Япон чӗлхи
Википедири материал
Япон чӗлхи ( яп.日本語) - япон халӑхӗ калаçакан чӗлхе. Японин конституцийӗнче унӑн статусне палӑртман пулин те, вӑл чӑнласах Японин патшалӑх чӗлхи пулать. Унпа калаçакансен йышӗ - 128 миллион çын яхӑн (тӗнчери чӗлхесем хушшинче саккӑрмӗш вырӑн йышӑнать).
Тупмалли |
[тӳрлет] Тӗнчепе сарӑлни
Япон чӗлхипе калаçакансен ытларахӑше Япони утравӗсенче пурӑнать. Унсӑр пуçне япон чӗлхипе Корейӑра, Тайваньре, Китайра (Япони оккупациленӗ пулнӑскерсенче) кӑшт усӑ кураççӗ. . Японирен Çурçӗр тата Кӑнтӑр Америкӑна (Калифорнине, Бразилине), Гавайя утравӗсене эмиграциленӗ японецсем те унпа калаçаççӗ.
[тӳрлет] Классификаци
[тӳрлет] Диалектсем
Японин географиллӗ уйрӑмлӑхӗсене (пӗр-пӗринпе çыхӑнса тӑман утравсем, çӳллӗ ту хырçисем) пула япон чӗлхинче вунӑ диалект яхӑн пур. Чи сарӑлнисем хушшинче çаксене палӑртма пулать: Кансай-бэн (関西弁), Тохоку-бэн (東北弁) и Канто-бэн (関東弁), Токио тата ун тавралӑхӗн диалекчӗ. Тӗрлӗ диалектпа калаçакан японецсем час-часах пӗр-пӗрне ӑнланмаççӗ (çапах та кашни японец стандартлӑ япон чӗлхине пӗлет). Токио диалекчӗн никӗсӗнче «пӗрлехи чӗлхе» (共通語 кё:цу:го) йӗркеленӗ пулнӑ. Стандартланӑ диалекта 1886-мӗш çултан пуçласа шкулсенче вӗрентме пуçланӑ.
[тӳрлет] Япон çырулӑхӗ
Горизонталлӗ япон çырулӑхӗн тӗслӗхӗ: Вертикаллӗ япон çырулӑхӗн тӗслӗхӗ: