Ceffyl Gwyn Uffington
Oddi ar Wicipedia
Mae Ceffyl Gwyn Uffington yn ffigwr 374 troedfedd (110 m) o hyd o geffyl gwyn wedi'i dorri o'r fawn ar lethr bryn Castell Uffington, bryngaer o Oes yr Haearn ger Y Ridgeway, yn Swydd Rydychen (Berkshire cynt), de Lloegr. Fe'i leolir tua 5 milltir i'r de o dref Faringdon a thua'r un pellder i'r gorllewin o Wantage. Enwir y bryn y ceir y Ceffyl arno yn Fryn y Ceffyl Gwyn (White Horse Hill) a'r bryniau o gwmpas yn Fryniau'r Ceffyl Gwyn (White Horse Hills).
Mae rhai ysgolheigion yn gweld cysylltiad rhwng y Ceffyl Gwyn a'r dduwies Geltaidd Epona (Rhiannon ym Mhedair Cainc y Mabinogi). Efallai fod adlais o addoliad y dduwies yn nhraddodiad Y Fari Lwyd hefyd.