Злучаныя Арабскія Эміраты
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
|
|||||
Нацыянальны дэвіз: Пан Бог, Нацыя, Каралеўская Сямья | |||||
![]() |
|||||
Афіцыйная мова | арабская, ангельская, хіндзі, урду | ||||
Сталіца | Абу Дабі | ||||
Найбуйнейшы горад | Абу Дабі | ||||
Урад | канстытуцыйная манархія Халіфа бін Саід Аль-Нахаян Мактум аль-Мактум |
||||
Плошча - Агульная - % вады |
116-е месца ў сьвеце 83 600 км2 0% |
||||
Насельніцтва - Агульнае (2005) - Шчыльнасьць |
116-е месца ў сьвеце 4 496 000 64/км² |
||||
СУП - Агульны (2006) - на душу насельніцтва |
55 месца ў сьвеце 139,3 млрд.$ 29 142 $ |
||||
Валюта | [[дыхрам ЗАЭ]] (AED ) |
||||
Часавы пас - улетку |
GMT (UTC+4) +4 (UTC) |
||||
Незалежнасьць абвяшчэньне фэдэрацыі |
2 сьнежня 1971 | ||||
Дзяржаўны гімн | Тахіат Талалам | ||||
Аўтамабільны знак | UAE | ||||
Дамэн верхняга ўзроўню | .ae | ||||
Тэлефонны код | +971 |
||||
![]() |
Злу́чаныя Ара́бскія Эміра́ты (الإمارات العربيّة المتّحدة)– арабская краіна на Блізкім Усходзе, разьмяшчаецца на ўзьбярэжжы Пэрсыдзкай і Аманскай затокаў, складаецца з сямі эміратаў: Абу Дабі, Дубаі, Шраджа, Айман, Ум аль-Каівэін, Рас аль-Кхайма і Фаджарах. Мяжуе з Саудаўскай Арабіяй, Катарам і Аманам.
Зьмест |
[рэдагаваць] Гісторыя
У VII стагоддзі на тэрыторыю будучых эміратаў пранік ісьлям. У XVI ст. былі заснаваны некалькі партугальскіх калёній. У другой палове XVIII ст. мясцовае арабскае насельніцтва завязала гандлёвыя кантакты з брытанскай Остіндскай кампаніяй. У 1892 годзе брытанцы, занепакоеныя ўзростам цікаўнасьці да Пэрсыдзкай затокі іншых эўрапейскіх краін падпісалі з кожным эміратам пратэкцыянісцкія дамовы, паводле якіх замежная палітыка гэтых краін (так зв. Трактатным Аманам), кантралявалася Брытаніяй. Была ўсталявана Трактатная рада, якая складалася з сямі ўладароў. Паступова зьмены ўлады вялі да фэдэратыўнай формы кіраваньня. У 60-тых г.г ХХ ст. Трактатны Аман атрымаў значныя грашовыя сродкі дзякуючы распрацоўцы радовішчаў нафты. У 1968 годзе Брытанія пачала вывад сваіх войскаў з гэтага рэгіёна, які доўжыўся на працягу трох гадоў, а краіны Трактатнага Амана, разам з Бахрэйнам і Катарам утварылі Фэдэрацыю Арабскіх Эміратаў. У 1971 годзе Бахрэйн, Рас аль-Кхайма і Катар выйшлі з фэдэрацыі і ўтварылі незалежныя краіны. Астатнія эміраты былога Трактатнага Аману утварылі Злучаныя Арабскія Эміраты, а Саід ібн Султан ан-Нахаян, уладар Абу Дабі, быў першым прэзыдэнтам. Рас аль-Кхайма далучыўся да фэдэрацыі ў 1972 годзе. У 1979 годзе былі прыпынены дыпляматычныя стасункі з Эгіптам, з-за яго кантактаў з Ізраілем. У 1985 годзе былі ўсталяваны дыпляматычныя стасункі з СССР і Кітем, а ў 1987 годзе адноўлены стасункі з Эгіптам. У 1990 годзе ЗАЭ падтрымалі інтэрвэнцыю ў Ірак, і пагадзіліся на разьмяшчэньне францускіх і брытанскіх войскаў на сваёй тэрыторыі. У 1994 годзе ЗАЭ падпісалі абарончую дамову з ЗША. У 2004 годзе пасьля сьмерці прэзыдэнта яго месца заняў Халіф бін Саід ан-Нахаян.
[рэдагаваць] Палітыка
3 лістапада 2004 года было абвешчана імя новага прэзыдэнта Злучаных Арабскіх Эміратаў – ім стаў старэйшы сын папярэдняга прэзыдэнта.
Такім чынам працягваецца 250 гадовае кіраваньне эміратам Абу Дабі дынастыяй Аль Нахаян.
Шэйх Саід заняў трон эміра ў 1966 годзе ў выніку палацавага перавароту, звергнуўшы свайго роднага брата – шэйха Шахбута. Пасьля вываду ангельскіх войскаў у 1971 годзе эмір змог аб’яднаць варожыя кланы ў адну краіну, і на палітычнай мапе зьявіліся Злучаныя Арабскія Эміраты – дзяржава з адным з самых высокіх у сьвеце даходаў на чалавека (запасы нафты складаюць 9% ад сусьветных, краіна займае 5-е месца сярод краінаў ОПЭК, здабываючы 2,29 млн. баррэляў у дзень). Шэйха Саіда 7 разоў выбіралі прэзыдэнтам краіны.
[рэдагаваць] Адміністрацыйны падзел
Краіна дзеліцца на семь эміратаў, якія кіруюцца эмірамі. Самым вялікім эміратам зьяўляецца Абу Дабі.
[рэдагаваць] Геаграфія
[рэдагаваць] Эканоміка
[рэдагаваць] Дэмаграфія
Насельніцтва краіны мае ненатуральную будову па палавой прыкмеце: колькасьць мужчын болей чым удвая перавышае колькасьць жанчын. Ва ўзросьце 15-65 гадоў, суадносіны мужчын да жанчын складаюць 1/2.743.Такі дысбалянс амаль самы вялікі сярод усіх краінаў сьвету (ЗАЭ у гэтым сьпісе пасьля Катару, Кувэйту, Бахрэйну, Аману і Саудаўскай Арабіі).
ЗАЭ мае так сама і вельмі цікавую будову насельніцтва. Пачынаючы з сярэдзіны 1980-х г.г., людзі з усёй Паўднёвай Азіі імігравалі ў Злучаныя Арабскія Эміраты. Цяпер, каля 85% насельніцтва краіны складаецца з імігрантаў, гэта адзін з самых вялікіх паказчыкаў у сьвеце.
Высокі ўзровень жыцьця ў краіне прыцягвае вялікую колькасьць індыйцаў і пакістанцаў, банглядэшцаў і шры-лянкійцаў. У 2006 годзе 1,2 млн. індыйцаў і 700 тыс. пакістанцаў склалі самыя вялікія іншаземныя супольнасьці ў краіне. Так сама сюды едуць працаваць і людзі з дваццаці арабскіх краін, уключаючы тысячы палестынцаў.
- Эміратцы (мясцовыя арабы) - 11%
- Іншыя арабы - 21%
- Паўднёвыя азіяты - 57%
- Заходнія і ўсходнія азіяты - 11%
Самы вялікі горад – Дубаі, з насельніцтва 1,5 млн.чалавек. Пасьля яго самымі вялікімі гарадамі сталі: Абу Дабі, Аль Аін, Шарьях і Фуджайрах. Каля 88% насельніцтва краіны – гарадзкія жыхары. Яны жывуць у невялікіх гарадах па ўсёй краіне і вялікай колькасьці пустэльных гарадкоў дзе здабываюць нафту.
Існуюць нешматлікія групы эмігрантаў з іншых краін Афрыкі, Эўропы, Паўночнай Амэрыкі і постсавецкіх краін.
[рэдагаваць] Рэлігія
[рэдагаваць] Культура
[рэдагаваць] Спорт
[рэдагаваць] Вонкавыя спасылкі
Краіны Азіі |
---|
Азэрбайджан | Аман | Армэнія | Аўганістан | Бангладэш | Бахрэйн | Брунэй | Бутан | Віетнам | Грузія | Емэн | Злучаныя Арабскія Эміраты | Ізраіль | Інданэзія | Індыя | Ірак | Іран | Казахстан | Камбоджа | Катар | Кіпр | Кітай | Кувэйт | Кыргызстан | Лаос | Ліван | Малайзія | Мальдыўскія выспы | Манголія | М'янма | Нэпал | Пакістан | Паўднёвая Карэя | Паўночная Карэя | Расея | Рэспубліка Кітай (Тайвань) | Саудаўская Арабія | Сынгапур | Сырыя | Таджыкістан | Тайлянд | Туркмэністан | Турцыя | Тымор-Лешці | Узбэкістан | Філіпіны | Шры Лянка | Эгіпет | Японія | Ярданія |
Спэцыяльныя тэрыторыі: Абхазія | Ганконг | Курдыстан | Макао | Нагорны Карабах | Палестына |