Humphrey Lhuyd
Oddi ar Wicipedia
Meddyg, hynafiaethydd ac awdur Cymreig oedd Humphrey Lhuyd, weithiau Humphrey Llwyd (1527 - 31 Awst 1568). Ganed ef yn Ninbych, ac addysgwyd ef yn Rhydychen. Bu'n feddyg preifat i Arglwydd Arundel am gyfnod, cyn dychwelyd i Ddinbych yn 1563. Pridodd Barbara, aeres yr Arglwydd Lumley, a bu iddynt bedwar o blant. Bu farw yn Ninbych, a chladdwyd ef yn yr Eglwys Wen yno.
Yn ogystal a'r cyhoeddiadau a nodir isod, cyhoeddodd Lhuyd The Description of Cambria, fersiwn wedi ei helaethu o lyfryn gan Syr John Price, Aberhonddu. Defnyddiodd David Powel y gwaith yma fel sylfaen i'w lyfr The Historie of Cambria (1584).
Roedd yn adnabod Abraham Ortelius, ac ymddangosodd dau fap o waith Lhuyd fel atodiad i Theatrum Orbis Terrarum Ortelius yn 1573, un o Gymru ac un o Gymru a Lloegr. Rhain oedd y mapiau cyntaf o'r gwledydd yma i'w hargraffu ar wahan.
[golygu] Cyhoeddiadau
- An Almanack and Kalender containing the Day, Hour, and Minute of the Change of the Moon for ever
- De Mona Druidium Insulâ
- Commentarioli Descriptionis Britannicae Fragmentum (Cwlen, 1572) - cyfieithwyd i'r Saesneg gan Thomas Twyne fel The Breviary of Britayne (1573)
- The Treasury of Health (1585}