Müzakirə:İran İslam Respublikası
Vikipediya, açıq ensiklopediya - ویکیپدیا ، آچیق انسایکلوپدیا
Hi ! This article not only suffers for lack of sufficient data , but also FALSE information ! Just look at this passage :
"İran dövləti Azərbaycan Türklərini assimilyasiya etmək üçün parçalama siyasəti yürüdür. Tarixi Azərbaycan-Türk torpaqlarını bir neçə vilayətə (Ostan) ayıraraq Türk millətinin iradəsini qırmağa çalışır "
That's not true ! Iran's provincial division is based on the local needs ,and there is no political reason in that !
-
- Please make your comment in Azeri. This is Azerbaijani Wikipedia and most of users can't speak English. Therefore everybody couldn't patricipate in this discussion. Put your signature after your comment.--A_M_D 17:10, 31 Yanvar 2007 (UTC)
Mündəricat |
[redaktə / تحریر] Iran ya Iran Siyaasati Irani Azerbaijani moredenna
I am an Iranian Turk but can not write Turkish in Latin words.
I also gather that some might not be able to read my Turkish if I write in Persian-Arabic alphabet. So I write my opinion in English.
This article should be name Azerbaijanis in Iran. If you look at the article Iran in English Wikipedia, that is about Iran, its population, language, ethnicities, its government, its geoghraphy and history.
The current article has only few lines about Iran and the rest is about how Iranian policies worked against Iranians whose mother tongue is Turkish (Azeri).
- Currently there are not enough active Azeri users. Most of active users are Turkey Turks. But number of Azeri users are growing. --Ugur Basak 09:47, 20 Mart 2006 (UTC)
[redaktə / تحریر] Məqalə mətnindən çıxarışlar
Məzmunundakı bu hissə məqalədən çıxarılsa da (Hərtərəfli məlumat yoxdur) istifadə oluna biləcək materiallar var:
İran ölkəsi Azərbaycanın cənub sərhədində Xəzər və Omman dənizi arasinda vaqi olub. İran çox millətli dövlətdir. Bunların ən böyüyü Azərbaycan Türkləri , Farslar, Kürdlər, ve Ərəblərdir. Ölkənin etnik tərkibi heç bir siyahıya götürülməyib, amma bəzi mənbə'lərə görə statistik göstəricilər belədir: , Azərbaycan Türkləri - 23%,Farslar - 51%, Giləki-mazandarani - 8%, Kürd - 5%, Ərəb - 3%, Türkmən - 2%, Bəluç - 2%, Lur - 1% və digərləri - 1%.
Əhalinin böyük əksəriyyətinin Azərbaycan Türkləri olmasına baxmayaraq Türk dilində oxuma-yazma qəti qadağan edilmişdir. İranı 1925 ilinə kimi, min ilə yaxin Türk mənşəli sülalələr idarə etmişlər. 1925-ci ildə isə Farslar ingilislərin yardımıyla hakimiyyəti ələ keçirtmişlər. Bundan sonra hakimiyyətə keçən şah fars şovinistliyini bildirmək üçün Pəhləvi soyadını qəbul etmişdir. 1925-1979-ci illər boyunca Türk dilində rəsmi yazmaq, nəşr etmək və danışmaq qadağan edilmişdir. Bir neçə kitabdan başqa, Azərbaycan dilində heç bir kitab çap edilməmişdir.
Radio yayımında gündə bir-iki sa'at Fars dilinə qarışıq Azərbaycan dilində verlişlər yalnız Təbriz və Urmiya radio stansiyalarından yayımlanır. Bu səviyyə İslam Cumhuriyyəti dövründə də dəyişilməyib.
İran dövləti Azərbaycan Türklərini assimilyasiya etmək üçün parçalama siyasəti yürüdür. Tarixi Azərbaycan-Türk torpaqlarını bir neçə vilayətə (Ostan) ayıraraq Türk millətinin iradəsini qırmağa çalışır. Azərbaycan torpaqlarında kütləvi şəkildə iyrənc Farslaşdırma siyasəti yürüdülür. Azərbaycan Türkcəsində qəzet və dərgilər himayə olunmur.
[redaktə / تحریر] İranın ən böyük azərbaycanlı şəhərləri və onların əhalisi
(2005-ci il səyahəsinə görə)
Tehran | 6,350,000 | |
Təbriz | 1,350,000 | |
Urmiyə | 725,000 | |
Ərdəbil | 470,000 | |
Zəncan | 390,000 | |
Xoy | 320,000 | |
Marağa | 218,000 |
[redaktə / تحریر] İranın Adı
İran adı bir bölgə, hökümət və dövlət adı olarq, Səfəvilər zamanı adlandırılıb. (Şah Abbas dövru) və on zamandan bəri İranda işənib. Ondan avvəl bölgələr ayrı ayrı adlariyla tanınırdı. İran adı yalnız dastanlarda və əfsanələrdə bir mifologia ad kimi Turan adli afsanəvi ölkənin adı kimiydir. Bu əfsanələrdə İran ölkəsi indiki İranın cənub şərqi və Xurasan, İran adlanmışdır. İndiki İrana bölgəsinə islam dövründən sonra Əcəmistan, mərkəzi hissəsinə Fars və İraq-i-Əcəm də deyilirdi.
1925 inci ildə Riza Şah xarici dövlətlərdən istadi ki Ölkəni Persia, Pers yox Iran adlandırsınlar. Qərb ölkələri İranı Yunan vasitəsilə tnıdıqları üçün Yunanlılar kimi Persia . Persious adiyla tanırdırlar. --Mehrdad 18:37, 31 Mart 2007 (UTC)
- Maraqlı və ətraflı məlumatdır. Mif deyəndə ki, İran və Turan (Əfsanəvi türk dövləti:) ) müharibəsindən Şahnamədə danışılır, buna uyğun olaraq sonradan götürülüb. Amma məqalədə o hissə niyə olmasın...??--A_M_D 18:56, 31 Mart 2007 (UTC)
Məqalədə olsa çox yaxçı olar. Lütfən siz zəhmətin çəkin. --Mehrdad 19:33, 31 Mart 2007 (UTC)
- Bu məni bir az maraqlandırdı, bəlkə bu mövzuda bir iki əlavə məlumat tapa bildim. Tapmasam əvvəlki versiyanı bərpa edərəm. tələsməyək --A_M_D 19:37, 31 Mart 2007 (UTC)
[redaktə / تحریر] Talışların sayısı
məqalədə ƏHALİ qismətində yazılmış, iranlıların 10-12% talışlı olmaği həqiqətdən uzaqdır ingilizce vikipedia və CİA factbook və digər mənbə`lərdə de belə bir şey yazılmeyib (sorry for my bad latin-azeri) --Dr.Hamed (İmza sonradan qoyuldu --A_M_D)
-
- Dr Hamed Sizilə raziəm, bu düzgün olamilməz. Siz lütfən rəqəmlərin islahında kömək edin. Sağolun. --Mehrdad 15:56, 18 Aprel 2007 (UTC)
-
-
- Bu statistik göstəriciləri bir daha mənbədə (ru:Большая энциклопедия «Терра») yoxladım, orada da bu cür göstərilib. Amma oturub hesablayanda faizlərin cəmi 100-dən çox alınır. Necə olubsa orada da səhv gedib. Bu cümləni bütöv mətndən çıxarsaq hər şey düzələr
- Müzakirə səhifələrində imza qoymaq məqbuldur.--A_M_D 17:08, 18 Aprel 2007 (UTC)
-