Dag
Vu Wikipedia, der fräier Enzyklopedie.
![]() |
Dësen Artikel ass eréischt just eng Skizz. Wann der méi iwwer dëst Thema wësst, sidd der häerzlech invitéiert aus dëse puer Sätz e richtegen Artikel ze schreiwen. Wann dir Hëllef braucht beim Schreiwen, da luusst bis an d'FAQ eran. |
Inhaltsverzeechnis |
[Änneren] Den SI-Dag
Zäitmooss: Am Miesswiesen gëtt den Dag formelméisseg beschriwwen als eng
- Moosseenheet vun der Zäit
mat dem - Eenheetszeechen: d
- Formelzeechen fir d’physikalesch Gréisst Zäit ass: t.
- 1 Dag = 24 Stonnen = 1440 Minutten = 86400 (SI-)Sekonnen
[Änneren] Kalennerdag
Zäitspan: An der Kalennerrechnung (deem bei eis gebräichlech gregorianesche Kalenner) d’Zäitspan vun enger Mëtternuecht bis zu der nächste Mëtternuecht.
- Eng Zäitspan vun 24 Stonnen, déi ëm 00:00 ufänkt an um 24:00 en Enn huet. 24:00 Auer fällt mat dem Ufank vum nächsten Dag zesummen (ISO 8601)
D’Kalennerdeeg ginn no der ISO 8601 bannen engem Mount vun 1 ausgoend als Kalennerdatum fortlafend numeréiert an an engem Datumsformat schrëftlech fixéiert. Ausserdeem ginn hinnen, vu Mount a Joer onofhängeg, a fester Reiefolleg e Wochendag zougewisen. Domat beschreift d’Dageszuel eng fortlafend Zäitskala (linear Zäit), an Ënnerscheedung zum Wochendag, dat sech an sengem Oflaf regelméisseg widderhëlt (zyklesch Zäit).
Den Ufank vum Dag ëm Mëtternuecht ass vun astronomesche Konventioune beaflosst. Aner Kalennersystemer setzen den Ufank vum Dag op de Sonnenopgang. Am jiddesche Kalenner an am islamischen Kalenner ëmfaasst den Dag déi Zäit vun engem Sonnenënnergäng bis zum nächsten Sonnenënnergäng.
[Änneren] Astronomeschen Deeg
Am astronomesche Sënn ass en Dag eng vollstänneg Ëmdréinung vun der Äerd.
- Sidereschen Dag
- D’Ëmdréinungszäit vun der Äerd a Bezuch op d’Fixstäre.
Dauer: 23 Stonnen, 56 Minutten an 4 Sekonnen - Stärendag
- D’Ëmdréinungszäit vun der Äerd a Bezuch op d’Kulminatioun vum Fréijoerspunkt. Op him berout d’Stärenzäit. D’Dauer ass nëmmen am Zéngtelsekonnenberäich verschidde vum sidereschen Dag, fir exakt astronomesch Berechnungen awer vu Bedeitung.
- Ephemeridendag
- Den Dag, den op der Ephemeridensekonn bzw. der Ephemeridenzäit opbaut
Besonnesch Bedeitung haten an hunn d’Sonnen- an Stärenzäit vum Nullmeridian fir d’Festleeung vun der Weltzäit oder fir d’Bestëmmen vun Stäreplazen. Am allgemenge Sënn ass een Dag d’Rotatiounsdauer vu jiddwer Himmelskierper, also kënnt och vun engem Marsdag oder engem „Dag op dem Mound“ geschwat ginn.
[Änneren] Den hellegten Dag
- De däitsche Begrëff :lichten Tag , op englesch och awake time period, op lëtzebuergesch hellegten Dagentsprëcht dem astronomeschem Begrëff Dagesbou vun der Sonn.
[Änneren] De subjektiven Dag
Am alldeegleche Liewe gëtt de subjektiven Dag duerch de Rhythmus vum Opstoen a Schlofegoen bestëmmt. Den Dag gëtt oft verallgemengert an d’Ofschnëtter Nuecht, Muerges, Virmëtteg, Mëtteg, Nomëtteg, Owend a Mëtternuecht gegliddert.
Fir déi meeschte Mënsche falen déi verschidden Aspekter zesummen. Tatsächlech ergëtt awer d’Tatsaach, datt een am Wanterhallefjoer „virun Dagesufank“ opstoe muss, also den Dagesoflaf net mat dem hellegten Dag korrespondéiert, e Widdersproch, deen zou sou eng Phänomenen wéi d’Wanterdepressioun féiere kann. Dësen Effekt gëtt duerch d’Summerzäit eppes ofgeschwächt.