Arel

Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.

Arel
Arel (rout) an der Provënz Lëtzebuerg
Land Belsch
Regioun: Wallounien
Koordinaten: 49° 40’ 59’’ N, 05° 48’ 49’’ O
Fläch: 119,29 km²
Awunner: 25.818 (2004)
Bevëlkerungsdicht: 216,4 / km²
Héicht: 404 m i. NN
Buergermeeschter: Raymond Biren

Arel (Arlon op Franséisch; Årlon op Wallounesch) ass eng Stad am Süd-Oste vun der Belsch. Si ass de Chef-lieu vun der Provënz Lëtzebuerg, huet 25.818 Awunner (2004) a läit, op 404 m, un den Uwenner vun der Semois, déi hei entspréngt.


[Änneren] Geschicht

Arel ass mat Tongeren an Tournai eng vun deenen eelste Stied an der Belsch. Si gouf ëm 52 v. Chr. als "Orolarum" gegrënnt, an huet sech schëtzeg entwéckelt, well se gënschteg geleeë war op der Kräizung vun zwou Réimerstroossen, deeër vu Reims op Tréier an deeër vun Tongeren op Metz. Am Musée du Luxembourg zeien déi sëllechen archeologesch Fondsaachen aus der Réimerzäit nach haut dovunner.

Am 10. Joerhonnert war Arel mat sengem Ëmland eng Grofschaft, dono eng Maarkgrofschaft. Am spéide Mëttelalter gouf dës Grofschaft a Personalunioun mat Limburg regéiert; zanter 1214 huet se zu Lëtzebuerg gehéiert.

Wéi Lëtzebuerg 1839 tëschent der Belsch an dem hollännesche Kinnek gedeelt gouf, sollt dat am Fong laanscht d'Sproochgrenz geschéien. Arel ass awer, opwuel do Lëtzebuergesch geschwat gouf (an zum Deel nach gëtt), der Belsch zougerechent ginn, well éischtens soss keng Stad do gewiescht wier, déi grouss genuch war, fir Chef-lieu vun der Provënz Lëtzebuerg kinnten ze sinn, an zweetens d'Strooss vu Lonkech erop op Baaschtnech (déi haiteg Nationale 4) strategesch esou wichtech war, datt d'Belsch se net wollten hierginn.

D'Kierch Saint-Donat (17. Joerhonnert) op der Areler Knippchen
D'Kierch Saint-Donat (17. Joerhonnert) op der Areler Knippchen

[Änneren] Uertschaften an der Gemeng

  • Arel (Arlon)
  • Autelbas (Buergelter)
  • Autelhaut
  • Barnich
  • Bonnert (Bunnert)
  • Clairefontaine
  • Fouches
  • Frassem
  • Freylange
  • Guirsch (Giisch)
  • Heckbous
  • Heinsch
  • Sampont
  • Schoppach
  • Sesselich
  • Stehnen
  • Sterpenich
  • Stockem
  • Seymerich
  • Toernich (Täernech)
  • Udange
  • Viville
  • Waltzing
  • Weyler

[Änneren] Jumelagen

Arel ass jumeléiert mat Dikrech, Saint-Dié-des-Vosges (Frankräich), Béibreg, Sulphur (Louisiana, USA), Hayange (Frankräich) a Market Drayton (Groussbritannien).

D'Stadhaus zu Arel
D'Stadhaus zu Arel

[Änneren] Linken

[Änneren] Kuckt och

[Änneren] Um Spaweck

D'Groussgaass zu Arel
D'Groussgaass zu Arel