ʻAnaseini Takipō Afuhaʻamango

Mei he Wikipedia

Puha TUPUʻANGA
(tohi hohoko)
ʻAnaseini Takipō Afuhaʻamango
(fefine—1 Maʻasi 1893—26 Nōvema 1918)
ʻene mātuʻa ʻeiki→ Tēvita Ula Afuhaʻamango Tae Manusā ←fehuhu
tokoua Vika Kaufusi Fulivai (Afuhaʻamango) ʻAnaseini Takipō Afuhaʻamango Muimui Kaho (Afuhaʻamango)
ʻohoana
ʻaho taʻane: 11 Nōvema 1909
  Siaosi Tupou II
fānau ʻOnelua ʻElisiva Fusipala Taukiʻonetuku (Tupou)


Naʻe ui ko Takipō ia, ko e ʻuhinga ʻene fāʻeleʻi taimi nounou pē ʻosi ʻa e hala ʻo Siaosi Tupou I.

[fatuʻi vahe] Hiva ʻo Takipō

Fatu ʻe Sioape Alo Kaho ~1911 maʻa ʻene tuofefine Muimui Kaho (Afuhaʻamango) ʻo ʻoatu ia ki hono tuongaʻane.

Kakala ʻo Tonga te u luva atu
kulukona, langakali, heilala ngangatu
motelolo mo e pua te u toe ʻoatu
ko siʻo kakala ʻo ka ke folau.

ʻIkai ʻaupito te u ʻilo ʻe au
ʻoku langa pea uhu ʻa e ʻofa manatu
vaivai ʻa e sino mo e ʻatamai
ko mate te ne lava ke toe tatali

Te u ʻofa atu, te u ʻofa pē
te u ʻofa ke aʻu ki he mate
ʻe lelei ʻeku mate ʻaku ʻi he lose
he ʻeku moʻui mamahi pehē.

[fatuʻi vahe] Tataku

  • E. Wood-Ellem; Queen Sālote of Tonga; Auckland university press 1999
  • Langi tauʻolunga & hiva kakala; Nukuʻalofa 2000; ISBN 978-982-98007-1-8
ʻAi taumuʻa ki he…