Карлас Шэрман
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
Шэрман Карлас (25 кастрычніка 1934 – 4 сакавіка 2005) — беларуска-гішпанскі лацінаамэрыканскі перакладчык, літаратар і праваабаронца, ганаровы віцэ-прэзыдэнт Беларускага ПЭН-цэнтру. Нарадзіўся ва Ўругваі. Перакладаў і пісаў на гішпанскай (роднай), беларускай і расейскай мовах. Быў сябрам навукова-экспэртнай Рады Беларускага Калегіюму.
[рэдагаваць] Біяграфія
Шэрман Карлас нарадзіўся ў сталіцы Ўругваю Мантэвідэо. Бацька быў выхадцам з Заходняй Беларусі, а маці - карэннай жыхаркай Лацінскай Амэрыкі. Вучыўся ў Нацыянальным інстытуце імя М.Марэна (Буэнас-Айрэс, Аргенціна, 1951-1956) у спэцыяльнасьці філялёгія. Працаваў у аргенцінскім друку. Сябраваў з Паблам Нэрудам. У 1956 годзе бацька паддаўся на савецкую прапаганду Хрушчоўскага часу, і сям'я пераехала ў Беларусь. Карлас Шэрман пачаў з працы на фабрыцы, тымчасам дасканала вывучыў беларускую мову, стаў бібліятэкарам, загадваў рэдакцыйна-выдавецкім сэктарам Фундамэнтальнай бібліятэкі імя Я.Коласа НАН Беларусі. У 1989-2001 гадох быў віцэ-прэзыдэнтам Беларускага ПЭН-цэнтру, быў фактычна адным з заснавальнікаў ПЭН-цэнтру, сышоў з пасады віцэ-прэзыдэнта ў сувязі з кепскім здароўем.
Наступнік Карласа Шэрмана на пасадзе віцэ-прэзыдэнта ПЭН-цэнтру галоўны рэдактар газэты “Наша Ніва” Андрэй Дынько лічыць, што Шэрман быў савецкім пісьменьнікам, але на мяжы 90-х зрабіў свой выбар, і разам з Васілём Быкавым і Рыгорам Барадуліным адышоў ад савецкага пісьменьніцтва.
У апошнія гады жыцьця знаходзіўся на лячэньні ў Нарвэгіі, дзе і памёр 4 сакавіка 2005 году.
Адпяваньне і разьвітаньне зь ім адбылося 10 сакавіка ў каталіцкім саборы нарвэскага гарадка Крысьціянсан, дзе сям’я жыла апошнія гады. Пасьля гэтага цела было падвергнутае крэмацыі, і прах Карласа Шэрмана перавезены ў Беларусь.
[рэдагаваць] Творы
Аўтар паэмы «Дождж у Каралішчавічах» (у перакладзе з гішпанскай мовы Р.Барадуліна, 1984), збору вершаў «Сны» (у перакладзе з гішпанскай мовы Р.Барадуліна і В.Сёмухі, 1989), кнігі крытыкі і эсэ «Таямніцы почырку» (1995), паэмы «Накірункі свету» (на гішпанскай мове і ў перакладах В.Рыч на ангельскую, Р.Барадуліна на беларускую і І.Бурсава на расейскую мовы, 2000). Уклаў шэраг выдадзеных на беларускай мове зборнікаў гішпанамоўных паэтаў (Ф.Гарсія Лоркі, П.Нэруды, Н.Гільена, Г.Містраль), анталёгію сучаснай кубінскай паэзіі. У яго перакладзе на гішпанскую мову выйшлі выбраныя творы Я.Купалы і Я.Коласа «Папараць-кветка» (1982), кнігі А.Куляшова «Мая Бесядзь» (1976), Р.Барадуліна «Чорны вол маёй трывогі» (1985), раман І.Чыгрынава «Плач перапёлкі» (1988), аповесьці В.Быкава «Дажыць да світаньня» (1980), «Абеліск» (1984), «У тумане» (1989) і інш.
[рэдагаваць] Вонкавыя спасылкі
- Паводле біяграфіі на Slounik.org
- Прах Карласа Шэрмана будзе пахаваны ў Беларусі (Л.Баршчэўскі, А.Дынько і Р.Барадулін успамінаюць пра Карласа Шэрмана)
- Памёр Карлас Шэрман
- Гістарычны досьвед Аргентыны і выкраданьне людзей (Расказвае Карлас Шэрман)