Eagum

Eagum (Offisjeel Frysk) is it lytste fan de 17 doarpen yn de gemeente Boarnsterhim. Eagum hat 28 ynwenners (1 juny 2004) dy't de 6 pleatsen en noch wat oare wenten fan it doarp bewenje. Fierder is der yn it doarp in âlde tsjerketoer mei in sealtek.
Oant de gemeentlike weryndieling yn 1984, makke Eagum (earder ek wol skreaun as Ægum) diel út fan de eardere gemeente Idaerderadiel. Sûnt 1989 is de offisjele namme fan it doarp de Fryske.
Ynhâld |
[bewurkje seksje] Middelpunt fan de wrâld?
Neffens folksoerlevering is Eagum it middelpunt fan de wrâld. In âld rymke giet bygelyks sa:
Aegum leit mids yn'e wrâld.
trije hoannestappen fan de toer dêr is it middelpuntsje
en dy't it net leauwe wol, kin't neitrêdzje.
Yn 1972 hawwe studinten fan it Grinzer Studinteselskip Frisia nei oanlieding fan dizze oerlevering in tegel mei ynskripsje njonken de toer dellein. Se komme alle jierren nei Eagum om it middelpunt feestlik nei te trêdzjen. Lykwols sprekt de ynskripsje oer in hoannestep. Der binne ek ferzjes mei sân stappen. De trije hoannestappen binne ek werom te finen yn de flagge en it wapen fan Eagum.
[bewurkje seksje] Skiednis
Krekt hoe âld as it doarp is is net wis, mar neffens de bouwize fan de tsjerketoer is dy yn de 13e ieu boud. Yn it begjin fan de 16e ieu krige de toer in in sealtek. De tsjerke sels wie yn 1777 sa min wurden dat er ôfbrutsen waard. Yn 1778 is der in nijenien foar kaam, dy't yn 1838 ferkoft waard om ôfbrutsen te wurden, wat yn 1856 ek bart is. De toer is lykwols stean bleaun, en is yn 1983 nochris restaurearre.
It doarp kaam yn 1450 it earst foar yn de skiednis, doe't skreaun waard oer Aegum. Yn 1511 binne yn it Register fan Oanbring foar Eagum 6 pleatsen registrearre. It doarp lei oan de Wergeastermar en de fiskerij wie dan ek in wichtiche boarne fan ynkomsten. Mar 1634 waard de mar droegmakke troch Paulus Jansz Cley en Wilhelm Cley. De twa waarden letter yn de tsjerke begroeven. Eagum koe ek sûnder de fiskerij bestean, en yn de 17e en 18e ieu hie Eagum 9 stimhawwende pleatsen. Ein 20e ieu wie it tal fan pleatsen lykwols werom rûn ta fiif, wêrfan op de measte net mear buorke waard.
[bewurkje seksje] Lokaasje
Eagum leit krekt súdlik fan de polder De Greate Westergeastermar. De dyk de Greate Mar giet hjirtrochhinne nei Wergea, wylst de Master Wybrensdyk nei it súdwesten giet, yn de rjochting fan Reduzum en Idaerd. Eagum is fia in opfeart ferbûn mei it Eagummer Djip, en dermei mei Wergea, Idaerd en Grou. It doarp leit op de koördinaten 53° 8' N - 5° 50' E.