تاجیکستان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

جمهوری تاجیکستان( Тоҷикистон ,Таджикистан) در آسیای مرکزی و در شمال افغانستان است.

پایتخت تاجیکستان دوشنبه است و زبان رسمی آن تاجیکی است (گرچه روسی نیز کاربرد گسترده بازرگانی و حکومتی دارد). واحد پول تاجیکستان، سامانی نام دارد.

Ҷумҳурии Тоҷикистон (به‌ فارسی: جمهوری تاجیکستان)
نشان تاجیکستان
(به تفصیل)
تصویر:LocationTajikistan.png
زبان رسمی فارسی تاجیکی
بزرگترین شهر دوشنبه
پایتخت دوشنبه
رئیس جمهور امامعلی رحمانف
پهناوری 143,100 كيلومتر مربع²
جمعیت
 - (2004)
 - تراکم جمعیت


7,011,556
48/كیلومتر مربع²

استقلال

سپتامبر 9، 1991 از شوروی

یکای پول سامانی
منطقه زمانی UTC +5
سرود ملی سرود ملی تاجیکستان
دامنه اینترنتی tj.
پیش‌شماره‌ بین‌المللی تلفن 992

فهرست مندرجات

[ویرایش] تاریخ

نوشتار اصلی: تاريخ تاجیکستان

سرزمین سغد باستان که سرزمین کنونی تاجیکستان را در بر می‌گیرد، در زمان داريوش يکم به جزئی از امپراتوری هخامنشی تبديل شد.

پس از حملهٔ اسکندر، تاجیکستان به ترتیب جزئی از امپراتوری‌های سلوکی، پارت، کوشان و ساسانی بوده‌است.

در سال ۷۱۵ میلادی (در زمان امویان)، این سرزمین به تصرف عربها درآمد.

در سدهٔ دهم ميلادی، تاجیکستان جزئی از قلمرو سامانیان بود.

پس از سامانیان، تاجیکستان به ترتیب جزئی از حکومتهای غزنوی، سلجوقی، خوارزمشاهی، مغول، تيموری و ازبک بوده است. در سدهٔ نوزدهم ميلادی، شمال تاجیکستان (خجند) جزئی از خانات خوقند، و جنوب تاجیکستان جزئی از خانات بخارا بوده است. خانات بخارا در سال ۱۸۶۶، و خانات خوقند در سال ۱۸۶۸، زیر سلطهٔ روسیه درآمدند.

پس از انقلاب اکتبر، در سال ۱۹۲۸، جمهوری سوسیالیستی شوروی تاجيکستان (جزئی از اتحاد جماهیر شوروی) تشکيل شد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، در سال ۱۹۹۱، تاجيکستان به استقلال دست یافت.

کمی پس از استقلال تاجیکستان در سال ۱۹۹۱، جنگ داخلی پنج ساله بين دولت تحت حمايت مسکو و مخالفان اسلامگرا (به رهبری عبدالله نوری) در گرفت. در این جنگ، بيش از ۵۰ هزار نفر کشته و بیش از ۷۰۰ هزار نفر بی‌خانمان شدند. در سال ۱۹۹۷ با وساطت سازمان ملل متحد، عهدنامه صلح به امضای دو طرف رسید.

[ویرایش] سیاست

نوشتار اصلی: وضعیت سیاسی تاجیکستان

[ویرایش] رئيس جمهور

امامعلی رحمانف از سال ۱۹۹۲ رياست جمهوری تاجيکستان را به عهده دارد.

مجسمه ولادیمیر لنین، از رهبران شوروی سابق، در شهر دوشنبه.
بزرگ شود
مجسمه ولادیمیر لنین، از رهبران شوروی سابق، در شهر دوشنبه.


در سال ۱۹۹۲، پس از استعفای اجباری رحمان نبی اف، نخستين رهبر اين کشور پس از استقلال از اتحاد جماهير شوروی سابق، امامعلی رحمانف، که قبلا رئيس يک مجتمع کشاورزی بود، به مقام رياست شورای عالی تاجيکستان منصوب شد.

در سال ۱۹۹۴، رحمانف به مقام رياست جمهوری انتخاب شد. پس از اتمام دوره پنج ساله، او مجدداً در سال ۱۹۹۹ به مدت هفت سال ديگر به اين مقام برگزيده شد.


در سال ۲۰۰۳، در یک همه‌پرسی،۹۳٪ مردم به اصلاح قانون اساسی (برای ممکن‌شدن انتخاب دوباره رحمانف) رای مثبت دادند. دولت می‌گوید که ۹۶٪ مردم در این همه پرسی شرکت کرده‌اند.

امامعلی رحمانف رییس جمهور تاجیکستان
بزرگ شود
امامعلی رحمانف رییس جمهور تاجیکستان

از آنجا که امکان تمدید دوره ریاست‌جمهوری در کنار ده‌ها اصلاحیه دیگر به رای گذاشته شد، منتقدان دولت گفتند که رای مردم با آگاهی کامل نبوده است.

(منبع: BBC)

[ویرایش] تقسیمات کشوری

نوشتار اصلی: استان‌های تاجیکستان

کشور تاجیکستان دارای سه استان (در تاجیکی: ولایت) و یک منطقه خودمختار است که عبارت اند از:

جُستار وابسته: فهرست شهرهای تاجیکستان



[ویرایش] جغرافیا

بزرگ شود

در جنوب به طول ۱۲۰۶ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان دارد، در شمال غربی آن ازبکستان قرار دارد که طول این مرز بالغ ۱۱۶۱ کیلومتر بوده و در شمال به اندازه ۸۷۰ کیلومتر با قرقیزستان مرز دارد، همچنان در سمت شرق تاجیکستان چین قرار دارد ۴۱۴ کیلومتر با تاجیکستان مرز دارد. کل مساحت تاجیکستان ۱۴۳٬۱۰۰ کیلومتر مربع، و جمعیت آن ۶٬۸۶۳٬۷۵۲ نفر است (آمار ۲۰۰۳).


[ویرایش] اقتصاد

تاجیکستان فقیرترین کشور در بین جمهوری‌های سابق اتحاد شوروی است. در سال ۲۰۰۵، تولید ناخالص ملی آن نزدیک به ۲ میلیارد دلار بود (۱،۹۹۱میلیون دلار [1]).

[ویرایش] مردم

65٪ جمعیت از تاجیکان (که به زبان تاجیکی حرف می‌زنند)، 25٫۳٪ ازبک‌ها و ۱٫۱٪ روس‌ها هستند. اقلیتهای کوچک دیگری نیز از قبیل اوکراینی‌ها، چینی‌ها، کره‌ای‌ها، تاتارها و غیره نیز در تاجیکستان وجود دارند که ۲٫۶٪ از جمعیت این کشور را تشکیل می‌دهند. (منبع: آمار سیا). دین اکثریت مردم اسلام است (بیشتر سنی دارای اقلیت قابل توجه شیعه اسماعیلی).

[ویرایش] فرهنگ

[ویرایش] انجمن ها و سازمان ها

این نوشتار ناقص است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.



جغرافیای جشن نوروز
جمهوری آذربایجان | ارمنستان | ازبکستان | عراق | ترکیه | تاجیکستان | افغانستان | سوریه | ترکمنستان | قزاقستان | تانزانیا | مصر | ایران


کشورهای پارسی زبان
ایران | تاجیکستان | افغانستان


کشورهای مستقل همسود (CIS) Flag of CIS
جمهوری آذربایجان | ارمنستان | ازبکستان | اوکراین | بلاروس | تاجیکستان | روسیه | قرقیزستان | قزاقستان | گرجستان | مولداوی