Waunfawr (Gwynedd)
Oddi ar Wicipedia
Mae Waunfawr (weithiau Waenfawr) yn bentref sylweddol o faint ar y ffordd A4085 rhwng Caernarfon a Beddgelert yng Ngwynedd ac ar Afon Gwyrfai. Mae yno orsaf ar Reilffordd Ucheldir Cymru ym mhen deheuol y pentref.
Waunfawr yw cartref Antur Waunfawr, elusen sy'n darparu gwaith bar gyfer yr anabl trwy gynnal nifer o brosiectau, yn cynnwys safle Bryn Pistyll yn Waunfawr ei hun, sy'n cynnwys gerddi, caffi a siop grefftau.
Yn 1914 adeiladodd cwmni Marconi orsaf ddarlledu ger y pentref, oedd yn gyrru negeseuon i orsaf dderbyn ger Tywyn. Mae'r adeilad yn awr yn ganolfan fynydda.
[golygu] Enwogion
Ymhlith enwogion o Waunfawr mae'r fforiwr John Evans a fu'n chwilio am olion Madog a'i griw yn yr Unol Daleithiau ac a ddaeth i gysylltiad a llwyth y Mandan.
Ganed y bardd Dafydd Ddu Eryri (1759 - 1822) mewn bwthyn yn ymyl Waunfawr. Brodor o'r Waunfawr hefyd oedd ei ddisgybl barddol pennaf, Griffith Williams (Gutyn Peris) (1769-1838). Bardd arall o'r Waunfawr oedd Owen Williams (Owen Gwyrfai) (1790-1874).