Дагавор 1449 году
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.
Дагавор 1449 году паміж ВКЛ і вялікім княствам Маскоўскім. Заключаны вялікім князем літоўскім Казімірам з вялікім князем маскоўскім Васілем II Цёмным 31 жніўня 1449 году ў разгар міжусобнай феадальнай вайны 1425 – 1453 гадоў у Маскоўскім вялікім княстве.
Паводле дагавору, Казімір абяцаў не аказваць ніякай падтрымкі прэтэндэнту на маскоўскі прастол Дзмітрыю Шамяку і не ўмешвацца ў будучыні ў міжусобіцы ў Маскве. Вялікі князь літоўскі абавязваўся «не вступатися» ў Вялікі Ноўгарад і Пскоў, нават калі тыя будуць «се... давати» Казіміру, а таксама не ўдзельнічаць у магчымых сутыкненнях рускіх феадальных рэспублік з Лівонскім Ордэнам нават на іх баку. Дагавор удакладняў мяжу маскоўскіх і літоўскіх уладанняў і фактычна спыніў тэрытарыяльную экспансію ВКЛ на ўсход.
Адносным поспехам Казіміра была адмова Васіля II ад наўгародскіх валасцей, якія традыцыйна «цягнулі» да Літвы і прызнанне за разанскім вялікім князем Іванам Фёдаравічам права перахода на службу да Казіміра. Крыху раней, вясной 1449 году аналагічны дагавор быў заключаны з цвярскім вялікім князем Барысам Аляксандравічам, паводле якога Казімір саступаў апошняму Ржэў і абяцаў «не вступатися» ў цвярскія ўладанні.
Вынікам дагавору 1449 году быў амаль 40-летні перыяд мірнага развіцця ВКЛ, якое не мела ваенных канфліктаў з суседзямі да 1487 году, але ён таксама зафіксаваў адмову ВКЛ ад прэтэнзій на аб'яднанне ўсіх усходнеславянскіх зямель, што абумовіла страту незалежнасці ад Масквы Ноўгарада (1471 год) і Цвяры (1485 год) і ўрэшце паражэнне ВКЛ у вайне з Маскоўскай дзяржавай у 1492 – 1494 гадах.
- Крыніца: Алесь Белы, «Энцыклапедыя гісторыі Беларусі»
[рэдагаваць] Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць] Літаратура
- Духовные и договорные грамоты великих и удельных князей XIV-XVI
вв. / Подг. Л.В.Черепнин. М.; Л., 1950.
- Зимин А.А. Витязь на распутье. М., 1991.