เมกะโปรเจกต์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

เมกะโปรเจกต์ (megaproject) หรือ โครงการทางวิศวกรรมขนาดใหญ่มาก เมกะโปรเจกต์เป็นโครงการที่ต้องใช้ความรู้ความเชี่ยวชาญหลายประเภททำงานร่วมมือกัน ไม่เฉพาะเพียงวิศวกรสาขาต่าง ๆ เท่านั้น แต่ยังรวมถึงนักวิทยาศาสตร์ นักสิ่งแวดล้อม สถาปนิก นักกฎหมาย ไปจนถึง ตำรวจ ทหาร และนักการเมือง รวมไปถึงการทรัพยากร เทคโนโลยี และความเห็นสาธารณะในระดับใหญ่ เพื่อดูแลงานที่ซับซ้อนและกินเวลายาวนาน

เนื่องจากโครงการขนาดใหญ่เหล่านี้ใช้งบประมาณสูงมาก จึงมักดำเนินการโดยความร่วมมือของกลุ่มบริษัทข้ามชาติขนาดใหญ่ ทั้งนี้เพื่ออาศัยความเชี่ยวชาญเฉพาะด้านที่แตกต่างกัน และเพื่อกระจายความเสี่ยงในการลงทุน หรือดำเนินการโดยภาครัฐ โดยอาจร่วมมือกับภาคเอกชน (Public-Private Partnership) หรือระหว่างรัฐบาล (G to G - Government to government) ในรูปแบบต่าง ๆ เช่น การแลกเปลี่ยนสินค้าหรือบริการหรือบาร์เตอร์เทรด (ในกรณีประเทศไทย มักจะเป็นผลิตผลทางการเกษตร) การให้สัมปทาน การให้เอกชนสร้างและโอนเป็นของรัฐภายหลัง (BOT - Build-Operate-Transfer)

ตัวอย่างเมกะโปรเจกต์ระดับนานาชาติ เช่น คลองปานามา คลองสุเอซ การวางท่อส่งก๊าซหรือส่งน้ำมันข้ามประเทศ การวางสายใยแก้วนำแสงใต้ทะเล หรือโครงการโทรศัพท์ผ่านดาวเทียมอีรีเดียม

สารบัญ

[แก้] เมกะโปรเจกต์ ในประเทศไทย

ในประเทศไทย นิยมใช้คำว่า "เมกะโปรเจกต์" เรียกโครงการขนาดใหญ่ของรัฐที่ใช้เงินลงทุนสูงโดยทั่วไป โดยอาจไม่จำเป็นต้องเป็นโครงการที่มีความซับซ้อนในการก่อสร้างหรือดำเนินการก็ได้ โดยทั่วไปเมกะโปรเจกต์มักจะถูกสงสัยว่าเป็นโครงการที่มีการทุจริตสูง เนื่องจากเป็นโครงการขนาดใหญ่ ทำให้ตรวจสอบได้ทั่วถึงยาก และมีงบลงทุนสูง ทำให้มีแรงจูงใจในการทุจริตมากขึ้น

ตัวอย่าง "เมกะโปรเจกต์" ในประเทศไทย ได้แก่ ระบบสาธารณูปโภคพื้นฐาน ระบบจราจร ระบบขนส่งมวลชน การบริหารจัดการน้ำ ระบบบริหารการขนส่ง โครงการที่อยู่อาศัยของรัฐ (เช่น บ้านเอื้ออาทร บ้านมั่นคง) หรือ สนามบิน เป็นต้น

[แก้] ตัวอย่างโครงการในประเทศไทย

โครงการระบบขนส่งมวลชนประเภทรถไฟฟ้าใต้ดิน 10 เส้นทาง ของกรุงเทพมหานคร

โครงการก่อสร้างขยายทางหลวงจาก 2 ช่องทาง เป็น 4 ช่องทาง หมายเลข 304 ของกระทรวงคมนาคม ซึ่งจะทำลายป่าในแหล่งมรดกโลกป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่

โครงการในจังหวัดเชียงใหม่ ที่ต้องสงสัยว่าทำลายสภาพแวดล้อมและนิเวศวัฒนธรรมของจังหวัด[1]

  1. โครงการเชียงใหม่ไนท์ซาฟารี (สวนสัตว์กลางคืน) มูลค่าการลงทุนประมาณ 1,155.9 ล้านบาท
  2. โครงการอุทยานช้าง ในเนื้อที่ 6,000 ไร่ ติดกับไนท์ซาฟารี 600 ล้านบาท
  3. โครงการพืชสวนโลก (งานราชพฤกษ์ 2549) ภายใต้การดูแลของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ งบประมาณ 500 ล้านบาท
  4. โครงการสปาระดับโลก ใกล้ โครงการพืชสวนโลก (ใม่ทราบงบประมาณ)
  5. โครงการอควอเรี่ยม ภายในสวนสัตว์เชียงใหม่ 300 ล้านบาท
  6. โครงการพัฒนาลานครูบาศรีวิชัย บริเวณเชิงดอยสุเทพ เป็นคอมเพล็กซ์รับสถานีรถไฟฟ้า
  7. โครงการธีมปาร์ค หรือ สวนสนุก และ เครื่องเล่นระดับโลก (ใม่ทราบงบประมาณ)
  8. โครงการพัฒนาระบบขนส่งมวลชนแบบโมโนเรล (รถไฟรางเดี่ยว) เชื่อมระหว่างเชิงดอยสุเทพ เข้าสู่เมืองเชียงใหม่ 200 ล้านบาท
  9. โครงการก่อสร้างศูนย์ประชุมและงานจัดแสดงสินค้านานาชาติ 1,450 ล้านบาท
  10. โครงการศูนย์กลางไม้ตัดต่อไม้ประดับพืชเกษตร 300 ล้านบาท
  11. โครงการถนนวงแหวนด้านตะวันตกหางดง – มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 322 ล้านบาท
  12. โครงการถนนเลี่ยงเส้นทางหลักเชียงใหม่ - แม่ริม สี่ช่องจราจร จากกองพันสัตว์ต่าง โค้งผ่านป่าสมบูรณ์ของดอยสุเทพ – ฟาร์มงูแม่ริม 340 ล้านบาท
  13. โครงการห้องพักสไตล์รีสอร์ท -ร้านอาหารภายในสวนสัตว์ 715 ล้านบาท
  14. โครงการกระเช้าลอยฟ้า เชื่อมต่อแหล่งท่องเที่ยวต่างๆ รอบดอยสุเทพ ระยะทาง 15 กิโลเมตร 8 สถานี ได้แก่ ไนท์ซาฟารี –อุทยานช้าง –น้ำตกห้วยแก้ว –สวนสัตว์เชียงใหม่ –ธีมปาร์ค –สปา –พืชสวนโลก –ลานครูบา โดยจะเป็นเคเบิลคาร์ที่วิ่งสวนกันไปมางบประมาณ 1,000 ล้านบาท หรือแม้แต่ โครงการสร้างกระเช้าไฟฟ้าข้ามหัวเจ้าหลวงคำแดงที่เชียงดาว โครงการทุบรื้อฝายผญาคำ และอีกหลายฝายเพื่อการท่องเที่ยวทางน้ำ (ซึ่งโครงการข้างต้นถูกบางฝ่ายมองว่าเป็นการพยายามสลายความเป็นเมือง “วนานคร”)

[แก้] อ้างอิง

  1. อ้างอิงจาก บทความของสิริมงคล จันทร์ขาว

[แก้] แหล่งข้อมูลอื่น

ภาษาอื่น