Напалеон I Банапарт

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.

Напалеон Банапарт
Напалеон Банапарт

Напалео́н Банапа́рт (па-француску: Napoléon Bonaparte) (15 жніўня 1769, Аячча, Корсіка5 траўня 1821, востраў Сьвятой Алены) — генерал францускай рэвалюцыйнай арміі, Першы Консул Першай Францускай Рэспублікі з 11 лістапада 1799 да 18 траўня 1804 года, Імператар Французаў (Empereur des Français) пад імем Напалеон I (Napoléon 1er) з 18 траўня 1804 да 6 красавіка 1814 года. У перыяд з 20 красавіка да 22 чэрвеня 1815 года Напалеон Банапарт на недоўгачасовы тэрмін, вядомы як «Сто дзён», аднавіў сябе ў якасьці імператара. Ён таксама быў каралём Італіі, Замірыцелем Швайцарскай Канфедэрацыі і Пратэктарам Рэйнскай Канфедэрацыі.

Цягам крыху больш за дзесяцігодзьдзе францускія войскі пад кіраўніцтвам Напалеона здабылі кантроль над большай часткай кантынентальнай Эўропы шляхам заваёвы ці стварэньня хаўрусаў. Паваротным момантам Напалеонаўскіх войнаў стала катастрафічная Расейская кампанія 1812 года. Пасля паразы Напалеона ў бітве пад Лейпцыгам у кастрычніку 1813 года Шостая антыфранцуская кааліцыя ўступіла ў Францыю і прымусіла Напалеона адмовіцца ад трона ў красавіку 1814 года. Ён быў адпраўлены ў высылку на востраў Эльба, але праз год здолеў вярнуць сабе ўладу. Пацярпеўшы паразу ў бітве пад Ватэрлоо 18 чэрвеня 1815 года, Напалеон быў высланы на востраў Сьвятой Алены ў Атлантычным акіяне, дзе правёў апошнія шэсць гадоў свайго жыцьця пад брытанскім наглядам.

[рэдагаваць] Вонкавыя спасылкі