محمد خاتمی (ارتشبد)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

ارتشبد سید محمد خاتمی از امرای ارتش شاهنشاهی ایران در دوره پهلوی بود که به مدت هفده سال فرماندهی نیروی هوایی را بر عهده داشت.

[ویرایش] زندگی نامه

او در سال ۱۲۹۸ در محله صیقلان رشت پا به عرصه وجود نهاد و از طریق پدر و مادر از جمله سادات معتبر ایران بود. پدرش میر محمود خاتمی(اجلال السلطان) فرزند آقا سید مرتضی شریف العلما فرزند میرعبدالباقی موسوی و از نبایر سید شرفشاه گیلانی(عارف و شاعر معروف) بود که شخص اخیر به چندین واسطه نسبش به امام علی(ع) می‌رسید.

مادرش نیز دختر آیت الله آقا سید ابوالقاسم امام جمعه فرزند حاج سید زین العابدین امام جمعه و خواهر آیت الله دکتر سید حسن امامی بود که همگی پدر در پدر امام جمعه تهران بودند.

محمد خاتمی در سال ۱۳۱۸ داوطلب گذراندن نخستین دوره دوساله رشته هوایی شد و در سال ۱۳۲۰ به أخذ درجه افسری نایل آمد و برای ادامه تحصیل به اروپا و آمریکا رفت و در فن خلبانی مهارت بسیار یافت. پس درگذشت خلبان مخصوص محمدرضا شاه پهلوی در یک سانحه هوایی، سرگرد محمد خاتمی توسط تیمسار هدایت الله گیلانشاه (فرمانده وقت نیروی هوایی) به شاه معرفی شد و خلبان مخصوص او گردید و به جهت همسن بودن و داشتن علایق مشترک (خلبانی و ورزش) خیلی زود به وی نزدیک شد و در زمره دوستان صمیمی او قرار گرفت.

در وقایع مرداد ۱۳۳۲ به هنگام فرار شاه به بغداد و ایتالیا، خاتمی هدایت هواپیمای اختصاصی را برعهده داشت و وفاداری خود را به شاه اثبات کرد و به همین خاطر، پس از پیروزی کودتای کودتای 28 مرداد و مراجعت شاه به ایران، به دریافت درجه سرهنگی نایل آمد. او در سال ۱۳۳۷ با درجه سرتیپی بجای سپهبد گیلانشاه فرمانده نیروی هوایی شد و سال بعد درجه سرلشکری گرفت. او که چندی قبل همسر خود پروین دخت خدیوی دنبلی را از دست داده بود، به فاطمه پهلوی خواهر شاه که او نیز به تازگی از همسر خارجی خود وینسنت هیلر جدا شده بود، علاقه مند شدو در آبان ۱۳۳۸ با وی ازدواج کرد.

تیمسار خاتمی در سال ۱۳۴۷ درجه ارتشبدی را دریافت کرد و به واسطه مقام و موقعیت بالای خود و دامادی شاه به نفوذ و ثروت فراوان رسید. ولی عاقبت در روز جمعه ۲۱ شهریور ۱۳۵۴ در سن ۵۶ سالگی بر اثر سانحه‌ای که به هنگام پرواز تفریحی با کایت برایش رخ داد، در حوالی دریاچه سد دز کشته شد. مرگ او در همان زمان مشکوک تلقی شد و معروف بود که ساواک در مرگ او و دستکاری کایت نقش داشته است ولی تا امروز صحت و سقم قطعی این موضوع معلوم نشده است.

پیکر او را طی یک تشییع جنازه رسمی در آرامگاه رضا شاه پهلوی در شهر ری به خاک سپردند که این آرامگاه و مقابر موجود در آن پس از انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ به تمامی تخریب شد.

ارتشبد خاتمی از همسر نخست خود یک فرزند به نام صبرینه خاتمی و از فاطمه پهلوی دو پسر به نامهای کامبیز و رامین خاتمی داشت که هر سه در خارج از کشور اقامت دارند.

[ویرایش] منبع

با اختصار به نقل از مقاله " ارتشبد خاتمی، مرگ یا خودکشی!"، هومن یوسفدهی، مجله گیله وا، شماره ۶۹، ص ۲۴-۲۶ .