ปางปฐมเทศนา

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

ลักษณะพระพุทธรูปปางปฐมเทศนา
ลักษณะพระพุทธรูปปางปฐมเทศนา

ปางปฐมเทศนา เป็นชื่อเรียกของพระพุทธรูปลักษณะ นั่งขัดสมาธิ หรือ นั่งห้อยพระบาท (เช่นนั่งเก้าอี้) ลักษณะสำคัญคือพระหัตถ์เบื้องขวาทำนิ้วพระหัตถ์กรีดเป็นวงกลม เป็นเครื่องหมายว่าพระธรรมจักร ส่วนพระหัตถ์เบื้องซ้ายนั้นทำประคองพระหัตถ์เบื้องขวา หรือ วางบนพระเพลา หรือ ถือชายจีวร มีเครื่องประกอบทำเป็นรูปวงล้อ (ธรรมจักร) กับรูปกวางไว้ตรงพุทธบัลลังก์ และบางทีมีพระเบญจวัคคีกับรูปเทวดาด้วย (พระพุทธรูปปางนี้ที่ไทยเราเอามาสมมุติเรียกว่า พระคันธารราฐสำหรับขอฝน)

สารบัญ

[แก้] ประวัติความเป็นมา

ในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8 หรือวันเพ็ญเดือนอาสาฬหปุณมี สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมจักรกัปปวัตนสูตร อันเป็นปฐมเทศนาโปรดปัญจวัคคีย์ มีใจความสำคัญดังนี้ คือ ทรงให้งดเว้นทางสุดโต่ง 2 สาย คือ กามสุขขัลลิกานุโยค ได้แก่ การประกอบตนให้หมกมุ่นในกาม และอัตตกิลมถานุโยค คือ ทำตนเองให้ลำบาก ทรงแสดงมัชฌิมาปฏิปทา หรือทางสายกลาง ได้แก่ มรรคมีองค์ ๘ อันเป็นข้อปฏิบัติให้ถึงทางดับทุกข์ และอริยสัจ ๔ หรือความจริงอันประเสริฐ ได้แก่ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค และเมื่อแสดงธรรมจบลง โกณฑัญญพราหมณ์ (พระอัญญาโกณฑัญญะ) หนึ่งในปัญจวัคคีย์ได้ดวงตาเห็นธรรม (สำเร็จเป็นพระโสดาบัน)ในวันนั้น เป็นบุคคลแรกในพุทธศาสนาที่ได้สำเร็จเป็นอริยบุคคล

[แก้] ลักษณะพระพุทธรูป

[แก้] ความเชื่อและคตินิยม

  • สร้างเป็นที่ระลึกถึงการเทศนาครั้งแรกของพระพุทธเจ้าต่อมหาชน
  • เป็นพระพุทธรูปประจำเดือน 8

[แก้] อ้างอิง

  • สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ. ตำนานพุทธเจดีย์. ธนบุรี  : โรงพิมพ์รุ่งวัฒนา, 2513.
  • เรื่องพระพุทธรูปปางต่างๆ หลวงบริบาลบุรีรัตน์ และนายเกษมบุญศรี (พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พิมพ์ขึ้นเพื่อพระราชทานในงานพระราชกุศลราชคฤหมงคลขึ้นพระตำหนักจิตรลดารโหฐาน เมื่อวันที่ 31 ตุลาคม พ.ศ. 2500)
  • สกุลศิลปพระพุทธรูปในประเทศไทย อาจารย์จิตร บัวบุศย์
  • ศิลปในประเทศไทย ศาสตราจารย์ หม่อมเจ้าสุภัทรดิศ ดิสกุล
  • http://www.dhammathai.org/pang/pang.php


พระพุทธรูปปางต่าง ๆ

ขัดสมาธิเพชร | ขับพระวักกลิ | ขอฝน | จงกรมแก้ว | ฉันสมอ | ชี้มาร | ชี้อัครสาวก | ชี้อสุภะ | ถวายเนตร | ทรงจีวร | ทรงตัดเมาลี | ทรงทรมานช้างนาฬาคิรี | ทรงทรมานพระยาวานร | ทรงพยากรณ์ | ทรงพระสุบิน | ทรงพิจารณาชราธรรม | ทรงรับผลมะม่วง | ทรงรับมธุปายาส | ทรงรับหญ้าคา | ทรงรับอุทกัง | ทรมานพระยามหาชมพู | บำเพ็ญทุกรกิริยา | นาคปรก | นาคาวโลก | ปฐมเทศนา | ปฐมบัญญัติ | ประดิษฐานรอยพระพุทธบาท | ประทับเรือขนาน | ประทานเอหิภิกขุ | ประทานธรรม | ประทานพร | ประทานอภัย | ประสานบาตร | ประสูติ | ปรินิพพาน | ปลงอายุสังขาร | ปัจเจกขณะ | ป่าเลไลย | ปลงกรรมฐาน | ปาฏิหาริย์ | เปิดโลก | โปรดพกาพรหม | โปรดพุทธบิดา | โปรดพุทธมารดา | โปรดสัตว์ | โปรดสุภัททปริพาชก | โปรดองคุลีมาลโจร | โปรดอสุรินทราหู | โปรดอาฬาวกยักษ์ | พระเกศธาตุ | ภัตตกิจ | มหาภิเนษกรมณ์ | มารวิชัย | รับสัตตูก้อนสัตตูผง | รำพึง | เรือนแก้ว | ลอยถาด | ลีลา | สนเข็ม | สมาธิ | สรงน้ำฝน | เสด็จลงจากดาวดึงส์ | เสวยมธุปายาส | แสดงโอวาทปาฏิโมกข์ | แสดงโอฬาริกนิมิต | แสดงยมกปาฏิหาริย์ | ห้ามญาติ | ห้ามพยาธิ | ห้ามพระแก่นจันทร์ | ห้ามมาร | ห้ามสมุทร | อุ้มบาตร| อธิษฐานเพศบรรพชิต


  ปางปฐมเทศนา เป็นบทความเกี่ยวกับ ศาสนา ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น
ข้อมูลเกี่ยวกับ ปางปฐมเทศนา ในภาษาอื่น สามารถหาอ่านได้จากเมนู ภาษาอื่น ๆ ด้านซ้ายมือ