Louis Armstrong
Wikipedia(e)tik
Louis Daniel Armstrong (New Orleans (AEB), 1901eko abuztuaren 4a - 1971ko uztailaren 6a) jazz musikari estatubatuarra. New Orleansen jaio zen familia txiro batean. Lehen musika-taldea 1925ean sortu zuen: The Hot Five boskotea. Ondoren, zazpikote izatera igaro ziren eta The Hot Seven izena hartu zuten. Armstrong eta bere bandak bost kontinenteak zeharkatu zituzten, eta baita arrakasta handia lortu ere. Sormena, orijinaltasuna eta inprobisatzeko gaitasuna izan ziren jazzaren artista bikain honen ahalmen nagusiak.
[aldatu] Biografia
Louis Armstrong New Orleansen jaio zen 1901eko abuztuaren 4an. Ez zen beste artistarik familian. Beraz, musikarako grina hiriko kaleetan jotzen jarduten zuten taldeak entzunda piztu zitzaion. Umeentzako erreformatorio batean bizi zen eta hango bandan parte hartu zuen. Handik urte batzuetara, kabaretetan artista gisa lanean hasi eta ospetsu bihurtu zen. 1922an, King Oliver korneta-jotzaileak Creole Jazz taldeko kide izatea eskaini zion. Horixe izan zen Armstrongek bere ibilbide profesionalean eman zuen lehen urrats esanguratsua.
Jaioterritik Chicagora joan zen eta lehen diskoak argitaratu zituen bertan. New Orleansko musikariaren famak gora egin zuen eta, hortaz, artista famatu askoren interesa eragin zuen. 1924an, Fletcher Henderson garai hartako orkestra-zuzendari beltz onenak New Yorken zuen bandako tronpetaria izan zedin eskatu zion. Esperientzia horren ostean, Chicagora itzuli eta talde propioa osatu zuen: The Hot Five boskotea. Handik gutxira, beste bi musikari etorri eta zazpikote bihurtu ziren: The Hot Seven.
Bien bitartean, bestelako generoak ezagutzeko asmoz, zinemari ekin zion. Hala, Ex Flame zeritzon filma izan zen estreineko lana 1932an. Zazpigarren artera egindako sartu-irtenaren ostean, bere musika Europara eramatea erabaki zuen eta bira egin zuen Erresuma Batuan zehar. Urtebete igaro ondoren, berriro ere kontinente zaharrera itzuli zen eta Holandan, Danimarkan eta Norvegian eskaini zituen kontzertuak. Sona handia lortu zuenez, Swing that music izeneko autobiografia argitaratu zuen 1936an. Pertsona garrantzitsu asko ezagutzeko parada ere izan zuen; 1949an, esaterako, Pio XII.a Aita Santuak harrera egin zion Vatikanoan.
[aldatu] Louis Armstrong and the All Stars
1940ko hamarkadaren erdialdean, hil arte bere ibilbide profesionala zehaztu zuen pausoa eman zuen. Izan ere, bere musika-taldeari izena aldatu zion: Louis Armstrong and the All Stars. Ordutik aurrera, mundu osoan egin ziren ezagun, Afrikan, Australian eta Japonian eskainitako emanaldiei esker. Disko asko grabatu zituzten eta arrakasta izugarria lortu zuten. Smallband Sides lanarekin hasi ziren eta 1970ean amaitu zuten, What a Wonderful World diskoa argitaratuz.
Armstrongen diskografiari so eginez gero, ospe handiko artistekin egindako kolaborazioak ere topa daitezke. Horien artean, Duke Ellington, Oscar Peterson eta Ella Fitzgerald musikari handiekin batera grabatutako argitalpenak daude. Horrez gain, Blues Singers moduko talde ezagunekin ere lan egin zuen. Politikarako zuen grina ere ezin ahantzi daiteke. Arrazagatiko bereizketa gogor salatu zuen eta Sobietar Batasunean eman beharreko kontzertu bat bertan behera utzi zuen erregimen komunistaren aurka protesta egiteko.