พ่อขุนศรีอินทราทิตย์
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ พระนามเดิม พ่อขุนบางกลางหาว (ไม่ใช่ "กลางท่าว") ปฐมกษัตริย์ในราชวงศ์พระร่วงแห่งอาณาจักรสุโขทัย ครองราชสมบัติ ตั้งแต่ พ.ศ. 1782 (คำนวณศักราชจากคัมภีร์สุริยยาตรตามข้อเสนอของ ศ. ประเสริฐ ณ นครและ พ.อ.พิเศษ เอื้อน มณเฑียรทอง) แต่ไม่ปรากฏหลักฐานว่าพ่อขุนศรีอินทราทิตย์สิ้นพระชนม์หรือสิ้นสุดการครองราชสมบัติปีใด มีผู้สันนิษฐานที่มาของพ่อขุนศรีอินทราทิตย์จากคัมภีร์ชินกาลมาลีปกรณ์ว่าบ้านเดิมของพระองค์อาจอยู่ที่ "บ้านโคน" ในจังหวัดกำแพงเพชร
สารบัญ |
[แก้] การสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย
พ่อขุนศรีอินทราทิตย์เมื่อครั้งยังเป็นพ่อขุนบางกลาวหาวได้ร่วมกับพ่อขุนผาเมือง เจ้าเมืองราดแห่งราชวงศ์ศรีนาวนำถุม (พ.ศ. 1762 - พ.ศ. 1792) ซึ่งเป็นราชวงศ์ก่อนหน้าราชวงศ์พระร่วง รวมกำลังพลกันขับไล่ขอม โดยพ่อขุนบางกลางหาวตีเมืองศรีสัชนาลัยและเมืองบางขลงได้และยกทั้งสองเมืองให้พ่อขุนผาเมือง ส่วนพ่อขุนผาเมืองตีเมืองสุโขทัยได้ก็ได้มอบเมืองสุโขไทยให้พ่อขุนบางกลาวหาวพร้อมพระขรรค์ชัยศรีและพระนาม "ศรีอินทรบดินทราทิตย์" ซึ่งได้นำมาใช้เป็นพระนามโดยตัดคำว่า "บดินทร" ออกเพื่อเป็นการแสดงว่ามิได้อยู่ภายใต้อิทธิพลของขอม (เมืองอินทรปัตของขอม) อีกต่อไป
ราชวงศ์ศรีนาวนำถุมสิ้นสุดลงเมื่อ พ.ศ. 1792 ในขณะที่ราชวงศ์พระร่วงมีอิทธิพลเข้มแข็งมากขึ้นและได้แผ่ขยายดินแดนกว้างขวางมากออกไป ทางใต้ขยายลงไปถึงเมือง "พระบาง" (นครสวรค์ในปัจจุบัน) ซึ่งเป็นปลายเขตดินแดนของราชวงศ์ศรีนาวนำถุม ด้วยพระปรีชาสามารถของพระโอรสองค์เล็กคือพ่อขุนรามคำแหงมหาราช พระองค์ทรงนำชนชาติไทยต่อสู้กับอิทธิพลขอมซึ่งเป็นใหญ่อยู่ในสุวรรณภูมิ อันเป็นที่ตั้งของประเทศไทยส่วนใหญ่ในปัจจุบัน ทรงได้ชัยชนะและประกาศอิสรภาพ ตั้งราชอาณาจักรสุโขทัยขึ้นและทรงเป็นปฐมกษัตริย์แห่งราชอาณาจักรไทย
[แก้] การศาสนาและการติดต่อค้าขาย
ในรัชสมัยของพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ ได้มีการติดต่อกับนครศรีธรรมราชในด้านพุทธศาสนาสายลังกาและได้รับพระพุทธสิหิงค์มายังกรุงสุโขทัยประมาณปี พ.ศ. 1800 ด้านการค้ามีหลักฐานบ่งบอกว่ามีการค้ากับต่างประเทศเป็นสินค้าประเภทของป่าและเครื่องปั้นดินเผาเพราะมีหลักฐานว่าเตาทุเรียงในอาณาบริเวณสุโขทัยและศรีสัชนาลัยมีมาก่อนสมัยสุโขทัยหลายร้อยปี
[แก้] พระราชวงศ์
พ่อขุนศรีอินทราทิตย์มีพระราชโอรสและพระธิดารวม 5 พระองค์ ได้แก่
- พระราชโอรสองค์โต (ไม่ปรากฏนาม)เสียชีวิตตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์
- พ่อขุนบานเมือง
- พ่อขุนรามคำแหงมหาราช (พระนามขณะที่ยังทรงพระเยาว์ไม่ปรากฏ)
- พระธิดา (ไม่ปรากฏนาม)
- พระธิดา (ไม่ปรากฏนาม)
แม้ไม่ทราบแน่นอนว่าพระองค์สิ้นพระชนม์ในปีใด แต่ค่อนข้างแน่ชัดว่าเกิดขึ้นหลังการขึ้นครองราชย์ของพระราชโอรส คือพ่อขุนบานเมือง
[แก้] ดูเพิ่ม
[แก้] อ้างอิง
- ประเสริฐ ณ นคร พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ สารานุกรมไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน เล่ม 26 หน้า 16861-16864 พ.ศ. 2549
รัชสมัยก่อนหน้า: - |
พระมหากษัตริย์ไทย อาณาจักรสุโขทัย ราชวงศ์พระร่วง ๑๘๐๐ – (ไม่ทราบปี) |
รัชสมัยถัดไป: พ่อขุนบานเมือง ราชวงศ์พระร่วง |
![]() |
พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ เป็นบทความเกี่ยวกับ ชีวประวัติ ที่ยังไม่สมบูรณ์ ต้องการตรวจสอบ เพิ่มเนื้อหา หรือเพิ่มแหล่งอ้างอิง คุณสามารถช่วยเพิ่มเติมหรือแก้ไข เพื่อให้สมบูรณ์มากขึ้น |