Любляна

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.



Любляна
Герб
Плошча 275 км²
Насельніцтва 265.881
Тэлефонны код (+386) 1
Паштовы індэкс 1000

Любля́на (па-славенску: Ljubljana) — сталіца і найбуйнейшы горад Славеніі, які ляжыць на берагах ракі Любляніцы, прыблізна ў 10 кілямэтрах ад месца, у якім Любляніца злучаецца з ракой Савай.

[рэдагаваць] Назва

Гісторыкі ня згодныя, скуль узялася назва гораду. Найбольш папулярнай зьяўляецца тэорыя, што яно паходзіць ад слова ljubljena, што ў славенскай мове значыць «улюблёная».

[рэдагаваць] Гісторыя

Любляна ў выглядзе рымскага паселішча Эмона (Colonia Emona (Aemona) Iulia tribu Claudia) паўстала ў 15 годзе. У шостым стагоддзі на абшары сягоньняшняй Славеніі, у тым ліку і ў Любляне, насяліліся Славяне. Найстарэйшыя захаваныя запісы сёньняшняга імя горада паходзяць з 1144 году. Гарадзкое права Любляна атрымала ў 1220 годзе.

У першай палове чатырнаццатага стагоддзя горад апынуўся пад уласьцю Габсбурґаў. У 1461 годзе ў Любляне паўстала біскупства, дзякуючы чаму горад пачаў хутка разьвівацца і ад канца сярэднявечча да сягоньняшніх дзён ён зьяўляецца культурным цэнтрам славенцаў. Габсбурска ўласьць была перапылнена толькі ў гадох 1809 - 1813, калі Любляна была сталіцай створаных Напалеонам, даволі незалежных Ілірыйскіх Правінцый.

Пасьля развалу Аўстра-Вугоршчыны у 1918 г. Любляна з большай часткай Славеніі (без Прымор'я, якое захопіла Італія і без населенай славенцамі паўднёвай Карынтыі, якая далучана была да Рэспублікі Аўстрыі) увайшла ў склад Каралеўства Сэрбаў, Харватаў і Славенцаў, якое пазьней прыняло назву Югаславія. Пасьля другой сусьветнай вайны, у новай, камуністычнай фэдэрацыйнай Югаславіі горад стаўся сталіцай адной з шасьці саюзных рэспублік. Сталіцай застаўся таксама пасьля абвяшчэньня Славеніяй незалежнасьці ў 1991 г.

[рэдагаваць] Вонкавыя спасылкі