Steamgemaal
From Wikipedy
In steamgemaal is in gemaal dat troch in steammasine oandreaun wurdt.
Steamgemalen wurde yn Nederlân brûkt sûnt de ein fan de 18e ieu; yn 1787 waard yn de Blijdoarpske polder yn Rotterdam de earste steampomp ynsetten.
De bloeitiid fan steamgemalen leit yn de 19e ieu. Se ferfongen de mûnegongen mei wynmoles en makken de oanpak fan gruttere projekten mooglik. De geweldige steamgemalen Leeghwater (1846), Cruquius en Lijnden (beide 1849) mealden tusken 1849 en 1852 de Haarlimmermar leech. It ynpolderen fan de mar makke de bou fan de steamgemalen Spaarndam (1846) en Halfweg (1853) needsaaklik.
Yn de 20e ieu binne in soad steamgemalen omboud ta dieselgemaal of sloopt. Wol waarden ynearsten noch in pear nije stoomgemalen boud. It bekendste hjirfan is it Yr. D.F. Woudagemaal (1920). Dit is it grutste noch wurkjende steamgemaal fan’e wrâld.
[bewurkje seksje] Cruquius enz.
It steamgemaal by Halfweg is it âldste noch wurkjende steamgemaal. It steamgemaal Cruquius, oait it grutste steamgemaal fan’e wrâld, hat gjin steamtsjettels mear en is ynrjochte as museum. Oare bekende steamgemalen binne:
- Yr. D.F. Woudagemaal by De Lemmer (1920); it Woudagemaal is it grutste noch wurkjende steamgemaal fan’e wrâld.
- Mastenbroek by Genemuiden (1856)
- Hertog Reijnout (1883) by Nijkerk
- De Tuut (1918) bij Appeltern
- Winschoten (1895) by Winschoten