غلمان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

غِلمان واژه‌ای‌است که در قرآن آمده و جمع «غلام (به معنای مرد جوان)» است، و مراد از آن جوانان و نوجوانان زیبایی است که خدمتکاران بهشتیان اند و پیرامون مؤمنان می‌گردند. این کلمه در فارسی به صورت مفرد به کار می رود.

فهرست مندرجات

[ویرایش] کیستی غلمان از دیدگاه مسلمانان

میان متکلمان اسلامی سه دیدگاه پیرامون کیستی اینان وجود دارد:

بنا به دیدگاه اول، ایشان کسانی‌اند که پیش از بلوغ فوت کرده‌اند و از این رو کار نیک و بدی نداشته‌اند و به لطف پروردگار چنين منصبى را يافته اند. البته آنها از اين كار خود بيشترين لذت را می برند؛ چرا كه در خدمت مقربان درگاه خدايند.

از طرفی عده‌ای معتقدند که غلمانان فرزند مشرکان‌اند، ولی چون بی‌گناه‌اند (به خاطر مرگ پیش از بلوغ) به بهشت راه یافته‌اند.

نظر سومی می‌گوید که آنها خدمتكارانی هستند، که خداوند آنها را مخصوصا براى همين هدف آفريده است.

[ویرایش] آیات قرآن در مورد غلمان

در قرآن یک بار از کلمه غلمان استفاده شده‌است: در آیه ۲۴ سوره طور آمده‌است: «و پيوسته در گرد آنها غلمان براى خدمت آنان گردش مى كنند كه همچون مرواريدهاى در صدفند!»[1]*

دو بار هم (در سورهٔ انسان و سورهٔ واقعه) از تعبیری استفاده شده‌است که گویا همین غلمانان را منظور داشته‌است:

در آیه ۱۹ سوره انسان(دهر) آمده‌است: «و بر گرد آنها نوجوانانى جاودانى (براى پذيرایی) مى گردند كه هر گاه آنها را ببينى گمان مى كنى مرواريد پراكنده اند!»[2]*

در آیات ۱۷ و ۱۸ سوره واقعه هم توصیفی نسبتا مشابه وجود دارد: «نوجوانانى جاودانى (در شكوه و طراوت) پيوسته گرداگرد آنها مى گردند. با قدحها و كوزه‌ها و جامهایى از نهرهاى جارى بهشتى (و شراب طهور)!»[3]*

[ویرایش] توصیف غلمان

  • خدمتگذاران بهشتى آنقدر زيبا و سفيد چهره و باصفا هستند كه گویى مرواريدهایى در صدفند!
  • این نوجوانان، كه همواره در شكوه و طراوت جوانى به سر مى برند، گرداگرد بهشتیان مى گردند و در خدمت آنها هستند.
  • اين نوجوانان زيبا با قدحها و كوزه ها و جامهاى پر از شراب طهور كه از نهرهاى جارى بهشتى برداشته شده در اطراف آنها مى گردند و آنان را سيراب مى كنند.
  • هر يك از مؤمنان خدمتگذارانى مخصوص به خود دارد.
  • گرچه در بهشت نيازى به خدمتكار نيست، و هر چه بخواهند در اختيار آنها قرار مى گيرد، ولى وجود خدمتکاران خود احترام و اكرام بيشترى براى بهشتيان است.
  • از آنجا كه بهشت جاى غم و اندوه نيست، این خدمتگذاران نيز از خدمت مؤمنان نهايت لذت را مى برند.

[ویرایش] پانویس

  1. ^ وَ يَطوف عَلَيهِمْ غِلْمَانٌ لَّهُمْ كَأَنهُمْ لُؤْلُؤٌ مَّكْنُونٌ
  2. ^ وَ يَطوف عَلَيهِمْ وِلْدَنٌ مخَلَّدُونَ إِذَا رَأَيْتهُمْ حَسِبْتهُمْ لُؤْلُؤ اً مَّنثُوراً
  3. ^ يَطوف عَلَيهِمْ وِلْدَنٌ مخَلَّدُونَ(*) بِأَكْوَابٍ وَ أَبَارِيقَ وَ كَأْسٍ مِّن مَّعِينٍ

[ویرایش] منابع

  • تفسیر نمونه، ج 22، صص 436 و 437؛ ج 23، صص 211 و 212؛ ج 25، ص 368.
  • قاموس قرآن، ج 5، ص 120، سید علی اکبر قرشی، دار الکتب الاسلامیه.
  • دانشنامه قرآن و قرآن پژوهی، ص 1527، بهاءالدین خرمشاهی.