Alan Turinq
Vikipediya, açıq ensiklopediya - ویکیپدیا ، آچیق انسایکلوپدیا
بومقاله هله لیک قارالاما حالیندادیر، مقاله نی تکمیل اتمه ایله ویکیپدیا نی زنگینلشدیرین
Alan Turinq (Alan Turing), (23 İyun 1912 – 7 İyun 1954), İngilis riyaziyatçi ve kamputeralimi. Kamputer elminin qurucusu sayılır. Geliştirmiş oldugu Turinq testi ile maşınların ve kamputerlərin düşünmə istedadina sahip olub olamayacaxları sahəsində bir kritiki başlamışdir.
II Dünya Müharibəsi sırasında Alman şifrələrinin qırılmasında çox önemli bir rol oynadığı üçün muharibə qəhrəmanı sayılmışdır. Ayrıca Turinq maşini adlı alqoritma ilə modern Kamputer əsas təməlini salmışdir.
Adı Prinketonda bərabər çalıştığı tez muəlimi Alonzo Çırch (Alonzo Church) ilə inkişaf etdiği Çurch-Turinq Hipotezi ilə deəriyaziyat tarixine geçmişdir. Bu tez bir algoritmayla tarif edilebilecek tüm hesaplamaların dört işlem, projeksiyon, eklemleme ve tarama operasyonlarıyla tarif edilebilecek hesaplamalardan ibaret olduğunu ifade eder. Bir riyaziyat teorem olmakdan ziyade matematik felsefesi hakkında çürütülememiş bir hipotezdir.
1952 yılında şantaja maruz kaldığı şikayetiyle polise başvurup eşcinsel olduğunu açıklayan Turing, eşcinsellik suçlamasından yargılanıp 1 sene boyunca östrojen iğnesi olmaya mahkum edilmiştir. 1954 yılında potasyum siyanid zehirlenmesinden ölmüştür. Polis araştırmasında Turing'in ölmeden önce ısırdığı elmanın zehirli olduğu anlaşılmış ve ölümün intihar sonucu olduğuna karar verilmiştir. Buna rağmen annesi, Turing'in zehirlenmesinin kaza sonucu olduğu iddiasını sürdürmüştür.
Adı ayrıca anısına verilen ve bilgisayar biliminin Nobel'i sayılan Turing Ödülü ile de akademik bilişim dünyasının bir parçası olmuştur.
Gelişim biyolojisi alanındaki en önemli matematiksel modellerden biri olan reaksiyon-difüzyon modeli de Turing tarafından formüle edilmiştir.