Rhys ap Dafydd ab Einion
Oddi ar Wicipedia
Un o Feirdd yr Uchelwyr oedd Rhys ap Dafydd ab Einion (fl. 14eg ganrif).
Ni wyddys dim o gwbl am y bardd. Ceir tri gŵr a rannai'r un enw yng nghofnodion y 14eg ganrif, o Bowys a Sir Gaerfyrddin, ond nid oes modd uniaethu'r bardd â'r un ohonynt.
Un gerdd yn unig gan Rhys sydd wedi goroesi. Cyfres o ddeg englyn dychan i un o'r enw Sawl ydyw. Cedwir y testun cynharaf yn adran farddoniaeth Llyfr Coch Hergest (tua 1400). Dychenir Sawl fel lleidr a dihiryn sy'n haeddu ei grogi: byddai pawb yn falch o glywed ei farwnad. Dyma'r englyn agoriadol (mae Sawl yn y carchar):
- Pwy wyd, mab gwrab girad,—corgïan
- Mywn cwr geol gaead?
- Mab i'r butain wain wibiad,
- Ni ŵyr Sawl, faw diawl, ei dad.
[golygu] Llyfryddiaeth
- Huw Meirion Edwards (gol.), Gwaith Prydydd Breuan a cherddi dychan eraill o Lyfr Coch Hergest (Aberystwyth, 2000). 'Cyfres Beirdd yr Uchelwyr'.