Aardwolf

vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.

Aardwolf
Wetenskaplike klassifikasie
Koninkryk: Animalia
Phylum: Chordata
Klas: Mammalia
Orde: Carnivora
Familie: Protelidae
Genus: Proteles
Spesie: cristatus
Binomiale naam
P. cristatus

Die aardwolf is 'n vleiseter wat die enigste spesie in die Familie 'Protelidae' is. Die dier is só na verwant aan die hiëna dat dit soms gegroepeer word onder die Familie Hyaenidae, as 'n subfamilie.

Inhoud

[wysig] Identifikasie

Mannetjie en wyfies is dieselfde grootte:

  • gemiddelde lengte 91cm,
  • gemiddelde stertlengte 23cm,
  • gemiddelde skouerhoogte 50cm,
  • gemiddelde massa 7,5 kg.

Die aardwolf lyk soos 'n jakkalsgrootte, kleinergeboude hiëna. Die kop is hondagtig, met 'n breë, pelslose snoet. Die ore staan orent en is swartkleurig aan die agterkant. Die aardwolf se pels het 'n liggeel agtergrond, met vier tot vyf vertikale swart strepe op die lyf en onreëlmatige strepe op die pote. Die pelshare is lank en vorm 'n maanhaar op die nek en die rug. Die stert is geborsel (die Latynse naam vir die spesie beteken inderdaad 'veerbos'), met 'n swart punt. Die voorpoot het vyf en die agterpoot vier tone. Behalwe vir die slagtande, is die res van die aardwolf se gebit onderontwikkel.

[wysig] Verspreiding

Verspreidingsgebied in Suider-Afrika
Vergroot
Verspreidingsgebied in Suider-Afrika

Hulle kom oral in Suider-Afrika voor, behalwe in die ware woestyn en woude. In die res van Afrika, word dit aangetref in 'n klein sentrale gebied en ook die oostelike horinggedeelte van Afrika (noordoostelike Soedan tot by die suide van Tanzanië).

[wysig] Habitat

Hulle benodig die teenwoordigheid van termiete, en verkies grasland of bossieveld, waar miershope voorkom, met 'n jaarlikse reënval tussen 100 en 600 mm.

[wysig] Gedrag

In die somer is hulle naglewend, aangesien die Trinervitermestermiete ook veral snags bedrywig is, maar in die winter raak hulle besig van laatmiddag af, aangesien die Hodotermestermietgroep dan aktief raak. Hulle spoor termiete op met behulp van reuk en klank, en word van die gebreekte miershoop of grondoppervlakte af opgelek. Hulle gaan skuil in gate wat oorspronklik deur springhase of erdvarke gemaak is. Alhoewel 'n aardwolfpaartjie dieselfde gebied (van tussen een en vier vierkante kilometer) betrek, slaap en eet hulle apart. Betreders van hulle gebied word aangeval en weggejaag. Hulle merk hul gebied deur die afskeiding van talg vanuit anuskliere, wat 10 – 20 keer geskied per kilometer. Die dag se aktiwiteite begin deurdat die aardwolf mis en urineer op 'n mishoop wat spesifiek vir daardie doel opgebou word. Tot 10% van die dier se liggaamsmassa kan op 'n slag so uitgeskei word.

Om hulself te beskerm, maak hulle staat daarop dat hulle so baie soos hiënas lyk, en hulle kan deur hulle hare op te pof, tot twee keer groter voorkom as hulle normale grootte.

Hulle kleintjies word gevang deur rooijakkalse.

[wysig] Geluide

Kommunikasie vind veral deur hulle merke plaas. As hulle naby aan mekaar is, of onder stres verkeer, kan hulle 'n diep brul, 'n harde blafgeluid, of 'n kloekgeluid uiter.

[wysig] Kos

Hulle eet feitlik uitsluitlik termiete. Veral die Trinervitermesgenus is gunstelinge. Hulle kan tot 300, 000 termiete 'n nag verorber, maar laat skynbaar altyd 'n gedeelte van die termietkolonie oor, sodat hulle later weer van daardie miershoop gebruik kan maak. Ander klein insekte word ook soms geëet. In die winter, wanneer termiete minder geredelik beskikbaar is, kan die aardwolf tot 25% van sy liggaammassa verloor. Weens hulle swak gebit, is hulle nie 'n bedreiging vir ander soogdiere nie.

[wysig] Voortplanting

Aardwolfpare bly gewoonlik lewenslank bymekaar, maar hulle sal met ander diere paar as die geleentheid hom voordoen. Mannetjies help om die welpies groot te maak deurdat hulle die kleingoed oppas wanneer die wyfie besig is om te vreet. Hulle paar in die winter, maar in Julie in die Noordkaap. Die dragtigheidstydperk is 90 dae. Tussen twee tot vier welpies per werpsel word gebore, en hulle bly verskuil in hul gate teen ouderdom drie weke. Hulle bly naby die gate tot op ouderdom drie maande. Dan leer hulle vreet saam met hulle ouers vir nog ‘n maand, waarna hulle onafhanklik begin vreet. Hulle deel hulle gebied met hulle ouers tot op eenjarige ouderdom.

[wysig] Spoor en veldtekens

 Grafiese skets van 'n aardwolfspoor
Vergroot
Grafiese skets van 'n aardwolfspoor

Aardwolfmishope is kaal kolle veld, twee tot drie meter in deursnee, met die fekale reste begrawe in die grond. Elke aparte stuk mis is baie groot (meer as 5cm in deursnee) en bestaan hoofsaaklik uit termietkoppe en grond. Die mishoop het ‘n reuk wat herinner aan denneboomnaald- of bloekomboomgeur, weens die chemikalieë wat deur die termiete uitgeskei word as 'n verdedigingsmeganisme.

[wysig] Galery

[wysig] Sien ook

[wysig] Bronne

  • 'Smither's Mammals of Southern Africa. A field guide'. Redakteur Peter Apps. Derde uitgawe, 2000.
  • 'Veldgids tot die soogdiere van Suider-Afrika'. Chris en Tilde Stuart. Eerste uitgawe, 1988.