చెక్కభజన పాటలు

వికీపీడియా నుండి

రాయలసీమ లో - మరీ ముఖ్యంగా కడప, చిత్తూరు జిల్లాల్లో - చెక్కభజన చాలా ప్రాచుర్యం పొందింది. ఇందులో భజనచెయ్యడానికి వాడే చెక్కలు పొడవుగా ఉండే పలకలనుపోలి ఉండడం వల్ల చెక్కభజననే పలకల భజన అని కూడా అంటారు. చేతుల్లో మూరెడు పొడవుండే తాళపుచెక్కలతో, కాళ్ళకు గజ్జెలతో వలయాకారంలో తిరుగుతూ తాళపు చెక్కలు వాయిస్తూ తాళానికి అనుగుణంగా పాటలు పాడుతూ నృత్యం చేస్తూ ఉంటారు. ఒకే చేతిలో రెండు చెక్కలను ఆడిస్తూ వాయించడం చెక్కభజనలోని సొగసు. వలయాకారంలో తిరిగే కళాకారులు కొన్ని సార్లు ఉద్దులు-వెలుద్దులుగా (జతలు జతలుగా) మారి ఎదురెదురుగా అడుగుమార్చి అడుగువేస్తూ ఉద్ది మార్చి ఉద్ది (ఒక అడుగులో ఒకవైపు-ఇంకొక అడుగులో రెండవవైపు) తిరుగుతూ నృత్యం చేస్తారు. పెన్నుద్దికాడైన గురువు పాటలోని ఒక్కొక్క చరణం అందిస్తే మిగిలినవాళ్ళు అందుకుని పాడుతూ నృత్యం చేస్తారు. పలకల భజనలో జడకోపు తప్పనిసరిగా ఉంటుంది. ప్రస్తుతం చెక్కభజనలో భక్తి, పౌరాణిక, శృంగార, హాస్య సంబంధమైన పాటలు వ్యాప్తిలో ఉన్నాయి. ప్రాచీనకాలంలో తిత్తి, మద్దెల, కంజీర వాయిద్యాలుగా ఉండేవి. ఇప్పుడు హార్మోనియం, డోలు, కంజీర, తబలా వాడుతున్నారు.


బృందగేయం (కరుణప్రధానం)

యమునాకళ్యాణిస్వరాలు - చతురస్రగతి ఏకతాళం


మగ: కోపులేమొ తగ్గినాయి

కొమ్మలేమొ హెచ్చినాయి

పొయొస్చ జానకీ

కోడిపందెమూ - నేను

చూసొస్చ జానకీ - కోడిపందెము


ఆడ: ముక్కులోటి ముక్కెర

కోడిపుంజుల పాలాయ

పోవద్దు మామా - కోడిపందెమూ

నువు ఆడద్దు మామా - కోడిపందెము


మగ: కోపులేమొ తగ్గినాయి

కొమ్మలేమొ హెచ్చినాయి

పొయొస్చ జానకీ

కోడిపందెమూ - నేను

ఆడొస్చ జానకీ - కోడిపందెము


ఆడ: సెవుల్లోటి కమ్మలు

కోడిపుంజుల పాలాయ

పోవాకుమగడా - కోడిపందెమూ

నువు ఆడాకు మగడా - కోడిపందెము


మగ: ఆటలేమొ తగ్గినాయి

కొమ్మలేమొ హెచ్చినాయి

పొయొస్చ జానకీ

కోడిపందెమూ - నేను

ఆడొస్చ జానకీ - కోడిపందెము


ఆడ: మెడల్లోటి ఆరాలు

కోడిపుంజుల పాలాయ

పోవద్దు ముద్దురుడ - కోడిపందెమూ

నువు ఆడద్దు ముద్దురుడ - కోడిపందెము


మగ: కోపులేమొ తగ్గినాయి

కొమ్మలేమొ హెచ్చినాయి

ఆడెన్న వస్చానె

కోడిపందెమూ - నేను

గెలిసన్న వస్చానె - కోడిపందెము


ఆడ: నడుం కున్న వడ్డ్యాణం

కోడిపందెం పాలాయ

పోవద్దు నాథుడా - కోడిపందెమూ

నువు ఆడద్దు మగడా - కోడిపందెము


మగ: కోపులేమొ తగ్గినాయి

మోజులేమొ హెచ్చినాయి

చూసొస్చ జానకీ

కోడిపందెమూ - నేను

ఆడెన్న వస్చానె - కోడిపందెము


ఆడ: కాలాలోటి కడియాలన్ని

కోడిపుంజుల పాలాయ

వద్దొద్దు మామా - కోడిపందెమూ

నువు ఆడద్దు మామా - కోడిపందెము