Rhyddhad Hoyw
Oddi ar Wicipedia
Term sy'n disgrifio'r mudiad LHDT radicalaidd o hwyr y 1960au i ganol y 1970au yng Ngogledd America, Gorllewin Ewrop, ac Awstralia a Seland Newydd yw Rhyddhad Hoyw neu Gay Lib (talfyriad o'r Saesneg Gay Liberation). Mae'r term rhywfaint yn gyfystyr â'r mudiad hawliau LHDT cyfoes a mudiadau cymdeithasol LHDT eangach, ond mae ei ddefnydd academaidd yn cyfeirio'n uniongyrchol at gyfnod hanesyddol penodol o nodau a strategaethau tebyg.
Yn benodol, defnyddiwyd y gair "hoyw" yn lle "cyfunrywiol". Anogwyd lesbiaid a hoywon i "ddod allan", i gyhoeddi eu rhywioldeb i deulu, cyfeillion a chydweithwyr fel ffurf o ryddhad, ac i ddefnyddio balchder hoyw yn groes i gywilydd. Mae dod allan a gorymdeithiau balchder wedi parháu i fod yn rhan bwysig o fudiadau LHDT modern, ac mae presenoldeb gweledol cymunedau lesbiaidd a hoyw wedi parháu i dyfu.
Adnabyddir Rhyddhad Hoyw am ei gysylltiadau â gwrthddiwylliant y cyfnod, ac am fwriad y rhyddhawyr i drawsffurfio sefydliadau a chysyniadau sylfaenol cymdeithas megis rhywedd a'r teulu. Er mwyn ennill y fath ryddhad, defnyddiwyd dulliau o godi ymwybyddiaeth a gweithrediad uniongyrchol. Erbyn diwedd y 1970au, eclipsiwyd Rhyddhad Hoyw gan ddychweliad i fudiad mwy ffurfiol sydd o blaid hawliau sifil LHDT.
|
||
---|---|---|
Cyfunrywioldeb | Agweddau crefyddol • Agweddau cymdeithasol • Bioleg • Homoffobia • Hoyw • Lesbiaeth • Meddygaeth • Queer • Seicoleg | ![]() |
Deurywioldeb | Chic deurywiol • Deu-chwilfrydig • Hollrywioldeb • Rhywioldeb carchar | |
Trawsrywedd | Agweddau cyfreithiol • Croeswisgo • Cyfunrywioldeb a thrawsrywedd • Dau-Enaid • Rhyngrywedd • Rhywioldeb trawsrywiol • Therapi ailgyfeirio rhyw • Trawsrywioldeb • Trawswisgo • Trydedd rywedd | |
Hanes | Llinell amser • Yr Almaen Natsïaidd a'r Holocost • Rhyddhad Hoyw • Terfysgoedd Stonewall | |
Diwylliant | Balchder hoyw • Bar hoyw • Cenedlaetholdeb queer • Cymuned ddeurywiol • Cymuned hoyw • Demograffeg • Eicon hoyw • Gay Games • Mudiadau cymdeithasol • Pentref hoyw • Slang hoyw • Symbolau LHDT • Twristiaeth hoyw • Y Bunt Binc | |
Hawliau a chymhwysiad | Deddfwriaeth yn ôl gwlad • Datganiad Montreal • Deddf sodomiaeth • Dod allan • Gwasanaeth milwrol • Heteronormadedd • Heterorywiaeth • Mabwysiad • Partneriaeth sifil (DU) • Priodas gyfunryw • Rhieni • Trais yn erbyn pobl LHDT • Uniad sifil | |
Categorïau | Cyfeiriadedd rhywiol a chymdeithas • Cyfeiriadedd rhywiol a gwyddoniaeth • Cyfeiriadedd rhywiol a hunaniaeth • Cyfunrywioldeb • Deurywioldeb • Diwylliant LHDT • Hanes LHDT • Hawliau LHDT • Pobl LHDT • Trawsrywedd |