Фінская мова

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.



Фінская мова (Suomi)
Ужываецца ў: Фінляндыі, Швэцыі, Нарвэгіі, Расеі
Рэгіён: Паўночная Эўропа
Колькасьць карыстальнікаў: 6 млн. чал.
Клясыфікацыя: Уральская
  • Фіна-вугорская
    • Балтыйска-фінская
      • Паўночная галіна
        • Фінская мова
Афіцыйны статус
Афіцыйная мова ў: Фінляндыі, ЭЗ
Рэгулюецца: Дасьледчы інстытут моваў Фінляндыі (Kotimaisten kielten tutkimuskeskus)
Код мовы
ISO 639-1 fi
ISO 639-2(B) fin
ISO 639-2(T) fin
SIL FIN

Фі́нская мова — мова паўночнай галіны балтыйска-фінскай падгрупы фіна-вугорскай групы ўральскай моўнай сям'і. Афіцыйная мова Фінляндыі і Эўразьвязу.

Фінская мова адносіцца да моваў аглютынацыйнага тыпу. Пісьменства на базе лацінскай абэцэды.

Найстарэйшыя пісьмовыя тэксты паходзяць з 16 стагодзьдзя. Першую кнігу - пераклад Новага Запавету - выдаў у 1548 годзе рэфарматар Мікаель Агрыколя. Літаратурная мова ўзьнікла на аснове заходняга дыялекту ваколіцаў горада Турку. Аднак пачынаючы з 19 стагодзьдзя ў літаратурнай мове адчуваецца моцны ўплыў усходніх дыялектаў.

Некалькі стагодзьдзяў фінская мова разьвівалася як сродак камунікацыі ніжэйшых і менш адукаваных слаёў грамадзтва, у той час калі шляхта і адукаваныя людзі карысталіся швэдзкай мовай. Гэтая сытуацыя была зьмененая ў 1863 годзе, калі фінская мова набыла статус афіцыйнай. Значны ўнёсак у справу прызнаньня фінскай мовы зрабіў знакаміты філёзаф, публіцыст і дзяржаўны дзяяч Ёган Вільгельм Шнэльман.


[рэдагаваць] Дыялекты і літаратурная мова

Паміж літаратурнай фінскай мовай і гутарковай даволі вялікая розьніца.

Вылучаюцца два буйныя дыялекты фінскай мовы: заходні і ўсходні.

Натуральна, што фінская мова не пазьбегла іншамоўных уплываў. Доўгі час на яе ўплывала швэдзкая і нямецкая, пасьля расейская, а ў апошнім часе ангельская мова.


[рэдагаваць] Марфалёгія

У фінскай мове два лікі і 16 склонаў (зь якіх 2 толькі ў множным ліку). Як і ў бальшыні фіна-вугорскіх моваў, у фінскай няма родавай дыфэрэнцыяцыі.

[рэдагаваць] Вонкавыя спасылкі

Інфармацыя пра фінскую мову (па-ангельску)


Вікіпэдыя

Вікіпэдыя мае вэрсію
на фінскай мове

Фіна-вугорскія мовы
Пермскія мовы комі | комі-пярмяцкая | удмурцкая
Вугорскія мовы вугорская | мансійская | хантыйская
Фіна-волскія вэпская | водзкая | іжорская | карэльская | ліўская | марыйская | мэранская † | мяшчэрская † | макшанская | мурамская † | саамскія мовы | фінская | эрзянская | эстонская
мёртвыя
Сьцяг ЭЗ Афіцыйныя мовы Эўразьвязу Сьцяг ЭЗ
ангельская | баўгарская | вугорская | грэцкая | дацкая | ірляндзкая | гішпанская | італьянская | латыская | літоўская | мальтыйская | нямецкая | нідэрляндзкая | польская | партугальская | румынская | славацкая | славенская | фінская | француская | чэская | швэдзкая | эстонская