جۇغراپیيە

From Wikipedia

بۇلغىنىشنىڭ تۈرلىرى ۋە بۇلغۇنۇشنى ئازايتىش


1. 2. ئاتمۇسفۇرانىڭ بۇلغۇنىشى. ئورمان بىلەن قاپلىنىش ئۈنۈمىنى يوقىرى كإتۈرۈش, رامكىلىق ئورمان تورى ھاسىل قىلىش, مۇداپىيە ئورمان بەلبېغى (قۇم- بۇراندىن قوغدىنىش ئورمىنى) ۋە كەڭ بولغان ئىھاتە ئورمىنى ھاسىل قىلىش كىرەك. پەسىلسىز ئورمان, ئۈسۈملۈك ۋە گۈل-گىياھلارنى كإپلەپ يىتىشتۈرۈش كىرەك. ئىچكى ئىنىرگىيە (كإيدۈرۈپ ھاسىل قىلىنىدىغان ئىسسىقلىق ئىنىرگىيەسى) ئورنىغا قۇياش ئىنىرگىيەسى, ئېلىكتىر ئىنىرگىيەسى, شامال ئىنىرگىيەسى ئىشلىتىش. سانائەتتىكى كىرەكسىز گازلارنى يىغىۋىلىپ پىششىقلاپ ئىشلەپ ئەمەلى ئۈنۈم ھاسىل قىلىش تېخنىكىلىق ئوزۇن ھاسىل قىلىپ ئوزۇن قەۋىتىنى ياماش كىرەك. 3. سۇنىڭ بۇلغىنىشى. سىستىمىلاشقان, تورلاشقان, ئإلچەملەشكەن سۇ تازىلاش مۇئەسسەسەلىرىنى قۇرۇپ يەر ئاستى سۈيى ئورنىغا دەريا, كإل سۇلىرىنى ئىشلىتىش. سۇنىڭ تەكرار ئىشلىتىلىشىنى يۇقىرى كإتۈرۈش. سانائەتنى ئىسلاھ قىلىپ بۇلغاشنى ئازايتىش ئۈسكۈنىلىرىنى بىللە قۇرۇش, كىرەكسىز سۇلاردىن پايدىلىش ئۈنۈمىنى يۇقۇرى كإتۈرۈش كىرەك. 4. ئەخلەت بىلەن بۇلغىنىش. ئەخلەت بىر تەرەپ قىلىش ئورۇنلىرىنى قۇرۇش, ئەخلەتلەرنى تۈرگە ئايرىپ قايتا پايدىلىنىشنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش كىرەك. 5. نۇر بىلەن بۇلغىنىش. ئاممىۋى جامائەت سورۇنلىرى, يوللارنىڭ چىراقلىرىنى قانۇنىيەتلىك ئورنىتىش يۇرۇقلۇق رەڭگى, يۇرۇقلۇق كۈچى, شەكلى ۋە باشقىلارغا چەك قۇيۇش, دەرىزە ئەينەكلىرىگە يۇرۇقلۇققا سەزگۈر ئەينەكلەرنى ئىشلىتىپ يۇرۇقلۇق نۇرمىسىنى تەڭشەش,بىنالارغا يۇرۇقلۇق قايتۇرىدىغان ئەينەكلەرنى قالايمىقان ئىشلەتمەسلىك, ئىلىكتىرون لامپىلىق ئىكران ئورنىغا سۇيۇق كىرىستاللىق ئىكران ئىشلىتىش, يۇقۇرى قۇۋۋەتلىك لامپا, رەڭلىك چىراغ ۋە لازىرلىق لامپىلارنى قالايمىقان ئىشلەتمەسلىك لازىم. 6. گىئومىتىرىيەلىك بۇلغىنىش. شەھەرلەرنى ئەنئەنىۋى رامكا شەكلىدىن, بىنالارنى ئەنئەنىۋى پاراللىل پېپىد, كۇپ شەكلىدىن ئازات قىلىش, نۇقۇل ھالدىكى قۇيما شەكىلدىن جانلىق شەكىلدىكى گۈل- گىياھ, بوستانلىقلار گىرەلەشكەن مىللىيچە ئۇسلوپتىكى نەقىشلىك, قۇببە, ئىھراملىق مىللى بىناكارلىق تېخنىكىسى قوللىنىلغان بىنالارغا ئإزگەرتىش. 7. شاۋقۇن بىلەن بۇلغىنىش. ماششىنا ئۈسكۈنىلەرنىڭ شاۋقۇنىغا چەك قۇيۇش. ئامال بار شاۋقۇن مەنبەسىدە تۇسۇش كىرەك. شاۋقۇن چىقىرىدىغان زاۋۇتلارنى دەل دەرەخلەر ئارىسىغا گىرەلەشتۈرۈپ سېلىش. كىنو- تىياتىرخانىلارنىڭ تېمىنى ئاۋاز سۈمۈرۈشچان ماددىلار بىلەن قاپلاش, ئائىلە ۋە ئائىلە كىنوخانىلىرىنى گىلەم بىلەن بىزەش, ئإزىگە كىرەكلىك ئاۋازلاردىن ئإزىلا پايدىلىنىش, سىرىتقا چىقارماسلىق كىرەك. 8. رادىئاتسىيەلىك بۇلغىنىش. سۈنئى ھەمرا ۋە يەر يۈزى ماگىنىت دولقۇنلۇق ئالاقىلەرنىڭ ئورنىغا ئامال بار نۇر كابىل ئىشلىتىش, سىمسىز تىلۋىزىيەنى سىملىق تىلۋىزىيەگە ئإزگەرتىش. چاقىرغۇ, يانفۇنلارغا چەك قۇيۇش, رادىئو ئالاقىلىرىنى تور ئالاقىسىگە ئإزگەرتىش. يۇقۇرى بېسىملىق توك سىملىرىنى يەر ئاستىغا ئورۇنلاشتۇرۇش. كومىتاتۇر ۋە ئېلىكتىر ماگىنىتلىق ئۈسكۈنىلەر خىزمەت قىلىدىغان ئإيلەرنى سىم تور بىلەن قاپلاش. ئېلىكتىر ئىستانزىسى, توك تەقسىملەش ئورۇنلىرىنى تاغ باغرى ۋە يەر ئاستىغا قۇرۇش ۋە ئېلىكتىر دولقۇنىنى توسۇش كىرەك. ئاتوم قۇراللىرىنى ئىشلەتمەسلىك, راۋاجلاندۇرماسلىق, يادىرو ئىلىكتىر ئىستانزىلىرىنىڭ مۇتلەق بىخەتەرلىكىگە كاپالەتلىك قىلىش, رىئاكتور خىزمەتچىلىرى (ئادەم) ئورنىغا ماششىنا ئادەملەرنى ئىشلىتىش. ئإي ئىمارەت بىنالارنى ئاتوم رادىئاتسىيەسىگە تاقابىل تۇرالايدىغان قىلىپ سېلىش, رىنتېگىن نۇرىدىن ساقلىنىش, رىنتىگىن ئاپراتىغا كإپ چۈشمەسلىك ياكى چۈشمەسلىك, رىنتىگىنلىق دىئاگىنۇز ئۈسكۈنىلىرىنى ئىشلەتمەسلىك. رادىئاكتىپ نۇرلارغا قوغدىنىش تەدبىرى قوللىنىش. 9. قاتناش ۋاستىلىرى بىلەن بۇلغىنىش. ماششىنىلارنىڭ سانى ۋە سۈپۈتىگە چەك قۇيۇش كىرەك. ماي يىقىلغۇلۇق ماششىنىلارنىڭ ئورنىغا سۇ يىقىلغۇلۇق ۋە ئىلىكتىرلىك ماششىنىلارنى ئىشلىتىش. ھەركەتچان ئايلانما يوللارنى راۋاجلاندۇرۇپ, ماششىنىسىز جىمجىت يوللارنى ياساش كىرەك. ئۇزۇن يوللۇق ئاپتۇبۇس, يۈك ئاپتۇمۇبىللىرىنىڭ ئورنىغا پويىز ئىشلىتىش. كىچىك تىپتىكى ئاپتۇمۇبىللارنىڭ ئورنىغا مۇھىت بۇلغىمايدىغان كۇچا ئاپتۇبۇسلىرى ياكى يەر ئاستى پويىزى ئىشلىتىش. يوللارنىڭ ئۈستىنى بوستانلىق كارىدۇر ئارقىلىق يېپىپ كۈن نۇرى تۇسۇش ئارقىلىق يوللارنىڭ چىدامچانلىقىنى ئاشۇرۇش ۋە سالقىنلىقىنى ساقلاش. نازارەت قىلىش سىستىمىلىرى ئورنىتىلغان ئېلىكتىرونلۇق يوللار بىلەن ئۈسۈملۈك ئإستۈرۈلگەن چىملىق يوللارنى ياساش كىرەك. 10. دورا بىلەن بۇلغىنىش. زىرائەت, ئإسۈملۈكلەرگە ئامال بار دېھقانچىلىق دورىسى ئىشلەتمەسلىك, ھاشارەت قۇرۇت قوڭغۇزلارنى ھاشارەت ئإلتۈرۈش دورىسى بىلەن ئإلتۈرمەسلىك, چاچ ئاسراش, يۈز ئاسراش بۇيۇملىرىنى قالايمىقان ئىشلەتمەسلىك كىرەك. كىسەلنىڭ ماھىيىتىنى چۈشۈنۈش, دورا كىسەلنى تامامەن ساقايتىدۇ دەپ چۈشەنمەسلىك, كىسەلنى ئامال بار ئوزۇقلۇق بىلەن داۋالاش, تىز تەسىر قىلىدىغان دورىلارنى ئىشلەتمەسلىك, ئاستا ئۈنۈم بىرىدىغان, ئاستا تەسىر قىلىدىغان دورىلارنى ئىشلىتىش (مىللىيچە دورىلارنى ئىشلىتىش), ئوپراتسىيە قىلمىسىمۇ بولىدىغان ئىشقا ئالدىراپ ئوپراتسىيە قىلماسلىق كىرەك. بىئو خېمىيەلىك بۇلغىنىش. زىرائەتلەرگە خېمىيەۋى ئوغۇت ئىشلەتمەسلىك, مىتال ۋە خېمىيەلىك بۇيۇملار بىلەن بىۋاستە يېقىن بولۇپ كەتمەسلىك (ئىستىمال قىلماسلىق, سۈمۈرتۈپ سالماسلىق كىرەك). خىمىيەلىك ياسالمىلارنى ئىستىمال قىلماسلىق, ئىچمەسلىك, چەكمەسلىك, بىئوخىمىيەلىك قۇراللارنى كەڭەيىتمەسلىك كىرەك. 1999-يىلى20فىۋرال(شەنبە) ئەلى ئەركىن