Anglofryske runen

From Wikipedy

De Anglofryske runen binne in samling runen dy't harren namme tankje oan de spesifyke ûntsteanseftergrûn en dy't fûn binne yn it iere wengebiet fan de Friezen.

[bewurkje seksje] Grutte Folkeferfarren

Tidens de 5e en 6e ieu loeken Angelske en Saksyske stammen it tsjinwurdige Westen en Noarden fan Nederlân yn as ûnderdiel fan harren oertocht nei Brittanje. In part fan de Fryske befolking gong mei, mar der bleau ek Angelen en Saksen efter in it wengebiet fan de Friezen. Nettjinsteande harren gelykense Germaanske ôfkomst wienen der wol kulturele ferskillen tusken de ferskate Germaanske stammen lykas de foarm en ynhald fan harren fuþark (of futhark): it aldgermaanske "alfabet". Wierskynlik al yn de 5e ieu ûntstie troch beynfloefzje fan wjerskanten it Anglofryske fuþork. Dy waard útwreide mei in oantal runentekens, wylst oare feroare fan foarm om't in wjerspegeling fan feroarings yn de taal wer te jaan.

De aldfryske runen komme allinich foar op losse foarwerpen lykas kammen en munten. Faaks is de besjutting net helder en is ek net altiten ûnomstreden of it fietlik om Frieske runenynskripties gjit. Fan Westeremden is it ynskrift Adugîslû m(i)þ Gîsuh(i)ldu likernôch 800: "Audgislu mei Gishildu". Ut de provinsje Grinslân stamje twa kammen met âlfrieske runenynskripties. Ien fan dizze befetsje inkel it wurd kobu, “kam”.

De taal fan de aldfryske runen is folle âlderwetser dan yn de aldfrysk oerlevere boarne. Dizze waard dateerd fan 500 oant 800.

Fan de âldingske runen binne der folle mear fûn en ek yn lengte fan teksten. (Sjoch: aldingels).

[bewurkje seksje] Boarne

Oare talen