Езус Хрыстус

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.



Хрыстос Усётрымальнік, XVI ст.
Хрыстос Усётрымальнік, XVI ст.

Езус Хрыстус, Ісус Хрыстос, Іісус Хрыстос, Езус Назарэйскі (грэц. Ιησούς Χριστός, яўр. Іешуа, "Машыах" мэсія, памазанік) - заснавальнік хрысьціянаства, другая асоба хрысьціянскай Тройцы - Бог-Сын (8 да н. э./2 да н. э. - 29/36). Вера ў Ісуса Хрыста адрозьнівае хрысьціянства ад юдаізму, у нетрах якога яно ўзьнікла. Жыцьцё і вучэньне Ісуса Хрыста выкладзеныя ў Новым запавеце Сьвяшчэннага пісаньня (Бібліі). У большасьці хрысьціянскіх канфэсіяў (апрача манафізытаў) Ісуса Хрыста лічаць Бога-чалавекам, г.зн. які звышнатуральным чынам злучае ў сябе 2 пачаткі - Боскі і чалавечы. Зь Ісусам Хрыстом зьвязаныя эвангельскія апавяданьні пра Ягонае бязгрэшнае зачацьце Дзевай Марыяй, уцёкі сямейства ў Эгіпэт ад перасьледаваньня цара Ірада, хрышчэньне Ісуса Хрыста Іаанам Хрысьціцелем, прапаведніцкую дзейнасьць Ісуса Хрыста і яго 12 вучняў (апосталаў), цуды Ісуса Хрыста (уваскрасеньне мёртвых, хаджэньне па вадзе, вылячэньне хворых і інш.), здраду апостала Іўды, суд над Ісусам Хрыстом, ягонае расьпяцьце на крыжы, уваскрасеньне Ісуса Хрыста і ўзьнясеньне на неба. Многія з дэталяў біяграфіі Ісуса Хрыста лічацца прадказанымі ў Старым Запавеце, дзякуючы чаму ствараецца пераемная сувязь паміж Старым і Новым запаветамі. Праблема існаваньня або неіснаваньня Ісуса Хрыста як рэальнай гістарычынай асобы да гэтага часу застаецца для гітарыяграфіі нявырашанай, аб чым сьведчыць распачатаяў пазамінулым стагоддзі палеміка ў хрысталёгіі паміж гістарычнай і міфалягічнай школамі. Пратэстанты лічаць, што Ісус Хрыстос сваёй ахвярай на крыжы гарантаваў усім, хто верыць у Яго, Боскае прабачэньне і вечнае выратаваньне, чым зрабіў залішнімі прынятыя ў каталіцтве і праваслаўі таінствы, літургію, паломніцтвы, пакланеньні сьвятым, крыжу, абразам і г.д. Нягледзячы на значныя разыходжаньні канфэсіянальных меркаваньняў і рознагалосьсі сярод тэолягаў, для пратэстантызму ў цэлым характэрны больш хрыстацэнтрызм, чым ў каталіцтве і праваслаўі. Вобраз Ісуса Хрыста ў пратэстантызьме выступае з большым акцэнтам на Ягоную чалавечую прыроду: Ісус Хрыстос разумеецца ня столькі як Усётрымальнік і Цудатворца, колькі як гранічна аўтарытэтны Мараліст, дасканалы Настаўнік, жыцьцё і сьмерць Якога поўнасьцю зьліваюцца зь Яго ўсёвыратавальнай місыяй. Ісус Хрыстос зьвязаны з кожным сапраўдным вернікам непасрэдна - Сьвятым Духам. Крыніца: энцыкляпэдычны даведнік "Рэлігія і царква на Беларусі", Менск "Беларуская Энцыкляпэдыя", 2001.

На іншых мовах