Iršćina

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije

Gaeilge
Iršćina

kraje Irska
rěčnicy 350 000 ?
klasifikacija indoeuropske rěče
družina pisma łaćonski alfabet
oficielny status
hamtska rěč Irska, Europska Unija
rěčne kody
iso_639-1: ga
iso_639-2: (B) gle (T)
iso_639-3: gle
Wikipedija
Wikipedijowe logo ga.wikipedia.org


Iršćina (tež irska gaelšćina) je goidelska (gaelska) rěč ze skupiny keltiskich rěčow ze swójby indoeuropskich rěčow, blisko přiwuzna šotiskej gaelšćinje. Irsce rěči wokoło 350.000 ludźi.

Irsce so rěči w Irskej a Sewjernej Irskej jako mjenšinowej rěči (pódla jendźelšćiny), ma ale status narodneje a hamtskeje rěče Irskej. Irsce rěči wobydlerstwo předewšěm w kónčinach Gaeltacht, kotrež zapadnje wot Galway z blizkimi Aranskimi kupami leži, kónčina we wokolinje města Bangor a bliskeje połkupy.

Na zapadźe kupy je Iršćina maćeršćina wokoło 40.000 ludźi. W Sewjernej Irskej njeje jako hamtska rěč, ale liči oficialnje k mjenšinowym rěčam. Dźensa prócuje so irske knježerstwo wo zasowožiwjenje iršćiny na zakładźe wšelakich programow, na př. zawjedźenje iršćiny na zarjadach, w šulach, w telewiziji a rozhłosu. Turista móže před problemom stać, hdyž so dóstanje do kónčin Gaeltacht. Namaka jenož tafle w iršćinje, na mapa su zapřijeća jenož jendźelsce zapisane. Po cyłym kraju su wšitke tafle dwurěčne jendźelsko-irske. Jenož mały dźěl młodeje generacije móže rěč prjedownikow rěčeć, wjetši dźěl ludnosće ju hišće rozumi. Něhdźe 30.000 šulerjow nimo Gaeltachta wopytaja zakładne a srjedźne šule z wučbu w irskej rěči, jich ličba při tym rosće. Za tute šule so stara njeknježerstwowa organizacija Gaelscoileanna. Wobsteji móžnosć, někotre přednoški z poskitka uniwersity w iršćinje słyšeć, předewšěm na Narodnej uniwersiće w Galway (Ollscoil na hÉireann).

W Irskej eksistuje statna telewizija w iršćině, runje tak radijowa stacija. W Sewjernej Irskej je mały dźěl wusyłanjow BBC w iršćinje.


Oficielne rěče Europskeje Unije

Bołharšćina | Čěšćina | Danšćina | Estišćina | Finšćina | Francošćina | Grjekšćina | Iršćina | Italšćina | Jendźelšćina | Letišćina | Litawšćina | Madźaršćina | Maltašćina | Němska rěč | Nižozemšćina | Pólšćina | Portugalšćina | Rumunšćina | Słowakšćina | Słowjenšćina | Španišćina | Šwedšćina

Keltiske rěče
kupske keltiske rěče goidelske (gaelske) rěče iršćina - skotska gaelšćina - manšćina
britanske rěče kumbrijšćina† - piktšćina† - walizišćina - britijšćina† - bretonšćina - kornšćina
twjedźne keltiske rěče galšćina† - lepontšćina† - galatšćina† - keltiberšćina†
† mortwe
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije