Durango

Wikipedia(e)tik

Artikulu hau Bizkaiako herriari buruzkoa da, esanahi ezberdinentzako ikus Durango (argipena)

Durango

Bizkaia
Durangoko armarria

Herriko bandera edo armarria baduzu, sakatu hemen irudia Commons-era igotzeko

Izen ofiziala Durango
Antolaketa
Estatua
Autonomia Erkidegoa
Foru Probintzia
Eskualdea

Espainia
Euskal Autonomia Erkidegoa
Bizkaia
Durangaldea
Posta kodea 48200
Koordenatuak
Garaiera
Azalera
Biztanleria

Dentsitatea
Euskaldunak

43º 10' I - 2º 53' M
119 m
10,79 km²
26.131 (2005)

2.416 bizt/km²
%45,26 (2001)

Sorrera XII. mende hasiera inguru
Herritarra durangar
Alkatea Juan José Ziarrusta Campo (EAJ)
www.durango-udala.net

Durango Bizkaiko udalerria da. Durangaldeko eskualdean kokatzen da. 10,79 km² ditu eta 2004. urtean 26.069 biztanle zituen.

Mugakideak hauexek ditu: Iparraldean Iurreta, Hegoaldean Izurtza, Mendebaldean Amorebieta-Etxano eta Dima eta Ekialdean Abadiño.

Inguruko hiriburuetatik, horrela dago kokatuta: Bilbotik ekialderantz 30 kilometrotara; Donostiatik mendebalderantz 69 kilometrotara; eta Gasteiztik iparralderantz 45 kilometrotara.

Eduki-taula

[aldatu] Monumentuak

Durangon, hurrengo eraikin edo monumentu garrantzitsuak daude:

Kurutziaga
Handitu
Kurutziaga
  • Kurutziagako Gurutzea: 1440. urte ingurukoa da. Alonso de Mella fraidearen omenez eraiki zuten, Inkisizioak gogor zapaldu zuenekoa.
  • Lariz dorrea: 1483. urtean Isabel Katolikoak ostatu hartu zuen eraikin honetan, Durangora Uriko eta Durango Merindadeko foruak sinatzera etorria.
  • Mikeldiko txerria: Erromatarren garaia baino lehenagokoa da, eta irudikatzen duenari buruz teoria asko daude. Jatorrizkoa Bilbon dago (Euskal Museo Etnografikoan). Kopia bat, Ezkurdi plazan ikusi daiteke.
  • Santa Anako arkua: 1566. urtean eraiki zuten, estilo Barrokoan. Durango Uriak izan zuen harresiko sei ateetatik geratzen den bakarra da.
  • Tabirako San Pedro eliza: Bertakoen ustez, Bizkaiko zaharrena. XII. Mendekoak dira aurkitutako aztarnarik zaharrenak.
  • Udaletxea: 1570. urten eraiki zuten. Estilo klasikoa dauka.
  • Uribarriko Andra Mariaren basilika: Estilo gotikoa eta errenazentista. XIV. Mendean eraiki zuten. Andra Mariko elizpean egin zuten lehenengo Durangoko Azoka.


[aldatu] Inguru naturala

Durangoko ikuspegia, atzean Anboto eta Urkiola dituela
Handitu
Durangoko ikuspegia, atzean Anboto eta Urkiola dituela

Urkiolako Parke Naturala: 5.958.3 hektarea-ko zabalera dauka, eta Durango udalerria barne hartzen du.

Anboto, Alluitz eta Untzillatx mendiak ditu.

[aldatu] Historia

  • XII. mendearen hasieran hiribildua fundatu zuten.
  • 1442 inguruan Fray Alonso de Mella herese izendatu zuen eliza katolikoak eta bere aurka inkisixioa bidali. Bibliaren irakurketa pertsonala eta ondasun eta pertsonen askatasun osoa aldarrikatzen zuen.
  • 1937ko martxoaren 31n Francoren agindupean hiria bonbardatu zuten, 500 hildako inguru eraginez.

[aldatu] Kultura

[aldatu] Kulturguneak

  • San Agustin Kultur Etxea (ikusi kanpo loturak).
  • Etxezarreta Jauregia: Durangoko Arte eta Historia Museoa (ikusi kanpo loturak).
  • Plateruena Kafe Antzokia (ikusi kanpo loturak).

[aldatu] Bertsolaritza

[aldatu] Literatura

[aldatu] Beste batzuk

  • Durangoko Pasiñue (ikusi kanpo loturak).
  • Berbalaguna egitasmoa (ikusi kanpo loturak).
  • Bizkaiako Durango honetaz gain beste hiru edo lau Durango dagoz munduan. Colorado Estatu Batuetako estatuan, Mexikon Durango estatuan (bi hauekin harreman ofiziala dauka), eta Nicaraguan edota Filipinetan.

[aldatu] Hedabideak

  • Anboto aldizkari digitala (ikusi kanpo loturak).

[aldatu] Kanpo loturak