درخشش (فیلم)

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

"درخشش" یا به تعبیری "تلألو" تنها فیلم کوبریک در ژانر "وحشت" محسوب می‌شود. فیلم که بر اساس داستانی به همین نام از استیفن کینگ ساخته شد فیلمی است که شباهت چندانی با نوشته اصلی ندارد و به نوعی ساخته و پرداخته ذهن خلاقانه کوبریک است. گفته می‌شود کوبریک بدنبال سوژه‌ای جهت فیلم جدید خود بوده و بهمین منظور قفسی از کتاب را بدرون اتاق کار خود می‌برد. منشی وی تعریف می‌کند کوبریک هر بار کتابی را برداشته و شروع به خواندن می‌کرد و پس از چند دقیقه آن را به دیوار روبرو پرت مینمود و سراغ کتاب بعدی می‌رفت. منشی وی متوجه می‌شود که کوبریک دست از این کار کشیده است و سراغ آقای کارگردان می‌رود تا چک کند که وی به چکاری سرگرم شده است. کوبریک در حال مطالعه کتاب درخشش اثر استیفن کینگ بود. کوبریک پس از خواندن کتاب از اینکه کینگ چقدر کند داستان خود را شروع می‌کند شاکی بود و تصمیم گرفت این امر را در فیلم تعدیل کند اما در هر حال این کندی جزیی از تار و پود داستان است. دوستانی که کتابهای کینگ را مطالعه کرده‌اند با نوشته‌های او آشنایی دارند. کینگ به مرور شما را به لبه پرتگاه می‌برد و سپس یک تکان کوچک کافیست تا شما با شتاب هر چه بیشتر به قعر دره‌ای بی انتها سقوط کنید! معروف است که کوبریک ساعت ۳ بامداد به کینگ زنگ میزده و از او در مورد اعتقادش به خداوند سئوالاتی مطرح می‌‌نموده است.

برداشتهای مکرر کوبریک در حین این فیلم یکی از ضرب المثلهای صنعت فیلمسازی شده است. او ۱۲۷ مرتبه از شلی دووال برای یکی از سکانسهای فیلم فیلمبرداری کرد. عصبیت شلی دووال در فیلم به خوبی مشهود است و این یک امتیاز برای وی بود زیرا نقشش نیز چنین چیزی را ایجاب می‌کرد. اسکاتمن کروترز به نقش آشپز سیاه پوست هتل مجبور شد ۴۰ بار صحنه درگیری با تبر را بازی کند و نهایتا دچار فروپاشی عصبی شده و با گریه به کوبریک گفت: "آقای کوبریک آخه چی از جونم میخواین؟" اما کوبریک سکانس خروج و فوران خون از درون آسانسور هتل اورلووک را تنها سه مرتبه تکرار کردو علت به سختی تکرار این صحنه بازمیگشت که هر بار آماده کردن آن ۹ رئز طول میکشید! اما کوبریک پس از تماشای سکانس میگفت: "نه شبیه خون واقعی نشد". نکته جالب در مورد این صحنه این بود که اداره سانسور انگلستان از وفور این همه خون در یک سکانس به تنگ آمده و درجه فیلم را فقط برای بزرگسالان اعلام نموده بود اما کوبریک با زیرکی آنها را قانع کرد که این مایعی لزج خون نبوده بلکه "فاضلاب" است!!!

فیلم درخشش هماگونه که از نام آن بر می‌‌آید یک تک ستاره در دنیای هنر تلقی می‌شود که سوسوی آن پس از ۲۵ سال همچنان بلا انقطاع است. در این نوشته از داستان فیلم حتی المکان چیزی نیامده زیرا یک فیلم را فقط می‌توان تماشا کرد نه اینکه شنوید یا خواند.

بازی جک نیکلسون در این فیلم خارق العاده است و می‌توان گفت وی یکی از زیباترین بازیهای عمرش را انجام داده است. فیلم کاندید سه جایزه اسکار بوده که یکی را کسب کرده است. موسیقی فیلم بی نظیر است و نکته جالب آن در تصنیف موزیک پیش از ساخته شده فیلم استو بدین معنا که این موزیک از سمفونیهای چند آهنگساز لهستانی برگرفته شده است و کوبریک با استادی آنها را با سکانسهای فیلم هماهنگ نموده است. هر پلان فیلم همچون یک تابلوی نقاشی یا قاب عکاسی است. بازیگر نقش بچه فیلم تا ۱۲ سالگی نفهمید که در فیلمی ترسناک بازی کرده است. در صورتیکه در ۷ سالگی این نقش را بازی کرده بود. کوبریک حس مسئوولیت شدیدی در این خصوص احساس می‌کرد و بدین لحاظ این امر را از کودک هنرمند پنهان نگاهداشت تا به روحیه او لطمه‌ای وارد نگردد. حتی بار نخستی که "دنی للوید" این فیلم را واقعا تماشا کرد با خود استانلی کوبریک بود. هتلی که در فیلم مشاهده می‌شود هتلی خیالی بود و هیچکدام از نماهای داخلی واقعیت نداشتند بلکه کللا در استودیو ساخته و پرداخته شده بودند. استیفن کینگ همیشه از این نسخه ناراضی بود و تدارک ساخت یک مجموعه نلویزیونی عظیم را در سال ۱۹۹۷ بر اساس کتاب درخشش داد. مجموعه بزودی فراموش شد اما فیلم کوبریک همچنان زنده و استوار است.