Tursunov, Mirtemir
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Mirtemir (1910 - 1978) Oʻzbek she'riyati taraqqiyotida oʻziga xos oʻrin tutgan shoir Mirtemir Tursunov 1910 yilning 10 mayida Turkiston shahri yaqinidagi Iqon qishlogʻida tugʻildi. Oʻn bir yoshida qishlogʻidan Toshkentga keldi va Almaiy nomidagi maktabda tahsil koʻrdi. 1925 yilda oʻzbek erlar bilim yurtiga kirib, uni 1929 yilda tugatdi. 1929 yilda Samarqanddagi pedakademiyaga oʻqishga kirdi. 30-yillar boshida Mirtemir sud qilinib, qamoq muddatini mashhur Belomorkanal qurilishida oʻtadi. Shoir ozod etilgach, turli oʻquv muassasalarida oʻqituvchi, teatrlarda emakdosh, radio va nashriyot tahririyatlarida muharrir boʻlib ishladi. 1978 yil 23 yanvar kuni vafot etdi.
Mirtemir she'riyatga butun hayotini baxshida etgan samimiy ijodkor edi. Shuning uchun ham rost soʻz, chin tuygʻu qatagʻon qilingan zamonda ham koʻngli buyurganini she'rga solishning uddasidan chiqdi. U milliy she'riyatini dala-dashtning tarovati, chorvador va dehqon oʻzbekning serjilo tili bilan boyitdi. Shoirning she'riyati soʻzlarning musiqiyligi, ifodaning jimjimasiga emas, balki tuygʻuning samimiyatiyu tasvirning tabiiyligiga asoslandi. Shu bois Mirtemirning she'rlari bugungi kunda ham ohorini yoʻqotmagan. Quyidagi misralar fikrimizni dalillaydi:
|
[tahrir] Otayor. Mirtemir
Mirtemirning “Shu'lalar qoʻynida” (1928), “Zafar” (1929), “Qaynashlar” (1930), “Kommuna” (1931), “Tong” (1932), “Kipriklarim”, “Yodgorlik” (1978) va boshqa she'riy toʻplamlarida intim va ijtimoiy lirikaning sara namunalari oʻrin olgan. Shoir qalamiga mansub “Dilkusho”, “Suv qizi”, “Oysanamning toʻyida”, “Surat” (1957) dostonlari va “Qoraqalroq daftari” she'riy turkumi Mirtemir tasvir imkoniyatlari nechogʻlik keng ekanini koʻrsatadi.
Mirtemirning “Betobligimda”, “Bitta oʻzim bilaman”, “Toshbu”, “Bulut”, “Onaginam”, “Shudring”, “Barqut”, “Yali-yali”, “Ratti”, “Armon”, “Chirildoq”, “Sutdek oydin”, “Men kelgum”, “Hayda”, “Ona yurtim”, “Ona tilim”, “Koʻklamda” singari yuzlab she'rlarida inson ruhiyatining nozik va soʻz bilan ifodalash qiyin manzaralari mahorat bilan chizilgan. Ularda olam va odamga xos jihatlar intim jihatlar ingichka aks ettirilgan.
[tahrir] Asarlari
- 4 jildlik. Toshkent, Gʻ. Gʻulom nomidagi Adabiyot va san'at nashriyoti, 1980-1983.
[tahrir] Adabiyotlar
- Mirvaliev S. Oʻzbek adiblari. –T.: “Yozuvchi”, 2000.
- Karimov N. va boshqalar 20 asr oʻzbek adabiyoti tarixi. –T.: “Oʻqituvchi”, 1999.
- Azizov Q. Mirtemir. Toshkent, Gʻ. Gʻulom nomidagi Oʻdabiyot va san'at nashriyoti, 1969.
- Halilov T. Mirtemir mahorati. Toshkent, Gʻ. Gʻulom nomidagi Adabiyot va san'at nashriyoti, 1980.
- Gʻafurov I. Ona yurt kuychisi. Toshkent, Gʻ. Gʻulom nomidagi Adabiyot va san'at nashriyoti, 1970.
Bu maqola Oʻzbek tili tipografik qoidalariga muvofiq yozilgan. |
|
Ўз |
Iltimos Oʻzbek tili tipografik qoidalariga eʻtibor bering. Bu maqolada hamma ' va ` belgilari toʻgri belgilar bilan ʼ va ʻ) almashtirilgan. |
Bu sahifa O`zbek vikipediya rivojlanishi birinchi bosqichinidan o`tgan. |
|
Agar siz ushbu maqola sifatidan mamnunn bo`lmasangiz, Vikipedia: Birinchi bosqich betida fikrlaringizni yozib qoldiring. |