Marford
Oddi ar Wicipedia
Cymuned ym mwrdeisdref sirol Wrecsam yw Marford. Nid ymddengys fod enw Cymraeg yn bodoli. Saif ychydig i'r dwyrain o'r briffordd A483, rhwng Gresffordd a Rossett. Llifa Afon Alun gerllaw. Ystyrir ward Marford a Hoseley yn un o'r tair ward gyfoethocaf yng Nghymru. Ceir dwy dafarn yma, ond nid oes siop bellach, ac mae'r ddau gapel wedi cau.
Adeiladwyd llawer o dai y pentref gan ystad Trefalun, ac mae Marford yn enwog am ei bythynnodd yn yr arddull a elwir yn cottage orné. Rhestrwyd amryw ohonynt gan Cadw. Ar un adeg roedd y pentref yn enwog am ei ysbrydion.
Gerllaw'r pentref mae hen chwarel, a agorwyd yn 1927 i gloddio defnydd ar gyfer Twnel Merswy. Caewyd y chwarel yn 1971. Enwyd y safle yn Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig yn 1989, ac yn 1990 prynodd Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru 26 acer o'r safle i'w ddatblygu fel gwarchodfa.
Trefi a phentrefi Wrecsam |
Acrefair | Bangor-is-y-coed | Y Bers | Brymbo | Bwlchgwyn | Cefn Mawr | Coedpoeth | Erbistog | Froncysyllte | Glyn Ceiriog | Gresffordd | Gwaunyterfyn | Gwersyllt | Hanmer | Holt | Johnstown | Llai | Llanarmon Dyffryn Ceiriog | Llannerch Banna | Marchwiail | Marford | Y Mwynglawdd | Yr Orsedd | Owrtyn | Pentre Bychan | Penycae | Ponciau | Pontfadog | Rhiwabon | Rhosddu | Rhosllannerchrugog | Rhostyllen | Tregeiriog | Y Waun | Wrecsam |