Бітва на рацэ Уле

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі.

Бітва на раке Ўле
Лівонская вайна
Дата: 26 студзеня 1564
Месца: рака Ула (недалёка ад Полацка)
Вынік: Вырашальная перамога войска ВКЛ
Войскі
Вялікае княства Літоўскае Маскоўскае княства
Камандуючыя
Мікалай Радзівіл Руды Пётр Шуйскі
Колькасьць
4 000 19 000
Страты
20 8.000 забітых

Бітва на раке Ўле адбылась 26 студзеня 1564 года ў ходзе вайны паміж ВКЛ і Маскоўскім княствам. 23 студзеня Пётр Шуйскі, галоўны ваявода маскавітаў, з конным атрадам выйшаў з захопленага 15 лютага 1563 года Полацка, перайшоў Дзвіну і 26 студзеня вывеў сваё войска на поле каля ракі Улы. Па загаду маскоўскага цара (Івана Жахлівага) Шуйскі павінен быў аб’яднацца паміж Воршай і Дуброўна з войскам князёў Сярэбраных, якое рухалась са Смаленска і аб’яднанымі сіламі ісці ў глыб Літвы, каб рабаваць, забіваць насельніцтва.

Маючы ад шпіёнаў дакладныя звесткі аб руху войска Шуйскага, вялікі гетман Літоўскі Мікалай Радзівіл Руды са сваім войскам стаял ў Лукомлі. Рушыўшы з Лукомля вялікі гетман ставіў сабе мэту разбіць войска Шуйскага да аб’яднання аго з Сярэбранымі.

Каля мястэчка Чашнікі літоўская стража сустрэла стражу маскоўскую.Тэрмінова туды былі накіраваны роты Баркулаба Корсака і пана Бака. Недалёк ад Чашнікаў яны сустрэлі маскавітаў і некалькі чалавек узялі ў палон. На дапамогу ім былі накіраваны князь Саламярэцкі і пан Мікалай Сапега. Астатняе войска с троцкім панам Рыгорам Хадкевічам, гетманам Іванам Хадкевічам, князямі Багданам Саламярэцкім, Раманам Сангушка, Богушам Карэцкім і, зразумела, Мікалаем Радзівілам хутка рыхтавалісь да бойкі. Агульнае літоўскае войска налічвала не болей за 4 000 чалавек.

Калі Шуйскі з маскоўскім войскам выйшаў з леса і заняў пазіцыі на поле каля ракі Улы, войска літоўскае толькі падыходзіла да поля. Пабачыўшы невялікую колькасць літвінаў, Шуйскі даў магчымасць Радзівілу развярнуць сваё войска, разлічваючы на лёккую перамогу.

З абодвух бакоў зыходзілісь з вялікай жорсткасцю. Першым у бойку кінулісь бурграв полацкі і пан Бык. Следам рухалісь Юры Зеновіч і ваявода Саламярэцкі, вядомыя сваім паходжаннем. Нейкі час яны трымалі ўсю моц ворага. Радзівіл накіроўваў свежыя войскі ў мясціны дзе адчувалась слабіна. Бліжэй да ночы войска маскавітаў пачало адступленне. Паранены Шуйскі быў вымушаны бегчы з боля бойкі. Як толькі перадавы маскоўскі полк быў разбіты – за вяводай пабегла ўсё войска. Ноччу літоўскае войска праследвала бягучых маскавітаў на працягу пяці міляў: уся прастора была завалена целамі забітых. Вялікая колькасць маскавітаў утанула ў вадзе Улы і яе прытока Крывіцы.

Па падліках вялікага гетмана статы маскавітаў склалі 9 000 забітымі. Палонныя сцвярджалі, што агульная колькасць маскоўскага войска складала 20 000. Шуйскі пакінуў увесь абоз (каля 5 000 павозак) у якім была зброя для войска князёў Сярэбраных якія ішлі са Смаленска.

Са здзіўленнем у літоўскім войске было налічана 20 чалавек забітымі і каля 700 параненымі. У палон трапілі многія вядомыя маскавіты: Захарый Пляшчэеў, князь Іван Пятровіч Ахлябін, ваявода Іван Нараваты, дваране Воін Стомін Рутоўскі, Аліфер Васільевіч Федзьцеў, Багдан Кутузаў, Афанасій Васільевіч Чыхачоў, Іван Апанасавіч Арцыбашаў, Дзмітрый Кашкароў, Канстанцін Фёдараў-Піліпаў, Башман Якушын, Салман Іванавіч Дзяменцьеў, стралецкі тысячнік Сямейка Фёдаравіч Хахалін і інш.

На іншых мовах