Gweddi'r Arglwydd

Oddi ar Wicipedia

Gweddi Gristnogol o'r Testament Newydd yn y Beibl ydy Gweddi'r Arglwydd, neu'r Pader, neu Ein Tad (ar ôl y geiriau agoriadol). Mae'n debyg y cyfieithwyd y fersiwn sy'n gyfarwydd heddiw i'r Gymraeg naill ai o'r Saesneg neu o'r Lladin tua'r 16eg ganrif.

Gweddi Ladin oedd hi ar y dechrau, a adwaenid fel Y Pader (Lladin: Paternoster 'Ein Tad'). Daw o'r fersiwn o Efengyl Mathew yn y Beibl Fwlgat canoloesol.

Taflen Cynnwys

[golygu] Gweddi'r Arglwydd yn y Gymraeg

Ceir y cyfieithiad Cymraeg cynharaf sydd ar glawr yn y testun Cymraeg Canol Pwyll y Pader (13eg ganrif efallai), a gedwir yn Llyfr yr Ancr (14eg ganrif). Er bod cyfieithiad Cymraeg yn bod mor gynnar â hynny, yn Lladin byddai pobl yn adrodd Gweddi'r Arglwydd yn yr Oesoedd Canol.

[golygu] Y fersiwn Cymraeg Canol

Ein Tad ni, yr hwn ysydd yn y nefoedd,
Cadarnhaer dy Enw di, Arglwydd.
Doed dy deyrnas di arnam ni.
Bid arnam dy [e]wyllys di megys y mae yn y nef
[ac felly] yn y ddaear.
Dyro di ein bara beunyddiawl.
Maddeu di, Arglwydd, ein pechodeu i ni a wnaetham i'th erbyn,
megys y maddeuwn ninneu i ereill, o'th drugaredd ditheu,
yr hwnn a wnaethant i'n herbyn ninneu.
Na ddwg ti ni ym mhrofedigaeth.
Rhyddhâ di ni, Arglwydd, y gan y drwg.[1]

[golygu] Y weddi Gymraeg ddiweddar

Ein Tad, yr hwn wyt yn y nefoedd,
sancteiddier dy Enw.
Deled dy deyrnas.
Gweneler dy ewyllys megis yn y nef,
felly ar y ddaear hefyd.
Dyro i ni heddyw ein bara begunyddiol.
A maddeu i ni ein dyledion,
fel y maddeuwn ninnau i'n dyledwyr.
Ac nac arwain ni i brofedigaeth; eithr gwared ni rhag y drwg.
Amen.

[golygu] Cyfeiriadau

  1. Nesta Lloyd a Morfydd E. Owen (gol.), 'Pwyll y Pader', yn Drych yr Oesoedd Canol (Caerdydd, 1986). Diweddarwyd yr orgraff wreiddiol yn sylweddol.