Þjórsá

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Þjórsá við Þverá í Gnúpverjahreppi
Þjórsá við Þverá í Gnúpverjahreppi

Þjórsá er lengsta á Íslands, alls 230 km löng. Hún á upptök sín í Hofsjökli og rennur í suður til sjávar vestan Þykkvabæjar. Þjórsá er sýslumörk Rangárvallasýslu og Árnessýslu og er sóttvarnarlína hvað varðar búfjárveikivarnir.

Efnisyfirlit

[breyta] Samgöngur

Tvær brýr eru á ánni, önnur neðan við Þjórsártún og hin rétt neðan Sultartangavirkjunar. Gamla brúin við Þjótanda var tekin í notkun árið 1895 og endurgerð nokkru neðar árið 1949. Nýja brúin, sem leysti þá gömlu af hólmi, var tekin í notkun árið 2003 og er tæpur kílómetri á milli þeirra.

Nokkur vöð eru á ánni, þau helstu eru Nautavað við Þjórsárholt og Hagavað við bæinn Haga.

Gamla Sprengisandsleiðin lá inn Gnúpverjaafrétt og yfir Þjórsá á vaði á móts við Sóleyjarhöfða, sem er austan árinnar. Þarna vestan ár er fjallkofi fyrir fjallmenn Gnúpverja, sem kallast Bólstaður.

[breyta] Virkjanir

Í Þjórsá eru tvær vatnsaflsvirkjanir, Búrfellsvirkjun og Sultartangavirkjun. Búðarhálsvirkjun er í byggingu og á teikniborðinu eru tvær til viðbótar; Núpsvirkjun og Urriðafossvirkjun.

[breyta] Fossar

Í Þjórsá eru margir fagrir fossar. Sé talið ofan frá er röðin eftirfarandi: Kjálkaversfoss, Dynkur, Gljúfurleitarfoss, Tröllkonuhlaup, Þjófafoss, Minna-Núps flúðir, Búðafoss og Hestfoss sitt hvoru megin við Árnes og að lokum Urriðafoss.

[breyta] Heimildir