Marmouz

Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor


Image:32px-Labour_zo.png Ar pennad-mañ n'eo ket peurechu c'hoazh ; ma fell deoc'h labourat warnañ deuit da welout ha lakait hoc'h ali e pajenn ar gaozeadenn.


Ur seurt bronneg eus an isurzhad Simii eo ar marmouz (liester : marmouzed pe marmouzien), ar rumm loen nesañ d'an Den pe, hervez lod, rumm an Den e-unan. E-barzh dreistfamilh ar brimated ez int ar marmouzed aparchant d'an [[Hominidae]] asambles gant an Den. Koulskoude ne ya ket gant ar marmouzed perzhioù damheñvel pa vezont rannet e tri rumm :

  • ar marmouzed-meur (da skouer, gorilhed, chimpanzeed, gibbonsioù, orang-outangoù hag e vez renket an Den e-unan e-barzh ar rumm gant an denoniourien)
  • marmouzed ar Bed kozh
  • marmouzed ar Bed nevez

[kemmañ] Gerdarzh ha sterioù astenn

Dont a rafe marmouz eus ar ger galleg marmot a dalveze evit ur "singe à longue queue" (marmouz e lost hir) er geriadur Furetière (XVIIvet kantved). Evel ar ger marmot e vez implijet marmouz dre hevelebiezh evit ar vugale. Pa vez kaoz eus Yann Varmouz e taveer d'ar bugel personiet. Implijet e vez evit kunujenniñ, dreist-holl evit lakaat da intent eo divalav pe ez-fizikel pe dre e stuzegezh an den kunujennet. En un doare dousoc'h e vez graet marmouz eus un den a c'hell drevezañ jestroù un den all hag e vez lavaret e varmouz ar jestr. P'eo ar marmouzed loened a seblant speredek e c'heller taveiñ da spered un den fin ha gwidreus. Marmouzañ an traoù, da lavaret eo fardañ diwar patromoù reoù all evit touellañ an dud, e c'heller ober ivez.

[kemmañ] Perzhioù boutin

Un nebeut perzhioù boutin a zo d'ar marmouzed : un empenn diorroet mat e-keñver ment o c'horf, un dremm divlev, treid ha daouarn hegrog a lak darn anezho gouest da bignat er gwez hag er brouskgwez. Darn anezho o deus lostoù hir ha blev war o c'horfoù a-bezh.

[kemmañ] Renkennadur

Marmoused e-barzh Park Kam Shan e Hong-Kong
Marmoused e-barzh Park Kam Shan e Hong-Kong
  • URZH PRIMATES
    • Isurzhad Strepsirrhini: rakmarmoused nann-tarsioù
    • Isurzhad Haplorrhini: tarsioù, marmouzed ha marmouzed-meur
      • Infraurzhad Tarsiiformes
        • Familh Tarsiidae: tarsioù
      • Isurzhad Simiiformes: heñvelmarmouzed
        • Parvurzh Platyrrhini: marmouzed ar Bed nevez
          • Familh Cebidae: marmosetoù, tamarinoù, kabusined ha marmoused gwiñvered (56 spesad)
          • Familh Aotidae: marmouzed-noz, marmouzed kaouenned, douroucoulioù (8 spesad)
          • Familh Pitheciidae: titioù, sakioù hag uakarioù (41 spesad)
          • Familh Atelidae: marmouzed plaver, marmouzed gevnided ha marmouzed gloanek (24 spesad)
        • Parvurzh Catarrhini
          • Dreistfamilh Cercopithecoidea
            • Familh Cercopithecidae: marmouzed ar Bed kozh (135 spesad)
          • Dreistfamilh Hominoidea: marmouzed-meur