CND
Oddi ar Wicipedia
Mudiad a sefydlwyd er mwyn ceisio dwyn perswâd ar lywodraeth y DU i gael gwared ar arfau niwclear yw'r Ymgyrch dros Ddiarfogi Niwclear neu CND (Saesneg: Campaign for Nuclear Dismarment), a sefydlwyd yn 1958.
Ar ddiwedd y 1950au a dechrau'r 1960au, dan arweinyddiaeth y Canon John Collins a'r athronydd Bertrand Russell, trefnai nifer o wrthdystiadau mawr yn erbyn polisi arfau niwclear Prydain ac yn arbennig yn erbyn canolfan ymchwil arfau niwclear Aldermaston.
Cafodd gyfnod tawelach wedyn tan ddechrau'r 1980au a llywodraeth Geidwadol asgell-dde Margaret Thatcher. Cydsyniodd Thatcher i gais Ronald Reagan, Arlywydd yr Unol Daleithiau, i osod taflegrau Cruise niwclear ar dir Prydain. Arweiniodd hyn at greu mudiad heddwch, yn glymblaid answyddogol o grwpiau, gyda CND yn chwarae'r rhan flaenllaw. Ei arweinyddion amlycaf yr amser hwnnw oedd Bruce Kent a Joan Ruddock. Yng Nghymru roedd CND Cymru yn gweithredu fel cangen led-annibynnol o'r mudiad Prydeinig. Cafwyd protestiadau mawr ar y strydoedd ledled gwledydd Prydain ac mewn gwersyllfeydd milwrol fel Greenham Common a Molesworth.
Mae'r mudiad wedi bod yn llai amlwg ers y 1980au ond yn dal i drefnu protestiadau mewn llefydd fel Faslane yn yr Alban lled cedwir llongau danfor Trident, ac hefyd yn y gwrthdystiadau yn erbyn y rhyfel yn Irac.
[golygu] Cadeiryddion ers 1958
- Canon John Collins 1958–1964
- Olive Gibbs 1964–1967
- Sheila Oakes 1967–1968
- Malcolm Caldwell 1968–1970
- April Carter 1970–1971
- John Cox 1971–1977
- Bruce Kent 1977–1979
- Hugh Jenkins 1979–1981
- Joan Ruddock 1981–1985
- Paul Johns 1985 – 1987
- Bruce Kent 1987 –1990
- Marjorie Thompson 1990–1993
- Janet Bloomfield 1993–1996
- David Knight 1996–2001
- Carol Naughton 2001–2003
- Kate Hudson 2003–
[golygu] Aelodaeth
O Social Movements in Britain, Paul Byrne, Routledge, ISBN 0-415-07123-2 (1997), t.91.
Blwyddyn | Aelodau | Blwyddyn | Aelodau |
---|---|---|---|
1970 | 2120 | 1986 | 84000 |
1971 | 2047 | 1987 | 75000 |
1972 | 2389 | 1988 | 72000 |
1973 | 2367 | 1989 | 62000 |
1974 | 2350 | 1990 | 62000 |
1975 | 2536 | 1991 | 60000 |
1976 | 3220 | 1992 | 57000 |
1977 | 4287 | 1993 | 52000 |
1978 | 3220 | 1994 | 47000 |
1979 | 4287 | 1995 | 47700 |
1980 | 9000 | ||
1981 | 20000 | ||
1982 | 50000 | ||
1983 | 75000 | ||
1984 | 100000 | ||
1985 | 92000 |
[golygu] Gweler hefyd
- Heddychaeth
- CND Cymru