Upstalbeam

Aldst bekende ôbyld fan de Upstalbeam troch C.B. Meyer (1790)
Fergrutsje
Aldst bekende ôbyld fan de Upstalbeam troch C.B. Meyer (1790)
Hjoeddeiske tastân fan de Upstalbeam mei piramide
Fergrutsje
Hjoeddeiske tastân fan de Upstalbeam mei piramide
Segel fan it ferbûn fan de Upstalbeam (1324)
Fergrutsje
Segel fan it ferbûn fan de Upstalbeam (1324)

De Upstalbeam (Dútsk:Upstalsboom) is de namme fan in âld gerjochtsplak by Aurich yn East-Fryslân. De Upstalbeam wie yn de tiid fan de Fryske Frijheid gearkomstplak fan ôfgesanten út alle Fryske gebieten. Hja oerleinen dêr en beslisten yn heechste ynstânsje by skeel.

[bewurkje seksje] Beskriuwing

It gerjochtsplak leit op in natuerlike ferheging yn it lânskip. Op it plak stiet in grêfheuvel út de Iere Midsieuwen. Boppe-op de grêfheuvel stie eartiids in iik. De namme Upstalbeam betsjut wierskynlik beam fan it ferhege plak. It plak wie eartiids oer it wetter én oer it lân goed berikber. Yn 1833 is as oantinken oan de histoaryske betsjutting fan de Upstalbeam boppe-op de grêfheuvel in piramide fan swerfstiennen boud en is der in park oanlein.

[bewurkje seksje] Skiednis

Offurdigen fan de Friezen moeten inoar oant yn de 13e ieu as utering fan de Fryske Frijheid by de Upstalbeam, om rjocht te sprekken en besluten te nimmen. De gearkomsten wienen ienkear yn't jier op de tiisdei nei Pinksteren. De ôffurdigen waarden mei Peaske yn harren thúslân keazen en waarden geswoarenen(??) neamd. De earst bekende gearkomst wie yn 1156 om skeel tusken twa East-Fryske gebieten te sljochtsjen. Oan de hân fan oarkonden binne gearkomsten oan de Upstalbeam tusken 1216-1231 en fan 1323-1327 oantoand. Yn dizze lêste perioade waarden de akten besegele mei in grutsegel mei in trochsneed fan 12 sm ( sjoch ôfbyld ). Yn 1325 waarden de Willekeuren fan de Upstalbeam oannommen, in poging ta unifikaasje fan it Fryske Rjocht. Yn 1327 waard op de gearkomst fan de Upstalbeam stedsrjochten ferliend oan Appingedam.

[bewurkje seksje] Eksterne link

Oersetting fan de "buorrebrief" fan 1327, wêryn't oan Appingedam stedsrjochten ferliend waarden