ირლანდია

ვიკიპედიიდან

ირლანდია
ირლანდიის დროშა
ირლანდიის გერბი
(დეტალურად) (დეტალურად)
დევიზი: არა აქვს
 Location of Ireland
სახელმწიფო ენა ირლანდიური, ინგლისური
დედაქალაქი დუბლინი
პრეზიდენტი მერი მაკელისი
პრემიერ-მინისტრი ბერტი ეჰემი
ფართობი
 - ხმელეთი
 - ზღვა
სიდიდით 117-ე
70,273 კვ.კმ
2,0%
მოსახლეობა
- რაოდენობა
- სიმჭიდროვე
სიდიდით --ე
3,917,000
56/კმ²
ვალუტა ევრო (EUR)
დროის ზონა დზკ +0 (ზდ +1)
სახელმწიფო ჰიმნი Amhran na bhFiann
ინტერნეტის დომენი .ie
სატელეფონო კოდი 353


სექციების სია

[რედაქტირება] სახელწოდება

  • ოფიციალური: ქართულად - ირლანდიის რესპუბლიკა; ირლანდიულად - Eire; Poblacht na h'Eirean; ინგლისურად - Republic of Ireland.
  • ეტიმოლოგია - სახელი “ირლანდია” უკავშირდება პროტო-კელტურ სიტყვას Iweri, რაც ნაყოფიერ ადგილს ნიშნავს. მისი ლათინური სახელია Hibernia, უელსური - Iwerddon, ბრეტონული - Iwerzhon. ეს შესაძლოა მიუთითებდეს ირლანდიელთა წინაპრების კავშირს პირენეის ნახევარკუნძულის უძველეს მოსახლეებთან - იბერიელებთან. სახელის ეროვნული ფორმა Eire გაელურ ენაზე “ქვეყნის” შესატყვისია.
  • ქვეყნის კოდი - IE.


[რედაქტირება] გეოგრაფია

 ირლანდიის რესპუბლიკა
ირლანდიის რესპუბლიკა

ქვეყანა დასავლეთ ევროპაში, მდებარეობს ამავე სახელწოდების კუნძულზე. სახმელეთო საზღვარი აქვს დიდ ბრიტანეთთან.

  • ფართობი - 70.280 კვ.კმ.
  • ბუნება: უმაღლესი მწვერვალი - კარანტუოჰილი 1.041 მ; უდიდესი მდინარე - შენონი 360 კმ; უდიდესი ტბა - ლოხ კორიბი 176 კვ.კმ; მთავარი კუნძულები (კვ.კმ) - ირლანდია 70.200 (სულ 84.420), აჩილი, არანი; კლიმატი - ოკეანური.
  • ბუნებრივი რესურსები - თუთია, ტყვია, ბუნებრივი აირი, ბარიტი, სპილენძი, თაბაშირი, კირქვა, დოლომიტი, ტორფი, ვერცხლი.


[რედაქტირება] სახელმწიფო

  • პოლიტიკური სისტემა - რესპუბლიკა.
  • სახელმწიფოს მეთაური - პრეზიდენტი მ.მაკელისი (Mary MCALEESE, 1997).
  • საკანონმდებლო ორგანო - ორპალატიანი პარლამენტი (60+166 წევრი).
  • ადმინისტრაციული დაყოფა. ირლანდიის რესპუბლიკის ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული ერთეულებია: 4 რეგიონი (მუნსტერი, კონოტი, ლენსტერი, ოლსტერი), 26 საგრაფო (counties).


[რედაქტირება] დემოგრაფია


[რედაქტირება] ეკონომიკა

ირლანდია ინდუსტრიულ-აგრარული ქვეყანაა, ე.ე.პ. მოცულობით (65 მლრდ $) მსოფლიოში 44-ე ადგილი უკავია.

  • ე.ე.პ. სტრუქტურა (%) - სოფლის მეურნეობა 7, მრეწველობა 39, მომსახურება 54;
  • ე.ე.პ. (1 სულზე) - 17.790 $.
  • ექსპორტი - საქონლის ხორცი, რძის პროდუქტები, ვისკი, ქიმიკატები.
  • ბიუჯეტი - 30,700 მლნ $.
  • ვალუტა - ევრო (EUR); 2002 წლამდე ირლანდიული ფუნტი.

[რედაქტირება] ისტორია

7 საუკუნის განმავლობაში იგი ბრიტანეთის კოლონია იყო. 1921 წელს მიიღო დომინიონის სტატუსი, ხოლო 1949 წელს აქ რესპუბლიკა გამოცხადდა (ჩრდილოეთ ირლანდიის ტერიტორიის გარეშე). 1985 წელს ხელი მოეწერა ანგლო-ირლანდიურ შეთანხმებას.


[რედაქტირება] მემკვიდრეობა

  • დუბლინი - ეროვნული მუზეუმი, ციხე-კოშკი (XVI ს.), წმ. პატრიკის ტაძარი (XII ს.).



ევროპის ქვეყნები
ავსტრია | აზერბაიჯანი | ალბანეთი | ანდორა | ბელგია | ბელარუსი | ბოსნია და ჰერცეგოვინა | ბულგარეთი | გერმანია | დანია | დიდი ბრიტანეთი | ესპანეთი | ესტონეთი | ვატიკანი | თურქეთი¹ | ირლანდია | ისლანდია | იტალია | ლატვია | ლიტვა | ლიხტენშტაინი | ლუქსემბურგი | მაკედონია | მალტა | მოლდოვა | მონაკო | ნიდერლანდები | ნორვეგია | პოლონეთი | პორტუგალია | რუმინეთი | რუსეთი¹ | საბერძნეთი | სან-მარინო | საფრანგეთი | საქართველო | სერბია | მონტენეგრო | სლოვაკეთი | სლოვენია | სომხეთი | უკრაინა | უნგრეთი | ფინეთი | ყაზახეთი¹ | შვეიცარია | შვეცია | ჩეხეთი | ხორვატია
დამოკიდებული ტერიტორიები: გერნსი | გიბრალტარი | კუნძული მენი | ფარერის კუნძულები | ჯერსი
¹ ნაწილი აზიაშია