Afon Taf (Caerdydd)

Oddi ar Wicipedia

Mae dwy Afon Tâf / Afon Taf yng Nghymru. Mae'r erthygl yma yn delio â'r afon sy'n cyrraedd y môr yng Nghaerdydd. Am y llall, gweler Afon Tâf (Sir Gaerfyrddin).

Mae Afon Taf (Saesneg=River Taff) yn afon yn ne Cymru.

Mae'n tarddu ar Fannau Brycheiniog fel dwy afon, Afon Taf Fawr ac Afon Taf Fechan. Mae Afon Taf Fawr yn cychwyn ar lethrau gorllewinol Corn Du ac yn llifo tua'r de trwy gronfa Cantref a chronfa Llwyn-on. Ar lethrau dwyreiniol Corn Du mae Afon Taf Fechan yn cychwyn, ac mae'n llifo trwy gronfeydd Neuadd, Pentwyn a Pontsticill a phentref Pontsticill.

Mae'r ddwy afon yn cyfarfod o gwmpas rhan ogleddol Merthyr Tydfil ac yn llifo ymlaen tua'r de trwy Pentrebach, Troedyrhiw ac Aberfan. Yn Abercynon mae Afon Cynon yn ymuno â hi, yna mae Nant Glydach yn ymuno ychydig islaw Abercynon. Gerllaw Pontypridd mae Afon Rhondda yn ymuno. Wedi llifo heibio Trefforest a Nantgarw mae'n cyrraedd Caerdydd yn Llandaf ac yn llifo trwy'r ddinas heibio Stadiwm y Mileniwm i gyrraedd y môr ym Mae Caerdydd.

Dywedir weithiau fod y llysenw "Taffy" at Gymry yn dod o enw Saesneg yr afon yma, ond barn arall yw mai llygriad Saesneg o'r enw "Dafydd" sydd wrth wraidd yr enw yma.