Hraði
Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Hraði tiltekins hlutar er ferð hans í tiltekna átt. Með öðrum er hraði samsettur úr stefnulausa eiginleikanum ferð, og vigri sem skilgreinir stefnu hreyfingarinnar.
[breyta] Skilgreining
Í daglegu tali er orðið hraði oft notað á óformlegan hátt, og getur þá átt við hugtökin ferð eða um meðalhraða.
Meðalhraða hlutar (v) sem hreyfist eftir beinni línu um vegalengd (d) á tímanum (t) er lýst með jöfnunni:
Formlega er hraði þó skilgreintur með aðstoð deildunar, þannig að hraði (v) hlutar sem hefur staðsetninguna x(t) á sérhverjum tíma (t) er fyrsta afleiðan af staðsetningunni x(t):
.
Sé hraði hlutar á tilteknu tímabili þekktur, ásamt upphafsstaðsetningu hans, er hægt að finna staðsetningu hlutarins hvenær sem er á þessu tímabili með því að nota heildun.
Þar sem hröðun er fyrsta afleiða hraða er einnig er hægt að nota heildun til að finna hraða (v) hlutar hvenær sem er á tilteknu tímabili, að því gefnu að upphafshraði v0 og hröðun hlutarins á tímabilinu sé þekkt, með jöfnunni:
.