Samhain

Oddi ar Wicipedia

Manylion canol Samonios ar Galendr Coligny.
Manylion canol Samonios ar Galendr Coligny.

Samhain oedd yr enw a roddir mewn Gwyddeleg (Hen Wyddeleg: samain, Gaeleg yr Alban: Samhainn neu Samhuinn) ar y bwysicaf o bedair prif gŵyl y Celtiaid, ar 1 Tachwedd. Fel rheol ystyrir yr ŵyl fel dechrau blwyddyn y Celtiaid.

Yng Ngâl mae cyfeiriad at Samonios ar Galendr Coligny. Parhaodd yr ŵyl yn un bwysig yn Iwerddon yn y canol oesoedd, gyda cyfarfod ar Fryn Tara oedd yn parhau am dridiau.

Ar ŵyl Samhain roedd y ffiniau rhwng y byd hwn a'r byd arall yn diflannu, syniad sy'n parhau i raddau yn rhai o arferion dathlu Gŵyl Calan Gaeaf, a hefyd yr ŵyl grefyddol Gŵyl yr Holl Eneidiau. Yn yr Wyddeleg a Gaeleg yr Alban, gelwir Gŵyl Calan Gaeaf yn Oíche/Oidhche Shamhna a Samhain yw mis Tachwedd yn yr Wyddeleg ac an t-Samhain yng Ngaeleg yr Alban.

[golygu] Gweler hefyd

   Eginyn erthygl sydd uchod. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.