Libra (unitatea)

Wikipedia(e)tik

Libra masa unitate bat da Erromatarren garaiatik erabiltzen dena. Erromar inperioaren desagertu ondoren herri bakoitzak bere neurriak hartu zituen libra izendatuz.

Hau dela eta ehundaka urtetan zehar arazoak egon ziren libraren balioa zein zen jakiteko, herri ezberdineatn ezberdina baitzen. Antoine Lavoisierrek librak eta ontzak gramoengatik aldatzea proposatu zuen arazoarekin bukatzeko.

Gaur egun sistema metriko hamartarra da erabiliena munduan, herri anglosaxoietan izan ezik.

[aldatu] Erabiltzen diren librak

  1. Avoirdupois libra (pound avoirdupois, ingelesez): Gehien erabiltzen den libra da eta lb moduan laburtzen da. Normalki pound moduan izendatzen da. 16 ontzako balioa du, hau da, 453,59237 gramo.
  1. Troy libra (pound troy, ingelesez): Libra mota hau bitzigintzan eta antzokoetan erabiltzen da bakarrik eta 12 [ontza (unitatea)|ontza]]ko balioa du, hau da, 373,2417216 gramos gramo.

[aldatu] Jada erabiltzen ez diren librak

  1. Botika libra anglosaxoia (pound apothecary, ingelesez), botikatan erabili ohi zen lehen eta berez Troy libra baten baliokidea da.
  1. Gaztelar libra (euskaldun libraren oso antzekoa): Espainiar estatuan eta koloniatan erabilia 16 ontza gaztelarreko balioa zuen, hau da: 460,093 gramo
  1. Era berean Gaztelar botila libra bazegoen, 345 gramo pisatzen zuena eta 12 ontza gaztelarren pisua zuena.
  1. Katalandar libra (lliura)ren balioa 400 gramo ingurukoa da, eta 12 uncetan banatzen da.