Kişi:Fethullah Gülen

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.11.xsd" version="0.11" xml:lang="tr">
  <siteinfo>
    <sitename>Vikikaynak</sitename>
    <dbname>trwikisource</dbname>
    <base>https://tr.wikisource.org/wiki/Anasayfa</base>
    <generator>MediaWiki 1.43.0-wmf.27</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Ortam</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Özel</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Tartışma</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Kullanıcı</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Kullanıcı mesaj</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Vikikaynak</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Vikikaynak tartışma</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Dosya</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Dosya tartışma</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">MediaWiki</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">MediaWiki tartışma</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Şablon</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Şablon tartışma</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Yardım</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Yardım tartışma</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Kategori</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Kategori tartışma</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">Kişi</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">Kişi tartışma</namespace>
      <namespace key="200" case="first-letter">Portal</namespace>
      <namespace key="201" case="first-letter">Portal tartışma</namespace>
      <namespace key="250" case="first-letter">Sayfa</namespace>
      <namespace key="251" case="first-letter">Sayfa tartışma</namespace>
      <namespace key="252" case="first-letter">Dizin</namespace>
      <namespace key="253" case="first-letter">Dizin tartışma</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Modül</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Modül tartışma</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Kişi:Fethullah Gülen</title>
    <ns>100</ns>
    <id>6224</id>
    <revision>
      <id>168290</id>
      <parentid>168289</parentid>
      <timestamp>2024-10-21T13:07:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <origin>168290</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="392" sha1="basvp92923eh9kexxoe5i96v1qvfjzo" xml:space="preserve">{{Kişi
 |ismi           = Fethullah 
 |soyismi=Gülen
 |doğumyılı=1941
 |ölümyılı = 2024
 |soyismi başharfi   = G
 |açıklamalar    =  
 |Resim          = 
 |vikipedi_bağlantısı =Fethullah Gülen
 |vikisöz_bağlantısı = Fethullah Gülen
 |commons_bağlantısı  = 
}}

== Hakkındaki Eserler: ==
*[[Fethullah Gülen Hakkındaki Savcılık İddianamesi]]

{{Otorite kontrolü}}</text>
      <sha1>basvp92923eh9kexxoe5i96v1qvfjzo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vikikaynak:Köy çeşmesi</title>
    <ns>4</ns>
    <id>15155</id>
    <revision>
      <id>168342</id>
      <parentid>168090</parentid>
      <timestamp>2024-10-22T11:29:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MediaWiki message delivery</username>
        <id>8830</id>
      </contributor>
      <comment>/* 'Wikidata item' link is moving, finally. */ yeni başlık</comment>
      <origin>168342</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="71814" sha1="i9ijrd31nbfis3ayb5q2us8yu7x633u" xml:space="preserve">{{/Başlık}}
&lt;!--Yeni başlıkları sayfanın en altına ekleyiniz--&gt;
{{TOC sağ}}

== Politika ve yönerge teklifleri ==
=== Yönerge teklifi: Biçem kılavuzu ===

''Ana madde: [[Vikikaynak:Biçem kılavuzu]]''

Vikikaynak'ta bir yazım standartına dair bir kılavuz olmadığını gördüm. Bu amaçla '''[[Vikikaynak:Biçem kılavuzu]]''' sayfasını  hazırladım. İçeriği [[:en:Wikisource:Style guide]] sayfasından çevirdim. Metnin üçüncü görüşlerle birlikte gelecek düzeltmelerle birlikte, Vikikaynak'ta resmî yönerge olarak yürürlüğe girmesi amacıyla bir öneri sunuyorum. Ayrıca bu içerik yine hazırladığım [[Vikikaynak:Seçkin metinler]] için de bir kriter olacak. Topluluğun görüşüne sunarım. Ana metnin onayıyla birlikte içerikteki kırmızı bağlantılı şablonları ve maddeleri hazırlamaya girişiriz. --[[Kullanıcı:Ahmet Turhan|Ahmet Turhan]] ([[Kullanıcı mesaj:Ahmet Turhan|mesaj]]) 22.48, 23 Mayıs 2020 (UTC)
: Elinize emeğinize sağlık. Dün geceye doğru bir iki yazım hatasını düzelttim güzel bir çalışma olmuş. Yakın bir zamanda etraflıca inceleyip görüşümü paylaşacağım. [[Kullanıcı:Satirdan kahraman|Satirdan kahraman]] ([[Kullanıcı mesaj:Satirdan kahraman|mesaj]]) 16.20, 24 Mayıs 2020 (UTC)
*İçindeki kırmızıları da oluşturursak kabul edilmemesi için bir sebebim yok şu aşamada. --[[Kullanıcı:Justinianus|justinianus]] | [[Kullanıcı mesaj:Justinianus|mesaj]] 08.28, 3 Ağustos 2021 (UTC)
*Güzel bir yönerge olmuş destekliyorum. Kırmızılardan önemli sayılabilecek olan [[Şablon:Otorite kontrolü]] var. ×[[Kullanıcı:Elvorix|&lt;span style=&quot;color:black;font-family:Script MT Bold;font-size:16px;&quot;&gt;Elvorix&lt;/span&gt;]]&lt;sup&gt;[[Kullanıcı mesaj:Elvorix|&lt;span style=&quot;color:black;font-family:Script MT Bold;font-size:13px;&quot;&gt;mesaj&lt;/span&gt;]]&lt;/sup&gt; 18.39, 4 Ağustos 2021 (UTC)
:*Yardımcı olmak istersen bekleriz {{seslen|Elvorix}} :) --[[Kullanıcı:Justinianus|justinianus]] | [[Kullanıcı mesaj:Justinianus|mesaj]] 15.10, 8 Ağustos 2021 (UTC)
:*:Genel bir not düşeyim, ilgili kılavuz ilk zamandan bu zamana sürekli güncelleniyor, genişletiliyor. Nihai karar için biraz daha bekleyelim, son düzenlemeleri yapalım. [[Kullanıcı:Satirdan kahraman|Satırdan Kahraman]] ([[Kullanıcı mesaj:Satirdan kahraman|mesaj]]) 19.45, 16 Aralık 2021 (UTC)

=== Engelleme politikası ===

Vikipedi'den uyarladığım [[Vikikaynak:Engelleme politikası]] içeriğinin resmî politika olarak kabulünü oylamanıza sunuyorum. &lt;p&gt;{{destek}} teklifi sunan olarak.[[Kullanıcı:Satirdan kahraman|Satırdan Kahraman]] ([[Kullanıcı mesaj:Satirdan kahraman|mesaj]]) 15.58, 28 Ekim 2020 (UTC)
:[[:en:Wikisource:Blocking policy]] ve diğer dil sürümlerinden daha fazla yararlanabiliriz, biraz göz atalım onlara. -- [[Kullanıcı:Ahmet Turhan|&lt;font face=&quot;Grasset&quot; color=&quot;black&quot;&gt;&lt;b&gt;&lt;big&gt;Ahmet Turhan&lt;/big&gt;&lt;/b&gt;&lt;/font&gt;]] ★ [[Kullanıcı mesaj:Ahmet Turhan|&lt;font face=&quot;Grasset&quot; color=&quot;black&quot;&gt;(''mesaj'')&lt;/font&gt;]] 16.16, 28 Ekim 2020 (UTC)
:Katılıyorum, İngilizce Vikikaynak'tan politikaya eklenecek birkaç husus çıkarılabilir diye düşünüyorum. --[[Kullanıcı:Justinianus|justinianus]] | [[Kullanıcı mesaj:Justinianus|mesaj]] 16.42, 30 Ekim 2020 (UTC)
::Bir sene oldu kimse bakamadı. {{seslen|justinianus}}, bir kere üstünen geçebilir misin? [[Kullanıcı:Satirdan kahraman|Satırdan Kahraman]] ([[Kullanıcı mesaj:Satirdan kahraman|mesaj]]) 19.46, 16 Aralık 2021 (UTC)
:::Bu teklif bir zamandır takibimde. Teklif ilgi görmedi maalesef, bu yüzden uygun bir zamanımda bakıp görüş bildireceğim. --[[Kullanıcı:Justinianus|justinianus]] | [[Kullanıcı mesaj:Justinianus|mesaj]] 20.26, 16 Aralık 2021 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Announcing the results of the UCoC Coordinating Committee Charter ratification vote&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - results|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:wiki/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Announcement - results}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Dear all,

Thank you everyone for following the progress of the Universal Code of Conduct. I am writing to you today to announce the outcome of the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Charter/Voter_information|ratification vote]] on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|Universal Code of Conduct Coordinating Committee Charter]]. 1746 contributors voted in this ratification vote with 1249 voters supporting the Charter and 420 voters not. The ratification vote process allowed for voters to provide comments about the Charter. 

A report of voting statistics and a summary of voter comments will be published on Meta-wiki in the coming weeks.

Please look forward to hearing about the next steps soon.

On behalf of the UCoC Project team,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 18.24, 12 Şubat 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26160150 listesini kullanan RamzyM (WMF)@metawiki  --&gt;

== Invitation to join February Wikisource Community Meeting ==

Hello fellow Wikisource enthusiasts!


We are the hosting this month’s [[:m:Wikisource Community meetings|Wikisource Community meeting]] on '''24 February 2024, 7 AM UTC''' ([https://zonestamp.toolforge.org/1708758000 check your local time]).


The meeting agenda will be divided into two halves. The first half of the meeting will focus on non-technical updates, including discussions about events, conferences, proofread-a-thons, and collaborations. The second half will delve into technical updates and conversations, addressing major challenges faced by Wikisource communities, similar to our previous Community meetings.


If you are interested in joining the meeting, kindly leave a message on '''klawal-ctr@wikimedia.org''' and we will add you to the calendar invite.


Meanwhile, feel free to check out [[:m:Wikisource Community meetings|the page on Meta-wiki]] and suggest any other topics for the agenda.


Regards
[[:m:User:KLawal-WMF|KLawal-WMF]], [[:m:User:SWilson (WMF)|Sam Wilson (WMF)]], and [[:m:User:SGill (WMF)|Satdeep Gill (WMF)]]


&lt;small&gt; Sent using [[Kullanıcı:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Kullanıcı mesaj:MediaWiki message delivery|mesaj]]) 11.11, 20 Şubat 2024 (UTC)&lt;/small&gt;
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGill_(WMF)/lists/WS_VPs&amp;oldid=25768507 listesini kullanan KLawal-WMF@metawiki  --&gt;

==  EDKKK Tüzüğü'nün onaylanmasına dair rapor ve EDKKK Adaylık Çağrısı artık hazır ==

&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – call for candidates| Bu mesajın başka dillere çevrilmiş halini Meta-wiki'de bulabilirsiniz.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – call for candidates}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Selamlar,

Bugün iki önemli bilgiyi paylaşmak üzere yazıyorum. Birincisi, [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter/Vote results|Evrensel Davranış Kuralları Koordinasyon Komitesi (EDKKK) Tüzüğünün onaylanmasına dair görüş raporu artık hazır]] hazır. İkincisi, EDKKK için adaylık çağrısı 1 Nisan 2024 tarihine kadar açık olacak.

[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Evrensel Davranış Kuralları Koordinasyon Komitesi]] (EDKKK), EDK'nın adil ve tutarlı bir şekilde uygulanmasını sağlamaya odaklı küresel bir gruptur. Topluluk üyeleri,  EDKKK için başvuru yapmaya davet edilmektedir. Daha fazla bilgi almak ve EDKKK'nin yükümlülüklerini öğrenmek için lütfen [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|EDKKK Tüzüğünü inceleyiniz]].

Tüzüğe göre, EDKKK'da 16 sandalye mevcuttur: topluluk-geneli için sekiz  sandalye ve  EDK'nın, Hareket'in çeşitliliğini temsil etmesini sağlamak üzere sekiz bölgesel sandalye.

Daha fazla bilgi ve başvuru için [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|Meta-wiki adresini ziyaret ediniz.]]

UCoC Proje Ekibi adına,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 16.25, 5 Mart 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26276337 listesini kullanan RamzyM (WMF)@metawiki  --&gt;

==  Wikimedia Vakfı Mütevelli Heyeti 2024 Seçimi ==

&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
: ''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Announcement/Selection announcement| Bu mesajın başka dillere çevrilmiş halini Meta-wiki'de bulabilirsiniz.]]''
: ''&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Announcement/Selection announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2024/Announcement/Selection announcement}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]&lt;/div&gt;''
Sayın İlgili,

Bu sene, Wikimedia Vakfı Mütevelli Heyeti'nde Topluluk ve İştiraklerce seçilen 4 (dört) mütevellinin görev süresi sona erecek [1]. Heyet, tüm Hareket'i bu seneki seçim sürecine katılmaya ve boşalan sandalyeleri doldurmak için oy kullanmaya davet ediyor.

Vakıf personelinin desteğiyle bu süreci [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections committee|Seçim Komitesi]] denetleyecektir [2]. Yönetim Kurulu Yönetişim Komitesi, topluluk ve iştiraklerce seilen mütevellilerin 2024 yılı seçim sürecinde aday olamayacak mütevellilerden -Dariusz Jemielniak, Nataliia Tymkiv, Esra'a Al Shafei, Kathy Collins ve Shani Evenstein Sigalov'dan- oluşan bir Mütevelli Heyeti Seçimi Çalışma Grubu oluşturdu [3]. Grup, 2024 mütevelli seçim süreci için Mütevelli Heyeti'nin gözetimini sağlamak ve Heyet', bilgilendirmekle görevlidir. Seçim Komitesi, Mütevelli Heyeti ve personelin rolleri hakkında daha fazla ayrıntıyı burada bulabilirsiniz [4]. 

Planlanan önemli tarihler şunlardır:

*  Mayıs 2024: Adaylık çağrısı ve sorular için çağrı
*  Haziran 2024: Kısa listeye girecek 12 adayı belirlemek için iştiraklerin  oy kullanması (15 veya daha az aday başvurursa kısa liste olmayacaktır) [5]
*  Haziran-Ağustos 2024: Kampanya dönemi
*  Ağustos sonu / Eylül başı 2024  : İki haftalık topluluk oylaması dönemi
*  Ekim-Kasım 2024: Seçilen adayların özgeçmişlerinin kontrolü
*  Mütevelli Heyeti'nin Aralık 2024 toplantısı: Yeni mütevellilerin görev başlangıcı.

Ayrıntılı zaman çizelgesi, adaylık süreci, kampanya kuralları ve seçmen uygunluk kriterleri de dahil olmak üzere 2024 seçim süreci hakkında daha fazla bilgiyi [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|bu  adresteki Meta-wiki sayfasından]] edinebilir ve planınızı yapabilirsiniz.

'''Seçim Gönüllüleri'''

2024 seçim sürecine katılımın bir yolu da Seçim Gönüllüsü olmaktır. Seçim Gönüllüleri, Seçim Komitesi ile kendi toplulukları arasında bir köprüdür. Topluluklarının temsil edilmesini sağlamaya ve onları oy vermeleri için harekete geçirmeye yardımcı olurlar. Bu program ve nasıl katılacağınız hakkında daha fazla bilgiyi  [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Election Volunteers|bu Meta-wiki sayfasında]] bulabilirsiniz.

Saygılar,

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
[[m:Special:MyLanguage/User:Pundit|Dariusz Jemielniak]] (Governance Committee Chair, Board Selection Working Group)
&lt;/div&gt;

[1] https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2021/Results#Elected

[2] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Committee:Elections_Committee_Charter

[3] https://foundation.wikimedia.org/wiki/Minutes:2023-08-15#Governance_Committee

[4] https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections_committee/Roles

[5] 4 açık sandalye için ideal sayı 12 aday olsa da, kısa liste süreci 15'ten fazla aday olması durumunda başlayacaktır; çünkü çıkarılan o 1-3 aday, kendilerini dışlanmış hissedebilir ve sadece 1-3 adayı aday listesinden elemek için kısa liste sürecini yürütmek iştirakler için çok fazla iş yükü olacaktır.&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

[[User:MPossoupe_(WMF)|MPossoupe_(WMF)]]19.57, 12 Mart 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26349432 listesini kullanan MPossoupe (WMF)@metawiki  --&gt;

== Vikiniz yakında sadece okunabilir olacaktır ve değişiklik yapılamayacaktır. ==

&lt;section begin=&quot;server-switch&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;

[[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Bu mesajı başka bir dilde okuyun]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-Tech%2FServer+switch&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]

[[foundation:|Wikimedia Vakfı]] veri merkezleri arasındaki geçişi test edecek. Bu geliştirmeyle Vikipedi ve diğer Vikimedya vikileri bir afet hâlinde bile hizmet verebilecek.

'''{{#time:j xg|2024-03-20|tr}}''' tarihinde bütün trafik devreye girecek Test '''[https://zonestamp.toolforge.org/{{#time:U|2024-03-20T14:00|en}} {{#time:H:i e|2024-03-20T14:00}}]''' saatlerinde başlayacak.

Maalesef bütün düzenlemeleri [[mw:Special:MyLanguage/Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki'deki]] bazı kısıtlamalar yüzünden geçiş yaptığımız esnâda durdurmak zorundayız. Bu aksamadan dolayı özür diliyor ve gelecekte bu durumu en aza indirebilmek için çalıştığımızı belirtmek istiyoruz. 

'''Bu süre zarfında bütün vikileri okuyabilecek fakat düzenleyemeyeceksiniz.'''

*{{#time:l j xg Y|2024-03-20|tr}} günü bir saat boyunca düzenleme yapılamayacak.
*Bu süreçte değişiklik yapmaya çalışırsanız, bir hata mesajı alacaksınız. Bu süreçte hiçbir değişikliğin kaybolmamasını umuyoruz fakat bunu garanti edemiyoruz. Hata mesajı görürseniz, lütfen her şey normale dönene kadar bekleyin. Daha sonra değişikliklerinizi kaydedebileceksiniz. Fakat biz, her ihtimale karşı değişikliklerinizin bir kopyasını almanızı tavsiye ediyoruz.

''Diğer etkiler'':

*Arka plandaki işlemler yavaşlayacak ve bazıları belki de kesilecek. Kırmızı bağlantılar normalde olduğu kadar çabuk güncellenemeyebilecek. Başka bir yerde önceden bağlantısı verilmiş bir madde yaratırsanız, bağlantı alışılandan daha uzun bir süre daha kırmızı kalacak. Bazı uzun süreli betikler durdurulmak zorunda kalacak.
* Kod dağıtımlarının diğer haftalarda olduğu gibi gerçekleşmesini umuyoruz. Ancak, operasyon daha sonra bunları gerektiriyorsa, duruma göre bazı kod donmaları zamanında gerçekleşebilir.
* [[mw:Special:MyLanguage/GitLab|GitLab]] yaklaşık 90 dakika boyunca kullanılamayacak.

Bu proje ihtiyaç halinde ertelenebilir. [[wikitech:Switch_Datacenter|Plan takvimini wikitech.wikimedia.org]] adresinde okuyabilirsiniz. Herhangi bir değişiklik plan takviminde ilan edilecektir. Bu konu hakkında daha fazla bildirim yapılacaktır. İşlem gerçekleşmeden yarım saat önce tüm vikilerde bir uyarı görüntülenecek '''Lütfen bu bilgiyi kendi topluluğunuzla paylaşın.'''&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;server-switch&quot;/&gt;

[[user:Trizek (WMF)|Trizek (WMF)]], 00.01, 15 Mart 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&amp;oldid=25636619 listesini kullanan Trizek (WMF)@metawiki  --&gt;

== Switching to the Vector 2022 skin ==

[[File:Vector 2022 video-en.webm|thumb]]
''[[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/2024-03 for Wikisource|Read this in your language]] • &lt;span class=plainlinks&gt;[https://mediawiki.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-Reading%2FWeb%2FDesktop+Improvements%2FUpdates%2F2024-03+for+Wikisource&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{Int:please-translate}}]&lt;/span&gt; • Please tell other users about these changes''

Hi everyone. We are the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web|Wikimedia Foundation Web team]]. As you may have read in our previous message, over the past year, we have been getting closer to switching every wiki to the Vector 2022 skin as the new default. In our previous conversations with Wikisource communities, we had identified an issue with the Index namespace that prevented switching the skin on. [[phab:T352162|This issue is now resolved]].

We are now ready to continue and will be deploying on Wikisource wikis on '''March 25th'''. 

To learn more about the new skin and what improvements it introduces, please [[mw:Reading/Web/Desktop Improvements|see our documentation]]. If you have any issues with the skin after the change, if you spot any gadgets not working, or notice any bugs – please comment below! We are also open to joining events like the [[m:Wikisource Community meetings|Wikisource Community meetings]] to talk to you directly. Thank you! [[User:SGrabarczuk (WMF)|SGrabarczuk (WMF)]] ([[User talk:SGrabarczuk (WMF)|&lt;span class=&quot;signature-talk&quot;&gt;{{#ifeq:{{TALKSPACE}}|Kullanıcı mesaj|Mesaj|Tartışma}}&lt;/span&gt;]]) 20.50, 18 Mart 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGrabarczuk_(WMF)/sandbox/MM/Varia&amp;oldid=26416927 listesini kullanan SGrabarczuk (WMF)@metawiki  --&gt;

== Invitation to join March Wikisource Community Meeting ==

Hello fellow Wikisource enthusiasts!

We're excited to announce our upcoming Wikisource Community meeting, scheduled for '''30 March 2024, 3 PM UTC''' ([https://zonestamp.toolforge.org/1711810800 check your local time]). As always, your participation is crucial to the success of our community discussions.

Similar to previous meetings, the agenda will be split into two segments. The first half will cover non-technical updates, such as events, conferences, proofread-a-thons, and collaborations. In the second half, we'll dive into technical updates and discussions, addressing key challenges faced by Wikisource communities.

'''New Feature: Event Registration!'''  &lt;br /&gt;
Exciting news! We're switching to a new event registration feature for our meetings. You can now register for the event through our dedicated page on Meta-wiki. Simply follow the link below to secure your spot and engage with fellow Wikisource enthusiasts:

[[:m:Event:Wikisource Community Meeting March 2024|Event Registration Page]]

'''Agenda Suggestions:'''  &lt;br /&gt;
Your input matters! Feel free to suggest any additional topics you'd like to see included in the agenda.

If you have any suggestions or would just prefer being added to the meeting the old way,
simply drop a message on '''klawal-ctr@wikimedia.org'''.

Thank you for your continued dedication to Wikisource. We look forward to your active participation in our upcoming meeting.

Best regards,  &lt;br /&gt;
[[:m:User:KLawal-WMF|KLawal-WMF]], [[:m:User:SWilson (WMF)|Sam Wilson (WMF)]], and [[:m:User:SGill (WMF)|Satdeep Gill (WMF)]]
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGill_(WMF)/lists/WS_VPs&amp;oldid=25768507 listesini kullanan KLawal-WMF@metawiki  --&gt;

== Invitation to join April Wikisource Community Meeting ==

Hello fellow Wikisource enthusiasts!


We are the hosting this month’s Wikisource Community meeting on '''27 April 2024, 7 AM UTC''' ([https://zonestamp.toolforge.org/1714201200 check your local time]).


Similar to previous meetings, the agenda will be split into two segments. The first half will cover non-technical updates, such as events, conferences, proofread-a-thons, and collaborations. In the second half, we'll dive into technical updates and discussions, addressing key challenges faced by Wikisource communities.

Simply follow the link below to secure your spot and engage with fellow Wikisource enthusiasts:

[[:m:Event:Wikisource Community Meeting April 2024|Event Registration Page]]

If you have any suggestions or would just prefer being added to the meeting the old way,
simply drop a message on '''klawal-ctr@wikimedia.org'''. 

Thank you for your continued dedication to Wikisource. We look forward to your active participation in our upcoming meeting.

Regards
[[:m:User:KLawal-WMF|KLawal-WMF]], [[:m:User:SWilson (WMF)|Sam Wilson (WMF)]], and [[:m:User:SGill (WMF)|Satdeep Gill (WMF)]]


&lt;small&gt; Sent using [[Kullanıcı:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Kullanıcı mesaj:MediaWiki message delivery|mesaj]]) 12.21, 22 Nisan 2024 (UTC)&lt;/small&gt;
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGill_(WMF)/lists/WS_VPs&amp;oldid=25768507 listesini kullanan KLawal-WMF@metawiki  --&gt;

== İlk EDKKK üyelerini seçmek için şimdi oy kullanın. ==

&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote opens|Bu mesajı, Meta-Viki üzerinde farklı dillere çevrilmiş olarak bulabilirsiniz.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – vote opens}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Sayın İlgili,

Size, Evrensel Davranış Kuralları Koordinasyon Komitesi (EDKKK) oylamasının 9 Mayıs 2024 tarihine kadar açık olduğunu bildirmek üzere yazıyorum. Oylama ve oy kullanma kriterleri hakkında daha fazla bilgi edinmek için [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024| Meta-wiki oylama sayfasındaki]] bilgileri okuyunuz.

Evrensel Davranış Kuralları Koordinasyon Komitesi (EDKKK), EDK'nın adil ve tutarlı bir şekilde uygulanmasını sağlamak üzere kurulmuş küresel bir gruptur. Topluluk üyeleri EDKKK için başvuru yapmaya çağrılmaktadır. Daha fazla bilgi almak ve EDKKK'nin sorumluluklarını öğrenmek için lütfen [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|EDKKK tüzüğünü inceleyiniz]].

Lütfen bu mesajı topluluk üyelerinizle paylaşın ki onlar da katılabilsinler.

EDK Proje Ekibi adına,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 20.20, 25 Nisan 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26390244 listesini kullanan RamzyM (WMF)@metawiki  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Sign up for the language community meeting on May 31st, 16:00 UTC&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;message&quot;/&gt;Hello all,

The next language community meeting is scheduled in a few weeks - May 31st at 16:00 UTC. If you're interested, you can [https://www.mediawiki.org/w/index.php?title=Wikimedia_Language_engineering/Community_meetings#31_May_2024 sign up on this wiki page].

This is a participant-driven meeting, where we share language-specific updates related to various projects, collectively discuss technical issues related to language wikis, and work together to find possible solutions. For example, in the last meeting, the topics included the machine translation service (MinT) and the languages and models it currently supports, localization efforts from the Kiwix team, and technical challenges with numerical sorting in files used on Bengali Wikisource.

Do you have any ideas for topics to share technical updates related to your project? Any problems that you would like to bring for discussion during the meeting? Do you need interpretation support from English to another language? Please reach out to me at ssethi(__AT__)wikimedia.org and [[etherpad:p/language-community-meeting-may-2024|add agenda items to the document here]].

We look forward to your participation!
&lt;section end=&quot;message&quot;/&gt;
&lt;/div&gt;

&lt;bdi lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]]&lt;/bdi&gt; 21.23, 14 Mayıs 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26390244 listesini kullanan SSethi (WMF)@metawiki  --&gt;

== Invitation to join May Wikisource Community Meeting ==

Hello fellow Wikisource enthusiasts!

We're excited to announce our upcoming Wikisource Community meeting, scheduled for '''25 May 2024, 3 PM UTC''' ([https://zonestamp.toolforge.org/1716649200 check your local time]).
As always, your participation is crucial to the success of our community discussions.

Similar to previous meetings, the agenda will be split into two segments. The first half will cover non-technical updates, such as events, conferences, proofread-a-thons, and collaborations. In the second half, we'll dive into technical updates and discussions, addressing key challenges faced by Wikisource communities.

Simply follow the link below to secure your spot and engage with fellow Wikisource enthusiasts:

[[:m:Event:Wikisource Community Meeting May 2024|Event Registration Page]]

Agenda Suggestions:
Your input matters! Feel free to suggest any additional topics you'd like to see included in the agenda.

If you have any suggestions or would just prefer being added to the meeting the old way,
simply drop a message on '''klawal-ctr@wikimedia.org'''.

Thank you for your continued dedication to Wikisource. We look forward to your active participation in our upcoming meeting.

Regards,
[[:m:User:KLawal-WMF|KLawal-WMF]], [[:m:User:SWilson (WMF)|Sam Wilson (WMF)]], and [[:m:User:SGill (WMF)|Satdeep Gill (WMF)]]

&lt;small&gt; Sent using [[Kullanıcı:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Kullanıcı mesaj:MediaWiki message delivery|mesaj]]) 11.34, 20 Mayıs 2024 (UTC)&lt;/small&gt;
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGill_(WMF)/lists/WS_VPs&amp;oldid=25768507 listesini kullanan KLawal-WMF@metawiki  --&gt;

==  Kardeş Proje Süreci Prosedürü ile ilgili geribildirim daveti ==

&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle/Invitation for feedback (MM)|Bu mesajı, Meta-Viki üzerinde farklı dillere çevrilmiş olarak bulabilirsiniz.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle/Invitation for feedback (MM)}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

[[File:Sibling Project Lifecycle Conversation 3.png|150px|right|link=:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle]]

Sevgili topluluk üyeleri,

[[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees|Wikimedia Vakfı Mütevelli Heyeti]]'nin [[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee|Topluluk İşleri Komitesi]] (CAC), sizi bir '''[[:m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle|Kardeş Proje Süreci Prosedür taslağı]]''' hakkında geribildirimde bulunmaya davet ediyor. Bu Prosedür taslağı, Wikimedia Kardeş Projeleri'nin açılması ve kapatılması ile ilgili olarak teklif edilen adımları ve gereklilikleri ortaya koyarak yeni onaylanmış tüm projelerin başarıya hazır olmasını sağlamayı amaçlar. Bu, projelerin dil versiyonlarının açılması veya kapatılması ile ilgili olan ve [[:m:Special:MyLanguage/Language committee|Dil Komitesi]] veya [[m:Special:MyLanguage/Closing_projects_policy|projeleri kapatma politikası]] aracılığıyla ele alınan prosedürlerden farklıdır. 

Ayrıntıları ve bugünden başlayarak '''23 Haziran 2024''' gün sonuna kadar, dünyanın herhangi bir yerinden gönderebileceğiniz geribildirimleri sağlamanın yollarını [[:m:Special:MyLanguage/Talk:Wikimedia Foundation Community Affairs Committee/Procedure for Sibling Project Lifecycle#Review|bu sayfada]] bulabilirsiniz. 

Bu konu ile ilgili bilgileri birlikte çalıştığınız veya desteklediğiniz ilgili proje topluluklarıyla da paylaşabilir ve insanların tartışmalara kendi dillerinde katılabilmesi için prosedürü daha fazla dile tercüme etmemize yardımcı olabilirsiniz.

CAC adına,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 02.25, 22 Mayıs 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26390244 listesini kullanan RamzyM (WMF)@metawiki  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Announcing the first Universal Code of Conduct Coordinating Committee&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – results|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024/Announcement – results}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Hello,

The scrutineers have finished reviewing the vote results. We are following up with the results of the first [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) election]]. 

We are pleased to announce the following individuals as regional members of the U4C, who will fulfill a two-year term:

* North America (USA and Canada)
** –
* Northern and Western Europe
** [[m:Special:MyLanguage/User:Ghilt|Ghilt]]
* Latin America and Caribbean
** –
* Central and East Europe (CEE)
** —
* Sub-Saharan Africa
** –
* Middle East and North Africa
** [[m:Special:MyLanguage/User:Ibrahim.ID|Ibrahim.ID]]
* East, South East Asia and Pacific (ESEAP)
** [[m:Special:MyLanguage/User:0xDeadbeef|0xDeadbeef]]
* South Asia
** –

The following individuals are elected to be community-at-large members of the U4C, fulfilling a one-year term:

* [[m:Special:MyLanguage/User:Barkeep49|Barkeep49]]
* [[m:Special:MyLanguage/User:Superpes15|Superpes15]]
* [[m:Special:MyLanguage/User:Civvì|Civvì]]
* [[m:Special:MyLanguage/User:Luke081515|Luke081515]]
* –
* –
* –
* –

Thank you again to everyone who participated in this process and much appreciation to the candidates for your leadership and dedication to the Wikimedia movement and community.

Over the next few weeks, the U4C will begin meeting and planning the 2024-25 year in supporting the implementation and review of the UCoC and Enforcement Guidelines. Follow their work on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Meta-wiki]].

On behalf of the UCoC project team,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 08.15, 3 Haziran 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26390244 listesini kullanan RamzyM (WMF)@metawiki  --&gt;

== Wikimedia Hareketi Tüzüğü'nün nihai metni Meta'da ==

&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final draft available|Bu mesajın başka dillere çevrilmiş halini Meta-wiki'de bulabilirsiniz.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final draft available}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''
Herkese Merhaba,

[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Wikimedia Hareketi Tüzüğü]]'nün nihai metni, okumanız için 20'den fazla dilde Meta'da yayında.

''' Wikimedia Hareketi Tüzüğü Nedir?'''

Wikimedia Hareketi Tüzüğü, Hareket'in yönetimi için yeni bir organın - Küresel Konsey'in - oluşturulması da dahil olmak üzere, Wikimedia Hareketi'nin tüm üyelerinin ve ilgili kuruluşlarının rol ve sorumluluklarını tanımlamak için önerilen bir belgedir.

'''Wikimedia Hareketi Tüzüğü “Lansman Partisi'ne katılın’‘’

'''20 Haziran 2024''' tarihinde '''14.00-15.00 UTC''' ([https://zonestamp.toolforge.org/1718892000 yerel saatinize göre]) saatinde [[m:Special:MyLanguage/Event:Movement Charter Launch Party|“Lansman Partisi”]]'ne katılın. Bu görüşme sırasında, nihai Tüzüğün yayınlanmasını kutlayacak ve Tüzüğün içeriğini sunacağız. Katılın ve oyunuzu kullanmadan önce Tüzük hakkında bilgi edinin.

'''Hareket Tüzüğü Kabul Oylaması'''

Oylama SecurePoll'da '''25 Haziran 2024''' tarihinde '''00:01 UTC''' saatinde başlayacak ve '''9 Temmuz 2024''' tarihinde '''23:59 UTC''' saatinde sona erecektir. [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Ratification/Voting|oylama süreci, uygunluk kriterleri ve diğer ayrıntılar]] hakkında daha fazla bilgiyi Meta'da edinebilirsiniz.

Herhangi bir sorunuz varsa, lütfen [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Charter|Meta tartışma sayfası]]'na yorum bırakın veya [mailto:mcdc@wikimedia.org mcdc@wikimedia.org] adresinden MCDC'ye e-posta gönderin.

HTHK adına,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 08.45, 11 Haziran 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26390244 listesini kullanan RamzyM (WMF)@metawiki  --&gt;

== Wikimedia Hareketi Tüzüğü'nün kabulü için oylama başladı - oyunu kullan. ==

&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Ratification vote opens|Bu mesajı, Meta-Viki üzerinde farklı dillere çevrilmiş olarak bulabilirsiniz.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Ratification vote opens}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''
Herkese Merhaba,

[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|''Wikimedia Hareketi Tüzüğü''']]'nün kabülü için oylama şimdi açık. Wikimedia Hareketi Tüzüğü, hareketin yönetişimi için yeni bir organın - Küresel Konsey - oluşturulması da dahil olmak üzere, Wikimedia Hareketi'nin tüm üyeleri ve kuruluşları için rol ve sorumlulukları tanımlayan bir belgedir.

Wikimedia Hareketi Tüzüğü'nün en son versiyonu [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Meta'da Türkçe olarak okuyabilirsiniz]].

Oylama SecurePoll'da '''25 Haziran 2024''' tarihinde '''00:01 UTC''' saatinde başlamıştır ve '''9 Temmuz 2024''' tarihinde '''23:59 UTC''' saatinde sona erecektir. Lütfen [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Ratification/Voting|seçmen bilgileri ve oy hakkı detayları]] hakkında daha fazla bilgi edinin.

Tüzüğü okuduktan sonra lütfen [[Special:SecurePoll/vote/398|'''oy verin''']] ve bu notu başkalarıyla da paylaşın.

Kabül oylamasıyla ilgili herhangi bir sorunuz varsa, lütfen Tüzük Seçim Komisyonu ile [mailto:cec@wikimedia.org '''cec@wikimedia.org'''] adresinden  irtibata geçin.

CEC adına,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 10.52, 25 Haziran 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26989444 listesini kullanan RamzyM (WMF)@metawiki  --&gt;

== Invitation to join June Wikisource Community Meeting ==

Hello fellow Wikisource enthusiasts!

We're excited to announce our upcoming Wikisource Community meeting, scheduled for '''29 June 2024, 7 AM UTC''' ([https://zonestamp.toolforge.org/1719644400 check your local time]).
As always, your participation is crucial to the success of our community discussions.

Similar to previous meetings, the agenda will be split into two segments. The first half will cover non-technical updates, such as events, conferences, proofread-a-thons, and collaborations. In the second half, we'll dive into technical updates and discussions, addressing key challenges faced by Wikisource communities.

Simply follow the link below to secure your spot and engage with fellow Wikisource enthusiasts:


[[:m:Event:Wikisource Community Meeting June 2024|Event Registration Page]]

Agenda Suggestions:
Your input matters! Feel free to suggest any additional topics you'd like to see included in the agenda.

If you have any suggestions or would just prefer being added to the meeting the old way,
simply drop a message on '''sgill@wikimedia.org'''.

Thank you for your continued dedication to Wikisource. We look forward to your active participation in our upcoming meeting.

Regards,

[[:m:User:KLawal-WMF|KLawal-WMF]], [[:m:User:SWilson (WMF)|Sam Wilson (WMF)]], and [[:m:User:SGill (WMF)|Satdeep Gill (WMF)]]

&lt;small&gt; Sent using [[Kullanıcı:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Kullanıcı mesaj:MediaWiki message delivery|mesaj]]) 17.17, 26 Haziran 2024 (UTC)&lt;/small&gt;
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGill_(WMF)/lists/WS_VPs&amp;oldid=25768507 listesini kullanan KLawal-WMF@metawiki  --&gt;

== Wikimedia Hareketi Tüzüğü'nün kabülü  için oylama süreci yakında sona eriyor ==

&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final reminder|Bu mesajı, Meta-Viki üzerinde farklı dillere çevrilmiş olarak bulabilirsiniz.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Final reminder}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''
Herkese Merhaba,

Bu, [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Wikimedia Hareketi Tüzüğü]]'nün kabülü için oylama süresinin '''9 Temmuz 2024''', '''23:59 UTC''' tarihinde kapanacağını hatırlatma mesajıdır.

Henüz oy vermediyseniz, lütfen [[m:Special:SecurePoll/vote/398|SecurePoll'da]] oy verin. 

[[m:Special:MyLanguage/Movement_Charter/Ratification/Voting#Electoral_Commission|Tüzük Seçim Komisyonu]] adına,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 03.47, 8 Temmuz 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26989444 listesini kullanan RamzyM (WMF)@metawiki  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;U4C Special Election - Call for Candidates&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – call for candidates|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – call for candidates}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Hello all,

A special election has been called to fill additional vacancies on the U4C. The call for candidates phase is open from now through July 19, 2024.

The [[:m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Universal Code of Conduct Coordinating Committee]] (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the [[:foundation:Wikimedia Foundation Universal Code of Conduct|UCoC]]. Community members are invited to submit their applications in the special election for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please review the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|U4C Charter]].

In this special election, according to [[Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter#2. Elections and Terms|chapter 2 of the U4C charter]], there are 9 seats available on the U4C: '''four''' community-at-large seats and '''five''' regional seats to ensure the U4C represents the diversity of the movement. [[Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter#5. Glossary|No more than two members of the U4C can be elected from the same home wiki]]. Therefore, candidates must not have English Wikipedia, German Wikipedia, or Italian Wikipedia as their home wiki.

Read more and submit your application on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|Meta-wiki]].

In cooperation with the U4C,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

-- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 00.03, 10 Temmuz 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26989444 listesini kullanan Keegan (WMF)@metawiki  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Wikimedia Movement Charter ratification voting results&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Results of the ratification vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Movement Charter/Drafting Committee/Announcement - Results of the ratification vote}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''
Hello everyone,

After carefully tallying both individual and affiliate votes, the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter/Ratification/Voting#Electoral Commission|Charter Electoral Commission]] is pleased to announce the final results of the Wikimedia Movement Charter voting.  

As [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Charter#Thank you for your participation in the Movement Charter ratification vote!|communicated]] by the Charter Electoral Commission, we reached the quorum for both Affiliate and individual votes by the time the vote closed on '''July 9, 23:59 UTC'''. We thank all 2,451 individuals and 129 Affiliate representatives who voted in the ratification process. Your votes and comments are invaluable for the future steps in Movement Strategy.

The final results of the [[m:Special:MyLanguage/Movement Charter|Wikimedia Movement Charter]] ratification voting held between 25 June and 9 July 2024 are as follows: 

'''Individual vote:'''

Out of 2,451 individuals who voted as of July 9 23:59 (UTC), 2,446 have been accepted as valid votes. Among these, '''1,710''' voted “yes”; '''623''' voted “no”; and '''113''' selected “–” (neutral). Because the neutral votes don’t count towards the total number of votes cast, 73.30% voted to approve the Charter (1710/2333), while 26.70% voted to reject the Charter (623/2333).

'''Affiliates vote:'''

Out of 129 Affiliates designated voters who voted as of July 9 23:59 (UTC), 129 votes are confirmed as valid votes. Among these, '''93''' voted “yes”; '''18''' voted “no”; and '''18''' selected “–” (neutral). Because the neutral votes don’t count towards the total number of votes cast, 83.78% voted to approve the Charter (93/111), while 16.22% voted to reject the Charter (18/111).

'''Board of Trustees of the Wikimedia Foundation:'''

The Wikimedia Foundation Board of Trustees voted '''not to ratify''' the proposed Charter during their special Board meeting on July 8, 2024. The Chair of the Wikimedia Foundation Board of Trustees, Nataliia Tymkiv, [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_Board_noticeboard/Board_resolution_and_vote_on_the_proposed_Movement_Charter|shared the result of the vote, the resolution, meeting minutes and proposed next steps]].  

With this, the Wikimedia Movement Charter in its current revision is '''not ratified'''.

We thank you for your participation in this important moment in our movement’s governance.

The Charter Electoral Commission,

[[m:User:Abhinav619|Abhinav619]], [[m:User:Borschts|Borschts]], [[m:User:Iwuala Lucy|Iwuala Lucy]], [[m:User:Tochiprecious|Tochiprecious]], [[m:User:Der-Wir-Ing|Der-Wir-Ing]]&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[Kullanıcı:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Kullanıcı mesaj:MediaWiki message delivery|mesaj]]) 17.54, 18 Temmuz 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26989444 listesini kullanan RamzyM (WMF)@metawiki  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Vote now to fill vacancies of the first U4C&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – voting opens|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – voting opens}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Dear all,

I am writing to you to let you know the voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is open now through '''August 10, 2024'''. Read the information on the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|voting page on Meta-wiki]] to learn more about voting and voter eligibility.

The Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community members were invited to submit their applications for the U4C. For more information and the responsibilities of the U4C, please [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Charter|review the U4C Charter]].

Please share this message with members of your community so they can participate as well.

In cooperation with the U4C,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 02.47, 27 Temmuz 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=26989444 listesini kullanan RamzyM (WMF)@metawiki  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Reminder! Vote closing soon to fill vacancies of the first U4C&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – reminder to vote|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement – reminder to vote}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Dear all,

The voting period for the Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) is closing soon. It is open through 10 August 2024. Read the information on [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Coordinating_Committee/Election/2024_Special_Election#Voting|the voting page on Meta-wiki to learn more about voting and voter eligibility]]. If you are eligible to vote and have not voted in this special election, it is important that you vote now.

'''Why should you vote?''' The U4C is a global group dedicated to providing an equitable and consistent implementation of the UCoC. Community input into the committee membership is critical to the success of the UCoC.

Please share this message with members of your community so they can participate as well.

In cooperation with the U4C,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

-- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 15.30, 6 Ağustos 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=27183190 listesini kullanan Keegan (WMF)@metawiki  --&gt;

== Yakında geliyor: Yeni bir alt referans özelliği - mutlaka dene! ==

&lt;section begin=&quot;Sub-referencing&quot;/&gt;
[[File:Sub-referencing reuse visual.png|{{#ifeq:{{#dir}}|ltr|right|left}}|400px]]
&lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Hello. For many years, community members have requested an easy way to re-use references with different details. Now, a MediaWiki solution is coming: The new sub-referencing feature will work for wikitext and Visual Editor and will enhance the existing reference system. You can continue to use different ways of referencing, but you will probably encounter sub-references in articles written by other users. More information on [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|the project page]].&lt;/span&gt;

&lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;'''We want your feedback''' to make sure this feature works well for you:&lt;/span&gt;

* &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes/Sub-referencing#Test|Please try]] the current state of development on beta wiki and [[m:Talk:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing|let us know what you think]].&lt;/span&gt; 
* &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;[[m:WMDE Technical Wishes/Sub-referencing/Sign-up|Sign up here]] to get updates and/or invites to participate in user research activities.&lt;/span&gt;

&lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Deutschland|Wikimedia Deutschland]]’s [[m:Special:MyLanguage/WMDE Technical Wishes|Technical Wishes]] team is planning to bring this feature to Wikimedia wikis later this year. We will reach out to creators/maintainers of tools and templates related to references beforehand.&lt;/span&gt;

&lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;Please help us spread the message.&lt;/span&gt; --[[m:User:Johannes Richter (WMDE)|Johannes Richter (WMDE)]] ([[m:User talk:Johannes Richter (WMDE)|talk]]) 10:36, 19 August 2024 (UTC)
&lt;section end=&quot;Sub-referencing&quot;/&gt;
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johannes_Richter_(WMDE)/Sub-referencing/massmessage_list&amp;oldid=27309345 listesini kullanan Johannes Richter (WMDE)@metawiki  --&gt;

== Sign up for the language community meeting on August 30th, 15:00 UTC ==

Hi all,

The next language community meeting is scheduled in a few weeks—on August 30th at 15:00 UTC. If you're interested in joining, you can [https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Language_and_Product_Localization/Community_meetings#30_August_2024 sign up on this wiki page].

This participant-driven meeting will focus on sharing language-specific updates related to various projects, discussing technical issues related to language wikis, and working together to find possible solutions. For example, in the last meeting, topics included the Language Converter, the state of language research, updates on the Incubator conversations, and technical challenges around external links not working with special characters on Bengali sites.

Do you have any ideas for topics to share technical updates or discuss challenges? Please add agenda items to the document [https://etherpad.wikimedia.org/p/language-community-meeting-aug-2024 here] and reach out to ssethi(__AT__)wikimedia.org. We look forward to your participation!

[[Kullanıcı:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Kullanıcı mesaj:MediaWiki message delivery|mesaj]]) 23.20, 22 Ağustos 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=27183190 listesini kullanan SSethi (WMF)@metawiki  --&gt;

== Vikikitap'tan sayfa taşınması ==

Merhaba, Vikikitap'ta telifsiz bir [[:b:Cerrahi ve Ebelikte Sülfürik Etere Alternatif Yeni Bir Anestezik İlacın Tanıtımı|kitabın çevirisi]] var. Vikikaynak için daha uygun olduğunu düşünüyorum. Eğer uygun görülürse, Meta'da istekte bulunup, aktarımını sağlayabiliriz. [[Kullanıcı:Joseph|Joseph]] ([[Kullanıcı mesaj:Joseph|mesaj]]) 17.50, 27 Ağustos 2024 (UTC)

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Announcing the Universal Code of Conduct Coordinating Committee&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
:''[https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/board-elections@lists.wikimedia.org/thread/OKCCN2CANIH2K7DXJOL2GPVDFWL27R7C/ Original message at wikimedia-l]. [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement - results|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]] [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Announcement - results}}&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]''

Hello all,

The scrutineers have finished reviewing the vote and the [[m:Special:MyLanguage/Elections Committee|Elections Committee]] have certified the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election/Results|results]] for the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee/Election/2024 Special Election|Universal Code of Conduct Coordinating Committee (U4C) special election]].

I am pleased to announce the following individual as regional members of the U4C, who will fulfill a term until 15 June 2026:

* North America (USA and Canada)
** Ajraddatz

The following seats were not filled during this special election:

* Latin America and Caribbean
* Central and East Europe (CEE)
* Sub-Saharan Africa
* South Asia
* The four remaining Community-At-Large seats

Thank you again to everyone who participated in this process and much appreciation to the candidates for your leadership and dedication to the Wikimedia movement and community.

Over the next few weeks, the U4C will begin meeting and planning the 2024-25 year in supporting the implementation and review of the UCoC and Enforcement Guidelines. You can follow their work on [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Coordinating Committee|Meta-Wiki]].

On behalf of the U4C and the Elections Committee,&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

[[m:User:RamzyM (WMF)|RamzyM (WMF)]] 14.07, 2 Eylül 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=27183190 listesini kullanan RamzyM (WMF)@metawiki  --&gt;

== Sesinizi duyurun: 2024 Mütevelli Heyeti Seçiminde Oy Kullanın ! ==

&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
Herkese merhaba,

[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|2024 Mütevelli Heyeti seçimi]] için oy verme süresi başlamıştır. Yönetim Kurulundaki dört (4) koltuk için yarışan on iki (12) aday bulunmaktadır.

Adaylar hakkında daha fazla bilgi edinmek için [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024/Candidates|açıklamalarını]] ve [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Questions_for_candidates|sorulara verdikleri yanıtları]] okuyun.

Hazır olduğunuzda, oy vermek için [[Special:SecurePoll/vote/400|SecurePoll]] oylama sayfasına gidin. '''Oylama 3 Eylül 00:00 UTC'den 17 Eylül 23:59 UTC'ye kadar açıktır'''.

Oy kullanma kriterlerine uygunluğunuzu kontrol etmek için lütfen [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Voter_eligibility_guidelines|seçmen kriterleri sayfasını]]  ziyaret edin.

Saygılar,

Seçim Komitesi ve Yönetim Kurulu Seçimi Çalışma Grubu&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

[[Kullanıcı:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Kullanıcı mesaj:MediaWiki message delivery|mesaj]]) 12.15, 3 Eylül 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=27183190 listesini kullanan RamzyM (WMF)@metawiki  --&gt;

== Scholarship Applications Now Open for Wikisource Conference 2025! ==

Dear Wikimedians,

We are thrilled to announce that the Wikisource Conference is returning after a decade! It will be held from 14 to 16 February 2025 in Denpasar, Bali, Indonesia. This event will be a great opportunity for us to come together, share experiences, and discuss the future of Wikisource and its community.
We are now accepting scholarship applications for the Wikisource Conference 2025 to promote diversity and inclusion. Scholarships are open to active contributors, community members, developers, and partners involved with Wikisource or related projects.

Important Details:
* Application Period: 1 September 2024 to 20 September 2024
* Application Deadline: 20 September 2024
* Meta page: [[:m:Wikisource Conference 2025/Scholarships|Link]]

We encourage everyone who is passionate about Wikisource and interested in attending this unique gathering to apply for a scholarship. The selection committee will carefully review all applications, focusing on contributions to the Wikisource project, community engagement, and the potential impact of participation in the conference.

To apply, please fill out the [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfKU36artM5fVRFeG9GAZGhJSVFJKlACkywvE522fJ6zBf_nA/viewform scholarship application form]. We will provide updates soon for more information about the conference, including program details, speakers, and venue.

If you have any questions or need help with your application, feel free to reach out on the [[:m:Talk:Wikisource Conference 2025/Scholarships|Meta Talk page]] or email us at wikisourceconference@gmail.com.

We look forward to receiving your applications and hope to see many of you in Bali for the Wikisource Conference 2025!

Regards, 

&lt;small&gt;
Nitesh Gill

The Wikisource Conference 2025 Team
&lt;/small&gt;

[[Kullanıcı:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Kullanıcı mesaj:MediaWiki message delivery|mesaj]]) 11.14, 5 Eylül 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGill_(WMF)/lists/WS_VPs&amp;oldid=27399964 listesini kullanan Nitesh (CIS-A2K)@metawiki  --&gt;

== Vikiniz yakında sadece okunabilir olacaktır ve değişiklik yapılamayacaktır. ==

&lt;section begin=&quot;server-switch&quot;/&gt;&lt;div class=&quot;plainlinks&quot;&gt;

[[:m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|Bu mesajı başka bir dilde okuyun]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&amp;group=page-Tech%2FServer+switch&amp;language=&amp;action=page&amp;filter= {{int:please-translate}}]

[[foundation:|Wikimedia Vakfı]] veri merkezleri arasındaki geçişi test edecek. Bu geliştirmeyle Vikipedi ve diğer Vikimedya vikileri bir afet hâlinde bile hizmet verebilecek.

'''{{#time:j xg|2024-09-25|tr}}''' tarihinde bütün trafik devreye girecek Test '''[https://zonestamp.toolforge.org/{{#time:U|2024-09-25T15:00|en}} {{#time:H:i e|2024-09-25T15:00}}]''' saatlerinde başlayacak.

Maalesef bütün düzenlemeleri [[mw:Special:MyLanguage/Manual:What is MediaWiki?|MediaWiki'deki]] bazı kısıtlamalar yüzünden geçiş yaptığımız esnâda durdurmak zorundayız. Bu aksamadan dolayı özür diliyor ve gelecekte bu durumu en aza indirebilmek için çalıştığımızı belirtmek istiyoruz. 

İşlem gerçekleşmeden yarım saat önce tüm vikilerde bir uyarı görüntülenecek &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;This banner will remain visible until the end of the operation.&lt;/span&gt; 

'''Bu süre zarfında bütün vikileri okuyabilecek fakat düzenleyemeyeceksiniz.'''

*{{#time:l j xg Y|2024-09-25|tr}} günü bir saat boyunca düzenleme yapılamayacak.
*Bu süreçte değişiklik yapmaya çalışırsanız, bir hata mesajı alacaksınız. Bu süreçte hiçbir değişikliğin kaybolmamasını umuyoruz fakat bunu garanti edemiyoruz. Hata mesajı görürseniz, lütfen her şey normale dönene kadar bekleyin. Daha sonra değişikliklerinizi kaydedebileceksiniz. Fakat biz, her ihtimale karşı değişikliklerinizin bir kopyasını almanızı tavsiye ediyoruz.

''Diğer etkiler'':

*Arka plandaki işlemler yavaşlayacak ve bazıları belki de kesilecek. Kırmızı bağlantılar normalde olduğu kadar çabuk güncellenemeyebilecek. Başka bir yerde önceden bağlantısı verilmiş bir madde yaratırsanız, bağlantı alışılandan daha uzun bir süre daha kırmızı kalacak. Bazı uzun süreli betikler durdurulmak zorunda kalacak.
* Kod dağıtımlarının diğer haftalarda olduğu gibi gerçekleşmesini umuyoruz. Ancak, operasyon daha sonra bunları gerektiriyorsa, duruma göre bazı kod donmaları zamanında gerçekleşebilir.
* [[mw:Special:MyLanguage/GitLab|GitLab]] yaklaşık 90 dakika boyunca kullanılamayacak.

Bu proje ihtiyaç halinde ertelenebilir. [[wikitech:Switch_Datacenter|Plan takvimini wikitech.wikimedia.org]] adresinde okuyabilirsiniz. Herhangi bir değişiklik plan takviminde ilan edilecektir. 

'''Lütfen bu bilgiyi kendi topluluğunuzla paylaşın.'''&lt;/div&gt;&lt;section end=&quot;server-switch&quot;/&gt;

[[User:Trizek_(WMF)|Trizek_(WMF)]], 09.38, 20 Eylül 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&amp;oldid=27248326 listesini kullanan Trizek (WMF)@metawiki  --&gt;

== Scholarship Application Deadline Extended for Wikisource Conference 2025! ==

Dear Wikimedians,

This message is about the Wikisource Conference, taking place from 14 to 16 February 2025 in Denpasar, Bali, Indonesia, after a decade-long break. This conference will be a fantastic opportunity to reconnect, share insights, and discuss the future of Wikisource and its vibrant community.

In the spirit of promoting diversity and inclusion, we're pleased to inform you that the deadline for scholarship applications has been '''extended to 29 September 2024'''.

If you still need to apply, please [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfKU36artM5fVRFeG9GAZGhJSVFJKlACkywvE522fJ6zBf_nA/viewform fill out the application form].

For any questions or assistance, feel free to contact us via the [[:m:Talk:Wikisource Conference 2025|Meta Talk page]] or by email at wikisourceconference@gmail.com.

We look forward to your applications and hope to see you at the Wikisource Conference 2025!

Thank you [[Kullanıcı:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Kullanıcı mesaj:MediaWiki message delivery|mesaj]]) 13.32, 20 Eylül 2024 (UTC)

Wikisource Conference 2025 Scholarship Team
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGill_(WMF)/lists/WS_VPs&amp;oldid=27416045 listesini kullanan Nitesh (CIS-A2K)@metawiki  --&gt;

== 'Wikidata item' link is moving. Find out where... ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;&lt;i&gt;Apologies for cross-posting in English. Please consider translating this message.&lt;/i&gt;{{tracked|T66315}}

Hello everyone, a small change will soon be coming to the user-interface of your Wikimedia project.
The [[d:Q16222597|Wikidata item]] [[w:|sitelink]] currently found under the &lt;span style=&quot;color: #54595d;&quot;&gt;&lt;u&gt;''General''&lt;/u&gt;&lt;/span&gt; section of the '''Tools''' sidebar menu will move into the &lt;span style=&quot;color: #54595d;&quot;&gt;&lt;u&gt;''In Other Projects''&lt;/u&gt;&lt;/span&gt; section.

We would like the Wiki communities feedback so please let us know or ask questions on the   [[m:Talk:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|Discussion page]] before we enable the change which can take place October 4 2024, circa 15:00 UTC+2.
More information can be found on [[m:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|the project page]].&lt;br&gt;&lt;br&gt;We welcome your feedback and questions.&lt;br&gt; [[Kullanıcı:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Kullanıcı mesaj:MediaWiki message delivery|mesaj]]) 18.57, 27 Eylül 2024 (UTC)
&lt;/div&gt;
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Danny_Benjafield_(WMDE)/MassMessage_Test_List&amp;oldid=27524260 listesini kullanan Danny Benjafield (WMDE)@metawiki  --&gt;

== Final Reminder: Wikisource Conference 2025 Scholarship Deadline ==

Dear Wikimedians,

This is a final reminder that the scholarship application deadline for the Wikisource Conference 2025 is 29 September 2024. The conference will take place from 14-16 February 2025 in Denpasar, Bali, Indonesia, after a decade-long break.

If you haven’t applied yet, please do so by completing the scholarship [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfKU36artM5fVRFeG9GAZGhJSVFJKlACkywvE522fJ6zBf_nA/viewform application form] by 11:59 AM UTC, 29th September 2024. 

For any questions, reach out via the Meta Talk page or email us at wikisourceconference@gmail.com.

We look forward to your participation!

Regards,
Wikisource Conference 2025 Scholarship Team

[[Kullanıcı:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Kullanıcı mesaj:MediaWiki message delivery|mesaj]]) 17.31, 29 Eylül 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:SGill_(WMF)/lists/WS_VPs&amp;oldid=27416045 listesini kullanan Nitesh (CIS-A2K)@metawiki  --&gt;

== Invitation to Participate in Wiki Loves Ramadan Community Engagement Survey ==

Dear all,

Apologies for writing in English. Please help to translate in your language.
We are excited to announce the upcoming [[m:Wiki Loves Ramadan|Wiki Loves Ramadan]] event, a global initiative aimed at celebrating Ramadan by enriching Wikipedia and its sister projects with content related to this significant time of year. As we plan to organize this event globally, your insights and experiences are crucial in shaping the best possible participation experience for the community.

To ensure that Wiki Loves Ramadan is engaging, inclusive, and impactful, we kindly invite you to participate in our community engagement survey. Your feedback will help us understand the needs of the community, set the event's focus, and guide our strategies for organizing this global event.

Survey link: https://forms.gle/f66MuzjcPpwzVymu5

Please take a few minutes to share your thoughts. Your input will make a difference!

Thank you for being a part of our journey to make Wiki Loves Ramadan a success.


Warm regards,

User:ZI Jony 03.20, 6 Ekim 2024 (UTC)

Wiki Loves Ramadan Organizing Team
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&amp;oldid=27510935 listesini kullanan ZI Jony@metawiki  --&gt;

== Wikimedia Vakfı 2024 Mütevelli Heyeti seçimlerinin ilk sonuçları ==

&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
Herkese merhaba,

[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2024|Wikimedia Vakfı 2024 Mütevelli Heyeti seçimine]] katılan herkese teşekkür ederiz. 180'ten fazla viki projesinden 6000'ye fazla topluluk üyesi oy kullandı.

Aşağıdaki dört aday en çok oyu aldı:

# [[User:Kritzolina|Christel Steigenberger]]
# [[User:Nadzik|Maciej Artur Nadzikiewicz]]
# [[User:Victoria|Victoria Doronina]]
# [[User:Laurentius|Lorenzo Losa]]

Bu adaylar oylama sonucunda sıralamaya girmiş olsalar da, halen Mütevelli Heyeti'ne atamalarının yapılması gerekmektedir. Bunun için geçmiş kontrolünden başarıyla geçmeleri ve İç Tüzükte belirtilen nitelikleri karşılamaları gerekir. Yeni mütevelliler Aralık 2024'te yapılacak bir sonraki Yönetim Kurulu toplantısında atanacaktır.

[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2024/Results|Sonuçlar hakkında daha fazla bilgiyi Meta-Wiki'de okuyabilirsiniz.]]

Saygılar,

Seçim Komitesi ve Yönetim Kurulu Seçimi Çalışma Grubu

&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;

[[User:MPossoupe_(WMF)|MPossoupe_(WMF)]] 08.26, 14 Ekim 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=27183190 listesini kullanan MPossoupe (WMF)@metawiki  --&gt;

== &lt;span lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;Seeking volunteers to join several of the movement’s committees&lt;/span&gt; ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
Each year, typically from October through December, several of the movement’s committees seek new volunteers. 

Read more about the committees on their Meta-wiki pages:
* [[m:Special:MyLanguage/Affiliations_Committee|Affiliations Committee (AffCom)]]
* [[m:Special:MyLanguage/Ombuds_commission|Ombuds commission (OC)]]
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation/Legal/Community Resilience and Sustainability/Trust and Safety/Case Review Committee|Case Review Committee (CRC)]]

Applications for the committees open on 16 October 2024. Applications for the Affiliations Committee close on 18 November 2024, and applications for the Ombuds commission and the Case Review Committee close on 2 December 2024. Learn how to apply by [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation/Legal/Committee_appointments|visiting the appointment page on Meta-wiki]]. Post to the talk page or email [mailto:cst@wikimedia.org cst@wikimedia.org] with any questions you may have.

For the Committee Support team,
&lt;section end=&quot;announcement-content&quot; /&gt;
&lt;/div&gt;

-- [[m:User:Keegan (WMF)|Keegan (WMF)]] ([[m:User talk:Keegan (WMF)|talk]]) 23.09, 16 Ekim 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&amp;oldid=27601062 listesini kullanan Keegan (WMF)@metawiki  --&gt;

== 'Wikidata item' link is moving, finally. ==

Hello everyone, I previously wrote on the 27th September to advise that the ''Wikidata item'' sitelink will change places in the sidebar menu, moving from the '''General''' section into the '''In Other Projects''' section. The scheduled rollout date of 04.10.2024 was delayed due to a necessary request for Mobile/MinervaNeue skin. I am happy to inform that the global rollout can now proceed and will occur later today, 22.10.2024 at 15:00 UTC-2. [[m:Talk:Wikidata_For_Wikimedia_Projects/Projects/Move_Wikidata_item_link|Please let us know]] if you notice any problems or bugs after this change. There should be no need for null-edits or purging cache for the changes to occur. Kind regards, -[[m:User:Danny Benjafield (WMDE)|Danny Benjafield (WMDE)]] 11.29, 22 Ekim 2024 (UTC)
&lt;!-- Mesajı gönderen kullanıcı: https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Danny_Benjafield_(WMDE)/MassMessage_Test_List&amp;oldid=27535421 listesini kullanan Danny Benjafield (WMDE)@metawiki  --&gt;</text>
      <sha1>i9ijrd31nbfis3ayb5q2us8yu7x633u</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Vikikaynak:Değişiklik sayılarına göre kullanıcılar listesi</title>
    <ns>4</ns>
    <id>26348</id>
    <revision>
      <id>168341</id>
      <parentid>168288</parentid>
      <timestamp>2024-10-21T21:40:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>YBot</username>
        <id>13050</id>
      </contributor>
      <comment>Güncelleme</comment>
      <origin>168341</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7764" sha1="aw22863f7ga17s84n2lcp6lg5o0e0dq" xml:space="preserve">{{/begin}}

&lt;center&gt;
{| class=&quot;wikitable&quot;
! #
! Kullanıcı
! Değişiklik sayısı
! Kullanıcı grupları
|-
| 1
| [[Kullanıcı:Satirdan kahraman|Satirdan kahraman]]
| align=&quot;center&quot; | 31.606
| hizmetli
|-
| 2
| [[Kullanıcı:Justinianus|Justinianus]]
| align=&quot;center&quot; | 10.871
| 
|-
| 3
| [[Kullanıcı:Kibele|Kibele]]
| align=&quot;center&quot; | 8.537
| 
|-
| 4
| [[Kullanıcı:Nosferatü|Nosferatü]]
| align=&quot;center&quot; | 6.939
| 
|-
| 5
| [[Kullanıcı:Victor Trevor|Victor Trevor]]
| align=&quot;center&quot; | 4.472
| 
|-
| 6
| [[Kullanıcı:Samizambak|Samizambak]]
| align=&quot;center&quot; | 4.220
| 
|-
| 7
| [[Kullanıcı:YBot|YBot]]
| align=&quot;center&quot; | 3.719
| 
|-
| 8
| [[Kullanıcı:Seksen iki yüz kırk beş|Seksen iki yüz kırk beş]]
| align=&quot;center&quot; | 2.938
| 
|-
| 9
| [[Kullanıcı:𐰇𐱅𐰚𐰤|𐰇𐱅𐰚𐰤]]
| align=&quot;center&quot; | 2.796
| 
|-
| 10
| [[Kullanıcı:Iskenderbalas|Iskenderbalas]]
| align=&quot;center&quot; | 2.670
| 
|-
| 11
| [[Kullanıcı:Egemensen|Egemensen]]
| align=&quot;center&quot; | 2.553
| 
|-
| 12
| [[Kullanıcı:Vikiolog|Vikiolog]]
| align=&quot;center&quot; | 2.278
| 
|-
| 13
| [[Kullanıcı:Tarih|Tarih]]
| align=&quot;center&quot; | 2.218
| 
|-
| 14
| [[Kullanıcı:Absar|Absar]]
| align=&quot;center&quot; | 1.838
| 
|-
| 15
| [[Kullanıcı:Suelnur|Suelnur]]
| align=&quot;center&quot; | 1.737
| 
|-
| 16
| [[Kullanıcı:Selahattin ilhan|Selahattin ilhan]]
| align=&quot;center&quot; | 1.480
| 
|-
| 17
| [[Kullanıcı:Ahmet Turhan|Ahmet Turhan]]
| align=&quot;center&quot; | 1.361
| 
|-
| 18
| [[Kullanıcı:Kutsalyolcusu|Kutsalyolcusu]]
| align=&quot;center&quot; | 1.278
| 
|-
| 19
| [[Kullanıcı:Pinar|Pinar]]
| align=&quot;center&quot; | 1.034
| 
|-
| 20
| [[Kullanıcı:Kurmanbek|Kurmanbek]]
| align=&quot;center&quot; | 994
| 
|-
| 21
| [[Kullanıcı:Felecita|Felecita]]
| align=&quot;center&quot; | 940
| 
|-
| 22
| [[Kullanıcı:Elvorix|Elvorix]]
| align=&quot;center&quot; | 857
| 
|-
| 23
| [[Kullanıcı:Sabri76|Sabri76]]
| align=&quot;center&quot; | 815
| 
|-
| 24
| [[Kullanıcı:Maderibeyza|Maderibeyza]]
| align=&quot;center&quot; | 758
| 
|-
| 25
| [[Kullanıcı:3210|3210]]
| align=&quot;center&quot; | 721
| 
|-
| 26
| [[Kullanıcı:Aybeg|Aybeg]]
| align=&quot;center&quot; | 589
| 
|-
| 27
| [[Kullanıcı:ToprakM|ToprakM]]
| align=&quot;center&quot; | 566
| arayüz yöneticisi
|-
| 28
| [[Kullanıcı:Osmanlı98|Osmanlı98]]
| align=&quot;center&quot; | 564
| 
|-
| 29
| [[Kullanıcı:Srhat|Srhat]]
| align=&quot;center&quot; | 553
| 
|-
| 30
| [[Kullanıcı:Mereyü|Mereyü]]
| align=&quot;center&quot; | 528
| 
|-
| 31
| [[Kullanıcı:Dr.Suskun|Dr.Suskun]]
| align=&quot;center&quot; | 511
| 
|-
| 32
| [[Kullanıcı:Yeni hesap|Yeni hesap]]
| align=&quot;center&quot; | 482
| 
|-
| 33
| [[Kullanıcı:Oğuzhan|Oğuzhan]]
| align=&quot;center&quot; | 478
| 
|-
| 34
| [[Kullanıcı:Etrüsk~trwikisource|Etrüsk~trwikisource]]
| align=&quot;center&quot; | 437
| 
|-
| 35
| [[Kullanıcı:Fuzûlî~trwikisource|Fuzûlî~trwikisource]]
| align=&quot;center&quot; | 427
| 
|-
| 36
| [[Kullanıcı:Bizim Kafkasya|Bizim Kafkasya]]
| align=&quot;center&quot; | 427
| 
|-
| 37
| [[Kullanıcı:Rateslines~trwikisource|Rateslines~trwikisource]]
| align=&quot;center&quot; | 418
| 
|-
| 38
| [[Kullanıcı:Hasan Sami|Hasan Sami]]
| align=&quot;center&quot; | 407
| 
|-
| 39
| [[Kullanıcı:Pinarsan83|Pinarsan83]]
| align=&quot;center&quot; | 384
| 
|-
| 40
| [[Kullanıcı:Pathoschild|Pathoschild]]
| align=&quot;center&quot; | 382
| 
|-
| 41
| [[Kullanıcı:CandalBot|CandalBot]]
| align=&quot;center&quot; | 339
| 
|-
| 42
| [[Kullanıcı:Reality006|Reality006]]
| align=&quot;center&quot; | 338
| 
|-
| 43
| [[Kullanıcı:Aksoy61|Aksoy61]]
| align=&quot;center&quot; | 327
| 
|-
| 44
| [[Kullanıcı:Kadı|Kadı]]
| align=&quot;center&quot; | 325
| 
|-
| 45
| [[Kullanıcı:Vito Genovese|Vito Genovese]]
| align=&quot;center&quot; | 317
| 
|-
| 46
| [[Kullanıcı:Homonihilis|Homonihilis]]
| align=&quot;center&quot; | 306
| 
|-
| 47
| [[Kullanıcı:Cekli829|Cekli829]]
| align=&quot;center&quot; | 301
| 
|-
| 48
| [[Kullanıcı:Ömer faruk çakmak|Ömer faruk çakmak]]
| align=&quot;center&quot; | 296
| 
|-
| 49
| [[Kullanıcı:Magurale|Magurale]]
| align=&quot;center&quot; | 295
| 
|-
| 50
| [[Kullanıcı:Uncitoyen|Uncitoyen]]
| align=&quot;center&quot; | 283
| 
|-
| 51
| [[Kullanıcı:Mustafahoca|Mustafahoca]]
| align=&quot;center&quot; | 252
| 
|-
| 52
| [[Kullanıcı:Mustafa MVC|Mustafa MVC]]
| align=&quot;center&quot; | 248
| 
|-
| 53
| [[Kullanıcı:Evrifaessa|Evrifaessa]]
| align=&quot;center&quot; | 246
| 
|-
| 54
| [[Kullanıcı:Ali Karacan~trwikisource|Ali Karacan~trwikisource]]
| align=&quot;center&quot; | 240
| 
|-
| 55
| [[Kullanıcı:Oğuz256~trwikisource|Oğuz256~trwikisource]]
| align=&quot;center&quot; | 236
| 
|-
| 56
| [[Kullanıcı:Koraman~trwikisource|Koraman~trwikisource]]
| align=&quot;center&quot; | 224
| 
|-
| 57
| [[Kullanıcı:Takabeg|Takabeg]]
| align=&quot;center&quot; | 221
| 
|-
| 58
| [[Kullanıcı:Demirci74|Demirci74]]
| align=&quot;center&quot; | 218
| 
|-
| 59
| [[Kullanıcı:YG1|YG1]]
| align=&quot;center&quot; | 218
| 
|-
| 60
| [[Kullanıcı:Gökhan~trwikisource|Gökhan~trwikisource]]
| align=&quot;center&quot; | 215
| 
|-
| 61
| [[Kullanıcı:Zohak|Zohak]]
| align=&quot;center&quot; | 206
| 
|-
| 62
| [[Kullanıcı:Gülşah|Gülşah]]
| align=&quot;center&quot; | 192
| 
|-
| 63
| [[Kullanıcı:Ugur Basak|Ugur Basak]]
| align=&quot;center&quot; | 191
| 
|-
| 64
| [[Kullanıcı:NKOzi|NKOzi]]
| align=&quot;center&quot; | 187
| 
|-
| 65
| [[Kullanıcı:Meryem Yazıcı|Meryem Yazıcı]]
| align=&quot;center&quot; | 185
| 
|-
| 66
| [[Kullanıcı:Harosman|Harosman]]
| align=&quot;center&quot; | 185
| 
|-
| 67
| [[Kullanıcı:Saltinbas|Saltinbas]]
| align=&quot;center&quot; | 183
| 
|-
| 68
| [[Kullanıcı:Alikıroğlu6163|Alikıroğlu6163]]
| align=&quot;center&quot; | 183
| 
|-
| 69
| [[Kullanıcı:Khodemhuck|Khodemhuck]]
| align=&quot;center&quot; | 182
| 
|-
| 70
| [[Kullanıcı:Samsen|Samsen]]
| align=&quot;center&quot; | 176
| 
|-
| 71
| [[Kullanıcı:Noyder~trwikisource|Noyder~trwikisource]]
| align=&quot;center&quot; | 174
| 
|-
| 72
| [[Kullanıcı:Mezireli61|Mezireli61]]
| align=&quot;center&quot; | 172
| 
|-
| 73
| [[Kullanıcı:Ahmetaslan~trwikisource|Ahmetaslan~trwikisource]]
| align=&quot;center&quot; | 172
| 
|-
| 74
| [[Kullanıcı:İsmetaydin~trwikisource|İsmetaydin~trwikisource]]
| align=&quot;center&quot; | 168
| 
|-
| 75
| [[Kullanıcı:Viki|Viki]]
| align=&quot;center&quot; | 166
| 
|-
| 76
| [[Kullanıcı:Kuzeyli Adam|Kuzeyli Adam]]
| align=&quot;center&quot; | 163
| 
|-
| 77
| [[Kullanıcı:Alikıroğlu|Alikıroğlu]]
| align=&quot;center&quot; | 161
| 
|-
| 78
| [[Kullanıcı:HakanIST|HakanIST]]
| align=&quot;center&quot; | 155
| 
|-
| 79
| [[Kullanıcı:St. Doggo|St. Doggo]]
| align=&quot;center&quot; | 149
| 
|-
| 80
| [[Kullanıcı:Hazan|Hazan]]
| align=&quot;center&quot; | 137
| 
|-
| 81
| [[Kullanıcı:Can Kedi|Can Kedi]]
| align=&quot;center&quot; | 137
| 
|-
| 82
| [[Kullanıcı:Araz Yaquboglu|Araz Yaquboglu]]
| align=&quot;center&quot; | 125
| 
|-
| 83
| [[Kullanıcı:AhmetÇavuş|AhmetÇavuş]]
| align=&quot;center&quot; | 121
| 
|-
| 84
| [[Kullanıcı:Recep64|Recep64]]
| align=&quot;center&quot; | 117
| 
|-
| 85
| [[Kullanıcı:タチコマ robot|タチコマ robot]]
| align=&quot;center&quot; | 111
| 
|-
| 86
| [[Kullanıcı:Vagobot|Vagobot]]
| align=&quot;center&quot; | 106
| 
|-
| 87
| [[Kullanıcı:Kuzey 75|Kuzey 75]]
| align=&quot;center&quot; | 103
| 
|-
| 88
| [[Kullanıcı:Oyhan Hasan Bıldırki|Oyhan Hasan Bıldırki]]
| align=&quot;center&quot; | 102
| 
|-
| 89
| [[Kullanıcı:Neslihan Bilgili|Neslihan Bilgili]]
| align=&quot;center&quot; | 101
| 
|-
| 90
| [[Kullanıcı:SessizZurna|SessizZurna]]
| align=&quot;center&quot; | 99
| 
|-
| 91
| [[Kullanıcı:Vikiyazar|Vikiyazar]]
| align=&quot;center&quot; | 96
| 
|-
| 92
| [[Kullanıcı:Kübra uzuntaş|Kübra uzuntaş]]
| align=&quot;center&quot; | 95
| 
|-
| 93
| [[Kullanıcı:Rornaof|Rornaof]]
| align=&quot;center&quot; | 92
| 
|-
| 94
| [[Kullanıcı:Özlem malkoç|Özlem malkoç]]
| align=&quot;center&quot; | 90
| 
|-
| 95
| [[Kullanıcı:Burak Kara|Burak Kara]]
| align=&quot;center&quot; | 85
| 
|-
| 96
| [[Kullanıcı:CommonsDelinker|CommonsDelinker]]
| align=&quot;center&quot; | 84
| 
|-
| 97
| [[Kullanıcı:EmausBot|EmausBot]]
| align=&quot;center&quot; | 84
| 
|-
| 98
| [[Kullanıcı:Alpfa|Alpfa]]
| align=&quot;center&quot; | 77
| 
|-
| 99
| [[Kullanıcı:Dilekisildar|Dilekisildar]]
| align=&quot;center&quot; | 76
| 
|-
| 100
| [[Kullanıcı:EVula|EVula]]
| align=&quot;center&quot; | 76
| 
|}
&lt;/center&gt;</text>
      <sha1>aw22863f7ga17s84n2lcp6lg5o0e0dq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Cumhuriyet Marşı (Cumhuriyet, Cumhuriyet En Güzel Şey Hürriyet)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>43293</id>
    <revision>
      <id>168314</id>
      <parentid>166137</parentid>
      <timestamp>2024-10-21T17:59:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>88.241.32.125</ip>
      </contributor>
      <origin>168314</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1084" sha1="50nt7dhe3m17w058ejfzie8qpwa4sbf" xml:space="preserve">{{eser başlığı
| önceki      =
| sonraki     =
| başlık      =Cumhuriyet Marşı
| bölüm       =
| eser sahibi =Zati Arca
| çevirmen    =
| notlar      =
}}

&lt;poem&gt;Cumhuriyet,cumhuriyet
En güzel şey hürriyet.
Nice zahmet,nice emek
Verdi sana bu millet.

Gazimin sen en büyük bir
Yadigarısın bana
Nice zahmet,nice emek
Verdi sana bu millet

Dalgalansın her tarafta
Şanlı Türk’ün bayrağı
Korumaktır ve yüceltmek
Azmimiz bu toprağı

Bu vatan hiç sensiz olmaz
Ey güzel Cumhuriyet
Milletim öyle demişti
Ya ölüm ya hürriyet&lt;/poem&gt;


{{eser son|kaynak={{Web kaynağı | url = https://dho.msu.edu.tr/sayfalar/00_Anasayfa/numpagesDB/page0005_marslar/sozler/17.CUMHUR%C4%B0YET%20MAR%C5%9EI.pdf | başlık = Cumhuriyet Marşı | yayıncı = dho.msu.edu.tr | erişimtarihi = 7 Şubat 2024 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20220320032605/https://dho.msu.edu.tr/sayfalar/00_Anasayfa/numpagesDB/page0005_marslar/sozler/17.CUMHUR%C4%B0YET%20MAR%C5%9EI.pdf | arşivtarihi = 20 Mart 42 KONYALI BTS 26 CAN DEVECİ HAYAT DEVAM EDİYOR 

[[Kategori:Marşlar]]</text>
      <sha1>50nt7dhe3m17w058ejfzie8qpwa4sbf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>168316</id>
      <parentid>168314</parentid>
      <timestamp>2024-10-21T18:00:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>88.241.32.125</ip>
      </contributor>
      <origin>168316</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1012" sha1="6s1krot01vz1fm107p5t56haziyq392" xml:space="preserve">{{eser başlığı
| önceki      =
| sonraki     =
| başlık      =Cumhuriyet Marşı
| bölüm       =
| eser sahibi =Zati Arca
| çevirmen    =
| notlar      =
}}

&lt;poem&gt;Cumhuriyet,cumhuriyet
En güzel şey hürriyet.
Nice zahmet,nice emek
Verdi sana bu millet.

Gazimin sen en büyük bir
Yadigarısın bana
Nice zahmet,nice emek
Verdi sana bu millet

Dalgalansın her tarafta
Şanlı Türk’ün bayrağı
Korumaktır ve yüceltmek
Azmimiz bu toprağı

Bu vatan hiç sensiz olmaz
Ey güzel Cumhuriyet
Milletim öyle demişti
Ya ölüm ya hürriyet&lt;/poem&gt;


{{eser son|kaynak={{Web kaynağı | url = https://dho.msu.edu.tr/sayfalar/00_Anasayfa/numpagesDB/page0005_marslar/sozler/17.CUMHUR%C4%B0YET%20MAR%C5%9EI.pdf | başlık = Cumhuriyet Marşı | yayıncı = dho.msu.edu.tr | erişimtarihi = 7 Şubat 2024 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20220320032605/https://dho.msu.edu.tr/sayfalar/00_Anasayfa/numpagesDB/page0005_marslar/sozler/17.CUMHUR%C4%B0YET%20MAR%C5%9EI.pdf | 


[[Kategori:Marşlar]]</text>
      <sha1>6s1krot01vz1fm107p5t56haziyq392</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>168317</id>
      <parentid>168316</parentid>
      <timestamp>2024-10-21T18:02:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Tanbiruzzaman</username>
        <id>21843</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[Special:Contributions/88.241.32.125|88.241.32.125]] ([[User talk:88.241.32.125|mesaj]]) tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, [[User:YBot|YBot]] tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi</comment>
      <origin>166137</origin>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1095" sha1="3kzg3h76s0jls48x0v9l99lvtj56r7c" xml:space="preserve">{{eser başlığı
| önceki      =
| sonraki     =
| başlık      =Cumhuriyet Marşı
| bölüm       =
| eser sahibi =Zati Arca
| çevirmen    =
| notlar      =
}}

&lt;poem&gt;Cumhuriyet,cumhuriyet
En güzel şey hürriyet.
Nice zahmet,nice emek
Verdi sana bu millet.

Gazimin sen en büyük bir
Yadigarısın bana
Nice zahmet,nice emek
Verdi sana bu millet

Dalgalansın her tarafta
Şanlı Türk’ün bayrağı
Korumaktır ve yüceltmek
Azmimiz bu toprağı

Bu vatan hiç sensiz olmaz
Ey güzel Cumhuriyet
Milletim öyle demişti
Ya ölüm ya hürriyet&lt;/poem&gt;


{{eser son|kaynak={{Web kaynağı | url = https://dho.msu.edu.tr/sayfalar/00_Anasayfa/numpagesDB/page0005_marslar/sozler/17.CUMHUR%C4%B0YET%20MAR%C5%9EI.pdf | başlık = Cumhuriyet Marşı | yayıncı = dho.msu.edu.tr | erişimtarihi = 7 Şubat 2024 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20220320032605/https://dho.msu.edu.tr/sayfalar/00_Anasayfa/numpagesDB/page0005_marslar/sozler/17.CUMHUR%C4%B0YET%20MAR%C5%9EI.pdf | arşivtarihi = 20 Mart 2022}}|telif={{KM-Türkiye}}}}

[[Kategori:Türkçe şiirler]]
[[Kategori:Marşlar]]</text>
      <sha1>3kzg3h76s0jls48x0v9l99lvtj56r7c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/3</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44076</id>
    <revision>
      <id>168291</id>
      <timestamp>2024-10-21T13:08:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168291</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="218" sha1="j42g5te1xy1jnit5y8kayczfhdis8ws" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;&lt;big&gt;'''Fındık
Dalda
Kalmaz'''&lt;/big&gt;

'''Koronavirüs Salgınının
Mevsimlik Gezici
Tarım İşçileri ve
Onların Çocuklarının
Fındık Hasadına
Katılımına Olası
Etkileri ve Önlemler
Hızlı Araştırma'''&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>j42g5te1xy1jnit5y8kayczfhdis8ws</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/4</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44077</id>
    <revision>
      <id>168292</id>
      <timestamp>2024-10-21T16:37:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168292</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1286" sha1="j9y4lklpbxj7jjt7c3qeyznk6cw4vjk" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;'''Koronavirüs Salgınının Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri ve Onların Çocuklarının Fındık Hasadına Katılımına Olası Etkileri ve Önlemler'''

'''&lt;big&gt;Hızlı Araştırma&lt;/big&gt;'''

'''Raporu hazırlayanlar

'''Dr. Besim Can Zırh
Özgür Çetinkaya
Selin Ayaeş
Ayşe Özsoy
İlke Öztürk
Ertan Karabıyık

'''Proje Yöneticisi'''

Ertan Karabıyık

'''Proje Asistanı'''

İlke Öztürk

'''Katkı verenler'''

Şöhret Baltaş (Türkçe düzelti)

'''Kapak Fotoğrafı'''

Aşkın Ada Karabıyık

'''Fotoğraflar'''

Vedat Arık

'''Tasarım'''

Kurtuluş Karaşın Grafik Tasarım

'''Yayın Tarihi
'''
Haziran, 2020

Bu yayın bir kamu malıdır. Bir kısmından veya tamamından alıntı yapılabilmesi ve çoğaltılabilmesi için
Kalkınma Atölyesi Kooperatifi’nden izin alınmasına gerek yoktur.

Bu Rapor Ferrero Fındık A.Ş. mali desteği ile hazırlanmıştır. Raporun içeriği tamamen Kalkınma Atölyesi
Kooperatifi’nin sorumluluğundadır. Rapordaki ifadeler Kalkınma Atölyesi Kooperatifi’nin kendi görüşleri olup,
Ferrero Fındık A.Ş.’nin politikalarını ve görüşlerini yansıtmamaktadır.

www.ka.org.tr

info@ka.org.tr

kalkinmatolyesi

Çankaya Mah. Üsküp Cad. 16/14 Çankaya - Ankara / (541) 457 31 90

kalkinmaatolyesi&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>j9y4lklpbxj7jjt7c3qeyznk6cw4vjk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/6</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44078</id>
    <revision>
      <id>168293</id>
      <timestamp>2024-10-21T16:40:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168293</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4403" sha1="gg21ou18wzo7masy1lpjm5477ocekea" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;İçindekiler

Kısaltmalar..........................................................................................................................................................................8
Tablolar-Grafikler-Haritalar................................................................................................................................................9
ÖNSÖZ...............................................................................................................................................................................10
YÖNETİCİ ÖZETİ................................................................................................................................................................13
GİRİŞ..................................................................................................................................................................................19
Araştırmanın Amacı.....................................................................................................................................................22
Araştırma Yöntemi ve Örneklemi.................................................................................................................................23
Araştırmanın Sınırlılıkları..............................................................................................................................................27
BÖLÜM 1
Dünyada Virüs Salgını Sürecinde Tarımsal Üretimde Yaşananlar ve Fındık Üretimi.......................................................29
BÖLÜM 2
Türkiye’de Fındık Üretimi ve Fındık Hasadında Mevsimlik Gezici Tarım İşçiliği..............................................................41
Türkiye’de Fındık Üretimi Hakkında Kısa Bir Değerlendirme.......................................................................................41
Fındık Tedarik Zinciri; Fındık Bahçesinden Tüketiciye.................................................................................................43
Fındık Hasadında Mevsimlik Tarım İşçiliği..................................................................................................................46
BÖLÜM 3
Türkiye’de Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri Hakkında Virüs Salgını Tedbir Kararları.......................................................49
BÖLÜM 4
Hızlı Araştırma Bulguları...................................................................................................................................................65
Tarım Aracıları.............................................................................................................................................................65
Fındık Öncesi Çalışma Durumu...................................................................................................................................69
Fındık Hasadına Yönelik Mevcut Durum......................................................................................................................70
Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerinin Ulaşım Durumu.....................................................................................................71
2020 Yılı Fındık Hasat Sezonuna Dair İşçi Ücreti Beklentileri......................................................................................72
Konaklama Ortamına Dair İhtiyaçlar...........................................................................................................................75
Çalışma Ortamına Dair İhtiyaçlar................................................................................................................................77
Fındık Bahçe Sahiplerine Yönelik Genel Bulgular........................................................................................................78
Mevsimlik Tarım İşçilerinin Çalışma Süreleri ve Ücretler............................................................................................80
Tarım Aracıları ve Mevsimlik Gezici Tarım İşçileriyle İlişkiler......................................................................................82
Konaklama, Temel İhtiyaçlar ve Ulaşım......................................................................................................................83

6&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>gg21ou18wzo7masy1lpjm5477ocekea</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/7</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44079</id>
    <revision>
      <id>168294</id>
      <timestamp>2024-10-21T16:40:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168294</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4891" sha1="8iz27373s6mz1zj7xue5h4s3ir8o43t" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;Salgın ve 2020 Yılı Fındık Hasadına Yönelik Planlama ve Düşünceler........................................................................83
Salgınla İlgili Alınan Kararlara Dair Düşünceler...........................................................................................................84
Makine Kullanımı ve Hasat İçin Yeni Teknikler............................................................................................................86
Kamu Kuruluşları ve Firmalardan Beklentiler..............................................................................................................87
Kurumsal Görüşmeler..................................................................................................................................................88
Fındık Hasadı Öncesi Bekleyiş…..................................................................................................................................91
Seyahat Kısıtlamalarının Maliyetlere Yansımasıyla İlgili Görüşler...............................................................................92
İşgücü İhtiyacının Anlaşılması.....................................................................................................................................93
İşçi Gelmezse…............................................................................................................................................................95
Hasatta Yeni Yöntemler: Makineleşme ve File/Tül Kullanımı......................................................................................99
Fındık Hasadında Çocuk İşçiliği.................................................................................................................................101
Tedbirler Neler Olacak/Olmalı ve Kim Ne Yapabilir/Yapmalı?...................................................................................103
Salgın Koşullarının Doğurabileceği Yeni Olanaklar....................................................................................................106
BÖLÜM 5
Genel Değerlendirme.......................................................................................................................................................111
BÖLÜM 6
Virüs Salgını Sürecinde Fındık Hasadına Katılacak Mevsimlik Gezici Tarım İşçilerine Dair Öneriler...........................119
Bilgiye kolay erişim ve uygulamaların denetimi konusunda işbirliği ve koordinasyon..............................................120
Şehirlerarası ve şehir içi ulaşım koşullarının düzenlenmesi......................................................................................121
Çalışma alanlarındaki şartların iyileştirilmesi............................................................................................................122
Konaklama ve yaşam alanlarının iyileştirilmesi.........................................................................................................123
Bitkisel üretim sürecine katılan mevsimlik gezici tarım işçileri ve ailelerine destek paketi oluşturulması...............125
KAYNAKÇA......................................................................................................................................................................126
EKLER...............................................................................................................................................................................130
1. Tarım Aracısı Anketi...............................................................................................................................................131
2. Fındık Bahçe Sahibi Anketi....................................................................................................................................139
3. Kamu Kurumu Görüşme Soruları...........................................................................................................................144
4. Firma Görüşme Soruları........................................................................................................................................145
5. Sivil Toplum Kuruluşları Görüşme Soruları............................................................................................................148
6. Akademisyen Görüşme Soruları............................................................................................................................150
7. Ziraat Odası Görüşme Soruları..............................................................................................................................152
8. Fındık Bahçe Sahibi Veri Toplama Matrisi ............................................................................................................154

7&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>8iz27373s6mz1zj7xue5h4s3ir8o43t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/9</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44080</id>
    <revision>
      <id>168295</id>
      <timestamp>2024-10-21T16:40:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168295</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4598" sha1="1htgkv861oi5n9gpnr11a4m2iszf6p1" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;Tablolar
T1

Fındık bahçe büyüklüğüne göre ilçe bazında iletişim bilgisi talep edilen üretici sayısı............................................24

T2

Fındık bahçesi büyüklüğüne göre il bazında görüşme yapılan bahçe sahipleri sayısı..............................................25

T3

Kurumsal görüşmelerin illere göre dağılımı (sayı)....................................................................................................26

T4

Tarım aracılarının fındık hasadında çalışmayı düşündükleri iller..............................................................................67

T5

Fındık Bahçe Sahipleri İle Anlaşma Durumu.............................................................................................................70

T6

Ulaşım giderlerini kim karşılar?.................................................................................................................................71

T7

Tarım aracılarının işçi götürecekleri illere göre fındık hasat yevmiye tahminleri......................................................75

T8

Konaklama alanında ihtiyaçlar..................................................................................................................................76

T9

Çalışma ortamında ihtiyaçlar....................................................................................................................................77

T10 Bahçeye ulaşım yöntemleri.......................................................................................................................................78
T11 Aracıların doğrudan aranarak bilgilendirilme durumu...............................................................................................78
T12 Görüşme yapılan bahçe sahiplerinin ortalama yaşı, bahçe büyüklüğü ve 2019 yılı fındık üretimleri.......................79
T13 2019 yılı fındık hasat yevmiyeleri ile 2020 yılında beklenen yevmiyeler (TL)............................................................81

Grafikler
G1

Kurumsal görüşmelerin illere göre dağılımı (sayı)....................................................................................................26

G2

Türkiye’de fındık yetiştirme alanları, üretimin yıllara göre değişimi ve dekar başına verim (2010-2019).................41

G3

Fındık bahçelerinden tüketiciye tedarik zinciri..........................................................................................................44

G4

Fındık hasadında işçi tipolojileri................................................................................................................................47

G5

Covid-19 sürecinde mevsimlik gezici tarım işçileri için tedbir alan ve destek sunan kurum ve komisyonlar..........51

G6

Tarım aracılarının yıl boyunca mevsimlik gezici tarım işçisi temin ettikleri ürünler.................................................68

G7

Fındık hasadında ilgili komisyon tarafından açıklanan yemeksiz işçi yevmiyesi (2011-2019).................................74

G8

Görüşme yapılan bahçe sahiplerinin illere göre dağılımı (yüzde).............................................................................79

G9

Fındık bahçe sahiplerinin tercih ettiği işçilik tipleri...................................................................................................79

G10 İllere göre bahçe sahiplerinin hasat zamanı kullandıkları işçilik tipleri.....................................................................80
G11 Fındık bahçe sahiplerinin tarım aracısıyla işçi bulma oranları (yüzde).....................................................................82

Haritalar
H1

Dünyada başlıca fındık üretimi yapan ülkeler ve hasat tarihleri...............................................................................34

H2

Ülkelerin koronavirüs salgını kapsamında tarım ve gıda sektöründe aldığı tedbirler...............................................36

H3

Fındık üretiminin gerçekleştirildiği illerde fındık üretim alanları ve üretim miktarı verileri (2019)............................42

H4

Tarım aracılarının yıl boyunca çalıştıkları iller...........................................................................................................68

H5

Mevsimlik tarım işçilerinin ilçe bazında günlük ücretleri (TL) ve ortalama çalışma süreleri (gün)..........................81

9&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>1htgkv861oi5n9gpnr11a4m2iszf6p1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/10</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44081</id>
    <revision>
      <id>168296</id>
      <timestamp>2024-10-21T16:54:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168296</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="861" sha1="hzytbthlzvm1nelpyx3v0tdcfvcpd64" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;Fındık
Dalda
Kalmaz

'''&lt;big&gt;Önsöz&lt;/big&gt;'''

Covid-19 salgını bütün dünyayı etkiledi ve milyarlarca insanın hastalık riskini azaltmak için
evde kalmasına; yine milyarlarca insanın tarlada, bahçede, fabrikada, sokakta ve çeşitli işlerde çalışmaya devam ederek risk altında yaşamasına neden oldu. 2020 Mart ayından itibaren
salgının merkezi Çin'den Avrupa ve Amerika
Birleşik Devletleri'ne kaymış durumda.

Kuzey yarımküre ülkelerinde salgının yaygın-
laşmaya başladığı dönem, kış aylarından bahara geçiş zamanıydı. Bu nedenle açık alanda.
tarımsal üretimin de iklime bağlı olarak hareketlenmeye başladığı, tohumların ekildiği,
otların temizlendiği, toprağın çapalandığı;
iliman iklimlerde de sulamanın, ilaçlamanın
ve bazı ürünlerde de hasadın başladığı aylara
denk gelmekteydi.&lt;noinclude&gt;10&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>hzytbthlzvm1nelpyx3v0tdcfvcpd64</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/11</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44082</id>
    <revision>
      <id>168297</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:00:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* İstinsah edilmemiş */ Yeni sayfa: Sınırların kapatılarak uluslararası seyahatin ortadan kaldırıldığı, ülke içinde de insan hareketliliğinin belirli kurallara bağlanarak sınırlandırıldığı bu aylarda, tarımsal üretim için uluslararası veya ülke içinde göç eden işgücünün de hareketliliği oldukça sınırlandı. Bu durumun gıda üretimi ve dolayısıyla gıda tedarik akışının aksamasına, yakın zamanda da sorun oluşturmasına yol açma potansiyeli bulunuyor.  Mevsimlik gezici...</comment>
      <origin>168297</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4221" sha1="ruwtdjjef9wv8p3sj88cm5662xu88dm" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;1&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;Sınırların kapatılarak uluslararası seyahatin ortadan kaldırıldığı, ülke içinde de insan
hareketliliğinin belirli kurallara bağlanarak
sınırlandırıldığı bu aylarda, tarımsal üretim
için uluslararası veya ülke içinde göç eden
işgücünün de hareketliliği oldukça sınırlandı.
Bu durumun gıda üretimi ve dolayısıyla gıda
tedarik akışının aksamasına, yakın zamanda
da sorun oluşturmasına yol açma potansiyeli
bulunuyor.

Mevsimlik gezici tarım işçileri&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; tarımsal üretimde hem Türkiye'de hem de dünyada önemli bir aktör ve üretim sürecine katılamıyor olmaları, iki yönlü bir etki yaratıyor; bir yandan
zaten yoksul olan mevsimlik tarım işçileri
daha da yoksullaşıyor ve geçim kaynakları
kayboluyor; diğer yandan ise toplumların gıda
tedarikinde sıkıntılar ortaya çıkıyor.

Nitekim Avrupa ülkelerinden Almanya, İngiltere, Fransa, Hollanda, İtalya, İspanya ile
Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada bu süreci en ağır yaşayan ülkeler oldu. Bu nedenle
hızlı hareket ederek süreci en az hasarla atlatmak amacıyla çeşitli tedbirler aldılar. Sadece
bu ülkeler değil, hemen hemen bütün dünya
ülkeleri Covid-19 salgınının tarımsal üretime
etkisini azaltmak amacıyla çeşitli tedbirler alarak sorunun üstesinden gelmeye çalışıyorlar.

Türkiye'de kıştan bahara girerken tarımsal
üretimin başlamasıyla birlikte mevsimlik gezici tarım işçilerinin tarımsal üretim sürecine
katılmasına dair, merkezi ve yerel düzeyde
çeşitli tedbirler alındı ve bu tedbirlere göre
tarımsal üretimin devamına dair kararlar açıklandı. Tedbirlerin başında iller arasındaki seyahatlerin kurallara bağlanması, geçici çadır
yerleşimlerinin² standartlarının belirlenmesi,
tarla veya bahçe koşullarında çalışmanın nasıl yapılacağına dair kurallar getirilmesi vardı
ve bu kuralların uygulamadaki yansımalarının
izlenmesine dair programlar da ortaya kondu.

Kalkınma Atölyesi Kooperatifi olarak hem
küresel ölçekteki durumu hem de Türkiye'de
bu kapsamda gerçekleştirilen faaliyetleri izlemeye gayret ediyoruz. Sürecin öncelikle insan sağlığına odaklanması gerektiğine vurgu
yaparak toplumun güvenli ve sağlıklı gıdaya
uygun koşullarda erişmesine destek vermeye
çalışıyoruz.

Bu faaliyetler kapsamında Türkiye için önemli bir bitkisel üretim olan, resmi kayıtlara göre
yaklaşık 500 bin aileyi ilgilendiren fındık hasadının bu süreçten nasıl etkileneceğine, hem
yerel hem de ulusal ölçekte alınması gereken
tedbirlere dair bu hızlı değerlendirme çalışmasını tamamladık. Bu araştırmayla başta fındık
hasadına katılan mevsimlik tarım işçileri ve
onların çocuklarına, tarım aracılarına, fındık
bahçe sahiplerine, bu süreçte hayatı kolaylaştırmak ve insan sağlığını odağa almak için her
türlü katkıyı sunacak olan kamu kurumlarına,
firmalara, meslek örgütlerine destek sağlamak
istiyoruz. İnsanımızın sağlığını koruyarak üretim sürecine katılmasını ve böylece hem ülke
ekonomisi hem aile ekonomisinin bu süreci en
az hasarla atlatmasını diliyoruz.

&lt;small&gt;1 '''Mevsimlik gezici tarım işçisi:''' Sürekli
ikamet ettiği yerden (il, ilçe, köy, mahalle)
ekonomik gelir elde etmek amacıyla aynılarak
bir başka yerleşim yerine seyahat eden ve burada
tarımsal üretim süreçlerine en az bir günlük süre
boyunca katılan, ancak sürekli bu işte çalışmayan
(geçici) kişiyi tanımlamak için kullanılmıştır.

2 '''Geçici çadır yerleşimi:''' Mevsimlik gezici
tarım işçiliği yapan hanelerin göç ettikleri yerlerde kısa veya uzun süreli yaşadıkları; ağırlıklı
olarak bez, naylon, plastik malzemeden imal
edilmiş çadırlardan veya prefabrik yapılardan
oluşan yerleşim alanlarıdır. Bu alanlar
haneler tarafından toplu veya dağınık şekilde
oluşturulmuş, kamu kurumlan tarafından
işçiler için bir proje veya program dahilinde
tesis edilmiş veya işçilerin kendi imkânlarıyla
kurduğu ve bazen sulama, drenaj kanalı, dere
veya ırmak kenarında, köy merasında, ana veya
tali yol yanında bulunan yerleşimlerdir.&lt;/small&gt;&lt;noinclude&gt;

11&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>ruwtdjjef9wv8p3sj88cm5662xu88dm</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/13</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44083</id>
    <revision>
      <id>168298</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:07:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168298</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2109" sha1="id1uxejoug2tblpvmns0hap1yiechyo" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;'''&lt;big&gt;Yönetici Özeti&lt;/big&gt;'''

2019 yılı sonunda Çin’de ortaya çıkan ve
sonrasında hızla dünyaya yayılan Covid-19
salgını 2020 Mart ayı itibariyle Türkiye’yi de
etkilemiş ve salgınla mücadele kapsamında
alınan tedbirler birçok sektörde çalışmaların
ve üretimin durmasına ve/veya yavaşlamasına
yol açmıştır. Tarımsal üretim bu sektörlerin
başında gelmektedir. Türkiye’de genellikle
mart ayı sonundan kasım ayı sonuna kadar,
10 ay gibi geniş bir zamana yayılan tarımsal
üretimin farklı ürünlerinde mevsimlik gezici
olarak yüz binlerce işçinin çalıştığı düşünülmektedir. Salgını önlemeye yönelik tedbir
kararları özellikle mevsimlik gezici tarım işçileri ve onların çocuklarının istihdam edildiği
ürünleri ve farklı coğrafyalardaki üretim süreçlerini etkilemeye başlamıştır.

''Koronavirüs Salgınının Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri ve Onların Çocuklarının Fındık Hasadına Katılımına Olası Etkileri ve Önlemler Hızlı Araştırması’''nın temel amacı; küresel
düzeyde hissedilen Covid-19 salgını kapsamında toplumsal yapı içerisinde en kırılgan ve
görünmez topluluklardan biri olan mevsimlik
gezici tarım işçileri ve çocuklarının maruz
kaldıkları/kalabilecekleri olası riskleri ortaya
koymak, mevsimlik göç süreçlerini nasıl etkileyeceğini belirlemek ve özellikle 2020 Ağustos ayında fındık hasadına katılacak mevsimlik gezici tarım işçileri üzerinden bu risklerin
en aza indirilebilmesi için yerel, bölgesel ve
ulusal öneriler geliştirilmesine katkı sağlamaktır. Ayrıca bu amaç kapsamında, salgın
sürecinin fındık hasadına olabilecek etkilerinin anlaşılmasına da çalışılmıştır.

Araştırma dört temel araç üzerinden gerçekleştirilmiştir. Öncelikle, masaüstü taraması
(desk review) kapsamında dünyada ve Türkiye’de salgının tarımsal üretime ve gıda tedarik zincirine etkileri konusundaki haber ve
tartışmalar takip edilmiş; 3 Nisan 2020 tarihli
İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlü-&lt;noinclude&gt;13&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>id1uxejoug2tblpvmns0hap1yiechyo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/14</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44084</id>
    <revision>
      <id>168299</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:11:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168299</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2425" sha1="njits2aygawf9ftbmrf2pxg9amp6o85" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;ğü genelgesinden itibaren Türkiye’de bu kapsamda alınan önlemler ve 2020 Nisan-Mayıs
aylarında çay ve fındık üretimi yapılan illerde gerçekleştirilen toplantılarda bu önlemlere dair alınan komisyon kararları incelenerek
süreç analizi gerçekleştirilmiştir. Bu sürecin
takibini kolaylaştırmak ve alınan kararların
farklı yörelerdeki uygulamalarını teyit edebilmek üzere bir anahtar aktör/kurum platformu
oluşturulmuştur. Kalkınma Atölyesi Kooperatifi’nin bugüne kadar gerçekleştirdiği çalışmalarda kurduğu ilişkiler üzerinden, farklı aktör
ve kurum temsilcilerinden oluşan 95 kişilik
WhatsApp grubu, önemli bir iletişim platformu olarak araştırma konusunda yaşanan gelişmelere, farklı yerellerde alınan önlemlerin işlerliğine ve ortaya çıkan sorunlara dair önemli
ve anlık bir bilgi akışı sağlamıştır.

Bu ön çalışmalar kapsamında biri anket, diğeri yarı yapılandırılmış görüşme formu olmak
üzere iki araştırma aracı tasarlanmıştır. Anket çalışması fındık hasadına işçi götüren 50
tarım aracısı ve TÜİK verilerine göre fındık
üretiminin yüzde 80’ini gerçekleştiren Düzce, Giresun, Ordu, Sakarya ve Samsun illerine bağlı, fındık üretiminin en fazla olduğu
ikişer ilçeden seçilen toplam 50 fındık bahçe
sahibine uygulanmıştır. Yarı yapılandırılmış
görüşmeler ise fındık üretiminin farklı aşamalarında farklı sorumlulukları bulunan kamu
kurumları, çiftçi/üretici birlikleri, sivil toplum
kuruluşları, özel sektör firmaları, Ziraat Odaları ve meslek örgütleri gibi 31 kurumdan temsilcilerle gerçekleştirilmiştir.

Hızlı araştırmanın gerçekleştirildiği 16 ile 30
Mayıs 2020 tarihleri arasında tüm bu aktörlerin, salgın koşullarında fındık hasadında yaşanabilecek gelişmeler konusunda bir bekleyiş
içinde oldukları görülmüştür. Bu bekleyişin
dört temel nedeni bulunmaktadır: (a) Covid-19 salgınına ilişkin duyurulan tedbirlerin
uygulanması konusunda 2020 Nisan ve Ma-
------
&lt;small&gt;Anket çalışması fındık hasadına işçi
götüren 50 tarım aracısı ve TÜİK
verilerine göre fındık üretiminin
yüzde 80’ini gerçekleştiren Düzce,
Giresun, Ordu, Sakarya ve Samsun
illerine bağlı, fındık üretiminin en
fazla olduğu ikişer ilçeden seçilen
toplam 50 fındık bahçe sahibine
uygulanmıştır.&lt;/small&gt;&lt;noinclude&gt;
14&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>njits2aygawf9ftbmrf2pxg9amp6o85</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/15</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44085</id>
    <revision>
      <id>168300</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:17:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168300</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4238" sha1="6w42uakgjc55scn5gmemcg34brzgw30" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;yıs aylarında yaşananların önemli belirsizliklere işaret ediyor olması, (b) 2020 Mayıs ayı
sonuna doğru, Haziran ayı itibariyle aşamalı
normalleşmeye geçileceğinin ve belirsizlik
oluşturan kimi tedbir uygulamalarının kaldırılacağının düşünülmesi, (c) 2020 Temmuz ayı
sonunda başlayacak hasada kadar salgının etkisinin geçeceği beklentisi ve (d) 2010 yılında
yayınlanan, 2017 yılında yeniden düzenlenen
Mevsimlik Tarım İşçileri Genelgesi’ne göre
kurulan, her yıl temmuz ayı başlarında toplanan ve fındık hasadına dair bir dizi önemli
kararı alan Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri
İzleme Komisyonu’nun henüz toplantılarını
yapmamış ve kararlar almamış olmasıdır.

Diğer yandan, fındık üreticileri ve bu üretimin
farklı aşamalarından sorumlu olan kurum temsilcilerinin 2020 Nisan ayı sonu itibariyle çay
hasadında yaşanan gelişmeleri yakından takip
ettiği görülmüş ve salgının fındık hasadına
olası etkilerine karşı çözüm önerileri üzerinde
düşünüldüğü anlaşılmıştır. Ayrıca not etmek
gerekir ki, bu çözüm önerilerinin önemli bir
kısmı, fındık üretimi ve bu üretimin en önemli
halkası olan mevsimlik gezici tarım işçileri,
aileleri ve çocuklarına dair yıllardır dile getirilen sorunlarla ilgilidir. Sözgelimi, temiz ve
sürekli suya erişim, konaklama alanlarında
banyo ve sıcak suya erişim, tuvalet, ulaşım
maliyetleri ve çocuk işçiliğinin önlenebilmesi
için gerekli olan donatılar, bu özel dönemde
salgınla mücadele kapsamında daha önemli
ve dolayısıyla daha görünür olmakla birlikte,
sadece salgınla ilgili ihtiyaçlar olarak görülemez. Bu nedenle yapılan tüm görüşmelerde
salgınla mücadele kapsamında bu alanlarda
atılması gereken adımların, fındık üretim alanlarında yıllardır beklenen iyileşmeler konusunda da bir zemin olabileceği yaygın olarak
farklı aktörler tarafından ifade edilmiştir.

Araştırma kapsamında işaret edilen sorunların
takibi ve çözümlere dair önerilerin kalıcı iyileşmeler olarak sonuç verebilmesi için sektöre
dair düzenli veri toplanması gereklidir. Fındık
üretimi; farklı aktörlerin dâhil olduğu, farklı
büyüklükte bahçelerde farklı tipte bahçe sahiplerinin üretimde bulunduğu, üretimin yöreye ve yükseltiye göre farklılık gösterebildiği,
geniş bir coğrafyaya yayılan ve ticari olarak
son derece değerli bir tarımsal üretimdir. Bu
tarımsal üretimin sorunlarının anlaşılması ve
işaret edilen katmanlı farklılıklardan kaynaklanacak ihtiyaçların karşılanabilmesi için üretime ve üreticilere dair düzenli veri toplanmasının önemli olduğu görülmüştür. Bu amaçla
araştırma kapsamında derlenen bilgiler ışığında bir fındık bahçe sahipleri veri toplama matrisi geliştirilmiştir (Ek 8). Bu araç kullanılarak
bahçe sahibi tipolojisine, ihtiyaç duyulan işgücüne ve maliyet hesaplamalarına dair her yıl
toplanacak veriler, sektörün izlenmesi ve gerekli iyileştirmelerin yapılabilmesi için önemli
bir veritabanı sunacaktır.

Bu genel önerinin altında araştırma sonucunun
temel bulgularını sıralamak gerekirse birkaç
nokta şu şekilde ifade edilebilir. Öncelikle,
Covid-19 salgınına karşı alınan tedbirler, özellikle seyahat kısıtları ve ulaşımda seyrekleştirmeyle ilgili kurallar görüşülen herkes tarafından bilinmekle birlikte nasıl uygulanacağı
konusunda belirsizlikler olduğu görülmüştür.
Bu kuralların uygulanması halinde ihtiyaç
duyulan işgücünün temini konusunda kimi
güçlükler oluşacağı, ulaşım maliyetlerinin kaçınılmaz olarak artacağı ama kimin tarafından
karşılanacağının bilinmediği belirtilmiştir.
Buna karşın bu yıl fındık alım fiyatlarının yüksek olacağı beklentisi ile tedbir uygulamalarının maliyetlere yansımasının önemli bir engel
teşkil etmeyebileceğine dair yaygın bir görüş
de bulunmaktadır. Mevsimlik gezici tarım işçilerinin fındık hasadı sürecine kısmen ya da
tamamen katılamaması durumunda, Düzce ve
Sakarya illerinde fındık üretimin yarı yarıya
azalacağı söylenirken, diğer iller için gelenek-&lt;noinclude&gt;
15&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>6w42uakgjc55scn5gmemcg34brzgw30</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>168301</id>
      <parentid>168300</parentid>
      <timestamp>2024-10-21T17:17:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <origin>168301</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4239" sha1="h7ao3rx1g6psp8m0ww4nod0dm9i9vkx" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;yıs aylarında yaşananların önemli belirsizliklere işaret ediyor olması, (b) 2020 Mayıs ayı
sonuna doğru, Haziran ayı itibariyle aşamalı
normalleşmeye geçileceğinin ve belirsizlik
oluşturan kimi tedbir uygulamalarının kaldırılacağının düşünülmesi, (c) 2020 Temmuz ayı
sonunda başlayacak hasada kadar salgının etkisinin geçeceği beklentisi ve (d) 2010 yılında
yayınlanan, 2017 yılında yeniden düzenlenen
Mevsimlik Tarım İşçileri Genelgesi’ne göre
kurulan, her yıl temmuz ayı başlarında toplanan ve fındık hasadına dair bir dizi önemli
kararı alan Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri
İzleme Komisyonu’nun henüz toplantılarını
yapmamış ve kararlar almamış olmasıdır.

Diğer yandan, fındık üreticileri ve bu üretimin
farklı aşamalarından sorumlu olan kurum temsilcilerinin 2020 Nisan ayı sonu itibariyle çay
hasadında yaşanan gelişmeleri yakından takip
ettiği görülmüş ve salgının fındık hasadına
olası etkilerine karşı çözüm önerileri üzerinde
düşünüldüğü anlaşılmıştır. Ayrıca not etmek
gerekir ki, bu çözüm önerilerinin önemli bir
kısmı, fındık üretimi ve bu üretimin en önemli
halkası olan mevsimlik gezici tarım işçileri,
aileleri ve çocuklarına dair yıllardır dile getirilen sorunlarla ilgilidir. Sözgelimi, temiz ve
sürekli suya erişim, konaklama alanlarında
banyo ve sıcak suya erişim, tuvalet, ulaşım
maliyetleri ve çocuk işçiliğinin önlenebilmesi
için gerekli olan donatılar, bu özel dönemde
salgınla mücadele kapsamında daha önemli
ve dolayısıyla daha görünür olmakla birlikte,
sadece salgınla ilgili ihtiyaçlar olarak görülemez. Bu nedenle yapılan tüm görüşmelerde
salgınla mücadele kapsamında bu alanlarda
atılması gereken adımların, fındık üretim alanlarında yıllardır beklenen iyileşmeler konusunda da bir zemin olabileceği yaygın olarak
farklı aktörler tarafından ifade edilmiştir.

Araştırma kapsamında işaret edilen sorunların
takibi ve çözümlere dair önerilerin kalıcı iyileşmeler olarak sonuç verebilmesi için sektöre
dair düzenli veri toplanması gereklidir. Fındık
üretimi; farklı aktörlerin dâhil olduğu, farklı
büyüklükte bahçelerde farklı tipte bahçe sahiplerinin üretimde bulunduğu, üretimin yöreye ve yükseltiye göre farklılık gösterebildiği,
geniş bir coğrafyaya yayılan ve ticari olarak
son derece değerli bir tarımsal üretimdir. Bu
tarımsal üretimin sorunlarının anlaşılması ve
işaret edilen katmanlı farklılıklardan kaynaklanacak ihtiyaçların karşılanabilmesi için üretime ve üreticilere dair düzenli veri toplanmasının önemli olduğu görülmüştür. Bu amaçla
araştırma kapsamında derlenen bilgiler ışığında bir fındık bahçe sahipleri veri toplama matrisi geliştirilmiştir (Ek 8). Bu araç kullanılarak
bahçe sahibi tipolojisine, ihtiyaç duyulan işgücüne ve maliyet hesaplamalarına dair her yıl
toplanacak veriler, sektörün izlenmesi ve gerekli iyileştirmelerin yapılabilmesi için önemli
bir veritabanı sunacaktır.

Bu genel önerinin altında araştırma sonucunun
temel bulgularını sıralamak gerekirse birkaç
nokta şu şekilde ifade edilebilir. Öncelikle,
Covid-19 salgınına karşı alınan tedbirler, özellikle seyahat kısıtları ve ulaşımda seyrekleştirmeyle ilgili kurallar görüşülen herkes tarafından bilinmekle birlikte nasıl uygulanacağı
konusunda belirsizlikler olduğu görülmüştür.
Bu kuralların uygulanması halinde ihtiyaç
duyulan işgücünün temini konusunda kimi
güçlükler oluşacağı, ulaşım maliyetlerinin kaçınılmaz olarak artacağı ama kimin tarafından
karşılanacağının bilinmediği belirtilmiştir.
Buna karşın bu yıl fındık alım fiyatlarının yüksek olacağı beklentisi ile tedbir uygulamalarının maliyetlere yansımasının önemli bir engel
teşkil etmeyebileceğine dair yaygın bir görüş
de bulunmaktadır. Mevsimlik gezici tarım işçilerinin fındık hasadı sürecine kısmen ya da
tamamen katılamaması durumunda, Düzce ve
Sakarya illerinde fındık üretimin yarı yarıya
azalacağı söylenirken, diğer iller için gelenek-&lt;noinclude&gt;

15&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>h7ao3rx1g6psp8m0ww4nod0dm9i9vkx</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/16</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44086</id>
    <revision>
      <id>168302</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:21:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168302</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4149" sha1="rueglcv54dbiz7g2zmy8g8y593p0qw7" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;sel imece usulüne dönülebileceği, ''“gurbetçi üreticilerin”'' aileleriyle birlikte bahçeye gireceği, artan işsizlik nedeniyle mahalli işgücü arzının artacağı ve fındık satış fiyatlarının
yükseleceğine dair beklentiden dolayı kimsenin fındığını bahçede bırakmayacağı belirtilmiştir. Kısaca fındığın dalda kalmayacağına
dair yaygın bir inanç bulunmaktadır.

Görüşme yapılan fındık bahçe sahipleri ve
farklı kurumlardan temsilciler Covid-19 salgınına karşı alınan tedbirlerin uygulanması
aşamasında karşılaşılabilecek güçlükleri, bir
yanıyla da, tarım aracıları ve temsil ettikleri işçilerin kayıt altına alınması, fındık hasadında
ihtiyaç duyulan ve bölgelere göre farklılık gösterdiği gibi yıllara göre de dalgalanan işgücü
ihtiyacının belirlenebilmesi, üretim maliyetlerinin yeniden düşünülmesi, mekanizasyon ve
file/tül kullanımı gibi yeni tekniklerin yaygınlaşması, bu yaygınlaşmanın gerektirdiği kimi
yatırımların ve fındık bahçe düzenlemelerinin
düşünülmesi, fındık üretimi açısından önemli
görülen farklı aktörler arasında koordinasyonun sağlanması için girişimlerde bulunulması
gibi birbirinden farklı, fakat birbirini destekler
alanlarda adımlar atılması yönünde bir fırsat
olarak görmektedir.

Diğer yandan, Covid-19 salgınına karşı alınan tedbirlerin bitkisel üretime ve bu alanda
çalışan mevsimlik gezici tarım işçileri ve çocuklarına olası etkilerinin kontrol edilebilmesi
için, tarımsal üretim alanında merkezi karar
alma mekanizmaları ile farklı illerdeki üretim
süreçlerinin gerektireceği özgün ihtiyaçları
tespit ederek çözüm üretecek yerel kurumların
eşgüdümünün sağlanması gereklidir. Bu yapı;
fındık üretiminin gerçekleştirilmesinde önemli role sahip tarım aracıları, bahçe sahipleri,
büyük firmalar, muhtarlar ve bu alanda çalışan
meslek örgütleri ile sivil toplum kuruluşları
gibi farklı aktörlerin verimli bir iletişim içinde
olmasının zeminini sağlayacaktır.

Covid-19 salgınına karşı alınan tedbirlerin
uygulanmasının kaçınılmaz olarak maliyetleri
yükselteceği ve buna karşı ailelerin de değişen
koşullarla başa çıkma stratejisi olarak çocuk
emeği kullanımına yönelebileceği, farklı aktörler tarafından belirtilen bir kaygı olmuştur.
Bu kaygı sadece fındık üretimi alanında değil,
küresel ölçekte bir gündem oluşturmaktadır.
Fakat diğer yandan yapılan araştırmalar gelirdeki beklenmedik değişimlerin çocuk işçiliğine olası etkisinin işgücü tipi, üretim biçimi
ve bölgesel-kültürel farklara göre değişiklik
gösterebileceği ve evrensel bir genelleme yapılamayacağını söylenmektedir.

Araştırma kapsamında görüşülen kurum temsilcileri de bu konuda farklı görüşler bildirmiştir. Öncelikle, ailelerin çocuklarıyla seyahat etmelerinin bir tercih değil zorunluluk
olduğu belirtilmiş, çocukların işçi olarak kullanılmasının fındık bahçe sahibi açısından zaten verimsiz olacağını, ama işçilerin bahçelere
yakın konakladığı durumlarda bu alanda tam
anlamıyla denetim sağlanmasının da kolay
olmayacağı ifade edilmiştir. Eğer konaklama
alanlarında seçenek oluşturulmazsa çocukların tam bir işçi olarak olmasa da su taşımak
gibi basit işler için bahçelere gireceği düşünülmektedir. Maliyet artışları nedeniyle olmasa
da eğer beklenen işgücü sağlanamaz ve ürün
rekoltesi de yüksek olur ise mevsimlik gezici
tarım işçilerinin ailecek çalışabileceği ayrıca
belirtilmiştir.

Diğer yandan, bahçe sahipleri açısından da
kendi çocuklarının bahçeye girmesinin önemsendiği, üretime dair bilgi ve deneyimin ancak
bu yolla kazanılabildiği söylenmiştir. Ayrıca, akademisyenler ve sivil toplum kuruluşu
(STK) temsilcileri inşaat ve benzeri sektörlerdeki durgunluğun yarattığı işsizliğe işaret
ederek, mahalli işçilerin daha fazla katılım
sağlamasının olası olduğunu, fındık bahçe sahipleri de verimli bulmadığı için çocuk eme-&lt;noinclude&gt;

16&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>rueglcv54dbiz7g2zmy8g8y593p0qw7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/17</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44087</id>
    <revision>
      <id>168303</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:23:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168303</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3301" sha1="5rzuytxcj0vf1uwl4d18klpkgnrhmhb" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;ği kullanımı konusunda geçmişe göre özel
bir durum yaşanmayacağını belirtmişlerdir.
Her durumda kamu idaresi ve denetimlerinin
önemli olacağı ifade edilmiş ve bu konuda
yürütülen bilgilendirme çalışmalarının devam
etmesi gerektiği vurgulanmıştır.

Covid-19 salgınına karşı alınan tedbirlerin
uygulanmasının fındık hasadına olası etkilerine dair hangi aktörlerin ne yapabileceği sorulduğunda, tarım aracısı ve bahçe sahipleri
“devlet” olarak andıkları kamu kurumlarının
düzenleyici ve denetleyici bir rol üstlenmesi
gerektiğini belirtmiştir. Bu kapsamda özel firmalardan belirli tedbir malzemelerinin temini
gibi uygulamaların maliyetine ilişkin beklentiler dile getirilirken, STK’lar konusunda
herhangi bir görüş bildirilmemiştir. Firmalar
ise bu dönemde özellikle tarım aracıları ve
bahçe sahiplerinin bilgilendirilmesi yönünde
yoğun faaliyet içinde olduklarını, salgına karşı
tedbirler konusunda halihazırda uygulamakta
oldukları eğitim faaliyetlerini güncelleyeceklerini belirtmişlerdir. Mevsimlik gezici tarım
işçilerine ilişkin sorunların bir kısmının işgücü arzı ve talebinin planlı yönetilmesiyle kendiliğinden ortadan kalkabileceğini söyleyen
firma temsilcileri, bu ve benzeri girişimler için
kamu kurumlarının koordinasyon konusunda
önemli bir rol üstlenebileceğini, ancak bu konuda gerekli işbirliğinin sağlanamadığını ifade etmişlerdir. STK’lar ise her yıl sağladıkları
destekler konusunda çalışmalara başladıklarını ve hijyen kitlerini salgına karşı tedbirler
çerçevesinde güncelleyeceklerini belirtmişlerdir.

Raporun yazıldığı dönemde, 1 Haziran 2020
tarihi itibariyle aşamalı normalleşmeye geçileceği duyurulmuş, bu kapsamda seyahat kısıtları ve ulaşımda seyrekleştirme kurallarının
esneyeceği konuşulmuş, fakat mevsimlik gezici tarım işçileri konusunda bu kuralın nasıl
uygulanacağı açıklığa kavuşmamıştır. Bu duruma dair araştırma hedef grubuyla yapılan takipçi görüşmelerinde, mevsimlik gezici tarım
işçileriyle ilgili olarak şehirlerarası ulaşımda
seyrekleştirme kuralının geçerli olduğu, fakat artık sürecin başında olduğu kadar hassas
takip edilmediği dile getirilmiştir. Diğer yandan, salgının nüksetmesi ya da olası görülen
bir ikinci dalga durumunda tüm bu tedbirlerin
tekrar uygulanmaya başlanacağı en yetkili makamlar tarafından ifade edilmiştir. Dolayısıyla
hızlı araştırma kapsamında bu gündeme dair
toplanan verilerin, salgın koşullarından bağımsız olarak da önem taşımakta olduğu düşünülebilir. Nitekim yukarıda ifade edildiği üzere görüşülen farklı hedef grup katılımcılarının
fikir birliğinde olduğu en temel mesele, fındık
hasadında çalışan mevsimlik gezici tarım işçileri, aileleri ve çocuklarıyla ilgili sorunların
salgından bağımsız, fakat salgına karşı alınan
tedbirler kapsamında çok daha görünür olduğudur. Bu nedenle elinizdeki bu rapor, Kalkınma Atölyesi Kooperatifi’nin fındık üretimi konusunda daha önceki yıllarda gerçekleştirdiği
araştırmaların bir devamı olarak, talep edilen
iyileştirmelerin gerçekleştirilmesi yönünde bir
katkı olarak görülebilir.&lt;noinclude&gt;

17&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>5rzuytxcj0vf1uwl4d18klpkgnrhmhb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/18</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44088</id>
    <revision>
      <id>168304</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:24:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Metinsiz */</comment>
      <origin>168304</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4" sha1="c63vhtpgv27b2fr7oe3rsyohmv7hel9" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;0&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;&lt;noinclude&gt;

18&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>c63vhtpgv27b2fr7oe3rsyohmv7hel9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/19</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44089</id>
    <revision>
      <id>168305</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:26:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168305</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2043" sha1="bd24109fhx7mtafg6diz1jmuru91qqe" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;'''&lt;big&gt;Giriş
&lt;/big&gt;'''

2019 Aralık ayından itibaren önce Çin’de baş
gösteren, sonra da dünyaya yayılan ve 2020
Mart ayı itibariyle küresel salgına dönüşen
Covid-19, küresel ve yerel ölçekte ulaşım ve
üretim alanlarında yavaşlamaya ve kesintilere neden olmuştur. Geride bıraktığımız 2020
Mart ve Nisan aylarında Covid-19 salgınının
küresel gıda tedarik zincirini nasıl etkileyeceği
konusu birçok ülkenin gündeminde üst sıralarda yer almıştır. Ülkeler arası çalışan mevsimlik göçmen tarım işçileri (Almanya-Romanya,
Türkiye-Gürcistan vb.) ile ülke içinde aktif
olan mevsimlik gezici tarım işçilerinin, onlara
ihtiyaç duyulan bitkisel üretim alanlarına nasıl
ulaşacağı, güvenlikleri, gıda tedarik zincirinin
işlemesi açısından başat bir sorun olarak tartışılmaktadır.

Türkiye’nin bitkisel üretiminin pek çok aşamasında ve bölgesinde, mevsimlik gezici
tarım işçilerinin aileleriyle birlikte hareket
ettiği ve istihdam edildiği bilinmektedir.
Kalkınma Atölyesi Kooperatifi, kurulduğu
2004 yılından bu yana tarımsal süreçlere dair
birçok araştırma gerçekleştirmiş ve kamuya
açık olarak yayınlamıştır. 2019 yılında UNICEF Türkiye’nin teknik ve finansal desteğiyle Adana, Bursa, Eskişehir, Manisa, Ankara
ve Konya illerinde gerçekleştirilen saha çalışmalarında mevsimlik gezici tarım işgücüne Adana ilinde yıl boyu, diğer illerde ise nisan-kasım aylarında bitkisel üretimin hemen
hemen bütün aşamalarında ihtiyaç duyulduğu
saptanmıştır.&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt;

Kalkınma Atölyesi Kooperatifi’nin gerçekleştirdiği araştırmalar ışığında, mevsimlik gezici
tarım işçilerinin toplumun en yoksul kesimlerinden birini oluşturduğu ve temel ihtiyaçlara
erişim konusunda desteklenmeleri gerektiği
aşikârdır. 2020 Nisan ayında Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) desteği ile tamamlanan
''Koronavirüs Salgınının Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri ve Onların Çocukları ile Bitkisel''&lt;noinclude&gt;

19&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>bd24109fhx7mtafg6diz1jmuru91qqe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/20</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44090</id>
    <revision>
      <id>168306</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:27:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168306</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1120" sha1="bcvnib39bipfm6cr90pju7jqt5tmlzt" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;Mevsimlik Tarım İşçileri
Koordinasyon Kurulu
Toplantısı

Mevsimlik Tarım İşçileri
Koordinasyon Kurulu

Giresun Valiliği

Samsun Valiliği
Mevsimlik Tarım İşçileri

18 Nisan

15 Nisan

Tarımsal Üretimin
Sürdürülebilmesi için alınan tedbirler

Tarım ve Hayvancılıkta
Kovid-19 Tedbirleri Toplantısı

İl Umumi Hıfzısıhha Meclisi

Tüm Valiliklerde İl İdare
Kurullarının Ardından
Pandemi Kurulları
Toplanmasına Yönelik
Karar

Sakarya Valiliği

COVID-19 Mücadele
Kapsamında
Alınan Önlemler

28 Mart

25 Mart

Mart 2020

İl Hıfzısıhha Kurulu

Trabzon Valiliği

İl Hıfzısıhha Kurulu

Ordu Valiliği

İl Hıfzısıhha Kurulu

Sakarya Valiliği

İlçe Umumi Hıfzısıhha Kurulu

Sakarya-Karasu
Kaymakamlığı

İl Umumi Hıfzısıhha Meclisi

Giresun Valiliği

05 Nisan

03 Nisan

Nisan 2020

MTİ’nin sokağa
çıkma yasağından
muaf tutulması

Sokağa Çıkma Yasağı Bulunan
18 - 20 Yaş Arasındaki
Gençlerle İlgili İstisnalar

Koronavirüs Tedbirleri /
Mevsimlik Tarım İşçileri

Şehir Giriş/Çıkış Tebirleri ve
Yaş Sınırlaması Kararı

TEDBİRLER&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>bcvnib39bipfm6cr90pju7jqt5tmlzt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/21</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44091</id>
    <revision>
      <id>168307</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:28:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168307</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="848" sha1="o84vc39p57ok3dbv74yep3paxwzhbcs" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;12 Mayıs

07 Mayıs

Tarım İşçisi Hareketliliği

İl Umumi Hıfzısıhha Meclisi

Samsun Valiliği

81 İl Valiliğine Çay Üreticileri /
Müstahsillerinin Seyahat Belgesi
Konulu Genelge Gönderildi

Sokağa Çıkma
Yasağı ile İlgili Genelge

19 Mayıs

Ramazan Bayramı’nda
Alınacak Trafik Tedbirleri

17 Mayıs

22 Mayıs

20 Mayıs

81 İlde 22.05.2020 Saat 24.00 İle
26.05.2020 Saat 24.00 Arasında
Uygulanacak Sokağa Çıkma
Kısıtlaması

81 İl Valiliğine Şehir
Giriş-Çıkış Tedbirleri Genelgesi

31 İlde 30 Nisan-03 Mayıs
Tarihlerinde Uygulanacak
Sokağa Çıkma Kısıtlaması

Mevsimlik Tarım İşçileri

İl Hıfzısıhha Kurulu

Sakarya Valiliği

81 İl Valiliğine Yaz Mevsimi
Trafik Tedbirleri Genelgesi

81 İl Valiliğine Şehir Giriş - Çıkış
Tedbirleri Konulu Yeni Bir Genelge

Mayıs 2020

28 Nisan&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>o84vc39p57ok3dbv74yep3paxwzhbcs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/22</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44092</id>
    <revision>
      <id>168308</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:31:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168308</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3884" sha1="govzuoxao6ai8qm0yzslsf46591ow04" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;''Üretime Olası Etkisi Araştırması''&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; da göstermektedir ki, Covid-19 salgınının en fazla etkilediği gruplardan biri yine mevsimlik gezici
tarım işçileridir.

Covid-19 salgınıyla mücadele konusunda
alınan tedbir kararları ve uygulamaları, tarımsal üretime katılmak üzere halihazırda
güney illerinden kuzey illerine doğru göçe
başlamış mevsimlik gezici tarım işçileri ve
onların çocuklarını ulaşım, yaşam ve çalışma
şartları gibi pek çok konuda olumsuz etkilemektedir. Özellikle iller arası seyahat kısıtlamalarından belirli koşullarla muaf tutulan
mevsimlik gezici tarım işçilerinin coğrafi hareketliliği, aynı zamanda salgına karşı alınan
tedbirler açısından da bir gündem oluşturmaktadır. Türkiye’nin 2020 Haziran ayı itibariyle aşamalı olarak normalleşme sürecine
girmesi, yoğunlukla nisan-mayıs aylarında
uygulanan tedbir kararlarının tamamen gündemden kalkması anlamına gelmemektedir.
Normalleşme sürecinde salgının yayılma hızının artma olasılığına karşın ya da olası bir
ikinci dalga durumunda tedbirlerin tekrar uygulamaya konulacağı da yetkili makamlarca
belirtilmiştir.

Bu araştırma 2020 Nisan ve Mayıs aylarında
yaşananlar ışığında, aşamalı normalleşmeye
geçildikten sonra Covid-19 salgınıyla mücadele konusunda alınan tedbir kararları ve
uygulamalarının 2020 Temmuz ayında fındık hasadına doğru yaşanacak işgücü hareketliliğine etkilerini anlamayı amaçlamaktadır. Kalkınma Atölyesi Kooperatifi’nin
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Ofisi
için 2019 Ekim ayında gerçekleştirdiği bir
değerlendirme çalışması kapsamında yerel
kurum kayıtlarından elde ettiği verilere göre
Ordu, Sakarya ve Düzce illerine yaklaşık
40-50 bin mevsimlik gezici tarım işçisinin
fındık hasadına katılmak üzere göç ettiği
bilinmektedir. Ağırlıklı olarak Giresun iline fındık hasadına gelen mevsimlik gezici
tarım işçileri ve göçmen işçiler (Gürcü) ile
Samsun, Trabzon ve Zonguldak illerine gelen mevsimlik gezici tarım işçilerinin de hesaba katılmasıyla, normal şartlar altında tahmini olarak 80-90 bin kişinin bölge dışından
fındık hasadına katıldığı söylenebilir. Bunların kaçının işçi olarak istihdam edildiği bilinmemektedir. Diğer yandan, alınan tedbir
kararları nedeniyle bu sene Gürcistan’dan
göçmen işçi gelemeyeceği göz önüne alınırsa araştırmanın, özgün bir durumun fındık
üretimine etkisini anlamak açısından önemli
olacağı söylenebilir.

Hızlı araştırma, fındık hasadı özelinde Covid-19 salgınının mevsimlik gezici tarım işçilerinin ve onların çocuklarının hasat sürecine
katılım, yolculuk, yaşama ve çalışma koşulları, ücretler gibi bağlamlar çerçevesinde mevcut duruma dair bulguların analizini ve söz
konusu sorunlara ilişkin geliştirilen önerileri
kapsamaktadır.

'''&lt;big&gt;Araştırmanın Amacı
&lt;/big&gt;'''
''Koronavirüs Salgınının Mevsimlik Gezici
Tarım İşçileri ve Onların Çocuklarının Fındık Hasadına Katılımına Olası Etkileri ve
Önlemler Araştırması''’nın temel amacı; küresel düzeyde hissedilen Covid-19 salgını kapsamında toplumsal yapı içerisinde en kırılgan
ve görünmez topluluklardan biri olan mevsimlik gezici tarım işçileri ve çocuklarının
mevcut salgın karşısında maruz kaldıkları/
kalabilecekleri olası riskleri ortaya koymak,
mevsimlik göç süreçlerini nasıl etkileyeceğini belirlemek ve özellikle 2020 Ağustos ayında fındık hasadına katılacak mevsimlik gezici tarım işçileri üzerinden bu risklerin en aza
indirilebilmesi için yerel, bölgesel ve ulusal
öneriler geliştirilmesine katkı sağlamaktır.
Ayrıca bu amaç kapsamında fındık hasadında
yaşanabilecek işgücü kayıpları, bu olgunun&lt;noinclude&gt;

22&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>govzuoxao6ai8qm0yzslsf46591ow04</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/23</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44093</id>
    <revision>
      <id>168309</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:42:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168309</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3469" sha1="33f9e1zfxejk3no9ndn9hbmuqt0xgo8" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;gündelik yaşama ve hasada olası etkileri de
değerlendirilmiştir.

Bu bağlamda araştırma amaçları şu şekilde
özetlenebilir;

 Kalkınma Atölyesi veritabanında yer alan
yaklaşık 300 tarım aracısı&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; içinde fındık
hasadına işçi götüren 50 tarım aracısıyla görüşme yapılarak salgın kapsamında
mevsimlik gezici tarım işçilerinin mevcut
durumunu, salgından nasıl etkilendiklerini, buna karşı kendilerinin aldıkları ve
onlar için alınan önlemleri, salgınla ilgili
farkındalık düzeylerini ortaya koymak.

 Salgın durumunun mevsimlik gezici tarım
işçiliği kapsamında, fındık hasadında çocuk işçiliğine olan etkisini belirlemek.

 Salgın durumunun mevsimlik gezici tarım
işçilerinin çalışma koşulları ve işçi sağlığı
ve iş güvenliği açısından analizini yapmak.

 Mevsimlik gezici tarım işçilerinin fındık
hasadı için olası göç kentlerini, göç yollarını ortaya koymak.

 Mevsimlik gezici tarım işçilerinin yoğunlaştığı alanlarda salgın özelinde temel ihtiyaçları belirlemek.

 Mevcut durumda fındık bahçe sahipleri,
firmalar, meslek örgütleri, sivil toplum kuruluşları ve ilgili kamu kuruluşlarının aldığı ve almayı planladığı önlemleri ortaya
koymak.

 Fındık bahçe sahibi-tarım aracısı-tarım işçisi ve ilgili kamu kurumları arasında acil
durumlar çerçevesinde iletişim ve eylem
alanlarını (sağlık, gıda, temizlik malzemeleri, ulaşım vb.) belirlemek.

 İşgücü hareketliliğine bağlı olarak fındık
hasadının nasıl etkileneceğini belirlemek
ve buna yönelik öneriler geliştirmek.

'''&lt;big&gt;Araştırma Yöntemi ve Örneklemi
&lt;/big&gt;'''

Araştırma farklı yöntemsel araçlara dayanan
ve farklı hedef grupları kapsayan altı temel
aşamada gerçekleştirilmiştir.

&lt;big&gt;1&lt;/big&gt;

'''Masaüstü taraması (Desk review):''' Türkiye’de ve dünyada salgının tarımsal üretime etkileri konusundaki haber ve tartışmaların, Türkiye’de bu kapsamda alınan
önlemlerin ve bu önlemlerin işlerliklerinin
takip edilmesiyle gerçekleştirilen süreç
analizi sonucu edinilen verilerin derlenerek, araştırmanın genel çerçevesinin şekillendirilmesinde kullanılması.

&lt;big&gt;2&lt;/big&gt;

'''Anahtar aktör/kurum platformu:''' Kalkınma Atölyesi Kooperatifi’nin bugüne
kadar gerçekleştirdiği çalışmalarda kurduğu ilişkiler üzerinden farklı aktör ve
kurum temsilcilerinden oluşan 95 kişilik
bir WhatsApp grubu oluşturulmuştur. Bu
iletişim platformu araştırma konusunda
yaşanan gelişmelere, farklı yerlerde alınan
önlemlerin işlerliğine ve ortaya çıkan sorunlara dair önemli ve anlık bir bilgi akışı
sağlamaktadır. Farklı çalışmalara ve aktörler arası anlık bilgi akışına yarayan bu
platform, araştırma sürecine kolaylaştırıcı
bir katkıda bulunmuştur. Söz konusu iletişim platformu üzerinden edinilen bilgiler,
araştırmaya katkı sağlayacak şekilde değerlendirilmiştir.

&lt;big&gt;3&lt;/big&gt;

'''Tarım aracıları anketi:''' Araştırma kapsamında anket uygulaması (Ek 1) gerçekleştirilen tarım aracıları, Kalkınma Atölyesi
Kooperatifi’nin daha önceki araştırmaları
sırasında, mevsimlik tarım işçileriyle ilgili faaliyet gösteren kurumların katkısı ile
oluşturulan 300 kişilik tarım aracısı veritabanı içerisinden, fındık hasadına işçi
götüren 87 tarım aracısı arasından rastgele&lt;noinclude&gt;

23&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>33f9e1zfxejk3no9ndn9hbmuqt0xgo8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/24</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44094</id>
    <revision>
      <id>168310</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:44:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168310</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1676" sha1="kbayuj2s4rlklmjbzyd48hsm1193q3l" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;seçilen 50 tarım aracısını ifade etmektedir.
Fındık hasadında çalışan bu aracılarla görüşmeler gerçekleştirilirken, ağırlıklı olarak araştırma kapsamına giren illere işçi
götürdüğü bilinen aracıların aranmasına
özen gösterilmiştir. Bu çerçevede görüşülen tarım aracılarının 31’i Diyarbakır, 12’si
Şanlıurfa, 3’ü Mardin, 2’si Batman ve geriye kalanlar da Adana ve Şırnak illerinde
ikamet etmektedir. Bu tarım aracılarından
3’ü bu yıl fındık hasadına katılmayacağını
belirtmiş, fakat kendileriyle geçmiş yıllardaki deneyimlerine dair görüşülmüştür.

4

'''Fındık bahçe sahibi anketi:''' İkinci hedef
grup olan fındık bahçe sahipleriyle, telefon
anketi (Ek 2) görüşmeleri gerçekleştirilmiştir. Bu hedef grubun belirlenmesinde 2019
yılı Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri dikkate alınarak en çok fındık üretilen
beş ilde bu üretime en yüksek katkıyı sunan
ikişer ilçe seçilmiştir. Tablo 1’de yer alan ilçelere göre, belirtilen bahçe büyüklüklerine
uygun olacak şekilde Ferrero Fındık firmasının veritabanından anonim olarak seçilen
450 fındık bahçe sahibinin iletişim bilgileri
alınmıştır (Tablo 1).

Tablo 1
Fındık bahçe büyüklüğüne göre ilçe bazında iletişim bilgisi talep edilen üretici sayıları
Ordu

Ünye

15

15

15

Fatsa

15

15

15

90

Samsun

Çarşamba

15

15

15

Terme

15

15

15

90

Sakarya

Karasu

15

15

15

Kocaali

15

15

15

90

Giresun

Tirebolu

15

15

15

Bulancak

15

15

15

90

Düzce

Akçakoca

15

15

15

Merkez

15

15

15

90

10-25 dekar

26-50 dekar

51 dekar ve üzeri&lt;noinclude&gt;

24&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>kbayuj2s4rlklmjbzyd48hsm1193q3l</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/25</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44095</id>
    <revision>
      <id>168311</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:52:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168311</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1178" sha1="2syed5vlz473aagdbzbmwhgrmr4egkq" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;İletişim bilgileri alınan bahçe sahiplerinin genel özelliği fındık hasadı sürecinde mevsimlik gezici işçi çalıştırmalarıdır. İl/ilçe ve fındık bahçe büyüklükleri baz alınarak saptanan
fındık bahçe sahiplerinden 102’si aranmış ve
görüşmeyi kabul eden 50’si ile 26-30 Mayıs
2020 tarihleri arasında telefon görüşmesi gerçekleştirilmiştir. Görüşülen bahçe sahipleri,
450 kişilik bahçe sahibi listesinden bahçe büyüklüklerine dikkat edilerek rastgele seçilmiştir, ancak, araştırmanın temel amacı nedeniyle
seçilen ilçelerde görüşmeler daha çok 50 dekar ve üzerine odaklanmıştır (Tablo 2).
----
Fındık bahçe sahiplerinden
102’si aranmış ve
görüşmeyi kabul eden
50’si ile 26-30 Mayıs
2020 tarihleri arasında
telefon görüşmesi
gerçekleştirilmiştir.
Tablo 2
Fındık bahçesi büyüklüğüne göre il bazında görüşme yapılan bahçe sahipleri sayısı
Ordu

5

3

3

1

5

17

Giresun

0

2

1

2

2

7

Samsun

1

4

2

2

2

11

Düzce

1

2

1

1

1

6

Sakarya

0

3

2

1

3

9

Toplam

7

14

9

7

13

50

10-25
dekar

26-50
dekar

51-74
dekar

75-99
dekar

100 dekar
ve üzeri

25&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>2syed5vlz473aagdbzbmwhgrmr4egkq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/26</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44096</id>
    <revision>
      <id>168312</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:53:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168312</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1917" sha1="5kefywq6sziiy26khc1eyd4joxr0nsl" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;Tablo 3
Kurumsal görüşmelerin illere göre dağılımı (sayı)
1

0

4

Meslek Kuruluşu

0

1

2

0

3

2

5

13

Firma

0

1

2

0

0

1

0

4

Akademi

1

1

0

0

1

0

1

4

Sivil Toplum Kuruluşu

1

0

0

3

1

0

0

5

Uzman

0

0

1

0

0

0

0

1

Toplam

3

3

5

3

7

4

6

31

%42

Sivil Toplum Kuruluşu

%16

Firma

%13

Akademi

%13

Kamu Kuruluşu
Uzman

n
su
m

Sa

ry
ka
Sa

Or

bu
an
İst

31 kurum çalışanıyla derinlemesine
görüşmeler yapılmış, Covid-19
salgınına karşı alınan tedbirlerin
ve uygulamaların, bulundukları il
ve ilçelerde fındık hasadına olası
etkileri çerçevesinde görüş ve
beklentileri sorulmuştur.

Kurumsal görüşmelerin illere göre dağılımı (yüzde)

Meslek Kuruluşu

su
Gi

re

Dü

ka
An
Grafik 1

a

2

du

0

l

0

n

0

zc
e

1

ra

Kamu Kurumu

%13
%3

5. Kurumsal görüşmeler: Telefonla anket
gerçekleştirilen bu iki temel topluluğa ek
olarak araştırmanın odaklandığı beş ilde
ulaşılabilen kamu kurumları, çiftçi/üretici birlikleri, sivil toplum kuruluşları, özel
sektör firmaları, Ziraat Odaları ve meslek
örgütleri gibi kimi kurumlardan 31 kurum çalışanıyla derinlemesine (Ek 3,4,5)
görüşmeler yapılmış, Covid-19 salgınına
karşı alınan tedbirlerin ve uygulamaların,
bulundukları il ve ilçelerde fındık hasadına
olası etkileri çerçevesinde görüş ve beklentileri sorulmuştur (Tablo 3, Grafik 1).

6. Fındık bahçe sahipleriyle derinlemesine
görüşmeler: Fındık hasadında mevsimlik
gezici tarım işçilerini tarım aracıları vasıtasıyla veya doğrudan istihdam eden çeşitli
ölçekte üç fındık bahçe sahibiyle derinlemesine görüşmeler yapılmıştır.
Hızlı araştırma, salgın sürecinin getirdiği zorunlu koşullar nedeniyle ve 10 Mayıs-8 Haziran 2020 tarihleri arasındaki kısa zaman aralığından dolayı telefonla gerçekleştirilmiştir.&lt;noinclude&gt;

26&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>5kefywq6sziiy26khc1eyd4joxr0nsl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/27</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44097</id>
    <revision>
      <id>168313</id>
      <timestamp>2024-10-21T17:57:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168313</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2864" sha1="hdz5c3pdgfw7slh159etk2mz3m4f7u4" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;'''&lt;big&gt;Araştırmanın Sınırlılıkları
&lt;/big&gt;'''

''Koronavirüs Salgınının Mevsimlik Gezici Tarım İşçileri ve Onların Çocuklarının Fındık Hasadına Katılımına Olası Etkisi ve Önlemler Hızlı Araştırma'' çalışması, adından da
anlaşılacağı gibi, Covid-19 salgını sürecinde
10 Mayıs ile 8 Haziran 2020 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Söz konusu dönem,
salgının etkilerinin yüksek olduğu ve kriz
tedbirlerinin uygulandığı süreyi kapsamaktadır. Bundan dolayı hızlı araştırma çeşitli
kısıtlılıklara sahiptir. Araştırma esnasında seyahat yasaklarının devam ediyor olması, saha
araştırmasının telefon görüşmeleri yöntemiyle
gerçekleştirilmesini zorunlu kılmıştır. Mevcut
tarım aracıları ve fındık bahçe sahipleri veritabanları, araştırma hedef grubunun belirlenmesinde kullanılmıştır. Bu durum, hedef grubun
belirlenmesini sınırlandırmıştır. Yüz yüze görüşmenin olmaması, çevirim-içi görüşmenin
hedef grup üzerinde güven sağlamada zorluklar yarattığı bilinmektedir. Bu nedenle hedef gruptan alınan veriler, bu sınırlılıklar göz
önünde tutularak değerlendirilmelidir.

Bunlar dışında araştırmanın diğer bir sınırlılığı ise, salgın sürecinin halihazırda devam
etmesi nedeniyle tedbirlerin sık sık değişmesi
ve normalleşme sürecine dair adımların atılıyor olmasıdır. Salgının yönetilmesinde hızla
alınan kararlar araştırmanın gidişatını da etkileyebilmektedir. Bu nedenle raporda yer verilen bulgu, değerlendirme ve öneriler bu durum
dikkate alınarak okunmalıdır.

1
www.ka.org.tr/dosyalar/file/Yayinlar/Raporlar/TURKCE/07/SOSYO-EKONOM%C4%B0K%20TR.pdf

2
www.ka.org.tr/dosyalar/file/Yayinlar/Raporlar/TURKCE/Virus%20mu%20yoksulluk%20
mu.pdf

3
'''Tarım aracısı:''' Tarım aracısı, tarım mevsiminin ya da hasat döneminin başladığı zamanlarda, işgücüne ihtiyaç duyan tarım işverenine
işgücü, iş arayan tarım işçisine de iş bulmada
aracılık eden gerçek veya tüzel kişidir. Tarım
aracısı genellikle “elci” veya “dayıbaşı” olarak
adlandırılmaktadır. Mevsimlik tarımsal üretim
süreçlerinde işveren ile işçiyi bir araya getiren,
bunun karşılığında komisyon alan, iş süresince işçilerin başta çalışma olmak üzere günlük
yaşamsal koşullarının temini ve ihtiyaçlarının
karşılanmasında önemli roller üstlenen kimselerdir. Tarım aracıları, işin gerçekleştiği alanda
(tarla, bahçe, arazi) işçilerin çalışmalarını takip,
kontrol ve düzenleme görevini, bazı durumlarda
kendileri adına çalışan çavuşlara bırakırlar. Tarım aracılarının resmi olarak çalışabilmesi için,
herhangi bir ilin İş Kurumu İl Müdürlüğü’ne
başvuru yaparak çalışma izni belgesi almaları
gerekmektedir.&lt;noinclude&gt;

27&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>hdz5c3pdgfw7slh159etk2mz3m4f7u4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/29</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44098</id>
    <revision>
      <id>168315</id>
      <timestamp>2024-10-21T18:00:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168315</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2246" sha1="rxjtas6n9913gqg2l7fb6qohcpbwcoo" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;&lt;big&gt;Dünyada
Covid-19
Salgını
Sürecinde
Tarımsal
Üretimde
Yaşananlar
ve Fındık
Üretimi&lt;/big&gt;

Küresel bir salgına dönüşmesiyle birlikte Covid-19 “normal” olan her şeyin akışını değiştirmiş, hemen hemen her alanda hem üretim
hem de tüketim “normalleri” bir süreliğine
sekteye uğramıştır. Uluslararası Gıda Örgütü’nün (FAO) deyişiyle ''“Gıda tedarik zinciri üreticiler, tüketiciler, tarım ve balıkçılık girdileri, işleme ve depolama, nakliye ve pazarlama gibi birçok faktörü içeren karmaşık bir ağdır”''.&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; Tarım-gıda ilişkileri, bu bağlamda
tedarik zinciri ve daha da özelde bu zincirin
neredeyse ilk halkası olan tarım işçileri, Covid-19’un yol açtığı durumdan ve akabinde
alınan önlemlerden yoğun olarak etkilenmiştir. Emek ve ürünlerin serbest dolaşımını etkileyen tedbirler, sosyal mesafe uygulamaları, '''“evde kal”''' çağrıları ya da kimi ülkelerde
zorunlu tutulan karantina süreçleri işyerlerini
ve işleri “toprak” olan çiftçileri ve işçileri zor
durumda bırakmıştır. Buna eşlik eden küresel
arz ve talep ilişkisinde yaşanan kesintiler de
tarım-gıda sektöründe yaşanan ekonomik krizi
derinleştirmiştir.

Durum böyle olunca Avrupa Birliği’nden
Latin Amerika’ya, Asya ülkelerinden Uzakdoğu’ya hemen her ülke tarım-gıda sektörünü salgının olumsuz etkilerinden korumak,
tedarik zincirinde yaşanan kesintileri en aza
indirmek ve gıda güvenliğini sağlamak için
üretimden işlemeye kadar birçok tarımsal işkolunda tedbirler almış ve finansal destekler
açıklamıştır. Bunlar genellikle tarımsal işletme ve çiftçilere doğrudan destekler şeklinde
gerçekleşen “kurtarma” ve “teselli” paketleridir. Salgın sürecinde gıda üretimi, tarımsal şirketler, büyük-küçük üreticiler, paketleme ve
işleme tesislerine yönelik endişelerin ardından
''“kim çalışıyor bu tarlalarda?”'' sorusu belki
de daha önce olmadığı kadar net bir şekilde
gündeme gelmiştir. Bu sorunun etrafında dönen tartışmayı ise tarımsal işgücünün çalışma
ve yaşam koşulları takip etmiştir. Hem FAO2
hem de ILO3 gibi uluslararası kuruluşlarca “en&lt;noinclude&gt;

29&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>rxjtas6n9913gqg2l7fb6qohcpbwcoo</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/30</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44099</id>
    <revision>
      <id>168318</id>
      <timestamp>2024-10-21T18:03:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168318</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3146" sha1="t0l2rat3dqobr9oyt685xkx8m5xdgzz" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;kırılgan ve savunmasız işgücü” olarak tarif
edilen mevsimlik göçmen tarım işçileri, yani
sorudaki bahçelerde, tarlalarda çalışanlar, bu
desteklerden yeteri kadar istifade edememişlerdir. Çünkü kayıtlı çalışma, göçmen işçilik
durumunda ise “vatandaşlık” bağı veya çalışma izni, sosyal güvenlik numarası gibi uygulamalar bu sosyal desteklerin ilk şartları olarak
gösterilmiştir&lt;sup&gt;4&lt;/sup&gt;.

Hangi üründe ve hangi coğrafyada çalışırlarsa
çalışsınlar mevsimlik gezici tarım işçileri ve
göçmen işçiler, salgın süresince ilk etapta yukarıda bahsedilen karmaşık gıda tedarik zincirinin ilk halkası olarak gündeme gelmiştir. Bu
gündeme gelişin altında yatan temel neden ise,
özellikle gelişmiş ülkelerin tarımsal üretimde
işgücü bağlamında başka ülkelere bağımlı olmalarıdır. Covid-19 kapsamında alınan, ulusal
ve uluslararası alanda getirilen seyahat kısıtlamaları bu işgücünün hareketliliğini ve bu hareketliliğe bağlı olarak özellikle hasat işlerini
kısmen sekteye uğratmıştır. Bu da Amerika
Birleşik Devletleri, Kanada, Almanya, Fransa,
İngiltere gibi ülkelerin işgücü açığını kapatmaya dönük önlemler almasına neden olmuştur. Bu ülkeler bir taraftan tarımsal üretimin
aksamaması için finansal destekler oluştururken, diğer taraftan da özellikle mevsimlik göçmen tarım işçilerinin her zaman olduğu gibi
ülkelerine seyahat edebilmeleri için çaba sarf
etmişlerdir.

Avrupa Birliği Komisyonu Mart 2020 sonunda yayınladığı bir bildiride “Mevsimlik işçiler,
özellikle mevcut sezonda hasat, dikim ve bakım işleri açısından tarım sektörü için kritik
öneme sahiptir”4 uyarısında bulunarak bu
işçilerin Avrupa Birliği (AB) sınırları içinde
kolay ve güvenli dolaşmalarını sağlamak için
üye ülkeleri işbirliği yapmaya çağırmıştır. AB
ülkeleri bir taraftan işgücü açığını kapatmak
için mevsimlik göçmen tarım işçilerinin ülkelerine ulaşımı için özel çaba sarf ederken, diğer taraftan ulusal işgücü kaynaklarını da
harekete geçirmek için bir dizi çalışmalar yapmıştır.
Bunların başında İngiltere tarafından başlatılan “Feed the Nation” (Ülkeni Besle)&lt;sup&gt;6&lt;/sup&gt;
ve “Pick for Britain” (Britanya için Topla)&lt;sup&gt;7&lt;/sup&gt;
gelmektedir. Bu kampanyalar ile, Covid-19
nedeniyle geçici olarak işsiz kalan, ya da yeteri kadar sosyal destek alamayarak geçim
güçlüğü çeken insanlar, mevsimlik ve geçici
olarak tarımsal işlerde çalışmaya özendirilmiştir. Benzer bir kampanya Fransa tarafından
da “Fransa Büyük Tarım Ordusu” (Grande
Armée de l’agriculture) adıyla gerçekleştirilmiştir&lt;sup&gt;8&lt;/sup&gt;. ABD ve Kanada çok uzun zamandır
tarımsal işgücü ihtiyacı için Orta Amerika ve
Karayip ülkelerinden gelen işçilere bağımlıdır. Her iki ülke de belgesiz ve izinsiz çalışan
göçmenler bir yana, bu alanı çeşitli göçmen
işçi programları ile düzenlemektedir. AB ülkelerinin yaşadığı benzer işgücü sıkıntısı bu
ülkelerde de hissedilmiştir. ABD H2-A vizesi&lt;noinclude&gt;

30&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>t0l2rat3dqobr9oyt685xkx8m5xdgzz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/31</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44100</id>
    <revision>
      <id>168319</id>
      <timestamp>2024-10-21T18:06:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168319</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3891" sha1="tq3bxv5tiweasr4lk5lz3lq95pwtk29" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;ile kabul ettiği işçilerin vize başvuru ve sürelerinde çeşitli bürokratik aşamaları kaldırarak
işçi akışının kesintiye uğramadan devam etmesini sağlamıştır.&lt;sup&gt;9&lt;/sup&gt; Ancak, dünyanın birçok
bölgesinde salgına yönelik normalleşme eğilimine rağmen özellikle mevsimlik göçmen
tarım işçisine bağımlı olan ülkelerde işgücü
sorunu halen devam etmektedir.

İşgücü kadar önemli bir diğer sorun ise mevsimlik tarım işçilerinin salgın zamanında çalışma ve yaşam koşullarıdır. Sosyal mesafe,
kişisel hijyen, ortak alanlarda sanitasyon ve
dezenfeksiyon ile maske gibi kişisel koruyucu ekipman salgınla gündeme gelen önemli
tedbirlerdir. Türkiye’de olduğu gibi birçok
ülkede de mevsimlik gezici tarım işçilerinin
çalışma ve yaşam koşulları yetersizdir10,11,12,13.
Bu yetersizlikler salgınla birlikte daha çok
gündeme gelmiş ve kamuoyuna yansımıştır.
Bu çerçevede dünyada, Türkiye’den sonra
fındık üretiminde ön sıralarda gelen İtalya ve
ABD’nin mevsimlik tarım işçilerine yönelik
aldığı tedbirler incelenmiştir. 2018 yılı istatistiklerine göre fındık üretimi bağlamında
ilk beş ülke arasında yer alan Gürcistan ve
Azerbaycan’da mevsimlik tarım işçilerine ve
özel olarak da fındık hasadında çalışan işçilere yönelik herhangi bir belge/bilgiye ulaşılamamıştır.

2018 yılı verilerine göre fındık üretiminde
Türkiye’den sonra ikinci sırada İtalya gelmektedir. Piedmont, Lazio, Campania ve Sicilya
İtalya’nın önemli fındık üretim bölgeleridir.14
Kıta Avrupa’sında Mart 2020’den itibaren
İtalya salgının merkezi konumuna gelmiştir.
Tarım ve gıda sektörüne yönelik olarak İtalyan hükümeti ilk etapta 100 milyon Euro’luk
bir ekonomik destek paketi açıklayarak tarımsal işlerde sürekliliği sağlamaya çalışmıştır.15
Salgın ile birlikte İtalya yukarıda bahsedilen
işgücü sıkıntısını derinden hissetmiştir. Her
yıl yaklaşık 300 bin16 mevsimlik göçmen tarım işçisini, özellikle Doğu Avrupa, Balkanlar ve
Kuzey Afrika ülkelerinden kabul eden İtalya
sınırların kapatılması ve küresel ölçekte etkili
olan seyahat kısıtlamalarından dolayı henüz
istenilen düzeyde işgücüne ulaşamamıştır. Bu
sorunun aşılması amacıyla işsiz kalan İtalyan
vatandaşlarını da tarımsal işlere çekmeye çalışan İtalyan hükümeti 13 Mayıs 2020 tarihinde
ülkede yasadışı/kaçak olarak bulunan göçmenler için altı ay süreyle oturma ve çalışma
izni vermiştir. Ülkede bulunan 600 bine yakın
göçmenin yaklaşık 200 bininin tarım sektöründe çalıştığı düşünülmektedir.17 İşçi sağlığı
ve iş güvenliği ile ilgili 14 Mayıs 2020 tarihinde İtalyan hükümetinin ilgili taraflarla işbirliği içinde hazırladığı tedbirler tarımsal işler
ve işletmeler için de temel teşkil etmektedir.
Buna göre en az bir metrelik sosyal mesafe
kuralına uyulması, bu kuralın uygulanamayacağı durumlarda açık alanda çalışma sırasında kişisel koruyucu ekipman kullanımının
zorunlu olması, elle kullanılan alet, ekipman
ve makinelerin temizliği ve dezenfeksiyonun
periyodik olarak yapılması, işçilerin el temizliğini düzenli olarak sağlayacakları el yıkama
istasyonlarının kurulması, kişisel temizlik için
su, deterjan ve hidroalkolik jel temin edilmesi,
işçiler arasında düzenli ateş ölçümü yapılması,
işçi servislerinde yüzde 50 kapasite kuralına
uyulması ve taşıma sırasında maske kullanımının zorunlu olması önemli önlemler olarak karşımıza çıkmaktadır.18 Daha önce hem
AB üyesi ülkelerden hem de tarım işçilerinin
---------------
İtalyan hükümeti 13 Mayıs 2020’de
ülkede yasadışı/kaçak olarak
bulunan göçmenler için altı ay
süreyle oturma ve çalışma
izni vermiştir.&lt;noinclude&gt;

31&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>tq3bxv5tiweasr4lk5lz3lq95pwtk29</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/33</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44101</id>
    <revision>
      <id>168320</id>
      <timestamp>2024-10-21T18:47:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168320</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3622" sha1="7bep77jvndhesffde70b9zoyyzjj3sb" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;yoğun olarak geldiği Balkan ve Kuzey Afrika’dan gelen işçiler için uygulanan 14 günlük
karantina ise normalleşme süreci ile birlikte
kaldırılmıştır.19 Buna ek olarak fındık üretiminin de önemli merkezlerinden biri olan
Piedmont Bölgesi, bölgeye gelen mevsimlik
işçilere yönelik istismar ve emek sömürüsünü
engellemek, enformel çalışmanın önüne geçmek ve işçiler için insani çalışma koşullarını
sağlamak amacıyla bir program başlatmıştır.
Program kapsamında özellikle bölge içinde işgücü hareketliliğini kısıtlayarak Covid-19’un
yayılmasını engellemek ve asgari sağlık koşullarını yaratmak amacıyla işçilerin çalıştıkları yerde konaklayabilecekleri mobil/modüler konutların temin edilmesi yer almaktadır.20
Son olarak İtalya özelinde fındık üretimine
yönelik farklı bir tedbir veya program henüz
görülmemektedir.

2018 yılı verilerine göre ABD dünyada beşinci büyük fındık üreticisidir. ABD’deki üretimin yüzde 90’dan fazlasının gerçekleştirildiği
Oregon eyaleti deyim yerindeyse ABD’nin
Karadeniz Bölgesi’ne karşılık gelmektedir.
Bu üretimin yüzde 80’i ihraç edilmektedir.21
Türkiye’den farklı olarak Oregon fındığı çoğunlukla makine kullanılarak toplanmakta ve
bu da 2018 yılı verileriyle yaklaşık 280 bin dekarlık fındık bahçelerinde işgücü ihtiyacını oldukça azaltmaktadır.22 Dolayısıyla Covid-19
etkisiyle ABD’de yaşanan göçmen tarım işçisi açığı fındık bahçe sahiplerini ve işletmelerini
fazla etkilemeyecektir Bununla birlikte Oregon eyaleti yakın zamanda fındık bahçeleri
de dahil olmak üzere bölgede çalışacak veya
çalışan tarım işçileri ve mevsimlik göçmen işçiler için genel bir işçi sağlığı ve iş güvenliği
rehberi yayınlamıştır.23 Rehber İtalya örneğinde olduğu gibi sosyal mesafe kuralları, maske kullanımı ve maske kullanımının zorunlu
olduğu haller, kişisel hijyen ve el yıkama,
hem işçi hem de işverenlerin Covid-19 salgını sürecinde sorumlulukları, sağlık ve tedavi
olanakları gibi birçok konuyu kapsamaktadır.
Diğer taraftan Oregon valiliği Covid-19’un
tarımsal işletmeler ve tarım işçileri arasında
yayılmasını engellemek amacıyla 30 milyon
ABD dolarlık bir destek paketi açıklamıştır.24
Açıklanan paket kapsamında işçilere ve çiftçilere 1 milyon maske ve yaklaşık 18 bin litre el
dezenfektanı dağıtılacaktır. Oluşturulan destek paketi karantinaya alınan işçilere, çalışamadıkları günler için ücret ödenmesi amacıyla
oluşturulan bir yardım fonunu da içermektedir. Destek kapsamında tarımsal işletmelerde
işçiler için salgına yönelik kapasite geliştirme
eğitimleri yer almaktadır. Desteğin önemli bir
miktarı ise ABD’de göçmen işçiler açısından
önemli bir sorun olan ve Covid-19 salgını
kapsamında özellikle hijyen koşulları ve sosyal mesafeye elverişli olmama çerçevesinde
gündeme gelen konaklama alanlarının iyileştirilmesine ayrılmıştır. Bu kapsamda tarımsal
işletme ve çiftçilerin işçilerine sağladıkları konutların ve işçilerin kaldıkları otel ve yatakhanelerin Oregon İş Sağlığı ve Güvenliği İdaresi
(OR-OSHA) geçici tedbirlerini karşılaması ve
sosyal mesafe kurallarına uygun hale getirilmesi sağlanacaktır.
------
Türkiye’den farklı olarak Oregon fındığı çoğunlukla makine kullanılarak
toplanmakta ve bu da 2018 yılı
verileriyle yaklaşık 280 bin dekarlık
fındık bahçelerinde işgücü ihtiyacını
oldukça azaltmaktadır.&lt;noinclude&gt;

33&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>7bep77jvndhesffde70b9zoyyzjj3sb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/34</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44102</id>
    <revision>
      <id>168321</id>
      <timestamp>2024-10-21T18:49:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168321</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="361" sha1="n5nrcabplvvtjvg5acsmq3sfdzvxd8f" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;34

Hasat Zamanı

Üretim Miktarı (ton)

A.B.D.

01/02

27.000

Şili

01/09

46.270

Dünyada başlıca fındık üretimi yapan ülkeler ve hasat tarihleri

Harita 1

01/07

8.033

01/08

15.560

01/07

132.699

İspanya

Fransa
İtalya

15/08

İran
01/09

57.067

15/07

17.000

Azerbaycan

Gürcistan

15.839

Türkiye

01/08

515.000

Çin

01/09

24.790&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>n5nrcabplvvtjvg5acsmq3sfdzvxd8f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/35</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44103</id>
    <revision>
      <id>168322</id>
      <timestamp>2024-10-21T18:55:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168322</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3324" sha1="caeo9xa0kko120wug9fvq7ivlvlz6of" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;1
www.fao.org/2019-ncov/q-and-a/impact-on-fo-
od-and-agriculture/en/, ilk erişim 3 Haziran 2020

2
FAO, Social protection and COVID-19 respon-
se in rural areas, 8 Nisan 2020, http://www.fao.org/3/
ca8561en/CA8561EN.pdf

3 ILO, COVID-19 and the impact on agriculture
and food security, 17 Nisan 2020, www.ilo.org/
wcmsp5/groups/public/---ed_dialogue/---sector/do-
cuments/briefingnote/wcms_742023.pdf

4
theconversation.com/canadas-emergen-
cy-response-benefit-does-nothing-for-migrant-wor-
kers-136358, ilk erişim 10 Mayıs 2020

5 ec.europa.eu/info/news/coronavirus-sea so-
nal-workers-included-new-guidelines-ensure-fre-
e-movement-critical-workers-2020-marzo-30_en, ilk
erişim 2 Nisan 2020

6
www.concordiavolunteers.org.uk/feed-the-nati-
on, ilk erişim 19 Nisan 2020.

7
2020
pick forbritain.org.uk/, ilk erişim 20 Mayıs,

8 www.rfi.fr/en/france/20200325-coronavirus-co-
vid19-food-agriculture-france, ilk erişim 27 Mart
2020.

9
www.natlawreview.com/article/dhs-temporaril-
y-amends-certain-h-2a-visa-requirements-during-co-
vid-19-national, ilk erişim 22 Nisan 2020

10 www.etuc.org/sites/default/files/publication/
file/2020-05/Covid-19%20Briefing%20Seasonal%20
Workers%20Final_updated%2029%20May%20
2020.pdf, ilk erişim 3 Haziran 2020

11 www.etuc.org/sites/default/files/publication/
file/2020-05/Covid-19%20Briefing%20Seasonal%20
Workers%20Final_updated%2029%20May%20
2020.pdf, ilk erişim 3 Haziran 2020

12 agronotizie.imagelinenetwork.com/agricoltu-
ra-economia-politica/2020/03/18/decreto-cura-itali-
a-misure-per-l-agricoltura-anti-coronavirus/66233,
ilk erişim 5 Haziran 2020

13 hagronotizie.imagelinenetwork.com/agri-
coltura-economia-politica/2020/03/19/coronavi-
rus-la-risposta-degli-agricoltori-continuiamo-a-lavo-
rare/66221, ilk erişim 6 Haziran 2020

14 www.researchgate.net/publication/338344794_
Assessing_the_Resilience_and_Sustainability_of_a_
Hazelnut Farming_System_in_Central_Italy_wit-
h_a_Participatory Approach, ilk erişim 6 Haziran
2020

15 agronotizie.imagelinenetwork.com/agricoltu-
ra-economia-politica/2020/03/18/decreto-cura-itali-
a-misure-per-l-agricoltura-anti-coronavirus/66233,
ilk erişim 5 Haziran 2020

16 agronotizie.imagelinenetwork.com/agri-
coltura-economia-politica/2020/03/19/coronavi-
rus-la-risposta-degli-agricoltori-continuiamo-a-lavo-
rare/66221, ilk erişim 6 Haziran 2020

17 www.thenew humanitarian.org/featu-
re/2020/05/25/Italy-coronavirus-migrant-labour, ilk
erişim 20 Mayıs 2020

18 www.thenew humanitarian.org/featu-
re/2020/05/25/Italy-coronavirus-migrant-labour, ilk
erişim 20 Mayıs 2020

19 www.cia.tn.it/wp-content/uploa-
ds/2020/05/05.21_Protocollo agricoltura_fores-
te_rev 3_21052020.pdf, ilk erişim 5 Haziran 2020

20 bandi.regione.piemonte.it/contributi-finanzia-
menti/sistemazione-temporanea-dei-salariati-agrico-
li-stagionali-aziende-agricole-piemontesi, ilk erişim
6 Haziran 2020

21 www.roguevalleymessenger.com/
how-has-the-oregon-hazelnut-industry-been-impac-
ted-by-the-coronavirus/, ilk erişim 3 Haziran

22 www.bizjoumals.com/portland/
news/2018/10/09/how-oregon-works-why-hands-of-
f-hazelnuts.html, ilk erişim 5 Haziran 2020

23 sharedsystems.dhsoha.state.or.us/DHSForms/
Served/le2349.pdf, ilk erişim 4 Haziran 2020

24 www.oregon.gov/newsroom/Pages/NewsDetail.
aspx?newsid=36708, ilk erişim 3 Haziran 2020&lt;noinclude&gt;

35&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>caeo9xa0kko120wug9fvq7ivlvlz6of</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/36</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44104</id>
    <revision>
      <id>168323</id>
      <timestamp>2024-10-21T18:56:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168323</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2810" sha1="184aal8m5ww56w4w9nj65qkaz2l9avj" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;Nisan 2020

Harita 2

Ülkelerin Koronavirüs Salgını
Kapsamında Tarım ve Gıda
Sektöründe Aldığı Tedbirler
POLONYA
HOLLANDA

 Tüm tarımsal yatırım kredileri ve işletme
kredileri için faizsiz kredi limitleri
açıklandı. Kredilere devletin tarım ajansı
ile anlaşmalı 7 bankadan başvuru
yapılabiliniyor.

 Hükümet, gıda bankalarına ilave
destek vereceğini duyurdu.

AVUSTURYA

FRANSA

 Tarım Bakanlığı, Çalışma Bakanlığı,
Ziraat Odaları ve Ticaret Odaları iş
birliği ile tarım ve gıda işçisi ihtiyacı
olan işletmeler ile tarımda çalışmak
isteyenleri bir araya getiren bir
online platform kuruldu.

 Fransa’nın en büyük çiftlik birliği olan
FNSEA, halkın tüketim alışkanlığını
yeniden düşünmeye çağırırken yerli
üretimi ve tüketimi destekliyor.

PORTEKİZ
 Hükümet “Sizi besleyeni besleyin”
sloganlı bir kampanya başlatarak
yerel gıdaların tercih edilmesini
istedi.

İSPANYA
 Hayvan ve hayvansal ürün
nakliyatçılarının süresi dolan
sertifikaları ve izin belgeleri
için ilave süre tanındı.

YUNANİSTAN
ARNAVUTLUK
 İki ülke arasında mevsimlik tarım
işçilerinin geçişi konusunda
antlaşma yapıldı.

İTALYA
 Sınırların kapanması sonucunda iş
gücü açığı ile karşı karşıya kalan
İtalya, ülkede belgesiz göçmen
olarak bulunan ve tarımsal üretim
faaliyetlerinde çalışan 200 bin
kişinin durumunu yasallaştırmayı
hedefledi.

HIRVATİSTAN
 Hükümet, tüketicilerin yerli ürünleri
satın almasını ve yerli tarım
sektörünün bu ürünleri satmasını
sağlamak için çiftçilerin pazarlarına
yönelik gerekli tedbirleri almaya
çalışıyor.

HİNDİSTAN
SIRBİSTAN
 Hükümet, arazi büyüklüğüne göre
verilen doğrudan gelir desteği için
çiftçilerin yeniden fiziki başvuru
yapmalarına gerek olmadığını,
ödemelerin geçen yılın arazi
kayıtlarına göre yapılacağını
açıkladı.

Kaynak: Koronavürüsün (Covid-19) Tarım ve Gıda Sektörüne Etkileri, Nisan 2020, Tardes KKB Tarım Kredileri
Değerlendirme Sistemi raporu ile Kalkınma Atölyesi tarafından Mart-Nisan-Mayıs 2020 aylarında mevsimlik
gezici tarım işçilerinin durumunu izlemeye yönelik gerçekleştirilen faaliyetlerden derlenmiştir.

36

 Hükümet, çiftçilerin hasat sonrası
ürün teslimi için toplu alım ofislerine
ve hallere tek tek gelmektense ortak
yolculuk yaparak gelmeleri gibi
imece modellerin özendirilmesine
karar verdi. Ayrıca çiftçilerin online
satış yapabildiği ulusal e-ticaret
platformuna Covid-19 tedbirleri
çerçevesinde ilave fonksiyonlar
eklendi.
 Vadesi geçen veya 31 Mayıs’a kadar
vadesi dolan tarım kredilerinin çiftçiler
tarafından geri ödenmesi durumunda
ilave faiz sübvansiyonu (%3)
duyuruldu.&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>184aal8m5ww56w4w9nj65qkaz2l9avj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/37</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44105</id>
    <revision>
      <id>168324</id>
      <timestamp>2024-10-21T18:56:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168324</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3330" sha1="c37tknuhzkq445pkct6zdg3l7ymdcsc" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;TÜRKİYE
 E-Tarım platformundaki servislerin daha da aktif hale
getirileceği Tarım ve Orman Bakanı tarafından açıklandı.
 Tarım ve Orman Bakanlığı balık çiftliklerinde biriken balık
stoklarının tüketilmesi için 3-5 Nisan tarihleri arasında
“Evde Hayat, Sofrada Balık” kampanyası gerçekleştirdi.
Kampanyaya katılan balık çiftlikleri ve süper-marketlerde
çipura ve levreğin kilogramı maksimum 23-25 TL’den
satıldı.

ALMANYA
 Hükümet, yurtiçi ve yurtdışında bulunan geçici tarım
işçilerinin istihdamına yönelik ilave tedbirler açıkladı.
Daha önce sosyal güvenlik sistemine kaydedilmeden
sadece 70 gün çalışabilen tarım işçileri 115 güne
kadar vergi ödemeden çalışabilecekler. Ayrıca
kısa çalışma ödeneği kapsamına giren işçilerin
bu ödenekleri kesilmeden Ekim ayı sonuna kadar
çiftliklerde çalışabilecekleri, emeklilerin çiftliklerde
geçici olarak çalışmaları durumunda 2020 sonuna
kadar “ek gelir” olarak vergilendirilmeyecekleri
açıklandı. Çiftliklerdeki çalışma sürelerinin ise salgın
boyunca mevcut uygulamadan farklılaştırılabileceği
hüküm altına alındı.

 Tarım ve Orman Bakanlığı, tarım işçilerinin hijyen
ve koruyucu malzemelere erişimi, tarımsal alanlara
taşınması ve barınma koşullarının iyileştirilmesi için il
müdürlüklerine talimat verdi. Ayrıca çiftçilerin girdilere
erişimi ve dağıtımında sorun yaşanmaması için gübre
bayilerinde etkin stok kontrolünün yapılmasına karar
verildi.
 51 bin çiftçiye üretim yapmaları için daha önce kiralanan
mevcut Hazine arazileri için Nisan, Mayıs ve Haziran
aylarının kiraları 6 ay ötelendi. Ayrıca Tarım ve Orman
Bakanlığı hazineye ait bir kısım arazinin de 2020 yazlık
ekim için çiftçilere bedelsiz açılması için Çevre ve
Şehircilik Bakanlığı ile anlaştı.

 Kiralık arazide üretim yapan çiftçilerin kiralarını
ödeyememeleri halinde arazi sahibinin kira
sözleşmesini 30 Haziran’a kadar tek taraflı olarak
feshedemeyeceğine karar verildi.

 Çiftçilere ilave tohum hibe edildi.

BANGLADEŞ

LAOS
 Hükümet çiftçilere
daha fazla üretim
yapmaları yönünde
çağrıda bulundu.

 Tarımsal Çiftlik İşçi Federasyonu
ve Ulusal Kadın Çiftçiler ve İşçiler
Derneği, hükümeti, kayıt dışı
işlerde çalışan milyonlarca tarım
işçisi ve geçici işçilere anında
gelir garantisi sağlamaya çağıran
ortak bir bildiri yayınladı.

FİLİPİNLER
 Üreticiden tüketiciye doğrudan
taze meyve satışı yapılabilen
online bir platform (homegrownorganics.myshopify.com/
collections/all) kuruldu.

TAYLAND

MALEZYA

 Hükümet, özellikle tarım işçileri ve
meyve toplayıcılarına yönelik olarak,
adil ticari rekabeti sağlamak için
Mal ve Hizmetler Fiyat Yasasını
uygulamaya ve çiftçiler, tüccarlar
ile süpermarketler arasındaki
bağlantıyı teşvik etmek üzere
düzenlemeler yapmaya hazırlanıyor.

 Ananas çiftçileri, ürün satışı ve
tamamen toptancılara bağımlı
olmamak için bir pazarlama
platformu olarak sosyal
medyayı kullanmaya teşvik
ediliyor.

37

 Çiftçilere ilave tohum hibe edildi.
Şehirde yaşayan ve bahçeli
evi olanların bahçelerinde
ekim yapmaları için de çağrıda
bulunuldu.&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>c37tknuhzkq445pkct6zdg3l7ymdcsc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/38</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44106</id>
    <revision>
      <id>168325</id>
      <timestamp>2024-10-21T18:56:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168325</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2021" sha1="jenusjrr7o26pihlivavhrjsewr9xuv" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;Nisan 2020

Harita 2

Ülkelerin Koronavirüs Salgını
Kapsamında Tarım ve Gıda
Sektöründe Aldığı Tedbirler

ABD
 Kaliforniya eyaleti, korona-virüsten
etkilenen ve çoğunluğu tarım
sektöründe çalışan belgesiz
göçmenler için 125 milyon dolarlık
yardım fonu açıkladı.
 Covid-19 nedeniyle ABD’ye göçü
askıya alma planı yabancı tarım
işçileri için geçerli olmayacağı
duyuruldu.

MEKSİKA
 Balıkçıların yasal işlemlerini çevrimiçi yapabilmesi
için internet servisi kuruldu.
 Hükümet tarımsal sulama ile ilgili programların
ve uygulamaların Covid-19 tedbirlerinden
etkilenmeyeceğine ve çiftçilerin özellikle temel
gıda ürünlerine (tahıllar) yönelmesinin doğru
olacağına yönelik açıklama yaptı.
 Meksika merkezli Sosyal Sorumlulukların
Geliştirilmesi için Uluslararası Meyve ve Sebze
İttifakı (AHIFORES) tarım işçilerini COVID-19’a
karşı korumak için Meksika Federal Hükümeti
ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirlenen
önlemlere dayanarak hazırlanan bir protokol
yayınladı.

PANAMA
 Hükümet, et işleyen devlet kuruluşunun
50 baştan daha az besi sığırı olan
işletmelerden ilave besilik sığır satın
alarak hem stokların güçlendirileceğini,
hem de küçük işletmelerin salgından
daha az etkilenmesine destek
verileceğini açıkladı.

ARJANTİN
 İktidarda bulunan Frente de Todos
koalisyonu milletvekilleri ilk etapta
kayıt dışı ve kendi hesabına
çalışanlar için oluşturulan acil
hane gelir desteği programının
sınırlarının genişletilerek
mevsimlik işçileri, mülteci ve
sığınmacıları da kapsamasına
yönelik kanun teklifi sundu.

Kaynak: Koronavürüsün (Covid-19) Tarım ve Gıda Sektörüne Etkileri, Nisan 2020, Tardes KKB Tarım Kredileri
Değerlendirme Sistemi raporu ile Kalkınma Atölyesi tarafından Mart-Nisan-Mayıs 2020 aylarında mevsimlik
gezici tarım işçilerinin durumunu izlemeye yönelik gerçekleştirilen faaliyetlerden derlenmiştir.

38&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>jenusjrr7o26pihlivavhrjsewr9xuv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/39</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44107</id>
    <revision>
      <id>168326</id>
      <timestamp>2024-10-21T18:57:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168326</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2830" sha1="mno8bd77fdnrfq12ntcf7y9jc9k14yq" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;KANADA
 Hükümet, Meksika ile yürütülen tarımsal çalışma
programını yeniden etkinleştirdi. Program yılda
27 bin Meksikalı geçici tarım işçisinin Kanada’da
çalışmasını içeriyor.

JAPONYA
 Tarım Bakanlığı, koronavirüs salgını nedeniyle
işini kaybeden kişilere
mali destek sunarak
tarım endüstrisinde
çalışmaya teşvik
edeceğini açıkladı.

İNGİLTERE
 Gıda distribütörlerine özel bir hibe programı
başlatıldı. Hazır gıda ve yemek sunan tüm iş
yerleri ve konaklama tesisleri kapalı olduğundan,
dağıtım ağı bozulan ve farklılaşan distribütörler
bu hibeyi gıda israfına yol açmadan dağıtıma
devam edebilmek için kullanacak. Ayrıca
hükümet, rekabet kanununda geçici esneklik
sağlayarak; süpermarketlerin stok bilgilerini
paylaşabilmelerine, marketlerin açık kalması
doğrultusunda iş birliği yapmasına ve taşıma
araçlarını ortak kullanabilmelerine izin veren bir
yönetmelik hazırladı.
 Yerel halkı çiftliklerde ve tarım alanlarında
çalışmaya teşvik etmek için “Pick for Britain”
(İngiltere için Topla) kampanyası başlatıldı.

ÇİN HALK CUMHURİYETİ
 Tarım sigortası poliçelerine koronavirüse bağlı
kayıplar da eklendi.

ORTA AMERİKA

 Çiftçi kooperatiflerinin ürettikleri ürünler
ve ürün miktarları salgın süresince Tarım
Bakanlığı’nın internet sayfasında kamuoyuna
duyuruldu.

 (Dominik, Honduras, Guatemala, Panama,
El Salvador, Nikaragua ve Kosta Rika)
Kendi aralarında tarımsal üretim, tarım
ve gıda stokları ile ilgili bilgi paylaşımını
sağlayan bir online platform kurdular.

 “Dijital köy” projelerinin yaygınlaştırılmasına
karar verildi.

BURKİNA FASO
 Çiftçilere tarımsal girdi ve yem alımı için
verilecek ilave hibeler açıklandı.

BREZİLYA
 Okullara bedava tarım ürünleri
dağıtımı programına devam
edileceği duyuruldu.

SRİ LANKA
 Hükümet sokağa çıkma yasağı süresince
toptan gıda satanların ürünlerini doğrudan
tüketicilerce ulaştırması için anlaştı.
 Bakanlık ihraç edilen tarımsal ürünlerin
üretimi veya ticareti ile ilgili sorun
yaşanması durumunda “acil telefon,
WhatsApp ve e-posta hattı” kurdu.

39

 Kanatlı (et ve yumurta) ve su ürünleri
sektörünün satmakta zorlandığı ürünlerin
satışının kolaylaştırılması için girdi, lojistik,
nakliye gibi ihtiyaçlarının karşılanmasına
yönelik tedbirler alındı.
 Geçici ve düzenli tarım işçilerinin sosyal ve
ekonomik koşullarının iyileştirilmesi, tarımsal
işler bittiğinde işçilerin kırsal yerlerde kamu
veya özel sektördeki işlerde çalıştırılması,
İşçilere bulundukları yerde iş kurma veya
yatırım yapmaları için destek olunmasına
yönelik kararlar alındı.&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>mno8bd77fdnrfq12ntcf7y9jc9k14yq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/41</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44108</id>
    <revision>
      <id>168327</id>
      <timestamp>2024-10-21T19:01:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168327</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1517" sha1="boqog0kmmhlzhzdb8468c6ly8ajmt85" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;&lt;big&gt;&lt;big&gt;Türkiye'de
Fındık
Üretimi
ve Fındık
Hasadında
Mevsimlik
Gezici
Tarım
İşçiliği&lt;/big&gt;&lt;/big&gt;

&lt;big&gt;Türkiye'de Fındık Üretimi
Hakkında Kısa Bir
Değerlendirme&lt;/big&gt;

Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) 2019 yılı verilerine göre Türkiye'de yaklaşık 734 bin hektarlık bir alanda fındık yetiştiriciliği yapılmakta
olup (Grafik 2), bu alanın yaklaşık yüzde 60'ı
Doğu Karadeniz Bölgesi'nde, yüzde 19'u Batı
Karadeniz Bölgesi'nde, yüzde 20'si ise Doğu
Marmara Bölgesi'nde yer almaktadır. Türki-
ye'de 10 yıllık ortalamaya bakıldığında yıllık
618 ton kabuklu fındık üretimi yapıldığı görülmektedir (Grafik 2).

Grafik 2
------------
Türkiye'de fındık yetiştirme alanları, üretimin yıllara
göre değişimi ve dekar başına verim (2010-2019)

93.69
269
433
7.31
€99
731
701
412
7.99
646
703
4204
675
1707
728
51-5
734 776
2010 2010 2010 2010 2010 2010 2010 2010 2010 2010
62 94 78 59
96 71 100
Yillar
90
Üretim Alanı (Ha) x 1.000
Üretim (Ton) x 1.000
92
60
Verim (kg/da)

1983 yılında Fındık Üretiminin Planlanması
ve Dikim Alanlarının Belirlenmesi Hakkında
Kanun'un yürürlüğe girmesine rağmen, zaman zaman Bakanlar Kurulu tarafından fin-
dık alanlarının genişletilmesine dair kararlar
yayınlanmış, yayınlandıktan sonra FİSKO-
BİRLİK verilerine göre fındık dikim alanları
Akçakoca'da yüzde 124, Ordu'da yüzde 107,
Giresun'da yüzde 13, Trabzon'da yüzde 48,
ülke genelinde ise yüzde 72 artış göstermiştir.&lt;noinclude&gt;

41&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>boqog0kmmhlzhzdb8468c6ly8ajmt85</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/42</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44109</id>
    <revision>
      <id>168328</id>
      <timestamp>2024-10-21T19:04:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168328</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3534" sha1="8du4jjbzw4a4hwve5nfv3i6yr3fgeux" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;Zonguldak

Alaplı
Çaycuma
Devrek
Ereğli
Gökçebey
Kilimli
Kozlu
Merkez

bin ton

137 (kg/dekar)

%13,90

Akçakoca
Çilimli
Cumayeri
Gölyaka
Gümüşova
Kaynaşlı
Merkez
Yığılca

218.670
35.250
54.000
42.290
34.760
23.150
129.030
94.500

dekar

29.064
6.631
5.825
5.207
4.635
4.008
15.630
14.688

bin ton

136 (kg/dekar)

102.123 (bin ton)

%11,66

85.688 (bin ton)

%9,00

631.650 (dekar)

%10,60

Düzce

bin ton

452
14.143
532
2.421
5.028
870
18.602
3.048
25.821
4.525
22.794
146
517
1.508
1.653
63

dekar

5.300
73.640
2.500
12.975
45.050
14.000
123.954
26.254
200.000
41.825
174.484
644
3.000
8.400
10.500
960

743.486 (dekar)

Sakarya

Adapazarı
Akyazı
Arifiye
Erenler
Ferizli
Geyve
Hendek
Karapürçek
Karasu
Kaynarca
Kocaali
Pamukova
Sapanca
Serdivan
Söğütlü
Taraklı

21.765
453
222
20.926
34
553
838
234

175 (kg/dekar)

%6,13

45.025 (bin ton)

%3,67

257.695 (dekar)

103.648
3.500
3.520
135.886
414
3.685
4.642
2.400

Alaçam
Asarcık
Atakum
Ayvacık
Bafra
Canik
Çarşamba
Havza
İlkadım
Kavak
Ladik
Salıpazarı
Tekkeköy
Terme
Vezirköprü
Yakakent

dekar

2.050
5.500
30.939
92.500
22.120
29.201
455.500
63
5.400
1.041
300
141.000
61.000
290.000
570

137
280
3.624
8.889
2.553
2.153
64.549
3
570
51
8
15.323
6.797
28.484
2
90

bin ton

Samsun

118 (kg/dekar)

%18,76

137.841 (bin ton)

%16,59

1.164.384 (dekar)

126 (kg/dekar)

%5,61

41.224 (bin ton)

dekar

Fındık üretim dağılımı (%)

Verim (kg/dekar)

327.146 (dekar)
%4,66

Fındık üretim miktarı (bin ton)

DİĞER İLLER

Fındık üretim alanı dağılımı (%)

Fındık üretim alanı (dekar)

Fındık üretiminin gerçekleştirildiği illerde fındık üretim alanları
ve üretim miktarları verileri (2019)3

Harita 3

Ordu

96 (kg/dekar)

%29,56

217.226 (bin ton)

%32,39

Bulancak
Çanakçı
Dereli
Doğankent
Espiye
Eynesil
Görele
Güce
Keşap
Merkez
Piraziz
Tirebolu
Yağlıdere

Giresun

72 (kg/dekar)

%11,54

84.766 (bin ton)

%16,78

1.177.780 dekar

3.767
25.706
6.544
8.607
5.068
6.222
26.485
10.549
3.148
6.357
10.400
8.829
4.520
8.214
11.052
2.436
17.739
20.876
30.707

55.000
270.763
91.093
70.130
48.650
63.360
269.690
140.680
32.480
101.280
94.350
86.443
46.690
87.526
117.780
30.439
193.300
176.750
296.710

2.273.114 (dekar)

Akkuş
Altınordu
Aybastı
Çamaş
Çatalpınar
Çaybaşı
Fatsa
Gölköy
Gülyalı
Gürgentepe
İkizce
Kabadüz
Kabataş
Korgan
Kumru
Mesudiye
Perşembe
Ulubey
Ünye

bin ton

dekar

159.510
26.190
65.000
26.210
112.970
29.310
96.350
34.520
100.830
197.810
86.710
170.700
71.670

dekar

11.280
2.441
3.915
1.403
8.489
1.939
5.715
2.695
9.126
10.823
6.288
15.623
5.029

bin ton

6.763
6.204
7.528
3.065
2.295
362
248
136
163
608
2.477
453
8.558
1.565
2.494
521
4.204
6.302

bin ton

Ardeşen
Fındıklı
Pazar

82 (kg/dekar)

%7,34

9.000
14.500
189

dekar

Rize

53.946 (bin ton)

%9,34

655.353 (dekar)

91.000
64.300
79.725
40.500
31.300
6.075
4.171
2.099
2.739
10.211
38.853
7.608
95.321
21.706
29.444
7.100
56.301
66.900

Trabzon

Akçaabat
Araklı
Arsin
Beşikdüzü
Çarşıbaşı
Çaykara
Dernekpazarı
Düzköy
Hayrat
Köprübaşı
Maçka
Of
Ortahisar
Şalpazarı
Sürmene
Tonya
Vakfıkebir
Yomra

dekar

bin ton

1.387
1.503
20

Ardanuç
Arhavi
Borçka
Hopa
Merkez
Murgul
Şavşat

123 (kg/dekar)

%0,40

2.910 (bin ton)

%0,34

23.689 dekar

Artvin

19
12.000
63.000
7.500
164
7.107
-

dekar

6
732
3.571
593
15
377
3

bin ton

59 (kg/dekar)

%0,72

5.297 (bin ton)

%1,28

89.790 (dekar)

100 (kg/dekar)

%100,00

734,822 (bin ton)

%104,66

7.344.087 (dekar)

TOPLAM&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>8du4jjbzw4a4hwve5nfv3i6yr3fgeux</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/43</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44110</id>
    <revision>
      <id>168329</id>
      <timestamp>2024-10-21T19:11:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168329</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3513" sha1="g3w6baoxoihgo2n2onjf4w6esyjnrlb" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;Özellikle Düzce ve Sakarya illerinde yoğunlaşan yeni dikim alanlarında, fındığın gerçek
ekosistemi olarak tanımlanan Doğu Karadeniz
Bölgesi’ndeki yaşlı fındık ocaklarından daha
fazla verim sağlandığı belirtilmektedir.&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt;

Türkiye’de fındık yetiştiriciliği 39 ilde yapılmaktadır. Ancak ticarete konu olan fındığın
hemen hemen tamamı Artvin, Düzce, Giresun, Ordu, Rize, Sakarya, Samsun Trabzon
ve Zonguldak illerinde gerçekleştirilmektedir
(Harita 3).

2019 yılında fındık dikim alanı ve kabuklu
fındık üretiminde en fazla üretimin olduğu dokuz ile bakıldığında en fazla fındık dikim alanı
(yüzde 32,39) ve üretimin (yüzde 29,56) olduğu il Ordu ilidir. Aynı yıl dekar başına kabuklu fındık üretimine bakıldığında ise 175 kg ile
Zonguldak, 137 kg ile Sakarya ili gelmektedir
(Harita 3). 2019 yılında bu illerin ortalaması
dekar başına 105 kg’dır.

'''&lt;big&gt;Fındık Tedarik Zinciri; Fındık Bahçesinden Tüketiciye
&lt;/big&gt;'''

Türkiye’de fındık üretiminin bahçedeki bitkiden mamul haline gelip tüketicilere erişmesi
sürecinde beş aktörden söz edilebilir; fındık
bahçe sahipleri, yerel tüccarlar (manav), kırıcılar, işleyiciler (ihracatçılar) ve mamul ürün
yapan markalar (Grafik 3)

'''Fındık bahçe sahibi:''' Türkiye’de ekonomik
amaçlı fındık üreten ve çiftçi kayıt sistemine
kayıtlı yaklaşık 500 bin fındık üreticisi bulunmaktadır.

'''Tüccar (Manav):''' Fındık üreticileri ürettikleri fındıkları manav olarak isimlendirilen yerel
tüccarlara satmaktadır. Manavlar peşin veya
emanet usulü satın aldıkları fındıkları ya kırıcılara ya da işleyicilere satmaktadırlar. Manavlar fındık bahçe sahiplerine zaman zaman fındık hasadından önce avans vermekte, böylece avans verdiği bahçe sahibinin fındığını
satın alma hakkı elde etmektedirler. Kırıcılar
veya işleyicilerin sürekli çalıştığı manavlar
mevcut olup, bu ilişki gelenekselleşmiştir.
Türkiye’de yaklaşık 800-1000 arasında manav
olduğu tahmin edilmektedir.

'''Kırıcılar:''' Fındık tedarik sürecinin üçüncü
seviyesinde yer alan kırıcılar, fındığı kabuğundan ayıran ve boyut ve kalitesine göre kabuksuz fındıkların ilk ayrımını yapan işletmelerdir. Türkiye’de 170 civarında kırıcı olduğu
tahmin edilmektedir. Fındık işleyicilerinin
bazıları aynı zamanda kırıcı konumundadır.
Hem kırıcılar hem de işleyiciler manavların
en önemli finansal destekçileridir.

'''İşleyiciler (İhracatçılar):''' Dördüncü kademede yer alan işleyiciler kırıcılardan gelen
fındıkların kavrulması, çeşitli boyutlara ayrılması ve talebe göre kıyılması, fındık hamuru
yapılması, yağının çıkarılması gibi karmaşık
işlemleri gerçekleştirmektedir. Burada işlenen fındıklar mamul üretim yapan firmalara
satılmaktadır. Türkiye’de büyük ölçekli 20-25
işleyici bulunmaktadır. Bu işleyiciler aynı zamanda ihracatçı firmalardır.

'''Mamul üreticileri:''' Zincirin tüketiciden önceki son halkasıdır. İşleyiciden veya ihracatçıdan satın alınan işlenmiş fındıklar küçük ya da
büyük mamul üretiminde kullanılmakta ve tüketiciye sunulmaktadır. Fındığın en fazla kullanıldığı yer çikolata ve şekerleme sanayisidir.

Bu tedarik zincirine ilave olarak farklı ülkelerden fındık ürünlerini küresel ölçekte pazarlayan tüccar ve brokerlar da bulunmaktadır.&lt;noinclude&gt;

43&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>g3w6baoxoihgo2n2onjf4w6esyjnrlb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/44</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44111</id>
    <revision>
      <id>168330</id>
      <timestamp>2024-10-21T19:11:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168330</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2835" sha1="fj5w7o211fenpt6qfb4j82yhxylgnsw" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;FINDIKTAN
MAMÜL ÜRÜN
YAPAN FİRMA

Kabuklu
Fındık
Satışı

MANAV
(Fındık Tüccarı)

2

3

Kırılmış
Fındık
Nakliyesi

FINDIK
KIRMA
FABRİKALARI

İşlenmiş
Fındık
Tedariği

FINDIK BAHÇELERİNDEN TÜKETİCİYE
FINDIK TEDARİK ZİNCİRİ

Grafik 3

FINDIK
İŞLEME
FABRİKALARI

4

4. AŞAMA

FINDIK İŞLEME

FINDIK KIRMA İŞLEMİ

FINDIĞIN ARA TÜCCARLARI: MANAVLAR
Fındık kurutulduktan sonra çuvallara doldurulur ve depolanır. Fındığını ya peşin para
ya da hesabın görüleceği gündeki fındık borsa fiyatına göre emanet yöntemiyle
satmak isteyen bahçe sahibinin üç seçeneği vardır; (a) Yerel fındık tüccarı olarak
isimlendirilen manavları, (b) Fındık kırma fabrikası sahiplerine, (c) Hem fındık kırma
hem de fındık işleme fabrikası sahiplerine. Manavlar satın aldıkları fındıkları kendi
imkanlarıyla depolamaktadır. Onlar da fındık kırma fabrikası sahiplerine veya hem
kırma hem de fındık işleme fabrikalarına fındıklarını satmaktadırlar. Manavlar fındık
satın alacakları yerden yükleme ve depolama esnasında işçiye gereksinim duyarlar.
Genellikle günlük yevmiye ile işçi çalıştırırlar. Karadeniz bölgesinde yaklaşık 2000
manav olduğu ifade edilmektedir.

2. AŞAMA

Fındık kırma fabrikaları genellikle ağustos ve ocak ayları arasında faaliyet göstermekte ve fındığın kabuğunun kırılması sağlayan işletmelerdir. Fındık üretim yörelerinde bulunurlar. Fındık kırma ayıklama fabrikalarında süreç; çiftçilerin topladıkları ve
kuruttukları kabuklu fındıklar ya doğrudan çiftçi ya da manav aracılığıyla çuvallarla
fındık kırma fabrikasına getirilmekte, çuvallardan boşaltılan fındıklar z elevatörü denilen bir asansör vasıtasıyla silolara gönderilip, yığılmaktadır. Daha sonra değirmenlerde kırılmakta ve kabuğundan ayrılmaktadır. Bu süreçte fındık kırma fabrikalarında
geçici işçiler istihdam edilmektedir.

3. AŞAMA

Fındık işleme tesislerinin bir kısmının kendi kırma bölümleri de bulunmaktadır. Bu
firmalar kırma tesisleri varsa ya doğrudan üreticiden ya da manavlardan fındık satın
almaktadır. Yalnızca fındık işliyorlarsa fındık kırma fabrikalarından fındık satın almaktadır. Türkiye’de yaklaşık 50 fındık işleme tesisi olduğu söylenmektedir. Bu firmalar
işleme tabi tutacakları fındıkları fındık tüccarları veya mamul ürün imalatçılarının
talepleri doğrultusunda gerçekleştirmektedir. Bazı mamul üretim yapan firmaların hem
kırma hem de fındık işleme tesisleri mevcut olup; onlar ya doğrudan üreticiden ya da
manavlardan kabuklu fındık satın almaktadır. Fındık işleyen tesislerde tesisin kapasitesi ve yıl içindeki çalışma süresine göre işçiler istihdam edilmektedir.&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>fj5w7o211fenpt6qfb4j82yhxylgnsw</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/45</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44112</id>
    <revision>
      <id>168331</id>
      <timestamp>2024-10-21T19:12:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168331</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4558" sha1="nxa7btcue7i9jmiic5w004k3axopvb7" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;Tozlanma başlar

Karanfiller
olgunlaşır; erkek
çiçekler tozlamaya
başlar. İyi ürün ve
döllenen karanfilleri
iyi beslemek için
yanmış çiftlik
gübresi verilmeye
başlanır. Zarar
yapmaya başlayan
kozalak akarını
ve kışı kozalak
içinde geçiren filiz
güvesini yok etmek
için kozalaklar elle
toplanarak yakılır.

Karanfiller çıkar

İleride birer
fındık çotanağına
dönüşecek dişi
çiçekler (karanfiller)
çıkmaya başlar.
Bol ürün için
soğuklardan
etkilenmeden
döllenmeleri; donlara
karşı önlem alınması
gerekir. Virgül
koşnili ve dalkıran
gibi zararlılara karşı
mücadele yapılır.

Fındık kozalak akarı,
filiz güvesi ve fındık
yeşil kokarcası ile
mücadele yapılır.
Azotlu gübreleme
sona erer, ama
gübreleme zamanı
geçmişse bu
ay içinde de
kullanılabilir.

Çotanaklar çıkar

Tomurcuklar patlar,
yapraklar çıkar

Hava ve toprağın
ısınmaya, canlı
yaşam kıpırdanmaya
başlar; bitki besin
maddeleri (gübre)
toprağa verilir. Fındık
kozalak akarı ve
fındık yaprak deleni
gibi zararlılara karşı
kimyasal mücadele
başlar. İlkbahar
geç donlarına karşı
önlem alınır; kıştan
zarar görmüş dallar
ayıklanır.

Nisan

Mart

Yabancı göçmen işçilerle
hasat edilen fındık

Kuraklık olması
durumunda fındık
içinin iyi oluşmaması
ve dökülmemesi
için sulama yapılır.
Bahçede hasat
öncesi ot temizliği
temizliği, araçgereç onarımı,
harman yerinin
hazırlanması ile
fındık kokarcasının
nimf yoğunluğu fazla
ise ilaçlama yapılır.

Bahçede ısırgan,
böğürtlen gibi
yabancı otlara karşı
herbisit uygulaması
bu ay sonlarına
doğru yapılır. Fındık
kahverengi koşnili ve
dalkıran zararlısına
karşı ilaçlı mücadele
yapılır.
Tüm canlıların kış
uykusundan çıkıp
faaliyete geçtiği,
fındık çotanaklarının
irilip dane içlerinin
oluşmaya başladığı
bu ayda fındık
zararlıları da
harekete geçer.
Fındık kurdu ile
mücadele danelerin
mercimek iriliğine
ulaştığı bu ayda
yapılır.

Temmuz
Fındık içi meyveyi
doldurur, kabuklar
sertleşir

Haziran
Çotanaklara göre
üretim tahmini
yapılabilir

Mayıs
Çotanaklar
irileşir, dane içleri
oluşmaya başlar

Fındıklar, daldan
elle toplama
ya da dalların
silkelenmesiyle
yere düşürülenlerin
elle toplanması
suretiyle hasat edilir.
Hasadın devamında
harmanlama ve
depolama işlemleri
yapılır.

Fındık hasadı

Ağustos

Harman zamanı
geciken yerlerde,
ürünü sonbahar
yağmurlarından iyi
korumak gerekir.
Fındık hasadı
tamamlandıktan
sonra, fındık filiz
güvesi mücadelesi
yapılır.

Depolama

Eylül

Mahalli işçilerle
hasat edilen fındıklar

4

Ürün satılır. Bir
sonraki yıl için
budama, kuru dalları
ayıklama ve kışlık
gübre uygulaması
başlar. Mayıs böceği
larvaları ile ilaçlı
mücadele bu aylarda
yapılır.

Pazarlama

Ekim

Aralık

Kuru dalları ayıklama
işleri devam eder.
Kışlık (fosforlu)
gübre verilmesi
geciken yerlerde bu
işler tamamlanır.
Toprağın pH
derecesine göre kireç
uygulanır.

Kireçleme yapılır.
Bahçe bakımı
yapılır; çitler,
hendekler onarılır.
Toprağın, suyun,
gübrenin korunması
ve verimliliğin
arttırılması için teras
yapılır. Yaşlı fındık
ağaçları gençleştirilir.
Fındık ocaklarındaki
gövdeler seyreltilir.
Eğitim ve kapasite
geliştirme çalışmaları
yapılır.

Sonraki yıla hazırlık Sonraki yıla hazırlık

Kasım

Mevsimlik gezici tarım
işçileriyle hasat edilen fındıklar

5

Kaynak: Giresun Fındık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (arastirma.tarim.gov.tr/findik/Sayfalar/Detay.aspx?SayfaId=35) ve Fiskobirlik Tarım-Kalite-Arge Müdürlüğü kaynaklarından elde edilen bilgilerle hazırlanmıştır.

Şubat

Ocak

Yarıcılar tarafından
hasat edilen fındıklar

Hane/aile ve yakın akraba emeğiyle
hasat edilen fındıklar

3

Fındık üretiminde beş farklı işçilik
biçimleri söz konusudur.

FINDIK ÜRETİM
SÜRECİNDE
İSTİHDAM

FINDIK ÜRETİM SÜRECİNİN AYLARA GÖRE ADIMLARI

2

FINDIK
BAHÇESİ

1

1

FINDIK ÜRETİMİ

Türkiye’de fındık üretimi çiftçi kayıt sistemine kayıtlı yaklaşık 400 bin fındık bahçe
sahipleri tarafından gerçekleştirilmektedir. Küçük üretici konumunuda olan fındık
bahçe sahipleri hemen hemen bütün yıla yayılan bahçe bakımı, ilaçlama, gübreleme
ve hasat faaliyetlerini yapmakta, organize etmektedir. Proje kapsamında Düzce,
Sakarya ve Ordu ilinde 1.000 adet fındık bahçesi yer almaktadır.

1. AŞAMA&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>nxa7btcue7i9jmiic5w004k3axopvb7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/46</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44113</id>
    <revision>
      <id>168332</id>
      <timestamp>2024-10-21T19:14:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168332</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1404" sha1="chqia9li5lbxsyc4nqqtb9eca7jwy8m" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;'''&lt;big&gt;Fındık Hasadında Mevsimli Tarım İşçiliği&lt;/big&gt;'''

Fındık üretimi genellikle bahçe sahibi tarafından doğrudan veya çeşitli şartlarla yarıcılık
veya ortakçılık yöntemiyle mahalli kişiler tarafından gerçekleştirilmektedir. Fındık bahçe
sahibinin üretimi gerçekleştirmesi durumunda
hasat işlerinde üç tip işçilik söz konusudur
(Grafik 4);

'''a. Ücretsiz aile işçisi:''' Sahip olduğu veya
ortakçılığını, yarıcılığını aldığı fındık bahçesinde fındık üretim sürecine katılan ve
bunun karşılığında bir ücret almayan aile
üyeleri veya yakınlarından oluşan kişilerdir. Fındık üretim sürecinde komşular
veya akrabalar imece usulü birbirlerine
yardım ederler. Bu tip işçilik de bu kapsama girmektedir.

'''b. Mahalli tarım işçisi:''' Fındık üretim sürecine ekonomik gelir elde etmek amacıyla
katılan; bulunduğu il, ilçe, köy, mahallede
gündüz fındık bahçesinde çalışan, akşam
ise sürekli yaşadığı yere, evine geri dönen
işçidir.

'''c. Mevsimlik gezici tarım işçisi:''' Sürekli
ikamet ettiği yerden (il, ilçe, köy, mahalle) ekonomik gelir elde etmek amacıyla
ayrılarak bir başka yerleşim yerine seyahat
ederek burada fındık üretim sürecine en az
bir gün süreliğine katılan, ancak sürekli bu
işte çalışmayan (geçici) kişiyi tanımlamak
için kullanılmıştır.&lt;noinclude&gt;

46&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>chqia9li5lbxsyc4nqqtb9eca7jwy8m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/47</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44114</id>
    <revision>
      <id>168333</id>
      <timestamp>2024-10-21T19:16:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168333</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3599" sha1="ob97g741u8izmfgnunu0258unczynle" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;Grafik 4
Fındık Hasadında Çalışan İşçilik Tipolojileri

1

2

Ücretsiz
Aile
İşçiliği

Mahalli /
Yerli
İşçi

Kendi bahçesinde ve/veya
tarlasında, kendi ürünü
için çalışan ve bunun
karşılığında bir ücret
almayan işçilik tipine,
ücretsiz aile işçiliği denir.

Tarımsal üretim süreçlerine
ekonomik gelir elde
etmek amacıyla katılan
ve bulunduğu il, ilçe, köy,
mahallede gündüz tarlada
veya bahçede çalışan,
akşam ise genellikle sürekli
yaşadığı yere, evine geri
dönen ama nadiren iş
bitimi süreci için geçici
olarak çalıştığı bölgede
konaklayan işçidir.

Tarım aracısı: Tarım aracısı, tarım mevsiminin ya da
hasat döneminin başladığı zamanlarda, işgücüne
ihtiyaç duyan tarım işverenine işgücü, iş arayan tarım
işçisine de iş bulmada aracılık eden gerçek veya tüzel
kişidir. Tarım aracısı genellikle “elci” veya “dayıbaşı”
olarak adlandırılmaktadır. Mevsimlik tarımsal üretim
süreçlerinde işveren ile işçiyi bir araya getiren,
bunun karşılığında ücret, komisyon alan, iş süresince
işçilerin başta çalışma olmak üzere günlük yaşamsal
koşullarının temini ve ihtiyaçlarının karşılanmasında
önemli roller üstlenen kimselerdir. Tarım aracılarının
resmi olarak çalışabilmesi için, herhangi bir ilin İş
Kurumu İl Müdürlüğü’ne başvuru yaparak çalışma izni
belgesi almaları gerekmektedir.
Çavuş: İşçi gruplarının bazılarında görülen ‘çavuş’,
işçilerle birlikte çalışmakla birlikte, onların her türlü
sorunları ile ilgilenen ve işçi grubunu yöneten grup
lideri görevindedir. Genellikle çift yevmiye alır.
Çuvalcı: Toplanan fındıkları çuvallara doldurarak,
çuvalların ağzını dikme görevini üstlenen işçidir.

3

3.1

3.2

Yemekçi: İşçi grubu ile bahçeye gitmeyerek konaklama alanında kalan, bu süre içinde de işçiler için
akşam yemeğini hazırlayan kişiye yemekçi denir.
Katırcı/Taşıyıcı: Bahçede toplanan fındıkları
bahçeden harman yerine, harman yerinden depoya
taşıyan ve bu görevi üstelenen kişiye denir.

47

Mevsimlik
Gezici
Tarım
İşçisi

Sürekli ikamet ettiği yerden (il,
ilçe, köy, mahalle) ekonomik
gelir elde etmek amacıyla ayrılarak bir başka yerleşim yerine
seyahat ederek burada tarımsal
üretim süreçlerine en az bir gün
süreliğine katılan, ancak sürekli
bu işte çalışmayan (geçici) kişiyi
tanımlamak için kullanılmıştır.
İşçi aileler bulunduğu yeri belli
bir süre için terk ederken, gittikleri yerde de belirli sürelerde
ikamet etmektedirler.
Mevsimlik gezici tarım işçileri
genellikle bir tarım aracısı
işbirliğiyle çalışmakla birlikte,
kendi uğraşı ve bağlantıları
sayesinde tarım aracısıyla
işbirliği yapmaksızın çalışan
mevsimlik gezici tarım işçileri de
bulunmaktadır. Mevsimlik gezici
tarım işçileri ikiye ayrılmaktadır.

Yabancı
Göçmen
İşçi

Mevsimlik gezici tarım
işçiliğindeki göç sürecini
bir ülkeden farklı bir ülkeye
giderek daha geniş kapsamda
gerçekleştiren tarım işçileri,
yabancı göçmen işçi olarak
tanımlanmaktadır. Fındık hasadı
için büyük oranda Gürcü, Azeri
ve son yıllarda Suriyeli ve Afgan
mevsimlik gezici tarım işçileri
bulunmaktadır.

Yerli
Göçmen
İşçi

Aynı ülke içerisinde şehirler
arası göç sürecine katılan ve bu
hareketliliği farklı mevsimlerde
iş olanaklarına bağlı olarak
tekrarlayan, ülke vatandaşı olan
tarım işçisi, yerli göçmen işçi
olarak tanımlanmaktadır.&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>ob97g741u8izmfgnunu0258unczynle</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/49</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44115</id>
    <revision>
      <id>168334</id>
      <timestamp>2024-10-21T19:26:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168334</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2075" sha1="d0vmztoibeb4cbh5pnqrmkm5ao13jks" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;&lt;big&gt;&lt;big&gt;Türkiye'de
Mevsimlik
Gezici
Tarım
İşçileri
Hakkında
Covid-19
Salgını
Tedbir
Kararları&lt;/big&gt;&lt;/big&gt;

2019 Aralık ayında Çin'de başlayan Covid-19
salgını Şubat 2020 sonunda öncelikle Avrupa Birliği sınırlarına, daha sonra da ABD ve
Kanada' başta olmak üzere tüm dünyaya yayılarak küresel bir sağlık krizine dönüşmüştür.
Bu sürecin ilk aylarında ülkeler farklı önlem
stratejileri izlemiştir. Bu konudaki tartışmalar
sonbahar aylarında beklenen ikinci dalga için
halen sürmektedir.

Türkiye birçok diğer ülke gibi mevcut koşullar çerçevesinde kendine özgü bir mücadele
stratejisi geliştirmeye çalışmış, ne Yeni Zelanda'da olduğu gibi tam bir karantina ne de
İsveç'te olduğu gibi tam bir sürü bağışıklığı
yolu izlemiştir. Bu kapsamda en önemli adımlar 2020 Mart ayında atılmaya başlanmıştır.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ile Yükseköğretim Kurulu (YÖK) 12 Mart 2020'de, 16
Mart 2020 tarihinden itibaren yükseköğretime
ve örgün eğitime üç hafta ara verildiğini duyurmuş, bir hafta sonrasında ise uzaktan eğitime geçilerek eğitim dönemine devam kararı
alınmıştır. Bunun yanında YÖK, Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) tarihini önce 25-
26 Temmuz 2020'ye ertelemiş ve ardından 28
Haziran 2020'ye almıştır.
18 Mart 2020 tarihinden itibaren Türkiye
genelinde salgının yayılmasını yavaşlatmak
amacıyla '''&quot;Evde Kal&quot;''' kampanyası başlatılmıştır. Cumhurbaşkanlığı'nın talimatıyla şehirlerarası otobüs seferleri 28 Mart 2020 saat
17.00'den itibaren ancak valilik izni ile gerçekleştirilebilecek şekilde düzenlenmiş ve bu
düzenlemenin koordinasyonu valilik ve kaymakamlıklar bünyesinde oluşturulan Seyahat
İzin Kuruluna devredilmiştir. Bu tedbirlerle
birlikte belirli sektörlerde çalışan kesimlerin
nasıl hareket edeceğine dair önemli belirsizlikler oluşmuştur.
Bu kesimlerin başında mevsimlik gezici tarım
işçileri gelmekte ve bu kesimin, tam da bitkisel üretim aylarının başında, nasıl seyahat&lt;noinclude&gt;

49&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>d0vmztoibeb4cbh5pnqrmkm5ao13jks</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>168335</id>
      <parentid>168334</parentid>
      <timestamp>2024-10-21T19:28:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <origin>168335</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2077" sha1="jg6xm9bdd75ul3d1vl53h3hiaflrs6t" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;&lt;big&gt;&lt;big&gt;Türkiye'de
Mevsimlik
Gezici
Tarım
İşçileri
Hakkında
Covid-19
Salgını
Tedbir
Kararları&lt;/big&gt;&lt;/big&gt;

2019 Aralık ayında Çin'de başlayan Covid-19
salgını Şubat 2020 sonunda öncelikle Avrupa Birliği sınırlarına, daha sonra da ABD ve
Kanada' başta olmak üzere tüm dünyaya yayılarak küresel bir sağlık krizine dönüşmüştür.
Bu sürecin ilk aylarında ülkeler farklı önlem
stratejileri izlemiştir. Bu konudaki tartışmalar
sonbahar aylarında beklenen ikinci dalga için
halen sürmektedir.

Türkiye birçok diğer ülke gibi mevcut koşullar çerçevesinde kendine özgü bir mücadele
stratejisi geliştirmeye çalışmış, ne Yeni Zelanda'da olduğu gibi tam bir karantina ne de
İsveç'te olduğu gibi tam bir sürü bağışıklığı
yolu izlemiştir. Bu kapsamda en önemli adımlar 2020 Mart ayında atılmaya başlanmıştır.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ile Yükseköğretim Kurulu (YÖK) 12 Mart 2020'de, 16
Mart 2020 tarihinden itibaren yükseköğretime
ve örgün eğitime üç hafta ara verildiğini duyurmuş, bir hafta sonrasında ise uzaktan eğitime geçilerek eğitim dönemine devam kararı
alınmıştır. Bunun yanında YÖK, Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) tarihini önce 25-
26 Temmuz 2020'ye ertelemiş ve ardından 28
Haziran 2020'ye almıştır.

18 Mart 2020 tarihinden itibaren Türkiye
genelinde salgının yayılmasını yavaşlatmak
amacıyla '''&quot;Evde Kal&quot;''' kampanyası başlatılmıştır. Cumhurbaşkanlığı'nın talimatıyla şehirlerarası otobüs seferleri 28 Mart 2020 saat
17.00'den itibaren ancak valilik izni ile gerçekleştirilebilecek şekilde düzenlenmiş ve bu
düzenlemenin koordinasyonu valilik ve kaymakamlıklar bünyesinde oluşturulan Seyahat
İzin Kuruluna devredilmiştir. Bu tedbirlerle
birlikte belirli sektörlerde çalışan kesimlerin
nasıl hareket edeceğine dair önemli belirsizlikler oluşmuştur.

Bu kesimlerin başında mevsimlik gezici tarım
işçileri gelmekte ve bu kesimin, tam da bitkisel üretim aylarının başında, nasıl seyahat&lt;noinclude&gt;

49&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>jg6xm9bdd75ul3d1vl53h3hiaflrs6t</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/50</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44116</id>
    <revision>
      <id>168336</id>
      <timestamp>2024-10-21T19:34:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168336</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3947" sha1="8xal0rywxoofa35uh90k0485pz2aeam" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;edebilecekleri ve bitkisel üretimin sürdürülebilirliği acil bir gündem olarak tartışılmaya
başlanmıştır. Sözgelimi, işçilerin şehirlerarası
seyahati için önce Seyahat İzin Kurulundan
izin almaları öngörülmüşken, daha sonra izin
belgesi temini il/ilçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine devredilmiştir. Basına da yansıdığı
üzere bu izin belgesinin temini konusunda
başlangıçta büyük karışıklıklar yaşanmıştır.

Sağlık Bakanlığı ve Koronavirüs Bilim Kurulunun tavsiyeleri doğrultusunda, Covid-19
salgınıyla mücadele yönünde kararların etkinliğinin artırılması için İçişleri Bakanlığı
İller İdaresi Genel Müdürlüğünün 3 Nisan
2020 tarihli (89780865-153-E.6202 sayılı)
''&quot;Koronavirüs Tedbirleri ve Mevsimlik Tarım İşçileri&quot;'' konulu genelge doğrultusunda
illerde Mevsimlik Tarım İşçileri Koordinasyon Kurulu oluşturulmasına karar verilmiştir.
Bu kurulların İl Tarım ve Orman Müdürü, İl
Sağlık Müdürü, İl Afet ve Acil Durum Yönetim Müdürü (AFAD), İl Göç Müdürü, kolluk
temsilcileri, yerel yönetim temsilcileri, Ziraat
Odası başkanı gibi temsilcilerden oluşması
öngörülmüştür.

Grafik 5'te sunulduğu üzere Covid-19 salgını
sürecinde mevsimlik gezici tarım işçileri için
tedbir alan ve destek sunan kurum ve komisyonların işleyişinin üç düzeyde olduğu görülmektedir:

(i) Ulusal düzeyde Koronavirüs Bilim Kurulunun tavsiyesiyle Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı altında yer alan dört bakanlığın
koordinasyonunda kararlar alınmaktadır.

(ii) Bu kararlar iller düzeyinde valiliklerin
yönetiminde İl Seyahat, Il Pandemi ve İl Hıfzıssıhha kurulları aracılığıyla duyurulur ve
uygulanırken, Mevsimlik Tanımsal İşgücü
Planlama ve Koordinasyon Komisyonu ise bu
kararların tarımsal üretim alanına yansıması
konusunda sürece müdahil olmaktadır. Sağlık
Müdürlükleri, Tarım ve Orman İl Müdürlükleri ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl
Müdürlükleri ise kendi sorumluluk alanlarına
giren konularda alınan kararların illerde uygulanmasını desteklemektedir.

(iii) İlçe düzeyinde ise İlçe Sağlık Müdürlüğü,
İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ve ilçe Umumi Hıfzıssıhha Kurulu, il ölçeğinde alınan
kararların ilçe düzeyindeki uygulamalarından
sorumlu olmakta ve ilçeyle ilgili kararlar almaktadırlar.

Türkiye'de 1 Haziran 2020 tarihinde aşamalı
normalleşmeye yönelik alınan yeni kararlarla
birlikte, geçmişte alınan tedbirlerin önemli bir
kısmı kaldırılmış, adım adım normal hayata
belirli tedbirlerle geçileceği duyurulmuş, tarımsal üretimi de ilgilendiren 65 yaş üstü so-
kağa çıkma yasağı ve mevsimlik gezici tarım
işçileri bakımından önemli belirsizlikler oluşturan seyahat kısıtları konusundaki tedbirler
tüm seyahat kısıtlamaları ile beraber kaldırılmiş ve herkes için geçerli olacak seyahat ted-
birleri belirlenmiştir. Diğer yandan salgının
sey rinde beklenmedik gelişmelerin yaşanması
ya da olası ikinci bir dalganın ortaya çıkması
durumunda bitkisel üretimi doğrudan etkileyebilecek tedbirlerin tekrar gündeme gelmesi
söz konusudur. Bu nedenle özellikle çay hasadı zamanında Karadeniz Bölgesi'nde, 2020
Nisan ve Mayıs ayları boyunca gerek basına
yansıyan gelişmeler gerekse de bu illerdeki
valilikler kapsamında alınan tedbirleri ortaya
koymak, yaşanan sürecin anlaşılması ve fındık
hasadı için örnek olması bakımından önemli
olacaktır. Ayrıca fındık üretimi için alınan
tedbirlere de bu bölümde yer verilmiştir.

İçişleri Bakanlığı'nın 3 Nisan 2020 tarih-
li Mevsimlik Tarım İşçileri Genelgesi'nin²
ardından, mevsimlik tanım işçilerine ihtiyaç
duyan tarımsal üretimin yoğun olduğu illerde, genellikle bir sorumlu vali yardımcısı, İl
Tarım ve Orman Müdürü, İl Sağlık Müdürü,&lt;noinclude&gt;

50&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>8xal0rywxoofa35uh90k0485pz2aeam</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/54</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44117</id>
    <revision>
      <id>168337</id>
      <timestamp>2024-10-21T19:38:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168337</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2109" sha1="0kj2ojkl30mq5wanql4nk61ce4apvql" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;sözleriyle yalnızca il dışından gelecek olan işçiler değil, aynı zamanda “gurbetçi üreticiler”
konusunda da endişeleri olduğu belirtmiştir.

Diğer yandan 2020 Nisan ayı sonu itibariyle
rekolte ve fındık fiyatının ne olacağı konusunda tartışmalar da başlamıştır. Fındık analisti bir ekonomist 24 Nisan 2020 tarihinde
yaptığı açıklamada, ''“Geçtiğimiz hasat döneminde fındık 16 TL’den fiyat açmıştı. Bununla birlikte 15 Ekim 2020 tarihinde Türkiye Toprak Mahsulleri Ofisi üreticinin fındığını 17 TL’den satın almaya başlamıştı. Şu anda fındık fiyatı 25 TL’yi buldu. Dünya üzerindeki iklimsel değişmelerden kaynaklı don olaylarının olması nedeniyle önümüzdeki hasat döneminde fındığın az olacağı düşünülmekte, bu nedenle fındık fiyatlarında artış gözlendi… Ayrıca içinde bulunduğumuz Covid-19 salgını nedeniyle İtalya’da fındık üreticileri bahçeleriyle ilgilenememekte”'' demektedir.&lt;sup&gt;14&lt;/sup&gt;

TZOB Yönetim Kurulunun bir üyesi ise 28
Nisan 2020 tarihindeki açıklamasında, ''“İnsanların koronavirüse yakalanmamaları için bağışıklık sistemini güçlü tutması gerekiyor. Dünyada koronavirüsün çok yaygın olduğu ülkelerde bile şu anda fındığa bir talep var...”''
derken serbest piyasada fındık fiyatının 25 TL
seviyelerinden işlem gördüğünü belirtmiştir.&lt;sup&gt;15&lt;/sup&gt;
Ordu Ünye ilçesi Ziraat Odası Başkanı ise, 5
Mayıs 2020 tarihinde yaptığı açıklamada Covid-19 salgını dolayısıyla rekoltenin yüksek
olamayacağını ve fındık fiyatının da 20 liradan aşağı düşmeyeceğini öngördüklerini açıklamıştır.&lt;sup&gt;16&lt;/sup&gt;

Mayıs 2020 itibariyle çeşitli ihtiyaçları karşılamak üzere şehir dışından işçi göçünün başlamasıyla birlikte alınan tedbir kararlarının
uygulanması yönündeki haberler de basına
yansımaya başlamıştır. Samsun’un Bafra ilçesine mevsimlik tarım işlerinde çalışmak için
gelen mevsimlik gezici tarım işçilerine 6 Mayıs 2020’de, Samsun Valiliğinin koordinasyo-&lt;noinclude&gt;

54&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0kj2ojkl30mq5wanql4nk61ce4apvql</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/51</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44118</id>
    <revision>
      <id>168338</id>
      <timestamp>2024-10-21T19:39:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168338</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1038" sha1="icz0phahy8zklq1edfny6s7t8gm5uob" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;Grafik 5

Covid-19 sürecinde mevsimlik gezici tarım işçileri için tedbir alan ve destek sunan kurum ve komisyonlar1

T.C. İÇİŞLERİ
BAKANLIĞI

İŞ KURUMU
GENEL MÜD.
SOSYAL YARD.
GENEL MÜD.

BİLİM KURULU

İL SOSYAL YAR.
VE DAY. VAKFI

AİLE, ÇALIŞMA
VE SOSYAL
HİZ. İL MÜD.

MEVSİMLİK TAR.
İNSANGÜCÜ PLAN.
VE KOOR. KOM.

TARIM VE ORMAN
İL MÜD.

SAĞLIK
MÜDÜRLÜĞÜ

İL HIFZISIHHA
KURULU

İL PANDEMİ
KURULU

İL SEYAHAT
KURULU

İLÇE SAĞLIK
MÜDÜRLÜĞÜ

İLÇE TARIM VE
ORMAN MÜD.

İLÇE UMUMİ
HIFZISIHHA KURULU

İLÇE SOSYAL YAR.
VE DAY. VAKFI

VEFA SOSYAL
DESTEK GRUBU

51

BİTKİSEL ÜRETİM
GENEL MÜD.

EMNİYET GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ
JANDARMA
GENEL KOM.
İLLER İDARESİ
GENEL MÜD.

KORONAVİRÜS
BİLİM KURULU
TOPLUM
BİL. KURULU
HALK SAĞLIĞI
GENEL MÜD.

İLÇE DÜZEYİNDE (KAYMAKAMLIK)

T.C. AİLE, ÇALIŞMA
VE SOSYAL
HİZMETLER
BAKANLIĞI
T.C. TARIM
ve ORMAN
BAKANLIĞI
T.C. SAĞLIK
BAKANLIĞI

CUMHURBAŞKANLIĞI
TÜRKİYE CUMHURİYETİ

ULUSAL DÜZEYDE

İL DÜZEYİNDE (VALİLİK)&lt;noinclude&gt;&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>icz0phahy8zklq1edfny6s7t8gm5uob</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/52</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44119</id>
    <revision>
      <id>168339</id>
      <timestamp>2024-10-21T19:44:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168339</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4189" sha1="43ymvn7dlsnuzlwc1jf4qri79r7fg0r" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;İl AFAD Müdürü, İl Göç Müdürü, kolluk
temsilcileri, yerel yönetim temsilcileri, Ziraat
Odası Başkanı vb. temsilcilerin katıldığı bir
komisyon kurulmuştur.

Bu genelgeyle birlikte çay ve fındık üretiminin merkezi konumunda bulunan Karadeniz
illerinde Covid-19 salgınına karşı alınacak önlemlerin “tarımsal üretimin sürdürülebilmesi”
yönünde nasıl uygulanacağı konusunda tartışmalar da başlamıştır. Bu dönemin hemen başında, 9 Nisan 2020 tarihinde Giresun Valisi
başkanlığında ilgili kamu kurum ve kuruluşları ve meslek odaları temsilcilerinin katılımıyla bir komisyon oluşturulmuştur.&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; Komisyon,
öncelikli olarak tarımsal üretimin kesintiye
uğramaması için ihtiyaç duyulan işgücünün her ilin kendi imkânlarıyla karşılanması
amacıyla çalışmaya başlayacağını duyurmuştur. İhtiyacın yerel olarak karşılanamaması
halinde ise tarımsal üretimin sürekliliğinin
sağlanabilmesi için, öncelikle çevre illerden
mahalli tarım işçileri ve sonrasında mevsimlik gezici tarım işçilerinden faydalanılacağı
duyurulmuştur. Bu durumda işçilerin gelmesi,
valiliğin belirleyeceği iller arasından, işçilerin
geleceği il valiliklerinin izin verme koşuluna
bağlı olarak gerçekleştirilecektir. Böylece fındık hasat zamanı geldiğinde Giresun’a yalnızca Şanlıurfa ve Adıyaman’dan gelen işçilerin
kabul edileceği karara bağlanmıştır. 15 Nisan
2020 tarihinde Sakarya Valiliği’nce düzenlenen kurul toplantısında ise ihtiyaç duyulacak
işgücü ihtiyacının, kalifiye olması şartıyla sadece Batman, Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa
illerinden karşılanmasına karar verilmiştir.&lt;sup&gt;4&lt;/sup&gt;

Seyahat sınırlamalarının ilgilendirdiği bir
diğer topluluk ise ''“gurbetçi üretici”'' olarak
anılan fındık bahçe sahipleridir. Bu topluluk,
fındık üretimi yapılan il/ilçe dışında ikamet
ettikleri ve genellikle fındık bahçeleri 65 yaş
üstü ebeveynlerinin üzerine tapulu ve kayıtlı
olduğu için gerekli belgeleri alamamakta ve şehirlerarası seyahat engeline takılmaktadırlar.
Bu nedenle de hasat zamanı öncesi yapılması
gereken gübreleme, ot temizliği, fındık ocağı
dip temizliği gibi kimi işlerin nasıl yapılacağı
konusunda önemli bir belirsizlik oluşmuştur.
Sözgelimi, Ordu ilindeki bir Ziraat Odası başkanı, 10 Nisan 2020 gibi erken bir tarihte seyahat edemeyen bahçe sahiplerinin gübreleme
ve benzeri işlerini tamamlamak üzere ilçede
ekipler oluşturduğunu dile getirmiştir.&lt;sup&gt;5&lt;/sup&gt;

Özellikle Ordu, Trabzon, Giresun ve Rize’de
çay ve fındık hasat sezonu için işçi sorunu
yaşanacağına dair haberler 2020 Mayıs ayı
başından itibaren yaygın olarak dile getirilmeye başlanmış, medyada sürekli haber konusu
olmuştur.&lt;sup&gt;6&lt;/sup&gt; Ziraat Mühendisleri Odası Ordu
Şubesi, fındık bahçe sahiplerinin bu konudaki belirsizlikler nedeniyle bahçe sahiplerinin
yere serilen file/tül yöntemiyle fındık toplamak konusunda kendilerine çok sık başvuru
yapmaya başladığını açıklamıştır.&lt;sup&gt;7&lt;/sup&gt; Gürcistan
Uluslararası Yabancı Yatırımcılar Derneği’nin Ordulu başkanı ise çay ve fındık hasadında işgücü sorunu yaşanmaması açısından
sınır geçişlerinde hızlı Covid-19 testleri uygulanmasını önermiştir.&lt;sup&gt;8&lt;/sup&gt;

Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı, yaşanan
belirsizliğe karşı, 20 Mayıs 2020 tarihinde
''“Fındık Dalda, Aklın İşçide Kalmasın”'' adını
verdikleri projeyi, ''“Oluşturacağımız platform ile bahçe sahipleri ve işçiler için kazan-kazan dönemi başlatıyoruz”'' sözleriyle kamuoyuna
duyurmuştur. 1 Haziran 2020’de başvuruların başladığı proje kapsamında Ordu ili yerelinde işgücü arzı ve talebinin buluşturulması
amaçlanmaktadır.9 28 Mayıs 2020 tarihinde
ise, Ordu İkizce Ziraat Odası, Gürcü işçilerin
çay hasadına gelememesi nedeniyle çay hasadı için yoğun bir işgücü talebi almaya başladıklarını, salgın nedeniyle ekonomik kayba
uğrayan yöre insanlarının çay hasadına yöneldiğini ama işgücü arzının yetersiz kaldığını&lt;noinclude&gt;

52&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>43ymvn7dlsnuzlwc1jf4qri79r7fg0r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Sayfa:FINDIK DALDA KALMAZ.pdf/53</title>
    <ns>250</ns>
    <id>44120</id>
    <revision>
      <id>168340</id>
      <timestamp>2024-10-21T19:58:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Kibele</username>
        <id>281</id>
      </contributor>
      <comment>/* Sorunlu */</comment>
      <origin>168340</origin>
      <model>proofread-page</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2312" sha1="lhug8hyju9a97mazugvy5g6c11l4u6i" xml:space="preserve">&lt;noinclude&gt;&lt;pagequality level=&quot;2&quot; user=&quot;Kibele&quot; /&gt;&lt;/noinclude&gt;söylüyordu. Buna karşın İstanbul'da yaşayan
Rizelilerin de ekonomik nedenlerle çay hasadında çalışmak üzere kendilerinden bilgi talep
etmeye başladığını belirten oda başkanı, önlemlerin alınması şartıyla bu işgücü arzının da
kendileri için önemli olacağını belirtmektedir.
Çay hasadında yaşanan sorunların yaklaşan
fındık hasadı için de geçerli olacağını belirten
başkan, ''&quot;O nedenle Güneydoğu'dan mutlaka işçi gelmesi gerekiyor. Eğer bu işçiler gelmezse fındık toplayacak işçilerin günlüğü oldukça yükselecektir... İşçi gelmeli, ancak koronavirüs gelmemeli. O nedenle gelecek işçiler ilki geldikleri anda olmak üzere belirli aralıklarla mutlaka sağlık ekipleri tarafından kontrol edilmeli&quot;'' şeklinde konuşmaktadır..&lt;sup&gt;10&lt;/sup&gt;

Bu hazırlıklara karşın ''“gurbetçi üretici”'' ailelerin seyahat etmek konusunda güçlükler
yaşadığı da çeşitli haberlere konu olmaktadır.
Sözgelimi, Karadeniz Fındık ve Mamulleri
İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı
21 Nisan 2020'de yaptığı açıklamayla seyahat
kısıtlamaları nedeniyle fındık bahçelerine gelemeyen çok sayıda fındık çiftçisi bulunduğunu belirterek, bu durumun üretimi olumsuz etkilememesi için tedbir alınmasını istemiştir.&quot;
Düzce Ziraat Odası Başkanı 27 Nisan 2020 tarihinde yaptığı açıklamayla fındık üretiminin
güvenceye alınabilmesi için illerine mutlaka
işçi gelmesi gerektiğini belirterek, hazırlıklar
için çalışmaların başlaması gerektiğini vurgulamıştır.12 Giresun Valisi 6 Mayıs 2020 tarihinde bir açıklama yaparak, ''&quot;Özellikle çay üretiminde yer alan üreticilerimiz, müstahsillerimiz ağırlıkla İstanbul'da ikamet ediyorlar. İstanbul da bildiğimiz gibi pandeminin en yoğun yaşandığı illerden biridir. O nedenle ya
gelmemeleri için gerekli önlemler alınacaktır ya da Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu toplantıları sonrası alınacak kararlara bağlı olarak sadece bir kişinin temsilen gelmesini arzu ediyoruz. Burada işgücündeki eksikliği de kaymakamlıklar ve sivil toplum kuruluşları nezdinde oluşturduğumuz birliklerle çözmeyi düşünüyoruz... Fındık toplama zamanına kadar bu durumun gündemden düşmesini umuyoruz&quot;''&lt;sup&gt;13&lt;/sup&gt;&lt;noinclude&gt;

53&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>lhug8hyju9a97mazugvy5g6c11l4u6i</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>