Errenteria

Wikipedia(e)tik

Errenteria

Gipuzkoa
Errenteriako armarria
Izen ofiziala Errenteria
Antolaketa
Estatua
Autonomia Erkidegoa
Foru Probintzia
Eskualdea

Espainia
Euskal Autonomia Erkidegoa
Gipuzkoa
Oarsoaldea
Posta kodea 20100
Koordenatuak
Garaiera
Azalera
Biztanleria

Dentsitatea
Euskaldunak


7 m
32,26 km²
37.874 (2005)

1174,02 bizt/km²
%32,19 (2001)

Sorrera 1320
Herritarra errenteriar
Alkatea Juan Carlos Merino
(PSE-EE)
www.errenteria.net

Errenteria Gipuzkoako ipar-ekialdean dagoen herri bat da, Donostiatik 7 Kmtara. Udalerriak 31 km² dauzka, iparraldea Lezorekin egiten du muga, mendebaldean Hernani, Astigarraga eta donostiako Altza auzoarekin, hegoalde eta hego-ekialdean Nafarroako Arano eta Goizuetako herriekin, ekialdean Oiartzunekin eta ipar-ipar-ekialdean Pasaiako badiarekin. Oarsoaldeko eskualdean aurkitzen da Oiartzun, Pasaia eta Lezorekin batera. Alfontso XI.ak Herri karta eman zion 1320ean Villanueva de Oiarso izenarekin.

39.000 herritar inguru dauzka eta Gipuzkoako hirugarren herri jendetsuena da Donostia eta Irunen atzetik.

Orereta izenez ere ezaguna da.

Eduki-taula

[aldatu] Herriaren izenaz

Historian zehar Errenteriak izen ugari izan du.

Herria 1320. urtean sortu zen Villanueva de Oiarso izenpean Orereta izeneko herrixka zegoen tokian. Oiarso herria aurkitzen zen bailararen izena da. Izen hartatik Oiartzun izena sortu zen.

Villanueva de Oiarso, bertan erregeari errenta ordaintzen zitzaionez, Renteria izenez ere ezagutua zen. 1368 badaude Villanueva de Oiarso Renteria bezala ezagutzen zela esaten duten dokumentuak.

Villanueva de Oiarsok bere sorkundetik arazo legalak izan zituen bailarako beste herrixkekin eta honen eraginez 1453an Oiarsoko bailarako beste zatia ere herri bihurtu zuen Joan II.ak (geroago Oiartzun izango zena). Lurrak banatzeko bi herrien arteko arazoak zirela eta Villanuevako herritarren Oiartzungoekin zerikusirik ez izateko eta bi herriak desberdintzeko izen ofizial bezala Renteria hartzea erabaki zuten.

Herriaren euskal izena Errenteria da, baita Errenteri edo Errenderi ere. Errenteria Renteriaren euskal aldaera da, euskarak rz hasitako hitzak errrekin hasteko joera baitago. Historian zehar ohikoa izan da euskal formaren erabilera nahiz eta duela urte batzuk arte izaera ofizialik izan ez duen. Gaur egun herriaren izen ofiziala Errenteria da.

Azken hamarkadetan Errenteriako zenbait alderdi sozial eta kulturalek herriaren euskal izenak Orereta izan beharko lukeela aldarrikatu zuten, herria sortu zen lekuan zegoen herrixkaren izena.

[aldatu] Leku Interesgarriak

  • Alde Zaharra
  • Añarbeko urtegia

Nafarroarekin muga egiten duen urtegi honetan Ozizpe Irla aurkitzen da, Errenteriaren parte dena.

  • Aitzbitarte edo Landarbasoko kobazuloak
  • Aldura

[aldatu] Arkitektura

  • Torrekua Dorretxea
  • Morrontxo Dorretxea
  • San Markoseko Gotorlekua
  • Txoritokietako Gotorlekua
  • Jasokunde Andra Mariaren Eliza
    • Mikelazulo
  • Maria Magdalena Deunaren Baseliza
  • Udaletxea

[aldatu] Auzoak

  • Agustinak
  • Alaberga
  • Errenteriako Bentak
  • Beraun
  • Kaputxinos
  • Etxeberrieta
  • Gaztaño
  • Erdialdea
  • Fanderia
  • Gabierrota
  • Galtzaraborda
  • Iztieta
  • Lartzabal
  • Listorreta
  • Olibet-Ugarritze
  • Ondartxo
  • Perurena
  • Pontika
  • Zamalbide

[aldatu] Data aipagarriak

  • 1491: Villanueva de Oiarso, Renteria deitzera pasatzen da.
  • 1533 eta 1638, sute garrantzitsuak gertatzen dira.
  • 1860 Industriaroaren hasiera.
  • 1974 Musikaste, Errenteria musika klasikoko astea sortzen da.

[aldatu] Jaiak

[aldatu] Biografiak

[aldatu] Kanpo loturak