Ariadaeth

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Ffurf ar Gristnogaeth a ddaeth yn boblogaidd yn Ymerodraeth Rufeinig y Dwyrain o'r drydedd ganrif OC ymlaen oedd Ariadaeth (neu Ariaeth). Fe'i dyfeisiwyd gan Arius (256-336 OC), offeiriad oedd yn gweithio yn Alexandria yn yr Aifft. Doedd Ariadaeth ddim yn derbyn bod y Tad a Christ o'r un sylwedd. Yn ôl Arius, roedd Crist, er ei fod yn dduwiol, yn israddol i'r Tad gan iddo gael ei greu ganddo. Daeth Ariadaeth yn ddadleuol iawn yn yr Eglwys gynnar, ac fe'i condemniwyd fel heresi yng Nghyngor Cyntaf Nicea yn 325. Ni ddaeth hyn â'r ddadl i ben, o achos poblogaeth Ariadaeth yn Ymerodraeth Caergystennin a'r gefnogaeth a gafodd gan ymerodron diweddarach Caergystennin fel Constantius II a Valens. Fe wnaeth Ariadaeth golli tir ar ôl Cyngor Cyntaf Caergystennin o dan Ymerawdr Theodosius yn 381 OC, ond arhosodd yn ddylanwadol ymysg y teyrnasoedd Germanaidd cynnar, yn enwedig gan y Gothiaid.


   Eginyn erthygl sydd uchod. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.