Lan (fisika)
Wikipedia(e)tik
Lana fisikako magnitude bat da. Gorputz bati aplikaturiko indarra eta jasandako desplazamenduaren arteko biderkadura eskalarra. Orokorrean, ikurraz ezagutzen da; ingelesez hartu delako (work hitzetik) eta
momentu angeluarrarekin edo
autoinduktantziarekin ez nahasteko.
Lanaren diferentzialaren formularekin kalkulatu daiteke edozein kurbatan zehar egindako higiduraren lana.
-
-
: lana
: gorputzean aplikaturiko indarra
: desplazamendu bektorea
:
eta
bektoreek sortutako angelua
-
Garrantzitsua da aipatzea nulua ez den indar batek lan nulu bat sor dezakeela. Indarra eta desplazamendua perpendikularrak badira lana zero izango da, indarraren modulua zein den inporta gabe.
Higidura oso batetan zehar egindako lana kalkulatzeko integratu behar da formularen era diferentziala:
-
-
: ibilbidea
-
Ikus daitezkeenez, kasurik errezena indarra eta desplazamendua paraleloak eta konstanteak direnean da:
-
-
: desplazamendua
-
Fisikan lana eta energiaren kontzeptuek harreman handia daukate. Izan ere Nazioarteko Unitate Sisteman biek erabiltzen dute Joulea.
![]() |
Artikulu hau fisikari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |