Zebra
De Biquipedia
Muitas d'as soluzions graficas usatas en ista pachina son diferents á las aconsellatas per as Normas de Uesca de 1987, més comunas á Biquipedia. |
Zebras | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() |
||||||||||||||||
Estato de conserbazión | ||||||||||||||||
|
||||||||||||||||
Clasificazión zentifica | ||||||||||||||||
|
||||||||||||||||
Especies | ||||||||||||||||
|
![]() |
As zebras ó cebras (G.U.: zebras) bi'stán un grupo parafiletico drento d'o genero Equus, que más responde pa una denominacion popular pa una série d'espécies d'este genero que no pa un grupo evolutivo (eufiletico) definíu. Á penar d'ixo, bi'stá que considerau por toda una série d'autores como subgenero, lo cual ne claman Hippotigris.
A denominacion zebra ye más referida pa os equidos que tienen rayas que no pa atra cosa. Os estudios geneticos d'as diferents espécies d'estos animales bi-demostron que no bi-ha más vinculo entre ellas que con os cavallos ó burros. O nombre d'as zebras lis-ne dión os navegantes portugueses que primero bi-plegon pa Africa, basando-se de raso en l'aspeto fesico d'aquelos animales que primero vion, que bi-hevan más parexíu con as enzebras que ellos conoxivan d'Ibéria que con denguna cosa más.
As zebras se conoz que bi'stán encá hoy unos d'os equidos más antiguos, más que más a zebra de Grevy, e que os atros bi'salion dêspués á partir d'ancestros comuns con cavallos e someros. A carateristica más rolliguera que bi-cale referir d'as zebras no son que as rayas suyas, que s'alçan como churrumallos por todo o suyo cuerpo. Bi'stan animales d'as grans planas d'Africa porque dice que se extinguion d'a resta d'os continentes. Viven en rebanyos onde que o más grande capino ye un maito que bi'stá l'unico en aparellar-se. En tiempos de secada bellos grupos s'ajuntan pa emprender migracions que á ormino conciden parcialment con las d'atros animales d'a sabana, como os nyus, pa buscar-se çonas más sofladas de chuvia.

As zebras son grandes corredoras, e quando se veyen preseguidas de cerca pueden fer maniobras en zica-zaca pa escapar-se. As luitas d'entre os maitos se fan á muesadas e coces.
Se conoz que as zebras son faciles de domesticar, e especialmente porque bellas d'as espécies son resistentes á la picada d'os inseutos e á determinadas malotías que estes trasmíten, bi'estion apreciadas por os mainates colonialistas d'o sieglo XIX en Africa, que bi'veyon una oportunidat pa aprobeitar-las como animals de carega e d'abríos onde que as mulas e cavallos fevan mal negocio. A frebera d'este aspeuto estió tan importante que bi'llegon á haver zebras que tiravan de carruages en as carreras de Londres, por exemplo.
[Editar] Espécies e sozespécies
- Zebra d'as planas ó comun; Equus quagga.
- Quagga; Equus quagga quagga.
- Zebra de Burchell; Equus quagga burchellii, antes más clamada Equus burchellii.
- Zebra de Grant; Equus quagga boehmi.
- Zebra de Selous; Equus quagga borensis.
- Zebra de Chapman; Equus quagga chapmanii.
- Zebra de Crawshay; Equus quagga crawshayi.
- Zebra de montanya; Equus zebra.
- Zebra de Hartmann; Equus hartmanii.
- Zebra de Grevy; Equus grevyi.