Attentat vu Sarajevo

Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.

D'Attentat op engem zäitgenëssesche Bild
D'Attentat op engem zäitgenëssesche Bild

D'Attentat vu Saravejo vum 28. Juni 1914 bei deem den éisträicheschen Trounfolger Franz Ferdinand em d'Liewe kënnt, gëllt allgemeng als ee vun den Ausléiser vum Éischte Weltkrich.

[Änneren] Hannergrond

Bosnien an Herzegowina, déi zënter 1878 ënnert éisträichescher Verwaltung sinn an 1908 de jure annexéiert goufen, si vun Onroue gezeechent. D'serbesch Awunner, an dat sinn ëmmerhin 40 Prozent, wëll d'Vereenegung mam Kinnekräich Serbien. Zentrum vun dësen Iddien ass d'Geheimorganisatioun Schwaarz Hand (Ujedinjenje ili SmrtEenheet oder Doud), déi d'politescht Zil huet, all d'Südslawen ënner serbescher Féierung ze verenegen.

[Änneren] Den Datum

Natierlech ass de Besuch zu Sarajevo eng eemoleg Chance fir d'Attentäter, déi sech wahrscheinlech sou bal net méi bidde wärt. Doriwwer eraus huet den Datum awer och eng bestëmmte Bedeitung fir d'Serben : den 28. Juni ass den Sankt Veit-Dag, de mytheschen Nationalfeierdag vun de Serben, un deem si der Nidderlag géint d'Tierken 1389 um Amselfeld erënneren.

[Änneren] D'Affer : De Franz Ferdinand vun Éisträich

Franz Ferdinand vun Éisträich
Franz Ferdinand vun Éisträich

Fir den éisträicheschen Trounfolger ass et eng Fro vun Deeg bis hien op den Troun klamme wärt, ëmmerhin huet den éisträichesche Keeser Franz Joseph scho 85 Joer.

Dësen Ament huet de Franz Ferdinand gutt virbereed an hien huet eng Jett wëlles. Virun allem geet et him ëm eng Restrukturéierung vum éisträichesche Vielvölkerstaat andeems d'südslawesch Bevëlkerungsgruppe méi staark agebonne ginn. Mat esou Pläng mécht hien sech zu Wien net unbedingt beléift, an dat ass hie souwisou schonn net immens.

Op den Troun kënnt hien eigentlech méi duerch Zoufall, als Neveu vum Keeser Franz Joseph, nodeems de Krounprënz Rudolf sech selwer ëmbruecht hat. Zu allem Iwwerfloss huet en sech och nach mat der "falscher" Fra bestued, eng béimesch Gräfin, an den Ae vun den Habsburger net akzeptabel.

Feinden huet de Franz Ferdinand demno genuch.

[Änneren] D'Attentat

Eigentlech ass et fir d'Attentäter zimlech einfach, et si keng speziell Sëcherheetsmoossname geholl ginn an de Franz Ferdinand a seng Fra Sophie fueren am Cabrio duerch d'Stroossen vu Sarajevo.

Nodeems den Auto laanscht déi éischt zwee Poste fiirt ouni datt eppes geschitt – wahrscheinlech woren d'Attentäter awer net esou king – fiirt den Auto laanscht de Čabrinović deen eng Handgranat an den Auto gehäit. Dës land allerdéngs um Pavé, wou sie explodéiert, a Panik mecht sech breed. Den Auto bleiwt op Uroden vum Franz Ferdinand emol stoen, an den Čabrinović gëtt festgeholl. En Offizéier vum Franz Ferdinand gouf beim éischten Uschlag blesséiert a gëtt an d'Spidol bruecht. Dono geet et wéi de Blëtz op d’Gemeng, fir déi eigentlech geplangte Visite.

An der Gemeng lauschtert de Franz Ferdinand gedëlleg dem Buergermeeschter seng Ried, wëllt awer dono de weidere Programm léiwer ofbriechen an an d'Spidol fueren. Allerdéngs krut säi Chauffeur dëst net matgedeelt ënnerschreiwt souzesoen d'Doudesurteel fir de Franz Ferdinand a seng Fra Sophie. De Provënzgouverneur a Bäifuerer mecht hien dodrop opmierksam an den Auto bleiwt fir e puer Sekonne stoen, an déi gin dem Princip duer, deen zweemol schéisst. Déi éischt Kugel geréit de Franz Ferdinand am Hals, déi zweet geet op seng Fra. Vru Geriicht wärt hien aussoen datt en net wëlles hat, d'Sophie ëmzebréngen, mee datt seng Schëss eigentlech nëmme fir de Franz Ferdinand bestëmmt waren.

Den Auto fiirt weider bei d'Residenz vum Gouverneur, mee d'Dokteren kënnen näischt méi fir den Trounfolger a seng Fra maachen.

[Änneren] D'Attentäter

D'Attentäter sin am ganzen zu siwen, sechs bosnesch Serben an ee bosnesche Moslem. Déi jéngsten Attentäter hu knapps 17 Joer. Dräi vun hinnen, dorënner den Gavrilo Princip an den Nedeljko Čabrinović goufen zu Belgrad vun der Schwaarzer Hand ausgebild. An hirem Gepäck hun sie Revolveren, Handgranaten an Zyankali, fir datt de Géigner sie op kee Fall lieweg ze pake kritt.

Gehollef kréien sie vu serbeschen Douanierën, fir iwwert d'Grenz ze kommen.

Wéiwäit d'serbesch Regiirung um Attentat matbedeelegt wor, ass nie opgeklärt gin. Et gëtt allerdéngs spekuléiert datt awer Brochdeler un héiger Stell bekannt gi woren, mee et gouf net agegraff.

[Änneren] Reaktiounen

Um Véirel vir zwielef fänken d'Morsetasten u mat klicken, an d'Nouvelle geet ronderëm d’Welt.

Den däitsche Keeser Wilhelm II. ass entsaat. De Franz Ferdinand war e perséinleche Frënd vun him. De Keeser erreecht d'Noriicht op senger Yacht Hohenzollern. Fir hien ass kloer datt dëst Attentat net einfach kann higeholl ginn, mee et muss zeréckgeschlo gin. Mit den Serben muss aufgeräumt werden, und zwar bald heescht et an der keserlecher Depesch u Wien.

Och an Éisterräich ass d'Faass iwwergelaf. An der Press liest ee vun de Serben nëmmen nach als Mordgesindel, Läusevolk oder Hammeldiebe. De Generalstabschef Franz Freiherr Conrad vun Hötzendorf géing léiwer haut ewéi muer um Balkan amarschéieren. De Keeser ass erstaunlech roueg, a wierkt net wierklech verwonnert vun der Nouvell. Hien huet sech zënter laanger Zäit domadden offonnt, datt seng Dynastie vum Pech verfollegt ass, op een Doudege méi kënnt et do wierklech net méi un. Mee en aneren huet an Éisterräich d'Fiedem an der Hand, den Ausseminister Leopold Graf Berchtold dee fir eng militäresch Interventioun plädéiert an duerch deen et zum faméise Blankoscheck vum Keeser Wilhelm II. kënnt, dee fatal Folge fir Europa wäert hun.

[Änneren] Literatur zum Thema

  • Heinrich Jaenecke, Der Fluch von Saravejo.
  • Serge Bernstein a Pierre Milza, Histoire du XXe siècle, Hatier, 1996.

[Änneren] Linken

[Änneren] Kuckt och

[Änneren] Um Spaweck