Фрынэізм

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.

Фрынэі́зм (па-француску: phrynéisme) — наватвор, прыдуманы францускім філёзафам Жанам Бадрыярам для ўказаньня на мадэль жанчыны, прадукаваную сучасным грамадзтвам спажываньня. Гэтае слова паходзіць ад імя старажытнагрэцкай гетэры Фрыны, і ўпершыню было ўжытае Бадрыярам у працы «Грамадзтва спажываньня» (1970). Антынамічным паняткам да фрынэізму ёсьць атлетызм.

Паводле Бадрыяра, жаночая мадэль уяўляе сабой дасканалы аб'ект спажываньня (перш за ўсё, з боку саміх жанчын). Вобраз прывабнага жаночага цела, спакусьлівага эратызму ў паводзінах бярэцца за прыклад (ледзьве не за эталён) пэўнага жыцьцёвага ўзроўню. Рэч у тым, што пасьпяховае існаваньне людзей ў рамках спажывецкага соцыюму мае выразныя й устойлівыя для кожнага пэрыяду крытэры ўласнай пасьпяховасьці. Калі чалавек валодае дакладна вызначынымі знакамі прэстыжу (напрыклад, аўтамабілем, магчымасьцю кожную зіму адпачываць у Альпах, быццам бы «ўласным» пахам ад Hugo Boss), тады ён выбудоўвае сябе як «непаўторнага» індывіда ў спрэс масавым і таму выключна банальным навакольлі. У такой сытуацыі жанчына разглядаецца як асаблівы аб'ект спажывецкага клопату (як асобная структурная мадэль), карыстаньне якім імаверна (насамрэч гэта ілюзія) гарантуе захаваньне ўласнай ідэнтычнасьці.

Галоўная задача жанчыны - падабацца самой сябе. Хто падабаецца сябе - той (тая) падабаецца іншым. Гэты імпэратыў наўпрост адказны за новую лёгіку адносін жанчыны да самой сябе (і да свайго цела): абавязковае самазачараваньне й самалюбаваньне становіцца знакавай функцыяй жаноцкасьці. Разам з тым, заўважае Бадрыяр, перакцэнтаваньне культуры на выкарыстаньне новай жаночай мадэлі ніякім чынам не адбіваецца на структурных зьменах знутры самога соцыюму. Старыя дачыненьні паміж жанчынай і мужчынам, заснаваныя на выразным разьмежаваньні санкцыянаваных да выкананьня роляў, застаюцца нязьменнымі. За мужчынам, як і раней, захоўваецца права патрабаваць, выбіраць і спаборнічаць, за жанчынай - права даглядаць, клапаціцца й прылашчваць.