Aneirin

Diwar Wikipedia, an holloueziadur digor

Aneirin, skrivet Aneurin a-wechoù e kembraeg, pe Neirin mab Dwywei (war-dro 525 - 600) a oa ur barzh brezhonek, pe predenek, kontet da vezañ barzh e lez ur priñs en unan eus ar rouantelezhioù brezhon (ha brezhonek) a oa e kreisteiz Bro ar Bikted, anvet e yezh Kembre yr Hen Ogledd, da lavarout eo an Hanternoz kozh.

Taolenn

[kemmañ] Kembread, Skosad, Breizhad

N'eo ket e Kembre e oa o chom eta, da vihanañ pa oa o skrivañ an oberenn a anavezomp, nag “e kembraeg” e skrive, daoust d'ar pezh a lavar tud zo (rak ar yezh-se ne oa anezhi nemet ur rannyezh vrezhonek d'ar c'houlz-se) met e yezh priñs bro ar Gododdin, a roe bod dezhañ, e brezhoneg kozh an enez, ur yezh tost-kenañ d'ar c'hembraeg, ha ken tost all da vrezhoneg an dud a oa krog da dreuziñ Mor Breizh trema Breizh Vihan. Lakaet eo bet an oberour da skosad ivez war zigarez ma'z eo e Bro-Skos emañ bremañ ar vro ma oa o chom gwechall.

[kemmañ] E varzhoneg veur

Anavezet eo e labour dre un dornskrid eus an XIII-vet kantved anavezet evel Llyfr Aneurin (Levr Aneirin), a oa bet damnevesaet ar yezh anezhañ e krenngembraeg, nemet e chome ennañ roud eus ur yezh kar un tamm mat koshoc'h. An oberenn anevezetañ digantañ eo Y Gododdin, un heuliad kanoù en enor d'ar vrezelourien rouantelezh ar Gododdin a oa kouezhet o stourm a-enep ar Saozon en emgann Catraeth war-dro 603. Marteze eo eus kêr Catterick e Yorkshire (pe kontelezh Evrog) pe eus Dawstane e Liddlesdale ez eus kaoz. N'eo ket aes gouzout da vat petra eo ster resis ar varzhoneg pa vez roet meur a zisplegadenn hervez an arbennigourien.

En ur varzhoneg e kaver ar meneg kentañ , a greder, eus Arzhur, evel pimpatrom an nerzh-kalon, hag ur brezelour kouezhet en emgann zo keñveriet outañ. A-hervez e vije bet Aneurin o kemer perzh en emgann-se ivez hag e vije bet prizoniad war-lerc'h.

[kemmañ] Skridoù

Meur a droidigezh zo eus Y Gododdin e saozneg

    • gant William Forbes Skene en e Four Ancient Books of Wales (1866),
    • gant Thomas Stephens (1821-1875), embannet gant ar c'h-Cymmrodorion Society e 1888.

Hervez Stephens e vije bet Aneurin ur mab d'ar manac'h Gildas (pe Gweltaz), an istorour meur eus ar VI-vet kantved . Kement-se a zo diaes da grediñ, pa ouzer pegen feuls e skrive Gweltaz a-enep ar briñsed a veve en diroll hag er pec'hed.

An embannadur kentañ a dalvoudegezh a zo bet Canu Aneirin Ifor Williams gant notennoù e kembraeg, e 1938. Diwar e labour e voe graet un droidigezh all gant Kenneth H. Jackson e 1969.

  • Canu Aneirin (1997) embannet gant Syr Ifor Williams, Gwasg Prifysgol Cymru
  • Aneirin Y Gododdyn embannet gant A.H. Jarman. Gwasg Gomer.

[kemmañ] Liammoù diavaez

[kemmañ] Levrioù

  • Kenneth H. Jackson (1969). The Gododdin: The Oldest Scottish poem, Edinburgh:University Press.
  • Rachel Bromwich (gol.), Trioedd Ynys Prydein (Ail arg. diwygiedig, Caerdydd, 1978). ISBN 070830690X
  • N.G. Costigan ac eraill (gol.), Gwaith Dafydd Benfras ac Eraill (Caerdydd, 1995). ISBN 0708313043
  • John Morris (gol.), Nennius[:] British History and Welsh Annals (Llundain, 1980). ISBN 0850332974
  • A.H. Jarman (gol.), Aneirin: Y Gododdin (Llandysul).
  • Ifor Williams (gol.), Canu Aneirin (Caerdydd, 1961).

[kemmañ] Un anv

Roet e vez an anv Aneurin e Kembre, hag anavezet eo ar politikour sokialour Aneurin Bevan (1897-1960) a zo bet ministr breizhveuriat evit ar yec'hed. E Breizh eo an anv-se a gaver en anv parrez Plounerin, ha roet e vez an nav Nerin d'ar baotred.

[kemmañ] Sant

Hervez tud zo e vije bet lakaet da sant: [[1]]. Kement-se a c'hallfe displegañ an anv Plounerin, nemet e vije anv ur sant all evel-just.