Скалістыя горы

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.

Мапа размяшчэння Скалістых гор
Мапа размяшчэння Скалістых гор
Скалістыя горы ў Вайомінгу
Скалістыя горы ў Вайомінгу

Скалі́стыя го́ры (па-англійску: Rocky Mountains) — усходні ланцуг Кардыльераў, які расцягнуўся на 4.800 км, ад ракі Ліард у Брытанскай Калумбіі да ракі Рыа Грандэ ў штаце Нью-Мэксыка.

Горы збудаваны з асадкавых і вулканічных парод. На поўнач ад Скалістых гор размяшчаецца ўзвышша Елоўстоун, на ўсходзе Вялікія Раўніны.

Найвышэйшая гара гэта Маўнт Элберт (4.401 м), у штаце Каларада. Найвышэйшая гара ў канадскай частцы гор гэта Маўнт Робсан (3.954 м).

[рэдагаваць] Геаграфія і геалогія

Некаторыя горы паўднёвай часткі гор фарміраваліся пад час дакембрыя (3.980 млн – 600 млн гадоў таму), а больш маладыя ланцугі Скалістых гор сфарміраваліся ў крэйдавым перыядзе (140 млн – 60 млн гадоў таму). Скалістыя горы складаюцца з вулканічных і тэраморфных парод; больш маладая частка год (паўднёвая частка) з асадкавых парод, вулканічныя горы якія фарміраваліся ў трэцічны перыяд (65 млн – 1,8 млн гадоў таму) размешчаны ў ланцугу гор Сан Хуан.

Лёдавы перыяд у Скалістых гарах цягнуўся ад эпохі плейстацэна (1,8 млн – 70 000 гадоў таму), да эпохі галацэна (11.000 гадоў таму). Мяжа абляднення ў апошні лёдавы перыяд праходзіла праз возера Бул узнікшае 150.000 гадоў таму, і раёна Пінедал, які хутчэй за ўсё быў пакрыты лёдам аж да 15.000 – 20.000 гадоў таму. 90% Нацыянальнага парка Елоўстоўн было пакрыта лёдам пад час “малага абляднення”, якое доўжылася некалькі стагоддзяў ад 1560 да 1860 года.

Вада і лёд утварылі сённяшні выгляд Скалістых год. Леднікі і снег сілкуюць рэкі і азёры Скалістых гор, забяспечваючы вадой ¼ паверхні ЗША. Рэкі, якія выплываюць са Скалістых гор упадаюць у тры акіяны: Атлантычны, Ціхі і Арктычны. Гэта рэкі:

  • Арканзас
  • Атабаска
  • Каларада
  • Калумбія
  • Фрэйзер
  • Кутэнаў
  • Місуры
  • Піс
  • Плат
  • Рыа Грандэ
  • Саскачэван
  • Снэйк
  • Елоўстоўн

[рэдагаваць] Вонкавыя спасылкі

 Скалістыя горысховішча мультымэдыйных матэрыялаў