Rhif cysefin

Oddi wrth Wicipedia, y gwyddoniadur rhydd.

Rhif cysefin yw rhif naturiol sydd â dim ond dau rhannydd, sef 1 a'r rhif cysefin ei hunan.

Taflen Cynnwys

[golygu] Nifer y rhifau cysefin

[golygu] Mae yna nifer anfeidrol o rifau cysefin

Y prawf hynaf a wyddys o'r gosodiad fod yna nifer anfeidrol o rifau cysefin, yw'r hyn a roddwyd gan Euclid. Dywedodd yn ei Elfennau (Llyfr IX, Gosodiad 20), "mae yna fwy o rifau cysefin nag unrhyw rhif [meidraidd]", gyda prawf rhywbeth yn debyg i'r canlynol:

Tybiwn fod yna nifer meidraidd, m dyweder, o rifau cysefin. Lluosem i gyd o'r m rhif cysefin gyda'i gilydd, ac adio un, a rhown yr enw x i'r rhif newydd. Nid yw x yn rhanadwy ag unrhyw un o'r m rhif cysefin (byddai rhannu'n gadael un yn weddill). Felly nid yw x yn rhanadwy ag unrhyw rhif cysefin. Felly yntai mae x yn gysefin, neu mae'n rhanadwy â rhyw rif cysefin nad yw'n un o'r m a roddwyd eisioes (gan ei fod yn bosib ffactorio unrhyw rif). Naill ffordd neu'r llall, mae yna o leiaf m + 1 o rifau cysefin. Ond mae'r ddadl hon yn ddilys am unrhyw rif meidraidd m; mae'n gymwys i m + 1, hefyd. Felly mae yna fwy o rifau cysefin nag unrhyw rif meidraidd.

Noder nad yw hyn yn ddangos fod x yn gysefin pob tro (yn wir, mae 2 · 3 · 5 · 7 · 11 · 13 + 1 = 30,031 = 59 · 509 , er enghraifft)

[golygu] Cyfri'r rhifau cysefin sy'n llai na rif arbennig

Gweler ffwythiant cyfri rhifau cysefin.

[golygu] Gweler hefyd

   Eginyn erthygl sydd uchod. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.