Llanrhychwyn
Oddi ar Wicipedia
Mae Llanrhychwyn yn bentre bach a phlwyf ger Trefriw yn Sir Conwy. Mae hen eglwys yno. Mae'r plwyf yn eang ac yn cynnwys Betws-y-Coed. Yn ymyl y pentref ceir Coedwig Gwydyr. I'r de-orllewin gorwedd Llyn Geirionnydd.
[golygu] Yr eglwys
Yn ôl traddodiad roedd y Dywysoges Siwan, gwraig Llywelyn Fawr, yn blino ar deithio yr holl ffordd o'r llys yn Nhrefriw i eglwys Llanrhychwyn ac felly cododd Llywelyn eglwys newydd iddi yn Nhrefriw yn y flwyddyn 1220.
Mae'r eglwys yn hen. Dywedir iddi gael ei sefydlu gan Sant Rhychwyn. Roedd y sant yn un o feibion Helig ap Glannog yn ôl traddodiad, ond ni wyddys dim arall amdano. Ceir llun dychmygol o Rychwyn gyda Dewi Sant yn eglwys Llanrwst. Ei wylmabsant yw 12 Gorffennaf.
[golygu] Enwogion
Ganed y bardd Robert Williams (Trebor Mai) (1830-1877) mewn bwthyn ger eglwys y plwyf a threuliodd ei blentyndod yn y pentref. Yn ddyn ifanc, symudodd i fyw a gweithio yn Llanrwst a daeth yn un o feirdd mwyaf adnabyddus ei ddydd, yn arbennig oherwydd ei ddawn i gyfansoddi englynion.
Trefi a phentrefi Conwy |
Abergele | Bae Cinmel | Bae Colwyn | Bae Penrhyn | Betws-y-Coed | Betws yn Rhos | Bylchau | Capel Curig | Capel Garmon | Cefn-brith | Cerrigydrudion | Conwy | Craig-y-don | Cwm Penmachno | Cyffordd Llandudno | Deganwy | Dolgarrog | Dolwyddelan | Dwygyfylchi | Eglwysbach | Gellioedd | Glasfryn | Gwytherin | Gyffin | Henryd | Llanbedr-y-cennin | Llandrillo-yn-Rhos | Llandudno | Llanddoged | Llanddulas | Llanefydd | Llanfairfechan | Llanfair Talhaearn | Llanfihangel Glyn Myfyr | Llangernyw | Llangwm | Llanrwst | Llanrhos | Llanrhychwyn | Llan Sain Siôr | Llansanffraid Glan Conwy | Llansannan | Llysfaen | Maenan | Y Maerdy | Melin-y-coed | Mochdre | Pandy Tudur | Penmachno | Penmaenmawr | Pensarn | Pentrefoelas | Pentre-llyn-cymmer | Pentre Tafarn-y-fedw | Rowen | Rhydlydan | Rhyd y Foel | Trefriw | Tyn-y-groes | Tywyn | Ysbyty Ifan |