Llandegla-yn-Iâl
Oddi ar Wicipedia
Pentref yn ne-ddwyrain Sir Ddinbych yw Llandegla-yn-Iâl neu Llandegla. Fe'i lleolir ar groesffordd ar lôn yr A525, tua hanner ffordd rhwng Dinbych a Wrecsam. Enwir y pentref a'r plwyf ar ôl Sant Tegla.
[golygu] Hanes
Roedd Llandegla cynt yn sefyll yng nghantref Iâl, yn nheyrnas Powys, a dyna sut y cafodd ei enw.
Tua'r flwyddyn 1149 codwyd castell mwnt a beili Tomen y Rhodwydd gan Owain Gwynedd, tua milltir a hanner i'r de-orllewin o safle'r pentref heddiw.
[golygu] Enwogion
Ganed y llenor Edward Tegla Davies yn y pentref yn 1880, yn fab i chwarelwr. Mae'r pentref a'r cylch yn gefndir ac ysbrydoliaeth i nifer o'i gyfrolau, gan gynnwys ei ysgrifau cofiannol yn y llyfrau Y Foel Faen a Rhyfedd o Fyd a'r hunangofiant Gyda'r Blynyddoedd.
Trefi a phentrefi Sir Ddinbych |
Aberchwiler | Betws Gwerful Goch | Bodelwyddan | Bodfari | Bontuchel | Bryn Saith Marchog | Bryneglwys | Cefn Meiriadog | Corwen | Cyffylliog | Cynwyd | Derwen | Dinbych | Diserth | Y Ddwyryd | Efenechtyd | Eryrys | Gallt Melyd | Glyndyfrdwy | Gwyddelwern | Henllan | Llanarmon-yn-Iâl | Llanbedr Dyffryn Clwyd | Llandegla-yn-Iâl | Llandrillo | Llandyrnog | Llanelidan | Llanelwy | Llanfair Dyffryn Clwyd | Llanferres | Llangollen | Llangwyfan | Llangynhafal | Llanrhaeadr-yng-Nghinmeirch | Llanynys | Melin y Wig | Nantglyn | Pandy'r Capel | Prestatyn | Prion | Rhewl | Rhuallt | Rhuddlan | Rhuthun | Y Rhyl | Sodom | Tafarn-y-Gelyn | Trefnant | Tremeirchion |