Babiloniar Inperioa

Wikipedia(e)tik

Babilonia Mesopotamian, Tigris eta Eufrates ibaien artean, gaur egungo Iraken, kokatzen den estatua zen. Sumeria eta Akkadeko eskualdeen bateratzearekin sortu zen. Inperioaren izena izen berdina zuen hiritik zetorkion, Babilonia. Babilonia hiriari buruzko lehen aipamena K. a. XXIII. mendekoa da.

[aldatu] Historia

Babiloniar Inperioa baino lehen, bi talde etniko Mesopotamiako lurraldeetan nagusi ziren, Sumeriarrak eta Akkadiarrak. Lurralde hau baliabide naturaletan aberatsa izateaz gain, merkataritzarako estrategikoki kokaturik zegoen.

[aldatu] Antzinako Babiloniako legealdia

K. a. XIX. mendean, Sumeriarrak Ur-III dinastian zeudelarik, Eufrates ibaiaren mendebaldetik zetozen Amorreo Semitek ia Mesopotamia okupatu zuten eta kontrola hartu zuten. Han, euren legea ezarri eta gobernua sortu zuten. Lehendabiziko urteetan, gobernua Isinen kokatu zuten. Hiru mende geroago, K. a. XVIII mendean, gobernu monarkiko bat sortu zuten Babilonia hirian.

Babiloniarrek salerosten zuten mendebaldeko herriekin eta eragina izan zuten haiengan. Babiloniako tropek eta ofizialek Siria eta Kanaan zeharkatzen zuten. Geroxeago, kolonialista Amorreotar talde bat Babilonian jarri zen bizitzen salerosteko xedearekin.

Sumeriako seigarren subiranoa zenak, Hammurabik, K. a. XVII. mendearen hasieraren inguruan Mesopotamiari nagusigoa kendu zion Babilonia hiriaren mesederako. Horrexegatik, Hammurabi Babiloniako lehen erregetzat hartzen da.

Babiloniarrek euren erregea Marduk jainkoaren ordezkari eta Babilonia hiria hauek koroatu behar zituzten hiri sakratua zela uste zuten. Erregeek goberna zezatela bermatzeko, burokrazia ezarri zuten, gobernu zentralista eta sistema zergadun bat garatuz.

Babiloniaren sorrerak literatura berpizte bat ekarri zuen.

[aldatu] Ikus, gainera

  • Babiloniar Inperioko erregeen zerrenda