Euskaldunon Egunkaria
Wikipedia(e)tik
Euskaldunon Egunkaria (1990-2003) euskarazko egunkaririk garrantzitsuenetarikoa izan da historian eta XX.mendeko amaieran euskarazko existitu den bakarra. Epaile aginte baten ondorioz itxi zuten, eta gaur egun Berria izenarekin jarraitzen du.
Eduki-taula |
[aldatu] Kronologia
[aldatu] 1989
1989ko azaroaren 1ean euskarazko egunkari bat sortzeko lehen batzarra egin zuten Donostian, Joxemiel Barandiaran lizeoan, Euskal Kulturaren Batzarreak (EKB) deituta. Abenduan, Durangoko Azokan zehaztu zituzten egunkariaren ezaugarri nagusiak: euskaltzalea, nazionala, baterakoia, zabala, alderdiekiko eta erdarazko beste medioekiko independentea, ez instituzionala, diru laguntzek lagundua, militantea, profesionala eta berria.
[aldatu] 1990
1990eko urtarrilaren 21ean Donostiako Udalaren Euskal Txokoan Egunkaria Sortzen ekimena abian ipini zuten, talde eragilea izango zena, 75 lagunek osatua. Kide guztiak banakako gisa agertu ziren, euskal kulturaren eremuko hiritar ezagunak zirenak.
Herriz herri 185 batzorde eratu zituzten Euskal Herrian zehar (143 herritan orotan). 3.000 bat lagun aritu ziren lanean egitasmoa ezagutarazten. Akzio salmenta bat abiatu zuten dirua lortzeko: 90.000 euskal hiritar inguru inplikatu ziren, egistamoak 50 bat milioi pezeta jasota guztira. Uztailaren 15ean jaialdi erraldoia egin zuten Anoetako belodromoan (Donostia), kanpainaren amaiera moduan.
Azkenik, urte hartako abenduaren 6an, lehendabiziko zenbakia kaleratu zuten. Administrazio Kontseiluan, Martin Ugalde lehendakaria zen, Joxemi Zumalabe kontseilari ordezkaria eta Joan Mari Torrealdai Kontseilu Editorialeko presidente, Pello Zubiria zuzendaria eta Iñaki Uria zuzendariordea zirela.
[aldatu] 1992
1992ko martxoaren 10ean, kolore gorria gehitu zuten azalean, eta 32 orrialdetik 40ra pasatu zen kazeta.
[aldatu] 1995
1995ko uztailean, 10. urteurrena ospatzeko, Zintzarria jaialdia antolatzen lagundu zuen "Egunkaria"k, Zugarramurdin.Urriaren 21an kolorezko egunkari bilakatu zuten, itxuraz eta edukiaz batera berriztatuz eta 50 orritik gora eskainiz. Urte horretan 12.000 ale baino gehiago saldu zituzten.
[aldatu] 1999
1999. urtean gehigarriak ere ematen hasi ziren: Unibertsitatea, Barkatu Ama, Mundu Mira, Begira, Xingola, Kazeta, Nafarkaria eta Bizkaia, besteak beste. Ordurako 64 orrialde biltzen zituen egunkariak eta ia 14.000 ale saldu.
[aldatu] 2003
2003ko otsailaren 20an, oraindik argitu gabeko arrazoiengatik, orduko Espainiako Gobernuak eta Del Olmo epaileak kazetaren itxiera agindu zuten, batera kaleratutako autoaren bidez. Hainbat kazetarik eta langilek torturak salatu zituzten egun haietan atxilotze prozesuan.
Otsailaren 22an Donostian manifestazio erraldoia burutu zuten milaka herritarrek "Egunkaria"ren aurkako erasoa salatzeko, historiako handienetarikoa. Ekainaren 21ean “Berria” egunkariak lehen zenbakia kaleratu zuen, Egunkaria ordezkatuz.
Ordutik, etengabekoak izan dira norbanakoek eta erakundeek (bertakoek zein kanpokoek) egindako eskaerak, auzia bertan behera uzteko asmoz. Katalunian nabarmena izan da auzi honen oihartzuna eta kazetaren aldeko sostengua, baina nazioarteko erakunde batzuk ere aipagarriak izan zentzu honetan, hala nola Amnesty International, Reporters Sans Frontières edo Nazioarteko Kazetarien Elkartea.
[aldatu] 2005
2005eko martxoaren 18an Egunkariaren Alde Babes Taldearen aurkezpena egin zuten, Euskal Herriko hainbat pertsona ezagunak osatuta.