Llanybydder
Oddi ar Wicipedia
Tref farchnad hanesyddol ar ochr Sir Gaerfyrddin o lannau Afon Teifi, 9 cilomedr (5.5 milltir o Lanbedr Pont Steffan yw Llanybydder.
Mae'n enwog am ei ffeiriau ceffylau a gynhelir ar y Dydd Iau o bob mis. Mae'r Ffair wedi lleihau cryn dipyn ers yr Ail Ryfel Byd, ond mae'n dal i ddenu gwerthwyr a phrynwyr o bob cwr o Brydain ac Iwerddon.
Prif gyflogwr y cylch yw Dunbia (Dungannon Meats), sef lladd-dy a phrosesfa gig, ac mae'n cyflogi hyd at 400 o bobl - y mwyafrif mawr ohonynt yn weithwyr o Wlad Pwyl a gwleydd eraill yn Nwyrain Ewrop. Mae hyn wedi cael cryn ddylanwad ar natur y gymuned leol. Cyn y mewnlifiad hyn, roedd tua 70% o'r boblogaeth yn siaradwyr Cymraeg.
Mae Cymuned Llanybydder yn cynnwys pentref gwledig Rhydcymerau a leolir 8.5 cilomedr i'r de-ddwyrain, dros Fynydd Llanybydder.
Brodor o'r dref oedd y baledwr dall Dafydd Jones (Dewi Dywyll) (Deio'r Cantwr neu Dewi Medi) (1803 - 1868).