Friedrich Nietzsche

Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu

Vestræn heimspeki
Heimspeki 19. aldar
(Nýaldarheimspeki)
Friedrich Nietzsche (1844-1900)
Nafn: Friedrich Wilhelm Nietzsche
Fædd/ur: 15. október 1844
Dáin/n: 25. ágúst 1900
Skóli/hefð: Meginlandsheimspeki, undanfari tilvistarspekinnar
Helstu ritverk: Mannlegt allt of mannlegt, Svo mælti Zaraþústra, Handan góðs og ills, Um sifjafræði siðferðisins
Helstu viðfangsefni: siðfræði, sifjafræði siðferðisins, frumspeki, þekkingarfræði, fagurfræði
Markverðar hugmyndir: þrælasiðferði, ofurmennið, eilíf endurkoma hins sama, viljinn til valda, tómhyggja, apollónísk-díonýsísk tvíhyggja
Áhrifavaldar: Herakleitos, Sókrates, Platon, Michel de Montaigne, Johann Wolfgang von Göthe, Arthur Schopenhauer, Jacob Burckhardt, Richard Wagner
Hafði áhrif á: Rainer Maria Rilke, Muhammad Iqbal, Martin Heidegger, Georges Bataille, Albert Camus, Jean-Paul Sartre, Ayn Rand, Karl Jaspers, Michel Foucault, Jacues Derrida, Gilles Deleuze

Friedrich Wilhelm Nietzsche (15. október 184425. ágúst 1900) var þýskur fornfræðingur og heimspekingur. Gagnrýni hans á menningu, trúarbrögð og heimspeki síns tíma snerist að verulegu leyti um spurningar um jákvæð og neikvæð viðhorf til lífsins í hinum ýmsu siðferðiskerfum. Ritverk Nietzsches einkennast af kraftmiklum stíl, skarpskyggni og hárfínni nálgun við viðfangsefnið. Nietzsche var ekki gefinn mikill gaumur meðan hann lifði en á síðari hluta 20. aldar hefur hann fengið viðurkenningu sem mikilvægur hugsuður í nútímaheimspeki. Á 20. öld hafði hann mikil áhrif á tilvistarspeki, fyrirbærafræði, póststrúktúralisma og póstmódernísk viðhorf. Skiptar skoðanir eru um hvernig beri að túlka heimspeki Nietzsches.

Efnisyfirlit

[breyta] Helstu ritverk

  • Fæðing harmleiks (Die Geburt der Tragödie), 1872
  • Mannlegt allt of mannlegt (Menschliches, Allzumenschliches: Ein Buch für freie Geister), 1878
  • Dögun (Morgenröte: Gedanken über die moralischen Vorurteile), 1881
  • Hin hýru vísindi (Die fröhliche Wissenschaft einnig nefnd La gaya scienza), 1882/1887
  • Svo mælti Saraþústra: Bók fyrir alla og engan (Also sprach Zarathustra: Ein Buch für Alle und Keinen), 1883-5
  • Handan góðs og ills (Jenseits von Gut und Böse), 1886
  • Um sifjafræði siðferðisins (Zur Genealogie der Moral: Eine Streitschrift), 1887
  • Ljósaskiptin eða hvernig maður stundar heimspeki með hamri (Götzen-Dämmerung oder Wie man mit dem Hammer philosophiert), 1888
  • Andkristur (Der Antichrist), 1888
  • Sjá manninn (Ecce Homo: Wie man wird, was man ist), 1888

[breyta] Tengt efni

[breyta] Heimild

[breyta] Tenglar


Þessi grein sem fjallar um heimspekilegt efni er stubbur.
Þú getur hjálpað til með því að bæta við hana