Wikipedia tlwiki https://tl.wikipedia.org/wiki/Unang_Pahina MediaWiki 1.44.0-wmf.6 first-letter Midya Natatangi Usapan Tagagamit Usapang tagagamit Wikipedia Usapang Wikipedia Talaksan Usapang talaksan MediaWiki Usapang MediaWiki Padron Usapang padron Tulong Usapang tulong Kategorya Usapang kategorya Portada Usapang Portada TimedText TimedText talk Module Module talk 0 648 2141673 2140735 2024-12-15T11:58:55Z Glennznl 73709 2141673 wikitext text/x-wiki {{Infobox country | conventional_long_name = Malasya | common_name = Malasya | native_name = {{native name|ms|Malaysia}} | image_flag = Flag of Malaysia.svg | image_coat = Coat of arms of Malaysia.svg | motto = ''Bersekutu Bertambah Mutu''<br/>"Ang Pagkakaisa ay Lakas" | anthem = [[Negaraku]]''<br/>"Aking Bayan"{{parabr}}{{center|[[File:Negaraku instrumental.ogg]]}} | image_map = {{Switcher|[[File:Malaysia (orthographic projection).svg|upright=1.15|frameless]]|Show globe|[[File:Location Malaysia ASEAN.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of Southeast Asia|default=1}} | map_caption = {{map caption |location_color=dark green |region=Asia |subregion= [[ASEAN]] | subregion_color = dark gray}} | capital = [[Kuala Lumpur]]{{refn|group=fn|Constitutional capital, ceremonial and legislative}}<br />{{coord|3|8|N|101|41|E|region:MY|display=inline}} | admin_center = [[Putrajaya]]{{refn|group=fn|administrative and judicial}}<br />{{coord|2|56|N|101|42|E|region:MY|display=inline}} | largest_city = kabisera | official_languages = [[Wikang Malay|Malay]] | demonym = [[#Demograpiya|Malasyano]] | government_type = Federal [[parliamentary system|parliamentary]] konstitusyonal [[elective monarchy]] | leader_title1 = [[Yang di-Pertuan Agong]] | leader_name1 = {{#statements:P1308|from=Q174156}} | leader_title2 = [[Punong Ministro ng Malaysia|Punong Ministro]] | leader_name2 = [[Anwar Ibrahim]] | leader_title3 = [[Pangulo ng Dewan Negara]] | leader_name3 = {{#statements:P1308|from=Q7241319}} | leader_title4 = [[Tagapagsalita ng Dewan Rakyat]] | leader_name4 = [[Johari Abdul]] | leader_title5 = [[Punong Mahistrado ng Malaysia|Punong Mahistrado]] | leader_name5 = [[Tengku Maimun Tuan Mat]] | legislature = [[Parlamento of Malaysia|Parlamento]] | upper_house = [[Dewan Negara]] (Senado) | lower_house = [[Dewan Rakyat]] ( Kapulungan ng mga Kinatawan) | sovereignty_type = [[Araw ng Kalayaan (Malaysia)|Kalayaan]] | sovereignty_note = mula sa [[Britanya]] | established_event1 = [[Federasyon ng Malaya]] | established_date1 = 31 Agosto 1957<ref>{{cite book|author=Mackay, Derek |title=Eastern Customs: The Customs Service in British Malaya and the Opium Trade|url=https://books.google.com/books?id=QM5LImNbYusC&pg=PA240|date=2005|publisher=The Radcliffe Press|isbn=978-1-85043-844-1|pages=240–}}</ref> | established_event2 = [[Araw ng sariling-pamamahala ng Sarawak|Sariling-pamamahala ng Sarawak]] | established_date2 = 22 Hulyo 1963 | established_event3 = [[Araw ng sariling-pamamahala ng Hilagang Borneo| Sariling-pamamahala ng Hilagang Borneo]] | established_date3 = 31 Agosto 1963<ref>{{cite web|url=https://www.astroawani.com/perspektif/kenapa-kita-takut-dengan-sejarah-22258|title=31 Ogos 1963, Hari kemerdekaan Sabah yang rasmi|publisher=AWANI|date=14 May 2021|access-date=1 September 2021}}</ref> | established_event4 = [[Proklamasyon ng Malaysia]] | established_date4 = 16 Setyembre 1963 | area_rank = 67th <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]] --> | area_km2 = 330,803<ref name="2010 stats">{{cite web |url=http://www.statistics.gov.my/ccount12/click.php?id=2127 |title=Laporan Kiraan Permulaan 2010 |publisher=Jabatan Perangkaan Malaysia |page=27 |access-date=2 August 2023 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20101227065717/http://www.statistics.gov.my/ccount12/click.php?id=2127 |archive-date=27 December 2010 |df=dmy-all }}</ref> | area_sq_mi = 127,720 | percent_water = 0.3 | population_estimate = 34,564,810<ref>{{Cite CIA World Factbook|country=Malaysia|access-date=24 September 2022}}</ref> | population_estimate_year = 2024 | population_estimate_rank = 43rd | population_census_year = 2020 | population_census = 32,447,385<ref>{{cite web |url=https://cloud.stats.gov.my/index.php/s/ppMYkLC4kyUzHKn#pdfviewer |title=Population and Housing Census of Malaysia 2020 |publisher=Department of Statistics, Malaysia |page=48 |access-date=23 March 2022 |archive-date=28 February 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220228142122/https://cloud.stats.gov.my/index.php/s/ppMYkLC4kyUzHKn#pdfviewer |url-status=dead }}</ref> | population_density_km2 = 101 | population_density_sq_mi = 263 | population_density_rank = 116th | GDP_PPP_year = 2023 | GDP_PPP = {{increase}} $1.225 trillion<ref name="IMFWEO.MY">{{cite web |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2023/October/weo-report?c=548,&s=NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,&sy=2020&ey=2028&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1 |title=World Economic Outlook Database, October 2023 Edition. (Malaysia) |publisher=[[International Monetary Fund]] |website=IMF.org |date=10 October 2023 |access-date=12 October 2023}}</ref> | GDP_PPP_rank = 31st | GDP_PPP_per_capita = {{increase}} $37,082<ref name="IMFWEO.MY" /> | GDP_PPP_per_capita_rank = 55th | GDP_nominal_year = 2023 | GDP_nominal = {{increase}} $430.895 billion<ref name="IMFWEO.MY" /> | GDP_nominal_rank = 36th | GDP_nominal_per_capita = {{increase}} $13,034<ref name="IMFWEO.MY" /> | GDP_nominal_per_capita_rank = 67th | Gini_year = 2018 | Gini_change = increase<!--increase/decrease/steady--> | Gini = 41.2 <!--number only--> | Gini_ref = <ref name="wb-gini">{{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=MY |title=Gini Index |publisher=World Bank |access-date=20 December 2018}}</ref> | Gini_rank = | HDI_year = 2021<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year--> | HDI_change = decrease<!--increase/decrease/steady--> | HDI = 0.803<!--number only--> | HDI_ref = <ref name="HDI">{{cite web|url=https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2021-22pdf_1.pdf|title=Human Development Report 2021/2022|language=en|publisher=[[United Nations Development Programme]]|date=8 September 2022|access-date=8 September 2022}}</ref> | HDI_rank = 62nd | currency = [[Malaysian ringgit]] | currency_code = MYR | date_format = dd-mm-yyyy | time_zone = [[Malaysian Standard Time|MST]] | utc_offset = [[UTC+8|+8]] | drives_on = left | calling_code = [[+60]] | cctld = [[.my]] | footnotes = }} Ang '''Malaysia''' o '''Malasya''' ([[Wikang Malay|Malay]]: '''Malaysia''', {{pronEng|məˈleɪʒə}} o {{IPA|/məˈleɪziə/}}) ay isang bansang binubuo ng [[Mga Estado ng Malaysia|labintatlong mga estado at tatlong teritoryong federal]] sa [[Timog Silangang Asya]] na may kabuuang sukat ng lupa na 330 803 kilometro kuwadrado.<ref name="2010 stats">{{cite web |url=http://www.statistics.gov.my/ccount12/click.php?id=2127 |title=Laporan Kiraan Permulaan 2010 |publisher=Jabatan Perangkaan Malaysia |page=27 |access-date=24 January 2011 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20101227065717/http://www.statistics.gov.my/ccount12/click.php?id=2127 |archive-date=27 December 2010 |df=dmy-all }}</ref><ref>Article 1. Constitution of Malaysia.</ref> [[Kuala Lumpur]] ang kabiserang lungsod nito, samantalang ang [[Putrajaya]] naman ang sentro ng pamahalaang federal. Ang populasyon ng bansa ay umaabot sa mahigit 25 milyon.<ref name="CIA Fact Book" /> Ang bansa ay nahahati ng [[Dagat Timog Tsina]] sa dalawang magkahiwalay na rehiyon.—ang [[Tangway ng Malaysia]] at ang [[Silangang Malaysia]].<ref name="CIA Fact Book" /> Kahangganan ng Malaysia ang mga bansang [[Thailand]], [[Indonesia]], [[Singapore]]. [[Brunei]] at [[Pilipinas]].<ref name="CIA Fact Book" /> Ang bansa ay malapit sa ekwador at nakakatamasa ng [[klimang tropikal]].<ref name="CIA Fact Book" /> Ang pinuno ng estado ay ang [[Yang di-Pertuan Agong]] (na kadalasang tinutukoy bilang 'ang Hari' o 'ang Agong') at ang pamahalaan ay pinamumunuan ng isang [[punong ministro]].<ref>Article 33. Constitution of Malaysia.</ref><ref>Article 43. Constitution of Malaysia.</ref> Ang pamahalaan ay kahalintulad nang bahagya o ibinatay sa sistemang parlamentaryo ng [[Westminster]].<ref>Ang [[Federation of International Trade Associations]]. [http://www.fita.org/countries/malaysia.html?ma_rubrique=cadre General Information of Malaysia] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101226105342/http://www.fita.org/countries/malaysia.html?ma_rubrique=cadre|date=2010-12-26}}. Retrieved 7 Disyembre 2007.</ref> == Kasaysayan == Nagkaroon na ng patunay ng pagkakaroon ng mga pamayanan sa Malaysia. Humihigit-kumulang ang simula ng kasaysayan ng Malaysia ay 40,000 taon makalipas.<ref>Holme, Stephanie (13 Pebrero 2012). [http://www.stuff.co.nz/travel/international/6405497/Getaway-to-romance-in-Malaysia "Getaway to romance in Malaysia"]. stuff.co.nz. Isinangguni noong 10 Marso 2018.</ref> Pinaniniwalaang ang mga unang tumira sa tangway ay mga [[Mga Negrito|Negrito]].<ref>Fix, Alan G. (Hunyo1995). "Malayan Paleosociology: Implications for Patterns of Genetic Variation among the Orang Asli". ''American Anthropologist''. New Series. '''97'''(2): 313–323. doi:[https://doi.org/10.1525%2Faa.1995.97.2.02a00090 10.1525/aa.1995.97.2.02a00090]. JSTOR [https://www.jstor.org/stable/681964 681964].</ref> Nakisalamuha ang mga taga-Malaysia sa mga taga-[[India]] at [[Tsina]], na patuloy na nagpalaganap sa kani-kanilang kultura. Lumaganap ang Islam sa Malaysia sa pagdating ng mga Arabong mangangalakal na tumulong sa bahaginan ng kultura.<ref>W.P. Groeneveldt, 1877, ''Notes on the Malay Archipelago and Malacca'' (Mga Tala sa Kapuluang Malay at Malacca), Batavia : W. Bruining. Isinangguni noong 10 Marso 2018.</ref> Nakalaya ang Malaysia mula sa [[Gran Britanya|Britanya]] noong 1957, at tuluyang lumabas ang [[Singapore|Singapura]] mula sa sakop ng Kalipunan noong 1965. == Pinanggalingan ng Salita == [[Talaksan:LA2-NSRW-1-0148 malaysia.jpg|thumb|left|Ang salitang Malaysia na mababasa sa isang mapa noong 1914 mula sa isang Amerikanong atlas]] Ang pangalang "Malaysia" ay ginamit noong 1963 nang ang [[Kalipunan ng Malaya]], [[Singapura]], [[Sabah|Hilagang Borneo]] at [[Sarawak]] ay bumuo ng isang pederasyong may 14 na estado.<ref name="am002"/> Subalit bago mabuo ang pederasyon, ang pangalang ito ay madalang na ginamit upang tukuyin ang mga pook sa Timog Silangang Asya. Isang mapa ang inilathala noong 1914 sa Chicago na may nakatalang salitang Malaysia ang nagsasabi sa ilang mga teritoryo sa loob ng [[Arkipelago ng Malay]].<ref>[http://en.wikisource.org/wiki/The_New_Student%27s_Reference_Work The New Student's Reference Work]. 1914.</ref> Minsan rin naisip ng [[Pilipinas]] na gamitin ng kanilang bansa ang pangalang "Malaysia", subalit ginamit na ito ng Malaysia noong 1963 bago man gawan ito ng hakbang Pilipinas.<ref>Sakai, Manako. Reviving Malay Connections in Southeast Asia.</ref> Ang iba pang pangalang naisip noong 1963 ay ang [[Langkasuka]], na hango sa dating kaharian na sa hilagaang bahagi ng Tangway ng Malay noong unang sanglibong taon.<ref>Page 46–47. Suarez, Thomas. Early Mapping of Southeast Asia.</ref> == Paghahating Pampolitika == Ang Malaysia ay binubuo ng 13 bansa (negeri) ([[Johor]], [[Kedah]], [[Kelantan]], [[Melaka]], [[Negeri Sembilan]], [[Pahang]], [[Penang]], [[Perak]], [[Perlis]], [[Sarawak]], [[Sabah]], at [[Terengganu]]), at 3 teritoryong pederal ([[Kuala Lumpur]], [[Labuan]], at [[Putrajaya]]). == Demograpiya == Ang populasyon ng Malaysia ay binubuo ng maraming lahi, na ang lahing Malay at iba pang katutubo (bumiputra) sa Sabah at Sarawak ang bumubuo ng may 65%<ref name="Census">[http://www.statistics.gov.my/english/census/pressdemo.htm "Population and Housing Census" Press statement] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070323094806/http://www.statistics.gov.my/english/census/pressdemo.htm |date=2007-03-23 }} , ''Department of Statistics, Malaysia''. Nakuha noong 2008-[[Hulyo 15|07-15]]. {{in lang|en}}</ref> ng buong populasyon. Nakabatay sa Saligang Batas na ang mga Malay ay mga [[Muslim]] na nakasayanan sa kaugalian at kulturang Malay. Kaya ang isang Muslim ng kahit anong lahi na nakasanayan sa kaugalian at kalinangang Malay ay maituturing na isang Malay at may pantay-pantay na karapatan pagdating sa karapatang Malay na nakabatay sa saligang batas. Mga pangkat na katutubo ngunit hindi Malay ay bumubuo ng mahigit sa kalahati ng populasyon ng Sarawak (30% ay mga Iban), at nasa 60% ng populasyon ng Sabah (18% ang mga Kadazan-Dusun, at 17% naman ang mga Bajau)<ref name="Census" />. Mayroon ding iba pang grupong katutubo sa [[Peninsula ng Malay|kanlurang bahagi ng bansa]], na ang tawag sa kanila ay "Orang Asli". Ang mga Tsino ay nasa 26% ng populasyon, samantalang ang mga Indiyan ay nasa 8% <ref name="Census" />. Ang karamihan sa mga Indio ay Tamil. === Pananampalataya === Islam ang opisyal na relihiyon ng Malaysia bagaman ang bansa ay may maraming relihiyon. Ayon sa Population and Housing Census ng taong 2020, humigit-kumulang na 63.5 porsyento ng populasyon ay sinasampalatayanan ang relihiyong Islam; Budismo na may 18.7 porsyento; Kristiyanismo na may 9.1 porsyento; Hinduismo na 6.1 percent; at tradisyonal na relihiyong Tsino (2.6%).<ref name="ReferenceA">{{Cite web |title=Department of Statistics Malaysia Official Portal |url=https://open.dosm.gov.my/dashboard/kawasanku |access-date=2023-02-17 |website=www.dosm.gov.my}}</ref> Ang nalalabing 2 porsyento ay naitala sa ibang pananampalataya, kasama na ang Animismo at Sikhismo.<ref name="ReferenceA">{{Cite web |title=Department of Statistics Malaysia Official Portal |url=https://open.dosm.gov.my/dashboard/kawasanku |access-date=2023-02-17 |website=www.dosm.gov.my}}</ref> Ang Saligang Batas ng Malaysia ay tumitiyak ng kalayaan sa pananampalataya, ngunit ito ay hinihigpitan sa kasalukuyan. Lahat ng etnikong Malay ay Muslim ayon na rin sa Saligang Batas ng Malaysia.<ref>Artikulo 160 (2). Saligang Batas ng Malaysia.</ref> Idagdag pa ang lahat ng mga hindi Muslim na nag-asawa sa isang Muslim ay kailangang itakwil ang kanilang kinaaanibang relihiyon at lumipat sa relihiyong Islam. Kapag ang isang tao ay naging Muslim, hindi na siya puwedeng itakwil ang relihiyong Islam at lumipat sa ibang pananampalataya. Samantala ang mga hindi Muslim ay nakakaranas ng pagbabawal sa ibang gawain tulad ng pagtayo ng gusaling panrelihiyon at pagdaos ng kaganapang panrelihiyon sa ibang bahagi ng bansa.<ref name="Non Muslim restrictions 1">Inter Press Service: [http://www.ipsnews.net/news.asp?idnews=33451 Temple Demolitions Spell Creeping Islamisation] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071009202000/http://www.ipsnews.net/news.asp?idnews=33451 |date=2007-10-09 }}. Nakuha noong 2008-[[Hulyo 15|07-15]]. {{in lang|en}}</ref><ref name="Non Muslim restrictions 2">BBC : [http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/4965580.stm Pressure on multi-faith Malaysia]. Nakuha noong 2008-[[Hulyo 15|07-15]]. {{in lang|en}}</ref> Ang mga Muslim ay inoobligahang sundin ang mga pasya ng hukumang [[:en:Sharia|Sharia]] pagdating sa mga bagay na may kinalaman sa kanilang relihiyon. Ang sakop ng hukumang Sharia ay umaaplika lamang sa mga Muslim ukol sa bagay na may kinalaman sa pananampalataya at mga tungkulin bilang isang Muslim, kasama ang pag-aasawa, pamana, pagtalikod sa pananampalataya at iba pa. Hindi saklaw ng hukumang Sharia ang kasong kriminal. == Talababa == <references group="fn"/> == Sanggunian == {{reflist|2}} == Mga kawing panlabas == * [http://www.dromoz.com/directory/maps/ Mapa ng Malaysia] {{Southeast Asia}} {{Asean fil}} [[Kategorya:Mga bansa sa Asya]] [[Kategorya:Mga estadong-kasapi ng ASEAN]] [[Kategorya:Mga bansa]] [[Kategorya:Malaysia]] p19646wuzzl2vkmsn8ppdpdp0zg9fxb 0 1796 2141671 2108274 2024-12-15T11:58:20Z Glennznl 73709 2141671 wikitext text/x-wiki [[Talaksan:Tropical-area-mactan-philippines.jpg|thumb|240px|left|Ang hitsura ng [[Pilipinas]] ay isang tropikong rehiyon.]] [[Talaksan:World map torrid.svg|thumb|300px|Mapa ng mundo kung saan ang tropiko ay ipinahiwatig ng isang pulang banda]] Ang '''tropiko''' o mga bansa na tropiko ay ang heograpikong rehiyon sa [[Daigdig|Lupa]] o "earth" na naka-sentro sa [[ekwador]] o "equator". Nililimitahan ito sa [[latitud]] ng dalawang ''tropiko'': ang [[Tropiko ng Cancer]] sa hilaga at ang [[Tropiko ng Capricorn]] sa timog na hemisperyo. Ito ay nagmula sa salitang [[Wikang Griyego|griyego]] na ''tropos'', na ang ibig sabihin ay bwelta o pag-ikot. Ang rehiyong ito ay nakalatag sa pagitan ng 23.5° H latitud at 23.5° T latitud, at kasama dito ang lahat ng parte ng Lupa na direktang tinatamaan ng araw(o kung saan naka-anggulong 90° altitud ang araw mula sa lupa) nang maski isang beses lang sa isang taong solar (hindi nagagawa ito ng araw lampas hilaga ng Tropiko ng Cancer at lampas timog ng Tropiko ng Capricorn). Sa [[klasipikasyon ng klima ni Köppen|panukalang klasipikasyon ng klima]] ni [[Wladimir Köppen|Köppen]], ang [[klimang tropikal]] ay nilalarawan bilang isang klimang hindi-arid, na ang lahat sa labindalawang buwan ng taon ay may promedyong temperaturang hindi bababa sa 18&nbsp;°C. == Mga Organismo == Ang mga '''tropikal''' na [[halaman]] at [[hayop]] ay yung mga katutubong espesye (species) sa rehiyon. Ang salitang ito ay ginagamit din bilang pagtukoy sa isang lugar na mainit at mahalumigmig buong taon, na may saganang kahalamanan. Subalit may mga ilang lugar sa tropiko na hindi talaga "tropikal" at mga [[alpine tundra]] at niyebeng tuktok, tulad ng sa bundok ng [[Mauna Kea]]. == Halimbawa ng mga lungsod tropikal == * [[Bombay]], [[India]] (19.1º H) * [[Hong Kong]], [[Hong Kong|Hong Kong SAR]], [[Tsina]] (22.3º H) * [[Nairobi]], [[Kenya]] (1.3º S) * [[Rio de Janeiro]], [[Brazil]] (22.9º T) * [[Singapore]] (1.4º H) * [[Maynila]], [[Pilipinas]] == Tingnan din == * [[Taong tropikal]] (Ingles: ''tropical year'') * [[Mga sakit tropikal]] {{Klima}} [[Kategorya:Mga tropiko|*]] [[Kaurian:Klima]] ltvobft79kx4es8cmhkt3p1t1ql6z72 0 5232 2141625 2141353 2024-12-14T19:01:14Z CommonsDelinker 1732 Replacing [[File:Coat_of_arms_of_Syria_(2024–2024).svg]] with [[File:Coat_of_arms_of_Syria_(2024-present).svg]] (by [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR4|Criterion 4]] (harmonizing names of file se 2141625 wikitext text/x-wiki {{Infobox country | conventional_long_name = Republikang Arabo ng Sirya | common_name = Sirya | native_name = {{native name|ar|الجمهورية العربية السورية|italics=off}}<br />{{small|{{transliteration|ar|al-Jumhūriyya al-ʿArabiyya as-Sūriya}}}} | image_flag = Flag of the Syrian revolution.svg | image_coat = Coat of arms of Syria (2024-present).svg | coa_size = 90 | anthem = {{lang|ar|حُمَاةَ الدِّيَارِ}}<br />{{transliteration|ar|Ḥumāt ad-Diyār}}<br />"[[Humat ad-Diyar|Guardians of the Homeland]]"{{parabr}}{{center|[[File:National Anthem of Syria.ogg]]}} | motto = {{lang|ar|وَحْدَةٌ ، حُرِّيَّةٌ ، اِشْتِرَاكِيَّةٌ}}<br />{{transliteration|ar|Waḥda, Ḥurriyya, Ishtirākiyya}}<br />"Pagkakaisa, Kalayaan, Sosyalismo" | image_map = {{Switcher|[[File:Syria (orthographic projection) disputed.svg|frameless]]<br />Syria in dark green, claim to much of [[Turkey]]'s [[Hatay Province]] and Israeli-occupied [[Golan Heights]] shown in light green|Show globe|[[File:Syria - Location Map (2013) - SYR - UNOCHA.svg|upright=1.15|frameless]]|Show map of Syria|default=1}} | capital = [[Damasco]] | coordinates = {{Coord|33|30|N|36|18|E|type:city}} | largest_city = kabisera | official_languages = [[Modern Standard Arabic|Arabic]] | government_type = [[Unitaryong]] [[republikang]] [[pampanguluhan]] sa ilalim ng [[awtoritaryong]] [[dinastiya|namamanang]] [[diktadura]] | leader_title1 = [[President of Syria|President]] | leader_name1 = Vacant | leader_title2 = [[Vice President of Syria|Vice President]] | leader_name2 = [[Najah al-Attar]] | leader_title3 = [[Prime Minister of Syria|Prime Minister]] | leader_name3 = [[Hussein Arnous]] | leader_title4 = [[Speaker of the People's Assembly of Syria|Speaker of the People's Assembly]] | leader_name4 = [[Hammouda Sabbagh]] | legislature = [[People's Assembly of Syria|People's Assembly]] | established_event1 = [[Arab Kingdom of Syria]] | established_date1 = 8 March 1920 | established_event2 = [[State of Syria (1925–1930)|State of Syria]] under [[Mandate for Syria and Lebanon|French mandate]] | established_date2 = 1 December 1924 | established_event3 = [[Mandatory Syrian Republic|Syrian Republic]] | established_date3 = 14 May 1930 | established_event4 = ''De jure'' Independence | established_date4 = 24 October 1945 | established_event5 = ''De facto'' [[Independent First Syrian Republic|Independence]] | established_date5 = 17 April 1946 | established_event6 = Left the [[United Arab Republic]] | established_date6 = {{nowrap|28 September 1961}} | established_event7 = {{nowrap|[[Ba'ath Party]] [[1963 Syrian coup d'état|takes power]]}} | established_date7 = 8 March 1963 | established_event8 = [[Constitution of Syria|Current constitution]] | established_date8 = 27 February 2012 | area_km2 = 185180<ref>{{cite web |url=http://www.mofa.gov.sy/cweb/MOEX_NEW/syria/Overview.htm|archive-url=https://web.archive.org/web/20120511155611/http://mofa.gov.sy/cweb/MOEX_NEW/syria/Overview.htm|url-status=dead|archive-date=2012-05-11|title= Syrian ministry of foreign affairs}}</ref> | area_rank = 87th <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]]--> | area_sq_mi = 71479 <!-- Do not remove per [[WP:MOSNUM]] --> | percent_water = 1.1 | population_estimate = 22,933,531<ref>{{Cite CIA World Factbook|country=Syria|access-date=22 June 2023|year=2023}}</ref> | population_estimate_year = 2023 | population_estimate_rank = 58th | population_density_km2 = 118.3 | population_density_sq_mi = 306.5 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--> | population_density_rank = 70th | GDP_PPP = {{nowrap|$50.28 billion<ref name=CIA>{{cite web | url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/syria/#people-and-society | title=Syria | work=The World Factbook |publisher=Central Intelligence Agency | access-date=7 April 2021}}</ref><!--end nowrap:-->}} | GDP_PPP_year = 2015 | GDP_PPP_rank = | GDP_PPP_per_capita = $2,900<ref name="CIA" /> | GDP_PPP_per_capita_rank = | GDP_nominal = {{nowrap|$11.08 billion<ref name="CIA" />}} | GDP_nominal_year = 2020 | GDP_nominal_per_capita = $533 | GDP_nominal_per_capita_rank = | Gini = 55.8 <!-- number only --> | Gini_year = 2014 | Gini_change = <! --increase/decrease/steady --> | Gini_ref = <ref>{{cite web |url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI/ |title=World Bank GINI index |publisher= World Bank |access-date=22 January 2013}}</ref> | Gini_rank = | HDI = 0.577 <!--number only--> | HDI_year = 2021<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year --> | HDI_change = steady <!-- increase/decrease/steady --> | HDI_ref = <ref name="HDI">{{cite web|url=https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2021-22pdf_1.pdf|title=Human Development Report 2021/2022|language=en|publisher=[[United Nations Development Programme]]|date=8 September 2022|access-date=8 September 2022}}</ref> | HDI_rank = 150th | currency = [[Syrian pound]] | currency_code = SYP | time_zone = | utc_offset = +3 | utc_offset_DST = | time_zone_DST = | drives_on = right | calling_code = [[Telephone numbers in Syria|+963]] | iso3166code = SY | cctld = [[.sy]]<br />[[سوريا.]] | religion_ref = <ref name="CIA - The World Factbook">{{cite web |title=Syria: People and society |url=https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/syria/#people-and-society |website=The World Factbook |date=10 May 2022 |publisher=CIA}}</ref> | demonym = Syrian | today = | ethnic_groups_ref = <ref name="CIA - The World Factbook"/> | ethnic_groups_year = 2023 }} Ang '''Sirya'''<ref name=Panganiban>{{cite-Panganiban|Sirya}}</ref>, '''Siria'''<ref name=Biblia>{{cite-Biblia|Siria}}</ref> (Ingles: ''Syria'') o '''Republikang Arabong Siryo''' ([[Wikang Arabo|Arabo]]: الجمهوريّة العربيّة السّوريّة, ''al-Dschumhūriyya al-{{Unicode|ʿ}}Arabiyya as-Sūriyya''; [[Wikipedia:Tulong#Mga pangalang internasyonal ng bansa|internasyonal]]: ''Syrian Arab Republic'') ay isang bansa sa timog-kanlurang [[Asya]], hinahanggan ng [[Lebanon]], [[Israel]], [[Hordan]], [[Irak]], at [[Turkiya]]. Maraming sinaunang sibilisasyon ang nanirahan sa lupain na ngayo'y Siria. Kabilang dito ang pagiging parte ng [[Silangang Imperyong Romano]]. Sinakop ng mga Arabo ang lupain ng mga 600s A.D. Noong 1500s, naging parte ito ng [[Imperyong Ottomano]]. Ito ay nanatili sa pamamahalang Turko hanggang noong [[Unang Digmaang Pandaigdig]]. Noong panahong iyon, nagrebelde ang mga Arabo sa Siria. Dahil natalo ang Imperyong Ottomano sa digmaan, ang Siria ay napasailalim sa pamamahala ng [[Pransiya]]. Pagkatapos ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]], ang Siria ay naging isang malayang bansa noong 1946.<ref>{{Cite book |title=Encyclopaedia Apollo Volume XIII |publisher=McGraw-Hill Far Eastern Publishers (S) Ltd. |year=1971 |location=Singapore}}</ref> Ang panahon pagkatapos ng kalayaan ay magulo, na may maraming pagtatangka ng kudeta sa bansa sa pagitan noong 1949 at 1971. Noong 1958, pumasok ang Siria sa isang maikling unyon sa [[Ehipto]], na winakasan sa isang [[kudeta]] noong 1961. Ang kudeta noong 1963 na isinagawa ng komite ng militar ng Partidong Ba'ath ay nagtatag ng isang estadong ''de facto''ng kontralado ng isang partido, na nagpatakbo sa Siria sa ilalim ng [[batas militar]] mula 1963 hanggang 2011, na epektibong nagsususpinde ng mga proteksyon sa konstitusyon para sa mga mamamayan. Ang mga panloob na pakikibaka sa kapangyarihan sa loob ng mga paksyon ng Ba'athist ay nagdulot ng karagdagang mga kudeta noong 1966 at 1970, kung saan ang huli ay nakakita kay [[Hafez al-Assad]] na naluklok sa kapangyarihan. Sa ilalim ni Assad, ang Siria ay naging isang namamanang diktadura, na may kapangyarihan na pinagsama-sama sa kanyang pamilya. Namatay si Assad noong 2000, at pinalitan siya ng kanyang anak na si [[Bashar al-Assad]]. Mula noong [[Arab Spring]] noong 2011, ang Siria ay nasangkot sa isang [[Digmaang sibil ng Siria|digmaang sibil]] na may pagkakasangkot ng ilang iba't ibang bansa, na humahantong sa isang immigranteng krisis kung saan mahigit 6 na milyong immigrante ang lumikas mula sa bansa. Bilang tugon sa mabilis na pagtamo ng [[Estadong Islamiko]] sa digmaang sibil noong 2014 at 2015, nakialam ang ilang bansa sa ngalan ng iba't ibang paksyon na sumasalungat dito, na humahantong sa pagkatalo nito sa teritoryo noong 2017 sa gitna at silangang Siria. Pagkatapos noon, tatlong pampulitikang entidad – ang Syrian Interim Government, Syrian Salvation Government, at ang Autonomous Administration ng Hilaga at Silangang Siria – ang lumitaw sa teritoryo ng Siria upang hamunin ang pamumuno ni Assad. Noong huling bahagi ng 2024, isang serye ng mga opensiba mula sa isang kowalisyon ng mga pwersang oposisyon ang humantong sa pagkabihag ng ilang malalaking lungsod, kabilang ang [[Damasco]], at ang pagbagsak ng rehimen ni Assad.<ref name="Al-Khalidi & Azhari 2024-12-07">{{cite news|url=https://www.reuters.com/world/middle-east/syria-rebels-celebrate-captured-homs-set-sights-damascus-2024-12-07/|last1=Al-Khalidi|first1=Suleiman|last2=Azhari|first2=Timour|title=Syrian rebels topple Assad, transforming Middle East|publisher=[[Reuters]]|date=8 December 2024}}</ref> ==Mga teritoryong pampangasiwaan== Ang Syria ay nahahati sa 14 na mga gobernorado, na nahahati sa 61 mga distrito, na higit pang nahahati sa mga sub-distrito. Ang Autonomous Administration ng Hilaga at Silangang Siria (AANES), habang ''de facto autonomous'', ay hindi kinikilala ng bansa. {| border="0" cellpadding="3" |- ! || Blg. || Gobernorado || Kabisera |- | rowspan="15" |[[File:Syria, administrative divisions - Nmbrs - colored.svg|thumb|upright=2|Mga Gobernorado ng Siria]] |- | 1 || [[Latakia Governorate|Latakia]] || [[Latakia]] |- | 2 || [[Idlib Governorate|Idlib]] || [[Idlib]] |- | 3 || [[Aleppo Governorate|Aleppo]] || [[Aleppo]] |- | 4 || [[Raqqa Governorate|Raqqa]] || [[Raqqa]] |- | 5 || [[Al-Hasakah Governorate|Al-Hasakah]] || [[Al-Hasakah]] |- | 6 || [[Tartus Governorate|Tartus]] || [[Tartus]] |- | 7 || [[Hama Governorate|Hama]] || [[Hama]] |- | 8 || [[Deir ez-Zor Governorate|Deir ez-Zor]] || [[Deir ez-Zor]] |- | 9 || [[Homs Governorate|Homs]] || [[Homs]] |- | 10 || [[Damascus Governorate|Damascus]] || [[Damascus]] |- | 11 || [[Rif Dimashq Governorate|Rif Dimashq]] || [[Douma, Syria|Douma]] |- | 12 || [[Quneitra Governorate|Quneitra]] || [[Quneitra]] |- | 13 || [[Daraa Governorate|Daraa]] || [[Daraa]] |- | 14 || [[As-Suwayda Governorate|Al-Suwayda]] || [[Al-Suwayda]] |} == Mga sanggunian == {{reflist}} == Mga kawing panlabas == * {{wikivoyage|Syria}} {{commons category|Syria}} {{Middle East}} {{Asya}} [[Kategorya:Mga bansa sa Asya]] [[Kategorya:Syria]] 8qb8w2zgxh6xs3l84jb7j7f8dz2xsf2 0 17756 2141646 2140017 2024-12-15T01:49:36Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2141646 wikitext text/x-wiki <!--{{Philippine name|[[Perez]]|[[:en:Padilla (surname)|Padilla]]}}--> {{Infobox person | name = Zsa Zsa Padilla | image = Zsa Zsa Padilla 100217.jpg | image_size = | birth_name = Esperanza Perez Padilla | birth_date = {{birth date and age|1964|05|28}} | birth_place = [[Maynila]], [[Pilipinas]] | other_name = | nationality = [[Filipino people|Filipino]] | occupation = Singer, actress | years_active = 1978–present | known_for = ''Helena Montoya'' sa teleserye na [[:en:Wildflower (TV series)|Wildflower]] | partner = Modesto Tatlonghari<br>[[Dolphy|Dolphy Quizon]]<br>Conrad Onglao | children = [[Karylle]], [[:en:Zia Quizon|Zia]], at Coco | parents = [[:en:Carlos Padilla Jr.]] (ama) <br> Esperanza Perez (ina) | relatives = [[Amy Perez]] <small> (pinsan) </small> <br> [[Lorna Tolentino]] <small> (pinsan).</small> tumingin din sa apelyidong [[:en:Padilla (surname)|Padilla]].<ref>{{Cite web |last=ABS-CBN.com |title=Kapamilya Tree: The Padilla Family {{!}} ABS-CBN Entertainment |url=https://ent.abs-cbn.com/articles-news/kapamilya-tree-the-padilla-family-881 |website=ent.abs-cbn.com |access-date=2021-06-03 |archive-date=2021-07-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210727204841/https://ent.abs-cbn.com/articles-news/kapamilya-tree-the-padilla-family-881 |url-status=dead }}</ref> | module = {{Infobox musical artist|embed=yes | origin = [[Maynila]], [[Pilipinas]] | genre = [[:en:Original Pilipino Music|OPM]], pop, [[:en:Adult contemporary music|adult contemporary]] }} }} '''Esperanza Perez Padilla''' (ipinanganak 28 Mayo 1964<ref>{{cite news|url=https://news.abs-cbn.com/entertainment/2024/5/28/zsa-zsa-padilla-celebrates-60th-birthday-2026 |title=Zsa Zsa Padilla celebrates 60th birthday |publisher=ABS-CBN News |date=2024-05-28 |accessdate=2024-06-26}}</ref>), kilalang malawakan sa pangalang '''Zsa Zsa Padilla''' (bigkas: {{IPA|ˈʃaʃa|lang}}), ay isang tanyag na [[Pag-awit|mang-aawit]] at [[artista]] ng [[pelikulang Pilipino]]. ==Kinagisnan== Si ''Zsa Zsa Padilla'' ay isinilang sa pangalang '''Esperanza Perez Padilla''' noong 1964, anak nina Esperanza ''"Kating"'' Felipa Perez at ang [[aktor]] at ''sportsman'' na si [[:en:Carlos Padilla Jr.|Carlos Padilla, Sr.]], na naging bantog bilang referee ng makasaysayang ''[[:en:Thrilla in Manila|Thrilla in Manila]]''. Si Zsa Zsa, magmulat-mula pa, ay naging isang tanyag na [[Pag-awit|mang-aawit]] na tumampok sa iba't ibang mga konsyerto at malalaking palatuntunan sa Pilipinas at mga ibang bansa; at gayundin bilang [[artista]] sa [[pelikula]], [[telebisyon]] at [[entablado]]. Siya din ay naging isang modelong pang-komersyo, endorser ng produkto, negosyante, vlogger; at kumakatha ng kanta. ==Buhay-Propesyonal== Nagsimula si Padilla bilang isang miyembro ng bandang Hotdog, isa sa mga nagtaguyod ng Manila Sound noong kalagitnaan ng dekada-70. Siya ay nagsimula bilang isang tanging [[mang-aawit]] noong 1982. Noong 1987, siya ay unang gumanap sa telebisyon sa seryeng ''“Lovingly Yours, Helen”''. Noon ding taon na iyon, siya ay tumampok sa pinilakang-tabing sa unang pagkakataon, sa pelikulang ''“Mga Anak ni Facifica Falayfay”'', katambal ng komedyanteng Pilipino na si [[Dolphy]]. Si Zsa Zsa ay may tatlong anak na babae: si '''[[Karylle]]''' mula sa kanyang unang asawa na si Modesto Tatlonghari; at sina '''[[Zia Quizon|Zia]]''' at '''Nicole''' bunga ng kanilang pagsasama ni Dolphy Quizon sa mahigit na dalawampung taon. . ==Diskograpiya== ===Mga Album=== {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |- ! Pamagat ng Album ! Tatak ! Taon ! Katalogo ! Mga Tagapagbuo ! Format ! Gantimpala |- | Am I Your Kind Of Woman <br><small>reissued as</small> ''Kahit Na'' | Telesis Records, [[:en:Vicor Music|Vicor Music]] | 1984, 2009 | <small>TLS-KD-101 <br>TELCD-1025 | <small>Mga Tagapagbuo: Willy Cruz & Margot M. Gallardo. Pinunong Tagapagbuo: Margot M. Gallardo</small> | [[:en:LP album|LP]], [[CD]] | |- | Am I Your Kind of Woman <!--After the sold-out initial release of the album by Telesis Records, the license was transferred to Jem Recording Co., Inc., which released the album once again.--> | Jem Records | 1984 | <small>JLP-134 | <small>Mga Tagapagbuo: Willy Cruz & Margot M. Gallardo. Pinunong Tagapagbuo: Margot M. Gallardo</small> | [[:en:LP album|LP]] | |- | Zsa Zsa <br><small>''("the pink album")''</small> <!--This is Zsa Zsa Padilla's first album under the Blackgold Records imprint (a subsidiary of Vicor Music Corp.), featuring her early carrier singles, "Somewhere"(arranged by Danny Favis), "Point Of No Return" (arranged by Louie Ocampo) and "Eversince" (arranged by Dante Trinidad), with additional material such as "No Room For Tears" (arranged by Menchu Apostol). Not to be confused with a later release under Viva Records, with a similar album title.--> | [[Blackgold Records]] | 1985 | <small>BA-5115<br>KBA-5115 | <small>Mga Tagapagbuo: Ed Formoso, Danny Favis, Dante Trinidad. Kapwa Tagapagbuo: Johnny Alegre. Pinunong Tagapagbuo: Vic del Rosario, Jr.</small> | [[:en:LP album|LP]] & [[Cassette tape|Cassette]] | |- | Ikaw Lamang<ref>{{Cite web |title=Zsa Zsa Padilla - Ikaw Lamang |url=https://www.discogs.com/Zsa-Zsa-Padilla-Ikaw-Lamang/master/1734030 |website=Discogs |language=en}}</ref> | [[Blackgold Records]] | 1986 | <small>BA-5131<br>KBA-5131 | <small>Tagapagbuo: Chito Ilagan<br> Kapwa Tagapagbuo: Johnny Alegre</small> | [[:en:LP album|LP]] & [[Cassette tape|Cassette]] | <small>Gold Record Award</small> |- | Hitmakers Vol. 6<ref name=hitmakers>{{Citation |title=Hitmakers Volume 6 (Vinyl) |url=https://www.discogs.com/Various-Hitmakers-Volume-6/release/12689134 |language=en}}</ref> - ''Hiram'' at ''Eversince'' | [[Blackgold Records]] | 1989 | <small>BA-5132<br>KBA-5132 | <small>Tagapagbuo: Johnny Alegre</small> | [[:en:Compilation album|Compilation]] [[:en:LP album|LP]] & [[Cassette tape|Cassette]] | |- | Roots & Wings<ref name=zsazsadiscogs>{{Cite web |title=Discography/Features |url=https://zsazsapadilla.com/discography/ |website=Zsa Zsa Padilla |language=en-US}}</ref> | [[Blackgold Records]] | 1988 | <small>BA-5149<br>KBA-5149</small> | <small>Tagapagbuo: Johnny Alegre</small> | [[:en:LP album|LP]] & [[Cassette tape|Cassette]] | |- | Star Tracks Vol. 1<ref name=startracks>{{Citation |title=Star Tracks Vol.1 (Vinyl) |url=https://www.discogs.com/Various-Star-Tracks-Vol1/release/14895311 |language=en}}</ref> - ''Mambobola'' | [[:en:Vicor Music|Vicor Music]] | 1989 | <small>TSP-5817 <br>VSC-5817</small> | <small>Tagapagbuo: Chito Ilagan<br> Kapwa Tagapagbuo: Johnny Alegre</small> | [[:en:Compilation album|Compilation]] [[:en:LP album|LP]] & [[Cassette tape|Cassette]] | |- | Krismas<ref name=zsazsadiscogs/><ref>{{Citation |title=ZSAZSA PADILLA "Krismas" Album FULL (Cassette/1989) |url=https://www.youtube.com/watch?v=V4kpsVj6u54 |language=en}}</ref> | [[Blackgold Records]] | 1989 | <small>KBA-5171</small> | <small>Tagapagbuo: Johnny Alegre</small> | [[Cassette tape|Cassette]] | |- | Iisa | [[Blackgold Records]] | 1990 | KBA-5176 <small>BCD-91-018</small> | <small>Tagapagbuo: Jun Sta. Maria <br>Pinunong Tagapagbuo: Chito Ilagan</small> | [[Cassette tape|Cassette]] & [[CD]] | |- | colspan=7 style="height: 20px;" | |- | Walang Makakapigil<ref name=zsazsadiscogs/> | [[:en:Warner Music Group|Warner Music Philippines]] | 1994 | <small>Amazon ASIN:<br>B001ESU4O4</small><ref>{{Citation|last=Zsa-Zsa Padilla|title=Walang Makakapigil|url=https://www.amazon.com/gp/product/B001ESU4O4|access-date=2021-05-14}}</ref> | | [[CD]] | |- | Zsa Zsa<ref name=zsazsadiscogs/><!--This 1998 album under Viva Records consists mostly of cover versions of American pop standards. Not to be confused with the original 1985 OPM album of the same title released by Blackgold Records.--> | [[:en:Viva Records (Philippines)|Viva Records]] | 1998 | <small>Amazon ASIN:<br>B07Q5WX89J</small> | <small>Mga Pinunong Tagapagbuo: Vic del Rosario Jr., Vicente G. del Rosario III</small> | [[CD]] | <small>Quadruple Platinum Record Award</small> |- | Sentiments<ref name=zsazsadiscogs/><ref>{{Citation |last=Zsa Zsa Padilla |title=Sentiments |url=https://www.amazon.com/Sentiments-Zsa-Padilla/dp/B07QB7JD49}}</ref> | [[:en:Viva Records (Philippines)|Viva Records]] | 1999 | <small>Amazon ASIN:<br>B07QB7JD49</small> <!--<small>Barcode:<br>2 40621693 00 7833</small>--> | <small>Mga Pinunong Tagapagbuo: Vic del Rosario Jr., Vicente G. del Rosario III</small> | [[CD]] | <small>Platinum Record Award</small> |- | Sing Along with Zsa Zsa<ref name=singalong>{{Citation |title=Zsa Zsa Padilla – Sing Along With Zsa Zsa (2000, CD) |url=https://www.discogs.com/Zsa-Zsa-Padilla-Sing-Along-With-Zsa-Zsa/release/12323094 |language=en}}</ref> | [[:en:Viva Records (Philippines)|Viva Records]] | 2000 | | <small>Mga Pinunong Tagapagbuo: Vic del Rosario Jr., Vicente G. del Rosario III</small> | [[CD]] | |- | In My Life ... Zsa Zsa ''Live''<ref name=zsazsadiscogs/><ref>{{Citation |last=Zsa Zsa Padilla |title=In My Life... Zsa Zsa |url=https://www.amazon.com/My-Life-Zsa-Live/dp/B07QDW1V3Z}}</ref><ref>{{Citation |title=In My Life: Zsa Zsa Live - Zsa Zsa Padilla {{!}} Songs, Reviews, Credits {{!}} AllMusic |url=https://www.allmusic.com/album/in-my-life-zsa-zsa-live-mw0001051157 |language=en}}</ref> | [[:en:Viva Records (Philippines)|Viva Records]] | 2001 | <small>VR-CAS-01049 | <small>Mga Pinunong Tagapagbuo: Vic del Rosario Jr., Vicente G. del Rosario III</small> | [[CD]] | |- | Love Concert, The Album<ref name=zsazsadiscogs/> <small>(vols. 1 & 2)</small><ref>{{Cite web |title=Love Concert, the album |url=https://www.worldcat.org/title/love-concert-the-album-volume-2/oclc/54770274 |website=worldcat.org |language=en}}</ref> | [[:en:Viva Records (Philippines)|Viva Records]] | 2001 | <small>Amazon ASIN:<br>B07Q826G7T</small><ref>{{Citation |last=Zsa Zsa Padilla, Freestyle, Lani Misalucha |title=Love Concert the Album, Vol. 1 |url=https://www.amazon.com/Love-Concert-Album-Vol-1/dp/B07Q826G7T}}</ref> | <small>Mga Pinunong Tagapagbuo: Vic del Rosario Jr., Vicente G. del Rosario III</small> | [[CD]] | |- | Mahal Kita, Walang Iba<ref name=zsazsadiscogs/><ref>{{Cite web |title=Zsa Zsa Padilla Mahal Kita Walang Iba |url=https://www.carousell.ph/p/zsa-zsa-padilla-mahal-kita-walang-iba-1031568074/ |website=Carousell |language=en |access-date=2021-06-03 |archive-date=2021-05-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210515005600/https://www.carousell.ph/p/zsa-zsa-padilla-mahal-kita-walang-iba-1031568074/ |url-status=dead }}</ref> | [[:en:Viva Records (Philippines)|Viva Records]] | 2002 | <small>Amazon ASIN:<br>B07Q4NTJWV</small><ref>{{Citation |last=Zsa Zsa Padilla |title=Mahal Kita, Walang Iba |url=https://www.amazon.com/gp/product/B07Q4NTJWV}}</ref> | <small>Mga Pinunong Tagapagbuo: Vic del Rosario Jr., Vicente G. del Rosario III</small> | [[CD]] | |- | Sentiments Plus<ref>{{Citation |title=Zsa Zsa Padilla – Sentiments Plus (2002, CD) |url=https://www.discogs.com/Zsa-Zsa-Padilla-Sentiments-Plus/release/16124288 |language=en}}</ref> | Independent | 2002 | | | [[CD]] | |- | Zsa Zsa Silver Series<ref>{{Citation |title=Zsa Zsa Silver Series by Zsa Zsa Padilla |url=https://music.apple.com/ph/album/zsa-zsa-silver-series/1460173232 |language=en-GB}}</ref><ref>{{Citation |title=Zsa Zsa Silver Series Songs: Zsa Zsa Silver Series MP3 Songs by Zsa Zsa Padilla Online Free on Gaana.com |url=https://gaana.com/album/zsa-zsa-silver-series |access-date=2021-06-03 |archive-date=2021-05-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210514015652/https://gaana.com/album/zsa-zsa-silver-series |url-status=dead }}</ref> | Viva Records | 2006 | <small>Amazon ASIN:<br>B07QY1RCTJ</small><ref>{{Citation |last=Zsa Zsa Padilla |title=Zsa Zsa Silver Series |url=https://www.amazon.com/Zsa-Silver-Padilla/dp/B07QY1RCTJ}}</ref> | <small>Mga Pinunong Tagapagbuo: Vic del Rosario Jr., Vicente G. del Rosario III</small> | [[CD]] | |- | Am I Your Kind of Woman <small>(reissue)</small> | [[:en:Vicor Music|Vicor Music]] | 2009 | <small>TELCD-1025</small> | <small>Mga Tagapagbuo: Willy Cruz & Margot M. Gallardo. Pinunong Tagapagbuo: Margot M. Gallardo</small> | [[CD]] | |- | Unchanging Love<ref name=zsazsadiscogs/><ref>{{Citation |title=Unchanging Love |url=https://open.spotify.com/album/1TyjDv0D3MTaeEfol3e2lk |language=en}}</ref> | [[PolyEast Records]] | 2009 | | | 2[[CD]] | <small>Gold Record Award</small> |- | ''Hiram'', A Divine Collection <small>(Vicor 40th Anniversary Collection)</small><ref>{{Citation |title=Hiram A Divine Collection - Vicor 40th Anniversary Collection |url=https://www.kkbox.com/hk/en/album/nrQF0B.Sa2o4M0F39SdT009H-index.html |language=en}}</ref> | [[:en:Vicor Music|Vicor Music]] | 2009 | <small>VCD-DA-001</small> | <small>Mga Tagapagbuo: Ed Formoso, Danny Favis, Dante Trinidad, Johnny Alegre, Chito Ilagan, Jun Sta. Ana. Pinunong Tagapagbuo: Vic del Rosario, Jr.</small> | 2[[CD]] [[:en:Compilation album|Compilation]] | |- | Palagi<ref name=zsazsadiscogs/><ref>{{Cite web |last=INQUIRER.net |date=2013-06-26 |title=Zsa Zsa Padilla releases new album via PolyEast Records |url=https://entertainment.inquirer.net/100511/zsa-zsa-padilla-releases-new-album-via-polyeast-records |website=INQUIRER.net |language=en}}</ref> | [[PolyEast Records]] | 2013 | | | [[CD]] | |- | Beginnings<ref name=zsazsadiscogs/><ref>{{Cite news |last=Red|first=Isah V. |date=2015-07-02 |title=ZsaZsa Padilla’s ‘Beginnings’ |work=Manila Standard |url=https://manilastandard.net/showbitz/simply-red-by-isah-v-red/181372/zsazsa-padilla-s-beginnings-.html}}</ref> | [[PolyEast Records]] | 2015 | | | [[CD]] | |} ===Mga Single=== ====''Sa Panahon ng Analog''==== {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |- ! Side A ! Side B ! Tatak ! Katalogo ! Tagapagbuo ! Taon ! Format |- | Kahit Na<br><small>(Willy Cruz)</small><ref>{{Citation |title=Zsa Zsa Padilla Kahit Na |url=https://open.spotify.com/album/0g5C6u0x8GJy8rHktMlM9D |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |title=Zsa Zsa Padilla Kahit Na |url=https://wn.com/Zsa_Zsa_Padilla_Kahit_Na |website=World News |language=en}}</ref><ref>{{Citation |title=Zsa Zsa Padilla - Kahit Na [Official Lyric Video] |url=https://www.youtube.com/watch?v=9B66Hky0oXk |language=en}}</ref><ref>{{Citation |title=Kahit Na - Zsa Zsa Padilla {{!}} Releases {{!}} AllMusic |url=https://www.allmusic.com/album/kahit-na-mw0000960815/releases |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |last=Inquirer |first=Philippine Daily |date=2017-04-24 |title=Zsa Zsa recalls the making of ‘Kahit Na’ with Willy |url=https://entertainment.inquirer.net/223002/zsa-zsa-recalls-making-kahit-na-willy |website=INQUIRER.net |language=en}}</ref> | One World of Nescafe<br><small>([[Roger Nichols (songwriter)|Roger Nichols]] & Bill Lane) <br>(Isinaayos ni Willy Cruz)</small> | Telesis Records | Telesis 1055 | <small>Mga Tagapagbuo: Willy Cruz & Margot M. Gallardo</small> | 1983 | [[:en:Single (music)#7-inch format|45-RPM Vinyl]] |- | Point of No Return<br><small>([[Louie Ocampo]] & Cocoy Laurel)</small> | [[:en:Instrumental|Instrumental]] Version<br><small>(Isinaayos ni Louie Ocampo)</small> | Blackgold Records | | <small>Tagapagbuo: Louie Ocampo</small> | 1984 | [[:en:Single (music)#7-inch format|45-RPM Vinyl]] |- | [[Somewhere (song)|Somewhere]]<br><small>([[Leonard Bernstein]] & [[Stephen Sondheim]])</small> | [[:en:Instrumental|Instrumental]] Version<br><small>(Isinaayos ni Danny Favis)</small> | Blackgold Records | <small>BSP-370</small> | <small>Tagapagbuo: Danny Favis</small> | 1984 | [[:en:Single (music)#7-inch format|45-RPM Vinyl]] |- | When I'm With You<br><small>(Rene Novelles)</small> | When I'm With You (minus one)<br><small>(Isinaayos ni Dante Trinidad)</small> | Blackgold Records | <small>BSP-392</small> | <small>Kapwa Tagapagbuo: Ed Formoso, Dante Trinidad, & Johnny Alegre</small> | 1985 | [[:en:Single (music)#7-inch format|45-RPM Vinyl]] |- | Eversince<br><small>(Alvina Eileen Sy)</small> | Eversince (minus one)<br><small>(Isinaayos ni Dante Trinidad)</small> | Blackgold Records | <small>BSP-397</small> | <small>Mga Tagapagbuo: Dante Trinidad & Johnny Alegre</small> | 1985 | [[:en:Single (music)#7-inch format|45-RPM Vinyl]] |- | To Love You<br><small>(Danny Javier)</small> | To Love You (minus one)<br><small>(Isinaayos ni Menchu Apostol)</small> | Blackgold Records | <small>BSP-401</small> | <small>Mga Tagapagbuo: Dante Trinidad & Johnny Alegre</small> | 1985 | [[:en:Single (music)#7-inch format|45-RPM Vinyl]] |- | Hiram<br><small>(George Canseco)</small> | Hiram (minus one)<br><small>(Isinaayos ni Danny Tan)</small> | Blackgold Records | <small>BSP-404</small> | <small>Kapwa Tagapagbuo: Johnny Alegre & Chito Ilagan<br>Pinunong Tagapagbuo: Vic del Rosario, Jr.</small> | 1986 | [[:en:Single (music)#7-inch format|45-RPM Vinyl]] |- | Mambobola<br><small>(Rey-An Fuentes)</small> | Mambobola (minus one)<br><small>(Isinaayos ni Homer Flores)</small> | Blackgold Records | <small>BSP-410</small> | <small>Tagapagbuo: Chito Ilagan<br>Kasamahang Tagapagbuo: Johnny Alegre | 1986 | [[:en:Single (music)#7-inch format|45-RPM Vinyl]] |- | Ikaw Lamang<br><small>(Dodjie Simon)</small> | Ikaw Lamang (minus one)<br><small>(Isinaayos ni Menchu Apostol)</small> | Blackgold Records | <small>BSP-413</small> | <small>Tagapagbuo: Chito Ilagan<br>Kapwa Tagapagbuo: Johnny Alegre</small> | 1986 | [[:en:Single (music)#7-inch format|45-RPM Vinyl]] |- | Minsan Pa<br><small>(Jun Sta. Maria & Peewee Apostol)</small> | Minsan Pa (minus one)<br><small>(Isinaayos ni Menchu Apostol)</small> | Blackgold Records | <small>BSP-417</small> | <small>Tagapagbuo: Chito Ilagan<br>Kapwa Tagapagbuo: Johnny Alegre</small> | 1986 | [[:en:Single (music)#7-inch format|45-RPM Vinyl]] |- | Maybe This Time<br><small>(Marlene del Rosario)</small> | Maybe This Time (minus one)<br><small>(Isinaayos ni Menchu Apostol)</small> | Blackgold Records | <small>BSP-432</small> | <small>Tagapagbuo: Johnny Alegre</small> | 1988 | [[:en:Single (music)#7-inch format|45-RPM Vinyl]] |- | Pangako<br><small>(Dodjie Simon)</small> | Pangako (minus one)<br><small>(Isinaayos ni Egay Gonzales)</small> | Blackgold Records | <small>BSP-447</small> | <small>Tagapagbuo: Johnny Alegre<br>Mga Pinunong Tagapagbuo: Fred Samantela & Chito Ilagan</small> | 1990 | [[:en:Single (music)#7-inch format|45-RPM Vinyl]] |- | Ang Aking Pamasko<br><small>(Tony Velarde)</small> | Ang Aking Pamasko (minus one)<br><small>(Isinaayos ni Egay Gonzales)</small> | Blackgold Records | <small>BSP-459</small> | <small>Tagapagbuo: Johnny Alegre <br>Pinunong Tagapagbuo: Sandra Chavez</small> | 1990 | [[:en:Single (music)#7-inch format|45-RPM Vinyl]] |- | Another Chance<ref>{{Cite web |title=OPM 7" 45RPM vinyl Zsa Zsa Padilla Another Chance |url=https://www.carousell.ph/p/opm-7-45rpm-vinyl-zsa-zsa-padilla-another-chance-1052592018/ |website=Carousell |language=en |access-date=2021-06-03 |archive-date=2021-05-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210514044904/https://www.carousell.ph/p/opm-7-45rpm-vinyl-zsa-zsa-padilla-another-chance-1052592018/ |url-status=dead }}</ref><br><small>(John-John Macalisang)</small> | [[:en:Instrumental|Instrumental]] Version<br><small>(Isinaayos ni Romy Salcedo)</small> | Blackgold Records | <small>BSP-474</small> | <small>Tagapagbuo: Jun Sta. Maria <br>Pinunong Tagapagbuo: Chito Ilagan</small> | 1991 | [[:en:Single (music)#7-inch format|45-RPM Vinyl]] |} ====''Sa Panahon ng Digital''==== {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" |- ! Awit ! Tatak ! Katalogo ! Taon ! Format |- | [[Bridge Over Troubled Water]]<br><small>(Paul Simon)</small><br><small>Mula sa album na ''Sentiments''</small> | [[:en:Viva Records (Philippines)|Viva Records]] | <small> </small> | 1999 | [[CD]] |- | [[Skyline Pigeon]]<br><small>(Elton John & Bernie Taupin)</small><br><small>Mula sa nga album na ''Mahal Kita, Walang Iba at'' ''Zsa Zsa Silver Series''</small> | [[:en:Viva Records (Philippines)|Viva Records]] | <small> </small> | 2002 | [[CD]] |- | [[Time After Time (Cyndi Lauper song)|Time After Time]]<br><small>(Cyndi Lauper & Rob Hyman)</small><br><small>Mula sa album na ''In My Life ... Zsa Zsa Live''</small> | [[:en:Viva Records (Philippines)|Viva Records]] | <small> </small> | 2002 | [[CD]] & [[:en:VCD|VCD]] |- | [[I Honestly Love You]]<br><small>(Jeff Barry & Peter Allen)</small><br><small>Mula sa album na ''In My Life ... Zsa Zsa Live''</small><ref>{{Citation |title=Zsa Zsa Padilla - I Honesty Love You {{!}} ALBUM/In My Life… Zsa Zsa Live 🎤🇵🇭 |url=https://www.youtube.com/watch?v=IV84D5IFG7Y |language=en}}</ref> | [[:en:Viva Records (Philippines)|Viva Records]] | <small> </small> | 2002 | [[CD]] & [[:en:VCD|VCD]] |- | [[Through the Years (Kenny Rogers song)|Through the Years]]<br><small>(Steve Dorff & Marty Panzer)</small><br><small>Mula sa album na ''Zsa Zsa Silver Series''</small> | [[:en:Viva Records (Philippines)|Viva Records]] | <small> </small> | 2006 | [[CD]] |- | Ganyan Kita Kamahal<br><small>(Jimmy Borja / Marilyn Villapando)</small><br><small>Mula sa album na ''Zsa Zsa Silver Series''</small> | [[:en:Viva Records (Philippines)|Viva Records]] | <small> </small> | 2006 | [[CD]] & [[:en:Music video|Music Video]] |- | Hanggang<br><small>(Wency Cornejo)</small><br><small>Mula sa album na ''Palagi''</small> | [[PolyEast Records]] | <small> </small> | 2009 | [[CD]] & [[:en:Music video|Music Video]] |- | [[Don't Give Up on Us (song)|Don't Give Up On Us Baby]]<ref>{{Citation |last=Various artists |title=Replay |url=https://www.amazon.com/gp/product/B07Q4QGSM3}}</ref><br><small>(David Soul)</small><br><small>Mula sa album na ''Sing Along With Zsa Zsa'' | [[:en:Viva Records (Philippines)|Viva Records]] | <small>VVCD 00 015</small> | 2000 | [[CD]] & [[:en:VCD|VCD]] |- | [[We're All Alone]]<ref>{{Citation |title=We're All Alone (Full Song) - Zsa Zsa Padilla |url=https://www.jiosaavn.com/song/were-all-alone/IDABaD8HQXs |language=en-US}}</ref><ref>{{Citation |title=We're All Alone |url=https://www.youtube.com/watch?v=O2qDBynGZAM |language=en}}</ref><br><small>(Boz Scaggs)</small><br><small>Mula sa album na ''The Number 1 Album'' (Various Artists)</small> | [[:en:Viva Records (Philippines)|Viva Records]] | <small> </small> | 2002 | [[CD]] |- | Dahil Mahal na Mahal Kita<br><small>Mula sa teleserye na ''[[Magkano ang Iyong Dangal? (TV series)|Magkano Ang Iyong Dangal?]]''</small><br><small>Mula sa album na ''60 Taon Ng Musika At Soap Opera'' (Various Artists)</small><ref name=60taon>{{Citation |last=Various Artists |title=60 Taon Ng Musika At Soap Opera |url=https://www.amazon.com/60-Taon-Musika-Soap-Opera/dp/B06ZYM8XCW}}</ref><ref name=60years>{{Cite web |title=Star Records chronicles 60 years of Pinoy soap opera through compilation album |url=https://www.pep.ph/guide/music/6308/star-records-chronicles-60-years-of-pinoy-soap-opera-through-compilation-album |website=PEP.ph |language=en |access-date=2021-06-03 |archive-date=2021-05-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210514000557/https://www.pep.ph/guide/music/6308/star-records-chronicles-60-years-of-pinoy-soap-opera-through-compilation-album |url-status=dead }}</ref> | [[Kapamilya Channel|ABS-CBN]], [[:en:Star Music|Star Records]] | | 2010 | [[:en:Broadcasting#Recorded and live forms|Broadcast]], [[:en:Music video|Music Video]] <br>& [[CD]] |- | Sana'y Maghintay Ang Walang Hanggan<br><small>Mula sa teleserye na ''[[Kay Tagal Kang Hinintay]]''</small><br><small>Mula sa album na ''60 Taon Ng Musika At Soap Opera'' (Various Artists)</small><ref name=60taon/><ref name=60years/> | [[Kapamilya Channel|ABS-CBN]], [[:en:Star Music|Star Records]] | | 2010 | [[:en:Broadcasting#Recorded and live forms|Broadcast]], [[:en:Music video|Music Video]] <br>& [[CD]] |- | Sayang<br><small>Mula sa teleserye na ''[[Kahit Puso'y Masugatan]]''</small> | [[Kapamilya Channel|ABS-CBN]] | <small> </small> | 2012 | [[:en:Broadcasting#Recorded and live forms|Broadcast]] |- | Mahal Kita, Walang Iba<ref>{{Cite web |title=Ogie Alcasid - Mahal Kita Walang Iba (Lyrics) |url=https://www.metrolyrics.com/mahal-kita-walang-iba-lyrics-ogie-alcasid.html |website=www.metrolyrics.com |language=en |access-date=2021-06-03 |archive-date=2021-05-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210514012555/https://www.metrolyrics.com/mahal-kita-walang-iba-lyrics-ogie-alcasid.html |url-status=dead }}</ref><br><small>([[Ogie Alcasid]])</small><br><small>Mula sa album na ''Mahal Kita, Walang Iba''</small> | [[:en:Viva Records (Philippines)|Viva Records]] | <small> </small> | 2012 | [[CD]] & [[:en:Music video|Music Video]] |} ==Videograpiya== ===Pelikula=== {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" "font-size: 95%;" |- style="background:#ccc; text-align:center;" ! Taon !! Pamagat !! Ginampanang Katauhan |- | rowspan="2" | 2017 || [[Ang Larawan]] || Elsa Montes |- | Bes and the Beshies || Mabel |- | 2015 || [[You're Still the One (film)|You're Still the One]] || Cecilia |- | 2013 || [[A Moment in Time (film)|A Moment in Time]] || Miriam Javier |- | 2012 || [[I Do Bidoo Bidoo: Heto nAPO Sila!]] || Elaine Fuentebella |- | rowspan="2" | 2010 || Sigwa || Sita |- | [[Paano Na Kaya]] || Carmina Marasigan |- | 2009 || [[Mano Po 6: A Mother's Love]] || Olivia Uy |- | 2008 || [[Dobol Trobol: Lets Get Redi 2 Rambol!]] || cameo appearance with Pia Guanio |- | 2006 || [[Zsa Zsa Zaturnnah, ze Moveeh]] || Zsa Zsa Zaturnnah |- | 2005 || [[Mano Po 4: Ako Legal Wife]] || Chona Chong |- | 2003 || [[Mano Po 2]] || Lu Shui |- | 2002 || Home Alone da Riber || Sandra |- | 2000 || Ika-13 Kapitulo || Sarah |- | 1998 || Tataynic || Rose Winshield |- | 1997 || [[Batang PX]] || Tessie |- | 1996 || [[Madrasta]] || Sandra |- | 1995 || Father & Son || Lennie |- | rowspan="2" | 1994 || Ika-11 Utos: (Mahalin Mo, Asawa Mo) || Susan |- | Minsan Lang Kita Iibigin || Melissa |- | 1993 || Kung Ako'y Iiwan Mo || |- | rowspan="2" | 1990 || Og Must Be Crazy || Kathy |- | Starzan III || Jane |- | rowspan="7" | 1989 || My Darling Domestic: Greyt Eskeyp || |- | Starzan II || Jane |- | Bote, Diyaryo, Garapa || |- | Bakit Iisa Lamang ang Puso? || |- | Pahiram ng Isang Umaga || Lydia |- | Starzan || Jane |- | Magkano Ang Iyong Dangal? || Era |- | 1988 || Hiwaga sa Balete Drive || Margarita |- | rowspan="2" | 1987 || Black Magic || |- | [[Mga Anak ni Facifica Falayfay]] || |} ===Telebisyon=== {| class="wikitable sortable mw-collapsible mw-collapsed" "font-size: 95%;" |- style="background:#ccc; text-align:center;" ! Taon !! Pamagat !! Ginampanang Katauhan !! Network |- | 2020 || [[Love Thy Woman]] || Helen Chao || rowspan="16" | [[ABS-CBN]] |- | 2019-present || [[It's Showtime (TV program)|It's Showtime]] || Judge in [[Tawag ng Tanghalan]] ([[Tawag ng Tanghalan (season 3)|since Season 3 Quarter 3]]) |- | 2017 || [[Wildflower (TV series)|Wildflower]] || Helena Montoya / Red Dragon |- | 2016 || [[The Story of Us (TV series)|The Story of Us]] || Myra Simbulan |- | 2014 || [[Dyesebel (2014 TV series)|Mars Ravelo's ''Dyesebel'']] || Elena "Ena" Villamayor-Montilla |- | 2013 || [[Juan dela Cruz (TV series)|Juan Dela Cruz]] || Laura Alejandro |- | 2011–12 || [[Budoy]] || Luisa Maniego |- | rowspan=2|2010 || [[1DOL]] || Eleanor Serrano |- | [[Maalaala Mo Kaya | Maalaala Mo Kaya: Shell]] || Flor |- | 2007 || [[Lastikman (TV series)|Mars Ravelo's Lastikman]] || Cynthia "Cindy" Evilone |- | 2005–06 || [[Bituing Walang Ningning]] || Rosa Mia Suarez |- | 2004 || [[Born Diva]] || rowspan="3"| Herself |- | 2003–04 || [[Search for the Star in a Million|Star in a Million]] |- | 2002 || [[Morning Girls with Kris and Korina|Morning Girls]] |- | 2000–01 || [[Sa Puso Ko Iingatan Ka]] || Nieves Quevedo-Pacheco |- | 1999–2000 || [[Labs Ko Si Babe]] || Mayor Diwata Royales |- | 1998 || Hiwalay Kung Hiwalay, Daw! || || [[GMA Network]] |- | 1998–present || [[ASAP (variety show)|ASAP]] || Herself || [[ABS-CBN]] |- | 1997 || Zsa Zsa Limited Engagement || Herself || [[GMA Network]] |- | 1995–96 || [[Familia Zaragoza]] || Divina Zaragoza-Lagrimas || rowspan=2| [[ABS-CBN]] |- | 1994–95 || [[Star Drama Presents]]: Zsa Zsa |- | 1994 || GMA Telesine Presents: Mukha || || rowspan=3|[[GMA Network]] |- | 1993 || GMA Telesine Presents: Camilla || Camilla |- | 1983–87 || [[GMA Supershow]] ||co-host |} ==Mga Gantimpala== {|| width="90%" class="wikitable sortable" |- ! style="width:10%;"| Taon ! style="width:30%;"| Nagbigay ng Parangal ! style="width:25%;"| Kategorya ! style="width:25%;"| Pamagat ng Pelikula ! style="width:10%;"| Resulta |- |align=center|1991 | |Best Actress of the Year | |{{won}} |- |align=center|1994 |Star Awards for Movies |Best Supporting Actress |align=center|''Minsan Lang Kita Iibigin'' |{{won}} |- |align=center|1995 |Star Awards for Television |Best Actress in a Single Performance |align=center|''Mukha'' |{{won}} |- | style="text-align:center;" rowspan="3"|1997 |[[FAMAS Awards]] |rowspan=2|Best Supporting Actress | style="text-align:center;" rowspan="3"|''[[Madrasta]]'' |{{nom}} |- |[[FAP Awards]] |{{nom}} |- |PMPC Star Awards for Movies |Movie Supporting Actress of the Year |{{nom}} |- | style="text-align:center;" rowspan="3"|1998 |[[Gawad Urian Awards]] |rowspan=3|Best Actress | style="text-align:center;" rowspan="3"|''[[Batang PX]]'' |{{won}} |- |Film Academy of the Philippines Awards |{{won}} |- | PMPC Star Awards for Movies |{{won}} |- |align=center|2005 |[[31st Metro Manila Film Festival]] | style="text-align:left;"| [[Metro Manila Film Festival Award for Best Actress|Best Actress]] | style="text-align:center;" rowspan="5"| ''[[Ako Legal Wife|Mano Po 4: Ako Legal Wife]]''<ref>[http://www.mb.com.ph/node/93159 Marvin Agustin, Zsa Zsa win top Film Academy awards] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20120805200911/http://www.mb.com.ph/node/93159 |date=August 5, 2012 }}</ref><ref>[https://www.imdb.com/event/ev0000431/2005 "Metro Manila Film Festival:2005"]. IMDb. Retrieved April 9, 2014.</ref> | {{won}} |- | style="text-align:center;" rowspan="4"|2006 |Tanglaw Awards |rowspan=3|Best Actress |{{won}} |- |Guillermo Mendoza Scholarship Foundation Awards |{{won}} |- |[[Film Academy of the Philippines|24th Luna Awards]] |{{won}} |- |3rd ENPRESS Golden Screen Awards |rowspan=2|Best Performance by an Actress in a Leading Role (Musical or Comedy) |{{won}} |- |align=center|2007 |2nd ENPRESS Golden Screen Awards |align=center|''[[Zsa Zsa Zaturnnah, ze Moveeh]]'' |{{nom}} |- |align=center|2009 | [[35th Metro Manila Film Festival]] | rowspan=2|Best Supporting Actress |style="text-align:center;" rowspan="2"|''[[Mano Po 6: A Mother's Love]]'' | {{nom}} |- |align=center|2010 | 12th Gawad PASADO Awards | {{nom}} |- |align=center|2011 | ENPRESS Golden Screen Awards | Best Performance by an Actress in a Supporting Role (Drama, Musical or Comedy) |align=center|''Sigwa'' | {{won}} |- |align=center|2012 | rowspan=2|[[Golden Screen TV Awards|ENPRESS Golden Screen TV Awards]] | rowspan=2|Outstanding Supporting Actress in a Drama Series |align=center|''[[Budoy]]'' | {{nom}} |- |align=center|2014 |align=center|''[[Juan dela Cruz (TV series)|Juan dela Cruz]]'' | {{nom}} |} ==Mga Sanggunian== {{Reflist}} {{BD|1964|LIVING|Padilla, Zsa Zsa}} [[Kategorya:Mga mang-aawit mula sa Pilipinas]] [[Kategorya:Mga artista mula sa Pilipinas]] [[Kategorya:Jem Records]] bye9bcm2fe6h0kdcdn577b8k1po5z4d 0 21930 2141585 2131911 2024-12-14T12:17:32Z 49.145.238.78 2141585 wikitext text/x-wiki Ang [[ABS-CBN (himpilang pantelebisyon)|ABS-CBN]] ay nagsasahimpapawid ng mga sari-saring palabas sa kanilang mga digital terrestrial networks at cable channels. Ito ay kinabibilangan ng mga lokal na [[drama]], mga [[anime]] at [[cartoons]] na isinalin sa [[Wikang Tagalog|Tagalog]], mga pang-aliw, mga palaro, paligsahan at realidad na palabas, mga balita at dokumentaryo, mga pangtalakayan at komedya, mga pangkaalaman, edukasyon, sining at uri ng pamumuhay. Ito ang ilan sa mga palabas na umere sa telebisyon sa '''[[ABS-CBN (himpilang pantelebisyon)|ABS-CBN]]'''. == Mga orihinal na palabas == ===Balita=== *''4 na Sulok ng Daigdig'' {{small|(1967–1972)}} *''ABS-CBN Breaking News'' {{small|(2000–2005)}} *''[[ABS-CBN Headlines]]'' {{small|(2000–2003)}} *''[[ABS-CBN Insider]]'' {{small|(2003–2006)}} *''[[ABS-CBN International Report]]'' {{small|(1986–1990)}} *''[[ABS-CBN News Advisory]]'' {{small|(1986–2005)}} *''Alas Singko Y Medya'' {{small|(1995–2002)}} *''Alas Singko Y Medya Weekend'' {{small|(1999–2002)}} *''Balita Alas Singko ng Umaga'' {{small|(2000–2001)}} *''Balita Atbp.'' {{small|(2001)}} *''[[Balita Ngayon]]'' {{small|(1967–1972, 1986–1987)}} * ''[[Bandila]]'' {{small|(2006–2020)}} *''Gising Pilipinas'' (2008–2012) *''[[Global News (programang pantelebisyon sa Pilipinas)|Global News]]'' (1998–2003) *''Good Morning, Philippines'' (1986) *''[[Junior Patrol]]'' (1990–1992) *''Kabayan'' (2010, 2020) * ''Kape't Salita'' {{small|(2018–2020)}} *''Magandang Umaga'' (1986–1988) *''Magandang Umaga, Bayan'' (2002–2005) *''Magandang Umaga, Bayan Weekend'' (2002–2004) *''[[Magandang Umaga, Pilipinas]]'' {{small|(2005–2007)}} *''[[Magandang Umaga Po]]'' {{small|(1988–1994)}} *''[[Nescafé|Nescafé Morning News]]'' {{small|(1987–1989)}} * ''[[News Patrol]]'' {{small|(2005–2020)}} *''[[Newsbreak (programang pantelebisyon)|Newsbreak]]'' {{small|(1967–1972)}} *''[[Pulso: Aksyon Balita]]'' {{small|(1999–2000)}} *''[[The Weekend News (programang pantelebisyon sa Pilipinas)|The Weekend News]]'' {{small|(1995–2005)}} *''[[Todo Balita]]'' {{small|(2008–2010)}} * ''[[TV Patrol]]'' {{small|(1987–2020)}} *''TV Patrol Linggo'' {{small|(2004–2010)}} *''TV Patrol Sabado'' {{small|(2004–2010)}} * ''TV Patrol Weekend'' {{small|(2010–2020)}} *''TV Patrol World'' {{small|(2004–2010)}} * ''[[Umagang Kay Ganda]]'' {{small|(2007–2020)}} *''[[The World Tonight (programang pantelebisyon sa Pilipinas)|The World Tonight]]'' {{small|(1966–1972, 1986–1999; Weekend Edition, 1987–1995)}} ===Drama=== *''[[El Cuerpo del Deseo]]'' (2005-2006) *''[[Pasión de Amor]]'' (2015-2016) *''[[Pasión de Gavilanes]]'' (2003-2022) {{main|Talaan ng mga serye ng ABS-CBN}} ;Antolohiya * ''Bantay Bata, The Series'' (2000) * ''[[Bayani (seryeng pantelebisyon)|Bayani]]'' {{small|(1995–2001)}} * ''Bedtime Stories'' (1988) *''[[Calvento Files]]'' (1995–1998) *''[[Coney Reyes on Camera]]'' (1989–1998) *''Discovery Drama Theater'' (1988–1991) *''[[Family Rosary Crusade (programang pantelebisyon)|Family Theater]]'' (1960-1972) *''[[Flames (programang pantelebisyon)|Flames]]'' (1996–2002) *''[[Give Love on Christmas]]'' (2014–2015) *''[[I Am KC]]'' (2008) * ''[[Ipaglaban Mo!]]'' {{small|(1992–2020)}} *''Japayuki'' (1992–1993) *''[[Judy Ann Drama Special]]'' (1999–2001) *''Kabalikat, Loren Legarda'' (2001–2002) *''[[Kapag May Katwiran, Ipaglaban Mo!]]'' (1992–1999) *''Katapat, Mayor Fred Lim'' (1998–2001) *''[[Kris Aquino|Kris]]'' (1989–1990) *''[[Love Spell]]'' (2006–2008) * ''[[Maalaala Mo Kaya]]'' {{small|(1991–2020)}} *''[[The Maricel Drama Special]]'' (1992–1997) *''[[Maricel Regal Drama Special]]'' (1987–1992) *''Mga Kasaysayan Sa Likod Ng TV Patrol'' (1989) *''Mga Lihim ng Ermita'' (1992–1993) *''Mr. Cupido'' (1992–1995) *''[[Nagmamahal, Kapamilya]]'' (2006–2007) *''Nagmamahal Pa Rin Sa Iyo'' (1999) *''Napakasakit, Kuya Eddie'' (1986–1988) *''Nora'' (1992–1993) *''Oro Mismo'' *''Pangarap at Tagumpay, Mga Kuwento Sa Likod ng Wowowee'' (2006) *''Regal Drama Presents'' (1986–1989) *''[[Sa Sandaling Kailangan Mo Ako]]'' (1998–1999) *''Sandara's Romance'' (2004–2005) *''Seiko TV Presents'' (1989–1990) *''[[Star Drama Presents]]'' (1993–2001) *''[[Star Magic Presents]]'' (2006–2008) *''Star Studio Presents'' (2000–2003) *''Stop Child Abuse'' *''Tanging Yaman, The Series'' (2002–2003) *''Tara Tena'' (2003–2004) *''Weekend Love'' (2004) *''[[Your Song (programang pantelebisyon)|Your Song]]:'' (2006–2011) ;Pantasya *''[[Agimat: Ang Mga Alamat ni Ramon Revilla]]'' (2009–2011) *''[[Hiwaga sa Bahay na Bato]]'' (1963) *''[[Hiwaga ng Kambat]]'' (2019) *''[[Komiks (seryeng pantelebisyon)|Komiks]]'' (2006–2007) *''[[Komiks Presents: Kapitan Boom|Kapitan Boom]]'' (2008) *''[[Komiks Presents: Varga|Varga]]'' (2008) *''[[Komiks Presents: Tiny Tony|Tiny Tony]]'' (2008) *''[[Komiks Presents: Dragonna|Dragonna]]'' (2008–2009) *''[[Komiks Presents: Flash Bomba|Flash Bomba]]'' (2009) *''Mga Bayani sa Kalawakan'' (1962–1963) *''[[Nasaan Ka Maruja?]]'' (2009) *''[[Nginiig]]'' (2004–2006) *''[[!Oka Tokat]]'' (1997–2002) *''[[Oka Tokat (seryeng pantelebisyon ng 2012)|Oka2kat]]'' (2012) *''Pangitain'' (1963) *''Pinoy Fantasy'' (1988–1989) *''[[Super Inggo 1.5: Ang Bagong Bangis]]'' (2007) *''[[Volta (seryeng pantelebisyon)|Volta]]'' (2008) *''[[Wansapanataym]]'' (1997–2005, 2006–2007, 2010–2019) *''[[WansapanaSummer]]'' (2013–2015) ===Barayti=== *''Afternoon Delight'' (1988–1989) *''Always, Snooky'' (1987–1988) *''American School Night'' * ''[[ASAP (programang pantelebisyon)|ASAP]]'' {{small|(1995–2020)}} * ''[[ASAP Fanatic]]'' (2004–2006) *''Bigay-Hilig'' (1966–1968) *''[[Caltex|Caltex Star Caravan]]'' *''Chelsea Dancetime'' *''Dance-2-Nite'' (1987–1988) *''[[Eat Bulaga!]]'' (1989–1995) *''The Eddie and Nova Plus'' (1969–1972) *''The Eddie Ilarde Show'' (1959–1962) *''Esep Esep!'' (1999) *''Everyday Holiday'' (1968–1970) *''The Gloria-Luis Show'' *''Gwapings Live!'' (1992) *''[[Happy Yipee Yehey!]]'' (2011–2012) *''[[In da Loop]]'' (2012) *''In TUX icating'' (1986) * ''[[It's Showtime (programang pantelebisyon)|It's Showtime]]'' {{small|(2009–2020)}} *''Kalatog Pinggan'' (1987–1988) *''Keep on Dancing'' (1998–2001) *''Lots of Catch'' (1986) *''Loveli-Ness'' (1987–1988) *''[[M.R.S. (Most Requested Show)]]'' (2005) *''Magandang Tanghali'' (1965–1968) *''Magpasikat'' (2010) *''Martin and Pops Twogether'' (1987–1988) *''[[MTB (programang pantelebisyon)|MTB]]'' (1998–2005) *''[[Music Uplate Live]]'' (2010–2011) *''Na-Kuh Eh, Eto nAPO Sila!'' (1987) *''The Nestor and Nida Show'' (1964–1972) *''Nestle Special'' (1986-1987) *''The New Silver Swan Sunday Show'' *''Nine-Teeners'' (1986–1987) *''On With The Show'' (1970–1972) *''Oras ng Ligaya'' (1965–1971) *''Pangarap na Bituin'' (1991) *''[[Pilipinas Win Na Win]]'' (2010) *''Pista ng Bayan'' (1953) *''Pista ng Caltex'' (1953) *''[[Ryan Ryan Musikahan]]'' (1988–1995) *''[[Sa Linggo nAPO Sila]]'' (1989–1995) *''Sabado Live!'' (1998–1999) *''[['Sang Linggo nAPO Sila]]'' (1995–1998) *''[[Sarah G. Live]]'' (2012–2013) *''[[Sharon (talk show)|Sharon]]'' (1998–2004, 2006–2010) *''Small Brothers'' (1990–1991) *''[[The Sharon Cuneta Show]]'' (1988–1997) *''The Sharon Cuneta Specials'' (2011) *''Stop, Look, & Listen'' (1968–1972) *''[[Student Canteen]]'' (1958–1965) *''Sunday Sweet Sunday'' (1966–1969) *''Teen Pan Alley'' (1988) *''Tonight with Dick and Carmi'' (1988–1991) *''Tonight with Merce'' (1987) *''Triple Treat'' (1986–1987) *''Twelve O’ Clock on High'' (1972) *''[[Wowowee]]'' (2005–2010) *''Your Evening with Pilita'' (1964–1972) *''Zsa Zsa'' (1987–1988) ===Komedya=== *''[[Aalog-Alog]]'' (2006–2007) *''[[Abangan Ang Susunod Na Kabanata]]'' (1991–1997) *''Ang Bagong Buhay Artista'' (1972) *''Ang Mahiwagang Daigdig ni Doray'' (1965–1970) *''[[Ang Tanging Ina]]'' (2003–2005) *''[[Ang TV]]'' (1992–1997) *''Ang TV 2'' (2001) *''[[Arriba, Arriba!]]'' (2000–2003) *''[[Attagirl (seryeng pantelebisyon)|Attagirl]]'' (2001–2002) *''Banana Nite'' (2013–2015) *''Banana Split'' (2008–2011) *''Banana Split Daily Servings'' (2009–2011) *''Banana Split Laffternoon Delight'' (2011) *''Banana Split Extra Scoop'' (2011–2015) * ''[[Banana Sundae]]'' {{small|(2008–2020)}} *''Barrio Balimbing'' (1987–1988) *''[[Bida si Mister, Bida si Misis]]'' (2002–2005) *''Bigay-Hilig'' (1969–1972) *''[[Bora (seryeng pantelebisyon)|Bora: Sons of the Beach]]'' (2005–2006) *''Budoy'' (1989) *''Buhay Artista'' (1965–1972) *''Cafeteria Aroma'' (1969–1972) *''[[Chika Chika Chicks]]'' (1987–1991) *''Da Body en da Guard'' (2001) *''Da Pilya en da Pilot'' (2001–2002) *''Darigold Jamboree'' (1958–1964) * ''[[Dok Ricky, Pedia]]'' {{small|(2017–2020)}} *''Ellas A.D.'' (1989–1990) *''[[Eto Na Ang Susunod Na Kabanata]]'' (2001) *''Executive Champoy'' (1992) *''[[George and Cecil]]'' (2009–2010) *''[[Goin' Bananas (seryeng pantelebisyon)|Goin' Bananas]]'' (1987–1991) *''[[Goin' Bulilit]]'' (2005–2019) *''[[Gudtaym]]'' (2006) *''Home Along Da Airport'' (2003–2005) *''[[Home Along Da Riles]]'' (1992–2003) * ''[[Home Sweetie Home]]'' {{small|(2014–2020)}} *''It Bulingit'' (1990–1991) *''John en Shirley'' (2006–2007) *''Ka-Pete Na! Totally Outrageous Behavior'' (2007–2008) *''[[Kaya ni Mister, Kaya ni Misis]]'' (1997–2001) *''Klasmeyts'' (2001–2003) *''[[Laugh Out Loud (programang pantelebisyon)|Laugh Out Loud]]'' (2010–2011) *''Let's Go Crazy with Jack & Joey'' (1986–1989) *''Luv Ko si Kris'' (1990–1992) *''[[Luv U]]'' (2012–2016) *''[[M3: Malay Mo Ma-develop]]'' (2010) *''Mana'' (1991–1993) *''Mana-Mana'' (1993) *''Mary D' Potter'' (2001–2002) *''Mga Kwento ni Lola'' (1987) *''[[Milyonaryong Mini (seryeng pantelebisyon ng 2006)|Milyonaryong Mini]]'' (2006) *''Mommy Ko, Daddy Ko!'' (1986–1987) *''My Family Three'' (1970) *''[[My Juan and Only]]'' (2005–2006) *''[[OK Fine, 'To Ang Gusto Nyo!]]'' (2004–2006) *''OK Fine, Oh Yes!'' (2006) *''[[OK Fine, 'To Ang Gusto Nyo!]]'' (2002–2004) *''[[Okay Ka Fairy Ko]]'' (1989–1995) *''[[Oki Doki Doc]]'' (1993–2000) *''Onli In Da Pilipins'' (1997–1998) *''[[Palibhasa Lalake]]'' (1987–1998) *''Parak'' (1986–1987) *''[[Parekoy]]'' (2009) *''[[Pilipinas Got More Talent]]'' (2010) *''[[Pwedeng Pwede]]'' (1999–2001) *''[[Quizon Avenue]]'' (2005–2006) *''[[Richard Loves Lucy]]: Sweetie Pie, Honey Pie'' (1998–2001) *''Sine Sine'' (1988) *''Small Brothers'' (1990–1991) *''Spice Boys'' (1997) *''[[Super Laff-In]]'' (1969–1972, 1996–1999) *''Tang-Tarang-Tang'' (1966-1972) *''[[Tarajing Potpot]]'' (1999–2000) *''Tayo’y Mag-Hapi-Hapi'' (1969–1972) *''[[That's My Doc]]'' (2007–2008) *''[[Toda Max]]'' (2011–2013) *''VidJoking'' (2005) *''Wala Kang Paki'' (1990) *''Wanbol High'' (1987) *''[[Whattamen]]'' (2001–2004) *''[[Yes, Yes Show!]]'' (2004–2006) ===Palaro=== *''[[1 vs. 100 (game show sa Pilipinas)|1 vs. 100]]'' (2007–2008) *''ABS-CBN & Unilever: Pamilyong Papremyo sa Pamilya'' (1999) *''[[Bet on Your Baby]]'' (2013–2014, 2014–2015, 2017) *''[[Celebrity Playtime]]'' (2015–2016) *''[[Family Feud (game show sa Pilipinas)|Family Feud]]'' (2016–2017) *''[[Family Kuarta o Kahon]]'' (1962–1972) *''[[Pilipinas, Game Ka Na Ba?|Game Ka Na Ba?]]'' (2001–2009) *''[[Game ng Bayan]]'' (2016) *''Game Na Game'' (1988) *''[[Game Na Game Na!]]'' (1994–1996) *''[[Games Uplate Live]]'' (2006–2009) *''[[Kapamilya, Deal or No Deal]]'' (2006–2009, 2012–2013, 2015–2016) *''Kapamilya Games Uplate'' (2006–2007) *''[[Minute to Win It (game show sa Pilipinas)|Minute to Win It]]'' (2013–2019) *''[[Panahon Ko 'to!: Ang Game Show ng Buhay Ko]]'' (2010) *''PBB: What's The Word That's The Word'' (2005–2006) *''[[Pinoy Bingo Night]]'' (2009) *''[[The Price Is Right (game show sa Pilipinas)|The Price is Right]]'' (2011) *''Ready, Get Set, Go!'' (1991–1997) *''[[The Singing Bee (game show sa Pilipinas)|The Singing Bee]]'' (2008–2010, 2013–2015) *''Smart Amazing Dreams'' (2002–2003) *''[[Twist and Shout (game show sa Pilipinas)|Twist and Shout]]'' (2010) *''[[Wheel of Fortune (game show sa Pilipinas)|Wheel of Fortune]]'' (2008) ===Realidad=== *''Be Bench / The Model Search'' (2007) *''[[The Biggest Loser Pinoy Edition]]'' (2011, 2014) *''[[Born Diva]]'' (2004–2005) *''Close Up to Fame, The Search for the Next Close Up Couple'' (2005-2006) *''[[Dance Kids]]'' (2015–2016) *''Del Monte Got2BFit Challenge'' (2008) *''[[Gaby's Xtraordinary Files]]'' (2008) *''Hamon sa Kampeon'' *''[[I Can Do That (seryeng pantelebisyon sa Pilipinas)|I Can Do That]]'' (2017) * ''[[I Can See Your Voice (game show sa Pilipinas)|I Can See Your Voice]]'' {{small|(2017)}} *''[[I Dare You (seryeng pantelebisyon sa Pilipinas)|I Dare You]]'' (2011, 2013) *''[[I Do (seryeng pantelebisyon)|I Do]]'' (2014) *''[[I Love OPM]]'' (2016) *''[[Idol Philippines]]'' (2019) *''[[Junior MasterChef Pinoy Edition]]'' (2011–2012) *''Kakasa Ka Ba?'' (2002) *''Kamao: Matirang Matibay'' (2005) *''Kaya Mo Ba 'To?'' (2004–2005) *''The Kids' Choice'' (2018) *''[[Little Big Shots (seryeng pantelebisyon sa Pilipinas)|Little Big Shots]]'' (2017) *''[[Little Big Star]]'' (2005–2007) *''[[Little Big Superstar]]'' (2007) *''[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Master_Chef#International_versions Master Chef Pinoy Edition]"(2012–2013) *''[[Melason]]'' (2010) *''[[Palmolive Shining Circle Of 10 Batch 2008]]'' (2008) *''[[Pilipinas Got More Talent]]'' (2010) *''[[Pilipinas Got Talent]]'' (2010–2018) *''[[Pinoy Big Brother]]'' (2005–2019) *''[[Pinoy Boyband Superstar]]'' (2016) *''[[Pinoy Dream Academy]]'' (2006–2008) *''[[Pinoy Fear Factor]]'' (2008–2009) *''[[Pinoy Mano Mano: Celebrity Boxing Challenge]]'' (2007) *''Pirated CD, Celebrity Disguise'' (2004) *''[[I-Shine Talent Camp|Promil Pre-School I Shine Talent Camp TV]]'' (2012–2014) *''[[Qpids]]'' (2005) *''Real Pinoy Fighter'' (2006–2007) *''Sapul Kayo D'yan!'' (2001–2002) *''The Search for the Next White Castle Girl'' (2007) *''[[Search for the Star in a Million]]'' (2005–2006) *''[[Star Circle Quest]]'' (2004–2011) *''Star Hunt: The Grand Audition Show'' (2018) *''[[Star In A Million]]'' (Season 1, 2003–2004) (Season 2, 2004) *''[[Star Power (programang pantelebisyon)|Star Power: The Next Female Pop Superstar]]'' (2010–2011) *''[[StarDance]]'' (2005) *''Talents Unlimited'' (1987–1988) *''[[Tawag ng Tanghalan]]'' (1953–1972, 1987–1988) *''To The Max'' (2004) *''Trip Kita, The Search for the Next Colgate Endorser'' (2004) *''[[U Can Dance]]'' (2006–2007) *''Victim'' (2003–2005) *''[[The Voice Kids (seryeng pantelebisyon sa Pilipinas)|The Voice Kids]]'' (2014–2019) *''[[The Voice of the Philippines]]'' (2013–2015) *''[[The Voice Teens (seryeng pantelebisyon sa Pilipinas)|The Voice Teens]]'' (2017–2020) *''[[We Love OPM]]'' (2016) *''[[World of Dance Philippines]]'' (2019) *''[[The X Factor Philippines]]'' (2012) *''[[Your Face Sounds Familiar (seryeng pantelebisyon sa Pilipinas)|Your Face Sounds Familiar]]'' (2015–2018) ===Usapan=== *''[[Aquino & Abunda Tonight]]'' (2014–2015) *''The Baby O' Brien Show'' (1963–1972) *''Bar None'' (1986) *''[[Boy & Kris]]'' (2007–2009) *''Buhay Artista'' (1965–1972) *''[[The Buzz (talk show)|The Buzz]]'' (1999–2015) *''Cafe Bravo'' (1989–1990) *''Cinemascoop'' (1988) *''[[Cristy Per Minute]]'' (1995–1999) *''Dina'' (1988–1989) *''[[Dong Puno Live]]'' (1995–2000, 2003–2005) *''Dong Puno Tonight'' (2003–2004) *''[[EK Channel]]'' (2004–2005) *''[[Entertainment Konek]]'' (2005–2006) *''[[Entertainment Live]]'' (2007–2012) *''[[Gandang Gabi, Vice!]]'' (2011–2020) *''[[Good Morning, Kris]]'' (2004) *''[[Homeboy (talk show)|Homeboy]]'' (2005–2007) *''Julie'' (1997–2001) *''Kris & Tell'' (2001) *''[[Kris TV]]'' (2011–2016) *''Mag-Usap Tayo, Bayan'' * ''[[Magandang Buhay]]'' {{small|(2016–2020)}} *''[[Martin After Dark]]'' (1993–1998) *''[[Martin Late at Night]]'' (2013) *''[[Martin Late at Nite]]'' (1998–2003) *''[[Mel & Jay]]'' (1989–1996) *''Misis of the 80's'' (1987–1988) *''Monday Night with Edu'' (1987) *''Morning Girls'' (2002–2003) *''[[Morning Girls with Kris and Korina]]'' (2003–2004) *''[[Morning Star (talk show sa Pilipinas)|Morning Star]]'' (2004–2005) *''Morning Treats'' (1988–1989) *''Not So Late Night With Edu'' (1987–1989) *''[[Oh No! It's Johnny!]]'' (1987–2000) *''[[Ruffa & Ai]]'' (2009) *''Rumors: Facts and Humors'' (1987–1988) *''[[S2: Showbiz Sabado]]'' (2003) *''[[Sharon (talk show)|Sharon]]'' (1998–2004, 2006–2010) *''[[Showbiz Inside Report]]'' (2012–2013) *''[[Showbiz Lingo]]'' (1992–1997) *''Showbiz Lingo Plus'' (1997–1999) *''Showbiz na Showbiz'' (1986–1987) *''Showbiz Number 1'' (2004–2005) *''[[Simply KC]]'' (2010) *''Sine Sine'' (1988) *''[[SNN: Showbiz News Ngayon]]'' (2009–2011) *''[[Talk TV (talk show sa Pilipinas)|Talk TV]]'' (2001–2002) *''Teysi'' (2003–2004) *''[[Teysi ng Tahanan]]'' (1991–1997) *''[[Today with Kris Aquino]]'' (1996–2001) * ''[[Tonight with Boy Abunda]]'' {{small|(2015–2020)}} *''[[Y Speak Live|Y-Speak]]'' (2004–2005) ===Balitang magasin=== * ''3-in-1'' {{small|(2015)}} * ''[[Assignment (programang pantelebisyon)|Assignment]]'' {{small|(1995–2001)}} * ''[[Balitang K]]'' {{small|(1996–2001)}} * ''Balitang Kris'' {{small|(2001)}} * ''Bistado'' {{small|(2012–2015)}} * ''Demandahan'' {{small|(2012–2013)}} * ''Engkwentro'' {{small|(2012–2013)}} * ''[[F! (programang pantelebisyon sa Pilipinas)|F!]]'' {{small|(1999–2006)}} * ''[[Failon Ngayon]]'' {{small|(2009–2020)}} * ''[[G Diaries]]'' {{small|(2017–2020)}} * ''Hiwaga'' {{small|(2012–2014)}} * ''[[Kuha Mo!]]'' {{small|(2019–2020)}} * ''[[Pinoy True Stories|Local Legends]]'' {{small|(2019–2020)}} * ''[[Magandang Gabi, Bayan]]'' {{small|(1988–2005)}} * ''[[Mga Kwento ni Marc Logan]]'' {{small|(2014–2017)}} * ''Mission Possible'' {{small|(2015–2020)}} * ''Mutya ng Masa'' {{small|(2013–2015)}} * ''My Puhunan'' {{small|(2013–2020)}} * ''#NoFilter'' {{small|(2019–2020)}} * ''[[Rated K]]'' {{small|(2004–2020)}} * ''ReailTV'' {{small|(2015)}} * ''Red Alert'' {{small|(2014–2019)}} * ''[[Pareng Partners]]'' {{small|(2018–2019)}} * ''[[PEP (People, Events and Places) Talk]]'' {{small|(1986–1990)}} * ''Saklolo'' {{small|(2012–2013)}} * ''[[Sports Unlimited]]'' {{small|(2015–2020)}} * ''[[Tatak Pilipino]]'' {{small|(1990–1995)}} * ''TNT: Tapatan ni Tunying'' {{small|(2013–2019)}} ===Dokumentaryo=== * ''[[The Correspondents (TV show)|The Correspondents]]'' {{small|(1998–2010)}} * ''[[Patrol ng Pilipino]]'' {{small|(2010–2013)}} * ''Pipol'' {{small|(1999–2006)}} * ''[[Probe (Philippine TV program)|Probe]]'' {{small|(1987–1988; 2005–2009)}} * ''Probe Profiles'' {{small|(2009–2010)}} * ''S.I.M. Scandals, Intrigues, Mysteries'' {{small|(2001)}} * ''[[S.O.C.O.: Scene of the Crime Operatives]]'' {{small|(2005–2020)}} * ''[[Trip na Trip]]'' {{small|(2006–2011)}} * ''[[XXX: Exklusibong, Explosibong, Exposé]]'' {{small|(2006–2013)}} ===Ugnayang publiko=== *''ABS-CBN News and Current Affairs Special Report'' (2011) *''ABS-CBN Special News Report'' (1990) *''[[Ako Ang Simula]]'' (2011–2013) *''Bahay Kalinga'' (1988–1991) *''Bantay Bata, The Series'' (2000) *''Barangay Dos'' (2000–2001) *''Bayan Ko, Sagot Ko'' (1994–1996) * ''[[The Bottomline with Boy Abunda]]'' {{small|(2009–2020)}} *''Business and Leisure'' (1991–1998) *''Business and Pleasure'' (1986–1987) *''Cafe Bravo'' (1989–1990) *''Chicken, Pork, Atbp.'' (2002–2003) *''Citiline'' (1994–1998) *''[[Compañero y Compañera]]'' (1997–1998) *''[[Damayan]] '' (1969–1972) *''[[Dong Puno Live]]'' (1995–2000, 2003–2005) *''Dong Puno Tonight'' (2003–2004) *''E.T.C.'' (2002–2003) *''Earthlink'' (1996–1997) *''Good Morning! Philippines'' (1986) *''Gus Abelgas: Nag-Uulat'' (2002–2003) *''Gym Team'' (1992–1998) *''Harapan'' (2008) *''[[Hoy Gising!]]'' (1992–2001) *''[[Hoy Gising! Kapamilya]]'' (2004–2005) *''Impact with Max Soliven'' (1971–1972; 2004) *''[[The Inside Story (programang pantelebisyon sa Pilipinas)|The Inside Story]]'' (1990–1998) *''Isyu'' (2002–2003) *''Isyu 101'' (2000–2002) *''Kabalikat, Loren Legarda'' (2001) *''Kabuhayan Muna'' (1987) *''Kalye, Mga Kwento ng Lansangan'' (2008–2009) *''Katapat, Fred Lim'' (1998–2001) *''Kontrapelo'' (2000–2001) *''[[Kontrobersyal]]'' (2003–2006) *''[[Krusada]]'' (2010–2013) *''[[Kulilits]]'' (2009–2010) *''Loren'' (1998–2001) *''Lukso ng Dugo'' (2004) *''Malacañang This Week'' (1987) *''Manila, Manila'' (1988–1989) *''Mga Kasaysayan sa Likod ng TV Patrol'' (1989) *''MIB: Mga Imbestigador ng Bayan'' (1999) *''Mission X'' (2001–2003) *''Morning Info Specials'' (1987–1989) *''Mukha'' (2014–2015) *''[[Nagmamahal, Kapamilya]]'' (2006–2007) *''Noypi! Ikaw Ba 'To?'' (2006–2008) *''Off the Record'' (2001–2003) *''Options'' (1991–1993) *''Overseas Unlimited'' (1986) *''Payong Kapatid'' (2005–2006) *''Pinoy Exposèd'' (2000–2001) *''Private I'' (2003–2005) *''Sapul Kayo Diyan!'' (2001–2002) *''Simpleng Hiling'' (2003–2004) *''Special Assignment'' (2002–2004) *''[[Storyline (programang pantelebisyon)|Storyline]]'' (2010–2013) *''True Crime'' (2001–2002) *''Two for the Road'' (1967–1972) *''Verum EST: Totoo Ba Ito?'' (2001) *''Willingly Yours'' (2002–2003) ===Relihiyoso=== *''[[The 700 Club]] Asia'' (2002–2006) *''[[Ang Iglesia ni Cristo]]'' (1986-2005) *''Bukang Liwayway'' (1986–1994) *''[[Cathedral of Praise]] with David Sumrall'' (1986–1992) *''[[Family Rosary Crusade (programang pantelebisyon)|Family Rosary Crusade]]'' (1987–2003) *''Hour of Truth'' (1991–2000) * ''The Healing Eucharist'' {{small|(2006–2020)}} *''Jesus I Trust in You!: The 3:00 pm Pray Habit'' (1986–2002) * ''Kapamilya Daily Mass'' {{small|(2020)}} * ''Kape't Pandasal'' {{small|(2004–2020)}} * ''Panalangin Sa Ikatlo Ng Hapon'' {{small|(2002-2020)}} *''Powerline'' (1996–2002) *''Sunday TV Mass'' (1986-2006) ===Pelikula at natatanging presentasyon=== *''ABS-CBN Presents'' *''Action Cinema Presents'' *''Action Sunday'' *''Allied Film Cinema'' * ''Ang Hari: FPJ Da King'' {{small|(2018–2020)}} *''Cine Fiesta'' *''Cine Filipino'' *''Cinema... Cinema... Cinema'' *''[[Fernando Poe, Jr.|Cinema FPJ: Da King On ABS-CBN]]'' (2007–2010) *''Cinemagica'' *''Cinerama 2'' *''Chinese Movies'' *''Daboy on ABS-CBN'' (2009) *''English Movies'' *''Evening Night Specials'' *''Fiesta Filipino'' *''[[Fernando Poe, Jr.|FPJ Action Cinema]]'' *''[[Fernando Poe, Jr.|FPJ: Da King on ABS-CBN]]'' (2013–2014) *''Friday Night Shockers'' *''International Film Classics'' * ''Kapamilya Blockbusters'' {{small|(2010–2020)}}{{efn|name=Tagalog-Dub|Naka-dub ang programa sa [[wikang Tagalog]]}} *''Kapamilya Blockbusters: Sabado Thriller'' (2017–2018) *''Kapamilya Cinema'' *''Kapamilya Kiddie Blockbusters'' *''Kapamilya Mega Blockbusters'' (2015–2018) *''Kapamilya Weekend Specials '' (2015–2016) *''KB Family Weekend'' {{small|(2017-2020)}} *''Kung-Fu Fight Night'' *''Mega Sine'' *''Mga Bituin ng Kahapon'' *''Million Dollar Movies'' *''Morning Movie Madness'' * ''Movie Central Presents'' {{small|(2020)}} *''Pinoy Movie Hits'' *''Regal Presents'' *''Sabado Movie Greats'' *''Sabado Movie Specials'' *''Sabado Specials: Shake, Rattle and Roll'' (2013–2014) *''Saturday Afternoon Blockbusters'' *''Sine 2'' *''Sine Natin Ito!'' (2013–2016) *''Sine Parade'' *''Sine Sa Dos'' *''Star Blockbusters'' *''Star Cinema Originals'' (2013) *''Star Cinema Presents'' *''Summer Kapamilya Blockbusters'' (2015) *''Sunday Family Cinema'' * ''Sunday's Best'' {{small|(2006–2020)}} *''Super Kapamilya Blockbusters'' (2019–2020) *''Super Tagalog Movies'' *''Super Tagalog Theater'' *''Tagalog Movie Greats'' *''Theatre Royale'' *''Thursday Afternoon Movie'' *''Viva Blockbusters'' *''Weekend Movie Spectaculars'' ===Impormatibo=== *''[[At Home Ka Dito]]'' (2004–2007) *''At Home with Nora'' (1966–1972) *''Busog Lusog'' (2008–2009) *''Citiline'' (1994–1998) *''Cooking Atbp'' (1989–1990) *''Cooking It Up with Nora'' (1989–1992) *''Cooking With the Dazas'' (1992–1995) *''Del Monte Kitchenomics'' (1989–1995) *''Del Monte Quick 'n Easy Presents: Annebisyosa Sa Kusina!'' (2013) *''[[F! (programang pantelebisyon sa Pilipinas)|F!]]'' (1999–2003) *''Feel at Home'' (2000–2004) * ''[[Hiraya Manawari]]'' {{small|(1995–2004)}} *''Knorr Kitchenhood Diaries'' (2013) * ''[[Knowledge Power]]'' {{small|(1998–2004)}} * ''[[Kumikitang Kabuhayan]]'' {{small|(2003-2005)}} * ''[[Makuha Ka sa Tikim]]'' {{small|(2005-2006)}} * ''[[Matanglawin (programang pantelebisyon)|Matanglawin]]'' {{small|(2008–2020)}} * ''MathDali'' {{small|(2020)}} * ''[[Perfect Moments]]'' {{small|(2005)}} * ''[[Salamat Dok]]'' {{small|(2004–2020)}} * ''San Miguel Purefoods: Kwentong Kusina, Kwentong Buhay'' {{small|(2013)}} * ''Sarap TV'' {{small|(1998–2002)}} * ''[[Sine'skwela]]'' {{small|(1994-2008)}} * ''[[Swak na Swak]]'' {{small|(2006–2020)}} * ''Urban Zone'' {{small|(2006–2012)}} * ''[[Usapang Business]]'' {{small|(1996–1999)}} * ''[[Wonder Mom]]'' {{small|(2008–2009)}} ===Nakatuon sa mga bata=== *''[[ATBP: Awit, Titik at Bilang na Pambata]]'' (1994–1998) *''[[Art Jam]]'' (2004–2006) *''[[Basta Sports]]'' (2006) *''[[Batibot]]'' (1991–1994) *''Chikiting Patrol'' (1988–1990) *''Children's Hour'' (1986–1988) *''Detek Kids'' (2003–2004) *''Eh Kasi Bata!'' (1991–1994) *''[[Epol/Apple]]'' (1999–2004) *''For Kids Only'' (1994–2000) *''I Got It!'' (2010–2012) *''It Bulingit'' (1990–1991) *''[[Jollitown]]'' (2011–2012) *''[[Kabataan Xpress]]'' (2006–2007) *''[[Kulilits]]'' (2009–2010) *''MathDali'' (2016–2018) *''[[Math-Tinik]]'' (1997-2004) *''Oyayi'' (2016–2017) *''Pahina'' (2000–2001) *''Salam'' (2006–2007; re-aired on Holy Week 2008) *''Silip; Sining sa Lipunan'' (2004) *''Sirit'' (2007) *''Star Smile Factory'' (1987–1992) *''TV Kinderland'' (1964–1972) *''Why Not?'' (2011–2013; re-aired 2015–2017) *''Yan ang Bata'' (1993–1995) *''Yes To Christmas'' (2006–2007) ===Nakatuon sa mga kabataan=== *''9 Teeners'' (1966-1969) *''D'Sensations'' (1970-1972) *''[[Berks (seryeng pantelebisyon)|Berks]]'' (2002–2004) *''[[Buttercup (seryeng pantelebisyon)|Buttercup]]'' (2003–2004) *''Cyberkada'' (1998–2000) *''[[Flames (seryeng pantelebisyon)|Flames]]'' (1996–2002) *''[[G-mik]]'' (1999–2002) *''[[Gimik]]'' (1996–1999) *''[[Gokada Go!]]'' (2007) *''[[Good Vibes (seryeng pantelebisyon sa Pilipinas)|Good Vibes]]'' (2011) *''[[Growing Up (seryeng pantelebisyon sa Pilipinas ng 2011)|Growing Up]]'' (2011–2012) *''K2BU'' (2002) *''[[Kaybol: Ang Bagong TV]]'' (1997–1999) *''[[Let's Go (seryeng pantelebisyon sa Pilipinas)|Let's Go]]'' (2006–2007) *''One Cubed'' (2001–2005) *''[[SCQ Reload]]'' (2004–2005) *''Seasons of Love'' (2004–2005) *''[[Shoutout!]]'' (2010–2011) *''[[Abt Ur Luv]]'' (2006–2008) *''[[Astigs|Star Magic Presents: Astigs]]'' (2008) *''[[Tabing Ilog]]'' (1999–2003) === Mga Anime at Tokusatsu=== *''[[The Adventures of Tom Sawyer (1980 TV series)|Adventures of Tom Sawyer]]'' (1997; re-aired 2008, 2014–2015) *''[[Air Gear]]'' (2007) *''[[Akazukin Chacha]]'' (1999) *''[[Gakuen Alice|Alice Academy]]'' (2007) *''[[The Legend of Snow White|Ang Alamat ni Snow White]]'' *''[[Nadia: The Secret of Blue Water|Ang Mahiwagang Kuwintas]]'' *''[[Les Misérables: Shōjo Cosette|Ang Pangarap ni Cosette: Les Misérables]]'' (2009) *''[[Angie Girl]]'' (2000; re-aired 2003, 2008) *''Animazing Tales'' (2012–2013; re-aired 2014 and 2017, as a Holy Week special from Maundy Thursday to Black Saturday) *''[[Angelic Layer]]'' (2005) *''[[Anne of Green Gables (1979 TV series)|Anne of Green Gables]]'' (1998) *''[[Astro Boy (2003 TV series)|Astro Boy]]'' (2003–2004) *''[[B't X]]'' (1997–1998) *''[[Beet the Vandel Buster]]'' (2006–2007) *''[[Beyblade (manga)|Beyblade]]'' (2002–2003) *''[[Bikkuriman|Bikkuriman 2000]]'' *''[[Choudenshi Bioman|Bioman]]'' (1987–1988) *''[[Blue Blink]]'' (1999) *''[[Blue Dragon (TV series)|Blue Dragon]]'' (2009–2013) *''[[Bubu Chacha]]'' (2002) *''[[Buso Renkin|Busou Renkin]]'' (2010) *''[[Capeta]]'' (2007) *''[[Cardcaptor Sakura]]'' (2001–2003) *''[[Crush Gear Turbo]]'' (2003) *''Crush Gear Nitro'' (2006) *''[[Little Lord Fauntleroy (TV series)|Cedie, Ang Munting Prinsipe]]'' (1992; re-aired 2003, 2007, 2015) *''[[Wakakusa no Charlotte|Charlotte]]'' (1998) *''[[The Story of Cinderella|Cinderella]]'' (1999, re-aired 2008) *''[[Chūka Ichiban!|Cooking Master Boy]]'' (2003; re-aired 2007) *''[[Chōdenji Robo Combattler V|Combattler V]]'' *''[[Cro (TV series)|CRO]]'' *''[[Ai no Gakko Cuore Monogatari|Cuore]]'' *''[[Cyborg 009]]'' (2004) *''[[D.I.C.E.]]'' (2006) *''[[Tōshō Daimos|Daimos]]'' (1987–1989) *''[[Dear Boys]]'' (2004) *''[[Digimon Adventure 02]]'' (2001–2002) *''[[Digimon Adventure (1999 TV series)|Digimon Adventure]]s'' (2000–2001) *''[[Digimon Frontier]]'' (2003–2004) *''[[Digimon Data Squad|Digimon Savers]]'' *''[[Digimon Tamers]]'' (2002–2003) *''[[Digimon Fusion|Digimon Xros Wars]]'' (2014) *''[[Dinosaur King]]'' (2012) *''[[Dragon Quest|Dragon Warrior]]'' (2002–2004) *''[[My Patrasche|Dog of Flanders: My Patrasche]]'' (1992–1993; re-aired 2015) *''[[Duel Masters]]'' (2004) *''[[El-Hazard|El Hazard The Mysterious World (The Wonderers)]]'' (2001) *''[[Eureka Seven]]'' (2007) *''[[Eyeshield 21]]'' (2007–2011) *''[[Fantastic Children]]'' (2008) *''[[Final Fantasy: Unlimited]]'' (2003) *''[[Chikyu Sentai Fiveman|Fiveman]]'' (1993–1994) *''[[Fruits Basket]]'' (2004) *''[[Science Ninja Team Gatchaman|G-Force]]'' *''[[Zatch Bell!|Gash Bell!]]'' (2012) *''[[Gate Keepers]]'' (2005) *''[[Georgie!|Georgie]]'' (1998; re-aired 2011–2012) *''[[GetBackers]]'' (2004–2005) *''[[Gin Tama]]'' (2010–2013) *''[[Mobile Suit Gundam SEED|Gundam Seed]]'' (2004–2006) *''[[Mobile Suit Gundam SEED Destiny|Gundam Seed Destiny]]'' (2007) *''[[Haikyu!!]]'' (2015)<ref>{{cite web|url=https://www.animepilipinas.com/2015/04/01/haikyuu-premieres-on-abs-cbn-this-april/|title=Haikyuu!! premieres on ABS-CBN this April|publisher=Anime Pilipinas|date=April 1, 2015|access-date=August 23, 2023|archive-date=April 17, 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150417061836/https://www.animepilipinas.com/2015/04/01/haikyuu-premieres-on-abs-cbn-this-april/}}</ref> *''Hamos, The Green Chariot'' (2001) *''[[Boys Over Flowers|Hana Yori Dango]]'' (1999–2000; re-aired 2010) *''[[Heavy Gear]]'' (2002–2003) *''[[Heidi, Girl of the Alps|Heidi]]'' (1997) *''[[Heroman]]'' (2012) *''[[Kare Kano|His and Her Circumstances]]'' (2005) *''[[Reborn!|Hitman Reborn!]]'' (2009–2011) *''[[Huckleberry no Bōken|Huck Finn]]'' *''[[Inuyasha]]'' (2002) *''[[Inazuma Eleven (TV series)|Inazuma Eleven (season 1)]]'' (2011–2012; re-aired 2013) *''[[Soar High! Isami|Isami]]'' (1999) *''[[The Bush Baby|Jackie]]'' (1999) *''[[Tokusou Robo Janperson|Janperson]]'' (1995-1997) *''[[Jeanie with the Light Brown Hair (anime)|Jenny]]'' (2002) *''[[Gokudo the Adventurer|Jester, the Adventurer]]'' (2000) *''[[Chojin Sentai Jetman|Jetman]]'' (1994–1995) *''[[Mermaid Melody Pichi Pichi Pitch]]'' (2003-2004) *''[[Mermaid Melody Pichi Pichi Pitch Pure]]'' (2004) *''[[My Daddy Long Legs|Judie Abott]]'' (2002; re-aired 2007) *''Kerokerokeroppi'' *''[[Kiba (TV series)|Kiba]]'' (2009) *''[[Kiteretsu Daihyakka|Kiteretsu]]'' (1989–1991) *''[[Dinosaur Corps Koseidon|Koseidon]]'' (1991–1998) *''[[Kuroko's Basketball]]'' (2013–2014) **''[[Kuroko's Basketball (season 1)|Season 1]]'' (2013)<ref name="animazing13">{{cite web|url=http://zenhonbuph.net/2013/04/triple-treat-anime-experience-in-abs-cbns-new-team-animazing/|title=TRIPLE TREAT ANIME EXPERIENCE IN ABS-CBN’S NEW “TEAM ANIMAZING”|publisher=ZEN Otaku Honbu|date=April 23, 2013|access-date=August 23, 2023|archive-date=August 12, 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140812152008/http://zenhonbuph.net/2013/04/triple-treat-anime-experience-in-abs-cbns-new-team-animazing/}}</ref> **''[[Kuroko's Basketball (season 2)|Season 2]]'' (2014)<ref name="animazing14">{{cite web|url=https://www.animepilipinas.com/2014/06/18/latest-seasons-of-naruto-shippuden-kurokos-basketball-to-premiere-on-abs-cbn-on-june-30/|title=Latest Seasons of Naruto Shippuden, Kuroko’s Basketball to premiere on ABS-CBN on June 30|publisher=Anime Pilipinas|date=June 18, 2014|access-date=August 23, 2023|archive-date=July 29, 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140729234558/https://www.animepilipinas.com/2014/06/18/latest-seasons-of-naruto-shippuden-kurokos-basketball-to-premiere-on-abs-cbn-on-june-30/}}</ref> *''[[Lady!!|Lady Lady]]'' (2003–2004) *''[[Video Warrior Laserion|Laserion]]'' (1987) *''[[The Law of Ueki|Law of Ueki]]'' (2007) *''[[Little Women (1981 TV series)|Little Women]]'' *''[[Little Women II: Jo's Boys|Little Women II]]'' *''[[Choujyu Sentai Liveman|Liveman]]'' (1991–1992) *''[[Lost Universe]]'' (1999) *''[[Nebula Mask Machineman|Machineman]]'' (1987–1991) *''[[Miracle Girls|Magic Girls]]'' *''[[Magic Knight Rayearth]]'' (1996–1997) *''[[Fireman (TV series)|Magmaman]]'' (1990–1992) *''[[MÄR|MÄR: Marchen Awakens Romance]]'' (2009) *''[[Marcelino Pan y Vino (TV series)|Marcelino Pan y Vino]]'' (1999, re-aired 2014) *''[[Kamen Rider Agito|Masked Rider Agito]]'' (2003–2004) *''[[Kamen Rider Kuuga|Masked Rider Kuuga]]'' (2002–2003) *''[[Kamen Rider Ryuki|Masked Rider Ryuki]]'' (2004–2005) *''[[Hikari Sentai Maskman|Maskman]]'' (1990-1991) *''[[Master of Epic|Master of Epic: The Animation Age]]'' (2010) *''[[Marvel Anime]]'' **''[[Iron Man (anime)|Iron Man]]'' (2011; re-aired 2013) **''[[X-Men (anime)|X-Men]]'' (1995–1997; re-aired 2013–2014) **''[[Blade Anime|Blade]]'' (2013–2014) **''[[Winx Club]]'' (2003-2019) **''[[Wolverine (anime)|Wolverine]]'' (2014) *''[[Mechander Robo]]'' (1987–1988) *''[[Beyblade: Metal Fusion|Metal Fight Beyblade]]'' (2010–2014) *''[[Romeo's Blue Skies|Mga Munting Pangarap ni Romeo]]'' (1997) *''[[Mirmo!|Mirmo Zibang!]]'' (2006) *''[[My Hero Academia|''My Hero Academia'' (season 1)]]'' (2019)<ref>{{cite web|url=https://www.animenewsnetwork.com/news/2019-03-25/my-hero-academia-anime-airs-in-philippines-abs-cbn-on-april-7/.144991|title=My Hero Academia Anime Airs in Philippines' ABS-CBN on April 7|publisher=Anime News Network|date=March 25, 2019|access-date=August 23, 2023|archive-date=July 5, 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220705121848/https://www.animenewsnetwork.com/news/2019-03-25/my-hero-academia-anime-airs-in-philippines-abs-cbn-on-april-7/.144991}}</ref> *''[[Nadia: The Secret of Blue Water]]'' *''[[Naruto]]'' (2003–2008) *''[[Naruto Shippūden]]'' (2008–2016) **''Season 1'' (2008) **''Season 2'' (2009) **''Season 3'' (2010) **''Season 4'' (2012) **''Season 5'' (2013)<ref name="animazing13"></ref> **''Season 6'' (2014)<ref name="animazing14"></ref> **''Season 7'' (2015) **''Season 8'' (2016)<ref>{{cite web|url=https://www.animepilipinas.com/2016/03/27/naruto-shippudens-eight-season-set-premiere-abs-cbn-monday/|title=Naruto Shippuden’s eight season set to premiere on ABS-CBN this Monday|publisher=Anime Pilipinas|date=March 27, 2016|access-date=August 23, 2023|archive-date=Agosto 22, 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230822233020/https://www.animepilipinas.com/2016/03/27/naruto-shippudens-eight-season-set-premiere-abs-cbn-monday/|url-status=dead}}</ref> *''[[Neon Genesis Evangelion]]'' (1999–2000) *''[[Nintama Rantarō|Ninja Boy Rantaro]]'' *''[[Nura: Rise of the Yokai Clan]]'' (2012) *''[[One-Punch Man]]'' (2019)<ref>{{cite web|url=https://www.animepilipinas.com/2018/12/22/abs-cbn-air-one-punch-man-this-january/|title=ABS-CBN set to air One Punch Man this January|publisher=Anime Pilipinas|date=December 22, 2018|access-date=August 23, 2023|archive-date=December 22, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20181222030015/https://www.animepilipinas.com/2018/12/22/abs-cbn-air-one-punch-man-this-january/}}</ref> *''[[Paul's Miraculous Adventure|Paul in Fantasy Land]]'' (1999) *''[[Peter Pan: The Animated Series|Peter Pan]]'' *''[[The Story of Pollyanna, Girl of Love|Pollyanna]]'' (1996) *''[[Princess Resurrection]]'' (2010) *''[[Princess Sarah]]'' (1993; re-aired 2002, 2007, 2014) *''[[Project ARMS|Project Arms]]'' (2003) *''[[Ragnarok the Animation]]'' (2004–2005) *''[[Rave Master|Rave]]'' (2003) *''[[Nobody's Boy: Remi|Remi: Nobody's Boy]]'' (1994) *''[[Remi, Nobody's Girl]]'' (1999; re-aired 2004, 2007–2008, 2015) *''[[Robin Hood (1990 TV series)|Robin Hood]]'' (1998) *''[[Saber Marionette J]]'' (1998–1999) *''[[Sailor Moon]]'' (2012) *''[[Sailor Moon R]]'' (2013) *''[[Sakura Wars]]'' (2002) *''[[Rurouni Kenshin|Samurai X]]'' (1999–2000; re-aired 2002) *''[[School Rumble]]'' (2007–2008) *''[[Sgt. Frog|Sgt. Keroro (season 1)]]'' (2007) *''[[Sorcerer Hunters]]'' (1998–1999) *''[[Space Sheriff Shaider|Shaider]]'' (1989–1991) *''[[Space Sheriff Gavan|Sky Ranger Gavan]]'' (1987–1989) *''[[Anime Himitsu no Hanazono|Si Mary at Ang Lihim na Hardin]]'' (1996) *''[[Soul Eater (manga)|Soul Eater]]'' (2010) *''Soul Hunter'' (2001) *''[[Street Fighter (TV series)|Street Fighter]]'' *''[[Street Fighter II V]]'' (2000) *''[[Superbook]]'' *''[[Super Doll Licca-chan|Super Doll Licca]]'' (2000) *''[[Gals!|Super Gals]]'' (2003) *''[[Super Inggo at ang Super Tropa]]'' (2009–2010; re-aired 2010) *''[[Superbook|Superbook Classic]]'' (2014–2015) *''[[The Swiss Family Robinson: Flone of the Mysterious Island|Swiss Family Robinson]]'' (2000) *''[[Tenchi Universe|Tenchi-Muyo]]'' (1998–1999) *''[[The Flying House (TV series)|The Flying House]]'' (2015; re-aired 2016, as a Holy Week special on Good Friday) *''[[Kousoku Sentai Turboranger|Turboranger]]'' (1992–1993) *''[[Slayers|The Slayers]]'' (1997) *''The Slayers Revolution'' (1997–1998; re-aired 2012) *''[[The Three Musketeers Anime|The Three Musketeers]]'' (1997) *''[[Ginga Sengoku Gun'yūden Rai|Thunder Jet]]'' (1997) *''[[Tico of the Seven Seas|Tico and Friends]]'' (1997) *''[[Tokyo Underground]]'' (2004) *''[[Transformers]]'' (2009) *''[[Transformers: Cybertron]]'' (2009) *''[[Trapp Family Story|Trapp Family Singers]]'' (1993) *''[[UFO Baby]]'' (2002–2008) *''[[Ultraman]]'' (1987-1988) *''[[Ultraman Ace]]'' (1989–1990) *''[[Ultraman Gaia]]'' (2001–2002) *''[[Ultraman Max]]'' (2009) *''[[Ultraman Mebius]]'' (2012, 2013–2014) *''[[Ultraman X]]'' *''[[Ultraman Orb]]'' *''[[Choudenji Machine Voltes V|Voltes V]]'' (1987–1989) *''[[Voltron (TV series)|Voltron]]'' *''[[Wedding Peach]]'' (2000) *''[[Winx Club]]'' *''[[Yaiba]]'' (1999–2000) *''[[Yakitate!! Japan]]'' (2006; re-aired 2013) *''[[Yu-Gi-Oh! 5D's|Yu-Gi-Oh! 5D's (season 1)]]'' (2012; re-aired 2014, incomplete re-run) *''[[Yu-Gi-Oh! Duel Monsters]]'' (2003; re-aired 2014, incomplete re-run for only two weeks) *''[[Yu-Gi-Oh! GX|Yu-Gi-Oh! GX (season 1)]]'' (2006) *''[[Yu-Gi-Oh! Zexal|Yu-Gi-Oh! Zexal (season 1)]]'' (2013) *''[[Zenki]]'' (1997) *''[[Zoids: Genesis]]'' (2008–2009) *''[[Kaiketsu Zorro|Zorro]]'' (1997) ===Iba pa=== *''[[Asia Business News]]'' (1994–1995) *''Chinese Variety Show'' *''Cinema... Cinema... Cinema'' (1999–2006) *''Cinemascoop'' *''Classified Ads On Television'' (1988–1992) *''Gillette World Sport Special'' (1989–1994) *''Home Video Guide'' *''Mother Nature Presents'' *''Movie Greats'' (1991–1996) *''Movieparade'' (1986–1991) *''Myx sa Dos'' (2002–2003) * ''[[O Shopping]]'' {{small|(2013–2020)}} *''The Quantum Channel'' (1996–1999) *''Saturday Shopping with Mr. and Ms.'' *''Star Music Video'' (1995–2002) *''Value Vision'' (1994–1996) *''Video Hit Parade'' (1986–1992) *''Video Hot Tracks'' (1986–1994) *''Video Snack Preview'' ==Tingnan din== * [[Jeepney TV]] * [[ABS-CBN]] * [[ABS-CBN (himpilang pantelebisyon)]] *[[Tala ng mga palabas sa telebisyon sa Pilipinas]] ==Mga pananda== {{noteslist}} ==Mga panlabas na link== *[https://ent.abs-cbn.com/ ''ABS-CBN''] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191019044634/https://ent.abs-cbn.com/ |date=2019-10-19 }} — Opisyal na pahina ng ABS-CBN Entertainment *[https://www.facebook.com/ABSCBNnetwork ''ABS-CBN''] — Opisyal na pahina ng ABS-CBN sa [[Facebook]] *[https://www.youtube.com/abs-cbnentertainment ''ABS-CBN Entertainment''] — Opisyal na pahina ng ABS-CBN Entertainment sa [[YouTube]] [[Kategorya:ABS-CBN]] [[Kategorya:Telebisyon]] fdhvpfj0u9jgbmm42uf5eghvd9lqjk4 0 24677 2141590 2085964 2024-12-14T13:46:17Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2141590 wikitext text/x-wiki {{confuse|Patinig}} Ang isang '''pantig''' ay isang yunit ng organisasyon para sa pagkasunod-sunod ng mga tunog ng [[pananalita]], na tipikal na binubuo ng isang nukleong pantig (pinakamadalas na isang [[patinig]]) na may opsyunal na inisyal at huling mga palugit (tipikal na mga [[katinig]]). Kadalasang tinuturing ang mga pantig bilang mga ponolohikal na blokeng pantayo ng mga [[salita]].<ref>{{cite book|last=de Jong|first=Kenneth|year=2003|chapter=Temporal constraints and characterising syllable structuring|editor1-last=Local|editor1-first=John|editor2-last=Ogden|editor2-first=Richard|editor3-last=Temple|editor3-first=Rosalind|title=Phonetic Interpretation: Papers in Laboratory Phonology VI|url=https://archive.org/details/phoneticinterpre0000conf|publisher=Cambridge University Press|pages=[https://archive.org/details/phoneticinterpre0000conf/page/253 253]–268|doi=10.1017/CBO9780511486425.015|isbn=978-0-521-82402-6}} Pahina 254. (sa Ingles)</ref> Maari nilang maimpluwensiya ang ritmo ng isang [[wika]], ang prosodiya nito, ang metrong [[Panulaan|patula]] nito at mga huwaran ng diin nito. Kadalasang maaring hatiin ang pananalita hanggang sa buong bilang ng mga pantig: halimbawa, ang salitang ''siklab'' ay binubuo ng dalawang pantig: ''sik'' at ''lab''. Nagsimula ang pagsusulat na papantig noong ilang daang taon bago ang mga unang titik. Ang pinakaunang naitalang mga pantig ay sa mga tableta na sinulat noong mga 2800 BC sa lungsod ng [[Ur]] sa [[Sumer]]. Tinatawag ang paglipat na ito mula piktograma sa pantig na "pinakamahalagang pagsulong sa kasaysayan ng [[pagsusulat]]".<ref>{{cite book |last1=Walker |first1=Christopher B. F. |title=Reading the Past: Ancient Writing from Cuneiform to the Alphabet |publisher=University of California Press; British Museum |isbn=0-520-07431-9 |url=https://archive.org/details/readingpastancie0000unse |chapter=Cuneiform |date=1990 |url-access=registration|language=en}} ayon sa pagbabanggit sa {{cite book |last1=Blainey |first1=Geoffrey |title=A Short History of the World |url=https://archive.org/details/shorthistoryofwo00blai |date=2002 |publisher=Dee |location=Chicago, IL |isbn=1-56663-507-1 |page=[https://archive.org/details/shorthistoryofwo00blai/page/n76 60]|language=en}}</ref> Tinatawag na '''monosilabo''' ang mga salitang isa lamang ang pantig (tulad ng salitang ''ang'' sa [[wikang Tagalog|Tagalog]]). Kabilang sa mga katulad na katawagan ang '''bisalibo''' para sa mga salitang may dalawang pantig, '''trisalabo''' para sa mga salitang may tatlong pantig, at '''polisilabo''' na maaring tumukoy sa isang salitang may higit sa tatlong pantig o kahit anumang salita na may higit sa isang pantig. == Pagbuo ng pantig == Sa [[wikang Filipino]], nauuri ang pormasyon ng '''pantig'''<ref>{{Cite web |last=Jinoe |first=Daddy |date=2022-09-19 |title=Ano Ang Pantig at mga Halimbawa |url=https://www.filipinohomeschooler.com/ano-ang-pantig-at-mga-halimbawa/ |access-date=2023-10-29 |website=The Filipino Homeschooler |language=en-US}}</ref> sa sumusunod: * P - ([[patinig]]), halimbawa: ''u-ka'' * KP -([[katinig]]-patinig), halimbawa: ''ba-ta'' * PK -(patinig-katinig), halimbawa: ''es-tan-te'' * KPK -(katinig-patinig-katinig), halimbawa: ''bun-dok'' * PKK - (patinig-katinig-katinig), halimbawa: ''ins-pi-ra-syon'' * KKP -(katinig-katinig-patinig), halimbawa: ''pro-gra-ma'' * KKPK -(katinig-katinig-patinig-katinig), halimbawa: ''plan-tsa'' * KKPKK -(katinig-katinig-patinig-katinig-katinig), halimbawa: ''tsart'' * KPKK -(katinig-patinig-katinig-katinig), halimbawa: ''nars'' * KKPKKK - (katinig-katinig-patinig-katinig-katinig-katinig), halimbawa: ''shorts'' ===Pagpapantig=== Ang '''pagpapantig''' ay paraan ng pahahati-hati ng [[salita]] sa mga pantig. Halimbawa: * pag/ka/in * lu/to * trans/por/tas/yon * ba/ba/e * la/la/ki Sa wikang Filipino uli, may mga alituntunin na sinusunod sa pagpapantig na ginawa ng [[Komisyon sa Wikang Filipino]] na napapaloob sa Ortograpiyang Pambansa.<ref>{{Cite web |title=Ortograpiyang Pambansa |url=https://kwfdiksiyonaryo.ph/public/files/gabay_op.pdf |access-date=2023-10-29 |website=kwfdiksiyonaryo.ph |archive-date=2024-03-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240315025156/https://kwfdiksiyonaryo.ph/public/files/gabay_op.pdf |url-status=dead }}</ref> Kabilang sa mga alituntunin nito ang pagpapantig ng mga hiram na salita. Halimbawa, ang hiram na salitang "[[libro]]" mula sa [[wikang Kastila]] ay pinapantig bilang li/bro at hindi lib/ro. Taliwas ito sa unang alituntunin ng pagpapantig na "kapag may magkasunod na katinig sa loob ng isang salita, ang una ay isinasama sa sinundang patinig at ang ikalawa ay isinasama sa kasunod na pantig" tulad ng salitang "[[aklat]]" na pinapantig bilang ak/lat. ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:Ponolohiya]] o8pf44ll1yvekv7xp4v4hohu0j1hr2g 0 25692 2141598 2140956 2024-12-14T15:14:56Z Delirium333 109995 bagaman alam natin na si lapulapu ay taga-maktan, di tayo nakatitiyak sa panahon ng kaniyang kapanganakan. higit na makabubuti kung ipagpaliban muna natin ang paglalagay ng petsa ng kaniyang kapanganakan at pagkamatay hanggat wala pang naisasagawang masusing pag-aaral ang ating mga historyador sa larangang ito 2141598 wikitext text/x-wiki {{otheruses}} {{Infobox person | name = Lapulapu | title = Datu ng Mactan | birth_place = [[Pulo ng Mactan]] (ngayon Mactan, [[Lungsod ng Lapu-Lapu]], [[Cebu]], [[Pilipinas]]) | death_place = | death_cause = | spouse = | children = | image = | imagesize = | caption = Bantayog ni Lapulapu sa [[Pulo ng Mactan]] | birth_name = | other_names = {{Unbulleted list|Çilapulapu|Si Lapulapu|Salip Pulaka}} | known_for = Namuno sa mga hukbong Bisaya na pumatay kay [[Fernando Magallanes]] | monuments = {{Unbulleted list|[[Lungsod ng Lapu-Lapu]], [[Cebu (lalawigan)|Cebu]]|[[Liwasang Rizal]], [[Maynila]]}} }} Si '''Lapulapu''' (aktibo noong 1521) ay isang Datu sa pulo ng [[Mactan]] sa [[Cebu]], [[Pilipinas]], na nakilala bilang pinakaunang katutubo ng kapuluan na lumaban sa mga taga-Europa. Siya rin ang dahilan ng pagkamatay ng manlalakbay na si [[Fernando Magallanes]]. Itinuturing siya bilang pinakaunang bayaning Pilipino. Kilala rin siya sa mga pangalang '''Çilapulapu''', '''Si Lapu-Lapu''', '''Salip Pulaka''', at [[Khalifa]] Lapu o [[Caliph]] Lapu (ibinabaybay din bilang '''Cali Pulaco'''), subalit pinagtatalunan ang pinagmulan ng mga pangalan nito. Si Lapulapu ay pinaniniwalaang isang [[Muslim]] na nagmula sa mga [[Mga Tausug|Tausug]]. Pinaniniwalaan din na si Lapulapu at [[Rajah Humabon]] ay mga nagtatag ng [[Kasultanan ng Cebu]]. Bilang isang pinuno ng Mactan, si Lapulapu ay sadyang may matibay na paninindigan. Bilang patunay dito, ay mariin niyang pagtanggi sa mga mapanlinlang mga alok ni Magellan. Ayon kay Magellan, bibigyan niya ng magandang posisyon at natatanging pagkilala si Lapulapu, subalit kapalit nito ang pagkilala at pagtatag ng pamahalaang Kastila sa kanyang nasasakupan at sa ilalim pa nito, ay ang sakupin ang buong Pilipinas at angkinin ang mga lupang tunay na pag-aari ng mga nitibo at partikular na ang kamag-anak at angkan ni Lapulapu. Labis na ikinagalit ni Magellan ang pagtanggi ni Lapulapu sa kanyang alok. Samantala, isang anak na lalaki ni Datu Zula, kaaway ni Lapulapu, ang pumanig kay Magellan at kanilang binuo ang paglusob sa Kaharian ng Mactan. Hatinggabi ng ika-26 ng Abril, taong 1521, nang si Magellan, kasama ng kanyang mga kapanalig na mahigit sa isang libo ay naglayag upang lusubin ang Mactan. Sa Opon kung saan matatagpuan si Lapulapu noon at sampu sa kanyang mga kaanak. Sa kabilang dako ay handa namang salubungin ito ng may 1,500 mandirigma ni Lapulapu. Sila ay nakapuwesto sa may baybaying-dagat. Nang magsalubong ang dalawang hukbo ay nagsimula ang isang umaatikabong labanan sa Mactan. Sa bandang huli ay nagapi ni Lapulapu si Magellan nang tamaan niya ito sa kaliwang binti. Si Magellan ay bumagsak sa lupa at dito na siya tuluyang pinatay ni Lapulapu. ==Mga sanggunian== {{reflist}} ==Tanda== {{Reflist|group=note}} ==Mga dagdag na babasahin== *Agoncillo, Teodoro A. "Magellan and Lapu-Lapu". ''Fookien Times Yearbook'', 1965, p.&nbsp;634. *Alcina, Francisco, ''Historia de las Islas e Indios de Bisaya'', MS 1668. *Correa, Gaspar, ''Lendas de India'', Vol. 2, p.&nbsp;630. *Cruz, Gemma, "Making Little Hero of Maktan." *Estabaya, D. M., "445 Years of Lapu-lapu", ''Weekly nation'' '''1''': 26–27, 25 Abril 1966. *Pigafetta, Antonio, ''Primo Viaje en Torno al Globo Terraqueo'', Corredato di Notte de Carlo Amoteti, Milano, 1800. ==Mga panlabas na kawing== {{Commons category}} *[http://philippine-revolution.110mb.com/lapu-lapu_detailed.htm Lapu-Lapu] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090919022451/http://philippine-revolution.110mb.com/lapu-lapu_detailed.htm |date=2009-09-19 }} *[http://www.imdb.com/title/tt0441342/ Lapu-Lapu (1955) IMDb] *[http://www.imdb.com/title/tt0345547/ Lapu-Lapu (2002) IMDb] *[http://www.youtube.com/watch?v=qllv8-vU350 Lapu-Lapu - Philippine Warrior (video)] [[Kategorya:Mga Pilipino]] [[Kategorya:Kasaysayan ng Pilipinas (900–1565)]] homtjfnlc7oibvk725yx6hv2kmrl3jq 0 41260 2141672 2094987 2024-12-15T11:58:36Z Glennznl 73709 2141672 wikitext text/x-wiki {{Automatic taxobox | fossil_range = {{fossilrange|Cenomanian|Present|[[Cenomanian]]-Recent}} | image = Photuris lucicrescens.jpg | image_caption = ''[[Photuris lucicrescens]]''<ref>Cirrus Digit [http://www.cirrusimage.com/beetle_firefly_Photuris_lucicrescens.htm Firefly ''Photuris lucicrescens'']</ref> | image_alt = Photuris lucicrescens | taxon = Lampyridae | display_parents = 3 | authority = [[Pierre André Latreille|Latreille]], 1817 | subdivision_ranks = Subfamilies | subdivision = [[Amydetinae]]<ref name=Martin2019>{{cite journal |last1=Martin |first1=Gavin J. |last2=Stanger-Hall |first2=Kathrin F. |last3=Branham | first3=Marc A. |last4=Da Silveira |first4=Luiz F. L. |last5=Lower |first5=Sarah E. |last6=Hall |first6=David W. |last7=Li |first7=Xue-Yan |last8=Lemmon |first8=Alan R. |last9=Moriarty Lemmon |first9=Emily |last10=Bybee |first10=Seth M. |display-authors=3 |editor-last=Jordal |editor-first=Bjarte |title=Higher-Level Phylogeny and Reclassification of Lampyridae (Coleoptera: Elateroidea) |journal=[[Insect Systematics and Diversity]] |publisher=[[Oxford University Press]] ) |volume=3 |issue=6 |date=1 November 2019 |doi=10.1093/isd/ixz024 }}</ref><br/>[[Cheguevariinae]]<ref name=Ferreira2019>{{cite journal |last1=Ferreira |first1=Vinicius S. |last2=Keller |first2=Oliver |last3=Branham |first3=Marc A. |last4=Ivie |first4=Michael A. |title=Molecular data support the placement of the enigmatic ''Cheguevaria'' as a subfamily of Lampyridae (Insecta: Coleoptera) |journal=[[Zoological Journal of the Linnean Society]] |volume=187 |issue=4 |pages=1253–1258 |publisher=[[Oxford University Press]] |year=2019 |doi=10.1093/zoolinnean/zlz073 |doi-access=free }}</ref><br/>[[Chespiritoinae]]<ref name="FerreiraEtAl">{{cite journal |last1=Ferreira |first1=Vinicius S. |last2=Keller |first2=Oliver |last3=Branham |first3=Marc A |editor-last=Marvaldi |editor-first=Adriana |title=Multilocus Phylogeny Support the Nonbioluminescent Firefly Chespirito as a New Subfamily in the Lampyridae (Coleoptera: Elateroidea) |journal=[[Insect Systematics and Diversity]] |publisher=[[Oxford University Press]] |volume=4 |issue=6 |date=1 November 2020 |doi=10.1093/isd/ixaa014 }}</ref><br/> [[Cyphonocerinae]]<br/> [[Lamprohizinae]]<ref name=Martin2019/><br/> [[Lampyrinae]]<br/> [[Luciolinae]]<br/> [[Ototretinae]]<br/> [[Photurinae]]<br/> [[Psilocladinae]]<ref name=Martin2019/><br/> [[Pterotinae]]<ref name=Martin2019/><br/> ---- [[Genera]] ''[[incertae sedis]]'':<ref name="Martin2019" /><br/> ''[[Anadrilus]]'' <small>Kirsch, 1875</small><br/> ''[[Araucariocladus]]'' <small>Silveira and Mermudes, 2017</small><br/> ''[[Crassitarsus]]'' <small>Martin, 2019</small><br/> ''[[Lamprigera]]'' <small>Motschulsky, 1853</small><br/> ''[[Oculogryphus]]''<br/> <small>Jeng, Engel, and Yang, 2007</small><br/> ''[[Photoctus]]'' <small>McDermott, 1961</small><br/> ''[[Pollaclasis]]'' <small>Newman, 1838</small><br/> | image2 = Lampyris Noctiluca (firefly) mating.gif | image2_caption = ''[[Lampyris noctiluca]]'' mating }} Ang '''alitaptap''' (Ingles: ''firefly'') ay isang [[insekto]] na '''Lampyridae''' na isang pamilya ng [[beetle]] ng [[orden]] na [[Coleoptera]] na may higit 2,000 inilarawang [[espesye]] na ang karamihan ay nag-iilaw. Ang mga ito ay mga may malambot na katawan na beetle nagbibigay ng liwanag sa gabi upang makahanap ng makakatalik. Ang paglikha ng liwanag sa Lampyridae ay nagmula bilang isang tapat na senyales ng babae na ang mga [[larva]] ay hindi masarap. Ito ay inangkop sa [[ebolusyon]] bilang senyales ng pagtatalik sa mga matatandang alitaptap. Sa karagdagang pag-unlad, ang mga babaeng alitaptap ng [[genus]] mna [[Photuris]] ay gumagaya sa pagkislap ng espesyeng [[Photinus]] upang bitagin ang mga lalake bilang isang [[prey]]. Ang mga alitaptap ay matatagpuan sa mga [[klimang tropiko]]. ==Mga sanggunian== {{reflist}} {{stub|Kulisap}} [[Kategorya:Lampyridae]] 28fen3z2u7z773yvszi2roqktsfjv8n 0 129176 2141634 2005104 2024-12-14T22:58:35Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2141634 wikitext text/x-wiki <templatestyles src="Module:Infobox/styles.css"></templatestyles> {{Infobox settlement <!-- See Template:Infobox settlement for additional fields and descriptions -->|official_name=Trentino-Alto Adigio|native_name={{native name|it|Trentino-Alto Adige/Südtirol}}<br/>{{native name|de|Trentino-Südtirol}}<br/>{{native name|lld|Trentin-Südtirol}}|native_name_lang=|settlement_type=[[Autonomous regions with special statute|Mga nagsasariling rehiyon ng Italya]]|short_description=Autonomous region of Italy|image_skyline=|image_alt=|image_caption=|image_flag=Flag of Trentino-South Tyrol.svg|flag_alt=|image_shield=Coat of arms of Trentino-South Tyrol.svg|shield_size=50px|shield_alt=|blank_emblem_alt=|nickname=|motto=|anthem=|image_map=Trentino-South Tyrol in Italy.svg|map_alt=|map_caption=|pushpin_map=|pushpin_map_alt=|pushpin_mapsize=|pushpin_map_caption=|coordinates=|coor_pinpoint=|coordinates_footnotes=|subdivision_type=Bansa|subdivision_name=[[Italya]]|established_title=|established_date=|founder=|named_for=|seat_type=Kabesera|seat=[[Trento]]|government_footnotes=|government_type=|leader_party=[[Lega Nord|Lega]]|leader_title=[[List of presidents of Trentino-Alto Adige/Südtirol|Pangulo]]|leader_name=[[Maurizio Fugatti]]|leader_title1=|leader_name1=|total_type=|unit_pref=|area_footnotes=|area_total_km2=13606.87|elevation_footnotes=|elevation_max_m=|elevation_min_m=|population_footnotes=|population_total=1072276|population_as_of=2019-01-01|population_density_km2=auto|population_demonym={{lang-en|Trentino-Alto Adigan or Trentino-South Tyrolean}}<br>{{lang-it|Trentino}} (man)<br>{{lang-it|Trentina}} (woman) or<br>{{lang-it|Altoatesino}} (man)<br>{{lang-it|Altoatesina}} (woman) or<br>{{lang-it|Sudtirolese}}<br>{{lang-de|Südtiroler}} (man)<br>{{lang-de|Südtirolerin}} (woman)|population_note=|population_blank1_title=Official languages<ref>{{cite book |title=Sonderstatut für Trentino-Südtirol, Article 99, Title IX |publisher=Region Trentino-Südtirol }}</ref>|population_blank1=[[Italian language|Italyano]]<br>[[German language|Aleman]] (Timog Tirol)|population_blank2_title=Other languages|population_blank2=in some municipalities:<br>[[Ladin language|Ladin]]<br>[[Mòcheno language|Mocheno]]<br>[[Cimbrian language|Cimbrian]]|demographics_type1=Citizenship|demographics1_footnotes=<ref>{{cite web |url=http://demo.istat.it/str2007/query.php?lingua=ita&Rip=S2&Reg=R04&Pro=P000&Com=&paese=A9999&submit=Tavola |title=Statistiche demografiche ISTAT |access-date=2 October 2009 |archive-date=3 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160303233326/http://demo.istat.it/str2007/query.php?lingua=ita&Rip=S2&Reg=R04&Pro=P000&Com=&paese=A9999&submit=Tavola |url-status=dead }}</ref>|demographics1_title1=Italian|demographics1_info1=93%|timezone1=[[Central European Time|CET]]|utc_offset1=+1|timezone1_DST=[[Central European Summer Time|CEST]]|utc_offset1_DST=+2|postal_code_type=|postal_code=|area_code_type=[[ISO 3166 code]]|area_code=IT-32|blank_name_sec1=[[List of Italian regions by GDP|GDP (nominal)]]|blank_info_sec1=€41.7 billion (2017)<ref>{{cite web|url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=tgs00003&plugin=1 |title=Eurostat – Tables, Graphs and Maps Interface (TGM) table |publisher=Epp.eurostat.ec.europa.eu |date=12 August 2011 |access-date=2 September 2019}}</ref>|blank1_name_sec1=[[List of Italian regions by GDP|GDP per capita]]|blank1_info_sec1=€39,200 (2017)<ref name="GDP">{{cite press release |url=https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/9618249/1-26022019-AP-EN.pdf/f765d183-c3d2-4e2f-9256-cc6665909c80 |title=Regional GDP per capita ranged from 31% to 626% of the EU average in 2017 |publisher=European Commission |access-date=2 September 2019}}</ref>|blank2_name_sec1=|blank2_info_sec1=|blank_name_sec2=[[Italian NUTS level 1 regions|NUTS Region]]|blank_info_sec2=ITD|website=[http://www.regione.taa.it www.regione.taa.it]|footnotes=}} Ang '''Trentino-Alto Adigio''' o '''Trentino-Alto Adige/Südtirol'''<ref>[[wikisource:Constitution of Italy#Part II: Organisation of the Republic|Constitution of Italy, Part II: Organisation of the Republic (Art. 116)]]</ref> ({{IPAc-en|US|t|r|ɛ|n|ˌ|t|iː|n|oʊ|_|ˌ|ɑː|l|t|oʊ|_|ˈ|ɑː|d|iː|dʒ|eɪ}},<ref>{{Cite Merriam-Webster|Trentino-Alto Adige}}</ref> {{IPAc-en|UK|-|d|ɪ|dʒ|-|,_|-|_|ˌ|æ|l|t|oʊ|_|ˈ|æ|d|ɪ|dʒ|eɪ}};<ref>{{Cite web |title=Trentino-Alto Adige |url=https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/trentino-alto-adige |access-date=6 May 2019 |website=[[Collins English Dictionary]] |publisher=[[HarperCollins]]}}</ref><ref>{{Cite encyclopedia |title=Trentino-Alto Adige |encyclopedia=[[Lexico|Oxford Dictionaries]] UK English Dictionary |publisher=[[Oxford University Press]] |url=http://www.lexico.com/definition/Trentino-Alto+Adige }}{{Dead link|date=Septiyembre 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> {{Lang-it|Trentino-Alto Adige}} [trenˈtiːno ˈalto ˈaːdidʒe]; {{Lang-de|Trentino-Südtirol}};<ref>{{Cite web |year=2009 |title=Trentino-Alto Adige/Südtirol Region |url=http://www.regione.taa.it/normativa/statuto_speciale.pdf |access-date=20 February 2009 |website=Official website of the Trentino-Alto Adige/Südtirol Region |archive-date=26 Nobiyembre 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181126033052/http://www.regione.taa.it/normativa/statuto_speciale.pdf |url-status=dead }}</ref> {{Lang-lld|Trentin-Südtirol}})<ref>{{Cite web |last=Vibrations |first=Zeppelin Group – Good |title=L'Istitut per la pension d'enjonta – Pensplan |url=http://www.pensplan.com/ld/information/index.asp |access-date=8 April 2017 |archive-date=19 Abril 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120419215557/http://www.pensplan.com/ld/information/index.asp |url-status=dead }}</ref> ay isang [[Mga rehiyon ng Italya|nagsasariling rehiyon ng Italya]], na matatagpuan sa [[Hilagang Italya|hilagang bahagi]] ng bansa. Ang rehiyon ay may populasyon na 1.1&nbsp;milyon, kung saan 62% ang nagsasalita ng [[Wikang Italyano|Italyano]] bilang kanilang sariling wika, 30% ang nagsasalita ng [[Diyalektong Surtiroles|Surtiroles na Aleman]] at ilang wikang banyaga ay sinasalita ng mga komunidad ng imigrante.<ref>{{Cite web |title=Popolazione residente al 1° gennaio |url=http://dati.istat.it/Index.aspx?QueryId=18460 |access-date=22 June 2021 |publisher=Istituto Nazionale di Statistica}}</ref> Mula noong dekada '70, karamihan sa mga lehislatibo at administratibong kapangyarihan ay inilipat sa dalawang [[Mga lalawigan ng Italya|lalawigang]] nagsasariling pamumuno na bumubuo sa rehiyon: ang Lalawigan ng Trento, karaniwang kilala bilang [[Lalawigang Awtonomo ng Trento|Trentino]], at ang Lalawigan ng Bolzano, karaniwang kilala rin bilang [[Lalawigang Awtonomo ng Bolzano|Timog Tirol]] (''Alto Adige'' sa Italyano). Mula sa ika-9 na siglo hanggang 1801, ang rehiyon ay bahagi ng [[Banal na Imperyong Romano]]. Matapos maging bahagi ng panandaliang [[Republikang Italyano (Napoleoniko)|Republikang Napoleoniko ng Italya]] at [[Kaharian ng Italya (Napoleoniko)|Napoleonikong Kaharian ng Italya]], ang rehiyon ay bahagi ng [[Imperyong Austriaco]] at ang kahalili nitong [[Austria-Hungary|Austria-Unggarya]] mula 1815 hanggang 1919 na paglipat nito sa Italy sa [[Tratado ng Saint-Germain-en-Laye (1919)|Tratado ng Saint-Germain-en-Laye]] sa pagtatapos ng [[Unang Digmaang Pandaigdig]]. Kasama ang Austriakong estado ng [[Tirol (estado)|Tirol]], ito ay bahagi ng [[Eurorehiyon]] [[Eurorehiyon Tirol-Tirol del Sur-Trentino|Tirol-Tirol del Sur-Trentino]]. Sa Ingles, ang rehiyon ay kilala bilang '''Trentino-South Tyrol'''<ref>{{Cite web |year=2009 |title=Province of Bolzano/Bozen |url=http://www.provinz.bz.it/english/overview/region_trent_tyrol.htm |url-status=dead |archive-url=https://archive.today/20021220061822/http://www.provinz.bz.it/english/overview/region_trent_tyrol.htm |archive-date=20 December 2002 |access-date=20 February 2009 |website=Official website of the Autonomous Province of Bolzano/Bozen}}</ref> o sa Italyano nitong pangalan na '''Trentino-Alto Adige'''.<ref>{{Cite web |year=2009 |title=Special Statute of the Trentino-Alto Adige/Südtirol Region |url=http://www.provinz.bz.it/downloads/autonomy_statute_eng.pdf |access-date=20 February 2009 |website=Official website of the Autonomous Province of Bolzano/Bozen}}</ref> == Demograpiko == {{Historical populations|1921|661000|1931|666000|1936|669000|1951|729000|1961|786000|1971|842000|1981|873000|1991|890000|2001|940000|2011|1037000|2019|1072276}}Ang rehiyon ay may populasyon na humigit-kumulang 1,072,276 katao (541,098 sa Trentino at 531,178 sa Timog Tidol). Ang densidad ng populasyon sa rehiyon ay mababa kung ihahambing sa Italya sa kabuuan. Noong 2008, ito ay katumbas {{Convert|77.62|PD/km2|PD/sqmi}}, samantalang ang katamtaman na bilang para sa Italya {{Convert|201.50|/km2|/sqmi}}. Ang densidad ng populasyon sa Trentino {{Convert|86.56|PD/km2|PD/sqmi}}, bahagyang mas mataas kaysa sa nakarehistro sa Timog Tirol na katumbas {{Convert|70.14|/km2|/sqmi}}. {{Magmula noong|2011}}, ang Pambansang Suriang Estadistika ng Italya (ISTAT) ay tinantiya na 90,321 dayuhan ang naninirahan sa rehiyon sa kabuuan, katumbas ng 8.55% ng kabuuang populasyon ng rehiyon. == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Mga panlabas na link == {{Commons-inline}} * {{OSM relation|45757}} * [http://www.regione.trentino-a-adige.it/ Official site of Trentino-Alto Adige/Südtirol] {{In lang|de|it}} {{Trentino-Alto Adige/Südtirol}}{{Regions of Italy}}{{Italy topics}} [[Kategorya:Trentino-Alto Adige/Südtirol]] sntjbvpg9knvxbvshtrduzrcw8321wq 0 129242 2141633 2110097 2024-12-14T22:11:11Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2141633 wikitext text/x-wiki {{Infobox Commune Italya|name=Tenna|official_name=Comune di Tenna|native_name=|image_skyline=Tenna-panorama.jpg|imagesize=|image_alt=|image_caption=|image_shield=Tenna (Italia)-Stemma.png|shield_alt=|image_map=|map_alt=|map_caption=|pushpin_label_position=|pushpin_map_alt=|coordinates={{coord|46|1|N|11|16|E|type:city(918)_region:IT|display=inline,title}}|coordinates_footnotes=|region=[[Trentino-Alto Adigio]]|province=[[Lalawigang Awtonomo ng Trento]] (TN)|frazioni=|mayor_party=|mayor=|area_footnotes=|area_total_km2=3.1|population_footnotes=|population_demonym=|elevation_footnotes=|elevation_m=|saint=|day=|postal_code=38050|area_code=0461|website={{official website|http://www.comune.tenna.tn.it}}|footnotes=}} [[Talaksan:Chiesa_di_Tenna.jpg|left|thumb| Ang Simbahang Parokya]] Ang '''Tenna''' (''Téna'' sa lokal na diyalekto) ay isang ''[[Talaan ng mga munisipalidad ng Lalawigang Awtonomo ng Trento|comune]]'' (komuna o munisipalidad) sa [[Lalawigang Awtonomo ng Trento]], rehiyon ng [[Trentino-Alto Adigio]], hilagang-silangang [[Italya]], na matatagpuan mga {{Convert|13|km|mi|0}} timog-silangan ng [[Trento]]. Noong Disyembre 31, 2004, mayroon itong populasyon na 918 at may lawak na {{Convert|3.1|km2|mi2}}.<ref name="istat">All demographics and other statistics: Italian statistical institute [[National Institute of Statistics (Italy)|Istat]].</ref> May hangganan ang Tenna sa mga sumusunod na munisipalidad: [[Pergine Valsugana]], [[Levico Terme]], at [[Caldonazzo]]. == Kasaysayan == Ang Tenna ay tiyak na isang Romanong lugar na matatagpuan sa [[Via Altinum-Tridentum]].<ref name="Gorfer1977">{{cita libro|titolo=Le valli del Trentino - Trentino orientale|nome=Aldo|cognome=Gorfer|editore=Arti grafiche R. Manfrini|città=Calliano|anno=1977|annooriginale=1959|ed=2|pp=839-842}}</ref> Ang mga baryang Romano ay natagpuan dito na sumasaklaw sa yugto ng panahon mula kay [[Emperador Romano|Emperador]] [[Augusto]] hanggang kay Emperador [[Adriano]]; Higit pa rito, isang trabertino [[milyaryo]] (batong milya) ang natagpuan doon. Noong 1878, malapit sa simbahan, isang Romanong milyaryo ang natukoy, na may numerong XXXXI (milya) na nakaukit sa itaas na bahagi, na nagpapahiwatig ng distansiya mula sa isang terminal sa isang ruta ng kalsada. Ipinapalagay na ang terminal ay tumutugma sa [[Feltre]], at samakatuwid ang ilan ay nag-iisip na ang [[Via Claudia Augusta]] ay dumaan dito mismo. == Ebolusyong demograpiko == <timeline> Colors= id:lightgrey value:gray(0.9) id:darkgrey value:gray(0.8) id:sfondo value:rgb(1,1,1) id:barra value:rgb(0.6,0.7,0.8) ImageSize = width:455 height:303 PlotArea = left:50 bottom:50 top:30 right:30 DateFormat = x.y Period = from:0 till:2000 TimeAxis = orientation:vertical AlignBars = justify ScaleMajor = gridcolor:darkgrey increment:1000 start:0 ScaleMinor = gridcolor:lightgrey increment:200 start:0 BackgroundColors = canvas:sfondo BarData= bar:1861 text:1861 bar:1871 text:1871 bar:1881 text:1881 bar:1901 text:1901 bar:1911 text:1911 bar:1921 text:1921 bar:1931 text:1931 bar:1936 text:1936 bar:1951 text:1951 bar:1961 text:1961 bar:1971 text:1971 bar:1981 text:1981 bar:1991 text:1991 bar:2001 text:2001 PlotData= color:barra width:20 align:left bar:1861 from: 0 till:0 bar:1871 from: 0 till:0 bar:1881 from: 0 till:0 bar:1901 from: 0 till:0 bar:1911 from: 0 till:0 bar:1921 from: 0 till:842 bar:1931 from: 0 till:741 bar:1936 from: 0 till:733 bar:1951 from: 0 till:677 bar:1961 from: 0 till:648 bar:1971 from: 0 till:602 bar:1981 from: 0 till:653 bar:1991 from: 0 till:723 bar:2001 from: 0 till:850 PlotData= bar:1861 at:0 fontsize:XS text: ? shift:(-8,5) bar:1871 at:0 fontsize:XS text: ? shift:(-8,5) bar:1881 at:0 fontsize:XS text: ? shift:(-8,5) bar:1901 at:0 fontsize:XS text: ? shift:(-8,5) bar:1911 at:0 fontsize:XS text: ? shift:(-8,5) bar:1921 at:842 fontsize:XS text: 842 shift:(-8,5) bar:1931 at:741 fontsize:XS text: 741 shift:(-8,5) bar:1936 at:733 fontsize:XS text: 733 shift:(-8,5) bar:1951 at:677 fontsize:XS text: 677 shift:(-8,5) bar:1961 at:648 fontsize:XS text: 648 shift:(-8,5) bar:1971 at:602 fontsize:XS text: 602 shift:(-8,5) bar:1981 at:653 fontsize:XS text: 653 shift:(-8,5) bar:1991 at:723 fontsize:XS text: 723 shift:(-8,5) bar:2001 at:850 fontsize:XS text: 850 shift:(-8,5) TextData= fontsize:S pos:(20,20) text:Datos mula sa ISTAT </timeline> == Mga sanggunian == <references /> == Mga panlabas na link == * {{In lang|it}} [http://www.comune.tenna.tn.it Homepage of the city] * {{In lang|en}} [http://www.tenna.info Pictures and information about Tenna (Italy)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20201128040917/http://www.tenna.info/ |date=2020-11-28 }} {{Province of Trento}} [[Kategorya:Mga koordinado sa Wikidata]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Italyano]] hoz8gajteau0t37m8kq1hyhufvnh36t 0 136900 2141608 2058024 2024-12-14T16:43:27Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2141608 wikitext text/x-wiki {{Infobox Commune Italya|name=Salussola|official_name=Comune di Salussola|native_name=|image_skyline=Salussola pan da san daminano di carisio.jpg|imagesize=|image_alt=|image_caption=|image_shield=Salussola-Stemma.png|shield_alt=|image_map=|map_alt=|map_caption=|pushpin_label_position=|pushpin_map_alt=|coordinates={{coord|45|27|N|8|7|E|type:city(2,043)_region:IT|display=inline}}|coordinates_footnotes=|region=[[Piamonte]]|province=[[Lalawigan ng Biella|Biella]] (BI)|frazioni=Arro, San Secondo, Vigellio|mayor_party=|mayor=Carlo Cabrio|area_footnotes=|area_total_km2=39.4|population_footnotes=<ref name="istat">All demographics and other statistics: Italian statistical institute [[National Institute of Statistics (Italy)|Istat]].</ref>|population_demonym=Salussolesi|elevation_footnotes=|elevation_m=289|saint=|day=|postal_code=13060|area_code=0161|website={{official website|http://www.comune.salussola.bi.it/on-line/Home.html}}|footnotes=}} Ang '''Salussola''' ay isang ''[[comune]]'' (komuna o munisipalidad) sa [[Lalawigan ng Biella]], rehiyon ng [[Piamonte]], Hilagang [[Italya]], na matatagpuan mga {{Convert|50|km|mi}} hilagang-silangan ng [[Turin]] at mga {{Convert|14|km|mi|0}} timog-silangan ng [[Biella]]. Ang Salussola ay may hangganan sa mga sumusunod na munisipalidad: [[Carisio]], [[Cavaglià]], [[Cerrione]], [[Dorzano]], [[Massazza]], [[Roppolo]], [[Verrone]], at [[Villanova Biellese]]. Sa mga huling araw ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]], may isinagawang [[Masaker sa Salussola|masaker]] sa Salussola kung saan 20 [[Kilusang paglabang Italyano|partisano]] ang pinatay ng mga Pasistang Sundalong Italyano. == Heograpiyang pisikal == Ang munisipalidad ng Salussola ay matatagpuan sa pagitan ng kanlurang mga hangganan ng [[Lambak Po]] at ang huling timog-silangang mga sanga ng burol ng [[Morenang Serra ng Ivrea|Serra d'Ivrea]], sa gilid ng Biella, sa timog-silangang hangganan ng [[Natatanging Likas na Reserba ng Bessa|Reserbang Bessa]] at tinatawid ng sapa ng [[Elvo]]. == Kasaysayan == Ang toponym ay nagmula sa [[Mga Lombardo|Lombardong]] diminutibong [[Sala (Lombardo)|sala]], na may mga varyant na salucula, salutiolam, salussula, upang ipahiwatig ang pagkakaroon ng isang maliit na [[Kahariang Lombardo|Lombardong]] manor curtes<ref>{{Cite web |url=http://www.salussola.net/salussola-e-le-origini-del-suo-borgo/ |title=Salussola - Le Origini |access-date=2023-10-14 |archive-date=2023-11-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20231108023808/http://www.salussola.net/salussola-e-le-origini-del-suo-borgo/ |url-status=dead }}</ref> mula noong ika-7 siglo, na pinapalitan ang mga sinaunang pamayanan ng [[victimulae]] sa ibabang bahagi ng Biella, at sa na unti-unting nabuo ang nayon. == Mga sanggunian == {{Reflist}}{{Lalawigan ng Biella}} [[Kategorya:Mga lungsod at bayan sa Piedmont]] dzz1lcu0b0f8kadw8uadtr6n4trief0 0 143920 2141605 2137549 2024-12-14T16:30:24Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2141605 wikitext text/x-wiki {{Infobox Italian comune|name=Sabbioneta|official_name=Comune di Sabbioneta|native_name={{native name|egl|Subiunèda}}|image_skyline=Sabbioneta-piazza ducale.jpg|imagesize=|image_alt=|image_caption=Piazza at Palazzo Ducale|image_shield=|shield_alt=|image_map=|map_alt=|map_caption=|pushpin_label_position=|pushpin_map_alt=|coordinates={{coord|45.00|10.49|region:IT_type:city(4260)|display=inline,title}}|coordinates_footnotes=|region=[[Lombardia]]|province=[[Lalawigan ng Mantua|Mantua]] (MN)|frazioni=Breda Cisoni, Ca' de Cessi, Commessaggio Inferiore, Ponteterra, Villa Pasquali|mayor_party=|mayor=Antonio Beccaria|area_footnotes=|area_total_km2=37|population_footnotes=|population_total=4260|population_as_of=|pop_density_footnotes=|population_demonym=|elevation_footnotes=|elevation_m=18|twin1=|twin1_country=|saint=[[San Sebastian|San Sebastiano]]|day=Enero 20|postal_code=46018|area_code=0375|website={{official website|http://www.comune.sabbioneta.mn.it/}}|footnotes={{Infobox UNESCO World Heritage Site | child = yes | part_of = [[Mantua]] at Sabbioneta | criteria = {{UNESCO WHS type|(ii)(iii)}}(ii)(iii) | ID = 1287-002 | year = 2008 | area = {{convert|60|ha|acre|abbr=on}} | buffer_zone = {{convert|430|ha|acre|abbr=on}} }}}} Ang '''Sabbioneta''' (Casalasco-Viadanese: ''Subiunèda'') ay isang bayan at ''[[comune]]'' (komuna o munisipalidad) sa [[Lalawigan ng Mantua]], rehiyon ng [[Lombardia]], hilagang [[Italya]]. Ito ay matatagpuan mga {{Convert|30|km|mi}} hilaga ng [[Parma]], hindi kalayuan sa hilagang pampang ng [[Ilog Po]].<ref name="EB19112">{{EB1911|wstitle=Sabbioneta|volume=23|page=963|inline=y}}</ref> Isa ito sa [[I Borghi più belli d'Italia]] ("Ang mga pinakamagandang nayon ng Italya"). <ref>{{Cite web |title=Lombardia |url=https://borghipiubelliditalia.it/lombardia/ |access-date=31 July 2023 |language=it}}</ref> Ito ay nakatala bilang [[Pandaigdigang Pamanang Pook]] noong 2008. == Kasaysayan == [[Talaksan:Vespasiano_I_Gonzaga-Colonna.jpg|left|thumb| Estatwa ni [[Vespasiano I Gonzaga]].]] Ang Sabbioneta ay itinatag ni [[Vespasiano I Gonzaga]] noong huling bahagi ng ika-16 na siglo kasama ang sinaunang Romanong Via Vitelliana, sa isang mabuhanging pampang ng Po (kung saan ang pangalan, ibig sabihin ay "buhangin" sa Italyano); siya ang unang duke nito, ginamit ito bilang isang personal na kuta at tirahan. Sa panahong ito rin ito naging isang maliitang sentrong pangmusiko; ang mga kompositor gaya ni [[Benedetto Pallavicino]] (c. 1551–1601) ay ginamit dito ni Vespasiano Gonzaga, bago siya lumipat sa pangunahing lungsod ng mga [[Pamilya Gonzaga|Gonzaga]] ng [[Mantua]]. == Mga sanggunian == {{Reflist}} == Mga pinagkuhanan == [[Talaksan:Sabbioneta-Mura.jpg|thumb| Sabbioneta]] * ''Vespasiano Gonzaga Colonna duca di Sabbioneta at cavaliere del Toson d'oro'' . Sabbioneta. (2001). * Luca Sarzi Amadè, ''Il duca di Sabbioneta: Guerre e amori di un europeo del XVI secolo ...'' Paperback: 332 pages; Publisher: SugarCo (1990);{{ISBN|88-7198-040-9}} * ''Vespasiano Gonzaga e il ducato di Sabbioneta'', [actes de la conferència, Sabbioneta-Mantova, 12-13 ottobre 1991], a cura de U. Bazzotti, Mantova (1993). * L. Ventura, ''Il collezionismo di un principe: la raccolta di marmi di Vespasiano Gonzaga Colonna'', (Modena), (1997). * ''Vespasiano Gonzaga Colonna 1531-1591: l'uomo e le opere'', actes del congrés d'estudis, Teatro olimpico di Sabbioneta, 5 de juny, 1999; a cura de E. Asinari, [Casalmaggiore] (1999). == Mga panlabas na link == * [http://www.terraurunca.it/cultura/personaggi/511-vespasiano-i-gonzaga-da-fondi.html Vespasiano I Gonzaga Da Fondi] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170915162318/http://www.terraurunca.it/cultura/personaggi/511-vespasiano-i-gonzaga-da-fondi.html |date=2017-09-15 }} * [http://www.iatsabbioneta.org/apl/ iatsabbioneta.org] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20211127233332/http://www.iatsabbioneta.org/apl/ |date=2021-11-27 }} * [http://www.jewishencyclopedia.com/view.jsp?artid=19&letter=S Sabbioneta (jewishencyclopedia.com)] * [https://valesmonkeys.smugmug.com/Photography/Mantova-and-Sabbioneta/ Photo gallery na ginawa ng isang UNESCO photographer] {{Lalawigan ng Mantua}}{{World Heritage Sites in Italy}} [[Kategorya:Mga artikulo na may maikling paglalarawan]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Italyano]] [[Kategorya:Mga koordinado sa Wikidata]] 1b2gdlrciyzouci790q5hylbshkbbl9 0 170412 2141615 2083615 2024-12-14T17:42:13Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2141615 wikitext text/x-wiki [[Talaksan:Portal sex.jpg|400px|right]] [[Talaksan:Filia Hospitalis.jpg|thumb|right|Isang magkaparehang [[nagliligawan]].]] Ang '''seksuwal na nilalang''' o '''nilalang na pampagtatalik''' (Ingles: ''sexual being'', ''sexual creature'') ay ang likas na katangian ng mga nilalang na kasama ang mga hayop at mga halaman. Sa hayop, nabibilang sa mga nilalang na seksuwal ang mga tao, kulisap, ibon, at isda. Kabilang sa pagiging katauhan o pagkakakilanlan ng mga nilalang na seksuwal ang pagkakaroon ng pagnanais na umibig at ibigin din, pagmamahal, pagsuyo, at pagsinta, pagtanggap sa sarili, ang pagkagusto na matanggap ng iba, pag-usbong at pag-unlad ng pakikipag-ugnayan o pagkakaroon ng relasyon sa iba, at eksplorasyong seksuwal, kasama na ang [[gratipikasyon]] (maibigay at matanggap ang kasiyahan o hilig). Tinagurian ang pagiging seksuwal na nilalang bilang ang "agham ng sarili".<ref name=YM>[http://www.youthembassy.com/parents_sexuality.asp Sexuality: Your Child as a Sexual Being] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090105161826/http://www.youthembassy.com/parents_sexuality.asp |date=2009-01-05 }}, Parents, youthembassy.com</ref> ==Sa tao== Ayon sa ''Sexuality: Your Child as a Sexual Being'' ng Youth Embassy (Embahada ng Kabataan), ang lahat ng mga tao ay mga nilalang na seksuwal mula sa pagkabata hanggang sa pagtanda. Subalit bahagi lamang ng pagiging tao ang pagiging nilalang na may seksuwalidad, at hindi lamang ito nakatuon sa [[kasangkapang pangkasarian]] ng tao at sa paggamit ng mga ito. Kung kaya't ang pagtatalik ng mga seksuwal na nilalang ng tao ay isang maliit na bahagi lamang ng kahabaan ng larangan ng seksuwalidad. Ito ay dahil sa nakaugat ang seksuwalidad sa maraming mga larangan, katulad ng henetikang pambiyolohiya, kimika, sikolohiya, sosyolohiya, at pagpapadama ng pang-araw-araw na kaasalan o pag-uugali ng tao, kaakibat ang pananalita, pananamit, pag-iisip, at pagtugon sa mga sitwasyon sa kapaligiran. Ang mga mensaheng seksuwal na nasa pangkasalukuyang kapaligiran ng mga, katulad ng sa mga patalastas, ay maituturing na isang komunikasyong may kamalian, hindi makatotohanan, at may negatibong impluwensiya sa isipan ng tao. Maitatama ang ganitong mga uri ng mensahe batay sa katalaban ng pagiging isang [[magulang]] (kasama ang pagiging modelo para sa mga anak, ang pagkaalam kung paano gumamit ng disiplina at pleksibilidad, pakikinig sa mga anak, pagtanggap ng mahinahon sa mga anak, pagbibigay ng pagmamahal, damdamin, atensiyong positibo, at suporta; mga bagay na kasinghalaga ng pagkain, tubig, at tahanan o "masisilungan") at sa [[edukasyong seksuwal]], katulad ng isinasagawa sa mga paaralan. Nakasalalay sa mga halimbawang ito ang paraan ng pagbibigay ng tamang paghahanda at suporta upang umunlad ang mga kabataan patungo sa pagiging angkop at responsableng mga adulto o mga taong nasa tamang edad.<ref name=YM/> Kabilang sa pagiging seksuwal na nilalang ng tao ang pagdaan niya sa panahon ng kanyang kabataan kung kailan siya nakakaranas ng pag-unlad ng dibdib o paglaki ng mga suso at pagreregla sa kababaihan; habang sa kalalakihan ay ang pagkakaroon ng maluluwang na mga balikat at paglalim ng mga tinig nila.<ref name=YM/> ==Ibang kahulugan== [[Talaksan:Max Liebermann Liebesszene.jpg|thumb|right]] Ang katagang seksuwal na nilalang ay mayroon ding iba pang mga kahulugan, na maituturing na negatibo ayon sa kultura, relihiyon, pananaw at iba pang mga aspeto. Naririto ang ilang mga kahulugan ng "seksuwal na nilalang" mula sa Urban Dictionary. Maaaring tumukoy ang kataga sa isang tao na kadalasang may mataas na kalikasang seksuwal o katangiang seksuwal, katulad ng pagiging malisyoso o napaka malibog. Maaari ding tumukoy ang pariralang seksuwal na nilalang sa paglalarawan ng isang napakakaakit-akit na lalaki o nakapakabigha-bighaning babae, batay sa pangangatawan, kilos, o iba pang katangian ng nilalang na tinutukoy, kasama na ang kaasalan sa pakikipagtalik o "kahusayan" o pagiging maalam sa gawaing ito. Maaari ring tumukoy ang katawagang seksuwal na nilalang sa isang tao o ibang nilalang na nasisiyahan sa madalas na pakikilahok sa o pagsasagawa ng mga [[gawaing seksuwal]]. Bilang huli, maaari rin itong tumukoy sa kagalingan o talento ng isang tao hinggil sa lahat ng mga bagay na seksuwal, katulad ng salitang seksuwal (bastos na pananalita), pakikipagtalik, ''sexting'', [[masturbasyon]], at iba pa.<ref name=UD>[http://www.urbandictionary.com/define.php?term=sexual%20being sexual being], urbandictionary.com</ref> ==Tingnan din== *[[Kamalayang seksuwal]] *[[Pangalawang mga katangiang pangkasarian]] *[[Kahinugang pangkasarian]] *[[Kaaya-ayang pangangatawan]] ==Mga sanggunian== {{Reflist}} [[Kategorya:Seksuwalidad]] 1vmnhbfopharfglpix9iqw7pmuzkl62 0 180206 2141669 1011178 2024-12-15T11:53:33Z Glennznl 73709 Removed redirect to [[Tropiko]] 2141669 wikitext text/x-wiki Ang klimang tropiko ay ang una sa limang pangunahing pangkat ng klima sa klasipikasyon ng klima ng Köppen na kinilala sa letrang A. Ang mga klimang tropiko ay tinutukoy ng isang buwanang average na temperatura na 18 °C (64 °F) o mas mataas sa pinakamalamig na buwan, na nagtatampok ng mainit na temperatura at mataas na kahalumigmigan sa buong taon. Ang taunang pag-ulan ay madalas na sagana sa mga tropikal na klima, at nagpapakita ng pana-panahong ritmo ngunit maaaring may pana-panahong pagkatuyo sa iba't ibang antas. Karaniwang may dalawang panahon lamang sa mga tropikal na klima, isang tag-ulan (tag-ulan/tag-ulan) at isang tag-araw. Ang taunang hanay ng temperatura sa mga tropikal na klima ay karaniwang napakaliit. Matindi ang sikat ng araw sa mga klimang ito. [[Kategorya:Klima]] ms36pynf6tcph4tv3d1lv5z1gumc2te 2141670 2141669 2024-12-15T11:54:46Z Glennznl 73709 2141670 wikitext text/x-wiki Ang '''klimang tropiko''' ay ang una sa limang pangunahing pangkat ng [[klima]] sa [[klasipikasyon ng klima ng Köppen]] na kinilala sa letrang A. Ang mga klimang tropiko ay tinutukoy ng isang buwanang average na [[temperatura]] na 18 °C (64 °F) o mas mataas sa pinakamalamig na buwan, na nagtatampok ng mainit na temperatura at mataas na kahalumigmigan sa buong taon. Ang taunang pag-ulan ay madalas na sagana sa mga tropikal na klima, at nagpapakita ng pana-panahong ritmo ngunit maaaring may pana-panahong pagkatuyo sa iba't ibang antas. Karaniwang may dalawang panahon lamang sa mga tropikal na klima, isang [[tag-ulan]] (tag-ulan/tag-ulan) at isang [[tag-araw]]. Ang taunang hanay ng temperatura sa mga tropikal na klima ay karaniwang napakaliit. Matindi ang sikat ng araw sa mga klimang ito. [[Kategorya:Klima]] lpa5i1msqq5708kvxewysc48eqh1bjh 0 182412 2141654 2087202 2024-12-15T06:03:05Z Superastig 11141 Ayusin. 2141654 wikitext text/x-wiki {{pp|small=yes}} {{infobox radio station | name = Monster Manila | callsign = DWRX | logo = | city = [[Pasig]] | area = [[Malawakang Maynila]] at mga karatig na lugar | branding = Monster RX 93.1 | airdate = 1973 | frequency = 93.1 MHz {{HD Radio}} | format = [[:en:Contemporary hit radio|Top 40 (CHR)]], [[Original Pilipino Music|OPM]] | language = [[English language|English]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 25,000 watts | erp = 40,000 watts | class = | callsign_meaning = [[Medical prescription|Rx]] (prescription symbol)<br>'''R'''ated e'''X'''cellent | former_names = {{ubl|WEI FM (1973-Agosto 1983)|Music City (Agosto 1983-1987)|Light Rock (1987-Oktubre 1990)}} | former_callsigns = DWEI (1973–1983) | network = Monster Radio | owner = [[Audiovisual Communicators|Audiovisual Communicators, Inc.]] | webcast = [http://www.rx931.com/Streaming Listen Live] | website = {{URL|www.rx931.com}} }} Ang '''DWRX''' (93.1 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''Monster RX 93.1''', ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng [[Audiovisual Communicators|Audiovisual Communicators, Inc.]] Ito ay nagsisilbing punong himpilan ng Monster Radio. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa 17th floor, Strata 2000 Bldg., F. Ortigas, Jr. Rd., Ortigas Center, [[Pasig]].<ref>{{cite web|url=https://www.manilatimes.net/2020/10/23/boardroomwatch/keeping-the-music-playing/784227/|last=Salterio|first=Leah|title=Keeping the music playing|date=October 23, 2020|website=[[The Manila Times]]|access-date=October 26, 2020}}</ref> ==Kasaysayan== Itinatag ang himpilang ito noong 1973 sa ilalim ng pag-aari ng Liberty Broadcasting Corporation. Sa ilalim ng call letters na DWEI, meron itong adult contemporary na format. Noong 1983, binenta ang himpilang ito sa Audiovisual Communicators, na pagmamay-ari nina Rene Lacson at Freddie Garcia, at pinalitan ito ng call letters sa DWRX (RX bilang "prescription music"). Noong Agosto 23, muli ito inilunsad bilang '''Music City RX93''' na may oldies na format. Noong 1987, lumipat ito mula [[Makati]] sa kasalukuyan nitong tahanan sa [[Ortigas]] at naging '''Light Rock RX93''' ito na may easy listening na format. Noong Oktubre 1990, naging '''Monster Radio RX93''' ito na may Top 40 na format. Binansagan itong "The First Creative Pop Station". Kasalukuyan itong binansagang "Manila's Hottest". Tahanan ang RX 93.1 ng pang-umanaga programa ''[[The Morning Rush]]''.<ref>{{cite web|url=https://www.spot.ph/entertainment/entertainment-peopleparties/50190/on-the-spot-chico-and-delamar-of-emthe-morning-rushem-monster-rx-931|last=Uy|first=Sasha|title=On the Spot: Chico and Delamar of The Morning Rush, Monster RX 93.1|date=January 12, 2012|website=[[Summit Media|Spot.ph]]|access-date=October 26, 2020}}</ref> Noong Setyembre 2009, inilunsad ang Monster scholarship program para bigyan ng konting tulong ang mga estudyante ng kolehiyo. The scholarship provides assistance for one semester and does not require a student to maintain a certain average.<ref name="philstar">{{cite web|url=http://www.philstar.com/entertainment/511191/search-monster-scholar|title=Search for the Monster scholar|publisher=philstar.com|access-date=August 12, 2014}}</ref> ==Mga parangal== 11 beses itong pinarangal ng [[Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas]] bilang Best FM Radio Station, kamakalian sa ika-25 na KBP Golden Dove Awards noong 2017.<ref>{{cite web|url=https://www.philstar.com/entertainment/2017/06/29/1714805/radio-jocks-monster-rx-931|last=Salterio|first=Leah|title=The radio jocks of Monster RX 93.1|date=June 29, 2017|website=[[The Philippine Star]]|access-date=October 26, 2020}}</ref> ==Mga sanggunian== {{Reflist}} {{Metro Manila Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Kalakhang Maynila]] tl89jsn0m8oh1mnili8nqz8i67br0k6 0 211639 2141630 2118888 2024-12-14T20:17:54Z 112.205.73.117 2141630 wikitext text/x-wiki {{Orphan|date=Mayo 2019}} {{BLP unsourced}} {{Infobox person | name = Mario Dumaual | image =File:Salo-Salo_Sa_Sanlo_Grand_Santacruzan_15c.jpg | birth_name = | birth_date = {{Birth date|1958|07|31}} | death_date = {{death date and age|2023|10|15|1958|7|31|df=y}} | birth_place = [[Lungsod ng Naga]], [[Pilipinas]] | death_place = [[Lungsod ng Cebu]] | spouse = [[Cherry Dumaual]] | children = [[Jose Miguel Dumaual]] }} Si '''Mario Dumaual''' (31 Hulyo 1958 – 15 Oktubre 2023) ay isang tagapagbalita ng showbiz sa [[Pilipinas]] ABS-CBN * {{commonscat-inline}} {{BD|1958|2023|Dumaual, Mario}} 5a7zdxbytsbyk1sx1or4lbfkwbkss0z 0 216617 2141632 2119692 2024-12-14T21:49:22Z Senior Forte 115868 2141632 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | honorific_prefix = Respetadong Kasama<br />Mariskal ng Republika | name = Kim Jong-un | native_name = {{nobold|김정은}} | image = Kim Jong-un in 2019 (cropped).jpg | caption = Si Kim nang siya'y nagpulong kay [[Vladimir Putin]] sa [[Vladivostok]], [[Rusya]] noong 25 Abril 2019. | office1 = [[File:WPK Emblem.svg|30px]]<br>Ika-3 Pangkalahatang Kalihim ng [[Partido Manggagawa ng Korea]] | term_start1 = 10 Enero 2021 | predecessor1 = [[Kim Jong-il]] | office2 = [[File:Emblem of the Chairman of the State Affairs Commission of North Korea.svg|30px]] [[File:Emblem of the Supreme Commander of the Korean People's Army.png|30px]]<br>Pangulo ng Komisyon ng Ugnayang Pampamahalaan | term_start2 = 29 Hunyo 2016 | 1blankname2 = Unang Pangalawang Pangulo | 1namedata2 = Choe Ryong-hae | 2blankname2 = Pangalawang Pangulo | 2namedata2 = Hwang Pyong-so<br>Pak Pong-ju<br>Choe Ryong-hae<br>Kim Tok-hun | 3blankname2 = Premiyer | 3namedata2 = Pak Pong-ju<br>Kim Jae-ryong<br>Kim Tok-hun | office3 = [[File:Emblem of North Korea.svg|25px]]<br>Unang Tagapangulo ng Komisyon ng Tanggulang Pambansa | term_start3 = 13 Abril 2012 | term_end3 = 29 Hunyo 2016 | 1blankname3 = Pangalawang Tagapangulo | 1namedata3 = Kim Yong-chun<br>Ri Yong-mu<br>Jang Song-taek<br>O Kuk-ryol<br>Choe Ryong-hae<br>Hwang Pyong-so | 2blankname3 = Premiyer | 2namedata3 = Choe Yong-rim<br>Pak Pong-ju | predecessor3 = [[Kim Jong-il]] (bilang Tagapangulo) | birth_date = {{birth date and age|1984|1|8|df=y}} | birth_place = [[Pyongyang]], [[Hilagang Korea]] | alma_mater = [[Pamantasang Kim Il-sung]] | spouse = Ri Sol-ju | children = Kim Ju-ae | parents = [[Kim Jong-il]] (ama)<br/>Ko Yong-hee (ina) | allegiance = {{Flagicon|North Korea}} [[Hilagang Korea]] | branch = {{Flagicon image|Flag of the Korean People's Army Ground Force (1993-2023).svg}} [[Hukbong Bayan ng Korea]] | serviceyears = 2010-kasalukuyan | rank = [[File:DPRK-Army-OF-11.svg|30px]]Mariskal | commands = Kataas-taasang Komandante | party = {{Flagicon image|Flag of the Workers' Party of Korea.svg}} [[Partido Manggagawa ng Korea]] | signature = Kim Jong-un Signature.svg | footnotes = <center style="background-color:#FCF;">'''Pagkakasapi sa Institusyong Sentral'''</center> {{unbulleted list | list_style = text-align: left | [[File:Supreme People's Assembly of the DPRK.svg|15px]] 2014-2019: Diputado; Ika-13 Kataas-taasang Asembleyang Bayan | [[File:WPK symbol.svg|15px]] 2012-kasalukuyan: Kasapi; Presidyo ng Kawanihang Pampolitika ng Ika-6-8 Komite Sentral ng Partido Manggagawa ng Korea | [[File:WPK symbol.svg|15px]] 2012-kasalukuyan: Tagapangulo; Komisyong Militar Sentral ng Partido Manggagawa ng Korea | [[File:WPK symbol.svg|15px]] 2010-kasalukuyan: Ika-6-8 Komite Sentral ng Partido Manggagawa ng Korea | [[File:WPK symbol.svg|15px]] 2010-2012: Pangalawang Tagapangulo; Komisyong Militar Sentral ng Partido Manggagawa ng Korea }} ---- ''' {{flagicon|North Korea}} Ika-3 Kataas-taasang Pinuno ng [[Hilagang Korea]]<br/> ([[Disyembre 17]], [[2011]] – kasalukuyan) {{flatlist|*{{big|'''←'''}} [[Kim Jong-il]] }} </center> }} Si''' Kim Jong-un''' (ipinanganak [[Enero 8]], [[1984]]) ay Koreanong politiko na siyang ikatlo at kasalukuyang kataas-taasang pinuno ng [[Hilagang Korea]]. Nagsimula ang kanyang pamamahala mula sa pagkamatay ng kanyang amang si [[Kim Jong-il]] noong 2011. Naglilingkod siya bilang Pangkalahatang Kalihim ng [[Partido Manggagawa ng Korea]] at Pangulo ng Komisyon ng Ugnayang Pampamahalaan. Isinalang sa [[Pyongyang]] sa unang bahagi ng dekada 1980, nag-aral at lumaki si Kim sa [[Berna]], [[Suwisa]]. Matapos ma-istrok ang kanyang ama, bumalik siya sa bansa at nakatanggap ng titulo mula sa [[Pamantasang Kim Il-sung]]. Mula sa huling bahagi ng 2010, tinanaw si Kim ay bilang inaasahang eredero sa pamunuan ng bansa, at iniangat sa ranggo ng apat-na-talang heneral sa parehong taon. Nang nasawi ng kanyang ama, inanunsyo ng pampamahalaang telebisyon si Kim bilang "Dakilang Kahalili". Kasunod nito ay iniutos niya ang pagpurga ng iilang matataas na opisyal tulad ng kanyang sariling titong si [[Jang Song-thaek]] noong 2013. Pinaniniwalaan din na siya ang nagpapatay sa kanyang kalahating-kapatid na si [[Kim Jong-nam]] sa [[Malaysia]] noong 2017. Pinangunahan niya ang pagpapalawak ng ekonomiyang mamimili, mga proyektong konstruksyon, at atraksyong panturista sa Hilagang Korea. Pinalawak ni Kim ang programa ng mga sandatang nukleyar ng bansa, na humantong sa tumaas na tensyon sa [[Estados Unidos]], [[Timog Korea]], at [[Tsina]]. Noong 2018 at 2019, nakibahagi si Kim sa mga sumite kasama ang noo'y Timog Koreanong pangulo na si [[Moon Jae-in]] at Amerikanong pangulong [[Donald Trump]], na humantong sa maikling pagtunaw sa pagitan ng Hilagang Korea at ng dalawang bansa, ngunit nabigo ang mga negosasyon sa huli nang walang pag-unlad sa reunipikasyon ng Korea o pagdisarmang nukleyar. Inangkin niya ang tagumpay sa paglaban sa pandemyang COVID-19 sa bansa dahil wala itong naiulat ng anumang kumpirmadong kaso hanggang Mayo 2022, bagama't maraming dayuhang tagamasid na dinududahan ang pahayag na ito. Tulad ng kanyang lolo at ama, itinuturing si Kim na [[totalitaryong]] [[diktador]]. Iniulat ng Konseho ng Karapatang Pantao ng [[mga Nagkakaisang Bansa]] na maaari siyang litisin para sa mga krimen laban sa sangkatauhan. ==Biyograpiya== Walang tiyak na konsenso sa taon ng kapanganakan ni Kim. Ipinahayag ng midyang estatal ng Hilagang Korea na ipinanganak siya noong 1982. Iniisip na itinalaga ito bilang opisyal na taon ng kapanganakan ni Kim dahil sa mga simbolikong kadahilanan; minarkahan nito ang ikapitumpung kaarawan ng kanyang lolong si Kim Il Sung, at ikaapatnapung kaarawan ng kanyang ama. Naniniwala ang mga intelihenteng opisyal ng Timog Korea na ang aktwal na petsa ay noong 1983, habang nililista ito ng US ang kanyang taon ng kapanganakan bilang 1984, batay sa pasaporte na ginamit niya habang nag-aaral sa [[Suwisa]]. Kinumpirma rin ni Ko Yong Suk, ang tiyahin ni Kim na tumalikod sa Estados Unidos noong 1997, ang petsa ng kapanganakan noong 1984, na sinasabing si Kim ay kasing edad ng kanyang sariling anak na kalaro mula sa murang edad..<ref>{{cite news|title= Kim Jong Un's long-lost US-based aunt |url=https://www.dw.com/en/kim-jong-uns-long-lost-us-based-aunt-sheds-light-on-leaders-past/a-19290195|work=[[Deutsche Welle]] |date=28 May 2016 |language=en}}</ref> ==Pamumuno sa Hilagang Korea== Pumanaw si Kim Jong-il noong 17 Disyembre 2011. Sa kabila ng mga plano ng nakatatandang Kim, hindi agad malinaw pagkatapos ng kanyang kamatayan kung si Jong-un sa katunayan ay kukuha ng buong kapangyarihan, at kung ano ang eksaktong papel niya sa isang bagong pamahalaan. Hinulaan ng ilang analista na kapag namatay si Jong-il, gaganap si Jang Song Thaek ay gaganap bilang rehente sapagkat wala pa masyadong karanasan si Kim Jong-un na mamuno.<ref name="Wallace2013">{{cite news|last1=Wallace|first1=Rick|last2=Sainsbury|first2=Michael|date=29 September 2010|title=Kim Jong‑il's heir Kim Jong‑un made general|newspaper=[[The Australian]]|url=http://www.theaustralian.com.au/news/world/kim-jong-ils-heir-kim-jong-un-made-general/story-e6frg6so-1225931178505|url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20131225061032/http://www.theaustralian.com.au/news/world/kim-jong-ils-heir-kim-jong-un-made-general/story-e6frg6so-1225931178505 |archive-date=25 December 2013 |issn=1038-8761}}</ref> ==Sanggunian== {{Reflist}} [[Kategorya:Mga politiko ng Hilagang Korea]] [[Kategorya:Mga Hilagang Koreano]] [[Kategorya:Ipinanganak noong 1983]] [[Kategorya:Ipinanganak noong 1984]] hyytzf7wlxif84udmwaw2netmk5q2lw 0 250904 2141650 2094273 2024-12-15T05:21:55Z CommonsDelinker 1732 Removing "04_-_Udelar_-_isologotipo_versión_preferencial_-_positiva_-_rgb_web.svg", it has been deleted from Commons by [[c:User:Krd|Krd]] because: No permission since 7 December 2024. 2141650 wikitext text/x-wiki {{Infobox university |name=University of the Republic |native_name=Universidad de la República |image= |established=Hulyo 18, 1849 |type=Publiko |rector=[[Roberto Markarian]] |students=about 80,000 |city={{flagicon|Uruguay}} [[Montevideo]] |country=[[Uruguay]]|campus=[[Urban area|Urban]] |website=[http://www.universidad.edu.uy/ www.universidad.edu.uy] }} Ang '''Unibersidad ng Republika''' ({{Lang-es|Universidad de la República}}, minsan ''UdelaR''; [[Wikang Ingles|Ingles]]: ''University of the Republic'') ay isang pampublikong [[Pamantasan|unibersidad]] sa [[Uruguay]]. Ito ay ang pinakamahalaga, pinakamatanda at pinakamalaking unibersidad ng bansa, na may 108,886 [[mag-aaral]] (2012). Ito ay itinatag noong Hulyo 18, 1849 sa [[Montevideo]], kung saan ang karamihan ng mga gusali at mga pasilidad ay matatagpuan pa rin. == Ranggo == Sa 2011, ayon sa University Ranking by Academic Performance (URAP),<ref>{{Cite web|title=URAP - University Ranking by Academic Performance|url=http://www.urapcenter.org/2011|access-date=2016-12-11|archive-date=2016-05-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20160527071858/http://www.urapcenter.org/2011/|url-status=dead}}</ref> ito ang pinakamahusay na unibersidad sa Uruguay at ika-858 pinakamahusay sa mundo. Noong 2015, ayon sa QS World University Rankings,<ref>{{Cite web|url=http://www.topuniversities.com/universities/universidad-de-la-rep%C3%BAblica-udelar|title=Universidad de la República (Udelar)}}</ref> ito ay may ranggong #651-700 sa buong mundo at #56 sa Latin America. == Mga Paaralan == [[Talaksan:Faculty_of_Sciences,_Universidad_de_la_República,_Uruguay.jpg|right|thumb|Ang gusali ng Paaralan ng Agham ay ang pinakamoderno sa unibersidad.]] * Paaralan ng [[Agronomiya]] * Paaralan ng [[Arkitektura]], [[Disenyo]], at Urbanismo * Paaralan ng [[Sining]] * Paaralan ng [[Kimika]] * Paaralan ng [[Ekonomika|Pang-ekonomiyang Agham]] at Pangangasiwa * School of [[Inhenyeriya|Engineering]] * Paaralan ng mga [[Humanidades]] at Agham Pang-edukasyon * Paaralan ng Batas * Paaralan ng [[Panggagamot|Medisina]] * Paaralan ng [[Narsing|Pagnanars]] * Paaralan ng [[Pagdedentista]] * Paaralan ng [[Sikolohiya]] * Paaralan ng [[Agham]] * Paaralan ng [[Agham panlipunan|Agham Panlipunan]] * Paaralan ng Pagbebeterinaryo ==Mga sanggunian== {{reflist}} {{coord|format=dms|display=title}} {{Stub|Edukasyon}} [[Kategorya:Mga pamantasan]] s1zhzwnfm62cygy6tjv6bxand4qm9vo 0 254564 2141586 1815624 2024-12-14T13:00:04Z Superastig 11141 Ayusin. 2141586 wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = Quest Broadcasting Inc. | logo = QuestBctg logo.jpg | foundation = {{Start date|1986|1}} | type = [[:en:Private company|Pribado]] | industry = [[Mass media|Pagsasahimpapawid]] | location = [[Mandaluyong]] | services = | founder = Leonardo Sarao<br>Leonida Laki-Vera<br>Luis Vera | key_people = Atty. Jose Luis "Bobet" Vera (Presidente) | former_name = SBS Radio Network (1986–1992) | parent = The Vera Group | owner = | revenue = | divisions = Magic Nationwide | num_employees = | homepage = {{url|www.magic899.com}} }} Ang '''Quest Broadcasting Inc.''' ay isang kumpanyang pagsasahimpapawid. Ang punong tanggapan nito nito ay matatagpuan sa Unit 907, 9th floor, Paragon Plaza, EDSA cor. Reliance St., [[Mandaluyong]]. Nagpapatakbo ang kumpanyang ito ng mga himpilan sa buong bansa bilang '''Magic'''.<ref>{{cite web|url=http://www.kbp.org.ph/organization/kbp-members|title=KBP Members}}</ref> ==Kasaysayan== Itinatag ang kumpanyang ito noong 1986 bilang '''SBS Radio Network Inc.''' (Sarao Broadcasting Systems) ng pamilya Sarao (may-ari ng [[Sarao Motors]]) at pamilya Vera (may-ari ng [[FBS Radio Network]]).<ref>{{cite web|url=https://www.thecorpusjuris.com/legislative/republic-acts/ra-no-7397.php|title=Republic Act No. 7397|date=April 13, 1992 }}</ref> Noong 1992, naging kontrolado nina Luis at ang kanyang anak na si Bebot Vera ang kumpanyang ito na naging '''Quest Broadcasting Inc.'''<ref>{{cite web|url=https://thecorpusjuris.com/legislative/republic-acts/ra-no-10342.php|title=Republic Act No. 10342|date=December 4, 2012 }}</ref> ==Mga Himpilan== ===Magic Nationwide=== {| class="wikitable" ! Pangalan ! Callsign ! Talapihitan ! Lokasyon |- | Magic 89.9 | [[DWTM]] | 89.9&nbsp;MHz | [[Kalakhang Maynila]] |- | Magic Cebu | [[DYBN]] | 92.3&nbsp;MHz | [[Lungsod ng Cebu]] |- | Magic Davao | [[DXBE]] | 89.1&nbsp;MHz | [[Lungsod ng Davao]] |- | Magic Zamboanga{{efn|name=fn2|Pagmamay-ari ng [[Golden Broadcast Professionals]].}} | [[DXEL]] | 95.5&nbsp;MHz | [[Lungsod ng Zamboanga]] |- |} ===Mga Ibang Himpilan=== {| class="wikitable" ! Pangalan ! Callsign ! Talapihitan ! Lokasyon ! Notes |- | Klick FM Bacolod | [[DYBE-FM|DYBE]] | 106.3&nbsp;MHz | [[Bacolod]] | rowspan=2|Sumahimpapawid dati bilang Magic. Kasalukuyang pinamamahalaan ng 5K Broadcasting Network. |- | K5 News FM CDO | [[DXKB]] | 89.3&nbsp;MHz | [[Cagayan de Oro]] |- |} ===Mga Dating Himpilan=== {| class="wikitable" |- ! Callsign ! Talapihitan ! Lokasyon ! Notes |- | [[DZKX]] | 103.1 MHz | [[Lucena]] | Kasalukuyang pagmamay-ari ng [[:en:United Christian Broadcasters|Christian Music Power]]. |- | [[DYII]] | 92.7 MHz | [[Tagbilaran]] | Pagmamay-ari ng [[Vimcontu Broadcasting Corporation]]. Kasalukuyang pinamamahalaan ng Groove Deejayz Entertainment Solutions. |- | [[DYSR]] | 95.1 MHz | [[Dumaguete]] | Pagmamay-ari ng [[Sangguniang Pambansa ng mga Simbahan sa Pilipinas]]. Kasalukuyang may sariling pamamahala. |- | [[DXNS-FM|DXNS]] | 102.3&nbsp;MHz | [[Butuan]] | Pagmamay-ari ng Northern Mindanao Broadcasting System. Kasalukuyang may sariling pamamahala. |- | [[DXKM (General Santos)|DXKM]] | 106.3 MHz | [[General Santos]] | Pagmamay-ari ng [[Advanced Media Broadcasting System]]. Kasalukuyang wala sa ere. |- |} ;Notes {{notelist}} == Mga sanggunian == {{Reflist}} [[Kategorya:Mga kumpanyang pagsasahimpapawid]] l0qbcdnxd49klqvh49fmbern9o12udr 2141599 2141586 2024-12-14T15:29:08Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2141599 wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = Quest Broadcasting Inc. | logo = QuestBctg logo.jpg | foundation = {{Start date|1986|1}} | type = [[:en:Private company|Pribado]] | industry = [[Mass media|Pagsasahimpapawid]] | location = [[Mandaluyong]] | services = | founder = Leonardo Sarao<br>Leonida Laki-Vera<br>Luis Vera | key_people = Atty. Jose Luis "Bobet" Vera (Presidente) | former_name = SBS Radio Network (1986–1992) | parent = The Vera Group | owner = | revenue = | divisions = Magic Nationwide | num_employees = | homepage = {{url|www.magic899.com}} }} Ang '''Quest Broadcasting Inc.''' ay isang kumpanyang pagsasahimpapawid. Ang punong tanggapan nito nito ay matatagpuan sa Unit 907, 9th floor, Paragon Plaza, EDSA cor. Reliance St., [[Mandaluyong]]. Nagpapatakbo ang kumpanyang ito ng mga himpilan sa buong bansa bilang '''Magic'''.<ref>{{cite web|url=http://www.kbp.org.ph/organization/kbp-members|title=KBP Members|access-date=2024-12-14|archive-date=2020-08-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20200805064126/https://www.kbp.org.ph/organization/kbp-members|url-status=dead}}</ref> ==Kasaysayan== Itinatag ang kumpanyang ito noong 1986 bilang '''SBS Radio Network Inc.''' (Sarao Broadcasting Systems) ng pamilya Sarao (may-ari ng [[Sarao Motors]]) at pamilya Vera (may-ari ng [[FBS Radio Network]]).<ref>{{cite web|url=https://www.thecorpusjuris.com/legislative/republic-acts/ra-no-7397.php|title=Republic Act No. 7397|date=April 13, 1992 }}</ref> Noong 1992, naging kontrolado nina Luis at ang kanyang anak na si Bebot Vera ang kumpanyang ito na naging '''Quest Broadcasting Inc.'''<ref>{{cite web|url=https://thecorpusjuris.com/legislative/republic-acts/ra-no-10342.php|title=Republic Act No. 10342|date=December 4, 2012 }}</ref> ==Mga Himpilan== ===Magic Nationwide=== {| class="wikitable" ! Pangalan ! Callsign ! Talapihitan ! Lokasyon |- | Magic 89.9 | [[DWTM]] | 89.9&nbsp;MHz | [[Kalakhang Maynila]] |- | Magic Cebu | [[DYBN]] | 92.3&nbsp;MHz | [[Lungsod ng Cebu]] |- | Magic Davao | [[DXBE]] | 89.1&nbsp;MHz | [[Lungsod ng Davao]] |- | Magic Zamboanga{{efn|name=fn2|Pagmamay-ari ng [[Golden Broadcast Professionals]].}} | [[DXEL]] | 95.5&nbsp;MHz | [[Lungsod ng Zamboanga]] |- |} ===Mga Ibang Himpilan=== {| class="wikitable" ! Pangalan ! Callsign ! Talapihitan ! Lokasyon ! Notes |- | Klick FM Bacolod | [[DYBE-FM|DYBE]] | 106.3&nbsp;MHz | [[Bacolod]] | rowspan=2|Sumahimpapawid dati bilang Magic. Kasalukuyang pinamamahalaan ng 5K Broadcasting Network. |- | K5 News FM CDO | [[DXKB]] | 89.3&nbsp;MHz | [[Cagayan de Oro]] |- |} ===Mga Dating Himpilan=== {| class="wikitable" |- ! Callsign ! Talapihitan ! Lokasyon ! Notes |- | [[DZKX]] | 103.1 MHz | [[Lucena]] | Kasalukuyang pagmamay-ari ng [[:en:United Christian Broadcasters|Christian Music Power]]. |- | [[DYII]] | 92.7 MHz | [[Tagbilaran]] | Pagmamay-ari ng [[Vimcontu Broadcasting Corporation]]. Kasalukuyang pinamamahalaan ng Groove Deejayz Entertainment Solutions. |- | [[DYSR]] | 95.1 MHz | [[Dumaguete]] | Pagmamay-ari ng [[Sangguniang Pambansa ng mga Simbahan sa Pilipinas]]. Kasalukuyang may sariling pamamahala. |- | [[DXNS-FM|DXNS]] | 102.3&nbsp;MHz | [[Butuan]] | Pagmamay-ari ng Northern Mindanao Broadcasting System. Kasalukuyang may sariling pamamahala. |- | [[DXKM (General Santos)|DXKM]] | 106.3 MHz | [[General Santos]] | Pagmamay-ari ng [[Advanced Media Broadcasting System]]. Kasalukuyang wala sa ere. |- |} ;Notes {{notelist}} == Mga sanggunian == {{Reflist}} [[Kategorya:Mga kumpanyang pagsasahimpapawid]] clgmobs0t536yj5t7dr29xstbmb7ly6 0 277335 2141653 2087294 2024-12-15T06:00:04Z Superastig 11141 Ayusin. 2141653 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Republika | callsign = DWFO | logo = Fm1ph-logo.png | logo_size = 200px | city = [[Lungsod Quezon]] | area = [[Malawakang Maynila]] at mga karatig na lugar | branding = 87.5 Republika | airdate = {{start date|2018|01|01|mf=yes}} | frequency = 87.5 [[Megahertz|MHz]]<ref name="pbs-875">{{cite news | title=Sec Andanar pushes bill to create People's Broadcasting Corp | date=August 10, 2016 | url=http://news.pia.gov.ph/article/view/2611470817330/sec-andanar-pushes-bill-to-create-people-s-broadcasting-corp | work=[[Philippine Information Agency]] | author=Jasper Marie Oblina-Rucat | access-date=January 25, 2017 | archive-url=https://web.archive.org/web/20170202025935/http://news.pia.gov.ph/article/view/2611470817330/sec-andanar-pushes-bill-to-create-people-s-broadcasting-corp | archive-date=February 2, 2017 | url-status=dead }}</ref><br /> | format = [[:en:Contemporary hit radio|Top 40 (CHR)]], [[Original Pilipino Music|OPM]] | language = [[English language|English]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | network = Republika | power = 25,000 watts | erp = 30,000 watts | class = A, B, C | callsign_meaning = '''F'''M '''O'''ne | former_names = FM1 | sister_stations = [[DZRB-AM|RP1 News]], [[DZSR|RP2 Sports]], [[DZRM|RP3 Alert]], [[DWFT|The Capital]], [[Radyo Pilipinas Worldwide|RP World Service]] | owner = [[Philippine Broadcasting Service|Presidential Broadcast Service]] | website = {{url|pbs-fm.com}} | webcast = [http://pbs-fm.com/listen/fm1manila Republika LIVE Audio]<br>[http://streema.com/radios/play/DWFO Listen Live via Streema] }} Ang '''DWFO''' (87.5 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''87.5 Republika''', ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng [[Philippine Broadcasting Service|Philippine Broadcasting Service|Presidential Broadcast Service]] ng Presidential Communications Group. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa 4th Floor, Philippine Information Agency Building, Visayas Avenue, [[Lungsod Quezon]]. ==Kasaysayan== Bago ito binili ng PBS, inutos ng [[Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas]] ang [[National Telecommunications Commission (Philippines)|National Telecommunications Commission]] na ireserba ang talapihitang ito para sa mga lokal na paaralan (kabilang ang [[Angelicum College]], na may-ari nito).<ref>{{cite news | title=KBP ASKS NTC TO RESERVE FM RADIO FREQUENCY FOR SCHOOLS | date=September 16, 2015 | url =http://www.kbp.org.ph/kbp-asks-ntc-to-reserve-fm-radio-frequency-for-schools | publisher=[[Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas]] | access-date = January 25, 2017 }}</ref> Ginamit din ito ng iba't ibang relihiyosong pangkat (kagaya ng [[Jehovah's Witnesses]]). Sa pamumuno ni Rizal "Bong" Aportadera, Jr. (Sonny B) bilang Director General ng [[Philippine Broadcasting Service]], binili ng PBS ang talapihitang ito at inapruba ito ng [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]].<ref name="pbs-875"/><ref>{{cite AV media|url=https://www.youtube.com/watch?v=VkKCSY_TcAQ|title=WATCH: PCOO Year Ender Achievements for 2016|publisher=PTV|website=[[YouTube]]|date=December 9, 2016|access-date=January 26, 2017}}</ref><ref>{{cite web|url=http://pcoo.gov.ph/wp-content/uploads/2017/06/PCOO-E-Brochure.pdf|title=PCOO E-Brochure|publisher=[[Presidential Communications Group (Philippines)|Presidential Communications Operations Office]]|access-date=June 26, 2017|archive-url=http://webarchive.loc.gov/all/20190307042304/http://pcoo.gov.ph/wp-content/uploads/2017/06/PCOO-E-Brochure.pdf|archive-date=March 7, 2019|url-status=dead}}</ref> Noong Nobyembre 1, 2017, nagsimulang sumahimpapawid ang '''FM1'''. Makalipas ng ilang araw, opisyal itong inilunsad, kasama ang mga personalidad nito na galing sa iba't ibang mga himpilan. Noong Hunyo 12, 2020, naging '''REPUBLIKA FM1''' ito na binansagang ''Radio Republic of the Youth''. Noong Setyembre 2024, kilala ito lamang bilang Republika. ==Mga sanggunian== {{Reflist}} {{Metro Manila Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Kalakhang Maynila]] e0xue1qrazbds2cz6tl0pur982n59y1 0 279406 2141600 2134679 2024-12-14T15:32:10Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2141600 wikitext text/x-wiki {{Infobox Software | name = RETScreen | logo = | screenshot = | caption = | developer = Pamahalaan ng Canada {{!}} Multiple | released = {{Start date and age|1998|04|30}} | discontinued = <!-- Set to yes if software is discontinued, otherwise omit. --> | ver layout = <!-- simple (default) or stacked --> | latest release version = RETScreen Expert Version 9.0 | latest release date = {{Start date and age|2022|09|29|df=yes/no}} | latest preview version = | latest preview date = <!-- {{Start date and age|YYYY|MM|DD|df=yes/no}} --> | repo = <!-- {{URL|example.org}} --> | website = {{URL|www.retscreen.net}} }} Ang '''RETScreen Clean Energy Management Software''' (kadalasang tinatawag na '''RETScreen''') ay isang software package na dinivelop ng Pamahalaan ng Canada. Ang RETScreen Expert ay na-highlight sa 2016 Clean Energy Ministerial sa San Francisco.<ref>{{cite web |url=http://news.gc.ca/web/article-en.do?crtr.sj1D=&crtr.mnthndVl=9&mthd=advSrch&crtr.dpt1D=6683&nid=1079429&crtr.lc1D=&crtr.tp1D=&crtr.yrStrtVl=2014&crtr.kw=&crtr.dyStrtVl=1&crtr.aud1D=&crtr.mnthStrtVl=1&crtr.page=3&crtr.yrndVl=2020&crtr.dyndVl=4 |title=Canada, Mexico and the United States Show Progress on North American Energy Collaboration |website=News.gc.ca |date=2016-06-03 |accessdate=2016-10-20 |archive-date=2016-10-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161025051526/http://news.gc.ca/web/article-en.do?crtr.sj1D=&crtr.mnthndVl=9&mthd=advSrch&crtr.dpt1D=6683&nid=1079429&crtr.lc1D=&crtr.tp1D=&crtr.yrStrtVl=2014&crtr.kw=&crtr.dyStrtVl=1&crtr.aud1D=&crtr.mnthStrtVl=1&crtr.page=3&crtr.yrndVl=2020&crtr.dyndVl=4 |url-status=dead }}</ref> Makukuha ang software sa 36 wika, kasama ang Tagalog. Ang '''RETScreen Expert''' ang pinakabagong bersyon ng software at na-release sa publiko noong 19 Setyembre 2016. Gamit ang software, maaari nang matukoy, matasa, at ma-optimize ang teknikal at pinansiyal na viability ng potensiyal na mga proyekto ng malinis na enerhiya. Pinahihintulutan din nito ang pagsukat at pag-alam ng datos ng aktuwal na pagganap ng mga pasilidad at tumutulong na humanap ng karagdagang oportunidad para sa pagtitipid/produksyon ng enerhiya.<ref>{{cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=nX8JN0xkq5A |format=Video |author=Clean Energy Solutions Center |title=Financial Analysis with RETScreen |website=Youtube.com |accessdate=2016-10-20}}</ref> Ang "Viewer mode" sa RETScreen Expert ay walang-bayad at nagbibigay ng access sa lahat ng functionality ng software. Gayunman, hindi tulad ng mga nakaraang bersyon ng RETScreen, ang bagong "Professional mode" (na nagpapahintulot sa mga user na mag-save, print, atbp.) ay available na ngayon para sa taunang subscription. Ang RETScreen Suite, na binubuo ng RETScreen 4 at RETScreen Plus, ay ang nakaraang bersyon ng RETScreen software. Ang RETScreen Suite ay may kasamang cogeneration at mga kakayahan para sa off-grid analysis. Hindi tulad ng RETScreen Suite, ang RETScreen Expert ay isang integrated na software platform. Gumagamit ito ng detalyado at komprehensibong archetype para sa mga proyekto para sa pagtatasa at may kalakip na kakayahan para sa portfolio analysis. Ini-integrate ng RETScreen Expert ang ilang database upang tulungan ang user, kasama ang isang pangglobong database ng mga lagay ng panahon mula sa 6,700 mga ground-based na istasyon at satellite data mula sa NASA; benchmark database, cost database, project database, hydrology database at product database.<ref>{{cite web |url=http://www.nasa.gov/centers/langley/news/researchernews/rn_RETscreen.html |title=NASA - NASA Collaboration Benefits International Priorities of Energy Management |website=Nasa.gov |date=2010-02-24 |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2017-06-07 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170607121213/https://www.nasa.gov/centers/langley/news/researchernews/rn_RETscreen.html |url-status=dead }}</ref> Ang software ay may naka-integrate na training material, kasama ang isang elektronikong textbook.<ref>{{cite web |url=http://publications.gc.ca/site/eng/9.690261/publication.html |format=PDF |title = Clean Energy Project Analysis, RETScreen® Engineering & Cases Textbook: M154-13/2005E-PDF - Government of Canada Publications | website=Publications.gc.ca |accessdate=2016-02-24}}</ref> == Kasaysayan == Ang unang bersyon ng RETScreen ay na-release noong 30 Abril 1988. Ang RETScreen Version 4 ay inilunsad noong 11 Disyembre 2007 sa Bali, Indonesia ng Minister of the Environment ng Canada.<ref>{{cite web |url=http://news.gc.ca/web/article-eng.do?crtr.sj1D=&mthd=advSrch&crtr.mnthndVl=12&nid=367259&crtr.dpt1D=&crtr.tp1D=&crtr.lc1D=&crtr.yrStrtVl=2007&crtr.kw=&crtr.dyStrtVl=10&crtr.aud1D=&crtr.mnthStrtVl=12&crtr.yrndVl=2007&crtr.dyndVl=11 |title=Archived - CANADA LAUNCHES CLEAN ENERGY SOFTWARE - Canada News Centre |website=News.gc.ca |date=2007-12-11 |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2012-03-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120312100814/http://news.gc.ca/web/article-eng.do?crtr.sj1D=&mthd=advSrch&crtr.mnthndVl=12&nid=367259&crtr.dpt1D=&crtr.tp1D=&crtr.lc1D=&crtr.yrStrtVl=2007&crtr.kw=&crtr.dyStrtVl=10&crtr.aud1D=&crtr.mnthStrtVl=12&crtr.yrndVl=2007&crtr.dyndVl=11 |url-status=dead }}</ref> Ang RETScreen Plus ay na-release noong 2011.<ref>{{cite web |url=http://www.reeep.org/news/retscreen-adds-energy-performance-analysis-module |title=RETScreen adds energy performance analysis module |website=REEEP.org |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2018-06-23 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180623033039/https://www.reeep.org/news/retscreen-adds-energy-performance-analysis-module |url-status=dead }}</ref> Ang RETScreen Suite (na may naka-integrate na RETScreen 4 at RETScreen Plus na may ilang karagdagang update), ay na-release noong 2012.<ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/ang/news_20120605_major_upgrade_to_retscreen_software.php |title=Archived - RETScreen International Newsletter - 2012-06-05: Major Upgrade to RETScreen Software |website=Web.archive.org |date=2012-06-05 |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2015-07-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150715020812/http://www.retscreen.net/ang/news_20120605_major_upgrade_to_retscreen_software.php |url-status=bot: unknown }}</ref> Ang RETScreen Expert ay na-release sa publiko noong 19 Setyembre 2016.<ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/ang/coming_soon_retscreen_expert_software.php |title=Archived - RETScreen International Newsletter - Coming Soon: RETScreen Expert Software |website=Web.archive.org |date=2015-01-30 |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2015-07-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150702003434/http://www.retscreen.net/ang/coming_soon_retscreen_expert_software.php |url-status=bot: unknown }}</ref> == Kinakailangan para sa program == Kailangan ng program ang Microsoft® Windows 7 SP1, Windows 8.1 o Windows 10; at Microsoft® .NET Framework 4.7 o mas mataas.<ref>{{cite web |url=http://www.nrcan.gc.ca/energy/software-tools/7465 |title=RETScreen, Natural Resources Canada |website=Nrcan.gc.ca |accessdate=2016-07-15}}</ref> Posibleng gumana ang program sa mga Apple Macintosh computer gamit ang Parallels o VirtualBox para sa Mac.<ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/ang/general.php |title=Archived - RETScreen International - FAQ - Windows/Excel & other |website=Web.archive.org |date=2015-04-24 |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2015-07-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150714225457/http://www.retscreen.net/ang/general.php |url-status=bot: unknown }}</ref> == Mga Partner == Ang RETScreen ay pinamamahalaan sa ilalim ng pangunguna at tuluy-tuloy na pinansyal na suporta ng CanmetENERGY Varennes Research Centre of Natural Resources Canada, isang kagawaran ng Gobyerno ng Canada. Ang core team<ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/ang/core_team.php |title=Archived - RETScreen International Core Team |website=Web.archive.org |accessdate=2018-02-13 |archive-date=2015-09-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150929091649/http://www.retscreen.net/ang/core_team.php |url-status=bot: unknown }}</ref> ay may kolaborasyon sa ilan pang mga organisasyon ng pamahalaan at multi-lateral, na may teknikal na suporta mula sa malawak na network ng mga eksperto mula sa industriya, gobyerno at akademya.<ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/ang/g_con_dte.php |title=Archived - RETScreen International Network of experts |website=Web.archive.org |accessdate=2018-02-13 |archive-date=2015-09-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150929082657/http://www.retscreen.net/ang/g_con_dte.php |url-status=bot: unknown }}</ref> Lakip sa mga pangunahing partner ang Langley Research Center<ref>{{cite web |url=http://power.larc.nasa.gov/ |title= NASA - POWER |website=Nasa.gov |accessdate=2018-02-13}}</ref> ng NASA, ang Renewable Energy and Energy Efficiency Partnership (REEEP),<ref>{{cite web |url=http://www.reeep.org/ |title=Renewable Energy and Energy Efficiency Partnership (REEEP) |website=REEP.org |accessdate=2018-02-13}}</ref> Independent Electricity System Operator (IESO) ng Ontario,<ref>{{cite web |url=http://www.ieso.ca |title=IESO |website=IESO.ca |accessdate=2018-02-13}}</ref> Energy Unit of the Division of Technology ng UNEP,<ref>{{cite web |url=http://www.uneptie.org/division/dtie/about.htm |title=About DTIE |website=Uneptie.org |accessdate=2018-02-13 |archive-date=2018-04-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180408151634/http://www.uneptie.org/division/dtie/about.htm |url-status=dead }}</ref> ang Global Environment Facility (GEF),<ref>{{cite web |url=https://www.thegef.org/gef/ |title=Global Environment Facility |website=Thegef.org |accessdate=2018-02-13 |archive-date=2018-12-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181225141445/https://www.thegef.org/gef/%20 |url-status=dead }}</ref> ang Prototype Carbon Fund ng [[World Bank]],<ref>{{cite web |url=https://wbcarbonfinance.org/Router.cfm?Page=PCF&ItemID=9707&FID=9707 |title=Carbon Finance at the World Bank: Prototype Carbon Fund |website=Wbcarbonfinance.org |accessdate=2018-02-13 |archive-date=2018-12-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181225141354/https://wbcarbonfinance.org/Router.cfm?Page=PCF&ItemID=9707&FID=9707%20 |url-status=dead }}</ref> at ang Sustainable Energy Initiative ng [[York University]].<ref>{{cite web |url=http://sei.info.yorku.ca/ |title=Sustainable Energy Initiative |website=Yorku.ca |accessdate=2018-02-13}}</ref> == Mga halimbawa ng paggagamitan == Mula noong Pebrero 2018, ang RETScreen software ay mayroon nang '''575,000 user''' sa bawat bansa at teritoryo.<ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/popup.php?id=10248&tcopy=&alt=RETScreen+Software:+Cumulative+Growth+of+User+Base&titre= |title=Archived - RETScreen International - RETScreen Software: Cumulative Growth of User Base |website=Web.archive.org |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2015-09-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150920024148/http://www.retscreen.net/popup.php?id=10248&tcopy=&alt=RETScreen+Software:+Cumulative+Growth+of+User+Base&titre= |url-status=bot: unknown }}</ref> Ayon sa pagtatantya ng isang independent impact study,<ref name=report1>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/fichier.php/623/Rapport_Impact.pdf |format=PDF |title=Archived - RETScreen International: Results & impacts 1996-2012 |website=Web.archive.org |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2015-09-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150926214355/http://www.retscreen.net/fichier.php/623/Rapport_Impact.pdf |url-status=bot: unknown }}</ref> sa pagsapit ng 2013, ang paggamit ng RETScreen software ay naging responsable sa pangglobong pagtitipid ng $8 billion sa mga gastos ng user transaction, 20 MT sa isang taon na natipid na greenhouse gas emission at nagpahintulot sa hindi bababa sa 24GW ng na-install na kapasidad ng malinis na enerhiya. Ang RETScreen ay malawak na ginagamit upang pangasiwaan at ipatupad ang mga proyekto ng malinis na enerhiya. Bilang halimbawa, ginamit ang RETScreen: * upang i-retrofit ang [[Empire State Building]] ng mga sistema sa pagkakaroon ng mas episyenteng paggamit ng enerhiya<ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/fichier.php/2009/Energy%20Performance%20Contracting.pdf |format=PDF |title=Archived - RETScreen International - Energy Performance Contracting |website=Web.archive.org |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2015-05-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150511122318/http://www.retscreen.net/fichier.php/2009/Energy%20Performance%20Contracting.pdf |url-status=bot: unknown }}</ref> * sa mga pasilidad ng pabrika ng 3M Canada<ref>{{Cite web|url=https://www.linkedin.com/pulse/3m-canada-deploys-retscreen-software-gregory-j-leng/|title=3M Canada Deploys RETScreen Software|last=|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|access-date=}}</ref> * nang lubusan ng industriya ng enerhiyang mula sa hangin sa Ireland upang tasahin ang mga potensyal na bagong proyekto<ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/fichier.php/2007/Wind%20Power%20%26%20Biomass%20District%20Heating%20Projects.pdf |format=PDF |title=Archived - RETScreen International - Wind Power and Biomass Heating Projects Seamus Hoyne, TEA and Tipperary Institute |website=Web.archive.org |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2014-08-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140806110237/http://www.retscreen.net/fichier.php/2007/Wind%20Power%20%26%20Biomass%20District%20Heating%20Projects.pdf |url-status=bot: unknown }}</ref> * upang i-monitor ang pagganap ng daan-daang paaralan sa Ontario<ref>{{Cite web|url=https://www.linkedin.com/pulse/school-board-energy-managers-lead-way-gregory-j-leng/|title=School Board Energy Managers Lead Way|last=|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|access-date=}}</ref> * ng programa ng Manitoba Hydro para sa programa ng pinagsamang init at kuryente (bioenergy optimization) upang i-screen ang mga application para sa mga proyekto<ref>{{cite web |url=http://www.hydro.mb.ca/your_business/bioenergy_optimization/index.shtml |title=Bioenergy Optimization Program |website=Hydro.mb.ca |accessdate=2016-07-15}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/fichier.php/2008/Manitoba%20Hydro%E2%80%99s%20Biomass%20Optimization%20Program.pdf |title=Archived - RETScreen International - Power Smart Bioenergy Optimization Program |website=Web.archive.org |date=June 2011 |accessdate=2016-10-24 |archive-date=2015-05-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150511122318/http://www.retscreen.net/fichier.php/2008/Manitoba%20Hydro%E2%80%99s%20Biomass%20Optimization%20Program.pdf |url-status=bot: unknown }}</ref> * upang pamahalaan ang enerhiya sa mga campus ng unibersidad at kolehiyo<ref>{{Cite web|url=https://www.linkedin.com/pulse/universities-colleges-reduce-carbon-gregory-j-leng/|title=Universities and Colleges Reduce Carbon|last=|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|access-date=}}</ref> * sa maramihang taong pagtatasa at pagsusuri ng photovoltaic na pagganap sa Toronto, Canada<ref>{{cite web |url=http://www.explace.on.ca/database/rte/TAF_HorsePalace_web.pdf |format=PDF |title=Solarcity Technology Assessment Partnership |date=June 2009 |website=Explace.on.ca |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2018-12-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181225141416/https://www.explace.on.ca/database/rte/TAF_HorsePalace_web.pdf%20 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.solarcitypartnership.ca/solarfiles/HorsePalace-updatereport.pdf |format=PDF |title=Horse Palace Photovoltaic Pilot Project: Update Report |date=January 2012 |website=Solarcitypartnership.ca |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2013-11-02 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131102100601/http://www.solarcitypartnership.ca/solarfiles/HorsePalace-updatereport.pdf |url-status=dead }}</ref> * upang suriin ang solar air heating sa mga instalasyon ng U.S. Air Force<ref>{{cite web |url=http://www.dtic.mil/cgi-bin/GetTRDoc?AD=ADA500580 |title=AN EVALUATION OF SOLAR AIR HEATING AT UNITED STATES AIR FORCE INSTALLATIONS |website=Dtic.mil |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2013-09-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130909205651/http://www.dtic.mil/cgi-bin/GetTRDoc?AD=ADA500580 |url-status=dead }}</ref> * sa mga pasilidad sa mga munisipalidad, lakip ang pagtukoy ng mga oportunidad para sa mga retrofit ng pagiging episyente ng enerhiya sa ilang munisipalidad sa Ontario.<ref>{{Cite web|url=https://www.linkedin.com/pulse/katelyn-mcfadyen-cristina-guido-municipal-energy-champions-leng/|title=Katelyn McFadyen and Cristina Guido - Municipal Energy Champions|last=|first=|date=|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20180408151838/https://www.linkedin.com/pulse/katelyn%2Dmcfadyen%2Dcristina%2Dguido%2Dmunicipal%2Denergy%2Dchampions%2Dleng/|archive-date=2018-04-08|access-date=|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/links/policy_association_of_municipalities_of_ontario_audit_program.html |title=Internet Archive Wayback Machine |website=Web.archive.org |date=2014-08-08 |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2015-05-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150511122455/http://www.retscreen.net/links/policy_association_of_municipalities_of_ontario_audit_program.html |url-status=bot: unknown }}</ref> Ang komprehensibong koleksyon ng mga artikulo na nagdedetalye kung paano ginagamit ang RETScreen sa iba't ibang sitwasyon ay available sa LinkedIn page ng RETScreen.<ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/ang/news.php |title=Archived - RETScreen International Newsletter |website=Web.archive.org |date=2015-12-22 |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2016-01-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160112221923/http://www.retscreen.net/ang/news.php |url-status=bot: unknown }}</ref> Ang RETScreen ay ginagamit din bilang tool sa pagtuturo at pagsasaliksik sa mahigit sa 1,100 unibersidad at kolehiyo sa buong mundo, at madalas na binabanggit sa mga literatura sa akademya.<ref>Halimbawa, ang isang Google Scholar search para sa RETScreen noong 7 Pebrero 2018 ay nagpakita ng higit sa 5,500 resulta.</ref> Ang mga halimbawa ng gamit ng RETScreen sa akademya ay makikita sa ilalim ng mga seksyong “Publications and Reports” at "University and College Courses" ng RETScreen newsletter, na maaaring ma-access sa User manual sa na-download na software. Ang paggamit ng RETScreen ay inaatas o inirerekomenda ng mga programa ng insentibo para sa malinis na enerhiya sa lahat ng antas ng gobyerno sa buong mundo, lakip ang UNFCCC at EU; Canada, New Zealand at UK; ilang mga estado sa America at mga probinsya, lungsod, munisipalidad at utility sa Canada.<ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/ang/clean_energy_policy_analysis.php |title=Archived - RETScreen International - Clean Energy Policy Toolkit |website=Web.archive.org |date=2012-09-21 |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2015-10-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20151005075149/http://www.retscreen.net/ang/clean_energy_policy_analysis.php |url-status=bot: unknown }}</ref> Ang mga pambansa at pangrehiyong training workshop para sa RETScreen ay isinaayos ayon sa opisyal na kahilingan ng mga Gobyerno ng Chile,<ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/ang/news_20140107_cer_chile_implements_retscreen_training_program.php |title=Archived - RETScreen International - CER Chile Implements RETScreen Training Program |website=Web.archive.org |date=2014-10-24 |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2015-07-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150714213530/http://www.retscreen.net/ang/news_20140107_cer_chile_implements_retscreen_training_program.php |url-status=bot: unknown }}</ref> Saudi Arabia,<ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/ang/news_20130717_saudi_arabia_builds_clean_energy_capacity.php |title=Archived - RETScreen International - Saudi Arabia Builds Clean Energy Capacity |website=Web.archive.org |date=2014-05-02 |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2015-07-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150714204723/http://www.retscreen.net/ang/news_20130717_saudi_arabia_builds_clean_energy_capacity.php |url-status=bot: unknown }}</ref> 15 bansa sa Kanluran at Gitnang Africa,<ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/ang/news_20130808_strengthening_foundations_clean_energy_west_africa.php |title=Archived - RETScreen International - Strengthening the Foundations of Clean Energy in West Africa |website=Web.archive.org |date=2014-05-02 |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2015-07-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150714225224/http://www.retscreen.net/ang/news_20130808_strengthening_foundations_clean_energy_west_africa.php |url-status=bot: unknown }}</ref> at ng Latin American Energy Organization (OLADE). == Mga award at pagkilala == Noong 2010, ang RETScreen International ay ginantimpalaan ng Public Service Award of Excellence,<ref>{{cite web |url=http://www.ottawacitizen.com/pdf/psae-booklet-2010.pdf |format=PDF |title=Public Service Award of Excellence 2010 |website=Ottawacitizen.com |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2016-03-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160303205813/http://www.ottawacitizen.com/pdf/psae-booklet-2010.pdf |url-status=dead }}</ref> ang pinakamataas ng gantimpalang ibinibigay ng gobyerno ng Canada sa mga civil servant nito. Ang RETScreen at ang RETScreen team ay nakatanggap ng nominasyon at iba pang prestihiyosong gantimpala lakip ang Ernst & Young/Euromoney Global Renewable Energy Award, Energy Globe (Pambansang Gantimpala para sa Canada), at ang GTEC Distinction Award Medal.<ref>{{cite web |url=http://www.retscreen.net/ang/awards.php |title=Archived - RETScreen International - Awards |website=Web.archive.org |date=2011-02-03 |accessdate=2016-07-15 |archive-date=2015-05-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150509231104/http://www.retscreen.net/ang/awards.php |url-status=bot: unknown }}</ref> == Mga Review == Sa isang International Energy Agency review ng beta release ng bahagi ng software para sa hydropower ay nagsabing ito ay "lubhang kahanga-hanga".<ref>{{cite web |url=http://www.ieahydro.org/media/c617f800/Assessment%20Methods%20for%20Small-Hydro%20Projects.pdf |format=PDF |title=Assessment Methods for Small-hydro Projects |website=Ieahydro.org |accessdate=2016-10-24}}</ref> Ipinahayag ng European Environment Agency na ang RETScreen ay isang "lubhang kapaki-pakinabang na tool."<ref>{{cite web |url=http://www.environmenttools.co.uk/directory/tool/name/retscreen-clean-energy-project-analysis-software/id/563 |title=RETScreen Clean Energy Project Analysis Software &#124; Environmental software tools for accounting, carbon footprinting & sustainability performance |website=Environmenttools.co.uk |accessdate=2016-07-15}}</ref> Ang RETScreen ay tinawag ding "isa sa ilang mga software tool at ang pinakamahusay sa mga ito, available para pag-arawal ang mga ekonomiya ng mga instalasyon ng renewable na enerhiya" at "isang tool upang mapahusay ang kaugnayan ng merkado" ng malinis na enerhiya sa buong mundo.<ref name=report1/> == Talasanggunián == {{reflist}} == Mga talaugnayang panlabas == *[http://www.nrcan.gc.ca/energy/software-tools/7465 RETScreen International] *[https://www.youtube.com/watch?v=jgGnWDgq-9o RETScreen Expert - Benchmark Analysis (video)] *[https://www.youtube.com/watch?v=nX8JN0xkq5A RETScreen Expert - Feasibility Analysis (video)] *[https://www.youtube.com/watch?v=idIlCwPNvlI RETScreen Expert - Performance Analysis (video)] *[https://www.youtube.com/watch?v=C4HE7GZ8WOQ RETScreen Expert - Portfolio Analysis (video)] *[https://web.archive.org/web/20160112221923/http://www.retscreen.net/ang/news.php RETScreen Clean Energy Bulletin] *[https://web.archive.org/web/20150711192911/http://www.retscreen.net/ang/what_is_retscreen.php "What is RETScreen?"] {{Uncategorized|date=Oktubre 2024}} lj6cfvywwnzm4texw5f412etheqq9el 0 294627 2141589 2136798 2024-12-14T13:19:49Z InternetArchiveBot 113521 Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.5 2141589 wikitext text/x-wiki {{Infobox document|document_name=Pandaigdigan na Pagpapahayag ng mga Karapatan ng Tao|image=Eleanor Roosevelt UDHR.jpg|image_width=200px|image_caption={{longitem|Si [[Eleanor Roosevelt]] kasama ng Pandaigdigan na Pagpapahayag ng mga Karapatan ng Tao sa wikang Ingles.}}|date_created=1948|date_ratified=10 Disyembre 1948|location_of_document=[[Palais de Chaillot|Palais de Chaillot, Paris]]|writer=[[Drafting of the Universal Declaration of Human Rights|Komite ng Burador]]{{efn|Kabilang sina [[John Peters Humphrey]] (Canada), [[René Cassin]] (Pransya), [[P. C. Chang]] (Republika ng Tsina), [[Charles Malik]] (Lebanon), [[Hansa Mehta]] (India) at [[Eleanor Roosevelt]] (Estados Unidos); tingnan ang seksyon ng [[#Creation and drafting|Creation and drafting]] sa itaas.}}|purpose=[[Karapatang Pantao]]|wikisource=Universal Declaration of Human Rights}} {{Infobox document|document_name=Paskil|image=The universal declaration of human rights 10 December 1948.jpg|image_caption=Ang mga pinagtibay na karapatang pantao ng Pangkalahatang Lupon ng mga Nagkakaisang Bansa noong kanyang ika-183 pagpupulong na ginanap sa Paris noong 10 Disyembre 1948}} Ang '''Pandaigdig na Pagpapahayag ng mga Karapatan ng Tao''' ([[Wikang Ingles|Ingles]]: {{lang|en|Universal Declaration of Human Rights}} o UDHR) ay isang makasaysayang dokumento na pinagtibay ng [[United Nations General Assembly|Pangkalahatang Kapulungan ng mga Nagkakaisang Bansa]] sa kanyang ikatlong pulong noong 10 Disyembre 1948 bilang [[United Nations General Assembly Resolution 217|Resolusyon 217]] sa [[Palais de Chaillot]] sa [[Paris]], [[Pransiya|Pransya]]. Sa 58 miyembro ng mga Nagkakaisang Bansa noon, 48 ang bumuto nang pabor, walang kumontra, walo ang [[Abstentions|di-lumahok]], dalawa ang hindi bumoto.<ref>{{cite web|url=http://unbisnet.un.org:8080/ipac20/ipac.jsp?session=14O243550E15G.60956&profile=voting&uri=full=3100023~!909326~!676&ri=1&aspect=power&menu=search&source=~!horizon|title=A/RES/217(III)|publisher=UNBISNET|accessdate=24 May 2015|archive-date=21 January 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190121232151/http://unbisnet.un.org:8080/ipac20/ipac.jsp?session=14O243550E15G.60956&profile=voting&uri=full=3100023~!909326~!676&ri=1&aspect=power&menu=search&source=~!horizon|url-status=dead}}</ref> Binubuo ang Pahayag ng 30 artikulo na nagpapatibay ng mga [[karapatan]] ng indibiduwal na kahit hindi legal na mabisa mismo, ay pinainam sa mga kasunod na pandaigdigang kasunduan, ekonomikang paglilipat, instrumento ng panrehiyong [[karapatang pantao]], pambansang saligang batas, at iba pang mga batas. Ang Pahayag ang naging unang hakbang sa proseso ng pagbubuo ng [[International Bill of Human Rights|Pandaigdigang Panukalang Batas ng Karapatang Pantao]] na nakumpleto noong 1966, at nagkabisa noong 1976, matapos maipatibay ang mga ito ng mga sapat na bansa. Ipinangangatuwiran ng iilang iskolar-legal na dahil palaging nananawagan ang Pahayag ng mga bansa nang mahigit sa 50 taon, nagkabisa ito bilang bahagi ng [[Customary international law|nakaugaliang pandaigdigang batas]].<ref>Henry J Steiner and Philip Alston, International Human Rights in Context: Law, Politics, Morals, (2nd ed), Oxford University Press, Oxford, 2000.</ref><ref>Hurst Hannum, [https://cdn2.sph.harvard.edu/wp-content/uploads/sites/13/2014/04/16-Hannum.pdf The universal declaration of human rights in National and International Law] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200103152205/https://cdn2.sph.harvard.edu/wp-content/uploads/sites/13/2014/04/16-Hannum.pdf |date=2020-01-03 }}, p.145</ref> Gayunman, sa Estados Unidos, hininuha ng [[Kataas-taasang Hukuman ng Estados Unidos]] sa ''[[Sosa v. Alvarez-Machain]]'' (2004) na ang Pahayag "ay hindi nagpapataw ng obligasyon bilang bagay ng pandaigdigang batas."<ref>''Sosa v. Alvarez-Machain'', 542 U.S. 692, 734 (2004).</ref> Hininuha rin ng mga korte ng ibang bansa na hindi bahagi mismo ang Pahayag sa lokal na batas.<ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/news/2014/dec/04/-sp-case-against-human-rights|title=The case against human rights {{!}} Eric Posner|last=Posner|first=Eric|date=2014-12-04|work=The Guardian|access-date=2020-01-22|language=en-GB|issn=0261-3077}}</ref> == Istruktura at nilalaman == Ipinakilala ang saligang istruktura ng Pandaigdigan na Paghayag sa kayang ikalawang burador na inihanda ni [[René Cassin]]. Nagtrabaho si Cassin worked mula sa unang burador na inihanda ni [[John Peters Humphrey]]. Naimpluwensyahan ang istruktura ng ''[[Napoleonic Code|Code Napoléon]]'', kabilang ang panimula at pambungad na pangkalahatang prinsipyo.<ref>{{harvnb|Glendon|2002|pp=62–64}}.</ref> Inihambing ni Cassin ang Paghayag sa [[Portico|portiko]] ng isang Griyegong templo na may pundasyon, hakbang, apat na haligi, at isang [[Pediment|pedimento]]. Binubuo ang Pahayag ng panimula at tatlumpung artikulo: * Binabalangkas ng panimula ang mga makasaysayang at panlipunang dahilan na humantong sa pangangailangang iburador ang Pahayag. * Natatag ng mga artikulo 1–2 ang mga saligang konsepto ng dignidad, kalayaan, at pagkakapantay-pantay. * Natatag ng mga artikulo 3–5 ang mga iba pang indibiduwal na karapatan, tulad ng [[Right to life|karapatan sa buhay]] at pagbabawal ng [[pang-aalipin]] at pagpapahirap. * Tumutukoy ang mga artikulo 6–11 sa saligang legalidad ng karapatang pantao na may mga tiyak na remedyo na nabanggit para sa kanilang pagtatanggol kapag nilabag. * Natatag ng mga artikulo 12–17 ang mga karapatan ng indibiduwal sa komunidad (kabilang ang mga bagay tulad ng [[Freedom of movement|karapatan ng pagkilos]]). * Pinagtibay ng mga artikulo 18–21 ang mga diumano'y "kalayaan sa saligang batas" at kasama ng kalayaang espirituwal, pampubliko, at pampulitika, tulad ng kalayaan ng [[Freedom of thought|pag-iisip]], pananaw, relihiyon at [[budhi]], pagpapahayag, at [[Freedom of association|mapayapang pagpupulong]] ng indibiduwal. * Pinagtibay ng mga artikulo 22–27 ang mga karapatang ekonomika, panlipunan, at pangkultura, kabilang ang [[Right to health#Universal Declaration of Human Rights|pangangalaga sa kalusugan]]. Binabanggit ng Artikulo 25: "Ang bawat tao'y may [[Right to an adequate standard of living|karapatan sa isang pamantayan ng pamumuhay]] na sapat para sa kalusugan at kagalingan ng kanyang sarili at ng kanyang pamilya, kasama na ang pagkain, pananamit, paninirahan at pagpapagamot at kinakailangang mga paglilingkod panlipunan."<ref>{{citation|title=Universal Declaration of Human Rights|year=1948|publisher=United Nations|url=https://www.un.org/en/documents/udhr/}}</ref> Mayroon ding karagdagang kapanatagan para sa seguridad kung sakaling may pagwawalang-kilos o pagkabalda, at may pantanging pagbanggit ng pangangalaga sa mga nasa pagkaina at pagkabata. * Natatag ng mga artikulo 28–30 ang mga pangkalahatang paggamit ng mga karapatang ito sa mga larangan kung saan hindi mailalapat itong mga karapatan ng indibiduwal, at hindi sila maaaring madaig laban sa indibiduwal. Nababahala itong mga artikulo sa tungkulin ng indibiduwal sa lipunan at ang pagbabawal ng paggamit ng karapatan sa paglabag ng mga layunin ng Organisasyon ng mga Nagkakaisang Bansa.<ref>{{harvnb|Glendon|2002}}, Chapter 10.</ref> == Kasaysayan == {{listen|title=Estado ng Unyon (Apat na Kalayaan) (6 Enero 1941)|filename=FDR's 1941 State of the Union (Four Freedoms speech) Edit 1.ogg|description=Ang [[State of the Union address|talumpati tungkol sa Estado ng Unyon]] ni [[Franklin D. Roosevelt|Franklin Delano Roosevelt]] noong January 1941 na nagpapakilala ang tema ng [[Apat na Kalayaan]] (simula sa 32:02)|image=[[File:FDR in 1933.jpg|100px|frameless]]}} === Sanligan === {{Main|Kasaysayan ng karapatang pantao}} Noong [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]], pinagtibay ng mga [[Allies of World War II|Kaalyado]] ang [[Four Freedoms|Apat na Kalayaan]]—[[kalayaan sa pananalita]], [[kalayaan sa relihiyon]], [[kalayaan mula sa takot]], at [[freedom from want|kalayaan mula sa kakapusan]]—bilang kanilang pangunahing layunin sa digmaan.<ref name="speech">{{cite web|url=http://voicesofdemocracy.umd.edu/fdr-the-four-freedoms-speech-text/ |title=FDR, "The Four Freedoms," Speech Text &#124; |publisher=Voicesofdemocracy.umd.edu |date=January 6, 1941 |accessdate=April 25, 2018}}</ref><ref name="Bodnar, John 2010">Bodnar, John, The "Good War" in American Memory. (Maryland: Johns Hopkins University Press, 2010) 11</ref> Ang [[United Nations Charter|Karta ng mga Nagkakaisang Bansa]] ay "muling pinagtibay ng tiwala sa [[Karapatang pantao|pangunahing karapatang pantao]], at dignidad at kabuluhan ng tao" at ipinapangako ang lahat ng miyembrong estado na magtaguyod ng "pandaigdigang respeto para sa at pagsunod sa, karapatang pantao at pangunahing kalayaan para sa lahat nang walang pagtatangi ayon sa lahi, kasarian, wika, o relihiyon".<ref>{{cite web |url = https://www.un.org/en/documents/charter/chapter9.shtml |title = United Nations Charter, preamble and article 55 |publisher=United Nations |accessdate=2013-04-20}}</ref> Noong naging malinaw na malinaw ang mga kalupitang ginawa ng [[Alemanyang Nazi]] pagkatapos ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]], ang pinagkasunduan sa pandaigdig na pamayanan ay hindi sapat ang kahulugan sa Karta ng mga [[Mga Nagkakaisang Bansa|Nagkakaisang Bansa]] tungkol sa mga karapatang tinutukoy nito.<ref>[http://www.udhr.org/history/overview.htm#Cataclysm%20and%20World%20Response Cataclysm and World Response] {{Webarchive|url=https://archive.today/20120525091118/http://www.udhr.org/history/overview.htm#Cataclysm%20and%20World%20Response |date=2012-05-25 }} in [http://www.udhr.org/history/overview.htm Drafting and Adoption : The Universal Declaration of Human Rights] {{Webarchive|url=https://archive.today/20120525091118/http://www.udhr.org/history/overview.htm |date=2012-05-25 }}, [http://www.udhr.org udhr.org] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190927155113/http://www.udhr.org/history/overview.htm |date=2019-09-27 }}.</ref><ref>{{cite web|url=http://www.udhr.org/Introduction/question4.htm|title=UDHR50: Didn't Nazi tyranny end all hope for protecting human rights in the modern world?|publisher=Udhr.org|date=1998-08-28|accessdate=2012-07-07|archive-url=https://archive.today/20120525091118/http://www.udhr.org/history/overview.htm|archive-date=2012-05-25|url-status=dead}} {{Webarchive|url=https://archive.today/20120525091118/http://www.udhr.org/history/overview.htm |date=2012-05-25 }}</ref> Kailangan ang pandaigdigang pagpapahayag na tutukoy sa mga karapatan ng mga indibiduwal para mabigyang-bisa ang probisyon ng Karta tungkol sa karapatang pantao.<ref>{{cite web|url=http://www.universalrights.net/main/creation.htm|title=UDHR&nbsp;– History of human rights|publisher=Universalrights.net|accessdate=2012-07-07}}</ref> === Paglikha at pagburador === Noong Hunyo 1946, itinatag ng [[UN Economic and Social Council|Konsehong Pang-ekonomika at Panlipunan ng UN]] ang [[United Nations Commission on Human Rights|Komisyon ng Karapatang Pantao]] na binubuo ng 18 miyembro mula sa iba't ibang nasyonalidad at pinagmulang pulitika. Itinayo ang Komisyon, isang lawas ng mga [[Mga Nagkakaisang Bansa|Nagkakaisang Bansa]] para isagawa ang paghahanda ng naunawa sa una bilang [[International Bill of Rights|Pandaigdigang Panukalang Batas ng Karapatan]].<ref name="morsink1999p4">{{harvnb|Morsink|1999|p=[https://books.google.com/books?id=w8OapwltI3YC&pg=PA4 4]}}</ref> Itinatag ng Komisyon ang espesyal na Komite ng Burador ng Pandaigdig na Pagpapahayag ng mga Karapatan ng Tao na pinamunuan ni [[Eleanor Roosevelt]] para magsulat ng mga artikulo ng Pagpapahayag. Nagkita-kita ang Komite sa dalawang pagpupulong sa loob ng dalawang taon. Itinawag ang Kanadiense na si [[John Peters Humphrey]], Panugot ng Sangay ng Karapatang Pantao ng [[United Nations Secretary-General|Kalihim-Panlahat ng UN]] para magtrabaho sa proyekto at naging punong-tagaburador ng Pahayag.<ref>{{harvnb|Morsink|1999|p=[https://books.google.com/books?id=w8OapwltI3YC&pg=PA5 5]}}</ref> Sa panahong iyon, si Humphrey ang kakahirang na Patnugot ng Sangay ng Karapatang Pantao sa loob ng [[Kalihiman ng mga Nagkakaisang Bansa]].<ref>{{harvnb|Morsink|1999|p=[https://books.google.com/books?id=w8OapwltI3YC&pg=PA133 133]}}</ref> Kabilang sa mga kilalang miyembro ng komite ng burador sina [[René Cassin]] ng Pransya, [[Charles Malik]] ng [[Lebanon]], at [[P. C. Chang]] ng [[Republic of China (1912-1949)|Republika ng Tsina]].<ref name="RoC rep">The Declaration was drafted during the [[Chinese Civil War]]. P.C. Chang was appointed as a representative by the [[Republic of China]], then the recognised government of China, but which was driven from [[mainland China]] and now administers only [[Taiwan]] and nearby islands ([http://www.history.com/this-day-in-history/chinese-nationalists-move-capital-to-taiwan history.com]).</ref> Ibinigay ni Humphrey ang paunang burador na pinagtrabahuan ng Komisyon. Iminungkahi ni [[Hansa Jivraj Mehta|Hansa Mehta]] ng India na idagdag ang "''all human beings are created equal''" sa halip ng "''all men are created equal''" sa pahayag. Ayon kay [[Allan C. Carlson|Allan Carlson]], ang mga pariralang makapamilya ng Pahayag ay bunga ng impluwensya ng kilusang [[Christian Democratic|Kristiyanong Demokratiko]] kay Cassin at Malik.<ref>Carlson, Allan: [http://www.profam.org/docs/acc/thc.acc.globalizing.040112.htm Globalizing Family Values] {{Webarchive|url=https://archive.today/20120525091122/http://www.profam.org/docs/acc/thc.acc.globalizing.040112.htm|date=2012-05-25}}, 12 January 2004.</ref> Nang matapos ng Komite ang kanyang gawain noong Mayo 1948, higit pang itinalakay ang burador ng Sangay ng Karapatang Pantao, ng [[United Nations Economic and Social Council|Konsehong Pang-ekonomika at Panlipunan]], ng Ikatlong Komite ng [[United Nations General Assembly|Pangkalahatang Kapuluan]] bago binotohan noong Disyembre 1948. Sa mga talakayang ito, marami ang isinusog at ipinanukala ng mga Miyembrong Estado ng UN.<ref>{{Cite web|url=http://research.un.org/en/undhr|title=Drafting of the Universal Declaration of Human Rights|accessdate=2015-04-17|website=Research Guides|publisher=United Nations. Dag Hammarskjöld Library|last=|first=}}</ref> Bigong-bigo ang mga [[British government|Britanong]] kumatawan na ang panukala ay may moral ngunit walang legal na obligasyon.<ref>{{cite book|title=''Universal Declaration of Human Rights. Final authorized text''|url=http://www.bl.uk/collection-items/universal-declaration-of-human-rights|date=September 1952|publisher=The British Library|accessdate=16 August 2015|archive-date=10 Septiyembre 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20150910234546/http://www.bl.uk/collection-items/universal-declaration-of-human-rights|url-status=dead}}</ref> (Noon lamang 1976 nang nagkabisa ang [[International Covenant on Civil and Political Rights|Pandaigdigang Tipan ng Karapatang Sibil at Pampulitika]] na nagbigay ng legal na katayuan sa karamihan ng Pahayag.) === Pagpapatibay === Ipinatibay ang Pandaigdig na Pahayag ng [[United Nations General Assembly|Pangkalahatang Kapulungan]] bilang [[United Nations General Assembly Resolution 217|Resolusyon 217]] noong 10 Disyembre 1948 sa Palais de Chaillot, Paris, dahil naganap ang ikatlong Pangkalahatang Kapulungan ng mga Nagkakaisang Bansa roon.<ref name="ParisDigest">{{Cite web|url=https://www.parisdigest.com/monument/palais-de-chaillot.htm|title=Palais de Chaillot. Chaillot museums.|year=2018|publisher=Paris Digest|accessdate=2018-12-31}}</ref> Sa 58 miyembro noon<ref>{{Cite web|url=https://www.un.org/en/sections/member-states/growth-united-nations-membership-1945-present/index.html|title=Growth in United Nations membership, 1945–present|website=www.un.org|language=en|access-date=2018-02-01}}</ref> ng mga Nagkakaisang Bansa, 48 ang bumoto na pabor, walang tumutol, walong [[Abstentions|di-lumahok]]<ref name="ccnmtl-10">{{cite web|url=http://ccnmtl.columbia.edu/projects/mmt/udhr/udhr_general/drafting_history_10.html|title=default|accessdate=2013-07-12|author=CCNMTL|website=Center for New Media Teaching and Learning (CCNMTL)|publisher=[[Columbia University]]}}</ref><ref name="unac-qaa">{{cite web|url=http://www.unac.org/rights/question.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120912162219/http://www.unac.org/rights/question.html|archivedate=2012-09-12|title=Questions and answers about the Universal Declaration of Human Rights|author=UNAC|publisher=United Nations Association in Canada (UNAC)|page="Who are the signatories of the Declaration?"}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120912162219/http://www.unac.org/rights/question.html |date=2012-09-12 }}</ref> at hindi nakapagboto o nakapag-abstain ang [[Honduras]] at [[Yemen]].<ref name="tagesspiegel-menschenrechte">{{cite web|url=http://www.tagesspiegel.de/politik/international/menschenrechte-die-maechtigste-idee-der-welt/1392182.html|title=Menschenrechte: Die mächtigste Idee der Welt|accessdate=2013-07-12|author=Jost Müller-Neuhof|date=2008-12-10|work=Der Tagesspiegel|language=German}}</ref> Nagbibigay ang tala ng pagpulong<ref>{{cite web|url=http://www.un.org/en/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/PV.183|title=default|accessdate=2017-08-30|author=United Nations}}</ref> ng nasaksihang kaunawaan sa debate. Maituturing ang paninindigan ng Timog Aprika bilang tangka upang maprotektahan ang[[Timog Aprika sa ilalim ng apartheid|kanyang sistema ng apartheid]] na malinaw na lumalabag sa mga iilang artikulo sa Pahayag.<ref name="ccnmtl-10" /> Naudyok ang hindi pakikilahok ng delegasyon ng Saudi Arabia dahil sa dalawang artikulo ng Pahayag una sa lahat: Artikulo 18 na nagsasabi na ang lahat ay may "kalayaang magpalit ng kanyang relihiyon o paniniwala"; at Artikulo 16, sa pantay-pantay na karapatan sa pagkakasal.<ref name="ccnmtl-10" /> Nakasentro ang hindi pakikilahok ng anim na komunistang bansa sa pananaw na hindi sapat ang pagkokondena ng Pahayag sa [[pasismo]] at Nasismo.<ref name="danchin2">{{cite web|url=http://ccnmtl.columbia.edu/projects/mmt/udhr/udhr_general/drafting_history_10.html|accessdate=2015-02-25|title=The Universal Declaration of Human Rights: Drafting History – 10. Plenary Session of the Third General Assembly Session|author=Peter Danchin}}</ref> Ipinalagay ni Eleanor Roosevelt na ang hindi pakikilahok ng bansa ng [[Soviet bloc|blokeng Sobyet]] sa Artikulo 13 na nagbigay ng [[Expatriation|karapatan ng mga mamamayan na umalis ng kanilang bansa]].<ref>{{harvnb|Glendon|2002|pp=169–70}}</ref>[[Talaksan:Original_universal_declaration_of_human_rights_voters.svg|thumb|Pagboto sa the plenaryong pulong:Mga luntiang bansa: bumoto na pabor;Mga kahel na bansa: abstained; Mga itim na bansa: hindi nakapag-abstain o nakapagboto;Mga kulay-abong bansa: hindi bahagi ng UN noong panahon ng pagboboto]] Ang 48 bansa na bumoto na pabor sa Pahayag ay:<ref name=unyearbook1948>{{cite web|url=http://unyearbook.un.org/1948-49YUN/1948-49_P1_CH5.pdf |title=Yearbook of the United Nations 1948–1949 p 535 |accessdate=24 July 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130927221000/http://unyearbook.un.org/1948-49YUN/1948-49_P1_CH5.pdf |archivedate=September 27, 2013 }}</ref>{{Columns-list|* [[Kingdom of Afghanistan|Afghanistan]] * [[History of Argentina#Peronist Years (1946–1955)|Arhentina]] * [[Australya]] * [[Dominion of New Zealand|Bagong Silandiya]] * [[Belhika]] * [[History of Bolivia (1920–1964)#The sexenio (1946–52)|Bolivia]] * [[Brazilian Second Republic|Brasil]] * [[Post-independence Burma, 1948–1962|Burma]] * [[Canada]]{{ref label|a|a}}<!-- ref/note used here because ((refn}} with group=lower-alpha was used in the infobox, and is not expected to be displayed until the Notes section is encountered below --> * [[History of Colombia#The Republic: Liberal and Conservative Conflict|Colombia]] * [[History of Costa Rica#Democracy|Costa Rica]] * [[Republic of Cuba (1902–59)|Cuba]] * [[Dinamarka]] * [[Ecuador]] * [[Kingdom of Egypt|Ehipto]] * [[History of El Salvador (1931–79)#Repression and reform under military rule|El Salvador]] * [[Estados Unidos]] * [[Ethiopian Empire|Ethiopia]] * [[Kingdom of Greece|Gresya]] * [[History of Guatemala#The "Ten Years of Spring"|Guatemala]] * [[Republic of Haiti (1859–1957)|Haiti]] * [[Islandiya]] * [[Dominion of India|India]] * [[Pahlavi dynasty|Iran]] * [[Kingdom of Iraq|Iraq]] * [[Lebanon]] * [[History of Liberia#Americo-Liberian rule (1847–1980)|Liberia]] * [[Luksemburgo]] * [[Mehiko]] * [[History of Nicaragua#Somoza Dynasty (1936–1979)|Nicaragua]] * [[Noruwega]] * [[Olanda]] * [[Dominion of Pakistan|Pakistan]] * [[Panama]] * [[History of Paraguay#Morínigo and World War II|Paraguay]] * [[Peru]] * [[Kasaysayan ng Pilipinas (1946–1972)|Pilipinas]] * [[French Fourth Republic|Pransya]] * [[Republika ng Tsina (1912–1949)|Republika ng Tsina]] * [[History of the Dominican Republic#The Era of Trujillo|Republikang Dominikana]] * [[Reyno Unido]] * [[Kingdom of Thailand|Siyam]] * [[Suwesya]] * [[Syrian Republic (1946–1963)|Syria]] * [[Presidential Republic (1925–1973)|Tsile]] * [[Multi-party period of the Republic of Turkey|Turkiya]] * [[Uruguay]] * [[Venezuela]]|colwidth=18em}} : {{small|a. {{note|a}}Sa kabila ng mahalagang papel ng Kanadianong John Peters Humphrey, hindi nakilahok noong una ang Kanadianong Pamahalaan sa pagboto noong unang burador ng Pahayag, ngunit kalaunan ay bumuto na pabor sa huling burador sa Pangkalahatang Kapulungan.<ref>{{cite journal |title=Canada and the Adoption of Universal Declaration of Human Rights |last=Schabas |first=William |journal=McGill Law Journal |page=403 |volume=43 |year=1998 |url = http://www.lawjournal.mcgill.ca/userfiles/other/5890478-43.Schabas.pdf}}</ref>}} Walong bansa ang hindi lumahok:<ref name="unyearbook1948" />{{Columns-list|*[[Czechoslovak Socialist Republic|Czechoslovakia]] *[[Polish People's Republic|Polandya]] *[[Saudi Arabia]] *[[Unyong Sobyet]] *[[Byelorusong SSR]] *[[Ukranyong SSR]] *[[Union of South Africa|Timog Aprika]] *[[Yugoslavia]]|colwidth=18em}}Hindi bumoto ang dalawang bansa: * [[Honduras]] * [[Mutawakkilite Kingdom of Yemen|Yemen]] Nagkamit ng mga ibang bansa ng soberanya at sumali sa mga Nagkakaisang Bansa sa kalaunan,<ref>{{cite web|url=http://www.ohchr.org/EN/Countries/Pages/HumanRightsintheWorld.aspx|title=OHCHR – Human Rights in the World|website=www.ohchr.org}}</ref> na nagpapaliwanag kung bakit kakaunti lamang ang mga estadong nakapagbigay ng makasaysayang boto. == Araw ng Pandaigdigang Karapatang Pantao == Ipinagdidiriwang ang Pandaigdig na Pagpapahayag ng mga Karapatan ng Tao bawat taon tuwing Disyembre 10, ang anibersaryo ng pagtibay ng Pandaigdig na Pahayag, at kilala bilang [[Human Rights Day|Araw ng Karapatang Pantao]] o Araw ng Pandaigdigang Karapatang Pantao. Inoobserbahan ang paggunita ng mga indibidwal, pamayanan at relihiyosong group, at ang mga Nagkakaisang Bansa. Madalas na sinasamahan ang paggunita [[Dekada|bawat dekada]] ng mga kampanya upang magtaguyod ng pagkaunawa sa Pahayag at karapatang pantao. Minarka ng 2008 ang ika-60 anibersaryo ng Pahayag, at sinamahan ng taunang aktibidad ukol sa temang "Dignidad at hustisya para sa ating lahat".<ref name="udhr60">{{cite web|url=https://www.un.org/events/humanrights/udhr60/|title=The Universal Declaration of Human Rights: 1948–2008|publisher=[[United Nations]]|accessdate=15 February 2011}}</ref> == Reaksyon == === Papuri === Nakatanggap ang Pandaigdig na Pahayag ng papuri mula sa iilang kilalang tao. Tinawag ito ng [[Lebanon|Libanong]] pilosopo at patalastas na "isang pandaigdigang dokumento sa unang puwesto ng kahalagahan",<ref>{{cite web|url=https://www.un.org/law/AVLpilotproject/udhr_audio.html|title=Statement by Charles Malik as Representative of Lebanon to the Third Committee of the UN General Assembly on the Universal Declaration|date=6 November 1948|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080928133214/http://www.un.org/law/AVLpilotproject/udhr_audio.html|archivedate=28 September 2008}}</ref> habang sinabi ni [[Eleanor Roosevelt]]—unang tagapangulo ng [[Commission on Human Rights|Komisyon ng Karapatang Pantao]] (CHR) na nagburador sa Pahaya—na "maaari ito maging pandaigdigang [[Magna Carta]] ng lahat ng tao kahit saan."<ref>{{cite web|author=Michael E. Eidenmuller|url=https://www.americanrhetoric.com/speeches/eleanorrooseveltdeclarationhumanrights.htm|title=Eleanor Roosevelt: Address to the United Nations General Assembly|publisher=Americanrhetoric.com|date=1948-12-09|accessdate=2012-07-07}}</ref> Sa isang talumpati noong 5 Oktubre 1995, tinawag ni Papa [[John Paul II|Juan Pablo II]] ang Deklarasyon na "isa sa mga pinakamataas na pahayag ng budhi ng tao sa ating panahon" ngunit hindi kailanman pinagtibay ng Vatikano ang Pahayag.<ref>{{cite web|url=https://www.vatican.va/roman_curia/secretariat_state/2003/documents/rc_seg-st_20031210_human-rights_en.html|title=John Paul II, Address to the U.N., October 2, 1979 and October 5, 1995|publisher=Vatican.va|accessdate=2012-07-07}}</ref> Sa isang salaysay noong 10 Disyembre 2003 sa ngalan ng [[Unyong Europeo]], sinabi ni [[Marcello Spatafora]] na ang Pahayag ay "naglagay ng karapatang pantao sa gitna ng balangkas ng prinsipyo at obligasyon na humuhubog ng relasyon sa loob ng pandaigdigang komunidad."<ref>{{Citation|url=https://www.un.org/press/en/2003/ga10220.doc.htm|title=International human rights defenders honoured as general assembly marks fifty-fifth anniversary of universal declaration|date=10 December 2003|website=United Nations: meetings coverage and press releases}}</ref> === Pagbatikos === ==== Islamikong bansa ==== Nilagdaan ng [[Turkey|Turkiya]], isang estadong sekular na may lubusang populasyon ng Muslim, ang Pahayag noong 1948.<ref>{{cite web|url=http://www.mfa.gov.tr/universal-declaration-of-human-rights.en.mfa|title=Universal Declaration of Human Rights|accessdate=2015-10-30}}</ref> Gayunpaman, sa parehong taon, di-lumahok ang [[Saudi Arabia]] sa boto ng pagpapatibay sa Pahayag, inangkin na nilalabag niya ang [[Sharia|batas Sharia]].<ref>{{cite book|author=Nisrine Abiad|title=Sharia, Muslim states and international human rights treaty obligations: a comparative study|url=https://books.google.com/books?id=dex7TKuoUhgC|year=2008|publisher=BIICL|ISBN=978-1-905221-41-7|pages=[https://books.google.com/books?id=dex7TKuoUhgC&pg=PA60 60–65]}}</ref> Hindi sumang-ayon at binatikos ng [[Pakistan|Pakistan—]]<nowiki/>na lumagda sa Pahayag—ang posisyon ng Saudi.<ref>{{harvnb|Price|1999|p=[https://books.google.com/books?id=YgF58rl4tCkC&pg=PA163 163]}}</ref> Mahigpit nangatwiran si Pakistanong ministro [[Muhammad Zafarullah Khan]] pabor sa kabilang ang kalayaan sa relihiyon.<ref name="Hashemi">Hashemi, Nader and Emran Qureshi. "Human Rights." In ''The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. Oxford Islamic Studies Online''.</ref> Noong 1982, sinabi ng [[Iran|Iranes]] na kinatawan sa mga Nagkakaisang Bansa, [[Said Rajaie-Khorassani]], na ang Pahayag ay "isang [[Secularism|sekular]] na kaunawaan ng tradisyong [[Hudyong Kristiyano]]", na hindi maisagawa ng mga [[Muslim|Muslims]] nang walang alitan sa Sharia.<ref name="Littman1999">{{cite news|last=Littman|first=D|title=Universal Human Rights and Human Rights in Islam|work=Midstream|date=February–March 1999|url=http://mypage.bluewin.ch/ameland/Islam.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20060501234759/http://mypage.bluewin.ch/ameland/Islam.html|archivedate=2006-05-01}}</ref> Noong 30 Hunyo 2000, opisyal na pinasya ng mga miyembro ng Organisasyon ng Islamikong Kumperensya ([[Organisation of Islamic Cooperation|Organisasyon ng Islamikong Kooperasyon]] ngayon) ang [[Cairo Declaration on Human Rights in Islam|Pahayag sa Cairo ukol sa Karapatang Pantao sa Islam]],<ref name="OIC Resolution on CDHRI">{{cite web|url=http://www.oic-oci.org/english/conf/fm/27/27th-fm-political(3).htm#60|title=Resolution No 60/27-P|date=2000-06-27|accessdate=2011-06-02|publisher=Organisation of the Islamic Conference|archive-date=2007-10-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20071012192209/http://oic-oci.org/english/conf/fm/27/27th-fm-political(3).htm#60|url-status=dead}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071012192209/http://oic-oci.org/english/conf/fm/27/27th-fm-political(3).htm#60 |date=2007-10-12 }}</ref> isang alternatibong dokumento na nagsasabi na ang mga tao ay may "kalayaan at karapatan sa isang marangal na buhay kaayon ng Islamikong Shari'ah", nang walang diskriminasyon batay sa "lahi, kulay, wika, kasarian, panananampalataya, kinaaanibang pulitika, katayuan sa lipunan o iba pang pagsasaalang-alang". == Talababa == <references group="lower-alpha" /> == Mga sanggunian == <references /> [[Kategorya:Mga Nagkakaisang Bansa]] 1tzmnoe46kiqwdxrl875dt92drap5mi 0 324567 2141648 2141348 2024-12-15T04:53:59Z Allyriana000 119761 2141648 wikitext text/x-wiki {{Infobox beauty pageant|winner='''[[Aneta Kręglicka]]'''|represented={{flagu|Polonya}}|date=22 Nobyembre 1989|presenters={{Hlist|Peter Marshall|Alexandra Bastedo|John Davidson}}|acts=Aswad|venue=Hong Kong Convention and Exhibition Centre, [[Hong Kong]]|broadcaster=Asia Television|entrants=78|placements=10|debuts={{Hlist|Letonya|Namibya|Unggarya|Unyong Sobyetiko}}|returns={{Hlist|Aruba|Czechoslovakia|Panama|Porto Riko|San Vicente at ang Granadinas}}|photogenic=Anna Gorbunova<br>{{flagicon|Soviet Union}} Unyong Sobyetiko|personality=Greet Ramaekers<br>{{flagu|Belhika}}|withdraws={{Hlist|Barbados|Bulgarya|Ehipto|Indiya|Kanlurang Samoa|Kapuluang Birheng Britaniko|Kapuluang Cook|Kapuluang Turks at Caicos|Libano|Liberya|Pulo ng Man|San Cristobal at Nieves|Sierra Leone|Suwasilandiya|Urugway}}|before=[[Miss World 1988|1988]]|next=[[Miss World 1990|1990]]}} Ang '''Miss World 1989''' ay ang ika-39 na edisyon ng Miss World pageant, na ginanap sa Hong Kong Convention and Exhibition Centre, Hong Kong noong 22 Nobyembre 1989. Ito ang unang edisyon na ginanap ang Miss World sa labas ng Reyno Unido, at ang unang edisyon na ginanap sa Asya. Pagkatapos ng kompetisyon, kinoronahan ni [[Linda Pétursdóttir]] ng Lupangyelo si Aneta Kręglicka ng Polonya bilang Miss World 1989.<ref>{{Cite news |date=24 Nobyembre 1989 |title=European crowned Miss World '89 |language=en |pages=2A |work=The Evening News |url=https://news.google.com/newspapers?id=vSJHAAAAIBAJ&sjid=oDMNAAAAIBAJ&pg=5641%2C3393805 |access-date=1 Agosto 2023 |via=Google News Archive}}</ref><ref>{{Cite news |date=24 Nobyembre 1989 |title=Miss Poland destroys wall, wins Miss World |language=en |pages=2A |work=Ocala Star-Banner |url=https://news.google.com/newspapers?id=KLhPAAAAIBAJ&sjid=EAcEAAAAIBAJ&pg=1479%2C14647 |access-date=1 Agosto 2023 |via=Google News Archive}}</ref> Ito ang unang beses na nanalo ang Polonya bilang Miss World. Nagtapos bilang first runner-up si Leanne Caputo ng Kanada, habang nagtapos bilang second runner-up si Mónica María Isaza ng Kolombya.<ref>{{Cite news |date=23 Nobyembre 1989 |title=Polish blonde new Miss World |language=en |pages=1 |work=New Straits Times |url=https://books.google.com.ph/books?id=x1lPAAAAIBAJ&lpg=PA1&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA1#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=8 Disyembre 2024 |via=Google Books}}</ref> Mga kandidata mula sa pitumpu't-walong bansa at teritoryo ang lumahok sa kompetisyong ito. Pinangunahan nina Peter Marshall, John Davidson at Alexandra Bastedo ang kompetisyon. Nagtanghal ang bandang Aswad sa edisyong ito. == Kasaysayan == [[Talaksan:Hong Kong Convention and Exhibition Centre 21-11-2019.jpg|thumb|250x250px|Hong Kong Convention and Exhibition Centre, ang lokasyon ng Miss World 1989]] === Lokasyon at petsa === Patuloy na pinalawak nina Eric Morley at Owen Oyston ang kanilang organisasyon sa pamamagitan ng pagtamo ng Piccadilly Radio, ang pangatlong pinaka-importanteng istasyon ng radyo sa Reyno Unido. Binago na rin ang ''corporate name'' ng kumpanya dahil sa pagtatamo ng mga istasyon ng radyo mula sa Miss World Limited sa Transworld Communications PLC.<ref>{{Cite news |date=17 Oktubre 1989 |title=Trans World plummets |language=en |pages=40 |work=The Glasgow Herald |url=https://books.google.com.ph/books?id=TzlAAAAAIBAJ&lpg=PA40&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA40#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=8 Disyembre 2024 |via=Google Books}}</ref> Ang direktor ay si Eric Morley, ang pangulo ay si Julia Morley, at Chief Executive Officer ay si Owen Oyston.<ref>{{Cite news |last=Kelso |first=Paul |date=8 Disyembre 1999 |title=Millionaire rapist Owen Oyston released on parole |language=en-GB |work=[[The Guardian]] |url=https://www.theguardian.com/uk/1999/dec/08/paulkelso1 |access-date=27 Mayo 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20241207115952/https://www.theguardian.com/uk/1999/dec/08/paulkelso1 |archive-date=7 Disyembre 2024 |issn=0261-3077}}</ref> Noong Marso 1989, inanunsyo ni Eric Morley sa mga pambansang direktor na magaganap ang Miss World sa panahon ng tag-init sa Londres. Nagkaroon ng kasunduan sina Morley at ang British Satellite Broadcating upang isahimpapawid muli ang paligsahan sa Londres, ngunit ang pagkaantala sa paglulunsad ng satelayt at ng unang pagsasahimpapawid ng ''channel'' ang nagbago sa petsa ng paligsahan na dapat sanang gagawin sa tag-init. Nabago ang petsa sa 16 Nobyembre 1989, at ito ay gaganapin muli sa Royal Albert Hall sa Londres. Noong Agosto 1989, pinaalam ng British Satellite Broadcasting kay Eric Morley na dahil sa mga problemang teknikal, mauusog ang paglunsad ng satelayt sa Marso 1990.<ref>{{Cite news |date=12 Setyembre 1989 |title=A goodbye to Miss World? |language=en |pages=37 |work=The Glasgow Herald |url=https://books.google.com.ph/books?id=UoNDAAAAIBAJ&lpg=PA37&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA37#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=8 Disyembre 2024 |via=Google Books}}</ref> Binitawan na rin ng Thames Television ang pag-sponsor nito sa Miss World. Dahil dito, maisasahimpapawid ang kompetisyon sa buong mundo, puwera lang sa Reyno Unido. Dahil nagkaroon sila ng kasunduan ng Formosa Airlines upang dalhin ang mga kandidata sa Hong Kong at Taipei upang gawin doon ang mga paunang mga aktibidad para sa Miss World, napagdisyunan ni Morley na idaos ang mga paunang aktibidad sa Taipei, at idaos ang pinal na kompetisyon sa Hong Kong.<ref>{{Cite news |last=Boyde |first=Emma |date=23 Nobyembre 1989 |title=Miss World contest runs into problems in HK |language=en |pages=14 |work=The Business Times |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/page/biztimes19891123-1.1.14 |access-date=8 Disyembre 2024 |via=National Library Board}}</ref> === Pagpili ng mga kalahok === Mga kandidata mula sa pitumpu't-walong bansa at teritoryo ay napili upang lumahok sa kompetisyon. Pitong kandidata ang nailuklok upang kumatawan sa kanilang mga bansa/teritoryo matapos maging runner-up sa kanilang pambansang kompetisyon, o napili sa isang ''casting process'', at apat na kandidata ang nailuklok matapos bumitiw ang orihinal na kalahok. ==== Mga pagpalit ==== Dapat sanang lalahok si Adeline Geerman ng Aruba, ngunit dahil sa hindi isiniwalat na dahilan, siya ay pinalitan ni Dilailah Odor. Hindi rin sumali si Miss Belgium 1989 Anne De Baetzelier sa edisyong ito dahil sa hindi isiniwalat na dahilan,<ref>{{Cite web |last=Luyten |first=Hans |date=15 Agosto 2024 |title=Anne De Baetzelier wordt 60 en deelt geheim om zich op haar best te voelen: “Botox? Nog in geen duizend jaar!” |url=https://myprivacy.dpgmedia.be/consent?siteKey=Uqxf9TXhjmaG4pbQ&callbackUrl=https%3A%2F%2Fwww.hln.be%2Fprivacy-gate%2Faccept-tcf2%3FredirectUri%3D%252Fbv%252Fanne-de-baetzelier-wordt-60-en-deelt-geheim-om-zich-op-haar-best-te-voelen-botox-nog-in-geen-duizend-jaar%7Eaf05d0b9%252F%253Freferrer%253Dhttps%253A%252F%252Fwww.google.com%252F |archive-url=https://web.archive.org/web/20241215042459/https://www.hln.be/bv/anne-de-baetzelier-wordt-60-en-deelt-geheim-om-zich-op-haar-best-te-voelen-botox-nog-in-geen-duizend-jaar~af05d0b9/?referrer=https://www.google.com/ |archive-date=15 Disyembre 2024 |access-date=12 Disyembre 2024 |website=Het Laatste Nieuws |language=nl}}</ref> at siya ay pinalitan ng kanyang ''first runner-up'' na si Greet Ramaekers. Dahil may eksklusibong kontrata si Miss Czechoslovakia Ivana Christová 1989 sa pangunahing isponsor ng kanyang pambansang kompetisyon na hahadlang sa kanya na sumali sa Miss World,<ref>{{Cite web |last= |date=21 Abril 2019 |title=Ivana Christová: Pravda o Miss Československo! Prečo ma v roku 1989 vypískali? |trans-title=Ivana Christová: The truth about Miss Czechoslovakia! Why was I booed in 1989? |url=https://www.cas.sk/clanok/826170/ivana-christova-pravda-o-miss-ceskoslovensko-preco-ma-v-roku-1989-vypiskali/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20230605122739/https://www.cas.sk/clanok/826170/ivana-christova-pravda-o-miss-ceskoslovensko-preco-ma-v-roku-1989-vypiskali/ |archive-date=5 Hunyo 2023 |access-date=12 Disyembre 2024 |website=Nový Čas |language=sk}}</ref><ref>{{Cite web |last=Dvořáková |first=Denisa |last2=Zárodňanský |first2=Rastislav |date=9 Abril 2019 |title=Před třiceti lety se Miss ČSSR stala Ivana Christová. Diváci ji vypískali |trans-title=Thirty years ago, Ivana Christová became Miss Czechoslovakia. The audience booed her |url=https://www.idnes.cz/nastaveni-souhlasu?url=https%3a%2f%2fwww.idnes.cz%2fzpravy%2frevue%2fspolecnost%2fivana-christova-miss-ceskoslovenska-1989-vyroci-30-let-miloslav-zapletal.A190408_140941_lidicky_zar |archive-url=https://web.archive.org/web/20241215042750/https://www.idnes.cz/zpravy/revue/spolecnost/ivana-christova-miss-ceskoslovenska-1989-vyroci-30-let-miloslav-zapletal.A190408_140941_lidicky_zar |archive-date=15 Disyembre 2024 |access-date=12 Disyembre 2024 |website=iDNES.cz |language=cs}}</ref> siya ay pinalitan ng kanyang ''first runner-up'' na si Jana Hronková.<ref>{{Cite web |last=Zárodňanský |first=Rastislav |date=7 Abril 2014 |title=Miss Ivana Christová po 25 letech: Nikdy nezapomenu, jak mě vypískali |trans-title=Miss Ivana Christová after 25 years: I will never forget how they booed me |url=https://www.idnes.cz/nastaveni-souhlasu?url=https%3a%2f%2fwww.idnes.cz%2fzpravy%2frevue%2fmodelky%2fmiss-cssr-ivana-christova.A140407_101804_missamodelky_zar |archive-url=https://web.archive.org/web/20241215043112/https://www.idnes.cz/zpravy/revue/modelky/miss-cssr-ivana-christova.A140407_101804_missamodelky_zar |archive-date=15 Disyembre 2024 |access-date=12 Disyembre 2024 |website=iDNES.cz}}</ref> Dapat sanang lalahok si Miss USSR 1989 Yulia Sukhinova sa edisyong ito.<ref>{{Cite news |date=23 Mayo 1989 |title=Here she comes... Miss U.S.S.R. |language=en |pages=2 |work=Lakeland Ledger |url=https://books.google.com.ph/books?id=0sFOAAAAIBAJ&lpg=PA2&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA2#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=8 Disyembre 2024 |via=Google Books}}</ref> Gayunpaman, dahil sa paglabag nito sa kontrata ng Miss USSR, at dahil hindi pinahintulutan ng kanyang mga magulang na lumahok ito sa Miss World dahil siya ay menor de edad, siya ay pinalitan ng kanyang ''first runner-up'' na si Anna Gorbunova.<ref>{{Cite news |last=Porubcansky |first=Mark J. |date=28 Agosto 1989 |title=Soviet beauty queen: reign's a nightmare |language=en |pages=7 |work=The Spokesman-Review |url=https://books.google.com.ph/books?id=hlxWAAAAIBAJ&lpg=PA7&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA7#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=8 Disyembre 2024 |via=Google Books}}</ref><ref>{{Cite news |date=28 Agosto 1989 |title=First Soviet beauty queen miserable |language=en |pages=55 |work=Bangor Daily News |url=https://books.google.com.ph/books?id=Vq9JAAAAIBAJ&lpg=PA55&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA55#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=8 Disyembre 2024 |via=Google Books}}</ref> ==== Mga unang pagsali, pagbalik, at pag-urong ==== Lumahok sa unang pagkakataon ang mga bansang Letonya, Namibya, Unggarya, at Unyong Sobyetiko.<ref name=":0">{{Cite news |date=24 Nobyembre 1989 |title=Polish win 'a political move' |language=en |pages=26 |work=The New Paper |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/article/newpaper19891124-1.2.40.1 |access-date=8 Disyembre 2024 |via=National Library Board}}</ref> Bumali ang mga bansang Czechoslovakia na huling sumali noong [[Miss World 1969|1969]], Aruba at Porto Riko na huling sumali noong [[Miss World 1985|1985]], at Panama at San Vicente at ang Granadinas na huling sumali noong [[Miss World 1987|1987]]. Hindi sumali ang mga bansang [[Barbados]], [[Bulgarya]], [[Ehipto]], [[Indiya]], [[Samoa|Kanlurang Samoa]], [[Britanikong Kapuluang Birhenes|Kapuluang Birheng Britaniko]], [[Kapuluang Cook]], [[Kapuluang Turcas at Caicos|Kapuluang Turks at Caicos]], [[Lebanon|Libano]], [[Liberia|Liberya]], [[Pulo ng Man]], [[San Cristobal at Nieves]], [[Sierra Leone]], [[Eswatini|Suwasilandiya]], at [[Uruguay|Urugway]]. Hindi sumali sina Tanya Cathrow ng Barbados, Viola Marguerite Joseph ng Kapuluang Birheng Britaniko, Karen Been ng Kapuluang Turks at Caicos, Rosie Hodge ng San Cristobal at Nieves, at Siuafu Malia Tangata´iloa ng Tonga dahil sa problema sa pananalapi. Hindi sumali sina Neiryn Ahmad Salem ng Ehipto, Angela Manarangi ng Kapuluang Cook, at Cathy Korju ng Estonya dahil sa hindi isiniwalat na dahilan. Hindi sumali ang mga bansang Bulgarya, Indiya, Kanlurang Samoa, Libano, Liberya, Pulo ng Man, Sierra Leone, Suwasilandiya, at Urugway matapos na mabigo ang kanilang organisasyong pambansa na magdaos ng kompetisyong pambansa o magtalaga ng kalahok. == Mga resulta == [[Talaksan:Miss_World_1989_Map.PNG|thumb|250x250px| Mga bansa at teritoryong sumali sa Miss World 1989 at ang kanilang mga pagkakalagay. ]] === Mga pagkakalagay === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Pagkakalagay !Kandidata |- | '''Miss World 1989''' | * {{flagicon|POL}} '''[[Polonya]]''' – '''Aneta Kręglicka'''<ref name=":1">{{Cite news |date=23 Nobyembre 1989 |title=Belleza polaca coronada Miss Mundo |language=es |trans-title=Polish beauty crowned Miss World |pages=12 |work=La Opinion |url=https://books.google.com.ph/books?id=jkpcAAAAIBAJ&lpg=PA12&dq=%22Miss%20Mundo%22&pg=PA12#v=onepage&q=%22Miss%20Mundo%22&f=false |access-date=8 Disyembre 2024 |via=Google Books}}</ref><ref name=":2">{{Cite news |date=23 Nobyembre 1989 |title=Polish student is Miss World |language=en |pages=3 |work=The Straits Times |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/page/straitstimes19891123-1.1.3 |access-date=8 Disyembre 2024 |via=National Library Board}}</ref> |- | 1st runner-up | * {{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] – Leanne Caputo<ref name=":1" /><ref name=":2" /> |- | 2nd runner-up | * {{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] – Mónica María Isaza<ref name=":1" /><ref name=":2" /> |- | Top 10 | * {{Flagicon image|Flag of Australia (converted).svg}} [[Australia|Australya]] – Natalie McCurry<ref name=":1" /><ref name=":2" /> * {{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] – Jill Renee Scheffert<ref name=":1" /><ref name=":2" /> * '''{{Flagicon|ISV}}''' [[Kapuluang Birhenes ng Estados Unidos|Kapuluang Birhen ng Estados Unidos]] – Vanessa Thomas<ref name=":1" /><ref name=":2" /> * {{flagicon|IRL}} [[Republika ng Irlanda|Irlanda]] – Barbara Ann Curran<ref name=":1" /><ref name=":2" /> * '''{{Flagicon|MRI}}''' [[Mawrisyo]] – Jeanne Françoise Clement<ref name=":1" /><ref name=":2" /> * {{flagicon|GBR}} [[United Kingdom|Reyno Unido]] – Suzanne Younger<ref name=":1" /><ref name=":2" /> * {{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] – Prathumrat Woramali<ref name=":1" /><ref name=":2" /> |} === Mga ''Continental Queens of Beauty'' === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Rehiyon !Kandidata |- | Aprika | * '''{{Flagicon|MRI}}''' [[Mawrisyo]] – Jeanne Françoise Clement |- | Asya | * {{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] – Prathumrat Woramali<ref name=":1" /> |- | Europa | * {{flagicon|POL}} [[Polonya]] – Aneta Kręglicka<ref>{{Cite news |date=25 Nobyembre 1989 |title=Beauty barriers |language=en |pages=2 |work=The Free Lance-Star |url=https://books.google.com.ph/books?id=0ftNAAAAIBAJ&lpg=PA2&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA2#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=8 Disyembre 2024 |via=Google Books}}</ref> |- | Kaamerikahan | * {{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] – Leanne Caputo |- | Karibe | * '''{{Flagicon|ISV}}''' [[US Virgin Islands|Kapuluang Birhen ng Estados Unidos]] – Vanessa Thomas |- | Oseaniya | * {{Flagicon image|Flag of Australia (converted).svg}} [[Australia|Australya]] – Natalie McCurry |} === Mga espesyal na parangal === {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Parangal !Nagwagi |- |Miss Photogenic | * {{Flagicon|URS}} [[Unyong Sobyetiko]] – Anna Gorbunova<ref name=":0" /> |- |Miss Personality | * {{flagicon|BEL}} [[Belhika]] – Greet Ramaekers |} == Kompetisyon == === Pormat ng kompetisyon === Tulad noong [[Miss World 1988|1988]], sampung ''semi-finalist'' ang napili sa pamamagitan ng paunang kompetisyon at mga ''personal interview''. Lumahok sa ''swimsuit competition'', ''evening gown competition'' at ''final interview'' ang sampung mga ''semi-finalist.'' Pagkatapos nito, anim na kandidata ang hinirang bilang ''Continental Queens of Beauty'', bago hirangin ang ''dalawang runner-up'' at ang bagong Miss World. === Komite sa pagpili === * Rob Brandt – Direktor ng Walters International Computers * Richard Caring – Ingles na negosyante sa tela na nakabase sa Hong Kong * Brian Daniels – Pangulo ng g Kong Academy of Performing Arts * Diane Hsin – Asawa ng tagapangulo ng Formosa Airlines * Peter Lam – Negosyante mula sa Hong Kong; direktor ng ATV * Giselle Laronde – [[Miss World 1986]] mula sa Trinidad at Tobago * Eric Morley – Tagapagtatag ng Miss World * Krish Naidoo – Pambansang direktor ng Irlanda sa Miss World * George Pitman – Pangulo ng Variety Club at Telethon sa Kanada == Mga kandidata == Pitumpu't-walong kandidata ang lumahok para sa titulo.<ref>{{Cite news |last=Nadler |first=Gerald |date=23 Agosto 1988 |title=Contest is slated for Miss U.S.S.R. |language=en |pages=1 |work=The Bryan Times |url=https://news.google.com/newspapers?id=dLRhAAAAIBAJ&sjid=hFcEAAAAIBAJ&pg=6033%2C4730177 |access-date=29 Disyembre 2023 |via=Google News Archive}}</ref> {| class="wikitable sortable" style="font-size:95%;" !Bansa/Teritoryo !Kandidata !Edad{{efn|Mga edad sa panahon ng kompetisyon|group=A|name=A}} !Bayan |- |{{flagicon|GER}} [[Kanlurang Alemanya|Alemanya]] |Jasmine Beil<ref>{{Cite news |last=Lo |first=Tien Yin |date=18 Nobyembre 1989 |title=A Miss S'pore who stands tall |language=en |pages=25 |work=The New Paper |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/article/newpaper19891118-1.2.35.2 |access-date=8 Disyembre 2024 |via=National Library Board}}</ref> |23 |[[Francfort del Meno]] |- |'''{{flagicon|ARG}}''' [[Arhentina]] |Patricia Wiedenhofer<ref name=":3">{{Cite news |date=2 Nobyembre 1989 |title=Claudia Celis |language=es |pages=10 |work=El Tiempo |url=https://books.google.com.ph/books?id=f_EbAAAAIBAJ&lpg=PA10&dq=%22Miss%20Mundo%22&pg=PA10#v=onepage&q=%22Miss%20Mundo%22&f=false |access-date=8 Disyembre 2024 |via=Google Books}}</ref> |17 |La Pampa |- |{{Flagicon|ARU}} [[Aruba]] |Dilailah Odor |20 |Oranjestad |- |{{Flagicon image|Flag of Australia (converted).svg}} [[Australia|Australya]] |Natalie McCurry<ref>{{Cite web |last= |first= |date=12 Setyembre 1990 |title=Injury Brings Bungee Jump Ban |url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1990-09-12-mn-393-story.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20241210210934/https://www.latimes.com/archives/la-xpm-1990-09-12-mn-393-story.html |archive-date=10 Disyembre 2024 |access-date=8 Disyembre 2024 |website=Los Angeles Times |language=en-US}}</ref> |23 |North Bondi |- |{{Flagicon|AUT}} [[Austria|Austrya]] |Marion Amann |20 |[[Viena]] |- |{{flagicon|NZL}} [[New Zealand|Bagong Silandiya]] |Helen Rowney<ref>{{Cite web |last=Wortman |first=Poppy |date=31 Agosto 2013 |title=Photo recall: Miss NZ 1989 |url=https://www.nzherald.co.nz/nz/photo-recall-hard-graft-behind-miss-nz-beauty-pageant/V2MMJKS2HZUVNJD33GJJTAPTC4/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20241209090943/https://www.nzherald.co.nz/nz/photo-recall-hard-graft-behind-miss-nz-beauty-pageant/V2MMJKS2HZUVNJD33GJJTAPTC4/ |archive-date=9 Disyembre 2024 |access-date=8 Disyembre 2024 |website=NZ Herald |language=en-NZ}}</ref> |19 |[[Auckland]] |- |{{flagicon|Bahamas}} [[Bahamas]] |Carolyn Moree |17 |[[Nassau]] |- |{{flagicon|BEL}} [[Belhika]] |Greet Ramaekers |18 |Limbourg |- |'''{{flagicon|BIZ|1981}}''' [[Belize|Belis]] |Martha Badillo |20 |San Pedro |- |{{flagicon|Venezuela|variant=1930}} [[Venezuela|Beneswela]] |Fabiola Candosín |19 |[[Caracas]] |- |{{Flagicon|BER}} [[Bermuda]] |Cherie Tannock |23 |Warwick |- |'''{{Flagicon|BOL|civil}}''' [[Bulibya]] |María Victoria Julio |19 |Tarija |- |'''{{flagicon|CUR}}''' [[Curaçao]] |Supharmy Sadji |19 |Willemstad |- |{{Flagicon|TCH}} [[Czechoslovakia]] |Jana Hronková<ref>{{Cite web |date=9 Agosto 2010 |title=Československá miss z roku 1989 Ivana Christová slaví čtyřicátiny |trans-title=Czechoslovak Miss from 1989 Ivana Christová is celebrating her forties |url=https://www.lidovky.cz/relax/lide/ceskoslovenska-miss-z-roku-1989-ivana-christova-slavi-ctyricatiny.A100809_094347_lide_lya |archive-url=https://web.archive.org/web/20241215043559/https://www.lidovky.cz/relax/lide/ceskoslovenska-miss-z-roku-1989-ivana-christova-slavi-ctyricatiny.A100809_094347_lide_lya |archive-date=15 Disyembre 2024 |access-date=4 Hunyo 2023 |website=Lidovky.cz |language=cs}}</ref> |22 |Horšovský Týn |- |{{flagicon|DNK}} [[Dinamarka]] |Charlotte Pedersen |19 |Holstebro |- |{{flagicon|ECU}} [[Ecuador|Ekwador]] |Ximena Correa<ref>{{Cite web |last=Frias |first=Elizabeth |last2=García |first2=Alexander |date=23 Setyembre 2018 |title=La ecuatoriana Jhelenny Tello fue elegida como Reina Mundial del Banano 2018 |trans-title=Ecuadorian Jhelenny Tello was chosen as the 2018 World Banana Queen |url=https://www.elcomercio.com/actualidad/ecuador/ecuatoriana-jhelenny-tello-elegida-reina.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20231208204518/https://www.elcomercio.com/actualidad/ecuador/ecuatoriana-jhelenny-tello-elegida-reina.html |archive-date=8 Disyembre 2023 |access-date=7 Disyembre 2024 |website=El Comercio |language=es}}</ref> |19 |Machala |- |{{Flagicon|ESA}} [[El Salvador]] |Ana Estela Aguilar |20 |[[San Salvador]] |- |{{Flagicon|ESP}} [[Espanya]] |Eva Pedraza<ref>{{Cite web |last=Tomás |first=Helena |date=5 Hulyo 2022 |title=Eva Pedraza, de su matrimonio con un actor de éxito a su paso por la política |trans-title=Eva Pedraza: from her marriage to a successful actor to her time in politics |url=https://www.vanitatis.elconfidencial.com/famosos/2022-07-05/eva-pedraza-quien-es-modelo-vida-personal-pareja_3455739/ |archive-url=https://web.archive.org/web/20241208093654/https://www.vanitatis.elconfidencial.com/famosos/2022-07-05/eva-pedraza-quien-es-modelo-vida-personal-pareja_3455739/ |archive-date=8 Disyembre 2024 |access-date=9 Hunyo 2023 |website=El Confidencial |language=es}}</ref> |18 |Córdoba |- |{{flagicon|USA}} [[Estados Unidos]] |Jill Renee Scheffert<ref>{{Cite news |date=13 Nobyembre 1989 |title=Life of the party |language=en |pages=2 |work=The Dispatch |url=https://books.google.com.ph/books?id=NsAcAAAAIBAJ&lpg=PA2&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA2#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=8 Disyembre 2024 |via=Google Books}}</ref> |21 |[[Lungsod ng Oklahoma]] |- |'''{{Flagicon|GHA}}''' [[Ghana|Gana]] |Afua Amoah Bonsu<ref>{{Cite web |date=6 Hunyo 2003 |title=Miss Ghana 2003 Set To Take Off |url=https://www.modernghana.com/entertainment/212/miss-ghana-2003-set-to-take-off.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20241207184409/https://www.modernghana.com/entertainment/212/miss-ghana-2003-set-to-take-off.html?__cf_chl_rt_tk=0YwCmDRBiK5HIar77VfV8Z6GWC8pil53aPBf4.PLmXY-1733597049-1.0.1.1-BC4aLYdjNphrexbhk_fJjTOdiDFp95bV226GoGWid8w |archive-date=7 Disyembre 2024 |access-date=8 Disyembre 2024 |website=Modern Ghana |language=en}}</ref> |23 |[[Accra]] |- |'''{{Flagicon|GRE}}''' [[Gresya]] |Katerina Petropoulou |19 |[[Atenas]] |- |{{flagicon|GUM}} [[Guam]] |Cora Tricia Yanger |18 |Mangilao |- |'''{{Flagicon|GUA|civil}}''' [[Guatemala|Guwatemala]] |Rocío Lerma |24 |[[Lungsod ng Guatemala]] |- |{{Flagicon|GUY}} [[Guyana]] |Ryhaan Majeed<ref>{{Cite news |date=10 Nobyembre 2013 |title=The women of pageantry |language=en |pages=34 |work=Guyana Times International |url=https://issuu.com/gytimes/docs/guyana_times_international_5674d7310721c2 |access-date=8 Disyembre 2024 |via=Issuu}}</ref> |21 |[[Georgetown]] |- |{{Flagicon|JAM}} [[Hamayka]] |Natasha Marcanik |19 |[[Kingston, Jamaica|Kingston]] |- |{{Flagicon|JPN|1947}} [[Hapon]] |Kaori Muto |22 |[[Tokyo]] |- |{{flagicon|GIB}} [[Gibraltar|Hibraltar]] |Audrey Gingell |19 |Hibraltar |- |{{Flagicon|HON|1949}} [[Honduras]] |Belinda Bodden<ref>{{Cite web |last= |first= |date=13 Nobyembre 2024 |title=Chicha y Limón martes 12 de noviembre de 2024 |trans-title=Chicha and Lemon Tuesday, November 12, 2024 |url=https://www.eldiario.hn/chicha-y-limon-martes-12-de-noviembre-de-2024/ |access-date=7 Disyembre 2024 |website=El Diario |language=es}}</ref> |18 |San Pedro Sula |- |{{Flagicon image|Flag of Hong Kong (1876–1955).svg}} [[Hong Kong]] |Ewong Yung-hung |21 |[[Pulo ng Hong Kong]] |- |{{flagicon|IRL}} [[Republika ng Irlanda|Irlanda]] |Barbara Ann Curran<ref>{{Cite news |last=Boylan |first=Anne |date=23 Agosto 1997 |title=So where are you now, Miss Ireland? |language=en |work=The Mirror |url=https://www.thefreelibrary.com/SO+WHERE+ARE+YOU+NOW%2cMISS+IRELAND%3f-a061061390 |access-date=15 Hunyo 2023}}</ref> |23 |[[Dublin]] |- |{{Flagicon|ISR}} [[Israel]] |Ronit Sutton |19 |[[Herusalem]] |- |{{Flagicon|ITA}} [[Italya]] |Paola Mercurio |17 |[[Napoles]] |- |{{flagicon|CAN}} [[Canada|Kanada]] |Leanne Caputo |23 |Milton |- |'''{{Flagicon|ISV}}''' [[US Virgin Islands|Kapuluang Birhen ng Estados Unidos]] |Vanessa Thomas |19 |St. Thomas |- |{{flagicon|CYM|variant=old}} [[Kapuluang Kayman]] |Michelle Garcia |20 |Grand Cayman |- |{{Flagicon|KEN}} [[Kenya]] |Grace Chabari |22 |[[Mombasa]] |- |{{flagicon|COL}} [[Colombia|Kolombya]] |Mónica María Isaza<ref>{{Cite news |date=23 Nobyembre 1989 |title=Tercer lugar en Miss Mundo |language=es |trans-title=Third place in Miss World |pages=6B |work=El Tiempo |url=https://books.google.com.ph/books?id=LT8cAAAAIBAJ&lpg=PA10&dq=%22Miss%20Mundo%22&pg=PA10#v=onepage&q=%22Miss%20Mundo%22&f=false |access-date=8 Disyembre 2024 |via=Google Books}}</ref> |20 |[[Medellín]] |- |{{flagicon|CRI}} [[Costa Rica|Kosta Rika]] |María Antonieta Sáenz<ref name=":4">{{Cite news |date=22 Nobyembre 1989 |title=Aren't these dresses better? |language=en |pages=13 |work=The New Paper |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/page/newpaper19891122-1.1.13 |access-date=8 Disyembre 2024 |via=National Library Board}}</ref> |18 |[[San José, Costa Rica|San José]] |- |{{Flagicon|Latvian SSR}} [[Letonya]] |Ina Magone<ref>{{Cite web |date=29 Marso 2011 |title=Ko tagad dara bijušās skaistumkaralienes. 3. sērija |trans-title=What are former beauty queens doing now? Episode 3 |url=https://jauns.lv/raksts/sievietem/193684-ko-tagad-dara-bijusas-skaistumkaralienes-3-serija |access-date=13 Disyembre 2024 |website=Jauns.lv |language=lv}}</ref> |18 |Liepāja |- |{{Flagicon|LUX}} [[Luxembourg|Luksemburgo]] |Chris Scott<ref>{{Cite web |last=Parachini |first=Alexandra |date=27 Pebrero 2017 |title=Chris Scott : «Le Luxembourg est un modèle de société d’intégration» {{!}} Le Quotidien |url=https://lequotidien.lu/a-la-une/chris-scott-le-luxembourg-est-un-modele-de-societe-dintegration/ |access-date=12 Disyembre 2024 |website=Le Quotidien |language=fr-FR}}</ref> |23 |[[Lungsod ng Luksemburgo]] |- |{{Flagicon|ISL}} [[Lupangyelo]] |Hugrún Guðmundsdóttir |20 |[[Reikiavik]] |- |'''{{Flagicon image|Bandeira do Leal Senado.svg}}''' [[Makaw]] |Guilhermina Pedruco |19 |Makaw |- |{{Flagicon|MAS}} [[Malaysia]] |Chen Shee Yee<ref>{{Cite news |date=20 Setyembre 1989 |title=Sarawakian takes Miss Malaysia title |language=en |pages=2 |work=New Straits Times |url=https://books.google.com.ph/books?id=kllPAAAAIBAJ&lpg=PA2&dq=%22Miss%20World%22&pg=PA2#v=onepage&q=%22Miss%20World%22&f=false |access-date=8 Disyembre 2024 |via=Google Books}}</ref> |24 |[[Kuching]] |- |{{Flagicon|MLT}} [[Malta]] |Marika Micallef |18 |Għargħur |- |'''{{Flagicon|MRI}}''' [[Mawrisyo]] |Jeanne-Françoise Clement<ref>{{Cite web |last=Denmamode |first=Yasin |date=26 Nobyembre 2017 |title=Miss Universe: tous derrière Angie Callychurn ! |trans-title=Miss Universe: everyone behind Angie Callychurn! |url=https://lexpress.mu/s/article/321557/miss-universe-tous-derriere-angie-callychurn |access-date=15 Disyembre 2024 |website=L'Express |language=fr}}</ref> |20 |Beau Bassin |- |{{flagicon|MEX}} [[Mehiko]] |Nelia María Ochoa<ref>{{Cite web |date=22 Mayo 2022 |title=El día que Ana Bárbara buscó ser participante en Miss Universo |trans-title=The day Ana Bárbara sought to be a contestant in Miss Universe |url=https://netnoticias.mx/espectaculos/el-dia-que-ana-barbara-busco-ser-participante-en-miss-universo |access-date=15 Disyembre 2024 |website=Netnoticias |language=es}}</ref> |19 |[[Veracruz]] |- |{{Flagicon|RSA|1928}} [[Namibia|Namibya]] |Emarencia Esterhuizen |22 |[[Windhoek]] |- |'''{{flagicon|NGR}}''' [[Nigeria|Niherya]] |Bianca Onoh<ref>{{Cite web |last=Omoboye |first=Faith |date=28 Oktubre 2024 |title=Meet Bianca Ojukwu, ex beauty queen, Ambassador now Nigeria’s minister of state for foreign affairs |url=https://businessday.ng/world/article/meet-bianca-ojukwu-ex-beauty-queen-ambassador-now-nigerias-minister-of-state-for-foreign-affairs/ |access-date=15 Disyembre 2024 |website=Businessday NG |language=en-US}}</ref> |22 |Enugu |- |{{flagicon|NOR}} [[Noruwega]] |Bente Brunland<ref>{{Cite web |last=Høigilt |first=Henriette |date=14 Disyembre 2007 |title=Til Miss Universe-finalen |trans-title=To the Miss Universe finals |url=https://www.seher.no/kjendis/til-miss-universe-finalen/64893387 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230527160022/https://www.seher.no/kjendis/til-miss-universe-finalen/64893387 |archive-date=27 May 2023 |access-date=15 Disyembre 2024 |website=Se og Hør |language=nb-NO}}</ref> |22 |[[Oslo]] |- |{{flagicon|NED}} [[Netherlands|Olanda]] |Liesbeth Caspers |21 |Noordwijk |- |{{Flagicon|PAN}} [[Panama]] |Gloria Quintana<ref name=":4" /> |19 |[[Lungsod ng Panama]] |- |{{flagicon2|Papua New Guinea}} [[Papua New Guinea|Papuwa Bagong Guniya]] |Joycelin Leahy |24 |Morobe Province |- |'''{{Flagicon|PAR|1954}}''' [[Paraguay|Paragway]] |Alicia María Jaime |20 |[[Asuncion|Asunción]] |- |'''{{Flagicon|PER|state}}''' [[Peru]] |Maritza Zorrilla |20 |[[Lungsod ng Lima|Lima]] |- |{{Flagicon|PHI|1936}} [[Mutya ng Pilipinas|Pilipinas]] |Estrella Querubin |20 |[[Maynila|Manila]] |- |{{flagicon|FIN}} [[Pinlandiya]] |Åsa Lövdahl |20 |[[Helsinki]] |- |'''{{flagicon|POL}} [[Polonya]]''' |'''Aneta Kręglicka''' |24 |Gdańsk |- |{{Flagicon|POR}} [[Portugal]] |Maria Angélica Mira |18 |[[Lisboa|Lisbon]] |- |{{Flagicon|PUR}} [[Puerto Rico|Porto Riko]] |Tania Collazo |18 |Orocovis |- |{{flagicon|FRA}} [[Pransiya]] |Stephanie Zlotkowski |17 |[[Burdeos|Bordeaux]] |- |{{flagicon|DOM}} [[Republikang Dominikano]] |Irma Mauriz |23 |San Felipe de Puerto Plata |- |'''{{Flagicon|TWN}}''' [[Taywan|Republika ng Tsina]] |Wang Min-yei |22 |[[Taipei]] |- |{{flagicon|GBR}} [[United Kingdom|Reyno Unido]] |Suzanne Younger<ref>{{Cite news |last=Henderson |first=Barbara |date=8 Abril 1989 |title=Suzanne's final joy |language=en |pages=1 |work=Birmingham Evening Mail |location=Birmingham, West Midlands, England |url=https://www.newspapers.com/article/birmingham-evening-mail-uk-89/127249719/ |access-date=1 Agosto 2023 |via=Newspapers.com}}</ref> |23 |Shrewsbury |- |{{Flagicon|VIN}} [[San Vicente at ang Granadinas]] |Anna Young |19 |[[Kingstown]] |- |{{Flagicon|SIN}} [[Singapore|Singapura]] |Jacqueline Ang<ref>{{Cite news |date=2 Setyembre 1989 |title=Jacqueline is Miss Singapore |language=en |pages=6 |work=The Straits Times : Weekly Overseas Edition |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/article/stoverseas19890902-1.2.7.6 |access-date=8 Disyembre 2024 |via=National Library Board}}</ref> |18 |Singapura |- |{{Flagicon|SRI}} [[Sri Lanka]] |Serena Danvers |21 |[[Colombo]] |- |{{flagicon|SWE}} [[Suwesya]] |Lena Berglind |23 |Gothenburg |- |{{flagicon|SUI}} [[Suwisa]] |Catherine Mesot<ref>{{Cite web |date=12 Nobyembre 2015 |title=Que sont devenues nos Miss Suisse? |trans-title=What happened to our Miss Switzerland? |url=https://www.laliberte.ch/info-regionale/fribourg/que-sont-devenues-nos-miss-suisse-307794 |access-date=16 Hunyo 2023 |website=La Liberte |language=fr}}</ref> |23 |Wil |- |{{flagicon|THA}} [[Thailand|Taylandiya]] |Prathumrat Woramali |17 |[[Bangkok]] |- |{{flagicon|KOR}} [[Timog Korea]] |Kim Hye-ri |19 |[[Seoul]] |- |{{flagicon|TTO}} [[Trinidad at Tobago]] |Samantha Bhagan |22 |Goodwood Park |- |{{Flagicon|CHI}} [[Tsile]] |Claudia Bahamondes<ref name=":3" /> |17 |[[Santiago, Tsile|Santiago]] |- |{{flagicon|CYP}} [[Tsipre]] |Irma Voulgari |17 |Larnaca |- |'''{{Flagicon|TUR}}''' [[Turkiya]] |Burcu Burkut<ref>{{Cite web |date=3 Oktubre 2019 |title=Simay Rasimoğlu Miss Turkey seçildi (Geçmişten bugüne Türkiye güzelleri) |trans-title=Simay Rasimoğlu was chosen as Miss Turkey (Türkiye beauties from past to present) |url=https://www.ntv.com.tr/galeri/yasam/simay-rasimoglu-miss-turkey-secildi-gecmisten-bugune-turkiye-guzelleri,Adgt55UobEK2RjfC94ucYw |access-date=12 Disyembre 2024 |website=NTV |language=tr}}</ref> |19 |[[İzmir]] |- |'''{{Flagicon|UGA}}''' [[Uganda]] |Doreen Lamon-Opira |20 |[[Kampala]] |- |{{Flagicon|HUN}} [[Hungary|Unggarya]] |Magdolna Gerloczy |18 |[[Budapest]] |- |{{Flagicon|URS}} [[Unyong Sobyetiko]] |Anna Gorbunova<ref>{{Cite news |date=15 Nobyembre 1989 |title=Spirit of oneness |language=en |pages=4 |work=The Straits Times |url=https://eresources.nlb.gov.sg/newspapers/digitised/page/straitstimes19891115-1.1.4 |access-date=8 Disyembre 2024 |via=National Library Board}}</ref> |22 |[[Mosku]] |- |{{Flagicon|SFR Yugoslavia}} [[Yugoslavia]] |Aleksandra Dobraš |17 |Banja Luka |} == Mga tala == <references group="lower-alpha" responsive="1"></references> == Mga sanggunian == <references responsive="1"></references> == Panlabas na kawing == * {{official website|http://www.missworld.com}} {{Miss World}} [[Kategorya:Miss World]] [[Kategorya:1989]] li66048vpoztm4ay6apwwu3tus21mz4 0 325368 2141659 2139732 2024-12-15T07:41:00Z Borhan 123764 ([[c:GR|GR]]) [[c:COM:FR|File renamed]]: [[File:Map of Namayan (1470).png]] → [[File:Map of Namayan.png]] [[c:COM:FR#FR1|Criterion 1]] (original uploader’s request) · the date is actually dubious, so it is best to not put a date at all 2141659 wikitext text/x-wiki Ang '''Namayan''' ( [[Baybayin]] : Pre-Kudlit:{{Script|Tglg|ᜈᜋᜌ}} o{{Script|Tglg|ᜐᜉ}} ( ''Sapa'' ), Post-Kudlit:{{Script|Tglg|ᜈᜋᜌᜈ᜔}} ), tinatawag ding '''Sapa''',<ref name="LocsinandLocsin1967">Locsin, Leandro V. and Cecilia Y. Locsin. 1967. ''Oriental Ceramics Discovered in the Philippines.'' Vermont: Charles E. Tuttle Company. {{ISBN|0804804478}}</ref> '''Maysapan,''' at kung minsan ay '''Lamayan''',<ref name="traveleronfoot">{{Cite web |date=May 12, 2008 |title=The Kingdom of Namayan and Maytime Fiesta in Sta. Ana of Old Manila |url=http://traveleronfoot.wordpress.com/2008/05/12/the-kingdom-of-sapa-and-maytime-fiesta-in-sta-ana-of-old-manila/ |access-date=September 27, 2008 |website=Traveler on Foot: A Travel Journal}}</ref> ay isang malayang katutubo na politia<ref name="PCDSPO2015">{{Cite web |date=June 23, 2015 |title=Pre-colonial Manila |url=http://malacanang.gov.ph/75832-pre-colonial-manila |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160309014757/http://malacanang.gov.ph/75832-pre-colonial-manila/ |archive-date=March 9, 2016 |access-date=April 27, 2017 |website=Malacañang Presidential Museum and Library |series=Malacañang Presidential Museum and Library Araw ng Maynila Briefers |publisher=Presidential Communications Development and Strategic Planning Office |ref=PCDSPO2015}}</ref><ref>Abinales, Patricio N. and Donna J. Amoroso, State and Society in the Philippines. Maryland: Rowman and Littlefield, 2005.</ref> sa pampang ng [[Ilog Pasig]] sa [[Pilipinas]]. Ito ay pinaniniwalaang nakamit ang pinakadakilang panahon nito noong 1175,<ref name="Pasay">{{Cite web |title=About Pasay&nbsp;– History: Kingdom of Namayan |url=http://www.pasay.gov.ph/About.html |archive-url=https://web.archive.org/web/20100921185725/http://www.pasay.gov.ph/About.html |archive-date=September 21, 2010 |access-date=February 5, 2008 |website=Pasay city government website |publisher=City Government of Pasay}}</ref> at bumagsak noong ika-13 siglo,<ref name="Fox1977">Fox, Robert B. and Avelino M. Legaspi. 1977. ''Excavations at Santa Ana. ''Manila: National Museum of the Philippines</ref> bagaman ito ay patuloy na pinaninirahan hanggang sa pagdating ng mga kolonisador ng Europa noong dekada 1570.<ref name="Scott1994">{{cite book | last = Scott | first = William Henry | author-link = William Henry Scott (historian) | title = Barangay: Sixteenth Century Philippine Culture and Society | url = https://archive.org/details/barangaysixteent0000scot | publisher = Ateneo de Manila University Press | year = 1994 | location = Quezon City | isbn = 971-550-135-4 }}</ref> Binuo ng isang kompederasyon ng mga barangay, ito ay isa sa ilang mga bayan sa [[Ilog Pasig]] bago ang [[Kasaysayan ng Pilipinas (1565–1898)|kolonisasyon ng mga Espanyol sa Pilipinas]], kasama ng [[Bayan ng Tondo|Tondo]], [[Kaharian ng Maynila|Maynila]], at Cainta . Ang mga natuklasang arkeolohiko sa Santa Ana ay nakahanap ng pinakamatandang ebidensya ng patuloy na paninirahan sa pagitan ng mga pamahalaan ng Ilog Pasig, mga artepakto na matatagpuan sa loob ng mga makasaysayang lugar ng Maynila at Tondo.<ref name="LocsinandLocsin1967" /><ref name="Fox1977">Fox, Robert B. and Avelino M. Legaspi. 1977. ''Excavations at Santa Ana. ''Manila: National Museum of the Philippines</ref> == Mga pinagmumulan == Ang mga mananalaysay na nag-aaral ng Namayan ay may kalamangan sa kakayahang gumuhit kapwa mula sa mga nakasulat na mapagkukunan at mula sa mga artifact na natuklasan sa mga kinokontrol na arkeolohikong paghuhukay. Ang pagtala sa mga ugat nito ang napapakita ng kasaysayan ng Namayan. <ref name="PCDSPO2015" /><ref name="Fox1977">Fox, Robert B. and Avelino M. Legaspi. 1977. ''Excavations at Santa Ana. ''Manila: National Museum of the Philippines</ref> Ang pinakamahalagang pangunahing kasulatan na mga mapagkukunan patungkol sa precolonial Namayan ay ang " ''Estado Geográfico, Topográfico, Estadístico, Histórico-Religioso de la Santa y Apostólica Província de San Gregorio Magno'' ", na inilathala noong 1865 ng Franciscanong na iskolar na si Fr. Felix de Huerta . Kasama sa kanyang paglalarawan sa Namayan ang mahahalagang detalye tulad ng lawak ng lupain ng Namayan, at ang lahi ng mga pinuno nito na dating mga hari ng kaharian. Ang na kontrola na mga archaeological excavations na isinagawa ng National Museum of the Philippines noong 1960s, samantala, ay gumawa ng mga artifact mula sa pre-Hispanic na libingan sa loob ng Santa Ana Church complex, <ref name="LocsinandLocsin1967" /> <ref name="Fox1977" /> na nagbibigay ng mahalagang impormasyon tungkol sa maritime trade sa paligid ng Southeast Asia at China mula ika-12 hanggang ika-15 siglo AD, gayundin ang mga detalyadong gawi sa mortuary ng mga naninirahan sa Namayan. <ref name="Fox1977" /> Tatlong lokasyon sa kasalukuyan ang kinilala bilang mga sentrong pampulitika ng Namayan. Dalawa sa mga ito ay nasa loob ngayon ng [[Santa Ana, Maynila|Santa Ana, Manila]], at ang isa ay isa na ngayong barangay ng [[Mandaluyong]] sa kabila ng ilog mula sa iba pang mga lugar. Ito ang mga ibat ibang lugar na pinagmunomunohan ang kaharain ng Santa Ana. === Namayan, Mandaluyong === Ang Barangay ng Namayan sa Mandaluyong, ay nagtataglay ng pangalan ng kaharian, at samakatuwid ay ang upuan ng kapangyarihan ni Lakan Tagkan. Gayunpaman, ito ay isasama sa Santa Ana de Sapa bilang isang baryo noong 1578. Ang locasyon na pinaka nauugnay sa kaharian ay ang town proper ng Santa Ana, na lumaki sa paligid ng Virgen ng Ibinandonar. Ang lugar na ito ay hindi naging pangunahing pamayanan hanggang 1578, nang itayo ng mga misyonerong [[Franciscano|Pransiskano]] ang unang simbahan na medyo malayo sa orihinal na bayan. Tinukoy ng lokal ang site bilang " ''Maysapan'' " o " ''Sapà".'' ''Ang Sapà'' ay ang salitang [[Wikang Tagalog|Tagalog]] at [[Wikang Kapampangan|Kapampangan]] para sa isang maliit [[Batis|na sapa]] . Kasama sa mga kalapit na anyong tubig na tumutugma sa paglalarawan ang ngayon ay ''Estero de Tripa de Gallina'' (“Bunga ng Gut ng Tandang”) at isang mas maliit na sapa (Estero de Sta. Clara) sa paligid ng modernong mga kalye ng Del Pan, Havana, at Tejerón. Gayunpaman, ang matandang Santa Ana ay kilala sa pagiging "pinag lalawigan ng mga sapa", ang anumang bilang nito ay maaaring natakpan ng urbanisasyon. Na-Kristiyanobng pangalan na baga sa ''Santa Ana de Sapa'', ang pangalan sa kalaunan ay sumasaklaw sa modernong distrito ng Santa ana ng Lungsod ng Maynila. <ref name="Pasay" /> Sinabi ni De Huerta na "kinuha ng bayang ito ang pangalan nito mula sa titular na santo at ang pagdagdag ng ''Sapa'' dahil naitatag ito sa isang lugar kaagad sa isang estero o ilog na dumadaloy mula sa Ilog Pasig, na tinawag ng mga katutubo na ''Sapa'' at ang pangalan ng bayan. mismo." Sa halip na ang Sapa site, ang mga lokal na tradisyon ay nagsasabi na ang isang lugar na tinatawag na ''Lamayan'' (Tagalog at Kapampangan para sa "lugar kung saan ginanap ang isang [[Burol (seremonya)|wake]] "), sa pampang ng Pasig mismo. Sinasabing ito ang lugar ng sinaunang kabisera kung saan dating namuno sina Lakan Tagkan at Buwan. Ito ay nakikilala pa rin hanggang ngayon dahil ang modernong kalye ay nagtataglay pa rin ng pangalan nito.<ref name="traveleronfoot" /> == Lupain == [[Talaksan:Map of Namayan.png|left|thumb|Ang mapa ng Namayan (kulay rosas) noong 1470<ref name="JoaquinManila" /> sa ilalim ng pamumuno ni Lakan Tagkan. Di nakasaad sa mapa ang mga kinalalagyan ng Calatondongan, Dibag, Pinacauasan at Yamagtogon. Di malinaw ang kinalalagyan ng Meycatmon.]] Ang lupain ng Namayan ay inilarawan sa hangganan ng [[Look ng Maynila|Manila Bay]], ang Ilog Pasig, at [[Laguna de Bay]].<ref name="traveleronfoot" /><ref name="Pasay" /> Ang isang mas tumpak na paglalarawan ng administratibong lugar ng Namayan ay ibinigay ni Fr. de Huerta, na, sa pagpuna na ang Namayan ay isang kompederasyon ng ilang mga barangay, kinilala ang mga bahaging komunidad na ito bilang sila ay pinangalanan noong kalagitnaan ng ika-19 na siglo.  Ang mga distrito o Barangay na sa loob ng modernong ciudad ng Maynila * Namayan (Ang kabisera ni Lakan Tagkan; na ngayong tinatawagang Namayan, Mandaluyong) * Meysapan (Taguig, Kalakhang Maynila) * Calatondongan * Dongos * Dibag * Pinacauasan * Yamagtogon * Dilao ([[Paco, Maynila]]) * [[Pandacan, Maynila]] * [[Quiapo, Maynila]] * [[Sampaloc, Maynila]] * [[San Miguel, Maynila]] Apat na pamayanan ang magkahiwalay [[Mga lungsod ng Pilipinas|na mga lungsod]] sa loob at paligid [[Kalakhang Maynila|ng Metro Manila]] :  * San Juan del Monte (Ngayon ay [[San Juan, Kalakhang Maynila]]) * San Felipe Ner (Ngayon ay [[Mandaluyong]]) * San Pedro Macati (Ngayon ay [[Makati]] ) * [[Taytay, Rizal]] Ipinahihiwatig ng mga talaan ng administrismo na pulitikal ng Kastila na Maynila na ang mga pamayanang ito na binanggit bilang mga lupain ng Namayan ay naitala noong 1578 bilang mga bahagi at ''pagbisita'' (satellite settlements) ng Sta. Ana de Sapa. <ref name="traveleronfoot" /> Hindi na ginagamit ngayon ang ilan sa mga pangalan ng mga pamayanang ito, ngunit [[Pambansang Alagad ng Sining ng Pilipinas|ang Pambansang Alagad ng Sining ng Pilipinas]] [[Nick Joaquin|na si Nick Joaquin]], sa kanyang aklat na "Manila My Manila: A History for the Young", ay nagsasabi na ang mga lupain ng kaharian ay kinabibilangan ng Santa Ana, Quiapo, San Miguel, Sampaloc, Santa Mesa, Paco, Pandacan sa Maynila; Mandaluyong, San Juan, Makati, Pasay, Pateros, Taguig, Taytay, at Parañaque.<ref name="JoaquinManila">Joaquin, Nick. Manila My Manila: A History for the Young. City Government of Manila. Manila: 1990.</ref> == Mga aktibidad sa ekonomiya == Inilalarawan ni Huerta ang sinang una na pamayanan sa Santa Ana bilang isang barrio ng pangingisda na may iba pang industriya kabilang ang pagkakarpintero, pagmamason, pagbuburda ng piña (tela ng pinya), ''tinapá'', tabako, ladrilyo, asukal at tinapay. Malaki ang kaibahan nito sa mga gawaing pang-ekonomiya ng magkasabay na pulitika ng Tondo at Maynila, na nagmonopolyo sa pagdagsa ng mga kalakal na nagmumula sa China, at nagmonopoliya sa muling pagbebenta ng parehong mga kalakal ng China sa iba pang mga daungan sa kapuluan, ayon sa pagkakabanggit. [[Talaksan:Manila_Mint_Museum,_PI_Piloncitos.jpg|left|thumb|250x250px| Isang koleksyon ng mga Piloncitos.]] Ang mga Namayan, tulad ng Tondo, ay gumamit ng Piloncitos, maliliit na gintong ingot na kasing laki ng butil ng mais—at tumitimbang mula 0.09 hanggang 2.65 gramo. Ang malalaking Piloncitos na tumitimbang ng 2.65 gramo ay tinatayang ang bigat ng isang masa. Ang mga Piloncitos ay nahukay mula sa Mandaluyong, [[Bataan]] at sa pampang ng Ilog Pasig. <ref name="OcampoPiloncitos">{{Cite web |last=Ocampo |first=Ambeth R. |date=August 30, 2011 |title='Piloncitos' and the 'Philippine golden age' |url=http://opinion.inquirer.net/10991/%E2%80%98piloncitos%E2%80%99-and-the-%E2%80%98philippine-golden-age%E2%80%99 |access-date=April 28, 2017 |website=opinion.inquirer.net |language=en}}</ref> Maliban sa Piloncitos, gumamit din ang mga Namayan ng mga gintong singsing, o mga singsing na tulad ng gintong singsing, na halos kapareho ng mga unang barya na naimbento sa Kaharian ng Lydia sa kasalukuyang Turkey. Ang mga barter ring ay ipinakalat sa Pilipinas hanggang sa ika-16 na siglo. <ref>{{Cite web |title=Philippine Coin Information: PILONCITOS: The treasure of Philippine numismatic |url=http://coin.filipinonumismatist.com/2011/06/piloncitos-treasure-of-philippine.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200219181808/http://coin.filipinonumismatist.com/2011/06/piloncitos-treasure-of-philippine.html |archive-date=February 19, 2020 |access-date=March 22, 2017}}</ref> == Mga pinuno == Itinala din ni Fray Huerta ang talaangkanan ng naghaharing pamilya ni Namayan, na sinundan ito sa isang Lakan Tagkan (kilala rin bilang Lacantagcan, o Lakan Takhan sa ilang oral na kasaysayan), at ang kanyang asawang si Buan. Sa ilalim ng pamagat na " ''Santa Ana'' ", itinala niya:<blockquote>''"Sa pinagmulan ng mga katutubo ng bayang ito ay nagmula sa isang pinuno ('' "regulo" '') na tinatawag na Lacantagcan, at ang kanyang asawa na nagngangalang Bouan, mga panginoon ('' "señores" '') ng mga teritoryo ng Namayan [...] Ang unang pangalan ng Kristiyano na matatagpuan sa genealogical puno ng dakilang'' ''pamilyang ito ("gran") ay isang tiyak na Martin sa ganitong anyo.Martin, anak ni Calamayin: Calamayin, anak ni Laboy, Laboy, anak ni Palaba, at Palaba, panganay na anak ng pinuno ( "regulo")'' ''Lacantagcan at ang kanyang asawang si Bouan."'' </blockquote>Ang mananalaysay na si William Henry Scott ay nagsabi na ang "Rajah Kalamayin" ay ang pangalan ng pinuno ng Namayan sa punto ng kolonyal na pakikipag-ugnayan noong unang bahagi ng 1570s, at dito itinala ni Huerta na ang kanyang anak ay nabautismuhan na "Martin" sa pagbabalik-loob sa [[Simbahang Katolikong Romano|Romano Katolisismo]] . Sinusubaybayan lamang ni Huerta ang genealogical tree ng Lacan Tagcan pabalik kay Martin, at sa gayon ay binanggit lamang ang panganay sa mga anak ni Tagcan at Bouan, si Palaba. Ang iba pang apat na anak na lalaki ng Tagcan ay hindi pinangalanan, at walang mga anak na babae na binanggit. Si Huerta ay nagpatuloy, gayunpaman, sa pagbanggit na si Tagcan ay may isa pang lalaking anak, na pinangalanang Pasay, na ang ina ay isang alipin ng Borneo:<blockquote>''"Ang nasabing Lacantagcan, bukod pa sa limang anak ng kanyang lehitimong asawang si Bouan, ay may isang bastardo ('' "bastardo" '') na may isang alipin ng lahi ng Borneo ('' "esclava de casta bornea" ''), na tinatawag na Pasay, na siyang pinagmulan ng bayan na kilala. sa parehong pangalan, dahil naayos niya doon ang kanyang tirahan bilang may-ari ng lupa, na sinusuportahan ng kanyang ama."'' </blockquote>Bagama't tiyak na itinakda ni Huerta na ang mga pinuno ng Namayan at ang pamayanang tinatawag na Pasay ay magkamag-anak, ang tiyak na katangian ng kanilang relasyon noong 1500s ay hindi malinaw: Itinala ni Scott na sa panahong iyon, ang mga pinuno ng Pasay ay nakipag-ugnayan sa mga Espanyol mismo sa halip na "Rajah Kalamayin" nagsasalita sa kanilang ngalan. Ang ilang mga lokal na tradisyon sa bibig ay binanggit ang anak ni Tagkan na si Pasay bilang isang anak na babae, na pinagkalooban siya ng titulong " ''Dayang-dayang'' " ("prinsesa"). <ref name="Pasay" /> Gayunpaman, ang descriptor na " ''bastardo'' " (bastard), na ginamit ni Huerta, ay panlalaki sa anyo. Binanggit ng mananalaysay na si Grace Odal-Devora na binanggit din ng mga oral na kasaysayan ng Kapampangan ang isang "Sultana Kalangitan", na inilarawan bilang "The Lady of the Pasig" na namuno sa Kaharian ng Namayan. Siya raw ang naging lola ni "Prinsipe Balagtas" (o Bagtas), at sinasabi ng alamat na ang mga Kapampangan ay nagmula sa kanya. Sinabi ni Odal na ito ay nagpapakita ng pagkakaugnay ng mga naghaharing elite sa Tagalog. Ang mga pinuno ng Namayan mula sa panahon ng kolonyal na pakikipag-ugnayan (mga 1570s) pabalik sa tatlong naunang henerasyon, ay dokumentado ni Franciscan Historian Fray Felix Huerta sa akdang ''Estado geográfico, topográfico, estadístico, histórico-religioso de la santa y apostólica Provincia de San Gregorio Magno'' ("Heograpikal, topograpikal, estadistika, makasaysayan at relihiyosong estado ng banal at apostolikong lalawigan ng St. Gregory the Great"), isang talaan ng mga kasaysayan ng mga misyon ng Pransiskano na ngayon ay pangunahing mapagkukunan para sa mga lokal na kasaysayan ng [[Mga bayan ng Pilipinas|mga munisipalidad ng Pilipinas]] . {| class="wikitable" width="90%" ! width="5%," |Pamagat ! width="5%," | Pangalan ! width="25%" | Mga Tala ! width="5%" | Dokumentadong Panahon ng Pamumuno ! width="5%" | Pangunahing pinagmumulan |- | ''Lakan'' | '''Tagkan'''<ref name="Huerta">{{cite book | last = Huerta | first = Felix, de | author-link = Felix Huerta | title = Estado Geografico, Topografico, Estadistico, Historico-Religioso de la Santa y Apostolica Provincia de San Gregorio Magno | publisher = Imprenta de M. Sanchez y Compañia | year = 1865 | location = Binondo }}</ref> | Pinangalanang "Lacantagcan" ni Huerta at inilarawan bilang pinuno kung kanino ang mga "orihinal na residente" ng Namayan ay natunton ang kanilang pinagmulan<ref name="Huerta" />Ayon ay Nick Joaquin, si Lakan Tagkan ay isang inapo ni Prinsipe Balagtas na isang anak nila Emperador Soledan at Reyna Sasaban ng Sapa.<ref name="JoaquinManila" />{{rp|page=15}} | eksaktong mga taon na hindi naitala; tatlong henerasyon bago ang Calamayin (na ipinapalagay noong 1460s-1490s) c.1470 ayon sa pagkakabilang ni Joaquin<ref name="JoaquinManila" /> | Huerta |- | ''Lakan'' <ref name="Huerta" /> ) | '''Palaba''' | Binanggit ni Huerta <ref name="Huerta" /> bilang "Principal Son" ng Lakan Tagkan. | eksaktong mga taon na hindi naitala; dalawang henerasyon bago ang Calamayin (na ipinapalagay na 1500s-1530s) <ref name="Huerta" /> | Huerta |- | ''Lakan'' <ref name="Huerta" /> ) | '''Laboy''' | Nabanggit ng mga talaang talaangkanan ng Franciscano bilang anak ni Lakan Palaba, at ama ni Lakan Kalamayin. <ref name="Huerta" /> | eksaktong mga taon na hindi naitala; isang henerasyon bago ang Calamayin (na ipinapalagay na 1540s hanggang mga huling bahagi ng 1560s) <ref name="Huerta" /> | Huerta |- | ''Lakan '' | '''Kalamayin''' | tinutukoy ni Scott (1984) bilang '''''Lakan'' Kalamayin''' . <ref name="Scott1994" /><br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> Inilarawan ni Scott (1984) <ref name="Scott1994" /> bilang pinakamahalagang pinuno ng Namayan sa panahon ng pakikipag-ugnayang kolonyal. | kaagad bago at pagkatapos ng pakikipag-ugnayan ng kolonyal na Espanyol ayon kay Scott (ca. 1571–1575) <ref name="Scott1994" /><ref>Si Kalamayin o Calamayin ay hindi nabanggit bilang isang pinuno ng Namayan na unang nakipagsalamuha sa mga Kastila ayon sa kauna-unahang gawa ni Huerta noong 1865, ngunit ito ay pagkakabilang lamang ni WIlliam Henry Scott. Ang nalalaman lamang sa ngayon ay na si Martin ay ang kauna-unahan sa lahi ng mahisteryong angkan ng Namayan na nabinyagan na may pangalang Kastila.</ref> | Huerta |- | (walang pamagat na dokumentado ni Huerta <ref name="Huerta" /> ) | '''''Martin''''' <nowiki>*</nowiki> | <nowiki>*</nowiki> ''Hindi binanggit ni Huerta <ref name="Huerta" /> kung ang anak ni Kalamayin, na binyagan na si "Martin", ay humawak ng posisyon sa gobyerno noong unang bahagi ng panahon ng kolonyal na Espanyol.'' | unang panahon ng kolonyal na Espanyol | Huerta |- |} == Pagkatapos ng kolonisasyon == Nang ang parokya ng Sta. Ang Ana de Sapa ay itinatag noong 1578, pinili ng mga misyonerong [[Franciscano|Pransiskano]] na itayo ang kanilang simbahan, at kalaunan ay isa pang pamayanan, medyo malayo sa sinaunang bayan. Ang resulta ay ang kasalukuyang Santa Ana ay wala na sa orihinal na lugar. Nagdulot ito ng ilang katanungan tungkol sa mga libingan bago ang kolonyal na kamakailang nahukay malapit sa simbahan ng Santa Ana. <ref name="traveleronfoot" />  == Mga sanggunian == {{Reflist|30em}} == Karagdagang pagbabasa == * {{Cite web |title=History of Makati: PRE-SPANISH PERIOD |url=http://www.makati.gov.ph/portal/contents/about_makati/makati_history/prespanish.htm |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080328234953/http://www.makati.gov.ph/portal/contents/about_makati/makati_history/prespanish.htm |archive-date=March 28, 2008 |access-date=February 5, 2008 |website=Makati City Portal |publisher=City Government of Makati}} * Nick Joaquin's Almanac for Manileños * The River Dwellers by Grace P. Odal * {{Cite web |last=Quezon |first=Manuel L. III |author-link=Manuel L. Quezon III |date=May 19, 2008 |title=An Essential Experience |url=http://opinion.inquirer.net/inquireropinion/columns/view/20080519-137375/An-essential-experience |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130701132400/http://opinion.inquirer.net/inquireropinion/columns/view/20080519-137375/An-essential-experience |archive-date=July 1, 2013 |access-date=April 1, 2013 |website=The Long View |publisher=Philippine Daily Inquirer}} [[Kategorya:Kasaysayan ng Kalakhang Maynila]] [[Kategorya:Mga dating bansa sa kasaysayan ng Pilipinas]] 3ea66l9vg0jc12h3j5majma3313chcg 0 326877 2141614 2130437 2024-12-14T17:40:00Z CommonsDelinker 1732 Replacing [[File:Coat_of_arms_of_Kingdom_of_Kartli-Kakheti.svg]] with [[File:Coat_of_arms_of_the_Kingdom_of_Kartli-Kakheti.svg]] (by [[c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR6|Criterion 6]]). 2141614 wikitext text/x-wiki {{multiple issues| {{more citations needed|date=Enero 2024}} {{MOS|date=Enero 2024}} {{cleanup|date=Enero 2024|reason=Kailangan ayusin ang balarila at pagkakasulat. Kailangan isalin din ang mga banyagang salita.}} }}{{Infobox coat of arms |name = Coat of arms of Georgia |image = Greater coat of arms of Georgia.svg |image_width = 250 |middle = Lesser coat of arms of Georgia.svg |middle_width = 100 |middle_caption = Lesser |lesser = |lesser_width = |lesser_caption = |armiger = [[Georgia (country)|Georgia]] |year_adopted = 1 October 2004 (latest rendition) |crest = Iverian (Georgian) crown [[Or (heraldry)|Or]] |torse = |shield = On a [[purpure]] field is depicted a silver rider on a silver horse and with a silver spear ending with a golden cross, Saint George with a golden halo, striking a silver dragon.<ref name="EMBLEM">[https://matsne.gov.ge/ka/document/view/32764?publication=12#! On the State Emblem of Georgia, Article 3]</ref> |supporters = two [[Lion (heraldry)|lion]]s [[rampant]] [[Or (heraldry)|Or]] |compartment = Stylized grape vine ornament Or |motto = '''ძალა ერთობაშია''' <br> ''Dzala Ertobashia'' <br> "Strength is in Unity" |orders = |other_elements = |earlier_versions = |use = }} Ang '''eskudo ng [[Heorhiya]]''' ay isa sa mga [[pambansang simbolo]]s ng [[Georgia (bansa)|Georgia]]. Ang [[coat of arms]] ay bahagyang nakabatay sa medieval arms ng Georgian [[Bagrationi|royal house]] at nagtatampok ng [[Saint George]], ang tradisyonal na [[patron saint]] ng Georgia. Bilang karagdagan kay St. George, ang orihinal na panukala ay may kasamang karagdagang [[heraldic]] na elemento na makikita sa royal seal, gaya ng [[seamless robe of Jesus]], ngunit ito ay itinuring na labis na relihiyoso at hindi isinama sa huling bersyon .<ref>საქართველოს პარლამენტი, ''"საქართაპრთაო ენტის განათლების, მეცნიერების, კუატტ ორტის კომიტეტის გასვლითი სხდომის მ'ის მ'ის მ'ის -ოქტომბერი 2004</ref> ==Opisyal na paglalarawan== ''Ang Eskudo ng Estado ng Georgia ay isang heraldic na kalasag, sa pupure field nito ay inilalarawan ang isang [[Argent|pilak]] na sakay sa isang pilak na kabayo at may isang pilak na sibat na nagtatapos sa isang [[O (heraldry)|gintong] ] krus, Saint George na may gintong halo, na tumama sa isang silver dragon. Ang kalasag ay nakoronahan ng korona ng Iverian (Georgian). Ang mga tagasuporta ay dalawang gintong leon, na nakatayo sa isang kompartimento ng inilarawan sa pangkinaugalian na dekorasyon ng ubas ng ubas. Ang kompartimento ay pinalamutian ng isang silver-purple motto ribbon (mukha ay pilak, likod ay lila). Sa pilak na patlang ng laso na may itim na Mkhedruli na mga titik ay nakasulat ang motto na "ძალა ერთობაშია" ("Ang lakas ay nasa pagkakaisa"). Sa laso, sa simula at dulo ng inskripsiyon, ay inilalarawan ang mga purpure heraldic crosses.''<ref name="EMBLEM"/> Kahit na ang kalasag ay opisyal na inilarawan bilang purpure, ito ay madalas na inilalarawan bilang pula. ==Dating coat of arms== [[File:Constitution of Georgia (Country).jpg|thumb|The 1990&ndash;2004 coat of arms on the Georgian constitution]] * '''1918&ndash;1921 at 1991&ndash;2004:''' Ang coat of arm na ito ay ginagamit ng [[Democratic Republic of Georgia]] sa buong pag-iral nito noong 1918–1921. Kahit na ang paggamit kay Saint George bilang [[patron saint]] ng Georgia ay matagal nang tradisyon, may ilang mga talakayan tungkol sa iba pang mga posibilidad, ang pangunahing isa ay [[Amiran-Darejaniani|Amiran]], bilang simbolo ng paglaban ng Georgia para sa kalayaan mula sa [[Russian Empire]]. Gayunpaman, isang desisyon ang ginawang pabor kay Saint George. Ibinalik sa ibang anyo noong 1991, ang coat of arm na ito ay pinalitan ng kasalukuyang noong 2004. Sa mahigpit na pagsasalita, ang mga sandata na ito ay isang pambansang sagisag, dahil hindi katulad ng kasalukuyang mga sandata, hindi ito sumusunod sa mga tuntunin ng [[Heraldry|heraldic]]. * '''1801&ndash;1917:''' Bago ang 1917, nang ang Georgia ay bahagi ng Imperyo ng Russia, ang Georgian na coat of arms ay lumitaw sa Greater Coat of Arms ng [[Russian Empire]], bilang bahagi ng coat of arms ng [[Caucasus]]. Nagpakita ito noon bilang sentro [[inescutcheon]], at nabasa tulad ng sumusunod: ''O, na may imahe ni Saint George Martyr the Victorious na nakasuot ng kumpletong baluti na si Azur na may krus sa kanyang dibdib, na may lumilipad na balabal na si Gules, nakasakay sa kabayo [[Sable (heraldry)|Sable]] nang buong bilis, ang huli ay nagtakip may telang kabayo na si Gules, may palawit O, tinatapakan ang gumagapang na ahas [[Vert (heraldry)|Vert]], may pakpak na Sable, may mata at may dila na si Gules, na ang ulo ay tinusok ng sibat ng santo na si Gules.'' * '''Bago ang 1801:''' Ang mga eskudo ay kadalasang yaong sa [[Bagrationi dynasty|Bagrationi]], na nag-aangking may [[King David]] sa kanilang mga ninuno, at kasama ang mga elemento tulad ng [[Lyre|lyra]] at [[sling () ni Haring David. sandata)|sling]], o ang [[Holy Tunic]]. <gallery> File:Gerb Gruzinskii (2).svg|Greater coat of arms of the Georgian royal house File:Coat of arms of the Kingdom of Kartli-Kakheti.svg|Coat of arms of Kingdom of Kartli-Kakheti (1762&ndash;1801) File:Vakhtang Iraklievich and Darya Georgievna of Georgia's grave in Blagoveschenskaya church 03 by shakko.JPG|An 1807 metalwork of the Georgian royal coat of arms File:Coat of Arms of Democratic Republic of Georgia.svg|Emblem used by the [[Democratic Republic of Georgia|First Republic]] (1918&ndash;1921). File:Emblem of the Georgian SSR.svg|[[Emblem of the Georgian Soviet Socialist Republic]] (1921-1990) File:Coat of arms of the Democratic Republic of Georgia.svg|Coat of arms of the Republic of Georgia (1990-2004) File:Crown of George XII of Georgia.jpeg|The lost crown of King [[George XII of Georgia|George XII]], painted by [[Fedor Solntsev]] from the [[Kremlin Armoury|Kremlin Museum]] </gallery> hriqxys3y6muc5zh4d8fxzykuhr44ha 0 329067 2141631 2141308 2024-12-14T21:24:37Z Ivan P. Clarin 84769 /* 38. Mababang Presyon (26W) */ 2141631 wikitext text/x-wiki {{multiple issues| {{more citations needed|date=Mayo 2024}} {{MOS|date=Mayo 2024}} }} {{Ambox/core|issue={{Hidden|header='''Mga paalala patungkol sa artikulo:'''|headerstyle=text-align:left;|content=* Ginagamit ng artikulong ito '''ang mga pangalan ng bagyong binigay ng PAGASA''', kung may binigay man sila. Kung wala, gagamitin ang pangalang binigay ng JMA, at kung wala rin itong binigay na pangalan, gagamitin ang pangalang binigay ng JTWC. Maliban sa pangalan ng PAGASA, ang mga pangalan ng bagyo ay ''nakapahilis''. * Ginagamit ng artikulong ito ang '''oras ng Pilipinas (UTC/GMT+8)''' maliban lamang kung isinaad mismo ang ibang sona.}}}} {{Infobox hurricane season | Basin = WPac | Year = 2024 | First storm formed = Mayo 23, 2024 | Last storm dissipated = Hindi pa tukoy | Track = 2024 Pacific typhoon season summary.png | Strongest storm name = [[Bagyong Enteng (2024)|Enteng (''Yagi'')]] at [[Bagyong Julian (2024)|Julian (''Krathon'')]] | Strongest storm pressure = 915 | Strongest storm winds = 105 | Average wind speed = 10 | Total depressions = 33 | Total storms = 21 | Total hurricanes = 7 | Total intense = 2 {{small|(di-opisyal)}} | Fatalities = 1,153 kabuoan | Damages = 26800 | Damagespost = [[Piso ng Pilipinas|PHP]]1.6 trilyon | five seasons = [[Panahon ng bagyo sa Pasipiko ng 2022|2022]], [[Panahon ng bagyo sa Pasipiko ng 2023|2023]], '''2024''', ''[[Panahon ng bagyo sa Pasipiko ng 2025|2025]]'', [[Panahon ng bagyo sa Pasipiko ng 2026|2026]]'' }} Ang '''panahon ng bagyo sa Pasipiko ng 2024''' ay ang panahon ng [[bagyo]] na taunang nagaganap sa hilagang-kanlurang bahagi ng [[Karagatang Pasipiko]]. Bagamat taunan, nagiging aktibo ito pagsapit ng buwan ng Mayo hanggang Oktubre. Ang unang bagyo na nabuo at pinangalanan sa loob ng [[Sakop na Responsibilidad ng Pilipinas|lugar ng responsibilidad]], Aghon, ay nabuo noong Mayo 22 na kalaunan ay tumama sa [[Pilipinas]] at lumakas bilang ang unang matinding bagyo ng taon. Limitado ang artikulong ito sa Karagatang Pasipikong nasa itaas ng ekwador sa pagitan ng 100° silangan at ika-180 meridyan. Sa loob ng bahaging ito ng Pasipiko, may dalawang pangunahing ahensiyang nagpapangalan sa mga bagyo na nagiging dahilan para magkaroon ng dalawang pangalan ang iisang bagyo. Papangalanan ng [[Japan Meteorological Agency|Ahensiyang Pampanahon ng Hapon]] (''Japan Meteorological Agency'', JMA) ang isang sama ng panahon kung ito ay may 10-minutong napapanatiling bilis ng hangin na hindi bababa sa 65 kilometro kada oras (40 milya kada oras) saanman sa nasasakupang lugar, samantalang pinapangalanan naman ng [[Pangasiwaan ng Pilipinas sa Serbisyong Atmosperiko, Heopisiko, at Astronomiko]] (PAGASA) ang mga dumadaan na bagyo o nagiging depresyong tropikal (tropical depression) sa loob ng kanilang [[Sakop na Responsibilidad ng Pilipinas|lugar ng responsibilidad]] sa pagitan ng 135° sa silangan hanggang 115° sa silangan at sa pagitan ng 5° hilaga hanggang 25° hilaga kahit na wala pang binibigay na pangalan ang JMA. Ang mga minamanmanan na depresyon ng ''Joint Typhoon Warning Center'' (JTWC) ng [[Estados Unidos]] ay binibigyan ng isang numero at hulaping "W." Ginagamit ng artikulong ito ang pangalan na binigay ng PAGASA. Para naman sa mga bagyong di pinangalanan ng PAGASA, gagamitin ang pangalan nito sa buong mundo, nang <nowiki>''nakapahilis''</nowiki>. {{clear}} ==Pagtataya== {| class="wikitable" style="float:right" |+Mga pagtataya sa panahong 2024 !Petsa ng pagtataya ng {{Abbr|TSR|Tropical Storm Risk (''Banta ng Tropikal na Bagyo'')}} !Bagyo !Malubhang bagyo !Matinding bagyo !{{Abbr|ACE|Accumulated Cyclone Energy (''Maiipong Lakas ng Bagyo'')}} !Sanggunian |- |<small>Kadalasan (1991–2020)</small> |25.5 |16.0 |9.3 |301 |<ref name="TSR May">{{cite report |url=http://www.tropicalstormrisk.com/docs/TSRNWPForecastMay2024.pdf |last1=Lea |first1=Adam |last2=Wood |first2=Nick |date=May 7, 2023 |title=Extended Range Forecast for Northwest Pacific Typhoon Activity in 2024 |trans-title=Pagtatayang Pinalawig ang Sakop Para Sa Aktibidad Sa Hilagang-kanlurang Pasipiko ng 2024 |publisher=Tropical Storm Risk Consortium |language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20230506091817/http://www.tropicalstormrisk.com/docs/TSRNWPForecastMay2024.pdf |archive-date=May 6, 2023 |access-date=May 7, 2023 |url-status=live}}</ref> |- |Mayo 7, 2024 |25 |15 |7 |225 |<ref name="TSR May" /> |- |Hulyo 5, 2024 |24 |14 |7 |211 |<ref name="TSR July">{{cite report|url=http://www.tropicalstormrisk.com/docs/TSRNWPForecastJuly2024.pdf|last1=Lea|first1=Adam|last2=Wood|first2=Nick|date=July 5, 2024|title=Early July Forecast for Northwest Pacific Typhoon Activity in 2024|trans-title=Maagang Hulyong Pagtataya Para Sa Aktibidad Sa Hilagang-kanlurang Pasipiko ng 2024|publisher=Tropical Storm Risk Consortium|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20240720115822/https://www.tropicalstormrisk.com/docs/TSRNWPForecastJuly2024.pd|archive-date=July 20, 2024|access-date=Setyembre 2, 2024|url-status=}}</ref> |- |Agosto 7, 2024 |24 |14 |7 |177 |<ref name=":0">{{Cite report|date=Agosto 7, 2024|last1=Lea|first1=Adam|last2=Wood|first2=Nick|title=Early August Forecast for Northwest Pacific Typhoon Activity in 2024|language=en|url=http://www.tropicalstormrisk.com/docs/TSRNWPForecastAugust2024.pdf|trans-title=Maagang Agostong Pagtataya Para Sa Aktibidad Sa Hilagang-kanlurang Pasipiko ng 2024}}</ref> |- !Petsa ng Pagtataya ng PAGASA !Sakop ! colspan="2" |Bagyo ! colspan="2" |Sanggunian |- |Enero 15, 2024 |Enero-Marso | colspan="2" |0-2 bagyo | colspan="2" |<ref name="PAG 1">{{cite report |url=https://pubfiles.pagasa.dost.gov.ph/pagasaweb/files/climate/seasonalclimateoutlook/simplified_seasonal_jan-jun2024.pdf |title=Seasonal Climate Outlook January – June 2024 |trans-title=Pana-panahong Pagtataya sa Klima Mula Enero - Hunyo 2024 |date=January 15, 2024 |publisher=Philippine Atmospheric Geophysical and Astronomical Services Administration |access-date=July 23, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240610162019/https://pubfiles.pagasa.dost.gov.ph/pagasaweb/files/climate/seasonalclimateoutlook/simplified_seasonal_jan-jun2024.pdf |archive-date=June 10, 2024 |url-status=live}}</ref> |- |Enero 15, 2024 |Abril-Hunyo | colspan="2" |2-4 bagyo | colspan="2" |<ref name="PAG 1"/> |- |Hunyo 26, 2024 |Hulyo-Setyembre | colspan="2" |6-10 bagyo | colspan="2" |<ref name="PAG 2">{{cite report |url=https://pubfiles.pagasa.dost.gov.ph/climps/climateforum/outlook.pdf |title=161th Climate Forum (July–December 2024) |trans-title= 161th Pagtalakay sa Klima (Hulyo-Disyembre 2024)|date=June 26, 2024 |publisher=Philippine Atmospheric Geophysical and Astronomical Services Administration |access-date=July 23, 2024 |archive-url=https://archive.today/20240719130018/https://pubfiles.pagasa.dost.gov.ph/climps/climateforum/outlook.pdf |archive-date=July 19, 2024 |url-status=live |type=Seasonal Climate Outlook}}</ref> |- |Hunyo 26, 2024 |Oktubre-Disyembre | colspan="2" |4-7 bagyo | colspan="2" |<ref name="PAG 2"/> |- !Panahon ng 2024 !Ahensiya !Bagyo !Mahinang bagyo !Matinding bagyo !{{Abbr|Sang.|sanggunian}} |- |'''Aktwal na aktibidad''' |JMA |33 |21 |7 | |- |'''Aktwal na aktibidad''' |JTWC |23 |18 |9 | |- |'''Aktwal na aktibidad''' |PAGASA |12 |9 |3 | |} Taon-taon naglalabas ang iba't ibang mga ahensiyang pampanahon ng maraming bansa ng kani-kanilang mga pagtataya patungkol sa kung ilan ang mabubuong bagyo sa isang panahon, o di kaya'y ilang bagyo ang makakaapekto sa isang partikular na bansa o rehiyon. Kasama sa mga ahensiyang ito ay ang Konsorsyo sa Peligro ng Bagyo (''Tropical Storm Risk Consortium'') ng University College London, ang [[PAGASA]] ng Pilipinas, at ang Kawanihang Sentral ng Panahon ng [[Taiwan]]. Noong Mayo 7, inilabas ng Tropical Storm Risk (TSR) ang unang pagtataya nito para sa 2024 season, hinulaan na ang tropikal na aktibidad para sa 2024 ay mas mababa sa average na may 25 na pinangalanan bagyo, 15 na bagyo at 7 na malalakas na bagyo. Ito ay sa kadahilanan ng kasalukuyang El Niño sa panahong iyon, na inaasahan na mapalitan sa mahina o katamtamang La Niña sa kalagitnaan ng taon.<ref name="TSR May"/> Sa kanilang pagtataya sa Hulyo, ibinaba nila ang inaasahang mga bagyo para sa taong ito.<ref name="TSR July"/> Pagdating ng Agosto, pinatili nila ang mga bilang ng bagyo ngunit ibinaba ang ACE dahil sa mabagal na pagsisimula ng aktibidad sa taong ito at mababang aktibidad noong unang bahagi ng Agosto. Inaasahan din nila, dahil sa pagkakaroon ng negatibong kondisyon sa Pasipiko noong 2020, posibleng maitala ang pinakababang limang-taunang aktibidad simula noong 1965.<ref name=":0" /> Sa pagtataya naman ng PAGASA para sa unang kalahati ng taon, 0-2 na bagyo ang inaasahang mabubuo o papasok sa kanilang lugar ng responsibilidad para sa buwan ng Enero hanggang Marso habang 2-4 na bagyo naman para sa buwan ng Abril hanggang Hunyo.<ref name="PAG 1"/> Sa kanilang pagtataya naman para sa nalalabing bahagi ng taon, 6-10 na bagyo ang inaasahan nila para sa buwan ng Hulyo hanggang Setyembre at 4-7 na bagyo mula Oktubre hanggang sa katapusan ng taon. {{clear}} == Buod == {{center|1= <timeline> ImageSize = width:1060 height:300 PlotArea = top:10 bottom:80 right:20 left:20 Legend = columns:3 left:30 top:58 columnwidth:270 AlignBars = early DateFormat = dd/mm/yyyy Period = from:01/05/2024 till:31/12/2024 TimeAxis = orientation:horizontal ScaleMinor = grid:black unit:month increment:1 start:01/05/2024 Colors = id:canvas value:gray(0.88) id:GP value:red id:TD value:rgb(0.38,0.73,1) legend:Depresyon_=_≤62_km/h_(≤39_mph) id:TS value:rgb(0,0.98,0.96) legend:Bagyo_=_63-88_km/h_(39-54_mph) id:ST value:rgb(0.80,1,1) legend:Malubhang_bagyo_=_89-117_km/h_(55-73_mph) id:TY value:rgb(0.99,0.69,0.6) legend:Malakas_na_bagyo_=_≥118_km/h_(≥74_mph) Backgroundcolors = canvas:canvas BarData = barset:Hurricane bar:month PlotData = barset:Hurricane width:10 align:left fontsize:S shift:(4,-4) anchor:till from:23/05/2024 till:30/05/2024 color:TY text:"[[Bagyong Aghon|Aghon (Ewiniar)]]" from:30/05/2024 till:01/06/2024 color:TS text:"Maliksi" from:13/07/2024 till:15/07/2024 color:TD text:"03W" from:19/07/2024 till:24/07/2024 color:ST text:"Butchoy (Prapiroon)" from:19/07/2024 till:25/07/2024 color:TY text:"[[Bagyong Carina|Carina (Gaemi)]]" from:04/08/2024 till:07/08/2024 color:TD text: barset:break barset:skip barset:skip barset:skip barset:skip barset:skip from:11/08/2024 till:19/08/2024 color:TY text:"Ampil" from:05/08/2024 till:14/08/2024 color:ST text:"Maria" from:10/08/2024 till:14/08/2024 color:TS text:"Son-Tinh" from:12/08/2024 till:15/08/2024 color:TS text:"Wukong" from:17/08/2024 till:21/08/2024 color:TS text:"Dindo (Jongdari)" from:19/08/2024 till:22/08/2024 color:TD text: barset:break barset:skip barset:skip barset:skip barset:skip barset:skip barset:skip barset:skip barset:skip barset:skip barset:skip from:23/08/2024 till:26/08/2024 color:TD text:"TD" from:19/08/2024 till:19/08/2024 color:TD text:"TD" from:20/08/2024 till:20/08/2024 color:TD text:"TD" barset:break from:21/08/2024 till:01/09/2024 color:TY text:"Shanshan" from:30/08/2024 till:30/08/2024 color:TD text:"TD" from:31/08/2024 till:08/09/2024 color:TY text:"[[Bagyong Enteng|Enteng (Yagi)]]" from:01/09/2024 till:08/09/2024 color:TD text:"Hone" from:02/09/2024 till:06/09/2024 color:TS text:"Leepi" from:04/09/2024 till:06/09/2024 color:TD text: barset:break barset:skip barset:skip barset:skip barset:skip barset:skip from:09/09/2024 till:11/09/2024 color:TD text:"TD" from:09/09/2024 till:18/09/2024 color:TY text:"Ferdie (Bebinca)" from:15/09/2024 till:20/09/2024 color:TS text:"Gener (Soulik)" from:15/09/2024 till:21/09/2024 color:TS text:"Helen (Pulasan)" from:20/09/2024 till:21/09/2024 color:TD text:"Igme" from:24/09/2024 till:27/09/2024 color:TS text:"Cimaron" from:25/09/2024 till:02/10/2024 color:ST text:"Jebi" from:26/09/2024 till:27/09/2024 color:TD text:"TD" barset:break from:26/09/2024 till:02/10/2024 color:TY text:"[[Bagyong Julian|Julian (Krathon)]]" from:05/10/2024 till:11/10/2024 color:TS text:"Barijat" from:06/10/2024 till:07/10/2024 color:TD text:"TD" from:12/10/2024 till:14/10/2024 color:TD text:"TD" from:16/10/2024 till:17/10/2024 color:TD text:"TD" from:19/10/2024 till:26/10/2024 color:ST text:"Kristine (Trami)" from:24/10/2024 till:26/10/2024 color:TS text:"Leon (Kong-rey)" bar:Month width:5 align:center fontsize:S shift:(0,-20) anchor:middle color:canvas from:01/05/2024 till:31/05/2024 text:Mayo from:01/06/2024 till:30/06/2024 text:Hunyo from:01/07/2024 till:31/07/2024 text:Hulyo from:01/08/2024 till:31/08/2024 text:Agosto from:01/09/2024 till:30/09/2024 text:Setyembre from:01/10/2024 till:31/10/2024 text:Oktubre from:01/11/2024 till:30/11/2024 text:Nobyembre from:01/12/2024 till:31/12/2024 text:Disyembre </timeline>}} Walang nabuong bagyo sa halos limang buwan hanggang sa Mayo 22 nang may nabuong isang tropikal na depresyon sa timog-silangan ng [[Palau]]. Ito ay kalaunang pinangalanang ''Aghon'' ng [[PAGASA]]. Sumunod ay nag-landfall si ''Aghon'' nang siyam na beses sa [[Pilipinas]]: [[Isla ng Homonhon]]; [[Giporlos, Eastern Samar]]; mga [[Isla ng Basiao]] at [[Cagduyong]] ng [[Catbalogan, Samar]]; [[Batuan, Masbate]]; [[Masbate City]]; [[Torrijos, Marinduque]]; [[Lucena, Quezon|Lucena]] at [[Patnanungan, Quezon]]. Nang maglaon, ito ay binigyan ng pangalang ''Ewiniar'' ng [[Japan Meteorological Agency|JMA]] at sa kalaunan ay lumakas bilang isang ''typhoon'' sa [[Dagat Pilipinas]]. Kumilos ito papunta sa bansang [[Hapon]] at naging extra-tropikal na bagyo nong Mayo 30. Sa parehong araw, isang panibagong depresyon ang nabuo sa timog-kaliwa ng [[Haikou]] at pinangalanang ''Maliksi'' ng JMA. Kinabukasan ay tumama din ito sa [[Tsina]] at nalusaw noong Hunyo 2. Pagkatapos ng isang buwan ng inaktibidad, isang depresyon ang nabuo ng Hulyo 13 at pinangalanang ''03W'' ng JTWC na kalaunan ay nag-landfall sa bansang [[Vietnam]]. Sumunod, dalawang depresyon ang nabuo sa magkabilang-gilid ng [[Pilipinas]]; ang depresyon sa kanluran ay pinangalanang ''Butchoy'' habang ang nasa silangan ay pinangalanang ''Carina''. Pagkatapos ay agad ding lumabas ng PAR ang bagyong ''Butchoy'' at lumakas bilang bagyong ''Prapiroon'' habang ito ay patungo ng [[Hainan]] habang lumapit naman sa [[Luzon]] ang bagyong ''Carina'' na lumakas din bilang bagyong ''Gaemi''. Noong Hulyo 21, nag-landfall sa Hainan si ''Prapiroon'' habang patuloy na lumalakas at kumikilos na pa-hilaga si ''Gaemi''. Pagkatapos ay lumakas pa si ''Prapiroon'' sa [[Golpo ng Tonkin]] at naglandfall sa Hilagang Vietnam. Dahil sa magandang kondisyon ng kinalalagyan ni ''Gaemi'', mabilis itong lumakas at naging isang super-bagyo, ayon sa PAGASA, habang tinutumbok nito ang bansang [[Taiwan]]. Nang hatinggabi ng Mayo 25, nag-landfall si ''Gaemi'' sa Taiwan at tuluyan na ding nakalabas ng PAR pagkatapos ng ilang oras. ==Mga sistema == ===Nasa loob ng Sakop na Responsibilidad ng Pilipinas=== ====1. Bagyong Aghon (''Ewiniar'')==== {{Main|Bagyong Aghon}} {{Infobox hurricane | Name = Bagyong Aghon (''Ewiniar'') | Basin = WPac | image = Ewiniar 2024-05-26 2310Z.jpg | track = Ewiniar 2024 path.png | formed = Mayo 23 | Dissipated = Mayo 30 | 10-min winds = 75 | 1-min winds = 95 | Pressure = 970 }} Ang '''Bagyong Aghon''' ay ang unang bagyong pumasok sa [[Pilipinas]] sa taong 2024. Ito ay unang namataan bilang Low Pressure Area (LPA) sa layong 350km hilaga ng bansang [[Papua New Guinea]] sa [[Karagatang Pasipiko]]. Ito ay kumikilos sa bilis na 10kph sa direksyong kanluran-hilagang kanluran at naging isang ganap na bagyo sa layong 250 kilometro sa silangan ng [[Dinagat Islands]] sa [[Mindanao]]. Naminsala ang Bagyong Aghon sa mga bansang [[Pilipinas]], [[Taiwan]] at [[Japan]] matapos nitong tahakan ang [[Dagat Pilipinas]] sa [[Karagatang Pasipiko]]. {{clear}} ====4. Bagyong Butchoy (''Prapiroon'')==== {{Infobox hurricane | Name = Bagyong Butchoy (''Prapiroon'') | Basin = WPac | image = Prapiroon 2024-07-22 0400Z.jpg | track = Prapiroon 2024 path.png | formed = Hulyo 19 | Dissipated = Hulyo 25 | 10-min winds = 60 | 1-min winds = 60 | Pressure = 980 }} Namataan ang LPA ng magiging '''Bagyong Butchoy''' sa silangan ng [[Mindanao]]. Unti-unti itong umakyat at tinawid ang [[Visayas]] at [[Timog Luzon]] hanggang sa nakalabas ito ng [[Karagatang Kanlurang Pilipinas|Kanlurang Karagatan ng Pilipinas.]] Pagdating ng 8 p.m. (12:00 UTC) ng Hulyo 19, nabuo ito bilang isang depresyon sa may 535 kilometro kanluran ng [[Tanauan|Lungsod ng Tanuan]] sa [[Batangas]].{{clear}} ====5. Bagyong Carina (''Gaemi'')==== {{Main|Bagyong Carina}} {{Infobox hurricane | Name = Super Bagyong Carina (''Gaemi'') | Basin = WPac | image = Gaemi 2024-07-24 0500Z.jpg | track = Gaemi 2024 path.png | formed = Hulyo 19 | Dissipated = Hulyo 27 | 10-min winds = 90 | 1-min winds = 125 | Pressure = 919 }} Namataan ang isang LPA sa malayong silangan ng [[Silangang Kabisayaan|Silangang Visayas]] sa [[Dagat Pilipinas]] noong Hulyo 19. Pagdating ng 8 p.m. (12:00 UTC) sa parehong araw na iyon, nabuo ito bilang '''Bagyong Carina'''. Kalaunan ay lumapit ito sa Luzon at lumakas na kung saan ay pinangalanang ''Gaemi'' ng JMA ang bagyo. Bago ito tumama sa Taiwan, lumakas ito na kung saan ay idineklara ng PAGASA na naging isang super-bagyo si Carina.{{clear}} ====10. Bagyong Dindo (''Jongdari'')==== {{Refimprove|date=Nobyembre 2024}} {{Infobox hurricane | Name = Bagyong Dindo (''Jongdari'') | Basin = WPac | image = Jongdari 2024-08-19 0450Z.jpg | track = Jongdari 2024 path.png | formed = Agosto 17 | Dissipated = Agosto 21 | 10-min winds = 40 | 1-min winds = 35 | Pressure = 998 }} Namuo ang isang LPA sa silangang bansa ng [[Taiwan]] na pinalangang ''Jongdari'' ng JMA at ''Dindo'' ng [[PAGASA]] sa [[Pilipinas]], Ika 11 Agosto ay kumikilos sa direksyong hilaga ay patuloy na tinatahak ang mga bansang [[Korea]]. {{clear}} ====16. Super Bagyong Enteng (''Yagi'')==== {{Main|Bagyong Enteng}} {{Infobox hurricane | Name = Super Bagyong Enteng (''Yagi'') | Basin = WPac | image = Yagi 2024-09-05 0000Z.jpg | track = Yagi 2024 path.png | formed = Agosto 31 | Dissipated = Setyembre 8 | 10-min winds = 105 | 1-min winds = 140 | Pressure = 915 }} Namataan ng JMA ang isang LPA sa layong 540km (330 mi) sa direksyong hilagang silangan ng [[Palau]] sa [[Karagatang Pasipiko]]. Habang nasa [[Dagat Pilipinas]] ang Bagyong Enteng na nasa bahagi ng [[Baler]], [[Aurora]] ay lumakas ang bagyo na nasa kategoryang Malubhang bagyo (Severe tropical storm) habang tinatawad ang malaking bahagi ng [[Hilagang Luzon]] partikular sa [[CAR]] hanggang sa lumabas ito sa [[Rehiyon ng Ilocos]] at patuloy na tinatawid ang [[Dagat Luzon]]. Habang patuloy na kumikilos ang bagyo mula kategorya 2 hanggang 4 ay nakaalerto ang lalawigan ng [[Hainan]] sa posibleng pagtama ng bagyo, na itinaas sa #Signal 8. partikular sa iba pang lungsod sa [[Hong Kong]] at [[Shenzhen]], Setyembre 6, 2024 ng maglandfall ang bagyo sa [[Hainan]]. {{clear}} ====20. Bagyong Ferdie (''Bebinca'')==== {{Infobox hurricane | Basin = WPac | image = Bebinca 2024-09-15 0445Z.jpg | track = Bebinca 2024 path.png | Formed = Setyembre 9 | Dissipated = Setyembre 18 | 10-min winds = 75 | 1-min winds = 75 | Pressure = 965 }} Ika Setyembre 9 ay isang sirkulasyon ang namataan ng JMA, ang nabuo sa malawak na [[Karagatang Pasipiko]] ay patuloy na tinatahak ang direksyon sa [[Guam]], Setyembre 12 ng pumasok ito sa [[PAR]] ng [[Pilipinas]] at pinangalanang lokal ng [[PAGASA]] bilang #FerdiePH sa pangalang internasyonal na ''Bebinca''. Ay bagyo ay kumikilos sa bilis na 100km at may lakas na 75kph, habang patungo sa direksyon sa [[Dagat Silangang Tsina]] at inaasahang tatama sa lungsod ng [[Shanghai]], Ika Setyembre 16 ng manalasa ang bagyo sa lungsod na nasa Kategoryang 1, #Signal No. 5. {{clear}} ====21. Bagyong Gener (''Soulik'')==== {{Main|Bagyong Gener (2024)}} {{Infobox hurricane | Name = Bagyong Gener (''Soulik'') | Basin = WPac | image = Soulik 2024-09-19 0625Z.jpg | track = Soulik 2024 path.png | Formed = Setyembre 15 | Dissipated = Setyembre 20 | 10-min winds = 35 | 1-min winds = 30 | Pressure = 992 }} Ika Setyembre 15 sa silangang bahagi nsa [[Baler, Aurora]] ay may namamataang isang sama ng panahon bilang LPA (Low Pressure) na kumikilos sa direksyong pa-hilagang kanluran sa bilis na 75kph, Setyembre 16, 11:35 pm ng gabi ng mag-land fall ang bagyo sa bayan ng [[Palanan, Isabela]] at lumabas sa bahagi ng [[Sinait, Ilocos Sur]] ika 5pm ng hapon, Habang patuloy na tinatahak ang direksyong sa [[Kanlurang Dagat Pilipinas]]. {{clear}} ====22. Bagyong Helen (''Pulasan'')==== {{Infobox hurricane | Name = Bagyong Helen (''Pulasan'') | Basin = WPac | image = Pulasan_2024-09-18_0100Z.jpg | track = Pulasan 2024 path.png | Formed = Septyembre 15 | Dissipated = Setyembre 21 | 10-min winds = 45 | 1-min winds = 60 | Pressure = 992 }} Ika Setyembre 16 ay namataan ng JMA ang isang sirkulasyon na nabuo sa bahagi sa [[Saipan]] sa [[Guam]] na pinangalanang "Pulasan" habang kumikilos sa direksyon pa hilagang kanluran sa bilis na 100kph at tinatawid ang bahaging PAR sa [[Pilipinas]] na pinangalan ng PAGASA na pre-Helen PH, Ang bagyo ay patuloy na kumikilos habang tinutumbok ang lalawigan ng [[Fujian]] sa [[Tsina]] sa ika Setyembre 19, 2024. {{clear}} ====23. Bagyong Igme (''17W'')==== {{Infobox hurricane | Name = Bagyong Igme (''17W'') | Basin = WPac | image = Igme_2024-09-21_0455Z.jpg | Track = Igme 2024 path.png | Formed = Setyembre 20 | Dissipated = Setyembre 21 | 10-min winds = 30 | 1-min winds = 30 | Pressure = 1002 }} Namataan ang isang LPA sa 530km silangan hilagang-silangan ng [[Itbayat]], [[Batanes]], Ika Setyembre 20 ng maging isang ganap na bagyo na pinangalanan ng ''PAGASA'' bilang IgmePH. Kumikilos ang bagyo sa direksyong Hilagang Kanluran pa [[Taiwan]]. {{clear}} ====27. Bagyong Julian (''Krathon'')==== {{Main|Bagyong Julian}} {{Infobox hurricane | Name = Super Bagyong Julian (''Krathon'') | Basin = WPac | image = Krathon 2024-10-01 0505Z.jpg | track = Krathon 2024 path.png | Formed = Setyembre 26 | Dissipated = Oktubre 4 | 10-min winds = 105 | 1-min winds = 130 | Pressure = 915 }} Isang sirkulasyon bilang LPA ang namataan ng JMA sa silangang bahagi sa [[Taiwan]] sa [[Dagat Silangang Tsina]] at [[Kapuluan ng Ryukyu]] sa [[Japan]], naganap bilang isang bagyo na pinangalanang Krathon na hango sa bansa sa [[Thailand]], at bagyong JulianPH sa [[Pilipinas]], kumikilos ang bagyo na direksyong paikot mula pa timog silangan pabalik sa direksyon pa hilaga, namataan ang sentro ng bagyo sa layong 75 klm silangan ng [[Basco]], [[Batanes]] na nasa Kategoryang 3. Itinaas ng PAGASA ang super bagyong Julian sa Signal hanggang 4. {{clear}} ====32. Bagyong Kristine (''Trami'')==== {{Main|Bagyong Kristine}} {{Infobox hurricane | Name = Bagyong Kristine (''Trami'') | Basin = WPac | image = Trami 2024-10-22 0600Z.jpg | track = Trami 2024 path.png | Formed = Oktubre 19 | Dissipated = Aktibo | 10-min winds = 50 | 1-min winds = 45 | Pressure = 985 }} Namataan ng JMA ang isang sirkulasyong nabuo ika Oktubre 20 sa kanlurang bahagi ng isla ng Marianas sa [[Guam]], ay kumikilos sa direksyong pa timog kanluran sa bilis na 30kph. Naglandfall ang bagyong Kristine sa [[Divilacan, Isabela]] na nasa kategoryang Malubhang Bagyo, Nag-iwan ang bagyo ng mahigit sa 160+ na mga nasawi, partikular sa [[Rehiyon ng Bicol]] at sa lalawigan sa [[Batangas]] na nag dulot ng malawakang pagbaha at pagguho ng mga lupa, Isa ang bagyong Kristine sa mga deadliest typhoons sa Pilipinas. {{clear}} ====33. Super Bagyong Leon (''Kong-rey'')==== {{Main|Bagyong Leon (2024)}} {{Infobox hurricane | Name = Super Bagyong Leon (''Kong-rey'') | Basin = WPac | image = Kong-rey 2024-10-30 0515Z.jpg | track = Kong-rey 2024 path.png | Formed = Oktubre 24 | Dissipated = Nobyembre 6 | 10-min winds = 100 | 1-min winds = 135 | Pressure = 925 }} Isang sirkulasyon ang namataan ng JMA at JTWC na nasa bahagi ng [[Guam]] ay kumikilos sa direksyong kanluran-hilagang kanluran at patuloy na tinatahak ang rehiyong [[Lambak ng Cagayan]]. Nakataas ang lalawigan ng mga [[Batanes]] at [[Cagayan]] sa Signal 4 hanggang 5. Isa ang super bagyong Leon sa malalakas na bagyo matapos tumama ang mga [[Bagyong Mina]], [[Bagyong Kiko (2021)|Super Bagyong Kiko]] at [[Bagyong Julian]] ====34. Bagyong Marce (''Yinxing'')==== {{Main|Bagyong Marce}} {{Infobox hurricane | Name = Bagyong Marce (''Yinxing'') | Basin = WPac | Formed = Nobyembre 3 | Dissipated = kasalukuyan | image = Yinxing 2024-11-07 0510Z.jpg | track = Yinxing 2024 path.png | 10-min winds = 95 | 1-min winds = 125 | Pressure = 940 }} Ika Nobyembre 3 matapos manalasa ang super bagyong Leon ay namataan ng JMA ang isang sama ng panahon sa [[Karagatang Pasipiko]] na pinangalanang Yinxing mula sa bansang Tsina na pinangalanan ng PAGASA sa lokal na tawag bilang #MarcePH. Unang nag-landfall ang sentro ng bagyo sa bayan ng [[Santa Ana, Cagayan]]. {{clear}} ====35. Bagyong Nika (''Toraji'')==== {{Main|Bagyong Nika}} {{Infobox hurricane | Name = Bagyong Nika (''Toraji'') | Basin = WPac | Formed = Nobyembre 8 | Dissipated = Nobyembre 12 | image = Toraji 2024-11-11 0010Z.jpg | track = Toraji 2024 path.png | 10-min winds = 70 | 1-min winds = 80 | Pressure = 970 }} Ika Nobyembre 8 ng namuo ang isang sirkulasyon sa bahagi ng [[Guam]] na namataan ng JMA sa kanlurang [[Karagatang Pasipiko]], ay tuluyang pumasok sa PAR at pinangalanan ng PAGASA, ng #NikaPH sa [[Pilipinas]], at sa internasyonal na tinawag na ''Toraji''. Naglandfall ang sentro ng bagyo dakong 8:10am ng umaga sa bayan ng [[Dilasag, Aurora]]-[[Dinapigue, Isabela]] area kung saan unang bumagsak ang malalakas na ulan at bugsong hangin na itinaas sa #Signal No. 4 ng PAGASA. {{clear}} ====36. Super Bagyong Pepito (''Man-yi'')==== {{Main|Super Bagyong Pepito}} {{Infobox hurricane | Name = Super Bagyong Pepito (''Man-yi'') | Basin = WPac | Formed = Nobyembre 9 | Dissipated = Nobyembre 20 | image = Man-yi 2024-11-16 0455Z.jpg | track = Man-yi 2024 path.png | 10-min winds = 105 | 1-min winds = 140 | Pressure = 920 }} Ika Nobyembre 9 kasalukuyan ay may isang sirkulasyon na namuo sa bahagi ng [[Micronesia]] na namataan ng JMA at JTWC, Isa ng ganap na bagyo ang dating Tropikal Depresyon (25W) na tinawag na ''Man-yi'' sa internasyonal at sa Pilipinas na lokal na papangalanan ng [[PAGASA]] bilang ''Pepito''. Pumasok ang sirkulasyon ika Nobyembre 14, 2024 ng 7 gabi sa PAR at kumikilos pa direksyon kanluran, timoh kanluran sa bilis na 100kph habang tinutumbok ang mga lalawaigan sa Samar at Kabikulan. {{clear}} ====37. Super Bagyong Ofel (''Usagi'')==== {{Main|Bagyong Ofel}} {{Infobox hurricane | Name = Super Bagyong Ofel (''Usagi'') | Basin = WPac | Formed = Nobyembre 9 | Dissipated = Nobyembre 16 | image = Usagi 2024-11-13 1730Z.jpg | track = Usagi 2024 path.png | 10-min winds = 100 | 1-min winds = 130 | Pressure = 910 }} Isa pang sirkulasyon ang nabuo sa araw ng Nobyembre 9 sa kalagitnaan sa [[Karagatang Pasipiko]] kasabay ng mga nabuong bagyong ''Toraji'' "Nika", ''Man-yi'', ang patuloy na kumikilos sa direksyon pa kanluran. Ay patuloy na binabatayan ng JMA at JTWC sa mga susunod na araw. Ika Nobyembre 12, 2024, 4am ng umaga ay tuluyan ng pumasok ang sentro ng bagyo na pinangalanan ng PAGASA bilang OfelPh at sa internasyonal ay #Usagi sa [[Hapones]] ay [[kuneho]] (bunny). {{clear}} ====38. Mababang Presyon (96W)==== {{Infobox hurricane | Name = Mababang Presyon (96W) | Basin = WPac | Formed = | Dissipated = | image = Temporary cyclone north.svg | track = | 10-min winds = 30 | 1-min winds = 30 | Pressure = 1000 }} Isang sirkulasyon ang namataan sa isang App na Windy.com ay mabubuo sa araw na Disyembre 16 sa susunod na linggo na namataan sa malayong direksyon sa silangan timog silangan ng [[Mindanao]] na inaasahang lalapit sa [[Kabisayaan]] at kung patuloy na lalakas ay papangalan ng PAGASA bilang #Querubin ang ika 17 at unang bagyo sa buwan ng Disyembre 2024. {{clear}} =====Mga bagyo sa bawat buwan ng 2024===== {| class="wikitable sortable" |- | '''[[Buwan (panahon)|Buwan]]''' | {{center|'''[[Bagyo sa Pilipinas|Bagyo]]'''}} |- | Enero || rowspan="4"| <center>{{grey|N/A}}</center> |- | Pebrero |- | Marso |- | Abril |- | Mayo || Aghon |- | Hunyo || <center>{{grey|N/A}}</center> |- | Hulyo || Butchoy, Carina |- | Agosto || Dindo, Enteng |- | Setyembre || Ferdie, Gener, Helen, Igme, Julian |- | Oktubre || Kristine, Leon |- | Nobyembre || Marce, Nika, Ofel, Pepito |- | Disyembre || {{tcname unused|Querubin}}, {{tcname unused|Romina}} |} ===Nasa labas ng Sakop na Responsibilidad ng Pilipinas=== ====2. Bagyong ''Maliksi''==== {{Infobox hurricane | Name = Bagyong ''Maliksi'' | Basin = WPac | image = Maliksi_2024-05-31_0605Z.jpg | track = Maliksi 2024 path.png | formed = Mayo 30 | Dissipated = Hunyo 1 | 10-min winds = 35 | 1-min winds = 30 | Pressure = 998 }} Nabuo si '''Bagyong ''Maliksi'' ''' bilang isang depresyon sa timog-silangan ng [[Haikou]] sa bansang [[Tsina]] noong Mayo 30. Ito ay mabagal na kumilos pa-hilaga hanggang sa pinangalanan ng JMA ang bagyo nang ''Maliksi'' nang sumunod na araw. Ngunit, pinatili ng JTWC ang pagiging depresyon nito hanggang sa mag-landfall ito sa Tsina ng madaling araw ng Hunyo 1. Ito ay nalusaw bilang LPA pagkalipas nang isang araw habang kumikilos pa-silangan patungong [[Taiwan]]. {{clear}} ====3. Bagyong ''03W''==== {{Infobox hurricane | Name = Bagyong ''03W'' | Basin = WPac | image = JMA TD 03 2024-07-13 0600Z.jpg | track = 03W 2024 path.png | formed = Hulyo 13 | Dissipated = Hulyo 15 | 10-min winds = 30 | 1-min winds = 25 | Pressure = 1000 }} {{clear}} ====6. Bagyong ''Ampil''==== {{Infobox hurricane | Name = Bagyong ''Ampil'' | Basin = WPac | image = Ampil 2024-08-16 0400Z.jpg | track = Ampil 2024 path.png | formed = Agosto 4 | Dissipated = Agosto 19 | 10-min winds = 85 | 1-min winds = 115 | Pressure = 950 }} Noong Agosto 3, sinimulan ng JTWC na subaybayan ang isang lugar ng convection 976 km (606 mi) silangan ng Kadena Air Base noong Agosto 3. Sa 18:00 (UTC) sa parehong araw, itinalaga ng JMA ang sistema bilang isang lugar na may mababang presyon. Gayunpaman, sa sumunod na araw, ang sistema ay na-upgrade sa isang tropikal na depresyon. Humina ang depresyon at huling nabanggit ng JMA noong Agosto 7. Ang kaguluhan ay lumiko sa timog ng Ryukyu Islands sa loob ng ilang araw bago ito muling itinalaga ng JMA bilang isang tropikal na depresyon noong Agosto Pagkalipas ng ilang oras, kinilala nila ang sistema bilang isang tropikal na depresyon, na itinalaga ito bilang 08W. Hindi nagtagal, napansin ng JMA na lumakas ito at naging tropical storm at pinangalanan itong Ampil {{clear}} ====7. Bagyong ''Maria''==== {{Infobox hurricane | Name = Bagyong ''Maria'' | Basin = WPac | image = Maria 2024-08-09 0325Z.jpg | track = Maria 2024 path.png | formed = Agosto 5 | Dissipated = Agosto 14 | 10-min winds = 55 | 1-min winds = 70 | Pressure = 980 }} Isang sirkulasyon ang namataan ng [[Japan Meteorological Agency|JMA]] sa layong 150km timog ng [[Tokyo]]-[[Yokohama]] sa [[Japan]], ng maging isang ganap na bagyo noong Agosto 5 na pinangalanang ''Maria'' at tinatahak ang direksyong hilagang kanluran, patungo ang bagyo sa lalawigan ng Miyagi at patuloy na tinatahak ang direksyon sa lungsod ng Sendai. {{clear}} ====8. Bagyong ''Son-Tinh''==== {{Infobox hurricane | Name = Bagyong ''Son-Tinh'' | Basin = WPac | image = Son-Tinh 2024-08-12 0230Z.jpg | track = Son-Tinh 2024 path.png | formed = Agosto 10 | Dissipated = Agosto 14 | 10-min winds = 35 | 1-min winds = 40 | Pressure = 944 }} {{clear}} ====9. Bagyong ''Wukong''==== {{Infobox hurricane | Name = Bagyong ''Wukong'' | Basin = WPac | image = 09W 2024-08-12 2350Z.jpg | track = Wukong 2024 path.png | formed = Agosto 12 | Dissipated = Agosto 15 | 10-min winds = 35 | 1-min winds = 30 | Pressure = 1002 }} {{clear}} ====14. Bagyong ''Shanshan'' ==== {{Infobox hurricane | Name = Bagyong ''Shanshan'' | Basin = WPac | image = Shanshan 2024-08-27 0425Z.jpg | track = Shanshan 2024 track.png | formed = Agosto 21 | Dissipated = Setyembre 1 | 10-min winds = 95 | 1-min winds = 115 | Pressure = 935 }} {{clear}} ==== 17. Bagyong ''Hone'' ==== {{Infobox hurricane | Name = Bagyong ''Hone'' | Basin = WPac | image = Hone 2024-09-03 0650Z.jpg | track = Hone 2024 path.png | formed = Setyembre 1 (pumasok) | Dissipated = Setyembre 8 | 10-min winds = 30 | 1-min winds = 30 | 1-min prefix = (subtropikal) | Pressure = 1004 }} {{clear}} ==== 18. Bagyong ''Leepi'' ==== {{Infobox hurricane | Name = Bagyong ''Leepi'' | Basin = WPac | image = Leepi 2024-09-06 0235Z.jpg | track = Leepi 2024 path.png | formed = Setyembre 2 | Dissipated = Setyembre 6 | 10-min winds = 35 | 1-min winds = 35 | Pressure = 1002 }} {{clear}} ====24. Bagyong ''Cimaron'' ==== {{Infobox hurricane | Name = Bagyong ''Cimaron'' | Basin = WPac | image = Cimaron 2024-09-25 0048Z.jpg | track = Cimaron 2024 path.png | Formed = Setyembre 24 | Dissipated = Setyembre 27 | 10-min winds = 35 | 1-min winds = 35 | Pressure = 1002 }} {{clear}} ====25. Bagyong ''Jebi'' ==== {{Infobox hurricane | Name = Bagyong ''Jebi'' | Basin = WPac | Formed = Setyembre 25 | Dissipated = Oktubre 2 | image = Jebi 2024-10-01 0330Z.jpg | track = Jebi 2024 path.png | 10-min winds = 60 | 1-min winds = 70 | Pressure = 985 }} {{clear}} ====28. Bagyong ''Barijat''==== {{Infobox hurricane | Name = Bagyong ''Barijat'' | Basin = WPac | image = Barijat 2024-10-09 AquaMODIS.jpg | track = Barijat 2024 path.png | Formed = Oktubre 5 | Dissipated = Oktubre 11 | 10-min winds = 45 | 1-min winds = 50 | Pressure = 990 }} {{clear}} ===Iba pang Sistema=== * 11. Isang depresyon ang nabuo sa Dagat Pilipinas noong Agosto 19 ngunit nalusaw noong Agosto 22. Ngunit, nabuo muli ito bilang isang depresyon noong sumunod na araw habang binabaybay ang dagat sa timog ng [[Hapon]]. Dahil sa paparating na Bagyong ''Shanshan'', kumilos and depresyon pa-timog kanluran hanggang sa nalusaw ito noong Agosto 26. * 12. Isang depresyon ang nabuo sa kanluran ng [[Kyushu]] noong Agosto 19 na kalaunan ay kumilos pa-hilaga at nalusaw sa parehong araw. * 13. Noong Agosto 20, isang depresyon ang nabuo sa timog-silangan ng Hapon na agad ding nalusaw. * 15. Isang depresyon ang nabuo muli sa timog-silangan ng Hapon noong Agosto 30 at nalusaw din ito noong 2 a.m. ng Agosto 31 (18:00 UTC Agosto 30). * 19. Noong Setyembre 4, isang depresyon ang nabuo sa Dagat Pilipinas. Ito ay huling minarkahan ng JMA noong 8 a.m. ng Setyrembre 6 (00:00 UTC) na kung saan ay humina ito bilang isang LPA. Pagkalipas ng tatlong araw araw, minarkahan ito muli bilang isang depresyon na kung saan ay kumilos ito papunta sa Silangang Tsina hanggang sa tumama ito noong Setyembre 11. Nalusaw ito kinabukasan. * 26. Noong Setyrembre 26, may nabuong depresyon sa kanluran ng Guam ngunit ito ay nalusaw kinabukasan. * 29. Isang depresyon ang nabuo sa kanluran ng Guam noong Oktubre 6. Dahil sa kalapitan nito sa isang depresyon na magiging Bagyong ''Barijat'', nagkaroon ng Fujiwhara effect sa pagitan ng dalawang bagyo na naging sanhi para ang depresyon ay kumilos pa-silangan at mahigop sa sirkulasyon ng pangalawang bagyo kinabukasan. * 30. Noong Oktubre 12, may nabuong depresyon sa hilagang-silangan ng Mukojima. Dahil sa pagkakaroon ito ng parehong tropikal at ekstra-tropical na katangian ay itinuring ito ng JTWC na isang sub-tropikal na sistema. Kalaunan, tuluyan ito naging ekstra-tropikal at huling minarka na ito ng JMA bilang isang depresyon noong Oktubre 14. * 31. Noong Oktubre 16, isang depresyon ang nabuo sa hilaga ng Mikronesia ngunit ito rin ay agad humina bilang isang LPA sa parehong araw. Ang nagmulang LPA mula dito ay nag-ambag sa pamumuo ng Bagyong Kristine. {{clear}} ==Pagpapangalan== ===Pilipinas=== {{See also|Talaan ng mga rinetirong pangalan ng bagyo sa Pilipinas}} Gagamitin ng PAGASA ang mga pangalang huling ginamit noong [[Panahon ng bagyo sa Pasipiko ng 2020|panahon ng 2020]], kung saan 22 ang pumasok sa [[Sakop na Responsibilidad ng Pilipinas|Sakop na Responsibilidad]] nito. Ang mga pangalang ''Aghon'', ''Querubin'', ''Romina'' and ''Upang'' ay inaasahang gagamitin sa kauna-unahang pagkakataon sa taong ito, matapos nitong palitan ang mga pangalang ''[[Bagyong Ambo (2020)|Ambo]]'', ''[[Bagyong Quinta|Quinta]]'', ''[[Super Bagyong Rolly|Rolly]]'' at ''[[Bagyong Ulysses|Ulysses]]''. '''{{Color box|lightyellow|border=darkgray}}''' '''Mga bagong ipinangalan''' {| class="wikitable" style="float:right;" |- ! colspan=5| Main list |- | [[Bagyong Aghon (2024)|AGHON]] || BUTCHOY || [[Bagyong Carina|CARINA]] || DINDO || '''[[Bagyong Enteng (2024)|ENTENG]]''' |- | FERDIE || GENER || HELEN || IGME || [[Bagyong Julian (2024)|JULIAN]] |- | [[Bagyong Kristine|KRISTINE]] || [[Bagyong Leon (2024)|LEON]] || [[Bagyong Marce|MARCE]] || [[Bagyong Nika|NIKA]] || [[Bagyong Ofel|OFEL]] |- | [[Super Bagyong Pepito|PEPITO]] || style="background-color:lightyellow;"|{{tcname unused|QUERUBIN}} || style="background-color:lightyellow;"|{{tcname unused|ROMINA}} || {{tcname unused|SIONY}} || {{tcname unused|TONYO}} |- | style="background-color:lightyellow;"|{{tcname unused|UPANG}} || {{tcname unused|VICKY}} || style="background-color:lightyellow;"|{{tcname unused|WARREN}} || {{tcname unused|YOYONG}} || {{tcname unused|ZOSIMO}} |- ! colspan="5"| Auxiliary list (2024) |- | {{tcname unused|Alakdan}} || {{tcname unused|Baldo}} || {{tcname unused|Clara}} || {{tcname unused|Dencio}} || {{tcname unused|Estong}} |- | {{tcname unused|Felipe}} || {{tcname unused|Gomer}} || {{tcname unused|Heling}} || {{tcname unused|Ismael}} || {{tcname unused|Julio}} |- |} {{clear}} ===Internasyonal=== Ang JMA ang nagpapangalang sa mga bagyong may taglay na 65 kilometro kada oras o higit pa, sa loob ng 10 minuto. Ito ay kinukuha nila sa listahan ng 140 na pangalan, na nanggaling sa 14 na bansa at teritoryo na kabilang sa komite ng ESCAP/WMO. {|style="width:100%;" | *Ewiniar (2401) *Maliksi (2402) *Gaemi (2403) *Prapiroon (2404) *Maria (2405) *Son-Tinh (2406) *Ampil (2407) | *Wukong (2408) *Jongdari (2409) *Shanshan (2410) *Yagi (2411) *Leepi (2412) *Bebinca (2413) *Pulasan (2414) | * Soulik (2415) * Cimaron (2416) * Jebi (2417) * Krathon (2418) * Barijat (2419) * Trami (2420) * Kong-rey (2421) | * Yinxing (2422) * Toraji (2423) *{{tcname active|Man-yi (2424)}} *Usagi (2425) *{{tcname unused|Pabuk}} *{{tcname unused|Wutip}} *{{tcname unused|Sepat}} |} {{clear}} ==Epekto sa Panahon== {{Pacific areas affected (Top)|year=2024}} |- | colspan="9" style="text-align: center;" | '''Mga pumasok o nabuo sa loob ng Sakop na Responsibilidad ng Pilipinas''' |- | Aghon (''Ewiniar'')|| {{Sort|240523|Mayo&nbsp;23–30}} || style="background:#{{storm color|TY}}" |{{Sort|3|Malakas na bagyo}} || style="background:#{{storm color|TY}}" | {{convert|75|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TY}}" |{{convert|970|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || [[Pilipinas]], [[Hapon]], [[Alaska]] || $20.88 milyon {{small|([[Piso ng Pilipinas|PHP]] 1.19 bilyon)}} || {{ntsh|6}} 6 ||<ref name=Aghonph/> |- | Buchoy (''Prapiroon'')|| {{Sort|240719|Hulyo&nbsp;19–24}} || style="background:#{{storm color|STS}}" |{{Sort|2|Malubhang bagyo}} || style="background:#{{storm color|STS}}" | {{convert|60|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|STS}}" |{{convert|980|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Pilipinas, [[Timog Tsina]], [[Vietnam]], [[Laos]], [[Thailand]], [[Cambodia]] || >$18.9 milyon {{small|([[Piso ng Pilipinas|PHP]] >1.08 bilyon)}} || {{ntsh|23}} 23 || |- | Carina (''Gaemi'')|| {{Sort|240719|Hulyo&nbsp;19–27}} || style="background:#{{storm color|TY}}" |{{Sort|3|Malakas na bagyo}} || style="background:#{{storm color|TY}}" | {{convert|90|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TY}}" |{{convert|940|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Pilipinas, [[Taiwan]], [[Silangang Tsina]], [[Mga Isla ng Yaeyama]], [[Indonesia]], Cambodia, [[Singapore]], [[Hilagang Korea]] || $305 milyon {{small|([[Piso ng Pilipinas|PHP]] 17.23 bilyon)}} || {{ntsh|126}} 126 || |- | Dindo (''Jongdari'')|| {{Sort|240817|Agosto&nbsp;17-21}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{Sort|1|Bagyo}} || style="background:#{{storm color|TS}}" | {{convert|40|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{convert|998|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Taiwan, [[Mga Isla ng Miyako]], Mga Isla ng Yaeyama, [[Korea|Tangway ng Korea]] || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- | Enteng (''Yagi'')|| {{Sort|240831|Agosto&nbsp;31-Setyembre&nbsp;8} || style="background:#{{storm color|TY}}" |{{Sort|3|Malakas na bagyo}} || style="background:#{{storm color|TY}}" | {{convert|105|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TY}}" |{{convert|915|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || [[Palau]], Pilipinas, Timog Tsina, [[Hong Kong]], Vietnam, Laos, Thailand, Myanmar || >$16.6 bilyon {{small|([[Piso ng Pilipinas|PHP]] 517 bilyon)}} || {{ntsh|840}} 840 || |- | Ferdie (''Bebinca'')|| {{Sort|240909|Setyembre&nbsp;9-18}} || style="background:#{{storm color|TY}}" |{{Sort|3|Malakas na bagyo}} || style="background:#{{storm color|TY}}" | {{convert|70|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TY}}" |{{convert|965|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || [[Guam]], [[Hilagang Kapuluang Mariana]], Pilipinas, [[Mga Isla ng Ryukyu]], Silangang Tsina || $1.42 bilyon || {{ntsh|8}} 8 || |- | Gener (''Soulik'')|| {{Sort|240915|Setyembre&nbsp;15-20}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{Sort|1|Bagyo}} || style="background:#{{storm color|TS}}" | {{convert|35|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{convert|992|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Pilipinas, Vietnam, Laos, Thailand, Cambodia, Myanmar || $22.63 milyon || {{ntsh|29}} 29 || |- | Helen (''Pulasan'')|| {{Sort|240915|Setyembre&nbsp;15-21}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{Sort|1|Bagyo}} || style="background:#{{storm color|TS}}" | {{convert|45|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{convert|992|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Guam, Hilagang Kapuluang Mariana, Pilipinas, Silangang Tsina, Timog Korea, Hapon || Di-alam || {{ntsh|12}} 12 || |- | Igme (''17W'')|| {{Sort|240920|Setyembre&nbsp;20-21}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{Sort|0|Depresyon}} || style="background:#{{storm color|TD}}" | {{convert|30|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{convert|1002|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Pilipinas, Taiwan, Mga Isla ng Ryukyu, Silangang Tsina || Di-alam || {{ntsh|0}} Wala || |- | Julian (''Krathon'')|| {{Sort|240926|Setyembre&nbsp;26-Oktubre&nbsp;4}} || style="background:#{{storm color|TY}}" |{{Sort|3|Malakas na bagyo}} || style="background:#{{storm color|TY}}" | {{convert|105|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TY}}" |{{convert|915|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Pilipinas, Taiwan, Mga Isla ng Ryukyu || $336 milyon || {{ntsh|18}} 18 || |- | Kristine (''Trami'')|| {{Sort|241019|Oktubre&nbsp;19-aktibo}} || style="background:#{{storm color|STS}}" |{{Sort|2|Malubhang bagyo}} || style="background:#{{storm color|STS}}" | {{convert|50|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|STS}}" |{{convert|985|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Palau, Pilipinas, Taiwan || $83.2 milyon || {{ntsh|82}} 82 || |- | Leon (''Kong-rey'') || {{Sort|241024|Oktubre&nbsp;24-aktibo}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{Sort|1|Bagyo}} || style="background:#{{storm color|TS}}" | {{convert|35|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{convert|994|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Guam, Hilagang Kapuluang Mariana || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- | colspan="9" style="text-align: center;" | '''Mga nasa labas ng Sakop na Responsibilidad ng Pilipinas''' |- |''Maliksi''|| {{Sort|240530|Mayo&nbsp;30–Hunyo&nbsp;1}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{Sort|1|Bagyo}} || style="background:#{{storm color|TS}}" | {{convert|35|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{convert|998|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || [[Timog Tsina]], Taiwan || Di-alam || {{ntsh|0}} Wala || |- |''03W''|| {{Sort|240713|Hulyo&nbsp;13–15}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{Sort|0|Depresyon}} || style="background:#{{storm color|TD}}" | {{convert|30|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{convert|1000|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Vietnam, Laos, Thailand || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- |''Ampil''|| {{Sort|240803|Agosto&nbsp;4–19}} || style="background:#{{storm color|TY}}" |{{Sort|3|Malakas na bagyo}} || style="background:#{{storm color|TY}}" | {{convert|85|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TY}}" |{{convert|950|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || [[Mga Isla ng Bonin]], Hapon, Alaska || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- |''Maria''|| {{Sort|240805|Agosto&nbsp;5–14}} || style="background:#{{storm color|STS}}" |{{Sort|2|Malubhang bagyo}} || style="background:#{{storm color|STS}}" | {{convert|55|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|STS}}" |{{convert|980|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Mga Isla ng Bonin, Hapon || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- |''Son-Tinh''|| {{Sort|240810|Agosto&nbsp;10–14}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{Sort|1|Bagyo}} || style="background:#{{storm color|TS}}" | {{convert|35|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{convert|994|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Alaska || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- |''Wukong''|| {{Sort|240812|Agosto&nbsp;12-15}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{Sort|1|Bagyo}} || style="background:#{{storm color|TS}}" | {{convert|35|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{convert|1002|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Wala || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- | TD || {{Sort|240819|Agosto&nbsp;19-26}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{Sort|0|Depresyon}} || style="background:#{{storm color|TD}}" | Hindi tukoy || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{convert|1006|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Wala || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- | TD || {{Sort|240819|Agosto&nbsp;19}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{Sort|0|Depresyon}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{convert|30|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{convert|1006|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Wala || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- | TD || {{Sort|240820|Agosto&nbsp;20}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{Sort|0|Depresyon}} || style="background:#{{storm color|TD}}" | Hindi tukoy || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{convert|1006|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Wala || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- |''Shanshan''|| {{Sort|240821|Agosto&nbsp;21-Setyembre&nbsp;1}} || style="background:#{{storm color|TY}}" |{{Sort|3|Malakas na bagyo}} || style="background:#{{storm color|TY}}" | {{convert|95|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TY}}" |{{convert|935|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || [[Guam]], [[Hilagang Kapuluang Mariana]], Hapon, [[Timog Korea]] || >$100 milyon {{small|([[Piso ng Pilipinas|PHP]] >5.65 bilyon)}} || {{ntsh|6}} 6 || |- | TD || {{Sort|240830|Agosto&nbsp;30}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{Sort|0|Depresyon}} || style="background:#{{storm color|TD}}" | Hindi tukoy || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{convert|1006|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Hapon || Di-alam || {{ntsh|0}} Wala || |- | ''Hone'' || {{Sort|240901|Setyembre&nbsp;1-8}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{Sort|0|Depresyon}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{convert|30|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{convert|1004|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Wala || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- | ''Leepi'' || {{Sort|240902|Setyembre&nbsp;2-6}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{Sort|1|Bagyo}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{convert|35|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{convert|1002|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Wala || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- | TD || {{Sort|240904|Setyembre&nbsp;4-6}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{Sort|0|Depresyon}} || style="background:#{{storm color|TD}}" | Hindi tukoy || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{convert|1006|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Hapon || Di-alam || {{ntsh|0}} Wala || |- | ''Cimaron'' || {{Sort|240924|Setyembre&nbsp;24-27}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{Sort|1|Bagyo}} || style="background:#{{storm color|TS}}" | {{convert|35|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{convert|1002|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Wala || Di-alam || {{ntsh|0}} Wala || |- | ''Jebi'' || {{Sort|240925|Setyembre&nbsp;25-Oktubre&nbsp;2}} || style="background:#{{storm color|STS}}" |{{Sort|2|Malubhang bagyo}} || style="background:#{{storm color|STS}}" | {{convert|60|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|STS}}" |{{convert|985|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Guam, Hilagang Kapuluang Mariana, Hapon, [[Mga Isla ng Kuril]] || Di-alam || {{ntsh|0}} Wala || |- | TD || {{Sort|240926|Setyembre&nbsp;26-27}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{Sort|0|Depresyon}} || style="background:#{{storm color|TD}}" | Hindi tukoy || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{convert|1006|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Wala || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- | ''Barijat'' || {{Sort|241005|Oktubre&nbsp;5-11}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{Sort|1|Bagyo}} || style="background:#{{storm color|TS}}" | {{convert|45|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TS}}" |{{convert|990|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Guam, Hilagang Kapuluang Mariana, Mga Isla ng Kuril, [[Tangway ng Kamchatka]] || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- | TD || {{Sort|241006|Oktubre&nbsp;6-7}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{Sort|0|Depresyon}} || style="background:#{{storm color|TD}}" | Hindi tukoy || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{convert|1006|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Wala || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- | TD || {{Sort|241012|Oktubre&nbsp;12-14}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{Sort|0|Depresyon}} || style="background:#{{storm color|TD}}" | {{convert|30|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{convert|1006|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Wala || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- | TD || {{Sort|241016|Oktubre&nbsp;16-17}} || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{Sort|0|Depresyon}} || style="background:#{{storm color|TD}}" | Hindi tukoy || style="background:#{{storm color|TD}}" |{{convert|1008|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}} || Wala || Wala || {{ntsh|0}} Wala || |- {{TC Areas affected (Bottom)|TC's=33&nbsp;bagyo|dates=Mayo 23 – Kasalukuyang nangyayari|winds={{convert|105|kn|km/h mph|round=5|order=out|abbr=on|sortable=on}}|pres={{convert|915|hPa|inHg|abbr=on|sigfig=4|comma=off}}|damage=[[Piso ng Pilipinas|PHP]] 540 bilyon|deaths=1153|Refs=}} == Mga sanggunian == {{Reflist}} [[Kategorya:Bagyo sa Pasipiko]] de5jvg2utyzq8llclcpjvjy18jqgyr1 0 330499 2141596 2140087 2024-12-14T14:45:21Z 122.3.133.206 ito ay kinumpirma ng netflix 2141596 wikitext text/x-wiki {{multiple issues| {{primary sources|date=Setyembre 2024}} {{MOS|date=Setyembre 2024}} {{cleanup|date=Setyembre 2024|reason=Kailangang ayusin ang balarila at pagkakasulat. Kailangan isalin ang mga banyagang salita tulad ng World War II}} }} '''''Pulang Araw''''' (isinalin red sun) ay isang palabas sa telebisyon sa taong 2024 sa Pilipinas na tungkol sa digmaan na pangserye na ipinalabas sa [[GMA Network|GMA Netwok]]. Sa direksyon ni [[Dominic Zapata]], pinagbibidahan ito nina [[Barbie Forteza]], [[Sanya Lopez]], [[David Licauco]], [[Alden Richards]] at [[Dennis Trillo]]. Nag-premiere ito noong Hulyo 29, 2024, sa Prime line up ng network na pinapalitan ang Black Rider. Magtatapos ang serye sa Disyembre 24, 2024 na may 110 episodes. {{Infobox television|name=Pulang Araw|genre=Drama ng digmaan|creator=[[Suzette Doctolero]]|writer=Suzette Doctolero<br>Onay Sales<br>Anna Aleta Nadela|director=[[Dominic Zapata]]|starring=[[Barbie Forteza]]<br>[[Sanya Lopez]]<br>[[David Licauco]]<br>[[Alden Richards]]<br>[[Dennis Trillo]]|theme_music_composer=Paulo Guico<br>Miguel Guico<br>Pablo Nase|open_theme="Kapangyarihan" by Ben&Ben and SB19|country=Pilipinas|language=Tagalog|num_episodes=100|producer=Rosie Lyn M. Atienza|location=[[Manila]]<br>[[Quezon]]<br>[[Batangas]]<br>[[Laguna]]<br>[[Bulacan]]<br>[[Pampanga]]|cinematography=Roman Theodossis|editor=Benedict Lavastida<br>Robert Ryan Reyes<br>Vince Valenzuela|camera=Pag-set up ng maramihang camera|runtime=23–42 minuto|network=[[GMA Network]]|released=Hulyo 29, 2024 – kasalukuyan|company=GMA Entertainment Group}} Ang serye ay streaming online sa [[Netflix]]<ref>{{Cite web |date=July 26, 2024 |title=Pulang Araw |url=https://www.netflix.com/ph/title/81728601?preventIntent=true |website=Netflix |access-date=Septiyembre 16, 2024 |archive-date=Septiyembre 16, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240916060103/https://www.netflix.com/ph/title/81728601?preventIntent=true |url-status=dead }}</ref> at [[YouTube]]<ref>[https://youtube.com/playlist?list=PLGRhcC_vtOraMLXKAVUZ5EJd8RXmEH4Ju&feature=shared Pulang Araw] Youtube. Hulyo 30, 2024.</ref> == Artista at mga Ginampanan == '''Pangunahing Tauhan''' * [[Barbie Forteza]] bilang Adelina "Chinita" D. Borromeo ** Cassy Lavarias bilang batang Adelina dela Cruz Ang nakababatang kapatid na babae ni Eduardo, ay may matinding pagkamuhi sa mga Amerikano. Nang magsimula ang World War II, pinili niyang pumanig sa mga Hapon.<ref>[https://www.pep.ph/news/local/177368/alden-barbie-sanya-david-pulang-araw-a5132-20231124 "Alden Richards, Barbie Forteza, Sanya Lopez, David Licauco headline historical action-drama Pulang Araw"] ''PEP. Nobyembre 24, 2023''</ref> * [[Sanya Lopez]] bilang Teresita "Morena" Borromeo: ** Cheska Maranan bilang batang Teresita Borromeo Ang nakatatandang kapatid na babae ni Adelina, si Teresita Borromeo, ay may hangarin na maging isang vaudeville star. Siya ay anak nina Carmela at Julio Borromeo.<ref name=":0">[https://www.gmanetwork.com/news/showbiz/chikaminute/912817/pulang-araw-cast-of-characters-teaser-trailer/story/?amp "Pulang Araw introduces full cast of characters in new teaser trailer"] ''[[GMA Network]]''. Hulyo 9, 2024</ref> * [[David Licauco]] bilang Hiroshi Tanaka: ** Miguel Diokno bilang batang Hiroshi Tanaka Ang anak ng mga Japanese immigrants, pumunta siya sa Japan para mag-aral at kalaunan ay bumalik sa Pilipinas, kung saan muli niyang nakasama ang kanyang mga kababata niyang mga kaibigan na sina Adelina, Teresita at Eduardo.<ref>[https://www.pep.ph/news/local/177368/alden-barbie-sanya-david-pulang-araw-a5132-20231124 "Alden Richards, Barbie Forteza, Sanya Lopez, David Licauco headline historical action-drama Pulang Araw"] ''PEP. Nobyembre 24, 2023''</ref> * [[Alden Richards]] bilang Eduardo dela Cruz: ** Franchesco Maafi bilang Eduardo dela Cruz Nagtataglay ng sama ng loob sa kanyang ama na Amerikano, na umaabuso sa kanyang ina. Ang nakatatandang kapatid ni Adelina at may romantikong damdamin para kay Teresita. Pinili niyang hindi pumanig sa mga Amerikano o Hapon, sumapi siya sa mga pwersang gerilya.<ref name=":0" /> * [[Dennis Trillo]] bilang Yuta Saitoh: Isang opisyal ng [[Hukbong Imperyal ng Hapon]] na ang misyon ay sakupin ang Pilipinas, kalaunan ay nagkaroon siya ng damdamin para kay Teresita.<ref>[https://www.pep.ph/news/local/177368/alden-barbie-sanya-david-pulang-araw-a5132-20231124 "Alden Richards, Barbie Forteza, Sanya Lopez, David Licauco headline historical action-drama Pulang Araw"] PEP. Nobyembre 24, 2023</ref> '''Supporting cast''' * [[Epy Quizon]] bilang Julio Borromeo * [[Angelu de Leon]] bilang Carmela Borromeo * [[Ashley Ortega]] bilang Manuela Apolonio<ref>[https://entertainment.inquirer.net/546608/meeting-with-surviving-comfort-women-moves-ashley-ortega-to-tears "Meeting with surviving comfort women moves Ashley Ortega to tears"] ''Philippine Daily Inquirer.'' March 15, 2024</ref> * [[Rochelle Pangilinan]] bilang Amalia Dimalanta-Torres * [[Mikoy Morales]] bilang Tasyo * Brianna Advincula bilang Luisa * Isay Alvarez bilang Dolores<ref>[https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/videos/all#237122 "Pulang Araw: Ang Pagpapakilala (Official AVP)"] GMA Network. Marso 15, 2024</ref> * [[Jay Arcilla]] bilang Dado<ref>[https://www.facebook.com/netflixph/videos/pulang-araw-date-announcement/462088699740338/ "Pulang Araw: Date Announcement | I am seated for the biggest Pinoy historical action-drama set in World War ✌️ Barbie Forteza, Sanya Lopez, David Licauco, and Alden Richards with Dennis... | By Netflix"] ''[[Facebook]]'' Hunyo 10, 2024</ref> * Don Melvin Boongaling bilang Juanito * [[Sef Cadayona]] bilang Luis * Skye Chua bilang Yuki * Tyro Dylusan bilang Juan * Joyce Glorioso bilang Rosing * Karenina Haniel bilang Meding * Issa Litton bilang Bettina * Joanne Morallos bilang Yolanda * Ryoichi Nagatsuka bilang Ryu * Jay Ortega bilang Akio Watanabe * Bombi Plata bilang Francisco * Armson Panesa bilang Isko * Angeli Nicole Sanoy bilang Lorena * Robert Seña bilang Johnny * [[Neil Ryan Sese]] bilang Lauro Torres<ref>[https://www.pep.ph/pepalerts/pep-troika/181188/pulang-araw-netflix-a4118-20240610 "Pulang Araw ng GMA-7, unang mapapanood sa Netflix"] ''PEP.'' June 10, 2024</ref> * Aidan Veneracion bilang Mario * Yuki Horikoshi bilang Yamamoto '''Guest cast''' * [[Rhian Ramos]] bilang Filipina "Fina" dela Cruz * Jacky Woo bilang Chikara Tanaka * [[Maria Ozawa]] bilang Haruka Tanaka * Billy Ray Gallion bilang Tyler Campbell * [[Julie Anne San Jose]] bilang Katy de la Cruz * [[Derrick Monasterio]] bilang Marcel * Zephanie Dimaranan bilang Chichay * Waynona Collings bilang Mary Walter * Lauren King bilang Etang Discher * [[Rabiya Mateo]] bilang Rosalia * Abraham Lawyer bilang isang Amerikanong sundalo. ==Episodes== {{Episode table | caption = {{Lang|tl|Pulang Araw}} episodes | show_caption = | overall = | title = | airdate = | airdateT = Original release date{{efn|[[Netflix]] releases the episodes, ahead of its television broadcast.<ref name=date/>}} | episodes = {{Episode list | EpisodeNumber = 1<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/239785/pulang-araw-pasilip-sa-episode-1 |title=''Pulang Araw'': Pasilip sa Episode 1 |date=July 29, 2024 |website=[[GMA Network (company)|GMA Network]] |access-date=July 29, 2024 |archive-date=August 2, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240802000752/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/239785/pulang-araw-pasilip-sa-episode-1 |url-status=live}}</ref> | Title = World TV Premiere | OriginalAirDate = {{Start date|2024|7|29}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 2<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/239876/pulang-araw-welcome-to-cine-borromeo-episode-2 |title=''Pulang Araw'': Welcome to Cine Borromeo! {{!}} (Episode 2) |date=July 30, 2024 |website=[[GMA Network (company)|GMA Network]] |access-date=July 30, 2024}}</ref> | Title = Bodabil | RTitle = {{sp}} ({{translation|vaudeville}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|7|30}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 3<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240066/pulang-araw-giyera-sa-buhay-nina-eduardo-at-adelina-episode-3 |title=''Pulang Araw'': Giyera sa buhay nina Eduardo at Adelina (Episode 3) |date=July 31, 2024 |website=[[GMA Network (company)|GMA Network]] |access-date=July 31, 2024 |archive-date=August 2, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240802000754/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240066/pulang-araw-giyera-sa-buhay-nina-eduardo-at-adelina-episode-3 |url-status=live}}</ref> | Title = Magkadugo | RTitle = {{sp}} ({{translation|blood-related}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|7|31}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 4<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/home/pulang-araw-mga-bata-laban-lang-episode-4 |title=''Pulang Araw'': Mga bata, laban lang! (Episode 4) |date=August 1, 2024 |website=[[GMA Network (company)|GMA Network]] |access-date=August 1, 2024 |archive-date=August 1, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240801120258/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/home/pulang-araw-mga-bata-laban-lang-episode-4 |url-status=live}}</ref> | Title = Mag-Aama | RTitle = {{sp}} ({{translation|father and son}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|1}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 5<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240337/pulang-araw-walang-susuko-laban-lang-episode-5 |title=''Pulang Araw'': Walang susuko, laban lang! {{!}} (Episode 5) |date=August 2, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 2, 2024}}</ref> | Title = Home on the Range | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|2}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 6<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240653/pulang-araw-parating-na-ang-kalaban-episode-6 |title=''Pulang Araw'': Parating na ang kalaban! {{!}} (Episode 6) |date=August 5, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 5, 2024 |archive-date=September 6, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240906141109/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240653/pulang-araw-parating-na-ang-kalaban-episode-6 |url-status=live}}</ref> | Title = Parating na ang Kalaban! | RTitle = {{sp}} ({{translation|the enemy is coming!}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|5}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 7<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240865/pulang-araw-mawawasak-na-pangarap-episode-7/video |title=Pangako |date=August 5, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 6, 2024 |archive-date=September 6, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240906141703/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240865/pulang-araw-mawawasak-na-pangarap-episode-7/video |url-status=live}}</ref> | Title = Pangako | RTitle = {{sp}} ({{translation|promise}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|6}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 8<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241051/pulang-araw-ipaglaban-ang-nararamdaman-episode-8 |title=''Pulang Araw'': Ipaglaban ang nararamdaman {{!}} (Episode 8) |date=August 7, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 12, 2024 |archive-date=August 12, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240812122538/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241051/pulang-araw-ipaglaban-ang-nararamdaman-episode-8 |url-status=live}}</ref> | Title = Panindigan | RTitle = {{sp}} ({{translation|affirmation}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|7}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 9<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241202/pulang-araw-banta-ng-kalaban-episode-9 |title=''Pulang Araw'': Banta ng kalaban{{!}} (Episode 9) |date=August 8, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 12, 2024 |archive-date=August 12, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240812122651/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241202/pulang-araw-banta-ng-kalaban-episode-9 |url-status=live}}</ref> | Title = Kenkoy | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|8}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 10<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241375/pulang-araw-palaban-na-magkapatid-episode-10 |title=''Pulang Araw'': Palaban na magkapatid {{!}} (Episode 10) |date=August 9, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 12, 2024 |archive-date=August 12, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240812122402/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241375/pulang-araw-palaban-na-magkapatid-episode-10 |url-status=live}}</ref> | Title = Galit ni Eduardo | RTitle = {{sp}} ({{translation|Eduardo's anger}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|9}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 11<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241724/pulang-araw-karma-ni-carmela-episode-11 |title=''Pulang Araw'': Karma ni Carmela {{!}} (Episode 11) |date=August 12, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 13, 2024 |archive-date=August 13, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240813120008/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241724/pulang-araw-karma-ni-carmela-episode-11 |url-status=live}}</ref> | Title = Pakiusap | RTitle = {{sp}} ({{translation|request}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|12}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 12<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241912/pulang-araw-ang-pagbabalik-ni-hiroshi-episode-12 |title=''Pulang Araw'': Ang pagbabalik ni Hiroshi {{!}} (Episode 12) |date=August 13, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 13, 2024 |archive-date=August 13, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240813120011/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241912/pulang-araw-ang-pagbabalik-ni-hiroshi-episode-12 |url-status=live}}</ref> | Title = Hiroshi Returns | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|13}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 13<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242078/pulang-araw-ang-pagbabalik-episode-13 |title=''Pulang Araw'': Ang pagbabalik {{!}} (Episode 13) |date=August 14, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 17, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828084150/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242078/pulang-araw-ang-pagbabalik-episode-13 |url-status=live}}</ref> | Title = Reunited | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|14}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 14<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242270/pulang-araw-pagpapahirap-kay-eduardo-episode-14 |title=''Pulang Araw'': Pagpapahirap kay Eduardo {{!}} (Episode 14) |date=August 15, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 17, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828084153/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242270/pulang-araw-pagpapahirap-kay-eduardo-episode-14 |url-status=live}}</ref> | Title = Ambush | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|15}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 15<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242484/pulang-araw-ang-muling-pagkikita-episode-15 |title=''Pulang Araw'': Ang muling pagkikita {{!}} (Episode 15) |date=August 16, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 17, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828084152/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242484/pulang-araw-ang-muling-pagkikita-episode-15 |url-status=live}}</ref> | Title = Marriage Proposal | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|16}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 16<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242814/pulang-araw-parating-na-ang-digmaan-episode-16 |title=''Pulang Araw'': Parating na ang digmaan {{!}} (Episode 16) |date=August 19, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 23, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090551/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242814/pulang-araw-parating-na-ang-digmaan-episode-16 |url-status=live}}</ref> | Title = Pagtitimpi | RTitle = {{sp}} ({{translation|self-control}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|19}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 17<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242942/pulang-araw-pag-ibig-ng-apat-episode-17 |title=''Pulang Araw'': Pag-ibig ng apat {{!}} (Episode 17) |date=August 20, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 23, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090557/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242942/pulang-araw-pag-ibig-ng-apat-episode-17 |url-status=live}}</ref> | Title = Pag-amin | RTitle = {{sp}} ({{translation|confession}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|20}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 18<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243162/pulang-araw-kasunduang-kasal-episode-18 |title=''Pulang Araw'': Kasunduang kasal {{!}} (Episode 18) |date=August 21, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 23, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090553/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243162/pulang-araw-kasunduang-kasal-episode-18 |url-status=live}}</ref> | Title = Yuta in Manila | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|21}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 19<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243342/pulang-araw-magulang-o-pag-ibig-episode-19 |title=''Pulang Araw'': Magulang o Pag-ibig? (Episode 19) |date=August 22, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 23, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090556/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243342/pulang-araw-magulang-o-pag-ibig-episode-19 |url-status=live}}</ref> | Title = Paghihiwalay | RTitle = {{sp}} ({{translation|separation}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|22}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 20<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243453/pulang-araw-pag-atake-sa-pearl-harbor-episode-20 |title=''Pulang Araw'': Pag-atake sa Pearl Harbor {{!}} (Episode 20) |date=August 23, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 23, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090559/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243453/pulang-araw-pag-atake-sa-pearl-harbor-episode-20 |url-status=live}}</ref> | Title = War Begins | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|23}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 21<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243857/pulang-araw-araw-na-kinatatakutan-episode-21 |title=''Pulang Araw'': Araw na kinatatakutan {{!}} (Episode 21) |date=August 26, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 28, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090605/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243857/pulang-araw-araw-na-kinatatakutan-episode-21 |url-status=live}}</ref> | Title = Kill Eduardo | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|26}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 22<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244025/pulang-araw-ang-pagdakip-kay-hiroshi-episode-22 |title=''Pulang Araw'': Ang pagdakip kay Hiroshi {{!}} (Episode 22) |date=August 27, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 28, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090608/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244025/pulang-araw-ang-pagdakip-kay-hiroshi-episode-22 |url-status=live}}</ref> | Title = Pagdakip | RTitle = {{sp}} ({{translation|capture}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|27}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 23<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244191/pulang-araw-panganib-kay-hiroshi-episode-23 |title=''Pulang Araw'': Panganib kay Hiroshi {{!}} (Episode 23) |date=August 28, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 29, 2024 |archive-date=August 30, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240830143837/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244191/pulang-araw-panganib-kay-hiroshi-episode-23 |url-status=live}}</ref> | Title = Finding Hiroshi | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|28}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 24<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244377/pulang-araw-giyera-ng-puso-episode-24 |title=''Pulang Araw'': Giyera ng Puso {{!}} (Episode 24) |date=August 29, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 29, 2024 |archive-date=September 6, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240906141605/https://hde.tynt.com/deb/?m=xch&rt=html&id=0010b00002T3JniAAF&ru=https%3A%2F%2Fsync.adtelligent.com%2Fcsync%3Ft%3Dg%26ep%3D58%26traffic_source%3Dsnippet%26session%3D85EDCD60FCBC2B29%26sp%3D700045%26pb%3D312731%26c%3D488210%26a%3D304056%26domain%3Dhttps%3A%2F%2Fwww.gmanetwork.com%2Fentertainment%2Ftv%2Fpulang_araw%2F244377%2Fpulang-araw-giyera-ng-puso-episode-24%26extuid%3D33XUSERID33X&b=1 |url-status=live}}</ref> | Title = Pagpahirap | RTitle = {{sp}} ({{translation|hardwork}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|29}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 25<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244601/pulang-araw-ang-paglusob-episode-25 |title=''Pulang Araw'': Ang Paglusob {{!}} (Episode 25) |date=August 30, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 30, 2024 |archive-date=August 30, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240830143842/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244601/pulang-araw-ang-paglusob-episode-25 |url-status=live}}</ref> | Title = Pagbomba | RTitle = {{sp}} ({{translation|bombing}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|30}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 26<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244922/pulang-araw-giyera-na-episode-26 |title=''Pulang Araw'': Giyera na {{!}} (Episode 26) |date=September 2, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 3, 2024 |archive-date=September 4, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240904034206/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244922/pulang-araw-giyera-na-episode-26 |url-status=live}}</ref> | Title = Giyera Na sa GMA Prime | RTitle = {{sp}} ({{translation|Time for War on GMA Prime}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|2}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 27<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245094/pulang-araw-ang-traydor-episode-27 |title=''Pulang Araw'': Ang Paglusob {{!}} (Episode 27) |date=September 3, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 3, 2024 |archive-date=September 4, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240904034206/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245094/pulang-araw-ang-traydor-episode-27 |url-status=live}}</ref> | Title = Panguusig | RTitle = {{sp}} ({{translation|persecution}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|3}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 28<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245292/pulang-araw-patawad-hiroshi-episode-28/video |title=''Pulang Araw'': Patawad, Hiroshi {{!}} (Episode 28) |date=September 4, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 6, 2024 |archive-date=September 5, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240905005437/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245292/pulang-araw-patawad-hiroshi-episode-28/video |url-status=live}}</ref> | Title = Guilt | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|4}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 29<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245457/pulang-araw-ang-pagtakas-episode-29/video |title=''Pulang Araw'': Ang pagtakas {{!}} (Episode 29) |date=September 5, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 6, 2024 |archive-date=September 6, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240906010329/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245457/pulang-araw-ang-pagtakas-episode-29/video |url-status=live}}</ref> | Title = Pagtakas | RTitle = {{sp}} ({{translation|escape}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|5}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 30<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245669/pulang-araw-ang-malaking-desisyon-episode-30/video |title=''Pulang Araw'': Ang malaking desisyon {{!}} (Episode 30) |date=September 6, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 6, 2024 |archive-date=September 6, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240906141552/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245669/pulang-araw-ang-malaking-desisyon-episode-30/video |url-status=live}}</ref> | Title = Paghaharap | RTitle = {{sp}} ({{translation|confrontation}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|6}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 31<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245988/pulang-araw-simula-ng-pananakop-episode-31/video |title=''Pulang Araw'': Simula ng pananakop {{!}} (Episode 31) |date=September 9, 2024|website=GMA Network |access-date=September 10, 2024}}</ref> | Title = Labanan ang Kalaban | RTitle = {{sp}} ({{translation|fight the enemy}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|9}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 32<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/246180/pulang-araw-tuloy-ang-kasal-episode-32/video |title=''Pulang Araw'': Tuloy ang kasal? {{!}} (Episode 32) |date=September 10, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 10, 2024}}</ref> | Title = Pagtutol | RTitle = {{sp}} ({{translation|objection}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|10}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 33<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/246351/pulang-araw-kaibigan-o-kalaban-episode-33/video |title=''Pulang Araw'': Kaibigan o kalaban? {{!}} (Episode 33) |date=September 11, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 13, 2024}}</ref> | Title = Take Over | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|11}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 34<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/246503/pulang-araw-puso-ang-kalaban-episode-34/video |title=''Pulang Araw'': Puso ang kalaban {{!}} (Episode 34) |date=September 12, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 13, 2024}}</ref> | Title = Hinagpis | RTitle = {{sp}} ({{translation|sorrow}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|12}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 35<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/246683/pulang-araw-yuta-meets-teresita-episode-35/video |title=''Pulang Araw'': Yuta meets Teresita {{!}} (Episode 35) |date=September 13, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 13, 2024}}</ref> | Title = Song for Yuta | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|13}} }} }} == Pag-unlad == Ang manunulat na si Suzette Doctolero ay nagsimulang magkonsepto ng Pulang Araw sa pagitan ng 2012 at 2013. Noong 2023, ang serye ay inihayag, kung saan si Doctolero ang nagsisilbing punong manunulat. Ang interes ni Doctolero sa pagsulat ng isang kwentong itinakda noong panahon ng pananakop ng mga Hapones sa Pilipinas ay bunga ng karanasan ng kanyang mga lolo't lola bilang mga mandirigmang gerilya at mga performer ng vaudeville. Siya ay nagsaliksik at nakapanayam ng mga beterano ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig , mga artista sa vaudeville at mga babaeng aliw para sa serye. '''Paghahagis''' Noong Nobyembre 2023, inihayag ang cast ng serye. Noong Disyembre, sumali si Abraham Lawyer sa cast. Noong Hulyo 2024, inihayag ang mga karagdagang miyembro ng cast na sina Robert Seña, Neil Ryan Sese , Jay Arcilla , Sef Cadayona at Tyro Daylusan. Julie Anne San Jose , Derrick Monasterio , Isay Alvarez, Rabiya Mateo , Jacky Woo, Maria Ozawa and Billy Ray Gallon were announced for a guest role. == Produksyon== Nagsimula ang pangunahing pagkuha ng litrato noong Disyembre 1, 2023. Naganap ang paggawa ng pelikula sa Maynila , Quezon , Batangas , Laguna , Bulacan at Pampanga . Ang mga makasaysayang lokasyon na hindi na umiiral ay muling ginawa gamit ang CGI . == Musika == "Kapangyarihan" ( transl.  power ) ni Ben&Ben at SB19 ang pangunahing tema ng pamagat ng serye. Ang mga kanta para sa Pulang Araw ay ginawa ni Rocky Gacho gamit ang mga komposisyon mula sa yugto ng panahon, lalo na nina Shelton Brooks , Nicanor Abelardo , Brewster Higley , at Daniel E. Kelley . Isang soundtrack album ang inilabas noong Agosto 9, 2024, ng GMA Playlist , na nagtatampok sa mga kantang ginanap ng cast. == Palayain == Ang pilot episode ng Pulang Araw ay ipinalabas sa Netflix noong Hulyo 26, 2024, habang ang pasinaya nito sa telebisyon sa GMA Network ay na-broadcast noong Hulyo 29, 2024. Ang serye ay bubuo ng 100 na yugto. == Mga rating == Ayon sa AGB Nielsen Philippines ' Nationwide Urban Television Audience Measurement People in Television Homes, nakakuha ng 12.8% rating ang pilot episode ng Pulang Araw . == Mga Tala == {{notelist}} == Mga Sanggunian == {{reflist}} == Mga panlabas na link == *[https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw ''Pulang Araw''] sa [[GMA Network]] * {{IMDb title|31381986}} [[Kategorya:Mga listahan ng episode na gumagamit ng default na LineColor]] [[Kategorya:GMA Network]] [[Kategorya:Mga seryeng pantelebisyon mula sa Pilipinas]] lgayl5mhzlg6gx00man810n9aw9yep4 2141597 2141596 2024-12-14T14:46:26Z 122.3.133.206 2141597 wikitext text/x-wiki {{multiple issues| {{primary sources|date=Setyembre 2024}} {{MOS|date=Setyembre 2024}} {{cleanup|date=Setyembre 2024|reason=Kailangang ayusin ang balarila at pagkakasulat. Kailangan isalin ang mga banyagang salita tulad ng World War II}} }} '''''Pulang Araw''''' (isinalin red sun) ay isang palabas sa telebisyon sa taong 2024 sa Pilipinas na tungkol sa digmaan na pangserye na ipinalabas sa [[GMA Network|GMA Netwok]]. Sa direksyon ni [[Dominic Zapata]], pinagbibidahan ito nina [[Barbie Forteza]], [[Sanya Lopez]], [[David Licauco]], [[Alden Richards]] at [[Dennis Trillo]]. Nag-premiere ito noong Hulyo 29, 2024, sa Prime line up ng network na pinapalitan ang Black Rider. Magtatapos ang serye sa Disyembre 24, 2024 na may 110 episodes. {{Infobox television|name=Pulang Araw|genre=Drama ng digmaan|creator=[[Suzette Doctolero]]|writer=Suzette Doctolero<br>Onay Sales<br>Anna Aleta Nadela|director=[[Dominic Zapata]]|starring=[[Barbie Forteza]]<br>[[Sanya Lopez]]<br>[[David Licauco]]<br>[[Alden Richards]]<br>[[Dennis Trillo]]|theme_music_composer=Paulo Guico<br>Miguel Guico<br>Pablo Nase|open_theme="Kapangyarihan" by Ben&Ben and SB19|country=Pilipinas|language=Tagalog|num_episodes=100|producer=Rosie Lyn M. Atienza|location=[[Manila]]<br>[[Quezon]]<br>[[Batangas]]<br>[[Laguna]]<br>[[Bulacan]]<br>[[Pampanga]]|cinematography=Roman Theodossis|editor=Benedict Lavastida<br>Robert Ryan Reyes<br>Vince Valenzuela|camera=Pag-set up ng maramihang camera|runtime=23–42 minuto|network=[[GMA Network]]|released=Hulyo 29, 2024 – kasalukuyan|company=GMA Entertainment Group}} Ang serye ay streaming online sa [[Netflix]]<ref>{{Cite web |date=July 26, 2024 |title=Pulang Araw |url=https://www.netflix.com/ph/title/81728601?preventIntent=true |website=Netflix |access-date=Septiyembre 16, 2024 |archive-date=Septiyembre 16, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240916060103/https://www.netflix.com/ph/title/81728601?preventIntent=true |url-status=dead }}</ref> at [[YouTube]]<ref>[https://youtube.com/playlist?list=PLGRhcC_vtOraMLXKAVUZ5EJd8RXmEH4Ju&feature=shared Pulang Araw] Youtube. Hulyo 30, 2024.</ref> == Artista at mga Ginampanan == '''Pangunahing Tauhan''' * [[Barbie Forteza]] bilang Adelina "Chinita" D. Borromeo ** Cassy Lavarias bilang batang Adelina dela Cruz Ang nakababatang kapatid na babae ni Eduardo, ay may matinding pagkamuhi sa mga Amerikano. Nang magsimula ang World War II, pinili niyang pumanig sa mga Hapon.<ref>[https://www.pep.ph/news/local/177368/alden-barbie-sanya-david-pulang-araw-a5132-20231124 "Alden Richards, Barbie Forteza, Sanya Lopez, David Licauco headline historical action-drama Pulang Araw"] ''PEP. Nobyembre 24, 2023''</ref> * [[Sanya Lopez]] bilang Teresita "Morena" Borromeo: ** Cheska Maranan bilang batang Teresita Borromeo Ang nakatatandang kapatid na babae ni Adelina, si Teresita Borromeo, ay may hangarin na maging isang vaudeville star. Siya ay anak nina Carmela at Julio Borromeo.<ref name=":0">[https://www.gmanetwork.com/news/showbiz/chikaminute/912817/pulang-araw-cast-of-characters-teaser-trailer/story/?amp "Pulang Araw introduces full cast of characters in new teaser trailer"] ''[[GMA Network]]''. Hulyo 9, 2024</ref> * [[David Licauco]] bilang Hiroshi Tanaka: ** Miguel Diokno bilang batang Hiroshi Tanaka Ang anak ng mga Japanese immigrants, pumunta siya sa Japan para mag-aral at kalaunan ay bumalik sa Pilipinas, kung saan muli niyang nakasama ang kanyang mga kababata niyang mga kaibigan na sina Adelina, Teresita at Eduardo.<ref>[https://www.pep.ph/news/local/177368/alden-barbie-sanya-david-pulang-araw-a5132-20231124 "Alden Richards, Barbie Forteza, Sanya Lopez, David Licauco headline historical action-drama Pulang Araw"] ''PEP. Nobyembre 24, 2023''</ref> * [[Alden Richards]] bilang Eduardo dela Cruz: ** Franchesco Maafi bilang Eduardo dela Cruz Nagtataglay ng sama ng loob sa kanyang ama na Amerikano, na umaabuso sa kanyang ina. Ang nakatatandang kapatid ni Adelina at may romantikong damdamin para kay Teresita. Pinili niyang hindi pumanig sa mga Amerikano o Hapon, sumapi siya sa mga pwersang gerilya.<ref name=":0" /> * [[Dennis Trillo]] bilang Yuta Saitoh: Isang opisyal ng [[Hukbong Imperyal ng Hapon]] na ang misyon ay sakupin ang Pilipinas, kalaunan ay nagkaroon siya ng damdamin para kay Teresita.<ref>[https://www.pep.ph/news/local/177368/alden-barbie-sanya-david-pulang-araw-a5132-20231124 "Alden Richards, Barbie Forteza, Sanya Lopez, David Licauco headline historical action-drama Pulang Araw"] PEP. Nobyembre 24, 2023</ref> '''Supporting cast''' * [[Epy Quizon]] bilang Julio Borromeo * [[Angelu de Leon]] bilang Carmela Borromeo * [[Ashley Ortega]] bilang Manuela Apolonio<ref>[https://entertainment.inquirer.net/546608/meeting-with-surviving-comfort-women-moves-ashley-ortega-to-tears "Meeting with surviving comfort women moves Ashley Ortega to tears"] ''Philippine Daily Inquirer.'' March 15, 2024</ref> * [[Rochelle Pangilinan]] bilang Amalia Dimalanta-Torres * [[Mikoy Morales]] bilang Tasyo * Brianna Advincula bilang Luisa * Isay Alvarez bilang Dolores<ref>[https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/videos/all#237122 "Pulang Araw: Ang Pagpapakilala (Official AVP)"] GMA Network. Marso 15, 2024</ref> * [[Jay Arcilla]] bilang Dado<ref>[https://www.facebook.com/netflixph/videos/pulang-araw-date-announcement/462088699740338/ "Pulang Araw: Date Announcement | I am seated for the biggest Pinoy historical action-drama set in World War ✌️ Barbie Forteza, Sanya Lopez, David Licauco, and Alden Richards with Dennis... | By Netflix"] ''[[Facebook]]'' Hunyo 10, 2024</ref> * Don Melvin Boongaling bilang Juanito * [[Sef Cadayona]] bilang Luis * Skye Chua bilang Yuki * Tyro Dylusan bilang Juan * Joyce Glorioso bilang Rosing * Karenina Haniel bilang Meding * Issa Litton bilang Bettina * Joanne Morallos bilang Yolanda * Ryoichi Nagatsuka bilang Ryu * Jay Ortega bilang Akio Watanabe * Bombi Plata bilang Francisco * Armson Panesa bilang Isko * Angeli Nicole Sanoy bilang Lorena * Robert Seña bilang Johnny * [[Neil Ryan Sese]] bilang Lauro Torres<ref>[https://www.pep.ph/pepalerts/pep-troika/181188/pulang-araw-netflix-a4118-20240610 "Pulang Araw ng GMA-7, unang mapapanood sa Netflix"] ''PEP.'' June 10, 2024</ref> * Aidan Veneracion bilang Mario * Yuki Horikoshi bilang Yamamoto '''Guest cast''' * [[Rhian Ramos]] bilang Filipina "Fina" dela Cruz * Jacky Woo bilang Chikara Tanaka * [[Maria Ozawa]] bilang Haruka Tanaka * Billy Ray Gallion bilang Tyler Campbell * [[Julie Anne San Jose]] bilang Katy de la Cruz * [[Derrick Monasterio]] bilang Marcel * Zephanie Dimaranan bilang Chichay * Waynona Collings bilang Mary Walter * Lauren King bilang Etang Discher * [[Rabiya Mateo]] bilang Rosalia * Abraham Lawyer bilang isang Amerikanong sundalo. ==Episodes== {{Episode table | caption = {{Lang|tl|Pulang Araw}} episodes | show_caption = | overall = | title = | airdate = | airdateT = Original release date{{efn|[[Netflix]] releases the episodes, ahead of its television broadcast.<ref name=date/>}} | episodes = {{Episode list | EpisodeNumber = 1<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/239785/pulang-araw-pasilip-sa-episode-1 |title=''Pulang Araw'': Pasilip sa Episode 1 |date=July 29, 2024 |website=[[GMA Network (company)|GMA Network]] |access-date=July 29, 2024 |archive-date=August 2, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240802000752/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/239785/pulang-araw-pasilip-sa-episode-1 |url-status=live}}</ref> | Title = World TV Premiere | OriginalAirDate = {{Start date|2024|7|29}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 2<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/239876/pulang-araw-welcome-to-cine-borromeo-episode-2 |title=''Pulang Araw'': Welcome to Cine Borromeo! {{!}} (Episode 2) |date=July 30, 2024 |website=[[GMA Network (company)|GMA Network]] |access-date=July 30, 2024}}</ref> | Title = Bodabil | RTitle = {{sp}} ({{translation|vaudeville}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|7|30}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 3<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240066/pulang-araw-giyera-sa-buhay-nina-eduardo-at-adelina-episode-3 |title=''Pulang Araw'': Giyera sa buhay nina Eduardo at Adelina (Episode 3) |date=July 31, 2024 |website=[[GMA Network (company)|GMA Network]] |access-date=July 31, 2024 |archive-date=August 2, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240802000754/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240066/pulang-araw-giyera-sa-buhay-nina-eduardo-at-adelina-episode-3 |url-status=live}}</ref> | Title = Magkadugo | RTitle = {{sp}} ({{translation|blood-related}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|7|31}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 4<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/home/pulang-araw-mga-bata-laban-lang-episode-4 |title=''Pulang Araw'': Mga bata, laban lang! (Episode 4) |date=August 1, 2024 |website=[[GMA Network (company)|GMA Network]] |access-date=August 1, 2024 |archive-date=August 1, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240801120258/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/home/pulang-araw-mga-bata-laban-lang-episode-4 |url-status=live}}</ref> | Title = Mag-Aama | RTitle = {{sp}} ({{translation|father and son}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|1}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 5<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240337/pulang-araw-walang-susuko-laban-lang-episode-5 |title=''Pulang Araw'': Walang susuko, laban lang! {{!}} (Episode 5) |date=August 2, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 2, 2024}}</ref> | Title = Home on the Range | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|2}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 6<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240653/pulang-araw-parating-na-ang-kalaban-episode-6 |title=''Pulang Araw'': Parating na ang kalaban! {{!}} (Episode 6) |date=August 5, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 5, 2024 |archive-date=September 6, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240906141109/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240653/pulang-araw-parating-na-ang-kalaban-episode-6 |url-status=live}}</ref> | Title = Parating na ang Kalaban! | RTitle = {{sp}} ({{translation|the enemy is coming!}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|5}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 7<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240865/pulang-araw-mawawasak-na-pangarap-episode-7/video |title=Pangako |date=August 5, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 6, 2024 |archive-date=September 6, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240906141703/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240865/pulang-araw-mawawasak-na-pangarap-episode-7/video |url-status=live}}</ref> | Title = Pangako | RTitle = {{sp}} ({{translation|promise}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|6}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 8<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241051/pulang-araw-ipaglaban-ang-nararamdaman-episode-8 |title=''Pulang Araw'': Ipaglaban ang nararamdaman {{!}} (Episode 8) |date=August 7, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 12, 2024 |archive-date=August 12, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240812122538/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241051/pulang-araw-ipaglaban-ang-nararamdaman-episode-8 |url-status=live}}</ref> | Title = Panindigan | RTitle = {{sp}} ({{translation|affirmation}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|7}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 9<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241202/pulang-araw-banta-ng-kalaban-episode-9 |title=''Pulang Araw'': Banta ng kalaban{{!}} (Episode 9) |date=August 8, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 12, 2024 |archive-date=August 12, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240812122651/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241202/pulang-araw-banta-ng-kalaban-episode-9 |url-status=live}}</ref> | Title = Kenkoy | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|8}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 10<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241375/pulang-araw-palaban-na-magkapatid-episode-10 |title=''Pulang Araw'': Palaban na magkapatid {{!}} (Episode 10) |date=August 9, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 12, 2024 |archive-date=August 12, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240812122402/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241375/pulang-araw-palaban-na-magkapatid-episode-10 |url-status=live}}</ref> | Title = Galit ni Eduardo | RTitle = {{sp}} ({{translation|Eduardo's anger}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|9}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 11<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241724/pulang-araw-karma-ni-carmela-episode-11 |title=''Pulang Araw'': Karma ni Carmela {{!}} (Episode 11) |date=August 12, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 13, 2024 |archive-date=August 13, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240813120008/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241724/pulang-araw-karma-ni-carmela-episode-11 |url-status=live}}</ref> | Title = Pakiusap | RTitle = {{sp}} ({{translation|request}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|12}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 12<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241912/pulang-araw-ang-pagbabalik-ni-hiroshi-episode-12 |title=''Pulang Araw'': Ang pagbabalik ni Hiroshi {{!}} (Episode 12) |date=August 13, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 13, 2024 |archive-date=August 13, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240813120011/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241912/pulang-araw-ang-pagbabalik-ni-hiroshi-episode-12 |url-status=live}}</ref> | Title = Hiroshi Returns | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|13}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 13<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242078/pulang-araw-ang-pagbabalik-episode-13 |title=''Pulang Araw'': Ang pagbabalik {{!}} (Episode 13) |date=August 14, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 17, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828084150/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242078/pulang-araw-ang-pagbabalik-episode-13 |url-status=live}}</ref> | Title = Reunited | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|14}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 14<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242270/pulang-araw-pagpapahirap-kay-eduardo-episode-14 |title=''Pulang Araw'': Pagpapahirap kay Eduardo {{!}} (Episode 14) |date=August 15, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 17, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828084153/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242270/pulang-araw-pagpapahirap-kay-eduardo-episode-14 |url-status=live}}</ref> | Title = Ambush | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|15}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 15<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242484/pulang-araw-ang-muling-pagkikita-episode-15 |title=''Pulang Araw'': Ang muling pagkikita {{!}} (Episode 15) |date=August 16, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 17, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828084152/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242484/pulang-araw-ang-muling-pagkikita-episode-15 |url-status=live}}</ref> | Title = Marriage Proposal | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|16}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 16<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242814/pulang-araw-parating-na-ang-digmaan-episode-16 |title=''Pulang Araw'': Parating na ang digmaan {{!}} (Episode 16) |date=August 19, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 23, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090551/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242814/pulang-araw-parating-na-ang-digmaan-episode-16 |url-status=live}}</ref> | Title = Pagtitimpi | RTitle = {{sp}} ({{translation|self-control}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|19}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 17<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242942/pulang-araw-pag-ibig-ng-apat-episode-17 |title=''Pulang Araw'': Pag-ibig ng apat {{!}} (Episode 17) |date=August 20, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 23, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090557/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242942/pulang-araw-pag-ibig-ng-apat-episode-17 |url-status=live}}</ref> | Title = Pag-amin | RTitle = {{sp}} ({{translation|confession}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|20}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 18<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243162/pulang-araw-kasunduang-kasal-episode-18 |title=''Pulang Araw'': Kasunduang kasal {{!}} (Episode 18) |date=August 21, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 23, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090553/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243162/pulang-araw-kasunduang-kasal-episode-18 |url-status=live}}</ref> | Title = Yuta in Manila | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|21}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 19<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243342/pulang-araw-magulang-o-pag-ibig-episode-19 |title=''Pulang Araw'': Magulang o Pag-ibig? (Episode 19) |date=August 22, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 23, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090556/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243342/pulang-araw-magulang-o-pag-ibig-episode-19 |url-status=live}}</ref> | Title = Paghihiwalay | RTitle = {{sp}} ({{translation|separation}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|22}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 20<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243453/pulang-araw-pag-atake-sa-pearl-harbor-episode-20 |title=''Pulang Araw'': Pag-atake sa Pearl Harbor {{!}} (Episode 20) |date=August 23, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 23, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090559/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243453/pulang-araw-pag-atake-sa-pearl-harbor-episode-20 |url-status=live}}</ref> | Title = War Begins | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|23}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 21<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243857/pulang-araw-araw-na-kinatatakutan-episode-21 |title=''Pulang Araw'': Araw na kinatatakutan {{!}} (Episode 21) |date=August 26, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 28, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090605/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243857/pulang-araw-araw-na-kinatatakutan-episode-21 |url-status=live}}</ref> | Title = Kill Eduardo | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|26}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 22<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244025/pulang-araw-ang-pagdakip-kay-hiroshi-episode-22 |title=''Pulang Araw'': Ang pagdakip kay Hiroshi {{!}} (Episode 22) |date=August 27, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 28, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090608/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244025/pulang-araw-ang-pagdakip-kay-hiroshi-episode-22 |url-status=live}}</ref> | Title = Pagdakip | RTitle = {{sp}} ({{translation|capture}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|27}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 23<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244191/pulang-araw-panganib-kay-hiroshi-episode-23 |title=''Pulang Araw'': Panganib kay Hiroshi {{!}} (Episode 23) |date=August 28, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 29, 2024 |archive-date=August 30, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240830143837/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244191/pulang-araw-panganib-kay-hiroshi-episode-23 |url-status=live}}</ref> | Title = Finding Hiroshi | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|28}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 24<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244377/pulang-araw-giyera-ng-puso-episode-24 |title=''Pulang Araw'': Giyera ng Puso {{!}} (Episode 24) |date=August 29, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 29, 2024 |archive-date=September 6, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240906141605/https://hde.tynt.com/deb/?m=xch&rt=html&id=0010b00002T3JniAAF&ru=https%3A%2F%2Fsync.adtelligent.com%2Fcsync%3Ft%3Dg%26ep%3D58%26traffic_source%3Dsnippet%26session%3D85EDCD60FCBC2B29%26sp%3D700045%26pb%3D312731%26c%3D488210%26a%3D304056%26domain%3Dhttps%3A%2F%2Fwww.gmanetwork.com%2Fentertainment%2Ftv%2Fpulang_araw%2F244377%2Fpulang-araw-giyera-ng-puso-episode-24%26extuid%3D33XUSERID33X&b=1 |url-status=live}}</ref> | Title = Pagpahirap | RTitle = {{sp}} ({{translation|hardwork}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|29}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 25<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244601/pulang-araw-ang-paglusob-episode-25 |title=''Pulang Araw'': Ang Paglusob {{!}} (Episode 25) |date=August 30, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 30, 2024 |archive-date=August 30, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240830143842/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244601/pulang-araw-ang-paglusob-episode-25 |url-status=live}}</ref> | Title = Pagbomba | RTitle = {{sp}} ({{translation|bombing}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|30}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 26<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244922/pulang-araw-giyera-na-episode-26 |title=''Pulang Araw'': Giyera na {{!}} (Episode 26) |date=September 2, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 3, 2024 |archive-date=September 4, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240904034206/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244922/pulang-araw-giyera-na-episode-26 |url-status=live}}</ref> | Title = Giyera Na sa GMA Prime | RTitle = {{sp}} ({{translation|Time for War on GMA Prime}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|2}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 27<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245094/pulang-araw-ang-traydor-episode-27 |title=''Pulang Araw'': Ang Paglusob {{!}} (Episode 27) |date=September 3, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 3, 2024 |archive-date=September 4, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240904034206/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245094/pulang-araw-ang-traydor-episode-27 |url-status=live}}</ref> | Title = Panguusig | RTitle = {{sp}} ({{translation|persecution}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|3}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 28<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245292/pulang-araw-patawad-hiroshi-episode-28/video |title=''Pulang Araw'': Patawad, Hiroshi {{!}} (Episode 28) |date=September 4, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 6, 2024 |archive-date=September 5, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240905005437/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245292/pulang-araw-patawad-hiroshi-episode-28/video |url-status=live}}</ref> | Title = Guilt | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|4}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 29<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245457/pulang-araw-ang-pagtakas-episode-29/video |title=''Pulang Araw'': Ang pagtakas {{!}} (Episode 29) |date=September 5, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 6, 2024 |archive-date=September 6, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240906010329/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245457/pulang-araw-ang-pagtakas-episode-29/video |url-status=live}}</ref> | Title = Pagtakas | RTitle = {{sp}} ({{translation|escape}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|5}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 30<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245669/pulang-araw-ang-malaking-desisyon-episode-30/video |title=''Pulang Araw'': Ang malaking desisyon {{!}} (Episode 30) |date=September 6, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 6, 2024 |archive-date=September 6, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240906141552/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245669/pulang-araw-ang-malaking-desisyon-episode-30/video |url-status=live}}</ref> | Title = Paghaharap | RTitle = {{sp}} ({{translation|confrontation}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|6}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 31<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245988/pulang-araw-simula-ng-pananakop-episode-31/video |title=''Pulang Araw'': Simula ng pananakop {{!}} (Episode 31) |date=September 9, 2024|website=GMA Network |access-date=September 10, 2024}}</ref> | Title = Labanan ang Kalaban | RTitle = {{sp}} ({{translation|fight the enemy}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|9}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 32<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/246180/pulang-araw-tuloy-ang-kasal-episode-32/video |title=''Pulang Araw'': Tuloy ang kasal? {{!}} (Episode 32) |date=September 10, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 10, 2024}}</ref> | Title = Pagtutol | RTitle = {{sp}} ({{translation|objection}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|10}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 33<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/246351/pulang-araw-kaibigan-o-kalaban-episode-33/video |title=''Pulang Araw'': Kaibigan o kalaban? {{!}} (Episode 33) |date=September 11, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 13, 2024}}</ref> | Title = Take Over | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|11}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 34<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/246503/pulang-araw-puso-ang-kalaban-episode-34/video |title=''Pulang Araw'': Puso ang kalaban {{!}} (Episode 34) |date=September 12, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 13, 2024}}</ref> | Title = Hinagpis | RTitle = {{sp}} ({{translation|sorrow}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|12}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 35<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/246683/pulang-araw-yuta-meets-teresita-episode-35/video |title=''Pulang Araw'': Yuta meets Teresita {{!}} (Episode 35) |date=September 13, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 13, 2024}}</ref> | Title = Song for Yuta | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|13}} }} }} == Pag-unlad == Ang manunulat na si Suzette Doctolero ay nagsimulang magkonsepto ng Pulang Araw sa pagitan ng 2012 at 2013. Noong 2023, ang serye ay inihayag, kung saan si Doctolero ang nagsisilbing punong manunulat. Ang interes ni Doctolero sa pagsulat ng isang kwentong itinakda noong panahon ng pananakop ng mga Hapones sa Pilipinas ay bunga ng karanasan ng kanyang mga lolo't lola bilang mga mandirigmang gerilya at mga performer ng vaudeville. Siya ay nagsaliksik at nakapanayam ng mga beterano ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig , mga artista sa vaudeville at mga babaeng aliw para sa serye. '''Paghahagis''' Noong Nobyembre 2023, inihayag ang cast ng serye. Noong Disyembre, sumali si Abraham Lawyer sa cast. Noong Hulyo 2024, inihayag ang mga karagdagang miyembro ng cast na sina Robert Seña, Neil Ryan Sese , Jay Arcilla , Sef Cadayona at Tyro Daylusan. Julie Anne San Jose , Derrick Monasterio , Isay Alvarez, Rabiya Mateo , Jacky Woo, Maria Ozawa and Billy Ray Gallon were announced for a guest role. == Produksyon== Nagsimula ang pangunahing pagkuha ng litrato noong Disyembre 1, 2023. Naganap ang paggawa ng pelikula sa Maynila , Quezon , Batangas , Laguna , Bulacan at Pampanga . Ang mga makasaysayang lokasyon na hindi na umiiral ay muling ginawa gamit ang CGI . == Musika == "Kapangyarihan" ( transl.  power ) ni Ben&Ben at SB19 ang pangunahing tema ng pamagat ng serye. Ang mga kanta para sa Pulang Araw ay ginawa ni Rocky Gacho gamit ang mga komposisyon mula sa yugto ng panahon, lalo na nina Shelton Brooks , Nicanor Abelardo , Brewster Higley , at Daniel E. Kelley . Isang soundtrack album ang inilabas noong Agosto 9, 2024, ng GMA Playlist , na nagtatampok sa mga kantang ginanap ng cast. == Palayain == Ang pilot episode ng Pulang Araw ay ipinalabas sa Netflix noong Hulyo 26, 2024, habang ang pasinaya nito sa telebisyon sa GMA Network ay na-broadcast noong Hulyo 29, 2024. Ang serye ay sana bubuo ng 100 na yugto pero nag extend pa ng sampo na yugto. == Mga rating == Ayon sa AGB Nielsen Philippines ' Nationwide Urban Television Audience Measurement People in Television Homes, nakakuha ng 12.8% rating ang pilot episode ng Pulang Araw . == Mga Tala == {{notelist}} == Mga Sanggunian == {{reflist}} == Mga panlabas na link == *[https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw ''Pulang Araw''] sa [[GMA Network]] * {{IMDb title|31381986}} [[Kategorya:Mga listahan ng episode na gumagamit ng default na LineColor]] [[Kategorya:GMA Network]] [[Kategorya:Mga seryeng pantelebisyon mula sa Pilipinas]] 7lon0fo4852wfzdy2nihvkc08b0d9rz 2141647 2141597 2024-12-15T02:18:13Z 122.3.133.206 2141647 wikitext text/x-wiki {{multiple issues| {{primary sources|date=Setyembre 2024}} {{MOS|date=Setyembre 2024}} {{cleanup|date=Setyembre 2024|reason=Kailangang ayusin ang balarila at pagkakasulat. Kailangan isalin ang mga banyagang salita tulad ng World War II}} }} '''''Pulang Araw''''' (isinalin red sun) ay isang palabas sa telebisyon sa taong 2024 sa Pilipinas na tungkol sa digmaan na pangserye na ipinalabas sa [[GMA Network|GMA Netwok]]. Sa direksyon ni [[Dominic Zapata]], pinagbibidahan ito nina [[Barbie Forteza]], [[Sanya Lopez]], [[David Licauco]], [[Alden Richards]] at [[Dennis Trillo]]. Nag-premiere ito noong Hulyo 29, 2024, sa Prime line up ng network na pinapalitan ang Black Rider. Magtatapos ang serye sa Disyembre 24, 2024 na may 110 episodes. {{Infobox television|name=Pulang Araw|genre=Drama ng digmaan|creator=[[Suzette Doctolero]]|writer=Suzette Doctolero<br>Onay Sales<br>Anna Aleta Nadela|director=[[Dominic Zapata]]|starring=[[Barbie Forteza]]<br>[[Sanya Lopez]]<br>[[David Licauco]]<br>[[Alden Richards]]<br>[[Dennis Trillo]]|theme_music_composer=Paulo Guico<br>Miguel Guico<br>Pablo Nase|open_theme="Kapangyarihan" by Ben&Ben and SB19|country=Pilipinas|language=Tagalog|num_episodes=100|producer=Rosie Lyn M. Atienza|location=[[Manila]]<br>[[Quezon]]<br>[[Batangas]]<br>[[Laguna]]<br>[[Bulacan]]<br>[[Pampanga]]|cinematography=Roman Theodossis|editor=Benedict Lavastida<br>Robert Ryan Reyes<br>Vince Valenzuela|camera=Pag-set up ng maramihang camera|runtime=23–42 minuto|network=[[GMA Network]]|released=Hulyo 29, 2024 – kasalukuyan|company=GMA Entertainment Group|picture_format=[[1080i]] ([[HDTV]])}} Ang serye ay streaming online sa [[Netflix]]<ref>{{Cite web |date=July 26, 2024 |title=Pulang Araw |url=https://www.netflix.com/ph/title/81728601?preventIntent=true |website=Netflix |access-date=Septiyembre 16, 2024 |archive-date=Septiyembre 16, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240916060103/https://www.netflix.com/ph/title/81728601?preventIntent=true |url-status=dead }}</ref> at [[YouTube]]<ref>[https://youtube.com/playlist?list=PLGRhcC_vtOraMLXKAVUZ5EJd8RXmEH4Ju&feature=shared Pulang Araw] Youtube. Hulyo 30, 2024.</ref> == Artista at mga Ginampanan == '''Pangunahing Tauhan''' * [[Barbie Forteza]] bilang Adelina "Chinita" D. Borromeo ** Cassy Lavarias bilang batang Adelina dela Cruz Ang nakababatang kapatid na babae ni Eduardo, ay may matinding pagkamuhi sa mga Amerikano. Nang magsimula ang World War II, pinili niyang pumanig sa mga Hapon.<ref>[https://www.pep.ph/news/local/177368/alden-barbie-sanya-david-pulang-araw-a5132-20231124 "Alden Richards, Barbie Forteza, Sanya Lopez, David Licauco headline historical action-drama Pulang Araw"] ''PEP. Nobyembre 24, 2023''</ref> * [[Sanya Lopez]] bilang Teresita "Morena" Borromeo: ** Cheska Maranan bilang batang Teresita Borromeo Ang nakatatandang kapatid na babae ni Adelina, si Teresita Borromeo, ay may hangarin na maging isang vaudeville star. Siya ay anak nina Carmela at Julio Borromeo.<ref name=":0">[https://www.gmanetwork.com/news/showbiz/chikaminute/912817/pulang-araw-cast-of-characters-teaser-trailer/story/?amp "Pulang Araw introduces full cast of characters in new teaser trailer"] ''[[GMA Network]]''. Hulyo 9, 2024</ref> * [[David Licauco]] bilang Hiroshi Tanaka: ** Miguel Diokno bilang batang Hiroshi Tanaka Ang anak ng mga Japanese immigrants, pumunta siya sa Japan para mag-aral at kalaunan ay bumalik sa Pilipinas, kung saan muli niyang nakasama ang kanyang mga kababata niyang mga kaibigan na sina Adelina, Teresita at Eduardo.<ref>[https://www.pep.ph/news/local/177368/alden-barbie-sanya-david-pulang-araw-a5132-20231124 "Alden Richards, Barbie Forteza, Sanya Lopez, David Licauco headline historical action-drama Pulang Araw"] ''PEP. Nobyembre 24, 2023''</ref> * [[Alden Richards]] bilang Eduardo dela Cruz: ** Franchesco Maafi bilang Eduardo dela Cruz Nagtataglay ng sama ng loob sa kanyang ama na Amerikano, na umaabuso sa kanyang ina. Ang nakatatandang kapatid ni Adelina at may romantikong damdamin para kay Teresita. Pinili niyang hindi pumanig sa mga Amerikano o Hapon, sumapi siya sa mga pwersang gerilya.<ref name=":0" /> * [[Dennis Trillo]] bilang Yuta Saitoh: Isang opisyal ng [[Hukbong Imperyal ng Hapon]] na ang misyon ay sakupin ang Pilipinas, kalaunan ay nagkaroon siya ng damdamin para kay Teresita.<ref>[https://www.pep.ph/news/local/177368/alden-barbie-sanya-david-pulang-araw-a5132-20231124 "Alden Richards, Barbie Forteza, Sanya Lopez, David Licauco headline historical action-drama Pulang Araw"] PEP. Nobyembre 24, 2023</ref> '''Supporting cast''' * [[Epy Quizon]] bilang Julio Borromeo * [[Angelu de Leon]] bilang Carmela Borromeo * [[Ashley Ortega]] bilang Manuela Apolonio<ref>[https://entertainment.inquirer.net/546608/meeting-with-surviving-comfort-women-moves-ashley-ortega-to-tears "Meeting with surviving comfort women moves Ashley Ortega to tears"] ''Philippine Daily Inquirer.'' March 15, 2024</ref> * [[Rochelle Pangilinan]] bilang Amalia Dimalanta-Torres * [[Mikoy Morales]] bilang Tasyo * Brianna Advincula bilang Luisa * Isay Alvarez bilang Dolores<ref>[https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/videos/all#237122 "Pulang Araw: Ang Pagpapakilala (Official AVP)"] GMA Network. Marso 15, 2024</ref> * [[Jay Arcilla]] bilang Dado<ref>[https://www.facebook.com/netflixph/videos/pulang-araw-date-announcement/462088699740338/ "Pulang Araw: Date Announcement | I am seated for the biggest Pinoy historical action-drama set in World War ✌️ Barbie Forteza, Sanya Lopez, David Licauco, and Alden Richards with Dennis... | By Netflix"] ''[[Facebook]]'' Hunyo 10, 2024</ref> * Don Melvin Boongaling bilang Juanito * [[Sef Cadayona]] bilang Luis * Skye Chua bilang Yuki * Tyro Dylusan bilang Juan * Joyce Glorioso bilang Rosing * Karenina Haniel bilang Meding * Issa Litton bilang Bettina * Joanne Morallos bilang Yolanda * Ryoichi Nagatsuka bilang Ryu * Jay Ortega bilang Akio Watanabe * Bombi Plata bilang Francisco * Armson Panesa bilang Isko * Angeli Nicole Sanoy bilang Lorena * Robert Seña bilang Johnny * [[Neil Ryan Sese]] bilang Lauro Torres<ref>[https://www.pep.ph/pepalerts/pep-troika/181188/pulang-araw-netflix-a4118-20240610 "Pulang Araw ng GMA-7, unang mapapanood sa Netflix"] ''PEP.'' June 10, 2024</ref> * Aidan Veneracion bilang Mario * Yuki Horikoshi bilang Yamamoto '''Guest cast''' * [[Rhian Ramos]] bilang Filipina "Fina" dela Cruz * Jacky Woo bilang Chikara Tanaka * [[Maria Ozawa]] bilang Haruka Tanaka * Billy Ray Gallion bilang Tyler Campbell * [[Julie Anne San Jose]] bilang Katy de la Cruz * [[Derrick Monasterio]] bilang Marcel * Zephanie Dimaranan bilang Chichay * Waynona Collings bilang Mary Walter * Lauren King bilang Etang Discher * [[Rabiya Mateo]] bilang Rosalia * Abraham Lawyer bilang isang Amerikanong sundalo. ==Episodes== {{Episode table | caption = {{Lang|tl|Pulang Araw}} episodes | show_caption = | overall = | title = | airdate = | airdateT = Original release date{{efn|[[Netflix]] releases the episodes, ahead of its television broadcast.<ref name=date/>}} | episodes = {{Episode list | EpisodeNumber = 1<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/239785/pulang-araw-pasilip-sa-episode-1 |title=''Pulang Araw'': Pasilip sa Episode 1 |date=July 29, 2024 |website=[[GMA Network (company)|GMA Network]] |access-date=July 29, 2024 |archive-date=August 2, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240802000752/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/239785/pulang-araw-pasilip-sa-episode-1 |url-status=live}}</ref> | Title = World TV Premiere | OriginalAirDate = {{Start date|2024|7|29}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 2<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/239876/pulang-araw-welcome-to-cine-borromeo-episode-2 |title=''Pulang Araw'': Welcome to Cine Borromeo! {{!}} (Episode 2) |date=July 30, 2024 |website=[[GMA Network (company)|GMA Network]] |access-date=July 30, 2024}}</ref> | Title = Bodabil | RTitle = {{sp}} ({{translation|vaudeville}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|7|30}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 3<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240066/pulang-araw-giyera-sa-buhay-nina-eduardo-at-adelina-episode-3 |title=''Pulang Araw'': Giyera sa buhay nina Eduardo at Adelina (Episode 3) |date=July 31, 2024 |website=[[GMA Network (company)|GMA Network]] |access-date=July 31, 2024 |archive-date=August 2, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240802000754/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240066/pulang-araw-giyera-sa-buhay-nina-eduardo-at-adelina-episode-3 |url-status=live}}</ref> | Title = Magkadugo | RTitle = {{sp}} ({{translation|blood-related}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|7|31}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 4<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/home/pulang-araw-mga-bata-laban-lang-episode-4 |title=''Pulang Araw'': Mga bata, laban lang! (Episode 4) |date=August 1, 2024 |website=[[GMA Network (company)|GMA Network]] |access-date=August 1, 2024 |archive-date=August 1, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240801120258/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/home/pulang-araw-mga-bata-laban-lang-episode-4 |url-status=live}}</ref> | Title = Mag-Aama | RTitle = {{sp}} ({{translation|father and son}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|1}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 5<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240337/pulang-araw-walang-susuko-laban-lang-episode-5 |title=''Pulang Araw'': Walang susuko, laban lang! {{!}} (Episode 5) |date=August 2, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 2, 2024}}</ref> | Title = Home on the Range | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|2}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 6<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240653/pulang-araw-parating-na-ang-kalaban-episode-6 |title=''Pulang Araw'': Parating na ang kalaban! {{!}} (Episode 6) |date=August 5, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 5, 2024 |archive-date=September 6, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240906141109/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240653/pulang-araw-parating-na-ang-kalaban-episode-6 |url-status=live}}</ref> | Title = Parating na ang Kalaban! | RTitle = {{sp}} ({{translation|the enemy is coming!}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|5}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 7<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240865/pulang-araw-mawawasak-na-pangarap-episode-7/video |title=Pangako |date=August 5, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 6, 2024 |archive-date=September 6, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240906141703/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/240865/pulang-araw-mawawasak-na-pangarap-episode-7/video |url-status=live}}</ref> | Title = Pangako | RTitle = {{sp}} ({{translation|promise}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|6}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 8<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241051/pulang-araw-ipaglaban-ang-nararamdaman-episode-8 |title=''Pulang Araw'': Ipaglaban ang nararamdaman {{!}} (Episode 8) |date=August 7, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 12, 2024 |archive-date=August 12, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240812122538/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241051/pulang-araw-ipaglaban-ang-nararamdaman-episode-8 |url-status=live}}</ref> | Title = Panindigan | RTitle = {{sp}} ({{translation|affirmation}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|7}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 9<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241202/pulang-araw-banta-ng-kalaban-episode-9 |title=''Pulang Araw'': Banta ng kalaban{{!}} (Episode 9) |date=August 8, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 12, 2024 |archive-date=August 12, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240812122651/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241202/pulang-araw-banta-ng-kalaban-episode-9 |url-status=live}}</ref> | Title = Kenkoy | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|8}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 10<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241375/pulang-araw-palaban-na-magkapatid-episode-10 |title=''Pulang Araw'': Palaban na magkapatid {{!}} (Episode 10) |date=August 9, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 12, 2024 |archive-date=August 12, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240812122402/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241375/pulang-araw-palaban-na-magkapatid-episode-10 |url-status=live}}</ref> | Title = Galit ni Eduardo | RTitle = {{sp}} ({{translation|Eduardo's anger}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|9}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 11<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241724/pulang-araw-karma-ni-carmela-episode-11 |title=''Pulang Araw'': Karma ni Carmela {{!}} (Episode 11) |date=August 12, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 13, 2024 |archive-date=August 13, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240813120008/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241724/pulang-araw-karma-ni-carmela-episode-11 |url-status=live}}</ref> | Title = Pakiusap | RTitle = {{sp}} ({{translation|request}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|12}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 12<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241912/pulang-araw-ang-pagbabalik-ni-hiroshi-episode-12 |title=''Pulang Araw'': Ang pagbabalik ni Hiroshi {{!}} (Episode 12) |date=August 13, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 13, 2024 |archive-date=August 13, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240813120011/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/241912/pulang-araw-ang-pagbabalik-ni-hiroshi-episode-12 |url-status=live}}</ref> | Title = Hiroshi Returns | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|13}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 13<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242078/pulang-araw-ang-pagbabalik-episode-13 |title=''Pulang Araw'': Ang pagbabalik {{!}} (Episode 13) |date=August 14, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 17, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828084150/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242078/pulang-araw-ang-pagbabalik-episode-13 |url-status=live}}</ref> | Title = Reunited | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|14}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 14<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242270/pulang-araw-pagpapahirap-kay-eduardo-episode-14 |title=''Pulang Araw'': Pagpapahirap kay Eduardo {{!}} (Episode 14) |date=August 15, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 17, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828084153/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242270/pulang-araw-pagpapahirap-kay-eduardo-episode-14 |url-status=live}}</ref> | Title = Ambush | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|15}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 15<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242484/pulang-araw-ang-muling-pagkikita-episode-15 |title=''Pulang Araw'': Ang muling pagkikita {{!}} (Episode 15) |date=August 16, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 17, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828084152/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242484/pulang-araw-ang-muling-pagkikita-episode-15 |url-status=live}}</ref> | Title = Marriage Proposal | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|16}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 16<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242814/pulang-araw-parating-na-ang-digmaan-episode-16 |title=''Pulang Araw'': Parating na ang digmaan {{!}} (Episode 16) |date=August 19, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 23, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090551/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242814/pulang-araw-parating-na-ang-digmaan-episode-16 |url-status=live}}</ref> | Title = Pagtitimpi | RTitle = {{sp}} ({{translation|self-control}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|19}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 17<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242942/pulang-araw-pag-ibig-ng-apat-episode-17 |title=''Pulang Araw'': Pag-ibig ng apat {{!}} (Episode 17) |date=August 20, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 23, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090557/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/242942/pulang-araw-pag-ibig-ng-apat-episode-17 |url-status=live}}</ref> | Title = Pag-amin | RTitle = {{sp}} ({{translation|confession}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|20}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 18<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243162/pulang-araw-kasunduang-kasal-episode-18 |title=''Pulang Araw'': Kasunduang kasal {{!}} (Episode 18) |date=August 21, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 23, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090553/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243162/pulang-araw-kasunduang-kasal-episode-18 |url-status=live}}</ref> | Title = Yuta in Manila | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|21}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 19<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243342/pulang-araw-magulang-o-pag-ibig-episode-19 |title=''Pulang Araw'': Magulang o Pag-ibig? (Episode 19) |date=August 22, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 23, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090556/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243342/pulang-araw-magulang-o-pag-ibig-episode-19 |url-status=live}}</ref> | Title = Paghihiwalay | RTitle = {{sp}} ({{translation|separation}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|22}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 20<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243453/pulang-araw-pag-atake-sa-pearl-harbor-episode-20 |title=''Pulang Araw'': Pag-atake sa Pearl Harbor {{!}} (Episode 20) |date=August 23, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 23, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090559/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243453/pulang-araw-pag-atake-sa-pearl-harbor-episode-20 |url-status=live}}</ref> | Title = War Begins | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|23}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 21<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243857/pulang-araw-araw-na-kinatatakutan-episode-21 |title=''Pulang Araw'': Araw na kinatatakutan {{!}} (Episode 21) |date=August 26, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 28, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090605/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/243857/pulang-araw-araw-na-kinatatakutan-episode-21 |url-status=live}}</ref> | Title = Kill Eduardo | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|26}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 22<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244025/pulang-araw-ang-pagdakip-kay-hiroshi-episode-22 |title=''Pulang Araw'': Ang pagdakip kay Hiroshi {{!}} (Episode 22) |date=August 27, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 28, 2024 |archive-date=August 28, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240828090608/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244025/pulang-araw-ang-pagdakip-kay-hiroshi-episode-22 |url-status=live}}</ref> | Title = Pagdakip | RTitle = {{sp}} ({{translation|capture}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|27}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 23<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244191/pulang-araw-panganib-kay-hiroshi-episode-23 |title=''Pulang Araw'': Panganib kay Hiroshi {{!}} (Episode 23) |date=August 28, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 29, 2024 |archive-date=August 30, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240830143837/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244191/pulang-araw-panganib-kay-hiroshi-episode-23 |url-status=live}}</ref> | Title = Finding Hiroshi | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|28}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 24<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244377/pulang-araw-giyera-ng-puso-episode-24 |title=''Pulang Araw'': Giyera ng Puso {{!}} (Episode 24) |date=August 29, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 29, 2024 |archive-date=September 6, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240906141605/https://hde.tynt.com/deb/?m=xch&rt=html&id=0010b00002T3JniAAF&ru=https%3A%2F%2Fsync.adtelligent.com%2Fcsync%3Ft%3Dg%26ep%3D58%26traffic_source%3Dsnippet%26session%3D85EDCD60FCBC2B29%26sp%3D700045%26pb%3D312731%26c%3D488210%26a%3D304056%26domain%3Dhttps%3A%2F%2Fwww.gmanetwork.com%2Fentertainment%2Ftv%2Fpulang_araw%2F244377%2Fpulang-araw-giyera-ng-puso-episode-24%26extuid%3D33XUSERID33X&b=1 |url-status=live}}</ref> | Title = Pagpahirap | RTitle = {{sp}} ({{translation|hardwork}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|29}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 25<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244601/pulang-araw-ang-paglusob-episode-25 |title=''Pulang Araw'': Ang Paglusob {{!}} (Episode 25) |date=August 30, 2024 |website=GMA Network |access-date=August 30, 2024 |archive-date=August 30, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240830143842/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244601/pulang-araw-ang-paglusob-episode-25 |url-status=live}}</ref> | Title = Pagbomba | RTitle = {{sp}} ({{translation|bombing}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|8|30}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 26<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244922/pulang-araw-giyera-na-episode-26 |title=''Pulang Araw'': Giyera na {{!}} (Episode 26) |date=September 2, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 3, 2024 |archive-date=September 4, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240904034206/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/244922/pulang-araw-giyera-na-episode-26 |url-status=live}}</ref> | Title = Giyera Na sa GMA Prime | RTitle = {{sp}} ({{translation|Time for War on GMA Prime}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|2}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 27<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245094/pulang-araw-ang-traydor-episode-27 |title=''Pulang Araw'': Ang Paglusob {{!}} (Episode 27) |date=September 3, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 3, 2024 |archive-date=September 4, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240904034206/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245094/pulang-araw-ang-traydor-episode-27 |url-status=live}}</ref> | Title = Panguusig | RTitle = {{sp}} ({{translation|persecution}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|3}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 28<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245292/pulang-araw-patawad-hiroshi-episode-28/video |title=''Pulang Araw'': Patawad, Hiroshi {{!}} (Episode 28) |date=September 4, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 6, 2024 |archive-date=September 5, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240905005437/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245292/pulang-araw-patawad-hiroshi-episode-28/video |url-status=live}}</ref> | Title = Guilt | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|4}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 29<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245457/pulang-araw-ang-pagtakas-episode-29/video |title=''Pulang Araw'': Ang pagtakas {{!}} (Episode 29) |date=September 5, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 6, 2024 |archive-date=September 6, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240906010329/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245457/pulang-araw-ang-pagtakas-episode-29/video |url-status=live}}</ref> | Title = Pagtakas | RTitle = {{sp}} ({{translation|escape}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|5}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 30<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245669/pulang-araw-ang-malaking-desisyon-episode-30/video |title=''Pulang Araw'': Ang malaking desisyon {{!}} (Episode 30) |date=September 6, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 6, 2024 |archive-date=September 6, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240906141552/https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245669/pulang-araw-ang-malaking-desisyon-episode-30/video |url-status=live}}</ref> | Title = Paghaharap | RTitle = {{sp}} ({{translation|confrontation}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|6}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 31<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/245988/pulang-araw-simula-ng-pananakop-episode-31/video |title=''Pulang Araw'': Simula ng pananakop {{!}} (Episode 31) |date=September 9, 2024|website=GMA Network |access-date=September 10, 2024}}</ref> | Title = Labanan ang Kalaban | RTitle = {{sp}} ({{translation|fight the enemy}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|9}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 32<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/246180/pulang-araw-tuloy-ang-kasal-episode-32/video |title=''Pulang Araw'': Tuloy ang kasal? {{!}} (Episode 32) |date=September 10, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 10, 2024}}</ref> | Title = Pagtutol | RTitle = {{sp}} ({{translation|objection}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|10}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 33<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/246351/pulang-araw-kaibigan-o-kalaban-episode-33/video |title=''Pulang Araw'': Kaibigan o kalaban? {{!}} (Episode 33) |date=September 11, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 13, 2024}}</ref> | Title = Take Over | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|11}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 34<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/246503/pulang-araw-puso-ang-kalaban-episode-34/video |title=''Pulang Araw'': Puso ang kalaban {{!}} (Episode 34) |date=September 12, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 13, 2024}}</ref> | Title = Hinagpis | RTitle = {{sp}} ({{translation|sorrow}}) | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|12}} }} {{Episode list | EpisodeNumber = 35<ref>{{cite web|url=https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw/246683/pulang-araw-yuta-meets-teresita-episode-35/video |title=''Pulang Araw'': Yuta meets Teresita {{!}} (Episode 35) |date=September 13, 2024 |website=GMA Network |access-date=September 13, 2024}}</ref> | Title = Song for Yuta | OriginalAirDate = {{Start date|2024|9|13}} }} }} == Pag-unlad == Ang manunulat na si Suzette Doctolero ay nagsimulang magkonsepto ng Pulang Araw sa pagitan ng 2012 at 2013. Noong 2023, ang serye ay inihayag, kung saan si Doctolero ang nagsisilbing punong manunulat. Ang interes ni Doctolero sa pagsulat ng isang kwentong itinakda noong panahon ng pananakop ng mga Hapones sa Pilipinas ay bunga ng karanasan ng kanyang mga lolo't lola bilang mga mandirigmang gerilya at mga performer ng vaudeville. Siya ay nagsaliksik at nakapanayam ng mga beterano ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig , mga artista sa vaudeville at mga babaeng aliw para sa serye. '''Paghahagis''' Noong Nobyembre 2023, inihayag ang cast ng serye. Noong Disyembre, sumali si Abraham Lawyer sa cast. Noong Hulyo 2024, inihayag ang mga karagdagang miyembro ng cast na sina Robert Seña, Neil Ryan Sese , Jay Arcilla , Sef Cadayona at Tyro Daylusan. Julie Anne San Jose , Derrick Monasterio , Isay Alvarez, Rabiya Mateo , Jacky Woo, Maria Ozawa and Billy Ray Gallon were announced for a guest role. == Produksyon== Nagsimula ang pangunahing pagkuha ng litrato noong Disyembre 1, 2023. Naganap ang paggawa ng pelikula sa Maynila , Quezon , Batangas , Laguna , Bulacan at Pampanga . Ang mga makasaysayang lokasyon na hindi na umiiral ay muling ginawa gamit ang CGI . == Musika == "Kapangyarihan" ( transl.  power ) ni Ben&Ben at SB19 ang pangunahing tema ng pamagat ng serye. Ang mga kanta para sa Pulang Araw ay ginawa ni Rocky Gacho gamit ang mga komposisyon mula sa yugto ng panahon, lalo na nina Shelton Brooks , Nicanor Abelardo , Brewster Higley , at Daniel E. Kelley . Isang soundtrack album ang inilabas noong Agosto 9, 2024, ng GMA Playlist , na nagtatampok sa mga kantang ginanap ng cast. == Palayain == Ang pilot episode ng Pulang Araw ay ipinalabas sa Netflix noong Hulyo 26, 2024, habang ang pasinaya nito sa telebisyon sa GMA Network ay na-broadcast noong Hulyo 29, 2024. Ang serye ay sana bubuo ng 100 na yugto pero nag extend pa ng sampo na yugto. == Mga rating == Ayon sa AGB Nielsen Philippines ' Nationwide Urban Television Audience Measurement People in Television Homes, nakakuha ng 12.8% rating ang pilot episode ng Pulang Araw . == Mga Tala == {{notelist}} == Mga Sanggunian == {{reflist}} == Mga panlabas na link == *[https://www.gmanetwork.com/entertainment/tv/pulang_araw ''Pulang Araw''] sa [[GMA Network]] * {{IMDb title|31381986}} [[Kategorya:Mga listahan ng episode na gumagamit ng default na LineColor]] [[Kategorya:GMA Network]] [[Kategorya:Mga seryeng pantelebisyon mula sa Pilipinas]] j49ddasa2dmvs46nu02kuc2t24dwez3 0 330792 2141638 2134140 2024-12-14T23:58:33Z AsianStuff03 125864 May haba na ang artikulo pero kailangan ng sanggunian para patunayan 2141638 wikitext text/x-wiki {{unsourced|date=Disyembre 2024}} Ang '''''Rahonavis ostromi''''' ay isang uri ng patay na sinaunang [[ibon]] na nabuhay sa pagtatapos ng panahon ng [[Kretasiko]] (71 milyong {{Taxobox|domain=[[Eukaryota]]|regnum=[[Animalia]]|phylum=[[Chordata]]|classis=[[Sauropsida]]|superordo=[[Dinosauria]]|ordo=[[Saurischia]]|subordo=[[Theropoda]]|genus='''''Rahonavis'''|species=''Rahonavis ostromi|image=File:Rahonavis BW.jpg}} [[Talaksan:Rahonavis.jpg|thumb|Natagpuang buto]] taon na ang nakalipas) sa teritoryo ng modernong [[Madagascar]]. Ang pangalan ay isinalin mula sa [[Malagasy|Wikang malgatse]] na «rahona» at ang [[Latin]] na «avis» na literal na isinalin bilang «ulap na banta sa ibon». == Pag-uuri == Mayroon pa ring pagtatalo tungkol sa kung saan nabibilang ang Rahonavis. Ang mga pagtatangka ay ginawa upang ilagay ito sa clado [[Avialae]], mga ibon at [[Dromaeosauridae]]. Ngunit mula noong 2013, ang ''Rahonavis ostromi'' ay itinuturing na isang [[basal na espesye]]. Kladogramo para sa 2020: {{Clade|{{clade |1=[[Troodontidae]] [[File:TroodontidJF.png|120 px]] |2={{clade |1=[[Dromaeosauridae]] [[File:Velociraptor UDL.png|120 px]] |2={{clade |1=[[Microraptoria]] [[File:Microraptor Restoration (cropped).png|120 px]] |2={{clade |label1=[[Unenlagiinae]] |1={{clade |1=''[[Austroraptor]]'' [[File:Austroraptor Restoration.png|120 px]] |2=''[[Buitreraptor]]'' [[File:Buitreraptor UDL.png|120 px]] |3=''[[Unenlagia]]'' [[File:Unenlagia comahuensis .jpg|120 px]]}} |2={{clade |1={{clade |1=''[[Overoraptor]]'' [[File:Overoraptor chimentoi.png|120 px]] |2='''''Rahonavis''''' }} |label2=[[Avialae]] |2={{clade |label1=[[Archaeopterygidae]] |1={{clade |1=''[[Alcmonavis]]'' [[File:Aurornis.jpg|120 px]] |2={{clade |1=''[[Wellnhoferia]]'' |2=''[[Archaeopteryx]]'' [[File:Archaeopteryx UDL.png|120 px]]}} }} |2={{clade |label1=[[Anchiornithidae]] |1={{clade |1=''[[Xiaotingia]]'' [[File:Xiaotingia .jpg|120 px]] |2=''[[Anchiornis]]'' [[File:Anchiornis martyniuk.png|120 px]]}} |2={{clade |1=''[[Jeholornis]]'' [[File:Jeholornis mmartyniuk wiki.jpg|120 px]] |2=[[Pygostylia]] }} }} }} }} }} }} }} }}}} == Paglalarawan == Si Rahonavis ay maliit at maliksi. Malamang, bilang karagdagan sa pagpaplano ng isang paglipad, ang ibon na ito ay maaaring lumipad tulad ng mga modernong ibon, na nagpapakpak ng mga [[pakpak]] nito. Ang species ay kilala mula sa isang balangkas na natagpuan sa [[Madagascar]] noong 1998. Ito ay halos kapareho sa ''[[Microraptor]]''. Ang timbang ay humigit-kumulang 700 gramo, at ang laki ay 60-70 cm Ito ay isang carnivorous na ibon, kumakain ng mga [[butiki]], mga [[insekto]], maliliit na [[Mamalya|mammal]], atbp. {{Usbong|Ibon}} [[Kategorya:Theropoda]] [[Kategorya:Saurischia]] iy6402aaor0rj5y32y4jqk8wl3bo6l5 3 331599 2141639 2139391 2024-12-15T00:03:18Z AsianStuff03 125864 /* Mga artikulong iyong ginawa */ Tugon 2141639 wikitext text/x-wiki == Mga artikulong iyong ginawa == Kamusta @[[Tagagamit:MarioMill324|MarioMill324]] at maligayang pagdating sa [[Wikipediang Tagalog]]. Napansin ko lamang po na karamihan sa inyong mga ginawang artikulo ay napaikli at minsan ay hindi maayos ang pagkakasalin. Sa susunod po ay maaaring obserbahan nawa ninyo ang inyong gawa bago niyo po ito ilathala, o di kaya'y ayusin ang inyong gawa para umangkop sa ''standard'' ng Wikipediang Tagalog. Para sa iba pang impormasyon, maaari po kayong bumisita sa [[WP:BURA]]. Maraming salamat po! [[Tagagamit:AsianStuff03|AsianStuff03]] ([[Usapang tagagamit:AsianStuff03|kausapin]]) 00:47, 28 Nobyembre 2024 (UTC) :[[File:Information orange.svg|25px|alt=Information icon]] Kamusta @[[Tagagamit:MarioMill324|MarioMill324]], ang inyong artikulong ginawa ay napaikli tulad ng ginawa ninyo sa [[Marc D. Ángel]] at iba pang artikulo. Nakikiusap po ako na ayusin ninyo ang pag-eedit sa Wikipedia. Maaaring tingnan niyo po ang [[WP:BURA]]. Maraming Salamat po! [[Tagagamit:AsianStuff03|AsianStuff03]] ([[Usapang tagagamit:AsianStuff03|kausapin]]) 00:03, 15 Disyembre 2024 (UTC) e2fzyjddov3nwx17evv26rj3397wtxk 0 331749 2141644 2141134 2024-12-15T00:25:05Z AsianStuff03 125864 Infobox 2141644 wikitext text/x-wiki {{Infobox person/Wikidata}} '''Cielito''' "'''Honeylet'''" '''Salvador Avanceña''' (ipinanganak noong Pebrero 17, 1970) ay isang negosyanteng kababaihan. Siya ay maybahay ni [[Rodrigo Duterte]], ang ika-16 na Pangulo ng Pilipinas (2016–2022), datapwat [[:en:Common-law_marriage|hindi sila kasal]].<ref>{{Citation |title=Meet Honeylet {{!}} tempo.com.ph |url=http://www.tempo.com.ph/2016/02/27/opinion/mediumrare/meet-honeylet/ |language=en |access-date=2024-12-09 |archive-date=2016-05-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160506183958/http://www.tempo.com.ph/2016/02/27/opinion/mediumrare/meet-honeylet/ |url-status=dead }}</ref> Sina Avanceña at Duterte ay nagsama magmula 1996 at sila ay may anak na babae. Bagama't siya ay ''de facto'' na ''asawa ng presidente ng Pilipinas'', hindi siya itinalaga ni Duterte bilang Unang Ginang na opisyal. Gayunpaman, nagsilbi pa din siya sa mga tungkulin ng [[Unang Ginang]] sa mga [[:en:state banquet|banquet at mga pagtitipong ng estado]]. [[File:President Rodrigo Roa Duterte and his long-time partner Cielito “Honeylet” Avanceña greet People’s Republic of China State Council Premier Li Keqiang’s wife Cheng Hong.jpg|President Rodrigo Roa Duterte and his long-time partner Cielito “Honeylet” Avanceña greet People’s Republic of China State Council Premier Li Keqiang’s wife Cheng Hong|thumb|left|350x350px|Binati ni Pangulong Rodrigo Roa Duterte at ng kanyang matagal nang partner na si Cielito “Honeylet” Avanceña ang asawa ni Cheng Hong ng People’s Republic of China State Council Premier Li Keqiang.]] [[Kategorya:Ipinanganak noong 1970]] [[Kategorya:Mga asawa ng mga pangulo ng Pilipinas]] {{stub}} aejcq6s6qw53urn2qxcenpkw3k0vrxc 2141645 2141644 2024-12-15T00:26:30Z AsianStuff03 125864 Mga sanggunian 2141645 wikitext text/x-wiki {{Infobox person/Wikidata}} '''Cielito''' "'''Honeylet'''" '''Salvador Avanceña''' (ipinanganak noong Pebrero 17, 1970) ay isang negosyanteng kababaihan. Siya ay maybahay ni [[Rodrigo Duterte]], ang ika-16 na Pangulo ng Pilipinas (2016–2022), datapwat [[:en:Common-law_marriage|hindi sila kasal]].<ref>{{Citation |title=Meet Honeylet {{!}} tempo.com.ph |url=http://www.tempo.com.ph/2016/02/27/opinion/mediumrare/meet-honeylet/ |language=en |access-date=2024-12-09 |archive-date=2016-05-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160506183958/http://www.tempo.com.ph/2016/02/27/opinion/mediumrare/meet-honeylet/ |url-status=dead }}</ref> Sina Avanceña at Duterte ay nagsama magmula 1996 at sila ay may anak na babae. Bagama't siya ay ''de facto'' na ''asawa ng presidente ng Pilipinas'', hindi siya itinalaga ni Duterte bilang Unang Ginang na opisyal. Gayunpaman, nagsilbi pa din siya sa mga tungkulin ng [[Unang Ginang]] sa mga [[:en:state banquet|banquet at mga pagtitipong ng estado]]. [[File:President Rodrigo Roa Duterte and his long-time partner Cielito “Honeylet” Avanceña greet People’s Republic of China State Council Premier Li Keqiang’s wife Cheng Hong.jpg|President Rodrigo Roa Duterte and his long-time partner Cielito “Honeylet” Avanceña greet People’s Republic of China State Council Premier Li Keqiang’s wife Cheng Hong|thumb|left|350x350px|Binati ni Pangulong Rodrigo Roa Duterte at ng kanyang matagal nang partner na si Cielito “Honeylet” Avanceña ang asawa ni Cheng Hong ng People’s Republic of China State Council Premier Li Keqiang.]] ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:Ipinanganak noong 1970]] [[Kategorya:Mga asawa ng mga pangulo ng Pilipinas]] {{stub}} i1eyznfwoyqfcimvcejd634by9poz4n 0 331813 2141643 2141540 2024-12-15T00:21:37Z AsianStuff03 125864 /* Mga Larawan */Mga sanggunian 2141643 wikitext text/x-wiki {{Short description|Pinaka-unang institusyon ng negosyo sa Pilipinas}} <br>Pangalan ng pinakamatandang organisasyon ng negosyo sa Pilipinas <br>(salin sa Tagalog: '''Kamara Komersyo ng Islas Filipinas'''<br> ng rehistradong '''Chamber of Commerce of the Philippine Islands''')<br> {{Infobox organization | name = Chamber of Commerce of the Philippine Islands | full_name = | native_name = ''Tagalog'' ''trans.:'' Kamara Komersyo ng Islas Filipinas | native_name_lang = tl | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = File:Intramurosjf9916_27.JPG | image_size = 205 | alt = <!-- see [[WP:ALT]] --> | caption = ''The Chamber'', marquee | map = <!-- map image --> | map_size = <!-- defaults to 250px --> | map_alt = | map_caption = | map2 = | map2_size = | map2_alt = | map2_caption = | abbreviation = CCPI | nickname = The Chamber | pronounce = | pronounce ref = | pronounce comment = | pronounce 2 = | named_after = | predecessor = | merged = | successor = | formation = {{start date and age|1886|04|09}} | founder = # D. Juan Rodríguez # D. Miguel Velasco # Sr. Rogaciano Rodríguez # Sr. Francisco Reyes # D. Ricardo Aguado # Sr. Teodoro Yang-co # Sr. Luis Hidalgo # D. Pedro Roxas y Arroyo # Sr. Rafael Reyes # Sr. Tomás Sunico # Sr. Vicente Somoza Cua-Peco # Dr. Ariston Baustista # Sr. Vicente D. Fernández # Sr. Telésforo Chuy-dian # Sr. Bernandino Hernández # Sr. Faustino Lichauco # Don Ramón Soriano # Sr. Tomas Argüellles # Sr. Ignacio Sy-yap # Don Rafael del Pan | founding_location = [[Manila]] | dissolved = <!-- N/A --> | merger = <!-- N/A --> | type = [[Nonprofit organization|Non-profit]] | tax_id = | registration_id = | status = <!-- legal status or description (company, charity, foundation, etc.) --> | purpose = <!-- or |focus = --><!-- humanitarian, activism, peacekeeping, etc. --> | professional_title = The Chamber of Commerce of the Philippine Islands | headquarters = The Chamber Building, Paseo de Magallanes 3, [[Intramuros]], 1000 Manila, PH | location_city = [[Manila]] | location_country = [[Philippines]] | coordinates = {{Coord|14.59465|120.97615|format=dms|type:landmark_region:PH|display=inline,title}} <!-- | region_served = National --> | language = Inggles (kasalukuyan) <br> Espanyol (sa kasaysayan) | owner = Chamber of Commerce of the Philippines Foundation, Inc. | leader_title = President | board_of_directors = | key_people = | main_organ = COMMERCE Magazine | parent_organization = | subsidiaries = <!-- N/A --> | affiliations = | funding = <!-- source of funding --> | staff = | staff_year = | volunteers = | volunteers_year = | students = <!-- N/A --> | students_year = <!-- N/A --> | awards = | website = {{URL|https://chamberphilislands.ph//}} | remarks = | formerly = ''La Cámara de Comercio de las Islas Filipinas'' | footnotes = | bodystyle = }} {{Infobox building | name = Chamber of Commerce of the Philippine Islands<br> ''headquarters'' | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Chamber_of_Commerce_of_the_Philippine_Islands,_Intramuros.JPG <!--File:Chamber of Commerce of the Philippine Islands, Intramuros.JPG--> | image_size = 205 | image_alt = Chamber of Commerce of the Philippine Islands headquarters | image_caption = ''The Chamber Bldg.'', façade | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5944887|120.9761999|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = | classification = | location = {{coord|14.5944887|120.9761999|display=inline}} | address = No. 3 Magallanes Drive, [[Intramuros]], Brgy U 56 Zone 49 | location_city = [[Manila]] | location_country = {{flag|Philippines}} | grid_name = | grid_position = | altitude = | namesake = | groundbreaking_date = | start_date = | stop_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1937 | relocated_date = | renovation_date = | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | architect = [[Juan Arellano]] | website = <!-- {{URL|example.com}} --> | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} {{Infobox street |country =PHL |marker_image ={{Infobox road/shieldmain/PHL|type=N|route=120}} |name = Magallanes Drive |image = File:Magellan's_Monument_from_top_of_Wall,_Intramuros,_Manila,_Philippines,_1900-1902.jpg |image_size = 205 |caption= |former_names=''Paseo de Magallanes'' |namesake= [[Fernando Magallanes]] |maint=[[Intramuros Administration]] |part_of= |length_km=0.632 |direction_a=East |direction_b=West |terminus_a={{jct|country=PHL|N|150|name1=[[Liwasang Bonifacio]]}} |terminus_b={{jct|country=PHL|N|1|name1=[[Plaza Mexico (Maynila)]] patungo nang [[Anda Monument|Bonifacio Drive]]}} |junction= |location=[[Intramuros]], [[Manila]] }} Ang ''Camara de Comercio de Manila'' ay pormal na inorganisa at iniharap sa ''General Assembly'' nito noong ika-24 ng Mayo 1887, at noong ika-17 ng Hunyo 1887 ang mga batas nito ay unang sinangayunan ng ''Gobierno Superior'' ng Pilipinas; at sa wakas ay inaprubahan ng Kanyang Kamahalan, ang [[Reyna Rehente]] ng Espanya, si [[Maria Christina ng Austria|Maria Cristina]], noong ika-9 ng Pebrero 1888. Si Don Joaquín María Elizalde ay ang naging kanyang unang pangulo, kasunod sa 1890 ni Don Francisco Godínez, at sa 1895 ni Sr. Don José de Echeita. Pagkatapos ng [[Digmaang Espanyol–Amerikano]] noong 1888 at ang sitwasyon ay naayos, noong ika-19 ng Hulyo 1903, ang '''Camara de Comercio de Manila''' ay nagsagawa ng kanilang unang pagkikitang pormal, kasama [[Governor-General of the Philippines|Gobernador Heneral]] ng Pilipinas [[William Howard Taft]] bilang kanyang ''Honorary President'' at si Don Francisco Reyes bilang unang pangulo ng '''''Chamber of Commerce of the Philippine Islands'''''. == Mga Pangulo ng Kamara == <small> {| class="wikitable" align="center" style="margin: 0 auto; padding: 5px;" |+ style="font-weight: bold; margin-bottom: 0.5em; font-size: 1.05em;" | Mga Pangulo at ang kanilang mga termino ng panunungkulan<ref>{{cite magazine | title=130 Years of the Chamber | magazine=COMMERCE | issue=2016-2017 Special Issue | page=7}}</ref><br><br> |- style="text-align: center; background: #eaecf0" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1886 | 1890 | 1896 | 1903–1904 | 1904 | 1905 |- style="text-align: center; font-weight: bold; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | Joaquin Marcelino de Elizalde | Francisco Godínez | José María de Echeita | Francisco Reyes <!--{{dn|date=May 2021}}--> | [[Teodoro Yangco]] | Rafael del Pan |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1906–1912 | 1912–1915 | 1915–1916 | 1916–1917 | 1917–1918 | 1918–1919 |- style="text-align: center; font-weight: bold; background: #fff" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | Vicente D. Fernandez | Rafael Reyes | [[Teodoro Yangco]] | Mauro Prieto | Jose F. Fernandez | [[Ramon J. Fernandez]] |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1919–1920 | 1920–1921 | 1921–1922 | 1922–1923 | 1923–1924 | 1924–1925 |- style="text-align: center; font-weight: bold; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | [[Vicente Madrigal]] López y PdT | [[Juan B. Alegre]] | Jose V. Ramirez | Alfonso M. Tiaoqui | [[Teodoro Yangco]] | Leon Miguel Heras |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1925–1926 | 1926–1927 | 1927–1928 | 1928–1929 | 1930–1931 | 1931–1932 |- style="text-align: center; font-weight: bold; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | Vicente G. Genato | Manuel E. Cuyugan | Vicente T. Fernandez | Pio V. Corpus | Leopoldo R. Aguinaldo | Isaac Barza |- style="text-align: center; background: #eaecf0" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1932–1933 | 1933–1934 | 1934–1935 | 1935–1936 | 1936–1941 | 1941 |- style="text-align: center; font-weight: bold; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | Gonzalo Puyat | Arsenio N. Luz | [[Eulogio Rodriguez]] | Leopoldo R. Aguinaldo | [[Vicente Madrigal]] López y PdT | Aurelio Pedro Periquet y Ziálcita |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1941–1945 | 1945–1949 | 1951 | 1951–1954 | 1954–1955 | 1955–1957 |- style="text-align: center; font-weight: bold; background: #fff" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | [[Vicente Madrigal]] | [[Gil J. Puyat]] | Aurelio Pedro Periquet y Ziálcita /<br>Daniel R. Aguinaldo | [[Antonio de las Alas]] | Teofilo D. Reyes Sr. | Cesar M. Lorenzo |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1957 | 1957–1958 | 1958–1960 | 1960–1961 | 1961–1962 | 1962–1963 |- style="text-align: center; font-weight: bold; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | Bienvenido R. Medrano | Primitivo Lovina | Marcelo S. Balatbat | Gaudencio E. Antonino | [[Alfonso Calalang]] | Hermenegildo R. Reyes |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1963–1964 | 1964–1965 | 1965–1966 | 1966–1967 | 1967–1968 | 1968–1969 |- style="text-align: center; font-weight: bold; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | Domingo Arcega | Demetrio Muñoz | Aurelio Periquet Jr. | Pio Pedrosa | Teofilo Reyes Jr. | [[Teofisto Guingona Jr.]] |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1969–1970 | 1970–1971 | 1971–1972 | 1972–1973 | 1973–1974 | 1975–1978 |- style="text-align: center; font-weight: bold; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | Rogelio W. Manalo | Simeon C. Medalla | Miguel S. Arámbulo Jr. | Wigberto P. Clavesilla | Dominador Lim | Fred J. Elizalde |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1983 | 1984 | 1985–1992 | 1992–1993 | 1993–1996 | 1996–2000 |- style="text-align: center; font-weight: bold; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | Perfecto Mañalac | Paulino S. Dionisio Jr. | Vicente Angliongto | José Barredo | Lourdes L. Sanvictores | Exequiel B. Garcia |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 2000–2003 | 2003–2006 | 2006–2009 | 2009–2010 | 2010–2017 | </small> |- style="text-align: center; font-weight: bold; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | Rose D. Teodoro | Francis C. Chua | Melito S. Salazar Jr. | Benigno N. Ricafort | Jose Luis U. Yulo Jr.<ref>{{cite web |title=Jose Luis Yulo, Jr. |url=https://www.iccp.ph/speaker/jose-luis-yulo-jr/ |website=Israel Chamber of Commerce of the Philippines}}</ref><ref>{{cite web |title=NordCham and the Chamber of Commerce of the Philippine Islands sign Memorandum of Cooperation |url=http://nordcham.com.ph/nordcham-ccpi/ |website=NordCham Philippines |date=November 22, 2017}}</ref> | |}</small><br> == Mga Nagtatag == Kabilang sa mga tagapagtatag ng Kamara ay mga kinatawan ng lawak ng ekonomiya ng Pilipinas. Sila ay sina: Don Juan Rodriguez, ''gumagawa ng barko''; Don Miguel Velasco, ''may-ari ng real estate''; Sr. Rogaciano Rodriguez, ''negosyante''; Sr. Francisco Reyes, ''bangkero, na siyang unang pangulo mula 1903-1904''; Don Ricardo Aguado, ''negosyante''; Sr. Teodoro Yang-co, ''may-ari ng real estate''; Sr. Luis Hidalgo, ''negosyante''; Don Pedro A. Roxas, ''may-ari ng real estate at negosyante''; Sr. Rafael Reyes, ''may-ari ng real estate at industriyalista''; Sr. Tomás Sunico, ''industriyalista''; Sr. Vicente Somoza Cua-Peco, ''may-ari ng real estate at negosyante''; Dr. Aristón Baustista, ''industriyalista''; Don Vicente D. Fernández, ''attorney-in-fact ni Don Pedro P. Roxas''; Sr. Telésforo Chuy-dian, ''may-ari ng real estate at negosyante''; Don Bernandino Hernandez, ''negosyante''; Sr. Faustino Lichauco, ''may-ari ng real estate at importer''; Don Ramón Soriano, ''may-ari ng real estate at importer''; Sr. Tomas Argüellles, ''arkitekto''; Sr. Ignacio Sy-yap, ''negosyante''; at Don Rafael del Pan, ''abogado''. == Unang pagpulong == Ang unang pagpupulong ng organisasyon ng mga tagapagtatag ay ginanap sa tirahan ni Don Juan Rodriguez sa Calle Vives sa distrito ng San Nicolas. Ito ay pinangunahan ni Don Miguel Velasco. Sa pulong na ito, pinagtibay ng grupo ang "'''''Cámara de Comercio de Manila'''''" bilang pangalan ng kapisanan. Nang maglaon ay binago ito noong 1919 sa "''Chamber of Commerce of the Philippine Islands / Camara de Comercio de las Islas Filipinas''".<ref>{{cite magazine |title=130 Years of the Chamber |magazine=COMMERCE |issue=2016-2017 Special Issue |page=8}}</ref> == Panahon ng Amerikano (1903-1946) == Ang pagbabago ng soberanya sa bansa mula sa Espanyol tungo sa Amerikano ay nagpabago sa takbo ng negosyo sa mga isla. [[Vicente Madrigal]], [[Juan B. Alegre]], Jose V. Ramirez, Alfonso M. Tiaoqui, Vicente P. Genato, Manuel E. Cuyugan, Vicente T. Fernandez at iba pang mga kilalang miyembro ng ''Camara'' ay pinatunayan ang kanilang sarili na mga pinuno sa pagtataguyod ng pinabuting relasyon sa negosyo sa Pilipinas.<ref>{{cite web |title=History of COMMERCE Magazine |url=https://chamberphilislands.ph/commerce-magazine/|website=Chamber of Commerce of the Philippine Islands website}}</ref> Noong Mayo 3, 1915, binago ng mga miyembro ng Camara de Comercio Filipinas ang mga batas nito, at noong Hunyo 19, 1915, niratipikahan ang ''Escritura Social'' nito. Noong 1919, nagsimulang gamitin ang Inggles sa halip na Espanyol, sa gayon ang Cámara ay opisyal ding tinukoy sa mga dokumento bilang '''Chamber of Commerce ng Philippine Islands'''. Noong ika-17 ng Hulyo 1933, sa ika-3 sesyon ng [[ika-9 na Lehislatura ng Pilipinas]], ang Kalihim ng Agrikultura at Komersiyo ay pinahintulutan na ibenta sa ''Kamara'' ang isang lupain para sa pagtatayo ng gusali nito<ref>{{cite web |title=1937 original building of the Chamber of Commerce of the Philippines |url=https://chamberphilislands.ph/wp-content/uploads/2020/12/CHAMBER-History.docx-2-300x198.png |website=Chamber of Commerce of the Philippines}}</ref><ref>{{cite web |title=1963 Post World War II Restoration with original structure intact |url=https://chamberphilislands.ph/wp-content/uploads/2020/12/CHAMBER-History.docx-3-300x199.png |website=Chamber of Commerce of the Philippines}}</ref> at ito ay inaprubahan noong ika-6 Disyembre 1933. Ang Kamara ay binigyan ng titulo sa sarili nitong lupa, at sa pamamagitan ng mga kontribusyon ng mga pribadong negosyo, ang 3-palapag na gusali nito, na dinisenyo ng arkitekto na si [[Juan Arellano]],<ref> {{cite web |title=The Chamber of Commerce of the Philippine Islands, Historical Marker |url=https://en.wikipedia.org/wiki/Chamber_of_Commerce_of_the_Philippine_Islands#/media/File:The_Chamber_of_Commerce_of_the_Philippine_Islands_Historical_Marker_(English).jpg |website=Wikimedia Commons}}</ref> was built and inaugurated in 1937 with Philippine President [[Manuel Quezon]] officiating<ref>{{cite web|title=Philippine President Quezon officiates at the Chamber with Don Aurelio Periquet Sr. |url=https://chamberphilislands.ph/wp-content/uploads/2020/12/image8-261x300.jpg|website=Chamber of Commerce of the Philippine Islands}}</ref> kasama ang dating Pangulong Aurelio P. Periquet y Ziálcita. Matapos ang pagtatapos ng [[Pangalawang Digmaang Pandaigdig]], nang makamit ang [[kasarinlan ng Pilipinas]], noong ika-6 ng Abril 1949, ang [[Komisyon sa mga Panagot at Palitan]] ng Department of Commerce and Industry ay naglabas ng ''Reconstruction of Records'' ng Kamara ng ilang mga nawawalang dokumento, kung saan pinangalanan ang Kamara bilang ''Cámara de Comercio de las Islas Filipinas'' (at magmula noon ay naging '''Chamber of Commerce of the Philippine Islands''').<ref>{{cite magazine |title=130 Years of the Chamber |magazine=COMMERCE |issue=2016-2017 Special Issue |page=9}}</ref> == Opisyal na Lathalain == === Ang mga maagang taon ng COMMERCE === Bago ang pagtatatag ng Kamara, ang pangangailangan para sa unilateral na pagpapahayag ng mga interes ng pamayanang pang-negosyo sa Pilipinas ay isang hindi pinaguukulan na konsepto. Gayunpaman, ang sari-saring mga alalahanin na kinakaharap sa pagpapatakbo ng negosyo ay nagpalakas ng loob sa Kamara tumungo sa mga alalahaning mahalaga ukol sa materyal na pag-unlad ng bansa. Ang opisyal na publikasyon ng Kamara, na pinangalanang "'''Revista de la Cámara de Comercio de las Islas Filipinas'''" ay naglabas ng unang lathala nito noong 1927, na tinustusan ni Leopoldo R. Aguinaldo (na naging pangulo ng Kamara), at nang maglaon ay pinalitan ng pangalan. Sa pangyayaring ito, ang pangalan ng magazine ngayon ay binago bilang "'''COMMERCE Magazine'''". Ang pagpapalit ng pangalan ay ginawa upang maging kilala ito bilang opisyal na lathalain ng Kamara. Ang COMMERCE Magazine ay may dalawang bahagi para sa mga mambabasa sa Inggles at Espanyol, ngunit kalaunan ay na-''reformat'' ito bilang isang ganap na publikasyon sa wikang Inggles. Ito ay inilimbag sa ''deluxe format'', sa mabigat na papel, na ginawa ito na pinakamahal, pinaka-awtoritatibo at eksklusibong publikasyong pangkalakalan sa Pilipinas.<ref>{{cite web |title=History of COMMERCE Magazine |url=https://chamberphilislands.ph/commerce-magazine/ |website=Chamber of Commerce of the Philippine Islands website}}</ref> Noong Enero 1952, si [[Maria Kalaw Katigbak|Dr. Jose R. Katigbak]] ay hinirang na mamahala ng magasin, sa pagtulong ni M.M. de los Reyes. Kasama sa Lupon ng mga Patnugot (''editorial board'') na pinamumunuan ni Dr. Katigbak sina Domingo Abadilla at Hilarion Vibal bilang mga kawani, na sinundan ng iba pang kilalang miyembro ng Kamara na humalili sa pagpapatakbo ng publikasyon, tulad nina Teofilo Reyes, Hilarion Vibal, Benito Medina, Carlos de Lara at George Yulo. === Ang mga kinalaunan na taon ng COMMERCE === Ang paglalathala ng COMMERCE ay itinigil noong [[Batas militar sa ilalim ni Ferdinand Marcos]]. Noong 2015, nagpasya sina José Luis U. Yulo Jr. (ang ika-56 na pangulo ng Kamara) at Denissa G. Venturanza (''Executive Director'') na buhayin muli ang publikasyon. Sa kasalukuyan, ang '''COMMERCE Magazine''' (''Philippines'') ay patuloy na inilalabas tuwing ikatlong buwan ng taon.<br> == Mga Larawan == [[File:The Chamber of Commerce of the Philippine Islands Historical Marker (English).jpg|thumb|250px|''Chamber of Commerce of the Philippine Islands'' (palatandaang pang-kasaysayan)<ref>{{cite news |last1=Bartolome |first1=Tin |title=A Historic Landmark |url=https://news.abs-cbn.com/blogs/opinions/03/27/15/historic-landmark |agency=ABS-CBN News |date=27 March 2015 |language=English}}</ref>]] [[File:Chamber of Commerce of the Philippine Islands, Intramuros.JPG|thumb|250px|Punong-himpilan ng ''Chamber of Commerce of the Philippine Islands'', [[Intramuros, Maynila]]]] [[File:Intramurosjf9916 27.JPG|Ang gusali ng Kamara (''marquee'')|thumb|250px]] <br> ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:Mga organisasyong nakahimpil sa Maynila]] [[Kategorya:Mga samahan ng kalakalan na nakahimpil sa Pilipinas]] oujidp4di2apqgr0jsnncvdvu8ggtkg 10 331817 2141588 2141429 2024-12-14T13:06:04Z Superastig 11141 Ayusin. 2141588 wikitext text/x-wiki {{navbox |name=La Union Radio |title=Mga himpilan ng radyo sa [[San Fernando, La Union]] |state={{{state|autocollapse}}} |listclass=hlist |group1=Batay sa AM frequency |list1= *DZLU 657 *[[DZSO|DZSO 720]] *[[DZNL|DZNL 783]] *[[DWVA|DWVA 1170]] *[[DZAG|DZAG 1224]] |group2=Batay sa FM frequency |list2= *DWLU 88.7 *[[DZAG|DZAG 97.1]] *[[DWST|DWST 101.7]] *[[DZUL|DZUL 104.3]] *[[Vanguard Radio Network|DWAA 105.5]] *[[DWIS|DWIS 106.7]] |below= Note: Dinig sa lugar na ito ang mga himpilang galing sa Baguio at Dagupan.<br>{{Philippine Radio Markets}} }}<noinclude> {{navbox documentation}} [[Category:Nabigasyong Panradyo]] </noinclude> pwbmnyi47p424dgrq349ca43zn0b5rb 0 331818 2141592 2141465 2024-12-14T14:08:07Z LknFenix 125962 + Panimula 2141592 wikitext text/x-wiki [[Talaksan:Guishan_Dingxiang.png|right|thumb|317x317px|Isang diyagramong pang-Feng Shui ng isang parsela ng lupa, sa kasong ito, nagpapaliwanag kung paano nauugnay ang "Yin Tubig" at "Yin Apoy" dito -- na may mapalad na bilog.{{Sfn|Bennett|1978}}]] {{infobox Chinese |t ={{linktext|風水}} |s ={{linktext|风水}} |bpmf =ㄈㄥ&nbsp;&nbsp;&nbsp;ㄕㄨㄟˇ |kanji ={{linktext|風水}} |hiragana =ふうすい |revhep =fūsui |kunrei =hûsui |p =fēngshuǐ |w =fêng¹-shui³ |myr =fēngshwěi |tp =fongshuěi |mi ={{IPAc-cmn|f|eng|1|.|sh|ui|3}} |hanja =風水 |hangul =풍수 |rr =pungsu |mr =p'ungsu |qn =phong thủy |chuhan =風水 |tha =ฮวงจุ้ย (Huang chui) |khm =ហុងស៊ុយ (hŏng sŭy) |j =fung1seoi2 |y =fùngséui ''or'' fūngséui |ci ={{IPAc-yue|f|ung|7|.|s|eoi|2|}} ''or'' {{IPAc-yue|f|ung|1|.|s|eoi|2|}} |gan =Fung¹ sui³ |poj =hong-suí |buc =hŭng-cūi |h =fung²⁴ sui³¹ |wuu =fon^平 sy^上 |l ="hangin-tubig" }} Ang '''feng shui''' ({{IPAc-en|ˈ|f|ʌ|ŋ|ˌ|ʃ|uː|i}}<ref>{{Cite OED|feng shui|1095858841}}</ref> o {{IPAc-en|ˌ|f|ʌ|ŋ|ˈ|ʃ|w|eɪ}}<ref>{{Cite LPD|2}}</ref>), minsan tinatawag na '''heomansiyang Tsino''', ay isang tradisyonal na anyo ng heomansiya na nagmula sa Sinaunang Tsina at nag-aangkin ng paggamit ng mga maenerhiyang puwersa upang isaarmonya ang mga indibidwal sa kanilang kapaligiran. Ang literal na kahulugan ng ''feng shui'' ay "hangin-tubig" (i.e. likido). Mula noong sinaunang panahon, ipinapalagay na nagdidirekta ang mga tanawin at [[anyong tubig]] sa daloy ng unibersal na Q i– "kosmikong agos" o enerhiya – sa pamamagitan ng mga lugar at istruktura. Kung palalawakin pa, kabilang sa feng shui ang mga dimensyong [[Astronomiya|astronomikal]], [[Astrolohiya|astrolohikal]], [[Arkitektura|arkitektural]], [[Kosmolohiya|kosmolohikal]], [[Heograpiya|heograpikal]], at [[Topograpiya|topograpikal]].<ref name=":0">{{Cite book |last=Bruun |first=Ole |url=https://urn.kb.se/resolve?urn=urn:nbn:se:norden:org:diva-4033 |title=Fengshui in China : Geomantic Divination between State, Orthodoxy and Popular Religion |publisher=NIAS Press |year=2011 |isbn=978-87-91114-79-3 |edition=2nd |language=en |trans-title=Fengshui sa Tsina : Heomantikong Dibinasyon sa pagitan ng Estado, Ortodoksiya at Sikat na Relihiyon}}</ref><ref name="Komjathy">{{cite encyclopedia |year=2012 |title=Encyclopedia of Global Religion |encyclopedia= |publisher=SAGE Reference |location=Los Angeles, CA |last=Komjathy |first=Louis |editor1-last=Juergensmeyer |editor1-first=Mark |series= |volume=1 |pages=395–396 |language=en |trans-title=Ensiklopedya ng Pandaigdigang Relihiyon |isbn= |chapter=Feng Shui (Geomancy) |editor2-first=Wade Clark |editor2-last=Roof |chapter-url= |trans-chapter=Feng Shui (Heomansiya)}}</ref> Sa kasaysayan, pati na rin sa maraming bahagi ng mundong Tsino sa kasalukuyan, ginamit ang feng shui upang pumili ng oryentasyon ng mga gusali, tirahan, at mga istraktura na may espirituwal na kahalagahan tulad ng mga [[puntod]]. Isinulat ng isang iskolar na sa mga [[Kalinangang Kanluranin|kontemporaryong Kanluraning]] lipunan, gayunpaman, "madalas nagagamit lang ang feng shui sa [[disenyong panloob]] para sa kalusugan at kayamanan. Lalo itong nakikita sa pamamagitan ng mga 'kasangguni sa feng shui' at mga arkitekto na naniningil ng maraming pera para sa kanilang pagsusuri, payo at disenyo."<ref name="Komjathy"/> ==Mga sanggunian== {{reflist|15em}} [[Kategorya:Kosmolohiyang Taoista]] [[Kategorya:Pamahiin]] [[Kategorya:Seudosiyensiya]] [[Kategorya:Dibinasyon]] [[Kategorya:Estetika]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng teksto sa wikang Tsinong pinapayak]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng teksto sa wikang Tsinong tradisyonal]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Khmer]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Koreano]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng teksto sa wikang Thai]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Biyetnames]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng teksto sa wikang Tsino]] 9euw3eizey2pud1j17yr9bsbuulvv0a 2141593 2141592 2024-12-14T14:20:03Z LknFenix 125962 + Panimula 2141593 wikitext text/x-wiki [[Talaksan:Guishan_Dingxiang.png|right|thumb|317x317px|Isang diyagramong pang-Feng Shui ng isang parsela ng lupa, sa kasong ito, nagpapaliwanag kung paano nauugnay ang "Yin Tubig" at "Yin Apoy" dito -- na may mapalad na bilog.{{Sfn|Bennett|1978}}]] {{infobox Chinese |t ={{linktext|風水}} |s ={{linktext|风水}} |bpmf =ㄈㄥ&nbsp;&nbsp;&nbsp;ㄕㄨㄟˇ |kanji ={{linktext|風水}} |hiragana =ふうすい |revhep =fūsui |kunrei =hûsui |p =fēngshuǐ |w =fêng¹-shui³ |myr =fēngshwěi |tp =fongshuěi |mi ={{IPAc-cmn|f|eng|1|.|sh|ui|3}} |hanja =風水 |hangul =풍수 |rr =pungsu |mr =p'ungsu |qn =phong thủy |chuhan =風水 |tha =ฮวงจุ้ย (Huang chui) |khm =ហុងស៊ុយ (hŏng sŭy) |j =fung1seoi2 |y =fùngséui ''or'' fūngséui |ci ={{IPAc-yue|f|ung|7|.|s|eoi|2|}} ''or'' {{IPAc-yue|f|ung|1|.|s|eoi|2|}} |gan =Fung¹ sui³ |poj =hong-suí |buc =hŭng-cūi |h =fung²⁴ sui³¹ |wuu =fon^平 sy^上 |l ="hangin-tubig" }} Ang '''feng shui''' ({{IPAc-en|ˈ|f|ʌ|ŋ|ˌ|ʃ|uː|i}}<ref>{{Cite OED|feng shui|1095858841}}</ref> o {{IPAc-en|ˌ|f|ʌ|ŋ|ˈ|ʃ|w|eɪ}}<ref>{{Cite LPD|2}}</ref>), minsan tinatawag na '''heomansiyang Tsino''', ay isang tradisyonal na anyo ng heomansiya na nagmula sa Sinaunang Tsina at nag-aangkin ng paggamit ng mga maenerhiyang puwersa upang isaarmonya ang mga indibidwal sa kanilang kapaligiran. Ang literal na kahulugan ng ''feng shui'' ay "hangin-tubig" (i.e. likido). Mula noong sinaunang panahon, ipinapalagay na nagdidirekta ang mga tanawin at [[anyong tubig]] sa daloy ng unibersal na Q i– "kosmikong agos" o enerhiya – sa pamamagitan ng mga lugar at istruktura. Kung palalawakin pa, kabilang sa feng shui ang mga dimensyong [[Astronomiya|astronomikal]], [[Astrolohiya|astrolohikal]], [[Arkitektura|arkitektural]], [[Kosmolohiya|kosmolohikal]], [[Heograpiya|heograpikal]], at [[Topograpiya|topograpikal]].<ref name=":0">{{Cite book |last=Bruun |first=Ole |url=https://urn.kb.se/resolve?urn=urn:nbn:se:norden:org:diva-4033 |title=Fengshui in China : Geomantic Divination between State, Orthodoxy and Popular Religion |publisher=NIAS Press |year=2011 |isbn=978-87-91114-79-3 |edition=2nd |language=en |trans-title=Fengshui sa Tsina : Heomantikong Dibinasyon sa pagitan ng Estado, Ortodoksiya at Sikat na Relihiyon}}</ref><ref name="Komjathy">{{cite encyclopedia |year=2012 |title=Encyclopedia of Global Religion |encyclopedia= |publisher=SAGE Reference |location=Los Angeles, CA |last=Komjathy |first=Louis |editor1-last=Juergensmeyer |editor1-first=Mark |series= |volume=1 |pages=395–396 |language=en |trans-title=Ensiklopedya ng Pandaigdigang Relihiyon |isbn= |chapter=Feng Shui (Geomancy) |editor2-first=Wade Clark |editor2-last=Roof |chapter-url= |trans-chapter=Feng Shui (Heomansiya)}}</ref> Sa kasaysayan, pati na rin sa maraming bahagi ng mundong Tsino sa kasalukuyan, ginamit ang feng shui upang pumili ng oryentasyon ng mga gusali, tirahan, at mga istraktura na may espirituwal na kahalagahan tulad ng mga [[puntod]]. Isinulat ng isang iskolar na sa mga [[Kalinangang Kanluranin|kontemporaryong Kanluraning]] lipunan, gayunpaman, "madalas nagagamit lang ang feng shui sa [[disenyong panloob]] para sa kalusugan at kayamanan. Lalo itong nakikita sa pamamagitan ng mga 'kasangguni sa feng shui' at mga arkitekto na naniningil ng maraming pera para sa kanilang pagsusuri, payo at disenyo."<ref name="Komjathy"/> Naituring ang feng shui bilang di-makaagham at [[Seudosiyensiya|seudosiyentipiko]] ng mga siyentipiko at pilosopo,<ref name="Fernandez-Beanato pp. 1333–1351">{{cite journal |last=Fernandez-Beanato |first=Damian |date=23 Agosto 2021 |title=Feng Shui and the Demarcation Project |trans-title=Feng Shui at ang Proyekto ng Demarkasyon |journal=Science & Education |language=en |publisher=Springer Science and Business Media LLC |volume=30 |issue=6 |pages=1333–1351 |bibcode=2021Sc&Ed..30.1333F |doi=10.1007/s11191-021-00240-z |issn=0926-7220 |doi-access=free |s2cid=238736339}}</ref> at nailarawan ito bilang paradigmatikong halimbawa ng seudosiyensiya.<ref name="McCain Kampourakis 2019">{{cite book |last1=McCain |first1=K. |url=https://books.google.com/books?id=DwadDwAAQBAJ |title=What is Scientific Knowledge?: An Introduction to Contemporary Epistemology of Science |last2=Kampourakis |first2=K. |publisher=Taylor & Francis |year=2019 |isbn=978-1-351-33660-4 |page= |language=en |trans-title=Ano ang Kaalaman sa Siyentipiko?: Isang Panimula sa Kontemporaryong Epistemolohiya ng Agham |access-date=18 Disyembre 2021}}</ref> Nagpapakita ito ng ilang klasikong seudosiyentipikong aspeto, tulad ng pag-aangkin tungkol sa paggana ng mundo na hindi katanggap-tanggap sa pagsusuri gamit ang [[pamamaraang makaagham]].<ref name="Matthews">{{cite book |last1=Matthews |first1=Michael R. |title=History, Philosophy and Science Teaching: New Perspectives |publisher=Springer |year=2018 |isbn=978-3-319-62616-1 |editor-last=Matthews |editor-first=Michael R. |series=Science: Philosophy, History and Education |location=Cham, Switzerland |pages=31 |language=en |trans-title=Pagtuturo sa Kasaysayan, Pilosopiya at Agham: Mga Bagong Pananaw |chapter=Feng Shui: Educational Responsibilities and Opportunities |trans-chapter=Feng Shui: Mga Responsibilidad at Oportunidad sa Pagtuturo |chapter-url=https://books.google.com/books?id=_3IzDwAAQBAJ&pg=PA31}}</ref> ==Mga sanggunian== {{reflist|15em}} [[Kategorya:Kosmolohiyang Taoista]] [[Kategorya:Pamahiin]] [[Kategorya:Seudosiyensiya]] [[Kategorya:Dibinasyon]] [[Kategorya:Estetika]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng teksto sa wikang Tsinong pinapayak]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng teksto sa wikang Tsinong tradisyonal]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Khmer]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Hapones]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Koreano]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng teksto sa wikang Thai]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng Biyetnames]] [[Kategorya:Mga artikulong naglalaman ng teksto sa wikang Tsino]] ndyajkss2hmf8eacer0b1tsqkq9v5kk 0 331830 2141587 2141508 2024-12-14T13:03:04Z Superastig 11141 Magdagdag ng infobox. 2141587 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Radyo Natin Agoo | callsign = DWIS | logo = | city = [[Agoo]] | area = Timog [[La Union]] | branding = 106.7 Radyo Natin | airdate = 2002 | frequency = 106.7 MHz | format = [[:en:Community radio|Community radio]] | language = [[Ilocano language|Ilocano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 1,000 watts | erp = | class = | callsign_meaning = | former_names = Hot FM (2002–2017) | network = Radyo Natin | owner = [[MBC Media Group]] | sister_stations = [[DZNL|Aksyon Radyo 783]], [[DWST|101.7 Love Radio]] | website = }} Ang '''DWIS''' (106.7 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''106.7 Radyo Natin''', ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng [[MBC Media Group]]. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa kahabaan ng T. Asper St., [[Agoo]].<ref>{{Cite web |title=TUGTUGAN AT TALAKAYAN SA HOT FM AGOO &#124; ugnayan.com photo |url=http://www.ugnayan.com/ph/launion/agoo/photo/OL6 |website=www.ugnayan.com}}{{Dead link|date=April 2024|bot=InternetArchiveBot|fix-attempted=yes}}</ref><ref>{{Cite web |date=July 31, 2012 |title=Hot FM 106.7 (Agoo) |url=https://airwindzone.wordpress.com/2012/07/31/hot-fm-agoo/}}</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{La Union Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa La Union]] q4d3r1n1ej2to5cldywqidmtvrtw3do 0 331832 2141642 2141553 2024-12-15T00:19:03Z AsianStuff03 125864 Mga sanggunian 2141642 wikitext text/x-wiki {{Infobox river | name = Guadalupe ''(''Río Guadalupe'')'' | name_other = ''Guadalupejo'' | >image = | image_size = 200 | >image_alt = | image_caption = Tanawin ng lawak ng Ilog Guadalupe | map = SpainGuadianaBasin.png | map_size = 200 | map_alt = Guadiana basin | map_caption = Ang ''watershed'' ng Guadiana | source1_location = [[:en:Sierra de Villuercas|Sierra de Villuercas]],<br>[[:en:Cáceres Province|Lalawigan ng Cáceres ]]<br>[[:en:Extremadura|Extremadura]]| | mouth_location = [[:en:Garcia de Sola Dam|Garcia de Sola]], [[:en:Guadiana|Guadiana]]<br>[[:en:Valdecaballeros|munisipyo ng Valdecaballeros]], [[:en:Badajoz Province|Lalawigan ng Badajoz]] | subdivision_type1 = Bansa | subdivision_name1 = [[Spain]] | progression = Guadiana - [[:en:Atlantic Ocean|Karagatang Atlantiko]] | length = {{convert|40.56|km|abbr=on}} | source1_elevation = {{convert|1157|m|abbr=on}} | mouth_elevation = {{convert|391|m|abbr=on}} | mouth_coordinates = {{coord|39|14|15|N|5|8|58|W|display=inline,title}} | >discharge1_avg = | >basin_size = | river_system = [[:en:Guadiana|Guadiana]] | >tributaries_left = | >tributaries_right = }} Ang ''Guadalupe'' o ''Rio Guadalupejo'' ay ilog na sanga ng lalong malawak na [[:en:Guadiana|ilog Guadiana]] sa bansang [[Espanya]]. Hindi mahirap isipin at matanto na ang ngalan ng ''Ilog Guadalupe'' at ang kinapopookang munisipyo nito — na Guadalupe din ang pangalan — ay ang ugat ng mga binansagang '''Guadalupe''' sa lawak ng Imperyong Espanya. May mga nagpapalagay na ang kapanganakan ng salitang Guadalupe ay mula sa wikang Arabe na nagkakahulugang "lambak" o "ilog" (''wadi'') at sa wikang [[Latin]] na na nagkakahulugang "lobo"" (''lupus'').<ref> {{Citation|title=Why Our Lady of Guadalupe is Muslim, Sorta {{!}} riverfronttimes.com |url=https://web.archive.org/web/20141208013319/http://www.riverfronttimes.com/2007-01-03/news/the-mexican-explains-why-our-lady-of-guadalupe-is-muslim-sorta/ |language=en}}</ref> Sa kabilang dako, mayroon ding nagpapaliwanag na ang ''Arabic'' at ''Latin'' ay hindi ipinagsasama sa ganitong paraan, at kanilang iminumungkahi ang alternatibong salita na ''"Wadi-al-lub"'', na nagpapahiwatig ng isang ilog na may mga itim na bato sa ilalim.<ref>Stoudemire, Sterling A. (March 1978). "Santiago, Guadalupe, Pilar: Spanish Shrines/Spanish Names". Names. 26 (1): 17. doi:10.1179/nam.1978.26.1.9</ref> ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Category:Mga ilog ng Espanya]] [[Category:Mga ilog ng Extremadura]] [[Category:Mahal na Birhen ng Guadalupe]] {{stub}} 7yvwesjg2lwxhn0wtf4a8m2qtiu1cdc 10 331833 2141655 2141565 2024-12-15T06:06:04Z Superastig 11141 Ayusin. 2141655 wikitext text/x-wiki {{navbox |name=Vigan Radio |title=Mga himpilan ng radyo sa [[Vigan]] at [[Bangued]] |state={{{state|}}} |bodyclass=hlist |group1=Batay sa AM frequency |list1= *[[DZVV|DZVV 603]] *[[DZTP|DZTP 693]] *[[DZPA-AM|DZPA 873]] *[[DWRS|DWRS 927]] *[[DZNS|DZNS 963]] |group2=Batay sa FM Frequency |list2= *[[:en:Hope Channel Philippines|88.5]] *[[DWVN-FM|DWVN 94.1]] *[[MBC Media Group|DWGF 95.3]] *[[DWWM|DWWM 96.9]] *[[DWIA|DWIA 99.7]] *[[Unibersidad ng Hilagang Pilipinas|DWFC 100.5]] *102.5 *[[Philippine Broadcasting Service|DWAZ 102.9]] |group3=Callsign na hindi aktibo |list3= *[[Bombo Radyo Philippines|DZVV 96.5]] *[[Southern Broadcasting Network|DWIS 98.9]] |below={{Philippine Radio Markets}} }}<noinclude> {{navbox documentation}} [[Category:Nabigasyong Panradyo]] </noinclude> rczk5jjnomrrx0kytj409p699xua0eo 0 331836 2141591 2024-12-14T14:03:33Z MarioMill324 146785 Bagong pahina: Si H. Ty Warner (ipinanganak noong Setyembre 3, 1944) ay isang Amerikanong bilyonaryo na tagagawa ng laruan, negosyante, at nahatulang felon. Siya ang CEO, nag-iisang may-ari, at co-founder ng Ty Inc. na gumagawa at namamahagi ng mga stuff toy, lalo na ang Beanie Babies. Siya rin ang nagmamay-ari ng Four Seasons Hotel New York, na binili niya mula sa 1990s Beanie Babies fad. Noong 2020, niraranggo niya ang 359 sa Forbes 400 na listahan ng pinakamayayamang tao sa U.S., na may... 2141591 wikitext text/x-wiki Si H. Ty Warner (ipinanganak noong Setyembre 3, 1944) ay isang Amerikanong bilyonaryo na tagagawa ng laruan, negosyante, at nahatulang felon. Siya ang CEO, nag-iisang may-ari, at co-founder ng Ty Inc. na gumagawa at namamahagi ng mga stuff toy, lalo na ang Beanie Babies. Siya rin ang nagmamay-ari ng Four Seasons Hotel New York, na binili niya mula sa 1990s Beanie Babies fad. Noong 2020, niraranggo niya ang 359 sa Forbes 400 na listahan ng pinakamayayamang tao sa U.S., na may netong halaga na US$2.3 bilyon.[1] opncd45elcgbkabx2ase17zx454778y 2141635 2141591 2024-12-14T23:53:08Z AsianStuff03 125864 2141635 wikitext text/x-wiki {{ilipat sa balangkas}} Si H. Ty Warner (ipinanganak noong Setyembre 3, 1944) ay isang Amerikanong bilyonaryo na tagagawa ng laruan, negosyante, at nahatulang felon. Siya ang CEO, nag-iisang may-ari, at co-founder ng Ty Inc. na gumagawa at namamahagi ng mga stuff toy, lalo na ang Beanie Babies. Siya rin ang nagmamay-ari ng Four Seasons Hotel New York, na binili niya mula sa 1990s Beanie Babies fad. Noong 2020, niraranggo niya ang 359 sa Forbes 400 na listahan ng pinakamayayamang tao sa U.S., na may netong halaga na US$2.3 bilyon.[1] tqj3llef6nf0wtqn56r4czdp4ezadcy 0 331837 2141594 2024-12-14T14:22:24Z LknFenix 125962 redirect → [[Feng shui]] 2141594 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Feng shui]] 7gh1jfn8yntcrzbdto3m1fpiweld94s 0 331838 2141595 2024-12-14T14:23:01Z LknFenix 125962 redirect → [[Feng shui]] 2141595 wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Feng shui]] 7gh1jfn8yntcrzbdto3m1fpiweld94s 0 331839 2141601 2024-12-14T15:57:22Z MarioMill324 146785 Bagong pahina: Ang klimang tropiko ay ang una sa limang pangunahing pangkat ng klima sa klasipikasyon ng klima ng Köppen na kinilala sa letrang A. Ang mga klimang tropiko ay tinutukoy ng isang buwanang average na temperatura na 18 °C (64 °F) o mas mataas sa pinakamalamig na buwan, na nagtatampok ng mainit na temperatura at mataas na kahalumigmigan sa buong taon. Ang taunang pag-ulan ay madalas na sagana sa mga tropikal na klima, at nagpapakita ng pana-panahong ritmo ngunit maaaring may p... 2141601 wikitext text/x-wiki Ang klimang tropiko ay ang una sa limang pangunahing pangkat ng klima sa klasipikasyon ng klima ng Köppen na kinilala sa letrang A. Ang mga klimang tropiko ay tinutukoy ng isang buwanang average na temperatura na 18 °C (64 °F) o mas mataas sa pinakamalamig na buwan, na nagtatampok ng mainit na temperatura at mataas na kahalumigmigan sa buong taon. Ang taunang pag-ulan ay madalas na sagana sa mga tropikal na klima, at nagpapakita ng pana-panahong ritmo ngunit maaaring may pana-panahong pagkatuyo sa iba't ibang antas. Karaniwang may dalawang panahon lamang sa mga tropikal na klima, isang tag-ulan (tag-ulan/tag-ulan) at isang tag-araw. Ang taunang hanay ng temperatura sa mga tropikal na klima ay karaniwang napakaliit. Matindi ang sikat ng araw sa mga klimang ito. [[en:Tropical Climate]] cr7o6mf59doq8z8814s3leudznqq43m 2141666 2141601 2024-12-15T11:52:24Z Glennznl 73709 2141666 wikitext text/x-wiki Ang klimang tropiko ay ang una sa limang pangunahing pangkat ng klima sa klasipikasyon ng klima ng Köppen na kinilala sa letrang A. Ang mga klimang tropiko ay tinutukoy ng isang buwanang average na temperatura na 18 °C (64 °F) o mas mataas sa pinakamalamig na buwan, na nagtatampok ng mainit na temperatura at mataas na kahalumigmigan sa buong taon. Ang taunang pag-ulan ay madalas na sagana sa mga tropikal na klima, at nagpapakita ng pana-panahong ritmo ngunit maaaring may pana-panahong pagkatuyo sa iba't ibang antas. Karaniwang may dalawang panahon lamang sa mga tropikal na klima, isang tag-ulan (tag-ulan/tag-ulan) at isang tag-araw. Ang taunang hanay ng temperatura sa mga tropikal na klima ay karaniwang napakaliit. Matindi ang sikat ng araw sa mga klimang ito. rq4fym6o4042tgo4wl54e8g1by2ryv6 2141667 2141666 2024-12-15T11:52:44Z Glennznl 73709 added [[Category:Klima]] using [[WP:HC|HotCat]] 2141667 wikitext text/x-wiki Ang klimang tropiko ay ang una sa limang pangunahing pangkat ng klima sa klasipikasyon ng klima ng Köppen na kinilala sa letrang A. Ang mga klimang tropiko ay tinutukoy ng isang buwanang average na temperatura na 18 °C (64 °F) o mas mataas sa pinakamalamig na buwan, na nagtatampok ng mainit na temperatura at mataas na kahalumigmigan sa buong taon. Ang taunang pag-ulan ay madalas na sagana sa mga tropikal na klima, at nagpapakita ng pana-panahong ritmo ngunit maaaring may pana-panahong pagkatuyo sa iba't ibang antas. Karaniwang may dalawang panahon lamang sa mga tropikal na klima, isang tag-ulan (tag-ulan/tag-ulan) at isang tag-araw. Ang taunang hanay ng temperatura sa mga tropikal na klima ay karaniwang napakaliit. Matindi ang sikat ng araw sa mga klimang ito. [[Kategorya:Klima]] ms36pynf6tcph4tv3d1lv5z1gumc2te 2141668 2141667 2024-12-15T11:53:23Z Glennznl 73709 Ikinakarga sa [[Klimang tropiko]] 2141668 wikitext text/x-wiki #REDIRECT[[Klimang tropiko]] pj4gnkep6is5sfv0p0uap2fizsapeoy 0 331840 2141602 2024-12-14T15:58:20Z BZLikesHistory2019 139860 Inilikha sa pagsalin ng pahinang "[[:en:Special:Redirect/revision/1261471308|Born to Win (album)]]" 2141602 wikitext text/x-wiki {{Infobox album|Name=Born to Win|Type=studio|Artist=[[Bini (group)|Bini]]|Cover=|Alt=|Released=Oktubre 14, 2021|Recorded=2021|Genre=*[[Pop music|Pop]] *[[Electronic dance music|EDM]] *[[Hip hop music|hip hop]] *[[Contemporary R&B|R&B]] *[[disco]]|Length=39:41|Language={{hlist|[[Filipino]]|[[Ingles]]|[[Hapones]]|[[Indones]]|[[Espanyol]]|[[Tailandes]]}}|Label=[[Star Music]]|Producer=|Next album=Feel Good (2022)|This album=Born to Win (2021)}} Ang '''''Born to Win''''' ay ang debut [[Album|studio album]] ng ''Filipino girl group'' na [[Bini (grupo)|Bini]]. Ito ay inilabas ng ''[[record label]]'' na [[ABS-CBN]] [[Star Music]] noong Oktubre 14, 2021. Ang ''album'' na ito ay naglalaman ng mga 12 kanta, kasama ang "''Golden Arrow''" bilang ''carrier single'' nito, limang iba pang mga bagong kanta na "''B HU U R''" na na-''feature'' na mangangawit na si Kritiko, "''Na Na Na''", "''Kinikilig''", "''8''" at "''Here With You''", apat na pandaigdigang bersyon ng kanilang ''debut single'' ng grupo sa wikang [[Wikang Indones|Indones]], [[Wikang Hapones|Hapones]], [[Wikang Espanyol|Espanyol]] at [[Wikang Tailandes|Tailandes]], kasama ang kanilang mga ''trademark'' na kanta na "<nowiki><i>Born to Win</i></nowiki>" at "<nowiki><i>Kapit Lang</i></nowiki>". Ipinagdiriwang ng ''lyrical content'' ng album na ito ang pag-ibig, pagiging positibo at pagbibigay-kapangyarihan. Nag-debut ang album na ito at tumuktok sa ikaunang pwesto sa iTunes Albums Chart sa [[Pilipinas]]. Nakatsart din ito sa mga bansang [[Taylandiya]] at [[Hong Kong]]. == Sanligan at pagpapalabas == Ito ay sa panahon ng opisyal na pasinaya ng grupo noong Hunyo 11, 2021, isang araw bago ang [[Araw ng Kalayaan]] sa Pilipinas nang gumawa ng pahayag ang pinuno ng ABS-CBN Entertainment na si Laurenti Dyogi sa mga paparating na proyekto ng grupo at ng kapatid nitong grupong [[BGYO]] sa kanilang mga full-length na ''album'', ''merchandise'' at ang "''One Dream: The BINI x BGYO Concert''".<ref>{{Cite web |date=2021-06-14 |title=BINI, BGYO to team up for concert this year |url=https://news.abs-cbn.com/entertainment/06/14/21/bini-bgyo-to-team-up-for-concert-this-year |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211012112023/https://news.abs-cbn.com/entertainment/06/14/21/bini-bgyo-to-team-up-for-concert-this-year |archive-date=2021-10-12 |access-date=2021-10-12 |publisher=news.abs-cbn.com}}</ref> Noong Setyembre 28, 2021, inanunsyo ng opisyal na account ng [[hatirang pangmadla]] ng grupo ang mga talaorasan (iskedyul) at ang paglabas ng kanilang ''debut album''.<ref>{{Cite web |last=Daniel Peters |date=2021-09-30 |title=P-pop groups BINI and BGYO announce upcoming debut albums |url=https://www.nme.com/en_asia/news/music/p-pop-groups-bini-and-bgyo-announce-upcoming-debut-albums-3058928 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211012113050/https://www.nme.com/en_asia/news/music/p-pop-groups-bini-and-bgyo-announce-upcoming-debut-albums-3058928 |archive-date=2021-10-12 |access-date=2021-10-12 |publisher=nme.com}}</ref> Ang ''tracklist'' ng album na ito ay inihayag noong Oktubre 3, 2021 at ang ''audio sampler'' noong Oktubre 12, 2021. <ref name="Sneak Peak Next Single">{{Cite web |date=2021-10-04 |title=BINI Reveals Album Tracklist & Sneak Peak of Next Single |url=https://www.onemusic.ph/news/bini-reveals-album-tracklist-sneak-peak-next-single-6451 |url-status=deviated |archive-url=https://web.archive.org/web/20211108050515/https://www.onemusic.ph/news/bini-reveals-album-tracklist-sneak-peak-next-single-6451 |archive-date=2021-11-08 |access-date=2021-11-08 |publisher=onemusic.ph}}</ref> Noong Oktubre ng taong 2024, ang album na ito ay umabot na sa mahigit 100 milyong ''streams'' sa [[Spotify]].<ref>{{Cite web |date=October 2, 2024 |title=BINI's 'Born To Win' album reaches 100 million streams on Spotify |url=https://news.abs-cbn.com/entertainment/2024/10/2/bini-s-born-to-win-album-reaches-100-million-streams-on-spotify-839 |access-date=October 2, 2024 |publisher=ABS-CBN}}</ref> Noong ika-31 ng Oktubre ng parehong taon ay inanunsyo ng Backspacer Records na ang ''Born to Win'', kasama ang iba pang album ng Bini, ang ''Feel Good,'' at ang debut extended play na ''Talaarawan'', ay ipapalabas bilang mga <nowiki><i>vinyl record</i></nowiki> sa Disyembre ng taong 2024 bilang bahagi ng kanilang pakikipagtulungan sa record label na ABS-CBN Star Music.<ref>{{Cite web |last=Saulog |first=Gabriel |date=2024-10-31 |title=BINI To Release Complete Discography On Vinyl |url=https://billboardphilippines.com/culture/lifestyle/bini-to-release-complete-discography-on-vinyl-backspacer-records-2024/ |access-date=2024-10-31 |website=[[Billboard Philippines]] |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite news |date=2024-10-31 |title=BINI to release 3 albums on vinyl |work=[[ABS-CBN News]] |url=https://news.abs-cbn.com/entertainment/2024/10/31/bini-to-release-3-albums-on-vinyl-1317 |access-date=2024-10-31}}</ref> == Komposisyon == <blockquote class="templatequote">Umaasa kami na sila(ng) [mga tagapakinig] ay maging inspirasyon sa pakikinig sa mga kanta ng BINI. Umaasa kami na maramdaman rin nila [mga tagapakinig] ang kanilang paglalakbay at hindi lamang marinig o makita ang kanilang paglalakbay [sa buhay].<div class="templatequotecite"> —&#x200A;<cite>Lian Kyla, songwriter—"Kapit Lang" and "Here With You", ''Bandwagon Asia'' <ref name="Lian Kyla_Songwriting for BGYO and BINI" /></cite></div></blockquote>{{Pagbanggit|text=Binabaluktot ng P-Pop group na BINI ang vocal complexity, thematic maturity, at moving sentiments sa kanilang debut studio album, ''Born to Win''. [Ito] ay isang well-crafted at well-intended na debut album na maaaring nagsilbi sa BINI ng mas maayos at mas malakas na take-off sa pag-abot sa isang mas mataas na antas sa kanilang mabilis na pag-unlad na karera. Ang kanilang mabalahibo at nababaluktot na mga boses ay tunay na mahiwagang mga asset na ginagawang kapansin-pansin ang buong 12-track album na ito, ngunit kung ano ang ibinibigay ng kanilang mga kanta ay isang mas may-katuturang goldmine.|author=JE CC|source=''Lionheartv.net''<ref>{{cite web|author=JE CC|url=https://www.lionheartv.net/2021/10/binis-born-to-win-album-review-fresh-invigorating-and-inspiring/|title=BINI's "Born to Win" album review: Fresh, invigorating, and inspiring!|date=October 15, 2021 |publisher=lionheartv.net|access-date=2021-11-08|archive-date=2021-11-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20211108065945/https://www.lionheartv.net/2021/10/binis-born-to-win-album-review-fresh-invigorating-and-inspiring/|url-status=live}}</ref>}}{{Pagbanggit|text=Totoo sa pangalan nito, nais ng debut album ng BINI na ''Born to Win'' na iparamdam sa nakikinig na kaya nilang harapin ang anumang hamon sa buhay. Isa itong mahusay na pagkakagawa ng album. Ang paggalugad ng grupo sa tunog ng [[funk]] at [[disco]] ay talagang nababagay sa kanila at ang mga vocal ng grupo ay napakaganda, as in nagsilbi sila sa departamentong iyon.|author=Rafael Bautista|source=''[[Nylon (magazine)|Nylon Manila]]''<ref name="Nylon Manila_Born to Win Album">{{cite web|author=Rafael Bautista|url=https://nylonmanila.com/bini-debut-album-born-to-win-believe-in-yourself/|title=IN BINI'S DEBUT ALBUM, BORN TO WIN, THEY WANT YOU TO BELIEVE IN YOURSELF|date=2021-10-21|website=nylonmanila.com|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20211108065118/https://nylonmanila.com/bini-debut-album-born-to-win-believe-in-yourself/|archive-date=2021-11-08|url-status=live|access-date=2021-11-08}}</ref>}} == Mga single == Ang ''Born to Win'' ay may mga tatlong single. Ang debut single, "Born to Win", ay inilabas noong Hunyo ng taong 2021. Ang ''music video'' ng "Born to Win" ay nakatanggap ng mas higit pa sa 200 libong ''views'' sa [[YouTube]] sa unang 24 na oras ng paglabas nito, na ginagawa itong pinakamabilis sa mga ''debut music video'' ng anumang grupo sa ''genre'' ng [[Pinoy pop|P-pop]].<ref name="BTW_Lionheart400K">{{Cite web |last=Lion's Den |date=June 15, 2021 |title=BINI's 'Born to Win' music video reaches over 400k views on YouTube |url=https://www.lionheartv.net/2021/06/binis-born-to-win-music-video-reaches-over-400k-views-on-youtube/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211108071302/https://www.lionheartv.net/2021/06/binis-born-to-win-music-video-reaches-over-400k-views-on-youtube/ |archive-date=2021-11-08 |access-date=2021-06-16 |publisher=lionheartv.net |language=en}}</ref> Isang buwan ang nakalipas noong Hulyo ng parehong taon, isang ''maxi single'' ng kantang "Born to Win" ang inilabas na nagtatampok ng mga bersyong <nowiki><i>instrumental</i></nowiki>, [[Wikang Latin|Latin]], EDM, <nowiki><i>string quartet</i></nowiki> at <nowiki><i>acapella</i></nowiki>. Noong Setyembre ng 2021 ay pinatugtog ang kanta sa ''preliminary competition'' at ginanap sa koronasyon ng [[Miss Universe Philippines]] 2021. Ang kanilang kantang "Kapit Lang" ay inilabas noong parehong buwan na iyon bilang ikatlong ''single'' ng grupo at inilabas bilang ikaanim na ''single'' ng album. Ang kantang "''Golden Arrow''" ay inilabas noong Oktubre ng taong 2021 bilang pangalawang ''single'' at ''key track'' ng album.<ref>{{Cite web |date=October 19, 2021 |title=BINI's "Golden Arrow", 3rd Single from iTunes PH's number one album, "Born to Win" |url=https://www.lionheartv.net/2021/10/binis-golden-arrow-3rd-single-from-itunes-phs-number-one-album-born-to-win/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211110041950/https://www.lionheartv.net/2021/10/binis-golden-arrow-3rd-single-from-itunes-phs-number-one-album-born-to-win/ |archive-date=2021-11-10 |access-date=2021-11-10 |website=lionheartv.net |language=en}}</ref> == Listahan ng mga kanta sa album == Ang lahat ng mga kredito ng kanta ay inangkop mula sa ''sampler'' ng album na inilabas ng ''label'' ng Bini na [[ABS-CBN]] [[Star Music]] sa [[YouTube]], maliban kung iba ang nabanggit.<ref>{{Cite web |last=Nino Llanera |date=2021-10-04 |title=BINI Releases Track List For Debut Album "Born to Win" |url=https://myx.global/bini-tracklist/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211107044309/https://myx.global/bini-tracklist/ |archive-date=2021-11-07 |access-date=2021-11-07 |website=myx.global}}</ref>   Mga kanta at durasyon: # "''Born to Win''" (2:53) # "''Golden Arrow''" (3:47) # "''B HU U R'' (kasama ang Kritiko)" (3:31) # "Na Na Na" (4:11) # "Kinikilig" (3:35) # "Kapit Lang" (2:49) # "8 (Walo)" (3:46) # "''Here With You''" (3;32) # "Born to Win - Bersiyong Indones" (2:53) # "Born to Win - Bersiyong Hapones" (2:53) # "Born to Win - Bersiyong Tailandes" (2:53) # "Born to Win - Bersiyong Espanyol" (2:53) '''Kabuoang durasyon:''' '''39:41 (39 na minuto at 41 segundo)''' == Mga karangalan at nominasyon == {| class="wikitable sortable plainrowheaders" |+ !Seremonya ng parangal ! taon ! Kategorya ! Nominadong trabaho ! Resulta ! {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! rowspan="3" scope="row" | Awit Awards | rowspan="3" align="center" | 2022 | align="center" | ''Best Music Video'' | rowspan="2" align="center" | "''Born to Win''"| {{Nom}} | rowspan="3" align="center" | <ref>{{Cite news |date=2022-09-26 |title=PARI partners with MYX in announcing 35th AWIT Awards Nominees |work=[[Manila Bulletin]] |url=https://mb.com.ph/2022/09/26/pari-partners-with-myx-in-announcing-35th-awit-awards-nominees/ |url-status=live |access-date=2022-09-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220927061913/https://mb.com.ph/2022/09/26/pari-partners-with-myx-in-announcing-35th-awit-awards-nominees/ |archive-date=2022-09-27}}</ref> |- | align="center" | ''Best Performance by a New Group Recording Artist''| {{Nom}} |- | align="center" | ''People's Voice Favorite Song'' | align="center" | "''Na Na Na''"| {{Nom}} |- ! scope="row" | RAWR Awards | align="center" | 2021 | align="center" | ''Song of the Year'' | align="center" | "''Born to Win''"| {{Nom}} | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |date=October 17, 2021 |title=RAWR Awards is all set for Another Bigger, Broader Scope of Awards this 2021 |url=https://www.lionheartv.net/2021/10/rawrawards2021/ |access-date=October 19, 2021 |publisher=LionhearTV}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | Wish Music Awards | align="center" | 2021 | align="center" | ''Wish Pop Song of the Year'' | align="center" | "''Born to Win''"| {{Nom}} | style="text-align:center;" | <ref name="7th WISH AWARDS NOMINEES">{{Cite web |date=2021-11-15 |title=Here's how you can vote for your favorite artists at the 34th Awit Awards |url=https://www.wish1075.com/7th-wish-music-awards-nominees-official/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211115042223/https://www.wish1075.com/7th-wish-music-awards-nominees-official/ |archive-date=2021-11-15 |access-date=2021-11-15 |website=[[DWNU|Wish 107.5]]}}</ref> |- | align="center" | 2022 | align="center" | ''Wish Pop Song of the Year'' | align="center" | "''Golden Arrow''"| {{Nom}} | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite news |last=Severo |first=Jan Milo |date=January 23, 2023 |title=LIST: Regine Velasquez, SB19 big winners at 8th Wish Music Awards |work=[[The Philippine Star]] |url=https://www.philstar.com/entertainment/2023/01/23/2239640/list-regine-velasquez-sb19-big-winners-8th-wish-music-awards |url-status=live |access-date=August 23, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240203062137/https://www.philstar.com/entertainment/2023/01/23/2239640/list-regine-velasquez-sb19-big-winners-8th-wish-music-awards |archive-date=February 3, 2024}}</ref> |- ! scope="row" | TikTok Awards Philippines | align="center" | 2023 | align="center" | ''Song of the Year'' | align="center" | "''Na Na Na''"| {{Nom}} | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |date=September 1, 2023 |title=TikTok unveils nominees for third awards show in the Philippines |url=https://www.adobomagazine.com/advertising-awards/tiktok-awards-philippines-2023-nominees-highlights/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230901205357/https://www.adobomagazine.com/advertising-awards/tiktok-awards-philippines-2023-nominees-highlights/ |archive-date=September 1, 2023 |access-date=August 23, 2024 |website=adobo Magazine |language=en-US}}</ref> |} == Kasaysayan ng paglabas == {| class="wikitable" !Bansa ! Petsa ! Format ! Label |- | ''Various'' | Oktubre 14, 2021 | Digital na pag-download | [[Star Music]] |- |} == Mga sanggunian == {{Reflist}} [[Kategorya:Mga album ng Star Music]] [[Kategorya:Mga album ng Bini]] [[Kategorya:Mga debut album mula sa taong 2021]] 4qkxvtsv4j802py07koto2x8o6nsyfu 2141603 2141602 2024-12-14T16:02:07Z BZLikesHistory2019 139860 Binago ang salita 2141603 wikitext text/x-wiki {{Infobox album|Name=Born to Win|Type=studio|Artist=[[Bini (group)|Bini]]|Cover=|Alt=|Released=Oktubre 14, 2021|Recorded=2021|Genre=*[[Pop music|Pop]] *[[Electronic dance music|EDM]] *[[Hip hop music|hip hop]] *[[Contemporary R&B|R&B]] *[[disco]]|Length=39:41|Language={{hlist|[[Filipino]]|[[Ingles]]|[[Hapones]]|[[Indones]]|[[Espanyol]]|[[Tailandes]]}}|Label=[[Star Music]]|Producer=|Next album=Feel Good (2022)|This album=Born to Win (2021)}} Ang '''''Born to Win''''' ay ang debut [[Album|studio album]] ng ''Filipino girl group'' na [[Bini (grupo)|Bini]]. Ito ay inilabas ng ''[[record label]]'' na [[ABS-CBN]] [[Star Music]] noong Oktubre 14, 2021. Ang ''album'' na ito ay naglalaman ng mga 12 kanta, kasama ang "''Golden Arrow''" bilang ''carrier single'' nito, limang iba pang mga bagong kanta na "''B HU U R''" na na-''feature'' na mangangawit na si Kritiko, "''Na Na Na''", "''Kinikilig''", "''8''" at "''Here With You''", apat na pandaigdigang bersyon ng kanilang ''debut single'' ng grupo sa wikang [[Wikang Indones|Indones]], [[Wikang Hapones|Hapones]], [[Wikang Espanyol|Espanyol]] at [[Wikang Tailandes|Tailandes]], kasama ang kanilang mga ''trademark'' na kanta na "<nowiki><i>Born to Win</i></nowiki>" at "<nowiki><i>Kapit Lang</i></nowiki>". Ipinagdiriwang ng ''lyrical content'' ng album na ito ang pag-ibig, pagiging positibo at pagbibigay-kapangyarihan. Nag-debut ang album na ito at tumuktok sa ikaunang pwesto sa iTunes Albums Chart sa [[Pilipinas]]. Nakatsart din ito sa mga bansang [[Taylandiya]] at [[Hong Kong]]. == Sanligan at pagpapalabas == Ito ay sa panahon ng opisyal na pasinaya ng grupo noong Hunyo 11, 2021, isang araw bago ang [[Araw ng Kalayaan]] sa Pilipinas nang gumawa ng pahayag ang pinuno ng ABS-CBN Entertainment na si Laurenti Dyogi sa mga paparating na proyekto ng grupo at ng kapatid nitong grupong [[BGYO]] sa kanilang mga full-length na ''album'', ''merchandise'' at ang "''One Dream: The BINI x BGYO Concert''".<ref>{{Cite web |date=2021-06-14 |title=BINI, BGYO to team up for concert this year |url=https://news.abs-cbn.com/entertainment/06/14/21/bini-bgyo-to-team-up-for-concert-this-year |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211012112023/https://news.abs-cbn.com/entertainment/06/14/21/bini-bgyo-to-team-up-for-concert-this-year |archive-date=2021-10-12 |access-date=2021-10-12 |publisher=news.abs-cbn.com}}</ref> Noong Setyembre 28, 2021, inanunsyo ng opisyal na account ng [[hatirang pangmadla]] ng grupo ang mga talaorasan (iskedyul) at ang paglabas ng kanilang ''debut album''.<ref>{{Cite web |last=Daniel Peters |date=2021-09-30 |title=P-pop groups BINI and BGYO announce upcoming debut albums |url=https://www.nme.com/en_asia/news/music/p-pop-groups-bini-and-bgyo-announce-upcoming-debut-albums-3058928 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211012113050/https://www.nme.com/en_asia/news/music/p-pop-groups-bini-and-bgyo-announce-upcoming-debut-albums-3058928 |archive-date=2021-10-12 |access-date=2021-10-12 |publisher=nme.com}}</ref> Ang ''tracklist'' ng album na ito ay inihayag noong Oktubre 3, 2021 at ang ''audio sampler'' noong Oktubre 12, 2021. <ref name="Sneak Peak Next Single">{{Cite web |date=2021-10-04 |title=BINI Reveals Album Tracklist & Sneak Peak of Next Single |url=https://www.onemusic.ph/news/bini-reveals-album-tracklist-sneak-peak-next-single-6451 |url-status=deviated |archive-url=https://web.archive.org/web/20211108050515/https://www.onemusic.ph/news/bini-reveals-album-tracklist-sneak-peak-next-single-6451 |archive-date=2021-11-08 |access-date=2021-11-08 |publisher=onemusic.ph}}</ref> Noong Oktubre ng taong 2024, ang album na ito ay umabot na sa mahigit 100 milyong ''streams'' sa [[Spotify]].<ref>{{Cite web |date=October 2, 2024 |title=BINI's 'Born To Win' album reaches 100 million streams on Spotify |url=https://news.abs-cbn.com/entertainment/2024/10/2/bini-s-born-to-win-album-reaches-100-million-streams-on-spotify-839 |access-date=October 2, 2024 |publisher=ABS-CBN}}</ref> Noong ika-31 ng Oktubre ng parehong taon ay inanunsyo ng Backspacer Records na ang ''Born to Win'', kasama ang iba pang album ng Bini, ang ''Feel Good,'' at ang debut extended play na ''Talaarawan'', ay ipapalabas bilang mga <nowiki><i>vinyl record</i></nowiki> sa Disyembre ng taong 2024 bilang bahagi ng kanilang pakikipagtulungan sa record label na ABS-CBN Star Music.<ref>{{Cite web |last=Saulog |first=Gabriel |date=2024-10-31 |title=BINI To Release Complete Discography On Vinyl |url=https://billboardphilippines.com/culture/lifestyle/bini-to-release-complete-discography-on-vinyl-backspacer-records-2024/ |access-date=2024-10-31 |website=[[Billboard Philippines]] |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite news |date=2024-10-31 |title=BINI to release 3 albums on vinyl |work=[[ABS-CBN News]] |url=https://news.abs-cbn.com/entertainment/2024/10/31/bini-to-release-3-albums-on-vinyl-1317 |access-date=2024-10-31}}</ref> == Komposisyon == <blockquote class="templatequote">Umaasa kami na sila(ng) [mga tagapakinig] ay maging inspirasyon sa pakikinig sa mga kanta ng BINI. Umaasa kami na maramdaman rin nila [mga tagapakinig] ang kanilang paglalakbay at hindi lamang marinig o makita ang kanilang paglalakbay [sa buhay].<div class="templatequotecite"> —&#x200A;<cite>Lian Kyla, songwriter—"Kapit Lang" and "Here With You", ''Bandwagon Asia'' <ref name="Lian Kyla_Songwriting for BGYO and BINI" /></cite></div></blockquote>{{Pagbanggit|text=Fineflex ng P-Pop group na BINI ang vocal complexity, thematic maturity, at moving sentiments sa kanilang debut studio album, ''Born to Win''. [Ito] ay isang well-crafted at well-intended na debut album na maaaring nagsilbi sa BINI ng mas maayos at mas malakas na take-off sa pag-abot sa isang mas mataas na antas sa kanilang mabilis na pag-unlad na karera. Ang kanilang mabalahibo at nababaluktot na mga boses ay tunay na mahiwagang mga asset na ginagawang kapansin-pansin ang buong 12-track album na ito, ngunit kung ano ang ibinibigay ng kanilang mga kanta ay isang mas may-katuturang goldmine.|author=JE CC|source=''Lionheartv.net''<ref>{{cite web|author=JE CC|url=https://www.lionheartv.net/2021/10/binis-born-to-win-album-review-fresh-invigorating-and-inspiring/|title=BINI's "Born to Win" album review: Fresh, invigorating, and inspiring!|date=October 15, 2021 |publisher=lionheartv.net|access-date=2021-11-08|archive-date=2021-11-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20211108065945/https://www.lionheartv.net/2021/10/binis-born-to-win-album-review-fresh-invigorating-and-inspiring/|url-status=live}}</ref>}}{{Pagbanggit|text=Totoo sa pangalan nito, nais ng debut album ng BINI na ''Born to Win'' na iparamdam sa nakikinig na kaya nilang harapin ang anumang hamon sa buhay. Isa itong mahusay na pagkakagawa ng album. Ang paggalugad ng grupo sa tunog ng [[funk]] at [[disco]] ay talagang nababagay sa kanila at ang mga vocal ng grupo ay napakaganda, as in nagsilbi sila sa departamentong iyon.|author=Rafael Bautista|source=''[[Nylon (magazine)|Nylon Manila]]''<ref name="Nylon Manila_Born to Win Album">{{cite web|author=Rafael Bautista|url=https://nylonmanila.com/bini-debut-album-born-to-win-believe-in-yourself/|title=IN BINI'S DEBUT ALBUM, BORN TO WIN, THEY WANT YOU TO BELIEVE IN YOURSELF|date=2021-10-21|website=nylonmanila.com|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20211108065118/https://nylonmanila.com/bini-debut-album-born-to-win-believe-in-yourself/|archive-date=2021-11-08|url-status=live|access-date=2021-11-08}}</ref>}} == Mga single == Ang ''Born to Win'' ay may mga tatlong single. Ang debut single, "Born to Win", ay inilabas noong Hunyo ng taong 2021. Ang ''music video'' ng "Born to Win" ay nakatanggap ng mas higit pa sa 200 libong ''views'' sa [[YouTube]] sa unang 24 na oras ng paglabas nito, na ginagawa itong pinakamabilis sa mga ''debut music video'' ng anumang grupo sa ''genre'' ng [[Pinoy pop|P-pop]].<ref name="BTW_Lionheart400K">{{Cite web |last=Lion's Den |date=June 15, 2021 |title=BINI's 'Born to Win' music video reaches over 400k views on YouTube |url=https://www.lionheartv.net/2021/06/binis-born-to-win-music-video-reaches-over-400k-views-on-youtube/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211108071302/https://www.lionheartv.net/2021/06/binis-born-to-win-music-video-reaches-over-400k-views-on-youtube/ |archive-date=2021-11-08 |access-date=2021-06-16 |publisher=lionheartv.net |language=en}}</ref> Isang buwan ang nakalipas noong Hulyo ng parehong taon, isang ''maxi single'' ng kantang "Born to Win" ang inilabas na nagtatampok ng mga bersyong <nowiki><i>instrumental</i></nowiki>, [[Wikang Latin|Latin]], EDM, <nowiki><i>string quartet</i></nowiki> at <nowiki><i>acapella</i></nowiki>. Noong Setyembre ng 2021 ay pinatugtog ang kanta sa ''preliminary competition'' at ginanap sa koronasyon ng [[Miss Universe Philippines]] 2021. Ang kanilang kantang "Kapit Lang" ay inilabas noong parehong buwan na iyon bilang ikatlong ''single'' ng grupo at inilabas bilang ikaanim na ''single'' ng album. Ang kantang "''Golden Arrow''" ay inilabas noong Oktubre ng taong 2021 bilang pangalawang ''single'' at ''key track'' ng album.<ref>{{Cite web |date=October 19, 2021 |title=BINI's "Golden Arrow", 3rd Single from iTunes PH's number one album, "Born to Win" |url=https://www.lionheartv.net/2021/10/binis-golden-arrow-3rd-single-from-itunes-phs-number-one-album-born-to-win/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211110041950/https://www.lionheartv.net/2021/10/binis-golden-arrow-3rd-single-from-itunes-phs-number-one-album-born-to-win/ |archive-date=2021-11-10 |access-date=2021-11-10 |website=lionheartv.net |language=en}}</ref> == Listahan ng mga kanta sa album == Ang lahat ng mga kredito ng kanta ay inangkop mula sa ''sampler'' ng album na inilabas ng ''label'' ng Bini na [[ABS-CBN]] [[Star Music]] sa [[YouTube]], maliban kung iba ang nabanggit.<ref>{{Cite web |last=Nino Llanera |date=2021-10-04 |title=BINI Releases Track List For Debut Album "Born to Win" |url=https://myx.global/bini-tracklist/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211107044309/https://myx.global/bini-tracklist/ |archive-date=2021-11-07 |access-date=2021-11-07 |website=myx.global}}</ref>   Mga kanta at durasyon: # "''Born to Win''" (2:53) # "''Golden Arrow''" (3:47) # "''B HU U R'' (kasama ang Kritiko)" (3:31) # "Na Na Na" (4:11) # "Kinikilig" (3:35) # "Kapit Lang" (2:49) # "8 (Walo)" (3:46) # "''Here With You''" (3;32) # "Born to Win - Bersiyong Indones" (2:53) # "Born to Win - Bersiyong Hapones" (2:53) # "Born to Win - Bersiyong Tailandes" (2:53) # "Born to Win - Bersiyong Espanyol" (2:53) '''Kabuoang durasyon:''' '''39:41 (39 na minuto at 41 segundo)''' == Mga karangalan at nominasyon == {| class="wikitable sortable plainrowheaders" |+ !Seremonya ng parangal ! taon ! Kategorya ! Nominadong trabaho ! Resulta ! {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! rowspan="3" scope="row" | Awit Awards | rowspan="3" align="center" | 2022 | align="center" | ''Best Music Video'' | rowspan="2" align="center" | "''Born to Win''"| {{Nom}} | rowspan="3" align="center" | <ref>{{Cite news |date=2022-09-26 |title=PARI partners with MYX in announcing 35th AWIT Awards Nominees |work=[[Manila Bulletin]] |url=https://mb.com.ph/2022/09/26/pari-partners-with-myx-in-announcing-35th-awit-awards-nominees/ |url-status=live |access-date=2022-09-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220927061913/https://mb.com.ph/2022/09/26/pari-partners-with-myx-in-announcing-35th-awit-awards-nominees/ |archive-date=2022-09-27}}</ref> |- | align="center" | ''Best Performance by a New Group Recording Artist''| {{Nom}} |- | align="center" | ''People's Voice Favorite Song'' | align="center" | "''Na Na Na''"| {{Nom}} |- ! scope="row" | RAWR Awards | align="center" | 2021 | align="center" | ''Song of the Year'' | align="center" | "''Born to Win''"| {{Nom}} | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |date=October 17, 2021 |title=RAWR Awards is all set for Another Bigger, Broader Scope of Awards this 2021 |url=https://www.lionheartv.net/2021/10/rawrawards2021/ |access-date=October 19, 2021 |publisher=LionhearTV}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | Wish Music Awards | align="center" | 2021 | align="center" | ''Wish Pop Song of the Year'' | align="center" | "''Born to Win''"| {{Nom}} | style="text-align:center;" | <ref name="7th WISH AWARDS NOMINEES">{{Cite web |date=2021-11-15 |title=Here's how you can vote for your favorite artists at the 34th Awit Awards |url=https://www.wish1075.com/7th-wish-music-awards-nominees-official/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211115042223/https://www.wish1075.com/7th-wish-music-awards-nominees-official/ |archive-date=2021-11-15 |access-date=2021-11-15 |website=[[DWNU|Wish 107.5]]}}</ref> |- | align="center" | 2022 | align="center" | ''Wish Pop Song of the Year'' | align="center" | "''Golden Arrow''"| {{Nom}} | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite news |last=Severo |first=Jan Milo |date=January 23, 2023 |title=LIST: Regine Velasquez, SB19 big winners at 8th Wish Music Awards |work=[[The Philippine Star]] |url=https://www.philstar.com/entertainment/2023/01/23/2239640/list-regine-velasquez-sb19-big-winners-8th-wish-music-awards |url-status=live |access-date=August 23, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240203062137/https://www.philstar.com/entertainment/2023/01/23/2239640/list-regine-velasquez-sb19-big-winners-8th-wish-music-awards |archive-date=February 3, 2024}}</ref> |- ! scope="row" | TikTok Awards Philippines | align="center" | 2023 | align="center" | ''Song of the Year'' | align="center" | "''Na Na Na''"| {{Nom}} | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |date=September 1, 2023 |title=TikTok unveils nominees for third awards show in the Philippines |url=https://www.adobomagazine.com/advertising-awards/tiktok-awards-philippines-2023-nominees-highlights/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230901205357/https://www.adobomagazine.com/advertising-awards/tiktok-awards-philippines-2023-nominees-highlights/ |archive-date=September 1, 2023 |access-date=August 23, 2024 |website=adobo Magazine |language=en-US}}</ref> |} == Kasaysayan ng paglabas == {| class="wikitable" !Bansa ! Petsa ! Format ! Label |- | ''Various'' | Oktubre 14, 2021 | Digital na pag-download | [[Star Music]] |- |} == Mga sanggunian == {{Reflist}} [[Kategorya:Mga album ng Star Music]] [[Kategorya:Mga album ng Bini]] [[Kategorya:Mga debut album mula sa taong 2021]] 0gha62r2a3hxoc2n6rphz1mzotbgs9f 2141604 2141603 2024-12-14T16:17:43Z BZLikesHistory2019 139860 Ibinawas ang space 2141604 wikitext text/x-wiki {{Infobox album|Name=Born to Win|Type=studio|Artist=[[Bini (group)|Bini]]|Cover=|Alt=|Released=Oktubre 14, 2021|Recorded=2021|Genre=*[[Pop music|Pop]] *[[Electronic dance music|EDM]] *[[Hip hop music|hip hop]] *[[Contemporary R&B|R&B]] *[[disco]]|Length=39:41|Language={{hlist|[[Filipino]]|[[Ingles]]|[[Hapones]]|[[Indones]]|[[Espanyol]]|[[Tailandes]]}}|Label=[[Star Music]]|Producer=|Next album=Feel Good (2022)|This album=Born to Win (2021)}} Ang '''''Born to Win''''' ay ang debut [[Album|studio album]] ng ''Filipino girl group'' na [[Bini (grupo)|Bini]]. Ito ay inilabas ng ''[[record label]]'' na [[ABS-CBN]] [[Star Music]] noong Oktubre 14, 2021. Ang ''album'' na ito ay naglalaman ng mga 12 kanta, kasama ang "''Golden Arrow''" bilang ''carrier single'' nito, limang iba pang mga bagong kanta na "''B HU U R''" na na-''feature'' na mangangawit na si Kritiko, "''Na Na Na''", "''Kinikilig''", "''8''" at "''Here With You''", apat na pandaigdigang bersyon ng kanilang ''debut single'' ng grupo sa wikang [[Wikang Indones|Indones]], [[Wikang Hapones|Hapones]], [[Wikang Espanyol|Espanyol]] at [[Wikang Tailandes|Tailandes]], kasama ang kanilang mga ''trademark'' na kanta na "<nowiki><i>Born to Win</i></nowiki>" at "<nowiki><i>Kapit Lang</i></nowiki>". Ipinagdiriwang ng ''lyrical content'' ng album na ito ang pag-ibig, pagiging positibo at pagbibigay-kapangyarihan. Nag-debut ang album na ito at tumuktok sa ikaunang pwesto sa iTunes Albums Chart sa [[Pilipinas]]. Nakatsart din ito sa mga bansang [[Taylandiya]] at [[Hong Kong]]. == Sanligan at pagpapalabas == Ito ay sa panahon ng opisyal na pasinaya ng grupo noong Hunyo 11, 2021, isang araw bago ang [[Araw ng Kalayaan]] sa Pilipinas nang gumawa ng pahayag ang pinuno ng ABS-CBN Entertainment na si Laurenti Dyogi sa mga paparating na proyekto ng grupo at ng kapatid nitong grupong [[BGYO]] sa kanilang mga full-length na ''album'', ''merchandise'' at ang "''One Dream: The BINI x BGYO Concert''".<ref>{{Cite web |date=2021-06-14 |title=BINI, BGYO to team up for concert this year |url=https://news.abs-cbn.com/entertainment/06/14/21/bini-bgyo-to-team-up-for-concert-this-year |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211012112023/https://news.abs-cbn.com/entertainment/06/14/21/bini-bgyo-to-team-up-for-concert-this-year |archive-date=2021-10-12 |access-date=2021-10-12 |publisher=news.abs-cbn.com}}</ref> Noong Setyembre 28, 2021, inanunsyo ng opisyal na account ng [[hatirang pangmadla]] ng grupo ang mga talaorasan (iskedyul) at ang paglabas ng kanilang ''debut album''.<ref>{{Cite web |last=Daniel Peters |date=2021-09-30 |title=P-pop groups BINI and BGYO announce upcoming debut albums |url=https://www.nme.com/en_asia/news/music/p-pop-groups-bini-and-bgyo-announce-upcoming-debut-albums-3058928 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211012113050/https://www.nme.com/en_asia/news/music/p-pop-groups-bini-and-bgyo-announce-upcoming-debut-albums-3058928 |archive-date=2021-10-12 |access-date=2021-10-12 |publisher=nme.com}}</ref> Ang ''tracklist'' ng album na ito ay inihayag noong Oktubre 3, 2021 at ang ''audio sampler'' noong Oktubre 12, 2021.<ref name="Sneak Peak Next Single">{{Cite web |date=2021-10-04 |title=BINI Reveals Album Tracklist & Sneak Peak of Next Single |url=https://www.onemusic.ph/news/bini-reveals-album-tracklist-sneak-peak-next-single-6451 |url-status=deviated |archive-url=https://web.archive.org/web/20211108050515/https://www.onemusic.ph/news/bini-reveals-album-tracklist-sneak-peak-next-single-6451 |archive-date=2021-11-08 |access-date=2021-11-08 |publisher=onemusic.ph}}</ref> Noong Oktubre ng taong 2024, ang album na ito ay umabot na sa mahigit 100 milyong ''streams'' sa [[Spotify]].<ref>{{Cite web |date=October 2, 2024 |title=BINI's 'Born To Win' album reaches 100 million streams on Spotify |url=https://news.abs-cbn.com/entertainment/2024/10/2/bini-s-born-to-win-album-reaches-100-million-streams-on-spotify-839 |access-date=October 2, 2024 |publisher=ABS-CBN}}</ref> Noong ika-31 ng Oktubre ng parehong taon ay inanunsyo ng Backspacer Records na ang ''Born to Win'', kasama ang iba pang album ng Bini, ang ''Feel Good,'' at ang debut extended play na ''Talaarawan'', ay ipapalabas bilang mga <nowiki><i>vinyl record</i></nowiki> sa Disyembre ng taong 2024 bilang bahagi ng kanilang pakikipagtulungan sa record label na ABS-CBN Star Music.<ref>{{Cite web |last=Saulog |first=Gabriel |date=2024-10-31 |title=BINI To Release Complete Discography On Vinyl |url=https://billboardphilippines.com/culture/lifestyle/bini-to-release-complete-discography-on-vinyl-backspacer-records-2024/ |access-date=2024-10-31 |website=[[Billboard Philippines]] |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite news |date=2024-10-31 |title=BINI to release 3 albums on vinyl |work=[[ABS-CBN News]] |url=https://news.abs-cbn.com/entertainment/2024/10/31/bini-to-release-3-albums-on-vinyl-1317 |access-date=2024-10-31}}</ref> == Komposisyon == <blockquote class="templatequote">Umaasa kami na sila(ng) [mga tagapakinig] ay maging inspirasyon sa pakikinig sa mga kanta ng BINI. Umaasa kami na maramdaman rin nila [mga tagapakinig] ang kanilang paglalakbay at hindi lamang marinig o makita ang kanilang paglalakbay [sa buhay].<div class="templatequotecite"> —&#x200A;<cite>Lian Kyla, songwriter—"Kapit Lang" and "Here With You", ''Bandwagon Asia'' <ref name="Lian Kyla_Songwriting for BGYO and BINI" /></cite></div></blockquote>{{Pagbanggit|text=Fineflex ng P-Pop group na BINI ang vocal complexity, thematic maturity, at moving sentiments sa kanilang debut studio album, ''Born to Win''. [Ito] ay isang well-crafted at well-intended na debut album na maaaring nagsilbi sa BINI ng mas maayos at mas malakas na take-off sa pag-abot sa isang mas mataas na antas sa kanilang mabilis na pag-unlad na karera. Ang kanilang mabalahibo at nababaluktot na mga boses ay tunay na mahiwagang mga asset na ginagawang kapansin-pansin ang buong 12-track album na ito, ngunit kung ano ang ibinibigay ng kanilang mga kanta ay isang mas may-katuturang goldmine.|author=JE CC|source=''Lionheartv.net''<ref>{{cite web|author=JE CC|url=https://www.lionheartv.net/2021/10/binis-born-to-win-album-review-fresh-invigorating-and-inspiring/|title=BINI's "Born to Win" album review: Fresh, invigorating, and inspiring!|date=October 15, 2021 |publisher=lionheartv.net|access-date=2021-11-08|archive-date=2021-11-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20211108065945/https://www.lionheartv.net/2021/10/binis-born-to-win-album-review-fresh-invigorating-and-inspiring/|url-status=live}}</ref>}}{{Pagbanggit|text=Totoo sa pangalan nito, nais ng debut album ng BINI na ''Born to Win'' na iparamdam sa nakikinig na kaya nilang harapin ang anumang hamon sa buhay. Isa itong mahusay na pagkakagawa ng album. Ang paggalugad ng grupo sa tunog ng [[funk]] at [[disco]] ay talagang nababagay sa kanila at ang mga vocal ng grupo ay napakaganda, as in nagsilbi sila sa departamentong iyon.|author=Rafael Bautista|source=''[[Nylon (magazine)|Nylon Manila]]''<ref name="Nylon Manila_Born to Win Album">{{cite web|author=Rafael Bautista|url=https://nylonmanila.com/bini-debut-album-born-to-win-believe-in-yourself/|title=IN BINI'S DEBUT ALBUM, BORN TO WIN, THEY WANT YOU TO BELIEVE IN YOURSELF|date=2021-10-21|website=nylonmanila.com|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20211108065118/https://nylonmanila.com/bini-debut-album-born-to-win-believe-in-yourself/|archive-date=2021-11-08|url-status=live|access-date=2021-11-08}}</ref>}} == Mga single == Ang ''Born to Win'' ay may mga tatlong single. Ang debut single, "Born to Win", ay inilabas noong Hunyo ng taong 2021. Ang ''music video'' ng "Born to Win" ay nakatanggap ng mas higit pa sa 200 libong ''views'' sa [[YouTube]] sa unang 24 na oras ng paglabas nito, na ginagawa itong pinakamabilis sa mga ''debut music video'' ng anumang grupo sa ''genre'' ng [[Pinoy pop|P-pop]].<ref name="BTW_Lionheart400K">{{Cite web |last=Lion's Den |date=June 15, 2021 |title=BINI's 'Born to Win' music video reaches over 400k views on YouTube |url=https://www.lionheartv.net/2021/06/binis-born-to-win-music-video-reaches-over-400k-views-on-youtube/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211108071302/https://www.lionheartv.net/2021/06/binis-born-to-win-music-video-reaches-over-400k-views-on-youtube/ |archive-date=2021-11-08 |access-date=2021-06-16 |publisher=lionheartv.net |language=en}}</ref> Isang buwan ang nakalipas noong Hulyo ng parehong taon, isang ''maxi single'' ng kantang "Born to Win" ang inilabas na nagtatampok ng mga bersyong <nowiki><i>instrumental</i></nowiki>, [[Wikang Latin|Latin]], EDM, <nowiki><i>string quartet</i></nowiki> at <nowiki><i>acapella</i></nowiki>. Noong Setyembre ng 2021 ay pinatugtog ang kanta sa ''preliminary competition'' at ginanap sa koronasyon ng [[Miss Universe Philippines]] 2021. Ang kanilang kantang "Kapit Lang" ay inilabas noong parehong buwan na iyon bilang ikatlong ''single'' ng grupo at inilabas bilang ikaanim na ''single'' ng album. Ang kantang "''Golden Arrow''" ay inilabas noong Oktubre ng taong 2021 bilang pangalawang ''single'' at ''key track'' ng album.<ref>{{Cite web |date=October 19, 2021 |title=BINI's "Golden Arrow", 3rd Single from iTunes PH's number one album, "Born to Win" |url=https://www.lionheartv.net/2021/10/binis-golden-arrow-3rd-single-from-itunes-phs-number-one-album-born-to-win/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211110041950/https://www.lionheartv.net/2021/10/binis-golden-arrow-3rd-single-from-itunes-phs-number-one-album-born-to-win/ |archive-date=2021-11-10 |access-date=2021-11-10 |website=lionheartv.net |language=en}}</ref> == Listahan ng mga kanta sa album == Ang lahat ng mga kredito ng kanta ay inangkop mula sa ''sampler'' ng album na inilabas ng ''label'' ng Bini na [[ABS-CBN]] [[Star Music]] sa [[YouTube]], maliban kung iba ang nabanggit.<ref>{{Cite web |last=Nino Llanera |date=2021-10-04 |title=BINI Releases Track List For Debut Album "Born to Win" |url=https://myx.global/bini-tracklist/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211107044309/https://myx.global/bini-tracklist/ |archive-date=2021-11-07 |access-date=2021-11-07 |website=myx.global}}</ref>   Mga kanta at durasyon: # "''Born to Win''" (2:53) # "''Golden Arrow''" (3:47) # "''B HU U R'' (kasama ang Kritiko)" (3:31) # "Na Na Na" (4:11) # "Kinikilig" (3:35) # "Kapit Lang" (2:49) # "8 (Walo)" (3:46) # "''Here With You''" (3;32) # "Born to Win - Bersiyong Indones" (2:53) # "Born to Win - Bersiyong Hapones" (2:53) # "Born to Win - Bersiyong Tailandes" (2:53) # "Born to Win - Bersiyong Espanyol" (2:53) '''Kabuoang durasyon:''' '''39:41 (39 na minuto at 41 segundo)''' == Mga karangalan at nominasyon == {| class="wikitable sortable plainrowheaders" |+ !Seremonya ng parangal ! taon ! Kategorya ! Nominadong trabaho ! Resulta ! {{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- ! rowspan="3" scope="row" | Awit Awards | rowspan="3" align="center" | 2022 | align="center" | ''Best Music Video'' | rowspan="2" align="center" | "''Born to Win''"| {{Nom}} | rowspan="3" align="center" | <ref>{{Cite news |date=2022-09-26 |title=PARI partners with MYX in announcing 35th AWIT Awards Nominees |work=[[Manila Bulletin]] |url=https://mb.com.ph/2022/09/26/pari-partners-with-myx-in-announcing-35th-awit-awards-nominees/ |url-status=live |access-date=2022-09-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220927061913/https://mb.com.ph/2022/09/26/pari-partners-with-myx-in-announcing-35th-awit-awards-nominees/ |archive-date=2022-09-27}}</ref> |- | align="center" | ''Best Performance by a New Group Recording Artist''| {{Nom}} |- | align="center" | ''People's Voice Favorite Song'' | align="center" | "''Na Na Na''"| {{Nom}} |- ! scope="row" | RAWR Awards | align="center" | 2021 | align="center" | ''Song of the Year'' | align="center" | "''Born to Win''"| {{Nom}} | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |date=October 17, 2021 |title=RAWR Awards is all set for Another Bigger, Broader Scope of Awards this 2021 |url=https://www.lionheartv.net/2021/10/rawrawards2021/ |access-date=October 19, 2021 |publisher=LionhearTV}}</ref> |- ! rowspan="2" scope="row" | Wish Music Awards | align="center" | 2021 | align="center" | ''Wish Pop Song of the Year'' | align="center" | "''Born to Win''"| {{Nom}} | style="text-align:center;" | <ref name="7th WISH AWARDS NOMINEES">{{Cite web |date=2021-11-15 |title=Here's how you can vote for your favorite artists at the 34th Awit Awards |url=https://www.wish1075.com/7th-wish-music-awards-nominees-official/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211115042223/https://www.wish1075.com/7th-wish-music-awards-nominees-official/ |archive-date=2021-11-15 |access-date=2021-11-15 |website=[[DWNU|Wish 107.5]]}}</ref> |- | align="center" | 2022 | align="center" | ''Wish Pop Song of the Year'' | align="center" | "''Golden Arrow''"| {{Nom}} | style="text-align:center;" | <ref>{{Cite news |last=Severo |first=Jan Milo |date=January 23, 2023 |title=LIST: Regine Velasquez, SB19 big winners at 8th Wish Music Awards |work=[[The Philippine Star]] |url=https://www.philstar.com/entertainment/2023/01/23/2239640/list-regine-velasquez-sb19-big-winners-8th-wish-music-awards |url-status=live |access-date=August 23, 2024 |archive-url=https://web.archive.org/web/20240203062137/https://www.philstar.com/entertainment/2023/01/23/2239640/list-regine-velasquez-sb19-big-winners-8th-wish-music-awards |archive-date=February 3, 2024}}</ref> |- ! scope="row" | TikTok Awards Philippines | align="center" | 2023 | align="center" | ''Song of the Year'' | align="center" | "''Na Na Na''"| {{Nom}} | style="text-align:center" | <ref>{{Cite web |date=September 1, 2023 |title=TikTok unveils nominees for third awards show in the Philippines |url=https://www.adobomagazine.com/advertising-awards/tiktok-awards-philippines-2023-nominees-highlights/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20230901205357/https://www.adobomagazine.com/advertising-awards/tiktok-awards-philippines-2023-nominees-highlights/ |archive-date=September 1, 2023 |access-date=August 23, 2024 |website=adobo Magazine |language=en-US}}</ref> |} == Kasaysayan ng paglabas == {| class="wikitable" !Bansa ! Petsa ! Format ! Label |- | ''Various'' | Oktubre 14, 2021 | Digital na pag-download | [[Star Music]] |- |} == Mga sanggunian == {{Reflist}} [[Kategorya:Mga album ng Star Music]] [[Kategorya:Mga album ng Bini]] [[Kategorya:Mga debut album mula sa taong 2021]] jh8ykh8u7hqkg1y0ya1zh0kawtsvujn 0 331841 2141606 2024-12-14T16:39:03Z Buszmail 67296 Bagong pahina: {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpi... 2141606 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na itinatag noong 1888 ng mga Espanyol na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. {{stub}} skyun3kyxmzbsyd9aitds1r92gru8hh 2141607 2141606 2024-12-14T16:42:27Z Buszmail 67296 2141607 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na itinatag noong 1888 ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. {{stub}} gwhqg6rla6e6b7mta0wn4wp113dctt6 2141609 2141607 2024-12-14T16:59:50Z Buszmail 67296 #100wikidays 2141609 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> {{stub}} 1xb7f6fvdt62fm40wkluojpc8tlablm 2141610 2141609 2024-12-14T17:05:20Z Buszmail 67296 #100wikidays 2141610 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> ==Kasaysayan== [[File:Casino Español de Manila NHI historical marker.jpg|thumb|right|Pang-makasaysayang palatandaan na inilagay ng [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Institute]] noon 1993]] [[File:Spanish_Club_Manila_(15164333017).jpg|thumb|right|340x340px|Pagtanaw sa Casino Español de Manila mula sa kalawakan (1930)]] {{stub}} ahjwqi3eu6f6wqciv3ra98i0qnop96a 2141611 2141610 2024-12-14T17:14:45Z Buszmail 67296 2141611 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> == Kasaysayan == [[File:Casino Español de Manila NHI historical marker.jpg|thumb|right|Pang-makasaysayang palatandaan na inilagay ng [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Institute]] noon 1993]] [[File:Spanish_Club_Manila_(15164333017).jpg|thumb|right|340x340px|Pagtanaw sa Casino Español de Manila mula sa kalawakan (1930)]] == Mga larawan == <gallery> Image:Casino_Espanol_de_Manila_6.JPG|Mga baytang ng pangunahing bungad ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 7.JPG|Pangunahing bungad patungo sa klaustro ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 2.JPG|Terasa na nakapalibot sa klaustro ng Casino Español </gallery> {{stub}} bww9n6tfxvwofd1h5khjvvk5m82ngco 2141612 2141611 2024-12-14T17:25:20Z Buszmail 67296 2141612 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> == Kasaysayan == [[File:Casino Español de Manila NHI historical marker.jpg|thumb|right|Pang-makasaysayang palatandaan na inilagay ng [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Institute]] noon 1993]] [[File:Spanish_Club_Manila_(15164333017).jpg|thumb|right|340x340px|Pagtanaw sa Casino Español de Manila mula sa kalawakan (1930)]] === Panahon ng Espanyol === Ang mga sinaunang talaan ay nag-uulat na ang Gobernador Heneral [[:en:Narciso Claveria y Zaldua|Narciso Clavería y Zaldúa]] ay ginawang pormal ang gusali ng ''casino'' sa [[Maynila]] noong ika-31 ng October 1844,<ref>{{cite web |url=http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |title=Casino Español de Manila – Metro Manila |website=PHelpy |access-date=25 May 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140525234346/http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |archive-date=25 May 2014 }}</ref> na ipinagdiriwang ng Casino bilang araw ng pagkakatatag nito. == Mga larawan == <gallery> Image:Casino_Espanol_de_Manila_6.JPG|Mga baytang ng pangunahing bungad ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 7.JPG|Pangunahing bungad patungo sa klaustro ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 2.JPG|Terasa na nakapalibot sa klaustro ng Casino Español </gallery> {{stub}} j7gg5uu0org9eabi4aqgo0tfdlfvilq 2141613 2141612 2024-12-14T17:28:12Z Buszmail 67296 2141613 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> == Kasaysayan == [[File:Casino Español de Manila NHI historical marker.jpg|thumb|right|Pang-makasaysayang palatandaan na inilagay ng [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Institute]] noon 1993]] [[File:Spanish_Club_Manila_(15164333017).jpg|thumb|right|340x340px|Pagtanaw sa Casino Español de Manila mula sa kalawakan (1930)]] === Panahon ng Espanyol === Ang mga sinaunang talaan ay nag-uulat na ang Gobernador Heneral [[:en:Narciso Claveria y Zaldua|Narciso Clavería y Zaldúa]] ay ginawang pormal ang gusali ng ''casino'' sa [[Maynila]] noong ika-31 ng October 1844,<ref>{{cite web |url=http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |title=Casino Español de Manila – Metro Manila |website=PHelpy |access-date=25 May 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140525234346/http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |archive-date=25 May 2014 }}</ref> na ipinagdiriwang ng Casino bilang araw ng pagkakatatag nito. === Panahon ng kolonyal na Amerikano === Ang unang gusali ng Casino Español de Manila ay itinayo noong 1913 ngunit pormal na binuksan noong 1917. Dinisenyo ito ng arkitekto na si [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]],<ref name=Marker>{{cite web |url = http://nhcphistoricsites.blogspot.com/2011/12/casino-espanol-de-manila.html |title = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines: Casino Español de Manila |publisher = National Historical Commission of the Philippines |website = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines |access-date= 25 May 2014 }}</ref> incorporating influences of neo-renaissance style.<ref>{{cite web | url = http://prezi.com/o_gqq4fwh-9z/american-colonial-contemporary-architecture/ |title = American Colonial Contemporary Architecture |last = Villaruel |first = Nicole |date = 22 November 2013 |access-date= 25 May 2014 }}</ref> == Mga larawan == <gallery> Image:Casino_Espanol_de_Manila_6.JPG|Mga baytang ng pangunahing bungad ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 7.JPG|Pangunahing bungad patungo sa klaustro ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 2.JPG|Terasa na nakapalibot sa klaustro ng Casino Español </gallery> {{stub}} f3jr5tl0zo1d97fupxtfv867lhd3cv2 2141616 2141613 2024-12-14T17:52:32Z Buszmail 67296 2141616 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> == Kasaysayan == [[File:Casino Español de Manila NHI historical marker.jpg|thumb|right|Pang-makasaysayang palatandaan na inilagay ng [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Institute]] noon 1993]] [[File:Spanish_Club_Manila_(15164333017).jpg|thumb|right|340x340px|Pagtanaw sa Casino Español de Manila mula sa kalawakan (1930)]] === Panahon ng Espanyol === Ang mga sinaunang talaan ay nag-uulat na ang Gobernador Heneral [[:en:Narciso Claveria y Zaldua|Narciso Clavería y Zaldúa]] ay ginawang pormal ang gusali ng ''casino'' sa [[Maynila]] noong ika-31 ng October 1844,<ref>{{cite web |url=http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |title=Casino Español de Manila – Metro Manila |website=PHelpy |access-date=25 May 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140525234346/http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |archive-date=25 May 2014 }}</ref> na ipinagdiriwang ng Casino bilang araw ng pagkakatatag nito. === Panahon ng kolonyal na Amerikano === Ang unang gusali ng Casino Español de Manila ay itinayo noong 1913 ngunit pormal na binuksan noong 1917. Dinisenyo ito ng arkitekto na si [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]],<ref name=Marker>{{cite web |url = http://nhcphistoricsites.blogspot.com/2011/12/casino-espanol-de-manila.html |title = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines: Casino Español de Manila |publisher = National Historical Commission of the Philippines |website = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines |access-date= 25 May 2014 }}</ref> na pinagsama-sama ang mga impluwensyang ''neo-renaissance''.<ref>{{cite web | url = http://prezi.com/o_gqq4fwh-9z/american-colonial-contemporary-architecture/ |title = American Colonial Contemporary Architecture |last = Villaruel |first = Nicole |date = 22 November 2013 |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ang istraktura ay sumakop ng buong lawak mula sa [[Abenida Taft]] hanggang Kalye San Marcelino at nagbahay sa mga tanggapan ng ''Spanish Chamber of Commerce'' at ang Konsulado Heneral ng Espanya.<ref>{{cite web |title=Casino Español de Manila historical edifice |url=https://retroscope.ph/1000/01/01/casino-espanol-de-manila/ |website=Retroscope.ph}}</ref> Bilang opisyal na ''clubhouse'' at tagpuang panglipunan ng pamayanang Espanyol, ang pangsalubong ng gusali at mga bulwagan nito ay pinagdadausan ng mga kasiyahan, mga pagdiriwang at sayawan. Kabilang sa mga nabanggit na kaganapan sa Casino noong dekada-1930 ay ang maluhong kasiyahan na ginanap upang ipagdiwang ang kaarawan ng [[:en:King of Spain|Hari ng Espanya]]. == Mga larawan == <gallery> Image:Casino_Espanol_de_Manila_6.JPG|Mga baytang ng pangunahing bungad ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 7.JPG|Pangunahing bungad patungo sa klaustro ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 2.JPG|Terasa na nakapalibot sa klaustro ng Casino Español </gallery> {{stub}} ru0ecvlpyfdbkokhny7apjyyks32nhj 2141617 2141616 2024-12-14T17:58:32Z Buszmail 67296 2141617 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> == Kasaysayan == [[File:Casino Español de Manila NHI historical marker.jpg|thumb|right|Pang-makasaysayang palatandaan na inilagay ng [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Institute]] noon 1993]] [[File:Spanish_Club_Manila_(15164333017).jpg|thumb|right|340x340px|Pagtanaw sa Casino Español de Manila mula sa kalawakan (1930)]] === Panahon ng Espanyol === Ang mga sinaunang talaan ay nag-uulat na ang Gobernador Heneral [[:en:Narciso Claveria y Zaldua|Narciso Clavería y Zaldúa]] ay ginawang pormal ang gusali ng ''casino'' sa [[Maynila]] noong ika-31 ng October 1844,<ref>{{cite web |url=http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |title=Casino Español de Manila – Metro Manila |website=PHelpy |access-date=25 May 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140525234346/http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |archive-date=25 May 2014 }}</ref> na ipinagdiriwang ng Casino bilang araw ng pagkakatatag nito. === Panahon ng kolonyal na Amerikano === Ang unang gusali ng Casino Español de Manila ay itinayo noong 1913 ngunit pormal na binuksan noong 1917. Dinisenyo ito ng arkitekto na si [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]],<ref name=Marker>{{cite web |url = http://nhcphistoricsites.blogspot.com/2011/12/casino-espanol-de-manila.html |title = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines: Casino Español de Manila |publisher = National Historical Commission of the Philippines |website = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines |access-date= 25 May 2014 }}</ref> na pinagsama-sama ang mga impluwensyang ''neo-renaissance''.<ref>{{cite web | url = http://prezi.com/o_gqq4fwh-9z/american-colonial-contemporary-architecture/ |title = American Colonial Contemporary Architecture |last = Villaruel |first = Nicole |date = 22 November 2013 |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ang istraktura ay sumakop ng buong lawak mula sa [[Abenida Taft]] hanggang Kalye San Marcelino at nagbahay sa mga tanggapan ng ''Spanish Chamber of Commerce'' at ang Konsulado Heneral ng Espanya.<ref>{{cite web |title=Casino Español de Manila historical edifice |url=https://retroscope.ph/1000/01/01/casino-espanol-de-manila/ |website=Retroscope.ph}}</ref> Bilang opisyal na ''clubhouse'' at tagpuang panglipunan ng pamayanang Espanyol, ang pangsalubong ng gusali at mga bulwagan nito ay pinagdadausan ng mga kasiyahan, mga pagdiriwang at sayawan. Kabilang sa mga nabanggit na kaganapan sa Casino noong dekada-1930 ay ang maluhong kasiyahan na ginanap upang ipagdiwang ang kaarawan ng [[:en:King of Spain|Hari ng Espanya]]. Noong 1945, ang istraktura ay nawasak noong [[Ikalawang_Digmaang_Pandaigdig]] noong [[Labanan_sa_Maynila_(1945)|Pagpapalaya ng Maynila]]. Pansamantalang inilipat ang ''club'' sa isang dalawang palapag na bahay sa kahabaan ng lansangang Apacible (dating Calle Oregon) at lansangang Perez sa [[Paco, Maynila]]. == Mga larawan == <gallery> Image:Casino_Espanol_de_Manila_6.JPG|Mga baytang ng pangunahing bungad ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 7.JPG|Pangunahing bungad patungo sa klaustro ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 2.JPG|Terasa na nakapalibot sa klaustro ng Casino Español </gallery> {{stub}} lfcb5dovayko9j75p6r3r7un0vq9wac 2141618 2141617 2024-12-14T18:03:20Z Buszmail 67296 2141618 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> == Kasaysayan == [[File:Casino Español de Manila NHI historical marker.jpg|thumb|right|Pang-makasaysayang palatandaan na inilagay ng [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Institute]] noon 1993]] [[File:Spanish_Club_Manila_(15164333017).jpg|thumb|right|340x340px|Pagtanaw sa Casino Español de Manila mula sa kalawakan (1930)]] === Panahon ng Espanyol === Ang mga sinaunang talaan ay nag-uulat na ang Gobernador Heneral [[:en:Narciso Claveria y Zaldua|Narciso Clavería y Zaldúa]] ay ginawang pormal ang gusali ng ''casino'' sa [[Maynila]] noong ika-31 ng October 1844,<ref>{{cite web |url=http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |title=Casino Español de Manila – Metro Manila |website=PHelpy |access-date=25 May 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140525234346/http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |archive-date=25 May 2014 }}</ref> na ipinagdiriwang ng Casino bilang araw ng pagkakatatag nito. === Panahon ng kolonyal na Amerikano === Ang unang gusali ng Casino Español de Manila ay itinayo noong 1913 ngunit pormal na binuksan noong 1917. Dinisenyo ito ng arkitekto na si [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]],<ref name=Marker>{{cite web |url = http://nhcphistoricsites.blogspot.com/2011/12/casino-espanol-de-manila.html |title = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines: Casino Español de Manila |publisher = National Historical Commission of the Philippines |website = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines |access-date= 25 May 2014 }}</ref> na pinagsama-sama ang mga impluwensyang ''neo-renaissance''.<ref>{{cite web | url = http://prezi.com/o_gqq4fwh-9z/american-colonial-contemporary-architecture/ |title = American Colonial Contemporary Architecture |last = Villaruel |first = Nicole |date = 22 November 2013 |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ang istraktura ay sumakop ng buong lawak mula sa [[Abenida Taft]] hanggang Kalye San Marcelino at nagbahay sa mga tanggapan ng ''Spanish Chamber of Commerce'' at ang Konsulado Heneral ng Espanya.<ref>{{cite web |title=Casino Español de Manila historical edifice |url=https://retroscope.ph/1000/01/01/casino-espanol-de-manila/ |website=Retroscope.ph}}</ref> Bilang opisyal na ''clubhouse'' at tagpuang panglipunan ng pamayanang Espanyol, ang pangsalubong ng gusali at mga bulwagan nito ay pinagdadausan ng mga kasiyahan, mga pagdiriwang at sayawan. Kabilang sa mga nabanggit na kaganapan sa Casino noong dekada-1930 ay ang maluhong kasiyahan na ginanap upang ipagdiwang ang kaarawan ng [[:en:King of Spain|Hari ng Espanya]]. Noong 1945, ang istraktura ay nawasak noong [[Ikalawang_Digmaang_Pandaigdig]] noong [[Labanan_sa_Maynila_(1945)|Pagpapalaya ng Maynila]]. Pansamantalang inilipat ang ''club'' sa isang dalawang palapag na bahay sa kahabaan ng lansangang Apacible (dating Calle Oregon) at lansangang Perez sa [[Paco, Maynila]]. ===Post-War period=== Noong 1951, muling itinayo ang Casino Español de Manila sa orihinal nitong kinatatayuan sa tulong ni Ignacio Planas.<ref name="Marker" /> Parts of the property were sold and the new structure was built facing San Luis Street (now [[Kalaw Avenue]]).<ref name="MetroSociety" /> Ang bagong clubhouse ay dinisenyo ng arkitekto na si [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] gamit ang laganap na estilong ''“Filipino-California-Spanish style”''. Ang istraktura ay may mga naka-arko na veranda na nakapalibot sa isang panloob na ''courtyard''.<ref>{{cite web |url = http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |title = Spanish heritage complex in the heart of Manila |last = Villalon |first = Augusto |publisher = Philippine Daily Inquirer |date = 28 August 2006 |website = Heritage Conservation Society |access-date = 25 May 2014 |archive-url = https://web.archive.org/web/20140525214108/http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |archive-date = 25 May 2014 |url-status = dead }}</ref> == Mga larawan == <gallery> Image:Casino_Espanol_de_Manila_6.JPG|Mga baytang ng pangunahing bungad ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 7.JPG|Pangunahing bungad patungo sa klaustro ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 2.JPG|Terasa na nakapalibot sa klaustro ng Casino Español </gallery> {{stub}} 8ppvalbx3p7mscl35xoajm73ufhkftz 2141619 2141618 2024-12-14T18:13:54Z Buszmail 67296 2141619 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> == Kasaysayan == [[File:Casino Español de Manila NHI historical marker.jpg|thumb|right|Pang-makasaysayang palatandaan na inilagay ng [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Institute]] noon 1993]] [[File:Spanish_Club_Manila_(15164333017).jpg|thumb|right|340x340px|Pagtanaw sa Casino Español de Manila mula sa kalawakan (1930)]] === Panahon ng Espanyol === Ang mga sinaunang talaan ay nag-uulat na ang Gobernador Heneral [[:en:Narciso Claveria y Zaldua|Narciso Clavería y Zaldúa]] ay ginawang pormal ang gusali ng ''casino'' sa [[Maynila]] noong ika-31 ng October 1844,<ref>{{cite web |url=http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |title=Casino Español de Manila – Metro Manila |website=PHelpy |access-date=25 May 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140525234346/http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |archive-date=25 May 2014 }}</ref> na ipinagdiriwang ng Casino bilang araw ng pagkakatatag nito. === Panahon ng kolonyal na Amerikano === Ang unang gusali ng Casino Español de Manila ay itinayo noong 1913 ngunit pormal na binuksan noong 1917. Dinisenyo ito ng arkitekto na si [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]],<ref name=Marker>{{cite web |url = http://nhcphistoricsites.blogspot.com/2011/12/casino-espanol-de-manila.html |title = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines: Casino Español de Manila |publisher = National Historical Commission of the Philippines |website = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines |access-date= 25 May 2014 }}</ref> na pinagsama-sama ang mga impluwensyang ''neo-renaissance''.<ref>{{cite web | url = http://prezi.com/o_gqq4fwh-9z/american-colonial-contemporary-architecture/ |title = American Colonial Contemporary Architecture |last = Villaruel |first = Nicole |date = 22 November 2013 |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ang istraktura ay sumakop ng buong lawak mula sa [[Abenida Taft]] hanggang Kalye San Marcelino at nagbahay sa mga tanggapan ng ''Spanish Chamber of Commerce'' at ang Konsulado Heneral ng Espanya.<ref>{{cite web |title=Casino Español de Manila historical edifice |url=https://retroscope.ph/1000/01/01/casino-espanol-de-manila/ |website=Retroscope.ph}}</ref> Bilang opisyal na ''clubhouse'' at tagpuang panglipunan ng pamayanang Espanyol, ang pangsalubong ng gusali at mga bulwagan nito ay pinagdadausan ng mga kasiyahan, mga pagdiriwang at sayawan. Kabilang sa mga nabanggit na kaganapan sa Casino noong dekada-1930 ay ang maluhong kasiyahan na ginanap upang ipagdiwang ang kaarawan ng [[:en:King of Spain|Hari ng Espanya]]. Noong 1945, ang istraktura ay nawasak noong [[Ikalawang_Digmaang_Pandaigdig]] noong [[Labanan_sa_Maynila_(1945)|Pagpapalaya ng Maynila]]. Pansamantalang inilipat ang ''club'' sa isang dalawang palapag na bahay sa kahabaan ng lansangang Apacible (dating Calle Oregon) at lansangang Perez sa [[Paco, Maynila]]. === Panahon ng Post-War === Noong 1951, muling itinayo ang Casino Español de Manila sa orihinal nitong kinatatayuan sa tulong ni Ignacio Planas.<ref name="Marker" /> Parts of the property were sold and the new structure was built facing San Luis Street (now [[Kalaw Avenue]]).<ref name="MetroSociety" /> Ang bagong clubhouse ay dinisenyo ng arkitekto na si [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] gamit ang laganap na estilong ''“Filipino-California-Spanish style”''. Ang istraktura ay may mga naka-arko na veranda na nakapalibot sa isang panloob na ''courtyard''.<ref>{{cite web |url = http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |title = Spanish heritage complex in the heart of Manila |last = Villalon |first = Augusto |publisher = Philippine Daily Inquirer |date = 28 August 2006 |website = Heritage Conservation Society |access-date = 25 May 2014 |archive-url = https://web.archive.org/web/20140525214108/http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |archive-date = 25 May 2014 |url-status = dead }}</ref> Ang bagong clubhouse ay pinasinayaan noong ika-3 ng Nobyembre 1951, kasama ang Pangulo [[Elpidio Quirino]] and Pangalawang Pangulo [[Fernando López]] na mga nagsidalo. Noong 1962, naging host ito sa ''[[:en:Infante|Prinsipe Infante]]'' [[:en:Juan Carlos of Spain|Juan Carlos ng Espanya]] (na lumaon ay [[:en:King Juan Carlos I|Haring Juan Carlos I]]) at Prinsesa Sofía ng [[Gresya]] at [[Dinamarka|Denmark]] (na lumaon ay [[:en:Queen Sofia of Spain|Reyna Sofía]]). Dumalaw muli si Reyna Sofia sa club noong taon-2000 para sa isang opisyal na pagbisita sa Pilipinas. == Mga larawan == <gallery> Image:Casino_Espanol_de_Manila_6.JPG|Mga baytang ng pangunahing bungad ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 7.JPG|Pangunahing bungad patungo sa klaustro ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 2.JPG|Terasa na nakapalibot sa klaustro ng Casino Español </gallery> {{stub}} <br><br> os2188mngmn8xv717k9tffk594dh9j9 2141620 2141619 2024-12-14T18:29:05Z Buszmail 67296 2141620 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> == Kasaysayan == [[File:Casino Español de Manila NHI historical marker.jpg|thumb|right|Pang-makasaysayang palatandaan na inilagay ng [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Institute]] noon 1993]] [[File:Spanish_Club_Manila_(15164333017).jpg|thumb|right|340x340px|Pagtanaw sa Casino Español de Manila mula sa kalawakan (1930)]] === Panahon ng Espanyol === Ang mga sinaunang talaan ay nag-uulat na ang Gobernador Heneral [[:en:Narciso Claveria y Zaldua|Narciso Clavería y Zaldúa]] ay ginawang pormal ang gusali ng ''casino'' sa [[Maynila]] noong ika-31 ng October 1844,<ref>{{cite web |url=http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |title=Casino Español de Manila – Metro Manila |website=PHelpy |access-date=25 May 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140525234346/http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |archive-date=25 May 2014 }}</ref> na ipinagdiriwang ng Casino bilang araw ng pagkakatatag nito. === Panahon ng kolonyal na Amerikano === Ang unang gusali ng Casino Español de Manila ay itinayo noong 1913 ngunit pormal na binuksan noong 1917. Dinisenyo ito ng arkitekto na si [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]],<ref name=Marker>{{cite web |url = http://nhcphistoricsites.blogspot.com/2011/12/casino-espanol-de-manila.html |title = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines: Casino Español de Manila |publisher = National Historical Commission of the Philippines |website = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines |access-date= 25 May 2014 }}</ref> na pinagsama-sama ang mga impluwensyang ''neo-renaissance''.<ref>{{cite web | url = http://prezi.com/o_gqq4fwh-9z/american-colonial-contemporary-architecture/ |title = American Colonial Contemporary Architecture |last = Villaruel |first = Nicole |date = 22 November 2013 |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ang istraktura ay sumakop ng buong lawak mula sa [[Abenida Taft]] hanggang Kalye San Marcelino at nagbahay sa mga tanggapan ng ''Spanish Chamber of Commerce'' at ang Konsulado Heneral ng Espanya.<ref>{{cite web |title=Casino Español de Manila historical edifice |url=https://retroscope.ph/1000/01/01/casino-espanol-de-manila/ |website=Retroscope.ph}}</ref> Bilang opisyal na ''clubhouse'' at tagpuang panglipunan ng pamayanang Espanyol, ang pangsalubong ng gusali at mga bulwagan nito ay pinagdadausan ng mga kasiyahan, mga pagdiriwang at sayawan. Kabilang sa mga nabanggit na kaganapan sa Casino noong dekada-1930 ay ang maluhong kasiyahan na ginanap upang ipagdiwang ang kaarawan ng [[:en:King of Spain|Hari ng Espanya]]. Noong 1945, ang istraktura ay nawasak noong [[Ikalawang_Digmaang_Pandaigdig]] noong [[Labanan_sa_Maynila_(1945)|Pagpapalaya ng Maynila]]. Pansamantalang inilipat ang ''club'' sa isang dalawang palapag na bahay sa kahabaan ng lansangang Apacible (dating Calle Oregon) at lansangang Perez sa [[Paco, Maynila]]. === Panahon ng Post-War === Noong 1951, muling itinayo ang Casino Español de Manila sa orihinal nitong kinatatayuan sa tulong ni Ignacio Planas.<ref name="Marker" /> Parts of the property were sold and the new structure was built facing San Luis Street (now [[Kalaw Avenue]]).<ref name="MetroSociety" /> Ang bagong clubhouse ay dinisenyo ng arkitekto na si [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] gamit ang laganap na estilong ''“Filipino-California-Spanish style”''. Ang istraktura ay may mga naka-arko na veranda na nakapalibot sa isang panloob na ''courtyard''.<ref>{{cite web |url = http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |title = Spanish heritage complex in the heart of Manila |last = Villalon |first = Augusto |publisher = Philippine Daily Inquirer |date = 28 August 2006 |website = Heritage Conservation Society |access-date = 25 May 2014 |archive-url = https://web.archive.org/web/20140525214108/http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |archive-date = 25 May 2014 |url-status = dead }}</ref> Ang bagong clubhouse ay pinasinayaan noong ika-3 ng Nobyembre 1951, kasama ang Pangulo [[Elpidio Quirino]] and Pangalawang Pangulo [[Fernando López]] na mga nagsidalo. Noong 1962, naging host ito sa ''[[:en:Infante|Prinsipe Infante]]'' [[:en:Juan Carlos of Spain|Juan Carlos ng Espanya]] (na lumaon ay [[:en:King Juan Carlos I|Haring Juan Carlos I]]) at Prinsesa Sofía ng [[Gresya]] at [[Dinamarka|Denmark]] (na lumaon ay [[:en:Queen Sofia of Spain|Reyna Sofía]]). Dumalaw muli si Reyna Sofia sa club noong taon-2000 para sa isang opisyal na pagbisita sa Pilipinas. === Ang Kasalukuyan === Habang ang ''Casino Español'' ay tradisyonal na naglilingkod sa mga kasapi nito, ang mga panauhin ay tinatanggap nito. Naghahain ang 50-katao na ''Comedor Cervantes'' ng mga tradisyonal na hanay ng lutuing Espanyol, Pilipino at internasyonal. Pinalamutian ng malalaking antigong plato ang matataas na pader, indibidwal na ginawa at ipininta ng kamay na nagtataglay ng mga sagisag ng bawat distrito ng lalawigan ng Espanya. Ang katabi na ''Bar el Quixote'' ay isang silid ng mga piling alak mula sa Espanya at iba pang mga uri ng inumin. Sa likod, mayroon itong isang [[:en:fronton (court)|fronton]] na ginagamit para sa mga larong [[:en:jai alai|jai alai]] at [[:en:Basque pelota|pelota]]. Sa tabi ng Casino ay ang espasyong dating kinapopookan ng ''[[:en:Instituto Cervantes|Instituto Cervantes]] de Manila'' kung saan ginanap ang mga pagtuturo ng Espanyol, na nagsulong ng pamana ng kulturang Espanyol sa Pilipinas. == Mga larawan == <gallery> Image:Casino_Espanol_de_Manila_6.JPG|Mga baytang ng pangunahing bungad ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 7.JPG|Pangunahing bungad patungo sa klaustro ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 2.JPG|Terasa na nakapalibot sa klaustro ng Casino Español </gallery> {{stub}} <br><br> gd3p8j3x7n32s1dwizw077u6hujovij 2141621 2141620 2024-12-14T18:48:37Z Buszmail 67296 /* Ang Kasalukuyan */ 2141621 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> == Kasaysayan == [[File:Casino Español de Manila NHI historical marker.jpg|thumb|right|Pang-makasaysayang palatandaan na inilagay ng [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Institute]] noon 1993]] [[File:Spanish_Club_Manila_(15164333017).jpg|thumb|right|340x340px|Pagtanaw sa Casino Español de Manila mula sa kalawakan (1930)]] === Panahon ng Espanyol === Ang mga sinaunang talaan ay nag-uulat na ang Gobernador Heneral [[:en:Narciso Claveria y Zaldua|Narciso Clavería y Zaldúa]] ay ginawang pormal ang gusali ng ''casino'' sa [[Maynila]] noong ika-31 ng October 1844,<ref>{{cite web |url=http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |title=Casino Español de Manila – Metro Manila |website=PHelpy |access-date=25 May 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140525234346/http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |archive-date=25 May 2014 }}</ref> na ipinagdiriwang ng Casino bilang araw ng pagkakatatag nito. === Panahon ng kolonyal na Amerikano === Ang unang gusali ng Casino Español de Manila ay itinayo noong 1913 ngunit pormal na binuksan noong 1917. Dinisenyo ito ng arkitekto na si [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]],<ref name=Marker>{{cite web |url = http://nhcphistoricsites.blogspot.com/2011/12/casino-espanol-de-manila.html |title = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines: Casino Español de Manila |publisher = National Historical Commission of the Philippines |website = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines |access-date= 25 May 2014 }}</ref> na pinagsama-sama ang mga impluwensyang ''neo-renaissance''.<ref>{{cite web | url = http://prezi.com/o_gqq4fwh-9z/american-colonial-contemporary-architecture/ |title = American Colonial Contemporary Architecture |last = Villaruel |first = Nicole |date = 22 November 2013 |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ang istraktura ay sumakop ng buong lawak mula sa [[Abenida Taft]] hanggang Kalye San Marcelino at nagbahay sa mga tanggapan ng ''Spanish Chamber of Commerce'' at ang Konsulado Heneral ng Espanya.<ref>{{cite web |title=Casino Español de Manila historical edifice |url=https://retroscope.ph/1000/01/01/casino-espanol-de-manila/ |website=Retroscope.ph}}</ref> Bilang opisyal na ''clubhouse'' at tagpuang panglipunan ng pamayanang Espanyol, ang pangsalubong ng gusali at mga bulwagan nito ay pinagdadausan ng mga kasiyahan, mga pagdiriwang at sayawan. Kabilang sa mga nabanggit na kaganapan sa Casino noong dekada-1930 ay ang maluhong kasiyahan na ginanap upang ipagdiwang ang kaarawan ng [[:en:King of Spain|Hari ng Espanya]]. Noong 1945, ang istraktura ay nawasak noong [[Ikalawang_Digmaang_Pandaigdig]] noong [[Labanan_sa_Maynila_(1945)|Pagpapalaya ng Maynila]]. Pansamantalang inilipat ang ''club'' sa isang dalawang palapag na bahay sa kahabaan ng lansangang Apacible (dating Calle Oregon) at lansangang Perez sa [[Paco, Maynila]]. === Panahon ng Post-War === Noong 1951, muling itinayo ang Casino Español de Manila sa orihinal nitong kinatatayuan sa tulong ni Ignacio Planas.<ref name="Marker" /> Parts of the property were sold and the new structure was built facing San Luis Street (now [[Kalaw Avenue]]).<ref name="MetroSociety" /> Ang bagong clubhouse ay dinisenyo ng arkitekto na si [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] gamit ang laganap na estilong ''“Filipino-California-Spanish style”''. Ang istraktura ay may mga naka-arko na veranda na nakapalibot sa isang panloob na ''courtyard''.<ref>{{cite web |url = http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |title = Spanish heritage complex in the heart of Manila |last = Villalon |first = Augusto |publisher = Philippine Daily Inquirer |date = 28 August 2006 |website = Heritage Conservation Society |access-date = 25 May 2014 |archive-url = https://web.archive.org/web/20140525214108/http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |archive-date = 25 May 2014 |url-status = dead }}</ref> Ang bagong clubhouse ay pinasinayaan noong ika-3 ng Nobyembre 1951, kasama ang Pangulo [[Elpidio Quirino]] and Pangalawang Pangulo [[Fernando López]] na mga nagsidalo. Noong 1962, naging host ito sa ''[[:en:Infante|Prinsipe Infante]]'' [[:en:Juan Carlos of Spain|Juan Carlos ng Espanya]] (na lumaon ay [[:en:King Juan Carlos I|Haring Juan Carlos I]]) at Prinsesa Sofía ng [[Gresya]] at [[Dinamarka|Denmark]] (na lumaon ay [[:en:Queen Sofia of Spain|Reyna Sofía]]). Dumalaw muli si Reyna Sofia sa club noong taon-2000 para sa isang opisyal na pagbisita sa Pilipinas. === Ang Kasalukuyan === Habang ang ''Casino Español'' ay tradisyonal na naglilingkod sa mga kasapi nito, ang mga panauhin ay tinatanggap nito. Naghahain ang 50-katao na ''Comedor Cervantes'' ng mga tradisyonal na hanay ng lutuing Espanyol, Pilipino at internasyonal. Pinalamutian ng malalaking antigong plato ang matataas na pader, indibidwal na ginawa at ipininta ng kamay na nagtataglay ng mga sagisag ng bawat distrito ng lalawigan ng Espanya. Ang katabi na ''Bar el Quixote'' ay isang silid ng mga piling alak mula sa Espanya at iba pang mga uri ng inumin. Sa likod, mayroon itong isang [[:en:fronton (court)|fronton]] na ginagamit para sa mga larong [[:en:jai alai|jai alai]] at [[:en:Basque pelota|pelota]]. Sa tabi ng Casino ay ang espasyong dating kinapopookan ng ''[[:en:Instituto Cervantes|Instituto Cervantes]] de Manila'' kung saan ginanap ang mga pagtuturo ng Espanyol, na nagsulong ng pamana ng kulturang Espanyol sa Pilipinas. Ang club ay nagdaraos ng mga ''open-air'' na kasiyahan sa ''quadrangle'' nito, ang ''Patio de Orquídeas'', kung saan ipinagdiriwang ang mga taunang kaganapan, katulad ng ''"El Día de Los Tres Reyes Magos"'',<ref>{{Cite web |url=https://www.thelocal.es/20190103/why-spain-loves-the-three-kings-more-than-santa |title=Why Spain loves the Three Kings more than Santa |date=January 3, 2019 |website=thelocal.es |access-date=January 5, 2019}}</ref><ref>{{Cite web |title=Reyes Magos - Día de los Reyes Magos - Spanish Culture |url=https://www.enforex.com/culture/reyes-magos.html |website=www.enforex.com}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-11-04 |title=Everything You Need to Know about Los Reyes Magos: Spain's Most Beloved Christmas Tradition |url=http://madridfoodtour.com/los-reyes-magos-the-spanish-christmas-tradition/ |website=Devour Madrid|language=en-US}}</ref> paggunita sa [[:en:Epiphany (holiday)|kapistahan ng Tatlong Hari]]; at ang ''"Día de Santiago"'' <ref>{{Cite web |title=Dia De Santiago {{!}} Feast of St James in Santiago de Compostela {{!}} Spanish Fiestas|url=https://www.spanish-fiestas.com/festivals/dia-de-santiago/ |website=www.spanish-fiestas.com |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |title=Why is the Day of the Apostle Santiago celebrated on July 25?|url=https://vivecamino.com/en/why-is-the-day-of-the-apostle-santiago-celebrated-on-july-25-no-422/ |website=vivecamino.com |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |title=Soñando Sunday: Día de Santiago|url=https://www.sincerelyspain.com/blog/2019/7/20/sonando-sunday-dia-de-santiago |website=Sincerely, Spain |language=en-US}}</ref> na ginugunita ang kapistahan ni [[:en:James the Great|Santo Jaime ang Apostol]], ang patron ng Espanya. Isang gumigitna na tampok sa arkitektura ng gusali<ref>{{Cite web |title=Googlemaps overview of Casino Espanol de Manila |url=https://www.google.com/maps/uv?pb=!1s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1!3m1!7e115!4s%2Fmaps%2Fplace%2Fcasino%2Bespanol%2Bde%2Bmanila%2F%4014.5839653%2C120.9850687%2C3a%2C75y%2C317.11h%2C90t%2Fdata%3D*213m4*211e1*213m2*211sPzVgx9mdEwaC_wg3yu25rw*212e0*214m2*213m1*211s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1%3Fsa%3DX!5scasino%20espanol%20de%20manila%20-%20Google%20Search!15sCgIgAQ&imagekey=!1e10!2sAF1QipOVt_SSWbFGHr3CmibOKw24DGbVEgCHjlXZs-Ul&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwitx4fQguDvAhVHM94KHZQjDCMQpx8wHXoECB4QCA |website=Google Maps}}</ref> ay ang [[:en:cloister|klaustro]], na lumilibot sa bulwagan ng club; ang ''Salón de [[Jose Rizal|Rizal]]''; at ang mga [[:en:function room|function room]] tulad ng ''Salón [[:en:El_Cid|El Cid]]'' at ang ''Salón de [[:en:Juan B. Alegre|Alegre]]''<ref> {{Cite web |last=McClay |first=Beverly |date=December 2020 |title=Googlemaps focus on Salon de Alegre |url=https://www.google.com/maps/uv?pb=!1s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1!3m1!7e115!4s%2Fmaps%2Fplace%2Fcasino%2Bespanol%2Bde%2Bmanila%2F%4014.5839653%2C120.9850687%2C3a%2C75y%2C317.11h%2C90t%2Fdata%3D*213m4*211e1*213m2*211sPzVgx9mdEwaC_wg3yu25rw*212e0*214m2*213m1*211s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1%3Fsa%3DX!5scasino%20espanol%20de%20manila%20-%20Google%20Search!15sCgIgAQ&imagekey=!1e10!2sAF1QipNktszQE3cHvYuJgxblRURiW1TTZd_w138hrGet&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwitx4fQguDvAhVHM94KHZQjDCMQpx8wHXoECB4QCA |website=Googlemaps}}</ref> para sa mga ''[[:en:gentleman|''"caballeros"'']]''; at ang detalyadong ''Salón de Señoras'' para sa mga kababaihan. Patungo sa ''[[Fronton (court)|Fronton]]'' ng club kung saan ang mga palaro ng ''[[:en:Jai alai|Jai alai]]'' at ''[[:en:Basque pelota|pelota]]'' ay ginaganap, ay ang ''Biblioteca Academia de la Lengua Española'', isang silid-aklatan na naglalaman ng koleksyon ng mga artifact at journal tungkol sa Espanya. Noong 1993, ang [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Commission of the Philippines]] ay naglagay ng ''marker'' sa entrada ng Casino, na nagpapahayag sa pook na ito bilang '''aLevel-II''' [[:en:National Cultural Heritage Act|'''istraktura ng pamana''']] (''cultural heritage'').<ref> {{Cite web |last= |first= |title=Placa Informativa de la Historia del Centro |url=https://en.wikipedia.org/wiki/Casino_Espa%C3%B1ol_de_Manila#/media/File:Casino_Espa%C3%B1ol_Manila_NHCP_Historical_Marker.png |website=en.wikipedia.org}}</ref> == Mga larawan == <gallery> Image:Casino_Espanol_de_Manila_6.JPG|Mga baytang ng pangunahing bungad ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 7.JPG|Pangunahing bungad patungo sa klaustro ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 2.JPG|Terasa na nakapalibot sa klaustro ng Casino Español </gallery> {{stub}} <br><br> 1bpmezrzz170mpr89jmhj9fpwfjjpi4 2141624 2141621 2024-12-14T19:00:35Z Buszmail 67296 2141624 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> == Kasaysayan == [[File:Casino Español de Manila NHI historical marker.jpg|thumb|right|Pang-makasaysayang palatandaan na inilagay ng [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Institute]] noon 1993]] [[File:Spanish_Club_Manila_(15164333017).jpg|thumb|right|340x340px|Pagtanaw sa Casino Español de Manila mula sa kalawakan (1930)]] === Panahon ng Espanyol === Ang mga sinaunang talaan ay nag-uulat na ang Gobernador Heneral [[:en:Narciso Claveria y Zaldua|Narciso Clavería y Zaldúa]] ay ginawang pormal ang gusali ng ''casino'' sa [[Maynila]] noong ika-31 ng October 1844,<ref>{{cite web |url=http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |title=Casino Español de Manila – Metro Manila |website=PHelpy |access-date=25 May 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140525234346/http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |archive-date=25 May 2014 }}</ref> na ipinagdiriwang ng Casino bilang araw ng pagkakatatag nito. === Panahon ng kolonyal na Amerikano === Ang unang gusali ng Casino Español de Manila ay itinayo noong 1913 ngunit pormal na binuksan noong 1917. Dinisenyo ito ng arkitekto na si [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]],<ref name=Marker>{{cite web |url = http://nhcphistoricsites.blogspot.com/2011/12/casino-espanol-de-manila.html |title = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines: Casino Español de Manila |publisher = National Historical Commission of the Philippines |website = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines |access-date= 25 May 2014 }}</ref> na pinagsama-sama ang mga impluwensyang ''neo-renaissance''.<ref>{{cite web | url = http://prezi.com/o_gqq4fwh-9z/american-colonial-contemporary-architecture/ |title = American Colonial Contemporary Architecture |last = Villaruel |first = Nicole |date = 22 November 2013 |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ang istraktura ay sumakop ng buong lawak mula sa [[Abenida Taft]] hanggang Kalye San Marcelino at nagbahay sa mga tanggapan ng ''Spanish Chamber of Commerce'' at ang Konsulado Heneral ng Espanya.<ref>{{cite web |title=Casino Español de Manila historical edifice |url=https://retroscope.ph/1000/01/01/casino-espanol-de-manila/ |website=Retroscope.ph}}</ref> Bilang opisyal na ''clubhouse'' at tagpuang panglipunan ng pamayanang Espanyol, ang pangsalubong ng gusali at mga bulwagan nito ay pinagdadausan ng mga kasiyahan, mga pagdiriwang at sayawan. Kabilang sa mga nabanggit na kaganapan sa Casino noong dekada-1930 ay ang maluhong kasiyahan na ginanap upang ipagdiwang ang kaarawan ng [[:en:King of Spain|Hari ng Espanya]]. Noong 1945, ang istraktura ay nawasak noong [[Ikalawang_Digmaang_Pandaigdig]] noong [[Labanan_sa_Maynila_(1945)|Pagpapalaya ng Maynila]]. Pansamantalang inilipat ang ''club'' sa isang dalawang palapag na bahay sa kahabaan ng lansangang Apacible (dating Calle Oregon) at lansangang Perez sa [[Paco, Maynila]]. === Panahon ng Post-War === Noong 1951, muling itinayo ang Casino Español de Manila sa orihinal nitong kinatatayuan sa tulong ni Ignacio Planas.<ref name="Marker" /> Parts of the property were sold and the new structure was built facing San Luis Street (now [[Kalaw Avenue]]).<ref name="MetroSociety" /> Ang bagong clubhouse ay dinisenyo ng arkitekto na si [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] gamit ang laganap na estilong ''“Filipino-California-Spanish style”''. Ang istraktura ay may mga naka-arko na veranda na nakapalibot sa isang panloob na ''courtyard''.<ref>{{cite web |url = http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |title = Spanish heritage complex in the heart of Manila |last = Villalon |first = Augusto |publisher = Philippine Daily Inquirer |date = 28 August 2006 |website = Heritage Conservation Society |access-date = 25 May 2014 |archive-url = https://web.archive.org/web/20140525214108/http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |archive-date = 25 May 2014 |url-status = dead }}</ref> Ang bagong clubhouse ay pinasinayaan noong ika-3 ng Nobyembre 1951, kasama ang Pangulo [[Elpidio Quirino]] and Pangalawang Pangulo [[Fernando López]] na mga nagsidalo. Noong 1962, naging host ito sa ''[[:en:Infante|Prinsipe Infante]]'' [[:en:Juan Carlos of Spain|Juan Carlos ng Espanya]] (na lumaon ay [[:en:King Juan Carlos I|Haring Juan Carlos I]]) at Prinsesa Sofía ng [[Gresya]] at [[Dinamarka|Denmark]] (na lumaon ay [[:en:Queen Sofia of Spain|Reyna Sofía]]). Dumalaw muli si Reyna Sofia sa club noong taon-2000 para sa isang opisyal na pagbisita sa Pilipinas. === Ang Kasalukuyan === Habang ang ''Casino Español'' ay tradisyonal na naglilingkod sa mga kasapi nito, ang mga panauhin ay tinatanggap nito. Naghahain ang 50-katao na ''Comedor Cervantes'' ng mga tradisyonal na hanay ng lutuing Espanyol, Pilipino at internasyonal. Pinalamutian ng malalaking antigong plato ang matataas na pader, indibidwal na ginawa at ipininta ng kamay na nagtataglay ng mga sagisag ng bawat distrito ng lalawigan ng Espanya. Ang katabi na ''Bar el Quixote'' ay isang silid ng mga piling alak mula sa Espanya at iba pang mga uri ng inumin. Sa likod, mayroon itong isang [[:en:fronton (court)|fronton]] na ginagamit para sa mga larong [[:en:jai alai|jai alai]] at [[:en:Basque pelota|pelota]]. Sa tabi ng Casino ay ang espasyong dating kinapopookan ng ''[[:en:Instituto Cervantes|Instituto Cervantes]] de Manila'' kung saan ginanap ang mga pagtuturo ng Espanyol, na nagsulong ng pamana ng kulturang Espanyol sa Pilipinas. Ang club ay nagdaraos ng mga ''open-air'' na kasiyahan sa ''quadrangle'' nito, ang ''Patio de Orquídeas'', kung saan ipinagdiriwang ang mga taunang kaganapan, katulad ng ''"El Día de Los Tres Reyes Magos"'',<ref>{{Cite web |url=https://www.thelocal.es/20190103/why-spain-loves-the-three-kings-more-than-santa |title=Why Spain loves the Three Kings more than Santa |date=January 3, 2019 |website=thelocal.es |access-date=January 5, 2019}}</ref><ref>{{Cite web |title=Reyes Magos - Día de los Reyes Magos - Spanish Culture |url=https://www.enforex.com/culture/reyes-magos.html |website=www.enforex.com}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-11-04 |title=Everything You Need to Know about Los Reyes Magos: Spain's Most Beloved Christmas Tradition |url=http://madridfoodtour.com/los-reyes-magos-the-spanish-christmas-tradition/ |website=Devour Madrid|language=en-US}}</ref> paggunita sa [[:en:Epiphany (holiday)|kapistahan ng Tatlong Hari]]; at ang ''"Día de Santiago"'' <ref>{{Cite web |title=Dia De Santiago {{!}} Feast of St James in Santiago de Compostela {{!}} Spanish Fiestas|url=https://www.spanish-fiestas.com/festivals/dia-de-santiago/ |website=www.spanish-fiestas.com |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |title=Why is the Day of the Apostle Santiago celebrated on July 25?|url=https://vivecamino.com/en/why-is-the-day-of-the-apostle-santiago-celebrated-on-july-25-no-422/ |website=vivecamino.com |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |title=Soñando Sunday: Día de Santiago|url=https://www.sincerelyspain.com/blog/2019/7/20/sonando-sunday-dia-de-santiago |website=Sincerely, Spain |language=en-US}}</ref> na ginugunita ang kapistahan ni [[:en:James the Great|Santo Jaime ang Apostol]], ang patron ng Espanya. Isang gumigitna na tampok sa arkitektura ng gusali<ref>{{Cite web |title=Googlemaps overview of Casino Espanol de Manila |url=https://www.google.com/maps/uv?pb=!1s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1!3m1!7e115!4s%2Fmaps%2Fplace%2Fcasino%2Bespanol%2Bde%2Bmanila%2F%4014.5839653%2C120.9850687%2C3a%2C75y%2C317.11h%2C90t%2Fdata%3D*213m4*211e1*213m2*211sPzVgx9mdEwaC_wg3yu25rw*212e0*214m2*213m1*211s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1%3Fsa%3DX!5scasino%20espanol%20de%20manila%20-%20Google%20Search!15sCgIgAQ&imagekey=!1e10!2sAF1QipOVt_SSWbFGHr3CmibOKw24DGbVEgCHjlXZs-Ul&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwitx4fQguDvAhVHM94KHZQjDCMQpx8wHXoECB4QCA |website=Google Maps}}</ref> ay ang [[:en:cloister|klaustro]], na lumilibot sa bulwagan ng club; ang ''Salón de [[Jose Rizal|Rizal]]''; at ang mga [[:en:function room|function room]] tulad ng ''Salón [[:en:El_Cid|El Cid]]'' at ang ''Salón de [[:en:Juan B. Alegre|Alegre]]''<ref> {{Cite web |last=McClay |first=Beverly |date=December 2020 |title=Googlemaps focus on Salon de Alegre |url=https://www.google.com/maps/uv?pb=!1s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1!3m1!7e115!4s%2Fmaps%2Fplace%2Fcasino%2Bespanol%2Bde%2Bmanila%2F%4014.5839653%2C120.9850687%2C3a%2C75y%2C317.11h%2C90t%2Fdata%3D*213m4*211e1*213m2*211sPzVgx9mdEwaC_wg3yu25rw*212e0*214m2*213m1*211s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1%3Fsa%3DX!5scasino%20espanol%20de%20manila%20-%20Google%20Search!15sCgIgAQ&imagekey=!1e10!2sAF1QipNktszQE3cHvYuJgxblRURiW1TTZd_w138hrGet&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwitx4fQguDvAhVHM94KHZQjDCMQpx8wHXoECB4QCA |website=Googlemaps}}</ref> para sa mga ''[[:en:gentleman|''"caballeros"'']]''; at ang detalyadong ''Salón de Señoras'' para sa mga kababaihan. Patungo sa ''[[Fronton (court)|Fronton]]'' ng club kung saan ang mga palaro ng ''[[:en:Jai alai|Jai alai]]'' at ''[[:en:Basque pelota|pelota]]'' ay ginaganap, ay ang ''Biblioteca Academia de la Lengua Española'', isang silid-aklatan na naglalaman ng koleksyon ng mga artifact at journal tungkol sa Espanya. Noong 1993, ang [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Commission of the Philippines]] ay naglagay ng ''marker'' sa entrada ng Casino, na nagpapahayag sa pook na ito bilang '''aLevel-II''' [[:en:National Cultural Heritage Act|'''istraktura ng pamana''']] (''cultural heritage'').<ref> {{Cite web |last= |first= |title=Placa Informativa de la Historia del Centro |url=https://en.wikipedia.org/wiki/Casino_Espa%C3%B1ol_de_Manila#/media/File:Casino_Espa%C3%B1ol_Manila_NHCP_Historical_Marker.png |website=en.wikipedia.org}}</ref> == Mga larawan == <gallery> Image:Casino_Espanol_de_Manila_6.JPG|Mga baytang ng pangunahing bungad ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 7.JPG|Pangunahing bungad patungo sa klaustro ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 2.JPG|Terasa na nakapalibot sa klaustro ng Casino Español </gallery> [[Kategorya:Pamana ng Kultural]] t901i7m1liuhvrs5kv6ukmkxxmfc4sy 2141626 2141624 2024-12-14T19:01:41Z Buszmail 67296 2141626 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> == Kasaysayan == [[File:Casino Español de Manila NHI historical marker.jpg|thumb|right|Pang-makasaysayang palatandaan na inilagay ng [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Institute]] noong 1993.]] [[File:Spanish_Club_Manila_(15164333017).jpg|thumb|right|340x340px|Pagtanaw sa Casino Español de Manila mula sa kalawakan (1930)]] === Panahon ng Espanyol === Ang mga sinaunang talaan ay nag-uulat na ang Gobernador Heneral [[:en:Narciso Claveria y Zaldua|Narciso Clavería y Zaldúa]] ay ginawang pormal ang gusali ng ''casino'' sa [[Maynila]] noong ika-31 ng October 1844,<ref>{{cite web |url=http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |title=Casino Español de Manila – Metro Manila |website=PHelpy |access-date=25 May 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140525234346/http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |archive-date=25 May 2014 }}</ref> na ipinagdiriwang ng Casino bilang araw ng pagkakatatag nito. === Panahon ng kolonyal na Amerikano === Ang unang gusali ng Casino Español de Manila ay itinayo noong 1913 ngunit pormal na binuksan noong 1917. Dinisenyo ito ng arkitekto na si [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]],<ref name=Marker>{{cite web |url = http://nhcphistoricsites.blogspot.com/2011/12/casino-espanol-de-manila.html |title = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines: Casino Español de Manila |publisher = National Historical Commission of the Philippines |website = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines |access-date= 25 May 2014 }}</ref> na pinagsama-sama ang mga impluwensyang ''neo-renaissance''.<ref>{{cite web | url = http://prezi.com/o_gqq4fwh-9z/american-colonial-contemporary-architecture/ |title = American Colonial Contemporary Architecture |last = Villaruel |first = Nicole |date = 22 November 2013 |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ang istraktura ay sumakop ng buong lawak mula sa [[Abenida Taft]] hanggang Kalye San Marcelino at nagbahay sa mga tanggapan ng ''Spanish Chamber of Commerce'' at ang Konsulado Heneral ng Espanya.<ref>{{cite web |title=Casino Español de Manila historical edifice |url=https://retroscope.ph/1000/01/01/casino-espanol-de-manila/ |website=Retroscope.ph}}</ref> Bilang opisyal na ''clubhouse'' at tagpuang panglipunan ng pamayanang Espanyol, ang pangsalubong ng gusali at mga bulwagan nito ay pinagdadausan ng mga kasiyahan, mga pagdiriwang at sayawan. Kabilang sa mga nabanggit na kaganapan sa Casino noong dekada-1930 ay ang maluhong kasiyahan na ginanap upang ipagdiwang ang kaarawan ng [[:en:King of Spain|Hari ng Espanya]]. Noong 1945, ang istraktura ay nawasak noong [[Ikalawang_Digmaang_Pandaigdig]] noong [[Labanan_sa_Maynila_(1945)|Pagpapalaya ng Maynila]]. Pansamantalang inilipat ang ''club'' sa isang dalawang palapag na bahay sa kahabaan ng lansangang Apacible (dating Calle Oregon) at lansangang Perez sa [[Paco, Maynila]]. === Panahon ng Post-War === Noong 1951, muling itinayo ang Casino Español de Manila sa orihinal nitong kinatatayuan sa tulong ni Ignacio Planas.<ref name="Marker" /> Parts of the property were sold and the new structure was built facing San Luis Street (now [[Kalaw Avenue]]).<ref name="MetroSociety" /> Ang bagong clubhouse ay dinisenyo ng arkitekto na si [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] gamit ang laganap na estilong ''“Filipino-California-Spanish style”''. Ang istraktura ay may mga naka-arko na veranda na nakapalibot sa isang panloob na ''courtyard''.<ref>{{cite web |url = http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |title = Spanish heritage complex in the heart of Manila |last = Villalon |first = Augusto |publisher = Philippine Daily Inquirer |date = 28 August 2006 |website = Heritage Conservation Society |access-date = 25 May 2014 |archive-url = https://web.archive.org/web/20140525214108/http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |archive-date = 25 May 2014 |url-status = dead }}</ref> Ang bagong clubhouse ay pinasinayaan noong ika-3 ng Nobyembre 1951, kasama ang Pangulo [[Elpidio Quirino]] and Pangalawang Pangulo [[Fernando López]] na mga nagsidalo. Noong 1962, naging host ito sa ''[[:en:Infante|Prinsipe Infante]]'' [[:en:Juan Carlos of Spain|Juan Carlos ng Espanya]] (na lumaon ay [[:en:King Juan Carlos I|Haring Juan Carlos I]]) at Prinsesa Sofía ng [[Gresya]] at [[Dinamarka|Denmark]] (na lumaon ay [[:en:Queen Sofia of Spain|Reyna Sofía]]). Dumalaw muli si Reyna Sofia sa club noong taon-2000 para sa isang opisyal na pagbisita sa Pilipinas. === Ang Kasalukuyan === Habang ang ''Casino Español'' ay tradisyonal na naglilingkod sa mga kasapi nito, ang mga panauhin ay tinatanggap nito. Naghahain ang 50-katao na ''Comedor Cervantes'' ng mga tradisyonal na hanay ng lutuing Espanyol, Pilipino at internasyonal. Pinalamutian ng malalaking antigong plato ang matataas na pader, indibidwal na ginawa at ipininta ng kamay na nagtataglay ng mga sagisag ng bawat distrito ng lalawigan ng Espanya. Ang katabi na ''Bar el Quixote'' ay isang silid ng mga piling alak mula sa Espanya at iba pang mga uri ng inumin. Sa likod, mayroon itong isang [[:en:fronton (court)|fronton]] na ginagamit para sa mga larong [[:en:jai alai|jai alai]] at [[:en:Basque pelota|pelota]]. Sa tabi ng Casino ay ang espasyong dating kinapopookan ng ''[[:en:Instituto Cervantes|Instituto Cervantes]] de Manila'' kung saan ginanap ang mga pagtuturo ng Espanyol, na nagsulong ng pamana ng kulturang Espanyol sa Pilipinas. Ang club ay nagdaraos ng mga ''open-air'' na kasiyahan sa ''quadrangle'' nito, ang ''Patio de Orquídeas'', kung saan ipinagdiriwang ang mga taunang kaganapan, katulad ng ''"El Día de Los Tres Reyes Magos"'',<ref>{{Cite web |url=https://www.thelocal.es/20190103/why-spain-loves-the-three-kings-more-than-santa |title=Why Spain loves the Three Kings more than Santa |date=January 3, 2019 |website=thelocal.es |access-date=January 5, 2019}}</ref><ref>{{Cite web |title=Reyes Magos - Día de los Reyes Magos - Spanish Culture |url=https://www.enforex.com/culture/reyes-magos.html |website=www.enforex.com}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-11-04 |title=Everything You Need to Know about Los Reyes Magos: Spain's Most Beloved Christmas Tradition |url=http://madridfoodtour.com/los-reyes-magos-the-spanish-christmas-tradition/ |website=Devour Madrid|language=en-US}}</ref> paggunita sa [[:en:Epiphany (holiday)|kapistahan ng Tatlong Hari]]; at ang ''"Día de Santiago"'' <ref>{{Cite web |title=Dia De Santiago {{!}} Feast of St James in Santiago de Compostela {{!}} Spanish Fiestas|url=https://www.spanish-fiestas.com/festivals/dia-de-santiago/ |website=www.spanish-fiestas.com |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |title=Why is the Day of the Apostle Santiago celebrated on July 25?|url=https://vivecamino.com/en/why-is-the-day-of-the-apostle-santiago-celebrated-on-july-25-no-422/ |website=vivecamino.com |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |title=Soñando Sunday: Día de Santiago|url=https://www.sincerelyspain.com/blog/2019/7/20/sonando-sunday-dia-de-santiago |website=Sincerely, Spain |language=en-US}}</ref> na ginugunita ang kapistahan ni [[:en:James the Great|Santo Jaime ang Apostol]], ang patron ng Espanya. Isang gumigitna na tampok sa arkitektura ng gusali<ref>{{Cite web |title=Googlemaps overview of Casino Espanol de Manila |url=https://www.google.com/maps/uv?pb=!1s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1!3m1!7e115!4s%2Fmaps%2Fplace%2Fcasino%2Bespanol%2Bde%2Bmanila%2F%4014.5839653%2C120.9850687%2C3a%2C75y%2C317.11h%2C90t%2Fdata%3D*213m4*211e1*213m2*211sPzVgx9mdEwaC_wg3yu25rw*212e0*214m2*213m1*211s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1%3Fsa%3DX!5scasino%20espanol%20de%20manila%20-%20Google%20Search!15sCgIgAQ&imagekey=!1e10!2sAF1QipOVt_SSWbFGHr3CmibOKw24DGbVEgCHjlXZs-Ul&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwitx4fQguDvAhVHM94KHZQjDCMQpx8wHXoECB4QCA |website=Google Maps}}</ref> ay ang [[:en:cloister|klaustro]], na lumilibot sa bulwagan ng club; ang ''Salón de [[Jose Rizal|Rizal]]''; at ang mga [[:en:function room|function room]] tulad ng ''Salón [[:en:El_Cid|El Cid]]'' at ang ''Salón de [[:en:Juan B. Alegre|Alegre]]''<ref> {{Cite web |last=McClay |first=Beverly |date=December 2020 |title=Googlemaps focus on Salon de Alegre |url=https://www.google.com/maps/uv?pb=!1s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1!3m1!7e115!4s%2Fmaps%2Fplace%2Fcasino%2Bespanol%2Bde%2Bmanila%2F%4014.5839653%2C120.9850687%2C3a%2C75y%2C317.11h%2C90t%2Fdata%3D*213m4*211e1*213m2*211sPzVgx9mdEwaC_wg3yu25rw*212e0*214m2*213m1*211s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1%3Fsa%3DX!5scasino%20espanol%20de%20manila%20-%20Google%20Search!15sCgIgAQ&imagekey=!1e10!2sAF1QipNktszQE3cHvYuJgxblRURiW1TTZd_w138hrGet&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwitx4fQguDvAhVHM94KHZQjDCMQpx8wHXoECB4QCA |website=Googlemaps}}</ref> para sa mga ''[[:en:gentleman|''"caballeros"'']]''; at ang detalyadong ''Salón de Señoras'' para sa mga kababaihan. Patungo sa ''[[Fronton (court)|Fronton]]'' ng club kung saan ang mga palaro ng ''[[:en:Jai alai|Jai alai]]'' at ''[[:en:Basque pelota|pelota]]'' ay ginaganap, ay ang ''Biblioteca Academia de la Lengua Española'', isang silid-aklatan na naglalaman ng koleksyon ng mga artifact at journal tungkol sa Espanya. Noong 1993, ang [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Commission of the Philippines]] ay naglagay ng ''marker'' sa entrada ng Casino, na nagpapahayag sa pook na ito bilang '''aLevel-II''' [[:en:National Cultural Heritage Act|'''istraktura ng pamana''']] (''cultural heritage'').<ref> {{Cite web |last= |first= |title=Placa Informativa de la Historia del Centro |url=https://en.wikipedia.org/wiki/Casino_Espa%C3%B1ol_de_Manila#/media/File:Casino_Espa%C3%B1ol_Manila_NHCP_Historical_Marker.png |website=en.wikipedia.org}}</ref> == Mga larawan == <gallery> Image:Casino_Espanol_de_Manila_6.JPG|Mga baytang ng pangunahing bungad ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 7.JPG|Pangunahing bungad patungo sa klaustro ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 2.JPG|Terasa na nakapalibot sa klaustro ng Casino Español </gallery> [[Kategorya:Pamana ng Kultural]] 9n2oalm4w4yxq7mnzxfbka2h0t9leyj 2141640 2141626 2024-12-15T00:17:13Z AsianStuff03 125864 Spacing 2141640 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> == Kasaysayan == [[File:Casino Español de Manila NHI historical marker.jpg|thumb|right|Pang-makasaysayang palatandaan na inilagay ng [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Institute]] noong 1993.]] [[File:Spanish_Club_Manila_(15164333017).jpg|thumb|right|340x340px|Pagtanaw sa Casino Español de Manila mula sa kalawakan (1930)]] === Panahon ng Espanyol === Ang mga sinaunang talaan ay nag-uulat na ang Gobernador Heneral [[:en:Narciso Claveria y Zaldua|Narciso Clavería y Zaldúa]] ay ginawang pormal ang gusali ng ''casino'' sa [[Maynila]] noong ika-31 ng October 1844,<ref>{{cite web |url=http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |title=Casino Español de Manila – Metro Manila |website=PHelpy |access-date=25 May 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140525234346/http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |archive-date=25 May 2014 }}</ref> na ipinagdiriwang ng Casino bilang araw ng pagkakatatag nito. === Panahon ng kolonyal na Amerikano === Ang unang gusali ng Casino Español de Manila ay itinayo noong 1913 ngunit pormal na binuksan noong 1917. Dinisenyo ito ng arkitekto na si [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]],<ref name=Marker>{{cite web |url = http://nhcphistoricsites.blogspot.com/2011/12/casino-espanol-de-manila.html |title = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines: Casino Español de Manila |publisher = National Historical Commission of the Philippines |website = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines |access-date= 25 May 2014 }}</ref> na pinagsama-sama ang mga impluwensyang ''neo-renaissance''.<ref>{{cite web | url = http://prezi.com/o_gqq4fwh-9z/american-colonial-contemporary-architecture/ |title = American Colonial Contemporary Architecture |last = Villaruel |first = Nicole |date = 22 November 2013 |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ang istraktura ay sumakop ng buong lawak mula sa [[Abenida Taft]] hanggang Kalye San Marcelino at nagbahay sa mga tanggapan ng ''Spanish Chamber of Commerce'' at ang Konsulado Heneral ng Espanya.<ref>{{cite web |title=Casino Español de Manila historical edifice |url=https://retroscope.ph/1000/01/01/casino-espanol-de-manila/ |website=Retroscope.ph}}</ref> Bilang opisyal na ''clubhouse'' at tagpuang panglipunan ng pamayanang Espanyol, ang pangsalubong ng gusali at mga bulwagan nito ay pinagdadausan ng mga kasiyahan, mga pagdiriwang at sayawan. Kabilang sa mga nabanggit na kaganapan sa Casino noong dekada-1930 ay ang maluhong kasiyahan na ginanap upang ipagdiwang ang kaarawan ng [[:en:King of Spain|Hari ng Espanya]]. Noong 1945, ang istraktura ay nawasak noong [[Ikalawang_Digmaang_Pandaigdig]] noong [[Labanan_sa_Maynila_(1945)|Pagpapalaya ng Maynila]]. Pansamantalang inilipat ang ''club'' sa isang dalawang palapag na bahay sa kahabaan ng lansangang Apacible (dating Calle Oregon) at lansangang Perez sa [[Paco, Maynila]]. === Panahon ng Post-War === Noong 1951, muling itinayo ang Casino Español de Manila sa orihinal nitong kinatatayuan sa tulong ni Ignacio Planas.<ref name="Marker" /> Parts of the property were sold and the new structure was built facing San Luis Street (now [[Kalaw Avenue]]).<ref name="MetroSociety" /> Ang bagong clubhouse ay dinisenyo ng arkitekto na si [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] gamit ang laganap na estilong ''“Filipino-California-Spanish style”''. Ang istraktura ay may mga naka-arko na veranda na nakapalibot sa isang panloob na ''courtyard''.<ref>{{cite web |url = http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |title = Spanish heritage complex in the heart of Manila |last = Villalon |first = Augusto |publisher = Philippine Daily Inquirer |date = 28 August 2006 |website = Heritage Conservation Society |access-date = 25 May 2014 |archive-url = https://web.archive.org/web/20140525214108/http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |archive-date = 25 May 2014 |url-status = dead }}</ref> Ang bagong clubhouse ay pinasinayaan noong ika-3 ng Nobyembre 1951, kasama ang Pangulo [[Elpidio Quirino]] and Pangalawang Pangulo [[Fernando López]] na mga nagsidalo. Noong 1962, naging host ito sa ''[[:en:Infante|Prinsipe Infante]]'' [[:en:Juan Carlos of Spain|Juan Carlos ng Espanya]] (na lumaon ay [[:en:King Juan Carlos I|Haring Juan Carlos I]]) at Prinsesa Sofía ng [[Gresya]] at [[Dinamarka|Denmark]] (na lumaon ay [[:en:Queen Sofia of Spain|Reyna Sofía]]). Dumalaw muli si Reyna Sofia sa club noong taon-2000 para sa isang opisyal na pagbisita sa Pilipinas. === Ang Kasalukuyan === Habang ang ''Casino Español'' ay tradisyonal na naglilingkod sa mga kasapi nito, ang mga panauhin ay tinatanggap nito. Naghahain ang 50-katao na ''Comedor Cervantes'' ng mga tradisyonal na hanay ng lutuing Espanyol, Pilipino at internasyonal. Pinalamutian ng malalaking antigong plato ang matataas na pader, indibidwal na ginawa at ipininta ng kamay na nagtataglay ng mga sagisag ng bawat distrito ng lalawigan ng Espanya. Ang katabi na ''Bar el Quixote'' ay isang silid ng mga piling alak mula sa Espanya at iba pang mga uri ng inumin. Sa likod, mayroon itong isang [[:en:fronton (court)|fronton]] na ginagamit para sa mga larong [[:en:jai alai|jai alai]] at [[:en:Basque pelota|pelota]]. Sa tabi ng Casino ay ang espasyong dating kinapopookan ng ''[[:en:Instituto Cervantes|Instituto Cervantes]] de Manila'' kung saan ginanap ang mga pagtuturo ng Espanyol, na nagsulong ng pamana ng kulturang Espanyol sa Pilipinas. Ang club ay nagdaraos ng mga ''open-air'' na kasiyahan sa ''quadrangle'' nito, ang ''Patio de Orquídeas'', kung saan ipinagdiriwang ang mga taunang kaganapan, katulad ng ''"El Día de Los Tres Reyes Magos"'',<ref>{{Cite web |url=https://www.thelocal.es/20190103/why-spain-loves-the-three-kings-more-than-santa |title=Why Spain loves the Three Kings more than Santa |date=January 3, 2019 |website=thelocal.es |access-date=January 5, 2019}}</ref><ref>{{Cite web |title=Reyes Magos - Día de los Reyes Magos - Spanish Culture |url=https://www.enforex.com/culture/reyes-magos.html |website=www.enforex.com}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-11-04 |title=Everything You Need to Know about Los Reyes Magos: Spain's Most Beloved Christmas Tradition |url=http://madridfoodtour.com/los-reyes-magos-the-spanish-christmas-tradition/ |website=Devour Madrid|language=en-US}}</ref> paggunita sa [[:en:Epiphany (holiday)|kapistahan ng Tatlong Hari]]; at ang ''"Día de Santiago"'' <ref>{{Cite web |title=Dia De Santiago {{!}} Feast of St James in Santiago de Compostela {{!}} Spanish Fiestas|url=https://www.spanish-fiestas.com/festivals/dia-de-santiago/ |website=www.spanish-fiestas.com |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |title=Why is the Day of the Apostle Santiago celebrated on July 25?|url=https://vivecamino.com/en/why-is-the-day-of-the-apostle-santiago-celebrated-on-july-25-no-422/ |website=vivecamino.com |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |title=Soñando Sunday: Día de Santiago|url=https://www.sincerelyspain.com/blog/2019/7/20/sonando-sunday-dia-de-santiago |website=Sincerely, Spain |language=en-US}}</ref> na ginugunita ang kapistahan ni [[:en:James the Great|Santo Jaime ang Apostol]], ang patron ng Espanya. Isang gumigitna na tampok sa arkitektura ng gusali<ref>{{Cite web |title=Googlemaps overview of Casino Espanol de Manila |url=https://www.google.com/maps/uv?pb=!1s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1!3m1!7e115!4s%2Fmaps%2Fplace%2Fcasino%2Bespanol%2Bde%2Bmanila%2F%4014.5839653%2C120.9850687%2C3a%2C75y%2C317.11h%2C90t%2Fdata%3D*213m4*211e1*213m2*211sPzVgx9mdEwaC_wg3yu25rw*212e0*214m2*213m1*211s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1%3Fsa%3DX!5scasino%20espanol%20de%20manila%20-%20Google%20Search!15sCgIgAQ&imagekey=!1e10!2sAF1QipOVt_SSWbFGHr3CmibOKw24DGbVEgCHjlXZs-Ul&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwitx4fQguDvAhVHM94KHZQjDCMQpx8wHXoECB4QCA |website=Google Maps}}</ref> ay ang [[:en:cloister|klaustro]], na lumilibot sa bulwagan ng club; ang ''Salón de [[Jose Rizal|Rizal]]''; at ang mga [[:en:function room|function room]] tulad ng ''Salón [[:en:El_Cid|El Cid]]'' at ang ''Salón de [[:en:Juan B. Alegre|Alegre]]''<ref> {{Cite web |last=McClay |first=Beverly |date=December 2020 |title=Googlemaps focus on Salon de Alegre |url=https://www.google.com/maps/uv?pb=!1s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1!3m1!7e115!4s%2Fmaps%2Fplace%2Fcasino%2Bespanol%2Bde%2Bmanila%2F%4014.5839653%2C120.9850687%2C3a%2C75y%2C317.11h%2C90t%2Fdata%3D*213m4*211e1*213m2*211sPzVgx9mdEwaC_wg3yu25rw*212e0*214m2*213m1*211s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1%3Fsa%3DX!5scasino%20espanol%20de%20manila%20-%20Google%20Search!15sCgIgAQ&imagekey=!1e10!2sAF1QipNktszQE3cHvYuJgxblRURiW1TTZd_w138hrGet&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwitx4fQguDvAhVHM94KHZQjDCMQpx8wHXoECB4QCA |website=Googlemaps}}</ref> para sa mga ''[[:en:gentleman|''"caballeros"'']]''; at ang detalyadong ''Salón de Señoras'' para sa mga kababaihan. Patungo sa ''[[Fronton (court)|Fronton]]'' ng club kung saan ang mga palaro ng ''[[:en:Jai alai|Jai alai]]'' at ''[[:en:Basque pelota|pelota]]'' ay ginaganap, ay ang ''Biblioteca Academia de la Lengua Española'', isang silid-aklatan na naglalaman ng koleksyon ng mga artifact at journal tungkol sa Espanya. Noong 1993, ang [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Commission of the Philippines]] ay naglagay ng ''marker'' sa entrada ng Casino, na nagpapahayag sa pook na ito bilang '''aLevel-II''' [[:en:National Cultural Heritage Act|'''istraktura ng pamana''']] (''cultural heritage'').<ref> {{Cite web |last= |first= |title=Placa Informativa de la Historia del Centro |url=https://en.wikipedia.org/wiki/Casino_Espa%C3%B1ol_de_Manila#/media/File:Casino_Espa%C3%B1ol_Manila_NHCP_Historical_Marker.png |website=en.wikipedia.org}}</ref> == Mga larawan == <gallery> Image:Casino_Espanol_de_Manila_6.JPG|Mga baytang ng pangunahing bungad ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 7.JPG|Pangunahing bungad patungo sa klaustro ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 2.JPG|Terasa na nakapalibot sa klaustro ng Casino Español </gallery> [[Kategorya:Pamana ng Kultural]] f8nc7j6toog1mvwdolfc3cwte3z65l2 2141641 2141640 2024-12-15T00:17:47Z AsianStuff03 125864 /* Mga larawan */Mga sanggunian 2141641 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> == Kasaysayan == [[File:Casino Español de Manila NHI historical marker.jpg|thumb|right|Pang-makasaysayang palatandaan na inilagay ng [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Institute]] noong 1993.]] [[File:Spanish_Club_Manila_(15164333017).jpg|thumb|right|340x340px|Pagtanaw sa Casino Español de Manila mula sa kalawakan (1930)]] === Panahon ng Espanyol === Ang mga sinaunang talaan ay nag-uulat na ang Gobernador Heneral [[:en:Narciso Claveria y Zaldua|Narciso Clavería y Zaldúa]] ay ginawang pormal ang gusali ng ''casino'' sa [[Maynila]] noong ika-31 ng October 1844,<ref>{{cite web |url=http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |title=Casino Español de Manila – Metro Manila |website=PHelpy |access-date=25 May 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140525234346/http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |archive-date=25 May 2014 }}</ref> na ipinagdiriwang ng Casino bilang araw ng pagkakatatag nito. === Panahon ng kolonyal na Amerikano === Ang unang gusali ng Casino Español de Manila ay itinayo noong 1913 ngunit pormal na binuksan noong 1917. Dinisenyo ito ng arkitekto na si [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]],<ref name=Marker>{{cite web |url = http://nhcphistoricsites.blogspot.com/2011/12/casino-espanol-de-manila.html |title = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines: Casino Español de Manila |publisher = National Historical Commission of the Philippines |website = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines |access-date= 25 May 2014 }}</ref> na pinagsama-sama ang mga impluwensyang ''neo-renaissance''.<ref>{{cite web | url = http://prezi.com/o_gqq4fwh-9z/american-colonial-contemporary-architecture/ |title = American Colonial Contemporary Architecture |last = Villaruel |first = Nicole |date = 22 November 2013 |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ang istraktura ay sumakop ng buong lawak mula sa [[Abenida Taft]] hanggang Kalye San Marcelino at nagbahay sa mga tanggapan ng ''Spanish Chamber of Commerce'' at ang Konsulado Heneral ng Espanya.<ref>{{cite web |title=Casino Español de Manila historical edifice |url=https://retroscope.ph/1000/01/01/casino-espanol-de-manila/ |website=Retroscope.ph}}</ref> Bilang opisyal na ''clubhouse'' at tagpuang panglipunan ng pamayanang Espanyol, ang pangsalubong ng gusali at mga bulwagan nito ay pinagdadausan ng mga kasiyahan, mga pagdiriwang at sayawan. Kabilang sa mga nabanggit na kaganapan sa Casino noong dekada-1930 ay ang maluhong kasiyahan na ginanap upang ipagdiwang ang kaarawan ng [[:en:King of Spain|Hari ng Espanya]]. Noong 1945, ang istraktura ay nawasak noong [[Ikalawang_Digmaang_Pandaigdig]] noong [[Labanan_sa_Maynila_(1945)|Pagpapalaya ng Maynila]]. Pansamantalang inilipat ang ''club'' sa isang dalawang palapag na bahay sa kahabaan ng lansangang Apacible (dating Calle Oregon) at lansangang Perez sa [[Paco, Maynila]]. === Panahon ng Post-War === Noong 1951, muling itinayo ang Casino Español de Manila sa orihinal nitong kinatatayuan sa tulong ni Ignacio Planas.<ref name="Marker" /> Parts of the property were sold and the new structure was built facing San Luis Street (now [[Kalaw Avenue]]).<ref name="MetroSociety" /> Ang bagong clubhouse ay dinisenyo ng arkitekto na si [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] gamit ang laganap na estilong ''“Filipino-California-Spanish style”''. Ang istraktura ay may mga naka-arko na veranda na nakapalibot sa isang panloob na ''courtyard''.<ref>{{cite web |url = http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |title = Spanish heritage complex in the heart of Manila |last = Villalon |first = Augusto |publisher = Philippine Daily Inquirer |date = 28 August 2006 |website = Heritage Conservation Society |access-date = 25 May 2014 |archive-url = https://web.archive.org/web/20140525214108/http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |archive-date = 25 May 2014 |url-status = dead }}</ref> Ang bagong clubhouse ay pinasinayaan noong ika-3 ng Nobyembre 1951, kasama ang Pangulo [[Elpidio Quirino]] and Pangalawang Pangulo [[Fernando López]] na mga nagsidalo. Noong 1962, naging host ito sa ''[[:en:Infante|Prinsipe Infante]]'' [[:en:Juan Carlos of Spain|Juan Carlos ng Espanya]] (na lumaon ay [[:en:King Juan Carlos I|Haring Juan Carlos I]]) at Prinsesa Sofía ng [[Gresya]] at [[Dinamarka|Denmark]] (na lumaon ay [[:en:Queen Sofia of Spain|Reyna Sofía]]). Dumalaw muli si Reyna Sofia sa club noong taon-2000 para sa isang opisyal na pagbisita sa Pilipinas. === Ang Kasalukuyan === Habang ang ''Casino Español'' ay tradisyonal na naglilingkod sa mga kasapi nito, ang mga panauhin ay tinatanggap nito. Naghahain ang 50-katao na ''Comedor Cervantes'' ng mga tradisyonal na hanay ng lutuing Espanyol, Pilipino at internasyonal. Pinalamutian ng malalaking antigong plato ang matataas na pader, indibidwal na ginawa at ipininta ng kamay na nagtataglay ng mga sagisag ng bawat distrito ng lalawigan ng Espanya. Ang katabi na ''Bar el Quixote'' ay isang silid ng mga piling alak mula sa Espanya at iba pang mga uri ng inumin. Sa likod, mayroon itong isang [[:en:fronton (court)|fronton]] na ginagamit para sa mga larong [[:en:jai alai|jai alai]] at [[:en:Basque pelota|pelota]]. Sa tabi ng Casino ay ang espasyong dating kinapopookan ng ''[[:en:Instituto Cervantes|Instituto Cervantes]] de Manila'' kung saan ginanap ang mga pagtuturo ng Espanyol, na nagsulong ng pamana ng kulturang Espanyol sa Pilipinas. Ang club ay nagdaraos ng mga ''open-air'' na kasiyahan sa ''quadrangle'' nito, ang ''Patio de Orquídeas'', kung saan ipinagdiriwang ang mga taunang kaganapan, katulad ng ''"El Día de Los Tres Reyes Magos"'',<ref>{{Cite web |url=https://www.thelocal.es/20190103/why-spain-loves-the-three-kings-more-than-santa |title=Why Spain loves the Three Kings more than Santa |date=January 3, 2019 |website=thelocal.es |access-date=January 5, 2019}}</ref><ref>{{Cite web |title=Reyes Magos - Día de los Reyes Magos - Spanish Culture |url=https://www.enforex.com/culture/reyes-magos.html |website=www.enforex.com}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-11-04 |title=Everything You Need to Know about Los Reyes Magos: Spain's Most Beloved Christmas Tradition |url=http://madridfoodtour.com/los-reyes-magos-the-spanish-christmas-tradition/ |website=Devour Madrid|language=en-US}}</ref> paggunita sa [[:en:Epiphany (holiday)|kapistahan ng Tatlong Hari]]; at ang ''"Día de Santiago"'' <ref>{{Cite web |title=Dia De Santiago {{!}} Feast of St James in Santiago de Compostela {{!}} Spanish Fiestas|url=https://www.spanish-fiestas.com/festivals/dia-de-santiago/ |website=www.spanish-fiestas.com |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |title=Why is the Day of the Apostle Santiago celebrated on July 25?|url=https://vivecamino.com/en/why-is-the-day-of-the-apostle-santiago-celebrated-on-july-25-no-422/ |website=vivecamino.com |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |title=Soñando Sunday: Día de Santiago|url=https://www.sincerelyspain.com/blog/2019/7/20/sonando-sunday-dia-de-santiago |website=Sincerely, Spain |language=en-US}}</ref> na ginugunita ang kapistahan ni [[:en:James the Great|Santo Jaime ang Apostol]], ang patron ng Espanya. Isang gumigitna na tampok sa arkitektura ng gusali<ref>{{Cite web |title=Googlemaps overview of Casino Espanol de Manila |url=https://www.google.com/maps/uv?pb=!1s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1!3m1!7e115!4s%2Fmaps%2Fplace%2Fcasino%2Bespanol%2Bde%2Bmanila%2F%4014.5839653%2C120.9850687%2C3a%2C75y%2C317.11h%2C90t%2Fdata%3D*213m4*211e1*213m2*211sPzVgx9mdEwaC_wg3yu25rw*212e0*214m2*213m1*211s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1%3Fsa%3DX!5scasino%20espanol%20de%20manila%20-%20Google%20Search!15sCgIgAQ&imagekey=!1e10!2sAF1QipOVt_SSWbFGHr3CmibOKw24DGbVEgCHjlXZs-Ul&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwitx4fQguDvAhVHM94KHZQjDCMQpx8wHXoECB4QCA |website=Google Maps}}</ref> ay ang [[:en:cloister|klaustro]], na lumilibot sa bulwagan ng club; ang ''Salón de [[Jose Rizal|Rizal]]''; at ang mga [[:en:function room|function room]] tulad ng ''Salón [[:en:El_Cid|El Cid]]'' at ang ''Salón de [[:en:Juan B. Alegre|Alegre]]''<ref> {{Cite web |last=McClay |first=Beverly |date=December 2020 |title=Googlemaps focus on Salon de Alegre |url=https://www.google.com/maps/uv?pb=!1s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1!3m1!7e115!4s%2Fmaps%2Fplace%2Fcasino%2Bespanol%2Bde%2Bmanila%2F%4014.5839653%2C120.9850687%2C3a%2C75y%2C317.11h%2C90t%2Fdata%3D*213m4*211e1*213m2*211sPzVgx9mdEwaC_wg3yu25rw*212e0*214m2*213m1*211s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1%3Fsa%3DX!5scasino%20espanol%20de%20manila%20-%20Google%20Search!15sCgIgAQ&imagekey=!1e10!2sAF1QipNktszQE3cHvYuJgxblRURiW1TTZd_w138hrGet&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwitx4fQguDvAhVHM94KHZQjDCMQpx8wHXoECB4QCA |website=Googlemaps}}</ref> para sa mga ''[[:en:gentleman|''"caballeros"'']]''; at ang detalyadong ''Salón de Señoras'' para sa mga kababaihan. Patungo sa ''[[Fronton (court)|Fronton]]'' ng club kung saan ang mga palaro ng ''[[:en:Jai alai|Jai alai]]'' at ''[[:en:Basque pelota|pelota]]'' ay ginaganap, ay ang ''Biblioteca Academia de la Lengua Española'', isang silid-aklatan na naglalaman ng koleksyon ng mga artifact at journal tungkol sa Espanya. Noong 1993, ang [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Commission of the Philippines]] ay naglagay ng ''marker'' sa entrada ng Casino, na nagpapahayag sa pook na ito bilang '''aLevel-II''' [[:en:National Cultural Heritage Act|'''istraktura ng pamana''']] (''cultural heritage'').<ref> {{Cite web |last= |first= |title=Placa Informativa de la Historia del Centro |url=https://en.wikipedia.org/wiki/Casino_Espa%C3%B1ol_de_Manila#/media/File:Casino_Espa%C3%B1ol_Manila_NHCP_Historical_Marker.png |website=en.wikipedia.org}}</ref> == Mga larawan == <gallery> Image:Casino_Espanol_de_Manila_6.JPG|Mga baytang ng pangunahing bungad ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 7.JPG|Pangunahing bungad patungo sa klaustro ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 2.JPG|Terasa na nakapalibot sa klaustro ng Casino Español </gallery> ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:Pamana ng Kultural]] kesnqsbvhnuvl0x7edf6nty2wfwz8xo 2141665 2141641 2024-12-15T10:46:53Z Buszmail 67296 2141665 wikitext text/x-wiki {{Short description|Kapisanan na pang-lipunan at libangan ng mga ''Espanyol-Pilipino''}} {{Infobox building | name = Casino Español de Manila | native_name = | native_name_lang = | logo = | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = Casino_Español_de_Manila,_Oct_2023.jpg | image_size = 250 | image_alt = Casino Español de Manila official clubhouse | image_caption = Ang harapan ng himpilan ng Casino Español de Manila | map_type = | map_alt = | map_dot_mark = | map_dot_label = | relief = | map_caption = | map_size = | coordinates = <!--{{coord|14.5844|120.9848|display=inline}}--> | former_names = | alternate_names = | etymology = | status = | cancelled = | topped_out = | building_type = | architectural_style = Neo-renaissance | classification = | location = {{coord|14.5844|120.9848|display=inline}} | address = No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]] | location_city = [[Maynila]] | location_country = [[Pilipinas]] | grid_name = | grid_position = | altitude = | current_tenants = | namesake = | groundbreaking_date = 1913 | start_date = | stop_date = | topped_out_date = | completion_date = <!-- or |est_completion= --> | opened_date = | inauguration_date = 1917 | relocated_date = | renovation_date = 1951 | closing_date = | demolition_date = <!-- or |destruction_date= --> | cost = | ren_cost = | client = | owner = | landlord = <!-- or |management= or |operator= or |governing_body= --> | affiliation = | height = | architectural = | tip = | antenna_spire = | roof = | top_floor = | observatory = | diameter = | circumference = | weight = | other_dimensions = | structural_system = | material = | size = | floor_count = | floor_area = | elevator_count = | grounds_area = | architect = [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]] | architecture_firm = | developer = | engineer = | structural_engineer = | services_engineer = | civil_engineer = | other_designers = | quantity_surveyor = | main_contractor = | awards = | designations = | known_for = | ren_architect = [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] | ren_firm = | ren_engineer = | ren_str_engineer = | ren_serv_engineer = | ren_civ_engineer = | ren_oth_designers = | ren_qty_surveyor = | ren_contractor = | ren_awards = | parking = | public_transit = | website = gwclubshares.com/casino-espanol-de-manila | embed = | embedded = | references = | footnotes = }} Ang '''Casino Español de Manila''' ay isang panglibangang kapisanan na ''itinatag noong 1888'' ng mga Kastila na naninirahan sa [[Pilipinas]] bilang kanilang eksklusibong pinangyayarihan para sa kanilang mga libangan at panlipunang aktibidad. Nang maglaon, binuksan ng Casino ang mga pinto nito sa pagsapi ng mga Pilipino upang pasiglahin ang ugnayang Espanyol-Pilipino sa bansa.<ref name=MetroSociety>{{cite web |url = http://metrozines.com/msoc.php?articleID=0e0aa67f056dd0a89ad9c8f03803df26 |title = The Iberian Social Club|last = Torres |first = Jose Victor| publisher = Metro Society |website = Metrozines: Metro Society |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ito ay matatagpuan sa No. 855 [[:en:Kalaw Avenue|Teodoro M. Kalaw Extension]], [[Ermita, Maynila]]. Ito ay isa sa tatlong mga ''Casino Español'' sa bansa, nabibilang ang nasa [[Lungsod_ng_Cebu|Lungsod ng '''Cebu''']] (''itinayo noong 1920'' at tumatakbo pa rin) at [[Lungsod_ng_Iloilo|Lungsod ng '''Iloilo''']] (''itinayo noong 1926'' at lubusang nasira sa kinalabasan ng [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] at naiwan nang ganoon).<ref>{{Cite web |title=Casino Espanol De Cebu, Inc. |url=http://www.casinoespanol.ph/history.php |access-date=2022-12-04 |website=casinoespanol.ph}}</ref><ref>{{Cite web |last=shemaegomez |date=2013-01-30 |title=Iloilo City Cultural Heritage: Casino Español Site |url=https://shemaegomez.com/casino-espanol-site/ |access-date=2022-12-04 |website=Iloilo Blogger |language=en-US}}</ref> == Kasaysayan == [[File:Casino Español de Manila NHI historical marker.jpg|thumb|right|Pang-makasaysayang palatandaan na inilagay ng [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Institute]] noong 1993.]] [[File:Spanish_Club_Manila_(15164333017).jpg|thumb|right|340x340px|Pagtanaw sa Casino Español de Manila mula sa kalawakan (1930)]] === Panahon ng Espanyol === Ang mga sinaunang talaan ay nag-uulat na ang Gobernador Heneral [[:en:Narciso Claveria y Zaldua|Narciso Clavería y Zaldúa]] ay ginawang pormal ang gusali ng ''casino'' sa [[Maynila]] noong ika-31 ng October 1844,<ref>{{cite web |url=http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |title=Casino Español de Manila – Metro Manila |website=PHelpy |access-date=25 May 2014 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140525234346/http://phelpy.com/manila/listing/casino-espanol-de-manila/ |archive-date=25 May 2014 }}</ref> na ipinagdiriwang ng Casino bilang araw ng pagkakatatag nito. === Panahon ng kolonyal na Amerikano === Ang unang gusali ng Casino Español de Manila ay itinayo noong 1913 ngunit pormal na binuksan noong 1917. Dinisenyo ito ng arkitekto na si [[:en:Juan Arellano|Juan Arellano]],<ref name=Marker>{{cite web |url = http://nhcphistoricsites.blogspot.com/2011/12/casino-espanol-de-manila.html |title = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines: Casino Español de Manila |publisher = National Historical Commission of the Philippines |website = National Registry of Historic Sites and Structures in the Philippines |access-date= 25 May 2014 }}</ref> na pinagsama-sama ang mga impluwensyang ''neo-renaissance''.<ref>{{cite web | url = http://prezi.com/o_gqq4fwh-9z/american-colonial-contemporary-architecture/ |title = American Colonial Contemporary Architecture |last = Villaruel |first = Nicole |date = 22 November 2013 |access-date= 25 May 2014 }}</ref> Ang istraktura ay sumakop ng buong lawak mula sa [[Abenida Taft]] hanggang Kalye San Marcelino at nagbahay sa mga tanggapan ng ''Spanish Chamber of Commerce'' at ang Konsulado Heneral ng Espanya.<ref>{{cite web |title=Casino Español de Manila historical edifice |url=https://retroscope.ph/1000/01/01/casino-espanol-de-manila/ |website=Retroscope.ph}}</ref> Bilang opisyal na ''clubhouse'' at tagpuang panglipunan ng pamayanang Espanyol, ang pangsalubong ng gusali at mga bulwagan nito ay pinagdadausan ng mga kasiyahan, mga pagdiriwang at sayawan. Kabilang sa mga nabanggit na kaganapan sa Casino noong dekada-1930 ay ang maluhong kasiyahan na ginanap upang ipagdiwang ang kaarawan ng [[:en:King of Spain|Hari ng Espanya]]. Noong 1945, ang istraktura ay nawasak noong [[Ikalawang Digmaang Pandaigdig]] noong [[Labanan_sa_Maynila_(1945)|Pagpapalaya ng Maynila]]. Pansamantalang inilipat ang ''club'' sa isang dalawang palapag na bahay sa kahabaan ng lansangang Apacible (dating Calle Oregon) at lansangang Perez sa [[Paco, Maynila]]. === Panahon ng Post-War === Noong 1951, muling itinayo ang Casino Español de Manila sa orihinal nitong kinatatayuan sa tulong ni Ignacio Planas.<ref name="Marker" /> Parts of the property were sold and the new structure was built facing San Luis Street (now [[Kalaw Avenue]]).<ref name="MetroSociety" /> Ang bagong clubhouse ay dinisenyo ng arkitekto na si [[:en:José María Zaragoza|José María Zaragoza]] gamit ang laganap na estilong ''“Filipino-California-Spanish style”''. Ang istraktura ay may mga naka-arko na veranda na nakapalibot sa isang panloob na ''courtyard''.<ref>{{cite web |url = http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |title = Spanish heritage complex in the heart of Manila |last = Villalon |first = Augusto |publisher = Philippine Daily Inquirer |date = 28 August 2006 |website = Heritage Conservation Society |access-date = 25 May 2014 |archive-url = https://web.archive.org/web/20140525214108/http://www.heritage.org.ph/article.php?id=40 |archive-date = 25 May 2014 |url-status = dead }}</ref> Ang bagong clubhouse ay pinasinayaan noong ika-3 ng Nobyembre 1951, kasama ang Pangulo [[Elpidio Quirino]] and Pangalawang Pangulo [[Fernando López]] na mga nagsidalo. Noong 1962, naging host ito sa ''[[:en:Infante|Prinsipe Infante]]'' [[:en:Juan Carlos of Spain|Juan Carlos ng Espanya]] (na lumaon ay [[:en:King Juan Carlos I|Haring Juan Carlos I]]) at Prinsesa Sofía ng [[Gresya]] at [[Dinamarka|Denmark]] (na lumaon ay [[:en:Queen Sofia of Spain|Reyna Sofía]]). Dumalaw muli si Reyna Sofia sa club noong taon-2000 para sa isang opisyal na pagbisita sa Pilipinas. === Ang Kasalukuyan === Habang ang ''Casino Español'' ay tradisyonal na naglilingkod sa mga kasapi nito, ang mga panauhin ay tinatanggap nito. Naghahain ang 50-katao na ''Comedor Cervantes'' ng mga tradisyonal na hanay ng lutuing Espanyol, Pilipino at internasyonal. Pinalamutian ng malalaking antigong plato ang matataas na pader, indibidwal na ginawa at ipininta ng kamay na nagtataglay ng mga sagisag ng bawat distrito ng lalawigan ng Espanya. Ang katabi na ''Bar el Quixote'' ay isang silid ng mga piling alak mula sa Espanya at iba pang mga uri ng inumin. Sa likod, mayroon itong isang [[:en:fronton (court)|fronton]] na ginagamit para sa mga larong [[:en:jai alai|jai alai]] at [[:en:Basque pelota|pelota]]. Sa tabi ng Casino ay ang espasyong dating kinapopookan ng ''[[:en:Instituto Cervantes|Instituto Cervantes]] de Manila'' kung saan ginanap ang mga pagtuturo ng Espanyol, na nagsulong ng pamana ng kulturang Espanyol sa Pilipinas. Ang club ay nagdaraos ng mga ''open-air'' na kasiyahan sa ''quadrangle'' nito, ang ''Patio de Orquídeas'', kung saan ipinagdiriwang ang mga taunang kaganapan, katulad ng ''"El Día de Los Tres Reyes Magos"'',<ref>{{Cite web |url=https://www.thelocal.es/20190103/why-spain-loves-the-three-kings-more-than-santa |title=Why Spain loves the Three Kings more than Santa |date=January 3, 2019 |website=thelocal.es |access-date=January 5, 2019}}</ref><ref>{{Cite web |title=Reyes Magos - Día de los Reyes Magos - Spanish Culture |url=https://www.enforex.com/culture/reyes-magos.html |website=www.enforex.com}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-11-04 |title=Everything You Need to Know about Los Reyes Magos: Spain's Most Beloved Christmas Tradition |url=http://madridfoodtour.com/los-reyes-magos-the-spanish-christmas-tradition/ |website=Devour Madrid|language=en-US}}</ref> paggunita sa [[:en:Epiphany (holiday)|kapistahan ng Tatlong Hari]]; at ang ''"Día de Santiago"'' <ref>{{Cite web |title=Dia De Santiago {{!}} Feast of St James in Santiago de Compostela {{!}} Spanish Fiestas|url=https://www.spanish-fiestas.com/festivals/dia-de-santiago/ |website=www.spanish-fiestas.com |language=en-US}}</ref><ref>{{Cite web |title=Why is the Day of the Apostle Santiago celebrated on July 25?|url=https://vivecamino.com/en/why-is-the-day-of-the-apostle-santiago-celebrated-on-july-25-no-422/ |website=vivecamino.com |language=en}}</ref><ref>{{Cite web |title=Soñando Sunday: Día de Santiago|url=https://www.sincerelyspain.com/blog/2019/7/20/sonando-sunday-dia-de-santiago |website=Sincerely, Spain |language=en-US}}</ref> na ginugunita ang kapistahan ni [[:en:James the Great|Santo Jaime ang Apostol]], ang patron ng Espanya. Isang gumigitna na tampok sa arkitektura ng gusali<ref>{{Cite web |title=Googlemaps overview of Casino Espanol de Manila |url=https://www.google.com/maps/uv?pb=!1s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1!3m1!7e115!4s%2Fmaps%2Fplace%2Fcasino%2Bespanol%2Bde%2Bmanila%2F%4014.5839653%2C120.9850687%2C3a%2C75y%2C317.11h%2C90t%2Fdata%3D*213m4*211e1*213m2*211sPzVgx9mdEwaC_wg3yu25rw*212e0*214m2*213m1*211s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1%3Fsa%3DX!5scasino%20espanol%20de%20manila%20-%20Google%20Search!15sCgIgAQ&imagekey=!1e10!2sAF1QipOVt_SSWbFGHr3CmibOKw24DGbVEgCHjlXZs-Ul&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwitx4fQguDvAhVHM94KHZQjDCMQpx8wHXoECB4QCA |website=Google Maps}}</ref> ay ang [[:en:cloister|klaustro]], na lumilibot sa bulwagan ng club; ang ''Salón de [[Jose Rizal|Rizal]]''; at ang mga [[:en:function room|function room]] tulad ng ''Salón [[:en:El_Cid|El Cid]]'' at ang ''Salón de [[:en:Juan B. Alegre|Alegre]]''<ref> {{Cite web |last=McClay |first=Beverly |date=December 2020 |title=Googlemaps focus on Salon de Alegre |url=https://www.google.com/maps/uv?pb=!1s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1!3m1!7e115!4s%2Fmaps%2Fplace%2Fcasino%2Bespanol%2Bde%2Bmanila%2F%4014.5839653%2C120.9850687%2C3a%2C75y%2C317.11h%2C90t%2Fdata%3D*213m4*211e1*213m2*211sPzVgx9mdEwaC_wg3yu25rw*212e0*214m2*213m1*211s0x3397ca2729f4c17b%3A0xbe13eb14ea3c1ee1%3Fsa%3DX!5scasino%20espanol%20de%20manila%20-%20Google%20Search!15sCgIgAQ&imagekey=!1e10!2sAF1QipNktszQE3cHvYuJgxblRURiW1TTZd_w138hrGet&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwitx4fQguDvAhVHM94KHZQjDCMQpx8wHXoECB4QCA |website=Googlemaps}}</ref> para sa mga ''[[:en:gentleman|''"caballeros"'']]''; at ang detalyadong ''Salón de Señoras'' para sa mga kababaihan. Patungo sa ''[[Fronton (court)|Fronton]]'' ng club kung saan ang mga palaro ng ''[[:en:Jai alai|Jai alai]]'' at ''[[:en:Basque pelota|pelota]]'' ay ginaganap, ay ang ''Biblioteca Academia de la Lengua Española'', isang silid-aklatan na naglalaman ng koleksyon ng mga artifact at journal tungkol sa Espanya. Noong 1993, ang [[:en:National Historical Commission of the Philippines|National Historical Commission of the Philippines]] ay naglagay ng ''marker'' sa entrada ng Casino, na nagpapahayag sa pook na ito bilang '''aLevel-II''' [[:en:National Cultural Heritage Act|'''istraktura ng pamana''']] (''cultural heritage'').<ref> {{Cite web |last= |first= |title=Placa Informativa de la Historia del Centro |url=https://en.wikipedia.org/wiki/Casino_Espa%C3%B1ol_de_Manila#/media/File:Casino_Espa%C3%B1ol_Manila_NHCP_Historical_Marker.png |website=en.wikipedia.org}}</ref> == Mga larawan == <gallery> Image:Casino_Espanol_de_Manila_6.JPG|Mga baytang ng pangunahing bungad ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 7.JPG|Pangunahing bungad patungo sa klaustro ng Casino Español Image:Casino Espanol de Manila 2.JPG|Terasa na nakapalibot sa klaustro ng Casino Español </gallery> ==Mga sanggunian== {{reflist}} [[Kategorya:Pamana ng Kultural]] inwylj9ae2rtzx066akwy4vkhz535vh 1 331842 2141622 2024-12-14T18:55:58Z Buszmail 67296 /* Mga presidente ng Casino Español de Manila mula sa pagkakatatag nito */ paunang seksiyon 2141622 wikitext text/x-wiki == Mga presidente ng Casino Español de Manila mula sa pagkakatatag nito == Talaan ng mga presidente ng club at ang kanilang mga termino: <small> {| class="wikitable" align="center" style="margin: 0 auto; padding: 5px;" |+ <!-- style="font-weight: bold; margin-bottom: 0.5em; font-size: 1.25em;" | Club Presidents --> |- style="text-align: center; background: #eaecf0" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1917 | 1918 | 1919 | 1920 | 1921 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=4 | ''Excmo. Sr. D.'' '''Antonio Melian y Pavia''',<br> ''Conde de Paracamps'' | (vacant) |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1922 | 1923 | 1924 | 1925 | 1926 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | (vacant) | (vacant) | colspan=2 | ''Excmo. Sr. D.'' '''Antonio Melian y Pavia''',<br> ''Conde de Paracamps'' | ''Sr. D.'' '''Joaquin M. Elizalde''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1927 | 1928 | 1929 | 1930 | 1931 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Sr. D.'' '''Antonio de la Riva''' | ''Sr. D.'' '''Joaquin J. Elizalde''' | ''Sr. D.'' '''Antonio de la Riva''' | ''Sr. D.'' '''Antonio Brias Roxas''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1932 | 1933 | 1934 | 1935 | 1936 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Excmo. Sr. D.'' '''Antonio Melian y Pavia''',<br> ''Conde de Paracamps'' | (vacant) | (vacant) | ''Sr. D.'' '''Eduardo Roxas Gargollo''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1937 | 1938 | 1939 | 1940 | 1941 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Sr. D.'' '''Antonio de la Riva''' | ''Sr. D.'' '''Adrian Got''' | ''Sr. D.'' '''Antonio Brias Roxas''' | ''Sr. D.'' '''Antonio Roxas Gargollo''' | ''Sr. D.'' '''Eduardo Melian''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1942 | 1943 | 1944 | 1945 | 1946 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Sr. Don'' '''Jose Moso''' | colspan=2 | ''Sr. Don'' '''Victor Martinez Lope-Garcia''' | ''Sr. D.'' '''Santiago Picornell''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1947 | 1948 | 1949 | 1950 | 1951 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Sr. D.'' '''Santiago Picornell''' | (vacant) | ''Sr. D.'' '''Ignacio Planas''' | (vacant) |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1952 | 1953 | 1954 | 1955 | 1956 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Sr. D.'' '''Eduardo Roxas Gargollo''' | ''Sr. D.'' '''Ricardo Descals''' | ''Sr. D.'' '''Ignacio Planas'''<br>''Sr. D.'' '''Cesar de Zulueta''' | ''Sr. D.'' '''Cesar de Zulueta''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1957 | 1958 | 1959 | 1960 | 1961 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Sr. D.'' '''Santiago Picornell''' | colspan=3 | ''Sr. D.'' '''Jose Sta. Maria Rico''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1962 | 1963 | 1964 | 1965 | 1966 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Excmo. Sr. D.'' '''Leopoldo Melian y Zobel''',<br> Conde de Paracamps | colspan=3 | ''Ilmo. Sr. D.'' '''Agustin Perez-Lizano''' | (vacant) |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1967 | 1968 | 1969 | 1970 | 1971 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Sr. D.'' '''Ramon Barata''' | ''Sr. D.'' '''Ramon Barata'''<br>''Sr. D.'' '''Enrique Sta. Maria''' | colspan=3 | ''Sr. D.'' '''Enrique Sta. Maria''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1972 | 1973 | 1974 | 1975 | 1976 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=5 | ''Sr. D.'' '''Enrique Sta. Maria''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1977 | 1978 | 1979 | 1980 | 1981 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=3 | ''Sr. D.'' '''Enrique Sta. Maria''' | ''Sr. D.'' '''Alejandro Ros de Lacour''' | ''Sr. D.'' '''Francisco Jose Elizalde''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1982 | 1983 | 1984 | 1985 | 1986 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Sr. D.'' '''Alejandro Ros de Lacour''' | ''Sr. D.'' '''Juan Jose B. Rocha''' | ''Sr. D.'' '''Alejandro Ros de Lacour''' | ''Sr. D.'' '''Juan Jose B. Rocha''' | ''Sr. D.'' '''Aberto B. Guevarra, Jr.''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1987 | 1988-1990 | 1991-1999 | 2000 | 2001 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Sr. D.'' '''Aberto B. Guevarra, Jr.''' | colspan=4 | ''Ilmo. Sr. D.'' '''Ramon J. Alegre''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=5 | ''Ilmo. Sr. D.'' '''Ramon J. Alegre''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=5 | ''Sr. D.'' '''Francisco A. Gomez de Liaño''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Sr. D.'' '''Francisco A. Gomez de Liaño''' | ''Sr. D.'' '''Francisco A. Gomez de Liaño'''<br>''Sr. D.'' '''Manuel J. Igual''' | ''Sr. D.'' '''Manuel J. Igual'''<br>''Sr. D.'' '''Gabriel Ripoll, Jr.''' | ''Sr. D.'' '''Gabriel Ripoll, Jr.''' | ''Sr. D.'' '''Jack Arroyo, Jr.''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=5 | ''Sr. D.'' '''Jack Arroyo, Jr.''' |} </small> <br> [[Tagagamit:Buszmail|Buszmail]] ([[Usapang tagagamit:Buszmail|kausapin]]) 18:55, 14 Disyembre 2024 (UTC) 33kerg3wst4mduyhbljd4f00tew8d1t 2141623 2141622 2024-12-14T18:58:15Z Buszmail 67296 2141623 wikitext text/x-wiki == Mga presidente ng Casino Español de Manila mula sa pagkakatatag nito == Talaan ng mga presidente ng club at ang kanilang mga termino: <small> {| class="wikitable" align="center" style="margin: 0 auto; padding: 5px;" |+ <!-- style="font-weight: bold; margin-bottom: 0.5em; font-size: 1.25em;" | Club Presidents --> |- style="text-align: center; background: #eaecf0" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1917 | 1918 | 1919 | 1920 | 1921 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=4 | ''Excmo. Sr. D.'' '''Antonio Melian y Pavia''',<br> ''Conde de Paracamps'' | (vacant) |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1922 | 1923 | 1924 | 1925 | 1926 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | (vacant) | (vacant) | colspan=2 | ''Excmo. Sr. D.'' '''Antonio Melian y Pavia''',<br> ''Conde de Paracamps'' | ''Sr. D.'' '''Joaquin M. Elizalde''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1927 | 1928 | 1929 | 1930 | 1931 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Sr. D.'' '''Antonio de la Riva''' | ''Sr. D.'' '''Joaquin J. Elizalde''' | ''Sr. D.'' '''Antonio de la Riva''' | ''Sr. D.'' '''Antonio Brias Roxas''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1932 | 1933 | 1934 | 1935 | 1936 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Excmo. Sr. D.'' '''Antonio Melian y Pavia''',<br> ''Conde de Paracamps'' | (vacant) | (vacant) | ''Sr. D.'' '''Eduardo Roxas Gargollo''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1937 | 1938 | 1939 | 1940 | 1941 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Sr. D.'' '''Antonio de la Riva''' | ''Sr. D.'' '''Adrian Got''' | ''Sr. D.'' '''Antonio Brias Roxas''' | ''Sr. D.'' '''Antonio Roxas Gargollo''' | ''Sr. D.'' '''Eduardo Melian''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1942 | 1943 | 1944 | 1945 | 1946 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Sr. Don'' '''Jose Moso''' | colspan=2 | ''Sr. Don'' '''Victor Martinez Lope-Garcia''' | ''Sr. D.'' '''Santiago Picornell''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1947 | 1948 | 1949 | 1950 | 1951 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Sr. D.'' '''Santiago Picornell''' | (vacant) | ''Sr. D.'' '''Ignacio Planas''' | (vacant) |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1952 | 1953 | 1954 | 1955 | 1956 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Sr. D.'' '''Eduardo Roxas Gargollo''' | ''Sr. D.'' '''Ricardo Descals''' | ''Sr. D.'' '''Ignacio Planas'''<br>''Sr. D.'' '''Cesar de Zulueta''' | ''Sr. D.'' '''Cesar de Zulueta''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1957 | 1958 | 1959 | 1960 | 1961 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Sr. D.'' '''Santiago Picornell''' | colspan=3 | ''Sr. D.'' '''Jose Sta. Maria Rico''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1962 | 1963 | 1964 | 1965 | 1966 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Excmo. Sr. D.'' '''Leopoldo Melian y Zobel''',<br> Conde de Paracamps | colspan=3 | ''Ilmo. Sr. D.'' '''Agustin Perez-Lizano''' | (vacant) |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1967 | 1968 | 1969 | 1970 | 1971 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Sr. D.'' '''Ramon Barata''' | ''Sr. D.'' '''Ramon Barata'''<br>''Sr. D.'' '''Enrique Sta. Maria''' | colspan=3 | ''Sr. D.'' '''Enrique Sta. Maria''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1972 | 1973 | 1974 | 1975 | 1976 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=5 | ''Sr. D.'' '''Enrique Sta. Maria''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1977 | 1978 | 1979 | 1980 | 1981 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=3 | ''Sr. D.'' '''Enrique Sta. Maria''' | ''Sr. D.'' '''Alejandro Ros de Lacour''' | ''Sr. D.'' '''Francisco Jose Elizalde''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1982 | 1983 | 1984 | 1985 | 1986 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Sr. D.'' '''Alejandro Ros de Lacour''' | ''Sr. D.'' '''Juan Jose B. Rocha''' | ''Sr. D.'' '''Alejandro Ros de Lacour''' | ''Sr. D.'' '''Juan Jose B. Rocha''' | ''Sr. D.'' '''Aberto B. Guevarra, Jr.''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1987 | 1988-1990 | 1991-1999 | 2000 | 2001 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Sr. D.'' '''Aberto B. Guevarra, Jr.''' | colspan=4 | ''Ilmo. Sr. D.'' '''Ramon J. Alegre''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=5 | ''Ilmo. Sr. D.'' '''Ramon J. Alegre''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=5 | ''Sr. D.'' '''Francisco A. Gomez de Liaño''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Sr. D.'' '''Francisco A. Gomez de Liaño''' | ''Sr. D.'' '''Francisco A. Gomez de Liaño'''<br>''Sr. D.'' '''Manuel J. Igual''' | ''Sr. D.'' '''Manuel J. Igual'''<br>''Sr. D.'' '''Gabriel Ripoll, Jr.''' | ''Sr. D.'' '''Gabriel Ripoll, Jr.''' | ''Sr. D.'' '''Jack Arroyo, Jr.''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=5 | ''Sr. D.'' '''Jack Arroyo, Jr.''' |} </small> <br> [[Kategorya:Pamana ng Kultural]] [[Tagagamit:Buszmail|Buszmail]] ([[Usapang tagagamit:Buszmail|kausapin]]) 18:55, 14 Disyembre 2024 (UTC) cxugrcq4eelvgzl1htwo0p8p5d0b6t9 2141627 2141623 2024-12-14T19:11:52Z Buszmail 67296 /* Kung kinakailangan, magdagdag ng inyong kaalaman sa ilalim */ bagong seksiyon 2141627 wikitext text/x-wiki == Mga presidente ng Casino Español de Manila mula sa pagkakatatag nito == Talaan ng mga presidente ng club at ang kanilang mga termino: <small> {| class="wikitable" align="center" style="margin: 0 auto; padding: 5px;" |+ <!-- style="font-weight: bold; margin-bottom: 0.5em; font-size: 1.25em;" | Club Presidents --> |- style="text-align: center; background: #eaecf0" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1917 | 1918 | 1919 | 1920 | 1921 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=4 | ''Excmo. Sr. D.'' '''Antonio Melian y Pavia''',<br> ''Conde de Paracamps'' | (vacant) |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1922 | 1923 | 1924 | 1925 | 1926 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | (vacant) | (vacant) | colspan=2 | ''Excmo. Sr. D.'' '''Antonio Melian y Pavia''',<br> ''Conde de Paracamps'' | ''Sr. D.'' '''Joaquin M. Elizalde''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1927 | 1928 | 1929 | 1930 | 1931 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Sr. D.'' '''Antonio de la Riva''' | ''Sr. D.'' '''Joaquin J. Elizalde''' | ''Sr. D.'' '''Antonio de la Riva''' | ''Sr. D.'' '''Antonio Brias Roxas''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1932 | 1933 | 1934 | 1935 | 1936 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Excmo. Sr. D.'' '''Antonio Melian y Pavia''',<br> ''Conde de Paracamps'' | (vacant) | (vacant) | ''Sr. D.'' '''Eduardo Roxas Gargollo''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1937 | 1938 | 1939 | 1940 | 1941 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Sr. D.'' '''Antonio de la Riva''' | ''Sr. D.'' '''Adrian Got''' | ''Sr. D.'' '''Antonio Brias Roxas''' | ''Sr. D.'' '''Antonio Roxas Gargollo''' | ''Sr. D.'' '''Eduardo Melian''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1942 | 1943 | 1944 | 1945 | 1946 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Sr. Don'' '''Jose Moso''' | colspan=2 | ''Sr. Don'' '''Victor Martinez Lope-Garcia''' | ''Sr. D.'' '''Santiago Picornell''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1947 | 1948 | 1949 | 1950 | 1951 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Sr. D.'' '''Santiago Picornell''' | (vacant) | ''Sr. D.'' '''Ignacio Planas''' | (vacant) |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1952 | 1953 | 1954 | 1955 | 1956 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Sr. D.'' '''Eduardo Roxas Gargollo''' | ''Sr. D.'' '''Ricardo Descals''' | ''Sr. D.'' '''Ignacio Planas'''<br>''Sr. D.'' '''Cesar de Zulueta''' | ''Sr. D.'' '''Cesar de Zulueta''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1957 | 1958 | 1959 | 1960 | 1961 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=2 | ''Sr. D.'' '''Santiago Picornell''' | colspan=3 | ''Sr. D.'' '''Jose Sta. Maria Rico''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1962 | 1963 | 1964 | 1965 | 1966 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Excmo. Sr. D.'' '''Leopoldo Melian y Zobel''',<br> Conde de Paracamps | colspan=3 | ''Ilmo. Sr. D.'' '''Agustin Perez-Lizano''' | (vacant) |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1967 | 1968 | 1969 | 1970 | 1971 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Sr. D.'' '''Ramon Barata''' | ''Sr. D.'' '''Ramon Barata'''<br>''Sr. D.'' '''Enrique Sta. Maria''' | colspan=3 | ''Sr. D.'' '''Enrique Sta. Maria''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1972 | 1973 | 1974 | 1975 | 1976 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=5 | ''Sr. D.'' '''Enrique Sta. Maria''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1977 | 1978 | 1979 | 1980 | 1981 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=3 | ''Sr. D.'' '''Enrique Sta. Maria''' | ''Sr. D.'' '''Alejandro Ros de Lacour''' | ''Sr. D.'' '''Francisco Jose Elizalde''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1982 | 1983 | 1984 | 1985 | 1986 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Sr. D.'' '''Alejandro Ros de Lacour''' | ''Sr. D.'' '''Juan Jose B. Rocha''' | ''Sr. D.'' '''Alejandro Ros de Lacour''' | ''Sr. D.'' '''Juan Jose B. Rocha''' | ''Sr. D.'' '''Aberto B. Guevarra, Jr.''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 1987 | 1988-1990 | 1991-1999 | 2000 | 2001 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Sr. D.'' '''Aberto B. Guevarra, Jr.''' | colspan=4 | ''Ilmo. Sr. D.'' '''Ramon J. Alegre''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=5 | ''Ilmo. Sr. D.'' '''Ramon J. Alegre''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=5 | ''Sr. D.'' '''Francisco A. Gomez de Liaño''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | ''Sr. D.'' '''Francisco A. Gomez de Liaño''' | ''Sr. D.'' '''Francisco A. Gomez de Liaño'''<br>''Sr. D.'' '''Manuel J. Igual''' | ''Sr. D.'' '''Manuel J. Igual'''<br>''Sr. D.'' '''Gabriel Ripoll, Jr.''' | ''Sr. D.'' '''Gabriel Ripoll, Jr.''' | ''Sr. D.'' '''Jack Arroyo, Jr.''' |- style="text-align: center; background: #eaecf0;" ! style="text-align: left; background: #eaecf0" | Term | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |- style="text-align: center; font-weight: ; background: #fff;" ! style="text-align: left; background: #fff; line-height: 40px;" | ''Pres''. | colspan=5 | ''Sr. D.'' '''Jack Arroyo, Jr.''' |} </small> <br> [[Kategorya:Pamana ng Kultural]] [[Tagagamit:Buszmail|Buszmail]] ([[Usapang tagagamit:Buszmail|kausapin]]) 18:55, 14 Disyembre 2024 (UTC) == Kung kinakailangan, magdagdag ng inyong kaalaman sa ilalim == [[:en:List_of_Cultural_Properties_of_the_Philippines_in_Metro_Manila|'''Mangyaring tignan din ► ito.''']]<br> [[Tagagamit:Buszmail|Buszmail]] ([[Usapang tagagamit:Buszmail|kausapin]]) 19:11, 14 Disyembre 2024 (UTC) 8lgvywyaqec0nsa0vyjpoynspdwow92 0 331843 2141628 2024-12-14T19:38:20Z MarioMill324 146785 Bagong pahina: Si Harold Fisch (25 Marso 1923, Birmingham – 8 Nobyembre 2001, Jerusalem), na kilala rin bilang Aharon Harel-Fisch (Hebreo: אַהֲרֹן הַרְאֵל-פִישׁ), ay isang British-Israeli na may-akda, kritiko sa panitikan, tagasalin, at diplomat.[1] Siya ay isang Propesor ng English at Comparative literature sa Bar-Ilan University, kung saan nagsilbi siya bilang Rector mula 1968 hanggang 1971.[2] Siya ay iginawad sa Israel Prize para sa Literatura noong 2000.[3] 2141628 wikitext text/x-wiki Si Harold Fisch (25 Marso 1923, Birmingham – 8 Nobyembre 2001, Jerusalem), na kilala rin bilang Aharon Harel-Fisch (Hebreo: אַהֲרֹן הַרְאֵל-פִישׁ), ay isang British-Israeli na may-akda, kritiko sa panitikan, tagasalin, at diplomat.[1] Siya ay isang Propesor ng English at Comparative literature sa Bar-Ilan University, kung saan nagsilbi siya bilang Rector mula 1968 hanggang 1971.[2] Siya ay iginawad sa Israel Prize para sa Literatura noong 2000.[3] lc1g2h3upoivjbwqnbi9nnbhg3sutzw 2141636 2141628 2024-12-14T23:53:54Z AsianStuff03 125864 2141636 wikitext text/x-wiki {{ilipat sa balangkas}} Si Harold Fisch (25 Marso 1923, Birmingham – 8 Nobyembre 2001, Jerusalem), na kilala rin bilang Aharon Harel-Fisch (Hebreo: אַהֲרֹן הַרְאֵל-פִישׁ), ay isang British-Israeli na may-akda, kritiko sa panitikan, tagasalin, at diplomat.[1] Siya ay isang Propesor ng English at Comparative literature sa Bar-Ilan University, kung saan nagsilbi siya bilang Rector mula 1968 hanggang 1971.[2] Siya ay iginawad sa Israel Prize para sa Literatura noong 2000.[3] t1rvzlx1vw1257eeecif7kd0oy6uuks 0 331844 2141629 2024-12-14T19:40:05Z MarioMill324 146785 Bagong pahina: Si Marc D. Angel (ipinanganak noong Hulyo 1945) ay isang Open Orthodox na rabbi at may-akda, Rabbi emeritus ng Congregation Shearith Israel, ang Spanish at Portuguese Synagogue sa New York City, isang posisyon na hawak niya mula noong 1969.[1][2] 2141629 wikitext text/x-wiki Si Marc D. Angel (ipinanganak noong Hulyo 1945) ay isang Open Orthodox na rabbi at may-akda, Rabbi emeritus ng Congregation Shearith Israel, ang Spanish at Portuguese Synagogue sa New York City, isang posisyon na hawak niya mula noong 1969.[1][2] qfumz072j2odf9yhavyr2b3k44qwjf7 2141637 2141629 2024-12-14T23:54:28Z AsianStuff03 125864 2141637 wikitext text/x-wiki {{ilipat sa balangkas}} Si Marc D. Angel (ipinanganak noong Hulyo 1945) ay isang Open Orthodox na rabbi at may-akda, Rabbi emeritus ng Congregation Shearith Israel, ang Spanish at Portuguese Synagogue sa New York City, isang posisyon na hawak niya mula noong 1969.[1][2] bnwtfdj8anut0eapr1msdgira4bngoa 0 331845 2141649 2024-12-15T05:20:05Z Superastig 11141 Inilikha sa pagsalin ng pahinang "[[:en:Special:Redirect/revision/1221372506|DZNS]]" 2141649 wikitext text/x-wiki Ang '''DZNS''' (963 [[:en:AM broadcasting|AM]]) ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-aari at pinamamahalaan ng Diyoses ng Nueva Segovia. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa Brgy. Pantay Fatima, [[Vigan]].<ref>[http://www.ilocossur.gov.ph/index.php/gen-info/infastructure-and-utilities/communication Communication | Ilocos Sur]</ref><ref>{{Cite web |title=Vigan Launches '2013 Longganisa Festival' |url=http://www.ugnayan.com/ph/gov/PIA/article/2VC2 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190804133757/http://www.ugnayan.com/ph/gov/PIA/article/2VC2 |archive-date=2019-08-04 |access-date=2019-08-04}}</ref><ref>[https://news.abs-cbn.com/news/01/07/17/former-radio-announcer-shot-dead-in-ilocos-sur Former radio announcer shot dead in Ilocos Sur]</ref><ref>[https://www.rappler.com/nation/157605-radio-announcer-killed-ilocos-sur Radio announcer killed in Ilocos Sur]</ref><ref>[https://www.philstar.com/nation/2017/01/10/1661149/ilocos-green-group-condemns-killing-environmental-advocate Ilocos green group condemns killing of environmental advocate]</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}}{{Vigan Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Ilocos Sur]] erk6jgz8gpnhyyzhw20dakn2luiqb3u 2141663 2141649 2024-12-15T10:03:05Z Superastig 11141 Magdagdag ng infobox. 2141663 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Radyo Totoo Vigan | callsign = DZNS | logo = | city = [[Vigan]] | area = [[Ilocos Sur]], [[Abra]] at mga karatig na lugar | branding = DZNS 963 Radyo Totoo | airdate = {{start date|1968|9|7}} | frequency = 963 kHz | format = [[News]], [[:en:Public affairs (broadcasting)|Public Affairs]], [[:en:Talk radio|Talk]], [[:en:Religious Radio|Religious]] | language = [[Ilocano language|Ilocano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 5,000 watts | erp = | callsign_meaning = '''N'''ueva '''S'''egovia | affiliations = [[Catholic Media Network]] | owner = [[:en:Roman Catholic Archdiocese of Nueva Segovia|Diyoses ng Nueva Segovia]] | webcast = | website = [http://dzns963.blogspot.com/ Official Website] }} Ang '''DZNS''' (963 [[:en:AM broadcasting|AM]]) ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-aari at pinamamahalaan ng Diyoses ng Nueva Segovia. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa Brgy. Pantay Fatima, [[Vigan]].<ref>[http://www.ilocossur.gov.ph/index.php/gen-info/infastructure-and-utilities/communication Communication | Ilocos Sur]</ref><ref>{{Cite web |title=Vigan Launches '2013 Longganisa Festival' |url=http://www.ugnayan.com/ph/gov/PIA/article/2VC2 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190804133757/http://www.ugnayan.com/ph/gov/PIA/article/2VC2 |archive-date=2019-08-04 |access-date=2019-08-04}}</ref><ref>[https://news.abs-cbn.com/news/01/07/17/former-radio-announcer-shot-dead-in-ilocos-sur Former radio announcer shot dead in Ilocos Sur]</ref><ref>[https://www.rappler.com/nation/157605-radio-announcer-killed-ilocos-sur Radio announcer killed in Ilocos Sur]</ref><ref>[https://www.philstar.com/nation/2017/01/10/1661149/ilocos-green-group-condemns-killing-environmental-advocate Ilocos green group condemns killing of environmental advocate]</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{Vigan Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Ilocos Sur]] hd58atjqzdnmxpl8oehagggv1dcr52g 0 331846 2141651 2024-12-15T05:23:05Z Superastig 11141 Inilikha sa pagsalin ng pahinang "[[:en:Special:Redirect/revision/1211546320|DWRS]]" 2141651 wikitext text/x-wiki Ang '''DWRS''' (927 [[:en:AM broadcasting|AM]]) '''Commando Radio''' ay isang istasyon ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng Solidnorth Broadcasting System. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa SBS Bldg., Quirino Blvd., Brgy. Tamag, [[Vigan]].<ref>[http://www.ilocossur.gov.ph/index.php/gen-info/infastructure-and-utilities/communication Communication | Ilocos Sur]</ref><ref>[https://www.kbp.org.ph/wp-content/uploads/2019/02/Solidnorth-Broadcasting-Network.jpg KBP Members]</ref><ref>[https://news.abs-cbn.com/nation/regions/01/07/10/broadcast-journalist-ilocos-sur-shot-police Broadcast journalist in Ilocos Sur shot]</ref><ref>[https://tawidnewsmag.com/unp-dwrs-nagpinnirma-iti-katulagan/ UNP, DWRS nagpinnirma iti katulagan]</ref><ref>{{Cite web |title=DA launches SOAP in Corn |url=http://ilocos.da.gov.ph/index.php/programs/corn/36-da-launches-soap-in-corn |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190802122247/http://ilocos.da.gov.ph/index.php/programs/corn/36-da-launches-soap-in-corn |archive-date=2019-08-02 |access-date=2019-08-04}}</ref><ref>[https://www.pressreader.com/philippines/philippine-daily-inquirer-1109/20100109/282707633183428 Ilocos Sur Broadcaster Survives Ambush]</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}}{{Vigan Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Ilocos Sur]] odfl8dshu0yxj8s93m64odwdo2mns22 2141664 2141651 2024-12-15T10:06:05Z Superastig 11141 Magdagdag ng infobox. 2141664 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Commando Radio | callsign = DWRS | logo = | city = [[Vigan]] | area = [[Ilocos Sur]], [[Abra]] at mga karatig na lugar | branding = DWRS RMN Vigan | airdate = {{start date|1979|9|21}} | frequency = 927 kHz | format = [[News]], [[:en:Public affairs (broadcasting)|Public Affairs]], [[:en:Talk radio|Talk]] | language = [[Ilocano language|Ilocano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 12,000 watts | callsign_meaning = | affiliations = [[Radio Mindanao Network]] | owner = [[Solidnorth Broadcasting System]] | webcast = | website = https://dwrscommandoradio.com/ }} Ang '''DWRS''' (927 [[:en:AM broadcasting|AM]]) '''Commando Radio''' ay isang istasyon ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng Solidnorth Broadcasting System. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa SBS Bldg., Quirino Blvd., Brgy. Tamag, [[Vigan]].<ref>[http://www.ilocossur.gov.ph/index.php/gen-info/infastructure-and-utilities/communication Communication | Ilocos Sur]</ref><ref>[https://www.kbp.org.ph/wp-content/uploads/2019/02/Solidnorth-Broadcasting-Network.jpg KBP Members]</ref><ref>[https://news.abs-cbn.com/nation/regions/01/07/10/broadcast-journalist-ilocos-sur-shot-police Broadcast journalist in Ilocos Sur shot]</ref><ref>[https://tawidnewsmag.com/unp-dwrs-nagpinnirma-iti-katulagan/ UNP, DWRS nagpinnirma iti katulagan]</ref><ref>{{Cite web |title=DA launches SOAP in Corn |url=http://ilocos.da.gov.ph/index.php/programs/corn/36-da-launches-soap-in-corn |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190802122247/http://ilocos.da.gov.ph/index.php/programs/corn/36-da-launches-soap-in-corn |archive-date=2019-08-02 |access-date=2019-08-04}}</ref><ref>[https://www.pressreader.com/philippines/philippine-daily-inquirer-1109/20100109/282707633183428 Ilocos Sur Broadcaster Survives Ambush]</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{Vigan Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Ilocos Sur]] m4q277jms5yrf7sypf78j0b7elr470k 0 331847 2141652 2024-12-15T05:26:05Z Superastig 11141 Inilikha sa pagsalin ng pahinang "[[:en:Special:Redirect/revision/1261474708|DZVV]]" 2141652 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station|name=Bombo Radyo Vigan|callsign=DZVV|logo=5nbVgcFh2E.jpeg|city=[[Vigan City]]|area=[[Ilocos Sur]], [[Abra (province)|Abra]] and surrounding areas|branding=DZVV Bombo Radyo|airdate=1967|frequency=603 kHz|former_frequencies=570 kHz (1967–1978)<br>585 kHz (1978–1986)|format=[[News]], [[Public affairs programming|Public Affairs]], [[Talk radio|Talk]]|language=[[Ilocano language|Ilocano]], [[Filipino language|Filipino]]|licensing_authority=[[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]]|power=5,000 [[watt]]s|erp=10,000 [[watt]]s|callsign_meaning='''V'''oice of '''V'''igan or '''VV''' (used in double V and starting with W)|network=[[Bombo Radyo Philippines|Bombo Radyo]]|owner=[[Bombo Radyo Philippines]]|licensee=People's Broadcasting Service, Inc.|webcast=[http://www.bomboradyo.com/vigan Listen Live]|website=[http://www.bomboradyo.com/vigan Bombo Radyo Vigan]}} Ang '''DZVV''' (603 [[:en:AM broadcasting|AM]]) '''Bombo Radyo''' ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng [[Bombo Radyo Philippines]] sa pamamagitan ng People's Broadcasting Service bilang tagahawak ng lisensya. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa Bombo Radyo Broadcast Center, Brgy. Tamag, [[Vigan]].<ref>[http://www.ilocossur.gov.ph/index.php/gen-info/infastructure-and-utilities/communication Communication | Ilocos Sur]</ref><ref>[https://pia.gov.ph/news/articles/1031204 ECC intensifies awareness drive on Employees' Compensation Program]</ref><ref>[https://pia.gov.ph/news/articles/1012103 PRC Ilocos Sur recognizes partners in voluntary blood donation]</ref><ref>[http://nta.da.gov.ph/news_articles_orastimanalon.html NTA expands “Oras ni Mannalon ti Tabako” broadcast coverage]</ref> == Kasaysayan == Itinatag ang DZVV noong 1967 sa dati nitong tahanan sa kahabaan ng General Luna St., na kasalukuyang lugar ng isang pribadong paaralan. Ang dati nitong transmiter ay matatagpuan sa gilid ng Govantes River, malapit sa boundary ng Vigan at [[Bantay, Ilocos Sur|Bantay]] (ang base nito ay makikita hanggang ngayon sa orihinal nitong lokasyon). Inilunsad ng himpilang ito ang karera nina Danny Tajon, Heny Tabangcura, at Gil Ballesteros. Noong 1984, lumipat ito sa kasalukuyang lokasyon nito sa Brgy. Tamag, ilang taon matapos binili ng Bombo Radyo ang himpilang ito. Pagkalipas ng ilang taon, lumipat ang talapihitang ito mula 585 kHz sa 603 kHz para sa mas magandang sagap ng signal. == Mga sanggunian == {{Reflist}}{{Vigan Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Ilocos Sur]] jdv76qc84u4beu43d27vya5o9k9uywi 2141662 2141652 2024-12-15T10:00:05Z Superastig 11141 Ayusin. 2141662 wikitext text/x-wiki {{Infobox radio station | name = Bombo Radyo Vigan | callsign = DZVV | logo = | city = [[Vigan]] | area = [[Ilocos Sur]], [[Abra]] at mga karatig na lugar | branding = DZVV Bombo Radyo | airdate = 1967 | frequency = 603 kHz | former_frequencies = 570 kHz (1967–1978)<br>585 kHz (1978–1986) | format = [[News]], [[:en:Public affairs (broadcasting)|Public Affairs]], [[:en:Talk radio|Talk]] | language = [[Ilocano language|Ilocano]], [[Filipino language|Filipino]] | licensing_authority = [[National Telecommunications Commission (Philippines)|NTC]] | power = 5,000 watts | erp = 10,000 watts | callsign_meaning = '''V'''oice of '''V'''igan | network = Bombo Radyo | owner = [[Bombo Radyo Philippines]] | licensee = People's Broadcasting Service, Inc. | webcast = [http://www.bomboradyo.com/vigan Listen Live] | website = [http://www.bomboradyo.com/vigan Bombo Radyo Vigan] }} Ang '''DZVV''' (603 [[:en:AM broadcasting|AM]]) '''Bombo Radyo''' ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng [[Bombo Radyo Philippines]] sa pamamagitan ng People's Broadcasting Service bilang tagahawak ng lisensya. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa Bombo Radyo Broadcast Center, Brgy. Tamag, [[Vigan]].<ref>[http://www.ilocossur.gov.ph/index.php/gen-info/infastructure-and-utilities/communication Communication | Ilocos Sur]</ref><ref>[https://pia.gov.ph/news/articles/1031204 ECC intensifies awareness drive on Employees' Compensation Program]</ref><ref>[https://pia.gov.ph/news/articles/1012103 PRC Ilocos Sur recognizes partners in voluntary blood donation]</ref><ref>[http://nta.da.gov.ph/news_articles_orastimanalon.html NTA expands “Oras ni Mannalon ti Tabako” broadcast coverage]</ref> == Kasaysayan == Itinatag ang DZVV noong 1967 sa dati nitong tahanan sa kahabaan ng General Luna St., na kasalukuyang lugar ng isang pribadong paaralan. Ang dati nitong transmiter ay matatagpuan sa gilid ng Govantes River, malapit sa boundary ng Vigan at [[Bantay, Ilocos Sur|Bantay]] (ang base nito ay makikita hanggang ngayon sa orihinal nitong lokasyon). Inilunsad ng himpilang ito ang karera nina Danny Tajon, Heny Tabangcura, at Gil Ballesteros. Noong 1984, lumipat ito sa kasalukuyang lokasyon nito sa Brgy. Tamag, ilang taon matapos binili ng Bombo Radyo ang himpilang ito. Pagkalipas ng ilang taon, lumipat ang talapihitang ito mula 585 kHz sa 603 kHz para sa mas magandang sagap ng signal. == Mga sanggunian == {{Reflist}} {{Vigan Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Ilocos Sur]] fv4725hrgews69mosmt2e5zcgq03lhx 0 331848 2141656 2024-12-15T07:00:20Z Superastig 11141 Inilikha sa pagsalin ng pahinang "[[:en:Special:Redirect/revision/1243139148|DZTP]]" 2141656 wikitext text/x-wiki Ang '''DZTP''' (693 [[:en:AM broadcasting|AM]]) '''Radyo Tirad Pass''' ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng [[Tirad Pass Radio-Television Broadcasting Network]]. Ang estudyo at transmiter nito ay matatagpuan sa Brgy. San Nicolas, [[Candon]].<ref>[http://www.ilocossur.gov.ph/index.php/gen-info/infastructure-and-utilities/communication Communication | Ilocos Sur]</ref><ref>[https://tawidnewsmag.com/taga-ilocos-sur-nagkampeon-iti-milo-marathon/ Taga-Ilocos Sur, nagkampeon iti Milo Marathon]</ref><ref>[https://www.gmanetwork.com/news/showbiz/content/89105/sarahmania-sweeps-candon-for-her-first-major-concert-after-us-tour/story/ Sarahmania sweeps Candon for her first major concert after US tour]</ref><ref>{{Cite web |title=DA launches SOAP in Corn |url=http://ilocos.da.gov.ph/index.php/programs/corn/36-da-launches-soap-in-corn |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190802122247/http://ilocos.da.gov.ph/index.php/programs/corn/36-da-launches-soap-in-corn |archive-date=August 2, 2019 |access-date=August 2, 2019}}</ref><ref>[http://nta.da.gov.ph/news_articles_orastimanalon.html NTA expands “Oras ni Mannalon ti Tabako” broadcast coverage]</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}}{{Vigan Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Ilocos Sur]] 4aa42x6i1ief4rbregtrinrso0cifyd 0 331849 2141657 2024-12-15T07:03:05Z Superastig 11141 Inilikha sa pagsalin ng pahinang "[[:en:Special:Redirect/revision/1221008015|DZPA-AM]]" 2141657 wikitext text/x-wiki Ang '''DZPA''' (873 [[:en:AM broadcasting|AM]]) ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng Abra Community Broadcasting Corporation ng Diyoses ng Bangued. Ang estudyo nito ay matatagpuan sa Ground Floor, DZPA Bldg., Rizal St. cor Zamora St., Brgy. Poblacion, [[Bangued]].<ref>[http://www.claretianpublications.com/index.php/catholic-directory/diocese/diocese-of-bangued/64 Diocese of Bangued]</ref><ref>[https://cbcpnews.net/cbcpnews/abras-catholic-radio-station-marks-50-years/ Abra’s Catholic radio station marks 50 years]</ref><ref>[https://www.pressreader.com/philippines/sunstar-baguio/20150414/281569469254337 The Art of Interbeing]</ref><ref>[https://www.ucanews.com/story-archive/?post_name=/2005/12/22/church-radio-service-links-people-in-remote-northern-mountains&post_id=26672 Church Radio Service Links People In Remote Northern Mountains]</ref><ref>[https://www.gmanetwork.com/news/news/regions/165278/armed-men-attack-radio-station-in-abra/story/ Armed men attack radio station in Abra]</ref><ref>[https://www.nordis.net/news/2005/ndw050605/ndw050605_03abramedia.htm Broadcaster charges Abra police of harassment]</ref><ref>[https://www.cpaphils.org/article18.html KAKAILYAN SALAKNIBAN TAY AMIN A NAGTAUDAN]</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}}{{Vigan Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Abra]] t4mooib6b8g0hfj6felqp9slhzqkw08 0 331850 2141658 2024-12-15T07:06:05Z Superastig 11141 Inilikha sa pagsalin ng pahinang "[[:en:Special:Redirect/revision/1193736959|DWWM]]" 2141658 wikitext text/x-wiki Ang '''DWWM''' (96.9 [[:en:FM broadcasting|FM]]), sumasahimpapawid bilang '''96.9 Spirit FM''', ay isang himpilan ng radyo na pagmamay-ari at pinamamahalaan ng Abra Community Broadcasting Corporation ng Diyoses ng Bangued. Ang estudyo nito ay matatagpuan sa Ground Floor, DZPA Bldg., Rizal St. cor Zamora St., Brgy. Poblacion, [[Bangued]].<ref>[http://www.claretianpublications.com/index.php/catholic-directory/diocese/diocese-of-bangued/64 Diocese of Bangued]</ref><ref>[https://www.bulatlat.com/2009/06/18/gunmen-attack-media-offices-in-abra/ Gunmen Attack Media Offices in Abra]</ref><ref>[https://www.gmanetwork.com/news/news/regions/165278/armed-men-attack-radio-station-in-abra/story/ Armed men attack radio station in Abra]</ref><ref>[https://www.philstar.com/probinsiya/2011/02/02/653135/dj-sa-fm-radio-station-kinatay DJ sa FM radio station kinatay]</ref><ref>[http://www.baguiomidlandcourier.com.ph/abra.asp?mode=archives/2011/february/2-6-2011/abra1.txt Abra journalists condemn brutal slay of broadcaster]</ref> == Mga sanggunian == {{Reflist}}{{Vigan Radio}} [[Kategorya:Mga himpilang panradyo sa Abra]] b3v4nchm3xr8m161hyhpmgxz60f3rwz 1 331851 2141660 2024-12-15T08:09:18Z 65.181.8.238 /* Aral pan */ bagong seksiyon 2141660 wikitext text/x-wiki == Aral pan == Ano Ang pagkabansa [[Natatangi:Mga ambag/65.181.8.238|65.181.8.238]] 08:09, 15 Disyembre 2024 (UTC) 72iof0dvfqvhaojnn5r697tzwra52w6 2141661 2141660 2024-12-15T09:11:27Z 2001:4453:76E:3F00:E966:D8AD:AFBB:E1D1 [[:en:WP:NOTFORUM|WP:NOTFORUM]] 2141661 wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1