం; * ophthalmologist, n. కంటివైద్యుడు; కంటి జబ్బులని నయం చేసే వైద్యుడు; * ophthalmology, n. నేత్రవైద్యం; కంటివైద్యం; * option, n. వికల్పం; విభాష: అభిరుచి; కోరి ఎన్నుకున్నది; * optional, adj. ఐచ్ఛిక; * optometrist, n. దృష్టిదోషాన్ని కొలచి కళ్లజోడుని అమర్చే వ్యక్తి; * opulence, n. ఐశ్వర్యం; అయిస్వర్యం; * opulent, adj. విలువైన వస్తువులతో అలంకరించబడ్డ; * or, conj., కాని; లేక; కానిపక్షంలో; లేకపోతే; లేనియెడల; * oracle, n. సర్వజ్ఞుడు; ద్రష్ట; ప్రవక్త; గ్రీకు గాథలలో వచ్చే అన్నీ తెలిసిన వ్యక్తి; * oral, adj. (1) నోటిద్వారా; వాక్; వాగ్రూపంగా; వాచా; వాచ్య; వాచారంభ; మౌఖిక; మూజువాణీ; (2) నోటికి సంబంధించిన; నోటితో; ఆశ్య; ** oral cavity, అంగిలిగుంట; ఆశ్య కుహరం; ** oral commitment, ph. వాగ్దానం; ** oral examination, ph. వాచ పరీక్ష; ** oral exegesis, ph. కథాకాలక్షేపం; ** oral medicine, ph. నోటిద్వారా వేసికొనే మందు; మూజువాణీ మందు; ** oral testimony, ph. వాగ్మూలం; ** oral thrush, ph. తెల్ల పూత; ** oral tradition, ph. మౌఖిక సంప్రదాయం; * orally, adv. వాచ్యంగా; నోటి; * orange, n. (1) నారింజ; నాగరంగం; కిచ్చిలి; (2) నారింజ రంగు; ** batavian orange, ph. బత్తాయి; మోసంబి; ** navel orange, ph. బొడ్డు నారింజ; నాభి నారింజ; ** sweet orange, ph. బత్తాయి; చీనీకాయ; మోసంబి; తియ్య నారింజ; [bot.] Citrus sinensis; ** mandarin orange, ph. కమలాఫలం; [bot.] ''Citrus reticulata;'' ** International orange, ph. ముదురు నారింజ రంగు; * orator, n. వక్త; వాంగ్మి; ప్రవక్త; * oratory, n. వక్తృత్వం; * orb, n. (1) బింబం; (2) గోళం; * orbicular, adj. మండలాకార; * orbit, n. కక్ష్య; చారగతి; వివర్తకం; భచక్రం; ** inner orbit, ph. అల్ప వృత్తం; అల్ప కక్ష్య; ** outer orbit, ph. అధిక వృత్తం; అధిక కక్ష్య; * orbital, adj. కక్షీయ; కక్ష్యకి సంబంధించిన; గ్రహగతికి సంబంధించిన; ** orbital mechanics, ph. కక్షీయ యంత్రశాస్త్రం; (note) mechanics is that area of science concerned with the behavior of physical bodies when subjected to forces or displacements; * orbital, n. విగతి; విస్తృతమైన గతి; ఒక ఎలక్ట్రాను ఎక్కడ ఉందో సూచించడానికి వాడే తరంగ ప్రమేయపు లక్షణం; గుళిక వాదంలో వచ్చే ఒక సంక్లిష్ట భావన; * orchard, n. పండ్లతోట; తోట; తోపు; ** palm orchard, ph. తాటి తోపు; * orchestra, n. వాద్యబృందం; భజంత్రీలు; పక్కవాద్యాలు; * ordeal, n. అగ్ని పరీక్ష; * order, n. (1) ఆనతి; ఆన; ఆజ్ఞ; ఆజ్ఞాపన; అనుశాశనం; ఉత్తర్వు; తాకీదు; (2) ఆజ్ఞా పత్రిక; ఫర్మానా; (3) క్రమం; వరుస; (4) క్రమం; శాస్త్రవేత్తలు జీవకోటిని ఏడు వర్గాలుగా విడగొట్టినప్పుడు నాలుగవ వర్గానికి పెట్టిన పేరు; [see also] genus, family, order, class, phylum and kingdom; ** alphabetical order, ph. అక్షర క్రమం; ** infra order, ph. అధోక్రమం; జీవశాస్త్రంలో క్రమం, ఉపక్రమం, అధోక్రమం అనేది అవరోహణ క్రమం; ** money order, ph. మనియార్డరు; పైకపు బరాతం; ** out of order, ph. క్రమం తప్పడం; తారుమారు అవడం; ** primate order, ph. వానరాలు; వానర క్రమం; ** written order, ph. బరాతం; పరవానా; ** ordered pair, ph. [math.] క్రమ యుగ్మం; (x, y) అనేది క్రమ యుగ్మం; ** suborder, ph. ఉపక్రమం; జీవశాస్త్రంలో క్రమం, ఉపక్రమం, అధోక్రమం అనేది అవరోహణ క్రమం; * orderly, n. ఆసుపత్రిలో పనివాడు; * ordinal, adj. వరసవారీ; వరసలోని; వరసలోనుండి ఎంచిన; క్రమ; ** ordinal number, ph. వరసవారీ సంఖ్య; క్రమ సంఖ్య; * ordinance, n. ఆజ్ఞ; అధికార శాసనం; * ordinarily, adv. సామాన్యంగా; సాధారణంగా; * ordinary, adj. సామాన్య; సాధారణ; సాదా; లౌకిక; మామూలు; తందురుసు; ** ordinary person, ph. సామాన్యుడు; సామాన్యురాలు; తందురుసు రెంచ; తందురుసువాడు; * ordnance, n. యుద్ధసామగ్రి; తోపులు; * ore, n. ఖనిజం; * oregano, n. పాశ్చాత్య దేశాల వంటకాలలో వాడే ఒక సుగంధ పత్రి; [bot.] Origanum; ** Greek oregano, ph. [bot.] ''Origanum vulgare hirtum''; ** Italian oregano, ph. [bot.] ''Origanum majoricum''; * organ, n. (1) అంగం; అవయవం; (2) ఒక రకం పియానో; * organism, n. జీవి; * organic, adj. ఆంగిక; సేంద్రియ; చేతన; అవయవజనిత; * organization, n. (1) సంస్థ; వ్యవస్థ; (2) సంవిధానం; * organized, adj. వ్యవస్థిత; సంఘటిత; ** organized labor, ph. సంఘటిత శ్రామిక వర్గం; * organizers, n. pl. కార్యకర్తలు; నిర్వాహకులు; వ్యవహర్తలు; సంధాతలు; * orgasm, n. రతిక్రీడలో పరాకాష్ఠని అందుకున్న సన్నివేశం; * oriel, n. వీధి అరుగు; వీధి వసారా; చీడీ; * oriental, adj. పూర్వ; ప్రాక్; ప్రాచ్యదేశ; * orientation, n. దృగ్విన్యాసం; దిక్సాధన; * orifice, n. బెజ్జం; * origin, n. మూలం; ప్రభవం; ప్రభూతి; సంభవం; పుట్టుక; హేతువు; మూల బిందువు; * original, adj. అసలు; మొదటి; మూల; ** original copy, ph. అసలు ప్రతి; * original, n. (1) అసలు; మొదటిది; మాతృక; మూలం; (2) అసలు ప్రతి; ** Telugu original, ph. తెలుగు మాతృక; తెలుగు మూలం; * originality, n. అపూర్వత; నూతనత్వం; ఉపజ్ఞ; * orgon, n. నిమ్మ గడ్డి; * originator, n. m. కారణభూతుడు; * oriole, n. కల్ల పిట్ట; * Orion, n. మృగవ్యాధుడు; వృత్రాసురుడు; మృగశిర; మృగశీర్షం; అగ్రహాయిణి; ఇది క్రమంగా అగ్రాయిని, తరువాత ఒరాయన్ అయేయని అంటారు; నిజానికి మృగశిర అనే కూటమి మృగవ్యాధ రాశిలో ఒక భాగమే; ** Orion's Belt, ph. త్రిపురములు; ఇన్వకములు; గొల్లకావడి చుక్కలు; * ornate, adj. అలంకృతమైన; సాలంకృత; * ornament, n. నగ; భూషణం; ఆభరణం; తొడవు; రవణం; అలంకారం; * ornamentation, n. అలంకారం; సంగీతంలో అలంకారం అంటే సాదా, సీదాగా పాడకుండా స్వరాలకి చిన్న ఊపో, గమకమో, కంపిత గమకమో, వగైరాలు చేర్చి పాడడం; భాషలో అలంకారం అంటే ఉపమ, రూపక, మొదలైన అలంకారాలు వాడడం; * ornithology, n. పక్షిశాస్త్రం; * orphans, n. అనాథలు; తల్లిదండ్రులు లేని పిల్లలు; * orphanage, n. అనాథ శరణాలయం; * ortho, pref. తిన్ననైన; ఉదగ్ర; * orthodontist, n. ఎత్తుపల్లాలు ఉన్న పంటి వరసని తిన్నగా చేసే వైద్యుడు; * orthodox, adj. పూర్వాచార; సదాచార; శ్రోత్రియ; ఆస్తిక; * orthodoxy, n. పూర్వాచార పద్ధతి; శ్రోత్రియ సంప్రదాయం; ఆస్తికత్వం; ఛాందసం; వేదాలని ప్రమాణంగా నమ్మడం; * orthogonal, adj. లంబీయ; లంబకోణీయ; ఉదగ్రకోణీయ; * orthonormal, adj. లంబనిట్రీయ; * orthography, n. వర్ణక్రమం; వర్ణక్రమదోషం లేకుండా రాయడం; * orthotropous, adj. [bot.] ఉదగ్రముఖ; having the nucleus of a plant ovule straight; * oscillating, adj. డోలాయమాన; స్పందన; నివర్తన; ** oscillating universe theory, ph. విశ్వస్పందన వాదం; * oscillation, n. స్పందనం; డోలనం; నివర్తనం; ఊగడం; ఆందోళనం; * oscillator, n. [phys.] ఆందోళిక; ** harmonic oscillator, ph. [phys.] హరాత్మక ఆందోళిక; స్వరాత్మక ఆందోళిక; In classical mechanics, a harmonic oscillator is a system that, when displaced from its equilibrium position, experiences a restoring force F proportional to the displacement x; * oscillatory, adj. స్పందించే; డోలాయమానమైన; ఊగే; ** oscillatory universe, ph. స్పందించే విశ్వం; ** theory of the oscillatory universe, ph. విశ్వ స్పందన వాదం; see also big bang theory; * oscilloscope, n. డోలన దర్శిని; * osculation, n. వేష్టనం; చుంబనం; * osmosis, n. అభిసరణం; ఉత్సరణం; ద్రవాభిసరణ; ** osmotic pressure, ph. అభిసరణ ప్రేషం; ** reverse osmosis, ph. వ్యతిరేక ద్రవాభిసరణం; * ostentation, n. ఆడంబరం; డంబరం; ** verbal ostentation, ph. వాగాడంబరం; * osteomalacia, n. అస్తిమాల్యం; ఎముకల బలహీనతకు చెందిన వ్యాధి; * ostrich, n. నిప్పుకోడి; ఉష్ట్రపక్షి; ఆఫ్రికాలో ఉండే ఎగరలేని పెద్ద పక్షి; [bio.] ''Struthio camelus''; * other, adj. మరొక; వేరే; లాతి; అన్య; పరాయి; (rel.) another; ** other countries, ph. అన్య దేశాలు; పరాయి దేశాలు; ** other people, ph. లాతి వాళ్లు; ** other side, ph. అవతల; అవతల పక్క; * otiose, adj. పనికిమాలిన; * otter, n. ఆటర్; నీళ్ళల్లో ఉండే కుక్కని పోలిన ఒక క్షీరదం; * otherwise, adv. అలాకాని పక్షంలో; అట్లుకాకున్న; కానిచో; అన్యథా; అథవా; పక్షాంతరమున; * ounce, n. అవున్సు; (1) ద్రవ పదార్థాలని కొలవడానికి వాడే ఒక మానం; (2) బరువుని కొలిచేటప్పుడు పౌనులో పదహారో వంతు; * our, poss. pron. (1) inclusive, మన; (2) exclusive; మా; మాయొక్క; * out, adv. బైట; బైటకి; * outbreak, n. అకస్మాత్తుగా చెలరేగడం; విప్లవ సంఘటన; విఘటన; the sudden or violent start of something unwelcome, such as war, disease, etc. * outbreak, v. i. వ్యాపించు; వ్యాప్తిచెందు; చెలరేగు; * outcast, n. అప్రాశ్యుడు; వెలి వేయబడ్డవాడు; * outcome, n. ఫలితార్థం; ఫలం; పరిణామం; * outcropping, n. గుట్ట; శిలాసంస్తరం; మట్టిలోంచి బయటికి పొడుచుకు వచ్చిన శిలాసంస్తరం; * outcry, n. పెద్ద గోల; గొడవ; ఉద్ఘోషం; * outdoor, adj. బయటి; లోపలి కాని; * outer, adj. బహిర్గత; బాహ్య; * outfit, n. (1) దుస్తులు; (2) సరంజామా; సాధన సంపత్తి; * outlaw, v. t. నిషేధించు; * outlay, n. పెట్టుబడి; మొత్తపు ఖర్చు; వ్యయం; * outlet, n. నిర్గమ ద్వారం; నిర్గమం; * outline, n. రూపురేఖ; * output, adj. వెలపట; బహిర్గత; అంతర్యాన; అంతర్యాగ; ** output data, ph. బహిర్గత దత్తాంశం; బహిర్యానాంశం; బహిర్యాగాంశం; ** output pressure, ph. బహిర్గత పీడనం; * output, n. వెలపలం; వెలపటంశం; నిర్గమాంశం; నిర్గతం; బహిర్గతం; బహిర్హితం; బహిర్యానం; బహిర్యాగం; బరవానా; పోత; ఫలితం; పరిణామం; ఉత్పన్నం; ఉత్పాదన; ఫలోత్పత్తి; నిర్గళితం; ఆయాతం; ప్రదానం; బైపెట్టు; * outrage, n. దౌర్జన్యం; దురంతం; దురాగతం; * outside, n. బయట; * outsiders, n. pl. బయటివారు; తస్మదీయులు; * outskirts, n. పొలిమేరలు; శివార్లు; * outstanding, adj. (1) విశిష్టమైన; (2) బాకీ ఉన్న; మిగిలిన; ** outstanding exhibition, ph. విశిష్టమైన ప్రదర్శన; ** outstanding debt, ph. మిగిలిన అప్పు; * outstretched, adj. బారజాపిన; చాపిన; * outward, adj. బహిర్; బాహరమైన; * ova, n. గుడ్లు; అండములు; * ovary, n. స్త్రీబీజకోశం; అండకోశం; గర్భాగారం; * oven, n. (అవెన్) ఆవం; ఆశ్మంతం; హసంతి; కమటం; పొక్కలి; పొయ్యి; ** goldsmith's oven, ph. కమటం; ** oven bird, ph. పొయ్యిపిట్ట; ఆవపిట్ట; ** oven to fire bricks, ph. ఇటుకలావం; * over, prep.కంటె; మీద; పైన; * over-bar, n. [math.] శిరోవారం; గణితంలో బీజాక్షరాల తల మీద గీసే అడ్డు గీత; * overbearing, adj. దాష్టీకమైన; * overcast, adj. మబ్బు కమ్మిన; మందారముగానున్న; * overcoat, n. అంగరఖా; * overcome, v. i. అధిగమించు; నిస్తరించు; గెలుచు; జయించు; * overdose, n. మితిమీరిన మోతాదు; * overdue, n. నిల్వ బాకీ; బకాయ; * overflow, v. i. పొంగు; ఉప్పొంగు; * overhang, v.i. వేలాడు; * overhead, n. అమాంబాపతులు; పై ఖర్చులు; * overlook, v. t. (1) చూడకపోవు; గమనించకపోవు; (2) ఒకరు చేసిన తప్పుని పట్టించుకోకుండా వదలిపెట్టు; (3) పైనుండి కిందకి చూచు; * overripe, adj. ఆరముగ్గిన; * oversee, v. i. అజమాయిషీ చేయు; * overseer, n. తలవరి; ఓర్సీలు; * oversight, n. (1) ఏమరుపాటు; ఏమరుపాటుతో చేసిన పొరపాటు; (2) ఏమరుపాటుతో పొరపాట్లు జరగకుండా అజమాయిషీ చేయు; (note) a word with opposing meanings; * overtake, v. t. అధిగమించు; అతిక్రమించు; పట్టుకొను; * overtly, adv. బాహాటంగా; బహిరంగంగా; * overtone, n. అతిస్వరం; ప్రాధమిక ధ్వని తరంగం కంటె ఎక్కువ తరచుదనం (పౌనఃపున్యం) తో కంపించే తరంగం; * overture, n. (1) పూర్వరంగం; (2) ఆరంభవాద్యం; సంగీత సభలలో ఉపోద్ఘాతంగా వాడే సంగీతం; (3) స్నేహభావాన్ని ప్రదర్శించడం; * overturn, v. t. (1) తలకిందులు చేయు; బోల్తా కొట్టించు; (2) దిగువ కోర్టులో చేసిన తీర్మానాన్ని ఎగువ కోర్టువారు కొట్టివేయు; * overview, n. పర్యావలోకనం; విహంగావలోకనం; * overwhelming, adj. అతిశయించిన; ** overwhelming response, ph. అతిశయించిన స్పందన; * oviduct, n. అండవాహిక; * oviform, adj. అండాకార; * Ovoviviparous, adj. అండజ సజీవ సంతానోత్పత్తి; తల్లి కడుపులో ముందు అండం ఏర్పడి, ఆపైన అక్కడే బాగా అభివృద్ధి చెంది లార్వా, లేదా ఆపై దశల్లో తల్లి కడుపులోంచి బయటకు రావటం ఇందులో కనపడుతుంది. * ovoparous, adj. అండజమైన; గుడ్డులోంచి పుట్టిన; ovum అనేది అండం. గుడ్లుగా తల్లి కడుపులోంచి బయటకు తెచ్చి వదిలేస్తే, వాటిని మరలా పొదిగితేనే పిల్లలు అవుతాయి. అంటే సగం అభివృద్ధి మాత్రమె తల్లి కడుపులో జరుగుతుంది. * ovulation, n. అండోత్సర్గం; * ovum, n. స్త్రీబీజం; అండం; శోణితం; * owing to, prep. వల్ల; నుంచి; * owl, n. గుడ్లగూబ; పులుగుపిట్ట; ఘూకం; ఉలూకం; దివాంధం; వాయసారాతి; వాయసారి; ధ్వాంక్షారాతి; పేచకం; * owlet, n. గుడ్లగూబ పిల్ల; * own, adj. స్వంత; ఖాసా; కాసా; * owner, n. స్వామి; కామందు; యజమాని; స్వంతదారు; సొంతదారు; పట్టాదారు; * ownership, n.స్వంతం; హక్కు; స్వామ్యం; స్వామిత్వం; * ox, n. s. ఎద్దు; గిత్త; వృషభం; * oxen, n. pl. ఎడ్లు; గిత్తలు; * oxidation, n. భస్మీకరణం; ఉపచయం; ** exothermic oxidation, ph. ఉష్ణమోచక భస్మీకరణ; * oxidant, n. భస్మీకరి; భస్మం చేసేది; ** antioxidant, n. ప్రతిభస్మీకరి; * oxide, n. ఆమ్లజనితో సంయోగం చెందగా వచ్చిన తుప్పు; * ox gall, n. గోరోచనం; * oxy-acetylene, n. ఆమ్లవిదీను; ** oxy-acetylene torch, ph. ఆమ్లవిదీను దివ్వె; ఈ రకం దివ్వెతో ఉక్కుని సునాయాసంగా కోయవచ్చు; * Oxygen, n. ఆమ్లజని; ప్రాణవాయువు; రంగు, రుచి, వాసన లేని ఒక రసాయన మూలక వాయువు; (అణుసంఖ్య 8, సంక్షిప్త నామం O) * oxymoron, n. విరుద్ధోక్తి; విరోధాభాసాలంకారం; నిందాస్తుతి; సంసృష్టి; రెండు విరుద్ధమైన అర్థాలు వచ్చే మాటలని ఒకే సందర్భంలో వాడడం; ఉ. మా చెడ్డ మంచోడు; * oxide, n. భస్మం; ** iron oxide, ph. తుప్పు; * oyster, n. సీపి; గుల్లచేప; ఆల్చిప్ప; * ozone, n. ఓజోన్. మూడు ఆమ్లజని అణువులతో కూడిన బణువు; Ozone is an odorless, colorless gas made up of three oxygen molecules (O3) and is a natural part of the environment; ** ozone layer, n. ఓజోను పొర; అంతరిక్షం నుండి హాని చేసే కిరణాలు భూమిని సోకకుండా ఆపు చేసే వాయువుల పొర; * ''' |width="65"| <!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---> |- |- <!--- Nothing Below This Line! ---> |} ==మూలం== * V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN 0-9678080-2-2 [[వర్గం:వేమూరి ఇంగ్లీషు-తెలుగు నిఘంటువు]] kfsd88le1hzbq00si993jrefs5qmq6w 0 3015 35392 35280 2024-12-01T20:54:50Z Vemurione 1689 /* Part 2: గ - ga */ 35392 wikitext text/x-wiki =నిఘంటువు= * This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002. * You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made and needs to be corrected. * PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks * American spelling is used throughout. * There is no clearly established, standardized alphabetical order in Telugu. The justification for the scheme used here would be too long for discussion here. 16 March 2016. {| class="wikitable" |- ! నిర్వచనములు<!--- Do Not Change This Line ---> ! ఆసక్తికర చిత్రములు<!--- Do Not Change This Line ---> |- |width="895"|<!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---> ==Part 1: గం - gaM== <poem> గం, gaM -root. --suggests movement; [Sans.] గచ్ = to go; ---ఖగం = one that moves in space; kite; bird. ---తరంగం = one that moves on water; wave. ---విహంగం = one that moves in air; bird. గంగ, gaMga -n. --(1) the river Ganges; --(2) river goddess Ganga; --(3) water, especially pure (in the sense of unadulterated, rather than distilled) water; ---పాతాళ గంగ = underground water, especially underground springs. గంగడోలు, gaMgaDOlu -n. --dewlap; the loose skin hanging from the neck of a cow or ox; గంగరావి, gaMgarAvi -n. --portia tree; umbrella tree; [bot.] ''Hibiscus populnea; Thespesia populnea;'' -- juice of leaves and fruits applied to scabies; psoriasis and other skin ailments; -- బ్రహ్మదారువు; గంగరేగు, gaMgarEgu -n. -- Indian plum; Chinese date; [bot.] ''Ziziphus jujuba;'' -- a small evergreen tree with dark, green leaves, and egg-shaped edible fruits with acidic pulp and a hard, central stone; -- గంగరేను; పెద్దరేగు; [Hin.] బేర్; గంగవల్లికూర, గంగవల్లికూర - n. -- Purslane, [bot.] ''Portulaca aleracea;'' a small, smooth, fleshy annual herb populrly used as a green leaf vegetable; -- గంగావాయలాకు; కులఫా; గంగవెర్రులెత్తు, gaMgaverrulettu -v. i. --going crazy; going out of control; గంగసింధూరం, gaMgasiMdhUraM -n. --red oxide of lead; గంగాలిచిప్ప గుల్ల, gaMgAlicippa gulla -n. --(1) backwater clam; [bio.] ''Meretrix casta''; --(2) bay clam; (bio.] ''Meretrix meretrix''; గంగాళం, gaMgALaM -n. --a large metallic vessel with a wide mouth; (rel.) పంచపాత్ర; గంగి, gaMgi -adj. --venerable; ---గంగి గోవు = a cow of good breed; euphemism for a gentle personality of either gender. గంగిరెద్దు, gaMgireddu -n. --venerable bull; an ordinary bull decorated with colorful blankets and bells and taught to do what the master says; a euphemism for a "yes" man. గంజాయి, gaMjAyi -n. --(1) hashish; bhang; marijuana; [bot.] ''Cannabis indica''; --(2) Indian hemp; cannabis; [bot.] ''Cannabis sativa''; గంజి, gaMji -n. --(1) congee; strained water after cooking rice; gruel; --(2) starch; గంగిజిట్ట, gaMgijiTTa -n. --tit; a type of bird; ---బూడిదరంగు గంగిజిట్ట = grey tit; [bio.] ''Parus major''; గంజిపెట్టడం, gaMjipeTTadaM -n. --starching clothes during washing; గంజిత్తు, gaMjittu -n. --mineral pitch; tar; (ety.) గని + జిత్తు; గంటం, gaMTaM -n. --stylus; iron pen; [Sans.] కంటకం; గంట, gaMTa -n. --(1) hour; approximately 24th part of a solar day; --(2) bell; gong; chime; --(3) stubble; shoots growing around the main stem of a paddy plant; గంటగలగరాకు, gaMTagalagarAku -n. --False Daisy; [bot.] ''Eclipta prostrata''; ''Eclipta alba''; -- is a herb that has traditionally been used in Ayurvedic medicine for being a liver tonic (for which it is one of the more effective herbs apparently) and having beneficial effects on diabetes, eye health, and hair growth; this grows wild along irrigation canals in India; -- [Sans.] భృంగరాజు; గంటు, gaMTu -n. --notch; [[గంటుబారంగి]], gaMTubAraMgi -n. -- Bharangi; Glory bower; Bleeding-heart; Bag flower; [bot.] ''Clerodendron serratum; Siphonanthus indica; Premna herbacea;'' -- herb used in the Ayurvedic system which is very famous for a healthy respiratory system and for giving good rhythm to voice; గంటెలు, gaMTelu -n. --spiked millet; [bot.] ''Holcus spicatus; Panicum spicatum;'' --సజ్జలు; గండం, gaMDaM -n. --(1) evil hour; --(2) serious danger; గండకీ వృక్షం, gaMDakI vRkhaM -- Cow's paw; [bot.] ''Bauhinia variegata''; -- used as an anti-bacterial, anti-arthritic, anti-inflammatory, anti-diabetic, immunomodulatory, hepato-protective, anti-oxidant, trypsin inhibitor and anti-carcinogenic activity; -- దేవకాంచనం is [bot.] ''Bauhinia purpurea''; గండంగి, gaMDaMgi -n. --a large black monkey; Madras langur; [bio.] ''Semnopithicus prianus''; గండ, gaMDa - adj. -- male; గండడు, gamDaDu -n. --a strong, brave man; ---గండరగండడు = the bravest of the brave = మగవాళ్లల్లో మగవాడు; గండపెండేరం, gaMDapenDEraM -n. --an anklet awarded to a scholar or warrior; గండభేరుండం, gaMDabhEruMDaM -n. --a fictional bird with two heads and three eyes; గండమాల వ్యాధి, gaMDamAla vyAdhi - n. --Scrofula; Scrofula is a condition in which the bacteria that causes tuberculosis causes symptoms outside the lungs. This usually takes the form of inflamed and irritated lymph nodes in the neck. Doctors also call scrofula “cervical tuberculous lymphadenitis” The cervical refers to the neck; గండమృగం, gaMDamRgaM -n. --rhinoceros; గండశిల, gaMDaSila -n. --boulder; గండసరిగ, gaMDasariga %e2t - n. -- gentleman; గండ్ర, gaMDra -adj. --big; large; గండ్రగొడ్డలి, gaMDragoDDali -n. --pick-ax; గండ్రచీమ, gaMDracIma -n. --big ant; గండు, gaMDu -adj. --male of an animal; maleness; masculine; ---గండుపిల్లి = tomcat; male cat. ---గండు తుమ్మెద = male carpenter bee. ---గండుచీమ = a big, black ant; ---గండుమీసాలు = bushy mustache; గండుమల్లి, gaMDumalli - n. -- a climbing shrub; [bot.] ''Jasminum angustifolium''; -- లింగమల్లి; సిరిమల్లి; అడవిమల్లి; గండి, gaMDi -n. --(1) breach in a river bank; gap between two hills; gorge; --(2) steep embankment; --(3) canyon wall; గండి పడు, gaMDi paDu -v. i. --be breached; (note) used when a river bank gets breached during floods; గంత, gaMta -n. --a narrow walkway on the side of a house that leads to the backyard; alleyway; గంతలు, gaMtalu -n. pl. --blinders; blinkers; eye cover; గందరగోళం, gaMdaragOLaM -n. --confusion; ado; గంధం, gaMdhaM -n. --(1) smell; odor; --(2) paste obtained by grinding wood or nut on a stone base; --(3) sandalwood paste; ---దుర్గంధం = malodor. ---సుగంధం = sweet odor; nice odor. ---మంచిగంధం = sandalwood paste. ---కరక్కాయ గంధం = paste of Chebulic myrobalan. గంధం చెట్టు, gaMdhaM ceTTu -n. --sandalwood tree; [bot.] ''Santalum album''; ---రక్త చందనం = red sandalwood; [bot.] ''Santalum rubrum''; ''Pterocarpus santalinus''; ---శ్వేత చందనం = white sandalwood; --- పీత చందనం = yellow sandalwood; ---హరి చందనం = yellow sandalwood; ---కుచందనం = Bastard sandalwood; False sandalwood; there are many trees that go by this name; గంధం పిట్ట, gaMdhaM piTTa -n. --bunting; a type of bird; --- నల్లతల గంధం పిట్ట = black-headed bunting; [bio.] ''Emberiza melanocephala''; --- ఎర్రతల గంధం పిట్ట = red-headed bunting; [bio.] ''E. bruniceps''; గంధకం, gaMdhakaM -n. --sulfur; (Br.) sulphur; one of the chemical elements with the symbol S; brimstone; గంధకామ్లం, gaMdhakAmlaM -n. --[chem.] sulfuric acid; H₂SO₄; a strong inorganic acid; గంధప్రవరాలు, gaMdhapravarAlu -n. --[bio.] ''olfactory nodes''; గంధపు చెక్క, gaMDhapu cekka -n. --a piece of sandalwood; గంధపు చెట్టు, gaMDhapu ceTTu -n. --sandalwood tree; గంధర్వులు, gaMdharvulu - n. pl. -- (1) legendary "creatures" fathered by Kashyapa and ArishTha (or Pradha?), daughter of Daksha PrajApati; -- దేవతలలో ఒక తెగవారు; హాహాహూహూ ప్రభృతులు; కశ్యపునికి, దక్ష ప్రజాపతి కూతురు అయిన అరిష్టకు (ప్రధ కు) పుట్టినవారు గంధర్వులు; -- (2) ఇంద్ర సభలో గానము చేయు ఒక తెగ దేవతలు; గంధర్వుడు మధురంగా పాటలు పాడువాడు అని నిఘంటు అర్థం. గంధర్వ జాతిలో ఆడవారు నృత్య కళల్లో ప్రావీణ్యం కలిగి వుంటారు. వీరు అమరలోక సభాసదులను తమ గాన మాధుర్యంతో, నృత్యంతో తన్మయత్వంలో విహరింపజేసెదరు. -- (3) గాంధార దేశానికి చెందిన ప్రజలు; వేదాలు, మహాభారత గ్రంధాలలో గంధర్వుల ప్రస్తావన ఉంది. పురాణాలలో తుంబురుడు అను విద్వాంసుడు (గుర్రము తల కలిగి వుండును) గంధర్వ జాతిలో శ్రేష్ఠుడిగా ప్రసిద్ధి గాంచారు. -- see also యక్షులు; గంప, gaMpa -n. --basket; గంపగుత్తగా, gaMpaguttagA -adv. -- by basketful; by contract, with no regard to details; -- మొత్తానికి మొత్తంగా; గంపపులుగు, gaMpapulugu -n. --a type of fowl; [bio.] ''Phasianus gallus''; గంభీర, gaMbhIra -adj. --solemn; grave; deep; గ్రంథము, graMthamu - n. -- a book; a volume; a collection of essays; a record of proceedings; గ్రంధి, graMthi - n. -- (1) knot; (2) A knot or joint in bamboo or cane; (3) gland; (4) swelling or hardened body tissue; -- గణుపు; కంతి; </poem> ==Part 2: గ - ga== <poem> గగనం, gaganaM -adj. --hard to get; ---గగన కుసుమం =[idiom] pie in the sky; (lit.) flower in the sky; something hard to get; unreal. -n. --sky; heavens; గగుర్పాటు, gagurpATu -n. --tingling; thrill; goosebumps; erection of body hair due to excitement or fear; పులకరింత; రోమహర్షణం; గగ్గోలు, gaggOlu -n. --uproar; clamor; గచ్చ, gacca -n. --bondue; a thorny shrub; [bot.] ''Caesalpinia bonduc''; -- the leaves are used for the treatment of hydrocyl, seeds and oil have medicinal properties; గచ్చకాయ, gaccakAya -n. --bondue nut; గచ్చు, gaccu -n. --floor; plastered floor; hard floor; గజం, gajaM -n. --(1) one yard; a length equal to 36 inches or approximately one meter; 2 మూరలు; 90 సెంటీమీటర్లు; --(2) elephant; -- (3) eight; (ety.) because 8 legendary elephants are carrying the universe on their shoulders; గజ, gaja -adj. --big; jumbo; large size; ---గజఈతగాడు = great swimmer; expert swimmer; literally, a swimmer whose “stride” covers a distance of one yard (గజం) with each stroke; perhaps "meter beater" would be an appropriate translation. ---గజదొంగ = big thief; an expert thief. గజగజ, gajagaja -adj. --onomatopoeia for shivering; trembling; గజనిమ్మ, gajanimma -n. --large lemon; [bot.] ''Citrus bergamia''; ''Citrus limettioides''; -- పెద్దనిమ్మ; గజపిప్పలి, gajapippali -n. --[bot.] ''Pothos Officinalis; Scindapsus Officinalis;'' గజమాల, gajamaala - n. -- an ode with 8 stanzas; ఎనిమిది పద్యాలున్న స్తోత్రం. గజర ఆకులు, gajara Akulu - n. -- [bot.] leaves of ''Daucus carota'' Linn.; గజిబిజి, gajibiji -n. --confusion; గజ్జి, gajji -n. --(1) eczema; allergic rash; atopic dermatitis; an infectious itch; --(2) scabies; (rel.) తామర; దురద; గజ్జెలు, gajjelu -n. --a bracelet of small bells tied to a dancer's feet; గట్టి, gaTTi -adj. --(1) hard; --(2) loud; --(3) strong; (rel.) మొండి = tough; గట్టితనం, gaTTitanaM -n. --(1) hardness; firmness; --(2) cleverness; --(3) loudness; గట్టిపడు, gaTTipaDu -v. i. --solidify; become hard; గట్టు, gaTTu -n. --bank; bund; deck of a pool; levee; embankment; (rel.) ఒడ్డు; ---కష్టాలు గట్టెక్కాయి = [idiom] troubles are over. ---చెరువు గట్టు = tank bund. గడ, gaDa -n. --stalk; a straight staff; ---చెరకుగడ = sugarcane stalk. ---వెదురుగడ = bamboo stalk; bamboo staff; గడగడ, gaDagaDa -adj. --onomatopoeia for rapid motion; గడగడలాడు, gaDagaDalADu -v. i. --tremble; shiver; shake; గడప, gaDapa -n. --threshold; the floor jamb of a door frame; గడ్డం, gaddaM -n. --(1) chin; --(2) beard; goatee; గడ్డ, gaDDa -adj. --lumpy; solid; -n. --(1) lump; thrombus; boil; వ్రణము; --(2) brook; stream; --(3) tuber; --(4) any solidified matter; --(5) clump of the earth; గడ్డకట్టు, gaDDakaTTu -v. i. --solidify; freeze; clot; గడ్డపార, gaDDapAra -n. --an indigenous tool widely used for digging and picking up chunks of loose dirt; unlike a spade which can be used while standing up, this tool requires the person to bend, practically doubling up; see also గునపం; గడ్డపెరుగు, gaDDaperugu -n. --curds; yogurt; sour cream; hard milk curds; hard yogurt; గడ్డమంచు, gaDDamaMcu -n. --ice; block of ice; గడి, gaDi -n. --(1) plaid; checkers; a type of design on a fabric; --(2) a square in a diagram like a crossword puzzle; గడియ, gaDiya -n. --(1) wooden bolt across a door; latch; --(2) duration of time equal to 24 minutes; ఘడియ; గడియారం, gaDiyAraM -n. --clock; watch; (lit.) a time meter; ---అనుగడి = clockwise; also అనుఘడి. ---ప్రతిగడి = counter-clockwise; anti-clockwise; also ప్రతిఘడి. ---గోడ గడియారం = wall clock. ---చేతి గడియారం = wrist watch. గడ్డి, gaDDi -n. --grass; hay; common grass [bot.] Cynodon dactylon; Arukam pal; ---ఎండుగడ్డి = hay. ---పచ్చిగడ్డి = green grass. గడ్డి గాదం, gaDDi gAdaM -n. --animal feed; (lit.) grass and leaves; గడ్డిగం, gaDDigaM -n. --seeder; a funnel-like device attached to a plow to drop seeds along the furrow; -- జడ్డిగం; గడ్డిచేమంతి, gaDDicEmaMti -n. -- [bot.] ''Tridax procumbens'' Linn.; -- గాయపాకు; ఇది విస్తృతంగా పెరిగే [[కలుపు మొక్క]]; ఈ మొక్క ఆకులు రసం గాయం దగ్గర రాస్తే ఒక అరగంటలో నొప్పి మాయం అవుతుంది; [[File:Coat_buttons_%28Tridax_procumbens%29_in_Hyderabad%2C_AP_W_IMG_7087.jpg|thumb|right|హైదరాబాదులో గడ్డి చేమంతి]] గడ్డిపువ్వు, gaDdipuvvu -n. --wildflower; గడ్డివాము, gaDDivAmu - n. -- haystack; గడ్డివాము కాడ కుక్క, gaDDivAmu kADa kukka - ph. -- Dog in the manger; an idiom to describe a person who has custody of something useless to him but won't allow another person to use it; గడుగ్గాయి, gaDuggAyi -n. --daredevil; mischievously smart person; (note) a term usually used while referring to children and young adults; గడువు, gaDuvu -n. --time limit; a duration of time within which a task must be done; గడుసు, gaDusu -adj. --worldly wise; precocious; గడ్డు, gaDDu -adj. --difficult; trying; hard; tough; ---గడ్డు రోజులు = difficult days; trying times. గణం, gaNaM -n. --(1) group; tribe; --(2) group of syllables in poetry; a metric unit in prosody; --(3) a branch in the army; గణగణ, gaNagaNa -adj. --onomatopoeia for the sound of a bell; గణన, gaNana -n. --(1) counting; computation; --(2) earnings; గణన పద్ధతులు, gaNana paddhatulu -n. --computational methods; గణనీయం, gaNanIyaM -n. --(1) countable --(2) select; notable; significant; గణవిభజన, gaNavibhajana -n. --[prosody] the process of analyzing a poem or verse to identify its type or class; గణాంక, gaNaMka -adj. --statistical; గణాంక శాస్త్రం, gaNaMka SAstraM -n. --statistical science; statistics (as a subject of study); గణాంకాలు, gaNaMkAlu -n. --statistics (as numbers characterizing the properties of data, such as mean standard deviation, mode, etc.; గణించు, gaNiMcu -v. t. --(1) calculate; --(2) earn; గణితం, gaNitaM -n. --mathematics; any branch of mathematics; ---అంక గణితం = arithmetic. ---కలన గణితం = calculus. ---త్రికోణ గణితం = trigonometry. ---బీజ గణితం = algebra. ---రేఖా గణితం = geometry. ---సాంఖ్య గణితం = statistics. గణుపు, gaNupu -n. --(1) joint in a finger; --(2) joint in a bamboo or sugar cane; గతం, gataM -n. --past; గత్తర, gattara - n. -- (1) garbage; trash; (2) mess; disorder; (3) cholera; (4) vomit; feces; (5) గత్యంతరం, gatyaMtaraM -n. --alternative; alternative path; గతానుగతికంగా, gatAnugatikaMgA -adv. --stereotypically; following the past pattern; following a routine blindly; గతి, gati -n. --(1) path; --(2) orbit; --(3) motion; movement; --(4) fate; the future path of action; గతితార్కిక భౌతిక వాదం, gatitArkika bhautika vAdaM -n. --dialectic materialism; an offshoot of Hegel's philosophy; గతుకులు, gatukulu -n. -- patholes; uneven road surface; -- గుంతలు; గద, gada -n. --mace; a weapon used in ancient India; గద్గదస్వరం, gadgadasvaraM -n. --trembling voice; voice trembling with grief or sorrow; గద్ద, gadda -n. --kite; ---బాపన గద్ద = the brahminy kite; [bio.] ''Haliastur indus''; ---పీతిరి గద్ద = scavenger vulture; [bio.] ''Neophron percnopterus''; ---మాల గద్ద = the pariah kite; [bio.] ''Milvus migrans''; గద్యం, gadyaM -n. --literary prose; prose; గద్య, gadya -n. --colophon; the small ‘coda’ like verse or blank verse that is traditionally written at the end of a section or chapter of classical Indian literary works; గది, gadi -n. --(1) room; chamber; cabin; --(2) compartment; --(3) a square on a chess board; గద్దించు, gaddiMcu -v. t. --chide; rebuke; గదుము, gadumu -v. t. --push; urge on; గదులగోడ, gadulagODa -n. --a wall with pigeonholes such as the one used for sorting letters at a post office; గదులపెట్టె, gadulapeTTe -n. --a box with compartments; pigeonholes a box of this type is often used in Indian kitchens to store frequently used spices; గద్దె, gadde -n. --throne; the seat of power; గని, gani -n. --mine; a dig where ores are found; same as ఖని; గనిజబ్బుగ్గ, ganijabbugga -n. --mineral spring; గన్నేరు, gannEru -n. --oleander; [bot.] ''Nerium odorum;'' --the common Oleander; sweet scented oleander; [bot.] ''Nerium odorum;'' ---పచ్చ గన్నేరు = Yellow Oleander; [bot.] ''Thevetia nerifolia;'' ''Cascabela thevetia; Thevetia peruviana;'' ---సువర్ణ గన్నేరు = Yellow Oleander; [bot.] ''Thevetia nerifolia''; ''Cascabela thevetia''; ---నందివర్ధనం = a native of tropical Africa; [bot.] ''Nerium coronarium; Tabernaemontana divaricata''; ---కొడిసె పాలచెట్టు = [bot.] ''Nerium antidysentricum;'' ---దొంత గన్నేరు = [bot.] ''Nerium odorum;'' (a variety - may be a species now). ---అడవి గన్నేరు, గన్నేరు చెట్టు, పెద్ద గన్నేరు = Sweet scented Oleander; [bot.] ''Plumeria alba''; ---దేవ గన్నేరు = a native of tropical America; [bot.] ''Plumeria acuminata''; -- వాడ గన్నేరు, గుడి గన్నేరు, తెల్ల చంపకం = Temple Tree or Pagoda Tree; White Frangipani; [bot.] ''Plumeria alba'' of the Apocynaceae family; -- గుడి గన్నేరు = [bot.] ''Thevetia peruviana''; గుడి గన్నేరు కాయలలోని పప్పు విషపూరితం. ---పప్పు మాత్రమే కాదు, ఆకులు, కాండంలో ఉండే పాలు కూడా విషపూరితమే. ఈ కాయ పప్పు లో ఉండే కార్డియాక్ గ్లైకోసైడ్స్ (Cardiac Glycosides) ప్రాణాంతకమైనట్టివి. ఈ పప్పు తిన్న వ్యక్తి వాంతులు చేసుకుని అంతిమంగా మరణిస్తాడు. సకాలంలో వైద్యసేవలు అందిస్తే విషహరణం సాధ్యం కావచ్చు. Cerberocide, Thevetin, Peruvoside మొదలైనవి గన్నేరు పప్పులో ఉండే విషపూరితమైన గ్లైకోసైడ్స్; -- కరవీరం; కరవీ వృక్షం; తెల్ల గన్నేరు, పచ్చ గన్నేరు; గప్పాలు, gappAlu -n. pl. --bragging; boasting; గబగబ, gabagaba -adj. --onomatopoeia for the act of being fast, quick, or rapid; ---గబగబ నడు = walk fast. గబ్బిలం, gabbilaM -n. --bat; a flying mammal with a furry body and membranous wings; గబ్బు, gabbu -adj. --malodorous; గబ్బుకంపు, gabbukaMpu -n. --malodor; stale odor; గభీమని, gabhImani -adv. --suddenly; hurriedly; గమకం, gamakaM -n. --[music] microtone; glide; a cluster of intermediate frequencies in the 12-tone Western scale or the 22-tone Indian scale of music; a group of frequencies that cluster around the frequency defining the primary tone; a glide through a continuum of frequencies; గమనం, gamanaM -n. --movement; motion; progress; గమనశీల, gamanaSIla -adj. --mobile; గమనార్హం, gamanArhaM -n. --noteworthy; గమనించు, gamaniMcu -v. t. --observe; note; see; గమనిక, gamanika -n. --observation; గమ్మత్తు, gammattu -n. --magic; strange event; odd thing; amusement; గమ్యం, gamyaM -n. --(1) goal; objective; --(2) destination; గమేళా, gamELA -n. --(1) a high perch on a ship's mast where a man can stand and look far; --(2) crow's nest; --(3) a utensil in the shape of a hollow spherical segment; గయ్యాళి, gayyALi -n. --shrew; an aggressive, domineering or possessive woman; గరకట్టు, garakaTTu -v. i. --clot; solidify; గరగడ, garagaDa -n. --funnel; గరగర, garagara -adj. --onomatopoeia for the feeling of rough to the touch; గరళం, garaLaM -n. --venom; poison; గర్భం, garbhaM -n. --(1) womb; --(2) pregnancy; గర్భ, garbha -adj. --embedded; ---గర్భవాక్యం = embedded sentence. గర్భకణిక, garbhakaNika -n. --[bio.] nucleus; గర్భగృహం, garbhagRhaM -n. --inner part of a house; inner sanctum; గర్భగుడి, garbhaguDi -n. --inner sanctum; sanctum sanctorum; గర్భవతి, garbhavati -n. --pregnant woman; గర్భస్రావం, garbhasrAvaM -n. --abortion; a deliberately induced miscarriage; (rel.) a miscarriage is a natural and premature termination of pregnancy; గర్వం, garvaM -n. --pride; ego; గర్హనీయం, garhanIyaM -n. -- condemnable; blameworthy; one that is fit to be blamed; గరాటు, garATu -n. --funnel; గర్భాశయం, garbhASayaM -n. --[biol.] uterus; womb; place where the embryo grows; గరిక గడ్డి, garika gaDDi -n. --creeping panic grass; [bot.] Cynodondactylon; గరిగె, garige -n. --beaker; a small pot with a spout; % entry for e-2-t beaker గరిటికమ్మ, gariTikamma -n. -- [bot.] ''Vernonia cinerea''; Less.; గరిడీ, gariDI -n. --fencing; the art of twilring a long stick or sword either as a show of dexterity or for self defense; గరిటె, gariTe -n. --(1) cooking ladle; --(2) serving spoon; గరిమ, garima -n. --mass; size; greatness; see also గురుత్వం; గరిమనాభి, garimanAbhi -n. --center of mass; గరిమ వ్యాసం, garima vyAsaM -n. --[astron.] gravitational diameter; if a celestial body is compressed below this diameter, it becomes a black hole; గరిసె, garise -n. --(1) silo; --(2) a large hamper or basket; --(3) a volumetric measure equal to the size of a silo; --(4) a volumteric measure for measuring large quantities of grain until the metric system was introduced; -- 1 గరిసె = 400 తూములు = 1600 కుంచములు; గరిష్ట, garishTa -adj. --maximum; largest; greatest; గరిష్ట సామాన్య భాజకం, garishTa sAmAnya bhAjakaM -n. --[math.] greatest common factor; G.C.F.; (ant.) L.C.M. గర్విష్టి, garvishTi -n. --prig; గరుకు, garuku -adj. --rough; coarse; rough like a sand paper; see also ముతక; గరుకు స్తంభం, garuku sthambhaM -n. --a rough pillar-like stone placed in cow sheds to help cows scratch their body parts by rubbing against them; గరుడపచ్చ, garudapacca -n. --a type of emerald; corundum with transparent light green color; గరుడపురాణం, garuDapuraaNaM - n. -- మరణానంతర జీవితం, పునర్జన్మ మరియు జీవిత అర్ధంతో సహా అనేక అంశాలతో వ్యవహరించే హిందూ గ్రంథం. విష్ణువు యొక్క వాహనం అయిన గరుడ, విష్ణువును వాస్తవిక స్వభావం (nature of Reality) గురించి వరుస ప్రశ్నలను అడుగుతాడు. గరుడుడు అడిగే ప్రశ్నలలో ఒకటి మృత్యువు యొక్క అర్థం గురించి; గరుడఫలం, garudaphalaM -n. --chaulmoogra; [bot.] ''Hydnocarpus laurifolia;'' ''Hydnocarpus wightianus;'' Plant -- Hydnocarpus wightianus or Chaulmoogra is a tree in the Achariaceae family. Hydnocarpus wightiana seed oil (Chaulmoogroil) has been widely used in traditional Indian medicine, especially in Ayurveda, and in Chinese traditional medicine for the treatment of leprosy and vitiligo; గరుడవర్ధనం, garuDavardhanam - n. -- a flowering plant; -- see also గోవర్ధనం; నందివర్ధనం; గరుపం, garupaM -n. --loam; గరుపకొడి, garupakoDi -adj. --loamy; గరుప నేలలు, garupa nElalu -n. --loamy soils; గరువం, garuvaM -n. --pride; same as గర్వం; గరువు, garuvu -adj. --gravelly; - n. -- hard and gravelly land; -- సన్నని గులకరాయి కలిసిన నేల; కొన్నిచోట్ల ఇసక గులక గలిసిన ఎర్రనేలలు గాని, నల్లనేలలు గాని; పునాసపంటలు (వేరుశెనగ, జొన్న, సజ్జ, మొ.), అరటి, పసుపు, నిమ్మ, మొ. తోటలు ఈ నేలల్లో వేస్తారు. గలం, galaM -n. --[prosody] dactyl; the combination of a long sound followed by two short sounds; గలగల, galagala -adj. --onomatopoeia for the sound of flowing water, tinkling bells, jingling bangles, etc.; గలన పత్రం, galana patraM -n. --filter paper; గలని, galani -n. --filter; filtering device; గల్లంతు, gallaMtu -n. --disturbance; tumult; గల్లా, gallA -n. --cash-box; till; cash register; గలిజేరు, galijEru -n. --hogweed; a medicinal herb spreading on the ground; decoction of leaves used for kidney and liver troubles; Ayurvedic medicine produced from this is supposed to help alleviate symptoms from prostate enlargement; [bot.] ''Trianthima monogyna;'' -- [Sans.] పునర్నవ; భృంగరాజు; గల్పిక, galpika -n. --sketch; short literary piece; -- ఇది వచన ప్రక్రియలో ఒకటి; గల్పికను కొడవగంటి కుటుంబరావు ప్రాచుర్యం లోకి తీసుకొచ్చారు. గల్పిక పరిమాణంలో కధానిక కంటే చిన్నది. ఇందులో భావన, అనుభూతి ప్రధానమైనదిగా ఉంటుంది. గల్పిక లో విమర్శలు ఉంటాయి. సంఘటనలకు ప్రాధాన్యత ఉంటుంది. ఎగతాళి లేదా వ్యంగ్యం ద్వారా ఒక వ్యక్తిని లేదా వ్యవస్థను విమర్శించడం ప్రక్రియలో చూడవచ్చు. కొడవటి గంటి కుటుంబరావు రాసిన 'అంపకాలు ' గల్పికకి ఒక ఉదాహరణ. గల్లీ, gallI -n. --narrow lane; గలేబు, galEbu -n. --pillow case; covering; jacket; anything that covers another as a protection from dirt or grease; -- గౌసేన; గళగండం, gaLagaMDaM - n. -- goiter; a swelling of the neck or larynx resulting from enlargement of the thyroid gland గళకుండిక, gaLakuMDika - n. -- uvula; a conic projection from the posterior edge of the middle of the soft palate, గళ్లా, gaLlA - n. -- funnel; గవదలు, gavadalu -n. --(1) mumps; a communicable disease of childhood, usually associated with the swelling of the salivary glands, especially the parotid glands; --(2) glands of the throat; గవరు, gavaru -n. --Indian bison; wild buffalo; గవ్యము, gavyamu -n. --dairy product; (lit.) a product of the cow; గవ్వ, gavva -n. --cowry; shell; sea shell; గవాక్షం, gavAkshaM -n. --window; గవేషణ, gavEshaNa -n. --search; గసగసాలు, gasagasAlu -n. pl. -- seeds of opium poppy; [bot.] ''Papover somniferum;'' -- గసగసాలను అన్ని దేశాల్లో పండించరు. పండించకూడదనే ఒడంబడిక ఉంది. కేవలం అనుమతి ఇవ్వబడిన దేశాల్లో (టర్కీ అందులో ఒకటి) - UN ఆధ్వర్యంలో మాత్రమే పండించాలి. కొన్ని రకాల వంటకాలలోనూ, కొన్ని జగమొండి జబ్బుల నియంత్రణకై వాడటం కోసమే పరిమిత మొత్తంలో పండిస్తారు; గసాభా, gasAbhA -n. --[math.] GCF; greatest common factor; short for గరిష్ట సామాన్య భాజకం; గసి, gasi -n. --dregs of melted butter; the sediment left after butter is made into ghee by boiling it; also గోదావరి; గసిక, gasika -n. --(1) wooden wedge or spike; --(2) wooden or iron digging instrument; --(3) plug; --(4) a plug in a wound caused by the healing process; గస్తీ, gastI -n. --patrol; watch by a security officer; గస్తీవాడు, gastIvADu -n. --sentry; గళం, gaLaM -n. --(1) throat; --(2) voice; గళధమని, gaLadhamani -n. --carotid artery; the main vessel that carries blood to the brain; గవ్యము, gavyamu -n. -- (1) any cow-derived product including dung, urine, milk, or meat; (2) milk and milk products; గహనము, gahanamu - adj. -- (1) dense; thick; deep; wild; (2) impenetrable; inaccessible; - n. -- (1) a forest; wood; (2) a cave; (3) distress; grief; గహ్వరం, gahvaraM -n. --cave; గ్రంథం, graMthaM -n. --book; treatise; గ్రంథకర్త, graMthakarta -n. --author; (rel.) రచయిత = writer; creator; గ్రంథగ్రంథి, graMthagraMthi -n. --a tough to untangle passage; a difficult to understand passage in a long narrative; -- వ్యాసఘట్టం; గ్రంథచౌర్యం, graMthacauryaM -n. --plagiarism; గ్రంథప్రచురణ హక్కు, graMthapracuraNa hakku -n. --copyright; గ్రంథమాల, graMthamAla -n. --a series of books; గ్రంథాలయం, graMthAlayaM -n. --library; గ్రంథి, graMthi -n. --[anat.] gland; ---వినాళగ్రంథి = endocrine gland; (lit.) ductless gland. గ్రస్త, grasta adjvl. -suff. --seized by; consumed by; ---భయగ్రస్తుడు = one overcome by fear. ---రోగగ్రస్తుడు = one taken ill. గ్రహం, grahaM -n. --(1) planet; this is the modern scientific meaning; to qualify as a planet, an astronomical body has to satisfy three properties: (a) orbit around a star in a well-defined orbit; (b) spherical in shape; and (c) possess sufficient gravitational pull to clear any planetary debris in the neighborhood; --(2) [lit.] one that holds with its attractive pull; with this literal definition, our sun (or, any other star) is also a "grahaM"; -- గ్రాహయతీతి గ్రహ: – అంటే ప్రభావం చూపేది గ్రహము అని. జ్యోతిషం ప్రకారం సూర్య చంద్రాదులకు మనమీద ప్రభావం ఉన్నది కాబట్టి వాటినికూడా జ్యోతిషం గ్రహాలుగానే వ్యవహరిస్తుంది; --(3) ghost; poltergeist; evil spirit; గ్రహకూటమి, grahakUTami -n. --conjunction of planets; గ్రహచారం, grahacAraM -n. --fate; misguided path; misfortune; bad luck; (lit.) the path of a planet; (rel.) గోచారం = (lit.) the path of a cow, whereabouts of a lost or missing cow; వ్యభిచారం = adultery; fornication; (lit.) taking a misguided path; గ్రహణం, grahaNaM -n. --(1) acceptance; --(2) comprehension; --(3) eclipse; the apparent darkening of a heavenly body when the shadow of another falls on it; (rel.) occultation is the disappearance of one heavenly body behind another, --(4) seizing; seizure; taking away; ---పాణిగ్రహణం = wedding. ---గోగ్రహణం = cattle rustling; stealing of cattle. ---శబ్దగ్రహణం = sound recording; capturing the sound. ---ఛాయాగ్రహణం = photography; capturing the image. గ్రహణపు మొర్రి, grahaNapu morri -n. --cleft palate; (note) this meaning came into vogue because of the belief that cleft palate is caused by when an expecting mother scratches her lip during an eclipse; గ్రహణి, grahaNi -n. --dysentery; ---దండాణుజ గ్రహణి = bacillary dysentery. గ్రహమధ్యరేఖ, grahamadhyarEkha -n. --planetary equator; గ్రహశకలం, grahaSakalaM -n. --planetoid; asteroid; గ్రహింపు, grahiMpu -n. --comprehension; understanding; గ్రహించు, grahiMcu -v. t. --(1) accept; receive; --(2) comprehend; understand; %గా - gA, గ్రా - grA, గ్లా - glA గాంభీర్యం, gAMbhIryaM -n. --depth; grandeur; dignity; గాజు, gAju -adj. --glass; ---గాజుగ్లాసు = a glass tumbler. ---గాజుపలక = a glass pane. -n. --(1) glass; --(2) bangle; గాటు, gATu -n. --gash; cut; wound; గాడి, gADi -n. --groove; striation; trench; గాడిద, gADida -n. --donkey; ass; jackass; -- అడవి గాడిద = ass -- మచ్చిక అయిన గాడిద = donkey గాడిదగడప, gADidagaDapa -n. --Bracteated birth wort; a slender, prostate herb; leafy juice mixed with castor oil is applied to eczema; [bot.] Aristolochia bracteolata Lam; --వృషగంధిక; గాడిదగుడ్డు, gADidaguDDu -ph. --[idiom.] mare’s nest; pie in the sky; something impossible; falsehood; nothingness; (lit.) the egg laid by a donkey; గాడిదపులి, gADidapuli -n. -- hyena; గాడిపొయ్యి, gADipoyyi -n. --pit-oven; in-ground fireplace; an outdoor cooking hearth made in the form of a trench for cooking in a line of large pots; such fireplaces were traditionally used at weddings or other festivals; after hotel catering came into vogue, these traditional pit-ovens are fast disappearing; గాడ్పు, gADpu -n. --hot wind or breeze; summertime breeze; గాఢత, gADhata -n.traditional --concentration; intensity; గాతం, gAtaM -n. --pit; hole; గాత్రీకరణ, gAtrIkaraNa -n. --vocalization; గాథ, gAtha -n. --(1) poem; a verse or stanza; --(2) story; story written in verse; story-verse suitable for singing; అ tale; ---వీరగాథ = ballad. గాదం, gAdaM -n. --(1) a type of grass; --(2) leaf; గాదె, gAde -n. --silo; a large wicket container for storing grain; గానం, gAnaM -n. --song; గానకచేరీ, gAnakacErI -n. --musical concert; గానమందిరం, gAnamaMdiraM -n. --concert hall; గానుగ, gAnuga -n. --(1) press; oil-mill; a rotating press for extracting oil from oil seeds; --(2) mixer; a rotating device to mix sand and lime to prepare native cement; --(3) pongam tree; beech tree; [bot.] Pongamia pinnata; Pongamia glabra; గాబరా, gAbarA -n. --(1) agitation; agitation due to fever; --(2) panic; hyper; perplexity; confusion; ---ఒంట్లో గాబరాగా వుంది = I feel agitated. ---గాబరా పడకు = do not panic. గామి, gAmi -suff. --traveller; ---వ్యోమగామి = space traveller. గాయం, gAyaM -n. --wound; injury; cut; lesion; గాయపాకు, gAyapAku -n. --Coat-buttons; [Bot.] Tridax procumbens L. Asteraceae గార, gAra -n. --(1) a yellow substance, called tarter, accumulating on the teeth; --(2) mortar; plaster; --(3) a medicated paste used by fishermen to stun fish; -- (4) Desert date; Zachun-oil tree; [bot.] ''Balanites aegyptiaca'' (L.) Del. Balanitaceae; [bot.] ''Balanites roxburghii''. of the Zygophyllaceae family; ''Balanites indica;'' -- (5) (Note). ఎంతటి ఎండల్లోనూ ఈ చెట్టు ఆకులు రాల్చదు. ఇది ఎప్పుడూ పచ్చగా ఉండే సతత హరిత వృక్షం. ఈ చెట్టు ఆకులకూ, కాండం పైని బెరడుకూ, గింజల నుంచి తీసే తైలానికీ వైద్యపరమైన ప్రయోజనాలున్నాయి. సంస్కృత మహాభారతంలోని శల్య పర్వంలోని 36 వ అధ్యాయంలో 58 వ శ్లోకంలో సరస్వతీ నదీ తీరంలో ఇంగుదీ వృక్షాలున్నట్లు పేర్కొనబడ్డది; దగ్గుకూ, తీవ్రమైన కడుపునొప్పి(Colic) కి గార గింజల కషాయం ఇస్తారు. కాండం పైని బెరడు, పచ్చి కాయలు, ఆకులు పిల్లల కడుపులోని క్రిములను వెడలింపజేసేందుకు వాడతారు. గార పళ్ళను పాముకాటుకు విరుగుడుగా వాడతారు. కాలిన గాయాలు, పుళ్ళు తగ్గించడానికి గార గింజల నుంచి తీసిన నూనెను పూస్తారు; -- (6) (Note). ఇంగుదీ వృక్షం అంటే 'గార చెట్టు', కణ్వ మహర్షి శకుంతలను దుష్యంతుడి వద్దకు సాగనంపే దృశ్యమది. తాను కట్టుకున్న నారచీరను ఎవరో పట్టుకుని వెనక్కి గుంజినట్లు అనిపించి శకుంతల వెనక్కి తిరిగి చూస్తుంది. తన చీర కొంగును పట్టుకుని లాగింది మరెవరో కాదు - తాను కొంతకాలంగా పుత్రసమానంగా పెంచుకుంటున్న లేడి పిల్లేనని ఆమె గ్రహిస్తుంది. అప్పుడు కణ్వ మహర్షి ఆమెతో ఇలా అంటాడు - వత్సే ! యస్య త్వయా వ్రణ విరోపణమింగుదీనామ్ తైలమ్ న్యషిచ్యత ముఖే కుశసూచి విద్ధే శ్యామాక ముష్టి పరివర్థిత కో జహాతి సోయం న పుత్ర కృతకః పదవీమ్ మృగస్తే || (బిడ్డా! పచ్చి గడ్డి మేస్తున్న ఈ లేడి పిల్లకు నోటిలో దర్భ ముల్లు గుచ్చుకున్నప్పుడు, దాని గాయం మాన్పడానికి ఇంగుదీ కాయల తైలం పూసి చికిత్స చేశావు. నోటి గాయంతో అప్పుడది గడ్డి మేయడం సాధ్యంకాదని దానికి ప్రేమమీరగా శ్యామాకాలు - సామలు లేక చామధాన్యం - గుప్పెళ్ళతో తినిపించావు. అలా నీవు పుత్ర సమానంగా పెంచుకున్న ఈ లేడి నిన్ను నీ మార్గాన ఎలా వెళ్ళనిస్తుంది ?) గారాబం, gArAbaM -n. --affectionate indulgence; గారు, gAru -suff. --a suffix after names and titles to show respect; గారె, gaare - n. -- a toroidal-shaped, palm-sized, deep-fried savory dish popular in South India; this item is typically made from "Urid dal," although variations exist; Its trademark characteristic is the hole in the center; If the hole is missing, then it is called "వడ;" గాలం, gAlaM -n. --(1) hook especially a device with a bunch of hooks to retrieve buckets when they fall in a well; --(2) fishing line; గాలించు, gAliMcu -v. t. --search; exhaustive search; search by washing; levigate; pan; గాలి, gAli -n. --(1) wind; breeze; air; (rel.) వాయువు; పవనము; --(2) demonic force; ghost; గాలి గుమ్మటం, gAli gummaTaM -n. --balloon; esp. a balloon in which people can travel; గాలికొట్టు, gAlikoTTu -v. t. --inflate; గాలికోడి, gAlikODi -n. --weather cock; wind vane; గాలిగుడి, gAliguDi -n. --ring around the moon; moon-bow; ring around the sun; the halo seen around the sun or moon which appears like a circular cloud and believed to indicate an oncoming rain; గాలిగోపురం, gAligOpuraM -n. -- the tall, ornamental tower at the entrance of a classical south Indian temple; గాలిపటం, gAlipaTaM -n. --kite; a paper toy that is tied to a string and flown in the air for amusement; గాలితిత్తి, gAlititti -n. --air sac; alveolus; గాలిబిళ్లలు, gAlibiLlalu -n. pl. --mumps;a viral disease of the human species, caused by the mumps virus. Before the development of vaccination and the introduction of a vaccine, it was a common childhood disease worldwide. It is still a significant threat to health in developing countries, and outbreaks still occur sporadically in developed countries. గాలిదోషం, gAlidOshaM -n. --evil effect of a ghost; ill wind; గాలిమర, gAlimara -n. --windmill; గాలిమేడలు, gAlimEDalu -n. pl. --castles in the air; గాలివాన, gAlivAna -n. --storm; cyclone; hurricane; typhoon; (lit.) windy rain; storms in the Atlantic are called hurricanes; Pacific storms are called typhoons; storms in the Indian ocean are called cyclones; (rel.) సుడిగాలి; ఉప్పెన; గాలివొగ్గు, gAlivoggu -v. t. --deflate; గాళుపు, gALupu -n. --hot summer wind; గాసటబీసట, gAsaTabIsaTa -n. --confusion; gibberish; గ్రాంథిక, grAMthika -adj. --(1) literary; --(2) pedantic; గ్రాడి, grAdi -n. --grid; ---ఇనపగ్రాడి = iron grid. గ్రామం, grAmaM -n. --village; (def.) according to Kautilya, a self-sufficient habitation with at least 500 households, representing different trades and occupations, and has a proximate market outlet for its products and services; -- గ్రామం అంటే వందకుటుంబాలు పైన ఉంటాయి (సుమారు 200 లేదా ఆ పైనే )కుటుంబాలు జీవనం సాగిస్తూ ఉంటాయి. ఇక్కడ మాత్రo ప్రభుత్వ ఆసుపత్రి, ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల (అరవతరగతి నుంచి పదవతరగతి వరకు ), సర్పంచ్ కూడా గ్రామం లోనే ఉంటారు.పల్లెకి సంబందించిన ఏవైనా సమస్యలున్నా గ్రామo లో ఉన్న పంచాయితీ ఆఫీస్ దగ్గర తెలుపుకోవాల్సిందే.ఓట్లు లెక్కింపులన్నీ గ్రామం లో నే జరుగుతాయి. గ్రామసింహం, grAmasiMhaM -n. --dog; (lit.) lion of the village; గ్రామీణ, grAmINa -adj. --rural; country; pastoral; ---గ్రామీణ ప్రాంతం = countryside. గ్రాసం, grAsaM -n. --food; fodder; గ్లాని, glAni -n. --fatigue; lassitude; weariness; tiredness; గ్లాసు, glAsu -n. --glass; tumbler; ---గాజు గ్లాసు = glass glass; crystal glass. ---స్టీలు గ్లాసు = steel glass; stainless steel glass. గ్లాసుడు, glAsuDu -adj. --a glass-full of; a glass of; '''%గిం - giM, గి - gi, గీ - gl''' గింజ, giMja -n. --seed; see also పిక్క; విత్తనం; గింజుకొను, giMjukonu - v. i. -- grab to own; -- తనది కానిదాని కోసం అనేక రకాలుగా అరిచి ఆగం చేస్తూ ఉంటే గింజుకుంటున్నాడు అంటాం; గిగా, gigA -pref. --giga; billion; one followed by nine zeros; ---బిలియను ద్వింకములు = gigabits. గిచ్చు, giccu -v. t. --pinch; same as గిల్లు; గిజగిజ, gijagija -adj. --onomatopoeia for wriggling and kicking of hands and legs; గిజిగాడు, gijigADu - n. -- Baya; Weaver Bird; [biol.] ''Ploceus baya'' or ''Ploceus philippinus'' of the Ploceidae (ప్లోసీడే) family; -- గ్రామసీమలలో ఎక్కువగా ఈత చెట్లకూ, తుమ్మ చెట్లకూ తలకిందులుగా వేళ్ళాడుతూ ఉన్న గిజిగాడి గూళ్ళు కనిపిస్తాయి. వర్షాకాలంలో జతకట్టే ఈ పక్షులు తమ గూళ్ళను ఎంతో ప్రయాసపడి నిర్మించుకుంటాయి. పాముల నుంచి తమ గుడ్లు, పసికూనలను రక్షించుకోవడం కోసం అవి గూళ్ళను చిటారు కొమ్మలకు వేళ్ళాడేటట్లు, గూడు ముఖద్వారం బహిరంగంగా ఉండకుండా పొడవాటి గొట్టం లో నుంచి గూటిలోకి ప్రవేశించే విధంగానూ ఏర్పాటు చేసుకుంటాయి. మరో వింత విషయం. ఈ వలసపక్షులు వానాకాలం ముగిసి తమ పిల్లలతో స్వస్థలాలకు వెళ్ళిపోయేటప్పుడు వదలివెళ్ళే ఖాళీ గూళ్ళలో ఎండిపోయిన బురద పెళ్ళలు కనిపిస్తాయి. అవి ఎందుకంటే తమకూ, తమ కూనలకూ గూళ్ళలో వెచ్చదనం కోసం అవి తమ గూళ్ళలోని ఒక ఎత్తైన వేదికమీద కొద్దిగా బురద తీసుకొచ్చిపెట్టి, ఆ బురదలో మిణుగురు పురుగుల్ని తీసుకొచ్చి గుచ్చుతాయి. రాత్రిపూట ఆ మిణుగురుల కాంతి, వెచ్చదనం అవి అనుభవించడానికి అలా అలవాటు పడ్డాయి. -- పసుపు పిట్ట; పచ్చ పిట్ట; గిట్ట, giTTa -n. --hoof; గిట్టు, giTTu -v. i. --die; expire; గిట్టుబడి, giTTubaDi - n. -- profit; గిట్టుబాటు, giTTubATu -n. --saleability; profitability; గిడస, giDasa -n. --a short person; a person of stunted growth; anything of stunted growth; గిడ్డంగి, giDDaMgi -n. --warehouse; storage facility; godown; depot; ---చమురు గిడ్డంగి = oil storage facility. గిత్త, gitta -n. --young bull; గిద్ద, gidda -n. --a volumetric measure of pre-independence India; 4 గిద్దలు = 1 సోల; 2 సోలలు = 1 తవ్వ; 2 తవ్వలు = 1 మానిక (సేరు); 2 మానికలు = 1 అడ్డ; 2 అడ్డలు = 1 కుంచం; 4 కుంచాలు = 1 తూము; 5 తూములు = 1 ఏదుము (ఐదు + తూము లేదా ఏను + తూము); 10 తూములు = 1 పందుము (పది + తూము); 2 పందుములు = 4 ఏదుములు = 20 తూములు = 1 పుట్టి; గరిసె అంటే పెద్ద ధాన్యపు గంప అనీ ధాన్యపు కొట్టు అనీ అర్థం. ఈ గంపలు, ధాన్యపు కొట్లు వివిధ ప్రాంతాలలో వివిధ పరిమాణాలలో ఉండే కారణంగా గరిసె ఒక్కో ప్రాంతంలో ఒక్కో రకంగా ఉంది; గిన్నికోడి, ginnikODi - n. --Guineafowl; [biol.] Numida meleagris; -- సీటి కోడి; సీమ కోడి; [[File:Helmeted_guineafowl_kruger00.jpg|right|thumb|Helmeted_guineafowl_kruger00.jpg]] గిన్నె, ginne -n. --goblet; cup; గిరక, giraka -n. --pulley used to pull water from a well; గిరకతాడి, girakatADi -n. --marshy date tree; హింతాళం; గిరగిర, giragira -adj. --onomatopoeia for the act of spinning something fast; గిరవు, giravu -n. --mortgage; గిరాకి, girAkI -n. --(1) commercial demand; --(2) expensive; గిరి, giri -n. --(1) hill; mountain; --(2) a line drawn on the ground; గిరిజనులు, girijanulu -n. --(lit.) hill-people; a term used to refer to some aboriginal tribes in India; Scheduled Tribes (ST); గిలక, gilaka -n. --(1) hernia; --(2) toy rattle; --(3) pulley; --(4) Sun-hemp; the plant yields excellent feiber; it is also used as a green manure; [bot.] Crotolaria juncea; గిలిగింత; గిలకసరులు, gilakasarulu -n. -- a gold ornamental chain of yester year made out of small pullet-shaped links; గిలకపాము, gilakapAmu -n. --rattle snake; గిలక్కాయ, gilakkAya -n. --toy rattle; గిలగిల, gilagila -adj. --onomatopoeia for the act of thrashing or flailing; గిలాబా, gilAbA -n. --plaster; గిలుకరించు, gilukariMcu -v. t. --beat; whip; shake; stir; గిల్లు, gillu -v. t. --pinch; గిల్లుపత్రం, gillupatraM -n. --memorandum; note; reminder; గీకు, gIku -v. t. --scrape; scratch; గీగర్ మొక్క, gIgar mokka - n. -- Geiger tree; [bot.] ''Cordia sebestena'' of the Boraginaceae family; -- మందార పూలు వంటి ఎర్రని పూలని పూసే మొక్క; గీట్లబద్ధ, gITlabadda -n. --measuring staff; graduated bar; scale; గీటు, gITu -n. -- (1) line; stroke; --(2) sweeping movement through a groove; --(3) wink; --- కలం గీటు = stroke of a pen. గీతం, gItaM -v. t. --song; lyric; గీత, gIta -v. t. --(1) line; --(2) Bhagavad Gita; --(3) fate; the fate line on the forehead by God; గీర, gIra -n. -- hubris; arrogance; arrogance associated with the acquisition of knowledge or wealth or simply ego; (ety.) short for గీర్వాణం; గీరగాడు, gIragADu -n. m. --arrogant person; (lit.) a person who knew Sanskrit; గీర్వాణం, gIrvANaM -n. --(1) Sanskrit; --(2) arrogance; గీసు, gIsu -v. t. --draw; draw on a surface with an instrument; గ్రీష్మం, grIshmaM -n. --(1) heat; --(2) summer; %గుం - guM, గు - gu, గూ - gU, గ్లూ - glU గుంజ, guMja -n. --(1) post; prop; --(2) peg; stake; gnomon; --(3) a shrub; [bot.] Abrus precatorius; గుంజు, guMju -v. t. --extract; pull; గుంజీలు, guMjIlu -n. pl. --knee-bends; this word is used when knee bends are done as a punishment; గుంట, guMTa adj. small; -- గుంట నక్క = jackal; -n. --(1) lass; girl; --(2) a small hole in the ground; --(3) a water-hole; pond; --(4) a land-area measure of 11 x 11 = 121 sq yds = 1089 square feet = 33 feet x 33 feet; --(5) 1 గుంట = 1/40 యకరం = 2.5 సెంట్లు గుంటగలగరాకు, guMTagalagarAku -n. -- False daisy; a medicinal plant; [bot.] ''Eclipta alba''; ''E. prostrata''; -- గుంట గలగరాకు రసం తీసి తలచమురులో కలిపి కాస్తారు. జుట్టు నల్లబడడానికి ఆ రసం పనికివస్తుంది. అది పిండేటప్పుడు చెయ్యి అంతా నల్లగా వస్తుంది; -- [Sans.] భృంగరాజు; గుంటడు, guMTaDu -n. m. --lad; గుంటనక్క, guMTanakka -n. --jackal; small fox; గుండం, gaMDaM -n. --(1) firepit; --(2) pit of any kind; గుండ, guMDa -n. --powder; flour; గుండ్రం, guMDraM -adj. --round; circular; గుండా, guMDA -post. p. --through; via; by means of; గుండ్రాయి, guMDrAyi -n. --smooth round stone; --(2) pestle; గుండిగ, guMDiga -n. --a large metal vessel with a wide mouth; గుండీ, guMDI -n. --button; గుండు, guMDu -adj. --clean-shaven; smooth and round; గుండు, guMDu -n. --(1) clean-shaven head; --(2) weighing stone; --(3) round smooth stone; --(4) bullet; --(5) cannon ball; --(6) stallion; stud; male horse; గుండుసున్న, guMDusunna -n. --big round zero; గుండుసూది, guMDusUdi -n. --headed pin; గుండె, guMDe -n. --(1) heart; chest; --(2) courage; boldness; గుండెకాయ, guMDekAya -n. --heart; గుండెపోటు, guMDepOTu -n. --heart attack; గుంతలు, guMTalu - n. pl. -- potholes; holes in a road surface; గుంపు, guMpu -n. --(1) group of people; --(2) mob; --(3) [chem.] group; radical; గుంభనంగా, guMbhanaMgA -adv. --secretly; గుక్క, gukka -n. --(1) the act of drawing a lungful of breath; --(2) crying hard without a chance to take a breath; గుక్కతిప్పుకొను, gukkatippukonu -v. i. --stop to take a breath; గుక్కెడు, gukkeDu -adj. --a mouthful of (any liquid); a swig; గుగ్గిలం, guggilaM -n. --(1) Gum Gugal; gooey secretion from Indian Bdellium, a small thorny plant; [bot.] ''Balsamodendron Mukal'' or ''Commiphora Mukul'' of the Burseraceae family; -- (2) a bushy shrub; [bot.] ''Aegiceras corniculatum''; -- గుగ్గులు మొక్క; గుగ్గిలం చెట్టు, guggilaM ceTTu -n. --sal tree; [bot.] ''Shorea robusta''of Dipterocarpaceae family); -- this is different from Indian Bdellium; the resin obtained from the sap of this tree is called సాంబ్రాణి; unfortunately, the name గుగ్గిలం చెట్టు is a misnomer here, because గుగ్గిలం is obtained from the resin of the tree గుగ్గుల్, or ''Commiphora mukul'' of the Burseraceae family; -- సాలవృక్షం, సర్జకం; గుగ్గుల్, guggul -n. --guggul tree; [bot.] Caommiphora mukul (Burseraceae); గుగ్గిళ్లు, guggiLlu -n. pl. --boiled horsegram used as a food for cattle and horses; గుచ్చు, guccu -v. t. --prick; pierce; ---దండ గుచ్చు = make a garland by pricking flowers with a needle and string. గుచ్ఛం, gucchaM -n. --bouquet; bunch; a formal arrangement of flowers; గుచ్చిక, gucchika -n. --[med.] ganglion; గుజిలీ, gujilI, - n. - an open marketplace where hawkers sell their trinkets; గుజ్జు, gujju -n. --pulp; pulp of a fruit; (rel.) బురగ్రుజ్జు; గుటక, guTaka -n. --gulp; single gulp; గుట్ట, guTTa -n. --(1) heap; --(2) hill; hillock; ridge; గుట్టు, guTTu -n. --secret; tight lipped; ---ఇంటిగుట్టు రచ్చకి ఎక్కించకు = do not wash dirty laundry in public; do not make family secrets public; గుటిక, guTika -n. --pill; tablet; గుడం, guDaM -n. --raw sugar; unrefined sugar; brown sugar; గుడ్లగూబ, guDlagUba -n. --owl; ---కొమ్ముల గుడ్లగూబ = the great horned owl; [biol.] Bubo bubo; గుడారం, guDAraM -n. --tent; hut; గుడి, guDi -n. --(1) temple; --(2) halo around the Sun or Moon; The ring, or a lunar halo, is caused by the refraction and reflection of light from ice crystals that are suspended in thin, wispy, cirrus or cirrostratus clouds that are at high altitudes; in Indian folk wisdom, the appearance of this ring with a large diameter indicates the possibility of rain in the near future and a small diameter indicates rain far into the future; --(3) the intra-syllabic form of the vowel ఇ; గుడిదీర్ఘం, guDidIrgaM -n. --the intra-syllabic form of the vowel ఈ; గుడి పావురం, guDi pAvuraM - n. -- blue rock pigeon; [biol.] Columba livia; గుడిసె, guDise -n. --hut; cottage; hovel; a small thatched-roof tenement with a circular floor plan; --(note) note the similarity in the shapes of "temple" and "hut"; గుడిసేటిది, guDisETidi -n. f. --prostitute; (ety.) గుడిచేటిక = temple girl; this derivation can be traced back to the deplorable custom, still in vogue, in Karnataka and western Andhra Pradesh that requires the first female child of a family consigned to the service of a temple god; as temple services went into decline, these women became destitute and routinely fall prey to men who exploit their condition; గుడ్డి, guDDi -adj. --blind; గుడ్డితనం, guDDitanaM -n. --blindness; గుడ్డు, guDDu -n. --(1) egg; ovum; --(2) eyeball; గుణం, guNaM -n. --property; quality; primary property of the "mind stuff"; (ant.) నిర్గుణం; ---సత్వగుణం = the property of being calm, contemplative and reflective; ---రజోగుణం = the property of being active, impulsive and aggressive; ---తమోగుణం = the property of being dull, indifferent and lazy; గుణకం, guNakaM -n. --multiplier; గుణకారం, guNakAraM -n. --multiplication (rel.) ఎక్కం; గుణపాఠం, guNapAThaM -n. --lesson learned from experience; గుణవంతుడు, guNavaMtuDu -n. m. --a person of good character; (note) గుణమంతుడు is not correct spelling. The rule is "అ తరువాత వ"; శ్రద్ధావంతుడు is correct; గుణవంతురాలు, guNavaMturAlu -n. f. --a woman of fine upbringing and character; గుణవతి, guNavati -n. f. --a person of good character; గుణశ్రేఢి, guNasrEDhi -n. --geometric progression; గుణ్యం, guNyaM -n. --multiplicand; గుణాత్మక విశ్లేషణ, guNAtmaka viSlEshaNa -n. --qualitative analysis; గుణింతం, guNiMtaM -n. --combinations of a consonant with all the vowels; an example of such can be found in the introductory part of this dictionary; గుత్త, gutta -n. --(1) wholesale; --(2) monopoly; గుత్తాధిపత్యం, guttAdhipatyaM -n. --monopolisitc superiority; monopolistic control; monopoly; గుత్తి, gutti -n. --(1) bunch; cluster; --(2) umbel; inflorescence; --(3) bunch of flowers, keys, fruits etc.; (rel.) దళం; గుత్తేదారు, guttEdAru -n. --contractor; గుదము, gudamu -n. --anus; also గుద్ద; గుది, gudi -n. --a stick hanging from the neck of cattle to prevent them from running; గుదిబండ, gudibaMDa -n. --(1) [lit.] boulder; --(2) [idiom] an albatross around one’s neck; గుద్దు, guddu -n. --a blow given by the fist; -v. t. --strike a blow with the fist; గుద్దులాట, guDDulATa -n. --(1) first fight; --(2) in-fighting; గునపం, guNapaM -n. --crowbar; గున్నంగి, gunnaMgi -n. --Miswak; [bot.] ''Salvadora persica''; [[File:Miswak2.jpg|right|thumb|Miswak2.jpg]] --The miswak is a teeth cleaning twig made from the Salvadora persica tree (known as arak in Arabic). A traditional and natural alternative to the modern toothbrush, it has a long, well-documented history and is reputed for its medicinal benefits It is reputed to have been used over 7000 years ago. గున్న, gunna -adj. --small; young; dwarf; ---గున్నమామిడి = dwarf mango. ---గున్న ఏనుగు = baby elephant. గునుసు, guNusu -v.i. --sulk; గుప్త, gupta -adj. --hidden; latent; గుప్తోష్ణం, guptOshNaM -n. --latent heat; the quantity of heat absorbed or released by a substance undergoing a change of state, say from water to ice; గుప్పిలి, guppili -n. --first; closed hand; గుబులు, gubulu -n. --melancholy feeling; depressed feeling; గుమాస్తా, gumAstA -n. --clerk; assistant; deputy; గుమ్మం, gummaM -n. --(1) entrance; --(2) the floor-end of a door frame; ---దొడ్డిగుమ్మం, = rear entrance. ---వీధిగుమ్మం = front entrance. గుమ్మటం, gummaTaM -n. --(1) lamp shade; --(2) dome; see also గాలి గుమ్మటం; గుమ్మడి, gummaDi -n. --pumpkin; squash gourd; a member of the gourd family; -- తియ్య గుమ్మడి = red pumpkin; [bot.] ''Cucurbita maxima'' of the Cucurbitaceae family; -- తియ్య గుమ్మడి గింజలు చూసేందుకు చిన్నవిగానే కనిపించినా, అవి విలువైన పోషకాలతో నిండి ఉన్నాయి. రోజూ కాసిని గుమ్మడి గింజలు తిన్నా మన శరీరానికి ఎంతో అవసరమైన కొవ్వు పదార్థాలు, మెగ్నీసియం, పొటాసియం, కాల్షియం, జింకు వంటి ఖనిజాలన్నీ వీటి నుంచి లభిస్తాయి. ఇవి రోజూ తింటే గుండె పని తీరు మెరుగు పడుతుంది. ప్రోస్టేట్ గ్రంథి కి రక్షణ లభిస్తుంది. ఇంకా కొన్ని తరహాల కాన్సర్ల నుంచి ఇవి మనల్ని కాపాడతాయి. పచ్చి విత్తులు ఒట్టివే తినవచ్చు. లేక ఏ ఆహార పదార్థాలలోనైనా వీటిని వేసుకోవచ్చు. లేక కాస్త నెయ్యి లేక నూనెలో వేయించి ఉప్పు కారం చేర్చి తింటే ఇవి చాలా రుచిగా ఉంటాయి. ఇరవై ఎనిమిది గ్రాముల గుమ్మడి పప్పులో ప్రోటీన్లు, ప్రయోజనకరమైన కొవ్వులతో కూడిన రమారమి 151 కాలరీల శక్తి ఉంటుంది. ఇంకా వీటిలో శరీరానికి ఎంతో అవరమైన పీచు పదార్ధం, ఫాస్ఫరస్,మాంగనీస్, ఇనుము, రాగి వంటివి కూడా ఎక్కువ. మనకు గాయాలు అయినప్పుడు రక్తస్రావం ఆగటానికి, గాయం త్వరగా మాని, చర్మం మూసుకొనేందుకు ఉపయోగపడే విటమిన్ - కె కూడా ఈ విత్తనాలలో ఎక్కువగా ఉంటుంది. అలాగే విటమిన్ - ఇ కూడా ఎక్కువే. శరీరానికి ఎంతో అవసరమైన యాంటీ ఆక్సిడెంట్లు, ఫాటీ యాసిడ్స్, రైబోఫ్లేవిన్ (Vitamin B2) వంటివి కూడా వీటిలో ఉన్నాయి. యాంటీ ఆక్సిడెంట్లు మన శరీరంలోని జీవకణాలను ప్రమాదకరమైన ఫ్రీ రాడికల్స్ బారినుంచి కాపాడతాయి. అందుకే గుమ్మడి గింజలకు మన ఆరోగ్య రక్షణలో అంత ప్రాముఖ్యం ఏర్పడింది. గుమ్మడి గింజలు క్రమం తప్పకుండా తింటూ ఉంటే రొమ్ము కాన్సర్, ఊపిరి తిత్తుల కాన్సర్, ప్రోస్టేట్ గ్రంథి కాన్సర్ వంటివి మనజోలికి రావు. ---సమ్మర్ స్క్వాష్ = summer squash; [bot.] ''Cucurbita pepo''; ---కషా గుమ్మడి = African gourd; [bot.] ''C. mixata''; ---బూడిద గుమ్మడి = ash gourd; wax gourd; [bot.] ''Benincasa hispida; Benincasa cerifera''; ---[Sans.] పీత కూష్మాండ; కూష్మాండ; గుమ్మడిటేకు, gummaDitEku -n. --[bot.] Gmelina arborea; గుమ్మరించు, gummariMcu -n. --plunk; pour a lot into; గుర్మర్, gurmar -n. --saponins from this plant extract have been shown to possess potent inhibition of glucose and antihyperglycemic activity; (lit.) sugar destroyer; [bot.] Gymnema sylvestr; గురక, guraka -n. --snore; గురణం, guraNaM -n. --effort; (rel.) ఉద్యమం; గురదాలు, guradAlu - n. pl. -- kidneys; గుర్రం, gurraM -n. --(1) horse; --(2) knight in chess; --(3) a measure of sixteen tamarind seeds in a children’s game; ---ఆడ గుర్రం = dam; mare. ---ఆడ గుర్రపు పిల్ల = filly. ---గుర్రపు పిల్ల = foal. ---మగ గుర్రం = stallion; stud; ---మగ గుర్రపు పిల్ల = colt. గుర్రపుడెక్క, gurrapuDekka -n. -- water hyacinth, [bot.] Ichhornia Crassipes; -- బుడగతామర; గురి, guri -n. --(1) aim; mark; --(2) belief; trust; respect; ---గురి చూసి కొట్టు = aim and shoot. ---ఆయనంటే మంచి గురి = trusts his word very much. గురివింద, guriviMda - n. -- Crab's eye; rosary pea; India shot; wild liquorice; Indian liquorice; [bot.] ''Abrus precatorius;'' ''Adinathera pavonia;'' ''Canna indica'' of the Liguminosae family; -- పరిపక్వతకు వచ్చిన గింజలు అన్నీ ఒకే బరువు కలిగి ఉంటాయి. ఈ ఈ గుణం వల్ల దీనిని మన దేశంలో బంగారపు తూకానికి వాడేవారు. 100 గింజలు ఒక తులం బరువు తూగుతాయి. ఒక గింజ బరువును రత్తి అంటారు. -- గురివింద గింజలో ఉన్న విషం ఆపిల్ గింజల విషం కన్నా 75 రెట్లు ప్రమాదకరమైనది. 50 ఆపిల్ గింజలను నూరి ఆ పొడిని తింటే మనిషికి విషపూరితం కావచ్చు. కానీ ఒకే ఒక్క గురివింద గింజను నమిలి ఆ పొడిని మింగితే కచ్చితంగా ప్రాణాంతకం కాగలదు; -- [Sans.] రక్తిక; గుర్తింపు, gurtiMpu -n. --recognition; గురుంగూర, guruMgUra - n. -- [bot.] Celosia argentia Linn. గురు, guru -adjvl. pref. --great; major; heavy; venerable; ---గురు అక్షం = major axis. గురుగు, gurugu - n. -- [bot.] Celosia argentea of Amaranthaceae family --- తోటకూర జాతికి చెందిన మొక్క; [Sanskrit] వితున్న; [rel.] కోడిజుత్తు తోటకూర; గురుగ్రహం, gurugrahaM -n. --the planet Jupiter; గురుడు, guruDu -n. --the planet Jupiter; గురుత్వం, gurutvaM -n. --[phy.] gravity; gravitation; (lit.) massiveness; heaviness; massiveness; respectability; ---విశిష్ట గురుత్వం = specific gravity; relative density; the ratio of the mass of a substance to the mass of an equal volume of water; గురుత్వ, gurutva -adj. --[phy.] gravitational; గురుత్వ కేంద్రం, gurutva kEMdraM -n. --[phy.] center of gravity; గురుత్వ గరిమ, gurutva garima -n. --[phy.] gravitational mass; గురుత్వ తరంగాలు, gurutva taraMgAlu -n. --[phy.] gravitational waves; గురుత్వ వ్యాసార్ధం, gurutva vyAsArdhaM -n. --[astro.] gravitational radius; గురుత్వ క్షేత్రం, gurutva kshEtraM -n. --[phy.] gravitational field; గురుత్వాకర్షణ, gurutvAkarshaNa -n. --[phy.] gravitational attraction; గురుధాతువు, gurudhAtuvu -n. --[phy.] heavy element; గురువు, guruvu -n. --(1) guru; teacher; preceptor; --(2) [prosody] a long syllable; a syllable that takes a duration of two snaps to pronounce; [lit.] the big one; the heavy one; గురువిడి, guruviDi, - n. -- Long-leaved barleria; [bot.] ''Hygrophila auriculata'' (Schum.) Heine Acanthaceae; గుర్తు, gurtu -n. --marker; reminder; sign; token; గుర్రు, gurru -n. --snore; గుల, gula -n. --itch; గులకరాళ్ళు, gulakarALLu -n. --pebbles; gravel; గుల్మం, gulmaM -n. --(1) ulcer; stomach ulcer; (2) A bush, a shrub. పొద, బోదె లేని చెట్టు. గుల్ల, gulla -adj. --hollow; puffy; -n. --shell; sea-shell; ---గంగాలిచిప్ప గుల్ల = back-water clam; [biol.] Meretrix Deshayes; (2) bay clam; [bio.] ''Meretrix meretrix''; ---బుడిత గుల్ల = arc shell; [biol.] Anadara granosa. గులాం, gulAM -n. --slave; servant; గులాబ్ జామున్, gulAb^jAmun^ - n. -- (1) A sweet popular in India; -- (2) MalayA apple; [bot.] ''Syzygium malaccense'' of the Myrtaceae family; -- కొన్ని పూలు తెల్లగా ఉంటే ఇంకొన్ని ఎర్రగా గులాం (గులాల్) రంగులోనూ, కొన్ని రక్త వర్ణం లోనూ ఉంటాయి. పూల రంగును బట్టే కాయల రంగు ఉంటుంది. ఈ పండ్లనుంచి కొన్ని దేశాలలో వైన్ (Wine) తయారు చేస్తారు. మలేషియా, ఆస్ట్రేలియాలు ఈ పండ్ల మొక్క తొట్టతొలి జన్మస్థానాలు. గులాబి, gulAbi -n. --rose; [bot.] Rosa centifolia; గులిమి, gulimi -n. --ear wax; cerumen; గులేబకావళి, gulEbakaavaLi - n. -- Gul-E-Bakavali (గుల్ -ఏ-బకావలి); బకావలి అనే పువ్వు; బకావలి = తెలుగులో బ్రహ్మ కమలం; గుళిక, gulika -n. --(1) pellet; capsule; pill;(2) quantum; (3) module; గుళిక అంక గణితం, gulik aMka gaNitaM - n. -- modular arithmetic; గుళిక వాదం, gulika vAdaM -n. -- quantum theory గుళ్లీ, guLlI -n. --a small glass; a bottle used for feeding infants; గువ్వ, guvva -n. --dove; pigeon; see also పావురం; ---ఎర్రగువ్వ = red turtle dove; [biol.] Stretopelia tranquebariea; గువ్వగుత్తుక గడ్డి, గువ్వగుట్టి, guvvaguttuka gaDDi, guvvaguTTi -n. --[bot.] Trichodesma indicum; గుసగుస, gusagusa -n. --onomatopoeia for whisper; susurration; గుహ్యం, guhyaM -n. --secret; code; రహస్యం; గుహ, guha -n. --cave; గూండా, gUMDA -n. --thug; గూటం, gUTaM -n. --pestle; mallet; గూటించు, gUTiMcu -v. t. --pester; put pressure on; గూఢచారి, gUDhacAri -n. --spy; secret messenger; గూడు, gUDu -n. --(1) nest; bird's nest; --(2) web; a spider's web; --(3) cocoon; chrysalis; web; --(4) shelf; a shelf-like opening in a wall for storing things; --(5) niche; a one-sided hole in the wall used as a shelf; గూడుపిట్ట, gUDupiTTa -n. --nestling; a young bird that has not left the nest yet; గూడుపుఠాణి, gUDupuThAnI -n. --conspiracy; plot; గూడెం, gUDeM -n. --tiny village comprised of thatched-roof tenements; a village comprised of a group of గుడిసెలు; a tribal village; గూన, gUna -n. --large earthenware pot; cistern; గూబ, gUba -n. --(1) owl; --(2) ear canal; eardrum; గూబతడ, gUbataDa -n. --a tree with yellow flowers; [bot.] ''Sida rhombofolia;'' గ్లూకోజు, glUcOju -n. --glucose; a form of sugar found in fruits and honey; blood sugar; dextrose; C₆H₁₂O₆; '''%గృ - gR, గె - ge, గే - gE,   గై - gai''' గృహం, gRhaM -n. --(1) home; --(2) abode; గృహస్తు, gRhastu -n. m. --householder; గృహ్యసూత్రాలు, gRhyasUtrAlu - n. pl. -- గృహస్థు దైనందిన జీవితంలో ఏయే కర్మలు ఎలా చేయాలి, శుభాశుభ కర్మలు ఎలా చేయాలి, ఒకటేమిటి, మొఖం కడగడం ఎలా అనే విషయం దగ్గర్నుండీ సమస్త కర్మాచరణ విధానం గృహ్యసూత్రాలలో ఉంటుంది. వీటిని రచించినవారిలో ఇద్దరు ప్రముఖులు. ఒకరు ఆపస్తంబుడు, రెండవవారు అశ్వలాయనుడు. (ఆంధ్రులలో ఎక్కువమంది ఆపస్తంబ గృహ్యసూత్రాలను అనుసరిస్తారట. అందుకని ఆపస్తంబుడు ఆంధ్రుడు అయి ఉంటాడని తిరుమల రామచంద్ర గారి అభిప్రాయం.) గృహిణి, gRhiNi -n. f. --homemaker; head of the home; see also ఇల్లాలు; గెంటు, geMTu -v. t. --eject; kick out; push; - n. -- movement; గెంతు, geMtu -v. i. -- jump; leap; గెడ, geDa -n. --(1) stalk; staff; --(2) door-latch in the shape of a rod; ---వెదురు గెడ = bamboo staff. ---చెరకు గెడ = sugarcane stalk. గెడ్డం, geDDaM -n. --(1) beard; --(2) chin; గెత్తం, gettaM, -n. --(1) manure; --(2) compost; గెద్ద, gedda -n. --kite; (rel.) డేగ = hawk; గెనుసుగడ్డ, genusugaDDa -n. --sweet potato; [bot.] Dioscorea aculeata; తియ్య దుంప; ఆలువు; గెల, gela -n. --bunch; bunch of fruits; గెలుచు, gelucu -v. i. --win; గెలుపు, gelupu -n. --success; victory; గేటు, gETu -n. --gate; entranceway through a compound wall; గేదంగి, gEdaMgi -n. --screw pine; [bio.] ''Pandanus odoratissimus''; గేదె, gEde -n. f. --water buffalo; [bio.] ''Bovidae bubalis''; గేయం, gEyaM -n. --song; writing suitable for singing or recitation; గేలం, gElaM -n. --(1) fish-hook; --(2) grapnel; an iron or steel device with multiple hooks to catch things under water; గేలను, gElanu -n. --gallon; a liquid measure; 3.785 litres; గేలక్సీ, gElaksI -n. --galaxy; గేహం, gEhaM -n. --house; home; గైరిక, gairika -n. --red ochre; గైరుసాలు, gairusAlu -n. --last year; గైరుహాజరు, gairuhAjaru -n. --absent; '''%గొం - goM, గొ - go, గో - gO, గౌ - gau''' గొంకు, goMku -n. --hesitation; fear; గొంగళి,  goMgaLi -n. --a rough blanket, rug; a thick blanket; -- గొంగడి; కంబళి; గొంగళిపురుగు, goMgaLipurugu -n. --hairy caterpillar; గొంతుక, goMtuka -n. --(1) throat; --(2) voice; --(3) squatting position, కుక్కుటాసనం; గొంతెమ్మ కోరిక, goMtemma kOrika -n. --an impossible wish; a greedy wish; (ety.) In Mahabharata, Kunti dearly wished that her extra-marital son Karna join her other children, the Pandavas. But this wish was never fulfilled. So the word కుంతి + అమ్మ = గొంతెమ్మ; గొంద్వానా, goMdvAnA -n. --Gondwanaland; one of the original land masses of the world, the other being Pangea. According to the theory of Plate Tectonics, these two land masses broke into seven pieces, one of which is the Indian Plate. గొంది, goMdi -n. -- (1) alley; bylane; (2) land in the shadow of a hill; గొగ్గి, goggi -n. --[chem.] benzene; భైరవాసం; గొగ్గి చక్రం goggi cakraM -n. --benzene ring; గొజ్జంగి, gojjaMgi -n. --screw pine; [bot.] Pandanus odoratissmus; same as మొగలి; గొటగొట, goTagoTa -adj. --onomatopoeia for the sound signifying drinking; గొట్టం, goTTaM -n. --tube; pipe; duct; hose; barrel; either a rigid or a flexible tube (hose); ---పొగ గొట్టం = chimney. ---తుపాకి గొట్టం = gun barrel. ---నీటి గొట్టం = water pipe. ---రబ్బరు గొట్టం = rubber hose; rubber tube. గొట్టిచెట్టు, goTTiceTTu -n. --a thorny plant; [bot.] Zyzyphus xylopyruss; గొడవ, goDava -n. --trouble; problem; noise; గొడ్డలి, goDDali -n. --axe; hatchet; see also పరశువు; గొడారి, goDAri -n. --cobbler; a caste who traditionally worked with animal skins and hides; #mA-di-ga#; గొడుగు, goDugu -n. --umbrella; గొడుగు మొక్క, goDugu mokka -n. --a grass called umbrella plant; [bot.] Cyperus alternifolius; గొడ్డు, goDDu -adj. --barren; ---గొడ్డంబలి = boiled rice water without any rice in it. ---గొడ్డు భూములు = barren lands. ---గొడ్డేరు = dry stream bed. -n. --(1) animal; beast; creature; --(2) steer; ox; cow; గొడ్డుపాయలకూర, goDDupAyalakUra -n. -- [bot.] Portulaca quadrifida Linn.; గొడ్డురాలు, goDDurAlu -n. --barren woman; a woman who bore no children; గొడ్రాలు; గొప్ప, goppa -adj. --rich; affluent; big; great; noble; ---గొప్ప వాళ్లు = rich people; famous people. ---పెద్ద గొప్ప! = big deal! గొప్పు, goppu -n. --basin around a plant to hold water; గొబ్బరం, gobbaraM -n. --manure; గొబ్బి, gobbi - n. -- an erect herb; [bot.] Barleria cristata Linn.; పెద్ద గోరింట; గొయ్యి, goyyi -n. --(1) pit; deep pit; hole in the ground; --(2) grave; (rel.) నుయ్యి = well; ---ఎవరు తీసుకొన్న గోతిలో వాళ్లే పడతారు = one falls victim for one’s own treacherous plots; hoist with one’s own petard. గొరక, goraka -n. --(1) thick iron wire; thin iron rod; --(2) any heavy-duty long splinter; ---గొరక చీపుళ్లు = heavy-duty broom made from the spines of coconut leaves. --sheep; గొరపం, gorapamu -n. --heavy-duty brush used to groom horses; brush; గొరిల్లా, gorillA -n. --gorilla; a large monkey-like animal with strong human features; గొర్రె, gorre -n. --sheep; గొర్రెపిల్ల, gorrepilla -n. --lamb; గొల్లభామ, gollabhAma -n. --(1) grasshopper, mantid; [biol.] Upupa indica; --(2) milkmaid; గొలుకు, goluku -v. t. --(1) scribble; --(2) bug; pester; bother; గొలుకుడు, golukuDu -n. --scribble; scrawl; గొలుసు, golusu -n. --chain; గొలుసుకట్టు రాత, golusukaTTu rAta -n. --cursive writing; గొళ్లెం, goLleM -n. --chain-latch; bolt for a door; గోకర్ణం, gOkarNaM - n. -- a serving dish in the shape of a cow's ear; a serving utensil with a spout in the shape of a beak to facilitate pouring; use of this vessel and the name are gradually going out of use; గోంగూర, gOMgUra -n. --kenaff; mesta; sorella; roselle plant; Deccan Hemp; Bhimilipatam jute; [bot.] ''Hibiscus cannabinus; Hibiscus sabdariffa'' of the Malvaceae family; see also గోగు; -- a leafy vegetable popular in Andhra region; ---పుల్ల గోంగూర = ఎర్ర గోంగూర = red sorella; [bot.] ''Hibiscus sabdariffa''; ఎరుపు రంగు కాండం, ఎరుపు పువ్వులు మరియు చిన్న చిన్న తమ్మెలు కలిగిన ఆకులతో వుంటుంది. పచ్చళ్ళకు, కూరలకు దీనినే ప్రధానంగా ఎంచుకుంటారు. --- మంచిగోంగూర = Kenaf; [bot.] ''Hibiscus Cannabinus;'' పులుపు తక్కువగా వుండే గోంగూర; దీని‌లో ఎరుపు లేదా ఆకుపచ్చ కాండం, మరియు క్రీమ్ పువ్వులు ఉన్నాయి. ఆకులు పొడవాటి తమ్మెలను కలిగివుంటాయి. ---ధనాసరి గోంగూర = red sorella. ---సీమ గోంగూర = roselle plant. --- గోగునార = BhimilipataM jute; Deccan hemp; ---[Sans.] పీలుః; ఉష్ణప్రియా; నాళిత; [Hindi] అంబారీ; ---[Notes] గోంగూర రక్తవృద్ధికి పేరొందిన ఆకుకూర. గోగు పూల రసంలో పంచదార, మిరియాల పొడి కలుపుకుని తాగితే కాలేయ సంబంధిత వ్యాధులు నయమౌతాయి. గోంగూర ఉడికించి, ఆముదం కలిపి సెగగడ్డల మీద కట్టుకడితే అవి పక్వానికొచ్చి పగుల్తాయి. ---ముదిరిన గోగు మొక్కలను నీటిలో నానబెట్టి నార తీస్తారు. గోగు నార (Kenaf Hemp) ను గోనె సంచుల తయారీలో వాడతారు. పాడి పశువులకు గోంగూర మేపితే అవి పుష్కలంగా పాలు ఇస్తాయి. గోగు విత్తులను పశువుల దాణాలో కలుపుతారు. గోగు గింజలను కొందరు వీర్యవృద్ధికి నేతిలో వేయించి చూర్ణంచేసి తేనెతో కలిపి తింటారు. ఈ విత్తుల నుంచి తీసే పసుపు పచ్చని, వాసనలేని నూనె కందెన (lubricant) గానూ, దీపాలు వెలిగించడానికి కూడా వాడతారు. ఆ నూనెను సబ్బులు, పెయింట్లు, వార్నిష్ ల తయారీలో కూడా ఉపయోగిస్తారు. గోకు, gOku -v. t. --(1) scratch; --(2) scribble; - n. -- వెన్న కాచి నెయ్యి చేసినప్పుడు గిన్నె అడుగున మిగిలిన మాడు సరుకు; గోకులం, gOkulaM -n. --a herd of cows; గోకులకంట, gOkulakaMTa -n. --[bot.] ''Asteracantha longifolia''; గోగు, gOgu -n. --hemp plant; [bot.] ''Cannabis sativa''; గోగునార, gOgunAra -n. -- the fiber from sorella plant; Indian hemp; Kenaf hemp; BhImilipatnaM jute; గోచరం, gOcaraM -adj. --perceptible; gained from sense organs; ---కర్ణగోచరం = audible. ---దృగ్గోచరం = visible. గోచరించు, gOcariMcu -v. t. --appear; గోచరి, gOcari -n. --sensor; an instrument to sense our surroundings; % put this in e-2-t గోచారం, gOchAraM - n. -- (1) path of a planet; movement of a planet; (2) [astrol] current state of planets relative to their positions at the time of the birth of an individual; -- మీ జన్మ నక్షత్ర/నామ నక్షత్ర రాశి నుండీ లెక్కించ్చినపుడు నవ గ్రహాలు ప్రస్తుతం (మనం జాతకానికి గోచారం చూడాలని అనుకున్న రోజుకు) ఎక్కడెక్కడ ఉన్నాయో దానినే 'గోచారం' అని పిలుస్తారు. ఉదాహరణకి, అశ్వని జన్మ నక్షత్రంగా గల వ్యక్తి రాశి మేషం. ఈ మేష రాశి నుంచీ ఈ రోజు (అంటే, 14 ఆగస్టు 2022 న) ఏ గ్రహం ఎక్కడ ఉన్నదో లెక్క వేస్తే ఇక్కడ చూపిన విన్యాసం వస్తుంది: మేషంలో రాహువు, వృషభంలో కుజుడు, మిథునంలో ఏ గ్రహమూ లేదు, కర్కాటకంలో శుక్రుడు, రవి, సింహంలో బుధుడు, కన్యలో ఏ గ్రహమూ లేదు, తులలో కేతువు, వృశ్చికంలో ఏ గ్రహమూ లేదు, ధనుస్సులో ఏ గ్రహమూ లేదు, మకరంలో శని, కుంభంలో చంద్రుడు, మీనంలో గురువు. ఈ సమాచారమే అంటే. గోచి, gOci -n. --G. string; a truss or flap; waist cloth; a narrow strip of cloth, worn by men between the legs, just to cover the genitals; గోచిపాతరాయుడు, gOcipAtarAyuDu -n. --(1) a celibate student; --(2) an un-accomplished individual; (lit.) one who just wears a G. string; in ancient India celibate students just wore the G. string; గోచికట్టు, gOcikaTTu -n. --a style of wearing a dhoti or saree; here a portion of the cloth is taken from front to back; between the legs, pleated, and then tucked into the waistband at the back; గోటీబిళ్ల, gOTIbiLLa -n. --bat and pellet; Indian cricket; a children’s game involving the hitting of a small wooden pellet with a stick; గోడ, gODa -n. --wall; ---ప్రహరీగోడ = compound wall. గోడకుర్చీ, gODakurchee - n. -- a type of punishment meted out to children in elementary schools in which the child is made to sit in an imaginary chair by resting his back against a wall; గోడు, gODu -n. --peeve; ---ఎవడి గోడు వాడిది = every one has his (her) pet peeve. గోత్రం, gOtraM -n. --lineage; source; origin; group; (of a family); there are innumerable lineages and it is impossible to list them all; one normally tells one's lineage by listing one, two, three or five ancestral sages; -- In India people belonging to the same lineage are prohibited to marry each other; -- (1) పాణిని వ్యాకరణ ప్రయోజనాల కోసం గోత్రాన్ని "అపత్యం పౌత్రప్రభృతి గోత్రం" (IV. 1. 162)అని నిర్వచించాడు, దీని అర్థం "గోత్ర అనే పదం కుమారుని కుమారునితో ప్రారంభమయ్యే సంతానాన్ని (ఒక ఋషి యొక్క) సూచిస్తుంది." ఒక వ్యక్తి "నేను కౌశిక-గోత్రం" అని చెప్పినప్పుడు, నేను నా సంతతికి చెందిన పురాతన ఋషి కౌశిక లేదా విశ్వామిత్రుని నుండి అవిచ్ఛిన్నమైన పురుష సంతతి ద్వారా గుర్తించబడతానని అర్థం. కాని దీనికి విరుధ్ధమైన వాదం కూడా ఉంది; -- (2) ఒకప్పుడు మనందరిదీ వ్యావసాయిక సమాజం. అప్పుడు సమాజంలో అందరికీ తమతమ గోవుల మందలు ఉండేవి. గోవులు అనే మాటను ఆవులు, ఎద్దులకు కలిపి వాడతారనేది తెలిసిందే. ఒకే మందలోని గోవులు గనుక జతకడితే, ఆ జాతి క్రమంగా క్షీణించిపోయే ప్రమాదం ఉన్న కారణంగా, వేర్వేరు మందలలోని గోవులను జతకట్టించేవారు. దీనివల్ల జన్యుపరంగా కూడా ఆ జాతి వృద్ధి పొందేది. కనుక, ఏ గోవు ఏ మందలోదో తెలుసుకోవటం అవసరంగా ఉండేది. అందుకే, ఒక్కొక్క గోవుల మందకు, ఒక్కొక్క పేరుండేది. సాధారణంగా, ఆ మందకు నాయకత్వం వహించే వారి పేరుమీదుగా ఆ మందను వ్యవహరించటం పరిపాటి. అలా, ఏ గోవును చూసినా, అది ఏ మందకు చెందిందో తెలుసుకోవటం సులభంగా ఉండేది. ఆ పద్ధతిలోని ప్రయోజనాలను గుర్తించి, వాటిని క్రమంగా మనుషులకూ వర్తింపజేయటంతో, మనుషులు సైతం 'ఫలానా గుంపు'లోకి చెందినవారని గుర్తించటం ఆరంభమయింది. ఆ 'ఫలానా గుంపు' క్రమంగా 'గోత్రం' అయి ఉండవచ్చు. -- 1. వంశం, 2. గుంపు, సమూహం, 3. పేరు, 4. గొడుగు, 5. బాట; గోతము, gOtamu - n. -- a sac; a bag; a gunny-bag; a bag made of jute fiber; గోతులు, gOtulu -n. --pits; excavations; గోదం, gOdaM -n. --(1) brain; --(2) [comp.] memory or storage; గోదాం, gOdAM -n. --(1) godown; warehouse; depot; storage place; --(2) [comp.] memory or storage. గోదారి, gOdAri -n. --dregs; crunchy bits of sediment left at the bottom of the pot when butter is boiled to make ghee; same as గసి; గోధుమలు, gOdhumalu -n. pl. --wheat; [bot.] Triticum durum; Triticum vulgarum; ---తెల్ల గోధుమలు = hard wheat; [bot.] Triticum durum. ---ఎర్ర గోధుమలు = ordinary wheat; [bot.] Triticum vulgarum. గోధూళివేళ, gOdhULivELa -n. -- evening; (lit.) time of the day when you see the red dust raised by the cowherds as they return home after grazing; గోనె, gOne -n. --burlap; fabric from jute fiber; fabric from hemp fiber; గోనె సంచి, gOne saMci -n. --burlap sac; gunny sac; గోప్యం, gOpyaM -n. --secret; గోపీచందనం, gOpIcaMdanaM -n. --yellow ochre; గోపురం, gOpuraM -n. --dome; steeple; గోబిగడ్డ, gObigaDDa -n. --cabbage; గోబీ ఎడారి, gObI eDAri -n. --Gobi desert; గోముగా, gOmugA -adv. --endearingly; గోమేధికం, gOmEdhikaM -n. --agate; topaz; a pale blue, pale green, yellow or white semi-precious stone with a striped or cloudy coloring; a silicate of Aluminium and Fluorine; గోరింక, gOriMka -n. --myna bird; -- సాధారణ గోరింక = common myna bird; [bio.] ''Acridotheres tristis'' of the Sturnidae family; -- మాట్లాడే గోరింక = talking myna; Grackle; hill myna; [bio.] ''Gracula religiosa'' of the Sturnidae family; -- గోరువంక; [Sans.] శారికా; గోరింట, gOriMTa -n. -- henna; [bot.] ''Acacia intsia''; ''Lawsonia inermis''; -- గోరింటాకులో లాసోన్ (హెన్నోటానిక్ యాసిడ్) (Lawsone; hennotannic acid (2-hydroxy-1,4-naphthoquinone) అనే ఎర్రటి పదార్థం ఉంటుంది. ఇది ఆకు నలిపినప్పుడు బయటకు వస్తుంది.ఈ పదార్థానికి కొన్ని ప్రోటీన్లను అతుక్కునే గుణం ఉంటుంది, ఇదొక రసాయన చర్య. లాసోన్, చర్మం లో ఉన్న కెరాటిన్ ( జుత్తులో కూడా కేరాటిన్ ఉంటుంది) అనే ప్రోటీన్ తో రసాయనం గా కలిసి ఎర్ర గా కనిపిస్తుంది. ఈ కేరాటిన్కి అతక్కునే ప్రక్రియను ఆంగ్లంలో Michel addition రియాక్షన్ అంటారు. -- [Note] ఆషాఢంలో మహిళలు గోరింటాకు పెట్టుకోవడం ఒక ఆచారంగా మారింది. దీని వెనుక పలు కారణాలున్నాయి. ఆషాడంలో గ్రీష్మ రుతువు పూర్తి కావడంతో పాటు వర్ష రుతువు ప్రారంభం అవుతుంది. గ్రీష్మంలో మన శరీరం వేడితో కూడుకుని వుంటుంది. ఆషాడంలో బయటి వాతావరణం చల్లబడిపోతుంది. అలాంటి సమయంలో మన శరీరంలోని వేడి బయట చల్లబడిన వాతావరణానికి విరుద్ధంగా తయారవుతుది. కాబట్టి అనారోగ్యాలు తప్పవు. అందుకే గోరింటాకు పెట్టుకుంటారు. గోరింటాకుకు శరీరంలో ఉండే వేడిని తగ్గించే శక్తి ఉంది. అంతేకాకుండా గోరింటాకు రోగ నిరోధక శక్తిని పెంచుతుంది. అందుకే ఆషాడంలో గోరింటాకు తప్పకుండా పెట్టుకోవాలని పెద్దలు చెప్పడమే కాకుండా డాక్టర్లు కూడా చెప్తున్నారు. గోరీ, gOrI -n. --tomb; mausoleum; sepulchre; గోరు, gOru -n. --(1) fingernail; toenail; --(2) claw; --(3) talon; గోరుచిక్కుడు, gOrucikkuDu. -n. -- cluster beans; field vetch; guar; [bot.] ''Cyamopsis tetragonoloba; Cyamopsis psoralioides'' of the Fabaceae family; --(note) guar gum, an emulsifier, is made from the mature seeds of this plant; --[Sans.] బకుచీ; గోరక్షా ఫలినీ; గోరాణీ; క్షుద్ర శింబీ; గోరుచుట్టు, gOrucuTTu -n. --whitlow; fleon; an infection of the bed of the finger or toenail; గోరువెచ్చ, gOruvecca -n. --lukewarm; గోరోజనం, gOrOjanaM -n. --(1) ox gall; gallstone; serpent stone; --(2) same as గోరోచనం = బెజోవార్ = bezoar; a hard mass such as a stone or hair-ball in the stomach of ruminants, once believed to have medicinal properties; --(3) an yellow orpiment (auri + pigment) or a yellow-colored pigment; Arsenic trisulfide; As₂S₃; --(4) fat; --(5) arrogance; pride; uppityness; గర్విష్టివాళ్ళని "వీడికి గోరోజనం ఎక్కువరోయ్" అనడం వినే ఉంటారు. --(Note) Some say the mineral should be called గోరోచనం, because రోచన means "shining" and గోరోచనం means yellow shining substance from a cow; --(Note) Natural gallstones are obtained from cows (ox). Synthetic stones are manufactured by using the juice from the gallbladder as a raw material; --(Note) This is believed to have anti-spasmodic properties; In the Iliad, the Greek physician Machaon uses this to treat the warrior Philoctetes suffering from a snake bite; గోరోజనామ్లం, gOrOjanAmlaM -n. --fatty acid; గోల, gOla -n. --noise; commotion; disturbance; గోలాంగూలం, gOlAMgUlaM -n. --lion-tailed monkey; గోళం, gOLaM -n. --sphere; orb; a suffix to any of the planetary names; గోళాకార, gOLAkAra -adj. --spherical; గోళీయం, gOLIyaM -n. --spheroid; గోళీలు, gOLIlu -n. pl. --marbles; small glass spheres used by children in games; గోళ్లు, gOLlu -n. pl. --(1) nails; finger nails; toe nails; --(2) claws; గోవ, gOva -n. --scaffolding; గోవర్ధనం, gOvardhanam - n. -- a flowering plant; -- see also గరుడవర్ధనం; నందివర్ధనం; గోషా, goshA -adj. -- pertaining to women; ---గోషా ఆసుపత్రి = women's hospital. -n. --the custom of keeping women under viel; గోష్పాదం, goOshpAdaM -n. -- tuft of hair left on a tonsured head; (lit.) a cow's hoof; -- పిలక; గోష్ఠి, gOshTi -n. --discussion; seminar; symposium; గోసర్గ, gOsarga -n. -- morning; (lit.) time of the day when the cows go to the field for grazing; (ant.) గోధూళివేళ; గోహరి, gOhari - n. -- valor; courage; internal energy; -- ప్రతిభ; అంతర్నిహిత శక్తి; గౌరవం, gauravaM -n. --respect; honor; (lit.) treating someone with respect; గౌరీమనోహరి, gaurImanOhari -n. --Rangoon creeper; Chinese honeysuckle; [bot.] ''Quisqualis indica''; ''Combretum indicum'' of the Combretaceae family; --This creeper, like all lianas, attaches itself to trees in the wild and creeps upwards through the canopy in search of the sun. In the home garden, Quiqualis (means, what is this?) can be used as an ornamental over arbors or gazebos, on trellises; With some supportive structure, the plant will arch and form large masses of foliage. [[File:upload.wikimedia.org/wikipedia/commons|thumb|right|/2/2f/Combretum_indicum_01.JPG/330px-Combretum_indicum_01.JPG]] గౌరుకాకి, gaurukAki -n. --gull; a sea-bird; గౌళగాత్రం, gauLagAtraM - n. -- big voice; loud voice; high decibel voice; harsh voice; </poem> ==Part 3: ఘం - ghaM== <poem> ఘంటాపథం, ghaMTApathaM -n. --Royal road; నిస్సందేహమగు మార్గము; పది విల్లుల వెడల్పు గల రోడ్డు; ఘంటాపథంగా, ghaMTApathaMgA -adv. --definitely; emphatically; without a doubt; ఘంటారావం, ghaMTArAvaM - n. --sound of a bell; ఘంటిక, ghaMTika - n. -- (1) a small bell; (2) epiglottis; </poem> ==Part 4: ఘ - gha== <poem> ఘటం, ghaTaM -n. --(1) a pot made out of clay; --(2) an earthenware pot used as a musical instrument, an art made popular by SrI Kolamka Venkataraju of Tuni; --(3) (electrical) cell; container of electricity; --(4) person; individual; body; character; container of soul; ---మొండి ఘటం = obstinate character. ఘటన, ghaTana -n. --(1) happening; occurrence; --(2) dispensation; the will of God; --(3) facilitation; ఘటమాల, ghaTamAla -n. --[phy.] battery; (lit.) a string of cells; ఘటశాసి, ghaTaSAsi -n. --logician; an expert in logic; an umpire in logic; ఘట్టయంత్రం, ghaTTayaMtraM -n. --water wheel; a wheel with buckets to lift water; ఘట్టం, ghaTTaM -n. --(1) stage; phase; --(2) the edge of a pool or river; -- (3) toll booth; -- ఘట్ట కటికా న్యాయం = ఎంత ప్రయత్నం చేసినా కష్టమే మిగులుతుంది తప్ప ఖర్చు తప్పించుకోలేం అన్న హెచ్చరిక; ఘటికుడు, ghaTikuDu -n. m. --competent person; expert hardened with experience; stalwart; ఘటిల్లు, ghaTillu -v. i. --happen; occur; ఘటీగణితం, ghaTIgaNitaM -n. --modulo mathematics; modulo arithmetic; When we divide an integer A by an integer B we will have an equation that looks like the following: A/B = Q with R as remainder. Sometimes, we are only interested in what the remainder is when we divide A by B. For these cases, there is an operator called the modulo operator (abbreviated as mod). Using the same A, B, Q, and R as above, we would have: A mod B = R; ​ ఘటీయంత్రం, ghaTIyaMtraM -n. --clockwork; ఘడియ, ghaDiya -n. --time measure in Hindu calendar; approx. 24 minutes; --sixtieth part of a day; -- 1 రోజు = 60 ఘడియలు; 1 ఘడియ = 60 విఘడియలు = 24 నిమిషాలు; --షష్టి ఘడియలు = 24 గంటలు = రోజల్లా ఘనం, ghanaM -n. --(1) solid; --(2) cube; --(3) great; grand; --(4) extinguishing; ---ఘన పరిమాణం = volume. ---పిట్టకొంచెం, కూత ఘనం = bird is small, but the call is loud. ---దీపం ఘనమవనీయకు = do not let the lamp get extinguished. ఘనకార్యం, ghanakAryaM -n. --heroic deed; ఘనత, ghanata -n. --greatness; ఘనపదార్థం, ghanapadArthaM -n. --solid matter; ఘనపరిమాణం, ghanaparimANaM -n. --volume; a measure of space occupied by an object; ఘనపుటడుగు, ghanapuTaDugu -n. --cubic foot; the space occupied by an object of length, widtghe and depth of 1 foot each; ఘనమూలం, ghanamUlaM -n. --cube root; the cube root of 27, for example, is 3 because 27 is obtained my multiplying 3 x 3 x 3; ఘనాపాఠీ, ghanApAThI -n. --(1) an expert in the Vedas; వేదమును చదవడానికి 'పద పాఠము' తో మొదలై 'ఘన పాఠము' వరకు మొత్తం 11 పద్దతులు వుంటాయి. అవి ఒకదానికంటే ఒకటి కష్టతరమైనవి. అన్నింటిలో ఆఖరిదైన 'ఘనము' అనే పద్దతి వరకూ నేర్చుకున్నవారిని 'ఘనపాఠి' అంటారు. ఈ పద్ధతిలో వేదాన్ని నేర్చుకోవాలంటే కనీసం ఒక వెయ్యిసార్లు అయినా పఠించాలి; --(2) an expert; -- అపారమైన ప్రతిభాసంపత్తి కలిగినవారు అని ఎవరినయినా పొగడాలనుకున్నప్పుడు మన తెలుగు పత్రికలవారు వాడుతున్న పదాలు ఘనాపాఠి లేదా ఘనాపాటి. ఘనీభవన స్థానం, ghanIbhavana sthAnaM -n. --freezing point; the temperature at which a liquid freezes; for example, the freezing point of water is 32 degrees F or 0 degrees C; ఘనీభవించు, ghanIbhaviMcu v.i. -v. t. --freeze; solidify; ఘర్మం, gharmaM -n. --sweat; ఘరానా, gharAnA - adj. -- (1) good at doing bad things; (2) related to a house; ఉత్తర భారతంలో ఒక సంగీత కళాకారుడు ఘరానా గాయకుడు అంటే ఒక స్థిరపడిన సంగీత సంప్రదాయానికి చెందిన వాడు అన్న అర్థమే కాకుండా పేరుమోసిన గాయకుడు అన్న అర్థాల్లో వాడుతారు; ఘృతం, ghRtaM -n. --ghee; clarified butter; ఘాటీ, ghATI -n. --(1) hill pass; --(2) police station; ఘాటీ రోడ్డు, ghATI rODDu -n. --a winding road through a hill pass; ఘాటు, ghATu -n. --pungency; pungent smell; ఘాతం, ghAtaM -n. --(1) blow; injury; shock; --(2) [math.] exponent; power; ఘాతకుడు, ghAtakuDu -n. m. --destroyer; tormentor; villain; ---విశ్వాస ఘాతకుడు = one who destroyed the trust. ఘాతకురాలు, ghAtakurAlu -n. f. --destroyer; tormentor; ఘాతాంకం, ghAtAMkaM -n. --[math.] exponent; power; ఘాతీయ, ghAtIya -adj. --[math.] exponential; ఘాతీయ పద్ధతి, ghAtIya paddhati -ph. --[math.] exponential notation; for example, 1,000,000 in exponential notation can be written variously as 10e6, 10^6 or 10⁶; ఘాతుకం, ghAtukaM -n. --destructive act; cruel act; --cruelty; murder; ఘ్రాణం, ghrANaM -n. --smell; odor; ఘ్రాణేంద్రియం, ghrANEMdriyaM -n. --sense of smell; ఘుమఘుమ, ghumaghuma -adj. --redolent; flavorful; onomatopoeia for a fragrant substance as in ఘుమఘుమ లాడు; ఘృతం, ghRtaM -n. --ghee; melted butter; fat;( ఘృతార్థం, ghRtArthaM -n. --[chem.] steroid; (ety.) ఘృతం వంటి పదార్థం; ఘృతాల్, ghRtAl -n. --[chem.] sterol; alcohol of the steroid family; ఘృతికామ్లం, ghRtikAmlaM -n. --[chem.] stearic acid; Stearic Acid is a saturated long-chain fatty acid with an 18-carbon backbone. Stearic acid is found in various animal and plant fats; C<small>18</small>H<small>36</small>O<small>2</small> or CH<small>3</small>(CH<small>2</small>)<small>16</small>COOH; ఘోటక బ్రహ్మచారి, ghOTaka brahmacAri - n. -- enforced celibate; false ascetic; ఘోరం, ghOraM, -adj. --horrible; fierce; frightful; -n. --(1) atrocity; --(2) gory; ఘోష, ghOsha -n. --(1) loud cry; lamentation; loud sound; amplified sound; (2) a village where cowherds live; -- వేద ఘోష = sound of Veda recitation; -- ఘోష స్త్రీ = milkmaid; -- ఘోష యాత్ర = -- ఘోషాసుపత్రి = a hospital specializing in Ob & Gyn; -- గొల్లవారుండే పల్లె ప్రాంతాన్ని "ఘోష" అంటారు. వీరున్న చోట పశుసంపద ఉండి, అవి శబ్దం చేస్తూ ఉంటాయి కాబట్టి ఈ పేరు వచ్చిందట. ఘోషణ, ghOshaNa -n. --proclamation; ---ఘోషణ పత్రం = proclamation notice. ఘోషా, ghOsha -n. --viel; purdah; the social practice of keeping women under viel; same as గోషా; ఘోషాసుపత్రి, ghOshAsupatri -n. --ladies' hospital; </poem> |width="65"| <!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---> |- |- <!--- Nothing Below This Line! ---> |} ==మూలం== * V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN: 0-9678080-2-2 [[వర్గం:వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు]] 9fypm356mkcuaph7nkhr543l3pkj31c 0 3025 35393 35284 2024-12-01T23:07:01Z Vemurione 1689 /* Part 1: చ - ca */ 35393 wikitext text/x-wiki =నిఘంటువు= * This dictionary is an improved version over the print version (expanded, errors corrected, new features continually being added) published by Asian Educational Services, New Delhi in 2002. * You are welcome to add. BUT PLEASE DO NOT DELETE entries until you are absolutely, positively SURE a mistake has been made and needs to be corrected. * PLEASE do not delete entries or their meanings simply because you personally did not agree with the meaning given there. Thanks * American spelling is used throughout. * There is no clearly established, standardized alphabetical order in Telugu. The justification for the scheme used here would be too long for discussion here. 16 March 2016. {| class="wikitable" |- ! నిర్వచనములు<!--- Do Not Change This Line ---> ! ఆసక్తికర చిత్రములు<!--- Do Not Change This Line ---> |- |width="895"|<!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL నిర్వచనములుAlphabetically Sorted Below This Line ( * ''' Should precede each new line) ---> ==Part 1: చం - caM== <poem> చంక, caMka -n. --armpit; axilla; చంచల, caMcala -adj. --unsteady; fickle; unstable; చంచువు, caMcuvu - n. - beak; చంటి, caMTi -adj. --babyish; little; small; (ety.) genitive of చన్ను = breast; చంటిపిల్ల, caMTipilla -n. f. --child; infant; infant at the breast; also చంటిది; చంటి పిల్లడు, caMTi pillaDu -n. m. --child; infant; infant at the breast; also చంటి వాడు; చండప్రచండులు, caMDapracaMDulu -n. pl. --highly talented people; see also హేమాహేమీలు; చండశాసనం, caMDaSAsanaM -n. --strict discipline; చండశాసనుడు, caMDaSAsanuDu -n. --strict disciplinarian; చండ్ర, caMDra -n. -- black cutch; [bot.] ''Acacia catechu''; -- an extract of its heartwood, Khair, is used as an ingredient to give red color and typical flavor to paan - a packet of betel leaf (Piper betle) with areca nut and slaked lime paste; -- నల్ల చండ్ర; కాచుతుమ్మ; చండాలం, caMDAlaM -n. --(1) unpleasant; horrible; nasty; --(2) nonsense; చందం, caMdaM -n. --style; demeanor; poise; manner; చందనం, caMdanaM -n. -- (1) sandalwood; -- (2) శ్వేత చందనం = white sandalwood; [bot.] ''Santalum album''; -- (3) ఎర్ర చందనం = red sandalwood; [bot.] ''Pterocarpus santalinus''; -- (4) కుచందనం = bastard sandalwood; -- (5) sandalwood paste; --[Sans.] గంధసారం; మహార్హం; భద్రప్రియం; మలయజం; చందన ధృతి, caMdana dhRuti - n. essential oil of sandalwood; oil of Santal; Oleum Santali; చందమామ, caMdaMAma -n. --(1) moon; Earth’s moon; see also నెలరాజు; --(2) Chela; a fish of the Cyprinidae family; [bio.] ''Oxygaster untrahi''; --(3) yellow of an egg' చందమామ కూర, caMdaMAma kUra -n. --a leafy vegetable; [bot.] ''Marsilea minuta'' Linn.; చంద్ర, caMdra -adj. --lunar; pertaining to the moon; చంద్రకళలు, caMdrakaLalu -n. --phases of the moon; చంద్రకాంత, caMdrakAMta - n. -- Four O'clock flower; Marvel of Peru; [bot.] ''Mirabilis jalapa'' Linn.; -- an ornamental shrub, native of Mexico, with a variety of flowers; చంద్రగ్రహణం, caMdragrahaNaM -n. --lunar eclipse; చంద్రవంక, caMdravaMka -n. --crescent moon; new moon; see also నెలవంక; చందా, caMdA -n. --(1) subscription; --(2) contribution; donation; చందాదారులు, caMdAdArulu -n. --subscribers; చందువా, caMduvA -n. --awning; canopy; చంద్రుడు, caMdruDu -n. m. --(1) moon; --(2) the natural satellite of any planet; ---అర్ధచంద్రుడు = half moon. ---చంద్ర వంక = crescent moon. ---పూర్ణచంద్రుడు = full moon. ---రాకాచంద్రుడు = full moon. ---వర్ధమాన చంద్రుడు = waxing moon. ---క్షీణచంద్రుడు = waning moon. -- చంద్రుడికో నూలు పోగు = A small gift to a great person; గొప్ప వారికి చిరు కానుక సమర్పించుకుంటున్నప్పుడు చెప్పే మాట; తెలుగువారి సంప్రదాయంనుంచి ఈ జాతీయం వాడుకలోకి వచ్చింది. 1960 ప్రాంతాల వరకు విదియ చంద్రుణ్ణి సాయంసంధ్యలో పశ్చిమాకాశంలో దర్శించి, వంటిమీద చీర లేదా పంచనుంచి ఒక నూలుపోగు తీసి "చంద్రునికి నూలుపోగు" అని నోటితో చెప్పుకొని గాలిలోకి విడిచిపేట్టడం సంప్రదాయం. ఇది కులాలకు అతీతమైన ఆచారం. అయితే క్రమంగా ఈ ఆచారాన్ని మనందరం మరచిపోయాము. చంపకం, caMpakaM -n. --a fragrant yellow flowering tree; [bot.] ''Michelia champaca''; సంపెంగ; చంపకమాల, caMpakamAla -n. --a meter in Telugu prosody; (lit.) a garland of champaka flowers; చంపు, caMpu -v. t. --kill; slay; (rel.) ఖూనీచేయు; చంపూ, caMpU -adj. --hybrid; mixture; a mixture of prose and poetry; చంపూకావ్యం, caMpUkAvyaM -n. --a literary work containing both prose and verse; </poem> ==Part 1: చ - ca== <poem> చకచక, cakacaka -adj. --onomatopoeia for fast action such as walking, talking and actively doing things; చక్కగా, cakkagA -adv. --nicely; neatly; చక్కపెట్టు, cakkapeTTu -v. t. --arrange; set right; చక్రం, cakraM -n. --(1) wheel; --(2) caster; the wheels attached to furniture legs; --(3) discuss of Vishnu; --(4) cycle; --(5) astrological chart; --(6) one of the six glands of the body, according to Ayurveda, whose secretions influence psychic activity; ---జాతక చక్రం = astrological chart. ---నువ్వు చక్రం తీసికో = you drive. చక్రవడ్డీ, cakravaDDi -n. --compound interest; a method of calculating interest by interest already earned to the principal; చక్రవర్తి, cakravarti -n. --emperor; చక్రవృద్ధి, cakravRddhi -n. --compound growth; exponential growth; చక్రవాకం, cakravAkaM -n. --brahminy duck; goose; [bio.] ''Anas Casarca''; చక్రవాతం, cakravAtaM %e2t -n. --cyclone; whirlwind; చక్రవాళం, cakravALaM %e2t -n. --horizon; చకితం, cakitaM. -n. --fear; చకితుడు, cakituDu -n. m. --one who is dumb-struck; చక్కిలి, cakkili -n. --armpit; చక్కిలిగింత, cakkiligiMta -n. --tickle; (lit.) tickle in the armpit; same as కితకిత; చక్కీ, cakkI %e2t -adj. --refined; ---చక్కీ చక్కెర = refined sugar. చక్రీయ, cakrIya -adj. --[chem.] cyclic; cyclo; చక్రీయ పదార్థాలు, cakrIya padArthAlu -n. pl. --[chem.] cyclic substances; చక్రీయ షడ్జేను, cakrIya shadjEnu -n. --[chem.]. cyclohexane; చక్రీయ త్రయేను, cakrIya trayEnu -n. --[chem.] cyclopropane; చక్రీయ సౌష్ఠత, cakrIya saushThata -n. --[chem.] cyclic symmetry; చకోరపక్షి, chakOrapakshi - n. -- a poetic imagination of a bird that survives by consuming moonlight; -- వెన్నెలపులుగు; చక్కెర(లు) cakkeralu -n. --(1) [chem.] sugar(s); --(2) rounds; circuits; చక్షువు, cakshuvu -n. --eye; చక్షుశ్రవం, cakshuSravaM -n. --snake; (lit.) one that hears with its eyes; (ety.) it is well known that snakes cannot hear; people perhaps thought that they use eyes to hear; this word is a misnomer; చక్షుష, cakshusha -adj. --optical; visual; చక్షుష పరికరాలు, cakshusha parikarAlu -n. --optical instruments; చక్షుష భ్రమ, cakshusha bhrama -n. --optical illusion; చక్షుష అక్షం, cakshusha akshaM -n. --optical axis; same as చక్షుషాక్షం; చచ్చిపోయిన, caccipOyina -adj. --dead; deceased; defunct; చచ్చు, caccu -adj. --poor quality; one with no vitality; -v. i. --die; expire; చట్టం, caTTaM -n. --regulation; rule; statute; law; చట్టపరమైన, caTTaparamaina -adj. --legal; చట్టబద్ధ, caTTabaddha -adj. --regulatory; legal; statutory; lawful; చట్రం, caTTraM -n. --frame; చటాకు, caTAku -n. --one-sixteenth of a ser; an old volumetric measure that is no longer in use; చటాలున, caTAluna -adv. --suddenly; చట్నీ, caTnI -n. --chutney; relish; చడి, caDi -n. --sound; noise; చణుకు, chaNuku - n. -- whip; -- కొరడా; చేరుకోల; చత్వారం, catvAraM -n. --hypermetropia; far-sightedness; difficulty in seeing things that are closer; this defect is associated with aging; చతికిలపడు, catikilapaDu -v. i. --to sink into a sitting posture, usually due to disappointment or fatigue;( చతుర్, catur -pref. --tetra-; quadra-; చతుర్‌ప్లవనవిదిలీను, caturplavanavidilInu -n. --[chem.] tetrafluoroethylene; C₂F₄ చతుర్‌హరితపాడేను, caturharitapADEnu -n. --[chem.] carbontetrachloride; CCl₄; చతురంగం, caturaMgaM -n. --chess; చతురస్రం, caturasraM -n. --square; ---దీర్ఘ చతురస్రం = rectangle; elongated square. చతురస్ర తరంగం, caturasra tarangaM -n. --[phy.] square wave; చతుర్థళ, caturthaLa -adj. --[bot.] quadrifoliolate; చతుర్థ, caturtha -adj. --fourth; చతుర్ధం, caturdhaM -n. --the fourth; a quarter; చతురిమ, caturima -n. --talent; skill; dexterity; చతుర్భుజం, caturbhujaM -n. --quadrilateral; a plane geometrical figure with four straight sides; చతుర్ధేను, caturdhEnu -n. --[chem.] butane; a hydrocarbon with four carbon atoms with all single bonds; C₄H₁₀; చతుర్ధీను, caturdhInu -n. --[chem.] butene; a hydrocarbon with four carbon atoms and a double bond; C₄H₈; చతుర్ధైను, caturdhainu -n. --[chem.] butyne; a hydrocarbon with four carbon atoms and a triple bond; C₄H₆; చతుశ్శాల, catussAla -n. --quad; quadrangle; open area surrounded by buildings on all four sides; చతుస్, catus^ -pref. --four; చతుష్టయం, catushTayaM -n. --quartet; team of four persons; ---దుష్టచతుష్టయం = the evil four, namely Duryodhana, Dussasana, Karna and Sakuni of Mahabharata. ---ముక్తిచతుష్టయం = the four types of salvation, namely సామీప్యం, సాలోక్యం, సారూప్యం, సాయుజ్యం. చతుష్పాది, catushpAdi -n. --an animal with four feet; చదవడం, cadavaDaM -v. i. --reading; చదవటం; చదరం, cadaraM -adj. --flat; level; square; ---నలుచదరం = flat on four sides; flat on all sides; square. చదరపు, cadarapu -adj. --square; ---చదరపు గజం = square yard; చదరాసికూర, cadarAsikUra - n. -- [bot.] ''Glinus oppositifilius''; చదును, cadunu -adj. --flat; level; even; చదును చేయు, cadunu cEyu -v. t. --flatten; level; చదువరి, caduvari -n. --reader; చదువు, caduvu -n. --education; literacy; -v. t. --read; చదివించు, cadiviMcu -v. t. --(1) make one read; --(2) educate; --(3) announce a gift; చనిపోవు, canipOvu -v. i. --die; expire; pass away; చన్నీళ్లు, cannILlu -n. --cold water; చనువు, canuvu -n. --informality stemming from familiarity; చనుమొన, canumona -n. --nipple; tip of a breast; చన్ను, canuu -n. --breast; female's breast; చపటా, capaTA -n. --(1) rim; rim around a well; platform around a well; పీనాహము; వాయికట్టు; ---(2) any tiled or cemented pavement; చపల, capala -adj. --fickle; wavering; inconsistent; చపలత్వం, capalatvaM -n. --lack of control; (esp.) lack of restraint while eating; చప్పట్లు, cappaTlu -n. --clapping; applause; చప్పగా, cappagA -adj. --tasteless; spiritless; చప్పరించు, cappAriMcu -v. t. --suck; smack one's lips; చప్పాతికళ్లి, cappAtikaLli -n. --[bot.] ''Opuntia dillenii''; చప్పుడు, cappuDu -n. --sound; noise; చప్పున, cappuDu -adv. --quickly; చమత్కారం, camatkAraM -n. --wit; humor; చమరం, camaraM -n. m. --musk deer; చమరీమృగం; చమరి, camari -n. f. --yak; Himalayan yak; Yak of Tartary; Tartarian ox; -- [bio.] ''Bos grunniens'' of the Bovidae family; grunting ox; ''Bos mutus'' of the Bovidae family; mute ox; -- Yak అనే ఇంగ్లీషు పేరుకి మూలం టిబెట్ భాషలోని "gyag" అనే శబ్దం; టిబెట్ భాషలో "gyag" (యాగ్) అంటే మగ మృగం, "nag" (నాగ్) అంటే ఆడ మృగం; చమరీమృగాలకి అమెరికా బైసన్ (Bison bison) తో దగ్గర సంబంధాలు ఉన్నాయి; -- చమరీమృగం; సవరపు మెకము; జడలబర్రె; చమరీవాలం, camarIvAlaM -n. --[lit.] the bushy tail of a yak; a fan made from this bushy tail is used in temples to ceremoniously fan the idols; చమురు, camuru -n. --oil; liquid fat; ---కందెన చమురు = lubricating oil. చమురు గ్రంథులు, camuru graMthulu -n. pl. --[bio.] sebaceous glands; glands that supply oils to promote the growth of hair on skin; చయం, cayaM -n. --[math.] difference; analysis; చయ్యన, cayyana -adv. --quickly; చయాపచయం, cayApacayaM -n. --[bio.] metabolism; the biological process of analysis and synthesis as food is converted into energy in the cells; చర, cara -adj. --variable; movable; చరకుడు, carakuDu -n. m. --Charaka, the great Indian physician who is believed to have lived some time between 6th century B.C. to 2nd century A.D.; చరచర, caracara -adv. --quickly; చరణం, caraNaM -n. --(1) foot; --(2) foot of a verse; --(3) a line in a song; a stanza in a song; చరమ, carama -adj. --last; latter; ---చరమ పురుషార్ధం = nirvana. చరమాంకం, caramAMkaM -n. --(1) last digit; least significant digit; --(2) last act; see also చరాంకం; చర మూలధనం, cara mUladhanaM -n. --[econ.] liquid capital; చర రాసి, cararAsi -n. --variable; చర్చ, carca -n. --(1) discussion; inquiry; --(2) application of a layer, as in చందన చర్చ; చర్చనీయ, carcanIya -adj. --debatable; చర్మం, carmaM -n. --(1) skin; --(2) hide; pelt; the precursor to leather; చర్మరంజకం, carmaraMjakaM -n. --any substance (food or cosmetic) that gives luster to the skin; చర్య, carya -n. --action; deed; (ant.) ప్రతిచర్య; ---ప్రతీ చర్యకి సమానం, వ్యతిరిక్తం అయిన ప్రతిచర్య వుంటుంది = for every action there is an equal and opposite reaction. చర్వణం, carvaNaM -n. --chewing; mastication; ---చర్విత చర్వణం = doing something again; repetition; (lit.) chewing something that has been chewed. చరాంకం, carAMkaM -n. --variable; చరాంశం, carAMSaM -n. --variable; (ant.) స్థిరాంశం; చరాస్తి, carAsti -n. --movable property; liquid assets; చరిత్ర, caritra -n. --(1) history; --(2) narrative; ---జీవితచరిత్ర = biography; life history of a person. ---స్వీయచరిత్ర = autobiography; one’s own life history. చరితార్థ, caritArtha -n. --meaningful; purposeful; historically significant; చరిత్రాత్మక, caritrAtmaka -adj. --historic; చర్చి, carci -n. --church; a place of worship for Christians; చలత్వం, calatvaM -n. --variation; variability; mobility; చలనం, calaNaM -n. --motion; mobility; motility; movement; చలనచార, calanacAra -n. --[anat.] motor strip; a region of the brain whence movements are controlled; చలనచిత్రం, calanacitraM -n. --motion picture; cinema; movie; film; picture; చలనరాసి, calanarAsi -n. --[math.] variable; చలన శక్తి, calanaSakti -n. --[phy.] kinetic energy; energy by virtue of motion; (1/2)mv²; చలనశీలత, calanaSIlata -n. --mobility; చలనశీలి, calanaSIli -n. --mobile; mobile phone; cell phone; చల్ల, calla -n. --(1) buttermilk; --(2) coolness; చల్లడం, callaDaM -n. s. --shorts; knickers; half-pants; చల్లదనం, calladanaM -n. --coolness; cold; చలాకీ, calAkI -adj. --lively; vivacious; చలానా, calAna -n. --invoice; receipt; చల్లారు, callAru -v. i. --(1) to become cool; --(2) to calm down; to become calm; చల్లార్చు, callArcu -v. t. --(1) to cool; --(2) to pacify; చలించు, caliMcu -v. i. --(1) stir; move; --(2) to be shaken; to receive a shock; చలి, cali -adj. --cold; ---చలి కాలం = winter; (lit.) cold season. -n. --cold; coldness when referring to weather; ---బయట చలిగా ఉంది = it is cold outside. చలిచీమలు, chalichImalu - n. pl. -- winged ants; Isoptera ఆర్డర్ కి చెందిన ఉన్నత తరగతి రెక్కల చీమలనే సాధారణ పరిభాషలో మనం చలిచీమలని వ్యవహరిస్తాం; -- ఇవి చెద పురుగుల (termites) కంటే బాగా పెద్దవి; చలిజ్వరం, calijvaraM -n. --malaria; ague;any fever with chills; చలితం, calitaM -n. --erythema; a type of skin allergy; చలిమంట, calimaMTa -n. --bonfire; చల్లు, callu -v. t. --sprinkle; scatter; చవక, cavaka -n. --inexpensive; cheap; చవకబారు, cavakabAru -n. --cheap; of inferior quality; చవట, cavaTa -n. --incompetent fellow; a stupid fellow; చవటతనం, cavaTatanaM -n. --incompetence; చవుకు చెట్టు, cavuku ceTTu -n. --beefwood tree; [bot.] ''Casuarina equisetifolia''; సరుగుడు; చవి, cavi -n. --taste; చవిటి, caviTi -adj. --saline; salty; చ్యవనప్రాశ, chyavanaprASa, - n. -- An Ayurvedic tonic named after Chyavana maharshi, son of Bhrigu maharshi; this electuary (లేహ్యం) is made from ఉసిరి, దశమూలాలు, కర్కాట శృంగి, అగరు, కరక్కాయ, తిప్పతీగ, కచ్చూరాలు, వస, యష్టీమధుకం, అశ్వగంధా, శతావరీ, నెయ్యి, అభ్రక భస్మం, మొదలైనవి; చాంద్రమాసం, cAMdramAsaM -n. --[astron.] lunation; synodic month; the interval of time between new moon day to new moon day; this is approximately 29.53 days; chaamdee, చాందీ - n. -- East Indian Rosebay; pinwheel flower; crape jasmine; [bot.] ''Tabernaemontana divaricata'' -- an evergreen, much-branched shrub cultivated as a garden plant; చాందినీ, cAMdinI -n. --awning; canopy; చాకచక్యం, cAkacakyaM -n. --skill; talent; ability; intelligence; చాకలి, cAkali -n. --washerman; washerwoman; చాకలిసోడా, cAkalisODA -n. --washing soda; common name for sodium carbonate; Na₂CO₃; చాకిరీ, cAkirI -n. --domestic work; service; చాకిరేవు, cAkirEvu -n. --washerman's pier; చాకు, cAku -n. --penknife; small knife; చాటించు, cATiMcu -v. i. --proclaim; announce; చాటింపు, cATiMpu -n. --public proclaimation; చాటు, cATu -n. --covering; screen; చాటు పద్యం, cATupadyaM -n. --(1) fugitive verse; గ్రంథస్థము కాకున్నను లోకమున ప్రజాదరణ పొందిన పద్యము; (2) witty and jocular verse; చాటువు, cATuvu -adj. --witty; pleasant, jocular talk; చాటూక్తి, cATUkti -n. --innuendo; చాడీ, cADI -n. --complaint; -- కొండెము; చాతక పక్షి, cAtaka pakshi -n. - house swift; Pied Crested Cuckoo; Jacobin Cuckoo; Clamator Jacobinus; [bio.] ''Apus affinis;'' -- there is a poetic belief that this bird quenches its thirst only from falling raindrops; -- వానకోయిల; చాతుర్యం, cAturyaM -n. --skill; cleverness; talent; versatility; చాతురి, cAturi -n. --skillful person; talented person; expert; చాదస్తం, cAdastaM -n. --shilly-shally; eccentricity; whimsicality; ceremonialism; unworldliness; silliness; orthodoxy; traditional mindedness; obsessive compulsiveness; see also ఛాందసం; చాపం, cApaM -n. --(1) bow; --(2) arch; --(3) [math.] arc; a portion of a circle’s circumference; --- మహావృత్తపు చాపం = [Astron.] Great Circle arc; చాప, cApa -n. --mat; floor mat; చాపు, cApu -adj. --[music] non-uniform; -v. i. --extend; stretch; -n. --(1) length; full-length cloth suitable for wearing as a lower garment by men; --(2) long-vowel; చామంతి, cAmaMti -n. --chrysanthemum; mum; [bot.] ''Chrysanthemum'' of the Asteraceae family; చామనచాయ, cAmanacAya -n. --swarthy complexion; swarthiness; a complexion that looks like a tanned white rather than black; brown complexion; చామరం, cAmaraM -n. --whisk; fly-flap; chowry; luxurious fan; fan made from the hair of yak; -- [ety.] చమరీ మృగం తోక లోని రోమములతో చెయ్యబడ్డ విసనకర్ర; -- తెల్లని చామరాన్ని వింజామరం (విరి + చామరం) అంటారు; చార, cAra -n. --stripe; చారల గుర్రం, cArala gurraM -n. --zebra; (lit.) striped horse; చార్వాకం, cArvAkaM -n. --the name of a religion established by Charvaka; belief in materialism; చారిక, cArika -n. --(1) small stripe; long stripe-like stain; --(2) stringy substance; చారిణి, cAriNi -n. f. --female messenger; చారిత్రక, cAritraka -adj. --historical; chronological; diochronic; చారిత్రక క్రమం, cAritraka kramaM -n. --chronology; తిధివారీ; చారు, cAru -adj. --beautiful; -n. --a clear spicy soup made from tamarind or lemon juice; see also రసం; చారుడు, cAruDu -n. m. --messenger; (rel.) గూఢచారి; చారులు, cArulu -n. pl. --spies; చాలమి, cAlami -n. --insufficiency; inadequacy; చాలని, cAlani % e2t -n. --strainer; colander; చాలా, cAlA -adj. --a lot; plenty; many; చాలినంత, cAlinaMta -adj. --adequate; చాలీచాలని, cAlIcAlani -adj. --scarcely sufficient; meager; చాలు, -adj. --(1) sufficient; enough; --(2) running; current; on-going; ---ఒక రూపాయి చాలు = one rupee is enough. ---చాల్చాలు! = enough is enough!. stop it! ---చాలు ఖాతా = running account. -n. --(1) enough; --(2) stripe; line; row; --(3) furrow created by ploughing; --(4) furrow; --(5) resemblance; --- తల్లి చాలు = resemblance to mother. చావగొట్టు, cAvagoTTu -v. t. --beat; beat thoroughly; చావడి, cAvaDi -n. --living room; audience room; drawing room; station; చావు, cAvu -n. --death; చావుదెబ్బ, cAvudebba -n. --mortal blow; చించు, ciMcu -v. t. --tear; rip; చింపు; చింత, ciMta -n. --(1) tamarind; Indian date; [bot.] Tamarindus indica of the Leguminosae family; --(2) thought; reflection; worry; anxiety; ---చింత చచ్చినా పులుపు చావలేదు = [idiom] the potency is gone, but the desire persists. చింతచిగురు, ciMtaciguru -n. --tender shoots of a tamarind tree; [bot.] ''Tamarindus indica''; చింతచెట్టు, ciMtaceTTu -n. --tamarind tree;[bot.] ''Tamarindus indica''; చింతపండు, ciMtapaMDu -n. --tamarind; tamarind fruit; the sweet-sour fruit of a tamarind tree, popular in Indian cooking;[bot.] ''Tamarindus indica;'' -- see also మలబార్ చింతపండు; చింతపిక్క, ciMtapikka -n. --tamarind seed; చింతామణి, ciMtAmaNi -n. --guide; key; index; ---వైద్య చింతామణి = guide to medicine. చిందరవందరగా, ciMdaravaMdaragA -adv. --pellmell; topsy turvey; helter skelter; చిందులుతొక్కు, ciMdulutokku -v. i. --dance with emotion or rage; చిందూరం, ciMdUraM - n. -- a large medicinal shrub with medicinal properties; [bot.] Vitex negundo; చిందించు, ciMdiMcu -v. t. --splash; చిందు, ciMdu -v. i. --splash; చింపడం, ciMpadaM -n. --tearing; also చింపటం; చింపంజీ, ciMpAMjI -n. --chimpanzee; an ape-like primate; చింపిరిజుత్తు, ciMpirijuttu -n. --disheveled hair; చింపు, ciMpu -v. t. --tear; rip; చిక్కం, cikkaM -n. --a bag woven out of a string or rope and often used as a hanging shelf; చిక్కట్ట, cikkaTTa -n. --a special comb designed to untangle hair; చిక్కతనం, cikkatanaM -n. --(of liquids) denseness; compactness; thickness; చిక్కబరచు, chikkabarachu - v. t. -- congeal; inspissate; increase the density of; చికాకు, cikAku -n. --irritability; irascibility; vexation; చిక్కావి చెట్టు, -n. --[bot.] Momosa concina; చికిత్స, cikitsa -n. --medical treatment; therapy; చికిలించు, -v.i. --lere; leery look; చికీర్ష, cikIrsha -n. --ambition; desire to do a great deed; % put this in e-2-t చిక్కు, cikku -n. --(1) snag; difficulty; --(2) tangle; knot; grip; link; --(3) sapota fruit; ---ఇది చిక్కు సమస్య = this is a difficult problem. ---ఈ జుత్తు చిక్కులు పడిపోయింది = this hair is all tangled up. -v. i. --emaciate; lose weight;contract; remain;get caught; ---వాడు చిక్కిపోయాడు = he is emaciated; he lost weight. ---చేప వలలో చిక్కుకుంది = the fish got caught in the net. చిక్కుడు, cikkuDu -n. --bean; Indian butter bean; Hyacinth bean; Bonavist bean; [bot.] ''Dolichos lablab''var ''typicus'' of the Leguminosae family; Dolichos means "long"; --other varieties include ఎర్ర చిక్కుడు; తెల్ల చిక్కుడు; గోరు చిక్కుడు; ఆనప చిక్కుడు; ఏనుగు చిక్కుడు; కోడి చిక్కుడు; తొండ చిక్కుడు; --అనుములు = field beans; [bot.] ''Dolichos lablab lignosas''; చిక్కుడు పేను, cikkuDu pEnu -n. --the garden pest; [biol.] Aphis medicagenis; చికోరీ, cikOrI -n. --chicory; endive; [bot.] ''Cichorium intybus'' of the Asteraceae (Daisy) family; -- roots of the chicory plant are ground and made into a powder to blend and mix with coffee; It is often used as a caffeine-free beverage on its own or as a mixture with ground roasted coffee because it enhances the taste, aroma and makes coffee mellow; --[[File:Illustration_Cichorium_intybus0_clean.jpg|thumb|right|చికోరీ]] చిగురు, ciguru -n. --(1) tender leaf; shoot; --(2) gum; the tissue that holds the teeth; చిచ్చర, ciccara -n. --fire; fierce fire; fire and brimstone; చిచ్చర పిడుగు, ciccara piDugu -n. --fierce lightning bolt spewing fire and brimstone; చిచ్చు, ciccu -n. --flame; fire; చిచ్చు బుడ్డి, ciccu buDDi -n. --a firework called "flowering pot"; చిటచిట, ciTaciTa -adj. --onomatopoeia for --(1) being itchy, and --(2) the crackling sound of water sprinkled on boiling oil; చిట్ట, ciTTa -n. --small bush; -pref. --ultimate; utter; చిట్ట చివర, ciTTa civara -n. --the very end; చిట్టచీకటి, ciTTa cIkaTi -n. --pitch darkness; చిట్టడవి, ciTTaDavi -n. --thicket; scrub jungle; forest dominated by thick bush; చిట్టా, ciTTA -n. --daybook; daily account of money transactions; ledger; logbook; చిటిక, ciTika -n. --snap; the act of snapping of the thumb and middle finger producing a sound; ---చిటికల మీద = in a snappy way; quickly; on the double. చిటికెడు, ciTikeDu -n. --a dash; ---చిటికెడు ఉప్పు = a dash of salt. చిటికేశ్వర, ciTikESvara - n. -- [bot.] ''Delonix elata'' Gamb.; చిట్టి, ciTTi -adj. -- very small; (note) the scale from large to tiny is పెద్ద, చిన్న, బుచ్చి, చిట్టి, బుల్లి; - n. -- a small butter-boat; a small cup to serve butter; చిట్టు, ciTTu -n. --coarse bran; coarse rice bran; చిట్లు, ciTlu -v. i. --split; చిట్టెం, ciTTeM -n. --slag; scum of molten metal; చిట్టెలుక, ciTTeluka -n. --mouse; [bio.] ''Mus musculus''; చుంచు; (lit.) చిరు + ఎలుక = చిట్టెలుక; చిడుం, ciDuM -n. --eczema; boils; చిడత, ciData - n. -- (1) castanet; a swiveling wooden wedge used to keep a door closed; (2) a cotter pin; చితగ్గొట్టు, citaggoTTu -v. t. --beat thoroughly; చిత్తం, cittaM -inter. --OK!; will do!; yes, sir! -n. --(1) mind; --(2) memory bank of the mind; long term memory; --(3) the faculty of mind that raises doubt; see also బుద్ధి; చిత్తగించు, cittagiMcu -v. t. --consider; pay attention; listen; చిత్తగింపు, cittagiMpu -n. --consideration; చిత్తడి, cittaDi -n. --very wet; ---చిత్తడి నేల = marsh; marsh land; wet land. ---చిత్తడి వాయువులు = marsh gas; methane. చిత్తమొచ్చినట్లు, cittamoccinaTlu -ph. --as it pleases one!; as one wishes; చిత్తరువు, cittaruvu -n. --picture; painting; drawing; చిత్తశుద్ధి, cittaSuddhi -n. --devotion; integrity; చిత్రం, citraM -n. --(1) picture; diagram; painting; --(2) wonder; curiosity; ---చలన చిత్రం = motion picture; cinema. ---విత్థ చిత్రం = portrait. ---భావ చిత్రం = spontaneous outline. -suff. --graph; ---ఛాయాచిత్రం = photograph; photo. ---వర్ణమాలాచిత్రం = spectrograph. చిత్ర, citra %updated -n. --(1) Alpha Virginis; Spica; Yoga tara of the 14th lunar mansion; this is the brightest star in Virgo; this is 2300 times more luminous than the Sun and is about 275 light years away from us; --(2) The 14th of the 27-star groups (or asterisms or lunar mansions) of the Hindu calendar; చిత్రకళ, citrakaLa -n. --the art of painting; చిత్రకారుడు, citrakAruDu -n. m. --painter; artist; చిత్రగంధం, citragandham -n. --Arsenicum trisulfuratum; a substance worn by actors on their faces as a part of makeup; చిత్రచాప, citracApa -n. --placemat; a small mat or decorative cloth placed under the dinner plate; % in e-2-t చిత్రదండం, citradaMDaM -n. --[bot.] ''Betula bhojpatra''; ''Typhonium orixense''; చిత్రపత్రిక, citrapatrika -n. --[bot.] ''Acacia arabica''; %to e2t చిత్రఫలకం, citraphalakaM -n. --easle; a painter's board; an artist's board; చిత్రమూలం, citraMulaM -n. --Ceylon lead wort; [bot.] ''Plumbago zeylanica''; This medicinal bush grows wild along tank bunds; agricultural fields and marshy lands; this is widely used as an expectorant, to improve digestion, to treat the enlargement of the spleen and to treat leucodermia; [Sans.] చిత్రక; దహన; వహ్ని; అగ్నిక; దీప్త; భాను; పాచక; --ఎర్ర చిత్రమూలం = [bot.] ''Plumbago rosea''; one of the "పంచ కోలాలు"; చిత్రలేఖనం, citralEkhanaM -n. --the fine art of drawing a picture; చిత్రవధ, citravadha -n. --torture unto death; murder associated with dismemberment; చిత్ర ప్రదర్శనశాల, citra pradarSana SAla -n. --(1) museum; --(2) movie theatre; చిత్రహింస, citrahimsa -n. --torture; చిత్రాన్నం, citrAnnaM -n. --lemon rice; tamarind rice; any other colorful rice preparation; చితి, citi -n. --funeral pyre; చిత్రిక, citrika -n. --planer; a carpenter's plane; -- వండ్రంగులు కలప వస్తువులు తయారు చేసే క్రమంలో భాగంగా ఎత్తుపల్లాలు వుండే కలపను చదును చేయడాన్ని 'చిత్రికపట్టడం' అంటారు. చితుకు, cituku -v. i. --rupture; break; burst; చితుకులు, citukulu -n. pl. --twigs; dry twigs; broken pieces of small branches; చిత్తు, cittu -n. --(1) rough; draft; not the final version; --(2) scrap; not important; --(3) defeat; ---చిత్తుకాగితం = scrap paper. ---నేను చిత్తు అయిపోయేను = I am defeated. చిత్తుప్రతి, cittuprati -n. --rough draft; చిదంబర రహస్యం, cidaMbara rahaSyaM -n. --unfathomable secret; useless secrecy; -- చిదంబరం అంటే ఆకాశ లింగం అని అర్థం. తమిళనాడు రాష్ట్రంలోని కడలూరు జిల్లాలో ఉండే చిదంబరం దేవాలయంలో మహా శివుడు నటరాజ స్వామి రూపంలో దర్శనమిస్తాడు. పంచభూతాలలో ఆకాశానికి ప్రతీకగా చిదంబరాన్ని పరిగణిస్తారు. శ్రీకాళహస్తిని వాయువుకు ప్రతీకగా, కంచిలోని ఏకాంబరేశ్వరుడిని భూమికి ప్రతీకగా చెబుతారు. ఈ మూడు దేవాలయాలూ ఒకే రేఖాంశం మీద ఉంటాయి. శాస్త్రీయ పరంగా 79 డిగ్రీల 41 నిమిషాల రేఖాంశం ఉన్నట్లు నిర్ధారణ అయ్యింది. చిదంబరం ఆలయంలోని నటరాజ స్వామి విగ్రహం కాలి బోటన వేలు, భూమి అయస్కాంత క్షేత్రానికి మధ్య బిందువు అని శాస్త్రవేత్తలు పరిశోధనల అనంతరం స్పష్టం చేశారు. ఈ దేవాలయానికి 9 ప్రవేశ ద్వారాలు ఉన్నాయి. ఇవి మానవునికి ఉండే నవ రంధ్రాలకు ప్రతీకగా భావిస్తారు. ఈ గుడిలో ‘పొన్నాంబళం’ ఎడమవైపున ఉంటుంది. ఇది గుండె ఉండే స్థానం. ఇక్కడికి వెళ్లేందుకు ‘‘పంచాక్షర పడి’’ఎక్కాలి. ఇది న+మ+శి+వా+య పంచాక్షరిని సూచిస్తుంది. ఈ ఆలయంలో ‘‘కనక సభ’’లో 4 స్తంభాలు, 4 వేదాలకు ప్రతీకలు. పొన్నాంబళంలో ఉండే 28 స్తంబాలు 28 శైవ ఆగమాలకు ప్రతీకలు. ఇక్కడి 9 కలశాలు 9 రకాల శక్తికి ప్రతీకలు. ఆ పక్కనే ఉన్న మంటపంలోని 18 స్తంబాలు 18 పురాణాలకు ప్రతీకలు. నటరాజు భంగిమను శాస్త్రవేత్తలు కాస్మిక్ డ్యాన్స్ అని అభివర్ణించారు. ఈ విశేషాలే "చిదంబర రహస్యం." చిదుపు, cidupu -v. t. --break; break with hand or fingers; చిదుము, cidumu -v. t. --clip with fingernails; snip; cut; చిన్నం, cinnaM -n. --one-thirtieth of a tola in weight; a measure used to weigh gold; చిన్న, cinna -adj. --small; younger; junior; (ant.) పెద్ద; చిన్నబడి, cinnabaDi -n. --lower case of an alphabet; particularly the alphabets of languages from the Western countries; చిన్నతనం, cinnatanaM -n. --(1) immature age; childhood; inexperience; --(2) dishonor; disgrace; shame; embarrassment; చిన్నది, cinnadi -n. --young girl; lass; maiden; చిన్నపేగు, cinnapEgu -n. --small intestine; చిన్న బలుసు, cinna balusu - n. -- a thorny shrub; [bot.] ''Canthium parviflorum''; చిన్నమునుగు కోడి, cinnamunugu kODi -n. --the little grebe; [biol.] ''Podiceps ruficollis''; చిన్మయ, cinmaya -adj. --spiritual; mental; intellectual; చినుకు, cinuku -n. --a drop of rain water; చిప్ప, cippa -n. --(1) bowl; bowl suggestive of poverty; alms bowl; --(2) shell; ---ఆల్చిప్ప = oyster; sea shell. ---కొబ్బరిచిప్ప = coconut shell. ---చిప్ప చేతికి వచ్చింది = got a bowl into the hand; begging. ---తాబేటిచిప్ప = shell of a turtle. ---ముత్యపుచిప్ప = mother of pearl; pearl oyster. చిమ్మట, cimmaTa -n. --moth; book-worm; an insect of the moth family; చిమ్మనగ్రోవి, cimmanagrOvi -n. --spray gun; squirt gun; syringe; చిముడు, cimuDu -v. i. --get over-cooked, esp. rice; చిమ్ము, cimmu -v. t. --spray; squirt; చిమ్ముకారి, cimmukAri -n. --sprayer; a gadget to spray disinfectants, insecticides, etc.; చియా గింజలు, chiyA giMjalu - n. pl. -- [bot.] ''Salvia hispanica'' of the Lamiaceae Family; --ఈ తులసి జాతి (Mint Family)మొక్క జన్మస్థలం మధ్య అమెరికా లోని దక్షిణ మెక్సికో, గ్వాటెమాలా దేశాలు. ఒకప్పుడు అక్కడి అజ్టెక్(Aztec ) జాతులకు మొక్కజొన్న, బీన్స్ తరువాత ఈ చియా గింజలే ప్రధాన ఆహారం. కొన్ని దక్షిణ అమెరికా దేశాలలో నేటికీ వీటిని పండిస్తారు. ఆహార పానీయాల తయారీలో వీటిని వినియోగిస్తారు. ఆరోగ్యానికి ఎంతో ప్రయోజనకరమైన ఒమేగా-3 ఫాటీ యాసిడ్స్ ( Omega -3 Fatty acids ) పుష్కలంగా ఉండే కారణంగా ఇప్పుడు అందరూ వీటి సాగు, వినియోగం మీద దృష్టి పెడుతున్నారు. ఈ గింజల్ని ఏదైనా ద్రవపదార్థంలో నానబెడితే ప్రతి గింజ చిత్రంగా తన బరువుకి పన్నెండు రెట్ల బరువుగల ద్రవాన్ని పీల్చుకుంటుంది. ఆ గింజలపైన తెల్లటి గుజ్జు వంటి మ్యూకస్ పొర ఏర్పడుతుంది; -- కొందరు వీటిని సబ్జా గింజలుగా పొరబడుతుంటారు. నానబెట్టినప్పుడు గింజల మీద గుజ్జువంటి మ్యూకస్ ఏర్పడడం సబ్జా, చియా గింజలలో సామాన్య లక్షణం.ఈ రెండు మొక్కలూ తులసి జాతికి చెందినవే. అయితే ఈ రెండూ వేర్వేరు. చియా గింజలు ఎండువి కూడా ఆహారంగా ఉపయోగపడతాయి. సబ్జా గింజలు నానబెట్టి మాత్రమే వినియోగించాలి. సబ్జా తులసి మొక్క శాస్త్రీయ నామం Ocimum basilicum; -- see also మహాబీర = [bot.] ''Hyptis suaveolens''; చిర, cira -pref. --long duration in time; చిరకాలం, cirakAlaM -n. --forever; for a long time; చిరస్మరణీయ, cirasmaraNIya -adj. --memorable; unforgettable; చిరాకు, cirAku -n. --snappiness; peevishness; crossness; anger coming out of impatience or frustration; చిరినెల్లికాయ, చిన్న ఉసిరిక, cirinellikAya, cinna usirika - n. -- [bot.] ''Phyllanthus emblica''; (Euphorbiaceae Family) --- ఇది ఉసిరిక జాతికి చెందిన మొక్క; --- [rel.] నేల ఉసిరిక; ఉచ్చి ఉసిరిక; ఎత్త ఉసిరిక; చిరు, ciru -adj. --small; చిరుతపులి, cirutapuli -n. --leopard; a spotted wild cat found in India; [bio.] ''Panthera pardus''; --(rel.) Cheetah [''Acinonyx jubatus''] is a similar cat found in Africa; Jaguar (''Panthera onca'') is a spotted cat found in South America; చిరుతిండి, cirutiMDi -n. --snack (lit.) small food; చిరుధాన్యములు, cirudhAnyamulu -n. --millets; some less popular grains of the grass family; చిరునవ్వు, cirunavvu -n. --smile; beam; ---వాడు చిరునవ్వు చిందిస్తున్నాడు = he is smiling; he is beaming. చిరునామా, cirunAmA -n. --address; చిర్రు, cirru -n. --anger; ire; irritation; చిలక, cilaka -n. --parrot; చిలకముక్కు పూలు, chilakamukku pUlu - n. -- Garden balsam; [bot.] ''Impatiens balsamina'' of the Balsaminaceae family; --చిలక ముక్కు గన్నేరు పూలు; చిలక ముక్కు గోరింట పూలు; దీని ఆకులు, పూలను రుబ్బి అరచేతులు, చేతుల, కాళ్ళ వేళ్ళకు పెట్టుకుంటే అవి ఎర్రగా పండుతాయి. దీని కాయలు చిలుక ముక్కు ఆకారంలో ఉండటంవల్ల దీనికి చిలకముక్కు మొక్క అనే పేరు వచ్చింది; హిందీలో గోరింటను మెహందీ (Mehandi) అన్నట్లు దీనిని గుల్ మెహందీ (Gul Mehandi) అంటారు. ఈ మొక్క కాయలు పక్వానికి రాగానే టప్ మనే చిన్న శబ్దంతో పగిలి లోపలి విత్తనాలను వెదజల్లుతాయి. ఇలా పగిలి విత్తనాలను వెదజల్లే కాయలను ఆంగ్లంలో డెహిసెంట్ ఫ్రూట్స్ (Dehiscent Fruits) అంటారు. --ఈ మొక్క పూలకు యాంటిసెప్టిక్ (Antiseptic) గుణం ఉంది. అవి రోగకారకమైన బాక్టీరియా, శిలీంధ్రాలవంటి వాటిని నశింపజేస్తాయి. ఇండోనేషియా లోని బాలి ద్వీపంలో ఈ మొక్క ఆకులను ఆకుకూరగా వాడుకుంటారు. ఈ మొక్క ఆకుల రసం మూత్రకారిగా (Diuretic), విరేచనకారి (Cathartic)గా, వాంతి కలిగించే వమనకారి (Emetic) గానూ పనిచేస్తుంది. సెగగడ్డలు, పగలని మొండి వ్రణాలపై ఈ ఆకుల రసంతో మలాం పట్టీ వేస్తే, అవి త్వరగా పక్వానికొచ్చి పగుల్తాయి. చిలకరించు, cilakariMcu -v. i. --sprinkle; spray; చిలక్కొయ్య, cilakkoyya -n. --peg to hang clothes; so-called because of its shape resembling a parrot's beak; చిలగడదుంప, cilagaDaduMpa -n. --sweet potato; [Bot.] ''Typhonium orixeuse; Ipomea batatas'' of the Convolvulaceae family; -- తియ్యదుంప; గెనుసు గడ్డ; -- [Sans.] మధ్వాలుక; పిండాలుక; రక్తాలుక; -- [ety.] batata > potato చిలగడదుంప కూర, cilagaDaduMpa kUra -n. --leafy part of sweet potato; [bot.] ''Ipomoea batatas'' of the Convolvulaceae family; చిల్లంగి, cillaMgi -n. --(1) sorcery; necromancy; black magic; casting an evil spell; an occultish evil act implemented with the help of herbs imparted with magical powers; -- (2) a mangrove shrub; [bot.] ''Dalbergia horrida''; చిల్లగింజ, జిల్ల గింజ, ఇండుప గింజ, cillagiMja, jillagiMja, iMDupa giMja - n. -- clearing nut; paste from nuts used to clear turbid water; [bot.] ''Strychnos potatorum'' of the Loganiaceae family; చిల్లపెంకు, cillapeMku -n. --a piece of broken pottery; చిల్లర, cillara -adj. --miscellaneous; ---చిల్లర కొట్టు = small store carrying odds and ends. ---చిల్లర దేవుళ్లు = miscellaneous demi-gods. ---చిల్లర పనులు = errands; small tasks. -n. --change; loose money; చిల్లరమల్లర, cillaramallara -adj. --miscellaneous; చిలికించు, cilikiMcu -v. t. --sprinkle; spray; shake; చిలిపి, cilipi -adj. --impish; చిల్లి, cilli -adj. --with a pore; with a hole; ---చిల్లి గవ్వ = a cowry with a hole; a thing with trifling value. చిలుం, ciluM -n. --verdigris; metal tarnish; an oxide formed on copper cooking vessels; చిలుక, ciluka -n. --parrot; చిలువ, ciluva -n. --python; rock snake; snake; చిల్లు, cillu -n. --pore; small hole; చివర, civara -n. --end; edge; brim; ---చిట్ట చివర = the very end. చివుకు, civuku -v. i. --slough; చివ్వున, civvuna -adv. --briskly; suddenly; all at once; చిహ్నం, cihnaM -n. --mark; sign; token; చీంబోతు, cImbOtu -n. --billy goat; he goat; చీకటి, cIkaTi -n. --darkness; night; (ant.) వెలుగు; చీకటిమాను, cIkaTimAnu -n. --[bot.] ''Xanthochymus pictorius;'' చీకు, cIku -adj. -- (1) blind; (2) unfertile; juiceless; dry; -n. --worry; -v. t. --suck; as in sucking a finger or sucking a breast; చీకూ, చింతా, cIkU, ciMtA -ph. --cares and worries; చీట్లపేక, cITlapEka -n. --pack of playing cards; deck of playing crads; చీటికీ మాటికీ, cITikI mATikI -adv. --for every silly reason; every now and then; చీటి, cITi -n. --(1) chit; a small note; --(2) prescription; --(3) ticket; చీడ, cIDa -n. --blight; చీడ పురుగు, cIDa purugu -n. --insect pest; చీడీ, cIDI -n. --oriel; pial; raised platform serving as a seat in front of a house; చీద పక్షి, chIda pakshi - n. -- the babbler; సైదా పిట్ట; --గోవచీద or వెర్రిచీద; the Large Grey Babbler; [bio.] ''Argya malcolmi''; --చిట్టిచీద or చిన్నచీద; the Common Babbler; [bio.] ''Argya caudata''; -- పెద్ద చీద; the Jungle Babbler; [bio.] ''Crateropus canosu''; చీదు, cIdu -v. i. --(1) blow one’s nose; --(2) backfire; ---అది సిసింద్రీ చీదినట్టు చీదేసింది = it backfired like a leaky firecracker. చీదరించు, cIdariMcu -v.t. --loath; rebuke; చీనారేకు, cInArEku -n. --tin sheet; (lit.) Chinese metal sheet; చీని, cIni -n. --Batavian orange; a type of sweet orange; [bot.] Limonia trifoliata; చీపురు, cIpuru -n. -- a bush whose twigs are used in making brooms; [bot.] ''Aristida setacea''; చీపురుకట్ట, cIpurukaTTa -n. --broomstick; చీమ, cIma -n. --ant; emmet; [Lat.] formica; ---కండచీమ, గండుచీమ = large black ant. ---కొండచీమ = forest ant. ---చలిచీమ = black ant. చీమలపుట్ట, cImalapuTTa -n. --ant nest; anthill; formicary; చీమల సహనివేశం, cImala sahanivESaM -n. --ant colony; చీమిడి, cImiDi -n. --mucus of the nose; snot; చీము, cImu -n. --pus; -- చీము చనిపోయిన బ్యాక్టీరియాను కూడా కలిగి ఉంటుంది; చీము యొక్క లేతపసుపు, పసుపు, పసుపు-గోధుమ, ఆకుపచ్చ రంగులో చనిపోయిన న్యూట్రోఫిల్స్ చేరడం ఫలితంగా ఉంటుంది; చీము పట్ట కూడదు అనుకుంటే గాయలను శుభ్రంగా పెట్టుకోవాలి; పప్పు తింటే చీము పట్టదు; తిష్ఠ (infection) ఉంటే చీము పడుతుంది; చీర, cIra -n. --sari; a rectangular cloth, about 6 meters long and 1.5 meters wide, often highly decorative, worn as a standard dress by many Indian women; చీరమీను, Cheerameenu - n. -- [bio.] ''Sarida grassisis; Sarida amboskamis; Soridatambil;'' a highly prized tiny little fish found near Yanam in the Godavari Delta; the name comes from the fact that fishermen use saris, instead of nets, to catch the tiny fish; చీరిపారకం, cIripArakaM -n. --post-mortem; examination of a dead body to establish if a crime had been committed; చీరు, cIru -v. t. --gash; tear; rend; cut into slices; చీలమండ, cIlamaMDa -n. --ankle; చీలి, cIli -n. --cat; చీలిక, cIlika -n. --split; crack; separation; చీలు, cIlu -v. i. --split; చీల్చు, cIlcu -v. t. --split; చీవాట్లు, cIvATlu -n. pl. --scoldings; rebuke; '''%చుం - cuM, చు - cu, చూ - cU''' చుంచు, cuMcu -n. --mouse; [bio.] ''Mus musculus''; --(rel.) ఎలక = rat; పందికొక్కు = bandicoot; చుండు, cuMDu -n. --dandruff; also చుండ్రు; చుంబించు, cuMbiMcu -v. t. --kiss; osculate; touch; చుక్క, cukka -n. --(1) star; --(2) dot; --(3) dot on the forehead worn by Hindus; --(4) drop; --(5) full stop; period; the dot at the end of a sentence; చుక్కకూర, cukkakUra -n. --bladder dock; a leafy vegetable [bot.] ''Rumex vesicarius'' of the Polygonaceae family; --- also known as పుల్ల బచ్చలి; ఈ మొక్కలో ఐరన్, కాల్షియం, ఫాస్ఫరస్, విటమిన్- సి ఉన్నాయి. ఈ ఆకుకూర పైత్యరోగ నివారిణిగా పేరొందింది. జీర్ణశక్తిని పెంపొందిస్తుంది; -- పప్పు లో వేసుకుంటే ఈ ఆకుకూర చాలా రుచిగా ఉంటుంది. కొందరు పాలకూర, తోటకూర వంటి పులుపులేని ఇతర ఆకుకూరలతో దీనిని పులుపుకోసం కలిపి కలగూరగా వండుకుంటారు; చుక్కల పయిడిగంట, cukkala payiDigaMTa -n. --spotted owl; a bird seen in Andhra Pradesh; it resembles an owl in appearance and its hoot is considered auspicious; [bio.] ''Athene brama;'' చుక్కల భూములు, chukkala bhoomulu - n. pl. -- dotted lands; -- "సర్వే మరియు సరిహద్దులు చట్టం" ప్రకారం ప్రతీ ముప్పై సంవత్సరాల కు ఒక సారి వ్యవసాయ భూములు తిరిగి సర్వే చేయాలి. బ్రిటిష్ వారి కాలంలో జమీందారీ వ్యవస్థ ఉండగా 1903–08 మధ్య కాలం లో ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణా రాష్ట్రాలు లో మొదటి సర్వే జరిగింది. ఈ సర్వే లో ఎవరు ఎంత విస్తీర్ణం ఏ నెంబర్ లో సాగు చేస్తున్నారు అనేది మాత్రమే పన్ను వసూలు సులభంగా చేయడం కోసం నిర్ణయించారు. తరువాత 1949–56 మధ్య ప్రభుత్వం జమీందారీ వ్యవస్థ రద్దు చేసి ఎస్టేట్ లు హస్తగతం చేసుకుని వ్యక్తిగత సర్వే జరిపి పాత జమీందారీ రైతులు అందరినీ పట్టా దారుగా గుర్తించి రైత్వారీ పట్టాలు ఇచ్చి శాశ్వత రికార్డ్ తయారు చేసారు. తరువాత 1986 లో తిరిగి సర్వే చేయాలి. తెలంగాణా, రాయలసీమ కొన్ని ప్రాంతాల్లో రెండవ విడత సర్వే జరిపినపుడు (కోస్తా లో ప్రస్తుతం జరుగుతోంది) "రీసెటిల్మెంట్ రిజిస్టర్" తయారు చేసిన సమయం లో (సర్వే సమయంలో రైతు హాజరయి హక్కు పత్రాలు చూపించని సందర్భాలలో) ఆపుస్తకం లో అన్ని వివరాలు రాసి చివరన ఉన్న "పట్టాదారు" కాలమ్ వద్ద రైతు పేరు ఖాళీగా వదలి …………………… అని చుక్కలు పెట్టి వదలి వేసారు. వీటినే "డాటెడ్ లేండ్స్ అని పిలుస్తారు. ఇలాంటివి తక్కువగానే ఉన్నా రిజిస్ట్రేషన్ నిషేదించబడినది; చుక్కాని, cukkAni -n. --rudder; helm; చుక్కెదురు, cukkeduru -adv. --dead against; చుట్టం, cuTTaM -n. --relative; relation; ---దూరపు చుట్టం = distant relative. చుట్ట, cuTTa -n. --(1) roll; coil; --(2) cigar; a roll of tobacco; ---పరుపు చుట్ట = bed-roll. ---పొగాకు చుట్ట = cigar roll. ---తీగ చుట్ట = coil of wire. చుట్టడం, cuTTaDaM -v. t. --rolling; చుట్టపుచూపు, cuTTapucUpu -ph. --a friendly visit; an occasional visit; చుట్టపెట్టు, cuTTapeTTu -v. t. --(1) to roll; to fold; to envelope; to swaddle; --(2) to go around; --(3) to surround; చుట్టరికం, cuTTarikaM -n. --relationship; చుట్టాలు, cuTTalu -n. --relatives; చుట్టు, cuTTu -n. -- (1)time; turn; circuit; coil; (2) toe-ring; ---నాలుగు చుట్లు = four times; four turns. -v. t. --roll; wrap; furl; wind; చుట్టుకొలత, cuTTukolata -n. --circumference; perimeter; చుట్టుముట్టు, cuTTumuTTu -v. t. --surround; engulf; చుబుకం, cubukaM -n. --chin; చురక, curaka -n. --spark; the burn caused by a spark or hot stick or rod; చురక పెట్టడం, curaka peTTaDaM -v. t. --branding; burning with a hot rod; చురచుర, curacura -adj. --onomatopoeia for angry looks; చులకన, culakana -n. --lightness; make light of; denigration; చులకన చేయు, culakanacEyu -v. t. --belittle; disparage; denigrate; చూచాయగా, cUcAyagA -adv. --vaguely, indistinctly; చూచు, cUcu -v. t. --see; look; చూచుకం, cUcukaM -n. --nipple; teat; చూడాకర్మ, cUDAkarma -n. --the first ceremonial haircut to a boy at an odd-numbered year, typically at the age of 3 or 5; చూడు, cUDu -v. t. --(1) see; behold; observe; perceive; --(2) take care of; -- మన పంచేంద్రియములైన కన్ను, ముక్కు, చెవి, నోరు, చర్మములతోనే కాకుండా, మనస్సు, బుద్ధి, అహంకారము వంటి ద్వారా విషయ జ్ఞానాన్ని పొందడం కూడ చూడడమే అవుతుంది. --- వాసన చూడు = smell; take a whiff; --- రుచి చూడు = taste; taste a sample; --- విని చూడు = listen and observe what happens; --- మంచి చెడ్డలు చూడు = take care of the situation; --- సరి చూడు = check; verify; చూపు, cUpu -n. --sight; vision; glance; ---ముందుచూపు = foresight. ---వెనకచూపు = hindsight. ---చూపుల తూపులు = glances likened to arrows, metaphorically. చూపుడు వేలు, cUpuDu vElu -n. --index finger; forefinger; చూర్ణం, cUrNaM -n. --powder; dust; చీరిక, cIrika -n. --split; crack; separation; చూరు, cUru -n. --eaves; roof overhang; చూలు, cUlu -n. --pregnancy; చూలాలు, cUIAlu -n. --pregnant woman; %చెం - ceM, చె - ce, చే - cE, చై - cai చెంగలి, ceMgali -adj. -- near; neighboring; - n. -- neighborhood; proximity; చెంగనాలు, ceMganAlu -n. --capers; gambols; playful jumps of young calves and other four-footed grass-eating animals; చెంగల్వ కోష్టు, ceMgalva kOshTu - n. -- Costus; Putchuk; a species of thistle native to India; [bot.] ''Saussurea lappa''; -- Essential oils extracted from the root have been used in traditional medicine and in perfumes since ancient times; -- [Sans.] కుష్ఠం; చెంగావి, ceMgAvi -n. --saffron red color; చెంగు, ceMgu -n. --free-flowing and fluttering end of a sari; చెంగున, ceMguna -adv. --suddenly; చెంచలికూర, ceMcalikUra - n. -- a frequent weed near cultivated fields; the plant is a laxative in large doses; the seeds are used for urinary disorders; [bot.] ''Digera muricata;'' చెంచా, ceMcA -n. --spoon; చెండు, ceMDu -n. --a short run of flowers strung together, and made into a ball-shaped bundle; చెంత, ceMta -adj. --near; proximate; చెంప, ceMpa -n. --(1) side; --(2) cheek; ---చెంపదెబ్బ = slap. ---చెంపకి చేరడేసి కళ్ళు = big eyes on both cheeks. చెంపలు, ceMpalu -n. --(1) cheeks; --(2) sideburns; చెంబు, ceMbu -n. --small, round, metal water pot; ---మర చెంబు = small, round, metal water pot with a screw cap and a handle. చెక్క, cekka -n. --(1) slat; plank; --(2) betel nut; చెక్కసున్నం, cekkasunnaM -n. --rough plaster; native cement; చెక్కిలి, cekkili -n. --cheek; చెకుముకి రాయి, cekumuki rAyi -n. --flint; flintstone; చెక్కు, cekku -n. --(1) check; (Br.) cheque; --(2) finely chopped substance; --(3) composure; --(4) cheek; --(5) bark of a tree; --(6) scab on a wound; ---చెక్కు చెదరలేదు = (idiom) didn't lose composure. -v. t. --(1) chop; --(2) inscribe; inlay; --(3) sculpt; ---పనసకాయ చెక్కుతావా? = will you chop the jack fruit into fine pieces? చెట్టు, ceTTu -n. --tree; woody plant; చెట్టుచేమలు, ceTTucEmalu -n. pl. --trees and bur-grass; vegetation; చెట్టుసంపంగి, ceTTusaMpaMgi -n. --Champakam; [bot.] ''Michelia Champaca''; -- (rel.) ఆకుసంపంగి = మనోరంజని = [bot.] ''Cananga odorata'' of the Annonaceae family; చెడ్డ, ceDDa -adj. --(1) bad; spoiled; --(2) tremendous; terribly; great; ---చెడ్డ చిరాకు = great irritation. ---బతికి చెడ్డవాడు = a person who has been rich and has become poor. చెడ్డీ, ceDDi - n. -- short breeches; shorts; knickers; చెడు, ceDu -v. i. --to get spoiled, damaged or ruined; చెడ్డి, ceDDi -n. --short trousers; shorts; knickers; చెడుపు, ceDupu -n. --an occultist activity; a secret activity intended to cause harm; voodoo; (rel.) చిల్లంగి; చెత్త, cetta -n. --garbage; trash; waste; refuge; చెత్త కుండీ, cetta kuMDI -n. --garbage bin; చెద, ceda -n. --termite hill; white ant nest; చెదపురుగు, cedapurugu -n. --termite; white ant; Isoptera ఆర్డర్ కి చెందిన ఒక రకం చీమలు; -- see also చలిచీమలు; ఉసిళ్ళు; చెదరగొట్టు, cedaragoTTu -v. t. --scatter; disperse; dispel; చెదారం, cedAraM -n. --trash; rubbish; garbage; చెదురు, ceduru -adj. --scattered; sporadic; చెదురుబొమ్మ, cedurubomma -n. --[stat.] scatter diagram; చెదురుమదురుగా, cedurumadurugA -adv. --scattered; here and there; ---చెదురుమదురుగా జల్లులు పడుతున్నాయి = experiencing scattered rain showers. చెనకు, cenaku -v. t. --touch; bite; provoke with words; చెన్నంగి, chennaMgi - n. -- Lendia; a timber tree; [bot.] ''Lagerstroemia parviflora''; చెప్మా, cepmA -inter. --I wonder!; చెప్పులు, ceppulu -n. pl. --shoes; slippers; sandals; ---చెప్పులోని రాయి [idiom] an annoyance; (lit.) a pebble in the shoe. చెప్పుచేతలు, ceppucEtalu -n. pl. --guardianship; supervision; someone's beck and call; command and control; చెమట, cemaTa -n. --sweat; perspiration; చెమట కంపు, cemaTa kaMpu -n. --sweat odor; stink of sweat; చెమర్చు, cemarcu -v. i. --(1) sweat; perspire; --(2) become moist primarily due to leakage or condensation; చెమ్మ, cemma -n. --dampness; moisture; చెమ్మగిల్లు, cemmagillu -v. i. --become damp; to absorb moisture; చెయ్యి, ceyyi -n. --hand; the portion of the arm from the wrist to the fingertips; (rel.) అరచెయ్యి; మండ; ముంజేయి; ---ఓ చెయ్యి వేద్దూ = lend a hand. -v. t. --do; చెర, cera -n. --jail; prison; చెరగని, ceragani -adj. --indelible; చెరసాల, cerasAla -n. --jail house; చెరమ, cerama -n. --hole; ---ముక్కుచెరమలు = nostrils. చెరవ, cerava -n. --kettle; చెర్ర, cerra -n. --ball bearing; a device used to make wheels turn smoothly over an axle; చెర్ల, cerla -suff. --surrounding a water tank; around a body of water; -- many family names end with "cerla" are: తాడిచెర్ల = waterbody surrounded by palms; గాడిచెర్ల = waterbody surrounded by a trench; రొంపిచెర్ల = waterbody surrounded by swamps; also మేడిచెర్ల; తుమ్మలచెర్ల; బేతంచెర్ల; చాకిచెర్ల; తామరచెర్ల; చెర్లకోల, cerlakOla -n. --whip with several lashes at the end; చెరి, ceri -adj. --each; చెరుకు, ceruku -n. --sugarcane; [bot.] ''Saccharum officinarium''; చెరుకీగ, cerukIga -n. --sugarcane fly; a kind of sugarcane pest; [bio.] ''Pirilla perpurilla''; చెరుకెరక్రళ్లు, cerukerrakaLLu -n. --sugarcane red rot; a kind of fungus that attacks sugarcane; [Biol.] ''Glomerella tucamanensis''; చెరుగు, cerugu -v. t. --winnow; చెరుచు, cerucu -v. t. --rape; ravish; చెరుపు, cerupu -v.t. --erase; expunge; rub off; చెరువు, ceruvu -n. --tank; an artificial lake created by digging; (rel.) దొరవు; కొలను; సరస్సు; కాసారం; --- (note) the words కుంట, గుంట, కొలను, కుళం, మడుగు, కంభం - all refer to stationary bodies of water bodies of varying sizes; చెరువుకోడి, ceruvu kODi -n. --a cormorant; a water bird seen in Andhra Pradesh; చెలమ, celama -n. --(1) a small hole dug in a dry river bed for collecting water; --(2) water spring; చెలరేగు, celarEgu -v. i. --burst out; break out; చెలామణి, celAmaNI -n. --currency; current; in use; in circulation; acceptable; చెలాయించు, celAyimcu -v. t. --wield; exercise; చెలి, celi -n. --playmate; woman; girlfriend; also చెలికత్తె; చెలిమి, celimi -n. --friendship; చెలియలికట్ట, celiyalikaTTa -n. --seashore; (lit.) the bank where the waves stop; చెల్లి, celli -n. --younger sister; also చెల్లాయి; చెల్లించు, celliMcu -v. t. --pay; remit; చెవి, cevi -n. --(1) ear; --(2) handle of a cup; --(3) key; ---చెవిలో జోరీగ = [idiom] an annoyance. చెవిటికాకి, ceviTikAki, - n. -- జెముడు కాకి, a colorful bird seen in Andhra Pradesh; this has a long tail and hops around on the ground hunting for worms, oblivious of people around it; the legend is that this bird knows how to recognize the life-restoring “sanjeevani” from other twigs. The legend further says that if you kill its brood, the mother bird can revive them back to life by bringing the potent twig. Now if you take the whole nest, separate the twigs and drop them in a river, the “sanjeevani” twig can be readily recognized because the legend says it will swim upstream! చేంతాడు, cEMtADu -n. --rope used to draw a bucket of water from a well; (ety.) చేదు + తాడు; చే, cE -n. --contracted form for "hand"; చేకొను, cEkonu -v. t. --accept; receive; take; చేట, cETa -n. --winnowing tray; చేటి, చేటిక, cETi, cETika -n. -- (1) woman; servant woman; attender; (2) server; one who provides a service; చేటు, cETu -adj. --harmful; bad; -n. --(1) harm; danger; --(2) misfortune; evil; --(3) ruin; disaster; చేత, cEta -locative. --in hand ---ఇదీ నీ చేత అవునా? = can you handle this? చేతబడి, cEtabaDi - n. -- Black Magic; the dark art of invoking evil spirits to target and harm an individual; -- క్షుద్రదేవతారాధన వలన ఏర్పడిన శక్తితో విరోధులపై మంత్ర ప్రయోగము చేయుట; మనిషికుండే భయాన్ని ఆసరా చేసుకునే చేతబడి అనే అశాస్త్రీయ విశ్వాసం ప్రబలింది. ఇది అవాస్తవమే అయినాసరే ప్రజలలో ప్రబలిన విశ్వాసమే ఆలంబనగా తాము చేతబడి చేస్తామని కొందరూ, ఇతరులు చేసిన చేతబడిని తిరగగొడతామనీ ఇంకొందరూ సొమ్ము చేసుకుంటున్నారు. మెదడుకు వచ్చిన పక్షవాతం కారణంగా కోమాలోకి జారుకుని అంతిమ ఘడియలలో ఉన్నవారిని సైతం ఎవరో చేతబడి చేసిన కారణంగానే వారలా అయ్యారని నమ్మజెపుతూ, ఆ చేతబడిని తాము తిప్పికొట్టగలమని బీరాలు పలుకుతుంటారు. ఒక ఎండు కొబ్బరికాయను ‘మంత్రించి’ ఇచ్చి, దానిని రోగి మంచం కింద ఇరవైనాలుగు గంటలపాటు ఉంచి ఆ తరువాత పగులగొట్టి చూస్తే లోపల ఎర్రగా ఉంటే, ఆ వ్యక్తికి ఎవరో చేతబడి చేసినట్లేనని నమ్మబలికిన 'మంత్రగాడి’ గుట్టును రట్టు చేశారు. ఆ టెంకాయ కుండే ‘కళ్ళు’ ఒక పిన్నీసుతో పొడిచి అతడు ఆ కాయ లోపలికి తెల్లని ఫెనాల్ఫ్థలీన్ (Phenolphthalein - C20 H14 O4) పొడిని జొనిపాడనీ, కొబ్బరి నీటిలో ఉండే క్షారగుణం కారణంగా ఆ పొడి తగిలిన కాయ లోపలి భాగమంతా అప్పటికే ఎర్రగా మారిపోయిందనీ, అతడిచ్చిన కొబ్బరికాయను అక్కడే పగులగొట్టి మరీ రుజువుచేశారు; ---see also కట్టుమోను; బాణామతి; గండభేరుండం; ప్రయోగం; చేతనం, cEtanaM -n. --consciousness; చేతావాతా కాని, cEtAvAtA kAni - ph. -- incompetent; చేతులు దులుపుకొను, cEtulu dulupukonu - ph. -- getting rid of; relinquish the responsibility; చేతస్సు, cEtassu -n. --consciousness; mind; intellect; చేతి, cEti -adj. --of hand; చేతికర్ర, cEtikarra -n. --walking stick; cane; చేతిపనులు, cEtipanulu -n. --handicrafts; చేద, cEda -n. --(1) bucket made from a palm leaf; --(2) rope tied toa bucket; చేదర్థకం, cEdarthakaM -n. --[gram.] subjunctive or conditional form of a verb; చేదు, cEdu -adj. --bitter; -n. --bitterness; -v. t. --lift; gather; collect; draw water from a well; చేదుపుచ్చ, cEdupucca -n. --bitter wild melon; చేదుబీర, cEdubIra - n. -- bitter ridged gourd; a medicinal creeper found mostly in jungles; [bot.] ''Luffa acutangula'' (L.) Roxb. Cucurbitaceae; ''Luffa amara;'' --[Sans.] తిక్త కోశాతకీ; కటు కోశాతకీ; చేదోడు, cEdODu -n. --manual assistance; giving a helpful hand; see also వాదోడు; చేను, cEnu -n. --agricultural field; cultivated field; a field with crop plants in it; (rel.) పొలం; చేనేత, cEnEta -n. --handloom; handloom fabric; చేనేత వస్త్రం, cEnEta vastraM -n. --handloom fabric; చేనేత పరిశ్రమ, cEnEta pariSrama -n. --handloom industry; చేప, cEpa -n. --fish; a generic name for all fishes; see other entries for specific types such as నెత్తళ్లు; బెత్తలు; రొయ్యలు; సిందువాలు; మలుగు; జల్లకాయ; గండెచేప; మట్టాలు; దువ్వెన చేప; కుంటం పాము; వాలుగ; బురదమట్టి; కల్లింట; బాడిస; ఎండ్రగిత్త; బొమ్మిడాయి; కొరమ్రీను; గండుమీను; --- ఇసకదొందు = white caboose; --- ఈసపిట్ట = porcupine fish; --- కనగర్తలు = mackerel; --- కొరమీను = murrell; --- కవళ్లు = sardine; --- కృష్ణ బొచ్చె = catla; --- గడ్డిచేప = grass carp; --- గులివింద = Indian goatfish; --- జెల్లలు = catfish; --- దువ్వెన చేప = climbing perch. --- తెల్ల సందువా = white pomfret; --- నల్ల సందువా = black pomfret; --- నెత్తలు = anchovy; --- నెల్లజెల్ల = Giant sea catfish; --- పంగస = Basa fish; --- పండుగప్ప = Giant perch; --- పలబొంత చేప = white mullet fish; --- పాలఁబొంత = milkfish; --- పాలగప్ప = sea bass; --- పులస = Hilsa; --- బంగారుతీగ = Crucian carp --- బొంత చేప = mullet fish; --- బొచ్చె = Rohu; --- బొమ్మిడాయి = Indian mottled eel; --- బెట్టి పరిగె = Selar scad; --- ములుగు చేప = eel fish; --- మెగా చేప = Salmon; --- యాల చేప = pointed saw fish; [bio.] ''Pristis cuspidatus'' Latham. --- రాతి గురివింద = Chinabar goatfish; --- రొయ్యలు = prawn; shrimp; --- వంజరం = Spanish mackerel; Seer fish; --- వానమట్ట = Bombay duck; --- సూదిచేప = fullbeak; --- సొర చేప = shark; చేపట్టు, cEpaTTu -v. t. --(1) takeup; --(2) wed; marry; చేపల వేట, cEpala vETa -n. --fishing; angling; చేపాటి కర్ర, cEpATi karra -n. --walking stick; చేపు, cEpu - n. -- lactation; flow of milk at the udder or breast; - v. i. -- lactate; give milk; చేబదులు, cEbadulu -n. --petty loan; loan without a promissory note; చేమంతి, cEmaMti -n. --chrysanthemum; mum; [bot.] ''Chrysanthemum Indicum''; చేమకూర, cEmakUra -n. --a leafy vegetable; [bot.] ''Arum esculentum''; చేమ దుంప, cEma duMpa -n. --taro root; arum; old coco yam; elephant ear plant; [bot.] ''Colocasia antiquorum'' (Kale used by ancients); ''Colocasia esculentum'' (edible Kale); of the Arum-lily family; --[Sans.] ఆలూకమ్; చేమగ్గం, cEmaggaM -n. --hand-operated loom; చేయు, cEyu -v. t. --do; perform; make; manufacture; చేర, cEra -n. --hollow of the hand; చేరిక, cErika -n. --(1) closeness; familiarity; emotional attachment; --(2) arrival; చేర్పించు, cErpiMcu -v. t. --(1) to cause to be joined or admitted; --(2) to cause to be brought together or assembled; చేరు, cEru -v. i. --reach; arrive; approach; join; చేరువ, cEruva -n. --physical proximity; nearness; చేర్చు, cErcu -v. t. --(1) join; unite; combine; assemble; bring together; --(2) enroll; admit; --(3) cause to reach; take to a destination; --(4) lean against చేరెడు, cEreDu -adj. --handful; the amount of solid substance that can be scooped in the cup of a hand; -- (rel) పురిసెడు; చేవ, cEva -n. --(1) strength; inner strength; --(2) the core of a tree; చేవడి, cEvaDi -n. --swiftness of hand; sleight of hand; చేవ్రాలు cEvrAlu -n. --(1) handwriting; --(2) signature; చేష్ట, cEshTa -n. --act; deed; behavior; at times used to connote undesirable acts; చేసుకొను, cEsukonu -v. t. --(1) to do something for oneself, --(2) to marry; --(3) to employ; hire; చైతన్య, caitanya -adj. --active; dynamic; conscious; చైతన్యత, caitanyata -n. --activity; dynamism; consciousness; చైతన్యావరణం, caitanyAvaraNaM -n. --troposphere; చైత్రం, caitraM -n. --first month of the Hindu lunar calendar; on the full moon day of this month, the moon will be in the asterism of the star Chitra (Spica); '''%చొం - coM, చొ - co, చో - cO, చౌ - cau, ఛం - chaM, ఛ - cha, ఛా - chA''' చొంగ, coMga -n. --drool; dribbling; the saliva coming involuntarily out of a (infant’s) mouth; చొక్కా, cokkA -n. --shirt; చొరబడు, corabaDu -v. i. --intrude; చొరబాటు, corabATu -n. --intrusion; చొరబాటుదారు, corabATudAru -n. --intruder; చొప్పదంటు, coppadaMTu -n. -- the dry central stalk of a millet plant; -- ఎండిపోయిన జొన్న కాండం లోపల తెల్లగా, మెత్తగా ఉండే భాగాన్ని చొప్పదంటు అంటారు. దీన్ని పశువులకు ఆహారంగా వేయడం జరుగుతుంది. అయితే ఈ దంటులో రుచిగానీ, పోషక విలువలుగానీ ఏమీ ఉండవు. అది కేవలం పశువులు నమిలి నెమరువేసుకోవడానికి మాత్రమే ఉపయోగపడుతుంది. -- చొప్పదంటు ప్రశ్న = meaningless question; stupid question; చొల్లు, collu -n. --drool; saliva falling from the mouth; చొల్లు కబుర్లు, collu kaburlu -n. --useless conversation; pointless chatter; childish talk; చోటు, cOTu -n. --space; చోదకశక్తి, cOdakaSakti -n. --steering capability; steerability; చోదకి, cOdaki -n. f. --driver; చోదకుడు, cOdakuDu -n. --driver; చోద్యం, cOdyaM -n. --amusement; wonder; చోపుదారు, cOpudAru -n. --usher; the person who shows the way; చోరులు, cOrulu -n. --thieves; చోళీ, cOLI -n. --jacket; blouse; bodice; చోళ్లు, coLlu -n. --ragi; a type of millet, resembling fine mustard, [bot.] ''Eleusine coracana''; రాగులు; చోవి, chOvi - n. -- the dough-skin wrapping used around a sweet or savory stuffing before the whole thing is deep-fried; what is inside is called పూర్ణం or సోగి; చోష్యం, chOshyaM - n. -- food (or medicine) that can be sucked, such as a sauce or syrup; చౌక్, cuk -n. -- a junction of four streets; a city square; booth; --- చాందినీ చౌక్; సామారంగం చౌక్; ఆసీల చౌక్; చౌక, cauka -n. --cheap; inexpensive; చౌకట్టు, chaukaTTu -n. --frame; చౌకళించు, chaukaLiMchu - v. t. -- skip, leap, vault, an animal (a horse) jumping a fence by lifting all four legs; చౌకబారు, caukabAru -adj. --cheap; shoddy; చౌకీ, caukI -n. --toll gate; చౌకీదార్, caukIdaar - n. -- night watchman; చౌటినేలలు, cauTinElalu -n. --salted lands; lands that were rendered useless due to the seepage of saline waters; చౌరస్తా, caurastA -n. --crossroads; junction of (four) streets; </poem> ==Part 3: ఛ - cha == <poem> ఛందస్సు, chaMdassu -n. --(1) prosody; the system for writing verse and poetry; (2) the mantras in the Vedas; (3) a rule; principle; (4) opinion; ఛాందసం, chAMdasaM - n. -- (1) related to prosody; -- (2) related to Vedic hymns; -- (3) stupidity of a mere bookworm; ritualistic pedantry; with more focus on style than substance; --old fashioned way; ignorant of worldly ways; (lit.) related to the Vedas or prosody; -- కేవలం ఛందస్సును మాత్రం పాటిస్తూ, సాహిత్య విలువలను పట్టించు కొనకపోవడం వ్యవహారంలో ఛాందసం అనిపించుకొన్నది. లోక జ్ఞానం లేకపోవడం అని కూడా ఛాందసానికి అర్థం రూఢమైంది; -- శ్రోత్రియుడైన వేదపండితుడిని "ఛాందసుడు" అంటారు; వైదిక ఆచారాలను ఉన్నది ఉన్నట్లుగా నియమబద్ధంగా పాటించడాన్ని ఛాందసము అనేవారు; ఛలోక్తి, chalOkti -n. --joke; pun; innuendo; epigram; ఛాతీ, chAtI -n. --chest; ఛాయ, chAya -n. --shadow; ఛాయాచిత్రం, chAyAcitraM -n. --photograph; ఛార్జి, chArji -n. --electrical charge; ఛిన్నాభిన్నం చేయు, chinnAbhinnaM cEyu -ph. --shatter; make into pieces; ఛేదము, Cheedamu - n. -- one that is cut; -- కొయ్యబడినది; కత్తిరించబడినది; -- శిరచ్ఛేదము = cutting the head off; </poem> |width="65"| <!--- Do Not Change This Line ---> <!--- Insert ALL Images Below This Line (center|150px|thumb) ---> |- |- <!--- Nothing Below This Line! ---> |} ==మూలం== * V. Rao Vemuri, English-Telugu and Telugu-English Dictionary and Thesaurus, Asian Educational Services, New Delhi, 2002 ISBN: 0-9678080-2-2 [[వర్గం:వేమూరి తెలుగు-ఇంగ్లీషు నిఘంటువు]] 6iep655ucs9p1jzfge8p5cjqujxqdbs