Islam yng Nghymru
Oddi ar Wicipedia
Rhan o gyfres ar |
|
---|---|
Athrawiaeth |
|
Arferion |
|
Cyffes Ffydd · Gweddïo |
|
Hanes & Arweinwyr |
|
Ahl al-Bayt · Sahaba |
|
Testunau & Deddfau |
|
Coran · Sŵra · Sunnah · Hadith |
|
Sunni · Shi'a | |
Diwylliant & Cymdeithas |
|
Astudiaethau Islamig · Celf |
|
Islam a chrefyddau eraill |
|
Cristnogaeth · Iddewiaeth |
|
Islamophobia · Termau Islamig |
|
Pur ddiweddar y mae hanes Islam yng Nghymru yn dechrau fel hanes ffydd ar dir Cymru ei hun, ond mae perthynas y wlad a'r ffydd fyd-eang yn hŷn na hynny ac yn dechrau yn yr Oesoedd Canol. Erbyn heddiw credir fod tua 50,000 o Fwslemiaid yn byw yng Nghymru, gyda'r rhan fwyaf yn y de-ddwyrain. Er nad yw hynny'n nifer fawr allan o'r cyfanswm o tua 1.5 biliwn o Fwslemiaid yn y byd, mae'n ffigwr sy'n uwch nag aelodaeth sawl enwad Cristnogol yn y wlad heddiw.
Taflen Cynnwys |
[golygu] Cysylltiadau
Er nad yw'n gysylltiad uniongyrchol, mae'r ffaith fod darn arian ag arni dyfyniad o'r Coran mewn ysgrifen Arabeg a ddarganfuwyd ymhlith darnau arian o gyfnod Offa, brenin Mercia (8fed ganrif), ar safle ger Clawdd Offa yn dangos fod cysylltiadau masnachol yn bod, trwy cyfryngwyr yn y canol, rhwng Prydain yr Oesoedd Canol â'r gwledydd Mwslemaidd, a hynny prin canrif ar ôl marwolaeth y Proffwyd Mohamed. Ceir digon o engreifftiau o ddarnau arian ac aur o'r byd Islamaidd yng nghelciau y Llychlynwyr hefyd, a fu'n ymwelwyr cyson â Chymru o'r 9fed ganrif ymlaen ac a chwareodd ran bwysig yng ngwleidyddiaeth y wlad yn yr Oesoedd Canol (yn enwedig Llychlynwyr Dulyn, cynghreiriad Gruffudd ap Cynan).
Yn ddiweddarach yn yr Oesoedd Canol daeth y Mwslemiaid i sylw ehangach yng Nghymru, ond mewn golau digon negyddol. Dyma gyfnod y Croesgadau yn y Dwyrain Canol ac aeth sawl Cymro allan i ymladd yn y Tir Sanctaidd. 'Y Saraseniaid' oedd yr enw am Fwslemiaid y Dwyrain Canol (a Mwslemiaid yn gyffredinol), ond roedd y gair bron iawn cyfystyr â 'pagan'. Ceir sawl cyfeiriad atyn nhw yn llenyddiaeth Gymraeg yr Oesoedd Canol.
[golygu] Cymunedau cyntaf
Ond gyda'r cynnydd ym mhoblogaeth De Cymru gyda'r Chwyldro Diwylliannol, daeth mewnfudwyr o sawl gwlad i Gymru. Yn eu plith bu Mwslemiaid. Cofnodir i'r mosg cyntaf ym Mhrydain gael ei adeiladu yng Nghaerdydd ym 1860: rhaid felly fod Mwslemiaid yn byw yn y de-ddwyrain am beth amser cyn hynny. Yn eu plith bu nifer o bobl o Somalia, a ymsefydlasant yng Nghaerdydd a'r cylch yn bennaf, yn enwedig yn ardal Bae Caerdydd. Yn ogystal cyhoeddwyd y papur newydd Arabeg cyntaf ym Mhrydain, Al Salam, yn y ddinas honno.
[golygu] Islam yng Nghymru heddiw
Ceir tua deugain o fosgiau yng Nghymru heddiw. Ceir y rhan fwyaf yn y de-ddwyrain, e.e. Caerdydd (11), Casnewydd (7), ac Abertawe (4). Ceir mosgiau yn y gogledd hefyd, ym Mangor, Cyffordd Llandudno, a Wrecsam. Yn y de-orllewin ceir mosgiau yn Hwlffordd, Llanbedr Pont Steffan, a Llanelli, ond prin yw'r cymunedau Mwslemaidd yn y Canolbarth. Yn y brifddinas ceir tri siop lyfrau Islamig ac un ysgol gynradd i Fwslemiaid. Y grwp ymbarel ar gyfer cymunedau a mudiadau Islamaidd yn y wlad yw Cyngor Mwslemaidd Cymru, sy'n cynrychioli dros 50 o sefydliadau a mudiadau.[1] Ym 2006, agorwyd y Ganolfan ar Gyfer Astudio Islam yn y DU ym Mhrifysgol Caerdydd, y ganolfan academaidd gyntaf o'i fath yng ngwledydd Prydain.[2]
Isel yw cynrychiolaeth Mwslemiaid ar gynghorau Cymru. Ceir tri cynghorydd Mwslim Plaid Cymru ac un Democrat Rhyddfrydol. Yn Etholiad Cynulliad Cenedlaethol Cymru, 2007, etholwyd Mohammad Asghar ar restr ranbarthol Dwyrain De Cymru dros Blaid Cymru.
Ar hyn o bryd mae'r newyddiaduwr Vaughan Roderick yn gwneud gwaith ymchwil ar gyfer prosiect i S4C ar hanes Islam yng Nghymru.[3]
[golygu] Cyfeiriadau
- ↑ Planetmagazine.com: erthygl ar wefan Planet
- ↑ Agor y Ganolfan ar Gyfer Astudio Islam yn y DU
- ↑ Blog Vaughan Roderick am ei gyfres arfaethedig newydd
[golygu] Dolenni allanol
- (Saesneg) Safle islamwales.com
- (Saesneg) Cyngor Mwslemaidd Cymru