Mjaft!
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Mjaft! (Albanisch für “Gnueg”) isch e albanischi Proteschtbewegig wo mit Aktione un Protescht uf d’Problem vo Albanie ufmercksam mache wot un sich gäge Apathi unter de Bürger un vorallem Jungi Lüt wendet . Mjaft! isch 2003 gründet worre un het sich sytdäm mit diversi Thema bschefftigt. D’Aktivitäte reiche vo direkti Proteschtaktione, Petitione un Gsetzesvorschläg im Parlament, bis zue gmeinnützigi Projekt.
2004 het Mjaft! vo dr UNO de Prys für Zivilgsellschafte erhalte.
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Ziil
Mjaft! het syt dr Gründig mit verschiedni Theme bschäfftigt. Zue de Houptheme ghöre:
- Ineffizienti Poltik, Korruption un Behördewillkür.
- Umwältverschmutzig.
- Schlächti Gsundheits un Ussbildigsystem (bsunders s’niidrige Erziehigsbudget).
- Armut un Arbeitslosigkeit.
- Diskrimiiniirig vo Minderheite un Fraue.
- Langsamer Fortschritt ufem Wäg i d’EU.
- Diskrimiiniirig vo Albaner im Ussland.
- Bluetrache wo zum Deil i Nordalbanie wyder ussbroche isch.
- E schlächti un zerfallendi Infrastruktur.
Zue ussführlicheri Informatione über d’einzelni Aktione, lueg unte.
Usserdäm organisiirt Mjaft! jeds Joor s’sognannti Mjaft Fest, e 2 tägigs Feschtival wo syt 2004 stattfindet un de albanische Jugendlichi öbis bitte sol.
Zue de Projekte vo Mjaft! zähle e Debatiirprogram i de albanischi Schuele, alphabetiisiirig Massnahme i de Gmeinde mitem höggschte Aateil vo Analphabete, Betreuig vo Minderheite wie z.B de Roma, un Feriekurs wo albanischi Jugendlichi us Albanie, Kosovo un Mazedonie zämmebringe sol.
D’Chern vo dr Organiisation bstoot ussenere chlyne Aazaal vo vollbschäftigti Mitarbeiter, enere grössri Aazaal vo Freiwillige, un viili Sympatisante. Mjaft! wird vorallem vum Büro z’Tirana us gleitet, het aber Ableger i de meischte grössri Städt vo Albanie. D’Mitarbeiter un Freiwilligi sin im Durchschnitt arg jung. So sin d’feschti Mitarbeiter im Durchschnitt mitte Zwanzig; d’Freiwilligi sin als no jünger.
Finanziirt wird Mjaft! vorallem durch ussländischi Stiftunge un Botschafte.
[ändere] Ursprüng un Aktivitete
Mjaft! het sich us Studente un Freiwilligegruppe bildet. E Grossdeil vo de Organiisatore sin Albaner gsi wo im Ussland studiirt gha hen un nooch Albanie zruggckeert sin. Dr Direktor vo Mjaft! Dr Erion Veliaj seit dezue “Mjaft! het mit spontani Unterhaltige zwüsche Fründ aagfange über was i Albanie schiefgoht. D’grossi Frog isch natürlich gsi, wie cha mers richte, isch doo öbis wo mer doo cha mache. Un so hen mer üs entschiide e Kampagne gäge Apathi z’starte; gäge d’Tatsach dass d’Lüt zunere Realität resigniirt hen wo se gmeint hen nüt chönne z’ändre”. D’Mjaft! Kampagne isch im März 2003 gstartet worre um d’Bürger us dr Apathi z’ryse. D’Ziil vo derre Kampagne sin so formuliirt worre: "S’isch Zit für alli Albaner wo die Gsellschaft sich wyterentwickle wenn sehe, z’sage “Mir langts un i wirr die Zuständ nümmi lenger toleriire”. S’isch Zit für alli Bürger z’sage “Gnueg mit Korruption, Armut, un Ignoranz. Gnueg mit Gwalt, Schmuggel, Verschmutzig, un unethischi Politik. Gnueg mit Wassermangel un chaibi Stromussfäll. Gnueg mit Bluetrache. Gnueg mit zerfallendi Gsundheits un Ussbildig Syschtem. Gnueg mit Bürokrati, Schlooglöchler, un Matsch. Un Gnueg mit unz’rychender EU Integration. Bisch du einer vo denne wo GNUEG! sait?"
D’Kampagne isch viir Monät lang gloffe un durch de grosse Erfolg het sich d’Kampagne zunere Organiisation gwandelt.
[ändere] 2003
- Im Septämber 2003 het Mjaft! landeswyti Debate organisiirt unterem Moto këtu vendos unë! (Hiir entscheid i!) als Vorbereitig uf d’Komunalwahle wo im Oktober hen stattgfunde.
- Im Oktober het Mjaft! Protescht organisiirt wo de Ruggtritt vum Inneminischter durchgsetzt hen. Dr Inneminschter het vorher e Journalischt chrankehuusryf gschloo gha.
- Im Novämber het Mjaft! Unterschrifte für e Petition gäge d’Misshandlig vo albanischi Gaschtarbeiter durch d’griechische Regiirig gsammelt. Noochdäm 20.000 Unterschrifte gsammelt worre sin un glychzitig d’griechische Regiirig unter Drugg gsetzt worre isch, het s’griechische Parlament de Ywandrer Anti-Deskrimiinirig Akt verabschiidet.
- Im Dezämber het Mjaft! e Erhöhig vum Erziehigsbudget um 700 Millione Lek durchgsetzt.
[ändere] 2004
- Im Januar het Mjaft! nooch dr Karaburun Tragödie e öffentlichi Trauerfeier vorem Büro vum Minischterpresidente organisiirt, öbis wo d’Regiirig versäumt gha het.
- Aafang 2004 het Mjaft! gäge d’Erhöhig vo Strom un Telefongebüüre demonschtriirt. Unter andrem het Mjaft! vorem Büro vum Premierminischter zirka fuffzig Stromgeneratore ufgställt un uf ei Schloog aagschaltet. Usserdäm hen Aktivischte vo Mjaft! über s’Büro vo KESH (de albanische Stromaabieter) Chlopapiir gworfe. Durch die Aktione het d’Pryserhöhig vum Strom zruggnomme werre müesse un d’Telefongebüüre hen müesse gsenckt werre.
- Im Mai het Mjaft! e Aktion gäge d’Ändrig vum Staatsprotokol durchgführt. Dr doomalige Premierminischter, dr Fatos Nano het s’Staatsprotokol so gändert dass syner Frau dr Titel vo dr “First Lady” zuegfalle isch (aastatt dr Frau vum Presidente, wo e Witwer gsi isch). Mjaft! het dodruf e Aktion organisiirt wo e Grupp vo jungi Maidli i Brautchleider vorem Büro vum Premierminischter um d’Hand vum Fatos Nano aaghalte hen. Dä Protescht gilt bis hüt als d’glungenschte Aktion vo Mjaft!.
- Im Juni het Mjaft! zämme mit andri Gruppe d’Plän vo dr Regiirig Abfall us Italie z’importiire zum scheitre broocht.
- Im Juli sin Verträter vo Mjaft! vor de US Kongress glade worre.
- Im Auguscht het Mjaft! drgäge proteschtiirt dass mehreri hundert Albaner unrächtmässig kei Studieerlaubnis für Italie erhalte hen.
- Noochdäm Fordrige nooch Erhöhige vum Erziehigsbudget kei Wirkung zeigt hen, het Mjaft! e Aktion durchgführt wo e Esel als Schüeler verchleidet un miteme Schild “des Budget führt zu Ignoranz” i s’Parlament gführt worre isch. Uf Grund vo derre Aktion het s’Parlament tatsächlig s’Budget erhöht.
[ändere] 2005 - 2006
- Noochem Tsunami z’Südoschtasie vo 2004 het Mjaft! e albanischs Hilfeteam zämmegstellt. E Grupp vo 8 albanischi Ärtzt het z’Indonesie humaniteri Hilf gleischtet.
- Im Früehjohr het Mjaft! de nordalbanische Gmeinde wo durch de bsunders harte Winter betroffe gsi sin Hilfe gleischtet.
- Im März het Mjaft! gäge d’Eröffnig vomene Kasino im Zentrum vo Tirana
demonschtriirt.
- Im Vorfäld vo de Wahle wo im Juli stattgfunde hen, het Mjaft d’ shkunde votën Kampagne gstarte wo jungi Lüt het solle zum wähle bringe. Usserdäm het Mjaft! eini vo de erschte Stimmungsumfrage durchführe loo.
- Im Mai 2006 het Mjaft! d’sognannti jeto gjelbër (läb grüen) Kampagne gstartet. E Karavane vo Freiwillige isch vo Tirana us durch d’wichtigschte Städt vo Albanie greisst (Peshkopi, Shkodra, Fier, Vlora, Saranda, Gjirokastra, Korça, Pogradec un Elbasan). I jeder Stadt isch e öffentlichi Diskussionsrund abghalte worre mitem Ziil d’Bvölkrig uf d’ökologische Problem ufmerchsam z’mache. Usserdäm hen Freiwillige e Ufrüümaktion durchgführt un d’Städt vo Abfall gsüübert. Usserdäm sin jedere Stadt Abfalleimer gspendet worre.
- Im Mai het Mjaft! gäge e Verfassungsbruch durch de Premierminischter, de Sali Berisha, demonstriirt. Unter andrem sin i Tirana Plakat ufghängt worre miteme Foti vum Sali Berisha un em Hywys mer söt ihm e Kopi vo dr Verfassig ghä wemmer ihn träffe dät. D’Plakat sin bald druf vo Unbekannte wiider abgrisse worre.
- Im Auguscht het Mjaft! e Kampagne für e bessri Wasserqualität gstartet.
[ändere] Kritik
Mjaft! isch mehrmols i d’Kritik groote, vorallem vo dänne wo sich durch d’Aktione vo Mjaft! gstört gfühlt hen. So het KESH Mjaft! als e Bewegig vo Söldner bezeichnet wo doodefür zahlt werret uf dr Strooss z’demonschtriire. Zum Teil isch Mjaft! au vo dr Bundespolizei devo abghalte worre Aktione durchz’führe un als Terrorischte bezeichnet worre. D’Lokalpolizei vo Tirana duldet d’Aktione vo Mjaft! hiigäge meischtens. Dr Arber Mazniku seit zue Kritik “Mer sin ufem Balkan; s’git e Verschwörigtheori über alles. S’wird bhauptet dass mer für de CIA schaffe, oder au de KGB; warschynts schaffe mer au für irget e usserirdischi Macht wo Wandel wot herbiführe”.
Usserdäm isch Mjaft! vor de Wahle durch de Aaführer vo dr Opposition, em Sali Berisha, heftig kritisiirt worre wyl d’Ergebniss vonere Umfrag, wo im Uftroog vo Mjaft! vonere unabhänige Organisation durchgführt worre isch, ihm kei chloori Mehrheit bscheert het. Nooch de Wahle isch Mjaft! vo viile Bürger kritisiirt worre wyl d’neui Regiirig vo ihne nüt im glyche Mass kritisiirt worre isch wie d’vorige.
[ändere] Gleicher (Links)
- Offizielli Syte (uf Albanisch un Änglisch)