Pal Engjëlli
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
![]() |
Dialäkt: Dinkelbärgisch |
Pal Engjëlli (* 1416 z'Drisht; † 1470) isch katholischer Erzbischof vo Durrës un Kardinal vo Albanie gsi. Vo ihm isch dr erschti uf Albanisch gschrybeni Satz überlifert; nämli ä Tauformel usem Johr 1462. Engjëlli isch Albanisch für Engel.
Pal Engjëlli sol ä enger Vertrauter vo Skanderbeg gsi sy un isch als syn Botschafter oft im Usland gsi um um Hilfe gäge d'Türke z'bitte.
Während eme Bsuech z'Burrel im Mat Tal hät Pal Engjëlli unregelmässigkeite im Glaube un Problem mit dr Taufe feschtgschtellt. Zamme mit andri Aaweisunge hät Pal Engjëlli d'Taufformel imene Brief vum 8te November, 1462 hinterlo. Sii hät warschynlich solle bnutzt werre um d'Taufe für d'Albaner wo chei Latiinisch hän chönne verschtändlicher z'mache un damit d'Buure ufem Land wo ihri Chinder nüt hän chönne zur Taufe bringe, d'Taufe selber hän chönne durchführe. Dr Brief isch aasunschte uf Latiinisch gschrybe.
D'Formel lautet: Un'te paghesont' pr'emenit t'Atit e t'Birit e t'Spirit Senit. (I tauf dich im Name vum Vater, vum Sohn un vum heilige Geischt). Dr Spruch isch im Ghegische Dialekt us Nordalbanie gschrybe. D'Formel isch 1462 vomene Konzil im Mat zuglasse worre.
S'Dokument mit dr Taufformel isch i dr Biblioteca Medicea Laurenziana z'Florenz ufbewart. Dört isch's 1915 vum Romänischi Forscher Nicola Jorga entdeggt worre.
Andri frühi Albanischi Schriftzeugnis sin ä churzes Wörterbuech wo vum Arnold von Harff, emene Dütschi Reisende durch Albanie gschrybe worre isch, un s' Perikopeja e ungjillit te pashkeve wo z'Mailand entdeggt worre isch, im Toskische Dialekt un im Griechischi Alphabet.