Зороастризм

Материал из Wikipedia.

Зороастризм (хăй ячĕ Вахви Даэна Маздаясна — Ваттисен пехилне упракан ырă ĕненӳ), — Заратуштра йĕркеленĕ авалхи тĕн. Хăш-пĕрисем шутланă тăрах ку тĕне тирен эрăччен 1-2 пинçуллăх хушшинче йеркеленĕ. Малтан ку тĕн Вăтам Азире саралнă пулнă, кайран вара Персине, Кавказ тата Малти Хевелтухăç тăрахĕсене çитнĕ. Персинче ку тĕн Сасанидсен эпохи таранченех патшалах тĕнĕ вырăнĕнче пулнă, кайран вара ун вырăнне ислам йышăннă.

Теп тĕн кĕнеки — «Авеста».

Зороастризм никĕсĕсем:

  • хĕрарăмпа арçын пĕр тан. Тĕн енĕпе те ĕçпе те.
  • çутçанталăкăн тасалăхĕ. Зороастризм çутçанталăка варалама чарать.
  • вăй хурса ĕçлесси тата кашни çына пулăшасси. Кахалланнăшăн вăрçăççĕ, ыттисене пулăшакансене ырлаççĕ.
  • ытти çынсене тара тытса ĕçлеме чараçĕ. Зороастизм тăрах кашни çын пер тан — епле тене ĕненмест пулсан та, епле халăх шутне кĕместь пулсан та. Тĕнчери пур япалана та упраса тытмалла.
  • Çулăм вăйĕ — Турă вăйĕ шутланать.

Зороастризм тăрах турра пуç çапмаççĕ, Турра ура çинче тăрса кĕл тăваççĕ.