Proprietary software
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
- บทความนี้มีชื่อเป็นภาษาอังกฤษ เนื่องจากยังไม่มีชื่อภาษาไทยที่กระชับหรือเหมาะสม ไม่รู้วิธีอ่านในภาษาไทย หรือต้องการคงชื่อเฉพาะไว้ตามต้นฉบับ
Proprietary software (โพรไพรเอทารี ซอฟต์แวร์) คือซอฟต์แวร์ลิขสิทธิ์ โดยเป็นซอพต์แวร์ที่สิทธิ์ในการใช้งานและทำซ้ำถูกจำกัดหรือสงวนสิทธิ์ไว้โดยเจ้าของซอฟต์แวร์หรือผู้จัดทำ ผู้อื่นไม่สามารถนำมาใช้งานหรือทำซ้ำได้นอกจากได้รับอนุญาตในสิทธิ์นั้นจากเจ้าของ ตัวอย่างของ proprietary software ที่เป็นที่รู้จักกันดี ได้แก่ ไมโครซอฟท์ วินโดวส์ หรือ อโดบีโฟโตชอป
คำว่า "โพรไพรเอทารีซอฟต์แวร์" เป็นคำจำกัดความที่ทางมูลนิธิซอฟต์แวร์เสรี (Free Software Foundation, FSF) ได้สร้างขึ้นเพื่อไว้เรียกเปรียบเทียบระหว่าง ซอฟต์แวร์เสรี หรือซอฟต์แวร์ที่มีลิขสิทธิ์เปิดให้ผู้อื่นใช้งานและดัดแปลงข้อมูลได้
ในประเทศไทย บางทีจะใช้คำทับศัพท์ว่า "โพรไพรเอทารีซอฟต์แวร์" หรือใช้คำว่า "ซอฟต์แวร์เอกสิทธิ์เฉพาะ" [1]
[แก้] ความหมาย
ถ้าดูความหมายตามตัวอักษรแล้ว, คำนี้จะหมายถึงซอฟต์แวร์ที่มีเจ้าของหรือผู้ครอบครองกรรมสิทธิ์ (proprietor) - ดังนั้นคำๆ นี้จึงอาจใช้เรียกซอฟต์แวร์ทุกตัวที่ไม่ได้เป็นสาธารณสมบัติ (public domain) ก็ได้เช่นกัน. อย่างไรก็ตาม, FSF ใช้คำๆ นี้เพื่ออธิบายถึงหัวใจสำคัญขั้นพื้นฐานของซอฟต์แวร์นั้นๆ. โดยที่ ซอฟต์แวร์เสรี นั้น, ยึดเอาเสรีภาพเป็นสิ่งสำคัญขั้นพื้นฐาน, ในขณะที่ proprietary software, ยึดเอาผู้ที่ถือกรรมสิทธิ์ในตัวซอฟต์แวร์เป็นสำคัญ.
คำภาษาอังกฤษว่า "non-free software" (ซอฟต์แวร์ไม่ใช่เสรี) มักจะถูกใช้เพื่อหมายถึง proprietary software เช่นเดียวกัน. บางครั้งริชาร์ด สตอลแมน (Richard Stallman) ก็ใช้คำว่า "user subjugating software" (ซอฟต์แวร์กดขี่ผู้ใช้), ในขณะที่ Eben Moglen ใช้คำว่า "unfree software" (ซอฟต์แวร์ไร้เสรี) ในการสนทนาของเขา. โดยปกตินักพัฒนาของ Debian มักจะใช้คำว่า "non-free" (ไม่ใช่เสรี), แต่บางทีพวกเขาก็จะพูดถึงหรือใช้คำว่า "proprietary software" ด้วยเช่นกัน. ส่วน Open Source Initiative (องค์กรริเริ่มและส่งเสริมโอเพนซอร์ส) จะนิยมใช้คำว่า "closed source software" (ซอฟต์แวร์ไม่เปิดเผยต้นฉบับ).
โดยมีหลักเกณฑ์ทั้งในเชิงกฎหมายและเชิงเทคนิคที่จะพิจารณาว่าซอฟต์แวร์นั้นเป็นซอฟต์แวร์เสรีหรือเป็น proprietary software ดังนี้. ถ้าผู้ถือกรรมสิทธิ์ซอฟต์แวร์ใช้วิธีการทางเทคนิคที่จะขัดขวางไม่ให้ผู้ใช้แก้ไขซอฟต์แวร์, เช่น การปกปิดรหัสต้นฉบับ (source code) ของซอฟต์แวร์, ซอฟแวร์นั้นก็จะถูกจัดว่าเป็น proprietary software. ถ้าผู้ถือกรรมสิทธิ์ใช้วิธีการทางกฎหมาย, เช่น ลิขสิทธิ์, เพื่อขัดขวางไม่ให้ผู้ใช้แจกจ่ายซอฟต์แวร์ทั้งที่เป็นของเดิมหรือที่ถูกปรับแต่งโดยผู้ใช้, นั้นก็จัดว่าเป็น proprietary software.
ในกรณีที่ไม่มีข้อห้ามหรือข้อจำกัดทั้งทางกฎหมายหรือทางเทคนิคดังกล่าวข้างต้นนั้น - กล่าวคือผู้ใช้มีอิสระในการใช้งาน, ศึกษาการทำงาน, ปรับแต่ง, และแจกจ่ายซอฟต์แวร์นั้นๆ - ซอฟต์แวร์นั้นจะไม่จัดว่าเป็น proprietary software; และจัดว่าเป็นซอฟต์แวร์เสรี.
[แก้] อ้างอิง
![]() |
Proprietary software เป็นบทความเกี่ยวกับ ซอฟต์แวร์ หรือโปรแกรมคอมพิวเตอร์ ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น |