مصطفی خان بستکی
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
حاجی مصطفی خان (۱۲۳۵ ــ ۱۲۹۹) حاکم بستک و جهانگیریه. نام کامل وی: مصطفی خان بن احمد خان بزرگ بن محمد رفیع خان بن هادی خان بن شیخ محمد خان بزرگ بن مولانا شیخ عبدالقادر، مولانا شیخ حسن بستکی، مولانا شیخ محمد کبیر، مولانا شیخ ناصر الدین، مولانا شیخ محمد، مولانا شیخ جابر، مولانا شیخ اسماعیل رابع، مولانا شیخ عبدالغنی، مولانا شیخ اسماعیل ثالث، مولانا شیخ عبدالرحیم عفیف الدین، مولانا شیخ عبدالسلام خنجی، مولانا شیخ عباس، مولانا شیخ اسماعیل ثانی، مولانا حمزه، احمد، محمد، هارون، مهدی، مرشد، محمود، احمد، علی، مبارک، عبدالسلام، سعید، عبدالغنی، طلحه، احمد، اسماعیل، سلیمان، محمد علی، عبدالله (حَبر الأُمَة) ابن سیدنا عباس بن عبدالمطلب القرشی بن هاشم بن عبد مناف.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] زندگی
حاجی مصطفی خان در سال (۱۲۳۵) هجری قمری در بستک زاده شد. پس از فوت احمد خان بزرگ ابتداء شیخ محمد خان فرزند ارشد طبق معمول مصدر امور گردید ولی بعلت زهد وتقوی واشتغال به علوم دینی پس از یکماه از امور حکومتی کناره گرفت وبرادرش حاجی مصطفی خان بجای او منصوب گردید.
[ویرایش] دوران حکمرانی
حاجی مصطفی خان بر اثر لیاقت به حکمرانی لار میرسد، از حوادث زمان او دفع فتنه میرهاشم کلانتر اوز بودهاست، در زمان وی عدهای از اهالی اوز به بستک آمده ودر دهات انوه، جناح، وبستک سکنی گزیدهاند. حاجی مصطفی خان در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار وبفرمان خاقان در رفع غائله انگلیسیها وحاکم مسقط واخراج اعراب به همکاری والی فارس شرکت میکند. زلزله معروف جناح در زمان حکم حاج مصطفی خان وقوع پیدا میکند که نزدیک ۸۵ نفر از مردم زنده بگور زیر خاک مدفون میشوند. حاجی مصطفی خان در این زلزله شخصا به کمک مردم میشتابد. حاج مصطفی خان علاوه بر مهارت وتدبیر در امور حکومتی مردی ادیب وفاضل بوده وشعر میسروده وخطی نیکو داشتهاست. اشعارش بصورت دیوانی است (مخطوط) که به چاب نرسیده است. تخلص وی « فایز» بوده. بأئمه هدی رضوان الله علیهم ارادت میورزیده و در سوگواری سید الشهداء امام حسین علیه السلام مرثیه سرودهاست.
(نمونه اشعارش)
مرثیه السید الشهداء
برگ عزا سازکن، ماه محرم رسید | مرکب شادی برفت، قافله غم رسید | |
جبه اطلس بکن، جامه نیلی بپوش | جام میازکف بنه، نوبت ماتم رسید | |
شد بسر ایام عید، ماه عزا را ببین | بارخ چون کهربا، باکمر خم رسید | |
زین غم ازحد فزون، وزدل لبریز خون | خون زدیده روان گشت، چو ماتم رسید | |
دیده دوران ندید، آنچه رسید از یزید | بر سر شاه شهید، بر دگری کم رسید | |
شمر لعین ولئیم، کرد شهید آن کریم | بر سر عرش عظیم، لرزه دمادم رسید | |
خار چنین ماتمی، دیدهٔ حوا خلید | سوز چنین آشی، بر دل آدم رسید | |
نوح زطوفان چشم، کشتی غم برکنار | آه خلیل از زمین، تا به فلک هم رسید | |
موسی عمران زتن، چاک زده پیرهن | بهر عزاخوانیش، عیسی مریم رسید | |
ناله کن افلاکیان، خاک بسر خاکیان | مظلمه کافران، بر همه عالم رسید | |
زین غم افزون زکوه، پشت فلک شد ستوه | وز عمل این گروه، برقد من خم رسید | |
باغم سوز وگداز، «فایز» مسکین بساز | زانکه به هر اهل راز، هم غم وهم، هم رسید |
[ویرایش] وفات
حاجی مصطفی خان در سن ۶۴ سالگی و پس از ۴۳ سال حکمرانی جهاگیریه وبنادر ولارستان در سال ۱۲۹۹ فوت مینمایند و در بستک مدفوت است.
[ویرایش] منابع
- بنى عباسيان، بستكى، محمد اعظم، « تاريخ جهانگيريه» چاپ تهران، سال 1339 خورشيدى.
- العباسى ، مصطفى محمد زمان، « نادر البیان فی ذکر انساب بنی عباسیان» چاپ قطر: سال انتشار 1977 میلادی (به عربى).
- العصیمی ، محمد بن دخیل، «عرب فارس» ، چاپ اول، دمام (عربستان سعودی): انتشاراتی الشاطیء الحدیثة، ۱۴۱۸ هجری قمری به (عربى).