Kening (titel)
Kening is nei keizer de heechste foarstlike titel, en mei dizze titel wurdt it (manlik) steatshaad fan in keninkryk oantsjutten. It froulike ekwivalint wurdt keninginne neamd.
Histoarisk waard by guon stammen en folken de titel fan kening jûn oan de heechste gesachsdrager. Oarspronklik waard de kening fakentiids keazen, mar geandewei waard de titel erflik. Faak wurdt in keninkryk oantsjutten as monargy. Al is in keninkryk in monargy, net elke monargy hat in kening of keninginne as steatshaad: yn Monako en Lychtenstein wurdt de funksje fan steatshaad waarnommen troch in foarst en yn Lúksemburch troch in gruthartoch.
Yn oarsprong droegen de keningen as kroan op harren helmen in gouden bân dy't fan boppen mei blêdfoarmige opstandings fersierd wie. De Nederlânske Keningskroan waard yn 1816 fêststeld by Keninklik Beslút of kabinetsoarder (24.6.1816 nr. 77).
Omdat de kening de heechste persoan fan it lân is makket hy gjin diel út fan de adel, mar stiet hy der boppe.
Ynhâld |
[bewurkje seksje] Nederlân
Yn Nederlân bestie de titel fan 1813, doe't de soevereiniteit opdroegen waard oan Willem Frederik, Prins fan Oranje-Nassau, oftewol dêrnei Kening Willem I fan Nederlân neamd. Earst fierde Willem I de titel fan Soevereine Foarst, mar nei de feriening mei België op it Kongres fan Wenen mocht Willem nei in muoisume lobby de titel 'Kening' drage.
Nederlân wordt al sûnt mear as 100 jier regeard troch in keninginne, omdat de âldsten yn de directe line al trije kear froulju wiene. Yn Nederlân hjit de man fan de keninginne de prins-gemaal. Formeel is Keninginne Beatrix de hjoeddeiske kening fan de Nederlannen, omdat de Nederlândske grûnwet de term Keninginne foar in regearjende foarst net ken.
[bewurkje seksje] Belgje
Nei de omwinteling fan 1830, en dêrby de stifting fan Belgje as soeverein lân, wurdt Belgje oant hjoed de dei regeard troch keningen. Door de strikte tapassing fan de Salyske Wet gie oant 2003 de grûnwetlike macht fan de kening by erfopfolging oer op de wettige, natuerlike en manlike neisieten fan S.M. George Christiaan Frederik fan Saksen-Coburg-Gotha (Kening Leopold I fan Belgje). Yn 1992 is de Grûnwet lykwols oanpast wêrtroch't froulju ek opfolgje kinne. Sûnt 1993 regeart Kening Albert II dy't syn broer Boudewyn opfolge na syn dea.
Mear ynformaasje ûnder Belgyske monargy.
[bewurkje seksje] Jeropeeske keninkriken
Troch de tiid hinne hat Jeropa ferskate keninkriken kend, guon binne ferdwûn troch ferovering, oare troch fúzje.
[bewurkje seksje] hjoeddeiske keninkriken
[bewurkje seksje] eartiidske keninkriken
[bewurkje seksje] Jeropeeske keninkriken út eardere perioades
- Hillige Roomske Ryk fan de Dútske naasje
- Navarra
- Skotlân
- Ingelân
- Poalen
- Hongarije
- Boergonje
[bewurkje seksje] sjoch ek :
- list fan keningshuzen
- list fan fallen keningshuzen
Berjocht:Monarchnavigatie]