Fliangschwammal

Aus Wikipedia

Wikipedia:Wia ma a Taxobox liest
Wia ma a Taxobox liest
'Fliangschwammal'

Amanita muscaria

Fliangschwammal in vaschiedane Gräßn.
Fliangschwammal
in vaschiedane Gräßn.
Gfährdungsstatus
guit ois ned gfährdet
Wissnschaftliche Eiteilung
Reich: Schwamm (Fungi)
Abteilung: Ständaschwammal (Basidiomycetes)
Klass: Homobasidiomycetes
Untaklass: Huadschwammal (Agaricomycetidae)
Oadnung: Blattlschwammal (Agaricales)
Familie: Dachschwammalartige (Amanitaceae)
Gattung: Wuistling (Amanita)
Årt: Fliangschwammal
Wissnschaftlicha Nam
Amanita muscaria
(Linnaeus) Hook.
Amanita muscaria
mycological characteristics:
i
 
Lamäin/Blattln am hymenium
 
 

cap is flat or convex

 

hymenium is free

 

stipe has a ring and volva

 

spore print is white

 

ecology is mycorrhizal

 
 

edibility: poisonous or psychoactive


Inhaltsverzeichnis

[dro werkln] Da Roude Fliangschwammal (Amanita muscaria)

und da braune Fliangschwammal (Amanita regalis)

Andane Naman: Narrnschwammal; Fliegenpilz(de); Fly Agaraic (en); Amanite tue_mouche (fr); Moscario (it) pongo (sib); bolong gamba (mag)

[dro werkln] Wiara zu seim Nam kimmt

S easchte Moi eawähnt weada ois Fungus muscarius vom Mönch Albertus Magnus

In manche Quäiin wead gsogt, daß dea Nam vo dem Brauch kimmt, den Schwammal in Muich und Zucka eigwoacht zum Fliang vagiftn heakummt.

Andana Quäiin moanan daß dea Nam dohea kimmt weil ma im Mittloida üba Wahnsinnige gsogt hod sie san vo Fliang bsessn.

[dro werkln] Beschreibung

Da Fliangschwammal is 6 bis 20cm houch, sei Huad gleichmaßig rund mit am Duachmessa zwischn 6 und 15cm. De Haud aufm Huad is glatt und leichtad roud und mid reglmäßige weiße Warzn (Velum universale gnennt) punktlt. De Punktal kennan duachn Reng ogwaschn sei. Ganz junge Fliangschwammal san manchmoi ganz blass roud daß fast weiß wiaka.

An da Huatuntaseitn san Lamaiin in Weiß, da Stui is rein weiß mit am festn Ring. Ois Ogöriga vo de Knoiinblättabuizl, hod da Fliangschwammal am Fuaß a vadickte Knoiin, alladings nua weiße Warzn kranzföamig rundrum. Wann ma den Schwammal da Läng noch duachschneidt, is as schwammige a weng schtingade Fleisch ganz weiß, nua untam Huat deitlich zitronagäib oda gäiborange.

[dro werkln] Vabreitung und Fundoat

Da Fliangschwammal is in ganz Eiropa und Asien, bis nunta noch Sibirien, in Noadamerika und Sidafrika dahoam.

Findn ko ma n unta Biakn oda, säitna im Nodlwoid unta Fichtn. Bsondas gean moga sauane Bödn.

[dro werkln] Legendn; Irrtüma und Tatsachan

Bei de oidn Germanen homsn Rabnbrot gnennt. Dea Nam kimmt vo de ollessechadn Rabn vom germanischn Gott Wodan, am Gott vo da Extase.

Üban Fliangschwammal wean vui Sachan gsogt, de oadeitig ins Reich da Legendn ghean. So zum Beispui a des, daß ma mit am Huat davo, in muich und Zucka eiglegt Fliang vagiftn ko. De Viecha san zwar recht damisch, wachan aba noch ana Weile wieda auf. A de Aussog, daß de Hexn im Mittloida mit de Fliangschwammal a Zaubasoim heagstäit hättn, mit deras auf eahnane Besn fliang hom kenna is woih eha auf de narrische Wiakung vo dem Schwammal zruckzführn.

Tatsach is, daß dea Schwammal giftig is und daß a zu de narrischen Schwammal zum zäihn is.

Es san de foigenden Gifte bis heid nochgwiesn:

  • Ibutensaire: C5H6N2O4·H2O
  • Muscimol: C4H6N2O2
  • Muscazon: C5H6O4N2
  • Bufotenin: C12H16N2
  • Muscarin [C9H20NO2]+

aussadem: Muscaridin Betalaine, Acetylcholin, Cholin, Trimethylamin, Amanitol, Xanthin, biogene Amine, Putrescin, Betain, Selen, Vanadium, ätherischs Öi

Füa de Rauschzuaständ wean in da Hauptsach des Muscimol und de Ibutensaire vaantwoatle gmacht. As Muscarin (vgl. den wissnschaftlichn Nam), es in seina reina Foam an Menschn tobsichte macha ko, is a so wene drin, daß kaum a Roin spuit bei da Vagiftung.

Giftwiakung

Noch na 1/2 bis 2 Stund kriagt ma an Rausch ois wia wenn ma zvui Schnaps drunka hät, wead narrisch aufdraht und wepsig (oda staad und melancholisch/traurig). Ma kriagt Krämpf in de Glieda, da Spoache lafft unkontrollieat und stark, a Engegfui in da Brust, ma schanuft se schwar, kriagt a Krämpf beim Schlucka, Durscht, nacha grimmigs Bauchwäh und starkn Duachfoi.

Nochm Rausch kimmts bei entsprechada Meng' unta Umständ zu am so diaffn Schlaf oda na Lähmung wobeis zum Kreislauf zammbrecha ko, wos wiedarum zum Dod füahn ko. Manche Quäiinna ren davo, daß grod 5% vo olle Fliangschwammalvagiftungen an dödlichn Ausgang hom, andane behauptn, daß no gor koa dödliche Vagiftung de ois alloanige Uasach aufn Fliangschwammal zruckgang dokumentieat worn sei. Bei fast olle Fliangschwammalvagiftungen gähts noch 2 Tog am Vagiftn wieda bessa.

Vawendung In da Homöopathie vawendt man bei Kopfwäh, Blosn- und Darmbeschwerdn und beim Tick. Ma kenntn do untam Nam Agaricus muscarius.


Ois Rauschmittl homs frühna mehra Vöika hergnomma, da Botanika G. Wasson vatritt sogar de Thesn, daß d'fliangschwammal des legendäre SOMA aus de Veden is, des de arischn Eiwandara voa 3500 Johr noch Indien brocht hom. Des is aba umstrittn.

Unumstrittn is, daß da Fliangschwammal in Sibirien und manche Teile vo Nordamerika heid no ois Rauschmittl gnomma wead. Trockned, kocht oda in Muich oda Vodka eigwoacht, sogor graucht, nemmans um an Rausch zum kriang oda, wanns Schamanen san, spirituelle Erfahrungen zum macha. Da de wiaksama Gift duach d'Vadauung ned oda kaum zastöat wean, is des Gift a im Urin ausgschiedn no aktiv. Des wead nacha häifig an de ärman Leid vateilt, daß se de a an Rausch leistn kenna.

Bitte beachtns den Hinweis zu Gsundheitsthemen!


[dro werkln] Da Fliangschwammal in da Kunst und Kuitua

De klassische Fliangschwammalfoam wia mas meistns in da Kunst otrifft.
De klassische Fliangschwammalfoam wia mas meistns in da Kunst otrifft.
Schlumpf-Schwammalhaus in am Freizeitpark
Schlumpf-Schwammalhaus in am Freizeitpark
Grimmig dreischaugada Gartnzweag mit am Fliangschwammal in da Hand.
Grimmig dreischaugada Gartnzweag mit am Fliangschwammal in da Hand.

Dea road-weißdupfde Giftschwammal is a beliebts Motiv in Kunst und Kuitua, speziell füa Kindabiacha, Fuim oda Computaspui. Rechts is a Buidl vo da "klassischn Foam", wia ma den Schwammal in da Kunst gern vawendt.

[dro werkln] In da Kunst

Ma hod in de Höhlen im Tassili n'Ajjer, Algerien, Buidln vo Schwammal gfundn, vo dene d Wissnschaft davo ausgäht, daß des Fliangschwammal san.

In da Renaissance hom grod englische Maler des Thema mit in eanane Buidln mid einebaut und de Schwammal warn scho imma mid a Hauptgengstand vo romantische Märchendarstellungan.

Da Fliangschwammal is in vui illustrierde Kindabiacha oda Comics a wichtigs Element und dient oft ois Behausung füa kloane Lebewesn wia Zwerg, Elfen oda Schlümpf. A ois Zoagar füa an gsundn urtümlichn Woid in de Illustrationen wead der Schwammal gern vawendt.

Aa ois Beigab zu de Gartnzweag wead gean a Fliangschwammal dazuagem


In Fantasia, am Zeichntrickfuim vo Walt Disney (1940) is de berühmte Sequenz vo de danzadn Schwammal.

[dro werkln] In da Litaratua

In dem Gen-Technikkritschn Buach Wenzels Pilz[1] spuit de Art Amanita a große Roiin.

[dro werkln] Ois Glückssymbol

Da Fliangschwammal is newam Hufeisn und m vierblattrign Klääbladl oans vo de am häifigstn vawendn Glückssymbol. Ma find n auf Glückwunschkartn, Doatndekorationen oda ois kloane Bapierschwammal am Droht zu Sylvester füa'n Blumahofa. De Vawendung ois Glücksbringa wead auf de oidnordische Sagnwäid und mehrare Hexnlegendn zruckgführd.

[dro werkln] Quäiin, Litaratua und Omerkungen

  1. Bernhard Kegel, Verlag: Ammann (1997), ISBN-10: 3250103365,ISBN-13: 978-3250103363