Llanrhaeadr-ym-Mochnant

Oddi ar Wicipedia

Mae Llanrhaeadr-ym-Mochnant yn bentref a phlwyf yng ngogledd Powys. Fe'i lleolir ym mhen mwyaf gogleddol y sir tua 9 milltir i'r gorllewin o Groesoswallt a 12 milltir i'r de o Langollen. Rhed y lôn B4580 trwy'r pentref.

Fe'i gelwir yn Llanrhaeadr-ym-Mochnant am ei fod yn rhan o hen gantref Mochnant.

Mae'r pentref yn gorwedd wrth droedfryniau cyntaf Y Berwyn ar lan afon Rhaeadr. Ym mhen uchaf y cwm ceir Pistyll Rhaeadr, un o Saith Rhyfeddod Cymru yn yr hen rigwm. Un filltir i'r gogledd o Lanrhaeadr mae bryn Moel Hen-fache (515m).

Treuliodd yr Esgob William Morgan (1545-1604), cyfieithydd y Beibl i'r Gymraeg, gyfnod yn ficer plwyfi Llanrhaeadr ym Mochnant a Llanarmon Mynydd Mawr cyfagos o 1568 hyd 1587. Yno y cyfarfu â'i wraig, Catherine.

Symudodd y bardd a golygydd Walter Davies (Gwallter Mechain) o Fanafon i fod yn ficer Llanrhaeadr-ym-Mochnant ar y 18 Tachwedd 1837. Bu farw ym mhersondy Llanrhaeadr ar 5 Rhagfyr, 1849, a chafodd ei gladdu ym mynwent y plwyf wrth lan afon Rhaeadr.

Un o enwogion eraill y plwyf oedd y bardd Robert Elis (Cynddelw), a aned yno yn 1812.


Trefi a phentrefi Powys

Abaty Cwm-hir | Abercraf | Aberedw | Aberhonddu | Aberhosan | Abertridwr | Caersws | Capel Isaf | Capel Uchaf | Carno | Castell Madog | Castell Paun | Cleirwy | Cnwclas | Commins Coch | Craig-y-nos | Crossgates | Crucywel | Defynnog | Dolanog | Y Drenewydd | Eisteddfa Gurig | Y Gelli Gandryll | Glantwymyn | Glascwm | Libanus | Llan | Llanafan Fawr | Llanandras | Llanarmon Mynydd Mawr | Llanbadarn Fynydd | Llanbister | Llanbrynmair | Llandrindod | Llanddewi Ystradenni | Llanelwedd | Llanerfyl | Llanfair Caereinion | Llanfair-ym-Muallt | Llanfechain | Llanfihangel Nant Melan | Llanfihangel Rhydieithon | Llanfihangel-yng-Ngwynfa | Llanfrynach | Llanfyllin | Llangadfan | Llangamarch | Llangurig | Llangynllo | Llangynog | Llangynyw | Llanidloes | Llanllugan | Llanrhaeadr-ym-Mochnant | Llansantffraed-yn-Elfael | Llansantffraid-ym-Mechain | Llanwddyn | Llanwrin | Llanwrtyd | Llanwyddelan | Llwydiarth | Machynlleth | Manafon | Meifod | Merthyr Cynog | Penegoes | Pennant Melangell | Pentref Dolau Honddu | Pont Llogel | Pontrobert | Pontsenni | Pwllgloyw | Rhaeadr Gwy | Sant Harmon | Sycharth | Talgarth | Tirabad | Y Trallwng | Trecastell | Trefaldwyn | Trefeglwys | Trefyclawdd | Trewern | Ystradgynlais