Mac OS X

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.

Mac OS X

Вонкавы выгляд Apple Mac OS X
Распрацоўшчык Apple Inc.
Сямейства АС BSD/Darwin/NEXTSTEP
Зыходны код Closed source (з open source кампанентамі)
Апошняя вэрсія 10.4.8 — 29 верасня 2006
Тып ядра Гібрыднае ядро
Інтэрфэйс па змоўчваньні GUI (Aqua)
Ліцэнзія прапрыетарная
Стан Актуальнае
Бачына www.apple.com/macosx/

Mac OS Xаперацыйная сістэма фірмы Apple Computer, закрыты і значна перапрацаваны варыянт BSD-UNIX універсітэта Берклі, выпускаецца для кампутараў Macintosh на базе працэсараў PowerPC і Intel.

Зьмест

[рэдагаваць] Апісанне

Mac OS X значна адрозніваецца ад папярэдніх версіяў Mac OS. Аснова сістэмы - Darwin. Darwin - вольнае праграмнае забеспячэнне з адчыненымі зыходнымі кодамі. Яго ядром з'яўляецца XNU (акронім ад "Xnu Not Unix" - "Xnu значыць не Юнікс"), у якім выкарыстоўваецца мікраядро Mach і стандартныя сэрвісы BSD (якія адбыліся ад FreeBSD 5). Усе магчымасці Unix'а ёсць даступныя праз кансоль. Па-над гэтаю асновай Apple распрацавала шмат прапрыетарных кампанентаў, такіх як Quartz Composer і Finder.

Mac OS X уключыла мноства магчымасцяў якія робяць яе больш стабільнай, чым папярэдняя версія Mac OS 9. Найболей прыкметнай зменаю была тэма Aqua. Выкарыстанне закругленых кутоў, напаўпразрыстых колераў, і светлых палоскаў гэтак жа паўплывала і на знешні выгляд апаратнага забеспячэння першых iMac'ов. Некаторым карыстачам гэта не спадабалася - яны лічылі гэта непрафесійным [1]. Іншыя былі задаволеныя, і лічылі гэта новым крокам наперад. [2]. Пасля выхаду першае версіі Mac OS X іншыя распрацоўнікі таксама сталі выкарыстаць дызайн Aqua. Для прадухілення выкарыстання свайго дызайну на іншых платформах Apple скарысталася паслугамі юрыстаў [3]

Mac OS X таксама ўключае асяроддзе распрацоўкі праграмнага забеспячэння званае Xcode. Xcode дазваляе распрацоўваць праграмы на некалькіх мовах уключаючы C, C++, Objective-C, і Java. Яно падтрымлівае кампіляцыю ў так званыя "тоўстыя праграмы" (fat binaries, у прэс рэлізах Universal Binary), якія могуць запускацца на некалькіх платформах (x86, PowerPC).

[рэдагаваць] Сумяшчальнасць

[рэдагаваць] Праграмнае забеспячэнне

Для забеспячэння гладкага пераходу з Mac OS 9 на Mac OS X быў створаны Carbon. Прыкладанні, напісаныя з дапамогаю Carbon могуць запускацца на абедзьвюх АС адначасова. З іншага боку, як сказанае вышэй, Mac OS X атрымлівае ў спадчыну шмат чаго з OPENSTEP, які не з'яўляецца зваротна сумяшчальным з іншымі версіямі Mac OS. Гэтае API рэкамендуецца Apple у дадзены момант і завецца Cocoa. Гэтая спадчына вельмі мабыць для распрацоўнікаў на Cocoa: шматлікія класы пачынаюцца на NS (NSObject, NSArray; NS расшыфроўваецца як NEXTSTEP).

Гэтак жа Mac OS X падтрымлівае Java. Гэта значыць, што прыкладанні, якія напісаны на Java і якія выкарыстоўваюць Swing, выглядаюць таксама як і прыкладанні, якія выкарыстоўваюць Cocoa. Традыцыйна прыкладанні пад Cocoa распрацоўваюцца на Objective C, альбо на Java. Аднак 25 ліпеня Apple заявіла, што далейшыя пашырэнні ў Cocoa не будуць перанесеныя ў Java.

Mac OS X, у адрозненне ад папярэднікаў, ёсць заснаваная на базе UNIX. Гэта значыць, што большасць праграмаў напісаных для BSD, Linux і іншых UNIX падобных сістэмаў, скампілююцца і будуць працаваць на Mac OS X практычна без зменаў (часам без зменаў наогул). Для зручнае ўсталёўкі такіх праграмаў распрацаваныя мэнэджэры пакетаў, такія як Fink і MacPorts (раней DarwinPorts). Яны падобныя apt у Debian або ports у FreeBSD.

Пачынаючы зь версіі 10.3 таксама распаўсюджваецца X11.app - адаптаваная версія X-сервера. Гэта дазваляе запускаць на Mac OS X прыкладанні, распрацаваныя для X11 (распрацаваныя з выкарыстаннем gtk, QT/X11 (версія 4 падтрымлівае Mac OS X)). Для малявання X11.app выкарыстоўвае Quartz. Аднак X11.app мае некаторыя праблемы такія як адсутнасць Mac OS X стылю і дрэнную падтрымку рускай мовы. Раннія версіі могуць запускаць X сервер пры дапамозе XDarwin

[рэдагаваць] Апаратнае забеспячэнне

Раннія версіі Mac OS X падтрымлівалі ўсе кампутары Macintosh (лаптопы, дэсктопы і сэрверы) на працэсарах PowerPC G3, G4 і G5. Познія версіі Mac OS перастаюць падтрымліваць старое абсталяванне: напрыклад, Panther не падтрымлівае старыя G3, Tiger не падтрымлівае сістэмы без FireWire партоў, бэта версія Leopard, прадстаўленая на WWDC, не падтрымлівае G3 наогул. Аднак існуюць утыліты, такія як XPostFacto, і патчы да ўсталявальнага дыска, якія распрацаваныя бокам для ўсталёўкі новых версіяў Mac OS X на абсталяванні, афіцыйна не падтрымоўваемым Apple, уключаючы некаторыя да-G3 сістэмы. Выключаючы некаторыя магчымасці патрабаваныя абсталяваннем (такія як графічнае паскарэнне, DVD запіс), аперацыйная сістэма прапаноўвае аднолькавую функцыянальнасць на ўсім падтрымоўваемым абсталяванні.

PowerPC версія Mac OS X застаецца сумяшчальнаю са старымі Mac OS прыкладаннямі праз эмуляцыю так званай Classic, якая дазваляе карыстачам запускаць Mac OS 9 як працэс у Mac OS X, таму шматлікія старыя прыкладанні запускаюцца так, як быццам пад старою аперацыйнаю сістэмаю. Classic не падтрымлівае кампутары на працэсарах Intel.

У красавіку 2002, eWeek паведаміў чутку аб тым, што ў Apple ёсць версія Mac OS X з кодавай назвай Marklar, якая запускаецца на Intel x86 працэсарах. Ідэя Marklar была ў пераходзе Mac OS X на альтэрнатыўную платформу, якая дазволіць Apple пераадолець праблемы развіцця платформы PowerPC. Чуткі не былі пацверджаныя да траўня 2005, калі ў файлаабменных сетках з'явілася версія Mac OS X для працэсараў Intel.

6 чэрвеня 2005, Стыў Джобс пацвердзіў чуткі і анансаваў на WWDC, што на працягу двух гадоў Apple пяройдзе з PowerPC на Intel працэсары. Да гэтага Apple мяняла платформу з Motorola 68K на IBM/Motorola PowerPC - Apple уключыла эмулятар Motorola 68K у новую АС якая дазваляла запускаць большасць 68K прыкладанняў. Apple падтрымлівала эмулятар на працягу 11 гадоў: аднак, пры пераходзе на Intel ён быў выдалены. У новую OS быў уключаны эмулятар PowerPC, які зазываецца Rosetta. Гэтак жа новая версія XCode і соответсвующие кансольныя ўтыліты позовляют распрацоўваць universal binaries (fat binaries) - бінарныя файлы, якія могуць утрымоўваць у сабе некалькі платформаў (ppc, ppc64, i386, ...)

Зараз большасць прыкладанняў ёсць даступная толькі для PowerPC, і падтрымліваецца пры дапамозе Rosetta. Аднак Apple просіць распрацоўнікаў ствараць універсальныя прыкладанні для абодзвюх платформаў. Універсальныя прыкладанні запускаюцца хутчэй на Intel кампутары, чым PowerPC-толькі пад Rosetta. Некаторае PowerPC праграмнае забеспячэнне, такое як пашырэнні ядра і ўбудовы Сістэмных Наладаў (System Preferences) не падтрымліваюцца на Intel кампутарах.

У той час калі MacIntel'ы могуць запускаць PowerPC, x86 і ўніверсальныя прыкладанні, PowerPC Мак могуць запускаць толькі ўніверсальныя і PowerPC прыкладанні. Падтрымка PowerPC платформы застанецца ў 10.5. Джобс таксама пацвердзіў чутку, што новая версія Mac OS X запускалася на Intel працэсарах у большасць часу яе існавання. Бо крос-платформеность ужо існавала ў Mac OS X; OPENSTEP быў партаваны на мноства платформаў, уключаючы x86, і Darwin уключыў падтрымку PowerPC і x86. Apple заявіла што Mac OS X не будзе запускацца на Intel-заснаваных персанальных кампутарах, якія не распрацаваныя Apple, аднак узламаныя версіі Mac OS X запускаюцца на іншым x86 абсталяванні. Яны распрацоўваюцца OSx86 супольнасцю і ёсць даступныя пасродкам файлаабменных сеткаў.

[рэдагаваць] Іншае

Асновамі з'яўляюцца:

  • падсістэма з адчыненым кодам — Darwin (мікраядро Mach, набор утылітаў BSD).
  • серада праграмавання Core Foundation (Carbon API, Cocoa API і Java API);
  • графічнае асяроддзе Aqua (QuickTime, Quartz Extreme і OpenGL);
  • тэхналогіі CoreImage, CoreAudio і CoreData.

Версіі Mac OS X:

  • 10.0 Public Beta — 2000 год.
  • 10.0 Cheetah (Гепард) — 2001 год.
  • 10.1 Puma (Пума) — 2002 год.
  • 10.2 Jaguar (Ягуар) — 2003 год.
  • 10.3 Panther (Пантэра) — 2004 год.
  • 10.4 Tiger (Тыгр) — 2005 год.
  • 10.5 Leopard (Леапард) — тэст-версія, даступная з жніўня 2006, выпуск плануецца на вясну 2007 года.

Існуюць і сэрверныя версіі Mac OS X: 10.4 Tiger Server, 10.5 Leopard Server (выпуск плануецца на вясну 2007 года)

[рэдагаваць] Гл. таксама

  • Mac OS
  • Windows Vista

[рэдагаваць] Спасылкі