Удвоени согласки во македонскиот јазик

Од Википедија, слободна енциклопедија

Удвоените согласки во македонскиот јазик се две согласки едноподруго во префиксирани зборови, во членувани именки, како и во формите за суперлатив.

Како удвоени се јавуваат: т, д, с, з, ј, л, м, в и р.

Содржина

[уреди] Удвоени т и д

Согласките т и д се пишуваат удвоено во префиксирани зборови кога основниот збор почнува со т или д, а пред него стојат префиксите од-, под- и над-.

Примери: оттука, оттаму, поттик, поттикнува, оттогаш, оттуши, поттури, наттрча, оттиши, оттурне; одделно, оддели, оддалеку, одделение, оддел, оддава, оддалечен, оддаде, оддене, оддесно, оддивне, оддив, поддава, поддржи, поддршка, поддувне, наддаде, наддава, наддавач, наддели.

Согласката т се пишува удвоено и во членуванат аформа кај именките од женски род на .

Примери: смртта, потта, пролетта.

Исто така две т се пишуваат и во членуваната форма на простите броеви, како и бројните придавки образувани од броеви што завршуваат на .

Примери: деветте, седумнаесетте, деветти, деветтиот, осумнаесеттиот, седумнаесетти.

На истиот начин се пишуваат и бројните форми со значење на дропка.

Примери: една деветтина, една петтина.

[уреди] Удвоени с и з

Согласките с и з се пишуваат удвоено во префиксирани зборови кога основниот збор почнува со с или з, а префиксот е: из-, без- или раз-.

Примери: бессонен, бессоница, бессолен, бессочен, бессочност, нессемеен, бессилен, бессемен, рассили, обессили, безземјен, беззаконие, беззаконик, беззабен, раззелени, раззаби, разземе, раззори, иззавитка, иззаклучи, иззабради, иззакрпи, иззапали, иззаврзе, иззавитка.

[уреди] Удвоено м

Удвоено м се пишува во бројните форми за лица.

Примери: осуммина, седуммина, дваесет и оссуммина.

[уреди] Удвоено ј

Удвоено ј се пишува во суперлативот од придавки што започнуваат со ј.

Примери: јасен - најјасен, јужен - најјужен, јадар - најјадар, јак - најјак, јуначен - најјуначен.

[уреди] Удвоено в

Удвоено в се пишува во случај кога имаме префиксиран збор кој почнува со в, а префиксот завршува со в.

Примери: противвредност, противвоздушен.

[уреди] Удвоено л

Удвоено л се пишува во зборовите: каллив и бакаллак.

[уреди] Удвоено р

Удвоено р се пишува во странски сложени зборови.

Примери: суперревизија, суперрадио.

[уреди] Извор

  • Круме Кепески, Граматика на македонскиот литературен јазик: за училиштата за средно образование, Просветно дело, Скопје, 1990.