Lawrence o Arabia

Oddi ar Wicipedia

T.E. Lawrence mewn gwisg Arabaidd draddodiadol: Lawrence o Arabia
T.E. Lawrence mewn gwisg Arabaidd draddodiadol: Lawrence o Arabia

Roedd Thomas Edward Lawrence (16 Awst 1888 - 19 Mai 1935) yn archaeolegydd, yn filwr ac yn awdur. Mae'n adnabyddus fel Lawrence o Arabia oherwydd ei ran yng ngwrthrhyfel yr Arabiaid yn erbyn Ymerodraeth yr Otomaniaid yn y Rhyfel Byd Cyntaf.

Taflen Cynnwys

[golygu] Ei fywyd cynnar

Hanai hynafiaid Lawrence o Loegr ac Iwerddon, ond fe'i ganed yn Nhremadoc, yng ngogledd-orllewin Cymru. Astudiodd archaeoleg yn Ngholeg Yr Iesu, Rhydychen. Ar ôl gorffen ei efrydiau isradd aeth i Arabia i weithio fel archeolegydd ac astudio Arabeg.

[golygu] Yn Arabia

O 1914 roedd yn gweithio gyda'r British Military Intelligence yng Nghairo, yr Aifft. Ym 1916 cafodd ei yrru i Arabia i wneud adroddiad am fudiad cenedlaethol yr Arabiaid. Yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf roedd e'n rhan o luoedd afreolaidd yr Arabiaid o dan yr Emir Feisal, yn brwydro yn erbyn y Twrciaid ac yn ceisio argyhoeddi'r Arabiaid i gydweithio â Phrydain. Roedd Lawrence yno pan gipiwyd trefi Aqaba (de Gwlad Iorddonen) ym 1917 a Damascus (prifddinas Syria heddiw) ym 1918.

[golygu] Blynyddoedd olaf

Ar ôl dychwelyd i Brydain gweithiodd gyda'r lluoedd arfog Prydeinig am ychydig, ac yna canolbwyntiodd ar ysgrifennu.

Cafodd Lawrence ei ladd mewn damwain ffordd yn Clouds Hill, Dorset, de Lloegr.

[golygu] Llyfryddiaeth

Poster ar gyfer y ffilm "Lawrence of Arabia" (1962)
Poster ar gyfer y ffilm "Lawrence of Arabia" (1962)

[golygu] Llyfrau gan Lawrence

[golygu] Llyfrau am Lawrence

  • The Forest Giant, gan Adrien Le Corbeau, cyfieithiad o'r nofel ffrangeg, 1924.
  • Lawrence of Arabia and His World, gan Richard Perceval Graves.
  • T.E. Lawrence by His Friends,. Doubleday Doran (1937)

[golygu] Ffilm