Vikilug‘at
uzwiktionary
https://uz.wiktionary.org/wiki/Bosh_sahifa
MediaWiki 1.44.0-wmf.5
case-sensitive
Media
Maxsus
Munozara
Foydalanuvchi
Foydalanuvchi munozarasi
Vikilug‘at
Vikilug‘at munozarasi
Fayl
Fayl munozarasi
MediaWiki
MediaWiki munozarasi
Andoza
Andoza munozarasi
Yordam
Yordam munozarasi
Turkum
Turkum munozarasi
TimedText
TimedText talk
Modul
Modul munozarasi
g‘o‘la
0
12654
630201
568186
2024-12-02T05:41:30Z
92.253.193.212
630201
wikitext
text/x-wiki
= {{-uz-}} =
'''g‘o‘la'''
1. Daraxt tanasi yoki xodadan kesib olingan boʻlak.
— Ikkita sada ham sotib olib, charx boʻladigan gʻoʻla kesib tayyorlab qoʻydim — dedi [otam]. S. Ayniy, Esdaliklar
Abduvahob gulzor orqasidagi xonadan bir necha arralangan gʻoʻlalarni koʻtarib chiqdi. Sh. Toshmatov, Erk qushi
Hovlida katta yongʻoq gʻoʻlasi ustida miltigʻini tozalab oʻtirgan Toʻrabek chorboqqa qarab qoʻydi. M. Mansurov, Yombi
2. Gʻoʻlaga oʻxshash, yoʻgʻon.
Uning dallol qarindoshi savatday sallasini olib qoʻyib qoʻnji bir qarich, qurushqoq mahsili, qoʻpol gʻoʻla oyoqlarini uzatdi. Oybek, Oltin vodiydan shabadalar
Yuqoridan magnit podyomniklari choʻyan gʻoʻlalarini olib kelib, pechga tashladi. Mirmuhsin, Chiniqish
3. koʻchma Kuchli, asosli.
Biroq, koʻchaga chiqish uchun gʻoʻlaroq vaj kerak edi. Vajni darrov topdim A. Muqimov, Aqlim kiryapti
Gapning gʻoʻlasi buyoqda Mushtum
4. Kichik yumaloq shaklli, gʻoʻlak.
Oʻq oʻrnida sogʻ loyni noʻxatdek-noʻxatdek gʻoʻla qilib, ogʻziga solardi-da, tuppakni nishonga toʻgʻrilab, tuf desa, moʻljalga olingan parranda toʻp-toʻp yerga tushaverardi. Shukrullo, Javohirlar sandigʻi
Keyin [tutni] quritib, gʻoʻla qilib olishdi. Sh. Xolmirzayev, Bodom qishda gulladi
6lgr9rbuedcmyx8budosbxtqudxjblg
ogʻir
0
12705
630202
630148
2024-12-02T09:48:38Z
92.63.204.100
Oʻgʻir
630202
wikitext
text/x-wiki
= {{-uz-}} =
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''o-gʻir'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
{{OʻTEL|I|OGʻIR 'vazni katta', 'vazmin’. Beli kasal, o gʻ i r yuk koʻtarishi mumkin emas. Bu sifat qadimgi turkiy tildagi ’biror tomonga egil-’ maʼnosini anglatgan a:gʻ-feʼlidan (ЭСТЯ, I, 69) — (ï)r qoʻshimchasi bilan yasalgan; oʻsha davrlardayoq a: unlisining choʻziqlik belgisi
yoʻqolgan (ЭСТЯ, I, 86; Devon, I, 87; DS, 18); oʻzbek tilida a unlisi â unlisiga almashgan, ï unlisining qattiqlik belgisi yoʻqolgan: a:gʻ- + ïr <nowiki>=</nowiki> a:gʻïr > agʻïr > âgʻir.}}
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
'''1 '''Vazni katta boʻlgan, tosh bosa-digan; vaznli, vazmin. {{misol|Ogʻir yuk. Ogʻir ot. Yuki {{ajrat|ogʻir}} arava. Ogʻir vaznli kurashchi. Oltin kumushdan {{ajrat|ogʻir}}. Ogʻir toshni suv elt-mas.|[[w:Maqol|Maqol]]}}. m {{misol|Yana jimlik hukm surdi. Bu sukunat {{ajrat|ogʻir}} tegirmon toshi boʻlib, mulla Norqoʻzini yanchib yubordi.|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Mayiz yemagan xotin}}. {{misol|Boyvachcha kavakchadan choʻp ti-qib, zanjirni tushirdi, kattagina {{ajrat|ogʻir}} darvoza "gʻurr" etib ochildi.|[[w:Oybek|Oybek]]|Tanlangan asarlar}}.
:Ogʻir suv ''kim.'' Vodorod izotopi deyte-riyning kislorod bilan birikmasi.
2 Koʻp kuch yoki bilim talab qiladigan; qiyin, murakkab; mashaqqatli, sermashaq-qat. {{misol|{{ajrat|Ogʻir}} ish.}} n {{misol|U [Yoʻlchi] har xil {{ajrat|ogʻir}} yumushlarni qilib oʻrgangan boʻlsa ham, toʻn-ka kovlamagan edi.|[[w:Oybek|Oybek]]|Tanlangan asarlar}}. {{misol|Shunday qilish kerakki, xalqning pesho-na teri bilan, {{ajrat|ogʻir}} mehnati bilan chiqa-riladigan suv bitta yo bir necha baloxoʻr qoʻliga oʻtib ketib qolmasin.|[[w:M. Ismoiliy|M. Ismoiliy]]|Fargʻona tong otguncha}}. {{misol|Bu savol avvalgi ikkita savol-dan {{ajrat|ogʻir}}roq edi.|[[w:S. Ahmad|S. Ahmad]]|Ufq}}.
3 Mushkul; masʼuliyatli. {{misol|{{ajrat|Ogʻir}} masala.}} n {{misol|-Bahor-da, qizim, bundan buyon kun isiyvera-di, — qizini {{ajrat|ogʻir}} holatdan chiqarishga ti-rishdi ona.|[[w:Shuhrat|Shuhrat]]|Shinelli yillar}}. {{misol|El-murodga mashgʻulotlar {{ajrat|ogʻir}} tuyulmadi.|[[w:Shuh-rat|Shuh-rat]]|Shinelli yillar}}. {{misol|Yil {{ajrat|ogʻir}} keldi-yu, brigadir shiyponda tunab qoladigan boʻldi. |[[w:Sh. Rashidov|Sh. Rashidov]]|Boʻrondan kuchli}}.
4 Salmoqli, salobatli. {{misol|Gʻoʻlabirdan kelgan, qop-qora, semiz kishi {{ajrat|ogʻir}} yurib, davra-ga chiqdi.|[[w:N. Aminov|N. Aminov]]|Qahqaha}}. {{misol|Hovli ichka-riroq boʻlganidan, hamma uxlab qolganidan, darvozaning {{ajrat|ogʻir}} gumburiga ichkaridan hech kim chiqmadi.|[[w:Oybek|Oybek]]|Tanlangan asarlar}}. {{misol|-Bunisini qoʻyavering, qori, xudo ishingizni oʻnglasa, hech gap emas, gard yuqtirmay chiqib ketasiz, — deyar edi {{ajrat|ogʻir}}, salmoqli tovush. |[[w:M. Ismoiliy|M. Ismoiliy]]|Fargʻona tong otguncha}}.
5 Sekin, shoshmasdan qilingan; bosiq, vazmin. {{misol|{{ajrat|Ogʻir}} qadam}}.n {{misol|Qora terga tushib, hassasiga tayanib qolgan domla ufqdan koʻzi-ni olib, {{ajrat|ogʻir}} bosh chayqadi.|[[w:M. Mansurov|M. Mansurov]]|Yom-bi}}. {{misol|Gʻulomjon boshini {{ajrat|ogʻir}} koʻtarib, usta Bah-romga qaradi.|[[w:M. Ismoiliy|M. Ismoiliy]]|Fargʻona tong otguncha}}.
'''6 '''{{koʻchma|uz}} Oʻzini tuta biladigan; sipo, vaz-min, bosiq. {{misol|Aminjon, oʻzi yosh boʻlsa ham, juda pishiq, {{ajrat|ogʻir}}, gʻayratli.|[[w:A. Qaxhor|A. Qaxhor]]|Xo-tinlar}}. {{misol|Kamtar va kamsuxan, goʻzal Iskan -daro quloq solib, jiddiy va {{ajrat|ogʻir}} oʻtirardi. |[[w:Oybek|Oybek]]|Nur qidirib}}.
:Ogʻir boʻl Oʻzingni bos, sabr qil. {{misol|Odam-lar Tojiboyni tartibga chaqirishib chugʻur-lashdi: "Ha, ha, bir oz tishni tishga qoʻyish kerak". "Ha, sal {{ajrat|ogʻir}} boʻling".|[[w:P. Tursun|P. Tursun]]|Oʻqituvchi}}.
'''7 '''{{koʻchma|uz}} Muayyan meʼyori buzilgan, meʼ-yorga, talabga javob bermaydigan. {{misol|Xonaning havosi {{ajrat|ogʻir}}: chang, ovqat, tamaki hidlari bir-biriga aralashib-quralashib ketgandi.|[[w:S. Nurov|S. Nurov]]|Maysalarni ayoz urmaydi}}.
'''8 '''{{koʻchma|uz}} Yomon oqibatlarga olib borishi mumkin boʻlgan; jiddiy, xavfli. {{misol|{{ajrat|Ogʻir}} ja-rohat. {{ajrat|Ogʻir}} dard. }}am {{misol|Otasi {{ajrat|ogʻir}} kasallik-dan soʻng vafot etdi.|[[w:M. Ismoiliy|M. Ismoiliy]]|Far-gʻona t}}. o. U {{misol|[Elmurod] hech narsani bilmas, ahvoli {{ajrat|ogʻir}} edi.|[[w:P. Tursun|P. Tursun]]|Oʻqituvchi}}. U {{misol|[Saltonbu] shunday baqirib yubordiki, uy burchida {{ajrat|ogʻir}} yotgan oʻn uch yasharli.. qizi choʻchib ketar, deb ham oʻylamadi.|[[w:M. Ismoiliy|M. Ismoiliy]]|Fargʻona tong otguncha}}.
'''9 '''{{koʻchma|uz}} Tashvish, iqtisodiy muammo. {{misol|[Hakim:] Ham ishlab, ham oʻqiyman, akamga {{ajrat|ogʻir}}im tushmasin.|[[w:"Yoshlik"|"Yoshlik"]]}}.
:Ogʻirini yengil qilmoq Birovning mush-kulini, muammosini oson qilmoq, unga yordam qilmoq. {{misol|-Xolboy boyning roʻzgʻoriga boʻlishib, uning {{ajrat|ogʻir}}ini yengil qilib turgan-ligi uchun uyli-joyli boʻlib oldi.|[[w:K. Yashin|K. Yashin]]|Hamza}}.
'''10 '''{{koʻchma|uz}} Mashaqqatli, uqubatli, azob-li; murakkab, mushkul. {{misol|{{ajrat|Ogʻir}}kun. {{ajrat|Ogʻir}}hayot. }}am {{misol|Elmurod oilasi va oʻzining {{ajrat|ogʻir}} oʻtmishi-ni qisqacha tasvirlab kelib, oxirida shunday degan.|[[w:P. Tursun|P. Tursun]]|Oʻqituvchi}}. {{misol|Otamurod uzoqdan boʻlsa-da, sezdi: boitiq {{ajrat|ogʻir}} ahvol-daqolibdi.|[[w:M. Mansurov|M. Mansurov]]|Yombi}}.
'''11 '''{{koʻchma|uz}} Qattiq jazolashni talab qi-ladigan, juda katga. {{misol|{{ajrat|Ogʻir}}gunoh. {{ajrat|Ogʻir}} jinoyat.}}
12 Notinch, tashvishli, hayajonli. {{misol|Ogʻir tush. Ogʻir xayol. Ogʻir oʻy. am Cholning yurak yaralarini ochishda oʻzini aybli sanagan Yoʻl-chining koʻkragi {{ajrat|ogʻir}} tuygʻular bilan toʻldi. |[[w:Oybek|Oybek]]|Tanlangan asarlar}}.
'''13 '''{{koʻchma|uz}} Qattiq tegadigan, xafa qila-digan, koʻngilsiz; malolli. {{misol|Raisning uni koʻrib, xuddi koʻrmaganday yonginasidan mashi-nasida koʻchani changitib oʻtib ketishi unga {{ajrat|ogʻir}} tegdi.|[[w:A. Koʻchimov|A. Koʻchimov]]|Halqa}}. {{misol|Qambar bir-dan kulib yubordi. Uning kulishi Yoʻlchiga {{ajrat|ogʻir}} tegdi.|[[w:Oybek|Oybek]]|Tanlangan asarlar}}.
:Koʻngliga ogʻir olmoq ''q.'' koʻngil. Ogʻir bot-moq 1) xafa qiladigan, malolli. {{misol|Nazarov eshitdingizmi, deganday qarash qildi. Na-zarovning shu boqishi Sherbekka {{ajrat|ogʻir}} botdi. |[[w:S. Anorboyev|S. Anorboyev]]|Oqsoy; 2) hazm boʻlmaslik (ov-qatga nisbatan)}}. {{misol|Bu xil palovlarni yosh goʻ-daklardan tortib qariyalargacha va hatto bemorlar ham isteʼmol qilsa, {{ajrat|ogʻir}} botmay-di.|[[w:K. Mahmudov|K. Mahmudov]]|Qiziqarli pazandalik}}. Ogʻir ran 1) malol keladigan, qattiq tegadigan ran; 2) hal qilish qiyin boʻlgan masala; 3) koʻngilsiz, achinarli voqea.
'''14 '''{{koʻchma|uz}} Haddan ziyod, kishi bardosh be-rolmaydigan; qattiq. {{misol|{{ajrat|Ogʻir}} alam. {{ajrat|Ogʻir}} ju-dolik. {{ajrat|Ogʻir}} kulfat. {{ajrat|Ogʻir}} musibat. }}yash {{misol|Inson hayotidagi eng {{ajrat|ogʻir}} qaygʻu - onadan ay-riliq qaygʻusi.|[[w:P. Tursun|P. Tursun]]|Oʻqituvchi}}. {{misol|-Endi bildim, oshiqlik {{ajrat|ogʻir}} dard ekan. Boshimga tushganda bildim, — dedi [yigit]|[[w:P. Tursun|P. Tursun]]|Oʻqituvchi}}.
'''15 '''{{koʻchma|uz}} Qahraton, sovuq, tashvishli. {{misol|Voha rahbari savolni kutmagan ekan, dab-durustdan dovdirab qoldi, soʻng shoshib: - Toʻgʻ-ri, ustod, bu yil ancha {{ajrat|ogʻir}} qish boʻldi — dedi..|[[w:M. M|M. M]]}}. Doʻst, Lolazor.
'''16 '''{{koʻchma|uz}} Kuch keladigan, qiyin; dardli. {{misol|Ogʻir nafas. Ogʻir entikmoq. sht Ziyodilla ketgandan keyin Botirali beshik tebratib oʻtirgan xotinining yoniga choʻkib, {{ajrat|ogʻir}} uf tortdi.|[[w:H. Gʻulom|H. Gʻulom]]|Mashʼal}}. {{misol|Qizil qoniga boʻyalgan qahramon pulemyotchi {{ajrat|ogʻir}} nafas ol-moqda edi.|[[w:N. Safarov|N. Safarov]]|Qahramonning tu-gʻilishi}}.
'''17 '''{{koʻchma|uz}} Mungli, gʻamgin, qaygʻuli; sal-moqli, vazmin. {{misol|{{ajrat|Ogʻir}} sukunat.}} v {{misol|{{ajrat|Ogʻir}}, yurak-ni ezuvchi kuy shamollar qanotida u yoqdan bu yoqqa suzib yuribdi.|[[w:S. Ahmad|S. Ahmad]]|Ufq}}.
:Ogʻir artilleriya Uzoqqa otadigan katta toʻp va zambaraklar. Ogʻir karvon ''q.'' ogʻirkar-von. {{misol|-Yoʻq, menga sira oʻxshamaydi,— dedi Sharofatbibi shikoyatlangan ohangda. — {{ajrat|Ogʻir}} karvon u.|[[w:Oybek|Oybek]]|O}}. v. shabadalar. Ogʻir koʻch-moq Qiyinchilik bilan hal boʻlmoq (biror ish yoki masala haqida). Ogʻir oyoq ''q.'' oyoq. {{misol|Ikromjonning koʻngli notinch. Xotinining {{ajrat|ogʻir}} oyoq boʻlganidan xayoli qishloqda, uyida edi.|[[w:S. Ahmad|S. Ahmad]]|Ufq}}. Ogʻir sanoat ''ayn.'' ogʻir industriya ''q.'' industriya. Tarbiyasi ogʻir Xul-qi yaxshi boʻlmagan. {{misol|Boʻlgʻusi pedagoglar, tarbiyasi {{ajrat|ogʻir}} oʻquvchilar bilan ishlash kabi masalalar ustida ish olib boradilar.|[[w:"Fan va turmush"|"Fan va turmush"]]}}. Qulogʻi ogʻir Gapni yaxshi eshit-maydigan, karroq; kar. {{misol|Qulogʻi bir oz {{ajrat|ogʻir}}, tovushni birmuncha koʻtaribroq gapirishga toʻgʻri keldi.|[[w:A. Qodiriy|A. Qodiriy]]|Kichik asarlar}}. Havosi ogʻir joy Havosi buzilgan, nafas olish qiyin boʻlgan joy.
=== Sinonimlar ===
=== Antonimlari ===
{{OʻTIL|ОҒИР}}
== Tarjimalari ==
{{uz-adj}}
*{{tr}}: [[ağır]]
{{Tarjimalar
|ru =
}}
{{Tarjimalar
|tur = keng
|ru = '''ogʻir'''<br />
'''1 '''[[тяжёлый]], [[тяжеловесный]]; [[грузный]]; [[увесистый]]; // [[тяжело]]; [[грузно]]; {{tarjmisoli|ogʻir yuk }} тяжёлый груз; тяжёлая ноша; {{tarjmisoli|yuki ogʻir arava }} тяжело нагруженная телега; '''vaznli kurashchi '''{{izoh|спорт.}} борец тяжёлого веса; {{tarjmisoli|ogʻir sostav }} {{izoh|ж.-д}}., тяжеловесный состав; {{tarjmisoli|ogʻir ot }} битюг; {{tarjmisoli|ogʻir sanoat }} тяжёлая промышленность; {{tarjmisoli|ogʻir industriya }} тяжёлая индустрия; {{tarjmisoli|ogʻir artilleriya }} тяжёлая артиллерия; {{tarjmisoli|ogʻir atletika }} тяжёлая атлетика;<br />
'''2''' [[тяжёлый]], [[сложный]], [[трудный]]; [[обременительный]]; // [[тяжело]], [[сложно]], [[трудно]]; [[обременительно]]; {{tarjmisoli|ogʻir mehnat }} тяжёлый труд;{{tarjmisoli| bu ish unga ogʻir }} эта работа трудна для него; {{tarjmisoli|ogʻir masala }} трудный вопрос; трудная задача; {{tarjmisoli|ogʻir ahvol }} тяжёлое (безвыходное) положение; {{tarjmisoli|ogʻir kunlar }} тяжёлые дни; {{tarjmisoli|ogʻir tushmoq }} ({{izoh|или '''}}[[kelmoq]]''') [[быть]] [[обременительным]];<br />
'''3 '''[[обидный]]; // [[обидно]]; {{tarjmisoli|ogʻir gap }} 1) тяжёлый (трудный) вопрос; 2) обидное слово; неприятный разговор; {{tarjmisoli|ogʻir tegmoq }} ({{izoh|или '''}}[[botmoq]]''') [[быть]] [[обидным]], [[неприятным]];<br />
'''4 '''[[тяжёлый]], [[тяжкий]]; {{tarjmisoli|ogʻir jinoyat }} тяжёлое (тяжкое) преступление;<br />
'''5 '''[[тяжёлый]]; [[безрадостный]]; // [[тяжело]]; {{tarjmisoli|ogʻir musibat }} тяжёлое горе, тяжёлая утрата; {{tarjmisoli|ogʻir judolik }} 1) тяжёлая утрата; 2) тяжкая разлука;<br />
'''6 '''[[тяжёлый]], [[серьёзный]] ({{izoh|о болезни}}); {{tarjmisoli|ogʻir kasallar }} тяжело больные; {{tarjmisoli|ogʻir kasalliklar }} тяжёлые болезни; серьёзные заболевания; {{tarjmisoli|ogʻir tortmoq }} 1) взвешивать с походом 2) прибавлять в весе; 3) ухудшаться ({{izoh|о состоянии, положении больного}}); {{tarjmisoli|kasal ogʻir tortdi }} положение больного ухудшилось;<br />
'''7 '''{{izoh|перен}}. [[степенный]], [[спокойный]]; [[выдержанный]], [[уравновешенный]]; {{tarjmisoli|ogʻir odam }} спокойный, уравновешенный человек; {{tarjmisoli|ogʻir boʻl }} будь выдержанным ({{izoh|т. е. не горячись}}); {{tarjmisoli|ogʻir tabiatli odam }} 1) спокойный, выдержанный человек; 2) флегматичный, малоподвижный человек; 3) человек с тяжёлым характером; {{tarjmisoli|* ogʻir karvon }} медлительный, неторопливый (человек); тяжёлый на подъём; {{tarjmisoli|ogʻir oyoq(li) }} беременная; {{tarjmisoli|qulogʻi ogʻir}} тугой на ухо; {{tarjmisoli|uning oʻng qulogʻi ogʻir }} он туг на правое ухо; {{tarjmisoli|ogʻir uyqu }} крепкий (глубокий) сон; {{tarjmisoli|ogʻir havo }} тяжёлый, спёртый воздух.<br />
}}
161km3n21asw9kzzwp5di6i1cvgtr82
avlod-ajdod
0
31942
630197
621849
2024-12-02T02:15:26Z
82.215.99.198
/* Maʼnosi */
630197
wikitext
text/x-wiki
= {{-uz-}} =
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
{{q.|uz}} '''[[avlod]]'''
=== Sinonimlari ===
=== Antonimlari ===
== Tarjimalari ==
{{Tarjimalar
|ru =
}}
{{Tarjimalar
|tur = keng
|ru = <b>avlod-ajdod<br />
1 </b>[[поколения]], [[ряд]] [[поколений]] ({{izoh|по восходящей и нисходящей линии}});<br />
'''2 '''[[потомки]];<br />
'''3 '''[[предки]];<br />
'''4 '''[[родня]]; {{tarjmisoli|uning avlod-ajdodi ishchi }} он потомственный рабочий; {{tarjmisoli|Uning avlod-ajdodini soʻrab qarayik... }} («Муродхон») Расспросим какого он происхождения... .<br />
}}
8b0mmypicbuf6479s7ffayfwpbu5dan
donishmand
0
35262
630195
629369
2024-12-01T16:48:35Z
95.214.210.36
/* Antonimlari */Donishmand
630195
wikitext
text/x-wiki
= {{-uz-}} =
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''do-nish-mand'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
{{OʻTEL|III|<b>DONISHMAND</b> Bu sifat 'bil-' maʼnosini anglatadigan tojikcha donistan feʼlining don hozirgi zamon âsosidan ({{ТжРС}}, 135) -ish koʻshimchasi bilan ({{ТжРС}}, 543) hosil qilinib, 'bilim' maʼnosini anglatadigan donish otidan ({{ТжРС}}, 135) 'ega', 'molik' maʼnosini ifodalaydigan -mand koʻshimchasi bipan ({{ТжРС}}, 542) hosil kiliigan; 'bilimdon', 'yuksak akl-zakovatli' maʼnosini anglatadi ({{OʻTIL}}, I, 234). ’}}
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
|''f. -'' olim,
bilimli, dono] Mavjud ilmu hikmatlarni egallagan, baʼzi voqea-hodisalar haqida ol-dindan bashorat qila oladigan; bilimdon; olim; dono. {{misol|{{ajrat|Donishmand}} odam. Jasurni}} — {{misol|jangda, {{ajrat|donishmand}}ni — gʻazablanganda, doʻst-ni muhtojlikda sina.|[[w:Maqol|Maqol]]}}. n {{misol|Tirik-likning belgilaridan biri — muhabbat, deb bekor aytmagan {{ajrat|donishmand}}lar.|[[w:Shukrullo|Shukrullo]]|Saylanma}}. {{misol|Bir {{ajrat|donishmand}}: “Soli nek az bahor maʼlum ast ”, yaʼni “yilning yaxshi kelishi bahordan maʼlum}} ”, ''deb aytgan ekan.'' S. Ahmad. Qadrdon dalalar.
=== Sinonimlari ===
=== Antonimlari ===
{{OʻTIL|donishmand}}
== Tarjimalari ==
{{Tarjimalar
|ru =
}}
{{Tarjimalar
|tur = keng
|ru = <b>[[donishmand]]</b></br>
[[обладающий]] [[знаниями]], [[знающий]], [[эрудированный]]; [[мудрый]]; // [[мудрец]].</br>
}}
mikomsa9xqbgn7dm7i2rvo0zpmxragv
muarrix
0
44014
630200
605639
2024-12-02T02:25:56Z
185.213.229.127
630200
wikitext
text/x-wiki
= {{-uz-}} =
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''mu-ar-rix'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
''[[w:Arab tili|a.]]'' j''j''- tarix yozuvchi, ta-rixchi
[[Turkum:Oʻzbekchada arabchadan oʻzlashgan soʻzlar]]
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
Tarix yozuvchi, tarixchi. {{misol|Bu yerda Navoiyning shaxsiyatini xarakterlovchi bir nuqtani {{ajrat|muarrix}}lar qayd qilib oʻtadilar. |[[w:Oybek|Oybek]]|Navoiy}}. {{misol|Zaʼfaron varaqqa koʻz purin toʻkib, Yodga ham olarsiz biz — {{ajrat|muarrix}}ni.|[[w:B. Boyqobilov|B. Boyqobilov]]}}. {{misol|{{ajrat|Muarrix}} al-Maqdisiy vizga Xorazmdan olib chiqilayotgan mollar roʻyxatini qoldirgan.|[[w:Fan va turmush|Fan va turmush]]}}.
=== Sinonimlari ===muarrix
=== Antonimlari ===
{{OʻTIL|МУАРРИХ}}
== Tarjimalari ==
{{Tarjimalar
|ru =
}}
{{Tarjimalar
|tur = keng
|ru = <b>[[muarrix]]</b></br>
{{izoh|уст. книжн}}. [[историк]].</br>
}}
qad94gf0yspy5oxx8no84amqh6i2m2v
ranjida
0
47638
630186
585099
2024-12-01T13:39:33Z
213.230.82.12
/* Maʼnosi */
630186
wikitext
text/x-wiki
= {{-uz-}} =
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''ran-ji-da'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
{{OʻTEL|III|'''RANJIDA''': qadam ranjida qil- birikmasi tarkibida
ishlatiladigan bu birlik asli 'ozor chek-' maʼnosini anglatadigan tojikcha ranchrdan feʼlining ({{ТжРС}}, 320) ranchid oʻtgan zamon asosiga -a koʻshimchasini ({{ТжРС}}, 543) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'ozor chekib' maʼnosini anglatadi ({{OʻTIL}}, I, 614).}}
''[[w:Fors tili|f.]] .ij-b-'ij —'' uringan, qiy-nalgan
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
: qadam ranjida qilmoq Biror yoqqa tashrif buyurmoq, bormoq, kelmoq. {{misol|-Shu shart bilanki, keiin biznikiga ham qadam {{ajrat|ranjida}} qilasiz.. — javob berdi Oʻktam. |[[w:Oybek|Oybek]]|O}}. v. shabadalar. {{misol|Safarda yurgan kezlarim bu yerga navbati bilan Namangan-dan va Toshkentdan sanʼatkorlar qadam {{ajrat|ranjida}} qilishdi.''Finished.'' Gazetadan.
=== Sinonimlari ===
=== Antonimlari ===
{{OʻTIL|РАНЖИДА}}
== Tarjimalari ==
{{Tarjimalar
|ru =
}}
{{Tarjimalar
|tur = keng
|ru = '''ranjida:'''<br />
{{tarjmisoli|qadam ranjida qilmoq }} пожаловать ({{izoh|куда-либо}}), позволить себе пойти, прийти ({{izoh|куда-л}}.), удостоить своим посещением.<br />
}}
[[Turkum:Oʻzbekchada forschadan oʻzlashgan soʻzlar]]
03i6jiozgzhe1dkqidsual5hqsikhgy
630187
630186
2024-12-01T13:40:53Z
213.230.82.12
630187
wikitext
text/x-wiki
= {{-uz-}} =
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''ran-ji-da'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
{{OʻTEL|III|'''RANJIDA''': qadam ranjida qil- birikmasi tarkibida
ishlatiladigan bu birlik asli 'ozor chek-' maʼnosini anglatadigan tojikcha ranchrdan feʼlining ({{ТжРС}}, 320) ranchid oʻtgan zamon asosiga -a koʻshimchasini ({{ТжРС}}, 543) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'ozor chekib' maʼnosini anglatadi ({{OʻTIL}}, I, 614).}}
''[[w:Fors tili|f.]] .ij-b-'ij —'' uringan, qiy-nalgan
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
: Qadam ranjida qilmoq Biror yoqqa tashrif buyurmoq, bormoq, kelmoq. Misol: 1.-Shu shart bilanki, keyin biznikiga ham qadam |ranjida}} qilasiz.. — javob berdi Oʻktam. |[[w:Oybek|Oybek]]|O}}. v. shabadalar. 2.Safarda yurgan kezlarim bu yerga navbati bilan Namangandan va Toshkentdan sanʼatkorlar qadam {{ajrat|ranjida}} qilishdi.''Finished.'' Gazetadan.
=== Sinonimlari ===
=== Antonimlari ===
{{OʻTIL|РАНЖИДА}}
== Tarjimalari ==
{{Tarjimalar
|ru =
}}
{{Tarjimalar
|tur = keng
|ru = '''ranjida:'''<br />
{{tarjmisoli|qadam ranjida qilmoq }} пожаловать ({{izoh|куда-либо}}), позволить себе пойти, прийти ({{izoh|куда-л}}.), удостоить своим посещением.<br />
}}
[[Turkum:Oʻzbekchada forschadan oʻzlashgan soʻzlar]]
c9s1afjg9ijjrsyhbnwg5l28nxgzt45
630188
630187
2024-12-01T13:43:09Z
213.230.82.12
/* Maʼnosi */
630188
wikitext
text/x-wiki
= {{-uz-}} =
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''ran-ji-da'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
{{OʻTEL|III|'''RANJIDA''': qadam ranjida qil- birikmasi tarkibida
ishlatiladigan bu birlik asli 'ozor chek-' maʼnosini anglatadigan tojikcha ranchrdan feʼlining ({{ТжРС}}, 320) ranchid oʻtgan zamon asosiga -a koʻshimchasini ({{ТжРС}}, 543) qoʻshib hosil qilingan boʻlib, 'ozor chekib' maʼnosini anglatadi ({{OʻTIL}}, I, 614).}}
''[[w:Fors tili|f.]] .ij-b-'ij —'' uringan, qiy-nalgan
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
Qadam ranjida qilmoq - Biror yoqqa tashrif buyurmoq, bormoq, kelmoq. Misol: 1.-Shu shart bilanki, keyin biznikiga ham qadam ranjida qilasiz... — javob berdi Oʻktam.[Oybek] 2.Safarda yurgan kezlarim bu yerga navbati bilan Namangandan va Toshkentdan sanʼatkorlar qadam ranjida qilishardi.
=== Sinonimlari ===
=== Antonimlari ===
{{OʻTIL|РАНЖИДА}}
== Tarjimalari ==
{{Tarjimalar
|ru =
}}
{{Tarjimalar
|tur = keng
|ru = '''ranjida:'''<br />
{{tarjmisoli|qadam ranjida qilmoq }} пожаловать ({{izoh|куда-либо}}), позволить себе пойти, прийти ({{izoh|куда-л}}.), удостоить своим посещением.<br />
}}
[[Turkum:Oʻzbekchada forschadan oʻzlashgan soʻzlar]]
7kuwkka405cvc1uftgwh4n2btdfoiov
sas
0
48667
630194
586474
2024-12-01T16:30:51Z
89.146.67.196
Sas
630194
wikitext
text/x-wiki
= {{-uz-}} =
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''sas'''
== Aytilishi == sas
== Etimologiyasi ==
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
''poet.'' Ovoz, tovush; nido. {{misol|Bogʻ ichra kirdim men tongda, Borliq sokin: na {{ajrat|sas}}, na tovush.|[[w:X. Davron|X. Davron]]|Qaqnus}}. {{misol|Tosh yuraging yumshasin, Eshitsin qalblar {{ajrat|sas}}in.|[[w:H. Olim-jon|H. Olim-jon]]}}. {{misol|Oʻrmon toʻldi qush {{ajrat|sas}}iga, Kushshb oqdi irmoqlar.|[[w:E. Vohidov|E. Vohidov]]|Nido}}.
=== Sinonimlari ===
=== Antonimlari ===
{{OʻTIL|САС}}
== Tarjimalari ==
{{Tarjimalar
|ru =
}}
{{Tarjimalar
|tur = keng
|ru = '''sas'''<br />
{{izoh|обл}}. [[голос]], [[звук]]; {{tarjmisoli|Tosh yuraging yumshasin, Eshitsin qalblar sasin }} (Ћ. Олимжон, «Семурѓ») Пусть смягчится твоё каменное сердце. Пусть услышит голос сердец.<br />
}}
h5kw4jd1r5js8bjc4yiaiw2ggk2q50o
tanlamoq
0
50884
630198
625617
2024-12-02T02:19:56Z
SidJas
9957
/* Etimologiyasi */
630198
wikitext
text/x-wiki
= {{-uz-}} =
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''tan-la-moq'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
{{OʻTEL|I|TANLA— 'koʻp narsa orasidan xohlaganini belgila-'. Oʻroqchining yomon oʻroq t a n l a r (Maqol). Bu feʼl asli tanï— feʼlining 'biror belgisiga koʻra ajrat—' maʼnosidan 'takror' maʼnosini ifodalovchi -la qoʻshimchasi bilan hosil qilingan; qoʻshimcha qoʻshil-ganidan keyin ikkinchi boʻgʻindagi tor unli talaffuz qilinmay qoʻygan, a unlilari ä unlilariga almashgan: tanï— + la <nowiki>=</nowiki> tanïla— > tanla— > tänlä—.}}
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
1 Biror belgi-xususiyati, xislati va shu kabilarga koʻra ajratmoq, belgi-lamoq. {{misol|Qovun {{ajrat|tanla}}moq. Koʻyning semizini {{ajrat|tanla}}moq. am Polvon uchinchi dafʼa kelti-rilgan toshlar ichidan.. bir toshni {{ajrat|tanla}}b oldi-da, yaxshilab artiilga va bir tomonini yoʻnishga buyurdi.|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Koʻr koʻzning ochilishi}}. {{misol|Unga qiz {{ajrat|tanla}}sh, qishloqning eng birinchi qizini topib berish onaning ishi emasmi?|[[w:I. Rahim|I. Rahim]]|Ixlos}}. {{misol|..yosh tolga chiqib olgan yigit boltacha bilan silliq shoxlar-ni {{ajrat|tanla}}b kesardi.|[[w:Oʻ. Hoshimov|Oʻ. Hoshimov]]|Qalbingga quloq sol}}.
2 Maʼqulini belgilamoq, maʼqul top-mox, Oʻzi uchun maʼqul deb bilmoq. {{misol|Kasb tan-lamoq. Eshakning {{ajrat|tanla}}gani}} — ''shoʻra. Tan-lagan yoʻlidan qaytmaslik.'' m {{misol|Bogʻning eng "tubi"da, serdaraxt va pastqam,shkda kafe bor. Ahmad shu kafeni {{ajrat|tanla}}di.|[[w:F. Musajonov|F. Musajonov]]|Himmat}}.
3 Umuman, belgilab, ajratib olmoq. ''-Qa-yoqqa boʻlardi, uyga-da, — qoʻrslik bilan ja-vob berdi chol.'' — {{misol|Har kim oʻz molini {{ajrat|tanla}}b olsin, degan buyruq chiqibdi-ku!|[[w:S. Ahmad|S. Ahmad]]|Hukm}}.
:Tanlab ''(yoki'' tanlab-tanlab), tozisiga uch-ramoq Tanlab-tanlab, eng yomoniga, nobo-piga uchramoq.
=== Sinonimlari ===
=== Antonimlari ===
{{OʻTIL|ТАНЛАМОҚ}}
== Tarjimalari ==
{{Tarjimalar
|ru =
}}
{{Tarjimalar
|tur = keng
|ru = '''tanlamoq'''<br />
'''1 '''[[выбирать]], [[отбирать]]; [[подбирать]]; [[выделять]]; '''ikki narsadan birini tanlab olmoq '''выбрать одно из двух; '''yaxshi pishgan qovunni tanlab olmoq '''выбрать (отобрать) спелую дыню; {{tarjmisoli|qulfga tushadigan kalitni tanlamoq }} подобрать ключ к замку;<br />
'''2 '''[[разбирать]], [[выбирать]];''' eshakning tanlagani shoʻra '''{{izoh|посл}}. осёл выбирает (предпочитает) лебеду ({{izoh|соотв}}. о вкусах не спорят); '''u ovqat tanlamaydi '''он не выбирает пищу; он неприхотлив в выборе пищи.<br />
}}
a1nci7sj5wcnm5x568ek588mc0semx0
630199
630198
2024-12-02T02:20:13Z
SidJas
9957
/* Etimologiyasi */
630199
wikitext
text/x-wiki
= {{-uz-}} =
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''tan-la-moq'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
{{OʻTEL|I|TANLA— 'koʻp narsa orasidan xohlaganini belgila-'. Oʻroqchining yomoni oʻroq t a n l a r (Maqol). Bu feʼl asli tanï— feʼlining 'biror belgisiga koʻra ajrat—' maʼnosidan 'takror' maʼnosini ifodalovchi -la qoʻshimchasi bilan hosil qilingan; qoʻshimcha qoʻshil-ganidan keyin ikkinchi boʻgʻindagi tor unli talaffuz qilinmay qoʻygan, a unlilari ä unlilariga almashgan: tanï— + la <nowiki>=</nowiki> tanïla— > tanla— > tänlä—.}}
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
1 Biror belgi-xususiyati, xislati va shu kabilarga koʻra ajratmoq, belgi-lamoq. {{misol|Qovun {{ajrat|tanla}}moq. Koʻyning semizini {{ajrat|tanla}}moq. am Polvon uchinchi dafʼa kelti-rilgan toshlar ichidan.. bir toshni {{ajrat|tanla}}b oldi-da, yaxshilab artiilga va bir tomonini yoʻnishga buyurdi.|[[w:A. Qahhor|A. Qahhor]]|Koʻr koʻzning ochilishi}}. {{misol|Unga qiz {{ajrat|tanla}}sh, qishloqning eng birinchi qizini topib berish onaning ishi emasmi?|[[w:I. Rahim|I. Rahim]]|Ixlos}}. {{misol|..yosh tolga chiqib olgan yigit boltacha bilan silliq shoxlar-ni {{ajrat|tanla}}b kesardi.|[[w:Oʻ. Hoshimov|Oʻ. Hoshimov]]|Qalbingga quloq sol}}.
2 Maʼqulini belgilamoq, maʼqul top-mox, Oʻzi uchun maʼqul deb bilmoq. {{misol|Kasb tan-lamoq. Eshakning {{ajrat|tanla}}gani}} — ''shoʻra. Tan-lagan yoʻlidan qaytmaslik.'' m {{misol|Bogʻning eng "tubi"da, serdaraxt va pastqam,shkda kafe bor. Ahmad shu kafeni {{ajrat|tanla}}di.|[[w:F. Musajonov|F. Musajonov]]|Himmat}}.
3 Umuman, belgilab, ajratib olmoq. ''-Qa-yoqqa boʻlardi, uyga-da, — qoʻrslik bilan ja-vob berdi chol.'' — {{misol|Har kim oʻz molini {{ajrat|tanla}}b olsin, degan buyruq chiqibdi-ku!|[[w:S. Ahmad|S. Ahmad]]|Hukm}}.
:Tanlab ''(yoki'' tanlab-tanlab), tozisiga uch-ramoq Tanlab-tanlab, eng yomoniga, nobo-piga uchramoq.
=== Sinonimlari ===
=== Antonimlari ===
{{OʻTIL|ТАНЛАМОҚ}}
== Tarjimalari ==
{{Tarjimalar
|ru =
}}
{{Tarjimalar
|tur = keng
|ru = '''tanlamoq'''<br />
'''1 '''[[выбирать]], [[отбирать]]; [[подбирать]]; [[выделять]]; '''ikki narsadan birini tanlab olmoq '''выбрать одно из двух; '''yaxshi pishgan qovunni tanlab olmoq '''выбрать (отобрать) спелую дыню; {{tarjmisoli|qulfga tushadigan kalitni tanlamoq }} подобрать ключ к замку;<br />
'''2 '''[[разбирать]], [[выбирать]];''' eshakning tanlagani shoʻra '''{{izoh|посл}}. осёл выбирает (предпочитает) лебеду ({{izoh|соотв}}. о вкусах не спорят); '''u ovqat tanlamaydi '''он не выбирает пищу; он неприхотлив в выборе пищи.<br />
}}
rwp6kdld6y01vwvav7bci6xvef4px2y
xushnud
0
56336
630196
595935
2024-12-02T01:44:58Z
188.113.237.74
630196
wikitext
text/x-wiki
= {{-uz-}} =
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''xush-nud'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
''\[[w:Fors tili|f.]]'' j''jUjj±.'' — mamnun, qo-niqqan; shod, xursand
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
{{kt.|uz}} 1 Xursand, shod; mamnun. {{misol|Mirobidov.. uyga juda {{ajrat|xushnud}} kay-fiyatda kirib keldi.|[[w:O. Yoqubov|O. Yoqubov]]|Diyonat}}.
:Barcha xushnud, dillar chogʻ edi. E. Vohidov. Nido.
2 Kishini xursand qiladigan; kayfiya-tini koʻtaradigan. {{misol|Sherzodning koʻkragigs fonendoskopning muzdek halqasi tegishi bilan vujudida {{ajrat|xushnud}} bir yengillik sezdi. Oʻ |[[w:Hoshimov|Hoshimov]]|Nur borki, soya bor}}.
3 Xushnud (erkaklar ismi).
=== Maʼnodoshlari ===
=== Antonimlari ===
{{OʻTIL|ХУШНУД}}
== Tarjimalari ==
{{Tarjimalar
|ru =
}}
{{Tarjimalar
|tur = keng
|ru = '''xushnud'''<br />
[[довольный]]; [[радостный]], [[весёлый]]; // [[довольно]]; [[радостно]], [[весело]]; {{tarjmisoli|xushnud boʻlmoq }} оставаться довольным; радоваться, веселиться; {{tarjmisoli|xushnud qilmoq}} ({{izoh|или '''}}[[aylamoq]]''') [[радовать]], [[веселить]]; {{tarjmisoli|u xushnud iljaydi }} он весело улыбнулся.<br />
}}
[[Turkum:Oʻzbekchada forschadan oʻzlashgan soʻzlar]]
mtsfpzlvad2ru59higx7mdxls5i153t
кричать
0
81553
630191
506748
2024-12-01T15:41:39Z
84.54.72.212
630191
wikitext
text/x-wiki
{{-ru-}}
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''кри-чать'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
<b>крича/ть </b>{{izoh|несов.</br>
<b>}}1</b> ({{izoh|сов. <b>}}[[крикнуть]]</b>) [[baqirmoq]], [[qichqirmoq]], [[qiyqirmoq]], [[hayqirmoq]], [[dodlamoq]], [[dod]] [[solmoq]]; {{tarjmisoli|~ть от боли}} ogʻriqdan dodlamoq, ogʻriqqa chidolmay baqirmoq;</br>
<b>2</b> ({{izoh|сов. <b>}}[[крикнуть]]</b>) [[qichqirmoq]], [[kishnamoq]], [[maramoq]] ([[hayvonlar]] [[haqida]]); <b>где-то вдали</b> {{tarjmisoli|~ли петухи}} qayerdadir yiroqda xoʻrozlar qichqirardi;</br>
<b>3</b> ({{izoh|сов. <b>}}[[крикнуть]]</b>) [[bigʻillab]] [[yigʻlamoq]], [[chinqirmoq]] ([[bola]] [[haqida]]);</br>
<b>4</b> [[shovqinlamoq]], [[shovqin]] [[solmoq]], [[vagʻillamoq]], [[shangʻillamoq]], [[baqirib]] [[gapirmoq]]; {{tarjmisoli|~ть на всю комнату}} baqirib xonani boshiga koʻtarmoq; <b>[[перестань]]</b> {{tarjmisoli|~ть!}} shangʻillama!;</br>
<b>5</b> ({{izoh|сов. <b>}}[[крикнуть]]</b>) {{izoh|кого разг. }}[[baqirib]] [[chaqirmoq]]; <b>кто-то меня кричит</b> kimdir meni chaqirayapti;</br>
<b>6</b> ({{izoh|сов. <b>}}[[крикнуть]]</b>) {{izoh|на кого }}[[baqirmoq]], [[oʻshqirmoq]], [[jekirmoq]], [[oʻdagʻaylamoq]]; <b>что ты на него кричишь?</b> nega sen unga oʻshqirasan?;</br>
<b>7</b> {{izoh|о ком-чём разг. }}[[ogʻizdan]] [[tushirmay]] [[gapirmoq]], [[koʻp]] [[yozmoq]], [[jar]] [[solmoq]], [[shovqin]] [[koʻtarmoq]], [[ogʻiz]] [[koʻpirtirmoq]]; <b>об этом фильме много</b> {{tarjmisoli|~т}} bu filʼm haqida koʻp gapirishmoqda (yozishmoqda);</br>
<b>8</b> [[alohida]] [[ajralib]] [[turmoq]], [[mana-man]] [[deb]] [[turmoq]], [[koʻzga]] [[tashlanmoq]], [[hammani]] [[oʻziga]] [[qaratmoq]];</br>
<b>9</b> {{izoh|разг. }}[[dodlab]] [[chaqirmoq]], [[dodlamoq]], [[dod-faryod]] [[koʻtarmoq]]; {{tarjmisoli|~ть на помощь}} dod-faryod solib yordamga chaqirmoq;{{tarjmisoli|* ~ть на всех перекрёстках}} har joyda jar solib yurmoq (birov haqida salbiy fikr tarqatmoq); <b>хоть караул кричи</b> {{izoh|см. <b>}}[[караул]].</br>
</b>
=== Sinonimlari ===
=== Antonimlari ===
== Tarjimalari ==
2tqvau7q92di173e0exez8gs2dw932r
стул
0
113462
630192
537923
2024-12-01T15:42:12Z
84.54.72.212
630192
wikitext
text/x-wiki
{{-ru-}}
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''стул'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
<b>[[стул]] </b>{{izoh|м, мн. <b>}}-лья,</b> {{izoh|р. мн. <b>}}-льев </b></br>
<b>1</b> [[stul]]; {{tarjmisoli|мягкий ~ }} yum shoq stul; {{tarjmisoli|складной ~ }} buklama stul;</br>
<b>2</b> {{izoh|тех. }} [[oʻrindiq]], [[kursi]];</br>
<b>3</b> {{izoh|только ед. }} [[ich]] [[kelishi]], [[ich]]; [[ganda]], [[najas]], [[axlat]]; {{tarjmisoli|у больного два дня нет ~а}} ikki kundan beri bemorning ichi kelmaydi; <b>[[электрический]]</b> {{tarjmisoli|~ }} elektr stul (AQShda jino yatchini jazolaydigan qurilma); {{tarjmisoli|сидеть между двух ~ьев}} {{izoh|книжн. }} ikki oʻrtada qolmoq, n a u yoqlik, na bu yoqlik boʻ lolmay turmoq.</br>
=== Sinonimlari ===
=== Antonimlari ===
== Tarjimalari ==
lfyokgb2zeypgwszmgj4lxtkr2ri41d
630193
630192
2024-12-01T15:42:33Z
84.54.72.212
630193
wikitext
text/x-wiki
{{-ru-}}
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''стул'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
<b>[[стул]] </b>{{izoh|м, мн. <b>}}-лья,</b> {{izoh|р. мн. <b>}}-льев </b></br>
<b>1</b> [[stul]]; {{tarjmisoli|мягкий ~ }} yum shoq stul; {{tarjmisoli|складной ~ }} buklama stul;</br>
<b>2</b> {{izoh|тех. }} [[oʻrindiq]], [[kursi]];</br>
<b>3</b> {{izoh|только ед. }} [[ich]] [[kelishi]], [[ich]]; [[ganda]], [[najas]], [[axlat]]; {{tarjmisoli|у больного два дня нет ~а}} ikki kundan beri bemorning ichi kelmaydi; <b>[[электрический]]</b> {{tarjmisoli|~ }} elektr stul (jinoyatchini jazolaydigan qurilma); {{tarjmisoli|сидеть между двух ~ьев}} {{izoh|книжн. }} ikki oʻrtada qolmoq, n a u yoqlik, na bu yoqlik boʻ lolmay turmoq.</br>
=== Sinonimlari ===
=== Antonimlari ===
== Tarjimalari ==
7n09z4mybfnw9x46hoa4xswffjkr8u2
форма
0
119006
630190
621378
2024-12-01T15:01:50Z
84.54.72.212
630190
wikitext
text/x-wiki
{{-ru-}}
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''фор-ма'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
'''форм/а '''{{izoh|ж }}<br />
'''1''' [[shakl]], [[forma]]; {{tarjmisoli|~а шара}} shar shakli;<br />
'''2''' {{izoh|филос. }}[[tashqi]] [[koʻrinish]], [[shakl]], [[forma]]; {{tarjmisoli|~а и содержание}} shakl va mazmun;<br />
'''3''' [[usul]], [[tartib]], [[forma]]; {{tarjmisoli|~а правления}} idora usuli; {{tarjmisoli|~а хозяйства}} xoʻjalik formasi;<br />
'''4''' [[hujjat]] [[namunasi]], [[forma]]; {{tarjmisoli|~а протокола}} protokol (qaror) formasi; {{tarjmisoli|заполнять ~у }} formani toʻldirmoq; {{tarjmisoli|дать сведения по ~е }} forma boʻyicha maʼlumot bermoq; <br />
'''5''' [[qolip]], [[forma]]; {{tarjmisoli|литейная ~а }} quyish qolipi (formasi);{{tarjmisoli| ~а для шляп}} shlyapa yasash uchun forma, shlyapa qolipi; <br />
'''6 '''[[rasmiy]] [[kiyim]], [[forma]], [[bichim]]; {{tarjmisoli|офицерская ~а}} ofitser (ofitserlik) formasi; {{tarjmisoli|школьная ~а }} maktab formasi;<br />
'''7''' {{izoh|иск., лит. }}[[forma]], [[uslub]] ([[usul]] [[va]] [[tasviriy]] [[vositalar]] [[yigʻindisi]]) ; {{tarjmisoli|повествовательная ~а }} hikoya uslubi; {{tarjmisoli|стихотворные ~ы }} sheriy formalar;<br />
'''8''' {{izoh|лингв. }}[[forma]], [[shakl]]; {{tarjmisoli|неопределённая ~а глагола }} felning infinitiv (noaniq) formasi; {{tarjmisoli|~ы словоизменения}} soʻzlarning oʻzgarish formalari, soʻz oʻzgartish formalari;<br />
'''9''' {{izoh|мн. {{tarjmisoli|}}~ы}} {{izoh|разг. }}shakl, qiyofa, koʻrinish; qaddi-qomat; {{tarjmisoli|пышные ~ы}} doʻmboqqina (ayol); <br />
'''10''' {{izoh|полигр. }}[[forma]] ([[terilgan]] [[yoki]] [[oʻyilgan]] [[harflar]], [[belgilar]]); {{tarjmisoli|печатная ~а }} bosma forma;<br />
'''11 '''[[rasmiyat]], [[rasmiyatchilik]]; [[yuzaki]] [[koʻrinish]], [[niqob]]; {{tarjmisoli|пустая ~а }} quruq rasmiyatchilik; {{tarjmisoli|по ~е правильно }} yuzaki qaraganda (koʻrinishda) toʻgʻri; {{tarjmisoli|удобная ~а для прикрытия безобразий }} rasvogarchilikni (xunuklikni) berkitish uchun qulay niqob (vosita); {{tarjmisoli|* в ~е }} (biror ish-harakat qilishga) tayyor, yaxshi tayyorlangan; ragʻbatli; {{tarjmisoli|спортсмен сегодня не в ~е }} bugun sportchi (bellashuvga) tayyor emas (ragʻbati yoʻq yaxshi tayyorlanmagan).
=== Sinonimlari ===
=== Antonimlari ===
== Tarjimalari ==
a9n41iiovhx7eqyb6zioh5ogw9n35y4
шрифт
0
122037
630189
546433
2024-12-01T14:38:03Z
84.54.72.212
630189
wikitext
text/x-wiki
{{-ru-}}
== Morfologik va sintaktik xususiyatlari ==
'''шрифт'''
== Aytilishi ==
== Etimologiyasi ==
== Maʼnoviy xususiyatlari ==
=== Maʼnosi ===
<b>[[шрифт]] </b>{{izoh|м, мн.}} <b>-ы</b> shrift (<b>1</b> [[tipografiyada]] [[yoki]] [[mashinkadagi]] [[harflar]], [[raqamlar]], [[tinish]] [[belgilar]] [[majmui]]; <b>2</b> [[tipografiyada]] [[yoki]] [[mashinkada]] [[bosilgan]] [[matn]]; <b>3</b> [[bosma]] [[harf]]; {{tarjmisoli|письмо написано старинным ~ом }} xat qadimiy shrift bilan yozilgan).
=== Sinonimlari ===
=== Antonimlari ===
== Tarjimalari ==
fofi4v1474sfajhsjumyp14cwucu859