Xəzər İmperiyası

Vikipediya, açıq ensiklopediya - ویکیپدیا ، آچیق انسایکلوپدیا

Xəzər xaqanlığı 650-850
Xəzər xaqanlığı 650-850

Xəzər xaqanlığı və ya Xəzər Dövləti(634-965)

  • 634-cü ildə Şərqi Göytürk dövləti dağıldıqdan sonra Xəzər xaqanlığı yarandı. O idil çayının aşağı hissəsini, Şimali Qafqazı, Azov dənizi sahillərini və Krım yarımadasının bir hissəsini əhatə etmiş bir Türk Dövlətidir. Bəzi vaxtlarda Manqışlaqdan Aral gölünə qədər olan torpaqlar da xaqanlığa daxil idi. Paytaxtı əvvəl Səməndər, sonra İdil şəhəri olmuşdur. Hazarlar din olarak Museviliği benimsemişlerdir.

Sabir Türklerinin ve bazı Göktürk boylarının devamı olan Hazarlar, Göktürk birliği döneminde Göktürklerin Batı kanadını oluşturmaktaydı. Desna və Dnepr çayları arasında yaşayan slavyan qəbilələri xəzərlərin hakimiyyəti altında idi. Göktürklerin yıkılmasından sonra bağımsızlaştı. 7. yy ile 10. yy arasında Hazar denizi ile Karadenizin kuzeyinde egemenlik kurdular.

Hazar Kağanlığı halkının bir kısmı batıdaki Bulgarların etkisiyle hristiyanlığı, bir kısmı güneydeki ülkelerin etkisiyle müslümanlık ve museviliği benimsediler. Yöneticiler ise musevi dinindeydi. Musevilik resmi din haline geldi.

Hz. Osman'ın başında bulunduğu Araplarla ve Sasanilerle savaş yaptılar. Doğudan gelen Peçenekler sebebiyle zayıfladı. Rus Knezliği tarafından yıkıldı.

Mündəricat

[redaktə / تحریر] Siyasi Tarix

Ümumi Türk Tarixi
Tarixi və Müasir Türk Dövlətləri
İmperiyalar



Dövlətlər






Günümüz




Bu kutu: gör   değiştir

Hazarlar bağımsızlaştığında en yakın müttefiki Bizanstı.. Bizans ile siyasi ve askeri ilişkiler geliştirildi. Sasani -Bizans mücadelesinde Bizansın yanında yer alan Hazar devleti, Bizans kayıtlarına göre 629'da Tiflis'i aldılar. Bu sebeple Sasanilerin Kafkasya'daki nüfuzu yok oldu."

630 yılında tamamen bağımsızlaşan Hazar devleti, Hazar- Bizans hükümdar aileleri arasında evlenme dönemi başladı. II. Justiyanos ve V. Konstantinos, hazar prensesleriyle evlendiler.Bizans imperatoru VI Leon Xəzər xaqanının qızı Çiçəyin oğlu idi

665 yılında Kazan Türklerinin kurduğu Büyük Bulgar devletinin yıkılmasıyla Dinyesper'e kadar olan topraklar Hazarlara katıldı. Bu tarihte Sasanileri yıkan müslüman Araplar, Hz. Osman ve emeviler döneminde Hazarlarla şiddetli savaş verdiler. Bazı dönemlerde Araplar Kafkas içlerine kadar geldiler. Abbasiler döneminde geri çekildiler.

7. ve 9. yüzyıllar arasında güçlü ordusuyla ve Bizansla iyi münasebetleri nedeniyle bu dönem " Hazar Barış Çağı" olarak adlandırılır. Bu dönemde ticaret ilişkisiyle ülkede musevilik yayıldı. Bizans ilişkisiyle hristiyanlık, abbasilerle de müslümanlık halk arasında yayıldı. Dini hoşgörü ön plana çıkarıldı.

Kafkaslarda zenginleşen Hazar devleti, Bulgarları yıkarak ortaya çıkan Rus Kiev Knezliğini de ticaret yoluyla kalkındırdı. Macarların ortaya çıkışında da Hazarların etkisi vardır.

Hazar ordusunda ücretli askerliğin yaygın hale gelmesi ve itaatin gittikçe azalması orduyu güçsüzleştirdi. Bu durumdan yararlanan Rus Kiev Knezi başkent İtil ve kafkasyaya akın düzenledi ve Hazarları yok etti.

Doğudan gelen Peçeneklere karıştılar.

[redaktə / تحریر] Egemenlik alanı

Hazarların en geniş sınırları, Sarı renk: Günümüzde Türklerin yaşadığı yerler.
Hazarların en geniş sınırları, Sarı renk: Günümüzde Türklerin yaşadığı yerler.

Kapladığı Alan: Kırım, Kafkasya, Dinyeper, Don, Volga arası... çok büyük bir egemenlik alanına sahiptir .örneğin savaşlarıyla .lütfen sizde bişeyler yazın benden bu kadar

[redaktə / تحریر] Hakanları

Kurucusu : En Büyük Hükümdarı HAKAN YUSUF'tur. (İlk kurucusu hakkında kesin bilgi yoktur.)

[redaktə / تحریر] Hazarların Türk tarihine katkıları

Hazar şehri kalıntıları
Hazar şehri kalıntıları
  • Karadenizin kuzeyi ve Kafkasları Türkleştirdiler.
  • Dini hoşgörü egemen bir yapı oluşturdular.
  • Göktanrı dini dışında olmalarına rağmen Türklüklerini kaybetmediler, asimile olmadılar.
  • Araplarla ilk karşılaşan ve kötü tanışan Türk devletidir.
  • Hazar Denizine isim verdiler.
  • Ruslar devlet örgütlenmelerinde ve ticarette Hazarları örnek almışlardır.
  • Hazarlar bir devlet için ordunun güçlü olmasının ne kadar önemli olduğunu gösteren bir devletti.
Hazar askerleri
Hazar askerleri

[redaktə / تحریر] Dış Bağlantılar

Şablon:Tarih-taslak