Ілінойс (штат)

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.

Ілінойс
Сьцяг Ілінойсу ГербІлінойсу
Сьцяг Ілінойсу Герб Ілінойсу
Мянушка штата: «Зямля Лінкольна»
Штат Ілінойс на мапе ЗША
Іншыя штаты ЗША
Сталіца Спрынгфілд
Найбуйнейшы горад Чыкага
Губэрнатар Род Благаевіч
Плошча
 - Агулам
 - % вады
25-я па ЗША
149 998 км²
4%
Насельніцтва
 - Усяго (2000)
 - Шчыльнасьць
5-е па ЗША
12,419 млн
86,27/км²
Вышыня над узроўнем мора
 - Сярэдняя вышыня

182 м
Стаў штатам
Дата заснаваньня
21-м
3 сьнежня 1818
Часавы пас Цэнтральны час: UTC-6/-5
Шырыня
Даўгата
36°58' з. ш. па 42°30' з. ш.
87°30' з. д. па 91°30' з. д.
Афіцыйная бачына

Ілінойс, Іліной (па-ангельску: Illinois) — штат на Сярэднім Захадзе ЗША, кіроўны ў групе Поўнача-Усходняга Цэнтра. Плошча — 150 тыс. км². Насельніцтва — 12,4 млн. чалавек (2000) (пяты па колькасьці жыхароў штат). Сталіца — горад Спрынгфілд, найбуйнейшы горад — Чыкага; іншыя буйныя гарады: Рокфард, Пэорыя, Арора, Нэйпэрвіль, Дэкэйтэр.

Афіцыйная мянушка — «Зямля Лінкольна» (Land of Lincoln), а таксама «Штат у прэрыі» (Prarie State). Афіцыйны дэвіз State sovereignty, national union («Незалежнасьць штата, нацыянальны саюз»).

Зьмест

[рэдагаваць] Геаграфія і клімат

Штат разьмешчаны на Цэнтральных раўнінах, і 60 % яго тэрыторыі займаюць прэрыі, астатняя частка занятая ўзгоркамі. На поўначы мяжуе са штатам Вісконсін, з паўночнага ўсходу абмежаваны возерам Мічыган, мяжуе са штатам Індыяна на ўсходзе і паўднёвым усходзе, з Кентакі — на поўдні, c Аявай на захадзе. Паўднёвая мяжа праходзіць па рацэ Агаё, заходняя і паўднёва-заходняя — па рацэ Місысыпі.

У штаце больш 500 рэк (найбуйнейшая — Ілінойс) і 950 азёраў.

Умераны кантынэнтальны клімат.

Штат багаты карыснымі выкапнямі, сярод якіх — вугаль, нафта, прыродны газ, цынк, пяшчанік.

[рэдагаваць] Эканоміка

Прамысловасьць з асноўным цэнтрам у раёне Чыкага ўжо з пачатку XX стагодзьдзя дазваляе штату займаць адно зь першых месцаў па індустрыяльным разьвіцьці ў краіне; сярод галінаў, што цяпер лідыруюць — перапрацоўка нафты, машынабудаваньне, харчовая прамысловасьць, вытворчасьць электраабсталяваньня, хімічная прамысловасьць.

Гістарычна найважнейшую ролю выконвала апрацоўчая прамысловасьць — перапрацоўка мяса, дрэваапрацоўка, харчовая.

Разьвітыя буйныя фэрмэрскія гаспадаркі (кукуруза, соя, пшаніца, жывёлагадоўля, сьвінагадоўля); з канца XIX стагодзьдзя штат зьяўляецца зачынальнікам шматлікіх новаўвядзеньняў у сельскай гаспадарцы.

Ва ўнутраных вадаёмах разьвітае рыбалоўства (карп і іншыя).

Прыкметнае месца ў эканоміцы займаюць турызм і сфэра абслугоўваньня.

Ілінойс — кіроўны шматгаліновы транспартны цэнтар краіны.

[рэдагаваць] Палітыка

Штат заўсёды аказваў вялікі ўплыў на палітычнае жыццё ЗША ў цэлым. Калі ў XIX стагодзьдзі тут пераважаў уплыў рэспубліканцаў, то ў XX стагодзьдзі важную ролю ў палітыцы гуляюць абедзьве палітычныя партыі.

[рэдагаваць] Спасылкі


Адміністрацыйныя адзінкі ЗША Сьцяг ЗША
Штаты

Агаё | Айдага | Аклагома | Алабама | Аляска | Арызона | Арканзас | Арэгон | Аява | Ваёмінг | Вашынгтон | Вэрмонт | Вірджынія | Вісконсін | Гаваі | Дэлавэр | Джорджыя | Заходняя Вірджынія | Ілінойс | Індыяна | Каларада | Каліфорнія | Канзас | Кентакі | Канэктыкут | Люізіяна | Мантана | Масачусэтс | Мінэсота | Місысыпі | Мізуры | Мічыган | Мэн | Мэрылэнд | Нэбраска | Нэвада | Нью-Гэмпшыр | Нью-Джэрзі | Нью-Ёрк | Нью-Мэксыка | Паўднёвая Караліна | Паўднёвая Дакота | Паўночная Караліна | Паўночная Дакота | Пэнсыльванія | Род-Айлэнд | Тэнэсі | Тэхас | Флорыда | Юта

Фэдэральная акруга Акруга Калюмбія
Астраўныя тэрыторыі Амэрыканскае Самоа | Абток Бэйкер | Гуам | Абток Хоўлэнд | Абток Джэрвіс | Атол Джонстан | Рыф Кінгмэн | Атол Мідўэй | Абток Наваса | Паўночныя Марыянскія абтокі | Атол Пальміра | Пуэрта-Рыка | Віргінскія абтокі | Абток Ўэйк