Wikipedia wawiki https://wa.wikipedia.org/wiki/Mwaisse_p%C3%A5dje MediaWiki 1.43.0-wmf.26 first-letter Media Sipeciås Copene Uzeu Uzeu copene Wikipedia Wikipedia copene Imådje Imådje copene MediaWiki MediaWiki copene Modele Modele copene Aidance Aidance copene Categoreye Categoreye copene TimedText TimedText talk Module Discussion module Sujet 0 969 408607 405354 2024-10-16T11:04:41Z Lionel June 8941 408607 wikitext text/x-wiki {{djermon viyaedje|Cine}} '''Cînè''' (fr: ''Ciney''), c' est ene veye di Walonreye, el [[province di Nameur]]. {| id="toc" style="border-collapse:collapse;margin:0 0 1em 1.5em; float:right; width:280px;" border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" |+<span style="font-size:large;">'''Cînè'''<br />'''Ciney'''</span> | colspan="2" align="center" style="background:#efefef;" | {| class="mw-collapsible" style="text-align:center; width:100%;" border="0" cellspacing="0" cellpadding="2" |+ |[[Imådje:Ciney vlag.svg|alt=|123x123px]] |[[Imådje:Blason Ciney (Namur).svg|alt=|124x124px]] |- |([[Drapea d' Cînè|Detays]]) |([[Armwereyes di Cînè|Detays]]) |} |- | colspan="2" align="center" style="border-bottom:3px solid gray;" |'''Eplaeçmint del comene dins l' province'''[[Imådje:Ciney Namur Belgium Map.png|alt=|275x275px]] |- |[[Lingaedje oficir]] |[[Francès (lingaedje)|Francès]] |- |[[Lingaedje coinrece]] |[[Walon (lingaedje)|Walon]] - [[Walon do Mitan]] |- |[[Borguimwaisse]] |[[Frédéric Deville]] |- |[[Eplaeçmint]] | - [[Arondixhmint di Dinant]] - [[Province di Nameur]] - [[Walonreye]] - [[Beldjike]] |- |[[Sitindêye]] |147,56 km²<ref name=":0">https://www.uvcw.be/fiches-locales/91030</ref> |- |[[Peuplåcion]] (asteure) | +/- 16.423 dimorants<ref name=":0" /> |- |[[Dinsité]] (asteure) |<math>16.423 \div 147,56 = 111,30</math> dimorants/km² |- |[[Coisse d' eure|Coisse d'&nbsp;eure]] |ECG ([[Eure del Coistrece di Grinwitch|ECG]]+1) / CEST (UTC+2) |- |[[Djivêye des preficses telefonikes eternåcionås|Preficse telefonike]] |(+32) 083 |} * [[Limero del posse]]: '''5590''' (vî limero: '''5300''') * [[Limero diyalectolodjike]]: '''D&nbsp;25''' == Ban d'&nbsp;Cînè == * [[Cînè (veye)]] * [[Achinne]] * [[Braibant-dlé-Cînè|Braibant]] * [[Tchevetogne]] * [[Coneu]] * [[Havsin]] * [[Legnon]] * [[Pessou]] * [[Strintchamp]] * [[Sovet]][[Imådje:Cenaciu-noaptea.jpg|thumb|Cînè a l' anuti, veyou do Mont d' Lasale|centré]] {{commons|Category:Ciney}} == Sourdants == <references /> {{ProvinceNameur}} [[Categoreye:Veye di Walonreye]] [[Categoreye:Nosse comene dit oyi (label)]] {{DEFAULTSORT:Cine}} 8j9hvk6jwxbxmgiw4ab2sx47x733ppp 0 9895 408584 395917 2024-10-15T19:30:16Z Lionel June 8941 /* Rilomêye da Colas Defrexheu */ 408584 wikitext text/x-wiki {{infoboesse}} '''Nicolas Defrecheux''', di s' plin no, '''Jean-Nicolas-Joseph Defrecheux'''<ref>[[Motî Coppe]] p. 95.</ref> (riwalnijhåve ''Colas Dofrexhoe'' u ''Colas Defrexheu''), k' on scrît ossu ''Defr'''ê'''cheux'', c' esteut on [[scrijheu e walon]] k' aveut skepyî a [[Lidje (veye)|Lidje]] li [[10 di fevrî]] [[1825]], et k' a morou a [[Hesta]], eco djonne, li [[20 di decimbe]] [[1874]]. Ci fourit onk des prumîs grands [[powete|fjheus d' arimés]] del Walonreye. Riprins dins l' [[grosse antolodjeye Piron]]. == Mwaissès dnêyes == I divna rlomé, tot d' on côp, après l' eplaidaedje del [[tchanson e walon|tchanson]] [[Leyîz m' plorer (tchanson)|Leyîz m' plorer]]" dins l' ''Journal de Liége'' li [[23 d' djun]] [[1854]]. I rmeta ça e 1856 avou l' cråmignon "L' avez vs veyou passer ?", k' a rascodou l' pris d' ene bate di scrijhaedjes e walon amontêye pa ene soce di bénfjhance ''Les Vrais Liégeois''. Tant k' a Defrecheux, i va publiyî ''Chansons Wallonnes'' (1860), ene ramexhnêye di tchansons k' ont stî replaideyes avou des contes et des tuzêyes après s' moirt e 1877. Sins vraiy modele divant lu, Colas Defrecheux a stî l' prumî a sepi pår adiercî del vraiye powezeye e walon. Dj' ô bén: des tecses ki leu [[:Wikt:soûmint|soûmint]], ci n' est pus des fåves u des tchansons a boere, mins les grands sintimints del djin (oniesté, famile, amour do vî tins et do lingaedje walon). Stilisticmint, c' est eto des scrijhaedjes wice k' i gn a nén trop di racontaedjes, et sins grandiveusté ni måhonteusté. [[Imådje:defrexheu_ouves_wi.jpg|thumb|right|"Totes les Ouves da Defrexheu", eplaideyes e 1925]] [[File:Hesta rowe Nicolas Defrecheux.JPG|thumb|Plake del rowe di Hesta a s' no]] Gn a ene [[rowe (veye)|rowe]] di [[Hesta]] k' a stî batijheye a s' no. Ene eto a [[Skerbek]]. Il est l' pa da [[Joseph Defrecheux]], ki va fé do diccionairaedje, et da [[Charles Defrecheux]] (1851 - 1906). I vont scrire ambedeus dizo l' no d' pene ''Hanscrouff''<ref>Biographie nationale de Belgique, tome 29, p. 514</ref>. == Defrexheu et les soces di waloneus == Li djuri do concour di 1856, inte di zels [[Henry Forir]], [[Charles Duvivier]] et [[François Bailleux]], ourit-st adon l' idêye d' askepyî ene "soce literaire walone". Et c' est come ça ki l' 27 di decimbe del minme anêye, li ''[[SLLW|Société Liégeoise de Littérature Wallonne]]'' fourit metowe so pås so fotches. Il î va moussî todroet, et î divni cwårlî e 1869. Il fourit eto mimbe d' oneur do [[Cavea Lidjwès]]. == Rilomêye da Colas Defrexheu == On vout k' Edith Piaf åye riclamé ki "Leyîz m' plorer", c' esteut l' pus bele tchanson å monde. Dispu les [[anêyes 2000]], on eploye li ratourneure '''lingaedje da Defrecheux''' po djåzer do lingaedje walon (come on dit "lingaedje da Shaekespeare" po l' inglès). E 2024, li [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] a eplaidî [[Lèyîz nos-åmes bin tchôdes (powezeyes)|ene ramexhnêye di ses powinmes]] po plou fiesti ses deus cints ans, e djanvî 2025, et po s' sovni des 150 ans di s' moirt, e decimbe 2024. Ci ptit live la est dné po rén a totes les djins kè l' dimandnut. == Sacwantès rlomêyès tchansons et arimés da Defrexheu == === Leyîz m' plorer === [[Imådje:defrexheu_dj_wi.jpg|thumb|(diviè 1850, cwand i scrît "Leyîz m' plorer")]] :[[Leyîz m' plorer (tchanson)|Pådje rén k' sol tchanson]] "Leyîz m' plorer" est, ciete, li pus rlomêye des tchansons da Defrecheux. Edith Piaf el riclama li pus bele tchanson di tos les tins. === L' avez vs veyou passer ? === Cråmignon, fwait po les fiesses do 25inme aniversaire di l' avnowe do Rwè [[Yopôl prumî]]. === Vive li no lidjwès === Nicolas Defrecheux a fwait des paroles e walon pol tchanson ''[[Valeureux Liégeois]]'', k' a dmoré, disk' å djoû d' ouy, li tchanson des soces di studiants d' Lidje, dins les ôtès univiersités. === Mes deus lingaedjes === {{Lka}} {{Wks|Mes deux lingage}} (mwaisse ortografeye) Arimé k' on pôreut dire ki c' est l' prumî rwaitaedje di [[sociolinwince]] do walon. I dene a tchaeke lingaedje ene plaece, et des cwålités: li walon virlixh, po djåzer avou ses copleus et ki lyi rmimbere si mame; li francès ki lyi a siervou e scole. == Hårdêyes difoûtrinnes == * [http://rifondou.walon.org/defrexheu-rif.html Pådje då Colas Defrexheu]. * [http://rifondou.walon.org/defrexheu-rif.html#tchant_lidjwes "Vive li no d' Lidjwès"] * {{Wiccionaire-sicrijheus|Nicolas Defrecheux|r=1}} * {{Wikisourd-sicrijheus}} == Pî-notes == [[Categoreye:Rilomés Walons|Defrecheux, Nicolas]] [[Categoreye:Tchanteus et fjheus d' tchansons e walon|Defrecheux, Nicolas]] [[Categoreye:Sicrijheus e walon|Defrecheux, Nicolas]] bnvyo8yxgt4n48dgl9a9ctglpgxgjtv 408603 408584 2024-10-15T22:20:37Z Lionel June 8941 /* Defrexheu et les soces di waloneus */ 408603 wikitext text/x-wiki {{infoboesse}} '''Nicolas Defrecheux''', di s' plin no, '''Jean-Nicolas-Joseph Defrecheux'''<ref>[[Motî Coppe]] p. 95.</ref> (riwalnijhåve ''Colas Dofrexhoe'' u ''Colas Defrexheu''), k' on scrît ossu ''Defr'''ê'''cheux'', c' esteut on [[scrijheu e walon]] k' aveut skepyî a [[Lidje (veye)|Lidje]] li [[10 di fevrî]] [[1825]], et k' a morou a [[Hesta]], eco djonne, li [[20 di decimbe]] [[1874]]. Ci fourit onk des prumîs grands [[powete|fjheus d' arimés]] del Walonreye. Riprins dins l' [[grosse antolodjeye Piron]]. == Mwaissès dnêyes == I divna rlomé, tot d' on côp, après l' eplaidaedje del [[tchanson e walon|tchanson]] [[Leyîz m' plorer (tchanson)|Leyîz m' plorer]]" dins l' ''Journal de Liége'' li [[23 d' djun]] [[1854]]. I rmeta ça e 1856 avou l' cråmignon "L' avez vs veyou passer ?", k' a rascodou l' pris d' ene bate di scrijhaedjes e walon amontêye pa ene soce di bénfjhance ''Les Vrais Liégeois''. Tant k' a Defrecheux, i va publiyî ''Chansons Wallonnes'' (1860), ene ramexhnêye di tchansons k' ont stî replaideyes avou des contes et des tuzêyes après s' moirt e 1877. Sins vraiy modele divant lu, Colas Defrecheux a stî l' prumî a sepi pår adiercî del vraiye powezeye e walon. Dj' ô bén: des tecses ki leu [[:Wikt:soûmint|soûmint]], ci n' est pus des fåves u des tchansons a boere, mins les grands sintimints del djin (oniesté, famile, amour do vî tins et do lingaedje walon). Stilisticmint, c' est eto des scrijhaedjes wice k' i gn a nén trop di racontaedjes, et sins grandiveusté ni måhonteusté. [[Imådje:defrexheu_ouves_wi.jpg|thumb|right|"Totes les Ouves da Defrexheu", eplaideyes e 1925]] [[File:Hesta rowe Nicolas Defrecheux.JPG|thumb|Plake del rowe di Hesta a s' no]] Gn a ene [[rowe (veye)|rowe]] di [[Hesta]] k' a stî batijheye a s' no. Ene eto a [[Skerbek]]. Il est l' pa da [[Joseph Defrecheux]], ki va fé do diccionairaedje, et da [[Charles Defrecheux]] (1851 - 1906). I vont scrire ambedeus dizo l' no d' pene ''Hanscrouff''<ref>Biographie nationale de Belgique, tome 29, p. 514</ref>. == Defrexheu et les soces di waloneus == Li djuri do concour di 1856, inte di zels [[Henry Forir]], [[Charles Duvivier]] et [[François Bailleux]], ourit-st adon l' idêye d' askepyî ene "soce literaire walone". Et c' est come ça ki l' 27 di decimbe del minme anêye, li ''[[SLLW|Société Liégeoise de Littérature Wallonne]]'' fourit metowe so pås so fotches. Il î va moussî todroet, et î divni cwårlî e 1869. Il fourit eto mimbe d' oneur do [[Cåvea lidjwès (soce)|Cåvea lidjwès]]. == Rilomêye da Colas Defrexheu == On vout k' Edith Piaf åye riclamé ki "Leyîz m' plorer", c' esteut l' pus bele tchanson å monde. Dispu les [[anêyes 2000]], on eploye li ratourneure '''lingaedje da Defrecheux''' po djåzer do lingaedje walon (come on dit "lingaedje da Shaekespeare" po l' inglès). E 2024, li [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] a eplaidî [[Lèyîz nos-åmes bin tchôdes (powezeyes)|ene ramexhnêye di ses powinmes]] po plou fiesti ses deus cints ans, e djanvî 2025, et po s' sovni des 150 ans di s' moirt, e decimbe 2024. Ci ptit live la est dné po rén a totes les djins kè l' dimandnut. == Sacwantès rlomêyès tchansons et arimés da Defrexheu == === Leyîz m' plorer === [[Imådje:defrexheu_dj_wi.jpg|thumb|(diviè 1850, cwand i scrît "Leyîz m' plorer")]] :[[Leyîz m' plorer (tchanson)|Pådje rén k' sol tchanson]] "Leyîz m' plorer" est, ciete, li pus rlomêye des tchansons da Defrecheux. Edith Piaf el riclama li pus bele tchanson di tos les tins. === L' avez vs veyou passer ? === Cråmignon, fwait po les fiesses do 25inme aniversaire di l' avnowe do Rwè [[Yopôl prumî]]. === Vive li no lidjwès === Nicolas Defrecheux a fwait des paroles e walon pol tchanson ''[[Valeureux Liégeois]]'', k' a dmoré, disk' å djoû d' ouy, li tchanson des soces di studiants d' Lidje, dins les ôtès univiersités. === Mes deus lingaedjes === {{Lka}} {{Wks|Mes deux lingage}} (mwaisse ortografeye) Arimé k' on pôreut dire ki c' est l' prumî rwaitaedje di [[sociolinwince]] do walon. I dene a tchaeke lingaedje ene plaece, et des cwålités: li walon virlixh, po djåzer avou ses copleus et ki lyi rmimbere si mame; li francès ki lyi a siervou e scole. == Hårdêyes difoûtrinnes == * [http://rifondou.walon.org/defrexheu-rif.html Pådje då Colas Defrexheu]. * [http://rifondou.walon.org/defrexheu-rif.html#tchant_lidjwes "Vive li no d' Lidjwès"] * {{Wiccionaire-sicrijheus|Nicolas Defrecheux|r=1}} * {{Wikisourd-sicrijheus}} == Pî-notes == [[Categoreye:Rilomés Walons|Defrecheux, Nicolas]] [[Categoreye:Tchanteus et fjheus d' tchansons e walon|Defrecheux, Nicolas]] [[Categoreye:Sicrijheus e walon|Defrecheux, Nicolas]] ryti73h7squm3cir64nhnffwt2t2eca 0 15439 408591 399994 2024-10-15T19:52:23Z Lionel June 8941 /* Bokets odio */ 408591 wikitext text/x-wiki {{Dizo-tite|''Le Petit Prince''}} [[Imådje:Li Ptit Prince coviete walon.JPG|thumb|Prumî replaidaedje so papî e walon]] [[Imådje:El Principín 02.jpg|thumb]] [[Imådje:LePetitPrince.JPG|thumb|Dessinaedje do Ptit Prince, pa l' oteur, dins l' 3inme tchaptrê]] [[Imådje:Kenia Garcia.jpg|thumb|avou li rnåd]] '''Li Ptit Prince''' u '''El Pitit Prince''' (ki l' tite oridjinå e francès, c' est '''''Le Petit Prince'''''), c' est on [[roman]] po les efants sicrît pa [[Antoine de Saint-Exupéry]], ki c' end est si ouve li pus cnoxhowe. Po dire li veur, c' est eto on roman [[filozofike]]; adon, c' est po les grandès djins, avou. Il a stî eplaidî pol prumî côp e [[1943]]. == Eplaidaedjes et replaidaedjes == {{Lka}} [[Antoine de Saint-Exupéry#Li Ptit Prince|sol pådje di l' oteur]] Li live fourit eplaidî pol prumî côp a [[Noû York]]. Gn a bråmint des dessinaedjes divins, fwaits pa l' oteur lu-minme. Il a stî ratourné dins ene peclêye di [[lingaedje]]s, inte di zels li [[walon]], el [[picård]] eyet l' [[gåmès]]. == Ratournaedjes e walon == E walon, il a stî translaté aprume, cåzu e minme tins et sins l' saveur, pa [[Lorint Hendschel]] eyet [[Jean-Pol Grandmont]] (e l' an [[2000]]). Mins, come il esteut co dzo [[abondroets]], ces ratournaedjes la n' ont nén polou parexhe so papî. Li prumire traduccion eplaideye e walon, c' est l' cene da [[Jean-Luc Fauconnier]] ([[2009]], ISBN 978-3-937467-51-1). Li minme eplaideu ([[Titenfass (eplaideu)|Titenfass]]) a co edité èn ôte translataedje da [[Bernard Louis]] ey on troejhinme pa [[Guy Fontaine]] ([[2012]]). == Redjårbaedje pol teyåte e walon ey e picård == Pa [[Roland Thibeau]], djouwé al [[fiesse ås lingaedjes walons]] 2016. <center><gallery> Pitit Prince Pîce Thibeau Walons rwè.jpg|avou li rwè (10inme tchaptrê) Pitit Prince Pîce Thibeau Walons vudete.jpg|avou l' vudete (11inme tchaptrê) Pitit Prince Pîce Thibeau Walons esprindeu distindou.jpg|avou l' esprindeu d' lampes Pitit Prince Pîce Thibeau Walons djeyografe.jpg|avou l' djeyografe Pitit Prince Pîce Thibeau Walons Willam Warnier.jpg|li ptit prince eyet l' tchanteu (radjoutaedje Roland Thibeau) </gallery></center> == Boket do live == === Prumî tchaptrê === Après l' adrovaedje, li live kimince insi: :''Cwand dj’ aveu shijh ans, on côp, dj’ a veyou ene foû bele imådje, dins on live so les såvadjes bwès. Li live si loméve «Des istweres ki s’ ont passé po do bon». L’ imådje mostréve on sierpint bowa ki mougnive ene såvadje biesse. :''Divins l’ live, on djheut : «Les sierpints bowas avalèt leu proye tote etire, sins l’ mawyî. Adon, i n’ savèt pus bodjî eyet i doirmèt shijh moes å lon, li tins do dijerer.» :''Do côp, dj’ a tuzé eyet ratuzer ås avinteures del djungue et mi eto, dj’ a parvinou a fé m’ prumire imådje avou on croyon d’ coleur. Mi imådje limero 1. Ele ravizéve çoucial : [[Imådje:Pitit prince imådje tchaptrê 1.png|thumb|center]] :''Dj’ a mostré m’ tchîf d’ ouve åzès grandès djins et lzi dmander si mi imådje les fjheut aveur paw. Ele m’ ont respondou : «Douvént åréns dj’ peu d’ on tchapea ?» :''Mins mi imådje ni rprezintéve nén on tchapea. Ele riprezintéve on sierpint bowa ki didjeréve èn elefant. Adon, dj’ a dessiné l’ ådvins do sierpint bowa po les grandès djins saveur comprinde. I lzî fåt tofer espliker les pondants et les djondants, les grandès djins. Mi imådje limero 2 esteut insi :<ref>Ratournaedje da Lorint Hendschel, ene miete rapontyî tot rmetant les candjmints do rfondou acertinés inte 2000 et 2020 ([[Scoles di Bive]], 2 d' måss 2022).</ref> [[Imådje:Pitit prince 2.png|thumb|center]] === Deujhinme tchaptrê === [[Imådje:L'Aviateur du "Petit Prince".jpg|thumb]] :''Insi dj' a viké mierseu, sins nolu po poleur cåzer avou lu, disca ene pane dins li dzert do Sara, la shijh ans d' eça. Gn a ene sakwè ki s' a spiyî e m' moteur. Et come dji n' aveu nou mecanicyin avou mi, et pont d' passaedjî nerén, dji m' aprestéve a sayî di rfé m' moteur a mi tot seu. Mins ci n' esteut nén åjhey come bondjoû ! Avou ça k' c' esteut por mi ene kession d' veye ou d' moirt, veyanmint ki dj' n' aveu d' l' aiwe ki po ût djoûs. :''Li prumire nute, dji m' a don edoirmou so l' såvlon a des eures et des eures lon del prumire måjhon. :''Dj' esteu pus disseulé k' onk ki s' batea s' åreut yeu-st afondri e l' grande basse, et ki s' åreut ragritchî a sacwants naivyicotes. Adon vos vos ploz mådjiner kéne saizene dj' a yeu, al pikete do djoû, cwand gn ava ene drole di ptite vwès ki m' vina dispierter. Ele dijheut : :''- S' i vos plait… dessinez m' on bedot ! :''- Dicwè ?! :''- Dessinez m' on bedot … :''Dj' a potchî so pî so rén do monde di tins, come si dj' åreu yeu stî bouxhî djus pa on côp d' aloumoere. Dj' a bén cfroyî mes ouys. Dj' a raguidé totåtoû. Et dj' a veyou on ptit valèt, vårmint clapant, ki m' loukive avou des grands ouys. Vola l' meyeu portrait ki, pus tård, dj' a savou fé d' lu. Mins, assuré, èm dessén n' esteut nén si gåy ki l' modele. Ki vloz vs ! Ça n' est nén di m' difåte. Dj' aveu stî disbeli des grandès djins, a l' ådje di shijh ans, cwand dj' atakéve èn cårire di pondeu. Et c' est ki : dji n' aveu-st aprins a dessiner ki des bowas clôs et les bowas k' on voet houte di leu pea. :''Adon dji rwaitive ciste aparucion la avou des ouys tot ronds d' ewaermint. Ni rovyî nén ki dj' esteu a des eures et des eures lon del prumire måjhon. Cwand dji lyi a sepou cåzer, dji lyi a dit : :''- Mins cwè çki vos fjhoz la, valet ? :''Ey adon, i m' a repeté tot doûçmint, come s' i djheut åk di foirt serieus : :''- S' i vos plait… dessinez m' on bedot ! :''Cwand c' est k' li sbarmint est trop consecant, on n' oizreut rnigter, ene sakî. :''Ossu biesse ki ça shonnéve, a des eures et des razeures lon del prumire måjhon — eyet houte di çoula, tot riscant d' î passer —, dj' a rexhou di m' taxhe ene foye di papî et on stilo. Mins adon, dji m' a sovnou ki dj' aveu-st aprume estudyî l' djeyografeye, l' istwere, les carculaedjes eyet l' croejhete. Ça fwait k' dji lyi a dit, avou ene miete di mwaijhe oumeur : :''- Hê, tådje, la, valet ! Mi dji n' sai ddja dessiner. :''I m' a respondou : :''- Gn a rén avou ça rin. Dessinez m' tolminme on bedot. :''Come dji n' aveu måy pont dessiné d' bedot, dji lyi a rfwait, por lu, onk des deus seus desséns ki dj' esteu capåbe di fé. C' esteut l' ci d' on bowa avou l' olifant dvins, mins k' on n' voet nén did foû. Et dj' a stî pås esbaré d' etinde li ptit valet m' responde : :''- Nonna, dji n' voleu nén èn olifant divins on bowa. C' est foirt sicawé, addé mi. Dj' a dandjî d' on bedot. Gn a ki cisse biesse la ki pout dmorer addé mi. :''Adon dj' a dessiné. [[Imådje:Pitit Prince bedot1.jpg|thumb|center]] :''Il a rwaitî mi ouve foirt sipepieuzmint? Et pu : :''- Neni ! ci-la est tot tchaipieus. Fijhoz è èn ôte. :''Dji lyi a rdessiné : [[Imådje:Pitit Prince bedot2.jpg|thumb|center]] :''Èm soçon a sorî, ene miete mocreçmint : :''- Vos veyoz bén ki ç' n' est nén èn agnea, c' est on bassî. Il a des coines… :''Dj' a don racmincî m' dessén : [[Imådje:Pitit Prince bedot3.jpg|thumb|center]] :''Il a co stî rbouté, come el ci di dvant. :''- Ci-la est trop vî. Dji vou-st on bedot ki vicrè lonmint. :''Adon, divnant sins misse, et come dj' aveu håsse d' ataker a dismonter m' moteur, dji lî a tchabåré ci dessén ci. [[Imådje:Pitit Prince boesse bedot.jpg|thumb|center]] Et lyi dire a l' volêye : :''- Ça c' est l' tchaive. Vosse bedot est åddins. :''Ki n' a dj' sitî sbaré do vey li vizaedje di m' djonne djudje clairi d' binåjhté ! C' est totafwaitmint come ça ki dj' el voleu. Creyoz k' i lyi fåt bråmint del waide, å bedot ? :''- Pocwè djhoz çoula ? :'' Pask' e m' måjhon, c' est scawé. :''- Ça serè surmint assez. Dji n' vos a dné fok on tot ptit agnea. :''Et i s' a clintchî sol dessén : :''- Nén si ptit k' ça… Tén ! i s' a-st edwarmou… :'' Et c' est come ça ki dj' a fwait cnoxhance avou l' Pitit Prince.<ref>Ratournaedje pa [[Uzeu:Lucyin]], avou l' ci da [[Jean-Pol Grandmont]] divant les ouys.</ref> == [[Live odio|Bokets odio]] == Les bokets cial padzo sont rashious sol ratournaedje Hendschel, sicrît e rfondou walon. Il est lî a môde di [[prononçaedje eterpayis]] pa [[Lucyin Mahin]]. <center> {{Listen|filename=|title="Divanzouve"}} {{Listen|filename=|title="Prumî tchaptrê"}} {{Listen|filename=|title="'''II.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''III.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''IV.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''V.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''VI.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''VII.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''VIII.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''IX.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''X.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XI.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XII.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XIII.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XIV.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XV.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XVI.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XVII.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XVIII.'''"}} {{Listen|filename=Wa Li Ptit Prince XIX.oga|title="'''XIX.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XX.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XXI.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XXII.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XXIII.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XXIV.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XXV.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XXVI.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''XXVII.'''"}} {{Listen|filename=|title="'''cloyaedje.'''"}} </center> == Difoûtrinnès hårdêyes == * Ratournaedje da [[Lorint Hendschel]] ** [http://lucyin.walon.org/rifondou/Lives_e_rfondou/Pitit_prince_Hendschel.pdf Ratournaedje Lorint Hendschel, 2000] ** [http://lucyin.walon.org/rifondou/Lives_e_rfondou/Riscrijhaedje_Pitit_Prince.pdf Riscrijhaedje pa Lucyin Mahin, 2023] (a pårti di si eredjistrumint come ene saye di [[prononçaedje eterpayis]]) ** {{mic}} [https://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?t=2853 Eredjistrumints, chaptrê pa tchaptrê] * [http://lucyin.walon.org/livreye/bassard-radap.html#ptiyome Ratournaedje d' on boket e-n on walon coinrece] (pa Lucien Mahin) {{Abt}} * [http://www.petit-prince.at/pp-liegeois.htm Prezintaedje del traduccion e walon lidjwès] (ås Edicions Tintenfaß) == Sourdant == {{Commonscat|Le Petit Prince|c'&nbsp;roman la}} [[Categoreye:Romans e walon]] [[Categoreye:Romans e francès]] [[Categoreye:Redjårbaedjes e walon]] 5tbnfgu2bsltfm9y2fhdc87s62dthts 0 17528 408586 395983 2024-10-15T19:41:37Z Lionel June 8941 /* Lives especiås */ 408586 wikitext text/x-wiki [[Imådje:Mahin Lucyin Vera.jpg|thumb|Live e walon [[Vera (roman)|Vera]]]] [[Imådje:Mahin Lucyin afitchete Moude a rvinde 2 costés.jpg|thumb|Afitchete-riclame po li strimaedje d' on live e walon ([[Moudes a rvinde (roman)|Moudes a rvinde]]]] [[Imådje:Pirotte Bauthière Istwere Walonreye 2 eplaidaedjes.JPG|thumb|replaidaedje ene miete ricandjî]] On '''live''', c' est on moncea d' foyes di papîs avou des scrijhaedjes dissu (ey eto des desséns, des fotos), et rloyeyes po k' ele tinénxhe eshonne. (C' est nén come les [[gazete]]s, et les [[rivowe|rvowes]]). Les lives e walon sont metous so [[live e walon|ene pådje tote seule]]. Sacwants lives e walon sont [[Wikipedia:Pordjet_rivowes_et_lives_walons|prezintés par ôre alfababetike cial]]. == Mwaissès dnêyes == Les lives sont fwaits pa onk u sacwants [[scrijheu]]s(es), k' on lome eto [[oteur]]s (otorresse). I plèt esse eto å no d' on moenneu ki rashonne les scrijhaedjes di sacwants oteurs. Pacô c' est on rcwereu ki replaide on live dedja sôrtou la lontins. C' est l' replaideu. Les lives sont eplaidîs pa des [[eplaideu]]s (editeu u publiyeus). I polèt-z esse '''replaidîs''' onk u sacwants côps, sorlon li dmande. I sont-st imprimés pa èn [[imprimeu]]. On live est rascovrou pa ene '''coviete''', sovint avou do pus spès papî. Gn a padecô ene sorcoviete. Li coviete mostere li tite do live, et l' no do scrijheu; sovint eto l' eplaideu et l' anêye. Li coviete do drî u '''cou-coviete''' est foirt consecante. Sovint, gn a la des racsegnes pus spesses so li scrijheu et dissu l' live. Li prumire pådje avou l' papî normå riprind sovint les minmes sacwès kel coviete. C' est l' coviete divintrinne. Å cou del coviete divaintrin, u vizon vizu, on-z a cobén les dnêyes so les [[abondroets]], li [[depot lweyå]], li [[limero ISBN]]. Divant d' ataker l' live, gn a sovint èn [[adrovaedje (d'on live)|adrovaedje]] pa ene rilomêye djin ki va préjhî u prezinter li scrijheu. Gn è pout aveur eto ene [[adviertance ås lijheus]], la kel sicrijheu vout advierti di sacwants ponts (sovint po-z espaitchî les criticaedjes). Al fén, gn a sovint ene tåve, k' on lome eto "kitaeyadje do live". On pout aveur, al dierinne pådje, des racsegnes so l' imprimeu, li saetchaedje (nombe d' egzimplaires), l' anêye. Li djoû k' on live rexhe, on fwait kécfeye on [[sitrimaedje d' on live|strimaedje]]. L' oteur, adon, va [[dicåçtaedje d' on live|dicåçter s' live]]. Les lives sont vindous dins les [[livreye]]s. Les vîs lives sont vindous pa des [[vî-livrî|vîs-livrîs]] (boukinisses). Po fé li rclame des lives, gn a kécfeye des [[fôre ås lives|fôres ås lives]]. == Lives especiås == * lives di [[belès letes]] ** [[roman]]s ** [[pitit roman]] ** [[ramexhnêye d' arimés]] ** [[schôtlêye di tecses]] * biyografeyes et sovnances ** [[biyografeye]] *** [[otobiyografeye]] ** [[live di sovnances]] * [[antolodjeye]]s * lives avou des imådjes ** [[binde d' imådjes]] ** [[live d' imådjes]] * [[live di tchansons]] * lives po studyî ** live di scoles ** [[motî]]s * [[live di rcetes]] * lives rilidjeus ** [[live di messe]] ** [[såmtî]] * [[Live odio]] [[Categoreye:Imprimreye]] [[Categoreye:Lives|*]] 9upahzamtk21isy53dbtxpfuljnreg9 0 18401 408580 400087 2024-10-15T18:55:06Z Lionel June 8941 /* Hårdêyes difoûtrinnes */ 408580 wikitext text/x-wiki [[Imådje:SLidjwesseLW.jpg|thumb|Li prumî no del Soce (''societé '''liégeoise''''')]] Li '''SLLW''', kel no, e francès, c' est '''''Société de langue et de littérature wallonnes''''', c' est ene [[soce pol walon|soce di waloneus]] k' a skepyî li [[27 di decimbe]] e [[1856]], bråmint a cåze di [[Nicolas Defrecheux]] et [[Charles Grandgagnage]]. == Mwaissès dnêyes == C' est li pus viye et l' pus rlomêye des [[soces pol walon]]. Ele si loméve, å cmince, '''''Société Liégeoise de Littérature Wallonne''''' (Societé d' belès-letes di Lidje). On l' lome cobén, etur [[waloneu]]s, li '''Societé d' Lidje'''. Li bouye del SLLW, c' est di mete e valeur li literateure walone eyet ecoraedjî li [[filolodjeye walone|studiaedje del langue]]. Li SLLW rote come ene [[academeye po on lingaedje|academeye]], avou 40 mimbes kel dimorèt tote leu veye (såf s' il evont d' leu prôpe idêye). Li novea mimbe ki replaece onk k' est moirt doet esse accepté pa l' assimblêye. Il est sovint do minme payis kel ci k' est moirt. [[Imådje:Herbillon_biyografeye.jpg|thumb|on live del coleccion "Memwere walone" k' a rexhou e 2005]] == Les såmes del societé eyet l' linwe-ehåyaedje do walon == Grandgagnage aveut dandjreus dins l' idêye di fé do walon ene langue nåcionåle, come les Flaminds estént kel fijhént e minme tins. I djåze, noer so blanc, di ''constituer la langue wallonne'' dins si spitch al societé di 1858. Diviè 1900, [[Nicolas Lequarré]] aveut les pinses d' enonder li [[prôze nén racontrece]]. A pårti di l' arivêye di [[Jean Haust]] et [[Jules Feller]], li societé va bråmint dpus studyî les [[patwès belgo-romans]] ki bouter a l' [[linwe-ehåyaedje|ehåyaedje d' ene langue walone djeneråle]]. Et çoula, mågré ki Feller disfind l' atuze del ''langue wallonne, unité supérieure aux dialectes'' Tolminme, li [[sistinme Feller]] serè eployî dispu 1902, et si va spåde dins tos les scrijhaedjes, tot al dilongue do 20inme sieke. Li SLLW a l' dår di lomer mimbe tos les djintis bouteus pol walon, dins les soces di Nameur ([[Relîs Namurwès]]), di Tchålerwè ([[ALWAC]]), di Djodogne ([[Såverdeas d' après Djodogne|Såverdeas]]) et del Lovire ([[Scrijheus do Cinte]]) . Tos les studias del SLLW sont fwaits e francès. Les studias sont todi scrît avou l' idêye k' i dvèt siervi eto ås diyalectolodjisses des payis [[galo-roman]]s, ki rconoxhnut les fels ovraedjes des sincieus mimbes del SLLW. Eto, dins ls anêyes 1950, [[Louis Remacle]] et [[Elisée Legros]] vont traker les scrijheus ki n' notnut nén li ptit accint di leu viyaedje, çou k' est waitî come ene "flotche". [[Maurice Piron]], di s' costé, vout fé monter pår li livea des belès letes e walon. C' est l' filozofeye del [[djermêye 48]] ki wangne podbon. A dater des anêyes 1980, li mot "patwès" a ristî eployî timpesse dins les scrîts del SLLW. Dabôrd, li SLLW s' a levé come ene seule djin disconte do [[rfondaedje do walon]] et des [[noûmot]]s, et li scrire hagnûlmint dins on papî da [[Jean Lechanteur]] k' a parexhou dins [[gazete Wallonnes|gazete "Wallonnes"]] e 1996. == Istwere del societé == <!--[[Imådje:eureye.gif|thumb|Ene afitche e walon po-z anoncî li Grande Eurêye del Soce]]--> Li SLLW a bouté timpesse les 10 prumirès anêyes di s' veye, ki l' sicretaire, c' esteut [[François Bailleux]]. E 1867, gn a yeu on ptit rafroedixhmint dins les ovraedjes del societé. Å tournant inte li 19inme eyet l' 20inme sieke, li pordjet do [[Diccionaire djenerå do lingaedje walon]] (''Dictionnaire Général de la Langue wallonne'') serè-st enondé e [[1904]]. Å céncwantinme aniversaire, e 1906, li spitch do prezidint [[Nicolas Lequarré]], ki dene on racourti di l' ovraedje del soce so 50 ans, si frè e walon. Ci serè motoit l' dierin côp. E 1996, ele shût les idêyes do [[papî Ltchanteu]] po «discomunyî» les [[rfondeus]]<ref>[[Michel Francard]], ''La création néologique dans les parlers romans de la Wallonie'', ''Neologica'', 2022, p. 3.</ref>, ey e minme tins, ribouter li foirdjaedje di noûmots.<ref>[[Albert Maquet]], ''Le rapport d'Orimiel'', [[Wallonnes]]1994/4, p. 2-8.</ref> E 2001, li SLLW s' ahive ene [[waibe Etrernete]], bråmint fwaite pa [[Guy Belleflamme]], li prezidint d' adon. E 2005, so cisse waibe la, li soce atake a eplaidî [[Etrernete|so les fis]] ene [[antolodjeye]] des scrijhaedjes di ses mimbes. == Li SLLW et li gråde d' "Academeye do walon" == Al fén des [[anêyes 1890]], li SLLW aléve divni oficirmint l' "'''Academeye walone'''". Mins onk des mimbes askepieus, J. Delboeuf n' a nén vlou. Feller l' a ridmandé å [[Congrès Walon a Lidje]] e [[1905]], mins ça n' a nén passé. Gn a deus grossès arokes po kel SLLW divegne ene [[academeye po on lingaedje|academeye]] : * Li SLLW s' ocupe eto do [[gåmès]] do [[picård]] et do [[tchampnwès]]. Ene academeye ni rprezinte k' on lingaedje. * Li SLLW n' uze nén do walon come lingaedje po bouter. Ene academeye ni pout nén roter inla. == Djivêye des prezidints == * [[Henri Forir]] (1856-1857) * [[Charles Grandgagnage]] (1857-1878) * [[Josepĥ Dejardin]] (1878-1895) * [[Nicolas Lequarré]] (1896-1914) * [[Victor Chauvin]] (1914-1918) * [[Auguste Doutrepont]] (1918-1928) … * [[Maurice Piron]] (1980-1981) … * [[Émile Gilliard]] (1996-1998)<ref>[[Baptiste Frankinet]], ''« In memoriam. Émile Gilliard (1928-2023) »'', dins [[Walones (rivuwe)|Walones]], 2023, {{l°|2}} (avri-may-djun), p. 5.</ref> * [[Marie-Guy Boutier]] (1998-2000) * [[Victor George]] (2000-2002) * [[Guy Belleflamme]] (2002-2004) * [[Guy Fontaine]] (2004-2012) * [[Bernard Louis]] (2012-2018) * [[Baptiste Frankinet]] (2019-2022) * [[Patrick Delcour]] (2022-Asteure) == Eplaidaedjes del SLLW == === Linwince === * [[BSLLW]] * [[BDW]] * [[Dialectes de Wallonie (rivuwe sol walon)|''"Dialectes de Wallonie"'']] === Conte-rindous, noveles, biyografeyes === * ''[[Walones (rivuwe)|"Wallonnes"]]'' * [[Memwere walone (coleccion)|Coleccion "Memwere walone"]] === Belès Letes === * ''[[Pitite coleccion Belès Letes del SLLW|Collection littérature dialectale d'aujourd'hui]]'' == Hårdêyes difoûtrinnes == * Waibe oficire ** {{fr}} [https://sllwallonnes.com/ Waibe del soce] ** [https://www.youtube.com/@Sllwallonnes Tchinne YouTube del soce] ** [https://web.archive.org/web/20060516093626/http://users.skynet.be/sllw/antho_01.html Ene antolodjeye des scrijheus SLLW] ([[sistinme Feller|e scrijha Feller]]) * Waibes critikeuses ** [http://rifondou.walon.org/SLLW.html Pådje del SLLW so l' Aberteke] ** {{fr}} [http://aberteke.walon.org/p-5_Werner.html#SLLW ''Les prises de position de la S.L.L.W. entre 1856 et 1914 : aperçu général''] (les côps kel SLLW a dit l' sinne, inte 1856 et 1914) ** {{fr}} [http://aberteke.walon.org/p-5_Hiernaux.html ''La Divine Enfant, la Marâtre et les Naïfs''] (rimetaedje del SLLW a l' Academeye do Catalan) == Sourdants == [[Categoreye:Soces pol walon]] io0g6eb2aiqewmq870ryjarch4dtdzc 0 23311 408604 384135 2024-10-15T22:24:43Z Lionel June 8941 408604 wikitext text/x-wiki {{Listen|filename=Wa Defrecheux Leyîz m' plorer.ogg|title="Leyîz m' plorer"|description=([[emey tchapele]])}} [[Imådje:Defrecheux Nicolas foyou leyîz m' plorer.jpg|thumb|Foyou di «Leyîz m' plorer»]] '''"Leyîz m' plorer"''', c' est ene [[tchanson e walon|tchanson]] da [[Nicolas Defrecheux]] ki fourit scrîte e [[1854]] so ene air da [[Hippolyte Monpou]], et ki moussa foû dins ene gazete di [[Lidje (veye)|Lidje]] li [[13 di djun]] del minme anêye. == Tchantaedje == Ele si tchante so ene air k' esteut foirt al môde adon. C' esteut l' dujhance des fjheus d' tchansons di scrire so des airs kinoxhous, kécfeye dipus d' ene tchanson. == Istwere == Gn ava shijh eplaidaedjes inte 1854 et 1856, tchaeke saetchî a 2000 egzimplaires. Li tchanson dimora rlomêye des dijhinnes d' anêyes å lon, disk' å djoû d' ouy. [[Edith Piaf]], kel tchanta on côp a Lidje, el riclama li pus bele tchanson di tos les tins. == Kénte k' a-st arivé al sour da Defrecheux == On vout k' ene des sours da Colas Defrexheu åye egadjî ene meskene ki vneut d' on ptit viyaedje. On bea djoû, ele l' oya tchanter "Leyîz m' plorer". Ele lyi dmanda: :- Wice av' aprins cisse tchanson la, don ? :- E m' viyaedje, nosse dame. :- Dirîz vs bén kî k' l' a fwaite ? :- O neni, nosse dame. :- Ebén, c' est m' fré ! :- Est ç' di vraiy ? Mins alez, don: i n' est nén tot seu, et gn a co des ôtes ki l' ont fwait, ca tolmonde el tchante divins les viyaedjes åtoû d' nozôtes.<ref>Laveille s.j. ''Un poète populaire 1825-1874 Nicolas Defrecheux'', Lidje, 1904.</ref> == Eplaidaedje == Li tchanson a stî eplaideye sacwants co dins des lives. E 1925, ele si trouve dins l' edicion do cintenaire des ouves di Defrecheux eplaideye pa [[Jean Haust]] et [[Charles Defrecheux]]. E 2024, elle est rprijhe dins l' pitit live ''[[Lèyîz nos-åmes bin tchôdes (powezeyes)|Lèyîz nos-åmes bin tchôdes]]''. == Li leyîmplorisse == Ene des cåzes del rilomêye del tchanson, ci fourit li [[noûmot]] k' on saetcha e [[noûmots do walon|walon]] ey e [[francès d' Beldjike]] : ''leyîz-m'-plorisme''. I critikéve swè-djhant ene codujhance des Walons, ametous di toltins s' plinde et tchoûler, estô d' fé ene sacwè po schaper leus industreyes. {{Wiccionaire|leyîmplorisse}} == Hårdêye difoûtrinne == * [http://rifondou.walon.org/defrexheu-rif.html#plorer Tecse del tchanson] {{Abt}} * {{Wks|Leyîz m’ plorer}} (4 ortografeyes) == Sourdant == [[Categoreye:Tchansons e walon]] [[Categoreye:Viyès tchansons e walon]] ffll402995lvr9q4jeevlwfkr0t1vlo 0 27377 408583 408454 2024-10-15T19:27:00Z Lionel June 8941 /* Les ptits lives del coleccion « Araedje di lére » */ 408583 wikitext text/x-wiki {{Dizo-tite|''Fureur de lire''}} L' '''araedje di lére''', c' est des djournêyes, do mierkidi å dimegne, li 3inme samwinne do moes d' [[octôbe]], fwaites po-z ecoraedjî les scolîs a lére. Ele sont metowes so pî pal [[Federåcion Walonreye-Brussele]], dispu [[1990]]. Gn a sovint, e sacwantès plaeces, des [[Etrevéns avou do walon|sacwès a vey avou l' walon]], come des prezintaedjes di lives al [[El måjhon des Walons|Måjhon des Walons]] a [[Tchålerwè]]. E 2007, gn a eto des ocupaedjes sol walon avou des efants ([[bindes d' imådjes]], pormoennådes, [[sinnete]]s et recitaedjes di [[fåve di djåzantès biesses|fåves]]). == Les ptits lives del coleccion « Araedje di lére » == Tos ls ans, li [[Federåcion Walonreye-Brussele]] eplaide shijh ptits lives e francès po l' Araedje di lére. Dispu 2022, i gn a eto on ptit live e lingaedje do payis, k' est insi dné viè les scoles et les bibiotekes. Les ptits lives e lingaedje do payis : # ''[[So les spales do novea djoû (powezeyes)|Su lès spales do novia djoû]]'' ([[Émile Gilliard]])<ref>[https://objectifplumes.be/doc/spalesdo/ Aberwerter ''Su lès spales do novia djoû''.]</ref> # ''El bonheur du jour'' ([[Daniel Barbez]])<ref>[https://objectifplumes.be/doc/el-bonheur-du-jour Aberwerter ''El bonheur du jour''.]</ref> # ''[[Lèyîz nos-åmes bin tchôdes (powezeyes)|Lèyîz nos-åmes bin tchôdes]]'' ([[Nicolas Defrecheux]])<ref>[https://objectifplumes.be/doc/leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames/ Aberwerter ''Lèyîz nos-åmes bin tchôdes''.]</ref> == Sourdants == [[Categoreye:Etrevéns avou do walon]] [[Categoreye:Federåcion Walonreye-Brussele]] j8funkvhw0dbdk9lxfvkn4klhrbumez 0 33394 408579 400094 2024-10-15T18:49:38Z Lionel June 8941 /* Sacwants tchinnes avou do walon */ 408579 wikitext text/x-wiki [[Imådje:YouTube Logo 2017.svg|200px|sans_cadre|droite]] '''Youtube''' (dandjreus po ''your tube'', çou ki vôreut dire, e-n inglès, '''vosse tchanson å grand succès''', rispoté e walon '''''VoBuze'''''<ref>noûmot trové pa [[José Schoovaerts]], [[aplacaedje]] di [[Wikt:vo|vo]] (vosse) et [[Wikt:buze|buze]], sovint rprins dins l' Aberteke del gazete «{{Ran}}».</ref>), c' est ene [[waibe (Daegntoele)|waibe]] la wice ki tertos pout [[eberweter]] des [[videyo]]s. Gn a sacwantès waibes walon-cåzantes, ki l' pus cråsse, c' est l' [[tévé walon-cåzante]]. Gn a eto on ptit hopea di tchansons e walon (loukîz l' pådje di copene). == Cogne cawetreces di videyos eberwetåves == * .avi, AVI (do [[sistinme d' operance]] Windows) * .3GP (des [[axhlåve]]s) * .MOV (do [[sistinme d' operance]] Mackintosh) * .MP4 (iPod / PSP) * .MPEG * .FLV (da Adobe Flash) * .MKV (h.264) == Sacwants tchinnes avou do walon == * [http://www.youtube.com/user/RABULETS Rabulets] (bråmint des fimes d' imådjes prezintés på [[professeur Titôrvå]]) * [[tévé walon-cåzante]] ([http://www.youtube.com/wlntv tchinne da Lucyin Mahin] * [https://www.youtube.com/@Sllwallonnes tchinne del SLLW] * [https://www.youtube.com/channel/UCVvM0QPMYmgCwXvY-xWk1hA tchinne da Elmore D ewou çk' on pout schoûter totes ses tchansons] * [[Teyåte e walon]] : ** [http://www.youtube.com/watch?v=crR6dzhMfDs Sôte ki pout] ** [http://www.youtube.com/watch?v=rsaP-JhCMwM Abeye, i fåt sognî] ** ... (cweri so ene [[ricwirrece]] "Youtube, ''théâtre walon''") * [https://www.youtube.com/@themaycougni The May Cougnî], k' a ene rîlêye di videyos sol walon : ''D(ÈN)I-ST-I - Apprendre le wallon'' == Sourdant == [[Categoreye:Daegntoele]] [[Categoreye:Videyos]] eezbhacryabow3p6psdkmwp9oluko95 0 42307 408587 407802 2024-10-15T19:44:32Z Lionel June 8941 /* Come bouteu pol walon */ 408587 wikitext text/x-wiki [[File:Batisse Frankinet.jpg|thumb|(e 2015)]] '''Baptiste Frankinet''' (e walon, '''Batisse Frankinet'''), c' est on [[scrijheu e walon|scrijheu]] et aprume on [[bouteu pol walon]]. Il est responsåve del bibioteke do [[Muzêye do vicaedje des Walons]]. == Ouve come sicrijheu == Il a ratourné ene [[pîce di teyåte e walon]]. == Ouve come ricwereu == I scrît des rcweraedjes sol walon dins «[[Wallonnes (rivuwe)|Wallonnes]]». C' est lu k' a stî relî po scrire on long årtike so l' istwere des belès-letes e walon, [[Picård (lingaedje)|picård]] et gåmès pol waibe [[Objectif plumes (waibe)|Objectif plumes]] del [[Federåcion Walonreye-Brussele]].<ref>[https://objectifplumes.be/complex/panorama-de-la-litterature-en-langues-regionales-romanes-de-wallonie/ ''« Panorama de la littérature en langues régionales romanes de Wallonie »'']</ref> == Ouve come eplaideu == Il est l' mwaisse d' ouve do live so les [[toitche-linwe]], et d' ene [[ramexhnêye d' arimés]] lomêye "Contes" == Come bouteu pol walon == C' est onk des doetoes del [[fiesse ås lingaedjes walons]]. Il a stî tchîf do djuri del bate des [[noûmot]]s. Il a stî prezidint del [[SLLW]] di 2019 a 2022. E 2024, il a prusté s' vwès po fé l' [[live odio|modêye odio]] do ptit live ''[[Lèyîz nos-åmes bin tchôdes (powezeyes)|Lèyîz nos-åmes bin tchôdes]]''. == Sourdants == [[Categoreye:Bouteus pol walon|Frankinet]] [[Categoreye:Sicrijheus e walon|Frankinet]] [[Categoreye:Eplaideus e walon|Frankinet]] [[Categoreye:Bouteus pol walon|Frankinet]] 36w8otytgsl1fk4ssvzmejbxwt2hul3 0 51339 408595 400261 2024-10-15T20:09:41Z Lionel June 8941 /* Eplaidaedjes */ 408595 wikitext text/x-wiki [[Imådje:Gilliard spales novea djoû.JPG|thumb]] {{Dizo-tite|''Su lès spales do novia djoû''}} '''''Su lès spales do novia djoû''''' ('''So les spales do novea djoû'''), c' est on ptit [[live (po lére)|live]] avou nouv [[powezeye]]s da [[Émile Gilliard]]. Il a stî saetchî a 6000 egzimplaires, çou k' est onk des pus grands tiraedje po on [[live e walon]]. ISBN 978-2-930964-75-1 == Contnou == C' est del powezeye al libe: sins rimes, mins avou on pîtaedje ki dene on tipetape a pårt å powinme. Les bokets n’ ont pont d’ tite. Les powinmes e walon sont-st eplaidîs avou on [[redjårbaedje]] e francès (da l' oteur lu-minme) metou vizon vizu. Ci tecse francès la est scrît eto a môde powetike. Dj' ô bén : ci n' est nén on [[ratournaedje mot po mot]] do tecse e walon. Ça fwait k' å pî del pådje do francès, gn a co kékes målåjheys mots di resplikés. == Eplaidaedjes == Il a stî eplaidî e moes d' octôbe [[2022]] pal [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] del [[Federåcion Walonreye-Brussele]], k' a stî cweri ces powinmes la dins l' ramexhnêye ''[[À ipe, Cheuyants côps d'ouy d'Apocalipe]]''. C' est l' tot prumî live e walon k' a rexhou dins l' grande coleccion « ''[[Araedje di lére (djournêyes)|Fureur de Lire]]'' » (Araedje di lére).<ref>[[Julien Noël]], [https://objectifplumes.be/doc/deces-demile-gillard/ « Décès d'Émile Gillard »], sol waibe ''[[Objectif plumes]]'', 2023.</ref> Ci live la est dné po rén a totes les djins ki l' dimandnut. Insi, il est håyné et cossemé dins totes sôres d' evenmints åtoû do lingaedje walon. Les powinmes do live ont stî eredjistrés pa Jean Delfosse (pol walon) et Jacqueline Gilles (pol francès). On les pout schoûter sol [[waibe (Daegntoele)|waibe]] ''[[Objectif plumes|«Objectif plumes»]]'' dal Federåcion Walonreye-Brussele ou so ene waibe des «''Midis de la poésie''». == Corwaitaedje == Sapinse [[Joseph Bodson]], les powinmes dins ç' pitit live la rshonnnut les cis da [[Charles Péguy]] et [[Jean Guillaume]].<ref>[[Joseph Bodson]], « ''Livres nouveaux en wallon'' », dins ''[[Cocorico (gazete)|Cocorico]]'', {{l°|64}}, prumî trimesse 2023, p. 3.</ref> == Hårdêye difoûtrinne == * [https://objectifplumes.be/doc/spalesdo/ Aberweter l' pitit live ou schoûter l' eredjistrumint] == Sourdants == [[Categoreye:Lives e walon]] [[Categoreye:Ramexhnêyes d' arimés]] [[Categoreye:Lives sicrîts pa Émile Gilliard]] dp387sznaycqfggv73fn8sx4rmc2hq8 408596 408595 2024-10-15T20:12:02Z Lionel June 8941 /* Contnou */ 408596 wikitext text/x-wiki [[Imådje:Gilliard spales novea djoû.JPG|thumb]] {{Dizo-tite|''Su lès spales do novia djoû''}} '''''Su lès spales do novia djoû''''' ('''So les spales do novea djoû'''), c' est on ptit [[live (po lére)|live]] avou nouv [[powezeye]]s da [[Émile Gilliard]]. Il a stî saetchî a 6000 egzimplaires, çou k' est onk des pus grands tiraedje po on [[live e walon]]. ISBN 978-2-930964-75-1 == Contnou == C' est del powezeye al libe: sins rimes, mins avou on pîtaedje ki dene on tipetape a pårt å powinme. Les bokets n’ ont pont d’ tite. Les powinmes e walon sont-st eplaidîs avou on [[redjårbaedje]] e francès (da l' oteur lu-minme) metou vizon vizu. Ci tecse francès la est scrît eto a môde powetike. Dj' ô bén : ci n' est nén on [[ratournaedje mot po mot]] do tecse e walon. Ça fwait k' å pî del pådje do francès, gn a co kékes målåjheys mots di resplikés. Li tite a stî saetchî foû des dierins mots do dierin powinme, ki dijhnut : <blockquote><i><poem>Èt dj’a potchî à gorlète '''su lès spales do novia djoû''' tot èwaré.</i><ref>Pådje 21.</ref></poem></blockquote> == Eplaidaedjes == Il a stî eplaidî e moes d' octôbe [[2022]] pal [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] del [[Federåcion Walonreye-Brussele]], k' a stî cweri ces powinmes la dins l' ramexhnêye ''[[À ipe, Cheuyants côps d'ouy d'Apocalipe]]''. C' est l' tot prumî live e walon k' a rexhou dins l' grande coleccion « ''[[Araedje di lére (djournêyes)|Fureur de Lire]]'' » (Araedje di lére).<ref>[[Julien Noël]], [https://objectifplumes.be/doc/deces-demile-gillard/ « Décès d'Émile Gillard »], sol waibe ''[[Objectif plumes]]'', 2023.</ref> Ci live la est dné po rén a totes les djins ki l' dimandnut. Insi, il est håyné et cossemé dins totes sôres d' evenmints åtoû do lingaedje walon. Les powinmes do live ont stî eredjistrés pa Jean Delfosse (pol walon) et Jacqueline Gilles (pol francès). On les pout schoûter sol [[waibe (Daegntoele)|waibe]] ''[[Objectif plumes|«Objectif plumes»]]'' dal Federåcion Walonreye-Brussele ou so ene waibe des «''Midis de la poésie''». == Corwaitaedje == Sapinse [[Joseph Bodson]], les powinmes dins ç' pitit live la rshonnnut les cis da [[Charles Péguy]] et [[Jean Guillaume]].<ref>[[Joseph Bodson]], « ''Livres nouveaux en wallon'' », dins ''[[Cocorico (gazete)|Cocorico]]'', {{l°|64}}, prumî trimesse 2023, p. 3.</ref> == Hårdêye difoûtrinne == * [https://objectifplumes.be/doc/spalesdo/ Aberweter l' pitit live ou schoûter l' eredjistrumint] == Sourdants == [[Categoreye:Lives e walon]] [[Categoreye:Ramexhnêyes d' arimés]] [[Categoreye:Lives sicrîts pa Émile Gilliard]] ctqhldyi9a7zs6kqtgs9x279bk7u8n9 0 52145 408582 408563 2024-10-15T19:26:35Z Lionel June 8941 /* Lives e walon */ 408582 wikitext text/x-wiki {{Info calindrî grigoryin}} {{Naiviaedje anêye}} == Ça s' a passé ciste anêye la == === Etrevéns a vey avou l' walon === * [[Scoles di Bive]], ashyinne do bontins, les mårdis 9, 16, 23 et 30 d' avri; scole pa les scolîs li 7 di may. * 11 di djulete : li [[Mouvmint Rifômrece]] et [[Les Egadjîs]] dijhnut k' i volnut mete e valeur d' ene manire «volontarisse» les lingaedjes do payis.<ref>{{fr}} «''La promotion de la langue française et des langues endogènes (dans leur diversité territoriale) est un enjeu qui retient évidemment l’attention du Gouvernement. Par les valeurs qu’elles véhiculent, les mises en relation qu’elles favorisent, le patrimoine qu’elles incarnent et le sens qu’elles permettent de partager, les langues sont à la fois un vecteur et un socle, en Belgique comme à l’international, dont le Gouvernement entend faire une promotion volontariste.''» ([https://drive.google.com/file/d/1LkCCoJvv56FHk0mg4SUmCsLW0Tkfy35R/view Sourdant])</ref> ==== Fiesse ås lingaedjes walons ==== Ele s' a tnou a [[Boufiou]] et a [[Tcheslet]] li semdi 4 di may. Elle a stî shuvowe d' ene fiesse des tchansons e walon li dimegne 5. ==== Lives e walon ==== [[Imådje:Louis Dames.JPG|thumb]] I gn ava co des [[stande]]s ås lives e walon les troes djoûs do wekene di [[Påke]] (30 di måss, prumî et 2 d' avri) a [[Rdû]]. Lives rexhous e 2024 : * [[Dji n' sai shofler (powezeye)|Dji n' sai shofler]] ([[Joseph Dewez]]) * [[Dames (arimés)|Dames]] ([[Bernard Louis]]) * [[Tchansons d' ene miete pus lon (tchansnî)|Tchansons d' ene miete pus lon]] ([[Xavier Bernier]]) * [[Les teres då Bon Diè]] ([[André Henin]] - novele edicion) * ''[[Lèyîz nos-åmes bin tchôdes (powezeyes)|Lèyîz nos-åmes bin tchôdes]]'' ([[Nicolas Defrecheux]] - pitit live po les djournêyes [[Araedje di lére (djournêyes)|Araedje di lére]])<ref>[https://objectifplumes.be/doc/leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames/ Aberwerter ''Lèyîz nos-åmes bin tchôdes''.]</ref> ==== Lives et studias sol walon ==== * [https://patrimoineculturel.cfwb.be/fileadmin/sites/colpat/uploads/GRAPHISME/Publications/Patrimoine_immateriel-mobilier/Vivant_1_vf.pdf#Vivant%201_vf.indd%3A.25165%3A97 ''Où est passée la petite souris verte qui courait dans l’herbe ? Réflexion sur l’univers (désen)chanté des enfants''], on studia di [[Françoise Lempereur]] so les [[rime-rame d' efant]] e francès ey e walon * [https://www.culture.be/index.php?eID=tx_nawsecuredl&u=0&g=0&hash=ce164340a6f16d3dd14220389920f9634f08fdbb&file=fileadmin/sites/culture/upload/culture_super_editor/culture_editor/documents/Gouvernance_culturelle/Conseil_LF/CLPL-avis_init6_20240328.pdf Mwaisse plan d' accion po les lingaedjes do payis] do [[Consey do Lingaedje francès, des Lingaedjes do Payis et des Politikes linwistikes]] del [[Federåcion Walonreye-Brussele]] * [https://www.culture.be/index.php?eID=tx_nawsecuredl&u=0&g=0&hash=d8a2543d6181402ac83c6246d94601e743c06fb0&file=fileadmin/sites/culture/upload/culture_super_editor/culture_editor/documents/Gouvernance_culturelle/Conseil_LF/CLPLNote_pol_ling_2024-2029-vf.pdf Note di politike linwistike pol termene 2024-2029] * [[Charles Botos]], [https://matheo.uliege.be/handle/2268.2/20611 ''Édition critique d'''Èl roûze dè sinte Èrnèle'' de Georges Willame''] * [[Philippe Antoine]], [[Motî do Virwin]] (novele edicion)<ref>https://espacemasson.be/achat-livres</ref> * [[Motî Léonard]] (novele edicion) ==== Teyåte e walon ==== [[Imådje:Robert Michel Nova Beldjica riclame.JPG|thumb|150px]] * [[Nova Belgica (operå)|Nova Belgica]] (operå da [[Michel Robert]]) ==== Tchanson e walon ==== * On s' voet voltî ([[José Bedeur]] et [[Philippe Anciaux]])<ref>https://www.youtube.com/watch?v=-5xYcAiN1RE</ref> ==== Emissions e walon ==== === Etrevéns a vey avou l' Walonreye === * 9 di djun : vôtaedje po l' [[Pårlumint uropeyin]] * 13 d' octôbe : [[vôtaedjes comunås eyet provinciås del Beldjike di 2024]] === Etrevéns a vey avou l' Beldjike === [[Imådje:Belgium Chamber of Deputies 09062024.svg|thumb|left|Pårtis e l' Tchambe après les vôtaedjes do moes d' djun]] Ås [[Vôtaedjes federås del Beldjike di 2024|vôtaedjes federås del Beldjike]] (ki s' fijhît li 9 di djun), c' est l' foite droete ki wangna e l' Flande eyet l' droete e l' Walonreye. === Ôtes etrevéns === Shûte del [[guere d' Oucrinne]] et do [[guere di Gaza (2023-2024)|macsådaedje des Gazawîs]]. Metingue des cinsîs totavå l' Urope, disconte el [[Mercosur|Miercosour]] et les papiyådreyes del [[Kimene Politike Cinsrece]] uropeyinne. Li 9 di djun ås vôtaedjes po l' [[Union Uropeyinne|Urope]], les pårtis d' [[foite droete]] ont rmonté dins mo des payis. Li [[Mali]], li [[Bourkina Fasso]] eyet l' [[Nidjer]], troes payis dizo redjime militaire, si dilaxhnut del [[CDEAO]] et mete so pî ene novele confederåcion. [[Reschandixhaedje del Daegne]]: li moes d' djun a co stî l' pus tchôd dispu k' on rleve les timperateures e monde etir. == Ont vnou å monde ciste anêye la == == Ont morou ciste anêye la == === Rilomés Walons et waloneus === * [[28 di djanvî]]: [[Guillaume Warnier]] * [[24 di måss]] : [[Jeannine Lemaître]] * [[21 di djulete]] : [[Jean Volant]] === Ôtès djins === * [[7 di djanvî]]: [[Franz Beckenbauer]] * [[11 di djun]]: [[Françoise Hardy]] * [[31 di djulete]]: [[Ismaël Haniyeh]] (assaziné) == Sourdants == [[Categoreye:Date]] tk1latn7p6npuaqhz6fhcb6nvbsl4uu 0 52186 408592 401266 2024-10-15T19:53:46Z Lionel June 8941 408592 wikitext text/x-wiki {{Dizo-tite|''Qué bia bouquèt!''}} [[Imådje:Antolodjeye bea bouket.JPG|thumb]] '''Ké bea bouket''' (''Qué bia bouquèt !''), c' est ene [[antolodjeye do walon|antolodjeye]] di [[scrijheus e walon]] do [[province di Nameur|grand Payis d' Nameur]]. Aprume les cis aloyîs ås [[Relîs namurwès]], cabén k' i soeyexhe foû d' l' aroyaedje do [[walon do Mitan]]. C' est eto on [[live odio]] pask' i gn a deus [[stroetès plakes]] ki vont avou. Ladvins, vos ploz schoûter tos les tecses des scrijheus ritnous dins l' antolodjeye. L' ouve, enondêye pa [[Paul Gilles]], a rexhou e [[2023]], gråce å boutaedje di tote ene ekipe di Relîs et Relîtes. L' adrovaedje est scrît e francès pa [[Jean Germain]]. Li dvanzouve di [[Joseph Dewez]]. ISBN 978-2-96033-400-5 == Istwere do pordjet == [[Imådje:Paul Gilles 2002.jpg|thumb|Paul Gilles, ki boute ås eredjistrumints di [[Scrijheus d' Årdene]] et ki tuze dedja å pordjet (2002)|left]] C' est [[Paul Gilles]] k' a yeu l' idêye di fé ene sacwè come l' antolodjeye [[Scrijheus d' Årdene]], la k' il aveut ovré avou [[Mitchî Francård]] et [[Djowel Tiri]] cwand il avént adiercî ci pordjet la e [[2002]]. Adon, i boutéve po l' [[emission 900.000 Walons]]. Hay evoye po rashonner ene peclêye di tecses, avou l' aidance di [[Lucien Somme]], et d' els eredjistrer dins les studios RTBF du Nameur. Il esteut tins ! E 2003, li RTBF clapéve l' ouxh sol beur, et abandner les studios d' Nameur. E 2006, c' est Lucien Somme ki leya les Relîs hatche et matche. Li pordjet s' edoirma dins les ridants do [[På Djîle]]. Mins — tchance eto — la k' i rtome dissu tot rnaxhant dins ses egurniyaedjes e 2011. Et ridmander aidance a [[Victor Georges]]. L' ovraedje di relijhaedje di scrijheuses et scrijheus ratake, bråmint pal moennance da [[Anne-Marie François]]. L' eredjstrumint si fwait dins des studios privés a [[Erpint]]. Les deus plakes sont tote fwaites e 2016. Gn a pus k' a bouter sol live. Set ans après (on dit k' les Namuwès sont londjins), el cayet esteut presse a esse sipårdou. == Djivêye des scrijheus == Les scrijheus et scrijheuses markés ° ni scrijhnut nén e walon do payis d' Nameur. * [[Andrée Bacq]] * [[Willy Bal]]° * [[Gérard Baudrez]]° * [[Alain Baume]] * [[Gabrielle Bernard]]° * [[Christiane Binamé]] * [[Victor Binot]] * [[Alexandre Bodard]] * [[Émile Bothy]] * [[Guy Brenner]] * [[Joseph Calozet]]° * [[Lisa Chastelet]]° * [[René Clinias]] * [[Gérard Coulonval]]° * [[Jean de Lathuy]] * [[Guy Delvaux]] * [[Camille Delvigne]] * [[Chantal Denis]] * [[Joseph Dewez]] * [[Anne-Marie François]] * [[Victor Georges]]° * [[Eugène Gillain]] * [[Paul Gilles]] * [[Émile Gilliard]] * [[Jean Guillaume]] * [[Laurent Hendschel]] * [[André Henin]]° * [[Jules Hérix]] * [[Reynolds Hostin]] * [[Camille Hôte]] * [[Joseph Houziaux]] * [[Auguste Laloux]] * [[Pierre Lazard]] * [[Marie-Louise Ledrut-Choisez]]° * [[Lucien Léonard]] * [[Joseph Ligot]] * [[Bernard Louis]] * [[Anatole Marchal]] * [[Lucien Maréchal]] * [[Henry Matterne]] * [[Philippe Maudoux]] * [[Lucien Metten]] * [[Lucien Namèche]] * [[Jules-Joseph Pirot]] * [[Joseph Pirson]] * [[Désiré Preud'homme]] * [[Roger Prigneaux]] * [[Georges Puissant]] * [[Gilbert Renson]] * [[Émile Robin]] * [[Albert Rousseau]] * [[Paul Rousselle]] * [[Joseph Selvais]] * [[Georges Smal]] * [[Lucien Somme]] * [[Josée Spinosa-Mathot]]° * [[Joëlle Spierkel]] (sins eredjistrumint) * [[Édouard Thirionet]] * [[Edmond Tillieux]] * [[Fernand Thimsonet]] * [[Jean Tombal]] * [[Roger Viroux]] * [[Edmond Wartique]] * [[Charles Wilmotte]] Après les bokets, gn a ene [[biyografeye|notûle biyobibiografike]] e francès po tchaeke sicrijheuse et scrijheu. == Sitroetès plakes == === Lijheuses et lijheus des tecses === Les tecses ont stî lîs pa: * Françoise Bal * [[Alain Baume]] * [[Christiane Binamé]] * [[Guy Brenner]] * [[René Clinias]] * [[René Dardenne]] * [[Guy Delvaux]] * [[Chantal Denis]] * [[Joseph Dewez]] * [[Anne-Marie François]] * [[Victor Georges]] * [[Jean Germain]] * [[Paul Gilles]] * [[Émile Gilliard]] * [[Jean Guillaume]] * Pierre Henry * [[Jules Hérix]] * [[Camille Hôte]] * [[Pierre Lazard]] * [[Bernard Louis]] * [[Henri Matterne]] * [[Lucien Metten]] * [[Gilbert Renson]] * [[Joseph Selvais]] * [[Lucien Somme]] * [[Charles Wilmotte]] === Kékes egzimpes === * {{Lka}} [[Edmond_Wartique#Onk_di_ses_bokets|tecse da Edmond_Wartique]] == Hårdêye difoûtrinne == * {{fr}} [https://le-carnet-et-les-instants.net/2024/01/29/gilles-et-les-relis-namurwes-que-bia-bouquet/ Corwaitaedje do live] pa [[Julien Noël]] sol waibe [[Li Cayé et les Courts Tins]] del [[Federåcion Walonreye-Brussele]] [[Categoreye:Antolodjeyes]] [[Categoreye:Documints odios e walon]] [[Categoreye:Relîs namurwès]] j8igr6yhe42ky4s7lqts8dfu1lnedip 0 53295 408575 408562 2024-10-15T15:10:18Z Lionel June 8941 /* Plaece do walon lingaedje dins l' campagne */ 408575 wikitext text/x-wiki Les '''vôtaedjes comunås eyet provinciås di 2024''', c' est des vôtaedjes metous so pî li [[13 d' octôbe]] [[2024]], e l' [[Beldjike]]. I shuvént les cis di [[Vôtaedjes po les comenes et les provinces di 2018|2018]]. == Plaece do walon lingaedje dins l' campagne == === A [[Djalhé]] === Li lisse do [[Mouvmint Rifômrece]] a dediyî on hagnon di-st aberteke å walon. Elle î cåze do label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]] (kè l' comene a ddja), des tåvlêyes, des årtikes e walon dins l' gazete del comene, des spitchs et do [[scolaedje do walon]]. Les politikîs del lisse si dijhnut ''Fîrs du djåser walon duvins nosse bèle commune du Djalhè !''<ref>[https://de8f48d7-ebb1-40f2-afa1-0325ace38ce2.filesusr.com/ugd/b2d921_cdf9e5dcdab94f2c82e7ce34224958a3.pdf Aberteke del lisse], p. 14.</ref> Li novele mayoresse, Victoria Vandeberg, est mimbe di cite lisse la. === A [[Dweche]] === Li lisse ''« Doische à Cœur »'' (lisse do mayeur) s' a egadjî a dmander l' label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]] si ele wangne les vôtaedjes.<ref>https://www.facebook.com/photo?fbid=122117405798475206</ref> Elle a yeu 8 xhames so 11 å consey. Ene candidate di cite lisse la, Rosine Lefèbvre, a disfindou l' [[scolaedje do walon|sicolaedje do walon]] dins les scoles del comene. Elle end a cåzé dins s' videyo d' prezintåcion<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=1596655531262824</ref>, dins ene videyo k' elle a fwait avou ene ôte candidate, Evelyne Charlier, po cåzer des scoles del comene<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=1596655531262824</ref> et dins ene dierinne videyo avou tos les candidats di s' lisse<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=389894530854701</ref>. Elle a stî relîte å consey, avou 271 vwès.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/resultats/doische-5680</ref> Minme si ele n' est k' 9inme dins l' ôre di preferince, ele divénrè scabene, veyanmint k' i gn a ene lwè sol nombe di comeres dins les coledjes comunås. === A [[Fosse-li-Veye (rebanêye comene)|Fosse-li-Veye]] === Li lisse UD, k' a wangnî les vôtaedjes, s' a egadjî a porshure si ovraedje avou l' label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]].<ref>[https://www.ud-fosses.be/_files/ugd/5a2b9b_9c35e995809943ae83b6016a35499924.pdf Programe del lisse UD], p. 3.</ref> === A [[Måmdiy]] === Li lisse ''Alternative'' s' a egadjî a bouter po rafoirci l' aprindaedje do walon et do foclore del veye.<ref>Lisse ''Alternative'', ''[https://alternative-2024.be/wp-content/uploads/2024/09/ALTERNATIVE_Programme-2024-WEB.pdf Notre programme 2024/30]'', p. 9.</ref> Li prezidint do [[Rweyå Club walon d' Måmdiy]], [[Jacques Remy-Paquay]], s' a prezinté so cite lisse la. Il a stî relî å consey, avou 1218 vwès.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/resultats/malmedy-4960</ref> === A [[Nameur]] === I gn a yeu deus [[Riclame e walon|riclames e walon]] sol gazete ''[[L'Avenir]]'' (edicion d' Nameur) do semdi des [[Fiesses del Walonreye]], po des candidats do [[Mouvmint Rifômrece]]. Li prumire, al pådje 19, prezinte deus candidats, Loïc Demarteau (pol comene) et Marie-Frédérique Charles Antoine (pol province), et dit (tot roviant l' [[coron -ès des addjectifs femrins pluriyals metous padvant]] : ''Bones fiesses a tortos''. Li deujhinme, al pådje 25, mostere tos les candidats et dit : ''Bon' fiesse di Wallonie à tortos !''<ref>''[[L'Avenir]]'' (edicion d' Nameur), 107inme anêye, {{l°|216}}, semdi 14 di setimbe 2024.</ref> [[Gérard Beaumont]], des [[Relîs Namurwès]], s' a prezinté sol lisse des [[Les Egadjîs|Egadjîs]] (pol comene). Il a fwait deus ptitès videyos sol walon lingaedje avou ene ôte candidate, Delphine Wrincq.<ref>[https://www.facebook.com/delphine.wrincq/videos/1015383893673664 Prumire pårteye], [https://www.facebook.com/delphine.wrincq/videos/550737267429884 deujhinme pårteye].</ref> Il a rçû 406 vwès, mins i n' a nén stî relî å consey.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/resultats/namur-5000</ref> === A [[Waime]] === Li lisse ''Waimes Avenir'' a dediyî on hagnon di s' programe å walon, tot djhant k' ele vout k' Waime ridjonde li label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]].<ref>[https://www.waimesavenir.be Waibe del lisse ''Waimes Avenir''] : ''« Nous reconnaissons l'importance de préserver et de promouvoir notre langue locale, le wallon, qui fait partie intégrante de notre patrimoine culturel. C'est pourquoi nous soutiendrons les initiatives citoyennes visant à encourager l'utilisation du wallon dans notre communauté. En collaboration avec les écoles, nous soutiendrons des activités parascolaires en wallon, permettant aux jeunes générations de découvrir et d'apprécier leur langue régionale. Nous encouragerons également les événements culturels, tels que les roles, les pièces de théâtre et les lectures publiques en wallon, pour célébrer et revitaliser cette langue vivante. Nous souhaitons que la commune obtienne le label “ma commune dit oui au langue régionale” »</ref> Mins ele serè dins l' opôzicion pol termene a vni.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/waimes-4950</ref> == Rizultats == == Referinces eyet sourdants == [[Categoreye:Politike]] [[Categoreye:2024]] [[Categoreye:Vôtaedjes]] 46lmo0mvxjclb2esnrnxmfu9nm36mq6 408599 408575 2024-10-15T22:00:36Z Lionel June 8941 /* Plaece do walon lingaedje dins l' campagne */ 408599 wikitext text/x-wiki Les '''vôtaedjes comunås eyet provinciås di 2024''', c' est des vôtaedjes metous so pî li [[13 d' octôbe]] [[2024]], e l' [[Beldjike]]. I shuvént les cis di [[Vôtaedjes po les comenes et les provinces di 2018|2018]]. == Plaece do walon lingaedje dins l' campagne == === A [[Cînè]] === Li lisse ''Intérêts Cinaciens'', k' a wangnî les vôtaedjes, s' a egadjî a porshure li sotnaedje do teyåte e walon et do lingaedje e djenerå.<ref>[https://www.facebook.com/photo/?fbid=947087684125628&set=pcb.947087787458951 Pont 128 do programe] : ''« Continuer le soutien au théâtre dialectal et à la langue wallonne. »''</ref> === A [[Djalhé]] === Li lisse do [[Mouvmint Rifômrece]] a dediyî on hagnon di-st aberteke å walon. Elle î cåze do label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]] (kè l' comene a ddja), des tåvlêyes, des årtikes e walon dins l' gazete del comene, des spitchs et do [[scolaedje do walon]]. Les politikîs del lisse si dijhnut ''Fîrs du djåser walon duvins nosse bèle commune du Djalhè !''<ref>[https://de8f48d7-ebb1-40f2-afa1-0325ace38ce2.filesusr.com/ugd/b2d921_cdf9e5dcdab94f2c82e7ce34224958a3.pdf Aberteke del lisse], p. 14.</ref> Li novele mayoresse, Victoria Vandeberg, est mimbe di cite lisse la. === A [[Dweche]] === Li lisse ''« Doische à Cœur »'' (lisse do mayeur) s' a egadjî a dmander l' label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]] si ele wangne les vôtaedjes.<ref>https://www.facebook.com/photo?fbid=122117405798475206</ref> Elle a yeu 8 xhames so 11 å consey. Ene candidate di cite lisse la, Rosine Lefèbvre, a disfindou l' [[scolaedje do walon|sicolaedje do walon]] dins les scoles del comene. Elle end a cåzé dins s' videyo d' prezintåcion<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=1596655531262824</ref>, dins ene videyo k' elle a fwait avou ene ôte candidate, Evelyne Charlier, po cåzer des scoles del comene<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=1596655531262824</ref> et dins ene dierinne videyo avou tos les candidats di s' lisse<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=389894530854701</ref>. Elle a stî relîte å consey, avou 271 vwès.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/resultats/doische-5680</ref> Minme si ele n' est k' 9inme dins l' ôre di preferince, ele divénrè scabene, veyanmint k' i gn a ene lwè sol nombe di comeres dins les coledjes comunås. === A [[Fosse-li-Veye (rebanêye comene)|Fosse-li-Veye]] === Li lisse UD, k' a wangnî les vôtaedjes, s' a egadjî a porshure si ovraedje avou l' label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]].<ref>[https://www.ud-fosses.be/_files/ugd/5a2b9b_9c35e995809943ae83b6016a35499924.pdf Programe del lisse UD], p. 3.</ref> === A [[Måmdiy]] === Li lisse ''Alternative'' s' a egadjî a bouter po rafoirci l' aprindaedje do walon et do foclore del veye.<ref>Lisse ''Alternative'', ''[https://alternative-2024.be/wp-content/uploads/2024/09/ALTERNATIVE_Programme-2024-WEB.pdf Notre programme 2024/30]'', p. 9.</ref> Li prezidint do [[Rweyå Club walon d' Måmdiy]], [[Jacques Remy-Paquay]], s' a prezinté so cite lisse la. Il a stî relî å consey, avou 1218 vwès.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/resultats/malmedy-4960</ref> === A [[Nameur]] === I gn a yeu deus [[Riclame e walon|riclames e walon]] sol gazete ''[[L'Avenir]]'' (edicion d' Nameur) do semdi des [[Fiesses del Walonreye]], po des candidats do [[Mouvmint Rifômrece]]. Li prumire, al pådje 19, prezinte deus candidats, Loïc Demarteau (pol comene) et Marie-Frédérique Charles Antoine (pol province), et dit (tot roviant l' [[coron -ès des addjectifs femrins pluriyals metous padvant]] : ''Bones fiesses a tortos''. Li deujhinme, al pådje 25, mostere tos les candidats et dit : ''Bon' fiesse di Wallonie à tortos !''<ref>''[[L'Avenir]]'' (edicion d' Nameur), 107inme anêye, {{l°|216}}, semdi 14 di setimbe 2024.</ref> [[Gérard Beaumont]], des [[Relîs Namurwès]], s' a prezinté sol lisse des [[Les Egadjîs|Egadjîs]] (pol comene). Il a fwait deus ptitès videyos sol walon lingaedje avou ene ôte candidate, Delphine Wrincq.<ref>[https://www.facebook.com/delphine.wrincq/videos/1015383893673664 Prumire pårteye], [https://www.facebook.com/delphine.wrincq/videos/550737267429884 deujhinme pårteye].</ref> Il a rçû 406 vwès, mins i n' a nén stî relî å consey.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/resultats/namur-5000</ref> === A [[Waime]] === Li lisse ''Waimes Avenir'' a dediyî on hagnon di s' programe å walon, tot djhant k' ele vout k' Waime ridjonde li label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]].<ref>[https://www.waimesavenir.be Waibe del lisse ''Waimes Avenir''] : ''« Nous reconnaissons l'importance de préserver et de promouvoir notre langue locale, le wallon, qui fait partie intégrante de notre patrimoine culturel. C'est pourquoi nous soutiendrons les initiatives citoyennes visant à encourager l'utilisation du wallon dans notre communauté. En collaboration avec les écoles, nous soutiendrons des activités parascolaires en wallon, permettant aux jeunes générations de découvrir et d'apprécier leur langue régionale. Nous encouragerons également les événements culturels, tels que les roles, les pièces de théâtre et les lectures publiques en wallon, pour célébrer et revitaliser cette langue vivante. Nous souhaitons que la commune obtienne le label “ma commune dit oui au langue régionale” »</ref> Mins ele serè dins l' opôzicion pol termene a vni.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/waimes-4950</ref> == Rizultats == == Referinces eyet sourdants == [[Categoreye:Politike]] [[Categoreye:2024]] [[Categoreye:Vôtaedjes]] rs0w0msymg7vgpn9xod6546ist1os27 408600 408599 2024-10-15T22:12:18Z Lionel June 8941 /* A Nameur */ 408600 wikitext text/x-wiki Les '''vôtaedjes comunås eyet provinciås di 2024''', c' est des vôtaedjes metous so pî li [[13 d' octôbe]] [[2024]], e l' [[Beldjike]]. I shuvént les cis di [[Vôtaedjes po les comenes et les provinces di 2018|2018]]. == Plaece do walon lingaedje dins l' campagne == === A [[Cînè]] === Li lisse ''Intérêts Cinaciens'', k' a wangnî les vôtaedjes, s' a egadjî a porshure li sotnaedje do teyåte e walon et do lingaedje e djenerå.<ref>[https://www.facebook.com/photo/?fbid=947087684125628&set=pcb.947087787458951 Pont 128 do programe] : ''« Continuer le soutien au théâtre dialectal et à la langue wallonne. »''</ref> === A [[Djalhé]] === Li lisse do [[Mouvmint Rifômrece]] a dediyî on hagnon di-st aberteke å walon. Elle î cåze do label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]] (kè l' comene a ddja), des tåvlêyes, des årtikes e walon dins l' gazete del comene, des spitchs et do [[scolaedje do walon]]. Les politikîs del lisse si dijhnut ''Fîrs du djåser walon duvins nosse bèle commune du Djalhè !''<ref>[https://de8f48d7-ebb1-40f2-afa1-0325ace38ce2.filesusr.com/ugd/b2d921_cdf9e5dcdab94f2c82e7ce34224958a3.pdf Aberteke del lisse], p. 14.</ref> Li novele mayoresse, Victoria Vandeberg, est mimbe di cite lisse la. === A [[Dweche]] === Li lisse ''« Doische à Cœur »'' (lisse do mayeur) s' a egadjî a dmander l' label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]] si ele wangne les vôtaedjes.<ref>https://www.facebook.com/photo?fbid=122117405798475206</ref> Elle a yeu 8 xhames so 11 å consey. Ene candidate di cite lisse la, Rosine Lefèbvre, a disfindou l' [[scolaedje do walon|sicolaedje do walon]] dins les scoles del comene. Elle end a cåzé dins s' videyo d' prezintåcion<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=1596655531262824</ref>, dins ene videyo k' elle a fwait avou ene ôte candidate, Evelyne Charlier, po cåzer des scoles del comene<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=1596655531262824</ref> et dins ene dierinne videyo avou tos les candidats di s' lisse<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=389894530854701</ref>. Elle a stî relîte å consey, avou 271 vwès.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/resultats/doische-5680</ref> Minme si ele n' est k' 9inme dins l' ôre di preferince, ele divénrè scabene, veyanmint k' i gn a ene lwè sol nombe di comeres dins les coledjes comunås. === A [[Fosse-li-Veye (rebanêye comene)|Fosse-li-Veye]] === Li lisse UD, k' a wangnî les vôtaedjes, s' a egadjî a porshure si ovraedje avou l' label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]].<ref>[https://www.ud-fosses.be/_files/ugd/5a2b9b_9c35e995809943ae83b6016a35499924.pdf Programe del lisse UD], p. 3.</ref> === A [[Måmdiy]] === Li lisse ''Alternative'' s' a egadjî a bouter po rafoirci l' aprindaedje do walon et do foclore del veye.<ref>Lisse ''Alternative'', ''[https://alternative-2024.be/wp-content/uploads/2024/09/ALTERNATIVE_Programme-2024-WEB.pdf Notre programme 2024/30]'', p. 9.</ref> Li prezidint do [[Rweyå Club walon d' Måmdiy]], [[Jacques Remy-Paquay]], s' a prezinté so cite lisse la. Il a stî relî å consey, avou 1218 vwès.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/resultats/malmedy-4960</ref> === A [[Nameur]] === I gn a yeu deus [[Riclame e walon|riclames e walon]] sol gazete ''[[L'Avenir]]'' (edicion d' Nameur) do semdi des [[Fiesses del Walonreye]], po des candidats do [[Mouvmint Rifômrece]]. Li prumire, al pådje 19, prezinte deus candidats, Loïc Demarteau (pol comene) et Marie-Frédérique Charles Antoine (pol province), et dit (tot roviant l' [[coron -ès des addjectifs femrins pluriyals metous padvant]] : ''Bones fiesses a tortos''. Li deujhinme, al pådje 25, mostere tos les candidats et dit : ''Bon' fiesse di Wallonie à tortos !''<ref>''[[L'Avenir]]'' (edicion d' Nameur), 107inme anêye, {{l°|216}}, semdi 14 di setimbe 2024.</ref> Dins leu programe, les mimbes del troke MR di Nameur dijhnut k' i volnut sotni li scolaedje et l' sipårdaedje do walon pa diferins moyéns.<ref>[https://namur.mr.be/wp-content/uploads/2024/09/Programme-MR-Namur.pdf Programe del troke MR di Nameur], p. 28 : ''« Soutenir l’apprentissage et la diffusion du wallon par diverses actions. »''</ref> [[Gérard Beaumont]], des [[Relîs Namurwès]], s' a prezinté sol lisse des [[Les Egadjîs|Egadjîs]] (pol comene). Il a fwait deus ptitès videyos sol walon lingaedje avou ene ôte candidate, Delphine Wrincq.<ref>[https://www.facebook.com/delphine.wrincq/videos/1015383893673664 Prumire pårteye], [https://www.facebook.com/delphine.wrincq/videos/550737267429884 deujhinme pårteye].</ref> Il a rçû 406 vwès, mins i n' a nén stî relî å consey.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/resultats/namur-5000</ref> === A [[Waime]] === Li lisse ''Waimes Avenir'' a dediyî on hagnon di s' programe å walon, tot djhant k' ele vout k' Waime ridjonde li label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]].<ref>[https://www.waimesavenir.be Waibe del lisse ''Waimes Avenir''] : ''« Nous reconnaissons l'importance de préserver et de promouvoir notre langue locale, le wallon, qui fait partie intégrante de notre patrimoine culturel. C'est pourquoi nous soutiendrons les initiatives citoyennes visant à encourager l'utilisation du wallon dans notre communauté. En collaboration avec les écoles, nous soutiendrons des activités parascolaires en wallon, permettant aux jeunes générations de découvrir et d'apprécier leur langue régionale. Nous encouragerons également les événements culturels, tels que les roles, les pièces de théâtre et les lectures publiques en wallon, pour célébrer et revitaliser cette langue vivante. Nous souhaitons que la commune obtienne le label “ma commune dit oui au langue régionale” »</ref> Mins ele serè dins l' opôzicion pol termene a vni.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/waimes-4950</ref> == Rizultats == == Referinces eyet sourdants == [[Categoreye:Politike]] [[Categoreye:2024]] [[Categoreye:Vôtaedjes]] f9wxygnv4we67rqndavvb69hxvv1tp1 408601 408600 2024-10-15T22:15:50Z Lionel June 8941 /* A Nameur */ 408601 wikitext text/x-wiki Les '''vôtaedjes comunås eyet provinciås di 2024''', c' est des vôtaedjes metous so pî li [[13 d' octôbe]] [[2024]], e l' [[Beldjike]]. I shuvént les cis di [[Vôtaedjes po les comenes et les provinces di 2018|2018]]. == Plaece do walon lingaedje dins l' campagne == === A [[Cînè]] === Li lisse ''Intérêts Cinaciens'', k' a wangnî les vôtaedjes, s' a egadjî a porshure li sotnaedje do teyåte e walon et do lingaedje e djenerå.<ref>[https://www.facebook.com/photo/?fbid=947087684125628&set=pcb.947087787458951 Pont 128 do programe] : ''« Continuer le soutien au théâtre dialectal et à la langue wallonne. »''</ref> === A [[Djalhé]] === Li lisse do [[Mouvmint Rifômrece]] a dediyî on hagnon di-st aberteke å walon. Elle î cåze do label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]] (kè l' comene a ddja), des tåvlêyes, des årtikes e walon dins l' gazete del comene, des spitchs et do [[scolaedje do walon]]. Les politikîs del lisse si dijhnut ''Fîrs du djåser walon duvins nosse bèle commune du Djalhè !''<ref>[https://de8f48d7-ebb1-40f2-afa1-0325ace38ce2.filesusr.com/ugd/b2d921_cdf9e5dcdab94f2c82e7ce34224958a3.pdf Aberteke del lisse], p. 14.</ref> Li novele mayoresse, Victoria Vandeberg, est mimbe di cite lisse la. === A [[Dweche]] === Li lisse ''« Doische à Cœur »'' (lisse do mayeur) s' a egadjî a dmander l' label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]] si ele wangne les vôtaedjes.<ref>https://www.facebook.com/photo?fbid=122117405798475206</ref> Elle a yeu 8 xhames so 11 å consey. Ene candidate di cite lisse la, Rosine Lefèbvre, a disfindou l' [[scolaedje do walon|sicolaedje do walon]] dins les scoles del comene. Elle end a cåzé dins s' videyo d' prezintåcion<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=1596655531262824</ref>, dins ene videyo k' elle a fwait avou ene ôte candidate, Evelyne Charlier, po cåzer des scoles del comene<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=1596655531262824</ref> et dins ene dierinne videyo avou tos les candidats di s' lisse<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=389894530854701</ref>. Elle a stî relîte å consey, avou 271 vwès.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/resultats/doische-5680</ref> Minme si ele n' est k' 9inme dins l' ôre di preferince, ele divénrè scabene, veyanmint k' i gn a ene lwè sol nombe di comeres dins les coledjes comunås. === A [[Fosse-li-Veye (rebanêye comene)|Fosse-li-Veye]] === Li lisse UD, k' a wangnî les vôtaedjes, s' a egadjî a porshure si ovraedje avou l' label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]].<ref>[https://www.ud-fosses.be/_files/ugd/5a2b9b_9c35e995809943ae83b6016a35499924.pdf Programe del lisse UD], p. 3.</ref> === A [[Måmdiy]] === Li lisse ''Alternative'' s' a egadjî a bouter po rafoirci l' aprindaedje do walon et do foclore del veye.<ref>Lisse ''Alternative'', ''[https://alternative-2024.be/wp-content/uploads/2024/09/ALTERNATIVE_Programme-2024-WEB.pdf Notre programme 2024/30]'', p. 9.</ref> Li prezidint do [[Rweyå Club walon d' Måmdiy]], [[Jacques Remy-Paquay]], s' a prezinté so cite lisse la. Il a stî relî å consey, avou 1218 vwès.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/resultats/malmedy-4960</ref> === A [[Nameur]] === I gn a yeu deus [[Riclame e walon|riclames e walon]] sol gazete ''[[L'Avenir]]'' (edicion d' Nameur) do semdi des [[Fiesses del Walonreye]], po des candidats do [[Mouvmint Rifômrece]]. Li prumire, al pådje 19, prezinte deus candidats, Loïc Demarteau (pol comene) et Marie-Frédérique Charles Antoine (pol province), et dit (tot roviant l' [[coron -ès des addjectifs femrins pluriyals metous padvant]] : ''Bones fiesses a tortos''. Li deujhinme, al pådje 25, mostere tos les candidats et dit : ''Bon' fiesse di Wallonie à tortos !''<ref>''[[L'Avenir]]'' (edicion d' Nameur), 107inme anêye, {{l°|216}}, semdi 14 di setimbe 2024.</ref> Dins leu programe po les vôtaedjes comunås, les mimbes del troke MR di Nameur dijhnut k' i volnut sotni li scolaedje et l' sipårdaedje do walon pa diferins moyéns.<ref>[https://namur.mr.be/wp-content/uploads/2024/09/Programme-MR-Namur.pdf Programe del troke MR di Nameur], p. 28 : ''« Soutenir l’apprentissage et la diffusion du wallon par diverses actions. »''</ref> [[Gérard Beaumont]], des [[Relîs Namurwès]], s' a prezinté sol lisse des [[Les Egadjîs|Egadjîs]] (pol comene). Il a fwait deus ptitès videyos sol walon lingaedje avou ene ôte candidate, Delphine Wrincq.<ref>[https://www.facebook.com/delphine.wrincq/videos/1015383893673664 Prumire pårteye], [https://www.facebook.com/delphine.wrincq/videos/550737267429884 deujhinme pårteye].</ref> Il a rçû 406 vwès, mins i n' a nén stî relî å consey.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/resultats/namur-5000</ref> === A [[Waime]] === Li lisse ''Waimes Avenir'' a dediyî on hagnon di s' programe å walon, tot djhant k' ele vout k' Waime ridjonde li label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]].<ref>[https://www.waimesavenir.be Waibe del lisse ''Waimes Avenir''] : ''« Nous reconnaissons l'importance de préserver et de promouvoir notre langue locale, le wallon, qui fait partie intégrante de notre patrimoine culturel. C'est pourquoi nous soutiendrons les initiatives citoyennes visant à encourager l'utilisation du wallon dans notre communauté. En collaboration avec les écoles, nous soutiendrons des activités parascolaires en wallon, permettant aux jeunes générations de découvrir et d'apprécier leur langue régionale. Nous encouragerons également les événements culturels, tels que les roles, les pièces de théâtre et les lectures publiques en wallon, pour célébrer et revitaliser cette langue vivante. Nous souhaitons que la commune obtienne le label “ma commune dit oui au langue régionale” »</ref> Mins ele serè dins l' opôzicion pol termene a vni.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/waimes-4950</ref> == Rizultats == == Referinces eyet sourdants == [[Categoreye:Politike]] [[Categoreye:2024]] [[Categoreye:Vôtaedjes]] rnuot58iyzdv7jo841ov8ouuhvsv740 408602 408601 2024-10-15T22:16:47Z Lionel June 8941 /* A Nameur */ 408602 wikitext text/x-wiki Les '''vôtaedjes comunås eyet provinciås di 2024''', c' est des vôtaedjes metous so pî li [[13 d' octôbe]] [[2024]], e l' [[Beldjike]]. I shuvént les cis di [[Vôtaedjes po les comenes et les provinces di 2018|2018]]. == Plaece do walon lingaedje dins l' campagne == === A [[Cînè]] === Li lisse ''Intérêts Cinaciens'', k' a wangnî les vôtaedjes, s' a egadjî a porshure li sotnaedje do teyåte e walon et do lingaedje e djenerå.<ref>[https://www.facebook.com/photo/?fbid=947087684125628&set=pcb.947087787458951 Pont 128 do programe] : ''« Continuer le soutien au théâtre dialectal et à la langue wallonne. »''</ref> === A [[Djalhé]] === Li lisse do [[Mouvmint Rifômrece]] a dediyî on hagnon di-st aberteke å walon. Elle î cåze do label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]] (kè l' comene a ddja), des tåvlêyes, des årtikes e walon dins l' gazete del comene, des spitchs et do [[scolaedje do walon]]. Les politikîs del lisse si dijhnut ''Fîrs du djåser walon duvins nosse bèle commune du Djalhè !''<ref>[https://de8f48d7-ebb1-40f2-afa1-0325ace38ce2.filesusr.com/ugd/b2d921_cdf9e5dcdab94f2c82e7ce34224958a3.pdf Aberteke del lisse], p. 14.</ref> Li novele mayoresse, Victoria Vandeberg, est mimbe di cite lisse la. === A [[Dweche]] === Li lisse ''« Doische à Cœur »'' (lisse do mayeur) s' a egadjî a dmander l' label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]] si ele wangne les vôtaedjes.<ref>https://www.facebook.com/photo?fbid=122117405798475206</ref> Elle a yeu 8 xhames so 11 å consey. Ene candidate di cite lisse la, Rosine Lefèbvre, a disfindou l' [[scolaedje do walon|sicolaedje do walon]] dins les scoles del comene. Elle end a cåzé dins s' videyo d' prezintåcion<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=1596655531262824</ref>, dins ene videyo k' elle a fwait avou ene ôte candidate, Evelyne Charlier, po cåzer des scoles del comene<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=1596655531262824</ref> et dins ene dierinne videyo avou tos les candidats di s' lisse<ref>https://www.facebook.com/watch/?v=389894530854701</ref>. Elle a stî relîte å consey, avou 271 vwès.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/resultats/doische-5680</ref> Minme si ele n' est k' 9inme dins l' ôre di preferince, ele divénrè scabene, veyanmint k' i gn a ene lwè sol nombe di comeres dins les coledjes comunås. === A [[Fosse-li-Veye (rebanêye comene)|Fosse-li-Veye]] === Li lisse UD, k' a wangnî les vôtaedjes, s' a egadjî a porshure si ovraedje avou l' label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]].<ref>[https://www.ud-fosses.be/_files/ugd/5a2b9b_9c35e995809943ae83b6016a35499924.pdf Programe del lisse UD], p. 3.</ref> === A [[Måmdiy]] === Li lisse ''Alternative'' s' a egadjî a bouter po rafoirci l' aprindaedje do walon et do foclore del veye.<ref>Lisse ''Alternative'', ''[https://alternative-2024.be/wp-content/uploads/2024/09/ALTERNATIVE_Programme-2024-WEB.pdf Notre programme 2024/30]'', p. 9.</ref> Li prezidint do [[Rweyå Club walon d' Måmdiy]], [[Jacques Remy-Paquay]], s' a prezinté so cite lisse la. Il a stî relî å consey, avou 1218 vwès.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/resultats/malmedy-4960</ref> === A [[Nameur]] === I gn a yeu deus [[Riclame e walon|riclames e walon]] sol gazete ''[[L'Avenir]]'' (edicion d' Nameur) do semdi des [[Fiesses del Walonreye]], po des candidats do [[Mouvmint Rifômrece]]. Li prumire, al pådje 19, prezinte deus candidats, Loïc Demarteau (pol comene) et Marie-Frédérique Charles Antoine (pol province), et dit (tot roviant l' [[coron -ès des addjectifs femrins pluriyals metous padvant]] : ''Bones fiesses a tortos''. Li deujhinme, al pådje 25, mostere tos les candidats al veye et dit : ''Bon' fiesse di Wallonie à tortos !''<ref>''[[L'Avenir]]'' (edicion d' Nameur), 107inme anêye, {{l°|216}}, semdi 14 di setimbe 2024.</ref> Dins leu programe po les vôtaedjes comunås, les mimbes del troke MR di Nameur dijhnut k' i volnut sotni li scolaedje et l' sipårdaedje do walon pa diferins moyéns.<ref>[https://namur.mr.be/wp-content/uploads/2024/09/Programme-MR-Namur.pdf Programe del troke MR di Nameur], p. 28 : ''« Soutenir l’apprentissage et la diffusion du wallon par diverses actions. »''</ref> [[Gérard Beaumont]], des [[Relîs Namurwès]], s' a prezinté sol lisse des [[Les Egadjîs|Egadjîs]] (pol comene). Il a fwait deus ptitès videyos sol walon lingaedje avou ene ôte candidate, Delphine Wrincq.<ref>[https://www.facebook.com/delphine.wrincq/videos/1015383893673664 Prumire pårteye], [https://www.facebook.com/delphine.wrincq/videos/550737267429884 deujhinme pårteye].</ref> Il a rçû 406 vwès, mins i n' a nén stî relî å consey.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/resultats/namur-5000</ref> === A [[Waime]] === Li lisse ''Waimes Avenir'' a dediyî on hagnon di s' programe å walon, tot djhant k' ele vout k' Waime ridjonde li label [[Nosse comene dit OYI (label)|Nosse comene dit OYI]].<ref>[https://www.waimesavenir.be Waibe del lisse ''Waimes Avenir''] : ''« Nous reconnaissons l'importance de préserver et de promouvoir notre langue locale, le wallon, qui fait partie intégrante de notre patrimoine culturel. C'est pourquoi nous soutiendrons les initiatives citoyennes visant à encourager l'utilisation du wallon dans notre communauté. En collaboration avec les écoles, nous soutiendrons des activités parascolaires en wallon, permettant aux jeunes générations de découvrir et d'apprécier leur langue régionale. Nous encouragerons également les événements culturels, tels que les roles, les pièces de théâtre et les lectures publiques en wallon, pour célébrer et revitaliser cette langue vivante. Nous souhaitons que la commune obtienne le label “ma commune dit oui au langue régionale” »</ref> Mins ele serè dins l' opôzicion pol termene a vni.<ref>https://www.rtbf.be/elections-2024/communales/waimes-4950</ref> == Rizultats == == Referinces eyet sourdants == [[Categoreye:Politike]] [[Categoreye:2024]] [[Categoreye:Vôtaedjes]] 5fup9avmriz7o0wk7mvl7d91kjetafa 0 53299 408606 408513 2024-10-16T01:13:02Z Xqbot 1544 Correction d’une double redirection depuis [[Vôtaedjes comunås eyet provinciås di 2024]] vers [[Vôtaedjes comunås eyet provinciås del Beldjike di 2024]] 408606 wikitext text/x-wiki #REDIRECTION [[Vôtaedjes comunås eyet provinciås del Beldjike di 2024]] s5zdxbg64hpvij6z1uaupdt4no0scgr 0 53305 408576 2024-10-15T16:32:27Z Erl59 25714 avocat Beldjike 408576 wikitext text/x-wiki Pierre Sanfourche-Laporte, , ça stî Avocåt del Beldjike di <nowiki>[[1836]]</nowiki> a <nowiki>[[1852]]</nowiki>.<ref>https://opac.kbr.be/LIBRARY/doc/AUTHORITY/14291079</ref> I skepia e [[1890|1774]] et mora li <nowiki>[[1856]]</nowiki> == Sourdants == e61pt4rj954snwce99gl9hb975prv61 408577 408576 2024-10-15T16:35:18Z Erl59 25714 ref 408577 wikitext text/x-wiki Pierre Sanfourche-Laporte, , ça stî Avocåt del Beldjike di [[1836]] a [[1852]].<ref>https://opac.kbr.be/LIBRARY/doc/AUTHORITY/14291079</ref><ref>https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k9642258w/f13.item</ref> I skepia e [[1890|1774]] et mora li [[1856]]<ref>https://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFBiographieNationaleTome2069.pdf</ref> == Sourdants == qxg3qcpmzmgozmok96oydszzr75o5m3 408578 408577 2024-10-15T16:38:33Z Erl59 25714 brussel 408578 wikitext text/x-wiki Pierre Sanfourche-Laporte, ça stî Avocåt del [[Brussele (veye)]] Beldjike di [[1836]] a [[1852]].<ref>https://opac.kbr.be/LIBRARY/doc/AUTHORITY/14291079</ref><ref>https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k9642258w/f13.item</ref> I skepia e [[1890|1774]] et mora li [[1856]]<ref>https://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFBiographieNationaleTome2069.pdf</ref> == Sourdants == afqmit81iiccy45aqzd6ze72lsn95z7 408588 408578 2024-10-15T19:46:59Z Lionel June 8941 408588 wikitext text/x-wiki '''Pierre Sanfourche-Laporte''', c' esteut èn [[avocåt]]. Il a bouté a [[Brussele (veye)|Brussele]] di [[1836]] a [[1852]].<ref>https://opac.kbr.be/LIBRARY/doc/AUTHORITY/14291079</ref><ref>https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k9642258w/f13.item</ref> I skepia e [[1890|1774]] et mora e [[1856]].<ref>https://www.academieroyale.be/academie/documents/FichierPDFBiographieNationaleTome2069.pdf</ref> == Sourdants == fxamx14v8hi63a97i4anrba8svwnwd3 0 53306 408581 2024-10-15T19:26:00Z Lionel June 8941 Pådje ahivêye avou «'''''Lèyîz nos-åmes bin tchôdes''''' ('''Leyîz nos åmes bén tchôdes'''), c' est nouv [[powezeye]]s da [[Nicolas Defrecheux]] k' ont stî relîtes po fé on ptit [[live (po lére)|live]]. Il a parexhou po plou fiesti les deus cints ans d' l' oteur, e djanvî 2025, et po s' sovni des 150 ans di s' moirt, e decimbe 2024. == Eplaidaedje == Il a stî eplaidî e moes d' octôbe [[2024]] pal [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] del Federåcion Walonreye-Brussel...» 408581 wikitext text/x-wiki '''''Lèyîz nos-åmes bin tchôdes''''' ('''Leyîz nos åmes bén tchôdes'''), c' est nouv [[powezeye]]s da [[Nicolas Defrecheux]] k' ont stî relîtes po fé on ptit [[live (po lére)|live]]. Il a parexhou po plou fiesti les deus cints ans d' l' oteur, e djanvî 2025, et po s' sovni des 150 ans di s' moirt, e decimbe 2024. == Eplaidaedje == Il a stî eplaidî e moes d' octôbe [[2024]] pal [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] del [[Federåcion Walonreye-Brussele]], k' a stî cweri ces powinmes la dins l' edicion do cintenaire des ouves di Defrecheux eplaideye e [[1925]] pa [[Jean Haust]] et [[Charles Defrecheux]]. C' est l' troejhinme pitit live e lingaedje do payis (li deujhinme e walon) k' a rexhou dins l' coleccion « ''[[Araedje di lére (djournêyes)|Fureur de Lire]]'' » (Araedje di lére). Il a stî saetchî a 5200 egzimplaires. Ci live la est dné po rén a totes les djins kè l' dimandnut. Insi, il est håyné et cossemé dins totes sôres d' evenmints åtoû do lingaedje walon. ISBN 978-2-390740-07-0 == Contnou == I gn a nouv powinmes dins l' ramexhnêye : # ''Mès deûs Lingadjes'' # ''On pindèdje di crama'' # ''Lès Rwènes dè Tchèstê d’ Sêve'' # ''Fé come li spér'' # ''Ås p’tits èt ås grands'' # ''Li neûr pan èt l’ blanke dorêye'' # ''Çou qu’on pout fé avou d’ l’êwe'' # ''Dinans-nos l’ min'' # ''[[Leyîz m' plorer (tchanson)|Lèyîz-m’ plorer]]'' Li tecse a stî rmetou dins l' dierinne modêye do [[sistinme Feller]] pa les djins del [[Bibioteke des Pårlers del Walonreye]]. Li dessén del coviete a stî fwait pa l' årtisse brusselwesse Alice VDM. Li tite a stî saetchî foû do deujhinme powinme, ''On pindèdje di crama'' : <blockquote><i><poem>Si vos v’ mêlez di pôves diâles come nos-ôtes, Hoûtez, mon Diu, li priyîre qui dj’ va fé : « Po nos-inmer, '''lèyîz nos-åmes bin tchôdes''', Avoyîz-nos djôye, ovrèdje èt santé.</i><ref>Pådje 6.</ref></poem></blockquote> == Live odio == Les powinmes do live ont stî léjhous pa [[Baptiste Frankinet]] ey eredjistrés. On les pout schoûter sol [[waibe (Daegntoele)|waibe]] ''[[Objectif plumes]]'' dal Federåcion Walonreye-Brussele u sol waibe Soundcloud. == Hårdêye difoûtrinne == * [https://objectifplumes.be/doc/leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames/ Aberweter l' pitit live] * [https://soundcloud.com/objectifplumes/lecture-de-leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames-bien-chaudes-de-nicolas-defrecheux Schoûter l' eredjistrumint] == Sourdants == [[Categoreye:Lives e walon]] [[Categoreye:Ramexhnêyes d' arimés]] hvqux4o5pp6j4pblqy7avdqghv8ny55 408589 408581 2024-10-15T19:50:27Z Lionel June 8941 /* Contnou */ 408589 wikitext text/x-wiki '''''Lèyîz nos-åmes bin tchôdes''''' ('''Leyîz nos åmes bén tchôdes'''), c' est nouv [[powezeye]]s da [[Nicolas Defrecheux]] k' ont stî relîtes po fé on ptit [[live (po lére)|live]]. Il a parexhou po plou fiesti les deus cints ans d' l' oteur, e djanvî 2025, et po s' sovni des 150 ans di s' moirt, e decimbe 2024. == Eplaidaedje == Il a stî eplaidî e moes d' octôbe [[2024]] pal [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] del [[Federåcion Walonreye-Brussele]], k' a stî cweri ces powinmes la dins l' edicion do cintenaire des ouves di Defrecheux eplaideye e [[1925]] pa [[Jean Haust]] et [[Charles Defrecheux]]. C' est l' troejhinme pitit live e lingaedje do payis (li deujhinme e walon) k' a rexhou dins l' coleccion « ''[[Araedje di lére (djournêyes)|Fureur de Lire]]'' » (Araedje di lére). Il a stî saetchî a 5200 egzimplaires. Ci live la est dné po rén a totes les djins kè l' dimandnut. Insi, il est håyné et cossemé dins totes sôres d' evenmints åtoû do lingaedje walon. ISBN 978-2-390740-07-0 == Contnou == I gn a nouv powinmes dins l' ramexhnêye : # ''Mès deûs Lingadjes'' # ''On pindèdje di crama'' # ''Lès Rwènes dè Tchèstê d’ Sêve'' # ''Fé come li spér'' # ''Ås p’tits èt ås grands'' # ''Li neûr pan èt l’ blanke dorêye'' # ''Çou qu’on pout fé avou d’ l’êwe'' # ''Dinans-nos l’ min'' # ''[[Leyîz m' plorer (tchanson)|Lèyîz-m’ plorer]]'' Li tecse a stî rmetou dins l' dierinne modêye do [[sistinme Feller]] pa les djins del [[Bibioteke des Pårlers del Walonreye]] ey il ratourné e francès vizon vizu (sol pådje di hintche). Li dessén del coviete a stî fwait pa l' årtisse brusselwesse Alice VDM. Li tite a stî saetchî foû do deujhinme powinme, ''On pindèdje di crama'' : <blockquote><i><poem>Si vos v’ mêlez di pôves diâles come nos-ôtes, Hoûtez, mon Diu, li priyîre qui dj’ va fé : « Po nos-inmer, '''lèyîz nos-åmes bin tchôdes''', Avoyîz-nos djôye, ovrèdje èt santé.</i><ref>Pådje 6.</ref></poem></blockquote> == Live odio == Les powinmes do live ont stî léjhous pa [[Baptiste Frankinet]] ey eredjistrés. On les pout schoûter sol [[waibe (Daegntoele)|waibe]] ''[[Objectif plumes]]'' dal Federåcion Walonreye-Brussele u sol waibe Soundcloud. == Hårdêye difoûtrinne == * [https://objectifplumes.be/doc/leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames/ Aberweter l' pitit live] * [https://soundcloud.com/objectifplumes/lecture-de-leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames-bien-chaudes-de-nicolas-defrecheux Schoûter l' eredjistrumint] == Sourdants == [[Categoreye:Lives e walon]] [[Categoreye:Ramexhnêyes d' arimés]] 8z314pa9ewpdiv1wyy8n2tw9o1qwbfe 408590 408589 2024-10-15T19:51:27Z Lionel June 8941 /* Hårdêye difoûtrinne */ 408590 wikitext text/x-wiki '''''Lèyîz nos-åmes bin tchôdes''''' ('''Leyîz nos åmes bén tchôdes'''), c' est nouv [[powezeye]]s da [[Nicolas Defrecheux]] k' ont stî relîtes po fé on ptit [[live (po lére)|live]]. Il a parexhou po plou fiesti les deus cints ans d' l' oteur, e djanvî 2025, et po s' sovni des 150 ans di s' moirt, e decimbe 2024. == Eplaidaedje == Il a stî eplaidî e moes d' octôbe [[2024]] pal [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] del [[Federåcion Walonreye-Brussele]], k' a stî cweri ces powinmes la dins l' edicion do cintenaire des ouves di Defrecheux eplaideye e [[1925]] pa [[Jean Haust]] et [[Charles Defrecheux]]. C' est l' troejhinme pitit live e lingaedje do payis (li deujhinme e walon) k' a rexhou dins l' coleccion « ''[[Araedje di lére (djournêyes)|Fureur de Lire]]'' » (Araedje di lére). Il a stî saetchî a 5200 egzimplaires. Ci live la est dné po rén a totes les djins kè l' dimandnut. Insi, il est håyné et cossemé dins totes sôres d' evenmints åtoû do lingaedje walon. ISBN 978-2-390740-07-0 == Contnou == I gn a nouv powinmes dins l' ramexhnêye : # ''Mès deûs Lingadjes'' # ''On pindèdje di crama'' # ''Lès Rwènes dè Tchèstê d’ Sêve'' # ''Fé come li spér'' # ''Ås p’tits èt ås grands'' # ''Li neûr pan èt l’ blanke dorêye'' # ''Çou qu’on pout fé avou d’ l’êwe'' # ''Dinans-nos l’ min'' # ''[[Leyîz m' plorer (tchanson)|Lèyîz-m’ plorer]]'' Li tecse a stî rmetou dins l' dierinne modêye do [[sistinme Feller]] pa les djins del [[Bibioteke des Pårlers del Walonreye]] ey il ratourné e francès vizon vizu (sol pådje di hintche). Li dessén del coviete a stî fwait pa l' årtisse brusselwesse Alice VDM. Li tite a stî saetchî foû do deujhinme powinme, ''On pindèdje di crama'' : <blockquote><i><poem>Si vos v’ mêlez di pôves diâles come nos-ôtes, Hoûtez, mon Diu, li priyîre qui dj’ va fé : « Po nos-inmer, '''lèyîz nos-åmes bin tchôdes''', Avoyîz-nos djôye, ovrèdje èt santé.</i><ref>Pådje 6.</ref></poem></blockquote> == Live odio == Les powinmes do live ont stî léjhous pa [[Baptiste Frankinet]] ey eredjistrés. On les pout schoûter sol [[waibe (Daegntoele)|waibe]] ''[[Objectif plumes]]'' dal Federåcion Walonreye-Brussele u sol waibe Soundcloud. == Hårdêyes difoûtrinnes == * [https://objectifplumes.be/doc/leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames/ Aberweter l' pitit live] * [https://soundcloud.com/objectifplumes/lecture-de-leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames-bien-chaudes-de-nicolas-defrecheux Schoûter l' eredjistrumint] == Sourdants == [[Categoreye:Lives e walon]] [[Categoreye:Ramexhnêyes d' arimés]] ktftrkomllpkllyudz5b3cw1nedsjoj 408593 408590 2024-10-15T19:56:52Z Lionel June 8941 /* Contnou */ 408593 wikitext text/x-wiki '''''Lèyîz nos-åmes bin tchôdes''''' ('''Leyîz nos åmes bén tchôdes'''), c' est nouv [[powezeye]]s da [[Nicolas Defrecheux]] k' ont stî relîtes po fé on ptit [[live (po lére)|live]]. Il a parexhou po plou fiesti les deus cints ans d' l' oteur, e djanvî 2025, et po s' sovni des 150 ans di s' moirt, e decimbe 2024. == Eplaidaedje == Il a stî eplaidî e moes d' octôbe [[2024]] pal [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] del [[Federåcion Walonreye-Brussele]], k' a stî cweri ces powinmes la dins l' edicion do cintenaire des ouves di Defrecheux eplaideye e [[1925]] pa [[Jean Haust]] et [[Charles Defrecheux]]. C' est l' troejhinme pitit live e lingaedje do payis (li deujhinme e walon) k' a rexhou dins l' coleccion « ''[[Araedje di lére (djournêyes)|Fureur de Lire]]'' » (Araedje di lére). Il a stî saetchî a 5200 egzimplaires. Ci live la est dné po rén a totes les djins kè l' dimandnut. Insi, il est håyné et cossemé dins totes sôres d' evenmints åtoû do lingaedje walon. ISBN 978-2-390740-07-0 == Contnou == I gn a nouv powinmes dins l' ramexhnêye : # ''Mès deûs Lingadjes'' # ''On pindèdje di crama'' # ''Lès Rwènes dè Tchèstê d’ Sêve'' # ''Fé come li spér'' # ''Ås p’tits èt ås grands'' # ''Li neûr pan èt l’ blanke dorêye'' # ''Çou qu’on pout fé avou d’ l’êwe'' # ''Dinans-nos l’ min'' # ''[[Leyîz m' plorer (tchanson)|Lèyîz-m’ plorer]]'' Li tecse a stî rmetou dins l' dierinne modêye do [[sistinme Feller]] pa les djins del [[Bibioteke des Pårlers del Walonreye]] ey il est ratourné e francès vizon vizu (sol pådje di hintche). Li dessén del coviete a stî fwait pa l' årtisse brusselwesse Alice VDM. Li tite a stî saetchî foû do deujhinme powinme, ''On pindèdje di crama'' : <blockquote><i><poem>Si vos v’ mêlez di pôves diâles come nos-ôtes, Hoûtez, mon Diu, li priyîre qui dj’ va fé : « Po nos-inmer, '''lèyîz nos-åmes bin tchôdes''', Avoyîz-nos djôye, ovrèdje èt santé.</i><ref>Pådje 6.</ref></poem></blockquote> == Live odio == Les powinmes do live ont stî léjhous pa [[Baptiste Frankinet]] ey eredjistrés. On les pout schoûter sol [[waibe (Daegntoele)|waibe]] ''[[Objectif plumes]]'' dal Federåcion Walonreye-Brussele u sol waibe Soundcloud. == Hårdêyes difoûtrinnes == * [https://objectifplumes.be/doc/leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames/ Aberweter l' pitit live] * [https://soundcloud.com/objectifplumes/lecture-de-leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames-bien-chaudes-de-nicolas-defrecheux Schoûter l' eredjistrumint] == Sourdants == [[Categoreye:Lives e walon]] [[Categoreye:Ramexhnêyes d' arimés]] 1lkj4buor0lflsm09t03t12mjyzg2dn 408594 408593 2024-10-15T19:57:47Z Lionel June 8941 /* Live odio */ 408594 wikitext text/x-wiki '''''Lèyîz nos-åmes bin tchôdes''''' ('''Leyîz nos åmes bén tchôdes'''), c' est nouv [[powezeye]]s da [[Nicolas Defrecheux]] k' ont stî relîtes po fé on ptit [[live (po lére)|live]]. Il a parexhou po plou fiesti les deus cints ans d' l' oteur, e djanvî 2025, et po s' sovni des 150 ans di s' moirt, e decimbe 2024. == Eplaidaedje == Il a stî eplaidî e moes d' octôbe [[2024]] pal [[Siervice des Lingaedjes do Payis]] del [[Federåcion Walonreye-Brussele]], k' a stî cweri ces powinmes la dins l' edicion do cintenaire des ouves di Defrecheux eplaideye e [[1925]] pa [[Jean Haust]] et [[Charles Defrecheux]]. C' est l' troejhinme pitit live e lingaedje do payis (li deujhinme e walon) k' a rexhou dins l' coleccion « ''[[Araedje di lére (djournêyes)|Fureur de Lire]]'' » (Araedje di lére). Il a stî saetchî a 5200 egzimplaires. Ci live la est dné po rén a totes les djins kè l' dimandnut. Insi, il est håyné et cossemé dins totes sôres d' evenmints åtoû do lingaedje walon. ISBN 978-2-390740-07-0 == Contnou == I gn a nouv powinmes dins l' ramexhnêye : # ''Mès deûs Lingadjes'' # ''On pindèdje di crama'' # ''Lès Rwènes dè Tchèstê d’ Sêve'' # ''Fé come li spér'' # ''Ås p’tits èt ås grands'' # ''Li neûr pan èt l’ blanke dorêye'' # ''Çou qu’on pout fé avou d’ l’êwe'' # ''Dinans-nos l’ min'' # ''[[Leyîz m' plorer (tchanson)|Lèyîz-m’ plorer]]'' Li tecse a stî rmetou dins l' dierinne modêye do [[sistinme Feller]] pa les djins del [[Bibioteke des Pårlers del Walonreye]] ey il est ratourné e francès vizon vizu (sol pådje di hintche). Li dessén del coviete a stî fwait pa l' årtisse brusselwesse Alice VDM. Li tite a stî saetchî foû do deujhinme powinme, ''On pindèdje di crama'' : <blockquote><i><poem>Si vos v’ mêlez di pôves diâles come nos-ôtes, Hoûtez, mon Diu, li priyîre qui dj’ va fé : « Po nos-inmer, '''lèyîz nos-åmes bin tchôdes''', Avoyîz-nos djôye, ovrèdje èt santé.</i><ref>Pådje 6.</ref></poem></blockquote> == Live odio == Les powinmes do live ont stî léjhous pa [[Baptiste Frankinet]] ey eredjistrés po fé on [[live odio]]. On les pout schoûter sol [[waibe (Daegntoele)|waibe]] ''[[Objectif plumes]]'' dal Federåcion Walonreye-Brussele u sol waibe Soundcloud. == Hårdêyes difoûtrinnes == * [https://objectifplumes.be/doc/leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames/ Aberweter l' pitit live] * [https://soundcloud.com/objectifplumes/lecture-de-leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames-bien-chaudes-de-nicolas-defrecheux Schoûter l' eredjistrumint] == Sourdants == [[Categoreye:Lives e walon]] [[Categoreye:Ramexhnêyes d' arimés]] cxbdr89dpsxcva0xlti0129ey3xhgdj 0 53307 408585 2024-10-15T19:41:08Z Lionel June 8941 Pådje ahivêye avou «On '''live odio''', c' est on [[Live (po lére)|live]] k' on pout schoûter. Dinltins, les lives odio estént metous so des cassetes u des [[Sitroete plake|sitroetes plakes]]. Asteure, c' est pus sovint des fitchîs so ene waibe. == Sacwants lives odio e walon == * ''[[Ké bea bouket (antolodjeye)|Qué bia bouquèt !]]'' (deus sitroetes plakes vindowes avou l' live) * ''[[Lèyîz nos-åmes bin tchôdes (powezeyes)|Lèyîz nos-åmes bin tchôdes]]'' (lî pa Bapti...» 408585 wikitext text/x-wiki On '''live odio''', c' est on [[Live (po lére)|live]] k' on pout schoûter. Dinltins, les lives odio estént metous so des cassetes u des [[Sitroete plake|sitroetes plakes]]. Asteure, c' est pus sovint des fitchîs so ene waibe. == Sacwants lives odio e walon == * ''[[Ké bea bouket (antolodjeye)|Qué bia bouquèt !]]'' (deus sitroetes plakes vindowes avou l' live) * ''[[Lèyîz nos-åmes bin tchôdes (powezeyes)|Lèyîz nos-åmes bin tchôdes]]'' (lî pa [[Baptiste Frankinet]] et metou po rin so l' [[internete]])<ref>[https://soundcloud.com/objectifplumes/lecture-de-leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames-bien-chaudes-de-nicolas-defrecheux Schoûter ''Lèyîz nos-åmes bin tchôdes''.]</ref> * [[Li Ptit Prince (roman)|Li Ptit Prince]] (lî a môde di [[prononçaedje eterpayis]] pa [[Lucyin Mahin]] et metou po rin so l' [[internete]])<ref>[https://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?t=2853 Schoûter Li Ptit Prince.]</ref> == Sourdants == [[Categoreye:Lives|*]] [[Categoreye:Tecnolodjeye]] 4ek98hireqpnr6exupzcbwm49zxlqc6 408597 408585 2024-10-15T20:14:17Z Lionel June 8941 408597 wikitext text/x-wiki On '''live odio''', c' est on [[Live (po lére)|live]] k' on pout schoûter. Dinltins, les lives odio estént metous so des cassetes u des [[Sitroete plake|stroetès plakes]]. Asteure, c' est pus sovint des fitchîs so ene waibe. == Sacwants lives odio e walon == * ''[[Ké bea bouket (antolodjeye)|Qué bia bouquèt !]]'' (deus sitroetes plakes vindowes avou l' live) * ''[[Lèyîz nos-åmes bin tchôdes (powezeyes)|Lèyîz nos-åmes bin tchôdes]]'' (lî pa [[Baptiste Frankinet]] et metou po rin so l' [[internete]])<ref>[https://soundcloud.com/objectifplumes/lecture-de-leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames-bien-chaudes-de-nicolas-defrecheux Schoûter ''Lèyîz nos-åmes bin tchôdes''.]</ref> * [[Li Ptit Prince (roman)|Li Ptit Prince]] (lî a môde di [[prononçaedje eterpayis]] pa [[Lucyin Mahin]] et metou po rin so l' [[internete]])<ref>[https://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?t=2853 Schoûter Li Ptit Prince.]</ref> == Sourdants == [[Categoreye:Lives|*]] [[Categoreye:Tecnolodjeye]] 2jgtciks0b84pi7uidncf83lvtw9kay 408598 408597 2024-10-15T20:14:56Z Lionel June 8941 /* Sacwants lives odio e walon */ 408598 wikitext text/x-wiki On '''live odio''', c' est on [[Live (po lére)|live]] k' on pout schoûter. Dinltins, les lives odio estént metous so des cassetes u des [[Sitroete plake|stroetès plakes]]. Asteure, c' est pus sovint des fitchîs so ene waibe. == Sacwants lives odio e walon == * ''[[Ké bea bouket (antolodjeye)|Qué bia bouquèt !]]'' (deus stroetès plakes vindowes avou l' live) * ''[[Lèyîz nos-åmes bin tchôdes (powezeyes)|Lèyîz nos-åmes bin tchôdes]]'' (lî pa [[Baptiste Frankinet]] et metou po rin so l' [[internete]])<ref>[https://soundcloud.com/objectifplumes/lecture-de-leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames-bien-chaudes-de-nicolas-defrecheux Schoûter ''Lèyîz nos-åmes bin tchôdes''.]</ref> * [[Li Ptit Prince (roman)|Li Ptit Prince]] (lî a môde di [[prononçaedje eterpayis]] pa [[Lucyin Mahin]] et metou po rin so l' [[internete]])<ref>[https://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?t=2853 Schoûter Li Ptit Prince.]</ref> == Sourdants == [[Categoreye:Lives|*]] [[Categoreye:Tecnolodjeye]] j6any7oo3j1wzfrxbaewczduqlylvb5 408605 408598 2024-10-15T22:28:17Z Lionel June 8941 /* Sacwants lives odio e walon */ 408605 wikitext text/x-wiki On '''live odio''', c' est on [[Live (po lére)|live]] k' on pout schoûter. Dinltins, les lives odio estént metous so des cassetes u des [[Sitroete plake|stroetès plakes]]. Asteure, c' est pus sovint des fitchîs so ene waibe. == Sacwants lives odio e walon == * ''[[Ké bea bouket (antolodjeye)|Qué bia bouquèt !]]'' (deus stroetès plakes vindowes avou l' live) * ''[[Lèyîz nos-åmes bin tchôdes (powezeyes)|Lèyîz nos-åmes bin tchôdes]]'' (lî pa [[Baptiste Frankinet]] et metou po rin so l' [[internete]])<ref>[https://soundcloud.com/objectifplumes/lecture-de-leyiz-nos-ames-bin-tchodes-laissez-nos-ames-bien-chaudes-de-nicolas-defrecheux Schoûter ''Lèyîz nos-åmes bin tchôdes''.]</ref> * [[Li Ptit Prince (roman)|Li Ptit Prince]] (lî a môde di [[prononçaedje eterpayis]] pa [[Lucyin Mahin]] et metou po rin so l' [[internete]])<ref>[https://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?t=2853 Schoûter Li Ptit Prince.]</ref> * ''[[So les spales do novea djoû (powezeyes)|Su lès spales do novia djoû]]'' (lî pa Jean Delfosse et metou po rin so l' [[internete]])<ref>[https://soundcloud.com/midispoesie/emilegilliard Schoûter ''Su lès spales do novia djoû''.]</ref> == Sourdants == [[Categoreye:Lives|*]] [[Categoreye:Tecnolodjeye]] m3usz3u5hz4y358kolxfkmixt4f4r68