Çeçenistan

Vikipediya, açıq ensiklopediya - ویکیپدیا ، آچیق انسایکلوپدیا

Çeçenistan (Rus dili: Чече́нская Респу́блика; Çeçen dili: Нохчийн Республика / Nohçiyn Respublika), Rusiya Federasiyası sərhədləri içində, Şimal Qafqazda federal cumhuriyət. Çeçeniya adıyla da tanınır. Çeçenistanin Paytəxti Grozni'dir Şimal-qərbində Stavropol, şərqdə və cənubda Dağıstan ilə Gürcustan, qərbdə İnquşetiya ve Şimal Osetya yerləşib.

SSRİnin 1991 ilində dağılmasından sonra İçkerya Çeçen Cumhuriyeti adıyla istiqlalını elan etdi, ama istiqlalı heçbir ölke tərəfındən tanınmadı.Buna rəğmən Çeçenlər Cumhuriyət olduqlarını savundular ve 1991de yapılan seçimdə ilk cumhurbaşkanı General Cahar Dudayev oldu. Rusiya bu seçimleri yasadışı sayarak iptal etti.Boris Yeltsin sıkıyönetim ilan ederek bu ülkeyi doğrudan merkeze bağladı.Temmuz 1992de Çeçen-İnguş parlamentosu Latin alfabesini kabul etti.(1927'de arap alfabesi yerine kabul edilmiş,1938'de kiril alfabesine dönülmüştü)Çeçenler federasyon anlaşmasını imzalamayı reddettiler.

1996da çatışmalara son vermek amacıyla Selimhan Yandarbiyev Ruslarla barış anlaşması imzaladı.O yıl geçici başbakan olarak Aslan Mashadov atandı.Ardından 1997də rakibi Şamil Basayev'i geride bırakarak Çeçenistan İçkerya Cumhuriyeti'nin 2. Cumhurbaşkanı olmuştur.Her ne kadar barışcıl biri olsada Ruslar tarafından 2005'te öldürmüştür.Ölümünden sonra Argun'lu Abdul-Halim Sadulaev Cumhurbaşkanı olmuş fakat onunda barışçıl ve iyimser görüşlerine Rusiya 17 Haziran 2006da öldürerek cevap vermiştir.Bu olayın üzerine avrupa Putin'i sert dille eleştirmiş,Çeçenistan'ı bir türlü düzgün yönetmediğini yazmışlardır. Şimdiki Cumhurbaşkanı Doku Umarov'dur.

Çeçenya'nın Rusiya içindeki yeri
Enlarge
Çeçenya'nın Rusiya içindeki yeri