Tecwyn

Oddi ar Wicipedia

Sant o Gymro oedd Tecwyn (fl. 6ed ganrif). Ef yw sefydlwr traoddiadol a nawddsant eglwys Llandecwyn, ym mhlwyf Llanfihangel y Traethau, yn Ardudwy, Gwynedd.

Dywed traddodiad ei fod yn fab i Ithel Hael (Ithael Hael). Ceir dwy achrestr o blant Ithel. Yn y gyntaf cyfeirir at y seintiau Tanwg, Gredifael, a Fflewyn fel plant iddo. Cysylltir yr rhain â Gwynedd. Mae'r achrestr arall yn ei wneud yn frawd i'r seintiau Fflewyn, Tegai, Trillo, Twrog, Llechid, a Baglan.

Dywedir fod Fflewyn wedi dod drosodd o Lydaw gyda sant Cadfan ac Emyr Llydaw i sefydlu Llandecwyn.

Darganfuwyd hen groes Geltaidd pan dynwyd yr hen eglwys i lawr yn 1879 i adeiladau un newydd yn ei lle. Cyfeirir yr arysgrif Ladin at 'yr offeiriad Tecwyn'. Roedd yna Ffynnon Decwyn gerllaw hefyd a safai Maen Tecwyn mewn cae cyfagos.

Dethlir gwylmabsant Tecwyn ar 14 Medi.

[golygu] Ffynonnellau

  • T. D. Breverton, The Book of Welsh Saints (Cyhoeddiadau Glyndŵr, 2001).