Haadling

From Wikipedy

In Haadling (meartal: Haadlingen), wienen oarspronklik de keazen lieders by de Germaanske folken, lykas de Friezen. It wie gjin aadlike titel mar betsjutte wichtich persoan. Mei de tiid waarden sy persoanen of ynfloedrike famyljes dy't in soad lân hienen en bestjoerlike en juridyske foech útoefenen.

[bewurkje seksje] Untstean

By de iere Germanen hie in haadling it allinne foar it sizzen yn syn doarp of gebiet. Hy spriek rjocht by skelen en rôp by swierrichheden de befolking by inoar. By guon stammen hie in haadling ek in sakrale funksje. In skoftlang wie hy de wichtichste persoan, faaks oant syn dea ta of as der in nije haadling keazen waard. Mei de tiid lykwols, waarden haadlingen hieltyd faker keazen út de groep fan eallju, de elite fan de befolking. Sûnt it Grutte Folkeferfarren kaam der ek mear ôfstân tusken de gewoane minsken en de eallju.

Soms waard yn tiden fan oarloch in haadling as oarlochslieder beneamd. By de Germanen hiet sa'n oarlochslieder hartoch.

Yn de Midsieuwen, doe by de measte folken de funksje fan haadling oernommen wurden troch ealju, bleau allinnich by de Friezen de funksje fan haadling ûnbidich. Dizze haadlingen wienen persoanen of ynfloedrike famyljes fan boeren dy't in soad lân hienen. Stadichwei oan namen sy de keazen posysje oer fan de eardere haadlingen. Yn harren doarpen of gebieten beskikten sy oer bestjoerlike en juridyske foech. As teken fan harren macht bouden sy stinzen, fersterke stienen hûzen. Yn Fryslân kaam in ein oan de macht fan de haadlingen in de 15e ieu.

Oare talen