France Prešeren

Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor

France Prešeren, ur poltred gant Božidar Jakac, 1940.
France Prešeren, ur poltred gant Božidar Jakac, 1940.

Ur barzh sloven eo bet France Prešeren (3 Kerzu, 1800 - 8 C'hwevrer, 1849) .


Sellet e vez ouzh France Prešeren evel ouzh Barzh brasañ Slovenia. Priziet-kaer eo en en vro met pelloc'h ivez rak e varzhoniezh a oa diouzh standardoù lennegezh diorroet Europa ar mare. Unan eus gwellañ romantelourien Europa eo bet.

Ganet e oa bet war ar maez e Vrba, e Slovenia. Fellout a rae d'e vamm ez afe da veleg met den a Iliz ne zeuas ket da vezañ. Prederouriezh a studias ha, goude-se, gwir e skol-veur Vienna. Tapet e zoktorelezh war ar gwir gantañ e kavas fred evel skoazeller en un embregerezh war ar gwir e Ljubljana. Morse ne zeuas da vezañ ur gwiraour war e gont avat.

Barzhonegoù a skrive war e amzer vak. War-eeun eo awenet e varzhoneg vrudet Sonetni Venec (garlantezenn sonedennoù) gant e garantez c'hwitet evit Julija Primic (alamanekaet e "Julia Primitz") ha marv e vignon tost, ar barzh Matija Čop (Matthias Tschop). Evel gortozet e santer en ur c'halz eus e labourioù pasionoù goudrenk. Dedennus eo ar furmad bet implijet gantañ evit skrivañ Sonetni Venec : Dont a ra linenn ziwezhañ ur sonedenn da vezañ linenn gentañ an hini a zeu d'he heul. Evel-se ez a pevarzek sonedenn an dastumad da sevel ur c'harlantezennad tortiset a fromoù lourennek; n'hall ket sonedenn ebet bezañ drezi hec'h-unan. Mont a ra gwerzioù kentañ ar pevarzek sonedenn hag o lizherennoù kentañ da stummañ ar gerioù ""Primicovi Julji", "da Julija Primic". Lakaet eo bet seizhvet strofad barzhoneg Zdravljica (Yec'hed) Prešeren da gan-broadel e 1991. E meur a yezh eo bet troet e varzhonegoù. Kalz en deus bet skrivet en alamaneg ivez. Lod eus e varzhonegoù bet embannet evit ar wech kentañ war ar gazetenn a veze kinniget e sloveneg hag en alamaneg, ar pezh a ziskuilh e ijin barzhek muioc'h c'hoazh.

Marvet eo d'an 8 a viz C'hwevrer, 1849 e Kranj e Slovenia. Graet e vez bremañ Deiz Prešeren eus an 8 C'hwevrer eno hag un devezh gouel sevenadurel broadel eo. Gwelet e vez ivez Prešeren war ar bilhedoù 1000 tolar ha war Plasenn Prešeren e Ljubljana ez eus un delwenn eus ar barzh a sell da viken war-du un izelvos eus Julija pintet uhel war voger ur savadur er penn all eus ar blasenn.

A-wechoù e vez implijet e anv dindan ar stumm alamanek "Franz Prescheren", dreist-holl en dielloù kozh a sav d'ar mare ma oa Slovenia dindan beli Aostria.

[kemmañ] Gwelet ivez

  • Roll Barzhed Slovenia, Roll Slovened.

[kemmañ] Liammoù diavaez