Фітацэналогія
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
Фітацэналогія, навука аб раслінных супольнасцях - фітацэнозах. Часта разгледжваюць як сінонім геабатанікі. Згодна з іншым пунктам гледжання геабатаніка падзяляецца на фітацэналогію і геаграфію раслін. У заходнееўрапейскіх даследчыкаў больш распаўсюджаны тэрмін "фітасацыялогія", які падкрэслівае ўзаемаадносіны паміж раслінамі як аснову арганізацыі фітацэнозаў.
Тэрмін "фітацэналогія" быў прапанаваны ў 1918 годзе аўстрыйцам Х.Гамсам
Развіццё фітацэналогіі ў ХХ стагоддзі характэрызавалася наяўнасцю двух супрацьлеглых канцэпцый прыроды расліннага покрыва. Першая - канцэпцыя дыскрэтнасці расліннага покрыва - разглядае супольнасці як рэальныя, аб'ектыйна існуючыя гістарычна абумоўленыя адзінкі, аддзяленныя адзін ад іншага больш-менш тонкімі межамі. Гэта канцэпцыя атрымала шырокае распаўсюджванне на пачатковых эпапах развіцця фітацэналогіі 1910-е - 1950-е гады і звязана з іменамі вядучых геабатанікаў таго часу - Ф. Клементса (ЗША) і Ў.Н. Сукачова (Расія). Супольнасць разглядаецца як нейкі аналаг арганізму с адносна жорска дэтэрмінаванай структурай і дынамікай.
Другая кацэпцыя - канцэпцыя кантынуалізму - разглядае фітацэнозы як ўмоўнасці, штучны вылучаны з расліннага кантынуума. Яна пачала выцясняць канцэпцыю дыскрэтнасці з 1950-х гадоў. Гэта канцэпцыя грунтуецца на індывідуалістычнай гіпотэзе, упершыя сфармуляванай рускім вучоным Л.Г. Раменскім у 1910 годзе. Сутнасць гэтай гіпотэзы ў тым, што кожны від спецыфічны па сваіх адносінах да знешняй серады і мае экалагічную амплітуду, не супадальную цалкам з амплітудамі іншых відаў (т.е. кожны від размеркаваны "індывідуалістычна"). Кожную супольнасць утвараюць віды, экалагічныя амплітуды якіх перакрываюцца ў дадзеных умовах серады. Пры змене якога-небудзь фактару або групы фактараў паступова памяншаюць багацце і знікаюць адны віды, з'яўляюцца і павялічваюць багацце іншыя віды, і такім шляхам здзяйсняецца пераход ад аднаго тыпу раслінных супольнасцяў да іншага. З прычыны спецыфічнасці (індывідуальнасці) экалагічных амплітуд відаў гэтыя змены адбываюцца не сінхронна, і пры паступовай змене серады расліннасць змяняецца таксама паступова. Таму аб'ектыўна існуючах супольнасцей з дэтэрамініраванай стуктурай і дынамікай вылучыць немагчыма.
Сёння лічыцца, што раслінны покрыў уяўляе собой складанае адзінства дыскрэтнасці і кантынуальнасці. У суббарэальных і барэальных лясах ступень дыскрэтнасці ўзрастае; на лугах, у стэпах, трапічных лясах яна памяньшаецца і ўзрастае ступень кантынуальнасці.
Асноўнымі раздзеламі сучаснай фітацэналогіі з'яўляюцца:
- структура раслінных супольнасцяў;
- дінаміка расліннасці;
- класіфікацыя расліннасці;
- геабатанічнае раянаванне і картаграфаванне;
- індыкацыйная фітацэналогія;
- спецыяльная фітацэналогія (лугазнаўства, лесазнаўства, тундразнаўства, урбафітацэналогія, аграфітацэналогія і інш.).